Poznański prestiż sierpień 2018

Nr 8 (19) / SI E R P I E Ń 2 0 1 8 I S S N 25 4 3 - 9 57 X

EWA WYCICHOWSKA

Taniec mnie nigdy nie zdradził

PAWEŁ GROBELNY

Urozmaicam miejską przestrzeń

Studia upadku

MICHAŁA LARKA

MAŁGORZATA KLUSKA-NOWICKA

Życie codziennie stawia przed nami nowe szanse

3 Poznański prestiż

Ż

ycie składa się z wielu decyzji, podejmujemy je każdego dnia. Część z nich nie ma znaczącego wpływu na nasze codzienne życie, te ważniejsze jednak potrafią zaważyć na naszej przyszłości i tym, jak potoczą się nasze dalsze losy.

O decyzjach, które znacząco wpłynęły na ich życie rozmawiamy z bohaterami sierpniowego wydania magazynu „Poznański prestiż”. Wicekanclerz Wyższej Szkoły Bankowej Małgorzata Kluska-Nowicka opowiada nam o decyzjach, które na co dzień musi podejmować zarówno kształcąc młode pokolenia studentów, jak i tych mających wpływ na jej życie prywatne. Jakim kluczem kierować się podczas decydowania o tych trudniejszych sprawach? Polecam przeczytać wywiad okładkowy!

Ewa Wycichowska – tancerka, choreografka, ikona tańca – opowiada nam o swojej pasji. Decydując się na bycie tancerką podjęła ryzyko, które, jak widać, wyniosło ją na szczyty. Czy żałuje tej decyzji? Odpowiedź znajdziecie w wywiadzie.

O demonach i człowieku jako jednostce podatnej na złe wpływy opowiada nam pisarz Michał Larek. Z Józefem Napierałą, założycielem Winnicy Lipka Wielka oraz jego córkami, Dagmarą Semrau i Aleksandrą Dobrzyńską, rozmawiamy o pasji tworzenia miejsca wyjątkowego, gdzie każdy może odpocząć i oddać się przyjemnościom związanym z winnym smakiem. Fotograf Damian Hornet mówi o decyzjach, jakie musiał podjąć, aby w pełni realizować się w tym, co kocha – fotografii.

Lekturze polecam serdecznie wywiad z Karoliną Kałdońską, „Country Carolą”. Na co dzień wiceprezes wydawnictwa Top Media & Publishing House, wydającego magazyn „Poznański prestiż”, stawia na rozwijanie swoich pasji!

Dlaczego po czterdziestym roku życia zdecydowała się nagrać płytę country? Odpowiedź znajdziecie w wywiadzie.

Ponadto w sierpniowym wydaniu „Poznańskiego prestiżu” zabieramy Was w podróż do magicznego Iranu. Pokazujemy Wam kultowe miejsca w Poznaniu, gdzie można miło spędzić czas podczas wakacji.

Sierpień zapowiada się w Poznaniu wielobarwnie. Korzystając z dobrodziejstw lata, życzę przyjemnych wakacji i samych trafnych decyzji.

Piotr Chabzda

FOT. GRZEGORZ BIBRO

redaktor naczelny

4 Poznański prestiż

Temat z okładki

Prestiżowe miejsce

6 MAŁGORZATA KLUSKA-NOWICKA Życie codziennie stawia przed nami nowe szanse

45 Stadion możliwości

Felieton 12 JOANNA JANOWICZ Kochanie, czy ja na Ciebie działam?

Prestiżowa rozmowa 14 E WA WYCICHOWSKA Taniec mnie nigdy nie zdradził Prestiżowa marka 20 Śnić najpiękniejsze sny Felieton

14

24 B OGDAN BIELAWSKI Czy sukces jest decyzją?

Prestiżowa rozmowa 26 M ICHAŁ LAREK Studia upadku Michała Larka Felieton

48 DAMIAN HORNET Fotografia to mój sposób na wszelkie troski 52 K AROLINA ŻYŁA-KAŁDOŃSKA Country Carola Design 58 PAWEŁ GROBELNY Urozmaicam miejską przestrzeń Dawny Poznań 64 D OBIESŁAW WIELIŃSKI Poznańskie szalom alechem Podróże 70 R ADOSŁAW FIEDLER, TOMASZ SIUDA Iran. Kraj paradoksów

Moto

Po godzinach

76 Wydarzenia kulturalne 85 Elecric Tour z Jaguar Karlik Poznań

Felieton

86 Bal Dobroczynny Lions Summer Party za nami

36 K RZYSZTOF KOCZOROWSKI Mark & think

87 O rozwoju i efektywności w biznesie podczas Seminarium Efektywny Biznes

Od kuchni

88 Poznańska premiera prestiżowego Albumu Kaplicy Sykstyńskiej 90 Co mają rzodkiewki do krewetek, czyli co robi tłumacz?

91 Nocne jazdy z BMW Smorawiński 92 Ekstremalne wrażenia z MB Motors

Prestiżowy lokal 42 Wino na kieliszki na lato i nie tylko

26

Kulturalna rozmowa

Będzie się działo

38 J ÓZEF NAPIERAŁA, DAGMARA SEMRAU, ALEKSANDRA DOBRZYŃSKA Historia pasji zamknięta w butelce

58

46 PAULINA BURACZEWSKA Era mądrego odżywiania

32 ANNA NOWOTNA-NADZIEJKO Po co Ci marzenia, skoro ich nie realizujesz?

34 Wyrafinowana elegancja

42

Felieton

94 Good Time Day Spa świętuje 3. urodziny

43 Twelve Cocktails & Co.

96 Wakacyjna Rozwijalnia Kobiet w Poznaniu

44 Restauracja Sarbinowska, Restauracja Wodna 12

98 Gdzie nas znaleźć

70

97 Stadion Miejski w całej okazałości

52

M AG A Z Y N N OWO CZ E S N E G O P OZ N A N I A K A WYDAWCA: Top Media & Publishing House Sp. z o.o.

REDAKTOR NACZELNY: Piotr Chabzda piotr.chabzda@poznanskiprestiz.pl REDAKTOR: Michał Gradowski m.gradowski@poznanskiprestiz.pl SEKRETARZ REDAKCJI: Monika Książkiewicz redakcja@poznanskiprestiz.pl

poznanskiprestiz.pl fb.com/poznanskiprestiz

WSPÓŁPRACA: Dorota Kubuj, Joanna Janowicz, Magda Polaszek, Bogdan Bielawski, Katarzyna Szperna, Krzysztof Grządzielski, Tomasz Andrzejewski, Krzysztof Koczorowski, Tomasz Daiski, Elżbieta Tomczyk-Miczka, Izabela Sowińska-Bajon PROJEKT GRAFICZNY I SKŁAD: Sarius Grafika i Media KOREKTA: Pracownia Ad Iustum ZDJĘCIE NA OKŁADCE: Justyna Kwiatkowska / Piotr Folkman / FotografY

DYREKTOR SPRZEDAŻY POWIERZCHNI REKLAMOWEJ: Renata Aleksandrzak renata.aleksandrzak@poznanskiprestiz.pl ADRES REDAKCJI: ul. Grunwaldzka 43/1a, 60-784 Poznań tel./faks 61 831 74 20 DRUK: CGS drukarnia Sp. z o.o.

NAKŁAD: 5000 egzemplarzy MAGAZYN BEZPŁATNY

Redakcja nie bierze odpowiedzialności za treść reklam i nie zwraca materiałów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów. Przedruk w całości lub części dozwolony jedynie po uzyskaniu pisemnej zgody Wydawnictwa Top Media & Publishing House Sp. z o.o. Wszelkie przedstawione projekty podlegają ochronie prawa autorskiego i należą do osób wymienionych przy każdym z nich. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ma prawo odmówić ich publikacji bez podania przyczyny.

6 Temat z okładki

7 Temat z okładki

Życie codziennie stawia przed nami NOWE SZANSE Dzisiejszy świat przyspieszył. A my razem z nim. Zapominamy o podstawowych

zasadach, wartościach, relacjach międzyludzkich. Czy prosto jest dzisiaj być sobą – być autentycznym? W jaki sposób możemy na nowo odkryć siebie i żyć w zgodzie

z własnym ja? O byciu sobą, rozwoju personalnym, sile umysłu i pasjach,

które budują nasz charakter, rozmawiam z dr Małgorzatą Kluską-Nowicką,

wicekanclerz Wyższej Szkoły Bankowej.

P

rozmawia : Piotr Chabzda

|

zdj ęcia : Justyna Kwiatkowska / Piotr Folkman / FotografY

Położony w samym centrum Poznania zabytkowy budy-

tego typu sportu daje nie tylko sprawność fizyczną, ale

nek dawnych koszar pruskich to główna siedziba Wyższej

również pozwala w pełni oczyścić, wzmocnić umysł i odpo-

Szkoły Bankowej, która od blisko dwudziestu pięciu lat

cząć. A to akurat nam, zapracowanym kobietom, jest bar-

kształci pokolenia młodych ludzi. Przechadzając się kory-

dzo potrzebne.

tarzami uczelni można odczuć, że jest to miejsce, gdzie studenci rozwijają swoje pasje. Czerpią z doświadcze-

Czym dla Ciebie jest kobiecość?

nia swoich mentorów pełnymi garściami. W kancela-

Nie jest prosto jednoznacznie zdefiniować kobiecość. Dla

rii uczelni wita mnie wicekanclerz WSB, Małgorzata

wielu osób kobiecość to cechy fizyczne. Łatwo jest określić

Kluska-Nowicka.

je na podstawie wyglądu – tego, co na pierwszy rzut oka widać. Dla mnie jednak głównym wyznacznikiem kobie-

MAŁGORZATA KLUSKA-NOWICKA: Może przejdziemy

cości są nasze cechy wewnętrzne – wrażliwość związana

na ty, będzie nam prościej rozmawiać… (śmiech).

z rozumieniem innych, subtelność i tajemniczość, błysk w oku, który przyciąga i magnetyzuje. W moim odczu-

Z przyjemnością. Gdy tylko wszedłem do gabinetu

ciu najlepiej ujęła to Audrey Hepburn: „Piękno kobiety

Małgosi, moją uwagę przyciągnęły medale oraz zdjęcia

nie przejawia się w ubraniach, które nosi, w jej figurze

z wyścigów kolarskich. Kolarstwo to Twoja pasja?

lub sposobie, w jaki układa włosy. Piękno kobiety musi

Jedna z wielu. Kilka lat temu zaraził mnie miłością do

być widoczne w oczach, ponieważ są one drzwiami do jej

kolarstwa mój tata. Z biegiem czasu bakcyla połknął rów-

serca – miejsca, gdzie mieszka miłość”. Całym sercem zga-

nież mój mąż. I tak rodzinnie realizujemy wspólne zainte-

dzam się z tym stwierdzeniem. Kobiecość to świadomość

resowania. W sierpniu po raz kolejny wspólnie startujemy

siebie, znajomość swojej kobiecej duszy. To wpływa na to,

w Tour de Pologne Amatorów.

jaki wizerunek wybieramy, jak się kreujemy oraz rozwijamy. Jednak największym naszym sekretem jest radość

W moim odczuciu kolarstwo szosowe jest sportem

życia, a ta pięknie eksponuje kobiecość.

stricte dedykowanym dla mężczyzn.

Nic bardziej mylnego. W kolarstwie mamy wiele kobiet,

Zdarza się, że kobiety zatracają swoją kobiecość?

które osiągnęły sukces, wiele kobiet również uprawia ten

Tempo, w jakim żyjemy i ilość obowiązków, które mu-

sport na poziomie amatorskim, jak ja. (śmiech) Uprawianie

simy wypełniać, utrudnia nam troskę o naszą kobiecość.

8

Zatracamy to, co drzemie wewnątrz nas. W natłoku zajęć

Temat z okładki

dla siebie czasu. Zdarza się, że kobiety chcą naśladować

zarówno tych prywatnych, jak i zawodowych, nie mamy mężczyzn. Chcą walczyć. Na siłę chcą wejść w męskie role

Jest to dowód na to, że chcemy wiedzieć więcej. Często

w biznesie. Upatrują w tym skuteczności w stylu zarzą-

powtarzam to moim studentom w kontekście ich studio-

dzania. To jest niepotrzebne, z natury jesteśmy silne,

wania: studia są jak szwedzki stół – jedni biorą niewiele,

a cechy kobiece, jak wrażliwość czy empatia są organi-

inni zaś pełnymi garściami. Poprzez naukę poznajemy

zacjom bardzo potrzebne. Możemy więcej, niż nam się

świat, rozwijamy nasz umysł, który jest potęgą. Od niego

wydaje. Kobiety, które są świadome swojej kobiecości,

tak naprawdę wszystko się zaczyna.

są po prostu szczęśliwe. Doceniają to, co mają i nie muszą nikogo udawać.

Umysł odgrywa bardzo ważną rolę w naszym codziennym funkcjonowaniu.

Obraz współczesnej, nowoczesnej kobiety według Ciebie?

Wpływa na nasze życie, na nasze działania, na poczucie

Kobieta silna. Mądra życiowo. Taka, która potrafi znaleźć

szczęścia lub jego brak. Umysł ma wielką siłę, którą można

dla siebie chwilę na odpoczynek, ale nie tylko ten zwią-

wykorzystać na wiele sposobów. Wiele nauczyliśmy się na

zany z pielęgnacją. Kobieta dbająca o szeroko pojęty roz-

jego temat dzięki psychologii, medycynie i wielu innym

wój, również na poziomie osobistym i emocjonalnym,

naukom. Mnóstwo badań było prowadzonych w celu wyja-

co daje ogromną satysfakcję. Pozwalająca sobie na oddech

śnienia energii, jaką mieści nasz umysł oraz jego zaskaku-

i poznanie samej siebie.

jących mocy. Badania te potwierdzają m.in. że wyobrażanie sobie, że ciało wykonuje ćwiczenia, powoduje wydziela-

Rozwój personalny oraz zawodowy, o których wspomi-

nie tych samych hormonów wzrostu tkanki mięśniowej,

nasz, wpisane są na stałe w nasze życie. Rozwijając się

które wydzielane są w trakcie właściwych ćwiczeń fizycz-

w świadomy sposób możemy stawać się lepszymi wer-

nych. To potwierdza fakt o sile umysłu i jego oddziaływania

sjami samych siebie?

na nasze ciało, jak również wpływu na nasze życie i zdro-

Każdego dnia, nawet tego sobie nie uświadamiając, dosko-

wie. Ale wracając jeszcze do samej siły umysłu, chciałabym

nalimy się. Zbieramy doświadczenia zarówno te życiowe,

przytoczyć fragment pewnej opowieści: „Pewien człowiek

jak i zawodowe. Podejmujemy decyzje, analizujemy różne

znalazł jajko orła. Zabrał je i włożył do kurzego gniazda

kwestie. Świadomy rozwój daje nam możliwość głębszego

w zagrodzie. Orzełek wylągł się i wyrastał ze stadem kur-

poznania siebie. Pomaga nam też zrozumieć lepiej innych.

cząt. Przez całe życie zachowywał się jak kury, myśląc,

Dzisiejszy świat sprzyja naszemu rozwojowi. Mamy bardzo

że jest podwórkowym kogutem. Drapał w ziemi szukając

wiele narzędzi, z których możemy skorzystać. Niezliczone

robaków, piał i gdakał. Potrafił nawet trzepotać skrzydłami

ilości książek, Internet, podróże, możliwości uczenia i szko-

i fruwać kilka metrów w powietrzu… bo przecież tak wła-

lenia się pomagają nam poznać inne obszary naszego życia.

śnie fruwają koguty. Minęły lata i pewnego dnia zauważył

Rozwijają nasze horyzonty.

wysoko nad sobą, na czystym niebie wspaniałego ptaka.

Płynął elegancko i majestatycznie wśród prądów powie-

Wiek wpływa na nasz rozwój?

trza, ledwo poruszając złocistymi skrzydłami. Orzeł patrzył

Na pewno daje nam możliwość spojrzenia na nasze życie

w górę oszołomiony.

w trochę inny sposób. Człowiek uczy się cały czas. Rozwój

– Co to jest? – zapytał kurę stojącą obok.

nie kończy się na studiach. Obecnie obserwujemy, że coraz

– To jest orzeł, król ptaków – odrzekła kura. – Ale nie

więcej osób dokształca się na różnych etapach swojego życia. Jako ciekawostkę podam, że w zajęciach naszego Uniwersytetu Każdego Wieku uczestniczy ponad siedem-

myśl o tym. Ty i ja jesteśmy inni niż on.

Tak więc orzeł więcej już o tym nie myślał. I umarł, wierząc, że jest kogutem w zagrodzie…”.

set osób rocznie! Myślę, że koncepcja long-life-learning

Warto pamiętać, aby każdego dnia stwarzać siebie, kre-

na stałe wpisała się w życie wielu z nas i zdecydowanie

ować swoje życie i spełniać marzenia. Bo mamy w sobie

pomaga nam nabyć nowe umiejętności w swoim zawodzie,

wielką moc.

ale też rozwinąć zainteresowania.

Trudno jest uwierzyć w siebie i swoje możliwości.

Obserwujesz to na co dzień w swojej pracy.

Oczywiście, ale nie można się poddawać! Często myślimy

Dokładnie tak. Co roku ponad półtora tysiąca osób wybiera

o sobie źle albo po prostu o innych myślimy lepiej niż o sobie.

odpowiedni dla siebie kierunek z oferty studiów pody-

Postawy „wtłoczone” w nasze głowy często jeszcze w dzie-

plomowych (mamy ponad siedemdziesiąt różnych kie-

ciństwie determinują nasze zachowania. Czasami nas

runków – od biznesowych przez twarde, techniczne

hamują przed rozwojem i spełnianiem marzeń. Są pewnymi

do pedagogicznych) czy też studiów MBA na naszej uczelni.

regułami, w które wierzymy. Jednak ja osobiście stawiam na zmianę. Zawsze powtarzam: jesteśmy wolnymi ludźmi.

Mamy realizować swoje marzenia, pasje. Poznawać nowych ludzi, rozwijać się i dbać o nasze szczęście.

9 Każdego dnia, nawet tego sobie nie uświadamiając, doskonalimy się. Zbieramy doświadczenia zarówno te życiowe, jak i zawodowe. Podejmujemy decyzje, analizujemy różne kwestie. Świadomy rozwój daje nam możliwość głębszego poznania siebie. Pomaga nam też zrozumieć lepiej innych. Dzisiejszy świat sprzyja naszemu rozwojowi. (...)

Często powtarzam moim studentom w kontekście ich studiowania: studia są jak szwedzki stół – jedni biorą niewiele, inni zaś pełnymi garściami. Poprzez naukę poznajemy świat, rozwijamy nasz umysł, który jest potęgą. Od niego tak naprawdę wszystko się zaczyna.

Temat z okładki

10 Temat z okładki

11 Dla mnie głównym wyznacznikiem kobiecości są nasze cechy wewnętrzne – wrażliwość związana z rozumieniem innych, subtelność i tajemniczość, błysk w oku, który przyciąga i magnetyzuje.

W moim odczuciu najlepiej ujęła to Audrey Hepburn: „Piękno kobiety nie przejawia się w ubraniach, które nosi, w jej figurze lub sposobie, w jaki układa włosy.

Piękno kobiety musi być widoczne w oczach, ponieważ są one drzwiami do jej serca – miejsca, gdzie mieszka miłość”.

Całym sercem zgadzam się z tym stwierdzeniem. Kobiecość to świadomość siebie, znajomość swojej kobiecej duszy.

To wpływa na to, jaki wizerunek wybieramy, jak się kreujemy oraz rozwijamy.

Jednak największym naszym sekretem jest radość życia, a ta pięknie eksponuje kobiecość.

Szczęściem dla Ciebie jest…?

Miłość jest dla Ciebie ważna?

Moja rodzina. Jest dla mnie najważniejsza. I zawsze tak

Oczywiście! Miłość uskrzydla. Dojrzała miłość dwojga ludzi

będzie, niezależnie, co się wydarzy w przyszłości. Najpierw

nie poprzestaje na ich nieustannym wpatrywaniu się w sie-

rodzice i siostra. Od szesnastu lat również mąż i dzieci.

bie. Daje siłę do patrzenia w jednym kierunku. Mam to

Wiem, że cokolwiek by się działo, oni zawsze są i mogę

szczęście, że szesnaście lat temu spotkałam mojego męża,

na nich liczyć. Działa to w obie strony. To dla mnie zaszczyt,

przy którym mogę wzrastać i rozwijać się, który mnie

że mogę dbać o nich wszystkich i o każdego z osobna.

wspiera, a także otacza opieką. Sam został wychowany

Z rodziny pochodzi miłość, siła i bezpieczeństwo. A to stwarza

w ogromnej miłości i był wspierany przez swoich rodzi-

warunki do dobrego życia, do rozwoju i poczucia szczęścia.

ców. W atmosferze miłości i wzajemnego szacunku wycho-

Temat z okładki

wujemy również naszych synów. Dużo czasu spędzamy Chyba ciężko jest w dzisiejszych czasach zachować tak

razem, co daje nam wiele radości. To dla mnie ważne,

bliską więź w rodzinie?

że mój mąż jest moim przyjacielem. W każdej sferze mogę

Zgodzę się z Tobą, ale musimy pamiętać o jednym. Rodzina

na niego liczyć. Pomimo że jesteśmy razem od wielu lat

to podstawa. To fundament naszego funkcjonowania.

nadal doskonale się bawimy, lubimy wspólnie spędzać czas,

Miałam to szczęście, że dorastałam w domu pełnym cie-

nie zapominamy o randkach i o tym, że jak chłopcy doro-

pła, miłości i wzajemnego szacunku. Rodzice byli i są dla

sną i pójdą swoją drogą – to my zostaniemy we dwoje.

mnie mądrymi przewodnikami i ogromnym wsparciem.

Nasi synowie Oskar i Olaf są wspaniałymi chłopakami,

To dzięki nim mam „kręgosłup moralny” i wartości, które

pełnymi pasji i ciekawości życia. Cieszymy się, że możemy

są tak samo ważne w życiu prywatnym, jak i zawodowym.

im pokazywać świat i nowe perspektywy, szanując jedno-

Dla człowieka są głównym aspektem osobowości, w fir-

cześnie ich wybory.

mie decydują o kształtowaniu jej kultury organizacyjnej.

Rodzice nauczyli mnie szacunku do pracy, a przede wszyst-

Gosiu, masz marzenia?

kim do ludzi. Warto, pomimo biegu, w jakim żyjemy, rodzi-

Mam mnóstwo marzeń, ale są one mało wyrafinowane.

nie poświęcić szczególne miejsce w sercu i życiu.

(śmiech)

A siostra?

A te najważniejsze?

Z Marzenką mam szczególną więź. Pomimo tego, że dzieli

To bycie nadal szczęśliwą. Wiem, brzmi prozaicznie, ale to

nas prawie pięć lat (jestem starszą siostrą) i mieszka wiele

marzenia o spokoju, uśmiechu po przebudzeniu, o mocy

tysięcy kilometrów od Poznania – jesteśmy jak siostry bliź-

oddychania pełną piersią i energii napędzającej do działa-

niaczki. Wyczuwamy swój nastrój na odległość i razem czu-

nia. To zdrowie bliskich mi osób, a także szczęście rodzinne.

jemy się doskonale. Jestem z niej bardzo dumna. Dba o swoją

Co do pasji, to mam skryte marzenie przebiegnięcia mara-

rodzinę, rozwija się zawodowo. Kocham ją bardzo mocno.

tonu i „podjechanie” Przełęczy Karkonoskiej bez schodze-

Jesteśmy w stałym kontakcie. Codziennie ze sobą piszemy

nia z roweru… (śmiech) A z tych szerszych marzeń… doty-

i rozmawiamy. Jesteśmy na bieżąco z tym, co u nas się dzieje.

czą one wszystkich dzieci na świecie. Chciałabym, aby

Nie będę ukrywać, że czasem brakuje mi jej tu na miejscu.

dorastały w wolnym i spokojnym świecie, by nie doświad-

Chciałabym wyjść z nią na kawę, i tak zwyczajnie pobyć

czały zła i wojen. By były kochane i mogły doznać szczę-

chwilę razem. Tak po prostu po siostrzanemu. Chciałabym

ścia posiadania kochającej rodziny, która w moim odczu-

móc spędzać z nią więcej czasu, jednak odległość niestety

ciu jest podstawą tego, aby w pełni się rozwijać i realizować

robi swoje. Ale dzięki technologii sobie radzimy. (śmiech)

swoje marzenia.

Sesja została wykonana w przestrzeniach MIKA HOME ul. Grunwaldzka 507 w Poznaniu Stylistka: Basia Józefiak / Twoja Pesa Fryzura: Justyna Nowak Make up: Justyna Środowska

strona 6: sukienka: własność modelki | kolczyki: 10 DECOART | naszyjnik: FreyWille strona 9: koszula i spodnie: własność modelki | kolczyki: 10 DECOART | naszyjnik i bransoleta: FreyWille strona 10: sukienka: własność stylistki | naszyjnik i bransoletki: FreyWille

12 Felieton

Kochanie, czy ja na Ciebie działam?

