Percutane Coronaire Interventie Kwaliteit Transparant Kwaliteitscriteria en uitkomsten van PCI’s in Midden-Brabant
Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis
2013
Inhoudsopgave
2
Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis
Voorwoord
Voor u ligt Kwaliteit Transparant 2013. Dit boek bevat de
garandeert. Bovendien is, gezien het feit dat er geen verwij-
resultaten van de zorg voor patiënten met een coronaire
zende centra zijn, het aantal patiënten die ‘lost to follow-up’
hartziekte die in het jaar 2012 in het PCI-centrum
zijn erg laag en zijn de gegevens van vrijwel alle patiënten in
2 Coronairlijden 6
TweeSteden ziekenhuis, Tilburg zijn behandeld. Dit project
huis aanwezig. Verder kan het zijn dat er tussen verschillende
maakt onderdeel uit van een veelomvattender auditproces
centra significante verschillen bestaan in patiëntkarakteris-
binnen de cardiologische zorg van het inmiddels gefuseerde
tieken, hetgeen een juiste vergelijking onmogelijk maakt.
Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ). Doel van dit
Dit wordt in het hoofdstuk Methodologie uitgebreid verder
3.1 Datamanagement
proces is een continue evaluatie van de kwaliteit van de
besproken.
3.2 Uitkomstindicatoren
zorg, met als doel om waar nodig tijdig aanpassingen te
Met de recente toename in het aantal patiënten, opgeno-
maken voor verdere verbetering daarvan.
men met hart- en vaatziekten en de stijgende behoefte
Voorwoord 3 1
3
Cardiologische Zorg in Midden-Brabant
4
2.1 Percutane Coronaire Interventie
Methodologie
7
33 Definities
aan electieve en urgente PCI’s, is het van belang om met
4 Peildatum 2012 12
De geselecteerde indicatoren voor percutane coronaire
een project als dit aan te tonen dat de in het ETZ geleverde
4.1 Uitkomsten
interventies zijn bewust dezelfde als die van het project
PCI-zorg van de hoogste kwaliteit is en blijft, met als doel
‘Meetbaar Beter’, een initiatief van acht hartchirurgische
de morbiditeit en mortaliteit nog verder te verlagen.
5
PCI-uitkomst in perspectief
14
centra in Nederland waarbij sinds 2012 jaarlijks de uitkom-
6 Toekomstvisie 16
stindicatoren van de zorg voor patiënten met hartaandoe-
Het document Kwaliteit Transparant kwam tot stand
Colofon 19
ningen in deze centra worden gepubliceerd. Het maken
dankzij de medewerking van de Adviesraad, de Raad van
van een vergelijking met andere hartcentra is nadrukkelijk
Bestuur, de interventiecardiologen en cardiologen in het
niet de primaire doelstelling van deze ‘kwaliteit transpa-
Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis, de klinische research
rant’-publicatie.
physician assistenten en de afdeling Marketing en Communicatie van het ETZ.
Twee belangrijke mogelijke verschillen tussen de hier gepre-
Wij hopen dat dit boek interessant en nuttig is voor de ver-
senteerde data en die van andere centra zijn de kwaliteit van
schillende stakeholders in de zorg voor patiënten met een
de dataverzameling en het retrospectieve karakter van de
coronaire hartziekte, inclusief andere medisch specialisten,
analyse. In het ETZ is een actieve en prospectieve registratie
paramedici, huisartsen, partnercentra, zorgverzekeraars,
van patiënten die een hoog niveau van betrouwbaarheid
patiëntenverenigingen en het publiek in het algemeen.
