Raam en Deur editie 1-2019

Jaargang 21 nr 1 - 2019

vakblad voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker

Houtrotherstelsystemen:

praktisch en betaalbaar RD 1-2019 Cover.indd 1

12-02-19 13:14

DucoTop 60 ‘ZR’ FLENS Topventilatie voor specifieke kunststofkozijnen

NIEUW !

Optioneel akoestisch dempend materiaal PVC-kozijnen K-VISION & GEALAN Slechts 60 mm roosterhoogte

De DucoTop 60 ‘ZR’ FLENS is een variant van de DucoTop 60 met dezelfde voordelen, maar extra voorzien van een aanslagflens. Zo kan dit zelfregelende ventilatierooster door de bevestiging via de glasvezelversterkende basiskoppelstukken op een zeer eenvoudige, snelle en esthetische manier op PVC-kozijnen (K-Vision/Gealan) met flens geplaatst worden. Het gepatenteerde principe van doorlopende afdichtingsrubber op de aanslagflens van het kozijn en het rooster zorgt voor een optimale wind- en waterdichtheid van het geheel.

We inspire at www.duco.eu

26062009_DUCO_RaamEnDeur.indd 37 adv_Duco.indd 1

9/11/18 14:25 07-02-19 15:58

VOORWOORD

Dagelijkse praktijk Telefoon gaat recent over op de Raam en Deur bure len. Zonder introductie begint de persoon aan de andere kant van de lijn: ”Jullie leveren toch brandwe rende deuren. Kan ik een dubbele deur binnen drie weken geleverd krijgen? Want bij anderen moet ik zes tot acht weken wachten.”

Gelukkig moet de beller ook ademhalen en krijg ik snel de kans om te zeggen dat wij uitgever van Raam en Deur zijn en geen deuren leveren. We komen tot een gesprek. Het blijkt dat de persoon uitvoerder is en over drie weken een bedrijfspand moet opleveren.

En nu heeft gisteren de brandweer een dubbele brandwerende deur voorgeschreven en heeft hij een probleem.

Hij is al de hele dag bezig fabrikanten te bellen om aan een dubbele deur te komen. “Belachelijk dat het allemaal zo lang moet duren”en zo gaat hij nog even door met allerlei ‘vriendelijke’ argumenten over leve ringen in de bouw. Uiteindelijk heb ik hem een aan tal sites en bedrijven doorgegeven en heel veel suc ces gewenst.

Als bijlage ontvangt u het FUHR Magazine 2019.

Ook interesse in een eigen magazine?

Neem dan contact op via tel. +31 (0)73 503 88 32.

Vergelijkbare verzoeken komen met grote regelmaat bij ons binnen. Vragen over profielmaten, kozijnen tot zelfs een complete bouwtekening. Het wordt interes sant als er ook namen van fabrikanten genoemd wor den. Ik heb weleens het verzoek bij een fabrikant neergelegd, vanuit het principe ‘hoe kunnen we elkaar helpen’, om zo de leverancier met aanvrager in contact te brengen. Nou dat ‘resultaat’ viel tegen. Die fabrikant was niet echt geïnteresseerd. Te veel moeite om bij een verwerker neer te leggen. Geen tijd.

Andere prioriteiten. Tsja.

COLOFON

Eindredactie: Metttaal, Maarten Ettema

Raam en Deur vakblad voor raam , deur en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker. www.raamendeuronline.nl

Adverteren Molijn Sales Support Edgar Molijn en Bert van Woesik Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 35 44 Fax +31 (0)73 503 11 95 E mail: raamendeur@molijnsalessupport.nl

Verschijning 6x per jaar Uitgave Plancommunicatie Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 88 32 Fax +31 (0)73 503 11 95 E mail: info@plancommunicatie.nl Uitgever Edgar Molijn Redactie-adres Raam en Deur Postbus 61 NL 5258 ZH Berlicum Tel. +31 (0)73 503 88 32 E mail: raamendeur@plancommunicatie.nl Redactie Hans Fuchs, Arie Grevers, Geert Hilferink, Johan van Leipsig, Edgar Molijn

Vormgeving Inpladi bv bureau voor idee en creatie, Cuijk Druk Veldhuis Media bv, Raalte Opgave en vragen over abonnementen Nederland: Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. +31 (0)251 25 79 24 Fax +31 (0)251 31 04 05 Website: www.bladenbox.nl voor abonneren of www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen. Abonnementenland is ook bereik baar via Twitter. Stuur uw tweet naar: @Aboland_klanten.

Jaarabonnement € 77, excl.btw.

Ondanks de mooie ‘klantvriendelijkheidbelofte’ en soortgelijke ‘meedenken terminologie’, valt het in de praktijk gewoon tegen. Je hoort het van installateurs, verwerkers en de vakhandel. Kan dit nou niet anders?

We doen het toch samen? Ik hoop en wens dat dit in 2019 inderdaad eens anders gaat.

De dagelijkse praktijk komt ook in deze periode samen tijdens de vele beurzen die er zijn. In deze editie lezen we onder meer over de op Bau München gepresenteerde innovaties en kijken we vooruit naar Building Holland. Bij deze editie treft u bovendien de BouwBeurs Special aan die in samenwerking met de titels MIXpro en MIX is gerealiseerd. Hierin kan de vakbezoeker rustig teruglezen wat ze al wel gezien hebben in Utrecht en alsnog kennismaken met nieuws van exposanten dat ze misschien gemist hebben.

Wij danken iedereen die een bijdrage aan deze Special hebben geleverd.

De artikelen in deze editie van Raam en Deur geven ook een mooi beeld van ontwikkelingen binnen ons vak. Lees onder meer over de actualiteit van houther stelsystemen en hoe een gemeente de bepalende schakel is bij het succes van het Politiekeurmerk Veilig Wonen.

Veel leesplezier en succes met alle activiteiten in de praktijk.

Edgar Molijn Hoofdredactie Raam en Deur

Opgave en vragen over abonnementen België: Abonnementenland Ambachtenlaan 21 Unit 2A B 3001 Heverlee Tel. +32 (0)28 08 55 23 Fax +32 (0)28 08 70 05 Website: www.bladenbox.be voor abonneren of www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen.

Jaarabonnement buitenland € 93, Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperi ode in ons bezit te zijn. Prijswijzigingen voor behouden.

Close-Ups, Advertenties, Advertorials en Columns De inhoud van zowel Close Ups, advertenties, advertorials en columns zijn samengesteld door of namens adverteerders of derden en wordt door Plancommunicatie niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. Plancommunicatie en redactie aan vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud hiervan.

baar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Uitgever en redacteuren verklaren dat deze uit gave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Evenwel kunnen uitgever en redacteuren op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie.

Uitgever en redacteuren aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade van welke aard ook, die het gevolg is van hande lingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. De wederpartij wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïso leerd te gebruiken maar af te gaan op zijn pro fessionele kennis en ervaring en de te gebrui ken informatie te controlereren.

ISSN 1389 6873

: @RD_redactie

: @RD_banen

Copyrights Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, op welke wijze dan ook of worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of open

1/2019

RD 2019-1_Voorwoord.indd 3

I

3

13-02-19 13:58

INHOUDSOPGAVE

Bouwplaats

Houtrotherstelsystemen: tussen traditioneel vakmanschap en nieuwe technologie Verreweg de meeste te renoveren woningen hebben houten kozijnen waarvan hooguit delen zijn aangetast. De kozijnen allemaal vervangen is kapitaalvernietiging en veel te duur.

Houtrotherstelsystemen bieden uitkomst. Maar welke is het meest geschikt? En hoe duur zaam zijn de systemen? Een reparatievakman geeft praktische antwoorden en leveranciers presenteren hun systemen.

8 Familiebedrijf

Klanten zijn partners voor familiebedrijf Metafa Holland BV in het Brabantse Son Metafa Holland is een familiebedrijf dat geen enkele uitdaging schuwt. Hoe komt dat? Nou, zegt directeur Erik Mol: “Onder meer doordat het team van medewerkers op elkaar is inge speeld. Dan kun je scoren. Wat dat betreft is er geen verschil tussen een voetbalteam en een ploeg die veiligheidsbeslagen, sloten en cilinders samenstelt.”

14 Politiekeurmerk Veilig Wonen

Gemeente bepalende schakel bij succes PKVW Het aantal woningen per gemeente dat is uitgerust met een Politiekeurmerk Veilig Wonen certificaat verschilt enorm. Volgens het Centrum Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), eigenaar en beheerder van het keurmerk, is Arnhem koploper met 33 procent van alle woningen – terwijl de gemeente Almelo op minder dan 1 procent blijft steken. “Gemeenten hebben een veel grotere invloed op dit aandeel dan ze zelf vaak doorhebben”, zegt Susanne Schat van het CCV.

18 Op de cover In de rubriek BOUWPLAATS: Houtrotherstelsystemen praktisch en betaalbaar

Voorwoord

3

Postbox Berichten uit de markt

6

Lees verder pagina 8

Bouwplaats Houtrotherstelsystemen

Jaargang 21 nr 1 - 2019

vakblad voor raam-, deur- en geveltechniek, van ontwerper tot verwerker

Inside Bouwbesluiten, regelgeving etc

Beeld: Stockfoto123RF

8

13

Familiebedrijf Metafa Holland BV zakelijk en persoonlijk

14

Column Bart Engering van Enorm Th. Engering in ’s Hertogenbosch

17

Politiekeurmerk Veilig Wonen Gemeente bepalende schakel bij succes PKVW

18

Houtrotherstelsystemen:

praktisch en betaalbaar RD 1-2019 Cover.indd 1

4

I

12-02-19 13:14

2019/1

RD 1-2019 Inhoudsopgave.indd 4

13-02-19 14:00

INHOUDSOPGAVE

Trends

Trends in binnendeuren en beslag Was de binnendeur decennialang een ‘noodzakelijk middel’ om van de ene ruimte naar de andere te komen, de laatste jaren krijgt hij steeds meer aandacht. Anno 2019 is de binnen deur een volwaardig onderdeel van de inrichting en in veel gevallen een heuse blikvanger in het interieur. Met verbinden, verruimen en verfraaien als belangrijke eigenschappen.

24 Dossier Circulaire kozijnen (deel 1)

‘Urban mining’ en circulariteit Overal in de bouwkolom zet de circulaire economie een tandje bij. Ook in de raam en deurenbranche. Via ‘urban mining’ (sloop uit donorpanden) worden kozijnen hergebruikt – meestal als grondstof voor een nieuw product, een enkele keer als kozijn in een nieuw bouw project. Wat zijn de kansen en mogelijkheden voor een tweede leven van kozijnen?

32 Dossier Circulaire kozijnen (deel 2)

Hergebruik in de praktijk Het label ‘circulair’ wordt aan kozijnen grif en graag vergeven – of ze nu van hout zijn, van aluminium of van kunststof. Die bandbreedte aan kozijnen is terug te vinden in diverse cir culaire projecten. Wat waren de argumenten om te kiezen voor kozijnen van hout, kunststof of aluminium – en daar het label ‘circulair’ op te plakken? En hoe zit het met de uitvoering: hoe krijg je die te hergebruiken kozijnen goed aan de gevel?

36 Column Jacques Mertens, Hoofd Laboratorium voor Brandveiligheid bij Peutz Trends In binnendeuren en beslag Advertorial Argent Alu Dossier Circulaire kozijnen (deel 1) ‘Urban mining’ en circulariteit

Dossier Circulaire kozijnen (deel 2) Hergebruik in de praktijk

36

Beursinfo BAU München 2019 (deel 1)

40

22

24 Beursinfo Beurs Building Holland 2019

42

Buiten de Deur/Agenda Beurzen en evenementen

46

Branchepagina’s NBvT VMRG

16 44

Close-Up Duco Mauriks Solutions Van de Vin Ramen en Kozijnen

23 29 39

26

32

1/2019

RD 1-2019 Inhoudsopgave.indd 5

I

5

13-02-19 14:00

POSTBOX

Fuhr heeft ‘Experience Center’ Fuhr Benelux heeft sinds kort de beschikking over het FUHR Experience Center. Hier presen teert het bedrijf in veertien ver schillende deurelementen de meest hoogwaardige slotsystemen met de focus op motor , paniek en automatische vergrendelingen.

Het FUHR Experience Center in Ede is 24 uur per dag beschikbaar voor eigenlijk alle partijen in de bouw, aldus Fuhr. Bouwbedrijven, woningbouwverenigingen, archi tecten, particulieren en uiteraard ook de voor het bedrijf bekende relaties zoals handelaren en verwerkers. Met de bekende Fuhr concepten is er voor alle materialen (aluminium, houten en kunststof deuren) de juiste oplossing. Het Experience Center is volgens Fuhr ook uitermate geschikt voor het geven van scholing en training in de producten die het bedrijf aanbiedt.

Energietransitie belangrijk thema Building Holland Energietransitie is een van de centrale thema’s tijdens Building Holland 2019. Rode draad is dat energietransitie alleen gaat slagen als binnen de bouwsector de focus ligt op innoveren en industrialiseren.

Duurzaam Wonen Holland (DWH) is partner van Building Holland en richt zich op de verduurzaming en vergroening van de particuliere en zakelijke markt in vastgoed. Directeur John Braas van DWH: “We kij ken vooral naar nieuwe technieken, want naar onze mening zijn de huidige bouwtechnieken veel te conservatief.” Als voorbeelden noemt Braas The Power Tower, een thuisbatterij van gerecyclede hybride accu’s, en Aero Term, een nieuwe reflectiecoating van slechts een milli meter dik. Een andere partij die zich manifesteert op het gebied van klimaatoplossingen is Ferolli Nederland. Dat bedrijf levert producten die het binnenklimaat veraangenamen en ver duurzamen. Ferolli verkoopt op dit moment op de Nederlandse markt al meer warmtepompen dan traditionele cv ketels en is ook te zien op de beurs met enkele nieuwe concepten.

Studiedag Brandveiligheid gevels Vanuit de NEN werkgroep 3510070019 ‘Gevels’ wordt op 7 en 20 maart de studie dag ‘Brandveiligheid gevels’ gehouden. De studiedag belooft kennisoverdracht over regelgeving, producten en de manier waarop die getest worden. Centraal staan bouwregel geving over gevels, de brandveiligheid ervan, uitleg over de BZK risicotool ‘Brandveiligheid Gevels’, ervaringen met de Rotterdamse risi cotool, cases uit de praktijk, ontwerp en bestek: van gebouw naar producteisen; uit voering: essentiële controlepunten.

Inschrijven kan via www.nen.nl.

6

I

Jaarbeurs lanceert kennisevenement BID

‘Consument laks met vernieuwen van sloten’ Twee op de vijf Neder landers vervangen vrijwel nooit het slot of de cilin der van hun voordeur. Dat blijkt uit recent onderzoek van de stichting Nationale Inbraakpreventie Weken.

En dat terwijl het inbre kersgilde bepaald niet stil zit en de laatste jaren naar steeds slimmere metho den grijpt om ergens ongevraagd binnen te komen. Bijna 80 procent van de deelnemers aan het onderzoek heeft zijn slot de afgelo pen vijf jaar niet vervangen. “Als je het slot of de cilinder zo lang niet hebt vervangen, dan is er een grote kans dat een inbreker binnen drie minuten bij je binnen staat”, aldus Coen Staal, voorzitter van de Nationale Inbraakpreventie Weken. Ondanks de dalende inbraakcijfers (vorig jaar 49.500) is het volgens Staal nog steeds nodig om aan dacht te besteden aan inbraakpreventie.

ATS-Software viert jubileum met softwaremodule ATS Software bestaat 25 jaar. Het bedrijf viert dit met de introductie van ATS Gevelinspectie. Met deze nieuwe software module kan een gebruiker niet alleen gebre ken zoals houtrot in gevels met kozijnen en daken vastleggen, maar ook de benodigde onderhouds en herstelkosten begroten, en te vervangen kozijnen, ramen en deuren ontwer pen. De software helpt verder om gevels en kozijnen te groeperen en per groep af te drukken, om herstelwerkzaamheden te code ren en vast te leggen, kosten van herstelwerk (tot op adresniveau) te begroten en om de resultaten overzichtelijk te rapporteren en presenteren.

BID (Building Industrialization & Digitization) is een nieuw jaarlijks evenement waarin recente referentieprojec ten en de nieuwste en toekomstige ontwikke lingen centraal staan. BID vindt plaats op 3 en 4 december. Binnen de bouw liggen er op het vlak van industrialisering en digita lisering nog grote kansen. Met het evene ment BID wil Jaarbeurs als vliegwiel funge ren voor innovatie, kennisdeling en samenwerking op het snijvlak van bouw, installatie, IT en maakindustrie.

2019/1

RD 1-2019 Postbox.indd 6

12-02-19 14:52

POSTBOX

Schipper Kozijnen trapt jubileum af

Beurs voor behoud en beheer gebouwd erfgoed

Schipper Kozijnen bestaat een halve eeuw.

Onlangs werd het jubileum afgetrapt met een feestelijk ontbijt voor alle 220 medewerkers in de recent gerealiseerde fabrieksuitbreiding.

Bij de start van het jubileumjaar is ook de huisstijl van het Noord Hollandse familiebe drijf in een nieuw jasje gestoken. Algemeen directeur Jurian Tabbers over deze mijlpaal: “Het bereiken van dit jubileum is voor ons een feestelijke gebeurtenis. Verspreid over het jaar organiseren we festiviteiten om ons bedrijf, de medewerkers en onze klanten in het zon netje te zetten. Het is tegelijkertijd ook een moment om stil te staan bij de ontwikkeling die we als bedrijf hebben doorgemaakt. Ik ben ongelofelijk trots op onze mensen en wat we samen hebben neergezet”. Maar, de wereld verandert en dat geldt ook voor Schipper Kozijnen. In de ogen van Tabbers is die professionaliseringsslag soms best spannend. “Maar we doen het met korte lijnen en vanuit een maatschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel.”

Duurzaamheid wordt steeds belangrijker bij de instandhouding van gebouwd erfgoed.

