Business Traveller - December 2016

BUSINESS TRAVELLER

Airbnb mikt op de zakenreiziger

DECEMBER 2016 V8.95

Ook op reis slapen alsof je thuis bent

Voor u getest

De Business Class van Austrian Airlines

WOW air verovert de wereld

De CEO over het Dubai van het Noorden

Onweerstaanbaar en stijlvol De laatste must have horloges

DECEMBER2016 ■ TEHERAN ■ SEOUL ■ SNACK

ATTACK ■ YUKON ■ HOTELNIEUWS ■ WOW AIR CEO 2 CoverDEC.indd 1

Terug naar Teheran Iran opent de grenzen

23-12-16 15:33

Heart of Persia

Per privétrein door Iran

Kaspische Zee

Teheran

Kashan (Sialk Hills) Zagrosgebergte

Susa

Mashhad

Pol-e Sefid

Iran

•• Doorkruis Doorkruis Iran Iran per per luxe luxe privétrein privétrein •• De De 2500 2500 jarige jarige stad stad Isfahan Isfahan •• Persepolis, Persepolis, vermeld vermeld op op de de UNESCO UNESCO Werelderfgoedlijst Werelderfgoedlijst •• Mashhad Mashhad met met de de indrukwekkende indrukwekkende Holy Holy Shrine Moskee, de grootste ter wereld Shrine Moskee, de grootste ter wereld •• Yazd Yazd meer meer dan dan 3000 3000 jaar jaar oud oud en en één één van van de de oudste oudste steden steden ter ter wereld wereld •• Maak kennis met de bijzondere Maak kennis met de bijzondere cultuur cultuur en en de de vriendelijke vriendelijke bevolking bevolking

Isfahan Yazd

Shushtar

REISSCHEMA Kerman

Persepolis

Rayen& Mahan

Shiraz Pe rz

i

sc

he

Go

lf

Dag 1 Dag 2 Dag 3 Dag 4 Dag 5 Dag 6 Dag 7

Amsterdam - Teheran Teheran Teheran Aan boord van de Golden Eagle privétrein Mashhad Rayen en Mahan Kerman

Dubai

V.A.E.

Oman

Muscat

In het spoor van Alexander de Grote Een reis door het oude Perzië die u op plaatsen brengt die tientallen jaren van de toeristische kaart waren verdwenen. U reist per luxe privétrein van Golden Eagle Luxury Trains naar buitengewoon bezienswaardige plekken die maar zeer zelden door westerlingen zijn bezocht. En dát maakt deze reis des te specialer.

Reisperiode 2017 : 5 t/m 19 april 1 t/m 15 november • 12 t/m 26 november Inbegrepen: • Vluchten met Lufthansa of Emirates • Privécompartiment in de trein • Luxe hotel Teheran, 2 nachten • Alle maaltijden en non alcoholische dranken • Alle excursies • Lezingen aan boord van de trein • Transfers en bagageservice • Diensten van tourmanager • Meereizende arts Een zeer exclusieve reis in internationaal gezelschap, vanaf € 16.595 p.p.

Brochure en verdere informatie: Telefoon 035 6955111, info@incento.nl

BusinessTraveller2.indd 2

Dag 8 Yazd Dag 9 Isfahan Dag 10 Persepolis en Shiraz Dag 11 Kashan Dag 12 Shushtar en Susa Dag 13 Pol-e Sefid Dag 14 Teheran Dag 15 Aankomst Amsterdam

Specialist in bijzondere treinreizen

www.incento.nl 23-12-16 15:20

DECEMBER 2016

8 I VOORIN Wereldwijd airline- en hotelnieuws 16 I VOOR U GETEST Austrian Business Class en INK Hotel 18 I TEHERAN De deuren gaan open...

56 I WERELDREIZIGER Denis Wortelboer reist namens Schaap en Citroen de wereld over, op zoek naar klanten voor zijn horloges en juwelen.

18

36

40 28 I INTERVIEW CEES ZWANENBURG Een ondernemer pur sang weet van geen stoppen

63

32 I WOW AIR CEO Een self made man uit het hoge noorden vertelt over het succes van zijn airline 36 I AIRBNB De succesvolle site goes business.

Een interview over zakelijke kansen 40 I SNACK ATTACK Eten aan boord, gratis of betaald?

54 I DE ALLERMOOISTE LUXE

63 I YUKON, DE LAATSTE WILDERNIS

46 I SEOUL Een blik op de hypermoderne stad...

58 I DE LAATSTE HORLOGES

66 I LAST MINUTE SHOPPING

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 3

58 DECEMBER 2016

23-12-16 12:22

SEBASTIAN VETTEL SF16-H

T

H

E

A

R

T

O

F

F

U

S

I

O

N

Big Bang Ferrari King Gold Carbon.

King Gold case. Bezel made through a fusion of carbon fiber and 18K gold. UNICO in-house chronograph.

Column-wheel chronograph with a 72-hour power reserve. Limited edition of 500 pieces.

Hublot_BusTravNL_FErKGCarb_416x275.indd 1 BusinessTraveller2.indd 4

23-12-16 12:22

N

hublot.com

BusinessTraveller2.indd 5

30.11.16 23-12-16 10:33 12:22

6 I Voorwoord & colofon

F

irst Class naar 2017

Het jaar 2017 is een veelbelovend jaar voor de zakenreiziger. De economie trekt aan en mondiale mobiliteit zal eens te meer nodig zijn om deze om te zetten in een mooi bedrijfsresultaat. Dat gaat makkelijker dan ooit tevoren. KLM breidt het netwerk wederom fors uit en nieuwe airlines op Schiphol, zoals Jet Airways, China Eastern en Aeromexico, bieden ook mooie (door) verbindingen. EasyJet heeft de zakelijke markt ontdekt en ook andere lowcosters zullen de inspanningen uitbreiden om het hart van de zakenreiziger te winnen. En straks komt ook nog long haul lowcoster Norwegian naar Amsterdam, hoewel ik mijn twijfels heb of de zakenreiziger langer dan twee uur lowcost gaat zitten. Want aan de andere kant van het verhaal: First Class is ook weer terug!

Zowel Jet Airways als Emirates bieden de klasse aan op Nederland en dat blijkt aan te slaan. In de hotellerie kijk ik ook met spanning vooruit. Er komen mooie openingen aan, die we u graag gaan brengen, en we zullen zien hoe snel de klanten van Marriott en Starwood wennen aan de fusie van deze twee hotelgiganten. We gaan weer volop kijken voor u naar de allerbeste adressen, met de mooiste kamers, de beste hotelbars en alle in the know info die uw zakenreis net dat beetje extra geeft. En uiteraard staan we eens te meer stil bij al het moois dat het leven in de vrije tijd te bieden heeft. We gaan ons eerste volle jaar in met dit mooie magazine voor de frequente zakenreiziger, en we praten u graag bij over de laatste trends, bestemmingen, hotelnieuws en alles wat u als zakenreiziger wilt of moet weten. In dit magazine, op www.businesstraveller.nl met een wekelijkse nieuwsbrief of op Facebook. Gaat u lekker zitten, we komen Tijn Kramer zo langs met de champagne.

Hoofdredacteur

Uitgever Tom van Apeldoorn Hoofdredacteur Tijn Kramer Redactie Theo de Reus, Belinda Meijers, Sofie Smets, Cathelijn Paling, Dylan Cinjee, Sharon Evers, Arjen Lutgendorff, Alexandra Meijer en redactie UK Business Traveller Commercieel directeur TJ van Apeldoorn Sales Dennis Ebbers, Jan Gorter en Dennis de Groot Art Director Seb van Apeldoorn CONTACT Redactie 035-6728848 Email redactie@travmedia.nl Sales tel 035-6728855 of 035-6728852 Email sales@travmedia.nl

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 6

NOVEMBER 2016 V8.95

Een klasse apart

Steeds meer keuze in premium economy

Vancouver

Zakelijk ook wereldtop

Blauw bloed

KLM-topman over de toekomst

Roberto Payer

De GM van het Waldorf Astoria en Hilton

Reizen in stijl

ABONNEMENT tel 035-6728830 email redactie@travmedia.nl Jaarlijks abonnement: Bespaar 5% op een abonnement van 2 jaar en 10% op een abonnement van 3 jaar.

Nederland: 1 jaar, €42.95; 2 jaar, €81.60; 3 jaar, €115.90.

In samenwerking met: Panacea 41-43 Maddox Street, London W1S 2PD tel +44 (0)20 7821 2700 businesstraveller.com

businesstraveller.nl

23-12-16 12:25

Combineer business met pleasure

Succesvol zaken doen op Curaçao doe je vanuit het centraal gelegen Avila Beach Hotel; hét business hotel van het eiland.

www.avilabeachhotel.nl • info@avilabeachhotel.com Ad Travel Pro business travel.indd 1 BusinessTraveller2.indd 7

22-12-2016 12:03:10 23-12-16 15:02

8 I Voorin NOVEMBER 2016 V8.95

Een klas

se apar t Steeds meer keuze in prem ium economy

Vancouver

Zakelijk ook wereldtop

Blauw bloe

KLM-topman

d

over de toeko

mst

Roberto Paye

De GM van het

KLM naar Porto, Polen en de Italiaanse eilanden KLM gaat in 2017 vliegen naar maar liefst zeven nieuwe Europese bestemmingen: Gdansk, Graz, Porto en Malaga (year round) en in het zomerseizoen ook nog eens naar Split, Catania en Cagliari. De vluchten volgen wederom het patroon van een forse uitbereiding van het netwerk.

Onlangs kondigde de airline aan op de historische Colombiaanse plaats Cartagena te gaan vliegen (i.p.v. Cali, in combo met Bogota), en eerder werden onder meer het Afrikaanse Liberia en Sierra Leone als nieuwe bestemmingen voor 2017 aangekondigd. Ook London City was al bekend gemaakt.

r

Waldorf Astor ia en

Hilton

BT NU OOK OP SOCIAL MEDIA Business Traveller is nu ook te volgen op Facebook en Linkedin.

Volgers kunnen dagelijks op de hoogte blijven van de laatste updates over airlines, airports, hotels, lounges en lifestyle.

Uw magazine zal ook in 2017 maandelijks uitkomen met het allerlaatste zakelijke reisnieuws, bestemmingsverhalen, lounge reviews, hotel- en vluchttesten, interviews, leisure vakanties en lifestyle. Uiteraard hopen we u graag als abonnee te mogen verwelkomen. U betaalt nu voor een jaar slechts 42 euro. Aanmelden kan via info@businesstraveller.nl of op onze website.

Naast het maandblad is er ook de website businesstraveller.nl met nieuws, achtergronden en andere wetenswaardigheden voor de zakenreiziger. Er komt ook een wekelijkse nieuwsbrief waarvoor u zich kosteloos kunt aanmelden op www.businesstraveller.nl

Reizen in stijl

Cover.indd

1

11-11-16 11:20

Schiphol innoveert digitaal Amsterdam Airport Schiphol heeft haar nieuwe website www.schiphol.nl en app gelanceerd. De luchthaven wil passagiers die via Schiphol reizen een zo persoonlijk mogelijke ervaring bieden.

Deze introductie is een belangrijke stap in de digitale transformatie die Schiphol de komende jaren door gaat maken. De luchthaven wil door het inzetten van slimme technologie het reisproces verbeteren en passagiers meer inzicht en controle geven over hun vliegreis.

Qantas direct naar Down Under

Qantas start in maart 2018 met directe vluchten tussen Londen Heathrow naar Perth. Deze bijzondere primeur – nooit eerder vloog er een passagiersvlucht non stop tussen de twee landen – maakte de maatschappij vandaag bekend. De vlucht per Dreamliner zal 17 uur duren.

Het is volgens Qantas de kortste en snelste versie van de zogeheten ‘Kangaroo Route’ in de 70-jarige geschiedenis van de airline. De afstand is 14.498 kilometer, Qantas Group CEO Alan Joyce: ‘Toen Qantas de Kangaroo route naar Londen in 1947 had opgericht, duurde vier dagen en negen stops. Nu zal het slechts 17 uur zijn non-stop. Het is geweldig nieuws voor de reizigers, want het zal het gemakkelijker maken om naar Londen te komen. Het is geweldig nieuws voor WestAustralië, omdat het banen en toerisme zal brengen.’

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 8

businesstraveller.nl

23-12-16 12:29

www.koreanair.com

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Direct aisle access Because you can’t always choose who you sit next to.

Experience Prestige Class, the most comfortable way to fly. Relax in the privacy of our spacious Prestige Suites, knowing that direct aisle access guarantees you’ll never disturb anyone, or more importantly, be disturbed. And with a larger screen and more advanced AVOD, it’s like having your own home entertainment system in the air.

Fly the only Business Class that puts you first. businesstraveller.nl

BusinessTraveller.indd 11

Korean Air Amsterdam Schiphol Airport Tel. 020 655 6333 NOVEMBER 2016

11-11-16 14:41

10 I Voorin

Cheers! British Airways brengt eigen gin BRITISH AIRWAYS komt met zijn eigen gin.Vanaf vandaag zal dit speciaal voor British Airways gemaakte drankje – de British Airways Gin – geserveerd worden aan klanten van de prestigieuze Concorde Room in Heathrow Terminal 5 en aan boord in First Class. Het drankje is voor British Airways samengesteld na een aantal uitgebreide smaaktests onder British Airways klanten in de Concorde Room bar in London. De tests werden uitgevoerd door de gerenommeerde ‘Cambridge Distillery’, de eerste ‘Gin tailor’ ter wereld. De belangrijkste plantaardige ingrediënten van deze exclusieve, kruidige gin zijn basilicum, rozemarijn en tijm.

Al deze ingrediënten worden gecultiveerd in de tuinen van de destilleerderij in Cambridge. Gin is momenteel één van de populairste drankjes die op British Airways vluchten geserveerd wordt.

Bij de luchtvaartmaatschappij worden er jaarlijks meer dan drie miljoen glazen gin geserveerd.

QATAR AIRWAYS BRENGT 8 NIEUWE ROUTES QATAR AIRWAYS heeft acht nieuwe bestemming aangekondigd voor 2017-2018 vanaf thuishaven Doha. Enkele van deze zullen ook interessant zijn voor de Nederlandse markt: Canberra (Aus) en zeker ook de nieuwe Indonesische airport Kualanamu in Medan, Noord-Sumatra. Qatar vliegt dagelijks tussen Doha en Amsterdam. KLM kondigde onlangs aan Doha uit haar netwerk te halen. Verder gaat de gulfcarrier nieuw vliegen op Rio de Janeiro, Santiago de Chile, de Saudische bestemmingen Tabuk en Yanbu, Dublin en Las Vegas.

United in Cubaanse sferen United gaat directe vluchten aanbieden tussen het Texaanse Houston en Havana.

De vlucht zal nonstop vliegen vanaf George Bush Airport naar de Cubaanse hoofdstad. United onderhoudt uiteraard ook een directe vlucht tussen Amsterdam en Houston wat de route ook voor Nederlanders aantrekkelijk maakt. Dit jaar is het vele Amerikaanse airlines toegestaan weer te vliegen tussen de VS en Cuba. United vliegt zelf ook nog vanaf New York (Newark) naar Havana. De vlucht uit Houston is echter eens per week (za), die vanuit Newark dagelijks. Beiden worden uitgevoerd met een Boeing 737.

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 10

AIRLINE NIEUWS ETIHAD AIRWAYS EN LUFTHANSA starten een codeshare. De overeenkomst start in januari 2017, onder voorbehoud van de reglementaire goedkeuring. Lufthansa verbindt de code ‘LH’ aan de dagelijkse directe Etihad Airways tussen Abu Dhabi en Frankfurt, en tussen Abu Dhabi en München. Etihad Airways plaatst op haar beurt de code ‘EY’ op de directe intercontinentale vluchten tussen Frankfurt en Rio de Janeiro, en Frankfurt en Bogotá, Colombia.

TURKISH AIRLINES heeft vandaag haar service opgestart tussen Istanbul en Zanzibar. Het aantal bestemmingen van de airline komt daarmee op 293, waarvan 50 in Afrika. De vlucht zal drie keer per week worden uitgevoerd op maandag, woensdag en zaterdag.

KLM verwacht haar target van 30 miljoen passagiers te gaan halen. De airline weet de flinke groei in passagiers in 2016 ook afgelopen maand door te zetten, met een groei van 7,8 procent ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar bij een licht gestegen bezettingsgraad (0,8 procentpunt).

DÜSSELDORF AIRPORT wordt een stuk beter bereikbaar vanuit Nederland. In het voorjaar van 2017 stopt de trein direct vanuit Nederland op de airport, overstappen op Düsseldorf Hbf is niet meer nodig.

CHINA SOUTHERN – vaste klant op Schiphol – gaat verder met innoveren. De airline heeft de nieuwste Airbus A320neo, als een van de eerste maatschappijen, in ontvangst genomen.

GARUDA INDONESIA gaat India beter bereikbaar maken. De airline gaat meerdere keren per week van Jakarta via Bangkok naar Mumbai vliegen.

CATHAY PACIFIC heeft na een uitgebreide renovatie haar First en Business Class Lounge op Heathrow Airport Terminal 3 geopend. De lounge, die officieel op woensdag 7 december zijn deuren heeft geopend, beschikt over aparte First en Business Class ruimtes en is de enige Cathay Pacific lounge buiten Hongkong met deze verschillende zones.

RYANAIR gaat vanaf april 2017 vluchten uitvoeren tussen de luchthaven van Napels Capodichino en Eindhoven Airport.

JET AIRWAYS voert vanaf 12 januari 2017, alle non-stop vluchten vanuit Amsterdam uit met de Boeing 777, dus ook Delhi en Toronto, nu nog A330. Daardoor zijn op alle vluchten van de Indiase luchtvaartmaatschappij die vanuit Amsterdam vertrekken, meer stoelen en de luxe First Class suites beschikbaar.

businesstraveller.nl

23-12-16 12:32

Kennis

Expertise Ervaring

Kennis, Ervaring, Expertise.

Drie woorden die alles waarvoor we staan bij HRG onderbouwen.

Ook na 170 jaar bieden wij nog steeds de betrouwbaarste en persoonlijkste service die u kunt vinden. Waar u ook bent en waar u ook naartoe gaat. De bank die probeert 10% te besparen op de kosten voor hun wereldwijde reisprogramma, het reclamebureau dat met het personeel en gasten uit 40 landen naar een productlancering in Madrid vliegt, het multinationale farmaceutische bedrijf dat zijn personeel op reis moet lokaliseren vanwege een naderende orkaan; dit is bekend terrein voor ons. Maar er komt altijd iets nieuws bij kijken. Daarom houden we zo van ons werk. En omdat u nergens zoveel kennis, ervaring en expertise vindt als bij onze mensen, staat niemand beter klaar voor u dan wij.

