FREE PRESS ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
ΚΟΖΑΝΗ_ ΠΤΟΛΕΜΑÏΔΑ_ ΓΡΕΒΕΝΑ_ ΚΑΣΤΟΡΙΑ_ ΦΛΩΡΙΝΑ
TOGETHER 57
τερνισμός ενός παρελθοντικού και πολιτισμικού προϊόντος! σες περιπτώσεις σήμερα τα προϊόντα ταυτίζονται ο ανήκουν; Σε ελάχιστες. ύγχρονη οπτικοποίηση της είναι ένας φόρος τιμής λαικό σχέδιο που αρχίζει να ξεθωριάζει από την μνήμη μας, νει στο σήμερα την ανάγκη εικονοποίησης και οπτικής
TOGETHER EDITORIAL 57
ην χρονιά,FREE και αυτή θα είναι η δική μας ευχή για|όλους σας. PRESS ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΕΥΧΟΣ 57 αι αφήστε το παρελθόν να εισβάλλει στο παρόν το μέλλον. Tιμή φύλλου 0,02
Εταιρεία: Έντυπος Εκδοτική ΜΙΚΕ ισμό, οι μάγοι κουβαλούν τα δώρα τους, τα δώρα αυτά είναι Ιδρυτής: Θωμάς Δημητριάδης α δεν χάνει την ιδιότητα του όσα χρόνια και αν περάσουν! Εκδότρια: Kέλλυ Γρηγοριάδου Υπεύθυνος marketing: Γιώργος Σιαμπανόπουλος Υπεύθυνος διανομής: Πέτρος Καραϊσκος ανάγνωση! DTP: Κορίνα Πριμηκυρίου Εκτύπωση: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Κέλλυ Γρηγοριάδου Διεύθυνση: Αρχελάου 25, Κοζάνη 50132 Τ. 2461025600 Ηλεκτρονική επικοινωνία: info@togethermag.gr Website: togethermag.gr
υλος
p
Φλώρινας λερί
Tα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν υποχρεωτικά τη γνώμη του περιοδικού. ΔεσκάτηΑπαγορεύεται η αναδημοσίευση ή η Κοτίτσας άδεια του εκδότη. αναπαραγωγή Βιβλιοπωλείο ύλης χωρίς προηγούμενη
Σε αυτό
Σέρβια Κέντρο Τύπου Σαββίδης Home Café Bar Πολιτιστικό Κέντρο Κοινωφελούς Επιχείρησης το τεύχος συνεργάστηκαν:
Βελβεντό Στέλιος Φούντογλου Αίνιγμα- All day Café ινας «Βασιλικής Mετόχι Κώστας Διδίλης
άκη (έναντι
νταλίδης
ρίνα
υ έσων τικής
Ευθύμιος Μπατιάνης Θεσσαλονίκη
Μέγαρο Μουσικής
Λίλα ΚύρουΟberon, Λεωφόρος Νίκης 2 Μr Johnny, Δοϊράνης 38 Μαρίνα Καπελάκη Στόρι, Ολύμπου 87
Αθανάσιος Γκάντος Αθήνα
Κατερίνα Παπαστεργίου Εθνική βιβλιοθήκη- Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος Ελένη Γκορα
Αερόστατο, Πτολεμαίων 4 (Πλατεία
Προσκόπων) Κορίνα Χατζηπαναγιωτίδου
Βρυσάκι Χώρος Τέχνης και Δράσης,
Στεφανία Ζούρκα Βρυσακίου 17, Μοναστηράκι Σεβαστή Κωνσταντίνου Κώστας Μεταξάς Ιωάννα Νινιώτα-Πουλιοπούλου Κώστας Μπουζούκης
Σχεδιασμός εξωφύλλου : SotiriSioutzioukis Αν θέλετε να λαμβάνετε το TOGETHER στο χώρο σας, το γράφειο ή όπου αλλού επιθυμείτε, μπορείτε να μας ενημερώσετε δίνοντας τα στοιχεία σας (ονομ/μο, διεύθυνση, τηλέφωνο) με τρεις τρόπους: • info@togethermag.gr • 24610 25600 • Με επιστολή στην ταχυδρομική διεύθυνση Περιοδικό TOGETHER Αρχελάου 25, Κοζάνη 50132 ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΕΙΤΕ ΕΔΩ
ads@togethermag.gr | Τ 24610 25600
Εξώφυλλο: Ζαφειρούλα Σιμοπούλου - Zafouko Yamamoto /zafouko_yamamoto_illustrations/ /zafouko www.zafouko-yamamoto.squarespace.com
Ο καλεσμένος που απουσιάζει «Η ανθρωπότητα εξελίχθηκε, αν εξελίχθηκε όχι γιατί υπήρξε υπεύθυνη, σοβαρή και προσεκτική αλλά γιατί υπήρξε κεφάτη, επαναστατική και ίσως ανώριμη.» Σήμερα κάθεται με τις πιτζάμες της, έχει φτιάξει το τσάι της και με συντροφιά τον γάτο της βλέπει από το παράθυρο έναν κόσμο βομβαρδισμένο. Αν και προέβλεψε σαν Κασσάνδρα, με το χάρισμα της μαντικής τέχνης, τις μαύρες μέρες που τελικά ήρθαν, κανείς δεν φάνηκε να πιστεύει τις προφητείες της γιατί οι μέρες ήταν ήδη πολύ σκοτεινές. Ανθρω...ποια; αναρωτιέται μέσα σε θλιβερά και μολυσματικά κεφάλαια κρίσης και ψάχνει για την ειρήνη. Στην πραγματικότητα, απέχουμε ακόμη πολύ από το να σκεφτούμε την αληθινή έννοια της ειρήνης, πόσο μάλλον να την εφαρμόσουμε στην πράξη. Ακόμα κι αν περιοριστούμε στην τελευταία δεκαετία, δεν θα μπορούσαμε να βρούμε ειρήνη πουθενά. Πόλεμος οικονομικός, πόλεμος κατά της φτώχειας, του ρατσισμού, της κοινωνικής καταπίεσης, της καταστολής, της νοημοσύνης, της λογικής, της ψυχολογίας, των ιδεών, των τιμών, του πετρελαίου, του βιοτικού επιπέδου, του μολυσματικού ιού. Πώς να βρεθεί η ειρήνη, όταν έχει επικρατήσει ένα καθεστώς πολέμου, μεταξύ αυτών που κυριαρχούν και εκείνων που κυριαρχούνται; Ένας πόλεμος διεξάγεται για να επιφέρει ειρήνη. Η ειρήνη παραβιάζεται για να διεξαχθεί πόλεμος ώστε να μπορέσει να επιστρέψει η ειρήνη. Παράλογο; Κέλλυ Γρηγοριάδου
Που θα βρείτε το Together Κοζάνη Αεροδρόμιο Katerina Βakery DEUX KK Εl barrio Βατρακούκος Good Fellaz Le roi Ρεβύθι Μikel Company Crossroads Five coffee Basinas Κιμωλία Todays Εspresso World Royal bean Tρυποκάρυδος Αμορίνο Mπλε Ελάφι 4 coffee Hλεκτρονικοτσιγαράδικο Γαλατάς Μουσείο Τεχνών Κοζάνης Κτελ Κοζάνης Δημαρχείο Ψιλικά Θωμάς Λαζαριώτης (Μοναστηρίου) Περίπτερο Ψιρικοκό Κέντρο Τύπου Αριστοτέλους 12 & Γκέρτσου Κέντρο Τύπου 11ης Οκτωβρίου Funky monkey 785 Tattoo studio Sette Πεσκέσι Camelot Ζανδές Παραδοσιακές Τουλούμπες Βελβεντού Gallery Xρυσός Σκούφος Gallery Resto bar Moca café
Ιδέες Καφέ Μανδρακούκος Baccara Hλεκτρονικοτσιγαράδικο Coffee Island
Σέρβια Κέντρο Τύπου Σαββίδης Home Café Bar Πολιτιστικό Κέντρο Κοινωφελούς Επιχείρησης
Γρεβενά Δημαρχείο Zoomserie Εστιατόριο Αυλαίς Hδίγευστον Station streetwear
Βελβεντό Αίνιγμα- All day Café Mετόχι
Πτολεμαΐδα Λεχόβου 8, Εργαστήρι «Ζωγραφίζω» Πρακτορείο εφημερίδων ,Β. Κων/νου
Άργος Ορεστικό Βιβλιοχαρτοπωλείο Σανταλίδης Αεροδρόμιο
Καστοριά Βιβλιοπωλείο ΑΛΠΑ Βιβλιοθήκη ΤEI Nautical Hall The passenger Aρχοντικό Ωρολογόπουλος Maestro in Caffe Ιδαίες Art Café & Shop Φλώρινα Florina Travel Σχολή Καλών τεχνών Φλώρινας The Factory καφέ γκαλερί Σύγχρονο περίπτερο Δ.Κ. Βιβλιοθήκη Φλώρινας «Βασιλικής Πιτόσκα» Europe Direct Περίπτερο Λίγο απ΄ όλα Αμύνταιο Κέντρο Τύπου Σφακιανάκη Σιάτιστα Περίπτερο Κλεισιάρης (έναντι Δημαρχείου) Δημαρχείο Ξενοδοχείο Αρχοντικό Παπαθωμάς ΗΛΜΑΚ
Θεσσαλονίκη Μέγαρο Μουσικής Οberon, Λεωφόρος Νίκης 2 Στόρι, Ολύμπου 87 The Caravan Ρέμπελου 1 ΥΨΙΛΟΝ, Εδέσσης 5 Η ντάνγκαρα, Αρμενοπούλου 26 Fata Morgana, Φιλίππου 1 Κινηματογράφος Βακούρα, Μιχαήλ Ιωάννου 8 ΣΤΕΡΕΟ , Δημάρχου Βαμβακά 3-5 ΥΨΙΛΟΝ, Εδέσσης 5 Μουσείο Φωτογραφίας Πικάπ, Ολύμπου 47 Kitchen Bar, Αποθήκη Β2 Α’ Προβλήτα Λιμένα Ζανδές Παραδοσιακές Τουλούμπες Βελβεντού, Εγνατίας 108 και Πρασακάκη γωνία Οδοντιατρείο Μανωλάκη, Τσιμισκή 95 Lola Nikolaou Art Gallery, Τσιμισκή 52 Αθήνα Εθνική βιβλιοθήκη- Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος Αερόστατο, Πτολεμαίων 4 (Πλατεία Προσκόπων) Βρυσάκι Χώρος Τέχνης και Δράσης, Βρυσακίου 17, Μοναστηράκι
4 ΤΟGETHER
ΜΙΑ ΖΩΗ ΣΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
ΠΡΟΥΣΤ Vs Μ O N S I E U R Μ I N I M A L Ποια είναι η εικόνα που έχετε για την απόλυτη ευτυχία; Η απόλυτη ψευδαίσθηση Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας; Ότι θα πεθάνω χωρίς να προλάβω να κάνω όσα θέλω. Ποιο εν ζωή πρόσωπο εκτιμάτε περισσότερο; Τους γονείς μου Σε ποιο πράγμα προδώσατε τον εαυτό σας και μετανιώνετε περισσότερο γι’ αυτό; Ίσως στο ότι δεν έφυγα σε μικρότερη ηλικία για το εξωτερικό με σκοπό να ακολουθήσω τις καλλιτεχνικές μου φιλοδοξίες Για ποια προδοσία του εαυτού τους οικτίρετε τους άλλους; Για καμία Ποιο εν ζωή πρόσωπο σιχαίνεστε περισσότερο; Την πολιτική και την θρησκευτική εξουσία Ποιο είναι το αγαπημένο σας απόφθεγμα; Μονάχος σου χόρευε κι όσο θέλεις πήδα Τι νοσταλγείτε περισσότερο; Την ανεμελιά των προηγουμένων ετών
Ποια είναι η αγαπημένη σας απασχόληση; Η μουσική Σε ποιες περιπτώσεις λέτε ψέματα; Οπού δεν μπορώ να πω όλη την αλήθεια Ποιες λέξεις ή φράσεις χρησιμοποιείτε υπερβολικά; Δεν θυμάμαι Πότε και πού υπήρξα τε ευτυχισμένος; Πριν λίγες μέρες σε μια συνεύρεσή με φίλους σε ένα ταβερνάκι πάνω στην παραλία κάτω από τον ζεστό ήλιο Ποιο ταλέντο θα θέλατε να είχατε; Της μελέτης Ποιος είναι ο αγαπημένος σας φανταστικός ήρωας; Ο Νιλς Χολγκενσον Ποιοι είναι οι πραγματικοί ήρωες σας; Όλοι όσοι παλεύουν για τα όνειρα τους με τίμιο και αξιοπρεπή τρόπο Ποια είναι τα αγαπημένα σας ονόματα; Δεν έχω αγαπημένο όνομα
Ποιο είναι το πιο εξωφρενικό πράγμα που έχετε κάνει; Δεν μπορώ να σας πω
Τι απεχθάνεστε περισσότερο; Την βλακεία και την ημιμάθεια
Ποιο είναι το αγαπημένο σας ταξίδι; Ένα ταξίδι για τον γύρω του κόσμου
Ποια είναι η παρούσα διανοητική σας κατάσταση; Ικανοποιητική θα ‘θελα να πιστεύω.
Ποια θεωρείτε την πιο υπερεκτιμημένη αρετή; Καμία
Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον εαυτό σας, τι θα ήταν αυτό; Ο συγκεντρωτισμός μου
Ποιο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό σας; Ο αυθορμητισμός
Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στην οικογένεια σας, τι θα ήταν αυτό; Τίποτα
Ποιο χαρακτηριστικό προτιμάτε περισσότερο σε κάποιον; Την ειλικρίνεια
Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερή σας επιτυχία; Το ότι καταφέρνω να βιοπορίζομαι από αυτό που αγαπώ να κάνω
Τι θεωρείτε πιο σημαντικό στους φίλους σας; Την ειλικρινή επικοινωνία Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που σας έχουν δώσει; Μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θέλεις να κάνουν σε εσένα Πότε κλάψατε για τελευταία φορά; Δεν θυμάμαι Ποιος είναι ο μεγαλύτερος μύθος για τη διασημότητα; Ότι άνθρωποι που τυγχάνει να την έχουν είναι αξιόλογοι Διαλέξτε πέντε λέξεις που περιγράφουν τον εαυτό σας; Ονειροπόλος, δικαίως, εργατικός, υπομονετικός, αυθόρμητος Ποιοι είναι οι δύο καλύτεροί σας φίλοι; Η σύντροφος μου κι ο εαυτός μου Ποια μουσική θα θέλατε να παίξουν στην κηδεία σας; Την δική μου Τι θεωρείτε ως έσχατο βαθμό δυστυχίας; Την ανέχεια και την μιζέρια Πού θα θέλατε να ζείτε; Σε όλο τον κόσμο ή σε έναν άλλον κόσμο
Αν μπορούσατε να διαλέξετε πώς να επιστρέψετε στη ζωή, τι θα θέλετε να είστε; Ο ίδιος
Info
Οι Do Not Trust Robots είναι το νέο μουσικό project του Μonsieur Μinimal μαζί με τον Ηiras και προσεγγίζει την vintage electronica μέσα από νεοψυχεδελικούς ήχους των 70’s, αναλογικά synthesizers, κολληματικά κιθαριστικά riffs και μελωδικά pop φωνητικά. Η Άγρια ορχιδέα είναι το τρίτο στην σειρά single των Do Not Trust Robots, μετά την Σταγόνα και την Σιωπή. Πρόκειται για ένα σαγηνευτικά, αισθησιακό τραγούδι μέσα από την μοναδική αισθητική των Do Not Trust Robots και είναι διαθέσιμo για downloading και streaming από την Mo.Mi. Records
facebook.com/monsieurminimal instagram.com/monsieurminimal music.apple.com/gr/artist/monsieur-minimal monsieurminimal.bandcamp.com
Πιστεύουν στον σχεδιασμό που ξεπερνά τις υπάρχουσες προσδοκίες αμφισβητώντας κλισέ και στερεότυπα στην οπτική κουλτούρα. Προσφέρουν πρωτοποριακές λύσεις στον τομέα σχεδιασμού, της διαφήμισης και των τυπογραφικών υπηρεσιών. Η εμπειρία και η άρτια εκπαίδευση του γραφιστικού τμήματoς δημιουργεί μια ολοκληρωμένη εταιρική ταυτότητα, προσαρμοσμένη απόλυτα στις ανάγκες, για την καλύτερη δυνατή αντιπροσώπευση στο κοινό που απευθύνονται. Παράλληλα, παρέχουν πολύ οικονομικές τιμές σε εκτυπώσεις κάθε είδους και αντικειμένου. Με στόχο πάντα τις προσδοκίες και τις φιλοδοξίες του πελάτη, δημιουργούν προϊόντα που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις τους. Σε μία αγορά η οποία συνεχώς αλλάζει και αναπτύσσεται, η ανάγκη για υπηρεσίες οι οποίες θα μεταδίδουν τα κατάλληλα μηνύματα κρίνεται απαραίτητη.
Η Motivo - Design & Typography Studio είναι μια εταιρεία σχεδιασμού με μια αδιάκοπη αναζήτηση ποιότητας, όπου η διαδικασία, η σκέψη και η στρατηγική προηγούνται οποιασδήποτε αισθητικής επιλογής ή άνθησης. Μακεδονομάχων 21, Μεθώνης 45, Κοζάνη T. 2461 302398 Motivogr motivo_design_studio
motivo.gr
6 ΤΟGETHER
ΤΟGETHER 7
ΝΕΕΣ ΠΑΡΑΛΑΒΕΣ ΣΕ ΓΥΑΛΙΑ ΗΛΙΟΥ
ΤΟGETHERGRAM 23 Περάσαμε μια εβδομάδα με τον Φάνη Τοψαχαλίδη
Πέμπτη. Πέφτει το σκοτάδι.
Δευτέρα. Σπίτι-δουλειά και µια ζωή ψηφιακά!
Παρασκευή. H διαδροµή για την δουλειά κρύβει πολλές εκπλήξεις. Στα κράσπεδα αυτά… όλες (οι παιδικές) µας συζητήσεις.
Τρίτη, Όλα στον πάγο, όλα στο φως;
Σάββατο. Συνάντηση πολλών γενεών.
Τετάρτη.(α’ µέρος) Των παιδιών µου η παρέα, δυο φορές δική µου!
Κυριακή. Μια βόλτα µαζί… αναπνοή!
Info
Τετάρτη. (β µέρος) Daddy finger, daddy finger, where are you? Here I am, here I am. How do you do?
«Ο Φάνης Τοψαχαλίδης ζει και εργάζεται στην Πτολεμαΐδα. Έχει κάνει σπουδές στην σκηνοθεσία και το ψηφιακό μοντάζ. Τα περασμένα χρόνια έχει εμπλακεί με τα πολιτιστικά της περιοχής μέσα από την διοργάνωση κινηματογραφικών σεμιναρίων, διεθνών φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους κ.α. Έχει δημιουργήσει αρκετές ταινίες μικρού μήκους με ανεξάρτητη παραγωγή που έχουν ταξιδέψει σε αρκετά φεστιβάλ. Στο ενεργητικό του υπάρχουν μουσικά βίντεο κλιπ, διαφημιστικά, θεατρικά τρέιλερ, βιντεοκάλυψη εκδηλώσεων και γενικότερα ότι έχει να κάνει με τον οπτικοακουστικό κλάδο. Περισσότερα στο topsproductions.video»
ΠΤΟΛΕΜΑΙΔΑ - ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ 1 ΚΟΖΑΝΗ - Ι. ΤΡΑΝΤΑ 16 ΓΡΕΒΕΝΑ - Π. ΜΕΛΑ
2463 025555 2461 040462 2462 084444
WWW.KATANAS.GR
8 ΤΟGETHER
Τσαλαβουτήματα H Λόλα Νικολάου εκπαιδεύει κόσμο, δημιουργεί κοινό και τσαλαβουτά σε εικαστικά βάθη! Αν συναντούσες το Θανάση Λάλα θα σε ρωτούσε: Πιστεύεις ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ επιφάνειας και βάθους; Eίμαστε σε θέση να γεφυρώσουμε τη διαφορά αυτή; Πώς εξηγείς τη δύναμη αυτή της επιφάνειας να κλέβει τη ματιά μας από το βάθος; ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΚΕΛΛΥ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ
ΤΟGETHER 9
_ Ποιο είναι το βάθος ή αλλιώς η ανεξερεύνητη θάλασσα που κωπηλατείς; Η αλήθειαείναι ότιδεντογνωρίζω.Και αυτήείναιημαγεία.Νατραβάςκουπίκάθεμέρα... απολαμβάνω απλάτοταξίδι,τοσκοτάδιπου έχειτοβάθος,δεντοφοβάμαι, έχωμάθειναβλέπωκαιστοσκοτάδι. _ Το εμπόριο τέχνης είναι μια πισίνα, μια τεχνική λίμνη; Έχει βάθος; Τοεμπόριοτέχνηςείναιθάλασσα...Κάποιοιτοκάνουνγιατίτους αρέσουνοικαταδύσεις, άλλοιγιατίθέλουν απλάνακολυμπήσουνκαι άλλοιγιατίτουςφτάνει απλάναεπιπλέουνγιαταμάτιατουκόσμου... _ Ποια είναι τα μέσα που χρησιμοποίησες ώστε επιφάνεια και βάθος να αξίζουν τον κόπο της βουτιάς. Κάνεις βουτιές; Κάνεις βουτιές με άλλους; Ανκαιπροσωπικάείμαιμοναχικός άνθρωπος, έχωβουτήξεισταβαθιά απότην αρχήτηςπορείαςμου,πάντοτε απολαμβάνωνακολυμπάωκαινακάνωβουτιέςμε άλλους,κυρίωςκαλλιτέχνες,εκείνοιξέρουν απόβουτιές.. _ Σε ποίες εμπειρίες κολυμπάς-άτε; Σε εκείνες που θα με κάνουν αρχικά καλύτερο και πιο ολοκληρωμένο άνθρωπο και έπειτα επαγγελματία. _ Υπάρχουν θεματολογικά βάθη και ρηχότητες όπου προτιμούν οι σύγχρονοι εικαστικοί να τσαλαβουτούν; Αυτό εξαρτάται από την κρίση του καθένα. Από την δική μου ας πούμε σκοπιά, παρατηρώ ότι ο καθένας είναι διαφορετικός, μοναδικός, πρεσβεύει κάτι άλλο. Είναι ένα μοναχικό θα έλεγα μονοπάτι...Κάποιοι μένουν πιστοί στα πιστεύω τους και άλλοι πέφτουν σε παγίδες. _ Οι καλλιτέχνες δουλεύουν για να εκφράσουν αυτά που ήδη γνωρίζουν για τον εαυτό τους και τον κόσμο ή δουλεύουν για να εξερευνήσουν αυτά που δεν ξέρουν; Εσύ που στέκεσαι;Kινείσαι ελεύθερα μέσα και έξω από φαινομενικά διχοτομικούς κόσμους; Ο κάθε άνθρωπος βλέπει διαφορετικά την ζωή.Οι καλλιτέχνες έχουν την δυνατότητα να το αποτυπώσουν κιόλας. Και αυτό είναι μαγικό...άλλοι γυρεύουν απαντήσεις, άλλοι θέτουν ερωτήματα, άλλοι τα κάνουν όλα και άλλοι δεν κάνουν τίποτα. Προσωπικά, είμαι άνθρωπος που κινούμαι με βάση το ένστικτο μου. Έχω έντονη διαίσθηση και σπανίως πέφτω έξω. Αυτό με έχει δικαιώσει και είμαι ακόμα εδώ, έπειτα από τριάντα χρόνια πορείας στον χώρο.
