Together Free Press n.55

ΚΟΖΑΝΗ_ ΠΤΟΛΕΜΑÏΔΑ_ ΓΡΕΒΕΝΑ_ ΚΑΣΤΟΡΙΑ_ ΦΛΩΡΙΝΑ

FREE PRESS ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

TOGETHER 55

EDITORIAL 55

-Ελβιέλα μου λέει ο Σωτήρης. Αυτό είναι! Έχω ιστορικά αρχεία στον υπολογιστή μου και σε μια αναδόμηση τους θα κάνουμε ένα εξώφυλλο Ελβιέλα! Στο Τοgether όμως η Eλβιέλα θα παίξει με όρους Bauhaus και Kandinsky. Πάμε να δούμε το ελληνικό design της δεκαετίας του 70!

-Μα τι είναι η Ελβιέλα βρε Σωτήρη; -Το σήμα της εμπιστοσύνης! Σύμβολον ανυπερβλήτου τεχνικής τελειότητας! Έλβις Πρίσλευ ξαναέλα, με παπούτσια ελβιέλα! ετά από χιλιάδες χρόνια καταγεγραμμένης ιστορίας, νομίζω κανένας μας δεν διΚαι είχε δίκιο... Η Ελβιέλα παραχώρησε το όνομά της σε μια ολόκληρη εκδικεί πρωτοπορία για τίποτα. Είναι μια ανακουφιστική συνειδητοποίηση αυτή, κατηγορία παπουτσιών αυτά που σήμερα λέμε “σταράκια”. δεν είναι; Όποιος λοιπόν ήθελε να αναφερθεί σε πάνινα παπούτσια με λαστιχένια σόλα Μια φοβερά άσχημη απέναντι σου συμπεριφορά υποδηλώνει πως ο απέναντι σου αυτήν ακριβώς τη λέξη χρησιμοποιούσε! άνθρωπος βρίσκεται σε ένα πολύ άσχημο ψυχικό μέρος. Η επιβεβαίωση των επιλογών “Ελβιέλα θα φορέσω για ν’ αρέσω!” ζωής μας μέσω των άλλων, και κυρίως μέσω της υποτίμησης των άλλων κραυγάζει και ματαίωση. Ο φεμινισμός δεν είναι pop φαινόμενο, είναι διαχρονικό αίτημα ισότητας “Ροκ είναι σμόκιν και ελβιέλο / είναι ο Αμπότ με τον Κοστέλο / αυτοί ‘ναι ροκ!» ευκαιριών, δυνατοτήτων, απολαβών, νόμων. Βιώνουμε διεθνώς μια νεοσυντηρητική τραγουδούσε ο Σταμάτης Κραουνάκης με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη. στροφή. Το ότι ένα μήνυμα έφτασε χάρις στην έκρηξη του διαδικτύου και των σόσιαλ Μα να αναγνωρίζουμε μόνο τα πάνινα της Converse, όταν η Ελλάδα μέχρι τις μίντια παντού δεν σημαίνει ότι το έχουν δεχτεί όλοι. αρχές της δεκαετίας του ’80 είχε τη δική της λέξη για να περιγράψει Αν βρεθήκαμε απροετοίμαστοι μπροστά σε οτιδήποτε, θα οδηγήθουμε και θα τα συγκεκριμένα παπούτσια; βρούμε άλλες συνήθειες, άλλα μοτίβα, άλλους τρόπους σκέψης. Ακόμη και αν μοιάΝα άλλη μια ασθένεια της εποχής μας!

Πράγματα που έμαθα το 2021 Μ

ζουμε με τον Γκιούλιβερ που ξύπνησε στο νησί των Λιλιπούτειων, δεμένος με χιλιάδες μικροσκοπικές αλυσίδες, ίσως τελικά καταφέρουμε να απεγκλωβιστούμε δίχως να πεΗ Ελβιέλα υπήρξε το σύμβολο των άγριων νιάτων του ΄50 αλλά ριμένουμε έναν ημίθεο. Θα γνωρίσουμε πολλά μυαλά σαν σανίδες, άδεια από αίσθημα και όλων των γενεών της ροκαμπίλι, ροκ, πανκ ροκ, grunge, και emo μόδας! πληρότητας με μια στείρα αχρείαστη λογική, στεγνά από ενσυναίσθηση με κανέναν Οι ελβιέλες έγιναν το σύμβολο μιας γενιάς παρέα με τον James Dean, ενδοιασμό, καμιά ηθική, που υποδεικνύουν συνεχώς συμπεριφορές. Αυτό είναι μάθημα το λευκό του μπλουζάκι, το τζιν και το αθλητικό του! πως το να είσαι άνθρωπος δεν παραχωρείται γονιδιακά.

Για δες! Από ένα όνομα, ήρθε στην επιφάνεια μια ολόκληρη εποχή. Μια εποχή όπου οι άνθρωποι έπλεναν τα δόντια τους με κολινό, φορούσαν ελβιέλες και έγραφαν με μπικ! Η υπεραξία ενός προϊόντος φαίνεται όταν το ίδιο ενσωματώνει τη μνήμη και ενισχύει την ταυτότητά του. Πως μπορεί να σχεδιαστεί σήμερα μια συσκευασία για την Ελβιέλα; Τι θα γινόταν αν το παρελθόν συναντούσε το μέλλον; O εκμοντερνισμός ενός παρελθοντικού και πολιτισμικού προϊόντος! Το 2021 τελειώνει κι ακόμα κυριαρχούν οι άντρες στο δημόσιο λόγο, ακόμα και Αναρωτιέμαι, σε πόσες περιπτώσεις σήμερα τα προϊόντα ταυτίζονται για ζητήματα στα οποία τον πρώτο λόγο δεν έπρεπε να έχουν αυτοί. Αυτή είναι η με το είδος στο οποίο ανήκουν; Σε ελάχιστες. πατριαρχία. Μια βαθιά ριζωμένη αντίληψη που θέλει τους άντρες να καθορίζουν την Η Ελβιέλα με την σύγχρονη οπτικοποίηση της είναι ένας φόρος τιμής ζωή της, εν προκειμένω, συντρόφου τους. Φταίμε ως κοινωνία. Ας κοιτάξουμε στον στο παρελθόν και το λαικό σχέδιο που αρχίζει να ξεθωριάζει από την μνήμη μας, καθρέφτη.Μοιαζουμε στο τέρας. Ας πάψουμε να φοβόμαστε τις λέξεις γυναικοκτονία ενώ παράλληλα φέρνει στο σήμερα την ανάγκη εικονοποίησης και οπτικής και πατριαρχία. Ακόμη και αν πούμε πολλές φορές την λέξη ισότητα, δεν θα επέλθει επικοινωνίας. μεταφυσικά. Το cancel culture τα βάζει με τα συμπτώματα της κοινωνίας, μιας κοιΈτσι θα κλείσουμε την χρονιά, και αυτή θα είναι η δική μας ευχή για όλους σας. νωνίας που νοσεί κι έχει ανάγκη ίασης. Μέχρι που φτάνει πραγματικά η δύναμη που Ανοίξτε την πόρτα και αφήστε το παρελθόν να εισβάλλει στο παρόν μας δίνουν τα πληκτρολόγιά; και να δημιουργήσει το μέλλον. Η δικαιοσύνη αποδίδεται στα δικαστήρια και όχι στα πληκτρολόγια. Η τάση είναι ανησυχητική, ένας ανελέητος εκφοβισμός του όχλου, που απαγορεύει κάθε περαιτέρω Όσο για τον συμβολισμό, οι μάγοι κουβαλούν τα δώρα τους, τα δώρα αυτά είναι επικοινωνία αντί να ενθαρρύνει τον διάλογο. αμετάβλητα. Κανένα δεν χάνει την ιδιότητα του όσα χρόνια και αν περάσουν! Έχουμε εξαντλήσει το χρόνο που μας επέτρεπε να αποφύγουμε τις χειρότερες Να μια ακόμη ευχή! συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Αν θέλουμε έναν βιώσιμο πλανήτη, πρέπει να κάνουμε κάτι τώρα. Οι πολλαπλές καταστροφές θα έπρεπε να μας έχουν διδάξει Καλές γιορτές, καλή ανάγνωση! πως όλα μπορούν να αλλάξουν σε μια στιγμή. Εύχομαι το 2022 να είμαστε γενναίοι με χίλιους τρόπους και για χίλιους λογους.

Κέλλυ Γρηγοριάδου

Κέλλυ Γρηγοριάδου

Που θα βρείτε το Together Σημεία Διανομής Together TOGETHER 2

Κοζάνη Κοζάνη Αεροδρόμιο Αεροδρόμιο Katerina ΒakeryΒakery DEUXDEUX KK KK Katerina Εl barrio Βατρακούκος Βατρακούκος Mind Bar Good Fellaz Le roi Le roi Volta memories ΡεβύθιΡεβύθι Μikel Company Μikel Company Crossroads Coffee Island Five coffee Basinas Ρίγανη Αλάτι Κιμωλία Crossroads TodaysFive coffee Basinas Εspresso World Κιμωλία Royal bean Maiblo Tρυποκάρυδος Todays Αμορίνο El Barrio Mπλε Ελάφι Εspresso World 4 coffee Tρυποκάρυδος Hλεκτρονικοτσιγαράδικο Αμορίνο Γαλατάς Mπλε Ελάφι Μουσείο Τεχνών Κοζάνης 4 coffee Κτελ Κοζάνης Χρυσόψαρο Δημαρχείο Ψιλικά50ρακη Θωμάς Λαζαριώτης Αvantzo (Μοναστηρίου) Hλεκτρονικοτσιγαράδικο Περίπτερο Ψιρικοκό Κέντρο Τύπου Αριστοτέλους 12 & Γκέρτσου Κέντρο Τύπου 11ης Οκτωβρίου Funky monkey

785 Κτελ Tattoo studio Κοζάνης Sette Δημαρχείο Παπαγάλος Ψιλικά Θωμάς Λαζαριώτης(Μοναστηρίου) Πεσκέσι Περίπτερο Ψιρικοκό Ubuntu Κέντρο Τύπου Αριστοτέλους 12 & Γκέρτσου Camelot Κέντρο Τύπου 11ης Οκτωβρίου Πτολεμαΐδα Πτολεμαΐδα Λεχόβου 8, Εργαστήρι «Ζωγραφίζω» Πρακτορείο εφημερίδων ,Β. Κων/νου Πρακτορείο εφημερίδων ,Β. Κων/νου Καφέ ΙδέεςΙδέες Καφέ Μανδρακούκος Μανδρακούκος Hλεκτρονικοτσιγαράδικο Baccara Coffee Island Hλεκτρονικοτσιγαράδικο Coffee Island

Γρεβενά

Δημαρχείο Γρεβενά Zoomserie Δημαρχείο Εστιατόριο Αυλαίς Zoomserie Hδίγευστον Εστιατόριο Αυλαίς Station streetwear Hδίγευστον Station streetwear Καστοριά

Βιβλιοπωλείο ΑΛΠΑ Καστοριά ΒιβλιοθήκηΑΛΠΑ ΤEI Βιβλιοπωλείο NauticalΤEI Hall Βιβλιοθήκη The passenger Nautical Hall The passenger Aρχοντικό Ωρολογόπουλος Maestro in Caffe Ιδαίες Art Café & Shop

Φλώρινα Aρχοντικό Ωρολογόπουλος Florina Travel Maestro in Caffe Σχολή τεχνών Φλώρινας ΙδαίεςΚαλών Art Café & Shop The Factory καφέ γκαλερί Σύγχρονο Φλώριναπερίπτερο Δ.Κ. Βιβλιοθήκη Florina Travel Φλώρινας «Βασιλικής Καφέ ΡόζαΠιτόσκα» Europe Σχολή Direct Καλών τεχνών Φλώρινας Περίπτερο Λίγο απ΄γκαλερί όλα The Factory καφέ

Βελβεντό Δεσκάτη Αίνιγμα- All day Café Βιβλιοπωλείο Κοτίτσας

Σύγχρονο περίπτερο Αμύνταιο Δ.Κ. Βιβλιοθήκη Φλώρινας «Βασιλικής Κέντρο Τύπου Σφακιανάκη Πιτόσκα»

ΥΨΙΛΟΝ, Εδέσσης 5 Βελβεντό Η ντάνγκαρα, 26 ΑίνιγμαAll dayΑρμενοπούλου Café Fata Morgana, Φιλίππου 1 Mετόχι

Σιάτιστα Αμύνταιο Περίπτερο Κλεισιάρης Κέντρο Τύπου Σφακιανάκη (έναντι Δημαρχείου) Δημαρχείο Σιάτιστα Ξενοδοχείο Περίπτερο Αρχοντικό Κλεισιάρης (έναντι Παπαθωμάς Δημαρχείου)ΗΛΜΑΚ

Μιχαήλ Ιωάννου 8 Θεσσαλονίκη ΣΤΕΡΕΟΜουσικής , Δημάρχου Βαμβακά 3-5 Μέγαρο ΥΨΙΛΟΝ,Λεωφόρος Εδέσσης 5Νίκης 2 Οberon, Μουσείο Μr Johnny,Φωτογραφίας Δοϊράνης 38 Πικάπ,Ολύμπου Ολύμπου Στόρι, 8747

Δημαρχείο Άργος Ορεστικό Ξενοδοχείο Αρχοντικό Βιβλιοχαρτοπωλείο Σανταλίδης Παπαθωμάς ΗΛΜΑΚ Αεροδρόμιο

Άργος Ορεστικό

Σέρβια Βιβλιοχαρτοπωλείο Σανταλίδης Κέντρο Τύπου Σαββίδης Αεροδρόμιο Home Café Bar Πολιτιστικό Κέντρο Κοινωφελούς Επιχείρησης

TOGETHER TOGETHER FREE PRESS ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ| ΤΕΥΧΟΣ 34

Τα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν Tα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν υποχρεωτικά υποχρεωτικά τη γνώμη του περιοδικού. τη γνώμη του περιοδικού. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή η αναπαραγωγή Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή η αναπαραγωγή ύλης ύλης χωρίς προηγούμενη άδεια του εκδότη. χωρίς προηγούμενη άδεια του εκδότη.

The Caravan Ρέμπελου 1

Κινηματογράφος Βακούρα,

Kitchen Bar,

Αποθήκη Β2 Α’ Προβλήτα Λιμένα, Αθήνα Εθνική βιβλιοθήκη- Ίδρυμα Σταύρος Αθήνα Νιάρχος Εθνική βιβλιοθήκηΊδρυμα Αερόστατο, Πτολεμαίων 4 (Πλατεία Σταύρος Νιάρχος Προσκόπων) Αερόστατο, Πτολεμαίων Βρυσάκι Χώρος Τέχνης και4Δράσης, (Πλατεία Προσκόπων) Βρυσακίου 17, Μοναστηράκι

Βρυσάκι Χώρος Τέχνης και Δράσης, Βρυσακίου 17, Μοναστηράκι

Cover artwork: Kέντημα: Λίλα Κύρου Σχεδιασμός εξωφύλλου Φωτογραφία: Γιώργος: SotiriSioutzioukis Σιαμπανόπουλος

FREE PRESS ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ | ΤΕΥΧΟΣ 55 Ιδρυτής: ΘωμάςΘωμάς Δημητριάδης Ιδρυτής: Δημητριάδης Εκδότρια: Kέλλυ Κέλλυ Γρηγοριάδου Εκδότρια: Γρηγοριάδου Υπεύθυνος marketing: Γιώργος Σιαμπανόπουλος Υπεύθυνη Μarketing: Ιωάννα Ζαρκάδα Υπεύθυνος διανομής: Πέτρος Καραϊσκος Σχεδιασμός: Γιώργος Βεργουλιάδης DTP: Κορίνα Πριμηκυρίου Εκτύπωση: ΙΡΙΣ ΑΕΒΕ Εκτύπωση: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ Α.Ε. Διεύθυνση: ΑρχελάουΕΚΔΟΣΕΙΣ 25, Κοζάνη 50132 Διεύθυνση: Αρχελάου T. 24610 25600 25, Κοζάνη 50132 Τ. 2461025600 Hλεκτρονική επικοινωνία: Ηλεκτρονική επικοινωνία: info@togethermag.gr info@togethermag.gr | www.togethermag.gr Website: togethermag.gr

Mετόχι

Σέρβια Θεσσαλονίκη Κέντρο Τύπου Σαββίδης Μέγαρο Μουσικής Home Café Bar Οberon, Λεωφόρος Νίκης 2 Πολιτιστικό Κέντρο Κοινωφελούς Στόρι, Ολύμπου 87 Επιχείρησης

Σε αυτό αυτό το Σε τοτεύχος τεύχοςσυνεργάστηκαν: συνεργάστηκαν: Βικτώρια Γκουντώνη Δέσποινα Τσορμπατζίδου Ηλεκτρα Ζούρκα Φραγκιαδάκη Στεφανία Μάρθα Μαυρίδου Ερμιόνη Ευστρατιάδου Θανάσης Καλλιανιώτης Αθηνά Σταυριανουδάκη Χάρης Κοντοςφύρης Κώστας Διδίλης Manolo kapa Ειρήνη Κρυσταλλίδου Secretguest Γλύκα Διονυσοπούλου Γιώτα Ιωακειμίδου Περικλής Καφάσης Γλύκα Διονυσοπούλου

Παναγιώτα Γάτα

Σόνια ΕυθυμιάδουΕλπίδα Κάμπερ Παπασταύρου Ελένη Γκόρα Βικτώρια Γκουντώνη Μίλα Κύρου Δώρα ΠάνοςΣιαλβέρα Κεφαλάς Χατζηπαναγιωτίδου Κορίνα Έλλη Παπαστεργίου Κορίνα Χατζηπαναγιωτίδου Ομάδα Επικοινωνίας του Γιώργος Μπόντα Τμήματος Ψηφιακών Μέσων & Επικοινωνίας, ΤΕΙ Δυτικής Κώστας Μπουζούκης Μακεδονίας Γιάννης Γιαννίτσας

Αν θέλετε να λαμβάνετε το TOGETHER στο χώρο σας, το γράφειο ή όπου αλλού επιθυμείτε, μπορείτε να μας ενημερώσετε δίνοντας τα στοιχεία σας (ονομ/μο, διεύθυνση, τηλέφωνο) με τρεις τρόπους: • info@togethermag.gr • 24610 25600 • Με επιστολή στην ταχυδρομική διεύθυνση Περιοδικό TOGETHER Αρχελάου 25, Κοζάνη 50132 ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΕΙΤΕ ΕΔΩ

ads@togethermag.gr | Τ 24610 25600

Τα καταστήματα ENERGY AVENUE σας πάνε

ΔΙΑΚΟΠΕΣ!

Με αγορές αξίας 240€

παίρνετε

ΔΩΡΟ

2 ταξίδια

3 διανυκτερεύσεων για 2 άτομα σε 2 διαφορετικούς προορισμούς

4 ΤΟGETHER

ΤΟGETHERGRAM 21 To 2021 μέσα από 6 φωτογραφίες

Το time-lapse 11 λεπτών δείχνει το τελικό βήμα της παραγωγής εμβολίου για τον COVID-19. Οι τεχνικοί στο συγκρότημα της BioNTech φιλτράρουν το εμβόλιο πριν το αντλήσουν σε συσκευασίες.

Luca Locatelli για το TIME

Στο νησί της Εύβοιας, οι πυρκαγιές που προέρχονται από τη χειρότερη ξηρασία της χώρας των τελευταίων τριών δεκαετιών πλησιάζουν το σπίτι της Ριτσόπη Παναγιώτα, 81 ετών, στις 8 Αυγούστου. Κωνσταντίνος Τσακαλίδης—Bloomberg/Getty Images

Μια πολική αρκούδα φωλιάζει ανάμεσα στα βράχια του Bird Cove στην απόκρημνη ακτογραμμή του Churchill, στη Μανιτόμπα, στις 29 Οκτωβρίου. Η καναδική πόλη, που βρίσκεται στα νότια της Αρκτικής, έχει χαρακτηριστεί ως η πρωτεύουσα της πολικής αρκούδας στον κόσμο. Ωστόσο, η άνοδος της θερμοκρασίας έχει επιφέρει απότομη και σοβαρη μείωση στον αριθμό των πολικών αρκούδων που ζουν εκεί.

Damon Winter—The New York Times/Redux

Ένας Αμερικανός πεζοναύτης αρπάζει ένα βρέφος πάνω από το συρματόπλεγμα κατά τη διάρκεια - εκκένωσης στο διεθνές αεροδρόμιο Hamid Karzai στην Καμπούλ, στις 19 Αυγούστου 2021. Η Καμπούλ, ο τελευταίος στόχος της στρατιωτικής επιχείρησης ανακατάληψης του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν, τέθηκε υπό τον πλήρη έλεγχό τους στις 15 Αυγούστου 2021, λίγες ώρες μετά την φυγή του Προέδρου της Αφγανικής Δημοκρατίας, Ασράφ Γκάνι, από τη χώρα.

Omar Haidiri via AFP via Getty Images

Η Rosa Luzia Lunardi αγκαλιάζεται από τη νοσοκόμα Adriana Silva da Costa Souza, στον οίκο ευγηρίας Viva Bem, στο Σάο Πάολο στη Βραζιλία. Αυτή ήταν η πρώτη αγκαλιά που είχε λάβει η Ρόζα εδώ και πέντε μήνες. Οι φροντιστές έλαβαν εντολή να διατηρούν σωματική επαφή με μια απλή εφεύρεση, «The Hug Curtain», επέτρεψε στους ανθρώπους να αγκαλιάσουν ο ένας τον άλλον.

Mads Nissen, World Press Photo of the Year

Ένα σπίτι καλύπτεται από στάχτη μετά την έκρηξη του ηφαιστείου στο ισπανικό νησί Λα Πάλμα στα Κανάρια Νησιά, στις 30 Οκτωβρίου 2021. Το ηφαίστειο συνέχισε να εκρήγνυται για εβδομάδες, καταστρέφοντας εκατοντάδες κτίρια καθώς εκτόξευσε ηφαιστειακή τέφρα και ποτάμια λάβας. Emilio Morenatti/AP

Ο Δήμαρχος Σερβίων, το Δημοτικό συμβούλιο και οι υπάλληλοι του Δήμου σας ευχόμαστε

Καλές Γιορτές, Καλά Χριστούγεννα και Ευτυχισμένο το Νέο Έτος!

Αφήνοντας πίσω μια δύσκολη χρονιά για όλη την ανθρωπότητα ατενίζουμε το μέλλον και προσδοκούμε από το 2022 να χαρίζει υγεία και πρόοδο! Ας γίνουμε ο καθένας, μια αχτίδα ζωής!

