Μάρτης - Απρίλης 2014
Τεύχος 9
Εεε θκυό ασσιελιές ο τόπος μας λαλεί το τζαι η στήλη Εεε τουν’ το πουλίν το όμορφον λαλούν πως εν σγαρτίλι Τουτούκκι Νιουζ
Μάρτης - Απρίλης 2014 Έκδοση 9 η info@toutoukkinews.com toutoukkinews@gmail.com www.toutoukkinews.com Facebook: Τουτουκκι ΝΙΟΥΖ Free Press Τηλέφωνο επικοινωνίας: 99 07 77 28
Εκδότριες Ζαμπά Νικολέττα Αριστείδου Κωνσταντία Επιμέλεια ύλης Ζαμπά Νικολέττα Αριστείδου Κωνσταντία Διόρθωση & Συντονισμός ύλης Αριστείδου Μαρία Σεβαστός Χρυσόστομος Συντακτική Ομάδα Καϊάφα Έλενα Αρωραίος Μιχαήλ Φλογερή Δημητρούλα Λίχτεσταϊν Κούλλα Ζίττη Άντρια Ηροδότου Μαριάννα Ξενοφώντος Νικόλας Μυλωνά Καλλισθένη Νικήτα Σοφία Κατσαρός Νίκος Τρύφωνος Μαρία Ττερλικκάς Μιχάλης Υπεύθυνοι Φωτογραφίας Σάββα Χρίστος Παπαδόπουλος Γιώργος (AFIAP) Σχεδιασμός Εξωφύλλου Ττερλικκάς Κωνσταντίνος Υπεύθυνη Σχεδιασμού Αριστείδου Κωνσταντία Υπεύθυνη Μάρκετινγκ & Διαφήμισης Ζαμπά Νικολέττα Σκιτσογράφος Πέτρου Αντώνης Συνεργάτες infonistas.com Photo Studio 57 Εύρυθμο 107.9FM Απαγορεύεται η αναδηµοσίευση, η αναπαραγωγή, η αντιγραφή και γενικότερα η µετάδοση µε οποιονδήποτε τρόπο και µέσο, µέρους ή ολόκληρης της ύλης της εφηµερίδας, χωρίς τη γραπτή άδεια των εκδοτών.
Πόσο μας έλειψαν αλήθεια οι μέρες που περπατούσαμε ανέμελα μέσα στις αλάνες παρέα με τις μαργαρίτες, τα συμιλλούθκια, τις τσουκνίθες και τα αγριόχορτα. Αγαπάμε, δε μ’αγαπά….πόσες φορές….Και υπέφεραν οι καημένες οι μαργαρίτες γιατί τις μαδούσαμε για να μάθουμε αν μας αγαπά ο καλός μας! Παλιές καλές εποχές που τώρα τις ψάχνουμε με νοσταλγία. Πού πήγαν αλήθεια αυτές οι μέρες της ξεγνοιασιάς μας; Οι μέρες που αφηνόμασταν στους δρόμους και παίζαμε μέχρι τη δύση του ήλιου, που φορτώναμε τα αυτοκίνητα με διάφορα αναγκαία και μη και ξεφεύγαμε για μέρες ξεγνοιασιάς με τις οικογένειες μας για να ζήσουμε για μέρες στο αντίσκηνο. Στιγμές που τις νιώθαμε, τις απολαμβάναμε.Που πήγαν οι μέρες που με τους φίλους μας βλεπόμασταν, αγκαλιαζόμασταν, γελούσαμε και ζούσαμε; Πού; Όλα φαίνεται να έχουν πάρει μια καινούρια τροπή και να θυσιάζονται στην τελική στο πρόσκαιρο, στο επιπόλαιο και στο χρήμα. Κρίμα. Από διάφορες επιστολές που λαμβάνουμε από εσάς φαίνεται πως τα πράγματα όσο πάνε και χειροτερεύουν. Πολλοί νέοι, άνεργοι στην πλειοψηφία, ψάχνουν για τη σανίδα σωτηρίας. Ψάχνουν για αυτό το κάτι που θα τους δώσει το κίνητρο να πιστέψουν πως ακόμα υπάρχει ελπίδα. Και δυστυχώς τώρα με την πλεονάζον προσφορά σε εργατικό προσωπικό, οι πλείστοι εργοδότες έχουν αποφασίσει ξαφνικά να αναδιαρθρώσουν τα τμήματα των επιχειρήσεων, που με απλά λόγια αυτό σημαίνει διώχνω κόσμο για να προσλάβω καινούριο χαμηλόμισθο προσωπικό. Αφού υπάρχει προσφορά, γιατί να μην το εκμεταλλευτούν άλλωστε! Και φτάνουμε στο σημείο να συζητάμε για θέματα αυτονόητα όπως τα κεκτημένα δικαιώματα των εργαζομένων, αν στην τελική θα τα επωφεληθούν ή όχι. Τα άτομα που δούλεψαν και πρόσφεραν θυσιάζονται στο βωμό του φθηνότερου εργατικού προσωπικού. Κρίμα. Τα πάντα πλέον μεταφράζονται σε αριθμούς και είναι ανώριμος όποιος τολμήσει να έχει συναισθήματα. Οι μέρες που διανύουμε είναι σίγουρα δύσκολες. Είναι πολύ σημαντικό όμως να καταφέρουμε να διατηρήσουμε την ανθρωπιά και την αυτοεκτίμηση και αυτοσεβασμό μας. Αλλιώς θα χαθούμε. Και τώρα που έρχεται Πάσχα, βρείτε τη δική σας αλάνα να τρέξετε, να απολαύσετε τα χρώματα της φύσης και να αναπνεύσετε οξυγόνο. Αυτά τα λίγα και όμορφα, αλλά τόσο αληθινά, είναι αυτά που μας έχουν απομείνει. Δείτε το διπλανό σας και κουβεντιάστε μαζί του. Σίγουρα κάτι θα έχει να πει. Βρείτε ενδιαφέρον στο κάθε τι μικρό που υπάρχει γύρω μας και ίσως να μη χρειαστεί να μαδήσετε ξανά μαργαρίτες για να αποφασίσετε αν σας αγαπά ή όχι ο καλός σας. Η μαργαρίτα θα σας κάνει πολύ πιο ευτυχισμένους αν την αφήσετε να υπάρχει εκεί που βλάστησε, φτάνει να τη δείτε. Καλό Πάσχα σε όλους μας με πολλήν αγάπην για γλυτζιάν ζωή. Νικολέττα τζαι Κωνσταντία
4 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
ΛΑΜΒΑΝΕ ΠΡΩΤΟΣ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΣΟΥ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ, ΣΤΟ email ΣΟΥ!*
* Στείλε το email σου τζαι τα υπόλοιπα κανονίζουμεν τα εμείς!! info@toutoukkinews.com info@toutoukkinews.com Ι www.toutoukkinews.com Ι Τηλέφωνο επικοινωνίας: 99 07 77 28
Γράφει o Μιχάλης Ττερλικκάς
Βασισμένο σε μια ιστορία, από τη συλλογή του Νέαρχου Κληρίδη, με τίτλο «Κυπριακό Χιούμορ»
Τα ανέκδοτα έννεν σημμερινή υπόθεση. Οι παλιοί Κυπραίοι είχασιν ανέκδοτα, που τα ελαλούσαν «ιστορίες». Ήταν όπως τους παλιούς μύθους. Με τούτες τες ιστορίες εθέλαν, πάντα, κάτι να πουν. Η ιστορία πόννα σας πω εν’ μια που τ∙είνες. Εί–εν, μιαν βολάν, σ’ έναν χωρκόν, πά’ στα βουνά, θκυο κοπελλούθκια, βοσκαρέθκια, φίλους πολλά. Ο Γιαννής τ∙’ ο Παναής. Άμαν τ∙’ επατήσαν τα δώδεκα, ο Παναής επήεν σ’ έναν μοναστήριν, κοντά στο χωρκόν του τ∙’ εγίνην καλοηρίν. Γιάλι - άλι έμαθεν γράμματα τ∙αι με τον τ∙αιρόν εγίνηκεν Δεσπότης. Ο Γιαννής έμεινεν βοσκός. Έκαμεν το δικόν του το κουπάιν τ∙’ εκράεν το πολλήν μανιέραν1, που εί–εν φίλον τον Δεσπότην. Επάτησεν τα τριάντα τ∙’ ήτουν ακόμα σκάπουλλος. Σε μιαν που τες γιορτές τ’ Άη Γιάννη, πού ’καμνεν τ∙αι την γιορτήν στην εκκλη–ιάν ο Γιαννής, ήρτεν εις το χωρκόν να λουτουρκήσει, ο Δεσπότης. Ύστερις που την λουτουρκάν, πάει ο Γιαννής, φιλά το –εριν του Δεσπότη, τ∙αι λαλεί του. - Δεσπότη μου, ’εν τ∙αι θέλει τ∙’ αρώτημαν. Έννα σε καρτερώ να μεσομερκάσουμεν. - Καλόν, Γιαννή. Πήαιννε, σάστου τ∙’ έννα πάω στον καφενέν να δω νάκκον τους χωρκανούς τ∙’ εννά ’ρτω. Εσυναχτήκαν το μεσομέριν στο σπίτιν του Γιαννή, του γιορτάρη, φίλοι τ∙αι
6 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
συγγενείς. Εφάασιν, ήπκιασιν, είπεν ο Δεσπότης το τροπάριν του Αγίου, εσύραν τ∙αι καμμιάν τραουθκιάν τ∙’ επκιάσασιν το λακκιρτίν. Αττυμηθήκαν τα παλιά τους, ως τ∙ειαμαί που τα εσήκωννεν το σχήμαν του Δεσπότη, τ∙’ ήρτασιν εις το γλυκόν τ∙αι στον καφέν. Η μάνα του Γιαννή, έφερεν το ποτ∙εί, έφερεν το ποδά τ∙αι λαλεί του Δεσπότη. - Πε του καμιάν κουβένταν πέρκι σου κρωστεί2 τ∙’ αρμαστεί. Να προκάμω τ∙’ εγιώ, η φτω–ή, να πκιάω κανέναν αγγονούιν. - Εν’ καλά που λαλεί η μάνα σου, Γιαννή. Εν’ τ∙αιρός σου. Λαλεί του ο Δεσπότης. - Άησε να δούμεν, πολοάται του ο Γιαννής. - ’Εν έ–ει, «άησε να δούμεν», Γιαννή. Έβαλες καμμιάν εις τ’ αμμάτιν. - Έβαλα, αμμά ’χουμεν πρόβλημαν. - Είντα πρόβλημαν, Γιαννή. Πε μου το τ∙’ έννα το κανονίσουμεν. - Έννεν μιαν πό’ ’βαλα στ’ αμμάτιν. Εν’ δκυό! Τ∙αι θέλω να τες αρμαστώ τ∙αι τες δκυό. - Όι, Γιαννή! Έτσι πράμαν ’εν το επιτρέπει η θρησκεία μας. Είντα, μη κακόν, είμαστιν, τίποτε, Οθωμανοί;
- ’Εν γίνεται για τους άλλους, Δεσπότη μου! Αμμά για τον καλλύττερον φίλον του Δεσπότη, γίνεται! Ρε τ∙είνον, ρε τούτον, ο Γιαννής ’εν εκουρκάρησκεν3. Έθελεν, πεϊχαλί4, δκυο γεναίτ∙ες. Ποτ∙εί, ποδά, λαλεί του ο Δεσπότης. - Καλάν. Να σου δώκω δκυο γεναίτ∙ες, αμμά με μιαν συφφωνίαν. Να σου δώκω την μιαν φέτι τ∙αι την άλλην του γρόνου. Δέχεσαι; - Περικκιάττερσιν5. Δέχουμαι. Είπεν του πκοιες εί–εν εις τ’ αμμάτιν. Την Ελένην τ∙αι την Μαριούν. Επήασιν εις την Ελένην, επήραν τα προξέννια τ∙’ εκανονίσασιν, να σαστούν τ∙αι την άλλην Τ∙ερκατ∙ήν νά’ ρτει να τους ιστεφανώσει. Ήρτεν η άλλη Τ∙ερκατ∙ή, ήρτεν ο Δεσπότης, εστεφάνωσεν τον με την Ελένην, εφάαν ήπκιαν, τ∙’ εγλεντήσαν. Ήρτεν η ώρα του Δεσπότη να φύ’ τ∙’ επήαν με την γεναίκαν του ως το καντ∙έλλιν να τον πολογιάσουν6. Όπως έφευκεν ο Δεσπότης, λαλεί του. - Τ∙’ όπως είπαμεν, Γιαννή, την άλλην του γρόνου. Άμαν τ∙’ εμείναν μόνοι τους, λαλεί του
Πρόσκληση Πρόσκληση Προσκαλείστε στην παρουσίαση του βιβλίου του Προσφυγικού Σωματείου Καλού Χωριού - Καπούτι
Προσκαλείστε στην παρουσίαση του βιβλίου του Προσφυγικού Σωματείου Το Καπούτι Καλού Χωριού - Καπούτι Πρόσκληση Πρόσκληση Προσκαλείστε στην Προσκαλείστε στηνπαρουσίαση παρουσίαση του βιβλίου βιβλίου του του του Προσφυγικού ΠροσφυγικούΣωματείου Σωματείου Καλού Χωριού Καλού Χωριού - -Καπούτι Καπούτι
Το Καπούτι Πρόσκληση Το Καπούτι
Το Καπούτι Προσκαλείστε στην παρουσίαση του βιβλίου του Προσφυγικού Σωματείου Καλού Χωριού - Καπούτι Το Καπούτι η γεναίκα του. - Είντα κουβέντα ήτουν τ∙είνη με τον Δεσπότην; - Είπουν του πως θέλω δκυο γεναίτ∙ες τ∙’ εκαΐλησεν7 να μου δώκει μιαν φέτι τ∙αι μιαν του γρόνου. Φέτι επήρα σε εσέναν τ∙αι του γρόνου έννα πάρω τ∙αι την Μαριούν. Η Ελένη, ’εν έφκαλεν πολοήν8. Την Παρασκευή 25 Απριλίου στις 7:30 μμ στη Δημοσιογραφική Εστία, στη Λευκωσία
Επέρασεν ο τ∙αιρός, εγύρισεν ο γρόνος τ∙’ ήρτεν πάλε ο Δεσπότης για την γιορτήν τ’ Άη Γιάννη. Να μεν τα πολλυλοούμεν, επήεν πάλε, ο Δεσπότης, έσσω του Γιαννή, εφάασιν, ήπκιασιν, εδιασκεδάσασιν τ∙’ είπασιν τα νέα τους, ο καθένας για το ...κουπάιν του. Καρτερά ο Δεσπότης τον Γιαννήν, να του συναφέρει για την άλλην γεναίκαν, τίποτε ο Γιαννής.
Παρουσίαση: κα. Καλλιόπη Πρωτοπαπά φιλόλογος - ερευνήτρια Την Παρασκευή 25 Απριλίου στις 7:30 μμ στη Δημοσιογραφική Εστία, στη Λευκωσία
Άμαν τ∙’ ήρτεν η ώρα του Δεσπότη να φυ’, λαλεί σου, να τον αρωτήσω. - Είντα λαλείς, Γιαννή; Να πάρουμεν τα προξένια να σε’ στεφανώσω τ∙αι με την Μαριούν; - Όι, Δεσπότη μου. Τούτη που μού ’δωκες, κανεί με τ∙’ εμέν, κανεί σε τ∙’ εσέν, κανεί τ∙αι το κόσμον ούλλον!
Καλλιτεχνική παρουσίαση: Την Παρασκευή 25 Απριλίου στις 7:30 μμ Παρουσίαση: κος. Χαμπής Τσαγγάρης στη Δημοσιογραφική Εστία, στη Λευκωσία κα. Καλλιόπη Πρωτοπαπά Χαράκτης φιλόλογος - ερευνήτρια
Παρουσίαση: Η εκδήλωση πραγματοποιείται υπό την κα. Καλλιόπηπαρουσίαση: Πρωτοπαπά Καλλιτεχνική Την Παρασκευή 25 Απριλίου στις 7:30 μμ αιγίδα του πανιερότατου Μητροπολίτη φιλόλογος ερευνήτρια κος. Χαμπής- Τσαγγάρης στη Δημοσιογραφική Εστία, στη Λευκωσία Χαράκτης Μόρφου κ.κ. Νεόφυτου
Καλλιτεχνική παρουσίαση: Παρουσίαση: Η εκδήλωση πραγματοποιείται υπό την κος. Χαμπής Τσαγγάρης κα. Καλλιόπη Πρωτοπαπά Θα ακολουθήσει Χαράκτηςδεξίωση Μητροπολίτη αιγίδα του πανιερότατου φιλόλογος - ερευνήτρια Μόρφου κ.κ. Νεόφυτου 99482257 Η εκδήλωσηΠ.Α πραγματοποιείται υπό την Καλλιτεχνική παρουσίαση: αιγίδα του πανιερότατου Μητροπολίτη κος.ακολουθήσει Χαμπής Τσαγγάρης Θα δεξίωση Χαράκτης Μόρφου κ.κ. Νεόφυτου
Την Παρασκευή 25 Απριλίου στις 7:30 μμ στη Δημοσιογραφική Εστία, στη Λευκωσία
μανιέρα (η) : περηφάνια κρωστεί, κρώννουμαι : υπακούσω, πείθομαι 3 εκουρκάρησκεν, κουρκάρω : υποχωρώ 4 πεϊχαλί : σώνει και καλά 5 περικκιάττερσιν : ας είναι 6 πολογιάσουν, πολογιάζω : διώχνω, ξεπροβοδίζω 7 εκαΐλησεν, καΐλώ : δέχομαι 8 πολοήν, πολοή (η) : απόκριση 1 2
Παρουσίαση: Π.Α 99482257 Η εκδήλωση πραγματοποιείται υπό την κα. Καλλιόπη Πρωτοπαπά Θα ακολουθήσει δεξίωση αιγίδα του πανιερότατου Μητροπολίτη φιλόλογος - Νεόφυτου ερευνήτρια Μόρφου Π.Α κ.κ. 99482257 Θα ακολουθήσει δεξίωση Καλλιτεχνική παρουσίαση: κος. Χαμπής Τσαγγάρης Π.Α 99482257 Χαράκτης ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 7 την Η εκδήλωση πραγματοποιείται υπό
Γράφει η Κωνσταντία
Αγαπημένο Κυπριακό φαγητό: Κουπέπια Αγαπημένο Κυπριακό παιχνίδι: --------------Όταν ήμουν 10 χρονών: Έφτιαχνα συνέχεια puzzle. Αναπολώ από την Κύπρο του χτες: Την ανεμελιά και την αυθεντικότητα στα μάτια των ανθρώπων. Στον ελεύθερο μου χρόνο: Προσπαθώ να γίνομαι δημιουργική. Χωριό της Κύπρου που ξεχωρίζω: Αγρός Ιδανικός τόπος στην Κύπρο για διακοπές: Πρωταράς Ιδανική μέρα για εκδρομή: Κυριακή Κυπριακή παροιμία: Έχει κι αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια Τσιαττιστό: -----------Το τουτούκκιν σου: «Ρίσκαρε τα πάντα αλλά δέξου και το τίποτα»! Συμφωνείς ότι «Σαν την Κύπρον εν έσσιει»; Εννοείται!