_ Υπάρχει δυναμισμός, ποικολομορφία και αφθονία στην καλλιτεχνική σκηνή της Ελλάδας; Φυσικά και υπάρχει. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Επίσης οι νέοι σήμερα, έχουν περισσότερα εργαλεία σε σχέση με παλαιότερα. Είναιπερισσότερο καλλιεργημένοι, αν το επιλέξουν. Πολλά ταλέντα και μεγάλος ανταγωνισμός. Πιστεύω ότι είναι και λίγο αποτέλεσμα των δύσκολων συνθηκών της τελευταίας δεκαετίας. Υπάρχει μια καλλιτεχνική έξαρση! _ Πέρα από την καθημερινή απόκτηση προοπτικής, τι θα έλεγες πως είναι ταραχώδες στο εμπόριο τέχνης; Ίσως το γεγονός ότι υπάρχει μεγάλη προσφορά αλλά μικρή ζήτηση. Κυρίως λόγω των δύσκολων συνθηκών που βιώνουμε όλοι τα τελευταία χρόνια.Επίσης, το γεγονός ότι υπάρχουν και άνθρωποι που επωφελούνται με ύπουλους τρόπους και εκμεταλλεύονται κυρίως νέους καλλιτέχνες. Κυκλοφορούν στην αγορά και πολλά πλαστά έργα από μεγάλα ονόματα, ένα χάος... _ Έχει αναδυθεί μια νέα γενιά συλλεκτών, οι λεγόμενοι millennials; Τι φέρνει και τι ψάχνει η νέα γενιά; Η νέα αυτή γενιά πιστεύω ότι είναι εν μέρει το μέλλον. Πρόκειται για νέους ανθρώπους που δεν έχουν απαραίτητα την
Μουράτη 4Α, Κοζάνη
μεγάλη οικονομική δυνατότητα να αποκτήσουν κάποιο έργο. Όμως παρακολουθούν τι γίνεται στην εικαστική σκηνή και τις εξελίξεις. Επενδύουν συνήθως σε έργα πιο οικονομικά και μικρότερης κλίμακας.Επίσης, μπορεί να επιλέξουν να στερηθούν κάτι για να αποκτήσουν κάποιο έργο και αυτό είναι πραγματική αγάπη για την τέχνη. Η γενιά αυτή ψάχνει
αυτό που γίνεται σήμερα. Δεν την απασχολεί τόσο το χθες, το σέβεται, το εκτιμά όμως συνήθως κυνηγάει το σήμερα και το αύριο...
lolanikolaougallery.blogspot.com LOLANIKOLAOU_ART GALLERY
FB: @Βατρα-κουκος-beer-bar IG: @ batrakoukos
10 ΤΟGETHER
ΤΟGETHER 11
ΞΕΝΙΑ ΚΟΖΑΝΗΣ Πως γίνετε στα ψηλά να μην ψάχνουμε την καλαισθησία;
Ε
ίναι από τα μέρη που είναι συνδεδεμένα με την παιδική σου ηλικία. Οι κυριακάτικές βόλτες στα ψηλά της Κοζάνης. Μνήμες βγαλμένες από ελληνικό κινηματογράφο σε ασπρόμαυρη τηλεόραση. Κάτι σαν το ένδοξο Λαγονήσι της Αττικής με την στόφα της Φίνος Φιλμ. Οι πλαστικές καρέκλες εκεί στον λόφο του Ξενία μαζί με τα τραπέζια και το γκαρσόνι με το λευκό πουκάμισο να σου σερβίρει τις επιθυμίες σου! Τον χειμώνα, φιλόξενος χώρος με την χιονισμένη πόλη να χάνεται στο λευκό χρώμα της θέας αλλά και το καλοκαίρι στην αυλή με την πορτοκαλάδα στο χέρι να τρέχεις μέσα στα μονοπάτια του Ξενία! Γενιές και γενιές μεγάλωσαν με το ξενοδοχείο Ξενία στον λόφο της Κοζάνης. Όλοι έχουν και μια ιστορία να αφηγηθούν. Από το ερωτικό καυγαδάκι της νιότης μέχρι την οικογενειακή συνάθροιση της Κυριακής, ο Ξενίας συντρόφευε πάντα τη ζωή των Κοζανιτών. ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΣΤΈΛΙΟΣ ΦΟΎΝΤΟΓΛΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΙΑΜΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
Είναι κι αυτό το δρομάκι που από τις φωνές της παρουσίας ήρθε στην βουβαμάρα του σήμερα! Σα να περνάς από εγκαταλελειμμένο χωριουδάκι και μετράς τα βήματα μέχρι να φτάσεις στην οχλαγωγία! Από την κάτω μεριά του δρόμου το θεατράκι που φιλοξενούσε τη νεολαία της πόλης με την καλύτερη θέα μέχρι τη λίμνη Πολυφύτου και τα Πιέρια όρη. Ένα μέρος εφησυχασμού και προβληματισμού στην εφηβεία. Οι μεταμεσονύχτιες συζητήσεις ξυπνούσαν πολλές φορές τα φαντάσματα του Ξενία. Κατεβαίνοντας τα σκαλιά η Αγία Άννα, το αποκούμπι για να πιείς νερό μετά την πολύωρη συζήτηση με τους φίλους σου. Και εκεί η εγκατάλειψη είναι εμφανής και δημιουργεί θυμό. Μιλώντας με τον Κ.Λ εργαζόμενος κάπου στο 1992 μου αναφέρει χαρακτηριστικά «το ξενοδοχείο μας ήταν διαφήμιση για τον τόπο μας. Όλη η Κοζάνη περνούσε από εδώ! Γλέντια, χοροί και δεξιώσεις, όλα εδώ γινόντουσαν. Τα παλιά χρόνια οι σχέσεις των ανθρώπων ήταν διαφορετικές, όχι όπως σήμερα. Στην καφετέρια του ξενοδοχείου μόνο γέλια άκουγες και τραγούδι». Καταλαβαίνω την συγκίνηση που νιώθει μιλώντας για το «δεύτερο σπίτι του» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει και συνεχίζουμε την αναδρομή στα χρόνια που ο Ξενίας ήταν περίλαμπρος. «Είχαμε επισκέπτες από όλη την Ελλάδα. Τα ξενοδοχεία Ξενία ήταν φημισμένα τότε! Ο κόσμος που ερχόταν σε εμάς ενθουσιαζόταν από το πράσινο και τη θέα. Άλλαξε πολύ η Κοζάνη και με στεναχωρεί αυτό. Ο Ξενίας ήταν καμάρι! Όταν έλεγα ότι δούλευα στον Ξενία είχα περηφάνια. Πολλές φορές τα δωμάτια ήταν γεμάτα και δεν μπορούσαμε να δεχτούμε άλλο κόσμο. Όλοι εδώ κλείνανε ραντεβού, ήταν σημείο συνάντησης». «Αφήσαν πολλά χρόνια παρατημένο το κτήριο» Περπατάει και επισκέπτεται αρκετές φορές το ξενοδοχείο. Δεν μπορεί να εξηγήσει πως ένα τέτοιο κτήριο αφέθηκε στον χρόνο ανεκμετάλλευτο! «Δεν έπρεπε να κλείσει. Θα κερδίζαμε πολλά στον τουρισμό. Το άφησαν πολλά χρόνια παρατημένο και αυτό με εξοργίζει»! Πως γίνετε στα ψηλά να μην ψάχνουμε την καλαισθησία και να μην ζητάμε τα μέρη της εφηβείας μας, να γίνουν αξιοπρεπή στέκια για τα παιδιά μας; Όλη η περιοχή του Ξενία αναζητάει αξιοποίηση και θέλει να γυρίσει πίσω στις όμορφες εποχές του 1968.
Ας ανατρέξουμε όμως πιο πίσω, στο 1953 και να θυμηθούμε την αρχή και το τέλος του Ξενία.
Ο αρχιτέκτονας Σφαέλλος Επικεφαλής κατά την πρώιμη φάση του προγράμματος είναι ο αρχιτέκτονας και διευθυντής της Τεχνικής Υπηρεσίας του ΕΟΤ Χαράλαμπος Σφαέλλος, ο οποίος μελετά και επιβλέπει την ανέγερση των πρώτων Ξενία ένα εκ των οποίων ήταν και της Καστοριάς. Ήταν τότε που η Ελλάδα ήθελε να πρωταγωνιστήσει στα τουριστικά δρώμενα και να αναδείξει τα πολιτιστικά της χαρακτηριστικά σε ολόκληρο τον κόσμο. Τα ξενοδοχεία Ξενία ήταν μέρος ενός κρατικού προγράμματος υπό την εποπτεία του Ε.Ο.Τ. Ήταν και το σχέδιο Μάρσαλ που απαιτούσε τότε η Ελλάδα να δώσει κυρίαρχη βαρύτητα στον τουρισμό ως κινητήριος δύναμη για την ευημερία της οικονομίας. Ως ένα βαθμό αυτό έγινε πράξη και η Ελλάδα μέσα από διαφημιστικές καμπάνιες γίνεται «γνωστή» στο εξωτερικό. Και στην χώρα μας όμως κάθε ξενοδοχειακή μονάδα ανά την Ελλάδα
έδινε πνοή στην εγχώρια οικονομία! Το όνομα Ξενία γίνεται σήμα κατατεθέν σε πολλές περιοχές όπως Καστοριά, Ξάνθη, Φλώρινα, Λάρισα, Ιωάννινα και Κοζάνη. Τα ξενοδοχεία Ξενία ήταν συνυφασμένα με τον τουρισμό και άρρηκτα συνδεδεμένα με την προσπάθεια αναγέννησης της μεταπολεμικής Ελλάδας. Ήταν η περίοδος που η Ελλάδα προσπαθούσε να ξανά γεννηθεί. Και αν η απολιγνιτοποίηση στην περιοχή μας σημαίνει την επανεκκίνηση του οικονομικού μοντέλου τότε είναι η ιδανικότερη ευκαιρία το Ξενία Κοζάνης να αναγεννηθεί μέσα από τα συντρίμμια και τις στάχτες του και να λειτουργήσει ως η κινητήριος δύναμη για το τουριστικό προϊόν της πονεμένης μας Περιφέρειας. Όμως η κωλυσιεργία του ελληνικού κράτους να διαχειριστεί τα 44 κτίσματα Ξενία έφερε την παρακμή εκεί κοντά στην δεκαετία του 1990. Πολλά από τα στολίδια της τότε αρχιτεκτονικής εγκαταλείφθηκαν και δηλώσεις όπως, «τα κτίσματα αυτά ανήκουν στην πολιτιστική κληρονομιά της ελληνικής και ευρωπαϊκής αρ-
χιτεκτονικής του 20ού αιώνα» από την Βαυαρική Ακαδημία Καλών Τεχνών, πέρασαν στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Με τον ΕΟΤ να βλέπει πως περισσότερα χάνει παρά κερδίζει από τα «Ξενία», αποφασίζει στα χρόνια εκείνα το δρόμο της εκμίσθωσης σε ιδιώτες, οι οποίοι ως επί το πλείστων δεν φρόντισαν να ανακαινίσουν και να φροντίσουν τα παρηκμασμένα ξενοδοχεία. Το τελευταίο Ξενία υπό κρατική λειτουργία έκλεισε το 1997 στο Παλιούρι στην Χαλκιδική. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι το 1962 είχαν χαρακτηριστεί από τον αρχιτέκτονα Π. Μιχελή ως «δείγματα της εν Ελλάδι αρχιτεκτονικής» και ότι ακόμη και σήμερα συμπεριλαμβάνονται ως διδακτική ύλη σε ελληνικά αλλά και ξένα πανεπιστημιακά συγγράμματα. Όλα τα ξενοδοχεία μοιράζονται κοινά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά, ακολουθούν κανόνες τυποποίησης και μοιράζονται τις ίδιες χρήσεις. Παρόλα αυτά όμως, το καθένα είναι μοναδικό απόλυτα ενταγμένο στην πόλη για την οποία σχεδιάστηκε.
12 ΤΟGETHER ΞΕΝΙΑ Κοζάνης Το ξενοδοχείο Ξενία της Κοζάνης δημιουργήθηκε το 1968 από τον αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη στο βορειοδυτικό σημείο του λόφου και έριξε την αυλαία του περίπου το 1998 όταν ο τότε επιχειρηματίας αποφάσισε το κλείσιμο του ξενοδοχείου. Ο Άρης Κωνσταντινίδης το 1991 εξέφραζε την πικρία του στο Κωνσταντίνο Θέμελη λέγοντας «τα Ξενία που έχω χτίσει, αγνώριστα, τα έχουν αλλάξει. Στα χρώματα, στα έπιπλα, σε όλα. Κι εγώ αρχίζω να λέω τότε προς τι; Αξίζει να σκοτώνεσαι για κάτι που μόλις σηκωθείς και φύγεις οι άλλοι θα σου το αλλάξουν με το πρόσχημα «δικό μου είναι, το κάνω ό,τι θέλω»; Βέβαια είναι δικό σου, δε λέω, αλλά δεν μπορείς να το κάνεις ό,τι θέλεις». Το 2009 το Υπουργείο Πολιτισμού αναγνωρίζει ως μνημείο τα κτίρια του Ξενία και ενισχύει την απόφαση της αξιοποίησης του. Ακόμα και το 2013 το «ταλαιπωρημένο» Ξενία Κοζάνης φιλοξένησε μέρος των γυρισμάτων της ταινίας του Πάνου Κούτρα με τίτλο XENIA και ένιωσε για λίγο την ανθρώπινη παρουσία που τόσο του είχε λείψει. Από τότε μέχρι και σήμερα η κατάσταση του κτηρίου δεν θυμίζει τίποτε από τις ένδοξες μέρες του παρελθόντος των 5 στρεμμάτων και των 30 κλινών. Ένα ερείπιο έρμαιο γραφειοκρατικών αποφάσεων και διενέξεων που του στοίχισαν την βιωσιμότητά του. Σύσσωμη η κοινωνία της Κοζάνης ζητάει εδώ και χρόνια την αποκατάσταση και την επαναλειτουργία του για να ξανά μπει σε τροχιά ανάπτυξης η περιοχή. Ίσως χάθηκαν πολλές ευκαιρίες την περίοδο των ισχνών αγελάδων για την εκμετάλλευση του ακινήτου. Εθελοντικές ομάδες προσπαθούν να το κρατήσουν όρθιο από την ταλαιπωρία του χρόνου υπενθυμίζοντας σε όλους ότι το Ξενία πρέπει να συνεχίσει να δημιουργεί μνήμες και στις νεότερες γενιές.
Espresso World
Παύλου Μελά 7 Σμύρνης και Φιλίππου 36 Μοναστηρίου 32 Κων/νου Καραμανλή 4 Delivery 08:00- 20:00 Τ: 24610 28880 Κ.: 6987 506288
Ήταν το μακρινό 2009 όταν διαβάζαμε στον τύπο:
Ανοίγει το «Ξενία» Κοζάνης «Η κοινοπραξία των ιδιωτών που θα αναλάβουν την ανακαίνιση και τη λειτουργία του Ξενία είναι νέοι, πετυχημένοι επιχειρηματίες από την περιοχή της Κοζάνης που εκτιμάται ότι θα προχωρήσουν πολύ γρήγορα στις εργασίες ανακαίνισης» Πάρις Κουκουλόπουλος, πρώην Δήμαρχος Κοζάνης 13 χρόνια μετά, 2022: «Ο Ξενίας για εμάς είναι κάτι το ιδιαίτερο» Συνομιλώντας με τον Δήμαρχο Κοζάνης Λάζαρο Μαλούτα, αντιλαμβάνομαι πως η αξιοποίηση του Ξενία είναι από τις προτεραιότητές του. Από την αρχή της θητείας του, το 2019, ο Δήμαρχος αφουγκράζεται το πάγιο αίτημα της κοινωνίας να βρεθεί λύση στο θέμα του ακινήτου! Σε συνεργασία πάντα με την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου λύνονται τα εμπόδια που ταλαιπωρούσαν την διαδικασία για την φυσική ροή της λειτουργίας πρόκλησης διαγωνισμού (Δασικοί χάρτες) και σε συνδυασμό με την ψήφιση του Νέου Αναπτυξιακού νόμου ανοίγει επιτέλους ο δρόμος για την ανοικοδόμηση του Ξενία. «Ναι, υπάρχει μια συζήτηση από συμπολίτες μας για την αξιοποίηση του Ξενία» Περίμενε υπομονετικά αρκετά χρόνια μέσα στην στασιμότητά του ο Ξενίας. Και να που τα λόγια του Δημάρχου αγαλλιάζουν τα ξεχασμένα ντουβάρια και δίνουν μια πνοή αισιοδοξίας πως όλα θα πάνε καλά! Όπως όλα δείχνουν, τελειώνει ο χρόνος της αναμονής και μέσα στους επόμενους δύο μήνες οι εξελίξεις θα είναι θετικές. Τα λόγια της αξιοποίησης πάντα φέρνουν αισιοδοξία και ελπίδα για τον τόπο. Ο λόφος θα ξανά φωτιστεί και οι φωνές θα επανέλθουν. Τα άσπρα πουκάμισα θα επιστρέψουν και το χαμόγελο του Κ.Λ. θα μείνει για πάντα χαραγμένο στις μνήμες ενός Ξενία που άντεξε και στο τέλος τα κατάφερε! Είναι η ευκαιρία να ενωθούν όλες οι φωνές των ενδιαφερόμενων για τον Ξενία Κοζάνης και να ξεκινήσει επιτέλους η ανακατασκευή και αξιοποίηση του σημείου εκκίνησης για τον τουρισμό της περιοχή μας.
ΚΑΒΑ ΠΟΤΩΝ ΜΠΑΚΙΡΤΖΟΓΛΟΥ
Espresso World @espresso_world_kozani
Μελίσσια, Κοζάνη 2461030185
14 ΤΟGETHER
ΓΙ ΩΡ ΓΟΣ Α ΜΑΝΑΤΙΔΗΣ
«Έχω εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μου και στις δυνάμεις των συμπολιτών μου»
H
απόφασή του να ασχοληθεί με τα κοινά τον οδήγησε το 2019 στα έδρανα του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Πρωταρχικός του στόχος, «να προσφέρει για το κοινό καλό». Είναι πάντα με ένα τηλέφωνο στο χέρι προσπαθώντας για το καλύτερο των συμπολιτών του. Είναι άνθρωπος που γνωρίζει εκ των έσω το επιχειρείν καθώς διετέλεσε για χρόνια Γενικός Διευθυντής στον Αναπτυξιακό Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΑΝΚΟ) Δυτικής Μακεδονίας αφήνοντας μια σημαντική παρακαταθήκη για την περιοχή. Πιστεύει στις δυνατότητες της περιοχής μας στην μεταλιγνιτική εποχή και στηρίζει την υγιή ιδιωτική πρωτοβουλία. ΣΥΝΈΝΤΕΥΞΗ: ΣΤΈΛΙΟΣ ΦΟΎΝΤΟΓΛΟΥ
ΤΟGETHER 15
_ Ποιος είναι ο Γιώργος Αμανατίδης; Γεννήθηκα στη Μεσιανή Κοζάνης. Οι γονείς μου αγρότες που δούλεψαν σκληρά για να συντηρήσουν την οικογένειά τους, με υπερηφάνεια για να έχουν πρόσωπο στην κοινωνία, με σεβασμό στους συγχωριανούς και με συμβουλές στα τρία παιδιά τους για το κοινό καλό. Αυτά τα στοιχεία μας ακολουθούν από τότε. _ Τι σημαίνει πολιτική για εσάς; Για μένα η πολιτική είναι μία έκφραση της ευθύνης μου να προσφέρω στην κοινωνία, στους συμπολίτες, στον τόπο και στη χώρα μας. Είναι μια πρόκληση να συμβάλω στη μετεξέλιξη της χώρας και της περιοχής, με γνώμονα τα συμφέροντα του τόπου και των πολλών. Είναι μια πρόκληση να αποδείξω στην πράξη ότι η πολιτική δεν είναι απλώς η τέχνη του εφικτού αλλά το μέσον δημιουργίας προϋποθέσεων για ασφάλεια, εισόδημα, κοινωνική συνοχή, εργασία και βελτιωμένη ποιότητα ζωής. Ένα πεδίο συνεχών προσπαθειών με στόχο το κοινό καλό. Γι’ αυτό η πολιτική θα πρέπει να προσαρμόζεται συνεχώς στις νέες ανάγκες και προκλήσεις των καιρών, στα νέα δεδομένα. _ Πιστεύετε ότι η απολιγνιτοποίηση μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες για την περιοχή μας; Ναι, το πιστεύω όχι γιατί είμαι Κυβερνητικός Βουλευτής αλλά γιατί μπορεί και πρέπει να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο στην περιοχή. Να αξιοποιηθούν και άλλοι τομείς της οικονομίας όπως η αγροτική παραγωγή ποιότητας με επιτόπου υπεραξία, η μεταποιητική δραστηριότητα με εισαγωγή της καινοτομίας και της τεχνολογίας, η περιβαλλοντική επιχειρηματικότητα και άλλες δραστηριότητες. Ήδη η Κυβέρνηση δημιούργησε τις αναγκαίες προϋποθέσεις προς το σκοπό αυτό, που διαφοροποιούν τη Δυτική Μακεδονία και κυρίως τους Νομούς Φλώρινας και Κοζάνης από την υπόλοιπη χώρα. _ Η περιοχή μας αποκτά συγκριτικά πλεονεκτήματα που την καθιστούν ελκυστικό τόπο για επενδύσεις. Ο νόμος για τα έργα στρατηγικής σημασίας, ο νόμος για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση, ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος, οι συνεχείς παρατάσεις για τις μικρές επενδύσεις ΑΠΕ στην περιοχή, τα μεγάλα έργα υποδομής που σχεδιάζονται, οι μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις που ανακαλύπτουν την περιοχή μας αποτελούν δείγμα των προοπτικών της. Μέριμνά μας αποτελεί η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή των συμπολιτών μας σ’ αυτή τη μετεξέλιξη, η προετοιμασία της οποίας θα θέλαμε και έπρεπε να είχε ξεκινήσει πιο νωρίς.
Η ιδιωτική πρωτοβουλία μπορεί να στηριχθεί από το κράτος για την υλοποίηση θέσεων εργασίας στην περιοχή; Η ιδιωτική πρωτοβουλία ασφαλώς και μπορεί να στηριχθεί από το κράτος. _ Με ποιο τρόπο; - Με τις υποδομές που την εξυπηρετούν (δρόμοι, δίκτυα κτλ.). - Με τα κίνητρα. - Με το κατάλληλο υποστηρικτικό θεσμικό πλαίσιο. - Με την απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών. - Με την εργατική νομοθεσία και τις εργασιακές σχέσεις. - Με τη μείωση της φορολογίας και των ασφαλιστικών εισφορών. - Με την κινητροδότηση της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας. - Με την όσο το δυνατόν εύκολη και χαμηλού κόστους δανειοδότηση. - Με την ενίσχυση της εκπαίδευσης και την προσαρμογή της γνώσης στη ζήτηση από την αγορά εργασίας. - Με την ένταξη της καινοτομίας στην παραγωγική διαδικασία. - Με τη στήριξη δημιουργίας νέων καινοτόμων και επομένως ανταγωνιστικών επιχειρήσεων. Οι παραπάνω προϋποθέσεις αποτελούν αντικείμενο εστιασμένης πολιτικής και βρίσκονται σε φάση υλοποίησης. _ Πρωτογενής τομέας και τουρισμός μπορούν να γίνουν «οδηγός» για την έξοδο από την κρίση που έχει περιέλθει η περιοχή τα τελευταία χρόνια; Το ερώτημά σας αποτυπώνει την ολιστική τοπική ανάπτυξη, όπου οι τομείς παραγωγής αλληλοσυνδέονται και τροφοδοτούνται αμφίδρομα. Η διασύνδεση του τουρισμού με την αγροτική παραγωγή αποτελεί κλασικό παράδειγμα ενδογενούς ανάπτυξης η οποία στηρίζεται στα τοπικά διαθέσιμα που θα πρέπει να λάβουν υπεραξία. Με τον τρόπο αυτό δημιουργούνται πολλαπλάσιες θέσεις εργασίας για λογαριασμό των παραγωγών, των μεταποιητών και των παρόχων υπηρεσιών τουρισμού. Αναπόφευκτα κινητοποιούνται παράλληλα και άλλες δυνατότητες που μετατρέπονται σε παραγωγική αξία, όπως ο πολιτισμός και το φυσικό περιβάλλον. Τελικά το κέρδος από την κάθε δραστηριότητα παραμένει στον τόπο και τον καθιστά πιο ελκυστικό για κατοικία και εργασία. _ Τι θα λέγατε σε έναν μακροχρόνιο άνεργο; Κατ’ αρχήν θα τον σεβόμουν και θα μοιραζόμουν μαζί του τις εμπειρίες που μπορεί να έχει, τις επιδιώξεις του καθώς και την προοπτική του στο μέλλον. Θα τον συμβούλευα να συμμετέχει στα προγράμματα ενεργητικής απασχόλησης που σχεδιάζονται και υλοποιούνται με την κάλυψη από το κράτος του κόστους πρόσληψης από τις επιχειρήσεις. Θα προσπαθούσα να αναδείξω τις δεξιότητές του για να τις προσφέρει στην πραγματική οικονομία. Θα τον καθοδηγούσα επίσης έτσι ώστε να καλύπτεται από το κοινωνικό δίχτυ της Πολιτείας με στόχο την κοινωνική συνοχή. Έχω εμπιστοσύνη στις δυνάμεις των ανθρώπων που, αν και βρίσκονται σε λήθαργο, μπορούν να γίνουν παραγωγικές με την κατάλληλη βοήθεια και προτροπή. _ Ποιο είναι το προσωπικό σας στοίχημα; Το προσωπικό μου στοίχημα, κατά το μέτρο και το μερίδιο που μου αναλογεί, είναι να συμβάλω δημιουργικά ως αναπόσπαστος κρίκος σε μια Εθνική προσπάθεια ανάπτυξης και ενδυνάμωσης της χώρας μας. Και βέβαια το στοίχημα αυτό ξεκινάει πρώτα από τον τόπο μου, το Ν. Κοζάνης, την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Έχω εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μου, στις δυνάμεις των συμπολιτών μου και προσπαθώ να λειτουργώ σ’ ένα δημιουργικό περιβάλλον.
Σ’ ένα περιβάλλον που ξεκίνησε δυναμικά τον Ιούλιο του 2019. Εξωγενείς όμως παράγοντες με παγκόσμια χαρακτηριστικά όπως η πανδημία, η κλιματική αλλαγή - κρίση και προσφάτως η ενεργειακή κρίση φρέναραν προσωρινά την δυναμική που δημιουργήθηκε. Τα αντανακλαστικά που έδειξε η Κυβέρνηση, με τη λήψη μέτρων και την υλοποίηση παρεμβάσεων, στοχεύουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων και στη συνέχιση της αναπτυξιακής πορείας της χώρας Είναι περιττό να τονίσω ότι ασχολήθηκα με την ενεργό πολιτική, όπως επικράτησε να λέγεται, με μόνη την προσδοκία να προσφέρω για το κοινό καλό. Κάτι που γίνεται πράξη και είναι ορατό από τους συμπολίτες μου. Θέλω να δίνω αξία στην πολιτική και όχι να παίρνω από αυτήν. Αυτό καθοδηγεί τις ενέργειες, τη συμπεριφορά και την καθημερινή μου πρακτική. _ Ένας μίνι απολογισμός για το μέχρι τώρα κοινοβουλευτικό σας έργο; Δεν κρύβω την ικανοποίησή μου για το κοινοβουλευτικό έργο που προσέφερα. Είναι σημαντικό σε ποσότητα και σε επίπτωση. Συνέβαλα στην επίλυση προβλημάτων που αφορούν στην περιοχή μας καθώς και στην ανάδειξη των προοπτικών που, μαζί με όσα θα ακολουθήσουν, θα δώσουν νέα ώθηση. Συνέβαλα επίσης και στην επίλυση προβλημάτων που απασχολούσαν ή απασχολούν συμπολίτες μας και εκπροσωπήσεις τους. Η βασική αρχή ότι «όσα απασχολούν τους συμπολίτες μου είναι τα σημαντικότερα γι’ αυτούς και σαν τέτοια τα θέτω στις προτεραιότητές μου», με καθοδηγεί. Ο τρόπος σκέψης και λειτουργίας μου εδράζεται στο ότι «θα πρέπει να γινόμαστε καλύτεροι σ’ ένα περιβάλλον που διαρκώς αλλάζει και ευχόμαστε να είναι καλύτερο».
16 ΤΟGETHER
ΤΟGETHER 17
Από τα μπακάλικα, στα σούπερ μάρκετ και τα Delicatessen Εκεί βρίσκαμε τα βασικά είδη για τις ανάγκες του νοικοκυριού, τρόφιμα, απορρυπαντικά, γενικά είδη οικιακής χρήσης αλλά και τσίπουρο με μεζέ!
Οι πιο πολλές ταμπέλες έγραφαν «Παντοπωλείο»
Κ
άθε γειτονιά κρύβει και μια ιστορία που αντιστέκεται να σου πει σε πείσμα του χρόνου που πέρασε. Μια από τις πολλές είναι και αυτή των παλιών μπακάλικων. Όμορφα, χρωματιστά, γεμάτα αρώματα προσπαθούσαν να χωρέσουν όλες τις γεύσεις της Ελλάδας σε λίγα τετραγωνικά. Φορτωμένα λίγα από όλα, σε προκαλούσαν να πειραματιστείς με τις γεύσεις τους. Ο μπακάλης έδινε να δοκιμάσουμε τυριά, σαλάμια και ελιές πριν αποφασίσεις να πάρεις 100 δράμια. Το αβαντάζ να τσιμπολογάς από τα «διαμάντια» της ελληνικής κουζίνας προτού διαλέξεις τι θα αγοράσεις, μόνο τα μπακάλικα σου το πρόσφεραν.
