Jaargang 19 nr 1 - 2017
vakblad voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker
‘‘C2C-feest aan de gevel’’ RD 1-2017 Cover.indd 1
16-01-17 11:21
Voor ĂŠlk project een oplossing!
Bent u op zoek naar totaaloplossingen voor uw woning, kantoor, school of zorginstelling? Dan bent u bij Duco aan het juiste adres. Met ruim 25 jaar ervaring in de wereld van natuurlijke ventilatie- en zonweringsystemen vindt u op de stand van Duco tijdens BouwBeurs steevast een gezond en innovatief totaalconcept waarin iedereen zich thuis voelt.
DUCO @ BOUWBEURS 2017 Bezoek ons in Hal 9, stand B017 ĂŠn B018 Van 6 t.e.m. 10 februari 2017
Naamloos-2 1 26062009_DUCO_RaamEnDeur.indd 25
We inspire at www.duco.eu
10-01-17 16:22 14:14 22/12/16
VOORWOORD
Positief
“
“Ondernemers in de bouw positief gestemd”
“Positieve verwachtingen in de hele bouwketen” “Bouwbedrijven positief over werkgelegenheid”
“Vooruitzichten bouw positief”
Deze quotes verschenen de afgelopen maanden in diverse media. Hoe mooi kunnen we van start gaan in 2017? De markt trekt aan – en de gevelbranche kan hiervan profiteren. Door kansen te pakken en mogelijkheden te benutten, door te vernieuwen. Daarbij gaat het tegenwoordig steeds vaker om samenwerken en om meerwaarde, niet meer om die laagste prijs garantie. Dit is het moment dat de branche kan laten zien wat men in huis heeft. Het moment om met her nieuwde energie naar buiten te treden, zich te ver diepen in opdrachtgevers, persoonlijke contacten op en uit te bouwen en deel te nemen aan beur zen. Relaties verstevigen, nieuwe relaties vinden, directe feedback krijgen op je aanbod, jezelf meten met collega’s in de markt; het zijn cruciale facto ren nu de markt de wind weer in de zeilen krijgt.
COLOFON Raam en Deur vakblad voor raam , deur en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker. www.raamendeuronline.nl Verschijning 6x per jaar Uitgave Plancommunicatie Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 88 32 Fax +31 (0)73 503 11 95 E mail: info@plancommunicatie.nl Website: www.plancommunicatie.nl Uitgever Edgar Molijn Redactie-adres Raam en Deur Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 88 32 E mail: raamendeur@plancommunicatie.nl Redactie Hans Fuchs, Arie Grevers, Louis Jongeleen, Johan van Leipsig, Edgar Molijn
”
“Ondernemersvertrouwen in de bouw positief”
Adverteren Molijn Sales Support Bert van Woesik en Edgar Molijn Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 35 44 Fax +31 (0)73 503 11 95 E mail: raamendeur@molijnsalessupport.nl Website: www.molijnsalessupport.nl Vormgeving Inpladi bv bureau voor idee en creatie, Cuijk Druk Veldhuis Media bv, Raalte Opgave en vragen over abonnementen Nederland: Abonnementenland Postbus 20 1910 AA Uitgeest Tel. 0900 ABOLAND of 0900 226 52 63 € 0,10 per minuut Fax +31(0)251 31 04 05 Website: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereikbaar via Twitter. Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten. Jaarabonnement € 76,32 excl.btw.
Bij Raam en Deur bulken we van de inspiratie en nieuwsgierigheid naar het jaar 2017. Waarbij we in onze artikelen altijd zoeken naar inspirerende voor beelden uit de markt. In deze editie belichten we in de serie “Bouwplaats” bijvoorbeeld de praktijk bij planmatig onderhoud. In “Bouwconcepten” besteden we aandacht aan duurzaamheid als stu rende factor bij gevelconcepten en in de serie “Duurzaam” kunt u lezen over een C2C feest aan de gevel. Laten we van 2017 zowel zakelijk als privé een mooi en positief jaar maken. Succes! Veel leesplezier Edgar Molijn Hoofdredactie Raam en Deur
Opgave en vragen over abonnementen België: Abonnementenland Ambachtenlaan 21 Unit 2A B 3001 Heverlee Tel. +32 (0)28 08 55 23 Fax +32 (0)28 08 70 05 Website: www.bladenbox.be voor abonneren of www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen. Jaarabonnement buitenland € 92,22 Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Prijswijzigingen voorbehouden. Close-Up Advertorial Columns De inhoud van de columns valt buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deurredactie en uitgever. Copyrights Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, op welke wijze dan ook of worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of open baar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en redacteuren verklaren dat deze uit gave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Evenwel kunnen uitgever en
redacteuren op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en redacteuren aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade van welke aard ook, die het gevolg is van handel ingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. De wederpartij wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïso leerd te gebruiken maar af te gaan op zijn pro fesisionele kennis en ervaring en de te gebrui ken informatie te controlereren. De inhoud van zowel advertenties als Close Up pagina's zijn samengesteld door of namens adverteerders en wordt door Plancommunicatie niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. Plancommunicatie aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud van zowel advertenties als Close Up pagina’s. ISSN 1389 6873
: @RD_redactie
: @RD_banen
1/2017
RD1-Voorwoord.indd 3
I
3
18-01-17 11:06
INHOUDSOPGAVE
Bouwconcepten
Gevelconcepten van De Groot en Visser Waarom meedraaien in het concept van een ander als je zelf ook met concepten de markt bedienen kunt? Gevelbouwer De Groot en Visser biedt sinds een aantal jaren drie gevelcon cepten aan: de All in One Façade, de HR Façade en de Hybride Façade. Ontwikkeld met een aantal vaste co makers, zorgen prefabricage en standaardisatie bij deze concepten voor con stante kwalititeit en snelle montage, stelt directeur techniek Anco Bakker. Met allerhande innovaties binnen de concepten streeft De Groot en Visser naar een hogere eindkwaliteit en meer montagesnelheid, onderzoekt de mogelijkheden van steigerloos monteren en schurkt dichter tegen het circulaire bouwen aan.
10 Bouwplaats
Hoe onderhoud je kozijnen? Iedereen die een kantoorpand, bedrijfsgebouw of woning bezit, heeft ermee te maken: onderhoud aan veelal houten ramen, deuren en kozijnen. Maar wat zijn nu de uitdagingen voor de bedrijven die het uitvoeren? De inrichting van het onderhoudsproces, zeggen Bram Aaldering en Eric Woerts van Te Mebel Vastgoedonderhoud. Het Doetinchemse bedrijf schil dert, timmert en verbouwt.
14 Familiebedrijf
Familiebedrijf Knipping: Duitse degelijkheid, Hollandse esthetiek en een West-Friese mentaliteit Knipping is een producent van deuren, dakkapellen en kozijnen van aluminium en kunst stof. Anders dan de oorspronkelijk Duitse merknaam doet vermoeden, is het bedrijf sinds jaar en dag gevestigd in het West Friese Zwaagdijk. Knipping is een echt familiebedrijf dat in handen is van de tweede generatie van de familie Wiering. Onder aanvoering van alge meen directeur Jacob streven de Wierings constant naar innovatie en verduurzaming van producten en productieprocessen.
18 Op de cover In de serie Duurzaam: “C2C feest aan de gevel“ Beeld: Michael van Oosten, Verwol, Plantronics
Voorwoord Postbox Berichten uit de markt Jaargang 19 nr 1 - 2017
Overdrachtsbelasting en toekomstige verbouwing
16
Het Familiebedrijf Familiebedrijf Knipping: Duitse degelijk heid, Hollandse esthetiek en een West Friese mentaliteit 18
14 Uitgelicht Selectie productnieuws
‘‘C2C-feest aan de gevel’’
I
6
Bouwconcepten Gevelconcepten van De Groot en Visser 10 Bouwplaats Hoe onderhoud je kozijnen?
Lees verder Duurzaam pagina 24
4
Column Bouwrecht (door Robert Wannink van Bogaerts & Groenen advocaten)
vakblad voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker
RD 1-2017 Cover.indd 1
3
20
16-01-17 11:21
2017/1
RD1-Inhoud.indd 4
17-01-17 15:04
INHOUDSOPGAVE
Duurzaam
C2C-feest aan de gevel In de façade van het Plantronicskantoor in Hoofddorp bootsen gevelpanelen de compressie en decompressie van een geluidsgolf na. De headset fabrikant koos voor nieuwbouw op Park 20|20, en dus is het Plantronicskantoor bijna volledig cradle to cradle. De meeste gevelma terialen zijn C2C gecertificeerd en de façade is demontabel. Typisch C2C is volgens project manager Ed Warmerdam van IBB Kondor ook de diversiteit in de gevel: “De gevel is een feestje, met de ritmering in de panelen, groen en veel daglicht, als toegevoegde waarde voor de gebruikers.”
24 BouwBeurs
BouwBeurs 2017 mikt op morgen De BouwBeurs 2017 presenteert zich dit jaar met de opgewekte slagzin: ‘Voor mensen die het gaan maken’. Dat klinkt als een soort eresaluut aan bouwers die zin hebben om aan de slag te gaan. Tegelijker geeft het motto aan dat het echte werk nog moet beginnen. Het optimisme is terug, terwijl we veel werk in het vooruitzicht hebben. In die situatie komt de BouwBeurs 2017 met een zeer breed aanbod van slimme producten, nieuwe materialen en gereedschappen, innovatieve concepten en geavanceerde kennisproducten. Zowel leerlin gen van de vakopleidingen, bouwvakkers, architecten, ingenieurs en opdrachtgevers kun nen kennis opdoen van de nieuwe ontwikkelingen op hun eigen terrein en dat van anderen.
36
Altijd op de hoogte van het laatste nieuws! www.raamendeuronline.nl
Column CCV Werkgroep Kwaliteitsbeheer PKVW
22
Inside Bouwbesluiten, regelgeving etc
23
Duurzaam Plantronics, Park 20 |20, Hoofddorp C2C feest aan de gevel Blog uit de branche (door Gijs Bert Drost) Gezonde keuzes maken
24
Column Passief (door Ir. Chris Zijdeveld) Welstand, maar wel gebaseerd op goede informatie en op goed inzicht 28 Beursnieuws Beurs Bouw & Wonen Gorinchem (30 maart – 1 april 2017) BouwBeurs Utrecht (6 – 10 februari 2017)
34
Branchepagina’s NBvT VKG VMRG
17 33 35
Buiten de Deur/Agenda Beurzen en evenementen
38
36
26
1/2017
RD1-Inhoud.indd 5
I
5
17-01-17 15:04
POSTBOX
Glas Award voor ‘schijn-zwembad’
Houtpaviljoen op BouwBeurs
Het ‘schijn zwembad’ van het Wassenaarse Museum Voorlinden heeft de Glas Award 2016 gewonnen. Het onlangs geopende Museum Voorlinden is een ontwerp van Dirk Jan Postel van Kraaijvanger Architecten. In het museum bevindt zich een glazen kunstwerk in de vorm van een zwembad, ontworpen door de Argentijnse kunstenaar Leandro Erlich. Glasbedrijf Glasimpex heeft het project uitgevoerd. Het circa 3 meter diepe zwembad oogt weliswaar niet bijzonder, maar het wateroppervlak van 18 vierkante meter bestaat compleet uit glas met een laagje water van 60 mm. Eronder, in de kelder, kunnen bezoekers schijnbaar onder water lopen. “Met behulp van een sim pele glasplaat wordt een volledig zwembad voorgesteld en om de suggestie werkelijkheid te laten worden is veel reken , teken en montagewerk verricht. Complex in z’n een voud”, luidde het jurycommentaar bij de uit reiking van de prijs.
Het Houtpaviljoen, een initiatief van 8 bedrijven en organisaties uit de houtsector, is opnieuw te vinden op de Bouwbeurs in Utrecht. De voorbereidingen voor de beurs zijn in volle gang. De Jaarbeurs Utrecht zet deze vakbeurs op van 6 tot en met 10 februari 2017. Het Houtpaviljoen is deze keer te vinden in hal 10. Het Houtpaviljoen versie 2.0 beleefde in 2015 zijn primeur. Een gevarieerde groep van 65 sponsoren steunde dit initiatief van Assinkhout, Scantimber/Nordlam, Het Houtcollectief, Ingenieursbureau Evan Buytendijk (IEB), PEFC Nederland, de Malaysian Timber Certification Council (MTCC), de Malaysian Timber Council (MTC) en het vakblad Houtwereld.
Mijlpaal voor VolkerWessels MorgenWonen In Dongen is de 500ste MorgenWonen woning in elkaar gezet. Deze energienotanul woning is volgens het bouwbe drijf bijzonder omdat die in min der dan 1 dag wordt geassem bleerd. Het woningbouwconcept van VolkerWessels is 2 jaar gele den door Dik Wessels geïntroduceerd en is gebaseerd op slimme uit wisselbare platformelementen. Elk platformelement wordt vooraf in de fabriek geproduceerd, onder gecontroleerde omstandigheden. Na vervoer naar de locatie worden de onderdelen eenvoudig in elkaar gezet. Dit garandeert een hoge kwaliteit, betrouwbare en snelle leve ring en beperkt hinder en bouwafval op de locatie tot het minimum. De woningen zijn ook duurzaam, aldus VolkerWessels. De woning is uitstekend geïsoleerd, met ramen voorzien van drielaags isolatieglas en met een warmtepomp die warmte uit de buitenlucht haalt in plaats van een cv ketel. Het dak is aan de zuidzijde bekleed met zon nepanelen waarmee eigen energie wordt opwekt.
IJzerwarenbeurs Keulen weer naar 4 dagen In 2018 vindt de IJzerwaren beurs in Keulen plaats van 4 7 maart. In de editie van 2016 kwamen meer dan 16.000 vak bezoekers hun licht opsteken over de nieuwste ontwikkelingen op hun vakgebied en wisselden zij kennis uit met collega’s. Door de verkorting van de beurs naar 3 dagen, werden volgens de organisa tie de contacten tussen de bezoekers intensiever, wat leidde tot meer activiteit en zakelijke resultaten. Toch opent de beurs in 2018 weer voor 4 dagen de deuren, wat volgens de organisatie nodig is om de industrie meer tijd te geven al zijn noviteiten op een rustige manier te laten zien aan de bezoekers. Ook wil de beurs hiermee de bezoekers meer tijd geven om samen door te brengen, wat hopelijk zal resulteren in nog intensievere betrekkingen en kennisuitwisseling. 6
I
Groene gevel voor vervallen parkeergarage De vervallen parkeergarage van het Rotterdamse Weenapoint is door een groene gevel van de sloop gered. De gevel is gecreëerd met het Wallplanter systeem van Mobilane. Een draagconstructie van in totaal 50 ton staal en roestvaste spandraden zorgen dat de 650 hagen op hun plaats blijven. Aannemer Groenewegen: “De keuze voor dit gevel systeem met voorgekweekte klimophagen was voor ons ideaal. De plantenbakken konden prefab in de fabriek gemaakt worden, zodat we niet afhankelijk waren van weersomstandigheden. Er is direct na het plaatsen een volwassen, groen resultaat.” De 650 kant en klaar hagen van 180 en 220 cm hoog zijn in Bergschenhoek op maat geknipt en opgeplant in 224 geïsoleerde bakken van aluminium (390 x 50 x 50 cm) die door Groenewegen met een kraan aan de gevel zijn bevestigd. Bij de wor tels zitten sensoren die onafgebroken informa tie verzenden naar een computergestuurd irri gatiesysteem dat deels met hemelwater werkt en de beplanting voor ziet van de juiste voe dingsstoffen.