Onze patiënten verdienen zorg van de hoogste kwaliteit
3
1 Cardiologische zorg Midden-Brabant
4
1 Cardiologische zorg Midden-Brabant
De poliklinische zorg blijft op alle vier de locaties van het
Dit leidt tot meer inzicht en daarmee tot een aanscherping
Cardiologische zorg in Midden-Brabant in het
ETZ onverminderd in stand en wordt verder uitgebreid.
van klinische processen en protocollen. Ook maakt dit docu-
Elisabeth–TweeSteden Ziekenhuis
Daardoor wordt gegarandeerd dat alle patiënten in de
ment het voor alle geïnteresseerden al dan niet betrokken
regio de best mogelijke cardiologische zorg krijgen, waar
bij het PCI-programma mogelijk om inzicht te krijgen in
De regio Midden-Brabant beslaat een omvangrijk, dicht-
het kan dichtbij huis en centraal daar waar het moet.
de uitkomsten van het PCI-programma in Tilburg. Deze
bevolkt gebied gelegen in het hart van Brabant. De beide
Sinds 9 januari 2014 worden alle verwezen en onverwezen
transparantie is voor de afdeling cardiologie van het ETZ een
locaties van de Tilburgse ziekenhuizen leveren topklinische
cardiologische spoedpatiënten opgevangen op de SEH op
essentieel onderdeel van onze moderne praktijk geworden.
zorg aan een verzorgingsgebied van meer dan 450.000
de locatie TweeSteden Tilburg.
inwoners. Er bestaat een vrijwel totaalpakket aan medische
Op deze locatie is een coronary care-afdeling van twaalf
voorzieningen waarbij we met veel daarvan een regionale
Cardiac Care Unit (CCU)- en tien Medium Care Unit
en supraregionale functie bekleden.
Tabel 1
Totaal ETZ Cardiologie
(MCU)-bedden. De verpleegafdeling bestaat uit 52 klini-
Bedden
1249 107
Met het bestuurlijk samengaan van beide organisaties in
sche bedden. Verder zijn er vier EHH-bedden en dagbe-
EAC
269,680 29,115
2013 behoort het nieuwe Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis
handelingsbedden voor electieve CAG’s en PCI’s.
Klinische Opnames
43,828 5,912
tot de grootste ziekenhuizen van Nederland. Het ETZ staat
Op de locatie St. Elisabeth ontstaat een klinische afdeling
Dagbehandeling
48,951 4,378
voor patiëntgerichte en vriendelijke medische zorg. Er is
van vijf CCU-bedden, plus twaalf verpleegbedden en vijf
Verpleegdagen
240,773 29,469
een omvangrijk aanbod aan medisch-specialistische zorg.
dagbehandelingsbedden. Op de CCU is daarnaast nog een
Presentaties Spoedeisende
Het ETZ is een opleidingsziekenhuis in al haar facetten,
hartcatheterisatiekamer tot beschikking. Patiënten die op
hulp/ Eerste Hart Hulp
door de aanwezigheid van zowel veel A- als B-opleidingen.
de locatie St. Elisabeth met een cardiologische aandoening
Aantal cardiologische klinische activiteiten in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in 2013
worden opgenomen, worden indien nodig overgeplaatst Met het samengaan van de ziekenhuizen zijn ook de maat-
naar locatie TweeSteden Tilburg voor behandeling.
schappen cardiologie gefuseerd. Dit leidt tot een stadsbrede maatschap van 16,5 fte maatschapslid. In 2013 werken er
Op locatie TweeSteden Tilburg bestaat een hoogwaardig
in totaal 21 fte cardiologen in de twee ziekenhuizen. In het
PCI-‘dotter’-programma. Per jaar worden circa 1.200 patiënten
ETZ worden 24 uur per dag, zeven dagen per week PCI’s
door een team van vijf ervaren interventiecardiologen
gedaan en ICD’s geïmplanteerd.
behandeld. Alle electieve en semi-electieve patiënten worden in het hartteam besproken. Hiervoor is er een
Op het gebied van wetenschappelijk onderzoek bestaat
dagelijks overleg met de thoraxchirurgen in het Catharina
een sterke eigen cultuur, met daarnaast nauwe banden
Ziekenhuis. Alle moderne therapeutische en diagnostische
met Tilburg University. De maatschap cardiologie levert
technieken zijn voorhanden. Zo maken we routinematig
twee hoogleraren en de inkomend stafvoorzitter van het
gebruik van de FFR-, IVUS- en OCT-techniek. Ook door
ETZ. Er wordt dankzij de relatie met Tilburg University en
participatie aan en initiatie van wetenschappelijk onder-
een grote researchafdeling op ruime schaal wetenschap-
zoek wordt op het catheterisatielab meegedaan aan de
pelijk onderzoek gedaan. Er is een B-opleidingsbevoegd-
nieuwste ontwikkelingen op coronaire interventietechniek.
