MEI/JUNI 2023 €4.95
In gesprek met topvrouw
Marjan Rintel in Istanbul
DUURZAAMHEID
De ambities zijn groot, maar is het haalbaar?
PHILLY OVERTUIGT VERDER
Heerlijke stad met uniek eigen karakter
• Lekker Andalusië • APG
• Laptoptest • Business Class
Exclusief interview:
SAUDIA CEO Capt. Ibrahim Koshy
Vliegschaamte maakt plaats voor treintrots nu steeds meer organisaties vol overtuiging voor de trein kiezen. Dat reist heerlijk comfortabel! Alleen het boeken van treinen van al die verschillende carriers wil nog wel eens een uitdaging blijken. Gelukkig heb je met NS International één loket waar je voor alles aanklopt. Waar jij vastloopt, helpen wij je verder.
Reist u voor uw onderneming naar het buitenland?
Of gaan uw collega’s regelmatig op zakenreis?
Voor elke zakenreis met KLM of partners ontvangt u blue credits. Deze blue credits kunt u gebruiken voor onder meer gratis vliegtickets of upgrades. Deelname is kosteloos. Kijk voor alle voordelen op bluebiz.com
Ik heet u welkom bij een – naar ik denk – zeer lezenswaardig nummer. We hebben de eer om meerdere airline-CEO’s en andere belanghebbenden in het blad te hebben. Het bleek een zeer leerzame exercitie om hun woorden op te schrijven. Enerzijds zien we wat de plannen in SaoediArabië zijn en die zijn niet bepaald klein te noemen. Er is een nieuwe speler op het wereldtoneel en daar zullen we nog veel van te horen krijgen. Anderzijds had ik het genoegen te spreken met KLM CEO Marjan Rintel die zich moet bezighouden met een land waar luchtvaart schijnbaar als een nieuwe zonde wordt gezien. Het moet kleiner, minder met soms best logische argumenten maar vooral heel veel onzinnige en veel te gehaaste. Schiphol, en daarmee de BV Nederland, wordt langzaamaan de nek omgedraaid en dat zal te boek komen te staan als een historische fout. Dat mag de luchthaven zich ook zelf aanrekenen. Luchtvaartbaas Willie Walsh noemde Schiphol ‘de slechtste airport ter wereld’ en dat is heel pijnlijk. Maar het is nog niet te laat. We staan op een kruispunt en met alle belanghebbenden is het van het grootste belang te zorgen dat we niet van de radar verdwijnen. Het moment is meer dan ooit nu. Zoals gezegd, veel leesplezier, ook bij al die andere verhalen die wat minder serieus zijn, maar desalniettemin net zo interessant! Bon voyage!
Tijn Kramer Hoofdredacteur
UITGEVER Tom van Apeldoorn
HOOFDREDACTEUR Tijn Kramer
REDACTEUR Arjen Lutgendorff, Dylan Cinjee, Theo de Reus, Rahanna van Stapele, Sharon Evers en redactie UK Business Traveller
COMMERCIEEL DIRECTEUR TJ van
Apeldoorn
SALES Dennis Ebbers, Dennis de Groot en TIna Bakker
ART DIRECTOR Iris Beenen
CONTACT
REDACTIE 035-6728848
EMAIL redactie@travmedia.nl
SALES tel 035-6728855 of 035-6728852
EMAIL sales@travmedia.nl
ABONNEMENT tel 035-6728830 email redactie@travmedia.nl
JAARLIJKS ABONNEMENT: Bespaar 5 procent op een abonnement van 2 jaar en 10 procent op een abonnement van 3 jaar. NEDERLAND:
PANACEA
10 JOHN STREET, LONDON WC1S 2EB
TEL +44 (0)20 7821 2700
BUSINESSTRAVELLER.COM
AIR INDIA start met non-stopdiensten tussen Delhi en Amsterdam. Het Star Alliance-lid gaat de route lanceren van Amsterdam naar Delhi vanaf 11 juni 2023, vier keer per week (maandag, woensdag, vrijdag en zondag) met een Boeing 787-8 Dreamliner met twee klassen.
Amsterdam wordt de achtste stad op het Europese vasteland waarop Air India vliegt, en de vierde Europese bestemming die de luchtvaartmaatschappij de afgelopen vier maanden vanuit Delhi heeft aangesloten. Het brengt Air India’s frequentie van non-stop vluchten tussen India en Europa naar 77 per week, wat passagiers meer flexibiliteit en gemak biedt.
In een reactie op de lancering van de nieuwe route zei Campbell Wilson, CEO & MD, Air India: ‘Met de lancering van deze nieuwe non-stop vlucht naar Amsterdam voegt Air India nog meer uitbreiding toe aan ons langeafstandsnetwerk en meer opties voor onze klanten. Samen met de drie andere Europese routes die de afgelopen maanden zijn gestart en andere die nog zullen volgen, ondersteunt het onze doelstelling om van Delhi een belangrijk internationaal knooppunt te maken.’ De Boeing 787-8 Dreamliner biedt plaats aan 256 passagiers in Business Class (18 stoelen met volledig vlakke bedden) en Economy Class (238 stoelen). AI155 vertrekt om 13.10 uur uit Delhi en arriveert in Amsterdam om 18.35 uur (lokale tijd). De retourvlucht vanuit Amsterdam, AI 156, vertrekt om 2045 uur en arriveert in Delhi om 0810 uur (lokale tijd).
DE AMERIKAANSE AIRLINE JETBLUE gaat vanaf 30 augustus dagelijks vliegen tussen Schiphol en JFK en vanaf 20 september komt er ook een vlucht naar Boston. JetBlue onderscheidt zich als airline door te vliegen met een narrowbody A321met zowel een economy (Core geheten) en een Business (Mint). De laatste biedt zakenreizigers met eindbestemming JFK of Boston een mogelijk prijsvoordelige optie, zo liet GM Europa Maja Gedosev weten.
Gedosev bendrukte het ‘bijzondere’ karakter van de airline die als prijsvechter te boek staat. ‘We zijn een relatief kleine airline in de VS, met een marktaandeel van vijf procent. We vervoeren 44 miljoen passagiers per jaar. Maar we zijn stevig groeiend en bezig met de overname van Spirit (grote prijsvechter, red) in de VS. We bieden een bijzondere ‘aan boord-ervaring’. Zo is er gratis, en goed werkende wifi, voor elke passagier in elke klasse, op elke vlucht.’ Ook toonde zij innovaties met het zelf kiezen van maaltijden aan boord van de Trans-Atlantische vluchten, live televisie en de ruime beenruimte in economy en de upsell-mogelijkheden. Mint is een fully flat bed met tal van kleine innovaties waaronder maaltijdkeuze.
De vluchten worden dagelijks uitgevoerd met JetBlue’s Airbus A321 Long Range (LR) toestel voorzien van 24 fully flat Mint Suite stoelen, 114 Core stoelen (economy). Een significant kleiner toestel dus dan de concurrentie. JetBlue is er dan ook vooral op gericht voor leisure point to point te vliegen en niet zozeer als hub-airline. Dat gezegd hebbende kan ook de zakelijke reiziger mee aan boord in de Mint Klasse. De airline heeft echter wel een enorm netwerk binnen Amerika, maar zeker ook in Latijns-Amerika en het Caraïbisch gebied.
ANANTARA HOTELS, RESORTS & SPAS zal officieel zijn debuut maken in Ierland met de opening van Anantara The Marker Dublin Hotel. Het pand is een van de meest eigentijdse en architectonisch indrukwekkende gebouwen van de Ierse hoofdstad en ligt in het hart van de Docklands, een stijlvol en innovatief deel van de stad waar enkele van ’s werelds beroemdste namen in technologie wonen. Voorheen bekend als het bekroonde The Marker, is nu een ingrijpende renovatie voltooid met een investering van meerdere miljoenen in het iconische hotel in Dublin, dat lid is van Leading Hotels of the World. Alle slaapkamers zijn nu gerenoveerd, terwijl de lobby en de bar zijn opgefrist met nieuwe stoffering, op maat gemaakte kasten en op maat gemaakte meubels. Een bestemmingsrestaurant, ‘Forbes Street by Gareth Mullins’, verwelkomt zowel hotelbewoners als stadsbewoners. Het nieuwe restaurant zal het allerbeste van lokaal geproduceerde producten aanbieden, geserveerd op een eigentijdse manier en met een uniek Iers tintje.
Anantara The Marker Dublin Hotel heeft een eigentijds design en stijl met acht ultramoderne evenementen- en vergaderfaciliteiten en biedt 187 gerenoveerde stijlvolle kamers verdeeld over zes verdiepingen, waaronder 124 Premier en Deluxe kamers, 18 Junior Corner Suites en drie grote executive suites . De Roche Suite, vernoemd naar de in Dublin geboren Nobelprijsarchitect, biedt 99 m² woonoppervlak, terwijl de Schwartz Suite van 92 m², vernoemd naar de pleinontwerper, een prachtig uitzicht biedt op het Grand Canal Square. De ruime presidentiële suite van 129 m² bevindt zich op de vijfde verdieping en biedt vrij uitzicht op Grand Canal Square, twee slaapkamers met eigen badkamer en aparte woonruimtes.
SINGAPORE AIRLINES viert dit jaar het 50-jarig jubileum van vluchten tussen Amsterdam en Singapore. Onlangs werd het jubileum gepast gevierd. Het verhaal van Singapore Airlines in Amsterdam begon met de aankomst van de eerste vlucht op Schiphol op 3 april 1973. De inaugurele Boeing B707-vlucht vanuit Singapore ging via Bangkok, Bahrein en Rome. De tweewekelijkse vluchten gingen na een tussenstop in Amsterdam door naar Londen. In september ging een derde wekelijkse dienst van start met een
Boeing B747. Vijftig jaar later, op 3 april 2023 jongstleden, vierde Singapore Airlines Benelux haar 50-jarig jubileum op Amsterdam Airport Schiphol.
MUNCKHOF BUSINESS TRAVEL wordt, naar eigen zeggen, de front runner in Nederland in het aanbieden van NDC-content voor zakelijk reizen. New Distribution Capabilities is de benaming voor nieuwe technologie waarmee travel content gedistribueerd wordt vanuit de airlines via reisagenten naar opdrachtgevers. ‘Sinds een aantal jaren wordt er door industriepartijen fors geïnvesteerd in deze nieuwe technologie’, aldus Tom Roefs, CEO van Munckhof Groep. ‘Het moment is nu daar voor onze travel divisie om deze innovatie volledig te gaan omarmen. Hiermee willen wij leidend worden onder de Nederlandse TMC’s in het bieden van NDC aanbod voor zakelijke klanten’.
‘NDC is de grootste technologische innovatie in de luchtvaartdistributie sinds de komst van de internet booking sites. Door het beschikbaar stellen van NDC-content kunnen wij onze opdrachtgevers bedienen met lagere ticketprijzen en aanvullende diensten’.
WERELDWIJDE ZAKENREISORGANISATIE BCD TRAVEL heeft een nieuw servicecentrum geopend in Colombo, Sri Lanka. Het BCD Travel AsiaPacific Service Center (BCD ASC) is een belangrijke talent- en technologiehub en biedt klanten in Australië, Hongkong en Singapore een ‘always-on’ service voor zakenreizen. Daarnaast ondersteunt het servicecentrum zakenreizigers wereldwijd met frontline services buiten kantooruren in hun regio’s.
De opening van het BCD ASC markeert het begin van een nieuw tijdperk van uitzonderlijke expertise en duurzame groei voor BCD’s klanten in Azië-Pacific (APAC). Sri Lanka, met een rijk aanbod aan gekwalificeerde talenten en een voordelige markteconomie, is de ideale locatie voor het nieuwe servicecentrum. BCD is al sinds 2018 aanwezig in Sri Lanka via een lokale partner. Hierdoor heeft BCD al een goed inzicht in de lokale marktdynamiek om succes ter plaatse te garanderen. BCD is de eerste wereldwijde zakenreisorganisatie die is aangesloten bij de Sri Lanka Board of Investment; dit onderstreept de bijdrage van het BCD ASC aan de lokale economie en werkgelegenheid. Het servicecentrum gaat ook een lokaal duurzaamheidscomité oprichten en een lokaal goed doel steunen om zich verder in te zetten voor de lokale gemeenschap.
‘Toen de pandemie afnam, hebben we ons eerst en vooral gericht op een duurzame, toekomstgerichte bedrijfsstrategie’, aldus John Snyder, president en CEO van BCD Travel. ‘Investeren in een land dat herstellende is van politieke en economische instabiliteit ondersteunt niet alleen onze strategie voor duurzame groei, maar toont ook onze betrokkenheid bij de gemeenschap en een betere toekomst.’
KLM EN AIR FRANCE hebben hun aanbod van vliegtarieven uitgebreid met een nieuwe ‘Business Light’-tariefbundel. Dit nieuwe aanbod is beschikbaar op een ruime selectie long haul-vluchten als aanvulling op de bestaande Business Standard- en Business Flex-tarieven.
De Business Light-tarieven bieden reizigers een voordeliger alternatief voor de bestaande tariefopties, maar er zijn wel enkele extra beperkingen. Zo hebben passagiers met deze tarieven geen toegang tot de lounge en krijgen ze slechts één gratis ruimbagage tot 32 kg in plaats van twee, zoals bij de Business Standard-tarieven.
Elite-statusvoordelen blijven echter wel van toepassing op de Business Light-tarieven. Reizigers met de SkyTeam Elite Plus-status kunnen nog steeds profiteren van toegang tot de lounge en een extra stuk ruimbagage. Zowel bij de Business Light- als de Business Standard-tarieven is geen gratis stoelkeuze is inbegrepen. Deze nieuwe tarieven zijn nu beschikbaar van toepassing op vluchten vanuit Europa naar alle intercontinentale bestemmingen, met uitzondering van Noord-Amerika, China, Vietnam en Mauritius.
HET GLOEDNIEUWE HOTEL EN RESTAURANT THE CHURCH in Arnhem is dé nieuwe place to be in het oosten van Nederland! Onlangs heeft het haar deuren geopend in een oude Lutherse kerk. Deze is met veel aandacht voor details verbouwd tot een hip boutiekhotel met restaurant en cocktailbar. Of je nu komt drinken, eten of slapen, bij The Church worden al je zintuigen geprikkeld. Niet alleen bij de gerechten lik je je vingers af, ook de inrichting is bijzonder. Veel oude elementen van de kerk zijn behouden gebleven en de muurschilderingen en kleuren spatten van de muren af. De sfeer is laidback en classy. Nip aan een cocktail, bestel het Chef Experience-menu en slaap in een zwevende hotelkamer.
Het boutique hotel van The Church is ‘one of a kind’. Hier droom je namelijk weg met uitzicht op het fantastische kerkplafond, terwijl je zicht hebt op de mooie schilderingen. In totaal heeft het hotel 14 kamers, waarvan 8 zwevende in het middenschip van de kerk. Het zijn echte blikvangers, met een open badkamer en luxe inrichting. Het eigentijdse design en comfort gaan moeiteloos samen met de historische elementen van het gebouw. Naast de zwevende kamers zijn er zes intieme chambre d’hôtes in de voormalig kosterswoning. Met de draaiende trappen waan je je hier zelfs in Parijs. Alle ingrediënten voor een vredige nachtrust en onvergetelijk verblijf zijn bij The Church aanwezig. De volgende ochtend begin je je dag heerlijk relaxed in hartje Arnhem. De cocktailbar en open keuken staan in het midden van de kerk. Aan tafel kun je kiezen uit een Chef Experience-menu, dat bestaat uit 6, 9 of 12 gerechten, of eet je á la carte. Er wordt veel gebruikgemaakt van vis en schaal- en schelpdieren, maar je vindt ook vlees- en vegetarische gerechten terug op het menu. Gastvrouw Janiek van den Broeck en Chef Bart Leussink en het team brengen gastvrijheid en ervaring met passie over op de gasten. Voor of na het diner ben je welkom aan de bar en in de lounge voor een goddelijke cocktail of ander heerlijk drankje.
CORENDON start via haar eigen website met het verkopen van zeecruises en Formule 1-reizen. Hiermee wordt het huidige cruise- en F1-aanbod van Stip Reizen, sinds 2016 onderdeel van Corendon, vanaf nu via twee labels verkocht. Stip Reizen is al jaren succesvol op deze nichemarkten. Dat Corendon als merk nu zelf deze markten ook aanboort, is onderdeel van de strategie om deze producten ook aan te bieden in België en Denemarken. De naam Corendon is daar namelijk al gevestigd en Stip Reizen niet.
FORSE UITBREIDING CRUISE-AANBOD
Het aanbod van zeecruises wordt fors uitgebreid. Enerzijds met eigen vliegcharters voor cruises en anderzijds met individuele cruises. Daarnaast gaat komende winter de aandacht uit naar uitbreiding van het cruise-aanbod vanuit Dubai. Stip Reizen is al jaren marktleider in deze regio en door de toevoeging van Corendon als verkoopkanaal kan hier fors verder worden uitgebreid. Het totale cruise-aanbod zal uiteindelijk meer dan 15.000 verschillende cruises bevatten, afkomstig van de acht grootste rederijen ter wereld. De grootste focus blijft echter op complete pakketten liggen: inclusief vliegreis, transfers, hotels en een cruise. Daarmee onderscheiden Corendon en Stip Reizen zich in de cruisemarkt én daarbuiten.
Mooie combinatie van de woorden inflatie en graaien. Ontstaan in het denkpatroon van de vakbonden, duidend op ondernemers die niet alleen de prijsstijgingen gecompenseerd willen hebben in de verkoopprijzen van hun diensten dan wel producten, maar er nog meer uit willen slepen.
Misbruik maken van de inflatie noemen de vakbonden dit. Maar is dat nu zo? Economisch gezien zijn er toch twee soorten prijsstijgingen: die veroorzaakt door hogere kosten en die veroorzaakt door een toegenomen vraag bij een achterblijvend aanbod.
En wanneer de toegenomen vraag een hogere prijs rechtvaardigt, dan zijn de consumenten toch vrij om af te zien van het product dat voor een ‘te hoge prijs’ wordt aangeboden.
Mijn klanten zijn vrijwel enkel (ex-)MKBondernemers. Die zijn vaak niet bezig met het stelselmatig verhogen van de prijzen per 1 januari van ieder jaar op grond van de inflatie. Vaak werd dat achterwege gelaten onder het motto: eigenlijk kan ik het niet maken om de prijzen met dat percentage te verhogen, ik krijg er enkel veel gedoe mee met mijn klanten. Ja dat is zo wanneer je dat niet stelselmatig en transparant verricht. Al vele, vele jaren verhoog ik mijn uurtarief ieder jaar op 1 januari met de stijging van het prijsindexcijfer voor de gezinsconsumptie. Nooit een probleem mee gehad. Maar 2022 en 2023 zijn jaren die qua prijsontwikkeling moeilijk vergelijkbaar zijn met voorgaande jaren. En menig MKB-ondernemer dacht: nu die inflatie zo hoog is kan ik misschien nog wel een stuk van de in voorgaande jaren niet doorberekende inflatie alsnog in mijn
verkoopprijzen verdisconteren. Is dat Graaiflatie?
Of is dat hetzelfde wat de vakbonden doen met hun looneisen: compensatie vragen voor de al jaren achterblijvende lonen? Of is dat wat het personeel van de vakbonden nu doet ten opzichte van diezelfde vakbonden: compensatie vragen voor de al jaren achterblijvende lonen?
Laten we kijken naar bijvoorbeeld de horeca in 2022. We waren vrij van Corona en gingen massaal uit eten, waarbij het er vaak feitelijk niet toe deed wat het eindbedrag op de rekening was. Men nam 4-, 5- of 6-gangen diners waar men ‘vroeger’ een 3-gangen diner ook prima vond, een fles wijn van de wijnkaart waar ‘vroeger’ een glas huiswijn ook de toets der kritiek kon doorstaan.
Bij vakanties was eenzelfde ontwikkeling zichtbaar, duurdere reizen qua bestemming. Is er dan sprake van prijstoename? Ja, natuurlijk, want voor een diner for two was je in 2022 wellicht € 150 kwijt tegen € 120 ‘vroeger’, een stijging van 25%. En de marges voor de horeca-ondernemer waren met menu-aanbiedingen beter dan voorheen, maar om dit Graaiflatie te noemen? Gezond ondernemerschap lijkt meer op z’n plaats als benaming.
Maar ja, de lonen zullen gemiddeld waarschijnlijk wel met 10% stijgen, wat doorwerkt in de pensioenen? Naar verwachting ook. En dan de (ex) ondernemer met zijn pensioen in appartementen die hij verhuurt. Een afgevlakte 3,1% mag de huur stijgen per 1 juli as. In de vrije sector mag 4,1% worden doorbelast . Vakbonden, hoe gaan we dit noemen? Reversieve graaiflatie?