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΚΩΣΤΑΣ ΔΙΔΙΛΗΣ
Λίγες έγραφαν «ΕΔΩΔΙΜΑ-ΑΠΟΙΚΙΑΚΑ». Η λέξη εδώδιμα σήμαινε φαγώσιμα και η λέξη πποικιακά τα είδη που έρχονταν από τις αποικίες των ευρωπαϊκών χωρών όπως μπαχαρικά, τσάι, καφέ, σοκολάτες κ.ά. Στο κάτω μέρος της ταμπέλας υπήρχε το επίθετο και όνομα του ιδιοκτήτη ,αλλά όλοι οι γείτονες τον ξέραμε με το μικρό! -Πετάξου στον κυρ-Γιώργο να πάρεις λίγη φέτα, λίγο σαλάμι από το ακριβό, καμιά σοκολάτα από τις μικρές και την μαρμελάδα που έφερε προχθές. Ας βάλει και κάνα δυο δράμια ρύζι και λίγη θρεψίνη. (μερέντα της εποχής, την βγάζανε από την επεξεργασία της σταφίδας και έμοιαζε με μαρμελάδα) Αν δεν σου έφταναν τα χρήματα έλεγες στον κυρ-Γιώργο, κάπως χαμηλόφωνα, να σου βάλει τον πελτέ, τον φτηνό και αν δεν είχες καθόλου χρήματα του έλεγες να τα γράψει και στο τέλος του μήνα θα περνούσε η μάνα να τον πληρώσει! Αυτά τα γραφικά μαγαζάκια εκτελούσαν σπουδαίο κοινωνικό έργο με το βερεσέ χωρίς τόκο για τους οικονομικά αδύναμους της γειτονιάς. Μέσα σ’ αυτά ο κόσμος ένιωθε ζεστά και οικεία. Από τις πόρτες του μπακάλικου περνούσε καθημερινά όλη η γειτονιά για να ψωνίσει σε οκάδες και δράμια. Οι παραγγελίες πήγαιναν και έρχονταν. Όλοι ήξεραν περίπου τι φαγητό θα μαγειρέψεις αύριο, αν περιμένεις καλεσμένο, ποιος έχει χαρές, σε ποιον δεν πήγαν καλά οι δουλειές και είχε «στένεμα», δηλαδή «γράφτα κυρ-Γιώργο»! Ο μπακάλης αποτελούσε εξέχουσα προσωπικότητα της τοπικής κοινωνίας γιατί στα χέρια του κρατούσε το φοβερό και τρομερό μπακαλο-τέφτερο! Ήξερε τα μυστικά όλων και οι πελάτες, μάθαιναν τα παλιά, μπαγιάτικα νέα, από τις εφημερίδες που χρησιμοποιούσε για το περιτύλιγμα των προϊόντων, μια προσφορά του καταστήματος. Ο τρόπος ζωής των κατοίκων αν και πολύ δύσκολος, ήταν απλός αλλά ωφέλιμος για το περιβάλλον. Υπήρχε μηδενικός αριθμός άχρηστων αγαθών και συνεπώς σκουπιδιών, αφού δεν υπήρχαν οι χιλιάδες συσκευασίες σε πλαστικά, νάιλον σακουλάκια ή πλαστικά μπουκάλια.
Η σημερινή φρενίτιδα της υπερκαταναλωτικής κοινωνίας, με τα χιλιάδες παρόμοια προϊόντα μεταξύ τους, συσκευασμένα σε απίστευτη ποσότητα πλαστικού, καθώς και η μανία με τα εμφιαλωμένα σε πλαστικό αναψυκτικά, είναι η καταστροφή για τον πλανήτη.
Αυτά τα γραφικά μαγαζάκια εκτελούσαν σπουδαίο κοινωνικό έργο με το βερεσέ χωρίς τόκο για τους οικονομικά αδύναμους της γειτονιάς. Μέσα σ’ αυτά ο κόσμος ένιωθε ζεστά και οικεία. Κάποτε μας έλεγαν, ότι θα μας επέβαλλαν να αγοράζουμε το νερό και εμείς χαμογελούσαμε απορημένοι. Τελικά μας έφεραν στο σημείο να μην πίνουμε το νερό της βρύσης ή της πηγής, αλλά να αγοράζουμε δεκάδες πλαστικές συσκευασίες νερού. Αγοράζουμε το δωρεάν αγαθό της φύσης, φορτώνοντας με χιλιάδες πλαστικά μπουκάλια τον άλλοτε καθαρό πλανήτη.
Αντρική υπόθεση Έναν ακόμη λόγος για βόλτα στο μπακάλικο που είχαν αποκλειστικά οι άνδρες της γειτονιάς ήταν να περάσουν για να πιουν ένα τσίπουρο στα γρήγορα ξεροσφύρι, μια κούπα κρασί ή καμιά ρετσίνα για να κατεβαίνουν πιο ευχάριστα οι μπουκιές με τον συνοδευτικό μεζέ, που συνήθως ήταν λίγες ελιές, λίγο τυρί και καμιά ντομάτα! Για τραπέζι είχαμε τον πάγκο ή το βαρέλι απ’ το κρασί. Πάνω του υπήρχε μια λαδόκολλα για τραπεζομάντηλο. Αν τύχαινε να συναντηθούν περισσότεροι άνδρες της γειτονιάς ο μεζές γινόταν πιο πλούσιος με σκουμπρί και λακέρδα. Τα ποτήρια γεμίζαν, τσουγκρίζαν και η ιστορία ξεκινούσε. Κάθε τσίπουρο ήταν και μια γύρα με τον αντίστοιχο μεζέ. Συζητούσαν με συμπάθεια ο ένας για τον άλλο, τραγουδούσαν και έκλαιγαν για τους καημούς, τα βάσανα και τις έγνοιες της ζωής. Άλλοτε άλλαζε το σκηνικό και πειράζονταν μεταξύ τους , με ατάκες και αστεία. Έτσι λυτρώνονταν ξορκίζοντας τις έγνοιες και της σκοτούρες της δύσκολης ζωής. Τα μπακάλικα ξυπνούν μνήμες, Μας γυρνούν σε παιδικές αναμνήσεις, στις δύσκολες εκείνες εποχές, τότε που το καθημερινό φαγητό και η επιβίωση δεν ήταν κάτι εύκολο και αυτονόητο!
Ιστορικά παντοπωλεία της γειτονιάς επί της 11 Οκτωβρίου Ένα αγαπημένο μπακάλικο ήταν αυτό στην γωνία της Αρχελάου απέναντι από το ποδηλατάδικο των αφών Σκαρκαλά που το διηύθυνε ο αείμνηστος Γιώργος Καραδήμος ,γνωστός σε εμάς ως μπάρμπα Γιώργος. Τον θυμάμαι πίσω από τον πάγκο με την ποδιά του, γελαστό, κεφάτο και πρόθυμο να εξυπηρετήσει. Το ζύγισμα των προϊόντων τότε ήταν απλό. Όταν τα δύο κοκοράκια (οι δείκτες της ζυγαριάς) ήταν στο ίδιο ύψος, δεν έκανε λάθος στη μέτρηση ο μπακάλης. Αυτό που ζύγιζε είχε το ίδιο βάρος με τα σταθμά που έβαζε. Μας βλέπει σήμερα από ‘κει ψηλά ο μπάρμπα Γιώργος, να ταλαιπωρούμαστε με τις διπλές μάσκες στα super market και ίσως απορεί που ιδρώνουμε ψωνίζοντας και πληρώνοντας της μετρητοίς
Κατεβαίνοντας την Αριστοτέλους Στα δεξιά μου στέκετε ακόμα όρθιο, αλλά καταβεβλημένο από την φθορά του χρόνου, με κατεβασμένα ρολά το παλιό μπακάλικο του κυρ Γρηγόρη Λιόνα που εκτός από την μπακαλίστικη τέχνη ήξερε να κάνει κρασιά και τσίπουρα. Θυμάμαι τα γαλίκια γεμάτα σταφύλια και την χαρακτηριστική μυρωδιά των σταφυλιών που γινόταν κρασί και τσίπουρο. Δίπλα ήταν το μπακάλικο του Θεόδωρου Παπαϊωάννου που σήμερα είναι ο γνωστός φούρνος της κόρης του Γιάννας. Όλοι οι γείτονες το ξέραμε σαν το μπακάλικο του «Θοδωράκη». Αυτό από μόνο του λέει πολλά. Πιο κάτω ήταν το μπακάλικο του Τιμόθεου Τσιότσια. Δεν θα ξεχάσω τα μεγάλα του χέρια που κατέβαζαν από τα ψηλά ράφια τα προϊόντα. Ο Τιμόθεος είχε πολύ ύψος και μια καρδιά μικρού παιδιού Απέναντι από το ξενοδοχείο Αλιάκμων ήταν το μπακάλικο του Κωνσταντίνου Δερίλα, ο οποίος εκτός από μπακάλης ήταν πολύ καλός μουσικός κορνετίστας και συνεργάτης του Θωμά Καραματσούκα (Γκατζαλάτσα) ένα από καλύτερα κλαρίνα της περιοχής. Ο δυο τους κουβάλησαν στην πλάτη τους όλη την μουσική παράδοση της Κοζάνης. Τέλος, το μπακάλικο του Νιάκου Παγούνη που εκτός από προϊόντα μπακάλικου είχε και φρούτα. Ξακουστά ήταν και τα χειροποίητα γιαούρτια που έκανε η οικογένεια Παγούνη σε χωμάτινο γούπο, μια παράδοση πολλών ετών. Πήξαμε στη νοσταλγία, θα μου πείτε… Όμως, πώς να το κάνουμε, αυτά τα παλιά μπακάλικα κανακεύουν τον άνθρωπο, ήταν μικρά λιμανάκια μες στον τραχύ βίο της ζωής. Δεν υπήρχαν τυποποιημένα ή προσυσκευασμένα προϊόντα, αλλά όλα ήταν χύμα, εκτός από κομπόστες, τοματοπολτό, σαρδέλες του κουτιού κ.ά. Ποιος γεννημένος τη δεκαετία του ’60-’70 δεν έχει αναμνήσεις από το μπακάλικο της γειτονιάς; Ήταν κομμάτι της παιδικής μας ηλικίας.
Κάτι άλλο που θυμάμαι από εκείνη την εποχή και μου έκανε μεγάλη εντύπωση, ήταν μια πολύχρωμη αφίσα που έβλεπα σε πολλά περιοδικά. Ήταν μια φωτογραφία που έδειχνε αυτόν που πουλούσε επί πιστώσει και αυτόν που πωλούσε της μετρητοίς. Κι όμως οι μπακάληδες της γειτονιάς μας επέμεναν να βοηθούν πάντα τους ασθενέστερους και να πουλούν επί πιστώσει Είναι σίγουρο ότι σήμερα κανείς νέος δεν ξέρει την ιστορία του βερεσέ, κι όσοι παλιότεροι την ξέρουν μάλλον την έχουν ξεχάσει. Υπάρχει άλλωστε η σύγχρονη εκδοχή του βερεσέ με τις τραπεζικές πιστωτικές κάρτες. Όμως η οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων έφερε τα πάνω κάτω και δεν αποκλείεται να ξαναφέρει τα βερεσέδια. Φαίνεται ότι ο καιρός έχει γυρίσματα και ότι δεν είναι απίθανο να ξαναζήσουμε μια νέα εκδοχή του βερεσέ!
Ιστορίες που έγιναν ανέκδοτα Κοζανίτισσα που έμενε στην Αθήνα, επιστρέφει στην Κοζάνη και πηγαίνει στο μπακάλικο της γειτονιάς να αγοράσει Μπάτζιο. Μπαίνει μέσα και επιθυμώντας να δείξει πόσο Αθηναία έχει γίνει, απευθύνεται στον μπακάλη του μαγαζιού: -Έχετε βάντζον; για να πάρει την απάντηση από τον μπακάλη «Βίντσιν ο βάντζος!» (μπίτσιν στα Κοζανίτικα σημαίνει τελείωσε. Βάντζος = μπάτζιος ανήκει στην κατηγορία λευκών αλμυρών (ημίσκληρων τυριών ) και παρασκευάζεται από φρέσκο αιγοπρόβειο γάλα. Εκτός από το μπάτζιο τα μπακάλικα διέθεταν ακόμα κασέρια κεφαλοτύρια και ούρδα. Η τυρομάζα που απέπλεε από την παρασκευή του μπάτζιου και του βουτύρου η μυζήθρα, στην Κοζάνη λεγόταν ούρδα. Το κοζανίτικο κασμέρι, το ιδιωματικό χιούμορ των κατοίκων της Κοζάνης δεν άφησε ασχολίαστη ούτε την ούρδα. Ούρδα λέμε αυτόν που δεν έχει μυαλό. - Καλά που σι είδα κι θυμιθ΄κα να πάρω κανένα κιλό ούρδα. -Είσαι ούρδα κατσ’καβαλισια - Άι μαρ ούρδα
Τα Delicatessen Τα σύγχρονα μπακάλικα λίγη σχέση έχουν με τα παλιά. Ο μπακάλης σήμερα είναι ένας άνθρωπος που έχει ενημερωθεί, έχει σπουδάσει, έχει ταξιδέψει, έχει ψάξει, έχει γνωρίσει πράγματα και αυτές τις γνώσεις τις μεταφέρει στους πελάτες του. Μπορεί να σου πει από την ιστορία που κρύβει το κάθε προϊόν μέχρι τη συνταγή για να το φτιάξεις. Τα σύγχρονα μπακάλικα δεν είναι μικρά απρόσωπα σούπερ μάρκετ. Είναι ένας χώρος που θα πας, θα δεις, θα ρωτήσεις, θα μάθεις και θα ξαναπάς για να πεις τις εντυπώσεις σου. Όσο για την ύπαρξη ή μη του σύγχρονου μπακαλο-τέφτερου, δυστυχώς δεν έχουμε καμία ενημέρωση για να σας τη μεταφέρουμε. Βλέπετε ο σύγχρονος μπακάλης είναι και εχέμυθος!
18 ΤΟGETHER
ΤΟGETHER 19
Χ Ά Ρ Η Σ Κ ΆΤΑ Ν Α Σ Το DNA του μοιράζεται από την γαλανόλευκη και την Καταλανική νοοτροπία. Γνωρίζει το επιχειρείν καθώς κυλάει μέσα του. Από μικρός ήξερε ποιον δρόμο θα ακολουθήσει και το έκανε. Μιλάει για το τόπο του με ανιδιοτελή αγάπη και θαυμασμό κάτι που τον οδήγησε στην ενασχόλησή του με την πολιτική και τα κοινά. Με τον Χάρη Κάτανα συζητήσαμε για την Δυτική Μακεδονία, τις προοπτικές αλλά και τα προβλήματα ενώ σταθήκαμε στους πυλώνες ανάπτυξης που πρέπει να ακολουθήσει η περιοχή μας.
Αγάπη για τους συνανθρώπους και ενδιαφέρον για τον τόπο Η πολιτική χρειάζεται χρόνο και πείσμα. Όταν όλα γκριζάρουν γύρω σου, επιβάλλεται να σηκώσεις τα μανίκια και να δουλέψεις. Η συρρίκνωση της περιοχής θέλει αγώνα και κοινωνική συσπείρωση. Ένας πνευματικός κορβανάς που θα συλλέξει καθετί χρήσιμο που έχει αυτός ο τόπος και θα ενεργοποιήσει προσωπικότητες που έχουν μεταναστεύσει για ένα καλύτερο αύριο είναι η βασική προτεραιότητα για την αποτελμάτωση της περιοχής μας! O Xάρης Κάτανας επισημαίνει το δημογραφικό ως ένα από τα κυριότερα προβλήματα της Δυτικής Μακεδονίας. Ζητάει επιτακτικά την δημιουργία ειδικών οικονομικών ζωνών με ειδικά φορολογικά προνόμια για την προσέλκυση επιχειρήσεων που θα δώσουν θέσεις εργασίας. Ο πρωτογενής τομέας χρειάζεται να εντρυφήσει στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα. Το τρίπτυχο, πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής τομέας πρέπει να επανασχεδιαστεί για την μέγιστη προβολή των προϊόντων μας! Δεν φτάνει να παράγεις ένα ποιοτικό προϊόν χωρίς να ξέρεις να το λανσάρεις Μιλάμε για τους συνεταιρισμούς του Βελβεντού και για το πως έχουν καταφέρει να έχουν μια οικονομική ευημερία στην περιοχή. Να γίνει οδηγός το εγχείρημα των Βελβεντινών και σε άλλες περιοχές πάντα με την βοήθεια της αυτοδιοίκησης και να στραφούμε και σε νέες αναπτυσσόμενες καλλιέργειες.
«Oι μικρές ιδιωτικές πρωτοβουλίες είναι ανάσα για τον τόπο»
Ε
ίναι επιχειρηματίας που κληροδότησε γενναιόδωρα το επιχειρηματικό και κοινωνικό γίγνεσθαι. Εργατικότατος με ιδιαίτερη ευστροφία και μοναδική ενεργητικότητα ενώ με την διορατικότητά του κατάφερε να αναπτύξει την επιχείρησή του που αριθμεί τρία καταστήματα στην Δυτική Μακεδονία. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΣΤΈΛΙΟΣ ΦΟΎΝΤΟΓΛΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΙΑΜΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
Έπρεπε να είχαν ενημερωθεί νωρίτερα οι πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας. Ο σχεδιασμός είναι ελλιπέστατος και θα πρέπει να αποδοθούν οι πολιτικές ευθύνες. Καλούμαστε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να επαναπροσδιορίσουμε το επιχειρηματικό και περιβαλλοντικό τοπίο της περιοχής σε χρόνους μηδαμινούς. Πλέον δεν έχουμε περιθώρια για λάθη. Αν αποτύχουμε και τώρα εμείς το μέλλον θα είναι δυσοίωνο.
Αυτός ο τόπος δεν έχει την προβολή που του αξίζει Ο Χάρης Κάτανας αναφέρεται στο τουριστικό προϊόν της Δυτικής Μακεδονίας με όρους εμφαντικούς. Οι υποδομές χρήζουν επιπλέον στήριξη και εξωστρέφεια για να γίνει η Δ. Μακεδονία πόλος έλξης τουριστών. Χρειάζεται ένας σχεδιασμός επανεκκίνησης και ανασύνταξης. Ένας σχεδιασμός για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη. Ο τόπος μας διαθέτει μια απαράμιλλη φυσική ομορφιά και σε κάθε γωνιά της κρύβεται μια περιοχή φυσικού κάλους. Οι λίμνες μας, φωτίζουν τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε στο τουριστικό κομμάτι συνεισφέροντας στην οικονομική άνθιση της περιοχής. Ο ιατρικός τουρισμός μπορεί να αποτελέσει τον βασικό μοχλό του τουρισμού και της
οικονομίας της ευρύτερης περιοχής Η ζήτηση των υπηρεσιών του ιατρικού τουρισμού συνεχώς αυξάνονται ανά τον κόσμο. Υπάρχει δυνατότητα μεγάλης ανάπτυξης του ιατρικού τουρισμού στην Δ. Μακεδονία καθώς μπορούμε να απευθυνθούμε σε ασθενείς των Βαλκανικών χωρών που έχουν την οικονομική
δυνατότητα να συνδυάσουν τις ιατρικές υπηρεσίες με την τουριστική τους αναψυχή. Ο Χάρης Κάτανας δηλώνει παρών στα πολιτικά δρώμενα της περιοχής και φιλοδοξεί σε μία ανθρώπινη καθημερινότητα που δεν θα φοβάται να αντιμετωπίσει το αύριο. Σίγουρα είναι μία προσωπικότητα που αγαπάει και πονάει τον τόπο του.
Cruises Spiliada Traditional Schooner
Μικρές ιδιωτικές πρωτοβουλίες Η νοοτροπία του Δημοσίου που γαλούχησε γενιές μας έκανε να ξεχάσουμε το πιο παραγωγικό κομμάτι της περιοχής. Μικρές ιδιωτικές πρωτοβουλίες θα δημιουργήσουν και αυτές με την σειρά τους θέσεις εργασίας που τόσο πολύ έχει ανάγκη η Δυτική Μακεδονία. Τα προγράμματα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας δεν ενισχύουν την ιδιωτική πρωτοβουλία καθώς ο χρόνος, η διαχείριση και τα κριτήρια είναι ασύμβατα, αναφέρει. O ίδιος πιστεύει στις δυνατότητες του τόπου του και είναι αισιόδοξος για το μέλλον. Άλλωστε αυτό τον ωθεί στην ενασχόληση του με τα κοινά.
Bόλος Σκιάθος Σποράδες Hμερήσιες και πολυήμερες εκδρομές
Κρούει τον κώδωνα για τους κινδύνους που κρύβει η πανδημία Η περιοχή μας αλλά και όλη η χώρα γνώρισε αναπάντεχα ένα πρωτοφανές σημείο καμπής από τις αρχές του 2020 από το οποίο δεν έχει επανέλθει, ενώ δεν είναι ακόμη ορατό το χρονικό σημείο της ανάκαμψης ούτε η νέα κατάσταση στην οποία θα βρεθεί η οικονομική δραστηριότητα της περιοχής. «Ζητώ επιτακτικά μια κοινωνική συμμαχία πέρα από κομματικά στεγανά για να μπορέσουμε να ορθοποδήσουμε μετά το πέρας της πανδημίας» αναφέρει χαρακτηριστικά. Η απολιγνιτοποίηση γεννάει ευκαιρίες.
Spiliada traditional schooner @spiliada_traditional_schooner
sailtraditional.com sigmasail@yahoo.com
697 998 7647
20 ΤΟGETHER
ΤΟGETHER 21
ΘΕΣ-ΠΡΕΣ ΕΞΠΡΕΣΣ
Πώς συνδέονται δώδεκα νέοι με τις Πρέσπες, την Πτολεμαΐδα και την Θεσσαλονίκη; Μια ομάδα στον κόσμο του Σαίξπηρ που εξερευνά το χθες, το σήμερα και το αύριο
T
ο ΘΕΣ-ΠΡΕΣ είναι ένα μέσο πολιτισμού και διάδοσης ιδεών ώστε να συνδεθούν οι νέοι της Θεσσαλονίκης με αυτούς της Πρέσπας και συνεπιβάτες νέους ενδιάμεσων σταθμών όπως η Έδεσσα, η Βέροια, η Κοζάνη, Πτολεμαΐδα και η Φλώρινα με τελικό προορισμό το έργο «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας» του Σαίξπηρ. Η ιδέα είναι τα τρένα και τα λεωφορεία να μεταμορφωθούν σε think tank όπου οι νέοι ανταλλάσσουν ιδέες και εμπειρίες σε ζητήματα που τους αφορούν όπως η τεχνολογία, το περιβάλλον, η τέχνη, η εκπαίδευση, η ζωή στην πόλη, η ζωή στην ύπαιθρο, η ζωή σε μία προστατευόμενη ακριτική περιοχή. Το ΘΕΣ-ΠΡΕΣ είναι μία δράση δικτύωσης του προγράμματος Poliprespa, το οποίο διαχειρίζεται η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών και υλοποιείται από όλους τους τοπικούς φορείς της Πρέσπας με δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Η δράση πραγματοποιείται φέτος σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και το Εργαστήριο Ψηφιακών Μέσων και Στρατηγικής Επικοινωνίας του Τμήματος Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων.
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΚEΛΛΥ ΓΡΗΓΟΡΙAΔΟΥ
Οι συντονιστές του ΘΕΣ_ΠΡΕΣ, Mάρθα Μαυρίδου εμψυχώτρια, και ο Τάσος Ράτζος, σκηνοθέτης-δάσκαλος θεάτρου, αφιέρωσαν χρόνο, μεράκι και κόπο για τον σχεδιασμό της δράσης και μιλούν στο Together για την διαδρομή, τις συναντήσεις, το ταξίδι και τον τελικό προορισμό του ΘΕΣ-ΠΡΕΣ «Η δράση είναι μια διαρκής σπουδή. Μια διαδικασία που δεν τελειώνει, ένας κύκλος ανοιχτός, που θα κλείσει όταν τελειώσει η παράσταση. Η ομάδα είναι ένα ζωντανό κύτταρο. Το στοίχημα για μας είναι να μπορέσουμε να κρατήσουμε την φλόγα των παιδιών αναμμένη» αναφέρει η Μάρθα Μαυρίδου. Οι συζητήσεις με την Μάρθα ήταν πολλές και κάθε φορές πολύ δημιουργικές, επισημαίνει ο Τάσος. «Μέσα σε λίγο χρόνο πρέπει να συμβούν πολλά πράγματα και μάλιστα σε μια συνθήκη που από μόνη της είναι δυσλειτουργική για το θέατρο. Αυτό απαιτεί μια προσήλωση ξεχωριστή. Ωστόσο η ομάδα έχει δεθεί με το αόρατο νήμα του ονείρου και δείχνει να έχει μια πολύ καλή επικοινωνία.»
Το ταξίδι στο όνειρο, η διαδρομή και ο προορισμός «Το ταξίδι στο Όνειρο ξεκίνησε το 2019. Ο προορισμός του είναι ένα άλλο όνειρο. Μια διαδρομή μεγάλη με πολλά εμπόδια. Η Πρέσπα δίνει πάντα ευκαιρίες να συναντήσεις όμορφους ανθρώπους. Μέσα από την συνεργασία μαζί τους και ειδικά με τα παιδιά έχω διαπιστώσει πως υπάρχει ένα καταπληκτικό υλικό, με μια δυναμική που θα ζήλευαν παιδιά των μεγαλουπόλεων. Δεν ήταν δύσκολο λοιπόν να οργανώσουμε την πορεία του ταξιδιού» σημειώνει η Μάρθα ενώ ο Τάσος συμπληρώνει πως οι εξελίξεις στην παγκόσμια κοινότητα παρά την απόσταση, επηρέασαν και τα δικά τους σχέδια. «Πέρασαν δυο καλοκαίρια από τότε που έπεσε η ιδέα στο τραπέζι και μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα το αρχικό project άλλαζε συνέχεια μορφή μέχρι να καταλήξουμε στις συνεργασίες και στον τρόπο που τελικά θα υλοποιηθεί.»
Το μοίρασμα εμπειριών, ιδεών και δημιουργίας ανάμεσα σε Πρέσπα, Πτολεμαΐδα και Θεσσαλονίκης «Από την αρχή στόχος μας ήταν το μοίρασμα. Της δημιουργίας, των εμπειριών, των απόψεων, της στάσης ζωής. Οι δώδεκα αυτοί άνθρωποι πέρα από τον κοινό παρονομαστή που είναι η φρεσκάδα και τα νεανικά δημιουργικά μυαλά τους έχουν κι ένα άλλο κοινό, το οποίο αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο υλικό αυτή τη στιγμή που έχουμε ξεκινήσει να δουλεύουμε: την εμπειρία μιας πανδημίας. Σε μια ηλικία που τα αγγίγματα και τα γέλια είναι ανάγκη, η ομάδα μας-όπως και όλοι οι νέοι- τα στερήθηκαν. Δεν φαίνεται να το βίωσαν διαφορετικά τα παιδιά που μεγάλωσαν στην Πρέσπα από τα υπόλοιπα που μεγάλωσαν στην Πτολεμαΐδα και την Θεσσαλονίκη. Μέσα από τις συναντήσεις μας, αποζητούμε το μοίρασμα. Το μοίρασμα των εμπειριών, των ιδεών, των φόβων αλλά και των ονείρων» λένε οι συντονιστές.
Η ομάδα πυρήνας «Στη δράση συμμετέχουν νέοι από τις περιοχές της Πρέσπας της Πτολεμαΐδας και της Θεσσαλονίκης ηλικίας από 18 έως 25 ετών. Πέρα από αυτό όμως το Θες -Πρεσ, δίνει την ευκαιρία και το βήμα και σε ομάδες πολιτισμού από απομακρυσμένες περιοχές να γίνουν κομμάτι τους. Απευθύναμε ανοιχτή πρόσκληση σε ομάδες οι οποίες δραστηριοποιούνται σε μέρη με μικρό πληθυσμό θέλοντας να τους κάνουμε κομμάτι του «Ονείρου» μας, έχουν μέχρι στιγμής δηλώσει συμμετοχή ομάδες από την Νίσυρο, την Μήλο, την Τήνο, τον Αλμυρό Βόλου και υπάρχει περιθώριο για το κομμάτι αυτό της δράσης, να ενταχθούν και άλλες. Θέλουμε να δώσουμε την ευκαιρία της σύνδεσης και της αλληλεπίδρασης και της δημιουργίας ενός δικτύου νέον ανθρώπων που ταξιδεύουν παρέα καθένας μέσα από τον χώρο του. Είναι εντυπωσιακός ο τρόπος που συνδεόμαστε όλοι γύρω από έναν κοινό στόχο.» τονίζουν η Μάρθα και ο Τάσος.