heid tot cardioloog in samenwerking met het Catharina
In de overgrote meerderheid van de gevallen implanteren
Ziekenhuis in Eindhoven. Verder levert de vakgroep cardio-
we zogenaamde drug eluting stents. Verder worden er bio-
logie een verdiepingsjaar in de opleiding tot cardioloog
absorbable scaffolds (oplosbare stents) geplaatst. De afde-
voor laatstejaars cardiologen in opleiding.
ling cardiologie streeft naar continue verbetering en confrontatie met haar eigen functioneren. Vanaf het begin van
In 2013 zijn de voorbereidingen getroffen voor de latera-
het Tilburgse dotterprogramma worden alle verrichtingen,
lisatie van de cardiologische zorg naar de locatie TweeS-
patiëntkarakteristieken en uitkomsten ‘realtime’ bijgehouden.
teden ziekenhuis Tilburg. De acute harthulp wordt gecon-
Inzicht in de uitkomstindicatoren van de PCI-verrichtingen
centreerd in het TSz en ook het belangrijkste deel van de
is hier een goed voorbeeld van. Middels deze analyse wil de
klinische afdelingen is hier gehuisvest.
afdeling zichzelf vergelijken met andere ziekenhuizen.
56,118 7,936
Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis
5
2 Coronairlijden
Coronairlijden
6
Zowel angina pectoris als een hartinfarct kunnen worden
3.1 Datamanagement
behandeld met medicatie, een percutane coronaire interCoronairlijden is een aandoening die wordt veroorzaakt
ventie of coronaire bypasschirurgie.
door vernauwingen van de kransslagaderen als gevolg van atherosclerose. Vernauwingen van de kransslagaderen
2.1 Percutane Coronaire Interventie (PCI)
zorgen voor een verslechtering van de bloedstroom naar
Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis
3 Methodologie
Tabel 2
Patiëntkarakteristieken in PCI-database
De gegevens van alle patiënten die een PCI ondergaan in
1 Geslacht
het ETZ vult de (interventie)cardioloog realtime in in een
2 Leeftijd
elektronisch dossier. Belangrijke data over de patiënt wor-
3
den dus in een centrale digitale database opgeslagen.
4 Hypertensie
Diabetes mellitus
de hartspier, waardoor een gebrek aan zuurstof ontstaat.
Een percutane coronaire interventie is een ingreep waarbij
De belangrijkste patiëntkarakteristieken van de database
5 Hypercholesterolemie
Dit effect is meest te zien bij inspanning of stress, maar kan
een katheter via de lies of pols wordt opgevoerd naar de
zijn weergegeven in tabel 2.
6 Roken
ook gebeuren in rust. In dit geval ervaart men pijn op de
kransslagaders van het hart. Tijdens deze ingreep wordt de
borst, ook genoemd angina pectoris.
vernauwing verwijd en in meeste gevallen wordt een stent
De meeste van de karakteristieken in tabel 2 zijn geassoci-
8 Nierinsufficiëntie
Coronairlijden is een van de belangrijkste doodsoorzaken
geplaatst om te voorkomen dat het vat nogmaals dicht
eerd met een slechtere cardiovasculaire uitkomst. Het aan-
9
Linker ventrikel disfunctie
in de westerse wereld. Soms kan een atheroomplaque
komt te zitten. Deze ingreep wordt ook verricht tijdens een
wezig zijn van één of meer van de bovenstaande factoren
scheuren, met het ontwikkelen van een ontstekingsreactie
acute afsluiting van de kransslagader, een hartinfarct, om
in de PCI-populatie heeft een onafhankelijke invloed op de
en stolselvorming in dat gebied tot gevolg. Dit zorgt voor
de schade te beperken.
uitkomst, ongeacht de kwaliteit van de procedure zelf, en
Tabel 3
PCI-karakteristieken in database
een acute afsluiting van de kransslagader, met als gevolg
Terwijl een PCI-behandeling vanwege angina pectoris
moet daarom worden meegewogen.
