Ngjarje Javore
Javore KOHA
Paraqitja e kauzës shqiptare
ISSN 1800-5969
Podgoricë e enjte, 17 korrik 2014 Viti XIII / Numër 623 Çmimi 0,50
www.kohajavore.co.me
Integrimet evropiane dhe projektet infrastrukturore
2
e enjte, 17 korrik 2014
Javore KOHA
Javore KOHA
Javore KOHA
Themelues: Kuvendi i Republikës së Malit të Zi
Gazetë javore për aktualitete, shkencë dhe kulturë Numri i parë doli më 21 shkurt 2002. Botues: SHAGBG „Pobjeda” Drejtor ekzekutiv: Lav Lajoviq Redaktor përgjegjës: Ali Salaj Gazeta redaktohet nga kolegjiumi: Fahrudin Gjokaj (redaktor teknik) Ismet Kallaba (aktualitete, sport), Toni Ujkaj (kulturë) Vijoleta Berishaj (sekretare teknike) Adresa: Bulevar revolucije 15, Podgoricë Telefon & fax: 078/110-578 E-mail: kohajavore@t-com.me www.kohajavore.co.me Dorëshkrimet dhe fotografitë nuk kthehen
Përmbajtje
Përmbajtje
3 Javore KOHA
Ambiciet tona, të depërtojmë në tregun botëror
Mbështetje Ulqinit përmes fondeve fq 5
fq 16
VW Passat, më i lehtë se paraardhësi
K. Mehmeti:
Nuk është lehtë të jesh shkuptar!
e enjte, 17 korrik 2014
fq 6
fq 18
Gj. Gjonlekaj:
Rezarta Shkurta zhvesh tërësisht Zajmina Vasjarin
Shqiptarët e Amerikës dhe terrorizmi fq 8
fq 20
Spijuni rus Kim Filbi
Portret: Ing. Gani (Adem) Gorana fq 10
fq 24
Hakmarrja si plagë e fatkeqësi
Finalist me 8 ekipet më të mira fq 14
fq 24
Ne hap me Kohen
4 Javore KOHA
Ngjarje javore
e enjte, 17 korrik 2014
Ngjarje javore
e enjte, 17 korrik 2014
5 Javore KOHA
Shefi i Departamentit për Malin e Zi në Drejtoratin për Zgjerim të Komisionit Evropian, Dirk Lange, vizitoi të premten Ulqinin
Mbështetje Ulqinit përmes fondeve Në Dubrovnik u zhvillua Samiti vjetor i Presidentëve të shteteve të Evropës Juglindore
Integrimet evropiane dhe projektet infrastrukturore në fokus Dubrovnik – Shefat e shteteve të Evropës Juglindore u takuan të martën në Dubrovnik në Samitin vjetor Bërdo-Brioni, që sivjet kishte mikpritës Presidentin e Kroacisë Ivo Josipoviq dhe me pjesëmarrjen e kancelares së Gjermanisë, Angela Merkel. Në Samitin e tretë me radhë morën pjesë Presidenti i Kroacisë Ivo Josipoviq, Presidenti i Sllovenisë Borut Pahor, Presidenti i Malit të Zi Filip Vujanoviq, Presidenti i Shqipërisë Bujar Nishani, Presidentja e Kosovës Atifete Jahjaga, Presidenti i Serbisë Tomisllav Nikoliq, Presidenti i Maqedonisë Gjorgje Ivanov, si dhe tre anëtarët e Presidencës së Bosnjë e Hercegovinës Bakir Izetbegoviq, Nebojsha Radmanoviq dhe Zhelko Komshiq. Temë e samitit ishin gjendja politike
dhe marrëdhëniet në rajon, vazhdimi i politikës për zgjerimin e Bashkimit Evropian, projektet kyçe infrastrukturore në këtë pjesë të Evropës, përfshirë përfundimin e autostradës së ashtuquajtur Adriatik-Jon dhe të korridorit hekurudhor si dhe politika energjetike. Gjatë sesionit plenar, presidentët në fjalët e tyre kanë folur për perspektivën evropiane të rajonit të Ballkanit, bashkëpunimin ndërmjet vendeve të këtij rajoni si dhe paraqitjen e përbashkët të projekteve të infrastrukturës rajonale që pritet të mbështetet edhe nga BE-ja. Presidenti i Malit të Zi, Filip Vujanoviq, është shprehur i kënaqur me Samitin dhe ka theksuar se ai ka qenë rast për të diskutuar mbi integrimet evropiane dhe projektet infrastrukturore, duke rekom-
aduar ato projekte që janë me rëndësi të përbashkët rajonale. Ai ka thënë se për Malin e Zi janë me rëndësi strategjike ndërtimi i autostradës Adriatik-Jon dhe i gazsjellësit Adriatik-Jon. Në të njëjtën kohë me Samitin në Dubrovnik, në Cavtat është mbajtur Samiti 100 i Liderëve të Biznesit të Evropës Juglindore. Në hapjen zyrtare të tij, presidentët e vendeve të rajonit përpara një numri të madh të bizneseve prezantuan aspektet e zhvillimit ekonomik të vendeve të rajonit, mundësitë dhe klimën për investime të huaja në rajonin e Evropës Juglindore. Gjatë Samitit në Dubrovnik, liderët e vendeve pjesëmarrëse kanë zhvilluar mjaft takime dypalëshe. (Kohapress)
Ulqin – Shefi i Departamentit për Malin e Zi në Drejtoratin për Zgjerim të Komisionit Evropian, Dirk Lange, vizitoi të premten Ulqinin, ku është pritur nga kryetari i Komunës së Ulqinit, Fatmir Gjeka, dhe stafi i tij. Kryetari Gjeka e ka njoftuar atë me qytetin e Ulqinit, të kaluarën e tij të begatë, potencialet e shumta zhvillimore dhe me problemet aktuale. Lange është njoftuar edhe me projektin “Marubi: Një model bashkëpunimi për zhvillimin e turizmit në mes të Ul-
qinit dhe Shkodrës”, i cili realizohet me mbështetjen e BE-së në kuadër të bashkëpunimit ndërkufitar ndërmjet Malit të Zi dhe Shqipërisë. Koordinatori i Zyrës për Bashkëpunim Ndërkombëtar dhe Projekte pranë Komunës së Ulqinit, Arsllan Hajdinaga, ka prezantuar aktivitetet që janë implementuar në kuadër të këtij projekti. Shefi i Departamentit për Malin e Zi, Dirk Lange, ka vizituar më pas Muzeun e Ulqinit dhe galerinë ku është vendosur ekspozita e përhershme me titull “Një shekull fotografi - Ulqini dhe rajoni 1860-1950”, e realizuar në kuadër të projektit “Marubi”.
Ai ka theksuar rëndësinë implementimit të suksesshëm të projekteve të financuara nga BE-ja në kuadër të programit të bashkëpunimit ndërkufitar, por edhe rëndësinë e vazhdimësisë së projekteve të inicuara, edhe pse afati implementues i tyre ka përfunduar. Lange ka premtuar gjithashtu përkrahje të mëtejshme për qytetin e Ulqinit, sa i përket fondeve të BE-së. Vizita e shefit të Departamentit për Malin e Zi në Drejtoratin për Zgjerim të Komisionit Evropian, Dirk Lange në Ulqin është zhvilluar me propozim të Delegacionit Evropian në Mal të Zi. (Kohapress)
Pas plot 60 vitesh, në Guci u mbajt seanca e rregullt e Kuvendit të Komunës
U formuan komisionet për Rregulloren e punës dhe Statutin Guci – Pas 60 vitesh pritjeje që nga ndërprerja e padrejtë dhe e qëllimshme e Komunës së Gucisë në vitin 1954 nga pushteti i atëhershëm republikan i Malit të Zi, në sallën e Qendrës për Kulturë të premten është mbajtur seanca e parë e rregullt e Kuvendit të Komunës së Gucisë, komunës më të re në Mal të Zi. Kjo është seanca e parë e rregullt pas seancës konstitutive, të mbajtur më 23 qershor. Në fillim të saj, kryetari i Kuvendit të Komunës dr. Elvis Omeragiq i ka njoftuar këshilltarët me rendin e ditës dhe ka theksuar që është detyrim i Kuvendit të Komunës që në afatet e parapara të përgatisë dhe të miratojë Rregulloren e punës dhe Statutin e komunës. “Në harmoni me Ligjin mbi administrimin lokal kam ftuar seancën e parë të
rregullt të Kuvendit të Komunës së Gucisë me rend dite konstituimin e trupave për hartimin e akteve të nevojshme në të cilat do të bazohet puna e ardhshme e Kuvendit. Në seancën e mbajtur më 11 qershor të këtij viti është marrë vendim mbi fillimin e procedurës për hartimin e Statutit. Më pas, më 23 qershor është bërë konstituimi i Kuvendit të Komunës dhe janë verifikuar mandatet e këshilltarëve e pastaj siç në mënyrë decide e parasheh Ligji mbi administrimin lokal dhe organizimin territorial, në afatin prej 60 ditësh duhet që të miratohet Statuti”, ka sqaruar ai. Në këtë kontekst janë formuar komisionet për hartimin e legjislacionit sipas të cilit do të zhvillohen seancat kuvendore. Komisioni për hartimin e Rregullores së përkohshme të punës së Kuvendit do të
përbëhet nga pesë anëtarë - tre nga koalicioni “Të bashkuar për Gucinë” (PDS – PB – PSD), UDSH dhe Aleanca Shqiptare, dhe dy anëtarë nga koalicioni “Për Gucinë dr. Rusmin Llalliçiq” (Partia për Gucinë – Partia Liberale – PSP) dhe LD në MZ. Anëtarë të këtij komisioni janë zgjedhur njëzëri dr. Elvis Omeragiq, Enver Dedushaj, Ruzhdija Radonçiq, Ismet Gjonbalaj dhe Refik Piroviq. Ndërkaq, Komisioni për hartimin e Statutit të Kuvendit të Komunës do të përbëhet nga shtatë anëtarë, ku secili klub i këshilltarëve ka nga një anëtar. Anëtarë të këtij komisioni janë zgjedhur po ashtu njëzëri Hasim Radonçiq, Merima Balliq, Xhevat Feratoviq, Enver Dedushaj, Luan Balidemaj, Bujar Hasangjekaj dhe Elldin Qosoviq. Sh. Hasangjekaj
6 Javore KOHA
e enjte, 17 korrik 2014
Vështrime & Opinione
Vështrime & Opinione
e enjte, 17 korrik 2014
Foku s
7 Javore KOHA
Nuk është lehtë të jesh shkuptar! Në këto vite të demokracisë ajo që i ka dalluar krerët e politikës shqiptare në Mal të Zi nga komuniteti shqiptar është amoraliteti politik.
