Business Traveller juli/augustus

Voordelig zakendoen met bluebiz

Reist u voor uw onderneming naar het buitenland?

Of gaan uw collega’s regelmatig op zakenreis?

Voor elke zakenreis met KLM of partners ontvangt u blue credits. Deze blue credits kunt u gebruiken voor onder meer gratis vliegtickets of upgrades. Deelname is kosteloos. Kijk voor alle voordelen op bluebiz.com

Culin(Air)

In deze zomerse maanden doen we het deze editie ietwat luchtiger, of beter, lekkerder. Want laten we eerlijk zijn, goed eten wordt vaak geassocieerd met zakenreizen. Wereldberoemde chefs delen hun geheimen voor de maaltijden in Business Class, en op de bestemming wordt zakelijk toch ook vaak op niveau gedineerd. Het leek ons aardig daar eens bij stil te staan. We kijken naar wat experts ‘de 50 beste restaurants ter wereld’ noemen en staan stil bij de maaltijdbereiding aan boord, een tak van sport op zich. We bezoeken twee erkende culinaire hotspots: het heerlijke Madrid en de ontdekking Tbilisi in het mooie Georgië. Maar uiteraard is dat niet alles. We hebben weer volop airline- en hotelnieuws en reizen naar het prachtige Belize, varen mee tijdens e Ocean Race en trekken naar het altijd bijzondere Los Angeles. Het lijkt me een ideaal nummer om heerlijk van te genieten op het strandbedje of aan boord onderweg daarheen. Of gewoon thuis, met een kopje ko e. Dat kan ook natuurlijk. Veel leesplezier!

Tijn Kramer Hoofdredacteur

COLOFON

UITGEVER Tom van Apeldoorn

HOOFDREDACTEUR Tijn Kramer

REDACTEUR Arjen Lutgendor , Dylan Cinjee, Theo de Reus, Rahanna van Stapele, Sharon Evers en redactie UK Business Traveller

COMMERCIEEL DIRECTEUR TJ van Apeldoorn

SALES Dennis Ebbers, Dennis de Groot en TIna Bakker

ART DIRECTOR Iris Beenen

CONTACT

REDACTIE 035-6728848

EMAIL redactie@travmedia.nl

SALES tel 035-6728855 of 035-6728852

EMAIL sales@travmedia.nl

ABONNEMENT tel 035-6728830 email redactie@travmedia.nl

JAARLIJKS ABONNEMENT: Bespaar 5 procent op een abonnement van 2 jaar en 10 procent op een abonnement van 3 jaar.

NEDERLAND:

PANACEA

10 JOHN STREET, LONDON WC1N 2EB

TEL +44 (0)20 7821 2700

BUSINESSTRAVELLER.COM

Tom Meyer en Marianne Suy bespreken

AirPlus Corporate Cards: Zakelijke uitgaven stroomlijnen en efficiëntie maximaliseren

In een exclusief interview delen payment experts bij AirPlus International, Tom Meyer en Marianne Suy, waardevolle inzichten in de AirPlus Corporate Cards, een eenvoudige oplossing die bedrijfsuitgaven transformeert en veiligheid garandeert. Ontdek hoe dit innovatieve financiële instrument bedrijven en hun reizigers ten goede komt.

Wat onderscheidt de AirPlus Corporate Cards van traditionele betaalmethoden voor bedrijfsuitgaven?

Tom: “In de eerste plaats de volledig digitale gebruikerservaring voor zowel kaarthouders als travel managers. Zij kunnen hun kaart en portfolio’s volledig online beheren, vantransactie- en statementinformatie tot het managen van limieten en het blokkeren van kaarten. Door de integratie in mobile wallets zoals Apple Pay en Google Pay, komt er zelfs geen fysiek plastic meer aan te pas. Ook de Strong Customer Authentication (SCA) loopt via onze mobiele app, waardoor kaarthouders snel en eenvoudig online transacties kunnen valideren. De kaarten worden uitgegeven op het Mastercard-netwerk en zijn daarmee wereldwijd een van de meest geaccepteerde digitale betaalmiddelen.“

Hoe vergemakkelijkt het het leven voor een bedrijf en zijn zakenreizigers?

Marianne: “AirPlus Corporate Cards geven bedrijven gecentraliseerde controle en real-time inzicht. Zakenreizigers pro teren dankzij de mobiele integraties en hoeven geen zakelijke kosten meer eerst uit eigen zak te betalen. Het AirPlus Corporate Card programma kan ook gecombineerd worden met een uitgebreid verzekeringspakket en extra’s als hotelkortingen en toegang tot VIP-lounges op luchthavens.”

Veiligheid is van het grootste belang voor bedrijven. Hoe zorgt AirPlus voor de veiligheid van transacties en gegevens?

Tom: “AirPlus hee veiligheid als prioriteit met geavanceerde versleuteling en fraudedetectietools. Chipen pin-technologie gecombineerd met SCA bieden extra beschermingslagen.”

Voor welk soort bedrijven is deze oplossing interessant?

Tom: “Een corporate card programma kan interessant zijn voor verschillende soorten bedrijven, vooral als ze veel zakelijke uitgaven hebben en behoe e hebben aan een gestroomlijnde en gecontroleerde manier om deze uitgaven te beheren.”

Welke zaken moeten bedrijven overwegen bij het implementeren van een Corporate Card programma?

Marianne: “Begrijp allereerst uw doelstellingen. Wilt u betere kostenbeheersing? Verhoogde naleving van uw travel compliance? Tijd en geld besparen? Uw processen optimaliseren? Een sterkere leveranciersrelatie? Dan is een corporate card programma de juiste oplossing. Betrek de juiste stakeholders bij het besluitvormingsproces en maak gebruik van de consultatie en ondersteuning van AirPlus.”

In conclusie, AirPlus Corporate Cards vereenvoudigen uitgavenbeheer en bieden ongekend gemak en veiligheid voor bedrijven en hun reizende werknemers.

KLM toont nieuwe Business Class

KLM HEEFT HAAR VERNIEUWDE WORLD BUSINESS CLASSSTOELEN GEÏNTRODUCEERD. De bredere stoelen beschikken over een schuifdeur voor meer comfort en privacy. Dankzij innovatieve ontwikkelingen zijn de stoelen, inclusief alle bijbehorende technologie, gemiddeld 10 - 15 procent lichter dan Business Class-stoelen in hetzelfde segment. Dit draagt bij aan de duurzaamheidsdoelstellingen van KLM. KLM hee op basis van klantonderzoek de vernieuwde World Business Class-stoel laten ontwerpen. De nieuwe stoelen bieden passagiers alle ruimte en comfort: alle passagiers hebben direct toegang tot het gangpad. Elke stoel is voorzien van een lichtgewicht schuifdeur die eenvoudig te openen en te sluiten is. Zo kan de stoel afgesloten worden voor meer privacy tijdens werken, relaxen en/of slapen. Er zijn tevens meer persoonlijke instelmogelijkheden en handige functionaliteiten, waaronder een instelbare ondersteuning voor de onderrug en een relaxmodus met subtiele rugmassage. De stoel is te verstellen naar een comfortabel bed van twee meter (198 cm) en er zijn diverse oplaadmogelijkheden voor apparatuur op een handige locatie in het zicht van de passagier. Ook is er de mogelijkheid om draadloos op te laden. Overige World Business Class-services, zoals bijvoorbeeld het cateringconcept en SkyPriority blijven ongewijzigd. Voor de nieuwe World Business Class koos KLM de Jamco Venture stoel in een 1-2-1-opstelling, dus met directe toegang tot het gangpad voor elke passagier. De Jamco Venture stoel is al in gebruik in de World Business Class van de Boeing 787-toestellen. Op basis van uitgebreid klantonderzoek hee KLM in samenwerking met de leverancier de stoel verder verbeterd.

DRIE MISVATTINGEN OVER MOBIEL BETALEN

BETALEN MET JE PINPAS, MOBIELE TELEFOON of wearable kan over de grens net zo makkelijk als in Nederland. Al denken veel mensen daar anders over. Jos van de Kerkhof, Country Manager bij Visa, van de creditcards, bespreekt én ontkracht veelvoorkomende misvattingen over mobiel betalen met je telefoon of wearable zoals smartwatch.

1) ‘Mobiel betalen werkt alleen als ik netwerkverbinding heb’

Als je aan mobiel betalen denkt, denk je al snel aan je telefoon of smartwatch die (via je telefoon) verbonden is met een netwerk. Toch is het niet zo dat deze verbinding er op het moment van betalen altijd hoeft te zijn. Ook wanneer je niet verbonden bent met een netwerk, werkt de technologie om mobiel te betalen.

2) ‘Mobiel betalen is minder veilig dan betalen met een fysieke pas’ Terwijl consumenten bij nieuwe betaalmogelijkheden vooral op zoek zijn naar gemak en snelheid, doen banken en andere financiële instellingen er alles aan om betalingen niet alleen heel handig, maar ook veilig te houden.

3 ‘Bij mobiel betalen kunnen fraudeurs mijn persoonlijke gegevens stelen’

Wanneer je met je telefoon of wearable betaalt worden er geen persoonlijke gegevens vrijgegeven, zoals je naam of kaartnummer. Je kaartgegevens worden tijdens zo’n betaling vervangen door een digitale ‘token’ - wat betekent dat je kaartgegevens niet worden opgeslagen op het apparaat.

AirPlus Virtual Cards:

Eenvoudig. Geïntegreerd. Geautomatiseerd.

Voordelen in één oogopslag:

✓ Wereldwijde acceptatie door het hele Mastercard -netwerk

✓ Maximale veiligheid dankzij het aanmaken van een apart

virtueel kaartnummer per individuele transactie

✓ Eenvoudig en snel kaarten maken - online of mobiel

Meer informatie?

Neem zeker contact op?

VOORAF MENUKEUZE BIJ EMIRATES VOORIN

EMIRATES ZET DE EERSTE STAPPEN RICHTING een nieuw initiatief om maaltijden Emirates vooraf te bestellen. Passagiers kunnen straks vanaf 14 dagen tot 24 uur voor hun vlucht hun warme maaltijd selecteren. Dit gee hen garantie dat ze hun voorkeursmaaltijd kunnen nuttigen tijdens hun vlucht en gaat bovendien ook voedselverspilling tegen. Dit initiatief zal vanaf 25 juli beschikbaar zijn in Business Class, op alle vluchten tussen Dubai en London Heathrow, London Gatwick en London Stansted. Vanaf 14 dagen voor een vlucht kunnen passagiers een kijkje nemen op de on-board menukaart op Emirates.com of in de Emirates app. Hier kan gekozen worden uit een selectie van regionaal geïnspireerde gerechten met lokale ingrediënten. Het is nog niet bekend wanneer het op de route naar Amsterdam wordt gebracht.

Eurostar start met biometrie

EUROSTAR KONDIGT DE UITROL AAN VAN SMARTCHECK, een contactloos fast-track inchecksysteem met biometrische gezichtsherkenning. Het SmartCheck-systeem zorgt ervoor dat Eurostars Business Premier-reizigers en klanten met een Carte Blanche slechts één paspoortcontrole moeten doorlopen in plaats van twee. Hierdoor kan men tijd besparen en wachtrijen vermijden bij de ticketen uitreiscontrole aan de Britse grens in het station. De klanten kunnen hun ticket, paspoort en gezicht veilig voor aanvang van de reis registreren via hun mobiele toestel. Zo genieten ze van een contactloze, ticketloze en veilige reiservaring.

SCHIPHOL DRUKKER DAN VORIG JAAR

ER REISDEN RUIM 5,6 MILJOEN passagiers van, naar of via Schiphol in juni 2023. Dat is een toename ten opzichte van 2022 (+8%) en 2021 (+238%). Het aantal vluchten van en naar Schiphol was 38.912. Dat is een stijging ten opzichte van 2022 (+5%) en 2021 (+103%). Van de ruim 5,6 miljoen passagiers in juni, hadden iets meer dan 2 miljoen reizigers een overstap op Schiphol. Dit zijn circa 1 miljoen unieke passagiers.

H. KERSTEN

BELONINGEN

Het is weer transfertijd in onder andere het voetbal en het lijkt wel of het steeds gekker wordt met de beloningen van spelers en de vaak bijbehorende transfersommen. Dat wordt voornamelijk veroorzaakt door het Midden-Oosten, waar sinds kort de clubs zich danig roeren op de Europese markt. Benzema verdient 100 miljoen euro per jaar, Ronaldo 200 miljoen. N’Golo Kanté moet het met een schamele 25 miljoen doen. Netto wel te verstaan. Om dat bruto met een loonslaaf in Nederland te vergelijken mag je de bedragen verdubbelen, of de Nederlandse salarissen halveren.

In Saoedi-Arabië verdienen de voetballers gemiddeld tussen de 1 en 1,5 miljoen euro per jaar, netto. Dat is dus tussen de 2 en 3 miljoen euro per jaar bruto, uitzonderingen daargelaten zoals aangegeven. In Engeland is het gelukkig nog beter, het gemiddelde salaris ligt er rond de 3 miljoen pond per jaar. Daarvoor heb je wel regen in plaats van zon, maar ja, de vergoeding is er dan ook wel naar. In Nederland zijn de beloningen veel lager. Het gemiddeld salaris in de eredivisie ligt op zo’n € 300.000 bruto per jaar. De toppers echter vele miljoenen (hoogste: 4,6 miljoen bruto per jaar).

En dan stellen we vast dat de Nederlander het buitensporig vindt wat een CEO van een beursgenoteerde onderneming verdient. Dat kan maar zo tussen de 1 en 15 miljoen euro per jaar zijn (top 10: tussen de 6 en 15 miljoen). En die CEO’s zijn verantwoordelijk voor duizenden en

vaak vele tienduizenden werknemers, evenzovele producten of diensten, klanten en toeleveranciers. En dan vergeten we nog de aandeelhouders, waar uiteindelijk de CEO (mede-)verantwoordelijk is voor de resultaten, en dus het dividend alsmede de koers van de aandelen. Uiteraard is hij/zij omringd met kundige mensen, maar dat is een voetballer ook. Immers, één sterspeler en 22 matige voetballers hebben nog nooit een prijs gewonnen. Ik snap enerzijds wel dat er geluiden zijn die de hoge salarissen van de CEO’s verwerpelijk vinden, maar in relatie tot de salarissen van voetballers vind ik het echt zwaar meevallen. Misschien zijn ze wel onderbetaald. Even voor de beeldvorming: CEO Ahold (Albert Heijn c.s.) verdiende in 2020 zo’n 6 miljoen euro per jaar en had de verantwoordelijkheid voor 400.000 werknemers. Dat is €15 per werknemer…

Ja natuurlijk, een voetballer speelt natuurlijk slechts van z’n 19e tot en met z’n 36ste, dus hij moet het in zo’n 17 tot wellicht 20 jaar verdienen. Maar ja, je kunt op je 36ste in deze maatschappij nog altijd gaan werken, studeren en een andere carrière maken. Daar heb je dan nog ruim 30 jaar de tijd voor. Maar dat schijnt absoluut te gek voor woorden te zijn. Nu ja, wie wil er niet met 36 met pensioen en in zijn arbeidzame leven daarvoor dus meer dan dubbel te verdienen om dat te kunnen? Ik wilde het niet, of kon ik het me nancieel niet permitteren? Of was het toch beide?

FOODMARKT NIEUWE TREKKER VOOR DEN BOSCH

Het was het wachten meer dan waard. Na een gigantische verbouwing, met hier en daar wat tegenslagen, is het eindelijk zover: Foodmarkt DE FAM in Den Bosch is open! De eerste originele foodmarkt van de leuke studentenstad hee even op zich laten wachten, maar ‘dan heb je ook wat’. Met de

opening van het nieuwe concept hee Den Bosch er een topper van een hotspot bij. De urban uitstraling, A-locatie en het uiteenlopende aanbod aan foodconcepten maken deze gloednieuwe spot de parel van de stad.

Eigenaresse Stephanie Schulte weet precies hoe ze het foodmarkt-concept een Brabants sausje moet geven. Geen ellenlange, ongezellige tafels en piepers voor je eten, maar eclectische neon signs, knusse eethoekjes én gastvrij personeel. Logisch, want met twee succesvolle horecazaken op haar naam weet Stephanie precies hoe ze etend Den Bosch blij moet maken. Aan de Korenbrugstraat bouwde ze een geheel nieuw concept: een foodmarkt mét gastheerschap en oer-Brabantse gezelligheid.

CULINAIR DE WERELD ROND

Niet alleen de overvloed aan kleuren maakt dit concept uniek. Ook het ruime aanbod aan keukens dat zich in de foodmarkt hee gevestigd, maakt dat tout Brabant er aan wil schuiven. Met de zes verschillende keukens wordt het mogelijk om in een avond een culinair rondje om de wereld te maken of juist die speci eke keuken uit te kiezen waar jouw foodhart ligt. Zo kunnen bezoekers genieten van Mexicaans tot Aziatisch en van sh en seafood tot grill & burgers. En bij al die verschillende concepten kijk je zó de keuken in voor een extra stukje beleving.

Culturele samenwerking Anantara Krasnapolsky

ANANTARA GRAND HOTEL KRASNAPOLSKY Amsterdam lanceert een samenwerking met de in Amsterdam gevestigde Arden Visuals, die kleurrijke fotogra e van Amsterdam laat zien, op bijzondere wijze vastgelegd door de getalenteerde fotograaf Arden. Hij is gespecialiseerd in luchtfoto’s, architectuur, kleurrijke patronen en re ecties. Voor de komende maanden is het recent gerenoveerde Anantara Grand Hotel Krasnapolsky de thuisbasis van een collectie van Arden’s kunstwerken om hotelgasten te inspireren om de stad en de omgeving te verkennen. Zijn werk is meerdere keren gepubliceerd door media en musea zoals bbc, EuroNews, Louvre Museum, Travel + Leisure en Condé Nast Traveller en is te zien geweest op de grootste reis- en fotogra e social mediakanalen. Met meer dan 625.000 Instagramvolgers inspireert hij dagelijks vele mensen die enthousiast zijn over fotogra e, reizen en kunst.

