Koha javore 639

Ngjarje javore

KOHA Javore

Podgoricë e enjte, 13 nëntor 2014 Viti XIII / Numër 639 Çmimi 0,50

www.kohajavore.co.me

Shqyrtohet çështja e gjetjes së modelit të qëndrueshëm

Përfaqësimi i letërsisë shqipe për fëmijë e të rinj në tekstet shkollore

Shkolla të mos mësojë gabim

2

e enjte, 13 nëntor 2014

Përmbajtje

Përmbajtje

U themelua Komisioni për caktimin e kufijve

Bisedë me këngëtarin Shaqir Cërvadiku

Javore KOHA

fq 5

Javore KOHA

Rëndësia e bashkimit të faktorit politik

e enjte, 13 nëntor 2014

3

Javore KOHA

fq 16

Behar Pali, fitues i përgjithshëm

Ngjarje javore

Opinion

Vështrim Opinion Politikë I n t e r v i s t ë P a n o r a m ë Te k n o l o g j i

VIP Automobilizëm Shëndeti

fq 6

fq 18

Kulturë Sport horoskopi fjalëkryqi Mozaik

F. Shkreli:

Zhvillimet e tranzicionit postkomunist

fq 10

Themelues: Kuvendi i Republikës së Malit të Zi Gazetë javore për aktualitete, shkencë dhe kulturë Numri i parë doli më 21 shkurt 2002.

Botues: SHAGBG „Pobjeda” Redaktor përgjegjës: Ali Salaj Gazeta redaktohet nga kolegjiumi: Fahrudin Gjokaj (redaktor teknik) Ismet Kallaba (aktualitete, sport), Toni Ujkaj (kulturë) Vijoleta Berishaj (sekretare teknike) Adresa: Bulevar revolucije 15, Podgoricë Telefon & fax: 078/110-578 E-mail: kohajavore@t-com.me www.kohajavore.co.me Dorëshkrimet dhe fotografitë nuk kthehen

Kaltrina Nezirit

Histori Opinione & Vështrime

Te k n o l o g j i

Shkenc

Vështrim Opinion Politikë I n t e r v i s t ë P a n o r a m ë Te k n o l o g j i

VIP Automobilizëm Shëndeti

fq 20

Ngjarje javore

Kulturë Opinione & Vështrime

Gj. Gjonaj:

Portret: Prëtash Zeka

Arbëresha Latifaj

Opinion Ngjarje javore

Vështrim

Vështrim Opinion Politikë I n t e r v i s t ë P a n o r a m ë Te k n o l o g j i

VIP Automobilizëm Shëndeti fq 12

B. Brisku:

Vepër e fuqishme poetike fq 14

fq 21

Pasuri kombëtare me vlera botërore

Në hap me KOHËN Këtu mund të vendoset

fq 26

reklama

juaj

4

Ngjarje javore

e enjte, 13 nëntor 2014

Ngjarje javore

e enjte, 13 nëntor 2014

5

Javore KOHA

Javore KOHA

U mbajt seanca e katërt e rregullt e Kuvendit të Komunës së Plavës

U themelua Komisioni për caktimin e kufijve territorialë të komunave Plavë dhe Guci U mbajt takimi i gjashtë i Grupit të punës së Kuvendit të Malit të Zi për zgjidhjen e statusit të gazetës “Koha javore”

Shqyrtohet çështja e gjetjes së modelit të qëndrueshëm Grupi i punës i Kuvendit të Malit të Zi, i ngarkuar për zgjidhjen e statusit të gazetës “Koha javore”, ka mbajtur të premten takimin e gjashtë në mjediset e Kuvendit të Malit të Zi. Anëtarët e Grupit të punës së bashku me përfaqësuesit e Kuvendit të Malit të Zi, Ministrisë së Financave, Ministrisë së Kulturës, Ministrisë për të Drejtat e Njeriut dhe Pakicave dhe redaksisë së gazetës “Koha javore” kanë shqyrtuar çështjen e gjetjes së modelit të qëndrueshëm për funksionimin e gazetës “Koha javore”.

Në takim kanë marrë pjesë depute-

ti dhe koordinatori i Grupit të punës, Genci Nimanbegu, anëtari i Grupit të punës, deputeti Dritan Abazoviq (MZP), mr. Damir Davidoviq, sekretar i përgjithshëm i Kuvendit të Malit të Zi, Sllavica Mirkoviq, sekretare e Këshillit për sistemin politik në Kuvendin e Malit të Zi, Nikolla Vukiqeviq, drejtor i përgjithshëm i Drejtorisë për buxhet në Ministrinë e Financave, Mersudin Grediq, sekretar i Ministrisë për të Drejtat e Njeriut dhe Pakicave, Leon Gjokaj, u.d. i drejtorit të Drejtorisë për avancimin dhe mbrojtjen e të drejtave të popujve pakicë, Millosh Laleviq, këshilltar në

Drejtorinë për media, si dhe Ali Salaj, redaktor përgjegjës i gazetës “Koha javore”.

Grupi i punës pritet që t’i propozojë Kuvendit të Malit të Zi zgjidhjen për statusin e ardhshëm të gazetës së vetme në gjuhën shqipe në Mal të Zi. “Koha Javore” është themeluar nga Kuvendi i Malit të Zi në dhjetor të vitit 1999, kurse numri i parë ka dalë në shkurt 2002. Gjatë këtyre 13 vjetëve janë botuar gjithsej 639 numra duke luajtur një rol të rëndësishëm për lexuesit shqiptarë jo vetëm në Mal të Zi, (Kohapress) por edhe më gjerë.

Plavë – Në seancën e katërt të rregullt të Kuvendit të Komunës së Plavës, të mbajtur të hënën, në sallën e Qendrës për Kulturë, gjatë katër orëve sa zgjati puna e kuvendit, këshilltarët me shumicë votash pro të tri partive në pushtet (Partia Boshnjake, Partia Socialdemokrate dhe Partia Socialiste Popullore), por edhe me deklarim njëzëri pro të të gjitha partive që participojnë në kuvend, pas shumë diskutimesh dhe debatesh që u zhvilluan kryesisht nga këshilltarët e partive në opozitë (Partia Demokratike e Socialistëve, Fronti Demokratik dhe Iniciativa Qytetare “Ibër Hoti”) miratuan disa propozim-vendime e raporte dhe u informuan mbi punën dhe aktivitetet e disa organeve dhe institucioneve në komunën e Plavës.

Në fillim të seancës, këshilltarët miratuan vendimin mbi themelimin e Komisionit për caktimin e kufijve territorialë të komunave Plavë dhe Guci, i përbërë prej tetë anëtarësh, tre prej të cilëve janë përfaqësues të komunës së Plavës (Ervin Kandiq, Hakija Markishiq dhe Vujadin Gjuriçanin), nga një përfaqësues i bashkësive lokale Plavë dhe Brezojevicë (Mirza Shaboviq dhe Millo Dashiq), një përfaqësues i Drejtorisë për Patundshmëri të Malit të Zi (Bogosllav Dashiq), një përfaqësues i Parkut Nacional “Prokletije” (Enes Dreshkoviq) dhe inxhinieri i pylltarisë Hakija Jasaviq. Komisioni në fjalë u miratua me 17 vota pro të partive në pushtet, kurse kundër votuan 10 këshilltarët e PDS-së.

Këshilltarët zgjodhën po ashtu edhe Këshillin e Qendrës për Kulturë në Plavë, prej pesë anëtarësh, në përbërje: Jasmina Cikotiq, kryetare, ndërsa Edo Kojiq, Millo-Miqun Milloviq, Ramo Kollashinac dhe Enes Kabashiq anëtarë. Këshilli në fjalë u miratua me 18 vota pro të këshilltarëve të PB, PSD e PSP dhe të këshilltarit të Iniciativës Qytetare “Ibër Hoti”, kurse 10 këshill-

tarët e PDS-së votuan kundër.

Pas diskutimesh dhe debatesh, replikash dhe kundër-replikash që zhvilluan këshilltarët e partive në opozitë, ku më së shumti morën pjesë këshilltari i PDS-së Rasim Osmançeviq dhe i FD-së Millun Zogoviq, e më pak këshilltarët tjerë, u miratuan këto propozim-vendime: dhënia e autorizimit kryetarit të komunës së Plavës për nënshkrimin e marrëveshjes mbi themelimin e “Biznes Qendrës Rajonale” në Beran, mbi ndryshimin dhe plotësimin e vendimit për themelimin e Shoqërisë me Përgjegjësi të Kufizuar “Veprimtarisë Komunale” në Plavë, mbi dhënien e hapësirës tokësore në shfrytëzim të përkohshëm, mbi miratimin e planit lokal të aksionit për të rinj të komunës së Plavës për periudhën 2014-2015, mbi aprovimin e planit të veprimit në luftë kundër korrupsionit në administrimin lokal në Plavë për periudhën

2014-2015 dhe mbi aprovimin e planit lokal për avancimin e inkluzionit social - zhvillimit të shërbimeve të mbrojtjes sociale për periudhën 2014-2018.

Në këtë seancë, këshilltarët u njoftuan edhe me këto informata: mbi aktivitetet e klubeve sportive dhe financimin e sportit në vitin 2014, mbi planin dhe programin vjetor të punës për vitin 2014-2015 të IP Qendra ditore për fëmijë dhe të rinj me pengesa në zhvillim “Lipa” në Plavë, mbi realizimin e pagesës së të hyrave lokale për periudhën janar-qershor 2014, mbi furnizimin me ujë të vendbanimeve në komunën e Plavës në vitin 2013 dhe mbi raportin e realizimit të planit të mbjelljeve pranverore për vitin 2014.

Informata mbi kultivimin, mbrojtjen dhe shfrytëzimin e pyjeve për vitin 2013, u shty për seancën e radhës në mungesë të përfaqësuesit të Ndërmarrjes së Pyjeve.

Sh. Hasangjekaj

6

e enjte, 13 nëntor 2014

Vështrime & Opinione

Vështrime & Opinione

e enjte, 13 nëntor 2014

7

Javore KOHA

Javore KOHA

Konferenca ndërkombëtare “Shqiptarët në Malin e Zi“

Gjatë konferencës u paraqiten referate nga akademikë dhe specialistë nga Shtetet e Bashkuara dhe ekspertë të ftuar nga trojet shqiptare në Ballkan dhe nga Europa

Rëndësia e bashkimit të faktorit politik

Konferenca si kjo që u mbajtë në Shtetet e Bashkuara mund të venë në dukje hallet dhe situatën jo të drejtë, në krahasim me të tjerët, të shqiptarëve në Mal të Zi, dhe ekspertë si këta që morën pjesë në këtë konferenca

Për Koha Javore:

Frank Shkreli Nju Jork

Konferenca ndërkombëtare mbi gjëndjen e Shqiptarëve në Mal të Zi, u mbajtë më 1 Nëntor në sallën historike, “Meadow Brooke Mansion” të Universitetit Oakland në Roçester të Miçiganit. Konferenca u sponsorizua nga Departmenti i Shkencave Politike dhe Enti i Studimeve Ndërkombëtare të Universitetit Oakland, së bashku me disa shoqata shqiptaro-amerikane nga Nju Jorku dhe nga Miçigani.

Gjatë konferencës u paraqiten referate nga akademikë dhe specialistë

nga Shtetet e Bashkuara dhe ekspertë të ftuar nga trojet shqiptare në Ballkan dhe nga Europa. Gjatë punimeve të konferencës, specialistë të fushave të ndryshme mbi gjëndjen e shqiptarëve në Mal të Zi, diskutuan, ndër të tjera, çështje siç janë arsimi, të drejtat e njeriut dhe të kulturës së shqiptarëve në trojet e veta autoktone në Mal të Zi. U mbajtën referate mbi subjekte që prekin jetën e përditëshme të shqiptarëve në Mal të Zi, siç janë qeverisja vendore, aplikimi i ligjit ndërkombtar, por edhe

mbi rolin që luan ose duhet të luaj Bashkimi Europian në promovimin e të drejtave të pakicave kombëtare, e veçanërisht të drejta e shqiptarëve në Mal të Zi. Kjo konferencë u mbajtë në kohën e duhur për të tërhequr vëmendjen e botës, por veçanërisht vëmendjen e Shteteve të Bashkuara karshi situatës së shqiptarëve në Mal të Zi, e cila sipas vetë atyre që jetojnë atje është një gjëndje në të cilën ata e ndjejnë veten të diskriminuar në shumë fusha që preku Konferenca në Univer-

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

sitetin Oakland të shtetit Miçigan në SHBA. Vetëm ditë e fundit mësuam se komuniteti shqiptar në Mal të Zi ka në plan të organizojë atë që organizuest e cilësojnë si një “Protestë për dinjitet”, duke i thënë Stop Diskriminit, sidomos në fushën e arsimit, duke shtuar se “duam të arsimohemi si shqiptarë’’. Në njoftimin e tyre për protestë para Komunës së Ulqinit të premtën me 14 nëntor, organizuesit bëjnë pyetje nëse politikanët shqiptarë të atyre trojeve do të marrin pjesë në atë protestë paqësore. Kon-

ferenca si kjo që u mbajtë në Shtetet e Bashkuara mund të venë në dukje hallet dhe situatën jo të drejtë, në krahasim me të tjerët, të shqiptarëve në Mal të Zi, dhe ekspertë si këta që morën pjesë në këtë konferencë, shqiptarë dhe të huaj, ndonëse ia paraqsin situatën e shqiptarëve botës, ashtu siç është dhe siç kanë bërë dhe më parë, është pjesmarrja dhe qëndrimi i përbashkët i shqiptarëve pa dallim e sidomos bashkimi i faktorëve politikë shqiptarë atje, që të kërkojnë të drejtat që u takojnë

atyre në bazë të konventave ndërkombëtare dhe në bazë të vet ligjeve të vendit.

