Veilig Transport

ZATERDAG 17 OKTOBER 2015

CommerciĂŤle bijlage

VEILIG TRANSPORT

Big data analyse pag. 6

Investeren in technologie pag. 3

Politica Barbara Visser pag. 7

Pilot Veilig Rijgedrag pag. 4

02 VEILIG TRANSPORT

▼

‘DOEL: NUL VERKEERSDODEN IN TRANSPORT IN 2020’ TVM verzekeringen wil vooroplopen in het veiliger maken van transport en een betekenisvolle bijdrage leveren aan veiliger vrachtvervoer. Om dat te bereiken wordt ingezet op innovatie en slimme technieken die ongevallen voorkomen en tegelijkertijd besparingen opleveren voor de transportbedrijven. CEO Arjan Bos over de doelstellingen.

VOORWOORD

“TVM verzekeringen kiest altijd voor duidelijke doelen. Als we ergens aan beginnen, dan leggen we de lat hoog. Dat deden we in het verleden in de topsport, maar nu ook bij onze inzet voor veiliger transport op de Nederlandse wegen. Voor ons is het realiseren van de ambitieuze doelstelling van nul verkeersdoden bij het vervoer over weg en water in 2020 een even harde doelstelling als voor een topsporter Olympisch goud.

Transportveiligheid is bij TVM verzekeringen centraal komen te staan toen we vorig jaar afscheid namen van sportsponsoring. Dat betekent alleen niet dat we ook ons ambitieniveau zullen verlagen. We hebben hele duidelijke doelen geformuleerd om echt iets te doen voor een veiliger transport. In de eerste plaats omdat dodelijke slachtoffers altijd voor ongelofelijk veel persoonlijk leed zorgen, maar ook omdat het goed is voor het imago van de Nederlandse transportsector. Voor veel Nederlanders zijn vrachtwagens toch nog steeds walmende diesels die door pech of ongevallen lange files veroorzaken. Beelden die geen recht doen aan de Nederlandse transporteurs die tot de absolute top in Europa horen. Zeker ook als het om veiligheid gaat.

dragen aan veiliger transport, omdat dit ook weer bijdraagt aan de doelstellingen van onze coöperatie waarbij het voorkomen van schade voorop staat.

We worden bij het bereiken van onze doelstellingen wat betreft veilig transport geholpen door de revolutie die plaats vindt als het om moderne technologie gaat.

TVM verzekeringen kiest voor innovatie en als gevolg daarvan zijn we een samenwerking aan gegaan met de ambitieuze ‘startup’ Route42.

We zijn onder de indruk van hun enorme drive om met slimme technologie de chauffeur in de cabine en de transportondernemer samen te laten werken aan echte veiligheid op de vrachtwagen. Van dieseldiefstal-preventie, het voorkomen van snelheidsovertredingen tot slim beïnvloeden van het motorvermogen om brandstof te kunnen besparen.

‘Nederlandse transporteurs behoren tot top in Europa’

lutie plaats in

CEO Arjan Bos: "Er vindt een revo moderne technologie."

Ook vinden wij het als coöperatieve verzekeraar absoluut een maatschappelijke plicht om bij te

Tijdens de BedrijfsautoRAI zullen we een pilot starten met 500 vrachtwagens om daadwerkelijk met deze moderne technologie bij te dragen aan die ambitieuze doelstelling van nul verkeersdoden in 2020.”

Arjan Bos CEO TVM verzekeringen

INHOUDSOPGAVE VEILIG TRANSPORT Investeren in veiligheid pag. 3 Het belang van innovatie pag. 4 Big data analyse pag. 6 Interview politica Barbara Visser pag. 7 COLOFON Dit is een commerciële bijlage bij De Telegraaf in samenwerking met TVM verzekeringen. Deze valt niet onder de verantwoordelijkheid van de hoofdredactie.

Editorial manager: Isabel Michelotti Vormgeving: Lydia de Vries Fotografie: Gerlinde Schrijver Voor meer informatie over de themakranten van Custom Publishing, kunt u contact opnemen met Sales Manager Dennis Lanson: 088 824 2898.

NATIONALE VAKBEURS Van 20 t/m 24 oktober staat BedrijfsautoRAI 2015 op de agenda, de grootste nationale vakbeurs voor professionals in wegtransport en logistieke dienstverlening. Behalve

een uitgebreid exposantenaanbod zijn er zowel binnen als buiten diverse demonstraties te zien en te ervaren. Hoofdsponsor TVM presenteert op stand 01.301 onder meer de pilot Veilig Rijgedrag. Op de

stand kunt u ervaren welke invloed uw rijgedrag heeft op de veiligheid op de weg. Bezoekers kunnen met een 3D-bril achter het stuur van een vrachtwagen kruipen en een virtuele rit rond Amsterdam maken.