6 ΤΟGETHER

Μεταξύ σημείου και γραμμής ΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΛΎΚΑ ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΎΛΟΥ

Κάθε καλλιτέχνης επιχειρεί να ερμηνεύσει τον κόσμο και τη κοινά βιωμένη εμπειρία των πραγμάτων με τον δικό του τρόπο. Συγκροτεί, όπως θα έλεγε και ο Saussure στην γλωσσολογία, τη δική του – εικαστική – ομιλία, προκειμένου να συνομιλήσει με τις εμπειρίες του. Η τέχνη είναι και αυτή μια γλώσσα με τους δικούς της σταθερούς συντακτικούς και γραμματικούς κανόνες και κάθε καλλιτέχνης αναπτύσσει μια ξεχωριστή ομιλία, έναν, δηλαδή, υποκειμενικό τρόπο χρήσης της γλώσσας. Η δική μου εικαστική γλώσσα επικεντρώνεται στην έρευνα του σημείου και της γραμμής ως βασικών στοιχείων για την ερμηνεία της μορφής. Η ζωγραφική μου αποτελεί μια εικαστική διαδικασία ανάμεσα στο σημείο και την γραμμή, προκειμένου να προσδιορίσω τον τρόπο που ο δικός μου εγκέφαλος αντιλαμβάνεται την ουσία των δύο αυτών μορφικών στοιχείων. Σημεία και γραμμές που πυκνώνουν και αραιώνουν πάνω στον καμβά συνιστούν τον δικό μου τρόπο θέασης και ανάγνωσης του κόσμου. Με βάση αυτόν τον τρόπο ανάγνωσης συγκροτώ ένα εικαστικό σύμπαν, το οποίο αποτελείται από πρόσωπα, που δομούνται από σημεία και γραμμές και τα οποία συνιστούν μια εκλεκτική προσωπική μου μυθολογία με καθαρά προσωπικές αναφορές. Είναι πρόσωπα του οικείου μου περιβάλλοντος, άνθρωποι που μας συνδέουν τα νήματα ενός κοινά βιωμένου χρόνου. Στη ζωγραφική μου κυριαρχεί το πορτρέτο. Το πορτρέτο, όμως, δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως η πραγματική εικόνα του προσωπογραφούμενου και αυτό γιατί ο καλλιτέχνης χτίζει το πορτρέτο ενός ατόμου «από τα μέσα», καθιστώντας την τέχνη του πορτρέτου «cosa mentale» και όχι μηχανική αντιγραφή ενός φυσικού προσώπου. Όταν λέμε ότι το πορτρέτο απεικονίζει ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, δεν εννοούμε ότι επιδιώκει την ακριβή αναπαράσταση του φυσικού μοντέλου, αλλά την πραγματικότητα που αντιλαμβάνεται ο καλλιτέχνης, επειδή το έργο είναι αναπαραγωγή της ζωής στην πνευματική της αλήθεια. Με αφετηρία αφενός τις θεωρίες του Cézanne και του Kandinsky και αφετέρου τη φυσικομαθηματική Θεωρία των Χορδών,

επιχειρώ τη ζωγραφική απεικόνιση προσώπων μέσα από άπειρες λεπτές γραμμές από χρωματιστά μελάνια, οι οποίες πυκνώνουν και αραιώνουν, ταλαντώνονται και αλληλοδιασταυρώνονται πάνω στην ζωγραφική επιφάνεια, δημιουργώντας τριών διαστάσεων πορτρέτα. Την τέταρτη διάσταση, δηλαδή τον χρόνο, τον αναζητώ σε συνάφεια με την μνήμη. Η μνήμη για μένα συγκρατεί και κουβαλάει από το παρελθόν στο παρόν και εν συνεχεία στο μέλλον, πρόσωπα, γεγονότα και στιγμές που όσο και αν μετασχηματίσουμε τον γύρω μας χώρο και χρόνο, αυτά δεν αλλάζουν. Υπόκειται, λοιπόν, σε μια σχέση αιτιότητας που την κουβαλάμε μέσα μας, για αυτό και αξιωματικά την ορίζω ως «μνήμη Minkowski». Αυτή η μνήμη είναι ο βιωμένος χρόνος του Bergson, ο οποίος συναιρεί παρόν – παρελθόν –μέλλον, και βρίσκεται σε διαρκή μεταβολή. Παράλληλα με τη μελέτη της γραμμής, ερευνώ και το σημείο, αυτή την άτμητη βασική εικαστική φόρμα, προκειμένου να κατανοήσω καλύτερα τη γραμμή. Τι είναι, δηλαδή, για μένα η γραμμή; Είναι, όπως λέει ο Kandinsky ένα «αόρατο ον»; Είναι πολλά σημεία που συνενώνονται και σχηματίζουν τη γραμμή; Ή είναι όντως μια ελάχιστη μονοδιάστατη ταλαντώμενη δύναμη; Σημεία μικρά, μεγάλα, κυκλικά, ασχημάτιστα, ήρεμα, έντονα, στη σειρά, άτακτα, αραιά και πυκνά κυριαρχούν πάνω στον καμβά και αναζητούν την διάλυση, αλλά και την ένωση του θέματος που απεικονίζουν. Σημεία που είναι μόνα, αλλά και όλα μαζί. Που αν εισχωρήσεις σε βάθος μεγεθύνοντάς τα, βρίσκεσαι σε ένα απροσδιόριστα στικτό με μαύρες στιγμές πεδίο μέσα σε λευκό φόντο, ενώ αν απομακρυνθείς και τα σμικρύνεις καταλήγεις σε ψευδείς εικόνες προσώπων. Και εδώ φτάνουμε στην ουσία της ζωγραφικής μου, η οποία προσδοκεί να δημιουργήσει ένα περιβάλλον γεμάτο σημεία και γραμμές που ακολουθούν τη λογική του Hausdorff χώρου. Έναν χώρο όπου τίποτα δεν υφίσταται μόνο του, αλλά όλα λειτουργούν ως ένα σύνολο. Το φόντο παραμένει λευκό. Το άσπρο για τον Kandinsky συμβολίζει μια μεγάλη σιωπή. Είναι ένα τίποτα πριν την αρχή και τη γέν-

νηση. Σε αυτόν τον άσπρο χώρο δημιουργούνται σημεία και γραμμές. Σημεία μαύρα και γραμμές γεμάτες χρώμα. Σημεία στατικά και γραμμές γεμάτες κίνηση. Γραμμές ευκλείδειας γεωμετρίας, όπως ευθείες, οριζόντιες, κατακόρυφες, τεθλασμένες, οξείες και αμβλείες, καθώς και γραμμές fractal γεωμετρίας γεμάτες διάρκεια και άπειρες δυνατότητες σχηματικής έκφρασης. Επομένως, το έργο μου επιχειρεί μια συνθετική ανάγνωση και αποτύπωση του κόσμου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Η Γλύκα Διονυσοπούλου γεννήθηκε και ζει στην Κοζάνη. Σπούδασε αρχικά Αρχαιολογία και Ιστορία της Τέχνης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στην Ιστορία της Τέχνης στην Ελλάδα και το Παρίσι. Μετέπειτα σπούδασε Εικαστικές Τέχνες στη Σχολή Καλών Τεχνών Φλώρινας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και από το 2017 είναι Υποψήφια Διδάκτωρ της Σχολής Καλών Τεχνών Φλώρινας. Έχει συνεργαστεί με τη Γκαλερί Ζουμπουλάκη, τη Γκαλερί Λόλα Νικολάου, τη Γκαλερί Παπατζίκου και πολλές άλλες. Το 2016 διακρίθηκε στην OSTEN BIENNIAL OF DRAWING ως ‘Remarkable Representation’. Το 2021 πήρε το Α΄ Βραβείο Ζωγραφικής από το Ίδρυμα Στευροπούλου στην Αθήνα. Έργα της βρίσκονται στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι μέλος των εικαστικών ομάδων Φλώροι Εικαστικοί και ΕΝ ΦΛΩ. Έχει εικονογραφήσει πλήθος ποιητικών συλλογών. Από το 2019 έχει αναλάβει την εικαστική επιμέλεια του περιοδικού «καρυοθραύστις» από τις Εκδόσεις Ρώμη.

ΤΟGETHER 7

Άτιτλο_ 100x80εκ_Μελάνια σε καμβά_2019

8 ΤΟGETHER

Όταν πέφτει ένα αστέρι, πιστεύουμε με όλη μας τη δύναμη ότι έχει τη δύναμη να αλλάξει κάτι που μας βαραίνει, να μας φέρει κάτι που λείπει, να διορθώσει κάτι που καταρρέει. Μια και μοναδική νύχτα μέσα στο χρόνο, εκείνο το μοναδικό αστέρι, το πιο φωτεινό και λαμπερό, που μπορεί να το δει ο καθένας και η καθεμία από εμάς, από κάθε γωνιά της γης, δεν πέφτει, ούτε μας δίνει την ευκαιρία να πιστέψουμε ότι η ευχή μας θα πραγματοποιηθεί επειδή έπεσε. Δεν περιμένουμε να πέσει για να βρούμε την ευχή μας, κι όμως παραμένει εκεί ψηλά, γεννώντας τις πιο βαθιές ευχές μας. Ο χρόνος που μας πέρασε, όσα και αν παρέσυρε, περιόρισε για μια ακόμη φορά τις αγκαλιές μας, μας υπενθύμισε -και καλώς, πώς αλλιώς-πόσο πρέπει να προσέξουμε και να προστατευτούμε. Στο νέο έτος που έρχεται έχουμε στηρίξει όλες τις ευχές μας, για παιχνίδι, καλοσύνη, χαμόγελα και αγκαλιές. Περάσαμε πολλές μουντές, άχρωμες μέρες, γι΄αυτό νιώσαμε ότι θέλουμε να ακούσουμε τα χρώματα των ευχών αυτής της νύχτας μέσα από τη φωνή των παιδιών, αυτών που αφουγκράζονται, έχουν σκέψη και όνειρα, και μπορούν να δουν τα χρώματα του μέλλοντος.

ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΣΤΕΦΑΝΊΑ ΖΟΎΡΚΑ

Τι εύχεσαι να σου φέρει το 2022; Έναν κόσμο, που οι άνθρωποι θα εκφράζουν ελεύθερα την γνώμη τους, χωρίς να φοβούνται, το τι σκέφτονται οι άλλοι και έναν πλανήτη καθαρό εσωτερικά, αλλά κυρίως εξωτερικά. Οι άνθρωποι να βρουν λύσεις, ώστε η υπερθέρμανση του πλανήτη να μειωθεί και οι γυναίκες να έχουν ίσα δικαιώματα με τους άντρες γιατί δεν έχουν τίποτα λιγότερο.

Τι χρώμα φαντάζεσαι να είναι το 2022 και γιατί; Το 2022 το φαντάζομαι γκρι γιατί με όλα αυτά που περνάει η γη και γενικότερα ολόκληρος ο κόσμος είναι σαν τα τελευταία χρόνια να είναι μαύρα και ελπίζω το 2022 να μας φέρει όλο και πιο κοντά στο άσπρο, δηλαδή σε έναν ειρηνικό και καθαρό κόσμο.

Γεωργία, 6η Δημοτικού

Γεωργία, 6η Δημοτικού

Αυτό που εύχομαι να μου φέρει το 2022 είναι σίγουρα υγεία και να έχω μια πολύ καλή πορεία στα μαθήματα μου. Επίσης το πιο σημαντικό που θεωρώ εγώ είναι να πετύχω τους στόχους όπου έχω βάλει για το άθλημα που κάνω.

Φαντάζομαι πως μπορεί να είναι ένα κόκκινο με ελάχιστο γαλάζιο. Το κόκκινο διότι πιστεύω για εμένα θα είναι μια πολυάσχολη χρόνια κάνοντας πολλά καινούργια πράγματα και περνώντας καινούργιες εμπειρίες με τις φίλες μου όποτε θα είναι αρκετά έντονο. Και το γαλάζιο διότι θα υπάρχει λίγο άγχος πάνω σε αυτό και παράλληλα μια ηρεμία.

Eυαγγελία, Α’ Γυμνασίου

Eυαγγελία, Α’ Γυμνασίου

Πώς πιστεύεις ότι μπορούν οι μαθητές να βοηθήσουν στο να γίνει ο κόσμος μας καλύτερος; Οι μαθητές λόγω της ηλικίας τους, δεν μπορούν να κάνουν και πολλά, αλλά αυτο δεν σημαίνει πως δεν μπορούν να παροτρύνουν τις οικογένειες τους στο να βοηθήσουν σε ό,τι έχουν δυνατότητα να κάνουν. Γεωργία, 6η Δημοτικού Πρώτον πρέπει όλοι να σέβονται τους γύρω τους και να εκτιμάνε κάποια πράγματα παρόλο που σε αυτήν την ηλικία είναι λίγο δύσκολο. Στη συνέχεια μπορούν οι μαθητές μαζί με εμένα να κάνουν ανακύκλωση. Όταν πηγαίνουν οπουδήποτε αντί να πάρουν κάποιο μέσο μεταφοράς να χρησιμοποιήσουν το ποδήλατο τους και διάφορα άλλα μέσα για να μην ρυπαίνεται το περιβάλλον!

Eυαγγελία, Α’ Γυμνασίου

10 ΤΟGETHER

ΣAΚΗΣ ΔΑΖAΝΗΣ Το κοινό πρέπει να εκπαιδευθεί στις εικόνες και τα μηνύματα που περνούν ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ: ΚΕΛΛΥ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ

Όταν ανοίγει το κλείστρο η φωτογραφία γίνεται μια πόρτα που κλείνει και δημιουργεί αυτόματα την αυθεντικότητα ενός ντοκουμέντου που εμπεριέχει ένταση, μήνυμα, μυστήριο και ερωτήματα. Λένε πως αν μια φωτογραφία κρατάει τον θεατή της πάνω από 2 δευτερόλεπτα, αποτελεί μια σημαντική φωτογραφία. Αυτό ο Σάκης Δαζάνης το καταφέρνει ή τουλάχιστον το πέτυχε όσον αφορά εμένα. Με έβαλε σε ένα φωτογραφικό διαλογισμό. Οι εικόνες του πυροδοτούν σε πρώτο χρόνο τη σκέψη και σε δεύτερο χρόνο το συναίσθημα.

Άνθρωποι στην ουτοπία της ρουτίνας, φόρμες κάτω από τις σκουριές, τοπο-ανθρωπολογία. Για τον Σάκη Δαζάνη η φωτογραφία είναι ένα πολύ σοβαρό παιχνίδι αλλά και ένα βήμα αποκάλυψης σκέψεων και ιδεών ενώ βρίσκεται σε ένα καθημερινό κυνήγι τυχαίων μα εμβληματικών στιγμών. Γεννήθηκε και εργάζεται στην Κοζάνη, είναι εισηγητής σεμιναρίων φωτογραφίας σε Κοζάνη και Πτολεμαΐδα, πολλές από τις φωτογραφίες του έχουν επιλεγεί σε ελληνικά και ξένα φωτογραφικά περιοδικά, blogs και sites ενώ έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις σε όλο τον κόσμο, από το μακρινό Σύδνεϋ έως το Μουσείο Μπενάκη. Έχει διακριθεί σε σημαντικούς φωτογραφικούς διαγωνισμούς όπως Urban Photo Awards και το Φεστιβάλ Φωτογραφίας Δρόμου σε Μαϊάμι, Λονδίνο κ.α.

ΤΟGETHER 11

Ένα βροχερό χειμωνιάτικο απόγευμα συναντηθήκαμε και συζητήσαμε για την φωτογραφική του πορεία και πρακτική, τη σχέση του την τέχνη, τις επιρροές του

Aναδρομή Ξεκίνησα να φωτογραφίζω το 2009. Στην αρχή εντελώς αυτοδίδακτος και συνεπαρμένος από τα τεχνικά γνωρίσματα του φωτογραφικού μέσου πέρασα περίπου ενάμιση χρόνο πειραματισμών και αυθορμητισμού εν πλήρη αγνοία. Το καλοκαίρι του 2010 βρέθηκα με φίλους φωτογράφους στην Κορυτσά. Εκεί είδα δύναμη και συγκίνηση στα πρόσωπα (κυρίως των παιδιών) και έτσι άρχισε να προδιαγράφεται η ενασχόλησή μου με το δρόμο! Ξεκίνησα να φωτογραφίζω στην αρχή δειλά και έπειτα φανατικά. Επειδή όμως η ζωή σε μια επαρχιακή πόλη δεν προσφέρει πολλές ευκαιρίες σε αυτό το είδος το επαρχιακό αστικό και περιαστικό τοπίο ήρθε και γέμισε πλήρως τα όποια φωτογραφικά μου κενά και αναζητήσεις. Παρακολούθησα σεμινάρια του Ριβέλλη, του φωτογράφου του Magnum Jacob Aue Sobol και του Πάρη Πετρίδη. Ο τελευταίος ήταν αυτός που με επηρέασε αρκετά στη ματιά μου από τότε. Η πρώτη μου και συνεχιζόμενη δουλειά είναι το “Northwest” με φωτογραφίες που έχουν ανάφορa την περιφέρεια που ζω με σκηνικά και κυρίως ανθρώπους στην ουτοπία της ρουτίνας. Η επόμενή μου δουλειά το “Bad Egg” η οποία πε-

ριλάμβανε φωτογραφίες του παλιού εργοστασίου της ΑΕΒΑΛ απαλλαγμένες εντελώς από κοντράστ θέλοντας να αναδείξω τις λεπτομέρειες της φόρμας κάτω από τη σκόνη και τη σκουριά. Το “Sunday Bath” είναι portfolio δρόμου στα λασπόλουτρα των αλυκών του Κίτρους. Το «Εκεί που το ποτάμι κυλάει βουβά» είναι μια τοπο-ανθρωπολογία της περιοχής της Βοβούσας με ανάδειξη των λεπτών αποχρώσεων αυτής. Το “My gender” είναι ένα portfolio που υλοποιήθηκε κατά τα πέντε τελευταία φεστιβάλ Pride με κίνητρο την αποδοχή, τη συμπερίληψη και το σεβασμό στο διαφορετικό. Από το 2018 κάνω μαθήματα φωτογραφίας στο Φωτογραφικό Εργαστήρι του Δήμου Κοζάνης – Φωτοδίοδο.

Οι επιρροές

Αγαπώ τους Andre Kertesz, Robert Frank, Stephen Shore και τον Alec Soth.

Έμπνευση Έμπνευσή μου είναι οι καθημερινοί άνθρωποι (συνδημότες-συμπολίτες) και το επαρχιακό σκηνικό.

Μεταβολές Εννοείται ότι αλλάζω όσο μεγαλώνω – είναι άλλωστε κάτι που μου αρέσει να γίνεται στην προσπάθεια να εκφραστώ καλύτερα και ποικιλοτρόπως.

Πειραματισμός Βεβαίως και πειραματίζομαι, η τέχνη περιλαμβάνει πολύ παιχνίδι και μέσα από αυτό ανοίγουν καινούριοι δρόμοι.

Καθημερινότητα Είναι ακριβώς ό,τι «κυνηγώ».

Social media Τα social media απογείωσαν τη σημασία της φωτογραφίας στη σημερινή εποχή. Όλοι ανεβάζουν αλλά και βλέπουν φωτογραφίες. Το κοινό όμως χρειάζεται να εκπαιδευθεί στις εικόνες και τα μηνύματα που περνούν. Το flickr ήταν πολύ σημαντικό για μένα στην αρχή, το χρησιμοποιώ ακόμα και σήμερα κυρίως για το street portfolio μου. Χρησιμοποιώ το Instagram κυρίως αλλά και το facebook για την προβολή της δουλειάς μου.

Projects Yπάρχουν δύο τρεις σειρές που δουλεύω όσο μπορώ ταυτόχρονα συμπληρώνω παλαιότερες.

Web: https://sakisdazanis.weebly.com/ Flickr: https://www.flickr.com/photos/dazanis Instagram: https://www.instagram.com/sakisdazanis (@sakisdazanis) Facebook: https://www.facebook.com/Sakis.Da

12 ΤΟGETHER

Κόλιαντα, Σόρβα, Μωμοέρια: έθιμα βαθέος παρελθόντος ΚΕΙΜΕΝΟ: ΘΑΝAΣΗΣ ΚΑΛΛΙΑΝΙΩΤΗΣ

Ινδοευρωπαϊκά έθιμα προκαπιταλιστικών κοινωνιών με παιδιά κι εφήβους σε κεντρικούς ρόλους.

Φωτογραφία: Σάκης Γκάτζιαρης

Καταγωγή Αν γνωρίζαμε αντίστοιχα χειμωνιάτικα έθιμα του χώρου που εκτείνεται από την Ινδία μέχρι την Σκανδιναβία, θα ήταν εύκολο να εγκιβωτίζαμε όσα διαδραματίζονταν στην χώρα μας πριν από την άφιξη του ηλεκτρικού ρεύματος. Οπότε δεν θα μας ήταν παράξενη η ως προς τη θρησκευτική της μεταβλητή η έκταση του χριστιανικού δωδεκάορτου από την Ιαπωνία με τους 12 θεούς φύλακες του βουδιστικού θρόνου μέχρι τη Νορβηγία με τους 12 γιους του θεού Οντίν –ενδιάμεσα υπάρχουν στον Ινδουισμό οι 12 ονομασίες του θεού ήλιου, οι 12 ιμάμηδες διάδοχοι του Μωάμεθ, οι 12 φυλές του Ισραήλ και οι 12 θεοί του Ολύμπου. Αριθμός που επαναλαμβάνεται μέχρι σήμερα και στην επιστήμη με τους 12 μήνες του χρόνου, την 12βαθμη κλίμακα της δύναμης των ανέμων, την θεώρηση του 12 ως του μικρότερου σύνθετου αριθμού με έξι διαιρέτες κ.α.

Ιστορικά στοιχεία Τα δρώμενα αυτά μας οδηγούν σε μια κοινή ζωή στην ύπαιθρο ενός βαθέος παρελθόντος όπου η πρόσκτηση βιοτικών αγαθών, δημητριακών και ζώων, επηρεάζονταν δυσμενώς από φυσικά φαινόμενα, με αποτέλεσμα την κλήση μεσιτείας καλών θεών για αύξησή τους και την έκφραση ευχολογίων για αποδρομή κακών αντίστοιχων. Αυτήν την επιθυμία πλησμονής δήλωνε το πέταμα ολίγων καρπών της γης στα κεραμίδια και μες στις εστίες ή η προσφορά εορταστικού ψωμιού σε αιγοπρόβατα. Εκτός από την θεωρητική προσφυγή στις θεότητες οι άνθρωποι διαμοίραζαν πρακτικά μέρος των περισσευούμενων αγαθών τους, τα οποία δεν μπορούσαν κιόλας να διατηρήσουν πολύ καιρό. Κι επειδή στη ζωή των αγρών εγείρονται πάντα αντιδικίες μεταξύ των χωριτών, κάτι που αγνοούν οι κάτοικοι των πόλεων, στον διαμοιρασμό λάμβαναν μέρος παιδιά κι έφηβοι, τα

πρώτα με καθαρά πρόσωπα καθώς όλοι συμφωνούσαν ότι τα παιδιά έπρεπε να είναι αμέτοχα των διενέξεων των μεγάλων, ενώ οι δεύτεροι φορώντας αναγκαστικά προσωπεία και διάφορη ένδυση. Οι ενήλικες είχαν ανάγκη να σταματήσουν για λίγο τις έχθρες τους, ένα είδος ανάπαυσης που ευνοούσε κι ο καιρός, καλώντας μουσικά συγκροτήματα για ημερήσιες διασκεδάσεις κατά τη διάρκεια των οποίων άναβαν σε ανοιχτούς χώρους φωτιές για θέρμανση χορεύοντας γύρω τους. Έτσι, με εξαίρεση τις συγκεντρώσεις συγγενικών οικογενειών για γεύματα και δείπνα, οι γιορτές ανήκαν πλήρως στα παιδιά και τους εφήβους. Τα πρώτα, ως είναι η φύση τους, αδημονούσαν -σωστότερα οι μάνες- μέρες πριν από τα έθιμα για την ένδυση και τον εξοπλισμό τους. Με τις επισκέψεις στα σπίτια να γίνονται πρωινές ώρες με κρύο τσουχτερό, ένας βαρύς επενδύτης ήταν απαραίτητος, όπως επίσης κι ένας τρίχινος σάκος για συλλογή φρούτων ή άρτων. Ακόμη μία βέργα που έφερε τεμάχια κρέατος -τα νομίσματα ήταν ελάχιστα έως καθόλου.

Αγαθά

Τα κάστανα ήταν σύνηθες δόσιμο στου αγερμούς ως καρπός της εποχής και το χοιρινό επίσης κρέας -τέλη Δεκεμβρίου έσφαζαν τα γουρούνια, αφού η πάχυνσή τους άρχιζε από τον Αύγουστο με κηπευτικά και συνεχιζόταν το φθινόπωρο με καρπούς της φύσης, βελανίδια κ.α. Από τον χοίρο έπαιρναν τα πάντα εκτός από τα οστά του, τα δε παιδιά την ουροδόχο κύστη του για παιχνίδι.

Ποικιλίες

Τα έθιμα συμβάδιζαν με το φυσικό περιβάλλον. Σε μέρη λ.χ. όπου πλεόναζαν τα πεύκα και οι οικισμοί ήταν κτισμένοι σε επικλινές έδαφος τα παιδιά άναβαν δαδιά από πεύκο ως μέσο φωτισμού κατά την βραδινή τους πορεία. Όπου πλεόναζε το βούτυρο και το μέλι άλειφαν μ΄ αυτά τις βρύσες. Σε ορεινά χωριά με ληστρική

παράδοση έπρεπε να κλέψουν κάτι για να πάει καλά η χρονιά. Εννοείται πως οι ευχές και τα άσματα λέγονταν στις μητρικές γλώσσες: οι τουρκόφωνοι πρόσφυγες της περιοχής Κοζάνης έλεγαν: καλησπέρα ντερίμ σιζέ, μπουγιούκ μουζτέ ολτού πιζέ, Εντίρ Ουχτιά πικίρ Κιζά, σεβιλερίμ Χριστός τογτού: καλησπέρα, σας αναγγέλλω το χαρμόσυνο μήνυμα: το Άγιο Πνεύμα ήρθε στην Αγνή Παρθένο, ας χαρούμε γιατί ο Χριστός γεννήθηκε.

Ενθυμήσεις Ζήσαμε τον απόηχο τέτοιων εθίμων όσοι μεγαλώσαμε σε οικισμούς χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Θυμόμαστε τα κουδούνια που χτυπούσαμε μέρες πριν από το δωδεκάορτο, το κρύο που μας περόνιαζε ξεχυνόμενοι στο χωριό μετά τις δύο τα μεσάνυχτα ως το πρωί. Τις ξύλινες πόρτες που χτυπούσαμε με τις ματσούκες για να μας ανοίξουν και την σπάνια χαρά όταν μας έδιναν νομίσματα. Σκηνές που πέρασαν ανεπιστρεπτί.

Χριστουγεννιάτικα και Πρωτοχρονιάτικα έθιμα της Δυτικής Μακεδονίας Φωτιές, χορός, σάτιρα, ανάγκη, κοινωνία, γιορτή, κρασί, διασκέδαση, χαρά, ζωή, παράδοση, κουλτούρα, ρίζες, πολιτισμός

Μωμόγεροι Φωτιές Ραγκουτσάρια Μπουμπουσάρια Γουρουνοχαρές Κόλιαντα Έσκα

Κλαδαριές Σούρβα Κουδουνάδες και Αρματωλοί Κυριαλέησον Πιτιρόπιτα Ρουγκατσάρια Μπουμπούνα

Εταιρία Tουρισμού Δυτικής Μακέδονίας visitwestmacedonia.gr visitwesternmacedonia Visit Western Macedonia - Greece visitwestmacedonia@gmail.com

14 ΤΟGETHER

Tαξίδι πίσω στην Χριστουγεννιάτικη παγωμένη Κοζάνη!

Σ

κέφτηκα και χάθηκα στις σκέψεις μου, ξαναέκλεισα τα μάτια μου… Με είδα παιδί, ήμουν δεν ήμουν 10 χρονών. Το τραίνο της μνήμης μου αυτή τη φορά έκανε στάση στα παλιά Χριστούγεννα στην Κοζάνη. Χθες το βράδυ στ’ όνειρο μου είδα το πετρόχτιστο σπίτι μου με τον μεγάλο νουβρό (αυλή) και την μεγάλη εξωτερική ξύλινη πόρτα διακοσμημένη με τις μαύρο-κέντητες φώλες (οι φώλες ήταν ειδικά καρφιά που τα χρησιμοποιούσαν για να διακοσμήσουν τις μεγάλες βαριές παλιές πόρτες) που σε κάθε άνοιγμα τους γρύλιζαν, σαν κάτι να ήθελαν να σου πουν, και δίπλα οι μωβ γιουργουβανές (πασχαλιές) σκεπασμένες με το χιόνι προσπαθούσαν να μείνουν ζωντανές για να μπορέσουν και πάλι το Πάσχα να σκορπίσουν το άρωμα τους σ’ όλη τη γειτονιά.