Konferenca që u mbajtë në Universitetin Oakland të shtetit Miçigan është meritë e të gjithë pjesmarrësve dhe diasporës shqiptare në Amerikë, por mbi të gjithë është një kontribut që bashk-organizatorët e kësaj konference, Profesorët shqiptarë në Amerikë, Shinasi Rama dhe Viktor Ivezaj i dhanë çështjes së shqiptarëve nën Mal të Zi dhe mbrojtjes së të drejtave të tyre në trojet e veta.

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

8

Arsim

e enjte, 13 nëntor 2014

Arsim

e enjte, 13 nëntor 2014

Përfaqësimi i letërsisë shqipe për fëmijë e të rinj në tekstet shkollore (“Gjuha shqipe”) (2)

Shkolla të mos mësojë gabim Xhahid Bushati Shkodër

Në mënyrë telegrafike, po ju njoh me autorët që përfaqësohen në këto tekste:

Klasa e 6-të.

Rubrika: “Miqtë tanë”, Letërsia shqipe (prozë) përfaqësohet nga autorë, si: Naum Prifti, Gjergj Zheji, Nasi Lera, Sterjo Spasse, Teodor Laço, Shpresa Vreto, Ismail Kadare. Rubrika: “Faqja e poezive” përfaqësohet nga autorë, si: Naim Frashëri, Gjergj Fishta, Ndre Mjedja, Lasgush Poradeci, krijime popullore. Rubrika:”Përralla dhe histori të vërteta” përfaqësohet nga autorë, si: Mitrush Kuteli, Kostandin Kristoforidhi, Fan S. Noli, Odhise K. Grillo, Migjeni, Moikom Zeqo, Faik Konica, Asdreni, Dritëro Agolli, Fatos Arapi, Ali Podrimja, Ervin Hatibi.

Rubrika: “Udhëtime dhe kuriozitete” përfaqësohet vetëm: Petro Marko.

Klasa e 7-të Rubrika: “Bota ime” përfaqësohet nga autorë, si: Ismail Kadare, Naum Prifti, Mitrush Kuteli, Petro Marko, Anton Papleka, Viktor Canosinaj, Ymer Elshani, Visar Zhiti, Adem Gajtani, Dritëro Agolli, Lumo Skëndo, Naim Frashëri, Martin Camaj, Migjeni, Lasgush Poradeci. Rubrika: “Bota e heroikes” përfaqësohet nga autorë, si: Gaqo Bushaka, Odhise Grillo, Faik Ballanca, Ekrem Kryeziu, Fatos Arapi, Trifon Xhagjika, Kasem Trebeshina.

Rubrika: “Bota e fantastikes”, përfaqësohet nga autorë, si: Dalan Shapllo dhe Gjergj Fishta.

Shqetësimi ynë është që letërsia shqipe të përfaqësohet me dinjitet e të mësohet e të artikulohet bukur përmes germave shqipe që janë shpirti e zemra, ekzistenca, identiteti dhe historia jonë: e kaluar, e sotme dhe e ardhme…

Klasa e 8-të Rubrika: “Letërsia gojore” përfaqësohet nga disa legjenda shqiptare dhe një fragmenti nga Cikli i kreshnikëve.

Rubrika “Letërsia e shkruar” përfaqësohet nga autorë, si: Gavrill Dara (I riu), Mitrush Kuteli, Ismail Kadare, Sabri Godo, Kasem Trebeshina. Rubrika: “Lirika” përfaqësohet nga autorë, si: Ernest Koliqi, Esad Mekuli, Pjetër Bogdani, Naim Frashëri, Dritëro Agolli, Xhevahir Spahiu, Lasgush Poradeci. Rubrika: “Dramatika” përfaqësohet nga autorë, si: Çajupi. Rubrika: “Tekste të llojeve të ndryshme” përfaqësohet më autorë, si: Eqrem Çabej, Gjergj Fishta, Vedat Kokona, Nasho Jorgaqi, Fan S. Noli, Petro Marko, Valter File, Drita Çomo, Tajar Zavalani.

Duke parë me kujdes pasqyrat, ku

Duhen parë në një raport më të drejtë lënda e letërsisë shqipe me lëndën e letërsisë së huaj. Edhe vetë lënda e letërsisë shqipe ka nevojë të strukturohet brenda vetes së saj, si: në marrëdhënie me folklorin, me periudhën e Rilindjes, të socrealizmit, të periudhës së ndërrimit të sistemeve, etj

përfaqësohen autorët shqiptarë nëpërmjet poezive, tregimeve, novelave e romaneve; pra, kjo ‘gjeografi’ e krijuar, na lë shteg për të dhënë disa mendime drejt një përmirësimi të mëtejshëm, që këto tekste të paraqiten më dinjitetshëm e me dobiprurës.

Mendojmë: - Duhen parë në një raport më të drejtë lënda e letërsisë shqipe me lëndën e letërsisë së huaj. Edhe vetë lënda e letërsisë shqipe ka nevojë të strukturohet brenda vetes së saj, si: në marrëdhënie me folklorin, me periudhën e Rilindjes, të socrealizmit, të periudhës së ndërrimit të sistemeve, etj. Pra, duhet të rishikohen më me imtësi programet, orët, etj.

Paraqitja e letërsisë të jetë më vizionare dhe në përputhje me zhvillimet e reja që shtron koha, veçanërisht në marrëdhënie me moshat përkatëse në përvetësimin e njohurive dhe në formimin real e përspektiv të tyre.

- Përfaqësimi i gjinive letrare bëhet pothuajse nga shkrimtarë të letërsisë për të rritur. Në pamje të parë nuk ka asgjë të keqe. Sepse, edhe vetë letërsia për fëmijë e të rinj është pjesë e kësaj letërsie, por ruan specifikat, veçoritë dhe domethëniet e saj. Përgjithësisht autorët e përkushtuar kësaj letërsie, pra të letërsisë për fëmijë e të rinj mungojnë, siç duket nuk njihet procesi i zhvillimit të kësaj letërsie, edhe në troje të tjera shqiptare. Dhe këtu kujtoj thënien e një mikut tim, poetit të talentuar Tasim Gjokutaj, i cili shprehet: “Në një familje me të

rritur dhe fëmijë, më të privilegjuarit janë fëmijët. Në një vend me letërsi për të rriturit dhe me letërsi për fëmijë, më e paprivilegjuar është letërsia për fëmijë.”

- Duhen zgjedhur pjesët më interesante, më të domosdoshme, më të bukura të poezive, të novelave e romaneve, jo vetëm të paraqesin interes te shkollarët, por të krijojnë një parafytyrë të qartë për veprën.

- Gjithashtu duhen parë se disa autorë nuk duhet të përfaqësoheshin me krijimet e tyre më të dobta e pa vlera artistike. Disa krijime të letërsisë së realizmit socialist, që i rrinë besnikërisht asaj metode edhe në

9

Javore KOHA

Javore KOHA

kumtime, edhe në mesazh, gjithashtu duhet të hiqen nga tekstet. Tekstet duhet të pasurohen me tematika të reja, me teknika shkrimi të reja, me konceptime e struktura të larmishme shkrimi.

Tani këtu po ndalem, për të mos thënë të tjera. Shqetësimi ynë është që letërsia shqipe të përfaqësohet me dinjitet e të mësohet e të artikulohet bukur përmes germave shqipe që janë shpirti e zemra, ekzistenca, identiteti dhe historia jonë: e kaluar, e sotme dhe e ardhme… Dhe këtu dua të përmend si një model thënieje një citim të prof. Rexhep Qoses, në Ditarin e tij të III-të, i cili këto ditë doli

nga shtypi. Ai thotë: “Sa e vështirë është të jesh shkrimtar i popullit që ka pasur një histori tragjike, siç kemi pasur dhe e kemi ne, i një populli që akoma bart në shpirt kujtime të rënda historike dhe, për këtë arsye, për arsye se shpirtin e ka të rënduar prej kujtimesh të vështira historike, nuk mund të jetë objektiv ndaj askujt e aq më pak ndaj vetvetes!”

Si mbyllje, shqetësimi ynë është gjithashtu, që shkolla të mos mësojë gabim…, ndaj dhe problemi i teksteve shkollore do të jetë herë pas here në optikën time studimore.

Xhahid Bushati

10

Kulturë

e enjte, 13 nëntor 2014

Kulturë

e enjte, 13 nëntor 2014

11

Javore KOHA

Javore KOHA

Dr. Elez Biberaj: Shqipëria dhe shqiptarët

Zhvillimet e tranzicionit postkomunist Këto ditë më ra në dorë libri më i ri i Dr. Elez Biberajt, botuar kohët e fundit nga Instituti i Studimeve Ndërkombëtare në Tiranë. Libri i titulluar, “Shqipëria dhe Shqiptarët në Udhën e Rimëkëmbjes”, është një përmbledhje e 15 shkrimeve, kumtesave ose fjalimeve më me rëndësi që Elezi ka botuar ose që ka paraqitur në seanca të ndryshme, në qarqet qeveritare ose akdemike mbi Shqipërinë dhe Shqiptarët, gjatë tri dekadave të fundit Dr. Elez Biberaj është i njohur mirë si në botën perëndimore ashtu edhe në trojet shqiptare në Ballkan për veprimtarinë e tij të palodhshme në qarqet akademike amerikane dhe falë punës së tij të gazetarit prej më shumë se tri dekadash, filimisht si Shef i seksionit shqip të Zërit të Amerikës dhe tani si Drejtor i VOA-s për Euroazinë. Elezi, siç ve në dukje edhe Profesor Nikolla Pano në parathënjen e librit të ri, ka gëzuar dhe gëzon, “një reputacion të merituar nga vëzhguesit dhe analistët më të respektuar të botës për zhvillimet e periudhës komuniste dhe paskomuniste në Shqipëri dhe në Kosovë.” Këtë reputacion Dr. Biberaj e ka fituar si përfundim i botimeve të tre librave dhe një numri të madh artikujsh dhe prezantimesh mbi zhvillimet në trojet shqiptare, përfshirë edhe 16 artikujt dhe kumtesat përfaqsuese më të rëndësishme të Dr. Biberajt, që pëmblidhen në librin që u botua kohët e fundit në Tiranë.

Artikujt dhe prezantimet e përmbledhura në këtë libër trajtojnë tema, çështje dhe lëvizje të zhvillimeve të tranzicionit paskomunist në trojet shqiptare, një tranzicion ky që deri tani siç dihet është treguar tepër të vështirë, si në Shqipëri ashtu edhe në Kosovë – por edhe në trojet e tjera shqiptare -- probleme këto dhe sfida, kryesisht të shkaktuara nga konfliktet ndërpartiake të klasës politike. Dr. Biberaj i cilëson këto vështirsi si probleme të rritjes, siç e thotë shpesh autori. Elezi, megjithëse është realist mbi problemet e pa mohueshme dhe sfidat e mëdha të tranzicionit postkomunistm të cilat përballen shqiptarët, në shkrimet e tija, në kumtesat si dhe në bisedat private me të huajt, sidomos në qarqet e

qeverisë amerikane dhe me akademikë dhe ekspertë të tjerë, ai mbetet përgjithmonë optimist për zhvillimet shqiptare në përgjithësi, ndaj siç duket edhe titulli i librit të tij të ri, “Shqipëria dhe Shqiptarët në Udhën e Rimëkëmbjes”.

Meriton të vihet në dukje se kur Dr. Biberaj shkruante disa prej këtyre artikujve të botuar në këtë libër dhe kur ai ftohej të mbante referate mbi gjëndjen e shqiptarëve në Ballkan, duhet patur parasyshë se ai ishte ndër të pakët ekspertë të punëve shqiptare në përgjithësi, por në veçanti ishte ndër të rrallët, nodhat i vemti, që e paraqiste çështjen shqiptare nga një këndvështrim i trekëndshit Tiranë-Prishtinë-Shkup, shpesh duke shkaktuar edhe shqetsime tek dëgjuesit, të cilët ndodhte që disa prej tyre të cilësonin deklaratat e Elez Biberajt si nxitëse të nacionalizmit shqiptar. Por këto qëndrime nuk e shqetësuan kurrë shumë Elezin.

