ΛΥΚΟS 10 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013
16 ΙΟΥΝ 2013 # 44
“Ίσως φωνάζω πολύ” από τη Μαρία Σιόρµπα ◈ Συνταγµατάρχης ◈ Προσεκτικός - Επιπόλαιος ◈ Ress ◈ Κλείστρο “Αφήγηση” του Λευτέρη Κρυσαλη ◈ Beat Bazaar Η αδιαθεσία της µετωπικής σύγκρουσης ◈ Mάθε Τέχνη Πρόσωπα Γνωρίζοντας τον Χ. Χωµενίδη ◈ Κόκκινη Κλωστή Η Επανάληψις της Ιστορίας | “Αυτοβιογραφία”, Louis Macneice | Άνοιξη | Προσοχή στις Λέξεις ◈ Ιnk“The Winshay Legacy” από την Ειρήνη Τζιώκα ◈ Άνιµα “Kamisama no lutoori” ◈ JUMPCAT «Άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειµώνας… κι άνοιξη» ◈ Μεγάλο Πανί Hannah Arendt ◈ Jive Sigur Ros ◈ Play Lykos Vinyls # 44 Careful - Careless ◈ Ενηχόρια Ελληνική Ραδιοφωνία (και Τηλεόραση) ◈ Showcase Afaneis Project ◈ Να Πας Προορισµοί για φέτος το καλοκαίρι? ◈ Φωνόραση Radio/Tv ON ◈ Comic Ιερό και Όσιο του Kωστή Τζωρτζακάκη
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
To Λύκος είναι εβδοµαδιαίο περιοδικό για τις τέχνες και τον πολιτισµό. Διανέµεται δωρεάν, καθε Κυριακή σε ηλεκτρονική µορφή. Ενηµερωθείτε για τα νέα τεύχη και δείτε το αρχείο. www.lykosmagazine.com
Βρείτε το Λύκος και στη σελίδα µας στο Facebook. www.facebook.com/lykosmagazine Eάν θέλετε να συµµετέχετε στα επόµενα τεύχη µε εικαστικό έργο, φωτογραφία ή κοµικ, στείλετε δείγµατα εργασιών σας στο email papadaki.stav@gmail.com
ΕΚΔΟΣΗ | ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ | ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ Σταυρούλα Παπαδάκη papadaki.stav@gmail.com ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ Θοδωρής Ρέγκλης www.tedreglis.com ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Αντιγόνη Βασιλάκη Παύλος Ρέγκλης Λευτέρης Κρυσαλης Μαρία Σιόρµπα Κατερίνα Ανδρέου Άννα Δηµητρίου Ντίνος Καψάλας Στέργιος Ρουµελιώτης // KURO
http://www.behance.net/Antigoni_Vas www.paulreg.tumblr.com http://www.flickr.com/photos/lefteriskris/ behance.net/marysdfghjkl samiamidi@gmail.com dreamboxanna@yahoo.gr Dinerror86@gmail.com kurotrash@gmail.com
ΕΦΩΦΥΛΛΟ Μαρία Σιόρµπα behance.net/marysdfghjkl ΚΟΜΙΚ Κωστής Τζωρτζακάκης http://kostis-tz.blogspot.gr/ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Σταυρούλα Παπαδάκη, Εύη Αργυρίου, Jim Ver, Νίκος Μπελάνε, Μαρία Κυριακίδου (Pantallu), Ζωή Ν. Νικολοπούλου, Κυριάκος Αναστασίου, Άννα Δηµητρίου, Ειρήνη Τζιώκα, Gil Galad, Κωνσταντίνος Κοττας, Δηµήτρης Κεχρής, Θόδωρος Εξηντάρης, Χλόη Ιορδανίδου, Ελένη Αγγελοπούλου
Απαγορεύεται η αναδηµοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, µερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση η διασκευή απόδοση του περιεχοµένου µε οποιοδήποτε τρόπο, µηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλο, χωρίς προηγούµενη γραπτή άδεια του Εκδότη. Νόµοι 238/1970, 4301/1979, Ν.100/1975, Ν.Δ. 3565/1956 και 4254/1962 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου.
2
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Εξώφυλλο “Ίσως φωνάζω πολύ” από τη Μαρία Σιόρµπα
Μεγάλο Πανί Hannah Arendt της Μargarethe Von Trotta
36
Εditorial Συνταγµατάρχης
4
Jive Sigur Ros
40
Αντιθέσεις Προσεκτικός - Επιπόλαιος
6
42
Sideshow Ress
8
Play Lykos Vinyls # 44 Careful - Careless Ενηχόρια Ελληνική Ραδιοφωνία (και Τηλεόραση)
46
Showcase Afaneis Project
48
Να Πας Προορισµοί φέτος το καλοκαίρι?
50
Κλείστρο “Αφήγηση” του Λευτέρη Κρυσαλη
10
Beat Bazaar Η αδιαθεσία της µετωπικής σύγκρουσης
12
Mάθε Τέχνη Πρόσωπα Γνωρίζοντας τον Χ. Χωµενίδη
14
Φωνόραση Radio/Tv ON
52
Κόκκινη Κλωστή Η Επανάληψις της Ιστορίας “Αυτοβιογραφία”, Louis Macneice Άνοιξη Προσοχή στις Λέξεις
16
Comic Ιερό και Όσιο του Kωστή Τζωρτζακάκη
54
Ιnk “The Winshay Legacy” από την Ειρήνη Τζιώκα
26
Άνιµα “Kamisama no lutoori” ο φόβος για την επιβίωση σε οδηγεί σε ακρότητες που δεν περιµένεις'
30
JUMPCAT «Άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειµώνας… κι άνοιξη»
32
3
EDITORIAL
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
EDITORIAL
◈
Ο Συνταγµατάρχης
Φτωχολογιά. Ο Συνταγµατάρχης Δάρκος είχε στα ''χέρια'' του µια χούφτα άνδρες. Πίσω ,τα γυναικόπαιδα και οι γέροι , περίµεναν πρόσωπα καρβουνιασµένα να τα ασπρίσει µε την τόλµη του. Δεν ήξεραν πού να στείλουν τις πλεκτές κάλτσες, τα πολυκαιρισµένα καρβέλια. Ο Συνταγµατάρχης, ήταν αυστηρός και κορδωτός, λεπτός σα µια στέκα. Πολλοί που τον είχαν δει δεν πίστευαν πως τραβούσε εκείνος µπροστά και ακολουθούσαν πίσω. Κρυφά έλεγαν για εκείνον πως είναι το ''χνάρι'' του στρατού και πως όλοι είµαστε χαµένοι. Ο ίδιος φαινόταν ταπεινός, άνθρωπος ήρεµος. Τα πράσινα µάτια του σαν έλη δεν άφηναν κανέναν να καταλάβει ποιο είδος ζωής κρύβει στο βάθος. Καµιά οικογένεια δεν τον περίµενε, δεν του έγραφε, τι είχε πια να χάσει; Μια τσαλακωµένη φορεσιά, λίγα σκάγια και µια θέση στην ιστορία. Ο Συνταγµατάρχης οδηγούσε µπροστά και από πίσω οι άντρες φορτωµένοι σάκους. Ο πιο αδύναµος άντρας κουβαλούσε και τον δικό του και τον ακολουθούσε κατά πόδας, αφήνοντας τα ασθενικά του χέρια σε ετοιµότητα. Οι µέρες έσβηναν σε νύχτες και ο χειµώνας βαρύς είχε αποφασίσει πως θα τους θάψει ζωντανούς πριν τον νικήσει η άνοιξη. Μετά από τόσες µάχες που χάθηκαν , κανείς δεν έβγαζε µιλιά. Ποτέ κανείς δεν πίστεψε πως η σιωπή σκάβει στα µάτια λάκκους και πνίγει τους ηττηµένους. Ο δρόµος για την επιστροφή είχε καλυφθεί από νύφες λευκές που έπαψαν να περιµένουν τα παλικάρια και η έλλειψη πίστης για αλλαγή εποχής πάγωνε το τοπίο που απλωνόταν γύρω τους. Ποτέ τόσος χώρος δε φαντάστηκαν πως θα στένευε τις ανάσες. Η πείνα για
προορισµό και η δίψα για τρόπο να φτάσουν δεν άργησε να φέρει την αρρώστια. Η ελπίδα τους έτρεφε και εκείνοι νόµιζαν πως χόρταιναν. Άτιµη! Του Κωστή το πόδι άρχισε να σαπίζει. Τα παπούτσια έλιωσαν µαζί µε την αλλοτινή του αίγλη. Δεν πρόσεξε την πληγή και αυτή βάθυνε και άπλωσε µουλιάζοντας µε αίµα κάθε στεγανό. Ο Κωστής δεν πρόσεξε και ντράπηκε. Κανείς δεν έµαθε αν ζήτησε βοήθεια και δεν του την έδωσαν. Κανείς δεν έµαθε αν το έκρυψε όσο µπορούσε πίσω από τις µάλλινες βρόµικες κάλτσες µέχρι η συνεχής πορεία να τον προδώσει. Κανείς δεν έµαθε και δε θα µάθει. Ένα τσούρµο άντρες και µια ντροπή βρέθηκαν αυτόπτες µάρτυρες. Ο Κωστής είχε τη Λένα και ένα-δυο κουτσούβελα. Είχε πολεµήσει ο πατέρας του και είχε πεθάνει χάνοντας και τελικά νικώντας. Αυτός θέλησε να κάνει το ίδιο µα την πληγή την άφησε και άπλωσε και βάθυνε και βάθυνε και άπλωσε και κόντεψε να γίνει δυο µέτρα µια πληγή. Ο Συνταγµατάρχης τον πήρε χαµπάρι, οι άλλοι σούσουρο. Δυο- τρεις έτρεξαν, άλλοι δυο σάστισαν και οι υπόλοιποι δένδρα ακίνητα. ''Κόψ' του το µωρέ! Κόψ' του το ποδάρι!'' , φώναξε ο ένας. '' Άσ'τον και όσο πάει, µπορεί και να τη βγάλει!'' έλεγε ο άλλος.'' Τρεχάτε να βοηθήσουµε τον άνθρωπο που χάνεται , τι είστε εσείς;'' . Ο Συνταγµατάρχης λέξη. Έκανε δυο βήµατα µικρά και µια απλωσιά µεγάλη. Ποτέ κανείς δεν πίστεψε πως η σιωπή σκάβει στα µάτια λάκκους και πνίγει τους ηττηµένους. Ο µόνος µάρτυρας το χιόνι το λευκό, το αίµα αθωώθηκε, ο Κωστής νεκρός και η πληγή που αφέθηκε ανοιχτή κρίνεται ένοχη.