Neem contact op en start vandaag nog uw reis met HRG. Contact via info@nl.hrgwordlwide.com

Het A tot Z van A naar B. businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 11

www.hrgworldwide.nl

DECEMBER 2016

23-12-16 15:05

www.csair.nl DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 12

Fly the Canton Route

businesstraveller.nl

23-12-16 15:07

15 I Tried & Tested Airline

Experience the luxury and hospitality of the China Southern Business Class.

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 13

DECEMBER 2016

23-12-16 15:07

14 I Voorin

Hilton goes Brooklyn

Hilton Hotels & Resorts heeft een nieuw hotel geopend in Brooklyn. De populaire New Yorkse wijk is nu het Hilton Brooklyn New York rijker. Het ligt op de hoek van Smith en Schermerhorn Street in Boerum Hill. Een met bomen omzoomde enclave van chique winkels, toonaangevende restaurants en een bruisend nachtleven. Hilton Brooklyn New York is gehuisvest in een pand met 19 verdiepingen en telt 196 ruime kamers en suites.

WIN: 5 X EEN PRIVIUM ABONNEMENT BIJ BUSINESS TRAVELLER Privium, u vast wel bekend.

Snelle grensdoorgang en een uitstekende lounge om goed uitgerust aan uw reis te beginnen.

Of anders wel Business Class inchecken bij geselecteerde partner-airlines, zelfs als u economy vliegt. Nog geen lid? Test het nu zelf. Hoe doet u mee? Like onze Facebook-pagina en deel te actie met de het antwoord op de vraag: het hoeveelste jubileumjaar viert Privium?

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 14

Schitterend Sofitel in Frankfurt Sofitel opent een allereerste vestiging in Frankfurt, aan de Opernplatz, op slechts 10 minuten wandelen van de Frankfurt Opera en op een steenworp afstand van het LieslChrist-Anlage park. Het hotel kwam tot stand in samenwerking met gerenommeerd designer Nicolas Adnet en is geïnspireerd op Franse herenhuizen uit de 17e en 18e eeuw.

Het hoogwaardig meubilair en de aanwezige apparatuur werd speciaal voor Sofitel Frankfurt Opera ontwikkeld en vervaardigd, waarbij men trouw bleef aan het Franse erfgoed van het merk. In het restaurant Schonemann en Lili’s bar – waarvoor de grote liefde van Goethe, Lili Schonemann, als bron van inspiratie diende – kunnen gasten genieten van een typisch Parijse bistrokeuken of een cocktail in een ongedwongen sfeer.

HOTEL NIEUWS CONRAD opende een hotel in Chicago, gelegen op de Erie Street naast de Magnificent Mile. Het 20 verdiepingshoge pand telt 287 kamers en suites, beschikt over eventruimte, Amerikaanse en Italiaanse restaurants en met de zomer ook een Japanse eetgelegenheid erbij.

CITIZEN M heeft de deuren geopend van hun derde locatie in Londen. Het 216 kamer tellende Citizen M London Shoreditch is gehuisvest in een nieuw gemengd functioneel gebied nabij het Shoreditch High Street station.

YOTEL heeft een nieuw merk voor zijn airport woningen gelanceerd met de opening voor het eerste Yotel Air in Paris Charles de Gaulle Airport. Onderdeel zijnde van de nieuwe Instant Paris transit lounge area in Terminal 2E. Het is het eerste airside hotel van de airport. De 80 cabines zijn te boeken per uur.

STARWOOD’S Tribute Portfolio (nu onderdeel van Marriott International) verwelkomt het Apollo Hotel Amsterdam, gesitueerd aan de grachten in Amsterdam Oud-Zuid, in april als gevolg op de renovatie van de 223 hotelkamers en publieke ruimtes.

ROTANA is van plan 16 nieuwe hotels te openen in het Midden-Oosten en Afrika rond het einde van 2017, waardoor het portfolio zal oplopen op 75 hotels. Met onder andere locaties in Dubai, Saudi Arabië, Iran en Irak.

LE MERIDIEN heeft een renovatie van €2,7 miljoen afgerond aan hun pand in Wenen. De vloer is vernieuwd met een nieuw ‘Le Méridien Hub’ concept dat de lobby verdeeld in drie belevingszones; de Aankomst Beleving, de Interactie Zone en de Bar. INTERCONTINENTAL HOTELS GROUP opent in 2018 een Hotel Indigo in Milaan.

Het 55 kamer tellende Hotel Indigo Milan Corso Monforte wordt gevestigd in een historisch paleispand in het stadscentrum en zal beschikken over een restaurant en sportschool.

RITZ-CARLTON zal in 2019 zijn debuut maken in Nieuw-Zeeland. De Ritz-Carlton Auckland zal beschikken over 300 kamers en suites, twee fine-dining restaurants en een café op begane grond.

businesstraveller.nl

23-12-16 12:45

Hey! Where do you meet?

AccorHotels welcomes you in the Netherlands with more than 40 hotels, 6850 bedrooms ranging from 2 to 5 stars. A choice of more than 236 meeting rooms.

Want more info?

You can contact us at +31 (0)20 41 202 41 or info.benelux@accor.com

BusinessTraveller2.indd 15

23-12-16 15:07

16 I Tried & Tested Vlucht

Austrian Airlines B777-200 Business Class Wenen – Hong Kong diep, maar smal. Het in-flight entertainment aanbod was uitgebreid, het touchscreen werkte uitstekend en de hoofdtelefoon was van goede kwaliteit.

WELKE STOEL MOET JE KIEZEN? Stoelen aan het raam in de 1-2-1 opstelling bieden de meeste privacy. Bij de raamzitplaatsen in de 2-2-2 opstelling is het noodzakelijk om over je buurman heen te stappen om het gangpad te bereiken, dus ik zou die niet kiezen.

ACHTERGROND Austrian lanceerde in september haar route Wenen-Hong Kong, de luchtvaartmaatschappij vliegt vier keer per week in de winter en vijf keer per week in de zomer met een B777-200.

CHECK-IN Ik kwam om 16:00 aan in Wenen bij Terminal 3 voor vlucht OS067. Het check-in gedeelte voor de Business Class telt acht balies. Ik wilde twee stukken handbagage meenemen aan boord, maar het Oostenrijkse handbagagelimiet is 8kg per stuk.

Aangezien deze 10,5kg was, moest die worden ingecheckt. De beveiliging was snel en ik kon zo doorlopen naar Gate G. DE LOUNGE De lounge van Austrian zit aan de rechterkant na de immigratiedienst. Er zijn er drie in het niet-schengengebied – de grootste is voor de standaard Business Class passagiers en beschikt over douches, chaise longues, een selectie van koude gerechten en een breed scala aan drankjes.

BOARDING Priority boarding begon rond 17:30; eenmaal in het vliegtuig werd mijn colbert opgehangen en kreeg ik een sapje of een Campari cocktail aangeboden. Austrian heeft een onboard chef-kok, hij kwam persoonlijk de menu’s brengen voor het diner.

DE STOEL Austrian’s B77-200 maakt gebruik van een 1-2-1/2-2-2 configuratie, verdeeld over twee cabines met zeven en drie rijen. Ik zat op stoel 2D, een centrale stoel in een 2-2-2 rij met directe toegang tot het gangpad. Ik had brede armleuningen aan beide kanten, maar mijn buurman had slechts een smalle armsteun aan de kant van het gangpad. De stoel was stevig en comfortabel, het touchscreen controlepaneel had een ‘slaapstand’ waarbij met een druk op de knop, de stoel volledig plat kon. Op schouderhoogte zat een zakje voor je telefoon, een universeel stopcontact en USB-poort. Het tafeltje zat opgeborgen onder de bijzettafel. De beenruimte was DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 16

DE VLUCHT We vertrokken 15 minuten te laat. Het diner was uitgebreid – het gevolg van een chef-kok die alle maaltijden individueel bereidt – en omvatte een geweldige antipasti, een heerlijke rode pepersoep, keuze uit drie hoofdgerechten – ik had gnocchi in kersen tomatensaus. Het dessert was overheerlijk en een Weense koffie maakte het feest compleet. De rode en witte wijnkaart was uitsluitend Oostenrijks. Alles bij elkaar was het een van de beste in-flight maaltijden die ik heb gehad. De service was perfect. Na de maaltijd heb ik ongeveer vijf uur geslapen. Mijn enige klacht was dat de smalle voetruimte het lastig maakte om je om te draaien. Het ontbijt werd 90 minuten voor de landing geserveerd, ik genoot van een warme croissant met goede koffie en een omelet met spek, aardappelen en tomaten.

AANKOMST We landden tien minuten te vroeg, 11:15 lokale tijd. We werden gekoppeld aan een gate in het Midfield Concours, wat betekende dat we 15 minuten moesten lopen, gevolgd door een rit met een shuttletrein naar de immigratie. Daarna moest ik nog 20 minuten op mijn bagage wachten – het priority label leek in dit geval geen voordeel op te leveren.

Jeremy Tredinnick

BUSINESS ECONOMY

CONCLUSIE Een geweldige vlucht. De stoel is goed, maar het is met name de hoge kwaliteit service en het uitstekende eten en drinken wat Austrian Airlines onderscheidt van andere Europese airlines in de luchtvaartmarkt.

VERTREKTIJD

STOEL LENGTE

17:50

198cm

VLUCHTTIJD

PRIJS

11 uur en 35 minuten

CONFIGURATIE 1-2-1 / 2-2-2

STOEL NAAR ACHTER 180 graden

STOEL BREEDTE

Internettarieven voor een retourticket Business Class van Wenen naar Hong Kong varieerde tussen de f1.989 en f3.932. Afhankelijk van de flexibiliteit.

CONTACT

Austrian.com

49cm

businesstraveller.nl

23-12-16 15:00

17 I Tried & Tested Hotels

INK Hotel Amsterdam MGallery by Sofitel ACHTERGROND Het gebouw waarin het INK Hotel ruim anderhalf jaar geleden zijn deuren opende, diende vroeger als hoofdkantoor van de Nederlandse krant ‘De Tijd’. Een plek waar verhalen geschreven en gedrukt werden. Hieraan dankt het luxe designhotel ook zijn naam. Het hotel sleepte in november 2016 de World Luxury Hotel Award 2016 in categorie ‘Nederland’ binnen, en won eerder dit jaar de Dutch Hotel Awards. In het eerste jaar werd het hotel al bekroond met een European Hotel Design Award.

HOE IS HET? Het boutique hotel onderscheidt zich door het unieke ‘INK’ concept. Een muur vol letters bij binnenkomst, een op kleur geselecteerde boekenwand in de Library, kranten in de PRESSROOM en de oude typemachines die de ruimtes vullen, moedigen gasten aan alle kanten aan om tijdens hun verblijf een eigen ‘story’ te schrijven en te beleven. En een noteblockje en pennenbak zijn altijd binnen handbereik. Het interieur is geïnspireerd door Amsterdam, wat terugkeert in de tekeningen op de muur, gemaakt door tekenaar Jan Rothuizen. Kortom; het hotel ademt zijn verleden.

een mandje vers fruit kunt vullen en deze kunt laten mixen tot je eigen juice.

In het modern ingerichte PRESSROOM Restaurant kunnen gasten van 06.30 tot 22.00 uur terecht.

En in de aansluitende PRESSROOM Bar kunnen cocktailliefhebbers tot 01.00 uur hun hart ophalen met zelf samengestelde cocktails zoals de ‘INK redible’.

BUSINESS De mogelijkheid tot vergaderen is beperkt in het INK Hotel.

Het beschikt over een vergaderruimte van 20 vierkante meter, met een capaciteit van maximaal 12 personen. In de zomer kan de aangrenzende tuin hieraan worden toegevoegd. Een andere mogelijkheid is de ruimere Library; een meer sfeervolle en casual omgeving, met banken en in het midden een grote haard.

WAAR IS HET?

LEISURE

Het hotel ligt in het centrum aan de Nieuwezijds Voorburgwal, op 8 minuten lopen van Amsterdam Centraal en enkele minuten verwijderd van de Dam en de Kalverstraat. De tramhalte bevindt zich op 120 meter afstand en elke vijf minuten rijdt er een tram.

Het hotel beschikt over een fitnessruimte, 24/7 gratis beschikbaar voor gasten.

KAMERFACILITEITEN Het INK Hotel telt in totaal 149 kamers, waaronder Classic (31), Superior (75), Luxery (14) en Executive (25) kamers, drie Junior Suites en één Editor in Chief Suite. Alle kamers beschikken over gratis wifi, airconditioning en thee- en koffiefaciliteiten (bij Executive Nespresso), een kluis, LCD TV en een aparte (stort)douche en wc.

RESTAURANTS EN BARS Bij binnenkomst loop je af op een statige boom – het middelpunt van een binnenhofje, waar je via de To-Go-Bike

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 17

Het interieur is geïnspireerd door Amsterdam

Cathelijn Paling OORDEEL Het INK Hotel is een fijne plek om ‘thuis te komen’ na een lange werkdag. De sfeer van de stijlvolle PRESSROOM Bar nodigt bij binnenkomst direct uit voor een drankje. En anders is een boek of de krant lezen bij de openhaard een meer dan prima alternatief. ’s Ochtends kan op tijd aangeschoven worden voor een uitgebreid ontbijt met een sterke espresso en openbaar vervoer voor de deur. Een ideale en praktische keuze voor zowel de leisure- als zakenreiziger; in hartje centrum en op loopafstand van Centraal Station, met alle benodigde en gewenste faciliteiten.

PRIJS De gemiddelde kamerprijs voor een Superior kamer in januari op een doordeweekse dag betreft f159. Een Executive kamer in diezelfde periode kost f209 per nacht.

CONTACT Nieuwezijds Voorburgwal 67, 1012 RE, Amsterdam, Nederland. +31 (0)20 627 59 00, ink-hotel-amsterdam.com.

DECEMBER 2016

23-12-16 12:42

18 I Business in‌Teheran

Uit de kou Niet langer een geĂŻsoleerde natie onder embargo, een historische nucleaire overeenkomst zorgt ervoor dat Iran weer toegankelijk is voor zaken.

Jenny Southan doet verslag van de hoofdstad.

BusinessTraveller2.indd 18

23-12-16 14:35

Business in‌Teheran I 19

BusinessTraveller2.indd 19

23-12-16 14:35

20 I Business in… Teheran

T

oen de B777 van British Airways begon met dalen richting Teheran’s Imam Khomeini International Airport, keek ik uit het raam en zag ik Mount Tochal aan de horizon, als een tand van een haai die afsteekt tegen de rijzende oranje zon.

Op 1 september – vijf maanden nadat Air France de route van Paris CDG naar de hoofdstad van Iran lanceerde – was Britisch Airways de eerste Britse airline in vier jaar die een route naar Iran uitvoerde, zes keer per week vanaf Heathrow. En nu ook KLM vanaf Amsterdam Een paar dagen na de eerste landing van het BA-vliegtuig, voltooiden de twee 19-jarige Britse mannen, Charles Stevens en Will Hsu, een vier maanden lange fietstocht langs de Zijderoute, van Peking naar Teheran (beijingtotehran. com). Na een tocht van 10.000 kilometer door negen landen, viel het einde van hun reis samen met de benoeming van de eerste Britse ambassadeur in Iran sinds 2011, Nicholas Hopton. (De Britse ambassade in Teheran heropende afgelopen zomer, nadat deze door sancties als gevolg van studentenprotesten vier jaar eerder was gesloten.)

Stevens en Hsu werden uitgenodigd om Hopton te ontmoeten op de ambassade voor een kop thee.

Stevens zegt: ’Het is een geweldige plek met groene papagaaien in de bomen – een verborgen juweeltje als je langs de hoge veiligheidshekken weet te komen. Toen we langsreden in onze minibus, mochten we niet eens foto’s maken.

Iran is het laatste decennium geïsoleerd geweest van de rest van de wereld, dus er is in zekere mate te kampen met paranoia. De VS begon met het opleggen van sancties tijdens de 1979 Revolutie, maar de VN bleef aanhouden in 2006 toen Iran weigerde het uraniumprogramma te staken. In 2012 werden de Iraanse banken losgekoppeld van het Swift-netwerk dat DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 20

Iran haar nucleaire programma moeten terugschroeven. Dat zal altijd worden gecontroleerd door de wereldmachten.

Na de opheffing van de sancties twitterde President Hassan Rouhani: ‘Ik dank God voor deze zegen en buig voor de geduldige natie Iran.’ Philip Hammond, de toenmalige Britse minister van Buitenlandse Zaken zei: ‘Ik hoop dat de Britse bedrijven de kansen grijpen die voor hen beschikbaar zijn geworden door de opheffing van de sancties; de toekomst is net zo belangrijk als de mijlpaal die we vandaag hebben bereikt.’

Nieuwe banden worden beloofd met de wereldwijde economie en, voor het Verenigd Koninkrijk, de vernieuwing van een langdurige handelsrelatie van 400 jaar geleden. Masoud Abdollahi, een export- en importspecialist in autoonderdelen, zegt: ‘Na de revolutie verlieten vele bedrijven Iran, die bedrijven komen nu terug. Het geeft mij hoop en maakt mij gelukkig.’

OPEN FOR BUSINESS

Boven: Snelweg naar Tehran’s Milad Tower Rechts: Tajrish bazaar

die massaal is gedevalueerd. Het was een moeilijke periode.’

Het goede nieuws is dat relaties nu verbeteren. Naar aanleiding van de nucleaire deal op 14 juli vorig jaar tussen Iran en het Verenigd Koninkrijk, de VS, Frankrijk, Duitsland, Rusland en China, zijn in januari de economische sancties opgeheven (bepaalde beperkingen met betrekking tot het leger, terrorisme en mensenrechten blijven).

‘Het opheffen van de sancties zal miljarden dollars van de activa ontdooien en zorgt ervoor dat de Iraanse olie internationaal kan worden verkocht’, meldde de BBC. In ruil daarvoor heeft

Volgens de UK Trade and Investment (UKTI), heeft Iran de op een na grootste economie van het Midden-Oosten, na SaoediArabië, met een BBP van 397 miljard dollar in 2015. Iran telt 80 miljoen bewoners, 60 procent daarvan is onder de 30 en 14 miljoen wonen in Teheran.