8 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
Η “ΦΡΑΟΥΛΙΤΣΑ” ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΚΛΕΨΕ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ! Συναντήσαμε την πολύ γλυκιά και ταλαντούχα Χριστιάνα Θεοδώρου, που με το ταλέντο και τη τσαχπινιά της, κατάφερε σε χρόνο ρεκόρ να γίνει το νέο μεγάλο αστέρι στην υποκριτική!
Χριστιάνα,αρχικά, πώς θα περιέγραφες τον εαυτό σου με τρεις λέξεις; Αισιόδοξη, ανυπόμονη και αληθινή. Είναι τα τρία βασικά χαρακτηριστικά μου, που μόλις με γνωρίσεις αμέσως τα αναγνωρίζεις. Προσπαθώ να είμαι πάντα αισιόδοξη και θετική χωρίς όμως να μπορώ να μην είμαι ανυπόμονη για κάθε τι που εισβάλει στην καθημερινότητα μου. Από την άλλη, είμαι αληθινή ακόμα κι αν πολλές φορές αυτή η ειλικρίνεια παρεξηγείται. Ασχολείσαι με την υποκριτική, πόσο καιρό τώρα; Επαγγελματικά τα τελευταία 3 χρόνια. Γενικότερα, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου λάμβανα μέρος σε θεατρικές παραστάσεις μέσα από παιδικές θεατρικές ομάδες. Τι σε γεμίζει περισσότερο και σου προσφέρει ωραίες στιγμές; Θέατρο ή Τηλεόραση; Το κάθε ένα από αυτά σου προσφέρει διαφορετικές και πολύ ιδιαίτερες στιγμές. Και όλες έχουν την δική τους βαρύτητα. Σε γεμίζουν με ξεχωριστό τρόπο και σου προσφέρουν μια διαφορετική πληρότητα. Δεν μπορείς να διαλέξεις ούτε να διαχωρίσεις και να επιλέξεις ποιο προτιμάς. Εγώ τουλάχιστον αγαπώ και τα δύο για εξίσου σημαντικούς λόγους. Η εκπαίδευσή σου; Τελείωσα στο Πανεπιστήμιο Πάτρας, στο τμήμα επιστημών της εκπαίδευσης και της αγωγής στην προσχολική ηλικία, έχω τελειώσει Δραματική σχολή στην Αθήνα και έχω στην κατοχή μου πτυχίο πιάνου. Ποιος ήταν ο μέχρι σήμερα ρόλος σου που σου άρεσε περισσότερο;
Είμαι σίγουρη πως θα ακουστεί κοινότυπο, αλλά ο πρώτος ρόλος στην τηλεόραση είναι και αυτός που με έχει σημαδεύσει. Ο ρόλος της ‘Ελλης ή αλλιώς της φραουλίτσας ήταν αυτός που με γνώρισε ο κόσμος, αυτός που μου έδωσε πολλά και με βοήθησε να εξελιχθώ ως ηθοποιός. Και αυτό γιατί την Έλλη την έζησα 2 χρόνια και κατάφερα να την μάθω σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής της. Από την άλλη μπορώ επίσης να σου πω πως έχω λατρέψει καθένα ξεχωριστά από τους υπόλοιπους ρόλους που καλέστηκα να ενσαρκώσω. Ένα μεγάλο παράδειγμα είναι η Χριστίνα, που μου έμαθε τι θα πει αφοσίωση χωρίς ανταλλάγματα. Γενικότερα ο κάθε ρόλος μου μαθαίνει πολύ περισσότερα απ’ όσα θα μπορούσα να φανταστώ. Yπάρχει κάποιος ρόλος τον οποίο θα ήθελες να υποδυθείς; Υπάρχουν πάρα πολλοί. Και αυτό γιατί ακόμα είμαι στην αρχή και έχω και θέλω να έχω την δυνατότητα να μπορέσω να υποδυθώ πολλούς και διαφορετικούς «ανθρώπους». Έχεις λίγο καθιερωθεί ως το γλυκό κορίτσι με τα όμορφα μάτια και τα τολμηρά χρώματα στα μαλλιά; Αυτό σου αρέσει; Δεν το είχα ξανακούσει για να είμαι ειλικρινείς. Ωστόσο για να σου πω και την αλήθεια μου εάν αυτό αφορά την Χριστιάνα ως άνθρωπο, μου αρέσει πολύ. Σε ποια γυναίκα δεν αρέσει να την θεωρούν γλυκιά με όμορφα μάτια; Από την άλλη όμως, όσον αφορά την Χριστιάνα ως ηθοποιό, θα προσπαθήσω να καθιερωθώ ως μια ηθοποιός που τολμά να ενσαρκώνει διαφορετικούς χαρακτήρες χάρη στις υποκριτικές της ικανότητες.
Ποιοι οι στόχοι και το όραμά σου; Έχω συνεχώς νέους στόχους και προσπαθώ να τους υλοποιώ όσο καλύτερα μπορώ. Ο μόνος στόχος που δεν πρόκειται να υλοποιηθεί μία φορά και να αναπαυθώ είναι να συνεχίσω να υπάρχω στο χώρο κάνοντας καινούργια πράγματα, διαφορετικά και ξεχωριστά. Αυτό είναι το μόνο που θα υπάρχει πάντα. Από την άλλη θέλω να πάει καλά το «Black Strawberry-fashion spot», το μαγαζάκι που άνοιξα στη Λεμεσό με μεγάλο ενθουσιασμό και αγάπη. Τι σημαίνει για σένα η Κύπρος; Πάνω απ’ όλα οικογένεια. Είναι το σπίτι μου, η πατρίδα μου, η αρχή μου και το τέλος μου. Ακόμα κι αν αποφασίσω να φύγω από εδώ, η Κύπρος πάντα θα είναι η δική μου Ιθάκη. Εδώ βρίσκονται οι άνθρωποι που αγαπώ περισσότερο κι από τη ζωή μου, εδώ μεγάλωσα και εδώ ξεκίνησα την καριέρα μου. Είναι το σημείο αναφοράς μου. Τέλος θα θέλαμε να σου ευχηθούμε ως Τουτούκκι Νιουζ, κάθε επιτυχία και κάθε σου στόχος να γίνει πραγματικότητα. Ένα μήνυμα που θα ήθελες να στείλεις στο κοινό; Αρχικά σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Μετέπειτα, θέλω να πω σε όλους να συνεχίζουν να ονειρεύονται γιατί χωρίς όνειρα δεν υπάρχει ζωή. Και εξάλλου τα όνειρα είναι τα μόνα που δεν μπορεί κανείς να μας τα απαγορεύσει.
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 9
Ως μικρή κοινωνία που είμαστε, λίγο κουτσομπολιό κοινωνικό σχόλιο το έχουμε για το συνάνθρωπό μας. Τελικά σχολιάζουμε όποιον βλέπουμε αρνητικά ή υπάρχουν ειδικές κατηγορίες όπου μπορούμε να εντάξουμε κάποιους τύπους ατόμων σε μια βραδινή έξοδο; Να πεις δηλαδή στο/στη φίλο/φίλη σου: “Αα δες τον αυτόν, είναι εντελώς το τάδε στυλ“.
Τα άτομα με τις ασταμάτητες photos “selfies”
Τα άτομα που δεν ξεκολλούν από το κινητό τους Είναι και οι τύποι των ατόμων που τους εντοπίζεις εξαιτίας της φωτεινότητας της οθόνης του κινητού πάνω στο πρόσωπό τους. Ψάχνουν για wi-fi όπου κι αν παν, ελέγχουν τα social media, ανταλλάζουν μηνύματα, παίζουν παιχνίδια κτλ. Ένα είναι το σίγουρο: Πανικοβάλλονται αν δεν έχουν το κινητό τους μαζί. Από την άλλη βέβαια είναι και εκείνες οι βραδινές έξοδοι που βαριέσαι τόσο πολύ, που με κάτι πρέπει να απασχολείσαι. Όχι συνεχώς όμως. Εξάλλου αν είναι τόσο βαρετή η ατμόσφαιρα, σήκω και φύγε, παρά να είσαι παρών/ παρούσα μόνο σωματικά.
λέξη της Ο όρος selfie αναδείχθηκε ως η νέα η τάση να Αυτή rd. Oxfo ό λεξικ χρονιάς 2013 στο συνεχώς, φία ογρα φωτ ) (self σου βγάζεις τον εαυτό καιρό να δεις, ενώ είσαι με μια παρέα που π.χ. έχεις , θαυμασμού δείχνει κάπως μία ανάγκη αναγνώρισης όταν λέμε γύρω και αρέσκειας από τους γύρω σου. Κι σου φίλους στα ύς ιακο ψηφ τους σου, εννοούμε κυρίως γίνεται. Απλά μη να λέω Δεν α. online κοινωνικά δίκτυ 5 λεπτά κάθε εις βγάζ Μη όλα. σε υποστηρίζω το μέτρο φίες, αντί ογρα φωτ 1-2 ε βγάλ και φωτογραφίες. Πέρνα καλά αναμνήσεις κι όχι το 20. Οι φωτογραφίες εμπλουτίζουν τις αντίστροφο.
Kori erkeste? Emeis irtamen twr a... En eshei pollin kos mon akoma.. Ouffou, eshe xaZin na mEn gemosei po4 e... Kori poia papoutsia na valo? Ta roz?. Forise ta maura pal
(Αν θες να ακούσεις το αντίστοιχο δημοφιλές τραγούδι με περισσότερα από 28 000 000 views: Selfie – The Chainsmokers)
10 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
e, sioura pramata. En jai i “fili” sou dame..... Ate elaaa...
Γράφει η Εύη Οικονομίδου
@spotlight.studentlife.com.cy
Τα άτομα που “σκανάρουν” όποιον μπει/περπατήσει/χορέψει στο χώρο Υπάρχουν από την άλλη κι εκείνοι οι τύποι, ανδρών και γυναικών, που τους παρομοιάζω με “αρπακτικά“. Συνήθως αυτά τα άτομα, δεν έχουν τα προηγούμενα χαρακτηριστικά, μιας και είναι πολύ απασχολημένοι με το να βλέπουν δεξιά και αριστερά. Δηλαδή, είναι συνήθως: ακίνητοι, με υπεροπτικό συνήθως βλέμμα και με την παραμικρή κίνηση ενός άγνωστου ατόμου μπροστά από το οπτικό τους πεδίο, αρχίζουν οι “συναγερμοί“. Λογικά, στο τέλος της βραδιάς, θα ακολουθήσει η προσέγγιση του τύπου “Σε είδα τυχαία όταν χόρευες πριν“.
Τα άτομα που μεθούν κάθε φορά που βγαίνουν έξω Αλλά μιλάμε για πολύ ποτό. Βρίσκουν από την πέτρα αφορμή να μεθύσουν, σε σημείο που καταντά κουραστικό για τους γύρω τους να τους κουβαλούν στο σπίτι τους. “Χώρισα, γι’ αυτό θα πιω!” “Δεν είμαι πολύ καλά ψυχολογικά, θα πιω!” “Μια φορά βγήκαμε όλοι μαζί έξω, θα πιω” “Είναι τα γενέθλια/γιορτή/επέτειος μου, θα πιω!” Και η λίστα δεν τελειώνει…
Τα άτομα που χορεύουν έντονα και ασταμάτητα, άσχετα με το είδος της μουσικής Είτε είναι άντρας ή γυναίκα, σίγουρα έχεις δει κάπου έξω εκείνον/η που δεν σταματά να χορεύει (όχι απαραίτητα με φυσιολογικές κινήσεις). Χορεύει: trance, house, hip hop.. αλλά και τσιφτετέλι και λαϊκά! Ειδικά στην κοινωνία μας, αν δούμε κάτι αντίστοιχο, θα μείνουμε με το στόμα ανοικτό. Αν από την άλλη ταξιδέψεις για λίγο στο εξωτερικό, παράξενα βλέμματα θα εισπράξεις μόνο αν είσαι ακίνητος σε ένα club.
Τα άτομα που είναι η ψυχή της παρέας Το άφησα τελευταίο για να δείξω ότι σε αντίθεση με προηγουμένως, υπάρχουν πάντα εκείνα τα άτομα στην παρέα μας που δεν θα χαρακτηρίζονται από τα πιο πάνω. Δηλαδή, θα: Χορεύουν σε φυσιολογικά πλαίσια, Τραγουδάνε χωρίς να “κόβουν φλέβες” με κάθε τραγούδι. Γελούν, φωνάζουν και σε βλέπουν μόνο για να σου ανεβάσουν το κέφι και όχι για να έχουν την προσοχή σου.
Προσπάθησε να απολαμβάνεις μια βραδινή έξοδο κάθε φορά, χωρίς να γίνεσαι εκείνος που θα δείχνουν οι υπόλοιποι. ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 11
Γράφει η Σοφία Νικήτα
12 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
Σε τούτον το τεύχος, μιας τζ’ έρκεται Πάσχα, είπαμεν να αλλάξουμε λλίο τη συγκεκριμένη στήλη τζαι να την κάμουμε «Φλαούνα που τον τόπον σου...!» Η φλαούνα όπως ούλλοι θα γνωρίζετε, εν έναν που τα “έθιμα” του Πάσχα. Έτσι λοιπόν τζ’ εμείς εν εγίνετουν να βάλουμεν Πάσχα χωρίς φλαούνα... Όπως λαλούν τζαι κάποιοι “Αν δεν μυρίσει το σπίτι φλαούνα, εν μυρίζει Πάσχα...”
Υλικά για τον φουκό (γέμιση) : Τυρί για φλαούνα (αιγινό) Σταφίθκια Θκιόσμην Μπέικινγκ πάουτερ Αλεύρι φαρίνα
Μαστίχα Μέχλεπι Προζύμι Αυγά
Για το ζυμάρι: Αλεύρι Νερό Γάλα Μέχλεπι Μαστίχα
Για την επάλειψη:
Βούτυρο λιωμένο Προζύμι Αλάτι Λάδι
Αυγά καλά χτυπημένα Σουσάμι
Κατευθύνουμε σας πλήρως! Αφού κάμετε το ζυμάρι, ξεκινάτε να το πλάθετε τζαι να “ανοίετε φύλλο”. Για τη γέμιση: Τρίφκετε το τυρί, βάλλετε μέσα προζύμι, αυγά, θκιόσμην, λλίο αλεύρι, μαστίχα, μέχλεπι, μπέικινγκ πάουτερ τζαι σταφίθκια. Στη συνέχεια αρκέφκετε να γεμώνετε τα φύλλα που ήδη ανοίξετε...
“ΤΙΠ” Αν σας μείνει ζυμάρι, κάμετε το κουλλούρκα ή κόψετε λλίο χαλλούμιν τζαι κάμετε τζαι χαλλουμωτές!
Άμαν κλείσετε τη φλαούνα με το φύλλο, πατάτε τες άκριες με ένα πιρούνι, για να μεν ανοίξει! Μπορείτε να δώκετε εσείς σχήμα στες φλαούνες σας, ανάλογα με το φύλλο! Θα φκούν άλλες ορθογώνιες τζαι άλλες τρίγωνες! Καλό Πάσχα τζαι καλοφάγωτες!! ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 13
info@toutoukkinews.com
Ρε παιθκιά εν αντέχω άλλον α! Θέλω να κάμω τουτούκκιν “ΤΟΥΣ ΑΧΑΠΑΡΟΥΣ” που εν 2 άτομα τζαι πκιάννουν 2 καναπέδες για 6 άτομα... Ε, εμείς που εθέλαμεν να δούμεν τη μάππα που ήταν να κάτσουμεν; Άσε που χάννει τζαι τζείνος του κκαφέ ριάλια! –ΑντώνηςΟκ…μεν αγχώνεστε…Η Κύπρος πήρε το πράσινο φως για τη δική της Disney land…τελειώνει και η μαρίνα Λεμεσού, θα έχουμε και φυσικό αέριο και λίγο πετρέλαιο….θα επενδύσουν και οι άραβες….πελλαμός…τζαι μετά ξυπνήσαμε…-Άντρια-
Εκάμαμε τζαι πουρεκκούθκια, αυτά είναι όταν σε αγαπούν γιαγιούλες στο Ακάκιον, σε προσκαλούν σπίτι τους για πουρέκωμα…και άμα κάνεις λάθος τρώεις την και με το μαρτάτζι…ένα ευχάριτο απόγευμα με πολύ γέλιο και τέλειο αποτέλεσμα!!! -Μαρία-
Κόρη Σταυρούλα, άκουσες ότι τη Δευτέραν του Πάσχα, έννα έσσιει μιάλον γλέντι στα Καμινάρκα;
14 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
Στέκω στην ουρά, στο ταμείο υπεραγοράς τζαι περιμένω εδώ τζαι 10 λεπτά. Καθώς κοντεύκω στο ταμείο, ξαφνικά ακούω μιαν “ΑρχοντοχωρκάτανΚυπραίαν” φωνήν, που το πλευρό, να λαλεί με έναν τουπέ του “ξένου” άντρα μπροστά μου: “Συγνώμη; Εγώ είμαι πρώτη...”. Γυρίζει ο άθρωπος τζαι θωρεί με τζαι γελά τζαι λαλεί της “ΟΚ,έμπα...”. Θα την έπιαννα που το μαλλίν για να της δείξω τ’ όνειρο αλλά ευτυχώς η γυναίακα του κυρίου μπροστά μου, “ξένη” κι αυτή, εσυνέχισε να βγάζει πράματα που το καλάθι της, πλήρωσε και έφυγαν κανονικά, αφήνοντας την πίσω, να “κοφτάρει”! Εγώ συνεχίζω κανονικά τζαι νεύκω της “ξένης” κοπέλλας “ΚΑΛΑ ΤΗΣ ΕΚΑΜΕΣ!” Γυρίζω και λέω στην Ελληνικής καταγωγής κοπέλα, στο ταμείο: “Η απάντηση του πελλού εν η σιωπή!!” Και αυτή γελάει και απαντά: “Και μετά, σου λέει φτένε οι ξένοι..” -ΚώτσιαΚάτι που είδα να κυκλοφορεί στο Facebook και θέλησα να το μοιραστώ μαζί σας: «Με ρωτάει ένα 10χρονο πώς ήταν να μεγαλώνεις το 1990. Του πήρα το λάπτοπ και το κινητό και του έδωσα μια μπάλα». –Αντρέας-
Ναι κόρη! Είπεν μου το η Αντριανού! Έννα έσσιει ορχήστραν ακούεις...τζαι χορευτικό συγκρότημα! Να πεις του Γιωρκή, να σάσει τ’ αυτοκίνητον!