Συναντήσεις, Σαίξπηρ και δεκαήμερο Camp Το πρόγραμμα ξεκίνησε αρχές Φλεβάρη και θα ολοκληρωθεί στις 16 Ιουλίου. Οι συναντήσεις είναι διαδικτυακές και γίνονται κάθε Σάββατο και θα οδηγήσουν σε μια δια ζώσης συνάντηση, σε ένα camp που θα πραγματοποιηθεί από τις 6 έως τις 16 Ιουλίου. Κατά την διάρκεια των διαδικτυακών συναντήσεων δουλεύουμε πάνω στο έργο αλλά και έχουμε την χαρά να φιλοξενούμε διακεκριμένους επαγγελματίες του χώρου του θεάτρου οι οποίοι μας δίνουν την δική τους οπτική πάνω στην υποκριτική, τον Σαίξπηρ, αλλά και το ίδιο το έργο. Μέχρι στιγμής έχουμε φιλοξενήσει την Δήμητρα Μήττα, δραματολόγο, το Γιώργο Γάλλο, ηθοποιό, και ακολουθούν, ο Μιχάλης Συριόπουλος, ηθοποιός, ο Αλέξανδρος Ευκλείδης, καλλιτεχνικός διευθυντής της Εναλλακτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής κ.α. Παράλληλα, οι ομάδες από την υπό-
λοιπη Ελλάδα δουλεύουν υπό τον συντονισμό της Μάρθας και διερευνούμε τρόπους να συμμετάσχουν στην παράσταση μέσα από την δραστηριότητας των δικών τους ομάδων αναφέρει ο Τάσος. Η ομάδα πυρήνας στις 6 Ιουλίου θα βρεθεί για πρώτη φορά δια ζώσης στο camp που θα πραγματοποιηθεί στην Θεσσαλονίκη, την Πτολεμαΐδα και την Πρέσπα , όπου θα παρουσιαστεί η παράσταση Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας. Κατά την διάρκεια του camp τα παιδιά θα δουλέψουν με το σώμα και τον λόγο πάνω σε όλα έχουν προηγηθεί στις διαδικτυακές συναντήσεις. Αυτό που θέλουμε είναι να ακούσουμε τις ανάγκες των παιδιών, να δούμε για ποιο πράγμα έχουν ανάγκη να μιλήσουν μέσα από το έργο μας και να τους βοηθήσουμε να το αναδείξουν με τον καλύτερο τρόπο κλείνει η Μάρθα.
Ποιος είναι ο σκοπός, το όραμα και ο τρόπος υλοποίησης και οι μελλοντικοί του ΘΕΣ-ΠΡΕΣ; H Ζένια Αναστασιάδου, συντονίστρια Κοινωνικών & Πολιτιστικών δράσεων του προγράμματος Poliprespa μας εξηγεί! Το ΘΕΣ-ΠΡΕΣ είναι μια δράση δικτύωσης νέων της Πρέσπας με νέους από την Θεσσαλονίκη και τις ενδιάμεσες περιοχές. Στόχος της δράσης είναι η τόνωση της εξωστρέφειας μιας περιοχής σαν την Πρέσπα, που είναι
22 ΤΟGETHER
αραιοκατοικημένη και μακριά από μεγάλα αστικά κέντρα. Η αρχική ιδέα ήταν η προαστιακή γραμμή του τρένου και οι γραμμές των λεωφορείων που συνδέουν τη Θεσσαλονίκη με άλλες πόλεις της Μακεδονίας να μεταμορφωθούν σε μέσο πολιτισμού και διάδοσης ιδεών και να συνδέσουν τους νέους της Θεσσαλονίκης με τους νέους της Πρέσπας με συνεπιβάτες τους νέους των ενδιάμεσων σταθμών όπως η Έδεσσα, η Βέροια, η Κοζάνη, Πτολεμαΐδα και η Φλώρινα. Κοινά θέματα που απασχολούν τους περισσότερους νέους θα φέρουν πιο κοντά τους «επιβάτες» και θα εμπλουτίσουν τα ερεθίσματά τους. Το πρώτο ΘΕΣ-ΠΡΕΣ υλοποιήθηκε το 2019 σε συνεργασία με το Τμήμα εικαστικών και εφαρμοσμένων τεχνών Φλώρινας (Παν. Δυτ. Μακεδονίας) και με την συμμετοχή 14 νέων σε ένα εικαστικό ταξίδι που ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη και έφτασε ταξιδεύοντας με τρένο και λεωφορείο στην Πρέσπα με ενδιάμεσους σταθμούς την Βέροια και την Φλώρινα. Με την επέλαση της πανδημίας, στον σχεδιασμό του δεύτερου ΘΕΣ-ΠΡΕΣ, Ταξίδι στο όνειρο αποφύγαμε την χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς και εκμεταλλευτήκαμε την εξοικείωση όλων με τα διαδικτυακά project δημιουργώντας ένα, όπως το ονομάσαμε, «υβριδικό» ΘΕΣ-ΠΡΕΣ που υλοποιείται σε δύο φάσεις: ένα 4μηνο διαδικτυακών συναντήσεων και ένα 10ήμερο ταξίδι-camp από την Θεσσαλονίκη προς την Πρέσπα με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς. Θέμα του φετινού ΘΕΣ-ΠΡΕΣ είναι το θέατρο και το έργο «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας» του Σαίξπηρ. Στο κλείσιμο της δράσης θα απολαύσουμε την παράσταση σε φυσικό χώρο στην Πρέσπα στις 16 Ιουλίου φτιαγμένη από τους νέους της φετινής ομάδας με την καθοδήγηση των δύο εξαιρετικών συντονιστών τους, Μάρθας Μαυρίδου και Τάσου Ράντζου. Σημαντική προσθήκη στο ΘΕΣ-ΠΡΕΣ Ταξίδι στο όνειρο είναι η πρόσκληση για συμμετοχή στην διαδικασία ομάδων από απομακρυσμένες περιοχές ανά την Ελλάδα. Στην πρόσκληση ανταποκρίθηκαν 5 ομάδες που με τον τρόπο τους θα συνεισφέρουν στη δημιουργική διαδικασία του Ονείρου. Πως στηρίζει το Polispespa το ΘΕΣ ΠΡΕΣ Το ΘΕΣ-ΠΡΕΣ είναι μια από τις πολλές δράσεις του προγράμματος Poliprespa, ενός προγράμματος που παρεμβαίνει σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας στην Πρέσπα (κοινωνία, οικονομία, περιβάλλον. Η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών (www.spp.gr) , που είναι ο υπεύθυνος φορέας για το ΘΕΣ-ΠΡΕΣ, σχεδιάζει τη δράση, έχει την ευθύνη της υλοποίησής της και διαχειρίζεται οικονομικά όλο το εγχείρημα με την πολύτιμη δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Μελλοντικοί στόχοι Το Poliprespa ως πρόγραμμα τελειώνει τον Νοέμβριο του 2022. Ευελπιστούμε ότι θα αφήσει παρακαταθήκη στην κοινωνία της Πρέσπας την εμπειρία υλοποίησης τέτοιων δράσεων, ώστε στο μέλλον να συνεχίσουν οι τοπικοί φορείς να τις πραγματοποιούν!
H συμβολή του Εργαστηρίου Ψηφιακών Μέσων και Στρατηγικής Επικοινωνίας του Τμήματος Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Πώς είναι δυνατόν μια τόσο σημαντική δράση δικτύωσης να μην παρουσιάζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Το Εργαστήριο Ψηφιακών Μέσων και Στρατηγικής Επικοινωνίας του Τμήματος Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας με διευθυντή τον καθηγητή κ. Γεώργιο Λάππα και η Ομάδα Επικοινωνίας που απαρτίζεται από προπτυχιακούς φοιτητές και επιβλέπουσα την Επίκουρη Καθηγήτρια κα Αναστασία Γιαννακοπούλου, έχουν αναλάβει τη μεγάλη πρόκληση να προβάλουν και να αναδείξουν αυτό το “Ταξίδι στο Όνειρο” δημιουργώντας περιεχόμενο και επιστρατεύοντας τα ψηφιακά μέσα. Οι ιδιαιτερότητες αυτού του project είναι πολλές: οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες δεν έχουν γνωριστεί μεταξύ τους διά ζώσης, οι συναντήσεις και τα masterclasses πραγματοποιούνται μόνο διαδικτυακά, η διαδικτυακή αυτή αλληλεπίδραση και δημιουργία θα διαρκέσει συνολικά 5 μήνες, περιμένοντας την διά ζώσης εμπειρία στο καλοκαιρινό camp και το αποκορύφωμα της δράσης την ημέρα της θεατρικής παράστασης.
Η άριστη εξυπηρέτηση είναι ένα χαρακτηριστικό του καταστήματος, θα σας αφήσει απόλυτα ικανοποιημένους και αυτός είναι ένας λόγος που το RIVER CAFÉ BAR είναι στη κορυφή των επιλογών του κόσμου όλα αυτά τα χρόνια! Εκτός από την εκπληκτική τοποθεσία του, θα το προτιμήσετε για το φιλόξενο και ζεστό περιβάλλον του!
Τι είναι για σας το ΘΕΣ-ΠΡΕΣ; μέλη της Ομάδας Επικοινωνίας απαντούν Ως μέλος της ομάδας επικοινωνίας του ΘΕΣ-ΠΡΕΣΕ, ελπίζω να καταφέρουμε να παρουσιάσουμε τα ενδιαφέροντα που συμβαίνουν στη δράση με όσο πιο ελκυστικό τρόπο γίνεται ώστε να μπορεί να δει ο υπόλοιπος κόσμος τι συμβαίνει σε αυτό το project, το οποίο προσωπικά βρίσκω ιδιαίτερα πρωτότυπο, διασκεδαστικό και άξιο για να ασχοληθεί κανείς. Παπαδοπούλου Ελένη Για μένα το ΘΕΣ-ΠΡΕΣ είναι ένα καταπληκτικό γεγονός διότι δίνει ελπίδα σε άτομα που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές να καταφέρουν να συμμετάσχουν σε μια θεατρική ομάδα με συνομήλικούς τους από άλλες περιοχές, αλλά και να αναδείξουν τον τόπο τους, να πραγματοποιήσουν μέσα από το θέατρο ένα “όνειρο” που ίσως δεν περίμεναν ποτέ να πραγματοποιηθεί. Ως εθελοντικό μέλος της ομάδας επικοινωνίας αυτού του πρότζεκτ, νιώθω μεγάλη ικανοποίηση που εξασκώ τις τεχνικές μου ικανότητες τόσο στο χώρο του μοντάζ αλλά και της επικοινωνίας. Αργύριος Χρήστος Γεωργιάδης Το ΘΕΣ-ΠΡΕΣ για μένα είναι μία “υπερπαραγωγή” η οποία ενώνει νέους ανθρώπους από απομακρυσμένες περιοχές, με ένα κοινό στόχο: να ταξιδέψουν μαζί στο “όνειρο καλοκαιρινής νύχτας” του Σαίξπηρ και να ανεβάσουν τη θεατρική παράσταση τον Ιούλιο. Ως μέλος της ομάδας επικοινωνίας του τμήματός μας, πιστεύω ότι είναι μια μεγάλη ευκαιρία στο να χρησιμοποιήσω γνώσεις επικοινωνίας που ήδη διαθέτω, να μάθω ακόμα περισσότερα πράγματα και να αποκτήσω εμπειρία στην επικοινωνιακή διαχείριση ενός τόσο μεγάλου και ιδιαίτερου event όπως αυτό. Γκούμας Ελευθέριος Είναι μια σπουδαία ευκαιρία οι Πρέσπες να αναδυθούν μέσα από μια πρωτότυπη ιδέα που δεν ακολουθεί μια πεπατημένη τακτική αλλά φροντίζει να αποκαλύψει τη μοναδικότητα αυτής της περιοχής μέσω της αμεσότητας ενός θεατρικού έργου. Γι’αυτό το λόγο πιστεύω πως χρειάζεται να χαραχθεί μια επικοινωνιακή στρατηγική που θα στηρίζει και θα ενδυναμώνει τον στόχο του ΘΕΣ- ΠΡΕΣ. Ασημένια Μπάρμπα Θεωρώ πως είναι μία υπέροχη ομαδική προσπάθεια νέων ατόμων που ενδιαφέρονται να αφήσουν το δικό τους ξεχωριστό στίγμα μέσω της τέχνης! Επιπλέον σημαντικό γεγονός για μένα αποτελεί η γνωριμία με νέα άτομα με τα οποία διαθέτουμε κοινά ενδιαφέροντα και επιδιώξεις. Μαριάννα Κιτσοπούλου
Instagram: @ thes_pres Facebook: @ thespres YouTube: ΘΕΣ-ΠΡΕΣ https://www.poliprespa.com/thespres
Λαχταριστά γλυκά και κρύα πιάτα, τσιπουρομεζέδες, κρασιά από τον Ελληνικό αμπελώνα και cocktails εμπνευσμένα από τα αρώματα της παραλίμνιας περιοχής της λίμνης Πολυφύτου.
RIVER CAFÉ BAR
Από τον πρωινό καφέ ως το βραδινό κοκτέιλ Στη Νεράιδα Κοζάνης με την εντυπωσιακή θέα στη λίμνη Πολυφύτου. Nεράιδα Κοζάνης | T. 2464 022602
Το RIVER CAFÉ BAR είναι ένας χαλαρωτικός χώρος στη Νεράιδα Κοζάνης, με εξαιρετικό διάκοσμο και προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία στους θαμώνες του να απολαύσουν τον καφέ, το γλυκό, το snack και το ποτό τους, παρατηρώντας τη θέα στη λίμνη Πολυφύτου και στα Πιέρια Όρη!
24 ΤΟGETHER
ΤΟGETHER 25
Δράσεις καινοτομίας και εξωστρέφειας από τη
Δράσεις ενημέρωσης των πολιτών για τη διαχείριση των οικιακών αποβλήτων Η ΔΙΑΔΥΜΑ συμμετέχει ενεργά στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών καθώς θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο θεμέλιο στην απόκτηση γνώσεων, οι οποίες θα συμβάλλουν στη διαμόρφωση φιλο-περιβαλλοντικών στάσεων και δράσεων. Για το λόγο αυτό η ΔΙΑΔΥΜΑ οργανώνει θεματικές ημερίδες και ενημερωτικές εκδηλώσεις σε πλατείες και πάρκα, καθώς και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης μαθητών για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης (από νήπια έως μαθητές Λυκείου), το οποίο και εγκρίνεται ετήσια από το Υπουργείο Παιδείας, σύμφωνα με τις απαραίτητες προδιαγραφές. Από το 2015 που άρχισε το πρόγραμμα ενημερώσεων στα σχολεία και μέχρι στιγμής έχουν ενημερωθεί 300 σχολεία και πάνω από 20.000 μαθητές της Δυτικής Μακεδονίας. Στις ενημερώσεις αυτές η ΔΙΑΔΥΜΑ πρωτοπορεί παρουσιάζοντας το ιδιαίτερο σύστημα ανακύκλωσης της Δυτικής Μακεδονίας, δηλαδή τη χωριστή συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών με Διαλογή Στην Πηγή (6 κάδοι ανακύκλωσης για χαρτί, γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο, βιοαπόβλητα και τηγανέλαια) ακολουθώντας τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Επίσης, παρουσιάζεται η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων των μεικτών αποβλήτων, η 1ημονάδα πανελλαδικά (λειτουργεί από το 2017), δηλαδή η λειτουργία ενός εργοστασίου που πραγματοποιεί διαλογή των αποβλήτων σε 7 ρεύματα τα οποία οδηγούνται προς ανακύκλωση.Εκτός των άλλων παρουσιάζονται καλές πρακτικές διαχείρισης αποβλήτων όπως η πρόληψη, η ελαχιστοποίηση και η επαναχρησιμοποίηση, καθώς και τρόποι αποφυγής δημιουργίας αποβλήτων. Λόγω των στόχων που έχει θεσπίσει η ΕΕ, κάθε κράτος μέλος της οφείλει να συμπεριλάβει στο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), όσο αφορά την ανακύκλωση (60% έως το 2030), την επαναχρησιμοποίηση (δημιουργία Κέντρου Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών [ΚΔΕΥ] για κάθε πόλη άνω των 20.000 κατοίκων) και την ταφή των αποβλήτων (10% έως το 2035), κρίνεται επιτακτική η ανάγκη ενημέρωσης των πολιτών για τα ζητήματα διαχείρισης των αποβλήτων, καθώς εκτός της ανάγκης προστασίας του περιβάλλοντος, μελλοντικά θα υπάρχουν και οικονομικές επιβαρύνσεις (πρόστιμα), εάν δεν επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί.
Η Επαναχρησιμοποίηση και το Κέντρο Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ) Η επαναχρησιμοποίηση είναι η πλέον επιθυμητή επιλογή σε σχέση με άλλες πρακτικές διαχείρισης των αποβλήτων, λόγω του ότι αυξάνεται ο χρόνος ζωής των υλικών, εξοικονομείται ενέργεια και πολύτιμες πρώτες ύλες, καθώς επίσης μειώνεται ο όγκος των αποβλήτων που οδηγούνται προς ταφή. Το 2020 η Δυτική Μακεδονία περνάει στην εποχή της επαναχρησιμοποίησης, με τη λειτουργία των Κέντρων Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ). Τα ΚΔΕΥ αποτελούν μια απλή κτιριακή υποδομή για την ταξινόμηση, την εν δυνάμει επιδιόρθωση και την αποθήκευση των υλικών, τα οποία θα διαθέτουν και χώρους έκθεσης των υλικών. Τα υλικά που δέχονται τα ΚΔΕΥ πρέπει να είναι σε καλή κατάσταση και οι ηλεκτρικές συσκευές να λειτουργούν. Ο κάθε πολίτης μπορεί είτε να παραδίδει αντικείμενα, που είναι σε καλή κατάσταση και δεν τα χρειάζεται, είτε να αποκτά δωρεάν υλικά από τους χώρους των ΚΔΕΥ. Μέχρι στιγμής λειτουργούν τα ΚΔΕΥ Καστοριάς και Φλώρινας, πολύ σύντομα και των Γρεβενών και στο επόμενο χρονικό διάστημα ένα στην Κοζάνη και ένα στην Πτολεμαΐδα.Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε: www.reuse.diadyma.gr. Απολογιστική ΚΔΕΥ: Για το έτος 2021, συνολικά επαναχρησιμοποιήθηκαν 15.111 τεμάχια υλικών που αντιστοιχούν σε 6.500 κιλά. Υλικά τα οποία αν δεν είχαν επαναχρησιμοποιηθεί από τους πολίτες θα κατέληγαν προς ταφή.
Ακολουθήστε τη ΔΙΑΔΥΜΑ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μείνετε ενημερωμένοι: διάδυμα-diadyma diadyma_sa
Ανακύκλωση τηγανέλαιων στη Δυτική Μακεδονία Ναι. Το 2017 ξεκίνησε πιλοτικά το σύστημα ανακύκλωσης με τον πορτοκαλί κάδο σε ορισμένες γειτονιές της Κοζάνης και αναμένεται να τοποθετηθούν πορτοκαλί κάδοι σε όλους τους Δήμους της Δυτικής Μακεδονίας. Στους πορτοκαλί κάδους ανακυκλώνουμε τηγανέλαια μόνο σε πλαστικό μπουκάλι και χωρίς σακούλα. Από το Φθινόπωρο του 2021, η ΔΙΑΔΥΜΑ παρέχει επιπρόσθετα για την ανακύκλωση τηγανελαίων το καινοτόμο σύστημα συλλογής με το ειδικό πράσινο ΑΤΜ. Συγκεκριμένα, θα τοποθετηθούν συνολικά 15 ΑΤΜ, ένα τουλάχιστον σε κάθε Δήμο. Για κάθε ΑΤΜ θα οργανωθεί ενημερωτική εκδήλωση στην οποία οι πολίτες θα ενημερωθούν για τον τρόπο λειτουργίας του, θα λάβουν έναν έντυπο οδηγό χρήσης, καθώς και το ειδικό δοχείο συλλογής τηγανελαίων. Για περισσότερες πληροφορίεςεπισκεφθείτε: www.cookingoils.diadyma.gr. Τα τηγανέλαια αποτελούν έναν ρύπο που αν καταλήξει στην αποχέτευση ή στα απορρίμματα προκαλεί σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Αν όμως ανακυκλωθούν, μπορεί να παραχθεί βιοκαύσιμο το οποίο με τη σειρά του μπορεί να αντικαταστήσει ένα συμβατικό ρυπογόνο καύσιμο, όπως το πετρέλαιο θέρμανσης.Όλα τα λάδια που χρησιμοποιούμε στο σπίτι μας για μαγείρεμα ή τηγάνισμα όπως:Ελαιόλαδο, Σπορέλαια, Πυρηνέλαιο μπορούν να ανακυκλωθούν, ωστόσο λάδια που περιέχουν σάλτσες, νερό ή υπολείμματα τροφών (όπως από σαλάτες, φαγητά κλπ.) ή τα λάδια αυτοκινήτου δεν μπορούν να τοποθετηθούν στους κάδους ανακύκλωσης τηγανελαίων.
ΔΙΑΔΥΜΑ και εξωστρέφεια Από την ανανεωμένη ιστοσελίδα της: www.diadyma.gr. Εκεί οι πολίτες μπορούν να: 4 Βρουν τους πιο κοντινούς κάδους ανακύκλωσης της γειτονιάς τους 4 Μάθουν τι ανακυκλώνεται και τι όχι 4 Μάθουν πως μπορούν να συμμετέχουν στην επαναχρησιμοποίηση (ΚΔΕΥ) 4 Ανακαλύψουν το καινοτόμο σύστημα ανακύκλωσης τηγανελαίων με το ειδικό πράσινο ΑΤΜ ή να βρουν που υπάρχουν οι πορτοκαλί κάδοι ανακύκλωσης τηγανέλαιων 4 Εξερευνήσουν το πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης των σχολείων 4 Μάθουν για την Τοπική Μονάδα Διαχείρισης Απορριμμάτων του Δήμου τους 4 Μάθουν που οδηγούνται τα μεικτά απόβλητα του πράσινου κάδου 4 Ενημερώνονται συνεχώς από τα ΝΕΑ για τις συνεχείς εξελίξεις στις πρακτικές διαχείρισης αποβλήτων
diadyma-sa
4 Ενημερωθούν για τα ευρωπαϊκά προγράμματα στα οποία συμμετέχει η ΔΙΑΔΥΜΑ
ΔΙΑΔΥΜΑΑΕ
4 Επικοινωνήσουν με τη ΔΙΑΔΥΜΑ
26 ΤΟGETHER
ΤΟGETHER 27 νει. Η φυσική διακοπή της ζύμωσης που προκαλείται από την υψηλή περιεκτικότητα των σακχάρων και από την αύξηση της αλκοόλης (14-15,5 % vol) οδηγεί στο να μένουν αρκετά σάκχαρα αζύμωτα (2-5 Baume). Τα τελευταία κυμαίνονται ανάλογα με τις καταναλωτικές συνήθειες του παραγωγού και τις συνεχείς επαναζυμώσεις (τελικό αποτέλεσμα των επαναζυμώσεων είναι η αύξηση του αλκοολικού βαθμού).
Η παραγωγή οίνων στην ευρύτερη περιοχή του Βοΐου
Η αφυδάτωση των ράγων οδηγεί στην παραγωγή μικρής ποσότητας λιαστού οίνου, ο οποίος είναι ιδιαίτερα πολύτιμος για τους Σιατιστινούς.
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΜΠΑΤΙΑΝΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ Γεωπόνος-Οινολόγος M.Sc.
Μ
ε κατάλληλη επεξεργασία παρήγαγαν το περίφημο ηλιαστό ή λιαστό κρασί της Σιάτιστας. Λιαστό κρασί παράγονταν και σε άλλα χωριά όπως στην Εράτυρα Η ονομασία ηλιαστό προέρχεται από το λιάσιμο των σταφυλιών ή από το ηλιάτσι που σημαίνει φάρμακο (ο Ληκ το αναφέρει ως λιουμένο ή ηλιωμένο). Τα σταφύλια (κυρίως τα Μοσχόμαυρα, αλλά και από τις ποικιλίες Μοσχοστάφυλο, Νιγρικιώτικο και Χονδρομαύρο) μετά τον τρύγο κρεμνιόνταν σε αυτοσχέδιες κατασκευές από αδράχτια (χονδρά κλαδιά-βέργες με πολλές κοντές διακλαδώσεις από αγριογκορτσιά-αγριοαχλαδιά) ή απλώνονταν σε αυτοσχέδιες απλώστρες από καλάμια, ξύλα, ψάθες ανάλογα με την φαντασία του κάθε αμπελουργού. Αυτές οι κατασκευές σπάνια εκτίθονταν απευθείας στον ήλιο (παλαιότερα τα σταφύλια λιάζονταν αρχικά στον ήλιο για μια εβδομάδα, πρακτική που σταδιακά εγκαταλείφθηκε) λόγω των δυσμενών καιρικών που επικρατούσαν συνήθως την περίοδο της έκθεσής τους, δηλαδή από τα μέσα Οκτωβρίου που γινόταν ο τρύγος έως τα τέλη Νοεμβρίου ή τις αρχές του Δεκεμβρίου (οι ημερομηνίες και η διάρκεια έκθεσης κυμαίνονταν ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες της κάθε χρονιάς). Συνήθως τοποθετούνταν σε ευάερα και ευήλια δωμάτια (οντάδες) ή σε ημιυπαίθριους χώρους (χαγιάτια) προφυλαγμένους από την βροχή και το χιόνι.