VEILIG TRANSPORT

03

FOCUS OP RIJGEDRAG Na 28 jaar sportsponsoring besloot TVM in 2014 de focus te leggen op het veiliger maken van vrachttransport op de weg en het water in Nederland en België. Dat leidde tot twee ambitieuze hoofddoelstellingen: nul verkeersdoden binnen transport in 2020 en van de transporteurs van TVM de veiligste van Europa maken.

Beroepschauffeurs in zonnetje TVM beloont de bij hen verzekerde vrachtwagenchauffeurs die drie, vijf, tien of twintig jaar schadevrij rijden. Tijdens de Dag van Veilig Transport | Ridders van de Weg, de laatste zaterdag van september, krijgen zij een bronzen, zilveren, gouden of diamanten oorkonde uitgereikt. Haverkamp: “De afgelopen 49 jaar hebben we zo’n 28.000 ridders ‘gekroond’. Tijdens de huldiging worden de beroepschauffeurs in het zonnetje gezet. Een bekende Nederlander reikt het certificaat uit en tegenwoordig krijgen ze ook een sculptuur. Bij de meeste Ridders van de Weg prijkt die thuis trots op de schoorsteen.”

“Na 14 jaar een wielerploeg en 14 jaar een schaatsploeg te hebben gesponsord, zijn we in 2014 gestopt met de sportsponsoring”, vertelt Paul Haverkamp, directeur Verkoop en Marketing van TVM. De tijd was rijp om de focus te verleggen, onze maatschappelijke betrokkenheid te tonen en een toegevoegde waarde te leveren aan de transportsector en onze leden, de vervoerders die bij ons zijn verzekerd.”

Inmiddels is TVM anderhalf jaar aan de slag met initiatieven die het transport veiliger moeten maken. Haverkamp: “Op dit moment vallen er volgens het SWOV in Den Haag jaarlijks 30 tot 35 doden als gevolg van een ongeval waar een vrachtwagen bij is betrokken. Dat aantal willen wij in 2020 tot nul doden hebben teruggebracht, maar dat kunnen we niet in ons eentje voor elkaar krijgen. Daar zoeken en vinden we steeds meer samenwerkingen in, waarbij we hopen dat meer partijen aansluiten of dat we hen inspireren om zelf met initiatieven te komen. Veel transporteurs hebben talloze ideeën gelanceerd over manieren om het transport veiliger te maken. De rode draad in die ideeën was rijgedrag.

Dat sluit aan bij onze cijfers: 95 procent van de ongevallen komt door menselijk handelen en heeft dus te maken met de keuze die de beroepschauffeur op een bepaald moment maakt.”

Haverkamp benadrukt dat de meeste beroepschauffeurs zich erg bewust zijn van hun rijgedrag en goed weten hoe ze veilig moeten rijden. “Het is tenslotte hun vak. Maar, om een linkje naar de topsport te maken: je kunt nog zo goed zijn, maar met coaching kun je altijd betere resultaten krijgen. Op die coaching naar gedragsverandering en – beïnvloeding willen we ons toespitsen. Dat doen we onder meer door nog meer te investeren in ons TVM veiligheidsplan, dat al sinds 1966 bestaat en waarin we ondernemers bijstaan om schadegevallen te voorkomen.”

Paul Haverkamp: "We willen op de troepen vooruit lopen."

plaats vindt langs de overvolle snelwegen in Duitsland en zijn wagen langs de vluchtstrook moet zetten. In die app zit ook een noodknop die de chauffeur kan gebruiken bij een ongeval of een overval. Deze geeft direct de gps-coördinaten door aan de alarmcentrale, zodat zij hulpdiensten kunnen inschakelen, zelfs als de bestuurder niet in staat is te praten.”

Volgens Haverkamp wordt je toekomst als bedrijf onzeker als je geen innovatie vindt die bij je past, zodat je op de troepen vooruitloopt. “TVM is marktleider in transportverzekeringen, dan moet je zorgen dat je binnen de sector voorop loopt. Daarin passen samenwerkingen zoals met Route 42, die het hardwareplatform ontwikkelde voor onze pilot Veilig Rijden (zie pagina 4 en 5, red.) Maar ook met overheden of truckfabrikanten.”

Hij vervolgt: “Wat ik jammer vind, is dat minister Schultz van Haegen veel oog heeft voor lange termijnontwikkelingen, zoals zelfrijdende auto’s en platooning, maar minder voor technologische ontwikkelingen die op korte termijn of nu al kunnen worden ingezet. We kunnen bijvoorbeeld filmen in de cabine, maar dat is niet toegestaan vanwege privacywetgeving. Op zich snap ik dat spanningsveld tussen wat technologisch kan en wat ethisch wenselijk is heel goed, maar het is wrang: het is bewezen dat het de veiligheid vergroot. En ik kan niet uitleggen aan een familie van een verkeersdode dat we het ongeval hadden kunnen voorkomen, maar dat de maatregelen om privacyredenen niet zijn geïmplementeerd.”