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΚΩΣΤΑΣ ΔΙΔΙΛΗΣ

Η μικρή βρύση κουκουλωμένη με πανιά για να μην παγώσει, είχε ζαρώσει κάτω από την μεγάλη κορουμπλιά για να προφυλαχτεί από το τσουχτερό κρύο. Κάθε καλοκαίρι η μάνα μας με τα κορόμπηλα που μάζευε, μας έκανε μαρμέλαδα και ένα γλύκισμα που περισσότερο έμοιαζε με κομπόστα ενώ έβαζε επιπλέον σταφίδες, σύκα, μήλα , γαρύφαλλα και κανέλα. Αφού τα σιγόβραζε μέσα σε μια κατσαρόλα με νερό μας τα σέρβιρε σε ένα γούπο αυτήν την κομπόστα την έλεγαν ξιάφι. Λίγο παραπέρα στον κήπο ήταν τα δυο μεγάλα δενδρύλλια που έβγαζαν το καλοκαίρι κάτασπρα λουλούδια που έμοιαζαν σαν δυο νυφούλες έτοιμες να τις πάνε στην εκκλησία, τα λέγαμε, φουλ. Δίπλα μέσα σε δυο τενεκέδες μεγάλους βαμμένους με καφέ χρώμα ήταν τα «ζουκούμια» έτσι τα έλεγε η μάνα μου, μια γυναίκα καλοσυνάτη, χαμογελαστή, που αγαπούσε πολύ τα λουλούδια. Είχε διάφορες ποικιλίες , από τριανταφυλλιές, χρυσάνθεμα, ορτανσίες, μολόχες και στο κέντρο της αυλής δέσποζε η μεγάλη γέρικη γκορτσιά (αχλαδιά) που έδινε τα ζουμερά γκόρτσα που έτρωγε όλη η γειτονιά. Είχε περάσει τα 100 χρόνια μοναξιάς της αλλά δεν το έβαζε ακόμη κάτω. Το καλοκαίρι ο κήπος γινόταν ένας μικρός παράδεισος και συχνά μας επισκέπτονταν και οι δυο γείτονες μας πελαργοί που είχαν κάνει την πελαργοφωλιά πάνω από το καφενείο του κυρίου Τασιούλη. Ερχόταν πολλές φορές στην μεγάλη καμινάδα του διπλανού σπιτιού μας για να ξεκουραστούν, πάντα τους περιμέναμε για να μας φέρουν την άνοιξη. Η αληθινή ευτυχία όταν μεγαλώνει κάποιος λένε ότι βρίσκεται στις αναμνήσεις , ένα πολύτιμο δώρο που μας γεφυρώνει με το παρελθόν ομορφαίνει τη ζωή μας. Οι μεγαλύτεροι αποζητούν τις αναμνήσεις, σαν να θέλουν να σταματήσουν τον χρόνο και να ξαναζήσουν τα χρόνια που έφυγαν. Πρόσωπα, εικόνες, σκηνές, γεγονότα, που έχουμε ζήσει τα επαναφέρουμε και τα αναπολούμε ντυμένα με συναισθήματα. Οι παιδικές μας αναμνήσεις είναι βάλσαμο για τα χρόνια που φεύγουν. Κοιτώντας από το παράθυρο των αναμνήσεων, είδα την μάνα μου και τον αδελφό μου που ετοιμαζόταν να στολίσουν το Χριστουγεννιάτικο δέντρο που πάντα ενίσχυε την ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων. Φερμένο από κάποιο δάσος, το στήναμε στο διάδρομο του σπιτιού. Μη φανταστείτε ότι το στόλισμα ήταν σαν τα σημερινά στολίσματα με πολύχρωμα φωτάκια, τεράστιες λαμπερές μπαλίτσες και ακριβά στολίδια. Όχι. Το δέντρο είχε επάνω του λίγα αστεράκια που φτιάχναμε εμείς από χαρτόνι , τα οποία βάφαμε με μπογιές , βάζαμε μερικές γιρλάντες με κορδέλες, και έτοιμο! Για χιόνια πάνω στα κλωνάρια βάζαμε βαμβάκια. Στην βάση του πάντα τοποθετούσαμε μόνιμα την παλιά ξεθωριασμένη φάτνη. Αυτό το δένδρο φάνταζε μεγαλοπρεπές στα μάτια μας και μας έκανε να το θαυμάζουμε σαν να ήταν το μοναδικό στον κόσμο. Περιμέναμε έπειτα το μεγάλο γεγονός της γέννησης, κοιτάζοντας τον ουρανό και ψάχνοντας τ’ αστέρι. Η ανάμνηση μου φτάνει στο μεγάλο μας τραπέζι. Βλέπω ένα παιδάκι αδύνατο να προσπαθεί να φτιάξει το μεγάλο αστέρι που θα τοποθετηθεί στην κορυφή του δέντρου. Δίπλα η γάτα, κοιτάζει αμήχανα.

ΤΟGETHER 15

- Μαμά, το τέλειωσα .

-Μπράβο το έκανες πολύ ωραίο, έλα τώρα να το βάλεις στην κορυφή.

Tο Χριστουγεννιάτικο δέντρο όσο ψήλο ή κοντό κι αν είναι, στολισμένο ή μη, με λαμπιόνια ή χωρίς, φέρνει πάντα χαρά, και γιορτινό κλίμα σε κάθε σπιτικό.

Παιχνίδι Κάθε απόγευμα έβγαινα να αναζητήσω τους φίλους μου στις αλάνες για να παίξουμε, με τις ψηλές λαστιχένιες γαλότσες που μου αγόρασε η μάνα μου και το χοντρό χειροποίητο πουλόβερ που μου είχε πλέξει τις ώρες τις ξεκούρασης της. Το μάλλινο παλτό που το αγοράσαμε από το μεγάλο κατάστημα του «Τιάλιου» δεν το έπαιρνα, γιατί ήταν βαρύ, με έκανε δυσκίνητο και δεν μπορούσα να παίξω χιονοπόλεμο. Χωριζόμασταν σε δυο ομάδες με όπλα πάντα τις «τσιόμκες» (χιονόμπαλες) που τις ρίχναμε στους αντιπάλους. Αν τύχαινε να τους πετυχαίναμε η χαρά μας ήταν απερίγραπτη. Ο πόλεμος συνεχιζόταν μέχρι να παγώσουν τα χέρια μας, να κοκκινίσουν τα μαγουλά και οι μύτες μας . Έπειτα πηγαίναμε να ξετρυπώσουμε παλιές σακούλες πλαστικές η ξύλινες επιφάνειες για να τις βάλουμε στο χιόνι και να κάνουμε αυτοσχέδια έλκηθρα. Ξαμολιόμασταν στους κατηφορικούς δρόμους αλαλάζοντας ή παίρναμε φορά και κάναμε τις περιβόητες γλίστρες . Φωνές, ενθουσιασμοί, γέλια… Για να ξεδιψάσουμε από το πολύ παιχνίδι ξεκρεμούσαμε τα κρούσταλλα που ήταν κρεμασμένα στα λούκια και στις στέγες των σπιτιών και τα γλύφαμε σαν να ‘ταν παγωτό. Αυτά τα κρούσταλα τα λέγαμε σιουτζούκια. Τελειώναμε το παιχνίδι φτιάχνοντας τον μεγάλο χιονάνθρωπο, με χιόνι, κάρβουνο και πολύ φαντασία! Για χέρια του βάζαμε κλαδιά από δέντρα, για μάτια, στόμα, μύτη και κουμπιά του βάζαμε καρβουνάκια από τις σόμπες.

Τα κάλαντα Θυμάμαι εκείνο το απόγευμα της παραμονής που σχεδιάζαμε σε ποια σπίτια θα πηγαίναμε πρώτα να πούμε τα κάλαντα. Πόσες εικόνες δεν ήρθαν στο μυαλό μου για κείνα τα Χριστούγεννα.

Kαλές γιορτές

Άστρο λαµπρό τους οδηγεί, χωρίς να λείψει ώρα… Όλο κοιτούσα τον ουρανό μήπως το δω. Κάποια στιγμή ξεχώρισα ένα που ήταν πιο λαμπερό από όλα τα άλλα και αναρωτιόμουν «Λες να είναι αυτό το άγιο αστέρι, που οδήγησε τους τρεις µάγους στη Βηθλεέµ;» Μετά η ματιά μου έμενε στις μικρές νιφάδες που έπεφταν ασταμάτητα σχηματίζοντας ένα φωτοστέφανο γύρω από το λαμπτήρα, στον απέναντι στύλο της ΔΕΗ. Χιόνιζε συχνά τότε. Το χιόνι που έπεφτε σκέπαζε τις στέγες, τις αυλές ,τους δρόμους τα σοκάκια και αγκάλιαζε τα φυτά, τα δένδρα , τα σχήματα που σε έκαναν να αναρωτιέσαι πόση ομορφιά μπορεί να κρύβεται σε κάθε εκατοστό αυτής της φύσης. Όταν ξεκινούσαν τα χιόνια ξεκινούσε και η μαγεία. Άκουσα πάλι τη φωνή της μητέρας μου - Άιντε θα αργήσεις, έλα να ντυθείς.

- Μαμά, που είναι ο τσιώκος, το τρίγωνο και το σακούλι; - Όλα εδώ είναι. Έξω είχαν ήδη αρχίσει να ακούγονται τα πρώτα κτυπήματα των τσιώκων στις πόρτες των σπιτιών και οι πρώτες παιδικές φωνές. Ανήμερα των Χριστούγεννων, το κρύο είχε μαλακώσει λες και συμμετείχε κι αυτό στη γέννηση του Χριστού, εμείς καλά κουκουλωμένοι, με τον τσιώκο στο χέρι και το σακούλι στον ώμο κτυπούσαμε στις πόρτες λέγοντας -Να τα πούμε; - Nα τα πείτε! ακουγόταν η φωνή μέσα απ’ τα σπίτι. Δεν το λέγαμε όλο το τραγούδι, για να προλάβουμε να πάμε σε περισσότερα σπίτια. Οι νοικοκυρές μας φίλευαν με κάστανα, μανταρίνια, πορτοκάλια, φιρίκια, καρύδια, ξυλοκέρατα και τα γλυκά των ημερών. Γέμιζε σιγά σιγά το σακούλι που είχα στον ώμο. Τα κάλαντα, ήταν η πρώτη και η μεγαλύτερη επιχειρηματική μας δραστηριότητα. Μας εξασφάλιζε τα έξοδα για τις ημέρες των εορτών. Χάραζε η μέρα στους δρόμους της πόλης και η κίνηση ήταν μεγάλη από τα κάρα και τις χαμάλες που μετέφεραν διάφορα αγαθά για τα μαγαζιά της, αλλά κι από τους κατοίκους, που πήγαιναν για τις τελευταίες προμήθειες των σπιτιών τους, που ήταν αυξημένες λόγω των Χριστουγέν-

ΜΕΓ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 12 - ΚΟΖΑΝΗ | Τ. 24610 36926

16 ΤΟGETHER νων. Πολλή δουλειά είχαν τις μέρες αυτές και οι σαλεπιντζήδες και οι καστανάδες, που με δυνατή φωνή διαλαλούσαν το ζεστό και πηχτό σαλέπι και τα καλοψημένα, ζεστά κάστανα. Ένας –ένας επιστρέφαμε πίσω στο σπίτι μας φορτωμένοι με αναμνήσεις αλλά και με το πουγκί γεμάτο. Συνολικό ποσό με τα πενηντάλεπτα και τις δεκάρες, ήταν οι επτά με δέκα δραχμές. Όχι και τόσο ευκαταφρόνητο ποσό. Με τα χρήματα μας, πηγαίναμε στο «Μαγικό» ένα μεγάλο κατάστημα-περίπτερο του Μίμη Σιαμέτη για να ψωνίσουμε φακούς και τα περιοδικά εκείνης της εποχής, τον «Μικρό Ήρωα», τον «Μικρό Σερίφη», τον «Μικρό Κάου Μπόι», και κάποια κλασσικά εικονογραφημένα ενώ το απόγευμα πηγαίναμε σινεμά να δούμε το «Μασίστα» Γυρνώντας περνούσα από το καφενείο του κ. Τασιούλη, εκεί ήταν η μικρή βουλή που αποτελούνταν από τους παππούδες της γειτονιά. Στη μέση μια ξυλόσομπα και γύρω γύρω τα μικρά τραπέζια. Με κοιτούσαν καλά καλά, ρωτούσαν για τα κάλαντα και μου ‘λέγαν για τα κάλαντα της δικής τους εποχής. Ότι δεν θυμόταν, το συμπλήρωνε ο διπλανός.

Κόλιαντα μπάμπου κόλιαντα

Τα κάλαντα είναι τραγούδια µε στίχους που ενθυµίζουν την έλευση κάποιας χαρµόσυνης γιορτής, εκφράζουν ευχές σε φίλους , γείτονες, σε κάθε νοικοκύρη καθώς και στα µέλη της οικογένειάς που επισκεπτόμασταν . Την κυρά, το γιο, την θυγατέρα και τους ξενιτεμένους του σπιτιού. Για να συγκινήσουμε το νοικοκύρη για να μας δώσει μεγαλύτερο φιλοδώρημα, λέγαμε παινέµατα με χαρακτηρισµούς τόσο για τον ίδιο όσο και για τα άλλα µέλη της οικογένειάς του. Τα πρώτα κάλαντα που λέγαμε στην Κοζάνη ήταν για τον νοικοκύρη του σπιτιού.

Παινέματα στο νοικοκύρη Έλατε να τιμήσουμε ετούτο τον αφέντη και πως να τον τιμήσουμε και πως να τον ειπούμε να τον ειπούμε βασιλιά τον ξέρει όλος ο κόσμος να τον ειπούμε άρχοντα το ξέρει και μοναχός του αφέντη μου στ ανόι σου χρυσή κανδήλα καίει Παινέματα για την νοικοκυρά του σπιτιού Κυρά αργυρή, κυρά χρυσή, κυρά μαλαματένια κυρά μου όταν στολίζισι στην εκκλησιά να πάνεις βάζεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι αστήθι και τον καθάριο αυγερινό τον βάζεις δακτυλίδι

Παινέματα για την ανύπαντρη κόρη Μέσα σε τούτη την αυλή στου μάρμαρου στρωμένου εδώ έχουν κόρη για παντρειά κόρη για αρραβώνα την τάζουν γιο του βασιλιά την τάζουν γιο του Ρήγα δεν θέλω γιο του βασιλιά δεν θέλω γιο του Ρήγα μον’ θέλω τ αρχοντό(ϊ)πουλου μι τις πουλές παράδες που δερμονίζει τα φλουριά και κοσκινίζ’ τα γρόσια {δερμονίζω: αλέθω}

Σε σπίτι που είχαν μικρό παιδί Ένα μικρό μικρούτσικου σαββατογεννημένου την Κυριακή του βάφτισαν κι στου σχουλειό του στέλνουν κι ου δάσκαλους του καρτερί με μια χρυσή βεργίτσα παιδιμ΄ που ειναί τα γράμματας; παιδιμ΄ που ειναί ου νου σου; τα γράμματα ίντα στου χαρτί κιου νους μου στα κορίτσια

Παινέματα σε γυναίκα ηλικιωμένη (γιαγιά, μπάμπου) Συ ‘σένα πρέπει αρχόντισσα βασίλισσα να γίνεις και στο θρονί να κάθισι τις όμορφις να κρίνεις τις όμορφις και τις καλές και αυτές τις μαυρομάτις που’χούν το μάτι σαν ιλιά το φρύδι σαν γαϊτάνι Παινέματα για αρραβωνιασμένη κόρη Δυο πιριστέρια μάλωναν κι πάλι αυτά αγαπιώνταν ψηλά ψηλά σηκώνουνταν στουν ουρανό φιλιούνταν μαλαματένιος ου γαμπρός μαλαματένια η νύφη και όποιος τους αρραβώνιασιν χίλια χρονιά να ζήση

Σε σπίτι που είχαν ξενιτεμένο λέγαμε Ξενιτιμένο μου πουλί και παραπονιμένο η ξινιτιά σι χαίριτι κι εγώ ’χω τον καημό σου τι να σε στείλω ξένε μου τι να σι προβοδίσω να στείλω μήλο σέπιτι κυδώνι μαραγκιάζει να στείλου και το δάκρυ μου σ’ ενα χρυσό μαντήλι του δάκρυμ είναι καυτερό και καίει το μαντήλι Αλλά και σε σπίτι που ο νοικοκύρης ήταν πολύ τσιγκούνης και δεν μας έδινε καθόλου χρήματα όταν φεύγαμε για γινάτι λέγαμε: Αφέντη μου στην κάπα σου 9000 χιλιάδες ψείρες άλλες γεννούν και άλλες κλωσούν και άλλες αυγά μαζώνουν και άλλες του θό παρακαλούν να μην τις ζεματίσει Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά και η Κοζάνη μας φορά τα γιορτινά της. Νοσταλγώ τα παλιά καλά Χριστούγεννα που μπορεί ο στολισμός να ήταν περιορισμένος αλλά η ατμόσφαιρα ήταν ζεστή και γιορτινή. Ημέρες χαράς και γιορτής. Τα σπίτια φορούσαν τα καλά τους και οι κουζίνες πλημμυριζανν από αρώματα παραδοσιακών εδεσμάτων. Τότε ήταν όλα αλλιώς… Από τους δρόμους, μέχρι τα συναισθήματα και τις ελπίδες που τα συνόδευαν. Μέσα από φωτογραφίες βλέπουμε εικόνες από την πιο γιορτινή και όμορφη πλευρά του παρελθόντος που είχε ωραίες μυρωδιές, ζεστασιά και λάμψη. «Οδηγούμε προς το μέλλον κοιτάζοντας από τον καθρέφτη προς τα πίσω» και ίσως ο κάθε άνθρωπος να βρει στην καρδιά του τα δικά του Χριστούγεννα, εκείνα που είναι γεμάτα αγάπη, πληρότητα και ευτυχία όπως την ορίζει ο καθένας. Γι’ αυτό ζήσε τη μαγεία των Χριστουγέννων! «Δεν υπάρχει τίποτε πιο θλιβερό σε αυτόν τον κόσμο από το να ξυπνάς τα Χριστούγεννα το πρωί και να μην είσαι παιδί…

Αποσπάσματα Ξαμολιόμασταν στους κατηφορικούς δρόμους αλαλάζοντας ή παίρναμε φορά και κάναμε τις περιβόητες γλίστρες . Φωνές, ενθουσιασμοί , γέλια… Για να ξεδιψάσουμε από το πολύ παιχνίδι ξεκρεμούσαμε τα κρούσταλλα που ήταν κρεμασμένα στα λούκια και στις στέγες των σπιτιών και τα γλύφαμε σαν να ‘ταν παγωτό. Κοιτώντας από το παράθυρο των αναμνήσεων, είδα την μάνα μου και τον αδελφό μου που ετοιμαζόταν να στολίσουν το Χριστουγεννιάτικο δέντρο που πάντα ενίσχυε την ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων. Ανήμερα των Χριστούγεννων, το κρύο είχε μαλακώσει λες και συμμετείχε κι αυτό στη γέννηση του Χριστού, εμείς καλά κουκουλωμένοι, με τον τσιώκο στο χέρι και το σακούλι στον ώμο κτυπούσαμε στις πόρτες λέγοντας

-Να τα πούμε;

Πλατεία 28ης Οκτωβρίου 25, Κοζάνη | Τ 2461037728 @oxalisjewellery | @oxalis_kozani

Καλές γιορτές κι ευτυχισμένο το 2022!

PD

JEWELS & WATCHES D. Papatheodorou

Μακεδονομάχων 10 - Κοζάνη Τ. 2461303309 Papatheodorou Jewels papatheodoroujewels

18 ΤΟGETHER

Όταν ο Άι Βασίλης γίνεται… μπαμπούλας!

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΕΙΡΗΝΗ ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΔΟΥ, Ψυχολόγος

Τ

α Χριστούγεννα πλησιάζουν και ο μύθος του Αι-Βασίλη κυριαρχεί σε κάθε παιδικό μυαλουδάκι… και όχι μόνο. Εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο περιμένουν ανυπόμονα να πάρουν σάρκα και οστά οι ιστορίες που έχουν ακούσει. Ο μύθος του Άγιου είναι κοινός καιεξιστορείται από τους γονείς στα παιδιά και αυτά με τη σειρά τους στα δικά τους παιδιά, με το μόνο που αλλάζει να είναι το όνομά του. Είναι ο ο Santa Claus των Αμερικανών, ο PreNol των Γάλλων, ο Sinter klaas των Ολλανδών, ο Babbo Natale των Ιταλών, ο Weihna chtsmann των Γερμανών,ο Father Christmas των Άγγλων, ή ο Άγιος Βασίλης των Ελλήνων. Μέρος της μαγείας των Χριστουγέννων αποτελεί ο καλοκάγαθος παππούλης με τη μακριά γενειάδα και την ευχάριστη διάθεση, που κατεβαίνει από την καμινάδα του σπιτιού και μοιράζει δωράκια στα παιδιά τα οποία ήταν «καλά» στη διάρκεια του χρόνου. Κι εδώ κάπου κρύβεται μια μεγάλη παγίδα. Τα «καλά» παιδιά θα πάρουν δώρα… Αυτά που δεν ήταν αρκετά υπάκουα; Τι πραγματικά θα πρέπει να αναμένουν αυτά τα παιδιά; Γονείς στην προσπάθεια τους να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές συμπεριφορές των παιδιών τους, τους

λένεότι εάν δεν είναι καλά παιδιά ο Άγιος Βασίλης δεν θα τους φέρει δώρα. Πόσο δύσκολο είναι για ένα μικρό παιδί να είναι τέλειο για μέρες, βδομάδες, μήνες; Πόσο εφικτό θα μπορούσε να είναι κάτι τέτοιο; Να μην υπάρξει μια μέρα που το παιδί να δικαιούται να αισθανθεί θυμό, άγχος ή ένταση; Πόσο υγιής είναι αυτή η πίεση για τελειότητα; Και όλο αυτό συνεχίζεται! Σίγουρα όλοι μας έχουμε ακούσει το τραγούδι ‘Santa Claus Is Coming To Town’, πόσοι όμως από εμάς έχουμε εστιάσει στους στίχους και στα μηνύματα που αυτοί στέλνουν;Διαβάστε τους στίχους… “Καλύτερα να προσέχετε, καλύτερα να μην κλαίτε… σας λέω γιατί ... Κάνει μια λίστα, την ελέγχει δύο φορές, θα βρει ποιος είναι άτακτος και ποιος καλός ... Σε βλέπει όταν κοιμάσαι, ξέρει πότε είσαι ξύπνιος, ξέρει αν είσαι καλός ή κακός ... γι ‘αυτό θα πρέπει να είσαι καλός”. Σε μια περίοδο που το παιδί πρέπει να διδαχθεί για την αγάπη, το δόσιμο και την οικογενειακή σύνδεση, τα μηνύματα παρουσιάζουν έναν Άγιο, λίγο πολύ ως… μπαμπούλα.

Δεν είναι λίγες οι οικογένειες στις οποίες κυριαρχεί το μήνυμα ότι το παιδί δε γίνεται αποδεκτό μόνο για αυτό που είναι αλλά αξιολογείται γι’ αυτά που κάνει. Αυτό προκαλεί μακροχρόνιες καταστροφικές συνέπειες, διότι το παιδίαποθαρρύνεται στο να εστιάσει στην οικοδόμηση μιας σταθερής αίσθησης εαυτού. Στην προσπάθεια του να πάρει γονική αγάπη κι έγκριση, μαθαίνει να απαρνείται οποιαδήποτε εμπειρία, συναίσθημα ή συμπεριφορά που δεν συνάδει με την εικόνα του «καλού παιδιού». Εκπαιδεύεται στην απόρριψη ή έστω στην αγνόηση αρνητικών συναισθημάτων ως κακών συναισθημάτων κι έτσι έρχεται η διάσταση με τον πραγματικό του εαυτό. Απορρίπτει μέρος του ίδιου του εαυτού του, αυτού που δεν ταιριάζει στην εικόνα του «καλού παιδιού». Δημιουργεί μια ψεύτικη προσωπικότητα, ένα προσωπείο και μαθαίνει να ζει μ’ αυτό. Η χρήση των λέξεων «καλό» και «κακό» για την περιγραφή των παιδιών είναι επικίνδυνη. Τέτοιου είδουςχαρακτηρισμοί τείνουν να διαπερνούν το σύνολο της προσωπικότητας. Αντίθετα, οι γονείς θα πρέπει να χαρακτηρίζουν συγκεκριμένες συμπεριφορές και όχι στο σύνολο του το παιδί. Οι ετικέτες αυτές μπορεί να μείνουν για πάντα, με αποτέλεσμα αργότερα ως ενήλικες να εσωτερικοποιήσουν το μήνυμα και να αναζητούν αέναα την αποδοχή τους από τους άλλους.Ακόμη όμως και όταν αυτή έρθει, δεν υπάρχει ευχαρίστηση καθώς βιώνεται έντονο υπαρξιακό άγχος. Η προσδοκία για «τελειότητα» βέβαια δεν περιορίζεται στα παιδιά. Πολλοί από μας έχουμε διογκώσει τις προσδοκίες για τις γιορτές μέσα από εξιδανικευμένες σκηνές τέλειων συγκεντρώσεων, όμορφα προετοιμασμένου φαγητού, πλήθοςδώρων, υπέροχα διακοσμημένων σπιτιών και φυσικά υπέροχης γιορτινής διάθεσης. Όλα αυτά βέβαια αποτελούν εξιδανικεύσεις και προκαλούν περιττό άγχος και κατάθλιψη. Μέσα από αυτή την διαδικασία, αρχίζουμε να αξιολογούμε τον εαυτό μας ως καλό ή κακό και η αυτοεκτίμηση μας μπορεί να πληγεί κάθε φορά που δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι «τέλεια». Αποδεχόμαστε μόνο εμπειρίες που ενισχύουν την εικόνα μας ως τέλειου ανθρώπου και αρχίζουμε να απορρίπτουμε πτυχές του εαυτού μας και εμπειρίες που δεν ταιριάζουν με αυτήν. Είναι αυτός ο πραγματικός στόχος των γιορτών; Το ατέρμονο κυνήγι για τελειότητα; Για τέλεια παιδιά, για τέλεια οικογένεια, για μια τέλεια ζωή; Και βέβαια όλο αυτό ενισχύεται από τις εικόνες τελειότητας που προβάλλονται από τα social media. Φωτογραφίες ανθρώπων από κοσμοπολίτικα θέρετρα, ακριβά εστιατόρια, πολυτελή σπίτια ενισχύουν το αίσθημα της σύγκρισης και σε ένα δεύτερο επίπεδο της απογοήτευσης, όταν αντιλαμβανόμαστε ότι απέχουμε από αυτήν την επίπλαστη τελειότητα. Φέτος τις γιορτές ας παραμερίσουμε τις προσδοκίες για τελειότητα. Ούτε εμείς μπορούμε να είμαστε τέλειοι ούτε βέβαια τα παιδιά μας. Ποιο θα πρέπει να είναι το πραγματικό νόημα των γιορτών; Η άνευ όρων αποδοχή του εαυτού μας και των ανθρώπων που αγαπάμε χωρίς «εάν» και «πρέπει», η ενσυναίσθηση και η αγάπη. Και τότε…ο Αι Βασίλης θα έρθει ξανά.

