J U L I / A U G U S T U S 2 0 2 1 €4.95
SPOTLIGHT OP AIRLINES KLM’s Harm Kreulen, Lufthansa en Qatar Airways
ROADTRIP EUROPA Met de cabrio langs de mooiste plekken op rijafstand van huis
DROMEN VAN VER
PLUS
De 7 bucketlist-bestemmingen van Centraal-Amerika
Ambitieus Moonback • Malta • Sterrenhotels en luxe lifestyle
Champagne
BP
Hoopvol proosten op de toekomst tussen de wijnranken
Maandag 13 september Maandag 13 september Maandag Maandag 13 september 13 september Corendon Village Hotel Amsterdam Corendon Village Hotel Amsterdam Corendon Corendon Village Hotel Village Amsterdam Hotel Amsterdam
INHOUD
JULI/AUGUSTUS 2021
I NTE R VIE WS 14
R OADT RIP EUR OPA
KLM’s Harm Kreulen, Lufthansa en Qatar Airways
ROADTRIP EUROPA Met de cabrio langs de mooiste plekken op rijafstand van huis
DROMEN VAN VER
PLUS
De 7 bucketlist-bestemmingen van Centraal Amerika
Ambitieus Moonback • Malta • Sterrenhotels en luxe liftstyle
WE HEFFEN HET GLAS OP DE TOEKOMST
MOONBACK
BP
Jong, ambitieus, interessant
LIF E S T YLE 52
42
MUST HAVE
De laatste nieuwtjes van leuk spul 52 60
34
Champagne
Hoopvol proosten op de toekomst tussen de wijnranken
OP SCHIPHOL ■ HOSTAL GAVINA ■ HOTELNIEUWS ■ BRISTOL ■ BTMF
42
54
Genieten in de Cabrio op een heerlijke reis door Europa
J U L I / A U G U S T U S 2 0 2 1 €4.95
SPOTLIGHT OP AIRLINES
■ NIEUW
Het grote afscheidsinterview met de KLM-directeur
M A LTA M A G
Zakelijk met zijn allen naar dit mooie eiland
OP D E C OVER JULI/AUGUSTUS 2021
30 K L M ' S H A R M KREULEN
24
BUSINESS TRAVELLER
LUFTHANSA GROUP
Een gesprek met BTMFgastspreker Roberto Mamone
O P R EIS
MO O NB A CK
AUTOTEST
De mooiste nieuwe hybride en electrische auto's
52 60 MALTA businesstraveller.nl
24 JULI/AUGUSTUS 2021
3
THIS IS FOR A NEW GENERATION. Dit is voor wie houdt van 100% elektrische rijdynamiek in een compacte atletische vormgeving. Van onovertroffen veiligheidssystemen, comfortuitrustingen, een rijbereik tot 424 km en een bijzonder vooruitstrevend MBUX-infotainment. De nieuwe EQA is beschikbaar als Business Solution uitvoering en zet samen met u de stap naar een duurzaam wagenpark. Neem contact op met uw Mercedes-Benz dealer of ontdek hem op mercedes-benz.nl.
Gecombineerd verbruik: 17,8 - 19,1 kWh/100 km. CO2-uitstoot: 0 - 0 g/km (WLTP). Voor officiële dealeradressen, kosten en leveringsvoorwaarden, zie mercedes-benz.nl.
VOORWOORD
En nu door…
H
et drama aangaande zakenreizen dat gaande is, nadert langzaam haar einde. Langzaam, de nadruk op langzaam. Nu Europa gelukkig weer de grenzen opent, wachten we nu als eerste op trans-Atlantisch zakendoen, en daarna op Aziatisch. In die volgorde vermoed ik. In alle emoties die je daarbij kunt hebben, laten we als eerste maar dankbaar zijn. Het einde, lijkt, in zicht. En dat geeft mogelijkheden om eindelijk te doen waar we met dit land ijzersterk in zijn: overal ter wereld handel bedrijven. Ik hoop dat een ieder dat ook goed beseft. Er is een soort lobby gaande om nog net niet de stekker uit het vliegverkeer te halen. Alles moet opeens per trein, een zeer logisch en ecologisch fijn alternatief weliswaar, maar slechts op een handvol bestemmingen, dat wordt nog weleens vergeten. Of dan maar niet of nauwelijks vliegen? We danken onze welvaartsstaat, onze mooie zorgstaat, juist mede aan Schiphol en de connectiviteit. Laten we gewoon weer even serieus de economische schade gaan herstellen en ook zakelijk het vliegtuig instappen. De hele zakelijke reisbranche draagt er zorg voor dat dit zo snel als kan weer veilig kan: airlines, hotels, reisbedrijven, airports, iedereen werkt kei- en keihard. De zakenreis is een slagader van de wereldwijde economie. Let’s go.
5
Tijn Kramer Hoofdredacteur
COLOFON
J U L I / A U G U S T U S 2 0 2 1 €4.95
SPOTLIGHT OP AIRLINES KLM’s Harm Kreulen, Lufthansa en Qatar Airways
JULI/AUGUSTUS 2021 ■ NIEUW
ROADTRIP EUROPA Met de cabrio langs de mooiste plekken op rijafstand van huis
DROMEN VAN VER
PLUS
De 7 bucketlist-bestemmingen van Centraal Amerika
Ambitieus Moonback • Malta • Sterrenhotels en luxe liftstyle
JAARLIJKS ABONNEMENT: Bespaar 5 procent op een abonnement van 2 jaar en 10 procent op een abonnement van 3 jaar.
Champagne
Hoopvol proosten op de toekomst tussen de wijnranken
BP
OP SCHIPHOL ■ HOSTAL GAVINA ■ HOTELNIEUWS ■ BRISTOL ■ BTMF
CONTACT REDACTIE 035-6728848 EMAIL redactie@travmedia.nl SALES tel 035-6728855 of 035-6728852 EMAIL sales@travmedia.nl
ABONNEMENT tel 035-6728830 email redactie@travmedia.nl
BUSINESS TRAVELLER
UITGEVER Tom van Apeldoorn HOOFDREDACTEUR Tijn Kramer REDACTIE Sharon Evers, Arjen Lutgendorff, Dylan Cinjee, Theo de Reus, Judith Wetselaar en redactie UK Business Traveller COMMERCIEEL DIRECTEUR TJ van Apeldoorn SALES Dennis Ebbers, Dennis de Groot en Daniëlle van Ewijk ART DIRECTOR Iris Beenen
businesstraveller.nl
PANACEA 41-43 MADDOX STREET, LONDON W1S 2PD TEL +44 (0)20 7821 2700 BUSINESSTRAVELLER.COM
NEDERLAND: 1 jaar, € 42.95 2 jaar, € 79 3 jaar, € 115
JULI/AUGUSTUS 2021
VOORIN
Canadese WestJet start route naar Calgary
6
HET CANADESE WESTJET BEHOORT nu ook tot de vaste gasten op Schiphol. De airline, vertegenwoordigd door APG Air Agencies, landde recent voor het eerst in Amsterdam. WestJet gaat tweemaal per week van Calgary naar Nederland vliegen. Vanaf 10 september wordt dat driemaal.
De KLM-codeshare partner hoopt uiteraard dat Canada inderdaad binnenkort de grenzen opent voor EU-inwoners met vaccin. De vluchtoperatie is vooralsnog tot november maar de airline heeft volop ambities. De airline kwam met haar Dreamliner en
beschikt over een groot netwerk in Canada. De Dreamliner kent een mooie Business Class en ook een uitstekend Premium Eco product in 2-3-2 opstelling.
HIP SLAPEN IN KEULEN
RUBY ELLA IS OPEN IN KEULEN. Het hippe hotel telt 186 kamers, verdeeld over zes verdiepingen en nemen de gasten mee in de legendarische wereld van de late-night shows. De openbare ruimtes met check-in, bar & café bevinden zich op de begane grond van het indrukwekkende nieuwe gebouw, dat ideaal gelegen is aan de Hohenzollernring, midden in het stadscentrum en nabij het trendy ‘Belgisches Viertel’. Zoals bij alle Ruby Hotels is de Ruby Ella Bar 24 uur per dag open. Keulen als belangrijkste medialocatie en de geschiedenis van het Capitol als voormalige bioscoop- en televisiestudio hebben als inspiratie gediend voor het design in het hotel. Middelpunt van de entree is de 24/7-bar die met zijn gewatteerde turkooizen lederen frontpanelen de typische look van oude leren stoelen weerspiegelen en een spannend contrast vormen met het rode marmer en ruwe messing. Ruby gasten kunnen kiezen uit vijf verschillende kamertypes, variërend van de gemoedelijke Nest en Cosy kamers van resp. ca. 17 en 18 m², Lovely kamers voor een weekend-voor-twee van ca. 19 m² of de ruimere Wow en Loft kamers die ca. 28 en 32 m² beslaan. www.ruby-hotels.com/ella
JULI/AUGUSTUS 2021
businesstraveller.nl
VOORIN
Superieure content creation met Sony Sony komt met de eerste (vlog)camera met verwisselbare lens uit de Alpha-serie. De nieuwe ZV-E10 is volledig ontworpen op basis van de feedback van content-creators en vloggers en combineert gebruiksvriendelijke functies met de beeldtechnologie van Sony. De ZV-E10 is de perfecte tool voor content-creators van alle niveaus. De kern van de ZV-E10 is een 24,2-megapixel APS-C Exmor CMOS-sensor en een BIONZ X-beeldsensor. Deze combinatie garandeert beelden van hoge kwaliteit en gevoeligheid met gedetailleerde textuurweergave en een natuurlijke bokeh. De ZV-E10 is uitgerust met de innovatieve vloggingfuncties van de populaire ZV-1 camera, zoals: Face Priority, Product Showcase: garandeert (een snelle en vloeiende focusovergang) en Background Defocus (soepel schakelen tussen een wazige en scherpe achtergrond.) De compacte en lichtgewicht ZV-E10 (ongeveer 19-22cm /343g) heeft aan de zijkant een in meerdere hoeken kantelbaar lcd-scherm. Tevens is het gemakkelijk om externe microfoons aan de bovenkant van de camera aan te sluiten. De ZV-E10 is tevens inzetbaar als een hoogwaardige webcam of livestreaming-camera door hem simpelweg met een PC of smartphone te verbinden. De nieuwe ZV-E10 camera kost € 750. De ZV-E10 komt ook beschikbaar als kit in combinatie met de E PZ 16-50mm F3.55.6 OSS-powerzoomlens voor € 850.
businesstraveller.nl
Topman KLM Elbers hoopvol over herstel ZOALS TE VERWACHTEN VIEL WERD niemand vrolijk van de laatste resultaten van KLM. Maar toch is er licht aan het einde van de tunnel, zo lijkt het. In het tweede kwartaal van 2021 noteerde KLM een operationeel verlies van €185 miljoen, vergeleken met €493 miljoen verlies in dezelfde periode in 2020, toen de coronacrisis in alle hevigheid had toegeslagen. De omzet in het tweede kwartaal bedroeg €1,207 miljard tegen €701 miljoen in 2020. De cijfers over deze periode laten weliswaar een verbetering zien ten opzichte van 2020 maar liggen nog steeds ver beneden de cijfers van voor COVID-19. Desalniettemin markeren ze de belangrijke start van de weg naar herstel. De succesvolle focus op kostenbeheersing en de netwerkstrategie om zoveel mogelijk bestemmingen te blijven aanbieden, hebben het negatieve financiële resultaat van passage enigszins gecompenseerd. Het aantal passagiers bedroeg 3,7 miljoen in de eerste zes maanden van 2021. Dat is aanzienlijk lager dan de 6,7 miljoen in het eerste halfjaar van 2020, toen de eerste twee maanden operationeel vrijwel normaal verliepen en daarna de vluchten nagenoeg stil kwamen te liggen. Grilliger Pieter Elbers (President-directeur & CEO van KLM): ‘De resultaten van het eerste halfjaar laten een nogal divers beeld zien, maar de eerste tekenen van herstel zijn duidelijk zichtbaar. Met name in de eerste maanden heeft het totale passagiersvervoer te maken met een vertraging in het herstel. Tegelijkertijd zie je onverkort sterke vrachtresultaten, een scherpe focus op de kosten, NOW-steun en vanaf de zomerperiode ook herstel van het Europese passagiersvervoer. De coronacrisis duurt langer en verloopt grilliger dan verwacht. Het is daarom des te belangrijker om als bedrijf wendbaar en innovatief te zijn en blijven. Dat doen we onder andere door het netwerk uit te breiden met bestemmingen waar we het eerste herstel van de vraag verwachten. De wendbaarheid, veerkracht en veelheid aan initiatieven van KLM-collega’s in de afgelopen zes maanden hebben ons geholpen de verliezen te beperken. Daarnaast wordt er blijvend geïnvesteerd in digitalisering, klantenservice, duurzaamheid en product om te zorgen dat KLM gereed is voor de weg naar herstel.’ JULI/AUGUSTUS 2021
77
COLUMN
H. KERSTEN INFLATIE EN HORECA
8
Ook wel genoemd: geldontwaarding. Over het algemeen is de gemiddelde mens er niet blij mee. Zo kun je minder kopen van je verdiende salaris, tenzij de werkgever de inflatie 100% compenseert in het salaris. Ook kun je minder kopen van je spaargeld, tenzij de rente minimaal gelijk is aan de inflatie. Er zitten ook voordelen aan: je schulden worden feitelijk lager. Het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank( ECB) richt zich op een prijsstabiliteit, ofwel een inflatie van maximaal 2%. De vraag is of dat utopisch is in de huidige markt. De metaalprijzen stijgen enorm, gemiddeld 36% in het eerste halfjaar 2021. Dat wordt hoe dan ook doorberekend in de producten waarin metalen zijn verwerkt. Er is een enorm tekort aan chips, hetgeen de prijs van de producten waarin de chips zijn verwerkt doet stijgen. Is dit een tijdelijk probleem? In ieder geval stijgt de verkoop van het aantal tweedehands auto’s, als ook de prijzen hiervan. De productie van nieuwe blijft achter. Zo kan ik nog wel een aantal voorbeelden geven, maar we stappen over naar de horeca, een branche waar ik graag voor werk én in vertoef. Vandaag las ik dat vakbond FNV meldt dat van de werknemers die de horeca branche hebben verlaten tijdens de Coronacrisis het overgrote deel niet terugkeert naar de branche. En: 20% van het huidige personeel zou binnen twee jaar overstappen naar een ander beroep. Redenen: te lage beloning, werkonzekerheid, omdat velen geen contract hebben met een vast aantal uren, een hoge werkdruk, ontwikkelingsmogelijkheden en de cultuur in de branche. Dat zijn nogal wat redenen. Aan het begin van deze eeuw ben ik een aantal jaren voorzitter van
JULI/AUGUSTUS 2021
de regionale afdeling van de werkgeversorganisatie Koninklijke Horeca Nederland( KHN) geweest. De problematiek was toen nauwelijks anders. Laat ik me richten op het aspect beloning. In de horeca zijn 11 salaristabellen van toepassing, startend voor werknemers van 21 jaar en ouder bij € 1.701 uitlopend tot € 1.892,71 in tabel I tot respectievelijk € 3.402,73 en € 4.352,35 in tabel XI. Dit alles bruto welteverstaan. Het netto salaris varieert van € 1.461,20 tot € 2902,33. Vind er wat van. Het gemiddeld bruto salaris is € 3.026,35. Daar hoort een netto salaris van € 2.264,56 bij. Wanneer een salarisverhoging van netto € 30 per week de onvrede zou wegnemen betekent dat een loonsverhoging van bruto € 239. Dat is circa 8%. De loonkosten in de branche beslaan zo’n 40% van de omzet. De inkopen van de producten beslaan zo’n 30% van de omzet. Ook daarvan hebben we inmiddels kunnen vaststellen dat de prijzen in de lift zitten, waarbij een stijging van 8% geen uitzondering is. En wanneer de huren de inflatie volgen dan zullen die ook fors stijgen( en die beslaan zo’n 10% van de omzet). Kortom, de verkoopprijzen moeten ook met 8% stijgen om de kosten te dekken, te verhogen met 21% btw( alcoholische producten), zodat een biertje bijna 10% duurder wordt om een gemiddeld verdienende horecamedewerker een loonsverhoging van € 30 netto per week te geven. Daar kan hij of zij dan krap 7 extra biertjes per week van drinken wanneer hij/zij in een ‘grote stad in het westen’ woont. Ik heb het ervoor over, maar u ook hoop ik. We willen toch allemaal prettig in de horeca vertoeven?
businesstraveller.nl
VOORIN
C O N TA C T L O O S E N V E I L I G ETEN EN DRINKEN OP SCHIPHOL
REIZIGERS KUNNEN SINDS kort op elk gewenst moment contactloos
eten en drinken bestellen via de Schiphol app en ophalen bij de horecaverkooppunten achter de securitycontrole. Horecapartner HMSHost International en Amsterdam Airport Schiphol geven hiermee gevolg aan een pilot, waaruit bleek dat deze service populair is. Reizigers klikken in de Schiphol app op een banner of scannen de QR-code op onder andere de wachttijdschermen voor de securitycontrole. Zo kunnen zij een bestelling plaatsen, online afrekenen en een tijdstip kiezen om hun bestelling bij een pick-up point op te halen. Hiermee gaat ook het aantal contactmomenten omlaag omdat alle handelingen, van bestellen tot betalen, online plaatsvinden. Eind vorig jaar was het al mogelijk voor reizigers om via een QR-code eten en drinken vooraf te bestellen bij nagenoeg alle horecaverkooppunten in Lounge 1, nu wordt deze service dus uitgebreid. Naast een bestelling plaatsen via de Schiphol app is het nu ook mogelijk om bij horeca in Lounge 2 & 3 vooraf eten of drinken te bestellen.
Bloody lovely my dear: Limited Edition MINI
Waterflesje leeg? Doneer voor Afrika! GOOI NIET ZOMAAR je waterflesje
weg op Amsterdam Airport. Schiphol en horecabedrijf HMSHost International doneren namelijk het statiegeld van ingezamelde kleine PET-flessen aan Amref Flying Doctors en Made Blue. Deze twee goede doelen financieren hiermee projecten op het gebied van schoon drinkwater in Afrika. Op de pieren, bij grotere horecagelegenheden, bij de veiligheidscontrole en op de grotere kantoorlocaties staan tientallen donatiebakken waar reizigers hun lege flesjes in kunnen gooien. Sinds 1 juli 2021 zit er € 0,15 statiegeld op kleine plastic flessen.
businesstraveller.nl
MINI VIERT 60 JAAR SAMENWERKING met de Cooper Family. Edition-voertuigen worden geproduceerd in een gelimiteerde oplage van 740 eenheden wereldwijd als Mini Cooper, Mini Cooper S en Mini John Cooper Works. John Cooper, dit jaar 98 jaar geleden geboren, stond niet alleen aan de basis van grote Formule 1-successen, maar ook van de kenmerkende sportieve spirit van MINI. Zestig jaar geleden legde John Cooper het fundament van een legendarische raceoverwinning met de klassieke Mini Cooper. Het was het begin van de samenwerking tussen MINI en de Cooper-familie die voortduurt tot op de dag van vandaag. De gedeelde traditie strekt zich uit van de allereerste MINI Cooper, gelanceerd in september 1961, tot de sportieve John Cooper Works modellen in het huidige gamma van MINI. Ter gelegenheid van het jubileum presenteert het Britse premiummerk een speciale editie van de MINI 3-Deurs, die historische elementen combineert met state-of-the-art technologie. De MINI Anniversary Edition is een eerbetoon aan de in 2000 overleden John Cooper en een bewijs van hoe maximaal de go-kart feeling ook vandaag de dag aan zijn naam is verbonden in het segment van de compacte premium klasse. Op het dashboardpaneel aan de bestuurderszijde staan de handtekeningen van John, Mike en Charlie Cooper. Erg fraai!
