©ºÑº·Õè 21 »‚·Õè 5 Á¡ÃÒ¤Á - ¡ØÁÀҾѹ¸ 2554
การตูน - ที่เราชอบ -
à¢Õ¹àͧ
บรรณาธิการ
2
inside ©ºÑº·Õè 21 »‚·Õè 5 Á¡ÃÒ¤Á - ¡ØÁÀҾѹ¸ 2554
ä»=went
˹ŒÒÇ‹Ò§
introduce
Bon Apetti
¸ÕÁ·ÍÃ ª
ËÁعªÕÇÔμ
คายอนุรักษ 4 คายอาสา 7 ปรัชญา
บันทึกจากคายฯ 33
ไล-บรา-รี่
4
เอมิลี่ เธอประหลาด ลายเสนธรรมดาของ เขา เธอ และ มัน ความฝนและภาพลวงตา หมู มา ฮิปโป หรือ มูมิน
10 14 17 20
30
จิมมี่ เลี่ยว 34
ÁÕàÃ×èͧ It’s Just
38
Rate Arts Kick Ass
22
ŋͧ(μÒÁ)ÃÍ เชียงคาน
26
TEAM TORCH’s January & Febuary 11 - บรรณาธิการ : ศศินทร วิทูรปกรณ กองบรรณาธิการ : ทิมา เนื่องอุดม, ชลิตา วัฒนศิริ นักเขียน : ประทุมรัตน นางแยม, ดลวัฒน บัวประดิษฐ, เปรมาภรณ ปรีชานนท พิสูจนอักษร : ทีมทอรช ที่ปรึกษากองบรรณาธิการ : เอกแกว ธีระศิลป, ฐิตินันท ทองเผือก รูปถาย : สิรกฤษ สกุลวรธรรม ติดตอ : torch.larts@gmail.com
2
ä»=went เรื่อง : ศศินทร
เมือ่ เทอมทีแ่ ลว ผมไดมโี อกกาสสเรยี นเกกยี่ วกบั เรอื่ งปญ หาทางสงิ่ แวดลอมทีก่ าํ ลงั เกิดขนึ้ เกอื บทัว่ ทุกที่บนโลกใบนี้ ผมรูจักและสสนใจจปญหาการรเปลี่ยนแปลงทางสสภาพภูมิอากาศมมาไดสักพักแลว แต ก็ไมเคยไดดต้ังใจศึกษาหหาขอมููลกับเรรื่องเหลานี้มากนัก ผมมักจะเพียงแคอานพอที่จะใหหรูวาเกิดอะไร ขึ้นที่ไหน นํ้าแข็งขั้วโลกละลายไปกี่สวน นํ้าทวมหรือเกกิดแผผนดินไหวที่ไหนบาง ผมมรูเพียงแคขอมูล เหลลานี้ แตไมเคยเลยที่จะไดลองมานั่งขบคิดถึงสาเหตุวาทําไมเหตุการณเหลานี้จึงเกิดขึ้น ผมอาจจะ เคยคิดบางแตไมมีทางจริงจังเทากัับที่ผมไดไปเรียนมาแนนอน ผมประหลลาดใจกับตัวเองไมนอยเหมือนกันตอนที่เรียนไปเรียนมา แลวพบวาสิ่งที่ตัวเอง ไดพยายามทําเพื่อรักษาโลกดวยการปดไฟทุกครั้งที่ไมจําเปปน หมุนกอกนํ้าใหสนิทนํ้าจะะไดไมไหล เปปลา กินขาวใหหหมดททุกเม็ดจะไดไมมีเศษเหลือ และวิธีอื่นๆ อีกหลากหลาย วิธีเหลานั้นกลับกลาย เปปน วธิ ที ไี่ มอาจจจะตอ กรกบั วิกิ ฤตทิ างธรรมชาตตทิ เี่ รากาํ ลงั เผชญ ิ ไดเลย ปญหานัน้ ใหญ ญก วา ทจี่ ะแกไ ด ดวยการรกระทาํ ของคนนๆ เดดยี วอยา งผมได การทรี่ อู ยา งนเี้ ปน การรบัน่ ทอนกําลังใจในกาารรกั ษาโลกไป พอควรเลยทีีเดีียว
4
Á¡ÃÒ¤Á - ¡ØÁÀҾѹ¸ 2554
มาเทอมนีผ้ มไดไปคายอนุรกั ษธรรมชาติทนี่ าํ้ ตกตรอกนองในเขตอุทยานแหงชาตินาํ้ ตกพลิว้ จ.จันทบุรี แคชื่อของคายนี้ก็พอที่จะบอกไดชัดเจนแลววาผมและชาวคณะไปทําอะไรกันที่นั่น เราไป เลนนํ้าตกกัน สนุกพอสมควร เสียดายนิดหนอยตรงที่หินเยอะไป ไมงั้นเราคงจะสนุกกันกวานี้มาก แตกวาทีจ่ ะมาสนุกกันอยางนีไ้ ดพวกเราก็เหนือ่ ยกันจนเกือบเดินกันตอไปไมไหว เพราะกิจกรรมชวง เชายันบายแกๆ เปนการเดินตามเสนทางขึ้นเขา ลงหวย ลอดใตไมลม กมหลบหนามแหลม จับทาก ดูดเลือดและอีกหลายๆ เหตุการณขณะที่เราตองตะลุยเดินปากันเกือบทั้งวัน ก็อยางที่บอกไปแลววา เหนื่อยกันจนหลายๆ คนเกือบเดินตอไมไหว ตองยอมรับตามตรงเลยวารูปแบบของกิจกรรมการอนุรกั ษธรรมชาติปน ที้ าํ เอาหลายๆ คนผิด หวัง ไมใชเพราะความเหนือ่ ย แตนา จะเปนเพราะปนเี้ ราไมไดลงมือทําการอนุรกั ษอะไรทีเ่ ปนรูปเปน รางเหมือนกับการปลูกแนวกันไฟของปทแี่ ลว หรือการปลูกตนโกงกางในปกอ นหนานัน้ ซึง่ เรือ่ งนีน้ า จะพิสจู นใหเห็นถึงความมีนาํ้ ใจของชาวคายทีอ่ ยากจะรักษาโลกใบนีไ้ วไดเปนอยางดี แตถา ใครไดเคย เรียนวิชาเดียวกับผมมาในเทอมทีแลว ก็คงจะพอเขาใจวาการรักษาโลกใบนีไ้ มสามารถทําไดดว ยการ มาออกคายแลวสรางฝายกัน้ นํา้ หรือใหอาหารสัตวเพียงแคครัง้ หรือสองครัง้ ตอปเทานัน้ ขนาดผมกิน ขาวหมดทุกเม็ดของทุกมื้อก็ยังชวยไมไดเลย การจะรักษาหรืออนุรกั ษธรรมชาติจาํ เปนตองใชความเขาใจทีเ่ ราไดมาจากการทีเ่ ราเห็นความ สําคัญของธรรมชาติอยางจริงจัง เราจะตองเรียนรูจ ากธรรมชาติเองวาเพราะอะไรเราจึงสมควรทีจ่ ะตอง มาชวยกันรักษาสิ่งเหลานี้ไว ไมใชเราใชถุงผาลดโลกรอนกันตามกระแส แตเราจําเปนตองทําความ รูจักและเขาใจความเปนธรรมชาติที่สุด และวิธีที่ดีที่สุดคงหนีไมพนการไดมาใชชีวิตอยูกับธรรมชาติ อยางใกลชิด เพื่อที่อยางนอยบรรยากาศใตรมไมและเสียงของนกนานาชนิดจะชวยใหเราเห็นคุณคา ของธรรมชาติมากขึน้ คุณคาของธรรมชาติทไี่ มไดเปนเพียงราคาของสถานทีส่ วยงามสําหรับพักผอน ในวันหยุด แตธรรมชาติที่เปนสวนประกอบอันสําคัญของโลกใบนี้ โลกที่ไมไดมีแตมนุษยอาศัยอยู โลกที่เปนบานของสิ่งมีชีวิตทุกเผาพันธุ โลกที่มนุษยไมไดสรางขึ้นเองแตกลับพยายามแยงทุกอยาง ไปใชเองเสียเกือบหมด
5
การไปเดินตะลุยปาของคายปนี้จึงเปนการพยายามใหชาวคายทุกคนไดเห็นความสวยงาม ของคดเถาวัลยที่เลื้อยวนรอบตนไมใหญกลางปา ไดเห็นความนาอัศจรรยของลูกยางที่มีปกคลาย ลูกสนิชไวขยายสาขาของตนยาง ไดเห็นความสมบูรณของใบไมตนหญาที่เขียวชอุมตามลํานํ้า ไดยิน เสียงแมลงสงเสียงจี๊ดๆ ระงมตลอดทาง ไดลองเปนกวางนอยที่หลงทางในความมืด ไดเลนนํ้าตกที่ เย็นสดชื่นใหหายเหนื่อย ไดปลอยตัวนอนดูดาวภายใตแสงจันทร กิจกรรมเหลานี้นาจะชวยใหคนที่ ไปคายไดเห็นและเขาใจความสําคัญของธรรมชาติมากขึ้นไมมากก็นอย และอาจจะไดคิดกันบางวา ถาวันหนึ่งเราไมมีธรรมชาติหรือปาไมอยางนี้อยูอีกตอไป เราจะไปหาความสุขจากกิจกรรมอยางนี้ ไดจากที่ไหน แลวเราจะอยูกันอยางไรถาไมมีธรรมชาติเหลานี้ แนนอนเราอาจจะมีชีวิตอยูตอไปกัน ได แตไมมีทางที่เราจะไดกลับมาชื่นชมกับความเปนธรรมชาติเชนนี้อีก ผมไมแนใจวาชาวคายคนอื่นๆ รูสึกอยางไรหลังจากที่กลับจากคายนี้กันแลว ผมรูเพียงแควา ผมเขาใจสิ่งที่ผมเรียนไปในเทอมแรกมากขึ้นกวาเดิมจากการไปคายครั้งนี้ ผมพอที่จะเขาใจไดบาง แลววาธรรมชาตินั้นสงผลตอการมีอยูของผมอยางไรบาง ถาไมมีตนไม ถาไมมีทองฟา ถาไมมีนํ้าตก ถาไมมีเสียงนกรอง ชีวิตของผมคงจะแหงแลงไปมาก มาถึงตอนนี้ ผมพอจะเขาใจมากขึน้ แลววาความรูส กึ ประหลาดใจในเรือ่ งทีก่ ารกระทําของผม ไมสามารถรักษาโลกไดนั้น เปนความรูสึกทอแทหมดหวังที่รูวาตอใหผมพยายามเทาไร ผมคนเดียว ก็ไมสามารถรักษาโลกของทุกคนไวได แตนั่นไมไดหมายความวาผมจะตองเลิกปดไฟเมื่อไมใช หรือ หยุดกินขาวใหหมดจานเพือ่ จะไดไมเหลือเศษไปทิง้ เพราะอยางนอยทีส่ ดุ ผมก็ไดพยายามทําตามความ สามารถของตนเองแลว ผมคงจะดีใจมากหากคนทีไ่ ดไปสัมผัสธรรมชาติรว มกับผมทีน่ าํ้ ตกตรอกนอง จะรูส กึ และชวยกันรักษาโลกดวยวิธตี า งๆ ในชีวติ ประจําวัน โดยทีไ่ มจาํ เปนตองไปไกลๆ เพือ่ แสดงออก ใหเห็นถึงความพยายามในการอนุรักษธรรมชาติ เพราะถามัวแตคิดจะออกเดินทางไปไกลๆ แลวจึงจะอยากอนุรักษธรรมชาติขึ้นมา ปๆ หนึ่งเราคงไดอนุรักษธรรมชาติกันแคไมกี่วัน
6
Á¡ÃÒ¤Á - ¡ØÁÀҾѹ¸ 2554
ä»=went เรื่อง : Don
“เราาก็จะทํางาน ทํางาน แลวก็ทํางาน” มนุษยผูใดกันที่จะไมมทําใหโลกกขอองตนดีขึ้น หรืออยยางนนอยก็พยายยาม ผมอยากที่จะเชื่อวา มนุษยทุกคนมีความปรารรถนา....ความอยากทีี่จะใหโลกหรือสิ่งตางๆทั้งหลลายรอบตตัวดีขึ้นไมทางใด ก็ทางหนึึ่ง โดยที่ทุกคนตตางมีความคิดความเห็นในเรื่องของสิ่งที่เรียกวา ‘ดดีขึ้น’ ตางกันออกไปใน แตละคน (ซึ่งบอยครั้งเปปนสิ่งที่ทําใหเกิดความไมลงรอยกันระหวางเรา) แตเบื้องหลังของความแตก ตางนี้ คือเจตนารมมณที่จะทําใหโลกของตนดีขึ้น เพื่อที่วาตนเองที่อาศัยอยูในโลกดังกลาวจะมีชีวิตที่ ดีขึ้นตามไปดวยไไมโดยตรงก็โดยยออม คายอาสสากเ็ ปน ตวั อยางหนนงึ่ ทแี่ สดงใหเ หน็ ถงึ ความตอ งการขา งตน ความคดิ ของการมจี ติ อาสา ชวยเหลือพัฒนาชีวิตและความเปปนอยูของผูอื่นใหดีขึ้น เพราะในความเปนจริงชีวิตนั้นไมยุติธรรม แมขาพเเจาจะเชื่อวามนุษยทุกคนตองดิ้นรนดวยตนเอง แตภายใตเสรีภาพของความคิดและการกระ ทํา เราตตางถูกจํากัด (จํากัดไมใชกําหนด) โดยโอกาสของชีวิตที่ลวนไมเทาเทียมกัน ดังนั้นความชวย เหลลือใดๆ ก็ตามแมเพียงเล็กนอยจากกผูอื่นก็ยังคงเปปนของขวัญที่จําเปนเสมอ ตลอดชวงเวลาของคายอาสาา ผมเห็นอาสาสมัคร (ในความคิดของผมทุกคน คือ อาสาสมัคร) รวมมือรวมแรงงกันทํางานในสิ่งที่ตนสามารถทําได พวกเราทั้งหมดไดมีสวน ทําใหพื้นที่วางเปลาตรงนั้นเริ่มเปนรูปเปนรางขึ้นมา ถึงแมวาในทายที่สุดแลว ผลที่ออกมาจะไม
7
