Travmagazine 19 by TRAVel Media

Het grootste reisvakblad van Nederland JAARGANG 39 MEI 2020 WEEK 19

Reisbranche straks

complexe puzzel

Maar begin is gelegd

UNTAMED TRAVELLING:

‘VECHTLUST KOMT WEER TERUG’

GRATIS PR-ADVIES:

‘Alleen in noodgeval huisje in Drenthe’

ZRA’s aan het woord

Juist nu zichtbaar blijven

Win een mand vol lekkere Ierse producten! Ierland staat bekend om haar weidse natuur, indrukwekkende landschappen, ruige kliffen en prachtige muziek. Omdat je Ierland nu nog alleen vanuit huis kunt ontdekken, brengen we Ierland naar jou toe met onze vernieuwde Ierland Specialist-training. Ontvang de beste tips voor de mooiste reizen op het eiland Ierland die je straks weer aan je klanten kan aanbieden. Beantwoord de vragen voor 15 juni en maak kans op ĂŠĂŠn van de 5 Ierse manden.

Ga naar de training

Over de uitslag en toekenning van de prijzen kan niet worden gecorrespondeerd. De prijs is persoonsgebonden en staat op naam van de winnaar. De prijs is niet overdraagbaar, inwisselbaar of uit te keren in geld of voor andere producten of diensten. Overige voorwaarden op aanvraag.

Editorial Koffietijd? Lang geleden maakte tv-journalist Pieter Storms furore met zijn programma Breekijzer. Hierbij ging hij op vrij agressieve wijze bij bedrijven verhaal halen uit naam van benadeelde consumenten. Met draaiende camera stormde hij letterlijk binnen, om de woordspeling maar te gebruiken, en eiste tekst en uitleg over al dan niet vermeend aangedaan onrecht. Wie er nu het meest profiteerde van deze aanpak, de benadeelde consument of de op kijkcijfers jagende tv-maker van SBS, is nooit duidelijk geworden.

aan, dat kalmeert. Dan kun je ondertussen even weglopen en nadenken over je reactie. De coronacrisis laat zich helaas niet oplossen met een kop koffie. Maar de vraag wat je als reisbedrijf in deze dagen op het gebied van marketing en PR moet doen, is actueler dan ooit. Wat kun je het beste doen richting je klant? Of wat niet. Moet je wel iets communiceren? Opnieuw maakte ik voor deze uitgave een rondje langs marketing- en PRexperts. Ik noem alvast een paar adviezen.

Ook reisbedrijven ontsnapten niet aan zijn intimiderende wijze van tv maken. Het bracht me destijds op het idee om enkele PR-experts te vragen wat je moet doen als Storms onaangekondigd met draaiende camera bij de receptie van je bedrijf staat. Ga d’r maar aanstaan als woordvoerder, een spervuur aan vragen met een cameralens in je gezicht.

‘Als je nu niet consistent communiceert met je doelgroep, dan sta je straks met één-nul achter.’

Het vaakst gehoorde advies was toen: biedt hem een kop koffie

Inhoud

Of deze: ‘Goede communicatie is authentiek, actueel en relevant’ En de laatste, over het thema Dream now, travel later: ‘De meeste mensen gaan drie weken per jaar op vakantie. De rest van het jaar dromen ze ervan. Wat is er nu mooier dan

een lichtpuntje aan het einde van de tunnel in de vorm van een mooie reis?’ De rest, inclusief praktische tips kunt u zelf lezen vanaf pagina 26. De adviezen zijn in dit geval voor één keer gratis. Elders in dit nummer vertellen Suzanne Goossen en Nico van Veer hoe de reisbureaus van TUI stapsgewijs weer opengaan en welke maatregelen zijn genomen. De pilot is van start; klantgericht, maar wel met anderhalve meter afstand. En dan te bedenken dat retaildirecteur Van der Veer zijn medewerkers in 2012 nog voorschreef klanten bij binnenkomst een hand te geven. Om hen een welkom gevoel te geven. Wie zich daar niet aan hield, kreeg een officiële waarschuwing. Hoewel zijn aanpak succesvol was, leverde het hem destijds wel een kritisch verhaal in de Telegraaf op. Tegenwoordig is het geen handen geven, maar verplicht handen wassen. Het kan verkeren.

Theo de Reus theo.de.reus@travmagazine.nl Deze digitale editie van TravMagazine vervangt tijdens de coronacrisis tijdelijk de papieren uitgave. Door de kortere tijd tussen deadline en publicatie kunnen wij nóg actueler berichten over de laatste ontwikkelingen in de reisbranche. Alle linkjes in dit digitale magazine zijn aanklikbaar.

Actueel De informatie in deze uitgave is bijgewerkt tot en met vrijdag 8 mei, 10.00 uur.

11 30

ABC TRAVEL: VEERKRACHT

OP ZOEK NAAR OVERHEIDSSTEUN

TERUGBLIK

WE APPEN…! CORNÉ HOOGENDOORN

Terugblik

op een week coronanieuws

Het nieuwe normaal Vakantie in eigen land, de 1,5 meter-samenleving, maatregelen en lockdowns die versoepeld worden… Hoe ging de reisbranche hier de afgelopen week mee om? Een overzicht. Samengesteld door: Sofie Smets 1

Uniforme regels

Hoe gaat het nieuwe normaal eruit zien in de reisbranche nu landen hun lockdowns voorzichtig beginnen te eindigen en maatregelen worden versoepeld? The World Travel & Tourism Council (WTTC) probeert hiervan een beeld te schetsen. Het uitgangspunt: samenwerken en zorgen voor uniforme regels om het vertrouwen van de consument te herstellen. Onder de naam ‘Reizen in het nieuwe normaal’ gaat de WTTC gecoördineerde acties ondernemen, waaronder het opstellen van nieuwe normen en protocollen, die een veilige en verantwoorde weg moeten bieden naar herstel voor de wereldwijde reis- en toerismesector. Lees hier alle scenario’s. 2

Flexibiliteit

De top 5 reisbestemmingen voor Nederlanders bestaat deze zomer uit Duitsland, België & Luxemburg, Griekenland, Frankrijk en Portugal. Dat zegt toeristisch pr- en marketingbureau Interface Tourism op basis van onderzoek onder bijna honderd Nederlandse reisprofessionals. Van de respondenten gelooft ruim 50 procent dat het toerisme in september dit jaar weer zal opstarten. Voor de maand juni zijn de verwachtingen minder positief; slechts 11% gelooft in een

vroeg herstel. Vooral natuurreizen, stedentrips en avontuurlijke reizen zijn aantrekkelijk de komende tijd. Wellness- en culturele reizen worden voorlopig in de koelkast gezet. De ondervraagden verwachten dat reizigers veel belang zullen hechten aan veiligheid, gezondheid en flexibele annuleringsvoorwaarden.

TUI: eerste tien reisbureaus weer open met ‘dichte deuren’ 3

TUI Nederland heropent op 6 mei als eerste grote retailketen in Nederland zijn reisbureaus. Dat gaat gefaseerd. Vooralsnog gaat het om een pilot met tien winkels.

‘De winkels gaan open met dichte deuren’, zoals retaildirecteur Nico van der Veer en Suzanne Goossen, één van zijn opvolgers per 1 juli, het noemen. TUI besloot op 17 maart zijn 140 winkels te sluiten vanwege de coronacrisis. De winkels werden nog meer dan voorheen ingezet om het callcenter te ondersteunen, waarbij medewerkers in de winkel via internet en telefoon bezig waren met het beantwoorden van vragen of omboeken van reizen. ‘Nu we verder zijn in de tijd en er meer gewenning is aan de situatie van een 1,5 meter maatschappij en ook de nieuwe regels die daarbij horen, openen steeds meer winkels weer hun deuren’, zegt Goossen. ‘Een positieve

ontwikkeling. Het geeft ruimte voor meer persoonlijk contact wat in deze tijd zo belangrijk is. Door het signaal te geven dat wij ‘open’ zijn, geven we ook aan vertrouwen te hebben in de toekomst en vooruit te kijken. Uiteraard met heldere afspraken en protocollen voor de zorg voor klanten en medewerkers. Natuurlijk staat daarbij voorop dat we alle voorschriften van het RIVM in acht nemen, zodat beiden zich daar goed bij voelen.’ Goossen: ‘Hieruit blijkt dat je in tijden van een crisis innovatie kunt versnellen, zoals de tool om afspraken te maken, zowel fysiek in de winkel of vanuit huis via beeldbellen.’ Lees hier het hele verhaal.

Spanje: toelichting op 4-fasen plan 4

Ondanks de geruchten en speculaties die rondgaan op sociale media is er geen officiële mededeling gepubliceerd over de datum van heropening van de Spaanse grenzen voor het internationale toerisme. Dat zegt het Spaans Verkeersbureau in Den Haag in een mededeling aan de reisbranche. ‘Op dit moment kunnen wij helaas nog steeds alleen maar afwachten en de ontwikkelingen met betrekking tot het coronavirus nauw volgen, zowel in Spanje als in andere landen.’ Het verkeersbureau noemt nogmaals Spanje’s 4 fasen-plan naar het ‘nieuwe normaal’, waarover TravMagazine al eerder berichtte. Doel van het plan: Spanje weer in bedrijf te krijgen met zorg voor de gezondheid en veiligheid van de bevolking. De versoepeling zal geleidelijk zijn, asymmetrisch (provincie per provincie) en gecontroleerd. Verkeer tussen de provincies of de eilanden is niet toegestaan totdat de nieuwe normaliteit een feit is. Het gebruik van mondmaskers in het openbaar wordt ten zeerste aangeraden gedurende alle fasen. De vier fasen van de versoepeling lees je hier. lees je hier.

KLM: 275 miljoen verlies in eerste kwartaal 5

KLM komt dit eerste kwartaal uit op een verlies van €275 miljoen ten opzichte van een verlies van €47 miljoen in dezelfde periode vorig jaar. Topman Pieter Elbers in een statement over dit recordverlies: ‘Als gevolg van de Covid-19 uitbraak gaat KLM momenteel door een storm van ongekende omvang die duidelijk terug is te zien in de cijfers over het eerste kwartaal van 2020.’ De eerste twee maanden

Tirol.

begonnen voor KLM nog goed, maar vanaf maart is de terugloop enorm. Gedurende maart is een aanzienlijk deel van de vloot aan de grond gezet en het aantal uitgevoerde vluchten afgebouwd tot minder dan 10% ten opzichte van de situatie voor Covid-19. Elbers: ‘Tegelijkertijd zijn we als KLM trots dat we de afgelopen periode een belangrijke bijdrage hebben kunnen leveren door enerzijds honderdduizenden Nederlanders uit het buitenland te repatriëren en anderzijds door essentiële medische hulpgoederen naar Nederland te halen met (extra) vracht vluchten. Afgelopen weken zijn er door KLM tal van maatregelen genomen om de gevolgen van deze crisis het hoofd te bieden; op medisch-, operationeel-, personeels- en financieel gebied. Deze week zijn er ook weer voorzichtig wat eerste vluchten toegevoegd en zijn er ook aanvullende maatregelen genomen met betrekking tot gezichtsbescherming om de veiligheid van klanten en personeel extra te waarborgen.’ KLM vliegt daarmee momenteel weer 15% van haar oorspronkelijke geplande netwerk.

De airline neemt momenteel alle mogelijke maatregelen om later dit jaar weer een groter deel van het netwerk te kunnen opereren. Desondanks is de verwachting dat het herstel van KLM en Transavia een aanzienlijke tijd zal duren.

Nederlanders maken gewoon vakantieplannen 6

Circa 7,2 miljoen Nederlanders zeggen dit jaar, ondanks de coronacrisis, gewoon op vakantie te gaan. Dat blijkt uit onderzoek dat NBTC-Nipo Research donderdag heeft gepubliceerd. ‘Vakantie is voor Nederlanders erg belangrijk’, zegt Marieke Politiek, directeur van NBTC-Nipo Research. Mensen maken wel minder vakantieplannen dan vorige zomer. In dezelfde periode vorig jaar waren er 11,9 miljoen Nederlanders van plan om op vakantie te gaan. Dat was toen 39 procent meer. Het gaat hier om vakanties van een week of langer in de periode van mei tot en met september. De huidige reisbeperkingen en onzekerheid als gevolg van de coronacrisis hebben een enorme

impact op de vakantieplannen, zo blijkt uit grootschalig onderzoek dat NBTC-Nipo Research onlangs heeft uitgevoerd naar de vakantieplannen van de Nederlandse bevolking. ‘In veel gevallen is er wel de wens om de vakantie op een later moment door te laten gaan, dus uitstel is niet per se afstel’, zegt Politiek. Ruim driekwart van alle Nederlanders geeft aan dat de coronacrisis grote invloed heeft op de vakantieplannen deze zomer. Deze invloed is groter op de plannen voor een vakantie naar het buitenland dan op de plannen voor een vakantie in eigen land. Van de 7,2 miljoen Nederlanders die deze zomer toch vakantieplannen heeft, zegt 1,8 miljoen een zomervakantie in eigen land te ondernemen (-27 procent in vergelijking met 2019). Ongeveer 5 miljoen heeft vakantieplannen naar het buitenland (-43 procent in vergelijking met 2019). De rest weet het nog niet. ‘De vakantie is voor Nederlanders erg belangrijk. We staan in Europa dan ook bekend als een reislustig volk. Dit onderzoek laat

zien dat de wens om te reizen groot is. Hoewel veel vakantieplannen voor aankomende zomer door de crisis beïnvloed zijn, gaat het in bijna de helft van de gevallen om uitstel en niet om afstel’, zegt Politiek. Daarnaast is het zoeken naar een veilige bestemming, iets dat vooral genoemd wordt door Nederlanders die in eigen land willen blijven.