ΤΟGETHER 19

Γράμμα μίας ψυχοθεραπεύτριας στον Άι-Βασίλη Άι Βασίλη μου, Η αλήθεια είναι ότι ανησυχώ πραγματικά για σένα. Σε βλέπω συνέχεια να γελάς με το χαρακτηριστικό σου ‘xo, xo, xo’ και όλα τα αντιμετωπίζεις με αυτό το γέλιο… Την κούραση, τις σκανταλιές των ξωτικών, τις καθυστερήσεις των ταράνδων, τις επαφές σου με τους ανθρώπους… Το αποδεκτό συναίσθημα που μπορείς να εκφράσεις περιορίζεται σ’ αυτό; Δεν έχεις το δικαίωμα να θυμώσεις; Να εκνευριστείς; Να στεναχωρηθείς; Μπορείς άραγε να επιτρέψεις τον εαυτό σου να τα βιώσει; Ή μήπως είναι απαγορευτικό; Μπορείς να αφουγκραστείς τα πραγματικά σου συναισθήματα; Σε βλέπω να μην σέβεσαι τον εαυτό σου και τις αντοχές σου. Δεν ξέρω καν εάν το έχεις αναρωτηθεί ή λειτουργείς προσπαθώντας να ανταποκριθείς στις προσδοκίες όλων των άλλων και ως «σωστός» Αι Βασίλης δεν έχεις το δικαίωμα να κουραστείς. Υπάρχει μια μαγική λέξη που θα θέσει υπό έλεγχο την κατάσταση και αυτή είναι η λέξη ΌΡΙΑ. Έχεις μάθει να δίνεις… Πράγματι, είσαι πολύ δοτικός… Δίνεις, δίνεις, γεμίζεις τα παιδιά με παιχνίδια, δώρα… Και η αλήθεια είναι ότι δίνοντας δημιουργείται ένα έντονο αίσθημα ικανοποίησης μεγαλύτερο απ’ όταν παίρνουμε, κάτι που πολλές έρευνες της επιστήμης μου το επιβεβαιώνουν. Τα δώρα είναι σημαντικά φυσικά, αλλά έχει σημασία η ουσία των δώρων. Μελέτες δείχνουν ότι το βίωμα κοινών εμπειριών κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο ευτυχισμένοι και πιο κοντά ο ένας στον άλλο από το να δίνουνε υλικά αντικείμενα ως δώρα. Γιατί λοιπόν να κουβαλάς αυτό

το σακί με παιχνίδια όταν ξέρεις ότι θα πεταχτούν μόλις τελειώσουν οι γιορτές ή στην καλύτερη μόλις εμφανιστούν καινούρια; Τι θα γινόταν αν αντί να δώσεις στη Ελένη ένα νέο DVD, πηγαίνατε μαζί να δείτε μια ταινία; Αντιλαμβάνομαι ότι μερικές φορές είναι πιο εύκολο να βάζεις τα ξωτικά σου να φτιάξουν ένα αμαξάκι, μία κούκλα ή ένα βιντεοπαιχνίδι. Αλλά με το να επενδύεις τον χρόνο σου δομούνται οι αληθινές σχέσεις. Και καθώς όπως σου είπα και παραπάνω, το να προλάβεις να ανταποκριθείς τις τελευταίες μέρες του έτους συνίσταται σε υπέρβαση των ορίων σου, πιθανόν επεκτείνοντας τη περίοδο των δώρων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους μπορεί να αρχίσεις να νιώθεις ξανά τον εαυτό σου και να προγραμματίσεις καλύτερα τον χρόνο σου. Ταυτόχρονα αυτό δείχνει στα παιδιά ότι τα σκέφτεσαι όλη την διάρκεια της χρονιάς, πράγμα καλό για τη συναισθηματική τους υγεία και απαραίτητο ώστε να σε εμπιστεύονται και να δομήσεις μια υγιή σχέση μαζί τους. Και καθώς μιλάμε για υγιείς σχέσεις, αυτές περιλαμβάνουν αμοιβαία προσφορά και αποδοχή, όχι μόνο ένα άτομο που δίνει όλη την ώρα χωρίς ποτέ να λαμβάνει. Το να είσαι υπερβολικά δοτικός χωρίς να λαμβάνεις μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση και μακροπρόθεσμα σε αίσθημα αδικίας. Αυτό μπορεί να εξηγήσει την τιμωρητική σου διάθεση απέναντι στα παιδιά και την εμμονική σου προσήλωση σε διάκριση μεταξύ «άτακτων και φρόνιμων» παιδιών. Για να είσαι δοτικός χωρίς υποσυνείδητα εχθρικά συναισθήματα, πρέπει επίσης να μπορείς να λαμβάνεις μερικές φορές. Και βέβαια, προϋπόθεση για να μπορείς να λαμβάνεις είναι να αποδεχτείς ότι μπορείς

να εκφράσεις την ανάγκη που έχεις… Αυτό μπορεί να πάρει καιρό και ίσως χρειαστείς βοήθεια… Δεν είναι κακό, όλοι στη διάρκεια της ζωής μας μπορεί να χρειαστούμε βοήθεια για να γνωρίσουμε τον πραγματικό μας εαυτό… Μάλλον δεν σε ρωτάνε πολύ συχνά, αλλά τι πραγματικά θα ήθελες για τα Χριστούγεννα φέτος; Με αγάπη Ειρήνη,

*η Ειρήνη, που ως μικρή Ειρήνη συνήθως δεν έπαιρνε δώρο από εσένα γιατί ήταν κακό παιδί!

ΠΛΑΚΑΚΙΑ | ΕΙΔΗ ΥΓΙΕΙΝΗΣ | ΥΛΙΚΑ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ

Στότογλου Τριαντάφυλλος & Υιοί Τ. 2461033218 Κ. 6980 035 624 – 6989 930 866 - 6971 598 172 Μ. triantafilosstotoglou@gmail.com & irinistotoglou@gmail.com fb Γάλα Ημέρας Λευκάρων Τριαντάφυλλος IG galahmeras_triantafullos

Καλά Χριστούγεννα! Χρόνια πολλά με υγεία! savvas-ike.gr Βελβεντού 4, Κοζάνη | Τ.2461 030067 Ε. info@savvaschristos.gr | FB @savvasike

20 ΤΟGETHER

ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΠΑΣ

O Μίτος των Μωμόγερων ξετυλίγεται Ο

ι «Μωμόγεροι ή Μωμογέρεα» είναι ένα παραδοσιακό δρώμενο των Ποντίων που διατηρείται μέχρι τις ημέρες μας και εκτυλίσσεται κατά το διάστημα του Δωδεκαημέρου (από τα Χριστούγεννα μέχρι τα Θεοφάνεια) με σεβασμό και προσήλωση στον πυρήνα του πατρογονικού αυτού εθίμου. Οι «Μωμόγεροι» ή «Κοτσαμάνια» είναι ένας αυτοσχέδιος θίασος με σατυρικές διαθέσεις οι οποίοι περιδιαβαίνουν τις γειτονιές του χωριού με την συνοδεία ποντιακών οργάνων, καυτηριάζοντας με περιπαικτική διάθεση τα κακώς κείμενα, πρόσωπα αλλά και καταστάσεις που συμβαίνουν σε κάθε μικρή κοινωνία. Είναι ένα παραδοσιακό, δρώμενο, που στόχο έχει να σκορπίσει χαρά, και γέλιο, εξ’ άλλου και οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές του συνειδητά επιδιώκουν να προκαλέσουν ευθυμία, να διασκεδάσουν μαζί με τους θεατές, να κεραστούν στα σπίτια που επισκέπτονται και φυσικά να μαζέψουν δώρα και χρήματα. Οι ρίζες του εθίμου θα πρέπει να αναζητηθούν στην αρχαιότητα και σε ιστορικό βάθος 28 αιώνων. Αποτελεί αφενός κράμα μαγικών, σατιρικών και γονιμικών στοιχείων της ελληνικής αρχαιότητας και αφετέρου αντιεξουσιαστικών σκιρτημάτων κατά του Οθωμανικού ζυγού. Η αυθεντική του αξία συνοψίζεται στο γεγονός πως αποτελεί την πιο σύνθετη μορφή λαϊκής έκφρασης που συνδέει το αρχαίο Ελληνικό με το ερασιτεχνικό θέατρο του Πόντου. Στην πρωταρχική του μορφή είναι παράλληλο με την επίσημη λατρευτική τελετή των Διονυσίων. Στο πέρασμα του χρόνου δέχτηκε αρκετές επιδράσεις από τις θεατρικές εκδηλώσεις του Βυζαντίου και από την μεσαιωνική θεατρική παράσταση. Ο φωτογράφος Μιχάλης Παππάς επισκέπτεται τα χωριά της Δυτικής Μακεδονίας και συγκεκριμένα τον Τετράλοφο Κοζάνης σχεδόν κάθε χρόνο φωτογραφίζοντας το ευετηριακό αυτό έθιμο. Το φωτογραφικό project του Μιχάλη, Mίτος: το νήμα της Ελλάδας, είναι στην πραγματικότητα μια εθνογραφική καταγραφή και αποτύπωση της καρδιάς της Ελλάδας με μια σύγχρονη ματιά που συνδέει την χώρα με τους ανθρώπους της. «Το νήμα λαμβάνει συμβολικές διαστάσεις και επιδιώκει να αναδείξει τον λαϊκό πολιτισμό και τη λαϊκή τέχνη ιδωμένα σε ένα σύγχρονο πλαίσιο. Το φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον είναι το φόντο που συνυφαίνεται με τα «φορέματα και φορεσιές» ενώ πάντα πρωταγωνιστές είναι οι άνθρωποι. Μέσα από την project Μίτος: To νήμα της Ελλάδας, αξιώνεται η ανάδειξη του κάλλους του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού που αφορά τόσο στην απλότητα όσο και στη λαμπρότητα της μορφής της ενδυμασίας ως κεντρικού θέματος. Το περιεχόμενο έχει πολυσημία νοημάτων και σχετίζεται με το κοινωνικό, ιστορικό, οικονομικό και πολιτισμικό πλαίσιο που διαμόρφωσε αυτές τις μορφές, με δίκτυα σχέσεων, με αγώνες διεκδικήσεων και κατασκευής ταυτοτήτων. Επιπλέον ο φυσικός χώρος και η αρχιτεκτονική είναι δεσπόζοντα στοιχεία στην εικόνα. Η ιδιαιτερότητα αυτού του φωτογραφικού έργου έγκειται στη σύγχρονη θεώρησή του, μέσα από τους ανθρώπους που έχουν φυλάξει τα καλά τους ρούχα ως κειμήλια και τα παραδίδουν στην επόμενη γενιά ενώ τα αξιοποιούν σε εθιμικές και εορταστικές περιστάσεις αυθόρμητα επικαιροποιώντας τους μηχανισμούς της παράδοσης ως διαδικασίας.» αναφέρει ο Μιχάλης Παππάς.

Για τις online αγορές σας

pertsinidis.gr

I . Τράντα 14, 50132 Κοζάνη | Τ. 2461022379 F @pertsinidis.gr | I @pertsinidis1952

22 ΤΟGETHER

ΚΑΛΑΝΤΟΝΕΡΟ: Το πρώτο νερό του έτους ΚΕΙΜΕΝΟ: ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΓΑΤΑ νός πως ένα σπίτι είχε υγιή ζώα ήταν πολύ σημαντικό για την οικογένεια και ολόκληρο το χωριό. Το πρωί μετά την παραμονή όλες οι οικογένειεςοδηγούσαν τις αγελάδες και τα άλλα ζώα τους στην βρύση για να πιούν και εκείνα καλαντόνερο. Παράλληλα την ίδια μέρα ζύμωναν τρίγωνα (ένα σχέδιο πίτας με ζυμάρι και γέμιση τυριού) και αφού τα έψηναν, τα έπαιρναν μαζί τους, τα έσπαγαν επάνω από τα κεφάλια τους για να έχουν τα ζωντανά τους ευλογία,ενώ έπειτα τα πετούσαν στην βρύση όπου ανάβλυζε το καλαντόνερο κι έτσι τα ζώα έτρωγαν ταυτόχρονα τα τρίγωνα. Τα χρόνια πέρασαν,το έθιμο άρχισε να χάνεται. Ποιος θα έκανε τα τρίγωνα και θα ασχολούνταν με το έθιμο; Έτσι το καλαντόνερο άρχισε να αλλοιώνεται και να ξεχνιέται, οι ρίζες του και η αξία του να χάνεται στο βάθος του χρόνου. «Κάθε χρόνο θυμάμαι την γιαγιά μου που προσπαθούσε να μας τα μάθει όλα σχετικά με τις παραδόσεις και τα έθιμα μας, αλλά δυστυχώς κι εμείς τότε δεν ακούγαμε. Η συμβουλή μου για τα νέα παιδιά είναι να μαθαίνουν για τον τόπο τους, τα έθιμά τους. Ήταν πράγματα που κάποτε οι παλιότεροι ειδικά σε γιορτές και χαρές τα θεωρούσαν σημαντικά για ένα σπίτι και που τώρα εμείς δεν τα γνωρίζουμε και οι καινούργιες γενιές δεν έχουν την διάθεση να τα μάθουν».

Ο

ι ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι γεμάτες από έθιμα τα οποία ποικίλουν και διαφέρουν από τόπο σε τόπο και από γενιά σε γενιά. Με την περιέργεια να μάθω πράγματα σχετικά με την παράδοση έψαξα και βρήκα μία ιστορία, ένα ποντιακό έθιμο το οποίο άκουγα για πρώτη φορά. Το καλαντόνερο. Υπάρχουν πολλοί μύθοι και θρύλοι για το έθιμο αυτό, όπως επίσης και πολλές διαφορετικές εκδοχές για το πως διαδραματιζόταν από τα άτομα που εξακολουθούσαν ‘’να δίνουν ζωή’’ στην παράδοση του τόπου τους.Έψαξα, έμαθα λίγα πράγματα και κατευθείαν άρχισα να αναζητώ κάποιο άτομο που να μπορεί να μου μιλήσει για το άγνωστο σε εμένα έθιμο αυτό. Την ιστορία της σχετικά το πρώτο νερό του έτους, το καλαντόνερο , μου αφηγήθηκε η κυρία Δέσποινα Αμανατίδου Μακρυανίδου, όπως την έμαθε από την γιαγιά της. «Άμον τ’ ανοίγω το πεγάδ’, ν’ ανοίεται η τύχη μ’ κι άμον το τρέχ’ το νερόν να τρέχ’ και ευλοΐας» Την επισκέφτηκα στο Πρωτοχώρι Κοζάνης, με υποδέχθηκε με πολύ όμορφο και καλοσυνάτο τρόπο. Καθίσαμε, με ρώτησε λίγα πράγματα για εμένα αλλά και για το περιοδικό μας και αμέσως μετά ξεκίνησε η εξιστόρηση: «Αυτά που θυμάμαι από την γιαγιά μου από τότε που ήμουν δεκατριών ετών είναι πως δώδεκα η ώρα,την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, βγαίναμε τα «πρωτικάρ» (πρωτότοκα παιδιά) και πηγαίναμε στις βρύσεςαπ’ όπου ανάβλυζε το νερό. Τότε δεν είχαμε νερό στα σπίτια μας, έτσι οι οικογένειες προμηθεύονταν νερό από τις εξωτερικές βρύσες. Μπορεί ένα χωριό να είχε δύο τρεις και κάποιο άλλο να είχε πέντε, ανάλογα με τους κατοίκους του. Ευτυχώς, η δική μας βρύση ήταν δίπλα στο σπίτι.Η γιαγιά μου, μας έστελνε εκεί για να γεμίσουμε με καλαντόνερο τις στάμνες μας. Όταν γυρνούσαμε, πλενόμασταν και λούζαμε τα μαλλιά μας με αυτό γιατί έλεγαν πως έτσι θα μακρύνουν, ενώ στο τέλος το πίναμε. Το Καλαντόνερο ήταν ένα πρωτοχρονιάτικο έθιμο που έφερνε καλή τύχη στο σπίτι. Οι γιαγιάδες λέγανε ότι το νερό σταματούσε να τρέχει για μία ώρα πριν τις δώδεκα και μετά όταν ερχόταν πάλι, ανάβλυζε καλαντόνερο. Αυτό που έερεπε να προσέχει το άτομο που θα έπαιρνε νερό, ήταν να μην γυρίσει να κοιτάξει πίσω, διότι υπήρχε κίνδυνος να αρρωστήσει ψυχικά. Ο κόσμος τότε είχε μαντριά, πρόβατα, γελάδες και άλλα ζωντανά. Το γεγο-

Η όραση των παιδιών αξίζει το καλύτερο

Τα παιδιά είναι το πλέον ιδιόμορφο κοινό με πολλές και ιδιαίτερες ανάγκες. Πολλές από αυτές αν διαγνωσθούν σε πρώιμη παιδική ηλικία μπορούν να είναι και αναστρέψιμες. Διαβάζοντας, κοιτάζοντας από τον πίνακα ή εστιάζοντας καθημερινά στο σχολείο με τα σωστά γυαλιά, το παιδί σας μπορεί από την πρώτη τάξη να τα πάει άψογα. Επιλέξτε πάντα ποιοτικούς

φακούς με τα σωστά αντιθαμβωτικά και αντιχαρακτικά φίλτρα που θα παρέχουν τη διαύγεια που χρειάζεται το παιδί στις καθημερινές δραστηριότητες της σύγχρονης ζωής. Μπορείτε να βοηθήσετε στην προστασία της όρασης του παιδιού σας από το επιβλαβές μπλε φως με ειδικούς φακούς. Το μπλε φως προέρχεται κυρίως από τον ήλιο και τις τεχνητές πηγές φωτός όπως ψηφιακές οθόνες , φώτα LED. Άλλες επιλογές για το παιδί σας είναι οι ευφυείς φωτοχρωμικοί φακοί, οι οποίοι παρέχουν προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία και μειωμένη έκθεση στο επιβλαβές μπλε φως.

- 100% Λευκός φακός μέσα στην αίθουσα του σχολείου και στο σπίτι.

- Απόλυτη προστασία στο προαύλιο του σχολείου ή σε οποιοδήποτε εξωτερικό χώρο από την UV ακτινοβολία UV400.

- Μείωση του οπτικού θάμβους-αντηλιάς σε εξωτερικούς χώρους, σε σύγκριση με ένα λευκό φακό.

- Τεχνολογία αυτόματης ρύθμισης φωτισμού με αποτέλεσμα την μείωση της οπτικής κόπωσης-ενόχλησης.

- Διαύγεια όρασης σε εσωτερικούς χώρους, μέσα από το αυξημένο contrast που φέρει στο φακό η τεχνολογία Transi-

tions, με όφελος την ξεκούραστη όραση στην πολύωρη χρήση του Η/Υ και της τηλεόρασης. Πως να διορθώσετε τα προβλήματα όρασης Το Myopia Control Therapy χρησιμοποιείται για να επιβραδύνει την εξέλιξη της μυωπίας (μυωπία) σε παιδιά και εφήβους μεταξύ των ηλικιών 6-18. Ορθοκερατολογία (ortho-k)- ειδικοί φακοί φοριούνται όλη τη νύχτα και διορθώνουν απαλά την καμπυλότητα του κερατοειδούς του παιδιού σας ενώ κοιμάται. Το Eyezen είναι μια πλήρης γκάμα νέων ψηφιακών φακών σχεδιασμένων για μια νέα ζωή. Έχει σχεδιασμό μονοεστιακού φακού με μια ενδεικτική ζώνη δύναμης και προσφέρει ξεκούραστη και άνετη όραση. Τα γυαλιά αυτά επιτρέπουν στα παιδιά να βλέπουν καθαρά αντικείμενα μακριά από το πάνω μέρος του φακού γυαλιών. Το κάτω μέρος του φακού περιέχουν την ικανότητα ανάγνωσης, η οποία μπορεί να ελέγξει την εξέλιξη της μυωπίας μειώνοντας ή εξαλείφοντας την προσαρμοστική προσπάθεια ή το σφάλμα που σχετίζεται με τη μυωπία. Θανάσης Γιαννής

Athanasios Giannis Optometrist-Optician +30 24610 22470 | + 306934938273

www.optikapoupnara.com | optikapoupnara@yahoo.com www.fashionlens.gr | info@fashionlens.gr www.leonardoeyewear.eu | info@leonardoeyewear.eu

24 ΤΟGETHER

Οι Πόντιοι Καλικάντζαροι ΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΙΩΤΑ ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΟΥ

Π

ολλές από τις λαϊκές δοξασίες του λαού μας είναι επιβιώσεις αντίστοιχων αρχαίων δοξασιών .Στην αρχαία Αθήνα την τρίτη μέρα των Ανθεστηρίων ,η οποία ονομαζόταν ημέρα των Χυτρών ,πίστευαν ότι οι ψυχές των πεθαμένων ξαναγυρίζουν στην γη και ανοίγουν οι πύλες του Άδη. Οι ψυχές αυτές μολύνουν τους ανθρώπους και τις τροφές τους, γι’ αυτό οι Αθηναίοι έβαζαν ένα κόκκινο νήμα και άλειφαν τις πόρτες με πίσσα για να τους εμπόδιζαν να κάνουν ζημίες. Τα κακά αυτά πνεύματα και οι ψυχές έμεναν στην γη μέχρι την επόμενη μέρα οπότε οι ζωντανοί τους έδιωχναν με την φράση: «Θύραζε Κήρες ,ουκ έτι Ανθεστήρια»(φύγετε από εδώ ψυχές των νεκρών, τελείωσαν πια τα Ανθεστήρια). Παρόμοιες δοξασίες υπήρχαν και στην αρχαία Ρώμη. Στην γιορτή των Σατουρναλίων οι δυνάμεις αυτές δεν υποτάσσονταν στον αήττητο Ήλιο και πάλευαν με πείσμα ενοχλώντας τους ανθρώπους. Αυτές οι δοξασίες επιβίωσαν χιλιάδες χρόνια με διαφορετικά ονόματα από περιοχή σε περιοχή. Στην Κωνσταντινούπολη με το όνομα Βερβελούδες, Ζούζουλα στην Κάρπαθο, Καλιοντζήδες στην Ήπειρο, Καλιτσαγκαρους στην Τήνο, Καλλισπούδηδες στην Σάμο, Καρακατζιόλια στην Κρήτη, καρκαντσέλια στην Θεσσαλία, Κατσίδες στην Χίο, Παγανά και Παρωρίτες στην Κύπρο ,Τσιλικρωτά στην Μάνη . Κοινές είναι οι δοξασίες σε όλα τα μέρη της Ελλάδας .Τα δαιμόνια αυτά όλο τον χρόνο πελεκούν με τσεκούρια το δέντρο που βαστάει την γη, αλλά όταν κοντεύουν να το κόψουν ,γεννιέται ο Χριστός και ξαναγίνεται το δέντρο. Τότε ανεβαίνουν πάνω στην γη για δώδεκα μέρες και πειράζουν τους ανθρώπους με τις ζαβολιές τους. Ξανακατεβαίνουν στα σκοτάδια με τον αγιασμό των υδάτων. Στον Πόντο είχαν διάφορα ονόματα Κοντολόζ(αντιδάνειο ,τούρκικη koncoloz<από την ελληνική καρκάντζολος),πίζηλα ή πίτζηλοι ή πιζήαλα (από την λέξη επίζηλος=ο ζηλότυπος),περήδες (από την περσική peri=μάγος, μάγισσα) ,τζαζούδες ( τζαζού από το αραβικό djassous=δαιμόνιο που πνίγει τα βρέφη), χοτλάχ ( ο βρικόλακας) . Οι πόντιοι καλικάντζαροι είχαν πολλές μορφές. Οι κοντολόζ ουρλιάζουν απαίσια και προσπαθούν με τα κατουρά τους να μολύνουν τα τρόφιμα, σκορπίζουν το αλεύρι, σταματάνε τα νερά στις βρύσες, χύνουν νερά στα πατώματα. Είναι σκελετωμένοι, κοντοί, κουτσοί, τσεβδοί, έχουν ουρές και φοράνε βρώμικα ρούχα. Είναι πολύ ευκίνητοι, σκαρφαλώνουν στους τοίχους, αλλά είναι και πολύ φοβητσιάρηδες. Όταν ακούσουν μια βιτσιά στον αέρα εξαφανίζονται αυθωρεί. Τα πίζηλα πάλι παρουσιάζονται σαν άνθρωποι ,σαν ζώα και σαν πουλιά.Εμφανίζονται σαν φαντάσματα και τρομοκρατούν τους ανθρώπους.Μπορεί να έχουν ένα χέρι ή ένα πόδι και το άλλο ξύλινο .Έχουν τα πόδια γυρισμένα προς τα μέσα,κάποιοι από αυτούς έχουν κέρατα ,μερικοί έχουν μαλλιά ανασηκωμένα. Κάποιοι άλλοι είναι νάνοι με μεγάλο λαιμό και τεράστια μάτια που πετάνε σπίθες. Έχουν δυο ουρές, μακριά και μυτερά νύχια. Βγάζουν άναρθρες κραυγές, χοροπηδάνε και χορεύουν δαιμονισμένα. Μπαίνουν στα σπίτια, κλέβουνε, σπάζουνε, μαγαρίζουνε ,αναποδογυρίζουν το λάδι ή το κρασί. Αναρριχώνται όλοι μαζί πάνω στα δέντρα ,στους τοίχους, στους βράχους .Όταν εμφανίζονται με μορφή ζώων

–σκύλου ή εριφίων-έχουν ένα μάτι ,κέρατα, δυο ή τρία πόδια, πολλές ουρές και παραμορφωμένα σώματα. Όταν παίρνουν την μορφή πουλιών έχουν την μορφή ανθρώπου, έχουν φτερά, αλλόκοτο κεφάλι, μακρύ ράμφος ,μυτερά δόντια ,χρώμα κατάμαυρο ή παρδαλό .Δεν πετάνε,αλλά μόνον πηδάνε. Παραμονεύουν τους ανθρώπους και προσπαθούν να τους κάνουν κακό. Είναι όμως πολύ φοβητσιάρηδες με ένα «Κύριε Ιησού Χριστέ» εξαφανίζονται αμέσως. Φοβούνται το φως, όπου ανάβει φωτιά δεν μπαίνουν ποτέ. Γι αυτό όλες τις μέρες του 12ήμερου στο τζάκι καίει πρώτα το «Χριστοκούρ» και μετά το «καλαντοκούρ». Ιδιαίτερη αδυναμία είχαν στους μύλους και τους μυλωνάδες. Εκεί απές «επολέμαναν να τσιλτεύ΄νε απάν΄σ΄άψιμον να σβήν΄ατό», «επεβρώτιζαν τα σκεύε τη φαί », «εταγούτευαν τ΄άλεύρε», «ετζίλτευαν απές σο μελεθρείον». Την τελευταία μέρα της παραμονής τους πάνω στην γη οργίαζαν ,λίγο πριν αγιαστούν τα ύδατα. Αυτή ήταν η πιο επικίνδυνη βραδιά για τους ανθρώπους. Την επόμενη μέρα εξαφανίζονταν όλοι:πίζηλα,περήδες,τζαζούδες,χοτλάχ,κοντολόζ.