FELIETON: JOANNA JANOWICZ / Ekspert komunikacji interpersonalnej, doradca biznesowy i trener rozwoju.

Pomaga właścicielom i kadrze zarządzającej w zwiększaniu wartości firmy poprzez efektywną komunikację zewnętrzną, wewnętrzną oraz personal branding / www.joannajanowicz.com zdj ęci e : Greg Nelec

Unosiła oba brzegi czarnej sukienki, by intensyw-

Lata 60. XX wieku w Stanach Zjednoczonych były cza-

Płynęła w jego kierunku w rytmie salsy, stawiając stopę

otwarcie na przyrodę, muzykę, beztroskę i więcej emocji.

za stopą w seksownych szpilkach. Patrzyła z lekko wyzy-

Zapuścili oni długie włosy, włożyli kolorowe stroje, odpu-

wającym i słodkim uśmiechem prosto w jego brązowe oczy.

ścili sztywną męską postawę i poddali chwili. Zwiększając

Przystojniak w dżinsach kręcił głową z udawaną z trudem

blask i energię życia, podążali z przepływem, a ich żeński

obojętnością.

pierwiastek wzrastał w męskim ciele, duchu i umyśle.

niej poruszać biodrami.

sem mężczyzn podkreślających swą kobiecość przez

Wrzało. Spojrzał na nią przeciagle i dosłownie pochłonął wzrokiem. Było w nim coś z chłopca i z twardego

W tym samym czasie kobiety zaczęły podążać w prze-

faceta. Skinęła palcem.

ciwną stronę. Wybierając ukierunkowanie na konkretne

*

cele i jasną wizję swojej przyszłości, skoncentrowały się na własnych karierach, rozwoju i stały się bardziej aser-

„By w związku nie ustawała namiętna seksualna gra, zawsze

tywne w wyrażaniu swoich potrzeb i marzeń. Pierwiastek

potrzebne są dwa bieguny: męski i kobiecy, góra i dół, butch

męski rósł w siłę.

and femme” – mówi David Deida, autor i myśliciel w zakresie seksualnej i duchowej relacji kobiet i mężczyzn.

Ty dziś jesteś zapewne znacznie bardziej zbalanso-

waną osobą, niż byli Twoi rodzice. Trend 50/50 sprawił,

Nie tak wcale dawno role kobiety i męż-

że każda płeć wiele na tym zyskała. Facet może swobodnie i bez kompleksów wyjść z dziecięcym wózkiem, a kobieta

czyzny były jasno rozdzielone. Mężczyźni mieli zarabiać

spokojnie wymienić olej w swoim samochodzie. Płcie stały

pieniądze, a kobiety dbać o dom i zajmować się dziećmi.

się pełniejsze i znacznie mniej podzielone, a w związkach

Często wtedy kobietami manipulowano fizyczną i finan-

jesteśmy partnerami i przyjaciółmi.

sową przewagą, a mężczyznami emocjonalnym i seksualnym wpływem.

Jednak zwrot ten ma swoje konsekwencje. Wyrównuje się dziś pozycja społeczna, stan kont w banku i możliwości,

Później nastał czas (i nadal trwa), gdy mężczyźni i kobiety

ale zanika namiętność. Kobiety mówią, że mężczyźni stali

zaczęli dążyć do zrównoważenia swoich inner energy

się słabymi mięczakami, a mężczyźni, że spotykają plemię

do stanu 50/50. Zaczęli upodabniać się do siebie.

modliszek. Jednym i drugim zrobiło się przykro. W gabinetach opowiadają, że brakuje im ognia i bliżej im do zgodnej pary wymieniającej się obowiązkami, opiniami i opisem dnia. Te relacje określa się dziś mianem związków drugiego etapu.

13 Felieton

„Ziemskie bieguny, północny i południowy, tworzą siłę magnetyczną. Dodatni i ujemny biegun w gniazdku lub baterii stanowią o przepływie elektryczności. W ten sam sposób męski i kobiecy biegun stanowią o przepływie seksualnych odczuć pomiędzy nimi. Na tym polega seksualna biegunowość“ – mówi David Deida.

Podobieństwo, które sprawdza się w pracy, nie

zdaje egzaminu w sypialni. Może też nieść pełną przyjaźni miłość, lecz do uniesień potrzeba biegunowości – męskiej i żeńskiej energii. Dziewięćdziesiąt procent mężczyzn i kobiet, heteroseksualnych i homoseksualnych, jest z natury rzeczy bardziej męskich lub kobiecych. Bez różnicy dla płci czy orientacji seksualnej , jeśli chcemy doświadczać głębokiego spełnienia seksualnego, powinniśmy rozpoznać swoją seksualną esencję, nie zaprzeczając swojej prawdziwej naturze.

Przyciągająca się energia męska i kobieca, dwa działające na siebie bieguny, tworzą energetyczny ogień namiętności, który uwalnia największą dzikość i moc żywiołów w głębokim spełnieniu miłości i wolności.

Mocniej będzie za miesiąc.

*

Poczekajcie na ciemną stronę. Moją i Waszą!

Felieton inspirowany pełnią życia i lekturą „Droga prawdziwego mężczyzny. Duchowy przewodnik po świecie kobiet, pracy i pożądania” D. Deidy, do której namiętnie namawiam!

14 PrestiĹźowa rozmowa

15 Prestiżowa rozmowa

TANIEC mnie nigdy nie zdradził Przez blisko pięćdziesiąt lat tańczyła

w repertuarze Polskiego Teatru Tańca

na scenach w Poznaniu, Wielkopolsce, Polsce i na świecie. Współpracowała z największymi osobistościami

tańca i kultury. Edukuje młodych ludzi i cały czas kocha tańczyć!

Ewa Wycichowska – mistrzyni,

ikona tańca, która kocha Poznań i wciąż potrafi zaskakiwać! rozmawia : Piotr Chabzda zdj ęcia : Patryk Pawłowski /

Park Sportowo–Rekreacyjny fairPlayce

16 Prestiżowa rozmowa

S

Spotykamy się w Restauracji Nad Różanym Potokiem, mieszczącej się w Parku Rekreacyjno-Sportowym fairPlayce, gdzie w dniach 18-25 sierpnia odbędzie się Dancing fairPlayce Poznań, którego ambasadorką jest Ewa Wycichowska.

Pani Ewo, przyznam się bez bicia. Nie wiem od czego zacząć. Siedzi przede mną ikona tańca. Legenda. Trochę się krępuję… (uśmiech) EWA WYCICHOWSKA: (śmiech) Jeszcze nie czuję się jak

legenda. Próbuję nadal pisać swój taneczny życiorys.

Chciałabym bardziej go rozbudować. Całym moim życiem był, jest i będzie taniec. Najpierw jako wykonawczyni, później pedagog oraz choreografka poznawałam jego tajniki.

Doświadczałam nowych emocji, które mi towarzyszyły podczas występów. Przez dwadzieścia siedem sezonów jako dyrektor Polskiego Teatru Tańca decydowałam o tym, co zobaczą widzowie. Miałam wpływ na poziom tego, co było prezentowane na scenach teatru. Teraz, niby na emeryturze, nadal czynnie działam i się rozwijam. Wykładam na dwóch uczelniach – główny etat na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. Tam mam wspaniałych studentów, którzy studiują choreografię, pedagogikę, teorię

Zawód tancerza jest bardzo trudny.

tańca. Drugi kierunek, na którym wykładam, znajduje się

Nie należy on na pewno do zawodów łatwych. Brak eta-

na poznańskiej Akademii Wychowania Fizycznego – Taniec

tów, wcześniejszych emerytur, choroby zawodowe – głów-

w kulturze fizycznej. Na tym kierunku mamy dwie specjali-

nie problemy z kręgosłupem – nie ułatwiają podjęcia decy-

zacje – nauczycielską oraz tancerz choreoterapeuta.

zji o jego wykonywaniu. Zdobycie funduszy na działalność artystyczną w sztuce wysokiej również nie jest proste.

Edukacja taneczna w Polsce jest na dobrym poziomie?

Zawód ten też jest wymagający, często zabiera sporą część

Jeśli chodzi o uczelnie wyższe, szkoły baletowe czy szkoły

życia prywatnego. Z doświadczenia jednak wiem, że decy-

prywatne, to poziom edukacji na nich jest coraz wyższy.

dując się na jego uprawianie, człowiek w pełni będzie mógł

Taniec stał się bardzo popularną dziedziną dla utrzyma-

się realizować. Taniec daje radość, pozwala się rozwijać nie

nia zdrowia, kondycji fizycznej. Cieszy mnie to, bo dzięki

tylko fizycznie, ale również emocjonalnie. Jest on ogólno-

temu absolwenci tych uczelni są bardzo rozwinięci. Mają

dostępny, dla każdego. Możemy z niego korzystać. Możemy

wiedzę, która przyda im się w praktyce. Taniec to nie tylko

się w nim zatracić i poddać się magii tańca.

artystyczne przeżycie. To także nauka, wiedza – właściwie cywilizacja, cała kultura. Kształtuje on nasz charakter, osobowość. Leczy.

17 Zawód ten też jest wymagający, często zabiera sporą część życia prywatnego. Z doświadczenia jednak wiem, że decydując się na jego uprawianie, człowiek w pełni będzie mógł się realizować. Taniec daje radość, pozwala się rozwijać nie tylko fizycznie, ale również emocjonalnie. Jest on ogólnodostępny, dla każdego.

Możemy z niego korzystać. Możemy się w nim zatracić i poddać się magii tańca.

Tej magii poddała się również Pani córka – Paulina

Ciężko jest nawiązać kontakt z publicznością?

Wycichowska. Mama wspierała córkę od samego po-

To jest coś niesamowitego nawiązać kontakt z publicznością.

czątku w jej działaniach?

Publiczność trzeba sobie kupić. Pamiętam, że łódzką publicz-

Na początku byłam przeciwna, aby była tancerką. Ale jak

ność zachwyciłam rolą Królewny Śnieżki, gdzie przychodzili

widać charakter i upór Pauliny zwyciężył. Sama napisała

rodzice z dziećmi. Po latach te dzieci przychodziły ze swoimi

podanie do Szkoły Baletowej, ciocie – tancerki przygo-

dziećmi na moje spektakle. Wiedziałam, że to jest ta publicz-

towały ją do egzaminu i okazało się, że zdała. Przyznam

ność, która przez lata wychowała się na tym spektaklu i czę-

się szczerze, że nie wierzyłam w jej możliwości. Paulina

sto utożsamiała mnie z rolą Śnieżki przy innych projektach.

wyjechała do najlepszej szkoły w Londynie London

Publiczność pamięta różne role, te, które wykonywałam,

Contemporary Dance School. Jest nadal tancerką, cho-

ale również te, które realizowałam jako choreograf.

reografem i rozchwytywanym pedagogiem. Jestem z niej dumna i ogromnie kibicuję jej poczynaniom. Ciągle się uczy.

Pani Ewo, powróćmy na chwilę do samych początków

Teraz kończy doktorat.

Pani drogi tanecznej. Skąd pomysł, aby zostać tancerką?

Wszystko zaczęło się, kiedy miałam cztery latka. Jako

Kilkadziesiąt lat na scenie, setki występów na scenach

małe dziecko chodziłam do przedszkola muzycznego. Moi

na całym świecie. Jakie emocje najczęściej Pani towa-

rodzice bardzo chcieli, abym grała na jakimś instrumen-

rzyszyły podczas tych wydarzeń? Miała Pani tremę?

cie – konkretnie pianinie. Ja się zbuntowałam i nie gra-

Trema była zawsze. Miałam poczucie odpowiedzialności

łam. Bardziej podobały mi się zajęcia z rytmiki. Chodziłam

przed widzami, którzy poświęcili czas i przyszli „na mnie”.

również na zajęcia z tańca do poznańskiego MDK, którego

Kiedyś ludzie przychodzili do teatru na występ danego

w zasadzie nie opuszczałam.

tancerza. Nie można zawieść publiczności. To najgorsze, co można zrobić. Tę ciężką pracę traktowałam jak ofiarę,

Taniec można traktować jako terapię?

oddanie dla publiczności. Czułam otrzymywaną z powro-

Ależ oczywiście! Pomógł mi w najtrudniejszych momen-

tem energię, która dawała siłę do dalszego rozwoju projek-

tach w moim życiu. Rozwód rodziców, rozpad mojego

tów, występów i często trudnych choreografii.

związku. Przez taniec możemy wyrażać siebie. Uwalniać emocje, które kumulujemy.

Prestiżowa rozmowa

18 Prestiżowa rozmowa

Patrząc z perspektywy lat, było warto?

belwederskim od tańca. Było to dla mnie bardzo wzru-

Tak. Pomimo trudnych momentów, dołków, załamań,

szające otrzymać nominację stojąc tuż obok profeso-

zwątpień, to bilans tych pięćdziesięciu lat pracy artystycz-

rów np. z Uniwersytetu Jagiellońskiego czy Uniwersytetu

nej wychodzi na plus. Nie mogłabym w życiu robić cze-

Warszawskiego. Sztuka i nauka tego dnia się spotkały

goś innego.

i były traktowane na równi. Byłam bardzo dumna, że tak się stało.

Osoby, które Pani poznała podczas całej swojej kariery, na które Pani natrafiła, to topowe nazwiska związane

Trzeba wiedzieć, kiedy ze sceny zejść?

z tańcem, kulturą.

Z każdej sceny. Na razie jestem pedagogiem. W tej kwestii

Miałam wielkie szczęście spotykać mistrzów na swojej dro-

realizuję się obecnie najlepiej.

dze. Od moich pedagogów w poznańskiej Szkole Baletowej zaczynając, po choreografów, z którymi współpracowałam,

Edukuje Pani młodych. Cały czas pracuje z uzdolnio-

również wybitnych pedagogów od teorii, którzy wpły-

nymi tancerzami. Inspirują Panią?

nęli na to, że zostałam pierwszym w Polsce profesorem

Każdy człowiek potrafi zainspirować. Zawsze powtarzam młodym, żeby mieli pasje. Taniec musi być pasją. Ważna jest kreatywność, charyzma, umiejętność pracy z drugim człowiekiem, jaki ma fokus na scenie. Taniec to dziedzina, w której zawsze się mówi prawdę. Od razu widać w nim fałsz, jeśli nie znajdzie się odpowiednich narzędzi.

Każdy człowiek potrafi zainspirować.

Zawsze powtarzam młodym, żeby mieli pasje.

Taniec musi być pasją.

Ważna jest kreatywność, charyzma, umiejętność pracy z drugim człowiekiem, jaki ma fokus na scenie.

Taniec to dziedzina, w której zawsze się mówi prawdę.

Od razu widać w nim fałsz, jeśli nie znajdzie się odpowiednich narzędzi.

Pani Ewo, chciałbym zapytać jeszcze o marzenia.

Te najskrytsze.

O czym marzę… o czasie na spotkania z przyjaciółmi. (śmiech) Pomimo tego, że jestem na emeryturze, nie mam go za wiele. Chciałabym również doczekać się wnuka (uśmiech), ale rozumiem, że na wszystko przyjdzie czas. A dalej zobaczymy. Najważniejsze, aby zdrowie dopisało.

20 Prestiżowa marka

Śnić NAJPIĘKNIEJSZE SNY W 1901 roku angielski inżynier James Marshall zaprojektował pierwszy

materac sprężynowy z myślą o swojej chorej żonie. Dzięki niemu dziś każdy może pozwolić sobie na luksus komfortowego i spokojnego snu.

Marka Vispring czerpie z wieloletniej tradycji, bogactwa naturalnych materiałów

oraz wysokiej jakości pracy, oferując łóżka i materace na zamówienie. tekst : Piotr Chabzda

J

|

zdj ęcia : Archiwum Hastens Polska

ames Marshall jako pierwszy na świecie użył sprężyn, stosowanych w produkcji krzeseł i tapczanów, owinął je w muślin i zamontował w pikowanym mate-

racu z końskiego włosia. Vispring jest więc prekursorem użycia sprężyn kieszeniowych w materacach i do dziś sam produkuje sprężyny na własne potrzeby. Między innymi dlatego materace marki Vispring wyróżniają się wyjątkowym komfortem, a idee przekazywane od pokoleń pozwalają tworzyć produkty z wyjątkową precyzją. W 1932 roku firma jako pierwsza wprowadziła na rynek bazę ze sprężynami kieszeniowymi, która stworzyła idealny zestaw z materacem zwany popularnie łóżkiem kontynentalnym.

JAK WYBRAĆ ŁÓŻKO NA MIARĘ...

DOSKONAŁEGO SNU? Wygodne łóżko o odpowiedniej twardości i dopasowaniu do ciała to gwarancja spokojnego, głębokiego snu. Warto wybrać taki produkt, który posłuży nam przez lata. Łóżka Vispring łączą w sobie wiedzę techniczną i najlepsze naturalne materiały, dzięki czemu zaspokajają wymogi najbardziej wymagających klientów.

Opatentowany system sprężyn, którego struktura ma wzór plastra miodu, gwarantuje stałe podparcie, eliminując nadmierny nacisk. Oczywiście łóżko powinno też komponować się z aranżacją sypialni. Szeroka gama wzorów tapicerki, funkcjonalne zagłówki, solidna konstrukcja i precyzyjne szwy to gwarancja eleganckiego i stylowego produktu.

21 PrestiĹźowa marka

22 Prestiżowa marka

Opatentowany system sprężyn łóżka Vispring, którego struktura ma wzór plastra miodu, gwarantuje stałe podparcie, eliminując nadmierny nacisk.

Oczywiście łóżko powinno też komponować się z aranżacją sypialni. Szeroka gama wzorów tapicerki, funkcjonalne zagłówki, solidna konstrukcja i precyzyjne szwy to gwarancja eleganckiego i stylowego produktu.

Z JAKIEGO MATERIAŁU POWINNO BYĆ ŁÓŻKO? Marka Vispring od lat stawia na doskonałość, szacunek do natury i tradycyjnego rzemiosła. To dlatego materace i łóżka szyte są ręcznie, a surowce pochodzą z najlepszych źródeł i naturalnych środowisk ich występowania. Sprowadzane są z odległych zakątków świata: bambus, kaszmir i jedwab z Chin, bawełna z Turcji, wigoń z Peru czy moher z Afryki Południowej, a wełna z Wielkiej Brytanii.

Dzięki naturalnym materiałom zapewniona jest odpowiednia cyrkulacja powietrza i odprowadzenie wilgoci, co poprawia komfort snu szczególnie latem. Łóżko na indywidualne zamówienie to przede wszystkim pewność, że otrzymamy najwyższej jakości, ręcznie wykonany produkt, co sprawi, że każdej nocy będziemy śnić najpiękniejsze sny. Teraz w salonach Vispring, w atrakcyjnej cenie, dostępny jest limitowany model łóżka kontynentalnego VICTORIA.

24 Felieton

Czy sukces jest decyzją?

FELIETON: BOGDAN BIELAWSKI /

przedsiębiorca / właściciel biznesu / CEO ASA POLSKA S.A. / GPP Global Project President SmartCities Sp. z o.o. / publicysta / psycholog / trener psychologii biznesu/sukcesu: coaching, szkolenia, mentoring www.foousa.pl

Nie ma żadnego usprawiedliwienia, by nie stać się wielkim

Tom Peters

Jak wyglądałoby Twoje życie, gdyby to zależało od Ciebie? – oto jedno z moich ulubionych pytań, które zadaję przedsiębiorcom.

Sugestia: Odkryj swój potencjał

Kiedy uzmysłowisz sobie, że przetrwanie w Naturze jest wyjątkiem, to fakt, iż żyjesz, czyni Cię potomkiem zwycięz-

Uwielbiam patrzeć na mowę ciała zapytanej osoby,

ców. Jesteś zatem genetycznie wyposażony we wszelkie

stymulowaną przez umysł zainspirowany do ref leksji.

możliwości predysponujące sukces. Zacznij z nich zatem

Czasami mówi ona więcej niż słowa. Udzielane odpowiedzi

korzystać w pełnym wymiarze.

wskazują na poziom poczucia sprawstwa i poczucie zdolności panowania nad własnym życiem. Okazuje się jednak, że ludzie mają większą skłonność do szukania uspra-

Powód 2: Uwarunkowania środowiskowe Nie od dziś wiadomo, jak przemożny wpływ wywiera śro-

wiedliwień (tudzież wymówek) i przeszkód niż powodów,

dowisko na to, kim jesteśmy i co osiągamy. Żyjemy w kraju,

by sięgnąć szczytów. Dlaczego tak jest i jak to zmienić?

którego historia ostatnich wieków nie sprzyjała rozwo-

Prześledźmy cztery kluczowe obszary:

jowi przedsiębiorczości. Od zaborów, poprzez wojny, po

Powód 1: Uwarunkowania genetyczne

system polityczno-gospodarczy minionej epoki, nasz kraj był eksploatowany i wyzyskiwany przez obce strefy wpły-

Debata na temat jednoznacznego wyodrębnienia dominu-

wów. I choć nawet współcześnie ponosimy konsekwencje

jącego czynnika determinującego naszą osobowość trwa od

owego zniewolenia, czasy bardzo się zmieniły. Lokalny

niepamiętnych czasów. Natura czy kultura? Spór jak dotąd

rynek przeobraża się w bezmiar globalnych możliwości.

nie został rozstrzygnięty. Niemniej wiadomo już jednak, że

Polski przedsiębiorca może dziś odnosić międzynarodowe

choć czynniki biologiczne mają przeogromny wpływ na nasze

sukcesy… Jeśli tylko „wyjrzy” poza ograniczające go para-

życie, to geny predysponują, a nie determinują ostatecz-

dygmaty paraliżujących przekonań o własnej niemocy.

nie, to kim i jacy jesteśmy. „Nowa biologia” (patrz m.in.: Bruce Lipton, Nowa Biologia – Umysł Ponad Materią) wyraźnie wskazuje na to, że możemy mieć wpływ na nasze geny.

Sugestia: Zacznij naśladować zwycięzców – „Kto z kim przystaje, takim się staje” Globalne zmiany, przesunięcia stref wpływów, rozwój

technologii – to tylko garstka czynników radykalnie zmieniających nasze współczesne środowisko. Każdy przedsiębiorca może znaleźć dostęp do źródeł wsparcia, inspiracji, wiedzy, kapitału i wszelkich innych zasobów.

25 Felieton

Powód 3: Ograniczenia mentalne

jest pełen niekończących się zasobów. Musimy tylko zacząć

Nie możesz działać w sposób rozbieżny z tym,

nice poznania i zrozumienia, do których docieramy, a poza

za kogo się uważasz

nimi są zawsze nowe możliwości.

inaczej je postrzegać. Limity nie istnieją, istnieją tylko gra-

Zig Ziglar

To, jak żyjesz i co osiągasz jest w pewnej części odzwiercie-

Sugestia: poznaj „alchemię” ekonomii Energia nie zanika – ona się przeobraża

dleniem Twojego wnętrza. Poziom osiągnięć jest bowiem

Nasycenie rynku jest fikcją ograniczeń. Naturalny impe-

fizyczną manifestacją naszych dążeń, stymulowanych

ratyw rozwoju powoduje, że ludzkość nigdy nie zaspokoi

marzeniami, potrzebami i poziomem ambicji. Zmiany men-

swoich potrzeb. One wciąż będą się zmieniać, przeobrażać

talne są zawsze inicjatorem zmian fizycznej rzeczywistości.

i ewoluować, jednak nigdy nie zanikną. A na czym polega

To umysł jest zalążkiem wszelkich osiągnięć.

prawdziwa przedsiębiorczość? To mieszanka altruizmu,

Sugestia: Myśl kategoriami sukcesu

interesowności i operatywności. Prawdziwy przedsiębiorca sukcesu zawsze szuka nowych, lepszych możliwości zaspo-

„Chcieć dużo i chcieć mało kosztuje tyle samo” – czy gdyby

kojenia potrzeb. Jeżeli (z)robi coś taniej, lepiej, szybciej

poziom Twoich osiągnięć zależał od tego, czego pragniesz,

i na większą skalę – zawsze wygrywa. A ponieważ dosko-

to czy byłbyś zadowolony? Odważ się myśleć katego-

nałość jest w istocie nieosiągalna i przejawia się jako nie-

riami maksymalizacji. Oczekuj od życia tego, co najlepsze.

skończony proces doskonalenia – ludzie zawsze znajdą

Nastaw się na sukces i zwycięstwo.

sposób, by (z)robić coś efektywniej. To zatem gwarantuje

Powód 4: Ograniczenia zasobowe

To jedna z najpowszechniejszych wymówek braku osiągnięć. Większość ludzi myśli bowiem kategoriami braków i niedoborów. Przedsiębiorcy również. Przecież (faktem jest, że) zawsze czegoś brakuje, to: pieniędzy (najczęściej), kontaktów, możliwości, kadry, szczęścia, wiedzy, pomysłu, koniunktury etc., etc. Prawdą jest jednak, że braki i kryzysy są tylko częścią rzeczywistości. Z drugiej strony świat

potencjał sukcesu zawsze i w każdych warunkach.

Sukces jest decyzją – porażka wbrew pozorom również.