JULI/AUGUSTUS 2021
9
VOORIN
NIEUWE EIGENAAR VOOR PALACE HOTEL NOORDWIJK Het Palace Hotel te Noordwijk komt in handen van Van der Valk Hotels. Hiermee is het eerste Van der Valk Hotel aan de Nederlandse kust een feit. Met de koop van dit hotel is het totaal aantal Van der Valk Hotels in Nederland gestegen naar 78. Van der Valk breidt met dit nieuwe hotel haar gevarieerde aanbod aan hotels uit. Thalita van der Valk, vierde generatie Van der Valk, en kleindochter van Gerrit en Toos van der Valk, wordt eindverantwoordelijk voor het hotel. Vanaf de eerste week van augustus wappert er een ‘Toekan’ vlag bij het Palace Hotel in Noordwijk. Het Van der Valk Palace Hotel is een luxe hotel dat staat voor comfort, kwaliteit en goede smaak. Het beschikt over 120 kamers, een brasserie, een lounge & bar, 13 vergaderzalen, een aqua center en een fitnessclub. ‘Wij zijn ontzettend trots op deze bijzonder mooie aankoop en dat het gelukt is om er met alle partijen uit te komen. Aan het strand hebben we in Bonaire, Spanje, Curaçao en Frankrijk al mooie hotels maar dit is ons eerste hotel in Nederland bij het strand’, aldus Thalita van der Valk. Palace Hotel Noordwijk ligt 250 meter van het strand en 150 meter van de winkelstraat.
00 11 10
Tip: Met Emirates voordelig naar de EXPO 2020 Dubai EMIRATES, DE PREMIER PARTNER & Official Airline van Expo 2020 Dubai, introduceert een exclusief aanbod waarmee reizigers de kans krijgen de World Expo te ervaren. Passagiers van Emirates die Dubai bezoeken of via Dubai reizen tijdens het langverwachte evenement komen in aanmerking voor een gratis Emirates Expo 2020-dagpas voor elk vliegticket dat geboekt is bij de luchtvaartmaatschappij. Er is nog nooit een beter moment geweest om de bruisende metropool te bezoeken dan nu. Naast het feit dat tijdens Expo 2020 de hele wereld op een plek samenkomt, profiteren bezoekers ook van allerlei activiteiten en speciale aanbiedingen om het gouden jubileum van de VAE te vieren. De speciale aanbieding is geldig op alle retourtickets met een vlucht naar of via Dubai, voor reisdata tussen 1 oktober 2021 en 31 maart 2022.* De aanbieding is van toepassing op zowel Emirates First, Business en Economy Class tickets als flydubai tickets die geboekt zijn via Emirates.
Middle East Airlines terug op Schiphol (naar Beirut!) Middle East Airlines is na krap 30 jaar terug op Schiphol. De eerste vlucht van MEA uit de Libanese hoofdstad Beiroet landde onlangs op de luchthaven bij AmsterdamMiddle East Airlines, opgericht in 1945, staakte in 1992 zijn vluchten op Amsterdam. Deze worden nu hervat, met twee vluchten per week, op donderdag en zondag vanaf volgende week. De maatschappij uit Libanon mikt enerzijds op vakantievervoer, maar wil met Schiphol als hub ook passagiers uit Libanon en omringende landen naar de VS brengen, zegt Abdul Rahman Hallab, manager voor België en Nederland tegen Business Traveller. Mede om die reden zijn de toestellen van MEA, dat vliegt met de A320 en A320, uitgerust met een Business Class. Middle East Airlines bekijkt de mogelijkheden om na het zomerseizoen te blijven doorvliegen op de route Beiroet-Amsterdam. MEA is sinds 2012 lid van Skyteam. In dat verband wordt ook gekeken naar nauwere samenwerking met KLM, zoals een codeshare.
JULI/AUGUSTUS 2021
businesstraveller.nl
VOORIN
Foto-impressie: SAS viert 75 jaar Scandinavian Airlines vierde afgelopen weekend haar 75e verjaardag. SAS werd opgericht op 1 augustus 1946 door een partnerschap tussen de Det Danske Luftfartselskab, de Noorse Det Norske Luftfartselskap en de Zweedse Svensk Interkontinetal Lufttrafik. De luchtvaartmaatschappij werd opgericht om het intercontinentale luchtverkeer voor de drie landen af te handelen, en de eerste trans-Atlantische dienst van de luchtvaartmaatschappij tussen Stockholm en New York vertrok op 17 september 1946. ‘Scandinavië zou vandaag niet hetzelfde zijn zonder een sterke Scandinavische luchtvaartmaatschappij, en we zullen natuurlijk ook in de toekomst een integrale rol blijven spelen in de Scandinavische infrastructuur’ aldus de airline. Als hommage een kleine blik op 75 jaar luchtvaartgeschiedenis! De eerste keer via de Noordpool naar Tokyo in 1957.
Bij een Fokker F-50. Fokker F-12.
1 11 1
De Businessclass anno nu.
1983-1999, gekleed door Calvin Klein.
1971-1983, stijlvol in Dior.
Een DC-9 in de VS op koninklijke tournee.
businesstraveller.nl
De cockpit van een DC-42.
Luxe in de 747 in de jaren ‘70.
Vliegen in de jaren ‘80.
JULI/AUGUSTUS 2021
D R O M E N VA N V E R : D E H I G H L I G H T S VA N C E N T R A A L- A M E R I K A Uiteraard kunnen we niet wachten om ook weer ‘ver ’ op reis te gaan, zowel zakelijk als privé. Laten we hopen op een snelle comeback. Als reminder hoe mooi het is, zette het Verkeersbureau van de regio (www.visitcentroamerica.com/en/) enkele bekende en minder bekende hoogtepunten op een rij. Voor straks!
12
TIJN KRAMER
1. BELIZE: ACTUN TUNICHIL MUKNAL (ook wel ATM genoemd) is een ‘natuurlijk’ museum gelegen in het natuurreservaat Tapir: een grottenstelsel dat zich enkele kilometers onder de grond uitstrekt en dat de Maya's beschouwden als de toegangspoort tot de onderwereld of Xibalbás. Op de muren zijn nog restanten keramiek en menselijke skeletten te vinden, dus er wordt aangenomen dat het een plaats was waar offerceremonies werden gehouden, vandaar dat het de naam "grot van de begrafenis" krijgt. 2. COSTA RICA: MONTEVERDE NEVELWOUD. Wandelen tussen de wolken is mogelijk in
JULI/AUGUSTUS 2021
businesstraveller.nl
HIGHLIGHTS
het Monteverde nevelwoud – deze regenwouden zijn vaak in een vochtige mist gehuld. Je vindt hier duizenden soorten planten, honderden vogelsoorten waaronder kolibries en de bontgekleurde quetzal. Je kunt de omgeving te voet verkennen over wandelpaden maar je kunt ook spectaculair gaan ziplinen of een 2 uur durende wandeling maken tussen de boomkruinen over hangbruggen. 3. EL SALVADOR: DE BLOEMENROUTE. Zonder twijfel is de Ruta de las Flores een van de beste roadtrips om het land te leren kennen. De ‘Route of the Flowers’ is in totaal 40km lang en gaat langs vijf dorpen in de departementen Ahuachapán en Sonsonate - Juayua, Apaneca, Nahuizalco, Salcoatitan en Concepcion de Ataco, waarvan met name de laatste zeer veel huizen met muurschilderingen – een zeer fotogeniek dorp. 4. GUATEMALA: SEMUC CHAMPEY EN DE GROTTEN VAN LANQUIN. Velen beschouwen Semuc Champey als de mooiste plek in Guatemala, een schitterend natuurgebied waar de rivier Rio Cahabón doorheen stroomt. Natuurpark Semuc Champey de passage van de rivier de Cahabón onder een natuurlijke businesstraveller.nl
kalkstenen brug van meer dan 300 meter lang, omgeven door een weelderig tropisch bos. Vlak bij de waterpoelen zijn veel grotten te vinden zoals die van Lanquín, een set ondergrondse grotten die als heilig worden beschouwd door de Q'eqchi's die het gebied bewonen. 5. HONDURAS ROATAN BAY-EILANDEN. Ben je op zoek naar een tropisch paradijsje, reis dan af naar de Bay Islands op zo’n 50 kilometer voor de kust van Honduras. Het hoofdeiland is Roatán en de eilandengroep maakt deel uit van het Meso-Amerikaanse koraalrif, na de Great Barier Reef in Australië de grootste ter wereld, waardoor het een geweldige bestemming is voor duikers. NICARAGUA: HET EILAND VAN HET GRAAN. Toeristen zullen zich als Robinson Crusoe voelen op de Corn Islands, die 70 kilometer uit de Caribische kust liggen, voor de kust van de stad Bluefields. Het 10 vierkante kilometer grote Great Corn Island en 2,9 vierkante kilometer Little Corn Island vormen tezamen de Corn Islands, een paradijsje van sprankelend wit zand, kraakhelder turquoise water en een zeer relaxte Caribische sfeer. In het verleden waren de eilanden toevluchtsoorden voor piraten,
tegenwoordig vind je hier een gemixt publiek van backpackers en surfers. 7. PANAMA: EMBERÁ QUERÁ VILLAGE. Aan de oevers van het Gatun-meer, in het Nationaal Park Chagres, ligt het dorp Emberá Querá, een inheemse gemeenschap die in 2007 werd gevormd door inwoners uit verschillende dorpen. Hun doel is behoud van hun tradities en levenstijl en toeristen kunnen een bezoek brengen aan het dorp dat alleen per kano te bereiken is. JULI/AUGUSTUS 2021
COLUMN
‘Corporate business trekt double digit aan’ 11 1444
Roberto Mamone begon zijn carrière in 1994 bij Lufthansa in Brussel. Sinds 2017 leeft en woont Roberto tussen Antwerpen en Amsterdam en is hij als General Manager Sales verantwoordelijk voor de Lufthansa Group sales in Nederland. Een interview met onze keynote speaker op BTMF. Waar zullen we beginnen? Wat een periode… Inderdaad. Met de komst van Covid zagen we een downsizing van alles. Opeens staat alles stil… wat doe je met passagiers, toestellen, rebookingen, refunds? Dat waren echte bottlenecks. Zeker ook bij de servicecenters, die waren er niet op gemaakt om in een paar weken een toestroom van duizenden vragen te krijgen. Dat waren de eerste problemen. En dan kom je in het dal dat er niet gevlogen wordt. Je probeert zo goed mogelijk de relaties te onderhouden, zeker met reisagenten, de corporate travel managers. We zitten nog altijd in de people business, we wilden ze dat vertrouwen geven, dat we er nog zijn, en dat we luisteren. En nu JULI/AUGUSTUS 2021
kom je gelukkig langzaamaan in die re-start fase waarbij – met ups en downs – we nu wel week na week mooie groeicijfers zien. Nu merken we vooral dat er weer leisure in Europa wordt gereisd voor vakantie. Of voor familiebezoek, die mensen willen echt hun familie bezoeken in pakweg Armenië of Egypte, die zijn minder afhankelijk van hotels. En wat bemoedigend is: de corporate business trekt double digit aan. Het is nog op zeer bescheiden niveau, heel ver weg van leisure, maar die groei zit tussen 20 tot 30 procent per week. Dat is vooral met dank aan het MKB waarbij de eigenaar zelf reist. Hij of zij is dan niet zo verbonden aan de duty of care die vaak standaard is bij multinationals. Dat geeft de burger moed. Er is vraag om te reizen. En long haul? Dat is nog minimaal. Een beetje marine-verkeer, wat beweging van overheidsinstanties. Wat verwacht je uit die markt? Europa is langzaamaan aan het openen. We hopen dat de VS
'Het ondernemerschap in Nederland is iets waar ik mateloos respect voor heb’
binnenkort opengaat, dat is voor onze groep heel erg belangrijk. En Azië is helaas nog trekken en sleuren. Dat zal pas op zijn vroegst tegen het eind van het jaar worden, hoewel ik wel zie dat India aantrekt. Maar het zal weer komen. De collega’s van de vracht hebben het heel knap draaiende weten te houden en straks kunnen we allicht ook weer passagiers op die toestellen gaan meenemen. We hopen tegen het einde van het jaar weer rond de 84 procent van de bestemmingen te kunnen aanbieden. We gaan er dan vanuit met een capaciteit van 50 procent te vliegen. Misschien iets minder frequent: niet viermaal per dag naar New York, maar een of twee keer. In ieder geval keer je rustig naar je oude netwerk. Dan geeft dan weer wel groeipijnen. Je had uiteraard enorme uitdagingen bij het downsizen, maar nu ook bij het upscalen. Nu hebben we weer problemen op Schiphol bij businesstraveller.nl
AIRLINE
onze handling agent omdat er niet genoeg personeel is om de check-in fatsoenlijk te kunnen doen. Heel veel mensen die de check-in deden hebben een andere job gezocht. En opeens komt dat zomerverkeer dan eindelijk, en dan is er niet genoeg personeel. Dat zou niet mogen. We zijn blij dat we eindelijk kunnen vliegen en dan loop je tegen zo’n zaak aan.
afwachtende houding. De boekingen voor de herfst en de winter moeten nog komen, dus wat betreft capaciteit is het bijzonder lastig plannen. Maar met de slotregel op Schiphol moeten we wel 50 procent blijven vliegen. En dan krijg je wel een duurzaamheidsverhaal. Heeft het
zin om vluchten bijna leeg te laten vliegen omwille van slotbehoud?
ONDER: Roberto Mamone
Is het vanuit Schiphol nog wel reëel om dat te eisen? We dragen duurzaamheid nauw aan ons hart, dat zou bij alle partijen moeten meespelen. Maar de slots
Dit heeft niemand ooit meegemaakt. Hoe ga je daarmee om? We hadden indertijd wel even problemen rondom de aswolken van IJslandse vulkaan Eyjafjallajökull, maar dat was kortstondig. Deze crisis duurt al bijna twee jaar. Het is misschien wat tweezijdig: enerzijds zie je alleen maar negatieve berichtgeving, anderzijds voel je ook wel adrenaline, heb je een drive, om met elkaar ervoor te zorgen dat de business blijft draaien. Ook naar je team toe: zorgen dat iedereen gemotiveerd blijft. We hebben ook meteen gezegd dat we iedere dag om half tien een daily call doen, met de camera. Dat hoeft niet altijd 100 procent over werk te gaan. Gewoon om contact te houden.
15
Welke vluchtuitvoering hebben jullie nu? Een flexibele vooral. Wat we nu vliegen, moet profitabel vliegen. We zijn niet in staat om verlies te draaien op vluchten. We vliegen van Amsterdam nu 16 vluchten per week naar Frankfurt - dat was 42 - en 13 naar München. Verder 16 naar Zurich, 21 naar Wenen en 4 naar Hamburg. We komen langzaam terug. De winterslots gaat wel een issue worden. We hebben nu de zomerhausse. Ik zie de groei namelijk iets afvlakken na de zomer. De boekingen komen pas twee tot drie weken voor vertrek binnen, er is bijna geen langetermijnplanning mogelijk. Voorheen werden de vluchten voor vertrek in de winter naar Aziatische bestemmingen, Johannesburg (etc) nu al geboekt maar er is nu een businesstraveller.nl
→
JULI/AUGUSTUS 2021
AIRLINE
→
in Amsterdam zijn te waardevol voor ons, we kunnen ons dat niet permitteren te verliezen. Maar Schiphol heeft toch ook een bepaalde verantwoordelijkheid, ook wat betreft duurzaamheid. Het kan toch niet zo zijn dat er onnodig gevlogen gaat worden? Daar ben ik het mee eens. Hoe nu verder na de zomer? De eerste test zal de VS worden. Als Biden Amerika openstelt voor dubbel gevaccineerden, stijgt dat meteen de vraag naar tickets? Ik denk van wel. Het jaar 2021 is een verloren jaar, dat hadden we niet gehoopt eerder. Maar we merken voor daarna, ook in ons contact met de touroperators hier in Nederland met wie goed samen werken, dat ‘ver’ meteen weer opstart zodra het kan.
11 1666
Welke bestemmingen? India, China, Zuid-Afrika, Costa Rica. De bekende namen, er is veel animo. Als het reizen, met voldoende vaccinaties en met toestemming vanuit overheden, weer kan…zijn we er klaar voor. Samen met onze partners, de touroperators. De vraag van de Nederlanders is er om te reizen. Wanneer gaan we terug naar normaal? Ik kan daar geen datum aan verbinden. Ik ben van nature een optimist. In het begin van de crisis dacht ik niet eens dat het naar Europa zou komen. En daar had ik het zo mis. En daarna dat de ellende niet heel lang zou duren. Maar toen: herstel weer na de zomer, en toen weer na de winter. Ik ben nu behoedzaam. Ik denk dat we er een tijdje mee moeten leren leven. Dat is een visie die langzaam bij mij binnenkomt. Ook al zijn we in Europa straks allemaal dubbel gevaccineerd zijn, dan zal dat nog niet in Thailand, Argentinië of Zuid-Afrika zijn. We zullen met beperkingen moeten leren leven, JULI/AUGUSTUS 2021
afhankelijk van waar je naartoe gaat. Ik verwacht niet dat het vandaag of morgen weggaat, maar dat het een bestemming-specifiek verhaal wordt. En daar moeten we flexibel in zijn. Het kan morgen weer veranderen. Dat vraagt van een airline, een reisagent en een touroperator enorm veel flexibiliteit. Het zal niet snel weer bij het oude zijn… Wat leisure betreft zullen mensen andere bestemmingen kiezen. Als ze dit jaar niet naar Bali kunnen, gaan ze naar Orlando. Er is keuze. Dat blijft de passagier wel ‘binnen de industrie’. Maar zakelijk ligt
het anders. Soms, zelfs als het zeer wenselijk is, kan er niet gereisd worden, of moet je gedwongen virtueel contact houden. Het hangt ervan af hoe je opereert in de markt. Maar het zal effect hebben. Airlines zullen flexibeler moeten zijn, de reiziger zal dat ook…? Deze zal er ergens mee moeten leren leven. We proberen natuurlijk wel te helpen door nu tarieven flexibel toe te staan. Flexibiliteit was vroeger een woord voor de corporate reiziger, en niet voor de leisure passagier. En dat is wel veranderd. Flexibiliteit heeft een bepaalde waarde gekregen voor de leisure passagier. businesstraveller.nl
AIRLINE
Bij wie ligt de verantwoordelijkheid bij covid-gerelateerde problemen? Dat is een moeilijke vraag. Maar mijn persoonlijke visie: als jij vandaag met kennis van zaken een reis boekt, weet je ook wat de gevolgen, mogelijkheden en beperkingen zijn. Dus je gaat met vol bewustzijn een keuze maken. En als je nu bijvoorbeeld een reis boekt naar Guadeloupe en morgen kan het opeens niet meer, dan wist je dat op voorhand. Dan neem je dat risico. Hoe kan je als airline daarmee helpen? We zijn op dit moment erg flexibel hoor. De tickets zijn voorlopig kosteloos omboekbaar. Niet ‘refundable’, maar flexibel, om een andere route te kiezen. We willen natuurlijk onze klant behouden. En we zijn ook bezig met de ‘ancilleries’, de extra boekbare opties: we bieden een travel care package aan. Dat kan een reiziger voor 15 euro vastleggen en bij problemen worden geholpen. Met repatriëring, of de kosten voor een quarantaine hotel. We willen de gemoedsrust van de passagier tegemoet komen. Een nieuw verdienmodel of een aansporingsmiddel? Als eerste willen we echt de klant op reis helpen. Zorgen dat de klant wil reizen. De twijfelende klant over de streep halen. Hoe dat verder zich evolueert als eventueel verdienmodel kun je nu nog niet zeggen. Ondanks alle restricties zal het toch wereldwijd op een gegeven moment wel weer meer open moéten. Economisch gezien. Dat klopt. Ons motto is ‘Connecting people, economies, cultures, in a sustainable matter.’ En daar staan we voor.
voorhand te contacteren, om hun documenten alvast vanuit huis te uploaden. Opdat check-in veel sneller gaat, of dat ze meteen weten als er iets niet correct is en niet pas als ze voor de balie staan. Welke tendensen en gebruiken zie je blijven na deze pandemie? Ik denk dat we als maatschappij digitaler zijn geworden. Vroeger belden we via een mobiel en nu vaak via teams met video, dat zal niet snel meer weggaan. Ook de vraag naar flexibiliteit is iets wat zal blijven. En bij de reisbureaus/TMC heeft NDC een boost gekregen. Men moet zich heruitvinden. Vroeger was het sec het uitschrijven van een ticket… nu komt daar duty of care, adviezen en vele andere zaken bij. Die workload is enorm. Met dus alle bewondering naar de professionals van de reisbureaus…Je moet het maar doen. Daar heb ik enorm veel respect voor. Maar zij zien ook dat NDC de meerwaarde is, die ze aan hun klant kunnen bieden. NDC, het individualiseren van aanbod,
'De drive om met elkaar ervoor te zorgen dat de business blijft draaien'
helpt ze daarbij. We zien dat velen sinds corona op die NDC-trein zijn gesprongen. ‘Customer centricity’ is veel belangrijker geworden.