Στην Κύπρο είμαστεν ούλλοι… «Ουσσούτε να περάσουμεν»! Μόλις πλήρωσα €350 για το ρεύμα αυτής της διμηνίας. Ελπίζω να μου το κόψουν λίες ώρες πέρκει πληρώσω λιγότερα την επόμενη φορά. –Μαίρη-
Νομίζω οι Κυπραίοι επήραν το πολλά πάνω τους!! –Σταύρος-
Γειά σας Τουτούκκι Νιουζ! Έπεσε στα χέρια μου η εφημερίδα σας και ενθουσιάστηκα! Κάνετε φοβερή και έξυπνη δουλειά! Είσαστεν “πολλά δυνατοί” να το πω τέλεια κυπριακά... Να σας πω κι εγώ το τουτούκκι μου και αν θέλετε βάλτε το. Θέλω να πω ότι σαν λαός είμαστε πίσω ακόμα και ο ένας θέλει να “φάει” τον άλλο... Νομίζω πρέπει να σταματήσει τούτο και να στραφούμε πιο πολύ στον πολιτισμό και τις αξίες, αλλιώς θα χαθούμε... -Μιχάλης Κ.-
Όταν οι υπάλληλοι της λαϊκής τράπεζας φώναζαν έξω από την κεντρική τράπεζα για τα ταμεία τους, ζητούσαν την συμπαράσταση των υπαλλήλων των ημικρατικών οργανισμών και αυτοί το χαβάν τους. Υποσχεθήκαν τους τα αλλιώς. Τωρά τι γίνεται; Έτσι για να μάθουν μερικοί τι σημαίνει συμπαραστέκομαι. Εν ούλλοι που γυρόν που εφάαν τζ’ εσπάσαν! -Αγανακτισμένος Κυπραίος-
Είμαστε κι εμείς η γενιά που μεγάλωσε χωρίς i-τέτοια και τα ζούσαμε όλα….live… ωραίες εποχές. -Θέκλα-
Εν κάποιοι δαμέσα δα, που ότι κάμουν βάλλουν “μέσον”... Αν τούτοι ούλλοι αναγκαστούν να φύουν που την Κύπρο, έννα “ΛΙΜΟΚΤΟΝΗΣΟΥΝ”.... Κανεί πκιον σιόρ... Εφάτε μας πκιον δαμέσα... Είσαστεν άχρηστοι, μεν το παίζετε τζαι επιχειρηματίες μάγκου μου... Για να πίσετε τον κόσμο να μεν σας περιπαίζει εν μπορείτε να βάλετε “ΜΕΣΟΝ”... Ότι κάμει ο άλλος έννα κάμετε... Κάμνετε τη γη-πηγή άμα έννα δείτε τίποτε, να κάμετε το ίδιο... Εν έσσιετε υπόθεσην! Άτε ολάν τζαι κανεί...
ΚΑΜΕ ΤΟ ΤΟΥΤΟΥΚΚΙΝ ΤΩΡΑ! Όχι, η εκδίκηση δεν είναι πιάτο που σερβίρεται κρύο. Είναι πιάτο που σερβίρετε ζεστό-χογλαστό τυλιμένο σε χαρτί εφημερίδας όπως τα κάστανα στην οδό Ανεξαρτησίας τα Γριστούγεννα. «Έστησε σε; Απάτησε σε; Ένεψε σου; Επρόδωσε σε; Έκαμε σε ρεζίλι; Θέλεις να τον/την κάμεις ρεζίλι; Θέλεις έτσι να το πεις να ξαλαφρώσεις; Ε, βαρ’το στα Νιουζ., στο Τουτούκκι Νιουζ!» Τζαι μισή αντροπή δική του, τζαι η άλλη μισή …πάλε δική του. Εσείς, κούππα άπαννη! Στείλτε ή-μειλ στο info@toutoukkinews.com, στο facebook στο Toutoukki Niouz FreePress ή μήνυμα στο τηλέφωνο 99 07 77 28.
info@toutoukkinews.com www.toutoukkinews.com Facebook: Τοutoukki Niouz FreePress Τηλέφωνο επικοινωνίας: 99 07 77 28
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 15
Γράφει η Νικολέττα Ζαμπά
Περπατώντας στους δρόμους της πόλης, είδα σ’ένα τοίχο μια επιγραφή που με έκανε να σταματήσω και να τη διαβάζω ξανά και ξανά. «Κάνουμε μεγάλα σπίτια και μικρότερες οικογένειες…πηγαίνουμε στο φεγγάρι αλλά δε βρίσκουμε το δρόμο να πάμε στη γειτονιά μας. Κατακτήσαμε το διάστημα και χάνουμε τον πλανήτη μας. Πολλαπλασιάζουμε τα υπάρχοντά μας και χάνουμε τις αξίες μας, δημιουργήσαμε πλατύτερους δρόμους και στενότερες αντιλήψεις, έχουμε περισσότερες ανέσεις και λιγότερο χρόνο. Αγαπάμε σπάνια, αλλά ζηλεύουμε και μισούμε συχνά…δώσαμε χρόνια στη ζωή μας και δεν δώσαμε ζωή στα χρόνια μας….αυτοί είμαστε, δυστυχώς…».
Η αλήθεια είναι πως θα’θελα να διαφωνήσω. Όμως ξέρω πως έτσι έχουν τα πράγματα. Και η μόνη σκέψη που έκανα ήταν: «Πόσο δίκαιο έχει αυτός που το έγραψε»….Συνέχισα να περπατώ μέχρι που έφτασα στο αυτοκίνητό μου. Στο μυαλό μου γύριζαν ακόμα οι λέξεις που αναγράφονταν στον τοίχο. Είχα σταθμεύσει σε ένα αφημένο οικόπεδο. Σπάνιο πράγμα σήμερα στις πόλεις. Οικόπεδα γεμάτα μαργαρίτες να προμηνύουν την άνοιξη. Βιαστικά, κάθισα στη θέση του οδηγού. Και μετά έκανα μια δεύτερη σκέψη. Μα γιατί βιάζομαι; Και τότε ήταν που πρόσεξα τη νεαρή μαμά να παίζει με το παιδάκι της. Έτρεχαν ασταμάτητα και διασκέδαζαν. Τα δυο τους μέσα στο άδειο κομμάτι γης. Το αφημένο άδειο οικόπεδο, εκτώς από τις πανέμορφες άγριες μαργαρίτες που ήταν μοναδική εικόνα, είχε τώρα και μια επιπρόσθετη πινελιά από ομορφιά. Το γέλιο του μικρού αγοριού που φαινόταν να διασκεδάζει τις στιγμές ξεγνοιασιάς με τη μανούλα του. Έφερα ξανά στο μυαλό μου την επιγραφή που είχα διαβάσει στον τοίχο και χάρηκα αληθινά που τα δυο τους ζούσαν τη στιγμή. Μέρες μετά πήγα σ’ένα από τα παραλιακά καφενεδάκια της πόλης για καφεδάκι. «Μέτριο, αρκετά ζεστό και με καϊμάκι». Γέλασε η Χριστίνα στο ταμείο γιατί μ’έχει μάθει καιρό τώρα. Ο καφές μου είναι μια απόλαυση στη μέρα μου. Το άρωμα του και τα μπαρκαρισμένα καράβια στη θάλασσα της πόλης, είναι μια απόλαυση από άρωμα και εικόνες με έμφαση στο γαλάζιο που 16 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
σίγουρα πολλοί πληρώνουν αρκετές χιλιάδες ευρώ για να έχουν. Πήρα μια βαθιά εισπνοή. Και πάλι ήρθε στη σκέψη μου η επιγραφή που είχα εκείνη τη μέρα διαβάσει στον τοίχο. «Πόσο αληθινή είναι», σκέφτηκα. Άνοιξα ένα περιοδικό που είχα βρει στο καφενεδάκι που κάθισα και πρόσεξα ότι κάποιος/α είχε ξεχάσει τη λίστα με σημειώσεις από πράγματα που είχε να κάνει…. «Να αλλάξω σεντόνια, να πάω υπεραγορά, να πληρώσω φροντιστήρια παιδιού, να βάλω πλυντήριο, να πληρώσω το ρεύμα, να κατεβάσω τα ανοιξιάτικα ρούχα, να συγυρίσω τις ντουλάπες, να, να, να…». Καμιά αναφορά στο να παίξω με το παιδί μου, να δώσω λίγο χρόνο στον εαυτό μου, να συναντηθώ με φίλους, να ζήσω. Είναι τελικά ένα τρένο τρόμου η ζωή μας κι έχουμε επιβιβαστεί χωρίς επιστροφή; Κι όμως εγώ επιμένω να μην το βλέπω έτσι. Ας φανταστούμε τη ζωή μας σαν ένα ασταμάτητο τραινάκι τρόμου. Με τις ανηφοριές και τις κατηφοριές του. Και εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από εμάς αν θα διανύσουμε τη διαδρομή τσιρίζοντας ή απολαμβάνοντάς την. Ξυπνήστε! Τώρα είναι η ώρα.
Φίλοι μου χαίρεται, Θεωρώ πως αν υπάρχει ένα μέρος στον γραπτό λόγο που μοιάζει με βουνό για τον συγγραφέα, είναι η πρώτη πρόταση. Εκείνες οι πέντε – δέκα λέξεις που λειτουργούν ως εισιτήριο για τον αναγνώστη προς το υπόλοιπο της ανάγνωσης. Ο Πλάτωνας είπε πως η αρχή αποτελεί το ήμισυ του παντός και ποιος είμαι εγώ που θα πω πως έχει άδικο; Πόσο μάλλον όταν με αυτήν την πρώτη πρόταση συστήνεσαι σε αναγνωστικό κοινό το οποίος ευελπιστείς να σε διαβά(σ)(ζ)ει.
Ωραία. Αφού, λοιπόν, ξεπεράσαμε τον σκόπελο της πρώτης πρότασης με αυτό το φτηνό κολπάκι (της αοριστολογίας) συνεχίζουμε. Εγώ την γραφή και εσείς την ανάγνωση. Έφτασε αισίως Απρίλης. Ο μήνας που συμπεριλαμβάνει μια από τις δύο μεγαλύτερες γιορτές του χρόνου. Το Πάσχα. Κάτι τέτοιες περιπτώσεις είναι που δημιουργούν μια ανάγκη για μίνι (ή και μεγαλύτερες) αναδρομές. Μια τέτοια αναδρομή έκανα και εγώ πρόσφατα. Έπειτα από ένα πιάτο χοιρινό στον φούρνο με πατάτες (όπως το φτιάχνει η Ελένη και κανείς άλλος στον κόσμο) και πριν από μια αδιάφορη ταινία που άδικα κατανάλωσα 15 λεπτά να την κατεβάσω και δύο ώρες να την δω. Η μίνι αναδρομή μου ξεκίνησε από την αρχή αυτού του χρόνου, έφτασε μέχρι σήμερα και καβαλώντας το σεμνό γαϊδουράκι της φαντασίας, με πήγε μέχρι το τέλος της χρονιάς. Έτσι μοιραία κατέληξα σε ένα συμπέρασμα στο οποίο φτάνω πάντα σε τέτοιου είδους ταξίδια του μυαλού. Το ίδιο πάντα συμπέρασμα που όμως με έναν περίεργο τρόπο με κάνει κάθε φορά να θλίβομαι. Ποιο είναι αυτό; Θα απαντήσω όπως, κακώς, έχω μάθει: Με πολλά λόγια. Κάθε χρονιά λοιπόν ξεκινά με βαρύ κεφάλι από την κραιπάλη της παραμονής σε πάρτι, ρεβεγιόν και κοινωνικές συγκεντρώσεις. Έχουμε μοιράσει ήδη δώρα
18 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
χαράς (το ιδανικό ζητούμενο) αλλά και ανάγκης (η μίζερη πραγματικότητα τις περισσότερες φορές). Στην συνέχεια θα φάμε αργά το μεσημεριανό και έπειτα θα ξαναβάλουμε τα καλά μας στην ντουλάπα (ή στο πλυντήριο) μέχρι να ξανακληθούν να μας κάνουν όμορφους για κάποια καινούργια, μεγάλη περίσταση. Δεν θα περάσει πάνω από ενάμισης μήνας για να έρθει η μέρα που ΠΡΕΠΕΙ να ερωτευτούμε. Η αγορά, σαν έτοιμη από καιρό, θα μας βοηθήσει να διαλέξουμε εξεζητημένα και πανομοιότυπα δώρα για τους αγαπημένους μας. Θα τα ανταλλάξουμε μαζί τους με τον φόβο μην έχουμε διαλέξει το ίδιο δώρο με εκείνον/η και θα μοιραστούμε δείπνα με κεριά και αποτυχημένα γκουρμέ πιάτα που όμως είναι ποτισμένα με, προκαθορισμένου χρόνου, αγάπη. Έτσι θα τελειώσει και η θρυλική ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, βοήθειά μας. Ύστερα θα πέσουμε σε ελαφρά κατάθλιψη. Όχι όμως για πολύ, διότι σε ένα μήνα μετά θα έρθουν τα καρναβάλια. Απόκριες baby!! Θα ντυθούμε υπερήρωες και πριγκίπισσες με μια κρυφή ελπίδα αυτή η στολή να μην ξεκολλήσει ποτέ από πάνω μας. Σε πείσμα μιας ζωής με προβλήματα και αντιξοότητες, θα εξαντλήσουμε τις πιθανότητές μας να μεταφερθούμε για πάντα σε αυτήν την ονειρική χώρα που όλα είναι πολύχρωμα και ευχάριστα. Με πολιτικό και κοινωνικό μέλλον θολό και ασαφές, θα χορέψουμε θα γελάσουμε φωναχτά και θα ρίχνουμε ο ένας στον άλλον χαρτοπόλεμο αντί για νεραϊδόσκονη που δυστυχώς δεν πουλιέται στην αγορά. Θα συμμετέχουμε σε άρματα που πεντακόσιοι διασκεδάζουν αθώα και ανιδιοτελώς στέλνουν μηνύματα χαράς και δύο τρεις ενισχύουν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.