Stond vroeger de kennis van historische mate rialen en constructies centraal bij het restau reren, nu vragen monumentale gebouwen ook om innovatieve installatietechnieken, isolatie materialen en energiezuinige oplossingen. De beurs Monument biedt gespecialiseerde bedrijven op dit gebied een podium. Van eige naar bewoners tot professionele monument beherende organisaties en van individuele ambachtslieden tot gespecialiseerde restaura tieaannemers: voor al deze groepen is Monument relevant, aldus de organisatie. De beurs vindt plaats op 14, 15 en 16 mei in de Brabanthallen in ’s Hertogenbosch.

Deceuninck ontvangt VinylPlus-productlabel Deceuninck heeft voor zijn Zendow gamma het VinylPlus productlabel ontvangen. Het label lauwert Deceuninck voor zijn initiatieven en inzet op het gebied van maatschappelijk ver antwoord ondernemen. VinylPlus is het eerste duurzaamheidskeurmerk voor kunststof kozij nen. Het wordt toegekend op basis van criteria zoals verantwoord aankoopbeleid, gecontro leerd circulair beheer en duurzaam gebruik van additieven. Francis Van Eeckhout, directeur van Deceuninck: “Het VinylPlus productlabel past perfect in onze missie ‘bouwen aan een duurzaam (t)huis’, waarvan ecologie een van de drijvende krachten is. Het is bovendien een belangrijk argument voor onze klanten omdat het garandeert dat de producten die zij kopen echt duurzaam zijn. Ten slotte bevestigt het ook dat kunststof een duurzaam en toekomst gericht materiaal is voor de bouwsector.”

Brigitte Dero van VinylPlus voegt daaraan toe: “Door het VinylPlus label onderscheiden bedrijven zich en maken ze het klanten en voorschrijvers gemakkelijk om hun kunststof producten te identificeren op grond van hun prestaties op het gebied van duurzaamheid.”

V.l.n.r.: Vincent Stone en Brigitte Dero (VinylPlus), Margot Lannoo en Eline Dujardin (Deceuninck) en Charlotte Röber (brancheorganisatie Eppa).

Texel krijgt duurzame buurt Op Texel worden ten oosten van Den Burg vijftien duurzame koopwoningen in een collectief woonlandschap ontwikkeld: Het Knooperf. Door het ontwerp, het bouwen in hout en de toepas sing van natuurlijke, goed isolerende materialen slaan de woningen veel CO2 op en is de ener giebehoefte minimaal. De natuurlijke bouwmaterialen zijn demonteerbaar en kunnen aan het einde van de levensduur van de woning hergebruikt worden – zo niet, dan zijn ze composteer baar. Zonnepanelen leveren duurzame energie. De woningen wekken meer energie op dan benodigd. Die extra energie kan bijvoorbeeld worden ingezet voor elektrische (deel)auto’s en zal verder bijdragen aan de zelfvoorzienende ambities van Texel. Verder wordt goed gelet op de gezondheid, met onder meer gebalanceerde ventilatie en laagtemperatuurverwarming. De gebruikte natuurlijke materialen zijn vocht en warmteregulerend, waardoor woningen als het ware mee ademen met de seizoenen.

1/2019

RD 1-2019 Postbox.indd 7

I

7

12-02-19 14:52

BOUWPLAATS Tekst Arie Grevers

Houtrotherstelsystemen: tussen traditioneel vakmanschap en nieuwe technologie

Praktisch en betaalbaar Verreweg de meeste te renoveren woningen hebben houten kozijnen waarvan hooguit delen zijn aangetast. De kozijnen allemaal vervangen is kapitaalvernietiging en veel te duur. Houtrotherstelsystemen bieden uitkomst.

Maar welke is het meest geschikt? En hoe duurzaam zijn de systemen? Een reparatievakman geeft praktische antwoorden en leveranciers presenteren hun systemen.

Het repareren van rotte en beschadigde houten delen in kozijnen en gevels, dat is de belangrijkste business van Karel van Eeks. De her stelploegen – twintig vakmensen in totaal – van zijn Groningse bedrijf Houtrotsanering Nederland reizen naar renovatielocaties in het gebied boven de lijn Amsterdam Arnhem. Glaszetten en plaatsen van de draaiende delen rekent de ondernemer ook tot de expertise van het bedrijf, zolang het maar beperkt blijft tot de gevel. Dat herstelwerk doen ze met name in opdracht van de grotere schildersbedrijven, denk aan bedrijven met 30 tot 400 medewerkers. De kleine schilders bedrijven voeren de houtrotherstelwerkzaamheden doorgaans zelf uit.

ATS-Software: overzichtelijk gevelinstrument ATS Software bestaat alweer 25 jaar en viert dat met een nieuwe softwaremodule, de ATS Gevelinspectie. Woningcorporaties, vast goedbedrijven, maar ook aannemers, schildersbedrijven en houtrot inspecteurs besparen veel tijd met dit nieuwste product. De gebrui ker kan nu snel gevelaanzichten ontwerpen compleet met in dezelfde software getekende kozijnen. Een andere toepassing: een

8

I

voudig gevel en kozijngebreken vastleggen en calculaties maken.

Na vastlegging zijn op eenvoudige wijze de herstelkosten tot op adresniveau te bepalen. Het systeem biedt verder onder meer de mogelijkheid om de kozijnen naar typologie te groeperen. De resul taten zijn ten slotte in overzichtelijke rapporten te presenteren.

Meer info: www.ats software.nl, tel. 010 519 01 90

2019/1

RD 1-2019 Bouwplaats.indd 8

12-02-19 15:11

BOUWPLAATS

Garantiebeperking Van Eeks heeft ervaring met vrijwel alle bekende houtrotherstelsyste men en dan ben je gemachtigd er iets over te zeggen. Hij vindt dat de traditionele systemen niet enorm van elkaar verschillen. “En dan heb ik het over herstelsystemen met epoxievulmiddelen. Bij de een moet je de dorpel schuin afzagen en bij de ander recht. De een vindt dat je minimaal 7 millimeter epoxy voeg moet aanhouden tussen een nieuw aangebracht stijldeel en het oude hout; voor de ander is dat weer minder relevant.

Mij bekruipt wel eens het gevoel dat de leveranciers vooral bezig zijn met garantiebeperking. Sommigen hebben rond hun producten een organisatie opgetuigd compleet met opleidingen, licentiehouders en controleurs. Als je niet strikt volgens hun richtlijnen hebt gewerkt, dan kun je geen aanspraak maken op de garantie als er scheuren ont staan. Dat maakt overigens niet zoveel uit, want als het erop aan komt, dan draaien wij of het schildersbedrijf op voor eventuele repa ratiewerkzaamheden.”

Omdat het risico toch altijd bij de uitvoerende partijen ligt, gaan schildersbedrijven ertoe over de keuze van het systeem zelf te bepa

DTS Reflex: ongevoelig voor vocht

len of over te laten aan het houtherstelbedrijf, ongeacht wat het bestek voorschrijft. Ze kiezen dan voor het product waar ze de beste ervaringen mee hebben.

Scheurvorming De vakmensen van het Groningse bedrijf werken niet zelden het hele houtrotherstelseizoen (maart tot december) bij één schildersbedrijf.

“Dan ontstaat er vanzelf een soort partnerschap. De teams van de bedrijven raken op elkaar ingespeeld. Duizenden reparaties voeren ze uit en het kan haast niet anders dat er reparaties bij zitten waarvoor we na oplevering moeten terugkomen doordat er scheurtjes zijn ont staan. Ga maar na, van maart tot december, dan gaan de weers omstandigheden van nat en koud naar nat en warm, van droog en warm naar nat en koud of naar droog en koud. Elk weertype beïn vloedt ons werk anders. Zolang er een goede laag verf op het hout zit, is het vochtpercentage in het hout stabiel, zo rond de 9 procent.

Onze mensen frezen het slechte hout weg en verwijderen de verflaag tot op het kale hout. Voordat we er een stuk hout inlijmen of het weg gefreesde deel dichtzetten met epoxy, heeft het weer vrij spel. Het is

Upgrades

DTS Reflex is een systeem waarbij de slechte en kwetsbare delen van het kozijn vervangen of afgedekt worden door respectievelijk Durodeen inzetstukken en neuslatten. Aldus voorkom je onnodig herstelwerk aan de binnenzijde waardoor overlast voor de bewoners sterk wordt verminderd. De maatregelen betreffen doorgaans de onderdorpel en de onderste hoekverbindingen. Dat zijn, als bekend, de zwakke schakels van het kozijn. Het materiaal is over schilderbaar en ongevoelig voor vocht. DTS Reflex is uitgebreid met profielen, waardoor op eenvoudig wijze triple beglazing of draaikiep ramen geïntegreerd kunnen worden.

Meer info: www.kozijn renovatie.nl, tel. 0573 438 410

Bescherming

Herstel

1/2019

RD 1-2019 Bouwplaats.indd 9

I

9

12-02-19 15:11

BOUWPLAATS

helemaal niet uitzonderlijk dat het vochtpercentage in het hout tot enkele weken na de reparatie bij 16 procent ligt. Dan krijg je span ningen in het hout, waardoor scheuren kunnen ontstaan. Hetzelfde kan gebeuren als er zomerse temperaturen heersen. De epoxy wordt dan zo warm dat het spul nog nawerkt en openbarst. Doorgaans zie je de scheurenvorming in de epoxy, want het spul hecht enorm goed aan het hout. De scheurtjes zijn dan weg te werken met wat plamuur of epoxy. Als de scheur is ontstaan op de overgang tussen hout en vulsel, dan moet je opnieuw beginnen: wegfrezen en opvullen.

Daarna moet de schilder er weer bij komen.”

Geavanceerde systemen Van Eeks kan goed begrijpen dat de wereld van het houtrotherstelsys temen in beweging is. Er gaat heel veel geld om in de renovatie en het herstel van kozijnen. De nieuwe systemen volgen elkaar in rap tempo op. De praktijk leert hem echter dat ze zelden standhouden.

Het ambacht van houtrothersteller noemt hij tamelijk basic.

“Weghalen van aangetaste delen en opvullen met stukken hout en

epoxy – daar komt het in wezen op neer. Maar je kunt het natuurlijk zo ingewikkeld maken als je wilt. Het kozijn volstoppen met sensoren bijvoorbeeld om online alle parameters te monitoren en te registre ren, waardoor je meer grip hoopt te krijgen op de onderhoudsbe hoefte. Er zijn woningeigenaren die liever niet afhankelijk zijn van een schildersbedrijf met een langjarig onderhoudscontract. Die gaan liever shoppen en dan is het raadzaam dat je data verzamelt over het vastgoed, waardoor je precies weet hoe de vlag erbij hangt. Maar alles wat je meer doet dan het basic werk, kost geld.

Er zal zeker een markt zijn voor die geavanceerde herstelsystemen, maar die gaan de bulk niet uitmaken. Je kunt ook zeggen: we gaan alle houten kozijnen vervangen door kunststofkozijnen, want dan hoef je niet meer te schilderen en je hebt ook geen last van houtrot. Een particuliere huiseigenaar kan dat overwegen omdat hij nog 30 jaar in hetzelfde huis hoopt te wonen. Maar een woningcorporatie met een bezit van 16.000 woningen, waarvan er 12.000 houten kozijnen in de gevel hebben, zal dat niet zo snel doen. Want dat is bij wijze van spreken een keuze tussen een uitgave van acht miljoen voor vervan

Levensverlenging door Infinity Repair Houten kozijnen kunnen volgens Infinity Repair 30 jaar langer mee.

Het concept voorziet in het vervangen van aangetaste delen. De nieuwe delen worden door middel van een speciaal ontwikkelde detailaansluiting op het bestaande kozijn gemonteerd. De nieuwe delen zijn van duurzaam en op maat gefreesd accoyahout (gemodi ficeerd, hout met FSC certificering). Deze zijn alzijdig voorzien van een primersysteem (minimaal 120 mu) van PPG/ Sigma Coatings.

Ieder deelelement van Infinity Repair is voorzien van een chip, waardoor elke reparatie traceerbaar is. Infinity biedt samen met Sigma Coatings, Accsys en de verwerker van het systeem 30 jaar budgetzekerheid op het onderhouden en beheren van gerepa reerde kozijnen. Aan het systeem is verleden jaar het Komo innovatiecertificaat toegekend.

Meer info: www.infinityrepair.eu, tel. 0182 796 792

10

I

2019/1

RD 1-2019 Bouwplaats.indd 10

12-02-19 15:11

BOUWPLAATS

ging of 800.000 voor houtrotherstel en een schilderbeurt waardoor het houten kozijn zeker weer 25 jaar meekan. Bovendien is hout flexibel. De ruimte in de sponning is gemakkelijk aan te passen als je bijvoorbeeld dubbel of tripleglas moet plaatsen.”

Duurzaam?

Van Eeks ziet zijn inspanningen als duurzaam in de betekenis van levensduurverlengend. In milieutechnisch opzicht is de oplossing met epoxy minder duurzaam. “Zo’n fijn goedje is het niet. Wie liever geen allergie wil oplopen, doet er verstandig aan het materiaal con form de richtlijnen te verwerken. Puntje van aandacht is het schuur werk. Een goede vakman kan door het vulmateriaal strak in te bren gen het schuren tot een minimum beperken. Maar je ontkomt er niet aan. Wij schuren het oppervlak met een soort haakse slijper waarop een schuurvel is aangebracht. Door de roterende beweging wordt het stof met grote kracht weggeslingerd. Afzuigen van het stof kan eigen lijk niet. Onze mensen dragen stofmaskers, maar het stof komt onver mijdelijk in het milieu; ook al zijn het maar kleine hoeveelheden. Als

het schuurwerk ooit moet voldoen aan de strenge regels die aan de verwerking van kwartshoudende materialen worden gesteld, dan is het over en uit met ons werk.”

“Schuren van epoxy is in milieutechnische zin niet erg duurzaam” Van Eeks ziet wel alternatieven voor epoxy, maar die vallen allemaal wat duurder uit. Bijvoorbeeld de tweecomponenten sneldrogende houtreparatiepasta op basis van urethaan acrylaat. Maar dat moet dikker opgebracht worden waardoor je meer moet schuren. Dat kost tijd en dus geld. “Voorlopig is epoxy niet weg te denken uit het hout rotherstel.”

Repair Care: veilig werken met epoxy Repair Care voert onder meer Dry Fix/Dry Flex systeem in het assortiment. Het is een tweecomponentenepoxy systeem bestaande uit een voorstrijkmiddel en de bijbehorende reparatiepasta. De leve rancier is zich ervan bewust dat de verwerking van epoxy enige aandacht behoeft en dat begint bij schoon en geordend werken conform de veiligheidsinformatiebladen. Zolang je de juiste per soonlijke beschermingsmiddelen gebruikt, is de kans op een aller gische reactie of het ontwikkelen van een overgevoeligheid voor epoxy nihil. De leverancier beveelt het gebruik van speciale Nitrile handschoenen aan en verder goede schoonmaakdoekjes en een speciale reinigingsvloeistof voor epoxy.

De leverancier becijfert de kans op de ontwikkeling van een epoxy allergie op 5 tot 10 procent als de huid in aanraking komt met natte epoxy. De kans is nihil als de beschreven veilige werkwijze in acht wordt genomen.

Meer info: www.repair care.nl, tel. 0416 65 00 95

1/2019

RD 1-2019 Bouwplaats.indd 11

I

11

12-02-19 15:11

Houtrot aanpakken is hightech met het totaalconcept van

Gemak, zekerheid, voorspelbaarheid en duurzaamheid is waar het totaalconcept voor staat • Digitaal inmeten • Geprefabriceerd deelelement met chip • Levensduurverwachting van 30 jaar • Arbeidsproductiviteitverhoging tot wel 50%

Kouwe Hoek 6 2741 PX Waddinxveen

0182 – 796 792

www.infinityrepair.eu 13892

DE NIEUWE NAAM VAN KREUNEN KUNSTSTOFFEN Kreunen Kunststoffen, bekend van de gepatenteerde DTS® dorpels en DJP® producten, heeft haar naam gewijzigd in INNODEEN. Een naam die beter past bij het internationale karakter en de bijzondere manier van werken: innoveren, samen met de opdrachtgevers: shared solutions.

www.innodeen.nl

adv_p12.indd 1

13-02-19 12:07

INSIDE

Norm ‘Inbraakwerend hang- en sluitwerk’ ter commentaar

NEN heeft het ontwerp van NEN 5089 ‘Inbraakwerend hang en sluit werk – Classificatie, eisen en beproevingsmethoden’ voor commentaar gepubliceerd. Indienen van commentaar kan tot 1 maart. NEN 5089 verwerkt Europese normen voor hang en sluitwerkproducten, alsook de normen voor complete gevelelementen. Beide groepen van normen beschrijven methoden om de inbraakwerendheid van producten te bepalen, en classificaties daarvan. NEN 5089 kan gebruikt worden in het kader van certificatie. De afgelopen jaren zijn er allerlei nieuwe producten voor inbraakveiligheid op de Nederlandse markt gekomen, zoals elektromechanische cilinders en elektronische sloten. Bij deze nieuwe producten horen ook nieuwe normen, classificaties en bepa lingsmethoden. Ontwerp NEN 5089 heeft deze vernieuwingen opgeno men. Ook zijn de representatieve gevelelementen aangepast aan de maatvoeringen en specificaties, zoals die momenteel door de testinsti tuten gehanteerd worden. Deze zijn beschreven in bijlage A. Kijk op www.nen.nl voor meer informatie.

‘Whitepaper Robotics’ geeft tips bij aanschaf en plaatsing Het is voor afnemers van de industriële robots niet altijd duidelijk waar op moet worden gelet bij de aanschaf en het gebruik van zo’n machine. De NEN normcommissie ‘Robotics’ heeft een whitepaper opgesteld dat afnemers van industriële robotsystemen een overzicht geeft van de eisen die aan dit soort systemen worden gesteld. Het whitepaper geeft praktische tips en formuleert aan dachtspunten voor de aanschaf en de plaatsing van industriële robot systemen in een productieomgeving. Het whitepaper is bedoeld als praktisch handvat en niet als een compleet naslagwerk. Het docu ment informeert over de overkoepelende CE markering en hoe die wordt opgebouwd, over de afspraken vooraf bij de aanschaf van een industrieel robotsysteem en wat een gebruiker kan controleren tijdens een afnametest. Ook behandelt het whitepaper welke vragen gesteld kunnen worden aan de fabrikant om te controleren of die nagedacht heeft over de veiligheidseisen vanuit de diverse normen.