Woning vaak minder inbraakwerend dan gedacht Bijna alle deelnemers aan het onderzoek van de stichting Nationale Inbraak Preventieweken (NIPW), denken dat hun huis voldoende beveiligd is tegen inbraak. Kijkend naar de sloten die men heeft, valt echter op dat 43 procent van de achterdeursloten van zodanige kwa liteit is, dat een inbreker er slechts een minuutje ‘werk’ aan heeft. En het merendeel van de inbraken (60 procent) vindt plaats via de ach terdeur. Ook een voordeurslot met stevig beslag dat pas een jaar of 6 geleden werd geplaatst, wordt met de inbraaktechnieken van nu bin nen 2 minuten uitgebroken. Regelmatig je beveiliging checken, blijft daarom noodzaak, want het inbrekersgilde zit ook niet stil. De kosten van inbraakbeveiliging van de woning spelen bij veel Nederlanders (54 procent) een grote rol. Hoewel 1 op de 8 mensen aan geeft geen idee te hebben wat die kosten daadwerkelijk zijn, zegt ruim een kwart (26 pro cent) er niet voldoende geld voor te hebben; 14 procent heeft het er niet voor over.
2017/1
RD1-Postbox.indd 6
16-01-17 11:07
POSTBOX
Onderhouds-app digitaliseert bouwsector Het bedrijf Woonderhoud heeft een app ontwikkeld die fungeert als een digitaal onderhouds boekje van de bouwsector, die volgens Woonderhoud steeds meer gaat leunen op renovatie en digitalisering. Hiermee kunnen woning /pandeigenaren volgens het bedrijf het onderhoud organiseren, uitbesteden en goedkoper maken en onderhoudsbedrijven hun onderhoudsproces moderniseren en langdurige klantrelaties opbouwen. Woonderhoud is in juni 2016 gelanceerd en bestaat uit 4 onderdelen: een onderhoudsplanning, contact met lokale onderhoudsbedrij ven, collectief inkopen, en reparatieverzoeken. In de onderhoudsplanning wordt al het moge lijke onderhoud opgenomen (schilderwerk, tuin, dak, cv ketel) en per taak wordt een lokale vakman weergegeven. Tevens kan een gebruiker per taak buurtgenoten benaderen die hetzelfde onderhoud gepland hebben staan om een collec tieve inkoop te starten. De klanten van onder houdsbedrijven kunnen de app gratis downloaden en gebruiken op Apple en Android toestellen. Bedrijven kunnen zich regionaal aanmelden en betalen na een proefperiode een maandelijkse vergoeding.
Meer orders in bouwportefeuille In de totale bouwketen is de orderportefeuille met 0,1 maand toegenomen naar 7,1 maand. Dat blijkt uit de Monitor Bouwketen, die de actuele stand van zaken in de bouwkolom weergeeft. De Monitor wordt gepubliceerd door de BNA, Bouwend Nederland, NLingenieurs en UNETO VNI. Net als een half jaar geleden, laat de monitor zien dat er sprake is van een krachtige groei, waarbij de woningbouw de motor is. De verwachtingen ten aanzien van de omzet over de gehele linie zijn positief. De bouwbedrijven en installatiebedrijven zagen opnieuw een verbetering van de werkvoorraad. De werkvoorraad van de architectenbureaus bleef na de eerdere stijging stabiel. De ingenieursbu reaus lieten een lichte teruggang zien, maar verwachten een verbetering in de komende 3 maanden. Alle conjunctuurindicatoren wijzen voor de komende periode op een verdere pro ductiegroei en banengroei bij alle schakels in de bouwketen. Bedrijven ervaren nu al proble men bij het aantrekken van goed gekwalificeerd personeel. Met deze voorspoedige ontwikke lingen zal een tekort aan gekwalificeerd personeel ontstaan.
Miljardste kilo vlakglas gerecycled De miljardste kilo vlakglas is onlangs aan geboden voor recycling. Tijdens een feeste lijke bijeenkomst van Vlakglas Recycling in Nijkerk stortten Ruurd Kuipers (mede initi atiefnemer), Hans de Vlam (bestuursvoor zitter), Cor Wittekoek (directeur) en Chris Kuijpers (Directeur Generaal Milieu en Internationaal, Ministerie Infrastructuur en vlnr Chris Kuijpers, Cor Wittekoek,Hans de Vlam, Ruurd Kuipers Milieu) de laatste kilo’s vlakglas. Vlakglas Recycling Nederland is een initiatief van de Nederlandse vlakglasproducenten om op vrijwil lige basis een systeem op te zetten om te voldoen aan de producentenverantwoordelijkheid. Glas is, met uitzondering van glaswol, volledig recyclebaar en past prima in een circulaire economie. Normaal gesproken worden zand en soda gebruikt om glas te produceren. Door de recycling zijn er minder grondstoffen nodig en kan door de inzet van scherven de temperatuur in de smeltoven aanzienlijk worden verlaagd. Hierdoor wordt veel energie bespaard én redu ceert de CO2 uitstoot. Vlakglas Recycling Nederland heeft met de inzameling van een miljard kilo vlakglas de CO2 uitstoot flink verminderd: 116 miljoen kilo CO2, aldus de organisatie.
Meer werk door groeiend vertrouwen bouwers Nederlandse werkgevers verwachten dat de werkgelegenheid in het eerste kwartaal van 2017 verder oploopt. Vooral de bouwsector zorgt voor een positieve impuls. Dit blijkt uit de ManpowerGroup Employment Outlook Survey (MEOS Q1) van ManpowerGroup, uit gevoerd onder 59.000 werkgevers, waarvan 750 in Nederland. Het nettowerkgelegen heidscijfer voor het eerste kwartaal van 2017 komt uit op 5 procent groei, 2 procentpunten hoger ten opzichte van het afgelopen kwar taal en ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar. De toename van het nettowerkge legenheidscijfer van het eerste kwartaal is deels het resultaat van de positieve voorspel lingen in de bouw. Waar de bouw het afgelo pen kwartaal nog op een werkgelegenheids cijfer van 4 kon rekenen, is dit nu toegenomen naar +11. José Brenninkmeijer, commercieel en operationeel directeur van ManpowerGroup Nederland, dicht dit toe aan groeiend vertrouwen binnen de sector.
Energieslurpende kantoren verleden tijd Kantoren met energielabel D of lager mogen vanaf 2023 niet meer worden gebruikt. Dat heeft minister Blok onlangs bekend gemaakt. De bewindsman wil met deze maatregel energiebesparing in kantoren stimuleren. Gebouwen met een huidig energielabel van D of E hoeven volgens de Rijksoverheid alleen maar aanpassingen aan installaties te doen. Alleen bij kantoren die nu label G hebben, zijn maatregelen als glas of dakisolatie nodig. De maatregel moet vanaf 2023 ruim 8 petajoule energiebesparing per jaar opleve ren. De kantooreigenaren moeten gezamen lijk eenmalig 860 miljoen euro investeren in energiebesparende maatregelen. 1/2017
RD1-Postbox.indd 7
I
7
16-01-17 11:07
BUVA atlas Inside de nieuwe standaard in inbraakwerende scharnieren
Bezoek BUVA op stand
HS02 in hal 10 en ontdek al onze BUVA oplossingen voor
de toekomst!
Naamloos-8 1
• Nieuwe revolutionaire anti-inbraaktechniek • Geen anti-inbraakpen, geen gaten in deur of kozijn! • Hoog draagvermogen • Spelingsvrij
12-01-17 17:00
CLOSE UP
Bouwplaatsbezoeken Van de Vin
Meer kwaliteit in de verwerking, minder nazorg Sinds een jaar biedt Van de Vin Ramen en Kozijnen bouwplaatsbegeleiding aan, om klanten te ondersteunen bij het optimaal verwerken van de Concept II+ producten van het timmerbedrijf uit Heeze. Als de eerste kozijnen zitten, volgt een rondgang met de uitvoerder. Een unicum in de markt, noemt directeur/eigenaar Mathee van de Vin de nieuwe dienstverlening. Tijdens zo’n bouwplaatsbezoek informeert Van de Vin Ramen en Kozijnen alle verwerkers – uitvoerder en stelploeg – ter plaatse, op het werk. Zij krijgen een presentatie van ongeveer een uur. Mathee van de Vin: “In dat uur vertellen we de stelploeg wat wij van hen ver wachten en wat zij van ons mogen verwachten. We belichten de belangrijkste voor en nadelen van ons eindproduct, de valkuilen en meest voorkomende problemen. We bespreken opslag, verpakking en bescherming, gaan in op stellen en verankeren, behandelen deurko zijnen en onderdorpels.” Aan het einde van die presentatie ontvangt de aannemer een boek werkje met de verwerkingsvoorschriften, plus een checklist. Mathee van de Vin: “Daarna plannen we een afspraak in met de uitvoerder, voor een bouwplaatsinspectie. Een aantal weken na het verwerken van de eerste kozijnen maken we samen een rondgang over de bouw plaats. Met de checklist in de hand beoordelen we dan de verwerking van de kozijnen. We signaleren dingen die we op dat moment nog kunnen oplossen en kijken wat we in het vervolgtraject kunnen verbe teren. Voor de klant betekent dat onderaan de streep: een hogere eindkwaliteit en minder nazorg.”
Kortere doorlooptijd De nieuwe dienst van Van de Vin past naadloos in de bedrijfsfilosofie van de Brabantse timmerfabriek. Eén van de speerpunten van Van de Vin is het leveren van toegevoegde waarde. Mathee van de Vin: “Wij willen een succes maken van het verwerken van houten kozijnen, beglaasd en afgelakt, in de ruwbouw. We willen dat succes graag samen met de klant bereiken, of het nu de ontwikkelaar is, de aanne mer of de onderaannemer/verwerker van onze producten. Daar dragen onze bouwplaatsbezoeken ook aan bij.” Van de Vin Ramen en Kozijnen is sinds 2015 actief met de bouw plaatsbezoeken. Mathee van de Vin: “We zien dat de vraag naar Concept II+ hand over hand toeneemt. Momenteel produceren wij meer dan 80% van onze kozijnen in afgelakte en beglaasde uitvoering.
Dat vraagt in de ruwbouwfase extra aandacht bij de verwerking. We zien dat aannemers na een eerste ervaring met Concept II+ producten soms toch weer kiezen voor Concept I en II – omdat ze de ervaring en de know how missen om het product optimaal te verwerken. En dat is jammer, want Concept II+ biedt belangrijke voordelen. Het heeft een hogere aanvangskwaliteit, want het is in een droge omgeving beglaasd en afgelakt. Op de bouwplaats verkort je de doorlooptijd. De gevel is eerder dicht en men kan sneller binnen aan de slag.”
Minder faalkosten De bouwplaatsbezoeken sluiten ook goed aan op de veranderingen in de bouw. Op de bouwplaats neemt de kennis van het verwerken van Concept II+ producten af, stelt Mathee Van de Vin: “Daar loopt tegenwoordig een ander soort werknemer rond. Zo gezien hebben wij ook een morele plicht om die kennis over ons product en de verwer king ervan over te dragen aan die mensen. In de praktijk werden wij er al bij geroepen als er klachten of problemen waren, ook als wij geen eindverantwoordelijke waren. Met onze bouwplaatsbezoeken maken we van de nood een deugd.” En wat vinden klanten van het intitiatief? Die zijn volgens Mathee van de Vin heel positief: “De winst die we samen halen, is voor ieder een helder; meer kwaliteit, kortere doorlooptijd, minder nazorg en minder faalkosten. En enthousiasme komt ook uit onverwachte hoek; we geven de stelploeg een stem. Stellers krijgen de kans om hun wensen uit te spreken, om dingen aan te passen – logistiek en aan het product.”
De winst die we samen halen, is voor iedereen helder; meer kwaliteit, kortere doorlooptijd, minder nazorg en minder faalkosten Unicum De bouwplaatsbezoeken van Van de Vin zijn een unicum in de bran che, stelt Mathee van de Vin: “Bij mijn weten zijn wij het enige tim merbedrijf dat dit zo doet. Het SGT biedt het wel aan, maar dan als steekproef. Deze aanpak past perfect in ons bedrijfsprofiel. Wij willen de beste ketenpartner bij uitstek zijn, we zijn op zoek naar project overstijgende samenwerking, willen processen beter laten verlopen en streven naar proces , product en logistieke verbetering, van klanten en toeleveranciers.” 1/2017
RD1-Van de Vin.indd 9
I
9
18-01-17 11:07
BOUWCONCEPTEN Tekst Hans Fuchs Beeld De Groot en Visser
Gevelconcepten van De Groot en Visser
Duurzaamheid sturende factor
Waarom meedraaien in het concept van een ander als je zelf ook met concepten de markt bedienen kunt? Gevelbouwer De Groot en Visser biedt sinds een aantal jaren drie gevelconcepten aan: de All-inOne Façade, de HR Façade en de Hybride Façade. Ontwikkeld met een aantal vaste co-makers, zorgen prefabricage en standaardisatie bij deze concepten voor constante kwalititeit en snelle montage, stelt directeur techniek Anco Bakker. Met allerhande innovaties binnen de concepten streeft De Groot en Visser naar een hogere eindkwaliteit en meer montagesnelheid, onderzoekt de mogelijkheden van steigerloos monteren en schurkt dichter tegen het circulaire bouwen aan. 10
I
Minder faalkosten, een hogere kwaliteit in productie en montage, geen afstemmingsproblemen met externe partijen, een gevel die rap per wind en waterdicht is. De voordelen van concepten zijn legio; voor De Groot en Visser was het een reden om in 2010 de eerste van drie conceptgevels te ontwikkelen. Dat werd de All in One Façade. Anco Bakker was als directeur techniek van De Groot en Visser nauw bij de otwikkeling betrokken: “De All in One Façade hebben we in
Voet aan de grond Conceptueel bouwen krijgt almaar meer voet aan de grond, zo lijkt het. Steeds meer consortiums bedienen de markt met con cepten voor renovatie en nieuwbouw; Platform31 kon er jaren terug al een hele brochure mee vullen. Reden voor Raam en Deur om in deze serie een aantal concepten tegen het licht te houden en te kijken naar de rol van gevelbouwers en de raam en deurenbranche in deze nieuwe manier van bouwen.
2017/1
RD 1-2017 Bouwconcepten.indd 10
16-01-17 14:09
BOUWCONCEPTEN
All-in-One Façade De All in One Façade is meedere malen toegepast, voor het eerst in het TNT gebouw in Hoofddorp (2010). De conceptgevel is geba seerd op een demontabel aluminium elementensysteem, en kan dankzij standaardisatie en hoge mate van prefabricage snel gebouwd worden. De All in One facade is vooral geschikt voor utiliteitsbouw en hoog bouw en leent zich voor herontwik kelingsprojecten.
2010 voor het eerst toegepast in Hoofddorp, in het TNT kantoor. In dat project is de All in One Façade als concept uitgewerkt en inge zet.” Dat TNT gebouw, ontworpen door architect Paul de Ruiter, was in 2010 het summum van duurzame kantoorbouw en destijds ook nog eens het ‘groenste’ kantoorpand van Europa. Het TNT kantoor was volledig CO2 neutraal en scoorde een GreenCalc van 1000+. Duurzame maatregelen waren onder meer een wko, een bio warmte krachtkoppeling, een grijswatersysteem – en een chameleon skin; een slimme vliesgevel met veel daglichttoetreding.
En dan is er nog de Hybride Façade. Ook dat concept bestaat sinds 2013. Het concept is tot op heden één keer toegepast, in de gevels van het eigen kantoorgebouw van De Groot en Visser in Gorinchem. Anco Bakker: “De Hybride Façade is een gevel met alle elektroni sche mogelijkheden die momenteel voorhanden zijn; extra isolerend en extra helder glas, CO2 gestuurde ventilatieroosters, zonne pane len, elektrische, warmtewerende buitenjaloeziën en binnenlichtwe ring.”