Këtë vlerësim bën edhe profesori i nderuar dhe gjithashtu një kontribues me merita të mëdha ndaj çështjeve shqiptare në botën akademike këtu në Shtetet e Bashkuara, Profesori shqiptaro-amerikan, Nikolla Pano, në parathënjen që i bën librit të posa botuar të Dr. Biberaj, kur thotë se, “Një nga karakteristikat dalluese të shkrimeve të Elez Biberajt është se ato përshkohen me atë që karakterizohet si një qasje panshqiptare, pa i dhënë ndonjë kuptim përçmues këtij termi.” Me këtë dua të them”, vazhdon Profesor Pano, “se ai nuk i trajton zhvillimet në Shqipëri dhe Kosovë në një vakum. Përkundrazi,” pohon Nik Pano, “Ai i sheh ato në kontekstin e evoluimit të situatave brenda bashkësisë ballkanike shqiptare, që është rezultat i faktorëve të tillë si rënia e sistemit

komunist, shpërbërja e Federatës Jugosllave dhe vështirësitë e tranzicionit paskomunist”, shkruan Profesor Pano.

Ky pohim vërtetohet nga shkrimet dhe kumtesat e pëmbledhura në librin më të ri të Dr. Elez Biberaj, ndër të cilët dallohen titujt, siç janë: “Kosova: beteja për njohje”, “Marrëdhëniet shqiptaro-jugosllave dhe çështja e Kosovës”, “Shqipëria pas Hoxhës: dilemat e ndryshimit”, “Shqipëria dhe shqiptarët në periudhën paskomuniste”, “Çështja kombëtare shqiptare: rruga e vështirë drejt autonomisë, shkëputjes dhe pavarësisë”, “Kosova: rasti për një zgjidhje jetë gjatë e të qëndrueshme”, “Kosova: lindja e një shteti të ri” e ashtu me radhë, duke e përmbyllur librin me kumtesën të cilën Dr. Biberaj e paraqiti para Kongresit amerikan në lidhje me sfidat demokratike dhe perspektivat politike të Shqipërisë para se të mbaheshin zgjedhjet parlamentare në Shqipëri qershorin e vitit të kaluar, duke thënë se “Shqipëria është një vend në një udhëkryq të rëndësishëm, që vërtitet midis përplasjeve politike destabilizuese dhe aspiratave për mirëqenien kombëtare, konsolidimin e demokracisë dhe integrimin europian.” Dr. Biberaj në këtë kumtesë para disa ligjvensve amerikanë tha në lidhje me zgjedhjet e vitit të kaluar se, “Zgjedhjet iu ofrojnë aktorëve të politikës shqiptare një mundësi për të tejkaluar qasjen e zakonshme që i sheh ato si një lojë ku ka vetëm fitues dhe të humbur, për të dëshmuar se ato synojnë konsolidimin e demokracisë dhe për të riinstitucionalizuar politikën demokratike.

Nëse i jepet fund paralizës politike dhe lojërave të rrezikshme, që kanë karakterizuar katër vitet e fundit”, shkruan ai, ”kjo do të çlironte potencialin e madh që kanë

shqiptarët dhe do të hapte rrugën për anëtarësimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian.”

Ky është jo vetëm optimizmi që e dallon Elezin për të ardhmen, por edhe shpresa e tij për Shqipërinë dhe për Shqiptarët, por nga ana tjetër ai shkruan zgjedhjet në vetevet nuk janë një zgjidhje. Në lidhje me këtë, ai shkruan se, “Vetëm zgjedhjet, edhe sikur të zhvillohen në përputhje të plotë me standardet më të larta ndërkombëtare, nuk janë shpëtim për demokratizmin e Shqipërisë. Qeveria e re që do të dalë nga këto zgjedhje do të ballafaqohet me sfida të vështira dhe nuk mund të zhytet në debate të zgjatura paszgjedhore.”, ka shkruar ai duke iu referuar zgjedhjeve të vitit që kaloi në Shqipëri.

Kjo deklaratë e Elezit, ose më mirë të themi ky paralajmërim profetik mbi situatën politike në Shqipëri atëherë dhe sot, duket tani fatkeqsisht si një profeci e realitetit për situatën e stërgjatur dhe të rrezikshme politike në Republikën e Kosovës, ku si rezultat i grindjeve dhe i mos bashkpunimit politik midis palëve, ende nuk janë krijuar inistitucionet e reja qeveritare madje edhe pesë muajë pasi u mbajtën zgjedhjet, ndonëse edhe në përgjithësi ato u mbajtën në përputhje

me standardet ndërkombëtare.

“Edhe pse kushtet nuk kanë qenë të favorshme për lindjen e një brezi të ri udhëheqësish, Shqipëria ka një brez të ri, të arsimuar dhe dinamik, që priret të mendojë në një kontekst perëndimor e demokratik dhe është i gatshëm të ngrihet në pozita me ndikim. Shqiptarët e zakonshëm kanë treguar një angazhim të thellë për integrimin në BE dhe e shohin demokracinë si formën e tyre të preferuar të qeverisjes”, ka kumtuar Dr. Elez Biberaj në Kongresin amerikan pak më shumë se një vit më parë, fjalim ky që përfshihet në librin “Shqipëria dhe Shqiptarët në Udhën e Rimkëmbjes” të autorit Biberaj.

Mesazhi i kësaj kumtese të Elezit para Kongresit amerikan një vit më parë, si dhe mesazhi i shkrimeve të tjera të përmbledhura në këtë libër mbi Shqipërinë dhe Shqiptarët, madje mund të them i të gjitha shkrimeve, kumtesave dhe intervistave të Elez Biberaj, për të cilat unë kam njohuri, -- është se ai beson me gjithë qenjen e tij se Shqipëria, Kosova dhe të gjithë shqiptarët, kanë, “aftësinë për të thelluar reformat demokratike dhe për të rivendosur besimin e publikut te procesi politik. Por në mënyrë që të rigjallërojnë demokracinë dhe të shtyjnë përpara aspiratat demokratike të vendit, elitat poli-

tike shqiptare duhet të bëjnë shumë më tepër për të vendosur sundimin e ligjit, për të fuqizuar institucionet jo partiake, për të luftuar korrupsionin dhe për të larguar perceptimin e përhapur se politikanët janë pasuruar në kurriz të qytetarit të thjeshtë”, shkruan Dr. Elez Biberaj.

Jam i detyruar të rrëfej se me Elezin jemi njohur si studentë nga bankat e një kolegji të vogël në Bronks të Nju Jorkut që në vitin 1972 dhe kemi mbetur kolegë dhe miq të ngushtë pasi na ka lidhur puna dhe interesimi i përbashkët për fatin e Shqipërisë dhe të Shqiptarëve. Fati e bëri që eventualisht të punonim së bashku pranë Zërit të Amerikës për vite me rradhë dhe si i tillë mund të them se kam nderin të pohoj se kam lexuar pothuaj çdo gjë ka shkruar Elezi. Për më tepër, kam qenë i pranishëm në pothuaj të gjitha prezantimet e tija në qarqet e qeverisë amerikane, në Kongresin e SHBA-ave, në mjedise akademike dhe të atyre që në Amerikë i karakterizojnë si “think tanks”, jo vetëm në Washington por edhe në mbledhjet akdemike që mbaheshin anë e mbanë Shteteve të Bashkuara, në kuadër të konferencave vjetore mbi çështjet e ish-vendeve komunsite të Europës Lindore dhe të Bashkimit Sovjetik.

F. Shkreli

12

Kulturë

e enjte, 13 nëntor 2014

Kulturë

e enjte, 13 nëntor 2014

13

Javore KOHA

Javore KOHA

Portret: Prëtash Zeka

Nderi i Malësisë së Madhe Gjekë Gjonaj

Thuhet se vendet e vogla nuk nxjerrin njerëz të mëdhenj dhe se njerëzit e vendeve të vogla, sado të mëdha t’i kenë meritat, rrallëherë vendosen në krye të historisë. Por historia e popullit shqiptar krijoi dhe prodhoi figura e personazhe të atillë që i kapërcejnë natyrshëm dimensionet e vendeve të tyre. Ndër personalitetet me peshë që prodhoi historia e Malësisë, Prëtash Zeka Ulaj është një emër plotësisht i dallueshëm midis të tjerëve

Trim i edukuar në votrën shqiptare

Prëtash Zeka lindi në Kojë (1882-1962) në familje të ndershme atdhetare, tipike malësore, shqiptare. Ai përshkruhet nga ata që e njohën si njeri gjakftohtë dhe i matur, edhe pse nuk i mungonte zemra dhe trimëria. U rrit pa kalem, pa letër, pa banka shkollore, në votrën shqiptare të Zekë Nikut. Mësues të parë pati prindërit Zekën e Borën e pastaj burrat e vjetër të Kojës. Në vend të librit shfletoi enciklopedinë e gjallë popullore të fisit dhe u pajis me urtinë popullore të pleqve të Kanunit.

Për nga formimi arsimor ishte analfabet, por këndimtar i shkathtë i librit të jetës dhe i psikologjisë së kulluar të popullit të vet. Posedonte virtytet më fisnike të sojit shqiptar: burrërinë, besën, nderin, mikpritjen, trimërinë, vetëmohimin, vetëdijen dhe forcën. Ai e dinte mentalitetin zakonor, sikurse dinte edhe me matë e me pre, siç e kërkonte nevoja e situata.

Por çdoherë i drejtë dhe i mprehtë në gjykime e vendime, në takime, në logje,

Për nga formimi arsimor ishte analfabet, por këndimtar i shkathtë i librit të jetës dhe i psikologjisë së kulluar të popullit të vet. Posedonte virtytet më fisnike të sojit shqiptar: burrërinë, besën, nderin, mikpritjen, trimërinë, vetëmohimin, vetëdijen dhe forcën. Ai e dinte mentalitetin zakonor, sikurse dinte edhe me matë e me pre, siç e kërkonte nevoja e situata

në panagjyre e në kuvende.

Për dallim nga kojasit e tjerë, ai trashëgonte titullin fisnik - Bajraktar (Flamurtar), të cilin e respektonin jo vetëm vendasit, por edhe malësorët dhe të tjerët. Në familjen Ulaj kanë gjetur strehë, mikpritje dhe bujari fisnike shqiptare shumë njerëz të shquar të Malësisë, dhe jo vetëm.

Atdhetar i kulluar për liri e flamur

Prëtash Zeka ishte njëri nga ata atdhetarë që punoi për interesa të popullit shqiptar dhe të Malësisë. Ai me jetën e tij u bë shembull se si duhet të veprohet dhe të luftohet për të çliruar vendin nga Perandoria Osmane. Mori pjesë me pushkë në dorë në Kryengritjen e Malësisë së Madhe, në atë sfidë trojane, ku mbetën të vrarë shtatë shokët e çetës së tij nga Koja: Dokë Prëçi, Gjeto Gjeka, Gjeto Toma, Kolë Doka, Tomë Uci, Kolë Uci dhe Mark Luca, pasi hoqën flamurin turk nga Deçiqi.

Ai bashkë me luftëtarët e tjerë të lirisë së Malësisë, të udhëhequr nga heroi i popullit Dedë Gjo Luli i Traboinit të Hotit, arritën të thyejnë rezistencën osmane dhe të ngrejnë Flamurin Shqiptar në Bratilë të Deçiqit, më 6 prill 1911, pas më shumë se katër shekujsh okupim. Kjo ishte herë e parë që shqiptarët ngrisin flamurin e tyre nga rënia e Kalasë së Shkodrës më 1469, ndërsa një vit e gjysmë më vonë, me ndihmën e Perandorisë Austro-Hungareze, flamuri shqiptar u ngrit zyrtarisht në qytetin jugor të Shqipërisë, në Vlorë.

Falë luftëtarëve malësorë, përfshirë

këtu edhe kojasit me prijësin e tyre Prëtash Zekën, Kryengritja e Malësisë u shndërrua në një ngjarje të madhe, ku u mbollën rrënjët e lirisë. Pikërisht aty në Malësinë e Madhe filloi zanafilla e kushtrimit kundër robërisë, që një vit më vonë çoi në shpalljen e Pavarësisë Kombëtare nga plaku i urtë Ismail Qemali.

Krijuesi popullor meritën e kojasve në Luftën e Deçiqit dhe momentin e sjelljes së flamurit e përjetësoi në vargje: Dal –kadal more Shkodër, Jasma njofsh Kojn’ e Vogël.

Koja e Vogël ni pakic’.

Muor bajrakun ën Deçiq.

Kush a djal’ çi lyp’ belanë?

Ky Dok Prëçi then kalan, Baj juriç e kcen pas gurit, Qysh po lufton burri burrit! Ën val’ t’ timit e ën flak’ t’barotit, Ka pet ën turr si trimat motit.

Kush po lufton në ato gropa?

Marash Luca e Kol Doka, Kuku briti zan’ e malit!

Petka Gjeto Toma, pika e djalit.

Kush po lufton ën ato qeta?

Ky Tom Uci e Gjeto Gjeka.

Ku mas fortit u derll gjaku?

Petka trimi Ucit-Caku, Tye u vra me turq ën Deçiq, Shtatë sokola u ban viq.

Jari tjetrin ën turr e buor, At’er Deçiqin Koja e muor.

Veprën patriotike të këtij luftëtari të patrembur e guximtar të Kojës, e ka fiksuar në vargje edhe Gjovalin Lumaj: ... Burrë kreshnik e rod kreshniku.