En voor de Lufthansa Groep? We zullen als airline wel kleiner zijn, we krimpen. Vliegtuigen gaan eruit, de A380 gaat eruit. Dat is pijnlijk, dat maakt het niet makkelijk. Maar we moeten sneller, leaner, flexibeler zijn en meer synergiën zoeken binnen het bedrijf.
17
Uiteindelijk ligt de bal bij jullie klanten. Hoe zien zij de toekomst? Ik heb regelmatig contact. Men is hoopvol en men is ook wat zoekende. De tijd wordt goed gebruikt om intern de zaken op orde te krijgen. Men zit niet stil. Zodra alle misère achter ons ligt, kan effectief de sprong vooruit gemaakt kan worden. Dat geldt ook voor ons. Als je weer kan, moet je niet beginnen met het ontwikkelen van nieuwe technologieën. Dan ben je te laat. Want er wordt nu heel hard gewerkt bij onze klanten, je ziet dat ze ook weer mogelijkheden en kansen ziet liggen. Het ondernemerschap in Nederland is iets waar ik mateloos respect voor heb en dat geeft goede hoop voor de toekomst.
Hoe ga je om met het oerwoud aan vaccinatiebewijzen, testbewijzen en wat al niet meer? We proberen nu wel passagiers op businesstraveller.nl
JULI/AUGUSTUS 2021
HOTELS
V E I LI G D US V E R T R O U WD Van schoonmaakprotocollen tot contactloze technologie, hotels heroverwegen elk aspect van hun activiteiten om hun gasten en personeel te beschermen.
18
Z
oals we allemaal weten, heeft de Covid19-pandemie enorme schade aangericht in de horeca. Om het hoofd boven water te houden, moesten hotels zich snel aanpassen aan nieuwe regelgeving, ruimtes opnieuw inrichten en de schoonmaakprocedure verbeteren om klanten en personeel veilig te houden. Ook gasten hebben hun gedrag veranderd. Waar ze vroeger misschien niet veel hebben nagedacht over het werk dat achter de schermen gebeurt, geven reizigers nu bij het boeken prioriteit aan hygiëne. Volgens een onderzoek dat Honeywell in december in het VK en de VS heeft uitgevoerd, zei 48 procent van de respondenten dat verbeterde hygiëne- of gezondheids- en veiligheidsprocedures hen het meest zouden motiveren om in een hotel te verblijven, terwijl 57 procent van degenen in de VS netheid noemde als de belangrijkste beslissende factor bij het kiezen van een accommodatie. In dit artikel onderzoeken we de nieuwe veiligheidsmaatregelen die de gastervaring fundamenteel hebben veranderd.
TEKST HANNAH BRANDLER JULI/AUGUSTUS 2021
HOUD HET SCHOON
Alle grote hotelketens hebben robuuste nieuwe businesstraveller.nl
19
schoonmaakprotocollen ontwikkeld, waarbij elke afdeling wordt beoordeeld en medewerkers uitgebreide veiligheidsen hygiënetraining krijgen. In april vorig jaar onthulde Marriott International zijn Global Cleanliness Council, een orgaan dat bestaat uit specialisten op het gebied van gastvrijheid, epidemiologie, sanitaire voorzieningen en beschermende gezondheids- en hygiënetechnologie. Hilton werkte samen met de fabrikanten van Lysol en Dettol om zijn Clean Stay-platform in juni 2020 te lanceren, waarbij Alex Humphreys, Hilton's senior director voor veiligheid en beveiliging in Europa, het Midden-Oosten en Afrika, zijn ervaring als medisch microbioloog gebruikte om de groep te sturen in de goede richting. ‘Het belangrijkste is dat het niet alleen een marketingtruc is’, zegt hij. ‘We hebben dit benaderd met een wetenschappelijke microbiologische mindset. We waren niet als een konijn [gevangen] in de koplampen.’ Dergelijke programma's ondergaan vaak externe certificering en auditing. Accor's Allsafe-regeling wordt bijvoorbeeld bekrachtigd door test- en inspectiespecialist Bureau Veritas. Radisson Hotel Group heeft een wereldwijde overeenkomst getekend met inspectiebedrijf SGS om een reinigings- en veiligheidsregime in 20 stappen businesstraveller.nl
te creëren. Op lokaal niveau hebben sommige groepen 'Covid-officers' aangesteld die ervoor moeten zorgen dat individuele accommodaties zich aan de richtlijnen houden. Bij IHG Hotels and Resorts zorgen 'clean champions' voor een 'cultuur van schoon' in het hele portfolio, terwijl Hyatt ervoor zorgt dat elk hotel wereldwijd een getrainde leider op het gebied van hygiëne en welzijn heeft. Gezondheids- en beveiligingsbedrijven zoals International SOS hebben onder meer Four Seasons en Oakwood ondersteund. Medische directeuren testen de gebruikerservaring en stellen rapporten op met aanbevelingen. Wat houden deze programma's in? Elk varieert enigszins en is aangepast om te voldoen aan de voorschriften in verschillende delen van de wereld, maar over het algemeen hebben de hotelgroepen een vergelijkbare benadering van hygiëne. Eerst en vooral zijn de traditionele schoonmaakmaatregelen opgevoerd. →
GROTE FOTO: Accor’s Allsafe programma verandert de check-in ervaring ONDER: Hilton’s kamerzegels
JULI/AUGUSTUS 2021
INTERVIEW
JULI/AUGUSTUS 2021
businesstraveller.nl
INTERVIEW
In openbare ruimtes worden contactoppervlakken zoals receptiebalies, liftknoppen, deurklinken, badkamers, leuningen en fitnessapparatuur vaker schoongemaakt met desinfecterende producten van ziekenhuiskwaliteit en zijn er ontsmettingsstations opgesteld. In de kamers krijgen high-touch gebieden zoals deurklinken, kranen en lichtschakelaars speciale aandacht. Groepen zoals Accor beloven een grondige reiniging van bekleding en tapijten en het wassen van beddengoed op hoge temperatuur. Veel ketens bieden ook desinfecterende doekjes of handdesinfecterende middelen in elke kamer. Hoewel veel van dit werk onzichtbaar blijft, stelt Hilton de gasten gerust door een Clean Stay-zegellabel aan de deuren van de kamers te bevestigen om aan te geven dat er niemand is binnengekomen sinds de schoonmaakdienst. ‘Dat hielp de angst te verminderen en het vertrouwen van de klant te vergroten’, zegt Humphrey, die eerder bij de NHS werkte als adviseur ‘Je kunt de beste infectiebeheersing. De huishouding zelf luchtverververser is veranderd, waarbij sommige gasten een volledige service willen en anderen hebben maar als de er de voorkeur aan geven dat niemand gast zich niet aan de binnenkomt tijdens hun verblijf. De regels houdt, heb je kamers worden voor aankomst grondig gedesinfecteerd, maar het is dan aan de er weinig aan...’
ONDER: Accor werkt met bedrijven zoals AX voor de veiligheid van de gast
businesstraveller.nl
gasten om de frequentie van de service te kiezen. In tijden van lage bezetting houdt Accor kamers 72 uur leeg om het transmissierisico verder te verminderen. Volgens Honeywell meldde 93 procent van de respondenten die sinds maart vorig jaar in een hotel hadden verbleven een positieve ervaring met betrekking tot veiligheid en netheid. Humphrey meldt dat de maatregelen van Hilton ‘een absolute eis zijn geworden’ bij klanten, terwijl Richard Short, Accor's gezondheids-, veiligheids- en milieudirecteur voor Noord-Europa, gasten aanmoedigt om de toekomst van de hotelervaring vorm te geven door constructieve feedback te geven. ‘We nodigen gasten uit om met ons mee te gaan op deze reis, omdat we allemaal dezelfde motieven hebben. We willen niet dat dit virus zich ongecontroleerd verspreidt’, zegt hij. Sommige hotelgroepen zijn zelfs nog verder gegaan door geavanceerde technologieën in te zetten, zoals elektrostatisch schoonspuiten. Marriott implementeerde dit in openbare ruimtes van al zijn merken. Het werkt door een elektrische lading toe te passen op desinfectiemiddel van ziekenhuiskwaliteit, waardoor het een oppervlak effectiever kan bedekken dan conventionele methoden. De uitrol was niet eenvoudig, er werd onderzocht hoe het vaak kon worden gebruikt en wat de gevolgen waren van het inademen van de dampen.
JULI/AUGUSTUS 2021
→
INTERVIEW
ONDER: De kamer wordt klaargemaakt bij IBIS India voor de volgende gast
JULI/AUGUSTUS 2021
Hoewel dergelijke methoden een rol spelen bij het stoppen van het virus, is het menselijk gedrag het belangrijkste. De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt dat persoonlijk contact de belangrijkste manier is om Covid-19 te verspreiden, wat betekent dat technologie achterhaald wordt als basiselementen zoals handhygiëne, gezichtsbedekking en sociale afstand niet worden nageleefd. Zoals Dr. Rodrigo Rodriguez Fernandez, wereldwijd medisch directeur van nietoverdraagbare ziekten en welzijn op de werkplek voor International SOS, het verwoordt: ‘Ik kan het beste en duurste luchtzuiveringssysteem hebben, maar als mensen de regels niet volgen, maakt het eigenlijk niet uit.’ Short is het ermee eens dat ‘het belangrijk is om de beproefde methoden te gebruiken’. Hotels hebben daarom openbare ruimtes opnieuw ingericht om sociale afstand mogelijk te maken, bewegwijzering te introduceren en het dragen van maskers in openbare ruimtes verplicht te stellen. Recepties hebben mogelijk plexiglas scheidingswanden en er zijn vaak eenrichtingssystemen met aparte in- en uitgangen. Sportscholen en spa's zijn mogelijk gesloten of beperkt in aantal gasten. Sommige hotels gebruiken ook thermische screening en temperatuurpistolen. Dus wat gebeurt er in het geval van een vermoed of bevestigd geval van Covid-19
ter plaatse? Ten eerste zorgt het hotel ervoor dat de persoon veilig is en in quarantaine wordt geplaatst. Het zal vervolgens de lokale autoriteiten op de hoogte stellen en de aanbevolen vervolgstappen nemen. Na het vertrek van de gast wordt de kamer 72 uur geïsoleerd en daarna grondig schoongemaakt.
CONTACTLOZE TECH
De pandemie heeft de acceptatie van contactloze technologie versneld waarmee reizigers hun verblijf vanaf mobiele apparaten kunnen regelen. Er worden steeds vaker apps geïntroduceerd waarmee gasten op afstand kunnen in- en uitchecken, roomservice en voorzieningen kunnen bestellen, met personeel kunnen spreken via instant messaging en speciale verzoeken kunnen doen. Al een paar jaar bieden Hilton, Marriott en Hyatt veilige digitale sleutels aan leden van loyaliteitsprogramma's, zodat ze de receptie kunnen omzeilen en hun deuren kunnen ontgrendelen met hun telefoon. De wereldwijde uitrol van deze technologie is versneld door de pandemie. Vanaf april 2021 hebben Hilton-gasten de digitale sleutel gebruikt om wereldwijd 105 miljoen deuren te openen, waarbij 80 procent van de hotels van de groep nu de technologie gebruikt. Eind vorig jaar hadden meer dan 500 Hyatt-hotels de digitale sleutel, terwijl 4.500 Marriott
businesstraveller.nl
VIBHOR YADAV
22
HET MENSELIJKE ELEMENT
International-hotels deze hebben. Accor volgde dit WAT DE TOEKOMST BRENGT voorbeeld in januari van dit jaar door samen te werken met Na meer dan een jaar van soms onvoorspelbare scenario's, mobiele sleutelprovider Stay My Way om de technologie kan het zinloos zijn om te proberen de toekomst te te lanceren bij geselecteerde Europese, Midden-Oosterse voorspellen. Toch is er dankzij de uitrol van vaccins en Noord-Amerikaanse hotels. Accor zegt dat er tegen hopelijk een einde in zicht. Als er een gouden randje uit het einde van het jaar 20.000 deuren zijn uitgerust met de dit alles kan komen, dan is het wel dat ‘elk bedrijf een technologie en dat het in de komende vijf jaar zal worden zorgbedrijf is geworden’, zegt Rodriguez-Fernandez. ‘Nooit uitgerold naar ten minste 50 procent van de portefeuille. eerder hebben we gesprekken over gezondheid gezien Low-touch reizen zal blijven, toch zijn hotelgroepen in een bedrijf buiten de gezondheidssector. Onze hoop onvermurwbaar dat dit niet ten koste zal gaan van is dat dit zo blijft.’ Accor heeft met AXA samengewerkt gastvrijheid. Humphrey citeert hoe om gasten 24 uur per dag gratis toegang Hilton-teamleden in de hele groep te bieden tot tele-medische consultaties in hun service hebben aangepast tijdens haar wereldwijde portfolio van meer dan Elk bedrijf wordt de pandemie. 5.000 hotels, een samenwerking die ook ook langzamerhand na de pandemie zal voortduren. Er komen een beetje een ETEN EN DRINKEN ongetwijfeld moeilijke tijden aan. PwC's Hotels zorginstelling... Of u nu in een budgethotel of een Forecast 2020-21 voorspelt dat het vier jaar kan luxe resort verblijft, u zult merken hoe duren voordat de bezettingsgraad terugkeert de eet- en drinkservice is beïnvloed. naar het pre-Covid-niveau. ‘Gastvrijheid is Restaurants waren (soms) gesloten, veerkrachtig en heeft dat keer op keer bewezen’, veranderd in afhaalrestaurants of hadden hun menu's zegt Srdjan. Milekovic, Senior Vice-President gestroomlijnd om de operaties te vereenvoudigen. Operations voor EMEA van Hyatt. ‘Hoewel de In oktober werkte Accor samen met het sector zich nu in een moeilijke positie bevindt, in Londen gevestigde softwarebedrijf weten we dat deze zich zal herstellen.’ De group Bizzon om gasten in staat te stellen online heeft onlangs plannen aangekondigd om haar te betalen voor eten van een digitaal voetafdruk in Europa met meer dan 30 procent te menu. Het plan is het nu om het uit te vergroten. ‘We weten dat er een opgehoopte vraag naar rollen naar 150 hotels in Noord-Europa. reizen is en als onze gasten er klaar voor zijn, zullen wij er Waar restaurants open blijven, zijn ze herschikt om meer klaar voor zijn’, zegt hij. Tegelijkertijd heeft de pandemie ruimte tussen tafels te creëren en hebben ze wegwerp-, geleid tot een toename van werken op afstand. ‘Een coole gelamineerde of digitale menu's geïntroduceerd. De service trend die uit de pandemie is voortgekomen, is dat hotels in buffet-stijl is in sommige hotels bewaard gebleven nadat tegemoet moeten komen aan mensen die niet langer ze zijn aangepast aan het nieuwe tijdperk, met gekookt vastzitten in een kantooromgeving’, zegt Tom Flanagan voedsel dat wordt geserveerd door het personeel en gasten Karttunen, Senior Vice-President van de Radisson Hotel in staat zijn om voorverpakte items op te halen. Marriott's Group voor Noord- en West-Europa, die doorgaans 50 Quick zegt: ‘Mensen houden van het hotelbuffet. Als procent van het jaar reist. Dat geldt zowel voor individuele hoteliers willen we onze gasten veilig houden, maar ook een gasten die op zoek zijn naar een alternatieve werkruimte als ervaring bieden die luxueus of speciaal aanvoelt.’ voor virtuele deelnemers aan zakelijke bijeenkomsten. BT businesstraveller.nl
VAN LINKS: Hilton’s Clean Stay regime; Hyatt's sleutelloze kamertoegang
23
JULI/AUGUSTUS 2021
M A LTA
Ontmoet me op Malta 24
Het historische eiland in het midden van de Middellandse Zee is klaar voor grotere zakelijke bijeenkomsten! Met het eiland op de goede weg terug is hier wat inspiratie voor uw volgende samenkomst. Eindelijk!