HR en Hybride
Bij de ontwikkeling van de drie gevelconcepten werkte de Groot en Visser steeds samen met een aantal vaste partijen, vertelt Anco Bakker: “We werken onder meer samen met Schüco, Alcoa, Saint Gobain, AGC en Luxaflex. Bij de All in One Façade is Schüco de vaste leverancier voor de vliesgevel, Kingspan levert de geïsoleerde panelen. Met deze twee partijen hebben we het concept in 2010 ook als gezamenlijke co makers ontwikkeld voor het TNT kantoor. Voor het glas in dit concept zitten we niet aan één partij vast, dat is afhankelijk van de in een project verlangde EPC.”
Drie jaar later startte De Groot en Visser met de ontwikkeling van de HR Façade, een gevelconcept met SIPS panelen, ontwikkeld nadat De Groot en Visser het bedrijf Norwin overnamen. Anco Bakker: “Door die overname begonnen we na te denken over de mogelijkhe den van complete gevels met SIPS elementen.” Het systeem wordt onder andere toegepast in de duurzame Woontoren Overhoeks in Amsterdam, eveneens naar ontwerp van Paul de Ruiter en momenteel in uitvoering.
Co-makers
1/2017
RD 1-2017 Bouwconcepten.indd 11
I
11
16-01-17 14:09
STANDNUMMER 10.C050
DE BOUWBEURS 2017 6 TOT EN MET 10 FEBRUARI RESERVEER UW GRATIS KAARTEN OP WWW.VENSTERTECHNIEK.NL
Voorzichtige kracht en precisie
HAUTAU ATRIUM comfort close en HS hulpveer
De HAUTAU ATRIUM comfort close - met de lichtste vleugelsluiting aller tijden - en de HAUTAU HS® hulpveer zijn hoogtepunten op het gebied van exacte techniek.
Beslagtechniek Fitting technology
www.HAUTAU.de
adv_p12.indd 1
18-01-17 08:34
BOUWCONCEPTEN
HR Façade De HR Façade is sinds 2013 4 keer toegepast, onder andere in de Toren Overhoeks in Amsterdam. Het HR concept stoelt op grote prefab elementen met SIPS panelen en leent zich met name voor woontorens. HR Façades zijn tot 75 procent lichter dan traditionele gevels, bij een hoge draagkracht (axiale belast baarheid tot 12 ton/m). De HR Façade is brandvertragend. De R element waarde is 6.8 m2K/W bij een dikte van 250mm.
Bij de HR Façade draait Kingspan ook mee. Bakker: “De engineering van de SIPS panelen ligt bij Norwin, de productie bij Kingspan Unidek. Zij zijn beide ook mede ontwikkelaars van het concept – Norwin is een zusterbedrijf sinds de overname in 2013.” Voor de Hybride Façade is de basis een vliesgevel van Schüco. Bakker: “Voor de solarpanelen aan de gevel hebben we geen vaste partij, evenmin voor de buitenzonwering en de binnenlichtwering. De elektrisch te openen en sluiten ramen komen van Schüco.” De samenwerking met de genoemde partijen gaat verder dan de con ceptontwikkeling alleen. Ook op commercieel gebied werkt men samen. Bakker: “Als Schüco bij een klant ziet dat de All in One Façade een goede oplossing biedt voor een bouwproject, dan brengen zij het concept onder de aandacht. Ook met Kingspan werkt het zo.”
“Linksom of rechtsom; als je buiten de standaardoplossingen van een concept moet opereren, draait het om het creatief oplossen van vraagstukken buiten die standaard.” Creatief Volgens Anco Bakker zorgen de drie concepten voor een marktvoor sprong: “Dat merken we aan het feit dat we niet alleen door aanne mers worden uitgenodigd, maar ook door directe opdrachtgevers, op basis van de concepten die we leveren. We zijn zodoende eerder bij een project betrokken, dankzij onze concepten.” En bij alle prefab en standaardisatie, behoudt je binnen concepten een grote mate van architectonische vrijheid, stelt Anco Bakker: “Linksom of rechtsom; als je buiten de standaardoplossingen van een concept moet opereren, draait het om het creatief oplossen van vraagstukken buiten die standaard. Bijvoorbeeld bij gesegmenteerde, gebogen of hellende gevels. Dan is er vanuit het concept geen recht toe rechtaan oplossing voorhanden. Dat geldt overigens evenzeer voor de traditionele bouw; ook daar wordt dan maatwerk verlangd.”
waarin duurzaamheid centraal staat. Het familiebedrijf werkt vaak mee aan BREEAM projecten en heeft een ISO 14001 certificering. Bakker: “Onze overtuiging is, dat we de aarde te leen hebben van de generaties na ons. Ons beleid is gericht op het beperken van milieu effecten van onze bedrijfsvoering, het verbeteren van milieuprestaties en een milieumanagementsysteem dat voldoet aan de internationale norm ISO 14001:2004. Concepten passen in die bedrijfsfilosofie.”
Innovaties Met innovaties zoekt De Groot en Visser binnen de concepten steeds naar verbeteringen. Bij de All in One Façade gebeurde dat in het ver leden al op 2 fronten, aldus Anco Bakker: “Al bij de eerste toepas sing in het TNT gebouw hadden we een leereffect op gebied van de uitvoering. Op ontwerpniveau was alles uitstekend uitgewerkt. Maar in de uitvoering merkten we dat bepaalde onderdelen moeilijk te plaatsen waren. Daar hebben we een verbeterslag gemaakt, zodat we sneller en beter konden monteren. Het ging in concreto om een ver betering van de ankers en een optimalisatie op het gebied van de waterkering. Uit die verbeterslagen kwam als bonus dat we minder materialen zijn gaan toepassen, en dat is, in combinatie met het demontabele karakter van het systeem, een pré bij circulair bouwen. Doorontwikkeld is All in One ook op gebied van brandwerendheid, dat aspect kunnen we met het concept nu ook leveren. De filosofie is dat we de concepten continu doorontwikkelen, vanuit wettelijke eisen, maar ook vanuit andere overwegingen. Duurzaamheid en circulair bouwen spelen een rol, maar ook betere en snellere montage en een hogere eindkwaliteit van het product. Binnen het All in One concept gaan we bijvoorbeeld richting nog meer prefab, dus naar die hogere eindkwaliteit en meer montagesnelheid. Bij de HR Façade onderzoe ken we momenteel de kansen en mogelijkheden van steigerloos mon teren. Dat levert voordeel op wat betreft montagesnelheid en kosten, ook voor de klant. De uitdaging voor ons is daarbij het luchtdicht bouwen en de esthetische afwerking aan de buitenkant.”
Hybride Façade De Hybride Façade bestaat als concept sinds 2013 en is toege past in de gevel van het kantoorpand van De Groot en Visser. De Hybride Façade is bestemd voor het luxe segment in de kantoor bouw. De Hybride Façade voorziet in zijn eigen energiebehoefte, geeft een optimaal comfort voor de eindgebruiken en kan moge lijk de airco overbodig maken.
Groen Dat De Groot en Visser drie gevelconcepten aanbiedt, Anco Bakker ziet het om te beginnen praktisch: “Waarom die drie concepten? Onze missie is om een complete gevelleverancier te zijn en de volledige ver antwoording voor de gevel op ons te nemen. De klant, opdrachtgever en eindgebruiker krijgen een complete garantie. Wij ontzorgen; die garantie ligt bij 1 bedrijf, het onderhoud ligt bij 1 partij.“ Daarnaast hanteert De Groot en Visser een groene mission statement, 1/2017
RD 1-2017 Bouwconcepten.indd 13
I
13
16-01-17 14:09
BOUWPLAATS Tekst Arie Grevers Beeld Te Mebel Vastgoedonderhoud
Nieuwe wegen bij planmatig onderhoud zijn uitdagend maar niet zonder haken en ogen
Hoe onderhoud je kozijnen? Iedereen die een kantoorpand, bedrijfsgebouw of woning bezit, heeft ermee te maken: onderhoud aan veelal houten ramen, deuren en kozijnen. Maar wat zijn nu de uitdagingen voor de bedrijven die het uitvoeren? De inrichting van het onderhoudsproces, zeggen Bram Aaldering en Eric Woerts van Te Mebel Vastgoedonderhoud. Het Doetinchemse bedrijf schildert, timmert en verbouwt. Bij onderhoud aan houten kozijnen denken we doorgaans aan een dorpeltje vervangen, uitstukken van slechte stijldelen, een tweecom ponenten hars aanbrengen en bovenal aan schilderwerk. Kortom: aan de techniek dus. Maar daar liggen niet de uitdagingen volgens Bram Aaldering en Eric Woerts, directeuren van het Doetinchemse onder houdsbedrijf Te Mebel Vastgoedonderhoud: “Iedereen kan omgaan met Repair Care en is op de hoogte van de jongste technische ont wikkelingen. Daar zorgen de toeleveranciers wel voor.” Het bedrijf bestaat al sinds 1936. Tot ’97 ging er nog verf over de toonbank van een winkel in het centrum van Doetinchem. In 2001 nam Eric het bedrijf over van de familie Te Mebel. Hij verbreedde de
Eric Woerts: ‘Afspraken over toelaatbare technische of esthetische degradatie van het schilderwerk goed vastleggen’
14
I
activiteiten door een bouwkundige divisie toe te voegen aan het schil dersbedrijf. Niet – zoals hij zelf zegt – door een schilder aan te nemen die ook een hamer kan hanteren, maar met vakmensen die een timmermansopleiding hebben afgerond. Ook in het middenkader zitten bouwkundigen. Hij was met deze combinatie een voorloper. Anno 2016 werkt het bedrijf met 20 medewerkers in vaste dienst, bouwt het bedrijf mee aan de ontwikkeling van mobiele huisvesting voor vluchtelingen en is het sowieso lastig om nog je boterham te ver dienen met alleen schilderwerk. Anderhalf jaar geleden is Bram de directie komen versterken.
Onderscheidend Op de techniek kan het gemiddelde onderhoudsbedrijf zich dus niet onderscheiden. Want die is bereikbaar voor iedereen. Waarop zijn er dan nog wel punten te scoren ten opzichte van de concurrent? Woerts: “Wij kunnen scoren als de grote opdrachtgevers – en dat zijn bij ons doorgaans woningcorporaties – ons ruimte laten om onze ken nis en vaardigheden in te zetten. En dan bij voorkeur in de planfase van het project. De opdrachtgevers bepalen door hun uitvragen de mate van kwaliteit en het voordeel dat te behalen is door meer effici entie in het planmatig onderhoud te brengen. Een voorbeeld. Onlangs hebben we een project in de wacht gesleept. We waren samen met enkele onderhoudsbedrijven in combinatie met installatiebedrijven uitgenodigd een plan te maken op basis van de uitvraag: de woningen moeten na renovatie nul op de meter zijn, met een onderhoudsplan voor de aankomende 50 jaar. Dat kun je op vele manieren doen. Wij heb ben het onderhoud over een termijn van 50 jaar in stelling gebracht door gebruik te maken van onderhoudsarme materialen met een lange levensduur. We hebben bijvoorbeeld de kozijnen en ramen te vervangen door kunststof kozijnen voorzien van triple glas. We hebben het werk gekregen. Onze kennis van het onderhoudsaspect en de ervaring met de omgang met bewoners heeft daarbij de doorslag gegeven.”
Bram Aaldering: ‘Grootste valkuil van het resultaatgerichte onderhoudsmodel voor samenwerking is een doorgeschoten segmentering’
In beweging De directeuren van Te Mebel nemen waar, dat met name woningcorporaties op zoek zijn naar
2017/1
RD 1-2017 Bouwplaats.indd 14
16-01-17 11:15
BOUWPLAATS
marktpartijen die samen met hen op zoek gaan naar meer efficiëntie in het planmatig onderhoud. En ook, dat die zoektocht gepaard gaat met perikelen die te maken hebben met gewenning in de overgangs fase van het oude naar het nieuwe denken. Bezuiniging op de post onderhoud is een belangrijke drijfveer. Eén van die corporaties is Wonion in Ulft. Deze introduceerde de RGS methode (resultaatgerichte samenwerking). De methode streeft naar efficiëntie en effectiviteit door duurzame en optimale inzet van de onderhoudsbedrijven in de keten. De deelnemende bedrijven, waarvan Te Mebel er één is, moeten wel de bezuinigingsdoelstelling onderschrijven. In ruil daarvoor krijgen ze de garantie van 20 jaar werk, tenminste als men zijn werk naar behoren blijft doen. Aaldering: We zijn daarvoor geselecteerd en hebben ja gezegd, omdat we die uitdaging wel aandurven. De corporatie heeft een intentiever klaring afgegeven, waarin ze beloven dat ze de komende twintig jaar met ons verder willen. Wij vinden dat geen echte garantie en hadden liever een contract gezien. Want als we nu een extra inspanning leve ren – lees: meer kosten maken – wil dat niet zeggen dat we daar op termijn ook de vruchten van kunnen plukken. Een contract zou een wat steviger basis leggen onder de RGS methode. Het risico wordt er voor Wonion niet groter door. Als wij een wanprestatie zouden leve ren, kan de corporatie het contract immers altijd nog eenzijdig ont binden. Verder is de aansprakelijkheid nog een puntje.”
Besparen op onderhoud Te Mebel heeft inmiddels kennisgemaakt met vele varianten van de nieuwe wijze van samenwerken, waarin vertrouwen een belangrijke factor is. De inspecties worden doorgaans uitgevoerd door de mensen van Te Mebel zelf. Hoe worden ze uitgevoerd en hoe leiden ze tot bezuinigingen? Woerts: “Een inspectie houdt in, dat je de staat waarin het hout verkeert, beoordeelt door een visuele controle, een hechtingsproef, vochtmeting en meting van de omtrekspeling, en nog enkele zaken. Althans zo staat het in de betreffende NEN norm. Bij een dergelijke toetsing is vaak het slechtste kozijn bepalend in de afweging of schilderwerk noodzakelijk is. Je pakt dan rigoureus alles aan; ook de delen die nog best door de beugel kunnen. En zo kom je aan een onderhoudscyclus voor al het buitenschilderwerk van 6 jaren. Op zich niks mis mee en er zijn nog steeds opdrachtgevers die dat willen. Maar opdrachtgevers die willen bezuinigen, verlangen van ons dat we selectief onderhoud plegen. Dat wil zeggen: we stellen de slechte bouwdelen niet meer als uitgangspunt, maar gaan uit van de
algemene toestand van het project. Je zult hierbij duidelijke afspra ken moeten maken tussen opdrachtgever, opdrachtnemer en bewoner om de visie en het onderhoudsplan voor een bepaald project helder in het vizier te krijgen. Je rekt de onderhoudsinterval op en daarin schuilt de bezuiniging voor de opdrachtgever. Idealiter bespaar je dus op onderhoudskosten en niet op onderhoud.”
Haken en ogen Er zitten wel wat haken en ogen aan dat model van resultaatgerichte samenwerking, zeggen de beide heren. Aaldering: “Grootste valkuil van het resultaatgerichte onderhoudsmodel is een doorgeschoten seg mentering. Je kunt de onderhoudsbehoefte per kozijn gaan beoorde len of zelfs per kozijnonderdeel, maar dat leidt tot een omslachtige vastleggingsprocedure die gepaard gaat met een ontoelaatbare admi nistratieve lastendruk. Je ziet op den duur door de bomen het bos niet meer: wat heb je wel gedaan en wat niet? Bovendien is het niet aan de huurders uit te leggen als je elk jaar of eens in de 2 jaar komt schilderen. Daarom hanteren we de stelregel: uitpandig onderhoud voeren we uit per gevel van een wooneenheid.” Woerts: “Verder is het van belang de afspraken goed vast te leggen. Zeker als je de norm loslaat en een zekere mate van degradatie aanvaardt. Dat kan esthetische degradatie zijn, maar ook technische. Je kunt bijvoorbeeld bezuinigen door de vervanging van de trespa puivulling met 20 jaren uit te stellen. Nu is het zo, dat je de trespa plaat na 20 jaar een keer schildert en na 40 jaar vervangt. Maar de plaat kan gemakkelijk 60 jaar mee. ’t Ziet er dan misschien niet meer zo mooi uit, maar daar valt mee te leven. Bij technische degradatie moet je denken aan een gezamenlijke afspraak, waarbij je bijvoorbeeld accepteert dat 10 procent van de buitendeuren enigszins mag klemmen. Dat wil zeggen dat wij pas in actie komen als die 10 procentnorm overschreden wordt. Als je dat niet goed vastlegt en onvoldoende communiceert met alle betrokkenen, krijg je onherroepelijk een garantieclaim als er eens een deurtje klemt.” Verder kun je je volgens de ondernemers uit Doetinchem ook afvra gen of het in alle gevallen zinvol is een neuslat aan te brengen. Woerts: “De kostprijs van een neuslat is door de bank genomen 5 keer zo hoog als een dorpel zonder neuslat. Voor die meerprijs kun je het dorpeltje 6 keer bijschilderen. En dan ben je 30 jaar verder. Dat zijn toch interessante afwegingen.”
