Marie Reintjes in het land van vuur en ijs

marie reintjes in het land van vuur en ijs

heijne marie reintjes in het land van vuur en ijs

Een Nederlandse kunstenaar in IJsland

inspiratiE 13

waanders uitgevers, zwolle van vlissingen art foundation

voorwoord

Inspiratie. Een woord met betekenis. Dat is waar het mee begint in de kunst. En het is de rode draad in de missie van de Van Vlissingen Art Foundation om talentvolle Nederlandse beeldende kunstenaars voor het voetlicht te brengen en te stimuleren om nieuwe stappen te zetten in hun kunstenaarschap.

Vanuit onze gedeelde passie voor kunst richtten wij in 2008 de Van Vlissingen Art Foundation op. Jaarlijks selecteert het bestuur een veelbelovende kunstenaar. Deze kunstenaar reist naar een bestemming naar keuze waar diens inspiratie maximaal tot bloei kan komen. Hieruit vloeit nieuw werk voort. Het hele proces wordt vastgelegd in een boek in de reeks Inspiratie en samen met het nieuwe werk tijdens een expositie gepresenteerd aan een groot publiek.

Dit is de dertiende editie in de reeks Inspiratie. Het beschrijft de reis, inspiratiebronnen en het daaruit voortvloeiende nieuwe werk van kunstenaar Marie Reintjes. In mei 2022 reisde zij naar IJsland: het ‘land van vuur en ijs’, Vikingen en diepgeworteld bijgeloof. De fascinatie voor de overweldigende natuur en de drang om nieuwe dingen te ontdekken, zien en leren waren voor Marie Reintjes de belangrijkste motivatie om voor IJsland te kiezen. Het landschap met kleuren en texturen die in Nederland niet voorkomen, gaven haar nieuw elan voor haar schilderijen.

Graag danken wij de medebestuursleden van de stichting, Jop Ubbens, Charles Ruijgrok, Geertje van de Kamp en de schrijver van het boek Isabel Heijne, Ellen Doornebal voor de algehele organisatie, Saskia Wildschut voor de ondersteuning op het gebied van PR en communicatie en allen die betrokken waren bij de totstandkoming van dit boek voor hun waardevolle inbreng. Vol enthousiasme kijken wij uit naar de expositie van de nieuwste werken van Marie Reintjes van 29 november 2022 tot en met 8 januari 2023 in Singer Laren.

John en Marine Fentener van Vlissingen

Het proces

Reintjes’ ontwikkeling tekent zich door de jaren heen helder af in haar oeuvre. Waar ze in het begin op klein formaat (voornamelijk tus sen 18 x 12 cm en 30 x 40 cm) schilderde, is ze steeds groter gaan werken en uitstapjes gaan maken weg van haar gebruikelijke werkwijze op basis van foto’s. Zo schildert ze later ook foto’s na uit de familiealbums van haar ouders en foto’s die ze als kind nam met haar eerste wegwerpcamera. Tevens schilderde ze beken de motieven uit de kunsthistorische traditie, zoals Maria met kind, naar aanleiding van een schilderij van haar vader met dit thema. Voor vertrek naar IJsland spreekt ze de ambitie uit om na de reis werken van een nog groter for maat te maken. Weer een nieuwe stap in haar ontwikkeling. Dit verandert de manier waarop een compositie kan worden opgebouwd. Bo vendien zijn er grotere kwasten nodig, waar door je tijdens het schilderen je hele lichaam gebruikt, in tegenstelling tot een kleine kwast waarbij een beweging vanuit de pols al ge noeg is. In de ambitieuze plannen die Reintjes maakt schuilen altijd nieuwe uitdagingen.

Het proces voltrekt zich niet alleen in haar ontwikkeling als kunstenaar, maar speelt ook een prominente rol in de schilderijen zelf. Ieder doek is voor haar een nieuwe kans om het medium van verf op doek te ontdekken en ermee te experimenteren. Het proces van schilderen is even belangrijk als het eindresul taat en blijft daarom ook zichtbaar in het uit eindelijke schilderij. In plaats van ieder spoor

van de hand van de kunstenaar uit te wissen en te streven naar een glad gepolijst eindre sultaat, laat Reintjes juist de toetsen van verf op doek zien, zodat de toeschouwer herinnerd wordt aan het proces dat ze heeft doorge maakt. Hierdoor vangen zowel de figuratieve als de abstracte elementen de aandacht. 1 Het schilderen is een pad dat ze bewust moet afleggen, inclusief de afslagen en omwegen die ze onderweg tegenkomt, waarbij ze af en toe verdwaalt. Achteraf is voor de toeschou wer nog precies zichtbaar welke verfstreek ze waar heeft neergezet, welke eerst kwam, welke daarop volgde en hoe het uiteindelijke beeld daaruit is opgebouwd. Hierdoor blijf je je als toeschouwer ook afvragen welke keuzes zijn gemaakt, waarom het werk er zo uitziet en hoe dit zich verhoudt tot de wereld om ons heen en de manier waarop wij daarnaar kijken.

