28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012 - ΤΕΥΧΟΣ 14
Εξώφυλλο-Κωνσταντίνος Λιανός ◈ Μέρες Αργίας ◈ Ύψος- Βάθος ◈ On the Hunt ◈ Κλείστρο Αθήνα, 2012 ◈ Beat Bazaar-281012 ◈ Αναμνήσεις και Μέρες από τη Ζωή μας ◈ Έκλασε ο Χίτλερ ◈ Περί Τυφλότητας - Ζοζέ Σαραμάγκου ◈ Xήρα για ένα Χρόνο- John Irving ◈ Iga No Kabamaru ◈ L'Umo Che Verra- Giorgio Diritti ◈ Mulholland Drive- David Lynch ◈ Φθινόπωρο- OzcanAlper ◈ Mεσοτοιχίες- Gustavo Taretto ◈ Οι ήχοι της Εύης Κουρτίδου και του Νίκου Γεωργάκη//Η Playlist της Εβδομάδας ◈ Οδύσσεια επί σκηνής ◈ Astor Piazzolla ◈ Τζαζ Μελωδίες εν Αθήναι ◈ Βόλτα στα Εξάρχεια ◈ Radio/Tv ON ◈ Comic Silence Society Vol#1 #2 #3
To Λύκος είναι εβδοµαδιαίο περιοδικό για τις τέχνες και τον πολιτισµό. Διανέµεται δωρεάν, καθε Κυριακή σε ηλεκτρονική µορφή.
www.lykosmagazine.tumblr.com www.lykosmagazine.tumblr.com Ενηµερωθείτε για τα νέα τεύχη και δείτε το αρχείο.
www.facebook.com/lykosmagazine Βρείτε το Λύκος και στη σελίδα µας στο Facebook. Eάν θέλετε να συµµετέχετε στα επόµενα τεύχη µε εικαστικό έργο, φωτογραφία ή κοµικ, στείλετε δείγµατα εργασιών σας στο email
papadaki.stav@gmail.com papadaki.stav@gmail.com
ΕΚΔΟΣΗ / ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΛΙΚΟΥ Σταυρούλα Παπαδάκη ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ Θοδωρής Ρέγκλης www.tedreglis.com
Layout ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Παύλος Ρέγκλης - www.paulreg.tumblr.com Ντίνος Καψάλας - Dinerror86@gmail.com Κώστας Ατσάλης - atsalispakie@yahoo.gr Στέργιος Ρουµελιώτης // KURO - kurotrash@gmail.com Sugahtank John Roubanis - http://www.flickr.com/photos/sugahtank/ ΕΦΩΦΥΛΛΟ Κωνσταντίνος Λιανός - dinosprog90@hotmail.com
www.lykosmagazine.tumblr.com ΚΟΜΙΚ Στέργιος Ρουµελιώτης - Kuro ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Σταυρούλα Παπαδάκη, Εύη Αργυρίου, Jim Ver, Ηλίας James Λιατσόπουλος, Νίκος Μπελάνε, Ασηµάκης Πανσέληνος, Μέλπω Αξιώτη, Παυλέας, Μυσρίνη Παπακουνάδη, Librofilo, Gil Galad, Δηµήτρης Κεχρής, Βασίλης Οικονόµου, Μαριλένα Ιωάννου, Κωνσταντίνος Κοττας, Θόδωρος Εξηντάρης, Δώρα Κοροβεση, Χλόη papadaki.stav@gmail.com Ιορδανίδου, Ελένη Αγγελοπούλου
Απαγορεύεται η αναδηµοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, µερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση η διασκευή απόδοση του περιεχοµένου µε οποιοδήποτε τρόπο, µηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλο, χωρίς προηγούµενη γραπτή άδεια του Εκδότη. Νόµοι 238/1970, 4301/1979, Ν.100/1975, Ν.Δ. 3565/1956 και 4254/1962 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου.
Layout
2
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Εξώφυλλο Κωνσταντίνος Λιανός 4
Εditorial Μέρες Αργίας
6
Αντιθέσεις Με ρίζες στη γη και χέρια τεταµένα προς τον ουρανό
8
Sideshow Some people offer their body just to belong.
10
Κλείστρο Αθήνα,2012
12
Beat Bazaar Ανταπόκριση από Θεσσαλονίκη.
14
Κόκκινη Κλωστή ¨άλλο πράµα να πέθανες κι άλλο να πεθαίνεις¨. ''Σίγουρα οι θαλασσινοί έχουν, λοιπόν, µεγάλη µνήµη''. // Έκλασε ο Χίτλερ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 22
Ink ''Ο φόβος τυφλώνει¨.//'Μία ολόκληρη ζωή επιφυλάσσει µοναδικές συγκινήσεις''.
28
Άνιµα Iga no Kabamaru. H παντοτινή λιγούρα για µακαρονάδα.
30
JUMPCAT ''µια από τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορικές ταινίες που βγήκε στην Ιταλία τα τελευταία χρόνια''. // ''Ένα παιχνίδι µε µοναδικό κανόνα την αχαλίνωτη φαντασία¨.
38
Μεγάλο Πανί ''Ακόµη και στο χείλος του γκρεµού, ο άνθρωπος θα θέλει να ζει και να ελπίζει¨.//¨Ο έρωτας έρχεται εκεί που δεν τον περιµένεις¨.
42
Jive Evie Kourtides ή Εύη Κουρτίδου.Μια κιθάρα και µια φωνή.
44
Πλέϊ Οι Πλεϊληστές του ΛΥΚΟΥ για µια µουσική εβδοµάδα.
46
Ενηχόρια Ένα µελωδικό, απαλό, εσωτερικό άγγιγµα.
48
Showcase
54
Να Πας Βόλτα στα Εξάρχεια ή αλλιώς στα ¨Πιθαράδικα¨.
60
Φωνόραση Radio/Tv ON
62
Comic Silence Society Vol#1 #2 #3 3
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
EDITORIAL
EDITORIAL Μέρες Αργίας
ελληνική σηµαία! Εκείνη ποτέ δεν τα κατάφερε. Κουτσά , στραβά έβγαλε τις πρώτες τάξεις του δηµοτικού. ¨Τότε είχαµε πόλεµο παιδί µου, πού καιρός για γράµµατα. Αν και τα αγαπούσα τα γράµµατα, πολύ τα αγαπούσα. Ήξερα να γράφω ολογράφως µια προσευχή και κάτι ποιήµατα¨. Με τι ζήλο , ξεφύλλιζε τα τετράδια του Γιάννη, µε τι λαχτάρα τον άκουγε να µιλά για τη λογοτεχνία, για την ιστορία, µε τι θαυµασµό που µια σταλιά παιδί στο σουλούπι και στα χρόνια, έβρισκε στους χάρτες πόλεις και λιµάνια µε ακρίβεια.
Ο Δηµήτρης σηκώθηκε σήµερα νωρίς. Η γυναίκα του, η Θάλεια , ήδη σιδέρωνε το λευκό πουκάµισο και είχε κρεµάσει το παντελόνι µε την τσάκιση σε µια κρεµάστρα στο πόµολο της πόρτας της κουζίνας. Πάει περίπου ένας µήνας που το παιδί τους , γύρισε στο σπίτι και ενώ έτρωγε στο µεσηµεριανό τραπέζι, τους ανακοίνωσε πως θα είναι ο σηµαιοφόρος της παρέλασης της 28ης Οκτωβρίου. Τα αποτελέσµατα ήταν πως αρίστευσε και πως δικαιωµατικά , του άξιζε , να σηκώσει τη σηµαία.
Εµβατήρια ήχησαν, σηµαίες υψώθηκαν, στεφάνια εναποτέθηκαν , ποιήµατα ειπώθηκαν, τραγούδια που έχουν µελοποιήσει κατοχικά χρόνια τραγουδήθηκαν. Τα πουκάµισα λευκά, τα παντελόνια και οι φούστες σιδερωµένες, τα παπούτσια µαύρα, οι δάφνες και οι βασιλικοί κρέµονται από πόρτες και µπαλκόνια. Μέρα επίσηµης αργίας εν µέσω φθινοπώρου. Μια αρµαθιά κεφάλια δε στράφηκαν σε καλοντυµένες επισηµότητες
Ο Γιάννης, ήταν άριστος µε τόνο. Ο φίλος του, τον πείραζε λέγοντας του πως ευτυχώς που ήταν άριστος , γιατί έτσι κοντός που ήταν ποτέ δε θα κατόρθωνε να φτάσει µπροστά στη σειρά. Γελούσαν. Θα περνούσαν να πάρουν τη γιαγιά από το σπίτι µε το αµάξι. Τι καµάρι είχε για τον εγγονό της που καµαρωτός , θα σήκωνε µε τα δυο του χέρια την 4
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
Πηγή: http-//www.flickr.com/photos/jurvetson/
που στέκονταν. Προσπέρασαν , επαναστατούντα όπως πίστευαν ,µε βήµα ρυθµικό.
όχι από εθνικισµό αλλά από βαθειά αγάπη για µια πατρίδα που γκρεµίζεται και χρήζει αναστήλωσης. Τώρα δα , σου ήρθε ακόµη µια αφορµή τυλιγµένη σε γαλανόλευκο ύφασµα, για να σκεφτείς πώς να βρεθείς µπροστά στη σειρά και ας είσαι κοντός ή µικρός στο σουλούπι και στα χρόνια. Τα έθιµα και οι παραδόσεις είναι το βάθος σου είτε το θες είτε όχι , η ιστορία και τα λάθη έχουν γραφτεί επάνω σου και βασιζόµενος σε αυτό φρόντισε να ψηλώνεις και να ψηλώνεις και να ψηλώνεις και άµα σε κλαδεύουν να στηρίζεσαι σε ρίζες. Βλέποντας το δάσος και όχι το δέντρο , στάσου στο ύψος της περίστασης και αυτή τη µέρα αργίας , σκέψου πώς θα πάψεις να είσαι καταναγκαστικά άνεργος και ανενεργός.
Το κάθε τι που κάνει κάποιος , αλλάζει υπόσταση αναλόγως της ουσίας που έχει εντοπίσει ή που δεν έχει εντοπίσει. Τις προσοχές δεν τις βαρά κανείς, τις προσοχές τις αποδίδει κάποιος σε πρόσωπα που την κερδίζουν µε κύρος και σοβαρότητα, σε πρόσωπα που έχουν κάνει λάθη , µα αγωνίστηκαν. Κάποιοι , κάποτε έπεσαν ηρωικά λέγοντας ¨όχι¨. Λέγοντας ¨όχι¨ , όχι µόνο απέναντι σε εχθρούς γνωστούς και άγνωστους, λέγοντας ¨όχι¨ στην ταπείνωση της ελευθερίας τους ,πεθαίνοντας, πεινώντας, χάνοντας, σχεδιάζοντας όµως όραµα. Μπορεί η ουσία µιας παρέλασης να επιβάλλεται, µπορεί την ιστορία της να τη βαραίνουν κακώς κείµενα, µπορεί το ανέµισµα της σηµαίας να γίνεται κατά µίµηση και όχι από βαθύ συναίσθηµα, αλλά τώρα δα είναι η ευκαιρία να αναλογιστείς ποιους θα προσέξεις και θα χαιρετήσεις , πώς θα γίνεις εσύ άξιος προσοχής και σεβασµού, πώς θα ανεµίσεις µια σηµαία
Σταυρούλα Παπαδάκη
5
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ
ΥΨΟΣ - ΒΑΘΟΣ ▧
ΤΗΣ ΕΥΗΣ ΑΡΓΥΡΙΟΥ evi.argyr@gmail.com epitoergon.blogspot.com
Στο λιµάνι Μια βόλτα στο λιµάνι στις 3 τα ξηµερώµατα. Αυτό και µόνο αρκεί για να πεισθείς για την οµορφιά του χρόνου. Ένα τοπίο αρχαίο και ακριβό σαν εθνική κληρονοµιά. Τα πλοία ακίνητα γεµάτα υποσχέσεις, η απέναντι όχθη ένα µέρος που δεν ανακαλύψαµε ποτέ κι ας έχουµε πάει εκεί µια Κυριακή µε το αµάξι, τα κίτρινα φώτα σε πλήρη αρµονία µε το σκοτάδι και η θάλασσα µια συνέχεια του ουρανού, σκοτεινή και άπειρη. Στέκεσαι στην προβλήτα ολοµόναχη περιµένοντας τη στιγµή που θα αφήσεις το σκοτάδι να σε αγκαλιάσει και να σε ελευθερώσει από την µοναξιά. Και τότε γίνεσαι µέρος αυτού του µεγαλείου χωρίς να απέχεις βήµα από τον ουρανό και από την θάλασσα. Είσαι εκεί, κοµµάτι τους. Μπορείς να περπατήσεις από την µια άκρη του ουρανού στην άλλη, να εξερευνήσεις τις ταράτσες των σπιτιών και τις κορφές των βουνών, µπορείς ακόµη και να καθίσεις στον πιο βαθύ βράχο της θάλασσας. Και όπως θα βρίσκεσαι µια ανάσα από τον ουρανό, τίποτα δεν θα σε φοβίζει πια να βρεθείς εκεί ψηλά. Γιατί θα ξέρεις πως έχεις υπάρξει µέρος της παγκόσµιας συµφωνίας του χρόνου και θα ζεις πάντα µέσα από αυτήν.
6
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ
Εικονογράφηση: Παύλος Ρέγκλης - www.paulreg.tumblr.com
▧
ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ papadaki.stav@gmail.com stavpapadaki.com
Ο Λάκκος Η πόρτα ήταν µισάνοιχτη. Πάντα προτιµούσε αυτές που ήταν είτε φανερά ανοιχτές , είτε ερµητικά κλειστές. Δεν ήξερε αν έπρεπε να µπει. Πλησίασε µε βήµα σταθερό και δήλωσε την παρουσία της µε χτύπο ασταθή.¨ Στο βάθος¨ , της είπαν. Εκείνη τη στιγµή, έπρεπε να αποφασίσει ή θα τολµούσε να τον δει ή θα έφευγε κρατώντας από το χέρι σφιχτά µια δειλία που αργά ή γρήγορα θα γινόταν η καλύτερη της φίλη. Εκείνη όµως πλησίασε όπως επέλεγε πάντα . Η δύναµη του πλησιάσµατος υπερίσχυε της δύναµης της βαρύτητας και αρκούσε για να κρατιέται συνειδητά επί γης. Αντίκρισε ένα σώµα να σιγοκαίει σαν κερί που φώτισε αρκετά και κράτησε την ανάσα της , µη θέλοντας να σβήσει. Δεν έβγαλαν λέξη . Γνώριζαν πως µια µέρα από το µισάνοιχτο παράθυρο , ένα αεράκι θα προλάβει το πένθος της ζωής και θα φέρει το πένθος του θανάτου στην ώρα του. Στα γόνατά του που είχαν λυγίσει αρκετά τα τελευταία χρόνια, είχε προλάβει να την καθίσει και να της πει πως σαν πατέρας στο σώµα της κόρης , φρόντισε να σκάψει ένα λάκκο , ίσως να σπείρει και ολίγους σπόρους, µα σ’ εκείνη οφείλεται αν ο λάκκος αυτός µεγαλώνοντας θα γίνει έλος ή δέντρο. Και εκείνη µεγάλωσε και ήρθε η ώρα να µάθει να αποχαιρετά , κρατώντας αλώβητη τη δύναµη του πλησιάσµατος δίχως τύπους και αποδείξεις που την επιβεβαιώνουν. Αποχαιρέτησε , πλησιάζοντας στο βάθος της ένα δέντρο που απορροφούσε πόνους και χαρές και τα έκανε γη για να κρατιέται, ακόµη και µόνη. ◈
7
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
SIDESHOW
▧
TOY JIM VER jim.a.ver@gmail.com www.jimver.net
“I wa n p u s s t to show y becko ” , s h e s you my aid n a socia ed me in lite in her c n d ar h the h unt. P er mid-30s . A , a the pr incipl use. You on es of s your lust s ee, soul t re lik swea ter kn e a god-d tch a mn oc door . A n king on y d w thoug h e n our ht of the her w inevit ably teare et snatch d it a part, I
ce, a l p er hand h r e h to l e st ing k p n p u a j wr my her d t n e u aro et. I m h e y g T I for a n d . era. b m a s c hu n ea m im o e h v a d g fucke e h S
8
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
SIDESHOW
The . a d e r e sires o t n e t e h d mind ’t s e fl ain ng I o r . t s se. error o p of op it; I d e t v go depri ood, So, childh me my drove she
the c pictu offee tab r l them es. The e. I too k y ha dow over. n d ed S n t o o k on me he wen t peop a b a t and h e h l j u s t e offer . S o m e th blac t o b e l eir bod o knes y s to n g , l i k nigh e t ski es
here and now le as else. Simp that.
9
Some rights reserved by CarbonNYC
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΚΛΕΙΣΤΡΟ
10
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΚΛΕΙΣΤΡΟ
ΑΘΗΝΑ 22-10-2012
▧ ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΚΡΥΣΑΛΗ lef.krysalis@gmail.com http://www.flickr.com/photos/lefteriskris/
11
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
BEAT BAZAAR
281012_ ▧
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΑΝΕ belane74@gmail.com http://nikbelane.blogspot.com
Ξύπνησα νωρίς. Τέντωσα το κορµί µου και τα πόδια µου άγγιξαν το τριχωτό σώµα µιας ριγέ κεραµιδόγατας που ήδη γουργούριζε ευτυχισµένη για τους δικούς της λόγους. Ανασηκώθηκα και της χάιδεψα την κοιλιά. Έκλεισε τα µάτια µε ευχαρίστηση και το γουργουρητό της δυνάµωσε. Ο καναπές όπου πέρασα τη νύχτα µου ήταν φαρδύς και ζεστός. Η ακρυλική κουβέρτα έδιωχνε µακριά την πρωινή υγρασία. Πάνω στο τραπέζι του µικρού καθιστικού βρήκα ένα σηµείωµα που µε πληροφορούσε για το που θα έβρισκα καφέ, χυµό, τυρί και ζαµπόν. Κάτω από το σηµείωµα υπήρχε το βιβλίο «Όλες οι φωτιές η φωτιά», του Κορτάσαρ. Βρισκόµουν σ’ ένα φιλόξενο σπίτι. Χυµό, τυρί και ζαµπόν τα άφησα στην άκρη κι ετοίµασα έναν διπλό ελληνικό. Έστριψα ένα τσιγάρο και το άναψα µε σπίρτο, για να γευτώ το µπαρούτι της ψυχής του σπιτιού. Έξω, όχι σε µεγάλο ύψος, µαχητικά αεροσκάφη της Π.Α. πραγµατοποιούσαν ελιγµούς και χαµηλές πτήσεις τραντάζοντας τον µικρόκοσµο της, συνήθως ήσυχης, Άνω Πόλης. Σε κάθε τους πέρασµα σείονταν τα πάντα. Ο θόρυβος των µηχανών τους εκκωφαντικός. Το φράγµα του ήχου έσπαζε ξανά και ξανά και πάλι, σπάζοντας το δικό µου φράγµα αντοχής και ανοχής και υποµονής. Όλα τα αντικείµενα του διαµερίσµατος χόρευαν τον χορό της επίδειξης του Τίποτα, της
απόδειξης υπεροχής απέναντι σε κατασκευασµένους εχθρούς και της υπόσχεσης διατήρησης της εθνικής ακεραιότητας. Ο αόρατος Χούλιο άνοιγε τις σελίδες του βιβλίου του µπροστά στα µάτια µου στριφογυρίζοντας ανήσυχος στον κρύο τάφο του. Ήπια την τελευταία γουλιά του καφέ κι ετοιµάστηκα να βγω.