BOVEN: Blik op Basilica of Our Lady of Mount Carmel in Valletta RECHTS: Dineren bij Casa Rocca Piccola
JULI/AUGUSTUS 2021
V
oor degenen die van geschiedenis houden, heeft Malta alles wat je maar kunt wensen op een bestemming en waarschijnlijk veel meer dan de Maltezen voor zichzelf wilden. Belegeringen, oorlogen, oude ridderorden en aanvallende Ottomanen, het heeft een maritieme geschiedenis die teruggaat tot in de nevelen van de tijd met de Feniciërs en Carthagers. Het eiland is altijd een natuurlijke stopplaats geweest tussen Italië en Noord-Afrika. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Malta de meest gebombardeerde plaats op aarde en in 1942 werd er bijna ononderbroken aangevallen, maar liefst 154 dagen. De musea hebben een blijvend eerbetoon aan de heldhaftigheid van de Maltezen en het hele eiland kreeg het ‘George Cross’ voor moed van koning George VI, dat kan worden bekeken in het National War Museum in Valletta, de hoofdstad. Tegenwoordig is Malta een toeristische bestemming, toch is er in Europa veel concurrentie voor toeristen en de stranden van Malta zijn niet het sterkste
punt in vergelijking met bijvoorbeeld Sardinië of Ibiza. In plaats daarvan krijg je een unieke mix van geschiedenis, taal en identiteit. De geografische ligging in het centrum van de Middellandse Zee, maakt Malta perfect als ontmoetingspunt, met vluchten die landen op Malta International Airport vanuit grote hubs in Europa en de Golf. Bij aankomst zullen de schilderachtige bestemmingen Valletta, Mdina, Rabat en de Three Cities aan de andere kant van de Grand Harbour de eerste bezoekers verleiden en stamgasten herinneren aan de kenmerkende aantrekkingskracht van deze bestemming. Er is meer te ontdekken dan alleen het hoofdeiland, de zustereilanden Gozo en Comino hebben ook een schat aan attracties. In een tijd waarin het reizen weer begint te hervatten, is Malta open en hopen we dat vakantiegangers en zakenreizigers, maar ook vergader- en incentivegroepen, massaal zullen arriveren. Niemand weet wat de toekomst zal brengen voor de rest van het jaar, maar één ding kan zeker zijn: als iemand 2021 doorkomt, zullen het de Maltezers zijn. businesstraveller.nl
TEKST TOM OTLEY 25
MALTA CASA ROCCA PICCOLA
Dit 16e-eeuwse paleis was de thuisbasis van de negende Markies de Piro, nog steeds een familiehuis en is nu open voor het publiek voor rondleidingen en biedt ook enkele ruimtes voor privéverhuur. Gidsen staan klaar om de geschiedenis van het huis te belichten en wijzen op de tunnels die tijdens de Tweede Wereldoorlog in de rotsen zijn uitgehouwen om schuilkelders te creëren. Dicht bij het Grootmeesterspaleis aan Republic Street, de hoofdweg van Valletta, omvatten de evenementenruimtes van Casa Rocca Piccola La Giara, de zomereetkamer, die plaats biedt aan 22 gasten en een tuin van 100 m² voor drankjes op zwoele avonden. casaroccapiccola.com businesstraveller.nl
JULI/AUGUSTUS 2021
→
M A LTA
26
Het Club House, een oud jachthuis dat plaats biedt aan maximaal 500 personen...
VAN BOVEN, VAN LINKS: Malta Maritime Museum; Birgu Marina, Palazzo Parisio tuinfeest Stanislava Karagyozova / Shutterstock.com RECHTS: The Club House bij Gianpula
JULI/AUGUSTUS 2021
GIANPULA VILLAGE: CLUBHUIS, KLUIS EN PENTHOUSE
Gianpula Village is de nachtclubbestemming van Malta met verschillende locaties die kunnen worden gebruikt voor privé-evenementen. Deze omvatten het Club House, een omgebouwd 16e-eeuws jachthuis dat plaats biedt aan 150 mensen zittend of 500 staand. Het is verbonden met de ‘Vault’ , een ondergrondse voormalige stallencomplex die plaats biedt aan 300 afgevaardigden voor een receptie of 70 zitplaatsen. Boven het clubhuis bevindt zich het openluchtpenthouse, dat een panoramisch uitzicht biedt en plaats biedt aan 500 staande gasten of 100 voor een sit-down evenement. axeventsmalta.com
MARITIEM MUSEUM VAN MALTA
Het Malta Maritime Museum is gevestigd in de Old Naval-bakkerij en documenteert de zeevaartgeschiedenis van het eiland en de impact ervan op de samenleving. Te huur is St Angelo Hall, een flexibele ruimte die plaats biedt aan 150 afgevaardigden voor een banket of 250 voor een receptie. Een aangrenzend terras kijkt uit over de pittoreske jachthaven van Birgu en kan worden gebruikt voor kleinere borrels. exclusivevenues.org
MEDITERRANE CONFERENTIECENTRUM
The Mediterrane conferentiecentrum is gelegen in Valletta in de omgebouwde 16e-eeuwse Sacra Infermeria, het ziekenhuis van de Ridders van Malta. Met een lengte van 155 meter en een oppervlakte van 1.700 m² is de voormalige Long Ward (nu de Sacra Infermeria Hall) een van de langste zalen in Europa, met 1.500 diners of 2.500 staanplaatsen. Een andere voormalige zaal, La Vallette, heeft prachtige gewelfde plafonds en biedt plaats aan 900 businesstraveller.nl
TWEEDE RIJ, VAN LINKS: Mediterranean Conference Centre; Palazzo Parisio
al indrukwekkend voordat ze zijn aangekleed voor de gelegenheid. mcc.com.mt
PALAZZO PARISIO
Gelegen in Naxxar in het noorden van het eiland en omgeven door prachtig onderhouden tuinen, die perfect zijn voor cocktailrecepties (voor 1.000 personen) of diner (voor 400 personen), is het weelderige Palazzo Parisio sinds 1898 eigendom van dezelfde familie. Sommige van de ruimtes zijn beschikbaar voor privé-evenementen, zoals de grote
rococo-balzaal, waar glamoureuze galadiners voor 120 personen kunnen worden gehouden. Drankjes voor 400 gasten kunnen worden gedronken op de eerste verdieping van het paleis. Andere opties zijn de Sala Lombarda, die plaats biedt aan 60 afgevaardigden voor een banket of 100 voor een receptie en de Pompeian-eetkamer, die plaats biedt aan 24 gasten aan een lange, elegante tafel. Er kunnen ook rondleidingen door het paleis en de tuinen worden geregeld. palazzoparisio.com →
JULI/AUGUSTUS 2021
STANISLAVA KARAGYOZOVA/ISTOCK
businesstraveller.nl
gasten voor een banket of 1.500 voor een receptie. Deze zalen worden aangevuld met een auditorium met een capaciteit van 1.400 zitplaatsen in de voormalige centrale binnenplaats van het ziekenhuis en het dakterras van het Grand Terrace, dat een prachtig uitzicht biedt en 600 gasten herbergt. The MCC biedt plaats aan maximaal 4.000 afgevaardigden per dag en is dus ideaal voor een groot evenement met breakout-sessies of teambuildingactiviteiten, maar is ook uitstekend geschikt voor een galadiner. De lange zalen zijn
M A LTA
De Citadel is de must see op het kleine eiland Gozo
→ 28
GOZO CITADEL
Ja, het is weer een versterkte stad, dit keer op Gozo. De Citadel van Rabat, ook wel Victoria genoemd, steekt steil uit boven het omliggende platteland. Het is de opvallende bezoekersattractie op het eiland met fascinerende bezienswaardigheden die erin verborgen zijn, waaronder de barokke kathedraal van de Assumptie, een militaire batterij, verschillende musea, een oude gevangenis en een schuilplaats uit de Tweede Wereldoorlog. Evenementen voor 100 kunnen worden gehouden in de gracht en voor 80 in het Cultureel Centrum. visitgozo.com
BOVEN: Fort St Elmo; Fort St Angelo; St Elmo; Mode-event op Fort St Angelo
De twee meest iconische forten van Malta hebben honingkleurige kalkstenen bastions die de foto's van elke toerist in het avondlicht verfraaien. Ooit verdedigers van de Grand Harbour, nu toeristische attracties, zowel binnen als buiten met musea, rondleidingen, evenals het hosten van middelgrote conferenties, vergaderingen en evenementen. Elk fort heeft historische kamers te huur, samen met kanonnen bezaaide terrassen voor gedenkwaardige bijeenkomsten onder de sterren. St Elmo's biedt plaats aan maximaal 2.000 gasten voor een borrel en biedt een prachtig uitzicht over de haven van Marsamxett. Fort St Elmo ligt tegenover het Mediterranean Conference Centre op het schiereiland Valletta, terwijl Fort St. Angelo aan de andere oever uitkijkt op Valletta, dat 's avonds prachtig verlicht is. Beiden stonden centraal in het Grote Beleg in 1565 toen de Ridders van Malta de binnenvallende Turken versloegen. St. Angelo was de eerste basis van de ridders in Malta en de laatste van de Royal Navy. De kreek waar de ridders hun galeien aanmeerden en de Britten hun oorlogsschepen, is nu een jachthaven en een aangename waterkant. Binnen hebben beide kastelen zalen die geschikt zijn voor conferenties - St Elmo's biedt plaats aan 90 afgevaardigden en St Angelo's 160 - evenals meer intieme kamers voor kleinere vergaderingen. exclusivevenues.org
businesstraveller.nl
HERITAGE MALTA; LARANIK/ISTOCK; EDOTEALDI/ISTOCK
JULI/AUGUSTUS 2021
TA' FRENC!
Een eeuwenoude boerderij die meer dan 30 jaar geleden werd omgebouwd tot een high-end restaurant en is niet alleen bijzonder vanwege zijn culinair diner, maar ook vanwege zijn karaktervolle ruimtes. Er is een reeks van locaties om uit te kiezen, variërend van de grote eetzaal voor 60 gasten, met een overdekt terras, tot een privékamer en een wijnkelder, beide met 20 zitplaatsen (de lange tafel van de eerste is ook geschikt voor een bestuursvergadering), een met bomen omzoomde, met stenen bedekte tuin en een feesttent voor alle weersomstandigheden voor feesten tot 200 personen. Tafrenc.mt
FORTS ST ELMO AND ST ANGELO
M A LTA
HET XARA PALEIS
Het Xara Palace is gevestigd in een omgebouwd 17e-eeuws palazzo en is het enige hotel binnen de oude stadsmuren van Mdina. Een Five-star lid van Relais en Chateaux, het heeft 17 kamers en suites. Het restaurant, De Mondion, en de meer informele Trattoria AD 1530 kunnen worden gebruikt voor bijeenkomsten, terwijl recepties voor 120 gasten kunnen worden gehouden in het atrium van de accommodatie, dat is geïnspireerd op een Marokkaanse riad. xarapalace.com.mt
MET DE KLOK MEE: Verdala Palace; Xara Palace; Xara Lodge; Verdala Palace RECHTSONDER: Oracle Conference Centre
29
BRIAN GRECH/ XARA CATERING
VERDALA PALEIS
businesstraveller.nl
Gebouwd in de 16e eeuw, Verdala Palace is gelegen in Buskett Gardens in Siggiewi, aan de westkant van Malta. De voormalige residentie van zowel grootmeesters als Britse gouverneurs, is nu het zomerpaleis van de president van Malta, die goedkeuring moet verlenen voor evenementen die daar plaatsvinden. Als je een echt speciale locatie zoekt, dan is het de moeite waard. president.gov.mt/the-palace-verdala
XARA LODGE
Het Xara Palace is gevestigd in een omgebouwd 17e-eeuws palazzo en is het enige hotel binnen de oude
stadsmuren van Mdina. Een Five-star lid van Relais en Chateaux, het heeft 17 kamers en suites. Het restaurant, De Mondion, en de meer informele Trattoria AD 1530 kunnen worden gebruikt voor bijeenkomsten, terwijl recepties voor 120 gasten kunnen worden gehouden in het atrium van de accommodatie, dat is geïnspireerd op een Marokkaanse riad. xaralodge.com
Conference Centre. Het is een zelfstandige vergader-, amusementsen trainingslocatie die evenementen kan organiseren voor maximaal 1.200 deelnemers en is uitgerust met ultramoderne audio-videoapparatuur. Het heeft zowel binnen- als buitenruimtes, waaronder een grote hal, syndicaatsruimten, breakoutruimtes en terrassen. dolmen.com
ORACLE CONFERENTIECENTRUM
Gelegen in St Paul's Bay in het noorden van het eiland, heeft het Dolmen hotel 488 kamers en suites en is ook de thuisbasis van het Oracle JULI/AUGUSTUS 2021
TEKST THEO DE REUS
'Never a dull moment' ‘Ik werk niet voor KLM, ik bén KLM’er ’, zegt scheidend directeur KLM Nederland, Harm Kreulen...een man met blauw bloed.
FOTO: Harm Kreulen
INTERVIEW
Toen Kreulen als trainee bij KLM binnenstapte, had hij er geen idee van dat hij zo lang bij KLM zou blijven. Na twee jaar als trainee alle facetten van het bedrijf te hebben gezien, vertrok hij in 1985 naar Buenos Aires als sales manager Argentinië en Paraguay. Op de vraag waarom hij zo lang is gebleven, zegt Kreulen: ‘Luchtvaart is internationaal, dynamisch, never a dull moment. Ik heb in die 36 jaar elf functies gehad. Dat is een van de redenen waarom het altijd uitdagend en vernieuwend is gebleven. KLM is een groot bedrijf, waar je elke vier jaar van baan kunt veranderen. Ik heb me kunnen ontwikkelen en in elke functie veel van mijn bazen kunnen leren. Soms leer je ook wat je niet moet doen. Je pikt van iedereen wat mee. Daarin heeft KLM me altijd erg gevoed. Dat is het bekende blauwe bloed. Ik heb weleens gezegd: ik werk niet voor KLM, ik bén KLM’er. Dat is ook echt zo. Ik spreek regelmatig oud-collega’s die nog steeds erg betrokken zijn. KLM is een apart bedrijf. Als je er wat langer werkt, gaat het in je bloed zitten, dat raak je nooit meer kwijt. Het is veel meer dan een werkgever.’ Dat Kreulen sinds 2011 de functie van directeur KLM Nederland bekleedt, is voor KLM- begrippen lang. ‘Normaliter wissel je om de 4 of 5 jaar van functie. In 2018 heb ik met Pieter Elbers (CEO, red.) afgesproken dat ik tot en met 2019 zou aanblijven, het 100-ste jubileumjaar van KLM. Twee maanden na 2019 brak de pandemie uit. Je doet er dan beter aan om op je plek te blijven zitten en de crisis managen.’
'Door de kleurcodes wordt de Nederlandse markt harder geraakt dan andere'
Heb je nooit bij andere werkgevers gekeken? ‘Niet actief, maar ik ben wel een paar keer benaderd. Ook door airlines ‘uit de zandbak’ (de benaming die Kreulen al jaren met een knipoog hanteert voor carriers uit het MiddenOosten, red.) kun je bijna een ‘blanco cheque’ schrijven. Maar het gaat om meer dan arbeidsvoorwaarden. Een paar keer heb ik de afweging gemaakt maar heb ik uiteindelijk toch elke keer weer voor KLM gekozen. Door elders te kijken, kreeg ik de bevestiging dat ik hier goed zit.’ En nu toch weg? ‘Ik heb het afgelopen jaar wat opties voor een interne mutatie bekeken. Ik wil in de commercie blijven, daar zit mijn meeste ervaring en dat vind ik leuk. Directeur KLM Nederland is dan toch voor mij de mooiste en meest passende functie. Daar wil ik mijn carrière bij KLM mee afsluiten en dat gaat gebeuren per 1 oktober, na 36 jaar en acht maanden. Ik sta daar volledig achter maar het voelt best raar. Dan begint een nieuw hoofdstuk.’ Zag je in maart 2020 aankomen dat de coronacrisis anders zou worden dan een normale crisis? ‘Corona was al een issue in China, maar het leek vanuit Europa nog een beetje de ‘ver van m’n bed show’. We dachten nog dat het beperkt zou blijven tot het Verre Oosten. Het had wel al impact op ons vervoer naar China. Er verschoof wat capaciteit van China naar Noord Amerika. Maar na een paar weken kreeg Covid ook vat op het businesstraveller.nl
Westen. De grote klap kwam toen de VS half maart zijn grenzen sloot.’
‘We realiseerden ons toen dat het erg serieus was en een grote impact zou hebben. Maar we realiseerden ons niet dat het zo lang zou duren. Toen de coronacrisis begon, hadden we drie scenario’s: snel herstel, gemiddeld herstel en langzaam herstel. Maar de timeline voor die scenario’s moesten we bijstellen. In feite is er in heel 2020 geen herstel geweest, met af en toe een kleine opleving. In 2021 hebben we een slechte start gehad, het eerste kwartaal was een drama, het tweede kwartaal was ook niet echt goed. Nu zien we het herstel inzetten, maar we kunnen de VS nog steeds niet in. Europa is nu geel en groen, maar als Nederland staan we momenteel op rood. Er is nog een weg te gaan’ Wat was het lastigste? ‘Het moeilijkste was, en is nog steeds, om de organisatie in de startblokken te houden, zodat we volle wind kunnen pakken zodra het herstel zich aandient. Onze mensen moeten altijd paraat zijn, maar dat vragen we nu al anderhalf jaar. Wat daarbij niet helpt is dat men noodgedwongen voornamelijk vanuit huis werkt. Hoe houd je in zo’n situatie de collega’s verbonden en in de startblokken? Dat betekent onder andere veel communiceren. Pre-Covid hadden we hier bij KLM Nederland iedere zes weken een infosessie, waar we medewerkers bijpraten, maar nu kan je ‘een kanon afschieten’. We moeten straks ook weer de cadans van campagnes en acties opstarten. De afgelopen tijd hebben we wel wat kleinere campagnes gehad maar → het ritme en de souplesse moeten weer terugkomen.’ JULI/AUGUSTUS 2021
INTERVIEW
→
Dat is wel eens anders geweest toch? ‘Voor coronatijd verkochten we 10.000 tickets per dag, een omzet van tien miljoen euro. We draaiden hier op volle toeren. Met 50 campagnes per jaar waren we altijd in de markt. Zo hebben we jarenlang gedraaid. Dat is nogal abrupt stilgevallen en moet straks weer op gang komen. We zitten nu met KLM Nederland op een derde van de omzet van pre-Covid. Er is een stijgende lijn, maar we hebben nog een lange weg te gaan. Door de kleurcodes wordt de Nederlandse markt harder geraakt dan andere markten.’ ‘We hebben een flinke herstructurering gehad. Dat was pijnlijk, er zijn grofweg 6.000 collega’s die het bedrijf hebben verlaten. De kosten moesten omlaag en we hebben het investeringsprogramma tegen het licht gehouden. We investeerden voorheen 3 miljoen euro per dag, meer dan 1 miljard per jaar in 2019. We investeren weliswaar nog steeds, bijvoorbeeld in onze Premium Comfort klasse, maar het is wel minder.’
