MIDDEN-OOSTEN

BEKEND EN ONBEKEND MIDDEN-OOSTEN

Het Midden-Oosten kent voor Nederlanders tal van bekende, maar vooral ook onbekende plekken. In dit artikel vind je veel bestemmingen die je misschien niet verwacht, niet kent of niet eerder aan had gedacht.

DOOR: ARJEN LUTGENDORFF

Oman

Abu Dhabi is de grootste van de zeven emiraten. Wie van mooie auto’s of racewagens houdt, zit hier goed. Op Yas Island ligt het duurste Formule 1-circuit ter wereld. Andere must do’s voor liefhebbers van sportauto’s zijn het themapark Ferrari World Abu Dhabi en Emirates National Auto Museum. Al Ain is de tweede stad van het emiraat Abu Dhabi en vanwege de bezienswaardigheden zeker een bezoek waard. Een echte must is de Sheikh Zayed Grand Mosque, dit is de grootste moskee in de Verenigde Arabische Emiraten. Abu Dhabi is ook een geweldige strandbestemming.

BAHREIN

Je denkt er niet als eerste aan, maar op de must do-lijstjes voor Bahrein scoort waterpark ‘The Lost Paradise of Dilmun’ hoog. Al een tijd geleden werd voorspeld dat Bahrein bij meer en meer reisorganisaties in the picture zou komen te staan en dat is ook het geval. Ook het feit dat er sinds kort ieder jaar een Formule 1-race plaatsvindt heeft de bekendheid van het land in Nederland vergroot en bij liefhebbers staat een bezoek aan een race en anders aan het circuit van Bahrein hoog op het verlanglijstje. Een bezoekje waard: de Al-Fatih Moskee, het nationaal museum, de Bab el-Bahrain Souk en Qal'at al-Bahrain, waar je in één oogopslag de ruïnes en de nieuwe stad Manama ziet.

EGYPTE

Het land gelegen aan de rode zee is populair als vakantiebestemming. Het land is geschikt als zon-, zee- en strandbestemming, maar wie van cultuur, duiken of snorkelen houdt is ook in Egypte aan het juiste adres. De bouwwerken en kunstschatten van de farao’s wekken de interesse en nieuwsgierigheid van velen. Toeristen willen dan ook vaak iets proeven van de oosterse sfeer van dit islamitische land. De belangstelling voor het oude, maar zeker ook voor het nieuwe Egypte, is de laatste jaren flink toegenomen.

IRAK

Als een van de weinige reisorganisaties benoemt CultureRoads tal van punten waarom je Irak juist wél moet bezoeken. Het land beleefde heftige jaren, maar er zouden meer en meer toeristen hun weg naar het land weten te vinden. Het ministerie van Buitenlandse Zaken vindt de situatie in het land nog steeds een oranje/ rood reisadvies waard, waarmee het maar wil aangeven dat je eerst tien keer goed moet nadenken voordat je naar deze bestemming reist. CultureRoads had voor eind mei alweer rondreizen op de planning staan en ook voor eind oktober staat er een herfsttour op het programma waarbij alle bekende plekken van Irak worden bezocht: van Samarra, Babylon, Bagdad, Basra en de Ctesiphone tot de heilige steden Karbala en Najaf.

IRAN

Niet zolang geleden werd er nog een enorme groei voorspeld als het gaat om Iran en het aantal toeristen dat het land zal bezoeken.

Er werd dan ook een eerste internationale conferentie ooit georganiseerd gericht op de hospitality-sector in het land. Zo steeg het aantal Europese toeristen dat Iran bezocht in 2015 met 240%. Het land in het Midden-Oosten verwacht dat er in 2025 ruim twintig miljoen toeristen komen. Op het gebied van accommodaties is Iran nog niet voorbereid op een dergelijke toestroom aan toeristen. Helaas staat het reisadvies al langere tijd op oranje/rood.

ISRAËL

Israël, een bucketlist-bestemming voor ontelbaar veel mensen wereldwijd, kent meerdere USP’s. De combinatie van stad, strand, cultuur, natuur en fantastisch weer maken de bestemming uniek. Bezoekers komen vooral voor de bekende highlights, zoals de oude stad van Jeruzalem, de Dode Zee en Haifa in het noorden, rondreizen. Tegenwoordig is er ook veel aandacht voor het uitgaansleven, goed eten, de moderne kant van het land.

JEMEN

Ooit een onbekende parel in het Midden-Oosten, maar al jarenlang een no go-area voor toeristen door de burgeroorlog die in het gehele land woedt. De stad kende prachtige steden, zoals de hoofdstad Sanaa en Shibam (Manhattan van de Woestijn). Maar ook een geweldige natuur, denk aan Socotra. Wie op de hoogte wil blijven van wat er op toeristisch vlak te zien en doen is in het land, kan Yemen Tourism Promotion Board volgen via facebook.com/YemenTourismPB. Echter wordt een bezoek aan het land afgeraden. Het reisadvies is dan ook donkerrood.

JORDANIË

Een andere bestemming in het Midden-Oosten die terug is van weggeweest is Jordanië. Het land is een populair vakantieland voor Nederlanders. De Dode Zee, Romeinse ruïnes, de historische stad Petra en het heerlijke eten zijn een echte aanrader tijdens een ontdekkingstocht door Jordanië. Jordanië heeft op dit moment een speciale focus op Europa, een van de sterkste markten voor de bestemming. Wat veel mensen misschien niet weten is dat Jordanië een mooie fietsbestemming is. Daarnaast heeft het land ook prachtige wandelroutes en is het een aanrader om in plaats van naar Petra te rijden, te wandelen.