Kim Mehmeti
Qeveritarët maqedonas bënë çmos që protestat e rinisë shqiptare në Maqedoni t’i ngjyrosin me radikalizëm fetar, që ato të duken se nuk kanë asgjë të përbashkët me shqiptarinë. Sado që tingëllon perverse, kjo tendencë u shkonte për shtat edhe partive të këtushme shqiptare, ngaqë vetëm kështu ato mundeshin t’i bindnin diplomatët e huaj, si dhe Tiranën e Prishtinën zyrtare, se nuk kanë mosmarrëveshje me popullin e vet, po me rrymat radikale fetare. Tani, kur e panë se kjo lojë nuk u kalon, nëpërmjet Notave verbale në shenjë proteste adresuar Tiranës e Prishtinës, ata nguten që fajësinë për protestat t’ia kalojnë Shqipërisë e Kosovës! Pra, në vepër, është mendësia e cila shqiptarët e këtushëm i konsideron si “rrezik të përhershëm të brendshëm”, i cili është i komanduar nga jashtë! Mendësi që nuk u lejon qeveritarëve të këtushëm, përfshi edhe ata shqiptarë, të shohin se rininë shqiptare e nxori në rrugë keqqeverisja, si dhe partitë shqiptare që e çuan këtë rini të ndihet e papërfaqësuar! Dhe kurrë nuk duhet harruar: radikalë të të gjitha ngjyrave ka pasur e do ketë
gjithmonë në radhët e çdo popull! Gjithashtu kurrë nuk duhet harruar se kjo rini u rrit, duke u trajnuar me “protestat” e kontrolluara e të rrejshme që i organizonin aktivistët e BDI-së, e që kishin për qëllim të zbusnin revoltën shqiptare, si për shembull, protesta kundër Enciklopedisë, ajo kundër ndërtimit të Kishës në Kalanë e Shkupit e që sot është ndërtuar, protesta kundër sjelljes së përmendores së Car Dushanit në Shkup, të cilën aktivistët e BDI-së dolën ta rrënonin dhe mbase edhe do ta rrënonin, por ngaqë dolën natën, nuk arritën ta dallojnë nga të tjerat. Ja pra, ky është shpjegimi për atë se kush e nxori rininë shqiptare në rrugë dhe kush i “organizoi” këto protesta: kjo qeveri dhe partitë shqiptare, të cilat madje bënë një mëkat ndaj palës maqedonase në pushtet, duke e bindur atë gabimisht se ai që i kontrollon BDI-në e PDSH-në, i ka në dorë të gjithë shqiptarët e këtushëm! Pastaj, nuk duhet harruar se qeveritarët maqedonas, përfshirë këtu gjithmonë edhe ata shqiptarë, e luftonin “radikalizmin islam” duke e “ushqyer” atë më së miri nëpërmjet “pyllëzimit” të tërë Maqedonisë me kryqe gjigantë, duke i shenjtëruar nga ndonjë prift ortodoks të gjitha objektet publike, me çka thuajse ia dolën që fenë ortodokse ta ngrenë në rrafshin e shtetërores. Pra, duke e “luftuar”, apo më mirë thënë, duke e mbuluar vetveten me mbulesën e rrezikut nga “radikalizmi islam”, këta qeveritarë ia dolën që edhe ajrin, edhe tokën, edhe qiellin, ta stolisin vetëm me emblemën etnike maqedonase dhe me atë të fesë ortodokse. E në ndërkohë, sa herë që dikush alarmonte për këtë ngritje të fesë ortodokse në rrafshin e fesë shtetërore, sa herë që dikush alarmonte për deshqiptarizimin e Shkupit, ata – madje të ndihmuar edhe
nga qarqe mediatike shqiptare, posaçërisht në Prishtinë ku kanë më shumë miq partiakët e këtushëm shqiptarë – e shpallnin për “mjekrosh” të rrezikshëm. Dhe si të tillë e shpallën edhe autorin e këtij teksti, me çka e ndihmuan që nëse një ditë mbetet pa punë, të mos e ketë të vështirë të punësohet si hoxhë fshati! Gjithashtu, nuk duhet harruar sa e vështirë është të organizosh protesta në një shtet ku të manipulojnë të gjithë, duke filluar nga partitë shqiptare e deri te strukturat policore. Nuk duhet harruar pra se njëra ndër arsyet pse organizatorët e këtyre protestave duan të mbeten anonimë, është se në Maqedoni të lejojnë të organizosh protesta, por pasi të kalojë një kohë, pasi edhe vetë ta kesh harruar se ke qenë organizator i tyre, të vijë dita të përfundosh në burg për diçka që ta ka kurdisur Policia. Shkurt thënë, nuk është e lehtë të jesh SHKUPtar, ngaqë rinia shqiptare në Maqedoni është viktimë e manipulimeve të shumëfishta. Si e tillë, ajo edhe sot ndihet e vetmuar dhe e rrezikuar nga shumë qarqe antishqiptare. Ajo edhe sot ndihet e pakuptuar edhe nga shumë qarqe shqiptare, andaj bën çmos që ta shpëlajë veten nga këto manipulime. Andaj pra, rinia shkupjane është heroi i vërtetë i këtyre protestave dhe heroizmi i saj nuk ka të bëjë vetëm me bindjen e saj “se kur lufton Shkupi, nderohet e tërë shqiptaria” por edhe me të vërtetën se kjo rini i çoi të gjithë shqiptarët të ndihen nga pak edhe SHKUPtarë. Sido që të jetë, drejtuesit e BDI-së shqiptare në pushtet, në vend që të dalin në krye të kësaj rinie, ata tregojnë se asaj i frikohen. Mbase ata më së miri e dinë nga buron kjo frikë e tyre. Pra, në vend që të ofrojnë zgjidhje, kryesuesit e BDI-së janë të
Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„
preokupuar me atë se kush i organizon e kush do përfitojë nga këto protesta. Me çka më së miri dëshmojnë se ata e përdorin dhe e njohin vetëm peshoren e profiterit. Dhe mbase edhe nuk mund të kenë peshore tjetër ata që thuajse e privatizuan emblemën e madhërishme të UÇK-së dhe konfliktin e 2001, duke mbuluar me atë emblemë të gjitha përfitimet personale. Kështu që edhe sot, ata nuk e konsiderojnë të vlefshëm asnjë verim të shqiptarëve të këtushëm e nga i cili ata nuk do kenë
ndonjë përfitim. Pra, ata i poshtërojnë dhe i ofendojnë të gjithë përkrahësit e këtyre protestave, duke harruar se ka njerëz që ndihen të fituar vetëm atëherë kur fiton populli i tyre. Kur bëhet fjalë për qeveritarët e BDI-së, duhet thënë se ata bënë edhe një mëkat tjetër ndaj popullit tonë: i krijuan bindje të rrejshme palës maqedonase se inferioriteti dhe injoranca politike janë diçka gjenetike që i karakterizon të gjithë shqiptarët kudo që janë! Dhe nga kjo bindje buron arroganca e
VMRO-DPMNE-së e shprehur në letrën drejtuar kryeministrit Edi Rama. Nga ta dinë ata kokëboshët e VMRO-së se politikanët shqiptarë kokëtul, si disa nga ata të BDI-së që i kanë pranë vetes, janë ekzemplarë politikë në zhdukje në botën shqiptare. Andaj protestuesve të rinj shqiptarë tani u është shtuar edhe një ngarkesë: do duhet t’i bindë këta sundues kokëzbrazur maqedonas se më lehtë e ke të të bluajë guri i mullirit, sesa mençuria politike e Tiranës zyrtare.(
Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„
8 Javore KOHA
Opinione & Vështrime
e enjte, 17 korrik 2014
Opinione & Vështrime
e enjte, 17 korrik 2014
9 Javore KOHA
Dobësitë e fanatizmit fetar
Shqiptarët e Amerikës dhe terrorizmi Për Koha Javore
Gjekë Gjonlekaj/New York
Këto veprime janë paralajmërime për rreziqe të mëdha dhe akte brutale, por nuk janë rastësi. Janë akte të fundamentalistëve të indoktrinuar në institucione speciale për vepra të tilla. Xhihadistët shqiptarë, njësoj si talebanët afganë, urrejnë kulturën, historinë, të bukurën dhe të mirën. Ata urrejnë gruan dhe krejt gjinin femërore. Në vitet 90’ talebanët afganë kishin shembur monumentin e Budës në malet e Afganistanit. Kështu mendojnë edhe talebanët shqiptarë se një ditë do të shembin monumentin e Skenderbeut dhe të shumë përsonaliteteve të tjera të historisë kombëtare. Fundamentalistët shqiptarë janë pjesë e Al-Quaedës e organizatës terroriste ISIS e Vëllazërisë Myslimane të Muhamed Morsit dhe të Kalifatit Islamik të Abu Kan al Bagdadit. Ky i fundit ka paraqitur këto ditë edhe një plan për pushtimin e tokave shqiptare. Organizata terroriste ISIS dhe Abu Kan al Bagdadi po realizojnë planet e Osama bin Laden më mirë se kushdo tjetër, shkruan gazeta “Wall Street Journal”. Para dy dekadash asnjë mendje e shëndosh shqiptare nuk e kishte paramenduar pjesëmarrjen e shqiptarëve në organizata të tilla. Pas çlirimit të Kosovës në disa qendra fetare islame u mboll fara e terrorizmit arab, afgan, afrikan e pakistanez. Në ato shkollat fundamentaliste të Kosovës u diplomuan shumë shqiptarë. Ata ishin nxënësit e atyre imamëve të Kosovës, që nuk lanë gjë pa thënë kundër Nënës Tereze e më vonë edhe kundër Skenderbeut e Pjetër Bogdanit. Çfarë na habit është fakti se ndonjëri prej tyre është sot anëtar i Parlamentit të Kosovës. Ata kërkojnë zbatimin e ligjeve të Sheriatit e jo të Kushtetutës së vendit. Këto grupime radikale fundamentaliste po shfrytëzojnë demokracinë dhe të drejtat e njeriut për kthimin e shoqërisë shqiptare në Mesjetë. Klasa politike, intelegjencia dhe qytetarët nuk shqetësohen për këtë lloj kanceri, e bëjnë këtë për rivalitete politike dhe interesa ekonomike. Këto ditë Britania e Madhe dhe Shtetet e Bashkuara janë më të shqetësuara se asnjë
Një grup “shqiptarësh” të Kosovës kishin sulmuar bustin e Skenderbeut në Kaçanik, duke sharë e fyer Kryetrimin e Arbërisë në qytetin më legjendar të Kosovës, të njohur për qendresën antiosmane. Vallë si do të ndjehej në këtë rast “Kalorësi i Karadakut”(Idriz Seferi), do të thoshte shkrimtari shqiptar i Kosovës Ibrahim Kadriu herë për mundësinë e akteve terroriste. Ministria e Kulturës e Britanisë së Madhe muajin e kaluar mbylli pothuajse të gjitha shkollat fetare islamike si pasojë e indoktrinimeve terroriste. Britanikët i kishin përgjuar për një kohë të gjatë ato shkolla dhe, më në fund, nxorën në dritë thirrjet e disa imamëve për terrorizëm kundër të pafeve (infideleve) siç i cilësojnë ata të krishterët dhe hebrejtë. Metodat e përgjimit në shkollat fetare islame, të dyshimta për indoktrinim dhe terrorizëm, janë fuqizuar tani më shumë se kurrë nga sigurimi amerikan në Shtetet e Bashkuara. Indoktrinimet fetare janë shumë të rrezikshme. Shoqeria amerikane në të kaluarën shumë herë është ballfaquar me shumë rreziqe të tilla. Ata thonë se terrorizmi i mbjellur dhe i kultivuar në tokën e vet është mbase edhe më i rrezikshëm se terrorizmi i jashtëm. Indoktrinimi i xhihadistëve shqiptarë është kultivuar në tokat shqiptare, dhe si pasojë ata janë më të rrezikshëm. Terroristët shqiptarë janë indoktrinuar në këtë frymë qysh në fëmijërinë e tyre të hershme. Është mirë të merren në pyetje mësuesit e tyre para se të bëjnë ndonjë llahtari kundër shoqërisë shqiptare. Hetuesinë duhet ta bëjnë organet kompetente të shtetit të Kosovës. Një pjesë e tyre janë strehuar nëpër shpellat e Shqipërisë, të Kosovës dhe të Maqedonisë. Pjesa tjetër është futur në disa qendra fetare, që nuk janë kurrgjë tjetër vetëm baza terroriste të Al Qaedës dhe ISIS-it. Specialistët ndërkombëtar të terrorizmit thonë se ata e pëlqejnë shumë jetën e shpellave. Sigurimi i brendshëm i Kosovës, i Shqipërisë dhe i Maqedonisë mbase janë në dijeni për stilin e tyre të jetesës . Në Preshevë dhe në Mal të Zi nuk flitet për aktivitete të tilla, por marrëdhëniet ndërfetare midis shqiptarëve në Mal te Zi janë më të ftohta se kurrë. Pas rënjes se diktaturave në tokat shqiptare kishte filluar një konkurrencë e pakuptueshme se kush
po ndërton më shumë kisha ose xhami. Arabia Saudite dhe Turqia investuan dhe po investojnë çdo ditë për arabizimin dhe turqizimin e popullit shqiptar në Ballkan. Edhe Greqia po bën shumë për helenzimin e Shqipërisë së Jugut. Evropa përendimore nuk tregon shumë interesim për shqiptarët e besimit katolik, sepse numri i tyre është i vogël. Turqia po bën të pamundurën për kthimin e tokave shqiptare në orbitën turke. Aspiratat otomane të ripushtimit shihen në Kosovë më mirë se kudo tjetër. Shqiptarët e Amerikës kanë qenë gjithëmonë të ndjeshëm ndaj këtyre dukurive. Por ndjenja fetare është arsyetim për heshtje dhe mosveprim. Nostalgjitë fetare janë intime dhe të pakuptueshme. Në vitet 80 në Shtetet e Bashkuara u themelua Partia Shqiptare Republikane, ku bënin pjesë shumë profesionistë dhe biznismenë të njohur. Ata gjetën mbështetje tek Administrata e Presidentit Ronald Reagan në fushatën kundër diktaturës staliniste në Shqipëri, por edhe në mbrojtje të Kosovës. Në atë kohë ishin entuziastë për veprimtarinë e Partisë Republikane të Shteteve të Bashkuara. Vazhduan aktivitetin e tyre deri në vitin 1991 kur Presidenti George H. Bush filloi luftën kundër Irakut. Anëtarët e Klubit shqiptaroamerikan u zemëruan, duke menduar se Presidenti H. Bush ishte anti-mysliman dhe partia e tyre u shua menjëherë. Në vitet 90
Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„