26 PrestiĹźowa rozmowa

27 Prestiżowa rozmowa

STUDIA UPADKU Michała Larka

Kryminał to najlepsza konwencja do opowiadania historii

o demonach, o człowieku jako jednostce podatnej na złe wpływy – mówi Michał Larek, pisarz i wykładowca akademicki.

Na co dzień – w Zakładzie Literatury i Kultury Nowoczesnej Instytutu Filologii Polskiej UAM – bada literackie techniki

przyciągania uwagi, a w swoich książkach opisuje najgłośniejsze kryminalne historie Wielkopolski. rozmawia : Michał Gradowski zdj ęcia : Karol Małolepszy

28 PrestiĹźowa rozmowa

W

29 Prestiżowa rozmowa

Wszystkie Twoje książki, w mniejszym lub większym zakresie, są oparte na konkretnych policyjnych śledztwach. Skąd literaturoznawca zna tylu policjantów?

MICHAŁ LAREK: Jeszcze parę lat temu nie miałem nic

wspólnego z policją, więc wszystkie te kontakty musiałem

Czy Twoje literackie historie bardzo się różnią od poli-

wypracować. W 2011 roku, z moim przyjacielem, prawni-

cyjnej rzeczywistości?

kiem, byłym prokuratorem Waldemarem Ciszakiem, posta-

Jeszcze przed redakcją książki wysyłam ją do zaprzyjaźnio-

nowiliśmy napisać reportaż kryminalny poświęcony spra-

nych policjantów, aby wyłapali momenty, kiedy rozmijam się

wie Edmunda Kolanowskiego, słynnego zabójcy i nekrofila,

z ich realiami pracy. Uwzględniam ich uwagi, ale z niektó-

który grasował po poznańskich cmentarzach. Do tego

rych wątków celowo nie chcę rezygnować. W moich książ-

konieczny był solidny research – lektura relacji dzienni-

kach powraca na przykład scena, w której bohaterka, młoda

karskich, ale przede wszystkim dotarcie do akt sprawy i jej

policjantka, powala mężczyznę kopniakiem w przysłowiowe

głównych bohaterów: ówczesnych milicjantów, adwoka-

jaja – czytelniczki bardzo ją lubią. To trochę jak w Bondzie

tów, którzy bronili Kolanowskiego czy sędziego, który

– wiemy, że w kolejnej części pojawi się konkretna scena

skazał go na karę śmierci. Efektem była książka Martwe

i zaczynamy za nią tęsknić. Z punku widzenia realiów to

ciała, a praca nad nią otworzyła mi drzwi do świata kry-

jednak zupełnie nieprawdopodobne – młodych policjantek

minalnego. Później napisaliśmy jeszcze razem Mężczyznę

nie wysyła się do zatrzymania groźnych przestępców.

w białych butach o sprawie Tadeusza Kwaśniaka, pedofila i dusiciela, który grasował w Poznaniu na początku lat

Interakcja z czytelnikiem – która najbardziej zapadła

90. Zawarte wtedy znajomości trwają do dziś. Polubiłem

Ci w pamięć?

tych dawnych milicjantów, ich historie, sposób myślenia

Kiedyś odezwała się do mnie czytelniczka, która znała

– chyba wolę rozmawiać z policjantami niż na przykład

dziewczynkę zamordowaną przez Edmunda Kolanow-

z pisarzami. Zacząłem coraz bardziej wchodzić w ten świat

skiego. Jej wujek milicjant brał udział w poszukiwaniach

i konsultować z nimi moje kolejne książki. Na pierwszych

zaginionej Alinki. Umówiliśmy się na spacer, żeby pokazała

spotkaniach oczywiście mówili ostrożnie, używali oficjal-

mi miejsce na cmentarzu, gdzie pochowano Alinkę. Po dro-

nego języka, ale stopniowo pojawiało się więcej „łaciny”

dze zapytałem ją, czy zna jakąś inną kryminalną sprawę

i coraz ciekawsze historie dotyczące poznańskich realiów

z tego fyrtla. Opowiedziała mi historię pijanego męża,

tamtych czasów, w które trudno było uwierzyć.

który na oczach dziecka wbił nóż w brzuch swojej żonie.

30 Prestiżowa rozmowa

Im więcej napisanych książek, tym większa wiedza o czytelnikach.

A w moim przypadku głównie czytelniczkach.

Dla mojego wydawcy i mnie samego pewnym zaskoczeniem był fakt, że w tej grupie przeważają kobiety w wieku 35+.

Obecnie skupiam się na tym, aby moja „poetyka” była atrakcyjna dla jak najszerszego grona odbiorców.

Cieszę się na przykład, gdy czytelniczki Harry’ego Pottera piszą pozytywnie o moich kryminałach.

Moja literacka wyobraźnia od razu zaczęła działać.

W myślach dopowiadałem sobie dalszy ciąg takiej traumy – alkohol, narkotyki, depresja. Zapytałem, co się stało z tą dziewczynką. Odpowiedziała, że wszystko w porządku. „Skąd wiesz?” – drążyłem. „Bo to ja jestem tą dziewczynką” – odpowiedziała.

Kiedy czytam o Tobie „specjalista od storytellingu i technik przyciągania uwagi” mam obraz pisarza, który umiejętnie i świadomie manipuluje czytelnikami…

To prawda i wcale tego nie ukrywam. W akademickim świecie literackim może zabrzmiałoby to dziwnie, ale ja jestem przesiąknięty kulturą filmową i serialową, gdzie mówi się wprost, że kreowanie historii to manipulowanie emocjami odbiorców. W podręcznikach do scenopisarstwa

jako jednostce podatnej na złe wpływy. Moim zdaniem stu-

uczą, że jeśli planujesz jakąś scenę, to musisz przypisać jej

dium upadku najlepiej sprawdza się właśnie w kryminale.

konkretną emocję, którą chcesz wywołać u odbiorcy. Więc jeśli pytasz mnie o warsztat, to jak najbardziej – pisząc,

Jakie emocje wzbudza w Tobie Poznań?

wiem, jaką „temperaturę” ma mieć konkretna scena.

Urodziłem się w Gryfinie pod Szczecinem, przyjechałem tu

Im więcej napisanych książek, tym większa wiedza o czy-

na studia dokładnie dwadzieścia lat temu, ale moja rodzina

telnikach. A w moim przypadku głównie czytelniczkach.

od strony ojca pochodzi stąd – mieszkaliśmy w okolicach

Dla mojego wydawcy i mnie samego pewnym zaskoczeniem

Bytynia, między Poznaniem a Pniewami. Moje zaskoczenie

był fakt, że w tej grupie przeważają kobiety w wieku 35+.

było spore, kiedy pisząc Furię odkryłem, że mapa zabójcy

Obecnie skupiam się na tym, aby moja „poetyka” była atrak-

i gwałciciela pokrywa się z mapą moich rodzinnych okolic.

cyjna dla jak najszerszego grona odbiorców. Cieszę się

Lubię kameralność Poznania, jego spokój, legendarny

na przykład, gdy czytelniczki Harry’ego Pottera piszą pozy-

porządek i szacunek dla pieniędzy. Czasami mnie dener-

tywnie o moich kryminałach. (śmiech)

wuje, ale jest mi tu dobrze, niedawno kupiliśmy z żoną mieszkanie, to moje miejsce na Ziemi.

Jesienią możemy się spodziewać w księgarniach trzeciej części Twojej kryminalnej serii Dekada – Fatum, któ-

Gdzie najchętniej spędzasz czas?

rej akcja – podobnie jak w przypadku Furii i Na tropie –

Bardzo lubię plażę miejską na Szelągu. Niektórym trudno to

umiejscowiona jest w latach 90. Czy w kolejnych książkach

zrozumieć, ale mam też słabość do galerii handlowych, lubię

pozostaniesz wierny tej scenerii i konwencji kryminału?

sobie strzelić kawkę w Plazie. (śmiech) Jest takie świetne opo-

Chciałbym pociągnąć dalej Dekadę, dobrze mi się pisze

wiadanie Alana Edgara Poe’go Człowiek tłumu. Główny boha-

o tamtym dziesięcioleciu – wszystko zależy od czytelniczek

ter siedzi w kawiarni, czyta gazetę. Zapada zmierzch, roz-

i czytelników. Jak dotąd dostaję bardzo pozytywne recenzje

poczyna się gra świateł, a on przez szybę obserwuje ludzi

Na tropie… Mam trochę pomysłów na inne książki, zasta-

na ulicy. I wtedy kamera zaczyna się wyostrzać, bohater

nawiam się między innymi nad nową serią, współczesną,

przygląda się konkretnym postaciom, a obserwacje Poe’go

poświęconą temu, co człowieka aktualnie najbardziej drę-

na ich temat są mistrzowskie. Nagle dostrzega starego męż-

czy, ale utrzymaną również w konwencji kryminału. To naj-

czyznę, który go frapuje. Myśli – to jest morderca, po czym

lepsze tło do opowiadania historii o demonach, o człowieku

wstaje i obłąkańczo, maniakalnie zaczyna go ścigać…

32 Felieton

Po co Ci marzenia, skoro ich nie realizujesz?

FELIETON: ANNA NOWOTNA-NADZIEJKO / prezes SkyDreams / www.skydreams.pl

Jeśli lubisz nudne, szare życie – nie czytaj dalej. Jeśli chcesz, by Twoi pracownicy mówili o swojej pracy, że jest

monotonna i mało rozwijająca – przejdź do innego artykułu. Jeśli na dźwięk słowa „inspirujący” dostajesz wysypki – przerwij czytanie w tym miejscu.

Uwielbiamy doprowadzać ludzi do łez.

Czy jest coś, czego nie da się zorganizować? Cały czas o kolejne centymetry przesuwamy

pozytywną energią i pokazujemy, że warto marzyć.

strefy VIP na koncertach Madonny w Europie? Event świą-

Przenosimy ludzi do innego, niezwykłego świata.

teczny w stylu Harry’ego Pottera dla tysiąca osób? Bal

Sprawiamy, że odżywa w nich młodzieńcza pasja, zapał

charytatywny, występ kabaretu, szkolenie z grywalizacji?

do pracy i ochota do życia. W efekcie, bardzo często dopro-

Dla nas to żaden problem.

i spełnienia.

Cały czas rozwijamy swoją ofertę. Zauważyliśmy, że coraz

Czym się zajmujemy na co dzień? Inspirujemy, zarażamy

wadzamy ich do łez. Do

łez radości, szczęścia

Jak to robimy? Oto jeden z przykładów:

Cudze łzy szczęścia dodają skrzydeł. Jedni

nie wyobrażają sobie dnia bez porządnego zastrzyku adrenaliny, dlatego skaczą na bungee albo nurkują tam, gdzie ryby nie mają odwagi. Inni potrzebują czegoś więcej, by nadać swojemu życiu nowy sens.

tabliczkę z napisem „tego nie da się zrobić”. Organizacja

więcej ludzi szuka kogoś, kto nauczy ich komunikowania się z publicznością. Ponieważ współpracujemy wyłącznie z najlepszymi z najlepszych, umożliwiamy skorzystanie z doświadczeń znanych prezenterów telewizyjnych, którzy specjalizują się w tej tematyce.

Chcesz zorganizować konferencję, jakiej jeszcze nie było? A może spotkanie firmowe, wie-

czorną galę czy imprezę integracyjną? Zadbamy nie tylko Podczas jednego z eventów postanowiliśmy podarować

o jej absolutnie niepowtarzalną oprawę. Nie tylko stwo-

uczestnikom emocje, których wielu z nich nie odczuwało

rzymy coś nadzwyczaj kreatywnego, bo to standard

od dawna. Nie, tym razem nie zabraliśmy ich na koniec

w naszej firmie. Zajmiemy się najmniejszymi szczegółami

świata. W ciągu siedmiu dni ponad tysiąc osób pomagało

(np. dostarczymy technologie mobilne – platformy do reje-

w budowie placu zabaw dla dzieci, odświeżeniu domu

stracji uczestników, powiadomienia SMS itd.).

pomocy społecznej oraz w… malowaniu ogrodu zoologicznego. Zrobili coś, co wywołało niekłamany zachwyt na twarzach dzieci i łzy szczęścia w oczach seniorów, a im samym dodało skrzydeł.

Dla tych, którzy jeszcze się wahają.

W ciągu jedenastu lat nasza rodzinna firma zorganizowała

trzysta pięćdziesiąt imprez i eventów. Zmieniliśmy życie sześciu tysięcy ludzi. Uratowaliśmy wiele osób przed wypaleniem, wysyłając je do osiemdziesięciu krajów świata albo organizując dla nich eventy, o których mówi się do dzisiaj.

Zapraszamy do współpracy!

34 Moto

WYRAFINOWANA ELEGANCJA Jazda samochodem wyzwala w nas emocje.

Design oraz wyposażenie oddziałują na nasz komfort podróżowania. Przy zakupie auta zwracamy uwagę nie tylko na wysoką jakość i rozwiązania techniczne, stawiamy również na bezpieczeństwo i wygodę.

To wszystko zapewnia nam MAZDA 6. tekst : Redakcja

|

zdj ęcia : Materiały prasowe

P

temperatury cieczy i paliwa. Większy jest też ekran multimediów, który wyświetla informacje z nowego systemu kamer 360 st.

Nowe wnętrze oferuje system informacyjno-rozrywkowy MZD Connect z większym, ośmiocalowym kolorowym wyświetlaczem dotykowym, który umożliwia wygodny dostęp do treści multimedialnych. Kolorowy wyświetlacz Head Up zapewnia dostęp do wszystkich niezbędnych informacji o samochodzie bez odrywania wzroku od przedniej szyby. Nowy jest również aktywny tempomat, którego działanie obejmuje teraz pełen zakres prędkości, nawet do samego zatrzymania samochodu. System AutoHold natomiast utrzymuje samochód w bezruchu nawet po zdjęciu przez kierowcę nogi z pedału hamulca.

Dzięki temu nie musi trzymać jej na pedale hamulca np. w korku, a samochód z manualną skrzynią biegów

rojektanci postawili sobie za cel stworzenie samochodu, który wyzwoli emo-

utrzymuje się na wzniesieniu podczas ruszania. Wszystkie

cjonalną więź pomiędzy kierowcą a autem, porównywalną do więzi między

te funkcje poszerzają pakiet podstawowego wyposażenia

jeźdźcem a koniem. Efektem jest lepsza dynamika, szybkość reakcji pojazdu

modelu w cenie od 98 900 złotych.

oraz – przede wszystkim – niespotykana przyjemność z prowadzenia.

Mazda 6 jest dostępna w nowej, najwyższej opcji wypo-

Nowa Mazda 6 to nie tylko odświeżony wygląd, przeprojektowane wnętrze

sażenia. Ponad znaną już wcześniej wersją SkyPASSION,

i nowe rozwiązania techniczne. To bardzo bogato wyposażony w wersji podsta-

pojawi się wyższa, SkyDREAM, wyposażona w eksklu-

wowej samochód, w którym znajdziemy m.in.: nawigację, kolorowy wyświe-

zywną tapicerkę ze skóry nappa doskonale współgrającą

tlacz Head-Up na przedniej szybie, reflektory LED oraz rozszerzony pakiet syste-

z elementami wnętrza wykonanymi z drewna sen, które

mów bezpieczeństwa i-ACTIVSENSE. Jazda jest teraz jeszcze bardziej przyjemna

w japońskiej tradycji wykorzystywane jest do budowy

i odprężająca, bowiem kierowca ma poczucie pełnej kontroli nad samochodem.

instrumentów muzycznych i produkcji mebli.

Nadwozie i wnętrze nowej Mazdy 6 zostały udoskonalone pod kątem ele-

Nową Mazdę 6 można już obejrzeć i sprawdzić u poznań-

gancji i jakości. Nowa atrapa grilla, bardziej trójwymiarowa oraz obniżony zde-

skiego dealera Mazda Voyager Group na ulicy św. Michała 20.

rzak podkreślają niski środek ciężkości Mazdy 6. Wyrazistsze dekoracyjne listwy

Więcej o nowej Mazdzie 6 oraz zapisy na jazdy testowe

świetlne oraz przeprojektowane przednie reflektory uwypuklają stylowy, atle-

w Poznaniu na stronie: voyagergroup.mazda-dealer.pl

tyczny wygląd samochodu z jego zwartą i wysublimowaną stylizacją. Auto zostało wyposażone w adaptacyjny zestaw złożony z diod LED, które zapewniają maksymalny zasięg bez oślepiania innych użytkowników drogi. Z tyłu Mazda 6 otrzymała nowy, w pełni lakierowany zderzak oraz szerzej rozstawione końcówki rur wydechowych. Wyrafinowana i elegancka sylwetka nowej Mazdy 6 jest czytelną realizacją japońskiej estetyki i języka projektowego KODO – Dusza Ruchu.

Wszystkie elementy kabiny nowej Mazdy 6 zostały zaprojektowane i wykonane z myślą o wygodzie kierowcy i pozostałych pasażerów. Dzięki wykorzystaniu najlepszych gatunkowo materiałów, kabina stanowi połączenie klasycznej jakości rzemieślniczej z nowoczesną elegancją, zapewniając poczucie luksusu, wygody i radości podróżowania. Tylne fotele zostały przeprojektowane i oferują teraz lepsze podparcie pleców oraz nowy wymiar komfortu jazdy. W centralnej części deski rozdzielczej znajduje się siedmiocalowy wyświetlacz ciekłokrystaliczny. Po bokach znajdują się tradycyjne wskaźniki, obrotomierz oraz wskaźnik

36 Felieton

Mark & think FELIETON: KRZYSZTOF KOCZOROWSKI /

od kilkunastu lat zajmuje się projektowaniem marki. Na swoim koncie ma ponad 150 nazw, które stworzył na potrzeby powstających firm, wprowadzanych na rynek produktów oraz usług.

Opracował i wdrożył kilkadziesiąt strategii komunikacyjnych zarówno dla międzynarodowych korporacji, jak i firm rodzinnych. W 2010 roku założył Studio Brandingowe KARAT-e. Absolwent programu MBA oraz studiów podyplomowych innowacyjne zarządzanie marką, projektowanie usług, psychologia w biznesie / www.karat-e.pl zdj ęci e : Agata Śliwińska

Każdy proces zawsze zaczyna się od postawie-

jesteśmy nowocześni i gotowi na ekspansję zagraniczną.

nia pierwszego kroku w konkretnym kierunku. Podjęliśmy

Marka ma być przecież światowa, rozwojowa, niebanalna.

decyzję – nasz produkt będzie na wskroś nowoczesny i nie-

Koleżanka mówi, że kiedyś coś w Paincie projektowała,

tuzinkowy. W głowie mamy też opracowany mechanizm

więc logo machnie raz-dwa. Widziała w Internecie jakieś

działania innowacyjnej usługi. Chcemy przekuć naszą wie-

szablony, więc je przytnie i doda kolory, dużo kolorów, bo

dzę oraz wieloletnie doświadczenie w coś namacalnego

przecież chcemy być zauważalni. Podsumowując: będzie

i realnego. Wiadomo, że nie będziemy drugim Pampersem

pan zadowolony.

czy Elektroluksem. Firmy te bowiem jako pierwsze na rynku w swoich kategoriach zagarnęły na wyłączność spory kawałek smakowitego tortu. Przed nami dwie moż-

Projektowanie nazwy, tworzenie identy-

fikacji wizualnej firmy czy produktu, a także projektowa-

liwości – wyróżnij się albo zgiń. Chwytamy się z całych sił

nie wszystkich elementów, które składają się na markę

pierwszej z opcji, myśląc o sukcesie, o tym, co przed nami.

to proces podobny do szycia garnituru na zamówienie.

No dobrze – mamy pomysł i wiemy, jak przekuć go w kon-

Bierzemy „miarę”, rozmawiamy o oczekiwaniach klienta,

kretne działania. Pora na stworzenie marki, która stanie się

wykrawamy odpowiednie elementy marynarki oraz

nośnikiem naszych działań.

spodni, a następnie planujemy przymiarki i niezbędne

Zapraszamy do pomocy rodzinę, przyjaciół,

poprawki. Finalny projekt powinien odzwierciedlać zarówno potrzeby, jak i możliwości, powinien być na cza-

siadamy do stołu ze znajomymi, zdradzając im koncept

sie, a jednocześnie pozwolić wyróżnić się z tłumu zarówno

nieco pobieżnie, żeby nam sprzed nosa nie zwinęli wypra-

na co dzień, jak i podczas wydarzeń specjalnych. Jeżeli roz-

cowanych koncepcji. W towarzystwie napojów wyskoko-

łożyć na czynniki pierwsze proces projektowania marki, to

wych (z bąbelkami lub bez) do głowy wpadają nam prze-

na samym początku długiej i krętej drogi kreowania wize-

różne pomysły na nazwę. To takie proste – wystarczy dodać

runku umieścić należy stworzenie nazwy. Zazwyczaj to

do siebie dwie pierwsze litery imion żony, siostry i szwa-

właśnie stworzone słowo, ten na pozór nic nie znaczący

gra, do tego koniecznie dorzucić „x” pośrodku, bo przecież

neologizm lub znany wszystkim wyraz, determinuje dalsze działania i wpływa na identyfikację wizualną oraz elementy wyróżniające firmę, produkt czy usługę na coraz bardziej konkurencyjnym rynku.

37 Felieton

W codziennej pracy korzystam ze skojarzeń, rozbieram słowa na litery, szukam powiązań i zestawiam ze sobą niepasujące na pierwszy rzut oka elementy.

Szukam rytmu w wyrazach, mocy w zdaniach i dwuznaczności w używanych na co dzień przysłowiach czy znanych cytatach. Wiem też, że marka tak naprawdę rodzi się w głowie konsumenta. My – projektanci tworzący nazwy, graficy zajmujący się elementami identyfikacji wizualnej czy opakowaniami, dostarczamy odbiorcom tylko konkretnych, namacalnych i widocznych elementów. To, w jaki sposób konsumenci czy klienci spojrzą na dany produkt czy usługę zależy od wielu czynników, o których inwestorzy czy producenci czasem zapominają. Bardzo ważna jest jakość wykonania, usługi dodatkowe oraz wartości dodane.

Choćby nie wiem jak doskonała była marka i jak pięknie zostałaby podana, jeżeli frontem do klienta postawimy ludzi, którzy nie są wyposażeni w odpowiednie umiejętności komunikacyjne, nie uda się dobrego wrażenia stworzyć, zachować i wzmocnić. Marka to nie tylko widoczne na pierwszy rzut oka atrybuty, ale przede wszystkim ciężka, nieustanna praca. Jeżeli zależy nam na wykreowaniu mocnej marki, wygodnie moszczącej się w głowach konsumentów, musimy zadbać o jakość oraz spójność przekazu, który płynie od nas w kierunku klientów.

38 Od kuchni

Historia pasji zamknięta w butelce Położona na zachodzie Wielkopolski Winnica Lipka Wielka skrywa wiele tajemnic. Jedną z nich – najważniejszą – jest znakomite wino.

Z Józefem Napierałą, założycielem winnicy oraz jego córkami,

Dagmarą Semrau i Aleksandrą Dobrzyńską, rozmawiam o pasji tworzenia miejsca wyjątkowego, gdzie każdy może odpocząć i oddać się przyjemnościom związanym z winnym smakiem.

P

rozmawia : Piotr Chabzda

|

zdj ęcia : Emilia Emi Staszków

Panie Józef ie, winnica zapiera dech w piersiach.

na mnie wyjazd do Atlanty, gdzie poznałem kompletnie

Malownicze krajobrazy i przyjemny klimat nie pozwa-

inny sposób produkcji wina. Duże rzędy pomiędzy

lają stąd szybko wyjechać. Skąd pomysł na stworzenie

krzewami pozwalają na swobodny przejazd trakto-

tak wyjątkowego miejsca?

rem. Tworząc swoją winnicę, przeniosłem ten schemat

JÓZEF NAPIERAŁA: Pasja uprawy winorośli i produk-

właśnie tutaj.

cji wina nie wzięła się z przypadku. Jako hodowca koni, a zarazem weterynarz, miałem przyjemność podróżo-

Same początki – jak Pan je wspomina?

wać szczególnie po Francji z hrabiną Janiną Tyszkiewicz-

(śmiech) Wiadomo, że popełniłem kilka błędów i do tego

-Łącką. Chodziliśmy po winnicach jej przyjaciół w Bor-

trzeba się przyznać, jednak z biegiem czasu doświadcze-

deaux, Prowansji. To wzbudziło we mnie ogromne zain-

nie i pomoc córek pozwoliło na obsadzenie kolejnych pól.

teresowanie, a potem chęć posiadania swojej własnej

Jedna z moich córek, Dagmara, skończyła studia pody-

winniczki. Wielkie wrażenie zrobiło na mnie miasteczko

plomowe enologiczne na Uniwersytecie Przyrodniczym

Cognac, gdzie produkcja wina znacząco wzrosła. Podróże

we Wrocławiu. To też pozwoliło nam rozwinąć skrzydła.

dały mi ogromną wiedzę i rozbudziły chęć do stworzenia

Przede wszystkim trzeba pamiętać o odpowiednim dobo-

swojej własnej winnicy. Inspirująco zadziałał również

rze drożdży, utrzymaniu higieny i fermentacji.

