Koha Javore 605

Ngjarje Javore

Javore KOHA

ISSN 1800-5969

Podgoricë e enjte, 27 shkurt 2014 Viti XIII / Numër 605 Çmimi 0,50

Bisedë e k s k lu z ive me aktorin e Holliwodit Pjetër Malota

www.kohajavore.co.me

Fatmir Gjeka u zgjodh kryetar i Komunës

Jemi ambasadorë të emrit “shqiptar”

2

e enjte, 27 shkurt 2014

Javore KOHA

Javore KOHA

Javore KOHA

Përmbajtje

Angazhim i përbashkët për zgjidhjen e problemeve

Dorëshkrimet dhe fotografitë nuk kthehen

3 Javore KOHA

fq 20

Libri i Jurisevic-it mbi Kosovën, së shpejti film

F. Shkreli:

Politika greke në Ballkan

e enjte, 27 shkurt 2014

Rita Ora

fq 4

fq 6

fq 21

A. Lulushi:

Jo, Lamberci nuk tallej!

Themelues: Kuvendi i Republikës së Malit të Zi

Gazetë javore për aktualitete, shkencë dhe kulturë Numri i parë doli më 21 shkurt 2002.

Botues: SHAGBG „Pobjeda” Drejtor ekzekutiv: Lav Lajoviq Redaktor përgjegjës: Ali Salaj Gazeta redaktohet nga kolegjiumi: Fahrudin Gjokaj (redaktor teknik) Ismet Kallaba (aktualitete, sport), Toni Ujkaj (kulturë) Vijoleta Berishaj (sekretare teknike) Adresa: Bulevar revolucije 15, Podgoricë Telefon & fax: 078/110-578 E-mail: kohajavore@t-com.me www.kohajavore.co.me

Përmbajtje

fq 10

fq 22

Sh. Hasangjekaj:

Telefonat e mençur kanë zëvendësuar lodrat Aktorja nga Malësia Anita Nikaj

Shpalosje e epikës legjendare shqiptare fq 14

fq 27

Punoj për të sjellë gjëra të mira

Konsolidimi dhe shtrirja e emrit Arbanon fq 16

fq 28

Ne hap me Kohen

4 Javore KOHA

Ngjarje javore

e enjte, 27 shkurt 2014

Ngjarje javore

e enjte, 27 shkurt 2014

5 Javore KOHA

Ministri për të Drejtat e Njeriut dhe Pakicave, dr. Suad Numanoviq vizitoi Këshillin Nacional të Shqiptarëve në Mal të Zi

Angazhim i përbashkët për zgjidhjen e problemeve Ulqin – Kryetari i Këshillit Nacional të Shqiptarëve në Mal të Zi, Genci Nimanbegu, ka pritur të premten në një takim pune ministrin për të Drejtat e Njeriut dhe Pakicave, dr. Suad Numanoviq me bashkëpunëtorët e tij, me të cilin ka biseduar për shumë çështje që i shqetësojnë shqiptarët në Mal të Zi. Duke e vlerësuar këtë si fillim të bashkëpunimit institucional, kryetari i KNSH-së ka thënë se për temat mbi të cilat kanë folur duhet të punohet duke u bazuar në kompetencat që kanë këshillat nacionale dhe Ministria për të Drejtat e Njeriut dhe Pakicave “Ne kemi biseduar hapur për mundësitë dhe bashkëpunimin që duhet të kenë këshillat nacionale dhe Ministria, qoftë vetë apo së bashku, me institucionet

tjera. Kemi biseduar se si ta avancojmë bashkëpunimin tonë, kuadrin institucional dhe ligjor në Mal të Zi, i cili lejon që këshillat nacionale dhe Ministria të bashkëpunojnë, dhe këtu kemi folur për shumë çështje duke filluar nga fusha e arsimit, fusha e mbrojtjes së të drejtave nacionale, interesave ekonomike, fuqizimi i rolit të këshillave nacionale”, ka thënë Nimanbegu.

Kryetari i KNSH-së ka theksuar se ai dhe ministri Numanoviq nuk kanë mendim të njëjtë për shumë çështje, por sipas tij, është gjë e mirë që ata të flasin se në çfarë mënyre do të arrijnë deri tek zgjidhjet optimale.

Sipas Nimanbegut, ministri Numanoviq ka shprehur gatishmëri që Ministria për të Drejtat e Njeriut dhe Pakicave

t’i mbështesë iniciativat e KNSH-së dërguar institucioneve të tjera, qoftë ky Universiteti i Malit të Zi, Ministria e Arsimit apo qeverisjet vendore, dhe të shohë se në çfarë mënyre mund t’i zgjidhin ato.

Kryetari Nimanbegu e ka njoftuar ministrin Numanoviq me aktivitetet e planifikuara për t’u realizuar në periudhën e ardhshme, si dhe problemet e funksionimit të KNSH-së për shkak të mjeteve të pamjaftueshme financiare.

Nga ana tjetër, ministri Numanoviq ka theksuar rolin tejet të rëndësishëm të këshillave nacionale për avancimin institucional dhe mbrojtjen e të drejtave të popujve pakicë dhe bashkësive të tjera të pakicave nacionale, si dhe domosdoshmërinë e bashkëpunimit më të afërt të këshillave nacionale me Ministrinë për të Drejtat e Njeriut dhe Pakicave.

Sipas tij, në takim vëmendje e posaçme i është kushtuar çështjes së arsimimit të të rinjve shqiptarë dhe nevojës së angazhimit të përbashkët në lidhje me nënshkrimin e Memorandumit me Universitetin e Malit të Zi për regjistrimin e një numri të caktuar të studentëve shqiptarë në këtë universitet, pastaj çështjen e punësimit të tyre.

Ministri Numanoviq ka theksuar se detyrimet e çdo këshilli nacional janë të qarta dhe se është e domosdoshme që ato të merren në mënyrë më efikase me to.

Vizita e ministrit Suad Numanoviq në KNSH është realizuar në kuadër të vizitave të tij të rregullta të këshillave nacionale të pakicave në Mal të Zi. i.k.

Të hënën u mbajt seanca konstitutive e Kuvendit të Komunës së Ulqinit

Fatmir Gjeka u zgjodh kryetar i Komunës

Ulqin – Kryetari i Partisë Demokratike dhe kandidati i Koalicionit “Bashkë për të ardhmen e Ulqinit”, Fatmir Gjeka, është zgjedhur kryetar i Komunës së Ulqinit në seancën konstitutive të Kuvendit të Komunës së Ulqinit, e cila u mbajt të hënën.

Për të kanë votuar 17 këshilltarët e shumicës së re qeverisëse, e cila përbëhet nga Forca e Re Demokratike, koalicioni “Bashkë për të ardhmen e Ulqinit” dhe Mali i Zi Pozitiv, ndërsa për kundërkandidatin e tij, Rexhep Taganoviq nga PDS, kanë votuar 11 këshilltarë të opozitës. Një votë ka qenë e pavlefshme, kurse tre këshilltarë, dy të PSD-së dhe ai i Frontit Demokratik nuk kanë marrë pjesë në votim.

Në seancën konstitutive është zgjedhur edhe kryetari i ri i Kuvendit të Komunës së Ulqinit, mr. Fuad Haxhibeti nga Forca e Re Demokratike. Edhe për të kanë votuar 17 këshilltarët e koalicionit të ri qeverisës, një këshilltar ka qenë kundër, kurse të tjerët të përmbajtur. Haxhibeti

ka qenë kandidati i vetëm për kryetar të Kuvendit të Komunës së Ulqinit.

Në fjalën e tij përshëndetëse, kryetari i ri i Komunës së Ulqinit, Fatmir Gjeka, ka thënë se koalicioni qeverisës ndërmjet Forcës së Re Demokratike, “Bashkë për të ardhmen e Ulqinit” dhe Malit të Zi Pozitiv është alternativa më e mirë qeverisëse që i ofrohet Ulqinit.

Ai ka theksuar se është i vetëdijshëm për situatën e vështirë ekonomike në të cilën ndodhet komuna e Ulqinit dhe qytetarët e saj.

“Edhe pse është ndër komunat më të pasura për nga burimet natyrore, Ulqini sot renditet ndër komunat më pak të zhvilluara dhe më të varfëra në Mal të Zi, me pagat më të ulëta. Por ne do të bëjmë çmos që ta nxjerrim sa më shpejt Ulqinin nga kjo pozitë të cilën kurrsesi nuk e meriton”, ka thënë Gjeka.

Sipas tij, Ulqini ka nevojë për stabilitet politik, gjë që e ofron koalicioni i ri qeverisës, i cili do të jetë një koalicion stabël dhe koalicion për zhvillimin e Ul-

qinit.

Gjeka i ka ftuar këshilltarët e Kuvendit të Komunës së Ulqinit dhe qytetarët e Ulqinit për bashkëpunim sa më të madh me qëllim të, siç ka thënë ai, “arritjes së objektivave tona të përbashkëta – zhvillimit të Ulqinit dhe jetës më të mirë të të gjithë qytetarëve të tij”.

Fatmir Gjeka zëvendëson në krye të Komunës së Ulqinit, Nazif Cungun nga Forca e Re Demokratike, kurse kryetari i ri i Kuvendit, mr. Fuad Haxhibeti, Milazim Mustafën nga Partia Demokratike.

Në seancën konstitutive janë verifikuar mandatet e këshilltarëve të përbërjes së re të Kuvendit të Komunës së Ulqinit, ku PDS përfaqësohet me nëntë këshilltarë, Forca e Re Demokratike me tetë këshilltarë, koalicioni “Bashkë për të ardhmen e Ulqinit” me shtatë këshilltarë, UDSH me tre këshilltarë, PSD dhe Mali i Zi Pozitiv me nga dy këshilltarë, ndërsa Partia Popullore e Socialistëve dhe Fronti Demokratik me nga një këshilltar. i.k.

6 Javore KOHA

e enjte, 27 shkurt 2014

Vështrime & Opinione

Vështrime & Opinione

e enjte, 27 shkurt 2014

Foku s

7 Javore KOHA

Politika greke në Ballkan Duke u bazuar në historinë e re dhe të vjetër të Ballkanit, politika e jashtme greke ka nevojë për një ushtrim vullneti më të mirë dhe për një transparencë më të madhe në marrëdhënjet me vendet Ballkanit Perëndimor

Për Koha Javore: Frank Shkreli / Nju Jork

Këto ditë, zëvendës Kryeministri dhe Ministri i jashtëm i Greqisë, Zoti Evangelos Venizelos bëri një turne në kryeqytetet e vendeve të Ballkanit Perëndimor, në kapacitetin e tij si President i Këshillit të Ministrave të Jashtëm të Bashkimit Europian. Zoti Venizelos, sipas Ministrisë së jashtme greke, vizitoi të hënën Beogradin ku u takua me udhëheqsit më të lartë të Serbisë, dhe një ditë më vonë ai qëndroi në Podgoricë për takime me udhëheqësit malazezë.

Ai gjithashtu vajti në Sarajevë dhe u ndalua edhe në Prishtinë për një vizitë të shkurtër ku u takua me Kryeministrin, Zotin Hashim Thaçi dhe me Ministrin e Jashtëm, Zotin Enver Hoxhaj. Nga Prishtina, zyrtari i lartë grek shkoi në Shkup ku zhvilloi takime me udhëheqsit e atij vendi, përfshirë edhe kryetarin e Bashkimit Demokratik për Integrim, Zotin Ali Ahmeti. Nga Shkupi ai udhëtoi për në Tiranë ku, sipas Ministrisë së Jashtme greke, ai do të takohet të premten me udhëheqsit më të lartë të shtetit dhe të qeverisë shqiptare, përfshirë Kryeminstrin Edi Rama, “vetëm për vetëm”, ose “kokë më kokë”, sipas njoftimit të Ministrisë së jashtme greke, e që do të pasohet me takime të tjera përfshirë Ministren për Integrimin Europian, Klajda Gjosha, presidentin, Zotin Bujar Nishani, kryeparlamentarin, Zotin Ilir Meta dhe Kryetarin e Partisë Demor-

katike në opozitë, Zotin Lulëzim Basha.

Në njoftimin e Ministrisë greke të Punëve të Jashtme theksohet gjithashtu fakti se në agjendën e zyrtarit të lartë grek në Kryeqytetin shqiptar është edhe darka ku “do të marrë pjesë Kryepeshkopi Anastasios i Tiranës, Durrësit dhe

i gjithë Shqipërisë”, thekson njoftimi i Ministrisë greke.

