Travmagazine 35

DE REIS VAN RIKSJA: ‘WE HEBBEN ÉÉN REGEL...’

RHODOS: DE VERHALEN ACHTER

PAPAGAYO BEACH HOTEL PAPAGAYO BEACH RESORT

PAPAGAYO BEACH CLUB

Verplichte kost

Ik heb thuis een halve meter plankruimte in mijn boekenkast met boeken over bedrijven. Of beter gezegd, boeken die door bedrijven zelf zijn uitgegeven ter ere van een of ander jubileum. De toon is zonder uitzondering positief, aangezien het bedrijf in kwestie zichzelf eens goed in de schijnwerpers wil zetten. En als je zelf de uitgave betaalt, dan kun je dat doen.

Vrijwel al deze boeken kreeg ik cadeau op een jubileumreceptie, als blijvende herinnering aan het feestvierende bedrijf. Ik moet bekennen dat ik geen van deze boeken van begin tot einde heb uitgelezen. Te veel zelfbewieroking, waardoor het verhaal ongeloofwaardig wordt. De opa van de huidige generatie had 50 jaar geleden een briljant idee, de zoon zette het bedrijf succesvol voort en de kleinkinderen die, ja… die maken er meestal een zooitje van. Die rijden in hun veel te dure SUV van de zaak en hebben doorgaans weinig feeling met het bedrijf. Maar dat laatste lees je nooit in zulke jubileumboeken

Inhoud

terug, dat de derde generatie door geldverkwisting en overmoed een bedrijf vaak ten gronde richt.

Het boek dat Marius Appelman, oprichter van Riksja Travel schreef over het ontstaan van zijn bedrijf, is echter een verademing. Net zo tegendraads als Appelman als ondernemer is, geldt dat ook voor zijn boek Riksja’s Journey. Geen mooipraterij, maar een eerlijk verhaal over 23 jaar vallen en opstaan, en wat Appelman daarvan heeft geleerd. Zijn boek is verplichte kost voor managers of zij die dat ooit hopen te zijn. Volgens Appelman wordt het feit of je een effectieve leider bent niet zozeer bepaald door je formele positie, maar meer door je gedrag en de vraag in welke mate medewerkers je willen volgen. Een paar van zijn vraagstellingen: word je integer gevonden door je mensen? Ben je proactief genoeg, zodat zij zien dat je goed aan de bal bent? Ben je creatief en visionair? Heb je voldoende compassie, zodat zij voelen dat je bij hen betrokken bent? Ben je

ASTURIAS IS TROTS OP ZIJN (SPORT)HELDEN

voldoende besluitvaardig, zodat er knopen worden doorgehakt?

Het interview elders in dit blad, waarin Appelman zijn verhaal doet, kan ik van harte aanbevelen. Niet omdat ik het heb opgeschreven, maar vanwege de openhartigheid die je zelden ziet bij ondernemers.

Ook Appelman heeft fouten gemaakt, maar hij boekte succes door de mens (klant én medewerkers) centraal te stellen.

Theo de Reus theo.de.reus@travmedia.nl

Niet in de Top 50?

Traditiegetrouw verschijnt ook dit najaar weer de Top 50 van TravMagazine, met een overzicht van de 50 grootste reisbedrijven van Nederland. De mailing hiervoor is inmiddels verzonden. Elk jaar blijkt echter dat er reisbedrijven zijn die zich aan het zicht van de redactie onttrekken. Deze melden zich vaak zelf, zodat zij het jaar erop alsnog hun opwachting maken in de Top 50 reisbedrijven, of in de onderliggende Top 40 touroperators of Top 40 retail. Reisbedrijven (touroperators en retailers) die menen in aanmerking te komen voor een plaatsing in één van de lijsten, kunnen zich graag melden via theo.de.reus@travmedia.nl.

Marius Appelman stelt geschiedenis Riksja te boek

‘Met goede medewerkers komt je klant in een warm bad terecht’

Onder de titel Riksja’s Journey schreef oprichter Marius Appelman een boek over het bedrijf dat hij in 2000 begon. Wie een boek verwacht dat puur de geschiedenis van Riksja Travel beschrijft, komt bedrogen uit. Met zijn boekwerk heeft Appelman eerder een lezenswaardige handleiding geproduceerd voor bestaande en aanstaande managers in het (reis)bedrijfsleven. De kern van zijn succesverhaal: zet mensen centraal.

Niet gehinderd door enige kennis van de reiswereld startte Marius Appelman in 2000 met Riksja Travel. Hij was tot dat moment consultant bij een groot Amerikaans IT-bedrijf, maar had een dringende behoefte het anders te gaan doen. Zijn intentie, zo schrijft hij in zijn boek: ‘Mensen op de eerste plaats zetten met een organisatie die bruist van enthousiasme.’

management bezig zijn, die telkens keuzes moeten maken, en hoe je je bedrijf misschien ook anders zou kunnen runnen. Want daar gaat mijn verhaal ook over. Over een ander soort insteek dan de traditionele bedrijfsvoering. En wat levert dat dan op? Wat kom je dan tegen?’

Je had een goede baan als consultant bij een IT-bedrijf, met een goed salaris, en dan stap je niet gehinderd door enige kennis van de reiswereld de reissector in. Je schrijft in je boek dat je graag reist en dat je ook een dromer bent. Vanwaar die stap destijds in 2000?

Ze zijn aan het controleren. Je voelt je als mens eigenlijk heel klein. Mensen waren helemaal geen belangrijke factor in dat bedrijf. Ze wilden gewoon computers

schuiven, zeg maar. En ik vond dat vreemd, want er werkten 35.000 mensen bij dat bedrijf. Ik dacht: hoe kan het niet over deze mensen gaan?’

‘Mijn doelstelling met het boek is tweeledig’, zegt Appelman in het hoofdkantoor in Leiden. ‘Ten eerste om het verhaal van Riksja vast te leggen voor de mensen die hier werken, maar ook voor de internationale partners waarmee we samenwerken. Er komt daarom ook een vertaling in het Engels. Maar er is hier na Covid een hele generatie nieuwe mensen begonnen. Ook aan hen wil ik uitleggen wat de bedoeling is geweest van het bedrijf, hoe het zich ontwikkeld heeft, welke lessen zijn getrokken, maar ook wat er is misgegaan. Maar het is ook bedoeld voor mensen die met

‘Mijn stap kwam voort uit ergernis over het soort bedrijf waar ik werkte, want het was absoluut niet leuk om daarvoor te werken. Noem het company X, een groot internationaal IT-bedrijf. Het gaat mij er niet om de zwartepiet uit te delen, maar het was een groot Amerikaans bedrijf waar het systeem van management by fear werd toegepast, de angst regeerde. Het gaat dan alleen over performance, waarbij je salaris is gekoppeld aan je prestatie. Dan word je elk kwartaal getoetst en wordt gekeken of je het wel goed hebt gedaan. Je voelt de hele tijd dat het bedrijf je aan het duwen is,

‘ Ik ben gaan doen waar mijn hart lag ’

Door: Theo de Reus

Marius Appelman

En toen?

‘Het ging bij mij steeds meer schuren. Ik voelde dat ik echt iets totaal anders moest doen. Ik wilde niet overstappen naar een vergelijkbaar IT-bedrijf, want die zijn allemaal uit hetzelfde hout gesneden. Dus ik ben gaan kijken waar mijn hart lag. En zoals jij al zei, ik was dol op reizen. Ik had met mijn rugzak de wereld rondgereisd. Ik vind verre landen fantastisch, maar dan wel met dat kleinschalige gevoel van de backpacker. Ik bedacht dat ik me kon onderscheiden door dergelijke reizen te organiseren voor anderen, met behoud van dat kleinschalige gevoel. En eind jaren 90 was ook de start van internet en ik bedacht dat dat nieuwe medium heel geschikt zou kunnen zijn om reizen te verkopen. Maar omdat het zo nieuw was, durfden mensen nog niet echt te boeken via internet.’

Op welke punten wilde jij het anders doen dan die grote Amerikaanse bedrijven?

‘Ik wilde vooral dat mensen belangrijk zouden worden in het bedrijf, dat we een goede werkgever zouden worden die zijn mensen centraal stelt. Dat vond ik de grootste prioriteit, juist omdat andere bedrijven dat niet deden.’

Hoe pak je dat aan?

‘We zijn begonnen met geluksbeleid, met punten als gewoon een fijne werkfaciliteit bieden, een goede work-life balance, persoonlijke ontwikkeling, erkenning en waardering, betrokkenheid bij het beleid. Ik bedacht toen wel dat zoiets veel geld zou kosten, maar tegelijk vond ik het belangrijk dat het gebeurde. Toen bleken die twee dingen eigenlijk goed bij elkaar te komen.

We hadden een gammele website, aarzelende klanten die op onze website terecht kwamen, maar we hadden ook ontzettend enthousiaste medewerkers. Die waren aangeraakt door de cultuur van het bedrijf, enthousiast over onze reizen en bestemmingen. En bovendien kennen onze medewerkers die bestemmingen ook, voelen daar passie voor. Klanten voelen dat enthousiasme en die gaan boeken.’

Wie eenmaal het vertrouwen van klanten en medewerkers heeft, kan gaan groeien, zegt Appelman. ‘Daarom zeg ik: ‘Investeer in goede medewerkers, niet in Google. Met goede medewerkers komt je klant in een warm bad terecht, als hij ontdekt hoeveel kennis en passie er bij de medewerkers zit die hem zijn reis adviseren.’

Van veel adverteren moet Appelman niet veel hebben, zegt hij. ‘Veel reisbedrijven zijn een echt reclamebedrijf, die het van promotie moeten hebben en daar veel geld in pompen. Dat kan een manier zijn om klanten naar je bedrijf te lokken, maar dat soort reclame kost ontzettend veel geld. Er zijn bedrijven die 10 procent of meer van hun omzet besteden aan Google AdWords. Maar als je niet investeert in de kwaliteit van je team, je processen, dan komt de klant na die ene keer niet meer terug. Door die advertenties haal je de klant binnen met een façade die je hebt gebouwd, maar je moet het wel waarmaken. Dus wat gebeurt er dan? Je gaat heel scherp op prijs zitten. Maar steeds lagere prijzen zorgen ervoor dat je in een negatieve spiraal komt.’

Appelman noemt het inmiddels failliete TravelBird als extreem voorbeeld van een bedrijf dat met veel marketinggeld de markt op kwam. ‘Dat soort bedrijven heeft eigenlijk nog geen bewezen businessmodel, die rammen eigenlijk zo hard dat mensen het toch gaan kopen. Maar zodra de

marketing naar het normale niveau moet, werkt het vaak niet. Maar ondertussen hebben ze wel schade veroorzaakt aan bestaande partijen die wel serieus service proberen te verlenen. Ik geloof heel erg in het omgekeerde, dat je gewoon een mooi product maakt.’

Wanneer begon Riksja goed te lopen?

‘Eigenlijk heeft Riksja vanaf het allereerste begin winst gemaakt. Ik heb het altijd zo gedaan dat we wat geld overhielden. Maar we groeiden heel snel. In 2005 hadden we 5 miljoen omzet, in 2006 hadden we al 10 miljoen en in 2007 hadden we 18 miljoen omzet. Uiteindelijk was er vijf jaar later een versnelling, met 50 medewerkers en tegen de 100 miljoen omzet, inclusief onze dochters in Duitsland en Engeland. In Nederland zaten we in 2019, inclusief onze Nederlandse dochter Better Places, op 57 miljoen. Maar dit boekjaar gaan we daar fors overheen. Alleen in het Covid-jaar 2020 hebben we verlies gedraaid.’

Waar komt dat succes vandaan?

‘Mensen zoeken enerzijds kleinschalige reizen, maar ook ons intensieve servicemodel slaat aan, waarbij klanten gewoon echt iemand aan de lijn krijgen. Geen callcenter dat een antwoordenlijst afloopt, maar iemand die er verstand van heeft. Ik denk dat dat een heel tijdloos model is.’

Terwijl je dat ook kunt automatiseren om kosten te besparen?

‘Het was natuurlijk ook voor ons heel verleidelijk om die

‘ Riksja heeft vanaf het allereerste begin winst gemaakt ’

bouwstenen van internet te plukken en met een druk op de knop een pakketreis in elkaar te schuiven. Maar onze klanten willen de chemie met ons bedrijf voelen. Gewoon samen met iemand nadenken over hoe je totale reis eruit moet zien. Al die reizen zijn weer een beetje anders omdat ze per individu worden samengesteld. En daarmee is het ook een beetje je eigen reis geworden.’

Duurzaamheid zit diep geworteld bij Riksja. Was dat altijd al zo?