Για να αποφύγουν τα κακά και όσα αυτά προκαλούσαν, έπαιρναν κάποια προληπτικά μέτρα. Δεν έσβηναν ποτέ την λάμπα και όταν έβγαιναν έξω την νύχτα κρατούσαν δαδιά ή φανάρια. Αν έβγαινε κάποιος χωρίς αυτή την προστασία «εβλάφκουτον» δηλαδή πάθαινε κάποια σωματική βλάβη ,έχανε την φωνή του. Τα «κουρία» έκαιγαν 12 νύχτες στα τζάκια μαζί με άλλα παλιόρουχα και παλιά τσαρούχια για να κρατήσουν άσβεστη την φωτιά. Έκαναν το σχήμα του σταυρού σε πόρτες και παράθυρα και ράντιζαν με αγιασμό όλο το σπίτι. Σκέπαζαν καλά όλες τις κατσαρόλες και τα φαγητά .Τα βράδια αυτά απέφευγαν να κάνουν νυχτέρια ούτε έκαναν δουλειές του χεριού ,γιατί 12 μέρες ήταν «’εξεργος» ,η λέξη είναι η αρχαία με την ίδια ακριβώς σημασία, δηλαδή ήταν αργία. Μόλις λαλούσαν τα κοκόρια ,εξαφανίζονταν και τότε οι νοικοκυρές μπορούσαν να ανοίξουν τις πόρτες και να πάνε στον σταύλο να φροντίσουν τα ζώα. Άνθρωποι απλοϊκοί ,διατήρησαν για αιώνες όλες αυτές τις δοξασίες και έτσι έζησαν εκεί στον μακρινό Πόντο ,την πατρίδα της καρδιάς μας, διατηρώντας ανέπαφα πάρα πολλά αρχαϊκά στοιχεία ,ανάμεσα σε αυτά και τα όσα έχουμε περιγράψει.

26 ΤΟGETHER

Από τα δικά τους μάτια!

“Μέσα από τα μάτια ενός παιδιού, βρίσκουμε την χαρά των Χριστουγέννων – μέσα από την καρδιά του το αληθινό τους νόημα” Για τα παιδιά τα Χριστούγεννα είναι κάτι σαν παραμύθι, μια περίοδος χαράς. Αγαπούν τα φωτάκια, τα στολίδια, τις μυρωδιές, τα τραγούδια, την θαλπωρή του σπιτιού . Τι θα ήταν η περίοδος των Χριστουγέννων χωρίς αυτή τη μαγεία; Πάμε να δούμε τα Χριστούγεννα μέσα από τα μάτια των παιδιών; Οι μαθητές της ΣΤ’ τάξης του 2ου Δημοτικού σχολείου Κρόκου μέσα από τα ποιήματα και τις ζωγραφιές τους κατάφεραν να μιλήσουν στο παιδί που όλοι κρύβουμε μέσα μας. Ποιήματα γραμμένα με τρόπο μοναδικό, γεμάτα χαρά, κέφι, ζωντάνια. Έλατα και δώρα, , χαρά και αγκαλιά, αγάπη, αγνή, άνευ όρων, ανιδιοτελής! Αυτό είναι και το μήνυμα τους, έτσι χτίζονται οι πιο όμορφες αναμνήσεις! Καλά Χριστούγεννα! Ελπίδα Κάμπερ

ΤΟGETHER 27

28 ΤΟGETHER

Μ Ι Χ Α Λ Η Σ Π Α Π Α ΔΟ Π ΟΥΛΟΣ Συνέντευξη του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδιου για τις Μεταφορές

«Η αποστολή μου στην πολιτική είναι να δίνω μάχες με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών ζωής για τους συμπολίτες μας» ρόδρομος Πτολεμαϊδα – Κοζάνη. Επιπλέον, στον σχεδιασμό του ΟΣΕ προβλέπεται να ενταχθεί η μελέτη για τη σύνδεση Κοζάνη – Σιάτιστα – Γρεβενά – Καλαμπάκα, που ολοκληρώνει τη σιδηροδρομική Εγνατία, ενώ μελετάται και η ένταξη κατασκευής της γραμμής Κοζάνη – Βέροια Θεσσαλονίκη.

ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ: ΚΕΛΛΥ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ

Σ

το παρελθόν με παρεμβάσεις του άλλοτε ως Βουλευτής και άλλοτε ως Υφυπουργός κατάφερε να φέρει αποτελέσματα σε κορυφαία ζητήματα της περιοχής όπως το Πανεπιστήμιο και το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, την ΑΣΠΑΙΤΕ και άλλα. Σήμερα το στοίχημα της απολιγνιτοποίησης της περιοχής, το κεφάλαιο ενέργεια, το πρότζεκτ της ηλεκτροκίνησης, η οινική οικονομία, οι σιδηρόδρομοι, τα υδατοδρόμια, τα ποδήλατα και οι ποδηλατόδρομοι είναι ζητήματα που ο υφ.Μιχάλης Παπαδόπουλος προσπαθεί να αναδείξει και να βάλει σε τροχιά υλοποίησης. Συγχρόνως θέλει να αφήσει την σφραγίδα και το αποτύπωμα του στα σχέδια της Κυβέρνησης τόσο στην περιοχή όσο και στην χώρα. Η Δυτική Μακεδονία είναι μια περιοχή με ιδιαίτερη οινική παράδοση. Έχετε εισάγει τον όρο «οινική οικονομία», θα μπορούσε ο οινοποιητικός τουρισμός να αναδειχθεί σαν αναπτυξιακό εργαλείο; Ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης; Ο δρόμος είναι ανοιχτός; Επινόησα αυτό τον όρο για να περιγράψω τις αστείρευτες δυνατότητες που έχει η ιδιαίτερη πατρίδα μας να αναπτύξει περαιτέρω την αμπελουργία, αλλά και το σύνολο των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την παραγωγή, διάθεση και την εξαγωγή του οίνου. Γιατί ο τοπικός μας οίνος ταξιδεύει πλέον στο εξωτερικό και έχει ήδη αποσπάσει διεθνείς διακρίσεις. Αποτελεί πόλο έλξης για τους επισκέπτες της Δυτικής Μακεδονίας,

Έλληνες και ξένους, οι οποίοι μπορούν να απολαύσουν συνοδεία ενός καλού κρασιού και τις ιδιαίτερες γαστρονομικές προτάσεις της περιοχής, αλλά και να γνωρίσουν τα τοπία της. Ως Υφυπουργός Μεταφορών θα ήθελα να τονίσω ότι η πρόσβαση στην περιοχή μας θα βελτιωθεί ακόμη περισσότερο Εγνατία Οδό, σε μια ώρα και 30 λεπτά. Αυτή η νέα πραγματικότητα θα επιτρέψει σε ανθρώπους, που έβλεπαν μακριά στον χάρτη τη Δυτική Μακεδονία, να την προσεγγίσουν με ταχύτητα και ασφάλεια. Στον σιδηρόδρομο, μετά από έξι χρόνια επικαιροποιείται το σχέδιο για την επαναλειτουργία της γραμμής Αμύνταιο – Πτολεμαϊδα, ώστε να λειτουργήσει ο σιδη-

Μια εναλλακτική πρόταση μεταφοράς είναι το ποδήλατο! Το όχημα για να διανύσουμε τους δρόμους του κρασιού και όχι μόνο μπορεί να είναι το ποδήλατο; Με αφορμή το μνημόνιο συνεργασίας με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα EuroVelo μπορούμε να μιλήσουμε για ποδηλατικό τουρισμό και τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Είναι σημαντικό να έχουμε στο μυαλό μας ότι η Δυτική Μακεδονία έχει ξεχωριστές ομορφιές σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα και αυτό είναι ένα πλεονέκτημα πάνω στο οποίο πρέπει να δουλέψουμε σε τομείς όπως ο ποδηλατικός τουρισμός. Πρόσφατα, μάλιστα, με την Υφυπουργό Τουρισμού Σοφία Ζαχαράκη, όπου ήμασταν μαζί και στο συνέδριο του Οινοτουρισμού στο Αμύνταιο, πετύχαμε τη δημιουργία Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου για το Eurovelo, το ευρωπαϊκό δίκτυο ποδηλατικών διαδρομών, που διασχίζουν κάθε χρόνο περίπου 5,3 εκατ. επισκέπτες. Την Ελλάδα διατρέχουν σήμερα τρεις ευρωπαϊκές ποδηλατικές διαδρομές και θα εξετάσουμε να δημιουργηθεί και μια νέα γραμμή που θα συμπεριλάβει τη Δυτική Μακεδονία, το πεδινό ανάγλυφο της οποίας ευνοεί τη χρήση του ποδηλάτου, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πόλη της Πτολεμαΐδας. Με το ποδήλατο ο επισκέπτης μπορεί να φτάσει στην καρδιά της φύσης. Να περιηγηθεί στην παραλίμνια περιοχή Σερβίων- Βελβεντού Κοζάνης, να θαυμάσει τη λίμνη Βεγορίτιδα και να επισκεφθεί τα οινοποιία της περιοχής.

Tο σχέδιο των υδροπλάνων μπαίνει σε τροχιά; Προωθήσατε μια νέα νομοθετική ρύθμιση για τα υδατοδρόμια; Έχoυν τεθεί τα θεμέλια; Η νομοθετική ρύθμιση στην οποία αναφέρεστε έγινε ήδη νόμος του κράτους και αφορά στην προσωρινή άδεια για τη λειτουργία των υδατοδρομίων. Είναι ένας τρόπος για να επιταχύνουμε ακόμη περισσότερο τη διαδικασία με τη χορήγηση μιας άδειας λειτουργίας στον υποψήφιο επενδυτή, προσφέροντάς του τη δυνατότητα να προχωρήσει στον σχεδιασμό του και να συμπληρώσει στην πορεία το σύνολο των απαιτούμενων δικαιολογητικών. Μάλιστα, η ρύθμιση αυτή διαμορφώθηκε με τρόπο που να μην υπάρχει καμία έκπτωση στο θέμα της ασφάλειας. Επιτρέψτε μου να σημειώσω ότι τα υδροπλάνα αποτελούν προτεραιότητα, με δεδομένο ότι και κατά την προηγούμενη θητεία μου το 2014, είχαμε κάνει την αρχή αδειοδοτώντας τα υδατοδρόμια στη Κέρκυρα και στους Παξούς, ενώ υπήρξε σκέψη ακόμη και για δοκιμαστική πτήση υδροπλάνου στη λίμνη Βεγορίτιδα και τη λίμνη Πολυφύτου. Δεν επιθυμώ θα πολιτικολογήσω, αλλά οι επιλογές της προηγούμενης διακυβέρνησης στο συγκεκριμένο θέμα αποδείχθηκαν απελπιστικά αναποτελεσματικές.

ΤΟGETHER 29

Η σημερινή κυβέρνηση, ευτυχώς, βελτίωσε το θεσμικό πλαίσιο κι έτσι επιτρέπεται και σε ιδιωτικούς φορείς να λειτουργήσουν υδατοδρόμια και με τη νέα πρωτοβουλία που αναλάβαμε πρόσφατα αισιοδοξώ ότι θα εκδηλωθεί επενδυτικό ενδιαφέρον και το 2022 θα αρχίζουν οι πιλοτικές πτήσεις υδροπλάνων στην Ελλάδα. Τι ενέργειες θα ακολουθήσετε ώστε να ενισχυθεί η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα; Η ηλεκτροκίνηση είναι ένα μέσο για να μειώσουμε τη ρύπανση που προκαλεί στην ατμόσφαιρα ο τομέας των μεταφορών, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση. Είναι όμως και μια νέα τεχνολογία που μας μεταφέρει σε μια εποχή λιγότερο ενεργοβόρα, με βελτίωση της ποιότητας των μετακινήσεων και περιορισμό προβλημάτων, όπως η ηχορύπανση. Το 2014, κατά την προηγούμενη θητεία μου ως Υφυπουργός Μεταφορών, είχαμε κάνει την αρχή με τη νομοθετική ρύθμιση για τους φορτιστές και σας θυμίζω ότι ο Δήμος Κοζάνης ήταν ο πρώτος Δήμος που σε συνεργασία με τη ΔΕΗ λειτούργησε πιλοτικά τους πρώτους φορτιστές με τη χρήση και ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Μετά την αδράνεια της περιόδου διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη προχώρησε δυναμικά με το πρόγραμμα «Κινούμαι Ηλεκτρικά» Φέτος, έως και τον Νοέμβριο έχουν ταξινομηθεί 3.213 ηλεκτρικά οχήματα, σχεδόν τριπλάσιος αριθμός από τις 1.133 ταξινομήσεις που είχαμε όλο το 2020. Αυτή τη στιγμή ολοκληρώνουμε στο Υπουργείο Μεταφορών το θεσμικό πλαίσιο που αφορά στην τεχνική υποστήριξη του οχήματος: φορτιστές, συνεργεία και τεχνίτες. Οι τεχνίτες ηλεκτροκίνησης, μάλιστα, είναι μια νέα επαγγελματική ειδίκευση με πολλές ευκαιρίες απασχόλησης. Επίσης, θα ήθελα μέσα από το «Together» να καλέσω τους Δήμους και τις Περιφέρειες να αξιοποιήσουν τον νόμο για τη Μικροκινητικότητα ώστε να ενταχθούν σε προγράμματα για την αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων και την ανάπτυξη δικτύου φορτιστών. Η ηλεκτροκίνηση και οι ήπιες μορφές κινητικότητας πρέπει να γίνουν υπόθεση των τοπικών κοινωνιών, ώστε όλοι μαζί να αλλάξουμε την εικόνα των πόλεων.

Eίστε ένας από τους μακροβιότερους βουλευτές στην περιοχή, σήμερα έχετε ένα χαρτοφυλάκιο που συνδέεται με την καθημερινότητα των πολιτών και με την ανάπτυξη της οικονομίας. Ποιό είναι το αποτύπωμα που επιθυμείτε να αφήσετε; Η αποστολή μου στην πολιτική είναι να δίνω μάχες με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών ζωής για τους συμπολίτες μας. Ως βουλευτής είμαι κάθε εβδομάδα στην Κοζάνη και αφουγκράζομαι τις ανησυχίες των συντοπιτών μου, προσπαθώντας να συμβάλλω στην επίλυση προβλημάτων της καθημερινότητας. Ως Υφυπουργός Μεταφορών δίνω, επίσης, μεγάλη σημασία στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών με έργα όπως η ψηφιοποίηση των διαδικασιών στις άδειες οδήγησης. Παράλληλα, όμως, επιμένω στην υλοποίηση παρεμβάσεων στρατηγικής σημασίας όπως η ηλεκτροκίνηση, τα υδροπλάνα και η οδική ασφάλεια, ένα ζήτημα που έχει θέσει ως προτεραιότητα ο Πρωθυπουργός. Αισθάνομαι ικανοποίηση γιατί πρόσφατα ψηφίσαμε τον νέο νόμο για τις εξετάσεις των υποψήφιων οδηγών «Οδηγώντας με Ασφάλεια» και πλέον, με τη συνδρομή της τεχνολογίας, δημιουργούμε ένα νέο πλαίσιο περισσότερο διαφανές. Ως πρόεδρος της Κυβερνητικής Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας, ενδιαφέρομαι να υπάρχει ένα σύστημα καλύτερης εκπαίδευσης. Γιατί αυτό που έχει σημασία δεν είναι αν θα πάρει κάποιος το δίπλωμα οδήγησης. Σημασία έχει να βγαίνουν καλύτεροι οδηγοί στους δρόμους. Το αποτύπωμα, λοιπόν, που χαράσσω είναι αυτό του πολιτικού που αντιμετωπίζει προβλήματα και ολοκληρώνει τη δουλειά που έχει αναλάβει σε κάθε πεδίο που περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιό του. Γι΄ αυτό, πιστεύω, ότι οι συντοπίτες μου ξέρουν πως αυτό που θα τους πει ο Μιχάλης Παπαδόπουλος είναι αυτό που ισχύει. Τι εύχεστε για τη νέα χρονιά σε μία περιοχή που δοκιμάζεται από την πανδημία, την ανεργία και την απολιγνιτοποίηση αναμένοντας την μετάβαση. Πως βλέπετε το αύριο στον τόπο που γεννηθήκατε και μεγαλώσατε; Ποια είναι τα σχέδια, οι στρατηγικές σας προτεραιότητες; Η ιδιαίτερη πατρίδα μου βρίσκεται σε ένα καθοριστικό σταυροδρόμι, καθώς είναι στο επίκεντρο της ενεργειακής μετάβασης της χώρας. Έχουμε μπροστά μας έναν υψηλό και δύσκολο στόχο, που δεν είναι άλλος από τη δίκαιη μετάβαση σε μια εποχή χωρίς λιγνίτη με ότι αυτό συνεπάγεται για την τοπική, αλλά και την εθνική οικονομία. Η στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας είναι αναπόφευκτη κι εμείς, έχουμε μια σημαντική ευκαιρία να φτάσουμε εκεί μέσα από ένα συγκεκριμένο πλάνο που θα θεραπεύει τις επιπτώσεις από την παύση λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων.

Το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης περιλαμβάνει ένα πλήθος παρεμβάσεων βασισμένες στην ανάλυση των οικονομικών αναγκών και των κοινωνικών συνθηκών της περιοχής. Οι υποδομές της Δυτικής Μακεδονίας είναι καλές και βελτιώνονται ακόμη περισσότερο, η γη μας παράγει πολλά προϊόντα και ο δευτερογενής τομέας έχει μια πλούσια δραστηριότητα. Οι πόροι που έχουν προβλεφθεί στο σχέδιο της δίκαιης μετάβασης είναι ένα εργαλείο που μπορεί να αναδείξει αυτές τις δραστηριότητες και να υποστηρίξει την εξωστρέφεια που απαιτείται για να αποκτήσουν προστιθέμενη αξία αυτές οι δραστηριότητες. Θέλω να είμαι ειλικρινής. Δεν μπορεί από τη μια μέρα στην άλλη να αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα. Ο λιγνίτης ήταν η ατμομηχανή της οικονομίας για μισό αιώνα. Ο λιγνίτης, όμως, μπορεί επίσης να γίνει και η αιτία να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για ένα καλύτερο μέλλον τα απόμενα 50 χρόνια. Με νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες, νέες επαγγελματικές ευκαιρίες και καθαρότερο περιβάλλον. Μπορεί η επόμενη καλύτερη μέρα να είναι καλύτερη. Το πιστεύω, εργάζομαι γι΄ αυτό και αν προσπαθήσουμε όλοι μαζί είναι βέβαιο ότι θα τα καταφέρουμε.

30 ΤΟGETHER

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΣΔΡΟΣ

Όταν το ελληνικό θέατρο ταξίδεψε στην Γερμανία ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΙΤΖΙΛΟΓΙΑΝΝΗΣ Ποια είναι τα άμεσα σου σχέδια; Πολλά αλλά δυστυχώς με την υπάρχουσα κατάσταση μένουν όλα πίσω όπως σε πολλούς τομείς για να είμαστε ειλικρινής! Δεν θέλω όμως να παραπονιέμαι! Αν πάνε όλα όπως τα έχω σχεδιάσει θα έχουμε σύντομα μια νέα διαδικτυακή σειρά από Στουτγάρδη Γερμανίας με πολύ αγάπη κι πολύ μεράκι! Σου λείπει η Ελλάδα θα ήθελες να κάνεις πιο μόνιμες συνεργασίες με την πατρίδα και να επιστρέψεις μόνιμα; Μου λείπει η Ελλάδα! Και αυτό που μου λείπει περισσότερο είναι η θάλασσα και το φιλότιμο των ανθρώπων της! Θα ήθελα να κάνω πιο μόνιμες συνεργασίες φυσικά, αλλά το να επιστρέψω μόνιμα προς το παρόν δεν θα το επιθυμούσα! Υπήρχαν άτομα που σε στήριξαν στην αρχή της καριέρας σου; Υπήρχαν άνθρωποι μέσα από τον καλλιτεχνικό χώρο αλλά αυτοί που δεν έφυγαν απ’ το πλευρό μου ήταν η οικογένεια μου και οι φίλοι μου.

Ο

Γιάννης Μπούσδρος είναι ένας εξαιρετικά ταλαντούχος ηθοποιός και παιδί ομογενών της Γερμανίας. Δημιούργησε το Greek Theater Art το 2019 με σκοπό να παρουσιάσει στους Έλληνες ομογενείς, επιλεκτικά, ότι ανεβαίνει στα θέατρα της Αθήνας. Τα μέλη του Greek Theater Art στηρίζουν τις δράσεις του ενώ ταυτόχρονα παράγουν θεατρικές, ιντερνετικές και κινηματογραφικές ταινίες αλλά και σειρές. Απώτερος σκοπός τους είναι η προβολή του ελληνικού πολιτισμού μέσω του θεάτρου. Ήταν απόφαση μετά από μεγάλη περισυλλογή να αφήσεις την Ελλάδα, να πας να ζήσεις και να εργαστείς στην Γερμανία; Φυσικά ήταν και δίκη μου επιλογή. Ακολούθησα την οικογένεια μου στη Γερμανία διότι έβλεπα πως στην Ελλάδα δεν μπορούσα να ακολουθήσω τα όνειρα μου. Το αποφάσισα μέσα σε μια εβδομάδα όποτε δεν έβαλα πολύ σκέψη. Με πονούσε που άφησα πολλά πράγματα που με ευχαριστούσαν πίσω μου. Τι σε οδήγησε στη δημιουργία του Greek Theater Art; Πως η ελληνική κοινότητα αλλά και οι γηγενείς είδαν την δημιουργία του; Αρχικά μου έλειπε σε προσωπικό βαθμό παρά πολύ το ελληνικό θέατρο, έτσι πάνω σε μια μεγάλη λαχτάρα να βγάλω αεροπορικό εισιτήριο να πάω μια βόλτα στην Αθήνα για να παρακολουθήσω θέατρο σκέφτηκα «γιατί να πας στην Αθήνα να δεις θέατρο και να μην φέρεις το θέατρο εδώ», έτσι ξεκίνησε το Greek Theater Art

Οι Έλληνες εδώ ενθουσιάστηκαν διότι δεν υπήρχε κάτι αντίστοιχο γι’ αυτό το αγκάλιασαν και αγκάλιασαν και εμένα μαζί με αυτό! Τι είναι το θέατρο για εσένα; Το θέατρο για μένα είναι ζωή, είναι ανάσα, είναι αυτό το χτυποκάρδι που έχεις όταν είσαι ερωτευμένος! Αν σου έλεγα με τρεις λέξεις να αποτυπώσεις τον ορισμό του ηθοποιού, ποιες λέξεις θα χρησιμοποιούσες; Εργατικότητα, πειθαρχία, σεμνότητα! Πες μας λίγα λόγια για συνεργασίες σου από τον χώρο του θεάτρου. Ο πρώτος άνθρωπος που μου έρχεται στο μυαλό είναι η Μπέσσυ Μάλφα έμαθα και έχω να μάθω ακόμα πολλά από αυτήν! Είναι ο άνθρωπος που με πήρε από το χέρι και μου είπε αφού θέλεις δες πως έχουν τα πράγματα!

Πιστεύεις ότι το διαδίκτυο έχει βοηθήσει αρκετά τους καλλιτέχνες να επικοινωνήσουν τη δουλειά τους; Φυσικά, θεωρώ ότι το διαδίκτυο έχει μπει με χίλια στις ζωές μας, και τις έχει διαφοροποιήσει, άλλοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά. Το θεωρώ πολύ σημαντικό εργαλείο στο να μπορεί ο οποιοσδήποτε καλλιτέχνης να αναδείξει την δουλειά του, λόγω αμεσότητας.