PLAY, de low-cost carrier uit IJsland, vliegt vanaf heden vijf dagen per week op Amsterdam (op ma, wo, do, vr, zo) en start met ingang van 29 oktober met een dagelijkse vlucht. Vanaf Schiphol kunnen passagiers met tussenstop in IJsland vliegen naar New York, Boston, Washington DC en Baltimore. De eerste vlucht van PLAY Airlines naar Schiphol Airport is gisteren geland. De vlucht van Amsterdam naar Reykjavik duurt drie uur en 25 minuten. Rond het middaguur vertrekt Play vanuit Amsterdam Schiphol Airport en komt om 13.50 uur aan op de luchthaven van Reykjavik. Na een overstap van anderhalf uur kunnen passagiers aan boord stappen van hun aansluitende vlucht naar de VS of Canada (Toronto).
BRITISH AIRWAYS gaat na drie jaar weer van Londen naar Beijing Daxing Airport. Er wordt vier keer per week gevlogen tussen Beijing en Londen, met vertrek vanaf Daxing Airport op dinsdag, woensdag, vrijdag en zondag. Passagiers die tussen de twee steden reizen, kunnen genieten van de nieuw ontworpen Club Suite-cabine (business class) van de luchtvaartmaatschappij, met directe toegang tot het gangpad, een suitedeur voor meer privacy en luxe platte stoelen in een 1-2-1-configuratie. Met 40 procent meer opslagruimte, waaronder een badmeubel en spiegel, WiFi, benijdenswaardige 18,5-inch entertainmentschermen aan boord, high-definition gate-to-gate-programmering en pc-/USB-voeding, luxe nieuwe meubels, waaronder een nieuw pluche kussen en een warm dekbed van The White Company, nieuwe amenity kits en een verbeterde service en een verbeterde eetervaring.
CHINA AIRLINES heeft aangekondigd dat het samenwerkt met Le Palais, het enige Michelin-restaurant met drie sterren in Taiwan, om het geheel nieuwe 'Skyward 3-Stars Private Cuisine' in-flight menu te lanceren. Het nieuwe menu werd deze lente geïntroduceerd op alle langeafstandsvluchten naar Europa en Noord-Amerika die vertrekken vanuit Taiwan. Het menu, ontworpen door Le Palais en exclusief voor China Airlines, biedt alle reizigers in Premium Business, Premium Economy en Economy Class de mogelijkheid om te genieten van een proeverij met een Michelinster in de wolken. Dit zal de eerste keer zijn in de culinaire luchtvaartindustrie dat een driesterren Michelin-restaurant uit Taiwan 3.000 voet de lucht in gaat.
HOLLAND AMERICA LINE heeft Holland officieel de boekingen voor het publiek geopend voor haar twee nieuwste Grand Voyages. Met de Grand Voyage: Pole-toPole en Grand World Voyage die beide in januari 2025 vertrekken, is dit de eerste keer dat Holland America Line twee Grand Voyages van meer dan 120 dagen tegelijkertijd aanbiedt. De Grand Voyage: Pole-to-Pole aan boord van Volendam stelt cruisers in staat om vijf continenten te bezoeken op een reis die van zuid naar noord gaat, terwijl de Grand World Voyage aan boord van Zuiderdam zes continenten bestrijkt op een oost-west-route, waarbij de reis start en eindigt in Fort Lauderdale, Florida.
Saoedi-Arabië heeft zeer ambitieuze plannen, het zal niemand zijn ontgaan. Een belangrijke factor in de verwezenlijking is de al even ambitieuze airline SAUDIA. Business Traveller spreekt uitgebreid met SAUDIA CEO Capt. Ibrahim Koshy. ’Het is onze doelstelling om de wereld naar het Koninkrijk Saoedi-Arabië te brengen’
DOOR TIJN KRAMER
In uw eigen woorden, wat is het DNA van SAUDIA als luchtvaartmaatschappij?
Saudi Arabian Airlines, ook bekend als SAUDIA, is de nationale luchtvaartmaatschappij van het Koninkrijk Saoedi-Arabië en werd opgericht in 1945. Sindsdien is het uitgegroeid tot een van de grootste luchtvaartmaatschappijen in de regio. SAUDIA biedt een uitgebreid routenetwerk in de regio en wereldwijd en heeft een moderne vloot van meer dan 143 vliegtuigen, waaronder Boeing 777, Airbus A330 en Boeing 787 Dreamliner-vliegtuigen. Het DNA van SAUDIA is geworteld in de combinatie van geschiedenis, cultuur en gastvrijheid. SAUDIA vertegenwoordigt met trots de gastvrijheid en cultuur van het Koninkrijk Saoedi-Arabië aan boord van haar vliegtuigen. SAUDIA heeft het tot haar missie gemaakt om uit te blinken als marktleider door middel van voortdurende procesverbetering, innovatie en tijdige reactie voor de belangen van haar gasten en om de
reputatie van SAUDIA te versterken en haar imago in het Koninkrijk en daarbuiten te verbeteren. Als bewijs van onze inspanningen is SAUDIA in 2021 en 2022 voor twee opeenvolgende jaren door de Airline Passenger Experience Association (APEX) uitgeroepen tot World Class Airline en heeft het zijn wereldwijde vijfsterrenrating voor luchtvaartmaatschappijen behouden.
Kunt u ons iets vertellen over waar SAUDIA in de toekomst naartoe gaat? SAUDIA heeft de afgelopen jaren een belangrijke groeistrategie voltooid en plant verdere uitbreiding in de toekomst, wat in overeenstemming is met onze doelstelling om de wereld naar het Koninkrijk SaoediArabië te brengen. We hebben de ambities, waarden en tradities van het Koninkrijk naar alle uithoeken van het netwerk gebracht terwijl we de nationale vlag over de hele wereld voeren. Dit omvat niet alleen vlootuitbreiding met extra Boeing- en Airbus-modellen en de uitbreiding van het
routenetwerk in Azië, Afrika, Europa en Noord-Amerika. Om een echte hub-andspoke-operatie uit te voeren, heeft SAUDIA een hub gecreëerd op King Abdulaziz International Airport in Jeddah door te zorgen voor strategische vluchtverbindingen en transitpassagiers. Daarnaast richten we ons op het moderniseren van technologie om de klantervaring te verbeteren en efficiënter te werken om de klanttevredenheid te optimaliseren.
U bent een route naar Amsterdam begonnen. Hoe gaat dit en voorzien jullie extra vluchten?
De officiële start voor passagiersvluchten tussen Jeddah en Amsterdam was januari 2022. Momenteel vliegen we de route vier keer per week. Op dit moment hebben we geen verdere plannen om de frequenties te verhogen. Maar we kunnen zeker zeggen dat de route een van de meest gevraagde is op de Europese markt. We zullen zien wat de toekomst brengt.
Het Koninkrijk Saoedi-Arabië zelf heeft zeer ambitieuze toeristische plannen. Wat zal de rol van SAUDIA hierin zijn om ze te bereiken?
SAUDIA speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van de toeristische sector in Saoedi-Arabië. Als nationale luchtvaartmaatschappij van het land is SAUDIA een belangrijke interface tussen Saoedi-Arabië en de rest van de wereld. SAUDIA biedt vluchten aan naar verschillende toeristische bestemmingen in Saoedi-Arabië, zoals Al Ula, Medina, Riyadh, Jeddah en andere steden. De luchtvaartmaatschappij heeft ook speciale toerismepakketten ontwikkeld die het voor toeristen gemakkelijker maken om door het land te reizen en de bezienswaardigheden en culturele schatten te ervaren. Bovendien werkt SAUDIA nauw samen met de Saudi Tourism Authority en andere overheidsinstanties om de toeristische sector van het land te promoten en te ontwikkelen. In de afgelopen jaren heeft Saoedi-Arabië verschillende maatregelen genomen om de toeristische sector van het land te ontwikkelen. In deze context heeft SAUDIA deze inspanningen ondersteund door nieuwe luchtdiensten te introduceren die de toegang tot nieuwe toeristische bestemmingen vergemakkelijken, en door speciale diensten voor toeristen aan te bieden.
Daartoe heeft SAUDIA een innovatief programma ontwikkeld om het visumproces voor reizigers naar Saoedi-Arabië te vergemakkelijken om zo meer toeristen en zakenreizigers naar het land te trekken. ‘Your Ticket, Your Visa’ biedt een snellere en handigere manier om een visum aan te vragen, waardoor het algehele reisproces eenvoudiger en minder stressvol wordt. Hierdoor kunnen SAUDIA-gasten die een visum nodig hebben om Saoedi-Arabië binnen te komen, hun visumaanvraag rechtstreeks via de website van de luchtvaartmaatschappij indienen. Zodra de aanvraag is goedgekeurd, ontvangen ze een elektronisch visum (eVisa) dat automatisch aan hun vliegticket wordt gekoppeld. Het programma is beschikbaar voor SAUDIA-gasten die staatsburger zijn van bepaalde landen en een Saoedisch bezoekersvisum willen aanvragen.
Kunt u ons deze nieuwe rol van het land op het wereldtoerisme uitleggen? Saoedi-Arabië speelt een steeds belangrijkere rol in het wereldwijde toerisme. Het land heeft een rijke geschiedenis en cultuur, evenals een verscheidenheid aan natuurlijke en door de mens gemaakte attracties, waaronder archeologische vindplaatsen, woestijnduinen, berglandschappen, stranden en moderne winkelcentra. Het land is een populaire bestemming, vooral voor religieuze pelgrims. In de afgelopen jaren heeft het land aanzienlijke inspanningen geleverd om zijn toeristische sector te ontwikkelen en te diversifiëren en zichzelf te vestigen als een toonaangevende bestemming in de golfregio. Zo omvat Visie 2030 een aantal doelen en initiatieven, waaronder het creëren van nieuwe toeristische bestemmingen, het verbeteren van de infrastructuur, het bevorderen van cultureel toerisme en de ontwikkeling van innovatieve toeristische producten.
Deze zomer hebben we meer dan 11 bestemmingen aan het SAUDIA-netwerk toegevoegd en de frequentie verhoogd. Hiertoe behoren tal van bestemmingen in Europa en Azië. Deze nieuwe bestemmingen openen meer toegang en nieuwe kansen voor onze gasten.
Nog maar in maart kondigde SAUDIA een bestelling aan voor 39 zuinige 787-vliegtuigen met opties voor nog eens 10. Het doel is om de langeafstandsvloot uit te breiden tot 49 787 Dreamliners. Dit stelt ons in staat om de efficiëntie, het bereik en de flexibiliteit van de Dreamliner te benutten om de groei van onze wereldwijde activiteiten te ondersteunen. De Dreamliner vermindert het brandstofverbruik en de uitstoot met 25% in vergelijking met eerdere vliegtuigmodellen. Een deel van onze vloot is ook het A321 neo-vliegtuig, een zuinige narrowbody-vliegtuig met een grote spoorbreedte. Vlootuitbreiding is een van de doelen van SAUDIA’s strategische transformatieprogramma SHINE, dat zich richt op operationele efficiëntie door netwerkontwikkeling en vlootuitbreiding, evenals integratie van onderhoudssystemen.
Kunt u ons iets vertellen over het huidige netwerk en de vliegtuigen in uw vloot? Een van de belangrijkste prioriteiten van SAUDIA is het introduceren van nieuwe bestemmingen en het uitbreiden van de vloot om de aanhoudende groei te ondersteunen en de inspanningen van Saoedi-Arabië voor Visie 2030 te versterken. SAUDIA vliegt naar meer dan 100 binnenlandse en internationale bestemmingen We hebben ons routenetwerk de afgelopen jaren uitgebreid en zijn van plan om meer bestemmingen toe te voegen.
Wat doet SAUDIA aan duurzaamheid? Het doel van SAUDIA is om duurzaam vliegen te promoten en de eigen uitstoot van het bedrijf te minimaliseren. Daarom heeft SAUDIA een aantal initiatieven geïmplementeerd om de ecologische duurzaamheid te verbeteren. Hier zijn een paar voorbeelden: Bijvoorbeeld vlootmodernisering: SAUDIA heeft zijn oudere vliegtuigen vervangen door nieuwere en zuinigere modellen. De luchtvaartmaatschappij heeft verschillende Boeing 787 Dreamliners aan haar vloot toegevoegd, die dus 25% minder brandstof verbruiken dan de vliegtuigen die ze vervangen. Ook is SAUDIA is de eerste luchtvaartpartner in het Voluntary Carbon Market Initiative dat vorig jaar gelanceerd werd in de MENA-regio. Partners in deze markt zijn vijf toonaangevende Saoedi-Arabische bedrijven, waaronder SAUDIA. De deelname van SAUDIA aan de vrijwillige koolstofmarkt speelt een belangrijke sleutelrol bij het verminderen van de koolstofemissies en is een mijlpaal in de geschiedenis van de nationale luchtvaartmaatschappij. Daarnaast proberen
we onze gasten actief te betrekken bij onze duurzaamheidsinitiatieven. Via de Skyteam Sustainable Flight Challenge vroegen we gasten op geselecteerde vluchten naar ideeën voor groenere vliegreizen. Daarnaast hebben we het Green Pointsprogramma geïntroduceerd, waarmee gasten worden beloond voor hun bijdrage aan de bescherming van het milieu. Het Green Points-programma biedt gasten de mogelijkheid om met minder bagage te reizen, wat wordt aangemoedigd door een royale toekenning van Green Points. Deze aanpak levert een belangrijke bijdrage aan de brandstofefficiëntie. SAUDIA investeert tevens samen met de in München gevestigde start-up Lilium in emissievrije vliegreizen. Daartoe zijn er plannen om 100 van de elektrisch aangedreven Lilium eVTOLjetcabines aan te schaffen om point-to-point en naadloze hubdiensten binnen SaoediArabië te bieden. SAUDIA zet zich in om zijn impact op het milieu te verminderen en neemt proactieve stappen om de duurzaamheid ervan te verbeteren.
SkyTrax heeft SAUDIA uitgeroepen tot meest verbeterde luchtvaartmaatschappij in 2017 en 2020. Wat heeft u gedaan om dit te bereiken?
SAUDIA trad in 2012 toe tot SkytTeam en werd daarmee de eerste luchtvaartmaatschappij van het MiddenOosten die toetrad tot de op één na grootste
wereldwijde alliantie. Binnen de alliantie profiteren SAUDIA-gasten van een breed scala aan voordelen en privileges. Zo bieden we een wereldwijd netwerk met wereldwijde bestemmingen, bieden we eersteklas comfort en service in onze 750 lounges wereldwijd en handige passagiersservice. Vooral onze verschillende frequent flyer-programma’s maken ons lidmaatschap speciaal vanuit het oogpunt van de klant. Door onze eersteklas en diverse service en comfort zijn we erin geslaagd om in 2017 en 2020 te worden bekroond als de meest verbeterde luchtvaartmaatschappij.
Hoe belangrijk is de zakenreiziger voor SAUDIA?
Als nationale luchtvaartmaatschappij van Saoedi-Arabië speelt SAUDIA ook een belangrijke rol bij het ondersteunen van zakenreizen naar het land. Daarbij biedt SAUDIA een verscheidenheid aan diensten en voorzieningen om zakenreizigers een prettige en productieve reiservaring te biedenspeciale lounges, voorkeurszitplaatsen, business class en de mogelijkheid om bonusmijlen te verdienen. Onlangs onthulde SAUDIA de nieuwe VantageSOLO suite business class op de Arabian Travel Market (ATM) in Dubai, die zal worden geïntegreerd in het nieuwe Airbus A321 XLR-vliegtuig. De VantageSOLO-suite biedt meer
privacy in vergelijking met eerdere Business Class-stoelen. De stoel heeft een privacyscherm rond de rugleuning en een extra deur in het gangpad, waardoor gasten een afgelegen en privéruimte hebben. Deze nieuwe stoelen kunnen ook volledig in bedstand worden gezet. De suite bevat een 18-inch scherm voor verbeterd entertainment tijdens de vlucht en meer opslagruimte.
Niet alleen SAUDIA heeft zeer indrukwekkende plannen, maar ook het nieuwe Riyadh Airvanaf een andere hub, dat is aangekondigd voor 2025. Hoe moeten we dit zien? Concurrent of collega-airline?
Riyadh Air vormt een aanvulling op het SAUDIA-aanbod en zal helpen de Saudi Aviation Strategy-doelstellingen van 330 miljoen passagiers en 250 bestemmingen van en naar het Koninkrijk te bereiken. SAUDIA zal actief blijven in de hub van Jeddah en zich concentreren op het Hajj- en Umrah-verkeer, bijdragen aan toerismegebieden en gigaprojecten zoals de Rode Zee, AlUla en andere. Daarom zien we Riyadh Air als een partnerluchtvaartmaatschappij waarmee we onze gasten een nog betere service en aanbod kunnen bieden op het gebied van connectiviteit en netwerk.
Saoedi-Arabië is natuurlijk voor velen een bestemming die net is opengesteld voor wereldtoerisme. Wat heeft het te bieden?
Saoedi-Arabië heeft onlangs zijn deuren geopend voor de wereld en is snel een populaire bestemming voor toeristen geworden. Saoedi-Arabië herbergt een rijke cultuur en geschiedenis, met veel UNESCO-werelderfgoedlocaties die een kijkje in het verre verleden bieden. Bezoekers kunnen de oude stad Mada’in Saleh verkennen, de historische plaats AlUla, de rotskunst van Jubbah of andere must-see plekken in het Koninkrijk, zoals de Rode Zee en de Tuwaiq-berg Bovendien is Saudi-Arabië gezegend met adembenemende natuurlijke schoonheid, van de torenhoge zandduinen van het Lege Kwartier tot het kristalheldere water van de Rode Zee.
Saoedi-Arabië is voornamelijk de thuisbasis van de twee heiligste plaatsen in de islam, Mekka en Medina, die elk jaar miljoenen moslimpelgrims trekken. Bezoekers kunnen ook de kustplaats Jeddah verkennen, bekend om zijn prachtige moskeeën en levendige markten.
Hoe gaat u SAUDIA aan de wereld voorstellen?
Onlangs werd SAUDIA uitgeroepen tot de officiële wereldwijde luchtvaartpartner van het Aston Martin Armaco Cognizant Formula 1-team. Andere partners zijn onder meer de volledig elektrische racecompetitie, de Formule E, en de bekende Newcastle United Football Club. We blijven strategische partnerschappen nastreven en werken samen met gerenommeerde namen in de sportindustrie. Zo kunnen we SAUDIA niet alleen wereldwijd promoten, maar ook onze gasten onvergetelijke ervaringen bezorgen.
Tot slot, wat zijn volgens u de belangrijkste trends in de luchtvaart?
De luchtvaartindustrie wordt momenteel geconfronteerd met veel trends: een van de belangrijkste aandachtspunten is het thema duurzaamheid. De luchtvaartindustrie legt steeds meer de nadruk op duurzaamheid, met een focus op het verminderen van de CO2-uitstoot en het verkennen van alternatieve brandstoffen. Luchtvaartmaatschappijen investeren in zuinigere vliegtuigen en passen operationele praktijken toe die het brandstofverbruik verminderen, zoals het optimaliseren van vliegroutes en het verminderen van het gewicht aan boord. Daarnaast is er een groeiende belangstelling voor duurzame vliegtuigbrandstoffen, elektrische en hybride-elektrische vliegtuigen en andere groene technologieën.
Bovendien ondergaat de luchtvaartindustrie een digitale transformatie, met de toepassing van technologieën zoals kunstmatige
intelligentie, machine learning en het ‘internet der dingen’. Hierdoor kunnen luchtvaartmaatschappijen de operationele efficiëntie verbeteren, de gastervaring verbeteren en diensten personaliseren.
De COVID-19-pandemie heeft de acceptatie van contactloze en naadloze reisprocessen versneld, zoals mobiel inchecken, self-service bagageafgifte en biometrische identificatie. Deze technologieën stellen luchtvaartmaatschappijen in staat om gasten een veiligere en comfortabelere reiservaring te bieden, terwijl ze ook de kosten verlagen en de operationele efficiëntie verbeteren.
De luchtvaartindustrie richt zich steeds meer op het leveren van gepersonaliseerde diensten aan passagiers, waarbij dataanalyse en andere technologieën worden gebruikt om de reiservaring af te stemmen op individuele voorkeuren. Dit omvat gepersonaliseerde aanbevelingen voor vluchten, stoelen en aanvullende diensten, evenals gerichte marketing- en loyaliteitsprogramma’s.
‘De combinatie van geschiedenis, cultuur en gastvrijheid’
In het derde deel van onze serie hebben we een overzicht van business class-stoelen bij luchtvaartmaatschappijen die langeafstandsvluchten uitvoeren vanuit Amerika.
DOOR TOM OTLEY
elkom bij ons overzicht van langeafstandsvluchten in de businessclass die beschikbaar zijn bij Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen (plus LATAM - de grootste luchtvaartmaatschappij van Zuid-Amerika).