Duhet pritur për të parë se cilat janë përfundimet e vizitës së Zotit Venizelos në Tiranë, por nga ato që janë njoftuar deri tani nga vizitat e kësaj jave në kryeqytete të tjera të Ballkanit, politika

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

e jashtme greke karshi këtyre vendeve, sidomos karshi Serbisë dhe shqiptarëve, është e njëjta si gjithmonë, kryesisht në favor të Serbisë dhe jo në favor të shqiptarëve. Në Prishtinë, ai u deklarua se është në favor të integrimit të Kosovës, por dihet se Greqia është njëra prej

pesë vendeve të Bashkimit Europian (BE) që nuk e njehpavarësinë e Kosovës, por ai njëkohësisht tha se vendi i tij nuk do e pengojë Kosovën në rrugën e saj drejtë integrimeve euro-atlantike, ndërsa ai nuk u prononcua se si presidente e BE-së për gjashtë muajt e ardhëshëm, Greqia nuk do e ndihmojë Prishtinën drejtë integrimit europian. As nuk e pengon as nuk e ndihmon!

Ndërsa në Beograd, aty ku edhe e filloi turneun e tij, sipas medias vendase, Zoti Venizelos në takimet e tija me udhëheqësit serbë, tha se Athina do të bëjë çdo gjë të mundur për të ndihmuar Serbinë drejtë integrimit europian, megjithëse, Zoti Venizelos, si president i Këshillit të Ministrave të jashtëm të BEsë, e di se një prej kërkesave themelore të BE-së për pranimin e Serbisë është pikërisht normalizimi i marrëdhënjeve të saj me Kosovën. Në të vërtetë për sa kam mundur të shoh në shtyp, nuk kam parë se në bisedimet e tija në Beograd te jetë përmendur kund fjala ‘’Kosovë’’, megjithëse ka mundësi të jetë censuruar nga vet media. Gjatë vizitës së tij në Beograd, Zoti Venizelos ra dakord me udhëheqsit e serbë, se Serbia nuk ka mik më të madh se Greqinë në Bashkimin Europian dhe njëkohsisht ata theksuan investimet e mëdha që Greqia ka derdhur në Serbi gjatë viteve. Ata njëherazi njoftuan marrveshjen për një mbledhje të përbashkët të dy qeverive, gjatë këtij viti.

Ndërkaq, revista e njohur britanike, The Economist njofton se akuzat për zbulim korrupsioni në sektorin publik grek vazhdojnë duke thënë se kësaj radhe akuzat i drejtohen Ministrisë së Jashtme të Greqisë, e cila sipas The Economist, ka keqpërdorur fondet e dhëna grupeve jo qeveritare greke që veprojnë jashtë

vendit, kryesisht në rajonin e Ballkanit.

Sipas revistës britanike shumica e këtyre enteve jo qeveritare nën umbrellën e organizatës “Ndihma Helene”, u themeluan me aprovimin e ish kryeministrit Xhorxh Papandreu, nga viti 2000 deri më 2008. Revista Economist thotë se dyshohet se disa prej këtyre fondeve mund të kenë shkruar drejtë mbrojtjes dhe strehimit të kriminelit të luftës serbo-boshnjakut Radovan Karaxhiq, kur ai ndiqej nga forcat e NATO-s për tu arrestuar për krime lufte. Revista britanike shkruan, për atë që ishte e qartë gjatë luftërave në ish- Jugosllavi se, “aktivistë të Pasokut (Partia e Papandreut) ishin mbështetës të fortë të serbëve gjatë shpërbërjes së Jugollavisë.’’, ndërsa shton revista se, “gjatë kohës që Andreas Papandreu (I ati i Xhorxh Papandreut) ishte kryeministër i Greqisë, partia Pasok furnizoi regjimin e Slobodan Millosheviqit me ndihma financiare dhe teknike, dhe se deri në arrestimin e tij, Karaxhiqi pritej me krah hapur nga zyrtarët grekë në Athinë. Revista The Economist thotë se Xhorxh Papandreu përgnjeshtron të ketë bërë ndonjë gjë kundër ligjore.

Duke u bazuar në historinë e re dhe të vjetër të Ballkanit, politika e jashtme greke ka nevojë për një ushtrim vullneti më të mirë dhe për një transparencë më të madhe në marrëdhënjet me vendet Ballkanit Perëndimor, por sidomos ndaj Shqipërisë dhe Kosovës, nëqoftse me të vërtetë Athina dëshiron që -- siç tha edhe vet z. Venizelos -- të çojë përpara përspektivat europiane dhe euroatlantike për rajonin. Atëherë kjo duhet të bëhet për të gjitha vendet e rajonit pa përjashtim, si një hap i rëndësishëm që e kërkon koha tashmë, për stabilitetin dhe paqën në rajon dhe në kon tinetin europian.

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

8 Javore KOHA

e enjte, 27 shkurt 2014

Opinione & Vështrime

Opinione & Vështrime

e enjte, 27 shkurt 2014

9 Javore KOHA

Shteti i pavarur i Kosovës dhe tërësia e paprekshme kulturore shqiptare (2)

Nevoja e mbështetjes së hapësirës unike kulturore shqiptare

Shteti i ri, si shtet i krijuar në fillim të shekullit XXI, nuk mund të bëhet faktor i ndërprerjes së funksionimit të hapësirës kulturore shqiptare. Dy shtetet shqiptare duhet t’i heqin të gjitha barrierat që kanë penguar në të kaluarën këtë hapësirë kulturore që të funksionojë natyrshëm dhe pa u dhunuar me asnjë veprim. Fakti që ky realitet kulturor kombëtar ka qenë i dhunuar në të kaluarën nga faktorë të ndryshëm kufizues e shton nevojën urgjente për ta mbështetur me gjithë energjitë nga të dy qendrat njëkohësisht.

Dr. Basri Çapriqi

Gjuha shqipe është ndoshta kështjella më e madhe që e pengon një projekt të këtillë, qoftë historia e shtrirjes dialektore, qoftë realiteti dinamik i përdorimit të standardit të shqipes. Dialekti u nxjerr pengesë të madhe sepse e folmja e Kosovës nuk është një dialekt më vete që të përputhej me kufijtë politikë të shtetit të ri. Ajo është pjesë e kryedialektit të gegnishtes i cili përfshin edhe gjysmën e Shqipërisë deri në Shkumbin. Standardi i shqipes është pengesa tjetër. Në vitin 1968 në Prishtinë, u organizua Konsulta Gjuhësore e Prishtinës e cila i parapriu Kongresit të Drejtshkrimit që u organizua në Tiranë në vitin 1972, me pjesëmarrjen e delegatëve nga Kosova.

Meqenëse rrethanat politike vonuan së tepërmi një zhvillim modern të literaturës dhe të arsimit në Kosovë, libri i parë në gjuhën shqipe u botua në vitin 1955, i bie që gati e gjithë literatura me vlerë në Kosovë të jetë krijuar e botuar pas vitit 1972, pra në standardin e shqipes së vitit 1972. Të gjitha tekstet shkollore dhe dokumentacioni pedagogjik në të gjitha nivelet e shkollimit në Kosovë, ashtu sikurse edhe mësimdhënia, zhvillohet në standardin e shqipes. E gjithë industria mediale në Kosovë, operatorët vendas dhe operatorët nga Tirana që mbulojnë me sukses tregun e Kosovës, media e shkruar e audiovizuele, operon brenda normave të standardit të shqipes. E gjithë literatura botërore vjen e përkthyer në standardin e shqipes nga

botues të Kosovës dhe të Shqipërisë dhe shitet gjithandej përmes rrjetit tregtar të librit.

Lindja e shtetit të ri të Kosovës ka ringjallur edhe njëherë furishëm debatin për standardin e shqipes. Ata që e kundërshtojnë në vazhdimësi standardin dhe propagandojnë rrënimin e tij dhe kthimin në shqipen me dy variante letrare, gegnisht e toskërisht, gjykuan se krijimi i shtetit të Kosovës mund t’u japë dorë në rrënimin e normave të standardit të vitit 1972. Filluan përpjekje në Tiranë e në Prishtinë për botim të revistave apo mediume audiovizuele në gegnisht. U hapën debate televizive ku merrnin pjesë kryesisht gazetarë, por edhe gjuhëtarë të cilët mbronin apo sulmonin standardin. Impakti i këtij debati nuk rezultoi me lëkundjen e standardit të shqipes. Gazetat a revistat që nisën të dilnin në gegnisht pas një kohe të shkurtër u shuan për mungesë tregu për një produkt

të këtillë. Ky projekt nuk mundi të gjejë audiencë që konsumon një produkt të këtillë as në Prishtinë e as në Tiranë. Standardi i shqipes duket të ketë hedhur rrënjë më thellë se ç’mendonin propaganduesit e rrënimit të tij. Po nëse në këtë linjë dësh-

Është vështirë të gjykosh kush është më i rrezikshëm për shqipen standarde, ata që duan zhbërjen e normës se nuk u pëlqen si është bërë apo këta që ngrenë shpatat për të bllokuar zhvillimin dinamik të saj se u pëlqen si është bërë.

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

tuan, kjo kategori njerëzish pati një tjetër sukses, jo më pak të rrezikshëm për standardin e shqipes dhe zhvillimin dinamik të tij. Kjo tendencë, mobilizoi një kategori tjetër rrënuesish, një grup gjuhëtarësh konservatorë që shpallën të rrezikshëm çdo zhvillim të standardit, çdo prekje të normës, çdo hapje të saj ndaj dialekteve e që ishte një nga detyrat e Kongresit të Drejtshkrimit. Pasi që një grup gjuhëtarësh të caktuar nga dy akademitë e shkencave nga Tirana dhe Prishtina u dakorduan për të prekur një “ë” të patheksuar, këta gjuhëtarë shpallën: shqipja u shprish. Sulmi i atyre që dolën për të mbrojtur standardin me heshta e shpata ishte shumë efikas. Rreziku po vjen nga Kosova!

Nga atje ku kish nisur bërja më 1968! Shqiptarët janë shumë të ndjeshëm për një aset kaq të vlefshëm kombëtar i cili integron shqiptarët anë e kënd rruzullit. Me kategori kaq të ndjeshme është shumë

lehtë të manipulosh një audiencë shumë të gjerë dhe të shpallësh konservimin e gjuhës së gjallë, zhvillimin e saj dinamik dhe hapjen e saj ndaj shekullit të dinamikës marramendëse. Nuk është rrënuar shqipja as kur i kanë rënë dhëmbë të tjerë e as po t’i binte ndonjë “ë” e patheksuar.

Dhe është vështirë të gjykosh kush është më i rrezikshëm për shqipen standarde, ata që duan zhbërjen e normës se nuk u pëlqen si është bërë apo këta që ngrenë shpatat për të bllokuar zhvillimin dinamik të saj se u pëlqen si është bërë.

Shteti i ri i Kosovës është një kompromis i ekuilibruar mes fuqive të mëdha që kanë interes për stabilitetin e rajonit e që nuk kënaqë asnjë palë deri në fund, por plotëson disa kërkesa madhore për popullin që jeton në këtë shtet. Shqiptarët janë çliruar nga regjimi që ushtroi gjenocid mbi popullatën civile, por nuk u është lejuar të bashkohen në hapësiren unike kombëtare. Kjo ka kënaqur palën serbe duke i dhënë qetësinë se shteti i ri do t’u garantojë serbëve një status të privilegjuar në shtetin e ri, të vogël e të brishtë.

Përpjekja e institucioneve të Kosovës për të trajtuar gjithë trashëgiminë kulturore materiale që gjendet në territorin e Kosovës si thesar të shtetit të Kosovës në prezentimin e saj në botë ka dështuar që në nismë. Sebia ka futur brenda trashëgimisë së vet të gjithë trashëgiminë që lid-

het me manastiret ortodokse në Kosovë e ku bëjnë pjesë edhe manastiret që janë futur nën ombrellën e Unesko-s si thesar i trashëgimisë botërore. Këto manastire kanë një status të veçantë, ashtu si edhe i gjithë thesari i artit mesjetar që gjendet brenda tyre dhe si të këtilla Serbia i administron, i promovon dhe i posedon. Në anën tjetër, gjithë trashëgimia kulturore e Kosovës që lidhet me popullatën shqiptare shoqërohet me atributin kulturë shqiptare dhe si e tillë është pjesë e tërësisë kulturore shqiptare dhe e një hapësire unike kulturore. Shteti i ri, si shtet i krijuar në fillim të shekullit XXI, nuk mund të bëhet faktor i ndërprerjes së funksionimit të hapësirës kulturore shqiptare. Dy shtetet shqiptare duhet të heqin të gjitha barrierat që kanë penguar në të kaluarën këtë hapësirë kulturore që të funksionojë natyrshëm dhe pa u dhunuar me asnjë veprim. Fakti që ky realitet kulturor kombëtar ka qenë i dhunuar në të kaluarën nga faktorë të ndryshëm kufizues e shton nevojën urgjente për ta mbështetur me gjithë energjitë nga të dy qendrat njëkohësisht.

(Kumtesa është lexuar në Forumin e 6-të Publik me titull “Kosova – shteti më i ri europian”, të organizuar nga Akademia Shqiptare e Arteve dhe Shkencave në Tiranë, më 14 shkurt 2014)

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

10 Javore KOHA

Kulturë

e enjte, 27 shkurt 2014

Kulturë

e enjte, 27 shkurt 2014

Gjuhësi

11 Javore KOHA

Jo, Lamberci nuk tallej!