Trimi i Kojës Prëtash Zekë Niku.

Shkollën e madhe atdhetare.

E mësoi në kullën e bajraktarit.

Ma të naltën akademi.

Në kuvendin në Malësi.

Për besë të burrit e trimni.

Për flamurin kuq e zi.

Përballë shkjaut asht trim prej trimit.

Prëtash Zeka gur kufinit.

Asht luftar besnik në kufi të Shqipënisë.

Asht luftar i pavarësisë.

Asht besnik në kufi të Shqipnisë.

Bajraktar në kullë të trimnisë...

Përveç betejës së Deçiqit, Prëtash Zeka mori pjesë edhe në beteja të tjera së bashku me trimat e Kojës dhe Malësisë. Ishte njëri ndër komandantët e forcave vullnetare në kufi me Shqipërinë gjatë viteve 1941-1944, në kohën kur komandant i kësaj lëvizjeje ka qenë bajraktari i Hotit, Mul Delia dhe zëvendëskomandanti i Grudës Nikollë Zefi.

Në varr me petka kombëtare të malësorëve

Portretin e Prëtash Zekës e karakterizon edhe veshja kombëtare e malësorëve. Sipas dëshmisë së kojasve të vjetër dhe të tjerëve që e kanë njohur, ai vazhdimisht vishej me çakçirë të bardhë, të thurur anash me spik të zi, këmishë të bardhë, xhamadan dhe plis të bardhë në kokë.

Në krahërorin e tij të majtë mbante sahatin (orën) e xhepit dhe kutinë e badëmit.

Me veshje kombëtare të malësorëve u varros në moshën 80 vjeçare, në varrezat familjare në vendin e të parëve. Në ceremoninë mortore folën Malotë Gjeka Marashaj dhe Gjekë Soka Nucullaj, ndërsa e vajtuan 32 vajtorë. Vajtori i parë ishte Kolë Bardhi Kërcaj, kurse i fundit djali i tij Prëlë Kola Kërcaj. Përveç tyre vajtuan edhe Tomë Bishi Ivezaj, Prëtash Uci Lucaj, Rrok Pjetri Camaj, Nikë Gjeti Arapaj, Gjon Toma Gjonaj, Dodë Prëka Ivanaj, Mark Prëla Kolçaj, Mark Gjeti Gjokaj, Nikollë Prëka Dushaj etj.

Përmendore nderimi

Dhjetë vjet më parë, më 22 gusht 2004, në Kojë të Malësisë së Madhe, familja Ulaj, shumica e të cilëve jetojnë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, përuruan monumentin e Prëtash Zekës. Kjo është një vepër e rëndësishme e skulpturës monumentale shqiptare e punuar nga dora mjeshtërore e skulptorit Pierin Kolnikaj nga Tirana, nën kujdesin e piktorit akademik Gjelosh Gjokaj, nga Gruda e Malësisë.

Monumenti i është kushtuar luftëtarit trim nga Koja, i cili u rreshtua në radhën e burrave të Malësisë së Madhe për çlirimin e tokave shqiptare nga pushtuesi turk, në Kryengritjen e Malësisë në vitin 1911. Prëtash Zeka qëndron kokëlartë,

me duar në brez, ndërsa shikimin e tretë larg në parafytyrimin e historisë që do të rrjedhë më pas mbi kombin shqiptar.

Familjarët me këtë përmendore nderuan veprën e Pretash Zekës. Ajo së pari është dëshmia më e mirë se ky burrë fisnik kishte djem që nuk e kishin harruar, së dyti forcon vetëdijen tonë, dhe së treti, ngrit vlerën e një lufte të drejtë dhe çlirimtare.

Qindra pjesëmarrës nga krahina të ndryshme shqiptare dhe diaspora u përulën atë ditë me nderim të thellë para lapidarit të këtij kalorësi të vlerave njerëzore, i cili bashkë me luftëtarët e tjerë malësorë u vërsul si luan mbi ushtrinë otomane dhe e thyen atë me sakrificën e tyre.

Unë, derisa qëndroja para shtatores së tij, e cila atë ditë të bukur gushti me vapë shkëlqente si rrezet e diellit në qiellin e kaltër, mendoja se pa guximin e tij dhe luftëtarëve të tjerë malësorë e shqiptarë, ndoshta do të kishte qenë ndryshe ecuria dhe zhvillimet e Malësisë. Sepse ata përfaqësojnë guximin dhe trimërinë e një kombi të shtypur deri në palcë.

Ideali i tij, frymëzim për brezat e rinj Prëtash Zeka kishte dashuri të madhe për njerëzit, kombin dhe flamurin kuq e zi. Familja e tij Ulaj, në shtëpinë e tyre në Kojë, shumë vite e kanë ruajtur me shumë dashuri e përkushtim të madh flamurin tonë kombëtar, të cilin tashmë ia kanë dhuruar Muzeut privat Etnografik të Malësisë.

Ky bajraktar i fisit Ulaj e luftëtar nuk kishte ideal rehatinë, as lavdinë personale, por lirinë dhe pavarësinë e popullit shqiptar. Familjarët dhe malësorët janë krenarë dhe mburren me përcaktimin fisnik dhe veprimin njerëzor e kombëtar të birit të tyre, i cili s’ishte nënshtruar turkut dhe i cili ishte i gatshëm deri në vetëflijim të mbronte lirinë e fituar me gjak.

Si i tillë, me mënyrën shqiptare ishte dhe mbeti frymëzim për të gjithë brezat, të cilët përherë do ta kujtojnë dhe kurrë s’do ta harrojnë.

14

Kulturë

e enjte, 13 nëntor 2014

Kulturë

e enjte, 13 nëntor 2014

15

Javore KOHA

Javore KOHA

Vështrim mbi përmbledhjen me poezi “Nata me hënë” të autorit Ali Gjeçbritaj Vargjet e shkrimtarit Gjeçbritaj janë visare të çmueshme për lexuesin. Ky është dhe mbetet personalitet nga i cili pritet shumë për të mirën e kulturës dhe çështjes kombëtare. Edhe pse deri tani nuk ka botuar shumë, Aliu iu përket figurave të shquara të kulturës sonë

Dr. Bahri Brisku Me këtë vepër poetike, autori i paraqitet publikut me tetëdhjetë e një poezi, prej të cilave janë tridhjetë poezi meditative, katërmbëdhjetë prej tyre shtjellojnë tematikë patriotike, nëntë vjersha të kësaj vepre pikturojnë artistikisht bukuritë pejzazhike, kurse shtatë poezi janë të inspiruara nga jeta mërgimtare. Në radhitjen e këtyre vlerave autori, këtu ka publikuar gjashtë poezi interesante që trajtojnë tematikë të ndryshme.

Poeti Ali Gjeçbritaj, përveç këtyre tematikave të shënuara, në këtë vepër ka publikuar edhe vlera nga jeta mitike, erotike, historike, pesimiste, tradicionaliste, rituale e ndonjë tjetër fushë inspiruese.

Ai gjatë jetës së tij është përballur me sfida të ndryshme, por me një karakter të fortë ka arritur që t’u bëjë ballë.

Me individualitetin e tij origjinal, ai jep mesazhe poetike me dimensione të përkushtueshme dhe përjetuese. Kjo vepër e tij përthekon prore vlera artistike dhe filozofike. Me anë të vargjeve metaforike, me porositje iluzionare, ka dhënë potenciale cilësore poetike.

Poeti Gjeçbritaj ka vërejtur dhe e ka fare të qartë që lexuesi ynë nuk është i përgatitur për leximin dhe përjetimin

Vepër e fuqishme poetike artistik të veprave surealiste, moderne, të quajtura ”universale”. Ndaj, me vargjet e poezive i ka ikur mjeshtërisht këtij rreziku duke krijuar poezi të kuptueshme për çdo nivel lexuesi. Konceptet e këtyre vargjeve të tij qëndrojnë të kapshme duke krijuar emocione të ngrohta dhe përjetuese. Të tëra këto vlera, autori ka arritur që t’i posedojë në këtë vepër duke i ikur ireales dhe ”modernizmit” hermetik të cilat pretendojnë në art universalen artistike me qëllim që krijuesit të largohen nga shpërthimet artistike kombëtare.

Boshti esencial i konceptit të drejtimeve aktuale (gjoja) moderne, të cilat mjerisht edhe disa krijues shqiptarë po e zbatojnë në krijimet e tyre, është ta tjetërsojnë dhe ta frenojnë hovin e krijimeve të vlerave kombëtare që të shteret atdhedashuria te krijuesit. Postmodernizmi i ka shndërruar krijuesit në plagjiatorë të antivlerave artistike.

Sa më kombëtare e përjetuese, emocionale, të jetë krijimi artistik, kritika e mirëfilltë letrare i vlerëson për vlerë moderne dhe universale!

Ali Gjeçbritaj është personalitet krijues shumëdimensional, i cili disponon me virtyte krijuese të cilat te lexuesi karikojnë energji të pastër përjetuese

të aromës kombëtare. Ai ka pasuruar letërsinë shqipe me vlera origjinale artistike. Leximi i këtyre krijimeve poetike të Aliut pasurojnë çdo lexues me adrenalinë të domosdoshme.

Atëherë kur shumica e personaliteteve heshtin, Aliut nuk i mungon guximi që haptas ta thotë në reportazhet e tij. Ky ndihmoi dhe ka përkrahur pelegrinazhin e daljes së shqiptarëve në Rumi edhe pse disa eprorë lokalë e patën injoruar traditën e daljes në bjeshkën e shenjtë shqiptare.

Poezitë e Aliut mugullojnë me art poetik që është për kohën aktuale më se e domosdoshme! Në vargjet e tilla rrezaton energji të fuqishme artistike.

Me vargjet shpreh idenë e qartë me prore emocione stresive, duke krijuar një opinion të gjerë lexuesish. Vargjet ku pasqyron situata të ngrohta erotike në të cilat vlon lumturia. Në poezitë satirike iu kundërvihet tipave që janë mësuar ta hanë turpin me bukë!

Autori i bluan mirë përjetimet në ndërgjegjen e tij dhe kur fiton bindjen që kanë arritur vlerën poetike, me kujdes i hedh në letër. Kështu kanë vepruar dhe veprojnë tërë krijuesit.

Diku lexova që poeti i madh rus Push-

Poeti Gjeçbritaj ka vërejtur dhe e ka fare të qartë që lexuesi ynë nuk është i përgatitur për leximin dhe përjetimin artistik të veprave surealiste, moderne, të quajtura ”universale”. Ndaj, me vargjet e poezive i ka ikur mjeshtërisht këtij rreziku duke krijuar poezi të kuptueshme për çdo nivel lexuesi

kini i ka përpunuar deri në pesë herë dorëshkrimet. Në optikën e brendshme të poetit Gjeçbritaj, i paraqiten prore ngjarje të cilat ky si vrojtues i spikatur arrinë që nga të tilla të veçojë ato më tipiket që zgjojnë emocione.

Në krijimet e tij poetike zmadhojnë forcën emocionale-estetike te lexuesit e vëmendshëm. Në këtë relacion, Aliu me sajimin e vargjeve të përjetuara, denjësisht në ndërgjegjen e vet, ka arritur që me këto vlera artistike të depërtojë thellë në zemrat e adhuruesve të vargjeve poetike, duke dhënë mesazhe të jetës aktuale dhe duke aluduar qartas që lexuesi të nxjerrë individualisht konkludimet emocionale të tyre: U linda në tokën e punuar U rrita me baltën e saj Me aromën e mijëra luleve Që lëshonin aromë jete ...

U rrita me drithërin e saj Me freskinë e shpatijeve të Rumisë...

Poeti Ali Gjeçbritaj vazhdimisht gërmon në kujtimet e vetëdijes së tij për të rindezur traditën e lavdishme të krenarisë kombëtare.

Ai në çdo varg shtrydh dhimbjet dhe mallëngjimet për vendlindjen ku rrjedhimisht herrën banorët e saj.

Autori si vizionar i së ardhmes, në botën e brendshme, posedon diçka të mistershme si pasuri e domosdoshme për krijimet emocionale poetike: Thërret muezini sallën...

Lajmëron vdekjen...

Asnjëri në varrim Nuk mund të vijë!...

Aliu posedon një mori idesh krijuese të cilat gjatë prezantimit të tyre i furnizon me energji përjetuese emocionale. Në subkoshiencën e tij posedon një forcë të inspirimeve të gjalla poetike.

Shkrimtari Ali Gjeçbritaj është një personalitet i kompletuar dhe i afrueshëm dhe gojë-ëmbël me gjithëkënd. Është dalluar në disa fusha krijuese, por në arenën e krijimeve poetike është duke zënë radhën parësore, si për zgjedhjen e tematikave ashtu edhe për vlerat emocionuese që na prezanton në vargjet e tij shumëdimensionale.

Kurdoherë që përmendet Kraja, masës që e njohin, menjëherë i shkon mendja tek Aliu dhe te meritat e tij në krijimin në hapësirën e Rumisë me Taraboshin.

Kontributi gjithëpërfshirës i tij përthekon vlera monumentale kombëtare.