1/2017
RD 1-2017 Bouwplaats.indd 15
I
15
16-01-17 11:15
COLUMN Tekst Robert Wannink
Overdrachtsbelasting en toekomstige verbouwing Op 25 augustus 2016 heeft het Gerechtshof ‘s Hertogenbosch een arrest gewezen over de vraag welk percentage overdrachtsbe lasting geldt. In dit geval ging het om een ontwerp van een school woningencomplex, waarbij rekening is gehouden met een in de toekomst uit te voeren verbouwing van het schoolgebouw tot woningen. Als er sprake is van de verkrijging van twee woningen in toekomst, geldt dan het tarief van 6% of 2%? Voor de overdrachtsbelasting gold in november 2011 dat deze 6% bedraagt, maar dat in afwijking daarvan de belasting 2% bedraagt voor – kort gezegd – woningen. De Staatssecretaris van Financiën heeft destijds bij de regeling aangegeven dat de maatregel uitslui tend ziet op de verkrijging van woningen. Onder woningen wordt dan verstaan: onroerende zaken die naar hun aard zijn bestemd voor bewoning door particulieren. De verlaging van de overdrachts belasting is erop gericht de woningmarkt een krachtig impuls te geven. Het Hof vindt dat voor onroerende zaken alleen 2% geldt voor het deel dat voor bewoning is bestemd. Als de onroerende zaak qua oppervlakte voor 90% of meer bestemd is voor bewo ning, kan voor de verkrijging van de gehele onroerende zaak het tarief van 2% worden toegepast. Het Hof geeft aan dat dit beoor deeld moeten worden op het moment van verkrijging van deze onroerende zaak door de belanghebbende. In dit geval moest op het moment van de verkrijging door de belanghebbende de sloop en verbouwwerkzaamheden aan de school/het woningcomplex nog worden uitgevoerd. Op het moment van de verkrijging waren de corridor, het gymlokaal en de speelplaats nog aanwezig. Hieruit leidt het Hof af dat de onroerende zaken op dat moment volgens deze regeling niet bestemd waren voor bewoning. Dat weegt voor het Hof zwaarder dan het feit dat bouwtechnisch gezien er al reke ning mee is gehouden dat het school/ woningencomplex in de toe komst als woningen in gebruik zal worden genomen en dit in het bestemmingsplan past. Ook het betoog van belanghebbende dat er sprake is van een cascowoning in aanbouw, hielp hem niet. Weliswaar zijn in de toelichting van het Belastingplan 2012 uit zonderingen gemaakt, maar deze uitzonderingen worden streng uitgelegd. Het moet dan bijvoorbeeld gaan om een nieuwe woning in aanbouw, waarvan de fundering is aangebracht. Kortom: voor een toekomstige woning geldt volgens het Hof dus dat dit niet in aanmerking komt voor het laagste tarief. Vragen? Mail dan naar Robert Wannink (wannink@bgadvocaten.nl) Bogaerts & Groenen advocaten. Tel. (088) 14 10 800 www.bgadvocaten.nl
RD 1-2017 Column Bouwrecht.indd 2
TECTUS® HET KOMPLEET VERDEKTE SCHARNIERENSYSTEEM
KLINIKUM GROSSHADERN Architekturbüro German Haimerl
Voor hoogwaardige woonkamer- en objektdeuren voor zowel stomp als opdek concepten.
TECTUS® 〉 belastbaar vanaf 60 - 300 kg 〉 voor stompe en opdekdeuren 〉 comfortabele 3D verstelling 〉 model varianten voor speciaal gebruik
www.simonswerk.com
16-01-17 14:44
Voordeurconstructies De zwakste schakel bepaalt de prestatie Vervolg op artikel in vorige editie van Raam en Deur.
Deurbladen
Deurbladen zijn leverbaar in verschillende klassen voor wat betreft vormstabiliteit. De klassen geven de weerstand tegen kromming van de sluitzijde van de deur loodrecht op het deurvlak, bepaald overeenkomstig NENEN 1121, weer. De BRL 0803 Houten buitendeuren kent de onderstaande klassen.
Voordeurconstructie De keuze van de vormstabilileit klasse van het deurblad bepaalt welke andere componenten er toegepast moeten worden. In het geval van een deurblad dat voldoet aan vormstabilileit klasse II, zal de toe te passen dichting een werkingsbereik moeten hebben die toereikend is om de te verwachten 6 mm kromming af te dichten. Het sluitwerk in deze situatie moet zo zijn geconstrueerd dat bij deze 6 mm kromming de deur nog steeds gesloten en afgesloten kan worden. Vormstabiliteit van deurbladen is niet iets waarover gecommuniceerd wordt tijdens het offerte- en opdrachtstadium. Het is van belang dat om in alle communicatie over een deurblad ook de vormstabiliteit klasse van het deurblad te vermelden.
Klasse
Eisen in mm volgens NEN-EN 12219
In de praktijk te verwachten maximale kromming in mm, bepaald overeenkomstig NEN-EN 952
0
Geen
>8
I
0-8
8
II
0-4
6
III
0-2
4
RD 1-2017 NBvT 1 pag branchepag.indd 3
De prestaties van voordeurconstructies moeten gedeclareerd worden op de Prestatieverklaring en op het CE-label van de timmerfabrikant die deze set op de markt brengt. Om deze prestatie te kunnen realiseren, moet deze timmerfabrikant componenten toe passen die er samen voor zorgen dat deze voordeurconstructie daadwerkelijk deze prestatie kan leveren. Het is dus zaak in een vroeg stadium met de verschillende toeleveranciers een en ander af te stemmen. Het goed functioneren van een voordeurconstructie, waarin alle componenten op elkaar zijn afgestemd, kan negatief beĂŻnvloed worden als deze deurconstructie niet correct tegen het bouwkundig kader wordt bevestigd. Een deurkozijn dat uit de haak is, of waarvan de stijlen zijn doorgemetseld, is met de nodige aanpassingen aan het deurblad nog wel te corrigeren. Als een voordeurkozijn als gevolg van het monteren tegen het bouwkundig kader scheluw is geworden, is corrigeren niet meer mogelijk. We bevinden ons dan op slopershoogte.
16-01-17 11:14
HET FAMILIEBEDRIJF Tekst Arie Grevers Beeld Knipping en Arie Grevers
Familiebedrijf Knipping: Duitse degelijkheid, Hollandse esthetiek en een West Friese mentaliteit
Duurzame productontwikkeling Knipping is een producent van deuren, dakkapellen en kozijnen van aluminium en kunststof. Anders dan de oorspronkelijk Duitse merknaam doet vermoeden, is het bedrijf sinds jaar en dag gevestigd in het West-Friese Zwaagdijk. Knipping is een echt familiebedrijf dat in handen is van de tweede generatie van de familie Wiering. Onder aanvoering van algemeen directeur Jacob streven de Wierings constant naar innovatie en verduurzaming van producten en productieprocessen. Helmut, Franz en Heino; het zijn namen die niet misstaan op een affi che van een schlagerfestival. Mogelijk hebben Hans en Betsie Wiering iets soortgelijks tegen elkaar gezegd toen ze in 1980 kozijnen uitzoch ten in de showroom van Helmut Knipping en zijn zoons Franz en Heino. Ze hadden van tevoren in ieder geval niet kunnen bevroeden dat tijdens dit bezoekje de kiem zou worden gelegd voor de oprichting van hun eigen kozijnbedrijf, dat nog altijd de naam Knipping draagt. Zoon Jacob, de huidige directeur van het bedrijf, legt uit: “Mijn ouders, die destijds een boeren en aannemersbedrijf hadden, waren enorm onder de indruk van de kwalitatief hoogwaardige kunststof kozijnen van Knipping. Ook was er een bijzondere klik met Helmut Knipping. Hij vroeg aan mijn vader of hij zijn kozijnen wilde importe ren in Nederland. Hans wilde dat wel en organiseerde een verkoopbij
18
I
eenkomst aan huis. Dit werd met ruim 1500 bezoekers een overdon derend succes. Al snel werd de garage in mijn ouderlijk huis omgetoverd tot showroom en de slaapkamer tot kantoor. In 1997 werd uitbreiding noodzakelijk en bouwden we een nieuw bedrijfspand op het erf, op de plek waar vroeger de koeienstal stond.”
Van leverancier naar producent Vanaf het begin werkten Hans Wiering en Helmut Knipping samen op vertrouwensbasis. Begin jaren negentig ging Helmut met pensioen en verkocht zijn fabriek aan een multinational in Duitsland. Jacob: “Het verschil tussen de samenwerking met deze multinational en het fami liebedrijf Knipping bleek enorm. De kwaliteit van de producten vermin derde, er was nauwelijks productontwikkeling en klachten werden niet opgelost. We zaten in een spagaat: we waren volledig afhankelijk van een onbetrouwbare leverancier en wilden ons eigenlijk niet langer iden tificeren met Knipping, maar hadden als merkhouder in Nederland wel enorm veel geïnvesteerd in de merknaam. Helmut was inmiddels over leden en we hebben zijn zoons Franz en Heino gevraagd of we zelf mochten produceren onder de merknaam Knipping. Ze gaven niet alleen hun zegen, maar nodigden me ook uit om bij hen in de leer te gaan in Oost Duitsland, waar ze na de val van de muur onder een andere naam hun eigen kozijnfabriek waren gestart. Zo gezegd, zo gedaan: sinds 2000 maken we de kozijnen zelf.”
Familiebedrijf Hans Wiering, inmiddels 72 jaar, is nog altijd actief op de zaak. Hij droeg zijn bedrijf in 2009 over aan zijn vier kinderen: Jacob, Diana, Hans en Sascha. De rolverdeling tussen de broers en zussen is op een natuurlijke wijze gegroeid: Jacob heeft de algemene leiding en richt zich op de productontwikkeling, productie en automatisering, Diana doet de marketing, verkoop en het klantcontact, Hans combi neert verkooptaken met de werkvoorbereiding en Sascha is de spil op kantoor. Jacob: “We zijn nooit gedwongen of zelfs maar gevraagd om mee te werken in het familiebedrijf. Stuk voor stuk zijn we besmet geraakt met het enthousiasme van onze ouders over hun vak. Deze besmetting lijkt nu ook over te slaan op onze eigen kinderen, de derde generatie. Net als onze ouders pushen we ze niet om in het familiebedrijf te komen werken en, wie weet, groeit hun belangstel ling voor het vak op dezelfde manier als bij ons.”
2017/1
RD1-Familiebedrijf.indd 18
16-01-17 11:11
HET FAMILIEBEDRIJF
De ondernemende familie Wiering: vlnr. Hans, Betsie, Sascha, Hans jr., Jacob, Diana
Samenwerken met al je broers en zussen: dat is vragen om proble men, toch? Jacob: “In het algemeen staan de neuzen dezelfde kant op. Onze mentaliteit is typisch West Fries: we maken van ons hart geen moordkuil, zijn vrij direct in de omgang en komen snel to the point. Wat we gemeen hebben is een enorme betrokkenheid bij het bedrijf. Diana, Hans, Sascha en ik zijn echt de pijlers waar Knipping op rust. Continue zijn we bezig met nieuwe ontwikkelingen en dit straalt ook af op de werknemers. We stimuleren onze mensen om met ideeën te komen, mee te denken. Ze weten dat we openstaan voor opbouwende kritiek.”
‘Wij denken altijd vanuit de klantbeleving’ Aluminium en kunststof Knipping is ingericht op de productie van kleine partijen voor de par ticuliere markt. De wens van de klant staat altijd centraal. Jacob: “In Nederland is het kozijn een wezenlijk onderdeel van de emotionele beleving van een woning, anders dan bijvoorbeeld in Duitsland waar de functionaliteit voorop staat. We springen hierop in door de isola tiewaarde en functionaliteit van kunststof te combineren met de Nederlandse kozijnesthetiek. Als de klant dat wil, kunnen we het kozijn aan de buitenzijde voor zien van aluminium schaaldelen.”
Duurzaamheid Bij de Wierings werd het enthousiasme voor duurzame innovaties er met de paplepel ingegoten. Zo had vader Hans vroeger al wilde plan nen om zijn huis te verwarmen met warmte uit koemelk. De huidige
productielijn van Knipping is vanuit het cradle to cradle principe opgezet. In 2015 nam het bedrijf een duurzame poedercoaterij voor aluminium in gebruik, waarin dankzij een circulatiesysteem het spoelwater wordt gezuiverd en hergebruikt. Het is de eerste afvalvrije coaterij in Nederland. Duurzaamheid is bij productontwikkeling een leidend beginsel geworden. Jacob: “Het paradepaardje onder onze dakkapellen is de energiegene rerende Knipping Prolux energy dakkapel met zonnecollectoren onder de dakbedekking. Met een uniek, door ons gepatenteerd daksysteem zijn we bovendien in staat om binnen de regels van het bouwbesluit vijfentwintig procent meer ruimte en licht te genereren. Een ander mooi voorbeeld is het staalvrije en daardoor tweemaal zo goed isole rende Passief Huis kozijn. We besteden hierbij veel aandacht aan de aansluiting op het bouwkundig kader, dat natuurlijk voor een belang rijk deel de isolatiewaarde bepaalt. Een leuke ontwikkeling is dat we steeds vaker door architecten en aannemers worden gevraagd om in de eerste fase van een bouwproces mee te denken over isolatievraag stukken. Dat is verstandig. Als plannen over veel schijven worden uit gewerkt, raakt het zicht op de wensen van de eindgebruiker namelijk nogal eens vertroebeld. Wij denken altijd vanuit de klantbeleving.”
Toekomst De toekomst lijkt er zonnig uit te zien voor Knipping. Jacob: ‘Vorig jaar hebben we een nieuwe productiehal in gebruik genomen, waar door we de productie van dakkapellen hebben kunnen verdubbelen. Ook de kozijnen gaan als warme broodjes over de toonbank. Architecten en aannemers zijn vaak gewend met hout te werken, maar staan steeds meer open voor alternatief materiaal. Deze ontwik keling wordt deels aangewakkerd door duurzaamheidswetgeving en ook doordat hun klanten ernaar vragen. Hoe dan ook is er voor ons in ieder geval genoeg werk de komende jaren!”
1/2017
RD1-Familiebedrijf.indd 19
I
19
16-01-17 11:11
UITGELICHT
Schuiftechniek meets automatisering Raam en Deur ontvangt wekelijks vele persberichten, die de uitgever van het blad graag op de website: www.raamendeuronline.nl plaatst. Het is echter onmo gelijk dat al die persberich ten een plaats krijgen in het blad. Daarom maakt de redactie elke twee maanden een selectie van ongeveer zes berichten die, volgens de redactie, wat extra aandacht verdienen.