‘Ik ben daar vanaf het begin meteen mee aan de slag gegaan, maar toen ging het vooral over sociale duurzaamheid. Met ons geluksbeleid en alles wat we voor de lokale gemeenschap in de diverse landen deden, zoals microkredieten. Zo voelden wij ons in onze beginjaren al behoorlijk duurzaam. De belasting van de

planeet was toen nog niet zo’n hete aardappel. Geleidelijk aan, rond 2010, werd dat een schreeuwend probleem. Daar moesten we wat mee, want dat begon steeds meer te wringen. We bedachten steeds vaker: we zijn vooral gericht op verre reizen, vervoeren passagiers in stinkvliegtuigen. We waren tot dan toe wat duurzaamheid betreft vooral gericht op iets terugdoen voor de lokale gemeenschap waar we klanten naartoe brachten.’

Appelman besloot zoveel mogelijk in te zetten op zaken die wel gecompenseerd konden worden, zegt hij. ‘We wisten dat we niet alles konden oplossen, dat verre reizen vervuilend bleven. Maar ga je om die reden dan helemaal stoppen en dan ook de positieve impact van een reis overboord gooien? Of ga je proberen zoveel mogelijk te doen wat wél kan? We

hebben voor dat laatste gekozen. Tegelijk hopen we dat er snel meer duurzame mogelijkheden ontstaan voor reizen.’

Riksja begon onder andere met het compenseren van CO2-uitstoot, steunde natuurherstelprojecten en het verlenen van micro-kredieten. Voor het compenseren van CO2uitstoot heeft Appelman ‘een hele ontdekkingstocht’ gemaakt, zoals hij het zelf noemt.

‘In het begin dachten we: oké, dan sluiten we ons aan bij zo’n bomenclub, dan worden er bomen geplant. Dat waren dure projecten en we vroegen onze klanten een bijdrage om daarmee te kunnen compenseren.’

In zijn zoektocht naar sociale projecten sloot Appelman zich aan bij de South Pole Group. In deze projecten stonden de cooking stoves centraal, waarmee lokale

bewoners zuiniger konden koken, maar ook waterzuiveringsprojecten, zodat vervuild water niet eerst gekookt hoefde te worden. In beide gevallen betekende dat minder CO2-uitstoot.

‘Los van de CO2-compensatie doe je meteen aan armoedebestrijding. Mensen hebben minder hout nodig, kunnen in hun huisjes schone lucht inademen in plaats dat het vol staat met houtrook. En kinderen kunnen naar school, want die hoeven geen hout te sprokkelen’, zegt Appelman, die deze manier van compenseren ‘ontzettend gaaf’ vindt.

‘Veel touroperators volgden hun eigen spoor om te compenseren, terwijl er ook kritiek kwam omdat CO2-compensatie toch een beetje werd gezien als een aflaat. De teneur is dat je uitstoot beter kunt voorkomen. Dat is natuurlijk een feit, maar het is ook een beetje een

farce als je dan 1 procent duurzame brandstof gaat bijmengen. Dan heb je met 100 procent compensatie met een brede sociale impact een veel effectiever beleid te pakken.’

Wat zie jij als oplossing om de gevolgen van vliegen te verminderen?

‘Ik ben het eens met Steven van der Heijden die zei dat je in ieder geval kan focussen op onderdelen van de reis waar je wél invloed op hebt. Wij stoppen dit jaar de samenwerking met de South Pole Group en focussen op ons eigen project in Nepal. We hebben daar een fabriekje opgezet voor de fabricage van cooking stoves. We hebben dit in eigen hand en weten zeker dat dat goed is.’

medewerkers: Fenny Koppen, Misja Visser en Yoram Samson. Het drietal werd CEO en nam een deel van de aandelen over. Appelman behield een adviesrol in de directie, alsmede vooralsnog de meerderheid van de aandelen.

Van welke fouten heb je het meest geleerd?

‘Er zijn een paar dingen waar ik echt veel van geleerd heb, zoals ons avontuur met een zelfsturende organisatie. We hebben het hele bedrijf zelfsturend gemaakt, ook vanuit idealisme natuurlijk. Ik wilde mensen in hun kracht zetten, zodat zij met hun talent het beste uit hun baan konden proberen te halen en zelf een rol kiezen in het team. Maar het probleem was dat het ontzettend complex was om dat te implementeren. Mensen zijn niet gewend om gezamenlijk een team te managen. Ze waren ook heel close met elkaar, waren niet gewend elkaar negatieve feedback te geven. En de klanten moesten ondertussen ook nog geholpen worden natuurlijk. Dat liep gewoon hartstikke vast.’

Ben jij een idealist?

‘Ja, dat kan je wel zeggen. Maar ik ben ook wel een realist. Wat je wilt bereiken, moet wel kloppen met de werkelijkheid. Dat schrijf ik ook in mijn boek. Wanneer je idealistisch effectief wilt zijn, heb je daar ook een bepaald soort constructief realisme voor nodig.’

Hebben er al veel kopers op de stoep gestaan die Riksja willen overnemen?

‘Dat is inderdaad al een aantal keer voorgekomen, maar ik denk dat mensen over het algemeen wel weten dat het voor mij niet zo aan de orde was. Nee, ik ben niet gevallen voor het grote geld, haha… Ik vind het veel leuker als dat intern kan en het bedrijf zich op die manier kan voortzetten.’

Appelman droeg in oktober 2020 het stokje over aan drie dragende

‘We hebben dat in 2016 opgestart en uiteindelijk hebben we het na één of twee jaar aan de praat gekregen. Er zijn in die tijd ook veel mensen weggegaan, uiteindelijk bijna de helft van het bedrijf, terwijl bij ons nooit iemand wegging. Dat waren eerst de managers zelf, die voor zichzelf een andere rol hadden gezien. Ook de omzet werd erdoor geraakt. Dus ja, daar heb ik van geleerd. Dat je dingen idealistisch kan dromen, maar bij de uitvoering moet je het heel goed voorbereiden. Zeker als je een grote omslag maakt.’

Inmiddels hanteert Riksja een tussenvorm wat management betreft, die Appelman omschrijft als ‘zelforganisatie’. De diverse teams hebben een grote mate van autonomie, maar wel met een bepaalde sturing. ‘Als je mensen verantwoordelijkheid geeft, en het

zijn goede mensen die het werk aankunnen, dan heb je er alleen maar profijt van. Dan groeit iemand.’

Wat maakt het leuk om hier te werken?

‘De onderlinge band. Iedereen vindt het gezellig om hier te lunchen en te ontbijten. In de teams is veel cohesie. Mensen gaan met elkaar op reis, gaan met elkaar uit of naar een festival, er zijn borrels. Er is een grote sociale uitwisseling. Naast de wat oppervlakkige dingen kijken we ook diepgaander. Mensen gaan bijvoorbeeld vier dagen op de hei zitten, op zoek naar hun levensmissie, hun talenten. Ja, daar investeer ik in als werkgever. We proberen een groeiproces te creëren waarin mensen zichzelf kunnen blijven ontwikkelen. We hanteren hier één regel, namelijk dat we geen regels hebben. Dat is belangrijk omdat je als bedrijf niet moet verstarren. Het bedrijf verandert, er komen nieuwe mensen bij. Dan kun je geen in

steen gehouwen regels hebben. Wat ik geleerd heb in de afgelopen 23 jaar? Om zoveel mogelijk alles liefdevol aan te gaan, dat is uiteindelijk toch de kern.’

Stel dat je opnieuw mocht beginnen, zou je het weer doen?

‘Zeker, ja. Het is gewoon heel erg leuk geweest. Dat wil zeggen, het grootste deel van de tijd, je moet het ook nooit idealiseren. Ik vind het altijd een beetje onzin als mensen zeggen dat ze iedere dag met plezier naar hun werk gaan. Dat is niet zo. Ik ben ook wel eens chagrijnig. Maar terugkijkend op de periode van 23 jaar, wat we hebben mogen doen, wat is ontstaan, daar heb ik ontzettend veel energie uitgehaald. Ik zou het zonde hebben gevonden als dat niet in mijn leven was gebeurd. Stel dat ik nog steeds had vastgezeten bij dat IT-bedrijf.’

‘ We hanteren hier één regel, namelijk dat we geen regels hebben ’

Een nieuwe dimensie in luxe cruisen

Aan boord van Explora I

Explora Journeys nam eind juli begin augustus de eerste gasten mee van Portsmouth naar Kopenhagen. Het doel van deze ‘shakedown cruise’ aan boord van Explora I was om het schip en de bemanning onder verschillende omstandigheden te testen en om eventuele problemen of gebreken te identificeren en bij te sturen.

Je kan het beschouwen als de generale repetitie ter voorbereiding op de ontvangst van de eerste betalende gasten. TravMagazine ging samen met Suzanne Kochen (Head of Sales Northern Europe Explora), Daniel Kruithof (Business Relationship Lead Benelux) en enkele reisprofessionals uit de Benelux mee op deze boeiende overtocht en kon als eerste het schip ervaren. We verbleven twee dagen op zee zonder excursies, dus dit

verslag is volledig gericht op de beleving aan boord.

Sinds zijn introductie heeft Explora Journeys zich steeds als het luxe lifestyle-merk van de MSC Group geprofileerd. In de communicatie en in het logo wordt niet onder stoelen of banken gestoken dat dit nieuwe merk een grotere broer heeft. Dit zorgde in het begin voor een aantal bedenkingen onder reisprofessionals. Het is een publiek geheim dat Explora Journeys

daarom wel eens werd gezien als ‘een upgrade-versie van MSC met een flink laagje vernis’ of ‘MSC Yacht Club 2.0.’ Deze vooroordelen smelten meteen als sneeuw voor de zon wanneer je het schip betreedt. Explora I mag dan wel tot de MSC-familie behoren, als schip en als concept staat het er totaal los van. Het is in niets te vergelijken met alles wat je al gezien hebt van MSC. Dit is van een andere orde en dat was ook de bedoeling.

Jason Gelineau, Head of Product/ SVP Hotel Operations, verwoordde het tijdens een presentatie in de bijzonder smaakvol ingerichte Journeys Lounge als volgt: ‘Wij presenteren ongelooflijke, elegante ruimtes die u echt verbinden met de zee. We spreken over de ‘Ocean State of Mind’. En de manier waarop ik het beschrijf is het gevoel dat je krijgt wanneer alles goed gaat. Wanneer je je nergens zorgen over hoeft te maken. Het is sereniteit. En daar zijn we in geslaagd dankzij de persoonlijke, hands-on benadering en betrokkenheid van de Apontefamilieleden, oprichters en eigenaars van de MSC-Group.’

En dat is ook wat we tijdens deze cruise ervaren hebben over de hele lay-out van het schip. Stijlvol ingerichte en ruime suites met grote ramen van vloer tot plafond, privéterras, hoogwaardige producten zoals een Dyson Supersonic-haardroger, Illykoffiemachine, Steiner-verrekijker, Technogym-fitnesskit, Mandala Blue-geuren en verzorgingsproducten… Dit alles draagt bij aan het Explora Journeys ‘Homes at Sea’ concept, waarbij alles erop gericht is om je thuis te voelen. De Engelse term ‘sophisticated’ vat het mooi in één woord samen.

Explora I is groter dan de meeste van zijn opponenten in het luxe cruisesegment. Het biedt in volle bezetting plaats aan zo’n 900

Door: Pieter Weymans

Het team van Explora Journeys

gasten. Maar dit doet geen afbreuk aan het luxe gevoel, integendeel. Waar de hele kleine schepen je bijna verplichten tot sociale interactie, is er hier voldoende ruimte en privacy om je even in alle rust terug te trekken en de anonimiteit op te zoeken, wanneer je daar behoefte aan hebt.

In totaal is er een gevarieerde collectie van achttien verschillende restaurants, bars en lounges te vinden, van de verfijnde PanAziatische keuken bij Sakura tot de geraffineerde, op Frankrijk geïnspireerde gerechten bij Fil Rouge; van de Europese interpretatie van een luxe steakhouse bij Marble & Co. Grill tot de smaken en texturen van Italië, Spanje, Griekenland, Frankrijk en Noord-Afrika bij Med Yacht Club.

Voor wie een nog subliemere culinaire ervaring wil, is er - tegen betaling - Anthology. De binnen- en buitenruimtes vormen een prachtig

decor voor voortreffelijke gerechten die de talenten en specialiteiten van gastchefs van over de hele wereld belichten. Allemaal onder het toeziend oog en inspirerende betrokkenheid van Franck Garanger, culinair directeur. Hij is alomtegenwoordig en komt steevast een praatje maken met alle gasten.

Er is een grote spa en een volledig ingerichte fitnessruimte. Er zijn drie buitenzwembaden, waaronder één exclusief voor volwassenen, en een binnenzwembad onder het uitschuifbare glazen dak. De verschillende buitenruimtes, het feit dat je bij diverse restaurants ook alfresco kan dineren, de kwaliteitsproducten en de ‘normale porties’ bij het eten, versterken het Europese karakter van dit nieuwe luxe-concept. En dat is in dit segment zeker onderscheidend te noemen.