u themeluan disa organizata të tjera shqiptaro-amerikane, në mbrojtje të çështjes shqiptare, por edhe ato pak a shumë vepruan si klubi republikan i fanatikëve fetar shqiptaro-amerikanë. Edhe aktivistët e ri u zemëruan për luftën e dytë të George W.Bush në Irak. Ata u zemëruan aq shumë, saqe nuk dhanë asnjë kontribut financiar për fushatën këtij presidenti. Në 8-vjetorin e përkujtimit të rënjes së Adem Jasharit, në New York mbajta një fjalim duke theksuar dobësinë e fanatizmit fetar të disa organizatave shqiptaro-amerikane në lidhje me zemërimin e tyre kundër Presidentit George W. Bush. Disa të pranishëm bënë zhurmë në shenjë proteste, bile “televizioni kultura shqiptare” e transmetoi krej emisionin, por asnjë fjalë nga fjalimi im. U perpoqa t’ua shpjegoj të pranishëmve se Shtetet e Bashkuara nuk kanë bërë kurrë luftë fetare. Fola bindshëm se Presidenti George W. Bush, gjatë mandatit të dytë presidencial, ka për ta shpallur Kosovën shtet të pavarur. Kisha lexuar e lexuar shumë për interesimin e tij të jashtzakonshëm për Kosovën. Fanatikët, ku bën pjesë edhe njëri prej akademikëve më të njohur të Kosovës, kishte botuar deklarata e polemika kundër Presidentit George W. Bush se gjoja lufta e tij në Irak ishte për çështje fetare. Propaganda e tyre bëri që shqiptarët e Amerikës të mos japin asnjë dollare dhe asnjë orë pune për
George W.Bush. Ndersa për kandidatin demokrat për President John Kerry gjate një fushate në New York keta Shqiptare kontribuan gjysme million dollare. Organizatat shqiptaro-amerikane kanë nderuar shumë personalitete të Amerikës për kontributin e tyre për çëhtjet shqiptare. Disa prej tyre nuk kanë merituar as nderimin më të vogël e jo më darka solemne. Janë nderuar dhjetëra amerikanë, por jo dy presidentët e Familjes Bush. Njeriu normal bënë pyetje, pse jo? Fanatizmi fetar është më i gjallë në shoqërinë shqiptaroamerikane se kudo tjetër. Kjo mund të shihet kudo. Deklaratat bajate të politikanëve dhe të klerikëve janë qesharake dhe kurrgjë më tepër se pluhur sysh. Ndasitë midis popullit shqiptar i kultivojnë partitë politike, entet fetare, organiztat dhe shoqatat. Për shembull, një organizatë gjoja bamirëse e grave shqiptaro-amerikane tash 25 vjet organizon festime e ceremoni pa përmendur asnjëherë Nënë Terezën. Deklaratat e disa autoriteteve ballkanike shumë herë janë të papranueshme për popullin shqiptar, siç ishte edhe deklarata televizive e kryepeshkopit të Serbisë Irinej. Ajo deklaratë ishte absurde, antinjerëzore dhe antishqiptare. Për deklaratën e tij se “Kosova është Serbi” reaguan me shumë të drejtë shqiptarët e Amerikës, por nuk thanë asnjë fjalë për deklatarën e kryeministrit turk Erdogan se “Kosova është Tuqi”. Kryetarët e organizatave ose shoqatave shqiptaro-amerikane nuk kanë reaguar asnjëherë kundër sharjeve dhe fyerjeve të klerikëve bandit të Kosovës kundër Nënës Tereze. Departamenti Amerikan i Shtetit njofton vazhdimisht për pjesëmarrjen e shqiptarëve në luftën e Sirisë dhe të Irakut dhe për aktet e tyre terroriste, por asnjë organizatë shqiptaro-amerikane dhe asnjë përsonalitet, që gjoja mban titull nderi nga Shqipëria ose Kosova në shoqërinë shqiptare, nuk ka reaguar për këto veprime që janë shumë të rrezikshme për Kosovën, për Shqipërinë dhe viset e tjera shqiptare. Këto organizata, që gjoja përfaqësojnë çështjen shqiptare në Shetet e Bashkuara, nuk dëgjohen fare në momente delikate. Kërcënimet serbogreke janë të rrezikshme, por edhe aktiv-
itetet terroriste të shqiptarëve janë njësoj të rrezikshme. Asnjë gazetë dhe asnjë emision televiziv i shqiptarëve të Amerikës nuk e thotë një fjalë të vetme për aktivitet dhe pjesëmarrjen e tyre në Al-Qaeda, në ISIS dhe në shumë organizata të tjera radikale të vendeve arabe. Pse? Pse nuk bëhen peticione drejtuar autoriteve më të larta politike, akademike dhe fetare të Kosovës dhe Shqipërisë e Maqedonisë? Pse nuk ftohen në zyrat e larta amerikane përsonalitetet që drejtojnë politikat shqiptare? Pse nuk bëhen protesta në Amerikë dhe në Evropë kundër atyre akteve çnjerëzore? Pse nuk organizohen konferenca shkencore në lidhje me këtë çështje? Pse të mos ftohen autoritetet e larta fetare të Kosovës për shpjegime lidhur me këto fenomene antishqiptare dhe antinjerëzore? Ata e dijnë të vertetën dhe burimin e këtyre indoktrinimeve. Pse populli ynë nuk proteston kundër këtyre veprimeve anti-shqiptare? Ish kryeministri i Britanisë së Madhe, Tony Blair bën thirrje të vazhdueshme për gatishmëri dhe vigjilencë kundër këtij lloj terrorizmi. Deklaratat e politikanëve shqiptarë për miqësinë e përjetshme me Shtetet e Bashkuara janë qesharake. Vallë si nuk mendojnë se edhe një tjetër aksident tragjik anti-amerikan, siç ishte ai kundër pilotëve amerikanë në Gjermani, mund t’i ndryshojë këto raporte përgjithëmonë. Kush kishte menduar se akti terrorist i Gavrillo Principit në Sarajevë do t’i shkaktonte dy katastrofat më të mëdha njerëzore në planetin tone?| Muajin e kaluar bota shënoi 100-vjetorin e fillimit të Luftës së Parë Botërore, ndërsa populli shqiptar nderoi rënjen tragjike të Kolonel Thomsonit në mbrojtje të Shqipërisë. Fan Noli e kishte përjetuar rënde vrasjen e atij kaloresi holandez për lirinë shqiptare. Elegjia “te ura ate ura, vraponi u burra me kordha e me shpata, se dolli kuçedra e errët nga nata” është sot aktuale siç ishte në atë kohë. Lufta e Shën Gjergjit me Kuçedrën është sot monumenti më i nderuar në parkun e Organizatës së Kombeve të Bashkuara në New York. Gjergji ynë e luftoi atë kuçedër më mirë se askush tjetër. Vragjet poetike të Nolit janë epike, por edhe profetike.
Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„
10 Javore KOHA
Kulturë
e enjte, 17 korrik 2014
Kulturë
e enjte, 17 korrik 2014
11 Javore KOHA
Portret: Ing. Gani (Adem) Gorana
“Kapidani ulqinak” i hekurudhave shqiptare Me të drejtë kur flitet për Hekurudhat Shqiptare, në krye të listës së njerëzve që aq shumë kontribuan, do të gjesh gjithmonë emrin e ulqinakut Gani Gorana. Prandaj edhe nderimi për të në tërë karrierën e tij, me Urdhra Pune, Medalje e Fletë Nderi, deri te Çmimi i Tretë i Republikës etj., janë dëshmia më e qartë e vlerave të këtij njeriu të thjeshtë, punëtor dhe të zot, pse jo edhe vlera mbi të gjitha, edhe të një biri ulqinak, të lindur në Ulqin, për të cilin ai ishte jo vetëm krenar, por kishte edhe shumë mall Për Koha Javore:
Zyhni Beqiraj / Durrës
Ishte ulqinaku që gjatë jetës së tij u shqua për përkushtimin e tij të pashoq kudo ku punoi. Ai ishte simboli i njeriut të thjeshtë, punëtor dhe të dashur, i intelektualit të zot, novator, krijues dhe të ndershëm, i drejtuesit të palodhur e largpamës me shpirt të lartë sakrifice, i qytetarit dhe familjarit model me vlera e virtyte. Ing. Gani Adem Gorana, falë punës, kontributeve, dhe të gjithë arritjeve në jetën e tij si inxhinier e drejtues në Hekurudhat Shqiptare, me plot të drejtë për gjithçka që përfaqësonte edhe si bir i denjë i Ulqinit të tij të dashur, mund të quhet “Kapidani ulqinak” i hekurudhave shqiptare. Ganiu u lind më 16 shtator 1940 në qytetin e Ulqinit, në një familje tradicionale e në zë ulqinake, por edhe me tradita patriotike. Nuk ishte as dy vjeç, pra në vitin 1942, kur familja e tij, si shumë familje të tjera ulqinake, për arsye tashmë të njohura, u largua nga Ulqini dhe u vendos në Shkodër. Vetëm dy vjet qëndroi në qytetin e Shkodrës dhe në vitin 1944, familja vjen në qytetin e Durrësit, ku gjen jo vetëm përkrahjen dhe mbështetjen e mjaft familjeve ulqinake, tashmë të vendosura prej kohësh, por edhe mikpritjen durrsake, e shprehur në ngrohtësinë
dhe respektin, që aq bukur dhe me shpirt ata vetë dinë ta shprehin. Për shkak të natyrës së tij shumë të dashur dhe shoqërore, Ganiu shumë shpejt do të zinte shokë jo vetëm ndërmjet ulqinakëvë, por edhe durrsakëve. Kjo vlerë e cilësi e karakterit të tij do ta shoqëronte tërë jetën. Ai tërë jetën e tij do të dhuronte dashuri, respekt, mbështetje e ndihmë për këdo që do të kërkonte ndihmesën dhe angazhimin e tij të pakursyer. Njëherësh Ganiu do të ishte edhe familjari, djali, bashkëshorti dhe prindi shembullor. Në shpirtin e tij, si biri i një familjeje ulqinake tradicionale, pse jo edhe fetare, do të kultivohej ndjenja e dashurisë për njerëzit, e përkushtimit dhe e sakrificës për ta. Ai do të ishte gjithë jetën e tij mes njerëzve me tërë qenien e tij, me shpirtin e tij, me dijet, kontributin dhe ndihmesën e tij, prandaj dhe kudo ku punoi, Ganiu gëzoi dashurinë dhe respektin e pamatë të njerëzve të thjeshtë, të kolegëve, të bashkëpunëtorëve të tij, por edhe të ulqinakëve në Durrrës, me të cilët kishte marrëdhënie shumë të afërta shoqërore e shpirtërore, pa folur për ato të fisnisë dhe të gjakut. Sa herë ishte e nevojshme dhe kërkohej ndihmesa e tij, Ganiu ishte përkrah ul-
qinakëve, me fjalën, angazhimin dhe kontributin e tij. Ai ishte dhe mbeti veprimtari i pashoq i Shoqatës Kulturore “Ulqini” - Durrës, mendimtar dhe frymëues në punët e saj, si edhe nxitës dhe faktor bashkimi. Ganiu e kreu arsimin 7-vjeçar në qytetin e Durrësit, ndërsa atë të mesëm në Politeknikumin aso kohe “7 Nëntori”, sot Harry Fultz në Tiranë. Rezultatet dhe sjellja shembullore në shkollë do ta dallonin nga bashkënxënësit. Ndërsa më pas, gjatë studimeve në universitet, ai do të ishte një ndër studentët që do të mbaronte me rezultate shumë të larta studimet në Universitetin e Tiranës, Dega Inxhinieri Mekanike. I mbushur në shpirt me ëndrra dhe dëshira për të punuar, ai filloi punë si inxhinier i thjeshtë në Bazën Mekanike të Hekurudhës në vitin 1963. Edhe pse fare i ri, vetëm dy vjet punë si inxhinier i thjeshtë, falë nivelit profesional, aftësive drejtuese e organizative, emërohet Kryeinxhinier në Bazën Mekanike të Hekurudhës dhe vetëm pas tre vjetësh, në Detyrën e Kryeinxhinierit në Drejtorinë e Përgjithshme të Hekurudhave Shqiptare, të Drejtorit të Përgjithshëm të saj, si edhe plot detyrave të tjera me përgjegjësi, deri në atë të Zv/Kryetarit të Komitetit Ekze-
kutiv të Rrethit të Durrësit etj. Afro 35 vjet në krye të hekurudhave shqiptare, punë, pasion, sakrifica, tregues dhe rezultate. I pashoq ka qenë kontributi i tij. Veçanerisht i tillë, por edhe i madh, ka qenë kontributi i tij në rritjen dhe fuqizimin e bazës mekanike të riparimit të mjeteve hekurudhore, unike asokohe në Shqipëri. Por jo vetëm kaq. Puna, përkushtimi, profesionalizmi dhe mendimi i tij i përparuar dhe novator, u mishëruan në nxitjen, vendosjen, konsolidimin dhe zbatimin e mendimit të përparuar teknik e teknologjik. Fryt i këtij mendimi e niveli teknik janë prodhimi i mekanizmave të ngarkimshkarkimit (vinçave) 3-5 tonë në stacionet hekurudhore, prodhimi i vagonit të parë të mallrave me dy akse, e më pas me katër akse i hapur dhe i mbyllur, prodhimi i mjaft pajisjeve të reja, si edhe përmirësimi teknologjik i riparimit të mjeteve hekurudhore. Ashtu i palodhur e me shpirt sakrifice, ditë dhe natë, ai do të kontribuonte, në rritjen e kapaciteve tërheqëse të trenave të mallrave dhe të udhëtarëve, në shtimin e inventarit të vagonave të mallrave
vetëshkarkues, në gjetjen e formave të reja për transportin e mallrave me “trenat e specializuar”, në rritjen e shërbimit në transportin e udhëtarëve, ne gjetjen e zgjidhjeve për zgjerimin, shtrirjen dhe funksionimin e rrjetit hekurudhor shqiptar, në përgatitjen dhe kualifikimin e një gjenerate të tërë specialistësh. Ai do të ishte kudo edhe ku ishin avaritë, defektet. Me punën, shembullin, angazhimin, por edhe ndjenjën e pashoqe humane e të tolerancës, ai do të dinte të mobilizonte njerëzit. Ganiu dinte të dëgjonte, të udhëzonte, të sqaronte, të bënte mendimin e tij të përparuar pjesë të mendimit të njerëzve me të cilët punonte, ndaj edhe për të gjitha këto cilësi ai do të gëzonte gjithmonë respektin e tyre. Ai ishte kudo mes njerëzve e në ballë të punëve dhe vështirësive. Ai ishte mes njerëzve të punës, bashkëpunëtorëve edhe gjatë arritjeve, sukseseve duke i ndarë edhe gëzimet me ta. Me të drejtë kur flitet për Hekurudhat Shqiptare, në krye të listës së njerëzve që aq shumë kontribuan, do të gjesh gjithmonë emrin e ulqinakut Gani Go-
rana. Prandaj edhe nderimi për të në tërë karrierën e tij, me Urdhra Pune, Medalje e Fletë Nderi, deri te Çmimi i Tretë i Republikës etj., janë dëshmia më e qartë e vlerave të këtij njeriu të thjeshtë, punëtor dhe të zot, pse jo edhe vlera mbi të gjitha, edhe të një biri ulqinak, të lindur në Ulqin, për të cilin ai ishte jo vetëm krenar, por kishte edhe shumë mall, sidomos tre vitet e fundit të jetës, gjatë emigrimit në Kanada pranë vajzave për të cilat ndjente dhe dhuronte dashuri të pamatë. Me punën dhe kontributet që dha, me qëndrimet qytetare dhe vlerat e spikatura morale, dashurinë për njerëzit dhe qytetin e Durresit, për të cilin me dashuri të pashoqe aq shumë punoi, Ganiu tregoi vlerat e një qytetari të vërtetë e të denjë. Ndaj dhe Durrësi, për gjithçka që ai kontribuoi, do ta vendosë dhe rendisë ashtu siç i takon, përkrah njerëzve të shquar të tij, duke e nderuar me titullin e lartë, “NDERI I QYTETIT”. Ing. Gani Adem Gorana njëherësh do të jetë edhe një ndër simbolet e Krenarisë Ulqinake, me të cilin do të mburremi jo vetëm ne ulqinakët e Durrësit, por edhe qyteti i tij i lindjes, Ulqini.