32
Het herstel tekent zich voorzichtig af, zegt Kreulen. ‘De organisatie is kleiner, de kosten zijn omlaag gebracht. De verkopen lopen weer een beetje op. Europa en de Antillen draaien best goed, voornamelijk leisure vervoer. We hopen nu dat ICA verder opengaat. We hebben in de aankomende winter zes nieuwe ICA-bestemmingen. In het derde en vierde 'De thuismarkt kwartaal moet het zakelijke vervoer ook weer op gang komen. We verwachten in eerste instantie is de kurk voor vraag van het Midden- en Klein bedrijf, in een iets een airline' later stadium vraag van de grote corporates. Dan rollen we 2022 in. Onze verwachting en hoop is dat we eind 2023 of in 2024 weer op het niveau van 2019 zijn.’ Wat was het hoogtepunt in ruim 36 jaar KLM? ‘Dat waren er vele, maar 2019 was wel een erg mooi jaar. We werden als eerste airline in de wereld 100 jaar, onze cijfers waren fantastisch, alles stond in het groen. In Nederland hadden we ten opzichte van 2011 een verdubbeling van de omzet gerealiseerd, van 1 naar 2 miljard euro, in minder dan tien jaar tijd… Dat is wel even 100 miljoen per jaar erbij. We zijn ook van 1 miljoen naar 2 miljoen Flying Blue-leden gegroeid. Dat zijn toch indrukwekkende cijfers. Maar liefst twee derde van onze omzet komt uit die loyale klantengroep.’ ‘In vele opzichten was 2019 een jubeljaar. Twee maanden daarna zaten we echter in de penarie. Je bent een groot en sterk internationaal bedrijf en dan zie je dat je door iets van buitenaf, waar je niets aan kunt doen, in no-time heel snel bijna onderuit gaat. Dat was confronterend. Je moet je dus nooit onaantastbaar wanen. Het ging heel hard. Op een gegeven moment stond bijna de hele vloot aan de grond.’ En toen kwamen de vouchers. Waren die de redding? ‘Die waren echt nodig. In januari, februari en de eerste helft van maart verkopen we meer dan de helft van ons hele budget. Zowat het hele zomerseizoen wordt in die maanden verkocht. Bij de start van → de crisis, J UELI I//J AUUNGI U2S0T2U1S 2 0 2 1 M
half maart, stond die verkoop in de boeken, maar er werd toen niet gereisd. Massaal refunden kon niet, dat zou een soort bankrun zijn. Dat gold voor de hele luchtvaart en reisbranche.’ Wat vind je van de kritiek dat KLM met belastinggeld overeind is gehouden? ‘Daar was veel over te doen, maar het zijn natuurlijk leningen en garantiestellingen. Op het moment dat je gebruik maakt van de leningen, moet je die terugbetalen met een forse rente. En om te kunnen terugbetalen, moeten wij kunnen ondernemen. Los daarvan is de NOW een algemene steunmaatregel die wij, zoals zoveel bedrijven, hebben gekregen.’ Airtrade biedt het platform en de service voor KLM Holidays. Had je de lancering daarvan niet liever uitgesteld? ‘De re-branding van KLM Package Deals in KLM Holidays alsmede de verrijking van de propositie hadden we al een keer uitgesteld en ik wilde dat niet nog een keer doen. Natuurlijk zijn de marktomstandigheden verre van ideaal, maar tegelijkertijd is het wel de realiteit van vandaag de dag. En die realiteit houdt nog wel even businesstraveller.nl
INTERVIEW
aan. Vanuit deze situatie gaan we werken aan het herstel en KLM Holidays gaat ons daarbij helpen.’ Heb je je nooit zorgen gemaakt dat KLM het niet zou redden? ‘Toen we waren begonnen met de vouchers en in gesprek moesten met banken en overheid, toen dacht ik: het is nu wel echt menens. Ik heb er altijd vertrouwen in gehad dat we die support van banken en overheid zouden krijgen, maar we hadden het ook wel echt nodig…’ ‘Kreulen maakt z’n zin niet af en vervolgt: ‘Ik heb me absoluut zorgen gemaakt, maar echt heel serieus rekening houden dat KLM ‘belly-up’ zou gaan, dat kon ik me toch niet voorstellen. Het goede nieuws, en dat geldt niet alleen voor KLM, is dat er nog steeds voor vele partijen in de reisbranche een reden van bestaan is. Er is veel (latente) vraag in de markt. Op de momenten dat het weer kan, gaat men weer reizen, zowel voor leisure als zakelijk. De markt is er, het moet alleen ‘los’ komen. Wanneer er geen markt meer zou zijn, dan ou het beeld heel somber worden. Op het moment dat we van die kleurcodes af zijn, dat Covid bedwongen is en we weer vrij kunnen reizen, dan komt het allemaal weer terug. Er is bestaansrecht voor vele partijen in de branche, maar we gaan nu wel door een moeilijke periode.’ KLM heeft een sterke thuismarkt. Hoe cruciaal is dat? ‘De thuismarkt is de kurk voor een airline. Als een airline op zijn thuismarkt geen stevige positie heeft, en geen marktleider is, dan wordt het moeilijk. Zonder sterke thuismarkt kun je geen groot netwerk onderhouden. Bij KLM komt 25 procent van alle passagiers aan boord vanuit de Nederlandse markt. Op Las Vegas in 2019 was het aandeel zelfs meer dan 50 procent. Zonder Nederlandse markt zou die bestemming niet rendabel geweest zijn. Met 17 miljoen mensen hebben we een relatief kleine thuismarkt voor zo’n groot netwerk. De kracht van KLM is het hub-and-spoke model. In markten waar we challenger zijn en een klein marktaandeel hebben, halen we heel handig toch plukjes vervoer vandaan. Die brengen
we allemaal samen in de hub en samen met de passagiers vanuit de Nederlandse markt hebben we dan toestellen die (normaliter) gemiddeld voor 90 procent gevuld zijn.’ Kreulen vervolgt: ‘Het commerciële spel in een thuismarkt is niet makkelijker of moeilijker, maar het is anders. Je ligt hier onder een vergrootglas, we hebben veel te maken met reputatie en imago. Daarnaast moet je heel scherp zijn, want alles wat je hier doet, heeft grote impact vanwege de grote volumes. Met 10.000 tickets oftewel tien miljoen omzet per dag moet je goed opletten. Als je prijsstelling niet goed is, kost dat geld. Achter een ogenschijnlijk ‘klein’ foutje staan al heel snel zes nullen.’ Welk advies of goede raad is je bijgebleven? ‘Ik heb nog wel eens de neiging om te veel mee te managen. Voorgaande bazen wezen me er weleens op dat het gaat om de ‘kunst van het loslaten’. Daar denk ik nog wel eens aan. Iets anders is dat je een goede balans moet vinden in het uiten van emotie. Passie en emotie zijn aanstekelijk in je werk, maar er is een grens. Dus emotieregulatie en het loslaten. Verder hanteer ik een simpel advies wat ik ooit kreeg en dat is ‘dat je niet meer kunt doen dan je best’. Meestal pakt het dan wel goed uit en zo niet, dan hoef je jezelf achteraf niets te verwijten.’ Je bent pas 61. Wat wil je nog gaan doen? ‘Ik ga zeker niet niks doen, zo zit ik niet in elkaar. Ik wil actief blijven, in de branche of gelieerd daaraan. Advieswerk, interim klussen of projecten. Ik heb vroeger lesgegeven, het geven van gastcolleges lijkt me ook leuk. Ik zie wel wat er op m’n pad komt.’
BOVEN: Theo de Reus van Business Traveller en Harm Kreulen
JULI/AUGUSTUS 2021
33
CHAMPAGNE
34
OP NAAR DE
CHAMPAGNE!
Op een uurtje of vijf rijden vanaf Amsterdam ligt een paradijselijk oord. Of beter, een prachtige Franse regio met als absolute magneet de wijnhuizen van de Champagne. Proost!
JULI/AUGUSTUS 2021
businesstraveller.nl
CHAMPAGNE
TEKST TIJN KRAMER
Slapen in het beste hotelresort van Europa! 35
H
et was wel weer eens fijn de navigatie op iets anders in te stellen dat de GGD-teststraat RAI, strand IJmuiden of vakantiepark De Bikkels. Niets mis mee maar Royal Champagne Hotel en Spa klinkt toch net wat anders. De namen op de kaart doen al watertanden: Reims, Aÿ en natuurlijk de champagnehoofdstad van de wereld: Éparnay. Een uurtje of vijf later is het tijd voor het eerste glas. We konden ons geen mooier decor wensen dan het terras van het hotel dat door de lezers van het toonaangevende magazine Condé Nast Traveller is uitgeroepen tot beste hotelresort van Europa. Een prachtige spa, het zeer juist benaamde restaurant/terras La Bellevue én een culinaire eettempel met Michelinster Le Royal. De kamers, junior suites tot nog groter, zijn ruim, stijlvol en van alle gemakken voorzien. De zeepjes zijn van Hermès, dat vat het businesstraveller.nl
JULI/AUGUSTUS 2021
→
CHAMPAGNE
→
wel een beetje samen. Een ideale plek voor een luxe tripje met zijn tweeën. Het luxe hotel heeft zijn eigen champagnehuis: Leclerc Briant. Goddelijk spul.
EERSTE LES
En met het eerste glas komt meteen de eerste les van de dienstdoende sommelier. Champagne serveer je in een standaard (witte) wijnglas, dus niet in een flûte, en al helemaal niet in zo’n ouderwetse coupe. Je leert snel hier. Na een bezoek van twee nachten zal menig bezoeker ook afstappen van het maar incidenteel opentrekken van een mooie fles. Of zoals het citaat van Coco Chanel luidt dat de keycard van het hotel siert: ‘I only drink Champagne on two occasions, when I am in love and when I am not.’
Bollingers en Veuve Cliquot’s van deze wereld maar dat zijn de mondiale luxe reuzen. Heel mooie drank uiteraard, maar het zal voor elke bezoeker een heerlijke speurtocht zijn juist de kleinere huizen te bezoeken waar de echte unieke pareltjes tussen zitten.
E-BIKE
We vertrekken vanaf het hotel op een stoere e-mountainbike om heerlijk door de wijnvelden te fietsen. Een verplichte stop voor elke wijnliefhebber is de Benedictijner Abdij in Hautvilliers waar de monnik en keldermeester Dom Pérignon (1638-1715) ligt begraven, de ontdekker van de champagne in 1697. (Overigens menen de Engelsen dat zij het proces van de
36
DORPSCAFÉ
Bij het ochtendgloren helpen de weergoden mee. Een mooi zonnetje verlicht een nevelig dal. Moeder natuur in optima forma. Wat een pracht. En dat zo dichtbij Nederland, daar net onder de Belgische Ardennen. Glooiende heuvels, kleine dorpjes met dito dorpspleintjes met dito dorpscafeetjes, prachtige velden vol wijnranken en natuurlijk een overdaad aan wijnhuizen en -kelders. Een van de leuke lessen is al snel: er zijn meer dan duizend champagnehuizen! Iedereen kent natuurlijk de Moët & Chandon’s, JULI/AUGUSTUS 2021
businesstraveller.nl
CHAMPAGNE
We leren de grondregels: echte champagne moet afkomstig zijn uit het gebied tussen Reims en Épernay, en gemaakt zijn van Pinot Noir, Pinot Meunier en/of Chardonnay. En natuurlijk wist je al dat een dubbele fles een magnum heet maar ‘een dubbele magnum’ heet een Jeroboam, die je als incrowd gewoon als ‘Jero’ (zeg djéroo) uitspreekt. Proeven is natuurlijk nog fijner. Prachtige en soms zeer exclusieve cuvées komen op tafel bij ons geluksvogels. De mooiste is misschien nog wel het verhaal van de Leclerc-Briant Cuvee Abyss 2015. Een In de voetsporen fles die in het kader van Napeleon, de van biodynamische kathedraal van innovatie een jaar lang Reims, er is meer op de zeebodem heeft gelegen. De fles oogt dan Champagne alsof het net uit de Titanic is opgedoken en is natuurlijk een unicum. Dat zijn de betere verhalen voor thuis als ook de groep enkele flessen voor thuis afrekent.
bruiswijn al dertig jaar eerder hebben uitgevonden maar daar moet je bij de Fransen natuurlijk totaal niet aankomen). We volgen de geschiedschrijving van de Fransen en fietsen door het centrum van Éparnay en dan specifiek de Avenue de la Champagne. Hier zitten de soms fraaie hoofdkantoren van de meest bekende champagnes ter wereld, die van 007 en Formule 1. Na een kort bezoek aan de shop van Moët is het echter tijd voor een kleiner wijnhuis: het eerder genoemde Leclerc Briant. businesstraveller.nl
En dat is dan weer het bijzondere dat je moet meemaken om te geloven. Geen pronkend pand aan een chique avenue maar achter een bescheiden pand in een zijstraatje met een enorme wijnkelder. Een bezoek om te koesteren. Het voelt in de bottelingsruimte bijna aan alsof je het een soort micro-brouwerij van een bevriende bierhobbyist bezoekt, maar het is het epicentrum van champagne zoals het bedoeld is. Van een klein huis dat inmiddels tot de wereldtop gerekend wordt en een vaak geziene gast is in Michelintempels.
De claim to fame van de regio moge duidelijk zijn, maar er is meer dan wijn alleen. Je kunt hier historisch in de voetsporen van Napoleon treden, of net als de groep een bezoek brengen aan de schitterende kathedraal van het leuke Reims. Voor de kinderen zijn er natuurparken met spannende klimgevaartes, en uiteraard komen wandelaars en fietsers volop aan hun trekken. Het is Frankrijk zoals Frankrijk bedoeld is. Je kunt ervan maken wat je wilt, er is een heerlijke keuze. De Champagne in het algemeen en het uitmuntende hotel specifiek is een bestemming om niet te missen. (www.avilareizen.nl)
JULI/AUGUSTUS 2021
37
INTERVIEW
VOLOP PL ANNEN VOOR DE TOEKOMST
88 3338
TEKST TIJN KRAMER De luchtvaartmaatschappijen op Schiphol slaan voorzichtig weer de vleugels uit. Qatar Airways is gedurende de gehele pandemie blijven doorvliegen vanuit Amsterdam. Een gesprek.
Wat zijn de ambities van de zo vaak bekroonde airline in deze rare tijden? En gaat Oranje naar het WK in Qatar? Een gesprek met Margreeth Kappert. En hoe gaat het? ‘Het is een hele vervelende situatie waarin we met zijn allen zitten, maar we zijn heel erg dankbaar dat we zijn blijven doorvliegen gedurende de hele corona-periode. En zelfs vanuit Amsterdam hebben we geen enkele vlucht hoeven annuleren. Dit is heel fijn geweest voor onze reizigers, dat ze in ieder geval de zekerheid hadden met ons te kunnen blijven vliegen. We hebben ons netwerk op bepaalde momenten moeten reduceren uiteraard, maar mede dankzij cargo konden we wel doorgaan. We zijn nu duidelijk weer op de weg terug.’ JULI/AUGUSTUS 2021
Was het een bewuste beslissing om toch te blijven vliegen? Niet iedereen deed dat. ‘Ja, we hebben absoluut gekeken naar de voors en de tegens, maar omdat we een hele flexibele vloot hebben, zijn we toch blijven vliegen. We wilden graag het vertrouwen blijven houden van de klanten.’ Wat zijn de maatregelen (geweest) ter preventie van corona? ‘We zijn er meteen op ingesprongen; wat moet er gedaan worden en wat willen we doen? Innovatie staat bij Qatar Airways echt hoog in het vaandel. We zijn de eerste luchtvaartmaatschappij die de covid19-vaccin-verificatietest via de IATA Travel Pass 'Digital Passport' mobiele app hebben, want met name nú lag
FOTO: Margreeth Kappert
en ligt de focus op de veiligheid. We hebben ook de ultraviolette systemen van Honeywell, een robot die na de eerste desinfectering van het toestel er nog eens overheen gaat om extra te desinfecteren. We hebben ook als eerste maatschappij in het MiddenOosten een award gewonnen voor vliegveiligheid, en dat geldt ook voor Hamad Airport in Doha, dat er ook alles aan doet om te zorgen voor een veilige vliegervaring.’ Wat is de outlook? ‘We verwachten zeker dat het aantal passagiers zal aantrekken, maar het ligt aan de grenzen die open moeten gaan voor onze reizigers. Gelukkig is Qatar net (donderdag businesstraveller.nl
INTERVIEW
15 juli, red.) op ‘geel’ gegaan. We merken dat mensen echt graag willen reizen, er is zoveel animo. Zeker nu de vaccinaties opschieten en met vaccinatiepaspoorten gaan we zeker stappen maken.’ De EU gaat met horten en stoten open, ver is nog meer ondoorzichtig. Daar moeten jullie het wel van hebben. Hoe zien jullie dat? ‘De verwachting is echt wel dat het nu gaat aantrekken. We zien nu al de eerste boekingen. Het MKB zal eerder gaan reizen dan de grote multinationals. Ook leisure zien we eerder komen. Zeker met ‘geel’ nu.’ Is de luchtvaartindustrie voorgoed veranderd? ‘Ik denk het wel. Er zullen blijvende aanpassingen worden gedaan. Ook op het gebied van innovatie en veiligheid. Als voorbeeld gaan we nu naar ons Oryx-entertainmentsysteem dat je niet meer hoeft aan te raken, dat kan je via een app op je eigen telefoon doen. Innovatie zal meer en meer plaatsvinden en dat is mede een gevolg van de zaken die nu spelen.’ Wat als straks ‘overal’ de grenzen weer opengaan, hoe ga je de markt benaderen? ‘Plannen genoeg! Omdat we zijn blijven vliegen, hebben we een hele stabiele basis gelegd voor de toekomst. We willen heel graag de leisure-bestemmingen weer zien aantrekken, die reizigers willen we graag terug verwelkomen. En natuurlijk het vervoer voor het WK 2022 in Qatar.’
we daar meteen op in. We kijken naar de huidige bestemmingen, maar we ook openen nieuwe bestemmingen. En we willen graag de frequenties opvoeren. We hebben al een van de jongere vloten ter wereld, met een gemiddelde leeftijd van 2,7 levensjaren. We hebben eind 2020 drie nieuwe A350’s ontvangen, een heel goed en milieuvriendelijk toestel.’ In De Telegraaf worden jullie vaak neergezet als de ‘grote gemene KLM-concurrent’, hoe voelt dat? ‘Wij focussen ons simpelweg op de toekomst van onze maatschappij. Het is heel vervelend dat dit speelt, maar we willen ons daar niet mee bezig houden.’ Wat verandert er door 'We gaan er de crisis aan invulling natuurlijk vanuit van de vluchtervaring? ‘De Qsuite (de dat Nederland zich Business Class van plaatst voor het Qatar Airways op WK Voetbal' Amsterdam, red.) is een fantastisch product voor onze reizigers, je zit afgesloten in de vorm van een cocon. Dat past goed in veilig vliegen. Wat betreft Economy, met de strenge veiligheidsmaatregelen en de vergevorderde vaccinatie, zien we alles ook weer met vertrouwen tegemoet.’
En komt er een Premium Economy? ‘Nee, daar zijn geen plannen voor.’ Wat doen jullie aan duurzaamheid, toch ook een trend...? ‘We hebben natuurlijk de A380, we vinden het nu een no-go om te gaan vliegen met dubbele motoren. Die staan geparkeerd. Uiteraard kunnen passagiers CO-2 compenseren. En samen met de OneWorld Alliantie hebben we als doelstelling dat we in 2050 koolstofneutraliteit willen bereiken. En, ook bij cargo, zijn er volop andere initiatieven. De A350’s zijn zoals gezegd mooie ‘groene’ toestellen.’ Wat zijn straks boeiende markten voor jullie? ‘Dat zijn op dit moment de Malediven, Indonesië en Dubai.’ Jullie hebben ooit samen met Corendon Indonesië aangeboden. Welke plannen hebben jullie in dit veld? ‘We werken nog altijd samen met grote touroperators. We zien dat ook echt wel terugkomen, zodra waar het weer kan. Maar we hebben een vlucht per dag en in het hoogseizoen gaat het dan wel snel, dat moet gezegd. Dan kunnen we nog wel eens te kort komen.’
Verwachten jullie veel vervoer vanuit Nederland, als Oranje zich kwalificeert? ‘We gaan er natuurlijk vanuit dat Nederland zich plaatst haha. Maar we verwachten wel heel veel vervoer naar het WK ja.’ Waar zijn jullie op het moment vooral mee bezig? ‘Waar de grenzen opengaan, springen businesstraveller.nl
JULI/AUGUSTUS 2021
39
4 UUR IN... 1
2
1
3
TEKST HANNAH BRANDLER
00 4440
Bristol 1
Van Brunel tot Banksy: het kleine Bristol heeft verrassend veel te bieden!
