Fake newsy w kontekście wyborów w USA

PROBLEM Z NIEPRAWDZIWYMI, ZAKŁAMANYMI LUB ZMITOLOGIZOWANYMI INFORMACJAMI JEST OBECNY W NASZYM ŚWIECIE NIE OD DZIŚ. OD WIEKÓW MANIPULOWANIE WIADOMOŚCIAMI I WIEDZĄ BYŁO STOSOWANE W WIELU RÓŻNYCH SYTUACJACH – CZY TO PRZY OKAZJI WOJNY CZY W INNYCH WARUNKACH W CELU OSIĄGNIĘCIA JAKICHŚ KONKRETNYCH KORZYŚCI. OBECNIE WARTO ZAUWAŻYĆ, ŻE FAŁSZYWA INFORMACJA MOŻE DOTRZEĆ DO MILIONÓW LUDZI JUŻ W KILKA CHWIL PO JEJ WYTWORZENIU. BARDZO DUŻO

CIEKAWYCH FAKE NEWSÓW POJAWIŁO SIĘ W TRAKCIE

OSTATNICH WYBORÓW W STANACH ZJEDNOCZONYCH I W TYM ARTYKULE PRZYJRZYMY SIĘ KILKU Z NICH.

WWW.TWEETER.COM

Jednym z przykładów powielania fałszy‐wych informacji była grafika pokazująca zliczone g łosy. Zawierała ona dwie mapy, które pokazywały wzrost głosów o 138 tysięcy dla Joe Bidena i jednocze‐śnie brak nowych głosów dla prezydenta Trumpa. Grafika ta została opublikowa‐na przez jedną z firm zajmujących się analizą wyborów. Jej przedstawiciele w y j a ś n i l i , ż e o b i e w e r s j e m a p y s ą oryg inalne, ale różnica ta wynikała z prostego błędu związanego z przesyła‐niem danych i nie było żadnych przesłanek do stwierdzenia fałszerstwa. Pierwszy raz grafika połączona z treścią sugerującą, że doszło do jakichś niepra‐widłowości, została prawdopodobnie opublikowana na kontrowersyjnym, niszowym portalu. W ciągu pół godziny post o podobnej, mylącej treści został zamieszczony na Twitterze na mało znanym koncie, a następnie rozpromo‐w a n y p r z e z i n n y c h a n o n i m o w y c h użytkowników. W ciągu kilku godzin wiadomość została powtórzona między innymi przez jednego z polityków oraz pisarza śledzonego przez ponad 500 tysięcy osób. C h w i l ę p ó ź n i e j p o s t został również udostęp‐

WWW.TWEETER.COM

niony przez prezydenta Trumpa. Grafika połączona z mylącą treścią została udostępniona przynajmniej kilkadziesiąt tysięcy razy i przetłumaczona na kilka języków.

W t r a k c i e w y b o r ó w m o ż n a b y ł o wielokrotnie zaobserwować działanie Twittera mające na celu ograniczanie rozprzestrzeniania się fake newsów. Zgodnie ze swoją polityką portal może całkowicie usuwać lub oznaczać treści, które zawierają fałszywe, zwodnicze lub kontrowersyjne i niepot wierdzone informacje. Jednocześnie portal zapew‐nia specjalne traktowanie dla osób określanych jako „world leaders” – jeśli istnieje interes publiczny w zachowaniu postu w serwisie, to zamiast od razu go usunąć portal może dodać do niego ostrzeżenie i ograniczać jego zasięgi. W trakcie wyborów przynajmniej kilka postów Donalda Trumpa zostało potraktowanych właśnie w taki sposób, otrzymując oznaczenia takie jak: „Official sources may not have called the race when this was Tweeted”, „Voter fraud of any kind is exceedingly rare in the US, election experts confirm”.

Nie tylko Twitter próbuje reagować na w i a d o m o ś c i z aw i e r a j ą c e f a ł s z y we informacje lub łamiące w jakiś sposób regulamin platformy. Również Facebook poza swoimi standardowymi procedu‐rami podjął działania mające na celu zmniejszenie stopnia dezinformacji związanej z wyborami w USA – posty obu kandydatów były oznaczane dodatkowymi informacjami o przewidy‐wanym zwycięzcy oraz wyjaśnieniami dotyczącymi oskarżeń o fałszerstwo wyborcze.

Poza wskazanymi przykładami już od jakiegoś czasu możemy dostrzec coraz w i ę c e j d z i a ł a ń z m i e r z a j ą c y c h d o ograniczenia działania fake newsów. Oprócz pracy weryfikacyjnej różnych portali i mediów prowadzone są również badania mające na celu opracowanie metod pozwalających na automatyczne wskazywanie potencjalnych oszustw i przekłamań.

Mając świadomość powszechności nieprawdziwych informacji pojawiają‐cych się w internecie oraz w innych mediach, warto pamiętać o krytycznym podejściu do wszystkiego, co do nas trafia. Warto zwrócić uwagę na wiary‐godność źródła informacji, prawdopo‐dobieńst wo prawdziwości, a także poszukać odpowiedzi w innych miej‐scach w internecie. Można też spróbo‐wać porozmawiać z innymi osobami, które mogą być zainteresowane tema‐tem, pamiętając jednak, że one również są potencjalnymi odbiorcami fake new‐sów. Takie kroki warto wykonać, zwłasz‐cza jeśli chcemy udostępnić daną informację dalej – czasem wystarczy tylko chwila zastanowienia, żeby jednak zrezygnować z firmowania wątpliwego postu swoim imieniem i nazwiskiem.