1
Urgentie van de procedure
een hartinfarct. Een percentage van de patiënten met een
dagen of weken daarvoor ingepland kan worden, moet de
De interventiecardioloog vult direct na de ingreep twee
2 Shock
hartinfarct overleeft het niet. Daarnaast kan de hartspier
behandeling van een hartinfarct met spoed gebeuren. Hoe
andere categorieën gegevens in. De eerste beschrijft de
3
ernstig beschadigd worden waardoor de kracht, en dus de
sneller het bloedvat open wordt gemaakt, hoe kleiner de
klinische indicatie voor de PCI, met name of het een elec-
4 TIMI-flow
pompfunctie van het hart afneemt. Dit leidt tot hartfalen.
kans op grote schade aan de hartspier is.
tieve of urgente procedure is. Patiënten met een urgente
5 Bifurcatie
procedure lopen een hoger risico dan patiënten met een
6 Stent-type
geplande procedure. De tweede categorie data heeft te
7 Stent-diameter
maken met de haemodynamische stabiliteit tijdens de
8 Stent-lengte
procedure, angiografische karakteristieken van de patiënt
9
7
Belaste familie-anamnese
Chronische totale occlusie
Complicaties tijdens procedure
voor en na de ingreep en het optreden van complicaties tijdens de PCI. Bepaalde karakteristieken, zoals shock, chro-
deeld om te kijken of de opname het gevolg is van een
nische totale occlusie, verminderde flow van contrast in
complicatie van de initiële PCI. De gegevens van patiënten
de behandelde kransslagader (TIMI flow<3), behandeling
die tijdens de vervolgperiode in een ander ziekenhuis zijn
van een bifurcatie en van langere stenosen zijn geassoci-
opgenomen, worden verzameld voor beoordeling.
eerd met een hoger risico. Beide categorieën gegevens
Er zijn weinig missing data en er is een hoge follow-up rate.
hebben uiteraard invloed op de cardiovasculaire uitkomst
Dit komt vooral door de inzet en drive bij alle betrokkenen.
van de PCI-patiënt (tabel 3).
Verder is het overgrote gedeelte van de data in huis omdat
Na de behandeling worden patiënten gevolgd door de
het ETZ geen verwijzende centra voor PCI heeft. Hoewel
cardioloog op de afdeling en twee weken na ontslag
er altijd ruimte voor verbetering is, is de kwaliteit van de
poliklinisch door de interventiecardioloog. Daarna wordt
huidige data zeer hoog.
de patiënt op de reguliere manier gecontroleerd door
De keuze en de definities van de uitkomstindicatoren voor
zijn eigen cardioloog. Een dedicated physician assistant
PCI zijn te vinden op de volgende pagina.
vult de dertig dagen en de één jaar follow-up PCI-data in,
De verantwoordelijkheid voor de kwaliteit, volledigheid
inclusief eventuele complicaties die na de behandeling zijn
en juistheid van de data rust bij de datamanagers van het
opgetreden. Indien geen data bekend zijn, zoekt physician
PCI-centrum ETZ. Een verdere diepgaande analyse kan
assistant actief contact met de patiënt om de relevante
uiteraard met de eigenaar van de data besproken worden.
informatie te verkrijgen. Het elektronisch dossier van iedere patiënt die in de periode na PCI heropgenomen is, wordt gescreend en beoor
7
3 Methodologie
Uitkomstindicatoren
8
Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis
3 Methodologie
het onderliggende coronairlijden, is het toch belangrijk dit getal te monitoren en te controleren.