Οι Σιατιστινοί φύλαγαν το κρασί τρία, τέσσερα, πέντε, κάποτε δε και περισσότερα χρόνια στα βαγένια, τα οποία ήταν καλαισθητικώς αραδιασμένα στα παστρικά κατώγια των αρχοντόσπιτων. Το ίδιο συνέβαινε και στα άλλα χωριά που κατώϊα-κελάρια υπήρχαν είτε στα αρχοντόσπιτα, είτε στις κατοικίες των αγροτών. Παρόλο που το λιαστό κρασί ποτέ δεν τυποποιήθηκε και δεν κυκλοφόρησε επίσημα εμφιαλωμένο στο εμπόριο κατάφερε να διατηρήσει τη φήμη του στο πέρασμα των αιώνων. Σ’ αυτό βοήθησε και το εμπόριο που αναπτύχθηκε ιδιαίτερα από εμπόρους της περιοχής που μετέφεραν τα σιατιστινά κρασιά όχι μόνο στα παζάρια του Τσοτυλίου, των Γρεβενών, του Άργους Ορεστικού αλλά και στη Σαμαρίνα, στην Θεσσαλία, στα Γιάννενα και στην Κορυτσά. Τέλος τα λιαστά κρασιά γνωρίζουμε ότι έφταναν από το 17ο αιώνα στις μεγαλύτερες πόλεις της κεντροδυτικής Ευρώπης με τα καραβάνια (αγωγιάτες, κηραντζήδες από Σιάτιστα, Εράτυρα, Κοζάνη κ.α.) ( Καλινδέρη, 1974 και Νάτσινα, 1933) μαζί με άλλα εγχώρια εμπορεύματα. Συνεχίζουν να εφαρμόζουν την παραδοσιακή τεχνική της έκθεσης των σταφυλιών στον ήλιο ή στον αέρα μόνο στην Σιάτιστα. Αυτή η φυσική υπερωρίμανση είμαι μία από τις τρεις βιολογικές μεθόδους εμπλουτισμού της σταφυλομάζας με σάκχαρα (Σουφλερός, 1997). Τα
σταφύλια παραμένουν ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες της κάθε χρονιάς, για όσο το δυνατό περισσότερο χρόνο πάνω στα πρέμνα . Στη συνέχεια τα σταφύλια μετά τη συγκομιδή απλώνονται στις αυτοσχέδιες κατασκευές (λιάστρες), που έχουν πια εκσυγχρονιστεί και κατασκευάζονται από υλικά ελαφριά και ανθεκτικά όπως πλαναρισμένη ξυλεία για τον σκελετό του τελάρου και διάτρητο (για τη διευκόλυνση του αερισμού) πλαστικό πλέγμα για το άπλωμα των σταφυλιών. Η διάρκεια της έκθεσης κυμαίνεται από μερικές μέρες έως λίγες εβδομάδες ανάλογα με τη χρονιά. Με αυτό τον τρόπο οι ράγες αφυδατώνονται αισθητά, αυξάνεται η συγκέντρωση των σακχάρων (η συμπύκνωση μπορεί να φτάσει έως και ΔΑΤ 20οVol.), ενώ παράλληλη πορεία ακολουθεί και η οξύτητα. Ακολουθεί πίεση για την εξαγωγή του γλεύκους και μετά από μία στατική διαύγαση (1 βράδυ), το γλεύκος διηθείται σε κατσικίσιο μαλλί (γίδινο τρουβά). Το φιλτράρισμα αυτό είναι εξαιρετικά αργό. Στα Συμποσιακά προβλήματα του Πλούταρχου συζητείται σοβαρά το θέμα της διήθησης του οίνου (Πλούταρχος, Συμποσιακά προβλήματα, VI, 7, I-2). Το ειδικό βάρος του γλεύκους κυμαίνεται μεταξύ 1135 και 1180 και η περιεκτικότητα σε σάκχαρα είναι 400 έως 500 γρ/λίτρο. Το γλεύκος οδηγείται στη συνέχεια σε βαρέλια όπου ζυμώ-
Η έλλειψη αντιοξειδωτικής προστασίας και οι ευνοϊκές συνθήκες (αύξηση της θερμοκρασίας), οδηγούν σε ανεξέλεγκτες επαναζυμώσεις (συνήθως 2-3, τα επόμενα καλοκαίρια) που έχουν συχνά ως αποτέλεσμα την αύξηση της πτητικής οξύτητας. Αυτό συμβαίνει παρόλο ότι πληρούνται όλες οι υπόλοιπες προϋποθέσεις που συντελούν στην καλή διατήρηση των οίνων, δηλαδή η εξαιρετική πρώτη ύλη, η σχολαστική καθαριότητα και οι συνθήκες υγιεινής, η κατάλληλη θερμοκρασία στο κατώϊ και η υψηλή αλκοόλη. Η αφυδάτωση των ράγων οδηγεί στην παραγωγή μικρής ποσότητας λιαστού οίνου, ο οποίος είναι ιδιαίτερα πολύτιμος για τους Σιατιστινούς. Ο παραγόμενος οίνος είναι γλυκός ή ημίγλυκος με χρώμα ανοιχτό πορτοκαλί στη νεότητά του και ημίξηρος με χρώμα καφέ-πορτοκαλί όταν παλαιώσει. Τα φρέσκα κρασιά παρουσιάζουν έντονο αρωματικό χαρακτήρα ώριμων φρούτων, σταφίδας, μελιού, ενώ στους παλαιωμένους οίνους κυριαρχεί ο χαρακτήρας των ξηρών καρπών και ιδιαίτερα του καρυδιού (θυμίζει ισπανικά sherry). Τα αρωματικά τους χαρακτηριστικά, ιδιαίτερα αυτά των παλαιότερων οίνων, είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα και θα μπορούσαν να αναδειχτούν με ελεγχόμενες και πιο σύγχρονες μεθόδους οινοποίησης. Τα φυλάγουν σε μικρά βαρέλια φτιαγμένα συνήθως από ξύλο δρυός, αλλά και από άλλα ξύλα όπως ρόμπολλο, καστανιά, ακακία ή μουριά για αρκετά χρόνια προσθέτοντας κάθε χρόνο κρασί (απογέμιση) στα βαρέλια εξαιτίας της εξάτμισης. Σπάνιες είναι οι μεταγγίσεις (λαγαρίσματα), γιατί οι οινολάσπες θεωρούνται μαγιά για τα επόμενα κρασιά. Εμφιάλωση γίνεται από ορισμένους μόνο οινοποιούς ερασιτεχνικά και δεν είναι συνήθης πρακτική στην περιοχή.
Οι υπόλοιποι τύποι των κρασιών που παράγονται είναι: • ο ερυθρός ξηρός (μπρούσκο) που καταναλώνεται φρέσκος μέχρι τις αρχές της Άνοιξης (αν και θα έπρεπε να παλαιώνει, αφού προέρχεται κυρίως από Ξινόμαυρο που επιδέχεται μακροχρόνια παλαίωση). Παράγεται από συμπαραμονή των στεμφύλων και βοστρύχων με το γλεύκος έως και 4045 ημέρες (δηλαδή όταν το τραβούν όταν θα αποστάξουν τα τσίπουρα, για αυτό το λόγο λέγεται και τσιπουρίσιο). • Το «άσπρο» κρασί που είναι ροζέ ξηρό έως ημίξηρο το οποίο συνηθίζεται να παλαιώνει, ενώ το κρασί που ξεχωρίζει είναι • Το «γλυκό» που παράγεται με προσθήκη συμπυκνωμένου γλεύκους (σερμπέτι). Διαπιστώθηκαν δύο μεθοδολογίες παραγωγής των δύο αυτών οίνων:
Σύμφωνα με την πρώτη, το γλεύκος που προκύπτει από την πίεση των σταφυλιών βράζεται σε μεγάλα καζάνια (χαρανιά) 80-100 κιλών μέχρι μείωση του όγκου κατά 20% περίπου, προκειμένου να συμπυκνωθεί. Το γλεύκος αφού κρυώσει οδηγείται σε βαρέλια όπου ζυμώνει. Τα χρησιμοποιούμενα βαρέλια προέρχονται ομοίως κυρίως από ρόμπολο, καστανιά ή δρυ. Σύμφωνα με τη δεύτερη μέθοδο, ένα μέρους του μούστου χρησιμοποιείται για την παραγωγή υπερσυμπυκνωμένου γλεύκους («σερμπέτι»). Πριν από τα βράσιμο το γλεύκος διαυγάζεται με τη βοήθεια στάχτης από δρύινο ξύλο ή ασπρόχωμα. Το απολασπωμένο γλεύκος βράζεται έντονα έως ότου φτάσει το 10% περίπου του αρχικού όγκου. Το σερμπέτι που παράγεται αναμειγνύεται με το υπόλοιπο γλεύκος σε αναλογία 2-3 κιλά σε 100 κιλά γλεύκος. Το φρέσκο κρασί έχει φρουτώδη χαρακτήρα αλλά, όπως και στο λιαστό, υφίσταται αναζυμώσεις λόγω απουσίας συντηρητικών ουσιών με
αποτέλεσμα να προκύπτουν τελικά κρασιά με αλκοολικό τίτλο 14-15 οVol και ποικίλη περιεκτικότητα σε αζύμωτα σάκχαρα. Τα παλαιωμένα κρασιά (ηλικίας 3 ετών και άνω) γίνονται κοινό χαρμάνι (δηλαδή γίνεται απογέμιση των βαρελιών που περιέχουν κρασί παλιών εσοδειών με πιο φρέσκο). Απολασπώσεις του οίνου στα βαρέλια που περιέχουν παλαιό κρασί συνήθως δεν πραγματοποιούνται. Ο αρωματικός τους χαρακτήρας προσομοιάζει με αυτόν των λιαστών κρασιών, αν και μάλλον λιγότερο πολύπλοκος (πιθανότατα λόγω του βρασμού). Επιδέχονται μακροχρόνια παλαίωση που γίνεται στα κατώϊα (κελάρια). Είναι χώροι διαμορφωμένοι να εξυπηρετούν τις ανάγκες των κατοίκων για υγιεινή και ασφαλή από αποθήκευση τροφίμων, που αξίζει να τα επισκεφθεί κανείς (είναι μάλιστα υπό κατασκευή ένα οργανωμένο δίκτυο από επισκέψιμα κατώϊα) και να δοκιμάσει εκτός τα κρασιά και τα άλλα τοπικά προϊόντα που παράγονται από τα σταφύλια (ρακή ή τσίπουρο, χειροποίητα οιδίποτα, πετιμέζι, ριτσέλια, σερμπέτι, σιτζούκια, μουστόπιτες, και σταφυλαρμιά). Το Σιατιστινό κρασί (ερυθρός ξηρός) αναγνωρίστηκε ως Τοπικός Οίνος (Σιατιστινός Τοπικός Οίνος, Αρ. Υπ. Απόφ. 317101/14-1-93, οι τροποποιήσεις παρουσιάζονται στο παράρτημα), καθιερώνοντας και επίσημα την ευρύτερη περιοχή των διοικητικών ορίων της Σιάτιστας ως αμπελουργική και οινοπαραγωγική περιοχή. Αυτό ήταν ένα σημαντικό βήμα, αλλά στόχος της ευρύτερης περιοχής πρέπει να είναι η αναγνώρισή της ως Π.Ο.Π. για τους ξηρούς, τους ημίξηρους οίνους της, καθώς και για τους «φυσικώς γλυκούς οίνους-λιαστά κρασιά. Μια τέτοια αναγνώριση θα δημιουργήσει καινούργιες προοπτικές για την ευρύτερη περιοχή και θα δώσει λύση στο αδιέξοδο που οδηγείται η οικονομία της περιοχής λόγω της παρακμής της γούνας. Πρέπει όμως να γίνει συγκερασμός στοιχείων από το παρελθόν και νέων δεδομένων όσον αφορά: 1) την διαχείριση των αμπελώνων (βελτιωτικές, πρώϊμες ποικιλίες, επιλογή κατάλληλων τοποθεσιών, χρήση καθαρού πολλαπλασιαστικού υλικού απαλλαγμένου από ιώσεις κ.α.) 2) τη βιολογική αμπελουργία 3) την διαδικασία της οινοποίησης 4) την προστασία των οίνων 5) την σταθεροποίηση των οίνων 6) την εμφιάλωση 7) την ωρίμανση και παλαίωση των οίνων 8) τον έλεγχο της ποιότητας παραγωγής 9) και τέλος την προώθηση και εμπορία ώστε αυτό το θαυμάσιο προϊόν με το ιδιαίτερο χρώμα, πλούσιο άρωμα και γεύση, που έχει ακόμα και φαρμακευτικές ιδιότητες, να διατηρήσει τη φήμη που έχει δημιουργήσει στο πέρασμα των αιώνων και να γίνει ευρύτερα γνωστό στο καταναλωτικό κοινό.
Δείτε την πλήρη βιβλιογραφία στο togethermag.gr
28 ΤΟGETHER
ΤΟGETHER 29
«TWO NATIONS - ONE NATURE / ΔΥΟ ΕΘΝΗ - ΜΙΑ ΦΥΣΗ»
Τι συνδέει ένα Γυμνάσιο της Φλώρινας με ένα αντίστοιχο Γυμνάσιο της πόλης Wiesbaden/Βισμπάντεν στη Δυτική Γερμανία; Το 2ο Γυμνάσιο Φλώρινας είναι ένα σχολείο με πολύ δραστήριους μαθητές, καθηγητές και διευθυντή, τον κ. Μπατμά Αναστάσιο. Συνομιλήσαμε μαζί του για τη συμμετοχή του σχολείου σε πρόγραμμα Erasmus+, ένα πρόγραμμα ανταλλαγής μαθητών, με ένα αντίστοιχο Γυμνάσιο της πόλης Wiesbaden/Βισμπάντεν στη Δυτική Γερμανία και ταυτόχρονα με εκπαιδευτικούς και μαθητές για την εμπειρία, τα συναισθήματα και τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα. Δυο σχολεία από το 2014 ανταλλάσουν κουλτούρες, ιδέες, σκέψεις με αγάπη και σεβασμό στη διαφορετικότητα και το περιβάλλον. Φέτος οι συμμετέχοντες επισκέπτονται το Βισμπάντεν στις 19 έως 25 Μαρτίου 2022, και θα υποδεχτούν στην πόλη της Φλώρινας την ομάδα των Γερμανών από 1 έως 8 Απριλίου 2022. ΕΠΙΜΈΛΕΙΑ: ΛΙΛΑ ΚΎΡΟΥ
πρόγραμμα περιβαλλοντικής προστασίας. Το όνομα αυτού «2 Nations - 1 Nature / 2 Έθνη - 1 Φύση» . Ο κύριος σκοπός τους είναι η ευαισθητοποίηση των παιδιών σε περιβαλλοντικά θέματα μέσα από δράσεις σε φυσικούς χώρους. Έτσι, από το 2014 και έπειτα, τα δύο σχολεία ανταλλάσουν κουλτούρες, ιδέες, σκέψεις με αγάπη και σεβασμό στη διαφορετικότητα και το περιβάλλον. Tον Ιανουάριο του 2018 ο κ.Μπατμάς τιμήθηκε ως πρόσωπο της χρονιάς για την προσφορά του και πραγματοποιήθηκε εκδήλωση προς τιμήν του με παρουσία γονέων, παραγόντων, βουλευτών και του δημάρχου του Βισμπάντεν. Το δύο σχολεία κάθε χρόνο συμμετέχουν σε πρόγραμμα ανταλλαγής επισκέψεων μαθητών και καθηγητών και καλλιεργούν την επικοινωνία μεταξύ τους και την επαφή τους με τη φύση. Μια από τις φετινές δραστηριότητες είναι η υιοθεσία αρκούδας για ένα χρόνο και ο καθαρισμός περιοχής που έχει οριστεί από την αστική, μη κυβερνητική και μη κερδοσκοπική οργάνωση «Αρκτούρος». Οι φιλικές σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί μεταξύ τους κάθε χρόνο όλο και δυναμώνουν. Ένας Έλληνας μαθητής του γερμανικού σχολείου Wilhelm-Heinrich-von Riehl-Schule, μαζί με δύο φίλους του, φοιτητές πια, ταξίδεψαν στη Φλώρινα και επισκέφτηκαν το 2ο Γυμνάσιο Φλώρινας μόνο και μόνο για να συναντήσουν τον ίδιο και τους καθηγητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, εξιστορεί ο κ. Μπατμάς. Η πολύ όμορφη και εποικοδομητική συνομιλία μας έκλεισε με την ευχή του να γίνουν ευρέως γνωστά τα προγράμματα Erasmus+ στη χώρα μας και να συμμετέχουν περισσότεροι μαθητές σ’ αυτά.
Τι λένε οι εκπαιδευτικοί του Γυμνασίου για την συμμετοχή τους στο πρόγραμμα; Η εκκίνηση και το πρόγραμμα «2 Nations - 1 Nature / 2 Έθνη 1 Φύση» Μπατμάς Αναστάσιος, διευθυντής του 2ου Γυμνασίου Φλώρινας Όλα ξεκίνησαν τα Χριστούγεννα του 2014, όταν ο κ. Γιάννης Αντωνιάδης με καταγωγή από τη Φλώρινα, μετανάστης στη Γερμανία, εκπαιδευτικός στο Γυμνάσιο WilhelmHeinrich-von Riehl-Schule πρότεινε στον κ. Μπατμά τη συμμετοχή του σχολείου σε πρόγραμμα Erasmus+. Η πρόταση έγινε αμέ-
σως αποδεκτή τόσο από τους μαθητές όσο κι από τους γονείς. Τα προγράμματα είναι χρηματοδοτούμενα και η διαδικασία επιλογής των μαθητών γίνεται με κλήρωση. Αρχικά, ο κ.Μπατμάς έκανε μια τριήμερη επίσκεψη στο Βισμπάντεν ώστε να συζητηθεί η μορφή που θα έχει το πρόγραμμα με τους υπεύθυνους στη Γερμανία. Τα προγράμματα Erasmu, εστιάζουν είτε στην ανταλλαγή διδασκαλίας, είτε στην εκμάθηση ξένων γλωσσών, είτε στην ψηφιακή εκπαίδευση ή στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Τα δύο σχολεία συναποφάσισαν να ακολουθήσουν
Μισκέτης Δημήτριος, εκπαιδευτικός Συμμετέχοντας για 4η χρονιά στο πρόγραμμα Erasmus+ έχω μόνο θετικές σκέψεις και εμπειρίες να αποτυπώσω. Η αλληλεπίδραση των παιδιών από τελείως διαφορετικά περιβάλλοντα σίγουρα βοήθησε τους μαθητές να κατανοήσουν ότι παρά τις διαφορές, οι ομοιότητες ανάμεσα τους είναι σίγουρα περισσότερες. Αυτό ακριβώς, με δίδαξε και μένα το πρόγραμμα. Ότι μέσα από τον σεβασμό της διαφορετικότητας μπορεί ένας άνθρωπος να εξελιχθεί και διαμορφώσει ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Όσον αφορά την περιβαλλοντική παρατήρησα ότι και στα δύο σχολεία τα παιδιά ήταν πλήρως
ενημερωμένα για τη διάσταση του προβλήματος της μόλυνσης του αέρα και του υδάτινου ορίζοντα και κυρίως για την ανάγκη ανακύκλωσης και μείωσης της χρήσης του πλαστικού. Δώρα Τόλη, εκπαιδευτικός Είναι η πρώτη μου συμμετοχή σε πρόγραμμα ERASMUS+ και είμαι ενθουσιασμένη! Η δυνατότητα που προσφέρει σε μαθητές και εκπαιδευτικούς να επικοινωνήσουν, να ανταλλάξουν ιδέες και να συνεργαστούν με μαθητές και εκπαιδευτικούς άλλων χωρών είναι μοναδική. Κατά τη διάρκεια ενός προγράμματος ανταλλαγής συμμετέχουμε σε βιωματικές και ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες, προβληματιζόμαστε, αναπτύσσουμε τις ιδέες μας και παίρνουμε πρωτοβουλίες με τρόπο που αδιαμφισβήτητα διευρύνει τον τρόπο σκέψης μας. Πρόκειται για μια μοναδική εμπειρία να ανακαλύψουμε νέους τόπους, να γνωρίσουμε νέες κουλτούρες και να βελτιώσουμε τις διαπολιτισμικές, γλωσσικές, επικοινωνιακές και διαπροσωπικές μας δεξιότητες. Αναστασία Τοπάλτση, εκπαιδευτικός Το 2ο Γυμνάσιο Φλώρινας για έβδομη χρονιά υλοποιεί το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ERASMUS+ «Two nations one nature» σε συνεργασία με Γυμνάσιο του Wiesbaden. Είμαι πολύ χαρούμενη και ενθουσιασμένη που συμμετέχω για δεύτερη φορά. Στόχος του προγράμματος είναι η προσωπική ανάπτυξη των μαθητών μας, η προώθηση της καινοτομίας και της κοινωνικής συνοχής και η ενίσχυση της ευρωπαϊκής ταυτότητας και της ενεργού συμμετοχής στα κοινά. Ουσιαστικά το πρόγραμμα προάγει τη συνεργασία των νέων στο πλαίσιο της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νεολαία. Οι μαθητές μας θα έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν νέες εμπειρίες, να επικοινωνήσουν με συνομηλίκους τους και να διευρύνουν τους ορίζοντές τους.
Τα συναισθήματα των συμμετεχόντων μαθητριών μετά την κλήρωση του ονόματος τους και η προσμονή Μαρία, μαθήτρια Όταν άρχισαν να ανακοινώνουν τα ονόματα ήμουν πολύ αγχωμένη διότι είχαν ήδη ανακοινωθεί τα ονόματα των κολλητών μου και ήθελα κι εγώ να συμμετάσχω σε αυτή την εμπειρία μαζί τους . Μόλις είπαν το δικό
μου όνομα ήμουν τόσο χαρούμενη, που δεν μπορούσα να μιλήσω! Ωστόσο, είχα και στο πίσω μέρος του μυαλού μου τις εξετάσεις των αγγλικών μου, οπότε είχα απογοητευτεί λίγο. Ήξερα πως αν πήγαινα θα αποκτούσα τόσες πολλές εμπειρίες, θα γνώριζα καινούριους ανθρώπους, θα μάθαινα περισσότερα πράγματα για τη Γερμανία καθώς να συνεργάζομαι με άλλους ανθρώπους . Μετά από πολλές συζητήσεις με την οικογένειά μου αποφασίσαμε να πάω! Ελένη, μαθήτρια Όταν έμαθα ότι θα πραγματοποιηθεί φέτος το πρόγραμμα, ενθουσιάστηκα πολύ που θα μπορούσα να δηλώσω συμμετοχή. Την ημέρα που ανακοίνωνε ο διευθυντής του σχολείου μας τα ονόματα, η αγωνία μου ήταν μεγάλη .Όλα τα ονόματα βγαίνανε και το δικό μου δεν ακουγόταν. Απογοητεύτηκα πολύ, ήμουν πρώτη επιλαχούσα. Γρήγορα ο ενθουσιασμός μου εξαφανίστηκε. Την επόμενη μέρα μια συμμαθήτρια μου ακύρωσε την συμμετοχή της και έτσι επιλέχτηκα εγώ. Η χαρά μου ήταν απερίγραπτη καθώς γνώριζα πως μέσα από αυτό το πρόγραμμα θα έρθω σε επαφή με καινούργιο πολιτισμό και μια καινούργια κουλτούρα που θα με γεμίσει με πρωτόγνωρες εμπειρίες. Ευρυδίκη, μαθήτρια Όταν άκουσα στην αρχή της σχολικής χρονιάς ότι το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί φέτος, μετά από δύο χρόνια λόγω της πανδημίας, ενθουσιάστηκα και χωρίς δεύτερη σκέψη δήλωσα συμμετοχή στην κλήρωση που θα γινόταν ώστε να επιλεχθούν μέσω αυτής, είκοσι μαθητές της Δευτέρας και Τρίτης Γυμνασίου. Οι γονείς μου, όπως κι εγώ, χάρηκαν πολύ και περίμεναν πώς και πώς να μάθουν αν θα είμαι ένα από τα τυχερά παιδιά. Έφτασε η στιγμή που ο διευθυντής του σχολείου μου θα ανακοίνωνε τα αποτελέσματα. Ήλπιζα τόσο πολύ να είμαι μια από τους είκοσι μαθητές που θα έπαιρναν μέρος! Τα αποτελέσματα ήταν θετικά για εμένα και αρκετούς φίλους μου που επιλέχθηκαν. Μετά την κλήρωση, πολλοί συμμαθητές μου μού είπαν ότι είμαι τυχερή και οι γονείς μου χάρηκαν τόσο όσο εγώ. Τώρα είμαστε όλοι έτοιμοι για την αναχώρηση μας από την Φλώρινα. Περιμένουμε με μεγάλη ανυπομονησία να πάμε στη Γερμανία για να γνωρίσουμε παιδιά της ηλικίας μας και τον τόπο τους, να ασχοληθούμε με δραστηριότητες που αφορούν το περιβάλλον και πάνω απ’ όλα, να περάσουμε καλά.
30 ΤΟGETHER
ΤΟGETHER 31
Δεν μπορώ να καταλάβω… Απάνθρωπο είναι αυτό! «Σκεφθείτε κάποιον που πεθαίνει, παγιδευμένος πίσω από εκατοντάδες τοίχους που τρίζουν απ’ την ζέστη, ενώ την ίδια στιγμή, ένας ολόκληρος πληθυσμός, στα τηλέφωνα ή στα καφενεία, μιλάει για συναλλαγές, φορτωτικές, γραμμάτια…. Τότε θα καταλάβετε πόσο άβολος είναι ο θάνατος, έστω κι αν είναι σύγχρονος, όταν συμβαίνει σ’ ένα άνυδρο περιβάλλον»! Άρα δεν αγαπάς και αγαπιέσαι μόνο, χωρίς περισυλλογή, πεθαίνεις και ο θάνατός σου είναι μέσα στην αμηχανία…. Όσο ζεις, όμως,; «Φτάνει να αποκτήσεις συνήθειες, και τότε οι μέρες περνούν χωρίς δυσκολία»…
Συνομιλώντας νοερά, με τον
ALBERT CAMUS για την Πανούκλα ΚΕΙΜΕΝΟ: ΜΑΡΊΝΑ ΚΑΠΕΛΑΚΗ
O
Αλμπέρ Καμύ, 74 χρόνια πριν, είχε εξιστορήσει μια αρρώστια που θέριζε ανθρώπινες ζωές, σε μια γαλλική επαρχία της αλγερινής ακτής, με το όνομα Οράν. Για κάποιους μήνες το Οράν είχε αποκλειστεί από τον υπόλοιπο κόσμο και οι κάτοικοί του ζούσαν σε μια ατέλειωτη εξορία, μαζί με τον φόβο, για την οποία δεν ήταν προετοιμασμένοι. Τους πήρε κάμποσος χρόνος για να συνειδητοποιήσουν, ότι η επιδημία δεν χωρούσε συμβιβασμούς, παραχωρήσεις, χάρες και εξαιρέσεις. Όλα τότε είχαν ξεκινήσει από τους ποντικούς! Η νομαρχία της περιοχής είχε σκαρφιστεί κάποια μέτρα αλλά ήταν αδύνατα να σταματήσουν το κύμα της εξάπλωσης του ιού. Τα κρεματόρια δούλευαν νυχθημερόν. Τα τραμ περνούσαν φορτωμένα με νεκρούς. Οι τελετές είχαν απλουστευτεί… μέχρι που όλοι κατάλαβαν πως η «πανούκλα σήμαινε ότι έπρεπε ο καθένας και η καθεμία να απαρνηθούν τις «προσωπικές τους υποθέσεις» για να πάρουν τη ζωή ξανά στα χέρια τους! Νοερά μιλήσαμε με τον Καμύ. Οι αλήθειες, που προέκυψαν από τη συζήτησή μας, σκιαγραφούν, με τον πιο άμεσο τρόπο, την οδυνηρή εμπειρίας του Covid -19, που ζει σήμερα η ανθρωπότητα! Γιατί πρέπει να μιλήσουμε για το Οράν κάπου το 194….; Γιατί «[…] ένας βολικός τρόπος για να κάνεις τη γνωριμία μιας πόλης, είναι να μάθεις πώς δουλεύουν οι άνθρωποί της, πώς ερωτεύονται και πώς πεθαίνουν»…
Πώς ζούσαν, λοιπόν, οι άνθρωποι αυτής της πόλης; « […] πάνω απ’ όλα τους ενδιέφερε το εμπόριο, και κύρια ασχολία τους ήταν, κατά τη δική τους έκφραση, οι δοσοληψίες. Φυσικά, απολάμβαναν και τις μικρές χαρές, αγαπούσαν τις γυναίκες, το σινεμά και τα θαλάσσια μπάνια… Πολύ λογικά, κρατούσαν αυτές τις απολαύσεις για τα σαββατόβραδα και την Κυριακή. Τις εργάσιμες μέρες της εβδομάδας πάσχιζαν να κερδίσουν λεφτά, πολλά λεφτά. Τα βράδια… συναντιούνταν κάποια συγκεκριμένη ώρα στα καφενεία, έκαναν βόλτα στην ίδια λεωφόρο ή στρογγυλοκάθονταν στα μπαλκόνια τους….. Μονότονη ζωή…. «Σύγχρονη ζωή…. η έλλειψη χρόνου και περισυλλογής, σου επιβάλλει να αγαπάς και να αγαπιέσαι χωρίς να το ξέρεις… Αυτό δεν είναι πρωτότυπο! Το πρωτότυπο είναι …η δυσκολία που συναντάς, όταν θέλεις, να πεθάνεις! Η αμηχανία! Δεν είναι καθόλου ωραίο να αρρωσταίνεις… Κάθε άρρωστος έχει ανάγκη από στοργή, του αρέσει ν’ ακουμπάει κάπου…. Στο Οράν, όμως, οι κλιματολογικές υπερβολές, η σπουδαιότητα των επιχειρήσεων…, η ασημαντότητα του διακόσμου, το ακαριαίο λυκόφως και η ποιότητα των ηδονών,….. απαιτούσαν καλή υγεία. Εδώ ο άρρωστος ήταν μόνος!