ประสบความสําเร็จดังทีห่ วัง หรือมันอาจจะไมถาวร แตสงิ่ ทีไ่ ดทาํ ลงไปแลวไมมวี นั ถูกลบไปจากความ เปนจริง และคุณคาของการกระทําดังกลาวจะไมมวี นั จางหายไปจากความนึกคิดของผม ผูซ งึ่ เปนผูใ ห คุณคาแกมัน ผมไมใชผทู ชี่ นื่ ชอบการทํากิจกรรมรวมกับผูอ นื่ เปนกลุม มากนัก ตัง้ แตป 1 ถึงป 4 ผมพยายาม ทีจ่ ะหลีกเลีย่ งกิจกรรมทีผ่ มมองวาไมมคี วามหมายและไมจาํ เปน (ซึง่ มีอยูเ ปนจํานวนมากจนนาแปลก ใจในรั้วมหาวิทยาลัย) แนนอนวาคายอาสาไมใชหนึ่งในกิจกรรมเหลานั้น แตดวยเหตุผลเรื่องของ เวลาที่มีอยูนอยเกินไปและการที่ตัวผมเองไมไดใหความสนใจที่จะติดตามขาวสารในมหาวิทยาลัย นี่จึงเปนครั้งแรกที่ผมไดมีสวนรวมกับกิจกรรมคายอาสา และผมตองยอมรับวาผมรูสึกดีกับชวงเวลา 3 – 4 วันนั้น ตั้งแตเวลาที่เริ่มทํางานในตอนเชาไปจนถึงชวงเวลาที่นั่งพักผอน พูดคุยและหยอกลอ กันใตทองฟาที่เต็มไปดวยดาวยามคํ่าคืน สิ่งหนึ่งที่ผมอยากจะเอยถึง (เพราะเปนสิ่งที่ทําใหผมรูสึกรําคาญ) คือความขุนเคืองใจที่อาสา สมัครหลายๆคนมีตอ กลุม พีๆ่ ผมเขาใจดีวา ความขุน เคืองใจนีไ้ มไดเกิดขึน้ อยางไรสาเหตุหรืออยางไมมี เหตุผล ผมคงโกหกหากกลาววาผมเองไมรูสึกหงุดหงิดเชนเดียวกันกับคนอื่น แตผมตั้งใจไววาจะมา ทํางาน เรื่องไรสาระเชนนี้มีความหมายเพียงเล็กนอยสําหรับผม ดังนั้นผมจะขอฝากไววาครั้งตอไปที่ มีผอู นื่ ทําสิง่ ทีก่ อ ใหเกิดความขุน เคืองใจแกเรา (เชน วานใหเราไปหยิบไมกวาดดวยเหตุผลทีไ่ รความ คิดจนนาหัวเราะ) ขอใหจงจําไววา สิ่งที่สําคัญไมใชวาผูอื่นปฏิบัติตอเราอยางไร แตเปนสิ่งที่เราทํา สุดทายแลว ทัง้ หมดนีจ้ ะกลายเปนความทรงจําทีด่ ี ผมจะคิดถึงการไดนอนเหยียดตัวบนเกาอี้ หวาย ในความมืดของคํ่าคืนที่อากาศเย็นสบาย ทามกลางผูคนที่ผมยินดีจะเรียกวาเพื่อน
8
ปรัชญา
introduce เรื่อง : ศศินทร
หลายๆ คนทีแ่ คเห็นหัวเรือ่ งบนหนานี้ คงจะเปดผานไปโดยไมไดสนใจอาน ก็เพราะแคขนึ้ ชือ่ วาปรัชญา แลว ภาพของลุงแกๆ หนวดเคราเฟม สวมเสือ้ ผาประหลาดๆ ในมือถือหนังสือเลมหนา หนาตาคิว้ ขมวด คิด แลวบนอะไรงึมงําๆ คงจะโผลขึ้นมาในหัวสมองอยางไมตั้งใจ อีกสาเหตุที่ทําใหคนสวนมากเลือกเปดผาน หนานีไ้ ป คงเปนเพราะความรูส กึ ทีเ่ ครงเครียด ฟงหรืออานแลวไมคอ ยเขาใจ คุยเรือ่ งปรัชญาแลวไมคอ ยรู เรือ่ ง นัน่ แหละครับ ความรูส กึ โดยทัว่ ไปของคนทัว่ ไป แตสาํ หรับคุณ ผูท กี่ าํ ลังอานอยูน ี้ ผมวาคุณไมธรรมดา นะครับ ตองมีดีสักอยางแนนอน ไมเชนนั้นแลวคุณคงไมอยูอานเรื่องของปรัชญามาจนถึงตอนนี้หรอก แนนอนครับวาคนโดยสวนมากเลือกที่จะเปดผานหนานี้ไปเพราะกลัววาตัวเองจะตองมานั่งขบคิด แลวคิดไมออก จนสุดทายก็กลายเปนความเครียดขึ้นมาแทน ในแงหนึ่ง ผมวาก็ไมใชเรื่องแปลกอะไรที่ คนเขาจะคิดกันอยางนั้น ก็ตลอดระยะเวลาหลายพันปที่มนุษยเริ่มมีอารยธรรมขึ้นมา ยังไมเคยมีคําตอบ เชิงปรัชญาขอไหนที่เปนที่พอใจสําหรับนักปรัชญาทุกคน พวกนักปรัชญาเปนพวกชอบคิด คิดอยางเดียว ไมพอ ยังจะชอบจับผิดอยูเสมอๆ แตนี่ไมไดหมายความวานักปรัชญาเปนพวกชอบหาเรื่องคนอื่นนะครับ พวกเขาแคอยากจะพิสูจนหาความจริงที่แทจริงก็เทานั้นเอง การที่นักปรัชญาถกเถียงกันไปมานี่ละครับ ที่ทําใหเรายังไมเคยไดคําตอบเชิงปรัชญาที่สมบูรณ คนที่ ไมชอบคิด หรือพวกทีช่ อบดูแตขอ สรุปจึงไมอยากจะมายุง วุน วายกับสาขาวิชานี้ แตผมวาสําหรับนักปรัชญา แลวแมวา เขาจะอยากไดคาํ ตอบอยูม ากๆ แตพวกเขากลับใหความสําคัญกับกระบวนการคนหาคําตอบนัน้ มากกวา พวกเขายกเอาเหตุผลที่ดีมาสนับสนุนแนวคิดของตนเอง สวนคนอื่นก็จะพยายามหาเหตุผลที่ดี กวามาสรางแนวคําตอบใหม ไมไดใชแตอารมณมาเถียงกันเหมือนที่หลายๆ คนชอบใช มาถึงตรงนี้แลว หลายๆ คนคงจะสงสัยวาไอคําถาม-คําตอบเชิงปรัชญานี้คืออะไร? ถาจะใหผมตอบ ผมก็คงจะตอบไมไดเหมือนกันครับ ก็เพราะปรัชญานั้นมีเนื้อหาครอบคลุมไปในทุกเรื่องเทาที่มนุษยเรา จะคิดได ปรัชญาถือเปนตนกําเนิดของวิชาความรูทุกแขนงที่มีอยู ไมวาจะเปนวิทยาศาสตร หรือจะเปน ทฤษฎีทางศิลปะก็ลวนแตมาจากการตั้งคําถามของนักปรัชญาเกือบทั้งสิ้น คําถามอยางโลกนี้เกิดอยางไร หรือวาทําไมภาพนีจ้ งึ ดูไมสวย ตางก็เปนคําถามทีน่ กั ปรัชญาพยายามจะหาคําตอบผานกระบวนการทีผ่ ม ไดบอกไปแลวกอนหนานี้ การเรียนปรัชญาอาจจะไมไดสอนวิธีทํามาหากินเหมือนที่หลักสูตรอื่นๆ พยายามจะสรางคนมาสนอง ความตองการของสังคม สิง่ ทีไ่ ดจากการเรียนปรัชญาคงจะเอาไปสมัครงานในสังคมไดยาก (จะมีใครทีไ่ หน อยากจะจางนักปรัชญาไปนัง่ คิดเรือ่ งการมีตวั ตนอยูท อี่ อฟฟศ) แตการเรียนปรัชญาทําใหไดใชความคิดมาก อยางทีอ่ าจจะไมไดใชมากอนในชีวติ หลายคนอาจจะเขาใจวาการใชความคิดมากจะทําใหเกิดความเครียด ผมไมสามารถตอบไดวา ความเขาใจนัน้ ผิดหรือถูก แตผมมัน่ ใจวาถามัวแตกกลวทจะใชความคดเพราะก ลัวทีทจะใชค จ่ ะใชความคิดเพราะกลัว เหนื่อย หรือเพราะกลัวเครียด ชีวิตนี้คงจะไมไดใชความคิดจริงจังเสียที ผมวาสําหรับพวกเราแลว แคลองคิดจริงจังกับสักเรื่อง แคเรื่องเดียวเททานั้น เรื่องเดียวเรื่องนี้ก็พออที่ จะใหคิดไดไปทั้งชีวิต ถาคุณปูโสเกรตีสรูวามีใครไมเคยคิดเรื่องนี้มากอน คุณปูจะบอกกับเขาคนนั้นวา
ปรชญา
“An unexamined life is not worth living.” 8
¸ÕÁ ·ÍÃ ª เรื่อง : ทีมทอรช
การตูน เปนสื่อหนึ่งที่ผสมผสานศิลปะและวรรณกรรมเขาดวยกัน ความสรางสรรคและความคิดอันเฉียบคมไดบอกเลาเรื่องราว ออกมาในรูปแบบที่กระชับเฉพาะตัว นอกจากจะตอบโจทยและความตองการของผูเสพแลว บางครั้งการตูนก็ทิ้งคําถามไวในใจใหผูเสพสงสัย โดยที่ไมรูวามันจะมีคําตอบอยูจริงหรือไม นี่จึงอาจเปนโอกาสดีที่จะแนะนําเพื่อนๆ ใหรูจักกับการตูน ที่พวกเราเห็นวามีความนาสนใจ ไมนอยไปกวาเรื่องอื่นๆ และที่สําคัญ ทั้งหมดนี้เปนการตูน
- ที่เราชอบ -
เอมิลี่ เธอ ประหลาด รอมแลว น กับ สี่แมว ถาพ ค ง ่ ึ น ห อ ื ค ห ๆ ใ ก ั า ํ ล น ห ะ มติ ร กบั ขอแน ย 5 ชีวิต มมา หนา ตาไมเ ปน นึ่ง อันประกอบดว ผ ิ ง งห อ ่ ื ญ ห เร ็ ก ด าด ล งเ ห อ ระ วข ป ้ ี ย อนั บดิ เบ รูจักกับการตูน บเพอื่ นๆเขา สโู ลก รั น อ ี ต ด ิ น ย อ ็ ข ก ก กบั ความแปล Strange’ ธอ ใน ‘Emily the งเ อ ข ่ ี ส ง ้ ั ท ก ึ ล ิ วพ ม แ กขึ้น เพื่อนคนนี้ใหเปนที่รูจักมา า ํ ะน แน จะ าก อย ง ึ นถ ย ี เข ตอบ คน Emily จะดวยเหตุผลอะไรก็สุดจะ บางครั้งรูจักกันในนามของ อ ื หร e ng ra St e th ily Em เชิต้ ยูแลวก็เถอะ) บของสตกิ๊ เกอรแ ละเสอื้ ยืดที แบ (แมเธอจะเปนที่รูจักมากพออ ป รู ใน ia rn lifo Ca ่ ที 90 19 Roger งแรกๆของยุค ีฬาสเกตบอรด นามวา Rob Strange ถือกําเนดิ ขึน้ ในชว นก ใ ล ไค ง ่ ลั ค ู ะผ แล อ มื า ทํ ปะ ิยมงานศิล บทบาทตัว สกรีนดวยมือ โดยศิลปนผูน ญของคนรุนใหม Emily ฉีก คั า ํ ส ่ ที n ico น ป าเ ยม ลา ก ily ได และกลาย หลังจากเปดตัวไดไมนาน Em ิน (cultural underground) ด ต มใ รร นธ ฒ ั ว มู นห มใ ย ิ น ่ ีมาเปนที กนั้นเรื่องราว การตูนผูหญิงที่นารักแสนด (Counterculture icon) จา ม รร นธ ฒ วั าง มท ย นิ า สค วนกระแ ังสือการตูน (comic-books) หน s) ok มาเปนสัญลักษณของการส bo ift (g ม ะส งส กมาในรูปแบบของ ขอ างกับพัฒนาการคราวๆของ บ น ั รก งไ ของ Emily ก็ถูกนําเสนอออ า อย น เป s) rie se และนิยายชุด (novel นิยายภาพ (graphic novel) มาพรอมๆกับเราเลยทีเดียว โต บ ิ เต ily Em า ว ด กไ ย ี เร จะ เพื่อนรวมสมัยคนนี้ ที่แทบ