39 Od kuchni

Cierpliwość jest tu chyba potrzebna aż nadto?

Dokładnie tak. Nie można czegoś nie zrobić. Są momenty, kiedy z ogromną skrupulatnością i oddaniem trzeba analizować czynniki temperatury i procesu dojrzewania wina, aby utrzymać aromat i jego jakość.

Założenie i prowadzenie winnicy to ogromna inwestycja. Nie żałuje Pan decyzji, że powstała?

Nigdy! Po czterdziestu latach pracy jako weterynarz dużych zwierząt teraz mogę oddać się mojej nowej pasji – winiarstwu. Od ośmiu lat zajmuję się winnicą, a od dwóch lat mamy przyjemność również raczyć winem innych. Jestem dumny z tego, co rodzinnie stworzyliśmy. To ogromne szczęście, że moje córki też chcą to prowadzić. Gdyby nie one, nie miałoby to sensu.

40 Od kuchni

Państwa winnica jest rodzinną manufakturą.

produkować dobrej jakości wino, które zaczyna już znaj-

Otóż to. Działam tu ja, moje córki, ale również, ku mojej

dować swoich miłośników.

uciesze, wnuki. Syn Oli, Dawid, pomaga nam przy nasadzeniach czy butelkowaniu wina. Ma dopiero czternaście

Sama sztuka tworzenia wina jest przyjemna?

lat, a już widać w nim zapał.

D.S.: Sama w sobie owszem jest. Wpływa na nią wiele

czynników, począwszy od tych teoretycznych związaDuma jest?

nych z doborem winogron, odpowiednimi proporcjami,

Ogromna. Współpracują ze sobą. Uzupełniają się – a dla

drożdżami, poprzez czynniki, na które często nie mamy

rodzica to jest najważniejsze, aby jego dzieci się wspie-

wpływu – mam na myśli panujący klimat. „Praca pod

rały i sobie pomagały.

chmurką” nie jest wcale pracą łatwą. Każdy rok jest inny. Smak wina z każdego roku jest inny. Smakuje zie-

Wspólnie z córkami Pana Józefa idziemy się przejść

mią, wiatrem, słońcem. Nie ma powtarzalności smaku.

po Winnicy. Z dumą oprowadzają mnie między rzę-

Wszystko jest lokalne i regionalne.

dami szczepów chardonnay czy riesling.

A.D.: Bardzo dużo zawdzięczamy ludziom, którzy nam

Teren, na którym się znajdujemy, jest różnorodnie

kibicują. Wszyscy nam bardzo pomagają. Nastrajają

ukształtowany.

do rozwijania się i tworzenia nowych projektów pro-

DAGMARA SEMRAU: Tego wymaga właśnie winnica.

mujących to miejsce. Chociażby koncert Grażyny

Dzięki różnicom wytwarza się odpowiedni mikrokli-

Łobaszewskiej, który odbędzie się u nas 28 sierpnia,

mat, który wpływa na jakość winogron. Wzniesienia oraz

inauguruje duże imprezy, które będziemy tu orga-

odpowiednie nachylenia terenu pozwalają nam uchronić

nizować. Mamy ogromne wsparcie ze strony Nowo-

krzewy przed mrozem. Są one sadzone z ukosa. Ważna

tomyskiego Ośrodka Kultury czy Miejskiego Domu

jest również ekspozycja słoneczna, która też ma ogromny

Kultury, to dla nas wielki zaszczyt. Jesteśmy otoczeni

wpływ na jakość owoców.

dobrą energią regionu.

Tworzenie wina stało się dla Was pasją?

Winnica Lipka Wielka oddalona jest godzinę drogi

ALEKSANDRA DOBRZYŃSKA: Poniekąd tak. Zaraził

od Poznania. Można tu nie tylko skosztować znako-

nas nią nasz tata. Osoby, które nas odwiedzają, zawsze

mitego wina, ale również zdrowego ekologicznego

powtarzają, że mamy niesamowite miejsce, gdzie mogą

jedzenia.

się spotkać artyści, ludzie z pasją. Dagmara skończyła

D.S.: Każdy z naszych gości może liczyć na kosztowanie

wspomniane studia, co też dało nam możliwość jej

lokalnych produktów. Sami hodujemy kury. Mamy swój

profesjonalnego rozwoju. Efektem jest to, że możemy

własny ogród z warzywami, owocami.

Spędziłem tu już trochę czasu i przyznam szczerze, nie chce się stąd wyjeżdżać.

A.D.: To prawda. Miejsce przyciąga i ma w sobie to coś.

Ten magnetyzm.

Miło jest też patrzeć na to, jak się uzupełniacie.

A.D.: Wzajemnie się nakręcamy, czasami się kłócimy i spie-

ramy. (śmiech) Zawsze jednak wracamy do tego początku – do tego, że mamy cel, własne miejsce, które chcemy rozwijać i pokazywać innym osobom.

Marzenia na przyszłość?

D.S.: Mamy ich sporo. Chcemy mocniej rozwinąć naszą

agroturystykę. Myślimy nad kolejnymi projektami muzycznymi, spotkaniami, wydarzeniami, które będziemy tu organizować.

A.D.: …no i chcemy też jeszcze mocniej zarazić tą pasją

nasze dzieciaki. W końcu to one będą kiedyś nią zarządzać, a tak jak wspomniałeś, jest to projekt rodzinny i chcemy, aby przetrwał.

41 Od kuchni

42 Prestiżowy lokal

Wino Na Kieliszki na lato i nie tylko ul. Młyńska 12 www.mlynska12.pl/wino-na-keliszki winonakieliszki@mlynska12.pl 606 431 689

Za sterami natomiast Jakub Małecki.

Niegdyś barista, później barman związany z poznańską gastronomią. Zakochał się w winie (podejrzewa, że z wza-

Wyjątkowa architektura, atmosfera i wspaniali ludzie –

jemnością) i od 2009 roku nieustannie działa w tej sferze.

z jednej i drugiej strony baru.

Pracował w wine barach, doradzał importerom, współ-

To miejsce z niewątpliwym klimatem.

kreował winiarskie portfolio kilku firm, prowadził kursy

Taras w weekendy rozbrzmiewa muzyką na żywo

sommelierskie w Międzynarodowej Szkole Barmanów

i setami DJ-ów, a propozycje wyselekcjonowanych win

i Sommelierów w Poznaniu. Uwielbia zwłaszcza niemiec-

i tapasów zachwycają gości.

kie rieslingi. Zwolennik win tworzonych w zgodzie z naturą

Pomimo tego, że to właśnie letnie wieczory najbardziej

i tradycją winiarską. Dlatego też dobra wiadomość dla tych,

sprzyjają spotkaniom przy winie na świeżym powietrzu, już

którym nie jest obojętna dbałość o środowisko: wszystkie

dziś można planować równie miłe chwile jesiennie i zimowo.

nowe wina, które pojawiają się w karcie i maszynie Wino

Już na początku sierpnia otwarcie nowej części Wina

na Kieliszki pochodzą przynajmniej z rolnictwa ze zrówno-

na Kieliszki!

ważonych upraw albo są ekologiczne lub biodynamiczne.

Poza klasyczną obsługą kelnerską wine bar słynie z systemu self-serwis. Czterdzieści doskonale wyselekcjonowanych etykiet wina na wyciągnięcie ręki. Doładowanie karty wystarczy, by korzystać, cieszyć się i bawić smakami.

43 Prestiżowy lokal

Twelve Cocktails&Co. ul. Młyńska 12 www.mlynska12.pl/twelve-cocktails twelve@mlynska12.pl 606 431 689

Master Mixoligist Twelve Cocktails&Co. to Karol Rybicki, który zaczynał swoją drogę króla koktajli w pięciogwiazdkowym starym zamku w Szkocji. Tam złapał bakcyla barowego i komponował koktajle dla takich dżentelmenów, jak sam Sean Connery.

Kilkunastoletnie doświadczenie w topowych koktajl-

#twelvecocktails, #fifthfloor

barach Londynu i hotelach butikowych przyniosły wyjąt-

Dach w samym centrum Poznania. Idealny na spędze-

kową wiedzę i umiejętności. Artysta w swoim fachu doce-

nie wyjątkowych wieczorów. Miejsce, jakiego poznaniacy

niany przez koneserów na całym świecie.

do tej pory nie mieli. Wychodząc naprzeciw światowym

Bezpośrednie wyjście z Twelve Cocktails&Co. na taras

trendom Młyńska12 stworzyła koktajlbar na miarę londyń-

widokowy z panoramą Poznania to dopełnienie magii

skich czy berlińskich potęg miksologii.

miejsca. Jedyny z prawdziwego zdarzenia, sfokusowany na

W menu klasyki oraz autorskie kompozycje, inspiro-

koktajle na najwyższym poziomie, koktajlbar w Poznaniu.

wane światowymi trendami, połączone z tradycją i pol-

Muzyka na żywo, jazzowe czwartki, imprezy cykliczne

skimi smakami.

Intrygujące, przemyślane i wyjątkowo podane.

Za szkło odpowiada tutaj między innymi Jakobs Design.

Manufaktura, której ręcznie robione szkła dostępne są tylko w topowych i starannie wyselekcjonowanych barach.

i okolicznościowe, a nawet wesela, które już odbyły się na tym wyjątkowym dachu, to propozycje, którym zdecydowanie warto się przyjrzeć!

44 Prestiżowy lokal

Kwintesencja pysznej kuchni.

Restauracja Wodna 12 ul. Wodna 12

kuchni Marcina Banasika, trzeba wspomnieć, że jest to kwintesencja pysznej, regionalnej kuchni, jaką pamiętamy z dzieciństwa, podana w bardzo oryginalny i nowoczesny sposób.

Wszystkie dania powstają ze świeżych produktów. Kuchnia

Restauracja Wodna 12 usytuowana jest niedaleko placu

serwowana w Restauracji Wodna 12 nawiązuje do regionu.

Kolegiackiego. Stanowi ona część konceptu Apartamentów

Potrawy przygotowywane są metodą sous-vide. Otrzymamy

Wodna 12. Opisując potrawy przygotowywane przez szefa

dania aromatyczne, delikatne w smaku i lekkie.

Restauracja Sarbinowska ul. Obodrzycka 63 www.sarbinowska.pl

kuchenne, wypiekany na miejscu, świeży i pachnący chleb

Restauracja Sarbinowska to zupełnie nowe miejsce na kuli-

muzyka na żywo, nie tylko w każde niedzielne popołudnie,

narnej i kulturalnej mapie Poznania. Zjawiskowe wnę-

ale również podczas koncertów i imprez tematycznych

trze, klimatyczny ogródek, uśmiechnięty i życzliwy zespół

organizowanych w lokalu. To świetne miejsce na rodzinny

tworzą atmosferę, w której pyszne dania kuchni polskiej

obiad, biznesowy lunch, randkę czy wyjście z przyjaciółmi.

i śródziemnomorskiej smakują wyśmienicie. Ofertę kuli-

Restauracja organizuje również przyjęcia okolicznościowe,

narną wzbogacają wyselekcjonowane wina z całego świata,

podczas których każdy szczegół jest zaplanowany i zreali-

domowe przetwory, unikalne i praktyczne akcesoria

zowany z najwyższą pieczołowitością.

oraz autorskie wyroby cukiernicze.

W Restauracji Sarbinowskiej często rozbrzmiewa

45 Prestiżowe miejsce

STADION MOŻLIWOŚCI Wyjątkowe okazje wymagają wyjątkowego miejsca, a także wyjątkowego zaaranżowania, by całość spełniła oczekiwania wszystkich – organizatorów i gości. Niepowtarzalna sceneria i niezwykłe miejsce sportowych emocji. Tak w skrócie można opisać przestrzenie pod wynajem znajdujące się na stadionie przy Bułgarskiej w Poznaniu. tekst : Redakcja

|

zdj ęcia : Archiwum

W

yjątkowe okazje wymagają wyjątkowego miejsca, a także wyjątkowego zaaranżowania, by całość spełniła oczekiwania wszystkich –

organizatorów i gości. Niepowtarzalna sceneria i niezwykłe miejsce sportowych emocji. Tak w skrócie można opisać przestrzenie pod wynajem znajdujące się na stadionie przy Bułgarskiej w Poznaniu. Nowoczesny obiekt położony w sercu Poznania to jedno z najbardziej dynamicznych centrów biznesu Europy Środkowej, oferujące kompletną ofertę dla firm. Idealna lokalizacja w centralnej Polsce z wygodnym dojazdem pozwala na szybki transfer uczestników spotkań zarówno z lotniska, jak i Dworca PKP. Tym, co wyróżnia stadion, jest niepowtarzalna sceneria – można zorganizować spotkania dla firm z widokiem na jego murawę. Pomieszczenia wyposażone są w najnowocześniejsze systemy multimedialne. Ich zróżnicowana wielofunkcyjność pozwala przeprowadzić szkolenia oraz konferencje. Pragnąc zorganizować prestiżowe wydarzenie można skorzystać ze stref premium. Wnętrza z najlepszym widokiem na murawę to sposób na niezapomniane emocje przy Bułgarskiej.

Oferta najmu rozbudowana jest o kulinaria oraz strefę sportu idealnie wpisującą się w konwencję pikników f irmowych. Zindywidualizowane pakiety konferencyjne pozwalają dostosować ofertę pod wymagania każdego z klientów. Zaletą kompleksu mieszczącego się przy ul. Bułgarskiej jest wygodny parking dla gości z pełnym monitoringiem. Goście premium mogą wybierać spośród czterech wariantów – Lóż Platinum oraz stref Business Lounge, Gold i Silver. Wszystkie te wnętrza to także ide-

k o n ta k t :

alne miejsce do spotkań biznesowych w dni pozameczowe.

Operator Stadionu Poznań, Marcelin Management Sp. z o.o.

Poznaj miejsce, które dostarcza niezapomnianych wrażeń!

ul. Bułgarska 17, 60-320 Poznań tel. 61 886 30 50 | kontakt@ineastadion.pl

46 Felieton

Era mądrego odżywiania FELIETON: PAULINA BURACZEWSKA / dietetyk kliniczny, absolwentka Uniwersytetu Medycznego

i Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, lubi o sobie mówić jako o „dietetyku liberalnym”, który nie zamyka się na różne koncepcje żywieniowe, ponieważ najważniejsze jest indywidualne podejście i dostosowanie żywienia do potrzeb.

Na co dzień w Kreacji Ciała pracuje z osobami z różnymi jednostkami chorobowymi, chcącymi poprawić swoje zdrowie i samopoczucie oraz borykającymi się z nadmierną masą ciała / www.kreacjaciala.pl zdj ęci e : Archiwum prywatne autorki

Macie w swojej szafce kuchennej olej kokosowy? A nasiona chia i jagody goji? Nie? To może chociaż

wyciąg z ashwaghandy albo schisandry? A ukisiliście kiedyś coś jeszcze oprócz ogórków? Takie kimchi na przykład? A co z postem przerywanym? Ktoś stosował? Tak? To świetnie! Nie? Nic straconego, jeszcze wszystko przed Wami, a pomysłów na bycie fit i w pełni sił oraz zdrowia na pewno nam wszystkim jeszcze długo nie zabraknie.

Dietetyka i nauki o żywieniu rozwijają się stale,

i to w zawrotnym tempie. Sama jako dietetyk mam wrażenie, że czasem po prostu nie nadążam. Adaptogeny, mitoceutyki, wlewy witaminowe. Intermittent fasting, dieta ketogeniczna, bezglutenowa, posty lecznicze. Prebiotyki, probiotyki, mikroflora jelitowa. Acai, maca, spirulina, chlorella... Wszystko krzyczy, wszystko kusi – sprawdź, wypróbuj, przetestuj, w końcu poczuj się lepiej i odzyskaj swoje zdrowie. I za tą obietnicą bardzo często idziemy jak w dym, bo w końcu chcemy: czuć się lepiej, być bardziej wydajni, jaśniej myśleć, mieć więcej energii, cieszyć się każdym dniem. Sama z czystej ciekawości, potrzeby stałego rozwoju, a w konsekwencji chęci jak najlepszego pomagania swoim klientom chciałabym sprawdzić i przetestować na sobie najlepiej wszystko.

47 Felieton

Jednak tego wszystkiego jest w dzisiejszych czasach po prostu... za dużo. Dlatego coraz częściej dochodzę do wniosku, że najlepszym rozwiązaniem wydaje się zwyczajny, niekrzykliwy, niemodny, umiar.

Umiar oraz racjonalne i zindywidualizowane podejście. Dostosowanie żywienia i suplementacji nie do chwilowej mody czy najnowszego, najczęściej nie do końca

Postuluję zatem nadejście ery mądrego odżywiania.

Dokonywania sensownych i racjonalnych wyborów, najlepiej pod czujnym okiem kogoś doświadczonego i zaufanego.

jeszcze potwierdzonego odkrycia, tylko do potrzeb i stanu

Kogoś, kto potrafi oddzielić ziarno od plew, a w morzu naj-

swojego organizmu. Czerpania z wiedzy i rozwoju, a nie-

nowszych produktów i trendów żywieniowych wskazać

koniecznie rzucania się na wszystko z gorliwością neofity.

i wybrać te perełki, które w danym momencie będą dla nas odpowiednie, najbardziej korzystne i zaspokoją potrzeby naszego organizmu. Nie tylko przez jeden sezon trwania mody na nie, a na stałe.

Ale jak znacie jakiś fajny przepis na kiszoną rzepę, to prześlijcie do redakcji. Z chęcią wypróbuję.

48 Kulturalna rozmowa

Jego życie to prawdziwy off road, obfitujący w chwile dramatyczne, ale też i te bardzo radosne. Pomimo przeciwności losu, które napotkał na swojej drodze, nie poddał się i konsekwentnie dążył do tego, aby spełnić swoje marzenia. Z Damianem Hornetem rozmawiam, o tym, co jest mu najbliższe – fotografii, która ujmuje i pozwala „zapisać” emocje. rozmawia : Piotr

Chabzda Hornet

zdj ęcia : Damian

Spotykamy się w Galerii Damiana mieszczącej się w klimatycznych przestrzeniach City Park & Residence w Poznaniu.

Damianie, wszystkie Twoje zdjęcia są czarno-białe.

Nasuwa mi się pytanie – dlaczego?

DAMIAN HORNET: To nie jest takie proste do wyjaśnienia, jednak spróbuję. Mam tego typu przypadłość, że wszystko widzę w czerni i bieli.

Nie z powodu jakiegoś wrodzonego pesymizmu, ale raczej z wygody. Dla mnie to bardzo naturalne.

Może dlatego, że pierwsze zdjęcia wykonywałem na kliszach monochromatycznych? Poza tym kolor na zdjęciu potrafi skutecznie odciągnąć oglądającego od tematu. Wolę tego unikać.

FOTOGRAFIA

TO MÓJ SPOSÓB NA

WSZELKIE

TROSKI

Pasja do fotografowania towarzyszyła Ci od dziecka?

Przez długi czas myślałem, że pierwsze zdjęcia wykonałem w wieku ośmiu lat. Jednak niedawno przypomniałem sobie, że w 1981 całkiem sprawnie posługiwałem się aparatem Smiena, do czasu, gdy nie skradziono mi go podczas wakacji w Bułgarii. To było dość traumatyczne przeżycie.

Zwłaszcza że aparat był pożyczony.

Zawód fotografa jest dość niepewny. Nie bałeś się podjąć takiego ryzyka?

Zanim zdecydowałem się na rzucenie wszystkiego i poświęcenie się fotografii, pracowałem w wielu miejscach, w kilku zawodach. Stałem przy frezarce, pracowałem jako pomoc murarza, sprzedawałem hamburgery, później piwo, garnitury, buty, samochody, pisałem do gazety, zajmowałem się grafiką, a wszystkie te zajęcia przeplatałem robieniem zdjęć dla siebie lub znajomych. Po pewnym czasie zorientowałem się, że nic nie daje mi tyle radochy, co robienie zdjęć.

Podjąłem więc to ryzyko, by być szczęśliwym człowiekiem.

I choć faktycznie jest to zawód dość mocno niedoceniany w Polsce, daję sobie radę. Wybór okazał się trafiony.

Droga, którą obrałeś była prosta, czy były chwile zwątpienia?

To był , a właściwie jest prawdziwy off road, obfitujący w chwile dramatyczne, ale też i te bardzo radosne. Do tych najlepszych zaliczam wszystkie wystawy, które udało mi się przez te lata zrealizować oraz otwarcie Damian Hornet Gallery by Wiwitan, gdzie od czerwca można oglądać część moich prac w wersji kolekcjonerskiej. Dramatów wolałbym nie pamiętać, ale jak można zapomnieć moment, gdy po raz piąty w kwartale zastawia się swój aparat, by móc

50 Kulturalna rozmowa

opłacić najem mieszkania lub po prostu się najeść?

Fotografujesz miasta – codzienne życie ich mieszkańców.

Co najczęściej stanowi dla Ciebie inspirację?

Codzienność jest najlepszą inspiracją. Jest w niej tyle pomijanego przez nas w pośpiechu piękna. A wystarczy tylko na chwilę się „zatrzymać” i otworzyć szeroko oczy, by stać się świadkiem scen wręcz nie do wyobrażenia. Życie to najlepszy scenarzysta, ja zaś jestem dobry w patrzeniu i zauważaniu.

Chwytasz chwile, ulotne momenty. Fotografia to ciekawy zapis historii naszego życia.

Zdecydowanie tak. Za każdym razem, gdy naciskam spust migawki aparatu, staram się zatrzymać jakiś ulotny i moim zdaniem piękny czy też ciekawy moment.

Po latach eksplorowania ulic powstanie z tego mojego fotografowania, mam nadzieję, bardzo osobliwa kronika.

Co daje Ci fotografia?

Bardzo wiele. Fotografia to mój sposób na wszelkie troski. Wystarczy, że zrobię sobie godzinny spacer z aparatem w ręce, szukając ciekawych kadrów i wraca humor oraz chęć do dalszej walki o lepsze jutro.

Poza tym, dzięki fotografii mam możliwość poznać ludzi i miejsca, które byłyby dla mnie niedostępne, gdybym wykonywał mój wyuczony zawód – technika mechanika obróbki skrawaniem. Publikowanie zdjęć to także bardzo higieniczny sposób „pokazywania” mojego świata. Bez nachalności i utraty prywatności.

To taka bardzo subtelna forma ekshibicjonizmu.

Dzięki fotografii spełniam też swoje marzenia o podróżach tych bliskich i nieco dalszych.

Zdjęcie musi nieść za sobą ładunek emocjonalny?

Jak na moje oko, powinno przede wszystkim na swój niepowtarzalny sposób oddziaływać na oglądającą je osobę. Zachwycać, rozbawiać, skłaniać do zadumy, wyrywać ze strefy komfortu. Jednym słowem nie pozostawiać obojętnym wobec siebie.

Damianie, chciałbym nawiązać trochę do miejsca, gdzie można zobaczyć Twoje prace.

Galeria znajduje się w City Park & Residence w Poznaniu. Poznań jest plastycznym miastem do robienia zdjęć?

Poznań to miasto, które zajmuje w moim sercu bardzo szczególne miejsce. To tutaj przyjeżdżałem z Jarocina na wagary i wałęsałem się po ulicach.

Nie przypuszczałem wtedy, że jako dorosły facet zrealizuję tu dwie wystawy plenerowe i zaprezentuję część swoich fotografii w galerii sygnowanej moim nazwiskiem. Nawiązując do drugiej części pytania przyznam, że nie mogę udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Z jednej strony nie ma w stolicy Wielkopolski architektury, która wyróżniałaby to miasto w jakiś szczególny sposób. Z drugiej zaś Poznań ma swoje mocne punkty, w których zawsze można liczyć na ciekawe kadry. Do takich miejsc zaliczam Jeżyce, Wildę, Łazarz, okolice City Parku, Bałtyku czy Ostrowa Tumskiego. Myślę, że jest jeszcze wiele miejsc do odkrycia i mam nadzieję na nie trafić w kolejnych latach.

A z miast na świecie, które odwiedziłeś – które najmocniej Cię urzekło?

Architektonicznie na czołówkę wysuwa się Oslo, to miasto w sposób nietuzinkowy łączy stare z nowym, a nic tak dobrze nie pobudza kreatywności fotografa streetowego, jak skrajności i kontrasty. Jeśli zaś chodzi o klimat, to najbardziej do gustu przypadł mi Dublin.

Stolica Irlandii w jakiś niewytłumaczalny sposób ze mną rezonuje. To tam właśnie podczas godzinnego spaceru potrafię wykonać więcej zdjęć niż gdziekolwiek indziej.

Może płynie we mnie irlandzka krew?

Jest galeria, są w niej zdjęcia. Jakie plany masz na najbliższą przyszłość?

W najbliższym czasie chciałbym zrealizować dwie wystawy plenerowe. Materiał już jest, teraz pora na zorganizowanie funduszy. Poza tym planuję umieścić kilka fotografii w europejskich galeriach, bo tam jak na razie fotografia cieszy się większym uznaniem niż w Polsce. Mam również nadzieję na rychłe dokończenie projektu długoterminowego związanego z bardzo wyjątkową placówką edukacyjną.

Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, jeszcze w tym roku będę mógł pochwalić się tym obiecującym materiałem.

Marzenia?

No cóż, nie mam ich wielu. Jednym chętnie się podzielę.

Od lat marzę, by podróżować z aparatem w ręku bez ograniczeń czasowych, terytorialnych i budżetowych, by móc przybliżać innym świat w sposób, jaki go widzę.

52 Kulturalna rozmowa

53 Kulturalna rozmowa

Country Carola Poznanianka z urodzenia, „wieczny wędrowiec“ z powołania.

Rozmowy z ludźmi, spotkania, podróżowanie po Polsce to jej żywioł.

Konie, góry, muzyka country to jej pasja. O tym, jak to jest być poznanianką

z dziada pradziada i dlaczego po czterdziestym roku życia zdecydowała się nagrać płytę country – opowiada Karolina Żyła-Kałdońska, wiceprezes

Top Media & Publishing House, wydawcy magazynu „Poznański prestiż”.

P

rozmawia : Piotr Chabzda | zdj ęcia : Alicja Kulbicka

Poznań, Warszawa, Kraków, Beskidy.... gdzie tak

W moich podróżach i wędrówkach często wracam

naprawdę jest Twoje miejsce na ziemi?

myślami do tych chwil, kiedy było mi dane oglądać, jak roz-

COUNTRY CAROLA: Trudno ocenić. Jestem z dziada pra-

wija się Poznań, jakie zmiany następują i w którym kie-

dziada poznanianką. Ze wszystkimi pozytywnymi i nega-

runku zmierza miasto. Obojętnie, jak się rozwinie Poznań

tywnymi cechami poznaniaka. Nie potrafię jednak okre-

– jedno pozostanie niezmienne: punktualnosć, solidność,

ślić, czy naprawdę lubię to miasto. Na pewno doceniam

oszczędność – cechujące każdego poznaniaka. A w biznesie

wiele rzeczy, które oferuje, a do tego mając porównanie

obietnica bądź gwarancja poznaniaka jest więcej warta niż

z Warszawą czy Krakowem, gdzie również mieszkałam,

umowa na piśmie.

Poznań wydaje się miastem bardzo spokojnym i poukładanym. Podobno poznaniaka trudno jest „przesiedlić”

Czy te cechy ułatwiają, czy utrudniają życie?

do innego miasta, jak widać, ja wróciłam, by osiąść tu na

Są to cechy z jednej strony ułatwiające, a z drugiej utrud-

stałe. Życie pokaże jednak, czy na zawsze.

niające życie. Pracując w wielu zagranicznych koncernach w Warszawie cały czas odczuwałam olbrzymi dyskomfort,

Z czym kojarzy Ci się Poznań i poznańskość?

gdy ludzie notorycznie spóźniali się na spotkania. Nie zado-

Kiedy byłam dzieckiem moja babcia mieszkająca na poz-

walały mnie tłumaczenia „był korek“. Korki sa wszędzie,

nańskich Ogrodach co piątek wkładała kapelusz, elegancką

wystarczy tylko odpowiednio oszacować czas dojazdu na

sukienkę i trzymając mnie za rękę podążała na Rynek

spotkanie. Denerwowała mnie częsta zmiana zdania, niedo-

Jeżycki po zakupy. Pamiętam gwar ulicy Dąbrowskiego,

trzymywanie umów czy obietnic. W Warszawie nie udało

gdzie jeździły jeszcze stare drewniane tramwaje, auta były

mi się nawiązać żadnych solidnych znajomości. Każdy żył

bardzo rzadkim widokiem, a z góry spoglądały na mnie pła-

w pogoni za pracą i budował wokół siebie mur. W tamtych

skorzeźby z secesyjnych kamienic. Rynek Jeżycki pachniał

czasach, gdy pracowałam w Warszawie, była ona kom-

kwiatami, owocami i warzywami, a przekupki zewsząd

pletną pustynią jeżeli chodzi o knajpy czy imprezy. Widzę,

zachwalały swój towar. Babcia okiem znawcy wybierała naj-

że teraz się to zmieniło i stolica tętni życiem, chętnie ją

dorodniejsze owoce i warzywa, sprawdzała świeżość ofero-

odwiedzam, ale żeby tam zamieszkać... nie ma takiej opcji.

wanych kaczek i w pamięci przeliczała kwotę, jaką zapłaci.

Za to Kraków był bardzo artystyczny i szalony. Mnóstwo

Kładąc do koszyka jabłka, czułam już zapach domowego

krakowskich znajomości podtrzymuję do dzisiaj i bar-

ciasta, które pojawi się na podwieczorek.

dzo chętnie tam wracam. Beskidy to zupełnie inna bajka.

54 Kulturalna rozmowa

55 Kulturalna rozmowa Kilka razy w roku wsiadam w auto i przemierzam siedemset kilometrów, by jak mówię „znaleźć się w domu”. Tam znajduję wszystko to, czego potrzeba mi do życia: spokój, relacje z ludźmi, przyjaciół, głęboki oddech i energię do działania.

Ciągła zmiana otoczenia, przeprowadzki nie wpłynęły na Ciebie negatywnie?

Zawsze w życiu stawiałam na dwie rzeczy – pracę oraz pasję. To mój balans pomiędzy pracą a pasją sprawia, że rzadko bywam zmęczona i zniechęcona. Od dziecka jeżdzę konno, a mój koń jest częścią mojego życia. Zawsze zabierałam go ze sobą w momencie przeprowadzki i on był stałym elementem mojego życia. Nawet gdy w pracy się nie układało, zawsze znajdowałam wytchnienie w stajni.

Wielu ludzi intensywnie pracując nie ma czasu na pasję i w momencie utraty pracy traci grunt pod nogami. Ja pomimo wielu zawirowań nigdy tego gruntu nie straciłam. Wolny czas spędzałam w siodle, jeździłam też na spędy bydła, by w Beskidach zamienić się w prawdziwą cowgirl. Obecnie kilka razy w tygodniu można mnie spotkać konno w lasach Strzeszyna, Kiekrza czy Woli.

Spędy bydła, cowgirl – czy stąd się wzięła pasja do muzyki country? (śmiech) Jako nastolatka często jeździłam z ojcem autem.

Był pasjonatem muzyki country... Dolly Parton, Keny Rogers i inni wokaliści country byli na jego samochodowej

Beskidy to zupełnie inna bajka. Kilka razy w roku wsiadam w auto i przemierzam siedemset kilometrów, by jak mówię „znaleźć się w domu”.

Tam znajduję wszystko to, czego potrzeba mi do życia: spokój, relacje z ludźmi, przyjaciół, głęboki oddech i energię do działania.

playliście. Katował mnie tym niemiłosiernie, bo jako nastolatka miałam gust zwrócony na Madonnę czy Georga Michaela. Do tego chodziłam do szkoły muzycznej i bliżej mi było do muzyki klasycznej niż prostych, jak mi się zdawało, piosenek. Country wydawało mi się obciachem i wiochą. Życie jednak zatacza koło... do country, tak jak koniaku, trzeba dorosnąć. W pewnym momencie już jako dorosła osoba trafiłam na utwory polskich wokalistów country.

I tak, jestem pasjonatką country – ale polskiego.

Aż taką pasjonatką, by zacząć nagrywać utwory? Wiele osób śpiewa czy nawet koncertuje, ale nie wydaje płyt.

Cóż, country to pewnego rodzaju styl życia. Sposób myślenia. Utwory country opowiadają historie, nie są łatwe i przyjemne – niosą za sobą przesłanie. W moim życiu tyle się działo i dzieje, tyle opowieści usłyszałam od innych, że napisanie tekstu było tylko chwilą. Po pióro sięgnęłam już

56 Kulturalna rozmowa

Country to pewnego rodzaju styl życia. Sposób myślenia.

Utwory country opowiadają historie, nie są łatwe i przyjemne – niosą za sobą przesłanie. W moim życiu tyle się działo i dzieje, tyle opowieści usłyszałam od innych, że napisanie tekstu było tylko chwilą. Po pióro sięgnęłam już jako Country Carola. jako Country Carola (taki pseudonim obrałam) – a raczej

z pomocą poznańska solidność i poukładanie. Wszystko

po klawiaturę – i powstał pierwszy tekst: Narzeczony. Jest

planuję w excelu z terminarzem, z dokładnymi wydat-

to historia mojej znajomej, która na szczęście wymikso-

kami (bo płyta to wydatek) i bardzo ściśle się tego trzymam.

wała się z pewnego nieudanego związku. Potem już poszło gładko. Kolejny tekst powstał w drodze z domu do pracy –

Czyli nagranie płyty to tylko kwestia czasu?

stojąc w korku. Z nudów zaczęłam sobie wyobrażać, że po

Planuję, zgodnie z terminarzem, że płyta ukaże się w stycz-

chodniku idzie anioł, ale taki poznański, solidny – w gar-

niu 2019. Utwory cały czas powstają, zarówno teksty, jak

niturze i skrzydłami. Od razu w głowie ułożył mi się tekst.

i muzyka, której skomponowanie spoczęło na barkach pro-

A anioł w takiej odsłonie wystąpi w teledysku, który reali-

fesjonalnego muzyka Pawła „Kosy“ Kosickiego. Na szczę-

zujemy we wrześniu.

ście Paweł realizuje moje wszelkie, nawet najgłupsze,

Postanowiłam, że od razu nagram płytę. Nie będę

pomysły i dodaje im szlifu i wirtuozerii – w końcu pozna-

bawić się w śpiewanie coverów czy w promocję jednego

niak z Wildy, a jak spotkają się poznaniacy z Wildy i Jeżyc,

utworu. Jak poznanianka podejdę do tego systemowo.

to wiadomo, że będzie niezły „łomot“. Myślę, że moje

Utwory, teksty, teledyski, promocja. Do tego ciężka praca

stwierdzenie dotyczące każdego utworu „jeszcze dodać

na lekcjach wokalu oraz w studio.

harmonijkę“ jest już kultowe.

Dla człowieka, który normalnie pracuje, ma inne obowiązki, to dość duże obciążenie. Ale tu znów przyszła

Muzyka country to nisza na polskim rynku, czy w ogóle ktoś tego posłucha? To nie jak porywanie się z motyką na słońce?

Nie do końca się zgadzam z tym stwierdzeniem. Po prostu country nie jest promowane i puszczane w mediach, muzycy country są solidnymi artystami, a nie celebrytami chodzącymi po ściankach, dlatego nie są nachalnie obecni w mediach.

Mamy wiele imprez country – od festiwalu w Mrągowie, na który rok w rok przyjeżdza kilka tysięcy fanów, po mniejsze koncerty i festiwale. W Poznaniu mamy bardzo prężne środowisko country: w Radio Poznań można co niedzielę posłuchać audycji Pawła Bączkowskiego, który kultywuje ten rodzaj muzyki, także co miesiąc w jednej z piwnic poznańskiej restauracji można posłuchać najlepszych polskich wykonawców country w ramach projektu „Country w Mieście“. A miłośnicy tańca liniowego (tzw. line-dance) mogą odwiedzić Miasteczko Country w podpoznańskim Luboniu, by wziąć udział w próbach grupy tańca „Dallas Country”.

Zachęcam, by odwiedzić te miejsca, jak również znaleźć w sobie pierwiastek country i budować życie jako interesującą historię, wartą opowiedzenia innym.

ul. Młyńska 12 61-730 Poznań | 61 627 03 00 | mlynska12@mlynska12.pl

the best place for you

58 Design

UROZMAICAM MIEJSKĄ PRZESTRZEŃ Projekty jego autorstwa znajdują się w prestiżowych miejscach na świecie.

Tworząc je, zwraca szczególną uwagę na charakter miasta oraz codzienne życie jego mieszkańców. Paweł Grobelny – projektant. Autor m.in. podestu-ławki na poznańskim Chwaliszewie, za którą otrzymał główną nagrodę w konkursie Polska Architektura XXL. rozmawia : Piotr Chabzda

|

zdj ęcia : Cezary Hładki / Archiwum prywatne projektanta

Panie Pawle, od lat zajmuje się Pan projektowaniem przestrzeni publicznej. Na co należy zwracać uwagę przy tworzeniu projektów, które później będą się w niej znajdować?

Bardzo ważny jest kontekst miejsca. Projektując meble miejskie dla ogrodów w Brukseli czy w Paryżu często zaczynałem pracę od szukania materiałów o tych parkach w bibliotekach, żeby dowiedzieć się jak najwięcej także o historii tych miejsc. Bardzo ważni są oczywiście użytkownicy – projektant powinien przebadać, kto najczęściej korzysta z tej przestrzeni i kto będzie docelowym adresatem tego projektu. Myślę, że nagrodzone ostatnio moje projekty w Paryżu i Poznaniu były docenione przede wszystkim za umiejętne wpisanie ich w kontekst miasta, ale także za ich użytkowość, dobranie odpowiednich rozwiązań proMała architektura dla przestrzeni miejskiej musi być

jektowych dla określonych użytkowników.

funkcjonalna?

PAWEŁ GROBELNY: Tak, na pewno jest to jedno z podsta-

Czyli przy projektowaniu bierze Pan pod uwagę charak-

wowych założeń małej architektury lub mebli miejskich.

ter danego miasta, jego mieszkańców?

Ale nie jest to wymaganie jedyne. Coraz częściej oczekuje

Jak najbardziej, to chyba najważniejsze, choć nie jedyne,

się, że taka mała architektura w postaci mebli miejskich

wytyczne dla projektu. Charakter danego miejsca, czyli

lub instalacji miejskich stanie się znakiem charaktery-

tzw. genius loci oraz użytkownicy są najważniejszymi

stycznym danego miasta, danej dzielnicy lub instytucji,

informacjami dla projektanta. Inaczej projektujemy ogól-

dla której jest projektowana. Miasta i instytucje, z któ-

nodostępny park w centrum miasta, a inaczej będziemy

rymi współpracowałem, były bardzo często świadome

projektować ogólnodostępną przestrzeń kampusu uniwer-

tego aspektu, że dzięki dedykowanym meblom miejskim

syteckiego, jeszcze inaczej przestrzeń prywatnego ogrodu

i instalacjom kształtują także indywidualność danego

dla klienta indywidualnego. Użytkownicy tych miejsc okre-

miejsca. Oczywiście nie można zapominać też o wzglę-

ślają nam różnorodne scenariusze użytkowania. Czasem

dach czysto estetycznych, projektowane obiekty powinny

takie projekty mają mieć dodatkowo także walor promo-

być atrakcyjne wizualnie, harmonijne i wprowadzać ład

cyjny, turystyczny. Takim przykładem może być ławka,

do przestrzeni miejskiej. Co wcale nie jest takie oczywi-

którą zaprojektowałem dla ogrodu okalającego Bibliotekę

ste, kiedy przyglądamy się otaczającej nas tkance miejskiej.

Królewską w Brukseli. Miastu zależało na tym, aby ta ławka

59 Design

↖

Skwer i platforma na poznańskim Chwaliszewie

↙

Meble dla paryskiej dzielnicy La Defense

60 Design

↗

Ławki dźwiękowe dla ogrodu w Szanghaju z okazji Wystawy Światowej EXPO 2010

61 Design

↖

Ławka dla ogrodu Albertine w Brukseli

była także charakterystyczna, żeby turyści mogli robić

także w przestrzeniach pomiędzy budynkami. Wszystkie

sobie przy niej zdjęcia, a poprzez to promować miasto

platformy wyposażone zostały w gniazdka elektryczne

również na portalach społecznościowych.

i USB. Z kolei projekt poznański jest nie tylko projektem mebla miejskiego, ale całego skweru, co chyba naj-

Potrzeby użytkowników danego produktu też na pewno

bardziej wyróżnia go z pozostałych projektów. Ostatnio

wpływają na jego kształt i przeznaczenie?

zaprojektowałem także ławkę dla Strasburga, a dokładnie

Tak, ale bardziej na przeznaczenie niż na kształt. Od umie-

dla tzw. „dzielnicy unijnej” w Strasburgu. Tutaj głównym

jętności projektanta zależy już tylko, czy obiekt będzie

punktem inspiracji dla projektu była z kolei otaczająca

atrakcyjny wizualnie, a jednocześnie będzie spełniać

architektura dzielnicy.

wszystkie wymogi użytkowe.

Czy zawsze są to obiekty dla przestrzeni miejskich?

Pana projekty znajdują się m.in. w ogrodzie Albertine

Nie zawsze. Ostatnio projektowałem duże zagospodarowa-

okalającym Bibliotekę Królewską w Brukseli, najwięk-

nie terenów rekreacyjnych nad jeziorem dla inwestora pry-

szym parku miejskim w Szanghaju, podparyskiej dziel-

watnego. Czasami zajmuję się także projektowaniem insta-

nicy biznesu La Defense, ale również na poznańskim

lacji, co też sprawia mi dużo przyjemności – np. instalacja

Chwaliszewie. Co stanowiło dla nich inspirację?

lustrzana, którą zaprojektowałem dla dziedzińca Biblioteki

Każdy z wymienionych projektów jest inny, bo projek-

Historycznej w Paryżu w dzielnicy Marais lub instalacja dla

towany był dla innego miejsca. Ławki dla ogrodu oka-

Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, która stanęła naprze-

lającego Bibliotekę Królewską w Brukseli nawiązują

ciwko wejścia do pałacu Brandta, w przepięknym założe-

formalnie do ogrodu w stylu francuskim. Ławki dla naj-

niu parkowym.

większego parku w Szanghaju były realizowane z okazji Wystawy Światowej EXPO 2010 i posiadają dodatkową

Sam proces projektowania jest na pewno długotrwałym,

funkcję – ponieważ są ławkami dźwiękowymi, a każdej

żmudnym etapem prac nad meblem. Zdarzają się chwile

przypisany jest inny zestaw utworów muzyki klasycz-

zwątpienia? Po co mi to było?

nej. Wchodząc do parku otrzymujemy mapkę z zazna-

Nie. Jedynie przy większych projektach długo czeka się na

czonymi wszystkimi ławkami i spisem utworów. Możemy

zobaczenie efektu końcowego. Ale chwila montażu danego

zwiedzać park podążając za poszczególnymi z nich. Ten

obiektu w przestrzeni miejskiej wynagradza to oczekiwa-

projekt spotkał się z niesamowicie pozytywnym przyję-

nie. Staram się być zawsze przy montażach moich projek-

ciem. Z kolei miejskie platformy dla dzielnicy La Defense

tów. Tak było i w Szanghaju, Brukseli, Strasburgu, Paryżu,

są chyba moim ulubionym projektem. Celem tego pro-

jedynie ostatnio nie udało mi się być na montażu jednego

jektu było zaproszenie pracowników do spędzania czasu

projektu we Francji. Chyba po raz pierwszy.

62 Design

→

Instalacja dla Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, archiwum Fundacja Signum fot. Jan Janiak

↘

Akademię Sztuk Pięknych w Paryżu może nie wydawała

Projekt ławki dla Strasburga

się oczywista, ale czułem, że w dużym stopniu jestem predysponowany do tego zawodu.

Poznań twórczo nastraja?

Poznań jest przede wszystkim wygodnym miastem do życia, bardzo lubię jego strukturę urbanistyczną. Ale czy twórczo nastraja – to trudne pytanie. Mnie osobiście najbardziej inspirują podróże, więc inspiracje, jeśli można to tak określić, raczej przywożę do Poznania.

Wygrana w Plebiscycie Polska Architektura XXL to ogromny sukces nie tylko dla Pana, ale również dla poznaniaków. Dzięki Panu mamy piękne miejsce nad Wartą. Jakie są Pana kolejne plany?

Obecnie pracuję intensywnie nad trzema projektami w Polsce i we Francji. Jeden jest przeznaczony dla klienta indywidualnego dla prywatnej posiadłości. To mój drugi taki projekt w tym roku, i bardzo się z niego cieszę. Głównie z uwagi na klientów, którzy mają do mnie dużo zaufania, bo widzieli po prostu poprzedni mój projekt. Takie zaufanie po obydwu stronach jest niezbędne, żeby powstał dobry projekt. I bardzo mnie ta współpraca cieszy. Coraz bardziej doceniam nie tylko efekt końcowy, ale także proces i współpracę z klientami.

Panie Pawle, skąd pomysł, aby zająć się projektowaniem?

Czasami mówię, że wszystkiemu winne są klocki lego.

A marzenia?

Byłem od nich całkowicie uzależniony w dzieciństwie.

Chyba, żeby spotykać ciekawych ludzi przy okazji kolej-

Ale też bardzo dużo rysowałem, więc droga od liceum pla-

nych projektów. Te powstające w dobrej atmosferze i wza-

stycznego przez akademię w Poznaniu, a później także

jemnym zaufaniu zawsze wychodzą najlepiej.

64 Dawny Poznań

Poznańskie szalom alechem

Któż jest bardziej uosobieniem dowcipu aniżeli Żydzi? Między innymi przez to,

że potrafią jak żaden inny naród na świecie pokpiwać, a czasami nawet bezlitośnie

drwić także z samych z siebie. Choćby ta okoliczność jest świadectwem wyjątkowego poczucia dystansu i inteligencji, która i poza tym wyróżnia dowcip żydowski.

Tak pisał językoznawca i literaturoznawca – Robert Stiller.

Zresztą poczytajcie Państwo sami.

P

tekst : Dobiesław Wieliński

|

zdj ęcia : Archiwum prywatne autora

Poznańscy Żydzi stanowili w okresie międzywojennym drugą co do wielkości, po Niemcach, mniejszość narodową w mieście, choć mieszkało ich tu stosunkowo niewielu.

Część z nich uważała się za Żydów, reszta za Niemców bądź Polaków wyznania mojżeszowego.

Szabeskugel na eleganckim przyjęciu u Szpigelsztajnów je rybę nożem. Chcąc zwrócić mu delikatnie uwagę, gospodyni opowiada całemu towarzystwu dowcip. „W Australii na mojego znajomego rzucił się rekin.

Więc on bronił się nożem. A rekin mu powiada: Do ryby z nożem?”

Ogólny wybuch śmiechu. Szabelkugel wciąż je nożem i nie reaguje. Po chwili on także wybucha śmiechem: – A to świetny kawał. Rekin i ludzkim głosem.

Historia ich bytności w Poznaniu sięga kilkuset lat. Żydzi mieszkali w Poznaniu od co najmniej XIV wieku. Na ogół ludność żydowska żyła w pokojowych stosunkach z resztą mieszkańców miasta, choć od czasu do czasu bez konfliktów się nie obywało. Ale zazwyczaj miały one podłoże ekonomiczne.

W drugiej połowie XIX stulecia coraz szersze kręgi ludności żydowskiej zaboru pruskiego asymilowały się z mieszkańcami prowincji. Często zmieniali oni nazwiska tak, aby brzmiały bardziej europejsko i rezygnowali z tradycyjnego ubioru. Większość jednak przyjmowała kulturę niemiecką,

↗

Poznańska Nowa Synagoga

65 Dawny Poznań

↗

Wnętrze Poznańskiej Nowej Synagogi, 1931

→

fot. ze zbiorów Biblioteki Raczyńskich i Andrzeja Niziołka / Repozytorium Cyryl

która wydawała im się bardziej atrakcyjna. Asymilacja poczyniła takie postępy, że wkrótce większość Żydów określała się mianem Niemców wyznania mojżeszowego.

Stałym miejscem zamieszkiwania Żydów poznańskich był kwartał miasta zlokalizowany dzisiaj w okolicach Starego Rynku, przy ulicach Wronieckiej i Żydowskiej.

Pierwsza synagoga została w Poznaniu wybudowana w latach 70. XIV wieku przy skrzyżowaniu ulic Dominikańskiej i Szewskiej. Po wielkim pożarze Poznania w 1803

W gorącym okresie 1918-1919, kiedy decydowały się

Żydzi poznańscy uzyskali zezwolenie ówczesnych władz

losy Poznania i całego zaboru pruskiego, przytłaczająca

pruskich na zwiększenie swojego terenu zamieszkiwania

większość tutejszych Żydów opowiedziała się za pozosta-

na całe miasto.

niem tego obszaru w granicach Niemiec. Po zwycięstwie

Liczebność Żydów w dziejach miasta była bardzo zróż-

powstania wielkopolskiego i wyzwolenia dawnych ziem

nicowana. W 1840 wynosiła 6800, natomiast obecnie nie

zaboru pruskiego większość Niemców i zniemczonych

przekracza kilkudziesięciu.

Żydów, wyjechała do Niemiec. Było to spowodowane nie

Świadectwa bytności Żydów w Poznaniu zostały zacho-

tylko przywiązaniem do niemieckiej kultury, ale przede

wane do dzisiaj; wśród nich najważniejsze to: Synagoga

wszystkim poszukiwaniem lepszych perspektyw i stabi-

Wielka, Gmina Żydowska i Cmentarz Żydowski.

lizacji życiowej. Dla wielu Żydów młode państwo polskie nie gwarantowało stabilności politycznej, społecznej i roz-

Papież składa wizytę w Jerozolimie. Jej burmistrz

woju gospodarczego.

wręcza mu starożytny pergamin. Ponieważ ani papież,

W II RP w porównaniu z innymi obszarami odsetek

ani też nikt inny z jego otoczenia nie zna hebrajskiego,

ludności żydowskiej zamieszkałej w poznańskim był sto-

proszą o wyjaśnienie jego treści.

sunkowo niski. W 1931 na obszarze Wielkopolski łącznie

Burmistrz wyjaśnia:

z Poznaniem, mieszkały zaledwie 7211 osoby wyznania moj-

„To niezapłacony rachunek z Ostatniej Wieczerzy.