In deze stad zijn de wegen bezaaid met auto’s en de lucht is zanderig door het stof van de woestijn. Toch zijn er ook parken, tuinen, levendige bazaars, trendy sap-bars en prachtige paleizen te vinden. In de winter skiën mensen van de omringende bergen.

De olie- en gasindustrie zijn het grootst in het land (autoproductie op de tweede plaats), maar een EU-invoerverbod is in werking getreden in 2012. De sancties hebben ervoor gezorgd dat Iran in die periode meer dan 160 miljard dollar aan inkomsten heeft verloren, volgens de BBC. Enkele tijd geleden heeft BP haar eerste partij olie gekocht sinds vier jaar van de National Iranian Oil Co, daarnaast hebben ze een kantoor geopend in Teheran.

Bloomberg meldt: ‘Iran heeft gezworen

▲

JENNY SOUTHAN

OPHEFFEN VAN SANCTIES

overzeese transacties elektronisch mogelijk maakt.

Sam Cordier, managing director van marketing en communicatiebureau PGT, werd opgeleid in het Verenigd Koninkrijk, maar keerde terug naar zijn geboorteland om te gaan werken in zijn familiebedrijf in 2009, ‘net voordat Iran de zwaarste sancties kreeg opgelegd’. Hij zegt: ‘Veel van onze klanten waren internationaal en de sancties betekende dat ze hier niet meer konden werken. We verloren op die manier veel werk. Het had ook effect op onze rial,

businesstraveller.nl

23-12-16 14:41

Business in‌ Teheran I 21

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 21

DECEMBER 2016

23-12-16 14:42

22 I Business in… Teheran

zijn verloren marktaandeel terug te krijgen door de uitvoer van olie weer op hetzelfde niveau te krijgen als voor de sancties, iets meer dan vier miljoen vaten per dag.

Koninklijke Nederlandse Shell en het Franse Total SA zijn dit jaar begonnen met de aanschaf van ruwe olie. In de toekomst hoopt Iran een miljard vaten per dag te produceren.

Reis vandaag naar Teheran en u zal niet in staat zijn om uw pinpas of creditcard te gebruiken, ook geld opnemen bij pinautomaten is niet mogelijk. Het is noodzakelijk om voldoende geld mee te nemen voor de gehele reis, wat niet handig of erg veilig is. Travellers cheques worden ook niet geaccepteerd.

Sommige banken zijn weer aangesloten bij het Swiftnetwerk sinds februari, maar het is nog niet te voorspellen hoe lang het duurt voordat het systeem weer werkt.

Een anonieme bron heeft Business Traveller laten weten dat: ‘De grootste uitdaging om te verhandelen is het bankwezen. Hoewel het niet illegaal is om zaken te doen met Iran, zijn grote banken erg voorzichtig om met het land te handelen.’

Dit komt omdat er een aantal bedrijven zijn gestraft met hoge boetes voor het schenden van de sancties van de VS – BNP Paribas SA werd gedwongen om een recordbedrag te betalen van 9 miljard dollar voor het handelen met Iran (evenals met Sudan en Cuba). HSBC werd beboet met 1,9 miljard dollar, Credit Agricole met 787 miljoen en Barclays moest 300 miljoen betalen.

UKTI zegt: ‘We willen Britse bedrijven helpen gebruik te maken van de kansen die de economische overeenkomst met Iran zal brengen.’ Maar waarschuwt dat Britse bedrijven zullen overwegen of hun voorgenomen activiteit is onderworpen aan sancties van de VS. Hij zegt dat Iran ‘een moeilijke plek blijft om zaken te doen.’

Dat gezegd hebbende, de EU-handel met Iran, goed voor ongeveer 8 miljard dollar, zal naar verwachting verviervoudigen in de komende twee jaar.

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 22

GOED OM TE WETEN VOOR JE GAAT Voordat we naar Iran gingen, werden we geïnformeerd over de strikte kledingvoorschriften voor vrouwen – het haar moet worden bedekt met een sjaal en kleding moet ruim en bescheiden zijn.

In werkelijkheid nemen jongere Iraanse vrouwen deze regels niet al te nauw, ze dragen de sjaal over de achterkant van hun hoofd, skinny jeans, hakken en opgestroopte mouwen. Toch kun je een berisping krijgen als je over de schreef gaat. Mannen en vrouwen schudden

Boven: Street art in Tehran Rechts: Hand beschilderde tegels in het Golestan Palace complex

elkaar niet de hand, hoewel mensen wel zonder problemen hand-in-hand kunnen lopen (zoenen is niet toegestaan in het openbaar).

Alcohol is volledig verboden, zelfs in hotels, en je moet ervoor zorgen dat al het ‘gevoelige’ materiaal is verwijderd van je telefoon of laptop. Om er zeker van te zijn heb ik een paar apps, zoals Facebook en Twitter die verboden zijn, van mijn telefoon gehaald. Instagram is wel toegestaan.

Het fotograferen van plaatsen die niet bestempeld zijn als toeristische bezienswaardigheden, zoals ambassades, kan worden gezien als spionage. Het

klinkt extreem, maar het is belangrijk om te onthouden dat, ondanks dat de lokale bevolking charmant en gastvrij is, en de bestemming zelf weinig criminaliteit kent, Iran wordt geregeerd door een onderdrukkend regime dat willekeurig mensen kan vasthouden en straffen.

Een andere uitdaging is de beperkte toegang tot het internet (mijn 3G netwerk werkte niet en ik kon geen e-mails ontvangen, zelfs niet via de wifi van het hotel). Bel vanuit het Verenigd Koninkrijk naar Iran en je kan horen dat de lijn kraakt of wegvalt. UKTI wijst op het risico van omkoping, corruptie en bureaucratische vertragingen bij het uitvoeren van het bedrijfsleven.

Voor bezoekers is een van de grootste culturele obstakels waarschijnlijk het Perzische concept taarof. In essentie betekent het dat je een aantal keer een aanbod moet weigeren, cadeau of betaling, voordat het wordt geaccepteerd. Cordier zegt: ‘Als de taxi je naar je bestemming heeft gebracht, is de kans groot dat de taxichauffeur zegt dat de rit gratis is. Het is de bedoeling dat je erop staat de taxichauffeur iets te geven.’

‘Iraanse zakenmannen- en vrouwen zijn een van de meest getalenteerde ter wereld. Het zijn taaie, maar succesvolle onderhandelaars, maar het komt zelden voor dat ze gelijk nee zeggen’, aldus Cordier. ‘Er zijn tal van unieke manieren om ‘nee’ te zeggen zonder daadwerkelijk dat woord uit te spreken.

Dat kan soms leiden tot verwarring. Je moet verwachten om een tijdje rond het onderwerp heen te draaien. Voordat er deals worden gesloten kan er een hoop geklets voorafgaan. Na ongeveer een half uur in het gesprek, kan je voorzichtig beginnen over het bedrijfsleven.’

HET VOLGENDE HOOFDSTUK Iran heeft een flinke reis ondernomen van de 20e naar de 21e eeuw. Toen Reza Shah Pahlavi aan de macht kwam in de jaren twintig, verving hij de Islamitische wetgeving met westerse – een verbod businesstraveller.nl

23-12-16 14:51

Business in… Teheran I 23

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 23

was een van de grootste bijeenkomsten van wereldleiders ooit gezien. De 60 koningen, koninginnen, presidenten, emirs, prinsen, prinsessen, hertogen en hertoginnen werden getrakteerd op drie dagen aan festiviteiten. Maxim’s in Parijs deed de catering, met meer dan 160 ton ingevlogen eten, met inbegrip van kwarteleieren gevuld met kaviaar – en 25.000 flessen wijn, 12.000 flessen whisky en 180 obers.

Voor de bevolking was dit te veel om te verdragen, waardoor demonstraties het gevolg waren. Dit resulteerde in de Iraanse Revolutie van 1979, waarbij de Shah werd gedwongen om af te treden.

De Amerikaanse ambassade werd bestormd en het personeel werd 444 dagen gegijzeld. Ayatollah Ruhollah Khomeini, een sjiitische geestelijke die in ballingschap

leefde in Parijs, de ‘Grote Satan’ van Amerika, keerde terug en werd de nieuwe leider. Zijn strenge religieuze opvattingen eisten een terugkeer van de ‘oude manieren’ – en de stichting van de Islamitische Republiek Iran. De liefdesrelatie met de westerse cultuur was voorbij.

Hoewel het beeld van de Verenigde Staten slechts lichtjes is verzacht, het opheffen van sancties uit andere delen van de wereld laat zien dat het land bereid is om een aantal concessies te doen in de naam van vooruitgang. Voor de burgers is het nog steeds een lange weg naar de liberale levensstijl van de midden- en hogere klassen van de jaren zeventig (en niet iedereen zou een terugkeer naar die stijl willen). Destijds konden mannen en vrouwen naar het strand in badkleding,

▲

op sluiers en het verplichten van het afscheren van de baard bij mannen. Zijn zoon, Mohammed Reza Pahlavi – de laatste Shah van Iran – nam het roer in de vroege jaren veertig over, en bekroonde zichzelf koning in 1967. De olie-industrie werd genationaliseerd in de jaren vijftig en vrouwen kregen stemrecht in 1963. Ook werden er goede banden gelegd met de VS en Europa.

Echter, in de jaren zeventig, ondanks de grote rijkdom en vrijheden van enkelen, leefde 50 procent van de bevolking onder de armoedegrens en veel uitschieters werden vervolgd.

In 1971, om het 2.500 jarige Perzische Rijk te vieren, organiseerde de Shah ‘het grootste feest op aarde’, in de woestijn buiten de oude ruïnes van Persepolis. Het

DECEMBER 2016

23-12-16 14:52

24 I Business in… Teheran

nachtclubs en in een Cadillac rijden.

Ondanks de sancties zijn er delen van de samenleving waar deze westerse mentaliteit is gebleven. In gesprek met de lokale bevolking kreeg ik te horen dat er elke nacht huisfeesten plaatsvinden in de stad: ‘We drinken alcohol en eten varkensvlees. Er zijn leuke jongens hier – mensen doen wat ze leuk vinden achter gesloten deuren.’ Natuurlijk is het illegaal, maar er lijkt een zekere mate van burgerlijke ongehoorzaamheid aan de gang te zijn. Er zijn ook beperkende maatregelen – in februari heeft de overheid Valentijnsdag verbannen.

Sommige bioscopen draaien films uit Hollywood; plastische chirurgie is razend populair (Teheran is de neuscorrectie hoofdstad van de wereld); je kunt Coca-Cola en Nike producten kopen.

McDonald’s heeft het nog niet helemaal gemaakt, maar je kan copycat bedrijven als Pizza Hat en ZFC wel tegenkomen.

Als je @therichkidsoftheran op Instagram opzoekt, zul je zien hoe Generatie Z op dit moment leeft – ze houden van dure merken en feesten, net als jongeren over de hele wereld. Versace en Roberto Cavalli hebben dit jaar winkels geopend in Teheran. Debenhams, Benetton en Mango zitten er al een tijdje, en Sephora, H&M en Zara zullen waarschijnlijk volgen.

In totaal worden er 125 hotels gebouwd door het hele land de komende jaren. Een van de grootste en meest luxueuze projecten in Teheran is het Didar complex. Gebouwd boven een ondergrondse parkeerplaats, met plek voor 1.700 auto’s (zeldzaam in de stad), biedt de toren 21.000 vierkante meter aan winkelruimte, een hotel met 270 kamers en 56 appartementen. Het gebouw wordt geopend in 2019 op Africa Avenue, in het Shemiran deel van de stad. Een van de ontwikkelaars vertelde

TOERISTISCHE AANTREKKINGSKRACHT Tegen 2025 hoopt Iran ongeveer 20 miljoen buitenlandse toeristen per jaar te trekken, in tegenstelling tot de 5,2 miljoen van vorig jaar. Met een gemiddelde besteding van 1.700 dollar per persoon, zal het toerisme 8 miljard dollar genereren voor de economie in 2015. Het probleem van Teheran is dat er te weinig aanbod aan hotels is, wat betekent dat de kamers snel zijn volgeboekt, en de normen lager zijn dan in de andere delen van de wereld.

Een van de beste accommodaties is de Parsian Azadi, samen met het boetiekhotel Aramis en Espinas Palace, die beide dit jaar zijn opengegaan in de hoofdstad.

Internationale merken vinden ook hun weg richting Iran. Er is een Ibis en Novotel op het Imam Khomeini International Airport.

Het Spaanse Melia Hotels International opent volgend jaar The Gran Melia Ghoo in Salman Shahr, ook Jumeirah wil graag investeren.

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 24

aan Business Traveller: ‘Er komen positieve geluiden vanuit de overheid – ze organiseren veel conferenties en nodigen verschillende hotelgroepen uit.’

In januari is er een deal gesloten met Airbus om 118 toestellen te verkopen aan de nationale luchtvaartmaatschappij Iran Air. Eerder stelde Alex McWhirter dat Iran Air de vierde grote Golf Carrier kon worden naast Emirates, Etihad Airways en Qatar Airways. ‘Iran heeft een grote populatie en een groot aantal daarvan wil graag reizen.’

In september heeft Boeing toestemming gegeven om 100 toestellen te verkopen, met een waarde van 25 miljard dollar. Als alles goed gaat is dit de grootste deal voor het Amerikaanse bedrijf sinds de revolutie. Iran heeft genoeg uitdagingen en een slechte mensenrechtensituatie, maar isolatie van de wereld zal dit nooit oplossen.

HET VERKRIJGEN VAN EEN VISUM Wie Iran wil betreden moet in het bezit zijn van een geldig visum. Dit visum is niet aan de grens verkrijgbaar, maar moet in Nederland worden aangevraagd met een kopie van het paspoort en verzekeringspas op één A4. Er moet voor de aanvraag van een toeristenvisum rekening gehouden worden met enkele zaken, het paspoort moet minstens zes maanden geldig zijn na vertrek uit Iran en vrij zijn van Israëlische stempels.

Voor buitenlanders moet er voor het eerste visum een extra autorisatiecode in Teheran worden aangevraagd. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat men, zodra hij of zij in het bezit is van een Iranees visum, geen elektronisch visum voor de Verenigde Staten kan aanvragen.

Dit moet persoonlijk op de Ambassade in Amsterdam gebeuren. businesstraveller.nl

23-12-16 14:54

Business in‌ Teheran I 25

TOP TIEN BEZIENSWAARDIGHEDEN Golestan Palace Dit prachtige koninklijke paleis (periode 1785-1925) is versierd met de handbeschilderde tegels aan de buitenkant en spiegelwerk aan de binnenkant. Tientallen kristallen kroonluchters en 19e-eeuwse schatten uit de hele wereld sieren de hoge kamers.

Grand bazaar Om de hoek van het paleis ligt een 10 kilometer lang netwerk aan winkelgalerijen waar je alles kunt kopen, van zure kersen en verse pistachenoten tot tapijten en koperen pannen. De gewelfde daken en spitse bogen zijn een goed voorbeeld van de traditionele Perzische architectuur.

Het is druk, maar u zult niet de chaos van Marrakech of Cairo ondervinden.

Daf Traditional restaurant Deze ondergrondse locatie is een sfeervolle plek om dizi (ook bekend als abgoosht), een stoofpot van lamsvlees, witte bonen, aardappelen, tomaten en kikkererwten te proberen. De bouillon wordt gezeefd en geconsumeerd met platbrood, terwijl de rest wordt fijngestampt in een stenen pot.

slaapkamer zien, met een ijsbeerkleed en stukken maansteen geschonken door de Amerikaanse president Nixon.

Saadabad Complex Een 180 hectare tellende oase van bossen en gazons, Saadabad heeft zeventien musea (voorheen koninklijke huishoudens) verbonden door kronkelende paden. De Shah nam zijn intrek in het Witte Paleis in de jaren zeventig – perfect bewaard gebleven achter kogelvrij glas, kunt u de slaapkamers, woonkamers, feestzalen en bioscoop zelf verkennen.

Azadi Tower Gebouwd in 1971 om het 2500-jarig bestaan van het Perzische Rijk te herdenken. Deze 45 meter hoge toren is met haar witmarmeren uitstraling een van de meest herkenbare structuren in Iran.

Op de begane grond is een museum en een lift die u meeneemt naar de top voor een panoramisch uitzicht.

Milad Tower Deze 435 meter hoge toren is geopend in 2009. De toren is onderdeel van het International Trade en Convention Centre van Teheran. Het gebouw beschikt over een winkelcentrum, een uitkijkplatform en een draaiend restaurant.

Treasury of National Jewels

Darband

Gehuisvest in de centrale bank van de Islamitische Republiek Iran, ligt een geweldige collectie kroonjuwelen, de meest waardevolle ter wereld. Onder de collectie bevindt zich een 242-karaats diamant, de grootste op de planeet, de Nadir Troon, ingelegd met meer dan 26.000 edelstenen en de Globe of Jewels, die is gemaakt van 34kg goud en meer dan 50.000 smaragden, saffieren en robijnen.

Gevestigd in de Alborz bergketen in het noorden van Teheran ligt het dorp Darband. Smalle verharde paden voeren u langs tientallen kleurrijke restaurants en kraampjes met walnoten en plakkerig gedroogd fruit (lavashak), terwijl de watervallen en beekjes langs razen aan beide zijden. Als u doorloopt brengt het wandelpad u naar Mount Tochal.

Niavaran Palace Complex 11 Hectare aan tuinen in het noorden van de stad. Het terrein beschikt over diverse musea en voormalige koninklijke residenties, met inbegrip van het Ahmad Shahi Pavilion, het oude huis van de Shah Reza Pahlavi. U kunt nog steeds de

Farahzad Abshar restaurant Eet van een traditionele Iraanse barbecue en rook een waterpijp in de tuin van het restaurant, gelegen in de buurt Farahzad.

Mensen leunen op de kussens onder de bomen of op houten bedden gedrapeerd met tapijten, terwijl schalen met gegrild vlees, saffraanrijst en knapperige salades worden geserveerd. Alcoholvrij bier is verkrijgbaar.