Het document is te downloaden vanaf www.nen.nl.

Luchtdicht bouwen klasse 2 en 3 Luchtdicht bouwen begint bij goed ontworpen details. Door zorgvul dig te ontwerpen kunnen luchtlekken grotendeels vermeden worden.

In dit infoblad van SBRCurnet zijn aandachtspunten voor de bouw technisch ontwerper opgenomen. In de praktijk gaat het ontwerpen van luchtdichte details niet altijd goed. Op basis van het programma van eisen (PvE) wordt een energieconcept bepaald. Met dit concept moeten de uitgangspunten voor energiebesparing in relatie tot een gezond en comfortabel binnenklimaat worden gerealiseerd. Uit dit concept volgen de warmteweerstanden (Rc waarden), warmtedoor gangscoëfficiënten (U waarden), de lijnvormige warmteverliezen (Ψ waarden), de luchtdichtheid (qv10 waarde per vierkante meter), het ventilatiesysteem en het ver warmingssysteem voor ruimtever warming en warm tapwater. Deze basisgegevens zijn belangrijk voor een goed doordacht ontwerp. Uit dit concept volgt de vereiste lucht dichtheidsklasse. Dit infoblad helpt bij het ontwerpen van licht dichte details waarbij rekening wordt gehouden met de uitvoering, de materiaaleigenschappen en het gebruik van het gebouw; specifiek voor klasse 2 en 3.

Kijk op www.sbrcurnet.nl voor het infoblad.

Koudebruggen bij dakranden voorkomen SBRCurnet heeft een infoblad gemaakt over het voorkomen van koude bruggen bij dakranden. Dakranden (en ook borstweringen voor dakter rassen) worden vaak opgemetseld en met een betonband afgedekt.

Daarbij is een koudebrugonderbreking vaak noodzakelijk. Ook als er kozijnen aan de dakvloer worden bevestigd, is de f factor (binnen oppervlakte temperatuurfactor) veelal kritisch. Deze f factor, die (in dit geval) de thermische kwaliteit van de constructie aangeeft en daarmee ook de kans op de vorming van allergenen als gevolg van condensatie aan het binnenoppervlak van een koudebrug, moet volgens het Bouw besluit minstens 0,65 zijn voor gebouwen met een woonfunctie, en minstens 0,50 voor andere in het Bouwbesluit genoemde functies.

Tips zijn onder meer om aandacht te besteden aan de waterkering en goed op de maatvoering van de dakvloer te letten.

Het document is te downloaden vanaf www.sbrcurnet.nl.

1/2019

RD 1-2019 Inside.indd 13

I

13

12-02-19 14:49

FAMILIEBEDRIJF Tekst Arie Grevers Foto’s Deuxbleus Fotografie Eindhoven, Arie Grevers

Klanten zijn partners voor familiebedrijf Metafa Holland BV in het Brabantse Son

Zakelijk en persoonlijk Metafa Holland is een familiebedrijf dat geen enkele uitdaging schuwt. Hoe komt dat? Nou, zegt directeur Erik Mol: “Onder meer doordat het team van medewerkers op elkaar is ingespeeld. Dan kun je scoren. Wat dat betreft is er geen verschil tussen een voetbalteam en een ploeg die veiligheidsbeslagen, sloten en cilinders samenstelt.”

Voetbal. Daar praat Erik Mol, directeur van familiebedrijf Metafa Holland in Son, bijna net zo graag over als over sleutels en cilinders.

Zijn bedrijf is hoofdsponsor van Helmond Sport, medesponsor van FC Volendam en in het stadion van AZ heeft hij een skybox. De binding met Alkmaar komt door de vele bezoekjes die hij er als kind bracht aan zijn opa en oma. “Bovendien is AZ een club voor gewone men sen, waar je zonder poespas naartoe kunt in je vrijetijdskleding.”

De liefde voor de club wordt zichtbaar in het Duitse kenteken van zijn auto. De laatste letter cijfercombinatie mag je zelf kiezen bij onze oosterburen. Erik heeft gekozen voor AZ en daarmee kan hij zich prima vertonen in Alkmaar als hij de thuiswedstrijden bezoekt.

Zijn enthousiasme voor de voetbalsport heeft ook een zakelijke kant.

Erik Mol: “Via shirtsponsoring en borden langs het veld krijg je razend snel naamsbekendheid. En het past bij ons bedrijf om de klanten los van de zakelijke setting ook te ontmoeten in een informele sfeer. Dat geeft een extra dimensie aan het partnerschap waarmee wij ons profile ren.”

Koerswijziging In tegenstelling tot de wisselende resultaten van ‘zijn’ voetbalclubs gaan de resultaten van het bedrijf in een constante lijn omhoog sinds Erik Mol de fakkel van zijn vader heeft overgenomen. Hij was van kinds af aan van plan ooit de zaak over te nemen. Die plannen raakten ech ter in een stroomversnelling toen zijn vader in 1993 ernstig ziek werd.

Hij moest lange tijd het bed houden en gaf Erik de vrije hand. Deze

De merken voor een uitgebalanceerde productenlijn.

14

I

Directeur Erik Mol: “Zo’n showroom met sleutelmachines heeft niemand in Europa.”

zette een koersverandering in, waardoor Metafa van een bedrijf dat vanaf de oprichting in 1971 handgereedschappen, hangsloten en boor machinetoebehoren in de schappen had liggen, een onderneming werd zoals die er nu staat: een leverancier van (elektronisch) veiligheidsbe slag, cilinders, sleutels en sinds kort ook Keyline sleutelmachines.

Waarom die verandering? “Ik kwam een keer in een tankstation en zag daar de handgereedschappen liggen. Ze werden voor één tot vijf gulden aangeboden. Terwijl een goeie schroevendraaier in de vakhan del zeven gulden kostte. Dat ging ’m niet worden.”

Het roer ging dus om. En dat is achteraf gezien een gouden greep geweest. “Ik ben er ontzettend dankbaar voor dat mijn ouders – Marijke en Jo, die kort na elkaar in 2017 overleden – nog hebben kun nen zien dat er door die aanvankelijke investeringen een sterk en gezond bedrijf is ontstaan met een prachtige en originele productenlijn die mooi in balans is.”

Het aantal medewerkers is flink toegenomen. Tot 1993 werkten alleen zijn ouders in het bedrijf, ondersteund door een boekhouder. Anno nu is het personeelsbestand gegroeid tot 18 medewerkers – inclusief twee vertegenwoordigers in België – en dat gaan er meer worden.

De vier volautomatische sleutelmachines hebben elk een capaciteit van 2000 sleutels per dag.

Elke combinatie van sleutel en cilinderslot wordt gecontroleerd.

2019/1

RD 1-2019 Familiebedrijf.indd 14

13-02-19 14:02

FAMILIEBEDRIJF

Het plafond in de spreekruimte van de showroom is versierd met een passend decoratiemateriaal: cilindersleutels.

Van het een komt het ander Ontstaat zo’n uitgebalanceerd assortiment langs de lijnen van een tevoren bedacht masterplan? Erik Mol: “Nee, helemaal niet. Het gaat meer op een natuurlijke manier. Van het een komt het ander. Een eigen kluizenlijn hadden we al. Via de hangsloten kom je al snel bij cilindersloten. Dat werden Pfaffenhain cilinders. Bij cilinders hoort een beslag en dat wilden Hafi (rvs) en Dieckmann (aluminium) wel leveren. Ook de toevoeging van Keyline sleutelmachines waar we vorig jaar mee gestart zijn, is een logische stap. Het betekent een verbreding van het assortiment sleutelmachines. Onze klanten, met name sleutelspecialisten en ijzerwarenvakhandelaren, kunnen nu bij ons terecht voor vier merken. We hebben er speciaal een showroom voor ingericht in een aanpalende hal, waarin we een uitbreiding van onze bedrijfsruimtes hebben kunnen realiseren. Ik ben er erg enthou siast over, want niemand in Europa kan dit laten zien.”

Partners Van het een komt dus het ander. Het magazijn in Son zit vol halffabrica ten waar Metafa custom made setjes veiligheidsbeslag met cilinders en sleutels van maakt. “We hebben die productie naar Nederland gehaald om de levertijden flink in te korten. Wie nu voor 14.00 uur een order van 25 cilinders plaatst, heeft ze morgen in huis. Daar zitten grenzen aan. Dat ligt niet zozeer aan de capaciteit van onze vier volautomatische sleutelmachines, want die kunnen elk 250 sleutels per uur produceren.

Het heeft voornamelijk met de controle te maken, want er gaat bij ons geen cilinder de deur uit die niet is uitgeprobeerd met de bijbehorende sleutels. Als we ’s morgens direct kunnen starten, hoeft een order voor een sluitsysteem van 400 cilinders geen probleem te zijn. Daar moeten we wel even wat voor omgooien, maar voor een goede klant doen we dat graag. Ik heb het trouwens liever over partners dan over klanten.”

Partners in plaats van klanten… Kan Erik dat toelichten? “Voor een partner loop je net even iets sneller want hij gaat niet om de laat ste tien centen naar een ander. Er is sprake van wederzijdse loyali teit gebaseerd op aantoonbaar vertrouwen. Een partner kan een beroep doen op onze vakkennis en ervaring. Zo controleren we op verzoek bijvoorbeeld sluitplannen en als het efficiënter kan dan koppelen we dat even terug. Als wij zien dat het plan te comprime ren is, dan heeft onze partner daar weer voordeel van want zijn klant krijgt op zijn beurt een sluitplan dat beter past bij zijn orga nisatie.”

Loyaal Erik Mol noemt Metafa een familiebedrijf, een mkb bedrijf dat geen enkele uitdaging uit de weg gaat en in staat is te concurreren met collega’s die 200 medewerkers in dienst hebben. “Dat heeft onder meer te maken met de mensen die hier werken. Ze komen vrijwel allemaal uit het dorp hier. Loyale mensen, ook ten opzichte van elkaar. Moeten we een sprintje trekken, dan zet iedereen de schouders eronder. En als ik een nieuwe medewerker zoek, dan gooi ik dat tijdens de middagpauze in de groep. Wie kent een geschikte gast die in ons team past? Dan is er altijd wel eentje die iemand kent van de tennisbaan of zo. Geen ervaring is eerder een pré, want dan voeg je je makkelijker naar de sfeer en de wijze van werken van het team. Het enige wat ik vraag is een bewijs van goed gedrag.”

Af en toe een bijzonder uitstapje versterkt de onderlinge band. Erik Mol heeft 100 kaartjes weten te bemachtigen voor het optreden van de Snollekebollekes in het Gelredome eind maart. De kaarten zijn in de eerste plaats voor de medewerkers en hun gezinnen. De rest gaat naar vrienden en zakelijke relaties.

1/2019

RD 1-2019 Familiebedrijf.indd 15

I

15

13-02-19 14:02

Voordeel

#6

Houten kozijnen besparen energie Vergeet in uw energiebesparende ambities niet het geveltimmerwerk. Voor elk concept bestaat een houten kozijn met passende isolatie (U-waarde of warmtedoorgangscoĂŤfficiĂŤnt).

Van houten kozijnen voor een passiefhuis met een U-waarden kleiner dan 0,8 tot versies met een waarde van 1,4 voor een aanbouw van een bestaande jaren 60-woning.

Bekijk alle voordelen op:

Kozijnenvanhout.nl Naamloos-6 1

06-02-18 13:54

COLUMN

In de volgende Raam en Deur editie

Geen PKVW-certificaat Het PKVW-certificaat is een norm waaraan de inbraakveiligheid van woningen adequaat getoetst kan worden. Dat vinden ook de verzekeraars want zij geven een korting op de inboedelverzekering als het Politiekeurmerk Veilig Wonen is afgegeven. De korting weegt in de meeste gevallen echter niet op tegen de investering die je moet doen om te voldoen aan de richtlijnen van het keurmerk. Je bent al snel enkele honderden euro’s kwijt en in als je pech hebt, bedraagt de rekening meer dan 1000 euro. Die korting is dus niet echt de reden om een PKVW-keuring uit te laten voeren.

Aanleiding is meestal een inbraak in de buurt. Dat roept een gevoel van onveiligheid op. De mensen willen dan toch iets doen om de situatie te verbeteren. Met enkele eenvoudige ingrepen is er al veel te bereiken, maar het is in verreweg de meeste geval len een hele kluif om op alle punten te voldoen aan de criteria.

Er zijn bijna altijd wel ramen of deuren te vinden die alleen door een forse ingreep naar PKVW niveau te tillen zijn. Je kunt dan nog wel een deelcertificaat toekennen – bijvoorbeeld voor de voorgevel. Maar wat heb je daaraan als de overige gevels niet voldoen? Zo’n papiertje heeft voor de meeste mensen dan niet zoveel waarde.

Zo’n geval waarbij een certificaat voor de hele woning niet is toe te kennen, heb ik juist onder handen. De hele woning is zonder grote problemen inbraakwerend te maken volgens de maatstaven van het PKVW, behalve de dubbele deuren van de inpandige garage. Deze zijn van het type staldeuren met aan de bovenkant een ronding – de hengen op een duim aan buitenzijde, twee stuks per deur. Van die deuren dus waar de gemiddelde inbreker zijn vingers bij aflikt. Ze zijn er namelijk met een koevoet uit te tillen. Bovendien kun je de houtdraadbouten waarmee de dui men zijn vastgezet gemakkelijk van buitenaf losdraaien.

Volgens de PKVW richtlijnen zou je de hengen moeten vervangen door drie scharnieren per deur voorzien van dievenklauwen. Dat blijkt technisch niet mogelijk. Bovendien tast je dan het karakter van de deur aan. Daar heeft de klant geen trek in. De deur dicht schroeven en niet gebruiken is in dit geval al evenmin een optie.

We gaan nu een stevige espagnolet op de passieve deur zetten en op de actieve deur een goed slot – de klant overweegt een slot met meerpuntssluiting. En verder gaan we de houtdraad bouten vervangen door slotbouten met de moeren aan de bin nenzijde van de gevelmuur.

Wel een stuk veiliger, maar geen PKVW certificaat. Nou ja, daar kan de klant wel mee leven.

Jaargang 21 nr 1 - 2019

erper chniek, van ontw -, deur- en gevelte vakblad voor raam

tot verwerker

aandacht voor o.a.

• Productie: machines, lijmen, verven, software etc.

• Brandveiligheid etaalbaar b n e h c s ti k a r p Persberichten en

Houtrotherstelsy

stemen:

nieuws kunt u voor 8 maart a.s. sturen naar raamendeur@ plancommunicatie.nl

4 12-02-19 13:1

r.indd 1

RD 1-2019 Cove

Interesse in de on en offline presentatie mogelijkheden?

Bel +31 (0)73 503 35 44 of mail: raamendeur@ molijnsalessupport.nl

Bart Engering Directeur Enorm Th. Engering, Den Bosch 1/2019

RD 1-2019 Column engering.indd 17

I

17

13-02-19 11:33

POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

Tekst Geert Hilferink Foto’s Centrum Criminaliteitspreventie en Veiligheid

Gemeente bepalende schakel bij succes PKVW

Samen naar meer gecertificeerde woningen Het aantal woningen per gemeente dat is uitgerust met

Andere initiatieven

een Politiekeurmerk Veilig Wonen-certificaat verschilt

Die grote verschillen betekenen overigens niet dat in de gemeenten die slecht in deze lijst scoren niets gedaan wordt op het gebied van veilig wonen. “Er zijn meer manieren om woningen, straten en zelfs hele wijken veiliger te maken. Denk aan buurtpreventie apps of wijk gerichte aanpak van openbare ruimten”, zegt Susanne Schat adviseur van het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) van het CCV. Veiligheid is meer dan alleen het Politiekeurmerk.

Iedere gemeente is vrij om te bepalen hoe en in welke mate ze actief bijdraagt aan veilig wonen. “Vast staat wel dat gemeentebesturen echt een bepalende schakel zijn voor het PKVW. Veel meer dan veel bestuurders zich realiseren”, aldus Schat, die samen met collega’s gemeenten adviseert over noodzaak en aanpak van meer woningen met PKVW.

enorm. Volgens het Centrum Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), eigenaar en beheerder van het keurmerk, is Arnhem koploper met 33 procent van alle woningen – terwijl de gemeente Almelo op minder dan 1 procent blijft steken. “Gemeenten hebben een veel grotere invloed op dit aandeel dan ze zelf vaak doorhebben”, zegt Susanne Schat van het CCV.

Opleggen “Een gemeentebestuur kan bijvoorbeeld bij de uitgifte van bouwgrond vastleggen dat een nieuwbouwproject moet voldoen aan de eisen van het PKVW. Dat kan gelden op wijkniveau, maar ook voor de individuele woningen die er in de toekomst gebouwd gaan worden. Daar heeft de ontwikkelaar dan rekening mee te houden. Maar ook kan aan woning corporaties worden voorgeschreven dat bij toekomstige nieuwbouw en grootschalige renovatie aan de gestelde richtlijnen voldaan moet wor den.” Het voorwaardelijk stellen van een PKVW certificaat op woning niveau is veel eenvoudiger bij nieuwbouw dan bij bestaande bouw.

“Zo kan het zijn dat het toepassen van beveiligingsmaatregelen op bestaande woningen duurder uitpakt dan wanneer de woning vanaf het maaiveld wordt opgebouwd en waar PKVW eisen meteen worden meegenomen”, zegt de CCV adviseur.

Samen met inwoners

Susanne Schat van het CCV

Met 55.953 PKVW gecertificeerde woningen heeft de gemeente Rotterdam in absolute zin het hoogste aantal, maar verhoudings gewijs komt de stad met 18 procent op een gedeelde zevende plek in de ranglijst. In het overzicht van 37 grote steden staan gemeenten als Heerlen, Apeldoorn, Nijmegen, Sittard Geleen, Groningen, Leeuwarden en Almelo onderaan met hooguit 3 procent.