‘Overheidssteun reisbranche zeer dringend nodig nu opstarten uitblijft’ 7

De persconferentie van het kabinet woensdagavond stemt de reisbranche zeer somber voor deze zomer, omdat de aangekondigde versoepeling in de coronamaatregelen voorlopig aan de reissector voorbij gaat. Dat zegt de ANVR donderdag in een verklaring. Naast forse (annulerings-)kosten van ruim 1

miljard euro loopt het omzetverlies dit jaar op naar zo’n 85 procent en komen veel van de 20.000 banen op de tocht te staan. En met alleen algemene steunmaatregelen komt de reisbranche er niet meer. Daarom vraagt de sector ook dringend om specifieke hulp van de overheid. Lees hier verder

Actieplan voor Turkije

Turkije is een actieplan gestart om de toerismesector weer voor te bereiden op de terugkeer van internationale bezoekers naar het land. Er worden tal van maatregelen ingevoerd die het mogelijk moeten maken in Turkije veilig zomervakantie te vieren.

Nu de strijd tegen het coronavirus effectief is gebleken, is het tijd voor stappen om de getroffen reisindustrie op een veilige manier gestaag te doen herleven, meldt de Turkse krant Daily Sabah. Lees hier verder

STERKTE!

GEBOREN OM TE REIZEN Reizen zit in ons bloed en we kijken uit om samen met jullie weer kleur te geven aan de reiswereld en grenzeloos te genieten. Onze waardering en dank voor jullie inzet is groot! Altijd naar het hart

Altijd comfortabel

Altijd uitstekende service

Altijd de beste prijs

FOX.nl

Branchecollega’s steken elkaar een hart onder de riem

‘Mooiste branche in de wereld’ en boodschap van Boris Becker Wie zou jij in deze tijd met een videoboodschap een hart onder de riem willen steken? De reisagent, de salesmedewerker met wie je al jaren samenwerkt of een collega-ZRA? Dat vroeg TravMagazine recent via Facebook. Het leverde veel creatieve reacties op. Door: Theo de Reus

Deze week Vincent Hekkert, business development director van EURAM. Zijn boodschap: we werken in de mooiste branche in de wereld, en vakanties zullen er altijd zijn. Kijk zelf wat hij te zeggen heeft. Hoewel hij al jaren geleden is gestopt, is tennislegende Boris Becker nog steeds razend populair in Duitsland. Toen de Duitse rederij AIDA aankondigde dat Boris Becker vanaf Barbados een emotionele boodschap had, leverde dat op het Facebookkanaal van de rederij veel kijkers op. Het bleek toch iets anders te zijn dan gedacht… Maar wel een mooie boodschap, recht uit het hart.

Doe mee Ook via een videoboodschap iemand in de branche een hart onder de riem steken? In de volgende digitale editie van TravMagazine plaatsen we de volgende videoboodschappen. Mail naar redactie@travmedia.nl

EURAM

AIDA

TUI: stapsgewijze opening van reisbureaus

‘Klant heeft weer behoefte aan persoonlijk contact’ TUI Nederland heeft op 6 mei als eerste grote retailketen in Nederland een eerste stap gemaakt met het heropenen van zijn reisbureaus. Dat gaat gefaseerd. Vooralsnog gaat het om een pilot met tien winkels. ‘De klant heeft weer behoefte aan persoonlijk contact’, zeggen retaildirecteur Nico van der Veer en Suzanne Goossen, één van zijn opvolgers per 1 juli. Door: Theo de Reus

omboekten. ‘We zijn nu verder in de tijd en je ziet dat er bij consumenten meer gewenning is aan de anderhalve meter-maatschappij en ook de nieuwe regels die daarbij horen. Bovendien zie je dat steeds meer winkels in de winkelstraten hun deuren weer openen. We gaan daarom communiceren dat we open zijn met een dichte deur, waarbij de klant een afspraak kan maken’, zegt Goossen.

Nico van der Veer met zijn opvolgers Suzanne Goossen en Sebastiaan de Vries.

Het kan verkeren in retailland. In het najaar van 2012 haalde Nico van der Veer als directeur van de reisbureaus van (toen nog) Arke de kolommen van de Telegraaf nadat hij de

reisbureaumedewerkers had voorgeschreven klanten bij binnenkomst een hand te geven. Wie zich daar niet aan hield, kreeg een officiële waarschuwing. De vakbonden vonden het

Lisanne de Greef: ‘Blij dat deur weer open kan’ Lisanne de Greef is reisbureaumanager van TUI Den Haag Frederik Hendriklaan. Zij kon niet wachten tot de winkeldeur weer open zou gaan. ‘De klant de beste service kunnen bieden met de bekende TUI

Smile is wat wij binnen retail het liefste doen. Wij zijn dan ook heel blij dat wij de deuren van ons reisbureau weer mogen openen en zijn er klaar voor om de klanten weer te kunnen ontvangen.’

bedrijfsbeleid te streng en stapten naar de media. ‘Dat bewust handen geven is voorlopig ook van de baan’, reageert Van der Veer. ‘Ja, het is nu verplicht handen wassen, bij het pompje met gel. We hadden tot nu toe ook de policy dat je met de klant door de winkel gaat en met je laptop aan de balie ging zitten. Dat kan nu dus even niet.’ TUI besloot op 17 maart zijn 140 winkels te sluiten vanwege de coronacrisis. De winkels werden nog meer dan voorheen ingezet als verlengstuk van het callcenter, waarbij medewerkers in de winkel via internet en telefoon klanten te woord stonden en reizen

‘Enerzijds merk je dat er weer meer behoefte is aan persoonlijk contact, face-to-face gesprekken. Anderzijds zien we dat mensen steeds meer gewend zijn aan de RIVM-maatregelen op straat’, vult Van der Veer aan. Goossen: ‘Daarom hebben wij besloten om, weliswaar gefaseerd, de winkels weer te openen. Medewerkers missen het klantcontact en velen openen liever vandaag de winkeldeur dan morgen. Veel klanten die langskomen, groeten onze medewerkers vanaf de straat of tikken op de ruit om ze even een hart onder de riem te steken.’ Goossen spreekt van een positieve ontwikkeling. ‘Het geeft ruimte voor meer persoonlijk contact wat in deze tijd zo belangrijk is. Door het signaal te geven dat wij ‘open’

zijn, laten we ook zien vertrouwen te hebben in de toekomst en vooruit te kijken. Uiteraard met heldere afspraken en protocollen voor de zorg voor klanten en medewerkers. Daarbij staat voorop dat we alle voorschriften van het RIVM in acht nemen, zodat klanten en onze medewerkers zich daar goed bij voelen.’ De tien winkels die aan de pilot meedoen, zijn Almere, Nieuwerkerk aan den IJssel, Oss, Leeuwarden, Haarlem Houtplein, Eindhoven Woensel, TUI Effting, Leidschendam, Den Haag Frederik Hendriklaan en Zutphen. TUI heeft een uitgebreid protocol gemaakt voor zowel winkel als klant. Zo worden de winkels voorzien van extra materialen om aan alle richtlijnen te voldoen, zoals stickers en lint voor de routing in de winkel, plexiglasscherm, een paal met handgel, schoonmaakmiddelen en deurbel. De richtlijnen zijn buiten en in de winkel duidelijk zichtbaar voor de klant. De adviestafel en één bureau worden geschikt gemaakt om klanten volgens de richtlijnen te ontvangen. In principe wordt gewerkt met twee medewerkers in de winkel en worden maximaal twee afspraken tegelijk gemaakt. Klanten wordt gevraagd alleen te komen, maar twee is ook mogelijk als het om bijzondere reizen gaat. Er wordt gewerkt met een afsprakentool. Hierin kan de klant een afspraak maken met de winkel voor videobellen (via Teams) of een fysieke afspraak maken in de winkel. Afspraken worden ruim gepland zodat klanten niet overlappen en er ruimte is voor werkzaamheden erna en schoonmaak. Goossen: ‘Hieruit blijkt dat je in tijden van een crisis innovatie kunt versnellen, zoals de tool om afspraken te maken, zowel fysiek in de winkel of vanuit huis via beeldbellen.’

Waarom is voor deze tien winkels gekozen? ‘We hebben er bewust voor gekozen om klein te starten. De veiligheid van klant en medewerker staat centraal. We willen feeling krijgen met de behoefte van de klant, zodat we daar uiteindelijk op de best mogelijke manier op kunnen inspelen. Het zijn winkels die qua oppervlakte voldoen aan de maatregelen van het RIVM, waardoor je op een goede manier anderhalve meter afstand kunt houden. Bovendien liggen deze winkels in een winkelgebied waar andere ketens en retailers ook de deuren geopend hebben, waar een fijne atmosfeer is en waar mensen zijn. Daar willen we in het straatbeeld niet achterblijven. Het zijn ook verschillende type winkels, van klassieke winkelstraten als de Frederik Hendriklaan in Den Haag tot een winkelcentrum in Leidschendam.’

Wat is de komende tijd het beleid? ‘Daar waar verkoop voorheen hét uitgangspunt was in de drijfveren van de retail, maakt dit plaats voor persoonlijke service. De proactieve benadering naar onze klant zorgt voor een gevoel van vertrouwen: wij zijn er voor je en denken met je mee. Ook zie je dat steeds meer internetklanten het lokale telefoonnummer van de winkel in de buurt bellen; het gevoel ‘persoonlijk’ met iemand te spreken uit de buurt geeft de klant nét wat meer vertrouwen. Daarnaast zetten we medewerkers in om klantonderzoek te doen. Dat is voor hen waanzinnig leuk om te doen. En waarom een duur extern onderzoeksbureau inhuren als onze eigen mensen dagelijks met de klant in contact zijn en exact weten wat er leeft bij de klant?’

Reisbureaumanager Lisanne de Greef (links) met Suzanne Goossen.

in de huidige tijd. ‘We helpen niet alleen bij het omzetten van een vakantie naar later, maar kijken breder. Een hotel kan wel open zijn, maar hoe ziet het er op de bestemming uit? Is daar wel vakantiegevoel? Daar wordt in samenwerking met het team van Destination Experiences hard aan gewerkt. Dat is het voordeel van een grote organisatie, met wereldwijd eigen mensen.’

Wordt er eigenlijk nog een beetje geboekt? Goossen: ‘Ja zeker. De top 4 bestemmingen bestaat uit Spanje, Griekenland, Turkije en

Curaçao. De top vertrekmaanden zijn september en oktober.’ Na een ruime week vindt een evaluatie plaats. Op basis van de ervaringen van de tien pilotwinkels wordt de volgende fase en verdere uitrol bepaald. Goossen: ‘We gaan nauw monitoren welke klant binnenkomt en met welke vraag of behoefte, om goed te kunnen inspelen op de klantwens. Het is belangrijk dat we deze stap gaan maken, dat we weer zichtbaar zijn in het straatbeeld en weer gaan wennen aan werken in de winkel. Uiteraard met heldere afspraken en zorg voor elkaar.’

Volgens Goossen worden de kennis en expertise van de reisagent steeds belangrijker, juist De stoelen voor de klanten zijn voorzien van een plastic hoes.

De verkoopbalie met plastic scherm.

Ga mee op digitale wereldreis Treinen door Zwitserland

Panoramaroutes door Zwitserland Welkom bij de cursus over de mooiste panoramareizen door Zwitserland [link]. Verdiep je in de diverse routes, treinen en het prachtige Zwitserse landschap, die jouw klanten een unieke beleving zullen bezorgen.

Ga naar de cursus

Frank Oostdam (ANVR) roept hulp van overheid in

‘We hebben specifieke steun voor onze sector nodig’ Terwijl premier Mark Rutte deze week een eerste versoepeling van de coronamaatregelen aankondigde, kijkt ANVR-voorman Frank Oostdam alvast naar 19 mei. Op of rond die datum wordt meer informatie verwacht over de brede steunmaatregelen van het kabinet en komt er hopelijk ook voor de reisbranche goed nieuws. Door: Theo de Reus

De reactie van de ANVR, daags na de persconferentie van het kabinet, klonk deze week meer als een noodkreet. De brancheorganisatie liet weten zeer somber gestemd te zijn voor deze zomer, omdat de aangekondigde versoepeling in de coronamaatregelen voorlopig aan de reissector voorbij gaat. Naast forse (annulerings-)kosten van ruim 1 miljard euro loopt het omzetverlies dit jaar op naar zo’n 85 procent en komen veel van de 20.000 banen op de tocht te staan. Met alleen algemene steunmaatregelen komt de reisbranche er niet meer. Daarom vraagt de sector ook dringend om specifieke hulp van de overheid. De ANVR liet weten graag met minister-president Rutte aan tafel te willen zitten om te bespreken hoe de overheid de reissector kan helpen met een tweede steunpakket om deze crisis te overleven.

