Business Life Polska 6 2022

SZANOWNI PAŃSTWO!

Ostatnie wydanie tego roku już przed Wami. Jakie treści przygotowaliśmy na ten grudniowy przedświąteczny czas?

Zaczynamy od dobrej wiadomości. Wyszliśmy z grupy podczas mistrzostw świata w piłce nożnej w Katarze. Ależ osiągnięcie. Dobrze, że nie jest oce niany styl, ale cieszmy się z wyniku! :)

Postacią numeru jest Artur Żymańczyk, country manager Worldline Poland. Worldline to światowy lider w bezpiecznych płatnościach i bezpiecznych transakcjach. Stoi na czele rewolucji cyfrowej, która kształtuje nowe sposoby płacenia, prowadzenia działalności gospodarczej i budowania relacji opartych na zaufaniu w całym łańcuchu płatności, umożliwiając zrównoważony wzrost gospodarczy.

W dalszej części przyglądamy się tematowi, który nurtuje i dotyka nas wszystkich – inflacji. Jak wygląda wpływ waluty euro na inflację? Szcze gółowo opisujemy to na stronie 28.

Kilka tygodni temu świat obiegła wiadomość, że Elon Musk przejął kontrolę nad Twitterem. Akcje spółki zaczęły drastycznie spadać, ludzie zaczęli odchodzić, a duża część z nich została zwolniona. Jaki plan ma wizjoner, trudno do końca stwierdzić, jednak w tekście staramy się przeanalizować posunięcia Muska.

Z racji zbliżających się świąt rusza zakupowy szał. Marki tworzą kolejne kampanie, aby zaintrygować, a w efekcie sprzedać jak najwięcej. W dobie inflacji, recesji gospodarczej jest to bardzo ciekawy wątek. O ile luksusowe marki bronią się niejako same, ponieważ kryzys dotyka luksusowe branże w niewielkim stopniu, o tyle te powszechne są bardziej narażone na kłopoty z powodu stanu globalnej gospodarki.

Gorąco polecam tekst dotyczący niebieskich stref długowieczności, w których ludzie żyją dłużej, szczęśliwiej, są większymi optymistami. Może to dobry kierunek przeprowadzki? Kto wie, co nas czeka w kolejnym roku, liczmy, że więcej pozytywnych wiadomości niż w minionych latach.

Kłaniam się nisko z najlepszymi życzeniami spokojnych świąt, smacznych potraw na wigilijnym stole i szalonej zabawy sylwestrowej.

WYDAWNICTWO MAJERMEDIA ul. Warszawska 13 21-500 Biała Podlaska Tel. 535 089 641

REDAKCJA

REDAKTOR NACZELNY: Szymon Lach

REDAKTOR PROWADZĄCY: Maciej Majerczak

ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Katarzyna Jaszczuk, Konrad Jaszczuk, Rafał Nowicki

WSPÓŁPRACA: Krzysztof Kotlarski, Mikołaj Buczyński

KOREKTA: Anna Nalikowska

REKLAMA DYREKTOR DS. SPRZEDAŻY: Jakub Kleszcz

Projekt: Piotr Pyczek Skład: Paweł Ilczuk Fotografowie: Bartek Kuczer, Łukasz Kuczyński WWW www.majermedia.com

E-MAIL redakcja@majermedia.com reklama@majermedia.com prenumerata@majermedia.com

Zdjęcie na okładce: Worldline Polska

Z pozdrowieniami Szymon Lach Redaktor naczelny

WYDAWNICTWO MAJERMEDIA JEST CZŁONKIEM IZBY WYDAWCÓW PRASY

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

AKTUALNOŚCI ZE ŚWIATA

HARIBO NAGRADZA CUKIERKAMI ZNALAZCĘ

ZAGUBIONEGO CZEKU FIRMY NA 4,8 MLN DOLARÓW

Pewien mężczyzna w Niemczech znalazł zagubiony czek wystawiony na producenta słodyczy Haribo i otrzymał w podziękowaniu, jego zdaniem „skąpy” prezent w postaci cukierków. Przekreślony czek opiewał na kwotę 4 631 538,80 euro, czyli 4,8 mln dol. Znalazca Anouar G. skontaktował się z Haribo, którego prawnik kazał mu zniszczyć czek – co Anouar G. zrobił. Wysłał nawet dowód w postaci zdjęcia, zgodnie z prośbą. W dowód wdzięczności Haribo wysłało znalazcy pudełko z podziękowaniami, w którym znajdowało się sześć opakowań produktów firmy. Producent żelków poinformował, że Anouarowi G. wysłano standardową paczkę z podziękowaniami, zaś przedmiotowy czek był przekreślony, więc i tak tylko firma mogła go zrealizować.

ZWOLNIENIA W AMAZONIE

Firma zamierza zwolnić około 10 tys. pracowników w działach sprzedaży detalicznej, urządzeń i HR. Pracownicy, którzy mają zostać zwolnieni, otrzymali tajemnicze zaproszenia na „obowiązkowe” spotkania z kolegami z zespołu, liderami i pracownikami działu kadr. Podczas spotkania pracownicy byli informo wani, że będą mieli 60 dni na znalezienie nowej pracy wewnątrz firmy. Jeśli po tym czasie nie uda im się, będą mogli skorzystać z odprawy. Jednak nie wiadomo, jak wysoką odprawę oferuje Amazon, ani też, jak łatwo pracownicy będą mogli znaleźć nową pracę. Firma niedawno ogłosiła bowiem zamrożenie zatrudnienia w całej firmie, które dotyczy także wewnętrznych transferów.

KUBOTA NA GIEŁDZIE

Kultowe klapki Kubota nie zrobiły furory w debiucie pro ducenta na giełdzie w Warszawie. Akcje Kuboty trafiły do publicznego obrotu na giełdzie NewConnect (zaplecze głów nego parkietu GPW) w poniedziałek 21 listopada 2022 r. Na otwarciu kurs z 13 zł spadł w okolice 10 zł. A to i tak nie jest zbyt duży wymiar kary, bo wcześniejsze teoretyczne noto wania ustalane na bazie jedynie proponowanych transakcji, a nie realnie zawieranych, sugerowały możliwość spadków nawet o blisko 50 proc. Przy kursie akcji na poziomie 13 zł cały biznes Kuboty można było wycenić na mniej więcej 18,2 mln zł. Przy 10 zł na początku notowań na NewConnect kapitalizacja spadła do 14 mln zł.

FOTO: MAT PRASOWE KUBOTA

FOTO: ALEXAS PHOTOS, UNSPLASH

FOTO: BRYAN ANGELO, UNSPLASH

WYROK W SPRAWIE NAJWIĘKSZEGO PRZEKRĘTU

W HISTORII DOLINY KRZEMOWEJ

Okrzyknięta nowym Stevem Jobsem, zdobyła zaufanie największych inwe storów, takich jak medialny potentat Rupert Murdoch czy były sekretarz stanu USA Henry Kissinger. Pozyskała od nich 724 mln dolarów na rozwój technologii, która okazała się oszustwem. Federalny sędzia okręgowy w kalifornijskim San Jose skazał w piątek założycielkę firmy Theranos, Elizabeth Holmes, na 11 lat i trzy miesiące więzienia. Wyceniana niegdyś na 9 mld dolarów Theranos Inc. chciała zastąpić tradycyjne laboratoria małymi maszynami znajdującymi zastosowanie w domach, aptekach, a nawet na polu bitwy. W istocie Theranos potajemnie wykorzystywała konwencjonalne urządzenia innych przedsiębiorstw.

MCDONALD’S OPUSZCZA BIAŁORUŚ?

Z Rosji McDonald’s wycofał się już 14 marca – z po wodu wojny z Ukrainą. W czerwcu jego byłe placówki przejął nowy właściciel – rosyjska sieć Vkusno & tochka, czyli Smacznie i kropka. Kilka tygodni temu na białoruskiej stronie sieci amerykańskiego fast foodu ogłoszono, że lokale McDonald’s na Bia łorusi zmienią nazwę i od 22 listopada będą działać pod wymienioną rosyjską marką. Jednak jak donosi telewizja Biełsat, w dniu ogłoszonego zamknięcia restauracje nadal działały, a część z nich z powro tem zainstalowała usunięte wcześniej szyldy. Spra wa ma się wyjaśnić ostatecznie w ciągu kilku tygo dni, póki co do mediów docierają sprzeczne informacje na ten temat.

FISKUS SPRZEDAŁ NA LICYTACJI ZŁOTO

Ponad 100 monet – złotych dolarów i dukatów, w tym takich z końca XIX w. – oraz stugramową sztabkę złota sprzedał podczas przetargu Urząd Skarbowy w Tychach. Przedmioty te trafiły pod młotek w związku z sądowym orzeczeniem o ich przepadku na rzecz Skarbu Państwa. Na licytację trafiły złote monety 20-dolarowe z 1895, 1898 i 1904 r., złote monety dukatowe z Austrii oraz sztabka złota o wadze 100 gramów. Największym zainteresowaniem cieszyła się sztabka (próba 999,9), dla której wartość szacunkową określono na 28 tys. zł. Minimalna kwota składanej oferty została ustalona na 21 tys. zł. Sztabkę zakupiła osoba, która zaproponowała 24 tys. 688 zł. Spośród monet najwyższą kwotę ofertową uzyskała złota 20-dolarówka z 1898 r. Jej wartość oszacowano na 9,1 tys. zł, ostatecznie moneta została sprzedana za 9,5 tys. zł. Na sprzedaży złota Skarb Państwa zarobił 167 tys. zł.

FOTO: JINGMING PAN, UNSPLASH

FOTO: MAX MORSE, WIKIPEDIA

FOTO: VISUAL KARSA, UNSPLASH

ESTÉE LAUDER KUPI MARKĘ TOM FORD

To będzie największa transakcja w branży mody luksusowej tego roku. Estée Lauder poinformowało o decyzji zakupu marki Tom Ford w transakcji opiewającej na 2,8 mld dola rów, 61-letni Tom Ford ma pozostać związany z firmą do końca 2023 r. Przejęcie było podyktowane siłą biznesu kosmetycznego TF, który obejmuje zapachy, kosmetyki i pielęgnację skóry, a na który Estée Lauder ma wieloletnią umowę licencyjną. Transakcja oznacza także wejście stricte kosmetycznej dotąd firmy w branżę odzieżową.

ZOSTAŃ PILOTEM WIZZ AIR

Wizz Air ogłosił, że zwiększa rekrutację do Akademii Pilotów, wiodącego na rynku programu szkoleniowego dla wysoce zmo tywowanych kandydatów do uzyskania licencji pilota komercyjnego. Od czasu uruchomienia programu w 2017 roku po nad 100 kandydatów pomyślnie ukończyło szkolenie i obecnie pracuje w Wizz Air na stanowisku pilota. Program szkoleniowy, który przyjmuje zgłoszenia od kandydatów z niewielkim lub zerowym doświadczeniem, trwa 18 miesięcy i jest dostępny zarówno w Trener Flight Academy na Węgrzech, jak i w Egnatia Aviation w Grecji. Więcej na: careers.wizzair.com

LOUIS VUITTON OTWORZY HOTEL Z „NAJBARDZIEJ SPEKTAKULARNYM WIDOKIEM NA ŚWIECIE”

Michael Burke, szef marki Louis Vuitton, poinformował, że paryskie biura zostaną zmienione w kompleks hotelowo-han dlowy. Goście będą mogli liczyć nie tylko na piękne wnętrze, ale też na „najbardziej spektakularny widok na świecie” (na wieżę Eiffla, Notre Dame czy kościół Saint-Germain l’Auxerrois). Hotel ma być oddany do użytku dopiero za pięć lat, ale 12 grudnia zostanie zaprezentowana pierwsza przestrzeń. Będzie w niej dziewięć pokoi z wystawami, w tym interaktywnymi, które będą przedstawiać współpracę marki z artystami, takimi jak np. Jeff Koons, Cindy Sherman, Takashi Murakami, Richard Prince czy Yayoi Kusama. Oprócz tego odwiedzający będą mogli zrobić zakupy w sklepie z upominkami czy z czekoladą, skorzystać z kawiarni. Wystawowa przestrzeń nazwana LV Dream ma być czynna przez 24 godziny, 7 dni w tygodniu. Wejście do niej będzie bezpłatne, ale trzeba będzie wcześniej je zarezerwować.

FOTO: RAHUL BHOGAL, UNSPLASH

FOTO: CLARISSE CROSET, UNSPLASH

FOTO: WIZZ AIR

Biurko dobrze dopasowane

Biurko Flexispot Comhar Pro Q8 zostało wyposażone w system podno szenia z dwoma silnikami i ulepszoną konstrukcję ramy, która zapewnia całkowitą stabilność. 3-stopniowa regulacja umożliwia dopasowanie wysokości w zakresie od 60 do 125 cm, dzięki czemu każdy może z niego wygodnie korzystać. Wbudowana ładowarka bezprzewodowa pomaga uniknąć bałaganu na biurku i współpracuje z większością urządzeń do ładowania bezprzewodowego. Zintegrowana szuflada zapewnia dodatkowe miejsce do przechowywania, zaś bambusowy pulpit ma dwukrotnie większą trwałość niż zwykłe drewno.

Cena: 799,99 dolarów flexispot.com

Na kemping i nie tylko

Zestaw kempingowy marki Campit sprawdzi się w każdej outdoorowej sytuacji. Jest bardzo praktyczny i wykonany z wysokiej jakości materiałów, dzięki czemu możesz go zabrać wszędzie. Jego przenośna i kompaktowa konstrukcja została w przemyślany sposób podzielona, aby w bambusowym pojemniku pomieścić wiele akcesoriów do przygotowywania i serwowania posiłków. Pokrywka jest jednocześnie deską do krojenia.

Cena: 599 dolarów thegadgetflow.com

Niski koszt użytkowania, wysoka wydajność

Wysokonakładowa drukarka MAXIFY GX4040 to urządzenie 4 w 1 typu MegaTank. Wyposażona jest w podajnik ADF, Wi-Fi i Ethernet. Na pełnym zestawie butelek z atramentem model ten wydrukuje nawet 14 000 stron, dzięki czemu zapewnia ogromne oszczędności w zakresie całkowitego kosztu posiadania i kosztu druku jednej strony. Model będzie dostępny w sprzedaży już od stycznia 2023 r.

Cena: 2049 zł canon.pl

Wodoszczelność klasy... 11 km!

Rolex Oyster Perpetual Deepsea Challenge to prawdziwy tool watch w ekstremalnym wydaniu. Można go używać podczas profesjonalnego eksplorowania morskich głębin. Dosłownie, bo zegarek wodoszczelny jest do 36 090 stóp, co daje równe 11 000 m i oznacza pokaźne rozmiary. Koperta mierzy 50 mm średnicy, do których dochodzi 23 mm grubości, łącznie z wypukłym szafirowym szkłem. Wyposażono ją w zawór helowy, koronkę Triplock oraz system Rolex Ringlock. Całość jest bardzo starannie wykończona i zestawiona z tradycyjną bransoletą Oyster, zapinaną na zatrzask motylkowy Oysterlock z mikroregulacją Glidelock oraz przedłużką nurkową. Co jednak najistotniejsze, zegarek nie jest zrobiony ze stali, ale z tytanu, dzięki czemu jest o 30% lżejszy od stalowego prototypu. Mechanizm kaliber 3230 ma 70 godzin rezerwy chodu.

Cena: 26 400 euro (ok. 125 000 zł) rolex.com

Poker w dobrym stylu

Luksusowy zestaw do gry w pokera marki Geoffrey Parker zawiera 600 profesjonalnych glinianych żetonów i cztery talie kart. Skó rzane etui w formie aktówki jest wyposażone w zamek szyfrowy i wzmocniony uchwyt do przenoszenia.

Cena: 3160 funtów harrods.com

Rowerowy high-tech

Nowy Giant Stormguard E+ jest wyposażony w zawie szenie o skoku 100 mm z przodu i z tyłu. Posiada napęd z paskiem z włókna węglowego, który wytrzymuje tysiące kilometrów i praktycznie nie wymaga konserwacji. Unikal ny, zintegrowany i zawieszony bagażnik tylny mieści do 20 kg ładunku. Stormguard E+ to prawdziwy SUV wśród rowerów elektrycznych.

Cena: 31 499 zł giant-bicycles.com/pl/stormguard-eplus-2-2023

Zima z klasą

Parka Cantera dzięki zastosowanej membranie Storm System® jest całkowicie wodoodporna. Kurtka jest też odporna na wiatr, zaś sportowy design został wzbogacony podszewką z norek, która zapewnia jeszcze więcej ciepła i komfortu w mroźne dni. Wy produkowano we Włoszech.

ii.loropiana.com

Skuteczna regeneracja skóry Dermokosmetyk Glyco-A z kwasem glikolowym 12% poprawia wygląd skóry (świetlistość, koloryt, gład kość), regeneruje skórę starzejącą się, zwiększa jej elastyczność, jędrność i napięcie. Stymuluje syn tezę kolagenu, spłyca zmarszczki, usuwa przebarwienia, np. po ciąży, po lecie, i efekty fotostarzenia się skóry, poprawia stan suchej skóry. Peeling działa nawilżająco, poprawia właściwości biodynamiczne skóry, mikrokrążenie cery atroficznej, źle ukrwionej oraz rozświetla skórę szarą, tzw. cera palaczy.