Ai qysh me reportazhet interesante,

me historinë e shkollave të Krajës dhe sidomos me krijimet letrare poetike krijoi emër. Krijimet e tij lanë përshtypje të qëndrueshme duke u bërë begati e përhershme në vetëdijen e lexuesit.

Pasqyrimi i talentit dhe i dashurisë krijuese, i atdhedashurisë si dhe përkushtimi i këtij poeti ndaj çështjes kombëtare, paraqet ajkën e personalitetit të kësaj treve. Këtë cilësi Aliut ia kanë siguruar publikimi i veprave të çmueshme të gërshetuara me prore emocione me të cilat dukshëm lartëson fisnikërinë kombëtare shqiptare.

Autori i ripunon me kujdes të veçantë inspirimet e tij, duke i krehur dhe shoshitur, duke i publikuar atëherë kur sigurohet që e kanë arritur artin e vlerave të tyre. Vazhdimisht në krijimet e tij të zhanreve të ndryshme, Aliu arrin që ujin energjik ta kthejë në mullirin kombëtar. Kjo cilësi shumicës së krijuesve tanë mjerisht u mungon!

Vargjet e shkrimtarit Gjeçbritaj janë visare të çmueshme për lexuesin. Ky është dhe mbetet personalitet nga i cili pritet shumë për të mirën e kulturës dhe çështjes kombëtare. Edhe pse deri tani nuk ka botuar shumë, Aliu iu përket figurave të shquara të kulturës sonë.

16

Kulturë

e enjte, 13 nëntor 2014

Kulturë

e enjte, 13 nëntor 2014

17

Javore KOHA

Javore KOHA

Bisedë me këngëtarin Shaqir Cërvadiku

Kënga si pjesë e identitetit

Shaqir Cërvadiku është këngëtar nga Kosova. Shkollën fillore dhe të mesme e ka kryer në Drenas (ish Gllogovc), ndërsa studimet i ka kryer në Prishtinë dega (Bazat e Arsimit Teknik). Ka punuar në shkollën e mesme në Drenas për 15 vite si mësimdhënës. Me këngë ka filluar të merret që i vogël, ende pa shkuar në shkollë, dhe kjo dëshirë lindi nga babai i tij, Halil Cërvadiku, që ishte ndër rapsodët e mirënjohur në Drenicë dhe më gjerë. Shaqiri që i vogël dëgjonte legjendat e folklorit e të këngës shqipe “live”, duke kënduar në odën e tij.

Koha Javore: Shaqir muzika te ju zuri vend qe në fëmijëri dhe kjo fal babait tuaj Halil Cërvadiku që kultivoi këngën rapsodike mbi pesëdhjetë vjetë. Na thoni a ishte ky frymëzimi dhe motivi kryesor që edhe ju t’a ndiqni këtë rrugë?

Sh. Cërvadiku: Këngën e kam traditë familjare. Ka kënduar stërgjyshi Hyseni, gjyshi Rama dhe babai Halili, axhallarët Rexha dhe Hyseni por edhe kushërinj.

Sikur i vogël jam rritur me këngë në odën tonë por kisha fatin e mirë që t’i dëgjoj legjendat e folklorit si: Sali Feriz Krasniqin, Riza Bllacën, Qamilin e vogël, Tahir Drenicën, e Hashim Shalën.

Me shumë dashuri i kam dëgjuar edhe Dervish Shaqën, Sali Manin, Bajrush Dodën, të bijt e Sefës, Agustin Ukajn, etj. Më vonë përmes radio Tiranës e radio Kukësit me shumë pasion i kam dëgjuar shumë të papërsëritshmit e këngës popullore shqipe: Bik Ndojën, Shyqyri Alushin, Xhevdet Hafizin, Hafsa Zyverin, Fitnete Rexhen e grupit të Mirëditës, grupin e Ndue Shytit e shumë të tjerë qe lanë gjurmë në krijimin tim si këngëtar.

Koha Javore: Cilat kujtoni disa nga pjesmarrjet tuaja që konsideroni vendimtare për suksesin dhe afirmimin tuaj si këngëtar?

Sh. Cërvadiku: Në fillim këndova në odën tonë kur vinin miqë e mysafirë të ndyshëm e më vonë fillova të shkoj nëpër dasma me babain Halilin dhe xhaxhain Hysenin. Më vonë fillova të kyçëm në SHKA (Ansamblin) “Shote Galica”. Ishte koncerti i parë në Komoran me 1977-tën kur u prezantova si

solist dhe nga duartrokitjet e publikut mu desht të kthehesha disa herë në skenë. Dhe kjo ishte shtytja e parë dhe kryesorja që unë t’i përkushtohem muzikës. Afirmimin e plotë e arrita me këngën e Sali Manit “ Moj e mira bregut të Cemit” dhe me këngën “Moj e mira nga Gjakova“ të realizuara me orkestrën folklorike “Shote Galica”.

Koha Javore: Ju vlerësoheni si këngëtar që riktheu motivet origjinale të këngës folklorike duke i përshatur me brezin e ri dhe asnjëherë nuk i keni lënë pas dore traditat e shumë elementë që ju kanë bërë të dalloni në llojin e vetë. Sa impenjative është kjo për ju dhe çfarë përbën për ju ky angazhim i vazhdushëm në këtë drejtim?

Sh. Cërvadiku: Jam munduar që këngët e mia gjithmonë t’a kenë tabanin kombëtar si nga ana e vargjeve si nga ajo melodike. Më vonë së bashku me kolëgët e gjeneratës kaluam një stil pak më ndryshe të këngës duke e kombinuar muzikën folklorike e popullore.

Në shumicën e këngëve popullore e kam futur edhe çiftelinë si instrument krahas instrumenteve të tjera.

Jemi munduar që të ecim me kohën por gjithmonë duke e ruajtur tingullin shqip të këngës. Këngët i kopozojë vetë por kam kënduar edhe këngë të kolegëve të tjerë.Unë shkruaj dhe tekste por edhe kam marrë edhe nga autorë të ndyshëm siç janë Izet Rraci, Faruk Tasholli, Riza Greiqevci,Fatmir Muja,Milaim Islami, Athem Hoti, Rexhep Hasani,Agron Jashari e të tjerë.Në repertoarin kam edhe shumë duete me këngëtare tjerë: Mahmut Feratin, Sala Bekteshin,Violetë Kukajn, Shyhrete Behlulin, Nikollë Nikprelajn, Aferdita Demakun, etj .

Koha Javore: Ndër vite keni realizuar 20 albume dhe shumë bashkëpunime me këngëtarë të mëdhenj të estradës shqiptare. Cili është albumi juaj më si sukseshëm dhe bashkëpinimet tuaja që i konsideroni si më të mira për karrierrën tuaj artistike?

Sh. Cërvadiku: Po kam 20 albume personale dhe 5 albume me kolgët tjerë. Është vështirë të veçoj ndonjë album ose këngë pasi çdo album ka patur së paku një hit e disa më shumë se një.

Ne i përksuhtohemi maksimalisht çdo kënge por disa janë pranuar më mirë nga dëgjuesit dhe kanë bërë bujë. Disa këngë edhe sot kanë mbatur hite dhe i kanë qëndruar kohës siç janë: “Moj e mira bregut të Cemit” , “Moj e mira nga Gjakova”, “Një grusht dhe”, “Dasma e Kosoves”,”Bac u kry u ba Kosova”, “Nuk është jeta njëmijë vjetë”, “More djal nga diaspora”, “OKB mu ka ba shpia”, “Çohu

Rexho”, “Hymni i Dashurisë”, “Elegji për bashkëshortën”, etj.

Koha Javore: Tematika e këngëve që interpretoni është e larmishme duke filluar nga këngët që trajtojnë atmosferë hareje, gëzimi, dashurie, mallëngjimi, prekjeje e pikëllimi por edhe shprese e optimizmi. Nga buron frymëzimi qe të shpalosni këtë kreativitet të gjërë e të jeni i palodhshëm gjithë këto vite në skenë?

Sh.Cërvadiku: Temat e këngëve lindin nga shpirti i popullit të cilit i takojmë. Këngëtari përmes këngës shpalos shpirtin e popullit të tij. Kënga ështe vet jeta dhe për këtë arsye edhe temat janë të larmishme sikurse vet jeta, me tema trimëria, dashurie, mallëngjimi, etj.

Koha Javore: Në fokus të këngëve dhe albumeve tuaja ndër vite ka qenë Kosova dhe legjendarët e Lirisë që u kënduat pa rreshtuar për shumë vjetë dhe “Luftuat” për vendlinjen tuaj. Si ndjeheni sot që Kosova është e sovrane dhe e lire?

Sh. Cërvadiku: Këngëtari si armë më të fortë e ka këngën dhe zërin. Gjeneratat e mëherëshme por edhe gjenerata jonë përmes këngës jami munduar që të mbajmë gjallë dëshirën dhe shpresën për lirinë e shumëpritur prej shekujsh. Këngët tona mbanin rrugën e tyre, përkudër pëngesave e censurave të kohës. Dhe sot ndjehem krenar për atë ndihmesë që sado të vogël kemi dhënë unë dhe gjenerata ime.

Koha Javore: Prej disa vitesh jetoni në Bruksel. Si arrini t’a mbani gjallë këngën folkorike popullore duke qenë se jeni

larg vendindjes tuaj apo është pikërisht nostalgjia që keni për Kosovën, ajo që ju jep vullnet dhe forcë në këtë drejtim?

Sh. Cërvadiku: Unë ndodhem në mes të Brukselit dhe Kosovës por nga kënga nuk u ndala për asnjë moment pasi kënga për mua është jeta. Vullnetin dhe forcën krijuese e gjejmë te populli që ka deshti e na mbajti pranë qe katër dekada.

Koha Javore: Si e shikoni sot folklorin e muzikën popullore shqiptare. A po kultivohen apo e kundërta. Dhe sa mendoni se të rinjët kanë kujdes dhe vemendje ndaj ruajtjes, kultivimit dhe avancimit të këtyre vlerave dhe traditave shekullore?

Sh. Cërvadiku: Më gëzon fakti që shumë të rinj po e kultivojnë me besnikëri këngën e mirëfillët shqipe.

Por ka edhe një pjesë që e kanë degraduar duke kënduar këngë të përkthyera apo këngë pa asnjë vlerë apo të ashtuquajturat këngë komerciale.

Koha Javore: A ka ndokush nga familja juaj që mendoni se do të ju zavëndësoj dhe trashëgojë në si këngëtar?

Sh. Cërvadiku: Djalin e kam të talentuar, ai këndon dhe punon këngë por të një zhanri tjetër. Ai është i përkushtuar pas studimeve dhe pritet së shpejti të dal me ndonjë këngë dhe me krijimtari muzikore për këngëtarët tjerë.

Koha Javore: Cilat janë angazhimet tuaja aktuale dhe planet më të afërta?

Sh. Cërvadiku: Tani jam i angazhuar në xhirmet e programeve televizive të fundvitit. E po ashtu jam duke punuar disa këngë të reja për albumin e ardhshëm.

Koha Javore: Mesazhi juaj drejtuar të gjithë shqiptarëve që e duan këngën tuaj dhe që ju mbështesin gjithë këto vite?

Sh. Cërvadiku: Kënga është pjesë e kulturës dhe identitet tonë kombëtarë prandaj ju them se duhet ta duam dhe kultivojmë këngën e mirfillët shqipe.

Këtë trashëgimi kombëtare qe na e kanë lënë brezat para neve, duhet t’a ruajmë si sytë e ballit dhe t’ua përcjellim brezave që vijnë. Në mbarë botën kudo jetojnë shqiptarët ju them të jenë vetëvetja me gjuhën, kulturën e traditën e tyre aq të pasur. Dhe të jemi shqiptarë ashtu siç na ka fal zoti.

Intervistoi: Toni Ujkaj

18

Mozaik

e enjte, 13 nëntor 2014

Mozaik

e enjte, 13 nëntor 2014

Doli nga shtypi numri 42 i revistës “Gjon Buzuku”

Fondacioni “Studenti” organizoi Garat e recituesve të rinj për shkollat shqipe në Malin e Zi

Artikuj për shijen e të gjithë lexuesve

Behar Pali, fitues i përgjithshëm Çmimin e Parë në kategorinë e shkollave fillore e ka fituar Esmerinda Lekperiqi, nxënëse e klasës VII e Shkollës fillore “Gjergj Kastrioti – Skënderbeu” – Ostros, kurse në kategorinë e shkollave të mesme, Aida Rexhepi nga Gjimnazi Privat “Drita” – Ulqin. Në Gara kanë marrë pjesë nxënësit e dhjetë shkollave fillore dhe katër shkollave të mesme nga Ulqini, Kraja, Malësia, Plava dhe Gucia

Fondacioni “Studenti” organizoi të shtunën në Galerinë e Arteve të Qendrës së Kulturës në Ulqin, Garat e recituesve të rinj për shkollat shqipe në Malin e Zi. Kjo është hera e parë që këto Gara mbahen në nivel të shkollave në gjuhën shqipe në Mal të Zi dhe në to kanë marrë pjesë nxënësit e dhjetë shkollave fillore dhe katër shkollave të mesme nga Ulqini, Kraja, Malësia, Plava dhe Gucia.

