ΚΟΖΑΝΗ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ ΓΡΕΒΕΝΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑ ΦΛΩΡΙΝΑ
TOGETHER FREE PRESS ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ | ΜΑΡΤΙΟΣ 2018 | ΤΕΥΧΟΣ 28
ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΠΟΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ
EDITORIAL 28
Κ
άθε χρόνο αναπολώ το Πάσχα των παιδικών μου χρόνων, των αρωμάτων, των λουλουδιών, του φωτός. Θυμάμαι και γυρίζω πίσω. Όχι πως καταλάβαινα τους συμβολισμούς του ή την νίκη επί του θανάτου, καταλάβαινα όμως τον ερχομό της άνοιξης με ένα τρόπο τέτοιο που η πραγματικότητα γινόταν ένα με την φαντασία. Τα καταστήματα παιχνιδιών γέμιζαν με διαφορά πασχαλινά όμορφα παιχνίδια, λαμπάδες στολισμένες με ότι καλούδι μπορούσες να φανταστείς και τα ζαχαροπλαστεία με λαχταριστά σοκολατένια αβγά. Θυμάμαι ακόμη την ζύμη που ετοίμαζε η γιαγιά για τα κουλουράκια που έμοιαζε σαν μαγική πλαστελίνη. Έπειτα κατασκευές και παραμύθια με πασχαλινές ιστορίες σε ένα σπίτι που μοσχομυρίζε τσουρέκι. Η μέρα του βαψίματος των αυγών καταφτάνει και μετά από αυτήν την μικρή ιεροτελεστία έρχεται η στιγμή εκείνη που προσπαθούμε να ξεκλέψουμε κάποια αυγά για να κολλήσουμε γύρω γύρω χαλκομανίες! Η αγάπη διάχυτη παντού. Το βράδυ της Ανάστασης βάζουμε τα «καλά» μας και οδεύουμε προς την εκκλησία όχι μόνο για την Ανάσταση αλλά και τον διαγωνισμό καλύτερης λαμπάδας! Μετά το Χριστός Ανέστη, ευχές, αγκαλιές, τσούγκρισμα και μαγειρίτσα! Την επόμενη ξυπνούσαμε πρωί. Πηγαίναμε στο χωρίο για το σούβλισμα του αρνιού. Όλοι βοηθούσαν στο γύρισμα, ΟΛΟΙ… και χωρίς τον μηχανισμό του σήμερα! Καθόμασταν στην αυλή και καιγόμασταν μαζί με το αρνί περιμένοντας την στιγμή που οι μεγαλύτεροι δεν θα κοιτούν για να ξεκλέψουμε ένα κομμάτι από την πέτσα! Όλη η οικογένεια συγκεντρωμένη μαζί… Φασαρία, φωνές, παιχνίδια. Δέσιμο και δόσιμο. Πολλά πράγματα άλλαξαν. Αγαπημένοι άνθρωποι χάθηκαν, άλλοι γεννήθηκαν και η ζωή φαίνεται να αντικαθιστά τα παιδικά μου κοτσιδάκια με άλλα...σύνθετα. Θυμάμαι και γυρίζω πίσω την ώρα του παγωτού, σε εκείνο το κρακ που γεμίζει το στόμα σοκολάτα και πιάνω τον εαυτό μου να ψάχνει τα κοτσιδάκια αυτά ακούγοντας την φωνή της μαμάς «σιγά-σιγά, δικό σου είναι, δεν θα στο φάει κανένας»! Η «Ανάσταση» θα μείνει φωτεινή, ολοφώτεινη θύμηση, αποκτώντας μια μεταφορική έννοια της παιδικής μου φαντασίας. Αυτό το φως επιχειρώ να κλέψω μέσα από τις θύμησές. Εικόνες του τότε που με δροσίζουν από την οποιαδήποτε ξηρασία. Καλή Ανάσταση σε όλους Να θυμάστε πως οι άνθρωποι είναι σαν τα βιτρό. Λάμπουν και ακτινοβολούν όταν ο ήλιος χτυπάει από έξω, αλλά όταν επικρατεί το σκοτάδι, η αληθινή τους ομορφιά αποκαλύπτεται μόνο στο φως που προέρχεται από μέσα.
Ανδρέας Κρομμυδάς
Κέλλυ Γρηγοριάδου
TOGETHER 2
Σημεία Διανομής Together Κοζάνη Mind Bar Αεροδρόμιο Le roi Στου αιώνα την Παράγκα Todays Μikel Company Camelot Katerina Βakery DEUX KK Kaklidis Bakery City Sports Camp Tρυποκάρυδος Ρωξάνη Αμορίνο Λάτσκος Πολυχώρος Διδώ Mπλε Ελάφι Τhe Vape Avenue Ηermes Tours Καραμέλα café Γύρω γύρω όλοι Κτελ Κοζάνης Δημαρχείο Ψιλικά Θωμάς Λαζαριώτης (Μοναστηρίου)
Περίπτερο Ψιρικοκό Press Time Κέντρο Τύπου Αριστοτέλους 12 & Γκέρτσου Κέντρο Τύπου 11ης Οκτωβρίου Πτολεμαΐδα Κέντρο τύπου- τυπογραφείο Ξενοφών, 25ης Μαρτίου 23 Πρακτορείο εφημερίδων, Β. Κων/νου Ιδέες Καφέ Μανδρακούκος Γρεβενά Fuit Art Café Δημαρχείο Zoomserie Εστιατόριο Αυλαίς Καστοριά Βιβλιοπωλείο ΑΛΠΑ Βιβλιοθήκη ΤEI Brown coffee Nautical Hall
Φλώρινα Florina Travel Καφέ Ρόζα Σχολή Καλών τεχνών Φλώρινας The Factory καφέ γκαλερί Σύγχρονο περίπτερο Δ.Κ. Βιβλιοθήκη Φλώρινας «Βασιλικής Πιτόσκα» Αμύνταιο Κέντρο Τύπου Σφακιανάκη Εστιατόριο Κοντοσώρος Ταβέρνα ΘΩΜΑΣ Σιάτιστα Περίπτερο Κλεισιάρης (έναντι Δημαρχείου) Δημαρχείο Ξενοδοχείο Αρχοντικό Άργος Ορεστικό Βιβλιοχαρτοπωλείο Σανταλίδης Αεροδρόμιο Δεσκάτη Βιβλιοπωλείο Κοτίτσας
Σέρβια Κέντρο Τύπου Σαββίδης Βελβεντό Κέντρο Τύπου Δουλδούρα Θεσσαλονίκη Μέγαρο Μουσικής Αρκούδα Κων/νου Μελενίκου 20 Οberon, Λεωφόρος Νίκης 2 Speaty Press & Coffee, (Εθν. Αντιστάσεως 72) Στόρι, Ολύμπου 87 Μr Johnny, Δοϊράνης 38 Αθήνα Εθνική βιβλιοθήκη- Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος Μπλε Παπαγάλος, Μεταξουργείο Chez Michel, Ηροδότου 15, Κολωνάκι Αερόστατο, Πτολεμαίων 4 (Πλατεία Προσκόπων) Κέρκυρα Δημαρχείο Κέρκυρας Φορέας Κορφιάτικης Έκφρασης Παλαιά Φιλαρμονική Κέρκυρας Αmbelonas
TOGETHER FREE PRESS ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ | ΜΑΡΤΙΟΣ 2018 | ΤΕΥΧΟΣ 28
Ιδρυτής: Θωμάς Δημητριάδης Υπεύθυνη έκδοσης: Κέλλυ Γρηγοριάδου Σχεδιασμός: Γιώργος Βεργουλιάδης Φωτογραφία εξωφύλλου: Ryan Christopher Courtier Εκτύπωση: ΙΡΙΣ ΑΕΒΕ Διεύθυνση: Αρχελάου 25, Κοζάνη 50132 T. 24610 25600 Hλεκτρονική επικοινωνία: info@togethermag.gr | www.togethermag.gr Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν υποχρεωτικά τη γνώμη του περιοδικού. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή η αναπαραγωγή ύλης χωρίς προηγούμενη άδεια του εκδότη.
Σε αυτό το τεύχος συνεργάστηκαν: ΚέλλυΓρηγοριάδου Kατερίνα Παπαστεργίου Κώστας Ελισσαίου Βικτώρια Γκουντώνη Βασίλης Κυριάκου Δώρα Σιαλβέρα Φορέας Κορφιάτικης Έκφρασης Ευθυμία Κατσόγιαννου- Τριανταφύλλου
Βύρων Μπακαΐμης Αναστάσιος Σιδηράς Ελένη Γκόρα Παναγιωτίδου Κορίνα Μίλα Κύρου Ελένη Παπ Έλλη Παπαστεργίου Νick G. Γιάννης Γιαννίτσας
Αν θέλετε να λαμβάνετε το TOGETHER στο χώρο σας, το γράφειο ή όπου αλλού επιθυμείτε, μπορείτε να μας ενημερώσετε δίνοντας τα στοιχεία σας (ονομ/μο, διεύθυνση, τηλέφωνο) με τρεις τρόπους: • info@togethermag.gr • 24610 25600 • Με επιστολή στην ταχυδρομική διεύθυνση Περιοδικό TOGETHER Αρχελάου 25, Κοζάνη 50132 ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΕΙΤΕ ΕΔΩ
ads@togethermag.gr | Τ 24610 25600
TOGETHER 3
TOGETHERGRAM 11
Περάσαμε μια εβδομάδα με τον Βασίλη Κυριακού Ημερολόγιο μέσα από το Lada Samara Ποιος είναι ο Βασίλης Κυριάκου; Αρνητής δήλωσης. Γεννήθηκα από τύχη η ατυχία στο Παραλίμνι της Κύπρου. Σπούδασα Φιλολογία Ιωαννίνων και Νομική Κομοτηνής την οποία παράτησα. Σπούδασα μέσα στην κάψα και έξαρση του ελληνικού φοιτητικού κινήματος και αυτό έχει τη σημασία του. Ξέχασα να δηλώσω πως είμαι γαϊδούρι κυπριακό και γεννήθηκα τον Μάιο του ‘87 μαζί με τις συνέπειες του Τσέρνομπιλ.
Σάββατο 03 Μάρτη 2018 Αγαπητό ημερολόγιο, Η αλήθεια είναι ότι λησμονώ πολλές φορές ποιά μέρα έχουμε αλλά ποτέ τις ημερομηνίες. Άλλωστε, είμαι « 29 μόλις χρόνων και το μόνο που ξέρω είναι πως θέλω να ζήσω!» Για να θυμηθώ τον Αποχαιρετισμό του Γ.Ριτσου. Σήμερα παίζω στην παλαι ποτέ αστική πόλη της Ναουσας. Σήμερα γίνομαι ο μικρός και όμορφος Γρηγόρης Αυξεντίου. «.... 3 του Μάρτη κάηκε ζωντανός στην σπηλιά της Μονής Μαχαιρά.... Και ξέρω όσο ποτέ πως είναι δυνατή η ελευθερία». Και που σήμερα ανακάλυψα αγαπημένε Vasili Zaitsev ( το αμάξι μου 30 ετών σαν και μένα) πόσο γελοίος είμαι. Αυτομαστίγωμα. Έμαθα σήμερα από μια μπακουνική μορφή πως ελευθερία ετυμολογικά σημαίνει το καλό - άριστο φως με τη σωστή θέση και ροή. «Δεν το ξερα όμως. Το έμαθα». Κυριακή 04 Μάρτη 2018 Σηκώθηκα πουρνό πουρνο. Φορτώνω τα μπαγκάζια μου και για άλλη παραλία. Η φιλοξενία που είχα από τον Τρύφωνα και τον Δανάη άριστη. Η παράσταση επιτέλους έγινε! Το χιόνι που έγινε η αφορμή να ακυρωθεί η παράσταση την προηγούμενη φορά ελιωσε. Ο δρόμος καθαρός στην Κεντρική Μακεδονία, στον δρόμο των κρασιων. Έκανα κι ένα ανακουφιστικό μπανάκι που μ` έσωσε. Σ` αφήνω τώρα γιατί είμαι στο τιμόνι και δεν θέλω να με γράψει ξανά από υπερβάλλοντα ζήλο η ΕΛ.ΑΣ.
TOGETHER 4
Δευτέρα 05 Μάρτη 2018 Το να είσαι δυο μήνες στο δρόμο δεν είναι και το ευκολότερο πράγμα στον κόσμο. Θέλει γερό στομάχι και κυρίως πολλά εσώρουχα ή τουλάχιστον εύκαιρο πλυντηριο. Σήμερα παίζω άλλο έργο νεαρέ αλλοδαπέ. Συγκεντρωσου κι αύριο έχει... Τρίτη 06 Μάρτη 2018 Διορθώνοντας τον εαυτό μου θα πω, πως το δυσκολότερο πράγμα για ένα μπουλούκι είναι η διαμονή και τα ατυχήματα. Ευτυχώς όμως φιλοξενούμαι στην ΑΡΣΙΣ ΚΟΖΑΝΗΣ. Δυστυχώς έχασα ένα όπλο μου. Την μηχανή καπνού που μάλλον τα εφτυσε. Και γνωρίζεις πως τα εφέ είναι πολύτιμα εργαλεία στο θέατρο. Κι ακόμη βρισκόμαστε στους πρόποδες της Σάντα Κλάρα καλέ μου Ζαιτσεβ. - Μην ρωτάς! - Θα νικήσουμε! Τέταρτη 07 Μάρτη 2018 Σήμερα επιτέλους ξεκούραση. Στόχος το βαν. Καλό χρυσό το Lada ( σκυλί του πολέμου θα έλεγα) και ο συναισθηματικός του κόσμος αλλά δεν χωράει το κουφάρι μου για να κοιμηθώ. Φώτα, εξοπλισμός, βιβλία. Όμως το κυπριακό γαϊδουρινό μου πείσμα θα κερδίσει. Το εύρημα της κατασκευής που έκανα στην ΑΡΣΙΣ ήταν εύστοχο για την παράσταση. « Λάβετε φάγετε. Τούτο εστί το σώμα και το αίμα μου, το σώμα και το αίμα του Γρήγορη Αυξεντίου, ενός φτωχόπαιδου,29 χρονών, οδηγού ταξί στο επάγγελμα, όπου έμαθε στην μεγάλη σχολή του αγώνα και τόσα μόνο γράμματα όσα να φτιάχνουν την λέξη Ελευθερία! « Φιλούθκια πολλά. Αύριο πάλι. Πέμπτη 08 Μάρτη 2018 Κάθε μέρα πρέπει να είναι η μέρα της Κλάρας Τσεσκιν. «ετούτο το στήθος γλυκοβύζαστο ετοιμάζει γάλα ελευθερίας. «Διάβασμα της βιογραφίας κάποιου Λατινοαμερικανού και χαλάρωση. Από αύριο πάλι ταξίδι, στήσιμο και παράσταση. Παρασκευή 09 Μάρτη 2018 Ευτυχώς η βιογραφία του ήρωα της ανθρωπότητας με έχει παρασύρει. Είμαστε και οι δυο διαρκώς στην κίνηση. Φτάνω στην όμορφη Βέροια. Σε λίγο θα παίξω σε έναν κοινωνικό χώρο σε μια πανέμορφη γειτονιά. Ο χώρος είναι ιδανικός για τον Μαρξ στο Σώχο. Νιωθω ήδη ζωντανό πτώμα. Το βράδυ παίζω. Στην ώρα της παράστασης περνάνε διερχόμενοι και σκυλάκια. Τους καθίζω ως Μαρξ. Έχω να τους πω για το όπιο του λαού μέσα από την Κριτική της Εγελιανής Φιλοσοφίας του Κράτους και του Δικαίου! Σ` αφήνω να συγκεντρωθώ. Μιλάμε αύριο. Σάββατο 10 Μάρτη 2018 Τελικά φιλοξενήθηκα σε κάποιον άλλον ρομαντικό τύπο στα χρόνια μου, σε κάποιον ζωγράφο. Παίρνω ανάσες. Επιτέλους σήμερα θα πιω αλκοόλ. Το αλκοόλ κάνει ζημιά ως γνωστόν στην μνήμη και η μνήμη είναι το δικό μου ντουφέκι. Αύριο φεύγω για την όμορφη Γουμένισσα. Οικονομία δυνάμεων, ντεμαραζ και κορύφωση. - Μην ρωτάς! - Θα νικήσουμε! Ζω ήδη την ουτοπία και αυτό είναι κάτιτις.
TOGETHER 5
Μια Ζωή σε 40 Ερωτήσεις
ΠΡΟΥΣΤ vs ΡΕΝΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ Ποια είναι η εικόνα που έχετε για την απόλυτη ευτυχία; Να είναι Κυριακή πρωί, να ακούω τρίτο πρόγραμμα, να βρέχει και να περιμένω μια καλή είδηση!
Ποιο είναι οι δύο καλύτεροί σας φίλοι; Ο Γιώργος και ο Γιώργος.
Ποια μουσική θα θέλατε να παίξουν στην κηδεία σας;
Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας;
Σίγουρα ένα στρατιωτικό εμβατήριο.
Να μην εξατμιστώ! Ξαφνικά να περάσω στην ανυπαρξία, να συνειδητοποιήσω ότι τελικά με ονειρεύτηκα!
Τι θεωρείτε ως έσχατο βαθμό δυστυχίας; Την περικύκλωση.
Ποιο εν ζωή πρόσωπο εκτιμάτε περισσότερο;
Που θα θέλατε να ζείτε;
Τον Obama!
Εδώ και τώρα.
Σε ποιο πράγμα προδώσατε τον εαυτό σας και μετανιώνετε περισσότερο γι’αυτό;
Ποια είναι η αγαπημένη σας απασχόληση;
TOGETHER 6
Πρόδωσα τον εαυτό μου στο εξής: η σοφία της ζωής μου έδειξε ότι ο πιο τζάμπα, πεταμένος ψυχικός κάματος, ήταν ο ερωτικός. Είχα πει να μην ξαναστεναχωρηθώ για έρωτες και δυστυχώς πρόδωσα τον εαυτό μου με ένα τέτοιο ατόπημα.
Να δοκιμάζω κεράσια.
Σε ποιες περιπτώσεις λέτε ψέματα; Εκεί που η αλήθεια είναι σε λάθος στιγμή, γιατί κάτι που είναι φάρμακο την κατάλληλη στιγμή, είναι φαρμάκι τη λάθος.
Για ποια προδοσία του εαυτού τους οικτίρετε τους άλλους;
Ποιες λέξεις ή φράσεις χρησιμοποιείτε υπερβολικά;
Ποτέ δεν με πρόδωσε κανείς.
Δεν πειράζει!
Ποιο εν ζωή πρόσωπο σιχαίνεστε περισσότερο;
Πότε και που υπήρξατε ευτυχισμένος; Πολλές φορές και σε πολλά μέρη.
Δεν θέλω να πω! Δεν λέω!
Ποιο ταλέντο θα θέλατε να είχατε;
Ποιο είναι το αγαπημένο σας απόφθεγμα;
Είμαι καλυμμένος με τα ταλέντα μου, δεν θέλω τίποτα άλλο.
Σοφόν το σαφές!
Τι νοσταλγείτε περισσότερο;
Ποιο είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;
Τα μαλλιά μου!
Ο Αρχίλοχος και ο Επίκτητος, στωικός φιλόσοφος.
Ποιο είναι το πιο εξωφρενικό πράγμα που έχετε κάνει;
Ποιος είναι ο αγαπημένος σας φανταστικός ήρωας;
Σύμφωνα με τη δικιά μου λογική δεν έχω κάνει τίποτα εξωφρενικό.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας ταξίδι; Το αγαπημένο μου ταξίδι είναι στον Ειρηνικό ωκεανό στο κράτος που λέγεται Τόνγκα. Είναι βασίλειο, έχει 30.000 Τονγκανούς και έχω μάθει ότι δεν έχουν καθόλου ποιητές και δεν έχουν εθνικό ύμνο. Θέλω να ταξιδέψω στην Τόνγκα και να γράψω τον εθνικό ύμνο! Θέλω επιτέλους να γίνω εθνικός ποιητής μιας χώρας!
Ποια θεωρείτε την πιο υπερεκτιμημένη αρετή; Την ευθύτητα.
Ποιο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό σας; Λειαίνω τις γωνίες .
Ποιο χαρακτηριστικό προτιμάτε περισσότερο σε κάποιον; Το τακτ.
Τι θεωρείται πιο σημαντικό στους φίλους σας; Την ψυχραιμία.
Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που σας έχουν δώσει; Όσα έρθουν και όσα πάνε.
Πότε κλάψατε για τελευταία φορά; Πριν από λίγους μήνες σε κηδεία δυστυχώς.
Ποιος είναι ο μεγαλύτερος μύθος για τη διασημότητα; Ότι κάνει τα πράγματα πιο εύκολα με τις γυναίκες.
Διαλέξτε πέντε λέξεις που περιγράφουν τον εαυτό σας; Γρήγορος, αντιφατικός, μελαγχολικός, χορευτής, θηριοδαμαστής.
Ο Daffy Duck, γιατί είναι σταρ!
Ποιοι είναι οι πραγματικοί ήρωες σας; Οι γονείς μου.
Ποια είναι τα αγαπημένα σας ονόματα; Αρτεμίδωρος! Τα σοβαρά λεγόμενα του Αρτεμιδώρου που λέει και ο Καβάφης. Είναι αυτός που πήγε στον Ιούλιο Καίσαρα το γράμμα που τον προειδοποιούσε για τον θάνατό του. Γενικά το όνομα Αρτεμίδωρος για εμένα, είναι αυτός που φέρνει σημαντικά νέα.
Τι απεχθάνεστε περισσότερο; Την αναβλητικότητα.
Ποια είναι η παρούσα διανοητική σας κατάσταση; Σταθερή.
Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον εαυτό σας, τι θα ήταν αυτό; Έχω το ελάττωμα του Oscar Wilde, που τον πήγε στη φυλακή. Η επιπολαιότητα.
Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στην οικογένεια σας, τι θα ήταν αυτό; Θα έκανα τους γονείς μου 20 χρόνια νεότερους.
Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερή σας επιτυχία; Το ότι στα 48 μου δεν έχω παχύνει!
Αν μπορούσατε να διαλέξετε πώς να επιστρέψετε στη ζωή, τι θα θέλατε να είστε; Για να είμαι ειλικρινής θα ήθελα να είμαι καγκουρό. Μ ’αρέσουν πολύ τα καγκουρό! Να βλέπω τον κόσμο πηδώντας ψηλά!
ΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ ΤΗΝ ΠΑΡAΓΚΑ
Ε
κεί που θα λυθεί η γλώσσα σου και η ψυχή σου θα ξεσκάσει , εκεί θα αποβάλλεις τα άχρηστα και θα κρατήσεις τα ουσιώδη. Ένας καφενές-μεζεδοπωλείο που ενσαρκώνει όλη τη φιλοσοφία της γειτονιάς ! Στου « Αιώνα την Παράγκα» η χαρά γίνεται προσιτή και οικεία! Μπορεί η λέξη «παράγκα» να μας παραπέμπει σε μια μικρή, πρόχειρη κατασκευή, ένα πρόχειρο κατάλυμα, αυτή όμως η Παράγκα έχει τη στόφα του παλιού καλού και την αύρα του νέου και μια ατμόσφαιρα τόσο ζεστή που αφηγείται ιστορίες από το άνοιγμα της πόρτας. Στους στενεμένους καιρούς έρχεται να αντικαταστήσει τον παλιό καφενέ, να εξυπηρετήσει ένα καθημερινό αντάμωμα, ενίοτε να ξεσαλώσει με μια μουσική έκπληξη. Από εκείνα τα μαγαζιά που ενώ θυμίζουν μια άλλη δεκαετία με παλιά αντικείμενα, σεμεδάκια, πικ απ, φωτάκια και χρώματα, στο τέλος μπλέκονται όλα για να θυμίσουν πως η ψυχή παραμένει παλιά με άλλα ρούχα και άλλα μαλλιά. Ένας χώρος που απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες, σε όλες τις παρέες για όλες τις ημέρες και ώρες. Ένας καφενές σύγχρονος
που έχει και σελίδα στο Facebook αφού στρώνει και καταστρώνει live προγραμματισμένα και απρογραμμάτιστα όποτε προκύψει σχήμα… μουσικό! Tόπος συνάντησης και ανταλλαγής απόψεων, φαγάκι φρεσκομαγειρεμένο, κρασί, μπύρα και τσιπουράκι σαν καύσιμο για να πάρει μπρος η γλώσσα. Και αφού η γλώσσα πάει ροδάνι ξεχνιέται και η τσέπη που παίρνει ανάσα και φεύγει χαμογελαστή. Στα διπλανά τραπέζια φοιτητές, παρέες νεαρών, αλλά και παλιές καραβάνες. Το κλίμα σηκώνει κουβέντα, γνωριμίες, στιχάκια , αποφθέγματα και μουσική . Στου «Αιώνα την Παράγκα» βάζουμε λίγο δημιουργικό αλατοπίπερο στην καθημερινότητα μας. Κάθε Κυριακή μεσημέρι παίζει ζωντανό ρεμπέτικο, η ζωηρή κομπανία μαζί με τους θαμώνες σιγοτραγουδάνε, εκείνοι χτυπούν τον ρυθμό, θυμούνται στίχους και στο «Όπα» τους ξεφεύγει και μια πονεμένη κορόνα. Όλοι μια παρέα, όλοι μαζί στην παράγκα μας εκεί που απαθανατίζονται οι στιγμές μας και ξεδιψάει η ψυχή μας, έτσι περνάμε στην αιωνιότητα. Στου «Αιώνα την Παράγκα» ακούγεται πιο δυνατά το «στην υγειά μας»…
TOGETHER 7
Στου αιώνα την παράγκα στρώσε τ’ όνειρό σου μάγκα στα κρυφά και ταπεινά ψάξε τα παντοτινά!
Ε ναι ρε.. καπνίζουμε έξω… KEIMENO ΔΩΡΑ ΣΙΑΛΒΕΡΑ
Ε
TOGETHER 8
ίναι τρελοί τελικά αυτοί οι Κοζανίτες, πιο τρελοί και από τους Γαλάτες. Κάθομαι που λέτε σε ένα παγκάκι… και ακούω τους διπλανούς μου οι οποίοι κάθονται άνετα και χαλαρά με τα ολόμαλλα και ολοαδιάβροχα μπουφανάκια τους και φυσικά καπνίζουν!!! Ναι γιατί η Κοζάνη είναι ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ και κάπου πρωτοπόρος… Εφαρμόζει τον αντικαπνιστικό νόμο!!! Ναι αυτόν τον νόμο που όλη η Ελλάδα προσπαθεί να εφαρμόσει χρόνια τώρα!!! Η Κοζάνη λοιπόν τον εφαρμόζει. Εντάξει η αλήθεια είναι ότι όλο αυτό δεν γίνεται και πολύ εύκολα αλλά πάντως γίνεται…. -Ο Δήμαρχος φταίει, λέει ο ένας εκ των διπλανών μου. -Ε ναι ρε είναι δυνατόν; Λέει ο άλλος. -Ε ναι ρε μας αναγκάζει εμάς τώρα να πλευριτωθούμε; -Ε ναι ρε… γουστάρω να πεθάνω ρε φίλε σε νοιάζει εσένα; -Ε ναι ρε -Που θα πάει όμως θα περάσει ο καιρός και θα το ξαναρχίσουμε μέσα το κάπνισμα. -Ε ναι ρε σιγά να μην το κρατήσει αυτό.. έρχονται και εκλογές… -Καλά αυτός λέει θα το κρατήσει και δεν τον νοιάζει το πολιτικό κόστος , όπως τον Τσίπρα με το ποδόσφαιρο. -Κατάλαβες δηλαδή; Μας έκοψαν το τσιγάρο, μας έκοψαν και τη μπάλα… Τώρα; -Τώρα αντί να λέμε βγαίνω να δώ έναν αγώνα, θα λέμε βγαίνω να κάνω ένα πακέτο. -Ε ναι ρε.. γιατί μέχρι να αναπληρώσουμε όσα τσιγάρα δεν έχουμε κάνει όλη μέρα μέσα στη δουλειά ή στα καφέ, θα πρέπει να τα αναπληρώσουμε στο δρόμο.. -Άσε ρε κατάντια, τα καφέ δεν δουλεύουν, τα τσιπουράδικα το ίδιο, τι θα γίνει δηλαδή. Δεν είδες; Μέχρι και το επιμελητήριο ξεσηκώθηκε.. -Το Επιμελητήριο; Σώπα ρε, χρόνια είχα να το ακούσω… -Ε ναι ρε.. Δηλαδή καταλαβαίνεις τι θα γίνει: Σε λίγο θα γίνει και κανένα συλλαλητήριο για να ξαναρχίσουμε το κάπνισμα μέσα στις καφετέριες, όπως τότε που κάναμε τα συλλαλητήρια για τα νοσοκομεία και την έλλειψη γιατρών… -Ε ναι ρε… Εντάξει όμως τα παραλές, ίδιο είναι το νοσοκομείο με το τσιγάρο; -Ε ναι ρε, Μη σου πω και πιο σημαντικό το τσιγάρο.. Γιατί αρχίζω να πιστεύω ότι ο Δήμαρχος τα έκανε πλακάκια με τους γιατρούς και μας βγάζει έξω να καπνίσουμε για να πλευριτωθούμε και να μας πάνε στα νοσοκομεία… Να γεμίσει το νοσοκομείο, να μην έχει γιατρούς, να φανούν οι ελλείψεις, και ύστερα να ζητήσει γιατρούς για να στελεχώσουν τα νοσοκομεία και να αναγκαστούν από το Υπουργείο να τους στείλουν. -Σώπα ρε δεν το είχα σκεφτεί έτσι… -Ε ναι ρε… τι σε λέω.. -Άσε που χαθήκαμε με τους κολλητούς, όλοι σταμάτησαν να βγαίνουν για καφέ γιατί δεν μπορούν να καπνίσουν… Εδώ άλλοι άρχισαν να βγαίνουν για καφέ σε άλλες πόλεις… που επιτρέπεται… -Ντροπή του ρε.. Εμάς βρήκε να κάνει Ευρώπη; -Ναι ρε ντροπή… Από το τσιγάρο θα το αρχίσει; -Άντε ρε… κάνε ένα ακόμα γιατί νευρίασα τώρα… -Συγνώμη ρωτάω, επειδή άκουσα την κουβέντα σας, μήπως σκέφτηκε κανείς από τους κολλητούς, να κόψει το τσιγάρο; Επειδή δεν μπορεί να καπνίσει μέσα στα καφέ λέω… Έτσι να το δει ως κίνητρο… -Πας καλά κοπελιά; μου λέει ο διπλανός… Γίνονται αυτά; Άντε κάνε κανένα τσιγαράκι να έρθει το μυαλό σου στα ίσα του… -Και τώρα το σκέφτομαι. Τι να κάνω; Να αρχίσω το κάπνισμα για να έρθω στα ίσα μου; Αλλά που να καπνίσω δεν ξέρω…
Mια ταράτσα out of your MIND
Μ
ε τις συνήθειες του χειμώνα, σιγά σιγά να απομακρύνονται και την ανάγκη για «φωτοσύνθεση» και ρεμβασμό να γίνεται όλο και πιο έντονη , η αναζήτηση για νέα αγαπημένα στέκια διασκέδασης θα σε οδηγήσει σε μια urbanταράτσα που φέρνει την άνοιξη στην πόλη της Κοζάνης. Ανεβαίνοντας τα σκαλιά του MIND BAR θα βρεθείς σε ένα μοναδικά διαμορφωμένο χώρο που σου προσφέρει την πιο ελκυστική θέα της πλατείας και το πιο δελεαστικό background για συζητήσεις που λούζονται στο φως. Τρόπικαλ, chic και industrial σε προκαλεί να την επεξεργαστείς και να την ανακαλύψεις! Ήσυχα πρωινά με αρωματικούς καφέδες και δροσερά ροφήματα διαδέχονται χορευτικές νύχτες που συνοδεύονται από signature cocktails και πάντοτε προσεκτικά επιλεγμένες μουσικές. Το MIND ΒΑR με την ιδιαίτερη αισθητική και την άριστη εξυπηρέτηση αφήνει το δικό του στίγμα στη διασκέδαση της πόλης, προσφέροντας μια αναζωογονητική εμπειρία εξόδου που γίνεται αμέσως αγαπημένη συνήθεια. Ειρήνης 1 / Κεντρικός πεζόδρομος
What’s On Your Mind «Άριστη εξυπηρέτηση!» «Τέλειος χώρος με υπέροχη θέα!!!» «Τέλειος χώρος και πάρα πολύ καλός καφές» «Από τα καλύτερα μαγαζιά της Κοζάνης..! Εξαιρετικός ο χώρος.!» «Φοβερή εξυπηρέτηση ζεστός χώρος η καλύτερη μουσική...αξίζει να το επισκεφτείτε!» «Υπέροχος χώρος, φιλόξενο περιβάλλον, ευγενικό προσωπικό..!» «Παρά πολύ καλό μαγαζί με απέραντη θέα την κεντρική πλατεία Κοζάνης και άψογο σέρβις!» «Ό,τι καλύτερο στην πόλη της Κοζάνης !» «Ωραίος καφές , ωραίος χώρος , ευχάριστο προσωπικό , και Απόκριες με τέρμα κόσμο… Προσπάθησαν να κάνουν ό,τι καλύτερο για να μας εξυπηρετήσουν !» «Υπέροχος χώρος!! Εξαιρετική επιλογή!!» «Το καλύτερο !» «Όλα ήταν άψογα» «Εξαιρετικό το design του χώρου!» «Τον πιο καλό ζεστό καφέ τον ήπια στην Κοζάνη, μέσα στο Mind Bar Cafe και ότι κι αν πω δεν φτάνει!!! Το καλύτερο cafe της πόλης!» «Εξαιρετικό καφέ! Άμεση εξυπηρέτηση, καταπληκτικό περιβάλλον και γενικά ατμόσφαιρα που ενδείκνυται για καφέ και όχι μόνο!»
TOGETHER 9
Kαι φέτος θα την κάνουμε ταράτσα!
Διάκριση και πρωτιά για την ΔΙΑΔΥΜΑ
Οι μαθητές αυριανοί ευαισθητοποιημένοι περιβαλλοντικά πολίτες Δώδεκα χιλιάδες μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης φιλοξενήθηκαν στις σύγχρονες εγκαταστάσεις της ΔΙΑΔΥΜΑ, η οποία αναδείχθηκε σε κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ανακύκλωσης Δυτικής Μακεδονίας. Οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα, στα πλαίσια εδραίωσης της πράσινης συνείδησης, αφού η εταιρία αποσκοπεί στην επένδυση καλών πρακτικών και καθημερινών συνήθειών όλων των ανθρώπων αλλά ειδικότερα των παιδιών. Το πρόγραμμα έχει χωριστεί στις εξής τέσσερις εκπαιδευτικές βαθμίδες:
TOGETHER 10
H πρώτη και δεύτερη βαθμίδα περιλαμβάνει τα παιδιά του νηπιαγωγείου έως την Γ Δημοτικού τα οποία συμμετέχουν σε ομαδικό η ατομικό εκπαιδευτικό παιχνίδι εντός του σχολείου η της αίθουσας και γίνεται με την συνεργασία του επιστημονικού προσωπικού της εταιρίας.
Δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην δημιουργία αλλά και την εδραίωση της πράσινης συνείδησης στα νέα παιδιά, ώστε ως αυριανοί πολίτες, να μάθουν να ανακυκλώνουν τα απορρίμματά τους
O
γενικός διευθυντής της ΔΙΑΔΥΜΑ κύριος Δημοσθένης Μαυρίδης, μιλώντας για την προσπάθεια ευαισθητοποίησης των πολιτών σε θέματα ανακύκλωσης, τόνισε ότι δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην δημιουργία αλλά και την εδραίωση της πράσινης συνείδησης στα νέα παιδιά, ώστε ως αυριανοί πολίτες, να μάθουν να ανακυκλώνουν τα απορρίμματά τους. Άλλωστε τα προγράμματα που τρέχουν αφορούν στην εκπαίδευση των μαθητών, που στόχο έχουν να μάθουν να χρησιμοποιούν τους πέντε κάδους που βρίσκονται, σε σχολεία, δημόσιους χώρους, στα μεγάλα αστικά κέντρα ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα χωριά ώστε να τους γίνει συνείδηση. Η περιβαλλοντική εκπαίδευση με στόχο την ευαισθητοποίηση και την δημιουργία πράσινων συνηθειών γύρω από θέματα της ανακύκλωσης και της προστασίας του περιβάλλοντος μπορεί να χρειάζεται χρόνο αλλά αυτό το γνωρίζουν οι επιστήμονες της εταιρίας που προγραμματίζουν την βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της περιοχής. Είναι γεγονός ότι τέτοιου είδους προγράμματα που υλοποιούνται τα οποία προτείνονται από τους περιβαλλοντολόγους της εταιρείας, αποτελούν σημαντικό κεφάλαιο καθώς δίδονται μέσα από εκπαιδευτικό υλικό και εργαλεία, τα οποία και έχουν λάβει την έγκριση από τις αρμόδιες επιστημονικές επιτροπές του υπουργείου Παιδείας. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ενημερώσεις γίνονται σε όλες της βαθμίδες εκπαίδευσης για τους μαθητές Νηπιαγωγείου, Δημοτικού Γυμνασίου και Λυκείου. Τα τελευταία δυόμιση χρόνια συμμετείχαν ενεργά στα περιβαλλοντικά προγράμματα, 12.000 μαθητές Δημοτικών, Γυμνασίων και Λυκείων, ενώ με την υποστήριξη της εταιρίας συμμετέχουν και μαθητές σχολείων απομακρυσμένων περιοχών, καθώς η εταιρεία φροντίζει να δίνει ίσες ευκαιρίες με τους μαθητές των αστικών κέντρων. Σύμφωνα με τον κ. Μαυρίδη όλο το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που υλοποιείται στα σχολεία της ευρύτερης περιοχής έχει στόχο να εδραιωθεί η ιδέα της ανακύκλωσης.
Η τρίτη εκπαιδευτική βαθμίδα που είναι οι μαθητές της Δ έως Στ Δημοτικού, επισκέπτονται τους κατά τόπους σταθμούς μεταφόρτωσης που είναι εγκατεστημένοι σε κάθε δήμο, ενώ η τέταρτη βαθμίδα πού είναι μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου επισκέπτονται τις εγκαταστάσεις του κέντρου ανακύκλωσης και την νέα μονάδα (ΜΕΑ) επεξεργασίας απορριμμάτων. Ο επικείμενος στόχος είναι από το 25% που είναι σήμερα το ποσοστό ανάκτησης ανακυκλώσιμων υλικών να ανεβεί στο 35%, ώστε το 2020 η περιοχή της δυτικής Μακεδονίας να ανακτά το 85% των ανακυκλώσιμων απορριμμάτων της. Γι΄ αυτό τον λόγο έχει αποφασιστεί να αυξηθεί η πύκνωση του δικτύου των κάδων ανακύκλωσης, σε μια θέση ανά 75 κατοίκους ώστε να μπορούν να συμμετέχουν πιο ενεργά περισσότεροι πολίτες και να αυξηθούν οι ανακτώμενες ποσότητες. Η Δυτική Μακεδονία αποτελεί τη μοναδική περιφέρεια της χώρας που δεν έχει επιβαρύνει τον Εθνικό προϋπολογισμό με τα πρόστιμα που επιβάλλει το Ευρωπαϊκό δικαστήριο για παράνομες χωματερές, διάθεσης απορριμμάτων ή αποβλήτων, αφού κατάφερε να εναρμονιστεί με τις προδιαγραφές που έχει θεσπίσει η ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία. Με την νέα Μονάδα επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) καταφέρνει και διαχειρίζεται τα απόβλητά της με τη την μέθοδο της μηχανικής διαλογής . Επιπρόσθετα, στους τέσσερις ξεχωριστούς κάδους, ανακυκλώνεται χαρτί, γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο, ενώ εδώ και μερικούς μήνες στον πέμπτο κάδο τα οικιακά βιοαπόβλητα (υπολείμματα τροφών). Πυρήνας του πετυχημένου εγχειρήματος για τη δυτική Μακεδονία λοιπόν είναι η ΔΙΑΔΥΜΑ Α.Ε. σε συνεργασία με τους δήμους της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, που σχεδίασαν το Περιφερειακό Σύστημα Ανακύκλωσης το οποίο περιλαμβάνει, 5.500 κάδους ανακύκλωσης σε περίπου 1.800 θέσεις, ενώ υπάρχουν περί τους 1.000 ειδικούς κάδους εσωτερικού χώρου για την ανακύκλωση κυρίως έντυπου χαρτιού, που είναι τοποθετημένοι στους κοινόχρηστους χώρους των πολυκατοικιών, υπηρεσιών και σχολείων της Κοζάνης και σε μικρότερο βαθμό στις υπόλοιπες πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας. Αξιοσημείωτη είναι η διάκριση και βράβευση της ΔΙΑΔΥΜΑ Α.Ε. ως περιφερειακός φορέας διαχείρισης στερεών αποβλήτων της Δυτικής Μακεδονίας, στα βραβεία «Greek Green Awards 2018», τα οποία πραγματοποιηθήκαν υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας(ΚΕΔΕ), με την διάκριση του «Πρότυπου Περιφερειακού Σύστηματος Επεξεργασίας Απορριμμάτων», από το Μετσόβειο Πολυτεχνείο αλλά και από το κορυφαίο δίκτυο International Solid Waste Association (ISWA), που προωθεί παγκοσμίως την βιώσιμη διαχείριση αποβλήτων. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του 22ου Verde.tecForum 2018, όπου βραβεύτηκαν οι βέλτιστες Πρακτικές οργανισμών και φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είναι φανερό πως η εταιρεία ΔΙΑΔΥΜΑ είναι συνυφασμένη με τις καινοτόμες εφαρμογές και υπηρεσίες, οι οποίες εφαρμόζονται και συμβάλλουν στη λύση προβλημάτων όχι μονάχα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ευρύτερα υποστηρίζει την τοπική και εθνική ανάπτυξη μέσω των νέων τεχνολογιών και συντείνει καθοριστικά στη βιώσιμη ανάπτυξη και την περιβαλλοντική, ικανοποιώντας κοινωνικο-οικονομικές ανάγκες, επενδύοντας τόσο στη περιβαλλοντική αειφορία όσο και στη κοινωνική ευημερία.