Και πώς ανατράπηκε αυτή η καθημερινότητα; « Κάπου τον Απρίλιο του 194…, όταν […] εργοστάσια και αποθήκες άρχισαν κυριολεκτικά να ξεχειλίζουν από πτώματα ποντικιών …Απ’ τις απόμακρες συνοικίες ως το κέντρο της πόλης,… όπου κι αν ήταν συγκεντρωμένοι [άνθρωποι]πλήθος ποντικοί βρίσκονταν στους σκουπιδοτενεκέδες ή σε μακριές σειρές στα ρείθρα των δρόμων…». Φρίκη! Και πώς αντέδρασαν οι πολίτες και οι αρχές… « Οι απογευματινές εφημερίδες άρχισαν να ασχολούνται με την υπόθεση, ρωτώντας τις δημοτικές αρχές αν σκόπευαν να επέμβουν ή όχι. Και ποια μέτρα έκτακτης ανάγκης σχεδιάζονταν για να προστατέψουν τους δημότες απ’ αυτή την απαίσια εισβολή»! Μάλλον η κατάσταση ήταν σοβαρή! « Στις μέρες που ακολούθησαν…. ο αριθμός των τρωκτικών μεγάλωνε, και μέρα με τη μέρα η συγκομιδή του δήμου πλήθαινε… [….]ορδές ποντικών όταν έφταναν τρέμοντας στο φως, άρχισαν να γυρίζουν γύρω γύρω, και ξεψυχούσαν κοντά στους ανθρώπους… Καθαρισμένη τα χαράματα απ’ τα νεκρά ζώα , η πόλη τα ξανάβρισκε λίγο λίγο, σε ολοένα και μεγαλύτερους αριθμούς, στη διάρκεια της μέρας…». Υπάρχουν νούμερα για πόσους ψόφιους ποντικούς μιλάμε; « Το πρακτορείο Ραντόκ, ανακοίνωσε στη ραδιοφωνική του εκπομπή, ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες περισυνέλλεξαν και έκαψαν έξι χιλιάδες διακόσιους τριάντα έναν ποντικούς, σε μία μέρα μόνο»… Δεν ήταν …. σύμπτωση; «Ως τότε η δυσφορία αφορούσε απλώς ένα αποκρουστικό σύμπτωμα… Μετά όλοι αντιλήφθηκαν πως το φαινόμενο αυτό, με την απροσδιόριστη έκταση και την σκοτεινή προέλευση, ήταν μια απειλή»! Ποιος υπήρξε ο ασθενής μηδέν; « Ο θυρωρός στο σπίτι του γιατρού Ριέ, με δυνατούς πόνους στο λαιμό, τις μασχάλες και τους βουβώνες…. Έπρεπε να μπει σε
απομόνωση και ειδική θεραπεία. Πέθανε στο ασθενοφόρο καθ’ οδόν για το νοσοκομείο…».
σπεύδεις τον χρόνο, αυτά τα πύρινα βέλη της μνήμης…».
Μετά τα πράγματα σοβάρεψαν…. «Οι άνθρωποι κλεισμένοι στην κάμαρά τους, τα ποντίκια πέθαιναν στους δρόμους»… Οι δημοτικές αρχές, όμως, μαζί με την νομαρχία είχαν αρχίσει τις έρευνες… Κανείς δεν είχε να διανοηθεί να κινητοποιηθεί, όσο οι γιατροί αντιμετώπιζαν μεμονωμένα κρούσματα…».
Πλήρης μοναξιά…. «Καθένας έπρεπε να δεχτεί να ζει απ’ τη μια μέρα στην άλλη, μόνος…. μέσα στην άκρα μοναξιά και δεν μπορούσε να περιμένει βοήθεια από τους άλλους…».
Πότε κινητοποιήθηκαν οι αρχές; « […]Όταν οι θάνατοι πολλαπλασιάστηκαν τόσο, που όσοι ασχολούνταν με τη μυστηριώδη αρρώστια, κατάλαβαν πως είχαν να κάνουν με σωστή επιδημία…» Επιδημία από τι; « Η κοινή γνώμη είναι ιερή: όχι ακρότητες! Στην αρχή κανένας δεν τολμούσε να δώσει ένα όνομα»! Μάλλον γιατί ο άνθρωπος δεν πιστεύει στις συμφορές; « Όταν ξεσπά κάποιος πόλεμος, ο κόσμος λέει: Δεν πρόκειται να κρατήσει πολύ, είναι μεγάλη βλακεία. Βλακεία είναι, αλλά αυτό δεν τον εμποδίζει να διαρκεί! Η συμφορά δεν έχει ποτέ ανθρώπινα μέτρα, γι’ αυτό λέμε πως … είναι εξωπραγματική, ένα κακό όνειρο που θα περάσει. Δεν περνά όμως πάντοτε, και μόνο οι άνθρωποι περνούν, από εφιάλτη σε εφιάλτη, επειδή δεν έχουν λάβει προληπτικά μέτρα!... Οι άνθρωποι στο Οράν δεν έφταιγαν περισσότερο απ’ όλους τους άλλους, απλώς είχαν ξεχάσει τι θα πει μετριοφροσύνη, νόμιζαν ότι έχουν την κατάσταση στα χέρια τους, και πως οι συμφορές είναι απίθανες».. Την πανούκλα την έβλεπαν, την ζούσαν, αλλά δεν την πίστευαν! Μεγάλη ανοησία είχαν! « [..] εξακολουθούσαν να κυνηγούν τις υποθέσεις τους… να ετοιμάζονται για ταξίδια, να έχουν απόψεις… Πώς να σκεφτούν μια πανούκλα που καταργεί το μέλλον, τις μετακινήσεις, τις συζητήσεις; Πίστευαν πως ήταν ελεύθεροι, όμως ποτέ κανείς δεν θα ‘ ναι ποτέ ελεύθερος, όσο υπάρχουν συμφορές.». Από άγνοια ίσως; « Όταν κάνεις έναν πόλεμο, είναι ζήτημα αν ξέρεις τι θα πει έστω κι ένας νεκρός. Και καθώς έναν άνθρωπος δεν βαραίνει καθόλου, εκτός κι αν τον έχεις δει νεκρό, εκατό εκατομμύρια νεκροί, σπαρμένοι στο διάβα της ιστορίας, δεν είναι παρά ένας καπνός μέσα στην φαντασία!». Δεν ταίριαζε η πανούκλα στο Οράν; Η λέξη δεν περιείχε μόνο όσα της είχε φορτώσει η επιστήμη, μα κι ένα σωρό εικόνες που δεν ταίριαζαν καθόλου με τούτη την κιτρινόγκριζη πόλη, που η ζωντάνια της κατέπεφτε τώρα, … ευτυχισμένη σε γενικές γραμμές, αν η ευτυχία μπορεί να συμβαδίσει με το πένθος! Και μια τόσο αδιάφορη ησυχία, κατέλυε τις παλιές εικόνες της συμφοράς, την πανουκλιασμένη Αθήνα που την εγκα-
τέλειψαν τα πουλιά της, τις κινέζικες πόλεις πλημμυρισμένες σιωπηλούς ετοιμοθάνατους, τους βαρυποινίτες της Μασσαλίας που στοίβαζαν αποσυντεθειμένα πτώματα μέσα σε λάκκους, την κατασκευή του πελώριου τείχους στην Προβηγκία, για να κόψει τον μανιασμένο άνεμο της πανούκλας, την Γιάφα με τους απαίσιους ζητιάνους, τα υγρά και λερά κρεβάτια κολλημένα στο πατημένο χώμα μέσα στο σπιτάλι της Κωνσταντινούπολης, το καρναβάλι με τους μασκαράδες γιατρούς την εποχή του Μαύρου Θανάτου, τα ζευγαρώματα των ζωντανών μέσα στα κοιμητήρια του Μιλάνου, τα κάρα με τους νεκρούς μέσα στο πανικόβλητο Λονδίνο…». Δηλαδή, οι άνθρωποι δεν διδάσκονται από τις εμπειρίες των προηγούμενων; Έτσι, και στο Οράν… Πότε ξεκαθαρίστηκε η κατάσταση; « […]χρειάστηκε κάμποσος χρόνος… για να καταλάβουν πως δεν χωρούσε συμβιβασμούς! Η πόλη έπαψε να συνδέεται με την υπόλοιπη χώρα με τα συνήθη μέσα επικοινωνίας, και σαν να μην έφτανε αυτό, μια νέα απόφαση απαγόρευε την ανταλλαγή κάθε είδους αλληλογραφίας, γιατί το μικρόβιο θα μπορούσε να μεταδοθεί από τις επιστολές…»|. Αυστηρή καραντίνα.. «Κανένας δεν μπορούσε να βγει από την πόλη…[..]οι επαναπατριζόμενοι ήταν ελεύθεροι να επιστρέψουν, αλλά όχι και να ξαναφύγουν…. Αιχμάλωτοι της πανούκλας… Αυτός ο απάνθρωπος χωρισμός μας είχε σπάσει το ηθικό… αίσθημα εξορίας …αυτό το κενό… αυτή η ειδική συγκίνηση… ο παράλογος πόθος να ξαναγυρίζεις στα παλιά ή να επι-
Τελικά, οι άνθρωποι συνειδητοποίησαν το κακό που συνέβαινε; « Δυσκολευότανε…. , μοιράζονταν κάποια αισθήματα κοινά, χωρισμού, φόβου, πάντα, όμως, έβαζαν σε πρώτη μοίρα τις ατομικές τους έγνοιες… […] Την αρρώστια κανείς δεν την είχε αποδεχτεί ακόμη κατά βάθος. Οι περισσότεροι ήταν κυρίως ευαίσθητοι με τα πράγματα που τους χαλούσαν τις συνήθειές τους ή έβλαπταν τα συμφέροντά τους,… και μ’ αυτά τα αισθήματα δεν αντιμετωπίζεται η πανούκλα». Ποιος είχε ευθύνη γι’ αυτό το κακό; « Πρώτη τους αντίδραση, ήταν να ρίξουν όλο το φταίξιμο στις τοπικές αρχές. Έπειτα ο νομάρχης άρχισε να στέλνει καθημερινό δελτίο, με την παράκληση να ανακοινώνονται ανά εβδομάδα τα αποτελέσματα.. Χρειάστηκε να περάσει ένα διάστημα και να αυξηθούν οι θάνατοι, και μόνο τότε η κοινή γνώμη συνειδητοποίησε την αλήθεια..». Η πολιτεία τι μέτρα πήρε για να αντιμετωπίσει την επιδημία; Ο νομάρχης πήρε μέτρα που αφορούσαν την κυκλοφορία και τον ανεφοδιασμό των οχημάτων… Η βενζίνη πουλιόταν με δελτίο. Ακολούθησαν μέτρα για την περικοπή του ηλεκτρικού ρεύματος. Μόνο τα είδη πρώτης ανάγκης έφθαναν δια ξηράς και θαλάσσης στο Οράν. Τα καταστήματα ειδών πολυτελείας έκλειναν από την μια μέρα στην άλλη… ο αριθμός των πεζών μεγάλωνε αισθητά γιατί πολλοί άνθρωποι καταδικασμένοι σε απραξία από το κλείσιμο των μαγαζιών κα κάποιων γραφείων, πλημμύριζαν τους δρόμους… ήταν προς το παρόν σε αναγκαστική άδεια….». Οι άνθρωποι πήγαιναν στην Εκκλησία; «[…] ο καθεδρικός ναός της πόλης …ήταν σχεδόν γεμάτος πιστούς όλη την εβδομάδα… και ο πατήρ Πανελού, διακήρυττε, ότι:[…] Οι δίκαιοι δεν έχουν τίποτε να φοβηθούν, όμως οι φαύλοι έχουν κάθε λόγο να τρέμουν. Μάλλον, ο Θεός που τόσο καιρό έδειχνε τον οίκτο του… έπαψε πια να περιμένει… Η θεία ευσπλαχνία δεν μπορούσε να διαρκέσει για πάντα»!
Η συνέχεια στο togethermag.gr
Ο Αλμπέρ Καμύ ήταν γεννημένος στο Αλγέρι. Τη μεγάλη του αναγνώριση την έλαβε μέσα από δυο μυθιστορήματα, τον Ξένο (1942) και την Πανούκλα (1947). Εξίσου σημαντικά και τα φιλοσοφικά του έργα Ο μύθος του Σίσυφου και Ο επαναστατημένος άνθρωπος. Το 1948 τού απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ. Πέθανε το 1960.
32 ΤΟGETHER
Άνοιξη, διατροφή και πεπτικό σύστημα ΚΕΙΜΕΝΟ: ΑΘΑΝAΣΙΟΣ ΓΚAΝΤΟΣ, Ιατρός- Γαστρεντερολόγος
Η
μεσογειακή διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και φτωχή σε κρέας, λίπη, αποτελεί τον λησμονημένο εθνικό μας θησαυρό, άυλο πολιτιστικό αγαθό της ανθρωπότητας από το 2010. Η μεσογειακή διατροφή απογειώνεται την άνοιξη με την πληθώρα των φρέσκων λαχανικών και φρούτων της. Η δυσκοιλιότητα είναι ένα σύμπτωμα, που ταλαιπωρεί σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού. Τόσο για την πρόληψη, όσο και την αντιμετώπισή της συνιστάται η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών. Αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων και μειώνουν τον χρόνο διέλευσής τους από το έντερο. Τουλάχιστον 20 γρ./ημέρα φυτικών ινών είναι απαραίτητα. Μια τροφή με άφθονες φυτικές ίνες είναι ο αρακάς με 5.5 γρ./100 γρ. Η εκκολπωμάτωση του παχέος εντέρου έχει χαρακτηριστεί η “νόσος του δυτικού πολιτισμού”, καθώς συνδέεται με τη “δυτικού τύπου” δίαιτα, πλούσια σε κρέας και λίπη. Σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόληψη της εκκολπωμάτωσης, αλλά και μιας επιπλοκής της, της εκκολπωματίτιδας, συνιστάται διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες. Μια άλλη ανοιξιάτικη πηγή πλούσια σε φυτικές ίνες είναι τα φασολάκια με 3.4 γρ./100 γρ. Εξάλλου, τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν ασπίδα προστασίας τόσο για τον καρκίνο του στομάχου, όσο και για τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Περιέχουν αντιοξειδωτικά, όπως τη βιταμίνη C και τις ανθοκυανίνες, που αποτρέπουν την οξειδωτική δράση του DNA, μπλοκάροντας την καρκινογένεση. Οκτώ φράουλες προσφέρουν το σύνολο των ημερήσιων αναγκών βιταμίνης C. Τα κεράσια πάλι είναι σημαντική πηγή ανθοκυανινών, στις οποίες μάλιστα οφείλουν το χρώμα τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι αύξηση της κατανάλωσης φρούτων κατά 100 γρ./ημέρα μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του στομάχου κατά 5%. Αντίθετα, μια δίαιτα πλούσια σε κρέας και φτωχή σε φυτικές ίνες προδιαθέτει σε πολύποδες και καρκίνο του παχέος εντέρου. Τα τρισεκατομμύρια μικροβίων, που διαβιούν στο έντερο, συνιστούν το μικροβίωμα του εντέρου με σπουδαίες λειτουργίες σχετιζόμενες με το ανοσοποιητικό σύστημα, τον μεταβολισμό, την παραγωγή βιταμινών Β12 και Κ. Η σύνθεσή του εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διατροφή. Τα πρεβιοτικά είναι φυτικές ίνες και ολιγασακχαρίτες, που προάγουν την αύξηση των ευνοϊκών για τον οργανισμό μικροβίων μέσα στο μικροβίωμα. Παραδείγματα τροφών με άφθονα πρεβιοτικά είναι τα παντζάρια, τα σπαράγγια και τα σκόρδα. Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος έχει καταστεί η πιο συχνή ηπατοπάθεια παγκοσμίως, αφού συνδέεται με την πανδημία της παχυσαρκίας. Η απλή λιπώδης διήθηση του ήπατος μπορεί να εξελιχθεί σε στεατοηπατίτιδα και η τελευταία με τη σειρά της σε κίρρωση. Η ανάπτυξη στεατοηπατίτιδας οφείλεται σε οξειδωτικό στρες και εδώ τα αντιοξειδωτικά παίζουν αποτρεπτικό ρόλο. Για τη θεραπεία της λιπώδους νόσου πέρα από την απώλεια βάρους, προτάσσεται ως ιδανική διατροφή και πάλι η μεσογειακή. Τα βερίκοκα περιέχουν αντιοξειδωτικά, όπως βιταμίνη C και βιταμίνη Ε. Δυστυχώς, πρόσφατη μελέτη του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου κατέδειξε ότι τρεις στους τέσσερις ενήλικες στην Ελλάδα δεν καταναλώνουν φρούτα και λαχανικά στις ενδεδειγμένες ποσότητες. Φέτος την άνοιξη, λοιπόν, η αναγέννηση της φύσης ας συνδυαστεί με αναγέννηση της διατροφής μας.
Coffee & food guide
SETTE 7
Ιταλικό εστιατόριο – Bar
Ένας χώρος με στυλ και εκλεκτό μενού για τους λάτρεις της ιταλικής κουζίνας Το ιταλικό εστιατόριο - μπαρ SETTE 7 βρίσκεται στο κέντρο της Κοζάνης και σας περιμένει για μια αυθεντική ιταλική γευστική εμπειρία. Σε έναν ζεστό και με ιδιαίτερο στυλ διακοσμημένο χώρο, το SETTE 7 υπόσχεται να σας προσφέρει μία ξεχωριστή γαστρονομική εμπειρία, με αυθεντικές ιταλικές γεύσεις, εκλεκτά κρασιά, ποτά της αρεσκείας σας και γλυκές αλχημείες που θα ικανοποιήσουν κάθε γούστο. Βασιλείου Φόρη 7, Κοζάνη Τ 2461 027777 • settebr@gmail.com @settebr Ιταλικό εστιατόριο sette_bar_restaurant
Όταν η παράδοση και η ποιότητα συναντάει τα προϊόντα Ζανδέ από το Βελβεντό τότε σίγουρα το αποτέλεσμα σε αποζημιώνει! Δοκιμάστε μοναδικές τουλούμπες, τουλουμπάκια, κουρκουμπίνια, λουκουμάδες και ταξιδέψτε στα παιδικά σας χρόνια! Και η λίστα δεν τελειώνει εδώ. Το καλοκαίρι η γκάμα εμπλουτίζεται με παγωτό από πρώτης ποιότητας αγνά υλικά. Τοπικά παραδοσιακά προϊόντα, με φήμη που έχει ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο, φτιαγμένα με την αυθεντική συνταγή, μια συνταγή με ιστορία 50 χρόνων, που κληρονομήσαν από γενιά σε γενιά και μας την προσφέρουν απλόχερα.
Five Cοffee Στο Five Café Basinas ο καφές είναι κάτι πολύτιμο, και ακριβώς έτσι τον αντιμετωπίζουν, σαν ιεροτελεστία με σεβασμό και φροντίδα! Η εξαιρετική ποικιλία espresso Illy αλέθεται εκείνη την ώρα, για να αποδώσει το μέγιστο των αρωματικών ιδιοτήτων που διαθέτει. Δεν είναι όμως ο πολύ καλός καφές που ετοιμάζει για εμάς, αλλά και οι μοναδικοί φυσικοί χυμοί, για να σε γεμίσουν ενέργεια και να σε δροσίσουν τώρα που η θερμοκρασία ανεβαίνει. Μπορείς να συνδυάσεις τα φρούτα που επιθυμείς και να απολαύσεις ένα άκρως υγιεινό και γεμάτο βιταμίνες ρόφημα. Τέλος, μην παραλείψετε να δοκιμάσετε την εκπληκτική γαλλική σοκολάτα MONBANA, που όπως τονίζει και η εταιρεία αποτελεί τον θησαυρό της σοκολάτας. Μπορείτε επίσης να επιλέξετε μια από μια ευρεία γκάμα τσάι ανάλογα με τις προτιμήσεις σας. Είτε θέλετε ένα δροσερό τσάι, είτε ένα παραδοσιακό μερακλίδικο ελληνικό καφέ το Five Café αποτελεί μονόδρομο για εσάς!
I. Tράντα 1 | Τ: 24610 31318 FIVE CAFE basinasΚοζανη Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα φλιτζάνι καφέ! Το πρώτο φλιτζάνι εσπρέσο Varesina Caffe στον ατμό σερβίρεται το 1919 στο ολοκαίνουργιο εργοστάσιο καβουρδίσματος καφέ που βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης Βαρέζε. Το άρωμα κυρίευσε απαλά τους γύρω δρόμους και για αρκετά χρόνια τράβηξε την προσοχή των κατοίκων, ώστε όταν το Varesina Caffe μετακόμισε στη σημερινή του θέση λόγω ανάγκης για επιπλέον χώρο, πολλοί από τους κατοίκους της πόλης αναρωτήθηκαν τι είχε γίνει από εκείνο το ακαταμάχητο άρωμα.
Σ’ ένα χώρο που το τσίπουρο κι άλλα ελληνικά αποστάγματα έχουν την τιμητική τους. Συνοδεύονται από μεζεδάκια της φάρμας και της θάλασσας φτιαγμένα απ’ τα χεράκια μας και μόνο. Παρελαύνουν μπύρες από μικρές ζυθοποιίες και κρασιά του τοπικού κι όχι μόνο αμπελώνα. Στο μπαρ ή σε τραπέζι; Με γλυκάνισο ή άνευ; Φετινό ή Παλαιωμένο; Σκέτο ή με μεζέ. Λευκό ροζέ ή κόκκινο; Pilsner ή Ιager;
Σας περιμένουμε να φάμε και να πιούμε!
Βασιλείου Φόρη 10 Τ. 2461 100 717 peskesi_kozani @peskesi_kozani
11ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 49, ΚΟΖΑΝΗ
Varesina Caffè...una storia di passion Αντιπροσωπεία Ελλάδος Κίμωνος Βόγα με Γραβιάς | Τ. 2310859767
Τώρα και νέο κατάστημα στην καρδιά της Θεσσαλονίκης
Συνδυάσετε τις πιο σημαντικές στιγμές της ζωής σας με τα εκλεκτά παραδοσιακά προϊόντα «Ζανδέ»! Κοζάνη: 28ης Οκτωβρίου 9 | Τ. 24610 22444 Βελβεντό: Αγίου Νικολάου 11 | Τ. 24640 3250 ΝΕΟ Θεσσαλονίκη: Εγνατίας 108 & Πρασακάκη | Τ. 2310 222286 touloubeszande
11ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 49, ΚΟΖΑΝΗ
fashion guide
Trendy Fashion Boutique
Ανακαλύψτε την νέα ανοιξιάτικη συλλογή! Με έμφαση πάντα στην ποιότητα αλλά και με ασυναγώνιστες τιμές είναι τόσο εύκολο να είσαι trendy! Με ρούχα που ολοκληρώνουν άψογα το καθημερινό σου άνετο look αλλά και με ιδιαίτερα κομμάτια για να αναδείξεις τον ξεχωριστό μοναδικό σου εαυτό!
Μακεδονομάχων 27, Κοζάνη T. 2461 037734 trendyfashion.gr trendy_fashion_boutique
Bijou-Βijou
Elegance & Jewellery
Tο Bijou-Βijou ξεχωρίζει λόγω της αγάπης του για το ποιοτικό κόσμημα και λόγω του γνήσιου ενδιαφέροντός του για τους πελάτες. Στο Bijou-Βijou θα βρείτε βραχιόλια, δαχτυλίδια, κολιέ, σκουλαρίκια, σε statement, σύγχρονες, μποέμ, κλασσικές και γεωμετρικές εκδοχές,για οποιαδήποτε περίσταση! Ανακαλύψτε τη μεγάλη συλλογή από εντυπωσιακά νυφικά σκουλαρίκια! Χαρίστε στον εαυτό σας τα καλύτερα γυναικεία κοσμήματα από το πιο σύγχρονο και ενημερωμένο κατάστημα γυναικείων αξεσουάρ και ασημένιου κοσμήματος στην πόλη της Κοζάνης!
Μακεδονομάχων 27, Κοζάνη | Τ. 2461 039929 BIJOU-BIJOU bijou_bijou_kozani_gr
Bijoushop.gr
Ανδρικά και γυναικεία ενδύματα σε όλα τα μεγέθη για όλες τις ηλικίες, όλες τις ώρες, όλα τα στυλ, όλες τις περιστάσεις! Mεγάλη ποικιλία σε υπερμεγέθη έως 10xl! Ένα κατάστημα με μεγάλη εμπειρία και αγάπη για το ρούχο και την ποιότητα. Ανακαλύψτε στο κατάστημα Σίλη Κουκουλοπούλου γυναικεία και ανδρικά ρούχα για μοναδικό στυλ, σε κάθε σας εμφάνιση! Μεγάλου Αλεξάνδρου 29, Κοζάνη T. 2461 023432 silikouk sili_koukoulopoulou
sili.gr
Τα μαγαζιά της Αύγουγειτονιάς στος μας!