Daarnaast wordt samen met SGR gepleit voor een overheidsgarantie voor de bekende SGR-voucher, als per 1 juni de SGR-dekking voor nieuw uitgegeven vouchers stopt. ‘We hebben hier echt hulp van de overheid bij nodig’, zegt Oostdam. In het overleg met de ministeries van Economische Zaken en Financiën vorige week leek deze hartenkreet gehoor te vinden. ‘Het werd positief ontvangen. Ik heb goede hoop, maar als dat niet doorgaat, hebben we een groot probleem. De bal ligt nu bij de overheid.’

Oostdam schetst drie trajecten waarlangs de ANVR opereert om de gevraagde steun gerealiseerd te krijgen. Samen met werkgeversorganisatie VNO-NCW, waarvan de ANVR lid is, vindt een lobby plaats waarin wordt gevraagd om verlenging en uitbreiding van de steunmaatregelen. Frank Oostdam.

Het derde traject gaat om de sectorspecifieke maatregelen. Oostdam herinnert aan een zinssnede uit het eerste noodpakket van het kabinet. Daarin werd de reissector expliciet genoemd als sector die hard door de coronacrisis wordt getroffen. ‘Dat we werden genoemd, is mede te danken aan de lobby van de ANVR. Daarin werd gezegd dat de reissector een zwaar getroffen sector is en in aanmerking komt voor compensatie van annuleringskosten. Over de invulling moet nog worden nagedacht.’

Voor antwoord op de vraag ‘hoe nu verder?’ heeft de ANVR adviesbureau PricewaterhouseCoopers in de arm genomen, dat over deskundigen beschikt met kennis van het verkrijgen van staatssteun. Het gaat hierbij vooral om compensatie op basis van de gemaakte annuleringskosten, die inmiddels in de honderden miljoenen lopen. Oostdam: ‘Er is geen garantie op succes, maar ik hoop op een gewillig oor bij de overheid.’

De week van… de ZRA

‘Mijn vechtlust komt weer terug’ TravMagazine is benieuwd: hoe ziet de week van de ZRA eruit? Waar zijn ze druk mee bezig, zijn er manieren om zichtbaar te blijven voor de klant en hoe gaat het straks verder? Drie ZRA’s geven een kijkje in hun leven: ‘Ik ben begonnen met adverteren voor vakantie in eigen land. En dat is een goede zet.’ Door: Belinda Meijers

Melanie Dibbets TUI at Home ‘Wat een weken hebben we achter de rug. Nog steeds voelt het onwerkelijk. Wanneer ik wakker word en langzaam mijn dag opstart, is er weer dat moment van besef. Mijn laptop gaat aan en ik ga verder met waar ik de dag ervoor geëindigd ben: met het annuleren en omboeken van reizen. Het lijkt een gewoonte

Melanie Dibbets.

te worden. Een gewoonte waar ik maar slecht aan kan wennen. Als van die fantastische rondreis door China, die gave stedentrip met de hele familie naar Parijs en die zo verdiende strandvakantie naar Thailand met z’n tweeën de annuleringsfactuur binnenkomt, moet ik echt een traantje laten. Maar gelukkig is daar een klein lichtpuntje; de eerste aanvragen voor vakantie in eigen land komen binnen. Yes, ik mag weer

‘ouderwets’ gaan zoeken en neuzen naar leuke vakanties voor klanten. Nieuwe energie De weken gaan voorbij met elke dag wel een nieuwe update over de annuleringen, de lockdowns, soms een versoepeling, maar vooral data van annuleringen van de geboekte reizen. Ik houd mijn klanten wekelijks – soms dagelijks – op de hoogte van hun situatie. Klanten weten dit te waarderen. Op deze manier zijn ze toch gerustgesteld. Omdat het voor mij persoonlijk niet heel gepast voelt om reclame te gaan maken voor vakanties later dit jaar, of überhaupt vliegvakanties, ben ik begonnen met het opnemen van een vlog. Dit is echt buiten mijn comfortzone kan ik je vertellen, maar toch leek het mij de beste manier om in contact te komen met al mijn klanten. In deze korte vlog, die ik via WhatsApp verstuur, geef ik een update over de situatie en de reizen die gepland staan. Daarnaast vraag ik de klant om mij te helpen, door mij te volgen of een recensie te schrijven voor mijn internetpagina of op Facebook. Dit bleek een goed idee te zijn. Binnen een dag had ik meer dan 100 volgers erbij en op beide pagina’s nieuwe recensies. Zo leuk om te zien hoe graag mensen je willen helpen. Dit geeft weer nieuwe energie. Er is meer dan alleen dat vervelende corona.

Vergeet me nietjes Ik merk dat mijn vechtlust weer terugkomt, ik krijg er weer zin. Kop op en door. Ik ben begonnen met adverteren voor vakantie in eigen land. En dat is een goede zet. Mensen hebben zin om weer bezig te zijn met vakantie en willen iets hebben om naar uit te kijken. Mijn klanten die op vakantie zouden gaan, ontvangen op hun oorspronkelijke dag van vertrek een kaart van mij. Hierin vertel ik dat ik het jammer vind dat ze niet kunnen gaan en bedank ik ze voor hun vertrouwen in mij. Samen met een zakje ‘Vergeet me nietjes-zaadjes’ maak ik er een leuke attentie van. Dit wordt ook weer gedeeld op social media, dus win-win. Ik richt me nu op het heden en de toekomst en blijf positief! Soms nog een klein beetje voorzichtig, maar zeker wel weer met goede moed richting de mogelijkheid om weer lekker op vakantie te kunnen gaan. Uiteindelijk zal iedereen straks weer die prachtige bestemmingen willen gaan zien en ontdekken. Geloof mij maar.’

Petra Hermans The Travel Club ‘Terugkijkend op de afgelopen weken blijkt dat vooral het geduld van mij en van mijn klanten heel erg op de proef wordt gesteld. Ik

Petra Hermans.

ben gewend om snel te schakelen en over te gaan tot actie, maar nu moeten we vaak afwachten en dat vind ik lastig. Positief vind ik het goede en leuke contact met collega’s. Ook al ben ik zelfstandig ondernemer, ik heb helemaal niet het gevoel dat ik er alleen voor sta. Mijn man is piloot bij Austrian Airlines en zit op dit moment ook thuis. We kunnen er samen voor zorgen dat onze dochter van 7 haar schoolwerk op tijd af heeft. Dat gaat heel goed.

Mijn werktijden heb ik teruggebracht naar 09.00 tot 13.00 uur, zodat we ‘s middags kunnen klussen aan ons huis en in de tuin en wat kunnen fietsen door de omgeving. Klanten kunnen mij voor dringende zaken en op afspraak ook bereiken buiten mijn werktijden. Kennis in huis Zichtbaarheid in deze tijd is belangrijk. Ik had al vrij snel een leuke actie bedacht. De ‘zonnetje in huis-challenge’, waarbij

mensen die mij volgen op social media een leuke vakantiefoto konden namaken in eigen huis. Verder probeer ik mijn klanten nu zo goed mogelijk van dienst te zijn. Ook klanten die hun vakantie niet bij mij hebben geboekt, help ik zover dat kan. Zo heb ik in de beginfase van de crisis twee dames geheel kosteloos uit Panama kunnen halen, die hun vliegticket via een vage website hadden geboekt. Ik ontving, nadat ze thuis waren gekomen, een grote bos bloemen. Dit is het moment om te laten zien dat ik veel kennis in huis heb en wat de toegevoegde waarde is van een zelfstandig reisadviseur. Samen bereik je meer dan alleen en het leek mij leuk om samen met collega’s te brainstormen over verschillende zaken. Aan collega’s van The Travel Club heb ik gevraagd wie er mee wilden doen en er was veel enthousiasme. Onze eerste Zoom-sessie was een groot succes en we hebben besloten dit voorlopig elke vrijdag te doen, steeds vanuit een nieuw thema.

Pop-up winkel Ik ben veel bezig met de toekomst. Ik wil zeker zijn dat als de boot straks afvaart ik erop zit en niet de boot mis. Ik lees elk artikel en haal eruit wat voor mij nuttig is. Het geeft mij ook weer ideeën. Persoonlijk denk ik dat de last minute-cultuur misschien weer terugkomt. In dat geval kan ik misschien straks een ‘pop-up winkeltje’ beginnen waar heel snel en makkelijk, maar wel mét service een vakantie geboekt kan worden. Ik droom van de mogelijkheid dat ouders met kinderen straks op vakantie kunnen buiten de schoolvakantieperiodes. Geef kinderen met schoolplicht bijvoorbeeld één of zelfs twee flexibele vakantieweken die ingezet mogen worden in bepaalde periodes. Het zou voor het komende jaar ook veel problemen oplossen, omdat niet iedereen hoeft om te boeken naar dezelfde periode. De haalbaarheid hiervan lijkt me een erg interessante discussie.’

Annemarie van Erp The Travel Club ‘De afgelopen weken zijn heel hectisch en vooral heel bizar geweest. In april begon de enorme drukte. Ik had zo’n 50 vertrekkende boekingen gepland staan in april en dan met name in de meivakantie. De onzekerheid voor de klanten en de overkill aan informatie op tv, op het internet en in de krant maakten het er niet makkelijker op. We hebben toen met zijn tweeën – Nancy is bij mij in dienst en werkt normaal gesproken één dag in de week – bijna fulltime gewerkt om de klanten gerust te stellen, reizen om te boeken en te annuleren en alle informatiestromen te verwerken. Wat vooral vervelend was, en nog steeds is, is dat iedere reisorganisatie zijn eigen regels en beleid heeft. Dat is voor ons al ingewikkeld, maar voor de klanten helemaal. Gelukkig staat het hoofdkantoor altijd voor ons klaar voor alle vragen en problemen. Dat we een eigen IATA-afdeling hebben is nu

wel heel fijn. Dan gaat het toch even wat sneller en zijn de lijntjes korter. Op dit moment is het hoofdkantoor druk bezig met de SGR-vouchers. Via onze regioWhatsApp kunnen we met collega’s onderling informatie delen en elkaar moed inspreken als dat nodig is. Zo hoeven we niet allemaal zelf het wiel uit te vinden.

‘

Ineens had ik geen volle werkdagen meer ’

Pluspunt Na de hectiek van de eerste weken werd het ineens stil. Geen aanvragen meer, geen mooie reizen uitzoeken, op een paar opdrachten na die al liepen voor de winter. Ineens had ik geen volle werkdagen meer. De kinderen thuis, beiden zitten op het MBO en krijgen online les. Mijn man is

Annemarie van Erp (links) met collega Nancy van Rooij in Zuid-Afrika.

banketbakker en kan niet vanuit huis werken, dus hij gaat nog wel iedere dag de deur uit. Maar als gezin hebben we ineens veel meer tijd samen. Na het eten worden er nu vaak spelletjes gespeeld. Niemand die meteen weg moet om te sporten en ik heb ook geen afspraken. Dat is dan wel een pluspunt. Ik had ook alle tijd om thuis op te ruimen. Maar nu ben ik het wel beu. Alle kamers en kasten zijn opgeruimd en ook de tuin ligt er goed bij. En dan besef ik ineens dat het te lang gaat duren. Dan komen ook de momenten dat er niets uit mijn handen komt en ik echt in een dip zit. Dan is het moeilijk positief te blijven als je hoort dat het niet reizen weer met een maand wordt verlengd. Dat is de fase die ik afgelopen week had. De eerste maand dacht ik nog: het komt goed, even een maandje wat rustiger. Maar dat is nu echt voorbij. Ik heb mezelf dan ook min of meer gedwongen om weer in mijn normale ritme te

komen. Dus weer gewoon om 8.00 uur opstaan en de ochtend beginnen met een wandeling. Dan de pc opstarten en kijken wat de dag weer brengt. Via Facebook plaats ik gemiddeld 2 tot 3 keer per week een bericht met een update, een mooi reisfilmpje of een terugblik op één van mijn reizen. Daar krijg ik veel leuke reacties op. Ook bel en mail ik veel met de klanten die allerlei vragen hebben over hun reis. Op dit moment komen er veel vragen binnen of we in juli en augustus wel kunnen reizen. En helaas weet ik daar het antwoord ook niet op. Ik leg ze dan uit wat de opties zijn. Sommige klanten kiezen ervoor om nu al te annuleren, maar de meesten wachten het toch nog even af. Zorgen Kijkend naar de toekomst, kan ik me een wereld zonder reizen niet voorstellen. Dus wat dat betreft blijf ik wellicht te optimistisch en positief. Maar dat is waarschijnlijk ook mijn manier om er mee om te gaan. Ik hoop dat we in juli of augustus weer kunnen reizen, ik sluit dat nog niet uit. Ik ben vooral bezig met het nu en uiteraard zijn er zorgen. Zeker als het echt nog lang gaat duren. Ik heb voor Nancy de NOW-regeling aangevraagd en gekregen, en zelf kom ik in aanmerking voor de TOZO – bijzondere bijstandsregeling. Dit geeft in ieder geval de komende maanden wat lucht. Want geen vertrekkende klanten wil ook zeggen geen inkomsten. Zodra we weer mogen reizen hoop ik dat we aan de slag kunnen met het klaarmaken van de reispapieren en wellicht nog veel last minutes boeken. We zullen dan zeker weer vol aan de bak moeten, maar dat is niet erg. Daar kijk ik eigenlijk stiekem wel naar uit. Als er weer gereisd mag worden, verwacht ik wel een run op vakanties in het najaar.’