กอนที่จะออกน อกเรื่องไปมากก เริ่มจากการทําค วานี้ และกอนท วามรูจักเธอซะแ ี่คนเขียนจะโดน ลวสิ Emily เปน เพื่อนคนนี้เขมน สาม เพราะเธอช เด็กหญิงวัยสิบส ใส เราคงตอง อบเลขสิบสามม อ ง (ซึ่งเธอมักบอ ากกวาเลขสิบสอ หลัง Emily มักใส ก ใค รตอใครวาอายุส ง) ไวผมหนามา เสื้อผาเดิมๆซํ้าก และมีผมสีดําสน ิบ ันทุกวัน ซึ่งไดแ Mary Jane คูให ท ิ ป ล ก ชุดกระโปรงส อยยาวไวถึงกลา ญสีขาว บุคลิกล ั้นสีดํา ถุงเทายา ักษณ ผูที่พบเห็น ) ทา วสีดํา และรองเท ง ทีก็ไมเปนมิตรเท ะภายนอกไมใชคนที่นาคบหาน าย่หี อ ัก าไร แถมมีวลีติด อีกบางครั้งเราอ ปากที่เธอมักเอย (เพราะเธอมักชอบทําตาขวางใ าจรูไดถึงการปร ส วา ‘Get lost’ หร า ก ฏ ตั ว ข อ ง E m ไดยินเสียงเธอด ือ “ไสหัวไปซะ” ily ดวยลูกหินท วยซํ้า นี่เปนคุณ และ ี่เธอยิงจากหนังส สมบัติบางประก ติ๊กใส กอนที่เร นอกจากลักษณ า ร ท จ ่ ี ะ ให เ ร า า ะ จ ะ ทั น ไดรูจักเธอกันมา ที่สังเกตเห็นไดช เชื่อนั้นของเพื่อน กขึ้น ัดวา Emily ไมค ๆอีกทีดวยการป อ ย จ ะมีมนุษยสัมพัน ระกาศ ณ ที่นี้เล ทําตัวแปลกประ ธแลว เราจะตอ ยวา คุณมาถูกท หลาด ไมสุงสิงก กยํ้าความ า งแ บ ั ล ค ว นอื่น เพื่อยืนยัน Emily ยินดีกับก เทาของใคร นอ ในเจตนาของเธ กจากตัวเราเอง า รอยูคนเดียว อท (เธอมีชมรม ‘Do ประหลาดอยา งท It Yourself’ เปน ี่วา เราจะตองไมกาวเดินตามรอ เี่ รา (เธอ) เปน เข ย ของตัวเอง) เพร า ไว ถงึ จะเรยี กได อนั เหน็ ไดช ดั เจน าะฉะนั้น ทําตัว ว า “เจง ” Emily เลยวา เธอไมท าํ แ ป ล ก นยิ ามตวั เองวา เธ ตวั เหม ตัวเองเปนพวก อเปน พวก Anti-H Anti-Cool ไมเห อื นพวกพระเอกนางเอกการต นู e ro ทวั่ ๆไปแนๆ อกี อ อทําอะไรที่ดูดีใ ถึงความ Cool ใน นสายตาคนอื่น ยา งหนงึ่ เธอเรยี แบบแปลกๆขอ ก แ ตนั่นเองละที่ทํา งเธอ นอกจากน “Emily is An Art ให ี้ บุคลิกคราวๆขอ สาวกของเธอรูส ist, A Dreamer, ึก งเธอ พอจะแจก An Inventor, A แ ยงั มอี กี สชี่ วี ติ ทตี่ จ งอ ย S c า ie งส n ร ti ป ุ st ได , A Skater, A R ดังนี้ อ งมาทาํ ความรจู ดวยกันได ตัวแร ocker and An In กั บรรดาแมวทงั้ ก Mystery แมว d iv ส id ข ่ ี ual!“ อง Emily เพอื่ นร สีดําต ดวงตาหรือปลอ กั จรงิ ๆของเธอท กคอของมัน ตัวท ัวเมีย เปนหัวหนากลุม Bad Kit ส ่ ี า ม า รถอยู ten Club มักสังเก ี่สอง คือ Sabbath ตไดจากรูปดาว แมวตัว ที่
งมนั ตัว หวง รอยแผล ตามตวั ขอ ยแ รอ าก จ ด ตไ เก ง สั งมรี าว จน ใจศิลปน (กวาตัวอื่นๆ) และมีหัว ประจํากลมุ มักไปมีเรือ่ น โย น อ อ ย ั ส ิ น มี า ขว ผูว ายราย เปน ตัวปว น ที่สุด มีรูป X ที่ดวงตา (Nietzsche?) แมวนกั ว ็ า เร ง ่ ิ ญ ว ่ ี ญ ท ป ผู า ว ั จ เ วต ผู ั ว แม วต s แม ile eChee ที่สาม คือ M ค และตวั สุดทา ย เจา Ne ั้น (nihilist) สังเกตได น รร ง ้ ั งส ท า ไร สร อะ ิ ด ใน มค อ ่ ชื วา เ อค ไม ะ มักเปน ผูเ สน า เก็บตัว แล วๆทงั้ สีแ่ ลวละสิ พวกเข ยนักวิทยาศาสตร ชอบ า แม คล ดา ก ลิ รร ค ุ บ ะบ มี แล ห าย เล น า า จ าของเจ คิดจอมเ า เหน็ ถึงความไมธ รรมด ดํ ั บ สล าว ข สี บ แถ น เป จากหาง ใจ ทุกๆเลม สับสนที่สุด ทวาก็เขา ในหนังสือของ Emily า าว น ่ ี ท งร อ ่ ื อ ่ ื เร ะส น น สา ฐา น ั น ใ ี ด มก ว ด ร ่ ี งไ ัวเอ นี่เองท สุด ยังคงความแปลกของต ศถึงความเปนอิสระขั้น กา ระ ป ่ ี ท ธอ งเ ขอ Emily The Strange าะ อง ลักษณเฉพ แปลก ไมเหมือนใครข ะลักษณะการสรางเอก าม รา คว เพ ใน น กั ชม น น ่ ื ช ่ ี เช ท ก อี s) ด ุ ส ่ ี as งายท หมูมาก (m วกนี่เอง ce) กลับไปโดนใจคน ตั้งใจใหแปลกและแห en าร nd ก ธ pe ท ยุ de in กล e ด ุ m ส ่ ี ท re ง xt (e ่งที่ดูขัดแย งวงการ ดังของเธอกลายเปนสิ ily ใหเ ปนแนวหนาขอ Em ง า สร บ ั กล re ltu ตัวการตูนนี้ ความโดง Pop Cu ความบา ily ความตั้งใจตอตาน ่นไสในความกลาบวก มั ะห แล ชม น ่ ชื ง ้ ั ยท เล ที่เปนจุดขายใหกับ Em เขียน ารตอตาน ี่หํ้าหั่นกันไดลงตัว คน แ นว จงใจให dark ใชก ห จใ งใ ่ ี จ ท ิ ด วค แน เสมือนเปนการลบลางท น ใ มแต ประชดประชันเอาไวแ ของผสู รางทที่ งิ้ รองรอย ีจริงๆ เขียนขอเรียกวาเปน มซะเอง ตรงและแรงด ย ิ คน น ่ ี ก ั ท น งน อ เป ต ก ู มา ถ บ ลั ไม ก ห คง น ู มใ อการต แนวนิย e Strange เปนหนังสื ดใหความรูสึกหวือหวา ไ ไม ily Em อง ดข หากจะนับวา Emily Th ลา ลกประห ดเจนกวา เรื่องราวแป หนักที่การวิจารณสังคม ชั น น จะ เ า น แต ง ่ ึ น ๆ ห น ่ อื ท ท เภ เภ ระ ระ ป “สื่อ” การตูนป ปน ื่องของเรื่องราวเหมือน วของตวั เอง ทาํ หนา ทเี่ เน ตั อ น มต เป วา าม ค มี คว อ น รื ห มใ ิ ย ย ั น ภ ผู ผจญ ดู Emily าม mist) ใหย นื หยัดในคว โดยใชรปู ภาพและคาํ พ or คร nf ละ co ั ว on งต (n ขอ ย ิ ด ลา วค ห ้ ั ง แน น ฎท ผา กั แหกก ทียบ กชน (individual) และน เลือกที่จะกระทบกระเ ง ั เจ จ งย ป า น ร ท ส ผู งแ ี ย น เส ะค ล อก ต ะบ งแ กร าะตัวขอ คราม ษณ (uniqueness) เฉพ “Uncle Sam” ในสมยั สง ร ตอ สเ โป น ี ย เล อ ่ ี ล แปลก และเปนเอกลัก ท Emily รวาดรูป portrait ของ สังคมอยใู หเ หน็ เชน กา
want one” แทนคําวา “I al e m e av le to u ntino “I want yo อยาง Quentin Tara รอมกับคําพูดที่วา วๆ น าพ แ ม บ ั ว ้ ิ ก น ้ ี า ํ ช ก ู น ื ย งผ า อ ท ข ที่มี Emily ใน มากกวา) โดยมี รื่อง Pulp Fiction ใจ งเ าล า ย ด อ น ั ง ั บ ด ง ั รง น แ ห น ต เป แ แม แตนาจะ you” ของตนฉบับ โปสเตอรหนัง อาจ ไมใชการลอเลียน า น ว บ ก ึ ฏ ส ก รู น รา ย ี ป เข an น ค ้ ี m น ัน ma Ther ก็ยังถูกนํามาใช (อ ียง ทาเดียวกับที่ U เต บาง น บ ู ย อ าง ค า เท น ีตอสื่อประเภทอื่นได ม ่ ี ผู งท า ร ส ู งผ อ ข ภาพของ Emily นอ ก อ ัวของ Rob Roger ต กมหย น แ ว ก ิ ส ย ห ใจ บ อ บ พ แ ม น ั วา ข ค ณ น คขึ้นจาก จะพอดูเปนอารม อยางเห็นไดชัดผา ge จะถูกสรางสรร า” ข an “เ tr ว ั S ต e น Th เป ม ily วา m กาศ ที่ถูกใสค แ ม ว า E ักษณะของ “เธอ” ปแลว แมจะเคยประ ล ะไ ก ิ ล ณ ค ุ าร บ าธ าก ส จ ล ได ค ต ค ุ บ องเหลา กลายเปน สรางแลว (สังเก คิดและความเชื่อข ) แตตอนนี้ Emily ม ไป วา ว ่ ั ค ท ล ู าง ม ท อ า ํ น ู ะข ผ ล น แ Emilysายมาเป บทสัมภาษณ ของตัวเองแลว ที่ งผูอื่น แตเธอก็กล น อ ข เป ก าง อ ็ ล วท บ ี น ม แ ก e จา ng ตัวเปนอิสระ คิดเห็นของสาวก Emily The Stra ้ ี ม น วา น ค อ น ต ง ่ ั ป ง ท บ ระ แ ก น ย ่ ี ลาย แลกเปล เด็ก(จงใจ)แนวทั้งห Idol มีการโฆษณา cebook เปนแหลง น Fa เป น บ ั จบ วก เพ รา า อ น เธ ห ี ง ึ ม ัง ารกลาวถ trange.com แถมย เสื้อยืดสกรีนลาย ล็อกอิสระตางๆมีก ใส ย บ ค เ ็ ใน ก ก น ย ี โล ว ่ ั เข ท น ก ค น จา อ e n ฑ (เพื่ Emily The Strang กฏอยูบนผลิตภัณ รางเปน animatio รา าส ม ป e ily m ng E ี ra ม ่ ี St ท e งๆ Emily Th ขายสินคาชนิดตา ลาวถึงการนําเอา ก าร ก ี ม ด ุ ส า วล า ข งาย Emily มาเรียน) มพน อาจเปนการ ไ ็ ย ว รก ด ้ ี งไ น า ป ่ ี ย ก อ ี น ไม ห ก ี อ ก ี ล น ใ Emily มปอปที่ห และภาพยนตร เพอื่ บริโภค ไมว า ใจ คสมัยของวัฒนธรร ุ ู ก ย ะถ าง ล ล แ ก ม ม า ให ท ู ก ย ล อ ป ด ิ เมื่อต ของเธอ ปอ ปทแี่ ไ ดร จู กั ความแปลก ลอื กสรรวัฒนธรรม ค าเ แ ม ั น ใจ อ ะห พ ่ ี จ ท จะ ด ุ ณ ็ ไ ค าก อ งอยูใน กวาสาํ หรับเร ุ ๆคนอา น หรื แบบฉบับของตัวเอ ใน ตวั เลอื กของคณ น ใน ย ้ ี ่ ึ ง น เพ ม ห น วา ค เป น ็ จะ ห e ําลังมองเ The Strang อดู คุณอาจพบวาก เธ ไหม? ใจ า เข ม วา ค า ํ งท บถอยูแนๆเลยจริง ข ม ก็ตาม ลอ วา ค ี งม อ ต ใจ ว ั นเชื่อวาทุกห ตัวเธอก็ได คนเขีย ัวไปสิ! ไมเชื่อเหรอ? ก็ไสห
14
ลายเสนธรรมดาของ และ
เขา เธอ
มัน
เรือ่ งมันก็เริม่ งายๆจากการทีว่ ศิ ทุ ธิฝ์ น อยากเปนนัก เขียนการตนู อยากเปนแลวยังไงตอ อยากเปนก็ตอ งลงมือทํา เขาเดินทางไปญี่ปุน ประเทศที่ดาษดื่นไปดวยการตูนเปน ทุนเดิมอยูแ ลว เริม่ ตนจากการลงทุนพิมพหนังสือการตนู เอง เพือ่ ใหคนญีป่ นุ ไดทาํ ความรูจ กั กับงานของเขามากขึน้ ทัง้ แจก ทั้งขายดําเนินไปตามความสามารถที่พอทําได ตองเผชิญกับคํา วิพากษวจิ ารณอนั หนักหนวง เชน “นีเ่ ปนการตนู ทีล่ ายเสนหวยทีส่ ดุ ในโลก” ยิง่ อุปสรรค และการแขงขันมีมากเทาไร ความสําเร็จที่ไดมาก็ยิ่งรัญจวนใจมากเทานั้น แมจะโดน ดาทั้งในเรื่องลายเสนและเนื้อเรื่องที่คนอานไมเขาใจมากเทาไร แมวาการตูนญี่ปุนจะมี ความหลากหลาย และมีปริมาณมากจนแทบไมเหลือชองวางใหกับการสรางสรรคใหมๆ แตทวาวิศุทธิ์ไดเบียดตัวแทรกลงไปอยูในชองวางอันทรงเกียรตินั้นไดแลว ผลงานของ เขาไดรับการยอมรับจากคนญี่ปุนวามีความนาสนใจ มีแงมุมที่ชวนใหติดตาม จนวิศุทธิ์ ไดเปนนักเขียนการตูนชาวไทยคนแรกที่มีผลงานตีพิมพในประเทศญี่ปุน และยังไดรับ เลือกจากนิตยสาร Elle ของญี่ปุนใหเปนบุคคลที่นาจับตามองอีกดวย การตูนแบบไหน กันที่ทําใหผูชายวัย 30 ตนๆ คนนี้ไดรับการยกยองถึงเพียงนั้น เราตั้งคําถามกับชีวิตในแตละวันมากแคไหนกัน เรามองเห็นแงมุมสําคัญที่ซอน อยูเบื้องหลังการกระทําของเราไดบางหรือไม เราใชเหตุผลและหัวใจในการดําเนินชีวิต อยางมีประสิทธิภาพที่สุดอยูหรือเปลา คําตอบที่งายและชัดเจนที่สุดคือ “ไม” เราไมมี