Lamberci e vizitoi Shqipërinë në qershor të vitit 1954 dhe në vitin 1957. Edhe pas prishjes së marrëdhënieve të ngushta politike midis Shqipërisë dhe vendeve të bllokut sovjetik, Lambers refuzoi t’i shkepuste lidhjet e tij me Shqipërinë në fushën e gjuhës dhe kulturës.

Në pritjet e ambasadës shqiptare në Berlinin lindor, ai merrte pjesë vazhdimisht duke u interesuar për ecurinë e studimeve albanologjike në vend

Për Koha Javore

Astrit Lulushi / Uashington

“…historia e vërtetë e njerëzimit do të shkruhet vetëm kur shqiptarët të marrin pjesë në shkrimin e saj”. Në facebook, dikush pyeti nëse Lamberci tallej me shqitarët me këto fjalë? Jo, Lamberci e kishte seriozisht! Kur Lamberci i shkroi këto fjalë në studimin “Një vështrim mbi letërsinë shqipe” (1956), ai nisej nga hulumtime të thella që kishte kryer prej dekadash. Maximilian Lamberc (1882 – 1963) e kishte studiuar shqipen (gjuhë, kulture, foklor) një jetë të tërë. Si alban-

olog, Lamberc jetoi për një vit (1907) mes arvanitasve në Greqi. Publikimi i tij i parë në fushën e studimeve shqipe ishte një libër gjuhe dhe leximi shqip më 1913; pastaj shkoi në Italinë e Jugut për të shqyrtuar të folmet shqip atje; në veçanti iu kushtua dialektit verior arbëresh në Abruzzo dhe Molise, sidomos dialektit në Badhesas (Villa Badessa).

Nga maji në qershor 1916, Lamberc shkoi në Shqipërinë veriore dhe qendrore duke regjistruar për herë të parë

mbi baza shkencore gjuhën dhe folklorin shqiptar. Në këtë udhëtim ai vizitoi Grudën, Shkodrën, Lezhën, Krujën, Tiranën, Durrësin, Luginën Kir, Shoshin, Shalën, luginat e Drinit dhe të Valbonës dhe sidomos Mirditën.

Në dhjetor 1916 ai u kthye në Shqipëri, këtë herë me trupat perandorake austriake që kishin pushtuar Shqipërinë veriore dhe qendrore në kuadër të Luftës Botërore. Ai ishte ngarkuar për krijimin e sistemit arsimor shqiptar dhe

ishte anëtari i vetëm i huaj i Komisisë Letrare Shqipe që autoritetet austriake kishin formuar per krijimin e një sistemi shkollor të njësuar për mbarë Shqipërinë. Në Shkodër, Lamberc ishte me Gjergj Fishtën botues i gazetës Posta e Shypnisë në të cilën botoi edhe disa studime të vetat. Pas Luftes I Boterore Lambertz u kthye në Austri, dhe shkroi disa libra dhe artikuj mbi aspekte të ndryshme të kulturës shqiptare, veçanërisht folklorit.

Fundi i Luftës II botërore e gjeti Lambercin në Gjermaninë Lindore nën kontrollin sovjetik. Në qershor të vitit 1945, ai u emërua drejtor i shkollës së gjuhëve të huaja në Lajpcig dhe në tetor 1946, bëhet profesor i Gjuhësisë Krahasuese.

Deri sa doli në pension, më 1957, Maksimilian Lambertz drejtoi edhe Institutin e gjuhëve indo – evropiane.

Lamberci e vizitoi Shqipërinë në qershor të vitit 1954 dhe në vitin 1957. Edhe pas prishjes së marrëdhënieve të ngushta

politike midis Shqipërisë dhe vendeve të bllokut sovjetik, Lambers refuzoi t’i shkepuste lidhjet e tij me Shqipërinë në fushën e gjuhës dhe kulturës. Në pritjet e ambasadës shqiptare në Berlinin lindor, ai merrte pjesë vazhdimisht duke u interesuar për ecurinë e studimeve albanologjike në vend. Maksimilian Lamberc vdiq më 26 Gusht 1963; autoritetet komuniste gjermano lindore lejuan që trupi varrosej në Vjenë, duke respektuar dëshirën e tij të fundit.

12 Javore KOHA

Kulturë

e enjte, 27 shkurt 2014

Kulturë

e enjte, 27 shkurt 2014

13 Javore KOHA

Fotografia që zbulon lidhjen e poetit nobelist italian Salvatore Quasimodo me poetin shqiptar, Dino Kalenja

Poezia si urë lidhëse Dinoja është shqiptari i vetëm në botë që ka fotografi me nobelistin Quasimodo. Kjo tingëllon si “Radecky marsh” i Shtrausit në finale. Po, çfarë e ka lidhur Dinon me Quasimodon? Ka vetëm një përgjigje mbushamendase: poezia. Dinoja ishte një poet shumë i talentuar. Kjo duket qartë kur lexon një përmbledhje të tij, shumë të mangët, por gjithësesi përndritëse të poezive të pabotuara.

Dinoja ka një stil të kultivuar, një estetikë figurative të veçantë. Ka mjeshtëri të hollë

Për Koha Javore:

Dr. Moikom Zeqo

Në vitet ‘80 të shekullit të kaluar, përktheva dhe botova në revistën letrare “Nëntori“ një cikël kryesor nga krijimtaria poetike e Salvatore Quasimodo-s. Prej vitesh imagjinata ime ishte e magnetizuar nga mjeshtëria e pazakontë dhe e kërthnestë e Quasimodo-s.

Ai ka shkruar me një delikatesë meditative dhe persiatje të holla si askush në poezinë moderne italiane. Salvatore Quasimodo u lind më 20 gusht 1901 në Modica, Siqeli. Mësimet fillestare i bëri në Gela. E famshme dhe tronditëse është poezia e tij për Gelan, ku thuhet se ka vdekur vetë Eskili.

Ky imazh e ka ndjekur Quasimodo-n tërë jetën si ato Erenitë e mitologjisë antike. Më 1916 nisi studimet në Institutin e Teknikës, Matematikës dhe Fizikës në Palermo, pastaj vazhdoi në Institutin “A. M. Jaci“, ku u diplomua si gjeometër, punë që e bëri për ca kohë.

Më pas, me ftesë të Elio Vittorinit, shkoi në Romë, ku u njoh edhe me Eugenio Montale-n. Njihet me monsinjor Mariano Rampolla del Tindario, prej të cilit mësoi greqishten e vjetër dhe latinishten, Vitet 1930-1940 konsiderohen si etapa hermetike e poezisë së tij.

Mbas 1940-ës, etapa e poezisë së angazhuar, cilësim ky për mendimin tim, tejet konvencional. U quajt kështu për shkak të antifashizmit të tij të spikatur dhe të paepur.

Më 1941 u nominua si profesor i letërsisë pranë Konservatorit muzikor “Giuseppe Verdi“, deri në vitin 1968 kur

vdiq. Është varrosur në Cimiterio Monumentale në Milano. Në vitin 1959, ju dha Çmimi Nobel për letërsi.

Fama e tij u bë ndërkaq e përbotëshme.

Të papërsëritshme janë përkthimet e tij nga poetët antikë grekë, por edhe romakë. Këto përkthime mua më pëlqejnë edhe më skajshëm dhe më intimisht. Quasimodo institucionalizoi një shkollë të tërë poetike me rrezatim në Itali dhe në Evropë.

Mund të them se njohja e poezisë së Quasimodo-s në rininë time ka ndikuar kur u kritikova për hermetizëm në poezinë time në vitin 1974. E kam menduar më me vetëdije të thukët, pse më ka pëlqyer dhe më pëlqen akoma dhe tani ky poet i çuditshëm? Çfarë lidhjeje të padukshme janë ende të pashkëputura?

Kur miku im nga Fieri, Zenel Duraj, gjatë një bisede të rastësishme më tha se kishte disa dokumenta që lidheshin me Dino Kalenjën, Hero i Popullit, i vrarë në mars 1944 në përpjekje me nazistët, mes të cilave ishte dhe një kartolinë që vetë Salvatore Quasimo-

do ia kish dërguar Dinos, u shtanga dhe u dlirësova si nga një vizion i papritur, por gjithësesi i pabesueshëm.

Një lloj kumti si nga Mbretëria e së Panjohurës! I pashë dokumentat. Dhe po i bëj publike për të gjithë për herë të parë.

Kartolina me foton e Salvatore Quasimodo-s me Dino Kalenjën, i paraqet ata si dy miq shumë të afërt, të ngushtë, të njohur prej kohësh, me respekt ndaj njëri-tjetrit në një park, pranë një skulpture. Nga pas, kartolina ka të stampuar adresën e studios, firmës fotografike “DE ZARDO-BUCC. FRESCURA-OTTIKA-FOTO- TREVISO“.

Ajo më e rëndësishmja ështa autografi me shkrim dore i vetë poetit të madh italian “Salvatore Quasimodo - Dino Bektashit, 29-9-1940-XIX“. Është Quasimodo që ia ka dërguar Dinos, i cili mbante si mbiemër edhe Bektashi, (atë të babait). Kjo do të thotë se midis Quasimodo-s dhe Dinos ka patur komunikim dhe letërkëmbim postar edhe më parë. Nuk ka sesi të jetë ndryshe dhe e rastësishme. Ata

Një tjetër pyetje torturonjëse më mundon. A ka shkruar poezi në italisht Dinoja? Ka mundësi, përderisa kishte miqësi me kryepoetin Quasimodo. A ka botuar ndonjë nga këto poezi në revistat e kohës? Nuk e dimë. Ndoshta nuk do ta dimë kurrë.

Por nuk harrojmë dot çastin e fiksuar të Dinos martir, me poetin antifashist italian, Salvatore Quasimodo.

janë njohur bashkë në Itali, ku Dinoja ka studiuar në akademi ushtarake, janë takuar në qytetin Treviso pranë Venedikut, ku është realizuar mrekullia e fiksimit të çastit në fotografinë e paharrueshme, gati si një farë monumenti memorial për të dy, por sidomos për Dinon, shqiptarin. Dinoja është shqiptari i vetëm në botë që ka fotografi me nobelistin Quasimodo.

Kjo tingëllon si “Radecky marsh” i Shtrausit në finale.

Po, çfarë e ka lidhur Dinon me Quasimodon? Ka vetëm një përgjigje mbushamendase: poezia.

Dinoja ishte një poet shumë i talentuar. Kjo duket qartë kur lexon një përmbledhje të tij, shumë të mangët, por gjithësesi përndritëse të poezive të pabotuara. Dinoja ka një stil të kultivuar, një estetikë figurative të veçantë. Ka mjeshtëri të hollë. Poezitë e tij janë lirike, afrohen me ato të Lasgushit. Ja disa vargje: “Vyshken zemrat, m’ndryshken lulekuqet“; “Çahet krahërori si shegë e kuqe“; “Malli thonjtë ngul mbi dallgë“; ”Sot të pres tek guva e Hënës / se të nesërmes s’i dihet “; ”Pikë e lotit, lot me zjarre”; “Vështrimet ndër sy cfilosen“; “Si dy zogj në pafajësi, ulur rrimë në korije / në xhepin e shpirtit tënd, bluhen afshe dashurie“; “Eh, në sytë e lagur / e mësuam notin“.

Dino Kalenja, si udhëheqës i lartë ushtarak i batalionit partizan të Mallakastrës “Ismail Klosi“, bashkë me Mustafa Matohitin, edhe ky Hero i Popullit, u

vranë në një ditë. Është i njohur për heroizmin epik. E pra, delikatesa lirike e vargjeve kërkon të tregojë diçka më përtej, më shumë, më universalisht.

Ai u kthye në Shqipëri pas pushtimit nga Italia fashiste musoliniane. U lidh që herët me lëvizjen komuniste dhe qe figurë kryesore e saj në rezistencën e armatosur.

Nga koha e studimeve ushtarake në Itali kanë mbetur disa fotografi të Dinos me uniformë, të pabotura kurrë më parë. Por mbi të gjitha është edhe fotografia e vajzës italiane Loletta, që ai e deshi pakufishëm, që i kushtoi edhe disa nga poezitë më të frymëzuara.

Një fotografi e dytë i tregon edhe bashkë. Njëra ka edhe mbishkrimin në italisht: “A Dinucio Roma” dhe “Come pegno d ‘amore - LOLETTA”. E dashura e thërriste duke e italianizuar emrin e Dinos në Dinucio.

Dino u vra në Shqipëri.

Ku vdiq Loletta?

Kush mund ta rindërtojë sekretin e kësaj dashurie vallë? *** Fotografitë janë metafora të rënda, sfiksore dhe memece. Heshtja ështa e pazhbërshme më, në jetë të jetëve.

Për Dinon janë bërë monumente dhe skulptura bronzi. Por vargjet janë më të forta dhe kumbuese se sa bronzi.