Hautau presenteert de ATRIUM® HS comfort drive en de HS ThermoTop® comfort. Het eerste product is een hef/schuifpui met een barrièrevrije houten/ aluminium kozijn en beglazing tot de drempel. Het grote hef schuifelement heeft veel glas en weinig profiel en het klassieke hef/schuifbeslag wordt gecombineerd met een moderne elektrische aandrij ving. De aandrijving kan volgens de producent moei teloos en automatisch een vleugelgewicht van maxi maal 330 kg aan. Verder claimt hij dat de eenvoudige elektrische aansluitingen en het modu laire systeem goed scoren op het gebied van verwer king en montage. De isolerende onderdorpel HS ThermoTop® zorgt voor een barrièrevrije doorgang van de hef/schuif deur. De warmte isolerende kwaliteit heeft Hautau volgens de jury van de German Design Award 2017
gecombineerd met een fraai ontwerp. De dorpel heeft een modulaire opbouw. Hierdoor is deze in te zetten in combinatie met vrijwel alle hoogwaardige isolerende profielsystemen. HAUTAU, Helpsen (D), +49 57 24 393 161, www.hautau.de
Duurzaamheidstesten op eigen initiatief Twee 33 jaar oude Pilkington Pyrostop® ruiten uit het voormalige hoofdkantoor van de leverancier zijn getest volgens de standaard brandtestmethodiek bij een officieel erkend laboratorium. De twee ruiten waren ooit aangebracht in houten kozijnen volgens de certifi cering uit 1981 en hadden de afmetingen van 925x1405mm en 900x1405mm. De glasdikte (15 mm) en de opbouw komen overeen met de huidige Pilkington Pyrostop® 30 10, de basis glassoort voor brandwerende beglazing tot 30 minuten. De geteste brandwerende producten voldeden ruimschoots aan de huidige standaard brandwe rende eisen. De minimum periode van 30 minuten brandwerendheid werd ruim overschreden met het volgende resultaat: 48 minuten vlamdichtheid (E) en 46 minuten thermische isolatie (I); wat corres pondeert met een volledige EI 45 classificatie. Een uitzonderlijke prestatie voor de 33 jaar oude EI 30 brandwerende beglazing, zegt de producent. Pilkington Benelux, Enschede, 053 483 5835, www.pilkington.nl
Ventilatie app Op de bouwbeurs van 6 t/m 11 februari presenteert Duco op twee stands (B017 en B018) haar volledige programma aan ventilatieroosters (zelfregelende, geluiddempende, brandwerende en elektronisch gestuurde, eventueel voor zien van voorverwarming). Hiermee claimt de leverancier voor elke ventilatiesituatie een passend rooster te kunnen aanbieden. Voor de afvoer van ventilatielucht levert de pro ducent de DucoBox (twee varianten) en sinds dit jaar de Intelli Air Valve. Op de beurs toont Duco voor het eerst een vernieuwde versie van de Valve. Ook zullen zonweringoplos singen en een luchtverversende (nacht)koeling voor het voetlicht worden gebracht. Een primeur op de beurs is de Duco Ventilation App, waar mee de leverancier inspeelt op de behoefte aan bediening en regulering van apparatuur met de smartphone. Tenslotte kan de bezoeker kennismaken met tools voor begeleiding, en informatie krijgen over de Duco Academy. Duco, Veurne (België),+32 58330033, www.duco.eu 20
I
2017/1
RD 1-2017 Uitgelicht 2.indd 20
16-01-17 11:16
UITGELICHT
Berekeningssoftware De nieuwe versie van de berekeningssoftware HCS 4.0 van Heco ondersteunt de gebruiker op een laagdrempelige manier bij de berekening en specificatie van het benodigde aantal schroeven in constructies. Toepassing van de software leidt volgens de producent tot een meer efficiënte inzet van schroeven. Want volgens de leveran cier past de verwerker van Heco bevestigingsmiddelen meer schroeven toe dan strikt noodzakelijk is. Een precieze berekening vooraf, kan tijdens de uitvoering een duidelijke toegevoegde waarde bieden waar het gaat om veiligheid en het economisch gebruik van materiaal. Vertegenwoordigers van Heco demonstreren dat graag op de bouwbeurs, hal 12, stand F042. Hier worden uiteraard ook de overige produc ten en productvernieuwingen getoond, zoals de nieuwe generatie schroefankers de MULTI MONTI® plus. HECO Schrauben, 035 54 159 58, www.heco schrauben.nl
Toegangscontrolesystemen Evva is leverancier van elektronische en mechanische toegangscontrolesystemen en daarmee staat het bedrijf op de Bouwbeurs, stand D6, hal 1. Een paar pronkstukken: Airkey, Xesar, de Combisleutel en de 4KS (met 4 curven op flanken van de sleutel, de opvolger van de 3KSplus). Eén van de innovaties dit jaar is het elektronische hangslot; een aanvulling op de Xesar en de AirKey sluitsystemen en bestand tegen de meest ongunstige omstandigheden (beschermingsklasse IP65), aldus de leve rancier. Een smartphone, pasje of sleutelhanger voorzien van een registratiecode volstaat om het hangslot te openen of te vergrende len. Het hangslot is te verkrijgen in verschillende beugellengtes. EVVA Nederland, Hengelo, 074 8515 300, www.evva.com
Inbraakvertragend ventilatierooster De inbraakwerendheidskwaliteit wordt volgens de Europese normen aangegeven op een klasse schaal van 1 tot 6. Producten in de klasse6 bie den de hoogst mogelijke inbraakwerendheid. Voor woningen en niet uitzonderlijk inbraakge voelige gebouwen is klasse2 de meest gebruike lijke klasse. Daarom heeft Renson het assorti ment inbraakvertragende roosters uitgebreid met een nieuw klasse2 raamrooster: de 424RC2. Samen met de bestaande roosters 431RC2 voor opbouw en 421RC2 voor inbouw heeft Renson met dit nieuwe raamrooster nu voor elke toepassing een klasse2 oplossing. Bovendien beschikt Renson over het klasse4 inbouwmuurrooster 423RC4 voor toepassingen met zeer hoge inbraakwerendheidseisen. Renson, Waregem (België), + 32(0) 56 62 65 00, www.renson.eu 1/2017
RD 1-2017 Uitgelicht 2.indd 21
I
21
16-01-17 11:17
COLUMN
Werkgroep Kwaliteitsbeheer PKVW Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid is eigenaar en beheerder van het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW). Regelmatig krijgen wij de vraag hoe het PKVW-eisenpakket actueel wordt gehouden. Een mooie aanleiding om de Werkgroep Kwaliteitsbeheer PKVW eens onder de aandacht te brengen. Elke belangrijke beslissing die over het eisenpakket wordt geno men, komt vroeg of laat bij deze werkgroep terecht. Hoofdtaak van dit orgaan is het bewaken en actueel houden van de kwaliteit van het PKVW eisenpakket. Inbraakpreventie is een dynamisch proces. De werkwijze van inbrekers verandert en de beveiligingsbranche reageert daarop met nieuwe of verbeterde maatregelen. Dit heeft uiteraard ook invloed op het keurmerk. Als er sprake is van een nieuwe modus operandi, moet het PKVW daarop worden aangepast. In dergelijke gevallen is de Werkgroep Kwaliteitsbeheer PKVW aan zet. De werkgroepleden zijn deskundigen op het gebied van beveili gingsproducten, de toepassing hiervan, certificatie en inspectie en het effect van preventieve maatregelen. De groep is zo samenge steld dat een groot deel van de PKVW disciplines en belanghebben den vertegenwoordigd zijn. Binnen deze werkgroep hebben alle leden inhoudelijke kennis en betrokkenheid bij het Politiekeurmerk. De werkgroepleden zijn regelmatig in het veld te vinden en kennen de praktijk. Dat is belangrijk, aangezien hun besluiten een flinke impact kunnen hebben. Zowel voor de leveranciers van de veilig heidsproducten, als voor de installateurs en eindgebruikers. Het cilindertrekken als inbraakmethode is een bekend voorbeeld. Het werkgroepbesluit om van cilindertrekbeveiliging een PKVW eis te maken, zorgde ervoor dat woningen zonder deze beveiliging niet meer in aanmerking komen voor een PKVW certificaat. Een dergelijk besluit wordt niet lichtzinnig genomen. Werkgroepbesluiten betekenen meestal dat de PKVW handboeken moeten worden aangepast. Niemand zit erop te wachten dat een nieuw handboek binnen een jaar veel aanpassingen heeft. Daarom is de werkgroep kritisch op de wijzigingen die ze doorvoert. De besluiten bieden overigens ook vaak kansen voor de branche. Op basis van de bevinding van de werkgroep kan de veiligheidsbran che nieuwe preventieve maatregelen en producten ontwikkelen. Die innovaties kan ze vervolgens weer op de markt brengen. Kennisoverdracht zorgt zo voor innovatie, met als einddoel kwali tatief goede producten en een bewezen keurmerk die woningen veiliger maakt. Het doel dat alle werkgroepleden nastreven. Meer weten over het Politiekeurmerk? Kijk op www.politiekeurmerk.nl. Lilian Tieman (het CCV) Adviseur woninginbraken en Projectleider PKVW De werkgroep bestaat uit: AndrĂŠ van Gestel (CB&V), Arjen Koole (voorzitter - VHS), Chris van der Nat (secretaris - CCV), Mieke Noordanus (VEB), Victor Pollen (R2B), Dick Silvius (PKVW bedrijf), Lilian Tieman (CCV), Marian Verkerk (PKVW-adviseur), Charles Wallert (SKG), Wilbert de Wilde (woningbouwcorporatie) en John van der Zalm (politie) .
RD1-column CCV.indd 22
SOCIAL MEDIA Volg ons op Twitter @RD_redactie
Volg ons op LinkedIn Raam en Deur
Plaats uw vacature op ons Twitter account @RD_banen
Informeer naar de mogelijkheden tel. +31 (0)73 503 35 44 mail raamendeur@molijnsalessupport.nl
16-01-17 16:30
INSIDE
Checklist Bouwbesluit: deel A 2016 editie
Nieuwe norm brandwerendheid bouwdelen en -producten NEN 6069+A1:2016 ‘Beproeving en klassering van de brandwerend heid van bouwdelen en bouwproducten’ is gepubliceerd. NEN 6069+A1 past tevens de criteria aan die gelden tussen vluchtroutes tussen een beschermd subbrandcompartiment bestemd voor vermin derd zelfredzame personen en aangrenzende ruimten. De criteria voor vluchtroutes waren niet opgenomen in NEN 6069:2011. Met deze versie wordt het ook mogelijk om gevels, beproefd volgens NEN EN 1364 1, NEN EN 1364 3 en NEN EN 1364 4, in Neder land toe te passen. Voorlopig is de brandwerendheid in de regelgeving geregeld in een duaal stelsel. Voor producten en bouwdelen met CE markering moet de brandwerendheid worden bepaald volgens NEN EN 13501 2, NEN EN 13501 3+A1 of NEN EN 13501 4. Producten zonder verplichting tot CE markering mogen ook worden beoordeeld zoals voor invoering van de Europese beproevingsnormen in Nederland gebruikelijk was.
Herziene norm bepaling vuurbelasting ter commentaar NEN heeft de norm voor de bepaling van de vuurbelasting, NEN 6090, aangepast en als normontwerp gepubli ceerd. De norm is herzien omdat hij verouderd is, en door ontwikke lingen te weinig informatie bood. Als belangrijkste wijziging is in deze nieuwe versie onderscheid gemaakt tussen permanente vuurbe lasting en variabele vuurbelasting. NEN 6090 bevat ook een methode voor de experimentele bepaling van de netto verbrandingswaarde van materialen. Als wordt afgezien van deze bepaling, kunnen ook de waarden worden gebruikt volgens de bijlagen B en C van deze norm. Deze bijlagen maken geen deel uit van de normtekst. Belanghebbende partijen kunnen tot 1 maart februari 2017 online commentaar op dit normontwerp indienen via www.normontwerpen.nen.nl.
De Checklist Bouwbesluit is een praktisch hulpmiddel voor iedereen die snel inzicht wil in de wettelijke bouwtechnische eisen die gelden voor gebouwen met een woonfunctie. Of u nu ontwerpt, uitvoert, toetst of beheert. Het boek voldoet daarmee aan de behoefte vanuit de bouwsector om op systematische wijze een overzicht te hebben van de Bouwbesluiteisen bij het maken van een ontwerp voor een woning of een woongebouw, voor regulier gebruik, voor zorg en voor kamerge wijze verhuur. Voor vele onderwerpen zijn voor schriften te vinden in de verschillende hoofdstuk ken en afdelingen van het Bouwbesluit. In deze Checklist Bouwbesluit: deel A zijn die systema tisch bij elkaar gebracht. Zo ontstaat een overzicht over het totaal aan voor schriften dat geldt voor een bepaald onderdeel. ISBN: 978 90 5367 618 9, te koop bij SBRCurnet voor € 50,00.
Praktijkboek Passiefhuis In de Nederlandse bouwsector is passiefhuis een begrip geworden en is synoniem met energiezuinige bouw. Het ontbreken van een prak tisch Nederlandstalig handboek en de enorme ontwikkeling die pas siefhuis de laatste jaren heeft doorgemaakt, zijn dan ook de aanlei ding geweest dit vernieuwde boekwerk uit te geven. Praktijkboek Passiefhuis biedt inzichten in de achtergronden van het passiefhuis concept en behandelt de mogelijkheden om de gestelde energiedoel stellingen met behoud van comfort en gezondheid te realiseren. Het passiefhuis concept beschrijft geen bouwstijl of ontwerp, maar streeft een zeer hoge bouwkwaliteit na. Het gaat uit van de Trias Energetica. Door een extreem goed geïsoleerd gebouw, vrijwel geen warmteverliezen door ventilatie en infiltratie en optimaal gebruik van pas sieve zonne energie wordt de energievraag maximaal gereduceerd. De nadruk van het boekwerk ligt op het bouwkundig en instal latietechnisch ontwerp. ISBN: 978 90 5367 611 0, te koop bij SBRCurnet voor € 115,00. 1/2017
RD1-Inside.indd 23
I
23
16-01-17 11:06
DUURZAAM Tekst Hans Fuchs Beeld Michael van Oosten, Verwol, Plantronics
Plantronics, Park 20|20, Hoofddorp
C2C-feest aan de gevel In de façade van het Plantronicskantoor in Hoofddorp bootsen gevelpanelen de compressie en decompressie van een geluidsgolf na. De headset-fabrikant koos voor nieuwbouw op Park 20|20, en dus is het Plantronicskantoor bijna volledig cradle-to-cradle. De meeste gevelmaterialen zijn C2C-gecertificeerd en de façade is demontabel. Typisch C2C is volgens projectmanager Ed Warmerdam van IBB Kondor ook de diversiteit in de gevel: “De gevel is een feestje, met de ritmering in de panelen, groen en veel daglicht, als toegevoegde waarde voor de gebruikers.” Een gevel die een geluidsgolf nabootst? In het geval van het Plantronicskantoor ligt het voor de hand. Het bedrijf uit Santa Cruz maakt audioapparatuur. De laatste jaren groeide Plantronics door de ontwikkeling en productie van headsets voor callcenters en voor NASA toepassingen in de ruimtevaart. Die groei resulteerde onder andere in een nieuw kantoor op Park 20|20, het C2C bedrijventerrein in Hoofddorp. Het kantoor van Plantronics aan de Siriusdreef in Hoofddorp gaat dus ook over geluid, stelt architect Jeroen Grosfeld van N3O. Grosfeld maakte het ontwerp van het Plantronicskantoor samen met C2C bedenker William McDonough, architect en drijvende kracht achter Park 20|20. Grosfeld: “Dat geluid is in het ontwerp op allerlei manie ren verwerkt. Er zitten in het gebouw zo min mogelijk rechte hoeken, vanwege de akoestiek. Binnen bevindt zich een experience centre waar klanten audioproducten kunnen uitproberen en kunnen ervaren
Duurzaam Duurzaam bouwen dicteert in veel bouwprojecten de koers van ontwerp en bouw, beheer en onderhoud. Aangestuurd door 2020, het jaar waarin nieuwbouw (bijna) energieneutraal moet zijn. Maar vaak ook vanuit overtuiging: C2C, biobased en circulair bouwen. Hoe staat het met de duurzaamheid van moderne gevels? Hoe ver talen ingenieurs, architecten en gevelbouwers duurzaamheid in de façade? Raam en Deur besteedt in een reeks artikelen aandacht aan duurzame gevels. In deze aflevering: het cradle to cradle Plantronicskantoor op Park 20|20 in Hoofddorp.