KOEWEIT

Bij Koeweit denken de meeste Nederlanders aan de Golfoorlogen, maar het reisadvies kleurt geel. Toch waarschuwt het ministerie van Buitenlandse Zaken voor spanningen in de regio. Reisorganisaties die reizen naar het land aanbieden of reisprofessionals die over een bezoek schrijven, zijn er dan ook niet te vinden. In Koeweit gelden ook andere regels dan we in Nederland gewend zijn. Alcohol is uit den boze en in je zwemkleding op het strand gaan liggen is not done, en dat terwijl het in Koeweit altijd zonnig en droog is. Toch klanten met plannen? Met KLM vlieg je in zes uur rechtstreeks, er zijn volop luxe hotels te vinden (check even of je wel een kamer mag delen als je met z’n tweetjes gaat en niet bent getrouwd), over het eten wordt lovend geschreven en er zijn tal plekken om te bezoeken.

Nog heel veel landen in het Midden-Oosten zijn onderbelicht ‘‘

LIBANON

Met een geel, oranje en rood reisadvies moet je goed kijken waar je precies naartoe gaat in Libanon. Het land staat bekend om zijn heerlijke en verfijnde keuken. Maak kennis met deze keuken tijdens een stedentrip naar de unieke hoofdstad Beiroet of tijdens een ontdekking van de bekende archeologische opgravingen in

De Vank-kathedraal, een Armeens-Apostolische kerk in Isfahan, Iran.

© Radiokafka/Shutterstock.com.

Anjar, Byblos en Baalbek. Het is een prachtig land waar je kunt genieten van prachtige wandelroutes, culinaire tours, kookcursussen, fotografie en historie.

OMAN

Oman wordt gezien als een pareltje in het Midden-Oosten, waar alles wat je je voorstelt van Arabische bestemming te vinden is. Dat wil dus niet zeggen dat er alleen maar woestijn, wadi’s, moskeeën en souks te vinden zijn, maar ook prachtige stranden. Een bijzonder strand is onder andere Ras Al Hadd ook wel bekend als Turtle Beach. Elk jaar komen hier zeeschildpadden het strand op om hun eieren te leggen. Een nog mooier gezicht is als de eieren uitkomen en honderden schildpadjes richting de zee kruipen. Op zoek naar meer wilde dieren op het strand? Aan de kust van Dhofar vind je namelijk flamingo’s. Ook kan je hier goed de onderwaterwereld verkennen. Neem dus vooral een duik.

QATAR

In het midden van de Arabische golf ligt het schiereiland Qatar. Het land bestaat voor een groot deel uit woestijngebied, maar de meeste reizen worden naar de stad Doha geboekt. Deze ultramoderne stad ligt op ongeveer zes uur vliegen vanaf Amsterdam. Het is een snelgroeiende bestemming die zich wereldwijd op de kaart probeert te zetten. Zo wordt onder meer het WK voetbal in 2022 hier georganiseerd. In Doha vind je hoge wolkenkrabbers, gigantische winkelcentra en luxe resorts. Wie de rust van de woestijn wil ervaren, kan een safari maken met een 4WD. Wel moet je tijdens een vakantie in Qatar rekening houden met de islamitische tradities van het land. Alcohol is bijvoorbeeld alleen verkrijgbaar in hotelbars. De bestemming wordt ook vaak gecombineerd met de Malediven, Seychellen of Mauritius.

RAS AL KHAIMAH

Geen uitbundige hoogbouw, maar overwegend laagbouw in Ras Al Khaimah. Samen met de rijke geschiedenis, die 7.000 jaar teruggaat, kunnen bezoekers hun avontuurlijke kant uitdagen met adrenaline gevulde activiteiten, zoals dune-bashing, boogschieten, paardrijden door de woestijn en de mogelijkheid om een scala aan watersporten uit te proberen. De bestemming biedt mooie stranden en turquoise wateren wat perfect is voor zeilen, kajakken en jetskiën. Veel groen en ruige bergen wisselen elkaar af. Ras Al Khaimah heeft perfecte all-inclusive hotels met gezinsvriendelijke activiteiten en state-of-theart spa ervaringen.

SAOEDI-ARABIË

Aangrenzend aan Oman ligt Saoedi-Arabië. De Saoedische overheid is sinds kort begonnen met een campagne om westerse toeristen warm te maken voor het land. Video’s van witte stranden, grote zandduinen en cultureel erfgoed moeten toeristen lokken. Ook probeerde de overheid aandacht te generen door influencers uit te nodigen op snoepreisjes. In de eerste weken werd het visum 24.000 keer aangevraagd. De meeste toeristen zijn echter nog niet daadwerkelijk afgereisd naar

het land. Bekende plekken als Riyad en Jeddah staan op de wensenlijst. Daarnaast is het ook erg mooi in de zuidelijke provincie Asir. In de bergachtige regio leven nog veel tribale stammen met een eigen cultuur die erg afwijkt van de rest van de Saoedische bevolking. Saoedi-Arabië is overwegend islamitisch, waardoor er veelal strenge kledingvoorschriften gelden. De minister van Toerisme sprak van 'bescheiden kleding', ook voor op het strand.