Sipas kryetarit të Fondacionit “Studenti”, Hajredin Kovaçi, qëllimi i këtyre garave është që të zhvillojnë frymën garuese, të zbulojnë talentë të rinj, nxënësit dhe mësimdhënësit të njihen me njëri-tjetrin dhe të shtojmë dashurinë për letërsinë dhe fjalën e bukur artistike.

Duke përkujtuar se Fondacioni “Studenti” organizon që nëntë vjet me radhë Garat e recituesve të rinj në nivel të komunës së Ulqinit, ai ka thënë se

“nuk mund të premtojmë se Garat për të gjitha shkollat shqipe do të bëhen tradicionale, por do të përpiqemi që të gjejmë fonde dhe t’i organizojmë ato herë pas here”.

Pas prezantimit të të gjithë garuesve, juria në përbërje Rajmonda Marku, aktore nga Shkodra, Idriz Gjokaj, regjisor nga Malësia, dhe Shefqet Luca, aktor nga Ulqini, ka zgjedhur fituesin e përgjithshëm të Garave të recituesve të rinj 2014, fituesit e tre vendeve të para në kategorinë e shkollave fillore dhe fituesit e tre vendeve të para në kategorinë e shkollave të mesme. Çmimi i Parë i ka takuar Behar Palit, nxënës i klasës së tretë në Shkollës fillore “Bedri Elezaga” – Katërkollë, i cili ka recituar poezinë “Vaje” nga Çajupi.

Në kategorinë e shkollave fillore, Çmimin e Parë e ka fituar Esmerinda Lekperiqi, nxënëse e klasës VII e Shkollës fillore “Gjergj Kastrioti – Skënderbeu” – Ostros, Çmimin e Dytë Ar-

nisa Muçoviq, nxënëse e klasës VIII e Shkollës fillore “Marshall Tito” – Ulqin, kurse Çmimin e Tretë Kristina Lulgjuraj nga Shkolla fillore “Mahmut Lekiq” – Tuz. Ndërkaq, në kategorinë e shkollave të mesme, Çmimin e Parë e ka fituar Aida Rexhepi nga Gjimnazi Privat “Drita” – Ulqin, Çmimin e Dytë Ermina Palaj, nxënëse e vitit të katërt e Shkollës së Mesme “25 Maji” – Tuz, kurse Çmimin e Tretë Rilinda Gjonbalaj, nxënëse e vitit të katërt e Shkollës së Mesme të Përzier “Beqo Bashiq” - Plavë.

Fituesit e çmimeve janë shpërblyer me të holla dhe diploma, kurse të gjithë nxënësit pjesëmarrës dhe mësimdhënësit e tyre me libra.

Garat e recituesve të rinj 2014 për shkollat shqipe në Mal të Zi janë realizuar me mbështetjen e Fondit për Mbrojtjen dhe Realizimin e të Drejtave të Pakicave dhe Komunës së Ulqinit. i.k.

19

Javore KOHA

Javore KOHA

Në fillim të këtij muaji doli nga shtypi numri 42 i revistës informative, kulturore e shoqërore “Gjon Buzuku”.

Ky numër përbëhet nga artikuj të ndryshëm për shijen e të gjithë lexuesve, që trajtojnë çështjen e shqiptarëve në Mal të Zi dhe më gjerë, dhe njoftojnë mbi ngjarjet e ndryshme në periudhën ndërmjet botimit të dy numrave.

Numri fillon me artikullin kushtuar Panairit të Librit në Ulqin, pastaj me një sqarim mbi traditën e daljes në Rumi.

Në këtë numër janë botuar fjalët përshëndetëse të kryeredaktorit të revistës “Gjon Buzuku”, Simë Gjon Dobreci, me rastin e përurimit të numrave 40 dhe 41 të saj.

Raportet mbi vizitën e Papa Françeskut në Shqipëri, Festivalin e shkollave shqipe në Nju Jork, takimin e krijuesve shqiptarë nga Mali i Zi në Tiranë po ashtu kanë zënë vend në këtë numër.

Në një tekst autorial, ministrja e Kul-

turës së Shqipërisë, Mirela Kumbaro, shkruan mbi përshtypjet dhe rëndësinë e takimin me krijuesit shqiptarë në Mal të Zi. Revista shkruan edhe mbi përurimin e numrave të rinj të revistave “Dija” dhe “Gjon Buzuku”, si dhe numrin e ri të revistës “Malësia”.

Në artikullin “Romancë pariziene për shqiptarkën” pasqyrohen përvojat shqiptare të gazetarit dhe shkrimtarit francez Pierre Chanlaine.

Kronikat mbi përurimin e shtatores së Dom Simon Filipajt në fshatin Shën Gjergj, vizitën e të rinjve italianë në Ulqin dhe Ditën e Diasporës 2014, janë prezantuar po ashtu në këtë numër.

Në rubrikën “Jubile” shkruhet për shënimin e 80-vjetorit të prof. Dr. Simë Gjon Dobrecit, kurse në rubrikën “Traditë”, Ali Gjeçbritaj shkruan mbi Simbolin e gjarpërit në Krajë.

Rubrika “Përvjetor” sjell për lexuesit

artikullin kushtuar 103-vjetorit të Kuvendit të Greçës, kurse rubrika “Manifestime” mbi “Ditët e Shna Ndout”.

Në rubrikën “Teatër” është botuar artikulli kushtuar shfaqjes “Servantesi dhe Dulçinea” të trupës amatore nga Ulqini, ndërsa në rubrikën “Disapora” mbi takimin e organizuar me mërgimtarët.

Në artikullin “Profile heroizmi të kohës sonë”, autori Gjokë Dabaj portretizon tre personalitete që ngjasojnë me njëri-tjetrin: Niko Stillon, Branko Manolovskin dhe Simë Dobrecin.

Rubrika “In memoriam” shkruan për vdekjen e mjekut Lukë Gjokaj.

Revista përfundon me vështrimin e prof. Dr. Shefqet Hoxhës mbi librin “Kronikë e derës së Gjon Buzukut” të Jaho Brahajt.

Revista “Gjon Buzuku” që prej numrit 41 botohet nga Bashkimi i Krijuesve Shqiptarë në Malin e Zi. (Kohapress)

20

e enjte, 13 nëntor 2014

Javore KOHA

Ditët e zhurmshme dhe turneu nëpër Shqipëri me bukuroshet e botës, gjatë dy javëve të fundit, kanë marrë fundjavën që lamë pas me zgjedhjen “Miss Globe”.

Bukuroshja kanadeze, Jacqueline Wojciechowski, 22 vjeçe, ka marrë shumicën e votave të jurisë dhe ka fituar kurorën e më të bukurës së Globit në këtë edicion të 41-të të spektaklit, i 11 i organizuar në Shqipëri.

Përfaqësuesja e Shqipërisë, Anisa Petrela, ka marrë kurorën e shoqërueses së parë të Miss Globe për këtë vit.

Ndërkaq juria e përbërë nga Lorenc Luka, kryetar i Bashkisë Shkodër, Fatmir Gjeka, kryetar i Komunës së Ulqinit, Julinda Dhame, Ylli Ndroqi, Bianca Paduraru (Miss Globe 2013), Miki Cernokrak, drejtori nacional i Maqedonisë, Danillo da Villa, i Brazilit, Mia Ana Sanra Pilar e Kanadasë dhe Rajne Klein Maurer e Francës, ka votuar për shoqëruesen e Dytë të Miss-it, bukuroshen kolumbiane, Maria Cristina Vergara Navarro. Zania Linton nga Trinidad Tobago ishte shoqëruesja e tretë, derisa shoqëruesja e katërt u shpall kinezja Wu Zhen.

Miss Kosova 2014, Kaltrina Neziri, nuk do të marrë pjesë në “Miss Earth 2014”, dhe kjo për shkak të problemeve me dokumentacionin.

Bukuroshja kosovare ka bërë të ditur në rrjetin social Facebook se ajo nuk do të jetë pjesë e “Miss Earth” që mbahet në Filipine.

Shkak për këtë mospjesëmarrje është moskonfirmimi dhe mos dhënia e vizës për bukuroshen nga Kosova, e cila kështu s’do të përfaqësojë vendin e saj në Filipine.

“Me keqardhje ju njoftoj se për shkak të vizës nuk kam mundësi të udhëtoj për në Filipine të përfaqësoj Kosovën në Miss Eardh 2014. Më vjen shumë keq që bashkë me ju jetojmë në një shtet të tillë.

Turp”, ka shkruar Kaltrina në Facebook.

Më parë edhe Marigona Dragusha nuk ka mundur të përfaqësojë Kosovën në Miss Earth që u mbajt në Rusi vite më parë, për shkak të mosdhënies së vizës. E këto probleme si duket nuk po ndalen e po dëmtojnë edhe industrinë e bukurisë!

Panoramë

Anisa Petrela, e dyta në “Miss Globe”

Kaltrina Nezirit i refuzohet viza për pjesëmarrje në “Miss Earth 2014”

Panoramë

e enjte, 13 nëntor 2014

Filmi “Tri dritare...” shpërblehet në dy festivale

Arbëresha Latifaj është duke konkurruar për të marrë pjesë në festivalin muzikor “Eurovision Song Contest Switzerland”, ku fituesi do të përfaqësojë Zvicrën në “Eurovision”, i cili mbahet në maj të vitit tjetër në Austri.

Ajo studion për muzikë në Cyrih, por në të njëjtën kohë edhe realizon këngë të reja.

Kënga dhe klipi më titull “Same Stars” flet kundër paragjykimeve të njerëzve në vende të ndryshme, e në veçanti kundër kosovarëve në Zvicër.

“Arsyeja pse dëshiroj të përfaqësoj Zvicrën në ‘Eurovizion’ është sepse dua të luftoj paragjykimet të cilat këtu kanë qenë kundër kosovarëve. Qëllimi i muzikës sime është gjithashtu për të nxitur mirëkuptimin ndërkombëtar. Unë dua të them bëni dashuri e jo luftë”, ka thënë Arbëresha.

Këngëtarja Latifaj më këtë pjesëmarrje dëshiron të tregojë një imazh tjetër të kosovarëve në Zvicër.

“Unë duhet ë bëj diçka për shkak të prejardhjes sime e cila nuk pranohet si duhet këtu. Shpesh më është krijuar ndjenja që nuk jemi të mirëpritur dhe ka paragjykime.

21

Javore KOHA

Filmi i parë i propozuar për Oscar nga Kosova, “Tri dritare dhe një varje” shpërblehet në Cottbus të Gjermanisë dhe në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit Thessaloniki të Greqisë.

Në Festivalin e Kinemasë të Evropës lindore – Festivali i Filmit Cottbus, filmi i regjisorit Isa Qosja, me skenar nga Zymber Kelmendi mori çmimin “Dialog Prize” si dhe “Special Mention” nga juria ndërkombëtare e filmit në Cottbus.

Për çmimin “Dialog Prize” në komunikatën e festivalit shkruan: “Çmimi për dialog të komunikimit ndërkulturor shkon te një film i cili me një gjuhë kinematografike shumë të matur shpreh limitet e një njeriu që përballet me fuqinë e një kulture mbizotëruese. Duke marrë një qëndrim dhe duke vënë në pikëpyetje shoqërinë, ky film thekson rëndësinë e guximit”.

Arbëresha Latifaj synon ta përfaqësojë Zvicrën në “Eurovision”

22

e enjte, 13 nëntor 2014

Javore KOHA

U prezantua në muajin maj si një risi e Microsoft, ndërsa tani kompania e Bill Gates ka nisur hedhjen në terren të përkthyesit universal zanor.

Bëhet fjalë për një program që do të ndihmojë përdoruesit e tij që të flasin në distancë nëpërmjet Skype me persona në gjuhë tjetër. Programi përkthen me titra në anglisht atë që bashkëbiseduesi e thotë në gjuhën e tij.

Niveli i përkthimit vlerësohet mbi mesataren, por për momentin numri i gjuhëve që mundësohen nga ky shërbim është i kufizuar, po ashtu edhe vetë programi, që fillimisht do t’u shitet përdoruesve mbi bazën e porosive dhe në një të ardhme të afërme pritet të lëshohet në internet kundrejt një pagese.

Për momentin Skype Translator mundësohet vetëm për përdoruesit me sistem operimi Windows 8.1, ndërsa përdoruesit e sistemeve të tjera duhet të presin edhe pak kohë.

Me sa duket, Samsung do ta nisë prej fillimit me modelin e saj të ri Galaxy S6. SamMobile pohon se prodhuesi korean është në fazën e hershme të zhvillimit të modelit të saj të ri të telefonit, të cilin brenda kompanisë e ka koduar me emrin Project Zero.

Duke cituar burime brenda kompanisë, SamMobile thotë se telefoni i ri i Samsung do të vijë me ekranin në QHD, kamerën e pasme me 16 apo 20 MP, atë të përparmen me 5MP, 64-bit CPU dhe jo vetëm kaq, natyrisht.