Cena ok. 59 zł/30 ml ekopharm.eu

Rozmowa redakcji z Arturem Żymańczykiem, Country Managerem Worldline Polska.

Worldline to światowy lider w innowacyjnych rozwią zaniach płatniczych. W ostatnim czasie wasza oferta została wzbogacona o mobilny system płatniczy SoftPos. Czy jest to państwa odpowiedź na zapotrzebowanie rynku i zmieniające się trendy?

Aplikacja SoftPos, którą w ostatnim czasie zaprezentowaliśmy razem z polskim fintechem SoftPos.eu, jest rozwiązaniem, które pomaga sprostać wyzwaniom, przed którymi dzisiaj staje wiele branż. Okres pandemii przyzwyczaił nas klien tów do płatności bezgotówkowych. Wiele osób płacących dotychczas tylko gotówką lub obawiających się używania karty przekonało się, że jest to prosta i bezpieczna forma płatności. Dodatkowo okres pandemii wymusił na nas ko rzystanie z rozwiązań e-commerce oraz mobilnych usług i dostaw, wpływając tym samym w pozytywny sposób na rynek urządzeń przyjmujących płatności. W ten trend wpisuje się aplikacja SoftPos, która zainstalowana na urządzeniu z systemem Android, umożliwia przyjmowanie płatności na telefonie lub tablecie. Dodatkowo oprogramowanie może być zintegrowane z istniejącym oprogramowaniem klienta, dzięki czemu dostawcy, kurierzy czy konduktorzy mogą przy użyciu jednej aplikacji wykonać kilka czynności, które kiedyś wyma gały posiadania wielu różnych urządzeń, takich jak m.in. kasa fiskalna i terminal płatniczy. Oferowane przez nas rozwiązanie świetnie sprawdza się w restauracjach z opcją dowożenia jedzenia, u kurierów, ale również osób prowadzących małe biznesy, takie jak kwiaciarnia, sklep czy salon fryzjerski.

Wprowadzenie systemu SoftPos na rynek zostało poprze dzone akwizycją spółki, która stworzyła ten produkt. Co zadecydowało, że rozpoczęliście jako Worldline współ pracę z SoftPos.eu i w konsekwencji zdecydowaliście się na akwizycję polskiego fintechu?

Współpracę z firmą SoftPos.eu, która zaowocowała stwo rzeniem innowacyjnego rozwiązania płatniczego i tym samym rozszerzenia naszego portfolio o nowy produkt, rozpoczęliśmy już w 2019 roku. Ogłoszenie akwizycji polskiego fintechu, które nastąpiło 26 października 2022, jest tego następstwem. Dodatkowo wpisuje się w realizację nadrzędnego celu globalnej grupy Worldline, którym jest zapewnienie klientom na całym świecie szerokiego wachlarza rozwiązań płatniczych dostoso wanych do potrzeb różnych branż, tym samym wspierając ak tywnie ich rozwój. Obecnie rozwiązanie SoftPos dostępne jest już w kilkunastu krajach Europy. Przewaga tego systemu opiera się na prostej i intuicyjnej obsłudze aplikacji, a także zaawanso wanej technologii pozwalającej szybko przyjmować płatności zbliżeniowe. Bezpieczeństwo tego rozwiązania potwierdzone zostało certyfikatem PCI. Dodatkowym zabezpieczeniem, po dobnie jak w przypadku płatności za pośrednictwem terminala, jest możliwość wprowadzenia potwierdzenia płatności kodem PIN dla transakcji wysokokwotowych.

Z jakimi wyzwaniami mierzy się obecnie rynek płatności bezgotówkowych?

Jednym z wyzwań, jakie widzimy obecnie, jest przekonanie tych przedsiębiorców, którzy z różnych przyczyn, często eko nomicznych, nie mają jeszcze terminala i oferują swoim klietom płatności tylko gotówką. Mam jednak nadzieję, że konsumenci, którzy na co dzień płacą bezgotówkowo, wymuszą na takich przedsiębiorcach posiadanie terminala lub innego urządzenia do przyjmowania płatności bezgotówkowych. Dodatkowym wyzwaniem jest zmiana myślenia obecnych przedsiębiroców, którzy płatności bezgotówkowe traktują jako ostatni element transakcji handlowej. Według mnie płatności bezgotówkowe powinny być traktowane nierozłącznie jako część całego procesu zakupu usługi czy produktu.

A jak Polska pod względem płatności bezgotówkowych wygląda na tle innych państw europejskich?

W ostatnich latach bardzo wiele zrobiono w zakresie wspie rania płatności bezgotówkowych. Wcześniej w Polsce promowano głównie obrót gotówkowy, jednak ostatnio się to zmieniło. Jeszcze przed pandemią Polska nie była nawet w średniej krajów, w której płaności kartą były chętnie dokonywane. Gotówka była preferowanym środkiem płatni czym wybieranym przez polskich konsumentów. W trakcie pandemii ten trend się odwrócił i Polsce udało się przekroczyć 50 proc. udziału płatności bezgotówkowych we wszystkich transakcjach. Mam nadzieję, że w ciągu najbliższych pięciu lat płatności bezgotówkowe osiągną poziom 70 proc. udziału we wszystkich płatnościach.

Co może według pana wpłynąć na postrzeganie płatności bezgotówkowych przez nieprzekonanych przedsiębiorców jako szansy dla biznesu?

Obecną sytuację może znacząco odmienić fiskalizacja urządzeń mobilnych. Jeśli będzie można uruchomić mobilną kasę fiskalną, to wystarczy zainstalować także aplikację do transakcji płat niczych i cały proces obsługi klienta razem z e-paragonami będzie przeprowadzony za pomocą smartfona. W Worldline pod względem technicznym na taką rewolucję jesteśmy już od

pewnego czasu gotowi. Przygotowana przez naszego partnera cyfrowa kasa fiskalna połączona z aplikacją SoftPos, sprawi, że obsługa płatności będzie niesłychanie wygodna. Sam proces transkacji zostanie ograniczony do jednego ruchu kartą i wy konana zostanie zarówno płatność, jak i wystawiony paragon, a także uruchomiona cała procedura fiskalna.

Jakie rozwiązania w najbliższej przyszłości mogą pomóc klientom w dokonywaniu płatności?

Obecnie klienci oczekują od dostawców produktów i usług coraz bardziej intuicyjnych, ale i zintegrowanych platform przyjmowa nia płatności bezgotówkowych. Odpowiedzią na te potrzeby jest oferowana przez Worldline od 2016 roku w ramach tzw. Omnichannel tokenizacja karty płatniczej. To bardzo proste i ciekawe rozwiązanie działa w podobny sposób jak abonament w serwisach streamingowych VOD czy muzycznych, z tą różnicą, że nie trzeba uzupełniać żadnego formularza. Dodatkowo klient w każdej chwili ma możliwość rezygnacji z tej usługi, poprzez odpięcie swojej karty. Dziś tokenizacja sprawdza się w wielu branżach, takich jak branża ubezpieczeniowa, fitness, u operatorów komórkowych, internetowych czy w placówkach medycznych, czyli wszędzie tam, gdzie wykupujemy abona menty. Jest to idealne rozwiązanie w biznesach, w których występują płatności cykliczne.

FOTO: WORLDLINE POLSKA

Jakie widzi pan obecnie trendy w branży e-commerce? Wśród młodych konsumentów dostrzegamy trend odcho dzenia od robienia zakupów w sposób tradycyjny. Zakupy z wykorzystaniem tradycyjnego komputera odchodzą do lamusa, a smartfony i tablety już dawno weszły na salony zakupów w kanale e-commerce. Młodzi ludzie nie boją sie korzystać z różnych aplikacji. Nie obawiają się również wykorzystywania przy potwierdzaniu transakcji rozwiązań biometrycznych. Są odważni, a przede wszystkim starają się szanować swój czas. Widzimy bardzo szybko zmieniające się i dostosowujące do wymogów klienta całe otoczenie związane z segmentem e-commerce. Wszyscy uczestnicy procesu stają na przysłowio wej „głowie”, żeby końcowy klient był jak najbardziej zadowolony i – co najważniejsze – żeby wrócił do sprzedawcy kolejny raz. Doświadczenie oraz osobiste odczucia kupującego muszą być pozytywne. Bez tego próżno szukać stałych i lojalnych klientów. Cena jest ważna, ale z pewnością nie najważniejsza. Wiedzą to już najwięksi gracze tego rynku, a ci mniejsi czerpią z ich doświadczenia pełnymi garściami.

Czy rozwiązania dostarczane przez fintechy będą motorem napędowym rozwoju innych form płatności bezgotówkowych?

Z pewnością, tak. Dotyczy to zarówno handlu tradycyjnego, jak i tego w sieci, na odległość. Świetnie to widać, jak my konsumenci zaczynamy się oswajać z samoobsługą. Pojawiają się już nawet pierwsze sklepy całkowicie samoobsługowe i – co ważniejsze – jednocześnie bezgotówkowe. Właśnie w tę stronę będą podążały trendy w płatnościach bezgotówkowych.

To, co może cieszyć i z czego możemy być dumni jako Polacy, to fakt, że jesteśmy jako naród otwarci i chętni do próbowania no wości. Można śmiało stwierdzić, że kochamy nowinki i wszystko, co jest związane z nowymi technologiami. Najlepszym po twierdzeniem moich słów powinny być statystyki publikowane przez NBP oraz fakt, że aż ponad 98% wszystkich naziemnych płatności kartą wykonujemy z wykorzystaniem technologii zbliżeniowej. Oczywiście włączają się w to także płatności naszymi smartfonami, zegarkami z użyciem wszelkiego rodzaju

ZDJĘCIA: MICHAŁ JARMOLUK, PIXABAY

XPay-ów (Apple Pay, Google Pay itd.). Testowane są już także płatności z wykorzystaniem siatkówki naszego oka i nie tylko. Świat płatności bezgotówkowych jest bardzo dynamiczny, bo my konsumenci i użytkownicy chcemy ten proces ułatwiać, przyspieszać i dostosowywać do naszych oczekiwań i potrzeb. Rola fintechów jest prosta. Spełnić nasze oczekiwania przy jednoczesnym zachowaniu najwyższego bezpieczeństwa naszych finansów. Wiemy, że da się to wszystko pogodzić.

Przed nami jeszcze wiele zmian, a co za tym idzie – ciekawych rozwiązań. Jesteśmy w trakcie intensywnych prac nad jednym z nich, ale jest za wcześnie, żebym mógł powiedzieć coś więcej. Mam nadzieję, że z nadejściem wiosny bardzo pozytywnie zaskoczymy rynek oraz wielu klientów, którzy może jeszcze nie w pełni świadomi, ale na pewno czekają na ten produkt.

Worldline to również świetne miejsce do pracy. W tym roku po raz kolejny otrzymaliście państwo wyróżnienie dla najlepszego pracodawcy„Top Employer”. Co według pana ma największe znaczenie dla potencjalnego kandydata? Rynek pracownika jest obecnie bardzo wymagający. Potencjalni kandydaci, wybierając pracodawcę, zwracają szczególną uwagę nie tylko na warunki finansowe czy możliwości rozwoju, ale również na wartości, którymi kieruje się firma. Dlatego dla nas jako pracodawcy najważniejszy jest fakt, że nasi pracow nicy chcą się utożsamiać z firmą, że widzą w niej możliwości kreowania własnej ścieżki kariery i postrzegają Worldline jako firmę społecznie odpowiedzialną. Niemniej cały czas staramy się rozwijać i zmieniać dla naszych pracowników. W tym roku dostosowaliśmy nasze warszawskie biuro do potrzeb wszyst kich naszych pracowników w taki sposób, aby każdy czuł się

w nim swobodnie i jeszcze bardziej rodzinnie. Chcielibyśmy, aby nasi pracownicy pracowali, żeby żyć, a nie żyli, żeby pracować. To największa różnica, jaką widzimy, codziennie kontaktując się z naszymi kolegami w innych krajach. Powinniśmy to zmienić w nas Polakach i czerpać garściami od innych, bardziej doj rzałych gospodarek. W końcu nie samą pracą żyje człowiek.

Jak w kontekście tych wszystkich zmian widzi pan przy szłość Wordline w Polsce?

Chcemy dostarczać nowości i rozwiązania oczekiwane nie tylko przez merchantów, ale przede wszystkim przez klientów końcowych. Worldline to firma innowacyjna, której nie zależy na zwiększaniu udziału w rynku za pomocą cen. W swojej działalności skupiamy się przede wszystkim na innowacyjnych rozwiązaniach z całego świata oraz produktach i usługach najwyższej jakości, które następnie wdrażamy na inne rynki. Ze względu na fakt, że polscy klienci lubią, a przede wszystkim nie boją się nowości, Worldline Polska jest traktowane jako inkuba tor do ich testowania. Nasza firma działa w ponad 50 krajach, co daje olbrzymią skalę do wdrażania innowacji i przenoszenia doświadczenia pomiędzy krajami, jak również kontynentami. ■

FOTO: STEPHEN PHILIPS, UNSPLASH

EURO A INFLACJA

TEKST MARCIN GOMÓŁKA

Nasza waluta boryka się od kilku lat ze sporymi problemami. Inflacja i umacniający się dolar negatywnie wpływają na siłę nabywczą naszej waluty. Według niektórych analityków przyjęcie euro w Polsce byłoby korzystne dla Polaków. Nad wprowadzeniem wspólnej waluty zastanawiają się Węgry. Czy my też powinniśmy?

FOTO: MARYNA YAZBECK, UNSPLASH

EURO CZY ZŁOTÓWKI?

Prosta logika wydaje się niezawodna – silna waluta jest lep sza niż słaba. To prawda, ale tylko w sytuacji, gdy lokujemy w niej swoje oszczędności i chcemy coś za nie nabyć poza granicami kraju – najlepiej w słabszej walucie. Od początku wojny w Ukrainie euro traci na wartości względem dolara – i choć euro spada wolniej niż złoty, przyczyny tego stanu rzeczy są podobne. Jednym z najważniejszych czynników kształtujących inflację są ceny energii. W Europie drożeją wszystkie surowce energetyczne: ropa, węgiel i gaz. Wraz z nimi rosną koszty transportu oraz ceny energii elektrycznej, mające wpływ na praktycznie każdy sektor gospodarki. Te kraje, w których energia jest najdroższa, zwykle borykają się z wyższą inflacją – choć to bardzo duże uproszczenie.

Wszystko drożeje, dostajemy tyle samo za znacznie wyższe kwoty, więc spada wartość nabywcza pieniądza. Zmiana naszej waluty na silniejszą prawdopodobnie nie zmieniłaby zbyt wiele w naszej sytuacji. Znacznie większe znaczenie ma tutaj poli tyka fiskalna rządu oraz stan gospodarki. Bez możliwości kon trolowania naszych własnych stóp procentowych moglibyśmy borykać się z jeszcze wyższą inflacją – podobnie jak Litwa, Łotwa i Estonia. W tych krajach inflacja wyraźnie przekracza już 20%, a stopy procentowe są aż pięciokrotnie niższe od tych wprowadzonych przez Narodowy Bank Polski. Najgorzej radzi sobie Estonia, której inflacja to ponad 25%. Winę za to ponosi m.in. uzależnienie od paliw kopalnych, niewielka produkcja energii ze źródeł odnawialnych, ale też szereg innych czynników ekonomicznych.

FOTO: IMMO WEGMANN, UNSPLASH

Dlaczego więc Węgry rozważają przyjęcie wspólnotowej waluty? Czy euro pomogłoby im obniżyć przekraczającą 20% inflację? Prawdopodobnie rząd Węgier nawet nie rozważałby takiego scena riusza, gdyby nie wyjątkowo słaby kurs forinta, wynikający m.in. ze wstrzymania unijnych dopłat w wysokości 7,5 miliarda euro. To aż 5% węgierskiego PKB. Przypomnę, że ma to związek z korupcją oraz naruszaniem zasad praworządności w tym kraju. Forint jest obecnie jedną z najszybciej tracących na wartości walut na świecie – tuż po tureckiej lirze i argentyńskim peso. Czy w tym przypadku euro byłoby pomocne? Z jednej strony pozwoliłoby nieco taniej kupować surowce energetyczne, lecz z drugiej mogłoby osłabić stosunkowo wysoki wzrost gospodarczy Węgier. Pytanie tylko, czy ten wzrost utrzyma się przy tak wysokiej inflacji.

W pewnym sensie poligonem doświadczalnym będzie Chorwacja, która wprowadza euro już od 1 stycznia 2023. Już za kilka miesięcy będziemy w stanie ocenić, czy jest to korzystne dla obywateli tego kraju, ale to wciąż nie będzie odpowiedź na nasze pytanie. W końcu gospodarka każdego kraju jest zupełnie inna. Obecnie inflacja w Chorwacji wynosi niecałe 13%, a chorwacka kuna jest jedną z nielicznych walut, które zyskały na wartości w tym roku.