Ai kishte mik një italian antifashist, partizan në batalionin partizan. Quhej

Borgomazh. Kur u vra, Dinoja i kushtoi një poezi: Të mori plumbi në Qafë të Kicokut.

Tani tek koka, atje majë malit, Nuk ke asnjë emer, por veç një pejsazh Dhe pllakën e Hënës, ku është gdhendur, “Borgomazh“!

Metafora e mësipërme flet për një prirje moderne poetike të Dinos.

Dhe, ja një tjetër poezi e mrekullueshme, “Pushka“: Harruam një çast të dashurojmë, Lulet vyshken ende pa çelur.

Pushka na u bë dorë, Për t’i përkëdhelur! *** Një tjetër pyetje torturonjëse më mundon. A ka shkruar poezi në italisht Dinoja? Ka mundësi, përderisa kishte miqësi me kryepoetin Quasimodo.

A ka botuar ndonjë nga këto poezi në revistat e kohës? Nuk e dimë. Ndoshta nuk do ta dimë kurrë.

Por nuk harrojmë dot çastin e fiksuar (pa kufij në kohë dhe në hapësirë) të Dinos martir, me poetin antifashist italian, Salvatore Quasimodo.

Poezia e plotëpushtetshme, ndritëse, mbijetuese, është midis tyre si ajri, vdekja dhe amshimi i pakapërcyeshëm dot. Amen!

14 Javore KOHA

Kulturë

e enjte, 27 shkurt 2014

Kulturë

e enjte, 27 shkurt 2014

15 Javore KOHA

Mbi librin “Epika legjendare e Rugovës” II të autorit Zymer Ujkan Neziri

Shpalosje e epikës legjendare shqiptare Në këtë vëllim që mban numrin II, janë përfshirë 22 këngë kreshnike të vetëm një lahutari, Isuf Selmani – Kuklecaj (1908-1989), i lindur në fillim të shekullit XX në fshatin Shtupeq i Math të Rugovës. Ky lahutar është njëkohësisht njëri ndër më të vjetrit e koleksionit Epika legjendare e Rugovës.

Shaban Hasangjekaj

“Pas përfundimit të luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe çlirimit të Kosovës, më 1999, u krijuan kushtet minimale në Institutin Albanologjik të Prishtinës, ndonëse me shumë vonesë, për vazhdimin e botimit të blejve të projektit të koleksionit ‘Epika legjendare e Rugovës’ që ka 15 vëllime dhe është ndër koleksionet më të mëdha të eposit të kreshnikëve. Ky projekt individual është realizuar në krahinën e Rugovës, në kuadër të hulumtimit në terren për hartimin e disertacionit të doktoratës ‘Poezia legjendare e Rugovës’, të mbrojtur më 1995, në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Prishtinës, pas shumë pengesave politike nga viti 1983”.

Janë këto fjalë me të cilat fillon hyrja në librin me titull “Epika legjendare e Rugovës” II të doktorit të shkencave filologjike, prof. dr. Zymer Ujkan Neziri nga Siparanti (Zahaqi) i Pejës.

Libri, recensues të të cilit janë prof. dr. Shaban Sinani dhe prof. dr. Agron Xhagolli, është botuar në vitin 2011, në Shtëpinë botuese “Botime të veçanta” në Prishtinë dhe është shtypur në shtypshkronjën KGT në Prishtinë, përbëhet prej 427 faqesh.

Në këtë vëllim që mban numrin II, janë përfshirë 22 këngë kreshnike të vetëm një lahutari, Isuf Selmani – Kuklecaj (1908-1989), i lindur në fillim të shekullit XX në fshatin Shtupeq i Math të Rugovës.

Ky lahutar është njëkohësisht njëri ndër më të vjetrit e koleksionit Epika legjendare e Rugovës.

Autori në këtë vëllim ka përfshirë po ashtu etnogjenezën e Shtupeqit të Math, vendlindjes së lahutarit në fjalë, të cilën e ka ndarë në disa pasuse: Shtupeqi i Math, Të dhëna historike për Shtupeqin e Math, Të dhëna etnokulturore për Shtupeqin e Math, Eposi i kreshnikëve në Shtupeqin e Math, Gjurmë toponimike të kohës së Mujit e të Halilit në Shtupeq të Math, Lahutarët e Shtupeqit të Math, Të dhëna për jetën e lahutarit Isuf Selmani, Reper-

tori i lahutarit Isuf Selmani, dhe Përmbajtja e këngëve të kreshnikëve të repertorit të Isuf Selmanit. Në këtë vëllim, autori ka përfshirë edhe: Sqarime gjuhësore, Linguistic explanations (në gjuhën angleze), Fjalorthin, Treguesin e emrave të vendeve dhe të njerëzve, Treguesin e toponimeve legjendare dhe të personazheve, Shënimin për fotografitë dhe hartën e Rugovës, Shembuj melografik, Gjashtë fotografi të familjes së lahutarit Isuf Selmani, dhe Nëntë fotografi nga konferenca shkencore ndërkombëtare për eposin e kreshnikëve të Shtupeqit të Math.

“Me bleun e dytë të vëllimit ‘Epika legjendare e Rugovës’, Zymer U. Neziri i shton veprimtarisë së tij si mbledhës, botues e kërkues shkencor i epikës legjendare shqiptare një pasuri të re. Bleu është nëntitulluar ‘Këngë të kreshnikëve e balada’ për shkak të tipologjisë së tejshkrimeve prej kumteve gojore që përmban”, shkruan në recensionin e vet recensuesi i librit, etnologu prof. dr. Shaban Sinani.

Autori Zymer U. Neziri në vazhdim të hyrjes së librit “Epika legjendare e Rugovës” shprehet: “Në krahinën e Rugovës kam vazhduar punën e mbledhësve paraardhës të Eposit, të viteve ’30 të shekullit të kaluar, e ndër ta po i përmend më të njohurit: Allbert Llord, Qemal Haxhihasani, Anton Çetta, Shegë Osmanaj, Nimon Alimusaj dhe Çelë Bardhaj”, dhe në vazhdim shton: “Në fazën e parë, gjatë viteve 1979-1988, kam realizuar rreth gjashtëqind ditë pune në Rugovë, me shpenzime familjare. Në katundet e Rugovës kam evidentuar katërqind e dhjetë këngë të kreshnikëve e balada, kurse tri të katërtat e kësaj shume i kam incizuar në bobina magnetofoni. Vetëm pak sosh janë balada, sepse gati të gjitha janë këngë të Ciklit të Kreshnikëve. Saktësisht, gjatë asaj periudhe kam incizuar treqind e tetë këngë të kreshnikëve, balada nga kjo krahinë e vogël etnogjeografike të Alpeve

Shqiptare. Sasia e tërësishme e vargjeve të këtyre këngëve e kalon shifrën njëqind mijë. Po ashtu, në kuadër të këtij projekti, përveç poezisë, kam shënuar prozën legjendare të kësaj krahine”.

Siç theksuam edhe më lart, ky vëllim përfshin këngët kreshnike (22 sosh) të vetëm një lahutari: Isuf Selmani – Kuklecaj.

Ndonëse projekti i koleksionit përbëhet prej 15 vëllimeve, renditja e tyre është bërë sipas moshës së lahutarëve. Disa nga këta lahutarë të koleksionit, varësisht nga shuma e vargjeve, kanë nga një ble të veçantë këngësh dhe atë: Isuf Selmani – Kuklecaj (1908-1989), Haxhi Meta – Nilaj (1912-1994), Ramë Çaushi – Elesaliaj (1908-2000), Ibish Bajrami – Kurbogaj (1915-1990), Ali Tahiri – Metujkaj (19151992), Rrustem Tahiri – Metujkaj (19192000), Isuf Veseli – Dreshaj (1926-2000) dhe Isë Elezi – Lekëgjekaj (1947).

Janë edhe tre-katër lahutarë tjerë të rëndësishëm, që do të mund të kishin, po ashtu nga një vëllim të veçantë të kuadër të këtij koleksioni, por, fatkeqësisht repertori i tyre është mbledhur pjesërisht, për arsye të ndryshme.

Lahutarë të tjerë në vëllime të përbashkë-

ta janë 26 sish, emrat e të cilëve lexuesit kureshtarë mund t’i gjejnë në librin në fjalë (faqe 21).

Gjatë aktivitetit të vet, Zymer Neziri në terren ka punuar edhe me lahutarë të tjerë nga Rugova, disa prej të cilëve tash nuk janë gjallë, por nuk ka bërë incizime nga repertorët e tyre: Rrustem Veseli – Vaçaj, Mustafë Coli – Cukaj, Hysen Mehi – Hajdaraj, Sadik Haredini – Lekaj, Dervish Ibishi – Aliçkaj, Azem Ujkani – Tafukaj, Mehmet Rama – Mujaj, Mustafë Xhemaili – Harabadaj, Shaban Haxhia – Nilaj, Adem Isufi – Lekaj, Tahir Dana – Lekaj, Asllan Ademi – Shala, Sali Shabani – Nilaj etj.

Katundet e Rugovës, ku Zymer Neziri i ka bërë hulumtimet, janë: Shtupeqi i Vogël, me dy lagje të tipit katund: Llas e Nilaj (Bollopaçë), Lipa, e përbërë nga dy lagje të tipit katund: Lipa e Madhe dhe Lipa e Vogël, Shtupeqi i Math, Rieka e Allagës, e përbërë nga dy lagje të tipit katund: Hakaj dhe Pecaj me lagjen e tipit katund Ujmirë (Llutovë). Këto janë katundet e Rugovës së poshtme.

Hulumtimet i ka kryer edhe në Rugovën e sipërme, në katundet Kuqishtë me lagjen e tipit katund Bardhaj, Dugaivë, Haxhaj,

Koshutan, Shkrel, Bogë me lagjen e tipit katund Dreshaj, si dhe Stakaj.

Krahas mbledhjes së këngëve të kreshnikëve, Zymer Neziri ka mbledhur edhe rreth 100 njësi prozë legjendare. Shumica sosh ofrojnë të dhëna për jetën e kreshnikëve në Rugovë, për shtegtimet e tyre, për varret e tyre etj. Aty ka të dhëna edhe për qeniet mitike: Zanat, orët, dragonjtë, kuçedrat.

Në kuadër të këtij projekti, filologu Zymer Neziri, ka mbledhur të dhëna biografike për jetën e lahutarëve rugovas në dy shekujt e fundit. Janë rreth 150 biografi të periudhës 1791-1947.

Materialet e mbledhura dhe të incizuara janë dorëzuar në Institutin Albanologjik të Prishtinës, më 1988.

Në periudhën 1988-1997, Zymer Neziri ka vazhduar fazën e dytë të hulumtimit e të mbledhjes, por kryesisht ka punuar në deshifrimin e materialeve nga bobinat e magnetofonit.

Në prag të fillimit të luftës kundër Serbisë dhe Malit të Zi, më 1997 në shtyp ka publikuar një ble këngësh nga ky projekt, me titull “Epika legjendare e Rugovës” V, këngë kreshnike e balada të lahutarit Haxhi Meta – Nilaj. Ky ble ka 30 këngë ose 10 560 vargje të shtypura në 400 faqe, botim i Institutit Albanologjik të Prishtinës.

Doktori i shkencave filologjike Zymer Ujkan Neziri, prej vitit 1969 e tutje ka botuar mbi 350 zëra bibliografikë (punime dhe artikuj në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni, Mal të Zi, Rumani, Itali, Poloni, Japoni, Austri, si dhe në proces botimi: Bosnjë e Hercegovinë – SHBA, Hungari – Austri, Kinë).

Filologu Zymer Neziri, deri më tani ka botuar këto vepra dhe publikime: “Epika legjendare e Rugovës” V (1997), “Këngë të kreshnikëve” (1999), “Këngë të kreshnikëve” bot. II (2001), “Këngë të kreshnikëve” bot. II (2003), “Poetika e krahasimit. Figura e krahasimit në këngët tona lirike të dashurisë” (2004), “Studime për folklorin I: Eposi i kreshnikëve dhe Epika historike” (2006), “Studime për folk-

lorin II: Epika gojore dhe Etnokultura” (2008), “Epika legjendare e Rugovës” I (2009), “Këngë të kreshnikëve” bot. IV (2009), “Këngë të kreshnikëve” bot. V (2011) dhe “Epika legjendare e Rugovës” II (2011).

“Tridhjetë vjet të Institutit Albanologjik (1967-1997)” (bashkëpërgatitje), 1997, “Rëndësia e veprës së Gustav Majerit për studimet albanologjike” (bashkëpërgatitje), 1998, “Çështja kombëtare dhe vetëdija kritike” (bashkëpërgatitje), 1998, Pasqyra dokumentare “Pajtimi i gjaqeve 1990-1991” (bashkautor), 1999, “Pajtimi i gjaqeve 1990-1991” (bashkëpërgatitje), 2000, “Isa Demaj, jeta dhe veprimtaria atdhetare”, 2000, Pasqyra dokumentare “Pajtimi i gjaqeve 1990-1991” (bashkautor) bot. II, 2001, “Pajtimi i gjaqeve 1990-1991” (bashkëpërgatitje) bot. II, 2001, “Avdi Kelmendi, jeta dhe veprimtaria atdhetare” (bashkautor), 2002, “Rëndësia e veprës së prof. Eqrem Çabejit për studimet albanologjike” (bashkëpërgatitje), 2003, dhe “Anton Çeta, figurë poliedrike e kulturës shqiptare” (bashkëpërgatitje), 2011.