EEN ONCE-IN-A-LIFETIME EXPERIENCE MET ATPI

Stel je voor, een zonovergoten kuststad, bruisend van energie, terwijl zeilers uit alle hoeken van de wereld samenkomen om de ultieme uitdaging aan te gaan. De lucht is doordrenkt met het zout van de zee en het gejuich van de menigte. Al je zintuigen worden geprikkeld. Welkom bij The Ocean Race in Den Haag - Scheveningen, het spectaculairste maritieme evenement van het jaar.

DOOR DYLAN CINJEE

Als toeschouwer dit event meemaken is bijzonder, maar als je dit ook nog mag doen vanaf het water op een paar meter afstand van de boten, dan is dat extra speciaal. Business Traveller werd uitgenodigd door ATPI om e Ocean Race niet alleen te bekijken, maar ook te beleven. ATPI is namelijk dit jaar het o ciële hospitality-bureau van e Ocean Race en biedt op maat gemaakte hospitality-programma’s aan, met een focus op duurzaamheid, op alle stopplaatsen voor e Ocean Race-partners, sponsors en leveranciers van de teams. e Ocean Race is een zeilwedstrijd om de wereld, die elke drie jaar wordt gehouden. De race bezocht negen iconische internationale steden gedurende een periode van zes maanden, beginnend in Alicante, Spanje in januari 2023 en eindigend in Genova, Italië aan het einde van juni. ATPI is al jaren verbonden met e Ocean Race. ‘We hebben de afgelopen edities van e Ocean Race veel verschillende rollen gehad. We stapten twaalf jaar geleden in, toen was ABN AMRO onze partner en deden we daar alle hospitality voor. Onze rol is steeds verder geëvalueerd binnen e Ocean Race en deze editie zijn we het o ciële hospitality bureau Dat wil zeggen dat we samen met de Ocean Race hospitality-pakketten hebben mogen samenstellen en die aan kunnen bieden aan alle partners van de race’, laat John Bergmann (Commercial Head Corporate & Events bij ATPI) weten aan Business Traveller.

EXCLUSIEF

‘Deze pakketten worden aangeboden aan de sponsoren van de boten en partners van de race. Het is interessant om te zien hoe de partners van de boten en de race de verschillende stops activeren. Er wordt voorafgaand goed overlegd met de partners wie ze naar een stop willen sturen, hoeveel mensen dat zijn, wat ze willen bereiken en wat hun gasten prettig vinden. Het is heel jn om aan het begin te staan van zo’n experience, want iedere markt hee weer speci eke wensen. Zo ziet een ervaring voor een Deense groep er weer heel anders uit dan voor een Braziliaanse. Je kan natuurlijk overal hetzelfde doen, maar dat is niet wat de klant wil. Onze rol is om de partners exclusief

Alles tijdens het event daait om duurzaamheid

te bedienen. e Ocean Race is namelijk meer dan alleen een zeilwedstrijd. Het is een totale beleving waarbij je de zeilsport van dichtbij op verschillende manieren kunt ervaren. Maar ook kan genieten van exclusieve VIP-lounges tot gastronomische hoogstandjes en stijlvolle feesten.

OP MAAT GEMAAKT

Om de pakketten aan te bieden hee ATPI een brochure gecreëerd als basis. ‘Niemand boekt een standaardpakket, omdat ze het allemaal naar hun eigen smaak willen aanpassen, op maat gemaakt. Dan wordt het eigenlijk pas echt leuk, omdat je de ervaring dan precies kan toespitsen op hun wensen. Wat wil een bedrijf bereiken? Waar staat hun merk voor? We gaan vaak al maanden van tevoren op inspectiereis met een partner en creëren op die manier samen een ervaring voor hun klant.’

BOTEN VAN DE TOEKOMST

Volgens Bergmann was dit een bijzondere editie van e Ocean Race. ‘Deze editie heb je namelijk de nieuwe IMOCA-klasse die meedoen, dit zijn echt boten van de toekomst. De boten zijn veel kleiner, sneller en veel van de actie vindt binnenin de boot plaats. De afgelopen drie edities werd er gevaren met VO65-boten. Deze zijn veel groter en minder snel en niet uitgerust om grote oversteken te maken. Een van de races tijdens deze editie was de langste ooit en die konden niet door de VO65-boten worden gemaakt vanwege de veiligheid. Wel doen ze mee aan races op kortere afstanden. Voor ons heel jn omdat er ook een Nederlandse boot bij was, de Janssen de Jong, ook wel bekend als Team JAJO. Het is mooi om te zien dat ze deze twee klassen nu naast elkaar laten varen, het is daardoor wel een ander event geworden. ‘We zijn heel trots dat we partner zijn van e Ocean Race en ik hoop dat we dit nog heel veel edities mogen doen.’

11TH HOUR RACING TEAM

Om zelf een goede indruk te krijgen van deze IMOCA-klasse mochten we een kijkje nemen op de boot van het 11th Hour Racing Team. Al direct aan boord werd duidelijk hoe klein de ruimte is waar het team dagenlang moet doorbrengen. Eten, slapen, sturen, navigeren en de boot onder controle houden. Alles moet gebeuren op een paar vierkante meter, dag en nacht, door weer en wind. Vier uur slaap en vier uur keihard werken en dat afgewisseld tot het eindpunt is bereikt. Het moet een intense ervaring zijn die niet voor iedereen is weggelegd. Leuk om te weten is dat 11th Hour Racing Team de Ocean Race hee gewonnen. Het is de eerste keer dat een Amerikaans team wint in de 50-jarige geschiedenis van de Race.

RACE TO RESTORE

Duurzaamheid is een belangrijk onderwerp binnen ATPI, zo lanceerde het bedrijf in 2021 ATPI Halo, dat klanten helpt bij het verminderen van hun impact op het milieu tijdens reizen

en evenementen. Ook e Ocean Race hee duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Als ondertekenaar van het initiatief ‘Sports For Climate Action’ van de VN neemt e Ocean Race deel aan de Race to Zero en stree het ernaar om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 te halveren en tegen 2040 klimaatneutraal te worden. ‘Alles tijdens het event draait om duurzaamheid’, zegt Janneke van Aartrijk (Program Manager bij ATPI). Elke gast die hier via ons is, draagt automatisch daaraan bij omdat er in de prijs een fee is berekend. De Race to Restore Carbon Compensation Fee. Als ATPI worden we ook door haar uitgedaagd om te kijken naar duurzame hotels, transport et cetera. Daar hebben we dus strikt naar gekeken.’

ONE BLUE VOICE

Op het evenemententerrein stond ook het ‘One Blue Voice’ paviljoen. In dit paviljoen kon je niet alleen meer te weten komen over de oceaan en hoe belangrijk de oceaan is voor onze planeet. Maar er kon ook een petitie worden getekend. Volgens e Ocean Race worden namelijk de rechten van de oceanen genegeerd. De petitie is een universele verklaring van oceanische rechten en wordt in september 2023 aan de leden van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties gepresenteerd. ‘Het is goed om te zien dat het niet allemaal om de race draait, maar dat er een veel groter verhaal achter zit. Voor ons is het heel gaaf om er vanuit de hospitality kant naar te kijken en hoe laat je een partner kennis maken met dat verhaal. Ik denk e Ocean Race het enige event ter wereld is waar duurzaamheid zo hoog in het vaandel staat.’

METEN IS WETEN

Ook vanuit ATPI zelf wordt er steeds meer gedaan om duurzaamheid te meten bij events. ‘Dat is een stap die we nu aan het maken zijn. We deden dat al voor onze Corporate Travel-klanten. Elke klant die vanuit Corporate Travel een vlucht boekt, die krijgt al op de factuur te zien wat de CO2uitstoot is. Dit willen we nu ook gaan doorvoeren voor events. Als we kunnen laten zien wat de uitstoot is van een event, dan kunnen we met de klant vooraf in gesprek gaan om te kijken of we nog iets kunnen aanpassen om die uitstoot te verminderen. We hebben straks een tool waar we alle data kunnen invoeren. De klant kan op basis van de resultaten aanpassingen maken. Willen ze een duurzamer hotel? Willen ze een locatie dichterbij zodat er minder ver gevlogen hoe te worden? Willen ze een hotel dichtbij het event zelf, zodat er minder transport nodig is? We zetten de klant aan het denken om andere keuzes te maken.’

ATPI EVENTS

ATPI Events is onderdeel van de wereldwijde zakenreis- en evenementenorganisatie, ATPI. Door meer dan 30 jaar samen te werken met de Olympische Spelen, Commonwealth Games, e Ocean Race, het Rugby Wereldkampioenschap en verschillende voetbal-, motorsport- en zeilevenementen en daarnaast de exclusieve reis- en eventspecialist te zijn voor internationale en nationale sportfederaties, sportorganisaties en organisatiecomités, begrijpt ATPI Events als geen ander de internationale wereld van sport.

VIDEO - ONCE-IN-A-LIFETIME-EXPERIENCE

Uiteraard is de dag niet compleet zonder de race zelf. In de haven van Scheveningen gingen we aan boord van een RIB-boot om mee te varen tijdens de race. Scan de QR-code om zelf te zien hoe deze once-in-a-lifetime experience verliep.

CHAT GPT VERSUS GOOGLE BARD OVER ZAKENREIZEN

De A.I. strijd is losgebarsten alsof het een stammenstrijd in de Schotse Hooglanden betreft. Chat GPT kent u, recent heeft Google ‘Bard’ gepresenteerd. We nemen de proef op de som en passeren meteen de laatste trends in zakenreizen. Wat leren we?

DOOR TIJN KRAMER

WAT ZIJN DE TRENDS IN ZAKENREIZEN?

AAN HET WOORD: GOOGLE BARD!

1) Hybride zakelijk reizen. De COVID-19-pandemie hee een grote impact gehad op het zakelijk reizen, met een aanzienlijke daling van het aantal zakenreizen. Naarmate de wereld zich openstelt, verwachten experts dat het zakelijk reizen zal herstellen, maar in een hybride vorm. Dit betekent dat werknemers vaker een combinatie van virtuele en persoonlijke bijeenkomsten zullen hebben.

2) Duurzaam zakelijk reizen. Bedrijven worden steeds meer zich bewust van hun impact op het milieu, en dit geldt ook voor zakelijk reizen. Bedrijven zoeken naar manieren om hun

zakelijke reizen te verduurzamen, bijvoorbeeld door te kiezen voor duurzamere vervoersmiddelen, hotels en vergaderlocaties.

3) Persoonlijke ervaring. Bedrijven willen dat hun zakenreizigers een positieve en persoonlijke ervaring hebben. Dit betekent dat ze zich richten op het bieden van comfortabele en ontspannende accommodaties, goede catering en interessante activiteiten.

4) Gemak. Bedrijven willen het gemakkelijk voor hun werknemers maken om zakenreizen te boeken en te beheren. Ze doen dit door gebruik te maken van reismanagementso ware en andere tools die werknemers in staat stellen om hun reizen zelf te plannen en te boeken.

5) Data-analyse. Bedrijven gebruiken steeds meer dataanalyse om hun zakelijke reizen te verbeteren. Ze gebruiken data om trends te identi ceren, kosten te besparen en de klanttevredenheid te vergroten. Dit zijn slechts enkele van de grootste trends in zakenreizen. De manier waarop we zakenreizen is voortdurend aan het veranderen, en het is interessant om te zien hoe de industrie zich in de komende jaren zal ontwikkelen.

EN NU, IN DE RECHTERHOEK, CHAT GPT:

Als AI-model is mijn informatie bijgewerkt tot september 2021, dus ik kan je vertellen over de trends die tot die tijd prominent waren in zakenreizen. (Chat GPT laat dit bij iedere vraag weten, niet onbelangrijk als het gaat om laatste inzichten)

1) Duurzaamheid en milieubewustzijn: Bedrijven en zakenreizigers toonden een grotere interesse in duurzaamheid en het verminderen van de ecologische voetafdruk van hun reizen. Dit omvatte het gebruik van milieuvriendelijke vervoerswijzen, het compenseren van CO2-uitstoot en het kiezen van duurzame accommodaties.

Chat GPT is weinig actueel, het analyseert niet verder dan september 2021...

met de behoe en van hun werknemers, waarbij ze soms opties voor remote werk of exibele reisarrangementen aanboden.

6) Nieuwe reisbestemmingen: A ankelijk van geopolitieke verschuivingen en zakelijke kansen zochten bedrijven naar nieuwe opkomende markten en bestemmingen voor hun zakelijke activiteiten.

Houd er rekening mee dat na 2021 de trends in zakenreizen

2) Technologische innovaties: Nieuwe technologieën hebben de zakenreiservaring verbeterd en geoptimaliseerd. Reizigers maakten gebruik van mobiele apps voor het boeken van vluchten en accommodaties, het volgen van reisuitgaven en het verkrijgen van realtime updates over vluchtvertragingen of wijzigingen.

3) Bleisure-reizen: Deze trend combineert zakenreizen met vrijetijdsreizen, waardoor zakenreizigers de gelegenheid krijgen om hun zakelijke reis te verlengen en de bestemming als toerist te verkennen. Hierdoor wordt het werk-levensevenwicht bevorderd en kunnen werknemers hun ervaringen maximaliseren.

4) Opkomst van virtuele vergaderingen: Met de verbetering van videoconferentietechnologieën en virtuele samenwerkingsplatforms verminderden sommige bedrijven hun reiskosten door vaker te kiezen voor virtuele vergaderingen in plaats van fysieke reizen.

5) Flexibel beleid voor zakenreizen: Bedrijven begonnen hun beleid voor zakenreizen aan te passen om rekening te houden

kunnen evolueren, vooral gezien de impact van gebeurtenissen zoals de COVID-19-pandemie die een aanzienlijke invloed had op de manier waarop mensen reisden en zakelijke bijeenkomsten bijwoonden. Voor actuele trends in zakenreizen is het raadzaam om recente rapporten en nieuwsbronnen te raadplegen. (zoals Business Traveller, met een knipoog van de redactie, red.)

VAN WELKE LANDEN GROEIT DE ECONOMIE HET SNELST?

GOOGLE, WAT ZEGT

U?

De economieën van de volgende landen groeien het snelst:

• India • China

• Bangladesh

• Vietnam

• Rwanda • Ethiopië

• Ghana • Tanzania

• Nigeria

• Marokko

Deze landen hebben een aantal factoren gemeen die hun snelle economische groei bevorderen, waaronder:

• Een jonge en groeiende bevolking

• Een groeiende middenklasse

• Een toenemende urbanisatie

• Een gunstig investeringsklimaat

• Een focus op export

Deze landen zijn belangrijke spelers in de wereldwijde economie en hun groei zal naar verwachting de komende jaren aanhouden.

EN KOM ER MAAR IN, CHAT GPT?

1) China: China had al vele jaren een aanzienlijk hoge economische groei. Ondanks een vertraging in het groeitempo, bleef het land een van de snelstgroeiende economieën ter wereld.

2) India: India was ook een economie met een sterke groei. Het land had een grote bevolking en een snelgroeiende technologische sector, wat bijdroeg aan zijn economische expansie.

3) Vietnam: Vietnam maakte een indrukwekkende economische groei door en werd beschouwd als een van de opkomende economieën in Zuidoost-Azië.

4) Bangladesh: Bangladesh was ook een van de landen met een aanzienlijke economische groei, voornamelijk dankzij de textielen kledingindustrie.

5) Ethiopië: In Afrika stond Ethiopië bekend om zijn snelle economische groei, voornamelijk gedreven door sectoren zoals landbouw, industrie en diensten.

6) Filippijnen: De Filippijnen hadden een robuuste economische groei, ondersteund door sectoren zoals informatietechnologie, outsourcing en toerisme.

7) Kenia: In Oost-Afrika ervoer Kenia een aanzienlijke economische groei, vooral vanwege zijn bloeiende technologieen communicatiesectoren.

EN TOT SLOT EEN

GEWETENSVRAAG: WAT IS HET NUT VAN ZAKENREIZEN?

ZEG HET ONS, CHAT GPT: Zakenreizen kunnen verschillende voordelen en doelen hebben, waardoor ze voor veel bedrijven en professionals een waardevol instrument blijven. Enkele belangrijke voordelen en het nut van zakenreizen zijn:

1) Persoonlijke interactie: Hoewel technologieën zoals videoconferenties en e-mails de communicatie op afstand mogelijk maken, biedt face-to-face interactie een diepere en persoonlijkere verbinding. Zakenreizen stellen professionals in staat om direct te communiceren met klanten, collega’s, partners en leveranciers, wat kan bijdragen aan betere samenwerking en vertrouwensopbouw.

2) Zakelijke kansen: Reizen naar nieuwe markten en regio’s opent deuren voor zakelijke kansen. Het biedt bedrijven de mogelijkheid om potentiële klanten te ontmoeten, marktonderzoek uit te voeren, nieuwe partnerschappen te smeden en uit te breiden naar nieuwe gebieden.

3) Klantrelaties: Voor het onderhouden en versterken van klantrelaties kunnen persoonlijke ontmoetingen essentieel zijn.

‘Reizen naar nieuwe markten opent nieuwe zakelijke kansen’...

Zakenreizen bieden de gelegenheid om klanten te bezoeken, hun behoe en beter te begrijpen en gepersonaliseerde oplossingen te bieden.

4) Conferenties en evenementen: Zakelijke evenementen, conferenties en beurzen zijn vaak waardevolle kansen om kennis te delen, op de hoogte te blijven van de laatste trends en nieuwe zakelijke contacten te leggen.

5) Teambuilding: Zakenreizen kunnen ook worden gebruikt voor teambuilding-activiteiten. Het brengt collega’s dichter bij elkaar, bevordert teamgeest en verbetert de samenwerking tussen teams die op afstand werken.