Γράφει ο Νίκος Κατσαρός
Την επομένη θα νηστέψουμε ευλαβικά αδειάζοντας την αγορά από τρόφιμα που τον υπόλοιπο χρόνο βαριούνται να κάθονται αόρατα στα ράφια των σουπερμάρκετ. Λαγάνες, ταραμοσαλάτες, χταποδάκια, καλαμαράκια, ελιές, ταχίνι και άλλα εδέσματα μιας χρήσης θα γεμίσουν τα μεσημεριανά μας τραπέζια. Τα βραδινά δε, τραπέζια της καθαράς Δευτέρας μπορεί να εμπλουτιστούν και με ελάχιστη σούβλα και κάνα δύο σεφταλιές. Έτσι επειδή μισής μέρας νηστεία μας πέφτει ανυπόφορη. Έπειτα ακόμη μια σαρανταήμερη κατάθλιψη. Ευτυχώς στα μέσα αυτής την αναμονής για το Πάσχα θα αρχίσουμε να ετοιμαζόμαστε για την μεγάλη εορτή της ανάστασης του Κυρίου. Πρώτ’ απ’ όλα θα πρέπει να βρούμε τα ρούχα που θα φορέσουμε για τα 25 λεπτά που θα επισκεφθούμε την εκκλησία της ενορίας το βράδυ της Ανάστασης. Αλλά ας μην προτρέχουμε… Έχουμε πρώτα να προμηθευτούμε πασχαλινά αυγά για όλα τα παιδάκια που γνωρίζουμε ή θα επισκεφθούμε ή αυτά τον οποίων οι γονείς είχαν δωρίσει πέρσι πασχαλινά αυγά στα δικά μας παιδιά. Έπειτα πρέπει να επισκεφθούμε έναν φούρνο για να δώσουμε παραγγελία για φλαούνες, τσουρέκια και λοιπά πασχαλινά φαγώσιμα έθιμα. Ούτε λόγος για ζύμωμα και ψήσιμο στο σπίτι. Πλέον δεν υπάρχει μήτε χρόνος, μήτε διάθεση, μήτε γνώση μήτε ανάγκη για τέτοιες σκοτούρες. Κι αν δεν πετύχουν; Κι αν καούν; Άσε που έπειτα ο φούρνος θέλει ξήλωμα και πέταμα. Έτσι ελάχιστα σπίτια πλέον στις γειτονιές θα μυρίσουν γιορτή και αναμονή. Αλλά αυτό δεν είναι πρόβλημα, ίσως είναι ένα πονηρό κόλπο της λήθης, αλλά πρόβλημα δεν είναι. Μοιραία θα έρθει η αγία Εβδομάδα. Θα περιμένουμε με ανυπομονησία να δούμε πιο κανάλι θα παίξει τον Ιησού από την Ναζαρέτ, την ίδια ώρα που οι εκκλησίες θα κάνουν εκκλήσεις στον κόσμο να τις επισκεφθούν για να παρακολουθήσουμε ολόκληρο το εβδομαδιαίο πρόγραμμα. Θα περάσουμε τις τελευταίες μέρες των παθών με κατάνυξη και σεβασμό. Ανάμεσα σε ψώνια της τελευταίας στιγμής που δεν έχουμε ανάγκη θα προσπαθήσουμε να μπούμε στο κλίμα των ημερών με μία μίνι νηστεία για να κοινωνήσουμε την Μεγάλη Πέμπτη. Κάποιοι θα ξαναθυμηθούν τις αποκριές αφού εκτάκτως θα ντυθούν οδοιπόροι και ασθενείς εκείνο το πρωί. Για μία και μόνη παράσταση. Θα αγοράσουμε έτοιμα κόκκινα αυγά με χρώματα μη τοξικά και (εδώ έρχεται πάλι το μείζον πρόβλημα της ένδυσης) θα μετρήσουμε τις επιλογές που έχουμε στην ντουλάπα μας και θα καταλήξουμε στα καταστήματα για επιπλέον ψώνια. Κάποιων τα ρούχα, ξέρετε, έχουν ημερομηνία λήξης και κάποιων άλλων έχουν συγκεκριμένο όριο χρησιμοποίησης. Θα έρθει η μεγάλη νύχτα. Θα στολιστούμε και δίχως χρονοτριβή 12 παρά τέταρτο θα βρισκόμαστε στο προαύλιο της εκκλησία. Φανταχτερές λαμπάδες που αποτελούσαν ένα μικρό κομμάτι ενός φανταχτερού και πανάκριβου παιχνιδιού θα στέκονται σε παιδικά χέρια. Κύματα από ευωδίες γαλλικών παρασκευαστηρίων αρωμάτων θα αναμιγνύονται στον αέρα φτιάχνοντας
ένα εντυπωσιακό πατσουλί αποτέλεσμα.Καλοραμμένα κουστούμια και φουστάνια θα στιγματίζουν την παρουσία μας στον χώρο και θα μας εντάσσουν σαν σημαντικές οντότητες στον κοινωνικό χάρτη. Θα προλάβουμε μέχρι το «Χριστός Ανέστη» να σχολιάσουμε τον περίγυρό μας με σκωπτική διάθεση και θα αποφασίσουμε ποιος και τι ώρα θα αναλάβει την σούβλα της επομένης. Τέλος θα παραλάβουμε από κάποιου άλλου την λαμπάδα το άγιο φως και την ώρα που ο Ιερέας θα λέει για τέταρτη φορά το «Χριστός Ανέστη» θα μετράμε κεφάλια στο αμάξι όπως η μαμά του Κέβιν στο «μόνος στο σπίτι». Η επομένη είναι η μεγάλη μέρα. Αποκαμωμένοι από την τριήμερη νηστεία μας θα βρούμε την γη της, γαστριμαργικής, επαγγελίας μας στο μεσημεριανό τραπέζι. Ο αέρας θα μυρίζει τσίκνα και κρασί και σαν ναυαγοί θα πέσουμε με τα μούτρα στο πιάτο του πρώτου καραβιού που μας περιμάζεψε. Θα σπάσουμε τα αυγά μας με γέλια και χαρές διότι γνωρίζουμε βαθειά μέσα μας ότι ακολουθεί η πρώτη μέρα άλλης μιας μακροχρόνιας κατάθλιψης. Στον ορίζοντα απομένει, σαν μια γραμμή στο βάθος του τίποτα, μία και μόνο πρόταση. «Καλοκαιρινές διακοπές». Μέχρι τότε θα ξαναγίνουμε αυτό που φοβόμαστε ότι θα είμαστε πάντα. Βέβαια υπάρχουν εκεί κάπου ενδιάμεσα, και πριν και μετά, γιορτές και γενέθλια για να αντέχουμε αυτήν την καθημερινότητα που συμπεριφερόμαστε σαν να είναι η κατάρα της ζωής μας. Αυτή είναι η ζωή που διαλέξαμε. Ο χρόνος είναι σαν να διασχίζεις ένα ποτάμι κάθετα για να πας από ακτή σε ακτή. Μέσα στο ποτάμι υπάρχουν σκόρπιοι βράχοι που προεξέχουν από το νερό το οποίο είναι μια υγρή μιζέρια και αυτοί οι βράχοι είναι οι γιορτές. Προσπαθούμε επιδέξια να πατάμε πάνω στους
βράχους για να μην πέσουμε μέσα και χρειαστεί να κολυμπήσουμε μέχρι απέναντι. Κάθε χρόνο, λοιπόν, καταφέρνουμε με την βοήθεια των βράχων-γιορτών να παραμένουμε στεγνοί και αυτό το βαφτίζουμε επιβίωση. Το θέμα είναι πως ο σκοπός μας δεν έπρεπε να είναι η επιβίωση αλλά η ΖΩΗ. Οφείλουμε στους εαυτούς μας να ζούμε και τις ημέρες που δεν έχει γιορτές, αλλά και εκείνες που είναι γιορτές να τις αντιμετωπίζουμε ως τέτοιες. Όχι σαν ευκαιρία να τονώσουμε την ματαιοδοξίας μας. Αυτά σκέφτομαι που και που και στεναχωριέμαι. Και αν έχετε την εντύπωση πως είμαι ένας απαισιόδοξος μηδενιστής που τα βλέπει όλα μαύρα και σκοτεινά κάνετε λάθος. Εγώ λέω πως παρά την δύσκολη καθημερινότητα μας και το (εύχομαι να κάνω λάθος) τρομακτικό μέλλον που μας περιμένει, οφείλουμε να κάνουμε μια μικρή γιορτή την κάθε μας μέρα. Γιορτές δεν είναι οι ανάγκες των εμπορικών καταστημάτων ούτε οι προκαθορισμένες ημερομηνίες. Τα Χριστούγεννα δεν είναι ποιος στόλισε το μεγαλύτερο δέντρο και φώτισε πιο όμορφα το μπαλκόνι του. Δεν χρειάζεται να περιμένουμε τις 14 του Φεβράρη για να ερωτευτούμε επισήμως, ούτε τις αποκριές για να συμπεριφερθούμε και να γελάσουμε σαν μικρά παιδιά. Χαρά και νίκη είναι να βουτήξουμε στο ποτάμι και να περάσουμε απέναντι χωρίς την βοήθεια των βράχων. Να βραχούμε μέσα στην μιζέρια και να της χαμογελάμε επιδεικτικά την ώρα που προσπαθεί να μας βουλιάξει μέσα της. Έτσι θα την τρομάξουμε. Όμορφο και οικογενειακό Πάσχα να έχετε. Και αν συνεχίσει να είναι όμορφη η ζωή σας και μετά το Πάσχα, μην τρομάξετε. Άστε την μιζέρια να τρομάξει… Γεια χαρά! ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 19
Με διαφορά το πιο δημοφιλές παιχνίδι-άθλημα είναι οι «Σακουλοδρομίες».Το παιχνίδι είναι παρωδία του αγώνα δρόμου με παραλλαγή τη χρήση σακούλας στα πόδια που κάνει αδύνατο το τρέξιμο και μόνη επιλογή το χοροπηδητό.
Γράφει ο Νικόλας Ξενοφώντος
ΤΙΠ: Κόψε πρώτος το νήμα. Σημείωση: Απαγορεύεται
να σσίσεις τη σακούλα τζαι να φκάλεις τα πόθκια σου έξω.
«Θεέ μου να ’ρταν οι λαμπρές να κρεμμαστούν οι σούσες» όπως λέει και το αγαπημένο κυπριακό τραγούδι, που περιγράφει με το καλύτερο τρόπο τη λατρεία για τα παιχνίδια του Πάσχα. Ατέλειωτες ώρες ως το σούρουπο με αυτοσχέδια παιχνίδια που έχουν περάσει από γενιά σε γενιά και από άνθρωπο σε άνθρωπο. Το έχουμε οι Κυπραίοι σαν λαός να διασκεδάζουμε σε κάθε περίσταση, έτσι το Πάσχα δεν μπορούσε να λείπει. Κυριακή της Αγάπης και ο κόσμος, μικροί και μεγάλοι, γεμάτοι αγαλίαση και αγάπη στη καρδιά τρέχουν με το άκουσμα της καμπάνας στο προαύλιο, συνήθως, της εκκλησίας με μόνο σκοπό το γέλιο και τη διασκέδαση μέχρι τελικής πτώσεως. Αναπολώντας όλα αυτά με έπιασε μια νοσταλγία και θέλω να θυμηθούμε μαζί τα πιο δημοφιλή παιχνίδια της Λαμπρής.
Το πιο δύσκολο παιχνίδι είναι το «Διτζίμιν». (Άρση βαρών τζαι πελλάρες.) Οι χωριανοί προσπαθούν να σηκώσουν μια προεπιλεγμένη τεράστια πέτρα, η οποία είναι σχεδόν αδύνατο να μετακινηθεί, με σκοπό να δείξουν τη δύναμή τους. Τρίαθλο με διαφορετική έννοια οι «Αυγουλοδρομίες»,αφού πρέπει να έρθεις πρώτος στο τρέξιμο με ένα κουτάλι στο στόμα και να μην σπάσεις το αυγό που είναι μέσα. Μεγάλη πρόκληση σε αυτό το παιχνίδι και αφάνταστη διασκέδαση.
ΤΙΠ: Να έσσιεις το νου σου στο κουτάλιν τζαι να μεν σου ππέσει το αφκόν... Ππεεεεεεε. . . Σημείωση: Απαγορεύεται το κόλλημα του αφκού πάνω στο κουτάλιν.
«Ζίζιρος» και ετοιμαστείτε για ξύλο.Λίγο από μποξ,καράτε και τοππούζι περιέχει το τρίτο μας παιχνίδι.Σάστε τα σιέρκα σας κι ετοιμαστείτε να τες φάτε.Ο τυχερός που στέκει ανάποδα τρώει το πάτσο και πρέπει να γυρίσει και να έβρει το ζίζιρο που του αντίναξε τη πατσαρκα μες το βουητό.
ΤΙΠ: Απόφυε πάση θυσία να είσαι ο παίχτης που τες τρώει. Σημείωση:
Ζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζζ
ΤΙΠ: Σίρε την πέτρα ώσπου φτάνει η κουτάλα σου. Σημείωση: Την πέτρα φέρνουν την τουλάχιστον πέντε άτομα, πίσω στον τόπο του παιχνιθκιού.
«Μιτσοκαμμιτόν» και ‘‘μιτσοκαμμάτε’’ στις κοπέλλες άφοβα, αφού είναι μέρος του ομώνυμου παιχνιδιού. Στέκονται παράλληλα δύο ομάδες με ζευγάρια με ένα παίχτη μόνο του, ο οποίος προσπαθεί να κλέψει την κοπέλλα του αντιπάλου. Αν την δει να φεύγει, το τέρι της, την χτυπά (αν την φτάννει), αλλιώς την χάνει.
ΤΙΠ: Μεν μείνεις μπακούρης. Σημείωση: Κράτα σφιχτά τα λουρκά. Το επόμενο παιχνίδι ήταν αρχαίο ολυμπιακό άθλημα και λεγόταν «Διελκυστίνδα».Την Κυριακή του Πάσχα εμείς το λέμε «Σιοινίν». Δύο ομάδες ισάριθμες και όχι απαραίτητα ισόβαθμες, χωρίζονται για να τραβήξουν και να πιάσουν το σχοινί.
ΤΙΠ: Να σύρεις τους άλλους χαμέ ή να μεν ππέσεις εσύ, κάτι έτσι τέλος πάντων. Σημείωση: Θκιάλεξε τα θηρία στην ομάδα σου, δικαιούσαι
«Αφκά - αφκά πουλώ τα του θκειού μου του κολόκα...» τραγουδά εκείνος που κρατά το μαντήλι και προσπαθεί να το τοποθετήσει σε κάποιον από τα άτομα που κάθονται σε κύκλο, χωρίς να τον πάρει χαμπάρι. Αν τον δει πριν να ξανακάνει τον γύρο, τον κυνηγά να τον δείρει, ενώ ο «πουλητής» πρέπει να προλάβει να μπει στη θέση του άλλου, που έμεινε άδεια.
ΤΙΠ: Να είσαι αθόρυβος σαν «Νίντζια» ή γλήγορος σαν σφαίρα. Σημείωση: Μεν κάτσεις στ’ αφκά σου.
Είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν άλλα τόσα παιχνίδια και όσες γνώμες υπάρχουν τόσους κανόνες και παραλλαγές θα ακούσεις. Η ουσία είναι να τα απολαύσετε και να διασκεδάσετε με τη ψυχή σας. Πολλά καλά θα κάμετε να κρεμμάσετε τες σούσες τζαι να παίξετε όσο πιο πολλά παιχνίδια μπορέσετε! Μόνο έτσι θα καταλάβετε Πάσχα! Μια τελευταία σημέιωση πριν σας χαιρετήσω: Mεν φάτε πάρα πολλά πέρκει σώνετε να κερδίσετε τζαι σε κανένα παιχνίδι!
20 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
“Πέτε μας έναν τρόπον για φυσικό βάψιμο των αφκών!”
Βαλεντίνος Θεοφάνους: Λουλούδια. Κίτρινες μαργαρίτες!
Κατερίνα Ντάκου: Με τα πέταλλα των τριανταφύλλων! Κόκκινα τριαντάφυλλα.
Γιώργος Παντελίδης: Παντζιάρκα!
Μάριος Ευθυβούλου: Ριζάρι.
Ξένια Παναγή: Εμμμμ.. Το πιο εύκολο είναι η βαφή από το σούπερμαρκετ.
Αντρέας Σταφυλάρης: Έχει πολλά! Ρίζες, μαργαρίτες, παντζιάρκα...
Γιώργος Διονυσίου: Ρίζες και μαργαρίτες.
Ελισάβετ Αριστοτέλους: Με το ριζάρι!
Αντώνης Λεωνίδου: Ρίζες.
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 21
Γράφει η Έλενα Καϊάφα
στείλτε τους ένα μήνυμα ή γράψετε ένα πποστ στο μουτσουνοδεφτέριν (facebook) τ∙αι πέτε τους: «Κοπέλια σαστείτε να πάμεν να δούμεν την Κύπρον μας». Άτε, καλά να περάσετε, να φκάλετε τζαι φωτογραφίες - για να σας δούμε τ∙αι να πιστέψουμεν ότι επήετε - τ∙αι να μας τες στείλετε στην γνωστήν πλέον διεύθυνσην! Τ∙αι για το τέλος, ποιηματούιν για τους Τουτουκκόφιλους:
Άνοιξη Κάμποι πρασινοσκέπαστοι, λουλουδισμένοι κάμποι, με τ’ άνθια τα μυριόχρωμα και το πυκνό χορτάρι, με το χρυσό το λιόφωτο, το ευωδιαστό θυμάρι, και τη δροσιά την πρωινή που ίδιο ασήμι λάμπει.
Σε τούτον το τεύχος συμβουλεύκουμεν σας να επιστρέψετε στην φύση! Θαυμάστε τα κυπριακά τοπία, οργανώστε εκδρομούες με τους φίλους σας τ∙αι απολαύσετε τον ήλιον τον κυπριακόν! Αππωθείτε όπως τα μωρά τ∙αι χαρείτε το σήμερα, το τωρά! Έστω τ∙αι για μιαν Κυριακήν αφήστε τις έννοιες σας στην πάντα... Πκιάστε τηλέφωνον τους παρέες, ή
Πουλιά με τα χαρούμενα τραγούδια σας που λέτε πάνω στα κλώνια των δεντρών, την ώρα που πετάτε, λεύκες που ονειρεύεστε, πλατάνια που γελάτε, πεύκα σιγαλομίλητα, ιτιές που όλο κλαίτε. Ευτυχισμένοι άνθρωποι που γοργοπερπατείτε με πρόσωπα ζωγραφιστά με της χαράς τις χάρες όλα στον ίδιο τον σκοπό αρμονικά λαλείτε, και μιας ζωής καλόχυμης φέρνετε το σημάδι που την ξαναζωντάνεψαν χιλιόζωες λαχτάρες και ξανανιώνει μέσα της κάθε παλιό ρημάδι.