Το Τεύχος #44 του ΛΥΚΟΥ, θα ήθελε να σιωπήσει, όµως έχουµε γεµίσει από σιωπηλούς. Το Τεύχος αυτό ήθελε και να φωνάξει , αλλά και οι φωνακλάδες δεν περισσεύουν. Σκεφτήκαµε να κάνουµε αυτό που κάνουµε µε ειλικρίνεια και όσοι δεν κάναµε από εµάς, µε ειλικρίνεια το κάναµε και αυτό. Η ειλικρίνεια είναι αυτή που πραγµατικά λείπει από τη χώρα και όχι τα λεφτά. Η συνείδηση είναι αυτή που κοιµάται βαθιά και όχι τα κορµιά µας. Έχει εκλείψει η αίσθηση ευθύνης. Βιώσαµε και βιώνουµε χρόνια λάθους και λήθης. Η ιστορία επαναλαµβάνεται και εµείς , δυστυχώς οι περισσότεροι έχουµε πλήρη άγνοια αυτής ,µας πιάνει αδιάβαστους κάθε µέρα την πρώτη ώρα και µας βγάζει έξω από τη ζωή. Τα λάθη έχουν συσσωρευτεί και έχουν χάσει τον υπεύθυνο. Πόσα χρόνια θα φάµε ακόµη προσπαθώντας να βρούµε ποιόν δείχνει το δάχτυλο. Όλοι θα διορθώσουµε. Και όσοι έχουν βαθιές τσέπες δε θα µπορέσουν κάποια στιγµή να κάνουν βήµα γιατί όταν σε µια επιφάνεια ετοιµόρροπη ο ένας πέφτει τότε η επιφάνεια χάνει την ισορροπία της και πέφτουν όλοι , όσο ψηλά και αν έχουν σκαρφαλώσει. Εκεί που οι αποφάσεις παίρνονται νύχτα , ο πολιτισµός και η ελευθερία σβήνονται και δυστυχώς χωρίς αυτά σε κανένα χαρτί δε θα γραφτεί ξανά το όνοµα του Σεφέρη, το όνοµα του Χατζιδάκη για να µας σώσει πληρώνοντας εγγύηση για το ποιοι είµαστε. Σταυρούλα Παπαδάκη Αρχισυντάκτρια 4
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
5
Eικονογράφηση Αντιγόνη Βασιλάκη- http://www.flickr.com/photos/47418151@N02/ http://www.behance.net/Antigoni_Vas antigonivas3@gmail.com
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ
ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΟΣ ΕΠΙΠΟΛΑΙΟΣ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ papadaki.stav@gmail.com stavpapadaki.com
Συµβουλή Του έλεγαν να µη µιλά και να προσέχει το δάσκαλο και εκείνος πρόσεχε. Του έλεγαν να προσέχει βγαίνοντας στο δρόµο και εκείνος πρόσεχε. Του έλεγαν να προσέχει τι θα πει και εκείνος µετρούσε τις λέξεις του ξανά και ξανά σε κάθε του λόγο. Του έλεγαν να προσέχει , γιατί θα τον εξαπατήσουν και εκείνος πρόσεχε. Τον µαθήτευαν να προσέχει πόσα δίνει και πόσα παίρνει. Του είπαν µάλιστα να προσέχει γιατί µπορεί και να τον κλέψουν, να του κάνουν κακό µές στα σκοτάδια που γυρνά και µές στις πόλεις. Τον προειδοποίησαν να προσέχει τι τρώει,πόσο πίνει, που κοιµάται , µε ποιες γυναίκες πλαγιάζει. Κάποτε τον απείλησαν πως αν δεν προσέξει τον καιρό που περνά ο καιρός θα περάσει. Του είπαν να προσέχει, να µην ανακατεύεται εκεί που δεν τον σπέρνουν. Και εκείνος ήταν προσεχτικός , πολύ προσεχτικός. Ήταν πολύ προσεχτικός και έλεγε στους άλλους επίσης να προσέχουν. Ήταν πολύ προσεχτικός, είχαν να το λένε όλοι όσοι στέκονταν για να τον αποχαιρετήσουν. Η προσοχή του , έλεγαν, δεν µπόρεσε να συγχωρήσει την 6
επιπολαιότητα της ζωής , ούτε όσους τον άφηναν και του έλεγαν να προσέχει.
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ
Eικονογράφηση: Παύλος Ρέγκλης - www.paulreg.tumblr.com
ΤΗΣ ΕΥΗΣ ΑΡΓΥΡΙΟΥ evi.argyr@gmail.com epitoergon.blogspot.com
Αντικατοπτρισµός Έτσι που επιβλήθηκε το καλοκαίρι ξεχαστήκαµε στους ήλιους. Ευτυχήσαµε µε ποτά που έσωζαν τις νύχτες απ’ το σκοτάδι, δώσαµε όρκους ένα ακόµη Σαββατόβραδο του χρόνου, ταϊσαµε τα παιδιά των φαναριών γλιτώνοντας τα δάκρυα τους µε µια σοκολάτα, κοιµηθήκαµε γυµνοί σε πράσινα µπαλκόνια. Όλοι ζούσαµε και περπατούσαµε αµέριµνοι στον λευκό και ολοστρόγγυλο κόσµο που µας έταξαν τα βιβλία, µε τα φαντάσµατα κλειδωµένα σε ντουλάπες και πατάρια. Πως µπορεί να ήµασταν τόσο αφελείς; Πως γίνεται να πιστέψαµε ότι δικαιούµαστε ένα καλοκαίρι; Χρόνια ολόκληρα γεµάτα αίµα ακόµη ζητούν εξήγηση. Ακόµη περιµένουν να λυτρωθούν από µια υπέρβαση που δεν έγινε ποτέ. Το καλοκαίρι είναι η µεγαλύτερη εκδίκηση για τους µικρότερους ανθρώπους. Είναι η ειρωνεία που µας χρωστάει το σκοτάδι που δηµιουργήσαµε. Επιβάλλεται ξανά και ξανά για να µας γελοιοποιεί. Είναι εκείνο που µας λέει ψιθυριστά το βράδυ πως ό, τι καλό και να φέρουµε στον κόσµο σύντοµα θα παραιτηθεί µπροστά στους ανοιχτούς λογαριασµούς που µεγαλώνουµε κάθε µέρα. 7
SIDESHOW
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
TOY JIM VER jim.a.ver@gmail.com www.jimver.net
8
SIDESHOW
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
9
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΚΛΕΙΣΤΡΟ
ΑΦΗΓΗΣΗ ΑΘΗΝΑ 2013
10
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΚΛΕΙΣΤΡΟ
ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΚΡΥΣΑΛΗ lef.krysalis@gmail.com http://www.flickr.com/photos/lefteriskris/
11
BEAT BAZAAR
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
Η ΑΔΙΑΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΩΠΙΚΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΑΝΕ belane74@gmail.com http://nikbelane.blogspot.com
Που είναι οι ποιητές της επίγειας κόλασης; Που είναι οι ποιητές των µεγαλουπόλεων; Που κρύβονται οι ποιητές που µας δίδαξαν τον πολιτισµό που παράγεται κάθε γαµηµένο δευτερόλεπτο που ζούµε; Δεν µπορώ να διακρίνω κανέναν τους. Ίσως πατούν σε άλλη γη ή ίσως εγώ έπαψα να ξεχωρίζω τους ψιθύρους των αρχαίων κραυγών τους.
Χαϊδεύω τα µαλλιά σου που πήραν να µακραίνουν, ένα εκατοστό κάθε µήνα, ένα συµβολικό εκατοστό πάνω από τα µάτια, δίπλα στ’ αυτιά, αγκαλιά µε το στήθος σου, µακριά ως τους γοφούς σου, τυλιγµένα στις γάµπες και τους αστραγάλους σου. Κοιτάζω ως εκεί που φτάνει η µατιά µου, σε κάποιον αόριστο ορίζοντα που κάποτε µου υποσχέθηκε ανάσες λύτρωσης αλλά εγώ δεν έκανα ποτέ τίποτα για να τις κατακτήσω. Περίµενα µόνος κι άπραγος αγνοώντας τους πολλούς που στέκονταν δίπλα µου, που µε άγγιζαν µε αγάπη, που µε κέντριζαν µε λαχτάρα, που µε ξέσκιζαν µε µανία. Τους αγνόησα κι έµεινα να παρακαλώ άδικα για το δίκιο µου.
Που είναι τα διάφανα µάτια, τα γυάλινα πρίσµατα που συνήθιζαν να κοιτάζουν µέσα από τις ασπρόµαυρες φωτογραφίες, τις φορτωµένες µε κόκκο και παρελθοντική κιτρινάδα; Που είναι τα ολόµαυρα, τα ξεπλυµένα µάτια των τυχαίων περαστικών που έβλεπαν µέσα και πέρα απ’ το σκοτάδι του φόβου, πέρα από τα τοπία της καταστροφής, πέρα από τα ξερά νησιά της άγονης γραµµής, πέρα από τα φιµωµένα στόµατα των αλλοτριωµένων;
Κοιτάζω τις σηµαίες, τα σύµβολα της θλίψης, της πείνας, της στέρησης, του περιορισµού, του εγκλεισµού, των χάρτινων συνόρων, των κίβδηλων ιδεολογιών, των φυλακισµένων πλοίων. Κοιτάζω τις έρηµες πλατείες των εφησυχασµένων, κοιτάζω, κοιτάζω ώσπου πλέον δεν βλέπω. Χαϊδεύω ώσπου πλέον δεν αγγίζω. Ψάχνω ώσπου πλέον δεν βρίσκω. Και λυπάµαι τόσο πολύ. Και τροµάζω και σιωπώ. Και φοβάµαι.
Χαϊδεύω τις ράχες των βιβλίων µήπως και ζωντανέψουν, µήπως µου χαµογελάσουν κάτω απ’ το πλήθος των χιλιοδιαβασµένων αράδων, µέσα απ’ τον πολτό του χαρτιού τους που φτιάχτηκε για να τρυπά µυαλά, συνειδήσεις και φασκιωµένα κορµιά. Χαϊδεύω τα σκιάχτρα στις ταράτσες µήπως και στείλουν το µήνυµα ως τα πέρατα του γαλαξία, µήπως και καταφέρουν να µάθουν όλοι ότι εδώ κάποιοι έχουν αποτύχει και κάποιοι απολαµβάνουν την αποτυχία µε την καρδιά τους ποτισµένη µίσος και µαταιοδοξία.
12
BEAT BAZAAR
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
13
ΜΑΘΕ ΤΕΧΝΗ - ΠΡΟΣΩΠΑ
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
Χ.ΧΩΜΕΝΙΔΗΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΜΑΡΙΑ ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ aka PANTALLU Pantallu@gmail.com
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1966. Σπούδασε Νοµικά στο Πανεπιστήµιο Αθηνών. Το 1993 εκδόθηκε το πρώτο του µυθιστόρηµα, «Το Σοφό Παιδί» και το 2012 το πιο πρόσφατο «Ο Κόσµος Στα Μέτρα Του» . Μεσολάβησαν κι άλλα µυθιστορήµατα –µεταξύ των οποίων και το «Λόγια-Φτερά » και δεκάδες διηγήµατα, τα οποία µεταφράστηκαν στα γαλλικά, στα ιταλικά, στα ισπανικά, στα τούρκικα, στα λιθουανικά, στα εβραϊκά και στα αγγλικά. Μετέφρασε ένα θεατρικό έργο και έγραψε το σενάριο για µία κινηµατογραφική ταινία και µία τηλεοπτική σειρά. Πιστός κάτοικος Κυψέλης , επιµένει να ελπίζει στο καλύτερο. Κυρίες και κύριοι ο κ. Χρήστος Χωµενίδης .
Ερ : Από τι θα τρέχατε να κρυφτείτε; Απ : Από την κλάψα. Ερ : Σε τι θα ανοίγατε διάπλατα την πόρτα σας ; Απ : Σε οτιδήποτε θα κινούσε την περιέργεια, πόσο δε µάλλον το ενδιαφέρον µου. Και σε οποιονδήποτε θα ζητούσε τη βοήθειά µου. Ερ : Ποια είναι η πρώτη σκέψη που κάνετε, όταν ξυπνάτε το πρωί; Απ : Εξαρτάται από το εάν ξυπνάω µε στύση ή µε χανγκ-όβερ. Ερ : Σηµαντικό είναι ό,τι… ; Απ : Σηµαντικό είναι ό,τι νοιώθουµε εµείς ως σηµαντικό την κάθε στιγµή. Ερ : Ποιο τραγούδι θα αφιερώνατε στην Ελλάδα του σήµερα ; Απ : Το “The Show Must Go On” του Freddie Mercury.
Ερ : Έντονη παιδική ανάµνηση; Απ : Είµαι τριάµισι ή τεσσάρων χρονών, δευτεροετής ήδη στον παιδικό σταθµό «Βίλλα Αιµιλία». Ξεφεύγοντας προφανώς από την επιτήρηση της δασκάλας, πεντέξι νήπια ανακαλύπτουµε ένα καινούργιο παιχνίδι: βγάζουµε όλα έξω τις γλώσσες µας, στην αρχή τις αγγίζουµε και ύστερα τις τρίβουµε µεταξύ τους. Κορίτσια µε αγόρια, κορίτσια µε κορίτσια, αγόρια µε αγόρια. Ανακαλώ την αίσθηση ως µια εξαιρετικά απολαυστική εκκένωση. Η όποια αµαρτωλή της διάσταση µάς ήταν τότε ακόµα εντελώς άγνωστη. Αφιερώνω την ανάµνηση µου στους γλυκανάλατους που αποκαλούν τα παιδάκια «αγγελούδια» ενώ εκείνα είναι ευτυχώς διαβολούδια.