Në dorëshkrim ka edhe këto vepra: “Studime për folklorin” III, “Haxhi Zeka në traditën gojore”, monografi, “Epika legjendare e Rugovës”, monografi, “Rugova në vështrim etnologjik”, monografi, “Ligjërata për eposin e kreshnikëve”, Koleksioni në 12 vëllime këngësh nga krahina e Rugovës” dhe “Këngë të kreshnikëve dhe balada”.

Prej vitit 1978 e këndej ka pasur mbi 70 kumtesa në tubime shkencore, kombëtare e ndërkombëtare (sesione, simpoziume, seminare e konferenca shkencore) në: Kosovë, Shqipëri, Maqedoni, Mal të Zi, Poloni (3), Bosnjë e Hercegovinë, SHBA, Hungari – Austri, Kinë.

Për veprimtarinë e tij të gjithanshme letrare, filologu Zymer Neziri është nderuar me shumë mirënjohje, dhurata dhe çmime të larta.

Prof. dr. Zymer Neziri jeton, punon dhe krijon në Prishtinë.

16 Javore KOHA

Bisedë

e enjte, 27 shkurt 2014

Bisedë

e enjte, 27 shkurt 2014

17 Javore KOHA

Intervistë me këngëtaren Aurela Gaçe

Punoj për të sjellë gjëra të mira Nëse do të quaj se kënga “Origjinale” është suksesi im më i madh, i bie të fshij gjithë punën që kam bërë vite e vite me radhë. Po të vini në Shqipëri, do t’ju tregojnë për këngë të tjera. Janë komplet tjetër stil nga “Origjinale”, por që publiku i di përmendësh. Mund të them se kënga “Origjinale” pati sukses sepse ishte diçka shumë ndryshe, tre stile të kënduari në një këngë, kishte ritmin që u pëlqen edhe fëmijëve.

Koha javore: Përshendetje Aurela.

Faleminderit që ndatë një pjesë të kohës suaj për këtë intervistë, e cila besoj që është e para për një gazetë nga Mali i Zi? A. Gaçe: Po, është hera e parë që jap një intervistë për një gazetë nga Mali i Zi dhe sinqerisht Ju falënderoj për këtë mundësi.

Koha javore: Për çfarë do ta mbani mend vitin që lamë pas?

A. Gaçe: Oh, për shumë gjëra të bukura. Për fjalët që fliste goca ime e vogël çdo ditë që rritej dhe më lumturonte për ditë, e që më jep forcë të jetoj gjatë edhe shumë vite me të. Sigurisht, vitin që kaluam e mbaj mend si çdo vit tjetër, të mbushur me punë.

Koha javore: A është kënga “Origjinale”, suksesi juaj më i madh në skenën muzikore?

A. Gaçe: Jo, jo, jo. Absolutisht jo. Nëse do të quaj se ajo këngë është suksesi më i madh, i bie të fshij gjithë punën që kam bërë vite e vite me radhë. Po

Koha javore: Sipas Jush, çfarë i mungon muzikës shqiptare?

A. Gaçe: Të them të drejtën, asgjë.

Ka nga të gjitha. Ashtu si në të gjithë botën. Këngëtarët provojnë, kopjojnë, punojnë, ngelen në vend, rrëzohen, kanë sukses... Pra, si kudo.

të vini në Shqipëri, do t’ju tregojnë për këngë të tjera. Janë komplet tjetër stil nga “Origjinale”, por që publiku i di përmendësh. Mund të them se kënga “Origjinale” pati sukses sepse ishte diçka shumë ndryshe, tre stile të kënduari në një këngë, kishte ritmin që u pëlqen edhe fëmijëve.

Koha javore: Na e përshkruani një ditë të Aurelës?

A. Gaçe: Obobo! Nga t’ia nis! Hahaha… Ka raste që luaj e kujdesem gjithë ditën për gocën. Ka raste kur fluturoj nga shtëpia me nxitim, kur e marr edhe vajzën me vete në prova ose në studio. Shkoj në palestër, ushtrohem për repertorin në klubin ku performoj çdo fundjavë në Tiranë... Ka shumë më shumë se kaq.

Koha javore: Kënga “Dua”, e publikuar para disa muajsh, është pritur mjaft mirë nga fansat tuaj brenda dhe jashtë Shqipërisë. Sa jeni e kënaqur me këtë hit?

A. Gaçe: Atë, e çdo këngë që nxjerr, e dua një herë vetë e pastaj ju servir njerëzve. Kënga “Dua” është e veçantë për zemrën time sepse ka në thelb muzikë e tekst lab, d.m.th. nga krahina ku unë kam lindur e jam rritur. E unë dua që kjo lloj muzike të tingëllojë bukur edhe për veshin e dikujt që nuk është rritur me këtë lloj muzike.

Më vjen vërtetë shumë mirë nëse këtë muzikë e shijojnë edhe shqiptarët në Mal të Zi, sepse fundi fundit është shqip.

Unë u futa në talent shoun “The Voice of Albania” të jap çfarë di e çfarë jam. U futa që të kem mundësinë të ndihmoj dikë që ka dëshirë të mësojë. Sepse neve na ka munguar një mësues, një mentor. E dhashë këtë me të gjithë konkurrentët, punova shumë, por m’u kthye në stres çdo javë. Fillova duke e marrë shumë personale, mërzitesha e dëshpërohesha sa herë largoja dikë. Sado të tregohesha objektive, prapë mendoj që edhe ata që largoheshin nga gara, ishin të mirë e të ndryshëm nga njëri-tjetri. Nuk e shoh më veten të bëj gjyqtaren me të rinjtë.

Koha javore: Komedi apo dramë?

A. Gaçe: Të dyja, nëse janë të realizuara mirë. Njeriu ka nevojë për të dyja.

Koha javore: Kur mund të presim një hit të radhës nga Ju? A. Gaçe: Unë punoj, jo për hite. Se atë askush s’e di nëse bëhet hit ose jo. Unë vazhdoj punën të sjell gjëra të mira dhe tani po punoj. Së shpejti, shpresoj.

Koha javore: Si do ta përshkruani talent shoun “The Voice of Albania” dhe pjesëmarrjen Tuaj në të?

A. Gaçe: Ky shou e çdo talent shou, janë mënyra më e mirë për një të ri që të provojë skenën, të promovojë veten, të dalë e t’u tregojë të gjithëve se ka një talent. E pastaj varet nga puna e vetë këngëtarëve se sa puno-

jnë më pas. Unë u futa në këtë shou të jap çfarë di e çfarë jam. U futa që të kem mundësinë të ndihmoj dikë që ka dëshirë të mësojë. Sepse neve na ka munguar një mësues, një mentor.

E dhashë këtë me të gjithë konkurrentët, punova shumë, por m’u kthye në stres çdo javë. Fillova duke e marrë shumë personale, mërzitesha e dësh-

përohesha sa herë largoja dikë. Sado të tregohesha objektive, prapë mendoj që edhe ata që largoheshin nga gara, ishin të mirë e të ndryshëm nga njëri-tjetri. Nuk e shoh më veten të bëj gjyqtaren me të rinjtë. T’i mësoj? Patjetër, nëse kërkojnë ndihmën time. Por gjyqtare, jo më.

Koha javore: Në fund, kur mund të shpresojmë për një paraqitje të Aurelës në Mal të Zi? A. Gaçe: Ofertat për të ardhur aty kanë qenë, por jo gjithmonë gjendet gjuha e përbashkët. Kam qenë në Ulqin vite përpara. Nuk di të të them për këtë kohë. Nëse doni të shikoni se çfarë ndodh kur këndoj live, ju ftoj të vini në Tiranë. Do të ishte kënaqësi. Nuk është shumë larg!

Bisedoi: Kristjan Gj. Dukaj

18 Javore KOHA

e enjte, 27 shkurt 2014

Shëndeti

Gurët në veshka shfaqet pa paralajmërim Prania e gurit zbulohet me ultrazë, derisa zalli më së shpeshti diagnostikohet me fotografim rëntgeni. Për eliminimin e zallit dhe gurit më e rëndësishme është që të pihet sasi e madhe uji.

Krijimit të gurëve i kontribuojnë shumë faktorë: * Çrregullimet metabolike të cilat nënkuptojnë tajitje të tepruar të disa mineraleve, siç janë kalciumi, fosfori apo kripërat e natriumit dhe të kaliumit të thartirës oksale, janë shkaktarë të shpeshtë të krijimit të gurëve. * Infeksionet e vazhdueshme kronike të traktit të urinës gjithashtu janë faktorë të krijimit të gurëve apo të zallit në veshka. * Predispozita gjenetike * Çrregullimi në ushqim paraqet edhe një shkaktar tjetër i cili i kontribuon procesit të krijimit të gurëve Pjesa më e madhe e gurëve në veshka mund të trajtohet duke rritur sasinë e marrë të lëngjeve, ndryshime në dietë dhe mjekime. Rreth 90% e gurëve, kalojnë vetë brenda 3 deri 6 javëve. Disa tipa gurësh mund të shpërbëhen me anë të mjekimeve; megjithatë, gurët me përbërje kalciumi (tipi më i zakonshëm), nuk mund të shpërbëhet.

Çka duhet të dini për kaloritë?

Kaloritë janë njësi e matjes për energjinë të cilën organizmi e merr nga ushqimet. 1.800 deri 2.000 kalori i plotësojnë nevojat ditore të femrës së rritur, e cila lëviz mesatarisht dhe e cila nuk duhet të humbë peshë trupore.

Një gram i albuminave dhe një gram i karbohidrateve i kanë nga 4 kalori. Dallimi është se karbohidratet janë burim momental i energjisë, ndërsa albuminat shërbejnë për krijimin e indeve. Pijet përmbajnë (400 për 1 litër) dhe nuk japin kurrfarë materie ushqyese. Pos kësaj, pijet energjike shkaktojnë ngritjen e tensionit të gjakut, gjë që paraqet rrezik për personat të cilët vuajnë nga sëmundjet vaskulare të gjakut. Edhe pijet e gazuara përmbajnë thartinë e cila çrregullon vlerën pH në gavrën e gojës dhe e dëmton zmaltin e dhëmbëve. Në vend të kësaj, pini mjaft ujë mineral. Kështu kontrollohet apetiti dhe nxirren jashtë materiet e dëmshme nga organizmi.

Trupi i njeriut përmban 65% ujë. Uji bart materie të nevojshme për qelizat dhe i mundëson trupit që nëpërmjet urinës dhe djersitjes të nxjerrë jashtë materiet e dëmshme. Organizmit i nevojiten 2,5 litra lëngje. Atyre që bëjnë ushtrime u nevojitet më shumë ujë: 500 ml çdo 30 minuta gjatë ushtrimit.

Automobilizëm

e enjte, 27 shkurt 2014

19 Javore KOHA

Është dashur të kalojnë më shumë se 30 vite për ish-gjigandin britanik “Jaguar” që përsëri të kthej emrin dhe reputacionin e viteve 1960, por nën komandën nga Tata indiane, gjërat ngadalë po kthehen në vendin e tyre. Indianët kanë mësuar nga gabimet që pronari i mëparshëm i “Ford-it” i pagoi shumë shtrenjtë, e kjo është që nëse “Jaguar-i” dëshiron të kthehet në shtigjet e vjetra të lavdisë, atë nuk mund ta realizoj me sedan.

Kjo është arsyeja pse i dërguan inxhinierët e tyre në Gjermani për të mësuar nga më të mirët (“Mercedes”, “BMW” dhe “Audi”). Si rezultat i kësaj është zhvilluar modeli F-Type, së pari në dispozicion vetëm si një roadster, kurse premiera e tij si një coupe, pasoi në panairin e fundit të automjeteve në Los-Anxhelos. Se “Jaguar-i” është duke përgatitur versionin coupe, ishte bërë e ditur dy vjet më parë kur në panairin “Frankfurt Motor Show”, ishte prezantuar koncepti C-X16 Coupe Retro me shumë linja të huazuara nga modeli legjendar E-Type.

Jaguar F-Type Coupe

Opel Astra GTC është një nga makinat që tërhoqi vëmendjen e adhuruesve të saj që në fillimin e lansimit. Edhe pse “Opel-i” aplikon karakteristikat e shkëlqyera vizuale të coupe-së në modelet më të vogla hatch, nuk mund të thuhet se motori që është projektuar për to, është i shkëlqyer.