25 Οκτωβρίου 2012. Η πόλη φοράει τα γιορτινά της. Τις επόµενες τέσσερις µέρες το αστικό πρόσωπο της Θεσσαλονίκης θα λάµπει. Επί τέσσερις ολόκληρες µέρες τα πάντα θα λειτουργούν «τέλεια»! Δεν θα υπάρχουν διπλοτριπλοπαρκαρισµένα αυτοκίνητα στους δρόµους. Δεν θα υπάρχουν ξέχειλοι κάδοι σκουπιδιών στις όχθες των πεζόδροµων. Θα εξαφανιστούν οι χρησιµοποιηµένες και µολυσµένες σύριγγες, τα σπασµένα και σιχαµερά προφυλακτικά και κυρίως οι άστεγοι από τα πάρκα. Θα εκδιωχθούν και θα εξαφανιστούν επίσης, οι άρρωστοι, οι τρελοί, τα αδέσποτα ορφανά (παιδιά και σκυλιά και γατιά),οι πρεζοµένες ζητιάνες των λεωφόρων, οι µετανάστες µικροπωλητές. Θα αποµακρυνθούν οι καταληψίες «δηµοσίων» κτιρίων και θα φυλακιστούν προς παραδειγµατισµό των υπολοίπων. Οι µουσικοί της
12
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
Πηγή: http-//www.flickr.com/photos/nubrig/
περιπλάνησης θα παίζουν εµβατήρια ντυµένοι τσολιάδες και οι υπόλοιποι, οι λοιποί, εµείς δηλαδή, θα χτυπάµε παλαµάκια παραλόγου για να ευχαριστήσουµε τοπικούς και φιλοξενούµενους άρχοντες και προεστούς, ρασοφόρους, φρακοφόρους, κουστουµαρισµένους και γραβατοφορεµένους, γυαλισµένους και ξιπασµένους, καλοξυρισµένους τελάληδες µιας άποψης που πρέπει µε το ζόρι να µας εκφράζει. Τι διάολο, δηµοκρατία έχουµε! Θα καταθέτουµε στεφάνια εις µνήµην της αρχαίας βίας, της αιµατοβαµµένης ιστορίας φορώντας, κι εµείς µε τη σειρά µας, τα γιορτινά, τα λουστρίνια της χαµένης παιδικής αθωότητας.
Πήρα την κατηφόρα προς το κέντρο. Το λιβάνι σκορπισµένο στον αέρα κάθε γειτονιάς µαστούρωνε και τον πιο υποψιασµένο εγκέφαλο. Δεν έδωσα σηµασία. Προσπέρασα την Εγνατία κάνοντας σλάλοµ ανάµεσα στα µποτιλιαρισµένα αυτοκίνητα. Στο τέρµα της Αγγελάκη ανακάλυψα το παζάρι βιβλίου. Χώθηκα κάτω από τις λευκές τέντες που θα το στεγάσουν για είκοσι µέρες. Αγόρασα µε λαχτάρα δύο βιβλία και βγαίνοντας κατευθύνθηκα προς τη θάλασσα. Πήρα το ένα βιβλίο και το πέταξα στα αφρισµένα νερά του Θερµαϊκού. Το έκανα δώρο στο νερό. Στο στοιχείο που δεν γνωρίζει κανένα σύνορο και αγκαλιάζει τα πάντα µε τη δύναµη µιας αγάπης που θα ζήλευαν οι άγιοι όλων των, ανά τον κόσµο, θρησκειών. Έπειτα κοίταξα ψηλά. Τα µαχητικά αεροσκάφη είχαν από ώρα εξαφανιστεί παίρνοντας µαζί τους τον ανατριχιαστικό ήχο που ξυπνά µνήµες κόλασης ακόµη και σε όσους δεν έχουν γνωρίσει την πύρινη κυρία. Μόνο κάτι σκόρπιες κραυγές φρένων από την µεριά της παραλιακής χαλούσαν την αρµονία και την αγαπηµένη επανάληψη του σκασίµατος των κυµάτων δίπλα µου. Τα χελιδόνια έφυγαν κι εµείς δεν το πήραµε χαµπάρι. Μας κύκλωσαν τα κοράκια του αποµεσήµερου και δείχνουµε να το απολαµβάνουµε. Ζήτω! ◈
Για τέσσερις ολόκληρες ηµέρες όλα θα είναι εθνικά και θρησκευτικά κουρδισµένα, καλοσιδερωµένα, ευπρεπισµένα, ανοξείδωτα, χλιδάτα. Τυλιγµένα µε σηµαίες συνόρων και γκρίζων ζωνών και µε λοιπά εθνικοβυζαντινά σύµβολα. Στοιχισµένα και ζυγισµένα, έτοιµα για θλιβερές παρελάσεις και περιφορές εικόνων δανεικών µε πρόσωπα µπογιατισµένης λατρείας και αδιέξοδης πίστης στο άπειρο Καλό της άδολης (!) και αγνής (!) αγάπης.
13
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
ΜΕΡΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ▧
ΤΟΥ ΑΣΗΜΑΚΗ ΠΑΝΣΕΛΙΝΟΥ
http://www.sarantakos.com/keimenamazi.html Πηγή: Νίκος Σαραντάκος.http://sarantakos.wordpress.com/
Παρασκευή 1.8.1941
να νικήσω στον πόλεµο µε τους τοίχους που µε κυκλώνουν.
Είµαι πάλι κλειστός κι ολοµόναχος, αλλά τώρα πια το κελί δε µου φαίνεται τόσο αχώρετο. Σα να περιοριστήκανε σε λίγες µέρες µέσα οι ψυχικές διαστάσεις µου, δε χτυπώ στους τοίχους και δεν πληγώνοµαι. Ο κόσµος µου µίκρυνε τώρα και προσαρµόζεται, όπως ζαρώνει κανείς όταν βρίσκεται µέσα σε αγκάθια. Πλησιάζω τους τοίχους µε οικειότητα, Μόνο το θολωτό ταβάνι µε το φεγγίτη εξακολουθούν να µου κάνουνε φρίκη.
Σήµερα βγήκα δυο τρεις φορές για το αποχωρητήριο, δυο τρεις φορές ξεκλειδώθηκε η πόρτα µου, οπωσδήποτε κι αυτό εδώ µέσα λογαριάζεται.
Σάββατο 2.8.1941
Το πρώτο αίσθηµα που δοκιµάζει κανείς, την πρώτη φορά που θα κλείσει η πόρτα, είναι ένα αίσθηµα αδυναµίας και εγκατάλειψης. Νοµίζεις ότι καµιά δύναµή σου, καµιά σου ικανότητα δεν µπορεί πια να σ΄ εξυπηρετήσει. Αισθάνεσαι πως αυτό δεν µπορεί να βαστάξει και λες πως σε λίγο θα ξανανοίξει η πόρτα. Ακολουθεί ένα αίσθηµα πνιγµού, όπως στον εφιάλτη, µια απόλυτη αδυναµία να προσαρµοστείς στο νέο περιβάλλο, κάτι που µοιάζει να σ΄ έχουνε δεµένο ζωντανό. Αισθάνεσαι ένα µούδιασµα στα δόντια και σου φαίνεται πως τρελαίνεσαι. Κουράζεσαι, πέφτεις σε µια νάρκη, χάνεις την αίσθηση της πραγµατικότητας. αλλά µε τον παραµικρό θόρυβο ή και χωρίς εξωτερική αφορµή πετιέται έντροµος, σα να δαγκάνει κάτι ξαφνικά την καρδιά σου και βρίσκεσαι πάλι στο ίδιο αδιέξοδο.
Το κελί έχει µήκος δυόµισι µέτρα και πλάτος ενάµισι. Το ταβάνι είναι θολωτό, σα χτιστός τάφος. Κατάντικρυ στην ατσαλένια πόρτα του, εκεί που ο τοίχος πλησιάζει την οροφή, είναι ο φεγγίτης. Ένα άνοιγµα φαρδύ στην αρχή, που στενεύει όσο προχωρεί µες στον τοίχο, σα χωνί και καταλήγει σε µια τετράγωνη σιδερόφραχτη τρύπα. Μπόρεσα σήµερα το πρωί και σκαρφάλωσα, κάνοντας σκάλα το ράντζο, σύρθηκα µες στο άνοιγµα, κράτησα µε τα χέρια τα κάγκελα κ΄ έφερα το κεφάλι ως εκεί. Φαινόταν ο εξωτερικός περίγυρος της φυλακής µε τις σκοπιές του και η οδός Κυρίλλου Λουκάρεως. Δεν είχε αρχίσει ακόµα η κίνηση µες στους δρόµους. Τα σπίτια ήταν κλειστά. Μόνο σε µια ταράτσα φάνηκε µια γυναίκα να πλένει. Έπλενε ξέγνοιαστη κι αγνοούσε πόσο ήτανε ευτυχισµένη. Ήθελα να καθίσω εκεί πολλή ώρα και να παρατηρώ τις κινήσεις της, αλλά το κορµί γλιστρούσε στη γερτή επιφάνεια του χωνιού κι αναγκάστηκα να ξανακατέβω.
Αυτά όλα µε τις µέρες αδυνατίζουν. Μικραίνεις σιγά σιγά, χωράς κι ανασαίνεις εκεί που δε χωρούσε ο αέρας µιας αναπνιάς. Είναι µια εξοικείωση αναγκαστική και ψυχρή όπως µε το θάνατο. Ένα µικρό µολυβάκι, που οικονόµησα χτες µες στην ταραχή της αρρώστιας µου, είναι όπλο σπουδαίο για
Πλησίασα µε κάποια οικειότητα τους τοίχους που είναι αµετάθετοι και ψυχροί. Στον έναν τοίχο είναι ζωγραφισµένα πλήθος αεροπλάνα ιταλικά και γερµανικά,
14
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
πιο πέρα αδερφωµένες οι δυο σηµαίες. Οι αγκυλωτοί σταυροί µοιάζουν αράχνες εφιαλτικές. Προσπαθώ να τα µετρήσω. Αν είναι µονά, βάζω στο νου µου… Γρήγορα όµως ξέφυγα απ΄ αυτή την παγίδα. Εξάλλου, κάθε φορά έβρισκα και διαφορετικό αριθµό. Στον τοίχο δίπλα στην πόρτα είναι µια επιγραφή: «Γεώργιος Ψιλόπουλος, κατάδικος 20 ετών, µετά της κ. Πανοίτου». Είναι η µόνη ζωντανή φωνή που φτάνει στ΄ αφτιά µου από τις τραγικές ιστορίες που έχουνε ζήσει εδώ µέσα. την πρώτη µέρα η φωνή τούτη µου έκανε φρίκη. Τώρα πια τη συνήθισα και βλέπω πως τα 20 χρόνια πρέπει µάλλον να δείχνουν την ηλικία του καταδίκου. Η ερµηνεία αυτή µε παρηγορεί.
φύγεις, είναι για να µποδίζουν τη φαντασία να πλαταίνει το χώρο. Τον κρατούν στα καθορισµένα όριά του, όσο χρειάζεται για να σιγοκαίει η ζωή χωρίς και να σβήσει, όπως η φλόγα στο λαµπογυάλι. Ξαφνικά ακούστηκαν οι κρότοι του ανοίγµατος. Ώσπου να ξεκλειδώσουν οι κλειδαριές και οι σύρτες, περνούνε δυο τρία λεφτά. Έκρυψα τα χαρτιά µου στο ράντζο και σηκώθηκα επάνω. Αντίς για το φύλακα παρουσιάστηκε ένας αξιωµατικός. Ήθελε, λέει, να συµπληρώσει το όνοµα του πατέρα µου σε µια καρτέλα που κράταε. Επάνω µπορούσε κανείς εύκολα να διαβάσει δυο λέξεις γραµµένες µε κεφαλαία: SOSPETO DI COMLOTO! Μ΄ όλο που κατά βάθος µε καθησύχαζε η πληροφορία, άρχισα να διαµαρτύρουµαι ζωηρά. Τι σηµαίνουν αυτά τα sospeto di comloto και που βασίζουνται; Γιατί µας πιάσαν χωρίς στοιχεία και γιατί δε µας πάνε σ΄ έναν ανακριτή; Ο αξιωµατικός είναι ήρεµος κι απαντάει ιταλικά, αλλά δεν καταλαβαίνω. Φωνάζει τότε ένα παλικάρι αξούριστο και διερµηνεύει. το sospeto di comloto είναι λέει όρος νοµικός, που δικαιολογεί τη σύλληψη. Δεν πρέπει απ΄ αυτό να ταράζοµαι, λέει. Και να ξέρω πως η φυλάκιση εδώ µέσα µπορεί να ΄ναι και προσωρινή. (Μη νοιάζεσαι, κύριε Πανσέληνε, χαµήλωσε τη φωνή του ο διερµηνέας κ΄ εγώ κρατούµενος είµαι, όλοι θα βγούµε µε το καλό).
Η ζωή ζαρώνει κ΄ εξευτελίζεται για να χωρέσει εδώ µέσα και για να βαστά. Ο πόνος γίνεται τώρα λιγότερο οξύς και περισσότερο υπόκωφος. Φουντώνει συχνά, αλλά η διάρκεια του παροξυσµού λιγοστεύει. Όταν η απελπισία φτάνει στο απροχώρητο, θυµάµαι ένα στίχο του Οµάρ Καγιάµ που κάποιον καιρό µε ηρεµούσε και µε γέµιζε ξενοιασιά: Πες από πριν πως πέθανες κι ελεύθερος πια θα ΄σαι. Όµως άλλο πράµα να πέθανες κι άλλο να πεθαίνεις.
Η πόρτα πάλι κλειδώνει. Ο σαµατάς των κλειδιών που γυρίζουν ηχεί στ΄ αφτιά µου απαίσια, όσο κ΄ η παρηγοριά του αξιωµατικού πως η φυλάκισή µας µπορεί να είναι και προσωρινή. Ώστε; Όµως αυτή τη σκέψη δε θέλω να τη συνεχίσω. Ας πάει να µην είναι και προσωρινή η φυλάκιση. Φτάνει που τώρα το κελί γίνεται πάλι πιο µικρό κι από πρώτα. Μοναξιά πάλι και σιωπή. Δεν πετάει ούτε µύγα να σπάσει τη νεκρική ακινησία του χρόνου.
Κυριακή, 3.8.1941 Σηκώθηκα και περίµενα να µου ανοίξουν. Ο µικρός αυτός χώρος είναι κλεισµένος απέξω µε δυο κλειδαριές (µια χωνευτή και µια κρεµαστή) και µε σύρτη εξωτερικό. Οι κλειδαριές δεν είναι για να µποδίσουν να
15
Πηγή: http-//www.flickr.com/photos/kevingessner/
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
Μονάχα ο ήλιος µπουκάρει απ΄ το φεγγίτη και ζωγραφίζει στο πάτωµα µε ίσκιους στα κάγκελα. Με το βασίλεµα η ζωγραφιά σκαλώνει στον τοίχο, αδυνατίζει και σβήνει. Σκοτάδι ζεστό που ολοένα πυκνώνει σκεπάζει τα πάντα. Μονάχα οι πέτρες και το τσιµέντο σα να ΄χαν κύτταρα ζωντανά, ξαγρυπνούνε να σε ρουφήξουν, να σε χωνέψουν, όπως µες στο στοµάχι ενός κήτους που σε κατάπιε ολοζώντανο. Η φυλακή είναι τέρας, που δεν έχει ύπνο.
Εχτός από τη δική µας οµάδα είναι ακόµα κρατούµενες δυο παρέες, ο Μπαραγκάς µε τους φίλους του και ο Δαούτης µε τους δικούς του. Οι πρώτοι κατηγορούνται για «όπλα» και οι άλλοι για «εγγλέζους». Το Μπαραγκά τον πιάσανε στο λεωφορείο που έφευγε για την Άρτα, µαζί µ΄ αυτόν κι όλους τους επιβάτες. Τους άλλους τους πιάσανε στη γειτονιά που κρυβότανε ο εγγλέζος. Θεός ξέρει τώρα ποιοι είναι ένοχοι και ποιοι αθώοι. Όσοι πρωτόρθουν εδώ µέσα, κάνουνε τον κουτό. Κανείς δεν ξέρει γιατί πιάστηκε — ίσως έγινε λάθος! Ύστερα περνούνε µια, δυο, τρεις µέρες και βλέπεις πως το θεωρούν φυσικό να βρίσκουνται εδώ.
Δευτέρα, 4.8.1941
Ο Μπαραγκάς έκανε γράµµα στο ιταλικό φρουραρχείο, λέει πως οι άλλοι ήταν επιβάτες του λεωφορείου και παίρνει απάνω του την ευθύνη. Ο εγγλέζος µε δυο χαστούκια, λεν, τα είπε όλα και τώρα πιάνουν όσους τον βοηθήσανε και τους κουβαλούνε εδώ.
Πως µπορούν και περνούν τόσο ατέλειωτες ώρες χωρίς να κάνω τίποτα; Ώρες περνούν µε το άγχος κάποιας αναµονής και ξαφνικά ανακαλύπτεις πως τίποτα δεν είναι που περιµένεις. Σκέφτοµαι πάρα πολύ, αλλά η σκέψη µε πληγώνει. Είµαι όλο µετάνοια για πολλά απ΄ όσα έκανα ως τα τώρα και για περισσότερα που δεν έχω κάνει. Σκέφτοµαι κι εγώ τώρα πόσο θα µάθω να εχτιµώ την ελευθερία, την ευχέρεια ν΄ ανοίξεις την πόρτα και να βγεις, να περπατήσεις στους δρόµους, να στρίψεις όποιο θέλεις σοκάκι, να κατεβείς στην οδό Αθηνάς και να ζητιανέψεις. Θυµούµαι όµως και κάτι τύπους του Ντοστογιέφσκη, που κάνανε αυτοανάλυση µες στα κάτεργα κι αποφεύγω παρόµοιες σκέψεις.
Ο Ασημάκης Πανσέληνος γεννήθηκε στη Μυτιλήνη, όπου έβγαλε το γυμνάσιο και σπούδασε κατόπι Νομικά και Πολιτικές
Μέσα σ΄ αυτή την κατάθλιψη υπάρχει µια αγνότητα που µισεί κάθε είδος φιλολογία. Μέσα στο αποχωρητήριο βρήκα ένα ξεσκισµένο βδοµαδιάτικο περιοδικό. Το µάζεψα και διάβασα δυο τρία ροµαντικά διηγήµατα. Πολλές φορές δάκρυσα, όχι από συγκίνηση καλλιτεχνική, παρά από τις περιπέτειες των ηρώων, Όταν το ανάγνωσµα είχε ευχάριστο τέλος, ένιωθα µια ευγνωµοσύνη για το συγγραφέα.
επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και εργάστηκε ως δικηγόρος. Στα 1945 τύπωσε τη συλλογή ποιημάτων «Μέρες Οργής» και στα 1967 τις «Μέρες από τη Ζωή μας», φύλλα ημερολογίου, με εντυπώσεις από τη φυλακή, όπου έμεινε στην κατοχή. Εξέδωσε ακόμα: «Στη Μόσχα, με τα νιάτα του κόσμου», ταξιδιωτικό, 1963, «Ταξίδια με πολλούς ανέμους», ποιήματα,
Η αποµόνωση εξακολουθεί αυστηρή. Μας έχουν δηλαδή κλεισµένους µες στα κελιά οληµέρα. Όµως, τις ώρες που µας ανοίγουν για µοιρασιά του φαγιού και για σκούπισµα, βρίσκουµε λίγο καιρό και τα λέµε στα πεταχτά.
1964. Στη δικτατορία συμμετείχε στον κύκλο του περιοδικού Νεοελληνικά Γράμματα, που συσπείρωσε τους αντίπαλους της χούντας. Το 1974 εξέδωσε το πεζογράφημα Τότε που ζούσαμε, με το οποίο έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό. Πέθανε το 1984.
16
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
ΑΝΑΜΝΗΣΗ από το περιοδικό Ελεύθερα Γράµµατα, δια χειρός Γιάννη Π ▧
ΤΗΣ ΜΕΛΠΩΣ ΑΞΙΩΤΗ
http://www.sarantakos.com/keimenamazi.html Πηγή: Νίκος Σαραντάκος.http://sarantakos.wordpress.com/
Τα µικράτα µας κάµαµε δίπλα στη θάλασσα. Πάντοτε οι θαλασσινοί έχουνε πιο µεγάλη µνήµη. Είναι σπουδαίο πράµα η θάλασσα. Δεν αφήνει να την ξεχάσεις. Φέρνει µεγάλη εντύπωση µε τα καµώµατα και παιζογλέντια της, προπάντων στα µικρά παιδιά. Και τι πράµατα δεν ξαφρίζει η θάλασσα! Τι ντενεκέδες σκουριασµένους, τι χτικιασµένα ρούχα, και τρέχανε και τα µαζεύανε τότε ξανά πάλι οι φτωχοί! Αλλά το πιο σπουδαίο απ’ όλα που ξέβραζεν η θάλασσα στον τόπο µου, ήταν οι ψόφιοι σκύλοι. Ύστερα από κάθε φουρτούνα κι άµα γαλήνευε ο γιαλός, και καθώς βγαίναµε να σεργιανίσοµε εκεί κατά την Αλευκάντρα, σ’ έπιανε πρώτα απ’ όλα η βρόµα. Φούχι φούχι! στο γιαλό ψοφίµι! πάµε να δούµε γρήγορα! λέγανε τα φτωχόπαιδα, γιατί τα καλαναθρεµµένα εµείς, τέτοιες λέξεις δε λέγαµε, αλλά τρέχαµε όµως από πίσω να δούµε. Τότε κείνο το θέαµα του σκύλου του ταµπουρλιασµένου ήτανε κατιτί το απερίγραφτο. Νύχτες πολλές µεγάλου τρόµου περάσαµε εξαιτίας του. Κείνα τα τέσσερα ποδάρια, τέζα, µε τα σκέλια ανοιχτά, που πάντα εστρέφονταν ψηλά, σα να ’βλεπαν τον ουρανό, γιατί πάντοτε το ψοφίµι ήταν πεσµένο ανάσκελα, ήταν για µας τ’ ανήλικα κατιτί πράµα φοβερό. Σα να ’ταν µεγάλος µαγνήτης και το φοβόµαστε, κι όµως πηγαίναµε. Μια µέρα λέει ένα παιδί: Πάµε βρε να το καβαλήσοµε να δεις πώς θα ξεράσει; Και πάει κοντά, καθώς το λίκνιζε σιγά σιγά το κυµατάκι, και πηδά απάνω του και το καβάλησε, κι αµέσως έβγαλε νερό απ’ το στόµα του, σα να ’ταν άνθρωπος, και εζωντάνεψε. Το παιδί εκείνο δεν το παίζαµε ύστερα, γιατί το λέγαµε: µαγαρισµένο. Ύστερα, όµως, µεγαλώσαµε κι αφήσαµε πια τους γιαλούς, κι έτσι ψοφίµια δεν ξανάδαµε. Πέρασαν από τότε χρόνια. Ύστερα ήρθαν άλλα χρόνια. Κάτι χρόνια σηµαδεµένα. Από κατάρα µαζί κι ευλογία. Κάτι χρόνια που φέρανε εκείνο που λεν οι γραφές και οι γριές γυναίκες, σαν ένα µεγάλο µυστήριο. «Τότε που θα ’ρθει ένας καιρός να πούµε: εβγείτε σεις οι πεθαµένοι να µπούµε εµείς οι ζωντανοί στα µνήµατα!» Έτσι ήρθε τότε εκείνη η Πέµπτη. Η 7 του Δεκέµβρη 1944. Είχαν έρθει κι Εγγλέζοι τότε µες στην Αθήνα για να τη σεργιανίσουνε. Ήτανε µια µεγάλη µάχη. Ο δρόµος λέγονταν η οδός Άνδρου. Πόσες φορές πόσοι δεν την πέρασαν µ’ ένα ταψί απ’ το φούρνο. Την περνούσανε χρόνια. Πόσα παιδάκια µε ξυλίκι δεν πήρανε τη φόρα τους πάνω σ’ εκείνον τον ανήφορο. Ήταν ήσυχος δρόµος. Κείνη τη µέρα όµως εστοίχειωσε. Είχαν έρθει και τον κατοίκησαν πολλοί διαόλοι από τον κάτω κόσµο. Είχανε φτιάσει στέκι τους στην οδός Άνδρου οι χωροφύλακες. Ήταν ζωσµένοι από χακί κι από σκληρό καπέλο, τα δυο πράµατα εκείνα που ’καναν την Αθήνα στον ύπνο και στον ξύπνιο της να τρέµει και να δέρνεται από δω κι οχτώ χρόνια. Οχτώ χρόνια συνέχεια. Ώσπου ξηµέρωσε, λοιπόν, εκείνη η Πέµπτη του Δεκέµβρη. Τότε κάτι παιδάκια πήγαν και στάθηκαν κατάντικρυ. Κρέµασαν απ’ τον ώµο τους µε σπάγκο από ’να ντουφεκάκι. Βγάλαν απ’ τη µια τσέπη τους και φόρεσαν στην κεφαλή ένα µικρό σκουφάκι, σουβλοραµένο νύχτα, δίπλα σ’ ένα καντήλι, µε πολλές παρδαλές κλωστές, από µια γριά µάνα τους. Κι από την
17
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
Πηγή: http-//www.flickr.com/photos/elwillo/
18
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
άλλη τσέπη τους ένα χουνί χαρτένιο, κι όπως ήταν ξυπόλητα και δεν τους ήταν δύσκολο, ψήλωσαν απάνω στα δάχτυλα, κι από το χάρτινο χουνί βγήκε µια φοβερή φωνή κι εφώναξε στους χωροφύλακες: «Άντρες! Παραδοθείτε!» Τότε οι «άντρες» τούς ρίξαν φωτιά. Ρίξαν και τα παιδιά φωτιά. Απ’ τα ντουφέκια µε το σπάγκο. Οι «άντρες» ήτανε ταµπουρωµένοι σ’ ένα πελώριο χτίριο. Τετραώροφο. Τα παιδιά το ’ζωσαν τριγύρω. Κι από το πίσω µέρος, την οδός Ιθάκης, τρύπωσε σα µικρό λιοντάρι ένα παιδάκι κι έριχνε. Και µε τα δυο του χέρια. Μα και µε την ψυχή. Καµιά φορά το ’βρε µια σφαίρα και το ’ριξε χάµω. Πέφτει ξυστά δίπλα στον τοίχο. Κάτω απ’ το λούκι του νερού. Σαν αστρουλάκια φεγγερά πήγαιναν κι έρχουνταν οι σφαίρες βιαστικές από πάνω του, κι εκείνος τώρα τις θωρεί από χάµω. Σαν πληγωµένο ελάφι πο ’χασε την τρεχάλα του και την κοµψότητά του. Ώσπου τινάζουνε το λούκι οι σφαίρες και το κάµανε κόσκινο και τώρα τρέχει το νερό από πάνω του, αντίς που ’τρεχαν τ’ αστρουλάκια. Τρέχει ένα αβάσταχτο νερό, σα να χυµήξαν κύµατα φουρτουνιασµένου φράχτη. Κάποιοι γείτονες µόνο ακούσανε λίγο µακρινό µουγκρητό. Σα να ’ταν ένα µικρό κατσικάκι κι εφώναξε δυο τρεις φορές, από πέρα, τη µάνα του. Ύστερα δεν ακούσαν τίποτα. Έστεκε εκεί στο λούκι, ακίνητος, γιατί ήταν πολύ χτυπηµένος. Ώσπου το νερό αψήλωσε και τον τύλιξε µέσα του. Κι ήπιε πολύ νερό κι εφούσκωσε. Και τότε πέθανε ολοµόναχος. Την ώρα εκείνη τη σκληρή, κι όπως παράδινε άφοβα την ψυχή του στον άγγελο, µιας προσταγής τη διαταγή βούιζε ακόµα ο τόπος: «Άντρες! Παραδοθείτε!» Και τότε οι «άντρες» παραδόθηκαν. Τότε σύχασε λίγο ο τόπος κι οι νικητές λογάριαζαν τα λάφυρα της µέρας. Αλλά και τους νεκρούς. Κι εκείνη η νίκη των παιδιών χτύπαγε µέσα στην καρδιά της γέρικης Αθήνας µας τις νότες µιας ελπίδας. Πολλοί σµίξαν τα δάχτυλα και σταυροκοπηθήκανε. Τότε περάσανε και τον πνιγµένο. Από µπρος απ’ τα µάτια µας. Και τον πηγαίνανε για την ταφή. Μ’ όσες τιµές σου πέφτουνε όταν δεν τέλειωσε ακόµα ο πόλεµος, κι ακόµα έχεις φουρτούνες. Ήταν ταµπουρλιασµένος. Όπως εκείνα τα σκυλιά που ’βγαζε τότε η θάλασσα. Κι όπως τον πιάσαν τέσσερις για να τον περπατήσουνε, από το στόµα του έβγαλε µια θολή λουρίδα νερό. Όπως τότε. Απαράλλαχτα. Κι είχαν περάσει τόσα χρόνια… Σίγουρα οι θαλασσινοί έχουν, λοιπόν, µεγάλη µνήµη. Κι αν θυµούνται τόσα άλλα, θα ξεχάσουν τον άνθρωπο; Θα ξεχάσουν ποτέ πως ένα ελασιτάκι, δίχως χωριό, και όνοµα, ένα ελαφάκι πληγωµένο, πνίγηκε κάτω από ’να λούκι, κι εφούσκωσε σαν ψόφιος σκύλος, χαρίζοντας στη γη µας µια στάλα λευτεριά… Από πάππου σ’ εγγόνι θα κλαίµε και θα το διηγιόµαστε. Σαν τα µεγάλα εκείνα παραµύθια. Τα µεγάλα εκείνα πράµατα που τροµάζουν τον άνθρωπο, σφραγίζοντας απάνω του µιαν άσβηστη γραφή. Τα θυµούνται οι αιώνες στήνοντας στ’ όνοµά τους είτε έναν Παρθενώνα είτε µια µικρή µουσική.
19
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
ΕΚΛΑΣΕ Ο ΧΙΤΛΕΡ ▧
ΤΟΥ ΠΑΥΛΕΑ pavlos.katsivelis@gmail.com
Ω! έκλασε ο χίτλερ µας, αγαπηµένη χώρα,
Βρήκες ιδέα υπέρλαµπρη - πως δεν την βρήκαν κι άλλοι!?
και βγήκε ο τραµπούκος µας, από τη νεκροφόρα.
Πως φταιν για όλα οι πιο µικροί, και όχι οι πιο µεγάλοι!
και ο µπούλης που δεν άντεχε καθρέφτη να κοιτάει,
Έκλασε ο χίτλερ µπούφο µου, και όλα ήρθαν στο φως!
έβαλε ρούχα κυνηγιού και για µπεκάτσες πάει.
Φταίνει οι µαύροι κι οι αδερφές, οι ανάπηροι, ο τυφλός!
Έκλασε ο χίτλερ σκύλε µου, (σκύλοι ζητώ συγνώµη),
Φταίει ο ξένος, ο κοντός, ο αλβανός, ο ανάρχας,
και βγήκε αυτή η κορµοστασιά! ο σβέρκος σου, οι ώµοι!
Φταίει ο Άλλος, ο µαλλιάς, ο ποιητής, ο χάχας.
Μα είσαι το κάτι άλλο πια, σε θέλει αυτή και κείνη!
Έκλασε ο χίτλερ βλάκα µου, και µ'όλους τώρα τά χεις!
Είσαι ένα ποίηµα σωστό, ωδή στην κρεατίνη!
Τα ψίχουλα που έµειναν εσύ θα µας µοιράσεις.
Έκλασε ο χίτλερ κι ήτανε, ωσάν να κλάσαν δύο,
Κι εκείνο εκεί το ζήτηµα που δεν ξεκαθαρίζει,
και η κλανιά του σε έκανε απο µηδέν, γελοίο!
(γιατι σου φταίνε όλοι αυτοί?) Δειρ' το να µη σε πρήζει!
20
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
Εικονογράφηση: Sugahtank John Roubanis - http://www.flickr.com/photos/sugahtank/
Έκλασε ο χίτλερ ντούκι µου, δείρε εσύ τα πάντα,
Ε, τι να κάνεις πια κι εσύ? Δεν είσαι δα κι Αϊνστάιν,
δείρε και µάνα κι αδερφή δείρε κι εµένα µπάρµπα!
ωχ! σόρυ ήτο Εβραίος αυτός, µην µου θυµώνεις! Χάιλ!
Δείρε όσους ξερίζωσαν, οι στρατοκαυληδές σου,
Έκλασε ο χίτλερ κι έκλασε µαζί του όλη πλάση!
δείρε τους χίλιους φόβους σου, δείρε τις άγνοιές σου.
Τι πτώµατα! Τι σβάστικες! τι οµορφιά! τι φάση!
Έκλασε ο χίτλερ µπούλη µου, και άλλο µη σε ταράζει,
Μόνο εσένα συµπονώ, έτσι άσχετος που είσαι,
όλα θα φτιάξουν µαγικά, σαν δέρνεις όλο Νάζι.
δεν διάβασες πως τέλειωσαν κι άλλη φορά οι φασίσται!
Έχει γοητεία και µαγκιά, ο αστείος σκοταδισµός σου,
Εσένα συµπονώ κουτέ, έτσι άσχετος που είσαι,
δε βγάζει πολύ νόηµα, µα είναι όλος δικός σου!
δεν διάβασες πως τέλειωσαν κι άλλη φορά οι φασίσται.. ;) ◈
Έκλασε ο χίτλερ µπάµια µου, µα λίγο σε µπερδεύει, θα φτιάξουν όλα µε µπουνιές? - αχ η αρβύλα σε στενεύει.
21
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
INK
ΠΕΡΙ ΤΥΦΛΟΤΗΤΑΣ Ζοζέ Σαραµάγκου, εκδ. Καστανιώτη, µτφ: Αθηνά Ψύλλια, σσ.381
▧
ΤΗΣ ΜΥΡΣΙΝΗΣ ΠΑΠΑΚΟΥΝΑΔΗ myrs32@hotmail.com
Περί τυφλότητας: ‘’ Είµαι τυφλός, την ίδια στιγµή όµως ήθελε να έρθει το φως της µέρας, µε αυτές ακριβώς τις λέξεις το σκέφτηκε.’’ ‘’Ο φόβος τυφλώνει. Ο φόβος µας τύφλωσε, ο φόβος θα µας κρατήσει τυφλούς.’’ ‘’Πόσοι τυφλοί χρειάζονται για µια τυφλότητα;’’ ‘’Πως είναι ο κόσµος, είχε ρωτήσει ο γέρος. Δεν υπάρχει διαφορά ανάµεσα σε αυτό που έχουµε ζήσει κι αυτό που έχουµε µπροστά µας για να ζήσουµε.’’ ‘’φαντάζεστε το δηµόσιο συναγερµό που θα µπορούσε να σηµάνει µια τέτοια είδηση, τι στο διάβολο, η τυφλότητα δεν κολλάει. Ούτε ο θάνατος κολλάει, και παρόλα αυτά όλοι πεθαίνουµε’’ ‘’Γιατί αυτό είναι τυφλότητα, να ζει κανείς σε έναν κόσµο που η ελπίδα έχει τελειώσει.’’ ‘’Τυφλοί που βλέπουν, Τυφλοί που δεν βλέπουν, κι ας βλέπουν.’’ Το βιβλίο αρχίζει µε έναν άνθρωπο που τυφλώνεται, στην µέση του δρόµου, ξαφνικά και αναίτια. Ακολουθούν απανωτά κρούσµατα τύφλωσης σε υγιή οργανικά µάτια, µε ρυθµούς επιδηµίας. Τα µάτια σταµατούν να βλέπουν και ‘’βλέπουν’ ένα εκτυφλωτικό πέπλο λευκού, και όχι την συνηθισµένη αµαύρωση του οπτικού πεδίου. Αµέσως λαµβάνονται µέτρα για την ‘’λευκή πληγή’’: οι τυφλοί 22
τοποθετούνται σε καραντίνα , σε πρώην φρενοκοµεία και άλλους χώρους ‘’συγκέντρωσης’’, υπό στρατιωτική επιτήρηση. Ο Σαραµάγκου εκτιµάει µε ακρίβεια την αλυσίδα των γεγονότων που έπονται, τόσο στην πόλη όσο και στους χώρους ‘’συγκέντρωσης’’: η αναδιοργάνωση της κοινωνίας µε κύτταρο την οµάδα που αυτοοργανώνεται, η ανατριχιαστική οµοιοµορφία που θέτει εµπόδια παρά εξισώνει, η τροφή ως ύψιστο αγαθό επιβίωσης αλλά και εκµετάλλευσης, η πάλη µεταξύ του εξανθρωπισµού και της µαζικής σφαγής ,µέσα στην άναρχη πόλη, χωρίς τρόφιµα, ηλεκτρικό ρεύµα, οχήµατα, η αναπλήρωση των άλλων αισθήσεων σε έναν κόσµο που ακόµα και η µνήµη δεν χρησιµεύει σε κάτι, ο έρωτας ‘’που λένε ότι είναι τυφλός έτσι και αλλιώς’’, οι τυφλοί εναντίον τυφλών, η ιδιοκτησία που έχει χάσει το νόηµα της, η αναπαραγωγή της αδικίας και της προνοµιακής θέσης, ο άνθρωπος που σε όλα συνηθίζει, προσαρµόζεται. Το κολλύριο που βάζει στα µάτια µια γυναίκα για να θεραπεύσει την επιπεφυκίτιδα που είχε πριν τυφλωθεί… Ανάµεσα στους τυφλούς υπάρχει και µόνο µια που βλέπει και δεν τυφλώνεται
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
INK
ποτέ. Αυτή η αντίφαση ζωής- θανάτου , σε ένα συµβολικό επίπεδο, αναλύεται καθ'όλη την έκταση του βιβλίου. Δεν είναι τυχαία ούτε η προέλευση της (είναι η γυναίκα του γιατρού που πρωτοδιέγνωσε την µαζική ασθένεια) , ούτε το φύλο, ούτε η προοπτική της, αυτής του φυσικού ηγέτησυντονιστή. Ανάµεσα στον καθ’υπεροχή καλοσυνάτο ρόλο της, του βοηθού, του συντρόφου -που αγγίζει τα όρια της θεολογικής ερµηνείας- υπάρχουν ανθρωπινότατες κραυγές έκρηξης: ‘’Σε τι µου χρησιµεύει που βλέπω. Της είχε χρησιµεύει για να γνωρίσει τέτοια φρίκη που δεν θα µπορούσε ποτέ να είχε φανταστεί, της είχε χρησιµέψει για να ευχηθεί να ήταν τυφλή, τίποτα παραπάνω.’’