- Δημητρός Μ. Δημητριάδης -
Σκιτσάρει ο Αντώνης Πέτρου
Μα περι��ίζεις με; Τζι’ αν είσ�ι το Ίστερ Μπάνυ που λαλείς... Πούν’ το καλάθι σου με τα αυκά;
22 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
Γράφει η Άντρια Ζίττη
Επήεν τζαι τούτο ρε κοπέλλια! Κάμποσον καρκασσιαλλίκκιν για τα καρναβάλια. Να ντυθούμε να σαστούμεν, να βαφτούμεν τζαι να δώκουμεν έξω να φάμε τζαι να πκιούμε! Ετσσιάττισα το! ! Ένιγουει.. Πολλά μεγάλη τζαι ωραία γιορτή τα καρναβάλια τελικά για μερικούς! Τζαι αν με ρωτάτε πολλά καλά κάμνουν... Εν μιαν ανάσα μακρυά που τούτα ούλλα που μας ετσιλλίσαν τον τελευταίο τζαιρό..Αλλά τζαι μια ευκαιρία για κάποιους άλλους αν το δούμε που την άλλη πλευράν να βάλουν τες πραγματικές τους μάσκες. Ούλλοι που γυρώ κίττα κέλι το τριήμερο όπου παναήρι τζαι μέσα.. Να έβρουμε νάμπου έννα ντυθούμε, να δούμε που έννα κυκλοφορήσουμε τζαι πκιε πκιε στο τέλος, πού τελικά έννα τζοιμηθούμε. Άλλοι τα συνηθισμένα, άλλοι πιο παράξενα τζαι άλλοι ότι κόψει ο νους τους! Εν τούτα όμως τα ωραία. Εν η προετοιμασία ούλλο το άκσιον! Είδαμε τα ούλλα τζαι φέτος. Κόσμο πολλύν, ντυμένο, μασκαρεμένο να εν μες τους δρόμους τζαι να μεν τον κόφτει είντα ώρα ένει τζαι με ποιούς ένι τζαι που έννα βρεθεί τζαι νάμπου έννα κάμει πάρακατω.. Το πιο ευχάριστο που τούτα ούλλα εν το ότι έστω τζαι για λλίο εξέφυγε που τες σκέψεις, που τα άγχη τζαι που τες έννοιες, ήνταλως έννα πκιερώσει τες δόσεις, πότε έννα ’ρτει ο φόρος τζαι πόσα έννα ’ρτει το ρεύμα τούτον τον μήνα ... Εξέφυγε που τούτην ούλλη την πίεση που εν πας τα ζινίσσια μας τζαι μες τ’ αφκιά μας για τον έναν ή τον άλλο λόγο τζαι ένιωσε για λλίο ξεγνοιασσιά τζαι ελευθερίαν. Το πιο δυσάρεστο εν το ότι κάποιοι άλλοι έννα φορούν ολόχρονα τες μάσκες τζαι να πιστέφκουν ότι χώνουνται πουπίσω τους, αλλά εγελαστήκαν.. Με λλία λόγια τζαι καλά εχρειάζετουν να δούμε έστω τζαι για λλίο ότι μια μάσκα μπορεί να κάμει πολλά. Τζαι καλά τζαι κακά... Επίσης ότι εν καλό μερικές φορές να τσαλακωθούμε τζαι λλίο. Εν τζαι βλάφτει..να ξεπεράσουμε τζαι λλίο τους εαυτούς μας τζαι να νιώσουμε για λλίο ελεύθεροι, λλίο φρί, που λαλούμεν! Τούτα προς το παρόν που λλόου μου.. καλά να περάσετε, καλήν σαρακοστή τζαι καλό Πάσκαν να φτάσουμεν!!! ΤΕΪΚ ΚΕΑΡ!
info@toutoukkinews.com www.toutoukkinews.com Facebook: Τοutoukki Niouz FreePress Τηλέφωνο επικοινωνίας: 99 07 77 28
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 23
info@toutoukkinews.com
Καλέσαμε στο τηλέφωνο τον κοινοτάρχη του Άρσους κύριο Κωνσταντίνου, κι αυτός με μεγάλη χαρά μας δέχτηκε και μας έθεσε ως προτεραιότητα στο πρόγραμμά του. Και μια και δυο ήμασταν στο αυτοκίνητο με όλο τον εξοπλισμό μας και κατεύθυνση το όμορφο χωριό Άρσος. Τον κρυμμένο “ΑΣΣΟ” των κρασοχωριών!
24 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
Ένα από τα πιο γραφικά χωριά της Κύπρου. Από τη στιγμή που ξεκινάς να περπατάς στα δρομάκια στο Άρσος, έχεις την αίσθηση πως ολόκληρο το χωριό σε γνωρίζει και σε καλωσορίζει. Υπάρχει μια απίστευτη ηρεμία και θετικότητα στο χώρο που σε κάνει να σκέφτεσαι πως «θέλω να μείνω για πάντα εδώ».
Ιστορία Κάποτε το Άρσος ήταν ένα από τα μεγαλύτερα κρασοχώρια του νησιού. Κτισμένο συγκεντρωτικά, αποτελεί κλασικό παράδειγμα πυκνοδομημένου οικισμού. Οι στενοί δρόμοι, τα λιθόστρωτα δρομάκια, τα μακρινάρια, τα δίχωρα και τα ανώγεια κτισμένα με άψογη πελεκητή πέτρα σε συνδυασμό με τις κεραμιδένιες στέγες, προσδίδουν μια γοητεία στην αρχιτεκτονική του χωριού. Το χωριό έχει μαγευτική θέα προς την κοιλάδα του Διαρίζου και τη θάλασσα της Πάφου.
Από πού πήρε το όνομα του το χωριό Η ονομασία του χωριού πιθανόν να προήλθε από την αρχαιολογική λέξη «άλσος», η οποία σημαίνει μικρό δάσος. Μια δεύτερη εκδοχή θέλει το όνομα του χωριού να σχετίζεται με τα ιερό άλσος της θεάς Αφροδίτης, το οποίο σύμφωνα με την παράδοση, βρισκόταν στην περιοχή. Μια τρίτη άποψη είναι πως το χωριό οφείλει την ονομασία του στον Πτολεμαίο το Φιλάδελφο, ο οποίος έκτισε τέσσερις πόλεις προς τιμή της Αρσινόης, γυναίκας και αδελφής του.
Κατά που κόφκει Να κατευθυνθείτε που την Ερήμη τζαι να πάτε προς Σούνι τζαι τη Ζανατζιά. E, τζ’αμαν θκιαβάσετε τζαι καμιά ταπέλλα θα φκείτε σίουρα στο Άρσος.
Ασχολίες των κατοίκων τζειπάνω Κάποτε το Άρσος κατοικείτο από 1500 άτομα. Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι φτάνουν τους 203. Όπως μας είπαν οι Αρσιώτες, παλιά το Άρσος ήταν ένα πολυτεχνείο. Ότι επάγγελμα ήθελες μπορούσες να το έβρεις. Είχε 6-7 ραφτάδες, πελεκάνους, καλλικάες, κομοδρόμους, παπλωματάες, σκαρπάριες, στρατουράες, μέχρι τζαι στεφανού. Την κα Αλίκη που έκαμνε τα στέφανα για τους γάμους. Σήμερα οι περισσότεροι κάτοικοι είναι συνταξιούχοι.
Ιστορικόν Τα λείψανα του Αποστόλου Φιλίππου μεταφέρθηκαν στην Κύπρο, όπως αυτό υπολογίζεται, κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας. Τα ιερά λείψανα του Αγίου όταν έφθασαν στην Κύπρο φιλοξενήθηκαν σε διάφορες περιοχές της Πάφου. Όμως για μεγαλύτερη ασφάλεια μεταφέρθηκαν στην ενδοχώρα και συγκεκριμένα στο Άρσος. Τον μεγαλοπρεπή ναό που κτίστηκε προς τιμή του Αγίου, εγκαινίασε ο Λατίνος γαιοκτήμονας της περιοχής ονόματι Τζερνίζος. Η μετακομιδή των λειψάνων εορτάζεται από την Εκκλησία της Κύπρου με ειδική ακολουθία την 31η Ιουλίου.
***
ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΤΗΚΑΜΕΝ με το σπιθκιάσιμο λικέρ που ρόδι της κας Λουκίας (συζύγου του κοινοτάρχη)! “Γεια στα σσιέρκα σου κ.Λουκία”!
“ΤΙΠ” Οι λουκουμάδες της Νατάσας στην ταβέρνα του χωριού, είναι η περίπτωση που λέμε… «Εν μπορείς να φάεις μόνο έναν»!
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 25
info@toutoukkinews.com
Απίστευτο τζ’ όμως αληθινό Στο σχολείο της κοινότητας, υπήρχαν σε κάθε τάξη ξυλόσοπες. Ήταν θέμα των μαθητών να παίρνουν μαζί τους στο σχολείο μιαν «κουζουπούαν» για να μπορούν να ρίχνουν στη σόπα τζαι να βράζουν. Η «κουζούπα» για όσους έτυχε να μη γνωρίζετε, είναι κομμάτι ξύλο. Το σχολείο του χωριού το οποίο σήμερα δεν χρησιμοποιείται, πολύ σύντομα θα μετατραπεί σε Κέντρο πληροφόρησης γεύσεων Τροόδους και εμπίπτει μέσα στο αναπτυξιακό πλάνο της ευρύτερης περιφέρειας Τροόδους. Όπως υπολογίζεται, το όλον έργο, μέχρι τον Αύγουστο του 2014 θα είναι έτοιμο. Οπόταν σαστείτε να πάμε!
Κατακοφτά του πόταμου, εφκήκα εις τες βρύσες…. -Το μονοπάτι της φύσης: δημιουργήθηκε βορειοδυτικά του χωριού και διαθέτει πλούσια πανίδα και χλωρίδα. Τρέμινθοι, πλατάνια, καβάτζια, λεύκες, παπουτσοσυτζιές, πουρνελιές και καρυδιές είναι μερικά από τα δέντρα που μπορείτε να συναντήσετε στο μονοπάτι. Πολύχρωμες πεταλούδες, ήχοι από το γάργαρο νερό που τρέχει στις βρύσες, ήχοι από πουλιά, ευωδία αρωμάτων της φύσης. Κατά μήκος του μονοπατιού βρίσκονται έξι παραδοσιακές βρύσες. Η βρύση των «Αθκιών», η βρύση «Οσσ’Αρκάτζην», η «Πάνω βρύση», η βρύση της «Κούππας», η βρύση «Κώστενας» και η βρύση «Το Πουλίν». Διευκολύνσεις: πόσιμο νερό, παγκάκια ξεκούρασης με θέα, πινακίδες πληροφόρησης. Το μονοπάτι έχει μήκος 1200 μέτρα. -Από το σημείο θέας του Αγίου Κωνσταντίνου, μπορείτε να θαυμάσετε από ψηλά το χωριό, το βουνό Λαόνα και να βγάλετε μοναδικές φωτογραφίες του Άρσους.
“ΤΙ ΝΑ ΠΑΡΕΤΕ ΜΑΖΙ ΣΑΣ” Όρεξη Καλή διάθεση Φωτογραφική Αθλητικά παπούτσια Χάρτη με τα μονοπάθκια της φύσης Σακκούι όπως πάντα για καλόν τζαι για κακόν!
Εκκλησίες στο Βουνί
- Εκκλησία Αποστόλου Φιλίππου: Δίπλα από την πλατεία του χωριού μπορείτε να δείτε την πετρόχτιστη βυζαντινή εκκλησία του Αποστόλου Φιλίππου ο οποίος είναι και ο πολιούχος Άγιος της κοινότητας (αν ξέρετε κανέναν Φίλιππο, πολύ πιθανόν να είναι Αρσιότης). Αρχικά η εκκλησία οικοδομήθηκε τον 13ο αιώνα και ανοικοδομήθηκε τον 19ο. Σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι η εκκλησία κατατάσσεται στα προστατευόμενα μνημεία του Τμήματος Αρχαιοτήτων. - Ναΐσκος Αγίας Μαριάμνης: Η Αγία Μαριάμνη ήταν η αδελφή του Αποστόλου Φιλίππου. Ο ναΐσκος βρίσκεται δίπλα από την εκκλησία του Αποστόλου Φιλίππου και έχει μετατραπεί σε εικονοφυλάκιο. - Παναγία η Καθολική: στα δυτικά του χωριού βρίσκεται το παρεκκλήσι της Παναγίας το οποίο πρωτολειτούργησε ως λατινικό μοναστήρι.
Ψέμα ή αλήθκεια;
Ο Κούσουλος ο σκαρπάρης, έκαμεν τις ποδίνες του βασιλιά της Αγγλίας. Άτε να χαρώ! Το νερό έφτασε στο χωριό πριν από τον ηλεκτρισμό. Το 1953 οι βρύσες στις γειτονιές τους Άρσους, 18 στο σύνολό τους, ήταν σε θέση να υδροδοτούν όλο το χωριό. Το χωριό απέκτησε ηλεκτρισμό το 1963. Πριν από αυτή τη χρονιά οι λάμπες του πετρελαίου είχαν την τιμητικήν τους.
26 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
Αρσόραμα
Τι μπορείτε να δείτε στο Άρσος; -Μουσείο Λαϊκής Τέχνης: βρίσκεται κοντά στην πλατεία του χωριού. Μπορείτε να το επισκεφθείτε και να θαυμάσετε μια μεγάλη συλλογή από γεωργικά εργαλεία, οικιακά σκεύη, παραδοσιακά κοστούμια και παλιές φωτογραφίες. - Μονοπάτι της φύσης “ΟΙ ΕΞΙ ΒΡΥΣΕΣ”
Πού να μείνετε - Αρσόραμα - Το σπίτι της Ντιας - Κορνάρο - Moustos Traditional House - Neophytos House
Πού θα φάτε - Ταβέρνα «Αγορά» - Εστιατόριο «Το Πανόραμα της Άννας- Nicolettino Wineries»
Ένα σκέτοοο τζ’έναν μάλλον… Στο χωριό, στην πλατεία πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν δύο παραδοσιακά καφενεία και το The tea shop το οποίο σερβίρει τσάγια από διαφόρων ειδών άγρια βότανα.
“ΜΑΣ ΣΥΓΚΙΝΗΣΕ...” - Η προθυμία και η φιλοξενία του κοινοτάρχη κου Κώστα Κων/νου να μας ξεναγήσει στο χωριό. - Ο πρόσχαρος κόσμος του Άρσους. Με το χαμόγελο σχηματισμένο στο πρόσωπο και την προθυμία να χαιρετίσουν. - Ο κύριος Φιλιππής Καϊτές γέννημα του 1934, που μας μίλησε για τον καιρό που αυτός ήταν νέος.. «Ήταν γλυτζιά η ζωή τότε…», «επεράσαμε τζαι καλά, τζαι σκληρά αλλά πάνω απ’όλα ξέραμε να ήμαστε κύριοι..» Συγκινημένος μας μίλησε για την εξέλιξη της κοινωνίας σήμερα «Είμαι 79 χρονών τζ’ακόμα ελπίζω πως ο κόσμος θα γίνει καλύτερος τζαι ο καθένας θα βοηθά τον διπλανό του. Η κλεψιά δεν είναι καλόν πράγμα». - Η αγάπη του κου Νίκου για τη γη του που φροντίζει. «Είναι όλα βιολογικά, μας είπε». Περπατώντας στο χωράφι του μας έδειξε με καμάρι τους κόπους του…«Τούτα είναι η ζωή μου. Τζαι τούτα τα δεντρά δαμέ που βλέπετε, έβαλα τα για να έρκουνται τα αγγονούθκια μου τζαι να λαλούν εν ο παππούς μου ο μακαρίτης που τα εφύτεψε…» - Οι ψαλιθκιές του Τάκη του “παρπέρη” που μετά που τόσα χρόνια, ακόμα εν πέρα για πέρα αληθινές. -Η αγάπη και η φροντίδα που ομάδα εθελοντών, προς τους ηλικιωμένους του χωρκού.
Tea shop
Εκδηλώσεις του χωρκού - Τον Σεπτέμβρη (τελευταία Κυριακή) γίνεται η καθιερωμένη γιορτή του ππαλουζέ. - Στις 14 του Νιόβρη γίνεται πανήγυρης στη γιορτή του Αποστόλου Φιλίππου. - Φεστιβάλ Ξαρκής, τον Αύγουστο. ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 27
info@toutoukkinews.com
Μονοπάτι της φύσης
“ΟΙ ΕΞΙ ΒΡΥΣΕΣ” Στο μονοπάτι υπάρχουν περίπου 55 είδη αυτοφυών φυτών!
Μερικά φυτά και δέντρα που θα συναντήσετε στο μονοπάτι: • • • • • • • • • • • • • • • • • •
παπουτσοσυτζιά τρεμυθιά συκιά ποταμοείτανος πουρνελλιά λεύκη ή καβάτζιν αροδάφνη ιτιά ή αδκιά καρυά ή πεκάν βρούλος σκλοινίτζιν πολυκόμπι αρκοτριανταφυλλιά ρούδιν ρασίν ελιά καλάμι πλάτανος
παπουτσοσυτζιά
ποταμοείτανος
ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΑΡΣΟΥΣ (γραμμικό) Αφετηρία: Στο χωριό Άρσος, η Βρύση «Αθκιές» στον κύριο δρόμο προς Άγιο Νικόλαο. Διασχίζει το χωριό. Μπορεί να ακολουθήσει αντίθετη πορεία αρχίζοντας από την Βρύση «Πουλλίν» στο δυτικό μέρος του χωριού. Μήκος: 2km Χρόνος: 45 λεπτά Βαθμός δυσκολίας: 1 Σημεία ενδιαφέροντος: Η διαδρομή είναι κατά μήκος του ποταμού από τη Βρύση «Αθκιές» μέχρι τη Βρύση «Πουλλίν» περνώντας από άλλες δύο παραδοσιακές βρύσες και με παρακλάδια προς το μεσαιωνικό παρεκκλήσι της Παναγίας και τον παραδοσιακό Ελαιόμυλο.
κισσός
28 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
Κατά μήκος του μονοπατιού βρίσκονται έξι παραδοσιακές βρύσες. Βρύση των «Αθκιών» Βρύση «Οσσ’Αρκάτζην» «Πάνω βρύση» Βρύση της «Κούππας» Βρύση «Κώστενας» Βρύση «Το Πουλίν» Διευκολύνσεις: πόσιμο νερό, παγκάκια ξεκούρασης με θέα, πινακίδες πληροφόρησης.
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 29
Καρναβαλίστικο πάρτυ Τουτούκκι Νιουζ! info@toutoukkinews.com
ΦΩΤΟ
ΟΦ ΔΕ ΝΑΪΤ
30 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 31
φωτογραφίες: Michelle Limbouris photography
ΑΥΤΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΝΕΟΙ ΥΔΡΟ-ΗΡΩΕΣ ΜΑΣ!