De selectie van uitkomstindicatoren is gebaseerd op de
De uiteindelijke selectie van uitkomstindicatoren in deze
veiligheid en de effectiviteit van de behandeling. Een
publicatie is gebaseerd op die van het project Meetbaar
veilige behandeling betekent dat er geen belangrijke
Beter. Aansluiting bij dit project in de toekomst wordt
negatieve consequenties zijn opgetreden als gevolg van
daarmee ook gemakkelijker gemaakt. Indicatoren worden
de PCI (stenting) zelf. De twee belangrijkste indicatoren
op drie niveaus ingedeeld volgens de uitkomstenhiërar-
voor stentveiligheid zijn myocardinfarct en/of overlijden
chie uit het Value Based Healthcare (VBHC) gedachtegoed
in de periode na stentplaatsing. Bij ‘stent-ineffectiviteit’ is
(Figuur 1). Het eerste niveau is overleving en omvat ook het
‘target vessel revascularisation’ nodig, dat is re-interventie
succes van de behandeling, het tweede niveau betreft het
in dezelfde kransslagader vanwege een re-stenose in het
proces van herstel en eventuele complicaties. Het derde
gestente segment. Hoewel het optreden van deze compli-
niveau omvat ‘sustainability’ ofwel het behoud van de
caties vaak niet het gevolg is van stentplaatsing maar van
uitkomst en wegblijven van klachten en symptomen door de gekozen zorgoptie.
Geselecteerde uitkomstindicatoren voor patiënten met coronairlijden behandeld door middel van PCI Survival
1 Mortaliteit binnen 30 dagen na PCI 2 Mortaliteit binnen 1 jaar na PCI
Degree of recovery / health
3 Angiografisch succes na PCI
Time to recovery or return to normal activities
Disutility oc care or treatment process
4 Urgente CABG na PCI
Sustainability of recovery or health over time
5 Optreden van target vessel revascularisation’ na PCI 6 Heropname wegens myocard infarct na PCI
Long-term consequences of therapy Geadapteerd van Meetbaar Beter
Meten is weten
9
3 Methodologie
Definities
10
2
Mortaliteit binnen één jaar na PCI
Geselecteerde patiëntkarakteristieken:
Patiënten in het PCI-cohort die binnen één jaar na interDefinitie PCI: elke patiënt waarbij een PCI uitgevoerd is
ventie overlijden aan alle doodsoorzaken.
met behulp van ballondilatatie en/of stentplaatsing binnen de vastgestelde rapportageperiode.
Regels met betrekking tot PCI:
3
• Leeftijd
• Geslacht
Een laesie die al minstens drie maanden bestaat met ante-
eerd als bij elk behandeld segment (ballondilatatie en/of
man / vrouw
grad trombolyse en myocardinfarct (TIMI) graad 0 of 1 flow.
•
•
stentplaatsing) zit het percentage reststenose, geschat op Diabetes mellitus
Type 1 of type 2 diabetes mellitus wordt gekarakteriseerd
stentplaatsing).
Patiënten waarbij een CABG operatie binnen 48 uur na de
wordt gediagnosticeerd door het aantonen van één van
PCI wordt verricht.
de volgende criteria:
Urgente CABG na PCI
door terugkerende of persisterende hyperglycaemie en
a) nuchter plasma glucose level ≥ 7,0 mmol/l (=126 mg/dl)
Een tweede (staged) procedure telt niet als
re-procedure indien het een electieve non-TVR PCI betreft
5
Optreden van ‘target vessel
b) plasma glucose ≥ 11,1 mmol/l (=200 mg/dl) twee uur
binnen dertig dagen na een eerdere PCI.
revascularisation’ na PCI
na inname van 75g orale glucose als in de glucose
Patiënten waarbij revascularisatie (gedefinieerd als behan-
tolerantie test
deling door PCI of CABG) heeft plaatsgevonden in hetzelf-
c) symptomen van hyperglycaemie en terloops gemeten
Acute PCI is een PCI voor een patiënt met STEMI met min-
de vat of vaten die behandeld waren bij de PCI, binnen één
plasma glucose ≥ 11,1 mmol/l (=200 mg/dl)
der dan twaalf uur klachten, urgente PCI’s zijn alle PCI’s
jaar na de PCI. Elke CABG ≥ 30 dagen na PCI telt als TVR,
d) geglycosyleerd hemoglobine (HbA1c) ≥ 6,5%
die niet als acute PCI gelden, maar wel met voorrang
ongeacht de vaten die zijn behandeld.
Twee categorieën: 1) geen diabetes en 2) diabetes type 1
behandeld moeten worden (IAP/NSTEMI/STEMI met
of type 2 Heropname vanwege myocardinfarct na PCI
> twaalf uur klachten) en een electieve PCI is elke stabiele
6
patiënt waarvoor de procedure van tevoren planbaar is.