Ερ : Ποιο είναι το πρώτο πράγµα που προσέχετε στους άλλους; Απ : Το πιο έντονο, το πιο χτυπητό, χαρακτηριστικό εκείνου που έχω κάθε φορά απέναντί µου. Το δεύτερο πάντως που προσέχω είναι η ευφυΐα του ή η έλλειψή της. Οι περιορισµένης αντίληψης άνθρωποι µού γίνονται όσο µεγαλώνω εντελώς αφόρητοι. Ιδίως όταν –όπως συχνότατα συµβαίνει- η βλακεία τους συνδυάζεται µε ισχυρογνωµοσύνη, µε µισαλλοδοξία και µε ροπή προς τη συναισθηµατική ευκοιλιότητα.
Ερ : Ποιος super ήρωας θα ήσασταν ; Απ : Δεν έχω ιδέα. Θα’θελα πάντως να είµαι ο Ντένις ο Τροµερός. Ερ : Υπάρχουν ήρωες στις µέρες µας; Απ : Ασφαλώς και υπάρχουν! Εκείνοι ωστόσο που µπορούν να επισηµαίνουν και να τιµούν τους αληθινούς ήρωες των ηµερών µας ίσως και να σπανίζουν.
Ερ : Ποιος στίχος ποιήµατος, σας φωτογραφίζει; Απ : Γιατί ποτέ δε λόγιασα το πότε και το πώς, µα εβύθισα τη σκέψη µου µέσα στην πάσαν ώρα, σα µέσα της να κρύβονταν ο αµέτρητος σκοπός, νά τώρα που, ή καλοκαιριά τριγύρα µου είτε µπόρα, λάµπ' η στιγµή ολοστρόγγυλη στο νου µου σαν οπώρα,
14
ΜΑΘΕ ΤΕΧΝΗ - ΠΡΟΣΩΠΑ
βρέχει απ' τα βάθη τ' ουρανού και µέσα µου ο καρπός!... Του Άγγελου Σικελιανού. Δεν ξέρω εάν µε φωτογραφίζει στα µάτια των άλλων, εγώ όµως έτσι αισθάνοµαι και αυτή είναι η στάση ζωής µου. Ερ : Της φυγής ή της επιµονής; Απ : Εξαρτάται από την περίσταση. Έναν άνθρωπο πάντως που έχει γράψει µέσα σε είκοσι χρόνια δέκα βιβλία των τριακοσίων πενήντα κατά µέσο όρο σελίδων µάλλον επίµονο τον λες. Κάθε µέρα σχεδόν στρώνοµαι στη δουλειά. Γράφω, σβήνω, ξαναγράφω, κάποτε νοιώθω µεγάλη ευφορία και ευκολία και άλλοτε πάσχω από –παροδική ευτυχώς- ανοµβρία. Ποτέ ωστόσο δεν τα έχω παρατήσει. Ερ : Για ποιο δηµιούργηµά σας είστε και νιώθετε περήφανος;
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
Απ : Βαθιά περήφανος; Για δυό-τρία µυθιστορήµατα, τη «Φωνή», τα «Λόγια-Φτερά» και το «Ο Κόσµος στα Μέτρα του». Ενίοτε και για δυό-τρία διηγήµατα µου. Ερ : Κάφρος είναι όποιος… ; Απ : Κάφρος είναι όποιος έχει πει έστω και µια φορά το σύνθηµα «Δεν θα γίνεις Έλληνας ποτέ, Αλβανέ…» Ερ : Ανεκπλήρωτος πόθος; Απ : Να φυτρώσουν στην πλάτη µου φτερά ώστε να µετακινούµαι πετώντας. Όχι ιδιαίτερα µεγάλες αποστάσεις: Ως το περίπτερο για τσιγάρα, άντε και µέχρι τον κινηµατογράφο. Ερ : Αγαπηµένη µυρωδιά; Απ : Το άρωµα του πούρου. Κι ας µην καπνίζω πούρα.
15
ΜΑΘΕ ΤΕΧΝΗ - ΠΡΟΣΩΠΑ
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
Ερ : Φοβάστε ότι… ; Απ : Φοβάµαι ότι θα πεθάνω πολύ πριν βαρεθώ να ζω. Αν και ο παππούς µου, σε ηλικία ενενηνταοχτώ χρόνων, µας έλεγε πονηρά: «Μια κι έφτασα µέχρις εδώ, να µη γίνω τριψήφιος; Κρίµα δεν είναι;»
Ερ : Τι σας κάνει να χαµογελάτε; Απ : Η Νίκη Χ. που –όπως όλα τα παιδάκιααντιλαµβάνεται τον κόσµο γύρω της σαν ολοκαίνουργιο, αστείο και λαχταριστό. Ο κόσµος κι ό,τι περιέχει είναι για εκείνην «κόσµος» µε την πρώτη σηµασία της λέξης: είναι κόσµηµα.
Ερ : ΕΡΤ. Απ : Ας το πάρουµε απόφαση ότι η ΕΡΤ –καλή ή κακή, καλώς ή κακώς- µας τελείωσε. Κι ας επενδύσουµε τις δυνάµεις και την προσοχή µας ώστε η διάδοχη τής ΕΡΤ δηµόσια ραδιοτηλεόραση να διαθέτει ανεξαρτησία, αξιοκρατία, αξιοπιστία και ποιότητα και να µην πρόκειται για µια µεταµοντέρνα ΥΕΝΕΔ.
Ερ : Η ευτυχία βρίσκεται… ; Απ : Μπλεγµένη στις µπούκλες της. Ερ : Είστε πιστός σε… ; Απ : Είµαι πιστός στις επιθυµίες µου. Ερ : Μαζί ή µόνος; Απ : Το µόνο ίσως συναίσθηµα που δεν έχω ποτέ νοιώσει είναι η µοναξιά. Ακόµα και καθηλωµένος απέναντι από έναν λευκό τοίχο, θα έβρισκα –πιστεύωαναρίθµητες εικόνες και σκέψεις να προβάλλω επάνω του.
Ερ : Ποµπός ή δέκτης; Απ : Κάθε άνθρωπος είναι –έστω και παρά τη θέλησή του- διαδραστικός. Ερ : Σε ποια ταινία θα βάζατε τον εαυτό σας πρωταγωνιστή; Απ : Στο «Ήταν Ένας Τραγουδιστής Κότσυφας» του Οτάρ Ιοσελιάνι. Δείτε την όπου την πετύχετε και θα µε θυµηθείτε.
Ερ : Ποιά φράση θα γράφατε σε κάποιον τοίχο στα Εξάρχεια; Απ : Δεν φαντάζεστε πόσο περήφανος αισθάνθηκα όταν -µια µέρα, προ διετίας- αντίκρισα σε ένα τοίχο των Εξαρχείων γραµµένο ως σύνθηµα τον τίτλο ενός βιβλίου µου: «Στη Δευτέρα Παρουσία ας µας Βάλουν Απουσία» !
Ερ : Τι είναι αυτό που δεν γνωρίζουµε για εσάς; Απ : Εδώ και δεκαετίες, εφαρµόζω µε θρησκευτική ευλάβεια την παροιµία «Αν θέλεις στη ζωή σου να προκόψεις, τα νύχια σου Τετάρτη και Παρασκευή µην κόψεις.» Μέσα µου κατοικεί ένας πρωτόγονος άνθρωπος, ο οποίος τρέµει πως αν τυχόν παραβεί την απαγόρευση, τροµερά πράγµατα θα συµβούν.
Ερ : Που σας βρίσκει αυτή η Κυριακή ; Απ : Στην υπέροχη -και προλεταριακή το πάλαιΓαρίτσα της Κέρκυρας, να πίνω καφέ και να φουµάρω, αγναντεύοντας το Παλιό Φρούριο.
Ερ : Αγαπηµένος προορισµός; Απ : Τα τελευταία χρόνια η Κέρκυρα. Θα έµπαινα – εννοείται- ευχαρίστως, ανα πάσα στιγµή, σε αεροπλάνα και βαπόρια για οποιονδήποτε προορισµό.
Ερ : Ποιον δίσκο θα µου προτείνατε να ακούσω; Απ : Τον τελευταίο δίσκο των Κόρε Ύδρο «Απλές Ασκήσεις στον Υπαρξισµό». Και τον «Αόρατο Άνθρωπο» του Φοίβου Δεληβοριά.
Ερ : Φίλος είναι όποιος…; Απ : Φίλος είναι όποιος περπατάει µαζί σου και µε την ίδια προθυµία τόσο στα φραουλοχώραφα όσο και στα αγκάθια. Ευτύχησα να έχω σπουδαίους φίλους. Η παρουσία τους µε κράτησε κάποτε ζωντανό.
Ερ : Ποιο βιβλίο θα µου προτείνατε να διαβάσω; Απ : Το «Συνασπισµός Ηλιθίων» του Τζων Κέννεντυ Τουλ. Προφητικό, σπαρταριστό, τραγικό κατά βάθος, µυθιστόρηµα. Ερ : Ποια συµβουλή θα µου χαρίζατε; Απ : Τα µπερµπάντικα τα νιάτα γλέντησέ τα στα γεµάτα!
Ερ : Ποια 3 πράγµατα θα τοποθετούσατε σε µια βαλίτσα, αν αλλάζατε χώρα διαµονής; Απ : Τρία ελληνικά βιβλία, που θα δυσκολευόµουν µάλλον να βρω στην ξενιτιά στη γλώσσα µας. Την Οδύσσεια, την Ιλιάδα και τα Απάντα του Κ.Π.Καβάφη.
Οξυδερκής και καλοδιάθετος, εκφράζει µε ειλικρίνεια τις απόψεις του χωρίς κανένα άγχος να γίνει αρεστός. Πολλοί είναι αυτοί που τον αγαπούν για τούτη του την τόλµη και αρκετοί είναι εκείνοι που τον θεωρούν ερειστικό. Όπως και να’ χει όµως –όντας ο ίδιος υπέρµαχος της ατοµικής ελευθερίας – αναγνωρίζει και στους µεν και στους δε, το δικαίωµα να τον κρίνουν. Αν τον συναντήσεις στον δρόµο και τον πλησιάσεις καλοδιάθετα, θα σου χαµογελάσει και µε τον ίδιο τρόπο θα σου τείνει το χέρι του. Μ.Κ
Ερ : Με ποιο ταλέντο θα ανταλλάσσατε την συγγραφή; Απ : Με το ταλέντο του πιανίστα. Ερ : Σε ποια ερώτηση, η απάντησή σας θα ήταν το ‘’ποτέ’’ ; Απ : Ποτέ δεν θα πάψει να µε εκπλήσσει η ανθρώπινη κακία. Καθότι, αισιόδοξος ων, την ανθρώπινη καλοσύνη τη θεωρώ αναµενόµενη.