FOTO: GUILLAUME PERIGOIS, UNSPLASH

FOTO: PIXABAY

WADY I ZALETY

Wspólna waluta jest na pewno bardziej stabilna, ale niesie to ze sobą pewne niebezpieczeństwo. Aktualna wartość euro odpowiada uśrednionej sile nabywczej pieniądza we wszystkich krajach strefy euro. Mają na nią wpływ zarówno Francja i Finlandia (inflacja odpowied nio 6,2 oraz 8,1%), jak też wspomniane Litwa, Łotwa i Estonia. Średnia inflacja w strefie euro przekroczyła niedawno 10%. Euro jest więc obciążeniem dla tych państw, które radzą sobie najlepiej. Z kolei kraje w trudniejszej sytuacji gospodarczej mają ograniczone możliwości walki z inflacją. Polski złoty odzwierciedla aktualną sytuację gospo darczą w naszym kraju, a inflacja może być w pewnym stopniu kontrolowana m.in. za pomocą stóp procen towych. W strefie euro główna stopa procentowa (po rekordowej podwyżce o 0,75% we wrześniu) wynosi aktualnie 1,25%. Poszczególne kraje nie mogą ustalać jej indywidualnie – zajmuje się tym Europejski Bank Centralny. Jedyny instrument, którym można walczyć z inflacją, to wszelkiego rodzaju tarcze antyinflacyjne. I choć według niektórych NBP zareagowało na inflację zbyt późno, daje nam to szansę na szybsze wyjście z kryzysu. Wykorzystanie wyłącznie tarcz antyinfla cyjnych mogłoby w dłuższej perspektywie być zbyt obciążające dla polskiego budżetu. ■

FOTO: ŁUKASZ RADZIEJEWSKI, UNSPLASH

Digitalizacjadokumentówiprocesów

Wprzyszłymrokuczekanasrewolucjawsposobiefakturowania.Obowiązkowybędziedla wszystkichfirmKrajowySysteme-Faktur.Z ELOInvoice jesteśmynatogotowi! NietylkomożnaprzyjmowaćfakturywstandardzieunijnymizKSeF,alerównieżstartować obiegiiprzekazaćdanedodanegosystemuERP.

Toniewszystko: ELO przyjmieipomożeopisaćparagonyczydokumentypapierowe (takżezagraniczne).Jednak ELO niesłużytylkodofaktur.

Platformę ELOECMSuite możnawykorzystaćjakogłównerepozytoriumioperować modułaminp.:ELOContract,ELOVisitor,ELOHRRecruting.Wszystkotowrazzobiegami dopasowanymidoprocesówdanejfirmy.

GSTAAD,

CZYLI GWIAZDY W ALPACH

TEKST RAFAŁ NOWICKI

FOTO: GSTAAD TOURISMUS

Są takie miejsca, do których jeździ się niekoniecznie po to, aby je zobaczyć, ale aby samemu się pokazać. Z pewnością takim miejscem jest szwajcarskie Gstaad, jeden z najbardziej luksusowych kurortów. Mówi się zresztą, że jeśli do Szwajcarii, to finansjera odwiedza St. Moritz lub Zermatt, koronowane głowy – Klosters, a ludzie filmu – Gstaad. Nie bez przyczyny partnerskim miastem tej miejscowości jest słynne francuskie Cannes.

Region wypoczynkowy Gstaad-Saanenland w Ober landzie Berneńskim cieszy się dużą popularnością wśród różnych gości: Gstaad jako niewielka (ok. 7 tys. mieszkańców), ale snobistyczna miejscowość z uroczymi drewnianymi domami przyciąga liczne gwiazdy (i gwiazdki). Najlepsze hotele (jeden z nich przedstawiamy na następnych stronach), restauracje, sklepy i sąsiedztwo lotniska w Saanen sprawiły, że wolne od ruchu samochodowego Gstaad stało się popularnym kierunkiem wśród celebrytów. Nie znajdziemy tu zbyt wielu sklepików z drobnymi pamiątkami czy pocztówkami. Znacznie częstszym widokiem są luksusowe butiki znanych projektantów mody czy manufaktur produkujących kosmicznie drogie zegarki...

W Gstaad bywała kiedyś Liz Taylor, po sąsiedzku pomiesz kiwał jeden z odtwórców roli Jamesa Bonda – aktor Roger Moore (zostawił willę byłej żonie, a sobie kupił posiadłość w innym szwajcarskim kurorcie, Crans-Montana). Lista znanych osobistości, które tutaj mieszkały lub mieszkają, jest zresztą dłuższa. Warto wymienić choćby Grace Kelly (aktorka i księżna Monako), Yehudi Menuhina (skrzypek i dyrygent), aktorów Julie Andrews i Petera Sellersa, reżyserów Blake'a Edwardsa i Romana Polańskiego. Nasz słynny rodak mieszka tu na stałe, a jego willa jest wyposażona w studio filmowe. Ciekawostką jest fakt, że to właśnie tutaj Polański pracował (zdalnie – był wówczas objęty tzw. aresztem domowym) nad bardzo udanym filmem „Autor widmo”.

FOTO:

Razem z sąsiednimi wioskami Saanen, Schönried, Saanenmöser, Zweisimmen, Gsteig, Lauenen, Feuter soey, Turbach i Abländschen region Saanenland jako całość oferuje bardzo szerokie spektrum atrakcji: przy roda z idyllicznymi jeziorem Lauenen z wodospadami i górskimi torfowiskami, wąskie uliczki w historycznym centrum wioski Saanen, korzystne położenie Schön ried i Saanenmöser dla entuzjastów sportów zimowych i idylliczny spokój górskiej wioski Abländschen – to tylko kilka przykładów tego niezwykle urozmaiconego regionu wypoczynkowego.

Zimą na narciarzy i snowboardzistów czeka 220 km tras zjazdowych wytyczonych na wysokości do 3000 m n.p.m. Dodatkowo do dyspozycji odwiedzają cych jest kilka snowparków i liczne trasy saneczkowe oraz 165 km tras do jazdy na nartach biegowych stylem klasycznym i łyżwowym. Miłośnicy wędrówek mają do wyboru około 200 km zimowych szlaków wędrownych. Spośród bardziej nieznanych aktywności w ofercie jest też bawarski curling w centrum Gstaad oraz heliskiing, także na lodowcu. Atrakcją są też przejażdżki konnymi zaprzęgami z saniami. ■

ZDJĘCIA: WIKIPEDIA

INWESTUJ NA ZANZIBARZE WYPOCZYWAJ I ZARABIAJ

Zajmujemy się profesjonalną obsługą inwestycji na rynku nieruchomości i w tym zakresie nasza działalność obejmuje kompleksowe działania od zakupu nieruchomości, poprzez etap projektowy, budowlany, sprzedaży i ostatecznie zarządzania zrealizowanymi nieruchomościami.

Nasze pierwsze inwestycje znajdują się w miejscowości Szczyrk w Polsce. Są to lokale mieszkalne, wszystkie sprzedane na rynku pierwotnym, wszystkie z przeznaczeniem na najem krótkoterminowy. Z powodzeniem zarządzamy tymi obiektami już od dwóch lat.

W chwili obecnej realizujemy trzy kolejne inwestycje tego typu i ponownie możemy pochwalić się ponadprzeciętnymi wynikami.

Inwestycja na Zanzibarze to obiekt condohotelowy, który powstaje w miejscowości Matemwe przy najdłuższej plaży na Zanzibarze.

W skład hotelu wchodzą 22 apartamenty (każdy z widokiem na Ocean), restauracja, bar, basen infinity i kompletne zaplecze gastronomiczne.

Przedmiotem sprzedaży dla Klientów jest tytuł własności do kompletnie wykończonego i wyposażonego apartamentu, który jest następnie wynajmowany przez naszą firmę w zamian za z góry ustalone roczne wynagrodzenie.

Nasz model biznesowy zakłada całkowicie bezobsługową inwestycję ze strony nabywcy apartamentu, wieloletnie umowy najmu i brak kosztów bieżących.

Przyszłą sprzedażą wakacji w naszym hotelu zajmie się polski touroperator z wieloletnim doświadczeniem i ugruntowaną pozycją na rynku. Posiadamy trzy własne biura podróży, a wspólpracuje z nami ponad 2000 agencji turystycznych na terenie całej Polski. ■

ZDJĘCIA: HOTEL BAHATI

Wiele przejęć czy fuzji przemyka bez echa wśród opinii publicznej. Tym razem jest zupełnie inaczej. O tym, że jeden z najbardziej bezprecedensowych użytkowników Twittera objął w nim rządy, mówi się prawie wszędzie – czasem w postaci rozbudowanych raportów, a czasem w postaci anegdoty w radiu. Finalnie mało jest osób chociaż trochę interesujących się biznesem, które nie wiedzą, że Elon Musk przejął Twittera.

OD ZAPOWIEDZI PO FINALNĄ DECYZJĘ

W kwietniu 2022 roku Elon Musk nabył ponad 9 procent udzia łów, stając się największym akcjonariuszem spółki. Pojawił się również komunikat, że miliarder wejdzie do zarządu, co się jednak nie wydarzyło. Finalnie jednak złożył oficjalną ofertę zakupu wszystkich akcji za sumę 44 miliardów dolarów i za powiedział wprowadzenie swoich porządków, w tym obcięcie pensji zarządowi i redukcję zatrudnienia, ponieważ „(…) obecnie koszty przewyższają przychody”. Stwierdził również, że zniesie cenzurę (w takim kształcie, jaka była dotąd) i odblokuje konto Donalda Trumpa. To wszystko wprowadziło oczywiście zamęt nie tylko wśród władz spółki, ale i jej pracowników, chociaż tym do poczucia zagrożenia wystarczyłby sam fakt, że ich szefem ma być ekscentryczny miliarder, znany z cóż… nieszablonowego podejścia do pracy i swojej, i innych.

Na początku lipca Elon Musk wycofał się z transakcji. Oficjalnym powodem były jego zdaniem fałszywe dane w sprawie liczby fałszywych kont na platformie. W odpowiedzi na wycofanie się miliardera spółka złożyła pozew za naruszenie umowy kupna. Zapowiadał się więc długi proces.

Finalnie jednak doszło transakcji – 28 października 2022 roku Elon Musk oficjalnie stał się właścicielem jednego z ważniej szych mediów społecznościowych.

FALA ZWOLNIEŃ

O tym, że rządy się zmieniły, pracownicy, użytkownicy i inwe storzy przekonali się od razu. Jednym z pierwszych kroków miliardera były zwolnienia najważniejszych menedżerów. Wśród zwolnionej kadry byli między innymi dyrektor ds. prawnych Vijaya Gadde, którą Musk krytykował za „bezprecedensową cenzurę”, dyrektor finansowy Ned Segal oraz dyrektor generalny Parag Agrawal.

To jednak tylko kropla (choć bardzo znacząca) w morzu. Elon Musk zapowiedział masowe zwolnienia i prawdopodobnie około połowa pracowników dostała już wypowiedzenia. Co ciekawe, wielu pracowników zwolnił „przez pomyłkę” i teraz stara się naprawić błąd. Wiele osób omyłkowo zwolnionych stanowi personel techniczny, bez którego działanie serwisu może być, delikatnie mówiąc, zakłócone.

PŁATNE KONTA Wstępny plan mówił o 20 dolarach miesięcznie za potwierdzenie tożsamości (niebieski znaczek). To sporo, nawet na warunki amerykańskie (a przecież użytkownicy to nie tylko Amerykanie). Oczywiście wielu użytkowników wyraziło sprzeciw, a wśród nich był pisarz Stephen King, któremu Musk finalnie zaproponował 8 dolarów. I na tym też stanęło – potwierdzenie tożsamości ma kosztować 8 dolarów miesięcznie. Co znamienne – system weryfikacji jest dziurawy i nie ma problemu, żeby osoba założyła fałszywe konto i je zweryfikowała – o ile zapłaci.

FOTO:

JON TYSON, UNSPLASH

Użytkownicy z niebieskim znaczkiem mają mieć jednak większe przywileje – mniej reklam, dłuższe treści wideo i audio, priorytet w odpowiedziach, wyszukiwaniu i wzmiankach.

ANALIZA POSUNIĘĆ ELONA MUSKA

Należy zacząć od zwolnień menedżerów. Mnie to nie dziwi. Każda nowa osoba u sterów, czy to w spółce kapitałowej, czy w drużynie piłkarskiej robi przetasowanie. Warto pamiętać, że wymiana na kluczowych stanowiskach jest całkowicie normalna, a u podstaw tego leży zaufanie, którym musimy darzyć kadrę menedżerską. Czasem warto zostawić „starą gwardię”, szczególnie jeżeli chcemy zakomunikować, że w firmie się nic nie zmienia i dalej respektujemy jej porządek. Jak jednak wiemy, miliarder chciał zakomunikować coś zupełnie innego. Zwolnienia szeregowych pracowników są kwestią bardzo newralgiczną. Jednocześnie i to, i chęć wprowadzenia płatnej weryfikacji kont, są w dużym stopniu podyktowane przyczynami ekonomicznymi. Jeżeli firma dokłada do interesu, to nie mamy do czynienia z biznesem, a przepalaniem pieniędzy. W dobie start-upów, które (oczywiście nie we wszystkich przypadkach) „zarabiają” na inwestorach, a nie na systemie monetyzacji usług lub produktu może się to wydawać dziwne, ale tak właśnie jest. Biznes musi zarabiać. Należy jednak dodać od razu, że sposób, w jaki Elon Musk zwolnił pracowników, jest niedopuszczalny. Zostawił ich bez pracy z dnia na dzień. Twitter na pozew nie musiał długo czekać.

Wracając do kwestii ekonomicznych – czy wprowadzone rozwiązania przyniosą oczekiwany efekt? Bez pracowników firma nie będzie dostarczała odpowiednich usług, a płatny model może odstraszać. Ten jednak może mieć swoje zalety, o ile pozostanie opcją, a nie standardem. Myślę, że wielu użytkowników chociażby Instagrama chętnie by zapłaciło, aby mieć większe zasięgi (zresztą już płacą, z tym że poprzez treści sponsorowane). Co do wolności słowa – użytkowników odstrasza to, że zapowiedziana przez miliardera wolność będzie zbyt dosłowna. „Pas” powiedziało też wielu reklamodawców, co jest ważne o tyle, że do tej pory ci generowali 90% przychodów spółki. Chciałoby się powiedzieć, że ktoś taki jak Elon Musk, bądź co bądź geniusz, sobie to odpowiednio skalkulował, ale jak pokazuje życie, nawet tacy ludzie się mylą. A jak na razie jego działania wydają się nieskoordynowane, wymyślane i ustalane ad hoc (jak chociażby zmiana ceny weryfikacji konta podczas publicznej rozmowy ze Stephenem Kingiem).

Elon Musk wspominał, że nie przejmuje Twittera z pobudek czysto ekonomicznych, i mimo chęci zwiększenia zysku spółki, mógł mówić prawdę. Pamiętajmy, że 28 października stał się właścicielem nie tyle znanej firmy, co potężnego medium. Medium, z którego zresztą intensywnie korzystał, wygłaszając komunikaty znacząco wpływające na świat i chociażby akcje spółek. W 2013 roku Jeff Bezos nabył „The Washington Post”. W 2022 roku Elon Musk przejął Twittera. ■

FOTO: DEBBIE ROWE, WIKIPEDIA

FOTO: BRETT JORDAN, UNSPLASH

KTO ZARZĄDZA ŚWIATOWYM BOGACTWEM

TEKST ADAM SOBCZYŃSKI

FOTO: DIMITRY ANIKIN, UNSPLASH

UBS GROUP AG

Początki szwajcarskiej grupy UBS sięgają roku 1862. Union Bank of Switzerland był jednym z pierwszych banków inwestycyjnych w Europie i szybko stał się największym z nich. Na przestrzeni 160 lat instytucja wielokrotnie zmieniała swoją postać, np. łącząc się z innymi bankami, by ostatecznie, w 2014 roku, stać się UBS Group AG, trzecim największym bankiem inwestycyjnym na świecie. Stereotyp szwajcarskiego banku jako instytucji solidnej i potrafiącej dochować tajemnicy bankowej wziął się przede wszystkim z renomy UBS. Bank świadczy usługi z zakre su bankowości prywatnej, zarządzania majątkiem i aktywami oraz bankowości inwestycyjnej.

Grupa UBS zarządza obecnie aktywami o wartości 4,4 biliona dolarów. Oczywiście jej działalność już dawno wykroczyła poza Szwajcarię i Europę. Biura tej wartej 63 miliardy dolarów korporacji są rozsiane po 50 krajach świata i zatrudniają około 73 tysięcy pracowników. Według szacunków UBS zarządza prywatnymi majątkami około połowy wszystkich światowych miliarderów.

Zdaniem organizacji Financial Stability Board grupa UBS należy do instytucji istotnych dla światowego systemu finansowego. To wyróżnienie oznacza, że upadek UBS mógłby poważnie zachwiać światową gospodarką, a nawet wywołać kryzys. Z tego powodu FSB sprawuje dodatkowy nadzór nad najwięk szymi i najistotniejszymi firmami z sektora finansowego. Tak ważne spółki określa się także mianem too big to fail, czyli zbyt dużych, by upaść. Nie jest to niestety jednoznacznie pozytywne wyróżnienie. FSB wymaga od spółek wpisanych na listę SIFI (systemically important financial institution) między innymi zabezpieczania większych ilości własnych środków na poczet ochrony własnej działalności i wypłaty ewentualnych odszkodowań. To sprzeczne z istotą instytucji obracających pieniędzmi i akcjami, które czerpią zyski przede wszystkim

z dynamicznych transakcji, a nie z magazynowania pieniędzy. Pieniądze leżące odłogiem nie mogą się przecież mnożyć. Częściej nawet tracą na wartości, obniżając rentowność instytucji finansowych.