Για τους νησιωτικούς λαούς συνήθως η θάλασσα αποτελεί το πιο πολύτιμο αγαθό, μέσο για διαβίωση αλλά και για ευχαρίστηση. Για τα νησιά η θάλασσα είναι ζωοδότης αλλά ταυτόχρονα είναι ευάλωτη. Άρα χρίζει διαφύλαξης από κάθε κίνδυνο. Η Κύπρος μπορεί να είναι νησί οι Κύπριοι όμως ποτέ δεν συμπεριφέρονταν σαν νησιώτες. Ως αποτέλεσμα η ποιότητα των θαλασσών μας τα τελευταία χρόνια φθίνει. Η πραγματικότητα αυτή, έγινε ανέκδοτο και έφθασε να δημιουργήσει του Ocean Rangers. Ας αρχίσουμε όμως την ιστορία από την αρχή. Κάπου σε κάποια γωνιά της Κύπρου μία ομάδα από δύτες σχολιάζουν ότι βλέπουν συνέχεια φωτογραφίες του βυθού μας από τις καταδυτικές τους περιπέτειες αλλά σχεδόν ποτέ ψάρια. Ένας από αυτούς λέει γελώντας “είναι πιο πιθανό να δεις ψάρια στην επιφάνεια του Άρη παρά στον κυπριακό βυθό”. Η συζήτηση που άρχισε από την αθώα αυτή παρατήρηση οδήγησε τους δύτες της ιστορίας μας να ιδρύσουν τους Ocean Rangers, ένα μη-κερδοσκοπικό οργανισμό, με ζωή μόλις ενός μήνα, και σκοπό να προστατέψει και να εκπαιδεύσει για τη θάλασσα και τους βιότοπους της. Γιατί οι δύτες μας θεωρούν απαραίτητη την παρουσία του οργανισμού; Αναγνωρίζουν ως αρχικό και βασικό πρόβλημα την έλλειψη ενημέρωσης και παιδείας για τα θαλάσσια θέματα και έχουν θέσει ως πρώτο στόχο τη διάδοση αυτής της απλής ιδέας, ότι η θάλασσα είναι πολύτιμη αλλά και ευάλωτη. Σε δεύτερο επίπεδο ορίζουν τα προβλήματα: την υπεραλίευση, τη μόλυνση από σκουπίδια, βιομηχανικά απόβλητα και πετρέλαιο αλλά την εν γένει ευαισθησία των θαλάσσιων βιότοπων. Η στρατηγική τους, να συγκεντρώσουν ένα στρατό από
32 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
εθελοντές και υποστηρικτές οι οποίοι θα μπορούν να επεμβαίνουν τοπικά και όπου υπάρχει πρόβλημα και να το επιδιορθώνουν, θα εκπαιδεύουν και θα βοηθούν στην αλλαγή της νοοτροπίας και θα ασκούν πιέσεις σε πολιτικό/νομοθετικό επίπεδο για αποτελεσματικότερη τήρηση των νόμων. Οι ιδρυτές της έχουν βάλει σκοπό να στήσουν ένα οργανισμό ο οποίος να λειτουργεί με τους μηχανισμούς και την αποφασιστικότητα εταιρείας για να πετύχει τους στόχους της, δηλώνουν ανεξάρτητοι από κάθε πολιτική ή εταιρική ταυτότητα αλλά καλούν όλους μας να συμμετέχουμε στην προσπάθειά τους. Για να μας πείσουν έχουν ένα σημαντικό επιχείρημα, ότι η καλή υγεία της θάλασσας επηρεάζει πολλούς τύπους επιχειρήσεων αλλά και τον κάθε απλό νησιώτη (ή και μη). Ίσως το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της ομάδας, είναι η άρνηση τους να υποκύψουν στις όποιες δυσκολίες αντιλαμβάνονται ότι θα προκύψουν. Δεν υποκύπτουν στη δυστυχώς κοινή κυπριακή άποψη ότι τίποτα δεν αλλάζει. Αντί αυτού δηλώνουν και φαίνονται αποφασισμένοι να υπερβούν τα εμπόδια και να πραγματοποιήσουν τον μεγάλο τους στόχο, το μεγάλο όνειρο να σώσουν τη θάλασσα.
Τεμπισιάζει η Κούλα Λίχτεσταϊν info@toutoukkinews.com
Και σε αυτό το τεύχος η κυρία Κούλα διάλεξε να απαντήσει σε γράμματα φίλων που βιώνουν το ρεζίλι στις σχέσεις τους. Για παντώς είδους συμβουλές από την κυρία Κούλα, στο info@toutoukkinews.com.
Αγαπητή Κούλα, Είμαι μια χωρισμένη μητέρα έφηβης κόρης και αυτό τα λεει όλα. Δεν θα μιλήσω για τις στυλιστικές επιλογές της κόρης μου, τα μαλλιά της, τους μπόυφρεντς, τις παράξενες δίαιτες, αλλά το τελευταίο της χόμπι να πλάθει φανταστικές ιστορίες που να με κάνουν ρεζίλι! Στο σχολείο είπε ότι την κλειδώνω σπίτι όταν φεύγω (που ίσως να έπρεπε) και έκανε τις χιλιάδες απουσίες. Στον πατέρα της είπε ότι την κτυπώ. Από τον παππού ζήτησε λεφτά για τον ψυχολόγο που με παρακολουθεί και τα ακριβά χάπια κατά της κατάθλιψης που παίρνω. Το τελευταίο είναι ότι έγραψε στο facebook της ότι είναι υιοθετημένη και κάνει έρανο να μαζέψει λεφτά να πάει στο ...Παρίσι να γνωρίσει τους αληθινούς της γονείς!. Βρήκε και μια φωτογραφία μιας γυναίκας που οφείλω να ομολογήσω ότι της μοιάζει καταπληκτικά και την δημοσιοποίησε ως την αληθινή της μάνα. Η ιστορία της υιοθεσίας άρχισε να διαδίδεται σαν πυρκαγιά και να γίνεται πειστική με γνωστούς και φίλους να με παίρνουν τηλέφωνο. Εφηβεία είναι τους λεω, θα περάσει, αλλά δεν περνά! -Μάνα ΚουράγιοΑγαπητή Μάνα, Μίλα της. Αν δεν καταλάβει πατσάρκας την και πάρε της το κομπιούτερ. Υπάρχει και το πλαν Μπι: Πάρ’την απόμερα και αιφνιδίασε την με το ίδιο νόμισμα. Πες της ότι όντως είναι υιοθετημένη και η μητέρα της είναι ΣριΛανκανέζα οικιακή βοηθός που ζει στο Φοινί. Προσφέρθου να την πας να την γνωρίσει. Ας την να σιγοβράσει στο ζουμί της για καμιά βδομάδα. Το Πλαν Σι είναι πιο σκληρό και πιστεύω αποτελεσματικό αλλά δεν μπορώ να το δημοσιεύσω γιατί αν το διαβάσει η μονάκριβη σου δεν θα δουλέψει. Θα σου το γράψω. -Κούλα-
Αγαπητή Κούλα, Βγαίνω με έναν παίδαρο εδώ και κάτι μήνες, και μάλλον οδεύουμε για γάμο. Είναι ωραίος, ψηλός, αρρενωπός, με καλή δουλειά, εχούμενος κυριολεκτικά και μεταφορικά και καλός στο κρεβάτι. Ένα είναι το παράπονο μου: Δεν έχει τρόπους. Όταν το στόμα του είναι κλειστό, είναι τέλειος. Άμαν το ανοίξει, βόθρος. Κάθε τρεις λέξεις οι δύο τουλάχιστον είναι γ*** το. Τις χωρκατοκουβέντες δε που αραδιάζει, άσε! Πάντα ρεζίλι με κάμνει. Πριν κάτι νύχτες ήμασταν καλεσμένοι σε δείπνο σε κλασάτο εστιατόριο και σκέφτηκα ότι όσο είναι μπουκωμένος δεν θα μπορεί να μιλά, και έτσι τον τάιζα ασταμάτητα.. Άδικος κόπος όμως. Μιλούσε με το στόμα γεμάτο και πετάσσουνταν και τα φαγιά έξω. Όταν δε κατάπιε είπε και το περίφημο “Σταμάτα ρα να με ταΐζεις σαν το χτηνό”. Μετά είπε και το all times classic “Η γεναίκα τζαι το κοτόπουλο θέλουν σιέρκα” και άρχισε να τρώει με τα χέρια του. Λέω να χωρίσουμε πριν παντρευτούμε και μου κάμει και κανένα τσουβάλι χωρκατόπαιδα! Ανατριχιάζω και μόνο που το σκέφτομαι. -Ρεζιλεμένη καρδιάΑγαπητή Ναστάζια, Το αιώνιο πρόβλημα της Πριγκίπισσας και του Αλήτη. Τι να πω; Όπως λένε και στο “Χωρκάτη, έχεις Ταλέντο”: Δε στέιτζ ις γιούαρς, και η απόφαση ούλλη δική σου. Εσύ πρέπει να αποφασίσεις τι είναι σημαντικό για σένα. Εγώ απλώς υπενθυμίζω ότι αγαπούμε αυτούς που αγαπούμε γι’ αυτό που είναι και τους δεχόμαστε όπως είναι και όχι γι’ αυτό που εμείς θέλουμε να γίνουν. Ο καθένας μας, και εσύ μέσα, έχουμε τα ελαττώματα μας. Κανείς δεν είναι τέλειος, …ακόμη και εγώ που τα ξέρω όλα! -Κούλα-
34 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
τουτούκκι νιουζ*
Ήβρες το σύκο, σήκως το,πριν το σηκώσουν άλλοι!
*Διαφημίστε τζ’ εσείς στην εφημερίδα Τουτούκκι Νιουζ τζαι εξασφαλίστε τη μέγιστη επιτυχία!
info@toutoukkinews.com Ι www.toutoukkinews.com Ι Τηλέφωνο επικοινωνίας: 99 07 77 28
εικόνα:
Μελισσοφάγος A. Stoecker
ΜΕΛΙΣΣΟΦΑΟΣ
Έναν πανέμορφο πουλί που περνά που την Κύπρο, σταματά τζαι ξεκουράζεται νακκουρούδιν σε τόπους όπως τις Σμιγιές της Πάφου τζαι στο Σούνι της Λεμεσού.
Ένα ποσκόλιο για τους αθκιασερούς ή ένας τρόπος να μάθεις νακκουρούδιν παραπάνω τον τόπο σου;
36 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
Επιμέλεια άρθρου Γιώργος Παπαδόπουλος
Ένα που τα πράματα που πρέπει να συνειδητοποιήσει ο κόσμος, εν ότι η πτηνοπαρατήρηση έσιει πολλά παραπάνω πράματα να προσφέρει στη χώρα μας, που ότι νομίζουν οι παραπάνω. Η Κύπρος εν μια εξαιρετική τοποθεσία για να παρατηρήσει κάποιος πουλιά τζαι έσιει πολλά να προσφέρει σε τόπακες αλλά τζαι ξένους. Όμως τι εννούμεν άμα λαλούμεν πτηνοπαρατήρηση; Η λέξη νομίζω περιγράφει το πολλά καλά: να φκεις έξω στη φύση τζαι να παρατηρήσεις τα πουλλούθκια που ζουν μητά σου. Ακόμα τζαι αν ζιεις στην πόλη, μπορείς να πάεις έναν περίπατο ως έναν πάρκο, να κάτσεις σε ένα παγκούιν τζαι να παρακολουθήσεις ούλλα τα πουλλιά που πάσιν τζαι έρκουνται μαζί με εμάς. Μόλις καταλάβεις πόσα πολλά διαφορετικά είδη βρίσκονται ακόμα τζαι μές τις πόλεις εννά ενθουσιαστείς! Το σιελιόνι, ο στρούθος, το σγαρτίλι, το τσαγγαρούδι τζαι πολλά άλλα μιτσιά αλλά τζαι μεαλλύττερα πουλιά όπως οι κολιοί, το ανθρωποπούλι τζαι οι κοράζινοι, εν μόνο λίοι που τους καθημερινούς μας φίλους που συνυπάρχουν μαζί μας τζαι που αγνοούμεν ότι μοιραζούμαστε τον ίδιο τόπο. Ξέρετε ότι οι τουρίστες που μας επισκέπτουνται για να παρατηρήσουν τα πουλιά της Κύπρου εν χιλιάδες το χρόνο; Τζαι ξέρετε ότι τούτο το είδος τουρισμού φέρνει πολλά λεφτά εις τον τόπο; Τζαι ότι χρόνο με τον χρόνο έρκουνται ακόμα πιο πολλοί! Όμως αν συνεχίσουμε να χαλούμε το νησί μας με ούλλες τις παράνομες δραστηριότητες που κάμνουμεν, να χτίζουμε αβέρτα ποτζει ποδά τζαι να καταστρέφουμεν το φυσικό μας περιβάλλον, τούτος ο τουρισμός εννά ναυαγήσει τζαι εννά εξαφανιστεί! Πρέπει να είμαστε πολλά προσεκτικοί τζαι να μπορέσουμεν να εκμεταλλευτούμε τον τόπο μας αλλά ταυτόχρονα τζαι να τον σεβαστούμεν!! Η θέση της Κύπρου εν πολλά καλή για τα πουλιά, εν μες τη μέση κύριων μεταναστευτικών διαδρόμων που χρησιμοποιούν τα πουλιά άμαν ταξιδεύκουν που τον βορρά προς το νότο τζαι αντίστροφα. Έρκουνται τζαι σταματούν να ξεκουραστούν, άλλα για να χτίσουν τις φωλιές τους τζαι να κάμουν τα αφκά τους, τζαι άλλα απλά για να βρουν φαΐ να δυναμώσουν για να πάσιν πάρακατω (ή πάνω ανάλογα). Στο σύνολο εμετρηθήκαν πάνω που 400 διαφορετικά είδη στην Κύπρο ως σήμερα τζαι τα παραπάνω έρκουνται στη μετανάστευση. Τούτα που εν πάντα εις την Κύπρο εν πας τα 50 είδη, τα υπόλοιπα έρκουνται τζαι φέυκουν. Το πιο σημαντικό να τονίσουμεν εν ότι τούτες τις περιόδους, την άνοιξη τζαι το φιθνόπωρο που εν οι πιο σημαντικές μεταναστευτικές περιόδοι έρκουνται στην Κύπρο 1 με 2 εκατομμύρια άτομα πουλιών τζαι τούτο εν το εφκάλαμεν που μόνοι μας, αλλά που πολλές μελέτες που εγίναν τζαι που μας αλλά τζαι που άλλους ειδικούς πας στα πουλιά. Καταλαβαίνετε πόσο σημαντική εν η Κύπρος άμα τόσο μεγάλοι αριθμοί πουλιών περνούν που δαμέ; Που τους πιο καλούς τόπους της Κύπρου τζαι με την μεαλύτερη σημασία για τα πουλιά, εν η λίμνη της Ορόκλινης που φωλιάζει η Πελλοκατερίνα τζαι ο Καλαμοκάννας, οι γκρεμνοί της Επισκοπής που θωρούμεν τους γύπες τζαι άλλα αρπακτικά, το Δάσος της Πάφου που θωρούμεν τον Τιρίλιγκο, τη Σκαλιφούρτα τζαι την Κίσσα, ο Ακάμας με τον Πουπούξιο, τον Κοτσινολαίμη τζαι την Δακκανούρα, τζαι κάμποσοι άλλοι τόποι που αξίζει να πάεις μια βόλτα τζαι να απολαύσεις τις ομορφκιές τους.
Κοτσινολαίμης Dan και Jan Walker
Πτηνοπαρατήρηση στο Φασούρι A. Stoecker
Τι μπορεί να σου δώκει η πτηνοπαρατήρηση τζαι γιατί να την κάμεις; Καταρχάς εννά έρτεις πιο κοντά στη φύση, να την περιτρυιρίσεις τζαι να την καταλάβεις, να μάθεις καλλύτερα τη χώρα σου. Εννά φκεις έξω, να περπατήσεις μες τα μονοπάθκια, εννά αναπνεύσεις καθαρόν αέρα να ανοίξουν τα πνευμόνια σου! Άμα ξεκινήσεις να ξεχωρίζεις το ένα πουλλίν που το άλλο, είτε θωρώντας το είτε ακούωντάς το, η χαρά που εννά νοιώσεις εννάν τόση, που εννά θέλεις να μάθεις ακόμα παραπάνω.. Τζαι για να μεν το ξεχάσουμεν, το άλλο που σου διά τούτο το σπορ, εν η ηρεμία! Άμα πάεις σε τόπους που εν έσσιει αυτοκίνητα, κόσμο πολλύ τζαι φασαρία, τζαι το μόνο που εννά ακούεις εννάν οι ήχοι των πουλιών, το θρόισμα των φύλλων, το ποταμούιν να κατεβαίνει τζαι το αερούδιν να ρέσσει που μες τα δεντρά εννά καταλάβεις πως οι άθρωποι τζαι η φύση κάποτε είμασταν ένα... Εν πρέπει να ξιάννουμεν ότι ΑΚΟΜΑ είμαστεν έναν. Τζαι θα είμαστε για πάντα.