HERBS&OILS
Φυτώριο – Αποστακτήριο Αρωµατικών Φυτών
TOGETHER 11
ΞΗΡΟΛΙΜΝΗ ΚΟΖΑΝΗΣ T. 6977162795 info@herbsandoils.gr
Πήγα σε μάγισσες, σε καφετζούδες…
TOGETHER 12
Όλα ξεκινούν από το εξής ερώτημα γιατί ο άνθρωπος νιώθει την ανάγκη να μάθει το μέλλον του; Φαίνεται πως του παίρνει μια ολόκληρη ζωή για να απαντήσει σε ερωτήματα όπως τι πρόκειται να μου συμβεί; Θα πετύχω; Θα πλουτίσω; Θα πάρω πτυχίο; Θα παντρευτώ; Θα κάνω παιδιά; Λες να πεθάνω νέος; Και τόσα άλλα που ταλαιπωρούν το μυαλό του. Και αφού κουραστεί και δεν πάρει απαντήσεις από το σύμπαν, από τα άστρα, από την άγνωστη φωνή στην αντίπερα όχθη που ευελπιστούσε να ακούσει αλλά δεν άκουσε ποτέ, καταφεύγει σε άλλες μεθόδους για να κατασβήσει τον ακόρεστο πόθο του… Να μάθει! Θέλει να μάθει τα μελλούμενα αυτά που θα του συμβούν, να βρει λύσεις στα αδιέξοδα του, να μη χάσει χρόνο, να προστατευτεί. Το μέλλον εκεί στέκει ανεξερεύνητο, ανυπόταχτο, ανεξέλεγκτο με μια δύναμη αήττητη αφού όσο δεν το ξέρεις και δεν έχεις τον έλεγχο του τόσο το άγχος μεγαλώνει μαζί με την ακόρεστη επιθυμία σου να μάθεις…
Έ
τσι, ο άνθρωπος δρα αποφασιστικά παραμερίζοντας πρέπει, λογική, σπάει ταμπού και στερεότυπα πηγαίνει κόντρα σ’αυτά που κάποτε δεν πίστευε και κορόιδευε και επισκέπτεται μάγισσες, χαρτορίχτρες και καφετζούδες. Εμείς επιλέξαμε να επισκεφτούμε την καφετζού, την κυρία Κυριακή. Μας την συνέστησε μια γειτόνισσα και έτσι εντοπίσαμε τα ίχνη της. Μας υποδέχτηκε πρόσχαρα γλυκύτατη, χαμογελαστή και θρήσκα το μαρτυρούσαν άλλωστε και οι εικόνες που κατέκλιναν το σαλόνι επέμενε να μας κεράσει από τα καλούδια της, αφού πρώτα μας έφτιαξε έναν ελληνικό βαρύ γλυκό καφέ σε φλιτζάνι άσπρο του καφενέ. Ξεκαθάρισε από την αρχή πως δεν λέει το φλιτζάνι επί πληρωμή γιατί φοβάται να μην χάσει το χάρισμα της, θα μπορούσες να την ευχαριστήσεις οικειοθελώς με ένα
δώρο ή κατιτίς ή απλά με την αγάπη σου αφού θα την «παραδεχόσουν» όταν θα σε επιβεβαίωναν αργότερα τα γεγονότα που προέβλεψε. Και αφού ήπιαμε τον καφέ μας με χαλαρή διάθεση αλλά σαν άπιστοι θωμάδες πως όλα αυτά είναι εικασίες και παραμύθια… Προχωρήσαμε στα ενδότερα του φλιτζανιού. Aφού το γύρισε ανάποδα και το άφησε για λίγη ώρα, το πήρε στα χέρια της! Η πρώτη ματιά είναι καθοριστική, στο μαρτυρά η έκφραση του προσώπου της αν είναι καλό ή όχι. Επιφώνημα… Οοο!!! Φωτεινό, βλέπω 2 πουλάκια, βλέπω βέρες, βλέπω μια πόρτα με σταυρό να δες κι εσύ επιτυχία είναι αυτό. Αρχικά γράμματα, αράδιασε μερικά, ένα δέντρο, ένα αγαπημένο πρόσωπο θα έρθει με αεροπλάνο και τόσα άλλα. Πόσα κρύβει ένα φλιτζάνι; Πληροφορίες όχι αστεία και μετά περάσαμε στα δυσάρεστα. Δρόμο θα κάνεις όχι
για καλό, κάποιος βαριά άρρωστος στο κρεβάτι, σύντομο σε μια δυο μέρες… «Τον κάναμε τον σταυρό μας, αχ κυρία Κυριακή μας έκανες την καρδιά περιβόλι». «Φτάνει δεν θέλω να ακούσω άλλα». Εκεί στην πρόβλεψη του θανάτου σταματούν όλα, ξεδιψά η ακόρεστη επιθυμία να μάθεις το μέλλον. Και έπεσε διάνα η Κυρία Κυριακή στα περισσότερα και οι άπιστοι Θωμάδες γίνανε λιγότεροι. Αλλά καλύτερα ανήξερος Θωμάς. Ότι μας ξημερώσει και το άγνωστο έχει τους λόγους του και η άγνοια ακόμη περισσότερους. Το μέλλον λευκό χαρτί που γεμίζει κάθε μέρα, άλλες μέρες γράφει και άλλες μέρες ζωγραφίζει. Ξημερώνει άλλοτε με λιακάδα, άλλοτε με βροχή. Το μέλλον, τα μελλούμενα καλύτερα να μην τα ξέρεις, οι εκπλήξεις δυσάρεστες ή ευχάριστες θα συμβούν για σένα χωρίς εσένα. Μαγεία είναι η ζωή που δεν χωρά
σε φλιτζανάκια του καφέ αλλά σε ποτήρια πολλά που τσουγκρίζουν στο στην υγειά μας.
Τip Αφού σιγανοψήσετε τον καφέ και τον απολαύσετε, πριν αναποδογυρίστετε το φλιτζάνι το γυρίζετε κυκλικά 3 φορές και το αφήνετε να στεγνώσει 5 λεπτά. Έτοιμο για διάβασμα… Με την πρώτη ματιά όσο πιο ξεκάθαρα είναι τα σύμβολα στο φλυτζάνι, τόσο περισσότερη καλοτυχία σας περιμένει. Αν δεν είναι ευδιάκριτα, τότε σας περιμένουν δυσκολίες και εμπόδια.
Τα Σύμβολα Τα γράμματα αφορούν ένα άτομο του οποίου το όνομα ή το επίθετο ξεκινά από το αντίστοιχο γράμμα, ενώ οι αριθμοί, ανάλογα τη θέση τους, μπορεί να σημαίνουν ημέρες, μήνες ή ημερομηνία.
Σχήματα
Τρίγωνα: καλή τύχη ή απρόσμενη εύνοια, δώρα ή χρήματα, ενώ ένα ανάποδο τρίγωνο σημαίνει ότι κάποιος φίλος θα ζητήσει τη βοήθειά σας. Τετράγωνα: προστασία, περιορισμούς ή το ξεκίνημα μιας ευτυχισμένης σχέσης. Κύκλοι: ερμηνεύονται ως απογοήτευση, τέλος μιας υπόθεσης, ειδήσεις, γύρισμα της τύχης, γάμος ή βελτίωση της κοινωνικής θέσης σας. Ευθείες γραμμές: προγράμματα και αποφασιστικότητα, οι κυματιστές δυσκολίες και αβεβαιότητα ή ένα θαλασσινό ταξίδι, οι γραμμές με τελίτσες συμβολίζουν ένα ταξίδι ή χρήματα και οι παύλες ένα νέο ξεκίνημα. Τρεις τελείες: θα κάνετε καινούργιους φίλους ή θα ξεκινήσετε μια περιπέτεια. Αν βρίσκονται πολύ κοντά η μία στην άλλη, θα χρειαστεί να κάνετε υπομονή. Mικρές κάθετες γραμμές: σημαίνουν ότι ένα ταξίδι θα σας φέρει τύχη.
Έρωτας & αγάπη
Καρδιά: αγάπη. Αν, όμως, έχει γραμμές, τότε ίσως σας περιμένουν πίκρες στον ερωτικό τομέα. Δαχτυλίδι: γάμος. Αν, όμως, είναι σπασμένο, σημαίνει διαζύγιο. Κιθάρα: νέο ειδύλλιο
Ειδήσεις
Βέλος: σύντομα θα πάρετε μια απόφαση: αν δείχνει προς τα πάνω το αποτέλεσμα θα είναι θετικό, ενώ αν δείχνει προς τα κάτω, καλύτερα να κρατήσετε επιφυλάξεις. Παιδί: γρήγορες εξελίξεις ή ειδήσεις, ίσως και η πραγματοποίηση ενός δημιουργικού έργου. Κουνέλι: ειδήσεις από ένα φιλικό πρόσωπο, οι οποίες μπορεί να συνδέονται μ επαγγελματική ή προσωπική δημιουργία. Αετός: επιτυχία, τα όνειρά σας θα πραγματοποιηθούν, αλλά πρέπει να κάνετε υπομονή μέχρι να συμβεί αυτό. Καμπάνα: καλά νέα και χαρές, ίσως και γάμος. Λάμπα ή Γράμματα: αποκαλύψεις. Τα γράμματα σχετίζονται με αρχικά ατόμων ή τόπων. Αφτί: θ΄ακούσετε κάτι, προσωπικά ή από το τηλέφωνο. Μπορεί να πιστεύετε ό,τι σας λένε χωρίς να το εξετάζετε σε βάθος. Άλογο: γρήγορες εξελίξεις, μια καινούργια συνεργασία ή ένα ταξίδι.
Οικονομικά Φουσκάλες (που ίσως σχηματιστούν στην επιφάνεια του καφέ): πλούτος.
Παγώνι: εύνοια στα οικονομικά. Κάστρο: απροσδόκητα κέρδη Κεφαλαίο Π: μια πύλη ή μια μεγάλη πόρτα, όπως δικαστήριο, δημόσια επιχείρηση, πανεπιστήμιο.
Επιτυχία
Σταυρός: δόξα και αναγνώριση. Ανοιχτή ομπρέλα: προστασία από κινδύνους κάθε είδους. Φιόγκος: επιτυχία, τύχη. Ίσως παραβρεθείτε σε μια χαρούμενη συνάντηση. Άγκυρα: σταθερότητα και καλοτυχία Μέλισσα: οι προσπάθειές σας θα αναγνωριστούν. Σκύλος: έχετε πιστούς φίλους. Ψάρι: ψυχική ωριμότητα. Μπορείτε να βοηθήσετε τους άλλους με τις γνώσεις σας. Σπίτι: καλή τύχη και αρμονία στην οικογένεια. Φύλλα: νέα από παλιούς φίλους ή θα κάνετε νέες γνωριμίες. Αμφορέας: επιτυχία Άγγελος: ισχυρό σύμβολο προστασίας. Η παρουσία του ακυρώνει άλλα τυχόν αρνητικά σύμβολα που έχουν εμφανιστεί. Αυγό: αύξηση και επέκταση Καλάθι: θα λάβετε κάποιο δώρο. Μισοφέγγαρο: προσφορά. Αν βρίσκεται δίπλα σε κάποιο γράμμα, η προσφορά αυτή θα προέρχεται από ένα άτομο του οποίου το όνομα ξεκινά από το συγκεκριμένο γράμμα. Κλειδί: κάτι θετικό ανοίγει. Μπορεί να προμηνύει επίσης μετακόμιση ή να σας αποκαλύπτει ότι θα κερδίσετε την καρδιά κάποιου. Σκάλα: προαγωγή ή άνοδος Βουνό: πρόοδος μετά από προσπάθεια. Ήλιος που ανατέλλει: θα πραγματοποιηθούν αναπάντεχα οι προσδοκίες σας. Λιοντάρι: ισχυρή βοήθεια, διαθέτετε και οι ίδιοι γενναιότητα που θα σας βοηθήσει στις προσπάθειές σας.
Σύμβολα που δηλώνουν κακά μαντάτα
Μαχαίρι: διενέξεις ή πρέπει να προσέχετε τη γλώσσα σας. Σφυρί: σκληρή δουλειά, που θα σας βοηθήσει να ξεπεράσετε τις δυσκολίες. Σύννεφα: απογοητεύσεις που όμως δεν θα κρατήσουν πολύ. Φίδια: συκοφαντίες και εχθροί. Πίθηκος: κρυφός εχθρός ή άτομο που προσπαθεί να σας εκμεταλλευτεί. Γάτα: απάτες και ψέματα. Η γάτα σας συμβουλεύει να μην ανοίγετε την ψυχή σας στον οποιοδήποτε. Γουρούνι: ζήλια ή συμβουλή πως καλό είναι να προσέχετε τις επιλογές σας. Μάτι: κάποιος σας φθονεί ή σας παρακολουθεί με ενδιαφέρον. Μπότα: απότομη αλλαγή στο κοντινό περιβάλλον σας. Τύμπανο: σας περιμένουν σκάνδαλα. Όπλα: κίνδυνοι και καβγάδες.
TOGETHER 13
Γράμματα & Αριθμοί
Η ιστορία του καφέ και της καφεμαντείας Οι Άραβες με το καλά κρυμμένο μυστικό τους σε ό,τι αφορά τον καφέ, δημιούργησαν την περιπετειώδη ιστορία του και έκαναν το διάβασμά του θρύλο και παράδοση. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο καφές προήλθε από τα οροπέδια της κεντρικής Αιθιοπίας, αρκετές χιλιάδες πόδια πάνω από τη θάλασσα. Η λέξη qahwa, από την οποία προέκυψε και η ονομασία «καφές», βρέθηκε γραμμένη σε πλάκες λάσπης που χρονολογούνται πολλούς αιώνες προ Χριστού. Οι καρποί του, που είναι σαν μούρα, αποτελούσαν τροφή για τους ανθρώπους των διαφόρων ντόπιων φυλών.Ένας από τους πιο παλιούς θρύλους για το πώς ο καφές έγινε ρόφημα, αναφέρεται σε έναν νεαρό γιδοβοσκό στην Αιθιοπία, τον Καλδή γύρω στα 650 μ.Χ., ο οποίος παρατήρησε ότι το κοπάδι του έτρωγε ένα συγκεκριμένο είδος μούρων που έκανε τα ζώα ιδιαίτερα ζωηρά Όμως ο καφές ήρθε στην Ευρώπη και από άλλο δρόμο. Όταν οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να σταματήσουν την πολιορκία της Βιέννης το 1683, εγκατέλειψαν πίσω τους 500 σάκους καφέ. Μία έξυπνη Πολωνέζα τους αξιοποίησε και άνοιξε το πρώτο καφενείο. Ο καφές έγινε η συνήθεια της μεσαίας ευρωπαϊκής τάξης και μικρά καφενεία άρχισαν να ξεφυτρώνουν παντού. Έγινε το ρόφημα με το οποίο τα μεγαλύτερα, σπουδαιότερα αλλά και καθημερινά και απλά ζητήματα μπορούσαν να συζητηθούν. Ο λεγόμενος «μπαρίστα» ήταν αυτός που έκανε την παρασκευή του καφέ ως επάγγελμα, ο μπάρμαν του καφέ Το μεγάλο αυτό κύμα που δημιούργησε ο καφές έφερε και τα «παράπλευρα» επαγγέλματα. Οι γυναίκες που διάβαζαν το φλιτζάνι έγιναν γνωστές για τη δυνατότητά τους να συμβουλεύσουν τον κόσμο. Στη Δυτική Ευρώπη οι πρώτοι «μάντεις» του φλιτζανιού εμφανίστηκαν στη Γαλλία και στη Γερμανία. Όμως σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, κοντύτερα στην ανατολή, όπως τα Βαλκάνια, η παράδοση αυτή υπήρχε πολύ νωρίτερα. Η τέχνη του διαβάσματος του καφέ αναφέρεται σε διάφορα λογοτεχνικά κείμενα του καιρού εκείνου. Τελικά όμως απέκτησε και αρνητική δημοσιότητα, με αποτέλεσμα να εκδοθούν μέχρι και επίσημες ανακοινώσεις για την απαγόρευσή του. Πράγμα που δεν πέτυχε, αν κρίνουμε από το πώς έχει επιζήσει μέχρι τις μέρες μας αυτή η τέχνη.
TOGETHER 14
Πολλές και διάφορες ήταν οι ονομασίες με τις οποίες ήταν γνωστό το νησί στην αρχαιότητα. Δρεπάνη ή Μάκρις, ονόματα που χρησιμοποιήθηκαν λόγω του σχήματός του, ονομασίες δεμένες με την ελληνική μυθολογία. Η Δρεπάνη ταυτίζεται με το όπλο με το οποίο ο Κρόνος σκότωσε τον πατέρα του τον Ουρανό. Άλλες ονομασίες Κασσωπαία, Άργος ή Κέραυνα. Σχερία ονομάστηκε από τον Όμηρο Η Κέρκυρα ταυτίζεται από τους περισσότερους αρχαιολόγους με το μυθικό νησί των Φαιάκων. Εδώ ο Όμηρος τοποθέτησε, σύμφωνα με αυτούς που δέχονται την ταύτιση της Σχερίας με την Κέρκυρα, τον προτελευταίο σταθμό που ναυαγός έφθασε ο πολυμήχανος Οδυσσέας. Ο επισκέπτης που θα περιηγηθεί την πόλη της Κέρκυρας, τα προάστιά της, τους περιφερειακούς οικισμούς αλλά και την ευρύτερη περιοχή του Δήμου Κερκυραίων θα έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει την ‘προίκα’ που η φύση και ο άνθρωπος έδωσαν στην Κέρκυρα Οι Κερκυραίες απλώνουν την μπουγάδα τους πάνω από τους δρόμους και από κάτω, χαμένα μέσα στο λαβύρινθο των καντουνιών, ανακαλύπτει ο επισκέπτης τα εργαστήρια αργυροχόων και ξυλογλυπτών ενώ παντού υπάρχουν ίχνη της Βενετικής, Γαλλικής και Αγγλικής κατοχής. Ανάκτορα, φρούρια, μουσεία, βιβλιοθήκες, πινακοθήκες, ναοί, ενδιαφέροντα δημόσια κτίρια και ιδιωτικά αρχοντικά, δημόσιοι, ιδιωτικοί και αρχαιολογικοί χώροι, χώροι ιδιαίτερου φυσικού κάλους και ειδικού ενδιαφέροντος, παραδοσιακοί οικισμοί, καταπράσινοι ελαιώνες, γραφικά λιμάνια και γαλαζοπράσινες παραλίες συνθέτουν ένα απρόσμενο πάζλ στο Δήμο Κερκυραίων, που αφήνει άναυδο και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη.
TOGETHER 15
Η Κέρκυρα θα σας πλανέψει
TOGETHER 16
Το Πάσχα στην Κέρκυρα Κερκυραϊκή Λαμπρή
Στην Κέρκυρα , Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO , νοιώθεις έντονα τις πολιτιστικές και πολιτισμικές επιδράσεις από την διαχρονική και δημιουργική παρουσία του Δυτικού Πολιτισμού. Σ΄ ένα σύνολο αρχιτεκτονικής ομορφιάς , στο ιστορικό κέντρο , στις πλατείες και στα βενετσιάνικα φρούρια , πραγματοποιούνται κάθε χρόνο , κορυφαίες θρησκευτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις . Ο εορτασμός του Πάσχα στο πανέμορφο νησί, είναι μια εμπειρία μοναδική, τελείως διαφορετική και πρωτόγνωρη για τους επισκέπτες. Οι επιρροές από τον Δυτικοευρωπαϊκό Πολιτισμό .Τα ιδιαίτερα τοπικά έθιμα και η σύμπτωση με την αρχή της άνοιξης, οι μελωδίες των Φιλαρμονικών, τα μοναδικά έθιμα αναδεικνύουν μια μοναδικότητα, που έχει κάνει το Κερκυραϊκό Πάσχα πόλο έλξης επισκεπτών απ΄ όλο τον κόσμο. Η Κολομπίνα
Οι Βενετοί από τα πολύ παλιά χρόνια , είχαν σαν έθιμο να φτιάχνουν το Πάσχα στα σπίτια τους κέικ σε σχήμα περιστεριού , που ονόμαζαν « Colombina » (περιστεράκι). Όταν το 1386 οι Βενετοί ήλθαν στη Κέρκυρα μεταξύ άλλων , συνέχισαν και το έθιμο αυτό που με τον καιρό μεταδόθηκε και γινόταν από τους Κερκυραίους. Επειδή όμως τότε ο Κορφιάτης δεν είχε την οικονομική άνεση του κέικ , έφτιαχνε την δική του Κερκυραϊκή «κολομπίνα» Συνήθιζε λοιπόν να παίρνει λίγη ζύμη από εκείνη της φογάτσας (τσουρέκι) και έφτιαχνε μια πλεξίδα, που στη άκρη της τοποθετούσε ένα κόκκινο αυγό που συντελούσε στο να δημιουργηθεί ένα υποτυπώδες σχήμα περιστεριού.
Στην συνέχεια στην κορυφή της τοποθετούσε δύο - τρία βαμμένα φτερά κότας που συμπλήρωναν την εμφάνιση της. Το έθιμο αυτό εξακολουθεί να διατηρείται μέχρι και σήμερα στην Κέρκυρα και η κολομπίνα συνεχίζει να αποτελεί το συμβολικό Πασχαλινό δώρο μικρών και μεγάλων.
Η Φογάτσα
Στην Κέρκυρα μοσχοβολάει η Πασχαλιά με τις φογάτσες, Κερκυραϊκό τσουρέκι που αν το φτιάξεις κι εσύ θα καταλάβεις γιατί θα γίνει το αγαπημένο σου! Το Κερκυραϊκό τσουρέκι ή φογάτσα, όπως μαρτυράει και η λέξη είναι γεμάτο επιρροές από την παρουσία των Ενετών στο νησί. Με τη ζύμη της φογάτσας σχημάτιζουν πλεξίδες βάζοντας στο κέντρο ένα κόκκινο αυγό
και συχνά το διακοσμούν με πολύχρωμα φτερά. Δύο κουλτούρες συναντιούνται και μας δίνουν το ωραιότερο τσουρέκι που έφαγες ποτέ! Για την παρασκευή της φογάτσας απαιτούνται όλα σχεδόν τα υλικά ενός απλού τσουρεκιού (αβγά, γάλα, ζάχαρη, βούτυρο, αλεύρι, μαγιά, βανίλια, ξύσμα πορτοκαλιού) αλλά η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι προστίθεται επιπλέον κουμ κουάτ, και το γλυκό του κουταλιού και το λικέρ. Οι ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας τελούνται στους ναούς της Κέρκυρας με μοναδική χάρη και συναισθηματική ένταση. Η μουσική ψυχή των Κερκυραίων ξεδιπλώνει αυτές τις μέρες όλη της την ένταση και όλο της το πλάτος… Οι εκδηλώσεις του Κερκυραϊκού Πάσχα αρχίζουν
από το Σάββατο του Λαζάρου
ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ
Ήρθε ο Λάζαρος, ήρθαν τα βάγια, ήρθε η εορτή μεγάλη και Αγία. Κι, αν κοιμόσαστε να σηκωθείτε, ήρθ, ο Λάζαρος να τον ειδετε. Στην Κέρκυρα τα κάλαντα που τραγουδιούνται κατά την ημέρα αυτή, είναι του 18ου αιώνα. Η ιστορία τους χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ο Γάλλος Πρόξενος στην Κέρκυρα Σαίν Σωβέρ , στα απομνημονεύματά του ( τέλη 18ου αιώνα ) σημειώνει τα εξής: «Ένας άνθρωπος συνήθιζε να φορά πάνω από τα ρούχα του μια κόκκινη μπλούζα, την οποία έδενε στη μέση του μ ‘ ένα κορδόνι από πολύχρωμες κορδέλες. Στα χέρια
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ ΛΙΤΑΝΕΥΣΗ ΑΠΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ
Η Κυριακή των Βαΐων, είναι η μέρα σωτηρίας της Κέρκυρας από της την Πανώλη, χάρη στη θαυματουργή επέμβαση του Αγίου Σπυρίδωνα. Το Σκήνωμα του Αγίου λιτανεύετε από το 1630 ανάμνηση του σε Θαύματος και είναι η μεγαλύτερη σε μήκος λιτανεία. Ξεκινά από την ομώνυμη Εκκλησία και ακολουθεί την νοητή γραμμή των τειχών που περιέκλειαν την πόλη. Σήμερα ακόμα πάνω στον προμαχώνα του Αγίου Αθανασίου, απ’ όπου, όπως λέγεται, ο Άγιος έδιωξε τη φοβερή επιδημία γίνεται Δέηση. Κόσμος απ’ όλο το νησί κατεβαίνει στην πόλη, δίνοντας πανηγυρικό χαρακτήρα στη μέρα ενώ σε όλες τις λιτανείες του
Οι ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας τελούνται στους ναούς της Κέρκυρας με μοναδική χάρη και συναισθηματική ένταση. Η μουσική ψυχή των Κερκυραίων ξεδιπλώνει αυτές τις μέρες όλη της την ένταση και όλο της το πλάτος…
Πολιούχου συνηθίζεται να κρεμούν προς τιμήν Του από τα παράθυρα και τα μπαλκόνια των σπιτιών που περνά, μακρόστενα, πορφυρά υφάσματα τα «Νταμάσκα». Από τη Μεγάλη Δευτέρα οι Κερκυραίοι αρχίζουν τα ψώνια. Διάχυτη στην αγορά της πόλης η μυρωδιά της «Φογάτσας», του μαντολάτου και της «Κολομπίνας». Το απόγευμα οι καμπάνες καλούν τους πιστούς στις εκκλησιές και πλήθος λαού ακούει το «ουαί και αλοίμονο Φαρισαίοι υποκριταί». Τη Μεγάλη Τρίτη στις εκκλησίες ακούγεται το τροπάριο της Κασσιανής και το βράδυ στο Περιστύλιο των Παλαιών Ανακτόρων ο Οργανισμός Κερκυραϊκών Εκδηλώσεων διοργανώνει την καθιερωμένη πλέον Μουσική Ποιητική Βραδιά με θέμα «Από τον Γολγοθά στην Ανάσταση». Σε παλαιότερες εποχές, από τη Μεγάλη Τετάρτη η πλατεία του Σαρόκκου γέμιζε από τα βελάσματα των αρνιών, που έρχονταν από την ύπαιθρο για να πουληθούν στους Πατρινούς εμπόρους και στους Κορφιάτες νοικοκυραίους. Τη Μεγάλη Πέμπτη στα χωριά μέσα στην εκκλησία οι γυναίκες ακούγοντας τα Δώδεκα Ευαγγέλια πλέκουν με το κροσσοβέλονο το γαϊτάνι, από άσπρο βαμβακερό ύφασμα, σταματώντας το πλέξιμο κάθε φορά που απαγγέλλεται Ευαγγέλιο. Στον Duomo, την Καθολική Μητρόπολη της Πλατείας Δημαρχείου, ανάβουν 12 κεριά και σβήνουν από ένα κερί όταν τελειώνει η ανάγνωση κάθε Ευαγγελίου. Τη Μεγάλη Πέμπτη επίσης, με την πρώτη καμπάνα της εκκλησίας, βάφουν τα κόκκινα αυγά, αιώνιο σύμβολο ανανέωσης της ζωής και της φύσης. Η Μεγάλη Παρασκευή είναι βέβαια η μέρα των επιταφίων, με αποκορύφωμα τον Επιτάφιο της Μητρόπολης αργά το βράδυ. Γίνεται ο γύρος του ιστορικού κέντρου κάτω από έναν χαμηλό μωβ φωτισμό, για να δηλωθεί το πένθος της ημέρας. Οι εορτασμοί της Μεγάλης Εβδομάδας τελειώνουν με την Ανάσταση, το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου στην Κεντρική Πλατεία της πόλης την οποία ακολουθούν χαρμόσυνες μουσικές και πυροτεχνή-
ματα. Οι Κερκυραίοι επιστρέφουν για το παραδοσιακό τραπέζι, όπου τρώνε ένα διαφορετικό είδος μαγειρίτσας, τα «τσιλίχουρδα». Αυτή η «μαγειρίτσα» δεν είναι σούπα, αλλά φαγητό κατσαρόλας. Γίνεται με χοντροκομμένα εντόσθια αρνιού χωρίς ρύζι, με πηχτή σάλτσα από πολλά ψιλοκομμένα κρεμμυδάκια φρέσκα, μαϊντανό, άνηθο, αλάτι, πολύ πιπέρι και στο τέλος λεμόνι. Η παράδοση θέλει και τα ποδαράκια του αρνιού καθαρισμένα στην κατσαρόλα, για να χυλώσουν πιο καλά τα τσιλίχουρδα.
Η ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ
Το πρωί πραγματοποίείται το έθιμο του τεχνητού σεισμού αποτελεί παράδοση για τον Ιερό Ναό της Παναγίας των Ξένων. Γίνεται μετά το τέλος του ‘Αποστόλου’ και αποτελεί αναπαράσταση του σεισμού που περιγράφεται στο Ιερό Ευαγγέλιο, σαν επακόλουθο θριαμβικό γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου. Το πρωί του Μ. Σαββάτου, γίνεται η λεγόμενη « Πρώτη Ανάσταση». Την στιγμή που στη Μητρόπολη ψάλλεται, το «Ανάστα ο Θεός κρίνων την γην» οι καμπάνες των εκκλησιών κτυπούν χαρμόσυνα και αρχίζει η ρίψη των «μπότηδων» από τα παράθυρα και τα μπαλκόνια των σπιτιών, που σκάνε με «σμπάρο» στους δρόμους. Το έθιμο αυτό έχει τις ρίζες του στο ειδωλολατρικό έθμο της υποδοχής της άνοιξης με τη σύναξη των καρπών σε νέα δοχεία και το σπάσιμο των παλιών . Αυτό διατηρήθηκε με την επικράτηση του Χριστιανισμού και βασίζεται στον ψαλμό της Ακολουθίας της Μ . Παρασκευής «Συ δε Κύριε Ανάστησόν με, ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύος κεραμεως». Στην συνέχεια , οι Φιλαρμονικές, δίνοντας μια νότα χαράς, ξεχύνονται ακανόνιστα μέσα στον κόσμο, παίζοντας τους «Γραικούς»!
ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ «ΜΑΣΤΕΛΑΣ»
Στην « Πίνια» στο παλιό εμπορικό κέντρο της πόλης γίνεται το έθιμο της «μαστέλας». Σύμφωνα με αυτό η τότε συντεχνία των φορτοεκφορτωτών της πόλης, οι λεγόμενοι «Πανατώροι», έστηναν από το πρωί στο πεζοδρόμιο την περίφημη μαστέλα (μισοβάρελο) στολισμένη με μυρτιές και μισογεμισμένη με νερό. Μόλις χτυπούσε
TOGETHER 17
του κρατούσε ένα κοντάρι στην κορυφή του οποίου υπήρχε ένα πρόσωπο σκαλισμένο σε ξύλο , που παρίστανε τον Λάζαρο. Επάνω στο κοντάρι είχε κρεμασμένα διάφορα στολίδια : ψεύτικα μαργαριτάρια , μαντήλια, κούκλες, καθρεφτάκια , χρωματιστές κορδέλες κ.α. Μαζί του ήταν και δύο οργανοπαίκτες , ο ένας μάλιστα με πίπιζα και πήγαιναν στα σπίτια και στα μαγαζιά έλεγαν τον Λάζαρο και μάζευαν χρήματα , αφού όλοι αγόραζαν κάτι από τα τόσα στολίδια, επειδή το θεωρούσαν φυλακτό». Με τον καιρό αυτή η συνήθεια ατόνησε, παρέμεινε όμως ο μουσικός τους σκοπός που διατηρήθηκε από ομάδες μουσικών και παιδιών και αργότερα από οργανοπαίκτες της κερκυραϊκής υπαίθρου που τραγουδούσαν τα κάλαντα ανήμερα της εορτής. Όταν τα κάλαντα είχαν σχεδόν χαθεί και οι νεώτεροι δεν γνώριζαν καν την ύπαρξή τους, ο Φορέας Κορφιάτικης Έκφρασης, το 1993 άρχισε την προσπάθεια αναβίωσής τους. Το 2003 έχοντας αποκομίσει την εμπειρία αλλά και τα ευμενή σχόλια, θεσμοθέτησε από τις 11 το πρωί του Σαββάτου του Λαζάρου την οργάνωση πολλαπλών και ταυτόχρονων εκδηλώσεων στο Ιστορικό κέντρο της πόλης και μιας Κεντρικής στην πλατεία Δημαρχείου με τη συμμετοχή Χορωδιών και Μουσικών Σχημάτων του νησιού, υπό την αιγίδα του Δήμου Κερκυραίων.
Καλήν εσπέραν αδελφοί, καλές σας εορτάδες μας πέρασε η Σαρακοστή, πού ταν επτά βδομάδες. Μας πέρασε η Σαρακοστή, που ‘μαστε λυπημένοι, σήμερον γίνεται χαρά, σ’ όλη την οικουμένη
Προσωπάρη. Ακολουθούν η Φιλαρμονική Εταιρεία « Μάντζαρος» , που ιδρύθηκε το 1890 με αρχιμουσικό τον κ. Σωκράτη Άνθη και η Φιλαρμονική Ενωση Κέρκυρας « Καποδίστριας » που ιδρύθηκε το 1980 με αρχιμουσικό τον κ . Μιχάλη Μιχαλόπουλο. Η «Παλαιά» Φιλαρμονική (κόκκινη) παίζει το Adagio του Albinoni, η «Μάντζαρος» (μπλε) την Marcia Funebre τουG. Verdi, και η «Καποδίστριας» την Elegia Funebre, την Sventura του Mariani και το πένθιμο εμβατήριο του Chopin. Ευχαριστούμε θερμά τον Φορέα Κορφιάτικης Έκφρασης για την πολύτιμη συμβολή του στο αφιέρωμα του Κερκυραϊκού Πάσχα.
TOGETHER 18
Φορέας Κορφιάτικης Έκφρασης
η καμπάνα άρπαζαν όποιον ήταν κοντά , συνήθως κάποιον περίεργο και ανέμελο και τον έριχναν μέσα. Μετά πήγαιναν και έπλεναν το πρόσωπό τους με το νερό ευχόμενοι «Χριστός Ανέστη, παιδιά».
ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΣΠΙΑΝΑΔΑ
Το βράδυ στο Πεντοφάναρο γίνεται η επίσημη άφιξη του Αγίου Φωτός και αργότερα στη Σπιανάδα η τελετή της Ανάστασης στο «Πάλκο». Εκεί χιλιάδες πιστοί παρευρίσκονται , ενώ όλα τα παράθυρα των γύρω σπιτιών είναι διακοσμημένα με αναμμένα κεριά . Όταν ο Μητροπολίτης ψάλει το «Χριστός Ανέστη» οι Φιλαρμονικές παιανίζουν αναστάσιμα και εκατοντάδες πυροτεχνήματα κυριολεκτικά κάνουν τη νύχτα μέρα. Στη συνέχεια ένα φλεγόμενο ανθρώπινο ποτάμι κατακλείει τους δρόμους και τα καντούνια της πόλης , ενώ οι Φιλαρμονικές παιανίζουν χαρμόσυνα. Με «τσιλίχουρδα» (μαγειρίτσα) ,κόκκινα αυγά, αρνί και πολύ ντόπιο κρασί όλο το νησί γιορτάζει . Τα παιδιά παλαιότερα , τραγουδούσαν τα κάλαντα της Λαμπρής: «Καλήν εσπέραν αδελφοί, καλές σας εορτάδες
μας πέρασε η Σαρακοστή, πού ταν επτά βδομάδες. Μας πέρασε η Σαρακοστή, που ‘μαστε λυπημένοι, σήμερον γίνεται χαρά, σ’ όλη την οικουμένη»
Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
Με τα όσα συμβαίνουν στην Κέρκυρα, το νησί πλημμυρίζει από πλήθος επισκεπτών και ντόπιων. Το πρωί της Κυριακής του Πάσχα ξεκινούν διαδοχικά οι περιφορές των Εικόνων της Αναστάσεως των εκκλησιών. Οι περισσότερες περνούν από το Λιστόν, όπου μαζεύονται και πολλοί Κερκυραίοι. Μεταξύ τους και μερικοί φανατικοί εραστές των Κερκυραϊκών παραδόσεων οι «Ταμένοι». Πιστοί σε ένα άτυπο ετήσιο ραντεβού έχουν σαν τάμα να συναντιόνται εκεί από νωρίς το πρωί για να τις παρακολουθήσουν. Μετά το τέλος της, οι δύο Φιλαρμονικές της πόλης (Παλαιά και Μάντζαρος ) που εξ’ εθίμου συμμετέχουν, διαβαίνουν από το Λιστόν παιανίζοντας εμβατήρια, κάτω από τα χειροκροτήματα και τις επευφημίες των παρευρισκομένων. Το απόγευ-
μα στην Γαρίτσα γίνεται η καθιερωμένη λιτάνευση της Εικόνας της Αναστάσεως της εκκλησίας της Αγίας Τριάδας. Τη Δεύτερη μέρα του Πάσχα, την Νια Δευτέρα στο Κανόνι πραγματοποιείται η άφιξη της Ιεράς Εικόνας της Αναστάσεως κατά την εθιμική περιφορά της, από το Βυρό για το Ποντικονήσι . Την Τρίτη του Πάσχα, με κάθε λαμπρότητα, γίνονται τα μπάσματα» του Αγίου, η επανατοποθέτηση δηλαδή του Σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνος στη λάρνακά του.
Κερκυραϊκό Πάσχα και Φιλαρμονικές
Η Μουσική, άμεσα συνυφασμένη με την ζωή των Κερκυραίων δεν θα μπορούσε να λείπει και από τις εκδηλώσεις του Μεγαλοβδόμαδου. Έτσι σε όλο το νησί υπάρχουν 18 Φιλαρμονικές που καλλιεργούν την Μουσική Τέχνη παρέχοντας στους νέους και στις νέες δωρεάν Μουσική Παιδεία. Απ ‘ αυτές οι τρεις εδρεύουν στην πόλη της Κέρκυρας. Αρχαιότερη η Φιλαρμονική Εταιρεία Κέρκυρας ή «Παλαιά », που ιδρύθηκε το 1840, με αρχιμουσικό τον κ. Σπυρίδωνα
Ο «Φορέας Κορφιάτικης Έκφρασης» αποτελεί Σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα , ιδρύθηκε το 1986, από μια ομάδα νέων Κερκυραίων, οι οποίοι αγαπούσαν την ιδιαίτερη πατρίδα τους και τον πολιτισμό της. Σκοπός της ίδρυσής του είναι: Η αναβίωση, διατήρηση, συνέχιση, και προβολή της Κερκυραϊκής καλλιτεχνικής παράδοσης. Η διατήρηση και συνέχιση των Κερκυραϊκών, εθίμων ή συνηθειών. Η προβολή της κερκυραϊκής ιστορίας. Η με κάθε νόμιμο τρόπο, αποφυγή της καταστροφής των μνημείων και της αλλοίωσης της αρχιτεκτονικής τον κτιρίων και η ανύψωση του επιπέδου σε όλους τους τομείς της Τέχνης και του Πολιτισμού. Από το 1987 και κάθε χρόνο για ιστορικούς και εθιμικούς λόγους, αναβιώνει τον Επιτάφιο του Μετοχίου της Ιεράς Μονής Ο. Πλατυτέρας Ιερού Ναού Υ.Θ. Οδηγήτριας στη συνοικία της Πόρτας Ρεμούνδα. Το 1989 αναβιώνει το συνδεδεμένο με τη γιορτή του Αγίου Σπυρίδωνα έθιμο της «τηγανίτας» και το 1993 με την συμμετοχή Φιλαρμονικών και Χορωδιών του νησιού αναβιώνει στο ιστορικό κέντρο της πόλης τα «Κάλαντα του Λαζάρου» (Σάββατο του Λαζάρου). Σε ανάμνηση της αφίξεως στην Κέρκυρα το 1083, του πλοίου που μετέφερε το Ιερό Σκηνωματου Αγίου Νικολάου από τα Μύρα της Λυκίας στο Μπάρι της Ιταλίας, μέλη του Φ.Κ.Ε. ήταν αυτά που ξεκίνηοαν, το 1999, την εν πλω λιτάνευση της Ιεράς Εικόνας του Αγίου.
TOGETHER 19
Κώστας Νικολούζος ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
TOGETHER 20
Ο Δήμαρχος Κέρκυρας Κώστας Νικολούζος μιλάει στο TOGETHER για το Κερκυραικό Πάσχα, τα ήθη, έθιμα και τις παραδόσεις , την ζωή των ντόπιων, τις προτεραιότητες της Δημοτικής Αρχής, την ανάπτυξη και το τουριστικό μοντέλο του νησιού.
Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του νησιού και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του τόπου σας; Η Κέρκυρα είναι ένα πανέμορφο, καταπράσινο νησί με ιδιαίτερο φυσικό κάλος και ιστορία . Το νησί με την μακραίωνη εξάρτηση και προστασία της Βενετίας δεν πέρασε στα χέρια των Οθωμανών, όμως πέρασαν πολλοί κατακτητές της Δύσης από εδώ όπως και όλα τα ρεύματα της Δυτικής κουλτούρας . Το ανθρωπογενές, δομημένο περιβάλλον χώνεψε όλα αυτά τα στοιχεία των λαών με αποτέλεσμα να προσδώσουν σ’ αυτό ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αλλά και να δημιουργήσουν μια ιδιαίτερα ξεχωριστή κουλτούρα.
Πως έχει ξεκινήσει και πως συνεχίζεται αυτός ο ιδιαίτερος εορτασμός του Πάσχα στην Κέρκυρα; Από τη μια είναι το εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον και απ’ την άλλη ο ιδιαίτερος πολιτισμός που φέρει στοιχεία από όλο το ανακάτεμα των πολιτισμών και λαών που εμφανίστηκαν στο νησί είτε ως προστάτες είτε ως κατακτητές . Η Κέρκυρα διατηρεί ταυτόχρονα τα αρχαιοελληνικά κατάλοιπα και την πολύ έντονη βυζαντινή παράδοση. Το Κερκυραϊκό Πάσχα διατηρεί την έντονη Βυζαντινή παράδοση. Η Κέρκυρα μετά το Βυζάντιο τέθηκε υπό την προστασία της Γαληνοτάτης όπως λεγόταν τότε, στα πλαίσια ενός ανταγωνισμού ανάμεσα στο ξενόφερτο δυτικό, στο καθολικό και στην προσπάθεια διατήρησης των ηθών και των εθίμων της Ορθόδοξης Εκκλησιάς διατήρησε με πείσμα στην διάρκεια όλων αυτών των αιώνων την βυζαντινή παράδοση, η οποία συνεχίζεται με τις λιτανείες τις ιεροτελεστίες και έθιμα. Αυτό καταγράφεται με ιδιαίτερο τρόπο στις γιορτές του Πάσχα. Το Πάσχα στην Κέρκυρα είναι μοναδικό και αξεπέραστο με ιεροτελεστίες που συμπληρώνονται από τη ζώσα πολιτιστική δημιουργία, ιδιαίτερα την μουσική που καταφέρνει να δίνει ένα αποτέλεσμα εξαιρετικό...
Τι προσφέρει το νησί της Κέρκυρας στον επισκέπτη; Το νησί προσφέρει τα πάντα σε κάθε «κατηγορία» επισκέπτη, από την παραδοσιακή οικογένεια με μικρά παιδιά, την νεολαία έως και τους ανθρώπους βαθιών γηρατειών. Στην Κέρκυρα μπορείς να ζήσεις διακοπές κάθε είδους το καλοκαίρι αλλά και τον χειμώνα. Η έντονη πολιτιστική ζωή δίνει ζωντάνια στο νησί, με πληθώρα πραγμάτων που μπορεί να δει κανείς κάτι που την καθιστά ένα νησί παντός καιρού. Η προσβασιμότητα είναι σημαντική αφού έχει την ευκολία σύνδεσης τους καλοκαιρινούς μήνες με πτήσεις charter και με low cost εταιρίες από την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη με τακτικές πτήσεις ενώ συνδέεται σχεδόν με όλες τις πόλεις της Ευρώπης.