14
ทางจะตั้งคําถามกับชีวิตไดทุกวัน เราไมมีทางเห็นสิ่งที่อยูเบื้องหลังการกระทําของเราอยางแจมชัดได ทุกครั้ง และเราไมมีทางใชเหตุผลควบคูไปกับหัวใจไดอยางมีประสิทธิภาพตลอดเวลาที่มีลมหายใจ และเมือ่ ความสามารถทีว่ า นัน้ เริม่ พราเลือนจากภายใน ก็เปนอันสมควรแกเวลาทีเ่ ราจะมองหาตัวชวย อืน่ ตัวชวยทีจ่ ะสะทอนมุมมองทีเ่ ราอาจไมเคยยางกรายเขาไป หรืออาจจะชวยถายทอดสิง่ ทีเ่ ราเองก็เคย คิดถึงมากอนแตหลงลืมไปหรือไมรวู า จะแสดงออกมาไดอยางไร และตัวชวยทีว่ า นัน้ อาจเปนการตนู ทีม่ ี ลายเสนเรียบงายซึ่งกําลังสงผานมุมมองและความคิดของ วิศุทธิ์ พรนิมิตร ก็เปนได ผลงานที่สรางชื่อเสียงใหกับเขาคือ หนังสือการตูนที่มีชื่อเหมือนจะอานยากวา Hesheit (HeShe-It) ความแปลกใหมของการตูนเลมนี้เปดมุมมองและกระแสคอการตูนใหคึกคักขึ้น เนื่องจากลาย เสนสุดแสน Simple การวาดที่ใชเสนสายนอยแตก็สามารถรอยเรียงอารมณของตัวการตูนใหสื่อออก มาถึงคนอานได เนื้อเรื่องที่งายๆ ดิบๆ ธรรมดาๆ เขียนผิดก็ไมลบ แตใชวิธีขีดฆาแทน รวมไปถึงองค ประกอบเรื่องที่เหมือนเด็ก คือ จะขี้สงสัย ชอบตั้งคําถาม และมีมุมมองที่แมจะไมไดแปลกไมไดใหม แต จับใจเพราะความธรรมดาที่นาหลงใหลนั้นนั่นเอง วิศุทธิ์เคยกลาวไววา “มันจะนาเบือ่ ก็ปลอยใหมนั เปนไป ไมตอ งไปทําใหมนั สนุกก็ได แตสดุ ทายมันก็มคี วามซาบซึง้ อยูในความเบื่อ” เรามักจะบนวาเบื่อ กับเรื่องซํ้าๆเดิมๆของชีวิต แตไอความนาเบื่อที่เรามักจะปฏิเสธและหลีก เลีย่ งมันนัน่ แหละ สักวันเราอาจจะโหยหามันเมือ่ เราทนกับความฉาบฉวยของชีวติ ตอไปไมไดอกี แลว เมือ่ เราอยูก บั ความโลดโผนโจนทะยานมากเกินไป ณ จุดๆหนึง่ ความนาเบือ่ แบบนิง่ ๆของชีวติ อาจกลายเปน สิง่ ทีเ่ ราถวิลหาขึน้ มาได ในขณะทีเ่ รงรีบทํางาน เรงรีบใชชวี ติ สักเสีย้ ววินาทีหนึง่ เราไดเงยหนาดูทอ งฟา บางหรือเปลา พื้นที่สีออนขางบนนั้น ทองฟาที่โอบรอบชีวิตและอยูของมันแบบนั้นเสมอมา เราลืมของ ตายอยางนั้นไปนานแคไหนแลว ตัวการตูนตัวหนึ่งของวิศุทธิ์ใน Hesheit ตัวหนึ่งเกือบลืม แตไมลืม... Eveybodyeverything เป น อี ก หนึ่ ง เล ม ที่ น า สนใจซึ่ ง ได คุ ณ บานานา โยชิ โ มโต นักเขียนหญิงชื่อดังของญี่ปุนเขียนคํานิยมถึงหนังสือเลมนี้ไววา “... เวลาอานการตูนของตั้ม จะกี่ครั้งกี่หน ฉันก็สามารถมองดูมันไดไมรูเบื่อและรองไหฮือๆ ทุกๆ ครัง้ เวลาไปดูตมั้ แสดงสด คนดูกร็ อ งไหอยางฉันเหมือนกัน แคเรือ่ งสุนขั กับเด็กผูห ญิง และชีวติ คน ธรรมดาๆทั่วไปแทๆ เพราะอะไรถึงรูสึกอยางนั้นไดก็ไมรู...” (วิศทุ ธิต์ อ ยอดผลงานดวยการนําการตนู ทีเ่ ขาวาดมาทําเปนการตนู แอนิเมชัน่ ใหคนดูไปพรอม กับการบรรเลงเปยโนของเขา) เปนอีกครัง้ ทีย่ นื ยันถึงเรือ่ งธรรมดาทีว่ ศิ ทุ ธิส์ ามารถสือ่ ออกมาเพือ่ ดึงดูด นํ้าตาคนอานได ตอน“พี่ชาย” และ “มะมวงกับมะนาว” เปนตัวอยางหนึ่งของความธรรมดา ความ บริสทุ ธิส์ ดใสในเนือ้ หาทีเ่ มือ่ มาอยูใ นชองการตนู เล็กๆดําเนินเรือ่ งไปพรอมกับสายตาคนอาน สิง่ เล็กๆ นั้นกลับแปลงรูปเปนความรูสึกที่ยิ่งใหญจากภายใน บอยแคไหนที่จะมีใครสามารถถายทอดความ ซาบซึ้งกับเรื่องธรรมดาๆที่ซอนเรนอยูในจิตใจเราใหแสดงตัวออกมา และจาก Eveybodyeverything นี่เองที่พิสูจนแลววา วิศุทธิ์ ทําได
ความเรียบงายของลายเสนทีป่ รากฏในงานของเขาแตละชิน้ ถูกถายทอดออกมาจากความคิดที่ เรียบงายเชนเดียวกัน แตสิ่งที่ไมงายเลยในการอานการตูนของเขาคือ เราจะไมเพียงเปดอานผานๆไป เพราะการตนู ของเขากําลังกวักมือเรียกใหเราหยุดดูเพือ่ คิดและทําความเขาใจอยูเ กือบทุกชอง เสนสาย ธรรมดาๆเหลานัน้ เชิญชวนใหเรากาวเขาสูอ กี พรหมแดนหนึง่ ทีล่ ะเอียดออนลึกซึง้ จนเราคิดวานัน่ มันไม ธรรมดาหรอกนะ ทีไ่ มธรรมดาก็เพราะมันมาจับใจเรา เพราะมันมาแตะเขาทีค่ วามคิดและประสบการณ ของเราเขาให ดังนัน้ ทัง้ ๆทีม่ นั เริม่ ตนจากเรือ่ งธรรมดา ผานลายเสนธรรมดาๆทีห่ า งไกลจากสไตลอนั หวือ หวาวูบไหว แตเมื่อรวมเขาดวยกันแลว ผลลัพธที่ออกมากลับกลายเปนความพิเศษของเรื่องธรรมดาที่ บรรจุอยูในชีวิตเราทุกคนเสียอยางนั้น คงตองขอบคุณตัวชวยทีแ่ สนธรรมดาและนารักนีท้ ที่ าํ ใหแงมมุ ในชีวติ ของเราเปดกวางขึน้ และ เพราะเราตางเปนกระจกสะทอนซึง่ กันและกัน นัน่ จึงทําใหการตนู มีความนาสนใจในฐานะภาพสะทอน ทีน่ า รักและเขาใจงายของความคิดเรา ขอใหทกุ คนมีความสุขกับโลกแหงการตนู ขอใหทกุ คนมีความสุข กับจินตนาการที่ยิ่งใหญหรือจินตนาการที่เรียบงายก็ตามสบาย ขอใหทุกคนมีความสุขกับความแชม ชาของชีวิตหรืออีกนัยหนึ่งคือขอใหรับมือกับความจําเจซํ้าซากใหได ขอใหทุกคนมีความสุขกับปใหม ที่จะนําพาเรื่องธรรมดาๆใหเกิดขึ้นกับชีวิตอีกครั้ง แตอยาลืมวาบางครั้งเรื่องธรรมดาๆอาจไมธรรมดา เหมือนการตูนของวิศุทธิ์ก็ไดนะ
ความฝและ น ภาพลวงตา
มุเก็น มามิยะ 夢幻魔実也 ชายชุดดําผูปรากฏตัวอยางลึกลับพรอมกับรอยยิ้มเฉื่อยชาและ แววตาที่เยาะเยยอยางมืดมน ถึงแมวา การตนู เรือ่ ง มุเก็น มามิยะ จะไมคอ ยเปนทีร่ จู กั เทาไรนัก แตนกั อานการตนู ญีป่ นุ หลายๆ คนก็นาจะไดเคยเห็นลายเสนสวยๆ จากการตูนสยองขวัญอยาง ชั่วโมงเรียนพิศวง ของ อ.ทาคาฮาชิ โยสุเกะ มาแลวหลายคน เนื้อเรื่องที่วาดวยอาจารยสาวผูคอยปราบเหลาวิญญาณที่คุกคามนักเรียน ของเธอ คุดัง หรือ คุกกี้จัง จาก ชั่วโมงเรียนพิศวง มีอดีตลึกลับเกี่ยวกับเหตุการณไฟไหมในโรงเรียน มัธยมของเธอ มุเก็น ซึ่งในเรื่องจะยังไมมีการเอยชื่อใหไดรูจักกัน เปนเสมือนเทวดาปกดําผูพิทักษคอย ชวยเหลือและแกปมตางๆในเรื่อง และจนจบเราก็ยังคงตองสงสัยวา มุเก็น หรือชายชุดดํา รางเบาบาง คนนี้เปนอะไรกันแน คําอธิบายที่ อ.ทาคาฮาชิ ใหมาทายที่สุดก็คือความคลุมเครือระหวาง คนรัก หรือ แค ญาติหางๆ จากอดีตกาล ดวยความที่เปนที่นิยมอยางมาก มุเก็น นามามิยะ จึงไดรับเกียรติใหมีซีรี่ยสการตูนเปนของตัว เองเสียที และชื่อจริงของชายชุดดําคนนี้ก็กลายเปนที่รูจักในหมูนักอานทั้งหลาย นั่นก็คือ มุเก็น มามิยะ 夢幻 ลักษณะความสามารถที่เหมือนจะมองทะลุหัวใจคนไดของ มุเก็น ประกอบมาจากชื่อที่มีคันจิ สองตัวดวยกัน 夢 ยูเมะ หรือ ความฝน และ 幻 มาโบโรชิ หรือ ภาพลวงตา ซึ่งอธิบายตัวของเขาที่เปนคน ไขวควาจับตัวไดยากสมดังชื่อ ถาถามผูที่เคยไดอาน มุเก็น นามามิยะ ผานตามาบางแลว รับรองได วาไมมีใครมั่นใจสักคนวาเขาคืออะไรกันแน วิญญาณ ปศาจ ซาตาน หรือวาเปนเทวดาที่มีปกเปนสีดํา หลังจากที่ไดอานการตูนชุดใหมของ อ.ทาคาฮาชิ แลวขอรับรองในความสยดสยองของลาย เสนที่ไมเคยทําใหผิดหวัง และเนื้อเรื่องลี้ลับที่คลุมเคลือ ซอนปมประเด็นหลายๆอยางใหไดขบคิดเลน เปนอรรถรสที่แปลกใหม และที่ขอเนนเปนที่สุด คือ บทพูด ของตัวละคร ที่เฉียบคมแมจะถูกแปลออก มาเปนภาษาไทย ทุกคําพูดของ มุเก็น นั้นยังคงชาญฉลาดเหลือเกินจนในบางครั้ง แลดูนาหมั่นไสเลย ทีเดียว ถาหากใครที่มีความสามารถในการอานภาษาญี่ปุนและไดมีโอกาสอานเนื้อเรื่องจากฉบับจริง โดย อ.ทาคาฮาชิ คงจะรูสึกเขาถึงตัวละครที่สื่อผานภาษาที่ใชไดอยางนาสนใจทีเดียว เพราะการตูน
เรื่องนี้มีลักษณะเดนที่มีคําพูดไมเยอะ อธิบายผานภาพเสียมากกวา ดังนั้นคําทุกคํา จึงสื่อความหมาย มากกวาที่เปนจริงไปประมาณ 0.9% มุเก็น นามามิยะ จะเปนผูช ายทีค่ ณ ุ อยากจะใหปรากฎตัวขึน้ มาใกลๆ ทุกครัง้ ทีเ่ กิดปญหา พรอม กับคํากลาวแนะนําตัวอยางเปนทางการวา "ชื่อของผม คือ มุเก็น มุเก็น มามิยะครับ" แลวปลอยใหดวงตาของเขามองทะลุหัวใจ และไขปญหาของใจที่มีอยางแยบยล โดยถูกคารม อันคมคายของเขาลอลวงไปดวยในเวลาเดียวกัน “สุภาพบุรุษมุเก็น” คือ การตูนที่อยากจะบอกตอใหไดอานกันจากใจจริง
