N O V E M B E R 2 0 1 8 €4.95
EGYPTE UPDATE Caïro kan weer, maar turbulentie ligt op de loer...
IN DEPTH INTERVIEW Hoe easyJet het vizier op de zakenreiziger heeft gericht
METEN IS WETEN!
PLUS
Hoe calculeer je het succes en nut van een zakenreis?
Breguet horloges • Indonesië • Krakau zakelijk
BP
VERLEG JE GRENZEN VIKINGEN, HOTDOGS, WALVISSEN EN JETSKI'S
2
Duidelijkheid en openheid van zaken met maximale transparantie
Ed Berrevoets, Managing Director “Ik hoor steeds vaker dat onze klanten door de bomen het bos niet meer zien. Het is onze taak om duidelijkheid te verschaffen. Dat noemen wij transparantie.“
Zakenreizen op een transparante manier Een open, eerlijke en inzichtelijke werkwijze. Transparantie vinden wij bij VCK Travel al jaren heel belangrijk. Zo zijn wij heel open over welke kosten wij rekenen en wat onze verdienmodellen zijn. Wilt u ook volledig inzicht in uw zakenreizen? Wij denken met u mee en laten u graag zien hoe onze fee is opgebouwd door inzicht te bieden in onze processen, tarieven en afspraken met leveranciers. Ervaar zelf het verschil dat VCK Travel maakt.
vcktravel.nl | +31 20 6800 802 | info@vcktravel.nl
INHOUD
NOVEMBER 2018
CAÏRO
Een groot en gezellig plein, kerken, middeleeuwse straten, hippe foodtrucks en vrolijke mensen… 44
HIP & HOT
In welke steden moet je waar zijn? En waar eten we?
LIF E S T YLE 49
HEBBEN!
Van deze gadgets word je hebberig. 54
METEN EN WETEN
Hoe meet je het succes van een zakenreis? 36
FOR SURE GENIETEN
Sinds de eerste Schot in 1457 een balletje met een stok in een gaatje tikte, staat de golfsport op de kaart.
IN DEPTH INTERVIEW Hoe easyJet het vizier op de zakenreiziger heeft gericht
METEN IS WETEN!
PLUS
Hoe calculeer je het succes en nut van een zakenreis?
Breguet horloges • Indonesië • Krakau zakelijk
58
MANAGEMENT ■ HOTELNIEUWS ■ AIRLINE UPDATES ■ COLUMN HANS KERSTEN
KRAKAU IN ZAKEN
31
N O V E M B E R 2 0 1 8 €4.95
EGYPTE UPDATE Caïro kan weer, maar turbulentie ligt op de loer...
■ TRAVEL
38
E A S YJ E T
William Vet (commercieel manager) over de Britse prijsvechter.
OP D E C OVER NOVEMBER 2018
De hoofdstad van Egypte ondergaat in een duizelingwekkend tempo veranderingen...
F E AT UR E S 20
BUSINESS TRAVELLER
24
IJSLAND
VERLEG JE GRENZEN VIKINGEN, HOTDOGS, WALVISSEN EN JETSKI'S BP
OP R EIS
9
54
WILDBOEKET
Niet voor niets heeft het Indonesische eiland de naam Flores gekregen, dat bloemen betekent in het Portugees. 62
HORLOGES
Met een Breguet horloge ben je altijd bij de tijd.
62
C OLU M N
42 H U IS TER D U IN
businesstraveller.nl
NOVEMBER 2018
5
VOORWOORD
Wondere wereld
A
llereerst verwelkom ik op deze plek onze nieuwe columnist Hans Kersten. Hij is oprichter en eigenaar van 2K20 en heeft een lange staat van dienst in accountancy en belastingadvies, corporate finance, risicomanagement & recovery, gerechtelijke en forensisch financiële onderzoeken. Zo’n man wil je erbij hebben, voor de ‘Business’ in Business Traveller, zeg maar. Dus welkom Hans, en alvast dank voor je sterke eerste bijdrage! Maar uiteraard wordt er ook weer volop gereisd. De stand van zaken in het Egyptische Caïro is boeiend. Een wereldstad zoals geen ander, en altijd wel turbulent, hoewel het nu gelukkig weer meevalt, zo blijkt uit het artikel. Waar het minder heftig is, is IJsland. Of je moet op een jetski over de Arctische Zee hebben gevaren, want dat kan daar! Krakau is weer een uitstekend voorbeeld van business meets leisure, ik adviseer iedereen er een dagje privé aan vast te plakken. Het zijn slechts enkele voorbeelden wat we deze maand voor u hebben. Van prijsvechter easyJet naar de exclusieve horloges van Breguet…Welkom in de wondere wereld van de zakenreiziger!
7
Tijn Kramer Hoofdredacteur
COLOFON
IN DEPTH INTERVIEW Hoe easyJet het vizier op de zakenreiziger heeft gericht
METEN IS WETEN!
PLUS
Hoe calculeer je het succes en nut van een zakenreis?
Breguet horloges • Indonesië • Krakau zakelijk
JAARLIJKS ABONNEMENT: Bespaar 5 procent op een abonnement van 2 jaar en 10 procent op een abonnement van 3 jaar.
■ TRAVEL
MANAGEMENT ■ HOTELNIEUWS ■ AIRLINE UPDATES ■ COLUMN HANS KERSTEN
businesstraveller.nl
N O V E M B E R 2 0 1 8 €4.95
EGYPTE UPDATE Caïro kan weer, maar turbulentie ligt op de loer... NOVEMBER 2018
VERLEG JE GRENZEN VIKINGEN, HOTDOGS, WALVISSEN EN JETSKI'S BP
CONTACT REDACTIE 035-6728848 EMAIL redactie@travmedia.nl SALES tel 035-6728855 of 035-6728852 EMAIL sales@travmedia.nl
ABONNEMENT tel 035-6728830 email redactie@travmedia.nl
BUSINESS TRAVELLER
UITGEVER Tom van Apeldoorn HOOFDREDACTEUR Tijn Kramer REDACTIE Theo de Reus, Belinda Meijers, Sofie Smets, Sharon Evers, Dylan Cinjee, Alexandra Meijer, en redactie UK Business Traveller COMMERCIEEL DIRECTEUR TJ van Apeldoorn SALES Dennis Ebbers, Dennis de Groot en Djordy Giesbers ART DIRECTOR Seb van Apeldoorn en Iris Beenen MARKETING Kim Kuijer en Mandy Baggelaar
PANACEA 41-43 MADDOX STREET, LONDON W1S 2PD TEL +44 (0)20 7821 2700 BUSINESSTRAVELLER.COM
NEDERLAND: 1 jaar, f42.95 2 jaar, f79 3 jaar, f115
NOVEMBER 2018
VOORIN
PRESENTEERT
VOLOP CONTROLE OVER UW VERBLIJF
8
ONLINE CHECK-IN
NOVEMBER 2018
Ontvang direct uw sleutel en geniet langer van uw kamer.
CHOOSE YOUR ROOM
Kies uw etage, soort bed, badkamer en uitzicht.
ONLINE CHECK-OUT
Profiteer van een snel en comfortabel vertrek.
nh-hotels.com/fastpass businesstraveller.nl
COLUMN
PGA
Fotocredit Caitlin Sas
meets pga
businesstraveller.nl
Wat heeft de ‘Professional Golfers Association’ te maken met het privé gebruik auto? Privé gebruik auto is feitelijk een fiscale term. Even kort: wanneer de werkgever een auto ter beschikking stelt aan de werknemer, dient wanneer de auto ook privé gebruikt wordt over de waarde daarvan inkomstenbelasting (IB) te worden betaald (via het salaris middels de loonheffing). Vaak wordt de waarde gelijkgesteld aan 22% van de cataloguswaarde van de auto. Dit geldt ook voor ondernemers (eenmanszaak, VOF, BV etc). Wanneer u (meestal middels een rittenregistratie) kunt aantonen dat u op jaarbasis minder dan 500 kilometer (km) privé rijdt vindt er geen belastingheffing plaats. Als actieve ondernemer/werknemer zijn we druk en rijden we wat af: naar de zaak, de klant, de opleiding, het restaurant met de klant, de businessclub, de golfbaan etc etc. Bij al deze ritten staat het zakelijk doel voorop: het in contact komen met (potentiële) businesspartners. We ambiëren het om in een fraaie, bij de gewenste uitstraling passende, auto te rijden. En, last but not least, u heeft een hekel aan het betalen van belasting wanneer dat vermeden kan worden. Uw partner rijdt ook in een fatsoenlijke auto waar u prima alle privé kilometers in kunt afleggen. Dus u besluit géén privé kilometers in uw ‘zaakauto’ af te leggen, althans in ieder geval minder dan 500 per jaar. De beloning voor het voeren van deze ‘boekhouding’: geen IB over 22% van de cataloguswaarde van de auto, wat bij een auto van € 80.000 zo’n € 9.000 per jaar oplevert. En nu de kous op de kop.
Een directeur beschikte over een door de BV ter beschikking gestelde auto en bezat een verklaring geen privé gebruik auto (en gaf dus aan minder dan 500 km per jaar privé te rijden). Hij was een fanatiek golfer, sprak met (potentiële) relaties af op de golfbaan en had in een jaar 79 maal de golfbaan bezocht en de kilometers als zakelijk bestempeld. Immers: hij was enkel met zakelijke relaties aan het spelen. De inspecteur der belastingen vroeg bij de directeur de rittenadministratie op en stelde dat de kilometers ter zake het golfen privé kilometers waren waardoor de 500 km grens werd overschreden. En dus: een naheffingsaanslag Loonheffingen. De directeur ging in beroep tegen de aanslag. Het Hof bepaalde dat zijn bezoeken aan de golfbaan zowel samenhingen met zijn functie als directeur als met zijn persoonlijke leven. Volgens het Hof was van belang voor de bepaling hoeveel ritten er met zijn persoonlijke leven samenhingen, het aantal ritten dat iemand maakt naar een golfbaan die niet dezelfde functie had als de directeur maar wat inkomen, vermogen en gezin betrof in dezelfde omstandigheden verkeerde. En dat bleken er 17 te zijn, zodat de kilometers die samenhingen met die 17 ritten als privé werden aangemerkt en daardoor de 500 km grens werd overschreden en dus de naheffingsaanslag intact bleef. Heeft u hier last van, is het wellicht een idee om met de auto van de partner nog even minimaal 17 (obv golfmonitor 2010) keer te gaan golfen dit jaar. Laat de golfbaan de tee time vastleggen. Dit kan wellicht veel geld opleveren. Gelukkig indirect, anders zou u wel eens als een ‘Professional Golfer' kunnen worden aangemerkt.
Hans Kersten
NOVEMBER 2018
9
VOORIN
Volgend jaar gaan we met zijn allen naar... BINNENKORT OF LATER, IN MOSTAR,
10
Je steekt de beroemde oude brug van de stad over, Stari Most. Gebouwd door de Ottomanen in de 16e eeuw, is het een van de beroemdste bezienswaardigheden in heel BosniĂŤ en Herzegovina. Mostar is zelfs vernoemd naar de middeleeuwse brugwachters (of mostari) die het bewaakten. Het is een schande dat ze er in de jaren negentig niet waren tijdens de Bosnische oorlog, toen de Kroatische strijdkrachten de arme brug naar de vergetelheid bombardeerden. Nadat de vijandelijkheden waren opgehouden, werd de structuur herbouwd met dezelfde middeleeuwse materialen en later werd het een UNESCOwerelderfgoedsite. Veel van de historische wijken rond de brug kregen ook facelifts, waardoor wordt gegarandeerd dat deze prachtige stad veel toeristen trekt via de luchthaven Mostar. Zodra je de brug bent overgestoken en mogelijk de lokale bevolking hebt zien duiken, het is een verrassend populair tijdverdrijf), kunt u de mix van Ottomaanse, OostenrijksHongaarse en modernistische bouwstijlen van Mostar bewonderen. Bezoek dan de Partisan Memorial Cemetery, Muslibegovic House, Koski Mehmed Pasha Mosque en de bazaar in de oude stad.
MOSTAR
HILTON OPENT IN DUBAI NOVEMBER 2018
HILTON HEEFT ZIJN GROOTSTE HAMPTON HOTEL GEOPEND tot op heden - een accommodatie met 420 kamers dicht bij de internationale luchthaven van Dubai. Het Hampton by Hilton Dubai Airport, het eerste onder het merk in het Midden-Oosten, beschikt over een overloopzwembad in de buitenlucht, een fitnessruimte op het dak, gratis wifi, gratis ontbijt, kamers met digitale sleutelfuncties en flexibele werk- en sociale zones in de lobby. Het hotel ligt aan Damascus Street, op ongeveer 15 minuten rijden ten noordoosten van de internationale luchthaven van Dubai. hilton.com businesstraveller.nl
VOORIN
Nieuwe culinaire hotspot in Amsterdam In de Hasselaerssteeg, op steenworpafstand van het Amsterdam Centraal Station opent nieuwe hotspot Carstens. Het concept is bedacht door Maik Kuijpers, de voormalige chef-kok van restaurant De Librije***. Maik wil een brasserie creëren die toegankelijk is voor iedereen en waar je dag in dag uit geniet van écht lekker eten zonder poespas. De dagelijkse leiding van Carstens komt in handen van restaurantmanager Timo van der Stad en chefkok Rick van der Meij. Op je bord vind je herkenbare gerechten met een creatieve twist. De mooie en verrassende ingrediënten, voornamelijk van Nederlandse bodem, spelen hier de hoofdrol. De menukaart van Carstens
biedt producten van uit de Noordzee tot de Veluwe en veel ingrediënten van de in Baambrugge gelegen boerderij Lindenhoff. Bij Carstens kom je voor een Noordzeetong gebakken in bruine boter of een ouderwetse Caesar salad, maar dan wel gemaakt met biologische boerenkool. Carstens voert elk seizoen een nieuwe menukaart; stoere kost met geraffineerde smaken. De smakelijke gerechten worden begeleid door wijnen van wijnmakers met een Hollandse connectie of lokale bieren van ambachtelijke brouwerijen. Carstens De naam Carstens is geïnspireerd op die van de familie Carstens die in de 19e
eeuw woonde en werkte in een van de kleine huisjes in het aanpalende hotel Park Plaza Victoria Amsterdam. Op dit bijzondere levensverhaal is het boek ‘Publieke Werken’ gebaseerd dat in 2015 verfilmd is. Brasserie Carstens krijgt een eigen ingang aan de Hasselaerssteeg gelegen tussen het Damrak en de Martelaarsgracht. Carstens is een samenwerking tussen Maik Kuijpers en Park Plaza Victoria Amsterdam.
FURLA AAN BOORD
EVA AIR De Taiwanese luchtvaartmaatschappij EVA Air introduceert deze maand nieuwe premium economy ammenity kits, ontwikkeld door het Italiaanse modelabel Furla en het Franse merk Sport b op haar langeafstandsdiensten.
businesstraveller.nl
De nieuwe producten betekenen een debuut voor zowel Furla als Sport b (de laatste is een dochteronderneming van het Franse modelabel Agnes b).
WINTERSCHEMA SCHIPHOL VAN START De nieuwe winterdienstregeling van Schiphol is zondag 28 oktober van start gegaan. Er zijn zeven nieuwe bestemmingen en een aantal routes valt af doordat luchtvaartmaatschappijen keuzes moeten maken vanwege de capaciteitsgrens op de luchthaven. Met nieuwe bestemmingen als Beiroet, Eilat, Mombasa, Punta Cana en Zanzibar, het voortzetten van in het zomerseizoen gestarte bestemmingen Fortaleza en Orlando en een aantal nieuwe routes van andere luchtvaartmaatschappijen, kunnen reizigers deze winter kiezen uit nieuwe Europese en intercontinentale bestemmingen. De winterdienstregeling eindigt op 30 maart 2019. Ook is er vlootvernieuwing: Cathay Pacific gaat een moderne A350 inzetten naar Hong Kong.
NOVEMBER 2018
11
VOORIN
MARRIOTT VERDER MET WONINGVERHUUR
12
MARRIOTT INTERNATIONAL HEEFT VANDAAG ZIJN PILOT voor het verhuren van woningen uitgebreid naar Parijs, Rome en Lissabon. Vanaf heden kunnen reizigers kiezen uit meer dan 340 woningen verdeeld over vier Europese landen. Hierbij kunnen zij punten verzamelen via het loyaliteitsprogramma van Marriott International, waaronder Marriott Rewards en Starwood Prefferred Guest (SPG). Dit is het vervolg op een pilot van vijf maanden die eerder dit jaar van start ging in Londen en in samenwerking met Hostmaker werd georganiseerd. Hostmaker
4
Hot Kopenhagen hotels NOVEMBER 2018
HOTEL HERMAN K Een voormalig transformatorstation is een van de minder voor de hand liggende plaatsen voor een verblijf in de Deense hoofdstad. De façade van bronzen lamellen zorgt ervoor dat dit centraal gelegen gebouw zich onderscheidt van de rest. Als u eenmaal binnen bent, ontdekt u dat Brøchner Hotels het interieur een aparte industriële charme heeft gegeven. Vanaf ongeveer 350 euro per nacht. brochner-hotels.combrochner-hotels.com
is een bedrijf dat in Londen is gevestigd en zich specialiseert in de verhuur van woningen. 'Na de positieve feedback van gasten op onze pilot in Londen, kijken wij ernaar uit om Tribute Portfolio Homes uit te breiden naar nieuwe markten in samenwerking met Hostmaker,' zegt Adam Malamut, Chief Customer Experience Officer bij Marriott International. 'Wij zijn altijd aan het innoveren om aan de veranderende behoeftes van reizigers tegemoet te komen, en een uitbreiding richting de verhuur van woningen is een kans om de relaties met onze meest trouwe gasten te verdiepen.'