24
I
hoe de producten de communicatie verbeteren. Aan de gevels is in de positionering en vormgeving van de panelen de compressie en decompressie van een geluidsgolf te herkennen.”
C2C-materialen Alle referenties aan geluid ten spijt, is het Plantronicskantoor bovenal een C2C kantoor. In het ontwerp met BREEAM label ‘Excellent’ is nagenoeg uitsluitend gewerkt met cradle to cradle afbouwmaterialen; glas van AGC, aluminium gevelprofielen van Alcoa, metalstudwanden van Gyproc, MOSA tegels, Verwol C2C brons gecertificeerde scheidingswanden (aluminium profielen inge vuld met glas), ClickBrick, en Cosentino composietvloeren. Het hout in het Plantronics kantoor is FSC gecertificeerd. Alles zoveel mogelijk volgens de C2C filosofie van William McDonough dus. Ook aan de gevels heeft het Plantronics gebouw die C2C signatuur, vertelt Ed Warmerdam van VolkerWessels onderneming IBB Kondor. Warmerdam was als projectmanager betrokken bij het Plantronicskantoor: “Die signatuur zit om te beginnen in de diversi teit van de gevel. Celebrate diversity is een van de C2C principes.
2017/1
RD 1-2007 Duurzaam.indd 24
18-01-17 11:09
DUURZAAM
Projectgegevens Opdrachtgever:
Dat keert terug in de ritmering en het groen aan de gevel. De gevel is een feestje. Met veel daglicht, als toegevoegde waarde voor de gebruikers.” De gevels van het Plantronicskantoor zijn gedicht met houtskeletbouw elementen, vliesgevels en groengevels. Warmerdam: “De gevels bestaan deels uit een volledige vliesgevel, opgebouwd uit paneel en glasvlakken, met de C2C materialen AGC glas en Alcoa aluminium profielen. Hier zijn in de gevel ook rvs spiegelpanelen verwerkt; niet cradle to cradle, maar een wens van Plantronics. Daarnaast heeft het kantoor open geveldelen die bestaan uit verdiepingshoge kozijnpro fielen, met aan de bovenzijde een paneel. Tenslotte heeft de Pantronicsgevel dichte delen, hsb elementen opgebouwd uit OSB platen, houten regels, Knauf isolatie en gips aan de binnenzijde.” En dan zijn er nog de groene geveldelen. Het Plantronics kantoor heeft panelen van Sempergreen die direct zijn gemonteerd, nadat ze eerst een aantal maanden in een kas werden opgekweekt. De irri gatie van de beplanting wordt gemonitord via het internet. Jeroen Grosfeld: “Dat is belangrijk, want deze gevels vergen aandacht voor het onderhoud.”
Park 20|20 (VolkerWessels, Reggeborgh Groep, Delta Developnment Group) Gebruiker: Plantronics, Santa Cruz Locatie: Siriusdreef, Park 20|20, Hoofddorp Programma: kantoor, experience centre, parkeren Architect: William McDonough + Partners, i.s.m. N3O Projectarchitect: Jeroen Grosfeld (N3O) Constructeur: Van der Vorm Engineering BV Installaties: Advies Installatie Advies Groep Bouwfysica: DGMR Projectmanagement: Delta Development Aannemer: IBB Kondor (VolkerWessels) W installaties: HOMIJ (VolkerWessels) E installaties: HOMIJ (VolkerWessels) Gevel: Alkondor Glas: AGC Aliminium profielen: Alcoa Groene gevel: Sempergreen
Demontabel en herbruikbaar Een ander belangrijk C2C aspect van het Plantronicsgebouw; de gevels zijn demontabel en de materialen herbruikbaar. Warmerdam: “Een vliesgevel is natuurlijk altijd demontabel, voor het overige domi neren demontabele hsb dozen en herbruikbare componenten als glas 1/2017
RD 1-2007 Duurzaam.indd 25
I
25
18-01-17 11:09
BLOG UIT DE BRANCHE
In de volgende Raam en Deur editie
Gezonde keuzes maken
Goedkoper of groen? Na een periode van mindere jaren in de bouwwereld, neemt het volume weer wat toe. In de hele kolom van toelevering zijn toch wel veranderingen opgetreden. Omzetdoelstellingen moesten gehaald worden, vaak ten koste van marge. Meer met minder mensen. De druk was (is) erg hoog. De e commerce is belangrijker geworden. Een slot of een hamer kopen in een webshop, we hebben het lang onderschat. Het online winkelen is niet meer weg te denken en neemt alleen maar toe. Voor de groothandel is een ander voorraadbeheersysteem nodig, om snel veel verschillende artikelen te kunnen leveren. Voorraadbeer is belangrijk en het risico van voorraad houden, ver schuift naar de producent. B2B is daardoor steeds belangrijker geworden om grip op de markt te kunnen houden. Daarnaast gaan deurenfabrikanten bijvoorbeeld de markt beleveren inclusief hang en sluitwerk. Niet alleen om een beetje extra marge te kunnen maken, maar ook voor de volledige garantie die moet worden afge geven. Dit geeft allemaal kostenverschuivingen, die vaak voor rekening van de producent zijn. Enkele producenten zien zich genoodzaakt om (een deel van) hun productie te verplaatsen naar het buiten land. Naast het basisprogramma, komen er ook handelsproducten bij en zo groeit het almaar door. Wanneer komt de tijd, dat de pro ducent de functie gaat overnemen van de groothandel?
“Wanneer komt de tijd, dat de producent de functie gaat overnemen van de groothandel?â€? Dan komt er ook een andere stroom op gang. Groen bouwen. Breeam, Leed, Reach. The Natural Step en cradle to cradle zijn namen die steeds meer klinken. Als producent ben je daar actief mee bezig en steek je je nek uit. Groen is duurzaam en past in het MVO. Als bedrijf maak je dan een bewuste keuze en je weet dat dit meer kosten met zich meebrengt. Dit is een spanningsveld. De klant wil goedkoper, maar wel duurzaam. Met hang en sluitwerk zit je in de laatste fase van een oplevering. Meestal moet er nog worden bezuinigd en waar kiest men dan voor? Goedkoper of groen? Jammer dat er bedrijven zijn die groen willen uitstralen, maar vervolgens producten op de markt zetten uit Aziatische lan den. In welke omstandigheden worden daar de producten gepro duceerd? Extra transport met veel hogere milieu belasting! Het is een lange weg voordat het in Nederland in de schappen ligt‌. Duurzaamheid moet je daarom niet alleen in materialen en pro ducten zien, maar ook in relaties. Wees open en transparant naar je zakenpartners. Bouw eerst aan een duurzame relatie en vervol gens samen aan een duurzame wereld. Een gezonde keuze! Gijs Bert Drost Breuer & Schmitz GmbH & Co KG gd@breuerundschmitz.de www.breuerundschmitz.de 26
I
Jaargang 19 nr 1 - 2017
r tot verwerker niek, van ontwerpe ch lte ve ge en ur -, de vakblad voor raam
aandacht voor o.a.
Garagedeuren en aluminium ramen, deuren en kozijnen. Persberichten en nieuws kunt u voor 20efebruari a.s. st ‘‘C2C-festuren e gevel’’naar aan draamendeur@ plancommunicatie.nl er.indd 1
RD 1-2017 Cov
Interesse in de on en offline presentatie mogelijkheden? Bel +31 (0)73 503 35 44 of mail: raamendeur@ molijnsalessupport.nl
2017/1
RD 26 branche.indd 26 RD 1-2007 1-2017 Duurzaam.indd Column Blog uit de
18-01-17 16-01-17 11:09 15:23
DUURZAAM
en aluminium profielen. In het Plantronicskantoor is niet gekozen voor een zíchtbaar demontabele gevel. De gevel is schroefdemonta bel, zodat we hem over 20 tot 50 jaar kunnen omkatten, om er een nieuwe gebruiker mee te bedienen. Er is in de gevels niet bewust ge engineerd op demontabel bouwen, het is niet zo dat alle schroeven zichtbaar op dezelfde plek zitten.” Jeroen Grosfeld: “Binnen C2C moet je met producten van bijvoor beeld glas, staal en beton anders ontwerpen; je wilt zo min mogelijk verbindingen van materialen, bijvoorbeeld door niet te lamineren, te lijmen. Je streeft naar hergebruik, je wilt dat de cascade zo min mogelijk of niet naar beneden gaat, dat je de materialen hoog in de keten houdt en dat ze blijven circuleren en hun toekomstwaarde behouden.”
niet energieneutraal. We hebben niet genoeg dakvlak voor PV om dat te realiseren. Dat is misschien wel het enige nadeel van de langeter mijnplanning op het park; bij aanvang is destijds gekozen voor een gebieds wko. Dat was op dat moment de beste manier om een lage EPC te realiseren. Inmiddels is de markt een stuk opgeschoven. Maar ook wij zitten niet stil: in het achtste gebouw op het park, het NOW gebouw, maken we gebruik van een PV veld elders om het gebouw energiezuinig te kijgen.”
Reis naar C2C C2C gecertificeerde, herbruikbare materialen in demontabele gevels; het past allemaal naadloos in de filosofie op Park 20|20 in Hoofddorp. Jeroen Grosfeld: “Het park is in 2007 gestart met het idee om C2C inspired te bouwen, als een reis op weg naar zo goed mogelijk cradle to cradle bouwen. We streven naar 100% C2C, maar daar zijn we nog lang niet. We proberen om zoveel mogelijk samen met de leveranciers te bereiken, met bedrijven als Alcoa en AGC, bedrijven die bereid zijn verder te gaan.” Maar de bandbreedte lijkt nog gering, als het gaat om het aanbod aan C2C gecertificeerde materialen. Warmerdam: “C2C bouwen is jammer genoeg altijd nog bouwen met een prijsverschil – vooral van wege het feit dat er weinig concurrentie is. Er is op productniveau niet heel veel te kiezen, helaas.”
Wel lean, niet energieneutraal Het Plantronicskantoor is het zevende gebouw op Park 20|20. Al die gebouwen zijn, enige wisselingen daargelaten, gerealiseerd met een vast bouwteam dat lean opereert. Warmerdam: “We bouwen op Park 20|20 lean en met vaste partners, zodat we niet iedere keer opnieuw het wiel hoeven uit te vinden en we zonder consessies binnen budget bouwen en binnen de planning blijven. Er gaat geen kennis verloren en tegelijkertijd is er een leercurve; het team bouwt steeds meer ervaring op.” Bij alle duurzaamheid en vooruitstrevendheid: energieneutraal is het Plantronicsgebouw niet. Warmerdam: “Plantronics is energiearm,
1 16-01-17 11:2
Het Plantronicskantoor is het zevende gebouw op Park 20|20.
Ook in de kantine van Plantronics is aan de akoestiek extra aandacht besteed; aan het plafond bevinden zich baffles van Verwol.
BREEAM ‘Excellent’ Het Plantronicsgebouw telt 3500 vierkante meter kantoorruimte op een verdiept liggende parkeergarage die onder het hele terrein van het park doorloopt. Op de garage is het kantoor opgebouwd met een staalconstructie en kanaalplaatvloeren. De gevels zijn gedicht met houtskeletbouwelementen, vliesgevels en groenge vels. Op het dak bevinden zich zonnecellen en de technische ruimte. Het Plantronicsgebouw is ontworpen om andere bedrijven kennis te laten maken met de producten van Plantronics. Architect Jeroen Grosfeld: “Dat gebeurt in het zogeheten experience deel van het gebouw, een showroom over 3 lagen aan de zuidzijde van het gebouw. Het kantoor heeft verder een open structuur waar gebruikers en bezoekers gemakkelijk in kunnen bewegen. De mensen van Plantronics zijn 70% van hun tijd binnen en werken 30% van de tijd buiten de deur. Men heeft geen vaste werkplek, het zijn allemaal flexplekken. Daarnaast zijn er ruimtes voor fit ness, muziek, een bibliotheek en andere voorzieningen voor het personeel. De kantoren zijn merendeels ondergebracht aan de noordzijde, waar men minder te maken heeft met zonlicht.” Het kantoor bezit het BREEAM label ‘Excellent’, als demonstratie van de ferme ambities op het gebied van duurzaamheid. Het gebouw heeft naast C2C en groene gevels een lichte, demonta bele constructie. Maar in het gebouw zijn ook andere duurzaam heidsmaatregelen te vinden, waaronder LED verlichting, zonne cellen en intelligente regeltechniek. Het pand is aangesloten op de wko installatie van het park. De halfverdiept liggende parkeer garage is gebouwd volgens het poldermodel. De parkeerplekken liggen op een diepte van 1,20 meter onder maaiveld, en de garage heeft geen waterdichte vloer maar is gewoon bestraat. Ook dat komt voort uit de C2C gedachte op het park; de bestra ting kun je ook gewoon weer weghalen.