‘Betere resultaten door coaching’

TVM heeft de ambitie om voordat het schadegeval ontstaat, in staat te zijn gedrag te herkennen om zo schade te voorkomen. “Tegenwoordig zijn er zoveel mogelijkheden op technologisch gebied dat dit geen onhaalbaar plan meer is. Daarom richten we ons ook op innovatie. Denk aan de ontwikkeling van een app waarmee chauffeurs onderweg kunnen zien welke parkeerplaatsen vrij zijn. Ook dat werkt veiligheid in de hand: er ontstaan gevaarlijke situaties als een chauffeur geen parkeer-

VEILIGHEID STAAT VOOROP

zijn maar "Vrachtwagens Arthur van Dijk: ." les fi n va r ke za or heel zelden vero

De transportsector is een fundamentele pijler van onze economie. Transport en Logistiek Nederland (TLN) stelt kwaliteit, innovatie en duurzaamheid centraal in de ontwikkeling van deze sector en komt op voor de belangen van de ondernemers.

Voorzitter Arthur van Dijk: “De technologie maakt de sector steeds veiliger.”

“Steeds meer transportbedrijven hebben veiligheid hoog op de agenda staan,” aldus Van Dijk. “De boordcomputers in de truck meten en signaleren van alles in en om de vrachtauto heen. Sensoren, dodehoekcamera’s en bijvoorbeeld meetapparatuur voor de bandenspanning informeren de chauffeur en het transportbedrijf. Deze rijtaak-ondersteunende systemen maken transport over de weg steeds veiliger. Nieuwe vrachtauto’s zijn binnenkort zelfs standaard uitgerust met elektronica die de kans op kantelen tegengaan en die de vrachtauto afremmen wanneer de afstand tot de voorligger te klein wordt. Zo’n zogenoemd Advanced Emergency Brake System (AEBS) kan kop-staart botsingen voorkomen of tenminste de gevolgen ervan drastisch beperken.”

“Behalve techniek zet TLN zich ook in voor de verkeersveiligheid via bewustzijn in transportbedrijven en bij andere weggebruikers. Van Dijk: “TLN faciliteert bijvoorbeeld trainingen om ladingen goed vast te zetten en besteedt veel aandacht aan een goede afstelling van spiegels, controle van de banden en defensief rijden.” Ook als het gaat om bewustwording van andere verkeersgebruikers: “Samen met Veilig Verkeer Nederland (VVN) leggen we kinderen in groep acht van de basisscholen uit hoe ze veilig kunnen omgaan met vrachtauto’s in het verkeer. Met een vrachtauto plus oplegger en diverse ambassadeurs uit de transportsector bezoeken we jaarlijks 1500 basisscholen.

De klas gaat vlak voor de truck staan en de kids kunnen met eigen ogen zien dat je dan vanuit de cabine niemand ziet staan. Zo benadrukken we het belang van profes-

sioneel rijgedrag van beroepschauffeurs en laten we zien hoe andere weggebruikers zich veilig kunnen gedragen.

Wederzijds begrip en kennis tussen vrachtautochauffeurs en andere weggebruikers kan allerlei gevaarlijke situaties voorkomen.”

‘Met vrachtwagen langs basisscholen’ Verder was TLN jaren geleden een van de initiatiefnemers van Incidentenmanagement op snelwegen specifiek voor vrachtauto’s. Met deze aanpak van overheid en bedrijven wordt na incidenten met een vrachtauto op de snelweg de situatie veilig opgelost en de goede doorstroming zo snel mogelijk hersteld. De perceptie dat vrachtauto’s voor veel vertraging op de weg zorgen is niet terecht: minder dan 0,5% van alle files wordt veroorzaakt door vrachtauto’s.”

Van Dijk: “Ook denken we momenteel samen met gemeenten na over de Green Deal Zero Emission, waarmee we de komende jaren meer en meer op een groene manier de binnenstad willen bevoorraden. Dat gaat verder dan elektrisch vervoer. Denk ook aan alternatieve brandstoffen, zoals groen gas. Deze zero-emissie stadslogistiek vraagt om draagvlak door alle ketenpartijen. Er valt ook nog winst te boeken door bewuster om te gaan met het bestellen van goederen, bijvoorbeeld door samenwerking tussen winkeliers zodat de goederen gebundeld geleverd kunnen worden.

04 VEILIG TRANSPORT

VEILIG TRANSPORT 05

PILOT VEILIG RIJGEDRAG

‘INNOVATIE IS NOODZAKELIJK VOOR VERZEKERAAR’

Eyet

Eyetracker en dashboardcamera Van de 500 vrachtwagens die gaan deelnemen aan de pilot, krijgen 250 een forward facing camera en een eyetracker, de andere 250 krijgen alleen het hardwareplatform. Zo kan worden getest wat het verschil in effect is. De camera levert bewijs bij ongevallen, maar registreert ook de positie op de rijbaan en het gebruik van knipperlichten bij bijvoorbeeld het wisselen van rijbaan. De eyetracker filmt niet in de cabine, maar registreert alleen het concentratieniveau.

enborg

Innovatiemanager bij TVM Joost Ster Foto: Marcel Krijger

TVM verzekeringen zette in 2014 hoog in door de ambitie ‘nul verkeersdoden in transport over weg en water in 2020’ uit te spreken.