Rembrandt wist dat lichtinval soms beter weergegeven kan worden met een ruwe klod der verf, dan kleurverloop te schilderen door eindeloos lang zorgvuldig verflagen te mengen. Het schilderen van een kanten kraag lukte hem beter door eerst de witte kraag te schilderen en vervolgens in zwart de openingen hierop aan te brengen, dan op een zwarte achtergrond zorgvuldig het patroon van de witte kraag na te schilderen. Het vinden van zulke ‘oplossin gen’ om beelden waarheidsgetrouw te kunnen weergeven is ook te zien in het werk van Marie Reintjes; het is een zoektocht waarin ze continu op zoek gaat naar nieuwe uitdagingen.

mist en wolken. Hoewel het vele rondrijden als een puur praktische, noodzakelijke acti viteit gezien kan worden, vindt Reintjes ook in zo’n tijdsbesteding inspiratie: “In de land schappen hier vind ik de weg voor me ook een heel goed beeldelement, dus ik verwacht veel landschap-met-weg-doeken. […] Maar het is ook pas dag 3, dus ik kom waarschijnlijk nog heel erg veel ander moois tegen dat ik ook wil schilderen. Hoe dan ook is het goed dat ik nu al zo graag al deze dingen wil schilderen.” Ze beschrijft een route langs een kustgebied, kliffen, wilde zee en een kerk met een groen dak in Tjörn. De wind waait zo hard dat haar vriendin ertegenaan kan leunen.

Ook wordt al snel het eerste zwarte strand gespot – iets waar Reintjes van tevoren spe cifiek naar uitkeek. De zwarte stranden zijn op verschillende plekken in IJsland te vinden en ontstaan dankzij de vulkanische activiteit in IJsland. Doordat stromende lava na een vulkaanuitbarsting in zeewater terechtkomt, koelt de lava snel af en valt in kleine deeltjes uit elkaar. Deze krijgen een zwarte kleur en spoe len vervolgens weer aan op het land, waardoor de zwarte stranden ontstaan. “Foto’s vangen het niet helemaal, maar ik denk niet dat ik het snel vergeet”, schrijft ze. “En in het schilderen kan ik waarschijnlijk dichter bij de ‘kern’ komen. Wil Black 2.0 [een zwarte verfsoort] gebruiken denk ik, dat is heel mooi mat. Vooral mooi in contrast met een meer ‘vettige’ blauwgrijze zee.” Het schilderproces begint al tijdens de reis, waar de kunstenaar haar verf en kwasten niet eens bij zich heeft, maar strekt zich vervol gens nog vele weken uit totdat er een afgerond schilderij uit ontstaan is.

Seyðishólar

acrylmarkers, spraypaint, houtskool, oliepastelkrijt en softpastelkrijt op katoen

Sulphuric

Op basis van foto’s die ze overal en nergens neemt schildert Marie Reintjes fragmenten uit het dagelijks leven. Op inspiratiereis door IJsland komen haar fascinaties voor enerzijds het alledaagse en anderzijds de overweldigende kracht van de natuur samen. De Nederlandse luchten, wegen en stoplichten worden in haar schilderijen vervangen door IJslandse vulkanen en geisers, maar de liefde voor het schilderen blijft even sterk. Reintjes neemt de toeschouwer mee op reis door IJsland, maar ook op haar zoektocht naar de perfecte weergave op doek van de indrukken die ze daar opdoet. Hierdoor laat Reintjes de toeschouwer met andere ogen naar het IJslandse landschap kijken, maar ook naar de meest alledaagse details in de wereld om ons heen.

Dit boek is het 13de deel in de Inspiratiereeks, een initiatief van de Van Vlissingen Art Foundation. Deze stichting ondersteunt sinds 2008 talentvolle, Nederlandse beeldend kunstenaars. Hun ontwikkeling, hun inspiratie, dat is waar het in deze serie om draait.