12 Javore KOHA
Kulturë
e enjte, 17 korrik 2014
Kulturë
e enjte, 17 korrik 2014
Përkujtim Abdullah Konushevci (4)
Mbrojtja e dashurisë
13 Javore KOHA
Abdullah Konushevci, jo vetëm atëherë kur është i ngazëllyer, i përgjëruar nga dashuria, por edhe atëherë kur është i qetë dhe i lumtur i lutet Zotit që ta mbrojë dashurinë e tyre Gruas së tij, që ndërroi jetë më 1 maj 2013 dhe e la të vuaj nga sëmundja e pashërueshme, i kushtoi vjershën, Nuk munda ta ndaja nga dielli (Jeta e dytë).I përmbajtur në gjendje pikëlluese, pa tinguj patetikë, thuri vargjet e kësaj vjershe: Atë ditë që shkove / Kishte shumë diell / Dhe unë s’mund të ndaja / Diellin nga ti.
Imazhe lirike joshëse
Për Koha Javore:
Dr. Hysni Hoxha/Prishtinë
Në përmbledhjen Lutje dashurie të përbërë prej 53 vjershash, numri më i madh i tyre fillojnë me lutjen drejtuar Zotit. Edhe në disa këngë që nuk fillojnë me lutjen drejtuar Zotit, në strukturën e tyre ndiet zëri i lutjes drejtuar Zotit. E adhuruara e vet, thotë poeti, është bija e Zotit. Ajo është fytyra e hirit të Zotit. Në lirikën e dashurisë të poetit tonë Zoti identifikohet me dashurinë. Duke u lutur dhimbshëm që ta mbrojë dashurinë, këngën IV e përfundon në këtë mënyrë: “Zot ndihmoji / tekefundit / Vetë ti je dashuria. Lexuesit Anila Kruti, Adem Gashi, Prend Buzhala, që i kanë lexuer këto këngë në internet, ende pa u botuar vepra, me të drejtë i konsiderojnë psalme dashurie, psalme shpirti (A Kruti). Karakteri i psalmeve bie në sy shpeshherë në këtë vepër gjatë himnizimit që i bën poeti të adhuruarës, po ashtu edhe gjatë lutjeve të pandërprera drejtuar Zotit për ta ndihmuar poetin kur ai, i përgjëruar nuk gjen prehje. Prej kënge në këngë lutjet i përshkon një dhembje e thellë dhe e sinqertë. Në këngën V ai këndon: Zot më shpëto me mend / Se kam ra në dashni. Ky është një preokupim i thellë ndjenjor, karakteristikë njerëzore që bie në sy që në lashtësi dhe vijon deri në ditët e sotme kur, para bukurisë së femrës, ndjenja e papërballueshme e dashurisë e mund arsyen dhe mashkulli i përulet
asaj. Kjo ndjenjë, në mënyrë funksionale, strukturohet jo rrallëherë nëpërmjet hiperbolës: Zotynë ndihe tët bir... / Plagët e tij / Nuk e lënë diellin me lindë. (Kënga VI). Në këngën XLV poeti evokon natyrën enigmatike të të dashurës, e cila di çdo gjë për të dashurin dhe nuk flet. Ajo e di se atë e ka shigjetuar Kupidi, Perëndia e Dashurisë; ajo e di se ai e ka jetën në rrezik dhe prapëseprapë hesht. Përkundër një qëndrimi mospërfillës ndaj dashurisë, poeti atë do ta adhurojë edhe në çastin e fudit të jetës së tij: Ti i bukuri i Qiejve / Mos i prish fytyrën / Kur të jap frymë / Në krahët e saj. Këto vargje na sjellin ndërmend kultin ndaj bukurisë së femrës, që e hasim në traditën e mentalitetit të qenies sonë. Janë të paharruara vargjet e këngës lirike gojore, Veleshtare moj kokone: Do
t’i lutem Zotit, mos ta prish atë bukuri. Tagora gruan që e adhuron e himnizon si qenie të jashtëzakonshme.Në këngën 59 të përmbledhjes, Kopshtari, ai këndon: O grua, ti nuk je vetëm krijesë e Zotit, por je edhe njerëzore. Kënga mbaron me këtë varg: Ti je gjysmë grua, gjysmë ëndërr. Në numrin më të madh të vjershave të Abdullah Konushevcit me temë dashurie, e adhuruara e tij evokohet si qenie hyjnore. Si e tillë ajo identifikohet me ëndrrën. Mirëpo, në krijimtarinë e poetit tonë hasim vjersha që të adhuruarën e evokon si qenie njerëzore të realitetit të sotëm. E tillë është kënga XXIX: Kam m’i folë një ditë rëndë/ Pse më ka lënë shpesh vetëm./ Pse kam qenë vetë i njëqindti. Siç vërehet autori në mënyrë të sinqertë dhe spontane e ka shfaqur shqetësimin e vetmisë së
tij.Veç kësaj bien në sy edhe krijime të tjera poetike ku e dashura është qenie e realitetit njerëzor. Të tilla janë vjershat e përmbledhjes, Dashni dhe vdekje, si, për shembull,Ty që je një margaritar, Në atë ditë me shi, etj..Abdulahu ka shkruar vjersha edhe në zhanrin e lirikës erotike, e cila rrënjësisht shquhet nga ato krijeme ku e dashura është qenie hyjnore.
Drita si metaforë kontekstuale
Drita si metaforë e përhershme në krijimtarinë poetike shfaqet që në kohë të lashta. Si e tillë përdoret shpesh në kontrast me errësirën. Poeti i lirikës antike romake, Albie Tibul, i tradhëtuar nga e dashura e tij, Delija, që për të ka qenë gruaja ma e bukur në Romë, këndon: Ti je dritë në natën e errët / Ti je bota e tërë në vetminë time.
Drita si metaforë kontekstuale, strukturohet edhe në krijimtarinë e poetëve të tjerë, po ashtu edhe në shkrimin e shenjtë (Bibla), në Kënga e këngëve, në Librin e Psalmeve dhe në pjesë të tjera të Biblës. Bukuria e femrës në Kënga e këngëve krahasohet me dritën, diellin, hënën. Drita si figurë stilistike artikulohet edhe në poezinë tonë gojore, në poezinë e Naim Frashërit, Gjergj Fishtës, Lasgush Poradecit dhe te krijues të tjerë. Në lirikën e Abdullah Konushevcit e vërejmë në një shtrirje të gjerë, posaçërisht në tri përmbledhjet, që i përmendëm. Në vjershën Drita e saj është në mua të përmbledhjes Jeta e Dytë, Drita është e adhuruara e poetit me të cilën është mishëruar. Si e tillë ajo ia ndrit udhën e jetës dhe atë e nxjerr në shteg, në jetë të vërtetë.
Takimi me dritën, njëra ndër vjershat më të mira, është një imazh lirik joshës shprehur nëpërmjet metaforës drita me të cilën emërohet e dashura. Nëpërmjet kësaj figure stilistike që përsëritet shpeshherë, poeti shfaq dashurinë që ndien ndaj Dritës: Dhe Drita ishin buzët / Dhe Drita ishin syt / Dritë ishte edhe uji / Dhe deti Dritë ishte. Me emrin Drita identifikohen gjymtyrat e bukura të femrës dhe çdo gjë në natyrë ka marrë një pamje të ndritshme. Përsëritja e kësaj figure në katër strofat, që përbëjnë këtë vjershë, përveç imazhit të shndritshëm lirik, krijon edhe një ritëm dinamik që shpreh ndjenjën ngazëlluese të poetit ndaj të adhuruarës së tij. Në strofën e fundit Drita shndrrohet në simbol i të mirës, kundër errësirës, kundër së keqes: Kur nata / Zhduket me vrap / Dihej se drita ishte / Ajo që e ndiqte pas. Në bazë të imagjinatës vizuele Abdullah Konushevci krijoi imazhe lirike joshëse: Kur në të çel dashuria / Qetësi yjesh / Duhet me reshë / Me m’u kthye eshtrat në vend. (Kënga L e përmbledhjes, Lutje dashurie). Të gjithë i kemi përjetuar me kënaqësi netët e qeta të shndritshme nga yjet. Poeti në këtë vjershë përdor foljen metaforike, resh, që në të folmen e rëndomtë ka kuptimin e shiut apo borës kur bie. Mirëpo, metafora resh në kontekstin e kësaj vjershe, ka një domethënie poetike, e cila është burimore dhe efektive në aspektin estetik. Poeti për t’u qetësuar, dhe për t’u kënaqur shpirtërisht këndon: Qetësi yjesh duhet me resh.
14 Javore KOHA
Kulturë
e enjte, 17 korrik 2014
Kulturë
e enjte, 17 korrik 2014
15 Javore KOHA
Shkrimtari Fran Camaj botoi romanin “Njeriu me mjekër të thinjur”
Hakmarrja si plagë e fatkeqësi “Frymëzimi për t’a shkruar këtë roaman ka lindur nga një informatë e avokatit shqiptar të popullit para dy vitesh në të cilën është thënë se para njëzet vitesh janë vrarë gjashtë mijë shqiptarë për hakmarrje dhe mbi 10mijë familje janë të ngujuara, dhe kjo plagë dhe fatkeqësi që vazhdon edhe sot në Shqipëri, më ka dhënë shtysë që t’i rrekem shkrimit dhe botimit të këtij romani i cili trajton këtë plagë të rëndë të shoqërisë shqiptare rreth viteve ’30-të, duke vijuar pastaj me Luftën e Dytë Botërore, periudhën e komunizimit e deri në ditën e sotme, pra krejt pasojat që shkakton ky ligj i pashkruar që ka qenë aktual edhe tek ne në Malësi” Shkrimtari, publicisti dhe ish-gazetari Fran Camaj parapak ditësh ka nxjerrur nga shtypi veprën e tij më të re, romanin “Njeriu me mjekër të thinjur“ të botuar nga shtëpia botuese Toena, Tiranë. Ky roman ka si tematikë plagën e rëndë të shqiptarëve atë të vrasjes për gjakmarrje që nga vitet e ’30-ta të periudhës së mbretërisë shqiptare, e që për fat të keq, vazhdon të mbetet aktuale edhe në ditët e sotme sidomos në Shqipëri. I kontaktuar nga Koha Javore se nga lindi inspirimi për veprën e tij më të re letrare, autori Fran Camaj, shprehet: “Frymëzimi për t’a shkruar këtë roaman ka lindur nga një informatë e avokatit
shqiptar të popullit para dy vitesh në të cilën është thënë se para njëzet vitesh janë vrarë gjashtë mijë shqiptarë për hakmarrje dhe mbi 10mijë familje janë të ngujuara, dhe kjo plagë dhe fatkeqësi që vazhdon edhe sot në Shqipëri, më ka dhënë shtysë që t’i rrekem shkrimit dhe botimit të këtij romani i cili trajton këtë plagë të rëndë të shoqërisë shqiptare prej kohërave rreth viteve ’30-të të mbretërisë shqiptare, duke vijuar pastaj me Luftën e Dytë Botërore, periudhën e komunizimit e deri në ditën e sotme, pra krejt pasojat që shkakton ky ligj i pashkruar që ka qenë aktual edhe tek ne në Malësi”, sqaroi autori i romanit,
Fran Camaj. Personazh në roman është një familje para tre brezësh dhe ai lidhet brez pas brezi deri në ditët e sotme dhe ky mund të jetë njeriu me mjekër të thinjur i cili rrëfen ngjarjet dhe pasojat që i kanë ndodhur. Ngjarja në roman zhvillohet në Shqipëri, në SHBA dhe Itali. Veprat e autorit Camaj, gjegjësisht romanet që ka shkruar kanë si tematikë kryesore problemet dhe fatin e malësorëve në vendlindje dhe diasporë, i cili për fat të keq ka qenë i hidhur por fat të ngjajshëm kanë ndarë edhe shqiptarët kudo që kanë jetuar. Shkrimtari Fran Camaj deri më tani ka bashkëpunuar me shtëpinë botuese Toena duke theksuar
se kjo është shtëpia më e kompletuar për botim në çdo aspekt. Ai për realizimin e këtyre veprave që nga fillimi deri më sot e ka kryer fal financave vetjake, duke thënë se nuk ka kërkuar mbështetje materiale, por siç theksoi, edhe sikur të kishte kërkuar, shanset për mbështetje do të kishin rezultuar minimale ose fare. Një shkrimtar shqiptar në Mal të Zi e ka shumë vështirë t’a kryej mision e tij për shkak të shumë faktorëve përkufizues që bëhen pëngesë për t’u marrë me krijimtari letrare siç është mungesa e fondve dhe mosmbështetja dhe interesimi i Ministrisë së Kulturës për të mbeshtetur shkrimtarët shqiptar në Mal të Zi,
një fakt të tillë e pohoi edhe shkrimtari Camaj. “Në Mal të Zi nuk posedojmë një shtypshkronjë as shtëpi botuese shqipe, pastaj është vështirë të depërtoj shkrimtari shqiptar nga Mali i Zi në dy qendrat kryesore siç janë Tirana dhe Prsihtina. Sot është komercializuar çdo gjë dhe gati çdo shtëpi botuese shikon interesin e vet financiar, dhe vështirë pëcaktohet për të botuar një vepër letrare në qoftë se nuk e vlerëson se do ketë përfitime nga ajo. Dhe këta janë faktorë mjaftë përkufizues sa i takon marrjes me veprimtari”, përfundoi Camaj. Fran Camaj me krijimtari letrare ka filluar të merret që në moshë të re, mirëpo me botime
ka nisur qe në vitin 2004-të atëherë kur nxorri nga shtypshkronja romanin e tij të parë, “Rruga e pamëshirshme” dhe kështu vijoji me botime të tjera. Në vitin 2006-të pasoi romani i Camajt, “Dashuri e dhunuar”, një vit më vonë ai botoi vepran letrare “Kohët flasin“, përmbledhje me punime publicistike e shkencore. Ndërkaq në vitin 2008-të shkrimtari Fran Camaj botoi romanin “Mëshira e pamëshirshme“, tre vjet më pas, romanin “Dosja e tmerrit” për të vazhduar me romanin më të fundit “Njeriu me mjekër të thinjur“. Ky është romani i pestë i shkruar nga Fran Camaj, përkatësisht vepra t.u. e tij e gjashtë letrare.