Ήθη, έθιμα, παραδόσεις …Ποια είναι ίσως εκείνα που ξεχωρίζουν κατά την διάρκεια του έτους; Κατά τη διάρκεια του έτους ξεχωρίζουν οι θρησκευτικές μας παραδόσεις με τις λιτανείες του Άγιου Σπυρίδωνα που προσελκύουν κόσμο τόσο από την Ελλάδα αλλά και από ομόθρησκους λαούς από τα Βαλκάνια και τη Ρωσία. Το κλίμα την περίοδο του καρναβαλιού είναι επίσης έντονο. Τον χειμώνα δεν περνάει μέρα που να μην γίνεται κάποια πολιτιστική εκδήλωση στο δημοτικό θέατρο κάθε Σαββατοκύριακο. Ταυτόχρονα η συμμετοχή στις πολιτιστικές μας εκδηλώσεις είναι πολύ σημαντική καθώς απαρτίζεται από δεκαοκτώ φιλαρμονικές, τριάντα χορωδίες και διακόσια ενενήντα πολιτιστικά σωματεία. Ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες σημαντικές είναι οι εκδηλώσεις που προγραμματίζονται και αποτελούν πλέον ετήσιο θεσμό με τα μουσικά φεστιβάλ όπως το μπαρόκ festival, μουσικά φεστιβάλ τζαζ, το διεθνές φεστιβάλ χορωδιών, τις συναυλίες των φιλαρμονικών του νησιού στην πάνω πλατεία κάθε Σαββατοκύριακο και άλλα. Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και τα σωματεία
Η Κέρκυρα μετά το Βυζάντιο τέθηκε υπό την προστασία της Γαληνοτάτης όπως λεγόταν τότε, στα πλαίσια ενός ανταγωνισμού ανάμεσα στο ξενόφερτο δυτικό, στο καθολικό και στην προσπάθεια διατήρησης των ηθών και των εθίμων της Ορθόδοξης Εκκλησιάς διατήρησε με πείσμα στην διάρκεια όλων αυτών των αιώνων την βυζαντινή παράδοση, η οποία συνεχίζεται με τις λιτανείες τις ιεροτελεστίες και έθιμα
διοργανώνουν κάθε Σεπτέμβριο μαραθωνίους . Δεν λείπουν φυσικά οι αθλητικές εκδηλώσεις όπως η τη Ρεγγάτα, οι ιστιοπλοϊκοί αγώνες που ξεκινάνε από το Μπρίντεζι της Ιταλίας και καταλήγουν στη Κέρκυρα και το ράλι Ιονίου. Κάθε χρονιά είναι γεμάτη με εκδηλώσεις για όλους.
Πως είναι η ζωή των ντόπιων κατοίκων κατά την διάρκεια του έτους; Τον χειμώνα είναι πιο ήρεμα, πιο φυσιολογικά θα έλεγα. Με την έναρξη της τουριστικής σεζόν όλη η Κέρκυρα είναι σε ένταση με την οικονομική και την κοινωνική δραστηριότητα να ανεβάζει ρυθμούς. Το θετικό είναι ότι η Κέρκυρα και τα Ιόνια νησιά έχουν τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας. Είναι από τους τόπους που μέσα στην τρομερή κρίση που περνάει η χωρά τα τελευταία χρόνια οι άνθρωποι μπορούν να δουλέψουν γιατί υπάρχουν ασχολίες. Βέβαια, θα ήταν αναληθές αν λέγαμε ότι η κρίση δεν έχει αγγίξει το νησί, απλώς εδώ ίσως να είναι μικρότερες οι επιπτώσεις. Κατά τα αλλά όπως και οι άλλοι δήμοι έτσι και εμείς αντιμετωπίζουμε τα ίδια προβλήματα όσον αφορά τις χρηματοδοτήσεις και την έλλειψη επαρκούς προσωπικού αφού το προσωπικό γερνάει, μειώνεται , δεν ανανεώνεται και δεν αυξάνεται . Ένα ακόμη πρόβλημα είναι η έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής γεγονός που σημαίνει πως τα προβλήματα που γεννάει η ζωή και η φυσική φθορά δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν επαρκώς.
Ποιές είναι οι προτεραιότητες που έχει βάλει η Δημοτική Αρχή για την αναπτυξιακή πορεία του τόπου; Όσον αφορά την ανάπτυξη πρώτα απ’ όλα θα έλεγα πως πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα συσσωρευμένα και σοβαρά προβλήματα αξιολογώντας τα, όπως για παράδειγμα αυτό της διαχείρισης των απορριμμάτων που απασχολεί και όλους τους δήμους της χώρας μας. Η Κέρκυρα είναι το τρίτο πιο πυκνοκατοικημένο μέρος της Ελλάδας κάτι που σημαίνει πως εδώ δεν υπάρχει χώρος για απορρίμματα. Ένα δεύτερο σημαντικό πρόβλημα είναι το κομμάτι της ύδρευσης. Όλα αυτά όμως είναι ζητήματα που έχουν διευθετηθεί αφού έχει εγκριθεί πια ένα έργο 47 εκατομμυρίων από τα αρμόδια Υπουργεία. Η Κέρκυρα είναι εγγεγραμμένη στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco. Βρισκόμαστε ενόψει προγραμματισμού και έχουμε εντάξει ένα φιλόδοξο στρατηγικό πρόγραμμα που αναδεικνύει την παλιά πόλη με παρεμβάσεις σε ιστορικά και εμβληματικά κτήρια, ρυθμίσεις και αναπλάσεις που έχουν ως στόχο την αξιοποίηση του άυλου
Πως σκοπεύετε να ενισχύσετε τον τομέα που αφορά τον πολιτισμό; Ο πολιτισμός είναι ένας τομέας στον οποίο δίνουμε ιδιαίτερο βάρος και τον έχουμε εντάξει στον φάκελο με τη μορφή ολοκληρωμένης χωρικής επένδυσης σε συνεργασία και με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο μας που διαθέτει μουσικό τμήμα και πραγματοποιεί πραγματική μουσική δράση αξιοποιώντας τα πολιτισμικά στοιχεία και τις παραδόσεις μας. Εντάσσουμε επίσης δραστηριότητες που έγιναν θεσμοί. Και φέτος θα συνεχιστεί το Τζαζ φεστιβάλ, το όποιο θέλουμε να το συνδέσουμε με τα αντίστοιχα Φεστιβάλ που πραγματοποιούνται στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Σήμερα η συμμετοχές προέρχονται από δεκαπέντε χορωδίες και ευελπιστούμε όλο αυτό να εξελιχτεί σε ένα μεγάλο πολιτιστικό γεγονός. Στόχος μας είναι να καθιερώσουμε ένα Φεστιβάλ πόλης με παραστατικές και εικα-
Η Κέρκυρα μετά το Βυζάντιο τέθηκε υπό την προστασία της Γαληνοτάτης όπως λεγόταν τότε, στα πλαίσια ενός ανταγωνισμού ανάμεσα στο ξενόφερτο δυτικό, στο καθολικό και στην προσπάθεια διατήρησης των ηθών και των εθίμων της Ορθόδοξης Εκκλησιάς διατήρησε με πείσμα στην διάρκεια όλων αυτών των αιώνων την βυζαντινή παράδοση, η οποία συνεχίζεται με τις λιτανείες τις ιεροτελεστίες και έθιμα
στικές τέχνες το όποιο θα γίνει μέσα στο καλοκαίρι και θα καθιερωθεί λαμβάνοντας πάντα υπόψιν μας ότι η Κέρκυρα ήταν και είναι ένα σταθερό σημείο των περιηγητών του κόσμου, ένα σταυροδρόμι ανάμεσα στην Ανατολή και στη Δύση… Η Κέρκυρα καταφέρνει και οργανώνει ένα Φεστιβάλ κάθε χρόνο που αποτελεί σημείο συνάντησης ανθρώπων της τέχνης και της επιστήμης. Εδώ και τριανταπέντε χρόνια φιλοξενούμε το Summer school, το οποίο είναι μια συνάντηση με τους μεγαλύτερους επιστήμονες που ασχολούνται με τη φυσική στοιχειωδών σωματιδίων. Από το νησί έχουν περάσει υποψήφιοι για νόμπελ, νομπελίστες, επιστήμονες του Cern ενώ κάθε χρόνο φιλοξενούνται πάνω από πεντακόσιοι επιστήμονες και φοιτητές που πραγματοποιούν ερευνά. Ευελπιστούμε στα προσεχή χρόνια το νησί να αποτελέσει για τους επιστήμονες μια σταθερή έδρα ώστε να υπάρχει η δυνατότητα περαιτέρω ερευνάς, δημοσιεύσεων και συναντήσεων.
Πιστεύετε πως το τουριστικό μοντέλο που ακολουθήσατε αυτά τα χρόνια πρέπει να προσαρμοστεί σε νέες τάσεις; Είμαι της άποψης , την οποία επικροτεί και μια σειρά ανθρώπων ότι το τουριστικό μοντέλο που ακολουθούμε έχει κλείσει τον κύκλο του. Τα στοιχεία που αφορούν τις υποδομές και τα χαρακτηριστικά του τουριστικού προϊόντος που προσφέρουμε δείχνουν πως πρέπει αναγκαστικά να κινηθούμε σε ένα νέο μοντέλο. Το τουριστικό μοντέλο της Κέρκυρας διαμορφώθηκε την εποχή του Θατσερισμού στην Αγγλία όπου στην ουσία χρηματοδοτούνταν η Κέρκυρα για να δημιουργήσει υποδομές για τον κοινωνικό τουρισμό της Αγγλίας. Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες αναβάθμισης των υφισταμένων υποδομών και στρεφόμαστε προς διαφορετικές διαδρομές. Υπάρχει μπροστά μας επίσης ένας μεγάλος
δρόμος για τον εναλλακτικό τουρισμό. Ένα κομμάτι που θα καλεί τον επισκέπτη να ζήσει την εμπειρία, να ζήσει ο ίδιος τη ζωή των κατοίκων του νησιού, να γευτεί τα φαγητά του, να πάρει μέρος στα πολιτιστικά του δρώμενα. Η ανάπτυξη της πολιτιστικής μας δραστηριότητας σε όλους τους τομείς, βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση. Δεν τρέφουμε όμως αυταπάτες , δεν μπορούμε να τα βάλουμε με τα μεγαθήρια των πολυεθνικών, τα μονοπώλια του τουρισμού. Μπορούμε βέβαια να δημιουργήσουμε μια νέα τάση που να κερδίσει, αυτή του βιωματικού τουρισμού και προς αυτήν την κατεύθυνση προσπαθούμε εμείς ως δήμος αλλά και το επιμελητήριο με το όποιο έχουμε μια συνεργασία να προωθήσουμε. Αξίζει να σημειωθεί πως φέτος θα λειτουργήσουν τρία μεγάλα ξενοδοχεία υψηλού επίπεδου στην τουριστική αγορά του νησιού. Αυτό θα είναι μια ενίσχυση προς την αύξηση ποιότητας του τουρισμού μας. O Θρησκευτικός τουρισμός αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο για το νησί σας, υπάρχουν πρωτοβουλίες για την περαιτέρω ανάπτυξή τους; Βεβαίως! Υπάρχουν σχέσεις που αναπτύσσονται, έχουμε ιδιαίτερες σχέσεις με τις ομόθρησκες χώρες και τα δυο τελευταία χρόνια σε συνεργασία με ρωσικές οργανώσεις δημιουργούμε ένα Φεστιβάλ τον Αύγουστο που ευελπιστούμε να πάρει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα περά από τα θρησκευτικά χαρακτηριστικά του. Ακόμη, για 16η συνεχή χρόνια θα οργανώσουμε την ρωσική εβδομάδα τον Σεπτέμβριο. Χτίζουμε επίσης αμοιβαίες σχέσεις φιλίας με την Σερβία , την Σλοβενία, και άλλες χώρες της Αδριατικής . Ετοιμαζόμαστε πυρετωδώς για το Πάσχα και να’ στε σίγουροι πως η Κέρκυρα και φέτος θα λάμπει. Σας περιμένουμε στο νησί μας.
TOGETHER 21
και υλικού πολιτιστικού αποθέματος του τόπου μας με στόχο την δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας γύρω από αυτό. Ταυτόχρονα στο πρόγραμμα μας υπάρχουν τρία σημαντικά έργα που θα υλοποιηθούν μέσω σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού φορέα και που προβλέπουν τέσσερα σχολεία, ένα αθλητικό κέντρο και την ανακαίνιση δυο εκ των παλαιότερων θεάτρων του νησιού. Επιπρόσθετα, παλεύουμε για την επούλωση του οδικού μας δικτύου, ενός δικτύου πεντακοσίων ογδόντα χιλιομέτρων . Παράλληλα κινούμαστε στην προσπάθεια αξιοποίησης των τεσσεράμιση εκατομμύριων ελαιόδεντρων που ευδοκιμούν στο νησί, τα όποια θα μπορούσαν να είναι η μεγαλύτερη πηγή πλούτου όχι μόνο για την Κέρκυρα άλλα και για ολόκληρη την χωρά, αφού το ελαιόλαδο είναι περιζήτητο στην διεθνή αγορά.
Σπύρος Προσωπάρης ΑΡΧΙΜΟΥΣΙΚOΣ ΠΑΛAΙΑΣ ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗΣ ΚΕΡΚΎΡΑΣ Οι Φιλαρμονικές της Κέρκυρας είναι γνωστές σ’ όλο τον κόσμο. H ίδρυσή τους εντάσσεται στο γενικότερο κλίμα ίδρυσης λεσχών και εταιρειών που ανθούσε στην Ευρώπη του 19ου αιώνα και που οι Κερκυραίοι γνώριζαν καλά, χάρις στη φοίτησή τους σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Η αφορμή για την ίδρυση της πρώτης δόθηκε την περίοδο της Αγγλικής Προστασίας όταν η μπάντα του Αγγλικού στρατού έπαιζε στις μεγάλες εκδηλώσεις του νησιού. Το 1837 όμως οι Άγγλοι αρνήθηκαν να συνοδεύουν μουσικά τις ορθόδοξες λιτανείες. Η απάντηση των Κερκυραίων ήρθε τρία χρόνια μετά, το 1840, όταν ιδρύθηκε η Φιλαρμονική Εταιρεία Κέρκυρας. Η συσπείρωση μουσικών γύρω από την Εταιρεία δημιούργησε υπερπληρότητα που με τη σειρά της οδήγησε τους μουσικούς στη δημιουργία νέας φιλαρμονικής μπάντας. Με το πέρασμα των χρόνων η τάση συγκρότησης τέτοιων μουσικών συνόλων εξαπλώθηκε σ’ όλο το νησί κι έτσι σήμερα η Κέρκυρα αριθμεί 18 φιλαρμονικές μπάντες. Είναι όλες μη κερδοσκοπικές εταιρίες και στοχεύουν στην εξάπλωση της μουσικής παιδείας, στην χορήγηση υποτροφιών σε αριστούχους μαθητές και στην παρουσία τους σε εορταστικές εκδηλώσεις τόσο εντός όσο και εκτός Κέρκυρας.
Α
ς γνωρίσουμε το κερκυραϊκό Πάσχα, αυτό το φαινόμενο δέους και κατάνυξης, το καύχημα του νησιού και ολόκληρης της χώρας, μέσα από τον αρχιμουσικό της Παλαιάς Φιλαρμονικής Κέρκυρας και τη δημιουργική τέχνη των Μαέστρων των Φιλαρμονικών της πόλης της Κέρκυρας.
TOGETHER 22
Τι σημαίνει η Φιλαρμονική για την παράδοση της Κέρκυρας, τι θα λέγατε πως είναι αυτό που έχει καθορίσει το Κερκυραϊκό Πάσχα; Η Μουσική είναι άμεσα συνυφασμένη με τη ζωή των Κερκυραίων, μια παράδοση που κρατάει από τα Μυθικά ακόμα χρόνια. Στη σύγχρονη ιστορία της η Κέρκυρα αποτελεί την έδρα 18 Φιλαρμονικών, 3 στην πόλη και 15 στην ύπαιθρο, οι οποίες παρέχουν Δωρεάν Μουσική Παιδεία στους νέους και τις νέες του νησιού. Κατά ένα μεγάλο ποσοστό θα λέγαμε ότι οι Φιλαρμονικές με την μεγαλοπρεπή συμμετοχή τους και τα εξαίσια έργα που ερμηνεύουν συμβάλλουν καθοριστικά σε αυτό που ονομάζουμε ‘’Κερκυραϊκό Πάσχα’’. Πρόκειται για ένα μείγμα παλιού βυζαντινού τυπικού με βενετσιάνικες επιρροές, οι εκδηλώσεις του οποίου εξελίσσονται τόσο στην πόλη όσο και στα χωριά μας με πάνδημη συμμετοχή των κατοίκων και των επισκεπτών.
Ποια είναι η προετοιμασία της φιλαρμονικής μέχρι να φτάσουμε στο Πάσχα; Η προετοιμασία της Φιλαρμονικής μας μέχρι το Πάσχα αποτελεί την πλέον κουραστική αλλά συγχρόνως γόνιμη και δημιουργική περίοδο του έτους. Ξεκινά αρκετούς μήνες νωρίτερα, όπου ένα αξιόμαχο επιτελείο φροντίζει για τις στολές, τα κράνη για τις επίσημες εμφανίσεις, το υλικό ρεπερτορίου, καθώς και το διδακτικό προσωπικό με τον αρχιμουσικό όπου μοχθούν για το δυνατόν καλύτερο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Το Πάσχα η Μπάντα της Φιλαρμονικής μας ‘’δεσπόζει’’συμμετέχοντας σύσσωμη στις θρησκευτικές λατρευτικές τελετές από την Κυριακή των Βαϊων έως την Τρίτη μέρα του Πάσχα (Νιά Τρίτη), ξεκινώντας ωστόσο τις εμφανίσεις της με τη μεγάλη εαρινή συναυλία το Σάββατο του Λαζάρου.
Τι σημαίνει για εσάς το Κερκυραϊκό Πάσχα, έχουν διαφοροποιηθεί τα συναισθήματα σας στο πέρασμα του χρόνου; Κερκυραϊκό Πάσχα για μένα είναι ο Άγιος (Σπυρίδωνας) και οι Φιλαρμονικές, τα δύο στοιχεία, το θρησκευτικό και το μουσικό που συνθέτουν την ‘’Κερκυραϊκή Λαμπρή’’. Τα συναισθήματα μου παραμένουν ‘’έντονα’’ προσπαθώντας να μην χάσουν την αγνότητά τους και να μην ξεθωριάσουν από το πέρασμα του χρόνου. Τα κυρι-
Ιστορία της φιλαρμονικής Η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας αποτελεί τον παλαιότερο μουσικοεκπαιδευτικό οργανισμό της χώρας, αφού ιδρύθηκε το 1840 με πρώτο καλλιτεχνικό διευθυντή τον Νικόλαο Χαλικιόπουλο Μάντζαρο. Ο αρχικός της σκοπός ήταν η δημιουργία μιας μουσικής ακαδημίας, παρόμοιας με εκείνες της γειτονικής Ιταλίας, η οποία θα προσέφερε στους Κερκυραίους μουσική εκπαίδευση, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης, ηλικίας, φύλου και γενικής παιδείας. Στα 178 χρόνια αδιάκοπης λειτουργίας την καλλιτεχνική ηγεσία είχαν σημαντικές μορφές της ελληνικής μουσικής, ενώ πολλοί από τους μουσικούς της σταδιοδρόμησαν και σταδιοδρομούν ως συνθέτες, σολίστες, αρχιμουσικοί και μουσικοί ορχηστρών και στρατιωτικών και πολιτικών μουσικών σωμάτων. Η Μπάντα της Φιλαρμονικής που έως και σήμερα παραμένει το δημοφιλέστερο σχήμα της πρωτοεμφανίστηκε στις 11 Αυγούστου 1841 στη λιτανεία του Αγίου Σπυρίδωνος και είναι εκείνη που απέδωσε πρώτη τον Εθνικό μας Ύμνο το 1864 και παιάνισε κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1896 τον ‘’Ολυμπιακό Ύμνο’’. Τα πρότυπα της μπάντας της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας υιοθετήθηκαν κατά καιρούς από αντίστοιχα παρόμοια σχήματα εντός και εκτός Κερκύρας. Σήμερα, η ‘’Παλαιά’’ Φιλαρμονική είναι μια τεράστια οικογένεια που αριθμεί 430 μαθητές, 35 καθηγητές πνευστών, κρουστών και εγχόρδων οργάνων, πιάνου και θεωρητικών μαθημάτων. Η Μπάντα της, σε πλήρη παράταξη κατά τις ημέρες του Πάσχα ξεπερνά τον εντυπωσιακό αριθμό των 300 μουσικών, ενώ η Μπαντίνα της απαρτίζεται από 130 μουσικούς που φοιτούν στις προαναφερθείσες σχολές. Διαθέτει επίσης Συμφωνική Ορχήστρα, Μαθητικές Ορχήστρες πνευστών και εγχόρδων καθώς και πλήθος άλλων μουσικών τμημάτων και συνόλων όπως η Μπάντα Σχηματισμών και η παιδική χορωδία. Η Διοικητική Επιτροπή η οποία απαρτίζεται από εξέχοντα μέλη της κερκυραϊκής κοινωνίας φροντίζει για την εύρυθμη λειτουργία του Ιδρύματος, πάντοτε σε αγαστή συνεργασία με τους Αρχιμουσικούς. Πέραν του εκπαιδευτικού έργου οι δράσεις των σχημάτων της Φιλαρμονικής περιλαμβάνουν συνολικά 40 περίπου συναυλίες ετησίως, διοργάνωση σεμιναρίων και διαγωνισμών και βέβαια τις δημόσιες εμφανίσεις στις θρησκευτικές και κοινωνικές εκδηλώσεις όχι μόνο του νησιού, αλλά και του ευρύτερου ελλαδικού χώρου και αρκετές φορές του εξωτερικού. Τέλος, η αίθουσα εκδηλώσεων φιλοξενεί μαθητικές συναυλίες και άλλες μουσικές εκδηλώσεις και διαλέξεις, ενώ το Μουσείο Μουσικής (μοναδικό στη χώρα) δέχεται πλήθος επισκεπτών ετησίως.
ότερα από αυτά είναι η ευγνωμοσύνη προς το Θεό για τα χρώματα και τα αρώματα της φύσης που ξυπνά από το χειμερινό της απαραίτητο διάλειμμα και ο σεβασμός στην κατάνυξη και τη μεγαλοπρέπεια που διακρίνει τις λατρευτικές μας εκδηλώσεις. Τέλος, το δέος και η συγκίνηση που προκαλεί ο ‘’Αμλέτος’’ μας, το λαοφιλέστερο μουσικό έργο των ημερών που ερμηνεύει η Μπάντα της Φιλαρμονικής μας το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου κατά την περιφορά του Ιερού Σπυρίδωνος και του Επιταφίου του Κυρίου.
Πως νιώθετε ανεβαίνοντας τα σκαλιά της φιλαρμονικής ως συνεχιστής μιας σπουδαίας παράδοσης που περνάει από γενιά σε γενιά; Το να διευθύνεις την «Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας» αποτελεί ιδιαίτερη τιμή και τεράστια ευθύνη. Οι συνεργάτες μου κι εγώ είμαστε υποχρεωμένοι να διατηρούμε σε υψηλό καλλιτεχνικό επίπεδο αυτό το σπουδαίο για τη μουσική ζωή του τόπου ίδρυμα. Ο κάθε ένας από εμάς οφείλει να αποτελεί πρότυπο και παράδειγμα όχι μόνο μουσικών αξιών, αλλά και υπόδειγμα κοινωνικό.
Άλλωστε και τα δικά μας πρότυπα υπήρξαν οι δάσκαλοί μας. Πραγματικά νιώθω ευλογημένος και τυχερός!
Ποιος πιστεύεται πως είναι ο ρόλος των φιλαρμονικών στo νησί της Κέρκυρας του σήμερα αλλά και του αύριο; Οι Φιλαρμονικές της Κέρκυρας αποτελούν ουσιαστικά ‘’Σχολεία Μουσικής ‘’ με βασικό σκοπό την καλλιέργεια της Θείας Τέχνης της Μουσικής, κυρίως στα παιδιά του νησιού, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν σε μια μεγάλη οικογένεια με
Τα σημεία των καιρών σάς έχουν επηρεάσει; Σίγουρα η οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων, αλλά και η πνευματική-πολιτισμική κρίση την οποία βιώνουμε αρκετές δεκαετίες τώρα έχουν επηρεάσει τις δραστηριότητες των σωματείων μας. Καλλιτεχνικά, το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι ότι ενώ έχει αυξηθεί ο αριθμός των σπουδαστών και έχει ανέβει το επίπεδο των καθηγητών και διδασκάλων, οι μουσικοί λόγω πολλαπλών υποχρεώσεων δεν διαθέτουν τον απαιτούμενο χρόνο μελέτης και ενασχόλησής τους με τη μουσική όσο παλαιότερα. Παρόλα αυτά, ο πήχης του βαθμού δυσκολίας των μουσικών έργων που εκτελούμε παραμένει υψηλός με σπουδαία αποτελέσματα, ξεπερνώντας πολλές φορές τον ίδιο μας τον εαυτό.
Το να διευθύνεις την «Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας» αποτελεί ιδιαίτερη τιμή και τεράστια ευθύνη. Οι συνεργάτες μου κι εγώ είμαστε υποχρεωμένοι να διατηρούμε σε υψηλό καλλιτεχνικό επίπεδο αυτό το σπουδαίο για τη μουσική ζωή του τόπου ίδρυμα
Ποιες είναι οι πιο δυνατές εικόνες που έχετε κρατήσει από τα παιδικά σας χρόνια ; Όλες οι εικόνες από τα παιδικά μου
χρόνια σχετίζονται με τη μουσική. Είμαι βέβαιος ότι αυτό δεν συμβαίνει προσωπικά αλλά και με πολλούς άλλους συμπατριώτες μου, ακόμα και με εκείνους που δεν αποτέλεσαν μέλη μιας Φιλαρμονικής. Η πρώτη εικόνα-ανάμνηση από τη ζωή μου είναι η μπάντα να περνά κάτω από το σπίτι μου. Φυσικά δεν ξεχνώ ποτέ την πρώτη μου εμφάνιση ως μουσικός της Φιλαρμονικής «Καποδίστριας» στις 11 Αυγούστου 1989 στη λιτανεία του πολιούχου μας Αγίου Σπυρίδωνος, ήμουν 10 ετών. Δυνατές παραμένουν οι εικόνες από την προετοιμασία των εκδηλώσεων και συναυλιών τόσο με τη Φιλαρμονική όσο και με το Μουσικό Σχολείο της Κέρκυρας καθώς και οι εμφανίσεις μας σε διαγωνισμούς εκτός Κέρκυρας. Πολλά και έντονα συναισθήματα, όμορφες στιγμές με σπουδαίους ανθρώπους, συνοδοιπόρους και δασκάλους.
Πως έχει δημιουργηθεί το κλίμα αυτό ώστε μεγάλοι άνθρωποι και μικρά παιδιά να συνυπάρχουν τόσο αρμονικά για έναν κοινό σκοπό; Αυτό πραγματικά είναι κάτι μαγικό, όπου μόνο στους κόλπους μιας μπάντας των Φιλαρμονικών μας μπορείς να συναντήσεις. Η συνύπαρξη του νέου και γεμάτο ενθουσιασμό μουσικού με τον μεγαλύτερο και πλούσιο σε εμπειρίες μουσικό είναι διαχρονική. Η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερ-
κύρας δημιούργησε τούτη την παράδοση, η οποία συνεχίζεται αδιάκοπα! Παππούς, κόρη και εγγόνια στην ίδια μπάντα!
Που διαφέρει η μελέτη της μουσικής ως μουσικός και που ως μαέστρος και αρχιμουσικός; Ο μουσικός καλείται να μελετήσει το μέρος των έργων που αφορούν στο όργανο το οποίο παίζει. Ο Αρχιμουσικός οφείλει να γνωρίζει τα μέρη στα έργα όλων των οργάνων, άσχετα εάν εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να παίξει όλα τα όργανα μιας μπάντας. Παρόλα αυτά είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει πολλά από τα μυστικά των οργάνων. Εάν ένας μουσικός θέλει για παράδειγμα 2 ώρες για να μελετήσει ορισμένα έργα, αναλογιστείτε πόσες ώρες χρειάζεται ο Αρχιμουσικός. Πρόκειται για μια θέση, η οποία απαιτεί αυστηρή συγκέντρωση, σωστή διαχείριση του χρόνου μελέτης αλλά και γνώσεις γενικής παιδείας –απαιτούνται οπωσδήποτε ιστορικές γνώσεις. Επιτρέψτε μου να τελειώσω με λίγα λόγια από έναν σπουδαίο Αρχιμουσικό του 20ου αιώνα, τον Έριχ Λάινσντορφ, ο οποίος είπε: «Ο καλλιτέχνης παραμένει σπουδαστής όλη του τη ζωή, αλλιώς παύει να είναι αληθινός καλλιτέχνης». Σας ευχαριστώ και εύχομαι από καρδιάς ‘’Καλή και Ευλογημένη Ανάσταση’’ σε εσάς και τους αναγνώστες σας!
Τα «Τσιλίχουρδα» του Αμπελώνα – Η Κερκυραϊκή μαγειρίτσα Τα Τσιλίχουρδα είναι ένα ελαφρώς πικάντικο και πολύ αρωματικό πιάτο - συνδυάζει την άνοιξη της Κέρκυρας με όλα τα πολύτιμα για τον οργανισμό μας συστατικά – είναι πλούσια σε φαινόλες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία Συστατικά
• 1 συκωταριά, τα έντερα, το στομάχι (προαιρετικό) και λίγα γλυκάδια από αρνάκι ή κατσικάκι γάλακτος ( συνολικά 2 κιλά περίπου ή αναλογία - 1 κιλά συκωταριά, 0,7 – 1 κιλό έντερα, 0,5 στομάχι και 100 γραμμάρια γλυκάδια) • 500 γραμμάρια φρέσκα κρεμμυδάκια • 150 γραμμάρια φρέσκα σκορδάκια • 250 γραμμάρια φρέσκο άνηθο • 250 γραμμάρια φρέσκο άγριο μάραθο • 500 γραμμάρια φρέσκο μαϊντανό
• 50- 100 γραμμάρια φρέσκο δυόσμο • κούπα ελαιόλαδο • 2 κουταλιές της σούπας σπετσερικό «Πανδαισία» (μείγμα μπαχαρικών και βοτάνων του Αμπελώνα) • 2 κούπες λευκό ξηρό κρασί ( από κακοτρύγη κατά προτίμηση) • 2-3 κουταλιές της σούπας ντομάτα πελτέ (προαιρετικά) • Αλάτι και φρεσκοαλεσμένο μαύρο πιπέρι • 4-6 κουταλιές της σούπας χυμό λεμόνι
Οδηγίες
01. Πλένουμε με καυτό νερό και ξύδι και στραγγίζουμε πολύ καλά τα εντόσθια, 02. Τα βάζουμε λίγα-λίγα σε μια κατσαρόλα και ζεσταίνουμε σε μέτρια φωτιά μόνο με δικά του υγρά, τα ανακατεύουμε διαρκώς μέχρι σφίξουν, τα αφήνουμε να κρυώσουν και μετά τα ψιλοκόβουμε (1- 1,5 εκ.) 03. Ψιλοκόβουμε όλα τα μυρωδικά 04. Βάζουμε το μισό ελαιόλαδο στη κατσαρόλα και προσθέτουμε τα σκορδάκια και
WINE GASTRONOMY CULTURE Vasiliki Karounou Karoumbatika, Corfu | www.ambelona-corfu.gr T. +30 69 321 58 888 | FB Ambelonas_Corfu
τα ζεσταίνουμε μέχρι να βγει τα άρωμα τους και να μειωθεί ο όγκος τους– δεν τα ροδίζουμε. 05. Προσθέτουμε τα κρεμμυδάκια με την ίδια διαδικασία 06. Προσθέτουμε σταδιακά τα γλυκάδια, τα έντερα, το στομάχι και τη συκωταριά και τα ανακατεύουμε διαρκώς 07. Προσθέτουμε το σπετσερικό «Πανδαισία» και τα σιγομαγειρεύουμε μέχρι ελαχιστοποιηθούν τα υγρά τους 08. Τότε προσθέτουμε το κρασί και τα σιγοβράζουμε μέχρι να εξατμιστεί 09. Μετά, αρχίζουμε να προσθέτουμε τα 2/3 από τα μυρωδικά λίγα-λίγα – μάραθο, μαϊντανό, άνηθο και τα σιγομαγειρεύουμε μέχρι ελαχιστοποιηθούν τα υγρά τους 10. Ελέγχουμε αν τα εντόσθια είναι βρασμένα, αν όχι προσθέτουμε μια κούπα καυτό νερό και συνεχίζουμε το βράσιμο … και επαναλαμβάνουμε μέχρι να βράσουν καλά.. 11. Προσθέτουμε το ντοματοπολτό και σιγοβράζουμε για 5’ – σ’ αυτή τη φάση πρέπει να έχουμε πολύ λίγη και σχεδόν πηχτή σάλτσα. 12. Προσθέτουμε τα 1/3 των μυρωδικών, το δυόσμο, το αλάτι και το πιπέρι – τα ανακατεύουμε πολύ καλά και σιγοβράζουμε για άλλα 5’ – ελέγχουμε τη γεύση … 13. Στο τέλος προσθέτουμε το λεμόνι και ανακατεύουμε καλά 14. Τα σερβίρουμε πασπαλίζοντας με ψιλοκομμένο μαϊντανό και άνηθο – η ποσότητα είναι ανάλογα με την προτίμησή μας.. Αυτό είναι ένα από τα πιάτα, που σερβιρονται την ημέρα του Πάσχα στον Αμπελώνα μαζί το αρνί στη σούβλα, εποχιακες σαλάτες και γλυκά καθώς και άλλα τοπικά εδέσματα!!!
TOGETHER 23
ηθικές και υψηλές αισθητικές αξίες. Οι Φιλαρμονικές μας πλάθουν την αυριανή κοινωνία και βέβαια εκτός από μουσικούς διαμορφώνουν και τους ακροατές του μέλλοντος. Αποτελούν δε, ίσως τα «αυθεντικότερα» σχολεία, πολύ μακριά από τους γνωστούς πειρασμούς και κινδύνους της εποχής.
Θεoφύλακτος Ζυμπίδης ΠΡOΕΔΡΟΣ ΕΤΑΙΡΕIΑΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟY ΔΥΤΙΚHΣ ΜΑΚΕΔΟΝIΑΣ
Πυλώνας ανάπτυξης ο τουρισμός για την περιοχή σημαντικά βήματα για την προσέλκυση επισκεπτών ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΚΕΛΛΥ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ χώρους που θα βρεθούν. Η φιλοξενία των κατοίκων στην Δυτική Μακεδονία είναι στοιχείο που χαρακτηρίζει τους ανθρώπους του τόπου μας και κερδίζει τους επισκέπτες που φτάνουν στην περιοχή.
Ποια είναι τα σχέδια της Eταιρείας τουρισμού για το 2018;
TOGETHER 24
Η Εταιρεία Τουρισμού κινείται με συγκεκριμένο σχεδιασμό σε δυο άξονες. Ο πρώτος είναι η προετοιμασία του διαφημιστικού υλικού με νέα βίντεο και διαφημιστικά της περιοχής. Έχουμε δημιουργήσει ομάδες εργασίας και στις τέσσερις περιφερειακές ενότητες της Δυτικής Μακεδονίας με την συνεργασία του ΤΕΙ, των Επιμελητηρίων και των Μητροπόλεων μας ώστε στο δεύτερο εξάμηνο του έτους να είμαστε έτοιμοι να προβάλουμε και να προωθήσουμε όλο το οπτικοακουστικό υλικό στις περιοχές του κάθετου Άξονα της Εγνατίας Οδου και να προσεγγίσουμε τους κατοίκους που μπορούν να φτάσουν
Πώς αποφασίζει ένας νέος άνθρωπος να ασχοληθεί με τα κοινά σε μια εποχή που οι περισσότεροι νέοι δείχνουν μια α-πολιτική συμπεριφορά;
στική ανάπτυξη της περιοχής και προοπτικές ώστε να αναγνωριστεί η Περιφέρεια μας ως τουριστικός προορισμός; Ποια είναι η τουριστική μας ταυτότητα;
Πιστεύω ότι η συμμετοχή των νέων στα κοινά είναι απαραίτητη για να ληφθούν αποφάσεις και να προσδιοριστεί το μέλλον του τόπου μας. Η εμπειρία των παλαιοτέρων σε συνδυασμό με το μεράκι και την όρεξη των νέων, μπορεί να δώσει προοπτική ακόμα και στα δύσκολα τοπία, με ιδέες και όραμα.
Πιστεύω ότι η Δυτική Μακεδονία είναι ένας ιδανικός προορισμός που μπορεί να προσελκύσει τουρίστες καθ’ όλη την διάρκεια του έτους. Έχει όλες τις προϋποθέσεις να καταστεί ένας τόπος ελκυστικός καθώς διαθέτει πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα που συνδυάζονται με έναν μοναδικό τρόπο, προσφέροντας στον επισκέπτη ένα αυθεντικό προϊόν το οποίο συνδέεται απόλυτα με την ταυτότητα της περιοχής Η αλήθεια είναι πως έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες στον τομέα του τουρισμού, χωρίς όμως να υπάρχει συγκεκριμένη στόχευση για πολλά χρόνια. Θεωρώ πως πλέον έχουν μπει οι βάσεις ενώ με συντονισμένες κινήσεις σε συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο αλλά και όλους τους φορείς, σύντομα θα έχουμε θετικό πρόσημο στον τομέα του τουρισμού, στην Περιφέρειά μας. Πιστεύω ότι ο εναλλακτικός τουρισμός που βασίζεται στην γαστρονομία, τον θρησκευτικό και τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής σε συνάρτηση με το υδάτινο στοιχείο, μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης για πολλούς τουρίστες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Στόχος μας είναι η αξιοποίηση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων, όπως είναι οι πανέμορφοι ορεινοί όγκοι, ο μοναδικός πλούτος σε λίμνες και ποτάμια, η δυνατότητα περαιτέρω ανάπτυξης του αγροτουρισμού σε συνδυασμό πάντα με την πλούσια πολιτιστική μας κληρονομιά.
Είναι για σένα η πολιτική μια πρόκληση τη δεδομένη εποχή; Ποιες είναι οι προσδοκίες σου; Είναι η πρώτη φορά που ασχολούμαι με την αυτοδιοίκηση. Η ενασχόληση μου με τα κοινά είναι ένα μάθημα ζωής για μένα, μια πολύ σημαντική διαδικασία. Όλοι μαζί πρέπει να συνεχίσουμε να παλεύουμε για το κοινό καλό. Προσδοκία και σκοπός μου είναι να μπορέσω να βοηθήσω από την πλευρά μου το καλό της περιοχής μας και των πολιτών της. Όσο πιο δύσκολες είναι οι εποχές τόσο μεγαλύτερη θα πρέπει να είναι η συμμετοχή και η συλλογικότητα ώστε να αποτραπεί αυτό το κλίμα που υπάρχει. Για ένα καλύτερο αύριο, για εμάς και τα παιδιά μας…
Το να υπηρετείς έναν δήμο , μια Περιφέρεια, μια χώρα προϋποθέτει κι έναν αλτρουισμό. Ποιο θα ήταν το ιδανικό όραμά σου; Το ιδανικό θα είναι η συνεργασία όλων των φορέων και όλων των εκλεγμένων στην αυτοδιοίκηση σε κάθε περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας με κοινή στόχευση και γνώμονα το καλό της περιοχής μας. Ένα πολύ θετικό στοιχείο είναι πως υπάρχει η διάθεση της προσφοράς από τους ανθρώπους που ασχολούνται με τα κοινά, ενώ αντίθετα το αρνητικό κομμάτι είναι πως υπάρχει δυσκολία στην συνεργασία, κάτι που πρέπει να αλλάξει.
Υπάρχουν προϋποθέσεις για την τουρι-
Έχουμε οι Δυτικομακεδόνες τουριστική συνείδηση και τουριστική παιδεία; Η τουριστική παιδεία διαμορφώνεται και εξελίσσεται συνεχώς. Πιστεύω ότι το κλίμα είναι ιδιαίτερα θετικό, οι άνθρωποι της περιοχής είναι φιλόξενοι και οι επισκέπτες μένουν ικανοποιημένοι από τις υπηρεσίες που τους παρέχουν οι επαγγελματίες τόσο στα ξενοδοχεία, όσο και στα εστιατόρια, τα καφέ και τους υπόλοιπους
προορισμό; Με στόχο την ανάπτυξη βασικών υποδομών, ψηφιακών διαδρομών και όχι μόνο στον τομέα του τουρισμού, της γαστρονομίας, της αξιοποίησης του φυσικού πλούτου της Δυτικής Μακεδονίας πορεύεται για το 2018 η Εταιρεία Τουρισμού. Η Εταιρεία έχει ξεκινήσει ένα κύκλο επαφών στις περιφερειακές ενότητες της Δυτικής Μακεδονίας με τους επιχειρηματίες τουρισμού, τους Δήμους, τους συλλόγους αλλά και όλους τους εμπλεκόμενους με τον τουρισμό φορείς ώστε με συγκεκριμένες προτάσεις και δράσεις να προχωρήσουμε στην ανάπτυξη του τουρισμού που είναι ο πυλώνας ανάπτυξης της Δυτικής Μακεδονίας. Ο τουρισμός αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την περιοχή. Πρέπει να αξιοποιήσουμε όλα τα δεδομένα που έχουμε με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο ώστε να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Άλλωστε έχουμε το παράδειγμα της μεγάλης προσέλευ-
Η ανάδειξη των λιμνών, των ποταμών, των ιστορικών μας μνημείων, των εξαιρετικών κρασιών και πιστοποιημένων προϊόντων στη γαστρονομία, ο κλάδος της γούνας και ο θρησκευτικός τουρισμός εντάσσονται στον σχεδιασμό του Υπουργείου Τουρισμού για το «Έτος Τουρισμού 2018-Ελλάδα-Ρωσία»
εύκολα σε εμάς. Η προώθηση θα γίνει επίσης σε Αθήνα και Κύπρο ώστε το αμέσως επόμενο διάστημα να ξεκινήσει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα τουριστικής προβολής της Δυτικής Μακεδονίας όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Το επόμενο διάστημα αμέσως μετά το Πάσχα, η Εταιρεία Τουρισμού θα συμμετέχει σε έκθεση στην Κύπρο, μετά τις επαφές που έχουν γίνει και με συγκεκριμένο πλαίσιο δράσεων. Πρόκειται για μια συνεργασία στην οποία θα προωθηθούν οι σχολικές εκδρομές αλλά και οι εκδρομές για την τρίτη ηλικία σε μια αμφίδρομη σχέση της Περιφέρειας μας με την Κύπρο.
Ποιος πιστεύεις πως είναι ο προωθητικός παράγοντας που θα δράσει εσωτερικά για την κινητοποίηση όλων των τοπικών δυνάμεων και εξωτερικά για την προσέλκυση ζήτησης η οποία θα δομήσει σταδιακά τον τουριστικό
σης κατά την διάρκεια των πολιτιστικών μας γεγονότων χιλιάδων επισκεπτών που κατακλύζουν την περιοχή. Η ανάδειξη των λιμνών, των ποταμών, των ιστορικών μας μνημείων, των εξαιρετικών κρασιών και πιστοποιημένων προϊόντων στη γαστρονομία, ο κλάδος της γούνας και ο θρησκευτικός τουρισμός εντάσσονται στον σχεδιασμό του Υπουργείου Τουρισμού για το «Έτος Τουρισμού 2018-Ελλάδα-Ρωσία» όπου συμμετέχει και η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
TOGETHER 25
To Σωματείο Κρεοπωλών Κοζάνης Αρχάγγελος Μιχαήλ σας εύχεται Καλό Πάσχα....