Toen we weken geleden een persbericht over de Rolex Boutique op zee kregen, was de reactie: ‘Ok, leuk’. Deze trip heeft aangetoond hoe uniek dit is. Het is een wereldprimeur. Dit is de eerste en enige Rolex Boutique op zee. Sterker nog. Wie wil kan er een Rolex kopen - taxfree - en meteen meenemen. Kenners weten dat er wachttijden van enkele maanden tot jaren zijn voor de aankoop van een Rolex. Aan boord van Explora Journeys is dat anders. Per dag zijn er enkele modellen beschikbaar en ook het aantal per suite is gereguleerd. Over een uniek verkoopargument gesproken…

Een cruise met Explora I is geschikt voor een brede doelgroep. Van (jonge) koppels tot alleenreizenden die op geselecteerde afvaarten slechts 15 procent toeslag betalen. Ook grotere groepen en families zijn welkom. Er zijn bijna 80

aaneengesloten suites en er is een toegewijd programma voor kinderen en tieners die terecht kunnen in hun eigen Nautilus Club.

Was het dan alleen maar rozengeur en maneschijn? Nee. Het was dan ook een ‘shakedown cruise’. Technische teams van de scheepsbouwer Fincantieri waren aanwezig voor de laatste finetuning. De staff was zich nog volop aan het inwerken. Hier en daar was er verwarring over de beschikbare en inbegrepen wijnen. Er zijn dus nog werkpunten. Maar wat vooral opviel, was de openheid, de gretigheid en de snelheid waarmee de staff met de opmerkingen aan de slag ging.

Explora I heeft zijn plaats binnen het luxe cruise segment ingenomen en kan de vergelijking met andere luxe rederijen doorstaan. Dit was het begin van een hopelijk mooi en lang verhaal.

In het webmagazine Road Trips USA van september vind je een verrassende routes die je meevoeren langs geheime plekken in Amerika.

Iedereen is wel bekend met de Route 66 maar de echte historie is rijdend over de oude tweebaansweg door de staten Illinois, Missouri, Kansas, Oklahoma, Texas, New Mexico, Arizona en Californië. Vermijd snelwegen en reis terug in de tijd met motels met neon borden, eigenzinnige attracties langs en klassiek Americana-diners. Verken New York, Nevada en Californië aan de hand van filmlocaties waar beroemde films zijn opgenomen. Een road trip door Texas en Louisiana zorgt voor verrassingen, van adembenemende landschappen, must-see attracties tot spannende steden. Boston, New York, Philadelphia en Washington D.C. zijn indrukwekkende en diverse steden en perfect te bereizen per trein. Onbekende en bekende nationale parken In Arizona, Colorada en New Mexico aangevuld met de oeroude tradities en cultuur van de Native Americans.

Road Trips USA zijn routes van meerdere nachten speciaal ontwikkeld voor jou zodat je jouw klanten kunt inspireren met verrassende routes en belevenissen in de Verenigde Staten. Nog beter, je kunt ze gelijk boeken via je vertrouwde reisorganisatie en zij weer via hun lokale agent.

Nieuwe hotspots in vertrouwde steden

Something old, something new

Dol op de grote steden maar de belangrijkste highlights al uitvoerig bekeken? Geen probleem, je kunt gerust een tweede keer gaan. Wij geven wat minder bekende tips, van rustige plekjes tot trendy wijken en mooie uitzichtpunten.

Door: Rahanna van Stapele

Londen

Door zijn korte reisafstand en goede verbindingsmogelijkheden per zowel auto, vliegtuig als trein prijkt Londen als een van de topsteden onder Nederlanders, enkel geëvenaard door Parijs. En met groeiende aandacht voor stedentrips per trein lijkt het er niet op dat hier de komende jaren verandering in zal komen. En terecht: met meer dan 7 miljoen inwoners biedt de hoofdstad eindeloos vermaak en is het alleen maar leuk om het nog een tweede, derde of zelfs vierde keer te bezoeken. Na het afkruisen van de Big Ben, Tower Bridge, Buckingham Palace en Madame Tussauds, zijn er talloze prachtige wijken met eigenzinnige cafés en parkjes en unieke musea. Niet het minst vervelend: zo begeef je je iets meer tussen de locals en minder tussen de toeristen.

Pop Brixton

Een wijk die wel bekend is maar vaak door tijdgebrek net niet meegepakt wordt is de levendige buurt Brixton. En dat is jammer, want de band met het Caribisch gebied is hier sterk en het kent dan ook een vergelijkbaar bruisend nachtleven en culinaire cultuur. Je koopt hier snacks van fijne markten en fijnproevers kunnen terecht bij vernieuwende restaurants in onder andere de sfeervolle overdekte markt Brixton Village. Bezoek een leuke film in de meer dan 100 jaar oude Ritzy Cinema, het prachtige restaurant en bar The Blues Kitchen, en geniet op het met scheepscontainers gevulde terrein

van Pop Brixton van livemuziek, iets waar de wijk bekend om staat. Een bezoek aan Brixton is ook niet lastig in te plannen; het ligt op slechts 15 minuten per openbaar vervoer van het centrum van Londen.

Tudorhuizen

Ook een leuke wijk die nog niet op ieders lijstje staat is Walthamstow,

eigenlijk een oud dorp dat ondanks een enorme transformatie niet zijn oude Oost-Londense charme verloren heeft. Eenmaal uit de het Walthamstow Central Metrostation gestapt (omdat het aan het eind van de Victoria-lijn ligt is het gemakkelijk te bereiken), komt je het geroezemoes van groente- en fruitverkopers tegemoet die de

deals van de dag schreeuwen naar enthousiaste shoppers. Dit is het bruisende hart van oostelijk Londen. Een van de hoogtepunten is het vrij nieuwe natuurgebied Walthamstow Wetlands, met vele lokale vogelsoorten en een gezellig theecafé. Must see voor de kunstliefhebber is de William Morris Gallery, eerbetoon aan

Londen - Pop Brixton © William Barton Shutterstock.com

Ga mee op Citytrip!

Wat voor stedentrotter is jouw klant?

WIJ HELPEN JE GRAAG OP WEG!

Bekijk ons Citytrip aanbod in het magazine of Smarty.

Walthamstow meest befaamde ontwerper, ambachtsman en socialist in zijn oude, prachtige gerestaureerde woonhuis. Walthamstow Village is dan weer de beste plek voor een brunch of lunch, met fijne restaurants die veelal lokale producten gebruiken, en later een wandeling door dit schilderachtige gedeelte van de wijk met enkele indrukwekkende Tudorhuizen. Maak als het lukt nog een pitstop bij de traditionele pie and mash-winkel L Manze, met een geschiedenis tot 1920. Hier proef je klassieke pasteien in een traditioneel interieur.

Ondergronds oorlogskabinet

Behalve nieuwe buurten kan je natuurlijk ook het centrum op een originele manier ontdekken door je aan te sluiten bij de Jack the Ripperwandeltour. Het verhaal van de Whitechapel-moorden is een van de meest bloedige en bekendste onopgeloste mysteries ter wereld, en speelde zich hier af in het jaar 1888. Nog niet genoeg van de London crime? Combineer het dan met een bezoekje aan het Sherlock Holmes Museum. Ander bijzondere

plekjes om op te nemen in je programma zijn Londens SkyGarden, de hoogste tuin van de stad met restaurant, het Churchill Museum and Cabinet War Rooms, samen onderdeel van een ondergronds complex dat diende als verblijf van het oorlogskabinet tijdens de Tweede Wereldoorlog, Borough Market, een eeuwenoude gedeeltelijk overdekte voedselmarkt in Southwark en Ye Olde Mitre, de meest schattige pub die je waarschijnlijk ooit zult bezoeken.

New York

New York, de stad die nooit slaapt, staat bekend om zijn iconische bezienswaardigheden zoals Times Square, het Vrijheidsbeeld en Central Park. Maar wat veel mensen niet weten, is dat deze bruisende metropool ook een schat aan alternatieve activiteiten te bieden heeft voor de nieuwsgierige reiziger die verder wil kijken dan de gebruikelijke toeristische hotspots. Hier zijn enkele onconventionele ervaringen die je kunt beleven in de betonnen jungle van New York.

Met zo’n tachtig musea kunnen de cultuur-, geschiedenis- en

curiosaliefhebbers hun hart ophalen. Naast wereldberoemde instituten als kunstmuseums The Met, Guggenheim en MoMA (Museum of Modern Art) of The American Museum of National History, zijn er kleinere, iets gespecialiseerde musea en tentoonstellingen te bezoeken. Denk bijvoorbeeld aan The Universal Hip Hop Museum, Smithsonian Design Museum, Tenement Museum (over de Amerikaanse working class), El Museo del Barrio (over de impact van de Latino-cultuur in de VS) of het Intrepid Sea, Air & Space Museum. MoMA iets te druk voor jou? Breng dan een bezoekje aan The Cloisters, een minder bekende tak van het museum, gewijd aan de middeleeuwse Europese kunst en architectuur en gelegen in Fort Tryon Park.

Om de echte New Yorkse sfeer op te snuiven moet je uiteraard op straat zijn, tussen de zeer diverse en uiteenlopende bevolking. Een walking tour door het centrum is een veel gekozen optie, maar er zijn ook leuke thematours door alle vijf centrale buurten, zoals een Like a Local-tour langs authentieke en

lokale ondernemingen. Leer alles over de New Yorkse pizzapunten tijdens Scott’s Pizza Tours of steek het een en ander op over de New Yorkse LGBTQ-geschiedenis en -cultuur tijdens een Drag Queen Tour. Een andere aanrader is een Street Art Tour in Bushwick, waar je je kan laten verrassen door levendige en voortdurend veranderende straatkunst in Brooklyn. Een lokale gids vertelt je onderweg meer over de kunstenaars en de betekenis achter de werken.

Een van de pronkstukken van New York City is uiteraard de groene long, het immense Central Park. Maar ook leuk om te ontdekken is het unieke High Line Park, aangelegd op een voormalige spoorlijn en een groene oase boven de straten van Chelsea. Hier wandel je niet alleen tussen inheemse planten maar ook kunstinstallaties en prachtige uitzichten op de stad. Voor een mooi uitzicht kan je ook een bezoekje brengen aan de Roosevelt Island Tramway. Deze kabelbaan biedt een adembenemend uitzicht op de skyline terwijl je over de East River

New York - Smithsodian Museum © Kyle J Little Shutterstock.com

Ontdek Europa met de trein

Railtrippen met de trein

Denk je aan een roadtrip door Europa? Denk dan aan een reis zonder files en flitsers, aan een railtrip met de internationale trein. Trek je plan en dender naar dat pittoreske dorpje waar je net over hebt gelezen; die stad waar je opa over blijft praten; die badplaats waar het altijd mooi weer is. Uitgerust en opgeladen stap je uit. Alle tijd om verder te genieten.

Caroline Bik, Accountmanager Leisure Travel

zweeft. In plaats van een boottocht naar het Vrijheidsbeeld kun je ook gratis de Staten Island Ferry nemen bij zonsondergang, waarbij je zowel het beroemde beeld, het stadsaanzicht en Ellis Island ziet tijdens ‘the golden hour’.

Populaire buurten voor een bezoekje zijn de levendige buurten Chinatown en Little Italy, maar misschien minder bekend is K-Town, ofwel Koreatown, het hart van de Koreaanse cultuur in New York. Hier kan je onder andere binnenstappen bij een van de populaire KTV Bars, de beste karaokebars waar je onder andere kennismaakt met soju (Koreaanse likeur). Tijd voor een hard nodige lunchpauze? Zelfs op het bomvolle

Times Square is een echte parel gevestigd: John’s Pizza, een restaurant gehuisvest in een voormalige kerk. Hier kom je bij met een heerlijke Italiaanse quattro formaggi onder metershoge plafonds en glas-in-lood. Tevens een leuke plek om bij te komen en verschillende internationale maaltijden te bestellen tussen lokale bewoners is Chelsea’s Market. Ondanks de drukte vind je hier voor ieder wat wils en hoef je niet per se een foodie te zijn, want er staan ook lokale ondernemers met sieraden of kleine hebbedingen.

Barcelona

Van de mooie steden die Spanje te bieden heeft kiezen Nederlanders

het vaakst voor Barcelona, en niet zonder reden. In de Catalaanse stad geniet je hier niet alleen van de rijke Spaanse geschiedenis in zowel architectuur als kunst, tapas, wijn en levendige festivals, maar ontdek je ook een hele moderne stad en haar interessante inwoners. Je kunt er zonder problemen twee of drie citytrips maken met compleet uiteenlopende weekprogramma’s. De stad heeft schitterende musea zoals het Museum voor Hedendaagse kunst van Barcelona (MACBA) voor cutting-egde kunst. Het is gelegen in de wijk El Raval, waar je bij goed weer ook net zo goed zelfstandig een wandeling kunt maken. Het staat bekend om zijn boheemse sfeer en alternatieve kunstscene en is vol met kleurrijke straatkunst.