Om deze ambitie te realiseren, zet de verzekeraar in op slimme technieken die ongevallen voorkomen. Dit leidde tot een de ontwikkeling van een hardwareplatform dat in combinatie met een dashboardcamera en een eyetracker veilig rijgedrag moet bevorderen. In januari 2016 start TVM met een pilot, die een jaar duurt en waaraan 30 tot 50 transportbedrijven – circa 500 vrachtwagens – kunnen deelnemen.

Forward facing camera De camera is continue actief. Bij een mogelijk incident worden de beelden daadwerkelijk opgeslagen en direct doorgestuurd naar de cloud.

ongelukken, of ‘slecht’Stop‐start rijgedrag. Bijsysteem alerts wordt er een melding naar de app van wagenparkbeheerder en naar Eende brandstofbesparende oplossingAlerts zorgt waarbij ervoor dat het online dashboard gestuurd. sprake is de vrachtwagen automavan een ongeluk, worden ook direct naar TVM gestuurd tisch afslaat als deze voor als schademelding. Wij krijgen dan inzage in de beelden, een stoplicht staat te de snelheid en de locatie, zodat we contact kunwachten.

De proactief vrachtwagen nen opnemen met onze klant, het transportbedrijf. start automatisch wanneer Maar bijvoorbeeld ook met er bergers, om degegeven. weg sneller vrij te gas wordt krijgen. De wagenparkbeheerder kan zelf contact opnemen met de chauffeur, zodat meteen duidelijk wordt hoe ernstig de schade is. Bovendien kunnen onze klanten snel schakelen om bijvoorbeeld een gekoelde lading veilig te stellen.”

“We willen dat onze vervoerders in 2020 de veiligste van Europa zijn en hebben daarnaast als doelstelling om samen met onze klanten aan vernieuwing en innovatie te werken,” vertelt innovatiemanager bij TVM Joost Sterenborg. “Uit een enquête die we vorig jaar onder onze klanten hielden bleek dat veilig rijgedrag voor 61 procent van de transportbedrijven het belangrijkste aandachtsgebied is.

Dat was een van de uitganspunten voor deze pilot.”

Sterenborg is sinds begin dit jaar actief als innovatiemanager voor TVM. “Als verzekeraar is innovatief zijn geen leuke bijkomstigheid, maar een voorwaarde om ook op de lange termijn te blijven bestaan. Er gaan in de nabije toekomst verschuivingen plaatsvinden in bijvoorbeeld aansprakelijkheid. Neem platooning, waarbij de achterste

Privacy “Bij pilots zoals deze komt uiteraard het privacyvraagstuk om de hoek kijken,” zegt Sterenborg. “Daar hebben we zoveel mogelijk rekening mee gehouden; zowel met de wetgeving als met het gevoel van de chauffeur. We hebben er daarom voor gekozen om niet in de cabine te filmen, maar alleen de kijkrichting te registreren. Opnames zijn niet te verspreiden, niet te downloaden van het dashboard en de camera heeft geen uitneembare geheugenkaart. Alle gegevens worden verstuurd via beveiligde dataverbindingen en het rijgedrag is alleen inzichtelijk voor mensen die daartoe geautoriseerd zijn. Je kunt dus geen data van collega’s inzien.”

TVM laat verder een Privacy Impact Analyse opstellen door een gespecialiseerd bureau, als externe toets of de pilot geheel volgens de privacy wet- en regelgeving is ingericht. Onderdeel daarvan is een toets bij het CBP (College Bescherming Persoonsgegevens). Voor aanvang van de pilot gaat TVM in gesprek met de vakbonden CNV en FNV om hen te informeren en hun standpunten te horen.

vrachtwagens automatisch volgen wat de voorste doet.

Zijn alle vrachtwagens dan nog als motorrijtuig te zien, of is er dan sprake van aanhangers? Kunnen de vrachtwagens van meerdere verzekeraars in één konvooi rijden? Wie is dan aansprakelijk? Daar moeten we nu al over nadenken.”

Volgens Sterenborg ligt het in de lijn der verwachting dat ook het verdienmodel van de verzekeraar op den duur verandert. “We zijn een coöperatie, dus bij minder schades kunnen de premies omlaag. Misschien krijgen we in de toekomst een meer coachende, adviserende rol. In ieder geval is die toekomst dichterbij dan we ons soms realiseren. Robots en drones zijn geen futuristische illusies meer, ze bestaan al een tijdje. Bij TVM spreken we er intern veel over met col-

lega’s, zodat iedereen zich hiervan bewust wordt.