16 Javore KOHA
Bisedë
e enjte, 17 korrik 2014
Bisedë
e enjte, 17 korrik 2014
17 Javore KOHA
Intervistë me NRG Band
Ambiciet tona, të depërtojmë në tregun botëror NRG Band u themelua gjatë vitit 2000 nga tre vëllezërit Qaka, me bashkangjitjen e Besnikut (vokal dhe tupana) dy vëllezërve të tij, Arbenit (kitarë) dhe Metit (bas), që të dy deri atëherë anëtarë të ish grupit Dora D’Istria. Më pas grupit iu bashkua edhe anëtari i katërt, Xhingis Boshnjaku – sint Koha javore: Këngët Tuaja janë të gjitha hit-e. Por, sipas Jush, cila këngë deri më tani ka qenë kulminacioni i suksesit Tuaj? NRG Band: Pa dyshim se kënga “Rina, Rina” deri më tani ka qenë kulmi i suksesit, që për fat të mirë për ne depërtoi edhe në tregun botëror, duke hyrë në një kompilacion të CD-ve të hiteve verore 2012. Koha javore: “As 5 pare”, suksesi i radhës. Na flisni pak për realizimin e kësaj kënge që tashmë u bë e suksesshme? NRG Band: Inçizimi dhe videoklipi i kësaj kënge u realizuan me produksionin që tashmë është i yni “NRG Entertaitment”. Edhe ideja e klipit mendoj se është shumë interesante sepse i tërë xhirimi është bërë me një dhe revers (one shoot & reverse), me një staf shumë të gjerë. Ky lloj videoklipi kërkon organizim dhe shumë prova paraprake. Koha javore: Me kënd bashkëpunoni më së shumti? NRG Band: Përveç bashkëpunimeve që kemi pasur me shumë artistë nga estrada gjithëshqiptare, kohën e fundit realizuam projektin mjaft të suksesshëm me Klepton nga grupi Tba, edhe me artistë si Kico&Torch, dhe do të kemi së shpejti edhe projekte të radhës. Koha javore: “NRG Band” emër tashmë i njohur për të gjithë, me hite të njëpasnjëshme. A keni realizuar ëndrrën tuaj me famën e arritur deri më tani? NRG Band: Po, ndoshta pjesërisht. Ëndrra jonë që në fillim ishte të formojmë një grup që do të luajmë muzikën tonë. Po them pjesërisht sepse ambiciet
ishin dhe janë që të depërtojmë edhe në tregun botëror, që me këngën “Rina, Rina”, vetëm sa filluam. Kjo këngë pasi që nënshkruam kontratën fillimisht me “Warner Bross” për Izrael, mandej edhe për vende tjera të Evropës. Nuk do të ndalemi derisa të plotësojmë edhe këtë ambicie.
Koha javore: Për të arritur duhet edhe sakrificë. Kush ju ka ndihmuar dhe qëndruar pranë në fillimet Tuaja sa i përket muzikës? NRG Band: Kur bëhet fjalë për “NRG Band” rrugëtimi ynë ka qenë me shumë sakrificë. Kemi pasur përkrahjen e
familjes normalisht, por edhe të shumë miqve tanë. Mos të harroj të përmendi tekstshkruesin tonë kryesor Mithat Sadiku. Fansat normalisht që na kanë përkrahur tash 14 vite, me 25 videoklipe të edituara dhe katër albume. Kjo tregon vërtet seriozitet pa kompromise dhe një përkushtim maksimal.
Koha javore: Jemi në stinën e verës dhe pa dyshim jeni të angazhuar në mbrëmje të shumta. Ku do të jeni më së shumti me punë gjatë këtij sezoni? NRG Band: Gjatë sezonit të verës si zakonisht do te kemi performanca live si në Kosovë, në Shqipëri, edhe në Maqedoni. Po ashtu do të ketë performancë live edhe në bregdetin shqiptar, ku na
pret një publik shume i ngrohtë. Koha javore: Keni vite që jeni në skenë. Si e shihni tregun muzikor sot? NRG Band: Tregu muzikor është ai që është. Ndoshta do të kishim pasur dëshirë që të ishin 20 milionë shqiptarë! Hahaha! Kanë ndërruar vetëm zhanret e muzikës, trendet, që është normale. Trendet po lëvizin me tempo shumë më të përshpejtuar në krahasim me shumë vite përpara, jo vetëm te ne, por në tërë globin. Koha javore: Thashethemet janë të shumta. Sa ndikoheni nga ato? NRG Band: Kohën e fundit ka shumë thashetheme. Mendoj se artistët e vërtetë nuk duhet të merren me to, por të përqendrohen në krijimtari. Mendoj se nuk kanë shumë ndikim te ne. Koha javore: Sa jeni aktiv në rrjetet sociale? NRG Band: Mendoj që rrjetet sociale janë shumë me rëndësi. Sidomos kur bëhet fjalë për promovimin e vlerave. Jemi mjaft aktivë në këtë drejtim. Koha javore: Kur mund të presim një këngë të radhës nga Ju? NRG Band: Do të ketë me siguri dy ose tri projekte, deri në fund të këtij viti. Nuk do t’i zbulojmë për momentin. Hahaha... Koha javore: Mesazhi Juaj për lexuesit dhe adhuruesit e këngës tuaj? NRG Band: Mesazhi ynë për lexuesit tuaj është që të dëgjojnë muzikë të mirë. Në kohën kur ne kemi filluar të merremi me muzikë, ajo ishte “fun”- kënaqësi dhe është dëgjuar. Tani, për fat të keq, më shumë po “shikohet”. Bisedoi: Dijana Gj. Dukaj
18 Javore KOHA
Automobilizëm
e enjte, 17 korrik 2014
Kuzhinë
e enjte, 17 korrik 2014
19 Javore KOHA
Midhje të fërguara Tani për tani kjo makinë është duke u testuar vetëm në rrugët e Kalifornisë por në vitet e ardhshme ajo mund të jetë e pranishme në të gjithë rrugët e botës. Bëhet fjalë për Cruise PR-1 i cili pretendon të jetë i pari autopilot në botë që mund të marrë kontrollin e makinës në autostradë, duke e mbajtur atë në mënyrë të sigurt në korsi dhe në distancë të përshtatshme me makinat e tjera. Ajo është projektuar nga Kyle Vogt, përbëhet nga shumë senzorë në çati të makinës, kompjuter brenda veturës, dhe një kontroll panel te shoferi. Këto makina pritet të dalin në treg mes viteve 2017-2020.
Makina që nuk ka nevojë për shofer
VW Passat, më i lehtë se paraardhësi
Kompania “Volkswagen” tanimë ka publikuar fotot e para zyrtare të modelit të ri Passat. Modeli i ri është 85 kg më i lehtë se paraardhësi i tij dhe do të jetë në dispozicion me motorin 1.4 litërsh TSI prej 125 apo 150 kuaj fuqi. Në ofertë do të gjeni motorin e zakonshëm 1.8-litra TSI prej 180 KF dhe njësinë 2.0-litra TSI me 220 KF ose 280 KF. Motorët me naftë do të përfaqësohen nga njësia 1.6-litra TDI 120 KF dhe një sërë njësish 2.0-litra TDI me 150 KF, 190 KF dhe 240 KF. Pavarësisht se është për 2mm më i shkurtër se paraardhësi i tij, Passati i ri ka një distancë më të gjatë në mes të boshtit për 79mm, si dhe është gjithashtu më i ulët për 14mm dhe më i gjerë për 12mm. Kapacitetet i bagazhit të karavanit është rritur për 47 litra, gjithsej në 650 litra, ndërsa bagazhi i limuzinës është rritur për 21 litra, 586 litra në total
Midhjet kullohen dhe u hidhet kripë e piper. Përgatitet një qull i hollë për fërgim me miell, vezë, birrë dhe pak ujë. Qulli duhet të ketë trashësi të tillë që kur të zhytet në të maja e lugës të vishet me një shtresë të hollë. Vihet tigani me vaj në zjarr dhe kur të nxehet, futen midhjet e kaluara në miell e pastaj në qull. Skuqen 3-5 minuta. Kullohen mirë nga yndyra. Vihen në pjatancë dhe u hidhet përsipër majdanoz i grirë hollë. Gjella është gati për t’u shërbyer. Shoqërohet edhe me ndonjë sallatë të stinës.
Qofte me gjalpë 1. Qumështi ngrohet derisa të bëhet i vakët, pastaj në të njomet simitja. Qepa qërohet, grihet imët dhe kaurdiset në 10 gramë gjalpë të nxehtë. Buka kullehet mirë dhe grimcohet. Të gjitha ngjishen mirë, bashkë me mishin e grirë, 1 vezë, mustardën, 2 lugë gjelle majdanoz, pak rigon, kripë dhe piper i zi i bluar. 2. Nga masa e mishit të grirë formohen 8 qofte të rrafshëta. Qoftet kaurdisen, 4-5 minuta në çdo anë, derisa të skuqen, në temperaturë mesatare në 1 lugë gjalpë të shkrirë. Sardelet priten imët. Përzihen mirë me 40 gramë gjalpë dhe me majdanozin e mbetur. Hedhen mbi qofte dhe lihen të shkrihen. 3. Ndërkohë, në tigan fërgohen 4 vezë në sy në 1 lugë gjalpë të shkrirë. Vendosen mbi qofte, shërbehen, p.sh, me patate të fërguara. Ekzotikët, si mishi i grirë i qengjit ose i gjeldetit, sigurojnë shumëllojshmëri dhe aroma të reja
20 e enjte, 17 korrik 2014
Panoramë
Panoramë
Javore KOHA
Rezarta Shkurta zhvesh tërësisht Zajmina Vasjarin
“Bota” fiton çmimin e parë në festivalin Karlovy Vary
Zajmina Vasjari ka pozuar tërësisht nudo për kolegen e saj të njohur edhe për pasionin që ka për të fotografuar, Rezarta Shkurtën, e cila këto kohë ka hapur një studio ku më së shumti fotografon fëmijë dhe nëna shtatzënë. Zajmina shumë herë ka deklaruar se nuk do të pozonte kurrë lakuriq para një mashkulli. “Ja çfarë të bën @rezartashkurta po t’i shkosh në studio”, ka shkruar Zajmina në Instagram. Duket se ajo ka dashur diçka të veçantë në përfundim të shkollës së lartë pasi u diplomua pak ditë më parë në arkitekturë. Kjo nuk është hera e parë që Zajmina tregon hiret e saj, pasi që edhe në fillim të karrierës së saj, ajo kishte publikuar disa fotografi topless. Zajmina është shpallur Miss Shqipëria në vitin 2002, ndërsa ka provuar edhe në fushën e muzikës.
Dy aktorë kosovarë në “Fëmijët e rrugës Marksi e Engelsi” Kishin filluar dy vite më parë në Podgoricë xhirimet e filmit të metrazhit të gjatë “Fëmijët e rrugës Marksi e Engelsi” (“Djeçaci iz ulice Marksa i Engelsa”), projekt i regjisorit të njohur malazez Nikolla Vukçeviq. Ky prodhim filmic brenda ekipit të tij në kastën e aktorëve kishte dhe dy artistë nga Kosova, Fatmir Spahiun dhe Qëndrim Kçikun. Këta të fundit tregojnë në lidhje me përvojën që patën në filmin e Vukçeviqit si dhe rëndësinë e të depërtuarit jashtë kufijve. “Unë kam pasur bashkëpunime dhe takime të ndryshme me stafin realizues të filmit. Ata brenda projektit të tyre kanë pasur një rol të cilin e kanë konsideruar që është për mua. Në këtë film unë luaj rolin e menaxherit muzikor Sheki”, tha aktori Spahiu, sipas të cilit bashkëpunimet rajonale në art janë tejet të rëndësishme dhe janë zgjedhja e vetme për promovimin e artistëve kosovarë. “Fondet e shteteve tona nuk janë të mjaftueshme për realizimin e filmave, kështu që kooproduksionet janë zgjedhja më e mirë, edhe për sa i përket distribucionit, por dhe suksesit të filmit në përgjithësi”, u shpreh ai.