HOTEL OTTILIA Dit boetiekhotel is geopend in januari 2019 en is gevestigd in Storage Cellar 3 en de moutkamer van de Carlsberg-brouwerij die 150 jaar oud was. Het hotel met 156 kamers zal een primeur zijn voor het Carlsberg City District en zal een evenementenruimte, twee bars, een café en een restaurant op het dak met een terras met uitzicht op de stad hebben. brochner-hotels.com
businesstraveller.nl
VOORIN
BOY DE CHANEL?! VOOR MANNEN DIE DE finishing touch willen voor hun fashiongevoel, zou de nieuwe lijn van make-up van Chanel, getiteld Boy de Chanel, kunnen helpen. De collectie bestaat uit een getinte foundation, verkrijgbaar in vier kleuren, een matte hydraterende lippenbalsem en een wenkbrauwpotlood in een keuze uit vier kleuren. Het product debuteerde in Zuid-Korea en zal geleidelijk worden uitgerold over de websites van Chanel en verschillende boetieks vanaf november.
TURKISH AIRLINES HEEFT de MiQ Business Class Seat door Rockwell Collins gekozen voor zijn nieuwe Airbus A321neo en middelhoge, enkelvoudige gang in de nieuwe Boeing 737 Max vliegtuigen, waarvan de levering nu aan de gang is. De MiQ-stoel beschikt over ‘een comfortabele, ergonomische verstelbare positie van maximaal tien centimeter, inclusief een in vier richtingen verstelbare hoofdsteun en beensteun’, evenals ‘een grote console voor persoonlijke opslag'. Gangpadstoelen hebben een armleuning die naar beneden verschuift om extra breedte mogelijk te maken, en om passagiers in staat te stellen hun knieën in het gangpad te doen, zodat passagiers met een andere stoel comfortabel in en uit de rij kunnen bewegen. turkishairlines.com
Heel erg lekker zitten
13
SUPERKLIK
PANASONIC HEEFT EEN
HOTEL SANDERS Elegant, maar niet opzichtig. Het mooie Hotel Sanders met 54 kamers is vorig jaar in de herfst geopend tot bijna universele toejuichingen. Het is een eclectisch interieur dat verwijst naar de locatie met een Deense koloniale stijl, waardoor het voldoet aan de reputatie van Kopenhagen voor knus en chic. Het hoogtepunt is de serre op de vijfde verdieping met een schuifdak. Vanaf 370 euro per nacht. hotelsanders.com
businesstraveller.nl
SCANDIC KØDBYEN Het Meatpacking District is de hipster-hub van Kopenhagen, Ervaar het zelf in dit net geopende hotel, de achtste in de stad voor de Scandinavische keten Scandic Hotels. Scandic Kødbyen is een eerbetoon aan de industriële geschiedenis van het gebied. Maar zoals gezegd, dat is niet de enige USP. Dus geniet ook van de trendy bars en galeries. Het hotel heeft 370 kamers. Ongeveer 190 euro per nacht. scandichotels.com
lange geschiedenis van kwaliteits compactcamera's, en dit zakformaat top-of-the-range TZ200 is de perfecte keuze voor diegenen die graag foto's nemen op hun telefoon, maar betere kwaliteit en een uitstekende zoomfactor willen. De Leica-lens is van topklasse en het bereik van voorinstellingen en handmatige opties is bijna verbijsterend. Wifi en bluetooth ontbreken uiteraard niet. Ongeveer 800 euro. panasonic.com
NOVEMBER 2018
VOORIN
E X T R E M E K L I M AT E N
ANTARCTICA
IN ZOMER, ALS JE ECHT GELUK HEBT, kan de temperatuur op
McMurdo Station misschien net boven het vriespunt komen. Het is het Amerikaanse onderzoekscentrum op het Ross Island in Antarctica, de thuisbasis van de grootste gemeenschap van het hele continent. Er is een haven, drie luchtvelden, een helihaven en meer dan honderd gebouwen. In de zomer leven ongeveer 1.000 wetenschappers en ondersteuningsstaf in Mactown, zoals de lokale bevolking het noemt, maar dat daalt tot 250 tijdens de brute winters. Hoe bruut eigenlijk? Welnu, in augustus is het dagelijkse gemiddelde min 27 graden Celsius. Een persoon die maar al te bekend is met het leven in de vriezer is Keri Nelson, die een decennium in Mactown doorbracht, eerst als conciërge werkte, toen in de voorraadwinkel. Moeilijker om mee om te gaan dan de kou, zei ze, was de totale duisternis van het midden van de winter en het daglicht van 24 uur midden in de zomer. Er zijn echter voordelen in het leven nabij de Zuidpool. Nelson zegt dat de sociale scene verrassend levendig was. Tijdens haar tijd daar genoot ze van uitbundige feesten met Kerstmis en op mid-winterdag op 21 juni; plus leuke ctiviteiten, waaronder spelen in een band en wandelen over de besneeuwde afval. Ze ontmoette zelfs haar toekomstige echtgenoot op Antarctica toen hij op de nabijgelegen Scott Base werkte.
14
AIR MILE S ASHLEY ELLEFSON WERKT in New York City voor The Drone Racing League, die droneevenementen over de hele wereld uitzet. Ze reist tot 60 keer per jaar om races te organiseren en verkent nieuwe locaties. Aan het einde van dit jaar schat ze dat ze dat tussen 150.000 en 200.000 vliegmijlen geklokt zal hebben, variërend van bestemmingen over de hele Verenigde Staten, tot Frankrijk, Duitsland en Saoedi-Arabië.
NOVEMBER 2018
Meest ongewone plaats waar je ooit bent geweest? Saoedi-Arabië. Het is een enorm verschillende cultuur van de locaties die we normaal bezoeken. Ik trok naar Jeddah omdat we een drone-race organiseerden in een bedrijvenpark in de King Abdullah Economic City. Moet je reizen met veel apparatuur? We verzenden al onze drones afzonderlijk, maar we reizen met extra drones, batterijen of
onderdelen, wat lastig kan zijn. Het is niet illegaal om een drone te vervoeren, maar het is ongebruikelijk voor de beveiliging van luchthavens, dus we hebben altijd visitekaartjes om uit te leggen wie we zijn. De meest extreme dingen voor ons zijn de lithiumpolymeerbatterijen. Ik leg ze altijd in de handbagage vanwege regelgeving.
urenlang in een vliegtuig hebt gemalen, krijg je de kink in je nek en schouders.
Hoe kunnen luchtvaartmaatschappijen hun service verbeteren? Ik ben een veganist, wat een uitdaging kan zijn tijdens het reizen. Ik zou graag meer plantaardige veganistische snacks in het vliegtuig zien. Je kunt amandelen of pinda's krijgen, maar niets wezenlijkers. Ik moet mijn eigen eten meenemen in mijn handbagage.
Het mooiste souvenir waar je ooit mee bent teruggekomen? Voor een collega bracht ik een rubberen eend met een bierpul en lederhosen uit München. Hij was het jaar ervoor naar het Oktoberfest geweest, dus het was perfect voor hem.
Wat is je onmisbare reisgadget? Mijn massagebal is voor mij vaak onmisbaar geweest. Als je
Leesmateriaal tijdens de vlucht? Ik heb een Kindle voor echt lange reizen. Ik hou van romans in steden, zodat je echt het idee krijgt dat de stad een personage is in het verhaal.
Droombestemming? Ik zou graag de westkust van Australië bezoeken en de wil de outback ervaren.
businesstraveller.nl
VOORIN
‘GOOGLE, BOEK EEN KLM TICKET’ KLM biedt vier Nederlandstalige spraakgestuurde diensten aan via de Google Home, de slimme speaker en spraakassistent van Google. Deze is sinds enige weken in Nederland te koop. KLM haar klanten bij het thuis plannen en voorbereiden van hun reis. DE GOOGLE HOME neemt door middel van spraaksturing opdrachten aan. KLM biedt vier services voor Nederlandstalige klanten. Twee diensten zijn volledig nieuw en vormen een aanvulling op twee al bestaande KLM ‘voice’ diensten, die allemaal zijn ontwikkeld op basis van kunstmatige intelligentie en KLM-technologie. De uitrol van de services is al gestart waardoor alle ‘voice’ diensten al komende maand beschikbaar zijn.
businesstraveller.nl
WAAR HEB IK HET NOU GELATEN? Degenen die constant onderweg zijn vast geïnteresseerd zijn in de Tile Pro-serie. Deze compacte trackingapparaten kunnen worden bevestigd aan items, zoals tassen en sleutels, en worden gebeld via uw smartphone of tablet, zolang ze zich binnen een Bluetooth-bereik van 50 meter bevinden. De Tile-app geeft je ook toegang tot een kaart met de laatste tijd en plaats waar je je ontbrekende item had, en je kunt je bij een Tile Community voegen om je te helpen bij je zoekopdracht. Prijzen beginnen bij 40 euro. thetileapp.com
DUIK DIEP IN
PAPUA NEW GUINEA
1 155
EN DE JUNGLE SLIKT JE SNEL OP. Het is een natie van 178.000 vierkante mijl, die de
oostelijke helft van het eiland Nieuw-Guinea bezet, en is een van de minst onderzochte ter wereld. Antropologen geloven dat er nog steeds ‘ongecontacteerde’ stammen zijn in de meer afgelegen regenwoudenregio's. Zo ver weg zelfs dat zelfs tot in de jaren zeventig ontdekkingsreizigers nog steeds bewijzen van koppensnellen en ritueel kannibalisme ontdekten. Tegenwoordig heb je meer kans op yams, rijst, varkensvlees, en fruit op het menu, maar buiten de grotere steden (Port Moresby, met 364.000 mensen is de grootste), kun je worstelen om de obers je bestelling te laten begrijpen. Hoewel Engels een officiële taal is (en de Britse koningin staatshoofd is), wordt het niet veel gesproken. In feite is er een keuze uit ongeveer 820 inheemse talen hier. Een bijproduct van taaldiversiteit is culturele rijkdom. Steeds meer toeristen bezoeken Papoea-Nieuw-Guinea, aangetrokken door festivals, kunst en kroegen. Surfen, duiken, wandelen, vogels kijken (denk aan David Attenborough's Paradise Birds) zijn ook grote redenen voor een bezoek. NOVEMBER 2018
ROBERT HARDING PICTURE LIBRARY
HET IS WEDEROM een stap van KLM waarbij het zijn innoverende karakter benadrukt. Ook op gebied van Augmented Reality is KLM druk bezig. Bravo!
WA AR I S HE T NOU ?
Van Multinational tot MKB, Een Succesvolle Zakenreis naar Indonesië Begint bij Garuda Indonesia
Vliegt uw cliënt of bedrijf regelmatig van en naar Indonesië, Azië of Australië? Neem vrijblijvend contact met ons op via 020-5502610 of ga naar garuda-indonesia.nl/zakelijk
NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
garuda-indonesia.nl
TRIED & TESTED HOTEL
Inntel Hotels Art Eindhoven A C H T E R G R O N D Inntel Hotels Art Eindhoven is een viersterrenhotel gevestigd middenin het centrum van Eindhoven. De gast kijkt uit over het futuristische glazen bouwwerk ‘De blob’ en winkelcentrum Piazza. Een deel van de kamers en suites ligt in de monumentale Philipsfabriek de Lichttoren. Hier werden vanaf 1909 de eerste lampen gemaakt en getest. Bijzonder in dit hotel zijn de subtiele elementen die verwijzen naar deze voormalige gloeilampenfabriek. De bar in de lobby wordt omgeven door gloeilampen, evenals de vitrine bij de ingang. Het interieur toont ook andere verwijzingen naar het industriële verleden van Philips. Neem het schilderij achter de receptie: een kleurrijk tafereel van de Philipsfabriek in die tijd. H O E I S H E T In dit hotel wordt een stukje industrieel erfgoed gecombineerd met wellness en het ontdekken van de stad Eindhoven. Middenin de drukte, maar toch ontspannend, en met alles op loopafstand. De gast maakt gratis gebruik van Spa Lux, met onder andere Finse sauna, Turks stoombad en hamam. Het is ook mogelijk om privé van wellness te genieten, met een jacuzzi op de kamer. Het hotel telt negen verdiepingen. Hoe hoger de verdieping, hoe mooier het uitzicht. Boek wel een kamer die uitkijkt op de Lichttoren en het 18 Septemberplein. K A M E R S Alle kamers zijn
uniek ingericht, geen kamer is hetzelfde. Het eerste kamertype is de Art kamer. Daarna komt de Loft, compacter dan de Art businesstraveller.nl
kamer maar het oogt groot door de hoge industriële plafonds. Dit kamertype is vooral bijzonder door de ligging in de monumentale Lichttoren, waar de betonstructuur van de oude fabriek nog goed zichtbaar is. In de Art Jacuzzi kamer heeft de gast een eigen XL jacuzzi. Daarnaast zijn er nog de Loft Junior Suites en Loft Suites met jacuzzi. R E S TAUR ANT & B AR Het hotel heeft een eigen restaurant en bar: Brasserie Lumen. Rondom de bar zijn comfortabele zithoekjes gecreëerd, waar het ook ’s avonds gezellig is om een drankje te drinken. Bij mooi weer is het terras aan de voorzijde geopend. Dineren kan in het gelijknamige restaurant met open keuken. Hier wordt in de ochtend ook het ontbijt geserveerd. B U S I N E S S Inntel Hotels Art Eindhoven is ook geschikt als vergaderlocatie. Er zijn drie multifunctionele zalen tot maximaal 175 personen. De zalen zijn professioneel ingericht – in dezelfde stijl als het hotel met warme paars- en grijstinten – en voorzien van alle technische apparatuur. De zalen krijgen in 2019 een upgrade en worden volledig gerenoveerd en voorzien van de nieuwste technologie, met een business center als werkomgeving. L I G G I N G De populaire buurt Stijp-S ligt op loopafstand van het hotel, evenals het gezellige winkelcentrum en restaurants. Leuk voor een avondje uit. Ondanks de ligging middenin het centrum, is het hotel goed
17
bereikbaar met de auto. In de parkeergarage onder het hotel is een beperkt aantal parkeerplaatsen beschikbaar, voor 15 euro per nacht. Aan de overkant is een andere parkeergarage, waar de gast voor hetzelfde bedrag een uitrijkaart kan krijgen. Op 10 minuten loopafstand ligt het Centraal Station van Eindhoven.
O O R D E E L Ben je voor zaken
in Eindhoven, dan is dit een prima hotel om te overnachten. Je zit middenin de stad en kunt alle kanten op. En wat is er fijner dan business en pleasure met elkaar combineren? Dankzij
CONTACT Mathildelaan 1 5611 BJ Eindhoven infoeindhoven@inntelhotels.nl www.inntelhotelsarteindhoven.nl
de wellness faciliteiten bij dit hotel heb je het beste van twee werelden. Bijzonder: de industriële look van het hotel, met een moderne finishing touch. Je voelt hier nog echt de verbinding met de stad. Belinda Meijers NOVEMBER 2018
Londen?
Heen met het vliegtuig Gratis terug met Eurostar! Vlieg je regelmatig naar Londen? Reis dan ook eens vliegensvlug terug met de trein: Eurostar brengt je in 3 uur van hartje Londen naar hartje Rotterdam. We laten je het graag beleven! Verzilver je ticket bij de accountmanager van je zakenreisagent of je accountmanager van NS Zakelijk/NS International.
“Ervaren is geloven. De directe terugreis heeft mijn verwachtingen absoluut overtroffen. Probeer het nu ook!� - Arletta van Alteren, Accountmanager Business Travel
TRIED & TESTED HOTEL
Amirandes, Kreta A C H T E R G R O N D Volgens het bedrijf zelf staat Grecotel synoniem voor kwaliteitshotels, persoonlijke service, traditionele Griekse gastvrijheid en een bijzondere zorg voor het milieu en de cultuur van Griekenland. Amirandes is een van de vijfsterrenhotels die onderdeel is van Grecotel – de belangrijke hotelgroep met luxe hotels en resorts in Griekenland. H O E I S H E T ‘Amirandes is Amirandes’ zeggen ze zelf en vol trots en dat is bij elk personeelslid te merken,
van general manager tot de medewerkers tijdens het ontbijt. Amirandes is een strak staaltje Griekse architectuur. Het resort ligt te midden van geurende tuinen en lagunes omringd door palmbomen. Zodra je door de hoofdingang binnenkomt, word je al snel getrokken naar de tegenoverliggende balustrade met een adembenemend uitzicht, en waarschijnlijk direct ook het meest gefotografeerd plekje van het hotel. Het hoge serviceniveau is direct voelbaar. Na ontvangst van een heerlijke
cocktail krijg je uitgebreid de tijd om te ‘landen’ in de wereld van Amirandes alvorens de general manager de gasten persoonlijk welkom heet. De vele zonuren vertalen zich door naar het interieur. Alles is open, ruimtelijk en gericht op de direct aangrenzende Middellandse Zee en het uitgestrekte strand, waar de ligbedden uitnodigend klaarstaan. De lagunes zijn een lust voor het oog, maar wel enkel decoratief bedoeld. Daarnaast is er wel een groot zoutwater zwembad, met Olympische afmetingen waardoor je lekker wat baantjes kunt trekken. In de koudere maanden is het water zelfs verwarmd. Tevens zijn er drie verlichte tennisbanen en het 5x5 voetbalveld.
zee uiteraard, en echt van alle denkbare luxe voorzien. Wij hadden een eigen Villa van twee verdiepingen, eveneens met uitzicht op zee, een terras met ligstoelen en een privé zwembad.
W A A R I S H E T Amirandes
B U S I N E S S Met meer dan
ligt op Kreta zo’n 20 minuten van het hoofdvliegveld van Heraklion. Kreta is het grootste Griekse eiland met een breedte van zo’n 260 km. Met veel zon en heerlijke temperaturen van maart tot ver in oktober is het heerlijk vertoeven op Kreta en het is makkelijk aan te vliegen met verschillende vliegtuigmaatschappijen die dagelijks vanaf diverse Nederlandse- en Duitse (grens) vliegvelden vetrekken.