THE VANGUARD GROUP Drugą pod względem wielkości zarządzanych aktywów jest amerykańska grupa Vanguard. Trzonem działalności spółki jest kierowanie inwestycjami oraz doradztwo inwestycyjne. Zarządzanie ponad 8 bilionami dolarów, powierzonych spółce przez 30 milionów inwestorów z całego świata, wymaga za trudnienia blisko 19 tysięcy pracowników w prawie 50 krajach. Cechą wyróżniającą Vanguard Group na tle konkurencji jest jej struktura oraz sposób finansowania. Vanguard nie emituje akcji w klasycznym rozumieniu i nie jest obecna na giełdzie. To in westorzy grupy są jednocześnie jej współwłaścicielami. Dzięki temu interes firmy zawsze pokrywa się z interesami klientów i udziałowców. Związany jest z tym ostrożny i długoterminowy model inwestowania, unikający spekulacji i szybkich transakcji. Autorem tego innowacyjnego pomysłu był John Clifton Bogle, który założył Vanguard w roku 1975.

JOHN C. BOGLE ZMARŁ 16 STYCZNIA 2019 ROKU, W WIEKU 89 LAT,

FOTO:

PATRICK WEISSENBERGER, UNSPLASH

FOTO: MEDJEDXV, WIKIPEDIA

BLACKROCK

Firma została założona w roku 1988 w Nowym Jorku. Głównymi pomysłodawcami stworzenia BlackRock byli Bob Kapito i Larry Fink. Wraz z sześciorgiem znajomych postanowili otworzyć skromne biuro, w którym będą mogli realizować swoją pasję. Ich ambicją było zarządzanie aktywami swoich klientów w najlepszy możliwy sposób, dzięki zarządzaniu ryzykiem na najwyższym poziomie. Nie mogli spodziewać się tego, jak wielkim sukcesem okaże się ich przedsięwzięcie.

Dziś, zaledwie 34 lata później, BlackRock zarządza aktywami o wartości ponad 10 bilionów dolarów, należącymi do milionów klientów ze 136 krajów świata. BlackRock nie porzucił przy tym swojego charakteru. Korporacja stara się wychodzić naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom zwykłych ludzi, którzy chcieliby zabezpieczyć przyszłość swoją i swoich rodzin. Maksymalne ograniczenie kosztów inwestowania oraz uproszczone pro cedury sprawiają, że firma cieszy się popularnością nie tylko wśród najzamożniejszych ludzi na Ziemi, ale także tych zupełnie przeciętnych, przynależących do klasy średniej. Z drugiej strony BlackRock zajmuje się doradztwem finansowym na szczeblu międzynarodowym – z usług firmy korzystają banki i instytucje rządowe z całego świata.

TOP 10

Przy okazji omówienia 3 największych firm zarządzających pieniędzmi na świecie, pozwolę sobie pokrótce wspomnieć o kolejnych 7 pozycjach na liście. Miejsce 4. należy do amerykańskiej korporacji Fidelity Investments, mającej pod zarządem około 4,3 biliona dolarów. Miejsca od 5. do 7. również należą do amerykańskich firm. Są to kolejno State

Street Global Advisors (4 biliony dolarów), Morgan Stanley (3,3 biliona dolarów) oraz J.P. Morgan Asset Management (3 biliony dolarów). Na miejscu 8. znalazł się niemiecki Allianz (2,8 bln dolarów). Pozycja 9. należy do amerykańskiej Capital Group (2,7 biliona dolarów), zaś pozycję 10. zajmuje, również amerykańska, spółka Goldman Sachs Asset Management (2,4 biliona dolarów). W sumie pod zarządem tych 10 korporacji i powiązanych z nimi podmiotów znajduje się około 44,5 biliona dolarów. To więcej niż suma wszystkich znajdujących się w fizycznym obrocie banknotów i monet we wszystkich wa lutach na świecie, którą szacuje się na 40 bilionów dolarów. Suma wszystkich aktywów świata, z uwzględnieniem wszel kiego typu instrumentów inwestycyjnych oraz kryptowalut, jest szacowana na 1,3 biliarda dolarów. Oznacza to, że aż 3,3 % całego światowego bogactwa jest zarządzane przez 10 firm. Mimo iż aktywa zarządzane przez BlackRock i po zostałe korporacje w zestawieniu nie są ich własnością, nie zmienia to faktu, że każda z nich jest w stanie bardzo poważnie ingerować w gospodarkę całego świata. ■

FOTO: MORGAN HOUSEL, UNSPLASH

Outsourcing IT (z ang. outside-resource-using) to wsparcie firmy w zakresie IT (całościowo lub pod kątem konkretnego projektu) przez zewnętrznego partnera. Takie rozwiązanie niesie dla przedsiębiorców szereg korzyści m.in. znaczną redukcję kosztów, ciągły dostęp do fachowej wiedzy IT, oszczędność czasu, brak problemów kadrowych czy możliwość korzystania z najnowszych technologii.

Rosnące zapotrzebowanie na specjalistów IT sprawiło, że na rynku pojawiło się wiele firm oferujących usługi wsparcia i tworzenia zespołów programistycznych dopasowanych do potrzeb klienta. Jak radzą sobie one na rynku? Jakie są prognozy? Zapraszamy do zapoznania się z analizą sytuacji przygotowaną przez Marcina Winiewicza – CEO oraz Jakuba Szklarza – Prezesa Zarządu Pro It Partner, lidera w dziedzinie outsourcingu IT w Polsce.

Na początek kilka liczb obrazujących rynek IT: Firma badawcza Gartner prognozuje wzrost wydatków na światowy sektor IT w tym głównie usługi chmurowe, programistyczne i zarządzania w 2022 do 4,5 bln $, czyli o 5,1% więcej niż w roku ubiegłym. Spowodowane jest to m.in. koniecznością przeprowadzenia inwestycji w ramach wdrożenia rozwiązań mających zastąpić prowizoryczne narzędzia wprowadzone ze względu na pandemię Covid-19 i zdalny model pracy, który z „tymczasowego” staje się naszą codziennością.

W 2021 roku wartość rynku DevOps przekroczyła 7 miliardów dolarów. Oczekuje się, że do 2028 roku wzrośnie do 30 miliardów dolarów, czyli o ponad 20%!

Budżet IT firm przeznaczany na zewnętrznych dostawców usług znacząco wzrósł, do najwyższego wskaźnika od ponad 10 lat (USA i CA).

Średnio 13,6% budżetu IT w latach 2020/2021 stanowiły wydatki na Outsourcing IT, dla porównania w 2019 r. było to 12,7% (USA i CA).

Wytwarzanie oprogramowania jest najczęściej zlecaną w ramach Outsourcingu IT usługą i w większości ok. 60% zleceń dotyczy wykonania całościowego produktu lub dodatkowej funkcjonalności (USA i CA).

Wygląda na to, że pomimo galopującej inflacji oraz problemów na rynku energetycznym, rynek IT radzi sobie całkiem nieźle. Wg. ekspertów, w tym np. firmy Korn Ferry analizu-

jącej rynki technologiczne w Chinach i Stanach Zjednoczonych, niedobory specjalistów IT będą rosły w obu krajach (jeżeli kwestia ta nie zostanie rozwiązana wewnętrznie), co spowoduje ponowne zainteresowanie Indiami posiadającymi największe zdolności technologiczne na świecie (szacunki mówią nawet o milionie specjalistów IT do 2030 roku). Daje to szansę na rozwój i ekspansję polskich firm świadczących usługi Outsourcingu IT, które coraz częściej rekrutują doświadczonych specjalistów z Azji.

W podobnej sytuacji jest Polska, gdzie analizując ilości ofert pracy publikowanych w I kwartale 2021 roku i obecnie widzimy wzrost o praktycznie 100% ilości ogłoszeń dla specjalistów w sektorze IT (wg. danych Job Market). Niedobory specjalistów na rynku generują coraz wyższe stawki. Zatrudnienie eksperta staje się coraz bardziej kosztowne, stąd rosnąca popularność usług takich jak IT Stuffing, IT Body Leasing i oczywiście Outsourcingu IT.

Kolejnym ciekawym dla firm IT rynkiem są Zjednoczone Emiraty Arbskie, gdzie państwo udziela rozległego wsparcia dla rozwoju sektora IT, w tym szczególnie zachęcająca jest wysokość podatku Vat (5%), nie mówiąc o braku podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia, nieruchomości i inwestycji.

Reasumując, usługi w ramach Outsourcingu IT mają się dobrze, a prognozy wskazują, że będzie jeszcze lepiej.

PRAWNICY I SĄDY ON-LINE BRANŻA LEGAL TECH ROZWIJA

SIĘ BŁYSKAWICZNIE

TEKST WOJCIECH KONDRACIUK

Jesteśmy przyzwyczajeni do załatwiania spraw przez inter net – pandemia odzwyczaiła nas od chodzenia do sklepów, urzędów, a częściowo nawet sądów. Zamknięci w domach, zaczęliśmy w końcu po wszechnie wykorzystywać dostępne technologie. Prawie trzy lata później ta konieczność stała się naszym wygodnym nawykiem. Firmy i instytucje udostępniające swoje usługi w sieci zyskują popularność i zadowolonych klientów. Dołączają do nich również kancelarie prawnicze z całego świata.

CZYM JEST LEGALTECH?

Stali czytelnicy naszego magazynu z pewnością kojarzą termin „fintech”, określający firmy z branży finansowej, które oferują nowoczesne, czy wręcz rewolucyjne technologie – stąd właśnie nazwa FinTech – od financial technology. W analogiczny sposób powstał termin LegalTech, określający ogół nowoczesnych technologii wykorzystywanych w branży prawnej. Mieści się w nim w zasadzie wszystko, co poprawia jakość i wydajność pracy kancelarii prawnych oraz sądów – od tak prostych i powszechnych rzeczy, jak mierzenie czasu pracy, aż po zautomatyzowane tworzenie dokumentów.

Podstawą jest tutaj oczywiście komunikacja z klientami. Wy korzystanie w niej technologii wideokonferencji nie jest dużym wyzwaniem, a mimo to na polskim rynku wciąż trudno spotkać kancelarie prawne, które pozwalają na prowadzenie spraw w 100% przez internet. Do zmiany tego stanu rzeczy potrzebna będzie przede wszystkim zmiana nastawienia samych adwo katów i radców prawnych, którzy niezbyt chętnie pozbywają się swoich przyzwyczajeń. Często postrzegają oni korzystanie z cyfrowych kanałów komunikacji jako utrudnienie, a nie uła twienie pracy. Ta zmiana będzie jednak następować coraz szybciej, ponieważ liczą na nią klienci. Nowe kanały komunikacji

dają im nie tylko wygodę, ale również ogromną oszczędność czasu – zwłaszcza w przypadku korzystania z usług kancelarii znacznie oddalonych od miejsca ich zamieszkania.

Komunikacja to jednak nie tylko rozmowa pomiędzy prawnikiem a klientem. Już teraz w polskim internecie istnieją strony, aplikacje i platformy, na których można bardzo szybko znaleźć doradcę lub adwokata specjalizującego się w interesującej nas dziedzinie prawa i uzyskać płatną poradę już w ciągu godziny – oczywiście bez wychodzenia z domu lub biura.

TECHNOLOGIA W SŁUŻBIE PRAWU

Aby dołączyć do świata LegalTech, nie wystarczy jednak wy posażyć prawników w kamerki internetowe. Będzie do tego potrzebny również zdigitalizowany obrót dokumentami, który musi spełniać wymagania stawiane przez RODO, a także być bezpieczny i wygodny. Już teraz powstają w Polsce liczne rozwiązania, które pomagają w zarządzaniu dokumentacją, jej katalogowaniu, a nawet analizie i tworzeniu dokumentów z wy korzystaniem sztucznej inteligencji. Potencjalna oszczędność czasu będzie tu liczona w dziesiątkach godzin na pojedynczą sprawę, a to przełoży się nie tylko na wyższe zyski kancelarii, ale też większe zadowolenie klientów.

Warto wiedzieć, że znaczna część kancelarii prawnych w Polsce korzysta z tzw. outsourcingu, czyli zlecania części swoich zadań osobom z zewnątrz. To schemat pracy znany w każdej nowoczesnej firmie – nie trzeba przecież zatrudniać własnego programisty, by prowadzić sklep internetowy. Kancelarie często zlecają mniej wymagające, ale czasochłonne zadania osobom, które posiadają odpowiednie kwalifikacje i specjalizują się w określonych dziedzinach prawa – również zagranicznego. Outsourcing z natury jest zdalny, a w tak delikatnej branży musi być stuprocentowo bezpieczny. Skoro więc da się współ pracować z prawnikami z innych rejonów kraju i świata, warto otworzyć także swoje wrota dla klientów, których być może nigdy nie spotkamy osobiście.

Idealną sytuacją byłoby tworzenie specjalnych narzędzi do komunikacji prawnik – klient, które będą gwarantowały pełną wygodę i bezpieczeństwo. Wdrażanie tego typu technologii tworzy nową niszę na rynku technologii informatycznych. Na całym świecie pojawiają się już firmy, które chcą świadczyć usługi właśnie kancelariom prawnym. By było to możliwe, muszą one dogłębnie poznać wyzwania, przed którymi każ dego dnia stają radcy prawni, adwokaci oraz inni pracownicy związani z prawem.

PRAWO W SŁUŻBIE TECHNOLOGII

Jednym z motorów napędowych branży LegalTech jest także sytuacja odwrotna. Technologia jest obecna w coraz większej liczbie podmiotów i spraw, które potrzebują reprezentacji

prawnej. Współcześni prawnicy muszą dobrze rozumieć świat nowych technologii, by móc skutecznie wspierać nowoczesne firmy w walce o swoje prawa. Często chodzi tu o takie zagad nienia, które nie zostały jeszcze ujęte w żadnym z polskich kodeksów i wymagają nowej, bezprecedensowej interpretacji istniejących przepisów.

CYFROWE SĄDY

Jedną z najbardziej zaskakujących nowości, którą dała nam pandemia, jest możliwość rozstrzygania spraw sądowych za pośrednictwem wideokonferencji. Polskie sądownictwo od dekad kojarzy się z czymś topornym, powolnym i przestarzałym. Tymczasem w ciągu zaledwie kilku miesięcy od ogłoszenia pierwszego lockdownu udało się niemal całkowicie przenieść polskie sądownictwo do sieci. W okresie od lipca 2020 do maja 2022 przeprowadzono ponad 300 tysięcy rozpraw sądowych w trybie zdalnym – bez konieczności osobistego stawiennictwa w gmachu sądu. Rozwiązania opracowane z myślą o ochronie zdrowia mogą z czasem stać się standardem. Ministerstwo Sprawiedliwości wciąż pracuje nad tzw. sądem w smartfo nie, czyli możliwością uczestnictwa w sprawach sądowych, przesyłania pism oraz przeglądania akt za pośrednictwem aplikacji mObywatel. Możemy więc przypuszczać, że zdalne roz prawy sądowe nie pójdą w zapomnienie wraz z koronawirusem. A skoro nie musimy osobiście stawiać się w sądzie, to jakie jest uzasadnienie dla wizyt w kancelariach prawnych? Być może w ciągu najbliższych lat polskie prawo w całości przeniesie się na serwery i całkowicie porzuci papier. ■

FOTO: ADRIAN GRYCUK, WIKIPEDIA

JAK DZIAŁA ŚWIĄTECZNY MARKETING

TEKST MIKOŁAJ BUCZYŃSKI

To, że święta Bożego Narodzenia mają taki kształt, w jakim je dzisiaj widzimy, jest spowodowane ich komercjalizacją. Mnie to zupełnie nie przeszkadza i zawsze staram się w pełni odczuwać tę niepowtarzalną magię. Jedną z ciemnych stron komercjalizacji są jednak sztuczki marketingowe, które co rok stosują sprzedawcy.

Uwielbiam święta Bożego Narodzenia. I uwielbiam świą teczny marketing. Nie dlatego, że dzięki niemu rosną obroty w firmie (chociaż na to absolutnie nie narze kam), ale dlatego, że w gruncie rzeczy tworzy on klimat. Może i wizerunek Świętego Mikołaja z białą brodą, czerwoną czapką i dorodnym brzuchem został stworzony przez Coca-Colę, która na tym „procederze” nieźle zarabia, ale nie zmienia to faktu, że jest to symbol świąt. Może i kreowanie specyficznej atmosfery, aromatyzowanie powierzchni sklepowych czy puszczanie świątecznych piosenek ma w gruncie rzeczy podnieść sprzedaż, ale dopóki jestem tego świadomy, uważam, że nic mi nie grozi. Zastanówmy się dzisiaj czymże są te „pułapki marketingu”, które pojawiają się rokrocznie w okresie Bożego Narodzenia.

ŚWIĄTECZNA ATMOSFERA

Zapach choinki, piernika, cynamonu, pomarańczy – czyli zapach świąt. Nie pojawia się on magicznie sam z siebie w galerii handlowej, ale jest dystrybuowany – zależnie od możliwości i budżetu – poprzez specjalne dysze, kostki zapachowe,

dyfuzory lub spraye. Już to powoduje, że jesteśmy bardziej skłonni do zakupów. Sklepy dbają o świąteczną aranżację, a pracownicy mają świąteczny dress code. Kiedy dojdą do tego dźwięki świątecznego nagrania – można poczuć prawdziwą „magię świąt”. A kiedy tę „magię” czujemy, to jesteśmy skłonni hojnie obdarowywać bliskich, zostawiając w sklepach wysokie kwoty. W końcu Boże Narodzenie jest tylko raz w roku.