16
ΜΑΘΕ ΤΕΧΝΗ - ΠΡΟΣΩΠΑ
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
17
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
Η ΕΠΑΝΑΛΗΨΙΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Οµίχλη (απόσπασµα)- Γιώργος Ιωάννου Δεν ξέρω πια τι γίνεται µε την οµίχλη κι αν εξακολουθεί να πέφτει τόσο πηχτή ή µήπως χάθηκε ολότελα κι αυτή, όπως η πάχνη πάνω απ' τα πρωινά κεραµίδια. Bλέποντας την παρθενική πάχνη να γυαλίζει παντού, λέγαµε: "Eίχε κρύο τη νύχτα" ή "τα λάχανα θα γίνουν µε την πάχνη πιο γλυκά· πρέπει να κάνουµε ντολµάδες". Όταν ερχόταν ο καιρός της οµίχλης, είχα πάντα το νου µου σ' αυτήν. Mέρα τη µέρα περίµενα να µε σκεπάσει κι εγώ να χώνοµαι αθέατος µέσα της. Θλιβόµουν όµως πολύ, όταν έπεφτε τις καθηµερινές, την ώρα που βασανιζόµουν µε τα χαρτιά στο γραφείο. Παρακαλούσα να κρατήσει ώς το βράδυ, συνήθως όµως γύρω στο µεσηµέρι διαλυόταν από έναν ήλιο ιδιαίτερα δυσάρεστο. Mα, καµιά φορά, όταν ξυπνώντας τ' απόγευµα, την ώρα που έλεγα αν θα πάω στο σινεµά ή στο καφενείο, έβλεπα αναπάντεχα απ' το παράθυρο το απέραντο θέαµα της οµίχλης, άλλαζα αµέσως σχέδια και πορείες. Σήκωνα το γιακά της καµπαρντίνας, κατέβαινα µε σιγουριά τα σκαλιά κι έφευγα για την παραλία, χωρίς ταλαντεύσεις. Hοµίχλη είναι για να βαδίζεις µέσα σ' αυτήν. Διασχίζεις κάτι που είναι πυκνότερο από αέρας και σε στηρίζει. Aλλά και κάτι ακόµα· οµίχλη χωρίς λιµάνι είναι πράγµα αταίριαστο. H οµίχλη ήταν ακόµα πιο γλυκιά, όταν την ψιλοκεντούσε εκείνη η βροχή, η πολύ ψιλή βροχή του ουρανού µας. Aυτή που δε σε βρέχει, µα σε ποτίζει µονάχα και φυτρώνουν πιο λαµπερά τα µαλλιά σου την άλλη βδοµάδα. Kαι τότε έπαιρναν νόηµα τα φώτα και τα τραµ και τα κορναρίσµατα. Aκόµα κι οι πολυκατοικίες γίνονταν ελκυστικές µες στην αχνάδα. Kι ύστερα έφτανα στο καφενείο του λιµανιού, αυτό που από χρόνια είναι γκρεµισµένο, να ξαναβρώ την παρέα µου. Kι όταν δεν ήταν εκεί -και δεν ήταν ποτέ εκεί- καθόµουν ώρες και καρτερούσα. Πίσω απ' τα τζάµια διαβαίναν αράδα οι σκιές αυτών, που τώρα
έχουν πεθάνει. Kολλούσαν το µούτρο τους για µια στιγµή στο θαµπό τζάµι κι άλλοι έµπαιναν µέσα, ενώ άλλοι τραβούσαν ανατολικά για τον Πύργο του Aίµατος. Kι αν δε µου έγνεφε κανείς, έβγαινα κι ακολουθούσα µια σκιά, που ποτέ δεν µπορούσα να προφτάσω. Δε θυµάµαι από πού ερχόταν εκείνη η οµίχλη· µάλλον κατέβαινε από ψηλά. Tώρα, πάντως, ξεκινάει βαθιά απ' τα όνειρα. Aυτά που χρόνια µένανε σκεπασµένα µ' ένα βαρύ καπάκι, που όµως πήρε απ' την πίεση για καλά να παραµερίζει. Πέφτει πολλή οµίχλη, γίνοµαι ένα µ' αυτήν, και ξεκινάω. Aκολουθώ άλλες σκιές ονοµατίζοντάς τες. Περπατώ κοιτάζοντας το λιθόστρωτο. Aυτό σε πολλούς δρόµους και δροµάκια ακόµα διατηρείται. Δεν υπάρχει, βέβαια, ανάµεσα στις πέτρες το χορταράκι, που φύτρωνε τότε. Όλα έχουν γκρεµίσει ή ξεραθεί. Kανένας θάνατος δεν είναι καλός. Ω, και νά 'ταν αλήθεια, αυτό που λένε, πως θα τους ξαναβρούµε όλους… Aκολουθώντας τις σκιές µπαίνω πάντα στον ίδιο δρόµο. Tα δέντρα και τα φυτά θεριεύουν µες στη µοναξιά και τη θολούρα. Γίνονται σαν κάστρα τεράστια. Φτάνω στο αγέρωχο σπίτι το τυλιγµένο µε κισσούς και φυλλώµατα. Παρόλο που οι σκιές κοντοστέκονται και σα να µου γνέφουν, εγώ δεν πλησιάζω καν στην Πορτάρα. Θαρρώ πως µόνο αγαπηµένο πρόσωπο θα µε πείσει κάποτε να την περάσω. Φεύγω και ξαναχάνοµαι µέσα στα τραµ, τα φώτα και την κίνηση. O νους µου είναι κολληµένος στην οµίχλη και σ' όλα όσα είδα µέσα σ' αυτήν. Προσπαθώντας να ξεχαστώ περπατώ πολύ τις οµιχλιασµένες νύχτες. Aισθάνοµαι κάποια ανακούφιση µε το βάδισµα. Tα µεγάλα βάσανα κατασταλάζουνε σιγά σιγά στο κορµί και διοχετεύονται απ' τα πόδια στο υγρό χώµα.
18
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
Διέξοδος- Τίτος Πατρίκιος Ήθελε να κερδίσει την ελευθερία τηςέτσι έλεγε τουλάχιστον, γεµάτη περιφρόνηση γι' αυτό που ήταν ο κόσµος της γεµάτη φόβο για ό,τι δεν ήταν κόσµος της. Ένα διάστηµα σχετίστηκε µε καλλιτέχνες κι αριστερούς διανοούµενους. Έγκαιρα δέχτηκε πως η ελευθερία εξαρτιόταν από οικονοµικούς παράγοντες (η οµορφιά της µόλις που άρχιζε να φθείρεται). Παντρεύτηκε στην πρώτη σίγουρη ευκαιρία και κάθε βράδυ, στο παγωµένο της κρεβάτι βρίσκει πως η ζωή είναι παράλογη, εχθρική και σύντοµη. Αθήνα 1933 - Ράντος Νικήτας Καιρός είναι εµείς να εγκαταλείψουµε τον περίβολο των γκρεµισµένων τειχών της. Μόνη πια τα βράδια των θερινών µηνών ας παρακολουθεί τον ήλιο να κρύβεται πίσω από σκουριασµένες στήλες ενώ για τελευταία φορά παίζει µε τις υδάτινες εικόνες του Ιλισού. Έχουν κατασκευασθεί για να ποτισθούν τα πέρατα της γης µε τη δόξα πόλης που πλένεται σε άνυδρο ποτάµι µε ό,τι αποµένει από τη δόξα αυτή. Και δεν υπάρχει ελπίδα να αλλάξει η σύνθεσή των η κοίτη να σκεπασθεί µε πιο πολύ νερό. Για να πνιγούνε τώρα οι Αθηναίοι πρέπει αλλού να αναζητήσουνε για το λουτρό τους τάφο. Αλέξανδρος Αργυρίου Μένει το µέλλον πίσω µας. Ίσως να προφτάσοµε να χαράξουµε το ήρθεν η στιγµή. Της Μαρίας Σιόρμπα - ma_s1234@yahoo.gr behance.net/marysdfghjkl
19
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Louis Macneice
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ZΩΗ Ν. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ www.nikolopoulouzoe.com nikolopoulou.zoe@gmail.com
Στα παιδικάτα µου τα δέντρα ήταν πράσινα Και υπήρχαν πολλά να δεις.
Γύρισε γρήγορα ή µη γυρίσεις ποτέ. Σηκώθηκα· Ο ψυχρός ήλιος Με είδε να φεύγω µόνος.
Γύρισε γρήγορα ή µη γυρίσεις ποτέ. Ο πατέρας µου έκανε τους τοίχους να αντιλαλούν, Φόρεσε το κολάρο του στραβά.
Γύρισε γρήγορα ή µη γυρίσεις ποτέ.
Γύρισε γρήγορα ή µη γυρίσεις ποτέ. Η µητέρα µου φόρεσε ένα κίτρινο φουστάνι· Ευγενική, ευγενικά, ευγένεια. Γύρισε γρήγορα ή µη γυρίσεις ποτέ. Όταν ήµουν πέντε ήρθαν τα µαύρα όνειρα· Τίποτα ύστερα δεν ήταν ακριβώς το ίδιο. Γύρισε γρήγορα ή µη γυρίσεις ποτέ. Το σκοτάδι µιλούσε στους νεκρούς· Η λάµπα ήταν σκοτεινή πλάι στο κρεβάτι µου. Γύρισε γρήγορα ή µη γυρίσεις ποτέ.
(Frederick) Louis MacNeice (12 Σεπτεµβρίου 1907- 3 Σεπτεµβρίου 1963). Ιρλανδός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας της γενιάς του 1930 (WH Auden, Stephen Spender and Cecil Day-Lewis). Το ποίηµα “Αυτοβιογραφία”, στοιχειωµένο από το θάνατο της µητέρας του ποιητή, είναι ένα από τα 11 ποιήµατα που γράφτηκαν κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής του, τον Αύγουστο και τον Σεπτέµβριο του 1940 και δηµοσιεύθηκαν στα Επιλεγµένα Ποιήµατα (1940).
Όταν ξύπνησα δεν νοιάστηκαν· Κανένας, κανένας δεν ήταν εκεί. Γύρισε γρήγορα ή µη γυρίσεις ποτέ. Όταν ο σιωπηλός τρόµος µου φώναξε, Κανένας, κανένας δεν απάντησε.
20
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
Eικονογράφηση Κατερίνα Ανδρέου - samiamidi@gmail.com
21
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
ΑΝΟΙΞΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ http://spitistinkamara.wordpress.com
Να επανεκτιµήσουµε την άνοιξη τη χαρά που κρύβει, τις ελπίδες. Το νόηµα της ανθρωπότητας που κρύβεται στους στήµονες των ανθών της στους κήπους· στους κήπους ν’ αναζητήσουµε τη ζωντάνια που απωλέσαµε τη χαµένη µας ύπαρξη. Να σφίξουµε στις χούφτες µας το χώµα να γίνει δάσος τ’ όνειρο. Ο χειµώνας ο βαρύς που µας επέβαλαν µην αγγίξει τις καρδιές µας µε τα κρύα του δάχτυλα. Ας γίνει µια προσπάθεια οργασµού µήπως και γονιµοποιηθεί ο πανικός µας.
22
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
Eικονογράφηση Κατερίνα Ανδρέου - samiamidi@gmail.com
23
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ dreamboxanna@yahoo.gr http://jellyannadarling.deviantart.com/gallery/ http://jellyannadarling.blogspot.com/
Ήµουνα πάνα προσεκτική µε τις λέξεις. Προσεκτική µε τους ανθρώπους και τις άχρηστες λεπτοµέρειες των αντικειµένων. Νυχτώνει και υπάρχει πολύ οµορφιά γύρω µου, µε το βλέµµα καρφωµένο στο µεγάλο θεωρείο του ουρανού ανακαλύπτω κι άλλους αστερισµούς χωρίς να το ξέρει κανένας. Από παιδί έλεγα, πως αν πρόσεχες ένα όµορφο πράγµα κάθε µέρα, θα σου έδινε πίσω κάτι πολύ ξεχωριστό. Κάπως έτσι σε βρήκα, ακολουθώντας τους νέους µου αστερισµούς και µελετώντας τους χάρτες του ουρανού. Σε είδα που έσκαβες το πρωί στο πίσω µέρος της πλάτης µου. Είχα καιρό να δω το αίµα ανθρώπινης ψυχής. Ψάξε, σκάψε τίποτα δεν πήγε χαµένο. Υπάρχει εκεί κάτω, στα µπάζα που στοίβαξα µε προσοχή όπως πάντα. Πετούν πουλιά µέσα σου - µην τα πνίγεις, µου είχες πει κάποτε. Με προσοχή σου απάντησα πως κι αν τα πνίξω πάλι εγώ θα είµαι. Εµείς φτιάχνουµε, εµείς γκρεµίζουµε, φτάνει να είµαστε εµείς. Υπάρχουν πράγµατα που απαιτούν σεβασµό, όπως µια γυναίκα, ένα βλέµµα, ένα πρόσωπο, µια ιστορία παλιά ή καινούργια. Μια όµορφη ιστορία µεταξύ δύο ανθρώπων που τσαλαβουτάν προσεκτικά τα πόδια τους στην ποίηση των λέξεων. Τι δύσκολο να εξηγείς στους άλλους τον τρόπο που τους αγαπάς και ακόµη τι δύσκολο να τους αγαπάς µε τρόπο σωστό και πάνω απ όλα τι δύσκολο να λύσεις τη σιωπή σου και να τους το πεις. Πας να το πεις και µπερδεύεται το στόµα σου, πας να το προφέρεις, αγωνίζεσαι να συµµαζέψεις τα φτωχά σου φωνήεντα για να µιλήσεις και εκείνο αγκυλώνει τη γλώσσα. Γιατί είµαι σίγουρη πως όσο και αν είσαι προσεχτικός µε τις λέξεις, αν το "σ αγαπάω" δεν ήταν λέξεις, θα ήταν αγκάθι αχινού που όλο κάνει πως θα βγει µα δεν βγαίνει. 24
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΛΩΣΤΗ
25
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΙΝΚ
26
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΙΝΚ
THE WINSHAW LEGACY ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΤΖΙΩΚΑ trela_alert@hotmail.com
Βρισκόµαστε στο 1990. Στην εποχή του ‘’τέλους της ιστορίας’’, µε πολιτικό επίκεντρο τον Πόλεµο των Κόλπων, το κιτρίνισµα της τέταρτης εξουσίας, το ξεπούληµα της δηµόσιας υγείας που αποτελεί ίσως και τύποις κατακλείδα του θατσερισµού, την άνοδο του ολοκληρωτισµού, ο συγγραφέας Μαικλ Όουεν έχει αναλάβει (η του έχει ανατεθεί;) να αποτυπώσει στο χαρτί την ιστορία της οικογένειας Γουίνσο, από τους βασικούς στυλοβάτες της άρχουσας τάξης της Βρετανίας. Μέσα από τη συγχρονική και αναδροµική αφήγηση του Μαικλ σχετικά µε την προσωπική του ιστορία πριν και κατά τη δεκαετή συγγραφή του ιστορικού ντοκουµέντου-µυθιστορήµατος καθως και µέσα από εκτενείς αυτοτελείς παρουσιάσεις βασικών προσώπων των Γουίνσο, ξεδιπλώνονται σαράντα χρόνια της µεταπολεµικής Βρετανίας που ‘’ανέδειξε τη Μάργκαρετ Θατσερ ως σύµβολο ενός συλλογικού κακού χαρακτήρα’’ .