KAMERFACILITEITEN
Het hotel is niet voor niets vijf sterren en het kameraanbod sluit daar naadloos op aan. Uiteraard zijn er de ‘gewone’ kamers van Superior tot Familie, maar wil je echt een unieke vakantie beleven, ga dan voor een van de Royal Residences of Villa’s, allen met uitzicht op businesstraveller.nl
R E S TAUR ANT E N B AR S
De keuze is enorm met tien restaurants en bars waaronder andere een Italiaans restaurant waar een verbazingwekkende collectie van echte Picassokeramiek te bewonderen is. Ook is er een Mediteraans Buffetrestaurant, grill-, uiteraard een Grieks en ook een Japans restaurant. Allen even goed en sfeervol. Je sluit de avond in stijl af bij de Sunset Lounge bar en lagoonbar met heerlijke cocktails en live muziek.
tien verschillende meeting rooms, waarvan de grootste voor 415 personen in theaterstijl, zijn er heel veel mogelijkheden.
O O R D E E L Het hotel is indrukwekkend. Ondanks de grootte heerst er een hele fijne intieme sfeer. De centrale lagune verdeelt het terrein in tweeën met overal weer fijne pleintjes en knusse hoekjes. Je bent er om buiten te leven. In Amirandes voel je je echt dé gast zoals je je wilt voelen tijdens een vakantie. Iedereen is even vriendelijk en staat te allen tijde voor je klaar, van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. Je voelt je als een Griekse God op Kreta.
NOVEMBER 2018
19
WATC H E S
‘ WE VERWACHTEN KOMEND JAAR DE EERSTE VLUCHT TE KUNNEN RE ALISEREN MET EEN
ELEK T RI S CH V LIEGT UI G ’ 20
Je kan een interview houden op een kantoor, maar waarom niet zo dicht mogelijk bij het product. Dat dacht William Vet (Commercial Manager bij easyJet). Tijdens een vlucht van de Britse prijsvechter vanaf Amsterdam naar Boedapest voegde hij de daad bij het woord en nam Business Traveller plaats in een van de 186 stoelen.
TEKST SHARON EVERS
NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
MIDDEN-OOSTEN SPECIAL Uit wat voor een soort gezin kom je?
Maar piloot ben je uiteindelijk niet geworden?
William Vet: “Ik ben het jongste gezinslid van de familie Vet en heb vier broers boven me, het verschil tussen mij en mijn eerstvolgende broer is vijf jaar, de rest zit dichterbij elkaar. Ik ben opgegroeid in Hazerswoude, mijn vader was belastinginspecteur en mijn moeder zorgde - zoals dat ging in die tijd - voor het gezin.”
“Ik begon met het a-brevet, dat betekent theorie voor een éénmotorig vliegtuig en dat heb ik gehaald. Ik heb 40 vlieguren staan op een Cessna 172 (éénmotorige vierzitter) inclusief een solovlucht op Texel, maar vliegen moet je ook echt in je vingers hebben. Ik vind het moeilijker dan gedacht en het is een zeer kostbaar verhaal. Ik vroeg me af of ik letterlijk de leningen in wilde om piloot te worden, dat zag ik niet zitten. Luchtvaart is het wel, maar piloot niet. Ik heb er altijd vrede mee gehad.”
Moest jij je als de benjamin van het stel bewijzen? “Als je vier broers boven je hebt, is het pad vaak al vrijgemaakt. Dat gold ook voor mij. Ik hoefde me niet echt te bewijzen, ik werd juist goed opgenomen in het jongensgezin. In ons gezin mag je zijn wie je wil zijn en dat was altijd erg prettig. Ik wist al vrij snel wat ik wilde. Ik had op relatief jongere leeftijd al bedacht dat ik ‘later’ iets met luchtvaart wilde doen. Vanaf mijn twaalfde wilde ik steevast piloot worden.”
Maar dat wil toch het merendeel van de twaalfjarige jongens? “Het was een jongensdroom die ik altijd heb gehad, dat kwam ook door mijn oudere broer die het ook altijd over luchtvaart had en mij daarin heeft aangestoken. Hij is overigens niet gaan werken in deze branche. Maar Schiphol had voor mij als kleine jongen iets magisch, het trok me enorm aan. Op twaalfjarige leeftijd was ik dan ook vaak op de luchthaven te vinden, alleen al om de sfeer te proeven en de vliegtuigen te zien landen en stijgen. Mijn ouders steunden mij hier enorm in, van huis uit kreeg ik mee dat ik altijd mijn passie achterna moest jagen.”
Opvallend aan je CV is dat je geen jobhopper bent, houd je van een bepaalde vastigheid? “Van mijn dertiende tot mijn twintigste had ik een vaste vakantiebaan bij een boomkwekerij die ik ruim zeven jaar heb gedaan, dat had ik zeker niet verwacht. Ik dacht eerst nog dat het één zaterdag was, maar het bleken er talloze te zijn. Die jaren bij dezelfde werkgever zijn wel kenmerkend voor de rest van mijn arbeidsverleden, daarna heb ik ruim tien jaar bij Transavia gewerkt, vervolgens tien jaar bij VLM en inmiddels werk ik alweer zeven jaar voor easyJet.”
→
Hoe heb jij jouw droom achterna gejaagd? “Na de middelbare school ben ik vrijwel meteen bij Transavia gaan werken, ik heb geen universitaire studie gevolgd. Door te werken en te leren heb ik alle disciplines eigen gemaakt. Ik noem mezelf meer een generalist. Als je de diepte ingaat, roep ik er een expert bij. Maar ik weet van alles wel iets.”
21
→ businesstraveller.nl
NOVEMBER 2018
I N T ER V I E W E A S YJ E T
→ Hoe kwam je bij easyJet terecht? “Toen ik bij VLM werkte, zat ik ook in het bestuur van de Schiphol Airline Operators Committee. De toenmalige manager van easyJet ging weg en ik werd door diegene gevraagd om mijn CV aan easyJet te geven. Ik was destijds helemaal niet aan het solliciteren, maar vond dat het afgeven van mijn CV geen kwaad kon. Een half jaar later nam easyJet contact op en ben ik op het hoofdkantoor in Luton gaan praten. Dat was overigens de eerste keer dat ik met easyJet, laat staan met een low cost-maatschappij, vloog en een dergelijk hoofdkantoor binnenstapte. Dat was wel het moment dat ik me realiseerde dat de wereld een stuk groter is dan waar ik me destijds in begaf. Ik had altijd gezien hoe erop low cost werd gereageerd, ik kreeg nu de kans om in de keuken van een maatschappij te kijken die het heel anders doet dan een traditionele luchtvaartmaatschappij. Ik nam het aanbod dan ook aan.”
Had je destijds ook een vooroordeel hoe het er bij een low cost-maatschappij aan toe zou gaan?
22
“Tien jaar geleden had ik er totaal geen beeld bij, ik had alleen de perceptie van buitenaf en hoorde dan ook regelmatig dat prijsvechters geen service bieden en ‘maar iets’ doen. Zeven jaar geleden kreeg ik de kans om rond te kijken bij een bedrijf dat een heel open en informele sfeer heeft en to-the-point is. Tijdens het eerste gesprek had ik meteen in de gaten dat deze mensen weten waar ze het over hebben. In het verleden was ik vaak de man die de wetenschap in huis moest hebben en de kennis van de medewerkers naar een hoger niveau bracht, bij easyJet leerden de mensen mij wat. In het begin had ik het idee dat ik op een snelweg invoegde waar iedereen 100 kilometer per uur reed en ik er met 60 kilometer per uur kwam aanrijden. Maar ik leer snel en inmiddels zit ik ook op die snelheid. Op de dag van vandaag heb ik geen seconde spijt gehad.”
‘Ons concept staat voor vliegen op hoofdluchthavens dichtbij een grote stad en zakencentrum’
Je huidige functie was niet je eerste baan bij easyJet…
“Ik startte bij easyJet als ground operations manager en was verantwoordelijk voor de grondoperatie op Schiphol en acht andere luchthavens in Europa, zoals Praag, Stockholm en Brussel. Dat heb ik vier jaar gedaan en toen werd mijn huidige functie gecreëerd. Toen ik bij easyJet in 2009 begon, was het idee er al om een basis op Schiphol te openen, maar er moest wel een bepaalde balans zijn in de kosten, mogelijkheden en de markt. We moesten de juiste tijd vinden om de basis daadwerkelijk te openen, tot dat moment wilde easyJet meer ‘commercial presence’ hebben in Nederland en dat was er destijds niet. Die functie werd dus gecreëerd. Omdat ik als enige werknemer in Nederland werkte en al veel contact had met onder meer overheden en lid was van Barin, vond men mij de geschikte persoon voor die nieuwe functie. Ik deed namelijk al veel wat bij die functie hoorde. En zo geschiedde: de enige nieuwe uitbreiding aan de functie was sales. Ik had dat al bij VLM gedaan en met mijn oude klantenbestand kon ik aan de slag. Op de achtergrond waren we dus al sinds 2009 bezig met de opening van een basis op Schiphol, voor het in 2015 daadwerkelijk werd geopend. Het was en is nog steeds een hele operatie. Toen het plan serieuze vormen kreeg aangemeten, moesten er vliegtuigen en bemanning komen. Inmiddels werken er 300 mensen op Schiphol voor easyJet.”
In welke doelgroepen zijn de passagiers verdeeld? “Er zijn drie doelgroepen, grofweg te verdelen in 30% business, 33% visiting friends & relatives en 37% leisure. Vanaf Schiphol hebben we een hogere penetratie zakenreizigers dan gemiddeld. Dit komt met name door de sterke verbindingen die we hebben naar steden als Londen. Deze stad bieden we maximaal 22 keer per dag aan, vanwege de sterke vraag naar dagretouren.”
Hoeveel bestemmingen doet easyJet vanaf Schiphol aan? “43 bestemmingen, met als jongste toevoeging Agadir. Dit is tevens de eerste Marokkaanse bestemming die we van 1 december tot en met 30 maart 2019 direct vanaf Schiphol aanvliegen.”
Welke voordelen biedt easyJet de zakenreiziger? “Wij bieden meer flexibiliteit dan de meeste luchtvaartmaatschappijen, zoals de mogelijkheid om tegen een kleine vergoeding een vlucht eerder terug naar huis te nemen voor het geval dat hun plannen overdag veranderen. Daarnaast profiteren zakenreizigers van een zogenaamd ‘rescue fee’ voor het geval ze hun vlucht hebben gemist en hun boeking binnen twee uur opnieuw moeten valideren. Deze voordelen gelden voor al onze tarieven, ook voor de goedkoopste. Voor passagiers die op zoek zijn naar wat extra comfort hebben de optie om hun eigen stoel op elke willekeurige rij te reserveren, kunnen tot twee stuks handbagage meenemen in de cabine en kunnen gebruikmaken van onze ‘fast track & speedy boarding lines’ door een easyJet plus-klant te zijn of door een flexitarief te kopen.” NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
I N T ER V I E W E A S YJ E T
Dat belooft wat voor de toekomst? “Zakenreizigers krijgen hierbij niet alleen toegang tot onze beste ervaring aan boord en op de grond, maar ze kunnen hun vlucht ook gratis wijzigen binnen een periode van vier weken voorafgaand aan de aanvankelijke vertrekdatum. Hiervoor worden dan geen wijzigingskosten of tariefaanpassing gerekend.”
“We gaan zeker verder met het sluiten van partnerschappen met andere maatschappijen voor Worldwide by easyJet. Gesprekken met maatschappijen in onder meer het Midden-Oosten en Azië zijn al in een gevorderd stadium. We hebben ook plannen om uit te breiden naar andere belangrijke easyJet luchthavens in Europa. Op Schiphol is het mogelijk om met Worldwide by easyJet over te stappen op de vluchten van Norwegian naar New York.”
Ik las over een bagage ophaalservice, is dit ook in Nederland beschikbaar?
Gaat easyJet in de toekomst ook vanaf regionale luchthavens in Nederland vliegen?
“We hebben AirPortr uitgerold als een proef voor onze klanten die vanuit Londen-Gatwick vliegen en kijken naar de uitbreiding van de service naar ons totale netwerk, maar dat is afhankelijk van de vraag.”
“Nee, ons concept staat voor vliegen op hoofdluchthavens dichtbij een grote stad en zakencentrum. In Nederland is dat Amsterdam. We zijn ook nooit gaan praten met bijvoorbeeld Eindhoven. De passagier bepaalt en hij wil dichtbij Amsterdam zijn. Wij gaan ook niet naar Lelystad. Daar is nu een hele discussie over dat er uitplaatsingen moeten gaan plaatsvinden, omdat Schiphol vol zit. Maar wij hebben vanaf dag één gezegd dat we er niet heen gaan, ook al maken ze de luchthaven gratis. We gaan ook niet vanaf Rotterdam vliegen, dat past niet bij onze passagiers.”
Kan je me meer vertellen over de flexi-tarieven?
Vorig jaar zijn jullie in samenwerking met partners de intercontinentale markt opgegaan met Worldwide by easyJet, hoe loopt dat? “Erg goed. Worldwide by easyJet is het eerste wereldwijde overstapproduct opgezet door een Europese budgetmaatschappij. Het stelt passagiers in staat om over te stappen op intercontinentale bestemmingen van partners. We breiden het aanbod continu uit, zoals onlangs met onze nieuwe partner Virgin Atlantic. Dat betekent dat onze passagiers via de luchthaven Londen Gatwick verbonden kunnen worden tussen vluchten van easyJet en Virgin Atlantic. Deze samenwerking opent weer nieuwe routes, die reizigers in staat stellen om bijvoorbeeld van Barcelona door te reizen naar Orlando of van Edinburgh naar Las Vegas. Beschikbare bestemmingen van Virgin Atlantic zijn onder meer Las Vegas, Antigua en St. Lucia. Worldwide by easyJet heeft in de afgelopen periode een consistente groei laten zien, waarbij meer dan 4.000 unieke directe vluchten zijn geboekt in combinatie met de luchtvaartpartners. Deze toevoeging is een aanvulling op ons bestaande partnerschappen met Norwegian, WestJet, Thomas Cook Airlines, Corsair, La Compagnie, Aurigny en Loganair die al onderdeel zijn van Worldwide by easyJet. Eerder deze maand kondigde we aan dat Singapore Airlines en de budgetdochter Scoot ook onderdeel worden van de transferservice Worldwide by easyJet. Passagiers worden zo via de luchthaven Milaan Malpensa verbonden met Zuidoost-Azië door Singapore Airlines en via Berlijn Tegel met Scoot. Deze dienst wordt naar verwachting in de aankomende maanden beschikbaar.” businesstraveller.nl
EasyJet heeft aangegeven om komend jaar een aantal mijlpalen op technologisch gebied te behalen, waaronder een uitbreiding van haar vloot van 280 naar 300 vliegtuigen, meer dan de helft van deze vliegtuigen worden A320’s. Voor het einde van het jaar heeft easyJet 28 Neo vliegtuigen in de vloot. Lopen jullie op schema? “De helft van onze vloot bestaat op dit moment uit A320 vliegtuigen. Deze toestellen kunnen, evenals de toestellen die zijn overgenomen van airberlin, 186 passagiers vervoeren. De voorganger, de A319, had een capaciteit van 150. In het voorjaar bestond de vloot uit 300 toestellen. Om te zorgen dat de luchtvaart stiller en schoner wordt, zijn we vanaf juli de A321 Neo actief gaan inzetten. Aan het einde van het jaar zullen er 28 Neo toestellen actief zijn, die zullen in tegenstelling tot de oudere toestellen significante milieu en operationele voordelen realiseren: tot wel 15% minder brandstofverbruik en CO2-uitstoot en 50% minder geluidsuitstoot bij het opstijgen en landen. Verder blijven we samenwerken met in de Verenigde Staten gevestigde startups en de pionier in de bouw van elektrische vliegtuigen, Wright Electric, om het concept van een elektrisch commercieel passagiersvliegtuig te ontwikkelen. We verwachten komend jaar de eerste vlucht te kunnen realiseren met een negen-zits elektrisch vliegtuig.” NOVEMBER 2018
23
OUD EN NIEUW
CAĂ?RO 22 44
NOVEMBER 2018
businesstraveller.com
TEKST TOM OTLEY De hoofdstad van Egypte is doordrenkt met geschiedenis en traditie, maar aan het moderne oppervlak ligt een stad die in een duizelingwekkend tempo veranderingen ondergaat.