We gaan gesprekken aan: wat is innovatie volgens jou? Wat heb je nodig om te kunnen innoveren?

Ook nodigen we sprekers uit die laten zien wat er al gebeurt. In China is al een 3D-geprint gebouw gebouwd, de Google Car rijdt al zonder stuur. Dat is geen toekomstmuziek, dat bestaat gewoon. Tel daarbij op dat mensen op andere manieren gaan verzekeren: bedrijven als Hema en Ikea bieden verzekeringen aan en mensen verenigen zich in netwerken om gezamenlijk te sparen. Denk aan het broodfonds voor zzp-ers. De wereld verandert, en om oplossingen te bieden moet je de ontwikkelingen een stapje voor zijn.”

De pilot Veilig Rijgedrag is wat dat betreft het schoolvoorbeeld van innovatie: TVM is de eerste in

Europa die een dergelijk project met vrachtwagens gaat uitvoeren. Sterenborg: “Het rijgedrag van de bestuurder vastleggen in combinatie met het meten van het concentratieniveau, is nieuw. Op basis van alle data die uit de pilot komen gaan we op zoek naar verbanden die uiteindelijk kunnen leiden tot verbeterd rijgedrag. Bijkomend voordeel voor de transportbedrijven is dat aandacht voor veilig rijgedrag in de praktijk automatisch leidt tot brandstofbesparing. Een extra reden om mee te doen!”

Sterenborg legt uit hoe de techniek precies in zijn werk gaat: “De eyetracker meet het concentratieniveau van de bestuurder. Zolang er niks bijzonders gebeurt, wordt er niks opgeslagen. Tijdens het rijden worden snelheid, remmingen en bochtensnelheid gelogd, maar ook alerts zoals (bijna)

Voor de ontwikkeling van het hardwareplatform ging TVM in gesprek met een aantal grote partijen. De meeste richtten zich op personenauto’s of waren gebonden aan een merk of eigen systeem. “Uiteindelijk kozen we voor de startup Route42, die een compleet nieuw platform ontwikkelden. Voor de pilot trekken we een jaar uit, zodat we uitgebreid kunnen meten en kunnen evalueren. Misschien is ‘te hard door de bocht’ in de praktijk niet te hard en moet dat worden bijgesteld. We willen weten: kunnen we het in de verzekeringsprocedure meenemen, waarbij we het platform kunnen aanbieden met een aantrekkelijke premie?

De techniek van het platform kan overigens nog veel meer: sensoren kunnen signalen afgeven als er wordt ingebroken, brandstof wordt gestolen of als er een klapband dreigt.

Dat is nu nog niet meegenomen in de pilot.”

Op de BedrijfsautoRAI kunnen ondernemers kennismaken met de pilot. “In onze stand hebben we een simulator van een vrachtwagencabine, waar je met een 3D-bril op rond Amsterdam kunt rijden terwijl je rijgedrag wordt gemeten.

Levensecht!”

De eye of de c de we afdwa Dit vo van so Niet a in ken transp

06 VEILIG TRANSPORT

EXPERTISECENTRUM

VOORSPELLINGEN MET ‘BIG DATA’ In het expertisecentrum van TVM probeert men in het kader van schadepreventie met behulp van Big Data analyse steeds voorspellender te werk te gaan. “Met één druk op de knop kan ik allerlei gegevens als schade, tijdstip, snelheid, oorzaak en locatie oproepen en vergelijken,” aldus manager van het expertisecentrum René Nobels. “Hoe meer data je hebt, hoe meer verbanden je kunt leggen. Vervolgens is het de vraag: hoe kunnen we deze data inzetten om schade in de toekomst te voorkomen?”

den en transportbedrijven. Maar we brachten al die data nog niet samen op één dashboard. Zo kunnen we op grote schaal zaken vergelijken, verbanden leggen, meer inzicht krijgen en dus meer preventief te werk gaan en adviseren.”

René Nobels

“De technologische ontwikkelingen gaan hard,” zegt Nobels. “Er is inmiddels zoveel mogelijk. In vrachtwagens zitten tegenwoordig allerlei technologie en veiligheidssystemen ingebouwd in de boordcomputer. Daar komen via sensoren op het voertuig duizenden signalen binnen. Tot voor kort werden daar een twintigtal van ontsloten, bijvoorbeeld die van de lichten en verbruik.