JULI/AUGUSTUS 2021
BRISTOL TEMPLE MEADS STATION
Het belangrijkste spoorwegknooppunt van Bristol bevindt zich in Redcliffe, op ongeveer 15 minuten lopen van het stadscentrum en werd 180 jaar geleden ontworpen door Isambard Kingdom Brunel, waardoor het het oudste station van de stad is. Als je de hoofdingang verlaat, ga je naar de oprit aan de linkerkant (Lower Approach Road). Je ziet een reeks straatkunstwerken die opvallend naast de gotische façade van het station op de achtergrond staan. Hoogtepunten zijn onder meer een kleurrijke samenwerking tussen Copyright en Paul Monsters van een vrouw met vleugels en posters die hulde brengen aan de Nationale Zorg. Deze geven je een eerste voorproefje van de rijke graffiti-scene van de stad, die in de jaren tachtig explodeerde en Banksy als voornaamste deelnemer telt. Bezoek de website van Bristol voor een overzicht van enkele van de ongrijpbare kunstwerken van
kunstenaars als je ze wilt opzoeken: out: bit.ly/bristolbanksytour
2
QUEEN SQUARE
2 QUEEN SQUARE Sla rechtsaf naar Temple Gate en dan naar Redcliffe Way. Als je Redcliffe Bascule Bridge oversteekt, zie je een schilderachtig terras met kleurrijke huizen op Redcliffe Parade aan je linkerkant, verheven boven de drijvende haven van de stad. Ga verder naar Bell Avenue en je ziet het mooie Queen Square rechtdoor verderop. Dit park van 2,4 hectare groot wordt omringd door Georgische herenhuizen en geplaveide straatjes die naar de haven leiden. Aangelegd in de huidige staat in 1700 en vernoemd naar Queen Anne, is het een ontspannende plek om te zitten of te wandelen, maar het heeft was niet altijd het toonbeeld van rust. In 1831 was het het middelpunt van een rel nadat het House of Lords een populaire electorale hervormingswet
blokkeerde. Er vielen honderden doden en gewonden, bijna 100 gebouwen op en rond het plein werden platgebrand. De herbouw kostte 80 jaar
3
CLIFTON CUISINE
Vanaf hier is het 25 minuten lopen naar de aantrekkelijke buitenwijk Clifton. Na de steile tocht door Park Street, ben je klaar om te gaan zitten. Clifton is een welgesteld gebied van uitgestrekte avenues en lommerrijke straten met een breed scala aan onafhankelijke winkels, restaurants en cafés . Deze omvatten de Italiaans geïnspireerde Rosemarino (rosemarino.co.uk), die is gelegen op de hoek van Clifton Road en York Place. Het menu maakt goed gebruik van lokale producenten en leveranciers en bevat een verleidelijke selectie van cichetti zoals zoals arancini, polpette en calzone, evenals brunchgerechten - ik raad de citroen- en ricotta-pannenkoeken met huisgemaakte zalm (£ 11) aan. Open businesstraveller.nl
4 UUR IN... 4
5
3
41
di-zo 9.00-16.00 uur. Na een aperitivo, ga naar Clifton Road Community Boekwinkel (nummer 10) om te bladeren - vorig jaar opgericht, kosten van alle tweedehands boeken zijn slechts twee pond.
LEONID ANDRONOV/ISTOCK; VISIT ENGLAND; DESTINATION BRISTOL
4
THE DOWNS
Ga verder over Clifton Road en verder naar Lansdown Road, waarbij u de prachtige Georgische architectuur in u opneemt. Sla linksaf naar Manilla Road, die u naar de 179 hectare grote Downs brengt. Het gebied is beschermd als een Site of Nature Conservation Interest - de zomermaanden beloven kleurrijke wilde bloemen in de weidegebieden en je kunt jonge slechtvalken zien die hun nest verlaten en leren te vliegen bij het Peregrine Watch-punt. Het Avon Gorge is de thuisbasis van een verscheidenheid aan bijzondere bomen, waarvan sommige endemisch zijn in het gebied en nergens anders groeien. businesstraveller.nl
5
CLIFTON SUSPENSION BRIDGE
Terwijl je de voetpaden van de Downs opgaat, begin je een glimp op te vangen van de ongelooflijke Clifton Suspension Bridge voordat je het epische monument in zijn geheel in je opneemt wanneer je de top bereikt. Een technisch wonder tussen weelderig groen aan weerszijden van de kloof, die Bristol verbindt met North Somerset. Brunel ontwierp het in 1831 en beschreef het als ‘mijn eerste kind, mijn lieveling’, hoewel hij helaas stierf voordat het in 1864 ter ere van hem werd voltooid. Je kunt
genieten van 360-graden uitzicht op het stadsbeeld van Bristol vanaf het Clifton Observatory, op een paar minuten lopen en de thuisbasis van een van de oudste nog werkende camera obscura's van het VK. Het is via een tunnel verbonden met de Giant's Cave, gelegen in de kalkstenen wand van St. Vincent's Rocks. Dit dateert uit 305 na Christus en ligt 76 meter boven de kloof, met een uitkijkplatform met verbluffende uitzichten - vooral bij zonsopgang of zonsondergang. Gecombineerde entree €5. cliftonobservatory.com BT JULI/AUGUSTUS 2021
MOONBACK BAT TLE TEGEN BOEKINGSSITES Al jarenlang zag Niels Meijssen (Co-founder en CEO van Beterboeken) met lede ogen aan hoe grote hotelboekingssites te werk gingen.
42
FOTO Niels Meijssen
TEKST SHARON EVERS
JULI/AUGUSTUS 2021
businesstraveller.nl
businesstraveller.nl
INTERVIEW
43
Toen Booking.com vorig jaar de hand ophield bij de overheid, was dat voor hem de druppel. Hij schreef zijn frustraties van zich af, wat uiteindelijk de start voor het ontwikkelen van een eerlijk hotelboekingsplatform betekende. “Met positiviteit en enthousiasme laten we zien dat het ook anders kan.” Het LinkedIn-bericht dat Meijssen op 5 mei vorig jaar postte ging viraal. “Er is namelijk iets mis bij de grote techbedrijven (of platformbedrijven), waarbij winstmaximalisatie het enige doel lijkt. Ik vroeg me hardop af of we ons niet moesten bevrijden van Booking.com. Het ging ontzettend hard. Het bericht werd uiteindelijk 2,5 miljoen keer bekeken. Ik ontving ontzettend veel reacties. De controverse rond de staatssteun liet bij veel mensen een vieze smaak achter, bleek uit de vele reacties. In een hele korte tijd heb ik een behoorlijk groot netwerk kunnen opbouwen. Ik vind dat je iets met je boosheid moet doen. Ik stoorde me aan de grote en meedogenloze winstmachines en daarom onderneem ik ook actie.” Bij 1.000 likes op zijn post zou Meijssen een crowdfunding starten om een eerlijk hotelboekingsplatform te ontwikkelen. Het bericht leverde 40.000 likes op en ontwikkelde zich in een community. “Doordat deze community met al hun feedback en ideeën constant een belangrijke rol speelde in de ontwikkeling van het businessplan, kunnen we wel stellen dat het een bottom-up initiatief is. Als financieringsvorm voor het daadwerkelijk kunnen bouwen van een boekingssite, kiezen we voor businesstraveller.nl
crowdfunding. Dat past goed bij de manier waarop we met de community samenwerken en we maken hen graag onderdeel van Moonback. Het is voor ons zeer logisch om met een bedrijf als Moonback juist te kiezen voor crowdfunding. Zo kunnen we onze plannen financieren met een betrokken groep mensen, die ook met ons meedenkt. Samen met de investeerders zorgen we ervoor dat de onlineboekingsmarkt beter, eerlijker en simpelweg fijner wordt voor alle partijen. Zodat hoteliers eerlijk betaald worden en reizigers met voorpret in plaats van reserveringsstress met vakantie kunnen.”
EERLIJKE MANIER
Meijssen staat niet alleen achter Moonback, hij heeft een club ondernemers om hem heen verzameld. “Dat zijn mensen die al ervaring hebben met het maken van digitale producten, aangevuld met anderen die meer ervaring hebben in de reisbranche en hotelwereld. Het is een sterk team op het gebied van product, marketing en kennis van de industrie om dit allemaal werkelijkheid te gaan maken.” De werktitel van het eerlijke hotelboekingsplatform was Beterboeken, maar dat heeft uiteindelijk een meer internationale naam gekregen; Moonback. “Moonback laat zien dat een boekingssite ook op een eerlijke manier kan bestaan, zonder gegraai. Het verbinden van hotels en gasten staat bij ons altijd voorop. Geen namaakschaarste van kamers die bijna op zijn, maar wel een positieve gebruikerservaring. Het boeken van een vakantie moet iets leuks zijn en geen stress opleveren omdat je zogenaamd
→ JULI/AUGUSTUS 2021
INTERVIEW
44
→ BOVEN VLNR: Fer Tummers, Job van Stiphout, Sabine te Braake, Rianne Klaren en Maarten Kappert. ONDER VLNR: Iris Poetiray, Niels Meijssen, Mart Evers en Marcel Roelants.
JULI/AUGUSTUS 2021
snel moet handelen. Geen hoge commissies voor hotels, maar juist een lagere bijdrage. Wij geloven in het belang van een eerlijke relatie met hotel en bezoeker, met gebruiksgemak voor alle partijen. Dit klinkt heel logisch, maar dat is nu dus niet het geval.”
TROON
'Ons doel is niet om Booking.com of Expedia van de troon
Meijssen: “Hoe we de strijd aangaan? We nemen het op tegen een duopolie van twee hele grote bedrijven, Booking.com en Expedia. Zij hebben het grootste deel van de markt in handen. Maar de huidige markt biedt ook ruimte voor nieuwe initiatieven, zeker nu. De markt ligt best wel stil waardoor wij nu de tijd hebben om ons bedrijf op te bouwen. De markt zal namelijk ook weer gaan aantrekken. Voor corona waren er meer dan twee miljard hotelovernachtingen per jaar in Europa. Als we straks maar een fractie van die markt mogen bedienen, dan kunnen we dat doen met een duurzaam bedrijf. Ons doel is niet om Booking.com of Expedia van de troon te stoten. Maar ik denk wel dat we een bepaalde groep mensen kunnen overtuigen om bij ons te boeken. Vanuit daar kunnen we de sneeuwbal langzaam groter laten worden.” Hoe het aanbod van Beterboeken er precies uit gaat zien is nog onduidelijk. Daar wordt de komende maanden aan
gewerkt. “Dat zou alleen Nederland kunnen zijn, of Nederland en enkele hotels in Europese steden en dat we het aanbod langzaam verder uitbouwen. Land voor land en stap voor stap, maar dat moeten we de komende tijd verder gaan ontdekken.”
GESCHEIDEN
Meijssen is van mening dat zoveel mogelijk geld verdienen niet langer het hoogste doel van bedrijven is. Moonback wil uiteraard wel winst maken, maar de missie op lange termijn staat voorop. “Bedrijven beginnen met mooie idealen, maar het gaat mis wanneer aandeelhouders de koers gaan bepalen. Daarom is Moonback anders opgericht dan een reguliere onderneming, volgens het steward-ownership-principe. Missie en winst houden we strikt gescheiden. Investeerders kunnen meeverdienen, maar niet meebeslissen. Dit beschermt Moonback tegen aandeelhoudersbemoeienis en vijandige overnames. De winst gebruiken we om straks aandelen van investeerders terug te kopen, om daarna aandeelhoudervrij te zijn.”
HOGE COMMISSIES
Met Moonback zegt het bedrijf ook in te spelen op een businesstraveller.nl
INTERVIEW
groeiende behoefte van hotels om meer direct betrokken te zijn bij het afhandelen van de boeking. “Het samenwerken met dergelijke platformen als Booking.com is voor veel hoteliers een duivelsdilemma. Ze voelen zich totaal geen partner, betalen steeds hogere commissies, veel wordt eenzijdig opgelegd en er is een hele grote afhankelijkheid. In de randstad zijn hotels voor 80-90% van de boekingen afhankelijk van zo’n platform. Er is niet echt een keuze om niet mee te doen. Dat zit veel hoteliers al heel lang dwars, de samenwerking is ook een stuk minder prettig geworden.
ANTWERPEN
De crowdfunding haalde binnen no time € 1 miljoen op en gaat Moonback in september van start in Antwerpen. “We doen dit in samenwerking met de Antwerp Hotel Association en de gemeente Antwerpen.” Meijssen en zijn team zijn momenteel druk bezig met de laatste voorbereidingen. Op de vraag waarom er is gekozen om te starten in Antwerpen, antwoordt Meijssen: “Toen we nog Beterboeken heette zijn we door de Antwerp Hotel Association benaderd, ze hadden ons verhaal in de media gelezen en waren erg enthousiast. Wij hadden destijds net besloten om ons te focussen op stedentrips en zochten een stad om mee te beginnen om van daaruit verder te bouwen. Door te starten met een stad buiten Nederland laten we zien dat we internationale ambities hebben, daarnaast is Antwerpen natuurlijk ook een hele mooie stad waar veel Nederlanders graag naartoe gaan. Dichtbij huis en toch een heerlijk vakantiegevoel. Het rijke culturele leven, de historische binnenstad, goede restaurants, bijzondere hotels en een enorme keuze aan winkels zorgen ervoor dat een bezoeker zich geen moment verveelt. In Antwerpen is altijd wat te doen en is heel makkelijk en veilig te bereiken met de auto of trein.”
45
DOORPAKKEN
Samen met Antwerpen maakt Moonback de blauwdruk voor de uitrol van de site naar andere steden. “Die steden maken we op een ander moment bekend. Ik kan al wel verklappen dat een Nederlandse stad klaarstaat om een maand later live te gaan. We hopen het enthousiasme voor deze twee eerste steden te kunnen gebruiken om daarna snel te kunnen doorpakken. Er lopen al meerdere gesprekken met andere steden. We trekken daarin samen op met lokale hotelverenigingen en vaak ook met de dmo’s (decision marketing organisation), dat werkt heel goed.” Meijssen verwacht dit jaar in totaal zo’n vier steden te lanceren om vervolgens volgend jaar door te kunnen pakken met nog meer populaire steden. “We richten ons in eerste instantie op overzichtelijke en niet de allergrootste steden uit de top vijftien/twintig populairste WestEuropese steden, om aan te tonen dat ons product werkt. Het zou mooi zijn als we daar later grote en populaire bestemmingen aan kunnen toevoegen. Maar we gaan eerst opstarten in Antwerpen.”
businesstraveller.nl
NAAMSBEKENDHEID
De hotelboekingssite stond eerst bekend als Beterboeken, maar al snel is er gekozen voor een internationale naam: Moonback. “Deze naam is ontzettend goed geland, en dat is natuurlijk heel fijn om te zien. Mensen reageren er heel enthousiast op en ook leuk: we worden al vaak genoemd in reacties in de media op artikelen over andere boekingssites. We moeten natuurlijk nog verder gaan werken aan onze naamsbekendheid en denken na over grote lanceercampagnes in binnen- en buitenland. Door de crowdfunding is onze achterban groot, maar vooral in Nederland. Gelukkig zijn Nederlanders een reislustig volk, maar we hebben zeker ook internationale ambities en in het buitenland is onze bekendheid nog een stuk kleiner, daar valt dus nog veel te winnen.”
BOVEN Niels Meijssen
JULI/AUGUSTUS 2021
TEKST TIJN KRAMER
SPAANSE CHARME AAN DE COSTA BRAVA Het is genieten met de een hele grote ‘G’. Omringd door enkele van de mooiste Spaanse stranden ligt een luxe hotel dat overloopt met ‘old world charm’. Historisch tot in de poriën, met een zeer bijzondere gastenlijst en tegelijk een hotelresort voorzien van alle moderne gemakken en luxe. Welkom in het Hostal de la Gavina, meer dan een hotel!
44 66
businesstraveller.nl
HOTELNIEUWS
FOTO Romain Fornell
Eerst de basics. Het Hostal de la Gavina ligt op een goede 100 kilometer ten Noorden van Barcelona en is ook aanvliegbaar via Girona Airport, op slechts 30 kilometer. De zeer diverse Costa Brava is een speeltuin op zich, maar dit beroemde hotel is een bestemming op zich met een luxe spa, een tennisbaan en een schitterend groot buitenbad met uitzicht op zee, op slechts 100 meter van het strand van de fijne badplaats s'Agaró. Als je eenmaal binnenwandelt bij La Gavina voel je de historie. De inrichting herinnert aan avonturen van vroeger, van filmsterren en royalty die in al die jaren hetzelfde hebben gevoeld. Een heerlijke historische oase aan de kust. Het is niet vreemd dat Salvador Dali er heeft geslapen. Maar de aantrekkingskracht is van alle tijden. Ook Lady Gaga heeft er overnacht. De kamers en suites zijn ruim, zeer luxe en heerlijk ‘old school’ met veel hout, kunst en ornamenten hebben veelal een schitterend uitzicht op zee of de ruime tuinen van het hotel, dat eigenlijk een beetje een resort is. Er zijn uitstekende plekken voor zakelijke bijeenkomsten, huwelijken, business meetings en uiteraard ook mooie privé-tripjes. Laten we daarmee beginnen. Het strand Sant Pol ligt op drie minuten lopen of je kunt een mooi paadje nemen naar een iets verder gelegen strand Sa Conca. Maar anderzijds: de spa van het Gavina biedt onder andere een hammam, een hot tub en een verwarmd binnenzwembad. Verder vindt u hier een fitnesscentrum en een ontspanningsruimte met uitzicht op zee. Het moge duidelijk zijn dat je hier heerlijk kunt ontspannen, alleen of met zijn tweetjes. En dan heeft het hotel nog meerdere restaurants en bars. De culinaire hotspot is ‘Candelight by Romain Fornell’, een goed gewaardeerd gastronomisch restaurant (vooraf reserveren!). Een andere heerlijke optie is lunchen bij het zwembad: bij restaurant Garbí, worden mediterrane heerlijkheden geserveerd met uitzicht op zee. Heerlijke Spaanse klassiekers zoals verse gazpacho, dagverse vis, of goddelijke ham. Er is een uitstekende wijnkaart en wij drinken een heerlijke, naar Provence smakende, rosé uit de lokale Penedes. Zeer mooi! Je kunt ook heerlijk tapas eten in de tuin met een mooi glas cava of in de zomermaanden kiezen voor het La Taverna del Mar, schitterend gelegen
47
op het strand met een duidelijke voorliefde voor vis. Reserveer bijtijds, locals weten het ook te vinden.