Patiënten die een PCI hebben ondergaan en die binnen
•
dertig dagen heropgenomen worden in het ziekenhuis
3 categorieën: 1) gepland (electief); 2) urgent (IAP(=insta-
voor een STEMI of non-STEMI. Ook MI’s tijdens de ingreep
biele angina pectoris) / NSTEMI / STEMI met >12 uur klach-
moeten meegeteld worden.
ten); 3) acuut (PCI voor STEMI <12 uur na het ontstaan van
CABG na PCI
CABG’s die binnen twee dagen na de PCI worden verricht tellen als urgente CABG. Alle overige CABG’s die binnen
Urgentie van de procedure
de klachten)
dertig dagen worden verricht worden beschouwd als Staged Procedure (dus geen Target Vessel Revascularisatie
• Nierinsufficiëntie
(TVR). Alle CABG’s ≥ dertig dagen gelden als TVR.
Ernstige nierinsufficiëntie met een serumkreatinine >130 μmol. •
PCI -Uitkomstindicatoren
Ernstige linker ventrikel disfunctie
Ejectie fractie < 30%
Geselecteerde uitkomstindicatoren voor patiënten met
•
coronairlijden behandeld door middel van PCI:
Patiënt heeft een myocardinfarct gehad nog voor de reden
Myocardinfarct in de voorgeschiedenis
van opname voor de huidige PCI. 1
Chronische totale occlusie (CTO)
Patiënten waarbij de PCI klinisch succesvol was (gedefini-
4
4
de PCI. •
PCI ondergaan (ballondilatatie, al dan niet met
Definitie van type PCI’s
CABG in de voorgeschiedenis
Patiënten die een CABG hebben gehad voorafgaand aan
Angiografisch succes na PCI
1 Inclusiecriterium
3
•
Leeftijd in jaren op het moment van start PCI.
basis van de angiobeelden, onder de 20%).
2
Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis
3 Methodologie
Mortaliteit binnen dertig dagen na PCI
Patiënten in het PCI-cohort die binnen dertig dagen na
• Meervatslijden
interventie overlijden aan alle doodsoorzaken.
Coronairlijden (stenose > 50%) waarbij twee of meer kransslagaders zijn aangedaan of waarbij een hoofdstamstenose bestond.
Shock ten tijde van PCI
Persisterende (>30 min) systolische bloeddruk <80mmHg.
11
4 peildatum 2012
12
4 peildatum 2012
Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis
Tabel 4 Patiëntkarakteristieken PCI 2012
838
Leeftijd
65 jaar
Geslacht (man)
71%
Diabetes
15%
Ernstige nierinsufficiëntie
1%
Tabel 4: karakteristieken van patiënten die in 2012 in het TweeSteden een dotterbehandeling ondergingen.
Tabel 5
Tabel 5: het percentage van percutane coronaire interventie in 2012 volgens de klinische presentatie.
PCI-uitkomst De uitkomsten voor 2012 voor zover goed uit te drukken in een percentage zijn gegeven in tabel 6. Het vergelijken van uitkomsten van verschillende centra is hier noch zinvol, noch mogelijk. Vergelijkbaarheid kan pas met enige mate van betrouwbaarheid worden gecreëerd met een statistisch multivariabel regressiemodel. Voor deze ‘patient level pooled data analysis’ zijn alle patiëntgegevens van de vergelijkende centra nodig.
Tabel 6
Uitkomstindicatoren 2012
Mortaliteit
- binnen 30 dagen
2,9%
- binnen 1 jaar
3,5%
Angiografisch succes na PCI Urgente CABG na PCI
94% 0,44%
Optreden van target vessel revascularisation na PCI
3,06%
Heropname vanwege myocard infarct na PCI
0,58%
Meten en kritische analyse helpt ons om te verbeteren, zo kunnen we topcardiologische zorg garanderen
13
5 PCI-UITKOMST in PERSpECTIEF
De afdeling interventiecardiologie ETZ is gekenmerkt
14
5 PCI-UITKOMST in PERSpECTIEF
Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis
State-of-the-arttechnieken en -materiaal
door een voortdurend en actief streven naar de hoogste kwaliteit in het hele zorgproces rondom de PCI. Dat begint
Onze afdeling wordt gerund door een jong en dynamisch
bij een juiste indicatiestelling en patiëntenselectie en loopt
team van interventiecardiologen die alle aspecten van
via state-of-the-art percutane interventietechnieken en
het vak beheersen. Een belangrijk deel van de procedures
materialen naar post-PCI-zorg en adequate complicatie-
verrichten we via de pols. Voor diagnostische doeleinden
registratie.