ZAKUPY IMPULSOWE

Kojarzysz produkty ustawione przy ladzie sklepowej? Często są przy okazji najbardziej marżowe. W każdym razie ich zadaniem jest wywołanie impulsu, przypomnienia sobie o potrzebie lub sprowokowanie pojawienia się potrzeby nieuświadomionej. Działa to na co dzień, a w święta ten efekt jest zwielokrotnio ny. Wielkie kosze z czekoladkami czy postawione na środku sklepu ekspozytory z bożonarodzeniowymi dodatkami mają przyciągnąć twój wzrok. Jeżeli produkt nie jest zbyt drogi, to bardzo możliwe, że klient pod wpływem impulsu włoży go do koszyka – bo w sumie może się przyda.

FOTO: OLESIA BUYAR, UNSPLASH FOTO: PIXABAY

Skoro jesteśmy przy zakupach impulsowych, to nie sposób nie wspomnieć o wszelkich produktach, które mają pozwolić nam poczuć Boże Narodzenie jeszcze mocniej. Wszelkie pro dukty z motywami świątecznymi, świece, sole do kąpieli, żele pod prysznic, kalendarze adwentowe – sprzedają się wprost znakomicie. Nie ma w tym nic złego, ale tylko wtedy, kiedy za tym świątecznym wizerunkiem stoi jakakolwiek jakość. Nierzadko jednak zdarza się, że „świąteczne produkty” są zwy kłymi produktami, w dodatku kiepskiej jakości, przyodzianymi w gwiazdkowe przebranie.

GOTOWE PREZENTY

Są ludzie, którzy z zamiłowaniem spędzają czas na wybieraniu prezentów cały dzień, ale dla wielu osób to katorga – chcą jak najszybciej coś kupić i wrócić do domu. Kiedy pojawia się potrzeba, to na ogół pojawia się i rozwiązanie. W tym wypadku są to gotowe prezenty, często zestawy, ładnie zapakowane i gotowe do włożenia pod choinkę. Nie ma w tym nic złego, ale należy zawsze sprawdzić, czy taki zestaw nie składa się z „zapychaczy”, tj. rzeczy, które nie są potrzebne, a sprawiają tylko wrażenie obfitości.

KONKURSY I HAPPENINGI

Nierzadko w zatłoczonej galerii, gdzieś w jej centrum, mają miejsca wydarzenia świąteczne. Zwracają uwagę i często

prawdziwie angażują. Warto jednak mieć zawsze na uwadze, kto jest sponsorem danego happeningu. Bardzo prawdopodobne, że to wydarzenie jest po prostu zawoalowaną prezentacją handlową, a w konkursie jedynym wygranym jest producent.

SPRZEDAWCA PROPONUJE DROŻSZE ROZWIĄZANIA

Tak jak żaden z wcześniej opisanych „chwytów” mi nie przeszkadza, tak ten owszem, i to bardzo. Część nachal nych sprzedawców wykorzystuje miękkie serce klienta i stara się dosłownie „wcisnąć” towar, bazując na poczuciu winy. Dzieje się tak szczególnie wtedy, kiedy klientowi nie wypada odmówić, na przykład kiedy poszukuje prezentu dla drugiej połówki. Sprzedawca, nawet znając budżet klienta, pokazuje opcje, które go znacznie przekraczają. I chociaż nie uda mu się sprzedać droższej rzeczy, to nierzadko klient, który ma poczucie winy, kupuje coś pomiędzy rozwiązaniem w swoim budżecie a propozycją sprzedawcy. Takie działania są oczywiście nieetyczne, ale warto pamiętać, że się zdarzają.

RZUTEM NA TAŚMĘ

Tutaj mamy trochę kontynuację powyższego punktu, tylko w innej formie. Zamiast namawiać klienta do kupienia rzeczy droższej, sprzedawca nie ustaje w propozycjach dołożenia dodatków do rzeczy zakupionej. Oczywiście up-, down- czy cross-selling są techniką ogólnie uznaną, ale kiedy bazują na poczuciu winy, to przestają taką być.

WSZYSTKO PO TO, ABY JESZCZE BARDZIEJ POCZUĆ ŚWIĘTA

FOTO: BONG HAO, UNSPLASH

ZAPAKOWAĆ I ZAPŁACIĆ

Kiedy już klient wybierze prezent, sprzedawca na ogół propo nuje, że go specjalnie zapakuje. W pudełko, w papier, przewiąże wstążką. Sprzedawca nie napomknie jednak, że to dodatkowa usługa, a opłata za pakowanie jest stanowczo wyższa aniżeli symboliczna.

WYŻSZE CENY

Mimo że co rusz można spotkać promocje (tylko czy faktycznie na nich oszczędzamy?), to niekiedy zdarzają się produkty, które mają wysoką cenę tylko w okresie świątecznym. Są to nie tylko wszelkiej maści świąteczne dodatki czy ubrania z bożonarodzeniowymi motywami, ale i luksusowe perfumy czy biżuteria. Po świętach zaś nadchodzą przeceny.

PODSUMOWANIE

Jest wiele technik marketingowych, które są stosowane w punktach sprzedaży, jednak wybrałem tylko te, które widzimy szczególnie w okresie świątecznym. Jest też wiele technik, które warto stosować, aby nie wpaść w żadne pułapki. Moją ulubioną jest nic innego jak po prostu kupowanie prezentów wcześniej, a nie tuż przed świętami. Nie ma nic złego w oddaniu się świątecznemu klimatowi, jednak zawsze warto robić to z głową, aby po prostu nie stracić. I nie ma nic złego w świą tecznym marketingu, o ile jest etyczny. Finalnie, gdyby nie on, to „magia świąt” nie byłaby tak odczuwalna. ■

FOTO: BIEL MORRO, UNSPLASH

FOTO: MARCUS LOKE, UNSPLASH

System IDEAL to propozycja w ofercie systemów aluminiowych Aliplast – lekka i elegancka alternatywa dla tradycyjnych ścianek działowych. Jeśli marzysz o industrialnym wnętrzu rodem z nowojorskiego Soho – system IDEAL pozwoli Ci urzeczywistnić to pragnienie.

IDEAL to system ścian wewnętrznych oparty na aluminiowych profilach – charakterystyczny smukły kształt profili (tylko 33 mm przekroju) nadaje ściankom loftowy charakter i pozwala na two rzenie konstrukcji o industrialnym charakterze. Funkcjonalne wnętrze (mieszkanie, biuro) powinno mieć wydzie lone sfery, zapewniające odpowiednie miejsce zarówno do pracy, jak i wypoczynku. Idealnym rozwiązaniem są ścianki działowe, po zwalające usystematyzować miejsce. Dzięki wykorzystaniu alumi nium, konstrukcje systemu IDEAL są lekkie i eleganckie, a przy tym dzięki przeszkleniom dodają wnętrzom przestronności. Przezierne panele w aluminiowej ramie, zapewniają swobodne przenikanie naturalnego światła. Nie stanowią więc optycznej bariery – łączą pomieszczenia, a jed¬nocześnie pozwalają w naturalny sposób po dzielić przestrzeń mieszkalną na różne strefy funkcjonalne. Dzielą przestrzeń, optycznie ją powiększając i nadając wnętrzu lekkości.

IDEAL to system dedykowany zarówno domom mieszkalnym, apartamentom. Doskonale sprawdzi się również w biurach i lo kalach usługowych. IDEAL doskonale wpasuje się w nowoczesne projekty loftowych wnętrz, a dzięki szerokiej gamie kolorystycznej, zastosowaniu odpowiednich podziałów szprosów, również w tra dycyjnych aranżacjach przestrzeni.

IDEAL można dopasować do wnętrza, zarówno pod względem kon strukcji, jak i kolorystyki. Szeroka oferta konstrukcji pozwala zapro jektować spójną i harmonijną kompozycję wnętrza. System oferuje możliwość łączenia drzwi jednoskrzydłowych, dwuskrzydłowych i obrotowych ze ścianami stałymi, dzięki czemu możemy dostoso wać konstrukcję do indywidualnego projektu oraz naszych potrzeb.

Doskonałą i oryginalną opcją są drzwi obrotowe – pivot. Drzwi obrotowe są odejściem od standardowych mocowań bocznych. Ich oś obrotu została przesunięta, a zawias umieszczony na górnej i dolnej ramie. W związku z tym, uzyskujemy system otwierania wa hadłowo-obrotowy. Dzięki temu, możemy zaproponować klien towi ogromne drzwi, których wymiary osiągają nawet 2x4m. Mimo rozmiaru pracują płynnie, delikatnie i lekko. Tego typu rozwiązania są obecnie bardzo popularne – urzeczywistniają najnowszy trend w architekturze, czyli duże przeszklenia, przestrzeń i światło.

Pod względem kolorystycznym mamy do wyboru pełną paletę RAL, a także struktury i dekory imitujące kolory drewna (Aliplast Wood Colour Effect) oraz tak modne ostatnio struktury betonu (Aliplast Loft View).

Nie zapominajmy o detalach – aby zachować spójność konstruk cji, system IDEAL posiada specjalnie zaprojektowane pochwyty oraz pasujące do nich klamki i rozety.

IDEAL to IDEALne rozwiązanie do nowoczesnych przestrzeni.

Według danych GUS z lipca 2021 r. przeciętna długość życia w Polsce wyniosła 72,6 roku (mężczyźni) i 80,7 roku (kobiety). Stres, pośpiech, uboga dieta, choroby cywilizacyjne nie sprzyjają długiemu życiu w dobrej fizycznej i psychicznej kondycji. Warto zatem przyjrzeć się stylowi życia mieszkańców pięciu niezwykłych, słynących z długowieczności miejsc na świecie, w tym dwóch znajdują cych się na naszym kontynencie. Nazwa została stworzona przez włoskiego akademika Gianniego Pesę i belgijskiego demografa Michela Poulaina. Odkryli w 2000 roku w prowincji Nuoro na Sardynii największe na świecie znane wówczas skupisko stuletnich mężczyzn mieszkających w górskich wioskach tej prowincji. Badany teren oznaczyli na mapie niebie skim atramentem, a później nazwali go po prostu „niebieskim obszarem”. Kilka lat później współpracę z Poulainem nawiązał amerykański pisarz i dziennikarz Dan Buettner. Wynikiem tej kooperacji było zidentyfikowanie kolejnych czterech niebie skich stref, miejsc z największą liczbą stulatków. Z każdym z nich przeprowadzono wywiad, pytając o styl życia, zwyczaje,

dietę, aktywność, wykonywaną pracę. Na podstawie tych rozmów powstała mapa długowieczności obejmująca (jak dotąd) pięć „blue zones”. Są to: wyspa Sardynia we Włoszech, wyspa Ikaria w Grecji, wyspa Okinawa w Japonii, półwysep Nicoya w Kostaryce, miasto Loma Linda w Kalifornii. W czym zatem tkwi ich sekret?

DIETA – LEPIEJ MNIEJ NIŻ WIĘCEJ

To wspólny mianownik wszystkich stref: ludzie tam żyjący nie przejadają się, a ich dieta jest bogata nie tylko w składniki chroniące organizm przed powodującym jego starzenie się stresem oksydacyjnym, ale także substancje stymulujące jego regenerację i wzmacniające jego odporność. Jedzą dużo warzyw i owoców, produktów pełnoziarnistych, roślin strączkowych oraz zdrowych tłuszczów, których źródłem są między innymi ryby, orzechy i oliwa z oliwek. W ich diecie niewiele jest cukru (chodzi tu głównie o wysokoprzetworzone przekąski, słodycze i kolorowe napoje), nabiału i mięsa. Bazą są produkty lokalne i jak najmniej przetworzone.

FOTO:

PRZYNALEŻNOŚĆ DO GRUPY I WIĘZI RODZINNE

Naukowcy badający styl życia mieszkańców niebieskich stref podkreślają, że ważnym czynnikiem, któremu zawdzięczają oni swoją długowieczność i dobrą formę, są relacje między ludzkie. Tradycyjnie Okinawę, Sardynię czy Ikarię zamieszkują wielopokoleniowe rodziny. Rodziny te żyją ze sobą bardzo blisko, zapewniając należącym do nich osobom opiekę, komfort psychiczny i poczucie celu (o czym więcej za chwilę). A kontakt z drugim człowiekiem nie tylko poprawia nastrój, ale też sty muluje intelektualnie, opóźniając ewentualny rozwój chorób neurodegeneracyjnych (np. Alzheimera lub demencji). Znajomi i przyjaciele to swego rodzaju grupa wsparcia społecznego. Wiadomo to od dawna, a jednak ludzie Zachodu alienują się od siebie coraz bardziej, gdy wpatrzeni w błękitne ekrany, zatracają się w eksplorowaniu wirtualnych sieci... społecznościowych (!).

ŻYCIE BEZ POŚPIECHU, ALE Z POCZUCIEM SENSU Według mieszkańców niebieskich stref na wszystko znaj dzie się czas, więc nie ma powodu martwić się „na zapas”, będąc niewolnikiem zegarka i kalendarza. Jednocześnie stulatkowie z niebieskich obszarów mają swoje powody i motywacje, aby co rano wstawać z łóżka: spotykają się z sąsiadami, uczestniczą w życiu społecznym i rodzinnym. Niektórzy nawet pracują zawodowo, jeśli mają na to siły i chęć. To również drobne przyjemności dnia codziennego – ich dostrzeganie i docenianie. O takim poczuciu sensu na Okinawie mówi się „ikigai”, a w Kostaryce „plan de vida”. Powód, dla którego rano wstajemy, jest motorem, który nas napędza i pcha do przodu, dodając energii do działania. Takie poczucie celu i sensu istnienia też z pewnością przekłada się na dodatkowe lata życia.

FOTO: VLAD SARGU, UNSPLASH

W RUCHU (I NIE CHODZI TU O KIOSK)

Mieszkańcy „niebieskich stref” nie katują się morderczymi treningami na siłowni czy przygotowaniami do pokonania triatlonu – ruch jest po prostu częścią ich codzienności. Wysoką aktywnością fizyczną cechują się zwłaszcza mieszkańcy Sardynii, Nicoya w Kostaryce, a także Ikarii w Grecji, zwłaszcza w ubogim w drogi i trudno dostępnym obszarze górskim. W miejscach, gdzie żyją, często nie istnieje coś takiego jak komunikacja miejska, a czasami wręcz nie ma infrastruktury drogowej. Normą jest więc przemieszczanie się pieszo. Większość mieszkańców tych rejonów pracuje fizycznie, na świeżym powie trzu, zajmując się rolnictwem czy pasterstwem. Praca fizyczna na świeżym powietrzu służy ich zdrowiu podwójnie, bo oprócz cennego wysiłku zapewnia im też dużą dawkę witaminy D, której produkcję w organizmie stymulują promienie słoneczne i która ma wpływ m.in. na odporność naszego organizmu na infekcje, nowotwory czy choroby układu sercowo-naczyniowego. Aktywność fizyczna i naturalny ruch, taki jak spacery, prace w domu czy w ogrodzie to podstawa dobrego samopoczucia i kondycji fizycznej wystarczającej do utrzymania w należytej formie stawów, mięśni i układu krążenia. Tu też nie „odkryto Ameryki” – ludzkie ciało zostało stworzone do bycia w ruchu, a nie do siedzenia przez długie godziny przy biurku...

Na jakość życia (i w pewnym stopniu też na jego długość) niewąt pliwie wpływa też bliski kontakt z naturą. Charakterystyczną cechą niebieskich stref jest to, że znajdują się w ciepłych obszarach, z dużą ilością słońca. Wszystkie też położone są na terenach z dostępem do morza lub oceanu.

Czy styl życia mieszkańców niebieskich stref da się „przełożyć” na nasz umiarkowany klimat i codzienną gonitwę z kawą w ręku? Cóż, klimatu nie zmienimy, ale możemy zadbać o aktywność fizyczną, dietę i relacje z ludźmi – na to mamy wpływ. Oczywiście, mało kto lubi zmiany wymagające naruszenia codziennych, często szkodliwych dla zdrowia nawyków. Jednak dzięki temu możemy mieć szansę dożycia długich lat w dobrej kondycji. Może więc warto spróbować i zamienić strefę komfortu na naszą małą, osobistą niebieską strefę? ■

FOTO: EDGAR CASTREJON, UNSPLASH

FOTO: VLADIMIR HALTAKOV, UNSPLASH

SKRYTKI DEPOZYTOWE CZY WARTO Z NICH KORZYSTAĆ?

TEKST RAFAŁ NOWICKI

Przechowywanie drogocennych aktywów we własnym domu bywa problematyczne (gdzieś trzeba je ukryć), lecz również niebezpieczne. Alternatywą może być trzymanie kosztowności, dzieł sztuki czy papierów wartościowych w skrytce prowadzonej przez bank lub prywatną firmę depozytową. Taka skrytka zwykle ma postać specjalnie zabezpieczonej szuflady znajdującej się w pilnie strzeżonym miejscu, np. w skarbcu. Sforsowanie zabezpieczeń stosowanych przez banki jest dla przestępców mimo wszystko trudniejsze niż włamanie się i obrabowanie domowego sejfu.