1/2017
RD 1-2007 Duurzaam.indd 27
I
27
18-01-17 11:10
COLUMN PASSIEF Tekst ir. Chris Zijdeveld
Aan stelling “Inspraak zonder inzicht leidt tot uitspraken zonder uitzicht” moet ik nogal eens denken als ik welstandsnota’s lees die gemeenten hebben geproduceerd, meestal zogenaamd met het motief om het welstandstoezicht te vereenvoudigen. Al te vaak worden in dergelijke nota’s kunststof kozijnen categorisch verbo den en wordt baksteen als bouwmateriaal dwingend voorgeschre ven. Als je leverancier bent van kozijnen die niet uit kunststof bestaan is het wellicht verleidelijk om in je vuistje lachend dit marketingvoordeel te incasseren. In werkelijkheid gaat van derge lijke voorschriften een vervalsende werking uit waartegen de hele branche in volle gezamenlijkheid te hoop zou moeten lopen. Het voorschrift is immers gegeven op basis van domme onwetendheid en het vooroordeel dat kunststof kozijnen in alle gevallen lelijk zouden zijn. En dat is absoluut niet het geval. Er zijn leveranciers van kunststof kozijnen die juist kozijnen hebben ontwikkeld die elegant en mooi passen bij de restauratie van oude gebouwen en zelfs speciale oplossingen hebben voor oude boerderijen. Er zijn ook leveranciers van kunststof kozijnen die de fraaie maar bouwfy sisch totaal ondeugdelijke stalen kozijnen kunnen vervangen met behoud van de stijl en gelijktijdige verbetering van de bouwfysica ervan. Van de willekeur die van een categorisch verbond op ver keerde motieven uitgaat kan uiteindelijk elk branchelid een keer het slachtoffer worden als er een ander vooroordeel ontstaat. Ieder moet in volle vrijheid en uiteraard rekening houdend met het aan zien van het onderhavige gebouw, op eigen legitieme motieven het verantwoorde materiaal van zijn voorkeur kunnen kiezen. In die zin was de behandeling die ik kreeg van de Schiedamse wel standscommissie een uitstekend voorbeeld. Toen ik een monster van het door mij gekozen kunststof kozijn profiel op tafel zette reageerden ze spontaan enthousiast met de mededeling dat dit alle kritische vragen over uiterlijk met één klap van tafel veegde. Hun verdere opmerkingen waren constructief positief en gaven blijk van serieuze verdieping in de zaak, nadat ik mijn motieven voor de gekozen (helaas nog ongebruikelijke) indeling had toege licht. U heeft daarover in een eerdere column kunnen lezen. Loop dus als branche schouder aan schouder te hoop tegen welstands nota’s die kunststof kozijnen categorisch in de ban doen. Het oude motto “socialisten sluit de rijen” is ook voor kozijnleveran ciers een juiste en harde aanbeveling. Nog erger is overigens de rigide eis van baksteen als bouwmateriaal die ook in welstands voorschriften regelmatig voorkomt. Daarmee wordt op basis van dictatoriale smaakmotieven een wandversiering voorgeschreven die onnodig duur is en bovendien bouwfysisch inferieur aan de bestaande en goedkopere alternatieven. Die alternatieven kunnen bovendien nog esthetische voordelen opleveren. Maar een beschouwing hierover valt buiten de scoop van dit tijdschrift. ir. Chris Zijdeveld, AcademyNL. Tel. (0348) 439 600. E mail: info@academynl.nl
RD 1-2017 Column Passief.indd 28
Het digitaal platform voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker. Altijd op de hoogte van het laatste nieuws! Heeft u ideeën c.q. suggesties voor Raam en Deur? Neem dan contact op via tel. +31 (0)73 503 88 32 of mail naar het redactieadres: raamendeur@ plancommunicatie.nl
www.raamendeuronline.nl
Welstand, maar wel gebaseerd op goede informatie en op goed inzicht
17-01-17 10:04
CLOSE UP
Best geteste en voordeligste SKG*** cilinder in zijn soort M&C heeft de lat weer hoger gelegd! Na het grote succes van de in 2012 geïntroduceerde M&C Color Pro SKG*** cilinder met zijn hardstalenbrug, gaat het bedrijf nog verder de strijd aan tegen het inbrekersgilde. Op de Bouwbeurs in Utrecht van 6 t/m 10 februari kunnen bezoekers zien hoe M&C dat doet met de introductie van de Matrix en Condor cilinderserie. De 2 hightech cilinders, beide weer voorzien van een hardstalen brug, zijn getest door PKVW dealers die de meest recente praktijk voorbeelden hebben toegepast, zoals cilinder en kerntrekken. Op basis van deze tests blijkt dat er momenteel in dit segment geen betere cilinders op de markt zijn die deze populaire inbraakmetho des kunnen weerstaan. Waar de M&C Color met zijn technische aspecten stopt, gaan de Matrix en Condor cilinders nog verder. Enkele voorbeelden hiervan: • Undercut in het sleutelprofiel van de Matrix wat het kopiëren van de sleutel 100 procent uitsluit zonder eigendomscertificaat. • Nog beter beveiligd tegen cilindertrekken, slagmethode, lockpic ken en zelfs bestand tegen de impressietechniek.
INBRAAK METHODE NR. 1
• Zeer geschikt voor uitgebreide sluitsystemen. • Standaard voorzien van tweezijdige bediening (sleutel mag aan de binnenzijde blijven zitten). • Uitsluitend bij de geautoriseerde M&C dealers verkrijgbaar. • Modulair (zeer eenvoudig aan te passen aan deurdikte). • Cilinderlengte tot 102/102mm, dus geschikt voor deuren tot 18 cm dikte. M&C laat beide noviteiten zien op de Bouwbeurs in Utrecht van 6 t/m 10 februari. Tijdens deze beurs heeft M&C nog 2 grote pri meurs, maar die houdt het bedrijf voor aan bezoekers van de beurs.
CILINDER MET STALEN BRUG IS ALTIJD STERKER!
Cilinder gebroken door de kerntrekmethode.
EEN M&C (
) CILINDER
MET STALEN BRUG IS AL VERKRIJGBAAR VANAF
€ 33,(BRUTO, EXCL. BTW)
www.m-c.eu R
more than secure
RD1-M&C Close-Up.indd 29
Aalsbergen 20a | 6942 SE Didam | NEDERLAND T +31 [0] 316 292 881 | F +31 [0] 316 292 889 E info@m-c.eu | W www.m-c.eu
16-01-17 11:10
3 m on) t o t ering rmoCarb o v t i XXL-u ogte (The o deurh
Klasse in elke klasse: Hörmann-voordeuren • De Premiumklasse: ThermoCarbon, de wereldkampioen warmte-isolatie* en nummer 1 inzake veiligheid • De hogere klasse: ThermoSafe met een hoge warmte-isolatie en standaard RC 3-veiligheid • De middenklasse: Thermo65 met een hoge warmte-isolatie en optionele RC 2-veiligheid
tot wel
0,47 W/(m²·K)
Hormann.indd 1
* UD-waarde bij de aluminium voordeur ThermoCarbon
RC 4
* Standaard RC 3-veiligheidsuitrusting (RC 4 optioneel) bij aluminium voordeur ThermoCarbon
108-17
18-01-17 10:20
CLOSE UP
Elektronische toegangsverlening met CESeasy®
Op maat voor de Hollandse markt Gebruiksvriendelijk, veilig en flexibel; met CESeasy® ontwikkelde CESnederland een elektronisch toegangsverleningsconcept op maat voor de Nederlandse markt. Bedacht voor de extramurale zorg, leent CESeasy® zich ook voor andere toepassingsgebieden. Grote pluspunten; implementeren is kinderspel, autoriseren gaat in een handomdraai, openen kan met een smartphone en een traditionele sleutel.
Gebruiksgemak De CESeasy® maakt gebruik van een universele cilinder die in elke standaard profielcilinderslot past. Ronald Boon: “Hierdoor kun je de CESeasy® eenvoudig en snel in de deur plaatsen.” Door deze con structie blijft de voordeur naast een smartphone ook met een mecha nische sleutel te bedienen. Boon: “Deze sleutel is bestemd voor bewoners die hun deur liever op de vertrouwde manier willen blijven openen.” Optioneel is voor meer gebruiksgemak een afstandsbedie ning verkrijgbaar.
Veelzijdig
Bij de ontwikkeling is geen enkele concessie gedaan in veiligheid en gebruiksvriendelijkheid. De CESeasy® motorcilinder is aan de buiten zijde voorzien van een goedgekeurde SKG®*** cilinder, die voorzien is van een boor en uittrekbelemmering. CESnederland directeur Ronald Boon: “Dit betekent dat de motorcilinder voldoet aan de hoogste in Nederland gestelde kwaliteits en veiligheidseisen. Bovendien staat CESeasy® garant voor een lange levensduur.”
Hoewel de CESeasy® in eerste instantie speciaal ontwikkeld is voor de zorg, is de CESeasy® door zijn speciale karakteristieken heel uni verseel en veelzijdig toepasbaar. Boon: “Denk bijvoorbeeld aan trans port en logistiek; met CEseasy® kan een chauffeur via zijn smart phone autorisatie krijgen om een toegangshek te openen bij een leverancier – ook midden in de nacht.” Meer informatie: www.ceseasy.nl
Eenvoudig
Specialist in optima forma
Eindgebruikers werken via een speciaal ontwikkelde gratis app met de CESeasy®. Boon: “Binnen het CESeasy® toegangsverleningscon cept sturen familieleden of derden de voordeur eenvoudig aan met hun eigen telefoon.” Met deze app regelt CESeasy® zichzelf na instal latie ook automatisch in. Gebruiksvriendelijk is CESeasy® ook in de implementatie. Het is een kabelloos toegangsverleningsconcept dat werkt op standaard penlite batterijen. De cilinder synchroniseert zijn data via Bluetooth Low Energy (BLE), waarmee tegenwoordig iedere smartphone is uitgerust, waardoor geen internetverbinding nodig is.
Bij CESnederland, specialist in mechanische en elektronische sluitsystemen en onderdeel van het Duitse moederbedrijf CES, staat veiligheid voorop. CESnederland directeur Ronald Boon: “Wij leveren een combinatie van gebruiksvriendelijke en veilige systemen van sleutels, sloten en cilinders. Waarbij de klant centraal staat en onze medewerkers met hun liefde voor hun vak, bevlogenheid en uiteraard hun specialisme het verschil maken.”
1/2017
RD 1-2017 CESnederland Close-Up.indd 31
I
31
16-01-17 14:40
ZORGELOZE TOEGANG • Reeds >31.000 deuren
actief • Sleutelbeheer in de cloud • Interface met systemen van derden • Oplossingen voor alle type deuren en sloten • Gratis pilots mogelijk • Unieke prijsstelling www.artitec.com/bekey
Uniek in deursluittechniek, sinds 1932 fabrikant van geruisloze deursluitoplossingen
Zelfsluitende schuifdeuren; mechanisch en elektrisch, druk- & trekgasveren, deurvastzetters ZE ‘Design Line’, ............. Oordeelt u zelf, bekijk en ervaar onze nieuwste producten en ontwikkelingen. Van harte welkom op onze ‘Experience stand!’
Deursluittechniek Dempingstechniek Gasverentechniek Deuraandrijftechniek
DICTATOR Productie B.V. Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E-mail: info@dictator.nl of bezoek onze website: www.dictator.nl
Naamloos-1 1
17-01-17 15:45
VKG NIEUWS Postbus 1496, 3430 BL Nieuwegein T: 030.750.98.01, E: info@vkgkozijn.nl, I: www.vkgkozijn.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van VKG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur redactie
Met een stijgende markt, een grote vraag naar goed personeel en de komende wetswijziging zal het leveren van kwaliteit nog belangrijker worden. Kwaliteit van het product maar ook van de montage en de begeleiding tijdens het project. Hoe komen we tot een succesvol resultaat met als doel een tevreden eindgebruiker?
Opdrachtgever Eindgebruiker
Het VKG Ketenkeurmerk Glas producenten
Dealer
Levering inclusief montage
Profielen kozijnen producenten
Hang- en sluitwerk producenten
Roosters, panelen en andere toeleveranciers
Overige leveranciers
Montagebedrijf
Kozijnen fabrikant Montagebedrijf ZZP/Aannemer Overige fabrikanten
VKG Keurmerk cert. Geen certificaat
Kwaliteit borgen met het VKG Keurmerk©
De kunststof kozijn keten in beeld
Het VKG Keurmerk© staat voor integrale kwaliteit van kunststof kozij nen, ramen en deuren. De totale keten van bedrijven uit de toeleve ring, de kozijnproductie en de montage is gesloten. De technische eisen, die de basis vormen voor deze integrale kwaliteit, staan omschreven in de VKG Kwaliteitseisen en adviezen©. Deze zijn transparant opgetekend in de voor iedereen toegankelijke website www.vkg kwaliteitshandboek.nl. Zowel de toeleveranciers (partners), de kozijnfabrikanten, evenals dealers en montage bedrijven worden actief betrokken bij de totstandkoming van deze ketenkwaliteit her kenbaar aan het VKG Keurmerk©. Vanuit de klant bezien, zowel particulier als professioneel, hoeft er maar op één keurmerk gelet te worden als bewijs van gecontroleerde kwaliteit en zekerheid: het VKG Keurmerk©. De aangesloten bedrijven worden onafhankelijk gecontroleerd door het certificeringsinstituut SKG IKOB. Alleen goedgekeurde bedrijven mogen het VKG Keurmerk© voeren.
De keten van kunststof kozijnen bestaat uit vier kolommen: De toele verende industrie, de kozijnfabrikanten, dealers, montagebedrijven en tot slot de opdrachtgever/eindgebruiker. Wanneer de eerste drie kolommen voldoen aan de eisen die gesteld worden door de VKG zal de klant direct na oplevering een bewijs van ketenkwaliteit ontvan gen: het opleverdossier met VKG Keurmerkcertificaat. Naast de periodieke keuringen door SKG IKOB is er een digitaal controle systeem ingevoerd: De VKG Keurmerk opleverapp. Het digitale systeem wordt per project gevoed door de kozijnfabri kant. De daadwerkelijke oplevering door middel van de app kan alleen gedaan worden door VKG aangesloten bedrijven. Het digitale projectsysteem i.c.m. met de digitale oplevering zorgt voor een geslo ten kwaliteitsketen.
1/2017
RD 1-2017 VKG.indd 33
I
33
16-01-17 11:25
In drie dagen tijd 10.000 potentiële klanten bereiken,
Uw stand op het Raam en Deur plein? Neem dan contact op met Edgar Molijn tel. +31 (0) 73 503 35 44
Beurs
BOUW& WONEN 30 Maart - 01 April 2017 EVENEMENTENHAL GORINCHEM Beursinformatie: www.beursbouwenwonen.nl
Naamloos-2 1
29-11-16 09:35
VMRG NIEUWS Einsteinbaan 1, Postbus 1496, 3430 BL Nieuwegein T: 030.605.36.44, F: 030.605.32.60, E: info@vmrg.nl, I: www.vmrg.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de VMRG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur redactie
Verantwoordelijkheid Het valt weleens op dat je vaker hoort “daar is hij voor verantwoordelijk!” dan “dat is mijn verantwoordelijkheid!”. Zeker in de bouw. Onze minister Blok heeft er zelfs een nieuwe wet voor over. De Wet Kwaliteitsborging, die duidelijkheid moet scheppen in het moerasgebied dat dat de bouw op dit gebied kenmerkt. En dat terwijl het toch heel simpel is: “gewoon doen, maken en leveren wat je bent overeengekomen”! Misschien wringt hier ook wel de schoen, namelijk dat samenwerkingspartners in hun con tracten onduidelijkheden en vaagheden bewust toelaten. Een voor beeld is wel het archaïsche begrip: “naar de principes van goed en degelijk werk”. Dat is natuurlijk vragen om moeilijkheden. Bij de VMRG bedrijven hoeft dit alles geen probleem te zijn. Alles wat zij doen, valt onder het heldere en gecontroleerde regiem van het VMRG Keurmerk. Dus als er in gevelbestekken en gevelspeci ficaties conformiteit geëist wordt met het VMRG Keurmerk worden verantwoordelijkheidsproblemen en kwaliteitsvraagstukken verme den. En dit Keurmerk bevat elke actualiteit en specialistische pro ductie die de moderne gevelbouw in zich heeft. Alle VMRG leden bezitten dit verplichte keurmerk waaraan ook alle leveranciers bin nen de VMRG in specialistische vommunities verenigd, hun bij dragen leveren. Deze communities zijn ware broedplaatsen voor innovatie op de verschillende terreinen. En door de coördinerende werking van de VMRG en zijn gevelbouwers blijft er niets vaag en onduidelijk. Hier is de kwaliteitsborging inderdaad verworden tot preventie en niet repareren achteraf. De VMRG zal zijn Keurmerksysteem (waarin alle gangbare kwaliteitsinstrumenten, bijvoorbeeld Bouwbesluit, KOMO, ISO etc. geïntegreerd zijn) en haar decennialange praktijkervaring hiermee dan ook graag ter beschikking stellen aan de organen die vanuit de Wet Kwaliteitsborging worden opgezet.
VMRG Communities groeien en breiden uit Decolux uit Rotterdam mag zich vanaf nu VMRG Zonwering bedrijf noemen. Eelco Zanen (links op foto) van Decolux ontving het certificaat voor VMRG Zonwering uit handen van Bert Lieverse, voorzitter en directeur van de VMRG, de brancheorganisatie voor gevels en gevelelementen. Het bedrijf is goedgekeurd en voldoet daarmee aan de VMRG Kwaliteitseisen voor zonwering (www. vmrgkwaliteitseisen.nl). Dit betekent dat het bedrijf gegarandeerd hoogwaardige kwaliteit zonwering levert. VMRG Zonwering vormt hiermee een community van twintig bedrijven. De bedrijven worden jaarlijks gekeurd, waardoor continue kwaliteit gewaarborgd is.