6) Onderhandelingen en contracten: Complexe deals en onderhandelingen kunnen vaak beter persoonlijk worden afgehandeld dan op afstand. Zakenreizen kunnen essentieel zijn voor het sluiten van belangrijke contracten en het afronden van zakelijke deals.

7) Cultuur en internationaal begrip: Zakenreizen stellen professionals in staat om verschillende culturen te ervaren en te begrijpen. Dit kan helpen om wederzijds begrip te bevorderen en de communicatie te vergemakkelijken bij internationale samenwerking.

Hoewel zakenreizen veel voordelen hebben, zijn er ook overwegingen zoals kosten, tijdsbesteding en milieu-

impact. Sommige bedrijven overwegen nu, mede dankzij technologische vooruitgang, het gebruik van zakenreizen te verminderen en vaker te kiezen voor virtuele vergaderingen en conferenties, vooral in het licht van duurzaamheidsoverwegingen en de COVID-19-pandemie. Uiteindelijk zal het nut van zakenreizen a angen van de speci eke behoe en van het bedrijf en de aard van de zakelijke relaties die ze willen opbouwen of onderhouden.

ET TU, GOOGLE BARD?

Zakelijk reizen is het reizen van werknemers voor het uitvoeren van zakelijke activiteiten. Dit kan omvatten het bijwonen van conferenties, het sluiten van deals, het bezoeken van klanten of het onderhandelen over overeenkomsten. Zakelijk reizen kan een belangrijke rol spelen in het succes van een bedrijf, omdat het het mogelijk maakt om relaties met klanten en partners op te bouwen, nieuwe markten te verkennen en nieuwe ideeën te verzamelen.

Hierzijn enkele van de voordelen van zakelijk reizen:

• Het kan helpen om nieuwe klanten en partners te vinden. Wanneer werknemers naar nieuwe plaatsen reizen, hebben ze de kans om nieuwe mensen te ontmoeten en nieuwe bedrijven te leren kennen. Dit kan leiden tot nieuwe zakelijke mogelijkheden.

• Het kan helpen om relaties met bestaande klanten en partners te versterken. Door regelmatig met klanten en partners in contact te komen, kunnen werknemers sterkere relaties opbouwen. Dit kan leiden tot meer loyaliteit en een grotere kans op succes.

• Het kan helpen om nieuwe ideeën te verzamelen. Door naar nieuwe plaatsen te reizen, kunnen werknemers worden blootgesteld aan nieuwe culturen en ideeën. Dit kan leiden tot nieuwe zakelijke inzichten en innovatie.

• Het kan helpen om de productiviteit te verbeteren. Zakelijk reizen kan werknemers helpen om zich beter te concentreren op hun werk en meer te bereiken. Dit komt omdat ze zich niet hoeven te bemoeien met dagelijkse taken, zoals het reizen van en naar het werk en het a andelen van e-mail.

• Het kan helpen om de motivatie te verbeteren. Zakelijk reizen kan werknemers helpen om zich gewaardeerd en gewaardeerd te voelen. Dit komt omdat ze de kans krijgen om het bedrijf te vertegenwoordigen op een internationale schaal. Over het algemeen kan zakelijk reizen een waardevolle tool zijn voor bedrijven. Het kan helpen om nieuwe klanten en partners te vinden, relaties met bestaande klanten en partners te versterken, nieuwe ideeën te verzamelen en de productiviteit en motivatie te verbeteren.

HET LEKKERSTE LAND IN DE KAUKASUS GEORGIË IN GEDACHTEN

Cultuur, natuur, warme mensen en een geweldige keuken. Georgië is geweldig. Een kennismaking voor alle zintuigen. Snel naar een van de oudste, hipste, vrolijkste en lekkerste landen ter wereld.

DOOR TIJN KRAMER

In den beginne was er wijn. Je zult het vaak horen maar dit eeuwenoude land in de Kaukasus geldt als het oudste wijnproducerende land ter wereld. Maar laten we eerst naar de algemene geschiedenis kijken want dat helpt een beetje bij het begrip.

Want Georgië is een land met een rijke en complexe geschiedenis. Gelegen op het kruispunt van Europa en Azië, hee het land altijd een belangrijke geopolitieke rol gespeeld en is het vaak het toneel geweest van grote machtsstrijd. Het was een belangrijk centrum van de christelijke cultuur na de bekering tot het christendom in 337 n.Chr., wat het tot een van de oudste christelijke landen ter wereld maakt. Door de eeuwen heen werd Georgië geregeerd door verschillende dynastieën en onderging het invasies

door de Romeinen, Perzen, Arabieren, Mongolen en Ottomanen.

In de late achttiende eeuw, uit angst voor de groeiende invloed van het Ottomaanse Rijk en Perzië, werd Georgië een protectoraat van het Russische Rijk. Het bleef een deel van Rusland tot 1918, toen het zijn ona ankelijkheid verklaarde en de Democratische Republiek Georgië werd gesticht. Deze ona ankelijkheid was echter van korte duur; in 1921 werd Georgië door het Rode Leger veroverd en werd het een deel van de Sovjet-Unie. Met de ineenstorting van de Sovjet-Unie in 1991 werd Georgië opnieuw ona ankelijk van het een land (dat anno 2023) niet bepaald populair is.. Maar laat er geen misverstand over bestaan dat je met een gerust hart naar het overgrote deel van het land

kunt afreizen. Van spanning is bijna nergens iets te merken en het land komt simpelweg als veilig en bijzonder gastvrij over. Georgië hee sinds de jaren ‘90 aanzienlijke economische hervormingen doorgevoerd, waardoor het een van de gemakkelijkste landen in de wereld is om zaken te doen. Het hee een vrijemarkteconomie, met relatief lage belastingen en minimale overheidsinmenging in de economie. Het prijspeil, voor ons, is aangenaam.

COMPLEX

Het moge duidelijk zijn, we bevinden ons hier in een bijzondere complexe mix van geuren en kleuren. Alles is een tikje anders: de keuken, de architectuur, de wijn, de meer dan gastvrije mensen. Het hee allemaal een bepaalde ‘je ne sais quoi’ dat veel meer tijd vereist om te

BOVEN: Bruisende stad tussen de bergen

kunnen doorgronden. Niet vreemd met zo’n oude cultuur. Levensgenieters, dat zijn ze wel, dat merk je zo. Een cultuur die tevens is opgepikt door de toeristische

radar. Voor covid kwamen er tien miljoen bezoekers op jaarbasis. Nu ligt dat nog even op twee miljoen. Ons advies is vooral snel te gaan en te genieten van de relatieve rust. Er zijn meerdere directe vluchten per week met KLM-partner Georgian Airways vanaf Amsterdam. In vierenhalf uur ben je er. Ideaal.

DE HEERLIJK HOOFDSTAD

Tbilisi, de zeer fraaie hoofdstad van Georgië, ligt aan de oevers van de Mtkvari-rivier en is het levendige hart van het land, waar een fusie van oude cultuur en moderne innovatie samenkomt. Het oogt bij tijd en wijle als een bruisend oord uit een science ction lm. Deze stad, rijk aan geschiedenis en doordrenkt van traditie, is een plek waar je je zowel in het verleden als in het heden bevindt, zoveel is duidelijk. Begin je avontuur in

de Oude Stad, waar pittoreske geplaveide straatjes en huizen die in het oog springen, en met hun prachtig bewerkte houten balkons de sfeer bepalen. Eet in andere wijken, want het is wel een beetje te toeristisch maar je moet er echt even slenteren. Bezoek de majestueuze Metekhi-kerk en wandel over de Vrijheidsbrug, voordat je de kabelbaan neemt naar het Narikala-fort. Op het gebied van musea hee Tbilisi meer dan genoeg om te verkennen. Wie wil shoppen kan naar de Galeria Mall, waar ook een grote supermarkt is voor leuke (culinaire) souvenirs.

CULINAIR

Maar wie je ook spreekt over dit land, het gaat al snel om het eten. En dat is wereldberoemd. Niet zozeer in Nederland, maar net als de Libanese keuken (ook al super), is de Georgische keuken ook overal ter wereld te vinden. En dat is niet alleen te danken aan de vele emigranten, maar omdat het simpelweg een fantastisch keuken is.

Ga niet weg zonder khinkali (spreek uit: ghinkali) te proeven. Heerlijke dumplings gevuld met vlees en kruiden die de locals per vijf stuks eten, maar vaak een meervoud daarvan. Voordat je het weet kun je niet meer zonder. En dan is er Georgische wijn, een traditie die dus meer dan 8000 jaar teruggaat. Vergeet alle druiven die je kent, want ook hier is Georgië weer heerlijk eigenwijs met druivenrassen waar je nog nooit van hebt gehoord. Maar reken op stevige wijnen! Tbilisi staat regionaal ook bekend om een goed, Berlijn-achtig, nachtleven met zeer bekende clubs. Waarvan akte.

TOPHOTEL

Als basis is een centraal gelegen hotel aan te raden. De ideale uitvalbasis voor ons was het Radisson Blu Iveria Hotel, dat bekend staat als een icoon van de skyline van Tbilisi met zijn unieke architectuur. Het ligt in het centrum van de stad, op het Rozenrevolutieplein, en biedt een schitterend panoramisch uitzicht. Met

Een heerlijk land, een fusie tussen oude cultuur en moderne innovatie...

meer dan 200 ruime(!) kamers en suites biedt het hotel, gelegen tussen rivier en nabije bergen, een verscheidenheid aan accommodatie-opties, van standaard kamers tot luxe suites. De kamers zijn zeer modern en stijlvol ingericht en voorzien van gratis Wi-Fi, atscreentv’s, minibars en andere voorzieningen. Radisson is altijd al goed, maar dit is gewoon een zeer goede Radisson, ook binnen de familie. Het hotel beschikt over verschillende eetgelegenheden, waaronder het Filini Restaurant, dat een zeer geliefd terras hee met prachtig uitzicht. Op het Filini terras is geregeld live muziek en de lokale mooie mensen weten het te vinden. Vergeet vooral niet te reserveren! Naarmate de avond vordert geniet je van de goede kaart met cocktails. Ook in de nabijheid is Republic 24, een mooi Georgisch 24uurs concept voor heerlijke khinkali. De volgende dag waan je je weer een nieuw mens na een bezoek aan de Anne Semonin Spa (tegen schappelijke prijzen). Het luxe hotel beschikt ook over een tnesscentrum en een erg aangenaam buitenzwembad. Zakelijk gezien hee het hotel uitgebreide

conferentie- en evenementenfaciliteiten, waardoor het een populaire keuze is voor zakelijke bijeenkomsten en speciale evenementen.

NOG MEER…

Hoewel we in zekere zin nog lang niet klaar zijn in de hoofdstad, loont het absoluut de moeite naar buiten te trekken. Er zijn fantastische dagtrips te ondernemen in dit land met vele gezichten en schitterende natuur. Ga naar Mtskheta, een van de oudste steden van het land, UNESCO Werelderfgoed en de voormalige hoofdstad van Georgië. Bezoek de Svetitskhoveli-kathedraal, een van de heiligste plaatsen in Georgië, en het Jvari-klooster, dat een prachtig uitzicht op de stad en de samenvloeiing van de Mtkvari- en Aragvi-rivieren biedt. Ook bijzonder is Uplistsikhe. Deze oude rotswoningstad dateert uit het IJzeren Tijdperk. Je kunt door de oude grotwoningen, kerken en tunnels wandelen terwijl je geniet van het uitzicht op de omliggende landschappen.

LUXE IN KAKHETI

Maar wij kiezen voor wijn. En dan

het meest beroemde wijngebied van het land. Kakheti is een historische provincie in Oost-Georgië. De unieke wijnbouwmethode van Georgië waarbij wijn wordt gefermenteerd en opgeslagen in kleien potten genaamd ‘qvevri’, die in de grond zijn begraven, is door UNESCO aangemerkt als immaterieel cultureel erfgoed. De regio is vooral bekend om zijn rode en witte droge wijnen, gemaakt van inheemse druivensoorten zoals Saperavi en Rkatsiteli.

WIJNEN, WIJNEN

Het bezoeken van Kakheti is niet alleen een reis naar de bakermat van de wijn, maar ook een kans om de rijke cultuur en gastvrijheid van Georgië te ervaren. Aangezien wij maar kort hebben, kiezen we zonder enige twijfel voor het beste resort in de regio. Het Tsinandali Estate (een Radisson Collection Hotel) is een historisch landgoed en speelde een belangrijke rol in de geschiedenis van de Georgische wijnbouw. Het landgoed was eigendom van de adellijke familie Chavchavadze, een prominente naam in de Georgische geschiedenis.

Het was in het Tsindali Estate waar Prins Alexander Chavchavadze, de vader van de moderne Georgische wijnindustrie, moderne Europese wijnmaaktechnieken introcuceerde. Waarvoor dank!

OASE

Het Estate is als een oase; veel privacy, schitterende historische gebouwen, topservice en alle mogelijkheden voor een meer dan geslaagd zakelijk of privéverblijf.

Een van de eyecatchers is het ruime dakterras met in nitypool dat uitkijkt over het Kaukasusgebergte. De vergaderfaciliteiten omvatten een indrukwekkend openlucht am theater voor maximaal 1.200 gasten. Geen wonder dat hier bijzondere A-merk productpresentaties worden gehouden door bedrijven uit buurtlanden. De prachtige landschappen van het

hotel en de eigen wijngaard vormen een indrukwekkend decor voor evenementen. Het luxe hotel biedt gasten meerdere goede eetgelegenheden op het terrein. Wij genoten van de eigen wijnen in de Gaumarjos Wijnbar en een mooie brandy in de artistieke Library Bar. Er is ook een prima tness- en wellnesscentrum, de Anne Semonin Spa. De maaltijden nuttigden wij in Natella, een serieus Georgisch restaurant met een open terras. Een van de hoogtepunten van het Tsinandali Estate is de historische wijnkelder. Het bevat een verzameling van meer dan 16.500 essen (oude) wijn. Het Tsinandali Estate organiseert ook elk jaar in september het Tsinandali Festival, een viering van klassieke muziek. Boek ruim op tijd! Een zeer stijlvolle en bijzondere plek om te koesteren en een unicum in Europa. Net als heel Georgië...

DINE & DRINK THE GEORGIAN WAY

De Georgische keuken is rijk en divers, met veel unieke en smakelijke gerechten die een afspiegeling zijn van de rijke cultuur van het land. Hier zijn enkele van de bekendste Georgische gerechten:

1) Khachapuri:

Misschien wel het bekendste gerecht van Georgië. Het is een met kaas gevuld brood, dat in verschillende regio’s van het land op verschillende manieren wordt bereid. De beroemdste versie is de Adjarian khachapuri, in de vorm van een boot en bekroond met een rauw ei en een klontje boter.

2) Khinkali:

Dit zijn Georgische dumplings, vergelijkbaar met Chinese jiaozi of oversized Italiaanse tortellini. Ze zijn meestal gevuld met vlees, maar er zijn ook versies met kaas, aardappel of paddenstoel. Het is gebruikelijk om khinkali met de hand te eten, door ze bij het knoopje aan de bovenkant te pakken. Eet dat nooit op! Een wijnland ten spijt, khinkali is ook geliefd met bier.

3) Chkmeruli: Dit is een populair Georgisch kipgerecht, gekookt met knoflook en melk.

4) Lobio: Een stevige stoofpot van bonen, vaak geserveerd in een pot van klei en begeleid door maïsbrood (mchadi) en augurken.

5) Churchkhela: Traditionele Georgische snoep, gemaakt door noten aan een draad te rijgen en vervolgens te dippen in een dikke siroop gemaakt van druivensap, bloem en suiker. Het resultaat is een zoete, voedzame traktatie die eruitziet als een soort worst.

6) Satsivi: Kip of kalkoen in een rijke walnootsaus, meestal koud geserveerd.

7) Pkhali: Dit zijn koude voorgerechten gemaakt van verschillende groenten (zoals spinazie, bieten of aubergine) vermengd met een walnootpasta en specerijen.

8) Satsivi: De Georgische keuken is dus ook bekend om zijn wijnen. Er zijn honderden inheemse druivensoorten, en Georgische wijnen variëren van robijnrode droge tot zoete witte wijnen. When in doubt, ga voor de saperavi.

De 20 beste airlines (volgens SkyTrax dan)

DOOR TIJN KRAMER

De lijst is niet geheel zonder discussie maar een indicatie van wie er op het juiste pad is geeft het zeker: de jaarlijkse SkyTrax Awards. Wie strijkt met de eer in 2023?

Never change a winning team. Singapore Airlines is opnieuw uitgeroepen tot ‘s werelds beste luchtvaartmaatschappij op de World Airline Awards 2023, alweer de vijfde keer dat de luchtvaartmaatschappij de titel Airline of the Year hee gewonnen in de 23-jarige geschiedenis van de awards.

De World Airline Awards, die (met een klein korreltje zout) worden beschouwd als ‘de Oscars van de luchtvaartindustrie’, begonnen in 1999 en blijven volgens de organisatie volledig ona ankelijk en onpartijdig, waarbij alle kosten voor de klantenonderzoeken en het evenement

worden gedragen door de organisatoren, Skytrax. Waarvoor hulde.

Topman Goh Choon Phong, Chief Executive O cer van Singapore Airlines, nam namens de luchtvaartmaatschappij de prijs voor ‘s werelds beste luchtvaartmaatschappij.

‘Deze prijs getuigt van de onverzettelijke geest van onze mensen, die onvermoeibaar hebben gewerkt en veel hebben opgeo erd om ervoor te zorgen dat SIA klaar was voor het herstel in de luchtvaart. Hierdoor zijn we sterker en tter uit de pandemie gekomen als een toonaangevende internationale luchtvaartmaatschappij,’ zei Goh.