We appen…!

Corné Hoogendoorn: Young talent Corné Hoogendoorn (33), directeur Marketing bij Corendon, schuift de komende 12 maanden aan tafel bij het ANVR-bestuur als Young ANVR talent. Hij is hiermee de opvolger van Judith Eyck. We appen om te vragen naar zijn ambities en plannen.

Door: Theo de Reus

Waarom heb je je aangemeld als Young ANVR talent? ‘Ik werk nu vier jaar in deze dynamische branche, en ik wil graag iets bijdragen aan de sector als geheel. Omdat ik pas relatief kort in deze branche werk, heb ik een frisse blik. Ik vind het leuk om mee te denken.’ Wat hoop je te bereiken binnen het ANVR-bestuur? ‘Ik verwacht met mijn achtergrond zeker iets te kunnen toevoegen. We hebben nu met de coronacrisis natuurlijk te maken met een hectische en urgente situatie, waarbij we ons hopelijk snel kunnen focussen op de langere termijn. Ik hoop dat ik kan helpen bij het bepalen van de juiste denkrichting, juist ook met een kritische opstelling. Al besef ik dat ik een relatieve nieuwkomer ben.’ Je zei zelf al dat de reisbranche momenteel voor een enorme uitdaging staat. Wat kun je hier als directeur marketing bij Corendon zelf aan doen? ‘Juist in deze tijd speelt marketing een belangrijke rol in het contact met de klant. Dat doen we altijd al, maar nu is het van cruciaal belang om bij je klant in beeld te blijven. Als je pro-actief met klanten omgaat, kun je veel bereiken. Als je de tijd neemt om uit te leggen wat je doet en waarom, zoals de reden achter de reisvoucher, dan kun je op veel begrip van de klant rekenen.’ Heb je marketingtips voor collega’s in de branche? Wat moeten zij vooral niet doen? ‘Iedereen moet uiteraard zelf bepalen wat het beste beleid voor zijn bedrijf is. Het belangrijkste is om zichtbaar te blijven bij je doelgroep. Pas je boodschap aan op de huidige situatie. Dit kan kostenefficiënt via bijvoorbeeld je website, social media en een e-mail nieuwsbrief. Het gaat erom dat de klant aan je denkt als hij straks weer mag reizen. Als je helemaal uit beeld verdwijnt, dan roept dat vragen op.’ Je bent nu 33 jaar en al directeur marketing bij Corendon. Wat wil je worden als je groot bent? ‘Haha… Dat weet ik niet. Ik ben heel erg blij met mijn huidige baan en geniet daar heel erg van. Ik wil de komende jaren vooral bijdragen aan de groei en het succes van Corendon.’ Corné Hoogendoorn.

Protocollen in de reisbranche

‘Je kunt geen rolstoel duwen op afstand’ De ANVR nodigde een paar weken geleden bedrijven uit om aan de slag te gaan met het ontwikkelen van protocollen voor de reisbranche. Daar werd massaal op gereageerd. Wat zijn de ontwikkelingen? Door: Sofie Smets

Kunnen én willen Frank Radstake van de ANVR zei eerder over deze protocollen: ‘Voor sommigen dingen kunnen we prima aanhaken bij generieke protocollen die al in ontwikkeling zijn. Voor andere reisbranchespecifieke situaties zullen we als sector zelf aan de slag moeten.’ Maar hoe kunnen we praten over protocollen als alle reisadviezen rood kleuren? Werd er veel gereageerd op de protocollen? ‘Meteen, daar waren we erg blij mee, dus we zijn volop aan de

slag gegaan. Inmiddels hebben vijf verschillende overleggen plaatsgevonden. De Nederlandse overheid heeft een aantal weken geleden het bedrijfsleven opgeroepen om manieren te bedenken die we in een 1,5 meter-economie kunnen toepassen.’ Waar wordt nu bijvoorbeeld al aan gewerkt? ‘IATA gaat aan de slag met protocollen voor luchtvervoer, CLIA kijkt hoe om te gaan met alle gezondheids-en veiligheidsmaatregelen aan boord

van cruiseschepen. Dat soort dingen hoeven we niet allemaal zelf te bedenken. Maar hoe gaan we bijvoorbeeld om met klanten in resorts op verschillende bestemmingen? We moeten er wel invulling aan geven om ook onze eigen protocollen te ontwikkelen. We hebben over een aantal onderwerpen heel specifiek gesproken: groepsreizen, aangepaste vakanties en busreizen.’ Waar praten jullie dan over? ‘Kijk, vliegen busreizen kunnen niet worden uitgevoerd in een

1,5-meter-economie. Daar kun je echt niet op begroten. Wat is dan een oplossing? In België en Duitsland wordt er gepraat over een mondkapjeseconomie, zodat er op een veilige manier mensen vervoerd kunnen worden. De vraag is: hoe doe je dat op een veilige manier, maar ook op een manier dat mensen zo willen reizen?’ Wat zijn concrete problemen? ‘Een optie is dat vliegvelden en cruiserederijen gaan werken met gezondheidsverklaringen. Maar ik vind niet dat al die verantwoordelijkheid daarover bij een touroperator moet komen te liggen. Want wat als je gezond wordt verklaard op het vliegveld, maar daaropvolgend niet aan boord van een cruiseschip? Een andere uitdaging is groepsreizen. Afhankelijk of je het al kunt uitvoeren, maar hoe houd je 1,5 meter afstand als je een stadswandeling maakt? Hoe maak je interactie met de stad? Loop je de hele dag met een mondkapje? Ook aangepaste vakanties zijn een concreet probleem. Bij deze vakanties zijn sociale en intermenselijke spanningen juist nodig.’ En nu? ‘We moeten niet te ver voor de muziek vooruit lopen. Prachtig dat wij vertellen hoe we het willen gaan doen, maar gaan de

nationale instanties in ieder land dat ook doen? Het uitgangspunt straks moet zijn om aan de weten regelgeving te voldoen. En om het ingewikkelder te maken; de wereld zal niet gelijk open gaan. Zelfs binnen landen, per regio zal dat nog verschillend worden. Dat wordt een enorme puzzel. Daar moeten we aan wennen. Het komt zeker neer op vertrouwen. Vertrouwen is goed. Maar controle is beter.’ Radstake voegt toe: ‘We hebben nu verschillende sessies gehad over groepsreizen, aangepaste vakanties en busreizen. Ook praten we met cruise-agenten en de MICE-sector. Iedereen snapt dat je dit niet in je eentje moet gaan doen. Een ding is zeker. Het is een pijnlijke conclusie maar onze sector werd als eerste geraakt, en we zullen er als laatste nog steeds mee te maken hebben. Daarom hebben we ook echt staatssteun nodig. Tegelijkertijd is het mooi om te zien op welke creatieve manieren er nu wordt nagedacht om straks toch klaar te staan. Dit is ook de tijd voor bezinning en herbezinning.’

‘Lichtje aan het eind van deze (enorm lange) tunnel’ Er zijn een aantal gespecialiseerde organisaties, aangesloten bij ANVR, die begeleide groepsvakanties organiseren voor mensen met een beperking die intensieve begeleiding en/of zorg nodig hebben. Deze organisaties fungeren feitelijk als een ‘zorginstelling op reis cq op locatie’. En dit zijn vakanties naar bestemmingen verspreid over de gehele wereld. Ingeborg Jansen – Directeur Stichting Het Buitenhof: ‘Nagenoeg al deze reisorganisaties zijn opgericht vanuit de ideële doelstelling dat vrijetijdsbesteding in de vorm van

vakanties het maatschappelijk welzijn en de fysieke en mentale onafhankelijkheid bevordert van mensen met een beperking. Maar ook het doel hebben om het sociaal isolement van deze doelgroep te voorkomen. De doelgroep zelf is divers: een groot deel van de organisaties richt zich op mensen met een verstandelijke beperking, daarnaast worden reizen georganiseerd voor mensen met een lichamelijke beperking, ouderen die zorg nodig hebben, mensen met een vorm van autisme en mensen met aandoeningen hebben als gevolg van niet aangeboren hersenletsel.’ ‘Naast de financiële en operationele druk die we allen voelen door het verschuiven of annuleren van vakanties, zijn we ons ook zeer bewust van de emoties die zich afspelen bij onze doelgroep én bij de familie/ verzorgers van onze reizigers. Immers, voor ouders en/of

verzorgers betekent de vakantie een adempauze voor henzelf. De zorg wordt tijdelijk overgenomen, waardoor zij bij kunnen tanken, tijd voor zichzelf en eventuele andere leden van het gezin hebben. Dit vooruitzicht wordt nu niet geboden. Daarbij geldt dat reizigers met een verstandelijke beperking, een groot deel van de doelgroep waar de aangepaste vakantiebranche zich op richt, het annuleren van de vakantie gewoonweg niet begrijpen.’ ‘Samen met mijn ANVR Aangepaste Vakantie-collega’s (Buitengewoon Reizen, Stichting Dolfijn, Flow Reizen, Stichting Wielewaal, De Zonnebloem, Carias zorg op Zee en wijzelf, Stichting Het Buitenhof) werken wij aan protocollen hoe wij, rekening houdend met de 1,5 meter-samenleving, vakanties kunnen uitvoeren. Je kunt je voorstellen dat het, wanneer je

zorg en intensieve begeleiding biedt, nagenoeg onmogelijk is om aan deze richtlijn gehoor te geven. Je kunt geen rolstoel duwen, steunkousen helpen aantrekken of een ondersteunende arm bieden op afstand. Daarbij geldt ook dat de grote groep mensen met een verstandelijke beperking een ontwikkelingsleeftijd heeft van jonger dan 12 jaar; deze groep reageert als kinderen en dan valt deze richtlijn lastig te handhaven.’ ‘Een andere factor betreft het werken met onze reisbegeleiders, veelal vrijwilligers met een gemiddelde leeftijd van 60+. Hoe kunnen wij ervoor zorgen dat de vakanties voor een kwetsbare doelgroep ook voor hen veilig kan worden uitgevoerd? Het mag niet zo zijn dat we straks weer mogen reizen, maar de grote groep vrijwilligers afhaakt omdat zij zelf tot de risico-doelgroep behoren of gewoonweg het gezondheidsrisico te groot vinden. Onze zorg ligt dan

ook beslist bij deze grote groep enthousiaste en betrokken mensen. Mensen die we moeten koesteren, omdat zonder hen de reizen zo wie zo niet uitgevoerd kunnen worden. Bovenstaande vraagt ook om advies vanuit de RIVM en dat is de volgende stap die we gaan zetten. Aangepaste vakanties vragen om aangepaste richtlijnen, waarbij veiligheid van reiziger én begeleider voorop staat. Kortom, ook al kan de reguliere reiswereld straks voorzichtig weer gaan opstarten, dit geldt nog niet automatisch voor ons type vakanties.’ Stichting Het Buitenhof heeft alle vakanties tot 1 juli geannuleerd en, zo ver dat mogelijk was, verschoven naar de maanden september t/m november. Jansen: ‘Onze reizigers zijn blij met duidelijkheid en dat is ook waarom wij ongeveer een maand voor lopen op de adviezen vanuit ANVR. De meeste reizigers boeken hun

reis om, een enkele kiest voor het SGR-voucher.’ ‘Intern wordt er keihard gewerkt om elke reiziger te bellen en een alternatief te bieden. We zijn nu al druk bezig met de inkoop voor 2021, we blijven wel positief! Maar eerlijk is eerlijk, sturen op onzekerheden is ook lastig. Het vraagt iets van ons allemaal, van leidinggevenden én medewerkers. Enerzijds roept dit een vechtlust op, anderzijds kan de onzekerheid je ook aanvliegen. Hoe ver kijk je vooruit, hoe stuur je op continuïteit van de organisatie, welke maatregelen moet je nemen? Het spreekt voor zich dat wij blij zijn met de steun vanuit de overheid, maar we realiseren ons ook dat, wanneer deze situatie lang aanhoudt, er meer voor nodig is dan overheidssteun. Gelukkig zijn er een aantal collega’s, binnen én buiten de branche, die als mijn klankbord fungeren. Waar je je zorgen kunt uiten, maar met wie je ook kunt nadenken over de

kansen die deze situatie biedt. Want hoe donker de tunnel ook is, ik zie nog steeds een lichtje aan het eind van deze (enorm lange) tunnel! Het reizen zit zo in onze genen, dat komt beslist weer terug!’