Luan Krasniqi tani edhe aktor, merr pjesë në një serial
e enjte, 17 korrik 2014
21 Javore KOHA
Filmi “Bota” nën regjinë e Iris Elezit dhe Thomas Logorecit, bashkëprodhim mes Shqipërisë, Kosovës e Italisë, ka fituar çmimin e parë “Feodora Award” në edicionin e 49-të të festivalit Karlovy Vary Film Festival në konkurrencën “East of the West”. Ai është vlerësuar nga juria e Festivalit “si një film i mrekullueshëm me skenar të pasur, personazhe tredimensionale, që paraqet një panoramë të detajuar të Shqipërisë së sotme dhe me një kolonë zanore të bukur e nostalgjike të trashëgimisë së kaluar”. Filmi “Bota” rrëfen Shqipërinë e ditëve të sotme: Juli, Beni dhe Nora jetojnë në një fshat të izoluar ku familje të tëra kanë qenë të internuara gjatë komunizmit. Në skajet e tij gjendet një kënetë dhe pranë saj kafeneja magjepsëse “Bota”. Kafeneja drejtohet nga Beni, në të 40-at. Megjithatë, shpirti i vërtetë i saj është Juli, në fund të 20-ave, kamariere dhe kushërirë e Benit. Juli ëndërron të largohet për të ndjekur rrugën e artit, por qëndron për t’u kujdesur për gjyshen, Norën, të vetmen në familje që i ka mbetur. Në film luajnë Flonja Kodheli, Artur Gorishti, Fioralba Kryemadhi, Alban Ukaj, Tinka Kurti etj. Karlovy Vary Film Festival është njëri ndër festivalet më prestigjioze të filmit në botë. Fitimi i këtij çmimi përbën afirmim të Shqipërisë dhe Kosovës në kinematografinë botërore. Boksieri Luan Krasniqi ka kohë që i ka “varur dorezat në gozhdë”. Por kjo assesi nuk do të thotë se me këtë i ka thënë lamtumirë jetës publike. Ai është i pranishëm vazhdimisht në aktivitete të ndryshme, kryesisht me karakter humanitar dhe i ftuar i rregullt në emisione të televizioneve gjermane. Por, në një fushë Luan Krasniqi nuk e kishte provuar veten deri më tash: në film. Edhe këtë merak ai tashmë e ka hequr: Luani është i pranishëm me një rol në episodin e 136-të të serialit shumë të shikuar televiziv kriminalistik të ZDFsë, “SOKO Stuttgart”. Premiera e episodit që mban titullin “Benzina në gjak” do të jepet në fillim të vitit të ardhshëm. “Natën para xhirimeve kam fjetur shumë keq, isha jashtëzakonisht i emocionuar”, ka thënë Krasniqi për bild.de. Por, nuk ka pasur arsye për këtë, komenton gazeta, pasi që, sipas saj Luani është treguar njësoj profesionist para kamerës po aq sa edhe aktorët me përvojë, kolegë të tij në këtë seria,Christian Kahrmann, Peter Ketnath ose Yve Burbach.
22 e enjte, 17 korrik 2014
Te k n o l o g j i
Fotografia e javës
Javore KOHA
Sipas një raporti të ri nga Economic Daily News nga Tajvani thuhet se Apple është duke u përgatitur të lansojë tri modele të orës së mençur, iWatch, të cilat do t’i prezantojë në tremujorin e tretë të vitit. Në linjën e saj të orëve, Apple do ta përfshijë një model me diagonalen e ekranit me 1.6 inç, dhe dy modele tjera me ekrane prej 1.8 inç, të cilat do ta kenë ekranin prej safiri, material i cili e bën xhamin më të qëndrueshëm. Ekranet me madhësi prej 1.6 deri në 1.8 inç janë përfolur për një kohë të gjatë tashmë, edhe pse në një raportim, Reuters pati thënë se ekrani i iWatch mund të shkojë deri në 2.5 inç. Në anën tjetër, Re/Code pati deklaruar se lansimi zyrtar i orës së mençur të Apple do të bëhet në tetor të këtij viti, mirëpo planet e Apple nuk janë edhe aq të lehta për t’u kuptuar. Në ndërkohë ka edhe zëra që pohojnë se ora e Apple do të prezantohet në tetor, ndërsa shitja e modeleve të reja të pajisjeve të Apple pritet të ndodhë një muaj më vonë, që është bërë tashmë traditë e Apple.
Apple me tri modele të iWatch?
Acer prezanton laptopët e rinj Chromebook Acer ka prezantuar zyrtarisht modelet e reja të laptopëve të linjës Chromebook, duke filluar me dy modele të reja të Acer C720 Chromebook, të cilat mundësohen nga procesori i Intel, Core i3 me çmime duke filluar nga vetëm 350 dollarë. Acer C720 Chromebook me çmimin
prej 350 dollarëve vjen me 2GB RAM, i mbështetur edhe nga Intel HD Graphics 440, si dhe 32GB në hard disk(SSD). Acer C720 Chromebook është i pajisur edhe me ekranin me diagonalen prej 11.6 inç në HD me rezolucion prej 1366 x 768 pikselëve, së bashku me Bluetooth 4.0 dhe portin për HDMI, USB 3.0, lexue-
sin e kartelave si dhe baterinë e aftë për aktivitet të laptopit deri në 8,5 orë. Acer gjithashtu ka vënë në dispozicion një model tjetër më të avancuar, të pajisur me 4GB RAM, për çmimin prej 380 dollarëve, i cili duket si një ofertë shumë e mirë, për një çmim jo edhe shumë të lartë për një laptop të ri.
„Nëse një fotograf profesionist fotografon të njëjtin objekt që fotografon edhe një person i zakonshëm, ku qëndron ndryshimi„. Besim hakramaj: Bastillé
e enjte, 17 korrik 2014
23 Javore KOHA
„Qesh pak, shiko këtu”
24 e enjte, 17 korrik 2014
Kulturë
Mozaik
e enjte, 17 korrik 2014
Javore KOHA
Histori nga Lufta e Ftohtë
25 Javore KOHA
Në Dola të Gucisë solemnisht u shënua 13 Korriku Dita e Kryengritjes dhe e Shtetësisë së Malit të Zi
Spijuni rus Kim Filbi Manifestim me vlera të çmuara historike Harold Adrian Russell “Kim” Philby vdiq në Moskë në vitin 1988, në moshën 76 vjeçare; ai është cilësuar si një prej spiunëve më dinakë të shekullit XX
Nënkryetari i Lidhjes së Shoqatave të Luftëtarëve të LNÇ-së dhe Antifashistëve të Malit të Zi, prof. dr. Lubomir Sekuliq, në fjalën e rastit ka theksuar që Kryengritja e 13 korrikut 1941 ka qenë ngjarje e përbashkët e Luftës së Dytë Botërore, e cila Malit të Zi i ka siguruar vend prestigjioz në lëvizjen antifashiste të Evropës
Për Koha Javore:
Astrit Lulushi/Uashington
Me 1 korrik 1963 – Qeveria britanike pranon se ish-diplomati i saj, Harold Adrian Russell “Kim” Philby, kishte vepruar si agjent sovjetik. Dezertim i tij në Bashkimin Sovjetik në janar 1963 ishte një prej momenteve më dramatike të Luftës së Ftohtë. Filbi ishte përjashtuar vite më parë nga shërbimi i zbulimit britanik MI6 – ai dyshohej si spiun e tradhtar. Në rrezik për t’u arrestuar, Filbi kërkoi ndihmën e qendrës në Moskë. Në janar 1963, ndërsa punonte si gazetar për Observer dhe Economist dhe ndodhej në Bejrut, Liban, Filbi i hipi një anije ruse me destinacion Odesën. Larg nga të priturit si hero, Filbi u mënjanua nga KGB-ja sovjetike, e cila frikësohej se ai mund të ishte agjent afatgjatë i dyfishtë i perëndimit. I vetmuar, Filbi gjeti shishen si ngushëllim duke u dhënë pas pijes. Por në aspekte të tjera, ai u trajtua mjaft mirë, thonë biografët, më mirë sesa qeveria sovjetike trajtonte popullin e vet; atij iu dha një makinë, një vilë e mobiluar, furnizime rregullisht me ushqime të përzgjedhura, edhe nga jashtë shtetit, me të gjitha ato që nuk i kishin munguar në Londër, madje edhe grua, Philby u martua, me gruan e tij të katërt, Rufina Pukhova, e cila në kujtimet e saj shkruan se Filbi kurrë nuk shprehu keqardhje që u arratis, por mbeti i zhgënjyer, i tronditur kur pa njerëz të varfër të rreckosut dhe kuptoi se “ne po ndërtojmë komunizmin” nuk kishte ndodhur. Ai gjithashtu tentoi vetëvrasje, por kurrë nuk foli për t’u kthyer në Angli. Harold Adrian Russell “Kim” Philby vdiq në Moskë në vitin 1988, në moshën 76
vjeçare; ai është cilësuar si një prej spiunëve më dinakë të shekullit XX. Në Britani, kohët e fundit janë hedhur fjalë për rehabilimin e tij; disa thonë se Filbi nuk ka vrarë njeri; të tjerë këmbëngulin se
është shumë vonë për falje, sidomos për ata që u hodhën me parashutë natën në vendet komuniste, dhe u kapën a u vranë të spiunuar nga Kim Filbi gjatë Luftës së Ftohtë.
Guci – Manifestimi qendror i 13 Korrikut – Ditës së Kryengritjes dhe Shtetësisë së Malit të Zi me emërtimin “Zjarret e korrikut flakojnë përjetshëm”, në organizim të Lidhjes së Shoqatave të Luftëtarëve të Luftës Nacionalçlirimtare dhe Antifashistëve të Malit të Zi, është mbajtur të dielën në vendbanimin Dola afër Gucisë. Në këtë vend, më 2 gusht 1944, heroikisht flijuan jetën katër udhëheqësit më të dalluar ushtarakë dhe partiakë të kësaj treve: Jusuf Rexhepagiq, Beqo Bashiq, Vojo Novoviq dhe Alo Hot. Edhe pse ishte paralajmëruar, në këtë manifestim nuk ka marrë pjesë Presidenti i Malit të Zi Filip Vujanoviq, i cili ka dërguar të deleguarin e vet Drazhen Miliqkoviq. Përpos numrit të madh të qytetarëve nga Gucia dhe Plava, si dhe bashkëvendësve nga Diaspora, në manifestim kanë marrë pjesë edhe akademiku Zuvdija Hoxhiq, përfaqësues të organizatave të luftëtarëve nga shumë qytete të Malit të Zi, të Ushtrisë së Malit të Zi, vëzhguesit “Orllovi” nga Nikshiqi, shumë mysafirë dhe të ftuar. Mysafir special i manifestimit ka qenë delegacioni i luftëtarëve nga Bosnja dhe Hercegovina, në krye me Ibrahim Çomiqin. Në programin e begatë dhe të larmishëm kulturo-zbavitës kanë marrë pjesë: Grupi “Allata” nga Podgorica, SHKA “Plavsko jezero”, Grupi folklorik i Shtjefën Ujkajt nga Tuzi, recituesit Tijana Radivojeviq dhe Xhoni Hoxhiq nga Podgorica, Grupi “Izvor” nga Plava dhe solisti Sllobodan Kovaçeviq. Kurora dhe buqeta lulesh në pllakën
përkujtimore të heronjve të rënë kanë vënë delegacioni i Lidhjes së Shoqatave të Luftëtarëve të LNÇ-së dhe Ushtrisë së Malit të Zi, të afërmve dhe Organizatës Komunale të Plavës, kurse në emër të Shoqatës së Luftëtarëve dhe Antifashistëve të LNÇ-së të Plavës të pranishmëve u është drejtuar kryetari Vukman Komatina. Nënkryetari i Lidhjes së Shoqatave të Luftëtarëve të LNÇ-së dhe Antifashistëve të Malit të Zi, prof. dr. Lubomir Sekuliq, në fjalën e rastit, në mes tjerash ka theksuar që Kryengritja e 13 korrikut 1941 ka qenë ngjarje – fenomen i përbashkët i Luftës së Dytë Botërore, e cila Malit të Zi i ka siguruar vend prestigjioz në lëvizjen antifashiste të Evropës. “Duke shënuar dhe kremtuar këto ngjarje historike, kryejmë borxhin e shenjtë të kujtesës me respekt dhe nderim të veçantë ndaj viktimave të cilët kanë rënë për lirinë të cilën ne e gëzojmë. Në këtë tubim solemn, ndjej detyrimin të përkuj-
toj që mjedisi i Plavës dhe Gucisë me qëndrim ndaj Malit të Zi, antifashizmit dhe patriotizmit, viktimave të cilat i ka dhënë për lirinë e saj, ka bërë dhe na ka obliguar që këtë manifestim në bashkëpunim me administratën lokale ta organizojmë në këtë vend. Ju falënderoj për përkujdesje dhe ju përshëndes me përshëndetjen partizane: Vdekje fashizmit, liri popullit”, ka thënë ai. Kryetari i Komunës së Gucisë, komunës më të re në Mal të Zi, dr. Elvis Omeragiq, ka theksuar që 13 Korriku është ditë që “përkujtojmë të gjithë njerëzit të cilët kanë dhënë kontribut në luftën për liri dhe të cilët me veprat dhe jetën e tyre kanë ndërtuar themelet e Malit të Zi”. “Edhe sot kur kërcënojnë shumë provokues, jo vetëm shteteve të vogla siç është Mali i Zi, por edhe i gjithë asaj që janë fryt i antifashizmit, duhet të jemi dhe të qëndrojmë në anën e drejtë, me mburrje t’i përkujtojmë të parët dhe të japim shembull që mos t’i turpërojmë pasardhësit. Ky vit është veçanërisht i rëndësishëm për ne gucianët sepse kemi rikthyer statusin e komunës dhe kemi korrigjuar padrejtësinë 60 vjeçare, për çka jemi veçanërisht krenarë. Por, komuna e re është si fëmija i vogël. Pa ndihmën e të mëdhenjve nuk mund të ekzistojë dhe mu për këtë presim ndihmën e shtetit të Malit të Zi, sepse si krijues dhe respektues të vlerave të saj të përgjithshme, mendoj që këtë e meritojnë”, ka theksuar ai. Moderator i programit të manifestimit ka qenë Dragan Mitov Gjuroviq, gazetar, publicist dhe veprimtar i gjithanshëm Sh. Hasangjekaj nga Podgorica.