FB Hot-Spot-Vasilitsa | T. 6972460804 | Σμίξη Γρεβενών

Gift guide

32 ΤΟGETHER

Το AGOU KIDS SHOES δεν είναι «ένα ακόμη μαγαζί» με παιδικά παπούτσια! Είναι ο χώρος που το παιδί μαθαίνει να φορά σωστά υποδήματα! Το AGOU διαβάζει, σκέφτεται, ακούει κριτικές, ενημερώνεται καθημερινά για το τι συμβαίνει στον χώρο του παιδικού παπουτσιού παγκοσμίως! Δεν έχει σύνορα! Αν αξίζει ένα παπούτσι για τους μικρούς ήρωες θα έρθει από την άλλη άκρη του κόσμου! Αν πάλι δεν αξίζει επιλέγει το AGOU το ράφι να μείνει «άδειο»! Το AGOU επιλέγει δεν το επιλέγουν! Όταν πρέπει να εξυπηρετείς μικρούς ήρωες η μετριότητα δεν είναι επιλογή! Κάθε παιδί το βλέπει σαν δικό του παιδί και προσπαθεί πάντα για το καλύτερο αποτέλεσμα! Από την πρώτη αγκαλιά μέχρι το πρώτο τρέξιμο και από την πρώτη επίσκεψη στην αλάνα της γειτονιάς μέχρι το παγκάκι με τους φίλους, το AGOU παλεύει για το καλύτερο! Οικολογία, παπούτσια χωρίς ίχνος χημικών ουσιών, παπούτσια βγαλμένα από τη φύση, παπούτσια κατασκευασμένα από μικρά τσαγκαράδικα στην Πορτογαλία μέχρι και την Ινδία, παπούτσια σχεδιασμένα από ειδικούς ποδιάτρους! Ο χώρος του παπουτσιού αλλάζει παγκοσμίως! Τα παπούτσια πλέον δημιουργούνται από γονείς με συναίσθημα και αγάπη και όχι από ένα πρόγραμμα στον υπολογιστή και γραμμές παραγωγής! Από τη Δανία μέχρι την Ισπανία και από εκεί στην Γερμανία! Αμερική και Νέα Ζηλανδία! Γαλλία και Ιταλία! Το AGOU μιλάει με τους δημιουργούς των παπουτσιών, συστήνεται και δημιουργεί σχέσεις εμπιστοσύνης! Δεν μένει εκεί όμως! Καθημερινά ανακαλύπτει καινούργια brands που πάντα έχουν μια όμορφη ιστορία να διηγηθούν! Στον χώρο μας, μαθαίνεις για το παπούτσι, συζητάς με τους μικρούς ήρωες, ακούς τους προβληματισμούς τους και προσπαθείς μέρα με την μέρα να γίνεσαι καλύτερος!

Είναι μια γλυκιά ανηφόρα που σε κάνει καλύτερο άνθρωπο και καλύτερο γονιό!

Sintexnion 5, Kozani, Greece | info@agou.gr | 2461402502

agou.gr

Fransa

Τσιμηνάκη & Χαλκιά γωνία, Κοζάνη T. 2461 041 005 FB @FransaKozani IG @fransa_kozani

Ανακαλύψτε τον κόσμο μας! Έναν κόσμο με elegance, υψηλής ποιότητας υφάσματα και δέσμευση στη μοναδικότητα! Η Fransa είναι εδώ για να σας προσφέρει μια casual και συγχρόνως έξυπνη εμφάνιση καθώς απευθύνεται σε μοντέρνες γυναίκες που προτιμούν ρούχα άνετα καθ΄ όλη τη διάρκεια της ημέρας!

fransa.gr

ΤΟGETHER 33

Ένας augoustos μέσα στην καρδιά του χειμώνα!

KEIMENO: KEΛΛΥ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΙΑΜΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ

Σ

ε έναν από τους κεντρικότερους δρόμους της πόλης, μέσα στην καρδιά του χειμώνα, εμφανίστηκε ένας Augoustos! Η Σίσσυ Τσιομπάνου που κρύβεται πίσω από την Αugoustιάτικη αυτή αισθητική που ξεχώρισε, έχει ματιά και άποψη, αγαπά τα ρούχα, τα ιδιαίτερα μοτίβα, το μοντέρνο twist, τον θηλυκό χαρακτήρα, και αυτήν την λεπτομέρεια που κάνει την διαφορά! Οι συλλογές της περιλαμβάνουν αποκλειστικά ελληνικά brands και σχεδιαστές που αποδεικνύουν πως η σύγχρονη ελληνική μόδα μπορεί να πάει πολύ ψηλά. Η όμορφη αυτή boutique επί της οδού Τράντα 18 στην Κοζάνη μας ντύνει με όλα αυτά που λαχταράμε! Ελευθερία, αρμονία με την αντισυμβατική μας φύση, σιγουριά και αυτοπεποίθηση! Αναμιγνύοντας street και couture επιρροές, φρέσκο χαρακτήρα δημιουργεί μία αισθητική που ταιριάζει σε όλες! Γιατί Augoustos; Όταν ήμουν παιδί η γιαγιά μου με νανούριζε με ένα παραμύθι που το ‘λέγαν Αύγουστος. Τα ομορφότερα πράγματα στην ζωή μου έχουν συμβεί τον Αύγουστο. Τον χώρο μου, τον νοίκιασα τον Αύγουστο. Γεννήθηκα στις δεκαεπτά Αυγούστου. Πολλές οι συμπτώσεις δεν νομίζεις; Ποια brand επέλεξες για την boutique σου; Ποιο ήταν το κριτήριο σου; Κρύβεται μια φιλοσοφία πίσω από την επιλογή; Aυτό που είχα στο μυαλό μου πάντα ήταν η διαφορετικότητα. Το ζητούμενό μου ήταν πως θα ήθελα στον χώρο, που με τόσο μεράκι δημιούργησα, να βρίσκει κάποιος αυτό που δεν είχε συναντήσει

ξανά. Ρούχα σίγουρα όχι μέτρια, που τιμούν την διαφορετικότητα με τον πιο αγνό τρόπο και βιώσιμο τρόπο.Δεν αντέχω την μετριότητα, σε όλα τα πράγματα της ζωής μου! Τα brands που θα βρείτε στον Augousto είναι τα: Libelloula, Knls, Type, Nima, Τhe C Edition και τα υπέροχα Κamelia. Τσάντες “Swood”, χειροποίητες και custom made! Πίσω από τις συλλογές μου κρύβεται η αγάπη μου για όμορφα και διαφορετικά ρούχα. Θέλω ο άνθρωπος που θα μπει στο μαγαζί, να αγοράσει κάτι που δεν υπάρχει στην ντουλάπα του! Τα ρούχα μας απεικονίζουν τις ιστορίες που κουβαλάμε! Ποιο θα έλεγες πως είναι το χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει στις συλλογές σου; Τέσσερις λέξεις! Ποιότητα, στυλ, διαφορετικότητα και άνεση. Αποφάσισες να ξεκινήσεις την εταιρεία σου μέσα στην πανδημία. Τι λες, πρέπει να ακολουθούμε τα όνειρα μας μέσα σε οποιεσδήποτε συνθήκες; Άνοιξα μέσα στην πανδημία, σε πολύ δύσκολους καιρούς και χαίρομαι που δεν ήμουν η μόνη. Πιστεύω πως ο καλός καπετάνιος στις φουρτούνες φαίνεται. Ναι, πρέπει να ακολουθούμε τα όνειρά μας και να έχουμε τον πήχη ψηλά, να μην διαπραγματευόμαστε αυτά που αγαπάμε, να ρισκάρουμε ακόμη και αν πέφτουμε έξω, όχι για να έχουμε κάτι να διηγούμαστε αλλά για να λέμε πως ζήσαμε αυτό που θέλαμε, την στιγμή που το θέλαμε κάνοντας αυτό που αγαπούσαμε.

Ι. Τράντα 18, Κοζάνη IG augoustos_boutique FB Augoustos_boutique E. palentzasissy@gmail.com

Gift guide

34 ΤΟGETHER

Το νέο κατάστημα (hot spot) της πόλης με αγαπημένες και ποιοτικές συλλογές με τα πιο άνετα και μοδάτα παπούτσια για τον άνδρα, την γυναίκα το παιδί. Ξεχωριστές συλλογές παπουτσιών με έμφαση στην άνεση και την κομψότητα! Επώνυμες μάρκες όπως: Μακεδονομάχων 29, Κοζάνη T. 2461 029822 IG @lifeshoes.gr FB @Lifeshoes Kozani Youtube Lifeshoes.gr

GEOX, CAMPER, CLARKS, MARCO TOZZI, TAMARIS, PEPE JEANS, WRANGLER, CROCS, BIRKENSTOCK Μπορείτε να κάνετε τις αγορές σας και από το ηλεκτρονικό κατάστημα

Lifeshoes.gr

Get comfy…stay stylish!

Το Central στην κορυφή των ελληνικών e-shop μόδας! Με περισσότερα από 30 χρόνια παρουσίας στο χώρο της μόδας, την τελευταία πενταετία το Central λειτουργεί διαδικτυακά με δύο ιστότοπους το centralshop.gr και το wizzy.gr και σε σύντομο χρονικό διάστημα κατάφερε να αναδειχθεί ως ένα από τα μεγαλύτερα e-shop μόδας στην Ελλάδα. Το centraleshop.gr. απέσπασε τρία βραβεία στα e-volution awards που αφορούν το e-commerce στην Ελλάδα!

• Χρυσό βραβείο στην κατηγορία E-Commerce Platforms, • Ασημένιο βραβείο στην κατηγορία Operations & Back Office • Χάλκινο στο Mobile Commerce

centraleshop.gr

Online Fashion Experience Και αυτές τις γιορτές το Central σας περιμένει διαδικτυακά άλλα και στο πολυκατάστημα επί της οδού Υψηλάντου 2 στην Κοζάνη!

ΤΟGETHER 35

Ο Θάνος ξέρει από καλαίσθητη Χριστουγεννιάτικη διακόσμηση και όχι μόνο!

Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν άνθρωποι που τρελαίνονται με τη Χριστουγεννιάτικη διακόσμηση και αυτοί είναι οι άνθρωποι μου, μιας και μοιραζόμαστε το ίδιο πάθος... Σίγουρα στους περισσότερους αρέσει το όμορφο και το προσεγμένο και μία μεγάλη μερίδα αυτών των ανθρώπων αποφασίζει να επενδύσει χρήματα στην εορταστική διακόσμηση, ιδιαίτερα τα τελευταία δύο χρόνια, που λόγω των καταστάσεων περνούν αρκετό διάστημα στο σπίτι και θέλουν να το βλέπουν όσο πιο όμορφο γίνεται. Παρ’ όλα αυτά, προσωπικά σέβομαι το οποιοδήποτε ποσό έχει να διαθέσει κάποιος και προσπαθώ πάντα να κάνω τον καλύτερο συνδυασμό αντικειμένων με τα χρήματα που διαθέτει. Πώς ξεκίνησες να ασχολείσαι με τη διακόσμηση; Από μικρός θυμάμαι τον εαυτό μου να ασχολείται με τη διακόσμηση. Κατάγομαι από την Καστοριά, όπου οι γονείς μου ήδη ασχολούνταν με την κατασκευή έτοιμων γούνινων ενδυμάτων, δημιουργική δουλειά κι αυτή, οπότε η αισθητική ήταν διάχυτη παντού. Αργότερα σπούδασα γραφιστική και διακόσμηση και ασχολήθηκα επαγγελματικά το 1989 ως γραφίστας αρχικά εξυπηρετώντας τις ανάγκες των επιχειρήσεων της περιοχής μου. Σταδιακά μπήκα και στο κομμάτι της διακόσμησης χώρων παρατηρώντας ένα κενό που υπήρχε στην εύρεση ιδιαίτερων αντικειμένων στην περιοχή μας.

Αυτά τα Χριστούγεννα θέλουμε περισσότερο από ποτέ να νιώσουμε ότι βρισκόμαστε σ’ ένα ζεστό σπιτικό, να δημιουργήσουμε μια ζεστή χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα με νότες χαράς και αισιοδοξίας ξορκίζοντας την πραγματικότητα που δημιούργησε η πανδημία. Τα σπίτια φωτίζονται από τα λαμπάκια τα στολίδια, η διάθεση ανεβαίνει καθώς η πιο όμορφη εποχή του χρόνου πλησιάζει. Η προετοιμασία του σπιτιού για τα Χριστούγεννα είναι διασκεδαστική με άλλους να επιλέγουν μια πιο μίνιμαλ και άλλους μια πιο μαξιμαλιστική προσέγγιση.Το Deco Ηοme Fashion δραστηριοποιείται στην Καστοριά και στην Κοζάνη εδώ και 25 χρόνια στο χώρο της διακόσμησης. Προσφέρει υψηλής αισθητικής διακοσμητικά είδη για το σπίτι, μελέτες και συμβουλές διακοσμητικών εφαρμογών, εποχιακούς στολισμούς επαγγελματικών χώρων, οργάνωση γάμων και βαφτίσεων. Πίσω από το Deco βρίσκεται ο Θάνος, ένας άνθρωπος που κατάφερε με την προσωπική του αισθητική προσέγγιση να μετουσιώσει την διακόσμηση σε ένα success story. Μετρά δουλειές σε διάφορες χώρες του κόσμου και ξεχωρίζει για την ιδιαίτερη αισθητική του. Διακρίνεται για τον τρόπο που αντιμετωπίζει τη ζωή και τους ανθρώπους, μέσα από τη δική του ματιά. Η αφοσίωσή του στη λεπτομέρεια έχει αποτυπωθεί και στα καταστήματα του επί της οδού, Τράντα 8 στην Κοζάνη και Στρατηγού Άρτη 2, στην Καστοριά, χώροι που μοιάζουν βγαλμένοι από παραμύθι!

To Deco είναι η έμπνευση που χρειαζόμαστε για αυτές τις γιορτές; Θεωρώ πως είναι η έμπνευση που χρειαζόμαστε όλες τις εποχές, πόσο μάλλον αυτά τα δύσκολα Χριστούγεννα! Μια εικόνα θα σας περιγράψω μόνον, απαντώντας στην ερώτηση σας. Το πρώτο βράδυ που ανεβάσαμε τα

στόρια, ολοκληρώνοντας τις χριστουγεννιάτικες βιτρίνες, ένα γλυκό προσωπάκι ενός μικρού κοριτσιού είχε κολλήσει στο τζάμι και κοιτώντας έκθαμβο από τα φώτα και τα στολίδια, αναφώνησε: Μπαμπά αυτά είναι τα Χριστούγεννα που ονειρεύομαι! Ο μπαμπάς έσκυψε στο ύψος της μικρής και γεμάτος χαρά της περιέγραφε κάθε γωνιά της βιτρίνας και εκείνο με το φωτεινό της χαμόγελο, ζητωκραύγαζε για τα Χριστούγεννα που έρχονται! Τότε ο μπαμπάς ανοίγοντας με ενθουσιασμό την πόρτα μου είπε: Συγχαρητήρια για τη βιτρίνα σας, μας δίνει αισιοδοξία και λόγο για να περάσουμε χαρούμενα τις γιορτές! Αυτό το προσωπάκι λοιπόν είναι η έμπνευση και η δύναμη που προσπαθώ να μεταδώσω και στον κόσμο που χρόνια τώρα μας στηρίζει αδιάκοπα και τους ευχαριστούμε. Αυτό το χαρούμενο προσωπάκι πρέπει να είναι και η έμπνευση όλων μας! Ποια είναι η φιλοσοφία σου όσον αφορά την εορταστική διακόσμηση; Με το που σβήνουν τα φώτα των Χριστουγέννων ένας αγώνας ξεκινά για τα επόμενα Χριστούγεννα. Ταξίδια και εκθέσεις στο εξωτερικό, ατελείωτες ώρες στο διαδίκτυο για τον εντοπισμό αντικειμένων που βγάζουν συναισθήματα, όπως συνηθίζω να λέω, και που φυσικά ανταποκρίνονται θετικά στη σχέση ποιότητας και τιμής. Πιστεύω πως τάσεις και μόδα στην Χριστουγεννιάτικη διακόσμηση δεν πρέπει να υπάρχουν και ούτε μπορεί ο μέσος Έλληνας να την ακολουθήσει, τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον. Έτσι αυτό που χρειάζεται είναι να επιλέγουμε ποιοτικά και καλοσχεδιασμένα αντικείμενα που αντέχουν στο χρόνο και είναι πάντα επίκαιρα. Με αυτή λοιπόν τη φιλοσοφία επιλέγω τα είδη που εισάγω και είναι αυτή η φιλοσοφία που μας έδωσε διάρκεια σε μια πορεία 25 χρόνων τώρα. Επενδύουν οι άνθρωποι για να δημιουργήσουν μια Χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα στο σπίτι τους;

Ποια ευρωπαϊκά brands αντιπροσωπεύεις στη Δυτική Μακεδονία και με ποιο κριτήριο τα επέλεξες; Τον αφρό της Ευρώπης θεωρώ! Sia, Pip studio, Enzo de Gasperi, J-line by Jolipa, Item, Garpe, Abhika, Goodwill, Brandani, Mascagni, Fade είναι μερικές από τις εταιρείες που ήδη συνεργαζόμαστε, όλες με πολύχρονη και δυναμική παρουσία στο χώρο της διακόσμησης με αξεπέραστη ποιότητα και διαχρονικό σχεδιασμό. Επιλέγουμε πάντα αντικείμενα υψηλής αισθητικής που να ανταποκρίνονται θετικά στη σχέση ποιότητας και τιμής. Τι είναι το insider portal του DECO; Στην ουσία είναι η παρουσία μας στο διαδίκτυο με μια διαφορετική όμως μορφή απ’ αυτές που γνωρίζαμε έως σήμερα! Αποτελεί μια εξελιγμένη πλατφόρμα επιβράβευσης των πελατών μας που αφού τους καταγράφει, τους αναγνωρίζει και τους μεταχειρίζεται προνομιακά! Δεν είναι τίποτε άλλο από μια υγιή σχέση που αναπτύσσεται με τον πελάτη, τον οποίο θέλουμε για πάντα στο DECO και του φερόμαστε όπως του αξίζει! Το DECO σε αναγνωρίζει σαν μέλος (insider) της κοινότητάς του και θέτει στη διάθεση σου διάφορες επιβραβεύσεις (rewards), προνόμια και εκπτώσεις για να τα χρησιμοποιείς όποτε και αν εσύ θέλεις. Ανεβάζουμε λοιπόν ενημερώσεις και σχετικούς καταλόγους για τα καινούργια μας είδη, προσφορές & ειδικές εκπτώσεις και εσύ απλά κλικάρεις ότι το θέλεις και ότι μέσα σ’ ένα εύλογο χρονικό διάστημα, που σου δίνει το σύστημα, θα έρθεις στο κατάστημα να το εξαργυρώσεις. Επιπλέον σου δίνει τη δυνατότητα, μέσα από τις αγορές σου, να ανεβάζεις το επίπεδο σου (status) και να κερδίζεις έξτρα εκπτώσεις & δώρα !

Και τώρα για τις γιορτές, ειδικά για τους αναγνώστες του Together, θα βρείτε μια επιπλέον δωροεπιταγή με

20% έκπτωση

σε όλα τα εποχιακά είδη!

Food guide

36 ΤΟGETHER

Σ’ ένα χώρο που το τσίπουρο κι άλλα ελληνικά αποστάγματα έχουν την τιμητική τους. Συνοδεύονται από μεζεδάκια της φάρμας και της θάλασσας φτιαγμένα απ’ τα χεράκια μας και μόνο. Παρελαύνουν μπύρες από μικρές ζυθοποιίες και κρασιά του τοπικού κι όχι μόνο αμπελώνα. Στο μπαρ ή σε τραπέζι; Με γλυκάνισο ή άνευ; Φετινό ή Παλαιωμένο; Σκέτο ή με μεζέ. Λευκό ροζέ ή κόκκινο; Pilsner ή Ιager;

Σας περιμένουμε να φάμε και να πιούμε!

Βασιλείου Φόρη 10 Τ. 2461 100 717 Fb: peskesi_kozani | In: @peskesi_kozani

SETTE 7

Ιταλικό εστιατόριο – Bar

Ένα από τα παλαιότερα μαγαζιά στη Νεράιδα απο το 1983, με παράδοση στο καλό φαγητό. Απολαύστε το γεύμα σας με μοναδική θέα τα Πιέρια Όρη, την γέφυρα και την λίμνη του ποταμού Αλιάκμονα. Η παραδοσιακή ταβέρνα «Φωλιά” είναι ιδανική για να περάσετε όμορφες στιγμές με την παρέα σας ή με την οικογένεια σας. Στην ταβέρνα μας, όλα τα πιάτα φτιάχνονται με ντόπια κρέατα και τοπικά προϊόντα της Δυτικής Μακεδονίας και αυτό φαίνεται στην υψηλή ποιότητα και την υπέροχη γεύση τους. Ο χώρος διατίθεται για κάθε είδους κοινωνικές εκδηλώσεις και μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι 230 άτομα.

Ζητήστε το Εορταστικό μενού που έχουν ετοιμάσει για εσάς! Νεράιδα 50100 Κοζάνη Τ: 2464 023682 fb: Ταβέρνα «Η Φωλιά» Νεράϊδα Κοζάνης

Ένας χώρος με στυλ και εκλεκτό μενού για τους λάτρεις της ιταλικής κουζίνας. Το ιταλικό εστιατόριο - μπαρ SETTE 7 βρίσκεται στο κέντρο της Κοζάνης και σας περιμένει για μια αυθεντική ιταλική γευστική εμπειρία. Σε έναν ζεστό και με ιδιαίτερο στυλ διακοσμημένο χώρο, το SETTE 7 υπόσχεται να σας προσφέρει μία ξεχωριστή γαστρονομική εμπειρία, με αυθεντικές ιταλικές γεύσεις, εκλεκτά κρασιά, ποτά της αρεσκείας σας και γλυκές αλχημείες που θα ικανοποιήσουν κάθε γούστο. Βασιλείου Φόρη 7, Κοζάνη | Τ 2461 027777 e-mail: settebr@gmail.com fb @settebr · Ιταλικό εστιατόριο in @sette_bar_restaurant

ΤΟGETHER 37

Στου αιώνα την παράγκα Διεύθυνση: Κομπανίας 2, Κοζάνη Τηλέφωνα: 6984 117 230 & 2461 021037

38 ΤΟGETHER

ΤΟ ΚΑΡΟΥΖΕΛ Για όσους επιλέγουμε να θεωρούμε αόρατους KEIMENO: ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΖΟΥΡΚΑ

Κ

αθόταν στο παγκάκι απέναντι από το Καρουζέλ καθημερινά από το πρωί έως αργά το βράδυ. Είχε δει περαστικούς να το χαζεύουν, ανθρώπους να μη δίνουν σημασία και να τρέχουν βιαστικοί να κλειδώσουν έξω από τα σπίτια τους τις υποχρεώσεις τους. Όχι άδικα, μια παρηγοριά για τον κόσμο του, που άλλαξε ξαφνικά, ήταν τα παιδιά. Εκείνα που επέμεναν και γκρίνιαζαν, αν δεν έβλεπαν το θετικό νεύμα των γονιών τους να κάνουν τέσσερις στροφές ευχής. Πόση μαγεία μπορεί να σου χαρίσει ένα κέρμα; Τα παιδιά, εκείνα που βλέπουν μόνο με την καρδιά τους τη ζωή, εκείνα που ενθουσιάζονται με τα λαμπερά και αστραφτερά, χρωματιστά παιχνίδια, εκείνα που πιστεύουν ακόμη στα παραμύθια, και μπορούν να φαντάζονται τον κόσμο με όλα του τα χρώματα. Είχε παρατηρήσει τη χρωματική ασυμφωνία στα φώτα, που επιμελώς ατημέλητα στόλιζαν το κέντρο της πόλης. Τα περισσότερα είχαν καεί, χωρίς αντικατάσταση. Είχε ζήσει όλα τα μικρά και μεγάλα γεγονότα της πόλης, με την ιδιότητα του αόρατου. Ήξερε ποιοί περνούσαν το πρωί για τη δουλειά τους, ήξερε την κατεύθυνσή και το βηματισμό τους, μπορούσε να αναγνωρίσει τη φωνή τους. Ήξερε ποιοί τον κοιτούν υποτιμητικά, ποιοί μυστικά ντρέπονται. Για ποιούς είναι αόρατος. Ποιοί επιστρέφουν με ένα ζεστό πακέτο φαγητό. Εκείνος εκεί. Κρύωνε, μα δεν πεινούσε, υπήρχαν άνθρωποι που

τον βοηθούσαν τακτικά. Είχε θυμώσει εδώ που τα λέμε στο Θεό. Μπορεί κατά βάθος και στον εαυτό του. Προσπαθούσε να καταλάβει σε ποιά στιγμή του νήματος της ιστορίας του βρέθηκε σε αυτό το σημείο, που σε τίποτα δε θυμίζει τη ζεστασιά του σπιτιού του. Προσπαθούσε να βρει την ευθύνη κάποιου για το κενό. Θυμάται τα Χριστούγεννα όταν ήταν παιδί. Θυμάται τα αδέρφια του να παίζουν κοντά στη φωτιά, και τη μητέρα του να μαγειρεύει μελομακάρονα, που μοσχοβολούσαν μέρες ολόκληρες. Θυμάται χαμόγελα και αγκαλιές. Θυμάται στιγμές Χριστουγέννων με τους φίλους του, εξόδους, χορούς, όμορφα ρούχα, δώρα και ποτά. Θυμάται Χριστούγεννα στο στρατό. Κρύα, μα και εκεί, κάπως οικογενειακά. Θυμάται τα πρώτα του Χριστούγεννα στο δικό του σπίτι. Θυμάται Χριστούγεννα να δουλεύει, να νευριάζει, και εξουθενωμένος να πέφτει για ύπνο, δίνοντας την υπόσχεση στον εαυτό του, ότι τα επόμενα Χριστούγεννα θα είναι συναρπαστικά. Θυμάται Χριστούγεννα που δε στόλισε, Χριστούγεννα που τον βρήκαν χρεοκοπημένο και στο περιθώριο. Δε θυμάται άλλα Χριστούγεννα από τότε. Το μόνο που περιμένει τις μέρες που έρχονται τα Χριστούγεννα πλέον, για τους άλλους ανθρώπους, είναι να στηθεί το Καρουζέλ, απέναντι από

το σημείο, που έγινε σπίτι του βίαια. Είναι το ραντεβού του με την αυτονομία. Εκείνη που ξεκινάει και καταλήγει μετά από τέσσερις στροφές στο ίδιο σημείο. Κύκλος ευχών. Το Καρουζέλ. Τραβάει την προσοχή τους με τα φωτάκια, τη χριστουγεννιάτικη μουσική, και τα περίτεχνα σκαλισμένα ανέκφραστα αλογάκια του, αφαιρώντας την παρουσία του ίδιου από το πλάνο τους. Ευκαιρία για μια οιονεί και άλλου είδους αόρατη παρουσία από το φόντο. Δεν ήθελε εκείνος να υπενθυμίζει στους ανθρώπους τη δυστυχία αυτού του κόσμου. Βαθιά μέσα του ήξερε, ότι η προσοχή τους στρέφεται σε κάτι που θυμίζει ελπίδα, όμως εκείνες τις μέρες του Καρουζέλ, ένιωθε και εκείνος εξωτερικός παρατηρητής αυτής της ελπίδας. Πόση μαγεία μπορεί να σου χαρίσει ένα κέρμα; Προσπάθησε να ξεκινήσει και πάλι από το μηδέν. Δεν φανταζόταν ότι η κάθε ευκαιρία θα χανόταν, πριν καν του δοθεί, λόγω της εμφάνισής του, λόγω των μηδενικών τεκμηρίων του. Αποφάσισε αυτά τα Χριστούγεννα να τα θυμάται ως το σημείο μηδέν για την καινούρια του ζωή. Αποφάσισε να μην παραιτηθεί και να επιμείνει. Είχε ήδη ξεκινήσει το πλάνο του, από την αρχή. Εν πάσει περιπτώσει, είπε, θα περιμένει μέχρι να φύγει το Καρουζέλ. Δεν ήθελε πια την ελεημοσύνη κανενός, ως τέτοια, δεν άντεχε να τον κοιτούν με οίκτο. Ήθελε να τον αντιμετωπίζουν ισότιμα. Είχε ζήσει την απόρριψη στη χειρότερη μορφή της. Όλοι οι άνθρωποι, όμως, το ήξερε, πως κατά βάθος, έχουν το πιο κοινό ένστικτο, που είναι αρκετό για να τους ενώσει, πίσω από τα φωτάκια που θα σβήσουν μόλις φύγουν οι γιορτές, και εκείνο ήταν η προσπάθεια για επιβίωση. Με το δικό τους μοναδικό τρόπο, όλοι ξυπνούν το πρωί για να συνεχίσουν και να προσπαθήσουν για τη ζωή τους. Για αυτό πίστευε πως όλοι βαθιά μέσα τους έχουν καλή καρδιά. Του έλειπε δύναμη του να συνεχίσει. Αυτά τα Χριστούγεννα ήθελε κάποιος να ακούσει τις ευχές του. Γυμνές, ειλικρινείς, χωρίς πολλά στολίδια, μα γεμάτες όνειρα. Με την αγάπη κάποιου που δεν έχει να χάσει τίποτα πια. Ήταν ήδη αργά και η υπεύθυνη στα εισιτήρια του Καρουζέλ έσβησε τα φώτα για σήμερα. Η πόλη σιγά σιγά ετοιμαζόταν να κοιμηθεί. Χαμένος στις σκέψεις του καθώς ήταν δεν πρόσεξε, στα σκοτάδια, εκείνα τα παιδιά, που του χαμογέλασαν, άκουσε, όμως, για πρώτη φορά, μετά από χρόνια, κάποιο από αυτά κοιτώντας τον στα μάτια του να του λέει ζεστά «Καλά Χριστούγεννα». Έδωσε στο παιδί ένα κέρμα για το Καρουζέλ, με όλη του την καρδιά και εκείνο του πρόσφερε ζεστό φαγητό. Πόση μαγεία μπορεί να σου χαρίσει ένα κέρμα; ΥΓ. Ας μη θυμόμαστε τον πόνο, μόνο τις ημέρες που η ευαισθησία μας ενεργοποιείται από τα λαμπερά φωτάκια. Η καλοσύνη δεν κοστίζει παραπάνω από ένα χαμόγελο. At the end of the day, αυτό που μετράει είναι να μοιραζόμαστε, να βλέπουμε, να νοιαζόμαστε, να νιώθουμε και να συναισθανόμαστε. Στις παράλληλες ζωές μας, μπορεί να περπατάμε βιαστικά, ας μην περνάμε όμως αδιάφορα.