Banki udostępniają skrytki depozytowe na podstawie art. 5 ust. 2 pkt 6 i 109 Prawa bankowego (DzU z 2002 r. nr 72, poz. 665 ze zm.). W większości podmiotów oferujących tę usługę klient może wynająć skrytkę na czas nieokreślony, na okres roku czy miesiąca, a nawet krócej. W ostatnich latach liczba takich skrytek oferowanych przez banki zmniejszyła się, ponieważ instytucje finansowe nie inwestują w rozbudowywanie skarbców pod tym kątem. Powodem są oczywiście koszty. Aby zapewnić klientom dostęp do skrytki, bank musi przygotować odpowiednie pomieszczenie (wyposażone m.in. w pancerne drzwi o niemal metrowej grubości), kupić sejfy z podwójnymi zamkami, zainwestować w monitoring oraz pracowników ochrony, wykupić polisę ubezpieczeniową oraz zapewnić odpowiedni dostęp do skarbca (klient nie może przechodzić przez pomieszczenia przeznaczone wyłącznie dla personelu). W rezultacie koszt utrzymania skrytek znacznie przewyższa dochody za ich wynajem. Co ciekawe, skrytkę (a dokładniej – kasetę depozytową) można też wynająć w niektórych bankach spółdzielczych. Do tego cena najmu w tych instytucjach jest z reguły niższa niż prowizja pobierana przez banki komercyjne.

Jednak wynajem skrytek depozytowych przestał być domeną wyłącznie banków i dziś możemy skorzystać z oferty prywatnych firm prowadzących działalność skarbowo-depozytową. W Polsce są to np. Śląskie Sejfy, wrocławska firma 24Sejf, poznańskie Centrum Depozytów Bankowych czy SmartBox24. Podmioty te podlegają nadzorowi Ministerstwa Finansów oraz Generalnego Inspektoratu Informacji Finansowej i działają na podstawie Ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Muszą też posiadać certyfikaty bezpieczeństwa technologii zastosowanych do budowy skarbca oraz mieć status instytucji obowiązanej.

Prywatne firmy depozytowe, niepowiązane z systemem bankowym, zapewniają swoim klientom anonimowość, po siadają bezpieczne skrytki w najróżniejszych wymiarach i są najczęściej czynne 24 godziny na dobę. Za tę wygodę trzeba jednak zapłacić – opłaty za schowek w prywatnym skarbcu są znacznie wyższe niż prowizje pobierane przez banki. Dodatkowo wartość skrytki musimy ubezpieczyć, a opłaty za ubezpieczenie pobierane są oddzielnie.

KTO MOŻE WYNAJĄĆ SKRYTKĘ DEPOZYTOWĄ?

Warto wiedzieć, że w Polsce skrytkę bankową mają prawo wynająć zarówno obywatele Rzeczpospolitej, jak i obcokrajowcy (rezydenci oraz nierezydenci). Najemcą skrytki może być też osoba prawna (np. firma), a nawet jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Mieszkaniec Polski zrobi to na podstawie dowodu osobistego, obcokrajowiec zaś – oka zując ważny paszport. Istnieje opcja wynajęcia urządzenia przez

więcej niż jedną osobę. Do umowy najmu czasami przystępuje np. małżeństwo. W takiej sytuacji każdy ze współwłaścicieli dostaje swój indywidualny klucz, aby móc swobodnie korzy stać ze skrytki. Po złożeniu do banku pisemnej zgody wraz z uwierzytelnionym podpisem może ona być dostępna także dla pełnomocnika klienta.

W przypadku odwołania pełnomocnictwa zamek oraz oba klucze do skrytki muszą zostać wymienione na koszt najemcy. Do tego właściciel depozytu musi być obecny przy tej operacji.

W razie śmierci posiadacza skrytki jej zawartość jest udostęp niana spadkobiercom na podstawie prawomocnego wyroku sądu o nabyciu prawa do spadku lub umowy podziału masy spadkowej sporządzonej w formie aktu notarialnego.

CO MOŻNA TRZYMAĆ W SKRYTCE?

Najczęściej umieszcza się tam przedmioty o wysokiej wartości materialnej, takie jak m.in.: biżuteria, sztabki złota, papiery wartościowe, numizmaty, dzieła sztuki itp. Ale mogą to być również pamiątki rodzinne, np. pamiętniki. Klient wynajmujący skrytkę musi zadeklarować w banku, jaka będzie jej zawar tość, oraz wskazać szacunkową wartość depozytu. Jednak w praktyce podmiot wynajmujący skrytkę nie może sprawdzić, czy zawartość depozytu jest zgodna z deklaracją klienta. Co

nie znaczy, że można przechowywać tam wszystko. Lista przedmiotów zabronionych obejmuje: broń, materiały wybu chowe, radioaktywne, przedmioty pochodzące z przestępstwa, narkotyki, towary ulegające zepsuciu (np. jedzenie).

Większość podmiotów oferujących sejfy posiada skrytki w kilku rozmiarach. W zależności od tego, co zamierzamy trzy mać w skrytce, możemy wybrać depozyt umocowany na stałe w skarbcu i wyposażony w dwa oddzielne zamki lub metalową przenośną kasetę z pojedynczym lub podwójnym zamkiem. Nieliczne instytucje dysponują skrytkami do przechowywa nia przedmiotów wielkogabarytowych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb klienta. Opłata za ich wynajem jest ustalana indywidualnie.

Zgodnie z polską legislacją w tym zakresie instytucja oferująca skrytki odpowiada za ich odpowiednie zabezpieczenie. Gdyby z zawartością schowka coś się stało, np. w wyniku pożaru, powodzi, napadu czy pomyłki pracownika – podmiot musi zrekompensować klientowi poniesioną stratę. Ale... Wedle polskiego prawa, jeśli skrytka zostanie okradziona, jej użyt kownik musi udowodnić, jakie przedmioty stracił i ile były warte. Podmioty zarządzające skrytkami nie prowadzą bowiem żadnej ewidencji rzeczy, które się w nich znajdują. Podobnie jest w innych krajach, np. w USA czy Szwajcarii.

FOTO: TIM EVANS, UNSPLASH

À propos. Jeżeli nie znajdziemy wolnego schowka depozyto wego w kraju, zawsze możemy go poszukać za granicą, np. w szwajcarskim lub niemieckim banku. Pamiętajmy jednak, że wynajęcie skrytki w zagranicznej instytucji bankowej może się wiązać z pewnymi niedogodnościami – np. w niektórych bankach jako nierezydenci możemy zostać poproszeni o założenie konta (co w bankach szwajcarskich wymaga osobistej wizyty) i wykupienie osobnego ubezpieczenia. Osobną kwestią są znacznie wyższe koszty takich usług za granicą.

JAK WYGLĄDA KORZYSTANIE ZE SKRYTKI DEPOZYTOWEJ?

Właściciel skrytki bankowej otrzymuje do niej klucz lub kartę magnetyczną, a drugie akcesorium pozostaje w posiadaniu placówki. Co ważne, do otworzenia i zamknięcia urządzenia potrzebny jest komplet. Warto pamiętać, że placówka nie ma kopii klucza klienta, zatem w przypadku jego zgubienia właściciel skrzynki ponosi duże koszty związane z usługą otwarcia urządzenia przez specjalistę. Dana osoba korzysta ze swojej szuflady bez obecności pracownika banku – otwiera on sejf oraz skrytkę, a następnie pozostawia klienta samego w pomieszczeniu. Klienci mogą korzystać z tej usługi tylko w godzinach pracy danej placówki. Po każdym otwarciu skrytki pozostaje ślad w postaci dokumentów potwierdzających to zdarzenie.

Podobna procedura otwierania oraz zamykania skrytek obo wiązuje także w prywatnych firmach depozytowych. Warto jednak dodać, że na rynku polskim funkcjonują również samo obsługowe skarbce (np. Safebox24, Skrytka.eu), w których dostęp do skrytki umożliwia szyfrowany klucz biometryczny. Każdy z klientów po podpisaniu umowy jest identyfikowany za pomocą biometrii dłoni i twarzy, następnie uzyskany w ten sposób wzorzec jest kodowany i zapisany w urządzeniach

weryfikujących zamontowanych na drzwiach skarbca i sejfu. Skarbiec jest czynny przez całą dobę, a nowoczesna automa tyka w połączeniu z monitoringiem wszystkich aktywności eliminują błędy personelu.

Kto może otworzyć skrytkę depozytową? Co do zasady, skrytkę bankową może otworzyć wyłącznie osoba ją wynajmująca w towarzystwie pracownika instytucji, lecz w wyjątkowych sytuacjach dostęp do niej mogą otrzymać określone służby państwowe. Poza komornikiem (prowadzącym postępowanie egzekucyjne w stosunku do majątku właściciela depozytu) są to: policja, prokuratura, ABW, CBA, Służba Celna, Straż Graniczna. Nawet sam bank ma prawo otworzyć skrytkę w sytuacji, kiedy jej właściciel przestanie płacić za jej wynajem.

JAKI JEST KOSZT WYNAJMU SKRYTKI?

Należy mieć na uwadze to, że podane przez wynajmującego na stronie internetowej ceny mają na ogół charakter orien tacyjny, wyjściowy. Ostateczna kwota opłaty za wynajęcie skrytki zależy od tego, jakiego rodzaju przedmioty znajdą się w depozycie, oraz ich przybliżonej wartości szacunkowej. Znaczenie ma tutaj również rozmiar skrytki oraz okres, na jaki klient podpisze umowę (okres przechowywania). Dopiero wtedy można obliczyć właściwą kwotę za wynajem urządzenia.

Zależnie od tego, gdzie wynajmiemy skrytkę, zapłacimy od kilkuset złotych do nawet kilkunastu tysięcy złotych rocznie. Najniższe ceny najmu obowiązują w krajowych bankach spół dzielczych, najwyższe – w prywatnych firmach depozytowych w Szwajcarii. Jeżeli jednak chcemy bezpiecznie przechowywać cenne przedmioty, np. dzieła sztuki, kosztowności lub sztabki złota o wartości idącej w setki tysięcy czy miliony złotych – nawet górny pułap cen nie wydaje się przesadny. ■

FOTO: REGULARGUY, UNSPLASH

OBECNE NORMY

Obowiązująca od 1 stycznia 2021 norma Euro 6D ogranicza emisję dwutlenku węgla samochodów do 95 gramów na 100 km, a także tlenków azotu do 60 g dla silników benzynowych lub 80 gramów dla diesli. Przekroczenie tych wartości wiąże się z karą dla producenta w wysokości 95 euro za każdy ponadnormatywny gram CO 2 i jest naliczana od każ dego sprzedanego samochodu. Kara za jedno nowe auto, które jeszcze w roku 2020 było uznawane za ekologiczne (emisja CO 2 do 130 g/km), może wynosić nawet ponad 15 tysięcy złotych. Ten koszt oczywi ście spada na kupujących, powodując zauważalny

wzrost cen nawet najprostszych i najtańszych aut, ponieważ według normy WLTP nawet maleńkie auta miejskie zatruwają środowisko bardziej niż dwuto nowe SUV-y z układami typu plug-in hybrid, które przejeżdżają prawie cały test homologacyjny na energii z akumulatorów. Tylko auta hybrydowe, oraz oczywiście elektryczne, są w stanie zmieścić się w aktualnej normie. Na szczęście dla producentów i klientów norma bierze pod uwagę średnią z całej sprzedaży danej marki lub koncernu. Wystarczy więc sprzedawać jak najwięcej aut elektrycznych i hybrydowych oraz usuwać z gamy najmniej rentow ne modele, by unikać kar.

Pełna nazwa obowiązującej obecnie normy to Euro 6D-ISC-FCM. Dwa dodane na końcu skróty odnoszą się do największych nowości i ciekawostek, które zostały wprowadzone wraz z nią. Te skróty oznaczają In-Service Conformity oraz Fuel Con sumption Monitoring, czyli możliwość sprawdzenia faktycznych parametrów spalania i emisji w samochodach podczas wizyty w serwisie. Norma zobowiązuje auta w wieku do 5 lat i prze biegu do 100 tys. km do zachowywania parametrów podanych w homologacji auta.

CO NOWEGO W EURO 7?

Jeszcze do niedawna mówiło się, że samochody bez układów hybrydowych po prostu przestaną mieć rację bytu. Wśród postulowanych zmian w Euro 7 mówiło się między innymi o ograniczeniu emisji CO 2 do zaledwie 30 gramów na 100 km, czyli o prawie 70%. Jeszcze surowsze limity miały objąć tlenki azotu, tlenek węgla, a także cząstki stałe.

Na szczęście dla nas wszystkich Euro 7 będzie znacznie mniej restrykcyjna, a zmiany będą na tyle niewielkie (z punktu widzenia konsumenta), że śmiało można by nadać jej nazwę 6E. Jednym z założeń przyświecających twórcom nowej normy było ograniczenie wzrostu cen nowych samochodów. Dlatego

też emisja CO 2 pozostaje na poziomie 95 g/100 km. Zmieni się natomiast maksymalna wartość emisji tlenków azotu dla silników wysokoprężnych, która zostanie zrównana z normą dla silników benzynowych. Okres, w którym silniki nowych aut będą musiały spełniać normy, wydłuży się aż dwukrotnie – do 10 lat i 200 tys. km. W monitorowaniu spalania i emisji ma pomóc rozwinięcie systemów ISC oraz FCM, które pozwoli na stałe odczytywanie parametrów pracy silników przez cały okres użytkowania samochodów. To jedna z tych zmian, która była zapowiadana od samego początku. Prawdopodobnie te dane będą przesyłane zdalnie i anonimowo do producentów aut. Oprócz tego producenci będą musieli zmierzyć się m.in. z bardziej restrykcyjnymi testami spalania. W skład normy WLTP wejdą testy na krótkich odcinkach oraz w temperaturze otoczenia nawet do 45 stopni Celsjusza.

Najciekawszą nowością jest wzięcie pod uwagę emisji cząstek stałych z hamulców i opon, które są jedną z głównych przy czyn zanieczyszczenia powietrza w miastach. Problemy ze spełnieniem tych norm będą miały przede wszystkim ciężkie i dynamiczne auta elektryczne, które również zostaną poddane procedurze homologacyjnej. Na ten moment nie znamy jednak konkretnych wartości maksymalnej emisji z opon i hamulców. ■

PO 46 LATACH NA RYNKU FORD FIESTA KOŃCZY SWÓJ RYNKOWY ŻYWOT. PRZYSTOSOWYWANIE MAŁYCH I EKONOMICZNYCH SAMOCHODÓW DO KOLEJNYCH NORM EMISJI SPALIN STAJE SIĘ ZBYT KOSZTOWNE ZARÓWNO DLA PRODUCENTÓW, JAK I KLIENTÓW.

FOTO: JOHN LIO, UNSPLASH

FOTO: ADAM BORKOWSKI, UNSPLASH

RYNEK INWESTYCYJNY NIERUCHOMOŚCI KOMERCYJNYCH W POLSCE – RAPORT

SEKTOR BIUROWY

Warszawa wychodzi z cienia rynków regionalnych Sektor biurowy w Polsce cieszy się niesłabnącym zainte resowaniem inwestorów. Jednak większość podmiotów inwestycyjnych w tym sektorze zawęziła swoje kryteria w związku z wysokimi kosztami finansowania i koniecznością koncentracji na aspektach ESG. Wzrost kosztów budowy w ciągu ostatnich lat w połączeniu z ciągłym wzrostem stawek czynszowych sprawia, że właściciele istniejących nieruchomo ści mają przewagę konkurencyjną i lepsze zwroty z inwestycji, w porównaniu z nowymi projektami, pod względem ustalania stawek czynszu i strategii najmu.

KOMERCYJNYCH W POLSCE? NIC Z TYCH RZECZY!

Podejmowaniu decyzji inwestycyjnych towarzyszą teraz szczególnie wnikliwe analizy. Konflikt w Ukrainie, szalejąca inflacja oraz gwałtownie rosnące stopy procentowe rzutują na wszystkie rynki w Europie Środkowo-Wschodniej. Branża znajduje się w trudnym otoczeniu makroekonomicznym, a na horyzoncie majaczy potencjalny kryzys energetyczny. Mimo tego w pierwszych trzech kwartałach 2022 roku rynek inwe stycyjny w Polsce nie wykazał żadnych niepokojących oznak spowolnienia. Wręcz przeciwnie, całkowity wolumen transakcji w sektorze nieruchomości komercyjnych przekroczył wynik z 2021 roku o ponad 20%.

Sektor nieruchomości jest wciąż świetnym zabezpieczeniem przed inflacją z uwagi na rosnący poziom czynszów. Niesfina lizowane wcześniej transakcje przeniosły się na rok bieżący. Avison Young zauważa, że zarejestrowany wynik ukształtowało pięć spektakularnych transakcji, które odpowiadają za 47% całkowitego wolumenu inwestycji w omawianym okresie.

Po dominacji sektora biurowego w pierwszej połowie 2022 roku – w Q3 br. na prowadzenie ponownie wyszedł sektor magazynowy. Rynek biurowy z kolei odnotował wzrost wolu menu transakcji w Warszawie. Sektor handlowy niezmiennie oparty jest na mniejszych obiektach, jak parki handlowe i centra convenience. W sektorze mieszkaniowym zawarte zostały w Q3 dwie transakcje PRS w Warszawie i Wrocławiu.

Jeśli chodzi o źródła kapitału, w minionym kwartale szczególną aktywnością wykazali się inwestorzy i fundusze z Izraela.

• 4,3 miliarda euro – całkowity wolumen inwestycyjny Q1-Q3 2022;

• 84 transakcje vs. 103 transakcje w Q1-Q3 2021;

• trzeci najlepszy wynik Q1-Q3 od 2016 roku.