Η πόλη είναι ένας ζωντανός οργανισμό ςμε τον οποίο έχουμε πάρε -δώσε. Όσο πιο πολύ την περπατάμε, πάμε στα στέκια της, συναντιόμαστε με ανθρώπους, τόσο πιο πολύ την ομορφαίνουμε. Τα μαγαζιά της γειτονιάς μας είναι η ραχοκοκαλιά της οικονομίας, βρίσκονται δίπλα μας και χρειάζεται να σταθούμε και εμείς δίπλα τους. Διατηρούν μια σημαντική ιστορικότητα, δίνουν χρώμα, αυθεντικότητα και ταυτότητα στη γειτονιά μας. Εκεί οι πωλήσεις είναι προσωπική υπόθεση, ο καταστηματάρχης σε ξέρει με το όνομα σου και η αγορά είναι μια άλλη εμπειρία που ξεκινά με καλημέρα και τελειώνει με μια καληνύχτα και ένα ζεστό χαμόγελο.
PARISFASHIONS
Το κατάστημα PARISFASHIONS προσφέρει εσώρουχα, πυτζάμες, νυχτικά, κάλτσες και άλλα είδη homewear για την γυναίκα, τον άντρα και το παιδί σε μοναδικά σχέδια, εξαιρετική ποιότητα και εφαρμογή, σε πολύ καλές τιμές.
Στο κατάστημα ΚΑΜΣΙΖΟΓΛΟΥ θα βρείτε είδη & αξεσουάρ ταξιδιού σε μεγάλη γκάμα παντός τύπου, για κάθε στυλ και σε ανταγωνιστικές τιμές. Ανακαλύψτε νέες αφίξεις! Πλατεία Λασσάνη 2, Κοζάνη Τ. 2461030761
Από το 1976 ξεκίνησε την αλλαντοποίηση νιώθονταs και προλαβαίνονταs τις προτιμήσειs του καταναλωτή. Η εταιρεία Τσιώνη δραστηριoποιείται στην παραγωγή και την εμπορία αλλαντικών. Κέντρο των εργασιών τns εταιρείαs είναι το ιδιόκτητο εργοστάσιο τns πoυ βρίσκεται στο 2ο χιλ . Κοζάνns Καρυδίτσαs. Εργοστάσιο Αλλαντικών
Τ. 2461 0 30947
Είδη Ταξιδίου
ΜOΣΧΟΣ
Υαλικά - Είδη δώρων Ηλεκτρικές Μικροσυσκευές
Τα αλλαντικά Τσιώνη αποτελούν μια ολόκληρη ιστορία, συνώνυμη με την περιοχή και όχι μόνο.
Πλατεία Λασσάνη 4, Κοζάνη
ΚΑΜΣΙΖΟΓΛΟΥ
Τσιώνης Παναγιώτης & Σια
ΓΕΥΣΗΓΝΩΣΊΑ
2 χιλ. Κοζάνηs-Καρυδίτσαs Πρατήριο Πλ. Λασσάνη 19, Κοζάνη | Τ. 2461 037507
Στημονιάρης Γεώργιος
«Παντοπωλείο»
Η Γευσηγνωσία είναι η αγαπημένη στάση, για να απολαύσει κανείς τον καφέ και το snack του. Εκεί θα βρείτε εκτός από το αφράτο και γευστικό ψωμί, προϊόντα αρτοποιίας, βουτήματα,διάφορες πίτες,μπουγάτσες,κουλούρια και είδη ζαχαροπλαστικής! Πλ. Λασσάνη 13, Κοζάνη T. 2461 0 29464
Το παντοπωλείο Στημονιάρης είναι από τα πιο αγαπητά στην πόλη της Κοζάνης. Μια οικογενειακή επιχείρηση που παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο χρόνια τώρα στον χώρο του εμπορίου. Ένα μαγαζί που σφύζει από προϊόντα, μυρωδιές, ανθρώπινη και οικογενειακή εξυπηρέτηση! Π. Λασσάνη 6, Κοζάνη | Τ. 2461022814
Το κατάστημά Μόσχος Δημήτρης Υαλικά διαθέτει μεγάλη ποικιλία σε όλα τα είδη οικιακής χρήσης, είδη δώρων, ηλεκτρικές συσκευές και κρύσταλλα.
Ένας ολόκληρος κόσμος για το σπίτι και τις ανάγκες του. Πλ. Λασσάνη 6, Κοζάνη | T. 2461 037554 yalikamosxos
ΖΟΡΜΠAΣ
Η επιχείρηση Ζορμπάς Ι. Αναστάσιος δραστηριοποιείται στη διάθεση και πώληση λιανικής – χονδρικής ειδών λευκοσιδηρουργίας, είδη οικιακής χρήσης και θέρμανσης, πλαστικά είδη, είδη κήπου και camping, ηλεκτρικά είδη, συσκευές υγραερίου (κουζινάκια) για οικιακή ή επαγγελματική χρήση, εκκλησιαστικά είδη.
Πλατεία Λασσάνη 17 | Τ. 24610-29443 ZormpasKozani e_zorbas.gr
e-zorbas.gr
40 ΤΟGETHER
1050
ΤΟGETHER 41
«Κοζανίτικη Αποκριά 2022»
KEIMENO: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
Εκεί ψηλά ο αέρας είναι τόσο καθαρός και δυνατός που καταφέρνει να τα καθαρίζει όλα. Σου αφήνει ένα πρόσωπο αλαβάστρινο, αποβάλλοντας κάθε μαύρο ίχνος και στίγμα, ξεπλένει τις τοξίνες και οτιδήποτε καταφέρνει να σε αλλάζει και να σου τρώει τα σωθικά. Το δέρμα κατακόκκινο από τον αέρα που λυσσομανάει και όχι από τη ντροπή. Όταν κοντοσταθείς στο εκκλησάκι του προφήτη Ηλία βλέπεις τον κόσμο αλλιώς από ψηλά και μεταμορφώνεται και γίνεται όμορφος, ο ουρανός φαντάζει πιο γαλανός και είναι σαν τον φτάνεις, σαν να κάνεις ένα ακόμα βήμα στον θεό. Εκεί ξαναγεννιέσαι, εκεί γίνεσαι ένας άλλος. Αγναντεύεις για ώρα τη μαγεύτρα φύση, τα αγέρωχα βουνά, τα πλάσματα που κατοικούν σε αυτά. Εκεί σε εκείνο το εκκλησάκι, στο ψηλότερο σημείο του χωριού συνάντησες εσένα, εκεί πήρες τις πιο σημαντικές σου αποφάσεις. Εκεί ήρθες πιο κοντά με εσένα. Εκεί ανάμεσα στις χορταριασμένες πέτρες, εκεί ανάμεσα στις μυρωδιές που αναδύονταν από τον αέρα που τις παράσερνε, βρήκες εσένα. Ρίγανη φυτρωμένη στις παρυφές, δυόσμος, μέντα και βασιλικός αυτές οι μυρωδιές πάντα θα σου θυμίζουν, πάντα θα σε ξαναγυρνούν στην κορυφή. Όσο χαμηλά και αν βρεθείς πάντα θα υψώνεις κεφάλι
από την Πρωτοβουλία Νέων Κοζάνης
και θα το κοιτάς. Πάντα θα σου λείπει το συγκεκριμένο αεράκι που μόνο σε υψόμετρο 1050 φυσάει. Κατηφορίζοντας σίγα σιγά έρχονται στο νου μνήμες, ξυπνούν οι αγαπημένοι σου που έφυγαν έτσι για να σου θυμίσουν που ανήκεις. Στα σπίτια έξω στις αυλές ζυμώνουν οι μανιές σκυμμένες στα γόνατα το ψωμί στην ξύλινη σκάφη. Έχεις γευτεί το πιο γλυκό ψωμί του κόσμου φτιαγμένο από χέρια δουλεμένα και σκισμένα. Η πρώτη φιλούδα δική σου, έτσι σου έδειχναν πόσο πολύτιμος είσαι για αυτές. Το πρώτο κομμάτι από την ζεματισμένη πίτα της σόμπας ήταν δικό σου. Το δεύτερο τυλιγμένο για την διαδρομή, για την ώρα που θα σταματούσες να ξαποστάσεις.
Μνήμες και εικόνες, μυρωδιές και γεύσεις, τυρί που πυτιαζόταν επί τόπου με γάλα φρέσκο, τσαντίλες κάτασπρες και κρεμασμένες. Τροβάδες ακουμπισμένοι στα κάγκελα και στα δέντρα. Γκλίτσες ξύλινες και κουρασμένες περίμεναν να τις κρατήσεις για να παραστήσεις τον βοσκό και λίγο πιο πέρα, κουκουνάρες σκορπισμένες κατάχαμα παρίσταναν τα ζωντανά. Στις αυλές λίγο πιο κάτω από τα 1050 μέτρα μεγάλωνες εσύ με αξίες ατόφιες, ακατέργαστες που τις έχεις ακόμα. Και αν τις έχασες δεν τις ξεχνάς, γιατί τις κουβαλάς. Φρέσκος τραχανάς και φρέσκο σιτάρι, εκεί ό,τι σπείρεις φυτρώνει, εκεί ό,τι θερίσεις γίνεται. Μεγαλώνεις και υψώνεις ανάστημα από περηφάνια και γίνεσαι τόσο τρανός που φτάνεις στα 1050 μέτρα έτοιμος να κατακτήσεις τον κόσμο, εκεί πάνω φαντάζεις πελώριος, ατρόμητος και δυνατός σαν τις ρίζες του πλάτανου στο κέντρο του χωριού. Στο κέντρο αυτού του κόσμου, στο κέντρο των τρυφερών ματιών, των ανοιχτών χεριών, που σε αγκάλιασαν και σε τάισαν. Στις ορμήνιες, στα τραγούδια, στα νανουρίσματα, στα γητέματα, στα τρυφερά λογάκια του χρυσού και του γραμμένου. Μέσα σου, στην ταυτότητα σου αναγράφεται ένας αριθμός 1050. Λιβαδερό.
KEIMENO: KOΡΙΝΑ ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΟΥ Πολιτιστική Διαχειρίστρια, MSc/MBA «Κοζανίτικη Αποκριά 2022» από την Πρωτοβουλία Νέων Κοζάνης Πραγματοποιήθηκε για 2η συνεχόμενη χρονιά το project της εθελοντικής ομάδας της Πρωτοβουλίας Νέων Κοζάνης, που αφορούσε την Κοζανίτικη Αποκριά. Για ακόμη μία χρονιά η ΠΝΚ στόχευσε πρώτα στην διασκέδαση και την αλληλεπίδραση κι έπειτα στην μετάδοση γνώσεων. Συγκεκριμένα οι θεματικοί άξονες φέτος ήταν δυο: η Κοζανίτικη Αποκριά και το Καρναβάλι διεθνώς. Οι δραστηριότητες απευθύνονταν σε όλους τους πολίτες, κάθε ηλικίας και ήταν δωρεάν. Βασικός άξονας ανάπτυξης των εν λόγω δράσεων, αποτέλεσε η καινοτομία, στηριζόμενη πάντοτε στα δεδομένα της πανδημίας του COVID-19. Οι δράσεις ξεκίνησαν την Τσικνοπέμπτη, με την εκμάθηση του χορού ORIENTAL, σε συνεργασία με την σχολή χορού PASION LATINO και απευθύνονταν σε παιδιά και ενήλικες. Την Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε το party masque για ενήλικες με salsa, latin και rumba σε συνεργασία με το γυμναστήριο ALIVE.
Στο πλαίσιο των δράσεων δεν θα μπορούσε να λείψει η εκμάθηση τραγουδιών των Φανών, από πρωτοτραγουδιστές των Πολιτιστικών Συλλόγων, με σκοπό την διάδοση και διαφύλαξη της τοπικής παράδοσης και τη συνέχιση των τραγουδιών από τους νεότερους. Γι’ αυτόν τον λόγο, την Πέμπτη 3 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε στο στέκι του πολιτιστικού συλλόγου «Αη Δημήτρη» η εκμάθηση τραγουδιών από τον κ. Κώστα Μούρτζιο. Την Παρασκευή 4 Μαρτίου, υλοποιήθηκε η εκπαιδευτική δράση «Ο Φανός πηγαίνει στα Καϊλάρια» συνεργασία με το 10ο Δημοτικό Σχολείο Πτολεμαΐδας. Η δράση αφορούσε το έθιμο των Φανών Κοζάνης, της Αποκριάς και του Καρναβαλιού. Στο πλαίσιο της αποκριάτικης αυτής εορτής, όλοι οι μαθητές του σχολείου δημιούργησαν αποκριάτικες μάσκες, έπαιξαν το παιχνίδι του κρυμμένου θησαυρού με επίκεντρο την Αποκριά, παρακολούθησαν βίντεο τα οποία είχαν ετοιμάσει τα μέλη της ΠΝΚ σχετικά με τις εκδηλώσεις της Κοζανίτικης Αποκριάς (Φανοί, Sourd games, Πάρτι Νεολαίας, Παρέλαση, Χάσκα, Συγχώρεση) αλλά και το Γαϊτανάκι όπου και αναβίωσαν.
Στο τέλος χόρεψαν το γαϊτανάκι και φυσικά άναψαν Φανό στην αυλή του σχολείου τραγουδώντας τα τραγούδια της Αγάπης και τα παλικαρίσια αλλά και χορεύοντας παραδοσιακούς χορούς. Βέβαια, δεν έλειψαν τα κιχιά και οι χυμοί από την γιορτή της Αποκριάς! Το πρόγραμμα της ΠΝΚ, έκλεισε με την εκμάθηση παραδοσιακών χορών, όπου έλαβε μέρος την Παρασκευή 4 Μαρτίου, στον πολιτιστικό σύλλογο «Αριστοτέλη» από την κ. Κατερίνα Σιακαβάρα. Φυσικά, διαδικτυακά, προβλήθηκαν τα βίντεο με συνεντεύξεις αξιόλογων ανθρώπων των Φανών που δημιουργήθηκαν πέρυσι, ώστε να μην χαθούν οι φωνές αγωνίας τους για την συνέχιση του εθίμου. Η ΠΝΚ συμμερίζεται την αγωνία της διάδοσης και συνακόλουθα του μέλλοντος των εθίμων της Κοζανίτικης Αποκριάς και σκοπός της φέτος ήταν να προσπαθήσει να αναδείξει τα ζητήματα που προκύπτουν για την διαφύλαξή τους.
Η Ελένη και... το δέντρο Τα καταστήματα ENERGY AVENUE σας πάνε
KEIMENO: ΕΛΕΝΗ ΓΚΟΡΑ «Μήδε ο Μάρτης Καλοκαίρι, μήδ’ ο Αύγουστος Χειμώνας!», λέει ο σοφός λαός με τις παροιμίες του. Κι έτσι υποδεχτήκαμε τον Μάρτη με χιόνια. Όχι, πολλά. Ίσα ίσα κάλυψαν τις στέγες, τα δέντρα και τις γλάστρες. Στον δρόμο έλιωσαν γρήγορα. Είχε μαλακό καιρό, και το χιόνι δεν έπιασε. Είναι που και η μέρα έχει μεγαλώσει και ο καιρός έχει γλυκάνει. Λένε πως ίσως ρίξει κι άλλο χιόνι μέσα στο ΣΚ των Απόκρεων. Μα την πρώτη τη ζημιά πρόλαβε και την έκανε. Αμύγδαλα ίσως να μην βρούμε να μαζέψουμε φέτος. Τα δέντρα είχαν προλάβει να ανθίσουν και με το χιόνι θα κάηκαν. Και τη δεύτερη τη ζημιά πρόλαβε και την έκανε. Όχι, πως έφταιγε αυτήν τη φορά ο Μάρτης και το χιόνι του. Σε καμία περίπτωση. Ήταν απλά η αφορμή. Δυο μεγάλα δέντρα είχαμε φυτέψει πριν αρκετά χρόνια απέναντι ακριβώς από το σπίτι μας. Μεγάλωναν κι αυτά μαζί μας. Όμορφα έλατα, ψηλά. Πού και πού παλιότερα, όσο ακόμα ήταν μικρά τα κλαδεύαμε. Τώρα είχαν γίνει θεόρατα και ομόρφαιναν το τοπίο. Βλέπαμε πράσινο. Ωραία στολίδια, τα καμαρώναμε. Περήφανοι τα βλέπαμε να ψηλώνουν και να θεριεύουν. Μήπως τα ματιάξαμε; Δεν ξέρω.
Το πρόβλημα ήταν πως δεν μπορούσαμε να τα περιποιηθούμε. Κάναμε αιτήματα στον Δήμο να έρθουν να τα κλαδέψουν-όχι να τα κόψουν-να τα κλαδέψουν! Να πάρουν τα πάνω τους. Βλέπαμε πως δεν άντεχαν. Ένα αίτημα, δυο αιτήματα, τρία αιτήματα, τέσσερα αιτήματα, πως αν ρίξει χιόνι θα πέσουν και είναι κρίμα.
Η υπηρεσία έκρινε άκυρα όλα μας τα αιτήματα. «Εξετάσαμε την περίπτωση. Δεν είναι αναγκαίο να κλαδευτούν». Και ήρθε ο Μάρτης με τα χιόνια του και σκέπασε τα κλαδιά των δέντρων. Από το πρωί τα τινάζαμε να πέσουν, να μην τα βαρύνουν κι άλλο. Μα το κακό δεν άργησε να γίνει. Το ένα έγειρε. Έκανε μια βαθιά υπόκλιση, σαν να μας αποχαιρετούσε μετά από την τόσο όμορφη παράσταση που μας χάρισε τόσα χρόνια. Πήραμε ξανά τηλέφωνο στην υπηρεσία. Είπαμε πως δυστυχώς το δέντρο δεν θα τα κατάφερνε. Προσπαθήσαμε. Ήταν αργά πια. Αν δεν μεριμνούσαν, θα έπεφτε στην κολώνα της ΔΕΗ. Πέντε σπίτια θα έμεναν χωρίς ρεύμα και τηλέφωνο. Τελικά, ήρθαν. Το έκοψαν το δέντρο. Αν όμως ερχόντουσαν νωρίτερα, αν όντως ερχόντουσαν, ίσως ακόμα από το παράθυρο να βλέπαμε την κορφή του. Τα δέντρα λένε πως είναι πηγής ζωής. Και καμιά φορά στη ζωή ίσως αν ακούμε και καμιά άλλη μια πηγή, ίσως είναι για καλό. Εύχομαι κανένα άλλο δέντρο να μην χαθεί τόσο άδικα! Με στεναχώρια, Ελένη
ΔΙΑΚΟΠΕΣ!
Με αγορές αξίας 240€
παίρνετε
ΔΩΡΟ
2 ταξίδια
3 διανυκτερεύσεων για 2 άτομα σε 2 διαφορετικούς προορισμούς
42 ΤΟGETHER
ΤΟGETHER 43
«Ο Εγκαταλελειμμένος Πολιτισμός» KEIMENO: ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΖΟΥΡΚΑ
Δεύτερο μέρος
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΕΒΑΣΤΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ
Μ
έσα από ένα μικρό εργαστήριο Δημιουργικής Γραφής πάνω σε μια φωτογραφία του βιβλίου των Θρησκευτικών της Γ΄ Γυμνασίου προέκυψαν αληθινά διαμαντάκια. Μέλη του πολιτιστικού προγράμματος «Ηλεκτρονικό περιοδικό: Γραφίς Γαλατινής» έγραψαν κείμενα με βάση το ερώτημα: «Αν ήσουν εσύ το πρόσωπο της φωτογραφίας, τι θα σκεφτόσουν;» Με εμψυχώτρια την καθηγήτρια των Θρησκευτικών και συγγραφέα κ. Κωνσταντινίδου Σεβαστή μαθητές και μαθήτριες πειραματίστηκαν με τις λέξεις και μας έδωσαν αξιόλογα κείμενα. Ταυτοχρόνως, με βάση το κείμενό τους έβγαλαν νέες φωτογραφίες.
«Το θέμα πάντοτε είναι να υπερνικήσουμε το Χάος με ένα τέμνον επίπεδο που το διασχίζει» G.Deleuze, F. Guattari, «Τι είναι Φιλοσοφία», [2004] Οι έξι αφορμές της εικόνας: 1. Οι επιδράσεις της πολιτισμικής αποδόμησης και η επανανοηματοδότηση της δημιουργίας, που συντελείται ενώπιόν μας. 2. Ιστορικά νοήματα που αλλάζουν χροιά. 3. Παρελθόν και Μέλλον ακροβατούν στο Παρόν. 4. Η νέα όψη της δημιουργικής καταστροφής που επιτρέπει τη γενναία αλλαγή. 5. Το μεγαλείο της ανθρώπινης δύναμης να διαβρώνει, να κατακαίει και ταυτόχρονα να δημιουργεί. 6. Τα πρόσημα. Στην ολότητά της η θεώρηση του Κορνήλιου Καστοριάδη για τον Πολιτισμό έχει την αφετηρία της στη «διπλή άβυσσο» που μας διέπει εσωτερικά και εξωτερικά. Αυτή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η προσπάθεια του ανθρώπου να δαμάσει το Χάος δημιούργησε παρηγορητικά τους θεσμούς. Αν ακολουθήσει κανείς τη διαδρομή του Ανθρώπου στη Δημιουργία του, θα δει πως σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, αυτή η Δημιουργία είναι μοναχική. Δεν γεννάται απαραίτητα για να επικοινωνηθεί, ούτε συναντά κατ΄ανάγκη αποδέκτες. Είναι μονομερής, ίσως εγωιστικά οχυρωμένη στην ανάγκη του αυτοκαθορισμού. Είναι πράγματι; Εδώ εντοπίζεται η πρώτη ρωγμή. Όταν η Δημιουργία δεν προορίζεται για μια αμφίδρομη σχέση, διαβρώνεται η πολιτισμική ακεραιότητα της στιγμής. Η απουσία κοινωνίας αποκόπτει, αποδυναμώνει, αλλοιώνει την ταυτότητα ενός Πολιτισμού που δημιουργήθηκε για να μοιράζεται και να τροφοδοτείται. Ο Καστοριάδης λέει πως «οι πολιτισμοί, οι κοινωνίες είναι θνητές και ο θάνατος τους δεν είναι κατ΄ανάγκη ακαριαίος». Αυτή η έκπτωση είναι ίσως η αφετηρία μιας άλλης αρχής. Η αυθεντία της παραδοσιακής ταξινόμησης και οριοθέτησης των πολιτισμών έδωσε τη θέση της στην επιταγή της πολιτικής ορθότητας, που φυλακίζει εξίσου την εκφραστική δυναμική μας. Δεν είναι και αυτή μια λογοκρισία; Πάντως, ο μετασχηματισμός των ερεθισμάτων μας δεν συνεπάγεται κατ΄ανάγκη την αγενή κατάρρευσή αυτού που ονομάζουμε Πολιτισμό μέχρι τώρα. Εξάλλου, μια συμβατική σύλληψη αυτοδύναμα μπορεί να αλλάζει, να προσθέτει ή να αφαιρεί, να μεταβάλλει ή να αποβάλλει ό,τι εν τέλει εξυπηρετεί το παρόν της. Αυτή η «παρείσδυση» νέων ιδεών και στοιχείων, που έχει κατακριθεί από πολλούς ως κενή απαράβατων και υπέρτατων αξιών, αντιμετωπίζεται με καχυποψία από τους αρνητές της παραμικρής μεταβολής του Δεδομένου. Κι όμως, όση άρνηση κι αν συναντά, η πολιτισμική παραγωγή θα μετασχηματίζεται μέσα από τους νέους κώδικες επικοινωνίας, όπως εξελίσσονται από την τεχνολογική πραγματικότητα και την επιστήμη. Η ανάγκη της εξωτερικής αποτύπωσης ενός εσωτερικού κόσμου του Ανθρώπου-Δημιουργού είναι η καταλυτική συγκυρία για αυτήν την (ανα-)τροφοδότηση. Σε τίποτα δεν υπολείπεται η ποιότητα της νέας Δημιουργίας, αν απλώς δεν ακολουθεί τα προδιαγεγραμμένα μοτίβα.
Πάνω σε μια ξένη φωτογραφία
Χαρά Τρέχω, τρέχω με χαρά, τίποτα άσχημο δεν υπάρχει. Στέλιος
Ο ήλιος είναι όμορφος Διάβαζα κι είπα να τρέξω να ξεσκάσω κι έτσι, όπως έτρεχα, βρέθηκα στη θάλασσα. Βλέπω τον ήλιο και θαμπώνομαι από τη λάμψη του, πηγαίνω όλο και πιο κοντά και αυτός γίνεται μεγαλύτερος και λέω από μέσα μου «ο ήλιος είναι όμορφος». Θέμης
Η φύση
Πίνακας* με τίτλο: «Εγκαταλελειμμένος Πολιτισμός» / “Desolate Civilisation collection” Digital Artist: @tdraw_ai_art * Το έργο αποτελείται από εννέα πίνακες που δημιουργήθηκαν με τη χρήση εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), με σκοπό να δημιουργήσουν τη μορφή της Μόνα Λίζα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι.
Το δόγμα της -κατά τεκμήριο- ηθικής και πολιτισμικής ανωτερότητας των κλασικών μοτίβων εθελοτυφλεί, ακριβώς, επειδή δεν αφουγκράζεται την άλλη εκδοχή. Και ο εγωιστικός εγκλεισμός δεν αφήνει περιθώριο στην Ελεύθερη Έκφραση, όσων με άλλα μάτια μπορούν να δουν το ίδιο υλικό αλλάζοντας τα πρόσημά του. Στην πραγματικότητα δεν είναι το υλικό αυτό που μεταβάλλεται. Αλλάζει η επιδραστική διάθεση, η οπτική γωνία, η ιστορική αντίληψη. Η πρόταση του Δημιουργού διαχρονικά προκαλεί, σμιλεύει τη συναισθηματική φαρέτρα του Θεατή και του δίνει το χώρο να εξωτερικεύσει το συναίσθημά του. Δημιουργεί σφαίρες έλξης και απώθησης. Πρόσημα επικοινωνίας. Δεν είναι μια μονόπλευρη δοτή προοπτική, αλλά μια συναισθηματική αφετηρία. Μια αφετηρία για την παραγωγή νοήματος, σκέψης, περιεχομένου και τέχνης και κάθε άλλης αφορμής. Και οι αφορμές είναι πάντα επαναστατικές, ειδικά όταν αναγεννώνται από τις στάχτες μιας φαινομενικής καταστροφής ενός Πολιτισμού, που απλώς επαναπροσδιορίζεται και επικοινωνεί. Αφορμές σκέψης: Κορνήλιος Καστοριάδης «Κοινωνικός Μετασχηματισμός και Πολιτισμική Δημιουργία» [1979], «Παράθυρο στο χάος» [1992].