Ook een mooie wijk is Poble-sec. Terwijl de meeste toeristen de drukte in het stadscentrum opzoeken geniet je hier van lokale tapasbars en charmante smalle straatjes. Vervolgens kun je de kabelbaan naar Montjuïc nemen voor een prachtig uitzicht over stad en het verkennen van het minder bezochte kasteel van Montjuïc. Op zich is dit uitstapje behoorlijk toeristisch, maar in de zomermaanden vind je hier een gigantische openluchtbioscoop met interessante films. Geen zin in de grotere ketens op de Ramblas? In de wijk Grácia spit je door alternatieve boetieks en vintagewinkels, en in El Born wandel je langs ambachtelijke winkels en lokale cafés. Bezoek daarbij de El Born Cultural Center om meer te

Barcelona - El Born

Dubai is vooral bekend om zijn luxe winkelcentra, moderne architectuur en toeristische attracties. Ook is Dubai een populaire bestemming voor toeristen vanwege zijn prachtige parelwitte zandstranden. Dubai staat garant voor zon, strand en watersportplezier langs de kilometerslange kustlijn met parelwitte zandstranden en wuivende palmbomen. Het azuurblauwe zeewater met een heerlijk aangename temperatuur nodigt uit tot een verkoelende duik.

Dubai biedt jouw klant een spannende combinatie van zowel stad als strand. Daarnaast is Dubai een populaire uitvalsbasis voor de Formule 1 van Abu Dhabi. Ook voor jouw cruiseklanten heeft Corendon een mooi aanbod met vertrek of in combinatie met Dubai.

Pracht, praal & parelwitte stranden CITYTRIP +

Dubai

✔ Unieke combinatie van stad en strand

✔ Heerlijke winterzon

✔ Diverse en rijke cultuur

✔ Corendon biedt jouw klant ruime keuze uit hotels en excursies

✔ Bestsellers: Canal Central Business Bay en Hilton The Palm Jumeirah

✔ Family & Aquafun: Habtoor Grand Resort

Autograph Collection

✔ Premium: Paramount Hotel, Al Bandar Rotana

✔ Premium Platinum: Rixos the Palm Dubai Hotel & Suites

✔ Bucketlist reis! Citytrip Dubai i.c.m. F1 Abu Dhabi

✔ Cruisen vanaf Dubai met o.a. MSC en Costa

✔ Unieke combinatie: F1 Abu Dhabi en 6-daagse MSC Cruise Midden-Oosten

Corendon biedt 7x per week rechtstreekse vluchten naar Dubai

• Aan jouw klant de keuze: vliegen met Emirates of Transavia

• Dagelijks vertrek vanaf Amsterdam en Brussel

• Vluchtduur ca. 6 uur

• Transfers optioneel bij te boeken

• Emirates inclusief bagage, maaltijden en drankjes en inflight entertainment

weten te komen over de geschiedenis van de wijk. De echt unieke souvenirs en hebbedingen vind je ook op de Encants Vellsvlooienmarkt, met zowel antiek als historische voorwerpen. Ook de Sant Antoni-markt is een nieuwe hotspot, vooral onder foodies. Loopt het tegen de avond en is het tijd om neer te strijken met een lekker lokaal biertje? In Poblenou, een opkomende wijk, treden regelmatig lokale bandjes op en dompel je jezelf onder in een meer underground muziekcultuur.

Een Spaanse zomertrip is niet compleet zonder strandbezoekje, en gezien Barcelona aan de kust ligt is dat een must-do. Meest populair is het Barceloneta-strand, maar per korte treinrit kom je gemakkelijk bij de minder toeristische stranden van Badalona. Buiten genieten kan natuurlijk ook dichterbij, in een van de verschillende mooie parken. Het Labyrinth Park biedt een mooie maar relaxte wandeling met uitgebreid groen doolhof, tuinen en fonteinen. Waar de meeste toeristen de ochtend en middag zullen gebruiken voor het verkennen van de Barcelonese straten, hoeft dit niet per se. Klim aan boord van de Barcelona Night Tour-bus voor een unieke rondleiding langs de meest iconische gebouwen en pleinen in de mooie straatverlichting. In de warme, mediterrane avonden is dit een fijne manier om een goede algemene indruk van de stad te krijgen. Ook leuk is het volgen van een Miró-route. De wereldberoemde schilder is geboren in Barcelona en heeft door de hele stad zijn afdruk achtergelaten.

Berlijn

Voor diegenen die Berlijn al eerder bezochten en daarbij iconische bezienswaardigheden als de Brandenburger Tor en Berlijnse Muur hebben afgevinkt, wees zeker niet bedroefd. Er is nog zoveel meer te ontdekken in deze hippe, enigszins grungy wereldstad. Een van die intrigerende plekken is het Teufelsberg-spionnest, een

voormalige Amerikaanse afluisterpost bovenop een kunstmatige heuvel. Het biedt niet alleen een panoramisch uitzicht over de stad, maar ook en fascinerende geschiedenis. Vergeet niet om je oor tegen de witte koepels te houden om het unieke echo-effect zelf te ervaren. Evengoed een duik in soms duistere geschiedenis is een bezoek aan het Stasi Museum, gevestigd in het voormalige hoofdkantoor van de Oost-Duitse geheime politie. Hier krijg je een beeld van de meeslepende spionagepraktijken van het communistische tijdperk. Van daaruit kun je de buurt verkennen en de sfeervolle wijk Prenzlauer Berg bezoeken, bekend om zijn hippe boetieks, lokale markten en historische gebouwen.

Alternatieve scene

Na al dat gewroet in het verleden toe aan een vleugje groen en sereniteit? Ga dan naar Viktoriapark in Kreuzberg. Beklim de kunstmatige heuvel en geniet met wat streetfood van de waterval die naar beneden stroomt. Iets verderop ontvouwt zich de charmante wijk Charlottenburg. Naast het majestueuze Charlottenburg-paleis, ontdek je de schatten van het Bröhan Museum, helemaal gewijd aan kunst, design en toegepaste kunst uit de late 19e en vroege 20e eeuw. Slenter wat door de rustige straten en bewonder de architectuur die een tijdperk van artistieke verandering weerspiegelt. Het laatste dagje al weer? De wijk Wedding wordt gezien als een opkomend cultureel gebied dat bekend staat om zijn diverse gemeenschap en alternatieve scene. Ontdek unieke boetieks, proef van wereldgerechten op populaire wekelijkse markt en snuif wat op van de jonge energie in de Weddingse straten.

Praag

Al eens eerder op de sprookjesachtige Karelsbrug gestaan om het gouden hondje te

aaien voor goed geluk, en daar nu dus weinig meer te zoeken? Wrong! Misschien is Praag niet zo groot als New York of Londen, maar voor de geïnteresseerde toerist is er nog genoeg te zien aan de barokke en gotische geplaveide straatjes en historische pleinen. Begin je tweede avontuur met een bezoek aan Vysehrad, een oude burcht op een heuvel met uitzicht op de Moldau. Hier vind je niet alleen een prachtig uitzicht over de stad, maar ook de St. Peter en Paul Basiliek en het Slavin-kloosterkerkhof, waar veel beroemde Tsjechische figuren begraven liggen. Wandel

vervolgens door naar de wijk Zizkov, bekend om zijn alternatieve sfeer en iconische gelijknamige televisietoren. De toren is versierd met beelden van kruipende baby’s en biedt een ongebruikelijk uitzicht over de stad. Binnenin huist een unieke artistieke restaurant en bar.

Martelaar

Iets waarvoor de gemiddelde toerist tijdens zijn eerste stedentrip waarschijnlijk geen tijd gehad heeft, is een bezoek aan het Museum Kampa, dat gevuld is met moderne Tsjechische kunst. Hiertoe behoren werken van beroemde

Berlijn - Viktoriapark

Barcelona - Kabelbaan naar Montjuïc © Miguel Zagran Shutterstock.com

MAAK EEN DROOM VAN EEN CITYTRIP!

De ideale manier om meerdere landen of steden te ontdekken in één zelfde vakantie. Zonder uw koffers in- of uit te pakken, reist u van de ene naar de andere prachtige locatie. Onderweg geniet u van het schitterende panorama. Een riviercruise is een belevenis op zich en heeft vele troeven. Dankzij de op mensenmaat gebouwde schepen (van 24 tot maximum 200 passagiers) kan het schip telkens in het centrum van de stad aanmeren en kunnen de gasten te voet naar diverse markten, terrasjes en eventuele monumenten. All-in formule, Franse gastronomie en een scherpe prijs-kwaliteitsverhouding? Dan komt u terecht bij CroisiEurope!

Onze onvergetelijke reiswegen van 5 of 6 door de Rijnvallei:

Geschiedenis, tradities en Rijnlandse sfeer

Straatsburg • Rüdesheim • Koblenz • Mainz

Rastatt • Straatsburg

Vertrekken: 8, 9 en 17 oktober 2023

De pittoreske en verrukkelijke Elzas

Straatsburg • Alt-Breisach • Eguisheim • Riquewihr

Ribeauvillé • Straatsburg

Vertrekken: 23, 25, 26, 27, 28 29 en 30 oktober 2023

/

De vallei van de romantische Rijn en de Lorelei-rots

Straatsburg • Koblenz • De romantische Rijnvallei

Rüdesheim • Mannheim • Straatsburg

Vertrekken: 13, 15, 19, 20 en 24 oktober 2023

De feestelijke Rijn

Strasbourg • Oberwesel • Rüdesheim

Mannheim • Strasbourg

Vertrekken: 25, 26 en 27 oktober 2023

Vervoer vanuit Brussel of Amsterdam mogelijk.

https://pro-be.croisieurope.com/nl/

KOBLENZ KASTEEL REICHENSTEIN

surrealistische kunstenaars. Slenter daarna door de wijk Malá Strana om een kijkje te nemen bij de barokke Wallenstein-tuinen, verborgen achter hoge muren en versierd met beelden en fonteinen. ‘Net als in

bovenstaande steden is er altijd een momentje nodig om even achterover te zakken in een fijn stadspark, en hier in Praag kan dat mooi bij de Johannes van Nepomukkerk, ook bekend als de

‘Praagse Kapel van Beenderen’. Deze macabere, maar fascinerende kapel is volledig gedecoreerd met menselijk beenderen en schedels, en vertelt het verhaal van de priester en martelaar in kwestie.

Karlín

Minder gericht maar niet minder leuk is het doelloos wandelen door de Praagse wijken en zo een indruk op te krijgen van de Pragenaar. De wijk Karlín is hiervoor een aanrader, als opkomende gebied met kunst, hippe café’s en verborgen binnenplaatsen. Blijf je langer dan een weekend? De Trojaanse burcht is een barok paleis dat wordt omgeven door uitgestrekte tuinen en vijvers, met binnen een indrukwekkende 17e-eeuwse Schwarzenberg-bibliotheek met meer dan 16.000 zeldzame boeken. Een goede plek om je avontuur samen af te sluiten is de wijk Vinohrady, waar prachtige artnouveau-architectuur samengaat met boetieks en restaurants. Hier staat ook de markante Zizkovklokkentoren, die niet alleen de tijd aangeeft, maar ook een symbolisch eerbetoon is aan de Tsjechische onafhankelijkheidsstrijd.

Kom naar de magische Travelpro Dinner Workshops met Walt Disney Parks and Resorts

Beide avonden vinden plaats in het sprookjesachtige Kasteel Groeneveld in Baarn, waarbij jij tussen de presentaties van Disneyland® Paris en Walt Disney World Resort in Florida getrakteerd wordt op een heerlijk diner.

Waar: Kasteel Groeneveld in Baarn

Wanneer: Donderdag 21 & vrijdag 22 september 2023

Tijd: 17.30 uur tot 22.00 uur

Meld je aan via www.travelpro.nl

Praag - Zizoz-televisietoren

©Disney

Rhodos: de verhalen achter de bosbranden

Ik ben mee op de eerste internationale persreis van TUI naar Rhodos. We zullen er vier dagen verblijven om de situatie ter plekke te bekijken en verslag uit te brengen. Toerisme is de belangrijkste bron van inkomsten voor het eiland en zorgt voor werkgelegenheid voor een groot deel van de bevolking. In 2019 ontving Rhodos meer dan drie miljoen toeristen, die samen voor meer dan € 2 miljard aan inkomsten zorgden. De bosbranden hebben dit belangrijk economisch systeem nu verstoord. Of niet? We zullen het met eigen ogen vaststellen.