หมู มา ฮิปโป
หรือ
มูมิน
ถาถามวาใครรูจักเจาตัวประหลาด ขาวๆ กลมๆ นุมๆ มีใบหนาคลายมา และลําตัวเหมือน ฮิปโปโปเตมัส อาศัยอยูในบานทรงสูงที่เชิงเขาในปาแหงหนึ่ง จะมีใครรูจักบาง? มูมิน หรือ มูมินโทรล คือชื่อของเขา หลายๆ คนอาจจะคุนตากับภาพเจา หมูมา หรือ ฮิปโปขาว ตัวนี้จากการตูนญี่ปุน สํ า หรั บ เด็ ก เรื่องหนึ่งที่วาดวยเจาตัวประหลาดอวนกลมผจญภัยกับเพื่อนๆ ที่มีจิงโจ หนาเหมือน หนู เด็กผูหญิงตัวเล็กๆทาทางอวดเกง และเจาอวนกลมสาวอีกตัวที่มีแวว วาจะเปน นางเอกของเรือ่ ง นอกจากนัน้ ยังมีคณ ุ แมทมี่ ผี า กันเปอ นผูกเอวกลมๆไว เสมอ และคุณพอทีส่ บู ไปปและสวมหมวกทรงสูงตลอดเวลา ตบทายดวย ชายที่สวมหมวกสีเขียวที่แอบเปาขลุยอยูหลังทิวตนไม ทัง้ หมดนีเ้ ปนเรือ่ งเขาใจผิด หรืออาจจะไมเปนทีร่ กู นั สําหรับ หลายๆคนทีค่ ดิ วานีค่ อื การตนู สัญชาติญปี่ นุ แตอนั ทีจ่ ริงแลว มูมนิ เปน หนังสือนิทานเด็กที่มีตนตอมาจากประเทศสวีเดน และไปโดงดังใน ประเทศฟนแลนด โดยมี Tove Jansson เปนผูแตง มูมินโทรล เปนลูกชายของ มูมินมัมมะ กับ มูมินพัปปะ ทั้งสามตัวอาศัยอยูในบานทรงสูงใน
มูมนิ แวลลี่ คิดวาทุกคนยังคงจดจําความนารักของครอบครัวตัวกลมนีไ้ ด และรอยยิม้ ทีพ่ วกมันไดสรางให หนังสือหลายเลมตีพมิ พเรือ่ งราวของครอบครัวมูมนิ และตัวละครอีกมากมายถูกถายทอดออก มาใหเราไดรูจักกัน ตัวละครหลายตัวมีลักษณะเดนที่สําคัญตอตัวผูแตง ตัวอยางเชน ตัวละครที่ชื่อวา กรูก เปนสิ่งมีชีวิตรูปรางคลายภูเขาสีดํา มีดวงตาโตๆเปนประกาย ทุกอยางที่กรูกแตะตองจะตองเฉา ตาย หรือ ถูกทําใหกลายเปนนํ้าแข็งไปเสียหมด เพราะกรูกนั้นเปนตัวแทนของหนาหนาวอันโหดราย ในแทบประเทศยุโรปเหนือที่ดวงอาทิตยเปนสิ่งที่หาไดยาก และหนาหนาวปกคลุมประเทศอยูมาก เกือบครึ่งปพื้นดินปกคลุมไปดวยนํ้าแข็ง และชีวิตก็ถูกทําใหเฉาตายดวยอุณหภูมิที่ลบตํ่าเกินกวาที่สิ่ง มีชีวิตจะสามารถดํารงอยูได เหมือนนิทานสําหรับเด็กทั่วๆไป เรื่องราวที่เลายอมมีคติสอนใจ หรือคําคมแอบแฝงอยูเสมอ ตัวละครทั้งหลายนอกจากจะนารักแลว ยังแอบใหขอคิดมากมายเอาไวสําหรับผูอานและผูชมอีกดวย เชน คําพูดของ Snufkin ชายสวมหมวกสีเขียวทีม่ กั จะแอบเปาขลุย อยูบ นยอดไม ทีพ ่ ดู เกีย่ วกับอิสรภาพ วา “คนเราคงจะไมสามารถมีอิสภาพที่แทจริงไดถาหากยังคงชื่นชมใครคนใดคนหนึ่งอยางสุดหัวใจ” เหมือนกับลักษณะของ Snufkin ที่เปนหนุมสันโดษ พเนจรไปเรื่อยๆ และนานๆ ครั้งจะวนเวียนมาแลก เปลีย่ นความคิดกับมูมนิ และพองเพือ่ นเปนระยะๆ เปนหนึง่ ในตัวละครทีเ่ ปนทีร่ กั ของผูอ า นหลายๆคน ดวยเหตุผลคือหลงใหลในคําพูดเทๆ ของชายสวมหมวกสีเขียวที่มีชื่อวา Snufkin แมวาสุดทายเราจะไมรูวา มูมิน เปนตัวอะไรกันแน ระหวาง หมู มา ฮิปโป หรือ อาจจะไมใชทั้ง สามอยาง แตเจาครอบครัวตัวกลมนี้ก็สามารถใหไดทั้งความสุขและความบันเทิงกับเรา เวลาที่คิดถึง วัยเด็กเมือ่ ครัง้ ทีท่ กุ อยางยังเปนไปเหมือนกับในโลกใบเล็กของมูมนิ นัน้ การไดหยิบหนังสือภาพขึน้ มา อาน หรือ หาการตูนมาดูสักตอน ก็ทําใหโลกของเราเบาขึ้นไดชั่วขณะหนึ่ง และบางครั้ง ปญหาที่มีอยู มันอาจจะแกไดงายๆ ไมตางจากการผจญภัยของมูมินเลยทีเดียว
Rate-Arts เรื่อง : Johnnie Walker
Kick Ass
Kick-Ass ไมใชหนังแอ็คชั่น ตลกๆ มีตัวละครในชุด Superhero สีสัน สดใส ออกมาปราบเหลารายพิทักษโลก Kick-Ass ไมใชหนังครอบครัว คุณพอดูได คุณลูกดูดี มีคุณธรรม สอนใจทายเรื่อง แต Kick-Ass ดูจะเปนหนังทีย่ าํ ความขาดๆ เกินๆ ในหลายแงหลาย มุมของคนเราออกมาไดสะใจพอประมาณ เรื่องราวเริ่มจาก นาย Dave Lizewski เด็กชายมัธยมปลายคนหนึ่ง ผูใ หนยิ ามกับตัวเองวา ไมมคี วามผิดปกติใดใดเพียงแต ไรซงึ่ ความพิเศษทุกรูป แบบ ชีวติ วันๆ ของเขาชางนาเบือ่ เขาแค “มีตวั ตนอยู” อยางปกติธรรมดาเปน ที่สุด แตความไมธรรมดาเริ่มขึ้นจากขอสงสัยเล็กๆ นอยๆ เทาที่คนธรรมดา อยางเขาจะคิดได นั่นก็คือ “ในจํานวนคนมากมายที่อานการตูน และชอบ เรื่องราวของ Superhero จะมีสักกี่คนกันที่ “อยาก” หรือ “กลา” ทําตัวเปน Superhero กันจริงๆ?” ขณะที่เพื่อนๆ ลงความเห็นวา เพอเจอและเกินจริง แต Dave กลับพบคําตอบ อาชญากรรมเล็กๆ นอยๆ เกิดขึ้นแทบจะทั่วทุกตารางนิ้ว แตทุก คนเพิกเฉย ยืนมองอยูเงียบๆ เพราะไมใชหนาที่ของตนจะตองเอาตัวเอง ไปเสี่ยง ภาพพวกนี้เองที่ Dave เห็นอยูทุกเมื่อเชื่อวัน และเขาจะไม ทนอีกตอไปแลว หลังสั่งซื้อชุด Superhero พรอมหนากากสีเขียวสด
22
Á¡ÃÒ¤Á - ¡ØÁÀҾѹ¸ 2554
Dave ก็พรอมออกไปชวยเหลือโลก เพียงแตมัน ไมงายอยางที่เขาคิดไว เพราะเขาไมไดมีอุปกรณ พิเศษใดใดสักชิ้น ไมไดมีพลังในการตอสู เขาเริ่ม จากการฝกซอมกระโดด ไต ปนบนดาดฟาตึก ทั้งที่ พบวามันชางเสี่ยง และไมไดนาสนุกเลยสักนิด บท เรียนแรกของวีรบุรุษจําเปนเลนเอาสาหัสจนแทบ ตองเอาชีวิตไปทิ้ง แตเขายังไมหยุด ครั้งหนึ่งความบา บิ่นทําให Dave ตองสูกับนักเลงทั้งกลุมเพื่อชวยชีวิต ชายคนหนึ่งไว และจากเหตุการณนั้นเองทําใหชื่อของ Kick-Ass ปรากฏขึ้นสูสายตาสาธารณชน แต Kick-Ass ในสถานะ Superhero ลึกลับก็ถงึ กับ ตะลึงเมื่อไดพบกับ เด็กหญิงนักฆานามวา Hit-Girl ที่ชวย เขาเอาไวจากกลุมอันธพาล Kick-Ass ยิ่งงงหนักเมื่อไดพบ พอของเธอหรือ Big Daddy ซึง่ สัง่ ใหเขาไมเปดเผยเรือ่ งนีก้ บั ใคร เขารูสึกวาคนพวกนี้ตางหากที่เปน Superhero ตัวจริง และเปนครั้งแรกที่ Dave อยูในเหตุการณที่มี คนฆากันตายมากมายอยางนั้น เขาเริ่มสับสนและรูสึกวาการริอาจจะเปน Superhero ของเขานั้นดูจะเกิน เลยและลํ้าเสนไปหนอยแลว วงจรชีวติ ของ Dave เปลีย่ นไป เขาเริม่ มีสว นพัวพันกับการตอสูม ากขึน้ ยิง่ มองเห็นความนารังเกียจ การหลอกลวงของคนเรา ยิง่ ไดรบั รูถ งึ ความเจ็บปวดและความตายทีใ่ กลแคเอือ้ ม เมือ่ เขาเลือกชดใชความ ผิดพลาดของตน ดวยการเลือกทางสายทีท่ งั้ อันตรายและนองเลือด จนนาสงสัยวา Dave ยังจะมีโอกาสกลับ ไปใชชีวิตคนธรรมดาอยางที่เขาเคยเปนไดอีกหรือไม? Kick-Ass อาจเรียกไดวาเปนหนังตลกรายเรื่องหนึ่งเลยก็วาได เพราะนี่ไมใชหนัง Superhero ประเภททีช่ ว ยเหลือโลกจากเหลาวายราย แตเปนหนังทีเ่ ผยใหเห็นแงมมุ วายรายทีม่ อี ยูใ นตัวคนทุกคนตาง หาก ฉากแอ็คชัน่ ตลอดทัง้ เรือ่ งมีภาพการทํารายรางกายและการฆาตกรรมทีไ่ มเด็ก ไมขาํ และไมปรานี แต บอกกับคนดูตรงๆ เลยวาความรุนแรงขนาดนีม้ นั เกิดขึน้ งายแคไหนสําหรับคนเราในปจจุบนั (ซึง่ คนเขียน ชื่นชมประเด็นในการนําเสนอนี้ แตหวังวาคนดูคงแยกแยะไดวา อะไรควรทําและไมควรทํา) หนังเรื่องนี้
23
n a M r e d i p S น ป เ า ว ว ล ง ิ แ ู ญ ร า ห ู ข เ ผ ” r ด e ไ k “ r a ะ P จ ่ ี r ท e ก t า e ห P ง ตา นธรรมดาอยาง ไมใชค (รวมไปถึงตนฉบับการตูนดวย) นําเสนอความเปนปจจุบันในชีวิตประจําวันไดชัดเจนดี ตัวอยางงายๆ คือ การที่ Dave สั่งซื้อชุดสีเขียวของเขาจากเว็บไซต Ebay ใชเว็บไซต MySpace ในการบอกเลาเรื่องของตัว เอง รวมทั้งกรณีที่เขากลายเปนที่รูจักในฐานะ Superhero บนเว็บไซตวิดีโอออนไลนอยาง YouTube รวม ทั้งการตลบหลังจากฝงผูรายที่คิดจะสังหาร Kick-Ass กับ Big Daddy แบบถายทอดสด การนําเอาสื่อรวม สมัยมาใชนชี้ ใี้ หเห็นถึงสภาวะทีเ่ ราตกเปนทาสของสือ่ ทีเ่ นนยํา้ ใหเห็นถึงความธรรมดาสามัญของเรือ่ งราว ที่อาจเกิดขึ้นไดกับเราคนใดคนหนึ่งในโลกของสงครามสื่อเชนในทุกวันนี้ ตัวละครก็เปนอีกสวนสําคัญที่ทําใหหนังมีความสมจริงอยูมาก ขอเริ่มดวยคูพอลูก Big Daddy กับ Hit-Girl ที่ในตอนแรก Dave เห็นวาพวกเขาตางหากที่เปน Superhero ตัวจริง ในขณะที่ตัวเอง เปนแคนักเรียนบาบิ่นคนหนึ่งที่สําคัญตนวาชวยโลกได แตเมื่อ Dave กาวขามโลกใบเดิมของเขาไปสู การ(พยายาม)เปนวีรบุรุษ เขากลับตั้งคําถามวา สิ่งที่เรียกวาการกระทําของวีรบุรุษที่เขาชื่นชมในตัวสอง พอลูกนั้น ที่จริงแลวเปนการปราบเหลารายเพื่อลางแคนสวนตัวตางหาก ความเปนคนยิ่งเห็นไดชัดเจน จากตัวละครสองพอลูกนี้ คือ คนธรรมดาที่มีอดีตอันเจ็บปวด พวกเขาไมไดมีพลังพิเศษที่จะใชถลมศัตรู อุปกรณสงั หารนัน้ เปนแคเงาของความคับแคน และความอาฆาตพยาบาททีเ่ ปนอาวุธชัน้ เยีย่ มในการเลือก ที่จะฆาแทนที่จะใหอภัย โดยเฉพาะ Hit-Girl ที่เปนตัวอยางของเด็กที่ไดรับการปลูกฝงแบบผิดๆ ทําใหเธอ สูญเสียความเปนเด็กที่งดงามไปสูโลกของผูใหญที่เย็นชาและโหดราย อีกมุมที่คนเขียนชื่นชอบคือการโจมตีบุคลิกแบบซํ้าๆ ของตัวละคร Superhero ตางๆ ไมวาจะเปน Big Daddy ที่แตงตัวคลายกับ Batman (และยังถูกตัวรายในเรื่องเรียกวา Batman ดวย) Red Mist ก็ถูก สรางผานตัวละครเด็กรวยที่ไมไดรับความเขาใจจากพอแม การเปน Superhero ของเขามาพรอมการ แตงตัวเทๆ กับอุปกรณหรูหราลํ้ายุค ที่เปนการตอกแรงๆ ถึงการเปน Superhero ที่มีตัวชวย แตไมไดมีใจ จะชวยเหลือใครจริง ตองการใหมีภาพลักษณ ตองการทําตามความใฝฝนของตนเทานั้น แตที่กัดไดแรง ที่สุดเห็นจะเปนคําพูดของ Dave ที่บอกวา เขารูแลววาเปน Spider Man ตางหากที่จะ “ได” ผูหญิง ไมใช คนธรรมดาอยาง Peter Parker ซึง่ กระทบคานิยมของคนเราในการใหคณ ุ คากับใครสักคนจากความพิเศษ ของเขามากกวาการเปนตัวเขาเอง