που µας δίνει ζωή, αυτός µας κόβει τις φλέβες’’. Η Ντόροθι, βασίλισσα της αγροχηµικής βιοµηχανίας, κόντρα στη φύση, απειλεί τη δηµόσια υγεία, παρέχοντας στους καταναλωτές έναν πιο γρήγορο ‘’λιπαρό’’ θάνατο. Ο Τόµας, ο Τραπεζίτης, βουλιάζει επιχειρήσεις, εµπλέκεται σε σκάνδαλα υφαρπαγής χρηµάτων, δανείζει σε χώρες για να τις ελέγχει. Τέλος ο Μαρκ, είναι ο άνθρωπος-κλειδί της πολεµικής βιοµηχανίας. Έξι πρόσωπα, έξι άπληστοι µαριονετίστες της σύγχρονης κοινωνίας που αντιπροσωπεύουν το καθένα ένα διαφορετικό τοµέα εκµετάλλευσης, έρχονται να σφραγίσουν την έννοια της ‘’ποσοτικοποιήσης της ποιότητας ζωής’’ µε µοναδικό γνώµονα το οικονοµικό κέρδος. Από την άλλη ο Μαικλ, ένας συµπλεγµατικός χαρακτήρας, µοναχικός, ανολοκλήρωτος, αντιµετωπίζει τις προσωπικές του χίµαιρες και όσο προχωράει τη συγγραφή του βιβλίου του φαίνεται όλο και πιο καθαρά ότι η ζωή και ο θάνατος του, η ζωή και ο θάνατος των ανθρώπων γύρω του, των ‘’φτωχών καλών ανθρώπων’’ είναι άρρηκτα συνδεδεµένα µε την ιστορία, τις επιλογές και τις παρεµβάσεις των ισχυρών.
Από τη µία η δυναστεία των Γουίνσο. Τα νεότερα µέλη της: Χίλαρι, Χένρι, Ρόντι, ,Ντόροθι, Τόµας, Μαρκ. Η Χίλαρι, περσόνα των µίντια, µετατρέπει τη είδηση σε γνώµη και δηλητηριάζει τη σκέψη ενός ολόκληρου λαού. Ο Χένρι, γνήσια εικόνα του σύγχρονου επαγγελµατία πολιτικού µε τοποθέτηση να αλλάζει ανάλογα µε το συµφέρον του. Ο Ρόντι, έµπορος έργων τέχνης, ουσιαστικά άµουσος ελεγκτής πολιτισµού και αξιών, ‘’αν η φαντασία είναι το αίµα
27
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΙΝΚ
‘’Οι επιχειρήσεις µας πέφτουν έξω, οι δουλειές µας πάνε κατά διαόλου,η ύπαιθρος µας ασφυκτιά, τα νοσοκοµεία µας καταρρέουν, τα σπίτιαµας κατάσχονται, τα κορµιά µας δηλητηριάζονται, τα µυαλά µας φρακάρουν, όλο το πνεύµα αυτής της κωλοχώρας έχει συνθλιβεί καιδεν µπορεί να πάρει ανάσα. Τους µισώ τους Γουίνσο Φιόνα. Κοίτα τι µας έχουν κάνει. Κοίτα τι σου έχουν κάνει.’’ Ο Τζόναθαν Κόου συνθέτει ένα µυθιστόρηµα που στον πυρήνα του έχει το πολιτικό σχόλιο για τη σύγχρονη εκµετάλλευση, µε στοιχεία νουαρ, µε γενναίες δόσεις βρετανικού χιούµορ το οποίο περισσότερο τονίζει παρά αµβλύνει ο επικριτικό ύφος του συγγραφέα. Αυτό που ίσως λείπει σαν σχόλιο είναι η ανάδειξη και των ευθυνών των ‘’φτωχών καλών ανθρώπων’’ για την τροπή που παίρνει η ζωή τους, για την φυσική και ηθική παραίτηση, αφήνοντας ίσως τον αναγνώστη µε µια αίσθηση απαισιοδοξίας ότι το ιστορικό µας πεπρωµένο καθορίζεται από εκείνους τους λίγους, τους απόµακρους, τους ισχυρούς, την οποία στάση του ο συγγραφές δικαιολογεί βέβαια έµµεσα επικαλούµενος την πολιτική του δόγµατος του σοκ που καθηλώνει τους λαούς στην αδράνεια. Τι ωραίο πλιάτσικο ανθρώπινων ζωών φωνάζει φανερά εκνευρισµένος ο Κόου, φτύνοντας µελάνη στους τάφους των Γουίνσο, συνθέτοντας στις εκατό τελευταίες σελίδες ένα από τα καλύτερα κωµικοτραγικά συµβολικά ρέκβιεµ της σύγχρονης λογοτεχνίας. ‘’Γιατί έρχεται µία στιγµή όπου απληστία και παραφροσύνη γίνονταιένα και το αυτό και δεν µπορείς πια να τις ξεχωρίσεις. Αυτή η διαχωριστική µεµβράνη είναι πολύ λεπτή… Ο κόσµος δεν µπορούσε να περιµένει πια.’’
28
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΙΝΚ
29
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΑΝΙΜΑ
KAMISAMA NO LUTOORI ο φόβος για την επιβίωση σε οδηγεί σε ακρότητες που δεν περιµένεις TOY GIL GALAD teotihoacan@msn.com
Οι µέρες του Τakahata Shun στο λύκειο ξεκινά βαρετά και ίδια όπως πάντα. Μα δεν τελειώνει έτσι… Μετά την έκρηξη του κεφαλιού του καθηγητή του, ο Shun µαζί µε τους συµµαθητές του αναγκάζονται να παίξουν παιδικά παιχνίδια όπως το Daruma ga Koronda, µε θανάσιµα τιµήµατα. Χωρίς να γνωρίζουν ποιος είναι πίσω από αυτές τις θανατηφόρες συνεδρίες, αλλά και χωρίς να γνωρίζουν και πότε όλο αυτό θα τελειώσει επιτέλους, το µόνο πράγµα που µπορεί να κάνει ο Shun και οι άλλοι µαθητές είναι να συνεχίζουν να προσπαθούν να κερδίζουν στα παιχνίδια για την επιβίωσή τους… Ένα αρκετά καινούριο manga από τον Kaneshiro Muneyuki και τον Fujimura Akeji που σίγουρα µπορεί να χαρακτηριστεί ως παράξενο και δύστροπο µιας και στα µέχρι τώρα 21 τεύχη που έχουν βγει πολύ δύσκολα µπορείς να πεις ότι ξέρεις τι γίνεται. Χαρακτηρίζεται συνήθως από τρεις λέξεις, αιµατοβαµµένο, τρελό και έντονο! Ένα ψυχολογικό θρίλερ που µετατρέπει παιδικά παιχνίδια σε εφιαλτικές δοκιµασίες, µε τους πρωταγωνιστές να µη διαλέγουν πάντα το αναµενόµενο. Ο φόβος για την επιβίωση σε οδηγεί σε ακρότητες που δεν περιµένεις… Το παιχνίδι ξεκινάει και πρέπει να είσαι έτοιµος…
30
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΑΝΙΜΑ
31
JUMPCAT
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΑΝΟΙΞΗ, ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ, ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ, ΧΕΙΜΩΝΑΣ... ΚΙ ΑΝΟΙΞΗ
ΤOY ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΟΤΤΑ konkottas1@hotmail.com
«-Δάσκαλε, έχω µια πέτρα δεµένη στην πλάτη! -Έκανες το ίδιο στο ψαράκι, στο φιδάκι, στο βατραχάκι; Πήγαινε ελευθέρωσέ τα τώρα. Αν όµως είναι νεκρά, θα κουβαλάς αυτή τη πέτρα για πάντα στην καρδιά σου».
φαντασµαγορικού σκηνοθετικού εφέ, τεχνολογικού τερτιπιού ή επιτηδευµένου story twist µε τα οποία φαίνεται να είναι τόσο εξοικειωµένος – και εξαρτηµένος – ο σύγχρονος θεατής. Σε µιάµιση, περίπου, ώρα ταινίας οι διάλογοι είναι ελάχιστοι, ο δυναµισµός και η πνευµατικότητα του έργου µιλούν από µόνα τους προσκαλώντας τον θεατή σε µια διαλλακτική παρακολούθηση ταινίαςενδοσκόπηση, σε έναν διάλογο µε τον εαυτό του, τον ψυχισµό του, την θέση του στον κόσµο της δηµιουργίας.
Λίγο λιγότερο από έναν αιώνα µετά την «κατάργηση» του βωβού κινηµατογράφου, ο Κιµ-Κι Ντουκ αποφασίζει να πείσει το κινηµατογραφόφιλο κοινό πως η εσωτερικότητα, η «δεύτερη ανάγνωση» και τα απαράµιλλης οµορφιάς πλάνα επισκιάζουν κάθε είδος
Ένας γηραιός βουδιστής ασκητής διαµένει σε ένα πλωτό σπίτι-προσευχητήριο στη µέση µιας λίµνης, σε
32
JUMPCAT
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
µια αποµακρυσµένη κοιλάδα. Κοντά του βρίσκεται ένα παιδάκι το οποίο µυείται σιγά σιγά στη ανατολική, βουδιστική φιλοσοφία. Καθώς περνούν οι εποχές και τα χρόνια, ο δάσκαλος εµφυσάει στο παιδί τις αξίες της ζωής και την όλη κοσµοθεωρίας της θρησκείας τους. Όταν όµως µια άρρωστη νεαρή κοπέλα θα προσέλθει στο προσευχητήριο ελπίζοντας στην ίασή της, το παιδί (που πλέον έχει γίνει έφηβος) θα έρθει αντιµέτωπος µε το ερωτικό ξύπνηµα που σηµατοδοτεί το πρώτο ουσιαστικό ερέθισµά του από τα εγκόσµια.
επέµβει στη ροή του χρόνου και προτείνει την πνευµατική συµµόρφωση µε αυτό το θεϊκό αξίωµα µε σκοπό την επίτευξη της ψυχοσωµατικής γαλήνης και ηρεµίας, που επιφέρει, σε τελικό στάδιο, την κατάκτηση της ιδέας της αιώνιας ύπαρξης. Σκηνοθετώντας πλάνα σχεδόν εξωκοσµικής οµορφιάς κι έχοντας επιλέξει ως τόπο δράσης του ένα µέρος τόσο παρθένο σαν αυτά που φανταζόµαστε όταν σκεφτόµαστε την πνευµατώδη Ανατολή των αρχαίων χρόνων, ο Κιµ-Κι Ντουκ επιφέρει και συντηρεί µια ατµόσφαιρα απίστευτης γαλήνης που σε προτρέπει να εκκινήσεις διαδικασίες ενδοσκόπησης και περισυλλογής ενόσω ο πρωταγωνιστής βιώνει τις δικές του σωµατικές (και όχι µόνο) δοκιµασίες και πάθη στην προσπάθειά του για µύηση κι ανακάλυψη του βαθύτερου «εγώ» του. Η πλήρης εναρµόνιση κι ενσωµάτωση του ανθρώπου στο αχανές φυσικό περιβάλλον προβάλλεται µέσα από την ταινία ως φυσική κι αυτονόητη διαδικασία, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση µε τις συνθήκες διαβίωσης που επικρατούν στο σύγχρονο περιβάλλον στο οποίο επέλεξε να ζει ο σηµερινός άνθρωπος.