Naast mij in het vliegtuig zit Jeroen met zijn zoon Lucas. Iets verder zijn vrouw met drie kinderen. Wanneer ik vraag of ze er tegenop zagen om naar Rhodos te gaan, bevestigt hij. Ze hebben er vele discussies over gehad, maar uiteindelijk toch besloten om te gaan. De vakantie lag al lang vast. Straks moeten de kinderen weer naar school. En ze hebben gekozen voor een hotel in het noorden, ver weg van het getroffen gebied. Mijn buurman aan de andere kant van het gangpad, Henk, moet lachen wanneer hij het gesprek opvangt. ‘Anita en ik hebben nooit een seconde getwijfeld hoor. Wij wonen in Nederland en daar was het ook één groot drama in het nieuws, maar ze

willen mensen alleen maar bang maken. Ik las onlangs dat die bosbranden op nog geen 10% van de oppervlakte gewoed hebben, maar dat zeggen ze er niet bij…’

Hartjes

Mijn chauffeur Marco is een spraakwaterval. Hij toont meteen verschillende appjes van reizigers die hem hebben bedankt. De hartjes spatten van het scherm. ‘Ik heb met deze auto meer dan 400 mensen in veiligheid gebracht. Toen ik plots een noodoproep kreeg van mijn werkgever ben ik meer dan 40 keer naar het zuiden gereden om mensen te evacueren. Non-stop. Je kan je niet voorstellen hoe dit was.’ Hij schuwt de

woorden tsunami en Armageddon niet. Hij vertelt over een gezin van vijf uit Denemarken dat hij langs de weg blootvoets en in zwemkledij tegenkwam. De vader vroeg om zijn vrouw en kinderen in veiligheid te brengen. Hij zou wel achterblijven. ‘Ik heb ze allemaal meegenomen, ook al zat de auto toen al overvol. We zaten op elkaars schoot. Die mensen hebben nog enkele dagen bij mij thuis overnacht. Nu zijn we vrienden voor het leven!’ Maar er bestaan ook monsters – zijn woorden. ‘De dag dat het noodlot toesloeg deed ik een privé-transfer voor een Engelse dame. Toen ik de oproep kreeg om mensen te evacueren weigerde ze de auto te delen, omdat ze recht had op een

privé-transfer…’ Twee kanten, dezelfde medaille.

De kern van onze gastvrijheid

Marco en zijn familie hadden zelf minder geluk. Het huis van zijn ouders in het zuiden is volledig afgebrand. Ze wonen nu tijdelijk bij hem en zijn Australische vrouw in. Hij vertelt het allemaal heel nuchter en gelaten. Geen geklaag of gejammer. ‘Dit is nu gebeurd. We moeten verder met wat we hebben. Ik ben blij dat mijn ouders nog leven.’ Wanneer hij weet dat ik van de pers ben vraagt hij me één gunst. ‘Zou je het volgende kunnen vertellen in je verslag? Hier op Rhodos hebben we een motto: ‘If

Door: Pieter Weymans

Op een strook van enkele kilometers breed zie je dit soort landschappen langs de weg.

you are happy, we are happy’.’ En hij lacht. ‘Daar draait het allemaal om. Dat is de kern van onze gastvrijheid. We zijn hier bijzonder trots dat we zo’n grote evacuatie hebben uitgevoerd op amper 24 uur tijd. Zonder enig slachtoffer. Daar trekken we ons te midden van alle ellende die er is ontstaan aan op.’ Ondertussen ben ik gearriveerd in het Atlantica Aegean Blue Resort. Nog ver weg van het getroffen gebied. En dat merk je. Het is hier gewoon… normaal.

Kracht

‘Well, it’s not a climate change anymore, it’s a climate crisis.’ Niet mijn woorden, maar wel die van Mr. Chatzimarkos, Regional Governor. De man is deze dagen druk bezet, maar maakt graag even tijd om ons te woord te staan in zijn kantoor. Hij benadrukt de ongelooflijke kracht van de georganiseerde reissector, samen met de lokale bevolking. ‘We hebben 25.000 gasten geëvacueerd in zes uur tijd (waarvan bijna 9.000 internationale TUI-klanten). Zonder dat er ook maar iemand gewond of vermist raakte. Amper 48 uur na de bosbranden was het eiland weer volledig operationeel. Alle essentiële diensten, zoals elektriciteit, water en wegen, werden in een mum van tijd hersteld.’ 25.000 mensen… dat zijn er meer dan er zitplaatsen zijn in de Ziggo Dome, bedenk ik mij.

Boodschap reissector aan klanten

‘Van de meer dan 600 hotels op Rhodos, werden er 42 geëvacueerd, waarvan de meeste preventief. Er zijn er nog twee gesloten, niet omdat het moet, maar op eigen initiatief van de eigenaars’, gaat hij verder. ‘Nu, amper twintig dagen na de ramp, trekken de boekingen weer helemaal aan, met een bezettingsgraad van meer dan 93%.’ Net wanneer ik mij afvraag wat wij hier dan nog komen doen, geeft hij het antwoord. ‘Dit soort natuurrampen zal in de toekomst alleen maar toenemen, wereldwijd’, waarna hij meteen zijn steun betuigt aan de inwoners van Hawaï. ‘Klanten zullen veiligheid en evacuatiemogelijkheden steeds meer overwegen bij de keuze van hun bestemming. Ik ben dan ook bijzonder trots dat wij met de

gehele bevolking hebben aangetoond hoe weerbaar en efficiënt we zijn in tijden van crisis. Onze eerste en enige prioriteit was de veiligheid van de gasten. Dat zit ingebakken in het DNA van Rhodos.’ Boodschap begrepen. Dat is het verhaal dat wij als reissector aan onze klanten moeten vertellen!

Tranen

In de hotels verwacht ik een PRpraatje, maar wat heb ik mij opnieuw vergist. De getuigenissen van de eigenaren en hotelmanagers blijven hangen en ontroeren. ‘We hebben meer dan 150 mensen opgevangen voor meer dan één week in ons hotel’, vertelt Vassilis Psyllakis, General Manager van het Kresten Royal Euphoria Resort. ‘Al onze medewerkers zijn tot het uiterste gegaan en hebben nachten en weekenden gewerkt om het de

gasten zo comfortabel mogelijk te maken.’ In Kallithea Horizon Royal horen we gelijkaardige verhalen van George Koulouris, General Director. Er werden enkele honderden gasten opgevangen. Wanneer ik hem even apart roep en vraag hoe het met hemzelf, vrienden en familie gaat, schieten de tranen hem in de ogen. ‘Ik ben zo trots dat we zoveel solidariteit hebben getoond. Toen mensen extra kledij, matrassen en toiletartikelen nodig hadden werd er via social media massaal gereageerd en hulp gegeven. Lokale inwoners boden spontaan slaapplaatsen en eten aan. Niemand werd aan zijn lot overgelaten.’ Hij krijgt het opnieuw moeilijk en excuseert zich. We wisselen een blik van verstandhouding uit en we beëindigen het gesprek.

Het zuiden

Vandaag sta ik op met een gevoel dat het midden houdt tussen journalistieke nieuwsgierigheid en ramptoerisme. We trekken immers naar het zuiden en voor het eerst zullen we de getroffen gebieden te zien krijgen. Onderweg van het Elafos Mountain Hotel naar Embonas zien we de eerste verbrande stukken bos. ‘Hier zijn de branden ontstaan’, zegt onze gids Dimitris. ‘Oorspronkelijk waren de branden niet erger dan de branden die hier jaarlijks voorkomen en alles leek onder controle. Maar toen kwam die verschrikkelijke wind

Mr. Chatzimarkos, Regional Governor aan het woord.

Vanuit het Maya Exclusive Resort & Spa moet je al veel moeite doen om in de verte een deel van het getroffen gebied te zien.

opzetten…’ Evangelos van TUI – die instaat voor de coördinatie van deze persreis – vertelt mij dat het vuur zich razendsnel verspreidde. ‘Pieter, weet je nog waar we daarnet gestopt zijn, zo’n vijf kilometer hier vandaan? Beeld je in dat het vuur daar zou ontstaan zijn. Binnen enkele minuten had het hier in brand gestaan. Zo snel ging het!’

Een mirakel

Via Kattavia in het zuiden rijden we naar de zone waar het allemaal om draait. Met de fotocamera in de aanslag speuren we het landschap af op zoek naar overblijfselen van het inferno dat we op tv gezien hebben, maar we moeten zeer lang wachten. Tot we in Gennadi arriveren. Hier zijn grote lappen grond zwartgeblakerd aan beide zijden van de weg. Hier en daar zie je de restanten van een vernield huis. Aan de kant van de zee zie je hoe dicht het vuur tot bij de hotels is genaderd. Het is een mirakel dat geen enkel hotel in vlammen is opgegaan.

Twee weken gesloten ‘De ochtend van zondag 23 juli zaten er meer dan 4.000 gasten verspreid over het hotel te wachten op meer nieuws. Zelf hadden we zo’n 1.000 gasten, de anderen kwamen uit gebieden die al geëvacueerd waren. Om tien uur ’s avonds kregen we van de overheid het bericht dat ook wij de deuren

moesten sluiten en iedereen in veiligheid moesten brengen. Met bussen, boten en taxi’s werden de gasten eerst verder naar het zuiden en later naar het noorden gebracht.’ Haris Xanthis, General Manager TUI BLUE Sensatori Atlantica Dreams Resort, vertelt zijn verhaal vol overgave. Wanneer ik hem vraag naar de bezettingsgraad antwoord hij tevreden ‘93 procent’. In totaal brandde ongeveer tien procent van de totale oppervlakte van Rhodos af. In het binnenland, hogerop in de bergen, tekent zich een bredere trechter af, maar hier bij de kust gaat het slechts om een strook en van enkele kilometers breed.

Elke dag verbetering

Ook in het Maya Exclusive Resort & Spa krijgen we gelijkaardige verhalen. ‘Het liefst willen we dit zo snel mogelijk achter ons laten. We

willen vooral focussen op de toekomst’, zegt Stamatis

Hatzilazarou Owner, Board member H Hotels. ‘Buiten het landschap merken de gasten niets meer van de branden. Alle excursies gaan normaal door zonder enige hinder.’ Hij heeft het uitgebreid over de inzet van de lokale gemeenschap, waar ze nu ook iets voor willen terugdoen. Via allerlei projecten wordt geld ingezameld om de natuur te herstellen en mensen te helpen bij de heropbouw van hun huizen. ‘Onze bezettingsgraad ligt nu rond de 70 procent, te laag voor deze tijd van het jaar, maar we zien elke dag wel verbetering.’

Verschil met het noorden

In Lindos Imperial worden we te woord gestaan door de familie Minetos, eigenaar van het hotel. Na een sluiting van tien dagen ligt de

bezetting momenteel rond de 60 procent. Ook zij zetten verschillende lokale projecten op, waaronder het planten van bomen bij elke nieuwe boeking. We brengen nog een bezoek aan Lindos, waar de talrijke toeristen door de smalle straatjes slenteren of de zon trotseren op één van de rooftop bars. We sluiten de avond af in Lindos Blu, verkozen tot ’s werelds beste TUI-hotel. Alleen het uitzicht al verraadt waarom. Konstantinos en Natasha Kallioudakis, zoon en dochter van één van de eigenaars vertellen. ‘Wij zaten aan de rand van het evacuatiegebied en we hadden ruim de tijd om onze gasten te informeren. Toen we bericht kregen van de overheid is alles vlot verlopen. De volgende dag al keerden verschillende gasten tevreden terug.’ Ook hier leer ik dat de bezetting niet slecht is, maar beter kan. Toch wel een duidelijk verschil met het noorden.

Rhodos aanbevelen

Beste reisagent: Rhodos en het zuiden in het bijzonder kan dus nog een flinke duw gebruiken! Je kan je klanten met een gerust hart naar Rhodos laten vertrekken. De bestemming is helemaal terug van heel kort weggeweest. Nergens op het eiland ondervind je hinder van de bosbranden of komt de vakantiebeleving ook maar enigszins in het gedrang. De bevolking van Rhodos zal je dankbaar zijn!

Normale zomerdrukte als vanouds in Rhodos stad.

Restaurant in Lindos Blu.

Infotorial

Altijd sneeuw en kwaliteit in TUI’s nieuwste wintersportbestemmingen

‘Het hele seizoen ruime sneeuwgarantie’

Fanatiek skiër of snowboarder die vooral Oostenrijk en Frankrijk verkend heeft? Of zoek je juist die ontspannen winterervaring met je jonge kinderen? TUI biedt vanaf dit seizoen ook Scandinavische wintersport aan. In slechts anderhalf uur vliegen sta je al in het prachtige Noorse Trysil en het aaneengesloten Zweedse Sälenfjällen. Anders Bjemulf, CEO van verkeersbureau Sälenfjällen, vertelt ons er graag meer over.

Anders: ‘Trysil is het grootste wintersportgebied van Noorwegen en Sälenfjällen is de vierde grootste winterbestemming ter wereld. Je geniet er van extreem

korte directe transfers (de kortste is 10 minuten) van de luchthaven naar de resorts, in combinatie met eersteklas accommodatie en op maat gemaakte services en activiteiten voor gezinnen. Bovendien hebben we een van de modernste luchthavens van

Een dag skiën in Zweden

De verse sneeuw kraakt als we in de ochtend de piste opgaan, de zon schijnt en de afdaling die we maken is geweldig. De kwaliteit van de Zweedse pistes is in één woord fantastisch. In de middag hebben we toppen van de berg per sneeuwscooter ontdekt, wat een ervaring! Het Zweedse landschap is bedekt door een mantel van sneeuw en het weidse uitzicht is er één om nooit meer te vergeten. Als afsluiter staat er een heerlijke

fondue op de piste klaar. Ben jij klaar om Zweden te ontdekken?

Komende winter (vanaf 23 december) vlieg je iedere zaterdag met TUI Fly van Amsterdam naar Scandinavian Mountains Airport.