Për shembull, motori 1.4 -litra turbocharged zhvillon 120 KF dhe vetëm 175 Nm momente rrotulluese dhe mundëson përshpejtimin në 100 km/h për 11 sekonda zhgënjyese. Edhe “Renault-i” ka një motor turbo 1.2-litra që zhvillon të njëjtën fuqi, ndërsa “Ford-i” këtë e arrin me motorin 1-litër EcoBoost.

Duhej të ndërmerrej një hap për shkak se synohet që të gjithë pronarët e makinave, t’i kthej në stacionin e cilësisë. “Schiftech Engineering” ka ofruar një zgjidhje interesante: ri-plotësoi njësinë ECU dhe ngriti forcën e motorit të përmendur 1.4 -litra turbo me 164 KF dhe momenti rrotullues është rritur në 288 Nm. Këto janë vetëm shifra të respektueshme që tejkalojnë pothuajse të gjitha njësitë 1.4-litra turbo.

Opel Astra GTC me motor jo të mirë

20 e enjte, 27 shkurt 2014

Panoramë

Panoramë

e enjte, 27 shkurt 2014

Javore KOHA

Rita Ora, sharm dhe elegancë në pasarelën e modës në Milano Rita Ora vazhdon të mahnisë jo vetëm botën e muzikës, por edhe atë të modës, me sharmin dhe elegancën e saj në pasarelën e modës në Milano.

Rita, e ftuar si mysafire special, nuk ka hezituar që të parakalojë në pasarelë, duke u shfaqur tejet bukur në një fustan të zi nga sateni e ku figuronte me shkronja të mëdha ngjyrë ari edhe brendi Moschino. Në këtë eveniment, e pranishme ka qenë edhe Kate Perry.

Hersi “fluturon” me muzikën Këngëtarja Hersi Matmuja, e cila do të përfaqësojë Shqipërinë në edicionin e sivjetmë të festivalit evropian të këngës “Eurovision”, ka postuar një foto në profilin e saj në Facebook, ku shihet në disponim shumë të mirë.

Fituesja e Festivalit të Këngës në RTSH, përmes këtij postimi ka shprehur optimizmin e saj se përmes muzikës do të arrijë t’i realizojë shumë gjëra në jetë, madje edhe të “fluturojë”.

“Dua të fluturoj… dua të jetoj çdo sekond të jetës sime ashtu siç është i bukur, i shëmtuar, por dua t’i jetoj, jo t’i kaloj pa i vënë re... dua të dashuroj pafund çdo gjë, familjen, gjysmën tjetër time, natyrën, çdo gjë... dua të studioj, të hulumtoj në pafundësi brenda meje për të nxjerrë jashtë të gjithë zërin e shpirtit tim... Dhe të gjitha këto dua t’i bëj duke kënduar sepse muzika – kënga është identiteti im…

Libri i Jurisevic-it mbi Kosovën, së shpejti film

21 Javore KOHA

Katër vjet pas paralajmërimeve të shumta nga Craig Jurisevic, një skenarist e producent nga Los Angeles ka marrë përsipër që librin e tij, ku ai i përshkruan përjetimet e luftës, ta shndërrojë në film.

E këtë do ta bëjë skenaristi e producenti Ian Mackenzie Jeffers, i njohur për filmin “The Grey” të vitit 2011, me aktorin Liam Neeson në rol kryesor.

Lajmin e ka konfirmuar vetë australiani Jurisevic, i cili në librin “Duart e përgjakura: kirurgu në luftë” hodhi historinë personale të tij kur si kirurg fillimisht u angazhua në Spitalin e Kukësit e më pas iu bashku Batalionit Atlantiku që hynte në Kosovë.

Ergi Dini triumfon në “X Factor Albania” Këngëtari nga Shkodra, Ergi Dini, është fitues i edicionit të tretë të “X Factor Albania”, ndërsa është hera e dytë që konkurrenti i Tunës shpallet fitues i këtij spektakli talentësh.

Garën e finales e hapi Sarah Memmola me këngën “Gli uomini non cambiano”. Senadi erdhi me “Bed of Roses” të Bon Jovi-t, ndërkohë që Ergi performoi këngën e tij të preferuar “Man’s World”.

Në raundin e parë të eliminimeve, Ergi u kualifikua direkt në dyshen e fundit finale, ndërsa nga konkurrentët e Alban Skënderajt u kualifikua Senadi. Italiania Sarah u eliminua.

Më pas u erdhi radha dueteve të dy finalistëve.

Ergi dhe Tuna kënduan “Ain’t No Sunshine”, kurse Senadi dhe Albani interpretuan këngën “Heaven”. Dhe në fund, fituesi i “X Factor Albania 3” u shpall Ergi Dini.

Në mbrëmjen finale në skenë u kthye fituesja e edicionit të dytë, Arilena Ara, e cila performoi këngën e saj të parë. Po ashtu, të ftuara speciale ishin edhe Miriam Cani dhe Elhaida Dani.

Juria e edicionit të tretë të “X Factor Albania” përbëhej nga Pandi Laço, Altuna Sejdiu, Soni Malaj dhe Alban Skënderaj.

22 e enjte, 27 shkurt 2014

Te k n o l o g j i

Fotografia e javës

Javore KOHA

YouTube nderohet me Çmim Special

YouTube pritet të fitojë një çmim special nga Akademia Ndërkombëtare e Arteve dhe Shkencave Televizive. Çmimet Digjitale Emmy do ta nderojë ueb-faqen e shpërndarjes së videove me çmimin “2014 Pioneer Prize” për kontributin e saj inovativ në industrinë digjitale. Çmimin do ta pranojë shefi i departamentit të argëtimit në YouTube, Alex Carloss.

Presidenti i Akademisë Ndërkombëtare të CEO, Bruce L Paisner, ka thënë se është i kënaqur që ky çmim këtë vit shkon për YouTube, meqenëse ky shërbim, i krijuar më 2005, cilësohet si shpërndarësi më i madh i përmbajtjes digjitale.

Që prej lansimit, YouTube ka zbatuar ndryshime të ndryshme si dhe është rritur aq shumë në numër të përdoruesve.

Telefonat e mençur kanë zëvendësuar lodrat Pajisjet touchscreen kanë zëvendësuar çdo lodër për fëmijë, ka gjetur hulumtimi i ri.

Sondazhi ka zbuluar se më shumë se 60 për qind e prindërve kanë pohuar se fëmijët e tyre përdorin pajisjet e mençura.

Ato kanë zëvendësuar kukullat, figurat heroike, lojërat me tabelë dhe lodrat tjera

tradicionale, ndërsa ekspertët kanë thënë se përdorimi ende po shënon rritje.

“Nuk kam parë kurrë më shumë teknologji intuitive për fëmijët”, ka thënë Michael Cohen.

Firma e tij, Michael Cohen Group (MCG), sot ka publikuar rezultatet e hulumtimit të fundit që ka përfshirë 350 prindër në

Britani të Madhe.

Sipas sondazhit, 60 për qind e prindërve kanë pohuar se fëmijët e tyre rregullisht përdorin pajisjen “shpesh”, derisa 38% kanë thënë se fëmijët luajnë “shumë shpesh”.

“Touchscreens tani janë loja primare e fëmijëve”, ka thënë Cohen.

„Nëse një fotograf profesionist fotografon të njëjtin objekt që fotografon edhe një person i zakonshëm, ku qëndron ndryshimi„. fahrudin Gjokaj: ushtari Ilir

e enjte, 27 shkurt 2014

23 Javore KOHA

„Qesh pak, shiko këtu”

24 e enjte, 27 shkurt 2014

Intervistë

Intervistë

e enjte, 27 shkurt 2014

Javore KOHA

25 Javore KOHA

Bisedë me aktorin e Holliwodit Pjetër Malota

Jemi ambasadorë të emrit “shqiptar” Koha Javore: Pjetër ju keni një karrier mbi dyzetvjeçare në fushën e arteve marciale duke realizuar mbi 26 filma aksion me aktorët më të mëdhenj të Holliwoodit. Na thoni si filloi rrugëtimi juaj drejt këtij sporti, cilin aktor e kishit idol që ju inspiroi ta ndjekni këtë rrugëtim?

P.Malota: Jam lindur në Grudë në vitin 1959 kurse në vitin 1972 kur isha 13 vjecare kam emigruar në Amerikë, Detroit ku u angazhova në karate dhe së shpejti u dashurova me këtë art marcial ku dhe arrita sukses. Ishin vitet e 70-të kur filmat e Bruce Lee shfaqeshin nëpër kinematë amerikane dhe botërore dhe unë si i ri fillova të ëndërroja për këtë lloj sporti ku iu përvisha ushtrimeve me shumë pasion. Mendoja dhe ëndërroja që një ditë të merrja pjesë në filmat aksion të Holliwoodit por mendoja se kjo mund të ndodh në një të ardhme shumë të largët.

Por , në vitin 1979-të shkova në Holliwood dhe isha vetëm 20 vjeçar, shumë shpejt u bëra instruktor për karate në shkollën e Chuck Norrisit në Los Angjelos. Gjatë këtyre viteve pata rastin të ushtroj shumë njerëz me famë të Holliwoodit.

Koha Javore: Ju jeni me origjinë nga Malësia (Gruda), si ndjeni që një malësorë arriti majat më të larta në kinematografinë botërore duke aktruar me aktorët më të famshëm të Holliwoodit?

P.Malota: Në Holliwood si malësor dhe shqiptar isha shumë krenar me

Malota është i njohur më së shumti për filmat që luajti më yllin e filmave aksion në Hollywood, Jean Claude Van Damme në “Double Impact”, “The Quest” dhe “The Order”. Malota është njëri ndër shqiptarët e parë e që ka thyer akullin për të luajtur në Hollywood. Ai është edhe mjeshtër i arteve marciale, ka stërvitur edhe djalin e ish presidentit, Ronald Reagan, dhe deri më tani ka qenë koordinator i më shumë se 26 filmave aksion.

Koha Javore: Na përmendi disa nga aktorët botërorë që ju keni bashkëpunuar ndër vite dhe cilët janë aktorët tuaj më të preferuar sot?

P.Malota: Për 15 vite kam punuar me Van Damme në 8 filma si aktor në tre filma si koreograf , kurse në 8 filma kam pas rast të marr pjesë në filma me shumë aktorë me famë botërore si me Sean Penn , Charlton Heston, Clive Owen, Pierce Bronson ,Liam Hemsworth , Roger Moore, etj.

Unë kam punuar në 26 filma të Holliwodit.

arritje në karate dhe në film ku me kujdes dhe me vepra e nderoja vetën dhe emrin shqiptar për çdo ditë qe kur jam larguar nga vendlindja në mënyrë që mos të harroja ta nderoja tokën e të parëve, tokën shqiptare dhe sadopak e arrita këtë qëllim duke vëndosur një gur si malësor dhe një emër shqiptar në karate dhe film në skenën botërore. Dhe kjo ishe ëndrra ime qe kur kam jetuar në Grudë ku mëndoja se si mund ta nderoj këtë tokë aq herioike.

Koha Javore: Si u njohe me aktorin e madh belg Jean Claude Van Damme, sa filma keni realizuar së bashku dhe a vazhdoni akoma të

mbani kontaktet dhe bashkëpunimin me të?

P. Malota: Në vitin 1990 kur shkova në Paris ku ushtroja disa klasë për karate në ekipin e Francës aty fati më solli që të takoja aktorin belg Jean Claude Van Damme. Aktori në fjalë erdhi në vendin ku po ushtroja që të bëjë një intervistë për TV të Francës dhe aty u takuam dhe më premtoi një rol në filmin e tij “Double Impact”. Ai kishte shumë besim dhe respekt për mua në fushën e arteve marciale. Kemi lujtuar së bashku në tetë filma kurse si koordinator kam qenë në tre filma. Akoma jemi në kontakt mirëpo aktualisht jetojmë në dy kontinente të ndryshme, ai je-

ton në Hong Kong kurse unë në Holliwood.

Koha Javore: Në vitet 70-80 kur ishte epoka e Bruce Lee keni arritur të fitoni shiritin e zi në karate.

Në mos ka qenë ky inspirim që keni fituar nga aktrimi dhe mjeshtëritë unike që ka shfaqur aktori i madh Bruce Lee? P.Malota: Çfardo që kam arritur në artet marciale dhe më vonë në filma ishte e tëra si rezultat i pasionit dhe punës së madhe. Në epokën e Bruce Lee, në vitet 70-të ashtu sikurse e thatë edhe ju, unë mora rripin e zi në Karate. Kam qenë një fans i madh i aktorit Bruce Lee.

Koha Javore: Cilin nga filmat që keni realizuar deri më tani e konsideroni si filmin më të mirë dhe më të dashur për audiencën?

P.Malota: Filmin më të sukseshëm që kam marr pjesë deri më tani e konsideroj filmin “ Double Impact”.

Koha Javore: Para disa vitesh keni qenë edhe trajner privat i djalit të ish-presidentit të SHBA-ve Ronald Regan, na flisni pak për këtë eksperiencë?