A
ls je na een pauze van meer dan een decennium terugkeert naar Caïro, kan het lijken alsof er niets is veranderd. De negatieven observaties halen nog steeds naar je uit: het is chaotisch, heet, te druk bevolkt en geremd door zijn infrastructuur. Aan de rand van de stad, lelijke modern Appartementenblokken, direct aan de kant van de weg gebouwd, altijd onaangetast. Het verbetert dichter bij het centrum met de vervaagde grandeur van de 19e-eeuwse belle epoque straten. Hoogtepunten zijn de relikwieën van de oude beschaving van Egypte verzameld in het vervallen Egyptisch Museum op het Tahrir-plein, terwijl de piramides in de richting van de buitenwijken van de stad liggen. Er is bijna een trage continuïteit voor deze observaties; bezoekers van Caïro zeggen al meer dan een eeuw dezelfde dingen. Toch heeft Egypte een opmerkelijk decennium gehad en de onrust gaat nog steeds door. Terug naar de revolutie van 2011, gevolgd door verkiezingen die de Moslimbroederschap aan de macht brachten, en het leek erop dat alles zou veranderen; en dat ook deed, met een paar jaar van onrust en instabiliteit. Maar het Broederschap werd omver geworpen tijdens een militaire coup en Abdel Fattah el-Sisi werd geïnstalleerd als president. Hij won de legitieme verkiezing later bijna onbetwist, maar het enthousiasme was nog steeds schaars voor zijn verkiezingsoverwinning. Krant AlAhram zei dat slechts 42 procent van de →
b u s i n e s s t r a v e l l e r . nc ol m
25
NNOOVVEEMMBBEERR 2200 11 8
CAÏRO
26
in aanmerking komende bevolking heeft gestemd (hoewel dat nog steeds ongeveer 25 miljoen kiezers is), en dat meer dan een miljoen Egyptenaren hun stembiljetten hebben verscheurd of ongeldig verklaard. Het positieve van dit resultaat is dat de veiligheidssituatie absoluut verbetert is en dat er minder gruweldaden zijn. Spreek met Egyptenaren en zij zullen zeggen dat ze blij zijn dat er stabiliteit is en dat ze de regering steunen in maatregelen om de veiligheid te handhaven. Zulke gesprekken zijn natuurlijk selectief, omdat je praat met mensen die van die veiligheid kunnen profiteren. Ga online en afwijkende meningen zijn niet moeilijk te vinden, en dat is ondanks het feit dat de regering niet bepaald vlekkeloos is aangaande de vrijheid van meningsuiting en politiek activisme. Het Egyptische parlement gaf de overheid de macht om accounts op sociale media te blokkeren en journalisten te straffen die werden vastgehouden om ‘nepnieuws’ - en dat omvat Twitter- en Facebookaccounts en blogs met meer dan 5000 volgers.
een vrije pers is belangrijk. Om een voorbeeld te noemen: de crash van EgyptAir Flight 804 van Parijs naar Caïro in 2016 waarbij alle 66 mensen aan boord om het leven kwamen, werd door de Egyptische autoriteiten als de schuld van het terrorisme gezien en lakse beveiliging op Charles de Gaulle Airport. De Franse luchtvaartonderzoeker BEA was het daar niet mee eens en had op zijn beurt kritiek op de Egyptische autoriteiten. BEA gelooft dat het een on-board gebeurtenis was die de crash heeft veroorzaakt. Wat de waarheid ook is, gewelddadige onrust en bomaanslagen in Caïro, het leverde meer redenen op voor internationale
bezoekers om het land te mijden. Volgens het meest recente economische impactrapport van de World Travel & Tourism Council (WTTC) over Egypte: ‘Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, heeft een door de overheid gesponsord 'Egypte in onze harten'initiatief nationale vakanties voor Egyptenaren gesubsidieerd. In de hoofdstad zijn de binnenlandse bezoekersaankomsten van de stad in het afgelopen decennium de hoogste van alle tien steden in zowel het Midden-Oosten als Afrika. Tegen 2016 namen de onderdanen tweederde van alle reisuitgaven in Cairo voor hun rekening.’
UITDAGINGEN BEKIJKEN Iedereen is tegen nepnieuws, maar NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
CAÏRO
LEESVOER:
Egypt on the brink Tarek Osman concentreert zich op de periode van Nasser tot de Moslim Broederschap, maar stopt in 2013 voor de militaire coup die el-Sisi installeerde. Dit boek slaagt erin het verhaal van de Egyptenaren als een volk te vertellen, en hoe zij en hun samenleving zijn veranderd.
Maar hoe zit het met internationale bezoekers? Welnu, het is geen empirische methode om de populariteit van een stedentripbestemming te beoordelen, maar het is niet eenvoudig om een gids voor Caïro te vinden, met edities van bekende uitgevers die minstens twee jaar oud zijn. Ondertussen
BOVEN Gezira Island (voor) aan de Nijl river, centraal Cairo. ONDER: De verkeerschaos blijft een probleem.
is er geen tekort aan politieke of historische volumes die recente gebeurtenissen beschrijven, hoewel deze onvermijdelijk snel verouderd raken als meer turbulentie hun verhalen inhaalt. Gelukkig moedigt de verbeterde veiligheidssituatie bezoekers aan terug te keren. De nieuwste WTTC-cijfers laten zien dat de bijdrage van het toerisme aan het BNP in 2017 met 72,9 procent is toegenomen ten opzichte van 2016. Vanuit Nederland was er een toename van bijna 40 procent in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. WTTC voorspelt echter dat de bijdrage van de toeristische sector aan het personeelsbestand van Caïro in 2016 1,6% zal zijn, met een jaarlijkse groei van 5,7%, bijna het dubbele van de voorspelde groei van 3% voor het hele land. WAARDE Bezoekers worden aangemoedigd door de uitzonderlijke prijskwaliteitverhouding die de bestemming nu vertegenwoordigt. Door de devaluatie van het Egyptische pond in november 2016 veranderde de wisselkoers van negen naar achttien Egyptische ponden voor de Amerikaanse dollar. De impact van →
businesstraveller.nl
27
The Egyptians Wil je je goed voorbereiden op Egypte? Lees dan deze van Jack Shenker. Een schrijver die zich al tien jaar onderdompelt in Caïro, zijn gepassioneerde, levensechte en veelgelaagde verhaal over de inwoners van de stad, zorgen ervoor dat je voor deze toeristische route kiest.
Into the hands of soldiers Een verslag uit de eerste hand van de aanloop naar de revolutie en de nasleep daarvan door David D Kirkpatrick, van The New York Times. Het is ontwapend in de eerlijkheid van de auteur over de grenzen van zijn kennis en vooroordelen die hij aanvankelijk had. NOVEMBER 2018
CAÏRO
28
→
valuta-devaluatie maakte Caïro tot een van de goedkoopste steden om te bezoeken. Volgens de Cost of Living Survey van Mercer van 2018, daalde het met 45 procent en 22 plaatsen in de ranglijst toen het Egyptische pond de helft van zijn waarde verloor. Wat Egypte wil, is natuurlijk investeren: aan de macht, in infrastructuur, in nieuwe steden. De Egyptische bevolking is ongeveer 100 miljoen, maar de meerderheid woont in Caïro, Alexandrië en de Nijldelta. Het meest voor de hand liggende gevolg hiervan is, althans voor toeristen, het verschrikkelijke verkeer van Caïro, maar voor degenen die daar wonen, is het de huizensituatie die problematischer is en, omdat mensen verder uit het stadscentrum worden gedwongen, dit meer druk uitoefent op de weg- en spoorweginfrastructuur, omdat ze ernaar streven elke ochtend naar hun werkplek te gaan. De bevolking van Caïro is verdubbeld in de afgelopen 20 jaar tot 26 miljoen. Volgens The Economist (14 juni 2018) heeft NOVEMBER 2018
BOVEN: Het bekende vergezicht.
Egypte een tekort van drie miljoen huizen en wonen bijna een miljoen inwoners in sloppenwijken, wat volgens de regering onveilig is, zonder basisvoorzieningen zoals rioleringssystemen of schoon water, terwijl duizenden nog steeds bezig
zijn met hun thuis op de vier mijl lange El'Arafa-begraafplaats aan de rand van Caïro. De verlaten huizen die u op de ring rond de stad ziet, zijn het bewijs van dit woningtekort, met de voltooide vloeren bezet en de verdere vloeren wachtend op extra
businesstraveller.nl
CAÏRO
29
geld. The Economist schatte dat ‘van de 43 miljoen huishoudens in Egypte, 9 miljoen mensen leeg zijn en de helft onvolledig’. Vlak achter de vijfsterhotels op de Nijl, zoals de Conrad Cairo, de St Regis Caïro en de Nile Ritz-Carlton, ligt Boulaq, een gebied waar duizenden mensen wonen die in sloppenwijken leven. Het is het belangrijkste onroerend goed en het is de bedoeling om het in een high-end gebied te veranderen, genaamd de Maspero-driehoek, volgens een ontwerp van Foster + Partners. Huurmaatregelen houden in dat mensen hier goedkoop wonen, zij het in accommodaties businesstraveller.nl
van slechte kwaliteit, maar door de verhuizing van deze bewoners wordt het een buurt voor de welgestelden. Er zijn ook plannen voor een nieuwe bestuursgebied, twintig kilometer buiten Caïro, wat wel zal gebeuren, gelijk zoals veel overheidsdepartementen en buitenlandse ambassades en consulaten verhuizen naar een enorme ontwikkeling die wordt gefinancierd en gebouwd door Chinees geld, met De Egyptische de bedoeling dat overheid belooft het uiteindelijk vijf miljoen mensen hervormingen huisvest. Het is een dat zaken doen grote ambitie, maar makkelijker maakt eerdere nieuwe steden hebben de druk op Caïro niet echt helpen verlichten. Veel zakenmensen blijven in de buurt van hun bedrijven in New Caïro in het zuidoosten, waar zich een Dusit, Westin en Renaissance Caïro bevinden,
in de welvarende buitenwijk Maadi of de nieuwe satellietstad op 32 km van het centrum. Een beetje uitstel komt van offshore. In het verleden genoot Egypte meer van de olieprijs toen de olieprijs steeg en stimuleerde het buitenlandse directe investeringen van nabijgelegen Golfstaten. Egypte heeft ook het voordeel van enorme aardgasvelden, waaronder Noor, ontdekt door een Italiaanse bedrijf voor de kust van Noord-Sinaï en de Zohrfeld, ook in de Middellandse Zee, waardoor het in 2019 netto-gasexporteur kan worden en Egypte's doel van een regionaal handelscentrum voor olie en gas bewaarheid kan worden. En natuurlijk beheerst Egypte het Suezkanaal, nog steeds een van 's werelds belangrijkste handelsroutes. Met andere woorden, het aloude Egypte, met sinds jaar en dag een boeiende en soms turbulente samenleving, zal daar ook in de komende jaren niet vanaf wijken. Maar het is duidelijk dat de buitenlandse bezoekers in ieder geval dat weer makkelijk zelf kan observeren.i BT NOVEMBER 2018
ULTRA ALLINCLUSIVE! ALLE DRANKEN, INCLUSIEF CHAMPAGNES & MINIBAR ALLE SPECIALITEITENRESTAURANTS SUITE MET BALKON MINIMAAL 28 M2 KEUZE UIT MINIMAAL 31 EXCURSIES FOOIEN EN HAVENGELDEN ONBEPERKT WIFI TOEGANG
De meest complete luxe cruise ervaring! 9 dagen Middellandse Zee en Israël
11 dagen Alsaska & Canada
Kavala Volos
Athene (Piraeus)
Homer
Anchorage Icy Strait Point
Kusadasi Mykonos
Skagway Juneau
(Seward)
Sitka
Kos
Ketchikan
Voordelen van Conciërge Suite: Haifa
(Jeruzalem/Nazareth)
Cruiseschip: Seven Seas Voyager ������ Vertrekdatum: 26 april 2019 Route: Haifa (Jeruzalem/Nazareth) (2 dagen), Kos, Kusadasi, Kavala, Volos, Mykonos, Piraeus (Athene)
Keuze uit 31 inclusieve excursies
Conciërge Suite retourvlucht
€ 4.023 vanaf € 621
vanaf
Vancouver
Gratis hotelovernachting, inclusief ontbijt en transfer van hotel naar schip
•
Extra voorzieningen zoals Illy espresso machine in de suite, verrekijker en tot 4 wifi connecties
•
Voorrang met reserveren van excursies en dining
Cruiseschip: Seven Seas Mariner ������ Vertrekdatum: 26 mei 2019 Route: Vancouver, Ketchikan, Juneau, Skagway, Sitka, Icy Strait Point, Homer, Seward (Anchorage)
Keuze uit 56 inclusieve excursies *1 hotelovernachting post Cruise nodig ivm vroege vertrek van retourvluchten
Conciërge Suite retourvlucht
€ 4.1 01 vanaf € 800
vanaf
Boek nu via www.cruisetravel.nl/bt of bel: 0341 - 37 11 11 NOVEMBER 2018
Getoonde prijzen zijn per persoon en gebaseerd op 2-persoons bezetting van een Conciërge Suite . De prijzen kunnen dagelijks variëren en zijn onder voorbehoud van beschikbaarheid en (koers)wijzigingen. Niet inbegrepen per boeking: Calamiteitenfonds (€2,50) en reserveringskosten (€29).
businesstraveller.nl
T M C U P D AT E
MEER METEN EN MEER WETEN Hoe meet je het succes van een zakenreis? Dat is lang niet altijd even eenvoudig. Wie heeft de beste oplossing? Maar dat we blijven reizen voor werk is evident, er is groei voorspeld om elkaar ook in de toekomst vaker te blijven zien. Een update van de laatste bevindingen.
TEKST TIJN KRAMER
31
Zakenreisprogramma’s meten niet de kwaliteitsindicatoren die travelmanagers belangrijk vinden. Dat blijkt uit de resultaten van een onderzoek van ACTE Global (Association of Corporate Travel Executives) en BCD Travel. Jaarlijks geven bedrijven wereldwijd 1miljard euro uit aan zakenreizen. Travelmanagers zijn er niet van overtuigd dat de cijfers die momenteel gebruikt worden om het succes van zakenreizen te meten, daadwerkelijk weergeven of dat bedrag ook echt bijdraagt aan de bedrijfsresultaten. Op de vraag wat de belangrijkste factoren zijn voor het bepalen van de kwaliteit van een reisprogramma en welke factoren ze daadwerkelijk meten, gaven ruim 300 travelmanagers twee compleet verschillende antwoorden Het onderzoek benadrukt dat de aanpak van kwaliteitsmeting in zakenreismanagement al tientallen jaren onveranderd is gebleven, businesstraveller.nl
ondanks ingrijpende ontwikkelingen in de industrie zoals de verschuiving van telefonische reserveringen en papieren tickets naar online boekingen en digitale tickets. ‘De zakenreisindustrie ontwikkelde zich de afgelopen 20 jaar in een hoog tempo van een branche met een zeer gespecialiseerde, persoonlijke dienstverlening door reisagenten naar een branche waarin technologie, maatwerk en de reiziger centraal staan’, aldus Greeley Koch, Executive Director bij ACTE Global. ‘Het is belangrijk dat travelmanagers zich aanpassen aan deze nieuwe realiteit en zinvolle KPI's vaststellen die niet alleen kwantitatieve aspecten zoals kostenbesparingen, hotel attachment en productiviteit meten, maar ook kwalitatieve elementen zoals de veiligheid en tevredenheid van reizigers en de impact van het reisprogramma op het werven en behouden van medewerkers. Niemand anders binnen de organisatie is beter in staat om deze taak op zich te nemen.’
'Jaarlijks
1 miljard euro aan zakenreizen'
‘We weten al heel lang dat callcenter- en boekingsstatistieken geen verband houden met hoe een zakenreis bijdraagt aan de bedrijfsresultaten of aan de inspanningen om de beste medewerkers te werven en te behouden", zegt Miriam Moscovici, Senior Director Research & Corporate Innovation bij BCD Travel. ‘Toch blijven travelmanagers deze parameters nog steeds meten, omdat er in onze branche nog geen nieuwe standaard is ingevoerd om kwaliteit te meten. En dat ondanks het feit dat nieuwe technologieën het nu mogelijk maken om te bepalen welke onderdelen van de reis tot zakelijk succes leiden.’ Standaardisatie een stap vooruit Er is geen enkele industriestandaard voor best practices rond kwaliteitsmanagement. Travelmanagers en leveranciers hebben ieder hun eigen systemen. NOVEMBER 2018
T M C U P D AT E
32
Zonder een universele definitie van het begrip kwaliteitsmanagement, en welke factoren daarbij een rol spelen, kan het moeilijk zijn om succes te meten en rapportagedata te vergelijken. Travelmanagers worstelen met deze uitdaging en hebben behoefte aan een beter systeem: 80% gelooft dat een standaard meetsysteem een positieve invloed op zakenreizen zou hebben. ‘Er moet een betere definitie komen van wat kwaliteitsmanagement en tevredenheid zijn, om travelmanagers te helpen data om te zetten in zinvolle acties", zegt Yannis Karmis, Senior Vice President Product Planning & Development bij BCD Travel. ‘Als sector meten we de verkeerde dingen, met methodes die gedateerd zijn voor moderne en toekomstige reisprogramma's. De sector baseert zich bijvoorbeeld nog te veel op statistieken van callcenters. Aangezien steeds minder transacties via callcenters verlopen, moeten we onze aanpak veranderen en de betrokkenheid van reizigers meten via technologie. Bij BCD zijn dit bijvoorbeeld de acties die een reiziger neemt na het ontvangen van een NOVEMBER 2018
reiswaarschuwing op zijn mobiele telefoon via TripSource.’ Travelmanagers In het algemeen zijn travelmanagers sterk afhankelijk van externe bronnen om de programmakwaliteit te meten. 94% van de travelmanagers vertrouwt op hun TMC en 81% op leveranciers. Daarnaast geeft 71% aan interne onkostendeclaraties te gebruiken, 67% gebruikt creditcardgegevens en slechts 61% kijkt naar de resultaten van reizigersenquêtes. Het prioriteren van externe bronnen wijst op een mogelijke overwaardering van harde feiten en onderwaardering van kwalitatieve feedback. Hierdoor is het succes van een programma niet goed meetbaar. Travelmanagers moeten technologie benutten Nieuwe technologieën ontwikkelen zich in alle sectoren, van financiële dienstverlening tot retail. Hierdoor kunnen bedrijven data beter analyseren, consistente, meetbare kwaliteitsmanagementprogramma's opzetten en hun ROI verbeteren. ‘We leven in een gouden tijdperk van geavanceerde technologie en
digitale transformatie’, zegt Koch. ‘We zien hoe de Amazons van deze wereld vertrouwen op AI, big data, robotica en meer om hun bedrijven nog succesvoller te maken en hun stempel te drukken op de wereldeconomie. Als belangrijk onderdeel van de internationale handel mag de zakenreissector hierop geen uitzondering zijn. Het meten van succes zorgt voor meer succes, en een reisprogramma van hoge kwaliteit kan een bedrijf vooruithelpen en de economische groei stimuleren.’ Meer meetings De vraag naar vergaderingen en evenementen zal in 2019 tussen de 5 en 10 procent toenemen. Tegelijkertijd zal regionaal het gemiddeld aantal deelnemers per evenement ook stijgen. Dit blijkt uit het 2019 Meetings & Events Future Trends rapport van CWT Meetings & Events, een specialistische divisie van de wereldwijde zakenreisorganisatie Carlson businesstraveller.nl
T M C U P D AT E
onder deelnemers te stimuleren worden Augmented reality, virtual reality, artificial intelligence en social media technologieën steeds vaker ingezet. Net als ad hoc apps en microsites. Nieuwe technologie creëert ook slimmere manieren om de ROI (return on investment) en ROE (return on equity) te monitoren. Bijvoorbeeld het gebruik van gegevens om de waarde van vergaderprogramma's te verfijnen, het boeken van groepsvervoer via apps en online boekingstools. Deze platforms kunnen worden geïntegreerd in het registratieproces van het evenement, zodat de deelnemers direct toegang hebben tot voorkeursvluchten en hotels. Het beheren van online boekingen kan resulteren in een kostenverlaging voor klanten. Een andere waarneembare trend voor groepsvervoer is de keuze voor leveranciers met een wereldwijd bereik.