Andere klasbakken

Qatar Airways, een zevenvoudig winnaar van de prestigieuze Airline of the Year-prijs, stond op de tweede plaats in de wereldranglijst voor 2023, met ANA All Nippon Airways op de derde plaats, Emirates op de vierde plaats en Japan Airlines op de vijfde plaats, uit een totaal van meer dan 325 luchtvaartmaatschappijen die zijn opgenomen in de enquêteresultaten.

De grote winnaars bij de awards waren Qatar Airways en Singapore Airlines, die beide negen prijzen in de wacht sleepten. In Noord-Amerika was Delta Air Lines succesvol met zes prijzen, terwijl Turkish Airlines in Europa de dominante kracht was met vier prijzen, waaronder de felbegeerde titel van beste luchtvaartmaatschappij in Europa.

Garuda Indonesia werd bekroond met een topprijs nadat het werd uitgeroepen tot luchtvaartmaatschappij met het Beste Cabinepersoneel ter wereld - dit is al de zesde keer dat het succes hee behaald in deze categorie.

Cathay Paci c had een opmerkelijke prestatie in 2023, omdat ze voor de allereerste keer werden beoordeeld als de luchtvaartmaatschappij met het Beste Entertainment aan boord ter wereld.

EVA Air won de prijs voor ‘s werelds Beste Premium Economy Class (de reisklasse die EVA meer dan 30 jaar geleden hee uitgevonden). EVA Air won ook de prijs voor de Beste Catering in de Premium Economy Class.

Japan Airlines staat op nummer 1 in de Economy Class en hee de prijs gewonnen voor ‘s werelds Beste Economy Class, evenals de prijs voor ‘s werelds Beste Economy Class Stoel.

En verder

Fiji Airways werd voor de eerste keer bekroond als Beste Luchtvaartmaatschappij in Australië / Paci c en won ook voor de derde keer de prijs voor Beste Klantenservice bij een Luchtvaartmaatschappij in Australië / Paci c. In de regio India / Zuid-Azië heerst Vistara en werd de airline opnieuw uitgeroepen tot winnaar van de prijs voor Beste Luchtvaartmaatschappij in India / Zuid-Azië, naast Beste Klantenservice bij een Luchtvaartmaatschappij voor de regio.

IndiGo, van CEO Pieter Elbers, handhaa zijn nummer 1 positie als Beste Low-Cost Luchtvaartmaatschappij in India / Zuid-Azië.

Delta Air Lines werd uitgeroepen tot Beste Luchtvaartmaatschappij in Noord-Amerika, evenals Beste Klantenservice bij een Luchtvaartmaatschappij voor de regio. Sun Country Airlines wint voor het eerst de prijs voor Beste Low-Cost Luchtvaartmaatschappij in NoordAmerika.

Een relatieve nieuwkomer op de markt is FlyArystan uit Kazachstan, die hee gewonnen als Beste Low-Cost Luchtvaartmaatschappij in Centraal-Azië / CIS-regio. Ethiopian Airlines hee voor de zesde keer de prijs voor Beste Luchtvaartmaatschappij in Afrika binnengesleept. In China werd Hainan Airlines voor de 12e keer uitgeroepen tot Beste Luchtvaartmaatschappij in China, evenals het ontvangen van de prijs voor Beste Klantenservice bij een Luchtvaartmaatschappij in China.

DE BESTE TWINTIG AIRLINES VAN SKYTRAX

FOTO: Salamanca; Parque del Retiro

Machtig Madrid

Madrid is zo’n stad waarvan iedere respectabele reiziger eigenlijk niet mag zeggen dat hij of zij er nooit geweest is. Oké, een tijdsvenster van 24 uur: wat te doen?

Met ruim 3,2 miljoen inwoners en 15% van het jaarlijkse aantal bezoekers als zakelijke reizigers, is er in Madrid een overvloed aan vermaak en moet er een keuze gemaakt worden. Het grootste deel van het jaar (wellicht met uitzondering van hartje winter en hartje zomer) is het klimaat er zacht en aangenaam, en kun je er met wat geluk nog een biertje in het zonnetje op het terras meepakken.

VERPLICHTE NUMMERS

Te beginnen met het afstrepen van de historische mustsee’s, die voornamelijk verzameld liggen in het Centro, rond pleinen Puerta del Sol en Plaza Mayor. Madrid stak er historisch gezien bovenuit door zijn fantastische nachtleven en enigszins anarchistische, grungy stedelijke sferen. Van grote hoeveelheden historische monumenten moet de stad het niet zozeer hebben, al kun je een heel leuk ochterprogramma samenstellen voor een inkijkje in het verleden en bijbehorende eclectische architectuur. Tussen de drommen toeristen werp je even een blik op het Beer en Aarbei-standbeeld op Puerta del Sol en wandel je naar het Koninklijke paleis. Op loopafstand liggen basiliek San Francisco el Grande en Cathedral de Sta Maria la Real de la Almudena, wellicht een kort bezoek waard voor de geschiedenis- en architectuurlie ebber. Een wandelingetje richting het noorden brengt je naar de PC Hoofdstraat en misschien wel het Broadway van Madrid, de Gran Via, altijd leuk om tussen de drukte, mooie gevels en straatanimatie te slenteren.

- In hartje centrum liggen enkele jne hotels, waarvan de meeste rond de Gran Via. Met vijf sterren is het Four Seasons Hotel een geliefde optie, op de voet gevolgd door Palacio de los Duques Gran Meliá en Gran Hotel Inglés. Voor uniek design boek je bij boetiekhotel Urban. Alle

DOOR RAHANNA VAN STAPELE

Gran Via, het Broadway van Madrid, altijd leuk...

ruimtes zijn schitterend vormgegeven met serene, oosterse invloeden.

CULINAIRE ONDERBREKING

Of je je nou in een wit dorpje in Andalusië, Valenciaans strand of in de grootste steden bevindt, in Spanje kun je niet anders dan genieten van de eetcultuur. Niet alleen zijn er talloze smakelijke en beroemde gerechten, voor elke maaltijd wordt ruim de tijd genomen en geniet je van een even smakelijke wijn of verfrissend biertje. Liefst op een lokaal terrasje te midden van een kakofonie van Madrilenen. Als het om eten draait is een bezoekje aan de Mercado San Miguel zeker een goed idee. Deze historische etenswarenmarkt ligt naast Plaza Mayor en je wandelt er twintig tot dertig vaste, levendige kraampjes met vis, hammen, heerlijke dranken en zoetigheid. Je pikt hier een esje voor thuis op en komt zelf even bij in de verschillende kleine marktbarretjes met verse gerechten van zeer vaardige chefs. Voor klassieke tapas en cocktails is het genieten bij El Sur de Moratín, zo’n twaalf minuten lopen van het centrale plein, en iets verderop, gelegen aan gezellig plein, geniet je bij Estado Puro van iets innovatievere fusion tapas en wordt er goede gin en whiskey geschonken. Uitgebreider mediterraans dineren kan perfect bij La Tape, met goede gerechten, leuke sfeer en vooral: een zeer uitgebreide selectie van handcra ed biertjes. La Chulapa de Alcalá, in het hart van de stad, is misschien zelfs nog een stapje hoger. Ze serveren er een mix van typisch lokale gerechten, de moderne keuken en mediterrane inspiraties van elders.

KUNST KIJKEN

Al hee Madrid op kunstvlak behoorlijke concurrentie van Barcelona en Valencia, is het als hoofdstad dé museumstad bij uitstek. De belangrijkste gebouwen liggen allemaal in de zogenoemde ‘museumdriehoek’ van de stad. Het meest bezocht is het nationaal kunstmuseum Museo del Prado, dat gezien wordt als een van de meest uitgebreide collecties ter wereld, met zowel Spaanse meesters als Europese en internationale schilder- en beeldhouwkunst tentoongesteld uit bijna het volledige vorige millennium. Je bewondert er onder andere Velázquez, Monet, Rembrandt en Francisco de Goya. In Musea Nacional Centro de Arte Reina So a hangen nog eens meer dan 5000 schilderijen en beelden en maak je door afwisselende tentoonstellingen een duik in de 20e en 21e eeuwse kunst. Dé eyecatcher van dit museum is toch wel Guernica van Picasso. Binnen de driehoek ben je ook op korte afstand van de privécollectie van Baron Hans-Heinrich yssen-Bornemuszi in het gelijknamige museum. De baron verzamelde werken van onder andere Dalí, Rubens, Jan Steen en Picasso. Iets intiemer maar zeker een aanrader is het Sorolla Museum; alle werken van schilder

Joaquín Sorolla in zijn - compleet in onaangeraakte staat gelaten - herenhuis. Voor de enkeling die al die meesters liever aan zich gelegen wil laten liggen, is er uiteraard meer. Zo zijn er in dezelfde buurt een Museo de America (met collecties uit (Latijns-)Amerika), spoorwegmuseum (over onder andere de Spaanse industriële architectuur) of indrukwekkend en statig archeologisch museum gevestigd.

TROPISCHE WANDELING

A ankelijk van de tijd die je te besteden hebt, kun je voor een korte siësta een van de weelderige parken bezoeken. In temperaturen als deze ben je verzekerd van wuivende palmen en tropische planten, en Madrid staat bekend om zijn groene oases die de locals maar al te graag opzoeken om even te ontsnappen aan de drukte van de stad. Het

BOVEN NAAR BENEDEN: Mercado San Miguel © Mirko Kuzmanovic / Shutterstock.com; Plaza Mayor © Anton Gvozdikov / shutterstock

meest iconische park is Parque del Retiro, in het hart van de stad. Behalve kronkelende paadjes en tuinen hee het een meertje waar roeiboten verhuurd worden. In het bijbehorende paviljoen worden regelmatig tentoonstellingen gehouden. Parque de El Capricho is iets minder bekend maar spreekt niet minder tot de verbeelding en is een goede optie als je toch al noordelijk van het centrum bent. De elegante tuinen bij het Koninklijk Paleis zijn vernoemd naar de architect Francesco Sabatini, verantwoordelijk voor het ontwerpen van het paleis. De Jardines de Sabatini herken je aan zijn geometrische patronen. Parque Juan Carlos I is iets dagelijkser en eigentijdser met een mooie Japanse tuin. Casa de Campo is iets ruiger, maar dat is niet gek: het diende lang geleden als jachtlandgoed voor de adel. Je kunt de bijna 21 vierkante kilometer goed per ets verkennen, maar het is eigenlijk het leukst om op de kabelbaan Teleférico te stappen. Geniet

SHOPPEN EN UITGAAN

REAL MADRID

Je hoe geen voetballie ebber in hart en nieren te zijn om de tweede beroemdste Spaanse, en misschien wel wereldwijde, voetbalclubs te noemen: FC Barcelona en Real Madrid. Het Estadio Santiago Bernabéu, thuisbasis van die laatste club, biedt plek aan meer dan 81 duizend fans en is voor de sportlie ebber zeker een bezoekje waard. Uiteraard is het bijwonen van een wedstrijd de ultieme ervaring, maar voor eenieder die vastzit aan tijd en plaats kun je je een zelfstandige stadiontour boeken langs de belangrijkste plekken. Het stadion is gelegen in de rustige maar gezellige wijk Chamberí en Tetuán, rond het belangrijke zaken- en hoogbouwgebied Paseo de Castellana. Ondanks dat er veel Madrilenen wonen in deze buurt, vind je er ook cafés en restaurants.

Souvenirs voor thuis vind je in het centrum en feitelijk overal, maar als je op zoek bent naar de mooiere hebbedingen kun je het best naar de wijk Salamanca afreizen. Hier huizen de exclusievere merken en is het algehele straatbeeld statiger, al vind je er ook wel reguliere ketens. Met name in de straten Serrano en Ortega y Gasset sla je je slag. Bernabeu Market is een traditionele markt in deze buurt. In de wijk Malasana hangt juist een alternatievere sfeer met uniekere winkels, waar jonge Madrilenen graag door vintagezaken snu elen en ‘s avonds komen terrassen. Ook levendig maar net iets studentikozer is de buurt Universidad, met leuke terrassen op Plaza de les Comendadoras. In het van oorsprong Joodse Lavapiés, nu een gezellige lappendeken van culturen en a omsten, zit je gegarandeerd goed voor een jne afsluiter met livemuziek. In de stad op een zondag? Dan heb je de kans de misschien wel beroemdste markt van Madrid, de vlooienmarkt El Rastro, te bezoeken. Met 3500 stalletjes trekt het bezoekers van heinde en verre met zijn authentieke en antieke goederen.

- Door te verblijven in Hotel Palacio del Retiro, ben je niet alleen op loopafstand van de verschillende musea, maar kun je je dag starten met een wandeling in het mooie Retiro Park. Noordelijker, meer richting het zakendistrict, ligt het tophotel Urso Hotel. Dit vijfsterrenhotel biedt alle luxe die je maar kunt wensen, maar het grote pluspunt is de luxe hotelspa. Met een prachtige indoor pool en breed aanbod wellness-arrangementen is de spa geliefd bij losse bezoekers.

van fusion tapas bij Estado Puro

BOVEN NAAR BENEDEN: Paeseo de Castellana © Angel L / Shutterstock.com; Parque del Retiro

Onder een stralende hemel en tussen imposante palmbomen, lopen scenarioschrijvers met zonnebrillen op over de trottoirs van de studio’s, met borden waarop ‘Writer’s Strike!’ staat geschreven, versierd met kwinkslagen: ‘Ik vroeg ChatGPT om een stakingsbord te schrijven en het was waardeloos.’ ‘Spoiler alert: je hebt schrijvers nodig.’ Hier in Los Angeles hee deze voortdurende staking delen van de entertainmentindustrie en de Californische stad in een lagere versnelling gezet. In mei hee de Writers Guild of America (WGA) een staking geautoriseerd na het niet bereiken van een overeenkomst met de Alliance of Motion Picture and Television Producers (AMPTP), het organisatieverbond van Hollywoodstudio’s en streamingdiensten

- Universal, Walt Disney Pictures, Amazon Studios en Net ix, onder anderen. Op het moment van

schrijven wordt verwacht dat SAG-AFTRA, de overeenkomstige vakbond voor acteurs, vergelijkbare actie zal ondernemen als er geen overeenkomst kan worden bereikt over vergelijkbare zorgen in het streamingtijdperk. Deze geschillen gaan voornamelijk over kwesties met betrekking tot streaming royalties, de steeds kleiner wordende omvang van schrij amers en de dreiging van generatieve AI - kunstmatige intelligentie die inhoud kan creëren, zoals tekst en a eeldingen. Dergelijke con icten hebben de traditionele productie in het entertainmentcentrum van de wereld vertraagd, met gevolgen die zich door de economie en het zakelijke landschap verspreiden. Dit komt na een recordaantal uitzendingen in 2021 (559 scripted series volgens FX Research),

LINKS: De beroemde skyline

Imposante palmbomen en scenarioschrijvers met zonnebrillen...

Theatrale tijden

Terwijl stakingen de showbusiness in Los Angeles bedreigen, blijft de stad bloeien als een centrum van Californische creativiteit.

voornamelijk aangedreven door de snelle opkomst van streamingdiensten.

‘De WGA-staking hee ongetwijfeld de gemoederen verhit in het levendige zakelijke ecosysteem van LA,’ zegt inwoner Laura Lynch, die ook eigenaar is van de reisblog Go Travel California. ‘Hollywood, normaal gesproken bruisend van constante creatieve bedrijvigheid, staat nu enigszins stiller, gevangen in een wachtstand.’ Maar de inwoners van Los Angeles zijn veerkrachtig. De creatieve geesten van de stad hebben zich gericht op het werken op digitale platforms of ona ankelijke producties en creëren ook nieuwe netwerkcentra in heel LA. Hoewel de entertainmentindustrie een van de meest prominente sectoren van LA is, is het zeker niet de enige die de economie stimuleert. ‘Net als onze gemeenschap is diversiteit het kenmerk van het bedrijfsleven in Los Angeles,’ zegt Adam Burke, CEO en president van Los Angeles Tourism and Convention Board. ‘Digitale media, technologie, gezondheidszorg, mode, sport, voedsel en kunst leveren allemaal een aanzienlijke bijdrage aan de economie.’

Business boom

Nu mensen na de pandemie weer naar kantoren terugkeren, hee Downtown LA, lokaal bekend als DTLA, een renaissance van nieuwe activiteit en energie doorgemaakt. ‘De toename van het aantal bezoekers moedigt nieuwe hotels en restaurants aan om zich in dit gebied te vestigen als een duidelijk teken van vertrouwen,’ zegt Burke. De vele musea, uitvoeringslocaties en sportstadions van het gebied, samen met het Los Angeles Convention Center (LACC), zorgen voor aanzienlijke vraag van toeristen. ‘Downtown LA is het kloppende hart van het commerciële leven van de stad,’ zegt Lynch. ‘De historische gebouwen dienen als achtergrond voor een mix van chique boetieks, cutting-edge galerijen en

wereldklasse restaurants.’ De historische voedselmarkt Grand Central Market omvat bijvoorbeeld de rijke culturele diversiteit van LA.

Ondertussen hee het Westsidegebied van de stad de bijnaam Silicon Beach verdiend vanwege de meer dan 500 tech-startups en bedrijven die het hun thuis noemen, als speelse verwijzing naar Silicon Valley, dat slechts 500 km naar het zuiden ligt. Met name Culver City is een populaire ontmoetingsplaats geworden voor tech en entertainment, met kantoren van Google, Facebook, Microso en YouTube naast productiestudio’s van Sony, Apple, Amazon en HBO. Ondertussen trekt Santa Monica, met zijn beroemde strand en pier, ook tech-bedrijven aan. Hipsters en creatievelingen verzamelen zich vaak in Silver Lake, net ten oosten

van Hollywood en ten noorden van het centrum, waar de beste ko eshops van de stad samenkomen met designer indie boetieks. Lynch vertelt me dat Dinosaur Co ee het beste is voor zakelijke

bijeenkomsten en werknemers voorziet van Four Barrel Co ee uit San Francisco

VANAF BOVEN: Melrose Gate bij Paramount Pictures; de Warner Bros Studio tour

en lokaal geproduceerde gebakjes van de Farm Shop. ‘Als leuke kanttekening, de maker van Dinosaur Co ee is ook het genie achter het populaire spel Cards Against Humanity - een interessante en gespreksuitlokkende plek.’