EXCURSIES
Zoals gezegd, de Costa Brava is niet alleen aan zee een heerlijk oord. Het achterland heeft ook veel te bieden. Neem de huurauto naar historische stadjes als Pals en Peratallada of mooie kustorden als Calella de Palafrugell en Cadaqués. En een heel leuke stad is Girona, op 30 kilometer en zeker een bezoek waard. Maar toch, neem vooral wat extra tijd in het hotel. Kijk de foto’s van gasten van weleer, van Jack Nicolson tot Ava Gardner, en wie al niet meer. Geniet van het heerlijke eten, de attente service en de weelderige luxe. En dat alles vlakbij Barcelona. We hebben er een heerlijk adres bij! (www.lagavina.com) BT
JULI/AUGUSTUS 2021
HOTELNIEUWS
TEKST TIJN KRAMER
HELEMAAL VERLIEFD OP LE CHAMBARD
8 44 8
MEI/JUNI 2021
businesstraveller.nl
HS EO OT UE L N I E U W S
Hoewel de Elzas geen gebrek kent aan kwaliteitshotels, moet je toch van goeden huize komen om Hotel restaurant Le Chambard te kunnen weerstaan. Heerlijk gelegen in een van de mooiste dorpen van Frankrijk is dit hotel een bestemming op zich: een culinaire Michelintempel, een van charme overlopend familiehotel en een heerlijke Elzasser Brasserie. Het is altijd volgeboekt bij Le Chambard, een 5-sterrenhotel Relais & Châteaux gevestigd in een pand uit de 18e eeuw, we waarschuwen maar vast. Wie pakweg maandag denkt aankomend weekend even een leuk arrangement te boeken is waarschijnlijk veel te laat. Dat komt, mede, door de sterrenstatus van de van de eigenaar: topchef Olivier Nasti. Hij kookt niet alleen op sterrenniveau in zijn hotel, bij La Table d’Olivier, maar is daarnaast in Frankrijk 'Luxe culinair ook nog een bekende TV-ster die onder meer bij Masterchef Frankrijk aanschuift. sterrenhotel is en werkt samen met de beste lokale Wie een woeste Gordon Ramsey of een vooral charmant, producenten om van elke creatie een onbereikbare ‘BF’er’ verwacht, geen angst. vriendelijk en directe uiting van de ziel van dit Elzasser Olivier loopt aimabel rond in zijn hotel en echt Elzas' land te maken’, zo meldt de informatie. Als neemt de tijd voor zijn gasten. Net als al wij er zijn, een maandag, is de culinaire zijn vrouw Patricia en kinderen en andere tempel helaas gesloten, maar we eten toch bekenden, die van Le Chambard een echt echt uitstekend. We krijgen wel uitgebreid ouderwets familiehotel maken. Dat merk je de kans met Olivier Nasti te spreken, een aan alles. De aandacht is professioneel maar bijzonder interview dat we de volgende editie gaan vriendelijk en met hart voor de zaak. plaatsen. Hotel Le Chambard ligt in het beroemde Op Bib Gourmand niveau is er nog een wijndorp Kaysersberg, omringd door heerlijke culinaire magneet. In de Elzas is ‘de prachtige oude huizen en de imposante Winstub’ de ontmoetingsplaats rond een glas wijngaarden om het dorp heen. De hele wijn en een huisgemaakt gerecht, in een vriendelijke streek is natuurlijk een lustoord voor elke sfeer. Gezellig, rustiek, warm, de Winstub gebruikt wijnliefhebber, maar ook de wandelaars, fietsers de codes van traditionele Elzasser herbergen: geruite en geschiedenis- en culinaire fans komen volop aan hun tafelkleden, gebeeldhouwde stoelen, traditionele trekken. En dat redelijk dicht bij Nederland, dat we dit decoratieve voorwerpen en grote tafels. De Winstub is een niet vaker doen denken we al snel. Een ook fijn: het hotel samenvatting van de Elzas, een mijlpaal voor liefhebbers heeft een eigen parkeergelegenheid. En een spa! Wat een van de lokale keuken die harten verwarmt. In Winstub zaligheid na een stuk rijden. du Chambard kunt u genieten van traditionele gerechten PUUR NATUUR met de karakteristieke producten van de Elzas: slakken, De ruime kamers en suites hebben lichte kleuren, een paar foie gras, snoekbaars, snoek, varkensvlees, kalfsvlees, toetsen van ruw hout en amandelgroen als herinnering dat lamsvlees, vleeswaren, munster, pruimen, asperges… en in de Elzas de natuur altijd een eregast is. Het balkon kijkt lokale wijn uiteraard. ‘Hier is elk product en elke wijn uit over de tuin en vooral de prachtige wijngaarden en zorgvuldig geselecteerd om alleen het beste van de Elzas het kasteel van Kaysersberg dat al eeuwenlang boven het te leveren.’ En dat lukt fenomenaal. Uiteraard kiezen plaatsje uitkijkt (op zo’n tien minuten lopen). we voor het oergerecht uit de Elzas, de choucroute, met Zodra je Le Chambard binnenkomt ervaar je de de Elzasser uientaart aan een kant van de tafel en lokaal culinaire achtergrond van het hotel, met onder meer een kalfsvlees, na een voorgerecht van slakken, aan de andere open blik op de keuken. Dit is vooral een bestemming kant. Oergezellig en uiteraard zeer kundig begeleid met voor fijnproevers die willen blijven slapen, pas daarna de mooiste wijnen van de regio. Er is ook nog een zeer andersom. Natuurlijk wil je de verfijnde sfeer van het aangename en fraaie bar die we bewust laten schieten, 2-sterren Gastronomisch Restaurant ‘La Table d'Olivier want zo hebben we nog een reden om terug te komen naar Nasti’ meemaken. Chef Olivier Nasti haalt zijn inspiratie een van de leukste en meest bijzondere hotels van Europa. en verlangens ‘uit het rijke palet van omliggende terroirs (www.lechambard.fr) businesstraveller.nl
49
JULI/AUGUSTUS 2021
APRIL 2020
businesstraveller.nl
CREDITS: GOOGLE MAPS
52 51
56
60 52 I LIFESTYLE
Leuk om te hebben! 54 I ROADTRIP
In 7 dagen naar 8 landen! 60 I NIEUWE AUTO?
Ecologisch vriendelijke alternatieven businesstraveller.nl
JULI/AUGUSTUS 2021
LIFESTYLE
Verse oogst bij Motorola
52
Op zoek naar een geavanceerd camerasysteem, ongelooflijke beeldschermtechnologie, ultrasnelle verwerking, fenomenale batterijduur, de volgende generatie 5G-snelheden en dat alles voor een toegankelijke prijs? Maak kennis met de nieuwe Motorola edge 20 pro, edge 20 en edge 20 lite. De nieuwe Motorola Edge-familie gaat verder dan de vorige generatie in bijna elke categorie, met krachtigere processors, een hoofdcamera met grotere pixels en Motorola's eerste periscoopachtige zoom waarmee je 50X dichter bij je onderwerp komt. Niet te vergeten, een snellere scherm verversingssnelheid, sneller opladen van de batterij en uitgebreide ervaringen op het Ready For-software platform. Vlaggenschip is de Motorola edge 20 pro em levert een nieuwe 108MP hoofdcamera voor uitstekende kwaliteit, één van onze grootste camerasensoren ooit op 1/1.5" optisch formaat. Het beschikt over wat we noemen Ultra Pixel-technologie. Elke negen pixels worden gecombineerd tot één
grote ultra pixel, wat de lichtgevoeligheid met 9X verbetert en resulteert in betere prestaties bij weinig licht. We bieden ook een ultragroothoeklens met ingebouwde Macro Vision, waarmee je 4X meer van de scène in je frame kunt vastleggen, zodat je meer van je omgeving kunt zien en iedereen mee in je beeld kan opnemen. Met Macro Vision kun je 5X dichter bij je onderwerp komen voor extreme close-ups, tot op 3 cm afstand, voor het vastleggen van foto's van voedsel, kunst, natuur en zoveel meer.
Trotse Havaianas Als het zomer is, dan komen de Braziliaanse flip-flops uit de kast. En soms is het tijd voor een leuk nieuw model. Havaianas viert nu de liefde met een nieuwe Pride-collectie van teenslippers en accessoires. Deze nieuwe items zijn geïnspireerd op de belangrijkste waarden van het merk: vrijheid, plezier en kleur. ‘Voor Havaianas was het dan ook niet meer dan logisch om een collectie te ontwerpen waarmee het merk niet alleen deze waarden, maar ook vele vormen van liefde kon vieren.’ En zo is het.
Review Wireless HDMI Marmitek Wie kent het niet? Een presentatie moeten geven op locatie en op zoek moeten naar de HDMI kabel om er vervolgens achter te komen dat die mist, of te kort is. Dat is volgens Marmitek verleden tijd met de Wireless HDMI. Wij hebben hem getest! De Wireless HDMI bestaat uit twee dongels. De eerste gaat in de laptop en de andere in het externe scherm of beamer. Plug and play, zo makkelijk is het. De dongels verbinden automatisch en je kunt direct presenteren op een extern scherm, zonder dat hier kabels voor nodig zijn, zo luidt de informatie vooraf. De verbinding doet wat hij belooft. Je kunt direct streamen
JULI/AUGUSTUS 2021
naar een extern scherm. Deze is zeer stabiel en eigenlijk net zoals met een HDMI kabel. Het is raadzaam de dongels met een USB aan te sluiten om de dongel van voldoende stroom te voorzien. Wanneer er in de laptop een USB-C aansluiting wordt gebruikt is dit niet nodig, maar wanneer de HDMI aansluiting wordt gebruikt wel. Bij de ontvanger moet altijd een USBaansluiting worden gebruikt voor de stroomvoorziening. De wireless HDMI van Marmitek doet precies wat hij belooft: het verbindt elke gewenst apparaat met een extern scherm zonder kabels en dat gebeurt snel en stabiel. Omdat er ook
altijd een usb aansluiting nodig is, maakt het deze oplossing wellicht iets omslachtiger, maar dan heb je wel een draadloze stabiele verbinding.
Wil je deze draadloze oplossing winnen? Stuur dan een mailtje naar info@travmedia.nl o.v.v. Marmitek met één foto van je huidige 'draden-ellende'.
businesstraveller.nl
LIFESTYLE
Bijzonder relaxte E-bike
Voor iedereen die maximale zekerheid wil tijdens een rit op de e-bike, introduceert Gazelle een nieuwe fiets: de Easyflow HMS. Op deze e-bike met middenmotor van Shimano (E6100) rijd je als fietser in een comfortabele rechtop-zithouding en behoud je het overzicht. Je staat indien nodig direct weer met beide benen aan de grond. Bij de Easyflow HMS draait het allemaal om ontspanning en gemak. Opstappen gaat
eenvoudig dankzij de lage, ruime instap. Onderweg geven de anti-slippedalen volop houvast aan de voeten. Nader je bijvoorbeeld een rood verkeerslicht, dan sta je snel stil dankzij de krachtige remschijven. Die doen altijd hun werk, wat de weersomstandigheden ook zijn. De Easyflow HMS biedt diverse extra’s die het fietsen nog comfortabeler maken. Gazelle brengt de Easyflow HMS in één framemaat (46, geschikt voor mensen
tussen 1.50 - 1.80 m) en in één kleur (Mallard Blue) op de markt. Er zijn twee accumogelijkheden met verschillende capaciteit: 418 en 630 wattuur. De accu zit op de onderbuis gemonteerd en is er zo gemakkelijk af te halen voor een laadbeurt. De Easyflow HMS met zeven versnellingen (Shimano Nexus 7) heeft een consumentenadviesprijs vanaf 2.799 euro.
Le Koffer Peugeot breidt zijn gamma lifestyleproducten uit met een Samsomite C-Lite reiskoffer voorzien van het nieuwe Peugeot-logo. De koffer met harde schaal en een iconisch design zal de liefhebbers van het Franse automerk beslist aanspreken. Deze reiskoffer is duurzaam, licht van gewicht en dankzij de vier wielen praktisch in het gebruik – ideaal voor zakentrips en weekendjes weg. De koffer is online in de Boutique PEUGEOT te koop voor 399 euro. De SAMSONITE C-Lite spinner met het
businesstraveller.nl
nieuwe PEUGEOT-logo is vervaardigd van het zogenoemde CURV-materiaal. Dat is solide, licht en sterk als staal. De afmetingen van de koffer zijn 55 x 40 cm en de diepte van 20 cm is uit te breiden tot 23 cm. Met zijn gewicht van slechts 2,1 kg is deze reiskoffer de perfecte metgezel voor een weekend weg met de auto, de trein of het vliegtuig. Met vier wielen, de dubbele telescopische trekstang en het eveneens telescopisch handvat laat de koffer zich eenvoudig meenemen.
JULI/AUGUSTUS 2021
53
INTERVIEW
54
ON THE ROAD AGAIN In 7 dagen 8 landen: Nederland, België, Luxemburg, Frankrijk, Oostenrijk, Zwitserland, Liechtenstein en Duitsland met een BMW Cabrio. Rijden en genieten!
MEI/JUNI 2021
businesstraveller.nl
R OADT RIP EUR OPA
TEKST TIJN KRAMER
O
h heerlijk Europa. Je hebt zoveel moois te bieden. In welk ander continent kun je binnen een weekje zoveel verschillende landen zien, zoveel diverse talen horen, unieke gerechten eten, andere gebruiken observeren. Roadtrippp! Met een pracht van een cabrio. Eindelijk! Laten we het zien als ode aan de diversiteit van ons continent. Er is zoveel moois op korte rij-afstand van ons kikkerland. Wij hebben misschien geen serieuze bergen, maar je hoeft niet ver te rijden voor prachtige vergezichten en spannende slingerweggetjes. Wijn van wereldklasse? Even doorrijden en je drinkt de wereldtop uit Duitsland of de Franse Elzas. En in België stoppen we natuurlijk ook even voor een frietje, comme toujours! De multinationale Bodensee, wat een pracht van een meer. Maar enig huiswerk leert dat er nog veel meer is dat te doen is. De wijngaarden van Kaysersberg stonden al snel op het lijstje, maar we lezen over vluchten per Zeppelin, opera op het water, kunst in Liechtenstein. Een planning is snel gemaakt. Het is zomer, de grenzen zijn eindelijk open en we gaan in zeven dagen het rijtje Nederland-BelgieLuxemburg-Frankrijk-Oostenrijk-Liechtenstein-Duitsland af te vinken. 3,2,1…let’s go.
55
DAG 1: NAAR DAUN TOWN
We zetten de navigatie op Daun, in de Duitse Eifel. Ongeveer 350 kilometer en met Schlosshotel Kurfürstliches Amtshaus als einddoel, via een snackstop in België (frites met Belgische mayo dus). Het hotel is een hele mond vol voor een wat ouderwets slothotel waar de tijd een beetje heeft stilgestaan. We hebben nog een zeer ouderwetse radio op de kamer. Ingebouwd in een houten commode, in 1953 erg modern gok ik. De prijs is relatief bescheiden, maar in potentie zou het weer een zeer luxe hotel kunnen zijn. Maar juist die stoffigheid geeft het haar charme. Maar dit is wel de Duitse Eifel en haar vulkaanhistorie. Daun, met als komische noot een Dönertent die Daun Town heet, is een slapend dorpje met een handvol restaurantjes en vooral een leuke omgeving. De stop van de dag is: zwemmen in vulkaanmeer Naturfreibad Gemündener Maar. Koop online een kaartje en je bent in een heerlijk stukje verscholen natuur waar je je kunt afkoelen in het vulkaanmeer, je lef kunt testen vanaf een duiktoren en een trapbootje kunt huren. Het is heerlijk afkoelen na de eerste kilometers, deze kleine leuke oase.
businesstraveller.nl
JULI/AUGUSTUS 2021
→
R OADT RIP EUR OPA
→
zo vaak in de combo ‘Benelux’ noemen. Maar het kleine landje heeft meer te bieden dan je zou denken, zo leert een kort ritje al. We ‘dineren’ heerlijk bij Mama Shelter, met allicht de beste chicken wings ooit, spelen wat op de gratis Arcademachines en rijden de volgende dag door naar een klassieker eerste klas.
We eten een bratwurst na de zwemtrek en koesteren dit ons onbekende kleinood. Niet dansen op de Vulkaan, zoals De Dijk zong, maar zwemmen in een vulkaan. Prima alternatief ! De volgende dag gaan we in de buurt eerst naar het Wildlife and Adventure Park Daun, zo’n typisch Duits wildpark met herten, zwijnen, reeën en zelfs alpacas. Het leuke is: je mag er met de auto doorheen rijden en af en toe stoppen bij uitzichtpunten om de dieren te voederen. Dat is, hoe oud je ook bent, altijd leuk! Net zoals de ezel die even zijn hoofd in de auto naar binnensteekt om naar het dashboard van de BMW te kijken. Vast een liefhebber. Erg gezellig, dat wel.
DAG 3: L’ALSACE!
DAG 2: OP NAAR LUXEMBURG
Maar geen tijd te verliezen. Luxemburg wacht. Of beter Luxemburg Stad. Het is met 110 kilometer een kort stukje dus we nemen de toeristische route, via de wijngaarden van de Mozel. Aan de ene kant de Duitse wijnen, aan de andere die van Luxemburg. Een prachtig gebied dat een terugkeer vereist. We rijden 100 procent alcoholvrij dus we laten het
56
proeven even maar ergens onderweg kopen we wel twee flesjes Luxemburgse wijn. Bij thuiskomst zijn we daarvan wel onder de indruk. Net zoals het glas dat we drinken bij ons ontzettend trendy hotel van de dag: Mama Shelter, aan de Rue du Fort Niedergruenewald in de EU-wijk van de stad. De wijk der Europarlementariërs is uitgestorven, het is een soort zakenwijk a la La Defense in Parijs maar een tram naar het oude centrum van deze bijzondere stad stopt bijna voor de deur. Maar het hotelconcept is geweldig, een echte hotelinnovatie. Hip, jong, niet standaard, niet stijf (www.mamashelter.com). Juist daarom valt het ook in de trek bij zakenlui die ook wel eens wat anders willen. Maar eerst dat kleine groothertogdom even in, een stad met een bovenlaag en een onderlaag. Letterlijk gebouwd op twee niveaus. Het is zeer bijzonder. Uiteindelijk toch vooral een Franse sfeer, met Galeries Lafayette en Monoprix. Maar ook vleugjes Duitsland en België. Alleen zie je niets van Nederland en dus blijft het raar dat we het land JULI/AUGUSTUS 2021
VAN BOVEN NAAR BENEDEN: De duiktoren in het vulkaanmeer in Daun, Elsa Haas voor de ranken van hun domijn.