Wagonlit Travel (CWT). ‘De wereldwijde meetings & events sector kan uitzien naar een dynamisch 2019’, aldus Kurt Ekert, President & CEO van Carlson Wagonlit Travel. ‘Naast de wereldwijd groeiende vraag verwachten we ook een mondiale prijsstijging in de hotelindustrie met 3,7% en een stijging van 2,6% voor de luchtvaart.’ Het rapport geeft prognoses van de kosten voor volgend jaar, gaat in op regionale verschillen en verschaft inzicht in de belangrijkste bestemmingen voor vergaderingen en evenementen in elke regio. Het rapport bevat tevens een overzicht van de laatste trends in de sector. Het vooruit plannen van vergadering en evenementen heeft grote impact op de kosten. Voor kleine groepen is het het beste om minimaal 30 dagen van tevoren te boeken. Grotere groepen doen er goed aan om een minimum van 75 dagen aan te houden. Als inkopers hiervan afwijken laten ze 5 tot 10% aan potentiële besparingen liggen. businesstraveller.nl
Strategic Meetings Management (SMM) zal steeds vaker worden ingezet in regio's buiten Noord-Amerika. Waarmee de tijd die wordt besteed aan het vinden van de beste optie voor de klant met 22% kan worden verminderd. Tegelijkertijd kan het een gemiddelde extra besparing van 19% opleveren op de hotelkamerprijzen. ‘SMM heeft een groot aantal voordelen voor onze klanten, het is sturend ten aanzien van voorkeursleveranciers en maakt de meest optimale (reis)periodes inzichtelijk om de beste locaties, hotels en vluchten, tegen de beste prijzen te verkrijgen’, aldus Cindy Fisher, Senior Vice President & Global Head, CWT M&E. Technologie blijft volgend jaar ook een belangrijke rol spelen. Snelle innovaties op dit gebied dragen bij aan de ontwikkeling van meer boeiende deelnemerservaringen. Tegelijkertijd wordt het hierdoor mogelijk om meer gegevens te verzamelen en te analyseren. Om de betrokkenheid
De deelnemerservaring Naast verbeterde technologie zal er een groeiende vraag zijn naar meer uitzonderlijke locaties en activiteiten, voornamelijk in de incentivemarkten in de VS en Europa. Leveranciers willen dat de ervaring blijft ‘hangen’. Hotels investeren in hun vergaderen evenementmogelijkheden met ongebruikelijke buitenruimtes zoals boomhutten, daken en zelfs kleine eilanden. Samen met de ‘festivaltrend’ zijn dit de belangrijkste tendensen voor 2019. Volgend jaar vindt een belangrijke verschuiving plaats bij de ontwikkeling van nieuwe formats voor vergaderingen en evenementen. Bijvoorbeeld het vooraf betrekken van de deelnemers bij het bepalen van de onderwerpen en de sprekers. Sprekers zullen minder snel worden gekozen op basis van hun bekendheid. De populariteit van TED Talks heeft geleid tot een geheel nieuwe manier om informatie te presenteren, waarbij de nadruk ligt op kennisoverdracht, zakelijk inzicht en emotionele connectie met het publiek.
NOVEMBER 2018
33
Komodo Dragon, Komodo National Park
34
Watch a Komodo Dragon In Its Natural Habitat There are endless tastes of nature's magnificence to explore, but you can take a huge bite of it in Indonesia. A marvelous archipelago rich in limitless sensory indulgence, Indonesia is the only place you can have a close encounter with the legendary Komodo dragon. Witness them in Komodo National Park, a UNESCO World Heritage Site located in East Nusa Tenggara. Forming part of the Coral Triangle, this region has one of the richest biodiversity on earth. The park is also the perfect base to enjoy island hopping as it consists of numerous beautiful islands such as Komodo, Padar, Rinca, and 26 smaller ones. Experience a magnificent exploration In Indonesia. Scan our QR code to find limitless treasures from Indonesia.
www.indonesia.travel indonesia.travel Indonesia.Travel indtravel
NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
A Majestic Archipelago Labuan Bajo, Komodo National park
35
We should have some explorations in our life. A meaningful exploration once in a while. Come and discover the spectacular treasures from our Mother Nature. Let's start a stunning exploration in Indonesia, shall we? This archipelago's grandiose nature is magnificent. Complete with limitless leisure activities, it is a perfect destination filled with momentous pauses and zestful actions for you to dive in. From exploring the charms of our jaw-dropping nature to witnessing the uniqueness of our exotic cultures, everything is spectacular here. Unsure of where to begin your journey? How about exploring in and around Flores? From the well-acclaimed paradise, Bali, other islands are just a short flight away. It takes only 45 minutes to arrive at Labuan Bajo, a breathtaking landscape refined with limitless surprises and various exhilarating activities. Enjoy diving in crystal clear waters and witness mantas living happily in their natural habitat. It is also the door to other stunning destinations such as Komodo National Park.
contrast that brings joyfulness. It is a stunning destination to enjoy trekking, snorkelling, or even just relaxing by the beach with its surreal landscape. Well, it is just a glimpse of infinite bliss you can discover on our archipelago. Explore exciting packages of Visit Wonderful Indonesia 2018. Experience the beauty of a tropical paradise. Push your limit and explore further. There are boundless opportunities you can explore in this land of endless wonders.
Pink Beach, Komodo National Park
Komodo National park, located in East Nusa Tenggara, is an UNESCO World Heritage Site. There, you can have a close encounter with the legendary Komodo dragon. The park is also the perfect base to enjoy island hopping as it consists of numerous beautiful islands such as Komodo, Padar, Rinca, and 26 smaller ones. These islands form part of the Coral Triangle, this region has one of the richest biodiversity on earth. It is a perfect destination where you will discover limitless surprises above and below the horizon. It's not a surprise that Padar is one of the most notable islands in Komodo National Park. It is one single island that has pristine tri-coloured beaches. Magical, isn't it? Visiting this island is just like a dream come true. Here, you can witness the charcoal black, pearly white, and baby pink sandy beaches. The landscape mostly covered with Savannah, bringing out a picturesque panorama with a bright businesstraveller.nl
NOVEMBER 2018
WATC H E S
FORE SURE GENIETEN
FORE SURE GENIETEN
TEKST TIJN KRAMER
36
Sinds de eerste Schot in 1457 een balletje met een stok in een gaatje tikte, staat de golfsport op de kaart. Dat was toen, nu is het topsport met vele loyale fans en spelers, op elk niveau. En die willen ook wel eens op reis. Zoals Michelin het zegt: het is de omweg waard, zo niet de reis zelf. Vele hotels in het buitenland hebben een tweede bestaan als golfclub, of ze beschikken over directe toegang tot een mooie baan. Het is een argument voor veel golfliefhebbende reizigers om juist voor een specifieke bestemming te kiezen. Want je vindt topbanen overal ter wereld, van Mauritius tot Argentinië, overal in de VS en op vele heerlijke plekken in Azië. Maar ook dichter bij huis, in Europa, de bakermat van de sport.
THE BAY COURSE, COSTA NAVARINO, GRIEKENLAND Een klassieker in een klassieke bestemming. De Bay Course ligt direct aan een prachtige zee en biedt een schitterend uitzicht over de baai van Navarino. De baan is mondiaal erkend als erg goed. MURHOF, OOSTENRIJK De oudste golfbaan van Oostenrijk en een bekend gezicht voor vele grote toernooien. Er is tussen het mooie groen ook een fijn hotel om te slapen. MONTE REI GOLF & COUNTRY CLUB, PORTUGAL De Algarve is een van de golf-hotspots van Europa. Niet gek, je hebt er heerlijk weer, goede airlift, prachtige banen en een fijne keuken. Je hebt wel verhoogde kans Louis van Gaal tegen te komen want die woont er niet alleen, maar slaat er ook graag een balletje. De Monte Rei is niet alleen een baan, maar ook een resort met weldadige luxe en goede kamers.
ST ANDREWS, SCHOTLAND Schotland, de ‘oerbestemming’ van golf. Vele waanzinnig mooie banen, ruw schot weer, mooie hotels, een strijd met de natuur en de elementen. Braveheart op de baan zeg maar, en daarna een goed glas single malt. De once in a lifetime baan is natuurlijk het legendarische St. Andrews.
NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
GOLF
STOKE PARK, ENGELAND Ook in Engeland struikel je bijna over de golfbanen. En er zijn dan ook prachtige exemplaren te vinden. Neem Stoke Park, een luxe resort met 27 holes. Mocht er nu een partner mee willen die er niets aan vindt: je hebt drie restaurants, en een bekroonde spa. Voor elk wat wils. ROYAL COUNTRY DOWN, IERLAND Ierland is zo’n andere heerlijke topbestemmingen voor de echte golfer. Een veelvoud aan wereldberoemde banen. We kiezen voor de Royal Country Down in Noord-Ierland omdat het de favoriet is van Tiger Woods, en die vertrouwen we wel (wat dit betreft). GARDA GOLF COUNTRY CLUB ITALIË Aan het Gardemeer vind je niet alleen een mondiale topbaan maar ook een schitterende omgeving. De baan heeft geen eigen hotel maar dat is in deze regio geen probleem. ANDERMATT, ZWITSERLAND Golf in de Alpen, ja graag! Naast de Reuss rivier vind je in het Zwitserse
De meest bijzondere banen van Europa
Adermaat de prachtige Alprenbergen. Een zeer erkende baan, met ook prima culinaire mogelijkheden. LE GOLF NATIONAL, FRANKRIJK De legendarische Ryder Cup vond hier onlangs plaats. Een van de topbanen van het golfgekke Frankrijk. De baan ligt even ten zuidwesten van Parijs. Een een-tweetje is dus zo gemaakt. MAXX ROYAL, TURKIJE Ook in Turkije kun je meer dan prima golfen. Zoals deze zeer geliefde baan in Belek. Een tophotel is voorhanden. GOLFCLUB BEUERBERG, DUITSLAND Een beetje een balletje slaan in de Beierse bossen. Ook Duitsland is golf-fan en in hun prachtige natuur vind je vele banen die relatief snel bereikbaar zijn vanuit Nederland, en dus zeer geliefd als golfreis. Neem Beierberg, zowel voor de golfhebber top, als ook een culinaire must visit. CLUB DE GOLF ALCANADA, SPANJE Spanje is net zoals de westerbuur redelijk golf-loco en kent ook vele beroemde golfers. Over heel het land vind je mooie banen, en natuurlijk ook in de gekende vakantiegebieden. Een van de absolute toppers vind je op de Balearen, de echt prachtige golfclub van Alcanada. THRACIAN CLIFFS, BULGARIJE Aan de Zwarte Zee, een outsider van jewelste. Niet velen verwachten state of the art golfresorts in Bulgarije, maar de Thracian Golf & Beach resort is een onverwachte mededinger naar de top 10 mooiste banen ter wereld!
VIJF BUITENBEENTJES De naaktste: Naturistengolfers een ronde doen in La Jenny, Aquitaine. Er zijn niet veel holes (no pun intended) maar het schijnt wel de enige mogelijkheid voor naturisten te zijn in Europa.
De vliegensvlugge: Kantarat is de enige golfbaan ter wereld die zich op een (semi-)internationale airport bevindt. De Don Mueang International Airport Golf Course moet de ultieme droom zijn van golfende spotters.
De heetste: Furnace Creek vind je in het Amerikaanse Death Valley. Het kan in de zomer, let wel, 54 graden worden! Neem wat extra water mee…
De koudste: Ga de strijd aan op een ijskoude ijsberg. Zonder meer een gimmick maar als je wil kun je naar Groenland! Uummannaq is gastheer van de World Ice Golf Championships!
De niet sporende: Even buiten de hoofdstad van Sri Lanka ligt de Royal Colombo Golf Club. Met de nodige treinsporen die je op 4 van de 18 holes tegen zal komen. All aboard...
businesstraveller.nl
Club. Een raar verhaal, maar vooral met niemand ruzie maken!
De onveiligste: De Louisiana State Penitiary Employee Recreation Committee beheert deze 9-holes golfbaan, de…let op: Prison View Golf
NOVEMBER 2018
37
KrakAU in zaken TEKST TIJN KRAMER
Een groot en gezellig plein, kerken, middeleeuwse straten, hippe foodtrucks en vrolijke mensen. Enerzijds is er het beeld van toeristische topper Krakau. Maar ook zakelijk kun je er terecht. Hoogwaardige restaurants waar je met je zakenpartners goed kunt dineren, een modern congrescentrum, tophotels en een nachtleven om een geslaagde deal te vieren.
38
NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
39 9 3
W
e kunnen Krakau moeilijk een ontdekking noemen. De tweede stad van Polen timmert al zeker tien jaar goed aan de weg. En nog veel langer een economische pleisterplek, waar wereldrijken samenkwamen. Anno 2018 is er uitstekende airlift, ook vanuit Nederland, dat heeft de cultuurstad op de kaart gezet. KLM vloog al vanaf Amsterdam, Transavia sinds kort ook van Eindhoven, waarop wij meevlogen. Wij trokken erheen met specialist krakaureizen.nl en sliepen in het uitstekende Golden Tulip Hotel in het centrum. De bijnaam ‘Florence van Oost-Europa’ doet de aantrekkingskracht ook geen kwaad. In zekere zin niets nieuws voor Krakau, dat al sinds de zevende eeuw een magneet is op reizigers uit alle windstreken. Ook zakelijk, of lange tijd juist zakelijk. Van geleerden tot gelovigen, kunstenaars en kwaadwillenden, romantici en
→
businesstraveller.nl
KRAKAU BUSINESS
40
→ drinkenbroeders. Het openluchtmuseum dat de oude stad van Krakau is – de vergelijking met Eeuwenoude stad Florence mag gedaan worden – is met recht is met zijn tijd uitgeroepen tot UNESCO Werelderfgoed. En toch, als je er eenmaal bent, is alles weer mee anders dan je denkt, of van te voren inschat. Uiteraard is er het Krakau uit de reisgidsen. Met als het epicentrum de Rynek Glowny, de Grote Markt, en geen gids vertelt je niet dat dit het grootste plein van Europa is. In het midden de oude lakenhal, vol toeristenstalletjes. Eromheen de vele terrassen, de winkelstraten, de paardenkoetsen met toeristen en ieder uur een ritueel, de zogeheten Hejnał Mariacki, van een trompetspeler die even toetert en zwaait uit de belendende Mariakerk. Het hoort erbij, het is mooi maar het echte Krakau begint ongeveer twintig stappen verder. Wie eenmaal de moeite neemt de zijstraten in te duiken, vindt de mooie winkels, de Poolse restaurants en bistrots waar eerlijk of op stand wordt gekookt. De kroegen met goed en betaalbaar Pools bier, de serieuze kunstgaleries, de modewinkels, de studentententen. Een stad met een hart. En aan de rand van dat oude centrum een groene oase, de Planty, een aangenaam en opmerkelijk schoon park om even bij te komen. Denk overigens niet dat je er dan al bent. Krakau is niet alleen een mooie stad met een hart, maar ook met een ziel, een complexe ook nog eens. Niet vreemd als je al 1300 jaar oud bent. Wie wil doordringen tot die kern, heeft baat bij een goede gids, zeker als je wat dieper de cultuur en geschiedenis in wil. Want laten we wel zijn, dit is een NOVEMBER 2018
stad waar de aartsbisschop van Krakau Karol Wojtyła werd benoemd tot Paus Johannes Paulus de tweede. De redelijk diepgelovige Polen stralen nog van trots, de airport is naar hem vernoemd en in de nabijgelegen zoutmijnen van Wieliczka staat zijn beeltenis uitgehouwen. Maar, een leuke tegenstelling, een andere zoon van stad wordt ook gekoesterd. Copernicus die een eeuw of vijf eerder aan de universiteit van Krakau aantoonde dat de zon toch echt in het midden van het universum stond, en niet de aarde, laat staan een hemels wezen. Het was het begin van de wetenschappelijke revolutie, dat de kerk in de loop der eeuwen toch de nodige zieltjes heeft gekost. Om maar aan te geven dat Krakau zijn stempel niet alleen op de Poolse geschiedenis heeft gezet. Aangezien de Poolse economie – met wat horten en stoten, maar toch, al jaren in de lift zit, is een zakelijk bezoek met zijn tijd meegegaan. Want je bent in wodkavriendelijke Krakau aan het goede adres als je een goede deal te vieren hebt. Want de stad is ook een jonge bruisende stad. De aloude universiteit trekt nog steeds volop studenten die ook in Polen wel van een avondje stappen houden. Als die avond valt, en het standbeeld van de Draak van Wawel vuur begint te spuwen – we hebben over een oude stadslegende onderaan het beroemde Wawelkasteel – lijkt dat het startsein voor een avond genieten. Een van de leukste wijken is de oude Joodse wijk Kazimierz, die al sinds de zestiende eeuw vast onderdeel is van de stad. Uiteraard historisch interessant maar nu vooral ook hip en trendy. Je eet er uitstekend (bijvoorbeeld restaurant Miodova) en al zigzaggend kom je terrasjes, pleintjes, kroegjes en andere restaurantjes tegen waar je meer dan in het centrum de lokale Poolse bevolking kunt ontmoeten. En schrik niet, ook hier zijn foodtrucks businesstraveller.nl
→
KRAKAU BUSINESS
→
ZAKENTIPS VOOR POLEN Pools is de officiële taal. In de grote steden beheerst een groot deel van de bevolking ook Engels, vooral de jongere generatie. Doet u zaken buiten deze steden? Neem dan een tolk mee tijdens besprekingen. De zakencultuur is formeel. Persoonlijk contact is erg belangrijk. Een zakelijke deal kost tijd en vergt veel geduld. Bij grote ondernemingen en staatsbedrijven wordt u vaak door meerdere personen ontvangen. De Pool is vrij formeel draag daarom gepaste kleding. Als u iemand aan de deur ontmoet, schud dan de handen niet boven de drempel. Dit wordt geassocieerd met ongeluk. Elkaar aanspreken bij de voornaam komt pas later. Hiërarchie is belangrijk, vooral bij de overheid, staatsondernemingen en grote bedrijven. Degene met beslissingsbevoegdheid neemt ook daadwerkelijk de beslissingen. Delegeren is niet de sterkste kant van het Poolse management. De bureaucratie vertraagt zakendoen enorm. Geef geen gele chrysanten, dit wordt met begrafenissen geassocieerd. Geef nooit een even getal aan bloemen. De geschenken mogen niet te duur zijn, dit is beschamend voor de ontvanger. Wees op tijd en plan uw afspraak minimaal vier tot vijf dagen van te voren. Zet in op een langetermijnrelatie. Maak duidelijke afspraken, denk niet te snel dat u en uw partner op dezelfde golflengte zitten. Een schriftelijke bevestiging naderhand wordt sterk aanbevolen. (bron RVO)
businesstraveller.nl
en IPA bier aan de orde van de dag. En voor een beetje Nederlander fijn te weten: de rekening zal doorgaans zo’n 30-50 procent lager zijn dan soortgelijk in Nederland. Dank je Zloty. Maar ook in het oude centrum is het Terrasjes, goed toeven. Hier zijn veel clubs en pleintjes, kroegjes bijzondere kroegen. Zoals gezegd, Krakau is een stad met vele gezichten en dat blijkt en restaurantjes ook in het nachtleven. In Absynt drink je het legendarische verboden drankje van Vincent van Gogh traditioneel met lepel en suikerklontje. Meer verfijnd luister je in de Harris Piano jazz bar en aan de andere kant van het spectrum kun je de boel de boel laten in de beroemde Mercy Brown Dive Bar. In Bar Cybermania drink je bier en speel je Mario Kart, in Winoman nip je lokale wijn per glas en in de Wodka Cafe Bar proef je zes verschillende soorten wodka, nog altijd de drank van het land. Doorstappen? Klub Re, Alchemia, Fratic, Prozac 2.0…op een gegeven moment moet je dan wel naar bar Naxama, voor het beroemde Poolse streetfood Zapiekanka, een met kaas, champignons en wat-je-er-maar-op-wil-gooien baguette uit de oven. Het moge duidelijk zijn, als je er bent voor zaken…Blijf een dagje langer!