Europa: Scandinavian Mountains Airport, speciaal afgestemd op de Europese skibezoekers.’

Hoe zou je Trysil en Sälenfjällen als reisagent verkopen, voor wie is het echt ideaal?

‘Het service- en accommodatieniveau in de regio ligt echt hoog. Onze gasten voelen zich altijd welkom en goed verzorgd, met over het algemeen hoge beoordelingen. De resorts Stöten, Kläppen en de resorts van SkiStar zijn van hoogwaardige servicekwaliteit, met onder andere een geavanceerd familieproduct en gebruiksgemak als focus. Ook perfect voor conferentiegroepen, die we hier frequent zien. Tot slot net zo belangrijk: zowel Trysil als Sälenfjällen bieden een ruimte sneeuwgarantie gedurende het hele seizoen. Dat wordt natuurlijk zeer gewaardeerd door onze bezoekers.’

Zien jullie al veel Nederlanders?

‘Momenteel zijn Zweden, Noren en Denen en toeristen uit het Verenigd Koninkrijk de frequentste gasten, maar landen als Nederland beginnen steeds hogere aantallen te leveren.’

Hoe zit het met de après-ski?

‘Skistar biedt gratis busvervoer tussen hun resorts. Er zijn veel gelegenheden die après-ski in allerlei varianten aanbieden. Alle soorten, van megafeesten tot gezinsvriendelijk met een troubadour. Zowel Sälenfjallen als Trysil hebben daarbij veel restaurants en bars met een grote variatie in menu’s en prijsniveaus. En wat betreft een dagje off piste: waarom probeer je niet eens langlaufen of een husky-safari?’

Esther Tromp, productmanager TUI

Special Zuid-Amerika

Op het ritme van de samba en de tango

Met 8,5 miljoen vierkante kilometer mag Brazilië zich het op vier na grootste land ter wereld noemen, nauw gevolgd door Argentinië op plaats acht. Even ter vergelijking, Nederland is zo’n 42 duizend vierkante kilometer. Wat maakt deze landen nou zo’n prachtige rondreisbestemming?

Misschien wel de voornaamste reden voor een rondreis op het Zuid-Amerikaanse continent is de natuur, die niet alleen zeer indrukwekkend maar ook heel uiteenlopend is. In de Amazone is het volgen van je gids essentieel, want je zou er weken hopeloos kunnen verdwalen, en in de Andesbergen kan je rekenen op een uitzicht dat je nooit ergens anders zal zien. Van de levendige steden kunnen er drie zich scharen onder ’s werelds drukst bevolkte terwijl je op de eindeloze vlaktes van de Pampa tientallen kilometers niemand tegenkomt. Trek je ten slotte helemaal naar het zuiden, sta je in de compleet andere arctische wereld van Patagonië. Brazilië en Argentinië beslaan een groot deel

van deze natuurlijk wonderen, en zijn betrekkelijk veilig om als toerist te bereizen. Daarbij komt dan nog de warme, gastvrije Latijnse cultuur en interessante culturele diversiteit; een mix van inheemse bevolking, Europese wortels en Afrikaanse invloeden.

Carnaval

Bovenstaande mengelmoes, waaronder ook een aanzienlijke groep met Aziatische herkomst, is bijna nergens beter zichtbaar dan in bruisende Braziliaanse hoofdstad Rio de Janeiro. In deze uitgelaten stad vind je het iconische standbeeld van Christus op de top van de Corcovadoberg en de wereldberoemde stranden van Copacabana en Ipanema. Hier wil je

minimaal één keer per kabelbaan naar de top van de Suikerbroodberg (Pao de Acucar) voor een spectaculair uitzicht op de stad, baai en oceaan, en in het historische centrum van de stad krijg je een goede indruk van de koloniale architectuur en verken je sierlijke koninklijke paleizen en kerken, waaronder het Sao Bentoklooster en de Candeláriakerk. Ben je in februari of maart op reis? Dan heb je mazzel want juist dan vindt het wereldberoemde Braziliaanse Carnaval plaats, dat toch net iets anders gevierd wordt dan in Nederland. Alle kleurrijke parades op het ritme van sambamuziek komen samen in de Sambadrome, speciaal gebouwd voor de feestelijkheden.

Wolkenkrabbers

Twee andere bijzondere Braziliaanse steden zijn Salvador de Bahia en Sao Paulo. Het aan de oostkust gelegen Salvador de Bahia was de eerste nationale hoofdstad, nog gevuld met statige en kleurrijke huizen uit de bruisende zestiende eeuw, maar ook met herinneringen aan een duister slavernijverleden. Sao Paulo, ten zuiden van Rio, wil je alleen om zijn grootte een keer gezien hebben. Op een betrekkelijk kleinere oppervlakte is het werelds vierde stad qua inwoners. Wandelend over de iconische wolkenkrabberstraat Avenida Paulista ben je hier getuige van het dagelijkse en bedrijvige leven van meer dan twintig miljoen Brazilianen. De stad herbergt ook een van de belangrijkste nationale kunstmuseums; Pinacoteca do Estado. Heel iets anders qua drukte is het kuststadje Paraty, tussen de twee grote steden in en omringd door strand en jungle, dat toeristen ook graag bezoeken vanwege het koloniale verleden, terug te zien tijdens een mooie wandeling langs geplaveide straatjes en witte huisjes.

Loopbruggen

Beeld je eens een ansichtkaart van Brazilië in, wat staat erop? Grote kans dat menig Nederlander Iguazu Falls voor zich ziet, een van de grootste trekpleisters van het land. De watervallen zijn eigenlijk een gedeeld schoon, ze liggen namelijk op de grens met Argentinië. Het meest indrukwekkende gedeelte is Devil’s Throat, waar het water met

Door: Rahanna van Stapele Rio

donderend geweld in een diepe kloof stort en je spectaculair zicht hebt vanaf de loopbruggen. Net zo bijzonder is het bekijken vanuit een bootje, al blijf je wel een stuk minder droog. De watervallen zijn tevens erg geliefd bij vogelspotters vanwege de rijke diversiteit. Hoewel het ten slotte geen waterval is, is de nabijgelegen Itaipudam een technisch hoogstandje en een van ’s wereld grootste hydro-elektrische centrales.

2,5 miljoen insecten

Het enorme gebied dat onder het Amazoneregenwoud valt, beslaat minstens de helft van Brazilië. Grote delen van deze ‘groene long van de aarde’ zijn nog onontdekt en het is zeer raadzaam hier samen met een gids je route en doelen uit te stippelen. Want als je weet waarnaar en waar je moet zoeken, krijg je de kans hier unieke plantensoorten en dieren in het

maar een fractie, want met alleen al 2,5 miljoen soorten insecten heeft de Amazone een diversiteit waar geen enkel natuurgebied op aarde

dichtbegroeide jungles leven daarnaast ook nog inheemse gemeenschappen die tot de dag van vandaag compleet afgezonderd

Amazonegebied, is er wel degelijk een tweede locatie die de toerist op zoek naar wildlife met eigen ogen wil zien: de Pantanal, tegen de

Iguaza Falls

tropische moerasgebied ter wereld staat bekend om haar unieke ecosystemen en enorme hoeveelheid wilde dieren. Kaaimannen en capibara’s zijn slechts enkele van de soorten die hier voorkomen. Extra spannend zijn de nachtelijke excursies, waarbij het woud stiekem nog levendiger is dan overdag.

Helderste wateren

Stad en jungle verkend en toe aan enige ontspanning? Ilha Grande is het paradijselijk eiland voor de kust van Rio de Janeiro, uiteraard bekend van prachtige witte stranden als Lopes Mendes Beach of Pico de Papagaio. De lagunes Lagoa Azul en Lagoa Verde zijn favoriet onder snorkelaars door hun koraalriffen. Je hoeft natuurlijk niet op hetzelfde eiland te blijven en kan er ook voor kiezen te eilandhoppen over de omliggende eilanden en baaien. Tevens een bijzondere natuurhotspot is Bonito, een stad omringd door oerwoud, waar alles om natuur en natuurbehoud draait. Waarom geliefd bij toeristen? Behalve de natuur, met enkele van de helderste wateren ter wereld, rijke onderwaterwereld en bijzondere grotten, heeft de plaats ook naam gemaakt als eco-toeristische bestemming waar alles om natuurbehoud en het in stand houden van biodiversiteit draait.

Argentinië

Van de Samba naar de Tango, van Portugees naar Spaans; direct afreizen naar Argentinië gaat meestal via de airport van Buenos Aires, en zo sta je meteen de tweede grootste stad van het continent. Van de Spaanssprekende Argentijnse bevolking, veelal met Europese herkomst, wonen er zo’n 12 miljoen inwoners in deze zonnige metropool, in Zuid-Amerika bekend om z’n uitgesproken LGBTQgemeenschap. In deze door velen geliefde megastad staan dan ook veel beroemde bezienswaardigheden waar je zo een week mee zoet kan zijn. Buenos Aires kent door de sterke Europese migratie een unieke mix van Europese en Latijnse invloeden en heeft zeker het imago van een kunststad met veel theaters, musea, galerijen en eigenzinnige wijken. Ook kan de culinair liefhebber hier zijn hart ophalen met goede steaks, empanadas en kwalitatieve Argentijnse wijnen. Centraal Plaza de Mayo, indrukwekkende begraafplaats Recoleta Cemetery en levendige wijk La Boca zijn vaste stops op je lijstje.

Perito Moreno-gletsjer

Een rondreis Argentinië is helemaal zelf in te richten naar voorkeur en tijd, maar Patagonië mag eigenlijk niet overgeslagen worden. Deze landschappen worden maar door

weinig andere bestemming gevenaard en je hebt hier het gevoel midden in de afgelegen wildernis te verkeren. Patagonië wordt gedomineerd door de Andesbergketen, met grillige toppen en besneeuwde pieken. De steppevlaktes zijn ruw en schilderachtig, met tussendoor uitgestrekte bossen die als thuishaven fungeren voor dieren als poema’s, condors en guanaco’s. Trekpleisters zijn de bijna vijftig gletsjers, met de meest bekende Perito Moreno-gletsjer in het ijzige Los Glaciares National Park; een enorme ijsmassa waar af en toe ijsbergen van afbreken. Je verkent het gebied door onder andere trekkingen, kajakken of vistochten. In ‘trekhoofdstad’ El Chaltén verzamelen wandelaars zich voor het fantastische uitzicht op het Fitz Roy-massief.

Einde van de wereld

Ushuaia is de bekende stad midden in de prachtige eilandenarchipel Tierra del Fuego, ook wel Vuurland, in de eerste plaats vaak gekozen als startpunt voor expedities door de omgeving of naar het zuidpoolgebied. Deze plek staat als ’s werelds zuidelijkste stad ook wel bekend als ‘het einde van de wereld’. De directe omgeving is al heel mooi, met bergen, diepe fjorden, glinsterende meren met zeehonden en zeeleeuwen in onder

andere het gelijknamige nationale park. Naast boottochten kan je hier skiën, kajakken, vissen, paardrijden en afhankelijk van het seizoen hondensledetochten maken. De stad zelf heeft geschiedenis als vroegere gevangeniskolonie. Niet zo avontuurlijk ingesteld? Stap dan op de Tren del Fin del Mundo, de ‘trein van het einde van de wereld’, voor de mooiste uitzichten vanuit je coupé. De gastvrije stad zelf ligt aan de oever van het Beaglekanaal en biedt een lekkere lokale keuken en leuke ambachtelijke winkels.

Proeverijen

Helemaal aan de andere kant van het langwerpige land ligt de noordelijke plaats Salta, met unieke invloeden vanuit de Andes en bekend om folklore, geplaveide straatjes en mooie omgeving, het best te bewonderen vanaf uitkijkpunt Cerro San Bernardo. Ondanks dat Salta wordt gezien als de historische hoofdstad, heeft het een gemoedelijke sfeer en zijn er verschillende bezienswaardigheden in de omgeving. Bekender is de regio Mendoza, altijd in één adem genoemd met Argentijnse wijn, een van de bekendste exportproducten. In deze streek liggen meer dan 1000 bodega’s waar je kunt deelnemen aan uitgebreide proeverijen, vooral in de gezellige horeca van Mendoza-stad.

Patagonië Salta

Advertorial

Tijd voor Polen

Win een heerlijk weekend in één van de hippe Poolse steden

Wil jij je klanten een aantrekkelijke en voordelige bestemming aanraden, die ze positief zal verrassen? Maak dan nader kennis met de leukste steden van Polen, waaronder de koninklijke stad Krakau, de meest groene hoofdstad van Europa Warschau en de Hanzehavenstad Gdańsk. Maar Polen heeft ook een aantal minder bekende parels, die een bezoek meer dan waard zijn, zoals de uiterst charmante Poolse steden Wrocław en Poznań. Al deze steden hebben een eigen identiteit en verrassende bezienswaardigheden, die het ontdekken meer dan waard zijn!