Met de klok mee vanaf linksboven: De 242-karaats diamant; Grand Bazaar; Farahzad Abshar restaurant; Golestan Palace; toerist verkleed als de Shah in het Saadabad Complex; Azadi Tower businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 25

DECEMBER 2016

23-12-16 14:57

Advertentie

ICELANDAIR

IJSLAND, de VS & CANADA

Reykjavik I Anchorage I Boston I Chicago I Denver I Edmonton I Halifax I Minneapolis I Montreal I New York I Seattle Toronto I Orlando I Portland I Vancouver I Washington D.C. NIEUW IN 2017 : Philadelphia en Tampa Bay ■ ■ ■ ■ ■ ■

Voordelige Economy, Economy Comfort en Saga Class tarieven naar IJsland, de VS en Canada Gratis 2x23 kg bagage op vluchten naar de VS/Canada Stopovermogelijkheid zonder toeslag op de ticketprijs Korte overstaptijd op vluchten naar de VS/Canada (max. 2 uur) Inflight entertainment systeem in alle klassen Thuisbasis IJsland: unieke bestemming op maar 3 uur vliegen

+ agents.icelandair.nl

BusinessTraveller2.indd 26

#MyStopover

23-12-16 15:09

27 I Apps voor de zakenreiziger

Tien apps die uw zakenreis efficiënter maken Een zakenreis kan een heleboel stress met zich meebrengen. De reis naar de betreffende bestemming, contact houden met collega’s en de administratie op orde houden. Het is niet altijd waar uw focus naar uitgaat, maar het blijft ‘part of the deal’.

Deze apps maken die taken een stuk efficiënter, waardoor tijd overblijft voor wat écht belangrijk is, aldus Alexandra Meijer 1. Expensify Met Expensify kunt u makkelijk uw onkosten declareren. Maak een foto van de rekening en klaar! Bent u de rekening kwijt? Geen probleem, want u kunt uw transacties omzetten in een kwitantie. Ook als deze in een vreemde valuta is, past Expensify automatisch de wisselkoers toe.

Beschikbaar voor iOS en Android, gratis

2. Trello Deze app houdt u in contact met uw collega’s en partners, zowel thuis als in het buitenland. Door middel van lijstjes en notities die gekoppeld kunnen worden aan de juiste persoon. Als deze de taak heeft volbracht, kan hij of zij hem afvinken. Collega’s kunnen ook commentaar en bijlagen toevoegen.

Beschikbaar voor iOS en Android, gratis

3. Travel App Box Deze app heeft maar liefst vijftien functies! Hij kan onder andere fooi berekenen, valuta omzetten, en kledingmaten vergelijken. Daarnaast helpt de Travel App Box met vreemde talen, zoals Frans, Duits, Spaans en Italiaans. De app biedt ook een stukje entertainment met games voor onderweg.

Beschikbaar voor iOS, €1,99

4. Concur Concur is een app waarmee u reisplannen kunt bewaren en delen, zo houdt u collega’s op de hoogte van uw reis en kunt u gedurende informatie businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 27

met ze uitwisselen. Daarnaast biedt het ook bekende functies als goedkeuring van reisverzoeken, onkostenvergoedingen en goedkeuring van facturen voor de freelancers.Voor toegang tot de verschillende functies dient apart te worden betaald.

Beschikbaar voor iOS en Android, gratis

5. Agenday Met Agenday haalt u het beste uit uw planning. De app slaat al uw afspraken op en synchroniseert met iCal en Outlook. Bij belangrijke wijzigingen in de planning kunnen notificaties naar andere gebruikers worden gestuurd.

Door links naar online vergaderingen te sturen, kunt u veel tijd besparen.

Beschikbaar voor iOS en Android, gratis

6. Zoom Dit is een app waarmee u gratis met maximaal vijftig personen tegelijk kunt videochatten. Zo kunt u online vergaderen op een efficiënte manier.

Naast de videofuncties, kunnen de deelnemers berichten naar elkaar sturen of de vergadering opnemen als MP4 of M4A-bestand.

Beschikbaar voor iOS en Android, gratis (voor beperkte functies)

7. Award Wallet Award Wallet is een app die uitkomst biedt voor alle spaarprogramma’s waar u als zakenreiziger gebruik van maakt. Al uw punten zijn in een oogopslag te zien: van vluchten, hotels tot autoverhuur en creditcards. U krijgt

notificaties als de waarde van uw punten veranderen of bijna verlopen.

Beschikbaar voor iOS en Android, gratis

8. Egencia Deze app helpt u op weg met de planning van uw zakenreis. Wat voor vervoer u ook gebruikt en in welke accommodatie u ook verblijft.

Boeken kan door middel van de boekingstool of via een van de reisadviseurs van Egencia. De app biedt ook de mogelijkheid om uw reis te annuleren of wijzigen.

Beschikbaar voor iOS en Android, gratis

9. Circle Back Circle Back houdt uw netwerk op orde. Deze app is in staat zowel fysieke als digitale visitekaartjes te importeren. Daarnaast kunnen contacten met wie u hebt gemaild worden opgeslagen, zonder dat u ze zelf in uw adresboek hoeft te zetten.

Beschikbaar voor iOS en Android, gratis

10. DocuSign DocuSign maakt het mogelijk onderweg uw digitale handtekening te zetten op een manier die juridisch bindend is. De app voldoet aan de hoogste veiligheidstandaarden en is te gebruiken op verschillende apparaten.

Beschikbaar voor iOS en Android, gratis

DECEMBER 2016

23-12-16 12:48

28 I Interview Cees Zwanenburg

‘ Ondernemen om niet elke dag te hoeven golfen ’ Ondernemer Cees Zwanenburg (Vomar) begon na zijn pensioen opnieuw...en wederom met succes.

Hij werd geboren boven de kruidenierszaak van zijn ouders en bouwde de Vomar supermarkten uit tot een keten van 63 winkels.

Sinds zijn pensioen in 2004 resideert Cees Zwanenburg (71) op zijn geliefde Curaçao. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Op Curaçao bouwde de ondernemer het Papagayo Beach hotel en een aantal bungalows. Theo de Reus van Business Traveller sprak de ondernemer op Curaçao. ‘Een ondernemerstip? Niet meer geld uitgeven dan je verdient, liefst nog een beetje minder.’

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 28

businesstraveller.nl

23-12-16 13:10

29 I Interview Cees Zwanenburg

M

et zijn blauwe hemd, hoed en zonnebril is Cees Zwanenburg een onopvallende verschijning op Curaçao. Zo heeft hij dat ook het liefst. De succesvolle ondernemer is het liefst low profile, ook al duikt zijn naam wel eens op in glossy zakenbladen.

Aan dikdoenerij heeft hij een hekel.

Dat blijkt ook uit zijn visitekaartje, waar Zwanenburg als titel onder zijn naam ‘kruidenier’ heeft laten afdrukken.

‘Dat is het enige waar ik een diploma voor heb, naast m’n zwemdiploma’, zegt hij.

Cees Zwanenburg is geboren boven de kruidenierswinkel van zijn ouders in Haarlem.‘Ik ben letterlijk boven de winkel geboren.

Mijn vader had vier winkels in Haarlem en IJmuiden. Dat waren nog winkels waar je als klant werd bediend. Later pas kwamen er zelfbedieningswinkels.’

In 1969 opende Zwanenburg samen met zijn vader, met wie hij het goed kon vinden, de eerste Vomar supermarkt. ‘Dat was een discount winkel. We gingen de strijd aan met fabrikanten die vastgestelde prijzen hadden.

Daar mocht je niet van afwijken.

De Viva, de vereniging van fabrikanten van merkartikelen, mocht je een bekeuring geven als je te goedkoop verkocht.Van zoiets zou de ACM nu helemaal gek worden. Tegenwoordig is het juist andersom en krijg je een boete wanneer je als branche prijsafspraken maakt.’

HOE GING DAT IN DE BEGINJAREN?

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 29

verkopen, want dat was een gesloten kartel. Totdat een producent uit Nijkerk voor het eerst aan supermarkten ging leveren.Voor die tijd gingen melkboeren langs de deuren en was een melkwijk veel geld waard. Die wijken, die voorheen voor veel geld werden doorverkocht, waren in één klap waardeloos toen melk in de supermarkt werd verkocht.’

IS DE GROEI HARD GEGAAN? ‘We begonnen met één Vomar Voordeelmarkt in IJmuiden.

We groeiden ieder jaar met een winkel erbij. Later ging dat iets sneller. We zitten nu op 63 winkels.’

TOEN KOCHT U DE TUINCENTRA VAN RANZIJN, DIE DAARNA EEN SNELLE GROEI DOORMAAKTEN. HOE KWAM DAT?

'In onze branche gaat het om drie zaken: locatie, locatie, locatie'

‘Toen wij acht jaar geleden Ranzijn Tuin & Dier kochten, waren er zeven vestigingen, nu zijn er 14. In tuincentra bestaat gemiddeld 8 procent van de totale omzet uit diervoeding. Bij Ranzijn Tuin & Dier was dat al 38 procent. Het is een interessante constructie.Voor diervoeding ga je tien tot twaalf keer per jaar naar een tuincentrum, terwijl je voor je tuin hooguit drie of vier keer langsgaat.Via de dierenafdeling krijg je dus meer loop in je winkels. We hebben inmiddels ook dierenklinieken in de winkels.

Bij ons werken een stuk of 60 dierenartsen en we zijn open van ’s morgens 9 tot ’s avonds 8 uur, zeven dagen in de week. Dat moet je met je hondje in de wijk waar je woont maar eens proberen.’

U WAS DE PIETJE BELL VAN DE SUPERMARKTEN?

U BENT NOG STEEDS EIGENAAR VAN VOMAR. IS ER VEEL VERANDERD?

‘We waren de underdog. Het werd pas lastig toen we door de gevestigde orde werden geaccepteerd. Langzamerhand gingen we grotere winkels openen en voegden we afdelingen toe, zoals een slagerij of groente en fruit. We hebben de tijd meegemaakt dat we geen melk konden

‘We zijn afgegleden naar het midden. We zijn bezig onze winkels om te bouwen van geel naar onze rode formule. We hebben ons scherper geprofileerd. We hebben het prijspeil met tien procent laten zakken en verkopen nu meer in volume en euro’s, maar doen minder

▲

‘We laadden eerst een pakhuis vol met producten, bijvoorbeeld koffie of wasmiddelen, en zodra we veel voorraad hadden, hielden we een grote prijsactie. Die voorraad was veel groter dan we normaal hadden.Via onze acties kregen we volop volk in de winkel. We kwamen zelfs in de krant en werden voor de rechter gesleept. We probeerden ook parallel te kopen in het buitenland, waar de inkoopprijzen lager waren. Omdat de fabrikanten in Nederland met hun

prijsafspraken oneigenlijk handelden, konden zij hun model niet volhouden. Het veranderde toen Procter & Gamble op de Nederlandse markt kwam, in het begin met wasmiddelen als Dash en Ariël. Zij waren weliswaar officieel lid van de Viva, maar hun salesreps moesten wel omzet scoren. Dus kreeg je als supermarkt bij de achterdeur tien procent extra geleverd. In feite kreeg je dus korting, maar dan in extra goederen.’

DECEMBER 2016

23-12-16 13:11

30 I Interview Cees Zwanenburg

in procentuele marge. We hebben alle bedieningsafdelingen uit de winkels gehaald. Het is nog steeds Vomar, maar met een andere uitstraling en ander logo.’

WAT IS HET GEHEIM VAN DE SMID OM SUCCESVOL TE ZIJN? ‘In onze branche gaat het om drie zaken: locatie, locatie, locatie. Wanneer een marktkoopman niet op de markt staat, dan kan hij geen zaken doen. Daarnaast moet je niet vergeten dat de klant niet voor jou komt, maar voor de producten die hij nodig heeft. Je moet ervoor zorgen dat die er zijn in je winkel, dat ze vers zijn, goed geprijsd en makkelijk toegankelijk zijn. Je moet ook zorgen voor schone winkels.’

WAAROM IS DE KEUS OP CURAÇAO GEVALLEN? ‘Na het overlijden van onze ouders wilden m’n vrouw en ik ergens anders gaan wonen. Onze kinderen zaten al in het buitenland. Hetzelfde blijven doen zagen we niet zitten, ik wilde de zaak niet verkopen, maar ik wilde ook niet iemand

'Ik kan nu een uur de krant lezen in plaats van 20 minuten, maar dan is die krant ook echt wel uit hoor' WAT MAAKT JE EEN GOEDE ONDERNEMER? ‘Je moet ermee opstaan en mee naar bed gaan en er ook ’s nachts mee bezig zijn.

Anders gaat het hem niet worden. Het is geen kunstje, je bent ondernemer of niet.’

WAT HEB JE VAN JE VADER GELEERD? ‘Heel goed met je mensen omgaan. Je moet zo goed met je mensen omgaan dat ze voor je willen werken. Los van andere arbeidsvoorwaarden. Je kunt tegenwoordig zoveel werknemers krijgen als je wilt, maar ik heb tijden gehad dat we niet voldoende caissières hadden en ik ’s morgens vroeg caissières met de auto van Beverwijk naar Heemstede bracht, omdat ze niet met de bus wilden. Ik heb ooit een boekje geschreven, ‘De Do’s & Don’ts van een familiebedrijf’, waarin ik beschrijf hoe je met mensen omgaat. Medewerkers zaten vroeger bij ons tussen de middag aan tafel mee te eten. Goede medewerkers zijn belangrijk voor het contact met klanten.

Als je in een restaurant fatsoenlijk wordt behandeld, dan heb je goed gegeten en kom je terug.’

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 30

anders de leiding geven en ernaast blijven wonen. Dat is voor diegene die het betreft en voor mij geen leven. En er gaat hier vanaf Curaçao elke dag een vliegtuig naar Nederland, zodat ik zo weer thuis ben.’

BEN JE TEVREDEN MET KLM? ‘Ja, zeker nu er nieuwe machines zijn.

Als je van tevoren weet wanneer je vliegt, dan kun je een Z-ticket boeken, dat is goed geprijsd. Zolang je dat maar twee maanden van tevoren bestelt en een datum weet, want je kunt dat ticket niet inwisselen. Ik ga zo’n zes keer per jaar tien dagen naar Nederland, onder andere om te vergaderen. Het is altijd leuk om in Nederland te zijn, maar op Curaçao schijnt altijd de zon.’

EN TOEN WERD JE WEER ONDERNEMER OP CURAÇAO? ‘Ik ben niet iemand om iedere dag te golfen, al ga ik wel iedere ochtend om businesstraveller.nl

23-12-16 13:13

31 I Interview Cees Zwanenburg

zes uur in zee zwemmen.

Ik kreeg de kans om tien hectare grond te kopen. Acht heb ik gebruikt voor de bouw van bungalows, die ik vrijwel allemaal aan Nederlanders heb verkocht. Op de laatste twee hectare hebben we het Papagayo Beach Hotel neergezet. Ik heb dat wel steeds met partners gedaan.

De projectontwikkeling van het resort ging samen met Boca Gentil.Voor het hotel ben ik gaan samenwerken met Papagayo, dat hier al een resort had.

Door die samenwerking hebben we een vliegende start gemaakt. We managen het hotel samen.’

Waarom ik op m’n 60-ste ben gestopt? In de eerste plaats omdat ik altijd hard heb gewerkt, maar ook omdat ik de markt niet meer helemaal begreep. Je raakt los van wat er in de markt verandert, maar je ziet zelf niet wanneer dat minder wordt.’

WIE VAN JE KINDEREN KOMT HET MEEST IN AANMERKING OM HET STOKJE OVER TE NEMEN?

WAT ZOU JE NOG WILLEN?

‘Mijn jongste zoon Jim houdt zich bezig met de supermarkten, terwijl mijn oudste zoon David zich met Ranzijn bezighoudt.

Ze mogen het doen, maar ik dwing hen niet. Zowel bij de supermarkten als bij Ranzijn zit er een CEO boven. Die is de baas. Mijn dochter is voor zichzelf begonnen. Hoe de opvolging straks gaat?

Je moet daar niet te dominant in zijn.

Mijn kinderen mogen hun eigen idealen nastreven. Ik zie wel wanneer dat komt.’

‘Wat ik van m’n ouders heb meegekregen, zou ik willen doorgeven aan de volgende generatie.

HEB JE NOG EEN ONDERNEMERSTIP?

BEN JE NU KLAAR MET ONDERNEMEN? ‘Ik kijk wel rond, dat blijf ik altijd doen.’

‘Niet meer geld uitgeven dan dat je verdient, liefst nog een beetje minder. Ik vlieg meestal Business Class, maar ik heb laatst bij KLM in een tussenklasse gezeten en die was ook goed. Je moet de waarde van geld weten. Geld is een schaars goed, dat smijt je niet over de balk. Maar je mag wel van geld genieten en een keer een goede fles wijn kopen.’

WAAR WORD JE GELUKKIG VAN? ‘Als ik zie dat m’n bedrijven goed draaien, dan ben ik gelukkig. Er gaat overal wel eens iets mis, maar het is leuk als het goed gaat en je plannen uitkomen. De afkickperiode sinds ik ben gestopt is veel langer geweest dan ik in m’n stoutste dromen had kunnen verwachten. Ik ben van jongs af aan kruidenier geweest en was er dag en nacht mee bezig. Ik kan nu een uur de krant lezen in plaats van 20 minuten, maar dan is die krant ook echt wel uit hoor.’

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 31

DECEMBER 2016

23-12-16 13:13

32 I WOW air

De man uit het Dubai van het Noorden

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 32

De IJslander SkĂşli Mogensen is de oprichter, directeur en enige eigenaar van WOW air. De IJslandse lowcoster maakt snel naam met haar goedkope transAtlantische vluchten, nu nog vooral voor de vakantieganger maar de zakenreiger is in het vizier. Een selfmade man met mondiale ambities.

businesstraveller.nl

23-12-16 12:54

33 I WOW air

W

OW is, gelijk aan veel lowcosters, een succesverhaal.

Waar stopt het, wanneer wordt de strijd zwaar en fel?

‘Het is al zwaar en fel, ook al lachen we naar buiten toe. Maar het is onderdeel van gezonde concurrentie, en de consument plukt er de vruchten van. Die heeft airline prijzen dramatisch zien dalen, en wij doen nu hetzelfde voor trans-Atlantisch reizen. We zien ook Norwegian met goede prijzen, en dat zet weer druk op ons, en dus moeten wij ook weer innoveren en slimmer zijn met onze kostenstructuur.

Het goede nieuws voor de long haul trans-Atlantische lowcost market is dat we pas in de begindagen staan, en er ligt nog gigantische groei. De vroege bewegers, of wij het nu zijn, of Norwegian of een of twee anderen, zouden dit succesvol moeten kunnen doen. Ik voorzie veel groei de komende tien jaar. En veel concurrentie.’

Blijf je altijd via Reykjavik vliegen?