żeszowego. W Poznaniu po zakończeniu powstania wielko-

Czy Wasza Świątobliwość mógłby go uregulować?”.

polskiego mieszkało 1400 Żydów, a w 1928 niecałe 2500.

66 Dawny Poznań

↗

Plac Wroniecki i Nowa Synagoga, 1910

→

Budynek Nowej Synagogi – Pływalnia Miejska

Pod koniec lat 30. XX wieku w stolicy Wielkopolski mieszkało około 2800 osób wyznania mojżeszowego, co stanowiło około jednego procenta ludności Poznania. W miejsce Żydów, którzy wyjechali z Poznania po 1919, napływali nowi z terenów byłej Kongresówki i Galicji, którzy liczyli na poprawę swego statusu materialnego.

U handlarza starociami: – W tym futrze, które wczoraj od Pana kupiłem, są wszy.

– A czegoś się Pan spodziewał? Rajskich ptaków?

W dziejach miasta Żydzi poznańscy wznieśli dwadzieścia synagog. Ostatnia z nich, wybudowana w stylu romańskim z elementami mauretańskim, powstała przy

Podatek oraz wszelkiego typu opłaty, np. od ślubów,

ul. Stawnej.W ówczesnych Niemczech miała ona naj-

pogrzebów, łaźni itd., stanowiły podstawę dochodów

wspanialszy wystrój. Uroczyste otwarcie synagogi nastą-

gminy żydowskiej. Gmina zatrudniała około dwudzie-

piło w 1907. Nowe miejsce modlitewne mogło pomie-

stu pracowników, w tym oczywiście rabina, sekretarza,

ścić 600 mężczyzn na parterze i 600 kobiet na piętrze.

kantorów, rzeźników rytualnych, nauczycieli szkół reli-

Po śmierci Józefa Piłsudskiego w synagodze odbyło się

gijnych, personel pomocniczy synagog, pracowników

nabożeństwo żałobne.

cmentarza i łaźni.

Naczelnym organem samorządu ludności żydow-

W poznańskiej wspólnocie żydowskiej funkcjonowało

skiej w mieście była Izraelicka Gmina Wyznaniowa

wiele instytucji o charakterze charytatywnym, założo-

w Poznaniu (od 1933 Żydowska Gmina Wyznaniowa).

nych jeszcze w czasach pruskich. Skupiały się one przede

Gmina nie zajmowała się wyłącznie sprawami religij-

wszystkim na pomocy osobom starszym, chorym, sierotom,

nymi, ale także dobroczynnością i szkolnictwem. Zakres

kobietom w okresie popołogowym, samotnym matkom

jej jurysdykcji obejmował miasto Poznań i powiat poznań-

i innym. Do gminy należały synagogi, szkoła wyznaniowa,

ski. Gmina miała prawo przymusowego opodatkowa-

dom administracyjny przy ulicy Szewskiej, cmentarz przy

nia swoich członków, a w razie potrzeby organa władzy

ul. Focha (obecnie Głogowskiej), biblioteka, sierocińce,

państwowej mogły przeprowadzić egzekucję zaległych

schronisko dla starców i zniedołężniałych, szpital, kilka

należności podatkowych. Wysokość podatków była

domów mieszkalnych itd. Kierował nią adwokat Marcin

ustalana w zależności od dochodów członków gminy.

Cohn, syjonista lojalny wobec państwa polskiego.

67 Dawny Poznań

↖

Od lewej: Synagoga Stowarzyszenia Dobroczynności oraz Synagoga Tempel przy ul. Dominikańskiej

Do dzisiaj przetrwał budynek – siedziba Fundacyjnego Schroniska dla Starców i Zniedołężniałych im. Beniamina Latza przy ul. Żydowskiej, przeznaczony dla 50 pensjonariuszy. Jedną z najstarszych instytucji dobroczynnych w Poznaniu było Towarzystwo Pielęgnowania Chorych i Wyprawiania Pogrzebów.

Zamyślony Żyd siedzi w przedziale.

Wsiada pijany chłop: – Ej, starozakonny, opowiedz coś ciekawego.

– Pan mi da spokój.

– To ja ci opowiem. Twój Bóg i mój Bóg siedzieli sobie w knajpie i rozmawiali. I mój Bóg jak wyrżnie twojego w mordę…

Na to Żyd: – Należało mu się. Po co gadał z kimś takim?

Wśród żydowskich mieszkańców Poznania dominowali drobnomieszczanie. Do grona bogatych przedstawicieli można było zaliczyć zaledwie kilka rodzin. Większość bogaW 1940 władze hitlerowskie ulokowały w synagodze pływalnię miejską. Taki charakter wnętrza tej budowli pozostał do roku 2011. Dzisiaj synagoga jest obiektem bardzo zniszczonym, zamkniętym; czeka na decyzję dotyczącą jej przeznaczenia – ze strony władz Gminy Żydowskiej.

Propozycji odnowienia synagogi padło już kilka, np.: Centrum Dialogu i Tolerancji; hotel w bryle zachowanej i odnowionej.

tych Żydów wyjechała do Niemiec w 1919. Wówczas Poznań opuściło też wielu przedstawicieli inteligencji żydowskiej.

Większość tych, którzy zostali, utrzymywała się z handlu. Byli to zarówno właściciele sklepów, jak i ekspedienci w nich zatrudnieni, a także drobni kupcy zajmujący się handlem domokrążnym, obwoźnym i jarmarcznym. W połowie lat 30. XX wieku Żydzi poznańscy byli właścicielami około 200 sklepów różnych branż oraz dwóch dużych domów towarowych, kilkunastu restauracji, winiarni itd. W Poznaniu istniały też dwa żydowskie banki: Bank Udziałowy przy ul. Szewskiej oraz Bank Komercyjny przy ul. 27 Grudnia.

68 Dawny Poznań

↗

ul. Stawna

→

Gmach Czytelni Żydowskiej

Drugą co do wielkości grupą zawodową wśród poznań-

– Co dasz w prezencie Ryfce Mandelzweig na jej wesele?

skich Żydów byli rzemieślnicy. Bezpośrednio przed wybu-

– Serwis do kawy na sześć osób. A ty?

chem II wojny światowej w Poznaniu funkcjonowało

– Ja? Sitko do herbaty na czterdzieści osiem osób.

ok. 100 żydowskich zakładów rzemieślniczych. Właściciele tychże zakładów skupieni byli w Związku Rzemieślników

Kształcenie młodzieży było szczególnie ważne. Począt-

Żydów. Zarówno żydowscy kupcy, jak i rzemieślnicy ostro

kowo Szkoła Powszechna nr 14 (bo o niej mowa), mie-

konkurowali na rynku z polskimi przedsiębiorcami. Trzeba

ściła się przy ulicy Małe Garbary, później przy Stawnej,

przyznać, że często była to walka, z której Żydzi wycho-

a w końcu przy ul. Noskowskiego. W pierwszym roku ist-

dzili zwycięsko. Do klientów podchodzili z grzecznością

nienia uczyło się w niej 71 uczniów, a rok później już 106.

i cierpliwością. Nie narzekali więc na brak polskich klien-

Oprócz roli edukacyjnej szkoła pełniła także funkcje opie-

tów, choć często szermowano hasłem „swój do swego”.

kuńcze. Prowadzono przy niej świetlicę, w której dzieci

Trzecią grupą zawodową, oprócz kupców i rzemieślni-

z biedniejszych rodzin mogły odrabiać lekcje, jeśli w domu

ków, była inteligencja, stanowiąca około dziesięć procent

nie miały po temu warunków. Wielu młodych Żydów kon-

ludności żydowskiej, wśród której było zaledwie kilkuna-

tynuowało naukę w szkołach zawodowych i średnich,

stu przedstawicieli wolnych zawodów, jak adwokaci, leka-

a także podejmowało studia. W połowie lat 30. XX wieku

rze i dziennikarze.

na Uniwersytecie Poznańskim studiowały 73 osoby wyznania mojżeszowego, a pod koniec dekady było ich już tylko 39. Równolegle funkcjonowała żydowska szkoła religijna

Wśród żydowskich mieszkańców Poznania dominowali drobnomieszczanie. Do grona bogatych przedstawicieli można było zaliczyć zaledwie kilka rodzin.

Większość bogatych Żydów wyjechała do Niemiec w 1919.

Wówczas Poznań opuściło też wielu przedstawicieli inteligencji żydowskiej. Większość tych, którzy zostali, utrzymywała się z handlu. Byli to zarówno właściciele sklepów, jak i ekspedienci w nich zatrudnieni, a także drobni kupcy zajmujący się handlem domokrążnym, obwoźnym i jarmarcznym.

W połowie lat 30. XX wieku Żydzi poznańscy byli właścicielami około 200 sklepów różnych branż oraz dwóch dużych domów towarowych, kilkunastu restauracji, winiarni itd.

W Poznaniu istniały też dwa żydowskie banki: Bank Udziałowy przy ul. Szewskiej oraz Bank Komercyjny przy ul. 27 Grudnia.

(cheder). Uczniowie uczyli się tam zasad wiary, a nauka prowadzona była w języku jidysz i po hebrajsku. Szkoła zapewniała jedynie wiedzę z zakresu religii, więc uczniowie równolegle chodzi do świeckiej szkoły. Mieściła się w siedzibie gminy przy ul. Szewskiej 10. Żydowska wspólnota posiadała też własną gazetę „Pojzner Sztyme” („Głos Poznański”). Początkowo był to dziennik, później tygodnik. Redakcja mieściła się przy ul. Wronieckiej 16.

69 Dawny Poznań

↖

Obchody święta Chanuka

– Kelner, proszę podać mi tej ryby.

– Pan szanowny dokąd się udaje?

– To jest szynka…

– Na początek do Baden, potem do Baden Baden

– Czy ja pytałem, jak ta ryba się nazywa?

i wreszcie do Wiesbaden. A Pan dokąd?

– Drugi Żyd łypie okiem z ukosa i odpowiada:

W 1940 władze hitlerowskie ulokowały w synagodze pływalnię miejską. Taki charakter wnętrza tej budowli pozostał

Ja dokąd się wybieram? Najpierw do Rajsze, potem do Rajsze Rajsze, a potem do Wysrajsze.

do roku 2011. Dzisiaj synagoga jest obiektem bardzo zniszczonym, zamkniętym; czeka na decyzję dotyczącą jej prze-

Jednym z ważniejszych, jeżeli nie najważniejszym miej-

znaczenia – ze strony władz Gminy Żydowskiej. Propozycji

scem dla Żydów jest cmentarz. Przed rokiem 1803 cmentarz

odnowienia synagogi padło już kilka, np.: Centrum Dialogu

żydowski znajdował się na dzisiejszym placu Wolności, zwa-

i Tolerancji; hotel w bryle zachowanej i odnowionej.

nym dawniej Muszą Górą. Przez kolejne 140 lat – do roku

W czasie II wojny światowej zarówno gmina, jak i jej

1940, miejscem pochówku były tereny zajęte dzisiaj przez

majątek zostały skonfiskowane. Jej reaktywowanie nastą-

Międzynarodowe Targi Poznańskie. Odrestaurowany frag-

piło dopiero w 1999. Dzisiaj w budynku na narożniku

ment tego cmentarza znajduje się dziś przy ul. Głogowskiej

Szewskiej i Stawnej, niezależnie od pomieszczeń o cha-

26. W 1958 na cmentarzu komunalnym na Miłostowie

rakterze administracyjnym, znajduje się sala modlitewna,

utworzono kwaterę żydowską, na którą to przeniesiono,

do której to 8 stycznia 2009 uroczyście wniesiono Torę

z różnych miejsc, m.in. prochy setek Żydów pomordowa-

i umieszczono ją w specjalnej szafie – aron ha-kodesz.

nych przez reżim hitlerowski.

Przy wejściu znajduje się mezuza – charakterystyczny

Dziś w Poznaniu nie ma ulicach mężczyzn w chałatach,

dla wyznawców judaizmu przedmiot religijny. Są to dwa

z pejsami w czarnych kapeluszach. Jeśli ktoś idzie w jar-

fragmenty Tory, naniesione na pergamin i zamknięte

mułce, to z pewnością turysta.

w pojemniku np. drewnianym, metalowym lub szklanym.

Tradycyjnie zawiesza się mezuzę na prawej zewnętrznej

– Na stacji kolejowej. Apfelbaum, gdzie się wybierasz?

framudze drzwi, a każda wchodząca do budynku osoba

– Jadę do Puszczy Kampinoska.

powinna jej dotknąć ręką. Ale mezuza to także po hebraj-

– Na wypoczynek? A, to pogratulować. A propos

sku „dziwka”. Też każdy może ją dotknąć. To jeszcze jeden

puszcza: widziałem pana żonę w Zakopanem.

przykład żydowskiego humoru.

70 Podróże

IRAN. Kraj paradoksów Można o nim mówić, że ma dwa oblicza – to bardziej przyjazne, a z drugiej strony bardziej

demoniczne. Iran ze swoimi kontrastami przyciąga i kusi. Od kilku lat coraz więcej naszych rodaków wybiera ten kraj jako cel swoich podróży i wraca zauroczonych, a ich entuzjazm zaraża kolejnych „śmiałków”. Co jest najbardziej pociągającego w Iranie? tekst : Radosław Fiedler

|

zdj ęcia : Tomasz Siuda

71 Podróże

72 Podróże

Radosław Fiedler

Tomasz Siuda

dr hab. prof. UAM, prodziekan na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa na Uniwersytecie imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także prezes Fundacji Fiedlerów. Współrealizuje projekty fundacyjne i uczelniane. Ma wieloletnie doświadczenie dydaktyczne.

Autor kilkudziesięciu artykułów i monografii. Prelegent na wielu prestiżowych konferencjach naukowych m.in.: w Chinach, USA, Omanie, Niemczech, Kazachstanie, Iranie. Współorganizator wspólnie z Tomkiem Siudą wyprawy Iran Śladami Polskich Uchodźców.

Projekt ten zakończył się cyklem wykładów, publikacji, reportaży oraz emisji w programach telewizyjnych i radiowych. W planach kolejna wyprawa.

Fotograf, podróżnik, czasem arteterapeuta.

Prowadzi studio fotografii reklamowej.

Absolwent poznańskiej Akademi Sztuk Pięknych.

Publikuje w „Magazynie Kontynenty”.

Organizator wypraw do Amazonii.

Autor bloga tomaszsiuda.pl Spotkasz go zawsze i porozmawiasz nie tylko o fotografii na facebook.com/tomaszsiudafotostory

L

ista jest długa i znajduje się na niej kilka bardzo mocnych pozycji. Przede wszystkim jest to ujmująca irańska gościnność i gotowość rzeczywistego poświęcenia

czasu turyście. Serdeczność Irańczyków wraz z ciekawością i otwartością na podróżujących w wielu przypadkach objawia się nadopiekuńczością. Iran jest jednym z nielicznych miejsc na świecie, do którego nachalna komercjalizacja i globalizacja dociera z takim trudem i opóźnieniem.

Kolejnym atutem jest niezwykły klimat bazarów, zabytków, a nawet miast – od mistycznego Meszhedu, urokliwego Isfahanu, po zatłoczony Teheran z wieloma miejscami wartymi odwiedzenia. Podróż do Iranu jest wyprawą do przeszłości. Niejeden z Irańczyków narzeka na taki stan rzeczy, ale dla cudzoziemców, zmęczonych przytłaczającymi centrami handlowymi, odwiedzenie setek małych sklepików na zatłoczonych bazarach może być ciekawym doświadczeniem. Nie bez znaczenia są ceny – nadal znacznie niższe niż w Europie czy w innych miejscach zachodniego świata, choć przybysz może być skonfundowany dwoma sposobami liczenia pieniędzy: w rialach i tumanach. Niby jest zasada, że w tumanach wyrażona jest cena bez jednego zera, ale niestety nie jest to regułą.

73 Podróże

74 Podróże

Iran to kraj paradoksów, które nieustannie zaska-

– i jeśli nie wyrazi zgody, pani ambasador po prostu

kują. Kara śmierci może zostać zasądzona za morderstwo,

nie pójdzie do pracy. Kobietom przysługuje połowa praw,

ale także za homoseksualizm. Rodzina zamordowanego

co mężczyznom.

może jednak wybaczyć mordercy i ocalić go przed wykonaniem wyroku.

Mimo prohibicji alkohol można kupić spod lady, np. w kwiaciarni i wielu nietypowych miejscach. Młodzi szu-

Nadal wiele jest do zrobienia w kwestii praw kobiet.

kają ukojenia w cieniu, w zakątkach i miejscach, w których

Szirin Ebadi, irańska prawniczka i obrończyni praw czło-

mogą pobyć ze sobą, jak choćby pod isfahańskimi mostami.

wieka, laureatka pokojowego Nobla w 2003 roku, prze-

Gdy zapada zmrok, ożywają plaże nad Morzem Kaspijskim,

strzega, żeby nie dać się zwieść tym, że kobiety są mini-

młodzi tańczą, śmieją się, dudni muzyka.

strami, wiceprezydentami czy ambasadorami. Funkcje

Iran to ogromny i bardzo chłonny rynek, który stawia

te mają niestety czysto fasadowy, a nawet propagan-

na rozwój z udziałem zagranicznych przedsiębiorców.

dowy charakter, bowiem nie przekłada się to na wzrost

Dla polskiego biznesu możliwości to branże kosmetyczna,

ich roli w społeczeństwie i instytucjach rządowych,

budowlana i petrochemiczna. Także w dziedzinie szkoleń,

nie mówiąc o tym, że to nadal mąż ma decydujący głos

marketingu jest wiele do zrobienia.

75 Podróże

Podróżujący na swojej drodze spotkają życzliwych i gościnnych Irańczyków. Jest to największy atut, który skutecznie przezwycięża wszelkie przeciwności, takie jak napięcia międzynarodowe wokół Iranu, ryzyko destabilizacji i próby zaryglowania kraju przez konserwatystów.

76 Będzie się działo

wydarzenia

/

Wakacyjne odkrywanie w Muzeum Narodowym w Poznaniu Od 1 do 30 sierpnia Wstęp: 8 zł (obowiązują wcześniejsze zapisy) W sierpniu Muzeum Narodowe w Poznaniu przygotowało dla Państwa wiele atrakcji. Cykl Wakacje w muzeum przeznaczony jest dla dzieci, jak również rodziców. Wśród atrakcji znajdziemy m.in.: warsztaty Mali modelarze – sami robimy figurki żołnierzyków, Tajemnice garncarskiego koła – spotkanie przy starym kole garncarskim, Znak polskości – warsztaty o stroju wiejskim poznańskim i jego funkcji patriotycznej, Modne podróże – dzieci wyruszą w muze-

Życie sztuką – Gołuchów Izabelli z Czartoryskich Działyńskiej Do 19 sierpnia Bilety do nabycia w Muzeum Narodowym w Poznaniu W Pałacu w Gołuchowie jeszcze w sierpniu odbywać się będzie wydarzenie niemałej rangi – wystawa zbiorów dzieł sztuki z kolekcji Izabelli Czartoryskiej. Wydarzenie to zorganizowane jest z okazji 125-lecia ustanowienia ordynacji książąt Czartoryskich w Gołuchowie. Życzeniem Izabelli Czartoryskiej było, by zbiór zachował się w całości – stąd inicjatywa zaprezentowania dzieł, jakie gromadziła całe życie. Kuratorkami wystawy są Inga Głuszek oraz Paulina Vogt-Wawrzyniak. Jeszcze w sierpniu czekają Państwa

alną podróż po lądach, krajach, regionach, kulturach świata z modą w tle. Wspaniała zabawa dla tych najmłodszych, ale i ich opiekunów gwarantowana, a co najważniejsze, połączona z edukacją.

Pod znakiem Orła Białego...

Wielkopolska, Śląsk, Pomorze – drogi do niepodległości 1918–2018 Wystawa: Wielkopolskie Muzeum Wojskowe oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu Do 11 listopada 2018 Wstęp wolny

niezwykłe atrakcje związane z wystawą, którą serdecznie

Wystawa Pod znakiem Orła Białego upamiętnia heroiczne

polecamy.

zmagania Wielkopolan i ich nieoceniony wkład w walki narodowo-wyzwoleńcze, podkreślając ich rolę w powstaniach śląskich oraz odzyskaniu Pomorza Gdańskiego.

Na wystawie zobaczymy między innymi ekspozycję mundurów z epoki, broni, jak również fotografii z tamtego okresu. Ostatni dzień zwiedzania przewidziany jest na dzień 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

REKLAMA

Na wolnym 18 -25 sierpnia Spektakle teatralne dla najmłodszych – bilety do odebrania w Centrum Informacji Miejskiej w Poznaniu Miasto Poznań oferuje swoim najmłodszym mieszkańcom cykl spektakli teatralnych przygotowanych przez Teatr Animacji w Poznaniu, Studio Teatralne Blum, jak również Centrum Sztuki Dziecka. W sierpniu będzie można obejrzeć aż trzy spektakle: La La Lalki, Blumowe piosenki czy Chodź na słówko.

78 Będzie się działo

Salsa na Kontenerach Sierpień – każdy wtorek o godzinie 21.00 Wstęp bezpłatny Salsa to gorący i pełen namiętności taniec. Oczywiście poza kobiecą zmysłowością, ważną rolę odgrywa dobry partner.

KontenerArt w ramach wakacyjnych atrakcji przygotował dla swoich gości cykl zajęć salsy – mogą wziąć w nich udział zarówno eksperci, jak i kompletni laicy, ponieważ każde z wydarzeń rozpocznie się od przyspieszonego kursu początkowych kroków.

Na Falach Jezioro Maltańskie / Jezioro Strzeszyńskie Wstęp wolny

Salvador Dali: Unexpected Dali

W sierpniu pasjonatów muzyki na świeżym powie-

Dalineum – Polskie Centrum Salvadora Dali, ul. Wielka 24

trzu mamy przyjemność zaprosić na cykl koncertów Na falach. Na specjalnie przygotowanej scenie nad Maltą

Bilety – 20 zł normalny, 15 zł ulgowy

i na Strzeszynku będzie można usłyszeć koncerty takich wykonawców, jak Lao Che, Fisz Emade czy Barbara

Salvadora Dali nie trzeba przedstawiać nikomu. Jego cha-

Wrońska. Jak dla nas nie ma nic lepszego od połącze-

rakterystyczny styl i podejście do sztuki sprawia, że ma on

nia wspaniałej muzyki z pięknymi okolicznościami

swoich wiernych wielbicieli na całym świecie. Tym razem

przyrody.

mieszkańcy Poznania będą mogli poznać bliżej dzieła tego ekstrawaganckiego surrealisty. Wystawa prezentuje dwieście pięćdziesiąt prac, linografii i nie tylko, które odzwierciedlają podejście do sztuki artysty. Co ciekawe, ważną rolę w wystawie odgrywa muzyka i zapachy, które są idealnym dopełnieniem odbioru dzieł Dalego. Wystawa poświęcona jest również miasteczku Figures, które dzięki niemu zyskało popularność i stało się miejscem pielgrzymek miłośników artysty.

80 Będzie się działo

Kulturalny Stary Rynek Salon Sąsiedzki Sierpień od godz. 11:00, 14:30 Mały Dom Kultury, ul. Zamkowa 3/4 Wstęp bezpłatny

Zamkowe Lato od podszewki Centrum Kultury Zamek Od 1 do 30 sierpnia Bilety od 5 do 25 zł Centrum Kultury Zamek zachęca nas do spojrzenia na swą

We wszystkie soboty lipca oraz sierpnia odbywać będą

siedzibę z innej perspektywy. Dla zwiedzających przygoto-

się cykliczne spotkania Salonu Sąsiedzkiego oraz Sąsiedz-

wane zostały atrakcje mające na celu przybliżenie historii

kich śniadań. W programie przewidziane są gry, zabawy

obiektu. W dniach 8 i 23 sierpnia będzie można go zwie-

i animacje. Dla wszystkich śpiochów będą specjalne

dzić, natomiast 6 i 27 sierpnia otworzy swoje piwnice

atrakcje zaplanowane na późniejsze godziny. Od 14.30

i poddasze dla wszystkich ciekawskich. 20 sierpnia prze-

w Małym Domu Kultury odbywać się będą spotkania

prowadzona zostanie Lekcja anatomii Świętego Marcina,

Popołudniowych Salonów Sąsiedzkich. Będą one rozsze-

którą poprowadzi znany poznański społecznik i miłośnik

rzone o ciekawe koncerty muzyczne.

miasta – Franciszek Starczewski.