‘Vormen van een nieuw normaal staan haaks op de essentie van groepsreizen’ Robert Ermers – Adjuct-directeur SRC Reizen Ook jullie werken aan (ideeën voor) nieuwe protocollen. Kun je daar meer over vertellen? ‘Net als alle branches zal ook het toerisme invulling moeten geven aan de richtlijnen van het RIVM voordat we weer mogen opstarten. De overheid vraagt daarom per branche om protocollen. De overheid kan deze vervolgens toetsen, en het licht voor een bepaalde branche weer op groen zetten. In de meeste

branches nemen brancheverenigingen daarin het voortouw en dat is bij ons met het ANVR niet anders. Zij hebben het initiatief genomen voor een aantal gesprekken met touroperators over hoe zo’n protocol er voor de reisbranche uit zou kunnen zien. SRC zou vanwege de gemengde productportfolio zowel bij ‘groepsreizen Europa’ als bij ‘groepsreizen ver’ kunnen aanschuiven, maar de aard van de materie maakt dat de bevindingen in elke gespreksgroep weinig van elkaar zullen verschillen. Wij praten nu mee in het gezelschap van ‘groepsreizen ver’.’ Hebben protocollen nu bedenken al zin? ‘De eerste en misschien wel belangrijkste bevinding die unaniem gedeeld werd in onze gespreksgroep is dat de meeste vormen van een nieuw normaal haaks staan op de essentie van groepsreizen. Social distancing is

zo’n nieuwe vorm van normaal en je hoeft alleen maar naar de woorden ‘social distance’ en ‘groepsreizen’ te kijken om te voelen waar dit gaat schuren. Een andere vorm van het nieuwe normaal is een wereld waarin beschermende elementen een belangrijke rol gaan spelen. Denk aan mondkapjes, handschoenen, plexiglasschermen, maar ook aan coronapaspoorten en medische attesten. Iedereen in ons gezelschap was het er mee eens dat ook deze vorm van een nieuw normaal haaks staat op de gedachte van vakantievieren. Immers, er zullen maar weinig mensen geld uitgeven om met een doktersbriefje op zak met een mondkapje voor, rubber handschoenen aan tussen plexiglas schermen in een vliegtuig te gaan zitten. Dat heeft met vakantiegevoel weinig te maken. Toch is het belangrijk nu al wel na te denken over protocollen. Bovenstaande bevindingen bijvoorbeeld voelde ieder van ons al wel intuïtief aan, maar het is goed dit samen uit te spreken en vast te stellen. Daarnaast wil je voor je mensen op kantoor, je gasten en jezelf ook proberen perspectief te scheppen, hoe gering ook. Het houdt de geesten scherp en naar de toekomst kijken is belangrijk. Ten slotte is het ook goed en fair om in een wereld waarin de economie aan de hand van de overheid (en de belastingbetaler) loopt, te laten zien dat je zo snel mogelijk weer op eigen benen wilt staan en dat je meedenkt en meewerkt met die overheid. Tegelijkertijd kunnen je met (het werken aan) zo’n protocol ook inzichtelijk maken waarom die overheidssteun goed en noodzakelijk is en waarom die voor onze branche misschien wel langer moet duren dan voor andere branches. Laten zien dat maatregelen die vakantiereizen in theorie mogelijk maken, deze in

de praktijk zeker niet aantrekkelijk maken, in tegendeel. Het laatste waar we als branche behoefte aan hebben, is een stempel van goedkeuring op een plan wat alleen op papier werkt. Het ANVR doet belangrijk werk voor ons in Den Haag, onder andere uitleggen waarom die financiële ondersteuning onontbeerlijk is. Het is belangrijk hen te blijven voeden met concrete informatie uit het werkveld.’

‘

Sturen op onzekerheden is ook lastig ’ Waar zullen jullie tegenaan lopen? ‘Een deel van onze productketen bestaat uit diensten van andere sectoren die waarschijnlijk met een eigen protocol zullen komen. Luchtvaart, spoorwegen en ook de sector busvervoer zullen zelf protocollen gaan opstellen waaraan onze gasten zich moeten onderwerpen. Hoewel we daarbij niet aan tafel zitten, komen er al wel geluiden naar buiten. Deze zijn niet heel verrassend en wijzen in de richting van bescherming van personeel en reiziger door kleding, plexiglas en afstand. Als dat laatste realiteit wordt, resulteert dat zeer waarschijnlijk in hogere tarieven. Dit zullen we ook zien als hotels met lagere bezettingen moeten werken en bijvoorbeeld musea minder gasten toe kunnen laten. Er is dus absoluut een risico van een prijseffect. Waar we in ons eigen protocol tegenaan lopen is het feit dat we hier in Nederland met het RIVM en onze overheid te maken hebben, maar dat je als touroperator wel met 40 verschillende RIVM’s en overheden te maken kunt hebben. Sommige daarvan zijn helder en begrijpelijk zoals hier in Nederland,

maar er zijn legio bestemmingen waar het hartstikke lastig is om eenduidige informatie te krijgen. In sommige landen is het ook decentraal geregeld door regionale of zelfs lokale overheden en zijn de maatregelen tussen die regio’s niet op elkaar afgestemd. En echt niet elke beslissende autoriteit heeft een heldere website in de lucht waarop je zaken kunt vinden.’ Wat kunnen jullie nu al wel doen? En in de toekomst? ‘Op dit moment is het belangrijk om op een positieve wijze in contact te blijven met je gasten. Allereerst in een zo elegant mogelijke afhandeling van hun huidige boeking. Daarna probeer je, zonder opdringerig te zijn, op een prettige wijze in contact te blijven. Als je reizen met inhoud verkoopt, is de meest logische route ze nu op een leuke manier ook te verrassen met inhoudelijke ‘cadeautjes’. Je wijst ze op mooie concerten, virtuele rondleidingen, aantrekkelijke boeken, blogs van reisleiders en dergelijke. Zaken die wel allemaal gerelateerd zijn aan de inhoud van je reizen, maar waar je gast nu al van kan genieten. Op de achtergrond daarvan zorg je dat je producten voor naseizoen en volgend jaar zo snel mogelijk in de lucht zijn, zodat je het warm gehouden contact zo soepel mogelijk weer kunt omzetten in een boeking. En dus ook meepraten en nadenken over die protocollen, want gezondheid en veiligheid van je gasten, je collega’s en van de lokale bewoners staat bovenaan alle lijstjes, kort daarop gevolgd door een volwaardig vakantiegevoel. De toekomst hangt van veel factoren af, de belangrijkste ongetwijfeld het beschikbaar komen van een vaccin. Maar zelfs als dat er komt, zal de wereld er post-corona anders uit zien dan daarvoor. We hebben veel meegemaakt met elkaar en dat leidt onherroepelijk tot andere

Column

De eerste keer Vijftig jaar geleden vertrokken er voor het eerst drie chartertreinen naar Milaan. Binnen no-time uitverkocht. Voor velen was het de eerste grote pakketreis, zo ook voor mijn vader. Hij kocht deze eerste reis bij de NS, 148 gulden voor diner, lunch, ontbijt, metrokaartjes en een plattegrond van de stad. En tickets voor de finalewedstrijd. Feyenoord - Celtic, op 6 mei 1970 in San Siro, Milaan. Feyenoord werd voor altijd de eerste Nederlandse club met een Europa Cup 1. De eerste keer is voor iedereen onvergetelijk. Soms nog generaties later. Hoe zullen wij terugkijken op deze tijd? En hoe gaan we het leven weer oppakken, de eerste keer weer in de trein? De eerste keer weer in het vliegtuig naar de zon. Voelt het als een bevrijding, of zijn we het verleerd en moeten we wennen aan de drukte? De afgelopen twee maanden hebben wij veel zaken voor een eerste keer gedaan. We zagen het team voor het eerst lange tijd niet op kantoor. Hielpen onze klanten op afstand zo goed mogelijk om hun marketing aan te passen aan de nieuwe situatie. Veel van mijn collega’s gaven voor het eerst een webinar. Spannend, maar het geeft ons zoveel voldoening om te kunnen helpen. Groot respect heb ik voor klanten die hun bakens verzet hebben. Een Italië specialist die nu voor het eerst de Italië beleving bij zijn klanten thuis gaat bezorgen in de vorm van heerlijke producten uit die regio. Of een aanbieder van villa’s in Frankrijk, die nu voor het eerst de Fransen zelf gaat benaderen. Wat ga jij de komende periode voor het eerst doen? Zit niet stil, maar blijf werken aan jezelf en je comeback marketing. Roy Platje Red Online Marketing

inzichten. Zo was er natuurlijk voor corona al een levendige discussie over de effecten van (massa) toerisme. Als we nu voorbij het verdriet en de menselijke impact van de epidemie kijken, zien we ook hoe onze steden eruitzien zonder toeristen en rolkoffertjes, maar ook hoe onze beurzen eruitzien zonder de inkomsten van die toeristen. Deze inzichten zullen ongetwijfeld tot nieuwe discussies en keuzes leiden.’ Hoe gaat het nu verder met jullie? ‘Naar omstandigheden goed. Net als voor elke reisonderneming zijn de steun van overheid en de coronavoucher voor ons van groot belang. Daarnaast merken we dat de manier waarop we zaken afhandelen met gasten door hen op prijs gesteld wordt en dit leidt tot een prettig contact. Dit heeft economische waarde, maar vertaalt zich ook in een positief gevoel naar onze mensen. Dit is belangrijk want we zijn toch al twee maanden vooral bezig met afbreken wat we daarvoor met zoveel liefde in elkaar hebben gezet. Het thuiswerken pakt voor iedereen een beetje anders uit, maar leidt toch ook tot een nieuwe vorm van saamhorigheid. Daarnaast merk je dat het hebben van een baan en collega’s en een plekje op kantoor meer betekenen dan alleen maar een inkomen. We missen elkaar best wel. Dus het

moreel en de economisch ondersteuning zijn beide goed. Datzelfde geldt voor de betrokkenheid en uitstraling van onze eigenaar Wibo Anema. Maar een goed jaar wordt het natuurlijk niet en de toekomst is hoe dan ook onzeker, ook voor een in principe gezond reisbedrijf.’ Hoe zie je de toekomst voor je? ‘Ik ben, hoewel realistisch, vooral ook optimistisch. Dit is een eigenschap die ik ook bij veel collega-concurrenten zie.

Waarschijnlijk is dit ook gerelateerd aan het product dat we verkopen. Hoe de toekomst er mogelijk uitziet, heb ik in mijn eerdere antwoorden al wel laten zien.

‘

Dit gaat schuren ’

Hoe het echt zal zijn, blijft koffiedik dijken. Je verzoek om deze vragen te beantwoorden kwam kort nadat ik de krant las. Daarin een column

van Bert Wagendorp over ‘Toerisme onder voorwaarden’. Hij schreef: ‘Alleen weten we niet welke voorwaarden, want die hangen af ‘van de ontwikkelingen’. En met ontwikkelingen weet je het wel, die hangen weer af van onvoorspelbare factoren die op hun beurt afhangen van andere ontwikkelingen – probeer daar maar eens geestelijk gezond onder te blijven.’ Met dat laatste valt het wel. Maar dat veel onzeker is, lijkt me duidelijk.’

Puzzel Jan de Ridder – Managing Director Sawadee Reizen ‘Wij hebben te maken met 110 landen. Dus heb je te maken met bussen, hotels, stranden op al deze landen. Het is een zinloze operatie om ook maar één seconde over die landen na te denken. Het gaat alleen maar werken als er ook een protocol komt voor het vliegen

er naartoe. De wereld zal een stukje bij beetje opengaan, afhankelijk van de lokale regels. Wat kun je wel doen? Feitelijk wachten totdat landen waar wij naartoe gaan open gaan, en wachten totdat er en oplossing komt rondom vliegverkeer. Veel zit er voor ons type reisorganisaties niet op. En

uiteindelijk kunnen groepsreizen pas echt op een serieuze manier worden uitgevoerd als er een vaccin is. Tot die tijd blijft het rommelen.’ Over de toekomst van De Ridder zich geen zorgen. ‘We zijn een solide bedrijf met solide aandeelhouders. Het is een tijdelijk probleem. Maar hoelang is tijdelijk en hoeveel

power heb je en hoeveel hulp je krijgt van de overheid; dat zijn de kernvragen. We kunnen prachtige scenario’s bedenken, maar welke moet ik opschrijven? Het is een puzzel van duizend stukjes, en we zijn nu bezig om de randen uit te zoeken.’

Reisondernemer Henri de Groot: kneiterhard gewerkt en coronaproof

‘Een kapper verdient straks weer een paar honderd euro op een middag’ Henri de Groot, eigenaar van VakantieXperts de Groot in Vlaardingen en Maassluis, is volgens eigen zeggen helemaal coronaproof. Zijn twee reisbureaus zijn sinds kort ingericht om klanten veilig te kunnen ontvangen, inclusief de ‘kuchschermen’ aan de balies, zoals hij de plexiglas schermen noemt.