P. Malota: Kjo ndodhi gjatë viteve 1984 – 1987. Isha si instruktorë në Los Angeles dhe Ron Reagan Junior, ishte një ndër studentët e mi për tri vite me radhë. Isha shumë krenar që isha bërë instruktor i arteve marciale pasi që mu ofrua mundësia të ushtroj djalin e presidentit të SHBA-

ve. Atë botë isha shumë krenar. Ka pasur raste kur kemi folur edhe për Kosovën me të, pasi që atë kohë Kosova ishte problem në Ballkan.

Koha Javore: Cilët janë aktorët tuaj më të preferuar?

P. Malota: Aktorët e mi më të preferuar janë Robert de Niro, Al Pacino si dhe vëllai im belg, Jean Claude Van Damme.

Koha Javore: Cilat janë planet tuaja për të ardhmën?

P. Malota: Do të qëndroj aktiv në biznesin e filmave në të gjitha aspektet si producent dhe regjisor.

Koha Javore: Cili është mesazhi juaj drejtuar të gjithë shqiptarëve në Mal të Zi dhe kudo nëpër botë të cilët janë fansa të Pjetër Malotës e të cilët janë rritur me filmat tuaj?

P. Malota: Për të gjithë ata të cilët kanë qenë fansa të mi për shumë vite, dua të ju them që ne jemi shqiptarë që të gjithë. Të gjithë ne jemi ambasadorë të emrit “Shqiptar” për të mirë dhe për të keq. Secili nga ju duhet të kontribuoni me vepra dhe jo me fjalë për emrin “shqiptarë”.

Bëjeni këtë kontribut për të gjithë njerëzit dhe tokën nënë Shqipëri.

Me vepra të mira do të nderonim të kaluarën tonë tragjike dhe heroike e kjo është detyra e jonë.

Intervistoi: Toni Ujkaj

26 e enjte, 27 shkurt 2014

Kulturë

Mozaik

e enjte, 27 shkurt 2014

Javore KOHA

27 Javore KOHA

Libra të rinj

Përmbledhje me poezi nga konkursi (Botë inverse, Përmbledhje me poezi nga Konkursi i Librarisë “ARTI”, Botoi Diti&Oli, Ulqin, 2014)

Aktorja nga Malësia Anita Nikaj Poezitë që morën pjesë në konkursin e Librarisë “Arti” në Ulqin për vitin 2013 janë botuar tashmë në një përmbledhje të veçantë. Përmbledhja përbëhet nga 35 poezi të 12 autorëve që kanë marrë pjesë në këtë konkurs.

Me poezitë e tyre në përmbledhje prezantohen Albana Fani Rrashi, Ali Gjeçbritaj, Anton Lulgjuraj, Argëzon Sulejmani, Flora Suldash, Flutur Mustafa, Gazmend Çitaku, Hajredin Kovaçi, Hamid Alaj, Jaho Kollari, Skënder Osmani dhe Zyhni Beqiraj.

Në fjalën hyrëse, pronari i librarisë “Arti” dhe botuesi, Gazmend Çitaku, sqaron se libri është produkt final i një eksperimenti virtual përmes rrjetit social Facebook.

“Në të vërtetë, duke parë shumë miq të mi në rrjetin social Facebook që publikojnë poezitë e veta, erdha në idenë që përmes faqes së Librarisë ARTI nga Ulqini të organizoj një konkurs poezie ku dhuratat do të ishin modeste. I shtyrë nga kureshtja se si do të reagojnë të tjerët, konkursi ishte i hapur prej 1 korrikut deri më 31 gusht 2013. Në këtë periudhë mbërritën punimet e 12 autorëve me një numër të kënaqshëm të poezive, të cilat po i botojmë ashtu siç kanë mbërritur në adresën e redaksisë”, shkruan ai.

Libri është titulluar “Botë inverse”, sipas poezisë së Jaho Kollarit, e cila u shpall fituese e Konkursit.

Redaktor i librit është Hajro Ulqinaku, ndërsa piktura në ballinë është punuar nga piktori Bilal Nikezi. Libri është botuar nga “Diti & Oli” dhe është shtypur në shtypshkronjën IVPE në Cetinë.

(Kohapress)

Pjesë e serialit komik “O sa mirë” Përshtatshmëria ime me grupin e aktorëve dhe rolin të cilin e kishin imagjinuar, bënë që regjisori, skenaristi dhe i gjithë stafi të ishin të kënaqur me punën time dhe më pranuan si aktore të re në serial”, u shpreh Nikaj në një prenoncim për gazetën tonë Anita Nikaj nga Malësia falë talentit të saj dhe apasionimit për artin skenik, para dy muajsh është bërë pjesë e serialit komik më të ri shqiptar “O sa mirë” ku marrin pjesë artistë nga vende të ndryshme të trojeve shqiptare, si nga Tirana, Prishtina, Shkodra, Gjakova, Shkupi, Prizreni e tashmë duke filluar me episodin e 14-të edhe vajza nga Malësia, Anita Nikaj. Seriali “O sa mirë” ka për tematikë bashkimin kombëtar dhe Anita është vajza e vetme nga shqiptarët e Malit të Zi e cila po jep kontributin e saj në këtë tematik. “Eksperienca ime si aktore, dhe ideja ka filluar krejt rastësisht. Stafi i serialit kërkonte një personazh femër për rolin e studentës nga Mali i zi. Fatmirësisht, skenaristi i cili më kontaktoi dhe me të cilin u takova Ard Islami ishte i mirëinformuar për traditën, kulturën, dialektin dhe vlerat që kemi si popull ne Malësorët. Përshtatshmëria ime me grupin e aktorëve

dhe rolin të cilin e kishin imagjinuar, bënë që regjisori, skenaristi dhe i gjithë stafi të ishin të kënaqur me punën time dhe më pranuan si aktore të re në serial”, u shpreh Nikaj në një prenoncim për gazetën tonë. Ajo ka luajtur deri më tani në pesë episode dhe ajo konsideron vetën me fat për kyçjen e saj në këtë projekt që e quajti të madh, me aktorët më të famshëm të skenës shqiptare si: Enver Petrovci, Luran Ahmeti, Xhevdet Jashari, Olta Daku, Ard Islami, Helidon Fino, Jonida Vokshi, Besnik Krapi, Jeton Zogjani dhe Edi Kastrati ,etj. “Personazhi im në këtë serial është i një vajzeje nga Tuzi, me emrin Lul’ Grudaj, e cila si pjesë të karakterit të saj ka patriotizmin dhe dashurinë ndaj atdheut, ku edhe ne raste humori, e ka të theksuar ndjenjën e patriotizmit.

Po ashtu një ndër tiparet kryesore të Lulës është edhe dialekti gegë, ose si e quajmë ne, ’’Malsorçe’’, karakteristikë e cila bën përshtypje tek të gjithë përsonazhet e tjerë të cilët që të gjithë janë aktorë profesionistë”, theksoi Nikaj. Anita e konsideron vetën me fat që është përzgjedhur në një serial kaq të famshëm komik i cili ndiqet nga gjithë shqiptarët në mbarë trevat shqipfolëse.

“Jam shumë e privilegjuar që përfaqësoj vajzën shqiptare të trevave shqipfolëse të Malit të Zi, ku përkushtimi dhe serioziteti im në punë, shpresoj të shërbejë si burim frymëzimi për çdo të ri që kërkon të realizohet në çdo fushë që të zgjedhin dhe dua të them se kjo është eksperienca ime e parë me aktrimin”, tha Nikaj. E reja nga Malësia aktualisht është e angazhuar me xhirime të serialit të cilat janë të përjavëshme kurse planet e saja në vazhdim mbetën enigmë duke thënë se projektet e planifikuara do t’i zbuloj me kalimin e kohës. Përveç në serialin“O sa mirë” e reja malësore ka marrë pjesë edhe në evenimentin e bukurisë ‘’Miss Tirana’’, ku dhe ka marr çmimin ‘’Princesha e Tiranës’’. Ajo është marrë edhe me kërcim 10 vite në shoqërinë kulturore-artistike ‘’Koha’’ nga Dinosha. Skenari i serialit “O sa mirë” , i realizuar nga Ard Islami dhe Erion Kame, tregon një ngjarje e cila zhvillohet në një shkollë e cila është hapur enkas për disa nxënës të privilegjuar, të mbledhur nga të gjitha trevat ku jetojnë shqiptarë. Seriali është prodhim i Digitalb dhe transmetohet në platformën e saj në kanalet Tplus dhe Tplus1.

Toni Ujkaj

28 e enjte, 27 shkurt 2014

Fejton

Fejton

e enjte, 27 shkurt 2014

Javore KOHA

29 Javore KOHA

Kristo Frashëri: Ja si u krijua emri etnik i shqiptarëve (1)

Konsolidimi dhe shtrirja e emrit Arbanon Si pasojë, emërtimi Albanum, Albania u shtri në shek. XIII që nga lumi Drin i bashkuar në veri deri në Kaninë në jug, që nga brigjet e Adriatikut në perëndim deri në Drinin e Zi në lindje

Kur në shek. XI u shfaq emri albanë (αλβαvoι) dhe arvanitë (αρβαvιται) nuk kishte vështrim etnik, por ishte, sikurse u tha, emri i krahinës Arbëni/ Arbëri (Arbanon), që shtrihej në Shqipërinë e Mesme me qendër Krujën.

Pas shek. XI filloi përhapja e apelativit Arbëni, Arbëri, Albani edhe në viset e tjera ku banonin shqiptarët. Faktori që përcaktoi shtrirjen e emrit ishte po ai që përcaktoi shfaqjen e tij në shek. XI – në fillim bashkësia politike dhe fetare dhe më vonë bashkësia politike dhe gjuhësore.

Sikurse u tha, emërtimi Arbanon ishte në origjinë emri i trevës rreth e rrotull Krujës, e cila deri kohët e vona e ruajti të paktën në Kurbin, emrin historik Arbëni. Ishte pra, njësoj si emrat e krahinave të tjera të vendit Polati (Pulti), Kunavia (Martaneshi), Crnika (Çermenika), Trafandena (Mirdita), Matia, Dibra, Skuria, Tamadea, Benda, Mokra, Skrapari, Malakas, Mazarek etj.

Peshkopata e Krujës e krijuar sipas traditës në fillim të shek. VII194, ishte në shek. XII fqinje me peshkopatën e Lisit, që shtrihej në Mat e Mirditë, dhe me peshkopatën e Stefaniakës, që përfshinte krahinat e Tamadhesë e të Bendës. Pra, ishte krijuar bashkësia fetare në shkallë krahinore. Më 1166 Arbanoni kishte një prior (Andreas prior Arbanensis) dhe një peshkop katolik (Lazarus episcopus Arbanensis).

Titulli “prior” i qeveritarit tregon autonominë e krahinës; mbiemri i primarit të dioqezës sqaron kufijtë e saj.

Të dyja së bashku tregojnë se konsolidimi dhe shtrirja e emrit Arbanon për territorin dhe arbanit për banorin, erdhi si pasojë e konsolidimit dhe e shtrirjes së komunitetit politik e fetar arbanit që ishte formuar në shekullin e mëparshëm.

Dinamika e përhapjes në shekujt e mëvonshëm e emrit Arbanon, Arba-

num, Albania është me interes. Kjo duket sidomos gjatë ekzistencës së Principatës së Arbërisë që shfaqet në burimet historike të fundit të shek.

XII. Gjatë sundimit të arkondit Progon, emërtimi Arbanon u shtri në veri përtej Matit dhe Trafandenës deri në krahinën e Pultit.

Po ashtu gjatë sundimit të arkondit të madh Dhimitër Progonatit u shtri nga ana jugore në viset e Kunavisë e të Cernikut deri në luginën e Shkumbinit.

Shtrirja e këtij emërtimi përtej kufijve të Arbanonit historik mund të shpjegohet fare mirë me përfshirjen e këtyre krahinave në komunitetin politik e fetar të shtetit të arbanitëve, i cili u formua nga shkrirja në të e katërmbëdhjetë bashkësive krahinore.

Ky fenomen vihet re edhe gjatë gjysmës së dytë të shek. XIII, kur Karli I Anzhu i grumbulloi në vitin 1271 territoret e pushtuara në Shqipëri në një formacion të vetëm politik – në “Mbretërinë e Albanisë” (Regnum Albaniae) me kufij më të gjerë nga ç’kishte principata

arbanite në kohën e arkondit të madh Dhimitër Progonatit.

Po në këtë kohë sovrani anzhuin i detyroi dioqezat kishtare të territoreve të pushtuara të kalonin në katolicizëm.

Pavarësisht se “Mbretëria e Albanisë” ishte një pjellë e dhunës së armatosur të feudalëve anzhuinë, për shkrimtarët dhe kancelarët e shek. XIII ajo formonte një komunitet politik e fetar më vete. Sipas mendësisë mesjetare, banorët katolikë të këtij komuniteti politik u konsideruan anëtarë të kombësisë arbanite/ albanite.