Ter herinnering, we richten ons hier op de beschikbare stoelen in plaats van de service-elementen, zoals eten en drinken, in-flight entertainment, comfortproducten en of er wifi aan boord is. Dit komt deels doordat deze elementen vaak veranderen en vaak afhankelijk zijn van de duur van de vluchtsector, en ook vanwege beknopte informatie. Het goede nieuws voor reizigers is dat de meerderheid van de luchtvaartmaatschappijen die langeafstandsvluchten aanbieden nu stoelen in de businessclass heeft die volledig achterover kunnen leunen. De meeste luchtvaartmaatschappijen kiezen uit verschillende ontwerpen en voegen dan in meer of mindere mate unieke elementen toe aan die stoelen. Dit kan betekenen dat ze gewoon een onderscheidend kleurenschema kiezen dat bij hun merk past, of het kan betekenen dat ze een deur aan een stoel toevoegen en het een suite noemen. Het evenwicht voor de luchtvaartmaatschappij is hoe ze prijscompetitief kunnen blijven en tegelijkertijd kunnen differentiëren van concurrenten door een unieke ervaring aan te bieden.
RECHTS: American Airlines
Air Canada
Air Canada’s businessclass - die het Signature Class noemt - heeft drie soorten stoelen en drie verschillende namen, dus het kan verwarrend zijn. De eerste wordt aangetroffen op sommige B777-300vliegtuigen, de B787 en A330’s. Dit is een visgraatconfiguratie van 1-2-1 of 1-1-1, afhankelijk van de breedte van het vliegtuig. Dan zijn er de Studio Pods, die de Collins Aerospace Vantage-stoel zijn, en Air Canada noemt dit de ‘Classic Pod’. Het is een configuratie van 1-2-1 of 1-2-2, waarbij de stoelen verspringend zijn geplaatst. Tenslotte heb je op de B787-9 het Collins Aerospace Super Diamondmodel - hetzelfde model dat British Airways gebruikt voor haar nieuwe Club Suite en ook Etihad Airways. Air Canada noemt dit de Executive Pod, en het is een omgekeerde visgraatconfiguratie van 1-21, wat betekent dat de raamstoelen naar de ramen gericht zijn. Dit biedt directe toegang tot het gangpad vanuit elke stoel, kan volledig achterover leunen tot een 6,7 inch volledig vlak bed en heeft een 17inch entertainmentscherm aan boord.
American Airlines
American Airlines heeft een consistent businessclass-product in haar langeafstandsvloot van Boeing 777-vliegtuigen. De Safran Cirrusstoel biedt een volledig vlak bed in een omgekeerde visgraatconfiguratie, wat
betekent dat de raamstoelen schuin naar de ramen gericht zijn, terwijl de middelste stoelen naar elkaar gericht zijn. Deze stoel werd enkele jaren geleden geïntroduceerd en heeft de tand des tijds doorstaan, met een configuratie van 1-2-1 in een cabine met stoelen in de rijen A-DG-J en een stoelbreedte van 21-21,5 inch.
Delta
Delta introduceerde haar businessclassstoel, Delta One, in 2017 op de A350-vloot en heeft deze sindsdien geretrofit met de rest van haar langeafstandsvloot. De stoel is een hybride van de Vantage XL en een eerdere Vantage-model. Vanwege de verschillende breedtes van sommige cabines zijn er wel verschillen, met name op de A350’s, waar de stoel een privacyscherm heeft, terwijl dit bij de smallere A330’s en B767’s niet het geval is. Er zijn echter hogere zijpanelen aan de stoel en er is een scheidingswand tussen de middelste stoelen voor meer privacy. De A330-900-neo’s hebben wel een privacyscherm, dat dunner en lichter is gemaakt. Alle stoelen zijn in een 1-2-1 (A-BC-D) configuratie geplaatst en hebben directe toegang tot het gangpad. De stoelen zijn verspringend, dus stoel 1A en 1D bevinden zich dicht bij het gangpad, terwijl 2A en 2D dichter bij het raam staan met een zijtafel die bescherming biedt tegen het gangpad.
Jetblue
Jetblue vliegt over de Atlantische Oceaan met behulp van de narrow body A321-vliegtuigen, met de Mint Suites als de businessclassstoel aan
boord. Deze stoelen zijn ontworpen door Acumen (ook verantwoordelijk voor de ontwerpelementen van United’s Polaris-stoel). De Vantage Solo heeft een visgraatconfiguratie, wat betekent dat de stoelen van de ramen af gericht zijn, hoewel dat betekent dat je hoofd van het gangpad af is. Alle stoelen hebben directe toegang tot het gangpad en kunnen worden uitgebreid tot een 77-inch volledig vlak bed.
LATAM heeft een grote vloot van langeafstandsvliegtuigen, waaronder B767’s, B777’s en B787’s, en heeft al enkele jaren consistentie gebracht in haar businessclassstoelen - de Vantage XL. Er zijn nog steeds veel vliegtuigen met de oudere businessclassstoel in gebruik, die bijna volledig plat kan worden gelegd door uit te strekken naar een steun onder de stoel ervoor, hoewel deze nog steeds schuin staat. De indeling hiervan is 2-2-2 (AC-DHJL) op de B787 en er is geen directe toegang tot het gangpad voor elke stoel.
United
De Polaris-stoel van United werd voor het eerst geïntroduceerd in 2016. Het is een aangepaste versie van de Optima-stoel, ontworpen door Acumen Design Associates en Priestmangoode en vervaardigd door Safran (voorheen Zodiac). Het is vervolgens uitgerold in de gehele langeafstandsvloot, waarbij alleen
■ We zijn voorzichtig met de informatie omgegaan, maar per airline kan er per toestel soms nog wat verschillen. Voor de zekerheid is het altijd aan te raden voor aanschaf te dubbelchecken bij de airline zelf.
enkele B787’s nog op de stoel wachten. Het is een uniek ontwerp waarbij de stoelen afwisselend naar voren of onder een hoek zijn geplaatst, maar waarbij elke passagier directe toegang heeft tot het gangpad. De stoelen kunnen worden achterovergeleund tot een 6,6 inch (198 cm) volledig vlak bed. BT
BOVEN EN RECHTS: LATAM’s Vantage XL ONDER: United’s Polaris stoel
Voor diegenen die het nog niet weten, wat doet AirPlus?
Wij bieden een betaaloplossing voor bedrijven. En helpen ze daarmee om grip te krijgen op de reiskosten. En naast reiskosten ook bedrijfskosten. Je krijgt data met duidelijke antwoorden op de vragen: wat geef ik nu uit? En waaraan? En die data kunnen we verrijken. Daarmee helpen we de bedrijven met het efficiënter inrichten van betaalprocessen.
Waarom zouden bedrijven dat niet zelf doen?
Als bedrijven het zelf doen zie je vaak dat ze van reisagenten heel veel facturen krijgen. Losse facturen per reis. Het wordt wat chaotisch en weinig inzichtelijk. Wij kunnen daarin een verzamelstatement geven. Eén keer per maand krijg je van AirPlus een overzicht waarop al die transacties staan. Bijvoorbeeld in een CSV-file, die we automatisch in een boekhoudsysteem kunnen laten instromen.
Krijgen ze dan ook beter zicht over het gehele reisbudget?
Zeker, als je meerdere trips gaat analyseren, krijg je een bepaald beeld. En dan kan een bedrijf keuzes gaan maken. Je krijgt beter
AirPlus is zonder meer een bekende naam voor zakelijke betaaloplossingen. Nieuwe initiatieven zijn daar ook aan de orde van de dag. We praten met Meghan Smith, Strategic Partnership Manager Benelux & Nordics, over de laatste novitieten.
inzage per gebruikte leverancier. En dan heb je dus wel een stukje onderhandelingskracht.
Jullie hebben een zogeheten virtual card daarvoor? Hoe gaat dat concreet?
Bedrijven die bij ons klant zijn krijgen een account. En dan kun je zelf inrichten voor welke afdeling dat is of voor wie. Per uitgave wordt er een creditcardnummer voor eenmalig gebruik aangemaakt. Per virtual card kun je limiet en geldigheid meegeven waardoor het een heel veilig product is.
De zakenreiziger kan voor alle delen van de reis terecht?
Jazeker. Hotel vlucht, huurauto, onkosten ter plaatse en zo verder. We hebben eigenlijk het hele productportfolio voor de zakenreiziger om af te rekenen met AirPlus.
Wie is jullie doelgroep?
Bedrijven waar kosten worden gemaakt voor reizen. We hebben klanten in het MKB segment maar ook grote Nederlandse bedrijven en internationale corporates. We kunnen iedereen van dienst zijn maar hoe meer reiskosten, hoe meer we kunnen optimaliseren.
Hoe hebben jullie de pandemie doorstaan?
Wij zijn van oorsprong een travel payment company. Maar door corona zagen we inderdaad heel veel inkomsten wegvallen. We zagen ook een groeiende vraag van onze klanten naar een betaaloplossing voor ad-hoc online aankopen. Werknemers
moesten vanuit huis werken, hadden kantoorbenodigdheden nodig en vanuit de bedrijven was er behoefte aan een veilige en gemakkelijke betaaloplossing. Toen beseften we dat onze betaaloplossingen breder ingezet kunnen worden. Heel vaak moet er online iets gekocht worden bij bijvoorbeeld Bol.com of Amazon, en dat kan dan met onze producten ook afgerekend worden. Onze Virtual Cards for Procurement kun je daarvoor gebruiken. Een heel andere wereld dan de traditionele zakenreis. We verzorgen dus ook de kosten van de werkvloer en, zeer actueel, de thuisoffice. Eigenlijk alle bedrijfskosten. Een transitie van Travel Management Company naar een breder aanbod, met procurement. En dat doen we niet alleen, we werken daarin samen met partners om het proces verder te professionaliseren, zoals met Coupa, THL Pay en Mazepay.
Tot slot, als expert, hoe staat de markt er nu voor?
We zitten eigenlijk wel bijna weer op het niveau van voor Covid. En dat is een heel mooi teken, want alles is weer open. Maar er zijn wel aspecten veranderd. Duurzaamheid is zeer belangrijk. Sterker nog, heel veel klanten hebben dat ook in hun strategie opgenomen. En daar hebben wij uiteraard verschillende tools voor, zodat we de klant kunnen adviseren en ondersteunen met het behalen van hun doelstellingen, ook op het gebied van sustainable travel en procurement.
Vliegreizen hebben de afgelopen jaren stil gelegen...De airports hebben hebben die tijd goed gebruikt.
Reizen is de afgelopen jaren misschien wat afgenomen voor passagiers, maar de ontwikkeling van de luchthaveninfrastructuur is in volle gang. Volgens marktonderzoeksbureau GlobalData zijn er momenteel wereldwijd voor 700 miljard dollar aan luchthavenbouwprojecten gaande. De regio Azië-Pacific claimt het hoogste ontwikkelingsniveau, met projecten ter waarde van 240 miljard dollar, gevolgd door het Midden-Oosten en Afrika (200 miljard dollar), de twee Amerika’s (150 miljard dollar) en Europa (130 miljard dollar). Hier kijken we naar enkele grote luchthavenupgrades over de hele wereld.
New York’s grootste luchthaven ondergaat een enorme renovatie van in totaal 19 miljard dollar, waardoor vier hoofdterminals met een noordelijk en zuidelijk knooppunt worden gecreëerd. De eerste veranderingen werden vorig jaar onthuld, met British Airways die verhuisde naar een vernieuwde Terminal 8, samen met American Airlines, en de gezamenlijke Bridge Bar lanceerde in de Greenwich Lounge. T8 zal uiteindelijk acht oneworldmaatschappijen huisvesten, waarbij Japan Airlines naar verwachting deze maand zal verhuizen. De uitbreiding van Terminal 4 ter waarde van 1,5
miljard dollar zal naar verwachting dit jaar worden voltooid en is het geconsolideerde thuis geworden van de activiteiten van Delta. Deze zomer gaat een nieuwe Sky Club van 1.300 vierkante meter open op Concourse A, gevolgd door een exclusieve Delta One Club in 2024 voor passagiers in de business class. In februari is begonnen met werkzaamheden aan Terminal 6, die naadloos zal aansluiten op de huidige Terminal 5. Passagiers kunnen heldere en ruime aankomstruimtes verwachten, lokale kunstwerken en meer dan 9.000 vierkante meter aan bijgewerkte winkelen eetgelegenheden. Geavanceerde technologie zal zorgen voor moderne faciliteiten, waaronder geautomatiseerde TSA-beveiligingslanen en biometrische controles, plus een nieuwe taxistandplaats. Naast JetBlue zal de verbeterde terminal ook de Lufthansa Group huisvesten. Tot slot zal de grootste ontwikkeling plaatsvinden bij de New Terminal One, met een waarde van ongeveer 9,5 miljard dollar, die de huidige T1 en T2 (die dit jaar gesloopt worden) en voormalige T3 zal beslaan. Het zal nieuwe eet- en winkelopties bevatten die lokale, vrouwen- en minderheden gerunde bedrijven ondersteunen, evenals nieuwe lounges, binnenruimtes met groen, openbare kunst, entertainment en voorzieningen voor gezinnen. De aankomst- en vertrekhal en 14 nieuwe gates zullen naar verwachting in 2026 worden
Chicago O’Hare International Airport, ORD
Het O’Hare 21-initiatief is een miljardenupgrade van ‘s werelds op drie na drukste luchthaven, waarbij de capaciteit van de landingsbaan al is vergroot. Het omvat ook de uitbreiding en renovatie van Terminal 5 ter waarde van 1 miljard dollar, die naar verwachting dit jaar wordt voltooid met tien nieuwe gates, meer loungeruimte voor luchtvaartmaatschappijen, verbeterde beveiliging, immigratie- en screeningfaciliteiten, en een nieuw bagageafhandelingssysteem. Naast T5 zal een nieuwe parkeergarage met zes verdiepingen worden gebouwd, met een uitgebreide drop-off zone aan de straatkant. Verbeterde winkel- en eetgelegenheden zullen lokale favorieten zoals Butcher and Burger en Bar Siena
bevatten, met mobiele bestellingen en de mogelijkheid van levering bij de gate in de hele terminal. Er is ook begonnen met de bouw van de nieuwe O’Hare Global Terminal, een faciliteit ter waarde van 2,2 miljard dollar die de omvang van de huidige Terminal 2 zal verdubbelen. Passagiers kunnen uitkijken naar de samenvoeging van binnenlandse en internationale aankomstgates en een gestroomlijnde aanpak van luchtvaartmaatschappijallianties. Daarnaast zullen er meer openbare voorzieningen zijn, een modern bagagesysteem en nieuwe faciliteiten voor immigratie en douane. Twee satellietconciërges, die dit jaar ook worden geopend, zullen de capaciteit verwerken terwijl de nieuwe terminal wordt gebouwd.
Los Angeles International Airport, LAX
Los Angeles International Airport is halverwege een grootschalige upgrade van 14 miljard dollar, die alle negen terminals omvat. Terminals 7 en 8 zijn in 2019 vernieuwd, waardoor United Airlines een nieuwe thuisbasis heeft gekregen, compleet met een nieuwe Club Lounge en geautomatiseerde screeninglanen, terwijl Terminal 1 in 2018 gemoderniseerd is en Terminal 1.5 eind 2021 is geopend. Wat nog moet komen is het enorme project van 5,5 miljard dollar voor de geautomatiseerde People Mover, dat in 2024 wordt geopend en zorgt voor gemakkelijke verplaatsing tussen terminals en aansluiting op de eerste fase van de renovatie- en uitbreidingsproject van de luchthaven. De onlangs gerenoveerde luchthaven kan nu jaarlijks 58 miljoen passagiers accommoderen en beschikt over extra lounges, winkelen eetgelegenheden, een nieuwe transferhal en een overdekte tuin van 6.000 vierkante meter, The Orchard, die enige gelijkenis vertoont met Jewel in Changi. Het Oryx Garden Hotel is geopend in het noordelijke plaza, met 100 kamers, samen met vier nieuwe
lounges, waaronder de Al Mourjan Business Lounge - The Garden; Gold and Platinum Lounge; Oryx Lounge en Al Maha Lounge. De tweede fase van de uitbreiding van de luchthaven zal dit jaar beginnen en de capaciteit vergroten naar meer dan 70 miljoen passagiers. Hierbij worden ook twee nieuwe concourses gebouwd.
Finavia heeft bijna een uitgebreide upgrade van 1 miljard euro voltooid op Helsinki Airport, die in 2014 is begonnen. De terminal is met 45 procent uitgebreid, met de nadruk op een gemakkelijke toegankelijkheid van alles. De vertrekhal heeft een nieuw Fins ontwerp gekregen met een houten plafond en grote ramen, terwijl de volgende generatie technologie bij security betekent dat het niet nodig is elektronica of vloeistoffen uit tassen te halen voor het scannen. Er zijn nieuwe
winkels geopend met populaire Finse merken, van Moomins tot Marimekko, met een nieuwe foodcourt bij aankomst en nog een opening in de gate-ruimte deze zomer. Deze zomer zal ook een nieuwe bagagehal worden voltooid met meer bagagebanden.
Singapore Changi Airport, SIN
Singapore Changi Airport, dat consequent wordt verkozen tot een van de beste luchthavens ter wereld, staat op het punt bijna te verdubbelen in omvang met de bouw van het Terminal 5-project. De nieuwe terminal, die naar verwachting midden jaren 2030 zal worden voltooid, zal in staat zijn om 50 miljoen passagiers per jaar te verwerken (de huidige vier terminals samen hebben een capaciteit van ongeveer 80 miljoen). De luchthaven zal zich richten op contactloze technologie en verbeterde ventilatie, evenals ruimtes die kunnen
worden gebruikt voor testactiviteiten of de scheiding van passagiers met een hoog risico. Duurzaamheid zal ook een belangrijke rol spelen in het ontwerp, met zonnepanelen, districtskoelsystemen en thermische energieopslag, evenals de mogelijkheid om duurzame vliegtuigbrandstof (SAF) in te zetten. Meer technologie zal worden ingezet, zoals autonome voertuigen voor bagage- en vrachtvervoer, evenals robotica voor bagageafhandeling en andere AI-services. Voor de liefhebbers van de unieke levensstijlkenmerken van Changi kunnen er meer verwacht worden, waarbij het plan is ‘om een sociale ruimte te creëren waar mensen in de stad enthousiast zijn om te bezoeken’. Ondertussen heeft Changi ook gestaag verbeteringen onthuld aan Terminal 2, met meer ruimte, een vernieuwd ontwerp met de nadruk op natuur en verbeterde faciliteiten voor eten en drinken, die naar verwachting in 2024 zullen worden voltooid.
Een grote upgrade van 18,5 miljard dollar van de Hong Kong International Airport zal naar verwachting in 2024 worden voltooid, waarbij al talrijke upgrades zijn onthuld. Dit omvat de opening van de derde landingsbaan en een nieuwe Sky Bridge van 200 meter lang waarmee passagiers kunnen reizen tussen Terminal 1 en de Satellite Concourse (T1S). Het is ‘s werelds langste luchtbrug aan de luchtzijde en met 28 meter hoogte
kunnen vliegtuigen zoals de A380 eronderdoor passeren. Het SkyCityontwikkelingsproject is ook in fasen geopend en zal ‘HKIA transformeren van een stadsluchthaven naar een luchthavenstad’. Een belangrijk element is het complex 11 SKIES, het grootste retail-, eet- en entertainmentcentrum van Hong Kong met 800 winkels en 120 eetconcepten, dat in 2025 wordt geopend. Onlangs geopend is het Regala Skycity Hotel met 1.208 kamers.
Shanghai Pudong International Airport, PVG
Een van de grootste luchthavens van China is begonnen met een enorme uitbreiding van bijna 50 miljard dollar, inclusief een nieuwe passagiersterminal, een transportcentrum en cateringfaciliteiten voor vliegtuigen. De nieuwe Terminal 3 markeert de vierde uitbreidingsfase van de luchthaven die elk jaar nog eens 50 miljoen passagiers zal bedienen, waardoor de totale capaciteit van de luchthaven op 130 miljoen komt. Kenmerken zijn onder andere bijna 100 vliegtuigopstelplaatsen
voor internationale en binnenlandse vluchten en een nieuw transportcentrum dat verbonden is met de luchthavenexpresslijn, de metro en het Shanghai East Railway Station. Vorig jaar is begonnen met de werkzaamheden, met een verwachte voltooiingsdatum aan het einde van 2030.