18

I

Veel gemeenten hebben de afgelopen jaren veilig wonen op de poli tieke agenda gezet en initiatieven ontwikkeld om inwoners bewust te maken van het belang van goede inbraakbeveiliging. Zo presenteerde Amstelveen in 2014 het Actieplan Woninginbraken. Met als voor naamste doel: samen met bewoners het aantal inbraken terugdrin gen. Die samenwerking was een bewuste keuze. “Een alwetende overheid die bepaalt wat er moet gebeuren werkt niet. Door bewoners mee te laten denken en betalen, neemt de kans op succes toe”, aldus Bart Boon, adviseur Openbare Orde en Veiligheid bij de gemeente Amstelveen in een publicatie van het CCV. Amstelveen zette in het actieplan vol in op het PKVW. Boon: “Omdat het een van de weinige preventiemaatregelen is waarvan de effectivi teit wel is bewezen.” Voor de uitvoering koos Amstelveen voor twee opties: een subsidie voor het behalen van het PKVW certificaat en een regeling voor de aanschaf van gecertificeerde producten. “Met die tweede optie richten we ons op bewoners die wel willen investeren in veiligheid, maar voor wie de stap naar een certificaat te groot is.”

2019/1

RD 1-2019 Inbraakveiligheid.indd 18

13-02-19 13:27

POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

Meebetalen Essentieel in het succes van het Amstelveense Actieplan Woning inbraken was volgens gemeentelijk adviseur veiligheid Boon dat de bewoners zelf een deel van de kosten voor hun rekening moesten nemen. “Daarmee verhoog je de betrokkenheid en dus ook de kans op succes. We hebben eerder bijvoorbeeld anti inbraakstrips gratis uitgedeeld uitgedeeld. Daar werd amper iets mee gedaan.”

Navraag naar het waarom leerde dat mensen minder betrokken zijn. “We hebben destijds nagevraagd waarom mensen er niets mee hadden gedaan. De meesten zeiden dat ze er weinig van verwachtten. Het wordt immers maar zo weggegeven, werd gezegd, en als het gratig is kan het nooit veel zijn.” Door burgers te stimuleren met de subsidie maar ze ook mee te laten betalen is de bereidheid veel groter.

PKVW-specialist Voor de uitvoering van het project zocht de gemeente samenwer king met vier PKVW erkende bedrijven. Daar konden de bewoners beveiligingsproducten kopen en laten installeren. “De subsidie werd daar meteen verrekend. Bovendien waren we dan verzekerd van een juiste toepassing van de materialen. Je kunt wel een slot subsidiëren, maar als de bewoner het vervolgens niet goed gebruikt, schiet je er niets mee op”, zegt Boon.

Dat de actie een succes was, bleek al snel. De 30.000 euro die beschikbaar was gesteld voor de subsidie, was niet toereikend voor

de aanvragen waarna Amstelveen dit bedrag naar boven bijstelde tot 50.000 euro.

Samen met woningcorporaties Behalve gemeenten spelen ook woningcorporaties een belangrijke rol bij gecertificeerde inbraakbeveiliging van woningen. Zo kiezen som mige corporaties ervoor het Politiekeurmerk Veilig Wonen op te nemen in hun nieuwbouw en renovatieprojecten. Zoals woningcor poratie Mitros in Utrecht, een van de vijf corporaties verenigd in de Stichting Utrechtse Woningcorporaties (STUW). Dit kwintet heeft hierover samen met de gemeente prestatieafspraken gemaakt.

“Maar ook zonder deze afspraken zouden we het PKVW keurmerk wil len realiseren”, aldus Werner Schmitz, wijkconsulent bij Mitros op de site van het CCV. “Mitros vindt dat iedereen recht heeft op goed wonen. Veilig wonen hoort daarbij”.

6500 PKVW-certificaten erbij In Utrecht bezitten volgens de laatste telling van het CCV 34.818 van de ruim 151.000 woningen (23 procent) een PKVW certificaat.

En daarmee bezet de Domstad de zesde plek in de top tien van gemeenten met het hoogste aantal woningen met zo’n certificaat. Dit resultaat is grotendeels toe te schrijven aan het Integraal veiligheids plan dat het gemeentebestuur aan het begin van dit decennium opstelde. Hierin werd onder andere vastgelegd dat het aantal huurwo ningen met een PKVW certificaat binnen vijf jaar met 6500 moest groeien. Dit aantal werd ruim binnen die periode behaald, maar de grootste winst is volgens STUW voorzitter Johan Klinkenberg het nieuwe ‘PKVW denken’ dat nu als vanzelfsprekendheid geldt binnen de vijf corporaties.

1/2019

RD 1-2019 Inbraakveiligheid.indd 19

I

19

13-02-19 13:27

“EXCLUSIEF DEURBESLAG”

www.hdd.be HDD Design N i e u w e l a a n 1A - 18 60 M e i se + 32 2 269 14 8 9 - i n f o @ h d d . b e

RD Inbraakveiligheid.indd 20 adv1-2019 HDD.indd 4

13-02-19 07-02-19 13:27 15:35

19 15:35

POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN

Subsidie

Voorlichting

Ook Utrecht neemt initiatieven om PKVW certificering te stimule ren. Huurwoningen die niet op de nominatie staan voor planmatig onderhoud of renovatie komen in aanmerking voor de regeling ‘Zelf aangebrachte voorzieningen’. Huurders kunnen daarbij aan het einde van de huurovereenkomst in aanmerking komen voor een gedeeltelijke vergoeding van hang en sluitwerk dat zij zelf hebben aangebracht.

Voor eigenaren van koopwoningen heeft Utrecht eveneens een subsidieregeling. Deze geldt voor kosten die zijn gemaakt voor beoordeling en inspectie, uitgifte van het PKVW certificaat en de maatregelen die zijn uitgevoerd om het certificaat te verkrijgen.

Een vereniging van eigenaren kan ook aanspraak maken op sub sidie, mits 60 procent van de vve bestaat uit eigenaren bewo ners.

Voor woningen die gebouwd zijn voor 2000 geldt een vergoeding van 40 procent van de kosten tot een maximum van 1000 euro, voor woningen gebouwd vanaf 2000 is dat 20 procent of maxi maal 250 euro.

Onderzoek wijst uit dat er in Nederland nog veel winst te behalen valt rond inbraakpreventie. Gemeenten spelen hierbij een grote rol, bijvoorbeeld door inwoners bewust te maken van de gevaren en hun eigen verantwoordelijkheid daarbij te benadrukken. Een gemeente kan inwoners onder meer wijzen op de voordelen van het PKVW. Bijvoorbeeld door het keurmerk te vermelden in de gemeentegids, op de eigen website of de gemeentepagina van het lokale huis aan huisblad. Het Centrum voor Criminaliteits preventie en Veiligheid heeft diverse communicatie en promotie middelen en campagnes ontwikkeld die gemeenten kosteloos mogen gebruiken.

Landsmeer Dat veilig wonen voor kleinere gemeenten minstens zo belangrijk is, bewijst Landsmeer. In deze gemeente werd drie jaar geleden een woonvisie gepresenteerd waarin veiligheid een prominente plek heeft.

Overigens geldt ook hier: geen solovoorstelling, maar nauwe samen werking met partners als woningcorporaties, politie, huurders en de gemeente zelf. “We kunnen het verschil maken als iedereen in de keten hier iets aan doet”, aldus de gemeente.

Met de twee corporaties in de gemeente zijn prestatieafspraken gemaakt. De een werkt wel met certificering volgens het Politiekeurmerk Veilig Wonen, de ander niet. Maar die corporatie werkt wel in de geest van het keurmerk. Voor de gemeente Landsmeer dan ook geen reden om de betreffende corporatie te dwingen om wel met PKVW certificering te gaan werken. “Uiteraard gaat het ons niet om het certificaat als doel te stellen, maar we wil len wel het PKVW niveau hanteren.”

Top tien woningen met PKVW-certificaten per gemeente Aantal PKVW-certificaten Woningen

Percentage

1

Arnhem

24.129

73.640

33

2

Helmond

11.042

39.533

28

3

Zoetermeer

14.540

55.826

26

4

Tilburg

24.512

96.235

25

5

Deventer

10.841

44.653

24

6

Utrecht

34.818

151.409

23

7

Rotterdam

55.953

309.693

18

8

Amersfoort

11.822

66.034

18

9

Almere

14.064

80.582

17

10

Zaanstad

11.616

67.476

17

Bron: CCV (november 2018)

Voordelen PKVW voor de gemeente Bij toepassing van het PKVW keurmerk volgens het CCV. • Het inbraakrisico neemt af. Geslaagde inbraakpogingen nemen tot 90 procent af ten opzichte van niet gecertificeerde wonin gen.

• In buurten die voldoen aan het keurmerk nemen overlast en vandalisme af. Dit omdat de eisen en maatregelen voor het ontwerp en de inrichting van de openbare ruimte sociaal toe zicht bevorderen. Zo liggen speelplaatsen in het zicht van woningen en zorgt verlichting bij de deur ervoor dat bewoners kunnen zien wie er op de stoep staat.

• De betrokkenheid van bewoners neemt toe doordat zij meepra ten bij het opstellen van een beheerplan dat onderdeel uit maakt van het Politiekeurmerk – dat er op gericht is de wijk ook in de toekomst schoon, heel en veilig te houden.

• De waardering van bewoners voor hun wijk neem toe. Het Politiekeurmerk maakt de hele buurt veiliger. Bewoners van PKVW wijken waarderen hun gemeente positiever dan bewo ners in andere wijken. In wijken met het keurmerk komen namelijk minder inbraken, minder pogingen tot inbraak en minder vernielingen voor.

• Door de eindinspectie vindt er controle plaats op de toepassing van de eisen van het keurmerk (op onderdelen gelijk aan het Bouwbesluit voor inbraakwerendheid en de aanwezigheid van rookmelders).

• Met het PKVW kan de gemeente aantonen wat zij concreet aan veilig wonen doet.

• Het keurmerk vergroot de veiligheidsbeleving in de woonomge ving. Dat bevordert zowel de sfeer als het imago van de wijk.

(Bron: CCV)

Volgende keer in Raam en Deur Dit artikel is het eerste in een serie over het Politiekeurmerk Veilig Wonen en inbraakbeveiliging. In de tweede uitgave komen enkele PKVW erkende bedrijven aan het woord over ontwikkelingen en projecten.

1/2019

RD 1-2019 Inbraakveiligheid.indd 21

I

21

13-02-19 13:27

COLUMN

Slim testen Het is handig als een rapport dat ‘ergens’ is opgesteld ook in andere EU-lidstaten wordt geaccepteerd – dat scheelt werk, ergernis én kosten. Mede daarom is de CE-markering geïntroduceerd. Daarbij zien sommigen het als een nadeel dat de wijze waarop een breed geaccepteerde rapportage tot stand komt aan ‘regeltjes’ is gebonden.

Er is immers meer nodig dan een ‘goed gevoel’ om op te kunnen schrijven dat een bepaalde constructie ‘wel aan de eis voldoet’ en dat lijkt de mogelijkheden te beperken. Aan de andere kant bieden die regels ook zekerheid en kansen. Kansen, omdat die regels ook kunnen worden ingezet om met zo min mogelijk testen een zo breed mogelijk toepassingsgebied te bereiken. Zekerheid omdat de resultaten die zo worden bereikt ook moeten worden geaccepteerd door bijvoorbeeld vergunningverleners, zelfs in andere lidstaten.

Hoe werkt dat? Dat is het makkelijkst duidelijk te maken aan de hand van een voorbeeld. Stel dat een fabrikant van deuren en kozijnen een nieuw type deur wil ontwikkelen. In de praktijk komen er dan allerlei vragen om alternatieve uitvoeringen. Dat kan zijn de toepassing van een glasdeel (geen glasdeel of juist wel, groot of klein enzovoort), een ander slot (zoals éénpunts, meerpunts, kaartlezer), een dranger (opbouw, inbouw), toepassing van een andere oppervlakteafwerking (fineer of schilderen?), andere scharnieren (andere afmetingen, opbouw of inbouw) en natuurlijk het aantal deurbladen (enkel of dub bel) of het kozijn (staal of hout). En dat is dan nog maar een beperkte greep uit de mogelijkheden. Een dergelijk ‘verlanglijstje’ leidt op het eerste gezicht tot een fors aantal testen.

Door handig gebruik te maken van ‘regeltjes’ (vriendelijker gezegd: de testnorm én de extended application norm) kan dat aantal testen doorgaans flink worden beperkt. Daarvoor moet je dan wel goed op de hoogte zijn van de mogelijkheden die worden geboden door het ‘directe’ en ‘uitgebreide’ toepassingsgebied zoals omschreven in die normen. Het opzetten van een goed testplan kan, afhankelijk van de wensen, een flinke en complexe klus zijn. De fabrikant kan dat natuurlijk zelf doen, maar meestal is het handiger om het testplan op te laten stellen door een testlab. Zo’n testlab heeft immers niet alleen ervaring met het testen zelf, maar kent ook de normen goed.

In het testplan kan bijvoorbeeld worden gekozen om te beginnen met twee testen waarbij de belangrijkste parameters aan de orde komen: een met een enkel deurblad en een met een dubbel deurblad. In een van de deurbladen kan een relatief klein glasdeel worden opgenomen, in een ander een groot. Er wordt een dranger gemonteerd, maar de arm wordt losgenomen. In een ander deurblad wordt bijvoorbeeld een inbouwdranger gemonteerd. Als de testen slagen kan dan het deur blad met of zonder glasdeel, met of zonder dranger, inbouw of opbouw en als enkele of dubbele deur worden toegepast. Inderdaad, die twee testen moet dan wél slagen. Maar toch: ook dit voorbeeld maakt goed duidelijk dat het ‘van achter naar voor’ werken erg effec tief kan zijn: kijk eerst wat u met het product wilt en onderzoek op basis daarvan wat een (economisch en technisch) efficiënt testplan is. Begin met een variant die een groot deel van de beoogde markt afdekt. En maak tijdens het hele proces gebruik van de kennis en ervaring van het testlab.

Oh ja, vergeet ook niet om te controleren of er nog meer eisen zijn, bijvoorbeeld rookwerendheid.

TECTUS® Glass

Uniform montagesysteem voor volglas deuren

TECTUS® Glass – Productoverzicht

Scharniersysteem

Greep

Magneetplaat

Sluitmagneet

Meer informatie: www.tectus-glass.com

Ir. Jacques Mertens Hoofd Laboratorium voor Brandveiligheid bij Peutz 22

I

2019/1

RD 1-2019 Column jacques mertens peutz.indd 22

12-02-19 15:20

CLOSE UP

Duco ventilatieroosters, zonwering en warmtepomp

Klaar voor BENG

Duco presenteerde op de BouwBeurs in Utrecht drie oplossingen die de bouw helpen aan de BENG-normen

zich binnen BENG helemaal niet veroorloven. Die regelgeving mag en kan geen vangnet zijn voor producten en prestaties.”

te voldoen. De specialist in ventilatie en zonwering ver-

Gegarandeerde prestaties

beterde de luchtdichtheid van diverse Duco-roosters en

Duco bracht in een aantal ventilatieroosters het lekverlies terug tot ruim onder 10 procent. “Binnen de natuurlijke ventilatie is die sprong heel belangrijk. Wij zien dat de markt de wens uit om te werken met roosters die gegarandeerd presteren binnen Klasse 1. Wij krijgen nu al de vraag: ‘Heb je daar roosters voor?’ Ons antwoord is: ja, die hebben we, onafhankelijk door Peutz getest en met gegarandeerde prestaties.

Een voorbeeld is het zelfregelende ventilatierooster EasyFit 50 ‘ZR’, een doorontwikkeling van de DucoFit 50 ‘ZR’. Afgeronde kopschotten in de EasyFit 50 ‘ZR’ garanderen een perfecte aansluiting op het kozijn en een luchtdichtheidsklasse 3”, verduidelijkt Geraerts.

onderstreepte op de beurs nog eens de impact van Duco-zonwering aan gevels van (bijna-)energieneutrale gebouwen. Duco bracht in Utrecht ook de eind 2018 geïntroduceerde DucoBox Eco onder de aandacht.

De BouwBeurs in Utrecht verandert van karakter. “Waar het vroeger vooral ging om netwerken en het presenteren van producten en inno vaties, bieden leveranciers op de beursvloer tegenwoordig meer en meer totaaloplossingen aan”, stelt Richard Geraerts, verkoopleider Nederland bij Duco. “De bouw van nu wil maximaal ontzorgd worden, met een compleet pakket, met een dienst van a tot z, en niet meer met een individueel product dat als los component wordt aangeboden.

Bij Duco steken wij vol op die ontwikkeling in. Kijk maar eens naar ons recente Duco Reno Garantieplan, waarbij we de markt vragen om ons vroeg in hun bouwtraject te betrekken, zodat wij op maat kunnen adviseren over details en producten voor dat specifieke bouwproject.”

Ventilatieroosters optimaliseren Duco speelt al enige jaren in op de behoefte aan totaaloplossingen binnen de bouw. En dat was op de afgelopen BouwBeurs goed zicht baar. Duco presenteerde er onder andere hoe men de laatste jaren de luchtdichtheid van diverse Duco roosters almaar verbeterde en zo de functionaliteit van de roosters optimaliseerde. Die verbeterslag levert een belangrijke bijdrage aan de luchtdichtheid van gebouwen die ver langd wordt binnen BENG (eisen voor bijna energieneutrale gebou wen). “De normen voor energiezuinig bouwen worden steeds strenger.

BENG gaat naar de eindfase. Alles aan de gevel wordt beter lucht dicht, ook de ventilatieroosters”, gaat Geraerts verder.