Gdańsk

Sommige steden weten je flink te verrassen. Hanzehavenstad Gdańsk is zo’n stad, in het noorden van Polen, met een eeuwenoude geschiedenis. Onontdekt door de grote massa, geliefd bij de kenners: Gdańsk doet zijn bijnaam ‘Parel aan de Oostzee’ eer aan.

Wrocław

Poznań

Een (h)eerlijke keuken (in Polen houden ze van slow food), 23 nationale parken, bezienswaardigheden die je nergens anders tegenkomt en verbazingwekkend goed weer maken van Polen een aantrekkelijke bestemming.

Bovendien is het ver verwijderd van massatoerisme en alle grote Poolse steden hebben rechtstreekse vliegverbindingen met Schiphol of Eindhoven. Kortom, je klant komt gegarandeerd enthousiast terug.

Krakau

Koninklijke stad Krakau met zijn romantische boulevards, kastelen in renaissancestijl en de charmante

joodse wijk zit in de lift als citytripbestemming. De grote touroperators hebben Krakau in hun aanbod opgenomen en rechtstreekse vluchten naar deze stad zijn legio.

Warschau

Unieke stad Warschau is de meest groene hoofdstad van Europa en een bruisende, jeugdige stad voor foodies en liefhebbers van geschiedenis. Het is een stad vol contrasten, waar je historische monumenten treft naast hedendaagse architectuur. In Warschau ontmoeten oosterse en westerse invloeden elkaar en gaan toekomst en traditie hand in hand.

Wrocław is het belangrijkste culturele en toeristische centrum van Zuidwest-Polen en is echt een stad om van te houden. Niet voor niets presenteert ‘de stad van honderd bruggen’ zich met een naam die internationale weerklank heeft: ‘Vrots-love’.

Poznań is een van de oudste steden van Polen en wordt ook wel de ‘wieg van de Poolse staat’ genoemd. In Poznań en in de omgeving kan men vele monumenten vinden die een 1000-jarige geschiedenis hebben. Nu is het een bruisende studentenstad met een kleurrijk marktplein vol horeca. Hier vind je van alles het beste, van het prachtige stadhuis tot de heerlijke Sint-Maarten croissant.

WINNEN

Op TravEcademy vind je een tweetal e-courses, die je nader kennis laten maken met deze steden. Wanneer je deze succesvol afrondt, maak je kans op het winnen van een luxe weekend voor 2 personen in Warschau of Poznań, inclusief tickets en hotelvoucher!

Wroclaw

Poznan Oude Stad

ANVR-Congres 16-19 november

Asturias is trots op zijn (sport)helden

De Spaanse stad Oviedo, de thuisbasis van het ANVR-Congres later dit jaar (16-19 november) is trots op zijn sporthelden die er zijn geboren. De bekendste is Formule 1-coureur Fernando Alonso, die er zelfs een eigen museum heeft.

Oviedo geldt als de hoofdstad van het relatief onbekende Asturië in Noord-Spanje, waar de deelnemers van het ANVR-Congres dit jaar neerstrijken. Asturias, zoals de Spanjaarden de regio noemen, biedt meer dan voldoende te doen voor een paar geslaagde congresdagen.

De 225.000 inwoners tellende stad beschikt over een gezellig centrum. Kenners spreken van een levendige en bruisende sfeer. De smalle straatjes in het historische centrum van de stad, de pleinen en autovrije zones maken het centrum tot een perfecte plek om te wandelen en van de sfeer te genieten. Er zijn volop cafés, restaurants en ciderhuizen waar bezoekers lokale gerechten kunnen proberen, al dan niet met een glas traditionele Asturische cider.

Oviedo beschikt echter ook over een indrukwekkende lijst bekende en minder bekende sporters die in de stad zijn geboren. Het bekendst is Formule 1-coureur Fernando Alonso. De Spaanse autocoureur, die sinds 2001 actief is in de Formule 1, werd in 2005 en 2006 wereldkampioen in de Formule 1 voor Renault. Bij het kampioenschap in 2005 was Alonso 24 jaar. Op dat moment was hij de jongste wereldkampioen in de Formule 1 ooit.

Na wat wisselingen in renstallen, van Renault naar McLaren, terug naar Renault, naar Ferrari, terug naar McLaren en een kort verblijf bij Alpine, rijdt Alonso vanaf seizoen 2023 voor Aston Martin.

Alonso beschikt sinds 2015 over een eigen museum, of althans een museum dat aan zijn sportieve prestaties is gewijd: het Museo y Circuito Fernando Alonso. Net als Max Verstappen in Nederland heeft Alonso de Formule 1 in Spanje op de kaart gezet. In het museum wordt aandacht besteed aan zijn twee Formule 1-overwinningen en wordt autoracen bij een breder publiek gepromoot. Het museum beschikt over meer dan 300 items uit Alonso’s persoonlijke collectie,

waaronder de auto’s waarmee hij bij de diverse teams heeft gereden.

Het museum en het bijbehorende circuit zijn gebouwd met overheidsgeld. Het opende in 2015 zijn deuren. Hoewel het een publiek initiatief was, was Alonso persoonlijk betrokken bij het ontwerp van veel van de ruimtes. Hij ontwierp zelfs het kartcircuit, inclusief enkele van zijn favoriete bochten van F1-circuits over de hele wereld.

Het ANVR-Congres in Asturias vindt plaats van 16 tot en met 19 november. De congresvlucht wordt verzorgd door Transavia. Meer details zijn te vinden op anvrcongres2023.nl.

Het museum is gevestigd in Llanera, op 30 minuten rijden van Oviedo.

Het Museo y Circuito Fernando Alonso in Oviedo (Foto Shutterstock).

Door: Theo de Reus

Liesbeth Verhoeven (TUI Effting) blikt terug op 46 jaar reizen verkopen

‘We zaten met 50 adviseurs in één reisbureau’

In juni ’77 start Liesbeth Verhoeven met haar allereerste werkdag bij Sporthuis Centrum (nu Center Parcs), na een opleiding aan de Algemene Vakschool van het Reisbureaubedrijf. Liesbeth en het verkopen van reizen blijken een perfecte match. Nu 46 jaar later, beleefde ze op 31 augustus haar allerlaatste werkdag bij reisbureau TUI Effting. TravMagazine blikt met haar terug.

‘Sporthuis Centrum begon als sportwinkelketen, groeide naar recreatieparken (het latere Center Parcs) en had ook een reisbureau. Ik kon daar één dag na het behalen van mijn diploma terecht en beleefde er een leuke en leerzame twee jaar. Toen kwam ik in contact met Peter Effting, die een eigen reisbureau in Eindhoven begon. In 1979 ben ik daar aan de slag gegaan. Reisbureau Effting aan de Aalsterweg was echt een begrip in Eindhoven en ik ging onderdeel uitmaken van een groot team.’

En je bent er ook een hele tijd gebleven..

‘Klopt, ik werkte er ruim 26 jaar. Het begon als zelfstandig reisbureau van de ondernemer Peter Effting, hij verkocht het aan Arke en het werd later omgedoopt naar TUI. In die begintijd was het reisbureau dé plek om je vakantie te boeken, er was nog geen online verkoop. Het waren toptijden, waarbij we met 50 reisadviseurs in één reisbureau zaten, iets waar je je nu niks meer bij kan voorstellen. Tien mensen op zakenreizen, een callcenter boven en beneden wel twaalf balies om te boeken. Wanneer we op vrijdagavond op stap gingen, kregen we al zoveel vragen voor het boeken van vakanties; ze schreven ze gewoon op een bierviltje en we kwamen dan met een hele stapel viltjes op kantoor de volgende dag,

van losse vluchten tot cruises. Carnaval en feestdagen werden samen en met aanhang gevierd, we waren één grote familie. Tot op de dag van vandaag bestaan er nog actieve vriendenclubjes uit die tijd.’

Eén Effting-boeking die je in het bijzonder bijstaat?

‘Een wereldreis voor een Philipstopman. Hij gaf me een volledig blanco cheque om een voorstel te maken en ik heb de hele reis met en voor hem uitgedacht. Een treinreis door Maleisië en Singapore, bezoek aan z’n zus in Australië, terug over Fiji, vanaf Los Angeles naar Miami per schip door het Panamakanaal. Echt een unieke en prachtige reis. Ik had tussendoor een extra nacht in Los Angeles ingebouwd, want je weet het nooit met al die datumgrenzen. Onderweg belde hij om te zeggen dat hij zich inderdaad had vergist en ik door die extra nacht zijn cruise gered had. Veel later heb ik een exemplaar van zijn boek van hem gekregen, waarin ik nog bij naam word genoemd. Dat vind ik nog steeds heel bijzonder.’

Het is niet enkel bij verkopen gebleven, toch?

‘Langzaam klom ik op van verkoper naar assistent-manager en de laatste drie jaar was ik manager afdeling vakantiereizen. Een pittige tijd, met een team van wel 27

medewerkers. Maar mijn hart lag uiteindelijk, en nog steeds, echt bij de verkoop en in 2005 koos ik voor een andere uitdaging. Ik was door Oad uitgenodigd op een managersreis met de Jumbocamper met onder andere Joop ter Haar (Oad / Globe-oprichter, red.), die mij naderhand belde. Oad zou PSV gaan sponsoren en aan die samenwerking hing de vestiging van een reisbureau in het Philips Stadion. ‘Of ik dat niet zou willen opstarten?’ Ik was verrast en vond het een uitdaging om helemaal opnieuw te beginnen. Ik ben op dat aanbod ingegaan, waarop bijna acht fantastische jaren volgden.’

Waarom ben je daar uiteindelijk vertrokken?

‘Ik heb eigenlijk iedere keer geluk gehad. Het ging al iets minder goed bij Oad en ik had een licht onderbuikgevoel, zeker over de samenwerking met PSV. Reisbureau Effting was inmiddels als volledig TUI-reisbureau naar een andere locatie verhuisd. Maar het pand aan de Aalsterweg was nog altijd van Peter Effting. Reisbureauondernemer Werner van Disseldorp begon daar een vijfde Disma reisbureau en vroeg mij als manager na een tip van Peter. Die kans heb ik aangegrepen. Ook al had ik het in het stadion erg naar

Door: Rahanna van Stapele

mijn zin, leek het me verstandig op deze nieuwe uitdaging in te gaan en dat aanbod aan te grijpen. Hoe het enkele maanden later met Oad afliep is natuurlijk bekend. Allesbehalve fijn en heel dubbel. Zo’n mooi bedrijf, ik blijf het eeuwig zonde vinden.’

‘Bij Disma Reizen stuurde ik een veel kleiner team aan en kon ik weer volop verkopen. De aantrekkingskracht van Disma was echt dat we rechtstreeks met lokale agenten op de bestemmingen werkten. Geweldig! Een reis naar Colombia boekte je dan bij Rafaja van Chaska Tours, of Tanzania regelde je via Magda van Flash Safari’s in Tanzania. Je speelde zelf eigenlijk touroperator en zeker met veel kennis van bestemmingen is dat geweldig om te doen. Disma werd in mei 2019 ook verkocht aan TUI en we zijn in december 2019 samengevoegd met TUI Effting. Een logische stap, en ook een gelukkige stap: nog geen half jaar later brak de coronapandemie uit. Bij TUI kon iedereen aan het werk blijven en ik ben het bedrijf toen echt gaan waarderen! Ik kwam in een warm bad terecht en ben enkele jaren het aanspreekpunt geweest. Vorige maand is de nieuwe manager begonnen, dus ik kan met een gerust hart weg.’

In al die jaren zag je ongetwijfeld veel veranderen.

‘Ja, al ga je zelf ook mee in die veranderingen. In eerste instantie was het internet een bedreiging, maar veel klanten kwamen en komen daar toch ook weer van terug, zeker na de pandemie en bij verre bestemmingen. Het verbaast me soms, maar we zien juist steeds meer jongeren. Ik ben er dan ook van overtuigd dat stenen reisbureaus gewoon blijven bestaan, zolang we de kwaliteit blijven leveren zoals wij dat hier doen. Een reisbureau roept gewoon een vertrouwd gevoel op en kan zoveel goede ondersteuning bieden. Een voordeel van je leeftijd

is wel dat klanten meer van je aannemen als je wat ouder bent. ‘Zij zal het met al haar ervaring wel weten’ denken ze dan.’

Nog meer dat je is bijgebleven?

‘Zo veel, waaronder natuurlijk rampen als de Golfoorlog, waarbij ook alles stil stond en het ook voor ons spannend was. De vulkaanuitbarsting op IJsland was een lastige en ook de politieke onzekerheden en natuurrampen. Het is typisch voor de branche: er speelt altijd wel iets. Een fantastische herinnering voor mij persoonlijk? Ik kreeg ooit de kans enkele afleveringen als landenexpert te mogen optreden in De Vakantieman, de show van Frits Bom op RTL4. Arke sponsorde het programma, waarin een kandidaat met een pijl over een globe een bestemming prikte. Wat de bestemming ook was, ik moest daar dan iets over vertellen. Geen hoogdravend programma en meer voor het vermaak dan de wijsheid, maar stiekem keek iedereen ernaar!’