Er is een nieuwe luchthaven voorgesteld in Ho Chi Minhstad, Vietnam, om de druk te verlichten van de bestaande internationale luchthaven Tan Son Nhat. De belangrijkste luchthaven van de stad is ontworpen om 15 miljoen passagiers te verwerken, maar vóór de pandemie werden er 26 miljoen passagiers verwerkt, wat leidde tot zware congestie en vertragingen. Met een budget van 16 miljard dollar voor drie fasen tot 2050 zal Long Thanh International Airport het duurste infrastructuurproject in de Vietnamese geschiedenis worden. De eerste fase wordt verwacht in 2025 te worden voltooid, compleet met een start- en landingsbaan van 4.000
meter en capaciteit voor 25 miljoen passagiers. Dit zal vervolgens worden verdubbeld tot 50 miljoen passagiers bij voltooiing van een tweede start- en landingsbaan, met de uiteindelijke fase die ruimte biedt aan maximaal 100 miljoen passagiers tegen 2050. De nieuwe luchthaven ligt op een uur rijden ten oosten van de huidige luchthaven. Ondertussen wordt ook Tan Son Nhat International Airport uitgebreid met een nieuwe terminal die plaats biedt aan een extra capaciteit van 40 miljoen passagiers. Dit omvat 90 balies, 20 geautomatiseerde bagagedropbalies, 42 self-check-inkiosken en 25 beveiligingspoorten. BT
luchtvaartmaatschappijen, in samenwerking met meer dan 200 luchtvaartklanten. Ook in ticketing, sales-bezoeken. We ondersteunen airlines in de breedste zin van het woord. Eigenlijk voor elke airline die niet zelf een
vertegenwoordiger in alles wat ze anders
hadden. In totaal zitten we in Nederland op 19 en in de Benelux op 29 airlines.
Hoe is het ooit
APG is ongeveer 30 jaar geleden begonnen. En ik
26 jaar lid. Je had ook toen al grote conglomeraties van airlines. Toen zeiden wij: zouden wij ook niet eens onze kennis gaan delen? Dus APG Frankrijk is er mee begonnen. Meerdere kantoren gingen wereldwijd open. Na verloop van tijd zagen wij dat we heel goed lokaal kunnen handelen namens de hele groep. En zo maken we echt profijt van elkaars kennis. Dus wij
alleen maar airline geïnviteerde services. Dus we doen geen autohuur, geen hotels of
Welke vorm kent deze samenwerking?
hadden. Dus dan ga ik het ook niet kosteloos doen namens die airline. Het kan wel, maar dan komt er een rekening. Maar echt naar de klanten toe? Nooit. Ik heb ooit een keer op de Vakantiebeurs met een APG-stand gestaan. Daar werd je moedeloos van.
Negentien airlines, van klein tot groot, een echte meltingpot. Hoe vertegenwoordig je dat?
Je moet verschillende petten op kunnen zetten. En wij hebben eigenlijk heel veel contact met de airlines zelf. Zeker sinds de pandemie. Toen zijn we begonnen met vaker online contact te hebben, en dat is gebleven.
Zijn de laatste jaren veel airlines overgeschakeld naar een GSA in plaats van eigen vertegenwoordiging?
Het is eigenlijk best raar gelopen. In de pandemie hebben wij denk ik wel 200 airlines benaderd. En zo goed als niets binnen gehaald. Maar wat gebeurt er? Na de pandemie hebben we echt de ene na de andere mooie klant mogen verwelkomen. We hebben Qantas, Kenya Airways en Air Mauritius in de stal.
Wat zijn jullie grootste klanten als je kijkt naar de Nederlandse markt?
Kenya Airways zeker, maar ook Vietnam Airlines, Astana, Philippine Airlines, Qantas, Georgian Airways en het Canadese WestJet.
APG is een mondiale speler. Hoe zien jullie de luchtvaartsector er voor staan anno 2023?
Vliegen is echt helemaal terug. Weliswaar zoals we allemaal weten tegen hogere tarieven. Maar ik ben persoonlijk blij dat de tarieven duurder zijn. Want we werken op commissiebasis. En alle regio’s zijn weer terug. Op China na. Maar dat komt er snel aan. Ik verwacht gewoon boven het niveau van 2019 uit te komen.
airline soms ooit zijn kantoor juist sloot is omdat ze daar geen geld of ambitie voor
En de groeipotentie de komende jaren? Deze sector blijft absoluut groeien, wat deze overheid ook doet. Dat maakt echt niet uit. Wij raden ook airlines aan naar bijvoorbeeld Düsseldorf te gaan. Of naar Brussel. Dat maakt ons niet uit. De hele krimp-discussie van Schiphol raakt ons minder dan de gemiddelde airline of dan KLM. Het is ook
niet zo dat elke airline moet schrappen, dat is een verkeerd beeld dat is ontstaan. Dat is gewoon helemaal niet waar. Wij hebben geen airlines die wij vertegenwoordigen die meerdere frequenties op een en dezelfde dag hebben. KLM, Transavia en de andere grote airlines zoals Lufthansa hebben daar ontzettend veel meer last van. Maar zeker niet alle op Schiphol aanwezige airlines! Onze klanten komen of dagelijks of soms twee keer per week. Het enige nadeel dat we wel hebben gehad is dat mensen vluchten hebben gemist met de lange rijen. We hopen echt dat het deze zomer beter is. Maar volgens mij is dat nu toch wel aardig onder controle.
Welke van jullie klanten tonen groeipotentie bij de Nederlandse consument?
Georgian Airways naar Georgië, Astana naar Kazachstan. Die bestemmingen naar het oosten groeien flink door. Maar we zien ook Kenia dat echt weer aan het opbouwen is als bestemming. En uiteraard heeft Qantas nog altijd een heel mooi netwerk naar bekende en minder bekende bestemmingen.
Wat maakt het werk leuk voor jou? Het is heel leuk voor verschillende airlines te kunnen werken. Die diversiteit vind ik fijn,
al die andere culturen, dat is fantastisch. De trots die je bij iedere airline toch wel aantreft. En het reizen zelf. Ik blijf steeds op pad en dat is geweldig. Ik reis de halve wereld af. Je kunt me bij wijze van spreken voor een pizzaatje naar Italië sturen en weer terug. Ik blijf dat leuk vinden. Het vliegen an sich blijft leuk.
Duurzaamheid is zeker in Nederland een groot thema, zie je dat overal?
Ik betwijfel of de rest van de wereld er ook zo mee bezig is. Ik geloof er echt helemaal niks van. Dat is een beetje westers-centrisch. Natuurlijk moet je wat doen. Maar je moet de problematiek globaal aanpakken. Alleen die Nederlandse maatregelen? Ik geloof niet dat dat werkt.
Zie jij trends in de globale luchtvaartsector?
De luchtvaart is een klein beetje ouderwets. Het valt allemaal weer terug naar wat het was. Ik denk wel dat de hub Dubai wel een beetje over is. Die hebben denk ik toch de verkeerde machines met de A380’s. Ze krijgen ze gewoon allemaal niet meer gevuld. Het hub and spoke model is aan het verdwijnen. Want mensen willen toch liever direct en snel vliegen.
En verder?
Ik denk wel dat de mensen wat minder willen vliegen. Wij hadden vroeger ergens in de wereld vier fysieke meetings met het bedrijf, dat zij er nu twee. Die meetings kostten tussen de 25 en 30 duizend euro. Dat is een flinke besparing. Maar anderzijds blijft de noodzaak tot elkaar ontmoeten. Zeker als het ver is, kopen mensen wel een beter ticket of een betere stoel. Ik denk dat dat wel de trend is.
Waar zijn de groeimarkten?
India en China. Dat blijft natuurlijk gewoon groeien. Ongebreideld. Wat hier gestopt wordt, groeit daar gewoon extra door. Ik vind het wel een mooie zet van oud KLMtopman Elbers om bij Indigo als CEO aan de slag te gaan. Er ligt zoveel potentie. Ik wil niet zeggen dat ze de milieuregels aan hun laars lappen maar is er meer ruimte voor ondernemen. Idem dito China. De grote steden die ze hebben. Europa gaat daar gewoon achteraan lopen.
Jullie vertegenwoordigen wel airlines die bij de meeste Nederlanders wat onbekender zijn. Hoe ga je daar mee om?
Je moet veel uitleggen. Neem Vietnam Airlines, een ontzettend goede maatschappij met moderne toestellen. Met Dreamliners,
een mooie Business Class, Premium Economy. Maar als je het bij de gemiddelde Nederlander vraagt denkt die misschien wel dat ze met oude slechte toestellen vliegen.
Je hebt een kantoor in Georgië en zelfs een huis, naar ik heb begrepen. Wat trekt je aan in deze plek?
Ik ben te noordelijk en te westelijk geboren, zeg ik altijd. Georgië is heerlijk, ik houd heel erg van die regio. Via werk ben ik er ooit terechtgekomen. Ik wilde gewoon ergens beginnen waar nog niemand zat. Dus ik ben gewoon naar Georgië gegaan. We waren de enige westerse GSA daar. Een prachtland
bleek. De cultuur is zonder meer fijn. Het is een beetje, ja, Frankrijk in het klein. Dus veel wijn, goed eten. Ze hebben kust, ze hebben bergen, ze hebben eigenlijk alles. Wat mij fascineert aan het land is dat ze 80 jaar communisme hebben gehad. Maar wel compleet de eigen cultuur gehouden. De taal, de eetcultuur, de wijncultuur.
En verder?
Ik ben ook een Canada-fan. Een gedeelte van mijn familie woont daar. Maar sowieso voel ik me al snel thuis ergens, zeker alle plekken met een beetje eetcultuur. Ik eet alles, ik drink alles. Dus ook op Filipijnen kom ik
heel graag. Die airline vertegenwoordigen we al sinds dertig jaar.
Een echte reiziger dus.
Ja, dat denk ik wel. Maar ik ben geen rugzakreiziger en ook geen wandelaar. Ik ben meer van een fijn terras, goed eten en mooie bezienswaardigheden bekijken. Ik zit ook graag in een lekkere auto, daar hou ik van.
Wat wil je nog zien?
Antarctica. Dat staat nog steeds hoog op het lijstje. Ik heb nu niet alle continenten bezocht. We zouden ooit gaan maar dat ging niet door. Achteraf gelukkig want het Chileense vliegtuig waar we mee zouden gaan is neergestort. Maar de wens blijft om erheen te gaan.
Je vliegt natuurlijk veel, wat valt je op in de ervaring?
Er zijn soms minder verschillen tussen alle airlines dan je denkt. De hele inflight entertainment is aan mij al niet besteed. Dus dat vind ik allemaal gezeur, want ik heb gewoon mijn eigen iPad en ik download Netflix. Dus ik snap niet meer dat airlines daar reclame voor lopen te maken. Wifi vind ik wel leuk en belangrijk. En ik hou meer van nationale maatschappijen, met een eigen karakter. Bijna iedere twee weken vlieg ik wel. Voor de pandemie had ik meer dan 150 hotelovernachtingen. Ik kan ook niet goed thuis zitten. (Lachend:) Daarom ben ik ook al zo lang getrouwd.
Philadelphia, Philly voor vrienden, behoort zonder meer tot de leukste, meest unieke steden van de Verenigde Staten. Een beetje dwars, een beetje anders, maar met een significante rol in de Amerikaanse geschiedenis, een sportgekke, diverse en authentieke bevolking.
Ga die Rocky films alvast maar bekijken om in de stemming te komen…
Philadelphia, op slechts een goed uurtje treinen van New York, is een stad die bekend staat om zijn rijke geschiedenis, culturele diversiteit en levendige sfeer. Wat deze stad zo bijzonder maakt, is onder andere de historische betekenis. Philadelphia speelde een cruciale rol in de oprichting van de Verenigde Staten en werd zelfs tijdelijk de hoofdstad van het land. Het was de plek waar de Onafhankelijkheidsverklaring werd ondertekend en waar de Grondwet van de Verenigde Staten werd opgesteld. Veel historische bezienswaardigheden, zoals Independence Hall en het Liberty Bell Center, herinneren aan deze belangrijke gebeurtenissen. De stad herbergt ook een indrukwekkend scala aan culturele instellingen, zoals wereldberoemde musea, theaters en kunstgaleries. Het Philadelphia Museum of Art, het Barnes Foundation en het Rodin Museum zijn slechts enkele van de vele plekken waar bezoekers kunnen genieten van kunst van wereldklasse. Bovendien is Philadelphia de geboorteplaats van de Amerikaanse muziekstijlen zoals Philly Soul en heeft het een bruisende muziekscene.
‘It’s
Lekker anders, heerlijk gewoon
Heerlijk eten
Philadelphia staat bekend om zijn unieke culinaire tradities. De stad is de geboorteplaats van de iconische cheesesteak-sandwich die je inmiddels overal ter wereld vindt maar nergens zo lekker als in de geboorteplek. Iedere inwoners heeft zijn favoriete adres. Maar ook op wat hoger culinair niveau zit je er goed. Er is een bloeiende culi-scene met diverse mooie eetgelegenheden, van straatkraampjes tot hoogwaardige restaurants. Ook de Italiaanse markt, de oudste openbare markt van Amerika, is een trekpleister voor fijnproevers.
Iconisch
Philadelphia heeft een eclectische mix van architectonische stijlen, van koloniale gebouwen tot moderne wolkenkrabbers. Het historische centrum van de stad wordt gekenmerkt
door prachtige geplaveide straten en sfeervolle pleinen. Bovendien heeft Philadelphia vele groene parken en tuinen, zoals Fairmount Park, dat bekend staat als een van de grootste stadsparken in de Verenigde Staten.
Bijnaam
De stad staat ook bekend als de stad van ‘Brotherly Love’. Philadelphia heeft een dan ook een sterke gemeenschapszin en trots. ‘It’s a philly thing’ hoor je ook wel. De vriendelijke en gastvrije aard van de inwoners, ook wel bekend als “Philly’s Brotherly Love”, zorgt voor een gastvrije sfeer voor bezoekers. Bovendien is de stad een smeltkroes van culturen, waar verschillende gemeenschappen
samenkomen en bijdragen aan de diversiteit en levendigheid van Philadelphia.
Hoewel de wensenlijst enorm is in deze stad met zoveel aanbod, moeten we wel kiezen zoals jij dat ook zal moeten doen. Want Philadelphia is een levendige stad met tal van leuke activiteiten en attracties om van te genieten. De must is toch wel een bezoek de Liberty Bell, een belangrijk symbool van Amerikaanse onafhankelijkheid. De toegang is gratis en bezoekers kunnen de bel van dichtbij bekijken en meer te weten komen over de geschiedenis ervan. Ga dan meteen naar de Independence Hall waar zowel
Philadelphia heeft een levendige en gevarieerde eetcultuur met veel goede restaurants. Hier zijn enkele van de beste restaurants in Philadelphia:
1. Zahav - Een modern Israëlisch restaurant dat talloze prijzen en onderscheidingen heeft gewonnen voor zijn inventieve en smaakvolle gerechten.
2. Vernick Food & Drink - Een eigentijds Amerikaans restaurant dat de nadruk legt op seizoensgebonden ingrediënten en creatieve presentaties.
3. Vedge - Een vegetarisch restaurant dat plantaardige gerechten serveert met wereldwijde invloeden, van Koreaanse BBQ tot Marokkaanse tajine.
4. The Love - Een stijlvol en gezellig Amerikaans restaurant dat comfort food klassiekers zoals gebakken kip en gehaktbrood met een moderne twist biedt.
5. Le Virtù - Een rustiek Italiaans restaurant dat gespecialiseerd is in
de keuken van de regio Abruzzo, met zelfgemaakte pasta en stevige vleesgerechten.
6. Suraya - Een Libanees geïnspireerd café en restaurant dat mezze-borden, vers brood en smaakvol gegrild vlees serveert.
7. Friday Saturday Sunday - Een eigentijds Amerikaans restaurant dat een scala aan gerechten biedt, van klassieke steak tot creatieve vegetarische opties.
8. K’Far - Een gezellig café dat op Israël geïnspireerd ontbijt, lunch en gebak serveert, waaronder verse pitabroodjes en shakshuka.
9. Fiorella - Een rustiek Italiaans restaurant dat houtgestookte pizza’s, handgemaakte pasta’s en smaakvolle antipasti serveert.
10. Royal Izakaya - Een Japans geïnspireerd restaurant dat sushi, sashimi en kleine schotels serveert, maar ook creatieve cocktails en sake.
de Onafhankelijkheidsverklaring als de Amerikaanse grondwet ondertekend werden. Onze favoriete plek was misschien wel de heerlijke en supergezellige Reading Terminal Market, een foodhall uit de hemel zo je wil. Deze historische markt met eettentjes biedt een breed scala aan uitstekende opties voor de lekkerste broodjes, mooie snelle maaltijden, lokale specialiteiten en wat winkels met leuke souvenirs. Denk dan ook vooral aan huisgemaakte producten van de zogeheten ‘Pennsylvania Dutch’ uit de staat.. Onderschat het niet als ‘weer zo’n foodhall’…Reading Terminal Market behoort tot de beste foodhallen ter wereld.
Een cheesesteak mag dan ook zeker niet op het lijstje ontbreken van authentieke ervaringen, en die vind je door heel de stad. Deze iconische sandwich is gemaakt met dun gesneden biefstuk, gesmolten kaas en vaak gegarneerd met uien en paprika’s, allemaal geserveerd op een lange rol. Pat’s King of Steaks en Geno’s Steaks zijn twee van de beroemdste cheesesteakspots in de stad, maar niet per se de beste (hoewel uitstekend). Net zoals iedere Nederlander weet waar de lekkerste zak friet te halen is, heeft
elke inwoner hier zijn eigen favoriet. Andere beroemde gerechten zijn zachte pretzels (dip in mosterd!) en broodjes geroosterd varkensvlees, vergelijkbaar met cheesesteaks, met dun gesneden geroosterd varkensvlees, scherpe provolonekaas en broccoli rabe, allemaal geserveerd op een lang broodje. In Reading Terminal Market heb je DiNic’s die we kunnen aanbevelen.
Rocky Maar nu is het tijd om de calorieën eraf te lopen. Bezoek dan sowieso het Philadelphia Museum of Art, een van de grootste kunstmusea in het land. Maar hier vind je ook de 72 beroemde ‘Rocky Steps’ waar Rocky Balboa de trappen op rende. Een beroemd filmmoment dat nog dagelijks wordt nagedaan door fans! En neem vooral een selfie met zijn standbeeld! ‘Adriannnnnnn...’
Nu we het toch over sport hebben: altijd een goed idee is een bezoek aan een wedstrijd in deze sportgekke stad met zeer goede teams in honkbal, ijshockey, American football en ‘ons’ voetbal (Het WK voetbal in 2026 zal ook naar deze stad komen!). Maar de 76’ers spelen dus het wordt basketbal. Een bezoek aan de Philadelphia 76ers biedt een unieke
USA sportervaring die fans en bezoekers aantrekt. Het team heeft een trotse erfenis, inclusief legendarische spelers zoals Julius Erving, Wilt Chamberlain en Allen Iverson, die het basketbal hebben gevormd en de 76ers tot succes hebben geleid. Anno 2023 kent het ook weer een zeer goed team dat de play-offs wist te halen. Maar het is bovenal de beleving! Het bijwonen van een wedstrijd van de Philadelphia 76ers biedt een opwindende sfeer en energieke fanbeleving. Het Wells Fargo Center, waar de 76ers hun thuiswedstrijden spelen, is een zeer levendige arena met een enthousiast publiek dat vol passie achter het team staat. De fans van de 76ers, ook wel bekend als de “Philly Faithful”, zorgen voor een indrukwekkende ambiance en creëren een opwindende atmosfeer tijdens de wedstrijden. Het maakt niet eens zoveel uit waar je zit, goedkoop of duurder, het is heerlijk! Er zijn fantastische plekken voor corporate hospitality waarvan we in Europa alleen maar van kunnen dromen. Het culinaire aanbod idem dito: van bekroonde pizza tot duck fat frites. Met een lekkere stoel, een koud biertje en een shirt uit de fanshop een topavond.
Philadelphia is zonder meer een unieke stad, een plek met een eigen DNA en een heerlijk eigen karakter. Daar past een dito hotel bij. Het zonder meer iconische Loews Hotel in Philadelphia is een fantastische keuze voor zakenreizigers die op zoek zijn naar een hotel dat modern comfort combineert met een bijzondere geschiedenis. Dit prachtige en ook iconische pand in het hart van de stad heeft een rijk verleden, biedt een het mooie Bank & Bourbon voor een gezellige maaltijd of een mooie cocktail, heeft een breed scala aan kamers en beschikt zakelijk gezien over vergaderruimtes met uitzicht op de bovenste verdiepingen. Het hotel is gehuisvest in het iconische PSFS-gebouw dt dateert uit 1932. Deze architectonische parel, met zijn indrukwekkende gevel en historische charme, is prachtig gerenoveerd en omgebouwd tot een luxe hotel dat de grandeur van vroeger weerspiegelt. Het PSFSgebouw in Philadelphia is een historisch gebouw dat bekend staat als het eerste moderne wolkenkrabber in de Verenigde Staten. PSFS staat voor “Philadelphia Saving Fund Society”. Het bankgebouw is ontworpen door architecten William Lescaze en George Howe in de stijl van het internationale modernisme. Het PSFS-gebouw was destijds baanbrekend vanwege zijn innovatieve ontwerp en geavanceerde technieken, zoals het gebruik van staal en glas in de gevel, evenals de toepassing van moderne interieurconcepten. Het gebouw wordt geprezen om zijn strakke lijnen, geometrische vormen en functionele
Kamers
Het hotel is geschikt voor de individuele zakenreiziger maar ook voor grotere groepen. Elk van de 581 gastenkamers en 12 suites in Philadelphia ismodern en comfortabel ingericht en kent het belang van een goed bed en andere zakelijke benodigdheden met heerlijke dekbedden, goede Wi-Fi en flatscreen-tv’s en luxe badkamers. De Bank & Bourbon is te vinden in de lobby en oogt als een ideale plek voor drankje na gedane zaken of een informeel etentje. Aan de ruime drankselectie zal het niet liggen om even bij te komen van een dag in het leuke Philadelphia.