24
Á¡ÃÒ¤Á - ¡ØÁÀҾѹ¸ 2554
หนังเรื่องนี้ยิ่งดูก็ยิ่ง คิด คําถามทีว่ า ใครเลาจะเปนวีรบุรษุ ไดจริงๆถูกโยนใสคนดูเปน ระยะๆตลอดเรื่อง แลวก็ ทําใหคิดถึงคําพูดของ Dave ที่วา “The comic books had it wrong, it didn’t take a trauma, or cosmic rays or a power ring to make a superhero. Just the perfect combination of optimism and naivety.” ถึงจะเปนแค มุมมองของ Dave เพียงคนเดียว ที่ชาง มองโลกในแง ดี แต เ ขา เลื อ กที่ จ ะเชื่ อ ในความตั้ ง ใจดี ของคนมากกวาจะพึ่งพาพลัง จากภายนอก แม Dave จะเริ่มตนดวยการเลียนแบบวีรบุรุษ ในแบบที่ เ ขารู จั ก ทั้ ง การหาชุดมาใส การปดบังตัวตน แต ตลอดทั้งเรื่อง Dave ก็ ยังคงเปนเด็กผูชายเปนๆ ที่ไมไดคิด อยากฆาใครจริงๆ ไมอาจตอสูได อยางโลดโผน ไมไดเปลี่ยนแปลงจากคน ธรรมดาไปสูจ อมพลัง แตความกลา และความหวังดีของเขาก็ทําใหเขาเรียนรูจน เขาใจถึงขีดความสามารถและขอ จํากัดของความเปน “มนุษย” ทัง้ ดานรางกาย และจิตใจ สุดทายอาจบอกไดวา Dave นี่แหละที่รักษาความเปนมนุษยไว ไดโดยทีส่ ญ ู เสียไปนอยทีส่ ดุ เมื่อเทียบกับตัวละครตัวอื่นๆ หนัง production เล็กๆจาก ทีมสรางชาวอังกฤษนี้ กํากับ โดย Matthew Vaughn (จากเรือ่ ง Layer Cake และ Star Dust) ถูกดัดแปลง จากการตนู ชือ่ เดียวกัน เขียนโดย Mark Millar และวาดรูปประกอบโดย John Romita, Jr. (ถาชอบแนวคิดเรื่อง ราวโหดๆคลายกันขอแนะนําเรื่อง Wanted จาก ผูเขียนคนนี้ดวย) ภาพในเรื่องสีสัน สดใส มีคําพูดเฉียบๆและมุขตลกอยูประปราย อารมณลอเลนประชดประชันตั้งแตฉาก เปดกับเสียงเลาเรื่องของ Dave สวนฉากตอสู ทั้ ง หลายก็ โ หดจริ ง โดยเฉพาะ Hit-Girl สังหารในความมืด อาวุธโหดของ Big Daddy ที่ราคามหาศาล กับ รถ Mist Mobile ของ Red Mist ก็นาตื่นตาดี สวน เพลงประกอบมันๆที่คนเขียนชอบมากคือ Bad Reputation ของ Joan Jett ที่เขากับ ตัวละคร Hit-Girl อยางลงตัวทีเดียว สุดทาย ก็ยิ้มกวางๆใหกับชื่อภาคภาษาไทยที่ ยังคงรักษาระดับความฮาไวไดดี ในนาม “เกรียนโคตรมหาประลัย” นี่เปนเพียงความเห็นจากคนเขียนที่ ไดลองเปนคนดู ทั้งที่ไมใชคอการตูนและแฟนหนัง แอ็คชั่นเลย ถาคนอานสนใจก็ลองไปหาดูไดนะ แลวมีความคิดเห็นยังไงเราอาจจะไดมาแลกเปลี่ยนกัน
25
ŋͧ(μÒÁ)ÃÍ เรื่อง : เพตรา
»ÅÒ·ҧ ³
. . . ¹ Ò ¤ § àªÕ ในทุกๆวันที่เราทุมเทเวลาใหกับการเรียน หนั ง สื อ เตรี ย มสอบ หรื อ หั ว หมุ น กั บ รายงานที่ ประดังเขามาไมเวนแตละอาทิตย เพือ่ นๆคงเหนือ่ ย ลาและเฝารอวันทีจ่ ะไดไปพักผอนในสถานทีท่ เี่ งียบ สงบ อากาศดีทั้งวันทั้งคืน ผูคนนารักมีนํ้าใจ และมี บรรยากาศสวยๆรายลอม สถานที่เชนนั้นมีอยูจริง ไมใชแคในจินตนาการ และทีแ่ หงนัน้ คือ...เชียงคาน อีกหนึ่งมนตเสนหแหงลุมแมนํ้าโขง เชียงคานเปนอําเภอเล็กๆในจังหวัดเลย แตเรียกไดวาเปนเมืองที่มีมนตขลังแบบวัฒนธรรม อีสานอันมีสสี นั และชวนใหสนุกสนานไปพรอมๆกับ สภาพความเปนเมืองเล็กๆอันเงียบสงบ ปราศจาก
ความวุนวายใดใด บานไมที่เรียงรายตอกันตลอด แนวแมนํ้าโขงคือเสนหอันดับแรกๆของเชียงคานที่ ผูมาเยือนทุกคนตางก็ประทับใจในความเรียบงาย นามอง ตามบานเรือนไมเหลานี้เราสามารถเรียนรู วิถชี วี ติ ของชาวเชียงคาน ผูท พ ี่ รอมจะหยิบยืน่ นํา้ ใจ อันดีแกนักทองเที่ยว อยางเชน คุณยายทานหนึ่งที่ มักจะนั่งหนาบานทุกเย็นแลวปงกลวยปงที่หอมไป สามบานเจ็ดบาน แกไมลังเลที่จะใหกลวยปงของ แกกับนักทองเทีย่ วทีเ่ ดินตามกลิน่ มา แมเราจะควัก แบงกยี่สิบให แตคุณยายกลับยิ้มอยางมีอัธยาศัย และกลาววา “ยายไมไดขายหรอกหนู เอาไปกิน เถอะ ถาอรอยก็กลับมาเอาอีกนะ...”
26
Á¡ÃÒ¤Á - ¡ØÁÀҾѹ¸ 2554
นอกจากนํ้าใจของชาวเชียงคานจะสราง ความอบอุนและรอยยิ้มแกผูมาเยือนแลว อาหาร ของทีน่ กี่ น็ า ประทับใจอยูไ มนอ ย ใครทีม่ าเชียงคาน แตไมไดลิ้มลอง “ตําดองแดง” ถือวามาแลวเสีย เทีย่ วอยางทีส่ ดุ “ตําดองแดง” คือสมตําพืน้ บานของ ทีน่ ี่ ซึง่ แมคา สมตําจะใสสารพัดผักสมุนไพร ปลารา กลมกลอม ปูดองและเสนขนมจีนทีม่ หี นาตาเหมือน เสนลอดชอง เมื่อไดชิมแลวรับรองจะติดใจ แตถา ใครรับประทานอาหารรสแซบไมคอยได แนะนํา ใหไปราน “เฮือนหลวงพระบาง” เพราะอาหารที่ นี่เนนหนักไปที่อาหารพื้นบานซึ่งมีปลาแมนํ้าโขง เปนสวนผสมหลัก ในเมนูมีจานเดนๆมากมาย ให เ ลื อ กสรร ราคาย อ มเยา บริ ก ารชั้ น หนึ่ ง และรสชาติอาหารก็อรอยถูกปากนาประทับใจ นอกจากรานเฮือนหลวงพระบางแลว เชียงคาน ยังมีรา นอืน่ ๆอีกมากมายทีพ่ อ ครัวแมครัวตัง้ ใจ ปรุงอยางเต็มที่ และคุณภาพเกินคุมกับราคา ธรรมชาติของเชียงคานคือเสนหที่จะ ไมกลาวถึงไมได ความสวยงามทางธรรมชาติ ของเชียงคานมีใหชนื่ ชมไดตลอดทัง้ วัน ตัง้ แต กอนพระอาทิตยจะเคลื่อนตัวขึ้นมาจากทิว เขาดวยซํา้ เวลาตีหา ครึง่ จึงเปนเวลาทีเ่ หมาะ ทีส่ ดุ สําหรับการเตรียมตัวไปชมทะเลหมอก ที่ “ภูทอก” การเดินทางดวยรถตองอาศัย ความชํานาญจากคนทองถิ่นเพราะทางขึ้น ภูคอนขางลาดชัน และดวยอุณหภูมิที่ตํ่า กวา 10 องศาเซลเซียสทําใหเราหายใจ เขาออกเหมือนมังกรพนควัน เมื่อมาถึง ยังยอดภู แมวาสายหมอกจะยังไมปรากฏ แตทิวเขาทั้งฝงไทยและลาวกับสายนํ้า โขงก็งดงามชวนใหมองอยางไมรูเบื่อ จน กระทั่งพระอาทิตยคอยๆเคลื่อนขึ้นและ
27
ฟาเริม่ เปลีย่ นสีเปนสีกหุ ลาบชมพูอมสม สายหมอก ก็คอ ยๆคลอยจากมุมเขาริมแมนาํ้ โขงฝง ลาวมาทอด ตัวอยูเบื้องหนาเรา งดงามเกินกวาจะเปรียบเปน คําพูดได เมื่อยามเริ่มสาย อีกสถานที่ทองเที่ยว ที่มีชื่อเสียงของเชียงคานอยาง “แกงคุดคู” อันมี ตํานานความเชื่อของชาวเมืองถึงกําเนิดของภูชาง และกลุมโขดหินเหนือแมนํ้าโขง ก็เปนอีกหนึ่งทาง เลือกที่นาแวะเวียนไปชม ตอนกลางวันมาพรอม กับแสงแดดจะแรงไปเสียหนอย แตก็ยังมีลมเย็นๆ ที่ทําใหรูสึกสงบ เปนชวงเวลาที่เหมาะกับการจิบ เครื่องดื่มแกวโปรดไปพลางอานหนังสือในราน กาแฟที่มีอยูใหเลือกมากมาย ซึ่งแตละ รานก็ตกแตงอยางเกไกมรี ปู แบบเฉพาะ ของตัวเอง เมื่อเริ่มใกลคํ่า การออกมา นัง่ ชมแมนาํ้ โขงดูฝงู นกกระยางบินกลับ รังก็นาเพลิดเพลินไปอีกแบบ และยาม พระจันทรและดวงดาวเปนรอยเปนพัน มาเยือน นอกจากจะนั่งเลนริมระเบียง ที่พักแลว การออกมาเดินซื้อของที่ระลึก และถายภาพ “ถนนคนเดิน” ก็ชวนให มีความสุขสนุกสนานที่แปลกใหมแบบ ที่หาไมไดในเมืองใหญๆ อยางกรุงเทพฯ เชื่อวาถึงตอนนี้คงมีใครหลายๆ คนกําลังสนใจจะไปเยี่ยมเยือนเชียงคาน อยู แ น ๆ เรื่ อ งของการเดิ น ทางนั้ น มี ใ ห เลือกมากมาย หากเพือ่ นๆอยากเทีย่ วแบบ สบายๆไมเหนือ่ ยมาก เพือ่ นๆ สามารถเลือก ใชรถประจําทางปรับอากาศจากสถานีขนสง หมอชิตไปยังเชียงคานไดโดยตรง แตถา เพือ่ นๆ อยากใชพลังในวัยหนุม สาวใหคมุ คา รวมทัง้ ตองการประหยัดคาใชจา ย แนะนําวา ใหนั่งรถไฟไปลงที่สถานีอุดรธานีระหวาง
28
Á¡ÃÒ¤Á - ¡ØÁÀҾѹ¸ 2554
“ÂÒÂäÁ‹ ä ´Œ ¢ÒÂËÃ͡˹٠àÍÒ仡Թà¶ÍÐ ¶ Œ Ò Í Ã ‹ Í Â ¡็ ¡ÅѺÁÒàÍÒÍÕ¡ ¹Ð...”