Door: Theo de Reus

We hebben de afgelopen tijd kneiterhard gewerkt’, valt Henri de Groot met de deur in huis. ‘Net als iedereen hadden we onze handen vol met omboeken en vouchers uitgeven. We stonden er aanvankelijk goed voor, want we hadden veel cruises geboekt, verre reizen en prachtige reizen naar de VS en Canada geboekt. En juist hier is omboeken lastig. Veel klanten willen dezelfde reis al meteen omboeken naar volgend jaar. Maar we kunnen nog geen vluchten boeken. Mensen staan echt te trappelen. Het verbaast me eigenlijk dat de klant meteen weer weg wil, al is dat een goed teken natuurlijk.’

beeld te blijven. Via Facebook heeft hij een loterij en worden reischeques uitgedeeld, een idee ‘van zijn meiden’. En hij heeft nog steeds outdoor reclame bij de toegangsweg van Vlaardingen en Maassluis. ‘Ze kunnen niet om ons heen.’ De Groot is blij met het initiatief van partijen als TUI, Corendon en de Jong Intra Vakanties, die naast hun reguliere aanbod ook vakanties in eigen land aanbieden of aanbod in omliggende landen uitbreiden. ‘Het zijn bedrijven die

De twee reisbureaus van VX de Groot hadden de afgelopen weken hun deuren gesloten. Na het vele omboekwerk heeft De Groot de kantoren aangepast volgens de regels van de anderhalve meter samenleving. Per winkel zijn twee balies voorzien van plexiglas schermen. Bij de andere balies zijn de stoelen weggehaald, zodat ruimte ontstaat. Bij de ingang staat een statafel met desinfectiemiddel en iedereen die binnenkomt, moet zijn handen ontsmetten. Ondertussen blijft de ondernemer zijn best doen om bij klanten in Henri de Groot.

aan de weg timmeren en hun aanbod aanpassen.’ De ondernemer zegt te hopen dat de staatssteun wordt verlengd. ‘De reissector is één van de eerste die werd getroffen en staat achter in de rij als straks het herstel inzet. Ik kan straks in augustus of september best een mooie reis voor november of december verkopen, maar dan moet ik wel drie maanden op m’n provisie wachten. En dan heb ik het nog niet eens over het feit dat ik klanten met een voucher moet uitleggen dat ik opnieuw

administratiekosten moet rekenen, omdat ik ook niet voor niets kan werken. De meeste mensen snappen het wel, maar je moet het wel uitleggen. Nee, wij zijn anders dan de kappers. Die klagen volop en zijn elke dag in het nieuws, maar die kunnen volgende week weer open en met een middag knippen meteen een paar honderd euro verdienen. Wij zullen nog maanden moeten overbruggen. Daar ligt een hele uitdaging.’

Jozef Verbruggen (Untamed Travelling): slecht geslapen

‘Onze klanten boeken alleen in uiterste nood een vakantiehuis in Drenthe’ Na de voorlaatste update van minister-president Rutte in april reageerde Jozef Verbruggen, oprichter van Untamed Travelling, met een emotionele oproep op Facebook. Er werd volgens hem totaal geen perspectief geboden. ‘In alle afgelopen weken heb ik één nacht helemaal niet geslapen, en dat was die nacht.’

Door: Theo de Reus

In zijn corona-litanie, zoals hij zijn post op Facebook noemt, spreekt Verbruggen van een drama. Er werd door Rutte geen enkel perspectief geboden. ‘Als gezond en sterk bedrijf maak ik me hierover zorgen. En bovenal dat we onzekere zomermaanden tegemoet gaan.’ Hoewel het bijna een maand later is, vindt Verbruggen nog steeds dat er te veel naar het RIVM wordt geluisterd. Het verplichte gebruik

van mondkapjes in het openbaar vervoer ziet hij als een eerste stap om goed te kunnen omgaan met de anderhalve meter samenleving. Iets waar ook de reiswereld van kan profiteren. ‘De situatie is rampzalig’, zegt Verbruggen op de vraag hoe het op zakelijk gebied gaat. ‘De eerste weken vielen nog wel mee, maar toen de regering in april het beleid voor de volgende maand ging uitstippelen, kwam dat voor mij

over als een staatsgreep. Van alle afgelopen weken heb ik één nacht helemaal niet geslapen, en dat was die nacht. Op m’n post op Facebook kreeg ik veel reacties van gelijkgestemde ondernemers. Die oproep kwam ook uit m’n hart.’

Het blijkt dat veel grote bedrijven totaal geen crisismanagement hebben. Het is belangrijk dat we de komende maanden flexibel zijn naar onze klant, maar ik verwacht dat ook van onze leveranciers.’

‘Er is bizar weinig aandacht voor alternatieven. De tijdelijke lockdown was goed, iets sluiten is ook makkelijk. Maar iets weer terug openen, dat is wat anders.

‘Ja, die zijn zich nu aan het onderscheiden. Die zitten natuurlijk in hetzelfde schuitje. Als er perspectief komt uit Nederland, gaan ze samen met ons aan de slag. Sommige leveranciers bieden mensen die in de zorg werken, als ze dat kunnen aantonen, 30 procent korting. Dat zijn mooie initiatieven.’

Heb je flexibele leveranciers?

Untamed Travelling heeft van oudsher een goede mix van klanten uit Nederland en Vlaanderen. ‘We hebben 17 miljoen Nederlanders en 6 miljoen Vlamingen. Dat levert een mix van 70 procent Nederlanders en 30 procent Vlamingen op. We zien nu dat er veel meer boekingen komen vanuit Vlaanderen, waar veel meer verboden was, maar waar nu meer perspectief wordt geboden. Het aantal aanvragen zit op tien procent van het niveau voor corona, maar daarvan komt 9 procent uit Vlaanderen en maar 1 procent uit Nederland. Dat komt alleen maar door de strenge

maatregelen en het gebrek aan perspectief. Zodra de overheid bijvoorbeeld zegt dat we het land op 10 juni weer grotendeels wordt opengesteld en dat we ergens in juli weer kunnen vliegen, dan geeft dat perspectief. En mag je als Nederlander trouwens vertrekken vanaf een luchthaven net over de grens?’ Verbruggen noemt het ‘van de gekke’ om elke drie weken iets open te gooien. ‘Dan ben je in 2025 nog bezig om onze maatschappij open te gooien. Ik heb als ondernemer gebruik gemaakt van de NOW-regeling, maar geen enkele ondernemer kiest daarvoor. Je wilt liever zelf je geld verdienen. Stel, met alle respect, dat we morgen 100 miljard steun krijgen, dan moeten we dat ooit terug betalen. Ik verdien het liever nu zelf. Het is belangrijk dat je die steun krijgt, zoals de NOW-regeling, die is geweldig geweest, maar nu moet er actie komen.’

‘

Ook onze klant geeft momenteel geen geld uit, maar er ligt wel geld op de plank om te gaan reizen ’ Wat doe je nu vooral? ‘We zijn operationeel bezig met leveranciers en maken mooie specials. We brengen deze pas op de markt als de tijd daar is. Het heeft nu geen zin. Zodra er groen licht is en er perspectief is, dan zijn wij er klaar voor, met goede prijzen en snelheid.’

Ze zeggen dat een crisis kansen biedt. Zie jij die ook? ‘Onze klanten zijn tweeverdieners,

die boeken alleen in uiterste, maar dan echt uiterste nood een vakantiehuis in Drenthe, als het echt niet anders kan. Anders willen zij gewoon verre reizen maken. Ook onze klant geeft momenteel geen geld uit aan etentjes of uitgaan, maar er ligt wel geld op de plank om te gaan reizen. Zij wachten op perspectief. Als KLM weer gaat vliegen, dan kijken wij welke landen er open zijn. Er komen goede berichten uit Costa Rica en sommige landen in Afrika. We gaan ook meer inzetten op landen met veel landschap, die dunbevolkt zijn en ruimte bieden. Mongolië, later ook Namibië. Het gaat om landen waar je buiten de grote steden veel natuur en weidsheid hebt. Het gaat om nuanceverschillen voor en na corona.’

Verwacht je grote verschillen na corona? ‘Er zijn mensen die zelf een reis hebben geboekt en nu voor grote kosten komen te staan. Ik krijg veel vragen van consumenten wat een reis van 14 dagen naar een bepaalde bestemming bij ons kost. Mensen die het normaal zelf doen, zoeken nu vertrouwen. Ook de retail gaat het belang van een goede leverancier meer zien. Als je bij ons boekt, dan zijn wij volledig verantwoordelijk voor die reis. Wij hebben sinds twee jaar eigen IATA en zijn ook wat dat betreft onafhankelijk.’

Durf je in de toekomst te kijken? ‘Er zal meer perspectief moeten komen. Mensen zijn nerveus, je voelt dat iedereen het zat is. Ik heb diverse prognoses gemaakt, waarbij ik heb ingeschat dat we in juli en augustus op 30 procent draaien, en in september en oktober op 50 procent. Daarna heb ik twee prognoses: of 100 procent in november en december of we blijven op 70 procent zitten. Dat is volgens mij wel realistisch, wel somber realistisch. Alles hangt af hoe de regering de Jozef Verbruggen.

maatschappij weer opent en welke keuzes worden gemaakt. Het aantal getroffenen daalt ook in het buitenland, en er komt meer duidelijkheid over de cijfers. Zo blijkt dat in België van de 5.000 overledenen aan corona, er 2.800 boven de 85 jaar waren. In de leeftijd van 20-65 was dat beperkt tot enkele honderden, over de hele coronaperiode. Misschien moet je daar gericht je beleid en maatregelen op afstemmen.’

‘

Als ondernemer moet je positief zijn ’ Is je product goed het hele jaar rond te verkopen? ‘Het is nog geen juli en augustus, en KLM heeft een soepele omboekregeling tot eind augustus. Ik heb zelfs boekingen die over niet al te lange tijd vertrekken, maar de mensen wachten op versoepeling en perspectief. Ik heb gelukkig al veel boekingen voor eind 2020 en 2021. Veel mensen die niet in de meivakantie weg konden, boeken nu voor het najaar of vroeg in 2021. Het merendeel, 95 procent van onze reizigers, boekt om of neemt

voucher. Ze zijn erg coulant richting ons en denken mee.’

Hoe gaan we straks weer het vliegtuig in? Met een mondkapje? ‘Ik zit te wachten tot een van de Afrikaanse landen weer terug open gaat, dan gaan we in juni nog van start. Sommige mensen willen pas reizen als er een vaccin is, maar er is nu geen keuze. Met een mondkapje en het scannen van je temperatuur bij het boarden, kun je heel goed reizen,

dat is de keuze van de klant. Maar die moet hij wel zelf kunnen maken. Ik ga zelf zeker weer vliegen. Pas nu je niet kunt reizen, weet je wat je mist. Nederland is een ondernemersland, we moeten blijven reizen. Dus reizen zorgt voor rijkdom voor Nederland, en geeft plezier. Het zorgt voor kwaliteit in je leven. Als je een dure geluidsinstallatie koopt, dan ben je daar over een week over uitgepraat, maar over een mooie reis kun je je hele leven praten.’

Wat doe je om positief te blijven? ‘Je bedoelt naast m’n goed gevulde wijnkelder, haha… Nee, ik zit veel op m’n hometrainer en praat met gelijkgestemde mensen. Als ondernemer moet je positief zijn, niet bij de pakken neerzitten. Er is juist nu behoefte aan leiderschap. Je moet ervan uitgaan dat het coronavirus ooit voorbij is. Mensen willen de wereld ontdekken, willen vrijheid. Dat is de functie van reizen.’

Wie is… Jozef Verbruggen had al een bijzondere loopbaan achter de rug toen hij verre reizenspecialist Untamed Travelling oprichtte. Hij studeerde aanvankelijk topografie, maar kwam in de muziek terecht. Hij was eigenaar van drie succesvolle platenlabels in Hilversum, die hij van de hand deed toen de cd doorbrak. Daarna vertrok hij naar Botswana en Kameroen, waar

hij twee jaar woonde en werkte. Hij maakte daar kennis met goede incoming touroperators. Hij richtte 19 jaar geleden Untamed Travelling op. ‘Dus volgend jaar bestaan we 20 jaar. Ik hoop dan zonder corona, dan gaan we een feestje bouwen.’

Liefde op lange afstand Reisorganisaties en bestemmingen blijven hun video’s delen. Liefde op afstand, een blije boodschap en nog even wegdromen. De leukste filmpjes van deze week. Door: Belinda Meijers

Riksja Travel

‘Nu de wereld steeds kleiner wordt door het coronavirus, groeit het gemis en de behoefte om weer de wijde wereld in te kunnen trekken. Maar we blijven optimistisch: wij durven te denken aan onze volgende reis. Jij ook?’