Καλά Χριστούγεννα!

Η μαγεία των Χριστουγέννων επιστρέφει στην Καστοριά Τα γιορτινά του φόρεσε ο Δήμος Καστοριάς, μπαίνοντας με αισιοδοξία και ελπίδα στην περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, κατά τη διάρκεια της οποίας έχουν προγραμματιστεί εκδηλώσεις, συναυλίες και δράσεις που θα προσφέρουν την απαιτούμενη χαρά και ζεστασιά που επιβάλλουν οι ημέρες στους κατοίκους της Καστοριάς, αλλά και στους επισκέπτες που αναμένεται να καταφθάσουν την περιοχή το επόμενο διάστημα. Με έναν παραμυθένιο χριστουγεννιάτικο διάκοσμο, η Μαγική Λιμνοπολιτεία δίνει την ευκαιρία σε μικρά και …μεγάλα παιδιά να μπουν στο πνεύμα των γιορτών, παγοδρομώντας, ανεβαίνοντας στο καρουζέλ και στα υπόλοιπα παιχνίδια που θα στηθούν για την εορταστική περίοδο, ενώ ένα τουριστικό τρενάκι θα πραγματοποιεί καθημερινές διαδρομές δίνοντας την ευκαιρία σε ντόπιους και επισκέπτες να κάνουν παραλίμνιες περιηγήσεις στην πόλη. Την ίδια στιγμή, το καράβι «Ολυμπία» καθημερινά, με τακτικά εορταστικά δρομολόγια, θα διασχίζει τα νερά της Ορεστιάδας, δίνοντας τη δυνατότητα μιας όμορφης βόλτας στο χειμωνιάτικο τοπίο!

Δήμος Καστοριάς Διεύθυνση Δημαρχείου: Σκαρπέδειο Δημοτικό Μέγαρο, 52100, Καστοριά Τ. 2467351100

40 ΤΟGETHER

Πλησιάζουν Χριστούγεννα… Ο κορωναϊός έχει αλλάξει την καθημερινή λειτουργία του Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Κοζάνης (Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Κοζάνης) σε πολλά, ωστόσο δεν κατάφερε να αλλάξει τη διάθεση των μαθητών/τριων και των καθηγητών τους! Έτσι, φόρεσαν τις ποδιές και τους σκούφους τους, τα γάντια και τις μάσκες τους και με χαρά και θέληση για ζωή, έπλασαν όνειρα κι ελπίδα για τον ερχομό των εορτών. Στη συνέχεια, πήραν χρώματα και ζωγράφισαν το φως και την αγάπη που φέρνουν τα Χριστούγεννα.

Κι απ’ τα ανοιχτά παράθυρα οι μυρωδιές ξεχύθηκαν στη Νέα Νικόπολη Κοζάνης, το χωριό που βρίσκεται το σχολείο, κι οι κάρτες ταξίδεψαν κι έφτασαν μέχρι και το περιοδικό που τις μετέτρεψε σε προτάσεις και εικόνες ώστε τα όμορφα και σημαντικά όσο ποτέ άλλοτε μηνύματα τους να φτάσουν στις καρδιές όλων μας. Ευχόμαστε όλοι από το Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Κοζάνης θέληση για ζωή, χαρά, φως, αγάπη, ελπίδα.

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!

«Το ξεχωριστό Χριστουγεννιάτικο δέντρο της Αρχαιολογικής Συλλογής Κοζάνης» KEIMENO: KOΡΙΝΑ ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΟΥ Πολιτιστική Διαχειρίστρια, MSc/MBA «Ευλογημένη είναι η εποχή η οποία εμπλέκει ολόκληρο τον κόσμο σε μια συνωμοσία αγάπης» δήλωσε ο Αμερικάνος λέκτορας Hamilton Wright Mabie για τα Χριστούγεννα. Έτσι ακριβώς αισθάνθηκαν και τα μέλη της Πρωτοβουλίας Νέων Κοζάνης (ΠΝΚ) και «συνωμότησαν» για την νέα χριστουγεννιάτικη δράση τους με τον τίτλο «Το ξεχωριστό χριστουγεννιάτικο δέντρο της Αρχαιολογικής Συλλογής Κοζάνης». Αφουγραζόμενη τις περίεργες συνθήκες της πανδημίας στο πνεύμα των Χριστουγέννων, η ομάδα της Πρωτοβουλίας Νέων Κοζάνης συνεργάστηκε με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κοζάνης και τον σύλλογο «Ηλιαχτίδα» σε ένα project ανάδειξης της αυθεντικής κουλτούρας των Χριστουγέννων. Αν και οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, έχουν μετατραπεί σε κατεξοχήν υλιστικές γιορτές, στηρίζουν και στηρίζονται στον καταναλωτισμό, δεν παύουν να είναι μία εποχή συμπόνιας και αγάπης. Πυρήνας της δράσης λοιπόν, αποτελούσαν οι ανθρώπινες αξίες. Πρωταγωνιστές της, ήταν τα μοναδικά και ιδιαίτερα στολίδια που ζωγράφισαν τα μέλη του συλλόγου «Ηλιαχτίδα» για να κοσμήσουν το δέντρο της Αρχαιολογικής Συλλογής της Κοζάνης. Η προϊσταμένη της ΕΦΑ Κοζάνης, η Δρ Αρετή Χονδρογιάννη-Μετόκη με ενθουσιασμό και στήριξη αποδέχτηκε την πρόσκληση της ΠΝΚ για τον στολι-

σμού του χριστουγεννιάτικου δέντρου στον προαύλιο χώρο της Αρχαιολογικής Συλλογής Κοζάνης. Ο Πρόεδρος του Συλλόγου «Ηλιαχτίδα» κύριος Σάκης Λότσιος και τα μέλη απλόχερα στήριξαν την δράση αυτήν και έτσι οι προετοιμασίες ξεκίνησαν. Τα μέλη της ΠΝΚ σε επικοινωνία με ειδικό παιδαγωγό σχεδίασαν και ετοίμασαν τα στολίδια τα οποία χρωμάτισαν και ζωγράφισαν οι αξιόλογοι καλλιτέχνες της «Ηλιαχτίδας». Έτσι λοιπόν, στις 9 Δεκεμβρίου, στην αυλή του μουσείου στο κέντρο της πόλης της Κοζάνης, τα μέλη της ΠΝΚ μαζί με εκπροσώπους της «Ηλιαχτίδας» και

της Εφορείας Αρχαιοτήτων στόλισαν το δέντρο και γέμισαν χαρά και ελπίδα απέναντι στις δυστοπικές καταστάσεις της εποχής. Οι προτάσεις για τα φετινά δώρα που συστήνονται είναι : η αποδοχή, ο σεβασμός, οικογενειακή γαλήνη, ειρήνη, αγάπη και υγεία! Καλά Χριστούγεννα!

1. Σύλλογος Γονέων, Κηδεμόνων και Φίλων Ατόμων με Αναπηρία Δ. Μακεδονίας

ΤΟGETHER 41

Βίωμα του Tremendum KEIMENO: ΠΑΝΟΣ ΚΕΦΑΛΑΣ

Ο

Σωκράτης πίστευε ότι η καλύτερη μέθοδος για έναν δάσκαλο - για έναν φιλόσοφο - είναι να κάνει ερωτήσεις, που θα βοηθήσουν τον μαθητή να ανασκάψει τη δική του σοφία». «Ξέρεις Καρλ ποιο είναι το πρώτο μουσικό όργανο;. Η φωνή μας! Πρέπει να αποκτήσεις φωνή. Πρέπει να γίνει κοφτερή». Εκείνη τη στιγμή δεν έδωσα την ιδιάζουσα σημασία στα λόγια του Πίτερ (η σημασία τους ανακαλύφθηκε στο τέλος της ιστορίας μας). Στο άκουσμα του ονόματος του Σωκράτη και μετέπειτα των επίκουρων, γύρισα και παρατήρησα τον χαριτωμένο Άγγλο κύριο με το όνομα Πίτερ, ντυμένο σαν κρεμμύδι - ενώ έβραζε ο τόπος στο νησί, να μην έχει ιδρώσει και να μας μιλάει με απίστευτο πάθος για τους φιλοσόφους, ταξιδεύοντας με, με χρονοκάψουλα, είκοσι χρόνια πίσω στα έδρανα των Πολιτικών Επιστημών. Το πιο περίεργο, δεν ήταν το γεγονός ότι δεν είχε ιδρώσει, αλλά ότι δεν σταμάτησε ποτέ του να χαμογελάει. Σε αυτήν την πρόκληση, αποφάσισα να αφήσω το σώμα και τη ψυχή μου, γεμάτα ενθουσιασμό, να απολαύσουν αυτή την αφυπνιστική εμπειρία. Ο Πίτερ καθόταν δίπλα μου και μ’ ένα διάπλατο χαμόγελο παρατηρούσε την ομάδα σε κύκλο μπροστά και γύρω του. Επειδή χρησιμοποιούσαμε τα ελληνικά ως κύρια γλώσσα επικοινωνίας, απλά περίμενε τη μετάφραση, η οποία καθυστερούσε μιας και μιλούσαμε ακατάπαυστα. Σκέφτηκα, άπειρες φορές, πως είχε βαρεθεί, είχε κουραστεί και φυσικά πως είχε καταϊδρώσει. Εγώ προφανώς στη δική του θέση θα τα είχα κάνει και τα τρία. Μα αυτός, εκεί ατάραχος, σαν αρχαίος φιλόσοφος σε σώμα Άγγλου με ροδαλά μαγουλάκια, απλά χαμογελούσε. Γίνεται ένας ηλικιωμένος να χαμογελάει αδιάκοπα και να εκπέμπει τόση ενέργεια και εκνευριστική θετική αύρα; Γίνεται! Και η απάντηση ήταν κρυμμένη σ’ ένα κουτί. Ο Πίτερ καθώς η συνεδρία μας προχωρούσε πήρε το λόγο, παρουσιάζοντας μας, τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει με μαθητές. Σε μία από τις δραστηριότητες του, γύρισε πίσω στον πάγκο με τα πράγματα του και άρπαξε ένα μικρό κουτί. Κάθισε και άρχισε να μας μιλάει για τη δραστηριότητα που θα μας παρουσίαζε. Όση ώρα μιλούσε, παρατηρούσα τα χέρια του και τον τρόπο με τον οποίο κρατούσε το κουτί. Ήταν ένα απλό μικρό κουτί, χρώματος πράσινο, διακοσμημένο με λουλουδάκια, καραβάκια και γεωμετρικά σχήματα. Με εντυπωσίασαν τα δάχτυλα του (λεπτά και μακριά) και η υφή τους (άστραφταν από υγεία). Ιδιαίτερα με εντυπωσίασε πως κρατούσε το κουτί. Το κρατούσε απαλά, με την άκρη των δαχτύλων του, με λαχταρά, μεταδίδοντας μου την ιδέα πως είτε έκρυβε μέσα το μεγαλύτερο μυστικό της ανθρώπινης ύπαρξης, είτε κάτι πολύτιμο γι’ αυτόν, το οποίο περίμενε να μοιραστεί μαζί μας. Τελικά έκρυβε το μεγαλύτερο μυστικό, της δικής του ύπαρξης. «Καρλ», μου φώναξε καθώς πλησίασε προς το μέρος μου, απλώνοντας παράλληλα το μικρό κουτί. «Χωρίς να βλέπεις, πάρε από το κουτί το πρώτο πράγμα που θα πιάσεις», με προέτρεψε. Έτσι, έκλεισα τα μάτια μου και άπλωσα το χέρι μου στο πολύτιμο, μα εντέλει θαυματουργό κουτί του. Από τη μνήμη ξεπήδησαν δεκάδες εικόνες ταινιών θρίλερ. Έγιναν δεκάδες συσχετίσεις περί του τι να αναμένω να πιάσω και να τραβήξω έξω από το κουτί. Δεκάδες παιδικές αναμνήσεις βγήκαν στην επιφάνεια. Αμέσως ένιωσα κάτι αιχμηρό στην υφή. Πλαστικό, λείο και αιχμηρό. Για να πω την αλήθεια, αρκετά σε αριθμό πλαστικά, λεία και αιχμηρά. Έπιασα ένα και το έβγαλα έξω. Με έκπληξη παρατήρησα πως ήταν ένα διαμάντι! Ο Πίτερ μπροστά μου χαμογελούσε ατάραχος, μα με τρομερή περηφάνια. Μας ανακοίνωσε πως τα διαμάντια που είχαμε πάρει όλοι ήταν ψεύτικα, μα ένα μονάχα ήταν αληθινό. Φυσικά κάτι άλλο εννοούσε, το οποίο αντιλήφθηκα μετέπειτα, καθισμένος σε παγκάκι μπροστά στο λιμάνι, αναλύοντας τα αρχικά λόγια του Πίτερ, λόγια του Μπουσκάλια, του Καμύ, του Λακάν, παίζοντας παράλληλα με το διαμάντι. «Είσαι ένα διαμάντι», μου είπε. «Είμαστε ένα διαμάντι». Προσπάθησα να δεχτώ με χαμόγελο τη φιλοφρόνηση του, αν και με την άκρη του ματιού μου παρατήρησα πως όλοι κρατούσαν απ’ ένα διαμάντι και στο κουτί είχαν περισσέψει.

«

«Οι άνθρωποι είμαστε πολύτιμα μικρά διαμάντια, τα οποία λάμπουν και είναι κοφτερά. Μπορεί να μοιάζουν και να υποθέτουμε ότι είναι μεταξύ τους πανομοιότυπα, αλλά δεν είναι. Κάθε διαμάντι, είναι διαφορετικό. Καρλ αν παρατηρήσεις, το σχήμα του διαμαντιού θα δεις ότι έχει δύο μέρη και κάθε μέρος αποτελείται από πολλές πλευρές. Στο επάνω μέρος κάθε πλευρά περιέχει ένα κομμάτι της προσωπικότητας μας, μιας αξίας μας. Αυτές είμαστε εντέλει. Αυτές παλεύουμε να καλλιεργήσουμε σε όλη την πορεία της ζωής μας, γεμίζοντας κάθε πλευρά του διαμαντιού με αξία. Στην κορυφή του, στην κόψη του, κάθε φορά θα σχίζει μια αξία. Στο άλλο μέρος του διαμαντιού, στη βάση του, είναι οι εμπειρίες μας. Είναι αυτές που γεμίζουν την κάθε πλευρά του διαμαντιού και οι οποίες καλλιεργούν τις άνωθεν αξίες μας». Στα λόγια αυτά του Πίτερ στάθηκα βουβός και σιωπηλός. Ημέρες τα επεξεργαζόμουν. «Καρλ κι η σιωπή σου έχει την αξία της. Είσαι ένα διαμάντι και πρέπει πρώτος εσύ να το πιστέψεις». Η ανάγκη μας για απαντήσεις στα ερωτήματα, μας οδηγεί σε μέντορες, πράξη που αντικατοπτρίζει το ποσό ευάλωτοι είμαστε και το πόσο επιθυμούμε να υπάρχει ένα ανώτερο ή υπέρτατο ον. Μα ξεχνάμε ότι εμείς μπορούμε να αποτελέσουμε τον μέντορα του εαυτού μας. Το βίωμα του tremendum, η άπειρη έκταση του σύμπαντος είναι κάτω από το χωματένιο στήθος μας.

Amor fati, αναφέρει ο Νίτσε. Αγάπησε το πεπρωμένο σου (τον εαυτό σου). Ή δημιούργησε το πεπρωμένο που μπορείς να αγαπήσεις. Γίνε αυτό που είσαι! Μη στερηθείς τον εαυτό σου. Βρες τον, συνάντησε τον. Χαιρέτησε τον και πες του: «Γεια σου! Πού κρυβόσουνα όλα αυτά τα χρόνια;». Στα λόγια του Πίτερ: «Ξέρεις Καρλ ποιο είναι το πρώτο μουσικό όργανο;. Η φωνή μας! Πρέπει να αποκτήσεις φωνή. Πρέπει να γίνει κοφτερή», στο βάθος της ψυχής μου πάντα θα αναδύεται από το ποίημα του Σέλλεϋ η πρόταση: «Το όνομά μου είναι Οσυμανδίας, ο Βασιλεύς των Βασιλέων! Τα έργα μου κοιτάξτε, δυνατοί, κι απελπιστείτε!».

Five Cοffee

Το fivecoffee είναι από τα αγαπημένα μαγαζιά του κέντρου της Κοζάνης, με έμφαση στους ιδιαίτερους φρέσκους χυμούς και τον φρεσκοκομμένο καφέ illy. Στους χυμούς του είτε διαλέξεις κάποια από τις προτάσεις του μαγαζιού, που αυτή τη βδομάδα ξεκίνησε να φοράει τα… χειμερινά του με φρούτα εποχής, είτε επιλέξεις να δημιουργήσεις ένα δικό σου, τα παιδιά θα σε βοηθήσουν να διαλέξεις τα υλικά της αρεσκείας σου, θα σε καθοδηγήσουν πρόθυμα στις γεύσεις και θα σου δώσουν τις συμβουλές τους. Τσιμηνάκη 1,Κοζάνη T. 2461 031318

Μ

Ο

Υ

Σ

Ι

Κ

Η

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΓΚΟΥΝΤΩΝΗ

Σημειώσεις για τη μουσική που άκουσα το 2021

Τ

ο 2021 ήταν μια παράδοξη χρονιά και κάποιες στιγμές παράλογη. Μια χρονιά που σταμάτησα να περιμένω τις νέες κυκλοφορίες και άφησα τα πράγματα να κυλήσουν όπως θέλουν αυτά, περνώντας φάσεις στασιμότητας και αέναου repeat και νοσταλγώντας τα μεγάλα πλήθη και την ακόμα μεγαλύτερη επίδραση των κυμάτων που βγαίνουν από ηχεία και μικρόφωνα.

To 2021 άκουσα μουσική οργανικά, νοσταλγικά, τυχαία, εμπειρικά και αιτιατά. Άκουσα μουσική διαβάζοντας για αυτή σε βιβλία, βλέποντας τη να ντύνει σκηνές και μονολόγους, συζητώντας με φίλους, ψάχνοντας για ιστορίες ανθρώπων. Η χρονιά ξεκίνησε μουδιασμένα. Αλλά η μουσική όχι. Κάπως έτσι, έπεσα με τα μούτρα στο New Long Leg των Dry Cleaning. Γεμάτο σουρεάλ εικόνες και δυνατές κιθάρες, οι Dry Cleaning έφεραν το βρετανικό postpunk στα μέτρα μου. Ο μοναδικός αφηγηματικός τρόπος της Florence Shaw, σε σημεία σαρδόνιος, για καθημερινά περιστατικά με τις κιθάρες από πίσω να δίνουν ρυθμό σε ένα κατά τα άλλα στατικό περιβάλλον, έβαλε το New Long Leg στο σπίτι, στα ακουστικά, στο μυαλό και την καρδιά μου. Ακόμα και όταν δεν καταλαβαίνεις για τι ακριβώς μιλάει, δεν μπορείς παρά να βυθιστείς περισσότερο στα τραγούδια τους και να σκάσεις ένα χαμογελάκι εκεί που δεν το περιμένεις. Unsmart Lady, Strong Feelings, Leafy, Scratchcard Lanyard, Her Hippo στα καλύτερα του album και στα καλύτερα της χρονιάς μου. Από το New Long Leg οδηγήθηκα συνειρμικά στους Sonic Youth. Μόνο εγώ το ακούω; Μπορεί!

Daydream Nation, επικό, επιδραστικό για μουσικούς και μουσικόφιλους, σε γκρεμίζει και σε σηκώνει ξανά πάνω. Είναι γεμάτο ενέργεια, σαρωτική ενέργεια και στην προσφέρει όταν την χρειάζεσαι περισσότερο. Παράλληλα, με τη μανία μου με το Daydream Nation, διάβαζα το Girlina Band της Kim Gordon, παίρνοντας άλλο insight για το συγκρότημα, τις σχέσεις τους, τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγραφαν τους δίσκους, αλλά και για την πραγματική ανάγκη του να δημιουργείς. To Daydream Nation ακούγεται πρώτα από την αρχή μέχρι το τέλος, και όταν το χωνέψεις μπορείς να το σπάσεις σε κομμάτια. Άκουσε το, γιατί πολλοί από αυτούς που ακούς σήμερα βρήκαν την έμπνευσή τους, αλλά και κάποιον να τους εκφράσει σε αυτόν τον δίσκο. Η ενδοσκόπηση έφερε εξωστρέφεια. Και από τους Sonic Youth έφτασα στους INXS. To Kick είναι ένα album, στο οποίο γυρνάω πάντα για τα grooves, τη φωνή και τους στίχους του Hutchence, αλλά και τα vibes. Μου δημιουργεί μια απερίγραπτη ευφορία, μου θυμίζει μεγάλα στάδια γεμάτα κόσμο και

ατμόσφαιρα που ηλεκτρίζει. Σε κάθε του τραγούδι καταλαβαίνεις πως πρόκειται για ένα album που έχει μέγεθος και εκτόπισμα. Εκτείνεται, απλώνεται, βρίσκει τη θέση του στις ημέρες σου και σε γεμίζει νοσταλγία για την εποχή που οι INXS γέμιζαν το Wembley, και έπαιζαν μπροστά σε ένα κοινό που ήταν εκεί για την απόλυτη και αυθεντική ουσία της μουσικής, για τον ρυθμό που ξεκινάει υπόγεια για να γίνει επουράνιος. Το κυνήγι για τον ρυθμό, όπως το περιγράφει και ο Flea στο memoir του, είναι αέναο. Δεν σταματά ποτέ, γιατί ο ίδιος ο ρυθμός γεννιέται ξανά και ξανά, προκύπτει συνεχώς αναπάντεχα. Ο ρυθμός είναι η ραχοκοκαλιά των ύμνων. Και το 2021 βρήκα πολλούς ύμνους. Ανέτρεξα στους ύμνους της ευφορικής κοιλάδα των 90s, που έπαιζαν σε dancefloors που ηχούν ακόμα και σήμερα, στη jazz με τις ανατριχιαστικές μελωδίες και στη disco με τα άσβεστα grooves. Τίποτα καινούργιο, όλα όμως διαχρονικά. Όλα όσα άκουσα δεν έχουν anthem status. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν άφησαν το δικό τους αποτύπωμα στη χρονιά μου.