Οι προτάσεις συνδέονται σε µακροπερίοδο λόγο µε ελάχιστα σηµεία στίξης, οι διάλογοι δεν έχουν παύλες και απάντησε- τόνισε- ρώτησε, οι άνθρωποι δεν έχουν ονόµατα αλλά είναι ‘’η γυναίκα του γιατρού’’ και ‘’ο άντρας µε την µαύρη καλύπτρα’’, δηλαδή διατηρούν µια ιδιότητα από την ‘’προηγούµενη’’ ζωή τους, που τους κατανοµάζει. Ο Σαραµάγκου αυτοδίδακτος και αυτοεξόριστος από το 1993 στα Κανάρια Νησιά, καταφέρνει µια θαυµάσια τοµή φιλοσοφίας και ζωής, γιατί η τυφλότητα για την οποία µιλάει είναι σωµατική, υπαρξιακή, φιλοσοφική, πολιτική. Εδώ θα ήθελα να σηµειώσω ότι είναι από εκείνα τα βιβλία που σε απασχολούν για αρκετό καιρό µετά την ανάγνωση, σε στοιχειώνουν µε τους γρίφους που µένουν αναπάντητοι ή που εσύ δεν είσαι ικανός να απαντήσεις στην δεδοµένη σου κατάσταση, σε στιγµατίζουν βαθιά µε τον πολιτικό λόγο που αρθρώνουν µέσα σε ένα ιδιότυπο περιβάλλον λογοτεχνίας, και σε κοµπλεξάρουν αρκετά ώστε να νιώθεις ότι αυτά που σκέφτηκες και έγραψες για αυτό το βιβλίο είναι επιεικώς λίγα, ότι δεν έχεις ‘’λερωθεί’’ αρκετά µαζί του.
Ο Σαραµάγκου τοποθετεί επιδέξια τον εκρηκτικό µηχανισµό σε ένα βιβλίο-βόµβα, παρακολουθεί µε δηµοσιογραφικό ενδιαφέρον τις κατά τόπους εστίες (στην µικροκλίµακα και στην κοινωνία), µπλέκεται µε τις στάχτες και ‘’βλέπει’’ τελικά ‘’το λουλούδι που ανθίζει’’. Ο ρυθµός του βιβλίου σε κάνει να το διαβάζεις απνευστί, οι πιο µεγάλες αλήθειες λέγονται µε τα πιο απλά λόγια. Χρησιµοποιεί ακραίες, αλλόκοτες συνθήκες για να µιλήσει για πολλά καθηµερινά, ‘’γκρίζα’’ πράγµατα, της σύγχρονης εποχής, ώστε στο τέλος νιώθεις σαν τον ταξιδευτή- που περιεργάστηκε, µύρισε, δάγκωσε τον χρυσό- αλλά δεν τον ένοιαξε να τον κάνει δικό του. Εκφράζεται µε τόση κυνικότητα για τα χάλια µας, όσο θα την υπολόγιζε ακριβώς µια σύνθετη, επιστηµονική εξίσωση, που έχει ενσωµατώσει όλες τις παραµέτρους, του ανθρώπινου κα του ζωικού βασιλείου.
23
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
INK
ΧΗΡΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ JOHN IRVING ▧
ΤΟΥ LIBROFILO http://www.librofilo.blogspot.com
Πολύ καιρό είχα να διαβάσω ένα τόσο συναρπαστικό και χορταστικό µυθιστόρηµα σαν την «ΧΗΡΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ» («A widow for one year»), του εξαιρετικού «παραµυθά» JOHN IRVING (Η.Π.Α.,1942), (Εκδ. Μελάνι, (έξοχη) µετάφρ. Κ.Κραµβουσάνου, σελ.641). Ο πολυγραφότατος και ιδιαίτερα επιτυχηµένος αµερικανός συγγραφέας και σεναριογράφος - Όσκαρ διασκ.σεναρίου για το «The Cider house rules» (Θέα στον ωκεανό) - , σ’αυτό του το βιβλίο, φθάνει στα επίπεδα των δύο παλαιότερων βραβευµένων αριστουργηµάτων του, «Ο κατά Γκαρπ κόσµος» και «Το ξενοδοχείο Νέο Χαµσάϊρ».
σε διάσταση και δεν έµεναν πλέον µαζί, η Ρουθ όµως στην ηλικία της δεν το είχε καταλάβει. Νοµίζει ότι η µητέρα της κάνει εµετό και πηγαίνει να δει τι συµβαίνει. Εκεί βρίσκεται µπροστά σε µια σκηνή που θα την συνοδεύει (όχι µόνο αυτήν) σε όλη της τη ζωή. Ο δεκαεξάχρονος βοηθός για το καλοκαίρι, του πατέρα της, Έντι Ο’Χέαρ, «έχοντας καβαλήσει τη µάνα της από πίσω και χουφτώνοντας τα βυζιά της, την πηδούσε στα τέσσερα σαν σκυλί.»… «Η στριγγλιά ενός τετράχρονου µπορεί να σπάσει τύµπανα. Αν και ταραγµένη, η Ρουθ εντυπωσιάστηκε από την ταχύτητα µε την οποία ο νεαρός ξεκαβαλίκεψε τη µάνα της – κινήθηκε πραγµατικά αστραπιαία µακριά από τη γυναίκα και το κρεβάτι το ίδιο, µε τέτοιο συνδιασµό ζήλου και πανικού που θα έλεγε κανείς ότι είχε εκτοξευτεί. Έπεσε πάνω στο κοµοδίνο και σε µια προσπάθεια να καλύψει τη γύµνια του τράβηξε το καπέλο του πορτατίφ, που µες στον πανικό του είχε µόλις σπάσει, κι επιχείρησε να το κάνει ασπίδα. Με αυτό τον τρόπο έδειχνε λιγότερο απειλητικό είδος φαντάσµατος απ’ότι είχε αρχικά πιστέψει η Ρουθ και, επιπλέον, τώρα που τον έβλεπε καλύτερα, µπορούσε και να τον αναγνωρίσει. Ήταν το παιδί που έµενε στον πιο αποµακρυσµένο ξενώνα του σπιτιού, το παιδί που οδηγούσε το αυτοκίνητο του πατέρα της – το παιδί που δούλευε για τον µπαµπά της, όπως της είχε πει η µαµά της…Η µικρή δεν είχε ξαναδεί φυσικά το αγόρι χωρίς τα ρούχα του. Πάντως ήταν σίγουρη ότι το όνοµα του ήταν Έντι κι ότι δεν ήταν φάντασµα. Όµως, καλού κακού, κλαίγοντας µ’αναφιλητά, το τετράχρονο πάτησε ακόµα µια τσιρίδα.
Το µυθιστόρηµα του Ίρβινγκ είναι µια εξονυχιστική και µε πολύ χιούµορ καταγραφή της ζωής µιας άκρως λογοτεχνικής οικογένειας αλλά και του ανθρώπου που συνδέθηκε όσο κανείς άλλος µαζί τους, ο οποίος ήταν κι αυτός συγγραφέας. Το βιβλίο χωρίζεται σε τρεις χρονικές περιόδους, το καλοκαίρι του 1958, το φθινόπωρο του 1990 και το φθινόπωρο του 1995. Το καλοκαίρι του 1958 ο επιτυχηµένος συγγραφέας παιδικών βιβλίων Τεντ Κόουλ και η σύζυγός του Μάριον, δεν έχουν ακόµα ξεπεράσει την µεγάλη τραγωδία που τους χτύπησε αρκετά χρόνια πριν, όταν χάθηκαν τα δύο αγόρια τους, ο Τοµας και ο Τίµοθυ σε ένα παράλογο και φρικιαστικό αυτοκινητιστικό ατύχηµα. Η µικρή Ρουθ δεν τους γνώρισε ποτέ αφού γεννήθηκε µετά το ατύχηµα σε µια προσπάθεια των γονιών της να «αντικαταστήσουν» τα νεκρά αδέρφια της χωρίς να φαντάζονται ότι υπήρχαν µεγάλες πιθανότητες το µωρό να είναι κόρη και όχι γιός». Στην πραγµατικότητα η Μάριον, η µητέρα της δεν την ήθελε ποτέ και αυτό αποτέλεσε ένα µεγάλο σηµείο τριβής στο ζευγάρι. Το µυθιστόρηµα ξεκινάει µε την τετράχρονη Ρουθ, το καλοκαίρι του 1958, να ξυπνάει µέσα στη νύχτα ακούγοντας ήχους από το δωµάτιο των γονιών της. Οι γονείς της βρισκόντουσαν ήδη
Η µητέρα της, ακόµα στα τέσσερα πάνω στο κρεβάτι, έδειχνε οµολογουµένως ψύχραιµη. Μισοκοίταξε την κόρη της µε µια έκφραση αποκαρδίωσης, στα όρια της απελπισίας. Προτού η Ρουθ ουρλιάξει για τρίτη φορά, η µητέρα της µίλησε: «Μη φωνάζεις πουλάκι µου» της είπε.
24
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
INK
25
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
INK
«Δεν είναι τίποτα. Ο Έντι κι εγώ είµαστε µόνο. Γύρνα στο κρεβάτι σου.»
µεγαλύτερές τους γυναίκες. Έτσι ακριβώς είναι και η ζωή του Έντι. Να συνάπτει σχέσεις µε µεγαλύτερές του γυναίκες και να µένει κολληµένος σ’εκείνο το καλοκαίρι του ’58 και στην ανάµνηση της παντελώς εξαφανισµένης (από τότε) Μάριον. Ο Έντι είναι πλέον ένας µελαγχολικός και µονήρης 50άρης, ο οποίος εντυπωσιάζεται από τα αναµφισβήτητα σωµατικά προσόντα της Ρουθ.
Ο έφηβος Έντι, ήρωας της πρώτης ενότητας του µυθιστορήµατος, ερωτεύεται σφόδρα την µοιραία Μάριον, η οποία πλησιάζει τα 40. Εκείνο το καλοκαίρι, έτσι κι αλλιώς θα σηµαδέψει τις ζωές όλων. Η Μάριον κοντά στο τέλος του, εξαφανίζεται οργανώνοντας την φυγή της µε τη βοήθεια του απαρηγόρητου εραστή της. Ο Τεντ Κόουλ, ο οποίος - ειρήσθω εν παρόδω - δεν χάνει την ευκαιρία να συνευρεθεί µε οποιοδήποτε θηλυκό υπάρχει στην περιοχή, µένει στο σπίτι (που βρίσκεται στα Χάµπονς, το κοσµοπολίτικο θέρετρο της Ανατολικής Ακτής) µόνος µε την τετράχρονη Ρουθ.
Λίγο προτού φύγει η Ρουθ για την ευρωπαϊκή περιοδεία προώθησης του βιβλίου της µε τίτλο «Χήρα για ένα χρόνο» και µε µια γηραιά κυρία να την κυνηγάει από πίσω και να την καταριέται «να παντρευτεί και να χηρέψει για να δει τη γλύκα», θα µάθει επιτέλους την αλήθεια για το ατύχηµα που στέρησε τη ζωή από τα δύο αδέρφια της που ποτέ δεν γνώρισε, όπως επίσης και για την αληθινή πλευρά της σχέσης του Έντι µε την µητέρα της, µέχρι τότε ήξερε τα γεγονότα από την πλευρά του πατέρα της, ενώ θα διαπιστώσει από ένα βιβλιαράκι που της δίνει ο Έντι, ότι η µητέρα της ζει στον Καναδά και είναι συγγραφέας αστυνοµικών ιστοριών. Στο ταξίδι της στην Ευρώπη, θα βρεθεί στο Άµστερνταµ – θέλει να γράψει ένα βιβλίο που θα περιέχει την ζωή των εκδιδοµένων στις βιτρίνες της πόλης γυναικών, µόνο που η εµµονή της αυτή θα την οδηγήσει σε ζόρικα και επικίνδυνα µονοπάτια.
Το 1990, τριανταδύο χρόνια αργότερα είναι όλα διαφορετικά. Η Ρουθ Κόουλ είναι πλέον καταξιωµένη συγγραφέας µυθιστορηµάτων τα οποία γνωρίζουν επιτυχία όχι µόνο στις Η.Π.Α. αλλά και στην Ευρώπη. Ζει µόνη, αλλά είναι έτοιµη να ενδώσει στην συζυγική ζωή νυµφευόµενη τον επιµελητή των βιβλίων της. Συναντάει (µετά από πρόσκλησή της) τον Έντι, ο οποίος είναι κι αυτός συγγραφέας, µε µικρή εµπορική επιτυχία και ελάχιστη κριτική αποδοχή, διότι ουσιαστικά γράφει για ένα πράγµα. Τους νεαρούς άντρες που ερωτεύονται
26
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
INK
Το µυθιστόρηµα παρότι πλατιάζει επικίνδυνα κάποιες φορές, έχει τόσο ενδιαφέρον και παρέχει τόσο µεγάλη αναγνωστική απόλαυση, που δεν µπορείς να το αφήσεις (κυριολεκτικά) από τα χέρια σου. Ο Ίρβινγκ, αφηγητής µεγάλου µεγέθους, εναλάσσει το ύφος από αυτό του ροµαντικού «Βικτωριανού» επικού µυθιστορήµατος, σε χιουµοριστική και κινηµατογραφικού στυλ ιστορία µε χαρακτήρες τόσο ζωντανούς και αληθινούς που νιώθεις να εισβάλλουν στη ζωή σου. Ακόµα και στο µάλλον πιο αδύναµο κοµµάτι του βιβλίου, που είναι η περιπλάνηση της Ρουθ στο Άµστερνταµ, όπου το µυθιστόρηµα αποκτάει περιπετειώδη υφή, ο συγγραφέας δεν χάνει το θέµα του, δεν του ξεφεύγει η ιστορία αλλά γρήγορα την επαναφέρει στην αρχική της διάσταση.
πολυκαταλάβουν στην γοητεία του, να «γκρεµίζεται» µπροστά στα µάτια της κόρης του και 77άχρονος πλέον να συνειδητοποιεί τι έκανε τόσα χρόνια µε την εγωιστική και επιπόλαια συµπεριφορά του.
Μοναδικοί µυθιστορηµατικοί χαρακτήρες, η Ρουθ, σκληρή και µεγαλωµένη σαν αγόρι, σχεδόν χωρίς αισθήµατα να µεταµορφώνεται καθώς η ιστορία εξελίσσεται σε γυναίκα µε αδυναµίες και πάθη, ο καταπληκτικός Έντι Ο’Χέαρ (ένας άλλος Ντάστιν Χόφµαν στον Πρωτάρη), ο οποίος δεν µπορεί σε όλη του τη ζωή να βγάλει απ΄το µυαλό του την πανέµορφη Μάριον, την ερωτική του µύηση, σε σηµείο να θεωρείται απ’όλους «λοξός» µε την εµµονή του να ψάχνει τον αιώνιο έρωτά του σε όποια γηραιά κυρία συναντάει στο διάβα του. Η τραγική φιγούρα της Μάριον Κόουλ, η οποία ερωτεύεται τον Έντι προσπαθώντας να ξαναζωντανέψει τον µεγαλύτερο γιό της και η οποία δεν διστάζει να εγκαταλείψει τα πάντα για να κάνει µια καινούργια αρχή.Ο Τεντ Κόουλ µε την «µάτσο» ζωή, τις γυναίκες που τον τριγυρίζουν και υποκύπτουν χωρίς να το
«Προσπαθώ να βλέπω τη γυναίκα στο σύνολό της» είπε ο Έντι στη Χάννα. «Φυσικά και καταλαβαίνω ότι είναι µεγάλη, υπάρχουν, όµως, φωτογραφίες – ή το ισοδύναµο των φωτογραφιών που γεννά η φαντασία του καθενός για τη ζωή κάποιου άλλου. Και µιλάω για ολόκληρη τη ζωή κάποιου άλλου. Μπορώ να τη φανταστώ σε ηλικία πολύ µικρότερη από αυτή που είµαι τώρα εγώ – µιάς και πάντα υπάρχουν κινήσεις και εκφράσεις ριζωµένες βαθιά σε µια ζωή, χωρίς ηλικία, αγέραστες. Μια ηλικιωµένη γυναίκα δεν βλέπει πάντα τον εαυτό της ως µια ηλικιωµένη γυναίκα, ούτε κι εγώ. Προσπαθώ να βλέπω ολόκληρη τη ζωή της, όλη τη ζωή που έχει µέσα της. Μία ολόκληρη ζωή επιφυλάσσει µοναδικές συγκινήσεις.»
Είναι ένα θαυµάσιο µυθιστόρηµα το οποίο πέραν της εξαιρετικής του πλοκής θέτει συνεχώς στον αναγνώστη το δίληµµα µεταξύ «επινοηµένης» µυθοπλασίας (αυτής δηλαδή που υπηρετεί η Ρουθ) και βιωµατικής λογοτεχνίας (αυτής που υπηρετεί ο Έντι). Ένα µυθιστόρηµα συναισθηµατικό και σπαρακτικό, όπου ο πόνος και το δάκρυ εναλάσσονται δηµιουργικά µε το χαµόγελο. Μια δηµιουργία µεγάλης πνοής που έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που κάνουν ένα βιβλίο κλασσικό.
◈ 27
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ANIMA
IGA NO KABAMARU ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΕ HAYATE ! ! ! ▧
TOY GIL GALAD teotihoacan@msn.com
Ελάτε πείτε αλήθεια, όλοι όσοι γεννήθηκαν µέσα στις δεκαετίες 70, 80 και διαβάζουν τούτες τις αράδες ξέρουν για ποιό πράγµα µιλάω. Θα βιαστείτε και οι 90άρηδες να µε ακυρώσετε λέγοντάς µου ότι φυσικά και είσαστε µέρος αυτής της οµάδας, που το έχουν δει. Λυπάµαι πολύ, το είδατε µεταγενέστερα και κατόπιν προτροπής κάποιου µεγαλύτερου.
τρόποι της πάντα θα αποτελούσαν πάντα τον ανασταλτικό παράγοντα στη δηµιουργία µιας οποιασδήποτε σχέσης ανάµεσα στα δυο παιδιά. Οι µάλλον «σκληροί» τρόποι του απαίδευτου Kabamaru και η ακόρεστη πείνα του την απωθούν. Συν τοις άλλοις ήταν καταγοητευµένη από τον «ωραίο» του σχολείου, έναν αρκετά πλούσιο µαθητή, τον Shinzune.