Si pasojë, emërtimi Albanum, Albania u shtri në shek. XIII që nga lumi Drin i bashkuar në veri deri në Kaninë në jug, që nga brigjet e Adriatikut në perëndim deri në Drinin e Zi në lindje.

Banorët jokatolikë të kësaj mbretërie nuk u përfshinë në gjirin e kombësisë arbanite, albanite. Pavarësisht nga gjuha amtare, shqiptari ortodoks ishte, për shkak të traditës shumëshekullore, “romaios” për bizantinët, “graecus” për anzhuinët.

Që në shek. XIII në qarqet e njerëzve të ditur bizantinë të Perandorisë së Nikesë u shfaqën shenjat e para të një koncepti të ri mbi kombësinë, i përcaktuar jo si më parë nga komuniteti politik e fetar, por nga ai gjuhësor e fetar Kur Karli I D’Anzhu shkruante: “armiqtë tanë grekë”, e kishte fjalën për bizantinët. Por kur në 1274 shkruante se Durrësin e kishin rrethuar kryengritësit “albanitë dhe grekë” (albanenses et greci), ai nënkuptonte me këta dy apelativa shqiptarët katolikë e ortodoksë, mbasi ekzistenca e fshatarëve të gjuhës greke në zonën e Durrësit nuk vërtetohet dokumentarisht. Në fillim të shek. XIV me arbanit/albanit,

kuptohej gjithnjë shqiptari katolik.

Që në shek. XIII në qarqet e njerëzve të ditur bizantinë të Perandorisë së Nikesë u shfaqën shenjat e para të një koncepti të ri mbi kombësinë, i përcaktuar jo si më parë nga komuniteti politik e fetar, por nga ai gjuhësor e fetar.

Si pasojë e këtij koncepti të ri, nga gjiri i kombësisë “romaios” filloi të shquhej “heleni”, shtetasi bizantin ortodoks greqishtfolës.

Me zhvillimin e mëtejshëm të këtij botëkuptimi të ri, shqiptari ortodoks filloi të dallohej nga heleni ortodoks, sepse u takonin dy komuniteteve gjuhësore të ndryshme. Por, nga ana tjetër, shqiptari ortodoks mbeti përsëri i dalluar nga shqiptari katolik, sepse bënin pjesë në dy komunitete fetare të veçanta. U krijua kështu terreni për daljen e një emri të përbashkët për gjithë shqiptarët ortodoksë.

30 e enjte, 27 shkurt 2014

Horoskopi & Fjalëkryqi

Javore KOHA

Sport

e enjte, 27 shkurt 2014

31 Javore KOHA

Klubi i Karatesë “Ulqini”, i treti në renditjen e përgjithshme në turneun “Trofeu i Podgoricës”

Vazhdim i sukseseve

Te inkurajuar nga Merkuri do tregoheni me te ëmbël dhe me te dashur me partnerin tuaj sot. Dita do jete goxha pozitive dhe e kënaqshme. Beqaret do Dashi dashurohen çmendurisht pas një personi qe sapo e kane njohur. Kujdes mos hidhni hapa te nxituara. Financat do jene te mire për pjesën me te madhe kështu qe mund te kryhen shpenzimet e nevojshme.

Te dashuruarit do jene gjithë ditës ne gjendje pritjeje. Janë te mërzitur nga rutina dhe presin ne çdo moment diçka ndryshe nga partneri. Ne fakt ai do i surLuani prizoje pa mase. Beqaret do jene mjaft joshës dhe do bëjnë për vete persona te shumte. Ne planin financiar Jupiteri do iu sjelle fat. Disa do kenë edhe përmirësime te ndjeshme dhe do ndihen me te qete.

Nëse marrëdhënia juaj ne çift ka qene e ngrohte, klima do vazhdoje edhe sot te jete harmonike. Ne rast te kundërt, Shigjetari situata do vazhdoje te jete delikate dhe me probleme.

Beqaret jo vetëm qe do realizojnë takime, por mund te fillojnë edhe histori dashurie pasionante. Financat do kenë përmirësime te ndjeshme.

Do filloni te mendoni për projekte te përbashkëta me partnerin tuaj sot dhe kjo do iu afroje edhe me tepër me njeritjetrin. Do keni mundësi t’i Demi zgjidhni edhe disa hatërmbetje te se kaluarës. Beqaret nuk do kënaqen nga takimet qe do kryejnë dhe do mbeten serish vetëm. Sektori i financave do jete goxha delikat. Beni kujdes mos hidhni hapa te nxituara.

Kjo dite ka rrezik te mos jete shume e qete për ata qe janë ne një lidhje. Here pas here do ketë debate edhe për gjerat me elemenVirgjeresha tare. Beni vetëm kujdes te mos e teproni me fjalët. Beqaret duhet ta heqin turpin dhe t’ia shprehin pëlqimin dikujt para se një tjetër t’ua rrëmbejë nga duart. Te ardhurat do jene te mira, megjithatë nuk rekomandohen shpenzime te ekzagjeruara.

Nëse jeta juaj ne çift është delikate, duhet te merrni sa me pare masat dhe t përmirësoni atë. Po e late pas dore situata edhe mund te ndërlikohet. Për Bricjapi sa iu terket beqareve duhet thënë se te paket do jete ata qe do fillojnë histori dashurie. Te tjerët duhet te presin, por jo te bien ne pesimizëm. Financat do jete goxha problematike.

Dite e zakonshme dhe pa asgjë te veçante kjo e sotmja për te dashuruarit. Mos kërkoni asgjë me ngulm nga partner, por merrini gjerat si t’iu vijnë. BeBinjaket qaret ka mundësi te njohin një person qe ne fillim do i komplimentoje dhe do i joshe, por me pas do i lëndojë.

Kujdes! Ne planin financiar do jeni shume te kujdesshëm dhe do e dini mire sa te shpenzoni.

Asnjëherë me pare nuk jeni ndier kaq te qete ne jetën sentimentale. Sot gjithçka do shkoje si e kishit menduar dhe partneri do përkujdeset mjaft për ju.

Peshorja Beqaret do i marrin gjerat me qetësi dhe nuk do kërkojnë me ngulm princin e kaltër. Gjithsesi ne mbrëmje priten surpriza. Ne planin financiar duhet te shmangni çdo lloj shpenzimi sepse situata do jete delikate.

Klima tejet e tensionuar mund te sjelle edhe ndonjë ndarje sot për ata qe janë ne çift. Tregohuni shume te kujdesshëm me çdo gjest apo fjale. Beqaret do Ujori ndihen te qete dhe nuk do mërziten po nuk e gjeten shpirtin binjak. Ne planin financiar do iu duhet shume këmbëngulje për te arritur stabilitetin. Mund t’ia dilni mbanë nëse e keni dëshirën e mire.

Nuk do kuptoheni aspak mire sot me atë qe keni ne krah dhe kjo do sjelle probleme te mëdha. Asnjeri prej jush nuk do lëshojë pe dhe Gaforrja ne ndonjë moment situata mund te behet problematike. Beqaret do kenë mundësi pa fund për te realizuar takimin e shumëpritur. Gjithçka do ndodhe befas.

Te nxitur nga Venusi do i jepni me tepër rëndësi partnerit tuaj sot. Klima do jete sensuale dhe e ngrohte gjithë kohës. Beqaret do kenë disa takime, por jo te Akrepi gjithë personat do iu përshtaten aq sa ata mendonin. Nuk duhet te nxitoheni ne asnjë mënyrë. Financat do jene te mira, megjithatë para se te kryeni shpenzime te mëdha duhet te mendoheni shume here.

Atmosfera ne çift do jete goxha e ngrohte gjate kësaj dite. Do ndiheni me se miri ne krahët e partnerit tuaj dhe do e dashuroni atë pa Peshqit dorashka. Edhe beqaret me ne fund do e gjejnë personin e duhur dhe do fillojnë një lidhje te bukur.

Ekuilibri financiar nuk do tronditet aspak edhe pse do hiqni disa para mënjanë.

Klubi i Karatesë “Ulqini” mori pjesë të shtunën në Podgoricë, në Turneun “Trofeu i Podgoricës”, i organizuar nga KK “Buduqnost” nga Podgorica.

Ai arriti të zëjë vendin e tretë në renditjen e përgjithshme, në mesin e 25 klubeve dhe tri përfaqësueseve pjesëmarrëse. Në turne morën pjesë rreth 500 garues nga Shqipëria, Bosna dhe Hercegovina, Maqedonia dhe klubet nga Mali i Zi. Garuesit e “Ulqini”-t fituan plot 43 medalje: 16 medalje të arta, 11 të argjendta dhe 16 të bronzta në disiplinat individuale dhe ekipore.

Nga KK “Ulqini” me medalje u shpërblyen këta garues: nga dy medalje të arta Venesa Nuhi, Ronald Jacoviq dhe Ensar Marshiq, me nga një medalje të artë Emin Kulla, Resul Ceka, Albert Rudoviq, Gabriell Bytyqi, Diellëza Rama, Eliza Salihu, Pjeter Hota, Marko Daboviq dhe Ibrahim Zogaj. Përveç këtyre medaljeve, këta garues u kurorëzuan edhe me medalje të tjera.

Me nga disa medalje të tjera u shpërblyen edhe garuesit: Aldin Buliq, Elvir Islami, Adnan Kuqi, Arben Elezoviq, Katarina Marnikoviq, Izabella Ivanoviq, Edin Kraja, Lavdim Tula, Antigona Rama, Hantije Ibroçi, Seida Suma, dhe Allmir Hajdari.

Trajnerët: Rezultatet tona nuk u vlerësuan

Sipas trajnerëve të këtij klubi, ky ishte edhe një prezantim i denjë, jo vetëm i klubit, por i qytetit të Ulqinit.

“Këto rezultate janë vazhdimësi e sukseseve të panumërta të viteve të kaluara dhe me to ne tregojmë që edhe sot jemi në hap me më të mirët. Suksesi dhe fuqia e një klubi tregohet me rezultate e jo me fjalë nëpër kafene e rrugë. Me plot gojë deklarojmë që edhe viti i kaluar ishte vit i trofeve dhe sukseseve të arta, por për fat të keq, këto rezul-

Garuesit e “Ulqini”-t fituan 43 medalje: 16 medalje të arta, 11 të argjendta dhe 16 të bronzta në disiplinat individuale dhe ekipore.

tate nuk u vlerësuan. Edhe pse ishim dukshëm më të mirë se të tjerët, në fakt të tjerët nuk u panë nga rezultatet tona, prapëseprapë ata u shpërblyen në fund të vitit për ‘rezultatet’ e arritura. E themi këtë sepse jemi të gatshëm me fakte dhe të dhëna zyrtare të dëshmojmë rezultatet tona të panumërta dhe fuqinë garuese që e kemi”, shprehen trajnerët e KK “Ulqini”, të kënaqur me rezultatin e arritur në këtë turne, por në anën tjetër të revoltuar me vlerësimin e rezultateve të tyre, të cilat nuk po vlerësohen si duhet nga njerëzit kompetentë në Komunën e Ulqinit, të cilët bëjnë vlerësimin e klubeve në fund të vitit.

“Ne si trajnerë nuk jemi kundër asnjë klubi, por kundër vlerësimit pa kriter të klubeve. Nëse një klub shpallet në fund të vitit klubi më i mirë, në bazë të cilave rezultate bëhet kjo, kur rezultatet e tyre në krahasim me rezultatet tona janë shumë të ulëta?! Sikur ai klub të ishte aq i mirë në vitin 2013, atëherë edhe fillimin në vitin 2014 do të duhej ta kishte dukshëm më të mirë se të tjerët,

ose më të mirë se ne, por rezultatet tregojnë diçka krejt tjetër. Klubi ynë, si çdo herë e në çdo garë, edhe në ‘Trofeun e Podgoricës’, ku ishim konkurrentë ndaj njëri-tjetrit, arriti rezultatete të pakrahasueshme me të tyret. Në vitin 2014 ne filluam me turne me Përfaqësuesen e Malit të Zi në Zagreb të Kroacisë.

Po ashtu patëm edhe dy anëtare të kualifikuara për të marrë pjesë në Kampionatin Evropian, por për fat të keq për shkak të mospërkrahjes financiare, nuk kemi pasur mundësi të marrim pjesë. Interesant, nga klubi ‘më i mirë’ në Ulqin nuk kishte asnjë të kualifikuar për këtë kampionat, kështu që mbetet enigmë kush është më i miri. Nuk duam që me këtë të nënvlerësojmë dikë apo të lavdërohemi me rezultatet tona, sepse ato nuk na kanë munguar asnjëherë, por duam t’i bëjmë me dije opinionit të gjerë se çfarë padrejtësie dhe nënçmimi i bëhet sukseseve tona. Nejse, të tjerët le të mburren me josuksese, e ne me suksese!”, thuhet në deklaratën për shtyp të KK “Ulqini”-t. (Kohapress)

Konkurs

Konkuroni per fotografinĂŤ e javĂŤs