Πουπούξιος A. Stoecker
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 37
info@toutoukkinews.com
ΠΤΗΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΚΥΠΡΟΥ Οι παραπάνω που σας, τούτα που έννα δκιαβάσετε στις επόμενες θκυο τρεις σελίδες, σίουρα εν θα τα έσσιετε ακουστά. Εννά έσσιει όμως τζαι πολλούς που εννά ξέρουν τζαι τον Πτηνολογικό τζαι το τι κάμνει τζαι ποια εν η Σκαλιφούρτα τζαι ποιος ο Πέμπετσος. Όπως τζαι να έσσιει, εμείς εννά σας πούμε τούτα που έχουμε να σας πούμε. Ο Πτηνολογικός το λοιπόν εν ακριβώς τούτον που λαλεί η λέξη! Είναι οι ‘λόγιοι’ των πουλιών. Ασχολούνται δηλαδή με οτιδήποτε έσσιει να κάμει με τα πετούμενα της Κύπρου μας. Που τους αριθμούς τους τζαι τα είδη τους ως τες κορφές των ψηλών δεντρών που ζουν τζαι την εποχή που προτιμούν. Εν ένας μη κυβερνητικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 2003 (που την σύμπραξη θκυό προηγούμενων συνδέσμων), μια ομάδα που λλία τζαι καλά πλάσματα, που αγαπούν ούλλοι τους τα πουλιά της Κύπρου τζαι του κόσμου, που αγαπούν τζαι σέβουνται την φύση τζαι το περιβάλλον γυρώ μας. Είναι τζαι εταίροι ενός παγκόσμιου δικτύου (BirdLife International) που κάμνει ότι κάμνει ο Πτηνολογικός ,αλλά για την κάθε χώρα ξεχωριστά. Ο Πτηνολογικός εν ανοικτός για ούλλον τον κόσμο. Όποιος θέλει τζαι έσσιει όρεξη μπορεί να ασχοληθεί. Μπορεί να πάει σε μιαν που τες εκδρομές που διοργανώνουν τα μέλη του Συνδέσμου τζαι να γνωρίσει τες ομορφκιές του τόπου μας, αλλά τζαι τα προβλήματά του. Όσοι παραπάνω ασχολούνται με τούτο που κάμνει ο Πτηνολογικός Σύνδεσμος, τόσο μεγαλώνει η δύναμή του, για να αλλάξει τα πράματα προς το καλλύτερο! Έσσιει πολύ κόσμο που δυστυχώς εν ξέρει τζαι εν μπορεί να αντιληφθεί τη σημασία που έσσιει η φύση για ούλλους εμάς, τζαι το γεγονός ότι τα πουλιά εν κομμάτι της. Άμαν κάτι βλάφτει τα πουλιά σημαίνει πως γλήορα εννά αρκέψει να βλάπτει τζ’ εμάς τους αθρώπους τζαι σιγά σιγά εννά δούμε να χάνουνται τα λιβάθκια τζαι τα δάση μας, το ένα μετά το άλλο τζαι μαζί να χάνουνται τζαι ούλλα τα πουλιά τζαι η βιοποικιλότητα του νησιού μας. Έννεν κρίμα τα παιθκιά μας τζαι οι οικογένειες τους να μεν προλάβουν να τα ζήσουν τζαι να χαρούν τούτα που ζήσαμεν εμείς;
Τα γραφεία μας εν χωσμένα μες στους ελαιώνες της Στράκκας εις την χώραν. Δαμέ μόνιμα δουλεύκουσιν 8 πλάσματα, αλλά χωρίς τους 40 εθελοντές μας τζαι την υποστήριξην των 500 μελών μας εν θα εκάμναμεν χαΐριν
Τρυπομάζης A. Stoecker
Για να μεν σοβαρέψει όμως πολλά το θέμα τζαι να σας κάμουμεν την καρκιάν περβόλι, έννα προσπαθήσουμε σε τούτο το τεύχος να σας περιγράψουμε με λλία λόγια τι ακριβώς εν που κάμνει ο Πτηνολογικός να μιλήσουμεν για κάποιες που τες δράσεις του τζαι να κάμουμεν μια προσπάθεια να σας καλέσουμεν να δείτε τούτον το πανέμορφο νησί τζαι να εκτιμήσετε ότι υπάρχει γυρώ μας τζαι γυρώ σας.
Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου Τ.Θ. 28076 2090, Λευκωσία, Κύπρος email: birdlifecyprus@birdlifecyprus.org.cy Τηλ.: (+357) 22 455 072 Φαξ: (+357) 22 455 073 Ώρες γραφείου: Δευτέρα - Πέμπτη 09:00 - 17:00 και Παρασκευή 09:00 - 15:00
Η Σκαλιφούρτα πάνω, τζαι ο Τρυπομάζης κάτω, εν τα θκιο είδη που πρέπει να είμαστεν περήφανοι που τα έχουμε, γιατί εν μοναδικά για τη Κύπρο μας. Που όλλουν τον κόσμο μόνο σε εμάς έρκουνται να φωλιάσουν, πουθενά αλλού.
38 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
.
τα Σ
ούρ
λιφ Σκα
ίδης
δουλ
το Χρισ
Κράγκα D. Nye
Κράγκα, το έντονο γαλαζοπράσινο του χρώμα κάμνει το να ξεχωρίζει όπως μεταναστεύκει την άνοιξη στο νησί μας τζαι μπορείς να το έβρεις στον Ασπρόκρεμο τζαι την Ευρέτου της Πάφου. Κλορκός, εν ένα ντροπαλό πουλί που περνά την άνοιξη τζαι προχωρά προς τον Βορρά, άμα κελαηδά θυμίζει στους ντόπιους το πιθκιαύλιν. Τιρίλιγκος, τούτο το μιτσικουρίν πουλλούιν θωρείς το χαμηλά στο Τρόοδος τζαι σε πεδιάδες λίο μετά την άνοιξη, ύστερις το χειμώνα συνεχίζει το δρόμο του προς την ανατολή.
Κλορκός Α.Π. Λεβέντης
Πελλοκατερίνα, έρκεται νωρίς την άνοιξη τζαι αρέσκει της πολλά η λίμνη της Ορόκλινης, τσιριλλά δυνατά άμα ψάχνει να έβρει ταίριν, γι’ αυτό τζαι τη λαλούν ‘πελλήν’. Αμπελοπούλι, το συγκεκριμένο πουλί στη χώρα μας περνά κάμποσα βάσανα τζαι εν κρίμα γιατί το κελάηδημάν του εν πιο όμορφο τζαι που τ’αηδόνι .
Τιρίλινγκος M. Gore
Πελλοκατερίνα M. Gore
Αμπελοπούλι D. Nye
“ΤΙΠ” ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΕΧΟΥΝ “ΣΜΑΡΤΦΟΟΥΝ” ή “ΤΑΜΠΛΕΤ”
Ξέρετε ότι έσσιει τζαι απλικεϊσιον για ούλλα τα πουλιά της Ευρώπης; Βάλτε στο γκούγκολ πλεϊ Mediterranean birds τζαι κατεβάστε το που το ίτερνετ!
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 39
Γράφετε εσείς info@toutoukkinews.com
...το Μεγάλο Σάββατο να πηέννουν στον Καλό Λο τζαι αμαν πει Χριστός Ανέστη να μεν γίνουνται «καπνός...»; ...να μεν το «παρα-ξυλώ-σαν» με τες λαμπρατζιές; ...να μεν νευριάσεις άμαν έπληννες το αυτοκίνητο τζαι σαν πηαίννεις μες το δρόμο, να πιτά ο μπροστινός νερό με τους καθαριστήρες; ...το πανώμεσο το τζινούι, να μεν υπέφερε ποττέ; ...να μεν άκουσες ποττέ τη φράση «Ως τον τζαιρόν σου, εν θα έσσιει στρατόν...»; ...να ξέρεις την Κύπρον ούλλην; ...το χωρκό σου να μεν το χουμίζεις; ...να μεν έβαλες ποττέ «στάτους» μες το φέισμπουκ; ...η αγελάδα να εν πιο ελαφριά που τον παπαγάλο τον «Λαβ-Περτ»; ...να μεν στείλεις τωρά μήνυμα στο 99077728 τζαι να πεις το δικό σου «’Ηντα τσιανς έσσιει...».
1) Ξυσταρκά = Λαδανιά(ουσιαστικό) φυτό του γένους Cystus. Χαμηλοί θάμνοι με ρόζ ή λευκά άνθοι και αροματικά φύλλα με κολλώδη ουσία. 2) Τζίκλα = Ενδυμητικό πουλί. Η τσίχλα. 3) Λατζιά = ∆ρύς η κληθρόφυλλη. Το εθνικό δέντρο της Κύπρου. Αειθαλές µικρό δέντρο ή ψηλός θάµνος ύψους µέχρι 10 m, συνήθως µε πολλές διακλαδώσεις και πλατιά κόµη. Τα φύλλα είναι απλά, δερµατώδη, έµµισχα, συνήθως ωοειδή, µε πριονωτές παρυφές. Η πάνω επιφάνεια τους είναι βαθυπράσινη, ενώ η κάτω είναι καλυµµένη µε πυκνό ή καστανωπό τρίχωµα. 4) Κυκλάµινο το κυπριακό = Κυκλάµινο. Το εθνικό φυτό της Κύπρου. Το κυπριακό κυκλάµινο έχει ύψος 7-15 cm. Τα φύλλα του είναι αδιαίρετα, καρδιόσχηµα, µάλλον σαρκώδη, µε µακρύ µίσχο και οδοντωτές παρυφές. Χαρακτηριστικό των φύλλων είναι το βαθύ πορφυρό χρώµα της κάτω επιφάνειάς τους. Ανθίζει το φθινόπωρο. 5) Μάππουρος = Το κουκουνάρι. Ο καρπός του πεύκου. Καμία σχέση με το Ρίκκο τον Μάππουρο! 6) Αγρινό = Τo αγρινό (Ovis orientalis ophion) είναι το μεγαλύτερο χερσαίο θηλαστικό και ενδημικό είδος της Κύπρου. Αποτελεί το στολίδι του κυπριακού δάσους και το καμάρι των Κυπρίων. Η μορφή του κόσμησε κυπριακά νομίσματα και αποτελεί μέχρι και σήμερα το «έμβλημα» των Κυπριακών Αερογραμμών.Eίναι αυστηρά προστατευόμενο είδος. 7) Περτίτζιν = Η πέρδικα (το περδίκι). Το πουλί «καμάρι» της Κύπρου. 8) Φάσσα = Περιστεροειδή πουλί που συναντούμε στην Κύπρο. Ακολουθούν κάθε μέρα σχεδόν πιστά ένα πρόγραμμα. Αυτό έχει ως συνέπεια όπου εντοπίσουμε ένα κοπάδι φάσσες, είτε να βόσκει είτε να ξεκουράζεται, αλλά ακόμα και να περνάει από εκεί, να υπάρχει η πιθανότητα να τις ξανασυναντήσουμε εκεί την ίδια χρονική περίοδο μιας επόμενης μέρας να κάνουν ό,τι έκαναν και την πρώτη φορά. 9) Καππάριν = Η κάπαρης. Στην κυπριακή κουζίνα το καππάρι είναι πολύ διαδεδομένο ως «ξυδάτο». 10) Αμπελοπούλλιν = Το ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΟ πουλί που πολλοί κακώς θεωρούν «μεζέ».
...να πηαίννεις σε ταβέρνα για φαΐ τζαι να τρώεις «κραμπί» τελικά.
Μονοπάτια της φύσης = Πρέπει οπωσδήποτε να προμηθευτείτε με χάρτες για τα μονοπάτια της φύσης που υπάρχουν στην Κύπρο! Είναι πολλά και μπορείτε να αξιοποιήσετε τη δυνατότητα να τα περπατήσετε!
...να πηαίννεις Σαριπόλου Παρασκευή-Σάββατο-Κυριακή-Δευτέρα! ...η αρσενική μπαλαρίνα «από σοϊ» που εγύριζεν ανέμελη μες τη Σαριπόλου, στα Καρναβάλια. ...να γυρεύκεις γεναίκα τη «Μέρα της γυναίκας»... ...να παζαρεύκεις τζαι να απειλάς ότι αν δεν σου κάμουν έκπτωση έννα το πκιάεις που τον άλλο πάρα κάτω... ...η «κολώνια» που φορούν αιωνείως κάποιοι. ...η χαλασμένη βεράντα κτιρίου σε κεντρικό σημείο της πόλης. ...η ταπέλλα που είδαμε να γράφει «ΠΑΡΚΑΡΕΤΕ ΑΛΛΟΥ», αντί ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ… ...να κάμνει κάποιος κάτι τζαι να το κάμνουν οι άλλοι την επόμενη μέρα.
...να βουράς να κόψεις «φτηνό» αεροπορικό εισητήριο πριν τα κόψουν ούλλα. 40 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
Γράφει η Μαρία Τρύφωνος
Στην Κύπρο μπορείς να συναντήσεις οκτώ διαφορετικά είδη φιδιών. Που τούτα μόνον ένα εν επικίνδυνο για τον άνθρωπο τζαι τούτο λόγω άμυνας. Μάλιστα το νησί μας φιλοξενεί θκιο φίθκια που δεν υπάρχουν πούποτε αλλού στον κόσμο, το νερόφιδο τζαι το κυπριακό φίδι. Γι’αυτό κανονίστε γιατί τούτον κάμνει μας αποκλειστικά υπεύθυνους για την επιβίωσή τους. Η μέλισσα συμβάλει άμεσα στην οικονομία μας. Αν δεν είχαμε τη μέλισσα τζαι τα άλλα έντομα επικονιαστές, να επικονιάζουν τα άνθη, υπολογίστηκε ότι θα μας στοίχιζε €165 δισεκατομμύρια τον χρόνο για τεχνητή επικονίαση. Κανονίστε γιατί δε μας παίρνει για επιπλέον έξοδα. Συναχτείτε με τα εντομοκτόνα. Μια εντομοφάγος νυχτερίδα μπορεί να καταναλώσει μέχρι και 3000 έντομα μέσα σε ένα βράδυ; Είναι δηλαδή φυσικός ρυθμιστής των εντόμων. Στην Κύπρο φιλοξενούμε 18 διαφορετικά είδη εντομοφάγων νυχτερίδων τζαι ακόμα έναν είδος -τη φρουτονυχτερίδα που τρέφεται με ώριμα φρούτα. Είμαστε η μοναδική χώρα της Ευρώπης που φιλοξενεί τη φρουτονυχτερίδα τζαι η προστασία της είναι για ακόμα μια φορά ευθύνη μας! Υπάρχουν θκυο θαλάσσιες χελώνες, η καρέτα-καρέτα τζαι η πράσινη, που για χιλιετηρίδες τωρά μετά τα 20-30 χρόνια τους επιστρέφουν στην Κύπρο κάθε 2-5 χρόνια για να γεννήσουν τα αυγά τους στην ίδια παραλία όπου γεννήθηκαν. Βοηθήστε τούτα τα πανέξυπνα θαλάσσια να επιβιώσουν: Μην οργανώνεται πάρτυ σε παραλία που γεννούν τζαι προπαντός μη ρίχνετε πλαστικές σακουλές στη θάλασσα, γιατί νομίζουν ότι εν μέδουσες, καταπίννουν τες τζαι πνίουνται. Βιοποικιλότητα είναι κάθε ζωντανός οργανισμός πάνω στη Γη συμπεριλαμβανομένου τζ’ εσένα; Τις τελευταίες δεκαετίες η αλόγιστη ανάπτυξη τζαι ο υπερκαταναλωτισμός, οδήγησαν στην αλματώδη μείωση της βιοποικιλότητας στον πλανήτη. Κάθε είκοσι λεπτά εξαφανίζεται τζαι ένα είδος φυτού ή ζώου που τη φύση. Ανάμεσά τους τζαι πολύτιμα είδη που τα χρησιμοποιούμε στην καθημερινή ζωή μας, είτε ως σύμμαχους για την ομορφιά, την υγεία και την ευημερία μας, είτε ως δικλείδα ασφάλειας για την επιβίωσή μας. Η Κύπρος αποδεικνύεται κιβωτός βιοποικιλότητας στους τελευταίους απολογισμούς της Ευρώπης; Στο νησί μας υπάρχουν 1,900 είδη φυτών, 385 είδη πουλιών, απειλούμενα θηλαστικά τζαι σπάνια ερπετά τζαι αμφίβια, πολλά από τα οποία είναι ενδημικά (βρίσκονται δηλαδή μόνο στην Κύπρο). Άτε γιατί χωρίς πράσινο αυξάνονται τα επίπεδα του καθημερινού στρες τζαι όχι μόνον...
Το χαμομήλι ξέρεις το λαλούν το τ∙αι παπούνα εν η μαργαριτούα μας που τα γιατρέφκει ούλλα. Στο βήχα στο στομάσσι μας στους πόνους της τ∙οιλιάς μας Το τσάι οφελά πολλά διά τη γιατρειά μας. Τη νύχτα αν θέλεις να το πιεις τ∙οιμάσαι σαν πουλλούι τ∙αι σ’ αμματόπονο φελά αν φκάλεις κριθαρούι. Τ∙αι τα σπιρούθκια όπως λαλούν παστρέφκει τα σαν βάλεις κομπρέσες καθημερινά κάμετο τ∙αι θα γιάνεις!
Πηγή: http://www.cyprusbiodiversity.eu
Γράφει η Καλλισθένη Μυλωνά
• • • • •
•
Φυτέψτε βολβούς που ανθίζουν το καλοκαίρι όπως ο κρίνος , λίλιουμ κτλ. Αρχίστε να ξεχορτίζετε τον κήπο σας αμέσως μόλις δείτε κάτι να φυτρώνει. Στα φυτώρια και ανθοπωλεία αυτή την εποχή υπάρχει τεράστια ποικιλία από εποχιακά Κλαδέψτε τις ορτάνσιες όταν τελειώσει η ανθοφορία τους Όταν τελειώσει η ανθοφορία των βολβών ανοιξιάτικης ανθοφορίας (π.χ. φρέζιες, κρόκοι, ζουμπούλια, τουλίπες), θα δείτε τα φύλλα τους να αρχίζουν να κιτρινίζουν. Δώστε τους μία τελευταία λίπανση με ισορροπημένο λίπασμα γενικής χρήσης και αφήστε τα φυτά να ξεραθούν εντελώς Κόβετε τα λουλούδια που μαραίνονται, για να ενισχύσετε την παραγωγή νέων μπουμπουκιών.
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 41
info@toutoukkinews.com
Η φωτογραφία τούτη, απεικονίζει απαγορευτικές πράξεις εις βάρος “μηχανήματος-παιχνιδιού”, που με τη δαγκάνα του, προσπαθείς να πκιάσεις πουλουκκούιν! Αν όμως δεν πκιάσεις ή ππέσει σου την ώρα που προσπαθείς να το φκάλεις έξω, απαγορεύεται να τα βάλλεις με το μηχάμημα, όπως τζαι στην εικόνα...