Anders ontwerpen en bouwen door BENG BENG is een uitdaging voor de hele bouwkolom. Het vraagt een andere manier van ontwerpen en een andere manier van bouwen, stelt Geraerts: “Als leverancier zijn wij daarop ingesprongen – door vroeg in bouwtrajec ten samen op te trekken met de bouwer én door de luchtdichtheid van onze roosters te verbeteren. Het Bouwbesluit stelt dat ventilatieroosters tot 10 procent lekverlies mogen hebben. Die speelruimte kan de bouw

Koelen met zonwering Op de BouwBeurs bracht Duco ook de eigen zonweringsproducten onder de aandacht. “De recente extreem warme zomers maken het Duco gamma aan zonweringoplossingen actueel. Het buiten houden van warmte was altijd al een relevant thema, maar krijgt nu extra urgentie. Er is in nul op de meterprojecten heel veel focus op comfort en gebruiksgemak, maar de kwestie van teveel warmte in de woning blijft vaak buiten beeld. Zonwering biedt een goed alternatief voor het koelen van dergelijke woningen. Binnen BENG biedt zonwering een krachtige oplossing die zonder energieverbruik een groot koelrende ment realiseert. De DucoScreen Front 150 doekzonwering is er een voorbeeld van. De doekzonwering leent zich specifiek voor (bijna )ener gieneutrale woningen waarbij de maximale breedte en/of hoogte van 6 meter alle vrijheid aan de gevel biedt om de DucoScreen Front 150 in alle denkbare situaties toe te passen”, aldus Geraerts.

Vol gas naar gasloos Op de BouwBeurs bracht Duco ook de DucoBox Eco onder de aan dacht, de in eigen huis ontwikkelde ventilatiewarmtepomp die eind 2018 geïntroduceerd werd. “De ventilatiewarmtepomp van Duco leent zich voor toepassing in all electric woningen. We denken ook op dit terrein richting een totaaloplossing. Ons All electric pakket bestaat uit kwaliteitsonderdelen die perfect op elkaar afgestemd zijn, zoals een buffervat met goede stratificatie, een verswaterstation met instant bereiding van tapwater en flexibele aansluitingen die zorgen voor een akoestisch geoptimaliseerde opstelling. Op de beursvloer in Utrecht toonden we alle elementen van die totaaloplossing”, besluit Geraerts.

1/2019

RD 1-2019 Duco Close-Up.indd 23

I

23

12-02-19 14:51

TRENDS Tekst Geert Hilferink Foto’s TNO, HDD, Weekamp Deuren

Trends in binnendeuren en beslag

De deur als stijlelement in huis Was de binnendeur decennialang een ‘noodzakelijk middel’ om van de ene ruimte naar de andere te komen, de laatste jaren krijgt hij steeds meer aandacht.

Anno 2019 is de binnendeur een volwaardig onderdeel van de inrichting en in veel gevallen een heuse blikvanger in het interieur. Met verbinden, verruimen en verfraaien als belangrijke eigenschappen.

Hoewel de standaard witte boarddeur met – veelal glazen – boven licht nog steeds in menig woning wordt toegepast, kiezen veel woningeigenaren bij een verhuizing of verbouwing voor een deur met meer uitstraling. Plafondhoog, in een opvallende kleur, of fraaie paneeldeuren. Met of zonder glas, stoer landelijk of jarendertig klas siek. Vanzelfsprekend met bijpassend deurbeslag voor de finishing touch.

Transparantie Een kleine rondgang langs fabrikanten leert dat huizenbezitters een groeiende behoefte hebben aan transparantie in huis. Door toepas sing van veel glas in deuren worden ruimtes met elkaar verbonden en daarmee creëert de consument optisch meer leefruimte. Bijna alle leveranciers voeren een breed assortiment want de toepassing van glas in binnendeuren is inmiddels een speerpunt voor de gehele markt.

Industrieel Minimalistische stijlen en een strakke vormgeving. Dat bieden de stalen binnendeuren met hun kenmerkende smalle zwarte stijlen. Deze taats deuren passen volgens de makers in zowel moderne en strakke interi eurs als in landelijke en klassieke omgevingen. ‘De robuuste, maar tegelijk ranke profielen van de stalen deuren of ramen, de speelse vlak verdelingen in combinatie met veel glas geven uw interieur veel licht en een verrassende elegantie’, zo laat fabrikant Roukens weten, dat onder 24

I

2019/1

RD 1-2019 Trends.indd 24

13-02-19 14:03

TRENDS

Circulaire deuren Misschien op dit moment nog geen hardloper, maar volgens een aan tal partijen in de markt wel een opkomende trend: de circulaire deur.

Jaarlijks worden bij renovatie en sloopprojecten meer dan 200.000 houten deuren verwijderd. Deze worden nu nog vooral verwerkt tot houtsnippers die verdwijnen in de verbrandingsoven. Daar zitten ook hardhouten deuren bij die prima hergebruikt kunnen worden.

TNO heeft samen met een aantal bedrijven in de branche in een demonstratieproject aangetoond dat een groot deel van de ingeno men deuren gebruikt kan worden in deuren, kozijnen en andere producten. In eerste instantie bracht TNO zeven bedrijven bij elkaar: Weekamp Deuren, Mevo Houtindustrie, Timmerfabriek Webo, Biltz, GP Groot, STIHO en Helwig Timmerfabriek. Later zijn daar een sociale werkplaats, timmerfabriek De Waal en Stichting de Bouwloods aan toegevoegd, waar momenteel oude hardhouten deuren worden verwerkt tot ‘nieuw’ hout.

Bron: TNO

de naam Steellife stalen deuren, ramen en trappen verkoopt.

Fabrikanten van houten deuren spelen handig in op de populariteit van de stalen deuren. Zij brengen houten exemplaren met dezelfde uitstraling op de markt. ‘Staallook met de warmte van hout’, zo benoemt Weekamp Deuren de collectie. Maar ook Skantrae presen teert de zwarte houten SlimSeries prominent op de site.

innovatieve, deurkruk. ‘Het is een hoogwaardige Italiaanse design kruk zonder zichtbare rozet. Deze kruk is eveneens voorzien van een dubbel veersysteem en een fixatie op de deur met patentbevestiging’, zo laat de fabrikant weten. De opkomst van de stalen en houten taatsdeuren hebben ook geleid tot een groter aanbod aan smalle, ranke en strakke deurkrukken.

Landelijk en stoer Een andere trend zijn de stoere en landelijke deuren, steeds vaker uitgevoerd als schuifdeur. Zo prijzen veel fabrikanten deze binnen deuren aan in combinatie met grof uitgevoerde ophang en schuif systemen. Fabrikant Lundia stelt zelfs dat je ‘van bijna iedere bin nendeur een schuifdeur kunt maken’.

Toch wordt bij de meeste gepresenteerde schuifdeuren gekozen voor stoere materialen. Steigerhout, brede planken en lichte houttinten voeren de boventoon.

Duurzaam materiaalgebruik Ook de keuze voor duurzaam geproduceerd hout wordt volop gepredikt in de strijd om de gunst van de consument. Keurmerken als FSC, PEFC en STIP worden prominent getoond als bewijs dat de fabrikan ten produceren met oog voor de toekomst. Misschien geen nieuwe trend, maar simpelweg uitgegroeid tot een vanzelfsprekendheid.

Duurzaam is ook het opkomende gebruik van bamboe voor deuren.

Zo introduceerde Reinaerdt Kozijnen onlangs in samenwerking met Moso, binnendeuren van bamboe. Duurzaam voor het milieu, maar vanwege de hardheid van het materiaal ook duurzaam in gebruik.

Deurbeslag Bij al die verschillende typen en soorten deuren hoort vanzelfsprekend passend deurbeslag. De finishing touch van iedere deur, aldus de leve ranciers. Ook in deze productgroep hebben fabrikanten volop geïnves teerd in modellen en materialen. Als echte trend zijn zwarte deurkruk ken en scharnieren en het gebruik van koper en bronstinten voor het deurbeslag te noemen. Zo bieden onder andere AXA Home Security en Intersteel een steeds uitgebreidere keuze in dit deurbeslag.

Strak en modern Ook deurbeslag in een moderne en strakke uitvoering blijft gewild.

Zo komt HDD Pro dit jaar met een nieuwe, en naar eigen zeggen

Minimalistische stijlen en een strakke vormgeving. Dat bieden de stalen binnendeuren met hun kenmerkende smalle zwarte stijlen Kwaliteit Overigens zijn vorm en uitstraling van het deurbeslag niet de enige redenen voor fabrikanten om te innoveren. Ook kwaliteit speelt een belangrijke rol. Zo presenteerde AXA Home Security onlangs op de BouwBeurs een nieuw scharnier. Door toepassing van stalen en kunststof lagers in het scharnier en de koploze pen biedt het schar nier niet alleen een veel rustiger beeld in het kozijn, het scharnier heeft bovendien een veel hoger draagvermogen. Daardoor kan met drie scharnieren worden volstaan in plaats van vier.

1/2019

RD 1-2019 Trends.indd 25

I

25

13-02-19 14:03

ADVERTORIAL

Het Argenta Invisible concept in de praktijk

Strak interieur zonder zichtbare de

De eigenaars van deze privéwoning in Waregem gingen uit van een strak interieur, waar deuren onzichtbaar opgaan in de wanden en plinten geen onnodige aandacht trekken. Het resultaat is een mix van onzichtbaar

Draaideuren zonder lijsten of zichtbare scharnieren Nachtergaele noemt zichzelf een ‘ontwerper van vandaag’, hoewel hij geen fan is van de term minimalisme (hoe relatief kan die zijn als je volgens hem weet dat die net ‘maximalisme’ in werk en uitvoering inhoudt), zitten strakke, moderne interieurs hem in de genen. De Argenta-oplossingen voor binnendeuren bieden op dat vlak tal van mogelijkheden, en daar is hij blij om: “Het zijn dankbare en kwaliteitsvolle producten, en dat hoor ik net zo goed van de vaklui met wie ik samenwerk.

Zij zouden sowieso de eersten zijn om mij te laten weten wanneer iets niet voldoet aan hun kwaliteitseisen of niet naar

ingewerkte draai-, pivot- en schuif-

behoren te installeren valt.”

deuren die de minimalistische look

Zo is het Invisidoor-systeem van Argenta voor Nachtergaele

nergens verstoren. Meer nog: met ook

kent. “Je kan daar alle kanten mee uit”, verklaart hij zich nader:

plinten die nauwelijks opvallen, gaf

‘goed moeten zitten’. Dat krijg je trouwens al snel bevestigd

interieurarchitect Thomas

intussen zelfs haast een basisstuk in de interieurs die hij uitte“Het gaat er voor mij om dat producten in al hun eenvoud door zowel de vaklui die ze installeren als door eindklanten.”

Dressing: pivotdeur gaat op in wandvlak

Nachtergaele op dat vlak geen

De keuze voor pivoterende binnendeuren is volgens Thomas

duimbreed toe.

het geval voor de wand die de dressing van de badkamer

Nachtergaele vooral een esthetische keuze. Ook hier was dat scheidt. Uniform afgewerkt met de wand geeft dat dan ook een fraaie aanblik, zelfs met de pivotdeur open. “Toch komt in veel ontwerpen een mix van de verschillende deurbeslagsystemen voor draai-, pivot- en schuifdeuren aan bod,” vertelt hij er volledigheidshalve bij.

26

I

2019/1

RD 1-2019 Argenta advertorial.indd 26

13-02-19 11:18

ADVERTORIAL

e deursystemen en plinten

Ingewerkte schuifdeur geeft ruimte aan verdere inrichting Deze woning is daar geen uitzondering op. Om tussen de keuken en woonkamer het grote muuroppervlak te kunnen vrijhouden voor de verdere inrichting, was het nu eenmaal opportuun om de schuifdeuren in de muren te laten verdwijnen bij het openschuiven. Zelfs met de schuifdeuren open blijft de wand volledig vrij, terwijl je beide ruimtes toch steeds van elkaar kan scheiden.

Het totaalplaatje klopt dankzij ‘onzichtbare’ plinten “De nieuwe ‘onzichtbare’ kleefplinten van Argenta zijn vooral interessant omwille van hun eenvoud in plaatsing en uitwerking,” aldus Nachtergaele. “Ik vind het gewoon heel aantrekkelijk omdat ik er de detaillering die ik in mijn hoofd heb mee in de praktijk vertaald krijg, tot en met de uiteindelijke afwerking, terwijl de totaalprijs toch binnen de perken blijft. Want uiteraard lijke totaalplaatje ruimschoots de prijs die daar tegenover staat.”

Geïntegreerde Argenta Invisible producten:

In deze woning werden de ‘invisiplint’-kleefplinten van

• Pro Slide : schuifdeuren tussen keuken en

speelt ook budget een rol. Gelukkig verantwoordt het uiteinde-

Argenta voor het eerst geïntegreerd en meteen was Thomas

woonkamer

Nachtergaele er zo voor gewonnen dat hij die intussen ook in

• Invisidoor in alle kamers

2 andere projecten voorschreef. “Het is wel een feit dat je er

• Invisible scharnieren : in 3 kamerhoge deuren

vanaf het begin van het ontwerp rekening moet mee hou-

in het vlak van de lambrisering

den,” zegt hij er eerlijkheidshalve bij, “Hoe minder mag te zien

• Pivotica Pro: pivoterende dressingdeur

zijn, hoe vroeger je in het proces moet nadenken over hoe je

• Invisiplint in de hele woning

alles wil ingewerkt zien. Gelukkig weet ik uit ervaring intussen hoe te anticiperen op mogelijke pijnpunten die zich bij de uit-

www.argentalu.com

voering kunnen voordoen.”

1/2019

RD 1-2019 Argenta advertorial.indd 27

I

27

13-02-19 11:18

VTS DOOR® UNIEK PROBLEEMLOOS DEURSYSTEEM

INBRAAK WEREND | REGEN- EN WINDDICHT • Standaard kozijndetails en kaderdeuren • Bij een kromtrekkende deur (max. 8 mm) • Gelijk slot voor- en achterdeuren • Grootste opleveringsklacht getackeld

blijft de deur optimaal functioneren • Getest op wind- en waterdichtheid tot

• Geen na-stel werkzaamheden

600 Pascal

WWW.VENSTERTECHNIEK.NL

Ericaweg 9 | 7021 PB Zelhem

vinGarant®, huismerk van de ketenpartner bij uitstek!

MET IS GRAT a® r t x E vin

Uw E WAARD of IN 1,35 2 mK 0,98 W/

vinGarant® is het huismerkkozijn van Van de Vin. Het is een kozijn met een optimale prijs-kwaliteitverhouding en is uitgevoerd met standaarddetails die voldoen aan de huidige normen en eisen. vinGarant® is bovendien een product met méér dan de gewenste technische prestaties volgens de KVT en het Bouwbesluit. Van de Vin stelt dan ook hoge minimumeisen aan zijn houten gevelelementen.

Het vinGarant®kozijn is leverbaar in concept II, III en IV. Het is voorzien van een CE Keurmerk, SKH Verklaring en 10 jaar garantie. Het kozijn kan gemonteerd worden met een SKH Procesverklaring.

De uitvoering van het vinGarant® kozijn is een typisch voorbeeld van onze geslaagde co-productie met een geselecteerde groep vooraanstaande toeleveranciers. Over ketensamenwerking gesproken.

Van de Vin ramen en kozijnen b.v. - Industrieterrein ‘De Poortmannen’ De Geestakkers 8, 5591 RC Heeze - Postbus 102, 5590 AC Heeze T: 040 2241999 - F: 040 2241990 - E: info@vandevin.nl - www.vandevin.nl

adv_p28.indd 1

13-02-19 11:35

CLOSE UP

Pilotproject op Rotterdam The Hague Airport

Face innoveert in 2019 volop In 2018 verraste het Italiaanse Face de Nederlandse markt met zijn Innovative Automation draai- en schuifdeur automatisatiesystemen. Importeur Mauriks Solutions uit Den Bosch introduceert in 2019 Faceinnovaties waarmee de hoogstaande deursystemen nog meer montage- en gebruiksgemak bieden. Een pilotproject op Rotterdam The Hague Airport illustreert de mogelijkheden en kwaliteit van de Face-producten.

Energiezuinige en stille brushless motoren, een eenvoudige modu laire montage, digitale beheermogelijkheden: met de geavanceerde Innovative Automation draai en schuifdeur automatisatiesystemen schudde het Italiaanse Face de Nederlandse markt vorig jaar behoor lijk op.

Inmiddels bieden de Italiaanse experts van Face naast de standaard SL 4 serie ook een variant aan van het modulaire SL 5 draai en schuifdeursysteem. Face importeur Carlos Mauriks van het Bossche handelshuis Mauriks Solutions. “Face ontwikkelde het modulaire sys teem om montage door één persoon mogelijk te maken, dankzij indi vidueel op te hangen ankers waaraan een aluminium rail eenvoudig kan worden opgehangen. Aan de andere kant spelen wij ook in op de prijsconcurrentie met de nieuwe SL 6 variant die afziet van het modulair monteren – dit levert prijstechnisch een voordeel op. De SL 6 is er in drie varianten: de standaard Advanced uitvoering, de Emergency voor veiligheidsdeuren met dubbele motoren en de Heavy voor zware deuren.”

Innovatief en hoogstaand De Face Innovative Automation draai en schuifdeur automatisa tiesystemen onderscheiden zich door brushless motoren en geavanceerde technologie. Deze innovaties leveren volgens importeur Carlos Mauriks toegevoegde waarde op voor de Neder landse markt: “Met Face besparen gebruikers 54 procent ener gie. Dat is een pluspunt in het Nederlandse politieke klimaat, met zijn doelstellingen rond minder energieverbruik en een lagere CO2 uitstoot.” Op de energiezuinige en stille motoren biedt Face vijf jaar garantie.

Extra functionaliteit voor de installateur Ook op het gebied van digitale aansturing en beheer innoveert Face, aldus Mauriks: “Nu al heb je als Face gebruiker met je telefoon via de NFC technologie toegang op korte afstand van de deur – als alter natief voor een druppel of een kaart. De app krijgt dit jaar extra func tionaliteit voor de installateur. Met drie niveaus; op niveau 1 kan de installateur parameters op locatie uitlezen via telefoon of tablet, op niveau 2 is dit mogelijk vanuit een andere locatie en op niveau 3 is er sprake van een volledig management toegangsbeheersysteem voor

Het Face deursysteem op Rotterdam Airport.

meerdere deuren (denk aan winkelcentrum, ziekenhuis en vliegveld).