Was je tussendoor veel weg op studiereis?

‘Heel veel! Vooral vroeger ging ik vaak op pad. Ik was nog maar 21 en mocht al meteen op een cruisereis en later naar Indonesië. Peru, ZuidAfrika, de meest luxe schepen van de wereld. Ik heb toch wel heel veel mooie bestemmingen mogen zien. Zonder internet waren er ook weinig andere manieren om echt een goed idee van een bestemming te krijgen. Mijn favorieten? Dan toch wel met de Oad-camper door Zambia en Botswana, eindigend bij de Victoria Falls. De camper was eigenlijk een grote omgebouwde bus, een project van Joop ter Haar zelf. Met een man of 24 sliepen we in de bus, in tenten op het dak of eromheen. Bij Disma ben ik met een collega en twee lokale agenten in Namibië geweest, waar we met z’n viertjes over de eindeloze gravelwegen crosten. Met twee lokale inwoners leer je zo’n land

heel anders kennen. Uiteraard heb ik met mijn man veel privé gereisd, waarvan heel veel mooie cruises.’

Weet je al wat je na de 31e gaat doen?

‘Nee, dat zie ik nog wel. Ik geef niet echt een receptie, maar we gaan op 3 september wel met het team een nachtje naar Maastricht en mijn collega’s plannen een verrassingsactiviteit voor mij. Dat vind ik wel echt gezellig, ook omdat

we net drie jonge, nieuwe mensen in het team hebben. En daarna.. wat meer tennissen en oefenen op mijn trompet voor ons damesdweilorkest ‘Vals Plat’. En met hond Hannes en echtgenoot Lon langer naar Cadzand. Ach, en als iemand belt met vakantievragen ben ik niet te beroerd om nog wat advies te geven hoor.’

Vincent Hekkert: TripSpark en een druk najaar

‘Bij EURAM is achter de schermen hard gewerkt’

Bij EURAM werd de afgelopen maanden achter de schermen hard gewerkt aan TripSpark, de nieuwe oplossing voor maatwerkvakanties én werden er plannen gemaakt voor het najaar. Een gesprek met business development director

Vincent Hekkert.

EURAM lanceert een nieuwe oplossing met de naam TripSpark, wat mogen de reispro’s verwachten?

‘Een gebruiksvriendelijke reisplanner voor alle bestemmingen wereldwijd. Voordelen zijn het grote, 100 procent online-aanbod van accommodaties, de soepele annuleringsvoorwaarden én de scherpe prijzen. De reisprofessional stelt een reis samen, voegt eenvoudig accommodaties toe en maakt in een handomdraai een fraai reisvoorstel en roadbook in zijn eigen huisstijl.’

Dat lijkt eigenlijk best veel op EURAM Creative Packaging. Wat zijn de verschillen?

‘Klopt, we maken gebruik van exact dezelfde technologie, Planisto. Toch zetten we TripSpark apart van EURAM Creative Packaging in de markt. Bij dat laatste model bieden we ook ondersteuning met bestemmings- en productkennis en ligt de focus vooral op de USA en Canada. Alle content in EURAM Creative Packaging hebben we zelf samengesteld. Er hebben veel meer handjes aan gezeten. TripSpark is meer een ‘what-you-see-is-whatyou-get-model’.

Hoe komen jullie aan de beschrijvingen en foto’s voor TripSpark?

‘We hebben beschrijvingen en foto’s gebruikt van verschillende open platformen en Artificial Intelligence voor het verbeteren en vertalen van de teksten. Gebruikers kunnen dus veel content en aanbod verwachten. Uiteraard kunnen zij de content makkelijk wijzigen of zelf toevoegen.’

Wat kan de reiswereld van EURAM verwachten dit najaar?

‘We kunnen niet wachten om met TripSpark en EURAM Creative Packaging het land in te trekken. We hebben ons aangemeld voor werkelijk elk event. Maar natuurlijk plannen we ook weer webinars voor onze klanten. We hebben een naam hoog te houden, dus we komen met iets heel bijzonders. Dit najaar lanceren we maar liefst 5 webinars over de VS. Steeds een

andere regio en steeds een andere gastspreker. Mijn collega Daniëlle reist in september met een groep winnaars naar Texas, ook een prachtig vooruitzicht.’

Heb je nog wensen voor het nieuwe boekingsseizoen?

‘Eerst met elkaar de vakanties van deze zomer tot een goed einde brengen. Fingers crossed maar het is een stuk stabieler dan de zomer van 2022. Voor de reispro’s hoop ik dat ze maar lekker veel aanvragen mogen hebben en voor EURAM dat die in EURAM Creative Packaging of TripSpark worden gezet. Wij zijn er klaar voor!’

Kader

Meer informatie over TripSpark, de bestemmingen én informatie over inlogcodes is te vinden via: https://bit.ly/TripSparkNL

Door: Theo de Reus

Vincent Hekkert

Column Tijn Kramer

‘Je bent ontslagen, cabron’

Nu de zomervakantie haar einde nadert, kunnen we weer eens rustig kijken wat het komende reisjaar ons te wachten staat. Of rustig? Kennis is macht, dus ik ga even hardcore trend voorspellen. En niet met wat iedereen toch al op internet kan lezen. Dat we duurzamer willen, enz. Ik kan u hooguit vertellen dat mensen dat wel zeggen, totdat de rekening komt. De Feyenoord-leuze andersom routine. Ook trendy glamping laat ik achterwege. Bekend. Zelf ben ik dol op kamperen, heerlijk in de natuur. Wel moet mijn tent van baksteen zijn met eigen sanitair, dik matras, minibar en airco, maar dan kan ik echt genieten van dat buitengevoel aan de infinity-pool op het kampeerterrein. Drankje bestellen van de mixologist en dan negen gangen met wijnarrangement in het Aziatische Michelin-fusionrestaurant van de

camping. Een laatste Brewfucker Lone Star IPA en wat Mongoolse gyoza bij de campingbar met resident DJ’s Dogplaya x Fluffycat 69 op rooftopdeck La Sqanque en dan onder het dodo-dons. Kamperen, echt mijn ding. Nee, ik ga voor de niche-trends, het echt onverwachte. Erg in opkomst is alibi-reizen. Je betaalt de reisorganisator voor een private-jet naar een vijfsterrenresort op Mauritius alwaar de Hummer voor je klaar staat; ondertussen vertrekt een student Biologie als je alibireiziger. Deze post duurzame foto’s van heerlijke fietstochten, vogels, veganistische maaltijden en een hulpsessie gymzaalverven bij het AZC in St Anna Parochie op al je socials.

Een andere hete trend is op directieniveau. Managementreizen! Of beter Anger Management

Het vakblad TravMagazine is een uitgave van TRAVel Media.

Algemene vragen: info@travmedia.nl.

Tel. 035-6728830. Fax: 035-6728833.

Redactie

Mail persberichten naar: redactie@travmedia.nl.

Adres redactie: Arendstraat 33A, 1223 RE

Hilversum

Informatie over aanleveren advertentie materiaal: traffic@travmedia.nl.

Druk: PreVision. Oplage: 7.218.

Opgave en vragen over abonnementen:

Colofon

DIRECTIE

reizen. Met schaars en ook nog eens hypersensitief snel huilend personeel is er geen manager meer die eens kan Oppenheimeren als iemand zijn werk niet goed uitvoert. Heb je meteen drie hulpinstanties aan de lijn, de 23-jarige burnoutbaby deelt alles op TikTok en Eva Jinek en Humberto Tan vechten voor je komst. Nee, lekker onder begeleiding van Matthijs van Nieuwkerk naar het oerwoud van Colombia en daar lokaal personeel de huid volschelden. Voor 23 peso per uur, inclusief lokale lunch, mag je helemaal los met politiek incorrecte woedeaanvallen. ‘Nee Juan, dat is het verzendbestand niet, jij domme eikel, dat is de bestellijst voor de kantoorbenodigdheden. Wat ben jij dom zeg, ben je vroeger veel gepest op school of begon dat al bij je geboorte? En dan ben je ook nog eens zo lelijk. Heb je wel eens

Abonnementenland

Postbus 20

1910 AA Uitgeest

Tel. +31(0)251-25 79 24

Fax +31(0)251-31 04 05 Site: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen.

Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 12 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.

Prijswijzigingen voorbehouden. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 30 dagen voor de vervaldatum

een meisje gehad of hou je het maar bij geiten? Je bent ontslagen, cabron! Ga maar uithuilen bij het UWV, oh wacht, dat hebben ze hier niet hahaha’.

En als laatste trend, ultrarijkenverveeldalsfucktravel. U weet wel, van dat Intertoysondernemers-onderzeeërtje dat naar de Titanic ging kijken en helaas…ik voorspel kansen! Zelf bouw ik nu een raket van kartonnen dozen in mijn tuin. Ik bind met duct tape 24 butagasflessen aan de staart, welke met scheepstouw zijn verbonden aan 20 jerrycans E10benzine, een oude Kreidlerbrommermotor, een koffiekan uranium en een My Little Ponyontstekingsmechanisme. Ik bestuur deze met mijn Nintendo Gameboy. En als u mij 18.000.000 euro betaalt, dan mag u met mij naar Mars. Wie gaat er mee?

bij ons wordt opgezegd. Dit kan uitsluitend per mail: info@travmedia.nl

Abonnementsprijzen: Bedrijfsjaarabonnement (blad en nieuwssite): € 181,-

Webabonnement: € 139,Thuisabonnement (alleen in combinatie met een bedrijfsabonnement): € 83,-

Verzendkosten België: € 53,Verzendkosten buitenland luchtpost: € 120,Collectieve (school)abonnementen (laaggeprijsd) op aanvraag. Prijzen exclusief 9% BTW. © TravMagazine Niets uit deze opgave mag worden

verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch in foto kopie of anderszins zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. 42e jaargang, TravMagazine verschijnt tweewekelijks.

Tom van Apeldoorn TJ van Apeldoorn

REDACTIE Theo de Reus Tijn Kramer Commercieel Directeur Redacteur (Web)redacteur

Sharon Evers

Arjen Lutgendorff

Dylan Cinjee Judith Wetselaar

Rahanna van Stapele Iris Beenen

Hoofdredacteur Commercial Manager

Uitgever Hoofdredacteur (plv.)

SALES

Dennis Ebbers Dennis de Groot

Daniëlle van Ewijk Tina Bakker

Commercial Manager Eindredacteur VORMGEVING Marketing en Events Redacteur Redacteur Grafisch Vormgever Commercieel Medewerker

Marketing en Events

Iris Bax

Achterop

Stay inspired & educated!

Bekijk alle agentenaanbiedingen op

Speciaal voor alle reisprofessionals: • winacties • aanbiedingen • studiereizen • events

WIN HET BOEK ‘BACKROADS OF TEXAS’

Texas is veel meer dan je denkt. Van geheel Amerika is het misschien wel de meest diverse staat en met 7 unieke geografische regio’s is dat ook niet vreemd. Leer alles over deze indrukwekkende staat en zie waarom dit een bestemming is waar jij jouw klanten met veel plezier naartoe kunt sturen. Wanneer je de cursus op TravEcademy afrondt, krijg je niet alleen de beste tips per regio, maar maak je ook elke maand kans op het winnen van het 176 pagina tellende boek ‘Backroads of Texas’. Hierin vind je dertig routes, rijke illustraties, kaarten, vintage advertenties en nog veel meer. Kortom, inspiratie gegarandeerd!

WEES ERBIJ OP TRAVDAY!

Wil jij een onvergetelijke dag vol inspiratie, kennis en waardevolle ontmoetingen? Kom dan op maandag 25 september 2023 naar TravDay in de Rijtuigenloods in Amersfoort. TravDay is volledig GRATIS voor (zelfstandig) reisadviseurs, zakenreisbureaus, MICE-agenten, CEO’s, inkopers en productmanagers. Van kennisverrijking door trends tot het ontdekken van nieuwe bestemmingen en producten. Daarnaast biedt het je zakelijke groeikansen, netwerkmogelijkheden, expert adviezen, waardevolle samenwerkingen en natuurlijk divers entertainment. Kortom, genoeg redenen om er op 25 september bij te zijn. Meld je aan via www.travday.nl.

Lekker bakkie!

Graag nemen we je mee op reis naar het kruispunt van Europa en Azië in de cursus ‘Antalya - parel aan de Middellandse Zee’ op TravEcademy. Deelname loont, want je maakt kans op het winnen van één van de drie Turkse koffiemachines ter waarde van 80 euro. Zo start je de dag - of sluit deze af - met een echt vakantiegevoel!

Win 100 euro met Vuelandia

Vuelandia is al meer dan 10 jaar dé betrouwbare b2b partner binnen de reisbranche. Met hun in-huis ontwikkelde platform Travel Navigator zoek en boek je gemakkelijk vliegtickets, hotels en autohuur in verschillende modules. Ontdek in de gamecourse op TravEcademy de diverse mogelijkheden en maak kans op één van de drie reischeques ter waarde van 100 euro.