Η cult τηλεόραση που απήλαυσαν οι γενιές των δεκαετιών που αναφέρω δε συγκρίνεται µε όσα ακολούθησαν. Τι σχέση έχουν όλα αυτά; Η τηλεόραση, είτε µέσω της ΕΡΤ-2 είτε µέσω των τοπικών καναλιών µας έκαναν αυτό το δώρο, να δούµε αυτό το anime που σηµάδεψε όποιον κι αν το δε.
Η ιστορία εξελίσσεται µέσα από την κόντρα του Kin’gyoku και του ανταγωνιστικού σχολείου, του Ogyoku. Μέσα από άπειρες αναµετρήσεις αθλητικών κι όχι µόνο δραστηριοτήτων οι µαθητές των σχολείων αυτών είχαν µεγάλη κόντρα. Ο διευθυντής µάλλιστα του Ogyoku, που συµπτωµατικά είχε υπο τη δούλεψή του τον Hayate, ήθελε απελπισµένα να βγαίνει πάντα νικητής στην κόντρα αυτή. Δυστυχώς γι’ αυτόν ο σχεδόν αφελής και αθώος Kabamaru µε τον ένα ή τον άλλο τρόπο του χάλαγε τα σχέδια.
Ο γερο-Saizo µεγαλώνει τον ορφανό εγγονό του κάπου στην Ιαπωνία. Κάπου σε ένα δάσος όπου ζει αποµακρυσµένος από την υπεραναπτυσσόµενη κοινωνία. Προτιµά την παράδοση και την ηρεµία του. Μυεί στην τέχνη του ninja και διαπαιδαγωγεί τόσο το εγγονάκι του όσο και ένα άλλο συνοµήλικο µε αυστηρότητα, τιµωρώντας την ανυπακοή και τη νωθρότητα χτυπώντας τα δυο παιδιά. Όταν κάποτε προσπάθησαν να δραπετεύσουν και χωρίστηκαν για να σωθεί τουλάχιστον ένας, ο Saizo Igano κατάφερε να πιάσει το ένα από τα δυο παιδιά. Το δεύτερο παρέµεινε κρυµµένο και εκµεταλλευόµενο την κατάσταση έφυγε µακριά. Μια επιλογή που θα το στοίχειωνε για πάντα από τότε. Τα δυο αυτά µικρά ήταν ο Kabamaru Igano και ο Hayate Kirino.
Όλα θα λυθούν κάποτε, στα βουνά, όπου µεγάλωσε ο µικρός Ninja. Κανείς δε θα ξεχάσει την αµίµητη µετάφραση στα Ελληνικά και τις εκφράσεις του Kabamaru που µας έκαναν να θέλουµε να φάµε µακαρονάδα και εκείνα τα ρηµάδια τα πακέτα φαγητού που έδειχναν τόσο απολαυστικά στα µάτια µας… Επίσης, κανείς δε θα µάθει ίσως το τέλος του µιας και η τηλεόραση δεν το έπαιξε ποτέ, µα ούτε και στις βιντεοκασέτες βρέθηκε… Πάντα έµενε ηµιτελής η σειρά και τα επεισόδια επαναλαµβάνονταν. Μα όσο και να γινόταν αυτό, δεν παραπονιόµασταν, γιατί το στοµάχι γουργούριζε ζητώντας εκείνη τη µακαρονάδα…
Μετά το θάνατο του παππού του ο Kabamaru θα γνωρίσει µια ηλικιωµένη κυρία, ονόµατι Ran Okubo που µετά από παράκληση του Saizo –του πρώτου της έρωτα- θα αναλάµβανε να προσέχει τον Kabamaru. Έτσι την ακολούθησε στο Tokyo για να φοιτήσει στο σχολείο της, το περίφηµο Kin’gyoku.
Κατάρα παππούλη, µη βαράς! Δε φταίω εγώ, ο Hayate µε έβαλε να το γράψω! ◈
Εκεί ο έφηβος πια Kabamaru θα γνωρίσει, τη Mai, την εγγονή της Ran και θα την ερωτευτεί. Ωστόσο, οι καλοί
28
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ANIMA
29
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
JUMPCAT
MULHOLLAND DRIVE ΤΟΥ DAVID LYNCH / 2001, DVD ΠΕΡΙΟΧΗΣ 1, WIDESCREEN 1.85:1 , COLOR, DOLBY 5.1 , UNIVERSAL STUDIOS ▧
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΕΧΡΗ kechrisdim@windtools.gr
Ακόµα και αν το Mulholland Drive ήταν η µοναδική ταινία του David Lynch, θα αρκούσε για να τον εντάξει ανάµεσα στους ευφυέστερους σκηνοθέτες των τελευταίων 30 χρόνων. Χρησιµοποιώντας ως συστατικά στοιχεία την περίπλοκη γυναικεία φύση, τα όρια και τις δυνατότητες του ανθρώπινου µυαλού, την ερωτική ζήλεια, το φθόνο, καθώς και τη σαπίλα του σύγχρονου κόσµου ο οποίος είναι διαποτισµένος από εξουσιαστικές και ανταγωνιστικές νοοτροπίες και πρακτικές, ο Lynch φτιάχνει ένα εκρηκτικό µείγµα το οποίο απλώνεται επικίνδυνα στη γκρίζα ζώνη που βρίσκεται ανάµεσα στην πραγµατικότητα και στο όνειρο.
Hollywood. Η άγνωστη γυναίκα που αυτοαποκαλείται Rita, µε τη βοήθεια της Betty , προσπαθεί να ξετυλίξει το κουβάρι του παρελθόντος της και της ζωής της. Παράξενη σχέση όµως βλέπουµε να αναπτύσσεται ανάµεσα στις δυο γυναίκες και ταυτόχρονα γινόµαστε µάρτυρες µιας εξαιρετικά µπλεγµένης ιστορίας, η οποία περιλαµβάνει έναν σκηνοθέτη που δέχεται εκβιασµούς, ένα µυστηριώδες club µε το όνοµα Silencio, έναν πληρωµένο δολοφόνο, έναν cowboy που υπονοείται ότι έχει µια ‘’ιδιαίτερη’’ εξουσία και κινεί τα νήµατα παρασκηνιακά, ένα µπλε κλειδί και κυρίως ένα µπλε κουτί που ‘’µεταφέρει’’ από τον έναν κόσµο στον άλλο και ‘’µοιράζει’’ ρόλους και του οποίου κάτοχος είναι ένας τροµαχτικός άστεγος ! Και τα πράγµατα γίνονται ακόµη πιο περίεργα όταν αντιληφθούµε ότι τα περισσότερα από τα γεγονότα που διαδραµατίζονται (δηλ. από το τροχαίο ατύχηµα µέχρι και το club Silencio) αποτελούν ένα όνειρο !
Κάπου στο Los Angeles µια γυναίκα επιβιώνει από ένα τροχαίο δυστύχηµα και έχοντας χάσει τη µνήµη της µπαίνει κρυφά σε ένα σπίτι , αναζητώντας καταφύγιο. Εκεί γνωρίζει µια νεαρή ηθοποιό τη Betty που έχει έρθει στην πόλη έχοντας σκοπό της ζωής της να κάνει καριέρα στο 30
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
JUMPCAT
Ένα όνειρο-εφιάλτης , προϊόν ενοχών και απωθηµένων της Betty που…όµως δεν λέγεται Betty αλλά Diane !
Ανάµεσα όµως, στην δολοφονία και στην αυτοκτονία, η Diane πνιγµένη από τις τύψεις βυθίζεται σε ένα όνειρο στο οποίο προσπαθεί να αλλάξει τα πάντα. Ακόµα και στο όνειρο όµως, που υποτίθεται ότι χρησιµοποιείται ως αντίδοτο στη σκληρή πραγµατικότητα, τα πράγµατα είναι εξίσου αδιαφανή, διεφθαρµένα και κουβαλούν τα σηµάδια της ‘’πρώτης ύλης’’ από την οποία παρασκευάστηκαν. Καταρχάς, η Diane ‘’επιβάλλει’’ την αµνησία στην Camilla για να την ελέγχει πλήρως (ακόµα και όταν φαίνεται ότι την βοηθάει, στην ουσία την καθοδηγεί), της δίνει άλλο όνοµα (Rita) και την µετατρέπει σε ξανθιά προσπαθώντας να την φέρει στα µέτρα της. Ο σκηνοθέτης-ερωτικός αντίζηλος που στην πραγµατικότητα αποφασίζει κατά βούληση για την επιλογή πρωταγωνίστριας, στο όνειρο ‘’τιµωρείται’’ και εµφανίζεται πια ως άβουλο πιόνι υπό τις διαταγές των παραγωγών. Ο δολοφόνος στο όνειρο είναι ένας αποτυχηµένος γκαφατζής, τελευταία ελπίδα ίσως, ότι θα
Και ποια είναι η πραγµατικότητα ? Ας προσπαθήσουµε να σκιαγραφήσουµε µια πιθανή εκδοχή της πορείας των γεγονότων. Η Diane Selwyn (Naomi Watts) έχει αναπτύξει ερωτική σχέση µε την Camilla Rhodes (Laura Harring). Η Camilla επίδοξη ηθοποιός, επιστρατεύοντας τη σεξουαλικότητά της προς τον σκηνοθέτη Adam Kesher , καταφέρνει να κερδίσει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο και να ανελιχθεί ενώ παράλληλα απορρίπτει και σνοµπάρει επιδεικτικά την Diane. Η Diane φθονώντας την Camilla για την επαγγελµατική της επιτυχία και ζηλεύοντας τη σχέση της µε τον σκηνοθέτη, προσλαµβάνει έναν πληρωµένο δολοφόνο και την σκοτώνει. Τέλος, αδυνατώντας να διαχειριστεί το βάρος της πράξης της, αυτοκτονεί.
31
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
JUMPCAT
αποτύχει στην αποστολή του να εκτελέσει την αγαπηµένη της Diane.
Μια από τις κορυφαίες σκηνές της ταινίας διαδραµατίζεται στο club ‘’Silencio’’. Η επίµονη επανάληψη της φράσης ‘’δεν υπάρχει ορχήστρα’’ , καθώς και η συνέχιση του τραγουδιού από αυτήν την σπαραχτική γυναικεία φωνή, ακόµα και όταν η γυναίκα-τραγουδίστρια καταρρέει και σταµατά να τραγουδά, είναι στην ουσία το κλείσιµο του µατιού εκ µέρους του Lynch. Η µεταφυσική ατµόσφαιρα που κυριαρχεί σε αυτήν τη σκηνή προκύπτει από την επιλογή των κατάλληλων προσώπων που παίρνουν σχεδόν απόκοσµες εκφράσεις, από τον ήχο που σε κρατάει σε µια κατάσταση τροµαχτικής επαγρύπνησης, καθώς και από το ντεκόρ που µοιάζει να είναι µια πολυτελής αίθουσα αναµονής για το πέρασµα στον άλλο κόσµο. Αυτός ο χαρακτήρας της συγκεκριµένης σκηνής επικυρώνεται µε το επακόλουθο πέρασµα στην πραγµατικότητα, όπου βλέπουµε την Diane να αυτοκτονεί και να επικρατεί το τελικό silencio (= σιωπή). Η σκηνή αυτή είναι θα λέγαµε η διακήρυξη του Lynch πως όσα λαµβάνουν χώρα ενώπιόν µας (είτε στη συγκεκριµένη ταινία είτε γενικά στον κινηµατογράφο) αποτελούν ένα ψέµα Φυσικά, ήδη από νωρίς ο Lynch έχει φροντίσει να µας προειδοποιήσει. Οι επαναλαµβανόµενες αναφορές σε κρεβάτια, υπνοδωµάτια, ύπνο, η εκτενής συζήτηση των δυο αντρών στο Winkies και οι φορές που η Rita πέφτει για ύπνο µας προϊδεάζουν ότι τα όσα πραγµατεύεται η ταινία είναι ευθέως συνδεδεµένα µε το όνειρο και την
Επίσης, αξίζει να δώσουµε προσοχή στην ξανθιά κοπέλα που στο όνειρο εµφανίζεται ως µια νεαρή ηθοποιός η οποία διεκδικεί τον ίδιο ρόλο µε την Betty. Το αξιοσηµείωτο είναι ότι η κοπέλα αυτή φέρει το όνοµα Camilla Rhodes και τελικά είναι αυτή που παίρνει το ρόλο µε τρόπο αδιαφανή. Γίνεται φανερό εδώ ότι ακόµη και στο όνειρο η Diane (ως Betty) βρίσκεται ξανά στη σκιά της Camilla και ‘’ηττάται’’ από αυτήν για άλλη µια φορά παρόλο που στο όνειρο έχει φτιάξει την Camilla ως µια ξανθιά ‘’γλάστρα’’ και στον εαυτό της έχει δώσει ιδιαίτερο ταλέντο. Το κόµπλεξ κατωτερότητας που νιώθει απέναντι στην Camilla (είτε αυτή είναι µελαχρινή είτε είναι ξανθιά, είτε πραγµατική είτε φανταστική), έχει εγγραφεί ανεξίτηλα στο υποσυνείδητό της. Επιπλέον, η ιδανική εικόνα που η Diane έχει πλάσει για τον εαυτό της (ταλαντούχα, αθώα, αισιόδοξη, δοτική) , βρίσκεται σε αντιδιαστολή µε την πραγµατικότητα στην οποία είναι ζηλόφθονη, κτητική, ανταγωνιστική, πονηρή, µαταιόδοξη και ακόµα και τον µικρό ρόλο που έχει στην ταινία που γυρίζεται τον εξασφάλισε χάρη στη σχέση της µε την Camilla. Το όνειρο ήταν το τελευταίο καταφύγιο της Diane να ‘’διεκδικήσει’’ µια πιο ευτυχισµένη ζωή, µα ακόµα και το υποσυνείδητο την καταδιώκει.
32
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
JUMPCAT
ψευδαίσθηση ( για αυτό και αρκετά κοµµάτια του παζλ µένουν µετέωρα και ασύνδετα όπως άλλωστε συµβαίνει συχνά µε τις διεργασίες του µυαλού που δεν είναι αυστηρά γραµµικές αλλά κυρίως συνειρµικές και χαοτικές).
στο χώρο και στο χρόνο και προκαλεί σύγχυση ακόµα και σχετικά µε την ταυτότητα του κάθε χαρακτήρα. Ωστόσο, το τελευταίο πράγµα που θα ήθελε ο Lynch θα ήταν να αντιµετωπίσουµε την ταινία σαν ένα πάπυρο µε ιερογλυφικά. Το Mulholland Drive είναι πρωτίστως ένα έργο που προκαλεί αισθητική απόλαυση (ακόµα και όταν χάνεσαι σε δαιδαλώδεις διανοητικούς διαδρόµους) και διαθέτει το προσόν εκείνο που διαθέτει κάθε σπουδαίο καλλιτεχνικό δηµιούργηµα , ότι δηλαδή είναι ανοιχτό σε πολλαπλές αναγνώσεις και για αυτόν ακριβώς το λόγο έχει πολύ πιο δηµοκρατικό χαρακτήρα σε αντιδιαστολή µε τη βαρετή καθοδήγηση του θεατή που εφαρµόζουν οι περισσότερες ταινίες µυθοπλασίας.
Ξεχωριστή µνεία αξίζει να κάνουµε στη σχέση ανάµεσα στη Rita και στην Betty όπως αυτή εκτυλίσσεται στο όνειρο. Είναι µια σχέση που ξεχειλίζει από ερωτισµό και είναι ιδιαίτερα λυρική και τρυφερή. Ακόµα και όταν έχει εντελώς σεξουαλικό χαρακτήρα, αυτός δεν είναι καθόλου χυδαίος αλλά σχεδόν βελούδινος. Βέβαια ακόµα και στο όνειρο δεν είναι εντελώς αθώα αυτή η σχέση (όσο και αν η Diane το επεδίωξε για να αντιπαρατεθεί στην κυνική πραγµατικότητα). Η στοργή και η συµπαράσταση που δείχνει η Betty προς τη Rita διέπεται από µια ιδιότυπη ιδιοτέλεια : την επιθυµία. Την επιθυµία να την κάνει δικιά της και να την κατέχει σωµατικά και εγκεφαλικά. Βαθύτερη αιτία γέννησης αυτής της σχέσης στο όνειρο είναι η απόρριψη που υπέστη η Diane στην πραγµατική ζωή που την κατέστησε τραγική φιγούρα χαµένη στη µοναξιά της.
Κλείνοντας, θα λέγαµε ότι η ταινία αποτελεί µια κριτική στην κουλτούρα και το lifestyle του Hollywood που είναι συνυφασµένο µε το ψέµα, την υποκρισία, την εξαπάτηση και το παίξιµο πολλαπλών ρόλων. Είναι µια ωδή στα διαψευσµένα όνειρα. Είναι µια σπουδή πάνω στο ζήτηµα της ταυτότητας ενός ανθρώπου και µας ψιθυρίζει ότι σηµασία δεν έχει το ποιοί (υποτίθεται ότι) είµαστε αλλά το τι κάνουµε. Το Mulholland Drive είναι σε τελική ανάλυση ένα παιχνίδι µε µοναδικό κανόνα την αχαλίνωτη φαντασία.
Είναι πράγµατι µεγάλος ο πειρασµός για το θεατή να ‘’αποκωδικοποιήσει το γρίφο’’ µιας και ο Lynch µε µεγάλη µαεστρία µας ‘’εµπαίζει’’ και µε προκλητικό τρόπο σπάει κάθε κανόνα γραµµικής αφήγησης, ταξιδεύει µε αυθάδεια
33
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
JUMPCAT
L’UOMO CHE VERRÀ µια από τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορικές ταινίες που βγήκε στην Ιταλία τα τελευταία χρόνια. ▧
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ 24fpsverite@gmail.com http://24fpsverite.wordpress.com/
Η περίπτωση του Giorgio Diritti είναι µία από τις πιο ενδιαφέρουσες τα τελευταία χρόνια στον Ιταλικό κινηµατογράφο καθώς οι ταινίες του χαρακτηρίζονται από έναν ιδιαίτερο ρεαλισµό και βγάζουν µία ακριβή φυσικότητα. Γεννηµένος στην Μπολόνια, ο Diritti ασχολήθηκε από νωρίς µε τον κινηµατογράφο, αρχικά ως στενός συνεργάτης µε τον συµπολίτη του Pupi Avati αλλά και µε τους Federico Fellini και Ermanno Olmi. Ξεκίνησε αρχικά σκηνοθετώντας documentaries και η πρώτη του fiction δουλειά έρχεται το 2005 µε το E l'aura fai son vir (The Wind Blows Round). Η ταινία είναι ένα ιστορικό δράµα που εξελίσσεται στην κοιλάδα του Πάδου της Βόρειας Ιταλίας και οι περισσότεροι διάλογοι είναι στην τοπική γλώσσα τα Οccitano. Η δεύτερή του ταινία, L'Uomo Che Verrà (Ο Άνθρωπος που θα Έρθει) βγαίνει το 2009 και κερδίζει βραβεία σε αρκετά φεστιβάλ, ανάµεσα τους, το καλύτερης ταινίας στα David di Donatello και το βραβείο επιτροπής στο φεστιβάλ της Ρώµης.