Dit maakt een vloeiende integratie van Face producten mogelijk.”

Schuifdeuren voor cleanrooms Face brengt in 2019 ook draai en schuifdeursystemen voor zwaar dere deuren op de markt: de SE 80 voor draaideuren tot 300 kilo, de SE 80 S (met veer) voor draaideuren tot 220 kilo. Mauriks: “Er is ook een schuifdeur automaat de SL6 H, waarbij de H staat voor ‘her metisch’. Deze Face variant is uitermate geschikt voor toepassingen in bijvoorbeeld cleanrooms in ziekenhuizen. De SL6 H is er in de uit voeringen Advanced tot 100 kilo en Big tot 200 kilo.”

Face speelt met al deze innovaties in op de wensen vanuit de markt, stelt Mauriks: “Die innovaties koppelen wij als importeur aan onze grote kracht: een hoog servicelevel en een persoonlijk contact met onze klanten. We bieden uitstekende ondersteuning op locatie en werken samen met goede leveranciers.”

Pilot op Rotterdam The Hague Airport Mauriks Solutions leverde samen met zijn klant in Nederland al in diverse projecten Face toegangssystemen. Op Rotterdam The Hague Airport rondde het handelshuis een bijzondere pilot af, waarbij Maurikspartner Ton Smit garage en bedrijfsdeuren (T.S.D.) uit Kamerik, 11 dubbele brushless draaideurmotoren monteerde.

Mauriks Solutions werkte op het regionale vliegveld samen met de technici van T.S.D. en experts van Face. Ton Smit van T.S.D.: “Vanuit onze jarenlange relatie met Rotterdam The Hague Airport vroeg het vliegveld ons of wij in de vertrekhal de deuren automatisch sluitend konden maken. In overleg met Mauriks Solutions hebben wij met de Face producten de optimale vertaalslag kunnen maken naar de speci fieke wensen van onze opdrachtgever. Voor ons is Mauriks Solutions een solide leverancier en de juiste partner voor dit soort projecten.”

Interesse in de mogelijkheden en in de producten van Face? De brushless motoren van Face zijn te bezichtigen en uit te proberen in het Kenniscentrum van Mauriks Solutions aan de Australiëlaan 10 in ’s Hertogenbosch. Kijk voor meer informatie over Face op maurikssolutions.com of bel 073 646 11 00.

1/2019

RD 1-2019 Mauriks Close-Up.indd 29

I

29

13-02-19 14:05

Uniek in deursluittechniek,

sinds 1932

fabrikant van geruisloze deursluitoplossingen

Design line

Deurvastzetters

ontworpen met het oog voor design en gebruikersgemak

met een slag van 8, 12, 16 of nu zelfs

20 cm !

    

Voor het vastzetten van bijvoorbeeld openslaande (terras-) deuren waarbij de bestrating fors lager ligt.

DICTATOR Productie B.V. E-mail: info@dictator.nl

Compact design Voetbediend Eenvoudige montage Verzonken bevestigingsgaten, torx schroeven meegeleverd Verende constructie in de voet, altijd goed contact met de (gladde) vloer

 Leverbaar in:

Energieweg 11 Emmeloord of bezoek onze website:

grijs (RAL 9006), wit (RAL 9010) of zwart (RAL 9005)

T +31 (0)527 613456 www.dictator.nl

SOCIAL MEDIA Volg ons op Twitter @RD_redactie Volg ons op LinkedIn Raam en Deur Plaats uw vacature op ons Twitter account @RD_banen Informeer naar de mogelijkheden tel. +31 (0)73 503 35 44 mail raamendeur@molijnsalessupport.nl

adv_p30.indd 1

13-02-19 11:26

UITNODIGING MADE BEURS D

Viva Machines nodigt alle Nederlandse producenten van kunststof kozijnen uit naar de Italiaanse Made beurs te Milaan. Deze beurs staat gekend als dé beurs waar alle innovaties worden tentoongesteld. Het team van Viva Machines zal terug te vinden zijn op de stand van Graf Synergy in HALL 03 - STAND N25 Q30.

Tijdens de beurs zal u kunnen genieten van live demonstraties op onder andere: Zaag- en voorbewerkingscentrum FABCUT 3B-S - Complete opstelling, inclusief dynamische koppeling schroefunit; - Lijn in “U” opstelling, andere opstellingen mogelijk; - Automatisch opzetten sluitplaatjes dmv robot; - Zéér robuust gebouwde machine; - Configuratie afhankelijk volgens specifieke klantwensen; - Snelste machine op de markt!

Lasmachine SL4FF EVO - GEEN ENKELE nabewerkingen meer nodig; - Complete cyclus max. 3 minuten afhankelijk van profiel; - Eenvoudig en gebruiksvriendelijke software; - Machine vangt automatisch toleranties op; - Nu ook beschikbaar om houtimitatie te lassen; - Meer dan 30 referenties in BeNeLux. Verder kan u in wereldprimeur de nieuwste generatie van glaslattenzaag zien! Evenals verschillende automatische stockagesystemen, 2-kops lasmachine en traditionele machines.

Mail naar kevin@vivamachines.be voor gratis inkomkaarten en reserveer alvast nu uw demo

Testafname lasmachine Aarnink Kunststof Kozijnen D Onlangs vond in de fabriek van Graf Synergy de testafname plaats van de revolutionaire lasmachine SL4FF EVO WOOD die geleverd wordt bij Aarnink te Deventer. Deze lasmachine is in staat om zonder enige nabewerking zowel de 45° verbinding als de houtimitatie te lassen. Bij Aarnink was men zo onder de indruk van de technologie die Graf Synergy in huis heeft, dat er tijdens de testafname nog beslist werd een automatisch zaagcentrum model CAT500P aan te kopen.

Beide machine worden binnenkort geleverd en een uitgebreid verslag van deze installatie kan u in de volgende editie en op onze website bij realisaties terugvinden!

adv_VivaMachines.indd 1

07-02-19 16:11

DOSSIER CIRCULAIRE KOZIJNEN (DEEL 1) Tekst Hans Fuchs Beeld duurzaam adviesbureau Merosch; architectenbureau cepezed; Charlotte Ernst/Hof van Cartesius

‘Urban mining’ en circulariteit

Een tweede leven voor kozijnen?

Overal in de bouwkolom zet de circulaire economie een tandje bij. Ook in de raam- en deurenbranche.

Via ‘urban mining’ (sloop uit donorpanden) worden kozijnen hergebruikt – meestal als grondstof voor een nieuw product, een enkele keer als kozijn in een nieuw bouwproject. Wat zijn de kansen en mogelijkheden voor een tweede leven van kozijnen?

Kozijnen uit donorpanden een op een hergebruiken; in circulaire bouwprojecten is het niet altijd de praktijk of zelfs maar het streven.

Veel vaker keren oude kozijnen die door urban miners als New Horizon uit donorpanden worden geoogst, in andere gedaantes in en buiten de bouwstroom terug. Neem het lopende sloopproject van woningcorporatie Woonbron in de regio Rotterdam. De corporatie laat 600 huurwoningen circulair ontmantelen door New Horizon. De kozij nen die de urban miner oogst, worden door een meubelfabrikant ver werkt – tot tafels.

Circulaire doelstellingen voor de bouw

Duurzaam en economisch Woonbron paart in dit circulaire project duurzaamheid aan economisch gewin: circulair slopen, ook van kozijnen, levert volgens de corporatie gewoon geld op. De rekensom is als volgt: New Horizon rekent voor het circulair slopen van die woningen 40 procent minder dan ‘lineaire sloop’. Bij die traditionele manier van slopen is sprake van waardever nietiging, bouwmateriaal wordt afval. New Horizon daarentegen oogst in donorpanden bouwmateriaal als grondstof voor hoogwaardig herge bruik, is de gedachte. Die herbruikbaarheid genereert nieuwe waarde.

The Green House, circulariteit volgens architectenbureau cepezed.

Foto: cepezed | Lucas van der Wee

In 2050 moet de Nederlandse bouw circulair zijn, stelt de over heid. Het rijksprogramma Nederland Circulair in 2050 heeft voor de bouwsector de volgende doelstellingen: • woning en utiliteitsbouw en GWW gebruiken hoofdzakelijk her nieuwbare grondstoffen; • materiaalgebruik is over de levensduur van een bouwwerk geoptimaliseerd (waardebehoud, minder kosten, meer herge bruik en minder milieu impact); • de bouw reduceert zoveel mogelijk CO2 emissies in productie , bouw en gebruiksfase; • de bouw speelt in op veranderingen in de samenleving en de vraag vanuit markt en consument.

32

I

2019/1

RD 1-2019 Dossier Circulaire kozijnen deel 1.indd 32

12-02-19 14:50

DOSSIER CIRCULAIRE KOZIJNEN (DEEL 1)

“Er is in de bouw een kentering zichtbaar. In 2015 deed niemand nog aan ‘urban mining’– inmiddels is het geaccepteerd”

Opdrachtgever Woonbron profiteert mee. Over de hele linie ligt de kostenbesparing voor de corporatie op zo’n 15 tot 20 procent. De stortkosten voor bijvoorbeeld kozijnen die Woonbron normaal gespro ken zou moeten betalen, komen in de circulaire aanpak van New Horizon te vervallen.

Raamovereenkomst voor ontmantelwerkaamheden Corporatie Woonbron en ‘urban miner’ New Horizon sloten een raamovereenkomst af voor een periode van drie jaar, waarin New Horizon risicodragend alle 600 te slopen Woonbronwoningen duurzaam ontmantelt. New Horizon is verantwoordelijk voor pro jectvoorbereiding, sloop en afzet van geoogste grondstoffen. De urban miner is binnen de raamovereenkomst hoofdaannemer.

De duurzame sloper demonteert de Woonbronwoningen tegen een vooraf vastgesteld tarief. New Horizion voert binnen de raamovereenkomst een volledig open administratie: opereert de duurzame sloper goedkoper dan overeengekomen, dan deelt Woonbron in de winst.

Van deur naar kozijn Ook TNO onderzoekt de kansen en mogelijkheden van hergebruik en circulariteit in de ramen en deurenbranche. In een demonstratiepro ject met verschillende marktpartijen uit de bouw (houtverwerker, tim

merfabriek, deurenfabrikant, afvalverwerker en sorteerder, vastgoed management) transformeerde het Delftse onderzoeksinstituut oude hardhouten buitendeuren uit donorpanden tot nieuwe deuren en kozijnen. Daarbij werden de oude deuren gestript: beslag, brieven bussen, sloten en glas werden verwijderd, het hout verzaagd en vrij van verf gemaakt. Zo ontstond een nieuwe grondstof: herbruikbaar hout.

Praktijklab Insteek van het TNO demonstratieproject: zoveel mogelijk hout oog sten uit oude deuren en daar hoogwaardige deuren, kozijnen, meu bels of gebruiksvoorwerpen van maken. TNO schat de reductie van de milieu impact van deze methode op 30 procent ten opzichte van conventionele lineaire sloop. Het TNO project mondde in 2018 uit in een praktijklaboratorium, waar uit hardhouten deuren daadwerkelijk nieuwe producten werden gemaakt. Uiteindelijke wil TNO opschalen.

Het instituut ziet een toekomst waarin circulariteit in diverse verwer kingscentra in het land industrieel wordt aangepakt.

Donorpand Urban mining is ook basis voor reguliere nieuwbouw. Bij de nieuwe woonwijk Park070 in Voorburg gebruiken gebiedsontwikkelaars BDP en Schouten het voormalige CBS kantoor als donorpand. Het voorma lige kantoorgebouw telt meer dan 60.000 vierkante meter aan poten tieel herbruikbare bouwmaterialen. Van het inmiddels volledig gesloopte CBS kantoor is 50 procent van het hout en bijna 100 pro 1/2019

RD 1-2019 Dossier Circulaire kozijnen deel 1.indd 33

I

33

12-02-19 14:50

DOSSIER CIRCULAIRE KOZIJNEN (DEEL 1)

Het Hof van Cartesius in Utrecht: een-op-een hergebruik van kozijnen aan de gevel.

mining, omdat de markt voor hergebruik groeit: “Er is in de bouw een kentering zichtbaar. In 2015 was niemand er nog echt mee bezig. Inmiddels is er sprake van acceptatie.

Bouwmaterialenleveranciers certificeren tegenwoordig bijvoorbeeld hergebruikt hout en geven garanties. De FSC heeft een FSC R certi ficaat, Stiho geeft levensduurgaranties op kozijnen die bestaan uit hergebruikt hout.”

Strengere eisen aan de gevel

cent van het glas hergebruikt in de nieuwe woonwijk. Aan de gevels van het kantoor zaten aluminium kozijnen, binnen bevonden zich sta len kozijnen. Die zijn gerecycled tot onder andere nieuwe kozijnen uit aluminium en staal.

Kentering Bram Kroon, teamleider sloopmanagement bij ingenieursbureau IDDS stelde het prestatiebestek op voor de sloop van het CBS gebouw en coördineerde de ontmanteling. In zijn optiek loont urban 34

I

Die kozijnen uit hergebruikt hout zijn feitelijk zo goed als nieuw, stelt Kroon: “De slechte delen van het oude hout worden verwijderd, bij voorbeeld ter hoogte van het hang en sluitwerk. Vervolgens wordt het goede hout gevingerlast. Dan heb je onder aan de streep een kwalita tief goed nieuw houten kozijn.”

Donorkozijnen moeten voor een op een hergebruik wel vaak aange past worden aan het bouwbesluit, meldt Kroon: “Neem de vereiste hoogte van binnendeuren. Die ging in het verleden van 2,10 naar 2,30 meter. De kozijnen in oude donorpanden kun je dus niet één op één gebruiken. Aan de gevel heb je bovendien te maken met strenger geworden isolatie eisen en wordt betere kier en luchtdich ting verlangd. De detaillering van de moderne kozijnen is anders.”

Echt renderend zijn circulaire kozijnen zodoende nog niet, aldus Kroon: “Maar de markt ontwikkelt zich. Neem sloopbedrijf Van Liempd. Je kunt daar als particulier gewoon een tweedehands deur voor je huis kopen.”

2019/1

RD 1-2019 Dossier Circulaire kozijnen deel 1.indd 34

12-02-19 14:50

DOSSIER CIRCULAIRE KOZIJNEN (DEEL 1)

Lichtere kleuren en diepere neggen

A

Alternatieve wegen naar circulariteit Hergebruik van een houten kozijn is volgens TNO goed voor een reductie van ruim 90 procent van de milieu impact van een kozijn. Binnen het bestek van het demon stratieproject naar hergebruik van hardhouten deuren, onderzocht TNO ook andere manieren om kozijnen circu lair te maken – met slim onderhoud, een goede detaille ring, levensduurverlening en materiaalarm ontwerpen.

Onderhoud (bijvoorbeeld elke zes jaar schilderen) en de inzet van aluminium (in de detaillering van een houten kozijn) dragen ieder voor zich bij aan circa 33 procent van de totale milieu impact van een houten kozijn, aldus TNO. Het gebruik van biobased onderhoudsmiddelen is dan een alternatief, of – bij een kortere levensduur van het kozijn – het afzien van onderhoudsmiddelen en alumi nium onderdelen.

Juist levensduurverlenging kan fors bijdragen aan de duurzaamheid, stelt TNO. Een verlenging van de levens duur van 20 naar 33 en 50 jaar leidt volgens TNO tot een vermindering van de milieu impact van respectievelijk 40 procent en 60 procent. En ook het ontwerp kan bijdragen aan een lagere milieu impact. Daarbij ligt de winst vol gens TNO deels in materiaalarmer ontwerpen, maar vooral in de keuze voor alternatieven voor aluminium.

100

43

400 157

100

prefab beton 100mm SWM stelruimte volgens opgave leverancier volledig onderkouwen i.v.m. luchtdichtheid

01 eerste verdieping

200 260

60

+2900

cementdekvloer

30

10

leidingplaatvloer

naad onderkauwen bevestiging folie

20

Binnen de TNO werk groep ‘Technologiecluster schoonmetselwerk 100mm halfsteensverband Circulair ontwerpen, leve Mupan Ultra XS isolatie 157mm bev. ren en bouwen’ ontwik RVS spouwankers kelden Westerveld & Nederlof, BUVA en Trebbe een nieuw, circu lair kozijn. Het dankt zijn circulariteit volgens de betrokkenen aan levens bevestiging folie duurverlenging, bereikt waterkerende folie door lichtere kleuren, een diepere negge, volle metselwerk latei dige demontabiliteit en open stootvoeg materiaalreductie. Ook het slim kiezen van de b.k. latei 2420 + b.k. koz. 2405 + herkomst van het hout, maakt dit kozijn circulair.

De lichte kleurstelling vinylslabbe met hoekprofiel SFZX buiten kozijn profiel volgens van het kozijn reduceert leverancier het werken van het hout en daarmee het onder houd – goed voor de levensduur. De diepere negge reduceert de impact van het weer. Als hout worden voor het kozijn Europese alternatieven ingezet voor hout uit Azië, Afrika en Zuid Amerika.

Deze Europese alternatieven hebben een FSC of PEFC keurmerk

afgeronde hoek afdichtband kit spouwlat Ayous 40x157mm

en kunnen in dit kozijn worden toegepast dankzij de lichte kleur en de diepere negge. Het Europese hout vraagt minder transport en heeft zo een kleinere CO2 footprint.

Naar een nieuwe norm Als het gaat om circulariteit, ziet men bij duurzaam adviesbureau Merosch vooral een probleem in het ontbreken van een heldere norm. Merosch draait momen teel mee in de ontwikkeling van de Merwedekanaalzone in Utrecht. De komende vijftien jaar worden daar 6000 nieuwe woningen gebouwd. De gemeente Utrecht steekt hier in op cir culaire gebiedsontwikkeling en architec tuur. Bij gebrek aan een duidelijke norm voor of een definitie van een dergelijke gebiedsontwikkeling of bouw, ontwikkelt Merosch samen met de betrokken ont wikkelaars en de gemeente die norm eigenhandig. Daarbij draait het volgens Merosch om het realiseren van een strikte, EPC achtige norm die alles dekt, teruggerekend naar één getal – met aan de basis de MPG, flexibiliteit en demon tabiliteit.