Meetings
Het hotel beschikt ook over 4350 vierkante meter aan flexibele evenementruimte, inclusief drie prachtige balzalen met uitgebreide voorruimtes. De ruimte op de 33e verdieping met uitzicht is zeer geliefd. Ook de ligging van het hotel is aangenaam, op korte loopafstand van het Pennsylvania Convention Center en uiteraard alle andere geneugten van de stad.
Andalusië, een regio in het zuiden van Spanje, is al eeuwenlang geliefd. Van de Romeinen en Moren tot aan de hedendaagse reizigers.
Wie deze regio kiest voor een volgende trip kan kiezen voor een bezoek aan schitterende steden, zoals Sevilla, Málaga, Córdoba en Granada, evenals kleinere steden zoals Ronda en de adembenemende natuur. Denk bijvoorbeeld aan de beroemde koningsroute van Spanje, de Caminito del Rey. Bovendien zijn er in Andalusië volop smaakvolle hotels en uitstekende golfbanen te vinden.
Sevilla
In Sevilla is een bezoek aan het Alcázarpaleis (een UNESCO-werelderfgoed) een must met zijn Moorse architectuur en weelderige tuinen. De kathedraal van Sevilla is de grootste gotische kathedraal ter wereld en herbergt het graf van ontdekkingsreiziger Christopher Columbus. Vanaf de klokkentoren van de kathedraal, La Giralda, heb je een panoramisch uitzicht over de stad. Het Plaza de España is een spectaculair plein met halfronde gebouwen, kleurrijke tegels en boottochten op de gracht. Naast het plein ligt het Parque de María Luisa, een perfecte plek om te wandelen en te ontspannen. De wijk Santa Cruz is een doolhof van smalle straatjes met verborgen patio’s, sfeervolle pleinen en charmante tapasbars. De Metropol Parasol, ook bekend als de ‘Paddestoelen van de Incarnatie’, is een modern architectonisch hoogstandje dat een prachtig uitzicht over de stad biedt. In Sevilla kun je niet om de levendige flamencoscene heen in een van de vele tablaos, waar flamencoshows plaatsvinden.
Málaga
Málaga, gelegen aan de zonnige Costa del Sol in Zuid-Spanje, heeft tal van bezienswaardigheden te bieden. Het historische centrum van Málaga is charmant met zijn pleinen en kleurrijke
gebouwen. Het iconische Alcazaba, een Moors fort uit de elfde eeuw, biedt een prachtig uitzicht op de stad en de haven. Vlakbij bevindt zich het Romeinse theater, een historisch juweel. De kathedraal van Málaga, ook bekend als “La Manquita” vanwege de onvoltooide toren, combineert gotische, renaissanceen barokstijlen. Het Picasso Museum heeft een uitgebreide collectie van de wereldberoemde kunstenaar, die geboren is in Málaga. Proef de lokale producten op de kleurrijke Mercado Central de Atarazanas, een bruisende markt. La Malagueta, het strand van Málaga, is ideaal om te ontspannen en van de zon te genieten. Het nieuwe havengebied, Muelle Uno, is een moderne boulevard met winkels, restaurants en uitgaansgelegenheden. Málaga is ook de geboorteplaats van de beroemde Spaanse gerechten “pescaíto frito” (gefrituurde vis) en “espetos de sardinas” (geroosterde sardines).
Córdoba
Córdoba, gelegen in het hart van Andalusië, is een stad doordrenkt van geschiedenis. Het meest symbolische monument is de Mezquita-Catedral, een mix van islamitische en christelijke architectuur met een met zuilen versierde gebedshal en een gotische kathedraal. Het Alcázar de los Reyes Cristianos, een Moors fort uit de 14e eeuw, biedt prachtige tuinen en een fascinerende geschiedenis. De Joodse wijk, ook wel bekend als de Judería, betovert met zijn patio’s en historische synagoge. De Romeinse brug, Puente Romano, overspant de rivier de Guadalquivir en is een ander hoogtepunt. De historische binnenstad van Córdoba staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO en heeft veel sfeervolle pleinen, zoals de Plaza de la Corredera en de Plaza de las Tendillas. Het Paleis van Viana, met
zijn fraaie patio’s en tuinen, biedt een glimp van de Andalusische aristocratie. Córdoba staat ook bekend om het traditionele bloemengevecht, het Patio Festival, waar bewoners hun patio’s versieren met kleurrijke bloemen. Bovendien is Córdoba de geboorteplaats van de beroemde filosoof Seneca en heeft het een rijke culinaire traditie met gerechten zoals salmorejo en flamenquín.
Granada
Granada is een stad waar vanalles is te zien. Het Alhambra, een UNESCO-werelderfgoed, is een Moors paleiscomplex met weelderige tuinen, binnenplaatsen en ingewikkelde islamitische architectuur. Het Generalife, de zomerresidentie van de Nasrid-sultans, biedt betoverende tuinen en fonteinen. De historische wijk Albaicín staat niet voor niets op de werelderfgoedlijst van UNESCO en biedt een prachtig uitzicht op het Alhambra. Vanaf de Mirador de San Nicolás heb je een prachtig uitzicht op de stad en het Alhambra. De kathedraal van Granada, met zijn indrukwekkende barokke gevel, herbergt het koninklijke mausoleum waar de katholieke koningen Ferdinand en Isabella begraven liggen. Het charmante
Plaza Nueva is een levendig plein omringd door cafés en winkels. Voor literatuurliefhebbers is het Huerta de San Vicente, het voormalige huis van de beroemde dichter Federico García Lorca, een must see. De wijk Realejo, de voormalige joodse wijk, biedt pittoreske straatjes en gezellige tapasbars.
Ronda
Ronda is een stad in Andalusië met een rijke geschiedenis en adembenemende trekpleisters. Het meest kenmerkende symbool van Ronda is de Puente Nuevo, een imposante brug die de kloof El Tajo overspant en een adembenemend uitzicht biedt op het landschap. Het oude centrum van Ronda heeft een sterke Moorse invloed en wordt gekenmerkt door witgekalkte huizen en gezellige pleinen. De Plaza de Toros, een van de oudste stierenvechtarena’s in Spanje, biedt interessante rondleidingen en een museum dat de geschiedenis van het stierenvechten illustreert. Het Arabische badhuis, de Baños Árabes, is een goed bewaard gebleven overblijfsel uit de Moorse periode. Het Palacio de Mondragón, een paleis uit de 14e eeuw, herbergt het Ronda Museum, dat inzicht geeft in de lokale geschiedenis. Ronda
staat ook bekend om zijn wijnindustrie, en het is mogelijk om de nabijgelegen wijnmakerijen te bezoeken en lokale wijnen te proeven.
De beste golfbanen
Er zijn verschillende uitstekende golfbanen in Andalusië. Denk aan Valderrama Golf Club (Sotogrande, Cadiz). Deze staat bekend als een van de beste golfbanen in Europa en heeft gastheer gespeeld voor prestigieuze evenementen zoals de Ryder Cup. Ook Real Club de Golf Sotogrande (Sotogrande, Cadiz) is een klassieker en staat bekend om zijn elegante lay-out met glooiende fairways, strategisch geplaatste bunkers en een prachtig uitzicht op de Middellandse Zee. Een favoriet onder golfers van alle niveaus. Als laatste is ook Finca Cortesin Golf Club (Casares, Malaga) een vermelding waard, want deze wordt beschouwd als een van de beste in Spanje. Andere noemenswaardige golfbanen in Andalusië zijn onder meer Real Club de Golf de Sevilla (Sevilla), La Reserva Club de Golf (Sotogrande, Cadiz) en La Cala Golf Resort (Mijas, Malaga).
Op zoek naar een hotel in een van deze prachtige steden? Dat wordt een moeilijke keuze. Een aantal aanraders. Sevilla heeft een aantal van de beste hotels die een mix van luxe, stijl en uitstekende service bieden. Denk aan het vijfsterren en iconische Hotel Alfonso XIII of het Gran Meliá Colón. Denk voor een intiemere sfeer aan Hotel Mercer Sevilla met een binnenplaats en een dakterras met uitzicht op de stad. Málaga, dat een groeiende reputatie heeft als luxe bestemming, heeft enkele opmerkelijke hotels. Gran Hotel Miramar, gevestigd in een prachtig gerestaureerd historisch pand, straalt elegantie uit met onder andere een uitstekende spa. Vincci
Selección Posada del Patio biedt moderne luxe in een historische setting en verblijf je graag in het hart van de stad? Kijk dan eens naar Molina Lario, met uitzicht op de kathedraal en de haven. In Córdoba
zijn er hotels die de rijke geschiedenis van de stad weerspiegelen. Hospes Palacio del Bailío is een vijfsterrenhotel gevestigd in een historisch paleis met prachtige patio’s, een zwembad en een spa. Balcón de Córdoba biedt luxe kamers in een traditioneel Andalusisch huis met uitzicht op de historische wijk. Ga je naar Granada en wil je uitzicht op het Alhambra? Misschien is Hotel Alhambra Palace dan wel het hotel van jouw keuze. Eurostars Washington Irving ligt in de buurt van het Alhambra, heeft een mooi zwembad en een serene omgeving. Parador de Granada is gevestigd in het Alhambra. Hier voel je de historie en heb je een spectaculair uitzicht.
Natuurlijk!
Naast het bezoeken en verblijven in de prachtige steden van Andalusië moet je ook zeker een bezoek brengen aan de natuurlijke schoonheid van Andalusië. De regio biedt tal van prachtige plekken die de moeite waard zijn om te verkennen. De Sierra Nevada is een paradijs voor natuurliefhebbers. Het is de thuisbasis van het hoogste punt op het vasteland van Spanje, de Mulhacén. Hier kun je genieten van schilderachtige wandelingen, wandelpaden door dennenbossen en betoverende uitzichten op besneeuwde bergtoppen.
Het natuurpark Cabo de Gata-Níjar is een van de best bewaarde kustgebieden van Spanje. Met zijn ongerepte stranden, kristalhelder water en kliffen is het een ideale plek om te ontspannen en te genieten van de natuurlijke omgeving. Het park herbergt ook een diverse flora en fauna, waaronder zeldzame vogelsoorten.
De Doñana National Park is een UNESCO-werelderfgoed en een van de belangrijkste wetlands van Europa. Het park bestaat uit moerassen, duinen, bossen en lagunes, en het biedt een toevluchtsoord voor talloze trekvogels, waaronder flamingo’s. Het is ook de thuisbasis van de bedreigde Iberische lynx. Je kunt hier natuurexcursies maken
en genieten van de schoonheid van het landschap.
De Caminito del Rey, ook wel bekend als de koningsroute, is een spectaculaire wandelroute die zich slingert langs steile kloven en kliffen in de provincie Málaga. Het pad biedt prachtige uitzichten op de omringende natuur en een onvergetelijke wandelervaring.
Het natuurpark Sierra de Grazalema staat bekend om zijn prachtige landschappen, met ruige bergen, diepe kloven en weelderige bossen. Het is ook de thuisbasis van de beroemde Garganta Verde, een diepe kloof met verticale wanden en een spectaculaire waterval. Wandelen, vogels spotten en genieten van de rustige sfeer zijn populaire activiteiten in dit gebied. De Alpujarras, gelegen aan de zuidelijke hellingen van de Sierra Nevada, bieden een pittoresk landschap met terrasvormige velden, witte dorpjes en prachtige uitzichten. Het is een ideale bestemming voor wandelaars
ONDER: Caminito del Rey DziewulShutterstock.com
en natuurliefhebbers, met veel wandelpaden die je meenemen door weelderige valleien en bergtoppen.
Voor reizigers die naar Andalusië willen vliegen, zijn er verschillende mogelijkheden vanuit Nederland. Je kunt directe vluchten nemen vanaf diverse Nederlandse luchthavens naar belangrijke luchthavens in Andalusië, zoals Sevilla, Málaga en Granada. Sevilla Airport (SVQ) is goed verbonden met Nederland, met directe vluchten vanaf Schiphol Airport (AMS) die meestal ongeveer 2,5 uur duren. Málaga Airport (AGP) is ook een populaire optie, met directe vluchten vanaf Schiphol en andere Nederlandse luchthavens met een vluchttijd van ongeveer drie uur. Granada Airport (GRX) heeft minder directe vluchtopties vanuit Nederland, maar er zijn vluchten beschikbaar met tussenstops op andere Spaanse luchthavens.
Duurzaamheid is de toekomst. Maar hoe ziet die toekomst eruit? Air France en KLM geven een update op het hoogste niveau. Business Traveller in Parijs met Ben Smith, CEO AF-KLM en KLM CEO Marjan Rintel.
Hoopvol, maar realistich. Het besef bij Air France-KLM is groot dat duurzaamheid essentieel is, maar dat er nog een lange weg te gaan is. En met meerdere stakeholders.
CEO Ben Smith begint de ochtend echter hoopvol, met een blik op de geschiedenis. ‘In een carrière van 33 jaar heb ik veel innovatie gezien, en ik heb over veel innovatie gelezen. Onze branche is meer dan 100 jaar oud maar elk doel dat deze branche ooit heeft gesteld, is bereikt.
Kijk eens wat we bereikt hebben. Aan het begin van de luchtvaart met de start van trans-Pacific reizen in 1928, waar Fokker een belangrijke rol in heeft gehad. Kijk naar de komst van de 747 in 1969 die de reiskosten zo omlaag bracht dat de gemiddelde middenklasse-familie kon reizen. De Concorde… Ik ben zo ontzettend trots op onze branche, en ik weet zeker dat we de gestelde doelen gaan bereiken. We liggen hier in Frankrijk op schema om onze CO2-impact met 50% te verminderen in 2024 en met 50% in ons hele netwerk tegen 2030. Dit zijn
dus grote toezeggingen, en we zijn erg blij dat we onderweg zijn.’
Met de historische kennis van de CEO zit het goed, de vooruitgang ligt uiteraard in belangrijke mate bij een moderne zuinige vloot. ‘We investeren dus tot 2 miljard euro per jaar in nieuwe vliegtuigen. We zijn al begonnen in Nederland met onze 787’s. Die hebben we hier in Frankrijk ook. Vorig jaar hebben we meer dan 100 A320 Neo-vliegtuigen besteld. We hebben Airbus A350-900’s in de vloot. Het zijn grote investeringen die we doen om onze impact op het milieu te verminderen. Deze vliegtuigen verbeteren onze CO2-uitstoot tot 25%, net als geluidsoverlast.’ In de toekomst zal de groep dan ook aan vlootvernieuwingen blijven werken. ‘We hebben dus nog steeds een enorme kans om onze impact verder te verminderen.’
SAF
Een andere sleutelfactor in duurzame
vooruitgang is het gebruik van SAF. Weet ook Smith. ‘Vorig jaar, en daar zijn we erg trots op, zijn we met 0,6% gegroeid in het gebruik van SAF. Dat klinkt niet als een enorm getal, maar het is 17% van de wereldwijde SAF-productie. En dat is verbazingwekkend. Het is niet genoeg maar het is een ambitieus begin, en ik denk dat we daar het bewijs hebben dat we een voorsprong hebben op de branche. We zijn vastbesloten om in 2050 nul-uitstoot te bereiken, dus we moeten zo snel mogelijk gaan. SAF-beschikbaarheid is natuurlijk noodzakelijk om dat te kunnen bereiken. We zetten ons in voor 10% SAF tegen 2030, wat boven het Europese mandaat ligt. We zouden graag hoger gaan als SAF beschikbaar zou zijn voor een betaalbare prijs.’
Ook KLM topvrouw Rintel liet haar licht schijnen op de duurzame ambities van de groep. En over het
belang van samenwerking, met onder meer met de corporate markt. Ook Klaas Pel van SAF-fabrikant Neste deelt zijn gedachten.
Rintel: ‘Natuurlijk willen we deel uitmaken van de oplossing in plaats van het probleem. We hebben meer dan 170 bestemmingen vanuit Nederland. We moeten de duurzame doelen halen, niet voor onszelf, maar voor alle klanten, voor onze collega’s en voor onze kinderen.’ Woorden waarbij Pel zich kan aansluiten. ‘De luchtvaart is een kracht ten goede. Het verbindt continenten, mensen, culturen. Het koolstofvrij maken van de luchtvaart is de enige manier, de enige weg vooruit. De kosten van niets doen zijn veel hoger. Wat ik erg leuk vind in deze rol, is dat we wereldwijd aanwezig zijn en dat we regeringen informeren en opleiden en praten om beleid te bedenken om de luchtvaart koolstofarm te maken. In Europa zijn het mandaten, in andere jurisdicties
RECHTS:
Boven
zijn het incentives, maar het is een mooie toekomst en we komen er wel. Het is een lange-termijnplan.’ Neste is dan ook een van de spelers die cruciaal zijn voor de toekomst. Een bedrijf dat ook in Nederland flink investeert. ‘We produceren SAF op een aantal locaties: Helsinki, Rotterdam en Singapore. En we verdelen het waar de vraag is.’
Ook Rintel benadrukt de vlootvernieuwing binnen de groep. ‘De vloot is het belangrijkste. Vergelijk bijvoorbeeld de KLM 747-vrachtvloot, die gaan we vervangen door de Airbus 350. Dat is meteen 50% minder geluidsreductie en 40% minder CO2reductie. De nieuwe vloot komt dus
op de eerste plaats. SAF is natuurlijk belangrijk voor de lange termijn. Maar vergeet niet alle operationele maatregelen die we nemen. Taxiën op één motor bijvoorbeeld. Vandaag zijn we al, denk ik, met een 70% elektrisch wagenpark op de grond. Kleine dingen, maar toch belangrijk.
Toch is de ontwikkeling van duurzaamheid een doel met vele spelers. Rintel: ‘We hebben ook de samenwerking met het bedrijfsleven nodig. Er zijn al veel bedrijven die met ons samenwerken om SAF te kopen. En dus is het nodig dat niet alleen de leveranciers, maar ook de beleidsmakers, de luchtvaartmaatschappijen, de corporates en natuurlijk de klanten zich bewust zijn van het kopen van SAF. Want de prijs zal nog steeds de uitdaging zijn. Een gelijk speelveld is vandaag al een uitdaging. De productie van synthetische SAF is een uitdaging voor de toekomst. We hebben in ieder geval voldoende SAF nodig om de ambitieuze doelen die we hebben te bereiken.’
naar beneden: Rintel met Pel, Ben Smith met Fatima da Gloria en de overige gasten...
Duurzaamheid maakt vaart. Maar duurzaamheid moet nog sneller. Zoveel werd duidelijk tijdens De GSTC2023 Global Sustainable Tourism Conference die plaatsvond in Antalya, Türkiye. De conferentie bracht 350 afgevaardigden uit 51 landen samen.
De deelnemers behoorden tot internationale en regionale belanghebbenden op het gebied van toerisme die betrokken zijn bij de ontwikkeling en bevordering van duurzaam toerisme. Dat is inclusief de publieke sector, hotels, touroperators, de academische wereld, ontwikkelingsbureaus, ngo’s, consultants en meer. Internationale deelnemers kwamen uit Europa, Noord-Amerika, Latijns-Amerika, Afrika, Azië en Oceanië. De conferentie van dit jaar was gericht op Destination Stewardship, hotelduurzaamheid, duurzame tours, ervaringen en attracties, en duurzame MICE.
Luigi Cabrini, voorzitter GSTC, opende de conferentie door te spreken over de onzekerheden waarmee de industrie wordt geconfronteerd ‘Dit jaar zijn we getuige van een sterk herstel van het internationale en binnenlandse toerisme,
na de dramatische daling van meer dan 70% in 2020 en 2021. Banen gingen verloren, duizenden ondernemingen gingen failliet en bestemmingen hadden moeite om te overleven. Veel van deze bestemmingen keren nu bijna terug naar de normaliteit, omdat mensen staan te popelen om weer te reizen, na lockdowns en reisbeperkingen. Maar we worden nog steeds geconfronteerd met economische en geopolitieke uitdagingen, zoals de oorlog in Oekraïne, een hoge inflatie en torenhoge kosten van alle componenten die verband houden met reizen en toerisme. In deze onzekere context wordt niet verwacht dat het internationale toerisme wereldwijd op zijn vroegst in 2024 terugkeert naar het niveau van voor de pandemie.’ Hij voegde er ook aan toe hoe de GSTC-criteria de industrie hebben geholpen om hogere niveaus van duurzaamheid te bereiken. Het GSTC-lidmaatschap omvat vandaag toerismeautoriteiten van meer dan 25 landen, samen met leiders van de particuliere sector, ngo’s, universiteiten,
bestemmingen en vele anderen. We verwelkomen deze variëteit als een kracht voor GSTC, waar de toeristische sector in al zijn facetten en belangen vertegenwoordigd is.’