Eπιλέγουμε ντόπια κρέατα, στηρίζουμε την αγορά μας
Ποιότητα & εντοπιότητα
TOGETHER 26
Εταιρεία Τουρισμού Δυτικής Μακεδονίας | Καστοριά | Διοικητήριο 52100 | Τ. 24673 50 229
Το Πάσχα στην Δυτική Μακεδονία Ήθη έθιμα και παραδόσεις
Τ
ο Πάσχα, η μεγάλη αυτή γιορτή της Χριστιανοσύνης, γιορτάζεται με ξεχωριστό τρόπο σε κάθε γωνιά της χώρας και ιδιαίτερα σε ορισμένες περιοχές αναβιώνουν ήθη κι έθιμα που δίνουν ένα ιδιαίτερο «χρώμα» στην εορταστική αυτή περίοδο. Στην Δυτική Μακεδονία ξεχωρίζουν ήθη έθιμα και παραδόσεις που χάνονται στον χρόνο. Οι «Λαζαρίνες» στην περιοχή του Τσαρτσαμπά, η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Εσταυρωμένου στο Δρυόβουνο στο Δήμο Βοίου,το «Κάψιμο του Ιούδα», και η Ανάσταση στον νεκροταφείο του Αγίου Γεωργίου στην πόλη της Κοζάνης, οι «Αυγομαχίες», ο «Χορός της Ρόκας» στην Γαλατινή, το «Δίπλωμα του χορού» στην Μηλιά είναι ορισμένες μόνο από τις παραδόσεις που συνεχίζονται σε πόλεις και χωριά στην ευρύτερη περιοχή.
Έθιμα της Μεγάλης Εβδομάδας στη Σιάτιστα
Το βάψιμο των αυγών κυριαρχεί στη χριστιανική παράδοση για τη Μεγάλη Πέμπτη, όμως το χαρακτηριστικό της Σιάτιστας είναι οι περδίκες. Όπως αναφέρει ο λαογράφος και τέως διευθυντής της Μανουσείου Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Σιάτιστας Γιώργος Μπόντας, τα παλαιότερα χρόνια αλλά ακόμη και σήμερα, νεαρά κορίτσια έφτιαχναν και φτιάχνουν τις περδίκες. ρίχνοντας κερί στα αυγά για να δημιουργήσουν σχέδια, όπως πουλιά, λουλούδια, παραστάσεις που το αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό. Ακολουθεί το τύλιγμά τους σε τούλι και η βαφή με τα υπόλοιπα κόκκινα αυγά, ενώ όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία το κερί απομακρύνεται με ζεστό λάδι και μένει πάνω στο κόκκινο αυγό ένα λευκό σχέδιο. Τη Μεγάλη Παρασκευή, ημέρα μεγάλου πένθους, στο παρελθόν οι νοικοκυρές δεν σκούπιζαν, δεν μαγείρευαν
και δεν έστρωναν το τραπέζι, παρά μόνο έτρωγαν σκορδάρι, ένα μείγμα από σκόρδο, ξύδι και νερό. Ακόμη και σήμερα, γυναίκες ψάλλουν το γνωστό μοιρολόι της Παναγίας: Στον Επιτάφιο ξεχωρίζουν δύο ακόμη έθιμα της Σιάτιστας που δεν συναντώνται σε καμία άλλη περιοχή της Ελλάδας. «Οι νεοαρραβωνιασμένες κοπέλες φορούν τα καλά τους, στολίζονται και περνούν από τον Επιτάφιο για να πάρουν κάτι από τη χάρη του και φυσικά την ευλογία. Επίσης, η παράδοση επιβάλλει στους νεοαρραβωνιασμένους την ανταλλαγή δώρων. Η αρραβωνιασμένη κοπέλα στέλνει στην πεθερά της για την Πασχαλιά γλυκά, αυγά, τσουρέκια και δώρα ενώ το αρραβωνιασμένο παλικάρι στέλνει στα πεθερικά του αρνί βαμμένο κόκκινο, στολισμένο με λουλούδια και πορτοκάλια στα κέρατα, τσουρέκι, γλυκά και μια άσπρη λαμπάδα» όπως χαρακτηριστικά περιγράφει ο κ. Μπόντας.
Ανάσταση στο νεκροταφείο
Οι κάτοικοι της Κοζάνης κάνουν Αν ά σ τ α σ η
στο νεκροταφείο του Αγίου Γεωργίου. Συγκεντρώνονται γύρω από το μνήμα του νεκρού τους και με αναμμένη τη λαμπάδα περιμένουν το «Χριστός Ανέστη», ενώ δεν ξεχνούν να αφήσουν ένα κόκκινο αυγό στο μνήμα για να «χορτάσει» το χαμένο μέλος της οικογένειας.
Το κάψιμο του Ιούδα
Τα τοπικά έθιμα περιλαμβάνουν και το κάψιμο του ομοιώματος του Ιούδα, που αναβιώνει στην περιοχή του Δήμου Σερβίων και σ’άλλα μέρη το Μεγάλο Σάββατο, ενώ η κορύφωση του Θείου Δράματος ολοκληρώνεται με τη χαρμόσυνη είδηση της Ανάστασης του Κυρίου.
Οι συμβολισμοί του κόκκινου αυγού
Σε ό,τι αφορά τους συμβολισμούς του αυγού, ο λαογράφος και τέως διευθυντής της Μανουσείου Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Σιάτιστας Γιώργος Μπόντας εξηγεί ότι το βρασμένο αυγό συμβολίζει τον θανατωμένο Χριστό, που με τοτσού-
γκρισμα κατά την Ανάσταση ανασταίνεται και μας γεμίζει με ελπίδα για νέα ζωή, πιο χαρούμενη και ευτυχισμένη. «Το τσόφλι συμβολίζει τον τάφο του Κυρίου και το σπάσιμό του το άνοιγμα του τάφου, την παραμέριση της πέτρας που το σκεπάζει και την έξοδο του Χριστού. Το αυγό προσφέρεται εύκολα, είναι τόσο μικρό και δίνει τόσα πολλά, μεταφέρει παντού την αγάπη, τη θυσία, την Ανάσταση, την ενότητα, τη θύμηση, την ανθρωπιά. Ένα αυγό φυλάσσεται με ευλάβεια στο εικονοστάσι για να προστατεύει το σπίτι μέχρι της Αναλήψεως. Τότε, στα μπαλκόνια ή στα παράθυρα των σπιτιών κρεμούν κόκκινα μαντήλια που συμβολίζουν τη λαμπρότητα της άνοιξης και την ανοιχτωσιά των αποχρώσεων της φύσης», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Μπόντας. Για το κόκκινο χρώμα του πασχαλινού αυγού, επισημαίνει πως παραπέμπει στους προχριστιανικούς θανάτους θεών, το αίμα του εβραϊκού προβάτου και το αίμα του χριστού. Έδωσε, μάλιστα, την ονομασία του και στη Μεγάλη Πέμπτη, η οποία στη Δυτική Μακεδονία ονομάζεται επίσης και «Κόκκινη Πέμπτη» ή «Κόκκινη Πέφτη». Πολλοί λένε, άλλωστε, ότι τα αυγά θα πρέπει να βαφτούν κόκκινα πριν από τη Θεία Λειτουργία για να είναι γερά, αλλιώς θα σπάζουν εύκολα.
TOGETHER 27
Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, το Ελληνικό Πάσχα έχει ιδιαίτερο παραδοσιακό χρώμα και χαρακτηριστική αίσθηση. Έχει τη δική του σφραγίδα, αξία και ποικιλία που έχει τις ρίζες του σε παραδόσεις αιώνων. Κάθε περιοχή της Ελλάδα γιορτάζει την ημέρα του Πάσχα, αναβιώνοντας ήθη και έθιμα αλλά και παραδόσεις, βγαλμένα όλα από τα βάθη του χρόνου. Είναι ήθη και έθιμα που για αιώνες είναι βαθιά ριζωμένα στις ψυχές των Ελλήνων.
TOGETHER 28
Πάσχα στο Βόιο Μεγάλη Παρασκευή στο Δρυόβουνο Βοϊου: Αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Κυρίου
Μία από τις πιο κατανυκτικές τελετές που λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα, το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής, στο Δρυόβουνο του Δήμου Βοϊου Κοζάνης. Η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Εσταυρωμένου» γίνεται με ιδιαίτερα ευλαβική κατάνυξη την ημέρα κορύφωσης των Παθών του Ιησού Χριστού με πλήθος κόσμου να παρακολουθεί με κατάνυξη την αποκαθήλωση του Κυρίου. Έξω από το χωριό και σε έναν λόφο βρίσκεται κτισμένη η Εκκλησία που είναι αφιερωμένη στο Άγιο Λογγίνος τον εκατόνταρχο ο οποίος ήταν ο στρατιώτης που φίλαγε το Σώμα του Εσταυρωμένου Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού και ήταν αυτός που μετά από όλα τα Θαυμαστά γεγονότα που ακολούθησαν της Σταυρώσεως ομολόγησε την Θεότητα του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού. Ο λόφος στον οποίο βρίσκεται κτισμένη η Εκκλησία του Αγίου Λογγίνου ονομάζεται «Γολγοθάς’’ και μέσα στο προαύλιο της Εκκλησίας βρίσκονται τοποθετημένοι τρις μεγάλη Σταυροί όπου την Μεγάλη Παρασκευή το πρωί Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Σισανίου Και Σιατίστης τελεί την αναπαράσταση της αποκαθηλώσεως του Σώματος του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού όπως έγινε από τον Ιωσήφ τον από Αριμαθαίας αμέσως μετά τον Θάνατο του Χριστού πάνω στον Σταυρό αυτήν την ημέρα πλήθος ευλαβών Ιερέων και πιστών προσκυνητών μαζί με το Σεβασμιότατο έρχονται εδώ σε αυτόν τον λόφο για να τελέσουν αυτήν την Ιερή Ακολουθία.
Η πομπή με επικεφαλής τον μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης πραγματοποιείται μετά την ανάγνωση των Μεγάλων Ωρών, ξεκινά από την εκκλησία του χωριού (Αγ. Μηνά) για τον ονομαζόμενο λόφο του «Γολγοθά». Τα εμβατήρια ηχούν πένθιμα και κάνουν όλους τους πιστούς να μετέχουν στην τελετή. Σιγά-σιγά η πομπή κατευθύνεται προς τον περίβολο του Ναού (Αγ. Λογγίνου), εκεί όπου υπάρχουν οι σταυροί με τα «σώματα του Ιησού και των δύο ληστών» που σταυρώθηκαν μαζί του. Ο μητροπολίτης τυλίγει σε λευκό σεντόνι το Σώμα του Ιησού και κατεβάζοντάς το από τον Σταυρό οι Κοπέλες, που συμβολίζουν τις μυροφόρες γυναίκες, ραίνουν το Σώμα του Χριστού με λουλούδια. Μετά την αποκαθήλωση κλήρος και λα-
Πηγαίνοντας στο Σταυρωμένο Χριστό κρατούσαν στο χέρι και ένα δεματάκι γκουρέτζδις. Ήταν κίτρινα αγριολούλουδα που έβγαιναν συνήθως στα δασωμένα βουνά, στη Βέλλια και στα Γιούρτια. Τα παιδιά πήγαιναν εκεί μια-δυο μέρες νωρίτερα και τα μάζευαν. Θεωρούνταν ιερό καθήκον να πάνε ένα-δυο κλωνάρια από τα λουλούδια αυτά στο Χριστό ός μεταφέρουν το Σώμα του Χριστού στην εκκλησία για να το προσκυνήσουν όλοι οι πιστοί. Η τελετή αυτή έχει καθιερωθεί από τον ιερέα Στέφανο Τσαντίρη, το 1977 .
Φτιάχνοντας περδίκες στο Μικρόκαστρο Βοΐου
Ένα από τα πιο διαδεδομένα έθιμα του Πάσχα είναι το βάψιμο των αυγών τη Μεγάλη Πέμπτη. Το αυγό συμβολίζει τον τάφο του Χριστού που ήταν ερμητικά κλειστός - όπως το περίβλημα του αυγού
-, αλλά έκρυβε μέσα του τη «Ζωή», αφού από αυτόν βγήκε ο Χριστός και αναστήθηκε! Πώς ακριβώς όμως, καταλήγουμε στην επιλογή του κόκκινου χρώματος, δεν είναι ξεκάθαρο. Οι εξηγήσεις που υπάρχουν, είναι πολλές. Μία από τις πιο αποδεκτές είναι πως το κόκκινο συμβολίζει το αίμα και τη θυσία του Ιησού. Οι άλλες ερμηνείες, έχουν πρωταγωνίστριές τους, τρεις γυναίκες : Την Παναγία, τη Μαγδαληνή και μία δύσπιστη ανώνυμη γυναίκα. Η Περδίκες όπως λέγοντα τα χρωματιστά αυγά φτιάχνονται αποκλειστικά στην Περιοχή μας αλλά και σε όλη την Δυτική Μακεδονία με έναν ιδιαίτερο τρόπο.
Τα μανάρια
Για το Πάσχα πολλοί έπαιρναν ένα αρνί στο σπίτι από νωρίτερα και το είχαν μανάρι. Αυτό ήταν φροντίδα και συντροφιά του παιδιού. Θα το έβγαζε πρωί-πρωί στα νοχτάδια και τις άκρες των χωραφιών να βοσκήσει, το μάθαινε ν’ ακολουθάει και να μη ξεφεύγει, δίνοντάς του από καμιά μπουκιά ψωμί. Ήταν περήφανο και όμορφο• είχε δύο γυριστά κέρατα, ένα κόκκινο σταυρό
Οι γκουρέτζδις
Όμορφες στιγμές χάριζε στις ψυχές των παιδιών η Μεγάλη Παρασκευή. Από το πρωί της πένθιμης ημέρας με τις μητέρες και τα μεγαλύτερα αδέλφια πήγαιναν να προσκυνήσουν το Χριστό. Φορούσαν την καλή φορεσιά που τους είχε πάρει ο πατέρας για το Πάσχα, τα καινούργια άσπρα πάνινα παπούτσια και το καινούριο άσπρο πουκάμισο με το γιακά έξω από το σακάκι. Η γιαγιά τους έλεγε ότι ούτε παίζουν, ούτε γελούν εκείνη την ημέρα. Ούτε τραπέζι στρώνονταν στο σπίτι. Ο καθένας έτρωγε μόνος λίγες ελιές, λίγο χαλβά, φασόλια αλάδωτα, τουρσί κ.λπ. Πηγαίνοντας στο Σταυρωμένο Χριστό κρατούσαν στο χέρι και ένα δεματάκι γκουρέτζδις. Ήταν κίτρινα αγριολούλουδα που έβγαιναν συνήθως στα δασωμένα βουνά, στη Βέλλια και στα Γιούρτια. Τα παιδιά πήγαιναν εκεί μια-δυο μέρες νωρίτερα και τα μάζευαν. Θεωρούνταν ιερό καθήκον να πάνε ένα-δυο κλωνάρια από τα λουλούδια αυτά στο Χριστό. Ήταν παλιά παράδοση, έτσι έκαναν όλα τα παιδιά από τα περασμένα χρόνια και το ίδιο έπρεπε να συνεχίσουν κι αυτά. Όσα παιδιά δεν είχαν μαζέψει πολλά τέτοια λουλούδια, έπαιρναν από τις γλάστρες του σπιτιού μερικά και ανάμεσα έβαζαν και ένα-δύο κλωνάρια από γκουρέτζδις. Το δεματάκι που κρατούσαν τα παιδιά το έβαζαν στα πόδια του Χριστού, προσκυνούσαν και περνούσαν κάτω από τον επιτάφιο τα μπάκα. Το βράδυ, μαζί με τ’ άλλα παιδιά του χωριού, κοντά στο ψαλτήρι και με τη σύνοψη του επιτάφιου στα χέρια, έψαλλαν τα εγκώμια. Όταν έφερναν το Χριστό γύρω από την εκκλησία ακολουθούσαν μαζί με τους μεγάλους, από θρησκευτικό καθήκον και από περιέργεια. Την άλλη μέρα, Μεγάλο Σάββατο, οι γκουρέτζδις και τ’ άλλα λουλούδια του επιτάφιου, ήταν, κατά το έθιμο, σκορπισμένα κάτω στο δάπεδο της εκκλησίας. Γενικά τα παιδιά ήταν πάντα πρόθυμα να βοηθούν στην εκκλησία. Πήγαιναν και ντύνονταν παπαδάκια κι έπαιρναν τα εξαπτέρυγα. Βοηθούσαν τον παπά να γυρνάει στο χωριό κρατώντας το κακάβι, κατά τον Αη-Γιώργη και τις άλλες γιορτές, βοηθούσαν ακόμη και στα τρουβάδια με
τις λειτουργιές. Μερικοί ήταν μόνιμοι στα μανάλια (μανουάλια) στην εκκλησία και πληρώνονταν μισή δραχμή από το παγκάρι. Εδώ είχε πέραση και το “μέσο”. Συνήθως τα παιδιά που ήταν συγγενείς του παπά, των ψαλτάδων, της επιστάτριας της εκκλησίας, ήταν μόνιμα στα μανάλια. Προτιμούνταν όχι μόνο στις λειτουργίες αλλά και στις κηδείες γιατί εκεί έπεφτε δίφραγκο η αμοιβή. Πάντως τη Μεγάλη Εβδομάδα μαζεύονταν όλα τα παιδιά και εκεί άλλα με το σήμαντρο, άλλα με τις καμπάνες, άλλα με τα μανάλια, ζούσαν με την προσμονή των χαρμόσυνων ημερών της Ανάστασης και του Πάσχα.
νωση και γλέντι ιδίως μετά από έναν μακρύ χειμώνα.
Του Αη-Γιώργη
Ανάσταση και Πάσχα στην Γαλατινή
Πριν τα μεσάνυχτα, μέσα στο γλυκό ύπνο η μητέρα ξυπνούσε τα παιδιά. Όλα χαρούμενα φορούσαν τα καλά τα ρούχα. Συνήθως για το Πάσχα, ο πατέρας τα έπαιρνε ένα ρετσινάτο κοστουμάκι και ένα ζευγάρι πάνινα παπούτσια άσπρα. Κρατούσαν στο χέρι το κερένιο καλαθάκι, που ήταν καμωμένο από κερί και βαμβακερό σχοινί, και μέσα στην τσέπη την αυγοκούλικα (αυγό πασχαλινό άσπρο με κόκκινες σταγόνες, ψημένο στη χόβολη του φούρνου) και περδίκες. Ορισμένοι είχαν κι ένα αυγό για τις ψυχές. Η περδίκα ήταν στολισμένη με λουλούδια και σταυρούς και τις ζωγραφιές έκαναν με το κοντύλι (ένα ξυλαράκι με συρμάτινη ακίδα και μελισσοκέρι). Πρώτα το ζωγράφιζαν κι ύστερα το έβραζαν με μπογιά κι έμεναν τ’ αχνάρια. Όλες οι οικογένειες κατηφόριζαν προς την Αγία Παρασκευή. Η εκκλησία γεμάτη. Ερχόταν στην Ανάσταση κι εκείνοι που όλο το χρόνο έμεναν στο βουνό, στα πρόβατα. Όλοι με τα καλά τους. Με το “Δεύτε λάβετε φως” ορμούσαν τα παληκάρια του χωριού στην αγιόθυρα μπροστά με τις μεγάλες λαμπάδες, ποιό να πρωτοπάρει το Άγιο Φως. Αυτός που το έπαιρνε πρώτος, διέσχιζε το εκκλησίασμα μεταφέροντας το φως και σε λίγο έλαμπε όλη η εκκλησία. Σιγά-σιγά έβγαιναν έξω στο νάρθηκα. Ο παπάς έψαλλε το “Χριστός Ανέστη” και τα παιδιά άρχιζαν να τσουγκρίζουν τις περδίκες και τις αυγοκούλικες. Σε λίγο έμπαιναν μέσα ο παπάς, οι ψάλτες, τα εξαπτέρυγα και η εικόνα της Ανάστασης. Συνεχίζονταν η μελωδική ψαλμωδία και μετά όλοι έφευγαν κρατώντας αναμμένη τη λαμπάδα για να πάει το φως στο καντήλι του σπιτιού. Οι οικογένειες καθώς συναντιούνταν άλλαζαν ευχές: “Χριστός ανέστη, χρόνια πολλά”. Όταν έφταναν στο σπίτι έκαναν με την κάπνα της λαμπάδας σταυρό στο επάνω μέρος της πόρτας. Τα παιδιά φιλούσαν το χέρι του πατέρα και της μάνας και κάθονταν στο τραπέζι. Έτρωγαν τη μαγειρίτσα και κανένα κομμάτι βραστό αρνί, με ευχαρίστηση ύστερα από τη μακρόχρονη νηστεία. Όταν ξημέρωνε, άρχιζε ο τριήμερος εορτασμός του Πάσχα. Εορτασμός που παρόμοιος δεν γινόταν πουθενά σ’ όλη την περιοχή. Όλο το χωριό μαζευόταν στην Πάδη, τον μεγάλο ανοιχτό χώρο που βρίσκεται ανάμεσα στις δύο συνοικίες του χωριού. Εκεί χόρευαν σε ξεχωριστούς χορούς οι άνδρες και οι νέοι, με ψητά σουβλισμένα και με τα ιβγιλιά, ή τα γραμμόφωνα. Πιο πέρα οι γυναίκες και οι νέες κοπέλες σε διπλούς χορούς. Τα παιδιά εκεί ανάμεσα στους ψιλικατζήδες αγόραζαν κουφέτα, ζαχαράτα, μπιμπλιά κι έτρεχαν μέσα στους χορούς των ανδρών και των γυναικών παίζοντας κυνηγητό. Τα πιο μεγάλα παιδιά έπαιζαν ξεχωριστά παιχνίδια πιο πέρα: το σκλαβάκι, τα σκαμνάκια, το παχύ το κριάς, τον τορά. Την Κυριακή του Πάσχα, συνήθιζαν επίσης να πηγαίνουν κόκκινα αυγά στο νεκροταφείο, στους τάφους προσφιλών προσώπων. Το ξεφάντωμα και το γλέντι κρατούσαν τρεις μέρες. Τη Δεύτερη μέρα του Πάσχα, ο εκκλησιασμός γινόταν στο εξωκκλήσι του Αγίου Γεωργίου ή του Προφ. Ηλία, κα-
Ο Χορός της Ρόκας γινόταν κατά τη δύση του ηλίου και εξέφραζε την ανάγκη των γυναικών του χωριού να εκφράσουν τις χαρές και τις λύπες τους, την θρησκευτική τους πίστη, την αγάπη στην οικογένειά τους, γενικά τα βιώματά τους και τέλος γιατί όχι, την φιλέορτη διάθεσή τους. Το έθιμο του Χορού της Ρόκας ήταν και εκτόνωση και γλέντι ιδίως μετά από έναν μακρύ χειμώνα
τά περίπτωση, και την Τρίτη στην Αγία Τριάδα. Εκεί μετά τη θεία λειτουργία γίνονταν αγωνίσματα: το ρίξιμο της πέτρας (λιθοβολία), το πήδημα (άλμα απλούν) και το ρίξιμο στις τρεις (άλμα τριπλούν).
Ο χορός της Ρόκας
Το απόγευμα της Τρίτης του Πάσχα χόρευαν οι γυναίκες του χωριού τη “Ρόκα’’. Οι δύο συνοικίες έπιαναν χωριστό χορό και μπροστά πήγαινε μια γριά με τη ρόκα. Αυτός ο χορός ήταν το κλείσιμό του τριήμερου εορτασμού. Μαζί με τα αγωνίσματα στην Αγία Τριάδα (όπου, όταν τ’ άλλα αγωνίσματα ως έθιμα ατόνησαν, διατηρήθηκε η συνήθεια “ν’ αρρίχνουντι τσ’ τρεις”), ο χορός της ρόκας ήταν το μόνο, ίσως, έθιμο της Γαλατινής, που διατηρήθηκε από τα παλιά χρόνια ως σήμερα, χωρίς διακοπή. Σήμερα τα δύο αυτά έθιμα (αγώνες και ρόκα) γίνονται πια συστηματικά, οργανωμένα και με πανηγυρικό χαρακτήρα. Ειδικότερα στο έθιμο της ρόκας, προστέθηκε κατά τη μεταπολεμική περίοδο, η συνήθεια να γίνεται κι ένας χορός από άντρες, εφήβους και νέες κοπέλες και να προηγείται ένας νεαρός με κοντάρι και την ελληνική σημαία. Η συνήθεια αυτή είχε ήδη αρχίσει μετά την απελευθέρωση του 1912, αλλά γενικεύτηκε μετά το 1950. Ο Χορός της Ρόκας γινόταν κατά τη δύση του ηλίου και εξέφραζε την ανάγκη των γυναικών του χωριού να εκφράσουν τις χαρές και τις λύπες τους, την θρησκευτική τους πίστη, την αγάπη στην οικογένειά τους, γενικά τα βιώματά τους και τέλος γιατί όχι, την φιλέορτη διάθεσή τους. Το έθιμο του Χορού της Ρόκας ήταν και εκτό-
Την ημέρα του Αγίου Γεωργίου όλο το χωριό σε ατελείωτη σειρά και από τους δύο μαχαλάδες ανέβαινε στο εξωκκλήσι του Αη-Γιώργη που βρίσκεται στη Ράχη, στο νοτιοανατολικό άκρο του χωριού. Το εξωκλήσι έκτισε και δώρισε στο χωριό ο γέρο-Πισνίκας που ήταν καλός κτίστης και καλός αγιογράφος. Τα παιδιά ανέβαιναν στη Ράχη μαζί με τους γονείς τους κρατώντας την πασχαλινή λαμπάδα και το κόκκινο αυγό. Από κει επάνω το θέαμα ήταν ωραίο. Η βόρεια συνοικία φαίνονταν ολόκληρη με την εκκλησία, τα σχολεία, την πλατεία, το γραφείο της Κοινότητας. Επίσης ολόκληρος ο κάμπος της Γαλατινής, τα λειβάδια, η Τρανή η Μπάρα. Μετά τη λειτουργία οι παρέες ξεκινούσαν τις επισκέψεις. Ο παπάς, μ’ ένα παιδί για βοηθό του, γυρνούσε τους Γιώργηδες και διάβαζε το ύψωμα. Όλη η οικογένεια μαζευόταν κάτω από το καντήλι και ο παπάς έλεγε τα ονόματα της οικογένειας. Όπου δε τα θυμόταν όλα τον βοηθούσε η μητέρα. Στο τέλος φιλούσαν όλοι το χέρι και έπαιρναν αντίδερο. Το γκιβέτσι στη γάστρα, με το αρνί με το ρύζι και τα φρέσκα κρεμμυδάκια γίνεται με ιδιαίτερη φροντίδα εκείνη την ημέρα και το κανάτι θα ‘χει κρασί από την καινούργια βαρέλα που ανοίγεται, κατά την παράδοση, την ημέρα του Αη-Γιώργη. Την ίδια μέρα τελειώνει για τους κτηνοτρόφους το χειμερινό εξάμηνο κι αρχίζει το θερινό. Οι νοικοκυραίοι που έχουν λίγα πρόβατα, τα βαρούν στα κοπάδια των κτηνοτρόφων που τώρα καταρτίζουν τα θερινά κοπάδια τους και ρογιάζουν νέους τζιουμπάνους. Επίσης βάζουν και γελαδαραίους για τις τρεις αγέλες των μεγάλων ζώων, στο παζάρι, στην κεντρική πλατεία, σε ζωηρή συζήτηση και με παρουσία όλων. Οι τρεις γελαδαραίοι είναι: ένας για τον χιργκιλέ, δηλαδή το κοπάδι που αποτελούσαν τα άλογα, οι φοράδες και τα μουλάρια, άλλος για τα στείρα που ήταν τα δαμάλια, τα βόδια και οι δαμάλες και Τρίτος για το κοπάδι που τόλεγαν τα γελάδια και περιλάμβανε τις γαλακτοφόρες αγελάδες και τα υποζύγια που χρησιμοποιούσαν στις δουλειές τους οι άνθρωποι (γαϊδούρια, βόδια για όργωμα κ.λπ.). Τον Αη-Γιώργη, μέχρι πρόσφατα ακόμα, συνήθιζαν οι γυναίκες να ντύνονται με τις τοπικές παραδοσιακές στολές, που παλιότερα αποκλειστικά τις φορούσαν. Την ίδια μέρα, τέλος, τα αρραβωνιασμένα ζευγάρια παράχωναν το κόκκινο αυγό στο χωράφι. Η συνήθεια αυτή αποτελούσε και μια πρώτης τάξεως πρόφαση για να βρεθούν τα ζευγάρια, που επρόκειτο να συζήσουν, αλλά που ακόμα δεν μπορούσαν, σύμφωνα με τα έθιμα να συναντιούνται όποτε και όπως ήθελαν. Το αυγό που θα παραχώνονταν το έβαφαν μόνο του, ξεχωριστά. Έβαζαν σε μια πήλινη σουπέρα (τη λεγόμενη μσούρα) να μουσκέψει ένα ξυλαράκι από μπακάμι, το μπακάμι τόπαιρναν από το μπακάλη σε πακέτα από ξυλαράκια, όπως το δαδί. Μέσα στη σουπέρα έβαζαν ένα αυγό κι ύστερα το έβραζαν μόνο του και το παράχωναν στο χωράφι για να γίνουν μπερεκέτια τα σιτάρια και να μην τ’ αδράξει ο λίβας, που ήταν μεγάλος κίνδυνος για τα σπαρτά, καθώς ο θερισμός στη Γαλατινή αργούσε, γινόταν στο τέλος Ιουλίου. Όταν ο αρραβωνιασμένος νέος έλειπε, στο στρατό ή στην ξενιτειά, τότε έπρεπε ανυπερθέτως να πάει μόνη της η κοπέλα για να παραχώσει τ’ αυγό στο χωράφι. Επίσης ο Άγιος Γεώργιος τιμάτε σε πολλές Ενορίες στο Βόιο, όπως στην Νεάπολη,που γίνεται και η Λιτανεία,στον Πεντάλοφο,και την Κορυφή Βοΐου,και σε άλλα χωριά του Βοΐου,που η Εκκλησίες του είναι αφιερωμένες στον Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο.
TOGETHER 29
στη ράχη ζωγραφισμένο με άλικη μπογιά και στο λαιμό ένα μικρό κυπρί ή μπίλα ή πλιακανάρι. Ήταν καλοταϊσμένο γιατί στο σπίτι έτρωγε και πίτυρα. Πολλές φορές έκανε τρελά παιχνίδια και πηδήματα ευχαριστημένο από τη ζωή του και τη συντροφιά του παιδιού. Η οικογένεια το έπαιρνε και στο χωράφι και εκείνο ακολουθούσε πιστά, πότε περπατώντας και πότε τρέχοντας και σταματώντας απότομα. Πάντως, όταν το κακομάθαιναν να επιτίθεται με την προσταγή “ντασςςς…’’ γινόταν επικίνδυνο για τα μικρά παιδιά. Ωρμούσε επάνω και χτυπούσε μετωπικά με τα κέρατα. Άλλες φορές τα παιδιά έβαζαν τα μανάρια δυο-δυο να μπορκιαστούν με τα κέρατα και τότε ο αγώνας ήταν σκληρός. Έφταναν μέχρι αίματος. Πολλοί έκοβαν τα κέρατα, όταν ήταν επικίνδυνο, με το πριόνι, αλλά προσεκτικά. Όταν το έσφαζαν, το μανάρι έφτανε ως δεκαοχτώ οκάδες, πράγμα σπάνιο για αρνί της ελεύθερης βοσκής. Όποιος δεν είχε μανάρι για το Πάσχα πήγαινε τη Μεγάλη Παρασκευή ή τη Μεγάλη Πέμπτη στο χασάπη και έπαιρνε ένα ολόκληρο αρνί σφαγμένο. Ο χασάπης το έφερνε στο σπίτι κρατώντας το κατωκέφαλα και έλεγε την ευχή: “καλοέξοδο και καλή Ανάσταση”. Η νοικοκυρά το κρεμούσε στο κατώι και άρχιζε να πλένει τα έντερα για τη μαγειρίτσα και να κόβει κομμάτια για το γκιβέτσι της Πασχαλιάς. Μανάρι δεν ανάτρεφαν μόνο για το Πάσχα, αλλά και όταν τύχαινε το καλοκαίρι κανένα για το Δεκαπενταύγουστο ή άλλη γιορτή. Μπορεί να το κρατούσαν και για νταμουζλίκι, όπως έλεγαν, ή να το προόριζαν για κριάρι.
ΟΙ ΛΑΖΑΡΙΝΕΣ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ Ένα εθιμικό δρώμενο που εντάσσεται στον κύκλο των ανοιξιάτικων τελετουργιών του Πάσχα και αναβιώνει κατά το τριήμερο του Λαζάρου – Βαΐων.
TOGETHER 30
Οι «Λαζαρίνες» είναι ένα γυναικείο πασχαλινό έθιμο που το συναντάμε σε όλο το χριστιανισμό της Βαλκανικής και κυρίως στην βόρεια Ελλάδα. Είναι τα κάλαντα των κοριτσιών και αναβιώνει στα χωριά του Τσιαρτσαμπά. Θεωρείται ότι φέρνουν καλοτυχία και προκοπή στα σπίτια που επισκέπτονται και γι΄ αυτό και οι Λαζαρίνες είναι πάντα καλοδεχούμενες . χρονών, κορίτσια ανύπαντρα δηλαδή, σχημάτιζαν παρέες, τα «μπλίκια» (κάθε μπλίκι αποτελούνταν κυρίως από κορίτσια της ίδιας ηλικίας). Το μεσημέρι της Παρασκευής επισκέπτονταν τα μισά σπίτια του χωριού, τον πέρα μαχαλά του χωριού, όπου τραγουδούσαν και χόρευαν (ο στίχος του τραγουδιού προσαρμόζεται κατά περίπτωση στον εκάστοτε επισκεπτόμενο νοικοκύρη). Μόλις τελείωναν τις επισκέψεις στα σπίτια, μαζευόταν στην πλατεία του χωριού όπου έστηναν χορό μόνο τα ανύπαντρα κορίτσια, οι «Λαζαρίνες». Κάθε «μπλίκι» που έφτανε στην πλατεία του χωριού, τοποθετούνταν στην αρχή του χορού τραγουδώντας πρώτα το «Τσιντσιρό» και έπειτα τα υπόλοιπα τραγούδια που ήταν τα ίδια με αυτά του Τρανού χορού της επόμενης μέρας. Όταν έφτανε στην πλατεία ένα νέο «μπλίκι», τα υπόλοιπα «μπλίκια» διέκοπταν το τραγούδι που έλεγαν και τραγουδούσαν ξανά το «Τσιντσιρό». Η σειρά με την οποία τοποθετούνταν οι Λαζαρίνες στο χορό ήταν η εξής: Πρώτα, τα κορίτσια ηλικίας 16-18 χρονών, με νυφιάτικη στολή και φύρτες, τα οποία ήταν σε ηλικία γάμου. Μετά, κορίτσια ηλικίας 1216 χρονών με νυφιάτικη στολή και τις χειροποίητες κεντημένες ποδιές στον αργαλειό. Ακολουθούσαν κορίτσια ηλικίας 10-12 χρονών, με φούστες και φουστάνια και ποδιές διαφόρων χρωμάτων και τέλος κοριτσάκια ηλικίας 6-10 χρονών με τις άσπρες καλοκαιρινές στολές.
Τ
ο έθιμο αναβιώνει σε περισσότερα από 11 χωριά του Δήμου Κοζάνης (Αιανή, Λευκοπηγή, Κρόκος, Άνω Κώμη, Καισαρειά, Κάτω Κώμη, Μεταμόρφωση, Αγία Παρασκευή, Κήπος, και Καρυδίτσα) της ευρύτερης περιοχής Ελίμειας – Αιανής, γνωστή ως «Τσαρτσαμπάς». Αναβιώνει επίσης σε χωριά στην περιοχή του Δήμου Σερβίων Βελβεντού, αλλά και στο Εμπόριο του Δήμο Εορδαίας, με ελάχιστες διαφορές ως προς την προετοιμασία, την έναρξη και την λήξη, τα τραγούδια και την μελωδία τους . Οι Λαζαρίνες είναι καθαρά αρχαιοελληνικό έθιμο και έχει σχέση με την αναγέννηση της φύσης και την ανανέωση της ζωής. Το γεγονός ότι επικρατεί το γυναικείο στοιχείο στο έθιμο έχει σχέση με την γυναικεία γονιμότητα όπου εξισώνεται με την ευκαρπία των αγρών. Η οργάνωση του δρώμενου με την κύρια φροντίδα των πολιτιστικών συλλόγων, συμβάλλει τόσο στη συνέχισή του στη σύγχρονη κοινωνία όσο και στην αρτιότερη παρουσίασή του, όπως κάθε χρόνο τελείται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Μάλιστα ως κομμάτι της άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς του τόπου, γίνονται ενέργειες από τον Δήμο Κοζάνης ώστε να προωθηθεί σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και να ενταχθεί στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς UNESCO. Το έθιμο όπου συμμετέχουν μόνο γυναίκες και κορίτσια έχει μια ολόκληρη τελετουργία και ξεκινά από την Κυριακή της Σταυροπροσκύνησης και κορυφώνεται το Σάββατο του Λαζάρου. Κάθε χρόνο ανήμερα του Λαζάρου οι Λαζαρίνες ντύνονται ευλαβικά με τα προαιώνια στολίδια του πολιτισμού τους καλώντας κάθε επισκέπτη να προϋπαντήσει μαζί τους τον ερχομό της άνοιξης. Η αρχή θα γίνει με την δημιουργία των ομάδων τα «μπλίκια» των κοριτσιών, όπως ονομάζονται. Παλιά το κάθε «μπλίκι» αναλάμβανε φιλοξενήσει σε ένα σπίτι το ονομαζόμενο «κονάκι»,την προετοιμασία του φαγητού που θα έφερναν οι Λαζαρίνες στο συγκεκριμένο που θα είναι μόνο νηστίσιμα. Σήμερα την φιλοξενία των «Λαζαρίνων» αναλαμβάνουν συνήθως οι πολιτιστικοί σύλλογοι που έχουν την οργάνωση και διεκπεραίωση του εθίμου. Την δεύτερη Κυριακή οι Λαζαρίνες συ-
Το Κονάκι
γκεντρώνονται ντυμένες παραδοσιακά , για να δώσουν τον όρκο τους, είναι η «Κυριακή της Αυγόπετσας». Η Αυγόπετσα είναι ένα είδος όρκου που έδιναν οι κοπέλες για να μην μαλώσουν και φοβόντουσαν ότι αν παραβούν τον όρκο θα αρρωστήσουν. Σύμφωνα με το έθιμο και όπως ομολογούν οι Λαζαρίνες παίρνουν μια κεραμίδα όπου πάνω βάζουν ένα αβγό, τσουκνίδες και διάφορα αγριόχορτα, την τοποθετούν πάνω από μια πυροστιά, δηλαδή πάνω σε έναν σιδερένιο τρίποδα, και μια- μια με την σειρά περνάνε από πάνω και λένε τον όρκο, προσέχοντας να μην ακουμπήσουν για να είναι γερές όλο το χρόνο, «ας περάσω κι ας κακιώσω» παράφραση ίσως του «περνάω και ορκίζομαι να μην κακιώσω». Μπαίνουν σε μια σειρά, ξεκινάνε από την μικρότερη και η τελευταία σπάει το αυγό με το πόδι της.Στον χώρο της εκκλησίας θάβουν το σπασμένο αυγό και τις τσουκνίδες και έτσι πιστεύουν πως ξορκίζουν το κακό. Αφού τελειώσουν χαιρετούν τα εικονίσματα χορεύουν και τραγουδούν τοπικά τραγούδια σε αργό ρυθμό. Την τρίτη Κυριακή συγκεντρώνονται και κανονίζουν τις λεπτομέρειες. Είναι η «Κυριακή με το μπλιαγκούρι».Το μπλιαγκούρι ήταν το πλιγούρι που το μαγείρευε η οικοδέσποινα που είχε το κονάκι μαζί με άλλα νηστίσιμα όπως πίτες ,πιλάφι και φασόλια, που θα στρώσουν πάνω στο σ ένα ξύλινο, χαμηλό, στρογγυλό τραπέζι που το είχαν όλα τα σπίτια .
Παραμονή του Λαζάρου
Οι Λαζαρίνες ηλικίας έξι έως δεκαοχτώ
Η Αυγόπετσα είναι ένα είδος όρκου που έδιναν οι κοπέλες για να μην μαλώσουν και φοβόντουσαν ότι αν παραβούν τον όρκο θα αρρωστήσουν. Σύμφωνα με το έθιμο και όπως ομολογούν οι Λαζαρίνες παίρνουν μια κεραμίδα όπου πάνω βάζουν ένα αβγό, τσουκνίδες και διάφορα αγριόχορτα, την τοποθετούν πάνω από μια πυροστιά, δηλαδή πάνω σε έναν σιδερένιο τρίποδα, και μια- μια με την σειρά περνάνε από πάνω και λένε τον όρκο, προσέχοντας να μην ακουμπήσουν για να είναι γερές όλο το χρόνο
Όταν νύχτωνε, τα κορίτσια ηλικίας 10 χρονών και άνω πήγαιναν στο «Κονάκι». Κονάκι, λέγεται το σπίτι όπου θα μείνουν και θα διασκεδάσουν οι Λαζαρίνες από κάθε μπλίκι δύο βραδιές, το βράδυ της παραμονής και το βράδυ του Λαζάρου. Στο Κονάκι οι Λαζαρίνες, διασκέδαζαν με τραγούδι και χορό μέχρι τις πρωινές ώρες. Επίσης, συμμετείχαν και νέοι του χωριού. Το γλέντι τελείωνε στην αυλή του σπιτιού, όπου τραγουδούσαν και χόρευαν το «Φεγγαράκι».
Ανήμερα του Λαζάρου
Τα υπόλοιπα σπίτια του χωριού τα επισκέπτονταν το Σάββατο, ανήμερα του Λαζάρου, από το πρωί μέχρι το απόγευμα. Όταν τελείωναν, συγκεντρώνονταν στην κεντρική πλατεία και έστηναν τον Τρανό χορό. Όπως και την Παρασκευή, κάθε «μπλίκι» που έφτανε στην πλατεία, έμπαινε στην αρχή του χορού και έλεγε το τραγούδι «Τσιντσιρό». Ο Τρανός χορός ήταν το αποκορύφωμα των εκδηλώσεων και λάμβανε χώρα το απόγευμα του Σαββάτου. Στον Τρανό χορό του Σαββάτου μπορούσαν να συμμετέχουν αρραβωνιασμένες και νιόπαντρες. Έμπαιναν στο χορό αφότου όλα τα «μπλίκια» είχαν τραγουδήσει το «Τσιντσιρό».
Ανήμερα των Βαΐων
Ανήμερα των Βαΐων, μετά την εκκλησία, οι Λαζαρίνες αλλά και μεγάλες σε ηλικία γυναίκες, έστηναν τον Τρανό χορό των Βαΐων, με ιεραρχική σειρά αυτή τη φορά. Μπροστά έμπαιναν οι γυναίκες μεγάλης ηλικίας, ακολουθούσαν οι νιόπαντρες, με σειρά ημερομηνίας γάμου, μετά οι αρραβωνιασμένες και τέλος, κατά ηλικία, τα κορίτσια.