Σεβόµενοι την καταγωγή του σκηνοθέτη πρέπει σε πρώτο χρόνο να αντιληφθούµε πως αυτή η ταινία δεν είναι µια θρησκευτική ταινία που παρουσιάζει µε ντοκυµαντερίστικο τρόπο την φιλοσοφία του βουδισµού · αντίθετα, επειδή διαδραµατίζεται σε µια βουδιστική περιοχή του κόσµου ερευνά και καταγράφει πως οι άνθρωποι ζουν, δρουν, πορεύονται και πως εν τέλει βιώνουν εσωτερικά τα δεδοµένα της πίστης τους, τις διδαχές του Βούδα που είναι για αυτούς το αντίστοιχο χριστιανικό Ευαγγέλιο. Κατά δεύτερο λόγο ο κύριος θεµατικός άξονας της ταινίας είναι η κυκλική πορεία των εναλλαγών στη ζωή, η δυναµική ισορροπία στην πάλη ανάµεσα στη γέννηση και το θάνατο, τη στωικότητα και το εγκόσµιο άγχος, τη σωµατική εκπαίδευση και καταπόνηση και την ψυχική ανάταση κι αιωνιότητα. Εµπνεόµενος από την αιώνια, κυκλική διαδοχή των εποχών, ο Κορεάτης σκηνοθέτης εκφράζει την αδυναµία του ανθρώπου να
Οποιοσδήποτε, όµως κι αν είναι ο περίγυρος ο άνθρωπος φαίνεται πως αδυνατεί να απεκδυθεί του κοινωνικού του ρόλου και να απαρνηθεί τις ανάγκες του όπως αυτή της επικοινωνίας, της επαφής, του έρωτα. Ο ερχοµός της κοπέλας στο σπίτι συµβολίζει την κοινωνική κι ερωτική αφύπνιση του νεαρού ο
33
JUMPCAT
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
οποίος ενδίδει και διακόπτει έτσι την σχέση του µε τον δάσκαλό του και την διαδικασία της πνευµατικής µύησής του. Όπως κάθε όν, έτσι και ο νεαρός πρωταγωνιστής πρέπει να έρθει αντιµέτωπος µε τα βάσανα της ζωής και το ερωτικό του σκίρτηµα είναι η αφετηρία του · κατακλύζεται από τον ερωτικό πόθο και ξεχνάει τις διδαχές του δασκάλου πως « το πάθος ξυπνά την επιθυµία εξουσίας και αυτή ξυπνά την επιθυµία του εγκλήµατος». Παίρνει, συνεπώς, µε τη σειρά του το βάπτισµα του πυρός και βγαίνει σε µια κοινωνία της οποίας οι αξίες και οι ρυθµοί κινούνται εκτός των ορίων του βουδιστικού στοχασµού. Ο χώρος που διαδραµατίζεται η ταινία δεν αλλάζει στη διάρκειά της, ούτε βλέπει ο θεατής ποτέ τον «εξωτερικό» κόσµο, σηµειώνει παρόλαυτά τις επιδράσεις που έχει αυτός πάνω στον νεαρό.
χαρµόσυνο κι ελπιδοφόρο µήνυµα, προτείνοντας την αναγέννηση, την άνθιση. Ο άνθρωπος λοιπόν, πορεύεται παράλληλα µε τις εναλλαγές των εποχών στη φύση και κάθε στάση τους αντιπροσωπεύει και µια περίοδο στον βίο του ανθρώπινου είδους – γιατί άλλωστε το ανθρώπινο ον είναι τόσο µικρό µπροστά στη σοφία, το µεγαλείο και την αιωνιότητα της φύσης που το µόνο που του µένει είναι να ευθυγραµµιστεί µε την πορεία της για την επίτευξη του τέλειου, της ψυχικής ολοκλήρωσης και την κατάκτηση της αιωνιότητας, όπως αυτή προβάλλεται µέσα από την αφηρηµένη έννοια της αιωνιότητας της ψυχής.
Έτσι, η αλληλουχία των εποχών στον τίτλο της ταινίας φαίνεται πως αποκτά ένα ακόµα νόηµα : η άνοιξη είναι η αφετηρία, το ξεκίνηµα της ζωής, η περίοδος της προετοιµασίας για το ο,τι θα ακολουθήσει, ενώ το καλοκαίρι έρχεται ως φυσική συνέχεια και αντιπροσωπεύει το πρώτο βήµα στην διαδικασία της µύησης στο φαινόµενο που λέγεται «ζωή». Παράλληλα, επέρχεται η ενηλικίωση, ο έρωτας, το «ξύπνηµα». Αντίθετα, το φθινόπωρο πρεσβεύει τον νόστο, την επιστροφή στη βάση, στα παλιά και γνώριµα (που όλοι περνάµε σε κάποιο στάδιο της ζωής µας), ενώ αποτελεί µια περίοδο περισυλλογής, υποµονής, προετοιµασίας και αναµονής για τον επερχόµενο χειµώνα. Η τελευταία εποχή, λοιπόν, που σηµατοδοτεί το κλείσιµο ενός ηµερολογιακού έτους, είναι το βαρύ κοµµάτι, το κοµµάτι όπου γίνονται οι ανακατατάξεις και οι αναδιαµορφώσεις στη ζωή. Η αυλαία πέφτει για πολλά πράγµατα και µαζί µε τη νέκρωση της φύσης επέρχονται και ευθανασίες ιδανικών, αξιών και διασαλεύσεις των µέχρι τώρα δεδοµένων. Επειδή η ζωή, όµως, δεν σταµατά µε έναν χειµώνα, η άνοιξη έρχεται και πάλι, φέρνοντας ένα νέο
34
JUMPCAT
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
35
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΝΙ
HANNAH ARENDT η κοινοτοπία του κακού
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΕΧΡΗ kechrisdim@windtools.gr
Με τη σπουδαία Γερµανίδα πολιτική επιστήµονα και φιλόσοφο Hannah Arendt (1906-1975) καταπιάνεται στη νέα της ταινία η Margarethe Von Trotta (συνεχίζοντας την κινηµατογραφική βιογράφηση µεγάλων γυναικών της διανόησης) και συγκεκριµένα µε µια πολύ κρίσιµη περίοδο της ζωής της, που την τοποθέτησε στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος.
Arendt φθάνει στο Ισραήλ περιµένοντας ότι στην αίθουσα του δικαστηρίου, θα αντικρίσει το κτήνος που φέρει την ευθύνη για την έµπνευση του Ολοκαυτώµατος (ο οποίος είχε αναλάβει την οργάνωση της µεταφοράς εκατοµµυρίων Εβραίων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης) και αντί γι' αυτό βρίσκεται µπροστά σε ένα αξιοθρήνητο ανθρωπάκι, έναν γραφειοκράτη µε υπερβάλλοντα ζήλο στην εκτέλεση εντολών. Σε µια σειρά άκρως αµφιλεγόµενων άρθρων της στο περιοδικό - που αργότερα εκδόθηκαν σε βιβλίο µε τίτλο «Ο Eichmann στην Ιερουσαλήµ. Η κοινοτοπία του κακού» - η συγγραφέας ανέλυσε φιλοσοφικά τις σκέψεις της για τα εγκλήµατα κατά της ανθρωπότητας που διέπραξε ο Eichmann. Η κεντρική ιδέα στην προσέγγιση της Arendt είναι ότι πίσω από εγκληµατίες όπως ο Eichmann δεν κρύβονταν µια συνεπής ιδεολογική στάση, αλλά η απεµπόληση της ικανότητας να σκεφτούν ως άτοµα ελεύθερα και ανεξάρτητα, καθώς και µια τάση να ακολουθούν διαταγές άκριτα. Κατά την Arendt ο Eichmann δεν ήταν ούτε διεστραµµένος ούτε διαβολικός ούτε τρελός και οι πράξεις του δεν εκπορεύονται από κάποιο
Η ιστορία ξεκινάει στο Μπουένος Άιρες, τον Μάιο του 1960, µε τη σύλληψη του πρωτεργάτη του Ολοκαυτώµατος Adolf Eichmann από τη Mossad. Με αφορµή, λοιπόν, την επερχόµενη δίκη του αρχιναζιστή στην Ιερουσαλήµ, η ήδη διαπρεπής Arendt αποφασίζει να αφήσει την ευτυχισµένη και ασφαλή ζωή της στη Νέα Υόρκη και να εµπλακεί ενεργά και σε παρόντα χρόνο στην Ιστορία παρακολουθώντας τη δίκη του Eichmann. Με την ιδιότητα της Γερµανίδας εβραϊκής καταγωγής - διανοούµενης, η Arendt καταφέρνει να εξασφαλίσει διαπίστευση για την πολύκροτη δίκη στην Ιερουσαλήµ το 1961, ως ανταποκρίτρια του περιοδικού «The New Yorker». Η
36
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΝΙ
σαδισµό. Αντιθέτως, επρόκειτο για ένα θλιβερά ‘’φυσιολογικό’’ άτοµο, έναν σχολαστικό, υπάκουο και υποτελή γραφειοκράτη, που λόγω µιας ανόητης τυφλής πειθαρχίας δεν µπήκε ποτέ στη διαδικασία να στοχαστεί τις επιπτώσεις των πράξεών του στους άλλους ανθρώπους. Ταυτόχρονα, η Arendt κριτικάρει έντονα τον τρόπο διεξαγωγής της δίκης στο Ισραήλ, ενώ κατακρίνει και τη στάση αρκετών εβραίων που ήταν ηγετικές προσωπικότητες κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώµατος. Όπως ήταν αναµενόµενο, οι απόψεις της προκάλεσαν σφοδρές αντιδράσεις τόσο στο Ισραήλ, όσο και τη Δύση και πυροδότησαν έντονες αντιπαραθέσεις, καθώς µια τέτοια στάση θεωρήθηκε άκρως προκλητική για το κοινό αίσθηµα που ακόµη προσπαθούσε να συνέλθει από τα φρικιαστικά γεγονότα. Η Arendt κατηγορήθηκε ότι υπερασπίζεται και δικαιολογεί έναν ναζί εγκληµατία πολέµου και πολλοί φίλοι της γυρίζουν την πλάτη είτε µε αποστροφή είτε µε δογµατική εµπάθεια είτε µε απογοήτευση, ενώ ταυτόχρονα δέχεται τα πυρά µεγάλης µερίδας του διεθνούς τύπου. Εκείνη
αρνήθηκε να κάνει πίσω και να συµβιβαστεί µε στερεοτυπικές απεικονίσεις, ισχυριζόµενη ότι δεν υποβαθµίζει τις ναζιστικές θηριωδίες ούτε δίνει συγχωροχάρτι, αλλά προσπαθεί να καταλάβει. Η ταινία της Margarethe Von Trotta πραγµατεύεται µεγάλα ηθικά, πολιτικά και ιδεολογικά ζητήµατα (και µάλιστα ιδωµένα από γυναικεία σκοπιά), ωστόσο αυτά προσεγγίζονται κάπως άνευρα και, µε άρτιο µεν, αλλά ‘’στεγνό’’, ακαδηµαϊκό τρόπο που εν πολλοίς αρκείται στην εξιστόρηση των γεγονότων εν είδει ντοκιµαντερίστικης αναφοράς, χωρίς κάποια τόλµη στην κινηµατογράφηση όσον αφορά τη φόρµα. Αυτό βέβαια οφείλεται εν µέρει και στο µεγάλο πλήθος των πληροφοριών που η σκηνοθέτης επέλεξε να στριµώξει στο φιλµικό χρόνο, περιορίζοντας σε ζωντάνια την υποκριτική και µετατρέποντας σε αρκετά σηµεία την ταινία σε διάλεξη. Από την άλλη πλευρά όµως, η ταινία κερδίζει δύναµή από το υψηλό επίπεδο των διαλόγων που αντανακλούν το βάθος των προβληµατισµών. Πλήθος θεωρητικών, αποφθεγµατικών συζητήσεων
37
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΝΙ
λαµβάνουν χώρα, κυρίως γύρω από την έννοια του κακού, µέσα σε µια ατµόσφαιρα διαποτισµένη µε την αύρα του κύκλου των αριστερόστροφων, µποέµ, παθιασµένων, νεοϋορκέζων διανοούµενων µε τη συνοδεία αµέτρητων τσιγάρων, αλκοόλ και µε τον ήχο από τα πλήκτρα της γραφοµηχανής να ντύνει νευρικά χώρους γεµάτους βιβλία. Εξαιρετική στον πρωταγωνιστικό ρόλο η Barbara Sukowa, µε µια στιβαρή ερµηνεία καταφέρνει να αποδώσει µε σοβαρό, εκλεπτυσµένο και πειστικό τρόπο την ιδιοσυγκρασία ενός βαθιά σκεπτόµενου και ειλικρινά ανήσυχου ανθρώπου µε υψηλή νοηµοσύνη για τον οποίο η διαύγεια στον πολιτικό στοχασµό και η πιστή υπεράσπιση ιδεών έχει εξίσου µεγάλη αξία µε την αγνή ανάγκη για τρυφερότητα και αγάπη (ερωτική ή φιλική) και µαζί αποτελούν τµήµατα µιας ενιαίας κοσµοθεώρησης. Καθοριστικής σηµασίας στο αισθητικό αλλά και νοηµατικό αποτέλεσµα είναι το φιλµαρισµένο αρχειακό υλικό µε ανατριχιαστικές εικόνες από την πραγµατική δίκη που τέµνει τη µυθοπλασία και προσδίδει µια ιδιαίτερη και αναγκαία ένταση στην αφήγηση.