Galaxy S6 thuhet se do ta përfshijë edhe procesorin 64-bit Exynos 7420 SoC, të cilin Samsung e lansoi muajin e kaluar, dhe i cili ofron mbështetje për rrjetin e shpejtë mobil, LTE. Memoria e brendshme e telefonit thuhet se do të jetë në versionet me 32/64 dhe 128 GB. Megjithatë, është ende herët të dihet nëse këto karakteristika do të jenë në Galaxy S6.

Te k n o l o g j i

Microsoft publikon “Skype Translator”

Samsung bëhet gati për Galaxy S6?

Fotografia e javës „Nëse një fotograf profesionist fotografon të njëjtin objekt që fotografon edhe një person i zakonshëm, ku qëndron ndryshimi„.

Nusret gjokaj: “Who killed the saint”

e enjte, 13 nëntor 2014

23

Javore KOHA

„Qesh pak, shiko këtu”

24

Mozaik

e enjte, 13 nëntor 2014

Mozaik

e enjte, 13 nëntor 2014

Forca e Re Demokratike dhe Iniciativa Qytetare paralajmërojnë bashkimin e tyre

Vetëm të bashkuar jemi faktor politik në Mal të Zi Ulqin/Tuz – Bartësit e listës për deputetë të Koalicionit Shqiptar “Forca për Bashkim”, Genci Nimanbegu nga Forca e Re Demokratike dhe Vasel Sinishtaj nga Iniciativa Qytetare, kanë paralajmëruar se këto dy subjekte do të bashkohen së shpejti.

Sipas tyre, unifikimi i subjekteve politike shqiptare është mënyra më e mirë për realizimin e politikës shqiptare në Mal të Zi dhe nevojë e përgjegjshmërisë ndaj të gjithë shqiptarëve në Mal të Zi dhe votuesve të tyre.

Në deklaratën e përbashkët për shtyp, ata kanë thënë se realizimi i Marrëveshjes politike të vitit 2012 është vetëm çështje e ditëve ngase besojnë se Këshilli Qendror i Forcës dhe Këshilli Drejtues i Iniciativës Qytetare do të aprovojnë Marrëveshjen perfundimtare

të unifikimit të këtyre dy subjekteve politike. “Çështja e ndarjes së mandateve dhe posteve të tjera politike janë çështje teknike, normale dhe praktikë demokratike e respektimit të fjalës së dhënë, dorës së shtrënguar dhe marrëveshjes së arritur dhe të nënshkruar”, thuhet në deklaratë.

Nimanbegu dhe Sinishtaj kanë thënë se kjo marrëveshje dëshmon seriozitetin dhe pjekurinë e tyre politike, por edhe përgjegjësinë ndaj çështjes kombëtare, pasi që janë të bindur se vetëm të bashkuar mund të janë faktor politik në Mal të Zi. “Ky respektim i njëri-tjetrit dhe akti i unifikimit të dy subjekteve tona politike, dëshirojmë të jetë i mirëpritur nga të gjitha subjektet tjera shqiptare, duke i ftuar që këtë hap ta ndjekin edhe të tjerët drejt formimit të një

25

Javore KOHA

Javore KOHA

Komuna Urbane e Tuzit po kryen disa investime

Rikonstruktohen pjesë rrugore dhe ndërtohen trotoare

koalicioni të gjerë shqiptar. Forca për Bashkim mbetet e hapur për bashkëpunim. Te ne ka vend për të gjithë që duan të avancojnë liritë dhe të drejtat e shqiptarëve si popull autokton në Mal të Zi e që janë të garantuara me Konventat ndërkombëtare dhe Kushtetutën e shtetit”, thekson deklarata për shtyp.

Nimanbegu dhe Sinishtaj vlerësojnë se ndarjet dhe përçarjet shqiptare, mosrespektimi i marrëveshjeve të arritura dhe të nënshkruara, si dhe copëtimi i mëtutjeshëm i trupit votues të shqiptarëve në Mal të Zi, vetëm çon ujë në mullirin e huaj dhe dobësojnë pozitën e shqiptarëve te faktori i brendshëm politik, por edhe në sytë e Prishtinës dhe Tiranës zyrtare, si dhe te faktori politik ndërkombëtar. i.k.

In memoriam

Qazim Gorana (1929-2014) Më 4 nëntor ndërroi jetë Qazim Gorana. Ai i takon një familjeje të vjetër ulqinake.

Shkollën fillore e përfundoi në Ulqin, kurse Shkollën e mesme Bujqësore në Tivar.

Si kuadro i nevojshëm, u punësua menjëherë në Kooperativën Bujqësore të Ulqinit.

Pas disa viteve vazhdoi studimet për agronomi në Prishtinë. U kthye në vendlindje dhe një kohë të gjatë ishte udhëheqës i Kooperativës Bujqësore në Katërkollë. Në këtë

mënyrë, ai ishte nismëtar i ngritjes së bujqësisë në Anë të Malit. Është edhe iniciuesi për ndërtimin e rrugës Shas-Katërkollë.

Punoi po ashtu edhe në Organizatën Punuese Bujqësore “Agroulqini”.

Pas tërmetit të vitit 1979, u punësua në Organizatën për Rindërtimin e Ulqinit.

Së bashku me vëllezërit e tij Shabanin, profesor i edukatës fizike, dhe Qamilin, profesor i edukatës muzikore, paraqet avangardën e rinisë

shqiptare të kohës në Ulqin.

Qazim Gorana ka qenë përparimtar, punëtor i palodhshëm, bartës i disa projekteve në bujqësinë e Ulqinit dhe Katërkollës.

Si person, e ka karakterizuar mirëkuptimi dhe toleranca ndërfetare e ndërnacionale. Njëkohësisht, si besimtar kreu edhe haxhin para 14 vjetësh.

Ka arritur një pleqëri të kthjellët, i rrethuar në gjirin familjar, i respektuar në tërë komunën e Ulqinit.

Prim. Dr. Gani Karamanaga

Gjatë dy javëve të fundit Komuna Urbane e Tuzit është fokusuar në realizimin e disa projekteve të cilat kanë qenë të definuara për t’u kryer në planin financiar për vitin 2014-të. Fjala është për zgjërimin e një pjese të rrugës në destinacionin nga fshati Vuksanlekaj deri në fshatin Sukruq një aks i cili ka qenë i amortizuar dhe qe vërtet ka patur nevoj për ndërhyrje jo vetëm tani por prej shumë vitesh.

Kryetari i Komunës Urbane të Tuzit Abedin Axhoviq i pyetur nga Koha Javore për këto investime, ai u shpreh se rol të madh gjatë mandatit të tij duhet të luaj përmirësimi dhe ngritja e nivelit të jetesës së qytetarëve dhe në këtë mënyrë sipas tij gradualisht po përmirësohen disa pjesë qe kanë qenë të domosdoshme për t’u rikonstruktuar. “Kemi filluar të zgjërojmë aksin rrugorë nga fshati Vuksanlekaj deri te Kisha në Sukruq me gjatësi prej 3kilometrash dhe me gjërësi 1 metër shtesë nga asfati ekzistues në mënyrë që automjetet të kenë hapësirë lëvizëse. Jam

i kënaqur kur banorëve të Malësisë u ngritet sadopak niveli i jetesës dhe kur jeta e tyre bëhet më e lehtë”, theksoi Axhoviq. Ai më tej shtoi se për realizimin e këtij projekti infrastrukturor kanë qenë të parashikuara dhe të ndara 50mijë euro nga plani financiar i vitit 2014-të mirëpo sipas tij ato nuk kanë mjaftuar për kryerjen me sukses të projektit të inicuar. “Shuma nga 50 mijë euro nuk ka mjaftuar për realizimin e këtyre rikonstruktimeve por unë kam kërkuar edhe 40mijë euro shtesë nga investimet kapitale dhe për këtë kam gjetur mirëkuptim nga institucionet relevante dhe jam mjaft i kënaqur pasi infrastuktura për çdo vend ka domethënie të madhe”, u shpreh Axhoviq. Përveç zgjërimit të asfaltit në aksin rrugorë të lartpërmendur, janë punuar edhe disa metër trotoar në dy pjesë , njëra nga gjimnazi në Tuz deri tek restorant “Troja” me gjatësi prej 900metër dhe gjërësi 1.5 metër kurse në pjesën tjetër është ndërtuar trotoari për kalimin e këmbësorëve nga Komuna Urbane deri tek

ndërmarrja “Castellana”. Sipas kryetarit të Komunës ndërtimi i kaq metrave trotoar nuk mjaftojnë mirëpo siç tha fillimi është i mbarë dhe është kryer diçka që u ka munguar banorëve të cilët dëshirojnë të lëvizin në këmbë apo biçikletë.

Duke vërejtur se përveç këtyre punime janë bërë edhe disa ndëryhyrje në parkun e qendrës së Tuzit ku është duke e finalizuar rrethimi i hapësirës së gjelbërt, kryetari Axhoviq tha se përveç infrastrukturës rrugore, rëndësi të veçantë përbën edhe ekologjia dhe ruajtja e mjedisit jetësorë. “Qëllimi nuk është që krejt Tuzi të jenë vetëm asfalt por të ekzistojë edhe hapësirë e gjelbërt. Kemi përmirësuar parkun në qendër ku estetikisht duket më i rregulluar e gjithashtu brenda parkut do të shtohën edhe disa ulëse për pushues e po ashtu do bëhet rikonstruktimi i atyre ekzistuese”, përfundoi Axhoviq.

Këto punime janë në ndërtim e sipër mirëpo nëse kushtet atmosferike do të jenë të favorshme, ato do të përfundojnë brenda një kohe të shkurtër. t.u

26

Mozaik

e enjte, 13 nëntor 2014

Mozaik

e enjte, 13 nëntor 2014

27

Javore KOHA

Javore KOHA

Në Shkodër u përurua filmi dokumentar “Eposi i Kreshnikëve”

Pasuri kombëtare me vlera botërore

Filmi dokumentar “Eposi i Kreshnikëve” është pjesë e dosjes së Kosovës dhe e Shqipërisë për UNESCO. Autor i filmit është Zymer U. Neziri, kurse regjisor Orhan Kerkezi. Xhirimet janë kryer në katër vende të Ballkanit: Shqipëri, Kosovë, Maqedoni e Mal i Zi, nga vjeshta 2012 dhe kanë përfunduar në janar 2013. Porosia e filmit është se Eposi i Kreshnikëve, ndër eposet e fundit në Evropë, është pasuri kombëtare me vlera botërore dhe ai e ka vendin në grupin e vlerave të trashëgimisë botërore të njerëzimit Filmi dokumentar “Eposi i Kreshnikëve”, i përgatitur për UNESCO nga studiuesi ynë i mirënjohur prof. dr. Zymer U. Neziri, u shfaq në Shkodër për studentët e Universitetit “Luigj Gurakuqi” të Shkodrës, më 24 tetor të këtij viti, me organizimin e Fakultetit të Shkencave Shoqërore.

Amfiteatri ku u shfaq dokumentari, ishte i mbushur me profesorë të këtij universiteti dhe studentë të letërsisë, personalitete të njohura nga Shkodra, përfaqësues të Shoqatës së Shkrimtarëve Shkodër, Shoqatës së të Burgosurve Politikë të Kosovës, veprimtarë të njohur nga trevat e ndryshme shqiptare, lahutarë të njohur nga Malësia e Madhe etj. Të pranishëm ishin edhe bashkëpunëtorët e jashtëm të projektit: Halil Kuliqi nga Drenica, Fadil Javori nga Llapusha dhe Adil Emini nga Tetova.

Sipas profesor Nezirit, këngët përfaqësuese të këtij dokumentari, fragmente të zgjedhura, me gjatësi 27 minuta, sjellin bukurinë poetike të vargut të eposit tonë heroik legjendar me të gjitha elementet dëshmuese të lashtësisë së tij paraosmane dhe të vijimësisë së epikës heroike ilire, siç janë: legjendariteti, qeniet mitike, sidomos Ora e Zana, fuqia mitike e kryeheronjve Muji e Halili, rrëfimi epik, gjerësia epike, formulat epike, poetika e kohës, poetika e hapësirës etj.

Ato sjellin para shikuesit temat e mëdha të këtij eposi monumental: mbrojtja e nderit, mbrojtja e territorit, mbrojtja e bagëtisë, mbrojtja e kullës dhe mbro-

jtja e familjes nga kundërshtarët e tyre serbë.

Filmi dokumentar “Eposi i Kreshnikëve” është pjesë e dosjes së Kosovës dhe e Shqipërisë për UNESCO. Autor i filmit është Zymer U. Neziri, kurse regjisor Orhan Kerkezi.

Xhirimet janë kryer në katër vende të Ballkanit: Shqipëri, Kosovë, Maqedoni e Mal i Zi, nga vjeshta 2012 dhe kanë përfunduar në janar 2013.

Aty janë përfaqësuar Triepshi, Gruda, Kelmendi, Kastrati, Shkreli, Shala e Dukagjinit, Malësia e Lezhës, Kurbini, Krasniqja, Rugova, Shala e Bajgorës, Drenica, Tetova, Gostivari. Krahas zërit shqip të folësit, në shirit është vënë edhe përkthimi në gjuhën angleze, nga Justin Elliott, Londër.

Dosja, sipas profesor Nezirit, është përgatitur nga Komisioni profesional: prof. dr.

