Wrota Bieszczad

ISTNIEJE WIELE MIEJSC ZNANYCH, PIĘKNYCH I POPULARNYCH ZWABIAJĄCYCH WIELOTYSIĘCZNE TŁUMY ZWIEDZAJĄCYCH. KOJARZONA Z NIMI MASOWA TURYSTYKA, PRZY CAŁYM ICH UROKU, MA JEDNAK PEWNE NIEDOGODNOŚCI ZWIĄZANE Z PRZEPEŁNIENIEM DRÓG DOJAZDOWYCH CZY SZLAKÓW TURYSTYCZNYCH, KTÓRE OSTATECZNIE NIEKIEDY POWODUJĄ SUBIEKTYWNE UCZUCIE „ZMĘCZENIA” WYPOCZYNKIEM. DZIŚ TRYBKA ZAPRASZA WAS W MIEJSCA CIEKAWE, WARTE DOCENIENIA SZCZEGÓLNIE PRZEZ TURYSTĘ SZUKAJĄCEGO NIE TYLE TŁUMÓW, HAŁASU, ZGIEŁKU, ILE GŁĘBSZYCH ESTETYCZNIE I POZNAWCZO DOZNAŃ. USYTUOWANE NIEOPODAL BIESZCZAD PASMA ŁAGODNYCH, ZALESIONYCH I NIEWYSOKICH (500–600 M N.P.M.) WZNIESIEŃ GÓR SŁONNYCH ORAZ POGÓRZA BUKOWSKIEGO KRYJĄ W SOBIE WIELE ATRAKCJI. OMAWIANY REJON ZNANY JEST Z TAK INTERESUJĄCYCH MIEJSCOWOŚCI, JAK CHOĆBY SANOK, ZAGÓRZ CZY LESKO.

Sanok

Sanok znany jest jednak nie tylko z produkcji autobusów. Miejscowość, o której mowa, zyskała prawa miejskie w roku 1339, a pierwsza wzmianka o Sanoku pochodzi z połowy XII wieku. Położone na malowniczym wzgórzu centrum miasta warte jest odwiedzenia ze względu na kilka cennych zabytków. G o d z i e n s z c z e g ó l n e j u w a g i j e s t w y b u d o w a n y w ś r e d n i o w i e c z u , początkowo gotycki, później renesanso‐wy, zamek. Gościli tu tak znamienici polscy władcy jak Władysław Opolczyk, Kazimierz Wielki czy Władysław Jagiełło. Przez wiek XV, aż do połowy XVI zamek był siedzibą starosty, kasztelana, urzędu grodzkiego oraz sądów. Budowla prze‐trwała burzliwe czasy dwóch wojen światowych, choć została przez Niem‐ców splądrowana. Po wojnie obiekt poddany został restauracji i konserwacji. D z i ś m i e ś c i s i ę w n i m M u z e u m Historyczne, z bogatą kolekcją sztuki cerkiewnej (od XII do XX w.), sakralnej (od XV do XIX w.), malarstwa portretowego i sztuki współczesnej oraz ekspozycja poświęcona twórczości malarza Zdzisła‐wa Beksińskiego. Ze wzgórza zamkowego podziwiać można malownicze widoki na górskie okolice Sanoka.

Z okolic wzgórza zamkowego przejdźmy do rynku. W zachodnim jego rogu stoi kościół i klasztor Franciszkanów. Pierw‐szy, najstarszy budynek ich świątyni, znajdował się poza murami dawnego Sanoka. Dopiero w roku 1384 franciszka‐nie uzyskali zgodę na budowę kościoła tam, gdzie ulokowany jest do dziś. Wcze‐śniejsze, średniowieczne bryły świątyni nie zachowały się do czasów współcze‐snych ze względu na częste pożary miasta. Obecny budynek pochodzi z wieku XVII, choć też wskutek pożarów utracił barokowy charakter. Wewnątrz kościoła możemy podziwiać ciekawą polichromię, XVII-wieczny krzyż w ołtarzu głównym oraz ołtarz boczny z obrazem Matki Boskiej Pocieszenia.