SYRIË

Helaas woedt in Syrië al jarenlang een burgeroorlog en is het reisadvies rood. De bestemming was van oudsher prachtig, met voor de westerse wereld veel ‘onbekende’ plekken. Het oude centrum van Damascus, maar ook een stad als Aleppo was populair onder toeristen. Ten noordoosten van Damascus vinden we Palmyra, waar je monumentale ruïnes vindt. Het heeft niet voor niets de bijnaam ‘Stad van Duizend Zuilen’.

TURKIJE

Ook in het Midden-Oosten en zeer populair bij Nederlandse vakantiegangers. Wie het onbekende Turkije wil ontdekken, reserveert een huurauto. Neem er een die ook de heuvels goed aan kan. Het land is zo groot, dat er in de buurt van je hotels/resort genoeg onontdekte plekjes te vinden zijn naast de bekende badplaatsen als Bodrum, Marmaris, Alanya en Antalya. andere plekken in Egypte in het zonlicht zetten, desgewenst in combinatie met de Rode Zee. Wij weten dat daar belangstelling voor is.”

Ge-wel-dig

Oppenheim heeft ideeën genoeg wanneer we vragen op welke andere plekken hij doelt. “Vlieg bijvoorbeeld eerst naar Caïro waar je wordt opgehaald door een privéchauffeur en/of gids, desgewenst Nederlandssprekend. Binnenkort gaat het nieuwe museum (Grand Egyptian Museum) open en denk aan de prachtige pyramides. Je kan vanuit Caïro met de trein of per vliegtuig naar Aswan. Het is er ge-wel-dig. Daar maak je een mooie Nijl-cruise, van Aswan naar Luxor. In Luxor is ook van alles te zien. Terugvliegen kan vanuit Luxor via Caïro naar Amsterdam of je maakt eerst een privétransfer naar Hurghada om daar nog een paar dagen te blijven. Vanuit Hurghada vlieg je weer terug naar Amsterdam.”

Reizen als een koning

“Het is natuurlijk duurder dan een weekje Hurghada. Maar wie een reis van circa tien dagen wil die zich onderscheidt van de standaard Egypte-reizen, heeft voor circa € 2.500 een prachtige à la carte reis waar alles in zit. Dan heb je wat”, aldus Oppenheim. “Wanneer je deze luxe op een verre bestemming wil, zoals bijvoorbeeld Japan, dan red je het niet voor € 2.500."

Steven Oppenheim

LUXE ONBEKEND EGYPTE

Steven Oppenheim (oprichter/eigenaar Steven Oppenheim (oprichter/eigenaar Oppenheim Travel) begon met zijn reisorganisatie in 1973 als Israël-specialist, maar biedt vandaag de dag ook Jordanië, Egypte en Marokko aan. Wanneer we hem vragen welke bestemming of type reis in het Midden-Oosten vaak wordt vergeten, laat hij weten het vreemd te vinden dat de luxere Egypte-arrangementen onderbelicht zijn.

“Iedereen praat over Hurghada en Sharm el Sheikh als het over Egypte gaat, want de gemiddelde buurman gaat wel eens naar Hurghada. Ook de grote touroperators verkopen vooral pakketten naar Hurghada en Sharm el Sheikh, terwijl het land veel groter is dan alleen de Rode Zee. Ik zou graag

"In Egypte reis je voor zo’n bedrag als een koning door het land. Maar dat weet men niet. Ik ben er zeer enthousiast over. Alle reizen die wij aanbieden, kan je op maat aanpassen. Het zijn schitterende, vijfsterrendeluxe arrangementen.”

Betaalbare luxe

Ook voor reisagenten en ZRA’s ziet Oppenheim veel mogelijkheden in de verkoop van het wat ‘onbekendere’ Egypte. “Er is nu, gek genoeg, een ontwikkeling dat mensen bereid zijn wat meer uit te geven. Wij leggen ze helemaal in de watten en men komt zeer enthousiast terug. Deze markt is groter dan je denkt. Als reisagenten en ZRA’s er iets meer aandacht op vestigen, dan is er ook voor hen veel uit te halen. We merken ook dat reisagenten die het één keer hebben geboekt het snel nog eens boeken. En er zijn reeds een paar enthousiaste reisagenten die het al wekelijks boeken.”

Er zijn veel mogelijkheden in de verkoop van het wat ‘onbekendere’ Egypte

Geen angst

Reizen naar Egypte is volgens Oppenheim op het moment van schrijven geen enkel probleem. “Je kan er zo naartoe. Er zijn nauwelijks eisen. Dit soort reizen kunnen goed worden gemaakt. Ik ben er zelf nog niet geweest na de coronacrisis, maar op dit moment zitten er al veel mensen die ons hebben geboekt. We krijgen hele enthousiaste beoordelingen op onze reizen. We werken voornamelijk met EgyptAir, dus rechtstreekse vluchten. Mensen hoeven ook geen angst te hebben dat ze hun geld kwijtraken wanneer men de reis toch niet door wenst te laten gaan ongeacht de reden. De 15% aanbetaling krijg je bij bijna al onze boekingen terug tot zes weken voor vertrek. Heb je dus toch een naar gevoel op een later moment, dan krijgt men zijn geld binnen één week terug bij het annuleren van de boeking. Niet met allerlei kleine lettertjes, want je hoort dat de garantiebeloftes bij collega’s in de praktijk soms tegenvallen. Wij hebben helemaal geen kleine lettertjes.”