‘Ik heb zeker ideeën over nieuwe hubs, nieuwe bestemmingen, die IJsland niet aandoen in het midden. Het laaghangende fruit is zeker via IJsland. Nu we een solide basis hebben komt elke toevoeging een stuk makkelijker. We zullen blijven groeien op IJsland. Maar zeker voor de wintermaanden kijken we naar een extra hub, dan is het trans-Atlantisch verkeer wat minder en hebben we extra ruimte.

We zijn op zoek naar een tweede hub waar we de airline in al haar facetten kunnen gebruiken.‘ Waar is dat en hoe ver is dat weg?

‘De wereld is een kleine plek. Het kan overal zijn.Volgend jaar gaan we groeien naar drie miljoen passagiers. We zullen agressief blijven groeien, ook in 2018. En dat is alleen voor het laaghangende fruit.

Daarna zul je een staaltje creatief denken van ons zien.‘ Long haul lowcoster Norwegian heeft juridische problemen om voet aan de aarde te krijgen bij de protectionistische VS, hoe kijk jij daar tegenaan? ‘(Lachend) Ik ben gewoon de vriendelijke kleine knul uit IJsland…iedereen wil met me werken, ik wacht het gewoon af…’ businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 33

WOW air en de zakenreiziger?

‘Iets wat bij alle zakenmensen en aandeelhouders overeen komt, is dat ze graag winst zien. Als je kosten kan besparen, dan doe je dat. De reden waarom het lowcost model ook werkt voor de zakenreiziger, is dat het moeilijk is voor kleine, middelgrote en soms ook grote bedrijven om te vergoelijken, om te veel te betalen. Zeker als je maar een of twee keer per jaar reist. Als je bijna wekelijks vliegt, verwacht ik van een bedrijf dat ze je wat extra comfort geven. Maar als je twee à drie trips per jaar doet, en je betaalt een derde tot een kwart van de ticketprijs elders betaalt, zou ik als CFO of CEO van een bedrijf was, wat weten wat ik zou doen.‘ Ga je de zakenreiziger anders benaderen, met services en lounges?

‘Zeker geen lounges. We zijn de markt aan het bestuderen, Ryanair heeft wat interessante dingen gedaan om de zakenreiziger tegemoet te komen, in feite hetzelfde product anders verpakt om het wat makkelijker te maken om bepaalde services te bundelen.

Wat extra betalen voor wat extra services.’

we verbinden tussen continenten, kunnen meer mensen in de toekomst met nieuwe vluchten komen. Denk eens aan China op een gegeven moment, die markt is nog nauwelijks ontgonnen. Ik wil echter niet dat IJsland te snel groeit, niet overbevolkt wordt met toeristen, dan verliest het haar charme. Die uniekheid.‘ WOW indeed, Reykjavik het Dubai van het Noorden, wat is dan nog mogelijk?

‘IJsland heeft 7 miljoen passagiers, Helsinki heeft er 16 miljoen. Maar dat is ook omdat ze Aziatische routes hebben, er is geen Aziatisch verkeer vanuit IJsland. Kijk naar Dubai, dat heeft 80 miljoen passagiers en 100 miljoen in 2020. Kan IJsland verdubbelen in 10 jaar? Jazeker, geen twijfel over mogelijk.‘

Tony Fernandes, CEO van Air Asia, zei dat er in de toekomst ruimte is voor twee soorten airlines: full service vijfsterren en de low cost value airlines. Eens?

‘Tot op grote hoogte ja.‘ IJsland is extreem populair.

Maar wat als de hipheid verdwijnt?

‘IJsland zal een populaire bestemming blijven, we zien een opmerkelijke hoeveelheid mensen terugkeren. Het land is relatief groot maar erg onbevolkt. Ik ook vind het heerlijk om in een half uurtje naar buiten te rijden en in de middle of nowhere te zijn. De IJslandse toeristenindustrie weet heel goed hoe ze dat moeten vermarkten met mooie nieuwe dingen.’

Want de Blue Lagoon raakt wat vol…

‘Exact, maar er zijn veel mooie nieuwe kanten van ons land. En nu we IJsland cultiveren als Dubai van het Noorden, waar

Welke bestemmingen staan op je verlanglijst?

‘Heel veel, inclusief de maan. Maar we zijn al blij met recente toevoegingen als New York, Miami, LA en San Francisco.’

Jullie kunnen ook naar Azië met jullie A330-toestellen…

‘De Airbus 330 kan met gemak naar delen van Azië. En dat is erg interessant, dat gaat volgend jaar niet gebeuren maar op termijn wel. Dat zal ons versterken, dan kunnen we trans-Atlantisch uitbreiden. De beste verdediging is de aanval.‘

DECEMBER 2016

23-12-16 13:07

34 I 10 hotelopeningen

6

Tien hotelopeningen in 2017 3

8

5

9

Ook in het nieuwe jaar openen weer talloze hotels wereldwijd. Soms gerestaureerd om de geschiedenis in leven te houden of gewoon splinternieuw volgens de laatste architectonische trends. Van mega exclusief tot luxueus, maar wel toegankelijk. 2017 Heeft heel wat te bieden voor de reizende wereldburger, zegt Alexandra Meijer

1

THE INTERCONTINENTAL SINGAPORE, ROBERTSON QUAY – SINGAPORE

Een van de vele hotels die volgend jaar in Singapore opent, is de Robertson Quay. Hiermee heeft Singapore er een tweede InterContinental bij. Deze schijnt een modernere uitstraling te hebben met authentieke service. De locatie is aan het water en dichtbij de beroemde bezienswaardigheden, maar net ver genoeg om van de rust en luxe te kunnen genieten. robertsonquayproject.com

MELBOURNE DOCKLANDS, 2 SHERATON FOUR POINTS – MELBOURNE De Melbourne Docklands heeft 237 kamers en beschikt over een bar en restaurant. Het is gelegen naast het Etihad Stadium en zorgt voor een makkelijke toegang tot de snelweg en het vliegveld. Een leuk detail is het buitenzwembad, wat zeldzaam is voor hotels in Melbourne. Het slanke gebouw van de Melbourne Docklands is direct aan het water gelegen en heeft een zakelijke uitstraling. fourpointsmelbournedocklands.com DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 34

3

CAPELLA, SHANGHAI JIAN YE LI – SHANGHAI

Het Xuhui District is een beschermd gebied met een cultureel en historisch erfgoed. Jian Ye Li is het enige stedelijke resort in de stad waar nog resten van ‘shikumen’ huizen te vinden zijn, oorspronkelijk in 1930 gebouwd. Enkele faciliteiten zijn The Cappella Bibliotheek, een Franse brasserie en de award-winnende Auriga Spa. capellahotels.com

4 THE BRYANT – NEWYORK

Dit hotel kijkt uit over Bryant Park en is de eerste woontoren in Manhattan van de hand van architect David Chipperfield. Op de begane grond van het gebouw is een restaurant en winkel met daarboven de 233 hotelkamers.Vanaf de 16e verdieping zijn er luxe appartementen. Dankzij de locatie van de toren geniet u van een prachtig uitzicht en het voordeel van alle bezienswaardigheden in de buurt. thebryantnyc.com businesstraveller.nl

23-12-16 13:30

35 I 10 hotelopeningen

1

7

2

4

5

THE SILO – KAAPSTAD

The Silo ontleent zijn naam aan de grond waarop hij is gebouwd, namelijk een gedeelte van een historisch graansilocomplex. De hotelkamers zijn op de zes bovenste verdiepingen te vinden. Daaronder bevindt zich het Zeitz Museum of Contemporary Art Africa (MOCAA). Bijzonder zijn de 5,5 meter lange ramen, die lichtelijk naar voren buigen dankzij de geometrische verdeling. theroyalportfolio.com

6

ROSEWOOD HOTELS & RESORTS, LE CRILLON – PARIJS

In 2017 heropent dit klassieke hotel in de Franse hoofdstad. De afgelopen jaren trok het hotel aan de Place de la Concorde vele politici, artiesten en royalty. Het gebouw dat oorspronkelijk in 1758 werd gebouwd, ademt geschiedenis. De huidige restauratie zal een moderne laag aanbrengen, zonder afstand te doen van de huidige authenticiteit. crillon.com

7

THE NED – LONDEN

The Ned is een veelzijdig hotel met onder andere negen restaurants, een binnenzwembad, een spa en hamam. Niet alleen heerlijk dus voor de zakenreiziger. Op het dak en in de kelder van het gebouw is de Ned’s Club te vinden, waar een aantal kamers en faciliteiten voor leden beschikbaar zijn gesteld. Het interieur is geïnspireerd op de jaren ‘20 en ‘30. thened.com

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 35

10

8

NYX MILAN – MILAAN

9

EDITION HOTEL – BARCELONA

Minder exclusief, maar ook noemenswaardig is NYX in Milaan. Dit is het eerste NYX hotel in Europa en is centraal gelegen, naast het ‘Milano Centrale’ treinstation. Het artistieke interieur trekt een creatieve klantenkring. NYX staat voor een nieuwe generatie, waar individuele identiteit in het middelpunt staat. leonardo-hotels.com

Dit nieuwe hotel komt voort uit een samenwerking tussen Ian Schrager, Marriot International en KKH Property Investors.

Het claimt het intieme en unieke aspect waar Schrager bekend om staat, te combineren met de wereldwijde naam van Marriot.

Barcelona wordt hiermee toegevoegd aan het lijstje met New York, Miami en Londen. editionhotels.com

EUROPESJSKI – WARSCHAU 10 RAFFLES

Ook dit hotel is gerestaureerd om zijn traditionele uitstraling te behouden. Het werd voor het eerst in 1857 geopend voor publiek.

Door de jaren heen behield het Hotel d’Europe zijn reputatie als het meest prestigieuze hotel in Polen en het toenmalige Russische Rijk. Na de verbouwing zal het hotel 103 kamers hebben en gerund worden door het bekende Raffles. europejski.pl

DECEMBER 2016

23-12-16 13:32

36 I Airbnb

De transformatie van Airbnb In 2008 ging Airbnb van start als ‘Airbed and Breakfast.’ De razend populaire marktplaats voor accommodaties telt momenteel meer dan 100 miljoen gasten en 2,5 miljoen accommodaties in meer dan 191 landen. Ook de zakenreiziger kan boeken bij Airbnb. Cathelijn Paling sprak met Jesper Vik – Lead Business Travel bij Airbnb.

S

inds wanneer focust Airbnb zich op de zakenreiziger?

‘Dat is eigenlijk een interessant verhaal; het begin Airbnb. De twee oprichters woonden in San Francisco en merkten een stijging in de huurprijzen. Joe Gebbia, een van de oprichters, wist dat er een grote Design Conference aankwam in San Francisco en dat het lastig zou zijn om een hotelkamer te vinden in die tijd. Zo kwam hij op het idee om ‘airbeds’ op te blazen in de woonkamer en deze te verhuren aan bezoekers van de conferentie. Beide founders waren digital designers, dus een website hadden ze snel gebouwd.

Ze noemden deze ‘AirbedandBreakfast.com’ en alle drie de luchtbedden werden geboekt – door zakenreizigers. Dus eigenlijk waren de eerste klanten al business travellers.’

Hoe hebben jullie dit aangepakt?

‘We zijn een paar jaar geleden begonnen met onderzoeken hoeveel Airbnb gebruikers eigenlijk zakenreizigers zijn. Dit bleek zo’n 10 procent te zijn, best een significant aandeel. We zijn in contact gekomen met deze zakenreizigers en stelden hun vragen als; wanneer gebruik je Airbnb en waarom? Enkele klassieke scenario’s kwamen steeds terug, zoals het gebruik van Airbnb bij conferences, aangezien hotelkamers dan schaarser zijn en Airbnb een goedkoper alternatief kan bieden. Een voorbeeld hiervan is het Mobile World Congres in Barcelona. Dit jaar hadden zij 100.000 bezoekers, waarvan 30.000 verbleven in een Airbnb onderkomen. Daarnaast prefereren sommige bedrijven ook om te reizen in teams of groepen. Zo zagen wij bijvoorbeeld bij Cannes Lions, het International Festival of Creativity, dat veel bedrijven grote appartementen of villa’s huurden via Airbnb.’

Bieden jullie dan zoveel grote woonruimtes aan?

‘Jazeker, we bieden kamers tot aan kastelen aan. Uiteraard, het ene verblijf is meer geschikt voor zakenreizigers dan het andere, maar het toffe hieraan is dat je als zakenreiziger echt de mogelijkheid krijgt om exact de DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 36

businesstraveller.nl

23-12-16 13:37

37 I Airbnb

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 37

DECEMBER 2016

23-12-16 13:37

38 I Airbnb

accommodatie te vinden die je zoekt. Geen enkele Airbnb is hetzelfde, ze zijn alle verschillend. Ben je iemand die een grote keuken wil, of verblijven in een bepaalde buurt, dan kun je dat allemaal vinden op Airbnb.’

Wat kan Airbnb de zakenreiziger bieden, waar een Hilton misschien te kort schiet?

‘Bij een hotel, weet je precies wat je krijgt. Bij Airbnb heb je 2,5 miljoen verschillende plekken waar je kunt verblijven. Het positieve hiervan is dat je een verblijf kunt kiezen dat past bij je needs, en daarnaast zijn er altijd de reviews waarop je je keuze kunt baseren.’

Maar, bij een hotelboeking krijg je direct een bevestiging. Hoe zit dat bij jullie?

‘Ons business travel team is constant bezig om de ervaring voor zakenreizigers te verbeteren. Wij hebben ‘instant book’ tool gelanceerd, dat maakt het mogelijk een ruimte direct te boeken. Bijna de helft van alle listings op Airbnb beschikt nu over deze boekingsmogelijkheid. De host heeft de keuze om te verhuren op verzoek, of directe boekingen toe te staan.

Maar het wordt bij de hosts goed ontvangen en aanvaard.’

'We zijn eerder bezig met het creëren van meer travel, niet zozeer het stelen van hotelgasten'

Hoe steekt het (vrij nieuwe) concept ‘Business Travel Ready’ in elkaar?

‘Dit hebben wij speciaal gecreëerd voor zakenreizigers. Het bevat de criteria waaraan een ruimte moet voldoen om geschikt te zijn voor verhuur aan zakenreizigers; ‘business travel ready.’ Dit zijn complete woonruimtes. Sommigen hebben een misconceptie over Airbnb en denken dat je altijd met iemand anders woont.

Dit is niet het geval, 70 procent van al onze accommodaties zijn complete woonruimtes. Dus naast de ‘gewone’ faciliteiten, zoals een keuken en wifi, moet je hierbij ook voldoen aan bijvoorbeeld 24 uur check-in en een strijkijzer- en plank. Daarnaast moet de host aan bepaalde verwachtingen voldoen zoals een snelle responstijd. Op deze manier kunnen zakenreizigers snel de geschikte accommodaties onderscheiden van de minder geschikte.’

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 38

Airbnb is vooral populair onder de leisure reiziger. Denk je dat Airbnb ook de harten van de zakenreizigers gaat winnen?

‘De zakenreismarkt is voor Airbnb een goede markt om in te groeien. En het feit dat wij ons product in augustus vorig jaar hebben gelanceerd en we nu al meer dan 70.000 bedrijven hebben die Airbnb gebruiken voor business, zegt veel over hoe welkom deze nieuwe tool is. Het zijn bedrijven van alle soorten en maten; van kleine design bedrijven tot aan Google, Morgan Stanley en Facebook.

En het grappige is dat de grootste drijfveer, de werknemers van deze bedrijven zijn, die gewend zijn om zelf in vrije tijd via Airbnb te boeken.’

Wat is de voornaamste reden dat een zakenreiziger eerder bij Airbnb boekt dan een hotelkamer?

‘Er zijn een paar redenen. Een daarvan is comfort; what you get, is what you pay. Dus de grootte van de ruimte, voorzieningen, etcetera. De tweede reden is kostenbesparing. Je hoort vaak bij onderzoekers, die zich moeten houden aan bepaalde subsidies, dat zij graag boeken bij Airbnb. Het wordt steeds interessanter bij ons te boeken, naarmate je verblijf ook langer is. Niet alleen cost wise. Een week verblijven in een huis, is misschien fijner dan een week verblijven in een hotel. Dan ga je misschien toch de comfort van een huis missen. Daarnaast kan de locatie ook een rol spelen. Denk bijvoorbeeld aan Parijs. We hebben daar meer dan 60.000 verblijven. Deze zijn verspreid over de hele stad, terwijl hotels wellicht gezamenlijk iets meer centraler liggen. De Airbnb’s zijn daarentegen in elke buurt te vinden. Als je dicht bij een kantoor wilt verblijven, of om de hoek van je favoriete restaurant, dan heb je veel opties. En, wat betreft de bedrijven; daar is kostenbesparing de belangrijkste motivatie, samen met een centrale locatie.’

businesstraveller.nl

23-12-16 13:39

39 I Airbnb

Ook onder de zakelijke reismarkt groeit Airbnb dus aan populariteit. Wat betekent dit door de hoteliers?

‘Ik denk dat we niet hetzelfde publiek najagen. Met andere woorden: de reizigers die voor Airbnb kiezen, hebben misschien in het verleden ook niet voor hotels gekozen.Voor de langere verblijven is Airbnb relevant.Voor een korter verblijf wordt misschien eerder een hotel geboekt. En als je bijvoorbeeld kijkt naar de hotelindustrie in Noorwegen, daar hebben de hotels afgelopen vier jaar recordjaren behaald. En Airbnb ook. Dus hoe ik het zie, verbreden we eigenlijk de ‘reistaart.’We zijn eerder bezig met het creëren van meer travel, niet zozeer het stelen van hotelgasten. En dan is er ook nog de positieve economische impact van Airbnb. Aangezien we hosts hebben, verspreid over de hele stad, zorgt dat er ook voor dat de reizigers in een Airbnb verblijven, gespreid zijn over verschillende stadsdelen. Wat zorgt voor meer toerisme in deze delen.

Dus in plaats van dat mensen gaan eten in de toeristische restaurants in het centrum, spenderen zij hun geld in de lokale supermarkt, of café. Zo krijgen meer ondernemingen de stad een portie van de reisbestedingen die toeristen doen.

Daarnaast verblijft de typische Airbnb gast langer in een stad en spendeert dus meer dan een gemiddelde hotelgast. Airbnb heeft een grote positieve impact op de lokale economie van een stad.’

Hotels klagen wel over het feit dat Airbnb hun gasten steelt…

‘We willen natuurlijk respectvol zijn richting steden en buren, en daar hebben wij ook aandacht voor. Maar de situatie is in elke stad anders, en we zijn in gesprek met verschillende regeringen om oplossingen te zoeken die voor iedereen gewenst is.’