Το Ταφικό Έθιμο στο Πρωτοχώρι Κοζάνης Μια μέρα Αγάπης και Νοσταλγίας
«Συναντάμε τα έθιμα για πρώτη φορά στην κούνια μας και αποχωριζόμαστε από αυτά στον τάφο». ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΥΘΥΜΙΑ ΚΑΤΣΟΓΙΑΝΝΟΥ-ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ (ΈΦΗ ΠΟΡΤΟΡΑΖ) ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ
Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα μόλις η Θεία Λειτουργία τελειώσει, πλήθος κόσμου φτάνει στα κοιμητήρια για να μεταφέρουν το Αναστάσιμο μήνυμα στους δικούς τους ανθρώπους που έχουν φύγει από τη ζωή
Ο ιερέας ψάλλει το τρισάγιο, οι νοικοκυρές προσφέρουν γλυκά και άλλα εδέσματα και ακούγεται απ’ όλους η ευχή «σχωρεμένος να εν’». Φίλοι και συγγενείς μιλούν για τον νεκρό φέρνοντας στο μυαλό τους όλα όσα πέρασαν μαζί και είναι σαν να ο ίδιος να βρίσκεται εκεί ανάμεσά τους. Αν ο εκλιπών αγαπούσε το τραγούδι οι φίλοι του τραγουδούσαν πάνω από τον τάφο με τη συνοδεία της λύρας. Σίγουρα κάποιος που δεν έχει σχέση με την Ποντιακή παράδοση ίσως θεωρήσει το έθιμο μακάβριο, αλλά αυτή η μέρα για εμάς είναι μέρα Ανάστασης. Κάθε χρονιά οι Πρωτοχωρίτες από όλα τα μέρη της Ελλάδας είναι πιστοί στο ραντεβού τους για να τιμήσουν τους δικούς τους νεκρούς. Τα μικρά παιδιά τρέχουν χαρούμενα πάνω κάτω παρακολουθώντας με ενδιαφέρον τις αυγομαχίες των μεγα-
λύτερων που πάνω στην ένταση γίνονται οι ίδιοι παιδιά. Οι ευχές, οι χειραψίες, τα χαμόγελα δίνουν και παίρνουν, και τίποτα δεν θυμίζει θλίψη αλλά αυτό το ξέρουν μόνο οι καρδιές και τα δάκρυα που κρύβονται καλά. Ο καθένας μπορεί να καταλάβει πως για εμάς δεν είναι απλά ένα έθιμο αλλά τρόπος ζωής, είναι μια γλυκιά νοσταλγία για όσους έχουν φύγει από κοντά μας αλλά πάντα θα είναι στην καρδιά μας και στη σκέψη μας. Εμείς οι Πόντιοι πάντα ήμασταν εξοικειωμένοι με το θάνατο. Τον κάναμε στίχο την πιο δύσκολη στιγμή και τον τραγουδήσαμε στις μαύρες σελίδες της ιστορίας μας. Όπως χαρακτηριστικά λέει ο Ρόμπερτ Ίνγκερσολ Έϊτκεν «Συναντάμε τα έθιμα για πρώτη φορά στην κούνια μας και αποχωριζόμαστε από αυτά στον τάφο».
TOGETHER 31
Μ
ύρισε Άνοιξη και η Μεγάλη Εβδομάδα ξεκίνησε, όπως ξεκίνησε η σκέψη και η περισυλλογή των ανθρώπων, περιμένοντας τη μέρα της Αναστάσεως να φέρει το μήνυμα της Ελπίδας. Ένα μήνυμα συνοδοιπόρο όλων όσων έμαθαν να παλεύουν στη ζωή τους. Όλα φαίνονται τόσο γαλήνια ακόμα και τα προβλήματα φαντάζουν ασήμαντα στο μεγαλείο της μεγαλύτερης γιορτής των Ορθοδόξων Χριστιανών που είναι πλούσια σε λαογραφικές εκδηλώσεις. Ένα από τα ήθη και έθιμα των Ποντίων είναι το ταφικό έθιμο που λαμβάνει χώρα τη δεύτερη μέρα του Πάσχα φανερώνοντας την πίστη στη χριστιανική αντίληψη για την ανάσταση των νεκρών καθώς και το μεγάλο σεβασμό και την τιμή γι’ αυτούς. Το έθιμο έχει τις ρίζες του στους αρχαίους χρόνους και συγκεκριμένα σχετίζεται από τα αρχαία ταφικά έθιμα με τα Ανθεστήρια και την ημέρα των Χυτρών στα Υδροφόρια όπου ρίχνονταν άφθονα υγρά για να πιαστούν από αυτά οι νεκροί και να εισέρθουν πάνω, κρατώντας το νερό σαν σχοινί. Την ημέρα αυτή τάϊζαν τους νεκρούς ρίχνοντας μέσα από τη χύτρα (τρύπα στη γη) υγρές ποικίλες προσφορές περιμένοντας να ανταποδώσουν αυτή τη μεγάλη πανσπερμία στο πολλαπλάσιο. Αξίζει να σημειωθεί πως το έθιμο αυτό των Ελλήνων του Πόντου συναντάται σε Αττική λευκή λήκυθο που χρονολογείται στο 440 π.Χ., όπου απεικονίζεται μια επίσκεψη σε τάφο (νεαρή γυναίκα καταθέτει στον τάφο νεαρού άνδρα κάνιστρο με προσφορές. Στο Πρωτοχώρι Κοζάνης οι Έλληνες του Πόντου συνεχίζουν τη μακραίωνη παράδοση τιμώντας τους νεκρούς τους. Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα μόλις η Θεία Λειτουργία τελειώσει, πλήθος κόσμου φτάνει στα κοιμητήρια για να μεταφέρουν το Αναστάσιμο μήνυμα στους δικούς τους ανθρώπους που έχουν φύγει από τη ζωή.
«Η ΖΩH ΜΕΤA ΤΗΝ ΦΥΛΑΚH» Μια κουβέντα με έναν πρώην Φυλακισμένο τον Σ.Π. για τις συνθήκες μέσα και έξω από τη φυλακή αλλά και την πραγματικότητα της επανένταξης στην Ελλάδα του 2018.
TOGETHER 32
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
Η
ελευθερία είναι, για έναν άνθρωπο, η δυνατότητά του να δρα κατά βούληση. Η καθολική ελευθερία, με τα σημερινά δεδομένα, είναι το σωρευτικό αποτέλεσμα της ατομικής, της κοινωνικής και της πολιτικής ελευθερίας, καθώς και των εσωτερικών ελευθεριών. Υπάρχουν άνθρωποι όμως που στερούνται την ελευθερία τους αφού με αυτήν πλήρωσαν το αδίκημα που διέπραξαν και βρέθηκαν μέσα στις φυλακές. Κουβεντιάσαμε με έναν πρώην κρατούμενο και τον ρωτήσαμε όλα όσα μας απασχολούν, μας προβληματίζουν και μας ανησυχούν για τους έγκλειστους, για τις συνθήκες που επικρατούν μέσα στις φυλακές, για το υπάρχον σωφρονιστικό σύστημα αλλά και για την επανένταξη τους στην ελληνική πραγματικότητα. Μια ενδιαφέρουσα κουβέντα που πάντα θέλαμε να κάνουμε. Eιλικρινής, αφοπλιστική και ωμή απαντά
στα ερωτήματα που ταλανίζουν όχι μόνο τον καθένα μας αλλά μια ολόκληρη κοινωνία. Ο Σ.Π. μοιράστηκε μαζί μας χωρίς φόβο και πάθος την δική του εμπειρία μέσα στη φυλακή και είχε να πει πολλά. Είναι μια από τις πολυτιμότερες και σπανιότερες στιγμές που φωλιάζει ένα φως μέσα στην ψυχή σου, αξιολογείς τη ζωή αλλιώτικα και ξυπνά η ανάγκη να γίνεσαι καλύτερος… να γίνεσαι πιο Άνθρωπος!
ήταν 12χρόνια…3,5 χρόνια στη φυλακή και 3,5 χρόνια εργασία. Ο χρόνος μέσα στη φυλακή είναι διαφορετικός απ’ότι είναι έξω. Κάθε δευτερόλεπτο μπορεί να φέρει πράγματα και καταστάσεις που μπορεί να είναι επώδυνες, δεν ξέρεις το επόμενο δευτερόλεπτο τι πρόκειται να σου συμβεί. Για τέτοιες καταστάσεις μιλάμε…
Πως βρεθήκατε μέσα στην φυλακή; Πόσο χρονικό διάστημα ήσασταν έγκλειστος;
Εγώ ήμουν μέσα για μεταφορά ναρκωτικών, βρέθηκα σε μια πολύ δύσκολη στιγμή της ζωής μου. Η αγανάκτηση με ώθησε να κάνω αυτήν την παράβαση, αυτή την βλακεία. Γιατί ήταν βλακεία, ανοησία. Όταν δεν βρίσκεις λύσεις, νιώθεις αδύναμος να προστατέψεις ανθρώπους και καταστάσεις… Δεν ξεπερνούσα εύκολα τα προβλήματα μου αφού δεν είχα δουλειά, δεν είχα λεφτά, είχα όμως υποχρεώσεις να τρέχουν και μια οικογένεια σε προτεραιότητα αλ-
Είναι πολύ εύκολο να βρεθεί κάποιος μέσα στη φυλακή! Όλοι λίγο πολύ παρανομούμε… Γνώρισα μέσα φυλακή ανθρώπους που δεν είχαν σχέση με την παραβατικότητα. Εννοώ πως δεν είχαν καμία σχέση με φόνους, ληστείες, βιασμούς και ναρκωτικά. Ήταν μέσα για χρέη. Εγώ ήμουν 3,5 χρόνια έγκλειστος, η ποινή μου βέβαια
Ποιο αδίκημα έχετε διαπράξει, φυσικά αν επιθυμείτε μας απαντάτε;
Ο χρόνος μέσα στη φυλακή είναι διαφορετικός απ’ότι είναι έξω. Κάθε δευτερόλεπτο μπορεί να φέρει πράγματα και καταστάσεις που μπορεί να είναι επώδυνες, δεν ξέρεις το επόμενο δευτερόλεπτο τι πρόκειται να σου συμβεί. Για τέτοιες καταστάσεις μιλάμε… λά και τόσα άλλα που έπρεπε να διευθετηθούν.
Θέλετε να μας περιγράψετε τις συνθήκες που επικρατούν μέσα στην φυλακή; Προφυλακίστηκα στο κατάστημα Φ.Γ., ένα δύσκολο κατάστημα που ήταν υψίστης ασφάλειας, αλλά τώρα είναι ηθών. Ήταν δύσκολα. Υπήρχαν κατάδικοι, οι οποίοι είχαν διαπράξει σοβαρότατα αδικήματα και ήταν δύσκολο για κάποιον που έμπαινε για πρώτη φορά στη φυλακή και με ένα ελαφρύτερο σχετικά αδίκημα να συνυπάρξει με όλους. Βέβαια, παίζει ρόλο σε ποιο σωφρονιστικό κατάστημα βρίσκεσαι από άποψη οργάνωσης, διοίκησης αλλά και από τα πρόσωπα που το πλαισιώνουν. Είναι ένα «μαγαζί γωνία» που βγάζει πολλά λεφτά και μαύρα. Και οι κρατούμενοι αλλά και οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι βγάζουν λεφτά. Ακόμα και μέσα στην φυλακή, αν έχεις χρήματα περνάς καλύτερα. Μπορείς να πάρεις άδεια ευκολότερα, να αποκτήσεις κινητό τηλέφωνο (κρυφά), να προμηθευτείς ναρκωτικά, φαγητό, να έχεις προστασία, τηλεόραση ακόμη την άνεσή σου στο κελί, δηλαδή να μην επιτραπεί να προστεθούν παραπάνω άτομα στο κελί σου. Όταν γίνεσαι παλιός μέσα στη φυλακή ζητάνε την προστασία σου και μάλιστα επί πληρωμή. Τους δικαιολογώ γιατί αν είσαι καινούργιος φοβάσαι, παρόλο που μου το ζήτησαν δεν χρηματίστηκα γι’αυτό. Θεωρούσα δεδομένο πως αν κάποιος χρειαζόταν βοήθεια, θα την έδινα. Έτσι, είναι ο χα-
ρακτήρας μου.
Πως περνάει η ώρα στο κελί; Περιγράψτε μας μια καθημερινή μέρα στην φυλακή. Ξυπνάς το πρωί αλλά δεν έχεις χρόνους, αν δεν έχεις ασχολία μέσα στη φυλακή περνάς το χρόνο με καφέ και τσιγάρο. Μπορεί κάποιος να κοιμάται όλη μέρα, να βλέπει τηλεόραση, να παίρνει τα χάπια του και να κοιμάται περισσότερο… Εγώ δούλευα, ξυπνούσα 5μιση η ώρα το πρωί και πήγαινα στα μαγειρεία. Γυρνούσα το μεσημέρι, λίγο ύπνο, λίγο φαγητό, μετά το απόγευμα πάλι στα μαγειρεία και κατά τις 6μιση - 7 η ώρα επέστρεφα στο θάλαμο. Λίγη τηλεόραση, μετά έκανα μπάνιο, κοιμόμουν και πάλι από την αρχή. Η επόμενη μέρα ίδια. Υπήρχαν κελιά που χωρούσαν έξι έως εφτά άτομα, άλλα πάλι είχαν τρία άτομα και αλλά περισσότερους από εφτά. Την περίοδο που βρισκόμουν μέσα το κατάστημα Φ.Γ. έπρεπε να είχε τετρακόσια εβδομήντα άτομα ενώ εμείς ήμασταν εφτακόσιοι. Καταλαβαίνετε τις συνθήκες που επικρατούσαν. Η συμβίωση ήταν δύσκολη, το φαγητό δεν ήταν καλό, ο κόσμος ήταν πολύς, ανάμεσα του Πακιστανοί, Αφγανοί και τόσοι αλλοεθνείς που ήταν φυσικό να μην μπορέσουμε να συμβιώσουμε ομαλά.
Ποιος είναι ο ρόλος των σωφρονιστικών υπαλλήλων μέσα στην φυλακή; Ο ρόλος των σωφρονιστικών υπαλλήλων, έχει να κάνει με τον άνθρωπο και κατά πόσο συνειδητοποιημένος είναι με τον ρόλο του. Οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι επιτρέπουν να μπαίνουν ναρκωτικά μέσα στις φυλακές. Αν κάνουν σωστά την δουλειά τους, οι κρατούμενοι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα εκεί μέσα. Τους «ακινητοποιούν» κατά κάποιο τρόπο. Φυσικά υπάρχουν και αυτοί που κάνουν καλά την δουλειά τους και το καθήκον τους. Εάν ανατρέξετε στο ιντερνέτ θα διαπιστώσετε και εσείς ότι δυο σωφρονιστικοί υπάλληλοι συνελήφθησαν, ο ένας γιατί χρηματιζόταν για άδειες και μεταθέσεις και ο άλλος γιατί μετέφερε ναρκωτικά. Είναι φύσει αδύνατο ένας κρατούμενος ή ένας σωφρονιστικός να βγει έξω, να επιστρέψει και να κρύψει κάτι μπαίνοντας. Υπάρχουν τέτοια μηχανήματα ελέγχου, όμοια με αυτών των δικαστηρίων και των αεροδρομίων, τέτοιο διαθέτει και το σωφρονιστικό κατάστημα. Όταν κάποιος λοιπόν, θα βγει έξω και έπειτα θα μπει μέσα στο κατάστημα μεταφέροντας κάτι, σημαίνει πως είναι κανονισμένο να γίνει. Όλοι το γνωρίζουν αυτό.
Φοβηθήκατε ποτέ ακόμη και για την ίδια σας τη ζωή; Συμπλοκές συνέβαιναν πολύ συχνά. Κάθε μέρα φοβάσαι για τη ζωή σου. Μπορεί να κυλά ήρεμα η μέρα σου και να γίνει ξαφνικά ένα μπαμ! Δεν σου κρύβω πως έχω αναγκαστεί να μαχαιρώσω και να χτυπήσω για να προστατεύσω τον εαυτό μου. Είναι άγρια εκεί μέσα. Τα περισσότερα καταστήματα είναι δύσκολα, όσο πιο πολλοί τόσο πιο δύσκολα.
Τηρούνται οι βασικοί κανόνες υγιεινής; Υπάρχει επαρκής φαρμακοιατρική περίθαλψη; Η φαρμακοιατρική περίθαλψη είναι σχετική. Αν για παράδειγμα πονέσει το μάτι σου θα σου δώσουν, ένα παυσίπονο. Κατά την γνώμη μου θα έπρεπε να μας κάνουν και εμβόλια, κάτι το οποίο δεν συνέβη. Παρόλαυτα, προσέχουν να μην
TOGETHER 34
«Η ΖΩH ΜΕΤA ΤΗΝ ΦΥΛΑΚH»
πεθάνει κάνεις γιατί υφίστανται κυρώσεις. Όπως προανέφερα όμως, κάποιος ο οποίος έχει χρήματα σαφέστατα θα έχει και την ανάλογη προσοχή. Σε κάθε θάλαμο (με γνώμονα το κατάστημα Φ.Γ) έχει μια τουαλέτα, μια λεκάνη με απορρυπαντικά που πλένεις τα ρούχα σου και ένα πλυντήριο, το οποίο μια φορά την εβδομάδα μπορείς να το χρησιμοποιήσεις, αφού πρώτα πληρώσεις τον κρατούμενο που είναι «υπεύθυνος» για αυτό. Αν όχι χρήματα, ένα μικρό δωράκι π.χ. «τσιγάρα». Έαν λάβεις υπόψιν σου ότι κάθε πτέρυγα έχει εκατό άτομα αντιλαμβάνεσαι πως θα πρέπει κανείς να περιμένει αρκετά για να πλύνει τα ρούχα του. Εγώ προτιμούσα να τα πλένω μόνος μου. Κατά την άποψη μου, εκείνο το κατάστημα που καταβάλει σημαντική προσπάθεια και τηρεί τους κανόνες όχι μονάχα υγιεινής αλλά γενικότερα τους κανόνες που αφορούν την εύρυθμη λειτουργία ενός σωφρονιστικού καταστήματος, είναι το κατάστημα της Θήβας. Εκεί ένιωθα χρήσιμος, δούλεψα περισσότερο με τον εαυτό μου. Έχεις την αίσθηση ότι ζεις σε κατασκήνωση εν συγκρίσει με το κατάστημα του Φ.Γ. Όταν πήγα έκανα 2 μέρες να συνειδητοποιήσω ότι λειτουργούσε έτσι, δηλαδή ανθρώπινα.
Υπάρχει, ισχύει ο περιβόητος νόμος της φυλακής; Εννοείται πως υπάρχει! Χωρίς αυτόν δεν επιβιώνεις. Έαν δεν τον μάθεις και δεν τον τηρήσεις, δεν μπορείς να επιβιώσεις. Παλαιότερα τουλάχιστον, τώρα είναι λίγο διαφορετικά τα πράγματα. Θεωρώ πως ο νομός της φυλακής δεν έχει την ίδια ισχύ. Χαριτολογώντας έγινε «παιδική χαρά». Όταν όμως ίσχυε υπήρχε ηρεμία, υπήρχε ισορροπία. Προσπαθούσαν να μην σκοτώσουν τους παιδεραστές και τους βιαστές γιατί ήθελαν να τους τιμωρήσουν. Δεν δικαιούται κανένας άνθρωπος να φέρεται έτσι σε έναν αδύναμο, συγκεκριμένα σε μια γυναίκα ή σε ένα παιδί. Ακόμα και ο χειρότερος εγκληματίας τιμωρεί «δίκαια».
Τι θα θέλατε να αλλάξει άμεσα στο
Η φαρμακοιατρική περίθαλψη είναι σχετική. Αν για παράδειγμα πονέσει το μάτι σου θα σου δώσουν, ένα παυσίπονο. Κατά την γνώμη μου θα έπρεπε να μας κάνουν και εμβόλια, κάτι το οποίο δεν συνέβη. Παρόλαυτα, προσέχουν να μην πεθάνει κάνεις γιατί υφίστανται κυρώσεις. υπάρχον σωφρονιστικό σύστημα; Το ψαρί από το κεφάλι βρωμάει! Η κοινωνία συντηρεί ένα τέτοιο σωφρονιστικό σύστημα γιατί βγάζει πολλά λεφτά. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσα. Λεφτά που δεν κυκλοφορούν έξω. Είχα φίλο κρατούμενο που έβγαζε τριανταπέντε χιλιάδες ευρώ τον μηνά από στοιχήματα, άλλοι έβγαζαν τεράστια ποσά από την διακίνηση ναρκωτικών που έκαναν. Γνώρισα τέσσερις κρατούμενους που τους «πιάσανε» να έχουν στην κατοχή τους ναρκωτικά και όπλα και σε τρεις μήνες αποφυλακιστήκαν. Πως σας φαίνεται αυτό; Σε τρεις μήνες οι πρώτοι και σε έξι οι άλλοι δυο. Πληρώσανε περίπου εκατό χιλιάδες ευρώ, δεν είναι υπέρογκο ποσό αν υπολογίσεις ότι κατά της διάρκεια της μέρας μπορούσαν να «βγάλουν» ακόμα και μέσα από την φυλακή μέχρι και διακόσιες χιλιάδες ευρώ. Πιστεύω πως ο εγκλεισμός δεν βοηθάει, είναι ο χειρότερος τρόπος για να εκτίσει κανείς την ποινή του. Δεν θα γίνεις καλύτερος μέσα στην φυλακή. Όταν θα ξαναβγεί κάποιος θα κάνει χειρότερα γιατί θα έχει γίνει ακόμη πιο αντιδραστικός απ’ότι ήταν. Στα σαράντα πέντε
μου χρόνια έκανα μεταφορά ναρκωτικών, κάτι μου συνέβη, κάτι δεν πήγε καλά, μέσα γινόμουν όμως πιο εκδικητικός. Κάποια στιγμή σκέφτηκα τι θα μπορούσα να κάνω, πώς θα μπορούσα να το παλέψω. Πως θα μπορούσα να διαχειριστώ την κατάσταση στην οποία βρισκόμουν. Ο συγκρατούμενος μου, με ενημέρωσε για το κατάστημα της Θήβας. Έτσι πήγα, ομολογώ να πω πως εκεί γινόταν δουλειά, μιλούσα καθημερινά με ψυχολόγους που με βοήθησαν πολύ. Παίρνεις τις αποφάσεις σου και προχωράς. Δεν γεννιέται ο άνθρωπος κακός γίνεται κατά διάρκεια της ζωής του. Ένας από τους καλυτέρους μου φίλους είναι ληστής , θέλω να κρατήσω επαφές αλλά δεν γίνεται. Ξέρω πως θα ξαναληστέψει και θα ξαναμπεί στη φυλακή, γιατί εκεί νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια, ο χώρος της φυλακής του φαίνεται οικείος. Του έλεγα είσαι τρελός; Προσπαθούσα να καταλάβω γιατί ήθελε να επιστρέφει μ’αυτον τον τρόπο εκεί. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να αλλαχθεί στο σύστημα είναι οι νομοί. Και να καταδικαστεί για παράδειγμα ένας άνθρωπος τριάντα χρόνια, πάλι ίδιος θα βγει. Επίσης, οι Έλληνες αυτή τη στιγμή αποτελούν μειοψηφία μέσα στις φυλακές ενώ οι αλλοδαποί πλειοψηφία. Αυτή η συμβίωση δεν βοηθά κατά τη γνώμη μου. Ακόμα, οι κρατούμενοι είναι υπεράριθμοι και στοιβαγμένοι. Τι δουλειά έχει ένας άνθρωπος ο οποίος χρωστάει χρήματα να είναι ανάμεσα σε δολοφόνους και σκληρούς εγκληματίες; Δεδομένου ότι οι κρατούμενοι είναι χιλιάδες στις φυλακές, δεν σημαίνει πως είναι όλοι εγκληματίες. Η αλήθεια είναι ωμή, όσο και αν μερικές φορές ενοχλεί.
Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που κάνατε όταν βγήκατε από την φυλακή; Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να πάω στο σπίτι των γονιών μου. Την θυμάμαι χαρακτηριστικά αυτήν την μέρα… Θυμάμαι και πώς μπήκα στη φυλακή αλλά και την στιγμή της απελευθέρωσης μου. Αποβάλλεις ένα τεράστιο βάρος από πάνω σου, ένιωσα όμορφα. Μετά όμως συνειδητοποιείς ότι πρέπει να παλέψεις, να επιβιώσεις. Αποκτάς άλλο άγχος αυτό της επιβίωσης.
Πόσο εύκολη πιστεύετε πως είναι η επανένταξη ενός πρώην κρατούμενου στην ελληνική κοινωνία; Η επανένταξη είναι δύσκολη αλλά έχει να κάνει με το χαρακτήρα του κάθε ανθρώπου. Αυτή τη στιγμή εργάζομαι. Δυσκολεύτηκα όμως, να προσαρμοστώ γιατί γενικά είμαι «κλειστός» άνθρωπος. Να φανταστείς έμπαινα στο αμάξι και έλεγα μην τρέχετε ενώ το αμάξι κινούνταν σιγά και φυσιολογικά.
Βρεθήκατε αντιμέτωπος με την απόρριψη και τον ρατσισμό, υπάρχει ακόμη αυτό που λέμε “στίγμα”; Φρόντισα να μην μάθει κανένας ότι ήμουν στην φυλακή, ήξεραν πέντε άτομα μετρημένα ότι ήμουν μέσα. Δεν ήξεραν οι δικοί μου άνθρωποι. Δεν είχα χρήματα και το πέρασα όλο μονός μου. Είναι η ντροπή, δεν ήθελα να πληγώσω τους δικούς μου ανθρώπους. Έχω δυο μεγάλους γονείς που αν μάθαιναν ότι ήμουν μέσα, θα πέθαιναν. Δεν έμαθαν και δε θα μάθουν ποτέ. Δεν ήθελα να φορτώσω το βάρος των πράξεών μου
σε έναν άλλο άνθρωπο που δεν ευθύνεται για τίποτα, δεν υπήρχε λόγος. Μονός μου το διέπραξα, μονός μου ήθελα να πάρω όλη την ευθύνη. Δεν φορτώνω τα προβλήματα μου στους άλλους. Όσον αφορά το στίγμα, αν θέλεις να προχωρήσεις στη ζωή σου θα πρέπει να το αφήσεις πίσω σου. Και να θέλεις να το ξεχάσεις όμως, σου το θυμίζει η παρουσία σου στο τμήμα μια φορά το μηνά. Στην ουσία η ίδια η κοινωνία σου το υπενθυμίζει. Θέλει μεγάλη υποστήριξη, θέλει δουλειά για να ξεφύγεις από όλο αυτό. Ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί κτλ., γενικά υποστήριξη.
Σήμερα εργάζεστε και έχετε καταφέρει να ενσωματωθείτε στο κοινωνικό σύνολο, γνωρίζει ο εργοδότης σας ότι κάποτε “κάνατε φυλακή”; Εργάζομαι δόξα τω θεώ. Ο εργοδότης μου ξέρει γιατί τυγχάνει να είναι ένας από τους καλύτερους μου φίλους. Ήμουν τυχερός που είχα ανθρώπους να με με στηρίζουν, είμαστε πολλά χρόνια φίλοι και χάρη σ’αυτούς είμαι καλά.
Ο εγκλεισμός σας, σας βοήθησε να δείτε τη ζωή με άλλο μάτι; Γενικότερα, σε τι πιστεύετε ότι βοηθάει; Χειρότερος γίνεσαι εκεί μέσα. Θα πρέπει να το ψάξει κάποιος πολύ καλά για να βελτιωθεί και να σωθεί. Πιστεύω πως ο εγκλεισμός δεν βοηθάει σε τίποτα.
Εντέλει είναι η ελευθερία το πολυτιμότερο αγαθό; Την εκτιμά αλλιώς κάποιος ο οποίος την έχει στερηθεί; Εννοείται. Και εμείς που είμαστε έξω δεν είμαστε ελεύθεροι. Εξαρτιόμαστε από τον τρόπο που λειτουργεί το σύστημα, απλώς μέσα φοβάσαι για την σωματική σου ακεραιότητα. Παλεύεις μέσα, παλεύεις και έξω. Μετά, την εκτίμησα αλλιώς τη ζωή. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Γενικότερα, εξαρτάται από τον άνθρωπο αλλά και ποσό ο ίδιος θέλει να αλλάξει τη ζωή του. Είμαι ο ίδιος αλλά προσεγγίζω τα πράγματα αλλιώς. Δεν τα παίρνω τοις μετρητοίς πια. Άλλες φορές είμαι ευαίσθητος άλλες όχι. Αυτή τη στιγμή μπορώ να σκοτώσω άνθρωπο ενώ πριν δεν μπορούσα. Είναι απόρροια όλων αυτών των καταστάσεων που έχω περάσει.
Αν μπορούσατε να γυρίσετε τον χρόνο πίσω τι θα αλλάζατε; Δεν θα ξανάμπαινα φυλακή. Θα άλλαζα τα πράγματα πολύ πριν τη σύλληψη μου. Δεν θα τα άφηνα να φτάσουν ως εδώ. Μια στιγμή όμως, μπορεί να σου αλλάξει ολόκληρη τη ζωή. Όταν ένας άνθρωπος διαπράττει ένα αδίκημα και τιμωρηθεί, έπειτα θα πρέπει να του «δώσεις» να καταλάβει ότι έκανε λάθος. Μετά θα πρέπει να δουλέψει, να νιώσει παραγωγικός, να προσφέρει, να πάει σχολείο, να συνεργαστεί, να ανοιχτεί στον ψυχολόγο… Όταν φτάσεις στο σημείο να καταλάβεις το λάθος σου, τότε κάπου έχεις φτάσει.
Κάνετε όνειρα για το μέλλον; Ότι βρέξει ας κατεβάσει, το καλό είναι ότι έχουμε την υγεία μας, την δουλίτσα μας και λέμε δόξα τω θεώ. Κάνεις όνειρα και μέσα και έξω από τη φυλακή, τα όνειρα είναι ελπίδα. Να μας έχει ο θεός καλά, αυτό μόνο. Είναι γλυκιά η ζωή…
ΤΣΙΩΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ & ΣΙΑ Από το 1976 ξεκίνησε την αλλαντοποίηση νιώθοντας και προλαβαίνοντας τις προτιμήσεις του καταναλωτή από τότε έως και σήμερα. Η εταιρεία Τσιώνη δραστηριοποιείται στην παραγωγή και την εμπορία αλλαντικών, κέντρο των εργασιών της εταιρείας είναι το ιδιόκτητο εργοστάσιο της που βρίσκεται στο 2ο χιλ. Κοζάνης Καρυδίτσας . Τα αλλαντικά Τσιώνη είναι από μόνα τους μια ολόκληρη ιστορία, συνώνυμη με τα αλλαντικά στην περιοχή και όχι μόνο. Εμείς ξεχωρίσαμε και σας προτείνουμε το Σκορδάτο παραδοσιακό σαλάμι, το καραμαλίδικο λουκάνικο με σκόρδο και κύμινο αλλά και το πρασάτο λουκάνικο.
TOGETHER 35
ΤΣΙΩΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ & ΣΙΑ Εργοστάσιο Αλλαντικών-2ο χιλ. Κοζάνης Καρυδίτσας Πρατήριο-Πλατεία Λασσάνη 19 Τ. 24610 37507
Το Πρότυπο Παθολογικό Ιατρείο Δημητρίου Γ. Μακρίδη ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Φεβρουάριο του 2017 με στόχο να προσφέρει υπηρεσίες υγείας υψηλού επιπέδου στο Νομό Γρεβενών. Ο ιατρός κος Δημήτρης Μακρίδης έχοντας ειδικευθεί στο Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, απεκόμισε εμπειρία γνώση και ειδίκευση στην Εσωτερική Παθολογία και στον Σακχαρώδη Διαβήτη. Στο Πρότυπο Παθολογικό Ιατρείο παρακολουθούνται ΣΑΚΧΑΡΟ,ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ,ΥΠΕΡΤΑΣΗ,ΛΙΠΙΔΙΑ,ΑΘΗΡΩΜΑΤΩΣΗ,ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ,ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ, ΑΓΓΕΙΑΚΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ,ΘΡΟΜΒΟΕΜΒΟΛΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ,ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΕΣ,ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΥΤΩΝ.
TOGETHER 36
Θετική Φωνή Δεν χρειάζεται η αφορμή κάποιας παγκόσμιας ημέρας για να καταστεί το ζήτημα της πρόληψης και ενημέρωσης για τον ιό του HIV και των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων επίκαιρο. Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 εμφανίστηκαν τα πρώτα κρούσματα του ιού, τα οποία συνδέθηκαν με τον σεξουαλικό προσανατολισμό των ασθενών. Δεκαετίες αργότερα, η ασθένεια των ομοφυλόφιλων έγινε ασθένεια όλων…. Η «Θετική Φωνή» είναι ένα συλλογικό εγχείρημα των ίδιων των ανθρώπων που ζουν με HIV/AIDS. Δημιουργήθηκε με στόχο την προάσπιση των δικαιωμάτων τους, την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του HIV/AIDS και τον περιορισμό των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεών του στην Ελλάδα. Η Θετική φωνή έχει πάνω από 450 εγγεγραμμένα μέλη, 30 εργαζόμενους και ένα ευρύ δίκτυο που απαριθμεί πάνω 500 ενεργούς εθελοντές σε όλη την Ελλάδα ενώ το 2016 βραβεύτηκε ως ο Ευρωπαίος Πολίτης της Χρονιάς 2016 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η προάσπιση των δικαιωμάτων των οροθετικών ατόμων στην Ελλάδα είναι από τις κύριες του δράσεις ενώ έμφαση δίνεται στην απασχόληση εργαζομένων που ανήκουν σε ευάλωτες στον HIV κοινωνικές ομάδες όπως ομοφυλόφιλοι άντρες, πρώην χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών και τρανς γυναίκες σε μία προσπάθεια ενσωμάτωσης και καταπολέμησης των διακρίσεων. Από το 2009 έχουν παράσχει δωρεάν υπηρεσίες υποστήριξης και ενδυνάμωσης σε πάνω από 5.000 οροθετικά άτομα . Στο πεδίο της πρόληψης, λειτουργούν από το 2012 τα μη κλινικά Κέντρα Πρόληψης «Checkpoint» με δύο σταθερές δομές στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη και με μία κινητή μονάδα, ενώ παρέχουν δωρεάν εξέτασης για HIV, ηπατίτιδες Β και C και σύφιλη, με τη μέθοδο «rapid test». Συνολικά στα Checkpoint έχουν διενεργηθεί πάνω από 80.000 εξετάσεις. Την τελευταία τριετία σχεδόν μία στις τρεις νέες διαγνώσεις HIV στην Ελλάδα έχει καταγραφεί στις
Γιώργος Τσιακαλάκης ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΟΡΟΘΕΤΙΚΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ «Δύσκολα κάποιος άνθρωπος έβγαινε στη δημόσια σφαίρα να πει πως ζει με τον ιό και θέλει να διεκδικήσει τα δικαιώματα του. Το πρώτο ενικό ήταν δύσκολο και αμήχανο με συνέπειες… Το 2009 βρέθηκε μια ομάδα είκοσι ανθρώπων που αποφάσισαν να βγουν μπροστά και να μιλήσουν για την ζωή τους και τα δικαιώματα τους. Αυτή ήταν η στιγμή που βγήκαν και οι νέες θεραπείες που κατέστησαν την πάθηση χρόνια και όχι καταληκτική έτσι και η Θετική φωνή στην Ελλάδα αντανακλά την μετάβαση από τον αγώνα της επιβίωσης στο αγώνα της ποιοτικής διαβίωσης.»
O
υπεύθυνος επικοινωνίας του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή» Γιώργος Τσιακαλάκης μίλησε στο TOGETHER σε μια συνέντευξη εφ΄ όλης της ύλης για το ΗIV, το στοίχημα της σωστής ενημέρωσης, το στίγμα… τον φόβο.
Το «θετική» του ονόματός σας παραπέμπει στην οροθετικότητα, στη φιλοσοφία σας ή και στα δυο; Και στα δυο. Θετική προσέγγιση των προκλήσεων που σχετίζονται με την αντιμετώπιση του ΗΙV. Η φιλοσοφία του Συλλόγου είναι ακριβώς επειδή τα οροθετικά άτομα στην Ελλάδα και διεθνώς έχουν γίνει αποδέκτες στιγματισμού, περιθωριοποίησης εμείς δεν θέλουμε αυτόν τον στιγματισμό να τον αντανακλούμε ή να τον ανταποδίδουμε στην κοινωνία. Αντίθετα θέλουμε να τον μετατρέψουμε σε θετική προσέγγιση, να χτίσουμε γέφυρες και με τον γενικό πληθυσμό, με την πολιτεία, με τις ομάδες που πλήττονται έτσι ώστε να μας κατανοούν καλύτερα και να κατανοούμε και εμείς καλύτερα τους άλλους και να βρούμε κοινό κώδικα επικοινωνίας. Μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούν να απαντηθούν οι προκλήσεις.
Η Ελληνική κοινωνία είναι ευαισθητοποιημένη σε σχέση με τον ιό HIV; Θα απαντήσω συγκριτικά. Προτιμώ να βλέπω το ποτήρι μισό γεμάτο. Τα τελευταία χρόνια ο κόσμος είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένος. Η ευαισθητοποίηση πηγάζει από τη γνώση παρόλα αυτά υπάρχουν και σημαντικά κενά. Όσο η σεξουαλική αγωγή δεν είναι ένα υποχρεωτικό μάθημα στα σχολεία παρά μόνο επαφίεται στα ερεθίσματα που θα ανακαλύψει ο κάθε νέος στο διαδίκτυο, στην οικογένεια, στις παρέες του και σε μη έγκυρες πήγες για να ενημερωθεί για την σεξουαλική του υγεία τόσο θα υπάρχει έλλειμμα ενημέρωσης. Ωστόσο τα νεότερα παιδιά και οι πιο νέες γενιές είναι περισσότερο ενημερωμένες.
To γεγονός πως είμαι φορέας του ιού HIV σημαίνει πως έχω AIDS; Όχι. Το AIDS είναι το τελικό στάδιο για
Σύμφωνα με έρευνες που έγιναν σε παγκόσμιο επίπεδο, όσο πιο έγκαιρα και πιο κοντά στην στιγμή της έκθεσης του στον ιό διαγνωστεί ένα άτομο τόσο καλύτερα για την εξέλιξη της υγείας του. Γι’ αυτό επιμένουμε στην τακτική εξέταση. Κάθε άτομο ανάλογα με την σεξουαλική του συμπεριφορά πρέπει να εξετάζεται κάθε 6 μήνες ή κάθε χρόνο ώστε σε περίπτωση που έχει εκτεθεί στον ιό να ξεκινήσει έγκαιρα αγωγή. Στην Ελλάδα το ποσοστό καθυστερημένης διάγνωσης αγγίζει το 50% των διαγνώσεων. Χαρακτηριστικό της επιτυχίας μας και της ανταπόκρισης του κόσμου είναι πως την τελευταία τριετία 1/3 περιπτώσεις καταγράφεται στις δομές μας. Συνολικά έχουμε διενεργήσει πάνω από 85.000 εξετάσεις.
Η αντιρετροική αγωγή για άτομα που έχουν διαγνωστεί έγκαιρα μπορεί να προσδώσει σε ένα άτομο προσδόκιμο ζωής εφάμιλλο με αυτό του γενικού πληθυσμού κάποιον άνθρωπο που έχει εκτεθεί στον ΗΙV. Το ΑΙDS είναι ένα σύνδρομο. Εκτίθεμαι στον ΗΙV σημαίνει πως από την στιγμή που θα διαγνωστώ με τον ιο πλέον μπορώ να ξεκινήσω αντιρετροική αγωγή η οποία καταστέλλει την αναπαραγωγή του ιού στο αίμα και επομένως μπορώ να συνεχίσω να έχω μια καθημερινότητα όπως κάθε άλλος άνθρωπος με την διαφορά πως πρέπει να παρακολουθούμαι τακτικά από το γιατρό μου και να λαμβάνω καθημερινά την αγωγή μου. Η αντιρετροική αγωγή για άτομα που έχουν διαγνωστεί έγκαιρα μπορεί να προσδώσει σε ένα άτομο προσδόκιμο ζωής εφάμιλλο με αυτό του γενικού πληθυσμού. Αυτό δεν σημαίνει πως ένα οροθετικό άτομο ζει όπως κάθε άλλος άνθρωπος για τον λόγο πως υπάρχουν πολλά θέματα που σχετίζονται με την κοινωνική διάσταση της νόσου. Αυτό που περιέγραψα είναι η ιατρική διάσταση στην οποία η επιστήμη έχει κάνει άλματα. Στην κοινωνική διάσταση της νόσου από την άλλη το στίγμα παραμένει. Ένα οροθετικό άτομο πολύ δύσκολα θα αποκαλύψει την πάθηση του στην οικογένεια του, το φιλικό ή επαγγελματικό περιβάλλον. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν γνωρίζει τι σημαίνει HIV με αποτέλεσμα για πολύ κόσμο ο ιός ΗIV να κουβαλάει στερεότυπα και φαντάσματα προηγούμενων δεκαετιών.
Πιστεύεις πως κάπου χωλαίνει το στοίχημα της σωστής ενημέρωσης του κόσμου σχετικά με τον HIV/AIDS; Η ενημέρωση ξεκινά και από το κομμάτι της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία. Δεν έχουμε την ψευδαίσθηση ότι τα θέματα αυτά μπορούν να επιλυθούν από μέρα σε μέρα ή από χρόνο σε χρόνο. Θα πρέπει να επενδύσουμε πάνω στην σεξουαλική διαπαιδαγώγηση του κόσμου ώστε σιγά σιγά και στην Ελλάδα όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες, το να συζητάμε για την σεξουαλική μας υγεία να μην αποτελεί ταμπού. Από εκεί και πέρα, οι προθέσεις και τα αποτελέσματα των ΜΚΟ και άλλων κρατικών δομών – πρωτοβουλιών είναι πολύ θετικές όμως όλα αυτά αν πραγματοποιούνται σπασμωδικά και μεμονωμένα δεν μπορούν παρά να έχουν μεμονωμένα αποτελέσματα. Θα πρέπει να υπάρξει ένας ευρύτερος συντονισμός από το Υπουργείο Υγείας και το ΚΕΕΛΠΝΟ. Στο πλαίσιο αυτό έχουμε μια θετική εξέλιξη καθώς ξεκινάει στο πρόσεχες διάστημα η εκπόνηση ενός εθνικού στρατηγικού σχεδίου για την αντιμετώπιση του HIV στην Ελλάδα πενταετούς ορίζοντα. Η Θετική φωνή θα συμμετέχει στην επιτροπή με σκοπό το σχέδιο αυτό να έχει μετρήσιμους στόχους, συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και προϋπολογισμό, να περιέχει προβλέψεις τόσο για την ευαισθητοποίηση του κόσμου , την προαγωγή της εξέτασης, όσο και την αποτελεσματική θεραπεία των ομάδων που πλήττονται δυσανάλογα.
Η πρόσβαση των ασθενών στη φαρμακευτική αγωγή παρουσιάζει δυσκολίες; Στα τέλη του 2015 και κλιμακούμενα μέχρι τότε, επί ενάμιση χρόνο είχαμε προβλήματα στην πρόσβαση των οροθετικών ατόμων στην αντιρετροική τους αγωγή. Να ανοίξω μια παρένθεση για να πω ότι κάθε άτομο που διαγιγνώσκεται με ΗΙV ξεκινάει θεραπεία την οποία λαμβάνει δωρεάν από τα φαρμακεία των νοσοκομείων και όχι από τα φαρμακεία της γειτονιάς. Το πρόβλημα αυτό λύθηκε και σταθεροποιήθηκε.
Εκεί που υπάρχει διογκούμενο πρόβλημα είναι η πρόσβαση των οροθετικών ατόμων στις εξετάσεις. Η αντιρετροική αγωγή καταστέλλει την αναπαραγωγή του ωστόσο αυτό θα πρέπει να ελέγχεται με εξετάσεις τακτικά. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο δεν υπάρχουν τα αντιδραστήρια ώστε να γίνει αυτή η εξέταση, έτσι χιλιάδες άτομα στην Ελλάδα ζουν υπό το καθεστώς ανασφάλειας και μαζί τους οι γιατροί που καλούνται να πάρουν αποφάσεις για την εξέλιξη της υγείας τους σε σχέση με τον αν η αντιρετροική αγωγή που λαμβάνουν πετυχαίνει το επιθυμητό αποτέλεσμα ή όχι. Αυτό έχει μια ευρύτερη διάσταση δημόσιας υγείας δεδομένου πως τα οροθετικά άτομα με μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο δεν μπορούν να μεταδώσουν τον ιό σε άλλα άτομα ακόμα.
Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που λες σε έναν νέο οροθετικό σήμερα σχετικά με το στίγμα που πιθανόν να αντιμετωπίσει στην υπόλοιπη του ζωή; Θα του μιλούσα για την επιστημονική τεκμηρίωση πως κάποιος άνθρωπος που ζει με ΗΙV και λαμβάνει αντιρετροική αγωγή έχοντας μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο δεν μπορεί να μεταδώσει τον ιό. Αυτό είναι ένα όχημα με τεράστια δύναμη για την αποστιγματοποίηση των οροθετικών ατόμων. Είναι ένα όχημα που μπορεί να κάνει κάποιο οροθετικό άτομο να βγει από το σκοτάδι του φόβου και της απομόνωσης . Η θεραπεία έχει δύναμη, έτσι λοιπόν πρέπει να αλλάξει η οπτική που ένα οροθετικό άτομο βλέπει τον εαυτό του και η οπτική ενός τρίτου για τα οροθετικά άτομα. Η δύναμη αυτής της γνώσης απαντά σε όλα τα στερεότυπα και τα φαντάσματα των προηγούμενων δεκαετιών.
Πως αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία τα οροθετικά άτομα; Έχει αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν; Γίνονται μικρά βήματα ωστόσο το σημαντικότερο όπλο για την αποστιγματοποίηση, το όπλο για να βλέπουμε τον άλλο όχι ως εχθρό ή απειλή αλλά ως έναν συνάνθρωπο μας είναι η γνώση. Για την γνώση και την διάχυση της πληροφόρησης εργαζόμαστε όλοι μας στην Θετική φωνή. Δεν πρέπει να κουνάμε το δάχτυλο σε κανέναν. Η λογική μας είναι πως ακόμη και για τους ανθρώπους που θα μιλήσουν δημόσια και στιγματιστικά για τα οροθετικά άτομα εμείς προσπαθούμε μέσα από τη συζήτηση να τους κάνουμε συμμάχους μας και να μην τους κρατήσουμε απέναντι ως «εχθρούς». Μόνο μέσα από συμμαχίες μπορούμε να αλλάξουμε την κατάσταση των διακρίσεων, του φόβου για τον άλλο και όλο αυτό δεν πρέπει να το απομονώνουμε γιατί δεν αφορά μόνο τα οροθετικά άτομα αλλά αφορά τα φοβικά ένστικτα. Ο φόβος για τον ξένο, ο φόβος για τον ασθενή, ο φόβος για τον ομοφυλόφιλο έχουν μεγάλη σύνδεση μεταξύ τους .
TOGETHER 37
Πόσο βοηθά η έγκαιρη διάγνωση;
Το 2012 στην Αθήνα και το 2014 στη Θεσσαλονίκη ξεκίνησαν να λειτουργούν , με πρωτοβουλία του συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή» σε συνεργασία με τον σύλλογο Ασθενών Ήπατος Ελλάδας «Προμηθέας», τα κέντρα πρόληψης Checkpoint. Είσαι για ένα γρήγορο; Χρειάζονται μόλις 30 λεπτά για μια συνεδρία στα Checkpoints της Aθήνας και Θεσσαλονίκης για να ενημερωθείς για την πρόληψη του ιού HIV, των ηπατιτίδων, των υπόλοιπων σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων αλλά και των πρακτικών ασφαλέστερου σεξ. Στο τέλος της συνεδρίας πραγματοποιείται η εξέταση με τη μέθοδο rapid test και τα αξιόπιστα αποτελέσματα βγαίνουν σε ένα μόλις λεπτό. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΓΚΟΥΝΤΩΝΗ
νες αίμα από ένα δάχτυλο. Είναι ανώνυμο, δωρεάν και άμεσο, δηλαδή μέσα σε δύο λεπτά έχουμε τα αποτελέσματα, τα οποία είναι κατά 99,7% έγκυρα.
Πόσο συχνά πρέπει κάποιος να εξετάζεται;
TOGETHER 38
Αν το άτομο δεν έχει κάποια επικίνδυνη επαφή και για προληπτικούς λόγους πάντα, όλα τα σεξουαλικώς ενεργά άτομα, καλό είναι να εξετάζονται μια φορά το χρόνο. Σε περίπτωση που ο ωφελούμενος επιθυμεί, μπορούμε να του υπενθυμίσουμε το επόμενο ραντεβού του δίνοντας μας ένα κινητό ή το email του. Να τονιστεί ότι όλες οι διαδικασίες καθώς και οι υπενθυμίσεις γίνονται ατομικά και ανώνυμα.
Ε
θελοντής του Checkpoint Θεσσαλονίκης, Mike Tourist, απάντησε στις ερωτήσεις μας σχετικά με την διαδικασία της εξέτασης και της διάγνωσης αλλά και τις δράσεις των κέντρων πρόληψης.
Αρχικά, τι είναι τα Check Point; Τα Checkpoint είναι κέντρα πρόληψης, ενημέρωσης και δωρεάν εξέτασης για HIV, ηπατίτιδες Β,C και είναι ένα από τα project της Θετικής Φωνής, του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος.
Πως μπορεί να επικοινωνήσει κάποιος μαζί σας, ώστε να εξεταστεί και πόσο χρειάζεται να περιμένει για τα αποτελέσματα;
Mike Tourist
Ο ωφελούμενος μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας είτε μέσω τηλεφώνου, είτε να έρθει στη δομή μας. Όλα τα στοιχεία επικοινωνίας μπορεί να τα βρει στην σελίδα του Checkpoint είτε σε κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Instagram, κλπ) τόσο για το παράρτημα της Θεσσαλονίκης όσο και για της Αθήνας. Επίσης μπορεί να ενημερωθεί και από εξωτερικές δράσεις που έχουμε με διανομή ενημερωτικών εντύπων. Το τεστ είναι rapid test τρίτης γενιάς, δηλαδή με μερικές σταγό-
Παράλληλα με την εξέταση επικεντρώνεστε και στην ενημέρωση του κόσμου που σας επισκέπτεται; Στα άτομα που μας επισκέπτονται, παρέχουμε συμβουλευτική όσον αφορά τον HIV/AIDS και τις Ηπατίτιδες B,C (τρόπους μετάδοσης, προφυλάξεις, κλπ), πριν και κατά τη διάρκεια της εξέτασης έτσι ώστε να υπάρχει πλήρης ενημέρωση και να αποκλειστούν τυχόν ταμπού και στερεοτυπικές αντιλήψεις. Τέλος, στόχος μας είναι να επιλυθούν όλες οι απορίες του ωφελούμενου.
Το στερεότυπο του συσχετισμού του σεξουαλικού προσανατολισμού με τον ιό HIV υφίσταται ακόμα; Καταρχάς να πούμε πώς όλοι οι εργαζόμενοι, τα μέλη και οι εθελοντές του Checkpoint είναι open mind σε θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού διότι όλα ξεκινάν από εκεί. Ο ιός δεν ξεχωρίζει σεξουαλικό προσανατολισμό οπότε σκοπός μας είναι η προσέλκυση ανθρώπων ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού, φύλου και σεξουαλικών προτιμήσεων. Άλλωστε, απροφύλαχτη επαφή μπορεί να έχει ο οποιοσδήποτε με οποιοδήποτε σεξουαλικό προσανατολισμό.
Τι θα λέγατε σε κάποιον που διστάζει να εξεταστεί; Αν ο λόγος που διστάζει ο ωφελούμενος
να εξεταστεί είναι ο τρόπος της εξέτασης τον πληροφορούμε ότι δεν πονάει σχεδόν καθόλου και δεν βλέπει καμία βελόνα. Αν πάλι ανησυχεί για το αποτέλεσμα, του δίνουμε χρόνο να το σκεφτεί παρέχοντας του πληροφορίες σχετικές με τον HIV/ AIDS και της Ηπατίτιδες B,C έτσι ώστε να νιώσει πιο ασφαλής και πως οποιοδήποτε και αν είναι το αποτέλεσμα υπάρχουν φαρμακευτικοί τρόποι αντιμετώπισης, συμβουλευτική και πάνω από όλα ΑΝΩΝΥΜΊΑ.
Τι περιλαμβάνουν οι δράσεις σας; Οι δράσεις μας είναι κυρίως εξωτερικές και περιλαμβάνουν διανομή ενημερωτικού υλικού και προφυλακτικών. Βασικός στόχος των δράσεων μας είναι η ενημέρωση για τη σωστή χρήση προφυλακτικού, την εξέταση καθώς και την αποστιγματοποίηση του HIV. Ο ιός, πλέον, θεωρείται μια χρόνια νόσος που με την έγκαιρη διάγνωση και έναρξη της αγωγής καθιστά το οροθετικό άτομο μη μεταδοτικό, σε λιγότερο από ένα εξάμηνο. Περαιτέρω δράσεις είναι το streetwork το οποίο είναι διανομή ενημερωτικού υλικού και δωρεάν προφυλακτικών σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού όπως είναι οι ΧΕΝ (Χρήστες Ενδοφλέβιων Ναρκωτικών) και οι sex workers επιδιώκοντας τη μείωση βλάβης.
Πως μπορεί κάποιος να γίνει εθελοντής στο Check Point; Για να γίνει κάποιος εθελοντής απλά πρέπει να ακολουθήσει απλά καθημερινά βηματάκια. Αρχικά το άτομο που ενδιαφέρεται να γίνει εθελοντής, πρέπει να στείλει μια αίτηση την οποία θα βρει στην σελίδα μας (mycheckpoint.gr) με κάποια βασικά στοιχεία επικοινωνίας, έτσι ώστε η υπεύθυνη εθελοντών να επικοινωνήσει μαζί του και να κλείσουν ένα ραντεβού για ενημέρωση. Τέλος το βασικότερο βήμα είναι να έχει όρεξη, διάθεση να προσφέρει και ένα μεγάλο χαμόγελο γιατί what matters, που λέμε εμείς οι νεολαίοι, είναι να κάνεις κάτι που αγαπάς και σε κάνει ευτυχισμένο και όταν είναι εθελοντικό έχει διπλή σημασία η προσφορά.
Παράλληλες δράσεις της Θετικής Φωνής • Πρόγραμμα εργασίας στο δρόμο όπου προσεγγίζονται ευάλωτες στον HIV κοινωνικές ομάδες. • Διανομή πάνω από 4.000.000 δωρεάν προφυλακτικά στο γενικό πληθυσμό και σε ευάλωτες στον HIV κοινωνικές ομάδες. • Συμμετοχή με περίπτερα ενημέρωσης στα Φεστιβάλ Υπερηφάνειας και συνεργασία με ΛΟΑΤ οργανώσεις. • Δράσεις μείωσης της βλάβης από τη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών για τους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών. • Επισκέψεις στο νοσοκομείο «Άγιος Παύλος» των Φυλακών Κορυδαλλού και στις γυναικείες φυλακές της Θήβας, όπου βρίσκονται οι οροθετικοί κρατούμενοι της χώρας • Δομή υποστήριξης, ενδυνάμωσης και προαγωγής της πρόληψης για εργαζόμενους και εργαζόμενες στο σεξ «Red Umbrella Athens». • Υλοποίηση του προγράμματος ευαισθητοποίησης των Ρομά για θέματα που σχετίζονται με το HIV/AIDS με εξετάσεις για HIV και ηπατίτιδες σε πάνω από 1.800 ωφελούμενους.
TOGETHER 39
Bakery kaklidis ΚΕΝΤΡΙΚΟ: 11ης Οκτωβρίου 34 Δευτέρα-Σάββατο: 4.30-21.30 & Κυριακή: 4.30-20.00 ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ: Πλ. Λασσάνη 22/Αριστοτέλους 9/Μεγ. Αλεξάνδρου 45 Δευτέρα-Σάββατο: 6.30-15.30
www.kaklidis-bakery.gr
Ένα ταξίδι στον κόσμο της αναπηρίας με το καράβι της Κιβωτού…
TOGETHER 40
Όταν φτάσαμε και αντικρίσαμε την Κιβωτό, η ψυχή αναφώνησε πως γίνονται και θαύματα. Ένα τεράστιο ξύλινο σπίτι και ένα καράβι στην πόρτα της εισόδου έτοιμο να μας καλοδεχτεί για επιβίβαση και να μας ταξιδέψει. 18 χρόνια τώρα στο κατάστρωμα του φιλοξένησε και φιλοξενεί παιδιά, μικρά και μεγάλα και έναν καπετάνιο που αντέχει ακόμα και στον πιο βαρύ κατακλυσμό. Λίγα χιλιόμετρα μακριά από το γκρι της πόλης, λίγα χιλιόμετρα έξω από αυτήν και θαρρείς πως βρίσκεσαι τόσο μακριά σε έναν άλλο τόπο. Σε τόπο μαγικό, ήρεμο και ευλογημένο. Μπαίνοντας μέσα γέμισαν τα μάτια χρώματα πολλά, έντονα, φωτεινά και διαφορετικά σαν τους ανθρώπους που συναντήσαμε εκεί. Σαν να χώρεσεσε ένα σπίτι μια «τεράστια παιδική χαρά», περιπλανηθήκαμε εκεί ανάμεσα στους χώρους του και τους ανακαλύψαμε όλους. Πρώτα τα παιδιά και μετά τους φίλους τους, την ομάδα της Κιβωτού, η παρέα των παιδιών που στέκεται δίπλα τους καθημερινά. Ένα ταξίδι στον κόσμο της αναπηρίας, ένα ταξίδι που θα μας μείνει αξέχαστο αφού κατάφερε κιόλας και μπήκε στην καρδιά μας.Τι λες θα μπεις και εσύ στο καράβι μας; Σαλπάρουμε…
Η
Κιβωτός είναι το πρώτο Κέντρο Αποθεραπείας –Αποκατάστασης, Διημέρευσης και Ημερήσιας Φροντίδας Α.μεΑ. που βρίσκεται στον Άργιλο Κοζάνης και λειτουργεί στην χώρα μας από το 2000. Στόχος της είναι η σφαιρική κάλυψη των αναγκών των παιδιών που λόγω νευροκινητικών βλαβών ή αναπτυξιακών διαταραχών, χρήζουν ειδικής θεραπευτικής παρέμβασης και εκπαίδευσης. Στην Κιβωτό δίνεται σε όλα τα παιδιά η ευκαιρία και το δικαίωμα να απολαμβάνουν τις χαρές της ζωής. Αλήθεια ποιος μπορεί να αφαιρέσει το δικαίωμα στο χαμόγελο; Η παρουσία της κιβωτού είναι η απάντηση. Το πλήρωμα της απαρτίζεται από έναν οδηγό που μεταφέρει τα παιδιά καθημερινά, από Φυσικοθεραπευτές, Φυσιάτρους, Εργοθεραπευτές, Ψυχολόγους, Κοινωνικούς Λειτουργούς, Νοσηλευτές, Βρεφονηπιοκόμους, αλλά και από εθελοντές. Όλοι μαζί, με πυξίδα την αγάπη και το ομαδικό πνεύμα εργάζονται με γνώση και σεβασμό. Η ομάδα αποκατάστασης είναι δίπλα στα παιδιά και στους γονείς τους, ένας κοινός αγώνας, μια έμπρακτη συμπαράσταση, ένα χέρι που κρατά σφιχτά και δεν αφήνεται με τίποτα. Και αφού καθίσαμε στο τζάκι και νιώσαμε σαν στο σπίτι μας, συναντήσαμε την πηγή του καλού, τον Κυριάκο Ηλιάδη τον άνθρωπο που δημιούργησε την Κιβωτό, που πάλεψε παρόλες τις δυσκολίες να την στήσει, αυτόν που έβαλε στον κόσμο της αναπηρίας μια ολόκληρη τοπική κοινωνία
και όχι μόνο. Ο ίδιος χρόνια στον χώρο της αναπηρίας με την ιδιότητα του Παιδιατρικού Φυσιοθεραπευτή, ακούραστος, ικανός και πολυπράγμων οπλισμένος με υπομονή και επιμονή απέδειξε πως το όραμα για να γίνει πραγματικότητα θέλει κόπο, δουλειά και ανθρώπους να πιστεύουν σ’ αυτό. Κάπως έτσι λοιπόν, ξεκίνησε η ιστορία της Κιβωτού…
« Ήταν ένα μεγάλο ξύλινο καράβι»
Στήσαμε τον χώρο με φίλους και συνεργεία. Μαζέψαμε όλη την ξυλεία μέσα σε τρεις ημέρες και αφού δουλέψαμε ασταμάτητα καταφέραμε να τελειώσουμε τον χώρο. Το σπίτι έγινε ξύλινο αφού στην περιοχή είχε υγρασία και το κλίμα ήταν τέτοιο που δεν ήθελα να επιβαρύνω κι άλλο τα παιδιά με αναπνευστικά προβλήματα. Επίσης, το ξύλο έχει άλλη αισθητική είναι πιο ζεστό, ένα σπίτι που τους χωρά όλους. Όλες οι κατασκευές μας είναι χειροποίητες, φτιάχναμε ότι μας έλειπε στο μικρό ξυλουργείο μας. Μετρήσαμε να μην μας ξεφύγει ούτε χιλιοστό και καλέσαμε την επιτροπή,για να πάρουμε άδεια λειτουργίας.Εξαιρετικός χώρος ευρωπαϊκών προτύπων έλεγαν όσοι τον έβλεπαν αλλά επί της ουσίας δεν γινόταν τίποτα, δεν βοηθούσαν. Έπρεπε να εξηγούμε τα απλά, τα λογικά, τα αυτονόητα, να εξηγούμε ότι δεν είναι σχολειό, δεν είναι άσυλο, είναι ένας χώρος φιλοξενίας ΑΜΕΑ. Πολλά προβλήματα προέκυψαν όμως δεν τα παράτησα ποτέ. Διαδικασίες, γραφειοκρατία, υπουργεία. Τελειωμό δεν εί-
Στήσαμε τον χώρο με φίλους και συνεργεία. Μαζέψαμε όλη την ξυλεία μέσα σε τρεις ημέρες και αφού δουλέψαμε ασταμάτητα καταφέραμε να τελειώσουμε τον χώρο. Το σπίτι έγινε ξύλινο αφού στην περιοχή είχε υγρασία και το κλίμα ήταν τέτοιο που δεν ήθελα να επιβαρύνω κι άλλο τα παιδιά με αναπνευστικά προβλήματα
χαν! Μια εμπειρία επώδυνη και χρονοβόρα. Μετά από 7 χρόνια, στις 20 Νοέμβριου του 2000 πήραμε την άδεια λειτουργίας.Ο χώρος είναι η ψυχοθεραπεία μας, αυτός με κράτησε δυνατό. Μπορεί να ερχόταν η μια δυσκολία μετά την άλλη, αλλά συνέβαινε και το ένα θαύμα μετά το άλλο. Η κοινωνία τότε δεν είχε ιδέα για την αναπηρία. Την θεωρούσε ταμπού, οπότε αφενός η στάση αυτή δυσκόλευε τα πράγματα και αφετέρου έκανε το εγχείρημα μας επιτακτική ανάγκη. Αναλαμβάνουμε το παιδί από την στιγμή που γεννιέται και για όσο χρειαστεί. Έρχονται πολλά παιδιά πρόωρα που φεύγουν σε δυο με τρία χρόνια ενώ ένα 5% μένει. Tότε υπήρχε άγνοια, δεν είχαμε στην Ελλάδα εργοθεραπευτές. Δεν γνωρίζαμε τι κάνει ο εργοθεραπευτής ενώ όσοι περνούσαν τότε στις σχολές ήταν επειδή είχαν στην οικογένεια ένα μέλος με αναπηρία. Πιστοποιημένοι θεραπευτές δεν υπήρχαν. Για να πάρεις την ειδίκευση παλαιοτέρα και να γίνεις ειδικευόμενος θεραπευτής το κόστος ήταν υπέρογκο, όμως η αναπηρία χρειάζεταιαπολυτήεξειδίκευση. Μετά ξεκίνησαν οι δράσεις, τα σεμινάρια, το θέατρο, οι ημερήσιες εκδρομές. Το 2000 πηγαίναμε ακόμη και για ψώνια μαζί με τα παιδιά και τους γονείς. Σε τοπικό επίπεδο ήταν φοβερό ταμπού, σπάνια έβλεπες αναπηρικό καροτσάκι, όταν υπήρχε οπτική επαφή υπήρχαν και αλληλεπιδράσεις, άλλοι τρόμαζαν, άλλοι βοηθούσαν. Η κοινωνία όμως τότε άρχισε να αλλάζει.
«Χωρίς εκείνη δεν θα τα κατάφερνα» «Οι θεατρικές παραστάσεις της Κιβωτού, εισιτήριο στην κοινωνία»
Η λειτουργία των θεατρικών ήταν πολύ σημαντική γιατί βάλαμε ένα στοιχείο μέσα που άνοιξε πολλά πλαίσια επικοινωνίας και συνεργασίας. Όλη η κοινότητα από τους γονείς μέχρι τους θεραπευτές είχε ένα ρολό που ενσωματωνόταν στο θεραπευτικό πλαίσιο. Με αποκορύφωμα τις θεατρικές παραστάσεις και αφού μπήκαν σε σειρά, ξεκίνησαν παράλληλα και οι κατασκηνώσεις. Πολλοί άνθρωποι μας βοήθησαν μια από αυτούς η Κωνσταντίνα Μιχαήλ ¨να ανοίγει τον δρόμο στα θεατρικά μας «Το Ασχημόπαπο», «η Μαντάμ Σου Σου» και ο «Μολυβένιος Στρατιώτης». Οι παραστάσεις ήταν ανοίγματα προς την κοινωνία, ήταν όλες sold out που σημαίνει ότι ο κόσμος μας στήριζε. Ένα άλλο πεδίο δράσης που δίνει στον κόσμο την ευκαιρία να εμπλακεί, να γνωρίσει έναν άλλο κόσμο, να αλληλεπιδράσει. Είχαμε εμπειρία πια και πηγαίναμε πιο μεθοδευμένα στη θεραπεία. Στην πρώτη παράσταση συμμετείχαν εφτά παιδιά από εμάς, δεκαπέντε άτομα από το Ειδικό Εργαστήρι, εικοσιπέντε μετά, εβδομήντα πέντε στο επόμενο, γονείς αδέρφια, παιδιά ακόμη και θεραπευτών. Συνεργαστήκαμε με Νηπιαγωγεία και Ωδεία με εκατόν είκοσι άτομα πάνω στην σκηνή, έπειτα γίναμε εκατόν πενήντα. Οι μουσικοί πολλοί, γνωστοί και αξιόλογοι γράψανε ακόμα και τραγούδια για εμάς. Έγινε μια πολύ επαγγελματική δουλειά, όλα δημιουργήθηκαν με αγάπη. Ότι στήθηκε έγινε με αγάπη. Μετά ξεκίνησαν τα ArtCamp ενώ φέτος θα είναι η 4η χρονιά και ελπίζουμε να συνεχιστούν.
«Ομάδα σύμπνοιας και κοινού οράματος»
Το μόνο κριτήριο που πρέπει να έχεις είναι η επιλογή σωστών συνεργατών και ανθρώπων που έχουν το ίδιο όραμα με εσένα, τους ίδιους στόχους, να υπάρχει συνεργασία, ενδιαφέρον, δεν είχαμε ωράρια ψάχναμε να βρούμε λύσεις και να βοηθή-
Παρατηρήσαμε πως τα ρολόγια της Κιβωτού σταματάνε…Μέχρι και ο χρόνος σταματά εδώ. Μπορεί να μην έχουμε χρόνους αλλά είμαστε προγραμματισμένοι απόλυτα με τις θεραπείες μας. Υπάρχει αυστηρό πρόγραμμα που θα πρέπει να τηρηθεί… Η αναπηρία σου προσφέρει ζωή με εντάσεις με μεγάλες χαρές και μεγάλες λύπες… Τα ζεις όλα στα άκρα! Εκτιμάς τα πολύ απλά πράγματα ίσως και τα ασήμαντα στα μάτια άλλων σουμε. Για να μπορέσει να λειτουργήσει η δεκαοκταμελής ομάδα μας έγιναν σεμινάρια μουσικοθεραπείας και δραματοθεραπείας δίνοντας σε όλους μας ένα βήμα να εκφραστούμε, να συνειδητοποιήσουμε σε ποιο χώρο βρισκόμαστε και αν μπορούμε να το κάνουμε. Από την Κιβωτό έχουν περάσει όλοι σχεδόν οι θεραπευτές της Δυτικής Μακεδονίας με αφορμή τα σεμινάρια που πραγματοποιούνταν. Θεωρώ τον εαυτό μου εξαιρετικά τυχερό που ασχολήθηκε με την αναπηρία. Σαν άνθρωπος απέβαλλα αυτά που δεν χρειάζομαι και κράτησα τα σημαντικά. Είδα ποιες ήταν οι ανάγκες μου, πέταξα στα σκουπίδια τα άχρηστα και κράτησα τα ουσιώδη. Όταν δουλεύεις με τέτοιες δυσκο-
Η γυναίκα μου, η οποία είναι και η ίδια φυσιοθεραπεύτρια είχε κάνει μια μεταμόσχευση και έτσι ήρθε στον χώρο της αναπηρίας. Δέσαμε. Αν δεν είχα εκείνη δεν ξέρω αν θα τα κατάφερνα. Ήταν μια σταθερή βάση εκεί που ήμουν αποδιοργανωμένος με βοηθούσε να κάνω focus στα πράγματα. Είχαμε κοινό όραμα. Μετά και την δική μου περιπέτεια υγείας δεθήκαμε παραπάνω. Όταν χρειάστηκε να απουσιάσω για δυο χρόνια εκεί φάνηκε η δύναμη της ομάδας που κύλησε εξαιρετικά και χωρίς έμενα. Μέσα στην περιπέτεια υγείας που ζούσα, εγώ σκεφτόμουν το επόμενο θεατρικό. Την Ειρηνούλα στην σκηνή. Αυτό με κράτησε και είμαι εδώ. Έχουν έρθει γονείς απογοητευμένοι, απελπισμένοι, που τους έλεγαν ότι τα παιδιά τους δεν πρόκειται να καλυτερεύσουν αλλά τα κατάφεραν και τα χαιρόμαστε γιατί προόδευαν και προοδεύουν. Υποστηρίζουμε εκατό οικογένειες αυτή τη στιγμή. Έχει ανοίξει ένα τεράστιο δίκτυο ανθρώπων που συνεργαζόμαστε. Μουσικοί, εικαστικοί και άλλοι από την Κρήτη, την Αλεξανδρούπολη, την Θεσσαλονίκη,την Αθήνα.
«Δεκαοκτώ χρόνια Κιβωτός»
Ενηλικιωθήκαμε! Περάσαμε από όλα τα αναπτυξιακά στάδια του γνωρίζω και του μαθαίνω. Ζήσαμε πράγματα που δεν έχουμε ζήσει ούτε στον όνειρο μας μαζί με τα παιδιά. Ταξίδια, θεατρικά, εκδρομές. Γίναμε μέλη της οικογένειας των παιδιών αυτών. Οι γονείς και τα παιδιά στηρίζονται σε εσένα γιατί γνωρίζεις το πρόβλημα τους και μόνο εσύ μπορείς να τους βοηθήσεις. Είναι συγκινητικό να βλέπεις παιδιά που τα αντίκρισες μωράκια να ενηλικιώνονται. Βλέπουμε τα πάντα. Όλες τις περιπτώσεις, από την πιο ελαφριά μέχρι την πιο βαριά. Δυστυχώς, έχουμε χάσει παιδάκια όμως μέσα από αυτό το θλιβερό γεγονός έρχεται και μια ανακούφιση. Παρατηρήσαμε πως τα ρολόγια της Κιβωτού σταματάνε…Μέχρι και ο χρόνος σταματά εδώ. Μπορεί να μην έχουμε χρόνους αλλά είμαστε προγραμματισμένοι απόλυτα με τις θεραπείες μας. Υπάρχει αυστηρό πρόγραμμα που θα πρέπει να τηρηθεί…Η αναπηρία σου προσφέρει ζωή με
εντάσεις με μεγάλες χαρές και μεγάλες λύπες… Τα ζεις όλα στα άκρα! Εκτιμάς τα πολύ απλά πράγματα ίσως και τα ασήμαντα στα μάτια άλλων. Άλλη επαφή πιο άμεση πιο πηγαία όλα πιο… Και αφού είχαμε την ευκαιρία να ζήσουμε μια μέρα μαζί με τα παιδιά αλλά και με τους ανθρώπους που απαρτίζουν την ομάδα της Κιβωτού, κουβεντιάσαμε μαζί τους για τον ρόλο τους , την σχέση τους με τα παιδιά, τις δυσκολίες που ενδεχομένως να αντιμετωπίζουν αλλά και κατά πόσο έτοιμη είναι η κοινωνία να λάβει ένα ηχηρό μήνυμα.
Ποιος είναι ο ρόλος σας στην Κιβωτό; Ποσό εύκολος ή δύσκολος είναι αυτός ο ρόλος; Μηνάς Θεοδωράκης: Θα έλεγα ότι ο ρόλος μου στην Κιβωτό παρουσιάζει μία πολλαπλότητα. Κάποιες φορές είναι αρκετά εξειδικευμένος και άλλες, αρκετά διευρυμένος. Είμαι ψυχολόγος αλλά μπορώ επίσης να είμαι μουσικός και μέλος μιας θεατρικής παράστασης. Η ημέρα μου ξεκινάει με τη Διημέρευση, το πρωινό πρόγραμμα του κέντρου. Η Διημέρευση είναι μία παρέα είκοσι περίπου ανθρώπων. Με και χωρίς αναπηρία. Μας αρέσει η μουσική, η χειροτεχνία, η μαγειρική και οι βόλτες. Στο πρωινό πρόγραμμα, συμμετέχω στην οργάνωση και στο συντονισμό της καθημερινότητας και των ομαδικών δραστηριοτήτων. Επίσης, σχεδιάζω και υλοποιώ εξατομικευμένα θεραπευτικά προγράμματα τα οποία στοχεύουν στη γνωστική ενδυνάμωση και στη διαχείριση δυσλειτουργικών συμπεριφορών. Αναφορικά με την απογευματινή ζώνη, εργάζομαι ως επί το πλείστον ατομικά. Σκοπός μου πάλι είναι ο σχεδιασμός εξατομικευμένων προγραμμάτων που στοχεύουν στην αντιμετώπιση αρνητικών σκέψεων και κατ’ επέκταση στην αποτελεσματική διαχείριση των συναισθημάτων που δημιουργούν και των δυσλειτουργικών συμπεριφορών. Με ενδιαφέρει όλο το σύστημα της οικογένειας. Είναι σημαντική η συνεργασία μου με τους γονείς του παιδιού που συναντώ, άλλοτε σε επίπεδο συμβουλευτικής και άλλοτε ψυχοθεραπευτικά. Εργαλεία μου, όσον αφορά τη συνεργασία με το παιδί, είναι το παραμύθι, η μουσική, το κουκλόσπιτο, το κάστρο, η άμμος, το κολάζ και η ζωγραφική. Δεν θα χαρακτήριζα το ρόλο μου στην Κιβωτό εύκολο ή δύσκολο. Θα τον χαρακτήριζα απαιτητικό αλλά την ίδια στιγμή, εξαιρετικά δημιουργικό. Kατερίνα Τσιάρα: Στην Κιβωτό εργάζομαι ως κοινωνική λειτουργός. Ο ρόλος του κοινωνικού λειτουργού γενικά ως επάγγελμα αλλά και ειδικά στην Κιβωτό είναι ένας πολυδιάστατος και πολυπεπίπεδος ρόλος. Καθημερινά καλείσαι να διαχειριστείς το «σύστημα άνθρωπος» ως κομμάτι του κοινωνικού συνόλου. Στηρίζουμε και τα παιδιά και τις οικογένειες τους, συνεργαζόμαστε κατά βάσει μεταξύ μας οι συνάδελφοι αλλά και με άλλους φορείς-ανθρώπουςεπιστήμονες οι οποίοι μπορεί να εμπλέκονται με το παιδί που θα έρθει σε εμάς
TOGETHER 41
λίες, θέτεις στόχους και τους πετυχαίνεις, η χαρά είναι τεράστια. Ζούμε σε ένα δικό μας διαφορετικό και ξεχωριστό κόσμο. Είμαστε στο απέναντι πεζοδρόμιο και υπάρχουν όλα τα συναισθήματα φόβος, άγνοια, προκατάληψη. Η ομάδα αυτή την στιγμή είναι στα καλυτέρα της, κουβαλάμε την εμπειρία των προηγούμενων ετών και την μεταφέρουμε στους νέους της ομάδας. Με αποτέλεσμα να ενσωματώνονται τα νέα πρόσωπα αρμονικά. Όλα τα παιδιά είναι εξαιρετικά. Δεν υπάρχουν προστριβές, υπάρχει ένα κλίμα σύμπνοιας, αφού εκμεταλλευόμαστε την εμπειρία μας και προχωράμε με αυτή. Για να το καταφέρεις αυτό πρέπει να αφήσεις την ομάδα να εκφραστεί, να γελάσει, να κλάψει, να χορέψει, να αγκαλιάσει, να φωνάξει.
Μία καθηγήτριά μου, μου είχε πει ότι για να είναι αποτελεσματική μία θεραπευτική σχέση είναι σημαντικό για το θεραπευτή να βρει και να αγαπήσει κάτι στον θεραπευόμενό του
Αυτό μπορεί να είναι μία ποιότητά της προσωπικότητάς του όπως το χιούμορ του ή κάτι εξωλεκτικό, όπως το χαμόγελό του. Αγάπη στα όρια μίας θεραπευτικής σχέσης. Έτσι, το κάθε παιδί είναι ξεχωριστό για μένα. KατερίναΤσιάρα: Δεν θα έλεγα πως ξεχωρίζω κάποιον/α για κάτι συγκεκριμένο στο χαρακτήρα του. Μέσα μου ξεχωρίζω και μου μένουν μόνον στιγμές καθημερινότητας όπου κάποιος π.χ πέτυχε κάτι στη θεραπεία του ή είπε/ έκανε κάτι που ήταν πραγματικά αστείο και γελάσαμε.
Είμαστε όλοι «εν δυνάμει ανάπηροι». Πιστεύετε ότι είναι ένα μήνυμα που έχει λάβει η σημερινή κοινωνία; για θεραπεία. Οι δυσκολίες που μπορεί να έχει το επάγγελμα (όπως και κάθε επάγγελμα) στην Κιβωτό για μένα είναι πλέον διαχειρίσιμες διότι υπάρχει ένα υπόβαθρο εμπειρίας πολλών ετών στο θέμα αναπηρία αλλά λειτουργεί δυναμικά και η ομάδα του πληρώματος (προσωπικό της Κιβωτού) από την οποία αλληλοπροστατευόμαστε.
Πόσο χρόνια εργάζεστε στο χώρο της αναπηρίας; Μηνάς Θεοδωράκης: Εργάζομαι στο χώρο της αναπηρίας από τον Ιούνιο του 2014. Από τότε δηλαδή που εργάζομαι στην Κιβωτό. Η πρώτη μου επαφή με την αναπηρία πραγματοποιήθηκε μέσω της πρακτικής μου άσκησης στο Σύλλογο «Αγάπη» (Σύλλογος Γονέων, Κηδεμόνων και Φίλων των Ατόμων, Παιδιών και Ενηλίκων με Αναπηρία) στο Ρέθυμνο, το 2007.
TOGETHER 42
Kατερίνα Τσιάρα:Στο χώρο της αναπηρίας εργάζομαι περίπου 7 χρόνια.
Ποια είναι η σχέση σας με τα παιδιά της Κιβωτού; Μηνάς Θεοδωράκης:Αναφορικά με το πρωινό πρόγραμμα, μπορώ να πω ότι σε αυτό το μικρό και παλιό σχολείο του Αργίλου, στη Διημέρευση, έχουμε δημιουργήσει μία καθημερινότητα και έναν κόσμο όπου η ύπαρξη ή η ανυπαρξία της αναπηρίας δεν είναι παράγοντες που μας κάνουν να διαφέρουμε ή να μοιάζουμε μεταξύ μας. Ίσως να διαφωνήσουμε για το είδος της μουσικής που θα ακούσουμε ή για το πού θα είναι η επόμενή μας εκδρομή. Θα χαρακτήριζα το πρωινό πρόγραμμα ως μία μικρή κολεκτίβα. Ένα σύνολο ατόμων το οποίο προσπαθεί να επικοινωνήσει στους άλλους την καθημερινότητά του. Το απογευματινό πρόγραμμα διαφέρει καθώς εργάζομαι περισσότερο σε ατομικό επίπεδο με το παιδί. Η ομαδικότητα μπορεί να εντοπιστεί στην ενσωμάτωση της οικογένειας στη θεραπεία και στη συνεργασία μου με κάποιον άλλον θεραπευτή κατά τη διάρκεια των θεραπειών μας. Στην απογευματινή ζώνη, η σχέση μου με το παιδί και κατ’ επέκταση, με την οικογένεια, χαρακτηρίζεται από πιο συγκεκριμένα όρια. Και αυτό είναι σημαντικό για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. KατερίναΤσιάρα: H σχέση μου με τα παιδιά της Κιβωτού θα έλεγα πως είναι ποικιλόμορφη. Αυτό γιατί με κάποια παιδιά βρισκόμαστε σε καθημερινή βάση, με άλλα κάποιες φορές την βδομάδα και με κάποια άλλα μπορεί απλά να χαιρετιόμαστε στους διαδρόμους της Κιβωτού. Είναι σίγουρα σχέσεις οι οποίες χτίζονται διαρκώς μέσα στο χρόνο σταθερά και ομαλά. «καθαρές» σχέσεις που βασικό συστατικό σίγουρα είναι η αγάπη!
Έχετε ξεχωρίσει κάποιο από τα παιδιά; Και αν ναι ποιο και γιατί; Μηνάς Θεοδωράκης: Μία καθηγήτριά μου, μου είχε πει ότι για να είναι αποτελεσματική μία θεραπευτική σχέση είναι σημαντικό για το θεραπευτή να βρει και να αγαπήσει κάτι στον θεραπευόμενό του.
Μηνάς Θεοδωράκης: Πιστεύω ότι το συγκεκριμένο μήνυμα είναι σημαντικό να λαμβάνεται με συχνότητα από την κοινωνία. Και είναι σημαντικό αυτό το μήνυμα να εκπέμπεται με σεβασμό και αξιοπρέπεια προς όλα τα ηλικιακά στάδια. Δυστυχώς, η πρωτογενής πρόληψη στην Ελλάδα έχει δεχτεί σημαντικές εκπτώσεις λόγω κρίσης. Παρά το παραπάνω, είναι αρκετά ενθαρρυντικό το γεγονός ότι αρκετά σχολεία επισκέπτονται την Κιβωτό και επιθυμούν να περάσουν ένα πρωινό τους μαζί μας. Άποψή μου είναι ότι εκπαίδευση πρέπει να είναι αμοιβαία διαδικασία. Θα σας πω ένα παράδειγμα.. Πριν από λίγο καιρό παρακολουθήσαμε μία θεατρική παράσταση στην Αίθουσα Τέχνης. Η ομάδα του πρωινού προγράμματος. Μαζί με πολλά σχολεία των πρώτων τάξεων του δημοτικού περιμέναμε να μπούμε στην αίθουσα. Δίπλα μου ήταν ο Σωτήρης. Ο Σωτήρης είναι 32 ετών και χρησιμοποιεί αμαξίδιο. Έχει ελαφρά νοητική υστέρηση και παρουσιάζει εμμονές. Αρχίσαμε να κατευθυνόμαστε προς την είσοδο και ο Σωτήρης παρατηρούσε τα παιδιά που τον κοιτούσαν. «Γιατί με κοιτάνε;», ρώτησε αρκετές φορές. Τον πρότρεψα να χαιρετήσει και να χαμογελάσει. Κάποια παιδιά ανταποκρίθηκαν. Ήταν χαρούμενος. Την επόμενη μέρα του εξήγησα ότι ένας από τους σκοπούς των εξόδων μας είναι να εξοικειώσουμε τον κόσμο με την εικόνα της αναπηρίας. Και η διαδικασία της εξοικείωσης μπορεί να ξεκινά και από τη μία αλλά και από την άλλη πλευρά. KατερίναΤσιάρα: Δυνητικά όλοι είμαστε κάτι. Eν δυνάμει ανάπηροι, εν δυνάμει άποροι, εν δυνάμει μετανάστες, εν δυνάμει τα πάντα. Ένα κομμάτι της ζωής μας είναι και η αναπηρία. Το γνωρίζει αυτό η κοινωνία. Αυτό που με προβληματίζει εμένα όμως είναι πως μεταφράζουμε τη φράση «είμαστε όλοι εν δυνάμει ανάπηροι» μέσα μας; Ως μία δύσκολη κοινωνική συνθήκη κατά την οποία αν δεν βρίσκομαι εγώ σε αυτή είμαι μια χαρά; Αρτιμελής, πνευματικά άρτιος οπότε ευτυχής; ή αυτή φράση είναι μια φράση-ευκαιρία στο να αναζητήσω να εκπαιδευτώ, να μάθω για ένα κομμάτι της κοινωνίας μου που με αφορά (την αναπηρία) να αλληλεπιδράσω; Να νιώσω αισθήματα ισότητας να αποδεχτώ τη διαφορετικότητα; Μας εύχομαι ως κοινωνία να μας συμβαίνει το δεύτερο! Όλοι ψάχνουμε να βρούμε την Κιβωτό μας, μόνο που κάποιοι την βρήκαν νωρίτερα. Όταν η φύση σου χαρίζει απλόχερα κάτι την ίδια στιγμή που σου στερεί κάτι άλλο, τότε αισθάνεται πιο βαθιά, ακούει πιο, βλέπει πιο, διαισθάνεται πιο… Όλα πιο. Όλα είναι «πιο» στην αναπηρία. Ντροπή είναι μόνο αυτό που νιώθει η κοινωνία ακόμη γι’αυτήν. Σου δίνει περισσότερες ευκαιρίες για ταξίδια, για όνειρα που δεν τελειώνουν ποτέ, για περιπέτειες και φουρτούνες αλλά σου δίνει και χώρο για αγάπη τόση που φτάνει μέχρι το κατάστρωμα του καραβιού και από εκεί μέχρι τον ουρανό. Μέχρι εκεί που ενώνεται το μπλε της θάλασσας με αυτό του ουρανού. Ευχόμαστε στην Κιβωτό να συνεχίσει τα ταξίδια της για πολλά πολλά χρόνια ακόμη…
ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ANOIΞΗ - ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2018
TOGETHER 43
ΠΛΥΣΤΙΚΑ / ΨΕΚΑΣΤΙΚΑ / ΣΩΛΗΝΕΣ ΠΟΤΙΣΜΑΤΟΣ / ΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ / ΣΚΑΠΤΙΚΑ ΛΙΠΑΝΤΙΚΑ / ΜΕΣΙΝΕΖΕΣ / ΚΕΦΑΛΕΣ / ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΚΗΠΟΥ
Ιωάννης Τσαλίδης Λαρίσης 16, Κοζάνη Τ. 24610-26598 | Ε. info@tsalidis.gr | W. http://tsalidis.gr HUSQVARNA , SUBARU-ROBIN, CASTELGARDEN , BLACK & DECKER , GIANT, ELECTRA, FORCE, BULLET, ADRIA
TOGETHER 44
ΒYΡΩΝ ΜΠΑΚΑΪ́ΜΗΣ
Διεκδικώντας το Παγκόσμιο Περιβαλλοντικό Βραβείο EnergyGlobe 2017 Ήταν κάτι νωχελικά, ζεστά καλοκαιρινά μεσημέρια στο χωριό που αποφεύγοντας να βγούμε στους δρόμους και την αυλή, εξερευνούσαμε το σπίτι του παππού με τον ξάδερφο. Συχνός προορισμός αποτελούσε το αινιγματικό και πάντα κλειστό δωμάτιο στον πρώτο όροφο. Κανείς δεν έμενε εκεί, κανείς δεν το άνοιγε ποτέ, ήταν γεμάτο με πράγματα που ποτέ δε χρησιμοποιούσαμε και δε μιλούσαμε για αυτό. Πραγματικά, ακριβώς ότι χρειάζεται ένας δεκάχρονος για να το εξερευνήσει. Κάπου ανάμεσα στα πράγματα ανακαλύψαμε έναν πολύ καλής ποιότητας χάρτη του Ιράκ-Ιράν. Βλέπετε ήταν λίγο οικογενειακή διαστροφή των πατεράδων μας. Εκεί που ο ένας αδελφός επέλεξε ως επαγγελματικό προορισμό την Κωνσταντινούπολη, ο άλλος επέλεξε την Τεχεράνη από όπου μάλλον είχε την «καταγωγή» του ο χάρτης αυτός! Περνάγαμε λοιπόν ώρες συντροφιάς με το χάρτη και σαν αληθινοί στρατηγοί προσομοιώναμε πολέμους μεταξύ των δύο χωρών – λες και ξέραμε για τον πόλεμο που εξελισσόταν εκείνο το διάστημα στην περιοχή αυτή – λες και μαντεύαμε τους πολέμους που θα γίνονταν εκεί στο μέλλον. Αυτό που εξίταρε περισσότερο τη φαντασία όμως, δεν ήταν το παιχνίδι αλλά οι πόλεις, τα βουνά, τα ποτάμια και οι θάλασσες από μέρη εξωτικά, άγνωστα και μακρινά από το μικρόκοσμό μας – σα να έχουν βγει από ένα παραμύθι.