wordt frequent gebruikt gemaakt van FFR, IVUS en OCT. De afdeling heeft de beschikking over de laatste generatie drug-eluting stent-technologie, inclusief de zogenoemde
Patiëntenselectie
bioabsorbable scaffolds, die volledig bioabsorbeerbaar zijn en veelbelovend voor de toekomst van de interventiecar-
Hoewel optimale medicamenteuze therapie de hoeksteen
diologie.
van de behandeling van patiënten met stabiel coronairlijden is, is er zeker morbiditeits- en mortaliteitswinst tebeha-
Voor patiënten in shock of met een groot myocardinfarct
len door revascularisatie in bepaalde patiëntengroepen.
wordt de IABP ingezet, waarmee ook transport naar het back-upcentrum mogelijk is. Voor de opvang van reanima-
Een juiste indicatiestelling is hierbij van groot belang.
tiepatiënten bestaat een uitstekende samenwerking met
Dagelijks bespreekt het hartteam, dat bestaat uit interven-
de intensivisten en is state-of-the-art beademingsappara-
tiecardiologen en thoraxchirurgen, alle patiënten met een
tuur op de katheterisatiekamer aanwezig.
mogelijke indicatie voor PCI of CABG. Hierbij gebruiken we een snelle beeldverbinding. Ook in acute situaties kan
De afdeling levert een belangrijke bijdrage aan weten-
vanuit de katheterisatiekamer binnen enkele seconden
schappelijk onderzoek: zij participeert in diverse multi-cen-
een live-verbinding tot stand worden gebracht met het
ter studies naar onder andere nieuwe stent-technologie.
back-upcentrum in Eindhoven. Zo is altijd intercollegiaal
Daarnaast zijn er diverse langlopende projecten met
overleg mogelijk zonder dat er gereisd hoeft te worden.
Tilburg University die ‘investigator-initiated’ zijn met als doel de zorg voor PCI-patiënten te optimaliseren.
Voor patiënten met een acuut myocardinfarct is geen discussie mogelijk over de optimale behandeling: deze bestaat uit een spoed-PCI, waarbij letterlijk iedere minuut
Zorg post-PCI
Complicatieregistratie
vertraging telt. Om patiënten zo snel mogelijk te kunnen behandelen, wordt voortdurend geëvalueerd met en
De afdeling beschikt over dedicated physician assistants
Transparantie over uitkomstindicatoren is belangrijk. Het
teruggekoppeld naar de acute ketenpartners, en kijken
die op protocollaire wijze zorg dragen voor een uniforme
ETZ beschikt over een up-to-date registratie met actieve
we steeds kritisch naar de interne procesvoering. Er wordt
benadering wat betreft informatie en consent, medicatie,
‘feedback-loops’ om meteen verbetercycli in gang te zet-
gebuikt gemaakt van ‘life-net’, een systeem waarmee de
hartrevalidatie en lifestyle. Complicaties worden geregis-
ten. Het voor u liggende boek is het resultaat van continue
ambulancebemanning een ECG direct naar de smart-
treerd en teambreed besproken. Voor de overdracht van
monitoring en registratie. Het ziekenhuis zoekt actief aan-
phone van de cardioloog stuurt, om het acuut te laten
patiënten naar- en van de katheterisatiekamer wordt een
sluiting bij het project Meetbaar Beter, waaraan vooralsnog
beoordelen. Met deze maatregelen zijn wij erin geslaagd
zogenaamde time-outprocedure gevolgd.
acht hartchirurgische centra deelnemen.
zeer korte ‘door-to-balloon-tijden’ te realiseren, van minder dan dertig minuten.