Po drugiej stronie przecinającej miasto rzeki San znajduje się szczególnie intere‐sujący zespół zabytków. Jest nim najwięk‐szy w Polsce skansen budownictwa ludowego. Prezentowana ekspozycja obejmuje – w ilości ok. 150 – obiekty architektury wiejskiej z obszaru Biesz‐czad i Beskidu Niskiego. Skansen tworzą poszczególne sektory, związane z grupa‐mi etnicznymi jak np. Łemkowie czy Bojkowie. Osobną część stanowi Miasteczko Galicyjskie. Jest to replika dawnego miasteczka z południowowschodniej Polski.

Zagórz

Nieopodal Sanoka znajduje się miasto Zagórz, a w nim – malownicze ruiny XVIII-wiecznego klasztoru karmelitów. Istnieje możliwość darmowego zwiedza‐nia owego obiektu. Można zeń podziwiać ciekawe widoki na okoliczny górskopagórkowaty krajobraz. Warto również zobaczyć kościół parafialny obrządku łacińskiego – sanktuarium Matki Bożej Zagórskiej, greckokatolicką cerkiew z 1865 roku oraz cerkiew prawosławną p.w. św. Michała. Przez Zagórz przecho‐dzą szlaki turystyczne wiodące w kierun‐ku pobliskich Bieszczad.

Lesko

miasta ujrzymy najstarszą bieszczadzką świątynię, czyli XVI-wieczny kościół p.w. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, Zamek Kmitów (obecnie hotel) oraz zabytkową synagogę, wewnątrz której znajduje się galeria malarstwa. Nieopodal dawnej żydowskiej świątyni natkniemy się na najstarszy zachowany w Polsce żydowski cmentarz. Warto też pospace‐rować do oddalonego o kilka kilometrów od Leska zamku Sobień, ulokowanego na szczycie góry noszącej tę samą co warownia nazwę, żeby dać się uwieść malowniczym ruinom tej średniowiecz‐nej budowli, z urokliwymi widokami na położoną poniżej dolinę Sanu. W dalszej perspektywie z zamkowego punktu widokowego ujrzymy zarys głównego pasma Bieszczad. Zamek powstał w wieku XIII. Był on starszą wobec ulokowanej w centrum Leska rezydencją Kmitów. Dodajmy, że budowla na górze Sobień została zniszczona w XVI wieku. To właśnie owa dewastacja przyczyniła się do powstania zamku leskiego. Zamek Sobień jest idealnym miejscem szczegól‐nie dla wiel bicieli romantycznosentymentalnych wycieczek. Według legend na murach zamku ukazuje się bia‐ła dama o imieniu Margerita. Jej mąż, właściciel zamku, nakazał zamurować ją w lochach po wykryciu niewierności, jakiej rzekomo się dopuściła. Dodajmy, że Margerita była drugą żoną Kmity i została przymuszona do zamążpójścia.

RUINY KLASZTORU KARMELITÓW BOSYCH W ZAGÓRZU WWW.WIKIPEDIA.ORG/ FOT. MATEUSZ TEREBECKI

Komańcza

Penetrację przedmurza Bieszczad kończymy na Komańczy. Nie sposób pominąć tej położonej 31 kilometrów na południowy zachód od Leska wioski. Zlokalizowana na pograniczu Beskidu Niskiego i Bieszczad miejscowość jest ważna dla historii Kościoła polskiego. Otóż we wnętrzach komańczańskiego klasztoru Nazaretanek przetrzymywany był (poza innymi punktami odosobnienia) podczas internowania Prymas Tysiącle‐cia, kardynał Stefan Wyszyński (w latach 1955–1956). Do dziś możliwe jest zwie‐dzenie zarówno pokoju, w któr ym zamieszkiwał hierarcha, jak i kaplicy, wewnątrz której się modlił.