τις έντονες αλλαγές στη ζωή τους τα τελευταία χρόνια. Το δράµα όµως δεν µένει στο πολεµικό κοµµάτι αλλά επικεντρώνεται κυρίως στην οχτάχρονη Martina (Greta Zuccheri Montanari) τη µικρή κόρη της οικογένειας. Η Martina µετά τον θάνατο του µικρού της αδερφού µπροστά της σταµάτησε να µιλάει και επικοινωνεί µε τους άλλους µόνο γραπτώς. Στις σκέψεις της δεν κυριαρχούν οι Ναζί και ο πόλεµος, αλλά το γεγονός πως η µητέρα της είναι πάλι έγκυος και εκείνη αναµένει τον καινούριο της αδερφό. Η περίοδος της εγκυµοσύνης συµπίπτει ακριβώς και µε την περίοδο του τέλους του Δευτέρου Παγκοσµίου Πολέµου. Στην περιοχή εντείνεται η παρουσία των Παρτιζάνων, υπάρχουν φήµες για βοήθεια από συµµάχους και οι Γερµανοί παραγκωνίζουν τους Ιταλούς φασίστες και έχουν τον απόλυτο έλεγχο. Το τέλος της ταινίας συµπίπτει και µε την µεγαλύτερη σφαγή των SS στην Ιταλία. Στην ευρύτερη περιοχή του Marzabotto, στις αρχές του Οκτωβρίου 1944, οι Γερµανοί σκότωσαν περίπου 800 ανθρώπους, ανάµεσα τους και 220 παιδία, µε αφορµή την στήριξη που παρείχαν στην παρτιζάνικη ταξιαρχία Stella Rossa. Τελική απάντηση για το ποιος είναι L'Uomo Che Verrà δεν θα πάρουµε, µιας και οι συµβολισµοί είναι τόσοι πολλοί που ο θεατής αφήνεται να επιλέξει µόνος του.
Η ιστορία ξεκινάει τα Χριστούγεννα του 1943, στο χωρίο Marzabotto, λίγα χιλιόµετρα έξω από την Μπολόνια. Η Κεντρική και Βόρεια Ιταλία αποτελούν πλέον µέρος της Δηµοκρατίας του Salò και είναι υπό Ναζιστική κατοχή. Βασικοί ήρωες είναι τα µέλη µίας µεγάλης αγροτικής οικογένειας που ζουν στα βουνά της περιοχής και βλέπουν
34
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
JUMPCAT
35
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
JUMPCAT
O Giorgio Diritti, παραµένει πιστός τόσο στις κινηµατογραφικές του βάσεις, αλλά και λάτρης του νατουραλισµού. Συνεχίζει να δείχνει έντονα το παρελθόν του, αν και σε µικρότερο βαθµό από ότι στο E l'aura fai son vir, µιας και τώρα έχουµε µία δραµατική ταινία βασισµένη στην ιστορία παρά ένα δραµατοποιηµένο documentary. Παράλληλα, όπως και στην πρώτη του ταινία, έτσι και εδώ δεν γυρίζει στα Ιταλικά αλλά χρησιµοποιεί µια τοπική διάλεκτο, την Bolognese. Αυτή η εµµονή του στην φυσικότητα δένει απόλυτα και µε την ακρίβεια που θέλει να παρουσιάσει στο έργο του. Έτσι δεν θα µπορούσε να είναι ανακριβής στην απεικόνιση των γεγονότων. Δεν υπάρχουν υπερβολές ή έντονα συναισθηµατικά φορτισµένες και εκβιαστικές σκηνές που να ξεπερνούν την «λογικά» φρικτή πραγµατικότητα. Καταφέρνει µε αυτόν τον τρόπο να παρουσιάσει µια ίσως οπτικά ψυχρή ταινία αλλά µε δραµατικό βάθος και χωρίς επίπλαστες ανακρίβειες. Οι ιστορικές και πολιτικές ταινίες έχουν πάντα µια έντονη παρουσία στον Ιταλικό κινηµατογράφο και η παράδοση συνεχίζεται και τώρα στις νεότερες γενιές, αν και ο Diritti λόγω εµπειρίας και ηλικίας δεν θα µπορούσε να ενταχθεί σε αυτές. Το σενάριο που υπογράφει ο ίδιος µαζί µε τους Giovanni Galavotti και Tania Pedroni, δείχνει να είναι πιστό στα ιστορικά γεγονότα και οι ήρωες του τα βιώνουν χωρίς να µετατρέπονται απλά σε άχρωµους χαρακτήρες στα πλαίσια της ιστορικής απεικόνισης.
Στο τεχνικό κοµµάτι ιδιαίτερη µνεία θα πρέπει να γίνει στην εξαιρετική φωτογραφία του µόνιµου συνεργάτη του Diritti, Roberto Cimatti. Με ιδιαίτερη προσοχή και χωρίς να παραδίδει ένα τεχνητό αποτέλεσµα, καταφέρνει να δώσει µια ιδιαίτερη «υφή» στα πλάνα του. Η ευκολία του να αποδίδει τόσο το ανάγλυφο του τοπίου των Απεννίνων αλλά και των ρυτίδων στα πρόσωπα των ηρώων είναι αξιόλογη. Η χρήση αυτών των φίλτρων επίσης δίνουν την αίσθηση µιας ασπρόµαυρης ταινίας που γυρίστηκε από λάθος έγχρωµη που και αυτό είναι γοητευτικό. Η φωτογραφία θα µπορούσε να παροµοιαστεί µε αυτή των έργων των Michelangelo Frammartino και Pietro Marcello. Αρκετά δεµένη και η µουσική στα όρια του µινιµαλισµού από τον Marco Biscarini, που επίσης δουλεύει για δεύτερη φορά µαζί µε τον σκηνοθέτη. Ο Diritti εκτός από τη σκηνοθεσία και το σενάριο έχει αναλάβει και το µοντάζ και µέρος της παραγωγής. Το θετικό µε το L'Uomo Che Verrà είναι πως είναι µια συγκεντρωµένη και δεµένη ταινία τόσο σε αφηγηµατικό όσο και σε τεχνικό κοµµάτι. Παρά το γεγονός πως αποτέλεσε µία ακριβή παραγωγή, δεν κάνει τίποτα για να το επιβεβαιώσει µε εντυπωσιακό τρόπο, τουναντίον δείχνει κλειστή και εσωτερική. Το L'Uomo Che Verrà είναι σίγουρα µια από τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορικές ταινίες που βγήκε στην Ιταλία τα τελευταία χρόνια. ◈
36
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
JUMPCAT
37
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΝΙ
ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ▧
ΤΗΣ ΜΑΡΙΛΕΝΑΣ ΙΩΑΝΝΟΥ maloulito@gmail.com http://to-see-nema.blogspot.gr
Πηγή: www.cine.gr
Ο Yusuf (Onur Saylak) µετά από δέκα χρόνια πολιτικής κράτησης αποφυλακίζεται, για ιατρικούς λόγους, κι επιστρέφει στο χωριό του, κάπου στη Μαύρη Θάλασσα. Εκεί θα βρει να τον περιµένει µονάχα η γριά κι άρρωστη µητέρα του κι ο παιδικός του φίλος, Mikail (Serkan Keskin). Κατά την παραµονή του στο χωριό, θα γνωρίσει την Eka (Megi Kobaladze), µια όµορφη γυναίκα από την Γεωργία που µέσω της πορνείας προσπαθεί να βγάλει χρήµατα για να συντηρήσει την µητέρα και την κόρη της. Μεταξύ τους θα αναπτυχθεί µια ιδιόµορφη σχέση συµπάθειας κι αγάπης.
ελευθερίας του, θα δούµε ότι γυρίζοντας στην πατρίδα του, έχει πλέον χάσει την ταυτότητά του. Τα δέκα χρόνια που πέρασε στις φυλακές, τον κάνουν να µοιάζει µε ξένο και τρελό στα µάτια των συγχωριανών του. Στην ταινία δεν θα δούµε την αντιθετική δύναµη του καλού και του κακού. Υπάρχουν µόνο οι άνθρωποι κι η µοναξιά τους. Παρόλα αυτά, όµως, το "Φθινόπωρο" δεν αποτελεί την επιτοµή του πεσιµισµού, όπως πολύ εύκολα µπορεί να φανταστεί κάποιος. Αντίθετα, θα µπορούσαµε να πούµε ότι φέρει µια νότα αισιοδοξίας, αφού παρουσιάζει, παράλληλα µε την παραίτηση και τον συµβιβασµό, την έµφυτη ανάγκη του ανθρώπου να προσπαθεί να βρει την ευτυχία, ακόµα και σε καταστάσεις προαποφασισµένες, όπως ο θάνατος. Ακόµα και στο χείλος του γκρεµού, όσο ο άνθρωπος αναπνέει, πάντα θα έχει τη θέληση να ζει και να ελπίζει.
Το "Φθινόπωρο" είναι µια ταινία που, όντας γυρισµένη σ’ ένα ιδιαίτερα µεγάλο υψόµετρο, στα σύνορα της χώρας, καταφέρνει να κοιτάξει βαθιά µέσα στην ανθρώπινη ψυχή. Θα µπορούσε, δε, κάλλιστα να περιγραφεί ως µια από τις οµορφότερες ποιητικές ταινίες που έχει βγάλει ο κινηµατογράφος, καθώς σ' αυτήν, δεν υπάρχει κάποιο µήνυµα που πρέπει να φτάσει στον παραλήπτη, παρά είναι µια ταινία που µιλά µέσω της µουσικής και της φωτογραφίας της κι απευθύνεται στον καθένα µας ξεχωριστά.
Εντύπωση, κάνουν επίσης κι οι σκηνές που παρεµβάλλονται, µέσω της τηλεόρασης. Θα δούµε κινούµενα σχέδια, καλλιτεχνικό πατινάζ, αλλά και την τελευταία σκηνή από τον "Θείο Βάνια" του Anton Chekhov, η οποία λειτουργεί περισσότερο σαν σκηνή-κλειδί για την έκβαση και συµπλήρωση της ιστορίας. Ο Alper θα επιλέξει να κλείσει την ταινία του, προβάλλοντας ένα χειµωνιάτικο χιονισµένο τοπίο µε τη συνοδεία ενός µοιρολογιού, µια σκηνή που µε την απλότητά της θα συγκλονίσει το θεατή.
Στην ταινία του αυτή, ο Özcan Alper, καταφέρνει να συνδυάσει έξοχα το πρόσφατο πολιτικό παρελθόν της Τουρκίας µε το ηθογραφικό στοιχείο διαφόρων, ξεχασµένων απ' το Θεό, τόπων της χώρας του. Χωρίς ο ίδιος να ασκεί κάποιου είδους κριτική στα πολιτικά πεπραγµένα της Τουρκίας, προβάλλοντας απλώς ντοκουµέντα, αφήνει τη δυνατότητα στο θεατή να κρίνει τα γεγονότα που του παρουσιάζονται, όπως εκείνος νοµίζει. Ακριβώς την ίδια τακτική ακολουθεί και µε τη νοοτροπία των ανθρώπων στα χωριά. Ο Alper απλώς τους εµφανίζει, δεν τους αναλύει, αφήνει τη δουλειά αυτή στον θεατή.
Το "Φθινόπωρο" του Özcan Alper είναι ένα πορτραίτο της ανθρώπινης ψυχής και της τούρκικης επαρχίας, που δικαίως έχει βραβευτεί κι επαινεθεί από αρκετά φεστιβάλ. Όπως αναφέρει κι ο ίδιος ο σκηνοθέτης της, είναι µια ταινία αφιέρωµα στα όµορφα παιδιά των ανυπόµονων καιρών που δεν κυνήγησαν ποτέ τα όνειρά τους. Όντας αργή, αλλά µε υπέροχη φωτογραφία και ρεαλιστικούς χαρακτήρες, προτείνεται κατά κύριο λόγο στους σινεφίλ του κινηµατογραφικού χώρου. Πιθανώς, όµως, να είναι κατάλληλη και για όσους τους ελκύει η γνωριµία µε τον πολιτισµό µιας Τουρκίας στο περιθώριο των συνόρων της.
Οι άνθρωποι που θα γνωρίσουµε στο αριστούργηµα αυτό, είναι είτε φτωχοί γερασµένοι άνθρωποι που δεν έχουν τη δυνατότητα, πια, να αποδράσουν από την υπέροχη αυτή γη, είτε νέοι άνθρωποι που φοβούµενοι να κυνηγήσουν ένα καλύτερο µέλλον, συµβιβάζονται µε ό,τι µπορεί να τους προσφέρει το παρόν, αφήνοντας τα όνειρά τους στην άκρη. Ακόµα κι ο Yusuf, όµως, που έχει κυνηγήσει τα όνειρά του κι έχει πληρώσει γι' αυτά µε τη στέρηση της
38
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
39
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΝΙ
ΜΕΣΟΤΟΙΧΙΕΣ Αθήνα : πολυκατοικίες, μεγαλούπολη, οικοδομική έκρηξη,
φωτεινές, ανοιχτές προς τον κόσμο, χαμογελαστές,
άναρχη δόμηση, έλλειψη αισθητικής στα πολεοδομικά
«παραθυροβριθείς», ενώ οι άλλες δύο είναι οι υπολειπόμενες,
σχέδια.
οι πιο σκοτεινές, οι πιο άχρηστες, τα κατάλοιπα μιας
Μπουένος Άιρες : έλλειψη αισθητικής στα πολεοδομικά
ατελούς αρχιτεκτονικής κι οικοδομικής νοητικής σύλληψης,
σχέδια, άναρχη δόμηση, οικοδομική έκρηξη, μεγαλούπολη,
είναι τα δύο alter ego που αντικατοπτρίζουν την ανθρώπινη
πολυκατοικίες…
αδυναμία επίτευξης του «τέλειου», που ανθίστανται στην
Πολυκατοικία : πολυώροφη οικοδομή για τη στέγαση πολλών
face-to-face επικοινωνία των ενοίκων, είναι οι μεσοτοιχίες –
οικογενειών/ατόμων. Το τσιμεντένιο αριστούργημα της
αυτές που αποτέλεσαν τον συνδετικό κρίκο μεταξύ Ελλάδας
αστικοποίησης, η μοντέρνα φιλοσοφική λίθος της
και Αργεντινής, που ξύπνησαν το κοινό ένοχο μυστικό των
αρχιτεκτονικής του σωρεύειν, το σήμα κατατεθέν της
κατοίκων των πόλεων και που τιμήθηκαν με την Χρυσή
σύγχρονης απρόσωπης μεγαλούπολης φέρει τέσσερις
Αθηνά καλύτερης ταινίας στις Νύχτες Πρεμιέρας του 2011,
πλευρές, κάθε μια με βλέμμα σ’ ένα σημείο του ορίζοντα. Σαν
στην Αθήνα.
διπλός Ιανός, οι δύο πλευρές μιας πολυκατοικίας είναι
▧
ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΟΤΤΑ konkottas1@hotmail.com
Η Μαριάνα και ο Μαρτίν ζουν στο ίδιο οικοδοµικό τετράγωνο του Μπουένος Άιρες. Κινούνται στους ίδιους χώρους, περνά ο ένας δίπλα από τον άλλον, αλλά δεν έχουν συναντηθεί ποτέ. Η µεν πτυχιούχος αρχιτέκτονας που αναλώνεται στον σχεδιασµό και τον στολισµό βιτρινών σε καταστήµατα, ο δε web designer που έχει αναγάγει τον υπολογιστή του σε «µάνα κι αδερφή κι αγάπη» αν και παντελώς άγνωστοι µεταξύ τους µοιράζονται το ίδιο συναισθηµατικό κενό κι αδιέξοδο, βρίσκονται σε πνευµατικό τέλµα, νοιώθουν µοναξιά κι ας κατοικούν στο κέντρο µιας υπερπληθούς πόλης 2,8 εκατοµµυρίων ανθρώπων.
εξυψώνει την κινηµατογραφική υπόσταση της πόλης ταυτόχρονα σε πρωταγωνιστή και background- κοινό σηµείο φυγής, ενώ αποτίνει φόρο τιµής στο Playtime του Ζακ Τατί· µιας ταινίας που αποτελεί σταθµό στην κινηµατογράφηση της αστικής ζωής και την απεικόνιση των οικοδοµικών µεγαθηρίων, των ρυµοτοµικών αδιεξόδων και των κονστουκτιβιστικών κατασκευών. Εκµεταλλευόµενος τα ψυχρά χρώµατα που επικρατούν στο σύγχρονο αστικό τοπίο και δουλεύοντας µε την παλέτα του γκρίζου, όπως αυτό αποτυπώνεται και διακυµαίνεται από τοίχο σε τοίχο, ο σκηνοθέτης µας συστήνει τον κόσµο του, την πρωτεύουσα της Αργεντινής (στην θέση της οποίας θα µπορούσε κάλλιστα να είναι η Αθήνα ή οποιαδήποτε άλλη µεγαλούπολη) όπου κυριαρχεί το αξίωµα του σύγχρονου αρχιτεκτονικού σχεδιασµού, το µοτίβο της επαναληψιµότητας της µονάδας, αφήνοντας παράλληλα
Με την εναρκτήρια σεκάνς (αλλεπάλληλα κι αντιφατικά πλάνα κτηρίων µοντέρνας τεχνοτροπίας και σπιτιών κλασσικής αισθητικής) που εξυµνεί τον οικοδοµικό πλουραλισµό του Μπουένος Άιρες, ο Γκουστάβο Ταρέτο 40
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΝΙ
περιθώρια ερµηνειών για την έννοια, καθώς στην επικρατούσα αστική αντίληψη, ως επαναλαµβανόµενη µονάδα θεωρείται το οικοδοµικό τετράγωνο, η πολυκατοικία, τα διαµερίσµατά της, οι ένοικοί της, το ίδιο το άτοµο…
Wally?”) για τον Wally, τον άνθρωπο της ζωής της, τον αληθινό της φίλο ή εραστή, τον γείτονά της που ακόµα δεν έχει γνωρίσει. Ένα ιδιότυπα ροµαντικό φιλµ που προσεγγίζει την άποψη «ο έρωτας σου έρχεται εκεί που δεν τον περιµένεις», οι «Μεσοτοιχίες» είναι µια ανάλαφρη ταινία που καταφέρνει να θίξει το µεγάλο πρόβληµα των σύγχρονων µεγαλουπόλεων, την αποξένωση, διατηρώντας παράλληλα την ατµόσφαιρα µιας feel good ταινίας. ◈
Έχοντας ως κύρια θεµατολογία την αποξένωση και την µοναξιά των κατοίκων στις σύγχρονες πυκνοκατοικηµένες πόλεις, η ταινία µας παρουσιάζει τους πρωταγωνιστές της να βρίσκονται σε µια διαρκή κι αγωνιώδη αναζήτηση της αληθινής επικοινωνίας. Με παράλληλες αλλά ξεχωριστές συµβολικές σκηνές των δύο ηρώων να περιπλανούνται στην πόλη και να διάγουν την καθηµερινότητά τους, διαφαίνεται η προσπάθειά τους να εδραιώσουν µια πιο διαπροσωπική επαφή µε τους γύρω τους, ενώ προβαίνουν σε άσκοπες επαφές, πρόσκαιρες σχέσεις κι απροσδιορίστου ηδονής σεξ. «Όταν οι περαστικοί ενδιαφέρονται να κοιτάξουν την βιτρίνα του µαγαζιού, θεωρώ πως για λίγο στέκονται και κοιτάζουν έµενα» αναφέρει σε κάποια σκηνή η Μαριάνα, ενώ αργότερα την βλέπουµε στο σπίτι της να πίνει τσάι και να επικοινωνεί, σωµατικά και ψυχικά, µε τις κούκλες που χρησιµοποιεί στην διακόσµηση των βιτρινών της. Κοιτάει το µπρελόκ της (µια κουκλίτσα µέσα σε έναν πλαστικό διάφανο κύβο) και ψάχνει στο βιβλίο της (“Where is
41
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
JIVE
ΕΥΗ ΚΟΥΡΤΙΔΟΥ ▧
TOY JIM VER jim.a.ver@gmail.com www.jimver.net
Όλα ξεκίνησαν όταν είδα την παράσταση “Η Κασσάνδρα και ο λύκος”. Η µεταφορά του µυθιστορήµατος της Μαργαρίτας Καραπάνου ήταν παραπάνω από πετυχηµένη. Η σκηνοθεσία, ο φωτισµός, η πρόζα, όλα ήταν όπως έπρεπε. Όπως και η µουσική. Με µια κιθάρα στην σκηνή, ένα-δυο εφέ στο πόδι και πολύ όµορφα φωνητικά. Η Εύη Κουρτίδου στην πρώτη της προσπάθεια σύνθεσης µουσικής για ένα θεατρικό µε κέρδισε.