การเดินทางเพื่อนๆ สามารถสัมผัสอากาศหนาวยะ เยือกและทิวทัศนยามเชาของทุง หญาสีทอง จากนัน้ ตอรถสกายแล็ป (รถสองแถวเล็กที่ตองขอเตือนวา ใหระวังเรื่องการถูกโกงราคาดวย!) ไปลงที่สถานี ขนสงประจําจังหวัดเพื่อตอรถไปยังสถานีขนสง จังหวัดเลย แลวจึงตอรถสองแถวไปอําเภอเชียงคาน แ ม จ ะ ฟ ง ดู เ ห นื่ อ ย แ ล ะ ยุ ง ย า ก แ ต ประสบการณในการเดินทางก็ทาํ ใหเราไดเห็นและ รูจ กั อะไรหลายๆ อยาง และรับรองวาเมือ่ เพือ่ นๆ ได สัมผัสเสนหของเชียงคานดวยตัวเองแลว ทุกความ เหนื่อยหนายที่เคยมีจะหายไปอยางนาอัศจรรยใจ เพราะนอกจากเราจะมีความทรงจําอันสุขสงบใน เชียงคานแลว เรายังสามารถเก็บเอาแรงใจที่ไดมา สูกับชีวิตการเรียนการทํางานอีกดวย
29
bon appetit เรื่อง : เกี๊ยวนํ้าสอง
ไล-บรา-รี่ : ห้ องสมุดของความสบาย
ใครบางทีเ่ คยตัง้ หนาตัง้ ตาจะเขาไปนัง่ จะอานหนังสือในหอสมุดปวย แต ไปๆ มาๆ กลับมา จบดวยการนั่งหลับคากองหนังสือ? ถาไมมใี ครยกมือ ผมก็จะยกของผมคนเดียวนีล่ ะครับวาผมเคย และก็ ไมไดเคยแคครั้งเดียว เสียดวย ผมไมรเู หมือนกันวาทําไมผมถึงชอบไปหลับในหองสมุดแทนทีจ่ ะ ไดไปอานหนังสืออยาง ที่ควรจะเปน ถาไมมีใครตอบได ผมก็ขออนุญาตสรุปเอาเองเลยแลวกัน วาเปนเพราะบรรยากาศ ของหอสมุดนั้นชวนหลับ ที่สรุปอยางนี้ก็ใชวาจะไมมีมูลความจริงนะ ครับ แตเพราะการทีผ่ มเพิง่ ไดไปนั่งอานหนังสือจนจบเลมที่รานไล-บรา-รี่ ในซอยสุขุมวิท 24 ก็ นาจะพอใชเปนขอมูลสําหรับ การสรุปของผมไดอยูบางนะครับ รานไล-บรา-รี่ ที่วานี้ ไมไดเปนรานหนังสือที่มีมุมสวน ตัวใหลูกคาไดหนังอานหนังสือ กันนะครับ แตรานนี้เปนรานบรรยากาศดีๆ ที่มีขายตั้งแตชา กาแฟ วาฟเฟล หมึกทอดคาราเกะ ไปจนถึงขาหมูเยอรมัน และเมนูอื่นๆ อีกหลากหลายจนไม สามารถทีจ่ ะระบุไดวา รานนีเ้ ปนราน อาหารที่ขายกาแฟ หรือ รานกาแฟที่ขายขนมและอาหาร เอาเปนวาไมวารานนี้จะขายอะไรเปน หลักก็ตาม รานนี้ก็ยังคงเปนรานที่นาลองไปแวะชิมทั้ง ขนม ชา กาแฟ และขาหมู ที่พลาดไมชิม ไมไดคงจะหนีไมพนบรรยากาศในรานนี้นี่เอง
30
Á¡ÃÒ¤Á - ¡ØÁÀҾѹ¸ 2554
รานไล-บรา-รี่ มีสองชัน้ ใหลกู คาแตละคนไดเลือกนัง่ กันตามใจชอบ ชัน้ ลางจะเปนเกาอีบ้ นุ วม ตัวไมเล็กไมใหญขนาดกําลังนัง่ สบาย หรือถาชอบนัง่ นุม ๆ กวางๆ ก็เลือกทีจ่ ะเขาไปนัง่ บริเวณดานในที่ จัดเปนโซนโซฟายาวติดพนังดานใน นั่งเรียงกันไดเปนสิบคน สวนชั้นบนเหมาะสําหรับคนที่ชอบนั่ง ยืดตัวสบายๆ กับพื้น ทางรานมีเบาะใหญๆ หลายๆ เบาะวางเขาชุดกับโตะญี่ปุนหลายตัวใหเราเลือก นั่งกันไดอยางเอกเขนก เมือ่ หาทีน่ งั่ ถูกใจสบายตัวกันเรียบรอยแลว ก็เดินมาเลือกเมนูเบาๆ ไวกนิ เลนๆ ผมขอแนะนํา ใหแคกนิ เลนๆ ก็พอจะดีกวานะครับ ไมใชเพราะกลัวอวนแตเปนเพราะราคาอาหารทีน่ สี่ งู อยูพ อตัว หา อะไรรองทองไวหนอยก็นาจะพอครับ สําหรับเมนูเบาๆ ที่ผมจะขอแนะนําเปนเมนูขึ้นชื่อของรานนี้ ขึ้น ชื่อจริงๆ นะครับเพราะเมนูนี่ชื่อวา ไลบรารี่วาฟเฟล อยาเพิ่งรีบตกใจกับรูปทรงที่ออกจะแหวกแนว จากวาฟเฟลธรรมดาทั่วไป เพราะไลบรารี่วาฟเฟลนี้เนื้อนอกกรอบหอม แตเนื้อในนุมหวานกรุนกลิ่น ใบเตยจางๆ กินแลวอารมณดีมีแรงอานหนังสือตอทันทีเลยครับ สวนเครื่องดื่มที่นี่มีใหเลือกหลาย อยางไมวาจะเปนกาแฟชามใหญ (อานถูกแลวละครับ ที่รานนี้เขาเสิรฟกาแฟเปนชามใหยกซดไดเลย จริงๆ) หรือจะเปนสมูทตีเ้ ขมขนก็ใชได แตทผี่ มขอแนะนําใหกนิ คูก บั ไลบรารีว่ าฟเฟลนัน้ นาจะตองเปน ชาบลอสซัมบลูม ชาดอกไมสสี วยเสิรฟ เปนกาแกวใสเห็นกลีบดอกไมลอยพริว้ สวยในนํา้ ชา ทีส่ าํ คัญกลิน่
31
หอมจางๆ แตชวนสดชื่นกับรสขมบางๆ ที่มาชวยตัดรสหวานของวาฟเฟลไมใหเลี่ยนติดคอมากเกินไป ของอรอยๆ บรรยากาศดีๆ เพลงเพราะๆ ที่เลนคลอเบาๆ สลับกับเสียงเครื่องบดกาแฟที่ดัง เปนระยะๆ อยางนี้ละครับ ชวนใหผมนั่งเอนหลังพิงกําแพงอานหนังสือไดอยางสบายใจ จนจบไปหนึ่ง เลม (ไมไดอานหนังสือเร็วนะครับ ตอนที่ไปครั้งนั้นผมอานไปไดเกือบครึ่งเลมแลว) หนึง่ ในไมกเี่ รือ่ งทีผ่ มเสียดายเกีย่ วกับรานนีค้ งจะหนีไมพน เรือ่ งทีร่ า นนีม้ หี นังสือใหอา นนอย ไปหนอยไมสมกับชื่อรานเอาเสียเลย (ดังนั้นเวลาใครจะไปรานนี้ก็อยาลืมหาหนังสือที่ถูกใจติดไปสัก เลมนะครับ) แตลองคิดดูอีกที รานนี้ไมไดเปนรานขายหนังสือนีครับ ถาอยางนั้นก็อยาไปสนใจเลยดี กวาวารานนี้จะมีหนังสือใหอานเยอะหรือนอย คิดเสียวาไปรานนี้เพื่อเลือกหยิบยืมหาความสบายใน การอานหนังสือดีกวานะครับ - ขอบคุณรูปถายจาก facebook ของราน เขาไปกด like กันไดที่ www.facebook.com/librarycafe - รานไล - บรา - รี่ ยังมีิีอีกสาขาที่แถวๆ ถนนพระรามเกา - ทั้งสองสาขามี WIFI ใหฟรีสําหรับลูกคาที่ไปใชบริการดวย
32
Á¡ÃÒ¤Á - ¡ØÁÀҾѹ¸ 2554
˹ŒÒÇ‹Ò§
เรื่อง : อิศราภรณ กิตติวิศิษฏ
อาจารยเสกสรรค ประเสริฐกุล ไดเขียนบันทึกไวในหนังสือ ‘วิหารที่วางเปลา’ ไววา “และบางทีนี่คือเสนหของการเดินทาง เสนหของการผจญภัยในรูปแบบตางๆ... เสนหของการพาตัวเองไปสูความยากลําบากเพื่อจะลิ้มรสคุณคาของสิ่งธรรมดาหลายอยาง... กระทั่งคุณคาของการมีชีวิต” ………. หลังจากกลับมาจากคายอาสารูสึกชีวิตเราไดเปลี่ยนแปลงไป ชีวิตที่เรียบงายและแสนจะจริงใจบนดอยทําใหเราหลงลืมความเปนไปของชีวิตปกติไปชั่วขณะหนึ่ง ที่นั่นไมมีไฟฟา ไมมีนํ้าประปา หรือแมแตสัญญาณโทรศัพท และยิ่งกวานั้น การเดินทางเขาไปในหมูบานก็กินเวลายาวนานรวมยี่สิบชั่วโมงจากกรุงเทพฯ แตชวงเวลายาวนานที่วานั้นกลับสั้นลงและเต็มไปดวยความสนุกสนานจากการทําความรูจักเพื่อนใหม จนเราแทบไมไดใสใจวาตอนนี้เราอยูที่ไหน แตก็โลงใจที่เรามาถึง หมูบานวะเมคี จังหวัดตาก จนได วันเวลาเกือบสองสัปดาหที่เราอยูรวมกันกับเพื่อนคายนั้นผานไปเร็วเกินคาด เราไมรูตัววาเราคุนเคยกับชาวบานที่นั่น ทางเดินบนเขา สภาพอากาศหนาวตอนกลางคืนไดตั้งแตเมื่อไร ไมรูตัววาเราเคยชินกับอาหารที่ไมคอยถูกปาก เคยชินกับการการตื่นมาแลวไดยินเสียงไกขัน นกรอง เสียงนํ้าตก เมื่อมองไปขางนอกก็พบกับหุบเขาลอมรอบตัวเราไว เคยชินกับการทํางานกอสรางที่เรายังไมเคยทํา เคยชินกับการนั่งวงรองเพลงกับเพื่อน เคยชินกับกิจกรรมสนุกๆที่แฝงแงคิดใหเรารูจักตัวตนของเรา เคยชินกับแสงเทียน และดวงดาวที่สองสวาง ความรูสึกดีดีมากมายที่เราไดมอบใหและรับมาอยางไมรูจบในตอนนั้น เปนเหมือนพลังที่ถายทอดมาเติมเต็มสวนที่ขาดหายในชีวิตของชาวคายทุกๆ คน จนหลายๆ ครั้งเราหวนคิดถึงความอบอุนเมื่อเราอยูที่นั่น ความประทับใจที่ไดรับมันมากมายเกินคําบรรยายใดใด แตมันยังอยูในใจเสมอ ………. แตตอนนี้เมื่อไดเฝามองการไปคาย ก็ทําใหเกิดคําถามขึ้นในใจ วาเราทําคายไปเพื่ออะไร... เราอาจไปคายเพราะตองการออกเดินทาง ตองการหลบหนีจากโลกแหงความจริง ตองการเพื่อนแทที่หาไดยากในสังคมตอนนี้ ตองการเรียนรูชีวิตที่แตกตางออกไป หรือตองการเพียงไดชื่อวาเราเปนผูใหที่นําความเจริญ นําวัตถุตางๆ ไปใหชาวบานที่เราคิดวาเขาขาดแคลน อยางนั่นหรือ... หรือแทที่จริงแลว พวกเราเองตางหากที่ีเปนผูขาดแคลน สิ่งตางๆ ที่เราไมสามารถซื้อไดดวยเงิน สิ่งเหลานั้นไมวาจะเปน มิตรภาพ ความสุข ความรัก รอยยิ้ม กําลังใจ และอื่นๆ คือสิ่งที่ ‘คาย’ ไดมอบใหกับเรา เรานั่นเองเปนผูรับอยางไมมีขอแม... เรานั่นเองที่ตางพยายามตามหา ‘คุณคาของชีวิต’ - ขอขอบคุณ อิศราภรณ กิตติวิศิษฏ ที่สงบันทึกถึงการออกคายฯ เดือนมีนาคม 2553 ที่หมูบานวะเมคี จังหวัดตาก กับชุมนุมคายอาสาพัฒนาชนบท มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร
33
ËÁØศศิ¹นทรªÕÇÔμ เรื่อง :