Anne Raamsteeboers

HET MIDDEN-OOSTEN STIJGT IN POPULARITEIT

“In mijn ogen zijn er eigenlijk nog heel veel landen in het Midden-Oosten die onderbelicht zijn en waar nog zoveel te ontdekken valt. Ieder land heeft daarbij zijn eigen indrukwekkende cultuur en prachtige natuur. Oman is wat mij betreft het grootste onontdekte pareltje in het Midden-Oosten, maar ook Jordanië en zelfs de Verenigde Arabische Emiraten hebben nog heel veel te bieden”, zo laat Anne Raamsteeboers (Productmanager FTI Reizen) weten op de vraag welk land of welke plek in het Midden-Oosten in haar ogen onderbelicht is op de Nederlandse reismarkt.

Waarom vind je dat Oman meer aandacht verdient?

“In Oman heb je echt het gevoel je in een andere wereld te bevinden. Hoe cliché ook, je beleeft hier echt de ultieme 1001-nachtervaring. Van overnachten in de eindeloze woestijn, hiken door de prachtige kleurrijke wadi’s, het ervaren van het traditionele leven in Muscat tot aan het genieten van het uitzicht over de gigantische rotsformaties van het Jebel Akhdar gebergte - een mix die je niet snel op een andere bestemming vindt en die mij echt heeft verrast. De bevolking is ontzettend

Petra, Jordanië.

vriendelijk en het land is enorm veilig, hier kun je echt zorgeloos van je vakantie genieten. Met een groot aanbod aan kwalitatief goede hotels is de bestemming ideaal voor zowel een ontspannen vakantie als een actieve rondreis. Vergeet ook zeker de heerlijke en gevarieerde keuken niet, waar je nooit te veel limoenmuntdrankjes drinkt en dadels eet. Laat je betoveren door de magie van deze unieke bestemming.”

Hoe gaat het met de verkoop van vakanties naar Oman en andere bestemmingen in het Midden-Oosten?

“Langzaam, maar zeker zien wij dat er steeds meer boekingen worden gemaakt naar deze prachtige bestemming, maar er is zeker nog heel veel mogelijk als het om de verkoop gaat. Het Midden-Oosten stijgt in populariteit, maar als je het mij vraagt mag dit nog veel sneller. De laatste jaren hebben wij vooral een enorme groei op Dubai gezien en je ziet dat dit langzamerhand verschuift naar andere Emiraten en Oman.”

Heb je tips aan collega-reisprofessionals om Oman meer onder de aandacht te brengen?

“Eigenlijk moet je de bestemming zelf hebben gezien om het goed over te kunnen brengen naar klanten. Gebruik dan ook zeker ons agentenprogramma om de bestemming zelf te ontdekken met korting. Ik weet zeker dat het alle verwachtingen zal overtreffen en je daarna met gemak deze bestemming kunt verkopen. Wist je dat je voor hotels in Salalah zelf 50% korting op de gehele reis bij ons krijgt? Waar wacht je nog op.”

Advertorial

WEER OP ZAKENREIS

Fred van Eijk Founder en MD Travel Counsellors

Na twee jaar met negatieve reisadviezen en reisbeperkingen en ontelbare online meetings vloog ik eindelijk weer naar het hoofdkantoor van onze internationale groep in Manchester. Weerzien met collega’s, bijpraten, tijd voor discussie en reflectie, elkaar in de ogen kijken, vragen hoe het nu echt met iemand gaat en met consensus beslissingen nemen.

En natuurlijk ook; gezamenlijk voelen en vieren dat de toekomst rooskleurig is. Ook binnen zakelijk contact is deze quality time noodzakelijk en uitzonderlijk effectief. Dat krijg je niet via je laptop.

Gelukkig ben ik niet de enige die erkent dat de digitale zakenwereld zijn beperkingen heeft.

Soms moet je gewoon het vliegtuig in stappen om elkaar te zien en te spreken. Wij zien dat daadwerkelijk in de groei van de zakelijke boekingen. In april zagen wij in onze internationale groep een resultaat van 133% ten opzichte van april 2019 voor zakenreizen.

Niet alleen de vakantieganger heeft behoefte aan beleving.

Fred van Eijk

“WE HEBBEN ECHT VEEL MET ELKAAR GEMEEN”

DOOR:

SHARON EVERS

De één zat bij de moeder van de ander in de klas. Beiden groeiden ze op in Hellevoetsluis en kwamen daar pas achter toen ze allebei in Haarlem woonden. Tim van der Wel (Managing Director Avila Reizen) en Arjan Kastelein (Director Personal Touch Travel) gaan met elkaar in gesprek.