Een stad van olympische proporties

Natuurlijk blij toerisme, met het hele jaar door zonneschijn en verleidelijke stranden, een van de belangrijkste drijfveren van werkgelegenheid, zakelijke omzet en belastinginkomsten in de regio. Los Angeles County hee al bijna volledig hersteld van de pandemie, waarbij meer dan 50 miljoen bezoekers worden verwacht in 2023 - een herstel van 99 procent in vergelijking met 2019. Internationale bezoekers zullen naar verwachting 6,2 miljoen van deze bezoekers uitmaken (84 procent van

het niveau van 2019), voornamelijk uit Mexico, Canada, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Dergelijke bezoekersaantallen zullen over vijf jaar een piek bereiken, wanneer 15.000 atleten en miljoenen toeschouwers naar de stad zullen afreizen voor de Olympische en Paralympische Spelen van 2028. ‘Los Angeles is de hoofdstad van de verhalenvertellers van de wereld, waardoor het de perfecte plek is om de legendes van atleten die deelnemen aan de Olympische en Paralympische Spelen van 2028 te vertellen,’ zegt Burke. LA is geen onbekende van het wereldwijde evenement, omdat het eerder de Spelen hee georganiseerd in 1932 en 1984. Vandaag de dag is de stad de thuisbasis van meer dan tien professionele sportteams en hee het een groot aantal stadions en arena’s klaar voor actie.

LAX is bezig met een modernisering van 15 miljard dollar

Terwijl de stad zich voorbereidt op de Spelen, wordt er gewerkt aan een verandering in het openbaar vervoer. De Los Angeles International Airport (LAX) ondergaat een moderniseringsprogramma van 15 miljard dollar, wat zal resulteren in

een nieuwe terminal, concourse en verbeteringen aan de wegen. Het middelpunt hiervan is de Automated People Mover (APM), een gratis elektrisch treinsysteem dat 24/7 langs een verhoogd traject van 3,6 km reist. ‘Dit zal de reiservaring van reizigers verbeteren, gasten gemakkelijke toegang geven tot de terminals en de langverwachte verbinding bieden met het regionale transportsysteem, inclusief rechtstreekse treindiensten naar Downtown LA,’ zegt Burke. Eenmaal in LA verbindt de stedelijke metro veel buurten, hoewel het een gemengde reputatie hee . Als je snel of vaak door de uitgestrekte buurten en uitgestrekte snelwegen van de stad moet reizen, is het huren van een auto of het gebruik van een ritdeel-app vaak nog steeds de meest handige en betrouwbare manier om de stad te verkennen - zelfs met het wereldberoemde verkeer. Als voormalig inwoner van Los Angeles voegde ik altijd minstens 30 minuten toe aan mijn reis om rekening te houden met het verkeer en het parkeren. De regio krijgt ook het eerste hogesnelheidsspoorweg van het land tegen 2027. In maart 2023 hee de spoorwegexploitant Brightline West belangrijke recht-vandoorgangsakkoorden veiliggesteld om zijn volledig elektrische trein te laten rijden van net ten oosten van Los Angeles naar Las Vegas langs de Interstate I-15.

BOVEN: Gaat open in 2024, LA’s ‘Automated People Mover’

Normaal gesproken duurt deze reis 3,5 uur met de auto, maar de trein zal slechts ongeveer 85 minuten duren voor de 351 kilometer, met een topsnelheid van 322 km/u.

Een voortdurende crisis

Kijk achter het glanzende gordijn van LA en je zult nog steeds aanzienlijke sociale ongelijkheid zien. De stad hee nu de hoogste bevolking van daklozen in de VS - ongeveer 69.000 mensen of één op elke vijf Angelenos. Helaas zal het aantal naar verwachting in de nabije toekomst blijven groeien, aangezien een tekort van 500.000 betaalbare woningen tientallen jaren zal duren om in te halen op basis van de huidige bouwsnelheid en ontwikkeling. Het probleem wordt deels veroorzaakt door de enorme omvang van Los Angeles. Het metropolitaanse gebied is de thuisbasis van meer dan 13 miljoen mensen, die verspreid leven over meer dan 10.000 vierkante kilometer. Naast het aanpakken van de behoe en van degenen die momenteel

geen huisvesting hebben, hee LA County ook aandacht besteed aan preventiestrategieën, waarbij ze een voorspellend instrument testen om degenen te identi ceren en te helpen die het meest risico lopen om hun huizen te verliezen. De zakenwereld hee ook een rol te spelen door werknemers die risico lopen te ondersteunen, exibele werktijden aan te bieden, talentpools te diversi ëren om werkgelegenheidskansen uit te breiden en vaardigheidstrainingen te bieden.

Eeuwfeestvieringen

Terwijl Los Angeles uitdagingen aangaat in voorbereiding op zijn toekomst, is het jaar 2023 ook een retrospectief jaar. Het wereldberoemde

WAT TE ZIEN IN LA?

Naast heerlijke zandstranden en al het plezier van Disneyland, heeft Los Angeles nog veel meer te bieden:

Gri ith Park

Deze stedelijke natuurontsnap-ping is een favoriet onder zowel de lokale bevolking als bezoekers, met meer dan 1600 hectare terrein, waaronder de LA Zoo, het Autry Museum of the American West, het Gri ith Observatory, en mijlenlange paden bedekt met chaparral. Het is een perfecte weergave van het verleden en het heden van LA. laparks. org/gri ithpark

The Academy Museum of Motion Pictures

Dit op film gerichte museum zal vanaf 12 november zijn ‘Hollywoodland’tentoonstelling presenteren, waarin de oprichting van grote studio’s en onafhankelijke filmproductie in LA wordt belicht. Tickets vanaf US $25. academymuseum.org

La Brea Tar Pits and Museum

Nog steeds een actieve fossielopgravingssite, de teerputten transporteren je 50.000 jaar terug in de tijd naar het ijstijdperk. Meer dan 3,5 miljoen exemplaren zijn hier ontdekt, waaronder sabeltandkatten, mammoeten en prehistorische luiaards. Tickets vanaf $15. tarpits.org

Het Hammer Museum bij UCLA

Na een project van twee decennia om de campus te transformeren, heeft dit kunstmuseum nu een ingang op straatniveau, een nieuwe lobby, een beeldentuin en extra galerieruimte die gewijd is aan kunst en ideeën die kunnen bijdragen aan een rechtvaardigere wereld. hammer.ucla.edu

Het wereldberoemde Hollywood-teken boven op de Santa Monica Mountains wordt dit jaar 100 jaar oud...

Hollywood-teken bovenop de Santa Monica Mountains wordt dit jaar 100 jaar oud. Het herkenbare herkenningspunt stond oorspronkelijk bekend als ‘Hollywoodland’, als een advertentie voor een plaatselijk vastgoedbedrijf, maar werd uiteindelijk synoniem met de groeiende lmindustrie. De Hollywood Chamber of Commerce en het LA Parks Department maakten het vervolgens hun missie om het te behouden (en verwijderden het ‘Land’ om het te scheiden van de huisvestingsontwikkeling). ‘Het teken is een blijvend symbool van Los Angeles als een plek waar magie mogelijk is en dromen elke dag uitkomen,’ zegt Burke. Om de beste uitzichten op de stad te ervaren, stelt hij een begeleide wandeling door de paden van LA voor met Bikes & Hikes (bikesandhikesla. com), of als alternatief een paardrijtocht op de Mulholland Trail met Sunset Ranch (sunsetranchhollywood.com).

Als je niet zo actief bent, dan bieden dakterraslocaties zoals e Highlight Room in het Dream Hollywood Hotel ook prachtig uitzicht. Warner Bros. Studio, het lmbedrijf dat ‘talkies’ naar het publiek bracht, viert ook zijn honderdjarig jubileum dit jaar, samen met het 50-jarig jubileum van zijn studio tour, met een gloednieuwe tentoonstelling met diverse producties, waaronder Casablanca en de Wizarding World of Harry Potter. Dergelijke

jubilea dienen misschien als een tijdige herinnering aan de erfenis die de stad verschuldigd is aan haar schrijvers. Hoewel hun staking naar verwachting minstens tot het begin van de herfst zal duren, blijven de bewoners hopen op een conclusie die creativiteit op de lange termijn blij koesteren. Immers, Los Angeles hee altijd de grote dromers aangetrokken. En soms, in een stad als deze, komen dromen echt uit.

LINKS De

‘Hollywoodland’ letters waren ooit een reclame voor een makelaar

ROBERTO NICKSON/UNSPLASH; COURTESY OF THE HOLLYWOOD SIGN TRUST AND HOLLYWOODPHOTOGRAPHS.COM

Voor het beste uitzicht op de skyline van de stad, probeer een begeleide wandeling door de paden van LA of een paardrijtocht

BRUSSEL

DOOR HANNAH BRANDLER

Verken de groene gebieden, muzikale hotspots en extravagante marktpleinen van de Belgische hoofdstad.

1 BRUSSELS PARK

Begin je reis naar de Belgische hoofdstad met een bezoek aan het oudste openbare park van de stad. Dit 13 hectare grote groene gebied, ook wel bekend als het Koninklijk Park, bevindt zich op het snijpunt van de monarchie en de regeringhet Koninklijk Paleis bevindt zich in het zuiden, terwijl het Belgische Federale Parlement zich aan de noordelijke kant bevindt. Het park is een prachtig neoclassicistisch ontwerp van de Franse architect GillesBarnabé Guimard en de Oostenrijkse landschapsarchitect Joachim Zinner. Ontdek goed onderhouden lanen, standbeelden geïnspireerd op de Grieks-Romeinse mythologie, een rustige fonteinvijver en een versierde ijzeren muziektent verscholen onder een bladerdak van bladerrijke bomen.

2 DJ-SETS

Genoten van rust en stilte? Volg het geluid van muziek uit zuidelijke richting. Hier vind je een houten hut die dienst doet als thuisbasis van een radiostation dat 24/7 muziek uitzendt voor zowel de lokale bevolking als bezoekers. Opgericht in 2017, promoot het door de gemeenschap gerunde Kiosk Radio lokale en internationale artiesten met een programma dat verschillende muziekgenres omvat, inclusief live DJ-sets samen met vooraf opgenomen mixen en interviews. Pak een biertje of natuurlijke wijn van de bar naast

de kiosk (open van 12.00 tot 22.00 uur) en ga zitten op een van de boomstammen om de muziekscene van Brussel te ervaren op deze unieke ontmoetingsplek voordat je de nacht in danst. Als je het feest niet wilt laten eindigen, neem dan een muzikale herinnering aan Brussel mee naar huis en luister via de website kioskradio.com.

3 BLOEMRIJK

Hoewel niet zo uitgestrekt als botanische tuinen in andere Europese hoofdsteden, is deze goed onderhouden zes hectare grote ruimte een oase in het overigens brutalistische gebied van SaintJosse-ten-Noode in het noorden van Brussel. Ingehuldigd in 1829, verwijzen de tuinen naar de status van de stad als Europees centrum, met Franse, Italiaanse en Engelse terrassen, terwijl kunstlie ebbers de 30 beeldhouwwerken verspreid over de ruimte kunnen bestuderen. Slenterende paden worden ge ankeerd door een verscheidenheid aan planten die leiden naar een grote open ruimte met aangelegde doolhoven en een glazen oranjerie. Dit genoteerde neoklassieke gebouw was ooit gewijd aan wetenschappelijke en botanische studies, maar werd in 1984 een kunstencentrum. Toepasselijk genaamd Botanique, biedt het culturele centrum van de Franse Gemeenschap van WalloniëBrussel ongeveer 300 concerten en tien tentoonstellingen per jaar in zijn prachtige concertzalen en galerieruimtes. Bloemstempels op de vloer bootsen de Walk of Fame van Hollywood na en vieren de artiesten die hier hebben opgetreden - van Je Buckley en Oasis tot Blondie. Kunsttentoonstellingen zijn open van woensdag tot zondag van 12.00 tot 18.00 uur, en kaartjes voor concerten kunnen worden gekocht bij de receptie op 236 Rue Royale.

4 ETEN EN MODE

Er zijn maar weinig plaatsen waar je kunt dineren en tegelijkertijd je vaardigheden kunt verbeteren, maar Brussel hee zo’n hybride locatie. Le C’Cube aan de Boulevard D’Ypres 13 is vernoemd naar zijn triple aanbod - café, couture en kantine - en hee een zero-waste loso e. Gasten kunnen genieten van een dagelijks wisselend lunchmenu, met onder andere quiches, sandwiches, soepen en verschillende taarten, en daarna deelnemen aan een upcycling workshop om oude kleren nieuw leven in te blazen. Als je niet creatief bent, kun je in plaats daarvan wat tweedehands kleding kopen. Je zult vertrekken met nieuwe vaardigheden, een voldaan gevoel en misschien wel een nieuwe (duurzame) garderobe.

5 DE GROTE MARKT

Je kunt Brussel niet verlaten zonder een bezoek aan dit weelderige marktplein, omgeven door met goud vergulde gotische en barokke architectuur die voornamelijk uit de late 17e eeuw dateert. Het door UNESCO erkende Werelderfgoed was ooit het politieke en commerciële centrum van de stad en begon als een marktplein in de 12e eeuw. Het hee geleden onder een bombardement door troepen van Lodewijk XIV in 1695, maar gelukkig werd het geplaveide plein volledig herbouwd en herbergt het gildehuizen zoals het Stadhuis (herkenbaar aan de 96 meter hoge klokkentoren) en het Maison du Roi, waarin het Stadsmuseum is gevestigd. Het prachtige plein organiseert het hele jaar door diverse evenementen, waaronder het Belgian Beer Weekend van 1-3 september, waar tipples van kleine en grote brouwerijen worden gepresenteerd. Het Tapis de Fleurs (bloementapijt) bloeit ook om de twee jaar op het plein en zal terugkeren in 2024 na het vieren van zijn 50-jarig jubileum vorig jaar.

Beste 50 restaurants ter wereld

Wie

Ok, op naar Schiphol. Om bij de winnaar te dineren dient u het vliegtuig naar Peru te pakken: Central uit Lima is uitgeroepen tot het Beste Restaurant ter Wereld 2023 en tevens het Beste Restaurant in Zuid-Amerika 2023.

Central, het vlaggenschiprestaurant van Lima, gerund door chefs Virgilio Martinez en Pía León, wordt bekroond met de eerste plaats en neemt de positie over van de winnaar van 2022, Geranium uit Kopenhagen, die nu is opgenomen in de Best of the Best Hall of Fame. In de 2022-lijst stond Central op de tweede plaats. Central is een eerbetoon aan Peru, met een menu dat de unieke biodiversiteit van inheemse ingrediënten van het land viert, geleid door het onderzoekscentrum Mater Iniciativa, en tevens de tradities en geschiedenis van Peru ondersteunt, terwijl duurzaamheid wordt bevorderd. Central wordt gevolgd door Disfrutar (No.2) in Barcelona en Diverxo (No.3) in Madrid.

Zuid-Amerika versterkt verder haar positie in de wereldgastronomie, met in totaal negen restaurants op het continent, waaronder twee nieuwe toevoegingen: Pía León’s Kjolle (No.28) in Lima en El Chato (No.33) in Bogotá. Azië volgt met zeven restaurants op de lijst, waaronder Odette uit Singapore, dat is uitgeroepen tot het Beste Restaurant in Azië (No.14), samen met nieuwe toevoegingen Le Du (No.15) en Gaggan Anand (No.17) in Bangkok, en Sézanne in Tokyo (No.37). Twee restaurants uit Dubai staan voor het eerst op de lijst, waarbij Trèsind Studio (No.11) is uitgeroepen

tot het Beste Restaurant in het Midden-Oosten en Afrika, voorafgaand aan Orfali Bros Bistro (No.46).

Lage landen?

Helaas, Nederland staat niet op de lijst. Zelfs niet bij de best of the rest (50-100). Er is gelukkig wel een Nederlands tintje: e Jane in Antwerpen staat op een mooie 39e plek. En dat staat onder aanvoering van chef Nick Bril (die voormalig partner Jonnie Boer bij dit restaurant hee uitgekocht). Maar de sterren in Europa stralen vooral in andere landen. De Gin Mare Art of Hospitality Award wordt toegekend aan Alchemist uit Kopenhagen (No.5). ‘Een bijna mystieke eetervaring in een afgelegen, industriële hoek van de stad, waar gasten van chef-kok Rasmus Munk en zijn team worden geleid door verschillende ‘acts’, met verschillende locaties, soorten kunst en momenten van storytelling, naast uitstekend eten dat voortkomt uit Munks obsessieve zoektocht naar de beste ingrediënten’ aldus de jury.

Pía Salazar van Nuema in Quito is de ontvanger van de prijs voor ‘s Werelds Beste Banketbakker. Eerder al uitgeroepen tot de Beste Banketbakker van Latijns-Amerika in 2022, zet de chef uit Cuenca Ecuador op de culinaire kaart met haar experimentele creaties, waarbij fruit en groenten worden omgetoverd tot zoete meesterwerken, zoals kokosnoot met umami-rijke gist en zwarte kno ook, of prei en vanille met cedrón, een kruid dat lijkt op citroenverbena.

Zuid-Amerika is meer en meer de echte gastro-top

DOOR TIJN KRAMER

In het tweede jaar wordt de Beronia World’s Best Sommelier Award toegekend aan Miguel Ángel Millán, sommelier van Diverxo uit Madrid. Hij verzorgt deskundig de combinaties die passen bij het steeds veranderende menu van chef-kok Dabiz Muñoz en tilt het drankenprogramma van het restaurant naar een uitzonderlijk hoog niveau, waarmee hij zichzelf vestigt als een van de belangrijkste sommeliers in de internationale restaurantwereld.