NOVEMBER 2018
4 11 4
HUIS TER DUIN
Wijn en spijs
(en heerlijk slapen)
42
Vijfsterren Grand Hotel Huis ter Duin is geen onbekende. Vanwege de aloude charme en luxe, maar ook de fine dine cuisine. Maître Stan Kerckhoffs is dé wijnkenner van het bijbehorende Michelinster Restaurant Latour en is altijd op zoek naar de juiste match: ‘Een goed glas wijn mag een prijs hebben, maar dat heeft wel een grens.’
TEKST BELINDA MEIJERS
Restaurant Latour, gelegen op de eerste etage van Huis ter Duin, is al sinds 2005 bekroond met een Michelinster. Stan Kerckhoffs is in 2003 begonnen bij Latour als Chef de Rang en groeide 12 jaar later uit tot SVH Meestergastheer: de hoogste titel binnen de orde van gastheerschap. Na een witte en rode huiswijn, heeft hij recent een eigen rosé samengesteld voor Huis ter Duin, bestaande uit 35 procent Grenache Noir, 30 procent Cinsault, 20 procent Syrah en 15 procent Mourvèdre. Met een smaak van licht rood fruit van aardbeien en frambozen. Of zoals Kerckhoffs het zelf omschrijft: ‘Een beetje kruidig, licht crispy en met een levendige finale’. NOVEMBER 2018
'Licht crispy en met een levendige finale’
Hoe kwam je op het idee om een eigen wijn te creëren? ‘In 2009 kreeg ik de uitnodiging van een wijnmaker uit de Languedoc om een eigen witte wijn te maken. Dit werd na de lancering een groot succes. Van 6000 flessen zijn we gegroeid naar 9600 flessen op jaarbasis. De rode variant kon niet uitblijven en uiteindelijk volgde in 2018 de Selection Rosé. De insteek van deze drie varianten, is dat ze zowel passend zijn voor een aperitief als in combinatie met gerechten.’ De rosé is de nieuwe aanwinst. Op welke manier past deze bij Huis ter Duin? ‘Rosé is ten opzichte van wit en rood
meer een commercieel product. Zeker gezien de korte serveerperiode in het jaar. De laatste jaren kiezen veel huizen en dan met name in de Franse Provençe – de rosé-streek nummer 1 – voor licht gekleurde rosés. Ik wilde daarentegen een rosé in een klassieke kleur. Niet te licht, maar vooral ook niet richting het rode. Een Mediterrane rosé, zoals de uitstraling van Huis ter Duin gedurende het zomerseizoen: dé Côte d’Azur van Nederland. Daarnaast qua smaakprofiel niet te vlak, maar vooral niet te zwaar. Juist kruidig, verfrissend, en verslavend, want een rosé moet uitnodigen voor een tweede fles.’
businesstraveller.nl
HUIS TER DUIN
OVERNACHTEN Vijfsterrenhotel Grand Hotel Huis ter Duin (sinds 1885) ligt in Noordwijk direct aan het Noordzeestrand. Het hotel telt 254 kamers, 20 suites, 4 penthouses, 19 conferentieruimten, en daarnaast een bar, een lounge en in totaal drie restaurants. Op de eerste etage is Restaurant Latour gevestigd, dat sinds 2005 onafgebroken een Michelinster heeft. Sinds 2010 beschikt het hotel over een strandpaviljoen dat het hele jaar geopend is: Breakers Beach House. Sinds 2017 is in het zomerseizoen terras Bubbles & Bites by Latour geopend.
Hoe belangrijk is een goed glas wijn in deze setting? ‘Huis ter Duin heeft meer meerdere concepten. Maar of het nu Brasserie La Terrasse, Breakers Beach House, Van Diepeningen Bar Lounge of Latour is, prijs-kwaliteit vind ik in wijn het voornaamste. Ja, een goed glas wijn mag een prijs hebben, maar dat heeft wel een grens.’ Welke smaken passen erbij? ‘Een breed palet aan smaken. Van Mediterraan tot gerechten met Aziatische invloeden.’ Wat is een persoonlijke favoriet? ‘Qua wijn? Moeilijk, dat is elke dag weer anders. Een goede wijn moet breed inzetbaar zijn. Dan denk ik aan de druif Viognier. Niet voor niets in de witte variant van Selection Huis ter Duin.’
businesstraveller.nl
We schuiven aan tafel om de verschillende wijncombinaties van Kerckhoffs te proeven met de gerechten van chef Marcel van Lier. We beginnen op het terras van Bubbles & Bites by Latour (alleen in de zomermaanden) met een paar kleine hapjes, die zijn afgestemd op de nieuwe rosé. Aziatische gerechtjes geïnspireerd op Latour en met wat meer pit. Een rijstkoekje met sambalmayonaise en een crunch van kokos en pinda. Daarna gebakken ananas met soja, schuim van pinda en een uitje. Vervolgens een pittige ceviche van zalm, met limoen, munt en rode peper. De rosé is fris en zoet, je proeft het rode fruit. Dit smaakt naar meer, heerlijk op een zomerse dag. Het diner krijgt zijn vervolg in restaurant Latour. Bij een witte Italiaanse Latimis uit 2016 wordt het eerste gerecht geserveerd: gepekelde makreel, gerookte runderlende, paling en mierikswortel. De licht zilte smaak is fijn in combinatie met deze wijn. Het tweede glas is een Grainha Reserva. Een Chardonnay uit Portugal, die een match is met de signature dish van de kok: gegrilde griet, oester, komkommer, jalapeño en dragon. Dit gerecht is op smaak en daar past deze kruidige wijn bij, die tegelijkertijd bloemig en fris is. Bij het derde gerecht – Iberico Presa, het schouderstuk van het varken met een jus van Granny Smith en miso – wordt een rokerige Pinot Noir
geschonken: een Spaanse La Solana. Een goede wijn die het zoutige karakter van het varken naar voren brengt. Bij het dessert drinken we een Oostenrijkse merlot, een Tschida Spätlese uit 2017. Dit dessert is drie bereidingen van rabarber. Friszoet en licht zuur. Deze wijn, die door de late Merlot-druif een bepaalde frisheid heeft, is op deze smaken afgestemd. We sluiten af met een dessertwijn, zoet maar niet zwaar. De wijnen die Kerckhoffs deze avond heeft gekozen, zijn prachtig complementair aan de gerechten. Heerlijk gegeten.
NOVEMBER 2018
43
C I T Y U P D AT E
NIEUW BOETIEKHOTEL IN BARCELONA Barcelona is een jaloersmakend hotel rijker. Het Edition Hotel is zoals andere vestigingen een mooi en uniek boetiekhotel. Het is mede-bedacht door hotelicoon Ian Schrager in een partnerschap met Marriott International. De Barcelona EDITION heeft een fantastische ligging, aan de rand van het gezellige El Born, niet ver van de kathedraal van Barcelona en direct naast de Santa Caterina-markt, op een steenworp afstand van de stranden en de Ramblas. Een fijn plekje, centraal maar net buiten de grote toeristenstromen. Het hotel telt 100 kamers, een cocktailbar, een rooftopbar en een prachtig buitenzwembad op het dak. Bijzonder is ook Cabaret, verborgen in de kelderverdieping van het hotel en volgens het hotel ‘een nieuw soort eetconcept, nog nooit eerder gezien in Barcelona. Bedacht met feestvreugde in de late uurtjes met zijn gedimde verlichting en luxe materialen.’
44
REYKJAVIK: TIPS VOOR HET NOORDERLICHT De wintermaanden zijn weer begonnen en dan kan de jacht weer beginnen? Op wat? Het noorderlicht, bucketlistfenomeen uit het hoge Noorden. Icelandair gezagvoerder Sigríður Einarsdóttir deelt haar tips voor het spotten van het noorderlicht:
wolkendek te vliegen te midden van het noorderlichtspel. Ik zie het noorderlicht regelmatig tijdens mijn vluchten, recent zelfs drie keer in vier dagen tijd, en het blijft keer op keer bijzonder. ' Aan boord van het Hekla Aurora toestel van Icelandair kun je binnen én wellicht buiten van deze mooie ervaring genieten.
Ga de natuur in: 'Het is een misvatting dat er een specifieke plek is waar je het noorderlicht het beste kunt zien. Toch maak je de meeste kans in het binnenland van IJsland, weg van de drukte en het licht van de stad'
Goede timing is essentieel: 'Ik raad reizigers aan om tegen eind november naar IJsland te reizen, rondom de kortste dag van het jaar. Tijdens de lange donkere dagen heb je de grootste kans om het noorderlicht te zien'
Vlieg zo hoog dat je het noorderlicht bijna kunt ‘aanraken’: 'De beste manier om bewolking geen spelbreker te laten zijn is om boven het
Sky high: 'Een van de meest bijzondere manieren om het noorderlicht te zien is dansend tussen de sterren. Vaak zijn de kleuren groen en geel, maar soms
NOVEMBER 2018
zijn er ook paarse lichten te zien: pure magie! Op zo’n moment is er niets beter dan achterover zitten en vanuit je vliegtuigstoel te genieten' Check de weersvoorspelling: 'Zoals het weer in IJsland, laat ook het noorderlicht zich moeilijk voorspellen. Toch zijn er weersomstandigheden die de kans om het noorderlicht te zien vergroten. Een goede app die real time weersomstandigheden deelt en niet alleen focust op de sterkte van het licht, maar ook op de kans op bewolking is essentieel' Word een expert: 'Begrijpen wat noorderlicht is, kan je helpen om het te spotten. Als je inzicht hebt in de activiteit van de zon, kun je zelf de kans op noorderlicht leren voorspellen'
businesstraveller.nl
C I T Y U P D AT E
NIEUWE CULINAIRE HOTSPOT: TBILISI Georgië is in opkomst. Afgelopen seizoen streek ‘Wie is de Mol?’ er neer en dat genereerde veel aandacht. Maar ook buiten Nederland wordt het land vaak gezien op must-visit lijstjes. De hoofdstad Tblisi is dan uiteraard de logische eerste stap – er gaan directe vluchten uit Nederland met Georgian Airways - en daar kun je gerust even blijven hangen. En probeer dan vooral de Georgische keuken, want dit land is zonder twijfel dé culinaire bestemming van alle voormalige Sovjet-republieken. De geschiedenis gaat dan ook heel veel verder, en het handelsland heeft altijd veel verschillende invloeden gekend, ook culinair. Wat betreft wijnbouw is het land voorloper: Georgië is de bakermat van wijn. Oude wijnvaten gemaakt van klei, brons en zilver zijn gevonden uit de tweede en derde eeuw voor Christus. Tegenwoordig kent het land vele topwijnen, de Zwarte Zee biedt perfecte
omstandigheden om uitstekende wijn te produceren. Je komt dan nogal eens wat nieuwe druivensoorten tegen, een echte ontdekkingsreis dus. Rkatsiteli, Mtsvane Kakhuri, Saperavi, Tavkveri, Otskhanuri Sapere, Shavkapito, Alekhandrouli en velen meer. Wat eten we daarbij? Een rijke stevige keuken, met veel kruiden en specerijen…voor met name vleesgerechten en ook kaas als belangrijk ingrediënt. De beroemdste? Khinkali zijn forse dumplings gevuld met vlees en kruiden. Of Chatsjapoeri, een soort pizza ‘meets’ kaasfondue ‘meets’ partybrood, met een rauw ei om door de kaas te mengen. Voeg daarbij nog vele bijzondere stoofschotels en je komt de avond wel door. Het zijn slechts enkele voorbeelden van een enorm rijke keuken, die zich met weinig laat vergelijken maar wel toegankelijk is.
45
FEESTEN ALS EEN VORST IN DRESDEN: 1719 RELOADED De Saksische hoofdstad viert 2019 met kunst, cultuur en muziek. Dresden staat wel bekend als het Florence aan de Elbe en dat heeft de stad te danken aan Augustus de Sterke. Deze ‘Zonnekoning van Saksen’ hield niet alleen van barok, maar ook van een feestje, dus toen in 1719 zijn zoon Friedrich August met Oostenrijkse keizersdochter Maria Josepha trouwde pakte hij flink uit. Het huwelijk werd gesloten in Wenen, maar dankzij papa Augustus minstens zo groots in Dresden gevierd met een vier weken durend kunst- en cultuurfestival. Daarom staat Dresden in 2019, precies 300 na het historische huwelijk, weer helemaal in het teken van kunst, cultuur en festiviteiten tijdens '1719 Reloaded'.
businesstraveller.nl
NOVEMBER 2018
NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
CREDITS: GOOGLE MAPS
62 47
49
49 I LIFESTYLE
Puma in zee met Lagerfeld 50 I GADGETS
De laatste hebbedingen van de electronicabeurs in Berlijn... 54 I FLORES
Een bestemming vol levenslust 62 I BREGUET HORLOGES
Kost wat maar dan heb je ook wat... businesstraveller.nl
54 NOVEMBER 2018
WATC H E S
48
Toeristische dienst van de Dominicaanse Republiek voor de Benelux Avenue Lloyd George 10 Lloyd Georgelaan Bruxelles 1000 Brussel. Belgique / BelgiĂŤ Tel. +32 2 646 13 00 benelux@godominicanrepublic.com
#GoDomRep GoDominicanRepublic.com
La Romana
NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
LIFESTYLE
GRIEKSE LUXE OP KOS: IKOS ARIA Het Griekse Kos is binnenkort een luxe resort van naam rijker. Na de succesvolle opening van Ikos Dassia in Corfu eerder dit jaar, gaat volgend jaar Ikos Aria in mei 2019 openen op het Griekse eiland. Ikos Aria zal beschikken over elegante en moderne kamers, en hoogstaande all-inclusive faciliteiten bieden. Gasten zullen verwend worden met à-la-carte menu’s gecreëerd door Michelin-chefs, indrukwekkende privézwembaden van 40 m², strandbediening, gratis kids clubs en een innovatieve ‘Dine Out’-service die hen toelaat om gratis te dineren in
Puma loves Lagerfeld (m/v) Karl Lagerfeld gaat de allereerste keer met PUMA samenwerk. De KARL LAGERFELD X PUMA-collectie is recent wereldwijd geïntroduceerd. Door het samenbrengen van twee iconische merken, elk met hun eigen unieke esthetiek, is het resultaat een chique, eigentijdse fusie van de kenmerkende designesthetiek van KARL LAGERFELD en de sportieve streetstyle-klassiekers van PUMA. De collectie heeft twee unisex Suede-sneakers. Het damesaanbod omvat een smoking-geïnspireerde T7-trainingsjas met bijpassende broek en een T7 Jumpsuit. De herencollectie heeft een slim-fit hoodie en bijpassende joggingbroek, plus een logo-shirt. De kledingstijlen worden verder aangevuld met een rugzak, een schoudertas en een baseballpet met de op maat gemaakte KARL LAGERFELD X PUMAbranding. Prijzen zullen variëren van €40 tot €175.
businesstraveller.nl
zorgvuldig geselecteerde restaurants op Kos als deel van hun all-inclusive verblijf. Het nieuwe vijfsterrenresort ligt aan de zuidwestkust van Kos, een van de mooiste regio’s van het eiland, aan een idyllisch strand dat zich uitstrekt over 20 ha en met een adembenemend uitzicht op de Egeïsche Zee. Gasten hoeven niet ver te gaan om historische bezienswaardigheden te bezoeken: op het strand van Ikos Aria bevindt zich een oude basiliek. Het hotel is makkelijk bereikbaar, op slechts 45 minuten van Kos-stad en 20 minuten van Kos International Airport met
rechtstreekse vluchten vanuit Amsterdam en Eindhoven.