Het kantoorpand van duurzaam adviesbureau Merosch bereikte circulariteit met kunststof.

1/2019

RD 1-2019 Dossier Circulaire kozijnen deel 1.indd 35

I

35

12-02-19 14:50

DOSSIER CIRCULAIRE KOZIJNEN (DEEL 2) Tekst Hans Fuchs Beeld Charlotte Ernst/Hof van Cartesius; duurzaam adviesbureau Merosch; De Groot en Visser; Superuse

Hergebruik in de praktijk

Circulaire kozijnen van hout, kunststof en aluminium Het label ‘circulair’ wordt aan kozijnen grif en graag vergeven – of ze nu van hout zijn, van aluminium of van kunststof. Die bandbreedte aan kozijnen is terug te vinden in diverse circulaire projecten. Wat waren de argumenten om te kiezen voor kozijnen van hout, kunststof of aluminium – en daar het label ‘circulair’ op te plakken? En hoe zit het met de uitvoering: hoe krijg je die te hergebruiken kozijnen goed aan de gevel?

Kringloopwinkel Maastricht Naar kozijnen speuren met een ‘oogstkaart’ Voor wie denkt dat urban mining en circulair bou wen iets hips van de laatste tijd is: de architecten van Superuse Foto: Superuse, fotograaf Fernando van Teijlingen richtten tien jaar geleden al de eer ste versie op van oogstkaart.nl, een platform voor vraag en aan bod van te hergebruiken materialen. In Maastricht bouwde Superuse in 2014 zo een kringloopwinkel gedeeltelijk uit materia len die het vond in de omgeving. Dat vinden, gebeurde aan de hand van een oogstkaart, bestaand uit cirkels die met een passer rondom de bouwplaats worden getrokken.

Binnen die cirkels zocht Superuse samen met lokale ‘materia lenscouts’ naar bruikbare bouwmaterialen. Dat idee is niet nieuw: het ontstond binnen Superuse al vijftien jaar geleden en heette toen Recyclicity. De kringloopwinkel in Maastricht kreeg aan de gevel zes verschillende types kunststof kozijnen in verschillende maten uit nabijgelegen sloopflats langs het A2 project, plus een restpartij stalen gevelprofielen in allerlei kleuren en maten.

Leeftijd van die verweerde en vergeelde kozijnen: meer dan twintig jaar.

Om de kunststof kozijnen te kunnen gebruiken, kreeg de kring loopwinkel noodgedwongen extra kolommen en liggers aan de staalconstructie in het gevelvlak. Die staalconstructie is gloed nieuw. De Maastrichtse kringloopwinkel heeft voor alle zekerheid een gescheiden systeem van binnen en buitengevel, om de prestaties van het gebouw te borgen – ook met de, weliswaar goed geïsoleerde oude kunststof kozijnen. De kozijnen kregen nieuw glas. Het oude voldeed niet aan de verlangde EPC.

36

I

Hof van Cartesius Hergebruik een-op-een Hoogwaardig upcyclen, dat is de inzet bij de Utrechtse ‘circulaire proeftuin’ Hof van Cartesius. Ontwikkelend architect en steden bouwkundige Charlotte Ernst ontwierp voor de paviljoens van Het Hof een casco, de gebruikers vulden zelf de details in. Ook aan de gevels, waar veelal kozijnen uit andere gebouwen een op een zijn hergebruikt. Daarbij voldoet de permanente bebouwing van het Hof van Cartesius gewoon aan alle wet en regelgeving.

Charlotte Ernst tuigde een circulair team op van architect (RHAW), constructeur (IMD), bouwer (Groenluik) en De Upcycle Expert en leverde in oktober 2017 de casco’s op van de pavil joens die door de gebruikers werden afgebouwd met gebruikte materialen.

Het Hof van Cartesius is niet vrijgesteld van wet en regelgeving.

De ateliers zijn getoetst aan nieuwbouw. Dat betekende bijvoor beeld dat de deuren 2,30 meter hoog moesten zijn; een lastige eis die een extra zoekinspanning naar passende circulaire puien verlangde. Ook ventilatie en isolatieglas waren onderwerp van discussie. Charlotte Ernst zocht hier de ruimte op door de pavil joens te bezien als creatieve werkruimtes en niet als woon of hoogwaardige kantoorruimte. Dat gaf lucht, in de vorm van min der strikte eisen. Ook Welstand stond enige vrijheid toe. Dat de gevelafwerking individueel door de ondernemers werd geregeld en het eindbeeld niet bekend was, werd geaccepteerd.

Een tip van Charlotte Ernst voor bouwers met circulaire ambities en met een klein budget: gebruik wat voorhanden is. Oud hout is vaak sterker en robuuster dan nieuw. HR++ glas vinden is lastig; accepteer HR+ glas.

Hof van Cartesius: door de gebruikers afgebouwd met circulaire materialen – ook aan de gevel.

2019/1

RD 1-2019 Dossier Circulaire kozijnen deel 2.indd 36

12-02-19 14:49

DOSSIER CIRCULAIRE KOZIJNEN (DEEL 2)

Merosch, kantoorrenovatie Circulair renoveren met kunststof kozijnen

Circl Geschroefde vliesgevel uit gerecycled aluminium

Afgewogen keuze voor circulaire kunststof kozijnen in het kantoorpand van Merosch.

ABN AMRO paviljoen Circl op de Zuid-as heeft een geschroefde aluminium vliesgevel van Kawneer.

Duurzaam adviesbureau Merosch transformeerde in Bodegraven een gymzaal uit 1955 tot eigen kantoor – circulair. Bij het gebrui ken van nieuwe materialen waren duurzaamheid, herbruikbaar heid en recycling voorwaarde. Dat resulteerde aan de gevel in kunststof Deceunick Zendow#neo Premium Royal kozijnen.

Het Circl paviljoen van ABN AMRO op de Amsterdamse Zuid As heeft geschroefde aluminium vliesgevels van Kawneer. Dat die vliesgevel recylebaar en demontabel is, maakt deze oplossing cir culair.

Merosch boog met de transformatie het energielabel van de gym zaal om van G naar energieleverend, A+++++. Het kantoor is ook losgekoppeld van het gasnet. Twee kunststof kozijnen uit de bui tengevel kregen een nieuwe binnentoepassing. Vier andere kozij nen werden gerecycled tot nieuwe kunststof kozijnen. Aan de gevels kreeg de voormalige gymzaal twintig demontabele Zendow#neo Premium Royal kunststof kozijnen van Deceuninck.

Merosch legde in de voorfase de opties hout, aluminium en kunststof voor de buitenkozijnen naast elkaar. Hout was geen optie, vanwege het schilderwerk: de kozijnen moesten onder houdsvrij zijn. Bij aluminium gold als bezwaar dat recyclen veel energie vraagt.

De standaard kunststof kozijnprofielen van Deceuninck zijn door ontwikkeld tot circulair product en 99 procent recyclebaar. De kozijnen hebben een thermische versterking met een PVC bui tenzijde en een geschuimde PVC binnenzijde met voorgespannen staaldraden. De ramen van de gymzaal kregen een glasvezelmat aan de binnenzijde van de buitenwand van het profiel. Die mat maakt het raam steviger en biedt extra isolatie. Het kozijn heeft dubbele kierdichting. De totale U waarde van kozijn en triple glas is gemiddeld 1,0 W/m²K. De kozijnen zijn demontabel.

Demontabel bouwen, insteken op hergebruik, zo energieneutraal mogelijk: dat zijn de hoekstenen van ABN AMRO paviljoen Circl.

Het gebouw bestaat nagenoeg volledig uit hergebruikte en her bruikbare materialen. Aan de gevels heeft het paviljoen een nieuwe aluminium Kawneer AA 100 Q HI+ vliesgevel en Kawneer RT vouwwanden. De uit gerecycled materiaal gemaakte vliesgevel is Passiefhuis phA+ gecertificeerd. Uf waarde: 0,81 W/m²K. De keuze viel mede op Kawneer omdat alleen Kawneer exact kon aangeven welk percentage aan gerecycled materiaal zij in hun AA 100 Q HI+ vliesgevel toepassen – en hoeveel procent van de gevel gegarandeerd wordt gerecycled bij de terugname.

De vliesgevel is geschroefd en zodoende demontabel. In de gevel zijn EPDM folies toegepast. Bij de aansluiting van de bovenkant van de vliesgevel op de vloer zit een extra profiel om een isole rend aluminium sandwichpaneel in te kunnen klemmen en pur zoveel mogelijk te vermijden.

De aluminium vliesgevel van Kawneer is niet gecoat omwille van het gewenste hergebruik. De gevel is wel geanodiseerd – noodza kelijk vanwege de nabijheid van spoorlijnen.

1/2019

RD 1-2019 Dossier Circulaire kozijnen deel 2.indd 37

I

37

12-02-19 14:49

ATRIUM ® HS H e f - s c h u i f - b es l a g

S T E RK BARRI È RE VR I J , I N D I V I D UE EL Het hef-schuif-beslag voor allround gebruik. Draagt zware elementen tot 440 kg ook bij grote glazen oppervlakken en openingsstanden.

Talrijke extra’s zorgen voor barrièrevrijheid, veiligheid en comfort. Te gebruiken voor alle kozijnmaterialen.

www.hautau.de

adv_p38.indd 1

13-02-19 14:28

CLOSE UP

Van de Vin Ramen en Kozijnen

Samenwerken binnen BIM met Bouwbedrijf Van Laar Bouwbedrijf van Laar is een van de vaste ketenpartners

Competente ketenpartners

van Van de Vin Ramen en Kozijnen. Van de Vin levert

De intensieve samenwerking binnen BIM is volgens Jan Pieter van Laar alleen mogelijk met competente ketenpartners: “Als binnen BIM één schakel niet functioneert, heeft dat zijn weerslag op het hele pro ces en op het eindresultaat. Het is een precies proces, dat goed moet worden afgestemd. Daarom zoeken wij kritisch naar partijen die bin nen BIM met ons kunnen meelopen en samenwerken. Van de Vin Ramen en Kozijnen is zo’n consciëntieuze ketenpartner, met wie het goed en efficiënt samenwerken is.”

het familiebedrijf uit Wapenveld kozijnen voor prefab gevelelementen. Dat gebeurt volledig binnen BIM – van ontwerp tot productie. Jan-Pieter van Laar: “Samenwerken binnen BIM heeft veel voordelen: het proces is korter en veel efficiënter, er zijn minder faalkosten en de eindkwaliteit is hoger.”

Projectbegeleiding in één hand

Die hogere eindkwaliteit is belangrijk, onder andere vanwege de nieuwe eisen en regels voor luchtdicht bouwen, stelt Jan Pieter van Laar: “Met BENG in aantocht staat de aansluiting van wand en kozijn nog eens extra op de voorgrond. Die aansluiting is binnen het lucht dicht bouwen cruciaal en moet altijd gegarandeerd goed zijn.” Om dat te borgen laat Bouwbedrijf Van Laar de kozijnen van Van de Vin in de fabriek instorten of monteren in prefab betonnen gevelelemen ten. Jan Pieter van Laar: “Onder geconditioneerde omstandigheden produceren biedt het beste eindresultaat.”

Zelfs de lateislabben worden prefab op de kozijnen aangeleverd en in de betonfabriek direct verwerkt tegen het binnenblad, waarna de iso latie in de betonfabriek wordt aangebracht. Van Laar: “Op de bouw plaats ontvangen wij dan het kant en klare gevelelement.”

Die werkwijze typeert Van Laar als lean en gericht op een hoge eind kwaliteit: “Bij ons op kantoor verzorgen projectmanagers steeds het hele traject van een bouwproject. Dus geen klassieke gefaseerde aan pak, waarbij steeds iemand anders een volgend onderdeel van dat traject op zich neemt. Van werkvoorbereiding, calculatie tot aan de aansturing van de uitvoering: binnen ons bouwbedrijf is dat altijd in één hand. En dan hebben we naast de projectmanager op de bouw plaats nog een bouwplaatscoördinator, die feitelijk als meewerkend voorman opereert. Met dat lean werken en opereren binnen BIM met vaste ketenpartners als Van de Vin, hebben we geen snijverlies, geen ruis op de lijn, een gegarandeerde hogere eindkwaliteit, minder kos ten en minder faalkosten en een korter en efficiënter proces – of het nu gaat om een one piece flow kozijn met seriegrootte één of om een groter project met meerdere Van de Vin kozijnen.”

Afstemmen via BIM Die gevelelementen produceren en op de bouwplaats krijgen, Van Laar noemt het een intensief proces dat goed moet worden afge stemd: “Dat hele traject doen we binnen BIM, omdat we gedurende de hele productie zo min mogelijk ruis op de lijn willen. Van de Vin kan met BIM gedurende ons samenwerkingstraject meekijken en bepalen hoe zij hun kozijnen bouwkundig afstemmen op de randvoor waarden van onze opdracht. Zo ontstaat van ontwerp tot productie en levering, in permanent overleg en in alle transparantie, een kozijn op maat voor een specifiek gevelelement, binnen alle geldende rand voorwaarden.” Van Laar werkt met Van de Vin kozijnen van hardhout in combinatie met aflak, beglazing en vinProtec 2.0 beschermfolie.

Jan Pieter van Laar: “Het totaalpakket dus, en altijd maatwerk – afgestemd op het project en met veel variatiemogelijkheden. Niet alleen in de maatvoering, maar ook in de uitvoering, zoals met triple of HR++ beglazing.”

Bouwbedrijf Van Laar uit Wapenfeld is een familiebedrijf dat gezamenlijk gerund wordt door de derde en vierde generatie Van Laar. In maart bestaat het bedrijf 88 jaar. Tot die vierde generatie behoort Jan Pieter van Laar: “Wij doen restauraties en renovaties, verbouw en nieuwbouw – van een kapot scharnier tot grote serie matige nieuwbouwprojecten, voor bedrijven, overheden en parti culieren.”

Op kantoor werken zeven mensen in vaste dienst, in de werk plaats en op de bouw heeft Van Laar nog eens acht eigen men sen en twee mensen in opleiding. Jan Pieter van Laar: “Daar naast werken we samen met een vaste groep ketenpartners en vaste onderaannemers, zoals metselbedrijven, tegelbedrijven, installateurs en voor de utiliteit een systeemafbouwer.” Ook Van de Vin Ramen en Kozijnen uit Heeze is zo’n vaste ketenpartner.

1/2019

RD 1-2019 Van de Vin Close-Up.indd 39

I

39

13-02-19 12:08

BEURSINFO Tekst Arie Grevers

BAU München 2019 (deel 1)

Een echte noviteitenbeurs BAU München 2019 zit er weer op. De balans is opgemaakt: weer meer bezoekers en exposanten dan tijdens de vorige editie. Ook qua innovaties en vermeldenswaardige productontwikkelingen was er weer van alles te beleven van 14-19 januari in de Beierse hoofdstad.

Genoeg in ieder geval om er twee afleveringen productoverzichten mee te vullen. In de volgende editie van Raam en Deur verschijnt deel 2.

Focus op veiligheid en esthetiek

Het segment mechanische sluitsystemen van de firma CES is uit gebreid met een nieuw keersleutelsysteem in combinatie met een nieuwe generatie veiligheidscylinders. Het systeem is geschikt voor zelfmontage en bestaat uit een basisproduct met vijf stiften voor sloten en met vijf plus zes stiften voor sluitsystemen. Alle nieuwe sluitsystemen zijn gebaseerd op de ondersnijding techno logie met extra blokkeerelementen. De leverancier denkt hiermee te kunnen scoren als hoge eisen worden gesteld aan kwaliteit en veiligheid.

Tijdens de beurs heeft CES tevens de mogelijkheden in afwerking onder de aandacht gebracht. Mat of glanzend, messing gebrui neerd, roestvrijstaal look of zelfs zwart: in de eigen galvaniseer installatie kunnen sluitcilinders, voorplaten en sluitplaten worden afgewerkt in het gewenste design. Interessant, verwacht de leve rancier, voor architecten die het belangrijk vinden dat al het deur beslag dezelfde afwerking krijgt.

40

I

Optimale transparantie De productenlijn Slimline xxl van de firma Becker 360 bevat parallel lopende hefschuifdeuren met verdekte boven en onder dorpel. Met dit model heeft het bedrijf onlangs voor een project de engineering en de uitvoering van een drie meter hoge en 15 meter brede pui verzorgd. Extra uitdaging: de pui moest over een breedte van 10 meter, overhoeks en zonder stijlen, geopend kunnen worden. De knik heeft een hoek van 135 graden. Becker claimt met het systeem nog hogere puien te kunnen realiseren, terwijl de breedte niet begrensd is.

Met het drempelloze systeem speelt de onderneming in op de trend om de overgang tussen binnen en buiten zo transparant mogelijk te maken.

Innovatief luifelsysteem G Fittings presenteerde het nieuwe luifelsysteem 2051/2052. In tegenstelling tot traditionele luifels vereist dit systeem geen glas uitsparingen. Het minimalistische ontwerp heeft een draagvermo gen van 1,5 kN/m2, is verkrijgbaar in drie lengtes (1750 millime ter, 2500 millimeteren 5000 millimeter) en in twee glasdiktes (17,52 millimeteren 21,52 millimeter). De luifel kan worden uit gerust met sfeervolle ledverlichting.

2019/1

RD 1-2019 Beursinfo BAU München.indd 40

12-02-19 14:55

BEURSINFO

Het Porsche-gevoel van een deurkruk

De premium deurkrukkencollectie van Hafi kent nu ook een design lijn van Studio F.A. Porsche. Het gaat om de modellen 311 en 212 uit de premiumserie die het label ‘Design by Studio F.A. Porsche’ mogen dragen. Beide collecties hebben een pvd coating (physical vapor deposition) gekregen en zijn leverbaar in de kleurnuances edelstaal, zwart, brons en roségoud.