Α
πό τότε πολλά άλλαξαν στην περιοχή. Η επανάσταση στο Ιράνεδραιώθηκε στη μετά-σάχη εποχή, σταμάτησε ο πόλεμος Ιράν-Ιράκ, ο πόλεμος του Κόλπου ολοκληρώθηκε, αναδείχθηκαν όλες οι χώρες δυτικά της Αραβικής Χερσονήσου (π.χ. Αραβικά Εμιράτα, Ομάν, Κατάρ) κ.α.. Και μέσα σε όλα αυτά, ένα πρωινό του 2017, έσκασε η είδηση! Παρακαλείσθε να παραβρεθείτε στα Energy Globe Awards 2017, διεκδικώντας το παγκόσμιο περιβαλλοντικό βραβείο, ως υπεύθυνος έργου εξοικονόμησης στο Νοσοκομείο Γρεβενών.
Το Νοσοκομείο Γρεβενών
Κάπου το 2011 αποφασίσαμε με 2-3 καλούς συνεργάτες να μελετήσουμε και να ελέγξουμε τις καταναλώσεις σε βασικά μεγέθη του Νοσοκομείου Γρεβενών – νερό, πετρέλαιο, ηλεκτρική ενέργεια. Στην πορεία, επειδή «τρώγοντας έρχεται η όρεξη», διαμορφώθηκε ένα όραμα. Να μειώσουμε καταναλώσεις και να εξοικονομήσουμε πόρους. Να κάνουμε το Νοσοκομείο Γρεβενών παράδειγμα προς μίμηση σε όλη την Ελλάδα. Να δημιουργήσουμε ένα μοντέρνο νοσοκομείο που
με φιλική προς το περιβάλλον λειτουργία, θα πορευθεί στο μέλλον με καινοτόμο και βιώσιμο τρόπο αξιοποιώντας τους διαθέσιμούς του πόρους, ενεργοποιώντας σε συμμετοχικό πλαίσιο όλο το ανθρώπινο δυναμικό. Άλλωστε, πολλές τεχνικές δράσεις δεν μπορούν να πετύχουν αν δεν έχουν και την υποστήριξη του προσωπικού. Τα μικρά λιθαράκια του καθενός αθροιζόμενα δίνουν πολλαπλά αποτελέσματα! Έτσι στήσαμε ένα ολιστικό, πολυδιάστατο και μοντέρνο έργο εξοικονομήσεων. Προσπαθήσαμε, εμπνεύσαμε, ελέγξαμε, εξοικονομήσαμε, οργανώσαμε, αξιολογήσαμε, μετρήσαμε, αναδείξαμε, σχεδιάσαμε, μερικές φορές ίσως γίναμε και δυσάρεστοι, ώστε το Νοσοκομείο να μειώσει τις σπατάλες και να υλοποιήσει ορθολογική λειτουργία.Τα προβλήματα, βέβαια, δεν ήταν λίγα, αλλά καλώς υπήρχαν σε ένα βαθμό για να μας κάνουν πιο δυνατούς. Άλλωστε στην αρχή μάλλον κανείς δε μας πίστεψε! 5 χρόνια μετά τα αποτελέσματα ήταν άκρως εντυπωσιακά. Μειώσαμε τις ετήσιες καταναλώσεις σε ρεύμα/νερό/πετρέλαιο κατά 35%/72%/50% αντίστοιχα και να εξοικονομήσαμε ~1.000.000€. Όλα αυτά έγιναν με σχεδόν μηδενικό – για τα
Από ‘κει και πέρα, όπως λένε αυτοί οι Άγγλοι, “Therestishistory”!
Το καλοκαίρι του 2017 το έργο επιλέχθηκε ως ένα από τα τρία για να διεκδικήσει το βραβείο της κατηγορίας «Αέρας»
--Το 2016 το Νοσοκομείο απέσπασε το Χρυσό Βραβείο σε πανελλήνιο επίπεδο στα Health care Business Awards 2016 στην κατηγορία «Νοσοκομείο Φιλικό προς το περιβάλλον». Καθώς, όμως το έργο μας δεν είχε σύνορα, βάλαμε στόχο να το αναδείξουμε διεθνώς - στοχεύσαμε μακριά! --Το Νοέμβριο του 2016 καταθέσαμε την πρότασή μας στα Energy Globe Awards. --Την άνοιξη του 2017 το έργο επιλέχθηκε ως το Εθνικό Energy Globe Βραβείο Ελλάδας. Σε μία λιτή, αλλά όμορφη εκδήλωση στο Υπουργείο Υγείας έγινε η βράβευση του Νοσοκομείου από την πρέσβειρα της Αυστρίας παρουσία πολλών στελεχών του Υπουργείου. --Το καλοκαίρι του 2017 το έργο επιλέχθηκε ως ένα από τα τρία για να διεκδικήσει το βραβείο της κατηγορίας «Αέρας». … και έτσι (αυτόματα) επιλέχθηκε ανάμεσα σε 2000 έργα από 177 χώρες να διεκδικήσει,ως ένα από τα 16 υποψήφια έργα, και το παγκόσμιο βραβείο. Ναι! Το Νοσοκομείο Γρεβενών! Έτσι, τον Ιανουάριο του 2018 συμμετείχαμε σε διήμερο εκδηλώσεων για τα βραβεία Energy Globe στην Τεχεράνη Ιράν! Σε μία εκδήλωση που προσομοίαζε τα Όσκαρ, ανακοινώθηκαν τα βραβεία. Βέβαια δεν τα καταφέραμε να κερδίσουμε το παγκόσμιο ή της κατηγορίας. Εντούτοις, το όφελος παραμένει μοναδικό. Το Νοσοκομείο Γρεβενών, η Δυτική Μακεδονία, η Ελλάδα με ένα από τα 16 καλύτερα έργα στον κόσμο, προβλήθηκαν μέσω διαδικτύου και της εκδήλωσης σε όλο τον κόσμο. Το «ταξίδι» που είχε ξεκινήσει πριν 7 χρόνια εκεί στο μικρό γραφείο της Τεχνικής Υπηρεσίας με συζητήσεις, οράματα, αμφιβολίες και αλτρουισμό, είχε φτάσει στο τέλος του με τον καλύτερο και πιο όμορφο τρόπο και οφείλω να ευχαριστήσω όλους τους συντελεστές! Υπάρχει όμως και συνέχεια και καλό θα ήταν αυτή να εκκινήσει με εκδήλωση που το Νοσοκομείο θα διοργανώσει και θα μεταλαμπαδεύσει τις καλές πρακτικές ώστε να μην αφήσει αυτή τη δυναμική να πάει χαμένη.
Προσπαθήσαμε, εμπνεύσαμε, ελέγξαμε, εξοικονομήσαμε, οργανώσαμε, αξιολογήσαμε, μετρήσαμε, αναδείξαμε, σχεδιάσαμε, μερικές φορές ίσως γίναμε και δυσάρεστοι, ώστε το Νοσοκομείο να μειώσει τις σπατάλες και να υλοποιήσει ορθολογική λειτουργία
… και ο προορισμός…
«Μα καλά είσαι τρελός;»«Τι θες και πας εκεί;»«Είναι ασφαλής προορισμός;»«Θα σε αφήσουν να γυρίσεις πίσω;» … ήταν μερικά από τα σχόλια που άκουγα όταν ανακοίνωνα ότι μέσα Ιανουαρίου θα ταξιδέψω στο Ιράν. Βέβαια, όπως σε όλα τα πράγματα στη ζωή έτσι και στα ταξίδια ο άνθρωπος με τον καιρό ωριμάζει και σε επίπεδο προορισμών, αλλά και στην «υφή» των ταξιδιών. Έτσι, από τα 3ήμερα σε Λονδίνο ή Παρίσι, «μετακινούμαστε» σε ταξίδια εβδομάδας σε Σουηδία ή Ομάν και κατόπιν σε ταξίδια 2-3 εβδομάδων σε Περού ή Ζανζιβάρη – υπάρχει μία τάση για μεγαλύτερα, πιο περιπετειώδη και πιο εναλλακτικά ταξίδια. Από την άλλη, μερικοί προορισμοί παραμένουν πάντα δύσκολοι – Ανταρκτική, Σαουδική Αραβία, Νότιος Αφρική, Βόρειος Κορέα. Όσο όμως μπορούμε να «ακουμπήσουμε»μερικούς από τους προορισμούς αυτούς, τόσο μεγαλύτερο είναι το όφελος καθώς πλέον μπορούμε να διαμορφώσουμε μία πραγματικά συνολική εικόνα για τον κόσμο που ζούμε, να διαλύσουμε προκαταλήψεις και να γίνουμε παγκόσμιοι πολίτες! Κάπως έτσι ένιωσα και εγώ όταν μου ανακοινώθηκε ότι στο πλαίσιο των βραβείων EnergyGlobe 2017 έπρεπε να παραβρεθώ για 2 ημέρες στην Τεχεράνη. Ένα είναι σίγουρο για το Ιράν. Είναι μία χώρα που η διαφορά μεταξύ προκαταλήψεων του δυτικού κόσμου και πραγματικότητας, το δ(π)που λένε στα μαθηματικά,
είναι η μεγαλύτερη! Σε αυτό βέβαια έχουν συντελέσει τα πολιτικά παιχνίδια και των ιδίων, αλλά και των μεγάλων δυνάμεων του κόσμου. To σίγουρο είναι ότι η χώρα, η πόλη, απέχει πολύ από αυτό που ο μέσος άνθρωπος έχει στο μυαλό του, δηλ. επικίνδυνη, με ανθρώπους απρόσιτους. Φυσικά μερικά στερεότυπα σου δημιουργούν ένα αρχικό αίσθημα δισταγμού, αλλά, αν θέλετε, αυτά είναι ακριβώς τα χαρακτηριστικά που προσδίδουν στον προορισμό αυτό τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του και τον κάνουν άξιο επίσκεψης. Το Ιράν είναι μία τεράστια χώρα και όποια προσπάθεια να επισκεφτεί κανείς πάνω από 4-5 προορισμούς μάλλον γίνεται αδύνατη εκτός και αν έχετε άπλετο χρόνο. Προτεινόμενοι προορισμοί αποτελούν η Τεχεράνη, το Γιάζντ, το Σιράζ, το Ισφαχάν, η Περσέπολη. Στην Τεχεράνη μπορείτε να επισκεφτείτε τον πύργο Μιλάντ και τον πύργο Αζάντι, το Εθνικό Μουσείο, το Εθνικό Θυσαυροφυλάκιο Κοσμημάτων, το Παλάτι Γκολεστάν, το Μαυσωλείο του ΑγιατολάχΙμάμη Χομεϊνί, το Παζάρι, την περιοχή Ferdowsi μέχρι το μεγάλο Παζάρι και ακόμα πιο νότια κλπ. Το μεγαλύτερο κέρδος όμως θα το καρπωθείτε περπατώντας με χαλαρό πρόγραμμα στα στενά, τους δρόμους και τις γειτονιές της Τεχεράνης ρουφώντας εικόνες που – πιστέψτε με – παρόμοιες δεν έχετε δει σε καμιά χώρα που έχετε επισκεφτεί! Ο απλά άναρχος τρόπος οδήγησης στους δρόμους, το μάλλον μόνιμο και συνεχές μποτιλιάρισμα που υπάρχει στους δρόμους που σε κάνει για μία μέση απόσταση να είσαι στο ταξί για πάνω από μία ώρα, η απουσία πολλών γυναικών στους δρόμους, το ιδιαίτερο ντύσιμο ανδρών και γυναικών, η γενικότερη ανθρωπογεωγραφία, η χωροταξία και η αρχιτεκτονική των κτιρίων, η θρησκεία, το φαγητό κλπ. Όλα αυτά συνθέτουν ένα ιδιαίτερο μίγμα εμπειριών που αξίζει να ζήσετε. Φροντίστε να οργανωθείτε εγκαίρως καθώς η διαδικασία έκδοσης visa παίρνει χρόνο. Αγοράστε ένα σχετικό ταξιδιωτικό οδηγό και προετοιμαστείτε κατάλληλα και θα δείτε ότι θα περάσετε ιδιαίτερα. Εμείς για 4 ημέρες το διασκεδάσαμε αφάνταστα! Φυσικά ήταν και η εκδήλωση που με τον πραγματικά πολυπολιτισμικό της χαρακτήρα (υπήρχαν εκπρόσωποι από πάνω από 50 χώρες) προσέδωσε στην διαμονή μας, ένα επιπλέον ιδιαίτερο χαρακτήρα, αλλά και χωρίς αυτή νομίζω η επίσκεψή μας θα ήταν και πάλι αξέχαστη. Άλλωστε τι πιο ενδιαφέρον να γνωρίσετε ένα πολιτισμό που μαζί με τον ελληνικό αποτελούν ένα από τους αρχαιότερους σε αυτή τη γωνιά της γης!
TOGETHER 45
δεδομένα των εξοικονομήσεων – προϋπολογισμό (~10.000 €), χωρίς καμία επιχορήγηση ή συμμετοχή σε όποιο πρόγραμμα π.χ. ΕΣΠΑ, αλλά με σχεδιασμό και αξιοποίηση των εσωτερικών πόρων. Ίσως όμως το σημαντικότερο όφελος αποτέλεσε η ηχηρή απόδειξη ότι με πενιχρούς πόρους το Νοσοκομείο πέτυχε στόχους που μάλλον φάνταζαν αδύνατοι, χωρίς το Νοσοκομείο να μειώσει την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας.
Βήχας και Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π.) Βήχας: ένα κοινό και συχνό σύμπτωμα που δεν είναι πάντοτε αθώο
TOGETHER 46
KEIMENO ΣΙΔΗΡΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
Π
ότε ο βήχας είναι κάτι περισσότερο από βήχας, αλλά να είναι και κάτι περισσότερο. • Μπορεί να μην είναι ένας απλός βήχας • Βήχετε μερικές φορές τις περισσότερες μέρες; • Έχετε συχνά πτύελα (φλέματα) όταν βήχετε; • Είστε άνω των 40 ετών; • Αναπνέετε με δυσκολία σε σύγκριση με τους συνομήλικους σας; • Καπνίζεται ή είστε πρώην καπνιστής/καπνίστρια; Εάν απαντήσετε «ναι» σε 3 ή περισσότερες ερωτήσεις, συμβουλευτείτε το γιατρό σας γιατί κάτι άλλο συμβαίνει που σας διαφεύγει.
Τι είναι η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ);
Η ΧΑΠ ή Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, είναι μία νόσος των πνευμόνων η οποία προκαλεί βήχα με ή χωρίς πτύελα και δυσκολία στην αναπνοή, η οποία αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να περιορίσει περαιτέρω τις ικανότητες ενός ατόμου για τις καθημερινές του δραστηριότητες. Η ΧΑΠ τείνει να λάβει διαστάσεις πανδημίας, μιας και πάνω από 600 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από ΧΑΠ. Δυστυχώς η πλειονότητα ούτε καν γνωρίζουν ότι νοσούν και δεν ακολουθούν την κατάλληλη θεραπεία ώστε να διατηρήσουν μια δραστήρια ζωή.
Ποια είναι τα αίτια της ΧΑΠ;
Το κάπνισμα είναι μια από τις βασικές αιτίες της ΧΑΠ. Επίσης, η μακροχρόνια έκθεση σε επιβαρυντικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες, αποτελεί βασική αιτία. Δυστυχώς, εάν δεν σταματήσετε το κάπνισμα νωρίς, σε ηλικία μικρότερη των 35 ετών, μπορεί να εξακολουθείτε να βρίσκεστε σε κίνδυνο να αναπτύξετε ΧΑΠ. Εάν έχετε συμπτώματα όπως συνεχή βήχα, παραγωγή πτυέλων, συχνές λοιμώξεις του αναπνευστικού ή εάν διαπιστώνετε ότι γίνεται όλο και πιο δύσκολο να
αναπνέετε κατά την διάρκεια κάποιας δραστηριότητας, αυτό πιθανώς είναι μη φυσιολογική ή απλά στο πλαίσιο της φυσιολογικής γήρανσης. Μιλήστε με το γιατρό σας σήμερα! Είναι το πρώτο σημαντικό βήμα! Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι σημαντικές παράμετροι για να παραμείνετε υγιείς και δραστήριοι.
Τι θα πρέπει να γνωρίζετε για την ΧΑΠ;
Η ΧΑΠ είναι μία προοδευτικά επιδεινούμενη νόσος. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα παρέλθει ή θα βελτιωθεί η κατάσταση από μόνη της. Με το πέρασμα του χρόνου θα έχετε περισσότερα συμπτώματα και οι πνεύμονες σας θα καταστρέφονται σταδιακά. Αυτό σημαίνει ότι η έγκαιρη αναζήτηση ιατρικής βοήθειας συμπεριλαμβανομένης της διακοπής καπνίσματος, είναι πολύ σημαντική για τνα προστατέψετε τον εαυτό σας από μακροχρόνια προβλήματα. Βασικά στοιχεία που πρέπει να θυμάστε για την ΧΑΠ: • Η ΧΑΠ είναι προοδευτικά επιδεινούμενη νόσος και εάν αγνοηθεί το γεγονός αυτό, μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω βλάβη στους πνεύμονες σας. • Η βλάβη στους πνεύμονες δεν μπορεί να βελτιωθεί από μόνη της και δεν μπορεί να αναστραφεί. • Μπορείτε να βρείτε τρόπους να προστατέψετε τον εαυτό σας συνομιλώντας με το γιατρό σας. • Η διακοπή καπνίσματος είναι ένα από τα πολλά σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για τους πνεύμονες σας. • Υπάρχουν επίσης αποτελεσματικές θεραπείες που μπορούν να σας βοηθήσουν.
Πως μπορεί η ΧΑΠ να επηρεάσει τη ζωή σας;
Με την πάροδο του χρόνου η βλάβη στους πνεύμονες μπορεί πραγματικά να επηρεάσει τη ζωή σας. Εάν έχετε ΧΑΠ, μπορεί να έχετε παρατηρήσει τα εξής: • Δυσκολεύεστε να ακολουθείτε απλές καθημερινές δραστηριότητες σε σχέση με
τους συνομήλικους σας. • Δυσκολεύεστε να αναπνεύσετε ακόμη και εάν ανεβείτε έστω και λίγα σκαλιά. • Σας κόβεται η αναπνοή. • Δεν μπορείτε να κάνετε καθημερινές σας δραστηριότητες. • Δε θυμάστε καμία μέρα χωρίς βήχα. • Οι φίλοι και οι συγγενής σας παρατηρούν ότι «μένετε πίσω»… Εάν βιώνετε συμπτώματα όπως τα παραπάνω, πρέπει να συμβουλευτείτε τον ειδικό γιατρό, που είναι ο πνευμονολόγος και ζητήστε του να σας εξετάσει ώστε να διαπιστωθεί εάν πάσχετε από ΧΑΠ. Εάν είστε ακόμη καπνιστής, ο γιατρός σας, μπορεί να σας βοηθήσει με συγκεκριμένο πλάνο διακοπής καπνίσματος. Εάν ο γιατρός σας, πει ότι πάσχει από ΧΑΠ, θα πρέπει οπωσδήποτε να αναζητήσετε την κατάλληλη θεραπεία, συμπεριλαμβανόμενης της φαρμακευτικής αγωγής, και της πνευμονικής αποκατάστασης (άσκηση, φυσικοθεραπεία κλπ) που θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα σας και να προστατέψετε έτσι τους πνεύμονες σας μακροχρόνια.
Συζητήστε με το γιατρό σας για τη ΧΑΠ…
Εδώ είναι κάποιες συστάσεις που μπορεί να σας βοηθήσουν: 1. Μην αποδέχεστε ότι η μείωση της ενεργητικότητας σας είναι φυσικό επακόλουθο της ηλικίας σας. Πείτε στο γιατρό σας εάν έχετε δύσπνοια ή βήχα συχνά. 2. Εάν «κρυολογείτε» συχνά λόγω του καιρού, δε θεωρείται απαραίτητα φυσιολογικό. Ζητήστε να εξεταστεί για να αποκλείσετε πιο σοβαρές καταστάσεις όπως ΧΑΠ. 3. Το αν αναπτύξετε άσθμα για πρώτη φορά αν είστε άνω των 40 ετών δεν είναι συνηθισμένο. Εάν έχετε δύσπνοια στην προσπάθεια σας να κάνετε απλές καθημερινές δραστηριότητες, ζητήστε να εξεταστείτε για ΧΑΠ. 4. Εάν περιμένετε να εμφανιστούν τα συμπτώματα της νόσου ώστε να διακόψε-
τε το κάπνισμα μπορεί να βλάψετε σοβαρά τους πνεύμονες σας. Απευθυνθείτε στο γιατρό σας και εκείνος θα σας βοηθήσει στην προσπάθεια σας να διακόψετε το κάπνισμα και να βελτιώσετε την αναπνοή σας. Ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει μόνο εάν του περιγράψετε ακριβώς πως νιώθετε.
Τι θα συμβεί αφού μιλήσω με το γιατρό μου;
Ο γιατρός θα σας ακούσει και θα σας κάνει μια σειρά εξετάσεων ρουτίνας για να διαπιστώσει εάν πάσχετε από ΧΑΠ. Η διάγνωση θα επιβεβαιωθεί με μια εξέταση αναπνευστικής λειτουργίας, που λέγεται σπιρομέτρηση, και η οποία μετρά τον όγκο του αέρα που εισέρχεται και εξέρχεται από τους πνεύμονες σας, καθώς και την ταχύτητα με την οποία γίνεται η εισπνοή και η εκπνοή.
Διατηρήστε τη «θετική» σας διάθεση
Τώρα που γνωρίζετε τα συμπτώματα της νόσου, μπορείτε να προχωρήσετε στην επόμενη κίνηση σας. Συζητήστε με το γιατρό σας και ρωτήστε τον για ότι σας απασχολεί, ειδικά εάν έχετε δύσπνοια, βήχα τις περισσότερες ημέρες ή έχετε άλλα συμπτώματα της νόσου. Ο γιατρός σας είναι αυτός που μπορεί να σας βοηθήσει και υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε ώστε να προστατεύσετε τον εαυτό σας. Ζητήστε βοήθεια για να διακόψετε το κάπνισμα, μια από τις πιο σημαντικές παρεμβάσεις για την προστασία των πνευμόνων σας. Δεν είναι πάντα εύκολο. Αλλά θέτοντας ερωτήσεις και δείχνοντας εμπιστοσύνη στον γιατρό σας μπορεί να παραμείνετε υγιείς και δραστήριοι. Πηγή: Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία. Ο Σιδηράς Ι. Αναστάσιος είναι ειδικευόμενος παθολογίας στην Ά Παθολογική κλινική του 401 Γενικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου Αθηνών.
Σιάτιστα
Ηλεκτρικές συσκευές/ Έπιπλα/ Στρώματα/ Πλυστικά μηχανήματα Η επιχείρηση ΠΑΠΑΘΩΜΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ εδρεύει στη Σιάτιστα εδώ και 40 χρόνια. Μια οικογενειακή επιχείρηση 2ης γενιάς που έχει ως τομέα δραστηριοποίησης το εμπόριο επίπλου, ηλεκτρικών ειδών, στρωμάτων, μηχανημάτων και ότι αφορά τον οικιακό εξοπλισμό! Δύο όροφοι καταστημάτων γεμάτοι με όλα όσα χρειάζεται ένα σύγχρονο σπίτι συνδυάζοντας την άψογη εξυπηρέτηση με πολύ προσιτές τιμές. Επιλέξτε μέσα από μια μεγάλη γκάμα προϊόντων που θα ικανοποιήσουν τις δικές σας ανάγκες. Δ. Μεγ Αλεξάνδρου 33, Σιάτιστα | Τ. 2465 023148
ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ!
TOGETHER 47
ΠΑΠΑΘΩΜΑΣ
Η Ελένη και ...από τα σαλόνια στα καψόνια KEIMENO ΕΛΕΝΗ ΓΚΟΡΑ
Έ
TOGETHER 48
χουμε ξυπνήσει σε ξενοδοχείο. Έχουμε κάνει ντουζ και μοσχοβολάμε. Φοράμε καθαρά και καλοσιδερωμένα ρούχα. Τα υπόλοιπα τα έχουμε ζουμπίξει στη βαλίτσα. Αφήνουμε τα σεντόνια ανακατεμένα, μπαίνουμε στο ασανσέρ με τους μεγάλους καθρέφτες και τα χρυσαφένια κουμπιά, πληρώνουμε στη ρεσεψιόν με το πράσινο μάρμαρο και βγαίνουμε κύριοι. Καθόμαστε για πρωινό σε ένα eco-gastrobar. Γεμίζουμε το πιάτο δυο φορές. Δεν ξέρουμε τι να πρωτοπάρουμε. Αλμυρό ή γλυκό; Βάζουμε απ΄ όλα. Ακούμε τη μουσική, παρατηρούμε τον κόσμο. Παραγγέλνουμε δυο καφέδες, ανάβουμε τσιγάρο. Αχ, η ζωή είναι ωραία! Με την κοιλιά γεμάτη είμαστε έτοιμοι για επισκέψεις. Ο ουρανός είναι γαλάζιος, μερικά σύννεφα αφράτα χορεύουν, τα χελιδόνια πάνε κι έρχονται στις φωλιές τους και οι αμυγδαλιές είναι ανθισμένες. Βγάζω το κραγιόν απ΄ την τσάντα, φοράω λίγο ακόμα, βάζω και λίγο άρωμα . . .ο Κώστας γελάει με λέει μέσα απ΄ τα χείλη του ζωάδι και ‘γω τον κυνηγάω να του πιάσω το χέρι. Μπαίνουμε μέσα στα Ανάκτορα. Χαζεύουμε τα έπιπλα, τα κοσμήματα, τους πίνακες ζωγραφικής, τις τοιχογραφίες. Κάνουμε βόλτα στους κήπους, δεν χορταίνω να βγάζω φωτογραφίες, σκεφτόμαστε πώς είναι να ζεις έτσι. Σχεδόν
τα καταφέρνουμε και για λίγο γινόμαστε αριστοκράτες. Τελειώνει η ξενάγηση. Το πλοίο όπου να ΄ναι θα έφευγε. Μπαίνουμε στο αυτοκίνητο, κλείνουμε τις πόρτες, φοράμε τις ζώνες, αλλά η αίγλη είναι ακόμα στο μυαλό μας. Φτάνουμε στο λιμάνι, έχουν απεργία. Κάνουμε υπομονή και επιβιβαζόμαστε μετά από λίγο στο πλοίο. Ρίχνουμε έναν ύπνο και φτάνουμε. Αποβιβαζόμαστε, μπαίνουμε ξανά στο αυτοκίνητο και ξεκινάμε. Όλα καλά, όλα ωραία συζητάμε ακόμα πώς περάσαμε. Εμένα να μου μυρίζουν σουβλάκια, του Κώστα κάτι καμένο. Καντίνα θα ΄χει λίγο πιο κάτω, να λέω εγώ, του αλλουνού το αυτοκίνητο θα ‘ναι, να λέει ο Κώστας. Σταματάμε λίγο περισσότερο σε ένα διόδιο λόγω έλλειψης ψιλών και να ΄σου να βγαίνει καπνός. Στα ΄λεγα ότι κάτι μυρίζει, κρίμα δεν είναι σουβλάκια. Παρκάρουμε στη λωρίδα έκτακτης ανάγκης και μένα με πιάνει η ανάγκη μου. Πίσω σύρματα, μπροστά τα γραφεία από τα διόδια. Τι θέλετε κυρία μου; Να κατουρήσω θέλω, ανοίξτε μου σας παρακαλώ . . . Δεν επιτρέπεται! Και πώς μπορώ να πάω πίσω απ΄ τα σύρματα; Δεν μπορείτε να πάτε. Να κατουριέμαι. Να παίρνουμε τηλέ-
φωνο την οδική βοήθεια να ‘ρθει να μας μαζώξει και να μην έρχεται. Κατεβάζω τα βρακιά μου και κατουράω. Νιώθω να έχουν μαζευτεί όλοι από τα γραφεία και να με βλέπουν από τις κάμερες. Να περνάει η ώρα και η οδική βοήθεια να αργεί. Τελικά, φτάνει από την άλλη μεριά. Φωνάζουμε, κουνάμε τα χέρια, εδώ, εδώ! Δε γινόταν να στρίψει στη μέση του δρόμου. Έπρεπε να βρει έξοδο. Άλλη μια ώρα να περιμένουμε. Έρχεται κάποια στιγμή από τη σωστή μεριά. Φορτώνει το αυτοκίνητο. Στριμωχνόμαστε και οι τρεις μπροστά. Τα βλέπουμε όλα από ψηλά, τραγουδάμε Αντύπα και μιλάμε για τους δρόμους, για τα αυτοκίνητα. Ρε παιδιά, λάδια να βάζατε θα πηγαίνατε λίγο ακόμη. Δεν είχατε; Δαγκώνομαι. Είχαμε, αλλά τα αφήσαμε στο σπίτι. Γιατί; μας κάνει. Γιατί, κύριε οδηγέ ήθελα να πάρω μεγάλη βαλίτσα και πολλά παπούτσια. Μερικές ώρες αργότερα μας αφήνει σε κάποιο βενζινάδικο. Αγοράζουμε λάδια και σε δέκα λεπτά φτάνουμε στο σπίτι. Αυτό θα πει ανώμαλη προσγείωση! Από τα σαλόνια στα καψόνια! Καλά ταξίδια!
Μυστικά και Ψέματα KEIMENO ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
Δ
υο λέξεις βαριές και αχώνευτες αφού βαραίνουν το στομάχι και δένουν κόμπους που δεν λύνονται. Κι όμως με αυτά ζούμε χρόνια ολόκληρα άλλοι μπορούν και έχουν και τα δυο άλλοι ένα από αυτά και άλλοι κανένα γιατί δεν τα αντέχουν. Η τελευταία κατηγορία παίρνει παράταση ζωής και περισσότερης ευημερίας, νιώθουν ανάλαφροι και ξέγνοιαστοι
σαν να έκοψαν τις πέτρες που τους βάραιναν. Μυστικά! Δύσκολα τα μοιράζεσαι και όταν αποφασίζεις να τα μοιραστείς το μετανιώνεις. Λίγοι τα κρατούν και δεν τα μαρτυρούν για αυτό μαζεύτηκαν πολλά και θες να αποβάλλεις μερικά, για να πάρουν την θέση τους άλλα καινούργια. Τα πρώτα τα κράτησες στα παιδικά σου χρόνια, τα απονήρευτα. Είναι αυτά που
δεν τολμούν να ειπωθούν ή αυτά τα απίστευτα που δεν μοιράζονται, άσε που πρέπει να εμπιστευτείς για να τα πεις. Βάζεις τους άλλους να ορκιστούν, να μην τα πουν, να μην μοιραστούν, να μην μαθευτούν, να μην προδοθούν και ας ξέρεις στο τέλος ότι θα εκτεθούν. Πιάνεις τα βλέμματα που τα μαρτυρούν και θυμώνεις, οι άλλοι έχουν τα δικά τους και εσύ τους προσθέτεις και άλ-
λα. Πιο εύκολα μοιράζεσαι τα ξένα από τα δικά σου με περισσότερη (αν)ασφάλεια. Από τα μυστικά στα ψέματα μικρή η απόσταση και αυτά είναι πολλά, διαχρονικά, πειστικά, κακοβγαλμένα, κουτά, έξυπνα, μικρά, μεγάλα, χοντρά, ελαφριά, αθώα, ένοχα, συγχωρεμένα και ασυγχώρητα σαν τα λάθη. Σώζουν, σκοτώνουν, καίνε, παγώνουν, χωρίζουν, ενώνουν. Το ψέμα είναι η μεγαλύτερη απόδειξη της ισχύος των λέξεων ακόμη και των πιο σύντομων σαν το «ναι» και το «όχι». Ένα γλυκό παραμύθιασμα του εαυτού σου και έπειτα των άλλων, μια άλλη παρουσίαση της πραγματικότητας, ο πιο σύντομος μύθος που φτιάχτηκε μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτων. Αποκαλύπτονται, ξεσκεπάζονται, χάνονται, θάβονται, βαφτίζονται αλήθειες. Τα μισούν φανατικά αυτοί που τα λένε. Αυτοί που δεν τα λένε μειδιάζουν ή μένουν ανέκφραστοι μέχρι να τα ανιχνεύσουν, ένα στιγμιαίο φιλτράρισμα κόντρα στην αλήθεια. Αυτή η παύση του ψεύτη μέχρι να σκεφτεί την επόμενη φράση, η αμηχανία, το βλέμμα το υπερκινητικό, η υπερπροσπάθεια του προκειμένου να πείσει με την λογική, με το συναίσθημα και με ότι τερτίπι διαθέτει… Σαν θεατρική σκηνή που εξελίσσεται μπροστά σου με εισιτήριο φτηνό, σαν ρόλοι παιγμένοι “στα ψέματα”. Δύσκολα διαχωρίζεις το ψέμα από την αλήθεια αφού μπορείς το ίδιο καλά να τα κατασκευάσεις και τα δυο. Πόσο ελεύθερος μπορείς να ζεις όμως με αυτά ή χωρίς αυτά; Μυστικά, ψέματα, αλήθειες, γερό στομάχι να έχεις για να τα αντέχεις και καλή μνήμη για να τα θυμάσαι.
Η ξεχωριστή «μόδα»
Η ΨΥΧ(Ρ)ΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΑΣ KEIMENO ΜΙΛΑ ΚΥΡΟΥ
Ο
Όσκαρ Ουάιλντ υποστήριξε πως «Η μόδα συνήθως είναι μια μορφή ασχήμιας τόσο ανυπόφορη που πρέπει να την αλλάζουμε κάθε έξι μήνες». Και πράγματι, αυτό συμβαίνει! Βασικό χαρακτηριστικό της μόδας είναι η σύνδεσή της με την αλλαγή, την καινοτομία, την εφευρετικότητα και την γρήγορη αποδοχή στην πολιτισμική μας καθημερινότητα. Με τον όρο μόδα, εννοούμε την τάση σχετικά με το ντύσιμο, την εξωτερική εμφάνιση, την διασκέδαση, καθώς και τις συνήθειες που υιοθετούνται. Αφορά πρότυπα, ξενόφερτα κυρίως, αλλά παγκόσμιας εμβέλειας. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα στις μέρες μας αποτελεί η επικράτηση της συνήθειας του «brunch». Υποστηρίζεται συχνά πως η μόδα, ως δυτικό «προϊόν» ακολουθεί τις εξελίξεις της εκβιομηχάνισης και του καταναλωτισμού και είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αμερικάνικη κουλτούρα. Ύστερα από έρευνες στην χώρα μας, σε περίοδο κρίσης, έχει αποδειχθεί πως ο καταναλωτισμός αυξήθηκε σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό ίσως να οφείλεται στα κοινωνικά πρότυπα που προβάλλονται από τα ΜΜΕ αλλά και από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Τα κυρίαρχα μοντέλα αφορούν την προβολή αψεγάδιαστων ανθρώπων, με ευτυχισμένο τρόπο ζωής και συνήθειες. Η ανάδειξη αυτή, πολλές φορές επιτυγχάνεται με την βελτίωση της εξωτερικής εμφάνισης τόσο σε θέματα επώνυμης ένδυσης, υπόδησης, καλλυντικών όσο και στις χειρουργικές επεμβάσεις, στην αγορά ακριβών αυτοκινήτων κ.ά. Όπως αναφέρει η Παγκόσμια Εταιρεία Πλαστικής Χειρουργικής, το 2015, υπολογίζεται πως περίπου 22.000.000 άνθρωποι απ ’όλο τον κόσμο υποβλήθηκαν σε διορθωτικές επεμβάσεις αισθητικής. Άραγε, αυτά τα καταναλωτικά πρότυπα ποιος τα καθιερώνει; Από πού προέρχονται; Και ποιοι είναι οι υπεύθυνοι; Η απάντηση έρχεται από τους πρωτοπόρους κοινωνιολόγους της «Κριτικής Θεωρίας» Αντόρνο και Χορκχάιμερ. Και οι δύο υποστηρίζουν πως, στην μαζική κοινωνία οι βιομηχανίες παράγουν τυποποιημένα προϊόντα και συντελούν στην αναπαραγωγή και κυριαρχία των στερεοτύπων. Αυτό
συμβαίνει σε όλο το φάσμα της παραγωγής προϊόντων ακόμα και των πολιτιστικών (βλ. κινηματογράφος, μουσική κ.ά. ), όπου παράγουν διαφορετικά είδη κουλτούρας τα οποία ως καταναλωτικά αγαθά απευθύνονται σε διαφορετικές ομάδες του κοινού, σύμφωνα με τις προτιμήσεις και το εισόδημά τους. Με αυτόν τον τρόπο ενώ διατείνονται πως εξασφαλίζουν την «ελεύθερη επιλογή» και παροτρύνουν το κάθε μέλος της κοινωνίας να συμπεριφέρεται ανάλογα με το κοινωνικό του status, οι βιομηχανίες ουσιαστικά κατασκευάζουν, προσανατολίζουν και ελέγχουν τις ανάγκες των ανθρώπων πείθοντάς τους πως τις ικανοποιούν. Αβίαστα λοιπόν, συνεπάγεται το συμπέρασμα πως οι βιομηχανίες όλων των ειδών μετασχηματίζουν τις φυσικές ανάγκες σε υλικά αγαθά. Για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του Αντόρνο, «Τελικά οι άνθρωποι μεταβάλλονται σε ομοιόμορφο και αδιαφοροποιημένο πλήθος». Με αυτόν τον τρόπο η εικόνα της σύγχρονης κοινωνίας μετατρέπεται σε μαζική, όπου χάνεται η ανθρωπινή ταυτότητα και ποιότητα. Τελικά είναι δεδομένο πως ο πραγματικός σκοπός των βιομηχανιών είναι το κέρδος. Διερωτώμαι λοιπόν, ο σκοπός των ανθρώπων ποιος είναι;
Αγαπητό αναγνωστικό κοινό, Ήρθα να σας μιλήσω, ήρθα να σας τα πω.. Λοιπόν, θέλω να αναφερθώ στην ατάκα-καραμελίτσα, συγνώμη που γίνομαι, γραφική, κοινότυπη. Μα! Κι αυτοί γραφικοί γίνηκαν με την λέξη «Προσδοκία» όχι δε μιλώ για τους ψυχολόγους τους σπουδαγμένους, δε μιλώ για αυτούς που ξεφύλλισαν κάνα δυο βιβλία ψυχολογίας, όχι για κείνους που έκαναν συνεδρίες αυτοπροσδιορισμού αλλά για αυτούς που κάνουν χρήση της λέξης «προσδοκία» και τους λέω.. Φτάνει πια! Ίσως φανώ κάπως, ίσως κάποιοι να θιχθούν , ίσως να προβληματιστούν. Θα έχετε ακούσει συχνά για υψηλές προσδοκίες που έγιναν αιτία να μας βλάψουν, αυτές οι απαιτήσεις που έχουμε ο καθένας για τον εαυτό μας, που στην τελική δεν ικανοποιήθηκαν και καταλήξαμε να απογοητευόμαστε τόσο πολύ με μας. Εμ! Τρως την σφαλιάρα της απογοήτευσης, έρχεται ένας έξυπνος και κοπανάει. Είχες υψηλές προσδοκίες και γι’ αυτό είσαι σε αυτήν την κατάντια. Δηλαδη συγνώμη, για να καταλάβω κάθε φορά που θα τολμώ να ονειρεύομαι, θα κρατώ μικρό καλάθι γιατί θα θυμάμαι πως ίσως οι υψηλοί στόχοι θα φέρουν την καταστροφή; Το πάθημα-μάθημα; Eχω την εντύπωση, σαν να μου φαίνεται …πως το ρήμα προσδοκώ έχει αντικατασταθεί από το ρήμα ελπίζω.. Έχω ελπίδες και αυτές ναυαγούν. Άρα ποια είναι η λύση; Να μην ελπίζω για να μην απελπιστώ; Θα σας το κάνω λιανά με μια στιχομυθία - Ε δεν ξέρω πώς να στο πω… αλλά θέλω να χωρίσουμε - Να χωρίσουμε; Μα ήμασταν στο παρά πέντε να συμβιώσουμε, να αποκτήσουμε τέκνα, να κάνουμε το νοικοκυριό μας κτλ. Κτλ. Εσύ έτοιμος να αυτοκτονήσεις και εμφανίζεται ο ουρανοκατέβατος τύπος και σου λέει. Δεν φταίει ο χωρισμός, δε φταίει που είσαι 35 χρονών και η μήτρα σου έχει ημερομηνία λήξης, δεν φταίει που έδωσες προκαταβολή για το νυφικό σου, ΟΧΙ δεν φταιν όλα αυτά. Όλο το φταίξιμο είναι δι- κό σου γιατί είχες «Υψηλές προσδοκίες» , εδώ γελάω! Βρε παιδιά η στεναχώρια μου οφείλεται στο γεγονός ότι εγώ εδώ και πέντε χρόνια έβλεπα αυτόν τον άνθρωπο καθημερινά και ξαφνικά θα πάψω να τον συναντώ και να ονειρεύομαι μαζί του, τι υψηλές προσδοκίες , ανικανοποίητες μου ξεφουρνίζεται! Με αυτές τις νεοφερμένες ακακίες θα ξεπεράσω τον πόνο μου; Ο άλλος με χωρίζει και εγώ φταίω που έκανα όνειρα; Δεν ξέρω αν πρέπει να κλάψει κανείς ή να γελάσει, θα προτιμήσω το δεύτερο! Γι’αυτό αν ακούσετε ξανά περί προσδοκιών κάντε μου τη χάρη και γελάστε. Kind regards. Μίλα Κύρου
Tο κατάστημα Βιολέτα, μετρώντας 18 χρόνια στον χώρο της παιδικής μόδας, αναλαμβάνει να ντύσει τους λιλιπούτειους fashionistas με τα πιο στιλάτα και ποιοτικά ενδύματα και υποδήματα της αγοράς. Ανακαλύψτε τις πολύχρωμες και ιδιαίτερες συλλογές ρούχων σε απίθανες τιμές στον ανανεωμένο χώρο του καταστήματος στο κέντρο της πόλης! 28η & Τσιμινάκη γωνία Τηλ. 24610 29009 | Κοζάνη
TOGETHER 49
KEIMENO ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΟΥ ΚΟΡΙΝΑ
Τεχνητή νοημοσύνη Τι είναι; Πολλά βιβλία, πολλά άρθρα και φυσικά πολλές απόψεις... Όπως και για κάθε τι άλλωστε... Τεχνητή νοημοσύνη είναι ο υπολογιστής που γράφω, το κινητό που με επικοινωνεί στους ανθρώπους που είναι χιλιόμετρα μακριά, που ξέρει τι λέξεις θα χρησιμοποιήσω... το φανάρι που πατώντας το κουμπί, δεν θα βγάλει μια χοντρή αλλά το πράσινο ανθρωπάκι ώστε να μπορέσω να διασχίσω το δρόμο με ασφάλεια και τόσα μα τόσα άλλα ακόμα...