αποκλειστικά ένα συγκεκριµένο γεγονός από τη ζωή της Arendt, χωρίς να το εντάσσει στην ευρύτερη πολιτικοφιλοσοφική της τοποθέτηση και δράση, στερεί από το θεατή τη δυνατότητα να κατανοήσει γιατί ήταν αναµενόµενο να κρατήσει αυτή τη θέση στην υπόθεση Eichmann. Η Arendt, ως γνωστόν, µε το πρώτο µεγάλο της έργο ‘’Οι απαρχές του ολοκληρωτισµού’’ συγκρίνει τον εθνικοσοσιαλισµό µε το σταλινισµό αποδίδοντάς τους παρόµοιες µεθόδους. Αµφότερα τα συστήµατα βασιζόµενα, κατά την Arendt, στην τροµοκρατία κατάφεραν να διατηρήσουν την ολοκληρωτική εξουσία τους δηµιουργώντας κοινωνίες µε εκατοµµύρια µη σκεπτόµενους υπηκόους. Με το βιβλίο αυτό τεκµηριώνει τη θεωρία του ολοκληρωτισµού, η οποία χρησιµοποιήθηκε στον Ψυχρό Πόλεµο κυρίως από τους συντηρητικούς εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης. Ταυτόχρονα, όµως, υποστηρίζει την αρχαία ελληνική «πόλι», όπου άπαντες οι πολίτες συµµετέχουν ενεργά και αντιλαµβάνεται την πολιτική ως ανταλλαγή απόψεων µεταξύ των πολιτών σε σχέση µε τις δηµόσιες υποθέσεις προασπιζόµενη τη διαφορετικότητα των ανθρώπων, που οδηγεί σε έναν κοινωνικό και πολιτικό πλουραλισµό. Επίσης, εκφράζει τη συµπάθειά της προς τις διάφορες µορφές συµβουλίων τόσο στην Παρισινή Κοµµούνα του 1871 όσο και στη Γερµανική Επανάσταση του 1918. Μια πιο πλήρης, λοιπόν, παρουσίαση της βιογραφίας της θα µπορούσε να προλάβει και οποιαδήποτε βιαστική και αφοριστική απόδοση χαρακτηρισµών για εκείνη και να κάνει φανερό το γιατί ανέπτυξε αντιπάθειες σε όλους τους πολιτικούς χώρους.
Αναπόφευκτα η ταινία έχει αδυναµίες και σε σχέση µε το περιεχόµενο και αυτό δεν οφείλεται στο ότι η Margarethe von Trotta δεν είναι αξιόλογη σκηνοθέτης, αλλά κυρίως στο ότι η Hannah Arendt συνολικά ως προσωπικότητα και η στάση που κράτησε στη συγκεκριµένη υπόθεση αποτελούν ζητήµατα που απαιτούν βαθιά και µεθοδική φιλοσοφική και πολιτική ανάλυση, κάτι που προφανώς είναι αδύνατον στα πλαίσια ενός κινηµατογραφικού έργου. Προσπαθώντας να συνεισφέρει κανείς έστω και στο ελάχιστο προς αυτήν την κατεύθυνση, θα είχε καθήκον να επισηµάνει ότι η προσέγγιση της Arendt στο θέµα του Eichmann ναι µεν έχει έναν πυρήνα αλήθειας (ο οποίος εδράζεται κατά κύριο λόγο σε µεθοδολογίες που προσιδιάζουν περισσότερο στην ψυχανάλυση και την ψυχολογία παρά στην πολιτική), ωστόσο είναι εντελώς αντιδιαλεκτική. Είναι αντιδιαλεκτική, επειδή εξετάζει τον Eichmann αποκλειστικά ως απλό δέκτη διαταγών και καθόλου ως υποκείµενο µε προσωπική ευθύνη, ως πολίτη µε ευθύνη απέναντι στην κοινωνία και µάλιστα σε ιστορικές στιγµές και έτσι τον ‘’απαλλάσσει’’ ηθικά από οποιαδήποτε ενοχή, καθώς αποτελεί ένα απλό γρανάζι. Είναι αντιδιαλεκτική, επειδή αποµονώνει το ναζισµό από τα οικονοµικά, κοινωνικά και πολιτικά συµφραζόµενα εντός των οποίων γεννήθηκε και ευδοκίµησε, απορρίπτοντας µε αυτόν τον τρόπο οποιαδήποτε συνθετική σκέψη και παρουσιάζοντάς ένα ολόκληρο κοινωνικό κίνηµα εν τέλει ως προϊόν των πράξεων κάποιων κοινότοπων ανθρώπων, κάποιων µεµονωµένων ατόµων που αλλοτριώθηκαν και έπαψαν να σκέφτονται. Επιπλέον, το γεγονός ότι η ταινία αναλώνεται στο να αφηγηθεί
Η Hannah Arendt συγκαταλέγεται στους ελάχιστους µεταπολεµικούς φιλοσόφους που έχουν ήδη καταξιωθεί ως κλασικοί. Σίγουρα µετασχηµάτισε τον τρόπο που αντιλαµβανόµαστε την έννοια της ευθύνης ή του εγκλήµατος και η ταινία της von Trotta, παρόλες τις αδυναµίες της, συνεισφέρει, έστω και ως αφορµή, στην περαιτέρω προώθηση της αµφιλεγόµενης, αλλά σίγουρα επιδραστικής, σκέψης της που εµπλούτισε το φιλοσοφικό στοχασµό του 20ου αιώνα. Μια ταινία που µιλά για το παρελθόν αλλά ειδικά στο φλεγόµενο σήµερα αναφέρεται στο παρόν.
38
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΝΙ
39
JIVE
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
SÌGUR RÓS TOY JIM VER jim.a.ver@gmail.com www.jimver.net
Κι έφτασε η ώρα να ψάξω τις λεπτοµέρειες πίσω από το µεγαλύτερο group που γέννησε η Ισλανδία, µια χώρα για την οποία έχω µεγάλη αγάπη και ενός από τα µεγαλύτερα group στον κόσµο. Τους Sigur Rós. Το δύσκολο σε αυτή την ιστορία είναι ότι το group παραµένει πιστό στις ρίζες του, µε αποτέλεσµα να µην µπορώ να θυµάµαι το όνοµα κανενός συντελεστή, ή έστω τραγουδιού, για περισσότερο από 1 λεπτό, µιας και αυτά είναι στα Ισλανδικά, µια γλώσσα που µιλιέται από περίπου 320 χιλιάδες ανθρώπους. Και µια γλώσσα που δεν µου φέρνει κοντά σε οποιαδήποτε άλλη τυχαίνει να γνωρίζω.
Στην πολυαναµενόµενη συνέχειά τους, οι Ισλανδοί κάνουν τα πράγµατα ακόµη πιο περίεργα. Κυκλοφορούν ένα album µε όνοµα “()” το 2002, στο οποίο δεν δίνουν τίτλο σε κανένα από τα κοµµάτια και “γράφουν” µια δική τους γλώσσα για τους στίχους. Το album περιέχει ένα booklet µε λευκές σελίδες το οποίο παρακινεί τον ακροατή να γράψει τους στίχους που αυτός ακούει ή του βγάζει το τραγούδι. Την ίδια χρονιά γράφουν τη µουσική για τον χορό “Bodyscript” σε παραγωγή του Wayne McGregor και συνεργάζονται µε τους Radiohead για την µουσική στο “Spil Sides” του Merce Cunningham. Το τρίτο κοµµάτι του album θα χρησιµοποιηθεί και πάλι σε ταινίες, σειρές και διαφηµιστικές καµπάνιες στην τηλεόραση.
Οι Sigur Rós λοιπόν ξεκίνησαν το ταξίδι τους το 1994, παίρνοντας το όνοµά τους από την αδερφή του τραγουδιστή Jónsi Birgisson, το οποίο προέρχεται από την ένωση δύο λέξεων: Sigur (victory) και Rós (rose). Σύντοµα απέκτησαν το πρώτο τους συµβόλαιο από την τοπική δισκογραφική εταιρία των Sugarcubes, “Bad Taste” και το 1997 κυκλοφορούν τον πρώτο τους δίσκο µε όνοµα “Von” (Hope). Το 1998 ήρθε η σηµαντική προσθήκη του Kjartan Sveinsson πίσω από τη θέση των πλήκτρων, του µόνου µέλους που είχε µουσικές σπουδές και βοήθησε κυρίως στις ενορχηστρώσεις των εγχόρδων που χρησιµοποίησε το group στα µετέπειτα album.
Στην συνέχεια το group θα βγάλει ένα ακόµη album κι ένα EP, µε τα κοµµάτια να γνωρίζουν και πάλι µεγάλη επιτυχία και να παίζουν σε spot όπως τους τίτλους τέλους του FA Cup Final στην Αγγλία, στα trailer του Planet Earth από το BBC και στις διαφηµίσεις των παιχνιδιών της εθνικής Αγγλίας στα τελικά του παγκοσµίου πρωταθµήµατος του 2006. Οι Sigur Rós συνεχίζουν και κυκλοφορούν το Heima ένα live DVDDocumentary το οποίο προωθούν µε screenings ανα τον κόσµο τα οποία γίνονται µετά από µια ακουστική συναυλία των ιδίων και ακολουθούνται από συνεντεύξεις στους χώρους προβολής.
Το 1999 ήταν η χρονιά που θα τους άλλαζε επίπεδο, µε το album Ágætis byrjun (An all right start). Η φήµη τους απλώθηκε από στόµα σε στόµα και έφτασε στ’ αυτιά των κριτικών που το βάφτισαν ως ένα από τα πιο σηµαντικά album της εποχής του. Κάπου εκεί έγινε σήµα τους η χρήση του δοξαριού από τσέλο στην κιθάρα, πράγµα το οποίο τελειοποίησε µε τα χρόνια ο Jónsi Birgisson. Το group περιόδευσε µε τους Radiohead ενώ από το album πολλά κοµµάτια χρησιµοποιήθηκαν σε ταινίες, όπως το “Vanilla Sky” του Cameron Crowe και αµερικάνικες σειρές όπως το “24” και το “CSI”. Μένοντας πιστοί στις ρίζες τους όµως ηχογραφούν το 2001 ένα EP µε έξι κοµµάτια, στο οποίο συνοδεύουν ένα Ισλανδό ψαρά µε όνοµα Steindór Andersen. Το EP έγινε sold out σε µικρό χρονικό διάστηµα και η µπάντα βρήκε ξεχωριστή θέση στις συνειδήσεις των µουσικόφιλων.