In New York zijn de touwtjes al strakker aangetrokken.

Hoge boetes staan op het verhuren van ruimtes voor businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 39

minder dan 30 dagen zonder het bijzijn van een huiseigenaar. Denk je dat dit ook in andere steden een rol zal gaan spelen?

‘Regulaties zijn juist goed. Dat is juist wat wij willen en het is ook een erkenning naar ons toe. Maar nee, elk land en elke stad is anders. Zelfs per buurt verschilt het.’

Tot slot, zijn er nog vooroordelen over boeken bij Airbnb, die je graag uit de wereld wil helpen?

‘Ik denk dat de grootste misconceptie is, dat mensen denken te verblijven in een studentenhuis of het vergelijken met couchsurfing. Dat is niet het geval, je kunt bij ons ook een penthouse huren voor 15 man voor 10.000 dollar per nacht. Ik zou deze mensen graag aanmoedigen om eens te kijken op Airbnb binnen de stad die ze willen bezoeken. Daarnaast denken velen dat ze ook verblijven.

Ik zou dat zeker aanraden, ik doe dat zelf ook, maar dat is ook een groot vooroordeel over Airbnb.’

Komt er ook nog een aparte boekingstool aan voor de reisbureaus die focussen op de leisure markt?

‘Op dit moment kunnen alleen bedrijven boekingen doen voor derde partijen, dus hun werknemers, die ook geregistreerd moeten zijn in het business travel program.

Er is nog geen tool waarbij reisagenten- of bureaus voor de leisure markt boekingen kunnen doen voor hun klanten.’

DECEMBER 2016

23-12-16 13:42

40 I Hotels Hong Kong

Snack attack Wat lang vertrouwd was, is geen zekerheid meer: uw gratis eten aan boord wordt vooral op de korte vluchten steeds vaker geschrapt. Wie laat betalen en wie serveert uit...

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 40

businesstraveller.nl

23-12-16 14:04

41 I Snack attack

I

American Airlines CEO bespaarde 40.000 dollar door de olijven uit de salade te halen

BusinessTraveller2.indd 41

GEEN GRATIS LUNCH MEER?

Full service luchtvaartmaatschappijen in de VS doen het al jaren: passagiers laten betalen voor de maaltijden aan boord. Deregulering in de jaren ’80 betekende dat airlines flink moesten besparen op de kosten, en een manier om dit te doen was door de klant te laten betalen voor extra services. Begin 2000 deden United, Delta en American Airlines een proef met buy-onboard menu’s op alle binnenlandse vluchten.

Dan McKone, hoofd reizen en transport bij consultancy LEK, zegt dat buy-on-board deel uitmaakt van een veel grotere bijkomende inkomstenbeweging onder de airlines. ‘Low-cost airlines hebben als eerste de bijkomende inkomsten omarmd, maar in het afgelopen decennium is het een nalatenschap geworden van meer airlines’, zegt hij. ‘United was de eerste om bagagekosten door te voeren in de VS, maar dit maakte deel uit van een veel groter ‘Travel Options’ programma dan destijds werd geïntroduceerd.’Travel Options maakt deel uit van een trend met à la carte prijzen, wat passagiers in staat stelt om te betalen voor extra’s bovenop de basisprijs.

Andere Noord-Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen volgden – Air Canada heeft een variant met vier

▲

ISTOCK

businesstraveller.nl

n 1987 kwam de voormalig American Airlines baas Robert Crandall met een idee om de luchtvaartmaatschappij 40.000 dollar per jaar te besparen, simpelweg door de olijven uit elke salade te halen die geserveerd werd aan boord. Met 20 dollarcent per stuk, ging deze garnering de geschiedenis in als een van de meest marginale, maar effectieve bezuinigingen om een luchtvaartmaatschappij geld te besparen.

Crandall’s kosten besparende techniek is vandaag de dag nog net zo relevant. Terwijl de luchtvaartmaatschappijen in de jaren ’90 geplaagd werden door recessies en lage passagiersaantallen, heeft de luchtvaartindustrie de laatste 20 jaar te maken met hele andere uitdagingen. In Europa zit die vooral in het groeiende netwerk van low cost airlines en de lage tarieven, waarmee 40 procent van de shorthaul markt is overgenomen. Om hiermee te kunnen concurreren, zijn full service airlines kosten gaan rekenen voor ‘extraatjes’ die eerst bij de ticketprijs inbegrepen waren, zoals de toewijzing van plaatsen, ingecheckte bagage en, nu ook, de maaltijd.

In september heeft British Airways bekend gemaakt dat er een eind wordt gemaakt aan de maaltijdservice voor economy class passagiers. In plaats daarvan gaat de airline samenwerken met Marks & Spencer voor een nieuw buy-on-board menu, dat in januari wordt ingevoerd. Dit besluit heeft bij veel mensen tot ontevredenheid geleid, in een online poll van Business Traveller zegt 55 procent van de lezers dat de airline fout zit met de introductie van dit nieuwe beleid.

DECEMBER 2016

23-12-16 14:04

42 I Snack attack

Full service airlines zien catering als een middel voor klantbehoud

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 42

Volgens British Airways voorzitter en CEO Alex Cruz is het moeilijk om te concurreren op keuze en kwaliteit in economy zonder daarbij kosten in rekening te brengen. ‘We hadden meer geld kunnen besteden en de hoeveelheid eten aan boord kunnen vergroten, maar de logistiek en de kosten die daarbij komen kijken, zouden het onbetaalbaar en niet concurrerend maken’, zei hij.

KWALITEITSCONTROLE

De kosten even opzij gezet, kun je de verscheidenheid van buy-on-board menu’s verkiezen boven een gratis zakje nootjes of pretzels. Op vluchten van meer dan 1500 kilometer biedt Delta Air Lines een Flight Fuel menu met fruit en een kaasplankje, Starbucks koffie en wraps van het healthy merk Luvo, die minder dan 500 calorieën bevatten en maar beperkt suiker en zout. Bij Air Baltic kun je een eigen dienblad samenstellen door in een voorafbestelling een selectie van 70 kleine gerechten te maken, waaronder kipfilet Letland-stijl, zalm teriyaki en een kaas- en gedroogde ham ontbijtschotel.

Het buy-on-board model kan effectief voedselverspilling voorkomen omdat airlines de vraag naar producten kunnen voorspellen, op basis van het profiel van elke vlucht.

Sommige vluchten verkopen meer items dan anderen, afhankelijk van de sector, de tijd van de dag en of het een zakenreis of leisure route betreft, en aan de hand daarvan wordt de vlucht bevoorraad.

Als bron van inkomsten is buy-on-board een voorbeeld van bedrijven die ‘product edges’ ontwikkelen – manieren om service dat al bestaat binnen een bedrijf in geld om te zetten. McKone zegt: ‘Buy-on-board stelt airlines in staat om de wensen van de klant te vervullen alleen voor het segment klanten dat dat nodig heeft. We hebben een toename gezien in zowel de winst van de airline als in passagierstevredenheid, als resultaat van opt-in verbeteringen zoals buy-on-board.’

Luchtvaartmaatschappijen zijn vandaag de dag bezig met winst maken, en ondanks de aanvankelijke impopulariteit kan buy-on-board één van de weinige manieren zijn waarop traditionele maatschappijen een concurrentievoordeel kunnen krijgen. Naarmate er meer airlines het beleid gaan volgen, is het meer dan waarschijnlijk dat reizigers het gaan verwachten op elke vlucht. Marisa Cannon ▲

tariefopties waarin verschillende extra’s worden aangeboden, zoals priority boarding, extra air miles en een onboard maaltijdcheque. In 2015 kwam Delta met vijf verschillende ticketcategorieën, van Basic Economy tot het Business Class Delta One tarief. American Airlines had een soortgelijk bundelsysteem, maar heeft dat onlangs ingeruild voor een systeem met extra’s die naar wens kunnen worden samengesteld.

In Europa brengt de Ierse airline Aer Lingus al sinds 2003 maaltijden en drankjes in rekening op Europese economy vluchten. ‘De reden hiervoor was simpel – alleen een paar passagiers willen een maaltijd nuttigen aan boord en anderen willen daar niet voor betalen’, zegt Declan Kearney, directeur communicatie bij Aer Lingus.

‘Ja, het was een kostenaspect, maar ook net zo goed de voorkeur van de klant omdat het productaanbod niet meer passend was.’

Low-cost airlines hebben het voordeel dat zij exact weten wat een groot deel van de markt wil en niet wil betalen voor een product. Kearney zegt dat Aer Lingus moest inspelen op het succes van budgetconcurrenten zoals Ryanair, die al vanaf 2006 drie keer heeft geprobeerd om de nationale luchtvaartmaatschappij over te kopen. ‘We hebben onze kostenbasis drastisch verlaagd om aantrekkelijke tarieven te kunnen bieden die relevant zijn voor de markt’, zegt hij. ‘We onderscheiden ons van Ryanair in betere service, centrale luchthavens, toegewezen zitplaatsen en andere functies, maar het verstrekken van maaltijden aan boord van een 1 tot 3 uur durende vlucht is niet iets waar onze klanten behoefte aan hebben of waarvoor ze bereid zijn een premium tarief te betalen.’

Desondanks zien sommige full service airlines in-flight catering als een kans om merkloyaliteit op te bouwen bij klanten. Andreas Koster, senior sales directeur bij Lufthansa in de UK, Ierland en IJsland, zegt: ‘Het Lufthansa product omvat alle maaltijden en drankjes binnen de kosten van het ticket en we hebben geen plannen om dit te veranderen. We zien het full service aanbod als een positieve investering in klanttevredenheid en klantbehoud.’

businesstraveller.nl

23-12-16 14:05

DICHTERBIJ. OP TIJD 14 minuten naar Canary Wharf

22 minuten naar Bank

25 minuten naar Westminster

Na aankomst in 15 minuten van vliegtuig naar taxi of trein Bij vertrek in 20 minuten van entree luchthaven naar departure lounge

TOT 15 DAGELIJKSE VLUCHTEN VAN AMSTERDAM EN 8 VANUIT ROTTERDAM NAAR LONDON CITY AIRPORT met

Snel, punctueel en echt in Londen. londoncityairport.com

businesstraveller.nl

00698_Dutch_Print Ad_208x275_Nov '16.indd 1

BusinessTraveller2.indd 43

DECEMBER 2016

10/11/2016 10:06

23-12-16 15:10

44 I Snack attack

WIE SERVEERT WAT

IBERIA Hot food: Yatekomo kip noodles (€3,50); Jerez

consommé (€2,50) Sandwiches & tapas: Gedroogde varkenslende met

soepstengel (€6,50); croissant met ei, kaas en salade (€6,50); Spaanse worst met soepstengel (€3,50); tosti met kaas en kalkoenham (€5,50)) Alcohol: Arnegui rioja (€5); Cava Anna Codorniu Brut (€6.50); Maestra beer (€4); Gin Mare and tonic (€11,50)

DELTA AIR LINES Sandwiches: Op mesquite gerookte kalkoen

combo (€9,50); Luvo southwest gegrilde kip wrap (€9,40), honey maple kalkoen ontbijt (€8) Snacks: Fruit en kaasplankje (€8), tapas box met Calbee Harvest Snaps Snapea chips, Pick Pocket hummus dips, Quinoa Queen met pepperdip, Madi K’s amandelen en Endangered Species pure chocolade (€8,45); Crave snackbox met Nabisco Original tarwe crackers, Cheez-It crackers, Hormel salami, cheddar cheese spread, Skittles en Tic Tac mints (€7,50) Alcohol: Bombay Sapphire gin, Canadian Club Reserve whisky, Dewar’s Scotch (€7,50); pink martini, margarita (€7,50); Blue Moon and Samuel Adams beer (€6,50); Wente Vineyards wines (€7,50) DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 44

businesstraveller.nl

23-12-16 14:07

45 I Snack attack

AER LINGUS Hot food: Iers ontbijt met worstjes, bacon,

BRITISH AIRWAYS Fresh food: Yoghurt met bessencompote en

muesli (€2,30); fruitsalade (€3,70) Sandwiches: Aberdeen angus beef met

rode uit chutney bloomer (€5,70); bacon roll (€5,70); cheddar cheese ploughman’s (€3,60) Snacks: Zeezout en balsamicoazijn handgemaakte chips (€1,19); wasabi peas (€1,90); Oriental snack mix (€2,40); superfruit, flapjacks met noten en zaden (€1,75); Percy Pig sweets (€2,20); chocolade pretzels en snoep popcorn (€2,90) Alcohol: Bombay Sapphire gin, Johnny Walker Red whisky, Smirnoff Red vodka (€5,35); mixers (€1,80); red or white wine (€5,35); Prosecco Bottega Gold (€7,15); Becks lager (€4,75)

black and white pudding, hash browns, gegrilde tomaat, McCambridge bruin brood, thee of koffie (€10) Sandwiches: Kipvulling; croque monsieur; kaas, koolsla en rucola (€5) Snack packs: Tex-Mex nacho rijstcrackers met bruschetta dip, Jacob’s crackers met zachte kaas, Dairy Milk reep; glutenvrije multigranen crackers, hummus, gemixte zaden, gedroogd fruit en Belgische chocolade biscuit cake (€5) Alcohol: Senorio de los Llanos tempranillo, Dudley’s Stone chenin blanc (€6); cava (€7); Cork dry gin, Smirnoff vodka, Bacardi rum (€6); mixers (€1.50)

EASYJET Hot food: The Food Doctor hartige couscous linzentaart

(€3,40); Heinz tomatensoep (€3,15); Moma porridge (€3,15) Sandwiches: Hot focaccia caprese; hummus en falafel wrap; kip Caesar of hot bacon baguette; croque monsieur (€5,70) Snacks: Mezze box met groene olijven, fetakaas en geroosterde rode peper dip, hummus, rozemarijn crackers en baklava (€5,70); Joe and Seph’s gezouten caramel popcorn (€2,30); Michel et Augustin koekjes (€3,15) Alcohol: Absolut vodka, Jack Daniel’s, Bacardi (plus mixer, €7); Aperol spritz (€5,35); Magners cider (€4,75); Malbec Calvet Varietals, Paul Sapin organic sauvignon blanc (€5,35); half-bottle Piper-Heidsieck champagne (€19) ■ businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 45

DECEMBER 2016

23-12-16 14:08

46 I 48 uur in Seoul

Ultra Modern

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 46

De weg van een historische watergang zette Zuid-Korea’s ultramoderne hoofdstad op scherp.

Jeremy Tredinnick doet verslag.

businesstraveller.nl

23-12-16 14:09

47 I 48 uur in Seoul

wassen. Het werd de Cheonggyecheon genoemd – vandaag de dag wordt hiernaar gerefereerd als ‘de Stroom’.

Na de Koreaanse oorlog, die eindigde in 1953, veranderden er dingen - ‘de Stroom’ werd bekleed met sloppenwijken en was in toenemende mate vies en vervuild. In 1958 werd er een weg overheen gebouwd, gevolgd door een verhoogde snelweg in 1976. ‘De Stroom’ was door de stroomversnelling naar een geïndustrialiseerde toekomst in de vergetelheid geraakt, waardoor het gebied veranderde in een doorn in het oog.

S

eoul’s recente geschiedenis wordt gekenmerkt door de snelle modernisatie, de ambitieuze acceptatie van technologische vorderingen en stedelijke groei op een indrukwekkend niveau. Veel van de meest highprofile ontwikkelingen zijn te vinden ten zuiden van de Hangang (Han rivier). De 123-verdiepingshoge Lotte World Tower is bijna af en met zijn 555 meter het hoogste gebouw van Zuid-Korea. Ook zijn er uitbreidingsplannen voor het COEX district, waar Hyundai een gigantisch stuk grond tegenover het congrescentrum en het winkelcentrum heeft gekocht, met plannen om hotels en een winkelruimte te bouwen.

In het Central Business District (CBD), gelegen binnen de historische stadsmuren ten noorden van de Han rivier, vindt ook een groot deel van groei plaats, zij het op een minder grandioze manier. Een relatief recente toevoeging aan een indrukwekkende verzameling van parken in de stad, met de mogelijkheid om de drukte in het wolkenkrabber rijke centrum te vermijden en de grote aantrekkingskracht van Seoul te ervaren.

Een bescheiden begin

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 47

Links:

▲

In Zuid-Korea’s pre-industriële tijdperk, toen Seoul nog maar een fractie was van zijn huidige omvang, stroomde er nog een beek dwars door het centrum, die werd gebruikt door vrouwen om kleren in te

Aan het begin van het millennium, maakte Lee Myung-bak, oprichter van het bouwbedrijf dat ook de snelweg aanlegde, het herstel van de stroom een groot deel van zijn campagne voor het burgermeesterschap (hij werd in 2002 politicus en ging over tot president van het land in 2008). In 2003, gaf hij als burgemeester groen licht voor een 360 miljoen USD regeneratieproject. De snelweg werd gesloopt en pompstations werden geïnstalleerd om 30 miljoen liter water uit de Han te brengen en zo te zorgen voor een regelmatige waterflow die ‘de Stroom’ voorheen nooit had.

Cheonggyecheon werd heropend in 2005 als lineair park dat loopt van Cheonggye Plaza helemaal door centraal Seoul tot aan Dongdaemun en nog verder. Gelegen onder straatniveau, kent het park meer dan 20 bruggen die de stroom overspannen; de paden en muren zijn van beton of steen, al zijn er in vele stukken ook bomen geplant. Aanvankelijk de eerste reactie bestond uit gemengde gevoelens, maar zorgen toegespitst op het verkeer zijn aangepakt door uitgebreide nieuwe verkeersregelingen, busbanen en verbeterde openbaar vervoer voorzieningen.

Toen duidelijk werd dat dit revitaliseringsproject resulteerde in minder luchtvervuiling, de biodiversiteit stimuleerde en hielp bij het afkoelen van het Central Business District (CBD) in de zomer, was iedereen voor.

Zonsondergang langs de Cheonggyecheon stroom.

DECEMBER 2016

23-12-16 14:16

48 I 48 uur in Seoul

Maar even belangrijk als de esthetische schoonheid van de Stroom, is het feit dat het diende als katalysator voor de economische ontwikkeling in het CBD. Veel van de kantoormedewerkers die deze hoge wolkenkrabbers vullen, doen niets liever dan hun lunch meenemen naar begane grond en deze ontspannen aan de Stroom opeten, relaxen voor een tijdje, en kijken en luisteren naar het kabbelende water als het in oostelijke richting stroomt.