Nieuwe VMRG communities VMRG Panelen en VMRG Oppervlaktebehandeling zijn de andere communities van bedrijven die met het bijbehorende certificaat kunnen aantonen dat zij op hun specialisme kwaliteit leveren vol gens de VMRG Kwaliteitseisen. Binnenkort komen daar VMRG Glas en VMRG Onderhoud bij. Deze laatste community zal bestaan uit bedrijven die gespecialiseerd zijn in technisch en esthetisch onderhoud en schadeherstel van gevels. De communi ties herzien de VMRG Kwaliteitseisen en vullen ze aan waar nodig. De bedrijven hebben daarnaast zowel onderling contact als met de gevelbouwers. Zo blijven ze op de hoogte van de laatste ontwikke lingen, delen ze kennis en wordt er samengewerkt aan innovatieve oplossingen om een duurzame gebouwde toekomst te garanderen.
Nieuw aangesloten bedrijven De VMRG verwelkomt de volgende nieuwe partners: • PHB Advice & Projectmanagement BV | www.phbadvice.eu • ASK Renovatie B.V. | www.askrenovatie.eu • VPT Versteeg | www.vptversteeg.nl
1/2017
RD 1-2017 VMRG.indd 35
I
35
16-01-17 11:18
BEURSINFO
BouwBeurs 2017 mikt op morgen Waar Jaarbeurs in Utrecht, T: +31 (0)30 295 59 22 (www.BouwBeurs.nl) Open van maandag 6 febr. t/m vrijdag 10 febr. van 9:30 tot 17:30 uur, plus donderdag 9 febr. tot 20:30 uur Sectoren Bouw, Afbouw, Timmerindustrie, Gevelsystemen, Gevelelementen Raam en Deurtechniek, Hang en Sluitwerk, Bouwproducten, Bouwmaterialen, Daksystemen, Isolatie, Bouw en ICT, Bouw en Veiligheid, Installaties, Sanitair en Keukens, Bouwgereedschappen en Bouwmachines
Op de website van Itannex (www.itannex.com) staat de video ‘ Wonen en Bouwen in 2020’, een toekomstvisie
De BouwBeurs 2017 presenteert zich dit jaar met de opgewekte slagzin: ‘Voor mensen die het gaan maken’. Dat klinkt als een soort eresaluut aan bouwers zin hebben om aan de slag te gaan. Tegelijker geeft het motto aan dat het echte werk nog moet beginnen. Het optimisme is terug, terwijl we veel werk in het vooruitzicht hebben. In die situatie komt de BouwBeurs 2017 met een zeer breed aanbod van slimme producten, nieuwe materialen en gereedschappen, innovatieve concepten en geavanceerde kennisproducten. Zowel leerlingen van de vakopleidingen, bouwvakkers, architecten, ingenieurs en opdrachtgevers kunnen kennis opdoen van de nieuwe ontwikkelingen op hun eigen terrein en dat van anderen. Samenwerking Hoewel de crisis in de bouw nog niet eens zo heel ver achter ons ligt in 2015 lag de productie van de bouw nog 16 % beneden het peil van vóór de crisis is er sinds die tijd al heel wat veranderd in bouwproces sen, bouwconcepten, toepassing van materialen, bouwtechniek en in de eisen waaraan bouwprestaties moeten voldoen. Met de presentatie van actuele producten door 550 exposanten en een uitgebreid programma van activiteiten, seminars, excursies, demonstraties en kennissessies, geeft de BouwBeurs 2017 een stevige duw in de rug van alle bouwpar tijen, een aanzet om te switchen naar een bouwproces waarbij ‘samen werking’ het sleutelwoord is. Dat markeert het begin van een tijd waarin de traditionele manieren van bouwen terrein gaan verliezen. 36
I
Thema’s Digitaal, Duurzaam, Gezonde en Slimme gebouwen, Kostenbesparend Bouwen, Renovatie en Gezond en Veilig werken.
Programma Een compleet programma van alle activiteiten op en rondom de BouwBeurs is te vinden op de website www.BouwBeurs.nl. Hierbij enkele toppers die u niet graag zou willen missen. Automatisering van bedrijfsprocessen is in alle sectoren van het bedrijfsleven een onstuitbare ontwikkeling. Ook bij veel MKB bedrijven in de bouw wordt de laatste jaren hard gewerkt aan de digitalisering van de dagelijkse bedrijfsvoering. Daar is de ondersteuning in de vorm van degelijke kennis en advies op maat vaak welkom. Welke aanpak is geschikt voor mijn bedrijf? Wat kun je het beste doen bij omschakeling naar werken met BIM en wat kun je beter laten? Tijdens dagelijkse ses sies geven exposanten in het Bouw & ICT Theater (locatie: Verbindingsgang Hal 7 Hal 12) informatie over kwaliteitsverhoging en tijdbesparing met BIM, optimaal verbinden van bouwplaats en kantoor,3D scanning in de bouw en renoveren met BIM. In het Renovatie Theater (locatie: Hal 7, stand 07.B133) geven des kundigen die betrokken zijn bij renovaties in de woningbouw en in de utiliteit elke beursdag acht presentaties over o.a. Nul op de meter, passiefhuis, verduurzamen van koophuizen, betaalbaar en duurzaam renoveren in de serie van één en de bijdrage van ventilatie aan een gezond binnenklimaat. Bezoekers wordt een vooruitblik gegund op bouwtechnologie van de toekomst in de Themazone 4TU.Bouw (locatie: hal 9 Building Tomorow 09.D070). 4TU.Bouw is een samenwerkingsverband van TU Delft, TU Eindhoven, Universiteit Twente en Wageningen Universiteit. Studenten van deze opleidingen hebben de vrije hand gekregen bij het inwikkelen van eigen projecten. Op de maandag, woensdag, don derdag en vrijdag (elke dag om 12.10 uur) tonen deze jonge onder
2017/1
RD 1-2017 BouwBeurs_v2.indd 36
18-01-17 11:11
BEURSINFO
zoekers resultaten van hun onderzoek naar onder andere: ‘een koepel van 3D geprint beton’, ‘Solar Bikes’, ‘Bio Based Bridge’ en ‘Sound Absorbing Glass’, een modulair houten bekistingssys teem, gebaseerd op CNC freestechnieken en Double Curved 3D Concrete Printing.
matiepunt Passief Bouwen, stand: 09.B001), Material Xperience, Ontbijtsessie Houtblad: Pas op! Aanstormende houtbouw! (locatie: Hal 9, Building Tomorrow theater, datum: donderdag 9 februari van 7.30 tot 9.45 uur), Themazone Beton (locatie: hal 9, Building Tomorrow, stand: 9A.071 en 9A.073) en nog veel meer.
En verder: Uitreiking De Nederlandse Bouwprijs, Gala van de Nederlandse Bouw, Bewuste Bouwers (locatie: Verbindingsgang Hal 7 – Hal 12), Route Passief Bouwen (locatie: start bij infor
Leitz Plu Tec auf CNC
CNC
Stapelhek
De CNC technologie is aan een flinke opmars bezig in de houtverwer kende industrie. Er is steeds meer mogelijk. De Leitz Plug Tec is een uitgekiende hoekverbinding die gebruikt kan worden voor alle kozijn , raam en deursystemen. De door Leitz (Waddinxveen) ontwikkelde verbinding is minstens zo stabiel als traditionele verbindingen. Stand: 12.B070
Stackdoor Products uit Harderwijk maakt robuuste rol en beveili gingshekken onder andere voor gevels van winkelcentra, ziekenhuizen en luchthavens. Op de BouwBeurs presenteert het bedrijf het zogehe ten ‘stapelhek’. Het hek kan rechtstandig omhoog worden bewogen. Daarbij verdwijnen de verticale verbindingen in de horizontale liggers. Stand 9.A041
Thermo Slimline
eCLIQ Product Composing
Duurzaam en slank
Gebruiksgemak
De Thermo Slimline kozijnen van HEBO Kozijnen B.V. uit Hengevelde (Overijssel) zijn prefab kunststof kozijnen met een zeer lage warmteweerstand (Uw 0,74 W/m2K), uitgerust met triple glas (Ug 0,5 W/m2K) en vormgegeven met ene slanke belijning. Dat maakt het systeem geschikt voor passiefhuis woningen en voor strakke architectuur. Stand: 8.D044.
Op de Week van de bouw 2017 beleeft de hang en sluitwerkbranche een comeback met o.a. de eCLIQ technologie van Assa Abloy. De dagen van de mechanische sluitsystemen lijken geteld bij het zien van zoveel gebruiksgemak Verloren sleutels kunnen gemakkelijk worden vervangen door herprogrammering van de sleutel of van de cilinder. Het systeem is geschikt voor binnen en buitendeuren en is beveiligd met up to date AES encryptie. Stand: 10.HS10. 1/2017
RD 1-2017 BouwBeurs_v2.indd 37
I
37
18-01-17 11:11
BUITEN DE DEUR
Building Holland Van 11 13 april staat Building Holland weer op de agenda. Building Holland brengt daarmee ook in 2017 alle schakels in de bouw en vastgoed samen. Deelnemers doen tijdens het evenement inspiratie op, delen ken nis en maken gebruik van uitgebreide netwerkmogelijkheden. Een inhoudelijk programma met topsprekers, een toonaangevend netwerk van participanten en all in catering zorgen er volgens de organisatoren voor dat deelnemers afkomstig uit de gehele vastgoed en bouwsec tor op hun wenken worden bediend. Meer informatie: www.buildingholland.nl
Agenda
Batibouw
Brandveiligheid, brandvoorschriften uitgelegd met tekeningen
Van 16 26 februari is de Brussels Expo als vanouds de achtergrond voor Batibouw. De groot ste (ver)bouwbeurs van België en haar bijna 1.000 exposanten nodigen de bezoekers uit om trends en materialen te ontdekken. Batibouw is een beurs voor zowel vaklui als consumenten in de bouwsector. De beurs trekt op een oppervlakte van 120.000 vierkante meter elke editie eind februari, begin maart ongeveer 300.000 bezoekers (waaronder 75.000 bouwprofessio nals), verspreid over 11 beursdagen. De eerste 2 dagen van de beurs zijn exclusief voorbe houden aan de professionele bezoeker, vanaf de derde dag kent de beurs een gemengd publiek. Dit keer zijn er 3 themadagen, te weten Actueel, Technisch en Lifestyle. Meer informatie: www.batibouw.be
Gevel 2017 6-10 februari Gevel is terug. Gehouden van 6 10 februari is dit de vakbeurs voor ontwerp en engineering van de gebouwschil. Met innovaties, technologie, materialen, kennis, ideeën en ontmoetingen voor architecten en bouwkundigen. www.gevel online.nl
6 februari In het boek “Verbeelding Bouwbesluit 2012 Brandveiligheid” worden de brandveiligheidsvoorschriften van het Bouwbesluit laagdrempelig uitgelegd in tekeningen. In de gelijknamige cursus krijgt de cursist aan de hand van de tekeningen niet alleen een uitleg over de brandvoorschriften, maar hij leert ook de voorschriften toe te passen. www.bouwforum.nl
Energieneutraal bouwen
Bouwbeurs De BouwBeurs (6 10 februari in de Jaarbeurs Utrecht) wil al het nieuwe bij elkaar brengen. Het is de ontmoetingsplek om kennis op te doen, ervaringen te delen en de banden aan te halen. Om samen prestaties te verbeteren en nieuwe uitdagingen aan te gaan. Bent u iemand die het gaat maken? Kom dan naar de beste beurs voor de bouw. Aandachtsgebieden zijn BouwBeurs Digitaal met het BIM Theater, Building Tomorrow, robotisering en 3D printing; BouwBeurs Duurzaam met het Renovatietheater, Nul op de meter, biobased en luchtdicht bouwen; en BouwBeurs Vakbekwaam dat focust op praktische vaardigheden, vei lig en gezond werken en loop baankansen in de bouw. De BouwBeurs telt zo’n 550 deelnemers, gelieerd aan het evenement zijn Bouw & ICT, Material Xperience, Building Tomorrow, Het Gala van de Nederlandse Bouw en De Nederlandse Bouwprijs. www.bouwbeurs.nl 38
I
19 februari Energieneutrale renovatie en nieuwbouw staan volop in de belangstelling. Maar wat verstaan we onder energieneutraal? En wat betekent dat voor de bouwer, installa teur, beheerder en eindgebruiker? In deze cursus wordt aan deze aspecten aandacht besteed. Een praktisch hulpmiddel voor iedereen die zich professioneel wil verdie pen in energiezuinig en duurzaam renove ren en bouwen van woningen. www.bouwforum.nl
Brandveilig compartimenteren en vluchten 14 maart Deze training geeft een uitleg van de brandveiligheidsvoorschriften van Bouwbesluit 2012 op het gebied van brandcompartimentering en vluchten. Aan de hand van vele voorbeelden wor den de spelregels uitgelegd. Maar bij de toepassing van de spelregels blijkt dat er vaak meerdere oplossingen zijn. Elke oplossing heeft consequenties voor de brandveiligheid, zo leren deelnemers aan deze training. www.bouwforum.nl
2017/1
RD1-Buiten de Deur Agenda.indd 38
16-01-17 11:05
W I L K A
–
V O O R S P R O N G
D O O R
K W A L I T E I T
De naam WILKA staat van oudsher voor kwalitatief hoogwaardige producten „Made in Germany“. Sinds 1865 richten wij ons op onze vestiging te Velbert in Duitsland op de ontwikkeling en productie van producten rond het thema sluittechniek & veiligheid. Om ook in Nederland een optimaal serviceniveau voor u te realiseren, zijn onze Nederlandse medewerkers Jaap Nuijen en Walter van de Wouw uw eerste aanspreekpartners ter plaatse. Walter van de
Wouw is technisch adviseur en adviseert u over alle kwesties op het gebied van de metaalbouw. De heer Jaap Nuijen is sinds 2015 Area Sales Manager voor Nederland. De heer Van de Wouw en de heer Nuijen beschikken over jarenlange ervaring, competentie en expertise. Uiteraard staan ook onze medewerkers in Duitsland u adviserend ter zijde.
Jaap Nuijen – Area Sales Manager Tel.: +31 (0) 3 44 84 81 99 Mobiel: +31 (0) 6 38 41 83 83 E-Mail: jaap.nuijen@wilka.eu
Walter van de Wouw – Technisch Adviseur Tel.: +31 (0) 416 85 47 20 Mobiel: +31 (0) 6 38 15 58 85 E-Mail: walter.vandewouw@wilka.eu
Cilinders & sluitsystemen ▪ Keersleutel en conventionele systemen ▪ Klantprofielen
Elektronische toegang easy 2.0 ▪ IP 67 ▪ modulair ▪ met en zonder software
Smaldeursloten ▪ Vluchtdeursystemen ▪ zelfvergrendelend ▪ volautomatische oplossingen
www.wilka.de
Naamloos-15 1
16-01-17 15:30
KUBUS
Innovatie met systeem
3 overtroeft 2 Het nieuwe systeem S 9000 NL met 3 dichtingen Het nieuwe GEALAN-systeem S 9000 NL vormt het ideale platform voor de Nederlandse kozijnenmarkt. Als combi-systeem is S 9000 NL zowel als middendichting-variant maar ook als aanslagdichting-oplossing verkrijgbaar. Beide varianten voldoen aan de steeds strengere eisen die gesteld worden op gebied van isolatie (EPC en het energielabel). In de middendichting-variant met kaderbouwdiepte 120 mm worden Uf-waarden tot 1,0 W/(m²·K) bereikt. Maak kennis met het nieuwe systeem S 9000 NL op de Bouwbeurs in Utrecht.
GEALAN Fenster-Systeme GmbH (Kantoor Benelux) · Kraaivenstraat 25-16 · NL-5048 AB Tilburg · www. gealan.nl
www.gealan.nl
Naamloos-3 1
10-01-17 14:15