82 Będzie się działo

The Best of Cezary Pazura w Teatrze Muzycznym 27 sierpnia Bilety od 55 zł

Koncerty Sołackie Od 5 do 26 sierpnia godz. 18:00 Taras restauracji Meridian’s w parku Sołackim Wstęp wolny

Wakacje to czas spowolnienia i naładowania baterii

Piękny Sołacz odkrywa przed nami kolejne oblicze. Poza

przed jesienią i zimą. Jednak Teatr Muzyczny w Poznaniu

wspaniałą przyrodą oferuje w sierpniu cykl Koncertów

nie zwalnia tempa i dla swoich bywalców przygotował spo-

Sołackich. W repertuarze:

tkanie z Cezarym Pazurą i jego performance The Best of Cezary Pazura. Zapraszamy Państwa bardzo serdecznie na

5 sierpnia: Katarzyna Stroińska, Jan Billert, Tiffany Tan,

tę dawkę pozytywnej energii.

Jan Gzella, Kacper Dworniczak, Franciszek Leonarczyk w koncercie poświęconym św. Janowi Vianney’owi 12 sierpnia: Piotr Kuźniak i Alina Pszczółkowska w koncercie Czy mnie jeszcze pamiętasz?

19 sierpnia: Dorota Lembicz i Romuald Andrzejewski w koncercie Wspomnień czar!

26 sierpnia: Magdalena Atkinson i Wiesław Prządka

Joga w parku Starego Browaru Od 1 do 30 sierpnia Joga to nie tylko relaks dla ciała, to cudowna uczta dla duszy. Po całym tygodniu pracy możemy odetchnąć w pięknych okolicznościach parku położonego przy Starym Browarze i wypróbować na własnej skórze pozycje jogi, które służą zarówno fizycznej, jak i mentalnej poprawie nastroju.

z repertuarem piosenki francuskiej.

drukujemy to czego ty potrzebujesz CGS drukarnia

Kontakt: kom. +48 607 260 131 tel. +48 61 227 59 73 danuta.pawlicka@cgs.pl

Wydrukujemy materiały dla Twojego biznesu: ulotki, plakaty, katalogi, książki, czasopisma, teczki, arkusze plano, zaproszenia, kalendarze, naklejki, notesy, papier firmowy, zdrapki, produkty pakietowe, produkty sztancowane, foliowane, lakierowane UV. Poza drukiem na papierze, drukujemy na podłożach niewsiąkliwych: foliach samoprzylepnych, kalkach i tworzywach sztucznych.

WWW.CGS.PL

MAGAZYN NOWOCZESNEGO POZNANIAK A

Chcesz być zawsze na bieżąco?

Dołącz do nas na facebooku Fb/poznanskiprestiz Magazyn dostępny bezpłatnie w punktach dystrybucji www.poznanskiprestiz.pl/gdzie-nas-znalezc/ „Poznański prestiż” w Twoim domu!

Zamów prenumeratę już dziś – 12 miesięcy za jedyne 99 zł Czytaj także na www.poznanskiprestiz.pl

85 Po godzinach

Electric Tour z Jaguar Karlik Poznań zdj ęcia :

N

Michał Gołębiowski

iesamowite spotkanie, podczas którego mogliśmy się przekonać, jak wygląda elektryczna rewolucja. Dnia 6 lipca na zaproszenie Karlik – Autoryzowanego Dealera Jaguar mieliśmy przyjemność testować model Jaguara I-PACE. Podczas wydarzenia grupa zaproszonych gości mogła przejechać się prawdziwie przełomowym SUV-em z napędem elektrycznym. Niezapomniane emocje i wrażenia z jazdy na długo pozostały w naszej pamięci. Dziękujemy naszym gościom oraz organizatorom za wspaniały wieczór.

Zapraszamy serdecznie do odwiedzenia salonu Karlik – Autoryzowanego Dealera Jaguar mieszczącego się w Baranowie.

Magazyn „Poznański prestiż” wspierał medialnie wydarzenie.

86 Po godzinach

Bal Dobroczynny Lions Summer Party za nami zdj ęcia :

D

Jakub Borkowski

nia 24 lipca we wspaniałych wnętrzach i ogrodzie SPOT. ul. Dolna Wilda 87 odbył się doroczny Bal Dobroczynny Lions Summer Party, organizowany przez Lions Club Poznań Cogito. W tym roku obowiązywała konwencja SUMMER PARTY. Zobaczyć mogliśmy m.in.: atrakcje kuglarskie, pokazy ogniowe oraz akrobacje, a gorące rytmy zapewnił DJ Magic.

Beneficjentami imprezy w tym roku zostały Centrum Wspierania Rodzin „Swoboda” oraz młodzi sportowcy ze Szkoły Podstawowej nr 105 w Poznaniu. Partnerami oraz darczyńcami wydarzenia byli: BMW Olszowiec, SZYMON BRODZIAK Photography, Balonowe Abecadło, Hotel Szablewski Dymaczewo, Mateusz Tyburski i Pora Dnia, Natalia Rothe i Weronika Przybylska Bello Design Czesanka. Wydarzenie poprowadził niezastąpiony Jacek Olewniczak. Dziękujemy za wspaniałą i niesamowitą atmosferę. Do zobaczenia za rok. „Poznański prestiż” patronował medialnie wydarzeniu.

87 Po godzinach

O rozwoju i efektywności w biznesie podczas Seminarium Efektywny Biznes zdj ęcia :

Tomasz Siuda

W

dniu 5 lipca w czterogwiazdkowym Grand Royal Hotel odbyło się wakacyjne seminarium dla przedsiębiorczości. Spotkanie odbyło się pod patronatem medialnym „Poznańskiego prestiżu” w sali „pod palmami”. Uczestników edukowali praktycy z doświadczeniem z różnych dziedzin. Każdy z nich został zainspirowany do rozwoju i poprawy efektywności biznesu.

Jarosław Piszczek tym razem opowiedział o nowych kanałach dystrybucji. Bogdan Bielawski wprowadził nas w obszar konkurencji we współczesnym świecie. Ekspertka od komunikacji – Joanna Janowicz profesjonalnie opowiedziała i pokazała metody przydatne podczas wystąpień publicznych, a nasz partner Leszek Rasek opowiedział kilka słów o dominującej dziś formie finansowania inwestycji, czyli leasingu.

Wszystkie wystąpienia były profesjonalnie przygotowane. Po raz kolejny zachwyciła Joanna Janowicz, która o strategii budowania swobodnych i atrakcyjnych wystąpień dla szerokiego grona odbiorców wie prawie wszystko. Przedstawiła techniki m.in.: zarządzania uwagą publiczności, zarządzania emocjami, kontrolowania stresu i tremy, eksponowania swoich mocnych stron. „Poznański prestiż” przygotował prezent dla swoich Czytelników – zniżkę na udział w kolejnym seminarium w dniu 7 sierpnia. Upust naliczany jest podczas rejestracji na wydarzenie poprzez stronę www.foousa.pl oraz wybranie przygotowanego kodu rabatowego: POZNAŃSKIPRESTIZ2018. Zapraszamy na kolejne wakacyjne seminarium.

88 Po godzinach

Poznańska premiera prestiżowego Albumu Kaplicy Sykstyńskiej zdj ęcia :

T

Jakub Borkowski

akiego wydarzenia w Poznaniu jeszcze nie było – La Cappella Sistina, dzieła z Kaplicy Sykstyńskiej na wyciągnięcie ręki. Mieliśmy okazję uczestniczyć w premierze Albumu Kaplicy Sykstyńskiej wydanego przez Muzeum Watykańskie.

W kwietniu 2018 roku swoją premierę miało niezwykłe dzieło poligraficzne, które jest efektem kilkuletniej kampanii fotograficznej przeprowadzonej w jednym z najważniejszych zabytków świata. Przez sześćdziesiąt pięć nocy zespół włoskich i światowych fotografów odwzorowywał najmniejsze szczegóły dzieł zdobiących ściany Kaplicy Sykstyńskiej.

Na bazie dwustu siedemdziesięciu tysięcy zdjęć powstał niezwykły trzytomowy album, który od 20 do 27 lipca można było oglądać w Poznaniu.

Album La Cappella Sistina to wspólne przedsięwzięcie muzeów watykańskich i włoskiego wydawcy Scripta Maneant. Na siedmiuset siedemdziesięciu ośmiu stronach wydrukowano osiemset zdjęć, w tym kilkadziesiąt w skali 1:1. Najwyższa jakość druku (Hexachrome – sześć kolorów) i duży format (43,5x61 cm) pozwoliły na wierne odwzorowanie najdrobniejszych szczegółów.

Na całym świecie wydawcy zdecydowali się na publikację jedynie tysiąca dziewięciuset dziewięćdziesięciu dziewięciu sztuk numerowanych egzemplarzy. Do Polski trafiło pięćdziesiąt kompletów trzytomowego albumu. Niski nakład i unikatowość wydawnictwa powodują, że staje się ono zaproszeniem do międzynarodowego programu mecenatu sztuki.

Nabywcy albumu przyczynią się do refundacji kosztów pięcioletniej pracy blisko stu osób, które tworzyły cyfrową rekonstrukcję Kaplicy Sykstyńskiej, a następnie pracowały nad wydaniem albumu. Każdy nabywca otrzyma także osobiste podziękowania od muzeów watykańskich za udział w projekcie i indywidualne zaproszenie do prywatnego zwiedzania Kaplicy Sykstyńskiej po godzinach otwarcia – co nie jest dostępne w standardowej ofercie komercyjnej zwiedzania zabytku.

W Polsce organizatorem trasy prezentacyjnej albumu jest Grupa Goldenmark, dostawca metali szlachetnych. Partnerami wydarzenia byli m.in.: magazyn „Poznański prestiż”, Voyager Group, Towarzystwo Biznesowe Poznańskie, Poznańskie Centrum Implantologii Askodent, Klub Kobiet Przedsiębiorczych.

89 Po godzinach

90 Po godzinach

Co mają rzodkiewki do krewetek, czyli co robi tłumacz? zdj ęcia :

J

Maja Wąsowicz, www.majawasowicz.com

ak wygląda praca tłumacza na co dzień? Z jakimi zadaniami musi się borykać? Na te i wiele innych pytań odpowiedziała Anna Wysocka, która wygłosiła swoją prelekcję podczas jednego ze spotkań Towarzystwa Biznesowego Poznań. Śniadanie organizowane w klimatycznych przestrzeniach Gusto Food & Wine obfitowało w wiele inspirujących rozmów oraz wystąpień. Towarzystwa Biznesowe Poznań to kluby networkingowe, skupiające przedsiębiorców, menedżerów i freelancerów wszelkich branż. Cotygodniowe spotkania pozwalają na zdobywanie kontaktów, wydawanie rekomendacji, szkolenia i promocję firm. Wspierają przedsiębiorców w budowaniu i podtrzymywaniu relacji biznesowych – by były one trwałe i oparte na solidnych podstawach, co przekłada się na ich efektywność i płynącą z nich satysfakcję. Zapraszamy do udziału w kolejnych edycjach śniadań organizowanych przez Towarzystwo, które odbywają się co tydzień w środę o 7:00 rano.

Magazyn „Poznański prestiż” wspiera medialnie wydarzenie.

91 Po godzinach

Nocne Jazdy z BMW Smorawiński zdj ęcia :

T

Marta Piechocka

o był wieczór pełen emocji. Wspólnie z grupą zaproszonych gości mieliśmy okazję testować najnowsze technologie przydatne podczas jazdy nocą oraz modele BMW X. Flota dziesięciu samochodów wyruszyła w trasę wokół Poznania liczącą czterdzieści kilometrów.

Podczas wydarzenia mogliśmy zapoznać się z bogatą ofertą aut marki BMW. Każdy z uczestników spotkania mógł na spokojnie porozmawiać z doradcą oraz dowiedzieć się o warunkach zakupu samochodu. Nocne jazdy z BMW Smorawiński to idealny sposób na zapoznanie się z bogatą ofertą salonu mieszczącego się przy ulicy Obornickiej 235. Przekonajcie się sami! Partnerem wydarzenia był MedPolonia. Patronem medialnym był magazyn „Poznański prestiż”.

92 Po godzinach

Ekstremalne wrażenia z MB Motors zdj ęcia :

D

Archiwum Organizatora

nia 6 lipca tor samochodowy w Bednarach opanowały kobiety. W ramach programu Mercedes-Benz Safety Experience zaproszone panie doskonaliły swoją technikę jazdy oraz odkrywały możliwości samochodów Mercedes Benz.

Podczas wydarzenia odbyły się zajęcia z profesjonalnymi instruktorami jazdy ze szkoły Driving Academy, którzy pokazali, jak bezpiecznie i pewnie czuć się za kierownicą.

Ekscytujący dzień i moc atrakcji pozwoliły w pełni odkryć gamę możliwości, jakie gwarantują samochody marki Mercedes Benz. Magazyn „Poznański prestiż” patronował medialnie wydarzeniu.

94 Po godzinach

Good Time Day Spa świętuje 3. urodziny zdj ęcia :

O

Mariusz Lis

d blisko trzech lat na mapie Poznania funkcjonuje wyjątkowe miejsce, w którym zarówno kobiety, jak i mężczyźni mogą oddać się w ręce ekspertów nieinwazyjnej medycyny estetycznej. Dla uczczenia 3. urodzin placówki, 14 lipca zjawili się wyjątkowi goście, a wśród nich Dorota Wellman.

95 Po godzinach

Urodziny są szczególnym dniem dla każdego z nas, to idealny moment na podsumowania i określenie kolejnych celów. To także doskonała okazja do podziękowania tym, bez których nie byłoby nas w tym miejscu – mówiła Katarzyna Głydziak, właścicielka Good Time Day Spa. – W dowód wdzięczności za zaufanie oraz codzienne inspirowanie, te urodziny są ukłonem w stronę naszych wspaniałych klientów oraz partnerów, którzy każdego dnia są dla nas źródłem radości, dumy i poczucia sensu – dodała.

Good Time Day Spa specjalizuje się w zabiegach wyszczuplających i modelujących sylwetkę oraz w odmładzaniu twarzy. Poznaniacy cenią to miejsce nie tylko za profesjonalizm oraz bogate portfolio najnowocześniejszych i skutecznych zabiegów, ale także za atmosferę i wyjątkowo przytulny, intymny klimat.

Partnerami wydarzenia byli JustCars Club Piano Bar Restauant & Cafe oraz Lyfe. www.goodtimedayspa.eu

96 Po godzinach

Wakacyjna Rozwijalnia Kobiet w Poznaniu zdj ęcia :

T

Daria Olzacka

ym razem wakacyjnie, plenerowo i rozwojowo. Dnia 16 lipca w Restauracji Sarbinowska odbyło się wakacyjne spotkanie Rozwijalni Kobiet. Podczas wydarzenia prelekcję wygłosiła Joanna Bagielczyk, ceniona trenerka rozwoju osobistego, trenerka biznesu i coach. Od ponad dziesięciu lat zaangażowana w propagowanie idei rozwoju osobistego i przedsiębiorczości. Doradza, jak skutecznie rozwijać siebie i własną firmę. Ekspertka w dziedzinie mediów społecznościowych oraz wizerunku w Internecie. Wspiera swoich klientów, potrafi zmobilizować do zmiany przekonań i czuwa nad wdrożeniem nowej wiedzy. Drugą prelegentką była Małgorzata Tadeusz-Ciesielczyk, doświadczona trenerka i szkoleniowiec techniki mowy, zwracająca szczególną uwagę na pracę nad siłą i pewnym brzmieniem głosu w wystąpieniach publicznych, doradczyni wizerunku i etykiety, znawczyni komunikacji werbalnej i niewerbalnej, świadcząca kompleksowe usługi mogące pomóc w przygotowaniu się do publicznych wystąpień i wykreowaniu profesjonalnego, biznesowego wizerunku.

Współpracuje z politykami, prawnikami, dziennikarzami, ludźmi biznesu.

Dziękujemy Rozwijalni Kobiet, że mogliśmy być częścią tak wspaniałej inicjatywy.

Serdeczne podziękowania dla organizatorki, Anny Diller, za to niesamowite wydarzenie!

Specjalne podziękowania dla partnerów wydarzenia: Restauracji Sarbinowska, Mazda Voyager Group, Leszek Kubiniec – ubezpieczenia, Nutrinea, Joanny Skorupskiej-Górskiej.

Do zobaczenia na kolejnym spotkaniu w dn. 13 sierpnia.

97 Po godzinach

Stadion Miejski w całej okazałości zdjęcia :

S

Tomasz Siuda

tadion Miejski w Poznaniu kryje w sobie wiele tajemnic. Mieliśmy okazję przekonać się o tym podczas spotkania organizowanego przez Stadion Miejski oraz Meon z okazji półfinału Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w Moskwie. Podczas spotkania organizatorzy wydarzenia oprowadzili nas po obiekcie. Loże VIP i personalizowane sale konferencyjne znajdujące się na stadionie robią ogromne wrażenie.

Podczas spotkania mogliśmy również podziwiać nowe miejsce na mapie Poznania – Showroom AMICA. Organizatorzy zadbali o każdy szczegół, aby goście wydarzenia mogli w pełni poczuć emocje związane z grą w piłkę nożną. Nie ma co ukrywać – jest co podziwiać! Dziękujemy za zaproszenie i zapraszamy do odwiedzenia Stadionu Miejskiego przy Bułgarskiej w Poznaniu.

98 Gdzie nas znaleźć

239, ul. Sczanieckiej 10/2 36minut MySquash, ul. Górecka 108 36minut Podolany, ul. Strzeszyńska 67a 36minut Polanka, ul. Milczańska 1 36minut WestPoint, ul. Wichrowa 1a A Nóż Widelec, ul. Czechosłowacka 133 Adam Szulc Barber, os. Stare Żegrze 38 Adam's Cafe, ul. Matejki 62 Air Hair Team, ul. Grochowe Łąki 5 Akacjowy Dwór, ul. Parkowa 3 Akademia Piękna, ul. Solidarności 38a Akademia Wierzbicki & Schmidt, ul. Ostrowska 363 Al Capone, ul. 28 Czerwca 1956 r. 187 Alhambra Hotel, ul. Przechodnia 7 Altana Pałacu Wąsowo, Posnania, ul. Pleszewska 1 Amarena, ul. Nowowiejskiego 20 Apartament, ul. Orzeszkowej 10/LU3 Apartamenty Pomarańczarnia, ul. Rybaki 12 Art Sushi, Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Artisan, ul. Szkolna 9 Art-Medica, ul. Rakoniewicka 23a Auto Centrum, ul. Wojciechowskiego 7-17 Auto Club Peugeot, ul. Opłotki 15 Auto Lama, ul. Nizinna 21 Auto Wache, ul. Rolna 29, Baranowo Auto Wache Józef Wache, ul. Poznańska 10, Baranowo Auto-Watin, ul. Obornicka 4, Jelonek Avocado, ul. Dąbrowskiego 29 Babor Beauty SPA, ul. Piątkowska 173 lok. 1 Bar-a-Boo, ul. Jana Pawła II 14 Basilium, ul. Woźna 21 Bazar Poznański, ul. Paderewskiego 8 Bemo Motors, ul. Mogielińska 50 Bemo Motors, ul. Opłotki 19 Bemo Motors salon FordStore, ul. Bukowska 146 Berdychowski, ul. Owsiana 27 Beverly, ul. 3 Maja 47 Biblioteka Narodowa, egzemplarz obowiązkowy, al. Niepodległości 213 Biblioteka PTPN, ul. Mielżyńskiego 27/29 Biblioteka Raczyńskich, pl. Wolności 19 Big Mik, ul. Głogowska 59 BLIKLE, ul. Pleszewska 1 Blooms Boutique Hostel Inn & Apartments, ul. Kwiatowa 2 Blow UP Hall 50/50, ul. Kościuszki 42 Blubra Kafe, ul. Szamarzewskiego 14 Błogostan restauracja, ul. Kościelna 21 BO.MEDICA Lekarz Specjalista, ul. Rynkowa 18 Bo.Poznań, ul. Kościuszki 84 BODYWORK, ul. Kajki 14 BRAWURA Beauty, ul. Kamiennogórska 5/1 Brocci, ul. Kraszewskiego 14 BRODZIAK GALLERY, ul. Dolna Wilda 87 BUCZYŃSKI CITY SALON, ul. Kantaka 1 BulwaR, ul. Stary Rynek 37 BUSHIMI, ul. Towarowa 41 Było nie było, ul. Taczaka 2 CACAO Republika, ul. Zamkowa 7 Cafe Bar Bistro Flirt, ul. Na Murawie 3 Cafe Da Vinci, pl. Wolności 10 Cafe La Ruina, ul. Śródka 3 Cafe Misja, ul. Gołębia 1 Cafe Soho, ul. Wroniecka 2/3 Candeo, ul. Bednarska 6 Carte D'or Plaza, ul. Drużbickiego 2 Centrum Dermatologii Estetycznej LENIS, ul. Wierzbowa 6 Centrum Genetyki Medycznej GENESIS, ul. Grudzieniec 4 Centrum Infiniti Poznań, ul. Głogowska 446 Centrum Informacji Miejskiej, ul. Ratajczaka 44 Centrum Inicjatyw Senioralnych, ul. Mielżyńskiego 24 Centrum Kursów i Szkoleń, ul. Grabowa 22 Centrum Medicover Poznań Malta, ul. abpa Baraniaka 88 Centrum Medicover Poznań Plac Andersa, pl. Andersa 5 Centrum Medyczne Enel-Med, Kupiec Poznański, pl. Wiosny Ludów 2 CENTRUM MEDYCZNE MED-LUX, ul. Rynkowa 63 CENTRUM MEDYCZNE MED-LUX, ul. Żeromskiego 1 CENTRUM MEDYCZNE SOLUMED, ul. Dąbrowskiego 77a Centrum Rehabilitacji Med-Lux, ul. Rynkowa 76 Centrum Zdrowia La Vie, ul. Paczkowska 9A Centrum Zdrowia Małych Zwierząt, os.