Z wynikiem 1,77 mld euro, odpowiadającym 41-procento wemu udziałowi w całym wolumenie transakcyjnym, sektor biurowy dominuje pod względem wartości transakcji, które zrealizowane zostały w Q1-Q3. Tym samym dystans do sektora magazynowego zmniejszył się z 20% w Q1 2022 do zaledwie 5% w okresie Q1-Q3 2022. Spośród 21 transakcji biurowych przeprowadzonych w pierwszych dziewięciu miesiącach tego roku 15 zlokalizowanych było na rynkach regionalnych. Nie mniej Avison Young zaznacza, że dwie najbardziej imponujące transakcje zostały zamknięte w Warszawie.

W pierwszej połowie 2022 roku transakcje na rynkach regio nalnych stanowiły 80% ilości transakcji w sektorze biurowym. Ich wolumen był natomiast porównywalny z wolumenem wyge nerowanym w Warszawie, a to dzięki historycznie największej transakcji zakupu pojedynczego aktywa – The Warsaw HUB. W samym Q3 2022 szala przechyliła się nieznacznie na ko rzyść stolicy. Czwarta historycznie największa pod względem wolumenu transakcja biurowa w Polsce, czyli zakup Generation Park Y przez Hansainvest, pozwoliła Warszawie wyjść na pro wadzenie z udziałem 55% udziału w wolumenie inwestycji biurowych w okresie Q1-Q3 2022.

• 1,77 miliarda euro – wolumen zrealizowany w sektorze biurowym w Q1-Q3 2022;

• 55% przypadło na Warszawę w Q1-Q3 2022;

• zrealizowano historycznie największą i czwartą pod wzglę dem wielkości transakcję pojedynczymi aktywami biurowymi w Polsce.

SEKTOR MAGAZYNOWY

Rynki wschodzące rządzą Sektor magazynowy, wielka gwiazda 2021 roku, na celowniku prawie każdego inwestora instytucjonalnego pozostaje na szczy cie listy zakupów również w 2022 roku. Inwestorzy nadal chcą kupować nieruchomości magazynowe, jednak ich właściciele nie są jeszcze gotowi do obniżania cen, zauważa Avison Young. Stąd

ZAŁAMANIE RYNKU INWESTYCYJNEGO NIERUCHOMOŚCI

TEKST PAULINA BRZESZKIEWICZ-KUCZYŃSKA, RESEARCH AND DATA MANAGER, AVISON YOUNG

największych transakcji pojedynczymi aktywami biurowymi w Polsce

Budynek Powierzchnia Dzielnica

Rok 1 The Warsaw HUB 101 000 City Centre West 2022 2 Warsaw Spire A 71 200 City Centre West 2019

Rondo 1 58 000 CBD 2014

Generation Park Y 47 600 City Centre West 2022

Warsaw Financial Center 50 000 CBD 2019

Q22 53 800 CBD 2016

Rondo 1 58 000 CBD 2006

Eurocentrum Office Complex 84 100 Jerozolimskie Corridor 2019

Metropolitan 38 300 CBD 2021

Rondo 1 58 000 CBD 2005

ŹRÓDŁO: AVISON YOUNG

całościowy wolumen sektora notuje relatywnie niższe wyniki. Popyt napędza rekordowo niski poziom pustostanów, który z kolei wpływa na wzrost stawek czynszowych w całej Polsce. W Q3 2022 sektor magazynowy umocnił swoją pozycję na polskim rynku inwestycyjnym. Nabycie portfela magazyno wego Danica przez CBRE IM od Hillwood było drugą największą transakcją odnotowaną w Q1-Q3 2022. Transakcja wpłynęła również istotnie na udział transakcji portfelowych w całkowi tym wolumenie sektora magazynowego, który wyniósł 50%. Mimo to zarejestrowany wolumen 1,54 mld euro nie osiągnął poziomu z 2021 roku (r/r).Transakcje magazynowe w Q1-Q3 2022 stanowiły 36% całego wolumenu inwestycyjnego, czyli znacznie mniej niż w pierwszej połowie 2022 roku (24%).

Ciekawą prawidłowością obserwowaną przez Avison Young w okresie Q1-Q3 2022 roku w sektorze magazynowym była prze waga rynków wschodzących nad „Wielką Piątką” hubów magazy nowo-logistycznych. 47% wolumenu transakcji zrealizowanych zostało na wschodzących rynkach magazynowych. Szczególnie widocznym trendem jest wzrost inwestycji w nieruchomości w Polsce zachodniej, na wschodzących rynkach w Szczecinie i w województwie lubuskim, które jest obecnie najintensywniej rozwijającym się rynkiem magazynowym w Polsce.

• 1,54 miliarda euro – wolumen zrealizowany w sektorze magazynowym w Q1-Q3 2022;

• 50% – udział transakcji portfelowych w całkowitym wolu menie sektora w Q1-Q3 2022; • 47% – udział wschodzących rynków w całkowitym wolume nie sektora w Q1-Q3 2022.

SEKTOR HANDLOWY

Convenience i parki handlowe, bo co innego?

Małe formaty handlowe typu convenience niezmiennie domi nują w sektorze handlowym w Polsce. Najbardziej pożądane obiekty mają wśród najemców dyskonty spożywcze i sklepy z kategorii „value retailers”, świetnie prosperujące w obecnych czasach, kiedy kupujący często ograniczają zakupy i zwracają większą uwagę na ceny. Avison Young zwraca uwagę, że Polska nadal oferuje bardzo atrakcyjne stopy kapitalizacji w sektorze parków handlowych (6,8%), który potwierdza, że jest odporny, nie tylko na COVID, ale i recesję.

W nadchodzących miesiącach zapewne poznamy oficjalnie dwóch nowych inwestorów w tym sektorze z Francji i z Izraela, którzy podpisali już przedwstępne umowy zakupu.

W Q1-Q3 sektor handlowy odnotował 26 transakcji, z czego 17 dotyczyło parków handlowych i obiektów typu conve nience. W przypadku 5 transakcji dotyczących dawnych hipermarketów oraz centrum handlowego Sukcesja w Łodzi (zaprzestanie działalności w 2020 r.) celem była przyszła przebudowa. Porównywalny udział w transakcjach w sektorze miały centra handlowe, w tym dwa małe obiekty w Płocku i Zielonej Górze oraz ogromna transakcja dwóch Joint Ventu res, stworzonych przez EPP na początku roku.

Wolumen transakcji w sektorze handlowym w Q2 i Q3 wyniósł odpowiednio 69 milionów euro i 62 miliony euro, plasując się na trzecim i drugim najniższym miejscu od 2016 roku. Niemniej, ze względu na bezprecedensowe wyniki Q1 2022, całkowity wolumen sektora na koniec września br. wyniósł 859 milionów euro, co przekłada się na 20% udziału w całościowym wolu menie rynku inwestycyjnego w Polsce.

• 859 milionów euro – wolumen inwestycyjny w sektorze handlowym w Q1-Q3;

• 17/26 – udział parków handlowych i obiektów handlowych typu convenience w liczbie transakcji w sektorze;

• 5/26 – udział projektów przeznaczonych pod przebudowę w liczbie transakcji w sektorze;

• Dwóch „newcomerów” zadebiutuje w sektorze parków handlowych.

SEKTOR PRS

Wschodzący rynek pod lupą inwestorów Rosnąca inflacja i stopy procentowe spowodowały spowol nienie na rynku sprzedaży mieszkań, co z kolei pozytywnie wpłynęło na wzrost popytu najemców na produkty Sektora Najmu Instytucjonalnego (PRS). Takie czynniki, jak wysokie koszty budowy, wynikające z rosnących cen energii i surowców, niestabilnych łańcuchów dostaw oraz wzrostu kosztów finan sowania inwestycji, zmuszają jednak niektórych inwestorów do czasowego zawieszania nowych projektów. Rozpoczęte wcześniej transakcje są zamykane. Łącznie z akademikami sektor PRS ma 3% udziału w całkowitym wolumenie rynku inwestycyjnego w Polsce w okresie Q1-Q3 2022.

W samym tylko Q3 2022 roku odnotowano dwie nowe trans akcje PRS. Grupa Heimstaden sfinalizowała zakup Unique Tower D w Warszawie od Marvipol Development, a Atrium European Real Estate nabyło od Toscom Development Studio plac Dominikański we Wrocławiu. Rynek inwestycyjny PRS charakteryzuje się przewagą transakcji typu „forward funding”, dlatego wiele projektów jest nadal w fazie budowy. Avison Young ma przyjemność świadczyć szeroki zakres usług doradztwa technicznego, od monitoringu procesu budowy po ostateczne odbiory, dla całego warszawskiego portfela PRS należącego do Grupy Heimstaden.

PROGNOZY

Trudny początek 2022 roku przyniósł wiele niepewności co do kondycji polskiego rynku inwestycyjnego i jego przyszłego kształtu. W miarę upływu czasu wszyscy gracze rynkowi obser wowali z napięciem rynek, ponieważ nie można było wykluczyć żadnego scenariusza. Odporność polskiego rynku inwestycyj nego przełożyła się jednak znów na niezłe wyniki, przekraczając r/r wolumen inwestycyjny z roku 2021 o ponad 20%.

W najbliższych kwartałach Avison Young spodziewa się wprowadzenia na rynek dużych portfeli magazynowych, które z pewnością skorzystają z rekordowo wysokich wskaźników indeksacji, pozwalających na osiągnięcie takich samych cen mimo rosnących stóp kapitalizacji.

Sektor handlowy może ponownie przyciągnąć uwagę inwe storów dobrze prosperującymi centrami handlowymi, jednak przy znacznie wyższych stopach kapitalizacji niż obserwo wane przed pandemią. Miejmy nadzieję – nie wywołując wilka z lasu – że polski rynek inwestycyjny utrzyma ten kurs. ■

FOTO: ROBIN SPIELMANN, UNSPLASH

Sztuka wyboru oznacza niczym nieskrępowaną umiejętność wyrażenia własnej osobowości, kreatywności i chęci zmian. Daje wolność, która przekłada się na śmiałą realizację wszelkich potrzeb. Apartamenty Brabank - tu słowo luksus odmienia się przez wszystkie przypadki.

ENKLAWA W SERCU MIASTA ŚWIATOWY POZIOM PROJEKTOWANIA

Projekt Brabanku w rewolucyjny sposób zmienił pejzaż nabrzeża Motławy w Gdańsku. Dostępne apartamenty w metrażach od 44 do 136 metrów kwadratowych znajdują się w oddanym już budynku II etapu oraz w 3 budowanych w ramach III etapu inwestycji. Po sąsiedzku od Muzeum II Wojny Światowej, Europejskiego Centrum Solidarności czy Filharmonii Bałtyckiej. Dzięki tak niezwykłemu położeniu mieszkańcy kompleksu są w samym sercu wydarzeń, mając luksus wyboru tych najlepiej odpowiadającym własnym potrzebom.

Mocna, geometryczna forma perfekcyjnie wpisuje się w postindustrialny charakter dzielnicy. Liczne przeszklenia oraz unikatowe wykończenie elewacji, które w świetle dziennym zmienia kolor, nadaje konstrukcji niezwykłej lekkości i przejrzystości. Na szczególną uwagę zasługuje wyniesiony na wysoki poziom I. piętra wspólny zielony taras. To prawdziwy fenomen sztuki projektowania krajobrazu. Nigdzie indziej nie można pozwolić sobie na luksus podziwiania panoramy Starego Miasta z własnego ogrodu! W efekcie powstała inwestycja, której wartość jest bezcenna. Jak dzieła sztuki.

PONADCZASOWA SIŁA ELEGANCJI

Wystarczy wejść do lobby, by wszystkimi zmysłami poczuć magię i siłę elegancji. Przestrzenie wspólne – od reprezentacyjnego holu, przez salę klubową z biblioteką, po strefę relaksu i rekreacji, zostały zaprojektowane, by spełnić nawet najbardziej wysublimowane potrzeby mieszkańców. Zastosowanie dyskretnej palety barw: wysmakowanej czerni, klasycznego brązu i szlachetnego mosiądzu w połączeniu z białym włoskim marmurem z Carrary, nasuwa natychmiastowe skojarzenia z dżentelmeńskim klubem dla mieszkańców najbardziej eleganckich społeczności lokalnych.

SPEŁNIANIA POTRZEB

Mieszkańcy Apartamentów Brabank otrzymują pełne spektrum uszytych na miarę udogodnień. Do własnej dyspozycji mają kompletnie wyposażoną w multimedia salę klubową, w której można rozegrać np. partię bilarda, szachów, czy zorganizować spotkanie towarzyskie. Ekskluzywność projektu w pełni wyraża także część rekreacyjna. Bez potrzeby opuszczania domu można oddać się treningom w części fitness, sali do jogi czy medytacji. Pełen relaks oferuje utrzymana w duchu dyskretnej elegancji strefa SPA.

investkomfort.pl

SZTUKA

JAK PRAWIDŁOWO ZABEZPIECZYĆ KRYPTOWALUTY?

Od czasu cyberataku na grę online Axie Infinity bezpieczeństwo kryptowalut znów jest na ustach wszystkich. Hakerzy wykorzystali zhakowane klucze kryptowalutowe do kradzieży walut cyfrowych o wartości ponad 600 milionów dolarów. Szczególnie w tak drastycznych przypadkach staje się jasne, jak ważna jest właściwa i bezpieczna ochrona haseł. Aby uniknąć podobnych sytuacji, wyjaśniamy, jak można optymalnie i niezawodnie zabezpieczyć swoje portfele i kryptowaluty za pomocą bezpiecznego menedżera haseł.

Pomimo zawirowań rok 2021 był nadzwyczaj udany dla branży kryptowalutowej. Najwyższy punkt miał miej sce w listopadzie, kiedy Bitcoin osiągnął rekordowy poziom 69 044 dolarów. Nawet jeśli rynek obecnie nieco słabnie, a hype wydaje się być na razie zakończony, wraz z boomem altcoinów, NFT i platform DeFi świat walut cyfrowych nadal oferuje obiecujące możliwości. Jak bardzo zyskają na znaczeniu w przyszłości, można się tylko domyślać.

JAK KUPOWAĆ KRYPTOWALUTY I BEZPIECZNIE NIMI ZARZĄDZAĆ?

Jeśli już zainwestowałeś w kryptowaluty, prawdopodobnie masz już swój sprawdzony sposób. Jeśli jednak dopiero myślisz o zakupie kryptowalut, powinieneś najpierw zapoznać się z podstawami, zanim wskoczysz w szał inwestowania.

Aby przeprowadzić transakcję, czyli kupić kryptowaluty, użyt kownik musi najpierw zarejestrować się na giełdzie, która oferuje waluty cyfrowe, czy to Coinbase, Gemini, Binance, czy podobnej. Już podczas procesu rejestracji użytkownik jest proszony o stworzenie bezpiecznego hasła. Ponadto otrzymuje się kod odzyskiwania 2FA (two-factor authentication) na wypadek, gdyby z jakiegokolwiek powodu straciło się dostęp do portfela.

Po zakupie monet można je zostawić na platformie handlowej. W przypadku dużych kwot warto jednak podzielić monety pomiędzy kilka portfeli, aby zminimalizować potencjalne ryzy ko. Zarówno gorące portfele, jak i zimne portfele (hot & cold wallets) są możliwymi opcjami. Decydującym czynnikiem jest tutaj to, jak chcesz postępować ze swoimi kryptowalutami.

Gorące portfele są podłączone do internetu. Hot wallety zawierają jedynie klucze dostępu do monet, same monety nadal znajdują się na serwerze danej giełdy. Dzięki temu można bez problemu handlować lub płacić monetami. Z kolei zimne portfele to „prawdziwe”, fizyczne nośniki danych, na które ściągasz swoje monety. Nie są one podłączone do internetu i dlatego można je rozumieć bardziej jako „skarbonkę” niż portfel. Obie opcje mają oczywiście swoje wady i zalety.

SEJF NA HASŁA

To, co te dwie opcje mają jednak wspólnego, to fakt, że użyt kownicy potrzebują prywatnego klucza z hasłem, aby uzyskać dostęp do swoich tokenów i zarządzać nimi.

W przypadku platform typu hot-storage, takich jak MetaMask, gdzie dane muszą być aktualizowane wszędzie, natychmiast i bez wysiłku dla bezpieczeństwa generowany jest również złożony z 12 słów tajny zwrot odzyskiwania. Jeśli użytkownik straci swój portfel, może użyć tej frazy odzyskiwania, aby go przywrócić. Jednak frustrujące jest, gdy użytkownicy tracą zarówno hasło, jak i frazę odzyskiwania, ponieważ bez nich monety przepadają na zawsze.

Odpowiedź na pytanie, czy ktoś nie ma już wystarczającej ilości kodów, kluczy i haseł jest oczywista. W przypadku bezpieczeństwa tokenów, czyli własnych pieniędzy, należy stworzyć długie i skomplikowane hasła. Hasło do poczty elektronicznej, za pomocą której użytkownicy logują się do giełdy i dostawcy portfela, również powinno być szczególnie bezpieczne.

CO SIĘ STANIE Z TWOIMI KRYPTOWALUTAMI, JEŚLI ZAPOMNISZ HASŁA?