Minister
Tijdens de opening van de conferentie sprak de Turkse minister van Cultuur en Toerisme Mehmet Nuri Ersoy zijn genoegen uit om de meest competente experts en opinieleiders van duurzaam toerisme in Türkiye te ontvangen. Ersoy zei dat de GSTC 2023 Global Sustainable Tourism Conference een waardevol platform voor informatie- en ideeënuitwisseling zou worden, dat aanzienlijke voordelen zou opleveren voor duurzaam toerisme wereldwijd. Ersoy merkte ook op dat zijn land niet alleen als pionier optrad door als eerste land ter wereld een overeenkomst te ondertekenen met GSTC voor een nationaal duurzaamheidsprogramma op regeringsniveau, maar ook al een wereldleider was geworden op het
gebied van duurzaam toerisme. Ersoy voegde eraan toe dat Türkiye al meer dan 1300 accommodatiefaciliteiten heeft met duurzaamheidscertificaten of verificaties in het programma voor duurzaam toerisme van Türkiye. Bijna 200 accommodaties voldoen volledig aan de GSTC-criteria.
Sprekers van over de hele wereld deelden inzichten en bespraken de volgende onderwerpen: havenbestemmingen en duurzaamheid, duurzame kustbestemmingen, duurzaam plattelandstoerisme, hoteldigitaliseringsoplossingen, duurzaamheid in resorts, cultuur- en natuurervaringen, duurzame attracties, Booking.com en haar Travel Sustainable Program, voorkeurscontracten van touroperators, duurzaam toerisme in de Balkanregio en inclusiviteit in toerisme.
Panel
Tijdens de conferentie ging een speciale paneldiscussie door het World Economic Forum in op de vraag hoe duurzaam
toerisme een motor is voor veerkrachtige economieën en samenlevingen. Ook zijn er verschillende workshops gegeven voor de ontwikkeling van de GSTC MICE Criteria en GSTC Attraction Criteria, en ook een Data Set workshop.
De gastvrijheid
Uiteraard werd er gebruik gemaakt van de mogelijk het gastland beter te leren kennen. Türkiye is de thuisbasis van vele toeristische hoogtepunten, ook zeker in en rondom Antalya. Een land dat duurzaamheid al een tijd lang hoog in het vaandel heeft staan. Het programma voor duurzaam toerisme van Türkiye, ontwikkeld in samenwerking met de Global Sustainable Tourism Council (GSTC), brengt Türkiye op de voorgrond van duurzaam toerisme. Met dit programma wordt Türkiye het eerste land dat samen met GSTC een nationaal programma voor duurzaam toerisme op overheidsniveau ontwikkelt.
Het programma voor duurzaam toerisme van Türkiye beloont de echte beoefenaars van duurzaam toerisme en bouwt vertrouwen en geloofwaardigheid op bij bezoekers. Door het programma voldoet Türkiye niet alleen aan verplichtingen die voortvloeien uit internationale overeenkomsten zoals het Klimaatakkoord van Parijs, maar is het ook een voorbeeld voor alle sectoren en de wereld met de transformatie van het toerisme in deze richting.
Met zijn door de GSTC erkende internationale normen moedigt Türkiye’s programma voor duurzaam toerisme faciliteiten en bestemmingen aan
om zich voortdurend te ontwikkelen op het gebied van duurzaamheid. Effectieve planning en wereldwijde duurzaamheidspraktijken in de toeristenindustrie zijn versneld. Milieuverantwoorde accommodaties werden geregistreerd. Faciliteiten kunnen een verificatiedocument of certificering verkrijgen via jaarlijkse evaluaties van onafhankelijke internationale auditbureaus.
De criteria van de accommodatiefaciliteiten, internationaal erkend door de GSTC, bestaan uit vier hoofdgebieden: duurzaam beheer, sociaaleconomische effecten, culturele effecten en milieueffecten. Alle criteria onder deze titels bieden faciliteiten de mogelijkheid voor certificering in drie fasen, namelijk het eerste fase-verificatiedocument, het tweede fase-verificatiedocument en de certificering (derde fase), die aanpassing aan duurzame transformatie vergemakkelijken.
Faciliteiten die certificering zoeken, kunnen een aanvraag indienen bij geaccrediteerde internationale auditfirma’s waarvan de contactgegevens op de TGA-website zijn gepubliceerd. Faciliteiten moeten voldoen aan 14 specifieke criteria voor de verificatie van de eerste fase, 29 specifieke criteria voor de verificatie van de tweede fase en 42 criteria voor certificering (derde fase).
In het kader van het programma is de informatie van alle faciliteiten met verificatiedocumenten of certificaten ook beschikbaar op de websites van het Ministerie van Cultuur en Toerisme van de Republiek Türkiye en de TGA volgens het transparantiebeginsel.
Het GSTC-logo is opgenomen in de documenten van faciliteiten die zijn gecertificeerd door aan alle criteria te voldoen. Deze faciliteiten worden ook gepubliceerd op de website van GoTürkiye, het officiële toerismeplatform van Türkiye.
Sinds april 2023 zijn bijna 1.400 accommodatiefaciliteiten gecontroleerd en gekwalificeerd om hun documenten te ontvangen; terwijl bijna 1.200 verificatie hebben, hebben ongeveer 200 100% conformiteit met alle criteria.
LINKS: Minister ErsoySites
En natuurlijk was er tijd om de hoogtepunten te bekijken, uiteraard ook Antalya, de oude stad (Kaleiçi). Kaleiçi, het historische stadscentrum van Antalya, is de thuisbasis van bouwwerken uit de Romeinse, OostRomeinse, Selçukse, Ottomaanse en moderne Turkse Republiek-tijdperken. Kaleiçi is omgeven door muren die bekend staan als het gemeenschappelijke werk van de Hellenistische, Romeinse, Oost-Romeinse, Selçukse en
Ottomaanse periodes. De muren hebben de vorm van een hoefijzer en omringen het gebied binnen en buiten. Het is mogelijk Kaleiçi binnen te gaan via de poort van Hadrianus (Hadrian Kapısı). Deze poort is een van de best bewaarde historische gebouwen in Antalya. Het gebouw is een Romeins werk gebouwd in 130 CE in de naam van de Romeinse keizer Hadrianus.Net ten zuiden van Kaleiçi ligt de historische jachthaven. In de jachthaven, die in de veilige baai ligt, liggen tientallen rondvaartboten
voor anker. Met deze boten kun je dagelijkse tochten maken om de kliffen en watervallen te zien.
Een ander hoogtepunt was de openingsreceptie in Perge. Perge ligt 18 km ten oosten van het stadscentrum van Antalya. Aksu (Kestros) River (Aksu Nehri) was een factor die de geografische ligging van de stad in de oudheid ongelooflijk waardevol maakte. Het bleek een uitstekende optie om Perge te verkennen door langs de monumentale vestingwerken gebouwd door Alexander de Grote te wandelen. Het zou het beste zijn als je Perge Ancient City (Perge Antik Kenti) niet zou verlaten zonder het aquaduct, de zuilenstraat, de uitkijktoren, het Romeinse bad, agora’s, dubbeldeurswinkels, het monumentale theater met een capaciteit van 12 duizend mensen te zien , de mozaïeken die de vloer bedekken en het hoefijzervormige stadion.
LINKSBOVEN: Perge EN ONDER: Antalya
Het avontuur begint al voordat je de luchthaven verlaat en eindigt met duurzame cocktails
Weinig plaatsen ter wereld rekenen een luchthaven tot hun top toeristische attracties. Verbonden met de aankomsthal van Terminal 1 op Changi Airport is het futuristische Jewel Retail Complex dat in 2019 is geopend. Ga na de landing in de stadstaat naar de verbazingwekkende Rain Vortex, die 40 meter naar beneden stort vanuit een koepel van staal en glas. De hoogste overdekte waterval ter wereld ligt in het hart van de Shiseido Forest Valley, met meer dan 900 weelderige bomen en palmen, ongeveer 50.000 struiken, op zeven verdiepingen - met uitkijkplatforms op elk niveau. Op de bovenste verdieping bevindt zich het 14.000 m² grote Canopy Park, dat een prachtig uitzicht en attracties voor kinderen biedt, terwijl de kelderverdiepingen (B1 en B2) je het gevoel geven dat je het water
aanraakt, beschermd achter een glazen wand. Het water wordt opgevangen en gebruikt om de toiletten door te spoelen en de planten op de luchthaven water te geven. ‘s Avonds kunt je genieten van de nachtelijke licht- en geluidsshows.
Natuur en architectuur gaan hand in hand bij Gardens by the Bay, de 101 hectare grote nationale tuinbouwbestemming die bestaat uit drie tuinen aan het water in de wijk Marina Bay. Begin binnen in het mystieke Cloud Forest, met een 35 meter hoge waterval, exotische plantensoorten zoals Venus Flytraps en epifyten, en kronkelende wandelpaden die je naar de top van de waterval brengen. Het landschap verandert tijdens de misturen en voelt buitenaards aan, vooral omdat er tot eind juni een op Avatar geïnspireerde tentoonstelling plaatsvindt. Als je
het plantenrijk eenmaal onder de knie hebt, ga dan naar buiten om te genieten van de torenhoge Supertrees, waarvan de hoogste ongeveer zo hoog is als een gebouw van 16 verdiepingen. De duurzame structuren bevatten 162.900 planten van meer dan 200 soorten, en je kunt er van bovenaf van genieten op de OCBC Skyway luchtbrug, of vanaf de grond. Blijf voor de gratis Garden Rhapsody lichtshow die om 19.45 en 20.45 uur plaatsvindt. Kaartjes voor het Cloud Forest kosten S$53 (€32); de luchtbrug kost S$10 (€6).
Als je behoefte hebt aan een pittige en heerlijke pitstop, mag je dit eenvoudige eethuis aan East Coast Road in de wijk Katong-Joo Chiat - bekend om de Peranakan cultuurniet missen. Hoewel het restaurant is gevestigd op nummer 216, kiest
het voor 328 in zijn titel omdat dat klinkt als ‘voorspoedig bedrijf’ in het Kantonees - wat gunstig is. De romige kokosnootlaksa-bouillon, met koningsgarnalen, viskoekjes, verse mosselen en gehakte dikke witte vermicelli-noedels, is het enige hoofdgerecht op het menu en dat is geen slechte zaak. Opgericht door Nancy Koh, was het op Peranakan gebaseerde recept het resultaat van zes maanden vallen en opstaan, en het wachten zeker waard. Binnen zijn de muren beklad met foto’s van beroemdheden, waaronder Gordon Ramsay die in 2013 op beruchte wijze een kookwedstrijd verloor van oprichtster Nancy en haar zoon Ryan. Voeg chilipasta toe als je dat aankunt en slurp tot je voldaan bent. 328katonglaksa.sg.
4 LITTLE INDIA
Ga na het verkennen van de Peranakanbuurt naar de straten van
Little India om nog wat meer cultuur op te snuiven. Dit gebied, dat vroeger bekend stond om de veehandel, is nu de thuisbasis van marktkraampjes met sieraden, snoep en kruiden, plus gebedshuizen en levendige straatkunst. Aan Serangoon Road ligt de beroemde Sri Veeramakaliamann Tempel, een van de oudste hindoetempels van Singapore, gewijd aan de godin en vernietiger van het kwaad, Kali (afkorting van Sri Veeramakaliamman). Aan deze weg ligt ook het Tekka Centre, de grootste overdekte “natte” markt van Singapore, met een verscheidenheid aan kraampjes met Zuid-Aziatische gerechten - dosa, biryani, chai thee - en textielwinkels. Om de hoek, op 37 Kerbau Road, staat de laatst overgebleven Chinese villa in Little India. Het twee verdiepingen tellende huis is moeilijk te missen, met zijn levendige, veelkleurige buitenkant. De villa werd in 1900 gebouwd door de
Chinese zakenman Tan Teng Niah en werd in de jaren tachtig gerestaureerd en behouden voor commercieel gebruik.
Tijd voor een drankje. Begin met een Singapore Sling in de legendarische Long Bar in het Raffles Hotel. Kijk toe hoe de bartenders er 18 tegelijk maken met de op maat gemaakte handbediende shaker, of probeer het zelf als je de kans krijgt. Ga vervolgens verder naar de Atlas Bar, een Art Deco paradijs op de begane grond van het Parkview Square gebouw. Een bibliotheekachtige toren fungeert als het middelpunt, met planken vol met meer dan 1300 soorten gin. Kies voor een vintage gin martini of blader door het menu met op architectuur geïnspireerde cocktails - van het Parijse gebouw La Samaritaine tot het Londense Battersea Power Station. BT
Marjan Rintel staat bijna een jaar aan het hoofd van KLM. De topvrouw kwam in turbulente tijden aan het roer met vele hoofdpijndossiers. Maar ook een duidelijke portefeuille aan ambities. Een gesprek in Istanbul.
DOOR TIJN KRAMER
Nog altijd covid en de naweeën ervan, een tumultueus vertrek van een geliefde voorganger, een weerbarstig politiek klimaat. Rintel begint echter positief over haar eerste periode als CEO. ‘Allereerst was iedereen toch wel blij verrast dat reizigers zo snel zijn teruggekomen. Dat is natuurlijk goed voor KLM. Maar dat ging natuurlijk niet zonder horten of stoten. We hebben al het nodige meegemaakt met de krappe arbeidsmarkt, met alle mensen die we moesten aannemen, met de rijen op Schiphol. Dus het was wel meteen het diepe in. En tegelijkertijd wil je heel graag de organisatie leren kennen.’
‘Ik heb ook veel werkbezoeken gebracht. Het mooie is dan toch de veerkracht van alle KLM’ers. In die hele moeilijke COVIDperiode hebben die toch de energie getoond om de klant de service te geven waar deze op rekent. Daar word ik echt blij van. Ik vond het ook heel leuk om collega’s te ontmoeten, om mee te lopen en mee te kijken. We doen het voor de klant, maar we doen het ook voor heel veel zeer betrokken collega’s.’
Het heetste hangijzer in de mondiale luchtvaart is duurzaamheid. Weet ook Rintel (zie ook het Duurzaamheidsverslag met AF/KL CEO Ben Smith en Rintel elders in
het blad). ‘Hoe verduurzamen we, hoe snel verduurzamen we? Wanneer komt er een doorbraak? Dat zijn aandachtspunten voor de komende maanden en jaren. Daar gaat zeker focus en energie inzitten.’
Maar er is werk aan de winkel. De wensen en to do lijst is langer. ‘De eerste prioriteit is natuurlijk de klant. De klant aan ons blijven binden. Producten blijven verbeteren en de capaciteit natuurlijk opschroeven. We zitten nu op zo’n 90 procent maar ambiëren 100 procent. En we willen concurrerend blijven.’
De concurrentie zit uiteraard niet stil. De Lufthansa Groep heeft de strijd om het Italiaanse ITA gewonnen, maar het klinkt strijdlustig. ‘Als groep willen we ook meedoen in de consolidatie. Lufthansa is nu met ITA een paar stappen verder. Dat is afgeketst in de gesprekken met ons. Om relevante redenen ook. Nu we weer schuldenvrij zijn en een commerciële kredietfaciliteit hebben willen we als groep wel naar voren. Maar dat is natuurlijk meer op Air France-KLM niveau. Zeker. Dat zijn wij hè, Air France-KLM.’
De gaande discussie over de rol van KLM in de Nederlandse samenleving zal niemand
zijn ontgaan. De luchtvaart staat onder druk, KLM daarmee ook en de politieke en publieke opinie vertoont soms stevige en zeer kritische tegenwind, al dan niet fatsoenlijk onderbouwd. De vraag gaat of Rintel niet meer zichtbaar had moeten zijn in de talkshows en dergelijke om de belangen van KLM te verdedigen.
‘Natuurlijk denken we daarover. In eerste instantie hebben we een hele inhoudelijke brief naar de minister gestuurd. En de minister heeft dat als document naar de Kamer gebracht. We hebben genuanceerd onze kant van het verhaal uitgelegd. En ook achtergrondinterviews gegeven. Maar, we willen ook de minister en het parlement de ruimte gegeven om dit te bespreken. Ik denk ook dat we even met elkaar een stap terug moeten doen. Maar we gaan zeker zichtbaar in zijn in het debat en stappen naar voren nemen. We kiezen daar ook ons eigen moment voor.’
Rintel is niet bevreesd dat de overheid er op uit is om van KLM of de hub Schiphol af te komen. ‘Dat is het doel niet. Ik heb het een aantal keren bevestigd gekregen. Ik snap
dat de indruk wel eens kan ontstaan.’ Maar duidelijk: ‘We hebben in 103 jaar de 170 bestemmingen opgebouwd vanuit Nederland met de rest van de wereld. Dat blijven we doen. ‘
Diversiteit en inclusiviteit
Recent heeft KLM zich sterk gemaakt voor andere hot topics: diversiteit en inclusiviteit
De International Air Transport Association (IATA) heeft een verwachte versterking van de winstgevendheid van de luchtvaartindustrie aangekondigd in een verbetering van haar vooruitzichten voor 2023. Hoogtepunten zijn onder meer:
De nettowinst van de luchtvaartindustrie zal naar verwachting $ 9,8 miljard bedragen in 2023 (1,2% nettowinstmarge), wat meer dan het dubbele is van de eerdere prognose van $ 4,7 miljard (december 2022). De bedrijfswinsten van de luchtvaartindustrie zullen naar verwachting $ 22,4 miljard bedragen in 2023, veel beter dan de prognose van december van een bedrijfswinst van $ 3,2 miljard. Het is ook meer dan het dubbele van de geschatte bedrijfswinst van $ 10,1 miljard voor 2022. Naar verwachting zullen in 2023 zo’n 4,35 miljard mensen reizen, wat dichter bij de 4,54 miljard mensen komt die in 2019 vlogen.
“De financiële prestaties van luchtvaartmaatschappijen in 2023 overtreffen de verwachtingen. De sterkere winstgevendheid wordt ondersteund door verschillende positieve ontwikkelingen. China hief de COVID-19-beperkingen eerder dit jaar op dan verwacht. De vrachtinkomsten blijven boven het niveau van voor de pandemie, ook al zijn de volumes dat niet. En aan de kostenkant is er enige opluchting. De prijzen voor vliegtuigbrandstof zijn weliswaar nog steeds hoog, maar zijn in de eerste helft van het jaar getemperd”, zegt Willie Walsh, directeur-generaal van IATA.
De terugkeer naar nettowinstgevendheid, zelfs met een nettowinstmarge van 1,2%, is een belangrijke prestatie. Ten eerste werd het bereikt in een tijd van aanzienlijke economische onzekerheden. En ten tweede volgt het de grootste verliezen in
(met bijvoorbeeld een One Love vlag op één Embraer-toestel en genderneutrale boekingsmogelijkheden)
‘Diversiteit en inclusiviteit zijn voor ons belangrijk. Omdat je als bedrijf een afspiegeling wil zijn van de samenleving. Je wilt ook graag dat de mensen zich herkennen in het bedrijf en de leidinggevenden.’ Angst voor reacties vanuit delen van de wereld waar
de geschiedenis van de luchtvaart ($ 183,3 miljard aan nettoverliezen voor 20202022 (inclusief) voor een gemiddelde nettowinstmarge van -11,3% over die periode). Opgemerkt moet worden dat de luchtvaartindustrie de COVID-19-crisis inging aan het einde van een historische winstreeks met een gemiddelde nettowinstmarge van 4,2% voor de periode 2015-2019. “Economische onzekerheden hebben de wens om te reizen niet getemperd, ook al hebben de ticketprijzen hogere brandstofkosten geabsorbeerd. Na diepe COVID-19-verliezen is zelfs een nettowinstmarge van 1,2% iets om te vieren! Maar aangezien luchtvaartmaatschappijen gemiddeld slechts $ 2,25 per passagier verdienen, zal het repareren van beschadigde balansen en het bieden van duurzaam rendement op hun kapitaal voor investeerders een uitdaging blijven voor veel luchtvaartmaatschappijen”, aldus Walsh.
de thema’s desalniettemin onvrede kunnen oproepen is er niet.
‘Voor mij is inclusiviteit iets heel anders. Het is veel breder: dat iedereen veilig kan zijn, veilig kan werken en zich veilig kan voelen bij ons. Dat geldt voor ons als KLM en natuurlijk ook voor onze klanten. Dus daar gaan we ook een aantal stappen in zetten. Kleine stapjes.’