µια “Lewis Carroll” αίσθητική. Σίγουρα µπορείς να καταλάβεις ότι την εκφράζει µια µελαγχολική διάθεση που διακρίνεται στο album. Αρχικά την µάθαµε από την συνεργασία της στα φωνητικά µε τους Film και στη συνέχεια µε τη συµµετοχή της στη µπάντα της Μαριέττας Φαφούτη. Παράλληλα ετοιµάζει την πρώτη της προσωπική δουλειά την οποία αναµένουµε στο άµεσο µέλλον, µε απαιτήσεις. Και αυτό είναι το καλό.
Ο πατέρας της, όπως λέει η ίδια, είναι υπεύθυνος για την ενασχόλησή της µε τη µουσική. Από τα χέρια της πέρασαν αρκετά µουσικά όργανα για να την κερδίσουν περισσότερο η κιθάρα και η φωνή. Οι επορροές της δεν νοµίζω ότι µπορούν ακόµη να φανούν. Παρ’ όλα αυτά η µουσική της ταίριαξε απόλυτα µε το θέµα του θεατρικού και του έδωσε
Θα πρότεινα να την µάθετε από την προσωπική της δουλειά για την παράσταση “Η Κασσάνδρα και ο λύκος”. ◈
42
papadaki.stav@gmail.com
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
papadaki.stav@gmail.com
43
Το album µπορείτε να το βρείτε σε ψηφιακή µορφή στο http://eviekourtides.bandcamp.com/album/ kassandra, ενώ υπάρχει η περίπτωση να το βρείτε και στη φυσική του µορφή αν δείτε την παράσταση που παίζεται στο θέτρο φούνος, κάθε παρασκευή µέχρι τις 16 Νοεµβρίου.
ayout
Layout
ww.lykosmagazine.tumblr.com
www.lykosmagazine.tumblr.com
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
44
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΠΛΕΪ
ΠΛΕΪΛΗΣΤΕΣ Δευτέρα από το Λευτέρη Κρυσαλη και το Νίκο Μπελάνε 1.Noir Désir- Bouquet de Nerfs https://www.youtube.com/watch?v=R3jBIvS62Ls 2. Godspeed You Black Emperor - The Dead Flag Blues https://www.youtube.com/watch?v=XVekJTmtwqM 3.Tom Waits - Jockey full of burbon https://www.youtube.com/watch?v=m7LqgIefUNI 4.P.J. Harvey – Dress https://www.youtube.com/watch?v=4lS5jTedHBg Τρίτη από την Ελένη Αγγελοπούλου και τη Μαριλένα Ιωάννου 5.Muse-Animals https://www.youtube.com/watch?v=gDmCC0X25QE 6.Marina and The Diamonds-Starring Role https://www.youtube.com/watch?v=9BEuQDt9mtU 7. "Bloodbuzz Ohio" - The National https://www.youtube.com/watch?v=yfySK7CLEEg 8."El Corazon " - Arno Elias https://www.youtube.com/watch?v=cHtek9AYTOo Τετάρτη από τον Κωνσταντίνο Κοττά και τη Χλόη Ιορδανίδου 9.Noir Desir - Le vent nous portera https://www.youtube.com/watch?v=NrgcRvBJYBE 10.Geoff Muldaur – Brazil https://www.youtube.com/watch?v=9HtHEgINHO0 11.madrugada-honey bee https://www.youtube.com/watch?v=JQUNTJob078 12. tindersticks-tonight(are you trying to fall in love again) https://www.youtube.com/watch?v=dqmat-mZqVI Πέμπτη από Μαρία Κόζαρη Μελά και Ντίνο Καψάλα 13.Explosions in the Sky - It's Natural to Be Afraid https://www.youtube.com/watch?v=AwsJnQD3dcc 14.Maybeshewill - Critical Distance https://www.youtube.com/watch?v=GU2zMMyzEHg 15.Port Royal - HVAhttps://www.youtube.com/watch?v=b0FSFGPu1AY 16. Hot water music - state of gracehttps://www.youtube.com/watch?v=d3zlnv3yKTo Παρασκευή από Βασίλη Οικονόμου και Αναστασία Παύλου 17. Bruce Springsteen - Death To My Hometown https://www.youtube.com/watch?v=UASyS-jUKKI 18. The Black Keys - The Desperate Man https://www.youtube.com/watch?v=iOdBy_eiDXM 19.CAN-vitamin C https://www.youtube.com/watch?v=9a1NhRbNJ_Y 20.AWOL one-rhythm https://www.youtube.com/watch?v=7WXZZxtZNFo Σάββατο πρωί από τον Jim Ver και την Εύη Αργυρίου 21.Nick Cave and The Bad Seeds - Hiding all away https://www.youtube.com/watch?v=EkxgFoWwW5w 22.Yonderboi - Before you snap https://www.youtube.com/watch?v=UJaEUW347GM 23.Joni Mitchell-Both sides now https://www.youtube.com/watch?v=aCnf46boC3I 24.Άννα μην κλαις- Γιάννης Κούτρας https://www.youtube.com/watch?v=GGgB8n_bApY Σάββατο βράδυ από το Δημήτρη Κεχρή 25.Marvin Gaye-I Heard It Through The Grapevine https://www.youtube.com/watch?v=hajBdDM2qdg 26.Bob Dylan-Things Have Changed https://www.youtube.com/watch?v=L9EKqQWPjyo Κυριακή από το Θοδωρή Ρέγκλη και τη Σταυρούλα Παπαδάκη 27.Radiohead-Pyramid Song https://www.youtube.com/watch?v=FVNjd3fqCt8 28.Mockbirth-You https://www.youtube.com/watch?v=VjhaB9Q7Zfs 29.Sufjan Stevens-You Are The Blood https://www.youtube.com/watch?v=cVVd1mxBZ7k 30.All That Talking https://www.youtube.com/watch?v=V8hzE6qtlxs
Εικονογράφηση: Κώστας Ατσάλης - atsalispakie@yahoo.gr 45
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΕΝΗΧΟΡΙΑ
ΝΑ ΓΙΝΩ Η ΘΑΛΑΣΣΑ Νίκος Γεωργάκης ▧
ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΟΥ ΕΞΗΝΤΑΡΗ http://thodorosexintaris.blogspot.gr/ t_exintaris@yahoo.com
Ιδιαίτερη περίπτωση µουσικού που µε συνέπεια ακολουθεί έναν δρόµο ποιότητας και µελωδικότητας και που για κάποιο λόγο, άγνωστο ακόµα, δεν έχει ακολουθήσει και η αρµόζουσα (µεγάλη) ποσότητα ακροατών. Είναι από τους ανθρώπους που συχνά φέρνω ως παράδειγµα στην θέση µου πως υπάρχουν καταπληκτικά τραγούδια –όχι απλά καλά- τα οποία µαζί µε τους συνθέτες τους έπρεπε να είναι πασίγνωστα.
σου λέει η εταιρεία, οπότε: κύµα, αµµουδιά, γυναικεία οπίσθια, τελειώσαµε. Η ενορχήστρωση από τον Γεωργάκη, όπως και παλαιότερα. Βολιά, φλάουτα και κιθάρες υφαίνουν τις όµορφες µελωδίες του δίσκου, µαζί µε τσέλλο, πιάνο, µαντολίνο και αναλόγως κρουστά και µπουζούκι, όπως και παλαιότερα.
Ο πιο πρόσφατος δίσκος του Νίκου Γεωργάκη φέρει τον τίτλο «Να γίνω η θάλασσα», µε δεκατρία τραγούδια και ένα οργανικό θέµα. Η παρέα γνωστή… οι µουσικοί που χρόνια παίζουν µε το Νίκο Γεωργάκη : ο Κυριάκος Γκουβέντας στο βιολί, µουσικά µαζί ήδη εδώ και 23 χρόνια, από τον καιρό της «Βραδινής Αναρρίχησης», ο Τάσος Μισυρλής στο τσέλλο – σ’ αυτόν τον δίσκο, δυστυχώς, δεν τραγουδάει – άλλος παλιός γνώριµος εικοσαετίας, αλλά και η Κική Καρυπίδου στα φλάουτα, Ο Φίλιππος Σαµουηλίδης στο µπουζούκι και το µαντολίνο, ο Γιάννης Πολυµενέρης στο κοντραµπάσσο, ο Γιώργος Κατιάκος στα κρουστά δισκογραφούν πολλά χρόνια µαζί του ενώ τα τελευταία χρόνια(!) πιάνο παίζει η Φερωνίκη Σουρούβαλη. Την παρέα πλαισιώνει τεχνικά ο γνωστός και µόνιµος συνεργάτης σε όλους τους δίσκους του Γεωργάκη, Χρήστος Μέγας.
Να µια αλλαγή και µάλιστα ουσιώδης! Εκτός από το Νίκο Γεωργάκη, στα τραγούδια δίνουν τη φωνή τους ο Απόστολος Δεληγεώργης που συµµετείχε και στον προηγούµενο δίσκο, αλλά και ο Μανώλης Πορφυράκης και η Ειρήνη Σγουρίδου - για πρώτη φορά. Η Ειρήνη Σγουρίδου είναι µια γυναικεία φωνή η οποία δένει άψογα µε τα τραγούδια αλλά και δίνει µια αίσθηση δροσιάς και πραγµατικής ερµηνείας, τονίζοντας σωστά, βάζοντας συναίσθηµα και γενικά µπαίνοντας στην ουσία του τραγουδιού. Μια τόσο ζεστή χροιά, που σε παρασέρνει µαζί µε την γλυκύτητα των σκοπών και αποτελεί ένα από τα καλύτερα στοιχεία του δίσκου. Ο Μανώλης Πορφυράκης είναι επίσης µια πολύ όµορφη φωνή και πολύ καλή επιλογή για τα συγκεκριµένα τραγούδια του Νίκου Γεωργάκη όπως και ο γνώριµος από παλαιότερα τραγούδια του Νίκου Γεωργάκη, Απόστολος Δεληγεώργης: δύο ωραίες φωνές, συνεργάτες – ή αλλιώς, συµπαίκτες - και εκτός δίσκου.
Έχει αλλάξει λοιπόν κάτι από τις προηγούµενες δισκογραφικές του παρουσίες; Για να δούµε… Ο δίσκος ηχογραφήθηκε στο σπίτι του Γεωργάκη, όπως και οι παλαιότεροι.
Στον δίσκο ο Γεωργάκης συνεργάζεται στιχουργικά µε τον Γιάννη Περδίκη. «Βραδινός Αναρριχητής» και αυτός και σταθερή παρουσία σε όλους τους δίσκους του Γεωργάκη, είτε αποκλειστικά είτε σε µεγάλο µέρος του δίσκου, όπως εδώ. Στίχοι αυτών των τραγουδιών
Η εικόνα του εξώφυλλου για πρώτη φορά αταίριαστη µε το περιεχόµενο. Τραγικά αταίριαστη, θα µπορούσε να περιέχει τα summer hits 2011. Nα γίνω η θάλασσα,
46
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΕΝΗΧΟΡΙΑ
γράφτηκαν αρχικά για το θεατρικό έργο του Γιάννη Παλαµιώτη «Σαν επιθεώρηση» και ελαφρώς τροποποιηµένοι έφτασαν να ταξιδεύουν µαζί µε το δίσκο. Σε δύο τραγούδια στίχους έγραψαν η Αναστασία Περδίκη και η Λίζα Πετρίδου.
αναδεικνύουν και τις κάνουν πολύ εύληπτες – µε την καλή έννοια φυσικά! Είναι από τους δίσκους τα τραγούδια του οποίου, αν και είναι κυκλοφορία του 2011, ήδη γνωρίζω πολύ καλά καθώς έχω ακροαστεί το δίσκο εξαιρετικά πολλές φορές. Δε θα αναφέρω τα τραγούδια ξεχωριστά γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, γιατί τα τραγούδια είναι ξεχωριστά, σε µεγάλο βαθµό.
Υπάρχει επίσης, όπως και στον προηγούµενο δίσκο, ένα video που περιέχει σκηνές από την ηχογράφηση και απόσπασµα από πρόσφατη συναυλία, τον Σεπτέµβρη του 2010, µε ένα όµορφο χορευτικό – tango – επί σκηνής.
Είναι πραγµατικά ευχάριστο οι δίσκοι που περιµένεις, από ανθρώπους που παρακολουθείς χρόνια να σου αφήνουν, και πάλι, αυτό το συναίσθηµα της ευχαρίστησης και ενός απαλού εσωτερικού αγγίγµατος… ◈
Για όποιον λοιπόν γνωρίζει τη µουσική του Νίκου Γεωργάκη, ο δίσκος είναι… κλασικός Νίκος Γεωργάκης! Η καλή και αξιόλογη µουσικά παρέα, ο τρόπος δουλειάς που µας έδωσε στο παρελθόν πολύ όµορφα τραγούδια, το χαρακτηριστικό του στυλ τραγουδοποιίας γενικά, ο πολύ προσωπικός τρόπος που τραγουδάει και προφέρει τις λέξεις, ο ταιριαστός µερισµός των φράσεων στα όργανα που χρησιµοποιεί. Για όποιον δε γνωρίζει τη µουσική του, είναι ένας δίσκος που κινείται µε πολύ αξιοπρέπεια στο χώρο του όµορφου τραγουδιού, µε µελωδίες που είναι το δυνατό χαρτί του τραγουδοποιού και ενορχηστρώσεις που τις
47
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
SHOWCASE
ΤΑΝΥΣΙΠΤΕΡΟΣ ▧
ΤΗΣ ΔΩΡΑΣ ΚΟΡΟΒΕΣΗ thkorovesi@gmail.com
Οδύσσεια του Robert Wilson, με Έλληνες ηθοποιούς,
Μαθαίνω ήθη και έθιµα
βασισμένη στο έπος του Ομήρου. Από 26 Οκτωβρίου στο
αγνών δεισιδαιµονιών
Εθνικό Θέατρο.
αποστηθίζω πανάρχαιες σκοτεινές φράσεις χωρίς φόβο Οι ποιητές δίνουν και παίρνουν στα διαλείµµατα βασική εκπαίδευση.
48
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
SHOWCASE
49
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
SHOWCASE
ΟΥΙΣΚΙ ΜΕ ΛΙΓΟ ΠΑΓΟ (All Of Me –Billie Holiday//If You Knew-Nina Simone) ▧
Στο τραπέζι πότε ένα ποτήρι ουίσκι , πότε κονιάκ. Πολλές φορές, παρήγγελνε το πιο φθηνό του καταλόγου. Το µονάκριβο ακριβό του µπουκάλι, του κρατούσε παρέα στο σπίτι για τη στιγµή που θα ένιωθε µόνος και που νότες µπλε θα γέµιζαν το ασυγύριστο δωµάτιο του πότε κάνοντας τον να επιπλέει και πότε να πνίγεται.
Δευτέρα 29 Οκτωβρίου στις 21:00 Είσοδος 15 - 45 ευρώ • Ο πιανίστας έρχεται µε το τρίο του (δηλαδή µε τον Κώστα Κωνσταντίνου στο κοντραµπάσο και τον Δηµήτρη Κλωνή στα ντραµς) για να παρουσιάσει ένα πρόγραµµα επικεντρωµένο στις δικές του συνθέσεις, αυτές που περιλαµβάνονται στο επικείµενο άλµπουµ που ετοιµάζει. Η µουσική jazz και το flirt , στεγάζεται αυτή τη φορά στο µικροσκοπικό µαγαζί Αγ. Νικολάου 2, Χαλάνδρι. Να ζητήσετε αν θέλετε γλυκό, lemonpie και από ποτό ζητήστε τους ένα φρουτώδες, δικό τους σαν σαµπάνια, αν καταφέρετε να αντισταθείτε στις σοκολάτες.
Δεν τον ένοιαζε να παραγγέλνει ουίσκι τρίτης κατηγορίας. Πολλές φορές δήλωνε πως δε θα πάρει και τίποτα. Απλά ήθελε να αναµετρηθεί από κοντά µε τους ήχους εκείνους που πότε καλούσαν τους δαίµονές του σπίτι τα µεσάνυχτα και πότε ξόρκιζαν τα σκοτάδια του µε δεσµίδες γλυκού φωτός. Καθόταν σε όποιο κενό τραπέζι έβρισκε, σιωπούσε και ενώ σφάλιζε τα µάτια, άφηνε ορθάνοιχτες τις αισθήσεις του , για να περάσουν οι βραχνές φωνές να τον καλωσορίσουν και να του επιτρέψουν να σπαράξει για τις άδικες µοιρασιές του εαυτού του που πολλές φορές δεν του άφηναν τίποτα παρά µόνο λίγο πάγο σε χαµηλά ποτήρια, µια πικρή γεύση και την jazz.
Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 8:00 µ.µ. - Παντελής Μπενετάτος Είσοδος ελεύθερη
• Η Soul Station Band του Δηµήτρη Καλαντζή και η Ορχήστρα Πατρών σε µια παράσταση που συνδυάζει το διεθνές κλασσικό ρεπερτόριο της τζαζ µε τα στοιχεία της ελληνικής µουσικής που έµµεσα ή άµεσα συνδέονται µε αυτήν. Μια τζαζ µπάντα έξι µουσικών, µια ορχήστρα δεκατριών εγχόρδων υπό την διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη, πέντε ερµηνευτές σε ένα ιδιαίτερο µουσικό ταξίδι aller-retourαπό την Μεσόγειο στην Αµερική. Γνωστές µουσικές και αγαπηµένα τραγούδια τωνΚώστα Γιαννίδη, Γιάννη Σπάρτακου, Γιώργου Μουζάκη, Νίκι Γιάκοβλεβ, Κώστα Καπνίση, µοιάζουν πιο "φρέσκα" από ποτέ, καθώς ανασαίνουν πλάι σε αυτά των Cole Porter, Jerome Kern, Richard Rodgers, George Gershwin, Billie Holiday µε τις ενορχηστρώσεις του Δηµήτρη Καλαντζή να αναµειγνύουν µουσικά στιγµιότυπα και µοτίβα, τονίζοντας τις γέφυρες επικοινωνίας.