Einddoel is Kaysersberg vandaag, een van de mooiste dorpen van Frankrijk, blijkt uit vele verkiezingen. De meeste concurrenten liggen op steenworp. Colmar, Riquewihr en al die andere parels van de Elzas zijn sprookjesachtige dorpen, waar dan ook nog eens superieure wijnen vandaan komen en een mooie eigen keuken. De streek is vaak van ‘eigenaar’ gewisseld maar het is toch echt op en top Frankrijk, ondanks de Duitse namen. Waar gaan we heen? Naar het kaasmuseum nabij Munster (een top 5-kaas van schrijver dezes en in deze streek overal op het menu) of naar de Staub-outlet in Turckheim. Een nieuwe gietijzeren pan voor een voordeelprijs? Hmm, leuk cadeau toch? De kaas is een stap te ver maar met wat leuke Staub-souvenirs rijden we langs het uit New York bekende Statue de la liberté in Colmar. What now? Inderdaad, de O.G. beeldhouwer Bertholdi is een zoon van de streek en er is hier ook een Lady Liberty. Een gruwelijk lelijk namaak ding op een verloren rotonde in een industriegebied. We kunnen er erg om lachen. Maar echt mooi zijn Ribeauville met haar kasteel, het schitterende Riquewihr waar we wijn bij topfabrikant Hugel kopen en tot slot ook Domaine Weinbach bekijken, absolute dure wereldtop. Maar de auto eenmaal geparkeerd bij het luxe Hotel Le Chambard in het prachige Kaysersberg is het tijd om echt wat aan de wijnkennis te gaan doen. We melden ons bij Bernard Haas en zoon, in het centrum van Kaysersberg waar we starten met een wandeltour over de wijngaarden die op nog geen vijf minuten van het centrum liggen. Dochter des huizes, de vriendelijke wijnprofessional Elsa, vertelt met passie over de wijngaarden, hun wijnen en ambities. Een schitterende korte wandeling langs een zeer oud kasteel en beroemde druivenranken, gevolgd door een proeverij in het midden van het charmante stadje. Dit is nog een echt een ambachtelijke wijnboer, met ambities maar zonder de torenhoge prijzen van enkele concurrenten. We proeven heerlijke Pinot Blanc, Riesling en de enige rode, Pinot Noir. Voor nog geen zeventig euro laden we later een doosje van zes flesjes in, voor thuis. En dat is een faire prijs in de Elzas. Aanrader voor iedereen! businesstraveller.nl
R O A D TSREI OP UEL U R O P A
‘Zonder mosterd geen choucroute!’ wordt me verteld bij mijn bevestiging dat ik graag mosterd wil bij de zuurkoolschotel. Ofwel, eten! En natuurlijk lokaal eten. Ik kies uiteraard voor de zuurkool, niet op zijn Hollands, maar op de Elzas manier, met drie worsten en twee stukken varkensvlees. Een machtige maaltijd voor een zomerse avond maar in La Winstub is het wel topkwaliteit. Hier staat in het weekend tweesterrenchef Olivier Nasti te koken in het gourmetrestaurant en die zorgt er natuurlijk ook voor dat de kwaliteit in de brasserie ook top is. En dat is het. Oergezellig, met kleedjes, brique a braque, knus en met een grote dosis ‘Kerstachtige’ sfeer. Het is geen wonder dat de kerstfeesten van de dorpen in Elzas altijd zeer goed bezocht worden. We genieten van zeer mooie wijnen en slapen in een prachtig luxe hotel dat ook nog over een hele mooi bar beschikt (een groter verslag vindt u op pagina 48) maar hier komen we zeker terug!
DAG 4, STOP 1: FRIEDRICHSHAFN, ZEPELLIN CITY.
Als sinds ik een kind was heb ik altijd willen vliegen in een Zeppelin. Ooit, kort in de jaren ’30, waren het dé
businesstraveller.nl
Per Zeppelin boven de Bodensee! Once in a lifetime.
luxe luchtschepen waarmee een kleine elite zich over oceanen kon verplaatsen. Naamgever was Zeppelin en die opereerde van het kleine stadje Friedrichshafn aan de mooie Bodensee. Het kent een zeer leuk museum over de boeiende geschiedenis van de luchtschepen, dat met de ramp van Hindenburg eigenlijk zijn einde kende. De vliegtuigen waren sneller en veiliger, en dat betekende eigenlijk wel een einde aan de romantiek. Maar toch, was de blijdschap enorm dat je nog steeds een vlucht kunt maken boven de Bodensee en omgeving. Het kost wat – de kortste vlucht is 30 minuten en kost 260 euro
JULI/AUGUSTUS 2021
5577
→
R OADT RIP EUR OPA
→
pp – maar dan mag je wel mee op een ‘once in a lifetime experience’ die je nergens anders ter wereld kunt beleven. We melden ons bij de hangar, en een uurtje later staan we na een veiligheidscontrole met acht andere passagiers klaar om aan boord te gaan waar de twee gezagvoerders ons verwelkomen. Het is fraai weer, het uitzicht fenomenaal maar vooral de wetenschap van het transport is bijzonder. Dit maak je niet snel meer mee. We koesteren het avontuur dat we elke cent waard vinden. Wat ontzettend leuk om mee te maken.
DAG 4, STOP 2: LIECHTENSTEIN
58
Ok, handen omhoog wie veel van Liechtenstein weet? Nou ja, je kunt er skiën, het is piepklein, een vorstendom en een belastingparadijs. Veel meer wisten we ook niet. Maar we rijden vanaf het Duitse Freidrichshafn Oostenrijk binnen, op weg naar Liechtenstein om ook dit land van de lijst te kunnen vinken. Per ongeluk pakken we een verkeerde afslag en nemen nog een stukje Zwitserland mee alvorens we dan eindelijk in het ministaatje Liechtenstein komen. Niet dat je snel het verschil ziet. In alles lijkt het landje op Zwitserse clichés. Ook geen EU, imposante bergen, leuke outdoor-activiteiten (wandelen met alpacas en lamas!) en stevige bergkost en kaas om te eten. Er is zelfs een
VAN BOVEN NAAR BENEDEN: Lunchen op het water van de Bodensee, het podium van de opera in Bregenz, het hippe restaurant van Mama Shelter in Luxemburg.
eigen wijngaard, hobby’tje van de vorsten vast. Niet echt goedkoop hier, maar wel bijzonder om eens te zien. Een aanrader is het Moderne Kunstmuseum in het hoofdstadje Vaduz dat echt indruk op ons maakt. Net als de rit naar Alpenhotel Vögeli in bergplekje Malbun. Slingerwegen, vergezichten en uiteindelijk rösti uit de pan met uitzicht op de bergtoppen. Prachtig! We doen het dak van de auto en besluiten nog gewoon wat rond te rijden, berg op, berg af, en genieten maar. Dit is roadtrippen!
DAG 5: BREGENZ AAN DE BODENSEE
Het is tijd voor een kort ritje naar Bregenz, een bekend oord aan de fraaie en enorme Bodensee (meer info op www.bodensee.eu). We wandelen door het kleine stadje en huren een elektrisch bootje om zelf even over het mooie meer te waren. Een kinderbootje, maar je kunt ook wat snellers huren als je wil. Na het meer vanuit de Zeppelin te hebben gezien, glijden we nu door het water. In de verte zien we ons eigenlijk doel al: het podium van de Bregezer Festspiele, gebouwd op het water! Dit culturele festival trekt vele bezoekers en hoogtepunt is de operavoorstelling. Dit jaar wederom: Rigoletto van Verdi. Na een korte pauze in het leuke Hotel Traube in het nabijgelegen Bildstein kleden we ons mooi aan voor de opera. We krijgen een corona-pass check en daarna dineren we in afwachting van het spektakel op het festivalterrein. Als de bel luidt nestelen we ons met zo’n 6000 anderen op de tribunes aan het water. Wat volgt is een twee uur durend spektakel met een grote bewegende houten freaky clown, stunts, wateracts en uiteraard zang. Het is te complex om uit te leggen maar als u Rigoletto Bregenz invoert op Youtube krijgt u een idee welk visueel feestje we meemaken. Zelfs als u geen groot operafan bent, is het een grote aanrader! JULI/AUGUSTUS 2021
businesstraveller.nl
R OADT RIP EUR OPA
DAG 6: WEIN, WEIN, WEIN
Het is langzaamaan tijd om terug te rijden. We hebben avontuur gehad, prachtige ritten door de Alpen, Vogezen en Elzas. Goed gegeten. Veel gezelligheid in de auto met leuke Spotify playlists. En in de kofferbak wat wijn en andere kleine souvenirs. Wat missen we nog? Oh ja, even shoppen! De navigatie gaat op een enorme outdoor outlet in het Duitse Metzingen maar zoals het een vakantie betaamt, het kan niet altijd meezitten. Een verschrikkelijk shopping-hel met nauwelijks korting en een eerder Amerikaans mall-gevoel dan even gezellig winkelen in de Altstadt. Wat dachten we dan ook wel niet? Nee, wegwezen, snel door naar Deidesheim, thuis van de mooiste wijnen van de Pfalz. We checken in bij het heerlijke Kaisergarten Hotel & Spa aan de, jawel, Weinstraße 12 in Deidesheim. Het is aangenaam druk in het wijndorpje! De terrassen zitten vol, er wordt goed gegeten, ja hierom was dit onze laatste stop, niet de winkel-ellende. We winkelen wel – weer wat wijn – maar koesteren vooral de gezelligheid! We eten een mooie schnitzel en een flammenkuchen en genieten van de lokale aanraders in ons glas. Tevreden en licht rozig vatten we slaap.
Liechtenstein heeft echt een prachtig Museum voor Moderne Kunst
waarmee alles toch ging in deze onzekere tijden. We zullen de enigen niet zijn die nieuwe roadtrips vanaf huis aan het bedenken zijn. En dan is dit een heerlijke route die je in 7 dagen in 8 landen brengt uiteindelijk, hoewel elk van de tussenstops een tripje alleen waard is. Voldaan rijden we Amsterdam binnen. Goed gedaan auto. Met Willie Nelson op de speaker parkeren we de auto voor de deur. On the road again, seeing places that I have never seen. Op naar de volgende…
DAG 7: TERUG NAAR AMSTERDAM.
Het is het laatste en langste stuk, met zo’n 530 kilometer. Het is heerlijk rijden op grote stukken Autobahn, alleen wat drukte bij de Duitse steden af en toe. ‘Stau’ hoort erbij, zullen we maar zeggen, anders is het geen roadtrip door Duitsland. Ellenlange gesprekken over van alles en nog wat, nieuwe plannen voor nieuwe reizen, het gemak
DE TOPAUTO MET OPEN DAK: BMW M4401 EDRIVE CABRIO We halen de BMW M440i xDrive Cabrio op. We testen graag auto’s bij Business Traveller en doorgaans doen we dat in Nederland. We konden ook niet anders door de crisis. Maar nu: oef, je leert een auto’s pas echt kennen als je deze door heuvellandschappen en gebergtes stuurt of over de razende Duitste Autobahn. Wat een plezier! De BMW is een heerlijke reisgenoot, met comfort, een soepel werkend open dak
businesstraveller.nl
en een beest van een motor. Dat geluid! Even tikken we, waar het mag, 204 kilometer per uur aan. Probleemloos. Maar voor de rest houden we het relaxed. Alleen is het echt weer wennen in Nederland als het weer maximaal 100 is. Maar de BMW M440i blinkt vooral uit in rij-assistente (en veiligheid). Je rijdt veel in korte tijd en maakt veel mee onderweg. Je merkt dan echt dat de rij-assistentie werkt als een Zwitserse klok en
prettig is. Bravo. Het is ook een schitterende auto om te zien, vooral in de prachtige groene kleur die we meekrijgen. Zeer comfortabel, een uitstekend en zeer makkelijk bedienbaar digitaal systeem en echt heel goed rijcomfort. We zouden met deze auto zonder enig probleem richting Vladivostok rijden. Een ideale reisgenoot wat ons betreft! Een groot verslag volgt in een volgende editie.
JULI/AUGUSTUS 2021
5599
60
JULI/AUGUSTUS 2021
businesstraveller.nl
AUTOTEST
TEKST NAT BARNE S
61
Dit jaar draait alles om elektrisch en hybride. Na autotesten van Mercedes, Ford Mustang en Polestar in de vorige editie, nu een verdere blik op deze opkomende markt van nieuwe, mooie en milieuvriendelijke voertuigen.
businesstraveller.nl
JULI/AUGSUSTUS 2021
AUTOTEST
FIAT 500 ELECTRIC
Vanaf 24.900 euro De schattige kleine Italiaanse baby is terug en hoe. Afgezien van nieuwe koplampen, ziet de nieuwe Fiat 500 er aan de buitenkant misschien niet zo heel anders uit, maar onderhuids zijn er enkele enorme veranderingen geweest. Alle opties voor benzine- en dieselmotoren zijn verdwenen en vervangen door de keuze uit slechts twee accu's – 24 kWh of 42 kWh – die een actieradius van respectievelijk 185 km of 320 km bieden wanneer ze volledig zijn opgeladen. Er is ook een derde carrosseriestijl om toe te voegen aan de standaard hatchback en cabriolet – de 3+1 genaamd. De auto heeft een klein scharnierend achterdeurtje, net achter het bestuurdersportier, om een betere toegang tot de achterbank mogelijk te maken.
66 22
TOYOTA RAV4 PLUG-IN HYBRID
Vanaf 54.815 euro Toyota heeft waarschijnlijk de meest uitgebreide ervaring met hybrides van bijna elke fabrikant, maar zijn achtergrond als het gaat om plug-in hybride technologie is beperkt tot de Prius. Met de enorme groei van de vraag naar milieuvriendelijke voertuigen, met name SUV's, heeft Toyota de technologie verplaatst naar zijn populaire RAV4 om deze het vlaggenschip van zijn hybride assortiment te maken. Hij gebruikt dezelfde 2,5-liter benzinemotor als de standaard RAV4-hybride, die samen met een grotere elektrische batterij een gecombineerd vermogen van 302 pk produceert. Dat is genoeg om hem een indrukwekkend elektrisch rijbereik van 74 km te geven, met een uitstoot van 22 g/km. JULI/AUGSUSTUS 2021
businesstraveller.nl
LAPTOPS
LAND ROVER DEFENDER P400E PLUG-IN HYBRID
Vanaf 82.000 euro Land Rover kwam vorig jaar eindelijk met zijn nieuwe Defender, en in 2021 is het tijd voor de iconische offroader. Om te beginnen heeft de bolide een hoofdrol in de nieuwe James Bond-film, No Time To Die. De P400e is alleen verkrijgbaar in vijfdeurs 110-vorm en heeft een 2,0-liter benzinemotor gekoppeld aan een 19,2 kWh-batterij, die samen een ongelooflijk vermogen van 398 pk leveren. Dat geeft hem een tijd van 0-100 km/u van slechts 5,4 seconden, een volledig elektrische actieradius van 43 km en een uitstoot van 74 g/km. Misschien wel de meest geavanceerde Land Rover Defender tot nu toe.
63
CITROËN E-C4
Vanaf 33.150 euro Het is eerlijk om te zeggen dat het eerdere aanbod van Citroën in de Ford Focus/VW Golf-familie hatchbackmarkt niet bepaald uit de showrooms is gevlogen. Toegegeven, het is moeilijk in zo'n fel omstreden sector, maar de nieuwe C4 van het Franse bedrijf en deze volledig elektrische versie, de e-C4, zal het misschien wel lukken. Met een batterij van 50 kWh en een volledig opgeladen actieradius van 349 km, biedt de scherp gestileerde e-C4 kopers in het C4-gamma rechtstreeks de keuze tussen een benzine- of dieselmotor of elektrische aandrijving, in dezelfde carrosseriestijl als vijfdeurs hatchback – vergelijkbaar met wat de Peugeot 208 supermini van het zusterbedrijf van Citroën doet. Het ziet er ook geweldig uit! businesstraveller.nl
JULI/AUGSUSTUS 2021
AUTOTEST
BMW IX
Vanaf 86.972 euro De sfeer in de BMW-showrooms zal dit jaar zeker elektrisch zijn. We zijn grote fans zijn van de iX3, de nieuw uitgebrachte volledig elektrische versie van de i3 SUV. Er komt ook een elektrische toevoeging aan de 4-serie, evenals deze, de nieuwe iX, die in de winter op de markt komt. Met een front-end styling die zeker als uitdagend kan worden omschreven, wordt de iX het technologische vlaggenschip van BMW, met een batterij van 100 kWh en een indrukwekkend bereik van 600 km. Hij is ongeveer zo groot als de BMW X5 van vandaag en kan in 40 minuten snel worden opgeladen tot 80 procent van zijn capaciteit. Cruciaal is dat hij de toekomst vertegenwoordigt voor BMW's elektrische bereik en assortiment als geheel.
64
VW ID4
Vanaf 38.805 euro Na de succesvolle introductie van zijn volledig elektrische ID3-hatchback vorig jaar, voegt Volkswagen dit jaar niet één, maar twee modellen toe aan zijn ID-familie van auto's. De eerste is deze, de ID4, een SUV die ongeveer even groot is als de traditionele Tiguan SUV van VW en op hetzelfde platform staat als de ID3. Dat betekent een vergelijkbare keuze aan batterijniveaus, 52 kW of 77 kW, waarbij de laatste een bereik van 522 km biedt op een volledige lading. Later dit jaar zal een high-performance ID4 met vierwielaandrijving aan het assortiment worden toegevoegd. Nu de ID3 al een van de best verkochte elektrische voertuigen in Europa is, zal de ID4 het komende jaar zeker volgen. JULI/AUGSUSTUS 2021
businesstraveller.nl
DROOMEILANDEN
JAGUAR I-PACE
Vanaf 80.360 euro We zullen niet doen alsof we geen grote fans zijn van de volledig elektrische Jaguar I-Pace, die bij zijn lancering in 2019 drie prijzen won voor World Car of the Year. En nu? Sneller opladen, betere connectiviteit en verbeterde technologie, inclusief de mogelijkheid om de software op afstand te updaten op een vergelijkbare manier als de modellen van Tesla. Het volledig opgeladen bereik van 470 km blijft zoals voorheen, maar er is een nieuw infotainmentsysteem dat geen extra simkaart aan boord nodig heeft. Slim, het heeft een smartphonepakket dat twee telefoons tegelijk kan koppelen, terwijl een oplader van 100 kW in slechts 15 minuten tot 126 km bereik kan toevoegen.
AUDI E-TRON GT
65
Vanaf 104.840 euro Audi gaat indruk maken. Gebruikmakend van hetzelfde platform als de super Porsche Taycan, is de e-tron GT een vierdeurs coupé met een batterij van 93 kWh die een bereik van maximaal 470 km geeft. Met het equivalent van 589 pk in de vlaggenschipversie van de RS en vierwielaandrijving, kan hij de sprint van 0 naar 100 km/u in slechts 3,3 seconden afleggen. Bij de lancering zijn er slechts twee versies van de Audi e-tron GT, de quattro en GT, hoewel te zijner tijd andere modellen zullen worden geïntroduceerd, in navolging van de Taycan. BT
businesstraveller.nl
JULI/AUGSUSTUS 2021
VOLGENDE EDITIE
Heerlijk Cyprus
66
APRIL 2020
businesstraveller.nl
MY WAY OF INCENTIVES. SLOVENIA
IS IN THE AIR. Until we meet again in SLOVENIAN VINEYEARDS.
Slovenian Convention Bureau
#ifeelsLOVEnia #myway #sloveniameetings
www.slovenia.info www.slovenia-convention.com
Business Traveler AD+.pdf 1 10-Aug-2021 16:09:04
Zero CO2
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
For you!
Carbon Offsetting for meetings & events Zero CO2 for you! In partnership with South Pole, Hilton offers clients carbon neutral meetings by investing in high quality carbon reduction projects that are aligned with Hilton's 2030 goals; to cut our environmental footprint in half and double our social impact by 2030. Using the Hilton’s LightStay corporate responsibility management system, the Hilton hotels in the Netherlands provide event planners a detailed estimate of the carbon emissions of the meeting or event. Plan your next carbon neutral event at Hilton! For more information, please visit cr.hilton.com or contact Pim van Duin, Sr. Cluster Sales Manager, via: pim.vanduin@hilton.com or +31 (0)6 53 83 06 32.
Draadloos presenteren op iedere locatie altijd & overal.
Marmitek introduceert ‘the wireless HDMI cable’ De Stream S1 Pro neem je over al mee naartoe. Draadloos content delen op een groot scherm was nog nooit zo makkelijk. Zo gaan je presentaties altijd goed! Geen aansluitproblemen of gedoe met kabels. Werkt altijd & overal. plug & play | werkt zonder app, software of wifi | universeel | USB-C compatible
thewirelesshdmicable.com
Ook probleemloos presenteren? Nu vanaf € 299,95