TOGETHER 50
KEIMENO EΛΕΝΗ ΠΑΠ
Τ
εχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να είναι ακόμα και η περίπτωση του διπλανού μας που «τεχνητά» προσποιείται ότι συμφωνεί μαζί μας είτε γιατί φοβάται τη διαφωνία είτε γιατί προσπαθεί να μας «καταφέρει» με ίδιον όφελος... Ωστόσο, με καθαρά και αυστηρώς επιστημονικούς όρους: «Τεχνητή Νοημοσύνη είναι εκείνος ο κλάδος της επιστήμης των υπολογιστών που ασχολείται με το σχεδιασμό ευφυών υπολογιστικών συστημάτων, δηλαδή συστημάτων με χαρακτηριστικά τα οποία σχετίζονται με την ευφυΐα στην ανθρώπινη συμπεριφορά (μάθηση, αιτίαση, επίλυση προβλημάτων, κατανόηση φυσικής γλώσσας, αναγνώριση αντικειμένων κτλ.).» ή με πιο απλά λόγια «Τεχνητή Νοηµοσύνη είναι η μελέτη του πώς να κάνουµε τον υπολογιστή να πράξει κάτι που επί του παρόντος ο άνθρωπος µπορεί να πράξει καλύτερα.»(Rich & Knight, 1990) Η όλη συζήτηση περί τεχνητής νοημοσύνης είναι σχετικά νέα σε ηλικία μιας και επίσημα, χρονολογείται από το 1950 και εξής. Ως ήταν, όμως, αναμενόμενο, αφού η επιστήμη και η τεχνολογία εξελίχθησαν, αναζωπυρώθηκε και η συζήτηση περί τεχνητής νοημοσύνης και ηθικής, συγκεκριμένα. Ερωτήματα τύπου: ΄΄Έχει την ικανότητα ένας υπολογιστής να σκεφτεί όπως ένας άνθρωπος; Μπορεί ένα μηχάνημα να διακρίνει το καλό από το κακό; Υπάρχει σε ένα ρομπότ η ικανότητα της επιδίωξης της μέγιστης κοινής ωφέλειας για την ανθρωπότητα; κλπ ‘’ άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους στους κύκλους της διανόησης και όχι μόνο. Ίσως είναι πιο κοντά η μέρα όπου θα έχουμε δίπλα μας τον Άνθρωπο των δύο αιώνων (Bicentennial Man ταινία του 1999) από ότι κάποιοι πιστεύουμε... Αλλά από την άλλη πού βρίσκεται το κακό,αν υποθέσουμε ότι υπάρχει;
Το κακό δεν είναι σε αυτό καθεαυτό το αντικείμενο. Ποτέ δεν ήταν! Το κακό είναι στον δημιουργό του ή καλύτερα, στις προθέσεις του δημιουργού του. Ένα όπλο μπορεί να συντελέσει στην προστασία μιας ανθρώπινης ζωής ενώ ταυτόχρονα, μπορεί να αποτελέσει το όργανο ενός εγκλήματος ... Το θέμα δεν είναι, λοιπόν, τί θα φτιάξουμε αλλά με τι σκοπό. Θα πρέπει σε μια κοινωνία που έχει ξεχάσει να εμπιστεύεται ακόμα και την ίδια της σκιά, να μάθουν οι άνθρωποι να εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον... Γιατί δίχως εμπιστοσύνη στον άνθρωπο και στις δυνα τότητές του, τότε,όλα μάταια θα μοιάζουν... Δίχως εμπιστοσύνη, έννοιες όπως η ηθική, το καλό και το κακό, η ελευθερία, ο νόμος, η δημοκρατία είναι λέξεις δίχως νόημα, σημαίνοντα χωρίς σημαινόμενα. Ο άνθρωπος έχει το προνόμιο της σκέψης και της ελεύθερης βούλησης, μπορεί να εκπαιδευτεί και να εκπαιδεύσει, έχει όμως και το ισχυρό ένστικτο της αυτοσυντήρησης· έχει όλα εκείνα, δηλαδή, που απαιτούνται για να αναγνωρίζει και να μεταδίδει το σωστό. Αν είμαστε , λοιπόν, σίγουροι ότι ο άνθρωπος «ξέρει», είναι ένα «κοινωνικό ον» όπως έλεγε ο Αριστοτέλης και «Οὐδεὶς ἑκὼν κακός» όπως μας είπε ο Σωκράτης, τότε, ας τον εμπιστευτούμε ότι θα προχωρήσει σε μια δημιουργία που θα ωφελήσει την ύπαρξη της ανθρωπότητας εν γένει και ότι δεν θα επαναλάβει τα τραγικά λάθη του παρελθόντος. Ας ρίξουμε μια ψύχραιμη ματιά στην ίδια και στις δυνατότητές της , χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Γρήγορα θα αντιληφθούμε ότι θα μας ωφελήσει κι αν όχι εμάς προσωπικά, τότε τον διπλανό μας που θα μπορεί αφήνει το με κινητικές και διανοητικές δυσκολίες αγαπημένο του πρόσωπο, μόνο στο σπίτι για να πάει στη δουλειά του ή ακόμα και τον πιο μακρινό μας γείτονα που θα λαμβάνει τις πρώτες βοήθειες ανεξαρτήτου καιρού... Ας μας εμπιστευτούμε...
Σ
Ι
Ν
Ε
Μ
Α
Οι ταινίες για τεχνητή νοημοσύνη ή επιστημονικής φαντασίας ή sci-fi όπως θέλετε πείτε το, των τελευταίων ετών είναι άπειρες και για αυτό το λόγο εμείς επιλέξαμε και σας παρουσιάζουμε αυτές μας λένε κάτι παραπάνω!
Οι Ταινίες
Ανθρώπινη συμπαντική εξέλιξη, μυστηριώδεις πλανήτες, ταξίδια στο άγνωστο, ρομπότ, ολογράμματα, λογισμικά συστήματα, bit kai bytes, φουτουρισμός. Ένα μέλλον καθόλου μακρινό, άλλοτε ελπιδοφόρο και άλλοτε δυστοπικό . Προμηθεϊκές φαντασιώσεις αθανασίας που προκαλούν θαυμασμό και ανησυχία και κάπου βρίσκεται ένας δρ. Φρανκενστάιν που συμβολίζει τόσο την εξέλιξη της επιστήμης αλλά και τους κινδύνους από το «αλόγιστο» του πράγματος. Η ανθρώπινη ύπαρξη αυτό το αιώνιο παραμύθι . Homo Sapiens και homo cyberneticus. Μήπως οι απόψεις του Ray Kurzweil πως πλησιάζουμε σε μια στιγμή που οι υπολογιστές θα όχι απλώς ευφυείς αλλά πιο ευφυείς από τους ανθρώπους έφτασε ή… θα φτάσει σύντομα; Το μόνο βέβαιο είναι πως είναι δύσκολο έως αδύνατο να προβλέψει κάποιος το μέλλον της ανθρώπινης εξέλιξης. Το θέμα της τεχνητής νοημοσύνης, αν και εμείς θα το δούμε από κινηματογραφικής πλευράς, έχει απασχολήσει σε πολλά επίπεδα την κοινωνία και την επιστημονική κοινότητα.
Βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο του Walter Tevis, η sci-fi ταινία του Nicolas Roeg, ακολουθεί τον Thomas Jerome Newton που «πέφτει στη γη» με σκοπό να σώσει τον μακρινό πλανήτη του που αντιμετωπίζει πρόβλημα λειψυδρίας. Ο David Bowie στο ρόλο του Newton, θα ενσωματωθεί στο γήινο τρόπο ζωής, θα αναδειχθεί σε έναν πανίσχυρο επιχειρηματία, εξαιτίας των γνώσεων του, ενώ παράλληλα θα έρθει αντιμέτωπος με την ευάλωτη πλευρά του και τις ανθρώπινες αδυναμίες που είναι έτοιμες να τον καταβροχθίσουν. Στο τέλος το ερώτημα παραμένει: θα επιστρέψει ο Newton στο πλανήτη του; Μια πεσιμιστική αλληγορία για την παρακμή της ανθρώπινης κοινωνίας, μια υπνωτιστικά γοητευτική σκηνοθετική προσέγγιση, μια διαχρονική και εύστοχη θεματική και μια μοναδική, «διαγαλαξιακή» ερμηνεία. Το The Man Who Fell To Earth ήταν, είναι και θα είναι ένας scifi θρύλος!
The Matrix, Lily Wachowski και Lana Wachowski 1999
Η ταινία των αδερφών Wachowski περιγράφει ένα μέλλον όπου ο κόσμος είναι το Matrix, μια εικονική πραγματικότητα, που δημιουργήθηκε και συντηρείται από νοήμονες μηχανές που εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πληθυσμό ως πηγή ενέργειας. Ο προγραμματιστής υπολογιστών, Thomas Anderson, με το ψευδώνυμο Neo, βρίσκει αινιγματικά μηνύματα στον υπολογιστή του και έτσι συμμετέχει σε μια περιπέτεια με κυβερνητικούς πράκτορες με αποτέλεσμα να οδηγηθεί σε μια ομάδα που επικεφαλής της είναι ο Μορφέας. Το ταξίδι για την ανακάλυψη της αλήθειας του Matrix ξεκινά. Στο Matrix υπάρχουν αναφορές στις υποκουλτούρες του «κυβερνοπάνκ», των χάκερς, φιλοσοφικές και θρησκευτικές ιδέες, μεσσιανισμός και καρτεσιανισμός, σωκρατικός και πλατωνικός ιδεαλισμός. Ο παραλληλισμός με την πλατωνική αλληγορία του Σπηλαίου, υπογραμμίζει το φιλοσοφικό υπόβαθρο της ταινίας.
Her, Spike Jonze 2013
Αμερικανική αισθηματική ταινία επιστημονικής φαντασίας του Spike Jonze, το Her εστιάζει στη σχέση που αναπτύσσει ένας άνδρας με μια θηλυκή φωνή ενός λειτουργικού συστήματος. Διαδραματίζεται στο Los Angeles στο εγγύς μέλλον και ακολουθεί τη ζωή του Theodore Twombly,ενός άνδρα που κερδίζει χρήματα γράφοντας συγκινητικά, προσωπικά γράμματα για άλλους ανθρώπους. Ο χωρισμός του θα αποτελέσει την αφορμή για να έρθει σε επαφή με ένα προχωρημένο λειτουργικό σύστημα, το οποίο υπόσχεται μια διαισθητική οντότητα, μοναδική για κάθε χρήστη. Έτσι μπαίνει στη ζωή του η Samantha, μια έξυπνη, ευαίσθητη και αστεία φωνή. Στο τέλος, μια βαθιά φιλία εξελίσσεται σε αμοιβαία αγάπη. Η ταινία κέρδισε το Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου στην 86η διοργάνωση .
2001: A Space Odyssey, Stanley Kubrick 1968
A.I : Artificial Intelligence, Steven Spielberg 2001
Η δραματική ταινία επιστημονικής φαντασίας ακολουθεί την ιστορία του David, ενός ανδροειδούς με τη μορφή μικρού παιδιού, προγραμματισμένου με την ικανότητα να αγαπάει. Στα τέλη του 21ου αιώνα υπάρχει μια νέα κατηγορία ρομπότ που ονομάζονται Μέκα, τα οποία είναι ικανά να μιμηθούν σκέψεις και συναισθήματα. Το ανδροειδές David, γίνεται μέλος της οικογένειας Σουίντον, ωστόσο η συμβίωσή τους αποδεικνύεται προβληματική. Ο David καταλήγει εγκαταλελειμμένος σε ένα δάσος και ξεκινά τη δική του περιπλάνηση στον κόσμο των ενηλίκων .
Metropolis, Fritz Lang 1927
To Metropolis, σε σκηνοθεσία του Fritz Lang ανήκει στο είδος του γερμανικού εξπρεσιονισμού και θεωρείται ο πρωτοπόρα στο είδος της επιστημονικής φαντασίας. Η πλοκή της λαμβάνει χώρα σε μελλοντική αστική δυστοπία και αφηγείται την ιστορία του γιου του κυβερνήτη, Φέντερ, και της εργάτριας Μαρίας που προσπαθούν να εξαλείψουν το χάσμα που χωρίζει την πόλη τους. Τα σκηνικά της ταινίας είναι επηρεασμένα από το Μπάουχάους, τον Κυβισμό και το Φουτουρισμό.
Πρόκειται για μια επική ταινία επιστημονικής φαντασίας που περιστρέφεται γύρω από θέματα όπως η ανθρώπινη εξέλιξη, η τεχνητή νοημοσύνη και η εξωγήινη ζωή. Εστιάζει σε μια σειρά επαφών μεταξύ ανθρώπων και μυστηριωδών μαύρων μονολίθων, οι οποίοι φαίνεται να επηρεάζουν την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Το έτος 2001, ένας παρόμοιος μονόλιθος ανακαλύπτεται στη Σελήνη και ένας άλλος σε τροχιά γύρω από το Δία. Το αμερικανικό σκάφος Discovery 1 θα τους εξερευνήσει και ο αστροναύτης Ντέιβιντ Μπόουμαν, ως τελευταίος επιζών του πληρώματος, θα προσπαθήσει να ανακαλύψει τη φύση του μονόλιθου.
TOGETHER 51
Τhe man who fell to earth, Nicolas Roeg 1976
Β
Ι
Β
Λ
Ι
Ο
TOGETHER 52
Η επιστημονική φαντασία στη λογοτεχνία Σήμερα ζούμε την εποχή της τεχνολογίας όπου όλα φαντάζουν δυνατά. Μπορεί να μη κυκλοφορούν ανάμεσα μας ρομπότ με αισθήματα ή να μην έχουμε καταφέρει ακόμα να μετοικήσουμε σε άλλους πλανήτες, ωστόσο η τεχνολογία βρίσκεται σε τέτοια επίπεδα ανάπτυξης που ούτε μπορούσαμε να διανοηθούμε μερικά χρόνια πριν. Ή μήπως μπορούσαμε; Οι λάτρεις της λογοτεχνίας σίγουρα είχαν την δυνατότητα να πλάσουν στο μυαλό τους εικόνες, πολλές εκ των οποίων είναι πραγματικότητα σήμερα, καθώς υπάρχουν όλοι εκείνοι οι συγγραφείς με τη ζωηρή φαντασία που βρίσκονταν πάντα ένα βήμα μπροστά από τους υπόλοιπους. KEIMENO ΕΛΛΗ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
Ο
ερχομός της βιομηχανικής επανάστασης και οι επιπτώσεις των επιστημονικών ανακαλύψεων επηρέασαν σε τέτοιο βαθμό την καθημερινή ζωή των ανθρώπων και τη δομή της κοινωνίας εν γένει, που αποτέλεσαν τη μαγιά για την ανάπτυξη του λογοτεχνικού είδους της επιστημονικής φαντασίας. Από τον Ιούλιο Βέρν, το πατέρα της επιστημονικής φαντασίας, μέχρι τον George Orwell και τους σύγχρονους συγγραφείς του είδους η ανάπτυξη της τεχνολογίας και κατά επέκταση η διαμόρφωση της κοινωνίας και του ανθρώπινου είδους αποτέλεσε ένα αγαπημένο θέμα στους λογοτεχνικούς κύκλους. Ακολουθούν τέσσερα βιβλία που εντάσσονται στο είδος της επιστημονικής φαντασίας και από πολλούς θεωρούνται κλασικά. Ο Νευρομάντης, William Gibson, Εκδόσεις Αίολος Μια ματιά σε ένα σκοτεινό, υπερτεχνολογικό μέλλον που ήδη έχει πλησιάσει επικίνδυνα κοντά. Εκεί τα κράτη δεν υφίστανται πλέον και ο καπιταλισμός έχει φτάσει στο μέγιστο σημείο ανάπτυξης του. Τον κόσμο ελέγχουν τεράστιες εταιρικές κοινοπραξίες και οι άνθρωποι ζουν αναπόσπαστα δεμένοι με τον εικονικό κόσμο του Ηλεκτροσύμπαντος. Η ζωή επιμηκύνεται, το σώμα των ανθρώπων μεταλλάσσεται γενετικά και γεμίζει μικροτσίπ. Εκεί Ο νεαρός ήρωας, πρώην ταλαντούχος κλέφτης πληροφοριών,
στερείται τη δυνατότητα πρόσβασης στον Κυβερνοχώρο ύστερα από μια άτυχη επιχείρηση. Είναι παγιδευμένος σ’ ένα λαβύρινθο, όπου κυριαρχούν τα τεχνοναρκωτικά και το λαθρεμπόριο πληροφοριών και γενετικού υλικού. Είναι πάντα έτοιμος να διαπράξει κάθε έγκλημα που θα εξασφάλιζε μια μικρή έστω ελπίδα επιβίωσης. Όσο ο κλοιός σφίγγει γύρω του, προσπαθεί ν’ ανασυνθέσει τον εαυτό του αναζητώντας τον μάγο της νευροχειρουργικής που θα τον γιατρέψει. Ο άνθρωπος στο ψηλό κάστρο, Philip K. Dick, Εκδόσεις Τόπος Αμερική, 1962. Οι ΗΠΑ έχουν χάσει τον B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τώρα βρίσκονται υπό κατοχή: η ναζιστική Γερμανία κατέχει το ανατολικό μέρος των πρώην ΗΠΑ και οι Ιάπωνες το δυτικό και οι Αμερικανοί θεωρούνται πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Οι Γερμανοί έχουν δώσει «οριστική λύση» στο «πρόβλημα» της Αφρικής υποβάλλοντας σε ολοκαύτωμα τον πληθυσμό της(!), έχουν αποξηράνει τη Μεσόγειο για να την καλλιεργήσουν (!) και, τέλος, έχουν αποβιβάσει αστροναύτες στον Άρη! Ωστόσο, ένα βιβλίο επιστημονικής φαντασίας θέτει σε κίνδυνο την κρατούσα τάξη πραγμάτων: Η Ακρίδα κείτεται βαριά είναι ο τίτλος του, και σ’ αυτό ο συγγραφέας, ούτε λίγο ούτε πολύ, παρουσιάζει νικητές τους Συμμάχους στον Παγκόσμιο Πόλεμο
και ηττημένη τη Γερμανία! Κι ο συγγραφέας του βιβλίου, στο οπισθόφυλλο, κομπάζει ότι βρίσκεται άτρωτος και οχυρωμένος σ’ ένα ψηλό κάστρο κάπου στην ενδιάμεση, ουδέτερη ζώνη των Βραχωδών Ορέων... Σ’ αυτό το παράξενο μυθιστόρημα ο Φίλιπ Κ. Ντικ συνδυάζει την πιο τρελή επιστημονική φαντασία με την αυστηρή κριτική της Ιστορίας. Το βιβλίο γράφεται με έντονο ακόμα τον απόηχο του μακαρθισμού. Δεν έχουν περάσει ούτε δέκα χρόνια από την εποχή που ο οποιοσδήποτε πολίτης κινδύνευε να βρεθεί κατηγορούμενος στο άγριο κυνήγι μαγισσών που είχε εξαπολύσει ο γερουσιαστής από το Ουισκόνσιν. Το κουρδιστό πορτοκάλι, Anthony Burgess, Εκδόσεις Anubis Ο δεκαπεντάχρονος Άλεξ απολαμβάνει τους βιασμούς, τα ναρκωτικά και την Ενάτη Συμφωνία του Μπετόβεν. Ως αρχηγός μιας συμμορίας εφήβων, περιπλανιέται στους δρόμους ενός δυστοπικού μέλλοντος αναζητώντας φρικτές συγκινήσεις. Όταν ο Άλεξ συλλαμβάνεται μετά από μια δολοφονία και φυλακίζεται για την αποκλίνουσα συμπεριφορά του, το Κράτος αναλαμβάνει να τον αναμορφώσει... αλλά με ποιο κόστος; Το κουρδιστό πορτοκάλι αποτελεί ένα απαράμιλλο λογοτεχνικό επίτευγμα και συνάμα ένα «προφητικό μυθιστόρημα» που συλλαμβάνει με μοναδικό τρόπο τη
δυστοπική πραγματικότητα που βιώνει ο άνθρωπος σήμερα. Συγχώρεση και προδοσίες, Ursula K. le Guin, Εκδόσεις Παρά Πέντε Είναι ένα από τα πιο όμορφα, τρυφερά, και πολιτικά βιβλία της Ούρσουλα Λε Γκεν. Μιλάει για την αγάπη και μιλάει για απελευθέρωση: την απελευθέρωση των υπόδουλων σε μια κοινωνία άγριας εκμετάλλευσης, και την απελευθέρωση των γυναικών, ως διπλά υπόδουλων. Μιλάει για τη φιλία, τον έρωτα, την αφοσίωση, τη συγχώρεση. Και παρ’ όλο που όλα αυτά φαίνονται να συμβαίνουν στον Πλανήτη Βερέλ, και στην αποικία του, τον Πλανήτη Γεοβέ, εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη, στην πραγματικότητα δεν είναι παρά ένας καθρέφτης της γήινης ιστορίας και των γήινων παθών. Η πρόσφατα εκλιπούσα Ούρσουλα Λε Γκεν δεν είναι μόνο μια κορυφαία συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας. Είναι από τις γυναίκες που άφησαν ανεξίτηλο σημάδι στην εποχή μας, στοχαστής με πλατιά καλλιέργεια και ένα εξαιρετικά φωτεινό μυαλό. Σ’ αυτό το βιβλίο περιέχονται τέσσερις νουβέλες που αποτελούν μια θεματική και αφηγηματική ενότητα. Έχουν τιμηθεί με τις διακρίσεις: «Theodor Sturgeon Award» 1995, «Asimov’s Readers» Award 1995, «Locus Readers Award», 1996.
Μ
Ο
Υ
Σ
Ι
Κ
H
KEIMENO NICK G.
Με Στόμα Που Γελά
FRANZ FERDINAND
CALEXICO
Always Ascending
The Thread That Keeps Us
Ο
Θανάσης Παπακωνσταντίνου περιγράφει το δίσκο: Δώδεκα ερμηνείες ο Σωκράτης και μία – για μαγάρισμα – ο υποφαινόμενος. «Τα τραγούδια δεν μιλάνε για το εύκολο και συμβατικό γέλιο αλλά για εκείνο το βαθύ, ανεξέλεγκτο γέλιο που σε τραντάζει. Αυτό που μοιάζει με την αίσθηση του θανάτου, που επίσης σε τραντάζει και είναι ανεξέλεγκτος. Αν, μετά από αυτό, έχετε το κουράγιο να αγοράσετε τον δίσκο ακτίνας (cd) ή να κατεβάσετε μεμονωμένα κομμάτια (ή το όλον) από τις διάφορες ψηφιακές πλατφόρμες, όπως και από την ιστοσελίδα (www. thanasispapakonstantinou.gr), εμείς μόνο χαρά θα νιώσουμε. « Ο Μεταξοχωρίου και περιχώρων Θανάσης Παπακωνσταντίνου Η επιστροφή του σημαντικού αυτού πνευματικού ανθρώπου είναι χωρίς καμιά αμφιβολία το μουσικό γεγονός του πρώτου διμήνου της νέας χρονιάς για την Ελληνική δισκογραφία! Ο νέος δίσκος του Θανάση με ερμηνευτή τον Σωκράτη Μάλαμα με τίτλο «Με στόμα που γελά», κυκλοφόρησε στις 15 Φεβρουαρίου από την ΑΧΟΣ (Ahos Recording Studio) και την MLK (Music Links Knowledge). Η νέα δουλειά του Θανάση Παπακωνσταντίνου έρχεται τέσσερα χρόνια μετά το προσωπικό του άλμπουμ «Πρόσκληση σε δείπνο κυανίου» και το δίσκο του Σωκράτη Μάλαμα «Χάρτης» σε μουσική του ίδιου. Τέσσερα χρόνια αναμονής έλαβαν λοιπόν τέλος, με την κυκλοφορία του δίσκου «Με στόμα που γελά» του οποίου 12 από τα 13 τραγούδια ερμηνεύει ο Σωκράτης Μάλαμας. Η παραγωγή είναι προσεγμένη ,οι συνθέσεις δυνατές και η ερμηνεία του Σωκράτη για μια ακόμη φορά αποδίδει τα τραγούδια με τον κατάλληλο τρόπο. Η κυκλοφορία μιας τέτοιας δουλειάς θα έλεγα ότι δίνει φιλί ζωής στην παρακμάζουσα και παραπαίουσα σύγχρονη Ελληνική δισκογραφία, που κινείται ανάμεσα στην αμηχανία και στην ανυποληψία. Να σημειωθεί ότι αργότερα μέσα στη χρονιά θα κυκλοφορήσει και μια ειδική έκδοση βινυλίου!
Ο
H
ώρα της επιστροφής για το αγαπημένο συγκρότημα έφθασε! Το»Always Ascending», είναι το πέμπτο στούντιο LP του συγκροτήματος, και κυκλοφόρησε παγκοσμίως στις 9 Φεβρουαρίου, ακολουθώντας το «Right Thoughts, Right Words, Right Action» (2013). Οι Franz Ferdinand ηχογράφησαν το νέο τους άλμπουμ υπό την επίβλεψη του παραγωγού Philippe Zdar. Πρόκειται για την πρώτη δουλειά της μπάντας με το ανανεωμένο τους line up έχοντας πλέον στις τάξεις της τους Julian Corrie (keyboards, κιθάρα) και Dino Bardot (κιθάρα) οι οποίοι ήρθαν να προστεθούν στους εναπομείναντες Alex Kapranos, Bob Hardy και Paul Thomson. Το άλμπουμ είχε αρκετές θετικές κριτικές και ανέβηκε στο Νο3 στη Σκωτία και στο Νο6 στη Μεγάλη Βρετανία. Καλογραμμένες οι συνθέσεις και αρκετά τα νέα στοιχεία στον ηχητικό τους προσανατολισμό, χωρίς όμως να ξεφεύγουν από τα βασικά συστατικά που τους έκαναν να ξεχωρίσουν την τελευταία δεκαετία! Ύστερα από αρκετές προσεκτικές ακροάσεις ξεχώρισα τα «Finally”, “The Academy Award”,”Always Ascending” Και «Lazy Boy”. Nα σημειώσω ότι ο δίσκος κυκλοφορεί φυσικά σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες, σε cd αλλά και σε μια φροντισμένη έκδοση βινυλίου!
ι Calexico επέστρεψαν στη μουσική βιομηχανία, έπειτα από τρία χρόνια δισκογραφικής αποχής. Ο νέος τους δίσκος πήρε την σκυτάλη από το album “Edge of the Sun” που κυκλοφόρησαν το 2015, μέσω της Anti Records. Οι Calexico δεν είναι από τα συγκροτήματα εκείνα που παραμένουν στο προσκήνιο για τις “αρπαχτές”. Οι Calexico δημιουργούν, όταν έχουν κάτι “να πουν”. “The Thread that Keeps Us” φέρει ως τίτλο το νέο τους δισκογραφικό εγχείρημα και η επίσημη πρεμιέρα του έγινε στις 26 Ιανουαρίου 2018. Με γνώμονα, λοιπόν, την διαρκή εξέλιξή τους οι Calexico επανήλθαν γεμάτοι σχέδια και άφθονο διαφορετικό υλικό! Οι Calexico ηχογράφησαν το εν λόγω LP στην Καλιφόρνια και μπορείς να αντιληφθείς τον αντίκτυπο των πυρκαγιών που έχουν καταστρέψει αυτό το κράτος. Ο Burns κάνει λόγο για στάχτες και συντρίμμια, όπως κι εγκαταλελειμμένα σπίτια, μέσα από το τραγούδι “Voices in the Field”. Πρόκειται ίσως για το πιο ‘σκληρό’ τραγούδι του δίσκου. Το “Bridge to Nowhere” επίσης κάνει λόγο για μία μεταφορική, αλλά και ψυχική καταστροφή που μας καταβάλει συναισθηματικά λόγω των ηχηρών κιθάρων του. Οι χτύποι της καρδιάς μας εναρμονίζονται με το ρυθμικό “Eyes Wide Awake”. Το πρώτο single της επανόδου τους έχει τίτλο “End Of The World With You”. Πρόκειται για μία δυναμική, βασισμένη στα drums σύνθεση, η οποία σε ταξιδεύει ως το “τέλος του κόσμου”. Ανεξαρτήτως αυτού, οι Calexico δεν διστάσουν να τοποθετηθούν πολιτικά μέσα από το εν λόγω τραγούδι και να ψελλίσουν μερικούς στίχους, ώστε να αποδράσουμε από αυτό το χάος. Ωστόσο, αξίζει να σημειώσουμε πως οι Calexico σπάνια σχολιάζουν το πολιτικό γίγνεσθαι, ωστόσο φαίνεται πως οι συνθήκες τους ώθησαν σε αυτήν την κίνηση. Ακόμα, το album είναι αφιερωμένο στις μεταναστευτικές εμπειρίες και τον ‘πόνο’ της μετακίνησης. To καλοκαίρι το τόσο δημοφιλές αυτό συγκρότημα στη χώρα μας, θα επιστρέψει και πάλι εδώ για μια εμφάνιση στην Αθήνα παρουσιάζοντας όλα αυτά τα τραγούδια που τις τελευταίες δύο δεκαετίες αγάπησε το μεγάλο ακροατήριο τους αλλά φυσικά και τα νέα τραγούδια που μόλις κυκλοφόρησαν. Χωρίς καμιά αμφιβολία από τις συναυλίες που αξίζει να βρίσκεται κάποιος!
LEON OF ATHENS, XENOS
Xenos
Ο
Έλληνας indie-pop star με έδρα το Λονδίνο Leon of Athens κυκλοφόρησε στις 9 Φεβρουαρίου το πολυαναμενόμενο album του Xenos, σε παραγωγή του David Kosten (Bat For Lashes, Everything Everything). Διοχετεύοντας μια παρόμοια pop ευαισθησία όπως οι Bastille, ο James Bay και o Bright Light Bright Light, παράλληλα με τη φανταστική ομορφιά του Sufjan Stevens, Perfume Genius και John Grant, το album “Xenos” είναι ένα όμορφο και στοχαστικό κομμάτι της τέχνης του. To “Xenos” έρχεται μετά το παγκόσμιο ντεμπούτο του με το album “Global” το 2015, το οποίο υποστήριξαν οι The Guardian, NME, Q, New York Times και πολλά άλλα έντυπα. Θα έλεγα ότι πρόκειται για μια ιδιαίτερη περίπτωση Έλληνα καλλιτέχνη στον οποίο τα συστημικά εγχώρια μέσα δεν έδωσαν την προσοχή που θα έπρεπε όμως το ταλέντο του είναι ευδιάκριτο και γνήσιο, ενώ η απόφαση του να επιλέξει σαν μόνιμη έδρα κατοικίας το Λονδίνο άνοιξε ακόμη περισσότερο τους μουσικούς του ορίζοντες και του έδωσε την δυνατότητα να βρίσκεται στην απόλυτη ευρωπαϊκή μητρόπολη της μουσικής. Τα αποτελέσματα είναι ορατά στο δεύτερο αυτό ολοκληρωμένο άλμπουμ που αξίζει να αναζητήσετε!
TOGETHER 53
ΘΑΝAΣΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤIΝΟΥ
Τσούξ΄τουν μια κροτίδα! Σκεφτόμουν το θαυμάσιο κωμικό Θανάση Βέγγο να φωνάζει το γνωστό «πελάτες μου». Ποτέ δε μου άρεσε αυτή η φράση. Τα μαγαζιά από τα οποία πέρασα ως τώρα, τα ένιωθα πάντα σαν το σπίτι μου.
TOGETHER 54
KEIMENO ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΙΑΝΝΙΤΣΑΣ
Γ
ια μένα, δεν υπάρχουν πελάτες, υπάρχουν φιλοξενούμενοι. Μεταξύ των δύο, υπάρχει μια πολύ μεγάλη διαφορά³ οι φιλοξενούμενοι έρχονται στο χώρο σου, σέβονται τους γαστρονομικούς όρους που έχεις θέσει σε αυτόν και συμμερίζονται το πάθος σου γι΄αυτή τη δουλειά. Εκτιμούν το αποτέλεσμα, άσχετα αν είναι καλό ή κακό, εν αντιθέσει με τους πελάτες που βασίζονται στη φράση που την είπε κάποιος, ο οποίος μάλλον δεν υπήρξε ποτέ εργαζόμενος, ένα δίκιο που αβίαστα τους δόθηκε. Δεν αρνούμαι ότι ο πελάτης είναι ο εργοδότης του εργοδότη μου άρα και ο δικός μου, αλλά δεν μπορώ να δεχτώ οτι κάποιος από όλους, εργοδότης, πελάτης ή εγώ έχει πάντα δίκιο. Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Δυστυχώς ή ευτυχώς, ο πελάτης μπορεί να έχει και άδικο³ κι αν όχι ακριβώς άδικο, μπορεί να έχει παράλογες απαιτήσεις. Το τελευταίο, το συναντάμε πιο συχνά από την περίπτωση του να έχει άδικο. Παρόλα αυτά, δε θέλω να σταθώ στο πότε ο πελάτης έχει δίκιο ή άδικο³ στο κείμενο αυτό, θέλω να τονίσω τις κατηγορίες πελατών που εμείς οι εργαζόμενοι στην εστίαση συναντάμε συνεχώς και δεν συμπεριφέρονται ως φιλοξενούμενοι. Προσωπικά στο μυαλό μου πλέον τους έχω χωρίσει σε κατηγορίες: ξεκινώντας από την πιο πρόσφατη, που τη συναντώ την τελευταία τριετία και που πιστεύω οτι θα εξαφανιστεί γρήγορα, μιας και βασίζεται σε μια μοδα, είναι ο βίγκαν την Τσικνοπέμπτη. Είναι ο τύπος που, αν και αντίθετος με
το έθιμο της Τσικνοπέμπτης λόγω των πιστεύω του, βγαίνει πάντα την Τσικνοπέμπτη για να κράξει και να στραβοκοιτάξει τους πάντες γύρω του, ακόμα και την παρέα του. Αν δε σου αρέσει φίλε, μη βγαίνεις. Δε θα αλλάξουμε τις παραδόσεις του τόπου μας για σένα. Η επόμενη κατηγορία πελάτη είναι αυτός που απαξιώνει το επάγγελμά μας περισσότερο απο οποινδήποτε άλλον. Είναι ο τύπος «φτιάξτο μόνος σου». Είναι αυτός που όταν πάει ο σερβιτόρος να του πάρει παραγγελία ξεκινάει με το γνωστό: «λοιπόν, θα πεις του μάγειρα σε ένα τηγανάκι θα βάλει λίγο κρεμμύδι...» και ξεκινάει και περιγράφει τη συνταγή που θέλει ακριβώς να φάει. Ξέρεις φίλε, σε περίπτωση που δε στο είπε ποτέ κανείς, εκείνο το χαρτάκι μπροστά σου λέγεται μενού και είναι ο πνευματικός κόπος και οι γνώσεις ενός τύπου που μετά από πολλά χρόνια ορθοστασίας ξόδεψε πολλές ώρες από τη ζωή του να δημιουργήσει κάτι νέο για να φας εσύ. Αν ήθελες προσωπικό μάγειρα να σου μαγειρεύει αυτά που θέλεις είναι πολύ εύκολο. Χρειάζεται ένας μισθός και ένσημα και τον έχεις σπίτι σου. Αν δεν μπορείς να αντέξεις αυτό, τότε λοιπόν συμβιβάσου με αυτό που με κόπο δημιουργήσαμε κα δώσε μας μια ευκαιρία. Μπορεί ως επαγγελματίες να έχουμε σκεφτεί κάτι καλύτερο από αυτό που μας περιγράφεις. Κατηγορία τρίτη (και η πλέον αγαπημένη μου). Ο «τα ξέρω όλα» (γιατί κά-
Δεν αρνούμαι ότι ο πελάτης είναι ο εργοδότης του εργοδότη μου άρα και ο δικός μου, αλλά δεν μπορώ να δεχτώ οτι κάποιος από όλους, εργοδότης, πελάτης ή εγώ έχει πάντα δίκιο. Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Δυστυχώς ή ευτυχώς, ο πελάτης μπορεί να έχει και άδικο κι αν όχι ακριβώς άδικο, μπορεί να έχει παράλογες απαιτήσεις
που τα άκουσα). Είναι ο τύπος που χωρίς ίχνος ντροπής και σεβασμού θα καλέσει τον επαγγελματία που βρίσκεται μέσα στην κουζίνα και θα του κάνει μαγειρικές και γαστρονομικές υποδείξεις, οι οποίες, εννιά στις δέκα φορές, βασίζονται στην ημιμάθεια ή στην οικιακή μαγειρική χωρίς να έχει καμιά γνώση μιας επαγγελματικής κουζίνας ή καμία γνώση γενικότερα. Κατηγορία τέταρτη: ο γυμναστηριο-
τέτοιος. Είναι ο τύπος που απορείς γιατί βγαίνει. Είτε πάει σε σουβλατζίδικο είτε σε fine dining restaurant η παραγγελία είναι ένα φιλέτο κοτόπουλο και μια σαλάτα. Στο ίδιο πιάτο. Αυτός ο τύπος δεν ενοχλεί τόσο πολύ αλλά το κρίμα στην όλη υπόθεση είναι οτι η εμμονή του, του έχει γίνει τρόπος ζωής. Και θα σταματήσω εδώ γιατί δεν είμαι σε θέση να κρίνω κανέναν. Κατηγορία πέμπτη: ο «αλλεργίας». Ο «αλλεργίας» είναι μια εξαιρετική κατηγορία που όταν έρχεται στην κουζίνα η παραγγελία του θέλουμε όλοι να σκάσουμε στα γέλια. Ό,τι δεν του αρέσει το έχει αναγάγει μόνος του σε προϊόν που του προκαλεί αλλεργία. Το πιο κραυγαλέο και αστείο φαινόμενο που έχω αντιμετωπίσει με τέτοιου είδους πελάτες είναι η αλλεργία στο κρεμμύδι που δεν θέλει να έχει μέσα στο μπέργκερ του γιατί είναι αλλεργικός και ενώ εσύ του επισημαίνεις ότι το μπιφτέκι είναι ζυμωμένο με κρεμμύδι απαντάει ότι σ΄ αυτό δεν έχει πρόβλημα. ‘Ελα, μην το αρνείσαι ότι δεν ξεπέρασες ποτέ την ηλικία των 5 που η μαμά σου πέρναγε από το μούλτι το κρεμμύδι για να το βάλει στις φακές και να μην το βλέπεις. Το ίδιο συμβαίνει με σκόρδα, μαϊντανούς, άνηθους κλπ. Αγαπημένε αλλεργικέ πελάτη χωρίς αλλεργίες, είναι πιο τίμιο να παραδεχτείς ότι δε σου αρέσει στην όψη, στο άκουσμα ή στη γεύση από το να ισχυρίζεσαι ότι ασθενείς ενώ δεν είσαι ασθενής. Έκτη και τελευταία κατηγορία: ο με και ο χωρις. Θυμίζει λίγο τον «φτιάξτο μόνος σου» αλλά αυτός τουλάχιστον παίρνει σαν βάση το μενού. Προσθέτοντας ή αφαιρώντας υλικά από τη συνταγή του εμπνευστή ή εκτελεστή κατά βούληση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της κατηγορίας είναι ότι στο λογαριασμό του φαίνεται παράξενη η έξτρα χρέωση υλικών όπως και η μη μείωση της τιμής κατά την αφαίρεση υλικών. Μετά από 16 χρόνια στο χώρο της εστίασης, οι συγκεκριμένες κατηγορίες πελατών έχω καταλήξει ότι είναι αυτοί που χαλάνε τη ροή κουζίνας και σέρβις και πολλές φορές τα αποτελέσματα αυτού έχουν αντίκτυπο σε όλο το σέρβις της βραδιάς.
ΥΓ: το άρθρο δεν έχει καθόλου κατηγορηματικό χαρακτήρα. Απλά, ζώντας σε μια εποχή που η γαστρονομία είναι διασκέδαση για όλους είναι ωραίο κατά την άποψή μου, να μπορείς να επισημαίνεις πράγματα που μπορούν να κάνουν τον πελάτη φιλοξενούμενο, όπως εσύ δέχεσαι τις παρατηρήσεις με την ίδια χαρά με την οποία δέχεσαι τις φιλοφρονήσεις για να γίνεις καλύτερος. Άλλωστε, αυτό που χαρακτηρίζει τις σχέσεις πελάτη-φιλοξενούμενου-εργαζόμενου είναι η ειλικρίνεια και η επισήμανση λαθών που πάντα αποσκοπούν στο να γίνεσαι καλύτερος.
AΡΤΟΣ ΑΡΤΟΠΟΙΗΜΑΤΑ PATISSERIE BRUNCH COOKIES CAKES
Βερμίου 22 | Τηλ: 24610 32600 | Παύλου Μελά 2 | Τηλ: 24610 33160 | Αιόλου 1 | Τηλ: 24610 21301 | Μακρυγιάννη 2 | Τηλ: 24610 49900 | Κοζάνη Deux K
Απογειώστε τη Γεύση στο Πασχαλινό σας Τραπέζι
Και φέτος το πάσχα σας προτείνουμε εξαιρετικής ποιότητας μπαχαρικά Μπαγκατζούνης. Προϊόντα από μια τοπική επιχείρηση με πάνω από 40 χρόνια εμπειρία και εξαγωγές σε πάνω απο 12 χώρες. Μαχλέπι, κακκουλέ, σουσάμι, κανέλα, μαστίχα και πολλά πολλά άλλα πιστοποιημένα μπαχαρικά από όλο τον κόσμο. Δεν σταματούν όμως μόνο εκεί! Έχουν δημιουργήσει μια νέα γκάμα γευστικών μειγμάτων μπαχαρικών Ready to Use για σίγουρη επιτυχία σε κάθε συνταγή. Ειδικό μείγμα για τη πασχαλινή σας σούβλα, Barbeque mix για ψητά , every day mix για ψητά, steak mix για κρέας, μείγμα για ξεχωριστές γεύσεις λαχανικών, για πατάτες και πολλά ακόμη που αξίζει να δοκιμάσετε! Εμπνευστείτε από τα μπαχαρικά Μπαγκατζούνης και δώστε στα υλικά σας τη γεύση που τους αξίζει, που από το 1976 κάνει τις καθημερινές γεύσεις πραγματικά ξεχωριστές.
Μπαγκατζούνης Μάρκος & ΥΙΟΙ Α.Ε.Β.Ε.
Βατερό Κοζάνης T.K. 50100 info@bagatzounis.com | http://bagatzounis.com | http://www.elgrecoteas.com | http://www.eteron.com.gr T: (+30) 2461 0 36902 | F: (+30) 2461 0 31544
TOGETHER 55
ΤΟΥΡΤΕΣ