Indonesië

Indonesië Ook in Indonesië is men actief met de bestrijding van het coronavirus. Deze video is daar speciaal voor gemaakt. #WondefulIndonesia #VisitUsLater

Kroatië

Kroatië ‘Soms is het door omstandigheden niet mogelijk om samen te zijn met degene van wie je houdt. Soms moet je weg blijven van de mensen en plaatsen die je gelukkig maken en je hart met liefde vullen.’ Het Kroatisch bureau voor toerisme heeft een manier gevonden om Kroatië naar jullie toe te brengen. En op dit moment is dat een liefde op lange afstand. #CroatiaLongDistanceLove

Marketing- en PR-tips: positief blijven

‘Zichtbaar blijven met communicatie, maar pas boodschap aan’ Hoe moet je als reisbedrijf communiceren in tijden van een coronacrisis? Moet je eigenlijk wel communiceren? En wat? TravMagazine vroeg het enkele gerenommeerde marketing- en PR-bureaus die in de reiswereld werkzaam zijn. Het advies: blijf zichtbaar, maar pas je boodschap wel aan. Door: Theo de Reus

‘Blijven communiceren’ Marcel Baltus (Baltus Communications) ‘Het is misschien een inkoppertje, maar blijven communiceren is belangrijk. Veel bedrijven in de reiswereld blijven stil omdat ze denken dat het nu toch geen zin heeft en dat is jammer’.’ Dat zegt Marcel Baltus, oprichter van Baltus Communications in Den Haag, die al 20 jaar vrijwel uitsluitend toeristische bedrijven als klant heeft. ‘We hebben recent een rondvraag langs onze perscontacten gedaan

Marcel Baltus.

en daaruit bleek dat 70 procent ook in deze tijd geïnformeerd wil worden. Wat je dan moet communiceren? Doe het in ieder geval op een ludieke manier. Voor onze klant Travelhome heb ik tien speelfilms op een rij gezet waarin een camper een hoofdrol speelt. Mensen hebben nu bovendien toch tijd om te kijken. Maar waarom zou je als hotel geen filmpje maken waarin je laat zien dat je kamers extra worden gereinigd of de barman die verse koffie maakt. En laat deze dan zeggen: binnenkort hoop ik u weer

te zien.’ Volgens Baltus is dit ook de tijd waarin touroperators hun product tegen het licht kunnen houden. ‘Voldoet het nog wel aan de vraag? Ik vind het heel slim van de Jong Intra om het aanbod voor dichtbij-vakanties uit te breiden en zo in te spelen op de veranderende vraag. En ja, je zult nu maar China-specialist zijn. Maar ook dan geldt: blijf communiceren en vertel je klant hoe de zaken ervoor staan. Ze zeggen weleens: never waste a good crisis. Dus ook in een

Gerdri ten Dolle.

periode van tijdelijke neergang: blijf communiceren en onderhoud zo de band met je klant.’ Baltus Communications bestaat sinds 2000 en werkt onder andere voor Visit Finland en Formentera.

‘Wees integer’ Gerdri ten Dolle (CommuniGate) Blijf communiceren met je klanten en relaties, maar niet te commercieel. Daar zit niemand nu op te wachten.’ Dat zegt Gerdri ten Dolle, eigenaar van CommuniGate PR en

Marketing in Den Haag, die met haar bedrijf sinds 1999 actief is. ‘Het is belangrijk om te blijven communiceren en te blijven verbinden. Dat zal tijdelijk op een andere manier gaan. We hadden zelf voor een van onze klanten in april een event gepland rond de nieuwe James Bond film, maar dat hebben we doorgeschoven naar de nieuwe première-datum, vooralsnog november dit jaar. Maar je relaties blijven bestaan, dus zorg ervoor dat je contact houdt en inspiratie biedt voor als het straks weer beter gaat. Het is nu ook de tijd van social media, van storytelling en video’s over de bestemming. Niet om klanten aan te moedigen meteen een reis te boeken, maar om te inspireren en een stukje verbeelding te geven.’ Dat geldt volgens Ten Dolle ook voor ZRA’s en reisbureaus. ‘Die moeten het hebben van de persoonlijke relatie met hun klanten. Bel ze eens op of stuur een mailtje hoe het met ze gaat, laat weten dat je aan hen denkt. Maar probeer niet om wat te verkopen, dan sla je de plank mis. Je boodschap moet integer zijn. Zelf hebben we virtuele excursies van onze klant Tirol rondgestuurd.

Teun Kees.

Dat sloeg aan. Mensen horen nu graag iets positiefs.’ CommuniGate bestaat sinds 1999 en werkt onder andere voor Tourism Ireland, Turkije en Tirol.

‘

Als je nu niet consistent communiceert met je doelgroep, dan sta je straks met één-nul achter ’ ‘Blijf positief’ Teun Kees (TMC) ‘Bestemmingen en merken hebben zich in een heel korte tijd moeten aanpassen aan het ‘nieuwe normaal’. Het is nu van belang om heel flexibel te zijn en via digitale middelen op actuele gebeurtenissen te kunnen inspelen.’ Dat zegt Teun Kees, die als marketing director samen met Susan van Egmond (managing

director) Tourism Marketing Concepts (TMC) in Amsterdam runt.

1995 en werkt onder andere voor het verkeersbureau van Indonesië en Salzburgerland Tourismus.

‘Boodschappen moeten niet alleen relevant zijn maar ook sympathiek en iets bijdragen. Mensen besteden nu veel tijd online. Dit is hét moment om de doelgroep met storytelling te bereiken: blijf zichtbaar met een goed verhaal over je bedrijf en je product. Heroverweeg je promotiestrategie: er heeft een shift in mediakanalen plaatsgevonden en hard sales is even niet of nauwelijks aan de orde. Nieuwskanalen en ouderwetse TV zijn momenteel weer populairder geworden. Op het gebied van nieuwe kanalen is TikTok definitief doorgebroken. Vraag je af waar je doelgroep nu behoefte aan heeft met zijn veel beperktere bewegingsvrijheid. Zijn er sympathieke manieren om ze nu al aan je te binden voor ‘later’? Speel in op het ‘reisverlangen’ dat nu des te groter is. Wees niet te fatalistisch, maar blijf positief… Geef daarbij concrete voorbeelden van oplossingen, ook op productniveau met bijvoorbeeld ‘contactloze’ accommodaties.’ TMC werd opgericht op 25 maart

‘Vertrouwen herwinnen’

Jeanette Spits.

Jeannette Spits (USP) Creatiever zijn, korter op de bal spelen en plannen maken voor straks. En vooral blijven communiceren. ‘Als je nu niet consistent communiceert met je doelgroep, dan sta je straks met één-nul achter.’ Dat zegt Jeannette Spits, oprichter van USP Marketing PR in Amsterdam. ‘Het is megabelangrijk dat je als reisbedrijf weet wie je bent en wat je doelgroep beweegt, want business as usual bestaat straks niet meer.’ De reiswereld gaat er straks, na corona, anders uitzien. Het is van groot belang om je daar als bedrijf op voor te bereiden, zegt Spits. Haar klant Emirates is al bezig om het nieuwe vliegen vorm te geven, met diverse maatregelen aan boord, zoals mondbescherming voor passagiers en de crew en lege stoelen tussen groepen passagiers en individuele reizigers. ‘Emirates is niet gestopt met communiceren, alleen met een andere inhoud. Je moet niet doen

alsof er niets is gebeurd, maar leg uit waar je mee bezig bent en toon leiderschap. Het gaat erom het vertrouwen van de klant te herwinnen. Als je dat goed doet, dan ga je de crisis overleven.’ Het heeft nu geen zin om met een aanbieding te komen, zegt Spits. ‘Maar zou je klant op reis gaan naar Costa Rica, stuur dan een filmpje van dat land door. De klant is onzeker. Hij wil erop kunnen vertrouwen dat zijn veiligheid ook op de bestemming serieus wordt aangepakt. Daar kun je als reisbedrijf op inhaken, samen met het verkeersbureau en partnerts als je lokale agent, maar doe het zorgvuldig’, zegt Spits. ‘De meeste mensen gaan drie weken per jaar op vakantie. De rest van het jaar dromen ze ervan. Van reizen word je blij. Wat is er nu mooier dan een lichtpuntje aan het einde van de tunnel in de vorm van een mooie reis?’ USP bestaat 25 jaar en werkt onder andere voor Norwegian Cruise Line en Tourism Authority Thailand.

‘Blijf zichtbaar’ Peter de Jonge (Check-in PR) ‘PR op het gebied van travel

Peter de Jonge.

experiences is juist een belangrijke communicatietool in tijden van deze coronacrisis.’ Dat zegt Peter de Jonge, directeur van Check-in PR in Bodegraven. ‘Het is belangrijk om zichtbaar te blijven en juist nu content te blijven delen. Vooral korte video’s werken goed. Wij blijven de media inspireren met verschillende invalshoeken onder het mom van #dreamnowtravellater.’ ‘We zien bij onze opdrachtgevers ook verschillende initiatieven ontstaan: van een voordelig tarief speciaal voor de helden uit de zorgsector voor een toekomstige vakantie bij Santa Barbara Beach & Golf Resort op Curaçao, het creëren van een Savoie Mont Blanc thuis, een interactieve virtuele rondleiding waarbij je digitaal aan boord van één van de evenementenschepen van Constant in Beweging, de Blue Rhapsody kunt stappen, tot een videokaartje uit Zuid-Tirol en mogelijkheid om locals te interviewen voor een persoonlijk kijkje in het leven in Noord-Italië.’ ‘Tenslotte adviseren wij opdrachtgevers om juist nu te

investeren in betaalde samenwerkingen met influencers/bloggers. Hopelijk kunnen er in de nabije toekomst weer volop mediareizen georganiseerd worden.’ Check-in PR werd opgericht in 2015 en werkt onder andere voor het Belgische All Ways Cruises en La Palma.

‘

Goede content is authentiek, actueel en relevant ’

‘Nu zaaien, later oogsten’ Joke Maassen (Travelproof) ‘Nu alles stilvalt, is het juist van belang in contact te blijven met je klanten.’ Dat zegt Joke Maassen, oprichter van Travelproof in Gouda. ‘Ik zie voorbeelden van bestemmingen die dat goed doen,. Zo heb ik een mooie en sympathieke Curaçao ezine bij TravMagazine langs zien komen. Voor onze opdrachtgever Rwanda

Joke Maassen.

organiseerden wij deze week een webinar, waar een recordaantal reisprofessionals aan deelnam. Reisprofessionals staan er zeker voor open hun kennis nu te verbreden. We merken dat ook media weer open staan voor inspirerende berichten’, zegt Maassen. Goede content is volgens haar authentiek, actueel en relevant. En dat is in corona-tijd niet anders. ‘Wees actueel door de huidige situatie te adresseren, maar er een positief perspectief tegenover te stellen. Voor Rwanda zijn we bezig met een interactieve social campagne, waarmee we het wildlife bij mensen thuis brengen.’ ‘Travel is fun en mensen zijn toe aan een lichtpuntje. Vergeet korte termijn ROI (return on investment, red) of call-to-action, maar maak juist gebruik van deze tijd om de band met je klanten ter verstevigen. Nu zaaien is later oogsten.’ Travelproof werd opgericht in 2006 en werkt onder andere voor het verkeersbureau van Rwanda en Costa Cruises.

‘Inspireren en informeren’ Vincent van Leeuwen (BuroSix) In deze tijd gaat het niet alleen om het inspireren van klanten, maar ook informeren. Want met goede informatie ben je relevant. Dat zegt Vincent van Leeuwen, directeur van BuroSix in Reeuwijk. ‘Je ziet dat het gebruik van WhatsApp, Facebook en Instagram in de afgelopen weken gemiddeld met 40 procent is gestegen. Er wordt veel gebruik gemaakt van social media om in contact te blijven met familie en vrienden, om het nieuws te volgen en natuurlijk ook voor entertainment doeleinden’. Social media zijn een toegankelijke en betaalbare manier om je doelgroep te bereiken en om in deze omstandigheden met hen in contact te blijven. Stem je content uiteraard af op de huidige situatie. Je moet nu niet met een call to action button komen. Laat de klant alvast dromen over wat er straks weer kan. Herinner hem eraan hoe z’n vorige vakantie eruit zag en laat door middel van beeld zien wat hem straks weer voor moois te

Vincent van Leeuwen.

wachten staat. Doe in ieder geval niet alsof er niets aan de hand is. Het is zowel voor bestemmingen als touroperators en reisagenten van belang om zichtbaar te blijven bij je doelgroep.’ Van Leeuwen hecht veel waarde aan informeren. ‘Je leest dat airlines weer van A naar B gaan vliegen, maar wat kun je in B doen, als het reisadvies nog op oranje staat? Met goede informatie ben je relevant voor je klant. Zelf starten we namens Visit USA weer trainingen voor touroperators en agenten. Daar is nu tijd voor. En uiteindelijk kunnen we straks samen de klant weer op reis sturen, daar gaat het om.’ BuroSix werd in 1986 opgericht en staat sinds circa 12 jaar onder leiding van Vincent van Leeuwen. Hij werkt onder andere voor Roter Hahn, Oregon en de Van der Valk Hotels & Restaurants.