Τι καλύτερο απ’ το να τρέχω δίπλα στη θάλασσα μετά από μια τόσο κουραστική και φορτισμένη ημέρα; Ο ήλιος, το αεράκι, τα πουλιά,τα χαλαρά κύματα... Η φύση είναι πραγματικά μαγική! Δεν θέλω να δω ή να ακούσω κανέναν. Μου αρκεί να βλέπω και να ακούω τη φύση. Να την νιώθω κοντά μου. Είναι ό,τι χρειάζομαι αυτή τη στιγμή! Είναι η γαλήνη και η ηρεμία που θέλω! Γκλόρια
Αυτοκριτική Τρέχω, τρέχω γρήγορα. Τ’ αφήνω όλα πίσω. Σαν σκιά θα είναι πάντα ακριβώς πίσω μου. Όμως δεν θα πτοηθώ. Θα συνεχίζω να τρέχω και να τ’ αφήνω πίσω. Βλέπω την αντανάκλασή μου μέσα στην καταγάλανη θάλασσα. Σκέφτομαι, γιατί τρέχω; Δεν μπορώ να τρέχω για πάντα. Πρέπει κάποτε να σταματήσω να κρύβομαι απ’ τα προβλήματά μου και να τ’ αντιμετωπίσω. Μαρκέλλα
Προχωρώ μπροστά χωρίς να κοιτάω πίσω Προχωρώ μπροστά! Αντικρίζω τον ήλιο. Μου αρέσει να τον κοιτώ· μου δίνει κουράγιο, ελπίδα. Ένα φως που ξεπροβάλλει μέσα στο σκοτάδι! Νιώθω ότι μου μιλά, μου σιγοψιθυρίζει ότι όλα θα πάνε καλά! Μετά γυρίζω πίσω και κοιτώ τη θάλασσα. Με φοβίζει! Φοβάμαι την απεραντοσύνη της. Σκέφτομαι τι πέρασα για να φτάσω εδώ, τι δυσκολίες, τι εμπόδια! Κι έπειτα αντικρίζω τα πουλιά. Νιώθω επιτέλους ελευθερία, γαλήνη, ηρεμία, δύναμη! Θαρρώ ότι πετώ μαζί τους!
Ύστερα έρχεται μια ακτίνα του ήλιου και με τυφλώνει. Τι λάμψη! Τώρα πια δεν βλέπω τη μεγάλη θάλασσα και τα εμπόδιά της! Τώρα πια πετώ και φτάνω κοντά στον ήλιο!Τώρα προχωρώ μπροστά χωρίς να κοιτάζω πίσω! Στέλλα
Ονειρεύομαι Τρέχω, τρέχω να ξεφύγω από την κακία του κόσμου ονειρεύομαι έναν άλλον πλανήτη μια καλύτερη ζωή
Γιάννης
Με τα φτερά της ψυχής μου πετώ Βρίσκομαι γι’ άλλη μια φορά μόνη μου στ’ ακροθαλάσσι και μπροστά μου ξανοίγεται απέραντη η θάλασσα, μα έχω την αίσθηση πως αυτό που βλέπω τώρα, είναι ένα όνειρο, συνοδευμένο με όλη τη ζωοποιό δύναμή του, ικανό να μου χαρίσει ατέρμονο ευδαιμονισμό και λύτρωση. Ακούω τους ήχους γύρω μου, αισθάνομαι το αλμυρό αεράκι να μου καίει τα χείλη και το γλυκό φως του ήλιου να μου χαϊδεύει γλυκά το πρόσωπο… Νιώθω το σώμα μου μολυβένιο, μια δύναμη αντίρροπη επενεργεί συνεχώς επάνω μου και με τραβά προς τα πίσω. Βρίσκω το κουράγιο και σηκώνομαι όρθια. Αρχίζω και τρέχω… Το μυαλό κι η ψυχή μου αρχίζουν να ελευθερώνονται, οι σκέψεις μου έχουν εξαφανιστεί, έχουν γίνει ένα με τ’ αγέρι που πιλοτάρει τα πουλιά στο πέταγμά τους. Ανοίγω κι εγώ διάπλατα τα χέρια μου, φτερά στα πόδια μου, έχω την αίσθηση πως πετώ. Μπροστά μου ξανοίγεται δρόμος μακρύς, γεμάτος φως, λίγο ακόμη θέλω κι αισθάνομαι πως απλώνοντας το χέρι μου θ’ αγγίξω επιτέλους τον αχανή ορίζοντα. Ένα ακόμη βήμα, κι άλλο ένα, κι ένα ακόμη κι έπειτα τα τείχη θα γκρεμιστούν, τίποτα δεν θα είναι πάλι το ίδιο… Ένα χέρι θ’ αρπάξει το δικό μου και θ’ αρχίσω να πετώ ακόμη πιο ψηλά, πάνω από τον κόσμο, πάνω από τον πόνο, με κρύο ή με ζέστη, με ήλιο ή βροχή, με χιόνια ή αέρηδες… Τα φτερά μου δεν θα’ ναι σαν του Ίκαρου και δεν θα λιώσουν ποτέ, γιατί ποτέ ξανά δεν θα λυγίσω. Ο κόσμος θα γίνει τώρα τόσο δυνατός, τόσο
μεγάλος και τόσο ωραίος, όσο και η φαντασία ενός παραμυθά… Η ελευθερία είναι το πιο οχυρό καταφύγιο της ανθρώπινης ψυχής, που πολιορκείται συνεχώς από δυνάμεις φυγόκεντρες και κεντρομόλες, που αναζητούν τις αντίμαχές τους για να σηκώσουν τους φραγμούς και τελικά να νικήσουν Νάσια
Μ
Ο
Υ
Σ
Ι
Κ
Η
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΚΩΣΤΑΣ ΜΕΤΑΞΑΣ
RELEASE ATHENS & EJEKT FESTIVAL 2022 3 Ιουλίου Massive Attack
https://i1.wp.com/www.bauhausmusik.net/wp-content/uploads/2018/10/080304_bauhaus.jpg?w=600
https://www.petshopboys.co.uk/media/gallery-images/1600/ ce667042010f5f37c2f0c89fc8b7ebdc.jpg
15 Ιουνίου Nick Cave & The Bad Seeds ,Mogwai &Fontaines D.C.
https://www.billboard.com/wp-content/uploads/2022/02/ Liam-Gallagher-show-brit-awards-2022-billboard-1548.jpg
Ο
σα livestreams κι αν δούμε στην τηλεόρασηή στον υπολογιστή μας, τίποτα δεν συγκρίνεται με το βίωμα που μπορεί να προσφέρει η εμπειρία μιας καλής συναυλίας. Το 2022 βρίσκει τον κόσμο να προσαρμόζεται ακολουθώντας κάποια υγειονομικά πρωτόκολλα, και τους καλλιτέχνες να περιοδεύουν ξανά προσπαθώντας να επαναφέρουν την ζωντανή επαφή με το κοινό τους. ΗΑθήνα προετοιμάζεται να υποδεχθεί τόσο θρυλικάόσο και ανερχόμενα συγκροτήματα και καλλιτέχνες στο ReleaseAthensκαι στο EJEKT Festival. Η αλήθεια είναι πως θέλουμε να δούμε όσα περισσότερα μπορούμε. Ετοιμαζόμαστε και ανάλογα με τα μουσικά μας ακούσματα διαλέγουμε ημερομηνίες.
ReleaseAthens2022
Μετά από 35 μήνες σιωπής, η Πλατεία Νερού ξαναζωντανεύει. 12 ημέρες, 40 κορυφαία ονόματα, 100 ώρες ζωντανής μουσικής
8 Ιουνίου Bauhaus, The Jesus And Mary Chain&dEUS
Οι Bauhaus με όλα τα αυθεντικά μέλη, PeterMurphy, DanielAsh, KevinHaskins και DavidJεπαναφέρουντην μπάντα-σύμβολο για το gothicrock από το ξεκίνημά τους, το 1978 στο Northampton της Αγγλίας, σε μια απ’τις λίγες εμφανίσεις που θα πραγματοποιήσουν στην Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι. Μαζί τους οι σπουδαίοι The Jesus And MaryChainαπό τη Γλασκόβη από τα πιο επιδραστικά σχήματα των τελευταίων 40 χρόνωναλλά και οι αγαπημένοι Βέλγοι dEUS που ξεκίνησαν το 1991 παίζοντας αρχικά μόνο διασκευές.
Nick Cave, τα λόγια είναι περιττά,μαζί με τους BadSeeds, οι Σκωτσέζοι πρωτοπόροι του post rockMogwai και οι Fontaines D.C. ένα απ’τα καλύτερα νέα γκρουπ της τελευταίας 5ετίας σε μια υπέροχη βραδιά. 18 ΙουνίουParovStelar Ο ParovStelar, ο καλλιτέχνης που μας έμαθε τι σημαίνει electroswing, έρχεται με το συγκρότημά του για μια νύχτα γεμάτη χορό.
22 Ιουνίου Manowar, Rotting Christ & Rhapsody of Fire
Οι heavymetal Manowarαπό τη Νέα Υόρκη, το πιο θορυβώδες συγκρότημα του κόσμου, και οι Αθηναίοι RottingChristαπό τις κορυφαίες μπάντες στην ευρωπαϊκή undergroundmetal σκηνή υπόσχονται ένα πραγματικό υπερθέαμα και ένα εντυπωσιακό stageshow. Μαζί τους, οι πρωτοπόροι του symphonicpowermetal, οι Ιταλοί Rhapsody of Fire.
27 Ιουνίου LondonGrammar
Οι αγαπημένοι του ελληνικού κοινού LondonGrammar,η βρετανική indiepopμπάντα από το Νότινγκαμ, για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε μια συναυλία που περιμέναμε καιρό.
30 Ιουνίου PetShopBoys
Οι PetShopBoysαπ’τα κορυφαία ονόματα που γέννησε η ποπ μουσική τη δεκαετία του ΄80 έρχεται στο πλαίσιο της “Dreamworld – The GreatestHits Live” παγκόσμιας περιοδείας τους.
2 Ιουλίου Iggy Pop, Liam Gallagher, Sleaford Mods& The K’s
ΟIggyPopαπό τα 70΄sείναι o άνθρωπος που όρισε τι σημαίνει ροκ σταρ και ο LiamGallagher, ένα απ’τα μεγαλύτερα ονόματα που γέννησαν τα 90΄s στην νέα μετάOasis καριέρα του. Μαζί τους, οι SleafordMods ,το ντουέτο της postpunk από το Νότινγκαμ και η τετράδα των The K’s, από Earlestown της Αγγλίαςλίγο πριν καθιερωθούν ως το νέο μεγάλο γκρουπ.
Οι MassiveAttackαπ’ τα κορυφαία συγκροτήματα των τελευταίων δεκαετιών επιστρέφει στην Αθήνα με το πιο εντυπωσιακό liveshow του. 15 ΙουλίουJudas Priest, Cradle of Filth & Dead Daisies (ΚλειστόΦαλήρου) Οι Judas Priest, οι «θεοίτου metal» γιορτάζουν 50 χρόνιαστηνσκηνήμεέναεντυπωσιακό show,μαζίτουςοι Cradle of Filth μεμουσικόύφοςαπότο black metal έωςτοgothic καιτοsymphonic metal καιτοαυστραλοαμερικάνικοsupergroup των Dead Daisies.
15 Ιουλίου Clutch
Η ζωντανή απόδειξη πως το αμερικάνικο rock’n’roll δεν θα πεθάνει ποτέ. Οι Clutch, ύστερα από δώδεκα στούντιο άλμπουμ, θα στήσουν ένα αξέχαστο καλοκαιρινό πάρτι.
21 Ιουλίου Sabaton, Blind Guardian & Epica
Δύο απ’ τα μεγαλύτερα powermetal συγκροτήματα που ακούσαμε ποτέ, οι Sabaton και οι BlindGuardian θα ανέβουν την ίδια μέρα στη σκηνή του ReleaseAthens. Μαζί τους, οι βετεράνοι της συμφωνικής πλευράς του «σκληρού» ήχου, Epica.
23 Ιουλίου Slipknot, Sepultura
Στη λήξη του ReleaseAthens 2022, δύο σπουδαία γκρουπ της heavymetal σκηνής, οι ασύγκριτοι Αμερικανοί Slipknot και οι Βραζιλιάνοι superstars από τη δεκαετία του 80Sepultura.
Τετάρτη 29 Ιουνίου Muse, τον Yungblud, τους Nothing But Thieves και τη Danai Nielsen Ο.Α.Κ.Α.
Οι Βρετανοί superstars Muse θα είναι οι headlinersστη σκηνή του EJEKT Festival με ένα νέο, εντυπωσιακό show στα πλαίσια της περιοδείας για την προώθηση του επερχόμενου ένατουδίσκουτους και την κυκλοφορία του πρώτου σινγκλ από αυτόν με τίτλο «Won’tStandDown”. O Yungblud, το εκρηκτικό νέο αστέρι της Βρετανικής μουσικής, προκλητικός και ταλαντούχος, διαρκώς πειραματίζεται και ήρθε η στιγμή να εμφανιστεί για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό. Τελευταία κέρδισε το 2ο του βραβείο στα MTV Europe Awards (Best Alternative 2021, Best Push 2020), ενώ έχει και ένα βραβείο ΝΜΕ (Best MusicVideo 2019). ΟιNothingButThieves για πρώτη φορά στην Ελλάδαπαρά τους τρεις δίσκους τους πουέχουν βρεθεί στο Top10 των UK charts. Από το 2014έχουν την ικανότητά να γράφουν hits σε μια περίοδο που η ροκ μουσική, όπως την ξέραμε, έχει σχεδόν εξαφανιστεί από το προσκήνιο. Η νέα Ελληνίδα δημιουργός, τραγουδίστρια, συνθέτρια και performer DanaiNielsenαφού μας παρουσίασε το πρώτο της προσωπικό άλμπουμ με τίτλο “WhoAreThey” έρχεται στη σκηνή του EJEKT για μία μουσική παράσταση με φουτουριστικό, τελετουργικό και νοσταλγικό χαρακτήρα.
Τα χιονοδρομικά κέντρα της Δυτικής Μακεδονίας Η
Βασιλίτσα στα Γρεβενά, το Βίτσι στην Καστοριά, η Βίγλα και το Πισοδέρι στη Φλώρινα είναι τρία από τα αγαπημένα χιονοδρομικά κέντρα της Ελλάδας που κατακλύζονται από λάτρεις των χειμερινών σπορ κάθε χρόνο. Η ποιότητα των υποδομών, η συνεχώς βελτιωμένες υπηρεσιες τους, η ιδιαίτερη φυσιολογία των βουνών, η άριστη ποιότητα χιονιού, οι φιλόξενοι άνθρωποι των κέντρων είναι οι βασικότεροι λόγοι που πείθουν και τους πιο διστακτικούς αλλά αποζημιώνουν και τους πιο απαιτητικούς ταξιδιώτες.
To χιονοδρομικό κέντρο Βασιλίτσας Σε ένα μαγευτικό περιβάλλον στο βορειοδυτικό τμήμα του νομού Γρεβενών, σε απόσταση 42 χλμ από την πρωτεύουσα, μέσα στην καρδιά της Πίνδου, βρίσκεται το Εθνικό Χιονοδρομικό κέντρο Βασιλίτσας. Αυτό το μεγαλείο της Πίνδου παρότρυνε στις αρχές του 1975 μια παρέα ρομαντικών ανθρώπων, να δημιουργήσουν τον Χιονοδρομικό Ορειβατικό Σύλλογο για να υλοποιήσουν τότε κάτι που θεωρούσαν άπιαστο όνειρο. Οι πλαγιές του βουνού αποτελούν καταπληκτικές πίστες για χιονοδρομία, ενώ οι γυμνές κορυφές και τα πλούσια δάση που τις περιβάλλουν δημιουργούν ένα μαγευτικό τοπίο. Η βλάστηση περιλαμβάνει πεύκα, οξιές και ψηλά ρόμπολα. ένα από τα αγαπημένα χιονοδρομικά κέντρα των Ελλήνων χιονοδρόμων, τόσο για τη φυσική ομορφιά της όσο και για την ποικιλία στις πίστες της.
Το χιονοδρομικό κέντρο Βιτσίου Στο όρος Βίτσι και σε κοντινή απόσταση από την πόλη της Καστοριάς αφού απέχει μόλις 22 χλμ, λειτουργεί το οργανωμένο χιονοδρομικό κέντρο του Συλλόγου Χιονοδρομίας-Ορειβασίας Καστοριάς. Το Χιονοδρομικό Κέντρο που κατασκευάστηκε και λειτουργεί από το 1986 με ευθύνη του Σ.Χ.Ο. Καστοριάς, αναπτύσσεται σε υψόμετρο από 1650μ. (βάση) έως 1880μ. (κορυφή). Στα όρια των νομών Καστοριάς και Φλώρινας, κοντά στο χωριό Πολυκέρασο, σε μια εξαιρετική τοποθεσία το Χιονοδρομικό Κέντρο Βιτσίου αποτελεί πόλο έλξης για την ομορφιά του τοπίου, καθώς και την γραφικότητα των γύρω οικισμών.
Το χιονοδρομικό Κέντρο Βίγλας-Πισοδερίου Στις ομορφότερες Μακεδονικές βουνοκορφές, εκεί που ενώνεται η οροσειρά του Βιτσίου με την οροσειρά του Περιστερίου, στη θέση Βίγλα, βρίσκεται ένα από τα καλύτερα χιονοδρομικά κέντρα της Ελλάδας. Μέσα από μια μαγευτική διαδρομή, με θέα τις κατάφυτες πλαγιές των βουνών και σε απόσταση 19 χιλιομέτρων από την Φλώρινα βρίσκεται το οργανωμένο χιονοδρομικό κέντρο Βίγλας - Πισοδερίου σε υψόμετρο 1650 μ. στον αυχένα όπου ενώνονται οι οροσειρές του Βέρνου και Βαρνούντα. Είναι το μοναδικό χιονοδρομικό κέντρο στην Ελλάδα που βρίσκεται σε εθνική οδό με αποτέλεσμα ο δρόμος να είναι καθόλη την διάρκεια του χειμώνα ανοιχτός παρέχοντας εύκολη και ασφαλή πρόσβαση στους επισκέπτες. Οι πίστες είναι οριοθετημένες από δέντρα σε δασώδεις πλαγιές και από την κορυφή τους μπορούν οι επισκέπτες να θαυμάσουν την φανταστική θέα της Μεγάλης και Μικρής Πρέσπας.
46 ΤΟGETHER
ΤΟGETHER 47
Κριθαρότο με άγρια μανιτάρια και γαρίδες ΣΥΝΤΑΓΗ: ΙΩΑΝΝΑ ΝΙΝΙΩΤΑ-ΠΟΥΛΙΟΠΟΥΛΟΥ
Καθώς άκουγα τις στάλες της βροχής να χτυπούν στον τσίγκο που αγκάλιαζε το παλιό μαγειρείο πίσω από το σπίτι μου στο χωριό, με πλημμύρισαν αναμνήσεις. Μου ήρθε η μυρωδιά από «καλογράκια» στο τηγάνι, που μάζευε πάντα η γιαγιά μου μετά τη βροχή του κρασιού κι ο ήχος του κρασιού που έρεε στην κούπα του παππού μου. Σχεδόν γεύτηκα το τραγανιστό και σαρκώδες μανιτάρι που άρπαζα καυτό από το τηγάνι όταν ήμουν μικρή. Σαρακοστή, σκέφτηκα! Είναι Σαρακοστή, τα άγρια μανιτάρια του χωριού μου θα ταιριάζουν τέλεια με το κριθαρότο γαρίδας που έχω βάλει στο μενού. Σύγχρονη κουζίνα με μία πινελιά από παράδοση, γεμάτη γεύση και αναμνήσεις. Ένα δάκρυ ανέβηκε στα μάτια μου μα δεν το άφησα να κυλήσει στα μάγουλά μου. Έτρεξα και έβαλα το τηγάνι στη φωτιά.
Υλικά 1 κούπα ελαιόλαδο 1 ψιλοκομμένο κρεμμύδι 1 πράσινη και κόκκινη πιπεριά ψιλοκομμένες 2 φλιτζάνια τσαγιού χυμό ντομάτας 1/2 κιλό γαρίδες 1 κουταλάκι αλάτι, ελάχιστο πιπέρι,| σκόρδο, πάπρικα 1 φύλλο δάφνης, ελάχιστο μπαχάρι, ελάχιστο ούζο 2 κούπες κριθαράκι 2 βασιλομανίταρα αποξηραμένα Εκτέλεση Καθαρίζετε και βράζετε μόνο τα κεφάλια της γαρίδας ώστε να σας δώσουν τρεις κούπες ζωμό. Έπειτα ζεσταίνετε μέσα σε τηγάνι το λάδι και τσιγαρίζετε το κρεμμύδι, τις πιπεριές, σκόρδο και τα μανιτάρια. Ρίχνετε τη σάλτσα και σιγοβράζετε ώσπου να πυκνώσει. Προσθέτετε το κριθαράκι και τις γαρίδες μαζί με το ζωμό, συμπληρώνετε το αλάτι, το πιπέρι, τη δάφνη, το μπαχάρι και το ούζο. Βράζετε για περίπου 15 λεπτά. Σερβίρετε το κριθαρότο ζεστό και από πάνω πασπαλίζετε με τρίμμα αποξηραμένων μανιταριών.
Άνοιξε στην άνοιξη! Προβλέψεις: Κώστας Μπουζούκης
ΚΡΙOΣ 21.3-20.4 Το απόρθητο φρούριο που έχετε στόχο να γκρεμίσετε έχει επενδυθεί με ατσάλινη ασπίδα. Αυτό τον μήνα δεν θα γκρεμίσετε με την ορμή σας , αλλά με την φωτιά του φοίνικα που καίει μέσα σας. Η τύχη είναι με το μέρος σας. Να αναπνέετε σταθερά και βαθιά διότι το άγχος δεν πρέπει να σας καταβάλει. Πυρκαγιά το μυαλό και το κορμί σας.
ΤΑYΡOΣ 21.4-20.5 Ρε ψώνια, ρε αμφιλεγόμενα αντικείμενα πάθους, χάσατε πολύτιμο χρόνο από τον κύριο στόχο σας γιατί απλά δώσατε μια δεύτερη ευκαιρία σε κάτι που δεν άξιζε. Ένας μήνας για εσάς που θα δημιουργήσετε από τα θρύψαλα της καρδιάς σας νέους γειωμένους και προσγειωμένους θεατρικούς έρωτες.
ΔIΔΥΜΟΣ 21.5-21.6 Το μπόιλερ του ζεστού νερού έχει αρχίσει να πιέζει την φιάλη αποσυμπίεσης. Χρειάζεστε επειγόντως μια βαλβίδα αποσυμπίεσης. Το μόνο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι ένα καλό ανακάτεμα της τράπουλας των συναισθημάτων σας και αν δεν κάτσει ο ρήγας θα κάτσει ο βαλές. Και σαν βαλές είναι έτοιμος για δυνατές βολές. Προσοχή στα κληρονομικά ζητήματα.
ΚΑΡΚIΝΟΣ 22.6-22.7 Σας χτύπησαν στις ευαίσθητες χορδές σας και όπως η άνοιξη είναι ένα βήμα μακριά, έτσι και εσείς πρέπει να πάρετε την απόφαση να βγείτε από μια σχέση η οποία έχει βαλτώσει διότι το πολύ πότισμα σας σάπισε τη ρίζα. Καιρός για νέες αποφάσεις ώστε να ανθίσει ξανά το τριαντάφυλλό σας. Προσέξτε τις επαγγελματικές σας αποφάσεις.
ΛEΩΝ 23.7-23.8 Έχετε βρει ξανά τις γραμμές σας και σωματικά και επαγγελματικά. Είστε ένας φοίνικας με βρυχηθμό λιονταριού. Θα αργήσετε λίγο να καταλάβετε τον ρόλο σας σε αυτόν τον ανελέητο πόλεμο εξουσίας και σεξουαλικότητας στην δουλειά σας. Ότι προσφέρετε αξίζει να το δοκιμάσετε.
ΠΑΡΘEΝΟΣ 24.8-22.9
Βασιλέως Φιλίππου 3 - Φλώρινα 23850 45638, 23850 44433 info@e-bellis.gr
Το κρεβάτι που στρώσατε και στο οποίο χρόνια τώρα κάνετε όνειρα και ιδέες, δεν είναι έτοιμο να βγει στον αληθινό κόσμο. Φιλτράρετε καλά τις ιδέες σας και τις απόψεις σας για να γίνουν σωστές πράξεις. Μην κάνετε πόλεμο την άνοιξη. Καλέστε την. Κάποιο ερωτικό ενδιαφέρον φοβάται να ανθίσει στον σκληρό κόσμο σας.
ΖΥΓOΣ 23.9-22.11 Πήρατε κόντρα τις τρίχες σας γιατί νομίζατε πως θα απαλλαγείτε από αυτές. Η άνοιξη έχει κάνει αισθητή την παρουσία της και θα βοηθήσει να ξαναφυτρώσει ο άγριος σπόρος που τόσο καιρό πολεμάτε. Ένας μήνας που πρέπει να ακονίσετε καλά τις λεπίδες σας όχι για να κόψετε την ρίζα του εχθρού αλλά για να δείτε τις κινήσεις που θα κάνει. Ο πόλεμος για εσάς είναι ένα παιχνίδι ακόμα πιο όμορφο κι από σας.
ΣΚΟΡΠΙΟΣ 23.10-22.11 Από μικρό παιδί τα όνειρα ήταν σαν τη βροντερή φωνή σας. Δύσκολα και όμορφα με πολεμική διάθεση. Μην αφήνετε το μυαλό σας να επηρεάζεται από σκιές και λόγια που χαϊδεύουν τα αυτιά σας. Καιρός για ένα μικρό ταξιδάκι που θα φέρει φως στο μυαλό σας και ίσως απαλύνει τον πόνο που προκαλέσατε. Άνοιξη και πρόκληση.
ΤΟΞOΤΗΣ 23.11-21.12 Δημιουργοί της φλόγας και της ανοιξιάτικης διάθεσης. Ένας μήνας που η υγεία για εσάς είναι πολύ σημαντική. Προσέξτε καλά το πώς διαχειρίζεστε τις σκέψεις και τις πράξεις σας. Είστε ακόμα καλλιτέχνες στο να τιθασεύετε τη φωτιά που εμπνέει πολλά μυαλά.
ΑΙΓOΚΕΡΩΣ 22.12-19.1 Δουλειά, δουλειά, δουλειά. Έχω βαρεθεί να λέω τα ίδια πράγματα. Γιατί η ψυχή σας και το κορμί σας χρειάζεται ξεκούραση. Αφοσιωθείτε στην οικογένεια και δώστε λίγο χρόνο στους φίλους και στα πρόσωπα τα οποία σας έχουν ανάγκη. Είστε ένα θησαυροφυλάκιο γεμάτο νέες ιδέες και παράτολμες απόψεις. Προσοχή στο παρκάρισμα αυτών.
ΥΔΡΟΧΟΟΣ 20.1-19.2 Πρέπει να μπείτε ξανά στις γραμμές σας και δεν εννοώ τις γραμμές των τρένων , αλλά στις γραμμές της άθλησης και της γυμναστικής. Όχι για ομορφιά την οποία διαθέτετε αλλά για να αναπνεύσετε την ανοιξιάτικη διάθεση. Ο έρωτας γεννήθηκε για δυο και σας χώρισε μια σφαίρα υπερβολικής γνώσης που έκανε σμπαράλια την καρδιά σας. Για εσάς η γνώση είναι δύναμη και η σφαίρα κίνητρο για πόλεμο.
ΙΧΘΥΣ 20.2-20.3 Ακούω πολλά κελαϊδίσματα , ακούω και φωνές. Μην είναι ο πελαργός ή τα χελιδόνια της άνοιξης; Και τα δυο θα έρθουν στην ώρα τους. Μπορεί να αργήσει λίγο αυτό που κατά βάθος ποθείτε. Προσοχή με την κυκλοφορία του αίματος και τις πιέσεις για να μην έχουμε καταπιέσεις. Και για εσάς ένα μικρό ταξιδάκι θα είναι φωλιά για πολλά αυγά.
48 ΤΟGETHER