Στις αρχές του Ιουνίου ήρθε ένα drop σαν «άγουρο» καλοκαίρι. Και λέω άγουρο γιατί ήταν φωτεινό και παράλληλα δροσερό. Να σου θυμίζει κάτι από τα 90s που έφτιαξαν οι Primal Scream, αλλά φτιαγμένο στα μέτρα των Genz. Αυτό ήταν το Solar Power της Lorde. Ακόμα και αν του έλειπε η δραματικότητα των παλαιότερων κομματιών της Lorde, ήταν αυτό που χρειαζόμασταν τον Ιούνιο του 2021. Soundtrack για βόλτες με φως, cocktails σε μπαλκόνια και χορό με φίλους. Το πρώτο single του ομότιτλου album ήρθε σαν το πρώτο φιλί του ήλιου σε μια παραλία, έφερε χαρά και ενθουσιασμό ακόμα και αν κράτησε για λίγο. Για την ακρίβεια κράτησε όσο και το καλοκαίρι. Οι Idles με γύρισαν στην πραγματικότητα. Ωμοί, δυνατοί, σαρωτικοί. Με γύρισαν στην πραγματικότητα όχι για να τη μισήσω, αλλά για να την κοιτάξω στα ίσια και να συνεχίσω μαζί τους. Το Crawler, ο τελευταίος τους δίσκος, μου συστήθηκε με το The Beach land Ballroom και τα πράγματα μπήκαν στην τροχιά Talbot. Οι Idles φέτος έφτασαν σε άλλη διάσταση, κοιτώντας πρώτα μέσα τους. Ανέκριναν τα δικά τους συναισθήματα, τις δικές τους σκέψεις, αλλά και την προσέγγισή τους στη μουσική. Μπορείς να ακούσεις πραγματικά την εξέλιξή τους, την αλλαγή τους. Έφυγαν μπροστά, όχι για να φτάσουν γρήγορα στο τέρμα, αλλά στο φως. Γι΄αυτό και η κυκλοφορία τους είναι αυτή που κλείνει το 2021. Είναι η κατάληξη μιας χρονιάς, το λιγότερο περίεργης.

Έλα κι εσύ να γνωρίσεις το αλεξίπτωτο πλαγιάς και πέτα τώρα μαζί μας στους αιθέρες!

Αεραθλητική λέσχη Αιθέρας Δήμου Βοΐου AETHER AIR SPORTS CLUB – MUNICIPALITY OF VOIO

Διοικητικό Συμβούλιο: Πρόεδρος Σιάσιος Αναστάσιος, Αντιπρόεδρος Παπαϊωάννου Χρήστος, Γεν. Γραμματέας Ζτούπα Χαραλαμπία, Ταμίας Καρούζος Παρασκευάς, Μέλος Τσολάκης Γρηγόριος Υπεύθυνοι πτήσεων : Κράκας Θωμάς, Παρασκευάς Καρούζος

Τηλ. Επικοινωνίας: 6989161045, 6947027827

Email:aether.airclub@gmail.comhttps://www.facebook.com/clubaether

Η Αεραθλητική Λέσχη Αιθέρας-Aether Air Sports Club είναι ένα μη κερδοσκοπικό αθλητικό σωματείο με έδρα τη Σιάτιστα, το οποίο ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 2021. Τα μέλη της Λέσχης μας, τα οποία κατάγονται από την περιοχή, δραστηριοποιούνται κυρίως στο αλεξίπτωτο πλαγιάς στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Βοΐου. Το σωματείο μας είναι το μόνο που δραστηριοποιείται στο άθλημα του αλεξιπτώτου πλαγιάς στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας και πραγματοποιεί μονοθέσιες και διθέσιες πτήσεις με κύριο σημείο απογείωσης τη θέση «Ανάληψη» Γαλατινής. Το αλεξίπτωτο πλαγιάς ή παραπέντε, όπως είναι ευρύτερα γνωστό, είναι ένα απόλυτα ασφαλές, επίσημα αναγνωρισμένο άθλημα από την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού. Σκοπός μας είναι να καταστήσουμε γνωστή με κάθε μέσο την σπουδαιότητά του, με στόχο την δημιουργία αεροπορικής συνείδησης και της διάδοσης του αεροπορικού πνεύματοςκαι να συμβάλουμε στην ανάπτυξη και προσέλκυση αεραθλητικού τουρισμού στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας. Αρωγός στην προσπάθειά μας έχει ήδη σταθεί ο Δήμος Βοΐου, και ευχαριστούμε θερμά τον Δήμαρχο για την εγκατάσταση μετεωρολογικού σταθμού στο σημείο απογείωσής αλλά και για την χρηματοδότηση της εκπόνησης τοπογραφικού διαγράμματος, ανταποκρινόμενος στην προσπάθεια μας να δημιουργηθεί επίσημη πίστα απογείωσης στην παραπάνω τοποθεσία. Ο λόφος απογείωσης είναι στα 1300 μέτρα, εύκολα προσβάσιμος, το σημείο είναι ιδανικό και προσφέρει στον συνεπιβάτη μοναδική και ανεμπόδιστη θέα όλων των γύρω κορυφών από την Καστοριά και τ’ αλβανικά βουνά μέχρι τη Βόρεια Πίνδο, απ’ το Γράμμο ως τα χωριά του Βοΐου και των Γρεβενών ενώ προς τ’ ανατολικά απλώνεται το λεκανοπέδιο της Γαλατιvής. Μας δίνεται η δυνατότητα πραγματοποιώντας διθέσιες πτήσεις να ατενίσουμε τον κόσμο από ψηλά με ασφάλεια, να ανακαλύψουμε τους θησαυρούς της περιοχής από μια άλλη οπτική και να ζήσουμε την περιπέτεια!

44 ΤΟGETHER

Τα κρασιά της

Σιάτιστας “Λεβεντογέννα Σιάτιστα τα φτερωτά βουνά σου και το γλυκό σου το κρασί και η άδολη ομορφιά σου…”

ΚΕΙΜΕΝΟ: Γεώργιος Μ. Μπόντας Τέως Διευθυντής της Μανουσείου Δημόσιας Βιβλιοθήκης Σιάτιστας - Λαογράφος Η αμπελουργία της Σιάτιστας κατά το παρελθόν παρουσίασε μεγάλη ακμή. Η Σιάτιστα υπήρξε σημαντικό κέντρο κρασιού. Στην αμπελουργία οι κάτοικοι της Σιάτιστας επιδόθηκαν για πολλά χρόνια. Από τα σταφύλια των αμπελιών της Σιάτιστας και ιδιαίτερα από την ποικιλία σταφυλιών τα μοσχομαύρα, με την κατάλληλη επεξεργασία, παράγεται το καλύτερο ηλιαστό κρασί της Σιάτιστας, που βραβεύτηκε σε πολλές εκθέσεις και που εδώ και ολόκληρους αιώνες η φήμη του εξακολουθεί να παραμένει. Τα καλύτερα αμπέλια της Σιάτιστας ήταν στο Ντερβένι. Αργότερα οι Σιατιστινοί φύτευσαν αμπέλια και σε άλλες περιοχές ( Πέτροβο, Μπουρλέκια, Ριζά, Τζάγκινα, Μαγούλα, Μπότσκα, Πούσταβο, Τσιπουτούρα, Αργυρά, Αναβρυκά, Τζιούμτα, Φαρδύκαμπο, Παλιόμυλο, Παλιάμπελα, Σαμαρές κ.λ.π) Τα κρασιά που παράγονταν και παράγονται και τώρα στη Σιάτιστα είναι το άσπρο και το μαύρο (Μπρούσικο). Ακόμα από

τα τσίπουρα παράγεται η περίφημη ρακή της Σιάτιστας. Οι Σιατιστινοί με τα καραβάνια μετέφεραν τα στα Γιάννενα και τη Θεσσαλία και επιστρέφοντας φόρτωναν διάφορα άλλα γεωργικά και μη προϊόντα. Εκτός από τα Γιάννενα τα κρασιά πουλιούνταν και στα παζάρια στο Τσοτύλι, τα Γρεβενά, το Άργος Ορεστικό, την Κορυτσά. Μεγάλη κατανάλωση έκαμνε και η Σαμαρίνα (υψόμετρο 1.600 μ.), όπου το ντερβενίσιο κρασί της Σιάτιστας εκτιμούνταν ιδιαίτερα. Γνωρίζουμε ακόμα ότι ανάμεσα στα σπουδαιότερα εγχώρια εμπορεύματα που μεταφέρονταν με καραβάνια από τη Μακεδονία στην Κεντρική Ευρώπη, ήταν και τα περίφημα κρασιά της Σιάτιστας. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις εντυπώσεις του Άγγλου περιηγητή Λήκ που επισκέφτηκε τη Σιάτιστα το 1805: «Από το προϊόν αυτό ‘Τα σταφύλια’ οι Σιατιστείς παρασκευάζουν ένα είδος κρασιού εκ των αρίστων της Ρουμελίας (Βαλκανικής Χερσονήσου), από το οποίο πωλούν αρκετό εις την

Μακεδονίαν, την Θεσσαλίαν, την Ήπειρον, και την Ευρώπην. Το κρασί είναι τεσσάρων ειδών: 1) Ηλιασμένον ή Ηλιοστεγνωμένον, μίγμα άσπρων και κόκκινων σταφυλιών εκτεθειμένων επί οκτώ ημέρες εις τον ήλιον ή και εναποτειθεμένων εις σκεπασμένην συσκευήν επί εξ εβδομάδας, κατόπιν των οποίων το προϊόν γίνεται άσπρο γλυκό κρασί δυνατής ουσίας και υψηλής γεύσεως 2) Ένα ξηρό άσπρο κρασί 3) Ένα κόκκινο κρασί 4) Το αψιθινόν ή κρασί αψινθίου (είδος Βερμούτ), παρασκευαζόμενον και εις άλλα μέρη της Ελλάδος. Το κρασί τούτο είναι γλυκό και ευγευστότατον. Οι Σιατιστινοί φυλάγουν το κρασί των τρία, τέσσερα, πέντε κάποτε δε και περισσότερα χρόνια, στα βαγένια, καλαισθητικώς αραδιασμένα, όπως και εις την πεπολιτισμένην Ευρώπην. Το άριστο κρασί παράγεται εις πετρώδη μέρη…» Να τι γράφει και ο περιηγητής Φραγκίσκος Πουκεβίλ, που επισκέφτηκε τη Σιάτιστα το 1806, στο βιβλίο του «Ταξίδι στη Δυτική Μακεδονία. Άνοιξη του 1806»: «Η Σιάτιστα ήτανε η πόλη της ειρήνης. Το σχολειό της, μιαν αγνή πηγή ηθικής και αυτός ο ξεχωριστός πληθυσμός της, ένα παράδειγμα ομόνοιας που μπορούμε να το συστήσουμε στους άλλους κατοίκους της Ανατολής. Σ’ όλη τη Μακεδονία καυκιούνται για τα γλυκίσματά τους και πρώτα απ’ όλα για τις πίτες, ένα είδος γλύκισμα από φύλλα τις Σιάτιστας, που τις στέλνουν σ’ όλη την αυτοκρατορία. Τα κρασιά της είναι το ίδιο ονομαστά και αυτά, είναι, όπως πιστεύω τα καλύτερα της Μακεδονίας». Τα φημισμένα κρασιά της Σιάτιστας φυλάγονται στα βαρέλια που είναι τοποθετημένα στα πατρικά κατώγεια των αρχοντόσπιτων. Τα κρασιά της Σιάτιστας είναι υψηλής ποιότητας και μεγάλης ποικιλίας, αλλά και τέρψη μπορούν να μας χαρίσουν και ψυχική ευφορία να μας προσφέρουν.

«Κερνάτε Σιατιστινό κρασί αρχοντοπούλες, είναι της λύπης γιατρικό και της ζωής η χάρη…»

DELICATESSEN Καραγιάννης

ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΑ- ΑΛΛΑΝΤΙΚΑ- ΤΡΟΦΙΜΑ

Το DELICATESSEN Καραγιάννης μετρά σχεδόν 60 χρόνια ζωής και παρουσίας στην πόλη της Κοζάνης, αποδεικνύοντας την εξαιρετική ποιότητα και ποικιλία των προϊόντων του.

Αγνά, παραδοσιακά προϊόντα όπως τυριά, αλλαντικά, σαλάτες και όχι μόνο. Σπάνιες γεύσεις που ικανοποιούν ακόμη και τους πιο απαιτητικούς. Κάθε επίσκεψη και μια καινούργια ανακάλυψη στο ταξίδι της γεύσης. Ν. Χαλκιά 16, Κοζάνη | Τ: 2461034751 / 6973001001 | M: gkaragiannis1@cyta.gr

46 ΤΟGETHER

Χρωστούμενα Χριστούγεννα Ο Κώστας Μπουζούκης διάβασε τις διευλεύσεις των πλανητών και υπογράφει τις αστρολογικές μηνιαίες προβλέψεις του για όλους μας! ΚΡΙOΣ 21.3-20.4

ΤΟΞOΤΗΣ 23.11-21.12

Έρχονται μέρες που θα σκεφτείτε τι αντιμετωπίσατε, τι ειπώθηκε για σας και πλέον με το ξεκαθάρισμα που έγινε τι σας απέμεινε για να συνεχίσετε. Έρχεται ένας μήνας όλο δώρα και αναπάντεχες χριστουγεννιάτικες εκπλήξεις. Αφήστε ένα μπισκοτάκι για τον Αϊ Βασίλη.

Χρόνια πολλά και καλά. Το μεγαλύτερο δώρο για σας θα είναι η εξέλιξη και η αναβάθμιση των αισθήσεων σας. Προσοχή στην απότομη αλλαγή θερμοκρασίας της διάθεσης σου.

ΤΑYΡOΣ 21.4-20.5 Αφού δεν τα κάνατε όλα ρημαδιό και συγκρατηθήκατε, συνεχίστε να είστε εγκρατείς και δουλευταράδες γιατί θα ανταμειφτείτε με πάρα πολλά μελομακάρονα. Ακόμη και το μικρό ξωτικό που βοηθάει τον Αϊ Βασίλη θα βοηθήσει και εσάς φτιάχνοντας δώρα αγάπης.

ΑΙΓOΚΕΡΩΣ 22.12-19.1 Στόλισε, ξεστόμισε και κάνε το δικό σου. Μερικές φορές θα νιώσεις ότι χάνεσαι σε αυτά που σου λένε. Διότι καταφέρνεις πολλά με τις γνώσεις σου. Πρέπει να αφεθείς στα χέρια ενός νέου έρωτα.

ΥΔΡΟΧΟΟΣ 20.1-19.2 Αρένα μάχης και χωρίς αλεξίσφαιρο. Χωρίς σκέψη θα δεχτείς τη σφαίρα γιατί πλέον δε νιώθεις τον πόνο της ματωμένης καρδιάς. Πρέπει να αγαπήσεις τον εαυτό σου. Και αν χαθείς ακόμα καλύτερα.

ΔIΔΥΜΟΙ 21.5-21.6 Μπουκώσαμε από λόγια αλλά πράξεις δεν είδατε. Και τι γίνεται τώρα; Αρκετή δουλειά σε περιμένει, το όπλο σου είναι το θάρρος και ένα πολύ ακριβό δώρο θα είναι εκεί για σένα.

ΚΑΡΚIΝΟΣ 22.6-22.7 Τρίγωνα κάλαντα, τρίγωνα πανοράματος και το τρίγωνο των Βερμούδων. Έχετε μπλέξει σε πολλά τρίγωνα. Καιρός να βγείτε από αυτό το αδιέξοδο και να δείτε πόσο όμορφη θα είστε στις γιορτές κάνοντας μια μικρή συμφωνία τον εαυτό σας

ΚΑΡΚIΝΟΣ 22.6-22.7

ΙΧΘΥΣ 20.2-20.3 Όλα καλά, όλα ανθηρά στα κοφτερά σου δόντια. Θα φας καλά αν κολυμπήσεις στη γνώση της γιορτινής ατμόσφαιρας. Είσαι ο οικοδεσπότης των Χριστουγέννων.

Espresso World Ο χώρος του υπέροχος και σύγχρονος, με πολλές ποικιλίες καφέ να επιλέξεις ανάλογα με το πώς σου αρέσει ο καφές σου. Θέλεις ένα δυνατό χαρμάνι, ένα αρωματικό ή ένα ήπιο; Τα παιδιά είναι πρόθυμα να δημιουργήσουν το ρόφημα που θέλεις να γευτείς. Ωστόσο, μπορείς να διαλέξεις σοκολάτες, σνακ, κρουασάν, κεκάκια, μπάρες και μπισκότα. Μπορείς αν θέλεις να απολαύσεις τον καφέ σου στο χώρο τους!

Ομορφύνατε πολύ. Αλλά πια δε ρίχνετε μπόι, το μόνο που θα ρίξετε είναι πολύ δουλεία που θα ανταμειφτεί με εκπλήξεις από φίλους που σας σκέφτονται. Η καρδιά σας όμως ανήκει μόνο στην εντονότερη λάμψη

ΠΑΡΘEΝΟΣ 24.8-22.9 Βάλτε ζώνη ασφαλείας γιατί πατήσατε πολύ γκάζι και φοβάμαι την πρόσκρουση. Επικοινωνείτε έντονα. Επικοινωνείτε με πάθος και αυτό σας κάνει ακαταμάχητους. Προσοχή στα ταξίδια που ετοιμάζετε και στους δρόμους που ακολουθούν.

ΖΥΓOΣ 23.9-22.11 Τα πιόνια στην σκακιέρα έχουν μπει και έχετε διαλέξει και πλευρά. Είναι καιρός να γίνετε διπλωμάτες κι μέσα σε αυτόν τον πόλεμο να φέρετε μια μικρή ειρήνη που θα σας ξεκουράσει και θα σας δυναμώσει για λίγο. Η ομορφιά πλέον δεν είναι το όπλο αλλά το σκληρό κόκαλο σας.

ΣΚΟΡΠΙΟΣ 23.10-22.11 Το πιο γλυκό τραγούδι κι αν σου πω, πάλι θα κλαίω. Γιατί μαθαίνω όλη την αλήθεια από τα κοράκια που ταΐζεις. Έρχεται ένας μήνας όπου η δουλειά και οι προσωπικές σχέσεις θα κοντρολάρονται από τα συναισθήματα της μυστικότητας.

Παύλου Μελά 7 | Σμύρνης και Φιλίππου 36 | Μοναστηρίου 32 | Νέο Κων/νου Καραμανλή 4 Κοζάνη Delivery 08:00- 20:00 Τ: 24610 28880 - Κ.: 6987506288 Espresso World |

@espresso_world_kozani

Τι είναι η Αισθητική-Κοσμητολογία και ποιος ο ρόλος της; Η ολιστική προσέγγιση της Ομορφιάς δεν είναι μία τάση η οποία θα κορυφωθεί και στη συνέχεια θα ξεχαστεί. Είναι ένας τρόπος ζωής, τον οποίο υιοθετούν καθημερινά εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο. Η Ράνια Σπυρίδου και το Ινστιτούτο Spirit μας ξεναγούν στον κόσμο της Αισθητικής-Κοσμητολογίας.

Γιατί Κοσμητολόγος; Το 1985 το επάγγελμα του Αισθητικού αναγνωρίστηκε ως επάγγελμα Υγείας, ώστε να ανταποκρίνεται στις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις του κλάδου, το όνομα του Αισθητικού άλλαξε σε Αισθητικός Κοσμητολόγος. Η επιστήμη της Κοσμητολογίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την Αισθητική. Η Κοσμητολογία αποτελεί κλάδο της Χημείας και αφορά στην έρευνα, ανάπτυξη και παραγωγή καλλυντικών προϊόντων, στη μελέτη των βιοδραστικών ουσιών που περιέχονται στα καλλυντικά, καθώς και την επίδραση αυτών στο δέρμα. Η Αισθητική ασχολείται με την πρόληψη και την αποκατάσταση δερματικών προβλημάτων, όπως η ακμή, η γήρανση και φωτογήρανση (και τα αποτελέσματα αυτών), η ανεπιθύμητη τριχοφυΐα, η παχυσαρκία και η κυτταρίτιδα, με χρήση ενδεδειγμένων σύγχρονων επιστημονικών μεθόδων και εξελιγμένων τεχνολογικών μέσων. Ο Αισθητικός Κοσμητολόγος είναι άρτια εκπαιδευμένος και απόλυτα εξειδικευμένος να εφαρμόσει όλες τις Αισθητικές πράξεις! Η εκπαίδευση του Αισθητικού Κοσμητολόγου Οι απόφοιτοι Αισθητικής Κοσμητολογίας είναι οι μόνοι στην Ελληνική Επικράτεια που έχουν το δικαίωμα να ιδρύσουν και να λειτουργήσουν Νόμιμο Κέντρο Αισθητικής (Εργαστήριο Αισθητικής), για το οποίο επιβλέπονται και αδειοδοτούνται από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της εκάστοτε Περιφέρειας. Οι Αισθητικοί Κοσμητολόγοι παρακολουθούν συνεχώς τις εξελίξεις στον κλάδο της Ομορφιάς και της Υγείας, συμμετέχοντας σε σεμινάρια και εκπαιδεύσεις πάνω στο γνωστικό τους αντικείμενο, αλλά και σε νέες μεθόδους που αναπτύσσονται ως αποτέλεσμα της τεχνολογικής προόδου.

Η ολιστική προσέγγιση της Ομορφιάς είναι προτεραιότητα για τον Αισθητικό Κοσμητολόγο Στις μέρες μας η έννοια της Ομορφιάς και της Υγείας τείνουν να ταυτίζονται. Μία υγιής επιδερμίδα που ακτινοβολεί την υγεία του οργανισμού είναι ο Νο 1 στόχος όλων των ανθρώπων, σε συνδυασμό φυσικά με την ψυχική ευεξία. Ο Αισθητικός Κοσμητολόγος μπορεί να διαγνώσει τις ανάγκες της επιδερμίδας και να δημιουργήσει πρωτόκολλα περιποίησης τα οποία θα είναι ρεαλιστικά και εφαρμόσιμα. Δε θα προσπαθήσει να «φορτώσει» με προϊόντα τον πελάτη του. Θα αφουγκραστεί τις ανάγκες του, θα διερευνήσει τις καθημερινές του συνήθειες και τον διαθέσιμο χρόνο του, θα αξιολογήσει τους ενδεχόμενους κινδύνους με βάση τις παθήσεις του πελάτη και θα προτείνει λύσεις που περιλαμβάνουν συνδυασμό θεραπειών και προϊόντων, όπου και όπως χρειάζεται, με στόχο την πρόληψη και την αντιμετώπιση. Για την ομορφιά και την υγεία του δέρματός μας λοιπόν απευθυνόμαστε σε νόμιμα Κέντρα Αισθητικής και αναζητούμε πάντα Αισθητικό Κοσμητολόγο!

Ινστιτούτου Αισθητικής Spirit Η Ράνια Σπυρίδου ιδιοκτήτρια και ψυχή του Ινστιτούτου Αισθητικής “SPIRIT“,, στην Κοζάνη είναι απόφοιτος Αισθητικής-Κοσμητολογίας ενώ μέτρα πάνω από δέκα χρόνια εμπειρίας στον χώρο της Αισθητικής! Το Ινστιτούτο Αισθητικής “SPIRIT“ δημιουργήθηκε με βάση τη σύγχρονη τάση παγκοσμίως, που θέλει την Επιστημονική Αισθητική να συνδυάζεται με την Κοσμητολογία. Η Ράνια επενδύει στην προσωπική επαφή και την εξατομικευμένη αντιμετώπιση οποιουδήποτε θέματος, καλύπτοντας ακόμη και τις πιο εξειδικευμένες μας ανάγκες με υπηρεσίες υψηλού επιπέδου με νέου τύπου μηχανήματα και πιστοποιημένες καλλυντικές αγωγές! Στο Ινστιτούτο Αισθητικής “SPIRIT“, μπορείτε να εμπιστευθείτε την ομορφιά σας! H ομορφιά, η υγεία και η καλαισθησία είναι τα χαρακτηριστικά που αντανακλούν στο πρόσωπό μας και στη συνολική μας εικόνα. Η ανάγκη για αισθητική περιποίηση, είναι πλέον απαραίτητη, όχι μόνο στις γυναίκες, αλλά και στους άνδρες, αφού αποτελεί τον αντίποδα στους ρυθμούς της καθημερινότητας μας.

Οι υπηρεσίες που προσφέρονται στο “SPIRIT“, είναι οι εξής: • Αποτρίχωση με Laser • Αποτρίχωση Ηλεκτρική (ή ριζική) • Αποτρίχωση με Κερί, • Βαθύ Καθαρισμό Προσώπου • Ακμή • Πανάδες και κηλίδες • Αντιγήρανση • Ενυδάτωση Δέρματος • Ανάπλαση και θρέψη Δέρματος • Peeling (χημικό, φυτικό) • Μεσοθεραπεία • Hyalouron Pen • Υπερήχους • Ραδιοσυχνότητες • Φωτοανάπλαση • Οξυγονοθεραπεία • Φωτοδυναμικές θεραπείες

• Αδυνάτισμα (Hifu, Cavitation, Ενδοδερμία, Μεσοθεραπεία, Θερμοθεραπείες, καθώς και προϊόντικές θεραπείες και μάλαξη) • Σύσφιξη (με τεχνολογίες Hifu, Ραδιοσυχνότητες, Ενδοδερμία, Μεσοθεραπεία, Vacuum-RF, Μυϊκό Ηλεκτρικό Ερεθισμό, καθώς και προϊόντικές θεραπείες) • Κυτταρίτιδα (με τεχνολογίες Ενδοδερμίας, Μεσοθεραπείας, Vacuum) • Σμίλευση Σώματος • Ηρεμιστική Μάλαξη • Μακιγιάζ • Μόνιμο Μακιγιάζ • Microblading • Solarium • Περιποίηση άκρων (απλό, ημιμόνιμο, gel)

Στο Ινστιτούτο Αισθητικής “SPIRIT“, μπορείτε να εμπιστευθείτε την ομορφιά σας!

Σμύρνης 30 & Νικομηδείας, 1ος Όροφος, Κοζάνη Τ. 24610 37036 | Ε.rania.spy@gmail.com ΦΒ @ SpiritSpiridouRaniasInstitute | ΙΝ @ spi.r.it_

Χιονοδρομικό κέντρο Βιτσίου T. 6944 298 482 Πρόεδρος ΣΧΟ Καστοριάς kastoria.ski@gmail.com sxokast.blogspot.gr

Eθνικό Xιονοδρομικό Κέντρο Βασιλίτσας T. 24620 84850 exkb@vasilitsa.com vasilitsa.com

Χιονοδρομικό Κέντρο Βίγλας - Πισοδερίου T. 23850 45800 - 1 info@vigla-ski.com vigla-ski.com Εταιρία Tουρισμού Δυτικής Μακέδονίας visitwestmacedonia.gr visitwesternmacedonia Visit Western Macedonia - Greece visitwestmacedonia@gmail.com