Nu hebben we vanuit ons centrum toegang tot een dashboard waarbij we alle data die worden verzameld, ook kunnen ontsluiten en kunnen combineren met andere data. Met één druk op de knop kan ik ze met elkaar vergelijken en aflezen. Voorheen hadden we deze data ook al, dus op klantniveau konden we deze gebruiken voor advies aan onze le-

Volgens Nobels leent de data-analyse zich vooral als basis voor nader onderzoek. “Vaak bevestigen data vermoedens die we al hadden. Stel, we zien op een bepaalde plek of in een bepaalde periode een toename van het aantal klapbanden en een toename van het aantal kop- staartaanrijdingen. Uit die data zelf kun je niet concluderen dat het één met het ander te maken heeft, maar het bevestigt wel wat we al dachten en het is een goede aanleiding dit te onderzoeken. De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV), met wie we samenwerken, stelt dat door afleiding in de auto zoals door social media en Whatsapp de kans op schade 25 keer hoger is. Ondertussen zien wij uit onze data dat het aantal eenzijdige aanrijdingen toeneemt.

Kunnen we een verband leggen? Dat vraagt om onderzoek. En wat gaan we vervolgens doen in het kader van preventie?”

Ook hierbij zoekt TVM de samen-

Platooning Bij konvooi autonoom rijdende vrachtwagens, ook bekend onder de Engelse naam platooning, of gekoppeld rijden, rijden vrachtauto’s die elektronisch aan elkaar gekoppeld zijn achter elkaar. De voorste vrachtauto fungeert als leider voor de andere vrachtauto’s. Iedere chauffeur bestuurt zelfstandig zijn voertuig totdat ze aansluiten bij de platoon. Daarna volgt het konvooi automatisch de eerste auto. Remt de eerste vrachtauto in de platoon af, dan remmen alle vracht-

auto’s real-time met dezelfde dosering af. Zodra een nieuwe truck een platoon nadert of invoegt, wordt automatisch contact gemaakt met de andere vrachtwagens. In de toekomst hebben de chauffeurs in de volgende auto’s de mogelijkheid om iets anders te doen, bijvoorbeeld de krant lezen of achter de iPad zitten. De chauffeur houdt echter altijd de controle over zijn eigen wagen en kan altijd beslissen een konvooi te verlaten en zelfstandig verder te rijden.

werking op met andere partijen.

“Stel, wij zien dat op een bepaalde plek op een rijksweg veel schade wordt gereden. We kunnen samen met Rijkswaterstaat kijken hoe we deze weg veiliger kunnen maken.

Een toename van het aantal aanrijdingen aan de rechterkant op het moment dat de bestuurder van rijbaan wisselt, zou kunnen duiden op een slechte verstandhouding en weinig onderling begrip tussen vrachtwagenchauffeurs en automobilisten. Zulke data bevestigen opnieuw vermoedens die we zelf al hebben vanuit onze ervaring. Vervolgens kunnen we er met behulp van de data op acteren.

Hoe gaan we dit onderzoeken en wat kunnen we vervolgens doen om die verstandhouding te verbeteren?”

Volgens Nobels is het belangrijk dat de data worden vertaald naar maatregelen. “Big data analyse is iets waar andere landen minstens zo ver in zijn als wij, maar in Nederland zijn we beter in staat die data om te zetten naar acties ter preventie. In Duitsland maken ze prachtige registraties, maar ze doen er vervolgens weinig mee. Daarin onderscheiden we ons, ook ten opzichte van andere landen als Polen, Denemarken en Frankrijk. Daar staat verkeersveiligheid niet zo hoog op de agenda. In een land als Frankrijk is het minder aan de orde en hanteert met een andere rijstijl. In Duitsland rijden ze over het algemeen waarschijnlijk het beste van Europa, maar het is daar zo druk op de weg dat er meer ongevallen gebeuren dan hier. Op internationale congressen zijn vaak Nederlandse politie, organisaties die bezig zijn met verkeersveiligheid en verzekeraars prominent aanwezig, omdat wij verder zijn in de vertaling naar acties om het verkeer veiliger te maken.”

Nobels wil in de toekomst nog meer data aan elkaar koppelen. “Wij hebben ongeveer een derde van de transportmarkt in Nederland verzekerd, maar wat gebeurt er landelijk?

Kunnen we die data ook koppelen?

We willen zoveel mogelijk nieuwe inzichten, zoveel mogelijk hierover publiceren en onze hulpvraag delen. Stel, er is veel schade door achteruitrijden. Misschien moet de rijopleiding worden bijgesteld. In de toekomst kunnen we onze data wellicht combineren met data van Rijkswaterstaat, politie of zelfs justitie.”

Privacy staat bovenaan, benadrukt Nobels. “Het gaat om de tendens, we roepen niets over individuen of bedrijven. Maar de data worden ingezet voor een hoger doel. Het is de toekomst om dingen nog sneller te signaleren en misschien al eerder oplossingen te bedenken of zelfs in te grijpen in een operatie. Dat klinkt alsof we op afstand het gaspedaal gaan bedienen, uiteraard is dat niet de bedoeling. Wel kan er door de planning een bericht naar de chauffeur worden gestuurd als onze klant, het transportbedrijf, opmerkt dat er een verandering in rijgedrag plaatsvindt. Als zij op hun dashboard zien dat de chauffeur sinds drie dagen veel meer remt dan normaal, dan kan dat een indicatie zijn dat er iets aan de hand is. Als je daarmee problemen en voorgevallen voor kunt zijn, lijkt me dat een goede ontwikkeling.