Alle patiënten worden binnen twee weken na PCI poliklinisch teruggezien door de interventiecardioloog zelf, met als doel complicaties nog nauwkeuriger te signaleren.
Transparant en overzichtelijk
15
6 Toekomstvisie
16
Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis
6 Toekomstvisie
In 2014 wordt de volledige omvang van de interventiecardiologie in Tilburg voor het eerst zichtbaar. Het doel waarmee in 2010 de interventiecardiologie werd opgezet komt in zicht. 2014 is het eerste jaar waarin alle daarvoor in aanmerking komende patiënten uit de regio ook daadwerkelijk in Tilburg percutaan behandeld gaan worden. De verwachting is dat de afdeling daarmee groeit naar meer dan 1400 PCI-procedures.
Tabel 7
In 2014 richt de afdeling cardiologie en interventiecardio-
De afdeling interventiecardiologie blijft patiëntgericht.
logie van het ETZ zich verder op het volledig integreren
Optimale veilige zorg met uitstekende patiëntresultaten is
van de afdelingen cardiologie van de twee voormalige
en blijft het uitgangspunt.
Tilburgse ziekenhuizen St. Elisabeth Ziekenhuis en Twees-
Realtime databasemanagement met continue feedback
teden ziekenhuis. Hierbij staan kwaliteit van zorg, professio-
naar het behandelteam maakt hier een vitaal onderdeel
naliteit, patiëntgerichtheid en vriendelijkheid centraal.
van uit. De uitkomstindicatoren worden regelmatig vergeleken met die van de naastgelegen centra.
Door het optimaal benutten van de kwaliteiten van beide
Aantal PCI’s vanaf het begin in 2010 en de verwachte aantal PCI’s voor 2014 - 2015
In ons volgende boek over 2014 berichten wij u graag over deze periode.
huizen wordt een sterke afdeling gebouwd, waarbij al het
Ook doen we mee met landelijke initiatieven zoals NNVC
goede samenkomt. Aangezien zorg voor mensen met
connect. Ook start een pilot participatie met de stichting
hart- en vaatziekten een van de speerpunten van het ETZ
Meetbaar Beter, als eerste off-site PCI-centrum.
is, wordt het optimale gevraagd van alle werknemers.
We gaan verder op de ingeslagen weg wat betreft
Plannen voor innovatie op het gebied van eerste harthulp
invasieve imaging (IVUS, OCT, FFR), innoverende stenttech-
geïntegreerd met snelle diagnostiek, in de vorm van ‘chest-
nologie en medicamenteuze behandeling.
pain clinic’ zijn in de maak. Aanpassing van het angiocom
De Hartweek 2014 wordt uitgebreid van organisatiebreed
plex zou hier deel van uit kunnen gaan maken.
onderwijs naar transmurale educatie voor alle ketenpartners.
17
18
COLOFON
Hoofdredactie Wilbert Aarnoudse Mark Winkens Michael Magro PCI Kwaliteit Transparant Commissie
Datamanagement Bregje Mulder Marloes Tempelaar PCI Database management Unit
Fotografie Joost Pistorius Audiovisuele afdeling
Productie Marieke van Bommel Marketing en Communicatie, Met medewerking van ADG Atlantis Communicatie, vormgeving ZIN tekst & redactie, tekstredactie
Š Februari 2014
Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis
19
TweeSteden ziekenhuis Vestiging Tilburg Dr. Deelenlaan 5 5042 AD Tilburg (013) 465 56 55 Vestiging Waalwijk Kasteellaan 2 5141 BM Waalwijk (0416) 68 22 22 Poli Oisterwijk Moergestelseweg 32G 5062 JW Oisterwijk tel. via (013) 465 56 55 Postadres Vestigingen Tilburg & Waalwijk Postbus 90107 5000 LA Tilburg E.mail: info@tsz.nl Website: www.tweestedenziekenhuis.nl
St. Elisabeth Ziekenhuis Hilvarenbeekseweg 60 5022 GC Tilburg Postbus 90151 5000 LC Tilburg (013) 539 13 13 E-mail: info@elisabeth.nl Website: www.elisabeth.nl