Tim: “De moeder van Arjan was mijn juffrouw in groep 3 op de basisschool in Hellevoetsluis, de plaats waar we beiden zijn opgegroeid. We kwamen daar pas achter toen we allebei in Haarlem woonden. Ons eerste Avila-kantoor in Haarlem zat in dezelfde straat als waar Arjan woonde. Dat schept een bepaalde band.” Arjan: “Dat was in de tijd dat ik net bij Kuoni weg was en bij Tim aanklopte om iets samen te doen op het gebied van reizen naar Afrika. Dan raak je zo met elkaar aan de praat.” Tim: “Dat was toen nog te vroeg, Avila bestond toen amper twee jaar. Maar met dank aan Arjan werken we nu al zo’n acht jaar samen met Personal Touch Travel. Ik had al eens eerder contact gezocht met Personal Touch Travel, maar er was toen geen interesse in een samenwerking totdat Arjan kwam…” netwerkclub voor het luxe segment reisaanbieder. De drie eigenaren van Vos Van Loon & Partners zochten naar een passende manier om het bedrijf wel of niet voort te zetten. Na een jaar gesprekken met elkaar voeren, is er een samenwerkingsovereenkomst uitgekomen met twee van de drie partners; Annemieke Bary - Fischer en Jan Vos. In een overgangsfase gaan we samen een deel van het klantenbestand van Vos Van Loon & Partners bedienen, met als uiteindelijk doel deze relaties aan Avila Reizen over te dragen. Dat is ook een reden waarom we het kantoor in Amsterdam erbij hebben gehuurd; voor de samenwerking is het niet essentieel, maar om vertrouwen uit te stralen richting dit specifieke deel van hun relaties is het wel fijn. De ervaring en kennis van Annemieke en Jan, die in de loop der jaren veel hebben gezien en meegemaakt, kan zo ook makkelijk worden gedeeld met het Avila-team. Daarnaast zet Avila Reizen een afdeling ‘incoming travel’ op, waarvoor een vestiging in Amsterdam een must is.”

Ik wilde bioloog worden ‘‘

Arjan: “We zitten nu niet in Haarlem, maar in jullie nieuwe kantoor in Amsterdam. Waarom hebben jullie voor een tweede kantoor gekozen?

Tim: “Dit is het voormalige kantoor van Vos Van Loon & Partners; een gespecialiseerd reisbedrijf in het luxe segment en veel breder dan wij met Avila Reizen deden. Wij zijn inmiddels steeds meer gaan uitbreiden in bestemmingen binnen en buiten Europa en in het type reizen. Vos Van Loon & Partners was met name gericht op een klantenportfolio in het hoger segment, die allerlei soorten vakanties verzorgden en net als Avila Reizen lid is van Traveller Made, een internationale

Arjan: “In het begin van de coronapandemie hebben jullie het Europa-product gelanceerd. Blijven jullie dit aanbieden?”

Tim: “Absoluut, we hebben het nu bijna twee jaar in ons pakket. Je bouwt met de jaren ervaringen en contacten op, het is zonde om dit aan de kant te schuiven. Het vergt nu wel een hele andere strategie. De afgelopen twee jaar was Europa het grootste deel van onze omzet, dat is het kleinste deel geworden. Maar het is wel aanvullend en aanzienlijk. We verwelkomen binnenkort extra Europaspecialisten.”

Arjan: “Hoe zie jij duurzaam toerisme verder uitgewerkt in de toekomst?”

Tim: “Ik ben een voorstander van zoveel mogelijk bijdragen aan een betere wereld, zonder te denken dat je zelf de wereld helemaal kan veranderen. Alle beetjes helpen. De discussie rondom duurzaamheid is niet nieuw, die bestaat al heel lang. Ik verwacht dat

het de komende jaren verder zal toenemen. Het is niet een alles of niets verhaal. Door de jaren heen worden mensen langzaam steeds bewuster en nemen duurzame initiatieven toe. Wij doen met Avila Reizen heel veel aan duurzaamheid op locatie. We steunen vele initiatieven voor natuurbehoud en armoedebestrijding wereldwijd, tevens hebben we een eigen stichting waarmee we kansarme kinderen in Venezuela ondersteunen. Toerisme doet ook heel veel goeds. Wij leggen met Avila Reizen de nadruk op deze kant van het toerisme. Een van de grotere vraagstukken blijft natuurlijk het transport. Ik denk dat we als touroperator er zelf weinig meer aan kunnen doen dan een stukje compensatie bieden en reizen per trein aanbevelen binnen Europa, hoe beperkt dit ook is. In het verleden vroegen we onze klanten of ze hun vlucht wilden compenseren, maar vrijwel niemand reageerde. Tegenwoordig hebben we de keuze voor hen gemaakt door een stukje van de vlucht te compenseren, het bedrag hangt af van de afstand en de vliegklasse. Dit doneren we vervolgens aan een CO2-positief project. We willen dit ook voor het landarrangement gaan doen. Echter de lange termijn-oplossing ligt uiteindelijk denk ik in schonere brandstof. Ik weet dat daarmee wordt geëxperimenteerd en het is niet voor niets dat Saoedi-Arabië momenteel miljarden in het toerisme pompt. De tijden veranderen, het gaat alleen stapsgewijs en (te) langzaam. Ik zal niet zeggen dat het brandstofprobleem zichzelf dus wel zal oplossen, er zullen veel investeringen, veranderingen et cetera voor nodig zijn. Maar ik heb wel het idee dat hier uiteindelijk een oplossing voor komt en dat duurzaamheid steeds meer zal toenemen.” Arjan: “Er moet zeker iets gebeuren. Thuisblijven is pas echt duurzaam, maar dat gaan we niet doen want we willen met z’n allen op vakantie. De afgelopen twee jaar werd er keihard geroepen dat het na corona allemaal een stuk duurzamer zou worden, daar komt natuurlijk niets van terecht. Maar ik vind niet dat we het moeten negeren; we sturen onze ZRA’s onder meer aan op het boeken van lokale hotels, iets waar Avila volgens mij ook goed naar kijkt. Maar het vervoersgedeelte is en blijft lastig. Er zou een systeem moeten komen dat laat zien hoe het duurzamer kan, zodat er bewustzijn wordt gecreëerd. We kunnen nu gaan aansturen op reizen met de trein, maar die systemen sluiten niet op elkaar aan waardoor treinen niet goed met elkaar kunnen worden gekoppeld. Als dat zou worden verbeterd, zet je ook al een stapje in de goede richting. We moeten natuurlijk ook niet vergeten dat toerisme ook goed is voor de wereld, we leren andere culturen kennen en elkaar begrijpen. Wij bieden klanten dit jaar de mogelijkheid om bij te dragen aan een goed doel, Stichting Oasebos. Wij als Personal Touch Travel verdubbelen dat geld.” Tim: “Avila Reizen is een servicegericht bedrijf; de klant is koning. Natuurlijk proberen we mensen bewust te maken van duurzaamheid, maar als iemand met een privévlucht op reis wil, zeggen we toch ‘ja’ en zijn we trots op de boeking die we hebben binnengehaald. Ik vind het lastig om dat te veranderen, daar zijn we als Avila Reizen niet groot genoeg voor. Ik denk trouwens ook dat het landarrangement steeds hoger scoort op duurzaamheid, onder meer armoedebestrijding, het bevorderen van de dierenpopulatie en natuurbehoud worden door toerisme positief gestimuleerd.”