Vorstelijke geschiedenis Ik volgde de Stroom de eerste 4 kilometer tot aan Dongdaemun, met af en toe uitstapjes de omliggende wijken (na Dongdaemun stroomt de waterweg door, met een boog naar het zuiden en mondt uiteindelijk uit in de Han-rivier).

Ik begon mijn weg bij Cheonggye Plaza, een bescheiden plein dat loopt van de brede zuid-

Werknemers verlaten de hoge wolkenkrabbers om aan het water ontspannen de lunch op te eten

noord boulevard van Seoul Plaza tot Gwanghwamun Square en Gyeongbokgung Palace - gebouwd in 1395.

Destijds was dit het huis van de Joseon dynastieke heersers en misschien wel het meest indrukwekkende paleis van Seoul. Via deze brede weg, liepen destijds grote optochten van hovelingen en soldaten van de koning om hem van of naar de South Gate te begeleiden; vandaag leidt de weg nog naar het stadhuis, Seoul Plaza en naar een paar van de beste hotels van de stad. Op het plein staat een spiraalvormig standbeeld dat een schelp of hoorn van een eenhoorn zou kunnen zijn. Daarbovenuit rijst het rechthoekige blok van het Seoul Finance Centre. De stroom begint in stijl, met een drie meter hoge waterval die in de avond verlicht wordt in verschillende kleuren. Een wensput in de buurt van de eerste brug verleidt bezoekers om munten in te gooien – allemaal voor een goed DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 48

doel, want daar wordt het geld aan gedoneerd.

In een eerste oogopslag lijkt het een stenen park, maar wanneer je in oostelijke richting verder komt, sieren bomen de beide zijden van het water, terwijl verderop, de kersenbomen bloeien in het voorjaar.

De tweede brug, Gwangtonggyo, maakt gebruik van grote granieten blokken, Stonehenge-stijl, sommige met oude gravures van wolken en boeddhistische symbolen. Daarop volgt de Gwanggyo brug, een drukke weg dat stroken aan verkeer voert.

Sla linksaf en een blok ten noorden vind je een grote kruising met twee voorbeelden van zowel historische en moderne Koreaanse architectuur. Bosingak is een klok-paviljoen, gebouwd in 1396, maar inmiddels vele malen herbouwd. De bel werd gebruikt om het openen en sluiten van Seouls vier grote poorten te melden. Aan de overkant doemt de Jongno Tower op, een gebouw gemaakt van glas en staal, bekroond

door een ‘zwevende’ ovale structuur. Een van de meest onderscheidende moderne gebouwen in Seoul, is eigendom van Samsung.

Zet daarna koers richting het zuiden van Gwanggyo en je bent snel overspoeld door de shoppingsgekte van Myeongdong, het retail-district.

De wirwar aan kleine straatjes staat vol met brand outlets en souvenirs stalletjes. Voor auto’s soms een worsteling om door het publiek heen een weg te banen. Terug in de vredige omgeving van Cheonggyecheon, siert het beeld van een lokale kunststudent de muur onder een brug. Tussen de bruggen, stapstenen oversteek over ‘de Stroom’ een populaire plek voor foto’s – zorgen tientallen kleine stroomversnellingen voor een rustgevende soundtrack die niet volledig het geluid van de stad erboven kan overstemmen. Maar wel zorgt voor een gevoel van onthechting van die wereld. Een betegeld muurkunstwerk aan de rivierbank aan de linkerzijde, toont Koning Jeongjo – de 22e monarch van de Joseon-dynastie – in 1795 reizend in optocht met zijn businesstraveller.nl

23-12-16 14:27

49 I 48 uur in Seoul

wandeling in Dongdaemun, met aan de linkerkant het JW Marriott Dongdaemun Square, die zijn deuren opende in het begin van 2014. Een relatief klein (170 kamers), maar mooi hotel vlakbij ‘de Stroom’.

Sla linksaf en voor je doemt de Heunginjimun Gate op. Maar ga rechts, en er verschijnt een nog groter monument voor de moderne wereld. Dit is het Dongdaemun Design Plaza (DDP), een gebogen, ruimteschipachtige constructie ontworpen door Zaha Hadid. Het DDP, twee jaar geleden geopend, is een mix van conferentiezalen, designwinkels, een museum en cultuurpark. De omgeven wijken vormen Seouls ware modebuurt. De grond naast het DDP is inmiddels eigendom van Seoul City, dat van plan is om de omgeving verder te ontwikkelen met de bouw van meer hotels en winkelruimte.

Stijlvol overnachten

moeder naar Hwaseong (hedendaagse Suwon), naar het graf van zijn vader.

De muurschildering werd geschonken door de Shinhan Bank, waarvan het hoofdkantoor zich daar in de buurt bevindt.

Opgericht in 1897 als de Hanseong Bank, leidde het de financiële modernisering van Korea. Ten noorden van dit gedeelte ligt Insadong; Seoul’s kunst- en ambachtswijk, waar de traditionele restaurants en theehuizen de steegjes delen met kunstgalerijen en souvenirstalletjes.

Samilgyo is het begin van het einde van de wolkenkrabbers van het Central Business District.

Van hier naar Dongdaemun, wordt ‘de Stroom’ geflankeerd door laagbouw. In het kristalheldere water zwemmen karpers en andere vissen rond, bang om belaagd te worden door reigers.

Vervolgens passeer je de labyrintische overdekte markten van Gwangjang en Dongdaemun, waar de kraampjes gevuld zijn met huishoudelijke spulletjes, levensmiddelen en snuisterijen. Ik eindig mijn

Shilla Stay is een nieuw merk met trendy en minimalistische stijl

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 49

Een paar van de meest bekende hotels in Seoul, waaronder de Lotte, het Westin Chosun, de Koreana en het Plaza Seoul - dat in januari lid werd van Marriott’s Autograph Collection - zijn te vinden rond het stadhuis en de boulevard tot aan het Gwanghwamun Square. Echter, de lancering van de bouw van het 317-kamer tellende Four Seasons, net aan de overkant van het Cheonggye Plaza in oktober 2015, heeft gezorgd voor de nodige opschudding in het luxe segment en een nieuwe impuls gegeven aan dit deel van de stad. Faciliteiten omvatten een reeks van vijf restaurants met Koreaanse, Chinese en internationale gerechten, twee bars, een spa en een sauna. Het Palace Hotel werd in Gangnam, een Sheraton hotel in augustus.

Het grootste deel van de nieuwe woningen in de binnenstad vallen in de ‘business premium’ sector.

Een goed voorbeeld is de Shilla Stay Gwanghwamun (383 kamers), die werd geopend in december 2015, net ten noorden van Cheonggyecheon. Een nieuw merk voor de Shilla groep; het is nu een van de vijf in Seoul en wordt gekenmerkt door zijn trendy en minimalistische stijl.

Een ander nieuw hotelmerk, opgezet door een Koreaanse hotelreus – met de focus op Millennials – is Lotte L7, gelegen in Myeongdong (zoals het Lotte City Hotel). Het beschikt over een opvallende muurschildering op de gevel, koele grijze tinten vergelijkbaar met de Shilla Stay’s en funky muurtekeningen. Het hotel biedt ook drie verschillende routes rondom het centum aan per riskja, waarvan er één ook langs de Stroom. Starwood opent in februari de 223-kamer tellende Aloft Seoul Myeongdong.

DECEMBER 2016

23-12-16 14:31

48 I Spotlight on... Seoul

Steeds meer van onze vluchten worden droomvluchten KLM’s nieuwe Boeing 787 Dreamliner heeft alles aan boord om van uw vlucht een droomvlucht te maken. Zoals een excellente World Business Class met full flat stoelen, waarin u slaapt als een roos. Ook de nieuw ontworpen Economy Class staat garant voor vliegen op hoger niveau. Dankzij stoelen met een rugleuning die 40% naar achteren kan en een verrijkt inflight entertainment systeem. Uiteraard is er overal WiFi aan boord. Daarnaast heeft de Dreamliner speciale turbulentiesensoren en een aangepaste cabinedruk, waardoor u zich prettiger en energieker voelt. Nu we onze achtste Dreamliner hebben verwelkomd, wordt de kans dat ook u een droomvlucht gaat ervaren, steeds groter. KLM’s Boeing 787 Dreamliner vliegt u o.a. naar New York, San Francisco, Calgary, Abu Dhabi/Muscat, Chengdu, Colombo, Dubai, Hangzhou, Kuala Lumpur, Osaka, Rio de Janeiro, Shanghai en Xiamen. klm.nl/787dreamliner

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 50 KLM_BUSINESS_TRAVELLER_416x275.indd 1

businesstraveller.nl

23-12-16 15:10

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 51

DECEMBER 2016

23-12-16 15:10 07-11-16 13:51

advertentie

NOVEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 52

businesstraveller.nl

23-12-16 14:31

CREDITS: GOOGLE MAPS

56 54 I LIFESTYLE HIGHLIGHTS De allermooiste producten, van klassiek vertrouwde whisky tot aan de nieuwste Jaguar.

58 58

56 I FREQUENTE REIZIGER Denis Wortelboer reist de hele wereld over namens het gerenommeerde Schaap en Citroen.

58 I HORLOGE MUST HAVES De allerlaatste modellen voor hem en voor haar. Onmisbaar en tijdloos.

63 I LEISURE REIS: YUKON Helemaal niets moet, ultieme rust, oogverblindende schoonheid...

66 I LAST MINUTE SHOPPING Jaloersmakende producten van duty frees around the world...

54 businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 53

63 DECEMBER 2016

23-12-16 15:13

54 I Lifestyle nieuws

Wat is nieuw op het gebied van luxe en vrije tijd?

DINEREN

Street XO geopend in Swinging Londen AVID MUNOZ, DE CHEF-KOK achter de met drie Michelin-sterren bekroonde Madridse Diver XO, heeft een restaurant in Londen geopend. Street XO is gelegen aan de Old Burlington Street en biedt gewaagde interpretaties van Europese, Aziatische en Zuid-Amerikaanse straatgerechten. Voorbeelden zijn de Pekinese bol met krokant varkensoor en aardbei hoisin, aioli en augurken, en kimchi kroketten met tonijnsteak en gekarameliseerde boter. Het cocktailaanbod bestaat uit de ‘Japo, Jerez’ – een drankje op basis van gerookte erwten, shiso, miso, yuzu, sake en Palo Cortado sherry geserveerd met geflambeerde garnaal. Open van maandag t/m zaterdag 13:00-16:00, 19:00-01:00 uur. streetxo.com

TECH

MASTER AND DYNAMIC NIEUWE STAP IN KOPTELEFOONS HET NEW YORKSE MERK MASTER AND DYNAMIC heeft haar laatste reeks draadloze hoofdtelefoons gelanceerd. Net als zijn voorganger, de MW60, wordt de MW50 hoofdtelefoon gedragen over het oor, maar is 30 procent kleiner en lichter.

Hij weegt 240 gram, terwijl de 40mm beryllium drivers een superieure geluidskwaliteit bieden. Het toestel kan tot 30 meter van een via Bluetooth aangesloten apparaat functioneren en is verkrijgbaar in zwart of bruin leer, €469. masterdynamic.com

Jaguar onthult eerste elektrische auto

AUTO’S

JAGUAR PRESENTEERT zijn eerste elektrische auto, die vanaf 2018 te koop is. De vijfzits SUV, met de naam I-Pace, is in staat binnen vier seconden een snelheid van 97 kilometer per uur te behalen en rijdt meer dan 354 kilometer op een enkele lading. De 90 kWh lithiumion batterij stelt de auto in staat om binnen negentig minuten tot 80 procent te laden. Om een volledige lading te bereiken is twee uur nodig. Andere functies omvatten een panoramisch glazen dak, 530 liter bagageruimte en een 12-inch stuurprogramma in hoge resolutie.

De prijs is nog niet bekend gemaakt. jaguar.nl

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 54

businesstraveller.nl

23-12-16 14:33

55 I Lifestyle nieuws

WINTERSPORT

Luxe toevluchtsoord in de Alpen BLUMEN HAUS LECH OPENT DEZE WINTER in het Oostenrijkse skidorp Lech. De eerste hospitality-venture van de Britse ondernemer Andrew Flowers bestaat uit negen luxe suites en een appartement met vier slaapkamers, compleet met een home cinema, pooltafel, eigen bar en 24-uurs butler service. Andere faciliteiten zijn onder andere een hypoxiekamer, een overdekt zwembad en een restaurant onder leiding van, de door Gordon Ramsay opgeleide chef-kok, Barbara Mairhofer. blumenhauslech.com

WHISKY

Laatste vat Black Bowmore verkrijgbaar BOWMORE heeft de vijfde en laatste editie van haar begeerde Black Bowmore whisky uit 1964 vrijgegeven. Dankzij vijftig jaar lang in de beste kelders van de Islay distilleerderij te hebben doorgebracht, werd deze zeer goede single malt gerijpt in Oloroso sherry vaten. Hierdoor int de whisky een diep zwarte parel kleur en een intense, maar evenwichtige smaak. Met tonen van mango, papaya, honingzoete zwarte truffel en Islay zeezout. Er zijn slechts tien flessen verkrijgbaar in het Verenigd Koninkrijk en 159 in de hele wereld, waarvan ieder wordt gepresenteerd in een handgemaakte kast, â‚Ź3.000. bowmore.com

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 55

DECEMBER 2016

23-12-16 14:34

56 I Frequente Reiziger

Waardevolle wereldreiziger Denis Wortelboer heeft de positie van Director Travel Retail bij het gerenommeerde juweliershuis Schaap en Citroen. In zijn functie reist hij de hele wereld over. Doel: niet EU-reizigers ertoe bewegen om een bezoek te brengen aan een van de vijf Amsterdamse winkels van Schaap en Citroen.

Een wereldreiziger over de ‘Golden Mile’, de Ramadan Rush en ambacht.

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 56

businesstraveller.nl

23-12-16 13:54

57 I Frequente Reiziger

W

e zijn een Nederlands familiebedrijf met een rijke geschiedenis sinds 1888.We halen toeristen en reizigers naar Nederland die we onderscheiden in EU-klanten en niet EUklanten. Deze laatste categorie mag tax-free aankopen doen, waardoor ze 21 procent btw kunnen terugvorderen. In de Amsterdamse PC Hooftstraat (internationaal ook wel ‘Golden Mile’ genoemd) lopen tegenwoordig meer toeristen dan lokaal publiek.’

Hier zijn een groot aantal internationale luxe merken gevestigd. Schaap en Citroen heeft er drie winkels: de Rolex-Patek Philippe store (PC nr. 41), de Multibrand store (PC nr. 49-51) en de IWC boutique (PC nr. 49). Om de hoek op de Hobbemastraat 14 is er een prachtige villa waarin ‘Watch City’ huist. Deze villa heeft als functie om grotere groepen toeristen te kunnen ontvangen, zodat de winkelervaring van het lokale individu onaangetast blijft bij een bezoek aan een van de winkels in de P.C. Hooftstraat. Tevens is vorig jaar Reuter Diamonds overgenomen, wat ervoor zorgt dat Schaap en Citroen weer terug is in de drukste winkelstraat van Nederland, de Kalverstraat.

En last but not least: Zazare Diamonds aan de Weteringschans, waar voornamelijk Aziatische toeristen en reizigers deelnemen aan diamanttours om zo een indruk te krijgen over het wel en wee van diamanten.

Alvorens veel van deze toeristen en reizigers een bezoek brengen aan het Amsterdamse, zijn er vele inspanningen aan vooraf gegaan om ze hier te krijgen. ‘Mijn doelstelling is ervoor te zorgen dat Schaap en Citroen juweliers de toonaangevende juweliers van Nederland blijven en dan niet alleen op het gebied van toerisme. Ik bezoek reisorganisaties van noord- tot zuid-oost Azië en zorg ervoor dat toeristen en reizigers ons bezoeken tijdens hun verblijf in onze hoofdstad, ook wel Travel-Retail genaamd.’

‘We hebben hier in totaal vijf juweliershuizen waar we deze groepen kunnen verwelkomen in hun eigen taal.’

Toch is de vraag gerechtigd waarom deze groepen juist in Amsterdam een toch kostbare aanschaf doen. En hoe breng je de klant daartoe? ‘We onderscheiden ons door ons eigen DNA te houden. Wij zijn trots op ons Europese karakter waarmee wij vertrouwen wekken bij onze klanten die het daarom fijn vinden om bij ons horloge en/of juweel aan te schaffen. Over de gehele wereld is alles te koop; Louis Vuitton, Gucci, alwaar de winkels businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 57

identiek aan elkaar zijn. Hier op de Golden Mile kunnen we ons nog onderscheiden met een zogeheten boutique concept. Dit kenmerkende Amsterdams onderscheid waarderen mensen en uiteraard maakt die 21 procent tax-refund het alleen maar interessanter.’ Het is een niet te onderschatten prijsvoordeel, zo stelt Wortelboer... Het aankoopbedrag begint bij onze winkels ongeveer vanaf 1.000 euro voor een Longines en eindigt bij de meest exclusieve Zwitserse horloge merken zoals Patek Philippe, Rolex, Vacheron Constantin, A. Lange & Söhne, Roger Dubuis, etcetera.

Hollandse handelswijze De werkgebieden van Wortelboer zijn wel ietwat veranderd. Rusland is door de economische tegenwind weggevallen.‘De roebel is een stuk minder waard en dat merken we. Azië is dus belangrijker geworden en ook het Midden-Oosten is zeer belangrijk.

De bedoeling is ook om te kijken of we de Ramadan Rush in Amsterdam kunnen gaan organiseren (een winkelfestival na afloop van de ramadan naar voorbeeld in andere wereldsteden, red.). Daar zijn we volop mee bezig. Wie waar vandaan komt, met welke culturele achtergrond dan ook, doet er niet toe. In de luxe industrie is elke klant er een.

We hebben totaal geen vooroordeel, een klant is een klant. We zijn een Nederlandse bedrijf en staan met beide benen op de grond en we sluiten daardoor geen enkele doelgroep uit.‘

Reiskenner Wortelboer begeeft zich in het hoogste segment waar hij het topje van de ijsberg bedient. Maar wat betekent dat voor zijn werk en mondiale werkwijze? ‘We zijn een Nederlands bedrijf met een heldere visie en duidelijke strategie waarbij we de kosten goed in het oog houden. Het is daarom zaak dat ik mijn reizen zo efficiënt mogelijk plan en me houd aan de budgetten zoals ik die in samenspraak met de directie heb opgesteld. Afhankelijk van de reis plan ik een businessclass of economy ticket. Uitgerust aankomen op een verre bestemming komt mijn productiviteit en dus het resultaat vaak ten goede. Echter is het geen standaard om Business Class te reizen. Ik weet mijzelf goed te vermaken, ben merendeels aan het werk op mijn laptop. Ook kan ik goed slapen in het vliegtuig om de benodigde rust te pakken alvorens op bestemming zaken te doen.