Shaban Sinani, Tiranë, prof. dr. Vasli Tole, Tiranë, prof. dr.

Zymer U. Neziri, Prishtinë, përgjegjës i Komisionit të Qeverisë së Kosovës.

Puna në dosje ka filluar më 2010 dhe ka përfunduar në mars 2013. Në maj 2013, ajo, në emër të Komisionit, është dorëzuar në Ministrinë e Kulturës të Qeverisë së Kosovës, kurse dorëzimi i saj në UNESCO, nga qeveritë Tiranë-Prishtinë, sipas deklaratës së ministrit

Kuvendi i Komunës së Ulqinit miratoi vendimin për vendosjen e hipotekës për marrjen e kredisë

Plotësohen kushtet për marrjen e kredisë të Kulturës së Republikës së Kosovës, Memli Krasniqi, do të bëhet kur Kosova të fitojë statusin e anëtares së OKB-së.

Porosia e filmit është se Eposi i Kreshnikëve, ndër eposet e fundit në Evropë, është pasuri kombëtare me vlera botërore dhe ai e ka vendin në grupin e vlerave të trashëgimisë botërore të njerëzimit.

Shaban Hasangjekaj

Ulqin – Kuvendi i Komunës së Ulqinit ka miratuar të hënën vendimin për vendosjen e hipotekës për marrjen e kredisë nga Atlas Banka me vlerë prej 1.2 milion euro. Për këtë vendim kanë votuar 17 këshilltarët e shumicës dhe një këshilltar i Partisë Socialdemokrate, kurse i përmbajtur ka qenë këshilltari i Frontit Demokratik. Në votim nuk kanë marrë pjesë këshilltarët e Partisë Demokratike të Socialistëve, UDSH-së

dhe Partisë Popullore Socialiste.

Me këtë vendim janë plotësuar kushtet për marrjen e kredisë e cila sipas drejtuesve të pushtetit vendor do të përdoret për shlyerjen e borxheve ndaj punonjësve të Komunës së Ulqinit dhe institucioneve publike, këshilltarëve të Kuvendit të Komunës dhe furnitorëve.

Sipas vlerësimeve, prona e Komunës së Ulqinit, e vendosur hipotekë, llogaritet të ketë vlerën rreth 2.7 milionë euro.

Këshilltarët kanë miratuar po ashtu Vendimin për shpalljen e Thirrjes publike për transferimin e të drejtës pronësore për tokë ndërtimore.

Seanca është karakterizuar nga debate të ashpra ndërmjet këshilltarëve të pozitës dhe opozitës, por edhe brenda disa këshilltarëve të vetë opozitës, të cilat kanë kaluar në disa raste edhe në akuza dhe fyerje të njëri-tjetrit.

(Kohapress)

28

Rajoni

e enjte, 13 nëntor 2014

Rajoni

e enjte, 13 nëntor 2014

Kryemistri i Shqipërisë Edi Rama zhvilloi vizitë dyditore në Serbi

Përplasje për Kosovën

Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama zhvilloi në fillim të javës një vizitë dyditore në Serbi, që përbën vizitën e parë zyrtare të një kryeministri shqiptar në Beograd pas gati shtatë dekadash.

Ndonëse të dy vendet aspirojnë t’i bashkohen familjes evropiane, acarimi i marrëdhënieve dypalëshe, që pas ndeshjes së futbollit ndërmjet Serbisë dhe Shqipërisë, e luajtur në Beograd më 14 tetor, u pa qartë edhe gjatë kësaj vizite, e cila u përshkua nga mospajtimet e thella që ekzistojnë ndërmjet Beogradit e Tiranës për Kosovën.

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama dhe kryeministri serb Aleksandër Vuçiç u përplasën për shkak të Kosovës.

Mikpritësi serb e cilësoi si provokim deklaratën e kryeministrit Rama në një konferencë të përbashkët me gazetarë se “pavarësia e Kosovës është realitet i pamohueshëm, i cili duhet respektuar si i tillë” dhe se “pavarësia e Kosovës e ka bërë Ballkanin më të qëndrueshëm”.

Kryeministri serb tha se nuk e ka pritur këtë “provokim nga zoti Rama që e përmend Kosovën dhe nuk e di çfarë lidhjeje ka Kosova me zotin Rama, më vjen keq që e ka ngritur këtë çështje, për të cilën nuk jemi marrë vesh”, tha ai, duke theksuar se “Kosova është pjesë përbërëse e Serbisë”.

Ndërsa kryeministri Rama tha se pavarësia e Kosovës është “realitet që shumë e kanë njohur. Sa më parë që ta njihni, aq më shpejt do të ecim për-

para”, i tha ai mikpritësit të tij.

Më herët kryeministri serb tha se vizita e shefit të qeverisë së Shqipërisë në Serbi është e rëndësishme jo vetëm për Shqipërinë dhe për Serbinë dhe për gjithë rajonin.

Ndërsa kryeministri Rama, foli mes tjerash për rëndësinë e bashkëpunimit dhe mirëbesimit të ndërsjellë dhe siç u shpreh “që fëmijët të mos vuajnë në të ardhmen, për shkak të së shkuarës së hidhur”.

Vizitë historike në Luginën e Preshevës

Gjatë ditës së dytë të vizitës së tij në Serbi, kryeministri i Shqipërisë Edi Rama ka vizituar Luginën e Preshevës.

Pllakate të mëdha me mbishkrimin “Mirë se vjen kryeministër” ishin

vendosur nëpër rrugët e Preshevës, prej nga forcat e policisë serbe kanë hequr flamujt kombëtarë shqiptarë që ishin vendosur të hënën nga autoritetet lokale.

Kryeministri Rama u takua me udhëheqësit lokalë në Preshevë, ku u nderua me titullin Qytetar Nderi.

Ai i siguroi qytetarët e mbledhur për ta pritur në Preshevë se qeveria e tij nuk do të “rresht së punuari për rilindjen e Shqipërisë dhe për rilindjen e shqiptarëve kudo që jetojnë”.

Ai tha se nuk sheh asnjë arsye që shqiptarët e Luginës të mos kenë të drejtat e njëjta sikurse edhe serbët në veriun e Kosovës.

Duke i cilësuar pakicat kombëtare si ura lidhëse mes vendeve, kryeministri Rama tha se “për të qenë evropianë

29

Javore KOHA

Javore KOHA

Ndonëse të dy vendet aspirojnë t’i bashkohen familjes evropiane, acarimi i marrëdhënieve dypalëshe, që pas ndeshjes së futbollit ndërmjet Serbisë dhe Shqipërisë, e luajtur në Beograd në tetor, u pa qartë edhe gjatë kësaj vizite, e cila u përshkua nga mospajtimet e thella që ekzistojnë ndërmjet Beogradit e Tiranës për Kosovën

deri në fund, nuk mjafton të flasim gjuhën e Brukselit, por duhet t’u jepet mundësia pakicave që lirisht të mësojnë gjuhën e tyre”.

Ai tha se shteti shqiptar ka detyrim kushtetues, për të qenë i angazhuar në mënyrë të vazhdueshme që duke forcuar dialogun dhe bashkëpunimin me Serbinë, të forcojë pozitën e vet për të mbrojtur dhe për të mbështetur aspiratat e të gjithë shqiptarëve që jetojnë në Serbi.

Rama tha se me Beogradin është arritur marrëveshje për njohjen e ndërsjellë të diplomave të të dyja vendeve, ndërsa u zotua për shtimin e numrit të studentëve nga Lugina e Preshevës që mund të ndjekin studimet në Tiranë.

Udhëheqësit politikë të Luginës i kanë

thënë kryeministrit të Shqipërisë se situata vazhdon të jetë e paqëndrueshme që nga viti 2001 kur mori fund konflikti ndërmjet forcave qeveritare serbe dhe kryengritësve të Ushtrisë Çlirimtare të Preshevës, Medvegjës e Bujanocit, që luftonin për më shumë të drejta të shqiptarëve në këtë zonë.

Vizita e Ramës në Beograd shënon të parën e një udhëheqësi shqiptar në Serbi që prej 68 vjetësh, ndërsa është zyrtari i parë i nivelit të lartë në gjithë historinë që viziton Luginën e Preshevës.

Marrëdhëniet mes Shqipërisë dhe Serbisë prej kohësh kanë qenë të ndikuara nga temperaturat mes Beogradit dhe Prishtinës, apo zhvillimet e papritura në Luginën e Preshevës.

30

Mozaik

e enjte, 13 nëntor 2014

Sport

e enjte, 13 nëntor 2014

31

Javore KOHA

Javore KOHA

UEFA do të mblidhet sërish për ndeshjen e ndërprerë Serbi-Shqipëri

Komisioni i Apelit vendos më 2 dhjetor Ndërsa pret vendimin e Komisionit të Apelit të UEFA-s, Shqipëria do të zhvillojë gjatë këtij muaji dy ndeshje miqësore, me kampionët e botës, Francën dhe Italinë

Nesër në Ulqin

Protestë kundër diskriminimit të shqiptarëve në arsim Ulqin – Në Ulqin nesër pritet të mbahet protesta kundër diskriminimit të nxënësve shqiptarë në fushën e arsimit në Mal të Zi. Nga Këshilli organizues i protestës kanë thënë se kërkojnë respektimin e të drejtave themelore për arsimim të denjë të shqiptarëve, si popull autokton në Mal të Zi. Duke renditur një sërë anomalish që ekzistojnë në sistemin arsimor aktual të Malit të Zi, Këshilli organizues i protestës ka njoftuar se kërkon që nxënësit shqiptarë të mësojnë si shqiptarë, duke mësuar për historinë,

këngët dhe kulturën kombëtare në tekstet e tyre shkollore, që tekstet shkollore aktuale të zëvëndësohen me botimet e Prishtinës deri në hartimin e teksteve të reja shkollore, ku do të merrnin pjesë edhe shqiptarët.

“Gjuha shqipe të përdoret në të gjitha dokumentet shkollore, shqiptarët të jenë të përfaqësuar në tërë procesin, duke filluar nga Ministria e Arsimit, Enti për Tekste Shkollore, institucionet arsimore dhe vendimmarrëse dhe që në shkollat ku aktualisht janë kushtet ekstreme, të bëhen investime duke u mundësuar nxënësve mësim

normal”, thuhet në njoftimin për media.

Ata i kanë ftuar subjektet politike shqiptare dhe politikanët shqiptarë që të deklarohen mbi problemin e arsimit në gjuhën shqipe dhe t’i ftojnë simpatizuesit e tyre të marrin pjesë në protestë.

Këshilli organizues ka njoftuar se në protestë do të bëhet nënshkrimi i peticionin për dinjitet dhe kundër diskriminimit.

Protesta do të mbahet në orën 11.00 para godinës së Komunës së Ulqinit.

(Kohapress)

Organizmi më i lartë i futbollit evropian UEFA, i ka dërguar Federatës Shqiptare të Futbollit të martën njoftimin se Komisioni i Apelit në lidhje me ndeshjen e ndërprerë Serbi-Shqipëri, do të mblidhet më 2 dhjetor 2014.

Ditë më parë, Komisioni i Disiplinës dhe Etikës pranë UEFA-s, ka dhënë vendimin e tij në lidhje me këtë ndeshje. Ky vendim i argumentuar, ka mbërritur të premten pasdite në Tiranë.

Federata Shqiptare e Futbollit, nëpërmjet tre studiove ligjore (shqiptare, zvicerane dhe angleze) që e përfaqësojnë, do të kërkojë ndryshimin e vendimit të shkallës së parë në mbledhjen e Komisionit të Apelit, që

do të zhvillohet në Nion të Zvicrës.

Kujtojmë se ndeshja e ndërprerë ndërmjet Serbisë dhe Shqipërisë u regjistrua me rezultatin 3-0 në favor të Serbisë.

Dy ndeshje miqësore me Francën dhe Italinë

Ndërsa pret vendimin e Komisionit të Apelit të UEFA-s, Shqipëria do të zhvillojë gjatë këtij muaji dy ndeshje miqësore, me kampionët e botës, Francën dhe Italinë.

Trajneri i Kombëtares Gianni de Biasi ka thënë se “është pothuajse e pamundur që Shqipëria të përsërisë ndaj Francës atë që bëri ndaj Portugalisë”.

Kuqezinjtë fituan 1-0 në ndeshjen e

parë, e vlefshme për kualifikimet Euro 2016 në Portugali.

Ndërsa të premten do të ndeshen me mikpritësit e kësaj gare, Francën.

“Shumë e vështirë që të ndodhë një gjë e tillë. Do të duhet që francezët të përgjumen totalisht në fushë, çfarë nuk besoj se do ndodhë”, ka thënë ai.

Vetëm katër ditë më pas, më 18 nëntor, Shqipëria do të ndeshet në stadiumin e Gjenovës me Italinë, katër herë kampionët e botës.

Sipas të gjitha gjasave, edhe pse për tifozët kuqezinj për këtë ndeshje janë në dispozicion vetëm katër mijë bileta, në stadiumin “Luixhi Ferraris” që ka një kapacitet prej 37 mijë vendesh, pritet të jenë mbi 10 mijë shqiptarë.