จิมเศรมีา ่ เหเงาลี่ยสนุวก ฉันเห็นภาพวาดฝมือของ จิมมี่ เลี่ยว ในหนังสือของเขามาตั้งแตสมัยเรียนอยูมัธยมตน ฉันไดแต ชืน่ ชมตามเสนหข องภาพวาดหลากสีทเี่ ต็มไปดวยรายละเอียดเพียงอยางเดียวเทานัน้ แตไมเคยรูเ ลยวาตัว อักษรจีนตัวเล็กๆ ที่พิมพอยูใกลๆ ภาพเหลานั้นหมายความเชนไร อันที่จริงแลวฉันก็ไมไดคิดสนใจหรอก วาตัวอักษรจะมีความหมายอะไร เพราะสายตาของฉันมัวแตจดจองละเมียดตามเสนหของภาพแลวภาพ เลาที่เรียงกันอยูจนเต็มหนังสือเลมเล็ก ภาพที่ฉันไมเขาใจความหมาย แตกลับรูสึกถึงอารมณของภาพได จิมมี่ เลี่ยว ไมไดเรียกตัวเองวาเปนศิลปน แตเขาบอกในหนังสือของเขาวาเขาเปนหลายอยาง เขา เปนทัง้ นักเลาเรือ่ ง นักทําภาพประกอบ นักเขียน เปนพอ และเปนเด็ก แตถา จะใหฉนั เลือกระบุและอธิบาย วา จิมมี่ เลี่ยว เปนอะไร ฉันจะขอระบุวาเขาเปน นักจับอารมณ และมักจะจับเอาอารมณเศราปนเหงามาใส ไวในงานของเขาเสียเต็มไปหมด ฉันอานเจอในบทสัมภาษณทเี่ ขาตอบเกีย่ วกับเรือ่ งอารมณเศราปนเหงานี้ ไววา “ผมไมชอบใหกาํ ลังใจคนดวยวิธเี ดียวกับคนทัว่ ไปทีเ่ ขียนวาตองทําอยางนี้ อยางนัน้ ผมเลือกทีจ่ ะวาด เรื่องที่ตัวละครสวนใหญในเรื่องเปนพวกออนแอ ไรความสามารถ ในโลกนี้มีคนแบบนี้เยอะ”
จิมมี่ เลี่ยว เรียนจบดานศิลปะ กอนจะจับพลัดจับผลูไปอยูในวงการโฆษณาเสียหลายสิบป กอนที่ จะรูสึกวาเขารักการวาดรูปขนาดไหน แตเรื่องตลกมักเกิดขึ้นกับคนที่ไมชอบเสมอ หลังจากที่ผลงานของ เขาเริม่ เปนทีต่ ดิ ตาในหมูช าวไตหวัน หมอก็บอกเขาวาเขาเปนโรคลูคเี มีย โรคยอดนิยมในหนังทีไ่ มคอ ยมี ใครรอดชีวติ ได เขาตองหยุดทุกอยางทีเ่ ขาทํา รวมไปถึงการวาดรูปทีเ่ ขารักเปนเวลากวาครึง่ ปเพือ่ รักษาตัว ในโรงพยาบาล โชคดีที่ชีวิตของจิมมี เลี่ยวไมไดเปนหนัง เขามีชีวิตอยูรอดมาวาดรูปใหฉันไดตามดูจนถึง ทุกวันนี้ แลวชวงเวลาระหวางการฟนตัวนี่แหละ ที่ทําใหเขาเริ่มจับอารมณตางๆ มาลงในงานของเขา โดย เฉพาะอารมณเศราปนเหงาที่ไดเขาไดรับมามากในชวงเวลานั้น จิมมี่ เลี่ยว จับอารมณมากมายไปอยูในผลงานของเขาจํานวนหลายเรื่อง แตเรื่องที่ฉันมั่นใจวาผู อานสวนมากจะตองเคยไดดูหรือไมก็เคยไดยินเกี่ยวกับภาพยนตรไตหวันที่ชื่อ “Turn Left, Turn Right” (หรือที่แปลเปนไทยไดอยางนารักวา ผูหญิงเลี้ยวซาย ผูชายเลี้ยวขวา) ภาพยนตรเรื่องนี้ดัดแปลงมาจาก หนังสือของเขาที่ชื่อวา “A Chance of Sunshine” เปนเรื่องที่วาดวยเรื่องของหนุมสาวที่หลงรักกัน แตกลับ หากันไมเจอ ทัง้ ๆ ทีท่ งั้ คูอ ยูห อ งติดกันแทๆ จิมมี่ เลีย่ วนําเอาความซับซอนของเมืองใหญมาลอกับเรือ่ งของ ความรักไดอยางเศรา แตเขาไมใชคนใจรายทีจ่ ะทําใหตวั ละครของเขาทัง้ คูต อ งผิดหวังดวยการหากันไมเจอ เรื่องนี้จบแบบแฮปปเอนดิ้ง แตก็ไมวายเรียกนํ้าตาทั้งคนอานและคนดูไปหลายลิตร จิมมี่ เลีย่ ว สรางงานของเขาแตละชิน้ อยางประณีต ซึง่ ใครๆ ก็สงั เกตเห็นไดถงึ รายละเอียดของลาย
36
Á¡ÃÒ¤Á - ¡ØÁÀҾѹ¸ 2554
เสนนับพันๆ หรือจะเปนการลงสีลงชองเล็กๆ อยางถี่ยิบในเกือบทุกภาพของเขา จิมมี่ เลี่ยว เปนคนที่ใสใจ ในรายละเอียดทุกจุด เขาชอบทีจ่ ะใสลกู เลนใหกบั ภาพของเขาดวยการนําตัวละครจากเรือ่ งอืน่ มาวางเนียน ไปกับตัวละครเรือ่ งหลักของแตละเรือ่ ง เขาชอบวาดสัตวตวั ใหญๆ ยืนเปนฉากอยูด า นหลัง ลูกเลนทีป่ รากฏ ในงานของเขาเหลานีท้ าํ ใหฉนั เชือ่ วาจริงๆ แลว จิมมี่ เลีย่ ว เปนคนขีเ้ ลนทีช่ อบใชรายละเอียด มาเพิม่ ความ นาสนใจและขัดอารมณไมใหผูอานผลงานของเขาตองเศราเกินไป ฉันชอบดูภาพในผลงานหนังสือของ จิมมี่ เลี่ยว มากกวาที่จะตองอาน แนนอนสาเหตุหนึ่งมาจาก การไรความสามารถในการอานอักษรจีน แตถึงแมตอนนี้จะมีผูแปลผลงานของเขาเปนภาษาไทยแลว ก็ตาม แตฉันก็ยังคงชอบที่จะนั่งดูภาพมากกวาอยูดี ฉันวาแคภาพแตละภาพของเขาก็มีเรื่องใหรูสึกตาม อารมณไดอยูมากพอแลว ภาพหลายภาพของเขาที่ฉันเห็นอาจจะทําใหฉันรูสึกเหงาในแวบแรก แตเมื่อ ฉันไดนั่งจอหนาเขาไปใกลๆ เพื่อดูรายละเอียดเล็กๆ ที่เขานํามาเลน ฉันกลับยิ้มเล็กๆ ที่มุมปากดวยความ ชอบใจที่เห็นตัวละครบางตัวทําหนาและทาทางชวนขัน ทําเอาฉันลืมความเศราและความเหงาที่รูสึกในที แรกไปเสียเกือบหมด ฉันไมแนใจวา จิมมี่ เลีย่ ว จะคิดเหมือนทีฉ่ นั คิดหรือเปลา แตฉนั คิดวาผลงานของเขาทําหนาทีเ่ ปน เหมือนเพื่อนของผูดูและผูอานที่มักจะมาคอยตบไหลเบาๆ แลวปลอบใจเราอยูเสมอวา ชีวิตก็เปนอยางนี้ ละเพื่อน เธอเศราบาง ฉันเหงาบาง แตเราตางก็ยังมีเรื่องสนุกๆ ใหไดยิ้มบางอยูเสมอ
37
ÁÕàÃ×ZEPHYR èͧ เรื่อง :
It’s ‘just’.
ที่ ไ ด ย า งเหยี ย บไป ยังพื้นที่อันไมนาพึง ประสงคสาํ หรับใครๆ ภาพของ “เขา” ที่คน เขียนสรางขึ้นนั้นยัง ดูสดใหม ตัวตนของ “เขา” ยังปะปนอยูกับกลิ่นอายบรรยากาศภายใน หองสี่เหลี่ยมขนาดเล็กหองนั้น พื้นที่ปดที่บรรจุ สารพันความรูสึกนึกคิด ที่ที่ทุกเรื่องราวเคยโลด แลนคูขนานไปกับพันธนาการทางรางกาย รูปวาดระบายสีนํ้าสีสันสดใสในกรอบไม เปนฉากของทางเดินยาวไกลสุดสายตา สองขางทาง ประกอบดวยตนไมใหญนอย ดอกไมใบหญาแตะ แตมผืนดินตรงนั้นตรงนี้ เบื้องหนาเปนทองฟาสี ครามสดใสเจือไอแดดตอนกลางวัน เพียงแตตอง
...เช า วั น นี้ ค ง ไมตางจากวันอื่นเทาไร นั ก เขาละความสนใจ จากความคิ ด นี้ ไ ปชั่ ว ขณะ สายตาคูเดิมยังคง จับจองที่ผนังสีขาวอยาง เลื่อนลอยราวกับจะคนหาบางอยาง ลึกลงไปใน แววตาคูนั้น ความหวังอันนอยนิดยิ่งสั่นคลอน วูบ ไหวคลายจะหายวับไปในทันทีทนั ใด เขารูส กึ ไดถงึ ความคิดทีล่ อยเลือ่ นขามผานกําแพงทึบทึมรอบตัว ในตอนนี้ไปไกลแสนไกล... แมวา “เขา” คนนั้น และคนเขียนเราจะ ไมเคยพบหนา แต “เขา” กลับทิ้งรองรอยแหง ความเดียวดายไวเบื้องหลัง ไดแบงปนเอาภวังค เหลานั้นมาสูคนเขียน ครั้งหนึ่งกับประสบการณ
38
Âѧ¤§äÁ‹ÁÕÅÙ¡¡Ã§àËÅç¡ «Õèã´·Õè¨ÐË‹Ò§¾Í ãËŒÍÔÊÃÀÒ¾àÍ×éÍÁ¼‹Ò¹à¢ŒÒÁÒ ¤§ÁÕà¾Õ§¤ÇÒÁ¤Ô´ ¨Ô¹μ¹Ò¡Òà ·ÕèâÅ´áÅ‹¹ÅÍÂÅÍ´¼‹Ò¹ä» ยืนมองภาพวาดนี้อยูในหองขังสี่เหลี่ยมขนาดเล็ก รอบตัวคือกําแพงสีขาวสี่ดาน หองที่ไรหนาตาง ไรแสง อาทิตย มีเพียงเตียงนอนอุนสบาย ความสดใสของภาพวาด กับความสะดวกสบายของหองพักจึงไมนาจะ เพียงพอสําหรับคนคนหนึง่ ทีเ่ สมือนโลกทัง้ ใบจะถูกกันออกไปหลังประตูเหล็กสีเทาบานยักษ หากจะมีสงิ่ ใดขาดหายไป มันคงเปน “โอกาส” ในการสัมผัสบรรยากาศจริงของทิวทัศนอันนาชื่นชมนั้น ที่นี่มันยังคง เปนแคความหวังลมๆแลงๆ เปนฝนหวานที่เลือนรางและหางไกล ความสะดวกสบายทีถ่ กู ตระเตรียมไวใหนนั้ หนักหนาเสียยิง่ กวาการตองโทษประหารมากมายนัก การจองจําความรูส กึ ของคนไวดว ยภาพอันงดงามของอิสรภาพ หลอกลอเชือ้ เชิญใหมชี วี ติ อยูด ว ยความหวัง ไมตา งจากการสังหารคนผูน นั้ ใหตายไปทัง้ ทีย่ งั มีชวี ติ อยู หากชีวติ ทีเ่ หลือนัน้ คลายซากทีร่ อวันสลาย “เขา” คนนัน้ ในหองสีขาวผูเ ฝามองภาพวาดคงไมตา งจาก “เขา” ในหองสีดาํ อันมืดหมน และ “เขา” ในหองกระจก ผูมองเห็นแตเงาของตัวเอง ความรูสึกของพวกเขาเหมือนความคิดที่หมุนควางรอบแลวรอบเลา แตยังติด อยูกับสภาพเดิมๆที่หนีไมพน สภาวะนี้ตางหากที่กระบวนการยุติธรรมบรรลุเปาหมายแหงพันธนาการ ความสําเร็จในการหนวงเหนี่ยวทั้งรางกายและจิตวิญญาณของชีวิตหนึ่ง เปนความอยุติธรรมที่พึงหยิบยื่น แทนตราหมายแหงความยุติธรรม เมื่อไมนานมานี้ คนเขียนทราบขาวมาวา คุกเกาแหงนั้นไดปดตัวลงแลว ทั้งในฐานะอดีตที่คุมขัง และพิพิธภัณฑ ประวัติศาสตรของมันก็ถูกปดผนึกลงดวย แตความรูสึกของบรรดา “เขา” เหลานั้น คงไม จางหายไปพรอมกาลเวลา หรือสิง่ แวดลอมใหม หากยังทิง้ รอยแผลเปนเรือ้ รังไวในลิน้ ชักความทรงจําสวน ตัวอันมิพงึ แตะตอง ขณะทีภ่ าพของปฏิทนิ ฉบับแลวฉบับเลาแทรกเขามาในความคิด พรอมกับรอยกากบาท ที่นับวันจะยิ่งทวีจํานวนขึ้น ยังคงไมมีลูกกรงเหล็กซี่ใดที่จะหางพอใหอิสรภาพเอื้อมผานเขามา คงมีเพียง ความคิด จินตนาการที่โลดแลนลอยลอดผานไป คําคนเขียน : มันคือความสงสัยในระบบยุตธิ รรม เนือ่ งมาจากประสบการณจริงของคนเขียนเมือ่ ไปชมพิพธิ ภัณฑ คุกแหงหนึ่ง แตขอความบรรยายความรูสึกทั้งหมดเปนการตีความในมุมมองของคนเขียนเอง ความสมจริงคง ตองขึ้นอยูกับคนอาน แตถาจะใหเขาถึงคงตองลองหาโอกาสไปยืนอยูในสถานที่แหงนั้นดูสักครั้ง
38
ใครที่เคยเปนนอง ถึงเวลาแลว
ที่จะไดเปน พี่ “งานวันแรกพบ” และ “งานสืบสานตํานานศิลปศาสตร”
ติดตามขาวคราวการรับสมัครพี่สตาฟของทั้งสองงานไดที่ ปล. สงวนสิทธ์เฉพาะนักศึกษาคณะศิลปศาสตรเทานั้น!
LARTS TU