De winnaar van de Highest New Entry Award, gesponsord door Aspire Lifestyles, is Table van Bruno Verjus (No.10). De autodidactische Franse chef serveert eenvoudige, seizoensgebonden en ongecompliceerde gerechten in dit restaurant in Parijs, dat een trouwe schare lie ebbers in de stad hee opgebouwd en snel een internationale eetbestemming wordt.

Atomix (No.8) wordt onderscheiden met de Villa Massa Highest Climber Award en is uitgeroepen tot het Beste Restaurant in Noord-Amerika, nadat de favoriet uit New York 25 plaatsen is gestegen ten opzichte van de positie in de ranglijst van vorig

jaar. Het intieme restaurant met een proeverijmenu met 14 zitplaatsen, gerund door het echtpaar Junghyun ‘JP’ en Ellia Park, won eerder de Gin Mare Art of Hospitality Award als onderdeel van e World’s 50 Best Restaurants 2022 en is geprezen om zijn vooruitstrevende en unieke Koreaanse gerechten.

Julien Royer van Odette uit Singapore (No.14) wint de Estrella Damm Chefs’ Choice Award. Deze speciale prijs wordt toegekend aan een chef die een signi cante positieve invloed hee gehad op de culinaire gemeenschap. Royer’s restaurant, Odette, in de National Gallery van de stad, is ook uitgeroepen tot het Beste Restaurant in Azië 2023.

De Flor de Caña Sustainable Restaurant Award wordt dit jaar toegekend aan Fyn uit Kaapstad (No.75), waar oprichtend chefkok Peter Tempelho als missie hee om grenzen te vervagen door Zuid-Afrika te interpreteren met technieken die grotendeels geworteld zijn in de Japanse keuken. Deze prijs wordt ona ankelijk gecontroleerd door

de Sustainable Restaurant Association, die etablissementen beoordeelt op een breed scala van criteria, waaronder milieu- en sociale verantwoordelijkheid, betrokkenheid bij de gemeenschap en het welzijn van het personeel. De award-avond vierde ook degenen die werden geëerd met vooraf aangekondigde speciale prijzen, waaronder de Champions of Change-winnaars Nora Fitzgerald Belahcen (foto linksboven), oprichter van de Marokkaanse sociale onderneming Amal, en Othón Nolasco en Damián Diaz, het duo achter het voedselzekerheidsproject No Us Without You

LA. Elena Reygadas, winnaar van e World’s Best Female Chef Award, Andoni Luis Aduriz van Mugaritz, winnaar van de Icon Award, en het New Yorkse restaurant Tatiana van Kwame Onwuachi, winnaar van de Resy One To Watch Award, ontvingen hun trofeeën op het podium. Het stemproces De lijst van e World’s 50 Best Restaurants 2023 wordt gekozen door 1.080 internationale experts uit de restaurantindustrie en goedbereisde jnproevers die deel uitmaken van de e World’s 50 Best Restaurants Academy. De evenwichtig samengestelde academie bestaat uit 27 afzonderlijke regio’s over de hele wereld, elk met 40 leden, waaronder een voorzitter. Geen enkele sponsor van het evenement hee invloed op het stemproces. Het accountancybedrijf Deloitte beheert ona ankelijk de lijst van e World’s 50 Best Restaurants. (foto’s: theworlds50best.com)

THE WORLD’S 50 BEST RESTAURANTS:

1 Central Lima

2 Disfrutar Barcelona

3 Diverxo Madrid

4 Asador Etxebarri Atxondo

5 Alchemist Kopenhagen

6 Maido Lima

7 Lido 84 Gardone Riviera

8 Atomix New York

9 Quintonil Mexico City

10 Table by Bruno Verjus Paris

11 Trèsind Studio Dubai

12 A Casa do Porco São Paulo

13 Pujol Mexico City

14 Odette Singapore

15 Le Du Bangkok

16 Reale Castel di Sangro

17 Gaggan Anand Bangkok

18 Steirereck Wenen

19 Don Julio Buenos Aires

20 Quique Dacosta Denia

21 Den Tokyo

22 Elkano Getaria

23 Kol Londen

24 Septime Paris

25 Belcanto Lissabon

26 Schloss Schauenstein Fürstenau

27 Florilège Tokyo

28 Kjolle Lima

29 Boragó Santiago

30 Frantzén Stockholm

31 Mugaritz San Sebastian

32 Hiša Franko Kobarid

33 El Chato Bogotá

34 Uliassi Senigallia

35 Ikoyi Londen

36 Plénitude Paris

37 Sézanne Tokyo

38 The Clove Club Londen

39 The Jane Antwerpen

40 Restaurant Tim Raue Berlijn

41 Le Calandre Rubano

42 Piazza Duomo Alba

43 Leo Bogotá

44 Le Bernardin New York

45 Nobelhart & Schmutzig Berlijn

46 Orfali Bros Bistro Dubai

47 Mayta Lima

48 La Grenouillère La Madeleine-sous-Montreuil

49 Rosetta Mexico City

50 The Chairman Hong Kong

Coole buren...

Torenflats schieten de lucht in en de luchthaven ondergaat een enorme uitbreiding terwijl de financiële hoofdstad van Duitsland verandert in een coole kosmopolitische hub.

In het centrum van Frankfurt am Main rijzen clusters van wolkenkrabbers op, die trots de positie van de stad als economisch centrum van Duitsland aangeven. Hoewel de hoeveelheid hoogbouw in vergelijking met steden als New York City misschien klein is (er zijn momenteel ongeveer 40 gebouwen die de 100-meter grens overschrijden), hee dit toch de bijnaam “Mainhatten” opgeleverd. In feite bevindt slechts één van de 15 hoogste gebouwen van Duitsland zich niet in Frankfurt; het hoogste gebouw is de 56 verdiepingen tellende Commerzbank Tower van 300 meter hoog. Er staan ook nog genoeg indrukwekkende bouwwerken op stapel. Momenteel zijn er acht nieuwe wolkenkrabbers in ontwikkeling die ruim boven de 100 en 200 meter uit zullen torenen. Een belangrijke locatie is een verzameling van vier wolkenkrabbers in het hart van het nanciële district, bekend

als FOUR Frankfurt, dat tegen 2024 een nieuw stadsdeel zal vormen. Het project is bedacht als een stedelijke oplossing om de scheidslijn tussen zakelijke gebieden en woongebieden te vervagen (en de woon-werkafstand te verkorten) door een samenhangende buurt te creëren waar mensen kunnen wonen en werken. Toren 1, de hoogste met 233 meter, en Toren 4 (100 meter) zullen voornamelijk kantoorruimte bevatten, terwijl Toren 2 en 3 meer dan 600 wooneenheden zullen huisvesten, plus twee hotels (Hyatt House serviced apartments in Toren 2 en een Kimpton Hotel in Toren 3). Het complex zal ook restaurants, winkels,

Frankfurt is de op twee na meest populaire bestemming voor bedrijven om personeel over te plaatsen vanuit Londen

DOOR TAMSIN COCKS

kinderdagverblijven en tnessfaciliteiten bevatten.

Wolkenkrabbers met luxe residentiële appartementen zijn een relatief nieuw fenomeen voor de Duitse stad, en een gekte voor dergelijke hoogwaardige woningen deed de vastgoedmarkt van de stad tussen 2016 en 2021 met maar liefst 50 procent in waarde toenemen. In 2021 tekende Allianz AG een overeenkomst om Toren 1 van de FOUR Frankfurt-ontwikkeling te kopen voor €1,4 miljard, waarmee het het duurste afzonderlijke gebouw is dat ooit in Duitsland is verkocht.

De lokale bevolking rolt met hun ogen over de...

ONDERTUSSEN OP FRANKFURT AIRPORT...

Frankfurt is een van de drukste knooppunten in Europa en verwerkte in 2022 48,9 miljoen passagiers (hoewel dit cijfer in het pre-pandemische jaar 2019 71 miljoen passagiers bedroeg). Het netwerk strekt zich uit over ongeveer 330 bestemmingen verspreid over 100 landen, van Buenos Aires tot Stockholm en Sydney. Dankzij de centrale ligging in het midden van Europa bedient de luchthaven meer internationale bestemmingen dan welke andere luchthaven ter wereld dan ook en is het een belangrijk knooppunt voor overstappend luchtverkeer.

Liefhebbers van vliegtuigen hebben ruime toegang tot het uitzicht op de start- en landingsbanen, met het Bezoekersplatform in Terminal 2 en drie observatiedekken bij het Berlin Airlift-monument, Runway 18 West en Northwest Runway.

In 2019 werd een van de belangrijkste luchthavenhotels opgeknapt en werd het hernoemd tot het Frankfurt Airport Marriott Hotel en het Sheraton Frankfurt Airport Hotel en Conference Center, met in totaal meer dan 1000 kamers. Maar de luchthaven is niet alleen gericht op mensen: het on-site hondenhotel heeft 45 verwarmde kennels en 17 buitenrennen, ontworpen om harige gasten van de ultieme luxe te voorzien. In de buurt van CargoCity South bevindt zich een thuis voor 80.000 bijen, die elk jaar tot 150 kilogram honing produceren.

In 2005 werd een grote uitbreiding van de luchthaven Frankfurt International gelanceerd door Fraport, de exploitant van de luchthaven. Tot nu toe heeft dit geleid tot een verdubbeling van de winkelruimte in Terminals 1 en 2 tot 20.000 vierkante meter in 2007, plus de opening van een vierde start- en landingsbaan in 2011. Een meeslepend kijkje achter de schermen van de operaties van de luchthaven is nu ook mogelijk bij het Fraport Visitor Centre, dat in 2021 is geopend.

Nog in aanbouw is de voltooiing van Terminal 3 van 1,1 miljard euro, waarvan Fraport zegt dat het ontworpen is voor de toekomst van de luchtvaart. Deze terminal kan 25 miljoen passagiers verwerken, waardoor de capaciteit van de luchthaven wordt verhoogd tot 100 miljoen passagiers per jaar. De terminal zal bestaan uit drie pieren, een centrale marktplaats en nieuwe lounges. Incheckbalies worden ondergebracht in een nieuw modern architectonische landmark, met een hal van 250 meter breed en 16 meter hoog, gebouwd van staal en glas. State-of-the-art technologie en slimme processen worden gecombineerd met een levendige omgeving en moderne retail-, eet- en entertainmentruimtes

voor een verbeterde passagierservaring. De nieuwe terminal zou oorspronkelijk in 2023 geopend worden, maar is uitgesteld tot 2026.

Aangezien Terminal 3 enkele honderden meters verwijderd zal zijn van de andere terminals, wordt er momenteel een nieuw transportsysteem gebouwd om passagiers in slechts acht minuten over te brengen.

In de nieuwe cargohal in CargoCity South is ook een grootschalig fotovoltaïsch systeem gebouwd dat meer dan 1,5 miljoen kilowattuur elektriciteit per jaar zal genereren - het equivalent van het voeden van 450 huishoudens met vier personen.

DEZE PAGINA: Middeleeuwse vakwerkhuizen in de New Frankfurt Old Town.

....‘onhoudbare’ prijzen, en ze hebben misschien wel gelijk - Frankfurt stond op de tweede plaats op de UBS Global Real Estate Bubble Index 2022, wat betekent dat kopers nu 40 procent minder ruimte kunnen verwachten voor hun geld dan voor de pandemie. De huizenmarkt is sindsdien wat afgekoeld, maar omdat de stad nog steeds een gestage stroom internationale bedrijven en geschoolde werknemers aantrekt, blijven investeringsmogelijkheden een gezonde interesse wekken.

OVER OP ZAKEN

De bijnaam ‘Mainhattan’ wordt vergezeld door een andere woordspeling - ‘Bankfurt’, dankzij de credentialen van Frankfurt als nancieel centrum van Duitsland en het ... nanciële

knooppunt van Centraal-Europa. Het herbergt meer dan 200 banken, met 160 internationale bankhoofdkantoren en twee van ‘s werelds grootste centrale banken - de Deutsche Bundesbank en de Europese Centrale Bank, plus de Frankfurt Stock Exchange.

Na de Brexit is de status van Frankfurt alleen maar gegroeid, met grote nanciële bedrijven die hun kantoren in Frankfurt hebben versterkt. Vorig jaar identi ceerde Ernst & Young’s (EY) Brexit Tracker Frankfurt als de derde meest populaire bestemming voor bedrijven om personeel naartoe te verplaatsen vanuit Londen sinds het EU-referendum, met 23 bedrijven zoals Goldman Sachs en JP Morgan en ongeveer 1.800 medewerkers. In maart van dit jaar opende het vermogensbeheerbedrijf Blackstone een gloednieuw kantoor van 1.300 vierkante meter in de Omniturm-toren van de stad.

BOVEN NAAR

BENEDEN: De wijk Sachsenhausen; Een glas apfelwein

Naast zijn nanciële kenmerken is Frankfurt een belangrijke speler in diverse sectoren, waaronder IT, auto- en life sciences industrieën. BioNTech ontwikkelde samen met P zer een van de eerste vaccins tegen Covid-19 en hee zijn hoofdkantoor in het nabijgelegen Mainz. Frankfurt is ook geïdenti ceerd als een van ‘s werelds top-opkomende startupecosystemen, met name op het gebied van cybersecurity, ntech en insurtech (technologische innovaties om verzekeringsmodellen te verbeteren). In 2021 produceerde de regio zijn eerste ‘unicorn’, een start-up gewaardeerd op meer dan $ 1 miljard, met het verzekeringsplatform Clark. Een van de redenen waarom Frankfurt zo’n aantrekkelijke bestemming voor bedrijven is, zijn de uitstekende transportmogelijkheden. Geogra sch gezien ligt het in het centrum van Europa en is het verbonden met een sterk netwerk van infrastructuur. Frankfurt Hauptbahnhof (Centraal Station) is een van de drukste treinstations in Europa, met 25 perrons die jaarlijks ongeveer 170 miljoen passagiers bedienen. Belangrijke steden zoals Amsterdam, Berlijn, Parijs en Zürich zijn allemaal binnen ongeveer vier uur met de trein te bereiken. Bovendien maakt uitstekend openbaar vervoer het gemakkelijk om binnen de stadsgrenzen te navigeren.

WERK-PRIVÉBALANS

Een toestroom van internationale bewoners hee de stad ook geholpen om haar saaie zakelijke imago van zich af te schudden en stilletjes een reputatie op te bouwen als een geweldige plek om te wonen. In Mercer’s meest recente Quality of Living Index (2019, omdat de ranglijsten werden opgeschort vanwege

Covid-19) stond Frankfurt wereldwijd op de zevende plaats. Het gebied rond Bahnhofsviertel, nabij het centraal station, is een goed voorbeeld van de transformatie van de stad. Net als Kings Cross in Londen stond dit gebied vroeger bekend om zijn duistere kant. Maar vandaag de dag is het red light district veranderd in een kosmopolitische omgeving met leuke bistro’s en eersteklas sushi-restaurants. ‘s Avonds hebben bezoekers exotische dansen ingeruild voor edgy internationale

voorstellingen in locaties zoals het English eatre voordat ze naar een coole bar of nachtclub gaan. Een andere wijk die een grote evolutie hee doorgemaakt - of moet dat evolutie zijn - is de New Frankfurt Old Town. Tegenwoordig zouden bezoekers niet denken dat de schattige middeleeuwse vakwerkhuizen minder dan tien jaar oud zijn. In een hernieuwde poging om het toerisme te bevorderen en de architectuur die verloren is gegaan bij bombardementen tijdens de Tweede Wereldoorlog te herstellen, werd het Dom-Römer Project tussen 2012 en 2018 uitgevoerd om de oorspronkelijke oude binnenstad van de stad zorgvuldig te reconstrueren in al zijn oude pracht. Het gebied is ook bevolkt met een mix van traditionele en moderne restaurants, terwijl vlakbij de chique winkelstraat Goethestrasse te vinden is, vol met luxe merken zoals Louis Vuitton en Montblanc. Hier is ook de prachtige Alte Oper te vinden - de oorspronkelijke concertzaal werd ook vernietigd door bommen in 1944 - met zijn in 1981 geopende reconstructie.

Als alternatief kun je de rivier oversteken om de ontspannen wijk Sachsenhausen te bezoeken, met de riviermusea bekend als de Museumsufer, en schilderachtige geplaveide straatjes waar je kunt genieten van de typische gerechten van de stad, zoals Frankfurters of schnitzels met kruidengevulde groene saus. Spoel het weg met een glas apfelwein (appelwijn) in een van de vele levendige taveernes, zoals Apfelwein Adolf Wagner, waar het gul wordt geschonken uit aardewerken kannen terwijl je aan lange, gezellige banken zit.

FOTO: uitzicht vanuit The Level Room in Meliá Frankfurt City

FOTO: Junior Suite in Nhow Frankfurt

Dineren in de wolken

We gaan achter de schermen op Londen Heathrow!

Een blik op het complexe en boeiende proces van maaltijden aan boord...

Het is spitsuur als ik aankom bij het cateringcentrum van Gate Gourmet vlakbij vliegveld Heathrow. Een aantal trans-Atlantische vluchten is net geland en het is tijd om de apparatuur te laden. Auto’s worden vervangen door bumper aan bumper aluminium karren, terwijl piepende claxons worden vervangen door het kakofonische gekletter van serviesgoed. Trolleys worden in de richting van industriële vaatwassers gereden, waar containers in alle vormen, maten en materialen op transportbanden worden gedeponeerd die niet verschillen van die bij de beveiliging op een vliegveld. Binnen vijf minuten rollen ze er spik en span weer uit (kon ik thuis maar zo’n apparaat hebben). Dit klinkt misschien als het einde van een verhaal, maar het is nog maar het begin. Deze containers zijn gewassen en klaar om aan hun volgende reis te beginnen. Ze worden vervoerd in karretjes met de luchthavencodes TLV (Tel Aviv), JFK (New York) en PVG (Shanghai).