Galaxy met 4 camera’s 49
Samsung kondigt de Galaxy A9 aan. De smartphone zit vol met extra’s. Met de Quad Camera heeft Samsung een wereldprimeur, nooit eerder verscheen er een smartphone met vier camera’s aan de achterkant. Met de Galaxy A9 leg je dus probleemloos je mooiste momenten vast. De vier lenzen geven je eindeloze mogelijkheden om je creativiteit de vrije loop te laten. Met 2x optische zoom maak je gedetailleerde close-up shots van afstand. De Ultra Wide Lens vergroot je mogelijkheden en met de Scene Optimizer maak je beelden van professionele kwaliteit. Met AI Scene Recognition is je camera slimmer. Hij herkent situaties en past de instellingen razendsnel en automatisch aan voor de beste foto. De Depth Lens geeft je de vrijheid om handmatig de scherptediepte en het focuspunt van de foto aan te passen. Nóg een manier voor de creatie van professionele beelden.
60 NOVEMBER 2018
GADGETS
HEBBEN, NU SAMSUNG Q900R 8K TV
SONY WH-1000XM3
HUAWEI MATE 20 LITE
Zijn we net een beetje gewend aan de superhoge resolutie-schermen van 4K-televisies, ook wel bekend als Ultra High Definition TV's (UHDTV's), dan is het nu tijd om je voor te bereiden op 8K. Het betekent vier keer zoveel pixels als 4K en 16 keer zoveel pixels als volledige HD. Hoewel er eerdere prototypes zijn geweest van 8K, zal Samsung's nieuwe assortiment binnenkort in de handel worden gebracht, hopelijk al dit najaar/winter. De beeldkwaliteit zal net zo hoog zijn als de prijs, meer dan 5.000 euro. Aangezien er nog geen films of tv-programma’s zijn in 8K-resolutie, moeten kijkers vertrouwen op de processors van de tv om de afbeeldingen op te schalen om er bijna net zo indrukwekkend uit te zien. Maar de opschaling op de Q900R is erg goed. Prijs nog onbekend, www.samsung.nl
De ruisonderdrukkende hoofdtelefoon van Sony is altijd goed geweest, hun ingenieurs streven naar een rustige plek zo subtiel als een moment pauze in een concertzaal - dat wil zeggen, een live, resonante stilte, in tegenstelling tot de dode ruimte die sommige ruisonderdrukking-hoofdtelefoons opleveren. De nieuwste WH-1000XMkoptelefoons maken gebruik van een duidelijk verbeterde processor. Wanneer je de rechter oorschelp aanraakt laat deze de buitenwereld weer toe, zodat je de vraag kunt horen: ‘Kip of pasta?’ Wanneer je klaar bent met rusten en naar muziek wilt luisteren, kan de hoofdtelefoon een volledig frequentiebereik tot 40 kHz reproduceren. En hoewel ze draadloos zijn, kunnen ze via een meegeleverde kabel worden aangesloten op een entertainmentsysteem. Prijs: 350 euro, sony.nl
De onthulling van de Chinese fabrikant Huawei's nieuwe smartphone met groot scherm was een van de meer onverwachte nieuwtjes van de show. De ‘lite’ in de naam geeft aan dat het niet de krachtigste of duurste telefoon in de portefeuille is maar desalniettemin is het ontwerp elegant en stevig. en wordt het toestel aangedreven door een duurzame 3.750 mAh batterij. Het scherm is erg groot met 16 cm, maar door het gebogen frame is het comfortabel in de meeste handen. Er zijn dubbele camera's aan de voorzijde en achterkant van de telefoon en beide sets gebruiken AI om automatisch de belichting in te stellen op basis van de 22 scènes die het herkent. Deze hebben verschillende instellingenvoor dieren katten, honden en zelfs panda's hebben hun eigen waardes. www.huawei.com
50
NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
GADGETS
Elk najaar worden op electronicabeurs IFA Berlijn de nieuwste consumenten-producten gelanceerd. We namen een kijkje wat er aan komt...
TEKST DAVID PHEL AN
NETGEAR ORBI VOICE
SONOS AMP
CASIO PRO TREK WSD-F30
51
Deze luidspreker is ontwikkeld in samenwerking met hi-fi topmerk Harman Kardon en heeft een uitstekende audiokwaliteit met een frontgerichte woofer. Maar er is meer. Met Amazon's stemassistent Alexa ingebouwd, kun je je muziek besturen (etc, maar check werking in Nederland echter). Als u al beschikt over de Netgear Orbi-hubrouter voor uw breedband, bevat deze gadget ook slim een wifiroutervergroter, zodat u uw muziek kunt afspelen en tegelijkertijd naar de verste hoeken van uw huis kunt pompen. Je kunt ook een luxe pakket kopen met zowel router als luidspreker en er is ook een downloadbare app waarmee je de geluidskwaliteit kunt aanpassen. Orbi Voice (Orbi tri-band wifi-router, Orbi Voice smart speaker en wifi) 450 euro, Orbi Voice smart speaker add-on (voor degenen met een bestaand Orbi wifi-systeem) 325 euro, netgear.com businesstraveller.nl
Je hebt gehoord van Sonos, makers van uitstekende luidsprekers, die draadloos met elkaar verbinden en audio afspelen van bijvoorbeeld uw smartphone, online muziekdienst of tv. Maar stel dat je je eigen luidsprekers hebt en deze wilt verbinden met het Sonos-systeem? Welnu, nu is er de Sonos Amp. Het is een update van wat eerder de Connect: Amp werd genoemd, hoewel dit model slanker en veel krachtiger is. Je sluit je bedrade luidsprekers aan op de nieuwe versterker en ze zullen draadloos verbinding maken naar andere Sonosluidsprekers. De Amp is compatibel met 100 muziekstreamingservices, waaronder Spotify en Apple Music. Het werkt met de meest veeleisende luidsprekers en kan tot vier van hen voeden. Beschikbaar van begin 2019. Ongeveer 699 euro, sonos.com
Als je van hardlopen of wandelen in de natuur houdt, is de nieuwe Pro Trek WSD-F30 smartwatch van Casio een uitstekend stuk gereedschap waarmee je je voortgang kunt volgen en zelfs kunt helpen als je de weg kwijtraakt. Het heeft een ingebouwde GPS en geeft toegang tot kaarten, en ook als je je signaal verliest, ben je niet noodzakelijkerwijs verloren. De batterijlevensduur is indrukwekkend tot drie dagen, en het is schokbestendig, stofdicht en waterbestendig, dus geschikt voor een reeks van activiteiten, zowel wandelen, paardrijden, zwemmen, etc. Er is een tweede schermmodus waarbij de kleurendisplay overschakelt naar zwart en wit voor de beste levensduur van de batterij. Het is een groot, dik horloge, maar de functies voegen het brein toe aan de spieren. Rond 500-600 euro wanneer het wordt gelanceerd in januari. www.casio.nl NOVEMBER 2018
52
Imagine...
Silktravel staat voor exclusieve reizen met de hoogst denkbare kwaliteit en biedt u de beste bestemmingen en accommodaties. Deze zijn geselecteerd op basis van excellent serviceniveau, unieke locatie en maximale privacy.
53
Mauritius | One&Only Le Saint GĂŠran Recent geheel gerenoveerd resort, prachtig aan het strand gelegen, met azuurblauw water en palmbomen. De charmes van dit resort zijn behouden gebleven maar tegelijkertijd zijn de kamers en faciliteiten geheel vernieuwd, waarbij natuurlijk de begrippen privacy en service hoog in het vaandel staan. Het resort straalt rust uit en biedt u de best verzorgde faciliteiten, waaronder een goede spa, watersport faciliteiten en diverse restaurants en bars. Wij hebben voor u een mooie reis samengesteld met daarin inbegrepen de directe vluchten met KLM, 7 nachten verblijf in een Ocean Balcony Room inclusief ontbijt alsmede privĂŠ transfers, vanaf 3.250 euro per persoon voor vertrek t/m medio december 2018 en vanaf begin januari t/m medio april 2019. Voor vertrek van eind april t/m medio september 2019 bedraagt de reissom 2.500 euro per persoon. Dagelijks vertrek mogelijk. Heerlijk toch? Neem uw tijd op silktravel.nl voor deze of andere fantastische bestemmingen.
T 088 00 33 500 silktravel.nl info@silktravel.nl
54
Wildboeket Niet voor niets heeft het Indonesische eiland de naam Flores gekregen, dat bloemen betekent in het Portugees. Dat doet de omgeving met haar omliggende Komodo-eilanden zeker eer aan‌ De combinatie van deze eilanden? Een kleurrijk wildboeket.
TEKST SOFIE SMETS
NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
55 5 5
Zeg je Indonesië, dan zeg je Bali. Een bekende, beruchte bestemming die alleen maar populairder en drukker wordt. En daarom lanceerde Indonesië de campagne ‘The 10 new Bali’s’. Susan van Egmond, vertegenwoordiger van het verkeersbureau in Nederland, legt uit waarom: ‘Bali heeft last van overtoerisme. Daarom moet deze concentratie aan toeristen – met deze campagne van de overheid – verplaatst worden naar andere, potentiële Indonesische vakantiebestemmingen.’ Op ongeveer anderhalf uur vliegen van Bali, ligt nou net 1 van die 10 nieuwe Bali’s: Flores. Een plek met veel potentie, mede dankzij de goede bereikbaarheid. Vroeger nog onontdekt door toeristen, begint het geheim nu langzaam ontrafelt te worden. Het katholieke eiland ligt ten oosten van Sinbawa en ten noorden van Sumba, en is makkelijk te bereiken vanuit Denpasar, Bali. Hier maak je kennis met een heel ander stukje Indonesië. Een gevarieerd landschap karakteriseert Flores: vulkanen, rijstvelden, witte stranden en zelfs roze stranden… Waar ook nog eens weinig mensen zijn. En dat zal niet zo snel veranderen.
→
businesstraveller.nl
NOVEMBER 2018
INDONESIË
56
→
Laboan Bajo is een kleine stad op het eiland, waar tevens het vliegveld te vinden is. Het toerisme staat hier nog in de kinderschoenen. Voor nu is het een klein vissersdorpje, waar wat hotels, restaurants en een mini-nachtleven te
HOE KOM JE ER? Vliegtuig: Met Garuda Indonesia kun je vanuit Amsterdam op de volgende manier naar Flores en Komodo Island vliegen: *Amsterdam – Maumere (MOF); vliegen via Denpasar *Amsterdam – Labuan Bajo (LBJ); rechtstreeks via Jakarta (in totaal 20 uur vanaf Amsterdam). *Amsterdam – Ende (ENE); in het midden van het eiland; vliegen via Denpasar Boot: Ook kun je vanuit Bali de zogenoemde Komodo-tour doen. Dit zijn er talloze, van hele goedkope boten vol met toeristen tot luxe zeilboten. Zwemmen naar de kust, wakker worden bij zonsopgang… Voor de avonturiers een fantastische ervaring.
NOVEMBER 2018
Maar de echte magie vindt onder water plaats
vinden zijn. Maar het eiland is vooral gezegend met prachtige flora en fauna. Zoals het nationaal park Keli Mutu, waar de gelijknamige vulkaan met drie kraters en meren een uniek natuurverschijnsel is.
BEROEMDE INWONERS
Eigenlijk is Flores de toegangspoort tot heel veel andere bijzondere plekken, omringd door tientallen eilandjes. Waaronder de Komodo-eilanden. De (enige) plek waar inderdaad de beruchte varanen wonen. Samen met Rinca en Padar behoort Komodo tot een van de drie hoofdeilanden van het Komodo National Park. Vanzelfsprekend een aanrader om een bezoek te brengen aan de grootste hagedissen ter wereld. Met een ranger, want heel ongevaarlijk zijn ze niet. Met een flinke stok loopt hij voorop. Of het genoeg verdediging is om een hongerige varaan op afstand te houden weet ik niet… Misschien zegt dat al genoeg, en zijn de spannende verhalen over de komodo die toeristen opeet alleen een imago? Ik houd toch gepaste afstand. Maar bijzonder is het wel. Want het lijkt toch een beetje op een dinosaurus. Niet moeders mooiste… Maar wel indrukwekkend. Een heel andere sfeer hangt er op Pink Beach, ook Pantai Merah genoemd. Want ja, in een paar uur varen ga je van businesstraveller.nl
INDONESIË
IMAGINAIR, OF NIET? Twee jaar geleden kwam het relatief onbekende Flores op de voorpagina’s van tijdschriften. Want toen presenteerde Nature nieuwe bewijzen voor het vroegere bestaan van een ‘hobbit’ op het Indonesische eiland Flores. Onderzoekers hebben in de grot Liang Bua op het eiland Flores sporen gevonden van vuur. Het vuur brandde zo’n 41.000 jaar geleden en moet door moderne mensen (homosapiens) zijn gemaakt. Onderzoekers noemden deze ontdekking extreem belangrijk omdat dit mogelijk meer inzicht kan geven in de nu nog mysterieuze verdwijning van een andere mensachtige op het eiland: Homo floresiensis. Ook wel de hobbit genoemd. Als er bewijs wordt gevonden dat moderne mensen en hobbits in dezelfde tijd op Flores woonden, dan is het aannemelijk dat de twee soorten contact met elkaar hebben gehad. En mogelijk geeft dat gegeven meer inzicht in één van de grotere mysteries omtrent de hobbit: zijn verdwijning. Bron: Scientias.