Władysława Jagiełły 33 Citroen Szpot, ul. Wrzesińska 174, Swarzędz City Solei boutique Hotel, ul. Wenecjańska 10 CM CORDIS, al. Niepodległości 2 CM LUX MED, ul. Półwiejska 42 CM LUX MED, ul. Roosevelta 18 CM LUX MED, ul. Wichrowa 1a CM LUX MED Medycyna Rodzinna, ul. Serbska 11 CM POLMED, ul. Górecka 1 Cocorico Cafe & Restaurant, ul. Świętosławska 9 Concordia Taste, ul. Zwierzyniecka 3 COOK LOOK BOOK, ul. Kochanowskiego 1/12b COSTA COFFEE, ul. Dworcowa 2 COSTA COFFEE, ul. Stary Rynek 53/54 COSTA COFFEE Malta Poznań, ul. Maltańska 1 COSTA COFFEE Posnania, ul. Pleszewska 1 COSTA COFFEE Posnania II, ul. Pleszewska 1 COSTA Express SHELL, ul. 28 Czerwca 1956 r. nr 419 COSTA Express SHELL, ul. Bolesława Krzywoustego 309

COSTA Express SHELL, ul. Bułgarska 119 COSTA Express SHELL, ul. Lechicka 2 COSTA Express SHELL, ul. Obornicka 337 Cucina 88, City Park, ul. Wyspiańskiego 26a Cukiernia Kandulski, ul. Sarmacka 44a Cukiernia Kandulski, ul. Działyńskiego 1h lok. 203 Cukiernia Kandulski, pl. Ratajskiego 1 Cukiernia Kandulski, ul. Wierzbięcice 46 Cukiernia Kandulski Cafe, Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Cukiernia Kandulski, Auchan Komorniki, ul. Głogowska 432 Cukiernia Kandulski, Auchan Swadzim, ul. św. Antoniego 2 Cukiernia Kandulski, Górczyńskie C.H., ul. Głogowska 132/140 Cukiernia Kandulski, King Cross Marcelin, ul. Bukowska 156 Cukiernia Kandulski, Plaza, ul. Drużbickiego 2 Cukiernia Sowa, os. Bolesława Chrobrego 24 Cukiernia Sowa, Avenida Poznań, ul. Matyi 2 Cukiernia Sowa, GH Panorama, ul. Górecka 30 Cukiernia Sowa, M1, ul. Szwajcarska 14 Cukiernia Sowa, Malta Poznań, ul. Maltańska 1 Cukiernia Sowa, Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Cyryl Lunch Coffee Wine, ul. Libelta 1a Czerwona Papryka, ul. Stary Rynek 49 Czerwone Sombrero, ul. Stary Rynek 2 DAMYAN SALON Damian Walendowski, ul. Zgoda 30e Dark Restaurant, ul. Garbary 48 Dealer Olszowiec, ul. Ostrowska 330 Delicjusz Hotel Restauracja, ul. Poznańska 1, Trzebaw DELIK, ul. Składowa 17 Delikatesy Włoskie Peretti, ul. Mickiewicza 15 Depicenter, ul. Libelta 26A Derm Expert Beauty Clinic, ul. Strzeszyńska 96 Deutsche Bank, pl. Andersa 7 Deutsche Bank, ul. Kaliska 21 Diagnostyka Obrazowa, ul. Dąbrowskiego 77A Dobra i Wino restauracja, ul. Za Bramką 1 Dobra Kawiarnia, ul. Nowowiejskiego 15 Don Prestige, ul. Święty Marcin 2 DRAGON, ul. Zamkowa 3 Drukarnia Skład Wina i Chleba, ul. Podgórna 6 Drwal Barber, ul. Palacza 131 Duda-Cars Autoryzowany Dealer i Serwis Mercedes-Benz, ul. Ptasia 4 Dworek Jeziorki, Jeziorki 1 Dworek Staropolski, ul. Okólna 40 Dylemat, ul. Mickiewicza 27 Dynx, ul. Ostrówek 12 Eatalia, ul. Gołębia 6 Egurrola Fitness Club, C.H. Panorama, ul. Górecka 30 ESTETIQ POZNAŃ, ul. Towarowa 41/207 Eurocafe, Galeria MM, ul. Święty Marcin 24 Eurocafe, Pasaż Rondo, ul. Zamenhofa 133 Ewa Szpot Salon HYUNDAI, ul. Wrzesińska 174, Swarzędz Exclusive Dental Studio, ul. Katowicka 81e/111 Fabryka Formy, ul. Obornicka 85 Fabryka Formy, Bałtyk, ul. Roosevelta 22 Fabryka Formy, Galeria A2, ul. Głogowska 440 Fabryka Formy, Green Point, ul. Hetmańska 91 Fabryka Formy, Kinepolis, ul. Bolesława Krzywoustego 72 Fabryka Formy, Posnania, ul. Pleszewska 1 Family Cafe, ul. Grunwaldzka 136 FIESTA DEL VINO, ul. Czechosłowacka 106a FIGA, ul. Grunwaldzka 512 Fit For Free Poznań Stadion, ul. Bułgarska 17 FITNESS KLUB MAESTRO, ul. Dąbrowskiego 27a FITNESS KLUB MAESTRO, ul. Newtona 2 FITNESS KLUB MAGIEL, ul. Nowowiejskiego 8/5 Fitness Point, Galeria MM, ul. Święty Marcin 24 Francuski Łącznik, pl. Spiski 1 Francuski Łącznik, ul. Żydowska 30 Francuski Łącznik, ul. Dominikańska 7 Gabinet Lekarski prof. Piotr Dylewicz, ul. Zagrodnicza 28/2 Gabinet Stomatologiczny Małgorzata Skibińska-Kaiser, ul. Kórnicka 16 Galeria NOTI Poznań, ul. Lewandowskiej 16 Galeria Szwalnia, pl. 20 Października, Mosina Garden Boutique Hotel, ul. Wroniecka 24 Gardens Spa, ul. Maratońska 3b/1 Ghiacci Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Glam Smile, ul. Kutrzeby 16g/118 Goko Restauracja Japońska, ul. Ratajczaka 18 Good Time Day Spa, ul. Grunwaldzka 52 Gospoda Poznańska, ul. Stary Rynek 82 Gościniec Sucholeski, ul. Sucholeska 6 GringoBar, ul. Piekary 25 Gromadziński Zespół Medyczny, ul. Falista 4a/12N Grupa Ciesielczyk, ul. Sucholeska 3 Grycan, Avenida, ul. Matyi 2 Grycan, C.H. King Cross Marcelin, ul. Bukowska 156 Grycan, C.H. Panorama, ul. Górecka 30 Grycan, Galeria Malta, ul. Maltańska 1 Grycan, Kupiec Poznański, pl. Wiosny Ludów 2 Grycan, M1, ul. Szwajcarska 14 Grycan, Posnania poziom +1, ul. Pleszewska 1 Grycan, Posnania poziom 0, ul. Pleszewska 1 Gusto Food & Wine, ul. Szarych Szeregów 16 Hair Atelier & Spa, Piotr Sierpiński, ul. Grunwaldzka 52 HAIR BRAND Artur Raczkiewicz, ul. Słowackiego 20 Hana Sushi, ul. Pleszewska 1 Hanami Sushi, ul. Marcinkowskiego 16 Harmony Live Spa, ul. Naramowicka 240 Helse Clinic Instytut Kobiety, ul. Święty Marcin 11 Hostel Bailando, ul. Wrocławska 25 Hostel TEY, ul. Świętosławska 12 HOT_elarnia****HOTEL&SPA, ul. Morenowa 33 Hotel Śródka, ul. Śródka 6 Hotel 222, ul. Grunwaldzka 222 Hotel Astra, ul. Lutycka 31 Hotel Brovaria, ul. Stary Rynek 73/74 Hotel Campanile, ul. św. Wawrzyńca 96 Hotel Caro, ul. Santocka 6 Hotel COMM, ul. Bukowska 348/350 Hotel Dorrian, ul. Wyspiańskiego 29 Hotel Forza, ul. Dworska 1 Hotel Gaja, ul. Gajowa 12 Hotel Gold, ul. Bukowska 127a Hotel Grand Royal, ul. Głogowska 358 A Hotel Grodzki, ul. Ostrowska 442 Hotel Gromada, ul. Babimojska 7 Hotel Henlex, ul. Spławie 43a Hotel IBB Andersia, pl. Andersa 5

Hotel IBIS, ul. Kazimierza Wielkiego 23 Hotel IBIS, ul. Konwaliowa 3 Hotel IKAR, ul. Kościuszki 118 Hotel Ilonn, ul. Szarych Szeregów 16 Hotel Inter Sport Sobieski, os. Jana III Sobieskiego 22g Hotel IOR, ul. Węgorka 20 Hotel Kolegiacki, pl. Kolegiacki 5 Hotel Korel, ul. 28 Czerwca 1956 r. 209 Hotel Księcia Józefa, ul. Ostrowska 391/393 Hotel Lawender, ul. Leszczyńska 7-13 Hotel Malta, ul. Krańcowa 98 Hotel Mat's, ul. Bułgarska 115 Hotel Max, ul. Kościuszki 79 Hotel MTJ, ul. Górecka 108 Hotel Naramowice, ul. Naramowicka 150 Hotel NH Poznań, ul. Święty Marcin 67 Hotel Novotel, pl. Andersa 1 Hotel Novotel Poznań Malta, ul. Termalna 5 Hotel Olimpia, ul. Taborowa 8 Hotel Palazzo Rosso, ul. Gołębia 6 Hotel Park, ul. abpa Baraniaka 77 Hotel Puro, ul. Stawna 12 Hotel Quay, ul. Karpia 22 Hotel Rezydencja Solei, ul. Wałecka 2 Hotel Rodan, ul. Poznańska 5d, Skrzynki Hotel Rzymski, ul. Marcinkowskiego 22 Hotel Safir, ul. Żmigrodzka 41/49 Hotel Sheraton Poznań, ul. Bukowska 3/9 Hotel Stare Miasto, ul. Rybaki 36 Hotel Sunny, ul. Kowalewicka 12 Hotel T&T, ul. Metalowa 4 Hotel Tango, ul. Złotowska 84 Hotel Topaz, ul. Przemysłowa 34a Hotel Twardowski, ul. Głogowska 358a Hotel u Mocnego, ul. Złotowska 81 Hotel Włoski, ul. Dolna Wilda 8 Hotel Zieliniec, ul. Sarnia 23 HumHum, ul. Ostrówek 15 Hyćka Restauracja, ul. Rynek Śródecki 17 Hyundai Szpot, ul. Wrzesińska 174, Swarzędz INCHCAPE Dealer BMW i MINI, ul. Wschodnia 9 Inna Piekarnia, ul. Ratajczaka 39 INSTYTUT IDEA FIT & SPA, ul. Majakowskiego 349 Instytut Zdrowia i Urody Lucyna Cecuła, ul. Słomińskiego 5 Instytut Zdrowia i Urody Salamandra, ul. Grunwaldzka 113 JONETSU SUSHI, ul. Obornicka 85 Karlik Autoryzowany Salon JAGUAR, ul. Poznańska 30, Baranowo Karlik Autoryzowany Salon LANDROVER, ul. Poznańska 30, Baranowo Karlik Volvo, ul. abpa Baraniaka 4 KARTELL FLAGSTORE, al. Marcinkowskiego 21 Kawiarnia Gołębnik, ul. Wielka 21 Kawiarnia Kamea, ul. Wroniecka 22 Kia Szpot, ul. Wrzesińska 191, Swarzędz Klinika Estetyki Ciała, ul. Margonińska 22 Klinika Esthetique, ul. Pilotów 2 Klinika InviMed, ul. Strzelecka 49 Klinika Ivita, ul. Dąbrowskiego 77a Klinika Kolasiński, ul. Staszica 20a Klinika MedART, ul. Omańkowskiej 51 Klinika Okulistyczna Optegra Poznań, ul. Wenecjańska 8 Klinika ProfMedica, ul. Kutrzeby 16 G/116 Klinika Promienista, ul. Promienista 98 Klinika Urody Mona Lisa, ul. Marcelińska 96c lok. 218 KLINIKA WETERYNARYJNA, ul. Naramowicka 68 Klinika Weterynaryjna dr. Grzegorza Wąsiatycza, ul. Księcia Mieszka I 18 KOCIAK, ul. Święty Marcin 28 Kombinat, ul. Kościelna 48 Kortowo, ul. Kotowo 62 KRAMM Nieruchomości, ul. Sczanieckiej 8b/102 KROTOSKI-CICHY Dealer Volkswagen, ul. Poznańska 33, Przeźmierowo Kuchnia YEŻYCE, ul. Szamarzewskiego 17 Kuro by Panamo, ul. Wodna 8/9 Kyokai Sushi Bar, ul. Wojskowa 4 La Bottega, ul. św. Wojciecha 7/1 Labija, ul. Święty Marcin 24 Lafayette SALON EXPERT, ul. Rynkowa 114 Lafayette SALON EXPERT, al. Solidarności 47 Lars Lars Lars Bistro Pub, ul. Wojskowa 4 Lavenda Gastro & Cafe, ul. Wodna 3 Le Grand Salon, ul. Kozia 15 Le Grand Salon Akademia, ul. Czajcza 2 LeTarg Bistro&Bar, Stary Browar, ul. Półwiejska 42 LEVEL X Salon Fryzjerski, ul. Święty Marcin 24 Lexus Poznań, ul. Lechicka 7 Lion's Bank, ul. Paderewskiego 6 Lizawka HRPC, ul. Bałtycka 79 MADLEINE Salon sukien ślubnych i wizytowych, ul. Głogowska 32 MAGAZYN Food Concept, ul. Księcia Mieszka I 1 Mandala Beauty Clinic, ul. Spychalskiego 28/7 MANEKIN, ul. Kwiatowa 3 Maniok Restauracja, al. Marcinkowskiego 27a Maraga Spa, ul. Mateckiego 22/124 Marcelino chleb i wino, ul. Marcelińska 96a/206 Marchewkowe Pole, pl. Andersa 5 Marvel, ul. Obornicka 223 Massymilinao Ferre, pl. Wolności 14 Matii, pl. Andersa 5 MB Motors, ul. Krzywoustego 71 Mc Tosiek Bistro, ul. Zamenhofa 133 M-CLINIC, ul. Święciańska 6 Med World Transport Specjalistyczny i Pogotowie Ratunkowe, ul. Zorza 9 lok. 3 MEDI PARTNER POZNAŃ, ul. Kolorowa 2 Mediart Instytut, ul. Kochanowskiego 17a Medical Prestige, ul. Barana 15 MedicaNow, ul. Piątkowska 118 MedPolonia, ul. Obornicka 262 MedPolonia, ul. Starołęcka 42 Mercure Poznań, ul. Roosevelta 20 Meridian's Restauracja & Hotel, ul. Litewska 22 MEXICAN, ul. Kramarska 19 Miler Spirits & Style, ul. Podgórna 4 Ministerstwo Browaru, ul. Ratajczaka 34 Min's Onigiri, ul. Taylora 1 MIÓD CYTRYNA fitness club, ul. Górna Wilda 74/65 MIÓD CYTRYNA fitness club, ul. Jeleniogórska 16 MK Bowling, Galeria MM, ul. Święty Marcin 24 Moliera2, Bazar Poznański, al. Marcinkowskiego 10

MOMO love at first bite, ul. Szewska 2 MotiMed Gabinety Lekarskie, ul. Dąbrowskiego 77a Moto Watin, ul. Obornicka 4, Jelonek MOTOCYKLE INDIAN V CRUISER, ul. Bułgarska 63/65 Mount Blanc, Avenida Poznań, ul. Matyi 2 Mount Blanc, Galeria MM, ul. Święty Marcin 24 Muga, ul. Krysiewicza 5/3 Muzeum Narodowe, al. Marcinkowskiego 9 Mykonos, pl. Wolności 14 Na Winklu, ul. Śródka 1 Nagoya Sushi, ul. Wierzbięcice 7, lok. 2a Naleśnikarnia Nasz Naleśnik, ul. Marcelińska 23 Neo Medica Centrum Medyczne, ul. Świetlana 25 NIFTY No. 20, ul. Żydowska 20 Niku Bowling Fitness, ul. Piątkowska 200 Nissan Polody, ul. Tymienieckiego 38 Nissan Szpot, ul. Wrzesińska 174, Swarzędz No Gravity SPA, ul. Grunwaldzka 519 NSZOZ Endomedical, ul. Chwaliszewo 19a NUTS & BERRIES, ul. Pleszewska 1 NZOZ Klinika Grunwaldzka, ul. Grunwaldzka 324 NZOZ Klinika Grunwaldzka PORADNIE, ul. Ząbkowicka 4/6 Oberża Pod Dzwonkiem, ul. Garbary 54 Ognisty Wok, ul. Lewandowskiej 7 Olandia | RTM, Prusim 5 Olivio, ul. Świętosławska 11 Opel Szpot, ul. Wrzesińska 191, Swarzędz Opel Szpot, ul. Kaliska 2 Ośrodek Przywodny Rataje, os. Piastowskie 106a Pałac Będlewo, ul. Parkowa 1, Będlewo Pałac Białokosz Hotel, Białokosz 13, Chrzypsko Wielkie PAŁAC MIERZĘCIN WELLNESS & WINE RESORT, Mierzęcin 1, Dobiegniew Pałac Szczepowice, Szczepowice 14, Szczepowice Pałac Tłokinia HOTEL, ul. Kościelna 46, Tłokinia Kościelna Pałac w Brodnicy | GLOBAL, ul. Śremska 37, Brodnica Pałac w Kobylnikach, Kobylniki Pałac w Pakosławiu, ul. Parkowa 14, Pakosław Pałac w Wąsowie, Hotel, ul. Parkowa 1, Wąsowo Pałac Witaszyce Hotel, al. Wolności 35, Witaszyce Papierówka, ul. Zielona 8 Papis, ul. Armii Poznań 37 PARLE Lounge & Patisserie, ul. Grunwaldzka 33 Parma i Rukola, ul. Głogowska 36 Pastela Restaurant & Cafe, ul. Lewandowskiej 40 Pączuś i Kawusia, ul. Rynek Łazarski 8 Pekin, ul. Lewandowskiej 33 Petit Paris, ul. Półwiejska 42 PGK, ul. Marcelińska 90 Piano Bar Restaurant & Café, ul. Półwiejska 42 PiąTy Wymiar, ul. Słoneczna 40 a Piech Pol, ul. Grunwaldzka 464 PilatesRoom, ul. Tylne Chwaliszewo 25 a Piwna Stopa, ul. Szewska 7 Pizzeria Sorella, ul. Ślusarska 4 Pizzeria Tivoli, ul. Wroniecka 13 Platinum Fitness Club, ul. Przybyszewskiego 44a Pod Nosem, ul. Żydowska 35A Pod Pręgierzem, ul. Stary Rynek 25/29 POD_NIEBIENIEM, ul. Stary Rynek 64/65 Pol Car, ul. Gorzysława 9 Pol Car, ul. Wierzbięcice 2A Południe Kuchnia Tango Klub, ul. Mickiewicza 24a/2 Porsche Centrum Poznań Salon Porsche, ul. Warszawska 67 Porsche Franowo Salon Audi, ul. Bolesława Krzywoustego 70 Porsche Salon Skody, ul. Obornicka 249 Porsche Volkswagen, ul. Krańcowa 40/42 Port Lotniczy Poznań-Ławica, ul. Bukowska 285 Posnania, ul. Pleszewska 1 POZNAŃ LAB, ul. Leśna 42 / Przeźmierowo Poznańskie Centrum Otolaryngologii, ul. Straży Ludowej 37 Pracownia Fryzjerska CutCut, ul. Meissnera 2C Praktyka Weterynaryjna MY PET, os. 1000-lecia 30 Proestetica, ul. Słupska 31 Prywatna Lecznica CERTUS, ul. Dąbrowskiego 262/280 Prywatna Lecznica CERTUS, ul. Poznańska 15 Prywatna Lecznica CERTUS, ul. Wagrowska 6 Prywatna Lecznica CERTUS, ul. Grunwaldzka 156 Przychodnia ORTOP, ul. Kosińskiego 16 Przychodnia ORTOP, ul. Umińskiego 21 Pyra Bar, ul. Strzelecka 13 QKA Medycyna Estetyczna Michał Kukulski, ul. Maratońska 3/1 QUANTUM, ul. Obornicka 330 Ramen-Ya, ul. Kościelna 4 REGENERACJA miejskie spa BATOREGO, os. Stefana Batorego 80A/L1 REGENERACJA miejskie spa SPOT, ul. Dolna Wilda 87 REGENERACJA miejskie spa UŁAŃSKA, ul. Ułańska 21/4U Rehasport Clinic C.H. Panorama, ul. Górecka 30 Rehasport Clinic Szpital, ul. Jasielska 14 Republika Róż, pl. Kolegiacki 2a Republika Słoneczna, ul. Słoneczna 19a Restauracja 3 KOLORY, ul. Obornicka 55a Restauracja 77 Sushi, ul. Woźna 10 Restauracja Blow Up Hall 50/50, ul. Kościuszki 42 Restauracja BULWAR, ul. Stary Rynek 37 Restauracja Cybina 13, ul. Cybińska 13/2 Restauracja Dąbrowskiego 42, ul. Dąbrowskiego 42 Restauracja Delicja, pl. Wolności 5 Restauracja Dwa Asy, ul. Malwowa 11B Restauracja Egoist, ul. Wojskowa 4 Restauracja Fortezza, ul. Dworska 1 Restauracja Gajowa 12, ul. Gajowa 12 Restauracja Galeria Tumska, ul. Ostrów Tumski 5a Restauracja Gusto Food & Wine, Ilonn Hotel, ul. Szarych Szeregów 16 Restauracja Hacjenda, ul. Morasko 38 Restauracja i Cukiernia Kasztelańska, os. Piastowskie 64 Restauracja Modra Kuchnia, ul. Mickiewicza 18/2 Restauracja Montownia 48, ul. Stary Rynek 48 Restauracja Pióro Feniksa, ul. Stary Rynek 78 Restauracja Słoń Seafood, ul. Wyspiańskiego 26A/1 Restauracja Tarasy Cytadeli, park Cytadela, ul. Na Stoku 85

Restauracja Tośka Cantine, ul. Fredry 9 Restauracja-Browar BIERHALLE, ul. Pleszewska 1 Rezydencja Solei B&B, ul. Szewska 2 Rimini, ul. Słowiańska 38H Rosenthal Cafe, pl. Wiosny Ludów 2 Rozmaitości, Pławno 17 Rusałka Sama Frajda, ul. Golęcińska 27 RYNEK 95, ul. Stary Rynek 95 Rzepecki Mroczkowski, ul. Wiatraczna 5 Salon Fryzjerski Bo Włos Ma Swój Głos, ul. Kościelna 44 Salon Fryzjerski BRONEK 3, ul. Wodna 22 Salon Fryzjersko-Kosmetyczny, ul. Kościelna 39 B Salon Kosmetyczny AZYL, ul. Grunwaldzka 40/1 Salon Saphona, ul. Łaskarza 5 Salon SPA Natura, ul. Gronowa 67 Salon Subaru, ul. Dąbrowskiego 529a Salon Tupet, ul. Owsiana 17 Salon Urody, ul. Rybaki 13 Salon Venus, os. Piastowskie 40 Salon VOGUE, ul. Rybaki 10 Salon z Ogrodem, ul. Limanowskiego 5/1 Samui SPA, ul. Nad Seganką 3 Saturn Fitness, ul. Spychalskiego 34 Scarface Barber, ul. Wroniecka 2 Składak jadłodajnia i kawiarnia, ul. Ratajczaka 32 Sleep in Hostel, ul. Stary Rynek 77 Smorawiński i Spółka Dealer BMW, ul. Obornicka 235 SOFA Cafe &Lunch, ul. Żydowska 30 Solange Beauty & Spa, ul. Literacka 131 Solange Beauty & Spa, ul. Złotowska 41 SOLUMED – CHIRURGIA PLASTYCZNA, ul. Wyrzyska 18 SPA_larnia DAY SPA, ul. Czarnieckiego 56, Puszczykowo SPASSION, ul. Marcelińska 96b/209 Spice House, ul. Kraszewskiego 24 Specjalistyczna Klinika Ozonoterapii i Terapii Witaminowych Feel Good, ul. Zbąszyńska 7/3 SPORT & BEAUTY Fabianowo, ul. Kowalewicka 14 SPOT., ul. Dolna Wilda 87 STARBUCKS CAFFE, ul. Dworcowa 2 STARBUCKS CAFFE Bałtyk, ul. Roosevelta 22 STARBUCKS CAFFE CH M1, ul. Szwajcarska 14 STARBUCKS CAFFE Pasaż MM, ul. Święty Marcin 24 STARBUCKS CAFFE Plaza, ul. Drużbickiego 2 STARBUCKS CAFFE Posnania Atrium, ul. Pleszewska 1 STARBUCKS CAFFE Posnania Rotunda, ul. Pleszewska 1 STARBUCKS CAFFE Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Stary Młynek, ul. Żydowska 9 Stowarzyszenie PSYCHE SOMA POLIS, ul. Wierzbięcice 18/5 Stragan Kawiarnia, ul. Ratajczaka 31 Studio Urody Magia MM, ul. Władysława Jagiełły 29 Suszone Pomidory, ul. św. Czesława 13 Suzuki Szpot, ul. Wrzesińska 191, Swarzędz Szarlotta Bistro, ul. Świętosławska 12 Szpital Św. Wojciecha | Wielkopolskie Centrum Medyczne, ul. Bolesława Krzywoustego 114 Sztos, ul. Żurawia 19 Świetlica – Kawiarnia w Zamku, ul. Święty Marcin 80/82 Taczaka 20, ul. Taczaka 20 TAPAS BAR, ul. Stary Rynek 60 Tartovnia Tarty Francuskie, ul. Orna 20 TASAKY restauracja, ul. Za Bramką 1 Tavaa, ul. Ratajczaka 30 Tawerna Gdyńska, ul. Kantaka 8/9 Teatr Muzyczny, ul. Niezłomnych 1e Teatr Wielki /Opera, ul. Fredry 9 Thalgo, ul. Słowackiego 33 The Kitchen Studio kulinarne, ul. Wichrowa 18 a Toga, pl. Wolności 13a TOKYO TEY, ul. Półwiejska 22 Tomasz i Pomidory, ul. Wojska Polskiego 84/1 Toyota Bońkowscy, ul. Platynowa 2 Toyota Centrum Poznań, ul. Bobrzańska 5 Trattoria Donatello, ul. Grunwaldzka 29C Tutti Santi, ul. Ogrodowa 10 U Przyjaciół Kawiarnia Klub Teatr, ul. Mielżyńskiego 27/29 U Rzeźników, ul. Kościuszki 69 UMAMI SUSHI, ul. Wodna 7/2 Verona, ul. Żabikowska 66 Violet Sushi & Yakitori, ul. Święty Marcin 9 Viva Pomodori, ul. Fredry 3 Voyager Group Autoryzowany Dealer i Serwis, ul. św. Michała 20 W Bramie, ul. Fredry 7 W&S i Lekarze, ul. Ostrowska 363 Warzelnia, ul. Stary Rynek 71 WEDEL Pijalnia Czekolady, ul. Pleszewska 1 Weranda Stary Browar, ul. Półwiejska 42 Whiskey in the Jar, ul. Stary Rynek 56 Why Thai, ul. Kramarska 7 Wiejskie Jadło, ul. Stary Rynek 77 Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, ul. Piekary 19 Wirtuozi Smaków, ul. Poznańska 24 World Trade Poznań, ul. Bukowska 12 Wypiekarnia Kawa&Wypieki, ul. Kościelna 17/U4 Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii, ul. Grabowa 22 W-Z Kawiarnia, ul. Fredry 12 Yasumi, ul. Libelta 14a Yetztu Poznań, ul. Krysiewicza 6 Yoshi, ul. Wysoka 12 Yuzu Restaurant, ul. Roosevelta 22 Za Groblą 5 (kawiarnia), ul. Za Groblą 5 Za Kulisami, ul. Wodna 24 Zamek von Treskov, Park 3, Strykowo ZAVA, ul. Wiejska 55A ZenOn Restaurant, ul. Zwierzyniecka 3 Zespół Pałacowo-Parkowy Pałac Biedrusko HOTEL, ul. 1 Maja 82, Biedrusko