Gate Gourmet, een dochteronderneming van het Zwitserse bedrijf gategroup, verzorgt klanten zoals Virgin Atlantic en joint venture-partner Delta, en bedient verschillende langdurige bezoekende luchtvaartmaatschappijen. Uitgaande en inkomende maaltijden worden vaak geproduceerd door verschillende bedrijven, omdat de meeste luchtvaartmaatschappijen de voorkeur geven aan het opslaan van verse producten in plaats van een extra set maaltijden (en extra gewicht) te laden voor de terugvlucht.

Zonder dat ik het wist, had ik al Gate Gourmet-maaltijden ervaren aan boord van een Korean Air-vlucht naar Seoul (ironisch genoeg tijdens een bezoek aan de Korean Air Catering faciliteit - die op haar beurt voor 22 bezoekende luchtvaartmaatschappijen zorgt). Naast eten en alcohol zorgen luchtvaartcateringbedrijven ook voor alles, van toiletpapier en amenity kits tot kussens en dekens, waarbij hun faciliteiten op een hybride van Costco en Ikea lijken.

Gate Gourmet’s Precisie: Personeel heeft toegang tot maaltijdspecificaties op een iPad en volgt de richtlijnen nauwkeurig op.

Keukenconsistentie

In de keukens hangt een even bedrijvige sfeer. Het personeel is van top tot teen gekleed in scrubs en werkt aan meerdere assemblagelijnen om het voedsel voor te bereiden, waarbij ze zich houden aan een ‘gouden voorbeeld’, dat een visuele weergave is van hoe het gerecht eruit moet zien. Ik

VAN LINKS NAAR RECHTS: Personeel van Gate Gourmet op Heathrow; Het lentemenu aan boord van Virgin Atlantic

DOOR HANNAH BRANDLER

zag hoe het personeel maaltijdspeci caties op een iPad raadpleegde en de richtlijnen strikt volgde, waarbij ze met behulp van weegschalen het voedsel maten en op de borden schikten. Het is een hypnotisch, geometrisch proces, waarbij identieke maaltijden in grote aantallen worden neergelegd.

Nadat de maaltijden in de hete keuken zijn bereid, worden ze snel gekoeld en in gekoelde bestelwagens naar de koude keuken vervoerd. Hier worden de maaltijden verdeeld, gelabeld en opnieuw gekoeld voordat ze in gekoelde bestelwagens naar het vliegtuig worden vervoerd, klaar om in de ovens aan boord te worden verwarmd. Luchtvaartmaatschappijen moeten strikte voedselveiligheidsnormen naleven om gevallen van voedselvergi iging op 35.000 voet te voorkomen. Deze normen worden ontwikkeld door de International Flight Services Association (IFSA) en schrijven voor dat maaltijden binnen 72 uur moeten worden bereid en geconsumeerd. Het gouden

standaard is echter 48 uur. Dit betekent dat alles als een geoliede machine moet verlopen. Als één tandwiel niet op zijn plaats zit, zou de hele operatie mislukken. Het is altijd een raadsel voor mij geweest hoe maaltijden hun weg vinden naar het dienblad aan boord. Misschien heb je ook stiekem een blik geworpen in de keuken, terwijl de cabinebemanning de voorbereiding voltooit als een gechoreografeerd gezelschap, terwijl ze identiek ogende trolleydeuren openen en sluiten in de smalle ruimte voordat ze veranderen in obers langs het gangpad.

Belangrijkste trend: Lokale en seizoensgebonden producten die een gevoel van plaats bieden, van laksa tot tacos.

Wat blijkt, is dat de achterde-schermen-actie in de lucht vergelijkbaar is - zij het op een veel kleinere schaal - met die op de grond. Het cabinepersoneel hee richtlijnen voor verwarming en presentatie om consistentie te waarborgen in het hele netwerk. In dit tijdperk van sociale media is het uiterlijk net zo belangrijk als de smaak, waarbij passagiers foto’s delen tijdens hun reis. “Dit drij het niveau van passie en consistentie aan dat we aan boord van het vliegtuig willen zien,” legt Antony McNeil, wereldwijd directeur voedsel en drank bij Singapore Airlines (SIA), uit, en voegt eraan toe dat het “voedsel Insta-waardig moet zijn”. Bovendien kunnen luchtvaartmaatschappijen vrijelijk de service van concurrenten in de gaten houden en ontdekken wie het beste presteert. Bij de meest recente Business Traveller-awards ging Qatar Airways

ervandoor met de prijs voor het beste aan boord geserveerde eten en drinken - maar dit jaar staat alles nog open.

Smaakprofielen

Cateraars ontwikkelen doorgaans menu’s een jaar van tevoren en geven presentaties aan klanten, waarbij ze bankettafels opzetten met een scala aan gerechten om te proeven. De uitdaging is om gerechten te creëren die werken in een met druk gevulde cabineomgeving, waar de zintuigen van passagiers worden afgestompt. Tijden veranderen echter, met cabines op Boeing 787’s, A350’s en A380’s die zijn gecomprimeerd tot een lagere hoogte en vriendelijker voor onze smaakpapillen. “Het stelt ons in staat om meer vocht in de cabine te injecteren, zodat je een meer realistische eetervaring hebt - zoals je zou hebben in een restaurant,” zegt McNeil. “Je sinussen en lichaam drogen niet zo snel uit, en het e ect van de hoogte is niet zo ernstig,” voegt

hij eraan toe. Airconditioning is een andere nuttige verbetering, omdat het voorkomt dat ongewenste geuren zich door de cabine verspreiden. We hebben allemaal met onze ogen gerold toen we ontdekten dat onze buurman een eiersandwich voor de vlucht

VAN LINKS NAAR RECHTS: Korean Air’s montage van vliegtuigmaaltijden en nieuwe regionale veganistische maaltijden; Turkish Airlines’ nieuwe menu gebruikt voornamelijk lokale ingrediënten

had ingepakt, maar gelukkig zijn dergelijke geuren minder merkbaar in moderne cabines. “Vroeger zeiden mensen dat zalm, kno ook en ui verboden waren,” beaamt McNeil. Hoewel er tegenwoordig meer speelruimte is met diverse ingrediënten, worden de keuzes nog steeds beïnvloed door de markt. Zo is zalm bijvoorbeeld momenteel een kostbaar goed in het Verenigd Koninkrijk, dus kan het zijn dat je witte vis aan boord ziet. Ook de brexit hee zaken gecompliceerder gemaakt. “De voedselvoorzieningsketen werkt niet langer als één geheel,” legt Mark Turner, managing director voor gategroup, VK en Ierland, uit. “Er zijn extra controles met veel meer papierwerk, wat tijd, kosten en complexiteit toevoegt,” voegt hij eraan toe.

Van boer tot vliegtuig

Ondanks dergelijke complexiteiten zijn cateraars tegenwoordig veel avontuurlijker dan vroeger. De belangrijkste trend op dit moment is lokaal en seizoensgebonden voedsel dat een gevoel van plaats biedt. “Er gaat niets boven het nemen van je stoel in de cabine en het ervaren van lokale smaken,” zegt McNeil, terwijl SIA gerechten

aanbiedt zoals laksa en kipsaté aan boord. Omdat de vlucht het begin van je reis inluidt, zou de eetervaring in de lucht je moeten laten kennismaken met de bestemming - of omgekeerd, je het laatste voorproe e van de keuken bieden voordat je weer naar huis gaat. Tijdens recente trips met Virgin Atlantic liet ik me meeslepen door de Texaanse sfeer door onderweg naar Austin te genieten van butternut squash tacos en zette ik mijn ZuidAfrikaanse reis voort met malvapudding op de terugweg vanuit Kaapstad. “Er is geen twijfel mogelijk dat luchtvaartmaatschappijen steeds meer ingrediënten speci ek voor bepaalde routes kiezen,” verklaart Turner. Turkse luchtvaartmaatschappij hee inderdaad een nieuw in- ight menu gelanceerd voor economyen businesscabines, waarbij 80 procent van de ingrediënten a omstig is van lokale boeren en producenten - gerechten zijn onder andere Adana kebab en lahmacun, een pizza-achtig platbrood bedekt met gekruid gehakt. Ook zijn verzoeken voor speciale maaltijden toegenomen,

DE WOW FACTOR

Keer terug naar de gouden dagen van het reizen, toen grote braadstukken van rosbief klaar waren om aan boord met de hand te worden gesneden, samen met champagne en kaviaar. Hoewel deze volledige glamour tot een andere tijd behoort, injecteren sommige luchtvaartmaatschappijen nog steeds een gevoel van speciale gelegenheid in de inflight-dineerervaring.

De kers op de taart

Delta houdt haar passagiers koel met de terugkeer van haar Delta One dessertkar op internationale vluchten, waar klanten hun eigen ijssundaes kunnen samenstellen, met keuzes uit toppings zoals slagroom, koekjeskruimels, vruchtencompote en chocoladeschilfers. United Airlines biedt ook deze service aan haar passagiers in de business class op langeafstandsvluchten.

Theehemel in de lucht

Misschien ga je naar het buitenland, maar Virgin Atlantic zal eventuele heimwee genezen met haar Mile High Tea, geserveerd in Upper Class en Premium. Passagiers krijgen drie vingersandwiches aangeboden, samen met een warme scone met room en jam en mini-patisseries, waaronder een rood, wit en blauw Battenburg-gebak, natuurlijk.

Op maat gemaakte keuken

JetBlue is een partnerschap aangegaan met het restaurantgroep Dig in New York om haar passagiers in de economy class op transatlantische vluchten een “build-your-own menu” te bieden. Klanten kunnen een van de drie hoofdgerechten kiezen, waaronder een vegetarische optie, samen met twee van de drie bijgerechten.

Sterrenchefs

Passagiers aan boord van Singapore Airlines-vluchten kunnen een maaltijd reserveren die is ontworpen door de International Culinary Panel van de luchtvaartmaatschappij via haar “Book the Cook” service, met onder andere Matt Moran in Australië en Georges Blanc in Frankrijk. SIA is niet de enige die samenwerkt met chefs voor haar aanbiedingen in eersteklascabines - zie onze feature ‘Smart Traveller: onze gids voor beroemde chef-partnerships in de lucht’.

Etiquettelessen

Weet je niet zeker hoe je bibimbap moet eten? Korean Air staat klaar om je te helpen. De luchtvaartmaatschappij heeft een reeks eetvideo’s geïnstalleerd op het IFE (In-Flight Entertainment) over hoe je het best kunt genieten van de lokale keuken. Tegen de tijd dat het vliegtuig in Seoul landt, ben je een meester in het eten ervan.

Uitdaging: 20% van het inflight-voedsel blijft onaangeroerd, ofwel weggegooid of verbrand

waarbij luchtvaartmaatschappijen onlangs plantaardige opties hebben geïntroduceerd. Korean Air ging dit jaar nog een stapje verder en introduceerde een veganistisch menu dat ook regionaal is. De Koreaanse veganistische maaltijden van de luchtvaartmaatschappij worden geserveerd in alle cabines op internationale routes die vertrekken vanuit Zuid-Korea. Ik heb de maaltijden in april uit eerste hand ervaren (zie businesstraveller.com/ features/experiencing-korean-airs-veganmeals) met smaakvolle gerechten die goed op hun plek waren in de cabine. Mijn favoriet was de geroosterde shiitake-paddenstoelen, die een knapperige consistentie hadden.

Serviesgoed wordt ook herzien, waarbij lichtere en herbruikbare verpakkingsmaterialen de voorkeur hebben op het gebied van duurzaamheid. “Elke luchtvaartmaatschappij en voedseldienstverleningsbedrijf ter wereld zoekt mogelijkheden om het gebruik van eenmalig plastic te verminderen,” legt McNeil uit. In de hele branche vervangen luchtvaartmaatschappijen plastic door bamboe, kra papier en herbruikbare dienbladen. SIA hee bijvoorbeeld serviceware geïntroduceerd dat is gemaakt van papier dat is gecerti ceerd

door het Forest Stewardship Council voor haar economycabines op vluchten van minder dan drie en een half uur, terwijl Virgin Atlantic haar warme maaltijdcontainers in de economy class hee gemaakt van materiaal van planten dat overblij na het persen van suikerriet.

Verspil geen voedsel

Een probleem bij het creëren van enorme hoeveelheden voedsel binnen krappe tijdschema’s is verspilling. Volgens brancheorganisatie IATA genereren passagiers jaarlijks zes miljoen ton afval - waarvan 20 procent onaangeroerd voedsel en drinken is. Ik grimaste toen hele dienbladen onaangeroerd voedsel met nog steeds intacte folie in een industriële afvalbak bij de faciliteit van Gate Gourmet werden gekieperd. uis zou je het bewaren voor de volgende dag, het aan compost toevoegen of doneren aan een voedselbank. Helaas hebben luchtvaartmaatschappijen deze luxe niet, omdat het afval moet worden afgehandeld in overeenstemming met de EU-wetgeving, wat betekent dat het wordt weggegooid of verbrand. Slimme technologie biedt echter veelbelovende mogelijkheden.

“Betere data-inzichten kunnen je in staat

stellen om eerder te voorspellen wat de vraag is, zodat je de belading dienovereenkomstig kunt aanpassen,” legt Turner uit. Emirates Flight Catering hee bijvoorbeeld in 2020 een partnerschap aangegaan met AI-technologieprovider Winnow om voedselverspilling te registreren en analyseren, en voedselproductie beter in te schatten. Sommige luchtvaartmaatschappijen leggen in plaats daarvan de verantwoordelijkheid bij de klanten. De “Meal Skip Option” van Japan Airlines stelt passagiers in staat om zich 25 uur voor vertrek af te melden voor de hoofdmaaltijd op alle internationale routes. De initiatief kan echter niet aantrekkelijk zijn voor degenen die van Europa naar Japan vliegen, waarbij de magen ongetwijfeld zullen knorren tijdens de 14 uur durende reis.

Inderdaad, 78 procent van onze lezers zei dat ze geen in- ight maaltijd zouden overslaan om voedselverspilling te verminderen in een online peiling uitgevoerd door Business Traveller in mei. Een andere oplossing is vooraf bestellen, waarmee cateraars op de hoogte worden gebracht van de vraag aan boord en de hoeveelheid die op het vliegtuig wordt geladen wordt verminderd. Deze optie is populairder geworden sinds de pandemie, waarbij Gate Gourmet het aantal pre-orders in de afgelopen twee tot drie maanden hee zien verdubbelen. Air France hee ook onlangs een optie voor maaltijdvoorselectie geïntroduceerd, die tot twee weken voor vertrek beschikbaar is. Weinig mensen krijgen een kijkje achter de schermen van het luchtvaartmaatschappij-cateringproces en begrijpen de logistiek, schaal en vaardigheid die erbij komt kijken. Zoals McNeil zegt: “Veel mensen zullen terugstappen en zeggen: ‘Ik had geen idee, ik bese e niet dat het zo moeilijk was!’” Misschien zul je de volgende keer dat je in- ight aan het eten bent (of je zelfgemaakte maaltijd op smaak brengt met de zout- en pepervaatjes die je schaamteloos van een Virgin Atlantic-vlucht hebt meegenomen!) het moment nog meer waarderen met een grotere waardering voor de complexiteit die erbij komt kijken.

LINKS: De inflight-dineerervaring van Singapore Airlines in business class op een A350-vliegtuig.

WintersvakergenietenvandeABC

Komende winter vliegt de luchtvaartmaatschappij TUI fly veertien keer vanaf Schiphol naar de ABC-eilanden, waarbij twee keer per dag naar Curaçao wordt gevlogen, vijf keer per week Bonaire en drie keer per week Aruba wordt aangedaan. De komende winter vliegt TUI twee keer per dag op Curaçao waarbij er dagelijks non-stop gevlogen kan worden, zowel heen als terug. Bonaire wordt deze winter vijf keer per week aangedaan, iedere dag van de week met uitzondering van donderdag en zondag. De vluchten zijn zo gepland dat reizigers drie keer per week nonstop naar Bonaire kunnen vliegen en twee keer per week non-stop

naar Amsterdam. Aruba wordt drie keer per week aangedaan. Op de maandag, donderdag en zondag en altijd in combinatie met Curaçao. Ook hier kan zowel op de heen- als terugvlucht non-stop gevlogen worden. Een andere noviteit start later op. Vanaf volgend jaar zomer heeft TUI er een nieuwe bestemming bij, namelijk Albanië. De reisorganisatie gaat het land breed in de markt zetten: met strandvakanties, losse tickets, rondreizen en citytrips naar de hoofdstad Tirana. Vanaf mei tot en met september 2024 vliegt TUI fly twee keer per week op hoofdstad Tirana.

Duurzamer op onvergetelijke expeditie

Albatros Expeditions, een toonaangevende aanbieder van expeditiereizen heeft haar nieuwste schip Ocean Albatros in de vaart genomen. Søren Rasmussen, oprichter en voorzitter van Albatros Expeditions was een van de eersten die aan boord ging van Ocean

Albatros voor zijn precruise van Tromsø naar Longyearbyen, waar het op 15 juni 2023 zijn eerste gasten verwelkomde. De komst van Ocean Albatros markeert samen met haar zusterschip Ocean Victory een nieuw tijdperk van duurzaamheid en milieubehoud voor

Albatros Expeditions. Beide schepen zijn speciaal ontworpen om hun ecologische voetafdruk te verkleinen en hun impact op het milieu te minimaliseren, waardoor ze een ideale vloot zijn voor milieubewuste reizigers die het Noordpoolgebied en Antarctica willen verkennen.