Oczywiście wszyscy myślimy, że niezawodnie przechowujemy nasze dane do logowania – czy to odręcznie, czy cyfrowo w naszych notatkach, w mailach, czy zapisane w przeglą darce. Ale co się teraz stanie, jeśli np. usuniesz swoje hasła z przeglądarki lub minie kilka lat bez zalogowania się na jakąś stronę? Pamięć słabnie, a dane do logowania znikają. Nagle nie pamiętasz swojego hasła ani tego gdzie „bezpiecznie” je zapisałeś.

W przypadku większości stron internetowych fakt niepamię tania hasła nie jest sytuacją podbramkową. Platformy inter netowe często oferują swoim klientom możliwość przesłania na adres e-mail linku za pomocą przycisku „nie pamiętam hasła”, który można wykorzystać do wygenerowania nowego hasła. Jednak ze względu na zdecentralizowany charakter technologii blockchain, na której oparte są waluty cyfrowe, oraz idącą za tym anonimowość, platformy handlowe nie oferują takiej opcji.

Gdyby haker uzyskał dostęp do kont mailowych użytkowników, byłby w stanie zhakować odpowiednie portfele, a transkacji po prostu nie dałoby się już śledzić. Najbezpieczniejszą opcją jest więc brak oferowania takiej możliwości w pierwszej kolejności. W ten sposób za bezpieczne przechowywanie haseł odpowiedzialni są wyłącznie użytkownicy – to ogromna zaleta, która jednak może stać się również poważną wadą.

ZNACZENIE BEZPIECZNYCH HASEŁ (DLA KRYPTOWALUT)

Oprócz faux-pas, jakim jest zapomnienie lub zgubienie swoich danych uwierzytelniających, z każdym rokiem rośnie niebez pieczeństwo stania się ofiarą cyberprzestępców. Jeszcze w zeszłym roku doszło do kolejnego masowego hacku na kryp towaluty, w którym z sieci Poly skradziono około 600 milionów dolarów. Według Crystal liczba oszustw kryptowalutowych wzrosła o ponad 80% w 2021 r.

Takim przykładem jest Stefan Thomas. Nie może uzyskać dostępu do swojej fortuny 7002 bitcoinów, ponieważ nie pamięta hasła do dysku twardego zawierającego jego klucze prywatne. Jak donosił „New York Times" w styczniu 2021 roku, Bitcoiny warte około 140 miliardów dolarów “wydają się znajdować w zagubionych lub w inny sposób niewłaściwych portfelach”.

Badanie przeprowadzone przez CryptoVantage pokazuje po nadto, że „39,7% właścicieli kryptowalut zapomniało swoich haseł”. Wielu udało się odzyskać swoje monety. Niewielki odsetek musi jednak teraz żyć ze świadomością, że posiada bitcoiny i nie ma do nich dostępu. Aby temu zapobiec, trzeba przede wszystkim stosować bezpieczne hasła. Giełdy stale też ostrzegają swoich użytkowników przed czyhającymi za grożeniami, podkreślając znaczenie tworzenia silnych haseł. Coinbase na przykład wymaga, aby hasło miało „szacowany czas złamania offline ponad 6000 sekund” i „zdecydowanie zaleca korzystanie z menedżera haseł”.

ZDJĘCIA: UNSPLASH

GENERUJ I PRZECHOWUJ BEZPIECZNE HASŁA

DZIĘKI C2 PASSWORD

C2 Password może pomóc ci w obu przypadkach. Jako darmo wy menedżer haseł pozwoli nie stracić kontroli nad hasłami. Możesz łatwo zarządzać i administrować swoimi hasłami. Dzięki szyfrowaniu end-to-end, gdzie wszystkie dane są przetwarzane z kluczem szyfrującym AES-256, twoje dane są chronione w najwyższym możliwym standardzie. Możesz więc również bez obaw przechowywać hasła, kody i klucze prywatne do swoich kryptowalut.

Dodatkowo C2 Password oferuje wspomagane logowanie i synchronizację między urządzeniami. Możesz więc uzy skać dostęp do każdego portfela z dowolnego miejsca i nie musisz się już martwić o zablokowane aktywa czy bezpowrotne straty.

Jako menedżer haseł C2 Password może nie tylko zarządzać hasłami dla ciebie, ale również je generować. Jeśli więc masz problem z wymyśleniem skomplikowanego hasła, zintegro wany generator haseł może przejąć to zadanie za ciebie. Otrzymujesz również zalecenia dotyczące haseł i możesz zoptymalizować swoje dotychczasowe hasła. Dzięki szyfro waniu po stronie klienta klucz, którego używasz do szyfrowa nia i odszyfrowywania swoich danych uwierzytelniających, jest przechowywany tylko na twoich urządzeniach.

W rezultacie nie mają do niego dostępu nawet serwery firmy Synology – możesz więc mieć pewność, że twoje dane są chronione przed wścibskimi oczami. ■

Zacznij już dziś za darmo z C2 Password.

PREZENT POMYSŁY NA ŚWIĄTECZNY

1. Rage Age sukienka codzienna Mila, pomarańczowa modivo.pl – cena: 369,99 zł 2. Zegarek Lorus PU PG8345X1 loruswatches.pl – cena: 639 zł 3. Zegarek Pulsar PU PG8345X1 timetrend.pl – cena: 629 zł 4. Zegarek Inventic C54540.41.65 inventic.pl – cena: 1345 zł 5. Drukarka Canon Selphy CP1500 store.canon.pl – cena: 689,99 zł 6. Zegarek Tissot PRX 35MM tissotwatches.com – cena: 1950 zł 7. Spinki do mankietów Cerruti CIAGC2210702 timetrend.pl – cena: 299 zł 8. Rower szosowy Trek Madone SLR Gen.7 trek.bike – cena: od 42 699 zł

9. SIMPLE futro beżowe modivo.pl – cena: 479,99 zł

10. Rower elektryczny Trek Fuel EXe trek.bike – cena: od 36 399 zł 11. Zegarek Tissot Gentleman Powermatic 80 Open Heart tissotwatches.com – cena: 4550 zł 12. Zegarek Certina DS PH200M 39 mm certina.com – cena: 4590 zł 13. Bransoletka męska Cerruti CIAGB2209910 timetrend.pl – cena: 299 zł 14. Zegarek Certina DS+ certina.com – cena: 4990 zł 15. Kurtka puchowa MMC STUDIO Maffo Gloss modivo.pl – cena: 2979 zł 16. Oświetlenie rowerowe Trek Commuter trek.bike – cena: 399 zł 17. Zegarek Cerruti Bellagio CRA107STG04BR timetrend.pl – cena: 1139 zł

INNY WYMIAR DESIGNU BRODIE NEILL

TEKST RAFAŁ NOWICKI

Specjalista w dziedzinie wykorzystywania i łączenia wielu materiałów oraz eksperymentowania z różnymi kształtami i fakturami. Inspirację potrafi znaleźć zawsze i niemal we wszystkim.

Brodie Neill (ur. 1979) pochodzi z Australii, gdzie rozpoczynał swoją przygodę z projektowaniem na Uniwersytecie Tasmańskim. Zdobytą tam wiedzę poszerzał w USA, w Rhode Island School of Design. Oryginalne, dynamiczne projekty dość szybko przykuły uwagę świata designu, a rzutki Australijczyk zdobył uznanie, międzynarodowe wy różnienia i… szerokie grono klientów. W 2009 r. Brodie Neill miał także niepowtarzalną okazję współpracy (z której oczywiście skorzystał) ze słynnym brytyjskim projektantem mody Alexandrem McQueenem. Jednak mentalnym mistrzem Neilla jest słynny rzeźbiarz rumuńskiego pochodzenia – Constantin Brâncuși, mieszkający i tworzący we Francji przez większość swojego życia. To właśnie Brâncuși zapoczątkował nurt abstrakcyjny w rzeźbie, tak bliski Neillowi. Trzeba dodać, że w pracach Australijczyka widoczne są też wpływy innego znanego rzeźbiarskiego abstrakcjonisty – Henry’ego Moore’a.

ZDJĘCIA: BRODIE NEILL LTD.

Neill opisuje swoją estetyczną koncepcję słowami: organiczna, rzeźbiarska, dotyko wa, ale także – cyfrowa. Stara się poka zywać w swojej pracy szerokie spektrum kształtów i materiałów, nie stroni także od prowokacyjnych wizualnie wzorów, wyglądających jakby właśnie opuściły wnętrze drukarki 3D. Meble tworzone przez Australijczyka charakteryzują się płynnymi, aerodynamicznymi formami. Wydają się być zatrzymane w ruchu, jakby za moment miały zmienić swój kształt.

Neill doskonale radzi sobie z różnymi mate riałami; uwielbia drewno, szkło, tworzywa syntetyczne, żywicę, metale. Jednak nie ma ulubionego surowca, ponieważ liczy się nie tylko materiał, ale też sam proces tworzenia i rezultat, niekiedy zaskakujący projektanta, jak sam przyznaje.

Obecnie Neill prowadzi w Londynie wła sne studio projektowe. Zdecydował się pozostać nad Tamizą nie bez przyczyny. Projektant w wywiadach przyznaje, że brytyjska stolica urzekła go swoim dy namizmem i nieustannymi zmianami, które są inspiracją dla jego twórczości. ■

ŁAWKA E-TURN ZOSTAŁA W CAŁOŚCI WYKONANA Z RĘCZNIE LAKIEROWANEGO WŁÓKNA SZKLANEGO. FUTURYSTYCZNA FORMA PRZYPOMINA ZNAK NIESKOŃCZONOŚCI – WYDAJE SIĘ NIE MIEĆ POCZĄTKU ANI KOŃCA...

ALUMINIOWE SIEDZISKO @CHAIR INSPIROWANE SYMBOLEM ZNANYM Z POCZTY ELEKTRONICZNEJ.

ZDJĘCIA: BRODIE NEILL LTD.

PEŁNIA RELAKSU W HOTELU SPA

GOŚCI POWYŻEJ

ZDJĘCIA: HOTEL

SPA DR IRENA ERIS

Na świecie hotele otwarcie promujące się jako obiekty ze strefą „child-free zone” nie są niczym nietypowym i cieszą się coraz większą popularnością. Są bowiem odpowiedzią na potrzeby osób, które chcą się relaksować w innych miejscach niż obiekty z ofertą dla rodzin. Są speł nieniem pragnień tych gości, którzy oczekują komfortowego, spokojnego i kameralnego wypoczynku.

Z takich miejsc korzystają chętnie zarówno osoby samotne i starsze, które odchowały już dawno swoje dzieci, jak i rodzice, którzy pragną na chwilę uwolnić się od rodzicielskich obo wiązków – pozostawiając pociechy pod skrzydłami dziadków – i udać się na kameralny, pełen relaksu wypad. Niezależnie do tego, czy mamy dzieci, czy nie, czasem potrzebujemy chwili spokoju dla siebie i oddechu od codziennej rutyny.

W TROSCE O DOBROSTAN

Krynicki Hotel SPA Dr Irena Eris jest najstarszym i najmniejszym hotelem spośród trzech działających pod marką słynnej pol skiej firmy kosmetycznej. Jego butikowy charakter, kameralna przestrzeń i przytulna atmosfera oraz autorska koncepcja SPA, którą hotel się szczyci, zobowiązują go do zapewnienia odpowiedniego standardu swoim gościom. Z drugiej strony, oczekiwania obecnych i byłych gości związane z komfortowym

wypoczynkiem oraz z potrzebą efektywnego relaksu rosną z każdym rokiem. I nic dziwnego. Coraz większe zainteresowanie turystyką wellness i odpoczynkiem w ośrodkach SPA, gdzie ważny jest dobrostan ciała i ducha, to naturalna odpowiedź na ostatnie czasy – nie tylko na pandemię, ale i zwykłe dni przepełnione stresem, pośpiechem i nadmiarem obowiązków. Warto zatem zadbać o harmonię psychofizyczną, a przy okazji zatroszczyć się o swój wygląd, właśnie w ośrodkach SPA, gdzie spokój i cisza są wpisane w filozofię działania.

AKTYWNIE PO

ZDROWIE

Nawet krótki wypoczynek w takich miejscach sprawi, że wrócimy wypoczęci i zrelaksowani, gotowi na nowe wyzwania zawodowe. Tym bardziej że lokalizacja każdego z Hoteli SPA Dr Irena Eris umożliwia wypoczynek aktywny, szczególnie zalecany osobom, które godzinami tkwią za biurkiem. Wystarczy wspomnieć, że Hotel SPA Dr Eris w Krynicy-Zdroju znajduje się w pobliżu stoków słynnej stacji narciarskiej na Jaworzynie Krynickiej, stwarzając zimą okazję do całodziennej rekreacji miłośnikom białego szaleństwa. Stanowi też doskonałą bazę wypadową do górskich wędrówek czy wycieczek rowerowych. Również na miejscu nie zabraknie ciekawych zajęć prowadzonych przez instruktorów fitness – jak nordic walking, pilates, aqua areobic, tabata czy joga.

PRZEJŚCIE W TRYB SLOW

Tym, którzy potrzebują przejście w tryb slow, hotel poleca Centrum SPA z basenami, jacuzzi, kompleksem saun i studio cardio oraz siłownią lub Kosmetyczny Instytut Dr Ireny Eris z bogatą ofertą zabiegów pielęgnacyjnych, high-tech oraz masaży wzbogacanych o aromaterapię. Oddając się w ręce specjalistów od relaksu, nie tylko uwolnimy się od stresu, ale zadbamy również o zdrowie i piękno ciała.

Ucztą dla ducha i ciała będzie również wizyta w hotelowej re stauracji, gdzie posiłki sprowadzają się do celebrowania. Pyszne i podane w wykwintnej formie dania powstają na zamówienie, z najlepszej jakości składników i ze świeżych produktów od lokalnych dostawców. Nad ich przygotowaniem czuwa szef kuchni, dbając o zadowolenie wszystkich gości. Życzliwa, troskliwa i pełna naturalności opieka personelu hotelowego nad gośćmi czyni każdy pobyt wyjątkowym. Dodając do tego bajeczny widok z okien pokoi hotelowych, można do woli na pawać się każdą spędzoną tu chwilą.

RODZINNE POBYTY

Warto dodać, że zmiana formuły krynickiego Hotelu SPA Dr Irena Eris nie dotyczy dwóch pozostałych ho teli – w Polanicy-Zdroju i na Wzgórzach Dylewskich, które oferują znakomite warunki na pobyty rodzinne przez cały rok. Dzięki doskonałej infrastrukturze zapewniają wszelkie udogodnienia niezbędne do wypoczynku z małymi dziećmi. Bogate programy animacji podczas weekendów oraz w okresie wakacji i ferii dostarczą dzieciom moc atrakcji, wypełniając im ciekawie czas, a rodzicom, których pociechy będą pod opieką profesjonalistów, pozwolą napawać się zasłużonymi chwilami relaksu. ■

DrIrenaErisSPA.com

ZDJĘCIA: HOTEL SPA DR IRENA ERIS

Przyjemność i zdrowie

Poznaj zdrowe kawy Chi-Cafe balans oraz ReiChi Cafe. Mają one wszystkie zalety zwykłej kawy, ale nie mają jej wad! Wybornie smakują, a dzięki kofeinie z kawy i guarany pobudza ją przyjemnie i na długo. Zwykła kawa zakwasza i prowadzi do utraty magnezu i wapna, Chi-Cafe balans oraz ReiChi Cafe wręcz odwrotnie – są ich źródłem! Są łagodne dla żołąd ka i jelit, nie wywołują uderzeń gorąca i zmian akcji serca. Chi-Cafe balans to harmonijna kompozycja kawy zielonej i palonej, rozpuszczalnego błon nika z akacji, magnezu, wapna, guarany, polifenoli z granatu, żeń-szenia i odrobiny kakao.

Sekret ReiChi Cafe łączy delikatnie cierpki smak grzybka reishi, kawy espresso, naturalnej guarany i żeń-szenia z kremową łagodnością mleka kokosowego.

Zamów bezpłatne próbki – biuro@drjacobs.pl lub tel. 22 490 94 30.

ChiCafe.pl

Pure FOCUS

Składniki dla spokoju, koncentracji, sprawności umysłowej, balansu psy chicznego, pracy układu nerwowego i pamięci. Szałwia Cognivia™, ashwa gandha, kofeina, kwas pantotenowy, magnez, zielona herbata i L-teanina.

DHA-EPA

Wegańskie kwasy Omega-3 DHA i EPA dla funkcji mózgu, dobrego widzenia, pracy serca, funkcji poznawczych, koncentracji, pamięci i odporności. Ważne w czasie ciąży dla rozwoju układu nerwowego i oczu dziecka.

Żelazo liposomalne Żelazo połączone z fosfolipidami dla większej bioprzyswajalności. Pro szek podjęzykowy o przyjemnym smaku mango. Wchłania się już w ustach! Dla tworzenia krwi, odpor ności, energii, funkcji poznawczych.

Witamina

D 3 K 2 / Forte

Aż 640 porcji po 20 μg (800 j.m.) D3 i 20 μg K 2 MK-7 lub Forte: 50 μg (2000 j.m.) D3 i 50 μg K 2 MK-7 Dla zębów, kości, mięśni, odporności, witalności. Witaminy rozpuszczone w oleju MCT – wchłaniają się już w ustach!

Najwyższej jakości suplementy diety Dr. Jacob’s tworzą doktorzy nauk medycznych. Są one produkowane z najlepszych składników naturalnych i standaryzowane. Pytaj w swojej aptece lub sklepie natura albo zamów wysyłkowo na Sklep.DrJacobs.pl