‘‘ We worden allemaal over één kam geschoren, terwijl de meesten het netjes proberen te doen

Tim: “Je hebt vast al veel plekken gezien, waar moet ik absoluut nog een keer naartoe?”

Arjan: “Ik heb veel van Afrika en Amerika gezien, maar van Zuid-Amerika en Azië nog niet heel veel. Daar wil ik dus nog naartoe. Ik denk dat jij op de meeste plekken bent geweest waar ik ook ben geweest. Maar ben je weleens in de winter in Noorwegen geweest?” Tim: “Nee nog niet, alleen in de zomer.” Arjan: “Dan moet je dat eens doen. Noorwegen in de winter is geweldig, het is er prachtig. Ik verbleef in zo’n hutje waar je niet met de auto kan komen. Er is helemaal niets, je bent er zo één met de natuur en je ziet er ook helemaal niemand. Dat is fantastisch. Boodschappen doe je op de ski’s, want er is niets anders. En het is ook nog eens redelijk duurzaam, wat wil je nog meer?” Tim: “Oh wow, wat tof. Ik ga het onthouden.” Arjan: “En waar stuur je mij heen?” Tim: “Je houdt van Afrika, dus waarschijnlijk ook van safari en dergelijke, Zuid-Amerika staat op je lijstje en daarom beveel ik je de Galapagoseilanden aan. Het is een plek die kan tippen aan de wild life-ervaring van Afrika.” Arjan: “De Galapagoseilanden staan inderdaad op mijn wensenlijstje.” Tim: “Mijn beide kinderen, Isabela en Santiago, hebben namen van de Galapagoseilanden; dat is eigenlijk per toeval een van de redenen waarom ze zo heten. Mijn vrouw Hilda komt uit Zuid-Amerika en ik uit Europa, toen Columbus Zuid-Amerika ontdekte was Isabella de koningin van Spanje en de allereerste nederzetting op het westelijke halfrond heet ook Isabella. Zo kwam ik op deze naam. Hilda vertelde dat Isabella de Spaanse vertaling is van de naam van mijn moeder én het is ook nog eens de naam van een Galapagoseiland. Isabela is de perfecte naam voor onze dochter. Onze zoon heet Santiago, dat is de Spaanse vertaling van mijn vadersnaam en ook een Galapagoseiland. Mooi toch?”

Arjan: “Wat wilde je worden, toen je bij mijn moeder in de klas zat?”

Tim: “Ik wilde bioloog worden, niet omdat ik wist wat het was of betekende. Maar ik heb altijd een grote interesse gehad in het dierenrijk. Als kind had ik een grote encyclopedie vol met diersoorten, dat ik mijn dikke dierenboek noemde en waar ik altijd mee rondliep. Mijn ouders zeiden dan dat ik maar bioloog moest worden. Dus als mensen aan mij vroegen wat ik wilde worden, antwoordde ik met bioloog. Dat werd het uiteindelijk niet. In mijn pubertijd was ik overal mee bezig behalve met school. Na mijn middelbare school was ik ietwat zoekende, maar toerisme sprak me erg aan. Ik was vooral nieuwsgierig naar andere landen, culturen, natuur en het dierenrijk. Ik ben gaan studeren aan de NHTV in Breda en vond school toen al een stuk leuker. Na mijn studie wilde ik een eigen reisorganisatie starten, maar ik ging eerst als reisbegeleider aan de slag om de wereld verder te ontdekken. In Venezuela, waar ik een paar jaar als boekhouder voor de Nederlandse ambassade heb gewerkt, liep ik Hilda tegen het lijf. Toen we samen naar Nederland kwamen, waren we ook weer zoekende naar wat we echt wilden gaan doen. Hilda is advocaat, maar het was voor haar heel moeilijk om dit in Nederland te doen. Ik had haar natuurlijk al wel verteld over mijn droom om een reisorganisatie op te zetten. Toen we drie jaar samen waren, zijn we Avila Reizen gestart. Het was een mix van intrinsieke wensen en externe omstandigheden dat we de stoute schoenen aantrokken.”