26 e enjte, 17 korrik 2014
Fejton
Fejton
e enjte, 17 korrik 2014
Javore KOHA
Lidhja e Prizrenit (4)
Paraqitja e kauzës shqiptare
Hapi i parë që ndërmori Lidhja Shqiptare në fushën e politikës së jashtme ishte prezantimi i çështjes shqiptare nëpër të gjitha kancelaritë më të mëdha diplomatike Sabri Salaj
Çështja shqiptare nuk u përfshi në vendimet e Kongresit të Berlinit, Ajo nuk figuroi as si pikë me vete e një rëndësie imediate, e futur zyrtarisht në rendin e ditës të diskutimeve rreth tryezave diplomatike. Qe Lidhja Shqiptare e Prizrenit ajo që ua imponoi atë Fuqive, sidomos pas Kongresit të Berlinit. Ndonëse në Berlin do të diskutohej për trojet shqiptare, delegacioni që dërgoi Lidhja Shqiptare në mbrojtje të tyre nuk u pranua të fliste. Kështu që, Lidhja Shqiptare u detyrua që prezantimin e çështjes shqiptare ta bënte nëpërmjet peticioneve, letrave, protestave, memorandumeve të ndryshme për mbrojtjen dhe njohjen e të drejtave të tyre kombëtare, të cilat nuk u morën parasysh as nga Fuqitë e Mëdha, as nga Perandoria Osmane. Ndër lëvizjet e para diplomatike drejtuar Kongresit ishte memorandumi i Shkodrës i nënshkruar nga 500 veta në emrin e të gjithë shqiptarëve dërguar kryeministrit të Anglisë, Lordit Beaconsfield (Disraeli). Nëpërmjet memorandumit u bë një paraqitje e plotë e kauzës shqiptare përpara fuqive të mëdha, e shoqëruar me një analizë të rrethanave ndërkombëtare të kohës në shkallë evropiane dhe ballkanike. Memorandumi kritikonte politikën mbisundonjëse të Rusisë dhe kushtet e traktatit të Shën Stefanit, kërkonte pavarësinë e Shqipërisë në pajtim me parimin e kombësive dhe formimin e një komisioni ndërkombëtar që të ngarkohej me këtë çështje siç ishte bërë për Bullgarinë, mbasi shqiptarët nuk kishin besim në qeverinë osmane. Shqipëria
nuk mund të përfaqësohet prej qeverisë otomane... Sikurse nuk jemi as nuk duam të jemi turq, po ashtu e kundërshtojmë me të gjitha fuqitë tona cilindo që do të kërkonte të na bënte sllavë, austriakë apo grekë… Siç shihet nga ky memorandum, që u dërgua nga Shkodra në emër të gjithë shqiptarëve, synonte pavarësinë e Shqipërisë, problem që Lidhja Shqiptare s’e kishte prekur akoma. Kjo tregonte më së miri se ideja e pavarësisë ishte vepër e mendimit politik shqiptar dhe e kishte zanafillën shumë më herët, por rilindësit shqiptarë nuk kishin mundësi veprimi për shkak të rrethanave të ndërlikuara që ishin në Ballkan, sidomos rreziku që vinte nga shtetet ballkanike dhe pretendimet e tyre territoriale në dëm të tokave shqiptare. Kështu që, kërkesa kryesore e Lidhjes Shqiptare në këtë periudhë ka qenë ajo e autonomisë brenda Perandorisë Osmane. Kjo dëshmohet më së miri në memorandumin e datës 20 qershor 1878 dërguar Bismarckut, Andrassyut dhe Lordit Beaconsfield, ku dhjetë anëtarë më të shquar të Komitetit Qendror Shqiptar të Stambollit, ndër ta iluministët e mendimit shqiptar, Pashko Vasa, Sami Frashëri, Jani Vreto e të tjerë, në emër të popullit shqiptar kërkonin që: pa cenuar të drejtat sovrane të Sulltanit, të formohej një komision ad hoc i përbërë prej shqiptarësh, i cili bën mbikëqyrjen dhe me pëlqimin e Portës së Lartë ta studionte formën dhe ta përcaktonte rregulloren e institucioneve të reja lokale në përshtatje me karakterin, zakonet dhe nevojat e vendit. Memorandumi vazhdon: Duke i paraqitur këto
dëshira Kongresit dhe duke iu lutur t’i marrë parasysh, populli shqiptar proteston përpara Evropës kundër lëshimit të edhe më të voglës copëz të tokës së tij ndonjë kombësie tjetër, cilado qoftë, dhe e shpall botërisht se ai është gati t’i flijojë të gjitha forcat e veta jetësore e ushtarake për t’i qëndruar këtij vendimi të lartë, të cilin ai e mban si një detyrë të shenjtë që ia urdhërojnë e drejta dhe nderi kombëtar. Memorandumi i Komitetit të Stambollit në thelb ishte i njëjtë me Memorandumin e Shkodrës, por ndryshonte në formë dhe përmbajtje. Kjo vinte për shkak të rrethanave ndërkombëtare në të cilën ndodhej Shqipëria. Duke parë përvojën e shteteve të tjera ballkanike ta cilat kishin kaluar nga autonomia drejt pavarësisë, i jepte të drejtë komitetit të pre-
zantonte një zgjidhje të tillë. Kjo e drejtë nuk u mor parasysh nga Porta e Lartë, e cila e dinte rrezikun që i kanosej në rast të një autonomie për Shqipërinë. Synimi i Shqipërisë ishte pavarësia e plotë dhe shkëputja nga Perandoria Osmane. Çështja shqiptare ishte e njohur edhe më parë nga Fuqitë e Mëdha, por arsyet pse nuk u trajtua si e tillë ishin: Së pari, Shqipëria ishte i vetmi vend ballkanik që ishte nën Perandorinë Osmane. Pavarësia e saj do t’i jepte fund dominimit osman në Ballkan. Rusia ishte fituese e luftës dhe çdo gjë projektohej sipas rregullave të saj, kështu që kërcënimi rus përbënte problem për Fuqitë e Mëdha të cilat nuk mund të lejonin që dominimi rus në Ballkan ta zëvendësonte atë osman.
Së dyti, zgjerimi i shteteve sllave në Ballkan nëpërmjet direktivave të Rusisë përbënte problem për Fuqitë e Mëdha, sidomos për Austrinë, e cila nuk mund ta pranonte një shtet të madh sllav në Ballkan, nga i cili do të diskutohej dominimi i saj ekonomik e kulturor në Ballkan. Së treti, shqiptarët u përdorën si karta diplomatike si nga diplomacia osmane ashtu edhe nga Fuqitë e Mëdha për zgjidhjen e problemeve në Çështjen Lindore. Së katërti, çështja shqiptare u trajtua si pjesë e kombinaturave diplomatike ndërmjet diplomacive më të fuqishme të kohës. Së pesti, në zgjidhjen e çështjes shqiptare nuk u respektuan asnjë nga parimet
27 Javore KOHA
universale të drejtësisë. Të ndodhur përpara këtyre rrethanave shqiptarët e kishin të vështirë të gjenin aleat i cili do ta trajtonte në mënyrë të drejtë çështjen shqiptare, duke respektuar parimet e së drejtës ndërkombëtare. Lidhja shqiptare vazhdonte konsolidimin e saj në të gjithë Shqipërinë duke u shndërrua në lëvizje me përmasa gjithëkombëtare për mbrojtjen e territorit të saj. Për realizimin e platformës së saj kombëtare me kërkesa politike, ekonomike e kulturore, përdori të gjithë mjetet dhe format për t’i mbrojtur të drejtat e kombit shqiptar dhe për ta krijuar shtetin kombëtar. Kështu që, në sajë të Lidhjes Shqiptare, çështja shqiptare hyri në arenën diplomatike ndërkombëtare si një nga çështjet e mprehta të Ballkanit që kërkonte zgjidhje. Për aktivitetin e saj diplomatik e ushtarak raportonin konsuj dhe përfaqësues diplomatikë të akredituar në rajon e më gjerë, të cilët vunë kontakte me disa nga udhëheqësit e Lidhjes Shqiptare, duke përcjell me një vëmendje të plotë aktivitetin e Lidhjes. Duke parë zhvillimin e ngjarjeve në vazhdimësi, unitetin e theksuar të shqiptarëve dhe pretendimeve të tyre për ta hequr qafe zgjedhjen osmane, Kirbi Grin në prill të vitit 1880 shkruante: “Shqiptarët po punojnë së bashku pa dallim feje për ta ndaluar rënien e territorit të tyre në duart e sllavit si dhe ishte rasti i favorshëm për ta hequr qafe zgjedhjen turke. Gjithashtu, një vëmendje të veçantë për çështjen shqiptare kishin shfaqur edhe gazetat më prestigjioze të shtetit britanik, ku “The Times” botonte memorandumet e Abdyl Frashërit dhe Mehmet Vrionit, si dhe shkrimet e Pashko Vasës, i cili gjithashtu ishte kundër copëtimit të trojeve shqiptare dhe kërkonte shtetin autonom shqiptar. Po kjo gazetë bënte prezantimin e çështjes shqiptare si një problem ndërkombëtar i cili nuk mund të anashkalohej nga Fuqitë e Mëdha, ku autorë të ndryshëm trajtonin çështjen shqiptare dhe luftën e armatosur që shqiptarët e veriut kishin nisur në mbrojtje të territoreve të tyre. Më e interesuara për zgjidhjen e çështjes shqiptare ishte Anglia, e cila nëpërmjet ambasadorit të saj në Stamboll, Goshen dhe përfaqësuesit të vet në Komisionin e reformave Ficmoris, kërkonin që Shqipëria të ishte e bashkuar dhe t’i jepej një autonomi administrative në pajtim me nenin 23 të Traktatit të Berlinit.
28 e enjte, 17 korrik 2014
Fjalëkryqi & Horoskopi
Javore KOHA
Sport
e enjte, 17 korrik 2014
Përfundoi Kampionati Botëror “Brazil 2014”
29 Javore KOHA
Gjermania vishet me të artën e katërt
Do jeni te gatshëm te bëni çdo lloj sakrifice gjate kësaj dite ne mënyrë qe marrëdhënia ne çift te ece ne rrugën e duhur. Beqaret nga ana tjetër do Dashi ndihmohen mjaft nga Jupiteri dhe Venusi dhe do e gjejnë personin qe kane ëndërruar. Ne planin financiar fati do jete me ju dhe do ju ndihmoje t’i kaloni te gjitha problemet. Nuk do jeni me te stresuar.
Ka shume mundësi qe marrëdhënia juaj ne çift te ketë përmirësime sot. Personi qe keni ne krah do jete i gatshëm t’ua plotësojë dëshirat dhe t’iu Luani beje te ndiheni sa me mire. Beqaret do e nisin një histori dashurie te bukur, por qe nuk do jete deri ne përjetësi. Ne planin financiar do jeni largpamës dhe nuk do hidhni hapa te pamenduara.
Do ndiheni mjaft mire sot pranë atij qe dashuroni dhe do filloni te dertoni një te ardhme me te. Do diskutoni gjere e gjate Shigjetari edhe për tema delikate dhe do merrni vendime. Beqaret nuk ndihen ende gati te ndryshojnë status dhe do mjaftohen vetëm me njohje te reja. Ne planin financiar nuk duhet te bëni çmenduri sepse situata mund t’iu dale jashtë kontrollit.
Nuk do e keni aspak te vështirë te ruani një klime te ngrohte sot ne jetën tuaj ne çift. Partneri do jete gati te pranoje çdo gjë qe do i thoni Demi apo do i bëni. Dashuria e tij është me e madhe nga sa e mendonit. Beqaret nuk do jene ne humor te mire dhe nuk do e dini çfarë hapash te hedhin. Prisni derisa te vije momenti.