De zomer
Terug naar de klant. Wat denkt Rintel van de aankomende zomer?
‘We verwachten dat de zomer goed zal draaien. Ik ben vooral blij dat we de meivakantie goed hebben doorstaan. Dat is natuurlijk even de voorbode en ik heb vertrouwen in de zomer. Het gaat goed. Je ziet ook dat de hele luchtvaartindustrie capaciteit aan het bijzetten is. Wij kunnen ons dan wel heel erg in Nederland focussen maar de luchtvaart is internationaal. Onze concurrenten zitten buiten Nederland.’
Een van de onderscheidende factoren binnen de concurrentie is uiteraard het product. Rintel ziet weer meer vertrouwen. ‘De waardering van de klant is ook duidelijk teruggekeerd. Het gaat de goede kant op. Het Premium Comfort-product wordt bijvoorbeeld enorm gewaardeerd. Ik heb er zelf ook mee gevlogen. Het zit gewoon vol. En dan komt zo direct de vernieuwde World Business Class er nog bij. We doen veel investeringen ook in wifi, maar ook in vernieuwende technologieën met als doel processen op de grond versnellen en verbeteren. Dus ook AI (Artificial Intelligence, red.) We zullen gaan kijken hoe we dat in de bedrijfsvoering kunnen neerzetten, ook om meer te verduurzamen. Met AI kunnen we bijvoorbeeld minder afval generen, we kunnen we veel beter voorspellen wie wat wil eten. Klantvriendelijke innovatie.’
Maar ook op kortere termijn zijn er
noviteiten te melden, en komt en passent Corendon voorbij vliegen.
‘We gaan Taipei in de winter direct aanvliegen in plaats van als tail-end. Dan hebben we weer dagelijks Shanghai en Beijing en vier keer per week Taipei en Hong Kong, een deel van de wereld waar we graag willen zijn.’ Uiteraard is KLM ook een bekende airline op de Antillen. Touroperator Corendon kwam laatst in het nieuws door zelf te gaan vliegen met een ingehuurde A350. En dus niet met KLM meer. Jammer? ‘We hadden natuurlijk in die Covid-periode extra op de Antillen ingezet. Simpelweg omdat je naar andere landen niet mocht, of kon, vliegen. Maar op het moment dat de wereld weer opengaat heb je de toestellen nodig en deze weer evenredig verdelen naar de bestemmingen waar mensen ook naartoe willen. We hebben een hele lange samenwerkingsrelatie met Corendon gehad. Daar maak je commerciële afspraken over. En als die niet meer passen, dan houdt het op, en gaan ze zelf vliegen’, vat ze het nieuws kort maar duidelijk samen.
Op lange termijn veel belangrijker voor KLM zijn twee erkende groeimarkten waar KLM pre-covid al hoge ogen gooide: India en China. Wat zijn de ambities in
die markten? ‘In winterschema zie je dus wat we nu kunnen doen. Maar wel binnen de capaciteitsrestricties die we hebben. De verdere ontwikkelingen zijn afhankelijk van hoe de wereld zich gaat ontwikkelen. Ik denk de gevolgen van de situatie in Oekraïne nog wel tien jaar kunnen doorwerken. Niet dat de oorlog zo lang duurt, maar voordat alles weer bij oude is ten aanzien van het vliegen door het Russische luchtruim. ‘
* Het interview had op verzoek van KLM plaats met meerdere Nederlandse media tegelijk. De content hier is afkomstig van vragen van Business Traveller en andere media.
De IATA heeft bij woorden van director-general Willie Walsh, opnieuw, ongemeen hard uitgehaald naar Schiphol Amsterdam Airport. Tijdens de jaarvergadering van de luchtvaartkoepel in Istanbul werd Schiphol met naam en toenaam genoemd in bijzijn van de mondiale airlinetop, als ‘slechtste luchthaven ter wereld’.
Hij argumenteerde het als volgt:
‘Schiphol kent geen schaamte. Na een zelfgemaakte operationele ramp in 2022 zet de luchthaven haar driejarige tariefstijging van 37% voort, met 12% dit jaar.’
Hij plaatste de luchthaven daarmee in een klimaat waar marges toch al flinterdun zijn, slechts 2,25 dollar per passagier, en onder druk staan van luchthavens en overheden. ‘De waarde die luchtvaartmaatschappijen behouden voor de gemiddelde vliegreis is niet eens een metrokaartje in NYC” - en dit loopt dus gevaar vanwege enkele acties van luchthavens en overheidsmaatregelen, aldus de topman.
‘En, terug naar Europa, luchtvaartmaatschappijen betalen voor 1,9 miljard euro bovenop de kostenbasis voor luchtverkeersbeheer in 2022. Je zou goede prestaties verwachten. Maar de vertragingen waren drie keer zo groot als verwacht. En capaciteits- en milieudoelstellingen werden niet gehaald”, aldus Walsh. “Gezien deze vele uitdagingen, is het echt indrukwekkend dat luchtvaartmaatschappijen winst maken op sectorniveau.’
Na het succes van een eerste jubileumversie in beperkte oplage in roségoud, biedt Frederique Constant nu twee unieke versies aan van de Tourbillon Manufacture. Deze hebben een stalen behuizing van 39 mm, met een zilverkleurige of blauwe wijzerplaat, met een modern uiterlijk waarbij een klassiek design gerespecteerd is. Een echte aanvulling op de eerste versie van roségoud. Deze twee horloges zijn elk beperkt verkrijgbaar in een oplage van maximaal 350 exemplaren per versie. Ze weerspiegelen de expertise op het gebied van de horlogemakerij van de Manufacture uit Genève met een zichtbare tourbillon op 6 uur.
Frederique Constant zet de viering van zijn 35e jarig jubileum voort met twee nieuwe versies van de Classic Tourbillon Manufacture van staal, beperkt tot een oplage van 350 exemplaren elk. De twee modellen delen hetzelfde DNA, namelijk hetgeen dat de nobele traditie
van de horlogemakerij eer aan doet. De modellen hebben dan ook een zeer beperkte diameter van slechts 39 mm. Iets wat al lange tijd door verzamelaars zeer wordt gewaardeerd, vooral voor een klassiek en stijlvol horloge uit de Haute Horlogerie, net als een tourbillon. Het is ook een diameter die bij de tijd past, perfect geschikt is voor de mannelijke én vrouwelijke pols, waar het Huis naar terugkeert ten opzichte van de vorige diameter van 42 mm.
Voor de wijzerplaat en de slanke uurmarkeringen is gekozen voor een minimalistische, eigentijdse decoratie, die met diamanten is geslepen en met de hand is aangebracht. Dezelfde techniek is gebruikt voor de wijzers, wat resulteert in een met de hand gepolijste afwerking. Onder de ingetogen handtekening van het huis, Frederique Constant - Genève, op 12 uur, onthult de opening op 6 uur de complexiteit dat het hoogtepunt is van dit model: de tourbillon.
POCO, een jong techmerk viert zijn 5-jarig jubileum met de lancering van twee opwindende smartphones gericht op de Gen Z-generatie. De POCO X5 Pro 5G en de POCO X5 5G zijn fraaie en betaalbare telefoons in het middensegment en zullen ongetwijfeld indruk maken op gebruikers die niet de hoofdprijs willen betalen. Ook vinden wij het een uitstekende ‘werktelefoon’ die prima
POCO X5 Pro 5G heeft een fraai 6,67-inch Flow AMOLED-scherm, dat een primeur is voor de POCO X-serie. Het ultradunne ontwerp van slechts 7,9 mm maakt het comfortabel om vast te houden. De camerafuncties zijn ook verbeterd, met aanzienlijke prestatieverbeteringen voor installatie, fotografie en nachtmodus. De 108 MP-sensor maakt professionele fotografie mogelijk, zelfs in donkere omgevingen. Met een 5000 mAh-batterij en 67W turbolading is de POCO X5 Pro 5G klaar voor intensief gebruik, met meer dan 5,5 uur 4K-opnames en een snelle oplaadtijd van slechts zeven minuten voor 30% batterij. Met een slank ontwerp en een 6,67-inch AMOLED DotDisplay
biedt dit toestel een comfortabele kijkervaring. De verversingssnelheid van 120 Hz en de contrastverhouding van 4.500.000:1 zorgen voor vloeiende gameplay en levendige beelden. De Snapdragon® 695-chipset zorgt voor een soepele gebruikerservaring, terwijl de 5000 mAh-batterij gebruikers tot 21 uur YouTube-video's laat kijken. Met snellaadtechnologie is opladen geen probleem en duurt het slechts 68 minuten om de batterij weer volledig op te laden. De POCO X5 Pro 5G en POCO X5 5G zijn verkrijgbaar in verschillende varianten en kleuren, met adviesprijzen die variëren per configuratie.
(Mercedes-Maybach GLS 600: brandstofverbruik gecombineerd: 14,1-13,8 l/100 km, CO2-emissie gecombineerd: 320-314 g/km)1. Het Night Series-pakket biedt zowel stijl als inhoud met een gedurfde uitstraling die het dynamische karakter van de voertuigen weerspiegelt.
Mercedes-Maybach presenteert de Night Series. Nieuw zijn donkere chroomelementen, oppervlakken die het licht vangen als een geslepen juweel en interieurs die het Maybach-design naar een nieuw niveau tillen. De Night Series heeft een verrassend en progressief design, tart conventies en spreekt nieuwe doelgroepen aan. Een speels gevoel van rebellie – ‘Flashes of Unorthodoxy’ – is terug te vinden in zowel het interieur als het exterieur van drie Mercedes-Maybach modellen: de EQS SUV – de eerste elektrische Mercedes-Maybach die in april werd gepresenteerd (Mercedes-Maybach EQS 680 SUV: voorlopige waarden, energieverbruik gecombineerd: 24,4-22,5 kWh/100 km; CO2emissie gecombineerd: 0 g/km) – alsmede de S-Klasse en de GLS
Het model is leverbaar met twee elegante interieurbekledingen. De eerste is zwart gecombineerd met nappaleder, black pearl, de tweede is kristalwit gecombineerd met black pearl-accenten. Het fraaie sierdeel in visgraatmotief en de zilverkleurige strips onderstrepen het geraffineerde ambachtelijke karakter van de uitrusting. Het Night Series-pakket is binnenkort leverbaar voor de Mercedes-Maybach S-Klasse. Voor de Mercedes Maybach EQS SUV zal het tegelijk met de introductie leverbaar zijn en voor de Mercedes-Maybach GLS begin 2024.
MAYBACH Icons of Luxury presenteert binnenkort een nieuwe collectie die is geïnspireerd op de Night Series. De collectie omvat onder meer luxe tassen, sneakers en brillen.
Het kost wat, maar dan heb je ook wel een van de mooiste telefoons ‘out there’. De Motorola Razr overbrugde de kloof tussen mode en technologie toen het een van de eerste iconische handheld toestellen werd. Nu introduceert Motorola de volgende generatie razr.
Maak kennis met de 2023 Motorola Razr familie - twee nieuwe toestellen die stijl en premium specs mengen tot een innovatieve mobiele ervaring. De vaandeldrager van de familie is de nieuwe Motorola Razr 40 ultra, die een modern, ultra compact ontwerp heeft – en die dichtgeklapt de dunste flippable smartphone op de markt is. Het toestel bevat het krachtige Snapdragon 8+ Gen 1 Mobile Platform, een efficiënte batterij en het grootste externe display van alle flip-telefoons. De nieuwe Razr
Berlijn blijft een heerlijke stad, voor plezier of zaken. Een van de mooiste hotels van de trendy stad is Chateau Royal. We namen een kijkje bij deze smaakmaker.
Het luxe hotel ligt hartje centrum en op loopafstand van Unter den Linden en de poort Brandenburger Tor. Vanuit daar loop je het grootste en oudste park van Berlijn in. Daar kun je de drukte van de stad even achter je laten, en de vele bezienswaardigheden bewonderen zoals het Deutscher Bundestad, Pergamonmuseum en het Holocaust Memorial. Het dichtstbijzijnde station is 250 meter verderop. Zo ben je in no time op alle plekken in Berlijn.
Hotel
Chateau Royal is een nieuw boetiekhotel. Er is een ervaring gecreëerd om het klassieke grand hotel te combineren met een eigentijdse uitstraling. Er zijn 93 kamers verdeeld over 5 verdiepingen en twee monumentale panden. Op de begane grond is het bruisende sociale centrum van het hotel met onder andere een mooie
hotelbar, goed restaurant en stijlvolle lounge met openhaard. De wintertuin in het hart van de begane grond geeft een oase van rust.
Kamers
Alle kamers zijn voorzien van op maat gemaakte meubels, vloerverwarming, regendouches en matrassen van natuurlatex. Deze bedden geven je dan ook
gegarandeerd een comfortabele nachtrust. Daarnaast is elke kamer voorzien van een eigen kunstwerk gemaakt door een kunstenaar die een sterke band heeft met Berlijn. Chateau Royal omarmt de kunstenaars en geeft ze zo een plek om hun werken te presenteren.
Eten en Drinken
Het Dottír-restaurant heeft een luxe uitstraling, met veel werkend personeel op de vloer. Met chef-kok Victoria Eliasdóttir - de zus van de Berlijnse kunstenaar Olafur Eliasson – en Elena Müller kun je genieten van veel op groente gerichte gerechten. Ook de klassieke hapjes als
oesters met ijs en seizoensgerechten staan op de veelzijdige kaart. De cocktailbar is van hoge kwaliteit door de fantastische selectie van sterke dranken, huiscocktails en klassiekers. Samen met de zorgvuldig geselecteerde wijngerechten maakt het restaurant tot een echte aanrader.
Het ontbijt is elke ochtend van 7.30 tot 10.30. Het ontbijt is veelzijdig en bestaat onder andere uit warme broodjes, gebak, fruit, charcuterie en sapjes. Dit kan je pakken in de mooi lichte en luxe opgezette buffetzaal. Het personeel loopt rond om te vragen of je nog koffie wil of vers gemaakte scrambled eggs.
Het personeel van Chateau Royal is zorgvuldig samengesteld. Je merkt dat de werknemers op de juiste plek staan binnen het hotel. Bij binnenkomst wachten er 2 receptionisten. Deze zijn goed op elkaar ingespeeld en verdelen de taken zodat je als klant niet onnodig hoeft te wachten. De koffers worden gedragen door het personeel en je wordt naar de kamer begeleid. Hier krijg je een goede uitleg over de verschillende systemen in de kamer zoals het bedienen van de elektronische openschuivende ramen, de airco en het aan- en uitzetten van de kamermeisjes.
We genieten van dit hotel. Binnen een enorm aanbod van luxe hotels is dit echt een bijzonderheid, een hotel met een eigen gezicht. Chateau Royal is een absolute aanrader. Een luxe hotel midden in het centrum van Berlijn. Met alles in huis voor een fantastisch verblijf.
Wat een geweldige locatie. Londen biedt zo ontzettend veel tophotels dat het soms lastig kiezen is. Maar Marriott County Hall Hotel behoort toch wel de uitzonderingen. Wat een mooie plek aan de South Bank voor zowel zakelijke als zeker ook privereizen. Hallo Big Ben, is that you? Gelegen aan de oevers van de Theems, biedt het Marriott County Hall in Londen een majestueuze ervaring voor gasten die op zoek zijn naar een onvergetelijk verblijf in de Britse hoofdstad. Met een uitstekende ligging, prachtige faciliteiten en een scala aan culinaire opties, is dit hotel de ideale keuze voor zowel zakenreizigers als vakantiegangers.
Marriott County Hall Hotel is een serieus vijfsterrenhotel in luxe setting, die zakenreizigers verwelkomt in een wereld
van modern comfort en Britse elegantie. De ligging is geweldig. Op kruipafstand van de Londen Eye, de metro en Westminster Abbey, Big Ben en 10 Downing Street biedt het hotel een indrukwekkende selectie van kamers en suites, in totaal 300 in aantal.
De kamers zijn uitstekend en voldoen en overtreffen eigenlijk de al hoge Marriott standaard. We hebben een enorme marmeren badkamer, een goede tv met satellietzenders en uitstekende bedden. De bonus is inderdaad een uitzicht om nooit te vergeten, direct aan de Londen Eye met oog op Big Ben. De metro is vlakbij en wie een hippe wijk wil bezoeken moet simpelweg naar links lopen bij de uitgang van het hotel, door de ‘Grafitti Tunnel’ naar het leuke Lower Marsch met oude pubs en hippe tentjes. Aan de SouthBank vind
je ook van alles leuks en lekkers. Een heel bijzonder klein en nabij gelegen museum is het museum gewijd aan heldin Florence Nightingale, een aanrader.
Dineren
Je hoeft uiteraard het hotel niet uit oim lekker te eten. Op culinair gebied heeft het Marriott County Hall voor elke smaak iets te bieden. Het Gillray’s Steakhouse & Bar is een echte aanrader voor liefhebbers van echt goede steaks (hoewel vegetariërs gewoon meekunnen.) Met een zeer goede selectie beef ben je hier helemaal thuis voor een goed diner. Let wel: de ruimte heeft ook een gin bar! Als iets de goede samenwerking typeert tussen onze twee landen is het wel gin, het broertje van onze genever. Met een selectie van meer dan 100 verschillende gins, kun je terecht bij kleine Londense distilleerderijen tot verder gelegen gins uit de hele wereld. Of neem de eigen gin van de bar. Gillray’s Gin is een
op maat gemaakte in samenwerking met Rebel Distillers. Maar een pint bier mag natuurlijk ook, en een goede wijnkaart ligt er zeker. Cheers.
Voor gasten die op zoek zijn naar een meer informele eetervaring, biedt de Library Lounge een ontspannen sfeer met een selectie van lichte maaltijden en afternoon tea. Bovendien kunnen gasten genieten van een uitgebreid ontbijtbuffet in het Westminster Ballroom Restaurant. Marriott London Country Hall is een prachtig en rustig hotel op een absolute A-locatie. Het pand is ooit gebouwd door koning George V en koningin Mary in 1912 en heeft nog niets aan grandeur ingeboet. www.marriott.com
Op rij-afstand van Athene bevindt zich dit weelderige, glooiende terrein van 5.000m2 met 2 privéstranden, een groot gemeenschappelijk zwembad en allemaal op het zuiden gerichte en (grotendeel gerestaureerde) bungalows waarvan diverse met privé-zwembaden, uitzicht op de baai en de mythische tempel van Poseidon. Centraal gelegen is de Griekse archeologische vindplaats. Het maakt dit luxe boetiek-resort, behorend tot de Grecotel groep, tot de perfecte vakantiecocon voor een mini-vakantie of zelfs citybreak.
Waar is he t ?
Gelegen aan de Atheense Riviera kijkt het resort uit over de unieke ‘Cape Myth’ en is het direct gelegen aan de Egeïsche Zee. Daarachter liggen de beboste heuvels van het Sounio National Park. Het hotel ligt op ongeveer 45 minuten rijden van de
internationale luchthaven van Athene en op een uur rijden van Athene. Deze hoofdstad en openluchtmuseum is een absolute aanrader in combinatie met uw verblijf.
Faciliteiten
Het hoofdgebouw kenmerkt zich door de galerijen, geïnspireerd op de architectuur van het oude Griekenland. Hier zijn de openbare ruimtes van het hotel gehuisvest met onder andere de receptie met lobby, het hoofdrestaurant, een rooftop-terras met prachtig uitzicht en verschillende meeting faciliteiten waarvan de grootste geschikt is voor meer dan 400 personen. Het vernieuwde spa-complex van 350m2 ligt op de meest prominente locatie van het resort. Te midden van de aangelegde tuinen en bossen is het beschut en biedt het gelijk fantastische uitzichten. Geniet van verschillende therapieën of de Griekse
zon, rustig bij het zwembad. Voor de sportievelingen zijn er tennisbanen en een mini-voetbalveld. Duiken kan vanuit Anavissos, 15 km verderop. Een fijne wandeling is ook mogelijk op het licht heuvelachtige terrein met hoge palmen, massa’s bougainvillea en jasmijn. Het geeft sowieso een tropisch gevoel.
Kamerfaciliteiten
Er zijn 150 bungalows en villa’s, verspreid in dorpsstijl tegen een heuvel aan gebouwd. De bungalows hebben uitzicht op zee en de bergen, zijn ruim en hebben een open woon-/eetgedeelte met over de hele breedte glazen schuifdeuren naar privéterrassen, waarvan sommige met een privé-zwembad. Lichtgekleurde steen- en terracottatinten voeren de boventoon. Alle kamers hebben televisies en cd/ dvd-spelers. De badkamers (met douche boven het bad) zijn ruim bemeten en uitgerust met zachte badjassen. Ondanks
onze late aankomst stond er een gedekte tafel met o.a. Griekse lekkernijen, een welkomstfruitmand, mineraalwater en een fles wijn klaar.