Tim: “Wat wilde jij graag worden?”

Arjan: “Ik wilde graag een eigen kleinschalig hotel. Dat is overigens niet gelukt, haha. Maar ik heb tot nu toe ook nog geen serieuze poging gewaagd.” Tim: “Is die wens er nog steeds?” Arjan: “Eigenlijk wel, maar dan moet het niet over al te lange tijd gebeuren. Ik word er niet jonger op. Het lijkt me erg leuk om samen met vrienden een kasteel in ZuidFrankrijk te kopen en dat om te bouwen tot een hotel. Samen hebben we het daar ook over, maar ik heb nog zo veel te doen in Nederland.” Tim: “Het lijkt me erg leuk om te kunnen zeggen dat je kasteelheer bent.” Arjan: “Ik zal je vertellen, de naam Chatelain, ofwel

Kastelein in het Nederlands, komt oorspronkelijk uit ZuidFrankrijk, dat heeft een oom van mijn vader uitgezocht. De naam Chatelain betekent letterlijk kasteelheer. Dus het moet eigenlijk wel gaan gebeuren, toch?” Tim: “Dat is bijna een levensplicht.” Arjan: “Ergens ben je een keer welkom in mijn kasteel, maar nog niet volgend jaar…”

Tim: “Maar is dit je persoonlijke doel voor de komende vijf jaar?”

Arjan: “Ik weet niet of het binnen vijf jaar lukt, maar de vrienden met wie ik dit wil doen zijn wel wat ouder dan ik. Zij zouden een voorsprong kunnen nemen, zodat ik er achteraan kan komen. Dat zou kunnen en vind ik ook goed.” Tim: “En welke doelen heb je Personal Touch Travel voor de komende vijf jaar gesteld?” Arjan: “Onze missie is om de leukste franchiseorganisatie van Nederland te worden, dat wil ik de komende jaren nog verder uitwerken. Wij hoeven niet de grootste te zijn, dat is niet onze ambitie. Maar wel de leukste, de beste, de coolste et cetera. Een club waar je bij wilt horen. Ik zie Personal Touch Travel als een magiër voor onze ZRA’s. Altijd net iets meer doen dan iemand verwacht.” Tim: “Dat is een mooie missie en ik denk dat we daarin wel op elkaar lijken.” Arjan: “Dat had ik al zo ingeschat.” Tim: “Ik wil ook graag dat onze werknemers weten en voelen dat ze ergens bij horen, dat gaat verder dan puur een zakelijke werkomgeving.” Arjan: “Zakelijk is natuurlijk één ding, maar er is veel meer belangrijk. We zijn een onderneming en dan is het logisch dat we geld willen verdienen, maar dat is één van onze doelen.” Tim: “Dat is nodig om te kunnen voortbestaan, maar ons doel is harmonie tussen geld verdienen, klanttevredenheid, personeelsgeluk en duurzaamheidsdoelen. Als die vier met elkaar in harmonie zijn, zijn we succesvol. Als er één afwijkt, ben je uit balans en niet succesvol. Hilda en ik hebben als voornaamste taak om die harmonie te bewaken.” Arjan: “We lijken echt op elkaar, ik kan me hier namelijk helemaal in vinden.” Tim: “Dat komt door onze Hellevoetse roots.” Arjan: “Haha, zullen we het daarop houden?”

Tim: “Wat zou je aan de branche willen veranderen?”

Arjan: “De afgelopen jaren is er ontzettend veel aan de hand geweest, en daarmee bedoel ik niet alleen de coronapandemie. Er is al veel langer iets mis. Als wij (retailer/doorverkoper/reisagent) een reis boeken bij bijvoorbeeld Avila Reizen, dan is het geld niet van ons. Dat geld is van jou. Wij hebben als retailer allerlei vangnetten met SGR et cetera. Mocht er iets met Avila Reizen gebeuren, dan klop ik als retailer bij de SGR aan. Maar als er met een retailer iets gebeurt, dan is Avila de Sjaak. Ik vind dat dit serieus niet klopt. Volgens mij kan dit redelijk