Manadalika (Lombok) en dus Labuan Bajo op Flores. ‘De potentie is er’, zegt Van Egmond. ‘Flores heeft hard gewerkt aan de infrastructuur, maar er moet nog wel wat gebeuren als het gaat om de private sector. Restaurantjes, boten en busmaatschappijen. Dit gaat natuurlijk gepaard met vraag en aanbod, maar deze 'nieuwe' Bali’s kunnen zeker toeristen ontvangen. Ik denk ook wel dat Nederlanders daar koplopers in zijn. Wij kennen Indonesië goed en zijn ook geïnteresseerd in andere eilanden; Sumatra, Java, de Molukken. Wij zijn een goede groep om de nieuwe Bali’s te ontdekken. Europeanen zijn niet per se de mensen die naar het land gaan om een week op het strand te liggen. We bekijken van alles. Indonesië is zo groot. Na je eerste reis ben je al verkocht, en wil je alleen nog maar meer ontdekken.’ Hebben we dieren gezien? Ja. Paradijselijke stranden in alle kleuren? Ja. De majestueuze onderwaterwereld? Ja. Dan zit er nog maar één ding op. Een flinke klim maken, en dit allemaal eens van een afstandje bekijken. Het letterlijke en figuurlijke hoogtepunt is Palau Padar, een eiland tussen Komodo en Rinca: misschien wel de plek met een van de mooiste uitzichten in Indonesië. Padar is grotendeels savanne; een surrealistisch landschap, omringd door – in het regenseizoen – groen bedekte bergen, allemaal omgegeven door drie turquoise baaien, die allemaal ook nog eens een ander kleur strand hebben. De één is parelwit. De ander houtskoolzwart. Een perfecte plek om eens even stil te staan bij wat je allemaal hebt gezien op Komodo en Flores. In drie dagen tijd…
een Jurassic Park-setting (oké, ik overdrijf een beetje) naar een roze strand! Deze kleur ontstaat doordat het witte zand in aanraking komt met de rode cellen van het vele bloedkoraal. Een prima plek om je sarong even neer te gooien en gewoon voor je uit te staren. Hoewel deze plek steeds bekender wordt, hangt er nog steeds een rustige en gemoedelijke sfeer. Maar de echte magie vindt onder water plaats. Een snorkelset is een must voor een tour in de omgeving van Flores en Komodo. Voor de meeste kusten van al die eilandjes moet je een kijkje onder water nemen. Felblauwe zeesterren, kleurrijke koraalriffen en gracieuze mantraroggen. Bij Manta Ray Point heb je een grote kans om deze immense vis te zien. En deze ervaring blijft onvergetelijk. Want naast het feit dat je snorkelt boven, onder of naast deze vis, zijn deze mantaroggen een symbool van elegantie. De roggen zijn het hele jaar in dit deel van Indonesië te vinden. Omdat ze in feite van noord naar zuid migreren en vice versa. Komodo National Park wordt niet voor niets door de experts één van beste duikgebieden ter wereld genoemd. Het gebied staat hoog op de lijstjes van duikers en snorkelaars dankzij de enorme biodiversiteit in het beschermde water. In de ‘Top 10 new Bali’s’ bevinden zich onder andere Motorai Island (de Molukken), Borobudur (Java),
businesstraveller.nl
NOVEMBER 2018
57
IJSLAND
Avontuur in Noord-IJsland TEKST TIJN KRAMER 58
Ga het land in! Pak de auto, neem een tweede vlucht. Het Walvisspotten, op echte IJsland-gevoel ligt net even verder maar loont de een comfortabel moeite van de inspanning. schip of per snelle Zoals in het prachtige noorden rib-boot... van dit schitterende land. Het ‘kleine’ IJsland is de laatste jaren een grote bestemming geworden. En nog altijd een grootse. Met twee airlines die dagelijks vanuit heel Europa en Amerika via thuishaven Keflavik vliegen, komen er dagelijks vele toeristen die IJsland als bestemming hebben gekozen, of als een stopover op hun transatlatische vliegreis. Hoeveel? Vorig jaar 2,2 miljoen. Op ongeveer 350.000 inwoners. Dus wie nu naar hoofdstad Reykajvik gaat, of kiest voor De Gouden Cirkel, dé klassieker van het land… nou ja, die is niet meer alleen. NOVEMBER 2018
We hebben het zeker niet over Venetiaanse drukte of de hordes op de Ramblas, maar toch. Voor het echte ‘Alleen op de Wereld’ gevoel moet je het land in. DUURZAAM Dat beseffen ze inmiddels ook in IJsland. Want als ze hier iets niets willen is het over-toerisme, de bestemming leert waar andere steden fouten hebben gemaakt. ‘We willen aan de wereldtop staan als het gaat om duurzaam en verantwoord toerisme’, aldus Inga Hlin Palsdottir, directeur van Visit Iceland. ‘Dat is ook onze belangrijkste boodschap.’ Met de keuze neemt de bestemming duidelijk stelling. In de afgelopen vijf tot tien jaar heeft IJsland een enorme toeristische groeispurt gekend, waar jaar op jaar met meer dan twintig
procent werd geplust. Dat klinkt natuurlijk geweldig maar IJsland wil het luxe probleem van overtoerisme wel voor zijn om te voorkomen dat het net zoals in pakweg Amsterdam, Venetië, Barcelona een morrende bevolking krijgt en een overdosis aan donutshops en dronken stapvolk. ‘We groeien dit jaar voor het eerst geen twintig procent. Dat heeft zeker zijn uitdagingen gekend. Dat geeft ons de gelegenheid goed te kijken hoe we verder willen. Duurzame groei en verantwoordelijk reisgedrag zijn daarbij van belang. We hebben ook de Icelandic Pledge gestart, een belofte die bezoekers kunnen doen.’ AVONTUUR We besluiten dan ook het vliegtuig te pakken van de kleine luchthaven en vliegen met een propellervliegtuig naar Akureyri, de tweede stad van IJsland in het hoge noorden. businesstraveller.nl
IJSLAND
Want dat ook deze regio een reis meer dan waard is wordt al snel duidelijk. De prachtige watervallen van Godafoss, de lavarotsen van Dimmuborgir (bekend bij Game of Throne liefhebbers), de omgeving van Myvatn, een vogelwalhalla, en ook een plek om te ontspannen in de geothermische baden. Vanuit Akureyri is het ook makkelijk om walvissen te spotten, per comfortabele boot of via adrenaline verhogende rib-boot. Dat is ook een uitstekend begin van een klein avontuur. De rib-boot blijft helaas in de haven deze dag maar ik nestel me met drie dozijn Japanners – waarvan de meesten de helft van de bootreis al dan niet businesstraveller.nl
succesvol tegen de slaap vechten – en wat Russen. Op een tocht van drie uur naar het Eyjafjörður voeren we in alle kalmte in de nabijheid van de Arctische zee. Maar nog voordat we de haven verlaten hebben worden de eerste walvissen gespot, kleintjes, maar het telt. Een goed uur varen later is het echt raak, en zien we een ruim tiental walvissen, die op een moment zelfs hun best doen om er een klein showtje van te maken. Missie geslaagd, met een heerlijke blik dwergvinvissen, bultruggen en walvissen. Maar, zoals gezegd, het is eigenlijk met afstand het meest relaxte actieve uitje dat je kunt doen in NoordIJsland. Want dit is de speeltuin van Moeder Natuur. In de zomer kun je golfen, wandelen, vissen, paardrijden en varen. In de winter wacht de sneeuwscooter. Of de hondeslede, de rib-boot, of gewoon de ski’s, want ook dat kan hier. En dat alles in de schitterende setting die het ruwe land te bieden heeft, van november tot mei zijn er vijf skigebieden, voor elk niveau. WATERVALLEN EN RAFTEN De Goðafoss-waterval is misschien wel de must-see van de regio. Het is een van de meest spectaculaire watervallen van IJsland. Het water van de rivier Skjálfandafljót valt vanaf een hoogte van 12 meter over een breedte van 30 meter. Nou ja,
er is concurrentie. De waterval van Dettifoss kent het grootste volume van een waterval in Europa, 500 kubieke meter water per seconde stort zich over de rand. Dettifoss is 45 m hoog en 100 m breed. Een mooi wandelpad, 34 km, loopt langs de kloof van Dettifoss naar Asbyrgi. En met al die watervallen krijg je allicht zin om je de strijd met het water aan te gaan. Dat kan. Je kunt wildwater raften op de rivier Jökulsá Vestari of Jökulsá Austari, twee avontuurlijke gletsjerrivieren, een onvergetelijke tocht door spectaculaire canyons. SPA Een andere verplichte stop is het meer van Mývatn, volgens kenners een van de allermooiste plekken om een brede variëteit aan vogels te spotten. Mývatn en zijn wetlands worden beschermd als een natuurreservaat. Maar ook zonder kennis daarvan bevind je je in een prachtige rurale omgeving waar je helemaal tot rust komt. En dat kun je nog wat extra aanzetten. Geniet bijvoorbeeld van een ontspannen bezoek aan het natuurbad van Myvatn. Gelegen in het hart van Noordoost-IJsland, ongeveer 105 kilometer ten zuiden van de poolcirkel. Mývatn Nature Baths werd geopend in 2004 en is de nieuwste toevoeging aan de vele toeristische attracties in de regio. Het complex is gebaseerd op een eeuwenoude traditie en biedt zwemmers een NOVEMBER 2018
59
→
IJSLAND, USA & CANADA VOOR MINDER MET WOW AIR
WOW-TARIEVEN Kies jouw WOW! Basic, plus, comfy of premium WOW basic WOW plus WOW comfy WOW premium
WOW air vliegt inmiddels naar 37 bestemmingen in Europa, Noord-Amerika en AziĂŤ, zoals New York, San Francisco, Los Angeles, Washington D.C., Chicago, Detroit en Toronto. WOW air vliegt via IJsland over de Atlantische Oceaan en streeft ernaar om niet alleen vluchten tegen de laagste tarieven aan te bieden, maar ook nog eens met een memorabele service en een glimlach gedurende de gehele vlucht.
WOWAIR.NL
NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
IJSLAND
→
natuurlijke ervaring die begint met een ontspannende duik in wolken stoom die oprijzen uit een kloof diep in het aardoppervlak, en eindigt met een luxe duik in een pool van geothermisch water afkomstig uit diepten tot 2.500 meter. Waar iedereen wellicht de veel beroemdere (en drukkere) Blue Lagoon kent, is dit even zo leuk en ontspannend. NOORDERLICHT En dat kun je langzaamaan gaan hopen op het noorderlicht - ook wel Aurora Borealis genoemd – het natuurfenomeen dat van september tot april regelmatig te zien is in Akureyri en omgeving, uiteraard op heldere nachten. Bij ons is het al de eerste nacht raak, gewoon in de stad, wat knap is met de vele ‘lichtvervuiling’. Verder is Akureyri een prima stadje, met een leuk centrum en enkele goede restaurants. ‘Strikid’ is de trendy keuze, op de vijfde verdieping in het centrum met een klein dakterras. In het centrum zit ‘Bauttin’, een familierestaurant waar je desalniettemin wel gezellig kunt zitten. Maar met afstand het gezelligste en leukste restaurant ligt vijf minuten buiten het centrum. Bryggjan oogt als een soort gezellige ski-lodge en serveert een leuke bistrotkeuken. In het kleine centrum zijn dan nog wel enige kroegjes voor een afzakkertje maar het is duidelijk dat we niet in Reykjavik zijn, zeker buiten het weekend. Maar wat er zeker bijhoort is een hotdog na een paar biertjes, samen met de locals, zoals dat gaat in IJsland. Bij Pylsuvagninn a Akureyri ben je aan het juiste adres, en als je dat niet onthoudt: de enige hotdog-tent in de enige winkelstraat. Dat is ook het adres voor cadeaus voor thuis. Maar het moet gezegd, dat is er niet veel meer keuze dan wat pluchen puffins en walvissen, of anders de peperdure IJsland outdoorkleding van North 66 en andere lokale merken. Tip: er zijn ook twee outlets te vinden in het stadje, en dat maakt het beter betaalbaar! (Alle info op www.northiceland.is). businesstraveller.nl
61
Op een jetski razen over onrustige wateren, de poolcirkel aan de horizon...
SLUITSTUK We bewaren de beste excursie voor het laatst. Want, doe eens heel gek, ga met de jetski-tour mee en scheur langs watervallen en eventueel een walvis. Spannend! (fairytaleatsea.wixsite.com/nasv). We worden opgehaald en rijden een uur richting het noorden, waar we ons omkleden in dikke wetsuits en allerlei papieren moeten ondertekenen in het geval we worden opgegeten door een orca. Althans, zo denk ik even. Maar eenmaal op de jetski start een avontuur als zelden beleefd. Ik heb
het voorrecht gehad eerder op een jetski gezeten te hebben maar dat was altijd in een korte broek op een kalme zonnige zee. Nu niet. Langs de machtige bergen van het schiereiland Tröllaskagi, raas ik nu op een ietwat onrustige zee langs rotsen, watervallen en allerlei vogels. De vraag is of we weer walvissen zien (nee) of een ijsschots (ja). De gedachte is waanzinnig dat de poolcirkel aan de horizon ligt, een half uur gassen en we zouden ‘m kunnen passeren. Only in Iceland… NOVEMBER 2018
HORLOGES
TERUG NAAR ZIJN NAUTISCHE ROOTS De oude zeevaarders zouden er blij mee zijn. Breguet’s maritieme geschiedernis is de inspiratie van een geheel nieuwe reeks horloges.
TEKST CHRIS HALL
H
62
orloges en de zee zijn al heel lang verbonden. De bekendste associatie is met duikers, van de baanbrekende Italiaanse kikvorsmannen uit de Tweede Wereldoorlog, wiens Paneraihorloges vandaag nog steeds het gezicht van het merk zijn, aan de marineorganisaties die werden voorzien door Rolex, Tudor en Blancpain in de jaren 1950 en '60 (aan de Britten, Fransen en Amerikanen, hoewel niet uitsluitend). Maar dit is niet waar de associatie begon, het heeft eeuwenlang een sleutelrol gespeeld in de zeevaart, en uurwerken speelden een cruciale rol in de geopolitieke ontwikkelingen van de 18e en 19e eeuw, met name de verspreiding van het rijk uit WestEuropa. Hoe komt het? De ontwikkeling van nauwkeurige tijdregistratie op zee was van fundamenteel belang voor een goede navigatie, omdat het on-the-go berekeningen van lengtegraad mogelijk maakte, dus de uitdaging om een betrouwbare en nauwkeurige klok te maken aan boord van een schip was enorm. Het schijnbaar onhandelbare probleem werd opgelost, na een paar prototypen, in 1761 toen de Engelse klokkenmaker (en
NOVEMBER 2018
voormalige timmerman) John Harrison zijn 'zeehorloge', de H4-scheepstochronometer, aan de Royal Society presenteerde. Zijn succes hielp de Britse zeevaarders een superioriteit over zijn rivaliserende Europese machten te verzekeren en indirect bij te dragen aan de verspreiding van het Britse rijk. Dat brengt ons bij de Fransen. In 1815 was ene Abraham-Louis Breguet een horlogemaker in Parijs. Reeds gevestigd als de toonaangevende horlogemaker van het tijdperk, maakte hij unieke exemplaren voor royalty over de hele wereld (onder wie Marie Antoinette). Breguet werd benoemd tot officiële leverancier van marine chronometers aan de Franse marine, en was vervolgens verantwoordelijk voor een verbluffend aantal innovaties. Hij vond de tourbillon uit, een apparaat dat het vervormende effect van de zwaartekracht ontkracht. Hij maakte ook baanbrekende stappen in de productie van balansveren, schokdempers, echappementen en andere mechanismen. Hoewel het moderne Breguet-merk beter bekend staat om klassiek ontworpen high-end horloges dan om zijn nautische geschiedenis, heeft Breguet in 1990 de Marine-lijn van horloges gelanceerd ter ere → van het post-Napoleontische contract van de businesstraveller.nl
HORLOGES
63
De special edition Marine Date 5517.
businesstraveller.nl
N OO VK ET MO B E R 2 0 1 8
Corendon Village Hotel Amsterdam
Need to meet? ✔ Grootste hotel van de Benelux! ✔ 680 moderne hotelkamers ✔ 11 flexibele vergaderruimtes
✔ Dé locatie voor congressen, workshops, party’s, meetings, etc. ✔ Perfecte ligging nabij Schiphol
Corendon Village Hotel Amsterdam
✔ Ruimte voor 8 tot 600 personen ✔ Volop parkeergelegenheid
Neem voor meer informatie contact op met ons Meeting & Events team Corendon Village Hotel Amsterdam Schipholweg 275 • 1171 PK Badhoevedorp +31 (0)20 820 78 81 • events.village@corendonhotels.com corendonhotels.com/village
HORLOGES
→
oprichter om scheepshorloges te maken. Dit is het jaar dat de collectie zijn eerste grote make-over krijgt sinds 2006. Het hart van het Marine-assortiment is de 5517, een 40 mm horloge dat het meest succesvolle ontwerp van de collectie is. Daarnaast zijn er modellen met wekker en een drie-register (drie sub-wijzerplaat) chronograaf die geslaagde ontwerpen zijn, maar niet zo fraai als de 5517. De nieuwe vorm schrapt de zware uitsteeksels van de reeks ten bate van van een slanker geïntegreerd ontwerp. In combinatie met de introductie van titanium omhulde opties, geeft dit het gelukkige gevoel dat het ontwerp mooi is gemoderniseerd. Het is een schande dat de titanium horloges alleen worden geleverd met een ‘sunburst’ leigrijs wijzerplaat en niet het blauw van de witte of gouden modellen, omdat de blauwe wijzerplaat eenvoudigweg de belangrijkste reden is om van de nieuwe Marine-lijn te houden. Gegraveerd met een golfachtig patroon, is het een mooie knipoog naar het verhaal van de zeehorloges - nog meer als je je realiseert dat het patroon is gemaakt met behulp van handbediend draaibanken die dateren uit het tijdperk van Abraham-Louis, volgens de technieken die de man zelf heeft vastgelegd. Het patroon is niet bepaald Hokusai, maar het is een
businesstraveller.nl
duizelig gezicht dat meer suggestief is dan bijvoorbeeld het gestileerde ontwerp op Omega's nieuwe (en toegegeven, veel pragmatischer) Seamaster. Het is goed om Breguet, een merk dat meestal conservatiever is, een keer meer poëtisch te zien. Wat ook leuk is om te zien is dat Breguetuurwerken zich opnieuw op de zeven zeeën begeven. Onder auspiciën van een nieuw ondertekend partnerschap met de Race for Water Foundation, ondersteunt Breguet een wereldwijde ‘odyssee’: een 100-tons boot op zonne-, wind- en waterstofbasis is onderweg terwijl je dit leest, met 35 stops over de hele wereld om wetenschappers en politici bij elkaar te brengen, om bewustwording te verhogen rond duurzame energie, vervuiling en behoud van de oceaan. Natuurlijk hebben degenen aan boord Breguet Marinehorloges om te dragen, en die zijn een speciale limited edition in titanium - met die blauwe wijzerplaat. In plaats van het golfmotief draagt het een ontwerp van de boot zelf dat - zoals het is bedekt met geometrische zonnepanelen - meer lijkt op een moskee, of misschien een Fifth Avenue wolkenkrabber, die mijn jaloezie iets heeft afgeremd. Het is niet te koop, dus het zal een echte zeldzaamheid zijn in de komende jaren.
Het is niet te koop, het zal zo zeldzaam zijn.
65 ONDER VAN LINKS: De Marine Date 5517 in rose gold, Marine Chronograph 5527 in titanium, en Marine Alarm 5547 in titanium,.
NOVEMBER 2018
VOLGENDE MAAND
DE TRENDS VOOR HET NIEUWE JAAR
66
NOVEMBER 2018
businesstraveller.nl
ROBINSON SPORTIEVE CLUBVAKANTIES • • • •
Gemiddeld beoordeeld met een 8,8 Enorm aanbod sportactiviteiten Culinaire verwennerij De ROBINS maken iedere dag bijzonder
Padar Island, Komodo National Park
Have an Unforgettable Journey Blessed With Enchanting Sceneries Have you ever explored one single island that has pristine tri-colored beaches? It is Padar Island, a spectacular destination about 30 km from Labuan Bajo. Here, you can witness the charcoal black, pearly white, and baby pink sandy beaches. It is the third largest island of Komodo National Park with its landscape mostly covered with Savannah. Explore exciting packages from Visit Wonderful Indonesia 2018 through the QR code below. Give yourself the freedom and unleash limitless discoveries. Stop over and take pleasure in the land of endless wonders.
www.indonesia.travel indonesia.travel Indonesia.Travel indtravel