Zolang de data alleen daarvoor worden gebruikt, en niet om chauffeurs ergens op af te rekenen.”

“Camera’s in de cabine, dat is een ethische discussie waar we heel goed over moeten nadenken. Waar stopt het? Maar als je er ongelukken en schade mee voorkomt, is dat een

boel waard. Ik wil wel stellig benadrukken dat we als verzekeraar niet de fout moeten maken alle gegevens te willen hebben. We willen al zolang wij bestaan goed gedrag belonen, we zetten data niet in om mensen of bedrijven in een kwaad daglicht te stellen.”

Volgens Nobels brengen de nieuwste ontwikkelingen ook weer hele andere uitdagingen met zich mee. “Kijk naar zelfrijdende auto’s, of platooning (zie kader, red.). Een vorm van dat alles gaat zeker komen, daar bestaat geen twijfel over. Google heeft al jaren geleden de eerste zelfstandig rijdende auto ontworpen, de techniek is er. Welke rol nemen wij dan als verzekeraar aan? Als de voorste auto bij Platooning een noodstop maakt, hoe gaat dat dan bij schadedekking? Hoe zit het als het konvooi uit trucks van verschillende transportbedrijven bestaat die verschillend verzekerd zijn? Vragen waar we een antwoord op moeten gaan vinden.”

Vanaf 1 november is het verplicht dat alle auto’s in de EU zijn uitgerust met minimaal twee veiligheidssystemen, een lane departure warning en advanced emergency braking, waarbij de auto afremt als hij te dicht op voorganger komt.

“Wij zijn nieuwsgierig: welke data levert dat op? Hiervoor zoeken we samenwerkingen met fabrikanten.

Zo zal onze rol steeds mee veranderen en alle kennis die we hebben opgedaan, willen we terugbrengen in de maatschappij.”

VEILIG TRANSPORT 07

POLITICA BARBARA VISSER

‘WE ZIJN GOED OP WEG’ maatregelen om te onderzoeken of ze het gewenste effect hebben.”

“Als het gaat om transportveiligheid is er op technologisch vlak al veel mogelijk, en dat wordt alleen maar meer. Denk aan een camera in de cabine, waarbij het rijgedrag van de chauffeur wordt geregistreerd.

Maar hoe ver moet je daarin gaan? We moeten waken voor het ‘Big Brother is watching you’- effect. Een chauffeur moet niet het idee hebben dat zijn werkgever hem controleert op zaken die niets te maken hebben met het rijgedrag. Wat wél werkt: als transportbedrijf proactief in gesprek gaan met je chauffeurs, veiligheid op de agenda zetten. Positief gedrag belonen, zoals bij het initiatief Ridders van de Weg van TVM, waarbij chauffeurs die jarenlang schadevrij rijden een onderscheiding krijgen.”

is Barbara Visser: "Iedere verkeersdode er een teveel."

Visser meent dat we goed op weg zijn met maatregelen om de doelstelling van TVM van nul verkeersdoden in 2020 in transport over weg en water te bereiken.

"Iedere verkeersdode is er een teveel.

Gelukkig worden auto's steeds meer uitgerust met zaken de de auto veiliger maken, ditzelfde geldt voor vrachtwagens. Deels door innovatie en deels door ingrepen als

‘Waken voor het Big Brother is watching you- effect’

het verplicht stellen van de dodehoekspiegel. Ook zijn de laatste jaren de nodige aanpassingen op rijkswegen gemaakt en is de infrastructuur verbeterd. Dat werpt de nodige vruchten af: er gebeuren minder ongelukken op rijkswegen. Op gemeen-

Verkeersveiligheid kan altijd beter, maar over het algemeen doet Nederland het goed, meent Barbara Visser, lid van de Tweede Kamer voor de VVD als woordvoerder van verkeer, vervoer en water. “Dat gevaarlijke imago is voor de vrachtwagens in ons land niet terecht. Voor meer bewustwording en wederzijds begrip zou eigenlijk zou iedere weggebruiker eens een keer moeten plaatsnemen in een vrachtwagencabine.”

telijke wegen zijn de ongelukken vaker eenzijdig, bijvoorbeeld met elektrische fietsen, zonder dat er auto’s of vrachtwagens bij zijn betrokken en de transportsector neemt nog steeds zijn verantwoordelijkheid: vorig jaar is weer een actie gestart om vrachtwagens uit te rusten met stickers om achterliggende fietsers te waarschuwen.”