Communicatie in crisistijd: What’s in it for me? Sinds de uitbraak van de coronacrisis zie je op het gebied van communicatie heel duidelijk uit welk hout merken gesneden zijn. Sommigen lijken bevroren en kijken angstig naar de toekomst, maar er zijn ook merken die, hoezeer ze ook geraakt worden, vooruitkijken en een krachtige crisisstrategie aan het uitvoeren zijn. Nu elke contingency-plan direct het raam uit kon, komt het aan op expertise, inzicht en creativiteit. Gelukkig is dit de tijd dat veel partijen hun verantwoordelijkheid nemen en met een duidelijke visie en oog voor hun omgeving werken aan oplossingen voor de enorme stapel ad-hoc problemen. Uit de crisis van 2008 hebben we geleerd dat merken die een sterke, duidelijk identiteit hebben, zichtbaar blijven en goed contact onderhouden met hun doelgroep negen keer sneller herstellen van de crisis. Dat een situatie als deze ook veel kansen geeft is duidelijk. Maar het is niet makkelijk om de connectie met je doelgroep te maken. De consument is kritisch en sceptisch en niet zo vrijgevig met sympathie. Je moet die sympathie verdienen door duidelijk, open en eerlijk te zijn en je heel bewust te zijn van de rol die jouw merk speelt in het leven van de consument. En hoe groter jouw merk, hoe moeilijker het is om de consument te overtuigen dat je die sympathie waard bent. Want

waarom zou een consument een merk helpen als dat toch overheidssteun krijgt of in de afgelopen jaren voldoende verdiend heeft om nu de eigen broek op te houden? In dat licht vrees ik dat de reisbranche een kans gemist heeft. In de discussie over de coronavoucher is, in de hoek gedreven door (te) kritische media, onvoldoende ingezet op sympathie en verbinding met de doelgroep. Ik denk dat we in deze fase van de crisis beter moeten laten zien dat het niet alleen in het belang van de branche (en de mensen die daar wereldwijd in werken), maar ook in het belang van de consument zelf is om de reisbranche in leven te houden. (David de Smit is oprichter (per 1 januari 2020) van marketing & PR-bureau Bright8 en heeft een lange staat van dienst op dit gebied. Hij werkt onder andere voor de Curaçao Tourist Board en Renaissance Aruba Resort) David de Smit, Bright8

‘Ook wij hebben de nodige veerkracht’ ABC Travel is specialist in maatwerkreizen naar het Caribisch gebied. Volgens eigenaar Mia Groote Veldman zijn ze niet extra kwetsbaar in crisistijd: ‘Met de bestemmingen die we aanbieden, hebben we juist een voordeel omdat je er het hele jaar terecht kunt. Zodra het reizen weer is toegestaan, kunnen we de draad oppakken.’ Door: Belinda Meijers Hoe kijk je terug op de afgelopen weken? ‘Net als iedereen hebben we natuurlijk een aantal hectische weken achter de rug, maar inmiddels raken we steeds meer gewend aan deze bizarre situatie. Zeker de eerste weken waren we vooral druk bezig om alle reizigers terug te halen van hun vakantiebestemming. Dit was soms een flinke uitdaging met regels die met de minuut leken te veranderen. Gelukkig hadden we iedereen in de laatste week van maart weer terug in Nederland. Momenteel houden we ons voornamelijk bezig met het omboeken van reizen tot en met begin juli en blijven we in contact met onze klanten.’

Waar liep je tegenaan? ‘Vooral aan de onzekerheid kunnen we lastig wennen. Het is

Mia Groote Veldman.

natuurlijk balen dat je de flinke groei in het aantal boekingen grotendeels in rook op ziet gaan. Maar als je weet wanneer er een eind aan komt, dan kun je je daarop instellen en ook erop inspelen. Voor de zomermaanden juli en augustus is het bijvoorbeeld nog onduidelijkheid of de reizen door kunnen gaan. Ook klanten willen weten of hun zomervakantie doorgaat, maar we kunnen ze nog geen zekerheid geven, omdat het van te veel factoren afhangt. Voert KLM bijvoorbeeld haar vluchten uit? Zijn de grenzen weer open? Kan er vakantie worden gehouden op de bestemming zoals de reiziger mag verwachten? Positief is dat klanten grotendeels erg begripvol reageren en akkoord gaan met de corona-voucher. Ook kunnen we de tijd die we nu over hebben, gebruiken om

bijvoorbeeld onze website te optimaliseren.’

Ben je als specialist op een bestemming nu extra kwetsbaar? ‘Nee, dat denk ik niet. De hele wereld is immers op slot. Met de bestemmingen die we aanbieden, hebben we juist een voordeel omdat je er het hele jaar terecht kunt. Het is er altijd mooi weer! Zodra het reizen weer is toegestaan, kunnen we de draad oppakken. Ook een voordeel is dat we als specialist veel en goed contact hebben met onze partners ter plaatse, waardoor we ons samen flexibel kunnen opstellen.’

Is er veel contact met een bestemming? ‘Zeker! We houden contact met iedereen, via mail of via videobellen. Waar we kunnen, helpen we elkaar.’

Hoe zorg je dat je zichtbaar blijft voor de klant? En is dat relevant? ‘Vooral op Facebook en Instagram zorgen we dat regelmatig leuke weetjes, mooie plaatjes of video’s geplaatst worden. Zo zorgen we voor een stukje reisinspiratie, zodat klanten alvast kunnen wegdromen en misschien toch voorzichtige plannen kunnen maken voor hun volgende reis. Daarnaast is het natuurlijk belangrijk om zichtbaar te blijven voor nieuwe en bestaande klanten. Specifieke aanbiedingen slaan we voorlopig even over, daar is nu nog geen behoefte aan.’

Wat is nu het plan? ‘Ons plan is om ervoor te zorgen dat we er klaar voor zijn op het moment dat de wereld weer open gaat. Een up-to-date website, leuke boekingsacties in verband met ons 25-jarig jubileum en natuurlijk staan onze enthousiaste collega’s nu en straks voor de klant klaar om die schitterende reis te kunnen samenstellen. We hopen dat de zomervakantie gespaard kan blijven van annuleringen. Of dat lukt, zal de komende tijd duidelijk worden. Mocht dat niet zo zijn, dan herpakken we onszelf en verplaatsen we die hoop naar september. Net als de hele reisbranche hebben wij ook de nodige veerkracht.’

One happy island Aruba houdt contact op afstand

‘De plannen voor straks liggen al klaar’ Eerst zorgen voor de kwetsbare groepen op het eiland zelf en omgaan met de lockdown, die de bewoners alleen noodzakelijke uitstapjes toestaat als boodschappen doen, buiten sporten of een bezoek aan de apotheek. ‘Ook op Aruba gelden diverse maatregelen’, zegt Jaap Ellis, Sales en Marketing Manager voor Europa van de Aruba Tourism Authority. ‘Maar de toeristische sector kan niet wachten om weer te beginnen.’ Door: Theo de Reus

Net als de andere bestemmingen in het Caribisch gebied is ook Aruba zwaar getroffen door de coronacrisis. De cijfers spreken voor zich. Het toerisme, dat goed is voor 90 procent van het nationaal inkomen, ligt stil. ‘Naar het strand gaan, is er nu niet bij, maar de hoteliers en de rest van de toeristische sector staan te trappelen om weer van start te gaan en zijn al volop bezig om ervoor te zorgen dat zij, wanneer de markt weer opengaat, goed voorbereid zijn, bijvoorbeeld op het gebied van hygiëne en het opschalen van de sanitaire voorzieningen’, zegt Ellis. Het Arubaans verkeersbureau heeft drie fases voor de komende tijd op een rij gezet. In de eerste fase wordt op afstand contact gehouden met de doelgroep, die Ellis omschrijft als ‘trouwe Aruba-gangers’. Deze doelgroep wordt

uitgenodigd de Aruba Battle online te spelen, die vorig jaar voor het eerst werd gehouden en ook dit jaar weer zou plaatsvinden. ‘Het is een leuke manier om met de reisagent contact te houden, die er bovendien prijzen mee kunnen winnen. Volg ons ook vooral op Facebook via de Aruba Battle pagina’, zegt Ellis. In fase twee hoopt Aruba al meer te kunnen vertellen over het geboden perspectief voor de toekomst, inclusief informatie over de stand van zaken bij touroperators en luchtvaartmaatschappijen. In de laatste fase, die wat Ellis betreft gauw mag aanbreken, wordt de communicatie verder aangescherpt, met meer informatie over airline-partners en joint promotions. Ellis: ‘We gaan in de tussentijd door met onze webinars, zodat

Jaap Ellis.

we in nauw contact met de agent blijven voor als we straks weer van start kunnen. Wanneer

dat is weet ik niet, maar de plannen liggen al wel klaar.’

Virtuele expositie met foto’s van Marco Borsato In tijden waarin Nederlanders aan huis gekluisterd zijn en uitsluitend virtueel kunnen reizen, lanceert Aruba als eerste bestemming in Nederland een virtuele expositie. Het gaat om de foto-

expositie Gezichten van Aruba. Deze fototentoonstelling toont de authentieke, kleurrijke kant van het eiland en bestaat uit foto’s die gemaakt zijn door topfotograaf Raymond Rutting & fotografieliefhebber Marco

Borsato. De virtuele foto-expositie is vanaf 7 mei 2020 voor iedereen te bezichtigen en bestaat naast foto’s, uit videofragmenten van de bijzondere Aruba-reis die

Raymond Rutting en Marco Borsato gemaakt hebben, evenals een gloednieuwe introductievideo van Raymond Rutting. Klik hier

Ga mee op digitale wereldreis met FOX

FOX Rondreizen Ben jij nog niet zo bekend met de rondreizen van FOX? Dan is de korte cursus FOX Rondreizen echt iets voor jou. Leer meer over hun product en welke reisbeloftes ze jou en je klant doen! Weet jij het antwoord op al de vragen? Wie weet word jij dan een van de prijswinnaars van een Rituals pakket en daarnaast maak je kans op een studiereisplek met FOX in 2021!

Ga naar de cursus

Kijk op TravMagazine.nl voor het laatste nieuws

Het vakblad TravMagazine is een uitgave van TRAVel Media. Algemene vragen: info@travmedia.nl. Tel. 035-6728830. Fax: 035-6728833. Redactie Mail persberichten naar: redactie@travmedia.nl. Adres redactie: Arendstraat 19, 1223 RE Hilversum Informatie over aanleveren advertentie materiaal: traffic@travmedia.nl.

© TravMagazine Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch in foto kopie of anderszins zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Colofon

Abonnementen Opgave van abonnementen via www.travmagazine. nl of via info@travmedia.nl. Telefoon: 035-6728830.

DIRECTIE

VERKOOP

Tom van Apeldoorn

Dennis Ebbers

Abonnementsprijzen: Bedrijfsjaarabonnement (blad en nieuwssite): € 169,50. Webabonnement: € 129,50. Thuisabonnement (alleen in combinatie met een bedrijfsabonnement): € 77,70. Verzendkosten België: € 49,80. Verzendkosten buitenland luchtpost: € 112,25 Collectieve (school)abonnementen (laaggeprijsd) op aanvraag. Prijzen exclusief 9% BTW.

MARKETING

39e jaargang, TravMagazine verschijnt tweewekelijks.

DTP: Iris Beenen & Seb van Apeldoorn. Stagiair: Lotte Broers Druk: PreVision. Oplage: 7.218.

Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 30 dagen voor de vervaldatum bij ons wordt opgezegd. Dit kan uitsluitend per mail: info@travmedia.nl

REDACTIE

Uitgever

TJ van Apeldoorn Commercieel Directeur

Theo de Reus Hoofdredacteur

(Web)redacteur

Judith Wetselaar

Kim Kuijer

Tijn Kramer

Sofie Smets

Daphne Gerritsma

Commercial Manager

Hoofdredacteur (plv)

Daniëlle van Ewijk

Belinda Meijers

Alexandra Meijer

Chef Redactie

Redacteur

Commercieel Medewerker

Redacteur

Hoofd Marketing

Backoffice Medewerker

Achterop

Bekijk alle agentaanbiedingen op

Stay home – stay inspired (& educated)! Speciaal voor de balie: • acties • events • kortingen • trends

WIN LEKKERS UIT DE FILIPIJNEN

Win Bol.com bonnen De Filipijnen staan bekend om de prachtige stranden, groene rijstvelden, zeer gevarieerde duikmogelijkheden en spectaculaire natuur met verschillende nationale parken, waar grotten, regenwouden en vulkanen te bewonderen zijn. De eilandengroep is de laatste jaren tevens het decor voor de bekende tvserie Expeditie Robinson. Maar welke eilanden mogen écht niet ontbreken aan een reisvoorstel en hoe reis je van A naar B? Ontdek het door middel van deze cursus en win een heerlijk verwenpakket met gedroogde mango’s en koffielikeur uit de Filipijnen!

YEE-HAW TEXAS! Texas staat bekend om het Wilde Westen en haar cowboys, maar heeft nog veel meer fantastische plekken te bieden: van de zandstranden aan de Golf van Mexico tot de machtige valleien van de Rio Grande en van woestijngebieden, moerassen en eindeloze prairies tot trendy metropolen. Maak de cursus over Texas en krijg de beste tips voor de mooiste rondreizen die jij straks weer kunt samenstellen voor je klant. Daarnaast maak je kans op het winnen van een echte Texas cowboy-hat, dus zet ‘m op (letterlijk & figuurlijk)!

De Paloma Hotels staan op de beste plekjes langs de zuidkust van Turkije. De service bij deze hotels laat niets te wensen over. Elk hotel is ingericht met smaak en reflecteert de Mediterrane cultuur en stijl. Door het maken van deze cursus van TUI Nederland ontdek je nog veel meer over de Paloma Hotels. Daarnaast maak je kans op het winnen van een Bol.com waardebon ter waarde van 25 euro!

Verbaas je over Namibië! Beklim de hoogste zandduinen ter wereld, verbaas jezelf over één van ’s werelds grootste rotstekeningen, geniet van de eindeloze horizons en al het wild dat over de gigantische zoutpannen loopt. Ontdek de eindeloze mogelijkheden van dit unieke land door middel van deze cursus en win een dik boek vol prachtige Namibische fotografie ter waarde van 80 euro!

Hét platform voor de reisagent Heeft u ook een agentenactie of aanbieding voor Achterop? Stuur deze dan voor plaatsing naar travecademy@travmedia.nl o.v.v. Achterop.