Eten en drinken
Het ontbijt (met gratis bubbels) wordt geserveerd op het terras van restaurant Cape Sounion met altijd weer een adembenemende uitzicht. Het buffet bestaat uit Griekse hoogtepunten zoals yoghurt, honing en versgebakken brood gecombineerd met op bestelling bereide pannenkoeken, omeletten en zelfs meer exotische lekkernijen zoals sushi. In de gedeeltelijke openluchtlobby bevindt zich de loungebar, waar zowel lichte snacks als drankjes worden geserveerd. Het biedt een prachtig uitzicht over de baai met Sounio vooral bij zonsondergang. Cape Sounio is ’s avonds tevens het hoofdrestaurant, waar Sakis Tzanettos een Grieks-Frans menu samenstelt. Probeer de gegrilde garnalen
in bloemkoolsaus of de ‘trilogie’ van tomaat, amandelen, de krokante prosciutto, uiteraard Griekse salade of zelfs fijne Aziatische gerechten.
Op het strand serveert Yali Griekse zeevruchten en de Aegean Grill aan het zwembad biedt salades en lichte maaltijden.
Sluit de dag af met een drankje in de lounge-bar onder de kenmerkende zuilen, op een comfortabele fauteuil met uitzicht op water- en vuurfonteinen.
Of je nu een laptop nodig hebt met serieuze kracht of een superlicht model om onderweg mee te nemen, we hebben een aantal geweldige technologische oplossingen verzameld.
Waar ben je naar op zoek in een laptop? Een alles-in-één die je desktop kan vervangen, of iets dat zo licht is dat het je constante metgezel is onderweg? Het goede nieuws is dat zelfs de krachtigste laptops hier licht genoeg zijn om mee te nemen, en de schermen zijn nu groot genoeg en hebben een hoge resolutie om te gebruiken voor je werk en dienen als een draagbaar alternatief voor een televisie wanneer je ontspant. Sommige laptops hebben een aanraakgevoelig scherm - maar nooit als het een Mac-laptop is - en andere zijn twee-in-één, wat betekent dat het scherm kan worden teruggevouwen zodat je het apparaat als een tablet kunt gebruiken. Velen hebben ook vingerafdruksensoren, vaak ingebouwd in de aan/ uit-knop, zodat je je extra veilig kunt voelen. De meeste laptops gebruiken Windows, en alle modellen in onze selectie hebben dit, behalve de MacBook Pro, die gebruikmaakt van Apple’s eigen macOS-software. Dit is waarschijnlijk de meest intuïtieve software om te gebruiken, maar het ontbreekt aan een volledig scala aan programma’s, dus controleer voordat je koopt of de toepassingen die je regelmatig gebruikt worden ondersteund. Alle laptops hier hebben een batterijduur die je ten minste door je werkdag zal brengen, hoewel het altijd geruststellend is om een oplader bij je te hebben tegen de angst voor een lege batterij. Bepaalde modellen bieden naadloze connectiviteit met smartphones van hetzelfde merk. De MacBook Pro werkt samen met Appleapparaten, de Huawei MateBook X Pro is extra geïntegreerd met Huawei-telefoons en de Samsung Galaxy Book3 Ultra is goed te combineren met Samsung Galaxy-telefoons. Lees verder om de beste laptops te ontdekken, ongeacht je behoeften.
Deze recent bijgewerkte laptop is ongelooflijk krachtig en heeft een langere batterijduur dan ooit tevoren. Maar hij is groot en zwaar (2,2 kg), mede dankzij het 16-inch scherm (hoewel er ook een nieuwe 14-inch versie beschikbaar is). In het hart ervan bevindt zich de nieuwste chip van Apple, de Apple M2-processor, die verkrijgbaar is in twee versies: de M2 Pro, die supersnel is, en de M2 Max die nog sneller is. De waarheid is dat deze snelheid meestal alleen nodig is voor mensen die voortdurend gebruikmaken van veeleisende toepassingen zoals videobewerking. Hiermee kun je meerdere video’s met hoge resolutie tegelijkertijd bewerken zonder vertraging. Voor de rest van ons geldt er gewoonweg een sublieme snelle prestatie die zelfs niet wordt beïnvloed als je op de batterij werkt in plaats van op netstroom, in tegenstelling tot veel andere laptops. Het scherm is niet aanraakgevoelig, maar ziet er geweldig uit dankzij kleine mini-leds die het levendig en hoog-contrast maken. Wat betreft de batterijduur heeft deze laptop de langste ooit op een Mac: Apple beweert tot 22 uur, wat je zelfs tijdens de langste vlucht aan het werk houdt (sorry daarvoor).
Beste voor spreadsheetgebruikers €1400 acer.com
Als je een groot scherm nodig hebt, heeft het 16-inch scherm van deze laptop voldoende ruimte. In tegenstelling tot sommige hier getoonde modellen is dit echter geen touchscreen, hoewel dat voor velen geen probleem zal zijn. Met 1,75 kg is dit geen lichte machine, hoewel hij nog steeds minder weegt dan de MacBook Pro, maar het is een stevige laptop. Dankzij zijn formaat kan er ook een numeriek toetsenblok in het toetsenbord worden verwerkt, wat handig is voor bijvoorbeeld spreadsheets. De laptop is een krachtige productiviteitsmachine dankzij deze functie, en de snelle, consistente prestaties zorgen ervoor dat er geen vertraging optreedt, zelfs niet wanneer er meerdere programma’s tegelijk worden uitgevoerd. Een aparte grafische chip maakt het mogelijk om met veeleisende creatieve apps te werken. De batterijduur kan niet tippen aan die van de MacBook Pro, maar kan nog steeds tussen de acht en negen uur meegaan, afhankelijk van het gebruik.
Huawei’s MateBook X Pro-serie staat bekend om zijn uitstekende displays. Het 14,2-inch scherm hier is haarscherp en heeft een snelle verversingssnelheid, waardoor alles er vloeiend uitziet, of je nu snel door spreadsheets scrolt of een video bekijkt. Het heeft zelfs een laagje op het scherm om reflecties te verminderen. Het toetsenbord is bijzonder goed ontworpen, met toetsen die verder onder je vingers bewegen wanneer je ze aanraakt, wat het comfort verhoogt. Net als de MacBook Pro heeft de Huawei een vingerafdruksensor ingebouwd in de aan/uitknop die responsief en betrouwbaar is. Hij is zeer lichtgewicht met 1,26 kg, ongeveer hetzelfde als de bekende lichte MacBook Air, dus je draagt hem graag mee. Overigens is het de moeite waard om de oplader mee te nemen.
Het nadeel hier is dat de batterijduur snel afneemt bij intensiever gebruik: reken op ongeveer zeven uur. De MateBook X Pro heeft standaard een grote opslagcapaciteit van 1 terrabyte.
Beste display
€2599 asus.com
Deze laptop heeft verschillende opmerkelijke kenmerken. Ten eerste is het 16-inch OLEDdisplay, geen LCD, wat zorgt voor spectaculaire contrastniveaus en uitstekende videoweergave. Let echter op dat het niet zo helder is als sommige andere modellen hier, dus het is niet zo gemakkelijk te gebruiken in zonlicht. De laptop is snel en krachtig, zodat je er veeleisende apps mee kunt gebruiken. De Asus Dial draaibare controller voegt functionaliteit toe in bepaalde programma’s zoals Photoshop, waardoor je de penseelgrootte, verzadiging of acties kunt wijzigen, maar hij is niet compatibel met een groot aantal toepassingen. Het toetsenbord is comfortabel en wanneer je de laptop opent, komen de toetsen omhoog voor een ergonomisch verbeterde typpositie. Dit is een kundige laptop van 2,4 kg, maar de batterijduur is niet geweldig, dus het is de moeite waard om de netstroomadapter bij je te dragen. Asus beweert negen uur, maar als je hem intensief gebruikt, zal hij eerder leeg raken dan dat.
Beste voor Windows-fans
Vanaf €1099 microsoft.com
Voor de meest pure versie van Windows-software is er een kleine reeks hardware gemaakt door Microsoft, de Surface-serie. Deze nieuwste versie van de Surface-laptop heeft een helder, gedetailleerd 13,5-inch scherm met een responsief touchscreen. Let wel op dat de schermranden vrij breed zijn. De laptop is verkrijgbaar in verschillende kleuren, en sommige modellen vervangen de traditionele metalen toetsenbordsteun door een ongebruikelijke suède-achtige Alcantara-afwerking, die zachter aanvoelt onder de pols. Dit is een solide, degelijk apparaat, ideaal voor dagelijks gebruik, hoewel het niet helemaal geschikt is voor de meest veeleisende toepassingen. De batterijduur is zeer goed en gaat zonder problemen een hele werkdag mee, ook al haalt hij niet de 18 uur die de fabrikant claimt. De laptop is licht met 1,3 kg.
Beste draagbaarheid
€1495 dell.com
Deze laptop heeft een uitstekende bouwkwaliteit en, net als andere Dell-laptops, het grote voordeel van eenvoudige aanpassing. Je kunt de processor upgraden of kiezen voor een scherm met een hogere resolutie met slechts een paar klikken tijdens het online kopen. De aluminium behuizing voelt solide aan, ziet er geweldig uit en houdt de laptop licht (vanaf 1,23 kg) en zeer draagbaar. Het 13,4-inch scherm strekt zich uit tot in de hoeken van de behuizing, en het toetsenbord heeft zijn eigen verrassingen: een touchbalk boven de toetsen biedt snel toegang tot zaken als het volumeregeling. De prestaties zijn krachtig, snel genoeg voor werk, maar dankzij het hoge-resolutie scherm en krachtige speakers is het ook een uitstekend apparaat voor afspelen van media. Reken op zeven tot dertien uur werktijd op de batterij.
Beste performance
From €2999 samsung.com/uk
De nieuwste laptop van Samsung is van hoogwaardige kwaliteit en heeft een hoog prijskaartje. Het heeft een slank, subtiel ontwerp dat strak en aantrekkelijk is, terwijl het er toch volledig zakelijk uitziet. Het is licht genoeg om de hele dag mee te dragen, met een gewicht van iets minder dan 1,8 kg, ondanks het grote 16-inch scherm. Het is ook een prachtig OLEDscherm, net als de Asus (hierboven links), dus het ziet er geweldig uit en dankzij de snelle verversingssnelheid ziet alles er soepel uit, wat je er ook mee doet. En je kunt er veel mee doen: de snelle processor zorgt ervoor dat veeleisende programma’s snel draaien, terwijl alledaagse taken geen enkel probleem zijn. Je kunt er zelfs games op spelen, mocht je aan uitstelgedrag lijden. Het toetsenbord is luxe, zowel qua typcomfort als de aanwezigheid van een numeriek toetsenblok. De batterijduur is goed en de meegeleverde snellader werkt goed.
Voor het luisteren naar muziek in het vliegtuig heb je ruisonderdrukking nodig om het motorgeluid te dempen. Veel in-ear koptelefoons hebben hier moeite mee, maar niet de recent uitgebrachte AirPods Pro van de tweede generatie. Ze hebben uitstekende ruisonderdrukking, evenals geweldig geluid in het algemeen. Je kunt de AirPods Pro ook gebruiken voor telefoongesprekken, en ook hier is de kwaliteit uitstekend. Ze werken met Android-telefoons en iPhones, maar de integratie met Apple-apparaten is naadloos.
Als je regelmatig naar de Verenigde Staten reist, is deze kleine oplader een ideale toevoeging. Hij heeft twee USB-Cpoorten en voldoende vermogen (65W) om bijvoorbeeld een laptop en een tablet tegelijkertijd op te laden. De uitklapbare Amerikaanse stekkers betekenen dat je geen adapter nodig hebt.
In-ear koptelefoons
kunnen niet met een kabel worden aangesloten, dus AirFly overbrugt de kloof als je inflight-entertainment wilt bekijken. Koppel je AirPods of andere draadloze koptelefoon via Bluetooth aan de AirFly en sluit de koptelefoonaansluiting aan op de stoelleuning. En dat is het, je koptelefoon kan nu het geluid van het inflight-entertainment doorgeven - dit werkt ook met fitnessapparatuur in de sportschool.
Hoe goed je ook hebt geoefend met Duolingo, het is altijd goed om een back-up te hebben als het gaat om nauwkeurig vertalen. Kies twee talen (waarvan één uiteraard de jouwe is) op dit handige kleine apparaatje, houd de knop ingedrukt en spreek. Het vertaalt snel wat je hebt gezegd naar de tweede taal en spreekt het uit, met tekst op het scherm. Het werkt via een dataverbinding en de eerste twee jaar zijn wereldwijd inbegrepen via de ingebouwde sim.
De nieuwste versie van de HP Spectre X360 is een mooie machine met doordachte ontwerpdetails en uitstekende, solide bouwkwaliteit. Het heeft een aantrekkelijk OLED 13,5-inch scherm dat prachtig oogt en echt schittert bij het afspelen van video’s. Er wordt een tablet-pen meegeleverd, wat aangeeft dat dit een laptop is die ook creatievelingen aanspreekt. De “360” in de naam geeft aan dat het kan worden omgeklapt en als een tablet kan worden gebruikt. Het toetsenbord is zeer prettig in gebruik en het grote trackpad voelt fijn aan. De snelle processor is geweldig en kan moeiteloos alles aan wat je erop afvuurt: de laptop presteert consequent goed. Het is een licht apparaat, met een gewicht van 1,36 kg. De batterijduur is redelijk, waarbij HP beweert dat deze bijna 13 uur meegaat, hoewel de werkelijke gebruiksduur kan variëren. BT
€1249 hp.com
Een expeditiecruise is al bijzonder, maar als je tijdens de reis ook nog de kans krijgt om de onderwaterwereld te ontdekken in een onderzeeër, dan wordt het helemaal speciaal. Seabourn biedt deze unieke kans. Business Traveller neemt een kijkje in de fabriek.
DOOR DYLAN CINJEE
Op uitnodiging van Seabourn reden we onlangs naar de fabriek van U-Boat Worx, gelegen in Breda. Daar zijn op dit moment twee nieuwe onderzeeërs in aanbouw voor de Seabourn Pursuit. ‘Normaal nemen we een kijkje op onze schepen, maar we kregen nu de unieke kans om onze onderzeeërs tot in detail te kunnen laten zien’, laat Glenn Verelst (Sr. Business Development Manager Continental
Europe bij Seabourn) weten. Op dit moment heeft Seabourn één expeditieschip in de vaart, de Seabourn Venture, deze zomer komt daar het zusterschip de Seabourn Pursuit bij. De onderzeeërs blijven tot juli in Breda en zullen dan op het nieuwe schip worden geïnstalleerd. Om het beeld te versterken mochten de reisprofessionals ook plaatsnemen in de onderzeeër. Deze biedt plaats aan zes personen en een piloot en kunnen tot wel 300 meter onderwater.
Nieuw
Seabourn heeft een mooi aanbod aan expeditiecruises naar onder meer de Britse eilanden, het noordpoolgebied, IJsland, ZuidAmerika, Antarctica en meer. In 2024 wordt daar een nieuwe bestemming aan toegevoegd en vaart Seabourn voor het eerst naar de Kimberley, in het noordwesten van Australië. De cruises variëren van korte cruises van ongeveer een week, bijvoorbeeld in de Amazone, tot lange tochten van meer dan 26 dagen, zoals een afvaart vanuit Ushuaia, Argentinië tot aan Londen, Engeland. Ook nieuw is een bezoek aan Paaseiland voordat het schip de oversteek maakt naar Papeete, Frans-Polynesië.
Educatie
‘Expeditieschepen zijn speciaal gebouwd voor het varen in ongerepte gebieden, zo hebben de schepen een speciale boeg om ijs te breken indien nodig, daarnaast is er ook rekening gehouden met veel ruimte aan boord zodat gasten zich erg vrij voelen net als in de natuur. Daarbij zijn de expeditieschepen ook kleiner met grotere suites die allemaal een privébalkon met zeezicht hebben. Aan boord zelf is het entertainment anders, de nadruk ligt veel meer op de educatie van onze gasten als ze aan boord zijn, denk hierbij
bijvoorbeeld aan presentaties over het gebied door verschillende experts’, aldus Verelst.
Expeditieteam
Ook aanwezig is Robin West (Vice President & General Manager Expeditions bij Seabourn) die aan de wieg stond van de twee expeditieschepen van de rederij en meer vertelt over wat een expeditiecruise bijzonder maakt. West: ‘Het is een totaal andere ervaring dan een normale cruise. Op een normale cruise ben je zelf in controle. Je wordt wakker wanneer je wil en doet alles op je eigen tempo. Op een expeditiecruise is die vrijheid er niet. We vertrekken op bepaalde tijden op excursie, soms nog voor het ontbijt, en als je niet meegaat dan mis je die ervaring. Er is een heel gestructureerd programma. Een expeditiecruise focust zich meer op de bestemming en op het educatieve programma, dan op het ontspannen tijdens een vakantie. Er zijn 24 experts, ook wel bekend als het expeditieteam aan boord die je de gehele reis alles vertellen over de bestemming en de bijbehorende flora en fauna. Het team biedt gasten een indrukwekkend educatief programma dat de reis naar deze afgelegen bestemmingen verrijkt. Elke avond worden er lezingen gegeven en tijdens een excursie sta je constant in contact met het team van experts. Ook schuift het team aan tijdens het diner, waardoor je de leden goed leert kennen. Zij maken het verschil tijdens een cruise.’
Seabourn-ervaring
Naast de onderzeeërs zijn er nog meer mogelijkheden om de ongerepte natuur te verkennen. ‘We hebben 24 Zodiacs aan boord, die diepte, dimensie en detail toevoegen aan de Seabourn-ervaring, waardoor je een verbluffende reeks
natuurwonderen van dichtbij kunt observeren. Wie de natuur in volledig stilte tot zich wil nemen, kan kiezen voor een kajaktocht en uiteraard kunnen gasten ook de onderwaterwereld ontdekken. Dit kan in onze onderzeeërs, maar ook met snorkel- en duiktochten. Seabourn staat bekend om haar ultraluxe schepen en dat voeren we graag door in onze expeditieschepen. Op die manier zorgen we ervoor dat zowel de ervaringen tijdens de excursies als de ervaring aan boord onvergetelijk worden. Onze schepen varen constant de wereld over om in de beste periode op bepaalde bestemmingen te zijn. We zijn in de zomermaanden in Antarctica, waar op dat moment pinguïns en walvissen in grote getale aanwezig zijn. Ook het noordpoolgebied doen we in de zomermaanden aan en zo krijgen gasten de mogelijkheid om duizenden vogels, zeehonden en ijsberen te spotten.’
De onderzeeërs van Seabourn bieden een extra en unieke mogelijkheid om de natuur te ontdekken. ‘We kunnen ze niet overal
gebruiken, omdat we afhankelijk zijn van veel factoren, zoals het weer en de stroming van het water. Zo worden ze bijvoorbeeld niet gebruikt in de Amazone. Maar gelukkig zijn er veel plekken op aarde waar we ze wel kunnen inzetten, zoals IJsland, Groenland, de Poolgebieden en de Pacific. De onderzeeërs van de Seabourn Venture zijn nu acht maanden in gebruik en hebben meer dan 220 duiken gemaakt. Om een idee te geven, de eerste gesprekken met U-Boat Worx vonden plaats in 2017 en de eerste duik met gasten was in augustus 2022. Er gaan dus flink wat jaren overheen om de plannen uiteindelijk tot uitvoer te brengen.’
De Kimberley
Volgend jaar biedt Seabourn de Kimberley aan, een gebied dat nog bij veel mensen onbekend is. Het meest noordelijke gebied van West-Australië is een van de oudste en meest afgelegen plekken op aarde. Hier kunnen gasten spectaculaire kloven en oeroude grotten verkennen, maar ook horizontale watervallen en surrealistische zandstenen kliffen. De geschiedenis van de regio gaat terug tot meer dan 50.000 jaar geleden, toen de Aboriginals de Kimberley als hun thuisland beschouwden. Het gebied is bezaaid met archeologische vindplaatsen en rotsschilderingen die de rijke cultuur en geschiedenis van de Aboriginals laten zien. Tijdens een cruise door dit gebied komen gasten ook veel wilde dieren tegen, zoals krokodillen, walvissen, dolfijnen, haaien, zeeschildpadden, vogels en vele andere soorten dieren.
Experience an extraordinary journey with our promise of care
ENTERTAINMENT AAN BOORD
Of u nu voor zaken of voor plezier reist, kom aan boord volledig tot rust en geniet van een groot aanbod aan entertainment opties via KrisWorld.
HET ULTIEME COMFORT
Geniet van een stoel die omgezet kan worden in een full-flat bed. Bovendien heeft u altijd directe toegang tot het gangpad met onze 1-2-1 stoelconfiguratie.
BEKROONDE SERVICE
Beleef een restaurant
ervaring aan boord van onze vluchten met maaltijden uit het exclusieve Book the Cook menu en ontdek onze bekroonde service.