Onder meer de Parijse designers van Aia, Coop Himmelb(l)au en Jean Michel Wilmotte gingen het illustere auto ontwerpbureau voor met een ontwerp in de premiumcollectie.

Metafa Holland BV – de onderneming die in de rubriek Familiebedrijf van deze uitgave figureert – is de Nederlandse leve rancier van Hafi producten.

Unieke voordeuren

Geen eindklap, maar sluitkracht

De Authentieklijn, zo heet de nieuwe serie voordeuren waarmee Kneer Südfenster de aandacht trok. Het oppervlak van de houten en de aluminium/houten voordeuren is gemaakt van oud eiken hout. De structuur van het hout is voor elke deur weer anders. De deuren zijn in meerdere opzichten bijzonder. Het hout kan bij voorbeeld duigenhout zijn, afkomstig van oude eikenhouten wijn vaten. De verwerking van de duigen is puur handwerk. Dat geldt voor de selectie, bewerking en het samenstellen van het eiken houten mozaïekwerk. Ook van geborsteld eiken afkomstig van oude schuren kan Kneer Südfenster nieuwe voordeuren maken.

Handgesmede deurkrukken van tijdloos design completeren de authentieke uitstraling.

Brand en rookwerende deuren moeten bij calamiteiten goed afsluiten. Een gesloten of moeilijk te openen deur vormt echter een barrière die kan leiden tot levensgevaarlijke situaties. Om dat te voorkomen worden deurdrangers geïnstalleerd die door auto matisch openen en sluiten voor bewegingsvrijheid en zekerheid zorgen. De nieuwe deurdranger DTN 80 van GU (Gretsch Unitas) heeft een gepatenteerd dubbel geveerd systeem, dat er volgens de producent voor zorgt dat de deur veilig, stil en volledig sluit.

De kracht van de veren doet het werk, dus er is geen eindklap te horen als de dranger de deur sluit. Het systeem is ook toe te pas sen bij entreedeuren in de gevel. In combinatie met een meer puntssluiting is een barrièrevrije en inbraakwerende vluchtweg te realiseren.

1/2019

RD 1-2019 Beursinfo BAU München.indd 41

I

41

12-02-19 14:55

BEURSINFO Tekst Geert Hilferink Foto’s Building Holland

Building Holland 2019

‘Samen’ als sleutel naar de toekomst

Building Holland zet in op verbinding. Directeur Richard Klein: “Meedenken en -functioneren in een team dat samenwerkt aan een concept is belangrijker dan ooit.”

Drie thema’s, 250 lezingen, workshops en seminars ver-

Talenten

deeld over vijf podia en drie ‘Innovation Boulevards’ met

De grote behoefte aan instroom van jong talent in bouw en installatie heeft ook zijn weerslag op het beursprogramma. Onder de noemer Talenten brengt de beursorganisatie jonge professionals en net afge studeerden in contact met bedrijven die op zoek zijn naar jonge medewerkers. “Ook dat is verbinding”, zegt Klein. “Partijen zijn doorlopend op zoek naar matches. Als beursorganisatie helpen we daar graag bij want de beursvloer is de plek waar vraag en aanbod rondloopt.”

ruim honderd innovaties. Dat is kortgezegd wat drie dagen Building Holland begin april in de RAI in Amsterdam zoal te bieden heeft. De beurs voor de bouw-, installatie- en vastgoedsector moet volgens directeur Richard Klein dit jaar vooral een verbindende rol spelen binnen de hele keten.

Building Holland blijft zich presenteren als het evenement dat op zoek is naar ‘business met toekomstwaarde’. Richard Klein licht toe: “Op onze drie Innovation Boulevards hebben we meer dan honderd innovaties, maar daarnaast proberen we vooral de verbinding te zoe ken. Bedrijven zijn steeds meer op zoek naar partners die meedenken bij specifieke concepten. Bedrijven kruipen meer en meer in de rol van conceptpartner. Meedenken en functioneren in een team dat samenwerkt aan een concept is belangrijker dan ooit.”

Om de succesvolle ontmoetingen tussen de juiste partners te facilite ren, wordt deze editie de ‘meet & match app’ gelanceerd. Klein: “Hiermee kunnen bezoekers en partners vooraf afspraken plannen op basis van interessegebieden. Zo kunnen ze elkaar snel en eenvoudig vinden.”

42

I

Focus op conceptmatig denken Wat blijft is de inmiddels vertrouwde ondertitel ‘(Re) Building the Future’. Building Holland wil als evenement bouwen aan een nieuwe toekomst in samenwerking met innovatieve partners. “Die focus op conceptmatig denken is misschien wel onze belangrijkste onderschei dende kwaliteit ten opzichte van andere beurzen”, aldus Klein die benadrukt dat toekomstgericht meedenken in concepten niets te maken hoeft te hebben met schaalgrootte. “Ook kleine bedrijven of zelfs eenmanszaken kunnen hierin mee. Zolang je maar actief mee denkt in het totale concept.”

Thema’s De grote uitdagingen in de bouw en installatiesector – digitalise ring, circulariteit en energietransitie – bepalen anno 2019 op menig beursvloer het beeld en dat is op Building Holland 2019 niet anders. “Deze onderwerpen vragen om innovatieve oplossingen en

2019/1

RD 1-2019 Beursinfo Building Holland.indd 42

12-02-19 15:18

BEURSINFO

Rabobank Innovation Challenge De Rabobank Innovation Challenge is een samenwerking met Building Holland en legt de verbinding tussen innovators, koplo pers en snelle volgers. De inschrijvers leveren doorgaans een grote bijdrage aan de maatschappelijke vraagstukken die spelen.

Juryvoorzitter Doekle Terpstra: “Techniek is dé enabler voor het oplossen van de grote maatschappelijke vraagstukken van deze tijd, zoals het terugdringen van de CO2 uitstoot, slimme mobiliteit en smart buildings. Er is zó veel mogelijk, en met de Rabobank Innovation Challenge willen we dat zichtbaar maken.”

Roel van de Bilt, directeur Real Estate Finance bij Rabobank vindt het belangrijk dat bedrijven in de bouw kunnen groeien door inzet op digitalisering en verduurzaming. “Het onderschei dend vermogen en het rendement van de bouwsector worden steeds vaker bepaald door de mate waarin men in staat is te innoveren en samen te werken. Door de samenwerking met Building Holland en deze prijs willen we de bouwsector stimule ren structureel te innoveren op de gebieden circulariteit, digitali sering en energietransitie.”

Jurylid Richard Klein: “Als jury kijken wij naar een aantal aspec ten. Uiteraard het vernieuwende karakter van de innovatie.

Daarnaast de mogelijkheden tot verbinding. Met wie en hoe kun je je innovatie op de markt brengen? Kortom, hoe ziet het con cept er in zijn geheel uit? We gaan de winnaars het komend jaar daar waar mogelijk ook ondersteunen.”

Inschrijven voor de Rabobank Innovation Challenge kan tot 5 maart via www.buildingholland.nl. Daarna kiest de jury de genomineerden die een plek krijgen op de Innovation Boulevard.

De prijsuitreiking vindt plaats op woensdag 10 april op Building Holland.

die laten we graag zien op de Innovation Boulevards”, zo laat de beursorganisatie weten. Om het belang van die innovaties te bena drukken, wordt de Rabobank Innovation Award uitgereikt. Een jury, onder voorzitterschap van Doekle Terpstra van Techniek Nederland (voorheen Uneto VNI) gaat op zoek naar de meest veelbelovende innovaties tijdens Building Holland. Binnen ieder thema wordt een award uitgereikt.

Building Holland Beursdagen: 9 11 april Openingstijden: dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur Voor gratis toegang en meer info: www.buildingholland.nl

“De focus op conceptmatig denken is misschien wel onze belangrijkste onderscheidende kwaliteit ten opzichte van andere beurzen”

Op drie verschillende Innovation Boulevards worden ruim honderd innovaties gepresenteerd.

1/2019

RD 1-2019 Beursinfo Building Holland.indd 43

I

43

12-02-19 15:18

VMRG NIEUWS Einsteinbaan 1, Postbus 1496, 3430 BL Nieuwegein T: 030.605.36.44, E: info@vmrg.nl, I: www.vmrg.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de VMRG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur redactie

Eerste akkoord inzet drones in stad voor FaSA-partner Aeroscan Aeroscan, één van de drie partners in het FaSA project, mag als eerste bedrijf in Nederland inspecties van bouw en vastgoed met drones uitvoeren in stedelijk gebied. In samenwerking met de Inspectie Leefomgeving en Transport is een werkwijze overeengekomen om deze toepassing te gaan testen in de praktijk. Inspecties uitvoeren met drones in stedelijk gebied was tot voor kort onmogelijk vanwege strikte regelgeving omtrent inzet van drones.

FaSa staat voor ‘Façade Service Applicatie’. De VMRG is samen met Aeroscan en OCTO initiatiefnemer voor de ontwikkeling van deze appli catie. Samen met 39 partners ontwikkelen zij in een door de EU gesubsidieerd traject een platform dat de fysieke vastgoedmarkt inno veert door inzet van digitale middelen als sensoren, drones en kunst matige intelligentie. Met de Façade Service Applicatie kan op een objectieve manier continu inzicht worden geboden in de technische en esthetische prestaties van gevels van woningen en bedrijfsgebouwen.

De activiteiten van het FaSA project worden uitgevoerd binnen de gemeente Den Haag. Dit project komt mede tot stand door steun van uit Kansen voor West II, EFRO subsidie.

NEN Studiedag Brandveiligheid gevels Op donderdag 7 maart en woensdag 20 maart organiseert de NEN werkgroep ‘Gevels’, waarin de VMRG vertegenwoordigd is, de stu diedag ‘Brandveiligheid gevels’. De NEN studiedag gevels beoogt kennisoverdracht over regelgeving, producten en de manier waarop producten getest worden duidelijker te maken. Bouwregelgeving rondom gevels, wanneer is een gevel ‘brandveilig’, uitleg over de BZK risicotool ‘Brandveiligheid Gevels’, ervaringen met de

Rotterdamse risicotool, cases uit de praktijk, ontwerp en bestek: van gebouw naar producteisen, uitvoering: essentiële controlepun ten. De kosten voor inschrijven zijn €195, per persoon.

Inschrijven kan via https://www.nen.nl/Evenementen/ Evenementdetailpagina/Studiedag Brandveiligheid gevels.htm

Nieuw aangesloten bedrijven De VMRG verwelkomt een nieuwe partner • Sika Nederland | www.sika.nl

44

I

2019/1

RD 1-2019 VMRG.indd 44

12-02-19 15:17

Schüco LivIng Variant Compleet systeem met een breed gamma aan complementaire profielen

Een 6-kamerprofiel met een bouwdiepte van 120 mm ‘S werelds eerste lasbare EPDM dichting voor ramen en deuren Meer dan 200 verschillende kleuren

Schüco LivIng Variant Ontworpen met aandacht voor uw behoefte.

Het nieuwe systeem van Schüco. Het Schüco LivIng aanbod blijft groeien. Vier de wereldwijde introductie van Schüco LivIng Variant met ons mee en maak kennis met dit nieuwe kunststof systeem van topklasse.

Ramen. Deuren. Gevels.

107975_Anz_LivIng_Variant_Raam_en_Deur_A4.indd 1 adv_schuco.indd 1

29.01.19 14:28 07-02-19 16:09

BUITEN DE DEUR

Batibouw 2019 21 februari-3 maart Batibouw staat ook dit jaar garant voor heel wat nieuwig heden in de bouw, renovatie en inrichting van de woning.

In deze editie van de beurs staan gezondheid, veiligheid en connectivity extra in de schijnwerpers. De grootste (ver)bouwbeurs van België en zijn bijna 1000 exposanten nodigen de bezoekers uit om trends en materialen te ont dekken. Batibouw vindt plaats in de Heizelpaleizen in Brussel (Brussels Expo) en is bedoeld voor zowel vaklui als consumenten in de bouwsector. De beurs trekt op een oppervlakte van 120.000 vierkante meter gewoonlijk zo’n 300.000 bezoekers (waaronder 75.000 bouwpro fessionals), verspreid over elf beursdagen. De eerste twee dagen van de beurs zijn exclusief voorbehouden aan de professionele bezoeker, vanaf de derde dag is iedereen welkom. www.batibouw.be

Building Holland 9-11 april Building Holland brengt alle schakels in de bouwketen samen met het doel kennisdeling, con ceptontwikkeling en samenwer king te bevorderen: architecten, adviseurs, woningcorporaties, ontwikkelaars, overheid, beleg gers, installateurs, ingenieurs, aannemers en toeleveranciers.

Deelnemers aan de beurs in de Amsterdamse RAI doen tijdens het evenement inspiratie op, delen kennis en maken gebruik van uitgebreide netwerkmogelijkheden. Een inhoudelijk programma met topsprekers en een toonaangevend netwerk van participanten zorgen er volgens de organisatoren voor dat deelne mers afkomstig uit de gehele vastgoed en bouwsector op hun wenken worden bediend. www.buildingholland.nl

Renovatie 2019 14-16 mei Deze zesde editie van de beurs Renovatie in de Bossche Brabanthallen, is hét moment voor aannemers, installateurs en specialistische renovatiebe drijven, en natuurlijk ontwer pers, adviseurs en andere voor schrijvers, om praktische kennis op te doen en de nieuwste producten en technieken te ontdekken. Naast een compleet overzicht van leveranciers op de beursvloer, is er een uitge breid inhoudelijk programma met praktijktheaters en lezingen en workshops waar de belang rijkste thema’s ook worden belicht vanuit het perspectief van de gebouwbeheerder en eige naar, zoals woningbouwcorporaties, vve’s of gemeentes, scholen en zorginstellingen. www.renovatiebeurs.nl 46

I

Agenda Brandveiligheid en Bouwbesluit 12 maart Met de inwerkingtreding van het Bouw besluit uit 2012 zijn de begrippen van het onderdeel brandveiligheid ingrijpend aangepast. Ook zijn er uitgangspunten veranderd die gelden bij de beoordeling van een bouwplan.

De workshop ‘Brandveiligheid en Bouwbesluit 2012’ spitst zich niet alleen toe op de theorie, maar gaat ook in op knelpunten in de praktijk. www.bob.nl

Bouwfysica in de praktijk: geluid 14 maart In deze opleiding krijgt de deelnemer inzicht in de bouwfysische aspecten van geluid en geluidsoverlast. Met de vele praktische voorbeelden en door het spe len met variabelen ligt het accent meer op het snel kunnen overzien van geluids technische ingrepen dan op het bereke nen ervan. www.bob.nl

Gevel en onderhoud 16 mei In deze cursus worden gevelsystemen besproken, met aandacht voor de inspec tiemethodiek, schade analyse en condi tiebepaling. De deelnemer leert zijn waarnemingen te vertalen in een herstel advies en de gevelkwaliteit op te nemen in het meerjarig planmatig onderhoud. www.bob.nl

Training brandveilig ontwerpen en realiseren 22 mei Tijdens deze vijfdaagse training krijgen de deelnemers uitleg over de brandvei ligheidsvoorschriften van het Bouw besluit 2012 op het gebied van brand compartimenten, vluchtroutes, eisen aan materiaalgebruik en de vereiste brandbeveiligingsinstallaties. Aan de hand van praktijkvoorbeelden leren de cursisten de aandachtspunten van de regelgeving in het ontwerp kennen en hoe ze de eisen slim en efficiënt kun nen verwerken in het ontwerp. www.bouwforum.nl

2019/1

RD 1-2019 Buitende Deur Agenda.indd 46

12-02-19 15:21

Aluminium beslagen in aantrekkelijke roestvaststalen look Zien eruit als roestvaststaal, maar zijn gemaakt van aluminium: beslagen in een nieuwe kleurstelling F31-1. De natuurlijke corrosiebescherming van aluminium en zijn hoge weerstand tegen milieu-invloeden vormen een ideale combinatie met de aantrekkelijke look van geborsteld roestvaststaal.

Zowel inbraakwerende veiligheidsbeslagen als profieldeur- en hefschuifdeurgarnituren zijn verkrijgbaar in de nieuwe roestvaststaal look kleurstelling F31-1 – vanzelfsprekend met de gebruikelijke 10 jaar garantie van HOPPE op de mechanische functie.

Meer informatie gewenst? Vragen rondom de goede greep beantwoorden we graag onder telefoonnummer: 06-83692558.

HOPPE AG • Am Plausdorfer Tor 13 • D-35260 Stadtallendorf • Tel. +49 6428 932-0 • Fax +49 6428 932-220 • www.hoppe.com • info.de@hoppe.com

Raam-en-deur-Aluminium-Beschlaege-in-Edelstahl-Optik-Anzeige_Ausgabe_1-2019.indd 1 adv_hoppe.indd 1

21.01.2019 15:38:28 07-02-19 15:59

3

Maatstaf

KFV ONE meerpuntssluitingen: een modulesysteem dat voor volledig nieuwe maatstaven zorgt.

Met KFV ONE hebben wij de meetlat voor de moderne deurproductie opnieuw een stukje hoger gelegd. De beproefde KFV-systeemvoordelen zijn consequent verder ontwikkeld en de modulairiteit is helemaal opnieuw gedefinieerd. Zo ontstaat het maximumaantal oplossingen met minimale kosten: uit uniforme processen, zeer eenvoudige montagestappen en een slanke logistiek. Kom meer te weten over het modulesysteem dat voor nieuwe maatstaven zorgt: www.siegenia.com

➊ ONE Size: uniforme frezingen en vastschroefposities in alle varianten ➋ ONE Quality: soepele bediening en dankzij zeer smalle slotkast ook bij 16 mm-voorplaat een perfect design ➌ ONE Workflow: consequent modulaire opbouw voor meer productiviteit en procesveiligheid SIEGENIA Raamsystemen · Deursystemen · Comfortsystemen

AZ_KFV ONE_Maßstab³_A4_NL.indd 1 adv_siegenia.indd 1

21.01.2019 15:44:22 07-02-19 16:10