Toch overheerst nog altijd het beeld van ‘gevaarlijke’ vrachtwagens die andere bestuurders hinderen of zelfs ongevallen veroorzaken. Visser: “Dat heeft waarschijnlijk te maken met de impact; áls er een ongeval met een vrachtwagen gebeurt, zijn de gevolgen meteen groot en ontstaan er lange files. Maar het heeft ook met beeldvorming te maken. Dat merkte ik toen ik zelf een dagje mee op pad mocht met een vrachtwagenchauffeur.” Een eyeopener, noemt ze het. “Pas als je in zo’n cabine zit, merk je waar je mee te maken

krijgt. Als automobilist ben je geneigd je al snel te ergeren aan een vrachtwagen die je er niet tussen laat. Maar snel remmen of optrekken gaat gewoon niet in zo’n grote truck. Als automobilist vind je het hinderlijk als fietsers met zijn drieën naast elkaar fietsen, of door rood rijden. Maar ooit zat je op de middelbare school en vertoonde je misschien datzelfde gedrag.

Pas als je het vanuit het oogpunt van de ander ziet, krijg je begrip voor de situatie van andere weggebruikers. Dat zorg voor meer wederzijds respect; heel belangrijk als het om veiligheid in het verkeer gaat.”

Wat Visser betreft zou eigenlijk iedereen die auto rijdt, ook eens aan het verkeer moeten deelnemen vanuit het oogpunt van een vrachtwagenchauffeur. “Dat kan ook in een simulator. Het CBR zou zoiets kunnen opnemen als module in de rijopleiding voor automobilisten, bijvoorbeeld. Dit niet direct verplichten, maar ga eerst eens experimenteren met bepaalde

Volgens Visser is het niet wenselijk dat de politiek zo’n proactieve benadering verplicht stelt: “Het is sneller en effectiever als je dit buiten de politiek om kunt regelen. Waar ik wel een rol voor de politiek en voor mijzelf zie weggelegd, is om het eindelijk mogelijk maken om buitenlandse kentekens te beboeten. Op dit moment kunnen buitenlandse wegpiraten hier ongestoord hun gang gaan.

Een roekeloze Poolse of Roemeense vrachtwagenchauffeur weet dat hij hier zijn gang kan gaan zonder enige vorm van beboeting en houdt daarmee ook het imago van gevaarlijk vrachtverkeer in stand. De meeste Nederlandse chauffeurs rijden veilig en houden zich aan de regels van de rij- en rusttijdenwet. Bovendien wordt er door de Nederlandse inspectie met common sense gehandeld. Heeft een chauffeur eenmalig de tijd met een paar minuten overschreden, bijvoorbeeld door een file, dan gaat men het gesprek aan.

In een land als Frankrijk is dat niet aan de orde. Daar worden inspecteurs betaald voor de boetes die ze uitdelen. Ze pikken de Nederlandse chauffeurs eruit, omdat ze weet dat die keurig betalen. Terwijl het in Nederland juist de chauffeurs met buitenlandse kentekens zijn die die wetten overschrijden of gevaarlijk rijgedrag vertonen. Zij weten dat ze hier niet beboet kunnen worden. We moeten zorgen dat we dat zo snel mogelijk op orde krijgen en de wet- en regelgeving aanpassen.”

Visser is verder een voorstander van pilots om uit te testen of het verkeer nog veiliger kan worden gemaakt. “In Helmond hebben we een pilot gevoerd waarbij vrachtwagens prioriteit krijgen bij verkeerslichten. Dit bleek te zorgen voor een betere doorstroming, energiezuinig rijden en het vergroten van de veiligheid vanwege een snelheidsbeperking. Ruimte bieden en zorgen dat de buitenlandse wegpiraten worden aangepakt, daar ligt in mijn ogen de grootste rol voor de politiek.”

TVM VERZEKERINGEN IS HOOFDSPONSOR VAN DE BEDRIJFSAUTORAI 2015

KOM NAAR DE BEDRIJFSAUTORAI EN BELEEF DE TOEKOMST VAN VEILIG TRANSPORT.

Veiligheid in de transportsector is ook voor TVM verzekeringen een belangrijk thema. Binnen dit thema heeft TVM zich twee doelen gesteld. Nul verkeersdoden bij transport over weg en water in 2020 en TVM leden moeten tot de veiligste vervoerders van Europa behoren. De samenwerking met TVM en haar leden staat hierbij centraal. Het gedrag van chauffeurs en mede weggebruikers heeft een grote invloed op de veiligheid, daarom presenteert TVM tijdens de BedrijfsautoRAI (20 t/m 24 oktober) een nieuw project.

MET TVM ACHTER JE STA JE STERKER.

Op de stand kun jij ervaren welke invloed jouw rijgedrag heeft op de veiligheid op de weg. In een echte vrachtauto rijd je virtueel door Amsterdam, word je rijgedrag getest en kun je laten zien dat jij veiliger rijdt dan je collega chauffeurs.

Kom naar de TVM stand in hal 1 en beleef de toekomst van veilig transport. www.tvm.nl