De razend populaire kleine hippe stedelijke FIAT krijgt een nieuw familielid

FIAT gaat door op de weg van duurzame urban mobility en presenteert in dat kader de nieuwe Fiat 600e. Het betekent een comeback in het B-segment met een B-SUV die uitblinkt in interieurruimte, actieradius en een hoge mate van Dolce Vita-gevoel. De Fiat 600e staat garant voor een rijbeleving waarin plezier en genieten voorop staan, voortbordurend op het karakter en de kenmerken van de succesvolle compacte gezinsauto van weleer: de iconische Fiat 600 uit de jaren vijftig van de vorige eeuw.

Zomerse outfits

De nieuwe Fiat 600e moet niet alleen in de stad uitblinken, maar ook daarbuiten. Een vertolker van Italiaanse stijl en duurzaamheid die binnen een lengte van 4,17 meter opvallend veel ruimte biedt voor vijf inzittenden, met de grootste bagageruimte voorin in zijn klasse, toonaangevende veiligheidsvoorzieningen en een actieradius van meer dan 400 km (WLTP gecombineerd) en meer dan 600 km (WLTP city). De orderboeken zijn per 5 juli 2023 geopend. Medio 2024 volgt nog een nieuwe Fiat 600 hybrid.

Culinairgenietenbij RegentSevenSeas

Je associeert het stoere outdoormerk Helly Hansen allicht meer met een kletsnatte herfst of een ijskoude winter maar ook voor de zomer is er voldoende mooie outdoorkleding. De zomercollectie van Helly Hansen is ontwikkeld in samenwerking met onder meer reddingsprofessionals van over de hele wereld en bestaat uit innovatieve, prestatiegerichte en verantwoorde ontwerpen. Het aanbod van duurzame producten is deze zomer uitgebreid, onder meer door het gebruik van gerecyclede materialen, zoals hoogwaardig Ocean Bound gerecycled materiaal, dat dit seizoen in alle categorieën is ingezet.

Regent Seven Seas Cruises, een toonaangevende rederij voor luxe cruises, tilt de culinaire cruisebeleving naar ongekende hoogten met 128 nieuwe fascinerende culinaire landexcursies rondom de Middellandse Zee. Deze excursies, die zijn samengesteld in samenwerking

met lokale chef-koks en culinaire experts, beloven gasten een onvergetelijke reis door Frankrijk, Griekenland, Italië, Portugal, Spanje en Turkije en een kennismaking met de allerbeste regionale delicatessen en de geheimen van de authentieke keuken.

Avontuur in Belize

Eat, sleep, dive (& more)... and repeat

“Nee, er zwemmen hier echt geen haaien, slangen of krokodillen. Alhoewel mijn collega laatst wel een krokodil dacht te hebben gezien, daar waar jullie nu staan…”, zegt onze gids, terwijl hij zijn gezicht in de plooi probeert te houden. Ralph van den Houten (Avila Reizen) schiet in de lach, maar ik zie een verloren gevecht met zo’n immens dier al helemaal voor mij en vraag me af hoe goed Avila Reizen hiervoor is verzekerd?

Welkom in Belize. Het is een ona ankelijk land in Centraal-Amerika, lid van het Britse Gemenebest en hee als staatshoofd de Britse koning Charles III. Het land grenst aan Mexico in het noordwesten, aan Guatemala in het zuiden en westen en aan de Caribische Zee in het oosten. Het land hee weinig hoogteverschillen. De Philip Goldson International Airport ligt ongeveer 15 km ten noordwesten van Belize-stad. In het land worden Engels (o cieel), Spaans, Q’eqchi’, Mopan, Yucateeks Maya, Plautdietsch en Garifuna gesproken. Het land ligt aan de Caraïbische Zee, en hee daar een aantal eilanden, waaronder Ambergris Caye, Caye Caulker en de Turne e-eilanden. De meeste eilanden (maar niet het grootste eiland Ambergris Caye) zijn koraaleilanden. Dat is dat, nu gaan we het land ontdekken…

CAVE

We staan op het punt om een van ’s werelds beroemde grotten te betreden: de Actun Tunichil Muknal (ATM) Cave in het Tapir Mountain Nature Reserve in West-Belize. Ook wel de ‘Grot van het Stenen Graf’ die van grote betekenis is voor de oude Maya’s en in 1989 werd ontdekt. Na jarenlang onderzoek door de Belizaanse archeoloog Jaime Awe en zijn team werd de ATM in 1998 opengesteld voor het publiek.

KRUIPEN EN KLIMMEN

Ik geef het maar meteen toe, een beetje spannend vind ik het wel. Maar ach, wat kan mij nou gebeuren denk ik al snel. Ik ben niet alleen, heb een ervaren gids bij mij, een helm op mijn hoofd en een reddingsvest aan. Ik ben klaar voor dit Indiana Jones-avontuur. Een beetje giechelend van de spanning lopen we zo’n twee kilometer dwars door

de jungle, hier en daar wordt er gestopt en wijst de gids naar een boomtop: “Kijk, zie je dat vogeltje? Dat is een groene kaketoe, een hele bijzondere.” Of hij stopt opeens voor een overstekende mierenkolonne. Iets waar de durfal in mij uren naar kan kijken. Streng roep ik mezelf tot de orde: je moet door. Je moet dat water met duizenden krokodillen, gi ige slangen en gevaarlijke haaien nog in, klimmen en klauteren in de grot en nog veel meer. Voor ik het weet staan we bij de ingang van dé grot. Het voelt een beetje alsof ik me als Grietje van Hans op gevaarlijk terrein begeef. Spannend, maar leuk spannend. En superstoer en lef hebben, en is het meervoud van lef niet leven? Ik kan er kort over zijn: wat een geweldige ervaring is de ATM Cave. Ongeloo ijk, magisch en zo ontzettend bijzonder. Je moet er wel wat voor over hebben, want ik heb over rotsen geklommen en geklauterd en een paar keer moest ik me door een rots manoeuvreren, waarvan ik van tevoren niet had gedacht dat het me nooit zou gaan lukken. Momenten die achteraf hilarisch zijn, en die iedereen met een redelijk goede conditie kan doen. Foto’s heb ik er niet van, de camera mag niet meer mee naar binnen sinds iemand die van ‘m hee laten vallen op een eeuwenoud skelet. Maar onze fantastische gids en de sfeer – en de vele kamers met oude potten en skeletten uit het bijzondere verleden - in de grot weten ons iets speciaals te laten ervaren.

LANG, LANG GELEDEN

Om in de eeuwenoude en mystieke Mayacultuur te blijven,

reizen we naar Lamanai: één van de grootste Mayaruïnes van Noord-Belize en ‘ondergedompelde krokodil’ betekent. Lamanai staat bekend om haar fascinerende architectuur en fraaie omgeving van dichtbegroeide wildernis met uitzicht op de afgelegen New River lagune. Dit Mayacomplex werd al in het jaar 1500 voor Christus bewoond en was een belangrijk ceremonieel centrum met imposante tempels. Vanuit Orange Walk varen we zigzaggend over de New River en kijk ik mijn ogen uit naar de dichtbegroeide jungle langs de oevers en haar dierlijke inwoners. Ondertussen maak ik me klaar voor een kse wandeling dwars door de jungle om een glimp op te vangen van een van de tempels die Lamanai rijk is. Niets is minder waar, bij aankomst vind je de tempels bij wijze van spreken bij het stoplicht rechtdoor en de volgende afslag linksaf. Zo dichtbij zijn we. En dat we zo snel dichtbij zijn, juich ik met tropische temperaturen juist toe. Van de vele indrukwekkende gebouwen valt de 38 meter hoge ‘Hoge Tempel’ het meeste op. Klim naar de top voor een adembenemend uitzicht over de weide omtrek vol weelderige jungle. Een andere bijzondere tempel is de Mask

Temple. Aan de zijkant van de tempel is een gedetailleerd masker te zien van een man met een hoofdtooi gemaakt van krokodillen. In totaal zijn er in Lamanai ongeveer 700 steles, gebouwen en andere structuren waarvan de meeste nog onder aarde en vegetatie zijn bedolven. Zodra we weer in ons bootje stappen om aan te meren in Orange Walk trapt de kapitein ink het gaspedaal in, zodat we letterlijk en guurlijk weer in het hier en nu zijn.

HARTELIJK

Ondertussen maak ik me klaar voor een fikse wandeling dwars door de jungle

Dat hier en nu is Hopkins, dat één en al Caribbean ademt. Zo ontspannen, zo jn. Ik zou willen dat we in Nederland iets meer Caribisch zouden zijn. Nog niet zo lang geleden is Hopkins benoemd tot de vriendelijkste bestemming van Belize. Niets aan gelogen. Als we later in een van de vele gol arretjes die Belize rijk is, gaan toeren, worden we hartelijk begroet alsof we Kate en William zijn, dat bekende koninklijke duo uit Groot-Brittannië. Daarover gesproken, Belize is een ona ankelijk land in CentraalAmerika, maar is ook lid van het Britse Gemenebest en hee dus als staatshoofd koning Charles III. En daar zijn ze maar al te trots op. Zijn kinderen en aanhang komen we, later zal blijken, regelmatig tegen. Oké, op foto’s dan. Hopkins is overigens de perfecte uitvalsbasis om de ATM Cave en Lamanai te bezoeken, en nog veel meer.

POPULAIR

Ook leuk en zeker door mij met net zoveel sterren gewaardeerd als Hopkins is Placencia. Vanaf Hopkins is het ongeveer een uurtje rijden. Onderweg passeer je het dorp Maya Center waar je de traditionele Maya-levenswijze kunt ervaren. Onze bus stopt er bij Che’il Mayan Chocolate, waar de eigenaar ons het proces van de cacaoboon tot heerlijke chocolade vertelt. Placencia dus. Dit is een gezellig en populair kustplaatsje, zonder dat het hysterisch is. Ik wandel langs kleurrijke, houten souvenirwinkels, maak af en toe een praatje met de eigenaar. Detail: hij haalt niet alles uit de kast om mij iets te laten kopen. Een nadeel daarvan kan zijn dat afdingen er niet inzit.

ZIEN EN GEZIEN WORDEN

Shoppen kan natuurlijk overal, daarvoor hoef je niet per se naar Belize. Het is de onderwaterwereld die we willen én moeten zien. Om alvast te wennen aan de Belizaanse wateren stappen we aan boord van een catamaran voor een heuse sunset cruise en om hopelijk een glimp op te vangen van de zeekoeien die er leven. Helaas voor ons slaat het weer

om en lijken deze dieren zich er ook voor schuil te houden… Eten doen we Hobbs Brew Brage; een oud schip met een goede keuken en zeer vriendelijke en zelfs vermakende gastheer.

‘LAST NIGHT I DREAMT OF SAN PEDRO

IT ALL SEEMS LIKE YESTERDAY...’

Madonna zong in 1986 al over La Isla Bonita of wel het eiland Ambergris Caye met het stadje San Pedro. Hoogtijd om er zelf een kijkje te nemen. Dat doen we per vliegtuigje - voor de kenners: een Cessna 208B Caravan van Tropic Air - vanuit Placencia. Een tochtje van zo’n twintig minuten, dat ons verblijdt met de mooiste uitzichten over land en zee. Het eerste wat opvalt in San Pedro zijn de vele gol arretjes die er rondrijden. Het lijkt wel of we ter plekke in een rally zijn beland. Ik kan er niets aan doen, maar ik moet en zal ook in zo’n karretje rondrijden. Ook al is het maar voor een paar minuten. Ik kan je zeggen: het laat je weer kind zijn. Eten doen we bij e Truck Stop; een gezellig pleintje met een stuk of vier containers waar je heerlijk eten en drinken kunt halen.

THE GREAT BLUE HOLE

Ik ben ook zo blij als een kind als we vanuit Ambergris Caye opnieuw plaatsnemen in het kleine vliegtuigje van Tropic Air, dit keer voor een rondvlucht boven e Great Blue Hole. Dit is een onderwatergrot met een diameter van 300 meter en een diepte van 124 meter, is beroemd gemaakt door Jacques Cousteau (ontdekkingsreiziger en onderzoeker van de zee, red.). Met zijn schip hee hij in 1971 onderzoek gedaan naar de diepte. De opening die hij aan de rand hee gemaakt, wordt tegenwoordig nog steeds gebruikt om alle duikers naar de juiste duikplek te brengen. Maar wij bekijken e Great Blue Hole vanuit de lucht en wow, wat enorm bijzonder is dit! Een privévluchtje van zo’n anderhalf uur kost 300 dollar per persoon, maar dit is het meer dan waard.

NAAR DE HAAIEN

Nu we de knalblauwe zee vanuit de lucht hebben bewonderd, willen we natuurlijk nog maar één ding: erin. Dat doen we bij Caye Caulker, te bereiken per bootje vanaf San Pedro. Er hangt een enorme lay back and relax-sfeer op dit eilandje. Als het vandaag niet komt, dan morgen. Voorafgaand aan het onderwateravontuur slenter ik, zoals iedereen doet, over het eiland, maak foto’s en klets met de locals. Er hangt een jne sfeer, hier voel en merk je dat je in de Caribbean bent. Maar we moeten door; naar een snorkelspot. Zodra ik mijn snorkel-gear aan heb, krijg ik koudwatervrees. Figuurlijk dan. Ken je de lm Jaws? Maar ik wilde niet het watje van Caye Caulker zijn en sprong uiteindelijk de magische zee in. Niet veel later stond ik oog

in oog met een prachtige schildpad, mooi koraal en hier en daar een kleine haai. Een haai! Maar de instructeur verzekert me dat deze niets doet. Een dag later maken we ons op voor een nieuw snorkelavontuur, dit keer gaan we onder meer naar Shark Alley. Een topnaam voor een topavontuur. Maar gezien mijn eerdere bewezen heldha igheid deins ik nergens meer voor terug én gezien mijn sterrenbeeld moet ik me als een vis in het water voelen. De boot zet eerst koers naar het Hol-Chan Marine Reserve waar ik opnieuw geniet van

Een privévluchtje van zo’n anderhalf uur kost 300 dollar per persoon, maar dit is het meer dan waard

de prachtige en rustgevende onderwaterwereld. Het enige geluid dat ik hoor is mijn eigen ademhaling. Ik voel nietig tussen alle kleurrijke vissen, schildpadden en koraal. Wat is de wereld toch mooi! De kapitein maakt zich op voor de laatste stop: Shark Alley. Zodra we er aankomen, zie ik meteen donkere bewegende vlekken verschijnen in de knalblauwe zee. Haaien! Zodra ik mijn benen overboord gooi, vraag ik mezelf hardop af of ik gek geworden ben om in een zee vol haaien te springen. Ook al heb ik me laten vertellen dat er vooral nurse sharks en de black tip reef shark rondzwemmen, die er op het eerste oog gevaarlijker uitzien dan ze in werkelijkheid zijn. Er wordt me verzekerd dat dit soort haai de mens met rust laat. “Maar je moet ze niet willen aaien”, zegt de instructeur. Geen haar op mijn hoofd die daar aan dacht. “Can you push me?”, vraag ik hem. Dat laat hij zich geen twee keer zeggen. De eerste minuten in het water was het een beetje ongemakkelijk, zeker als deze vissen recht op je komen afzwemmen. Na een tijdje schrik je steeds minder van al die haaien die om je heen en kun je zelfs genieten van deze schitterende onderwaterwereld, want één ding is me duidelijk geworden: Belize is een leuke bestemming voor strandlie ebbers, maar de beste voor reizigers die houden van avontuur, dingen zien en doen, gezelligheid én snorkelen en duiken.

VOLGENDE MAAND Op avontuur in Taiwan

Included air from REYKJAVÍK Umivik

15-DAY GREENLAND & ICELAND: VIKINGS & VOLCANOES

Seabourn Venture | 17 juni; 29 juli 2023

Van Kangerlussuaq, Groenland naar Reykjavik, IJsland vanaf € 9.009,-*

Inclusief chartervlucht van Reykjavik, IJsland naar Kangerlussuaq, Groenland en een hotelovernachting in Reykjavik, IJsland**

14-DAY LEGEND OF THE ICELANDIC SAGAS

Seabourn Venture | 2 juli 2023 Rondreis Reykjavik, IJsland vanaf € 10.629,-*

15-DAY ICELAND & GREENLAND WILD SHORES

Seabourn Venture | 16 juli; 13 augustus 2023

Van Reykjavik, IJsland naar Kangerlussuaq, Groenland vanaf € 9.569,-*

Inclusief chartervlucht van Kangerlussuaq, Groenland naar Reykjavik, IJsland en een hotelovernachting in Reykjavik, IJsland**

SPECIAAL GEBOUWDE EXPEDITIESCHEPEN | LUXE SUITES MET ZEEZICHT ERVAREN EXPEDITIETEAM | 2 ONDERZEEËRS | ONTDEKKEN VAN NIEUWE WILDLIFE

Ontdek meer op Seabourn.com

Voor informatie, marketing- en salesactiviteiten neem contact op met ons Business Development Team: SalesNL@Seabourn.com. Bezoek GoSeabourn.com, de bron voor het verkopen van ‘s werelds beste ultra-luxe reiservaring.

*Prijzen zijn per persoon, op basis van tweepersoonsbezetting in de veranda categorie en zijn inclusief havengelden en andere toeslagen. De prijs is inclusief een economy class vlucht. Alle aanbiedingen zijn onder voorbehoud van beschikbaarheid en kunnen op elk moment zonder aankondiging worden gewijzigd of ingetrokken. Er kunnen andere beperkingen van toepassing zijn.

**Vlucht- en hotelinformatie kan worden gewijzigd. Groepstransfers die passend zijn aan de chartervlucht- en hotelovernachting zijn inbegrepen. Alle aanbiedingen zijn op basis van beschikbaarheid en kunnen op elk moment zonder aankondiging worden gewijzigd of ingetrokken. Er kunnen andere beperkingen van toepassing zijn.

Inclusief economy class vlucht

Inclusief economy class vlucht

Inclusief economy class vlucht