Voor wat betreft de keuze qua hotels zijn de

prioriteiten anders gesteld. Daar ontvangen wij vaak relaties en willen dan de uitstraling hebben in lijn met het DNA van ons bedrijf.

Mede daarom boeken we overwegend gerenommeerde vier- en vijf-sterren hotels.’

Welke dat zijn heeft Wortelboer zelf onder schot. De criteria volgt het zakelijk nut, niet de punten.‘Ik bereid me voor op TripAdvisor en vind het belangrijk om in authentieke of nieuwe hotels te zitten, met vooruitstrevende architectuur, dat is inspirerend.Vaak staan daar toch de merken die wij voeren vertegenwoordigen met hun vitrines, net zoals in het Amsterdamse Conservatorium Hotel waar Schaap en Citroen vitrines staan met de merken Patek Phillippe, Rolex en Hublot. Vaak worden er organisaties uitgenodigd naar het hotel voor zijn restaurants en faciliteiten.’

De zakenman in Wortelboer is druk op locatie.

De kamer is van ondergeschikt belang.‘Ik kijk meer naar het andere aanbod van het hotel.Vooral in Azië heerst er een eetcultuur, is het een belangrijk onderdeel van het internationaal zaken doen. Daarnaast vind ik een wellness-center en fitness ruimte belangrijk, want ik sport graag en zo blijf ik ook fit tijdens mijn lange reizen. Het tempo ligt erg hoog, dus is ontspanning in het hotel een must. Een goed ontbijt, een leuke bar, een mooie lounge; het hoort er allemaal bij.’

Horloges Maar de inspanningen van Wortelboer zijn natuurlijk afhankelijk van het aanbod van alle die mooie horloge - en juwelenmerken.

Een wereld waarin de vraag in belangrijke mate wordt bepaald door de schaarste.

Verkrijgbaarheid is de trend van dit moment.

Het gaat er niet alleen om wie het horloge kan aanschaffen, maar ook welk horloge er voorhanden is. Waar velen een exemplaar willen – prijs geen probleem – kunnen slechts enkelen tot aanschaf overgaan. ‘Ieder horlogemerk heeft zo zijn top 5 welke meestal in het laatste kwartaal pas worden geleverd, die vervolgens schaarste creëren, en daardoor ook hun waarde houden en vaak ook in waarde stijgen. Niet alleen Patek Philippe, Rolex, Omega, Cartier en Longines zijn populair in Azië, maar ook de grotere horloges zoals de IWC-pilot modellen en die van Panerai zijn steeds meer in trek.‘

DECEMBER 2016

23-12-16 14:01

58 I Horloges

Draag het goed

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 58

Van minimalistisch design tot exquise detaillering. Timothy Barber presenteert een selectie aan luxe uurwerken voor ieders smaak.

businesstraveller.nl

23-12-16 13:14

59 I Horloges

DRIE ANDERE DESIGN HORLOGES… Nomos Glashütte Tetra Neomatik Nachtblau Bauhaus minimalisme toegevoegd met wat hedendaagse funk van de opvallende Duitse horlogemaker. €3.540 nomos-glashuette.com

VORM EN FUNCTIE Fraai vormgegeven klokjes voor diegenen die hun Eames van hun Aalto weten

Tudor Heritage Black Bay Dark Deze uber stijlvolle vintage horloge krijgt een eigentijdse all-black makeover. €3.620 tudorwatch.com

Rado Ceramica Konstantin Grcic edition

Christopher Ward C65 Trident Classic Mk II Stijl en inhoud combineren perfect in dit alledaags horloge. €590 christopherward.co.uk

DE WERELD VAN DE IN MÜNCHEN GEVESTIGDE ontwerper Konstantin Grcic, beroemd om zijn grimmige meubels met radicaal gebruik van materialen, lijkt een wereld ver weg van de tradities en classicisme van de Zwitserse horloges. Maar dit horlogeontwerp zelf is al heel divers, waar Grcic zijn visie heeft uitgeoefend met de Ceramica by Rado, Konstantin Grcic editie.

Met dit ontwerp geeft Grcics een subtiel en organisch karakter, met zachte rondingen en een zijdezachte matte finish. Het horloge is in zowel een mannen- als vrouweneditie beschikbaar. De laatstgenoemde heeft een diamanten wijzerplaat.

▲

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 59

DECEMBER 2016

23-12-16 13:16

60 I Horloges

SNELHEID EN STIJL Of het sportief of klassiek is, er zijn chronografen voor iedere smaak

VIER ANDERE KNAPPE CHRONOGRAFEN… Patek Philippe Reference 5170 Dit vlaggenschip is de hand-wound (moet met de hand opgewonden worden) chronograaf in haar meest weelderige voorkomen. €63.250 patek.com

Vacheron Constantin Overseas Chronograph Wordt geleverd met verwisselbare armband met leer of rubberen opties, voor de ultieme afwisseling chronograaf. €26.690 vacheron-constantin.com

Bremont DH-88 in steel €9.480 bremont.com

DE CHRONOGRAAF – Het horloge met een stopwatch, voor de Boy’s Own tijdwaarnemer. Want het heeft geschiedenis (geassocieerd met avontuurlijke bezigheden zoals luchtvaart, ruimtevaart en autosport), een hoop charme, en een bevredigend gevoel van actie en doelen, dankzij de extra stopwatch, wijzerplaten en knoppen.

De Britse firma Bremont keek naar de Gouden Eeuw van de luchtvaart voor de inspiratie van haar nieuwste uurwerk.

De luxueuze DH-88 chronograaf. Het is vernoemd naar de ‘De Havilland 88’, een wonderbaarlijk knap vliegtuig dat het record heeft gevestigd voor de snelste vlucht van Engeland naar Australië in 1934.

Het horloge heeft een tweede tijdzone, roterende 24-uursring en datum, en dat in een ontwerp vol detail.

Het is één van de meest gepolijste en luxe Bremont pilotenhorloges tot nu toe.

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 60

Omega Speedmaster CK 2998 De legendarische ‘Speedy’ is herboren in een limited edition in het wit met blauw. €4.860 omega-watches.com

Shinola Runwell Sport Chrono 48mm Het eerste titanium horloge van het merk uit Detroit heeft een leren riem en maakt deel uit van een speciale giftset, die ook voorzien is van een zwarte nylon band. €1.140 shinola.co.uk businesstraveller.nl

23-12-16 13:24

61 I Horloges

NOG VIER KLEURRIJKE DAMES UURWERKEN… Jaeger-LeCoultre Reverso Classic Duetto

by Christian Louboutin Deze schoenen maestro brengt met dit horlogeontwerp catwalk glamour met het JaegerLeCoultre’s erfgoed model. f9.430 jaeger-lecoultre.com

EYE CATCHER Levendige kleuren en inventieve decoratie zijn op dit moment de trends bij dameshorloges

Hublot Big Bang Broderie Sugar Skull Ceramic f14.000 hublot.com

ZE MOGEN MISSCHIEN WEL KLEIN zijn, maar de wijzerplaten van de dameshorloges zijn de canvassen van een levendig gevoel voor creativiteit en artistiek lef, en dan hebben we het nog niet eens over de onwaarschijnlijke inzet van decoratieve technieken.

Hublot’s Big Bang Btoderie Sugar Skill collectie is daar een prachtig voorbeeld van. Het merk heeft de kleurrijke geest van de Mexicaanse feestdag De Dag van de Doden in deze reeks ontketenend. Het naaiwerk werd uitgevoerd door Zwitserse ambachtslieden, vaker gebruikt voor het borduren van kanten lingerie, maar in dit geval ook Mexicaanse schedelpatronen die de wijzerplaat verfraaien, net als de horlogeband.

Harry Winston Premier Precious Weaving Kleine scherven van parelmoer zijn gemonteerd op de wijzerplaat, gedaan met de speciale ‘raden’ techniek uit Japan.

Prijs op aanvraag harrywinston.com

Longines La Grande Classique Een inlegwerk van gekleurd parelmoer siert deze wijzerplaat. f1.080 longines.com

Rolex Oyster Perpetual 26mm Rolex verfraaide onlangs haar Oyster Perpetual lijn met een energieke nieuwe kleuren wijzerplaat. f3.950 rolex.com ▲

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 61

DECEMBER 2016

23-12-16 13:26

THACAR161109-01_AdThalys_B2B Classic_208x275mm_01_HD.pdf

1

9/11/16

12:23

62 I Horloges

NOOD AAN ?

T I E T I L I B I X E L F C

VAN HARTE WELKOM

M

J

CM

MJ

CJ

CMJ

N

HET B2B CLASSIC AANBOD LAAT UW BEDRIJF GENIETEN VAN VELE VOORDELEN EEN ONMIDDELLIJKE KORTING VAN 5% (op basis van het Flex tarief in Comfort 1).

TOEGANG TOT ALLE TREINEN van dezelfde dag.* 100% TERUGBETAALD voor en na het vertrek tot het einde van de dag van de reis.

ONBEPERKT OMWISSELEN tot één uur na vertrek.

ENKEL VOOR RESERVATIES bij uw reisagent of een corporate site.

% 5 -

F UW A N A G V REIS N I T E KOR EERST

SCHIPHOL – ANTWERPEN 0u54 tot 14 treinen/dag

ROTTERDAM – BRUSSEL 1u10 tot 14 treinen/dag

AMSTERDAM – BRUSSEL 1u50 tot 14 treinen/dag

ROTTERDAM – PARIJS 2u37

tot 11 treinen/dag

AMSTERDAM – PARIJS 3u17 tot 11 treinen/dag

GRATIS INSCHRIJVING op Thalys.com/business

Surf nu naar www.thalys.com/business om uw bedrijf gratis in te schrijven op het B2B Classic aanbod!

2016 * DECEMBER Zonder zitplaatsgarantie of catering aan de zitplaats.

BusinessTraveller2.indd 62

businesstraveller.com

23-12-16 15:14

63 I Yukon

De laatste

Westerse Wildernis Stress? Druk? Leer jezelf kennen in een van de laatste Westerse wildernissen! Twaalf maal Nederland en slechts 36.000 inwoners. Natuurpracht die zelfs voor de toch goed bedeelde Canadese begrippen buitenproportioneel is. Een oneindige speeltuin voor elke avonturier, een gigantische zentuin voor elke rustzoeker.

Tijn Kramer trok naar het noorden van Canada.

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 63

DECEMBER 2016

23-12-16 13:43

64 I Yukon

De Yukon Gelegen ten noorden van British Columbia, oostelijk van Alaska. Denk de bekende argumenten van toeristisch Canada en vergroot ze maal tien.

Wereldberoemd van 1896 tot 1899. En een geschiedenis als een spannend jongensboek. Oordeel zelf maar: toen in 1896 ene Skookum Jim goud vond bij Bonanza Creek, betekende dat het begin van de fameuze Klondike Gold Rush. Onder zeer barre omstandigheden trachten 100.000 gelukszoekers Dawson City te bereiken. Minder dan de helft kwam aan. Nog veel minder werden rijk.

Die rijk werden, werden heel rijk. Vraag het de Guggenheims, vraag het Dagobert Duck.

Terug naar het goud van nu. De natuur is Yukon’s grote troef. Zo’n 250.000 kariboes, 70.000 elanden en 6000 grizzlies zijn de stamgasten. De mens is er slechts te gast. Zoals ook de groep reisagenten die kennis mocht maken met de bestemming. Als de Embraer van Air Canada landt in Whitehorse volgt daarna een avontuur om niet snel te vergeten, een moderne variant op de aloude goudkoorts met de camera als pikhouweel.

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 64

Whitehorse is de piepkleine hoofdstad en de logische eerste stop. Voor velen het moment op de RV of 4x4 op te halen. Overdag bezoek je uiteraard de omringende natuurpracht, van Lake Laberge, de Teslin rivier en zelfs een totaal onverwacht stukje woestijn, de Carcross Desert, de kleinste ter wereld. En bovenal is er de omliggende bomenpracht die zich in deze herfstige tijd de kleur geel heeft aangemeten, maar met de juiste zoninval als onze eerste goudvondst te boek staat. Een week eerder was het nog rood. De

kleurwisselingen van de bomen is een argument op zich voor een reis naar de Yukon.

We vliegen door. Naar de gravel airstrip van Dawson City, in een ouderwetse Hawker Siddeley 748. Op weg naar de poolcirkel, het volgende gouden argument van de Yukon. De verplichte foto is voor elke echte reiziger bucketlist-materiaal. Maar dan moet je er wel wat voor doen. De Yukon biedt zeven zogeheten scenic drives met 4.800 kilometer, zoals een stuk over de stoere Alaska Highway (892 kilometer). Maar er kan maar één Zilverrug bovenop de rots staan en dat is de Dempster Highway, door velen gekend als een van de mooiste autoritten… ter wereld.

De tweebaanssnelweg die je 365 dagen per jaar naar de poolcirkel brengt en ver daarboven. Zonder wifi, zonder gsm-ontvangst, zonder tankstations en soms met vier seizoenen op een dag.

Dwars door het Tombstone National Park, langs Two Moose Lake en een subarctisch wonderland van besneeuwde bergtoppen, kristalheldere meren, mistige verwarring, 524 stevige roadtripsongs via de autospeakers en heel veel modder op je SUV, broekspijpen en

businesstraveller.nl

23-12-16 13:45

65 I Yukon

uiteindelijk gezicht. Het hotel hoef je niet op tripadvisor op te zoeken want het Eagle Plains Hotel is de enige keuze halverwege. Een rustiek geheel met spelletjestafels en opgezette rendieren, backpackers, truckers en andere avonturiers. Er is eten, er is bier en zelfs het moderne goud, wifi. Even later staan we bij het bekende bord: Arctic Circle. We did it.

What happens in Dawson…

Dawson City is de volgende stop. Thuis van 1.319 inwoners, waar het ooit de grootste stad ten noorden van Vancouver was. Maar de zondige goudzoekers zijn verdwenen, in aantal althans.

‘Dawson’ is een goed geconserveerd openluchtmuseum maar met een eigentijdse ruwe pioniersgeest. Je kunt er gokken bij Diamond Tooth Gerties, stevig drinken en goed stappen. Vegas in microscopisch formaat. businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 65

Begon de trip nog in het nietige Whitehorse, nu begint die stad zich af te tekenen als het New York van de Yukon. De steden worden kleiner en kleiner. Keno City here we come.

Inwonertal: twintig! Wel bijzondere inwoners, dat is wel snel duidelijk. Neem Dirk Rentmeister en Tracy de la Barre, eigenaren van het Silvermoon Bunkhouse waar we overnachten. Tracy – dik in de 50 – gaat ieder jaar de rivier af met haar vriendinnen. Op naar Dawson, en onderweg kamperen ze aan de rivier, met glazen margarita’s en fish taco’s.

Of de oude barman van het Keno City Hotel, die in zijn geheel niet weet wat je bedoelt met ‘wificode’. De mensen dus, het volgende goud van de Yukon. Maar mis ook Keno City Hill niet, bergtop in de sneeuw met verplichte horizonfoto’s en een afstandenbordje. Parijs 4400?

Nautische mijlen, niet kilometer.

Canadese humor.

Noorderlicht Rond middernacht worden we gewekt door Dirk voor Aurora Borealis. Groene ansichtkaart van de zon waar de parade van geladen deeltjes begon om in onze atmosfeer met zuurstofatomen te botsen.

Het vaak aanwezige en uiteraard nooit te garanderen Noorderlicht is een argument van wereldklasse voor de Yukon. Goud waard.

Alsof we nog niet genoeg innerlijke rijkdom hebben verzameld, bezoeken we tot slot Kluane National Park.

Anderhalf uur avontuurlijk zigzaggend in een Cessna ervaren we met eigen ogen een ijzige wereld van gletsjers en hooggebergten met in de verte Mount Logan, met 5959 meter de hoogste top van Canada. Dit doe je niet iedere dag en vergeet je ook nooit meer. De grande finale van een reis naar een van de laatste grote wildernissen. Ze vergisten zich in 1899, er ligt nog volop goud in de Yukon.

DECEMBER 2016

23-12-16 13:46

66 I Last minute shopping

De meest stijlvolle producten op airports wereldwijd 2

1

3

4

6

5

7

10

8

9

1 Zenith El Primero Chronomaster Power Reserve horloge; €6.930,50 watches-of-switzerland.co.uk 2 Hugo Boss Signature H iPhone 6 smartphonehoesje; €65 hugoboss.com/nl 3 Montblanc Heritage Rouge and Noir black fountain vulpen; €630,- montblanc. com/nl/ 4 Microsoft Surface Pro 4 512GB laptop; €999,- microsoft.com/nl 5 Molton Brown Iconic mannen cadeauset met Bushukan, Black Peppercorn en Tobacco Absolute body douchegel €54,99 Moltonbrown.eu 6 Mortlach single malt Scotch whiskey; €69,59 mortlach.com 7 Tiffany T Two ring in 18k witgoud met pavé diamanten; €8.600 nl.tiffany.com 8 Bobbi Brown Wine eye palette oogschawduw; €62,- bobbibrown.nl 9 Ray Ban Clubmaster Classic ‘Tortoise Pink Legend’ zonnebril; €130,- brandfield.nl 10 Aspinal of London Editor’s tote in brown crocodile tas; €1.105 aspinaloflondon.com

DECEMBER 2016

BusinessTraveller2.indd 66

businesstraveller.nl

23-12-16 15:16

advertentie

businesstraveller.nl

BusinessTraveller2.indd 67

DECEMBER 2016

23-12-16 15:21

FA_businesstraveller_208x275mm_3mm_nov16v1.pdf 1 21-Dec-16 15:04:29

Thousands of Hands to Perfect Every Single Journey

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Duizenden handen ineengeslagen werken dag en nacht om u een onvergetelijke reis met excellente service en authentieke gastvrijheid te bezorgen.

Deze vastberadenheid heeft er voor gezorgd dat Garuda Indonesia voor het 3e jaar op rij tot World’s Best Cabin Crew is verkozen en sinds 2014 is gecertificeerd als 5-Star Airline.

Neem contact op met uw reisagent, telefonisch via 020-5502600 of ga naar garuda-indonesia.com

BusinessTraveller2.indd 68

23-12-16 15:18