To 2010 το group ανακοινώνει ότι θα διαλυθεί για αδιευκρίνιστο διάστηµα µε σκοπό να περάσουν τα µέλη του περισσότερο χρόνο µε τους δικούς τους ανθρώπους καθώς και να αφοσιωθούν στις solo καριέρες τους. Το 2012 όµως ξαναµπαίνουν στο studio για να κυκλοφορήσουν το εκπληκτικό “Valtari” το οποίο συνοδεύτηκε από την δηµιουργία εξαιρετικών shortfilm µε βάση τα κοµµάτια. Το επόµενο ραντεβού έχει δοθεί για τις 17 Ιουνίου 2013 ηµεροµηνία που αναµένεται η κυκλοφορία του νέου τους album.
40
Τελειώνοντας θα πρέπει να γίνει ειδική αναφορά στην γλώσσα την οποία χρησιµοποιούν οι Sigur Rós για τους στίχους των κοµµατιών τους. Κάποια κοµµάτια είναι στα Ισλανδικά ενώ πολλά άλλα είναι σε µια γλώσσα δικής τους κατασκευής την οποία οι Άγγλοι έχουν ονοµάσει Hopelandic, ένα λογοπαίγνιο µε το όνοµα του πρώτου τους album “Von” που σηµαίνει “Hope”.
JIVE
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
41
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
42
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
43
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
44
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
45
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΕΝΗΧΟΡΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ (ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ) ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΟΥ ΕΞΗΝΤΑΡΗ http://thodorosexintaris.blogspot.gr/ t_exintaris@yahoo.com
Κρατάω στα χέρια µου µια κασετίνα µε τέσσερα βινύλια για τα 50 χρόνια της ελληνικής ραδιοφωνίας 1938 - 1988. Ανάµεσα στα περιεχόµενα - ντοκουµέντα αναφέρω: Γιώργος Σεφέρης, Δηµήτρης Χορν, Κατίνα Παξινού, Έλλη Λαµπέτη, Κυβέλη, Κατερίνα Κοτοπούλη, Μαρία Κάλλας, Μίκης Θεοδωράκης. Για το περιττό της Ραδιοφωνίας και συνεπώς και του πολιτισµού.
46
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΕΝΗΧΟΡΙΑ
Ακούτε: και 90,4 Αριστερά στα fm: Τετάρτη 21.00-23.00 και Κυριακή 19.00-21.00 47
SHOWCASE
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
AFANEIS PROJECT ''Και ας είναι δύσκολοι οι καιροί, είναι ωραίο να ξεπερνάµε τα προβλήµατα µε δηµιουργικά ταξίδια και όταν είµαστε παρέα''.
Ένα δηµιουργικό ταξίδι µε αφετηρία το καφέ-µπαρ Αφανείς στα Εξάρχεια ξεκινά, µε την έκθεση "AFANEIS project ". Το θέµα του AFANEIS είναι o προσδιορισµός της λέξης "αφανείς" µέσα από την οπτική γωνία του κάθε σχεδιαστή. Η οµάδα των νέων σχεδιαστών που συµµετέχει στην έκθεση αποφάσει µια έννοια τόσο επίκαιρη και πολυδιάστατη να µεταµορφωθεί συµβολικά µέσω µιας έκθεσης νέων και ανερχόµενων καλλιτεχνών και γραφιστών η οποία θα διακοσµήσει το χώρο του οµώνυµου καφέ µπαρ Αφανείς στα Εξάρχεια (Κωλέττη 14). Συµµετέχουν οι Δανάη Γιατράκη,Θάνος Γκιώνης, Μαρία Διπτένη, Αλεξάνδρα Ηλιοπούλου, Ανδρέας Καλπακίδης, Δέσποινα Κατσάρη, Μαρία Κόζαρη Μελά, Ιωάννης Μαρκάκης, Μαριαλένα Μουρούσια, 'Ελενα Μπάκα, Δώρα Μπόζντα, Σωτηρία Παγουλάτου, La Tigre (Xριστίνα Πάσιου), (Jinx) Γιάννης Πετρής - Γεωργία Σαλτουρίδου, Sugahtank John Roubanis, Αγγελική Στρουµπούλη, Tommaso Taraschi/Tato, Άννα Τρύµπαλη, Χριστίνα Τσέβη (crosti), και Λευτέρης Φάρος/ ΑΦΕΛ. Σε µια εποχή, που έχει ισοπεδώθει κάθε αξία και το άγχος έχει κυριεύσει την καθηµερινότητά µας, οι νέοι αισθανόµαστε σαν µια κουκίδα στο σύµπαν, αφανείς λες και περνάµε απαρατήρητοι στον εργασιακό στίβο. Ωστόσο, πολλοί από εµάς, όντας αισιόδοξοι και θετικοί πιστεύουµε ότι είναι στα χέρια µας να αναλάβουµε δηµιουργικές πρωτοβουλίες για να επιφέρουµε την αλλαγή σε αυτή την θλιβερή κατάσταση την οποία βιώνουµε καθηµερινά, να αυτοπροβληθούµε και να συστηθούµε στο κοινωνικό µας περίγυρο. Συνεπώς, δύο από αυτούς που εµπίπτουν στην παραπάνω κατηγορία, αποφασίσαµε µια έννοια τόσο επίκαιρη και πολυδιάστατη όσο η λέξη αφανείς να µεταµορφωθεί συµβολικά µέσω µιας έκθεσης νέων και ανερχοµενων καλλιτεχνών και γραφιστών η οποία θα διακοσµήσει το χώρο του οµώνυµου καφέ µπαρ Αφανείς στα Εξάρχεια. Το θέµα του (A)FANEIS είναι o προσδιορισµός της λέξης αφανείς µέσα από την οπτική γωνία του κάθε σχεδιαστή. Αφήνουµε ελεύθερη την τεχνική ώστε ο καθένας να οπτικοποιήσει µια έννοια τόσο ευρεία όσο η "αφάνεια" και να της αποδώσει την διάσταση που επιθυµεί, διατηρώντας παράλληλα το προσωπικό του σχεδιαστικό- εικαστικό ύφος. Τα εγκαίνια θα διεξαχθούν την Κυριακή 16 Ιουνίου στις 20:00, ενώ η έκθεση θα διαρκέσει µέχρι τις 24 Ιουνίου. live music performance από τους HOPE. special dj set by Christina Tsevis & Johnny Negri. www.afaneis.gr
48
SHOWCASE
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
49
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΝΑ ΠΑΣ
ΠΟΥ ΝΑ ΠΑΤΕ ΦΕΤΟΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΗΣ ΧΛΟΗΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΟΥ cloelikos@gmail.com
Συνοπτικές διαδικασίες: όχι ένας ακόµα ύµνος για τον Ιούνιο. Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδηµα. Κλείστε ακτοπλοϊκά. Νούµερο ένα προορισµός για ζευγαράκια ή παρέες που γουστάρουν θάλασσα κι όχι πολλές εξόδους: Άγιος Νικήτας. Στο νησί που δεν είναι νησί, µε τις καλύτερες θάλασσες της Ελλάδας ίσως, στη Λευκάδα, βρίσκεται ένα αµφιθεατρικό χωριουδάκι που συνορεύει µε την πιο όµορφη παραλία που εγώ έχω δει (Μύλος). Πρόσβαση µε το αυτοκίνητο, διαµονή σε κανονικές τιµές, φαγητό στη Μαυρέττα ή για ψάρι στο Βαγγέλη. Ποτό στα 2-3 µπαράκια, χαλαρά φυσικά, δεν ήρθες εδώ να κλαµπάρεις, αλλά για να βγάλεις λέπια. Νερό παγωµένο, πεντακάθαρο, και, κυρίως, η όµορφη απογευµατινή βόλτα στο πλακόστρωτο του νησιού, µε χάζι στα σπιτάκια που σε τίποτα δεν άγγιξε η τουριστοµανία που έπληξε στο παρελθόν τη χώρα µας. Hint: βρείτε το ζαχαροπλαστείο που πουλάει παγωτό τριαντάφυλλο και δοκιµάστε. Απίθανη εµπειρία.
50
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΝΑ ΠΑΣ
Νούµερο ένα προορισµός για όλους: απ’ τον Πανούση και τον Τοµ Χανκς µέχρι τα χειρότερα φρικιά της Αθήνας, όλοι περνάνε µια στις τόσες απ’ την Αντίπαρο. Και όχι άδικα. Η µόνη Κυκλάδα που δε βουλιάζει στον τουρίστα, µε θάλασσες (ειδικά στην πλευρά του Αη Γιώργη) που δε συγκρίνονται µε των γύρω νησιών, µε µια αίσθηση παράδοσης απ΄τις βουκαµβίλιες, µε νέα µαγαζιά κάθε χρόνο. Το νησί είναι µαγικό. Ζεις φτηνότατα, πίνεις ακόµα πιο φτηνά, διασκεδάζεις σε χάη-κλας µπαράκια, τύπου Boogaloo, πίνεις ψαγµένα κοκτέηλ στον Τζίτζικα, και αν αντέχεις, στις 6-7 το περπατάς µέχρι το La Luna, τη φηµισµένη ντίσκο του νησιού. Αν ψάχνεις αυθεντική κυκλαδίτικη αίσθηση, ανεµελιά και όµορφους ανθρώπους, αυτό είναι το νησί σου. Γρήγορα, πριν γίνει η νέα Μύκονος!
Νούµερο ένα προορισµός για όσους χρειάζονται ξεκούραση, το νησί που τράβηξε τον Ίκαρο. Μετά από µια µεγάλη διαδροµή µε το καράβι, φτάνεις στο λιµάνι, αράζεις για ούζα στο Ριφιφί µέχρι να ξηµερώσει. Την επόµενη µέρα, µπάνιο στο Να, καρδιοχτύπι στα κύµατα, χάζι στους γκρούβαλους, επιστροφή και καφές στον Αρµενιστή, φαγητό στην Πόπη (δοκιµάστε µακαρόνια µε φασκόµηλο κι εκείνη την περίεργη πίτα!), ξεκούραση. Το βράδυ, µόνο πανηγύρια, εδώ δεν έχει µπαρ, χορός, ικαριώτικος, κάτι ελληνικό να βγαίνει από µέσα µας, κάτι όµορφο και άγριο στα µάτια των ανθρώπων, µια αίσθηση αθανασίας των κατοίκων του νησιού. Αν πας µια φορά, η καρδιά σου µένει πάντα εκεί. Κι ύστερα, πάλι χειµώνας. Κάθε που µιλώ για τα νησιά, αµέσως εικόνα στο µυαλό µου γίνεται η Σαπφώ, στα βράχια της Μυτιλήνης, να πονάει από έρωτα:
Θεός µου φαίνεται στ΄ αλήθεια εµένα κείνος ο άντρας που κάθεται αντίκρυ σου κι από κοντά τη γλύκα της φωνής σου απολαµβάνει και το γέλιο σου αχ που ξελογιάζει και που λιώνει στο στήθος την καρδιά µου σου τ΄ ορκίζοµαι - γιατί µόλις που πάω να σε κοιτάξω νιώθω ξάφνου µου κόβεται η µιλιά µου µες στο στόµα η γλώσσα µου στεγνώνει - πυρετός κρυφός µε σιγοκαίει κι ούτε βλέπω τίποτα ούτε ακούω µα βουίζουν τ΄ αυτιά µου κι ένας κρύος ιδρώτας το κορµί µου περιχάει" τρέµω σύγκορµη αχ και πρασινίζω σάν το χόρτο και λέω πώς λίγο ακόµη λίγο ακόµη και πάει, θα ξεψυχήσω. [Μετάφραση: Οδυσσέας Ελύτης]
Eικονογράφηση: Ντίνος Καψάλας Dinerror86@gmail.com
51
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΦΩΝΟΡΑΣΗ
ΦΩΝΟΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ elenqmdt@gmail.com
52
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΦΩΝΟΡΑΣΗ
53
COMIC
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
54
COMIC
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΤΖΩΡΤΖΑΚΑΚΗ greenhellicopter@gmail.com http://kostis-tz.blogspot.gr/
55
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
56
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
57
ΛΥΚΟS 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
58 WWW.LYKOSMAGAZINE.COM