‘‘ Het lijkt me erg leuk om te kunnen zeggen dat je kasteelheer bent

simpel worden opgelost door een SGRT in het leven te roepen. Die pot kunnen we vullen, maar het moet wel simpel zijn en dat is nu niet. De € 5 klantenbijdrage is ingewikkeld, niemand begrijpt het helemaal. Waarom gaan we niet terug naar het oude systeem? Liever nog iets aangepast, door de consumentenbijdrage te splitsen; de helft voor de retailer en de andere helft voor de touroperator. Dan krijg je vertrouwen in elkaar. Van wie is het geld? Het is van de doorverkoper/touroperator en wij als retailer horen dit door te storten, maar het systeem kan dit niet. Ik kan op het geld gaan zitten en jij als touroperator weet van niets.” Tim: “Dat is ook gebeurd en daar hebben wij ook last aan ondervonden.” Arjan: “Dat heeft er allemaal mee te maken, dit is wat er niet klopt. Daardoor zie je dat leveranciers zeggen niet meer met de retail te willen samenwerken, omdat we zogenaamd boeven zijn. We worden allemaal over één kam geschoren, terwijl de meesten het netjes proberen te doen. Het systeem moet worden aangepast en de risico’s moeten voor iedereen worden afgedekt. Het is doodsimpel.” Tim: “Precies. Je hebt te maken met een stuk vertrouwen naar elkaar toe, het wordt lastig als dit wordt geschonden. Als de situatie verslechterd en de risico’s toenemen, dan neemt het vertrouwen in elkaar ook af. Dat is zonde. Dat maakt het in zekere zin ook minder leuk. Gelukkig hebben we met heel veel van onze B2B-partners een persoonlijke band opgebouwd, daar is ook de gelegenheid voor omdat we klein genoeg zijn. Als er iets misgaat, dan praten we daar samen over en zoeken we naar een passende oplossing. Ik denk ook dat de band met onze B2B-partners er de afgelopen coronaperiode beter op is geworden.” Arjan: “Als je de risico’s afdekt of weghaalt, dan komt er weer vertrouwen in elkaar en kan je gewoon weer samenwerken. Hoeveel partijen hebben gezegd niet meer te willen samenwerken met de retail? Een flink aantal. Of hebben gezegd over te gaan op directe incasso. In dat geval haal je het ondernemerschap weg bij de reisagent. Ik zou zeggen, lever nettobedragen aan de doorverkoper aan. Laat de ondernemer zelf de verkoopprijs bepalen.” Tim: “Ik ben het hiermee eens, wij zijn behoorlijk flexibel en passen ons - met een paar speelregels - in de meeste gevallen aan op wat de partner wenselijk vindt. Ik denk dat we daardoor ook geliefd zijn. By far is het werken met een nettoprijs voor iedereen het gemakkelijkst, waardoor ondernemers een eigen toeslag kunnen bepalen.” Arjan: “Maar de systemen kunnen het niet aan. We kunnen niet herstructureren op basis van ‘computer says no’. Maar er moet wel echt iets gebeuren.”

Tim: “Als je een avond de tafel mag delen met willekeurige personen, al dan niet levend, wie zou je kiezen?”

Arjan: “Nelson Mandela, het lijkt me ongelooflijk interessant hoe hij maar bleef doorgaan vanuit de situatie

waaruit hij kwam. Hij wilde misschien wel helemaal geen president worden, maar werd het gewoon. Maar ik zou ook wel met Erich Honecker (voormalig DDR-leider) aan tafel willen zitten. Het heeft me altijd al gefascineerd hoe mensen in de tijd van de DDR leefden. Hoe krijgt iemand het voor elkaar om een land, een volk, tegen beter weten in zo vast te laten houden aan een bepaalde situatie, zodat die mensen ‘braindead’ worden. Ik vind het mateloos interessant hoe de psyche van de mens werkt; hoe heeft hij dat voor elkaar gekregen? Waarom wil je dat? Ik stond in het voorjaar van 1989 samen met vrienden bij de Berlijnse muur en vroeg me af of die muur ooit nog eens zou worden afgebroken. We kwamen toen tot de conclusie dat we dat waarschijnlijk nooit meer zouden meemaken. Amper een half jaar later was de muur afgebroken. Bizar toch? Maar ik zou ook eens met een voormalig inwoner van de DDR willen praten, die de praktijken van Honecker onderging. Dat lijkt me ontzettend interessant om die kant van het verhaal te horen.”

Arjan: “En jij, wie zou jij uitnodigen aan tafel?”

Tim: “Hilde, de kinderen en ik zijn net terug van een reis door Kenia, waar ik een boek over de Tweede Wereldoorlog heb gelezen. Dat ging over het verzet in Rotterdam, mijn familie komt uit die stad en zat in het verzet. Mijn opa heeft samen met het Canadese leger Nederland bevrijd en mijn oma heeft Joden onderdak geboden. Haar eerste verloofde is in de oorlog vermoord, uiteindelijk is ze met de beste vriend van hem getrouwd, mijn opa. Mijn opa heb ik helaas nooit gekend en mijn oma is overleden toen ik een jaar of tien was. Het lijkt me heel bijzonder om met hen aan tafel te mogen zitten. Tijdens het lezen van dat boek heb ik vaak aan hen gedacht; zij hebben de Tweede Wereldoorlog écht zelf meegemaakt. Ik zou graag willen weten hoe het voor hen was, wat ze hebben gedaan en hoe ze het hebben ervaren. Ik heb van mijn moeder gehoord dat ze er nooit veel over hebben gesproken, dat vind ik wel een gemis. En geloof het of niet, maar ik dacht ook aan Nelson Mandela. Ik heb een paar boeken van hem gelezen, en daaruit blijkt dat hij een heel poëtisch persoon was. Hij kon dingen in het leven heel mooi in een paar zinnen beschrijven, zoals ‘een moedig mens is geen mens die geen angst kent, maar een mens die angst kent en het kan overwinnen’. Dit is zo’n krachtige zin; ik lees dit en neem het met me mee. Met Avila Reizen hebben we een aantal keer een tour gedaan waarbij mensen met een helikopter over Robbeneiland vlogen. Christo Brand vloog dan mee en vertelde over zijn tijd als bewaker van Mandela, een band die uitgroeide tot een hechte vriendschap. Hij vertelde dan ook over de adviezen die hij van Mandela kreeg en wat hij eraan heeft gehad. Nelson Mandela, was een hele bijzondere man.”