Αν έσσιετε φωτογραφίες που “τον τζαιρόν του κουκκουφκιάου”, ή φωτογραφίες που μιλούν μόνες τους, επικοινωνάτε μαζί μας. Θέλουμε να τες κάμουμεν ΤΟΥΤΟΥΚΚΙΝ!!!
φώτο: Κωνσταντίνος
“Αυτοκόλλητο” πάνω στο τάγκι της πεζίνας!
Ένας έξυπνος τρόπος “διαφήμισης” προϊόντων! Εν τζ’ έννα σπάσει το πλάσμα... Λαλεί σου ότι πουλήσουμεν...
Πανό, πάνω σε βιτρίνα καταστήματος! φώτο: Μάριος Βρυώνης
φώτο: Αντώνης Στεφάνου
Τωρά εξηγάτε μας, σας παρακαλώ τούτη τη φώτο! Εκόψαν το “κλίμαν” αλλά αφήκαν το τζειαμέ να κρέμμεται... Πολλά δυνατό! φώτο: Κωνσταντίνος
Νομίζω εκαταλάβετε πόσα εν το μιτσίν το παγωτόν τζαι πόσα το μεγάλον! φώτο: Μαρία
Στείλτε μας παράξενες επιγραφές σε τοίχους που βλέπετε, ή ταπέλλες αλα Κυπριακά, ή οτιδήποτε είδατε και σας έκανε να γελάσετε. Γιατί να μην το μοιραστείτε και με άλλους. Η Κύπρος μας έχει ανάγκη που πλατύ χαμόγελο! Περιμένουμε τα e-mails σας στο
42 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
info@toutoukkinews.com
ΑΝΕΚΔΟΤΟ -Ποιο είναι το άκρων άωτον της γκαντεμιάς; Να λένε την πεθερά σου Ελπίδα και να ξέρεις ότι η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία...
ΚΑΘΑΡΟΓΛΩΣΣΙΑ
Ο παπάς ο πασσιής, έφαεν πασσιάν φατζίην. Γιατί παπά πασσιή, έφαες πασσιάν φατζιήν;
ΠΑΡΟΙΜΙΑ
Αν κάμει ο Μάρτης θκιο νερά τζ’ ο Απρίλης άλλο έναν, χαρά σε τζείν’ τον γεωργόν, πο’ ‘σσιει πολλά σπερμένα.
ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΛΑΪΒ ΦΡΟΜ ΣΑΪΠΡΟΥΣ! #1
Ήταν τρεις φίλοι τζαι στην εκδρομή που επήαν αποφασίσαν να φάσειν σουβλάκια. Επαραγγείλαν τις πίττες τους έτσι όπως εκάμναν στο σουβλιτζίδικο της γειτονιάς τους. Θκιο με απ’όλα τζαι μια χωφίς μαϊτανό. Κάθουνται να φαν τζαι πριν ανοίξουν τη λαδόκολλα που ήταν τυλιμένες οι πίττες βλέπουν πάνω να γράφει Δ.Χ. -Ρε Χριστάκη, μα ποια εν η πίττα μου; Τζαι τι εν τούτον που γράφει δαμέ Δ.Χ; -Nα σου πω την αλήθκεια εν ηξέρω. Αλλά δως μου θκυο λεπτά να ρωτήσω. -Κυρία μου, τούτο το Δ.Χ που εγράψετε δαμέ τι σημαίνει; -Δίχα μαϊτανό γιε μου. Έννεν εσείς που μου είπετε η πίττα σας να εν δίχα μαϊτανό;
#2
Μιλούν θκυό φίλες στο τηλέφωνο: - Αύριο φέρε το κολοκούι τζαι θα το πάρω να κάμω μάθημα των μωρών στο σχολείο. - Κόρη δεν έσσιει τωρά, είχα που ήταν η κολοτζιά. -Αγάααπη, κολοκούι... -Ε, ναι δεν έσσιει τωρά η κολοτζιά.. - Κόρη, όι το actual κολότζιην. Το κολοκούι το παραδοσιακό, το σκαλιστό! -Ααα...Τωρά επήρα... Εσαντανώθηκα... Αν έσσιετε τζ΄εσείς ανέκδοτα Λάϊβ Φρομ Σάϊπρους, δικές σας αστείες ιστορίες, στείλετε μας τες τζαι θα τες κάμουμεν Τουτούκκιν!!
μήνυμα: 99 077 728 email: info@toutoukkinews.com, toutoukkinews@gmail.com facebook: Toutoukki Niouz FreePress
info@toutoukkinews.com www.toutoukkinews.com Facebook: Τοutoukki Niouz FreePress Τηλέφωνο επικοινωνίας: 99 07 77 28
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 43
Επίπεδο δυσκολίας: 2/5 Χρόνος προετοιμασίας: 40 λεπτά Χρόνος μαγειρέματος: 30 λεπτά Κάνει 9 βαμμένα αυγά Recipe available in English at www.afroditeskitchen.com
Υλικά: • • • • • • •
9 αυγά ( κατά προτίμηση λευκά ) 4 φλιντζάνια ψιλοκομμένο κόκκινο λάχανο 4 φλιντζάνια ψιλοκομμένα παντζάρια 3 κουταλιές κουρκούμη 6 κουταλιές λευκό ξύδι λευκό ξίδι για την επικάλυψη ελαιόλαδο
Συνταγή 1. Βράζουμε τα αυγά. 2. Επιλέξτε έναν παράγοντα βαφής ( π.χ. κόκκινο λάχανο ή ψιλοκομμένα παντζάρια ή κουρκούμη) και τοποθετήστε τον στην κατσαρόλα, στις ποσότητες που αναφέρονται πιο πάνω. Προσθέστε 4 ποτήρια νερό και 2 κουτάλια λευκό ξύδι στην κατσαρόλα. 3. Βάλτε τα να βράσουν και στη συνέχεια, χαμηλώστε τη φωτιά. Αφήστε τα υλικά να σιγοβράσουν για 30 λεπτά. Σουρώστε τις βαφές σε ένα μπολ. 4. Ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες για να επιτευχθεί το επιθυμητό χρώμα.
Για ένα σχήμα « στροβιλισμού » στο αυγό: 1. Προσθέστε ένα κουταλάκι ελαιόλαδο σε ένα μπολ με την επιλογή της χρωστικής ουσίας που θέλετε (η χρωστική ουσία πρέπει να είναι μόνο 1/2 ίντζα βαθιά) και χτυπήστε ελαφρά το ελαιόλαδο γύρω με το πιρούνι σας. 2. Τοποθετήστε ένα αυγό διαφορετικού χρώματος στη βαφή με το ελαιόλαδο και κυλήστε το αυγό γύρω για περίπου 5 λεπτά, ή μέχρι να επιτευχθεί το επιθυμητό χρώμα. 3. Αφαιρέστε, σκουπίστε με χαρτί και αφήστε να στεγνώσει.
44 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
© Aφrodite’s Kitchen (Photographs & Recipe)
Χρησιμοποιήστε τις παρακάτω οδηγίες για να σας βοηθήσουν να επιτύχετε τα χρώματα που θέλετε: Βαθύ Χρυσό: Βράζουμε τα αυγά σε διάλυμα κουρκούμη, 30 λεπτά. (Είναι εντάξει να ξαναβράσετε το αυγό και το διάλυμα). Χλωμό Κίτρινο: Μουλιάζουμε τα αυγά σε διάλυμα κουρκούμη σε θερμοκρασία δωματίου για 30 λεπτά.
Ελαφρύ Ροζ: Μουλιάζουμε τα αυγά σε διάλυμα παντζαριών σε θερμοκρασία δωματίου για 30 λεπτά .
Γαλάζιο: Μουλιάζουμε τα αυγά σε διάλυμα λάχανου σε θερμοκρασία δωματίου για 30 λεπτά. Μπλέ: Μουλιάζουμε τα αυγά σε διάλυμα λάχανο σε θερμοκρασία δωματίου όλη τη νύκτα. Λεβάντα: Μουλιάζουμε τα αυγά σε διάλυμα παντζαριών σε θερμοκρασία δωματίου για 30 λεπτά. Ακολουθήστε με διάλυμα λάχανου σε θερμοκρασία δωματίου για 30 δευτερόλεπτα. ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 45
2. Ενοχλητικό έντομο από «μ» (στα κυπριακά). 4. Ενδημικό φυτό της Κύπρου. 9. Κυπριακόν παιχνίδιν με πέτρες τζαι ξυλούιν. 11. Η «αλεπού» στα κυπριακά. 12. «........ μου μιτσόστομον», κυπριακό τραγούδι. 14. Μεταξύν μας, το εθνικόν ζώον της Κύπρου έννεν το αγρινόν αλλά ο ……. 15. Η κούνια στα κυπριακά.
1. Πάσχαν χωρίς .......... εν γίνεται! 3. Σύνθετη κυπριακή λέξη με δεύτερο συνθετικό το αγκάθι. 5. Η «αγελάδα» στα κυπριακά. 6. Πασχαλινό κυπριακό έθιμο... για το κάψιμο του Ιούδα. 7. Μετά τον Καλόλλοον πάει πολλά μια σουππούα ....... 8. Το «άλογο» στα κυπριακά. 10. Ο χαμαιλέων στα κυπριακά. 12. Η πάπια στα κυπριακά. 13. Κυπριακόν (πασχαλινόν τζαι όι) παιχνίδιν με πάτσους!
46 ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 2.ΜΟΥΓΙΑ, 4. ΑΡΚΟΛΑΣΜΑΡΙΝ, 9. ΛΙΓΚΡΙΝ, 11.ΑΛΟΥΠΟΣ, 12. ΠΕΡΤΙΤΖΙΝ, 14. ΓΑΡΟΣ, 15.ΣΟΥΣΑ ΚΑΘΕΤΑ : 1.ΦΛΑΟΥΝΑ, 3. ΓΑΟΥΡΑΓΚΑΘΘΟΝ, 5.ΚΑΤΣΕΛΛΑ, 6.ΛΑΜΠΡΑΤΖΙΑ, 7.ΑΥΚΟΛΕΜΟΝΗ, 8.ΑΠΠΑΡΟΣ, 10. ΧΑΜΟΛΙΟΣ, 12.ΠΑΠΙΡΑ, 13.ΖΙΖΙΡΟΣ
Παιδεύκει σας η Έλενα Καϊάφα
Προβλέπει η Φλογερή Δημητρούλα
info@toutoukkinews.com
Τα δώδεκα ζωντανά του νέου ωροσκόπιου είναι παρμένα από την Κυπριακή πανίδα και διαθέτουν ιδιαίτερα χαρίσματα συνυφασμένα με την Κυπριακή παράδοση. Ανοιξιάτικες συμβουλές για τους πρώτους μήνες της Άνοιξης. Υπενθυμίζουμε ότι το Κυπριακό ωροσκόπιο βασίζεται στο χρόνο ο οποίος αλλάζει στις 21 Δεκεμβρίου. Άτομα γεννημένα μετά τις 21 Δεκεμβρίου ενός έτους θα πρέπει να βλέπουν στο επόμενο έτος για το ζώδιο τους.
ΚΟΥΡΚΟΥΤΑΣ: Το Πάσχα φτάνει τζαι τα πράματα παν πολλά καλύτερα για σας. Χαμηλώστε νάκκον παραπάνο τους ρυθμούς, βάρτε τζαι τον αυτόματο πιλότο τζαι μετά το Πάσχα θωρώ σας με τζαινούρκα πετσιά, τζαινούρκα τσιάνσες στη δουλειά, μπορεί τζαι τζαινούρκο κτηνό δίπλα σας. Ένιγουέης, ούλλα τζαινούρκα! ΝΥΧΤΟΠΑΠΠΑΡΟΣ: Με την άνοιξη μεγαλώνουν οι μέρες και μικραίνουν οι νύχτες και αυτό δεν σας ταιριάζει. Παρ΄ όλα αυτά μαζί με τις μελισσούλες και τα χελιδόνια ερωτεύονται και οι νυχτοπάππαροι την άνοιξη. Απλώς αν ερωτευτείτε, ερωτευτείτε πορνόν-πορνόν, …πριν το βούτημα του ήλιου τέλος πάντων! ΛΙΜΠΟΥΡΟΣ: Το τελευταίο τρίμηνο αρχίσατε να κατζιόνεστε τζαι να το παίζετε όρνιθες παρά λίμπουροι. Καλά μέχρι εδώ, αλλά είναι καιρός να ξαναγίνετε λιμπούρκα τζαι να στρωθείτε στην δουλειά. Το καλοκαίρι ξανατακκώνετε τα. ΚΑΤΣΟΣΙΟΙΡΟΣ: Ήρθε η άνοιξη τζαι άρχισε η καρδούλα σας να κτυπά σαν την πελλή για το τρυφερό κοραζινάκι ή το ταπεινό χαμολιούδι που σας θωρεί τζαι λειώνει. Επιτέλους τους εχαπαρίσετε και οι επόμενοι μήνες υπόσχονται πολλά, αλλά πρέπει να το πάρετε λίγο ζεστά το πράμα τζαι να κάμετε τζαι καμιά κίνηση. Ιδάλλως θορώ σας μόνους σας πάλε! ΚΟΡΑΖΙΝΟΣ: Μαύρα τα μαντάτα -σαν εσάς- από τον επαγγελματικό τομέα και πρέπει να ξανασκεφτείτε τις προτεραιότητες σας, αν μη τι άλλο, για να έχετε ρηάλια στην πούγκα να το παίζετε ωραίοι και ωραίες στα άλλα πετούμενα της περιοχής που βάλατε στο μάτι. ΣΚΝΙΠΑ: Ψυχολογικά δεν σας βλέπω και πολύ καλά ούτε αυτό το δίμηνο. Κάντε ακόμα μια προσπάθεια, βγείτε έξω Όσοι αρωτούν ένναμπον η βότρια, υπενθιμίζω ότι εν ο σκόρος!
1900
1912
1924
1936
1948
1960
1972
1984
1996
2008
1901
1913
1925
1937
1949
1961
1973
1985
1997
2009
1998
2010
1902
1914
1926
1938
1950
1962
1974
1986
1903
1915
1927
1939
1951
1963
1975
1987
1999
2011
1904
1916
1928
1940
1952
1964
1976
1988
2000
2012
1905
1917
1929
1941
1953
1965
1977
1989
2001
2013
1906
1918
1930
1942
1954
1966
1978
1990
2002
2014
1907
1919
1931
1943
1955
1967
1979
1991
2003
2015
1908
1920
1932
1944
1956
1968
1980
1992
2004
2016
1909
1921
1933
1945
1957
1969
1981
1993
2005
2017
1910
1922
1934
1946
1958
1970
1982
1994
2006
2018
1911
1923
1935
1947
1959
1971
1983
1995
2007
2019
να σας δει ο ήλιος, καμιά πητόμουγια, καμιά φιλενάδα όρνιθα από το παρελθόν, κανένα λιμπουρούδι. Σχέδια μακρινά μεν κάμετε ακόμα – Ζήστε για το σήμερα.
ΧΑΜΟΛΙΟΣ: Σαν βέρος χαμολιός αλλάξατε το χρώμα σας …πάλε τζαι τα νεύρα των κτηνών γυρώ σας εγίναν σπαράλια …πάλε! Μεν παραξενευτείτε αν κανένας κατσόσιηρος σας μπήξει τ΄ αγκάθκια του ή καμιά σκνίπα σας ακκάσει άγρια στο νούρο. Αξίζει σας.
εξαντλείτε και θα κάνετε Πάσχα μόνοι σας.
ΒΟΤΡΙΑ: Ξέρετε ότι η Άνοιξη εν είναι τζαι η καλύτερη σας εποχή. Τα χτηνά γυρώ σας φυλάουν τα μάλλενα τζ’εσείς πεινάτε. Αλλά ένα γλυκό κουρκουτούδι ή πυτομουγιούδι εφύλαξε σας λία μάλλινα να τρώτε. Δώστε του σημασία τζαι κρούζει για λλόου σας.
ΚΟΥΚΟΥΦΚΙΑΟΣ: Θάνε σαν να μπαίνει η άνοιξη …στα ξαφνικάααα. Και έτσι ξαφνικά θα έρτουν τα πάνω κάτω, ή κατ΄ ακρίβεια τα κάτω πάνω. Αυτό είναι καλό, πάρα πολλά καλό! Περιμένετε βελτίωση στα επαγγελματικά, οικονομικά, ερωτικά, και …υπαρξιακά σας. ΠΙΤΟΜΟΥΓΙΑ: Τα οικονομικά σας δεν βελτιώθηκαν. Τωρά ποιού τα οικονομικά βελτιώθηκαν τελευταίως, αλλά τα δικά σας θα πέσουν στη κατηγορία σκουπίδια θα έλεγαν και οι Standard & Poors αν δεν γίνετε ακόμα πιο προσεκτικοί και κόψετε τα περιττά έξοδα. Σόρρυ, αλλά αυτή την άνοιξη θα τη φκάλετε χωρίς φραπέ στις γνωστές καφετερίες που συχνάζετε. Ευκαιρία να δοκιμάσετε το νερό που την φουντάνα. ΟΡΝΙΘΑ: Η ικανότητα σας να μεν στρεσσάρεστε με τίποτε και να τα βλέπετε όλα καλά είναι απίστευτη! Έτσι αντί να ανησυχείτε για επαγγελματικά, οικονομικά, ή ερωτικά, εσείς σχεδιάζετε εκδρομές, εξόδους, επαναστάσεις αλλά και άλλα ακτίβιτις που ξεκινούν που «ε», όπως τον ενταφιασμό κάποιου πρώην σας!
ΦΙΛΙΚΟΥΤΟΥΝΙ: Το κουσούρι έμεινε σας. Κυκλοφορείτε ως αιμοβόρα άνγκρι-μπέρτς εδώ και κάτι μήνες τζαι αντζελοσιάζετε τα κτηνά γυρώ σας. Τώρα με την άνοιξη προσπαθήστε να καλμάρετε τα νεύρα σας γιατί η υπομονή των κτηνών
ΤΟΥΤΟΥΚΚΙ ΝΙΟΥΖ 47