• Στο χώρο του Gazarte, οι Καναδοί Soul Jazz Orchestra και η νεοϋρκέζα Maia Vidal σε µια σπάνια σύµπραξη. Για µια βραδιά, συνολικά 12 µουσικοί θα εναλλάσσονται επί σκηνής και θα γεννούν µεταγενέστερη jazz, µε πνευστά, κρουστά και οργανικές εκρήξεις ρυθµού. Κοπιάστε στο Gazarte και παρασυρθείτε από την πανδαισία ήχων. Βουτάδων 32-34, Γκάζι, +302103452277, http://www.gazarte.gr/ Πέµπτη - Παρασκευή: 22.00
Συνεδριακό Κέντρο, Citylink, Βουκουρεστίου 5, 10564 Αθήνα, +302103213100 ,
Την Πέµπτη 1 & την Παρασκευή 2 Νοεµβρίου Είσοδος 15 - 25 ευρώ Στο Jazz Flirt που έχει καθιερωθεί πια , στο Petite Fleur. 50
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
Εικονογράφηση: Sugahtank John Roubanis - http://www.flickr.com/photos/sugahtank/
51
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
SHOWCASE
ΠΡΟΘΕΣΗ ΚΑΙ ΒΗΜΑ ▧
Το στενό µαύρο φόρεµα έχει φορεθεί τόσες φορές. Εκείνη ξέρει πόσες. Κάθε φορά που φοριέται , θέλει να βρίσκεται µπροστά σε εκείνον. Έτσι και συµβαίνει. Τα νύχια και τα χείλη κατακόκκινα. Το καλσόν αγκαλιάζει το σώµα περίτεχνα .Εκείνη ανυποµονεί να το βγάλει και το σώµα της να επιδέχεται µόνο τις αγκαλιές εκείνου.
τραγουδιστής Αndre Maia. Στο πιάνο ο Σπύρος Μοσχόπουλος. Μελωδίες ταγκό και µιλόγκες µερικές εκ των οποίων προορισµένες για µουσική επένδυση στο κινηµατογράφο, καθώς και αποσπάσµατα από την όπερα Maria de Buenos Aires. Μεταξύ των τραγουδιών ακούγονται και δηµοφιλείς instrumental µελωδίες του µεγάλου αργεντίνου συνθέτη µεταφερµένες για πιάνο σόλο. Ταυτόχρονη βιντεοπροβολή «ντύνει» οπτικά κάποια κοµµάτια µε εικόνες και βίντεο που µας µεταφέρουν στα γραφικά σοκάκια του Buenos Aires.
Το στενό µαύρο φόρεµα έχει φορεθεί τόσες φορές. Όσες φορές και να το φορέσει, φαντάζει καινούριο. Δε φταίνε τα χρόνια και οι φορές που παλιώνει κάτι ή κάποιος που φοράς πάνω σου. Φταίνε τα βήµατα που κάνεις ή δεν κάνεις φορώντας το.
Andre Maia, τραγούδι, σχολιασµός-επεξηγήσεις των έργων Σπύρος Μοσχόπουλος, πιάνο Μαρία Ντούµα, επιµέλεια οπτικοακουστικού υλικού
Το στενό µαύρο φόρεµα θα φορεθεί απόψε. Το ακορντεόν θα ακουστεί και ενώ η πρόθεση θα γίνεται βήµα, εκείνοι θα χορεύουν ,ενώ τα χρόνια θα περνούν και τίποτα µα ◈ τίποτα δε θα µυρίζει ναφθαλίνη. www.lykosmagazine.tumblr .com Μερικά από τα πιο σαγηνευτικά τραγούδια του Αstor Piazzolla ερµηνεύει ο πορτογάλος ηθοποιός και
Layout
papadaki.stav@gmail.com Εικονογράφηση: Sugahtank John Roubanis - http://www.flickr.com/photos/sugahtank/
2.11.2012 Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & M. Θεοχαράκη Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, Αθήνα, +302103611206 , http://www.thf.gr/ Παρασκευή: 20.30 Είσοδος 10 ευρώ
52
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
53
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΝΑ ΠΑΣ
ΣΤΑ ΠΕΡΙΞ ΤΩΝ ΕΞΑΡΧΕΙΩΝ ▧
ΤΗΣ ΧΛΟΗΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΟΥ cloelikos@gmail.com
Η ακαδηµαϊκή χρονιά εκκίνησε, κάτι που για εµάς, τους φοιτητές του κέντρου, σηµατοδοτεί την ανάγκη εύρεσης του φετινού στεκιού για ένα ποτό µετά το µάθηµα. Φορτωθείτε τετράδια και ακολουθήστε σε µια βόλτα στα πέριξ των εξαρχείων… Αγαπάς τα φτηνά ποτά και τη χαλαρή διάθεση; Ο κόκκινος λωτός είναι η λύση για σένα! Στο νο. 5 της Ζωοδόχου πηγής, προσφέρει 4,20 το κοκτέηλ, 2,7 τη µεγάλη µπύρα και 0,90 το σφηνάκι ρακής. Μαζεύει κάθε σχολής φοιτητή που κάνει κοπάνα και τώρα τελευταία έχει αρχίσει και βελτιώνει τη µουσική του.
Αν πάλι θες πιο hardcore φάση, προσωπικό αγαπηµένο είναι το la rambla, στην Κιάφας, και το διπλανό του Τσιν τσιν. Το πρώτο, υπόγειο, µακρόστενο, µε ιδιαίτερη µπάρα, το δεύτερο vintage, µε ενδιαφέρουσα διακόσµηση, αµφότερα επαναπροσδιορίζουν τη γειτονιά που είχε αρχίσει να χάνει το ενδιαφέρον της. Ποτά σε τιµές λογικές, κι εδώ.
54
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΝΑ ΠΑΣ
Βέβαια, αν αναζητάς κάτι περισσότερο από ένα ακόµα µπαράκι, πρέπει να γνωρίσεις το Ζάχαρη κι αλάτι, στη Βαλτετσίου. Σε ένα αρχαίο νεοκλασικό της παλιάς καλής Αθήνας, µε µια γλυκύτατη αυλή σε ένα ακάλυπτο, στεγάζεται το καλύτερο µαγαζί της καρδιάς των Εξαρχείων. Για φαγητό και για ποτό, µε φίλους ή µε το έτερον ήµισυ, είναι µια όαση στην έρηµο του τσιµέντου και της σκόνης.
Υπάρχουν όµως και τα παλιά καλά Εξάρχεια, και η παλιά καλή Νεάπολη… Μέρος αυτών είναι και τα ψαγµένα µικροσκοπικά µπαρ, όπως το µπαράκι του θεάτρου Φούρνου, στο 168 της Μαυροµιχάλη. Συχνάζουν ηθοποιοί ή φίλοι των µπαρ-τέντερ, η µουσική είναι πάντα εξαιρετική, και γενικά αποτελεί µια καλή επιλογή για όσους δε βαριούνται το περπάτηµα. Προσοχή, είναι ανοιχτό µόνο σε µέρες παραστάσεων. Μαυροµιχάλη, κατεβαίνοντας, συναντάµε τα κλασικά πια Τζιζ και Σέρκους, που αποτελούν πλέον παράδοση και όχι µόδα, κυρίως βέβαια για τους εκ Κολωνακίου ορµώµενους. Σταµατήστε στο Τζιζ για ένα σφηνάκι chocolate cake. Κατηφορίστε, στο τέλος της βόλτας σας, για ένα τελευταίο ποτό στο Καζού, που αντέχει ακόµα, και τρέξτε να προλάβετε το λεωφορείο – έχουµε µάθηµα αύριο…
Εικονογράφηση: Ντίνος Καψάλας Dinerror86@gmail.com
55
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΝΑ ΠΑΣ
ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΣΤΑ “ΠΥΘΑΡΑΔΙΚΑ” ▧
ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ papadaki.stav@gmail.com stavpapadaki.com
Είναι πολύ πιθανό, αν κάποιος σου δώσει ραντεβού στα ¨Πιθαράδικα¨, να µη φτάσεις ποτέ. Υπάρχει βέβαια η πιθανότητα, να φτάσεις στην ώρα σου και στο σωστό µέρος, αφού έχεις διαβάσει τον 14ο ΛΥΚΟ. Εδώ λοιπόν, θα µάθετε πως τα ¨Πιθαράδικα¨ , δεν είναι άλλα από τα γνωστά σε όλους Εξάρχεια. Για την ιστορία, µέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα, λέγονταν έτσι , επειδή κατασκευάζονταν –τι άλλο-πιθάρια. Αυτά µέχρι που κατέφθασε στην περιοχή (στην οδό Θεµιστοκλέους) ένας Ηπειρώτης µεγάλος έµπορος για την τότε εποχή που άκουγε και απαντούσε στο όνοµα ¨ Έξαρχος¨ . Φεύγοντας , λοιπόν εκείνος ο Ηπειρώτης , είχε προλάβει να βαφτίσει την περιοχή , ¨Εξάρχεια¨ και να αφήσει ως κληρονοµιά το οικόπεδό του στο χωριό του , το οποίο εισπράττει κάθε µήνα το ενοίκιο του από το ξενοδοχείο ¨Εξαρχειον¨. Δε θα µπορούσα, να µην ξεκινήσω από την ιστορία ,µιας που η περιοχή έχει χαρακτηρισθεί και όχι άδικα ιστορική µιας που έχει αποτελέσει και αποτελεί τόπος κατοικίας ανθρώπων –σταθµών της Ελλάδας, ενδοχώρα αντίστασης και µαχών κατά την περίοδο της γερµανικής κατοχής και ζωτικός χώρος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Δεν µπορούµε όµως να σταθούµε µόνο εκεί. Στα Εξάρχεια, εγκαταστάθηκε η πρώτη υποδοµή για γκάζι, οι πρώτες ψηφιακές γραµµές του ΟΤΕ και της καλωδιακής τηλεόρασης και από τότε εγκαθίστανται ολοένα και περισσότεροι φοιτητές µένοντας αλλά και συχνάζοντας στα πολύβουα, χρωµατιστά, µε χαρακτήρα, φθηνά στέκια των πέριξ. Δε λείπουν φυσικά οι λοιποί διανοούµενοι αλλά και όσοι µένουν πιστοί ,κρατώντας ζωντανή την ανάµνηση µιας περιοχής µε επίπεδο, κατοικιών ψηλοτάβανων µε ξύλινα πατώµατα και µακρόστενα παράθυρα. Είναι πρωί, ξεκίνησε μια βόλτα παίρνοντας το γλυκό και το γάλα σου από το ζαχαροπλαστείο - κάποτε γαλατάδικο του 1915 ( Αφοί Ασημακόπουλοι) . Αυτή τη στιγµή έχει περάσει στη δεύτερη γενιά και σιγά σιγά έρχεται και η τρίτη. Μέχρι το 1950 µοίραζαν το γάλα και τα γιαούρτια στα σπίτια, στις παλιές γειτονιές της Αθήνας, από την Κυψέλη µέχρι τη Συγγρού.
56
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΝΑ ΠΑΣ
Συνέχισε βέβαια, για να πιεις κάπου µερακλίδικα τον καφέ σου. Πήγαινε στο Υποβρύχιο, της οδού Ασκληπιού και ζήτησε έναν ελληνικό άλλο πράγµα. Ωστόσο, γενικά δείχνει µεράκι το µαγαζί στο φτιάξιµο όλων των καφέδων και των λοιπών που προσφέρει. Τα µεγάλα τζάµια του προσφέρονται για χάζεµα της βροχής και των περαστικών που βολτάρουν. Αν πάλι, τέλος πάντων, θες ένα άλλοθι για τον καφέ που βγήκες να πιεις, εντάξει, έχουµε φροντίσει για σένα. Πήγαινε Σόλωνος 124 , στην εσωτερική, ήσυχη αυλή-αίθριο των εκδόσεων Άγκυρα. Εκεί, θα βρεις µια όαση ηρεµίας, µε καλό καφέ και free wifi. Αν φτάσεις έγκαιρα, µπορεί να πετύχεις και κάποιο γλύκισµα της ηµέρας. Αν πας, πάλι πιο απόγευµα, µπορεί να πετύχεις κάποιο live ή κάποια ενδιαφέρουσα παρουσίαση βιβλίου.
Σε περίπτωση που δε βρίσκεσαι τόσο κάτω στα Εξάρχεια και µάλλον είσαι πιο κοντά προς Αλεξάνδρας, πιες τον καφέ σου, όσο πιο φθηνά µπορείς να φανταστείς σε ένα καφέ-σταυροδρόµι-κινηµατογραφικό στην οδό Παπατσώρη . Λέγεται ¨Παραµύθι¨ και βρίσκεται στο δρόµο που ενώνει το παλιό σινεµά ¨Ααβόρα¨ και το θερινό ¨Παναθηναια¨. Και εκεί επίσης, free wifi και ζεις και εσύ και εµείς καλύτερα σε περίοδο κρίσης. Αφού , µετά φας στο γνωστό σε όλους µαγειρείο ,¨Κυµατοθραύστης¨ στην οδό Χαριλάου Τρικούπη και Βαλτετσίου, είτε σε µικρό , είτε σε µεγάλο πιάτο , σπιτικό , φθηνό , καθαρό και νόστιµο φαγητό , σχεδόν σαν της µαµάς. Δοκίµασε αν πετύχεις, καραµελωµένο αχλάδι-µήλο.
57
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΝΑ ΠΑΣ
Κατηφόρισε, να πιεις µια µπύρα ή αν είναι κοµµάτι νωρίς για σένα ,σπιτική λεµονάδα στο καινούριο αλλά πολλά υποσχόµενο µαγαζί ¨Jarmusch’’ (Ζωοδ.Πηγής και Κιάφας 8). Ο αγαπηµένος σκηνοθέτης ενέπνευσε τη γραφίστρια Αγγελική, που φυσικά έβαλε όλη της την τέχνη στο στήσιµο του µαγαζιού. Δε λένε φήµες, πήγαµε και είδαµε και δοκιµάσαµε, καφέ στο γκάζι που συνοδεύεται από γλυκό του κουταλιού σε ατοµικό βαζάκι, της µαµάς της.
Τέλος, επειδή τα Εξάρχεια δεν τελειώνουν ποτέ ,ενώ τα λεφτά µας το αντίθετο η βόλτα σταµατά σε αυτό το τεύχος και θα συνεχιστεί σε επόµενο. Αν θες ποτό και καλή µουσική δυο επιλογές για αρχή: α) ως ροκάκι που θέλει να χουχουλιάσει πήγαινε στο Stand, επί της Ζωοδόχου Πηγής, πλησίον παρκακίου Ναυαρίνου, αφέσου στις µουσικές, στη θέρµη του ξύλου και των κεριών και β)ως indie, new wave τύπος πήγαινε στο Homesick, στην οδό Α.Μεταξά 26. Μπορείς να χαζέψεις όσο θες τα σχέδια και τα λογότυπα του µαγαζιού. Στους οικοδεσπότες κρύβονται ή και όχι , µεγάλες καλλιτεχνικές φλέβες.
58
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΝΑ ΠΑΣ
◈ Εικονογράφηση: Ντίνος Καψάλας Dinerror86@gmail.com
59
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΦΩΝΟΡΑΣΗ
ΦΩΝΟΡΑΣΗ www.lykosmagazine.tumblr.com
▧
ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ elenqmdt@gmail.com
www.lykosmagazine.tumblr.com
ΔΕΥΤΕΡΑ 29/10
ΤΡΙΤΗ 30/10
www.lykosmagazine.tumblr.com
ΤΕΤΑΡΤΗ 31/10
papadaki.stav@gmail.com ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
papadaki.stav@gmail.com ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
papadaki.stav@gmail.com ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
21:00 // ALPHA Θρίλερ: Απόδειξη Ενοχής www.lykosmagazine.tumblr.com 23:00 // ANT1 Σατυρική Εκπομπή: Ράδιο Αρβύλα
23:00 // ANT1 Σατυρική Εκπομπή: Ράδιο Αρβύλα www.lykosmagazine.tumblr.com
20:00 // ET3 Κοινωνική: Το Μερωκάματο της Ευτυχίας www.lykosmagazine.tumblr.com
Layout
Layout
23:00 // ANT1 Σατυρική Εκπομπή: Ράδιο Αρβύλα Layout
ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ papadaki.stav@gmail.com
ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ papadaki.stav@gmail.com
ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ papadaki.stav@gmail.com
15:00 //Galaxy 92 Ξένο ποικίλο ρεπερτόριο: Έφη Μαλτέζου
15:00 //Galaxy 92 Ξένο ποικίλο ρεπερτόριο: Έφη Μαλτέζου
15:00 //Galaxy 92 Ξένο ποικίλο ρεπερτόριο: Έφη Μαλτέζου
16:00 // Best 92.6 Ξένο ποικίλο ρεπερτόριο: Δημήτρης Layout Παπασπυρόπουλος
16:00 // Best 92.6 Ξένο ποικίλο ρεπερτόριο: Δημήτρης Layout Παπασπυρόπουλος
16:00 // Best 92.6 Ξένο ποικίλο ρεπερτόριο: Δημήτρης Layout Παπασπυρόπουλος
17:00 // Δεύτερο Πρόγραμμα 103.7 Ροκ: Πάνος Χρυσοστόμου
17:00 // Δεύτερο Πρόγραμμα 103.7 Ροκ: Πάνος Χρυσοστόμου
17:00 // Δεύτερο Πρόγραμμα 103.7 Ροκ: Πάνος Χρυσοστόμου
Εικονογράφηση Στέργιος Ρουμελιώτης // KURO - kurotrash@gmail.com 60
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΦΩΝΟΡΑΣΗ
www.lykosmagazine.tumblr.com
ΠΕΜΠΤΗ 01/11
papadaki.stav@gmail.com ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
www.lykosmagazine.tumblr.com
www.lykosmagazine.tumblr.com
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 02/11
ΣΑΒΒΑΤΟ 03/11
papadaki.stav@gmail.com ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
papadaki.stav@gmail.com ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
-
22:00 // STAR Θρίλερ: Τα Παιδιά των Ανθρώπων www.lykosmagazine.tumblr.com
www.lykosmagazine.tumblr.com
Layout
Layout
ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ papadaki.stav@gmail.com
ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ papadaki.stav@gmail.com
15:00 //Galaxy 92 Ξένο ποικίλο ρεπερτόριο: Έφη Μαλτέζου
15:00 //Galaxy 92 Ξένο ποικίλο ρεπερτόριο: Έφη Μαλτέζου
16:00 // Best 92.6 Ξένο ποικίλο ρεπερτόριο: Δημήτρης Layout Παπασπυρόπουλος
16:00 // Best 92.6 Ξένο ποικίλο ρεπερτόριο: Δημήτρης Layout Παπασπυρόπουλος
17:00 // Δεύτερο Πρόγραμμα 103.7 Ροκ: Πάνος Χρυσοστόμου
17:00 // Δεύτερο Πρόγραμμα 103.7 Ροκ: Πάνος Χρυσοστόμου
ΚΥΡΙΑΚΗ 04/11
23:40 // MEGA Ερευνητική εκπομπή: Έρευνα
Layout
19:00 // Innersound Radio.com Electronica, Alternative rock, Chill out: Mind Picture
61
▧
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
ΤΟΥ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ - KURO kurotrash@gmail.com
62
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
63
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
64
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
65
ΛΥΚΟS 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2012
66 lykosmagazine.tumblr.com