Dashuri e çmendur, pasion dhe emocione pa fund gjate kësaj dite. Do kaloni çaste fantastike pranë atij qe dashuroni. Virgjeresha Beqaret nuk do kenë besim tek personat qe do takojnë dhe nuk do arrijnë dot te krijojnë një lidhje. Duhet ende kohe qe ju te ndryshoni status. Financat do jene te organizuara. Nuk pritet as vështirësia me e vogël ne këtë sektor.
Do i zgjidhni vështirësitë e vogla qe keni pasur sot ne jetën tuaj ne çift dhe do ndiheni me te qete. Mos prisni menjëherë emocione dhe paBricjapi sion te zjarrte. Beqaret nuk do kenë për çfarë te qahen. Edhe nëse nuk e gjejnë personin duhur do kalojnë çaste fantastike me miqtë. Financat here do jene shume delikate. Kujdes me çdo lloj shpenzimi.
Dite e mbushur me surpriza kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Venusi do krijoje një klime aq harmonike saqë ju nuk do dëshironi te qëndroni vetëm asnjë seBinjaket konde. Beqaret do jene kapricoze dhe nuk do i pranojnë te gjitha ftesat qe do ju bëhen. Ka rrezik qe edhe për disa kohe te mbeten vetëm. Ne planin financiar mos kërkoni te pasuroheni menjëherë sepse nuk do ja dilni.
Dite goxha e vështirë kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Nuk do kuptoheni aspak me atë qe keni ne krah dhe do doni gjithë kohës te dale Peshorja e juaja. Beqaret do i kenë te gjitha mundësitë për te gjetur personin e ëndrrave, mjafton ta hapin zemrën. Ne planin financiar nuk duhen ndërmarrë rreziqe edhe sikur gjendja te jete e qëndrueshme.
Do keni shume besim tek partneri juaj gjate kësaj dite dhe do ndiheni gati te hidhni edhe ndonjë hap me tej. E ardhmja do jete shume Ujori emocionuese. Beqaret do kenë një dite normale dhe pa asgjë te veçante. Te ardhurat do kenë shume tronditje. Disa mund te kenë vështirësi edhe për te kryer shpenzimet e nevojshme ditore. Kujdes!
Planetët do e mbrojnë gjithë kohës sot jetën tuaj ne çift kështu qe nuk priten probleme apo vështirësi te mëdha. Gjithsesi ndonjë debat i vogël edhe mund Gaforrja te ndodhe, por nuk do lere pasoja. Beqaret do dalin neper takime dhe do jene gati te kalojnë edhe etapat. Ne planin financiar duhet te bëni kujdes. Po gabuat sot do përballeni me pasoja goxha te renda me pas.
Do kenë debate dhe mosmarrëveshje ne çift sot, por nuk ka për te ndodhur asgjë katastrofike. Mos mendoni gjithmonë me te keqen, por Akrepi ruajeni optimizmin. Beqaret do e deklarojnë dashurinë qe kane për dike dhe mund ta ndryshoje tërësisht te ardhmen. Ne planin financiar kënaquni me gjendjen qe keni, pa kërkuar te pasuroheni shpejt.
Do kaloni goxha sfida te vështira gjate kësaj dite juve qe jeni ne një lidhje. Edhe pse partnerin do e keni gjithmonë mbështetje vështirë se do arrini t’i kaloni pa Peshqit pasoja problemet qe do ju dalin. Beqaret do kenë komplekse dhe nuk do i pranojnë ftesat qe do ju bëhen. Ne planin financiar do ndiheni edhe me euforike duke qene se te ardhurat do kenë përmirësime.
Kjo është hera e parë që një skuadër evropiane e fiton Kupën e Botës në një vend latino-amerikan, duke thyer këtë rekord negativ për evropianët. Me triumfin e Gjermanisë, është thelluar edhe epërsia e evropianëve ndaj latino-amerikanëve. Tani evropianët kanë 11 kundrejt 9 kupave të botës të fituara nga kombëtaret latino-amerikane Pas më shumë se një muaji, etheve të Kampionatit Botëror “Brazil 2014” u ka ardhur fundi. Të dielën është zhvilluar ceremonia përmbyllëse e këtij kampionati, e cila nxorri si fitues për të katërtën herë Gjermaninë. Kjo është hera e parë që një skuadër evropiane e fiton Kupën e Botës në një vend latinoamerikan, duke thyer këtë rekord negativ për evropianët. Me triumfin e Gjermanisë, është thelluar edhe epërsia e evropianëve ndaj latino-amerikanëve. Tani evropianët kanë 11 kundrejt 9 kupave të botës të fituara nga kombëtaret latino-amerikane. Zhgënjimi më i madh i Kampionatit pa dyshim që ka qenë Spanja, por edhe Brazili. Para Botërorit, Spanja ishte kampione në fuqi dhe ndodhej në vendin e parë në renditjen e FIFA-s. Por ajo nuk arriti të kalojë as fazën e grupeve. Nga ana tjetër, Brazili i cili kishte arritur me vështirësi deri në gjysmëfinale, u poshtërua nga Gjermania me rezultatin 1-7, duke hyrë në histori si një ndër humbjet më të thella të kësaj
skuadre, por edhe në finalet e Kampionatit Botëror. Ndërsa si befasi të Botërorit mund të cilësohen skuadrat si Kosta Rika, Algjeria etj., të cilat treguan futboll të bukur.
Finalja
Në finalen me Argjentinën, Gjermania ka arritur të fitojë vetëm pas kohës shtesë me rezultatin e ngushtë 1-0, falë golit të Mario Gotzes, i cili i ka dhënë Gjermanisë të artën e katërt në historinë e garës më të madhe të futbollit në botë. Anëtari i Bayern Munich-ut shënoi golin e tij të karrierës në minutën e 113të për t’i sjellë Gjermanisë titullin e katërt të Botës. Pas harkimit të Andre Schurrles, Gotze ndali topin me gjoks dhe nga afërsia mposhti portierin argjentinas Romero për të fituar finalen e tetë në Botëror për Gjermaninë. Vendin e tretë në Botëror e ka zënë Holanda, e cila në të ashtuquajturën finale të vogël fitoi ndaj skuadrës së vendit mikpritës, Brazilit, me rezultatin 3-0.
Shqiptarët në Brazil
Për shqiptarët ky kampionat botëror mund të quhet i suksesshëm. Edhe pse në të nuk kanë marrë pjesë asnjëra nga dy kombëtaret shqiptare,
Shqipëria për shkak të moskualifikimit, kurse Kosova për shkak se nuk është anëtare e FIFA-s dhe rrjedhimisht nuk ka të drejtë pjesëmarrjeje në garat zyrtare ndërkombëtare, shtatë lojtarë shqiptarë kanë marrë pjesë në këtë kampionat. Pesë prej tyre ishin pjesë e Zvicrës: Granit Xhaka, Blerim Xhemajli, Xherdan Shaqiri, Valon Behrami dhe Admir Mehmedi, Shkodran Mustafi luajti për Gjermaninë, kurse Adnan Januzaj për Belgjikën. Me përjashtim të Januzajt, të gjithë të tjerët janë aktivizuar. Katër prej tyre madje kanë arritur të shënojnë. Me tri golat e tij, ylli i Zvicrës, Xherdan Shaqiri, ka hyrë në mesin e dhjetë golashënuesve më të mirë të Kampionatit Botëror, kurse Mehmedi, Xhaka dhe Xhemaili kanë shënuar nga një gol. Suksesin më të madh e ka arritur pa dyshim mbrojtësi shqiptar i Gjermanisë, Shkodran Mustafi, duke u bërë shqiptari i parë që ka fituar medalje të artë në garën më të madhe të futbollit në botë. Ndonëse për shkak të një lëndimi që pësoi në ndeshjen kundër Algjerisë, Mustafi nuk mundi të paraqitet në ndeshjen finale dhe ato në çerekfinale e gjysmëfinale, ai pati paraqitje mjaft të mira në ndeshjet që i zhvilloi me kampionin më të ri botëror. (Kohapress)
30 e enjte, 17 korrik 2014
Sport
Sport
e enjte, 17 korrik 2014
Javore KOHA
31 Javore KOHA
KF”Malësia” mori pjesë në turnamenti evropian “Internationaler sportshop anton CUP ”
Klubi “Besa” nga Malësia
Finalist me 8 ekipet më të mira
Suksese të shumta në kampionate dhe evente sportive
Klubi i Futbollit “Malësia” nga Tuzi fundjavën e kaluar mori pjesë në turnamentin evropian të futbollit për fëmijë, “Internationaler sportshop anton CUP ” të mbajtur në Shtutgard të Gjermanisë. Në turnamentin e sivjetëm nga klubi në fjalë kanë marrë pjesë 17-të vogëlush të shoqëruar nga prindër dhe trajneri David Camaj i cili duke u pytur nga Koha Javore për pjesëmarrjen e klubit në këtë event sportiv, foli për sfidat dhe për sukseset që klubi arriti nga ky turnament. “Ditën e parë kishim 6 ndeshje ku arritëm dy fitore, dy humbje dhe dy barazime dhe arritëm të kualifikohemi për ditën finale ku u treguam më superior, nga 5 ndeshje arritem 3 fitore, 1 humbje, 1 barazim dhe siguruam vendin e dytë
në grupin tonë, dhe u kualifikuam me 8 ekipet më të mira të turneut, ku me tutje na priti ekipi i famshëm i Karlsrues ku e mundem me rezultat 2-0. Për ne ky ishte një sukses i madh që arritëm deri këtu duke ditur se pas 30 orësh udhëtim deri ne Shtudgard nuk ishte e lehtë që vogëlushët të zhvillojnë 12 ndeshje për dy dite”, theksoi trejneri i klubit i çertifikuar nga UEFA, David Camaj. Ditën e parë të turnamentit që ishin edhe kualifikimet klubi në fjalë ka zhvilluar 6 ndeshje dhe po kaq edhe ditën e dytë kur u zhvillua finalja e madhe, ku klubi Malësia arriti të plasohet në finale me 64 skudra të tjera nga 124 sa ishin në total nga e gjithë Europa. Camaj tha se pjesmarrja në turnamentin më të njohur në Ev-
ropë është krenari dhe sukses i madh për klubin që drejton, dhe një ëndërr që sipas tij e ëndërron çdo skuadër. “Ne kemi patur fatin që 3 vitet e fundit ne bazë të rezultateve të arritura të sigurojmë ftesa për të qenë pjsmarrës çdo vit. Të jesh protagonist në turnamentin që marrin pjesë pothuajse të gjitha ekipet e Gjermanisë siç janë Bajern, Hofenhajm, Shtudgard, Karlsrue, Bohum etj, është me të vërtetë një ënderr për ne dhe unë krenohem qe jam pjesë e këti klubit qe nga themelimi”, sqaroi Camaj. Për të qenë të gatshëm të përballën me kundërshtarët evropian, skuadrës së KF “Malësia” i është nevoitur faza përgatitura prej shtatë muajsh, duke u trajnuar me disciplinat më speciale që sipas trajnerit nuk i kishin praktikuar asnjëherë më parë. “Meqënëse isha pjestar i kampit madhështor të Barcelonës këtë vit në Budvë ishte nje eksperiencë ku pata çfarë të shikoj e të mësoj dhe ajo ishte pjesa kryesore e punës muajin e fundit, ku edhe u bazuam në sistematizim e lojës”, u shpreh trajneri i sukseshëm David Camaj. I pytur për planet e klubit për në vijim, Camaj u shpreh i pasigurt nëse dë vazhdoj të mbetet trajner i klubit aktual apo do largohet në drejtim të ofertave që ka marr nga disa klube nga kryeqyteti malazez.” Më vjen keq por meqënëse jam trajner i liçensuar, kam fituar disa oferta nga klube në Podgoricë dhe do shikoj se a do të mbetëm ende trajner ne këtë klub apo do largohem, dëshira është të qëndroj aty, por siç e dini çdo trajner endërron diçka të re që të arrish sukses edhe me ndonjë klub tjetër, por në zemrën time gjithmonë do mbetet vetëm një e ajo është “Malësia”, përfundoi Camaj. Kjo është hera e katērt KF “Malësia“ merr pjesë në turnamentin “Internationaler sportshop anton CUP ” ku me ekipin “Shtutgard Kikers” ka krijuar bashkëpunim të shkelqyeshëm i cili e ndihmoi klubin “Malësia” me ndihma material qofshin ato fanella, topa, këpuc,etj. KF”Malësia” gjatë këtyte katër viteve ka arritur suksese të larmishme në shumë kampionate dhe evenimente të rëndësishme sportive mes të cilave edhe Kampionati i Malit të Zi ku klubi në fjalë që katër vite është finalist i kampionatit, katër vite finalist të Ligës së Malit të Zi, një herë kampionat, si dhe shumë suksese dhe çmime nëpër evente sportive vendase t.u dhe të huaja.
Klubi i Taekwondosë “Besa“ nga Tuzi gjatë dy muajve të fundit ishte pjesmarrëse e një sërë evetesh sportive të organizuara brenda dhe jashtë vendit. Katër sportistë nga ky klub morën pjesë në “Dream Team Copa Italia” ne Acona para dy muajsh ku morën pjesë pesëqind garues nga Italia, San Marino dhe Mali i Zi. Sportisti i klubit “Besa“ David Arapaj në këtë garë zuri vendin e tretë. Klubi në fjalë më pas vijoi pjesmarrjen me 26 anëtarë në “Top Tirana Open” të mbajtur me 11 maj në Tiranë ku morën pjesë afro 400 garues nga Greqia, Maqedonia, Kosova, Mali i Zi dhe Italia ku nga 26 sportistë nga “Besa”, 20 u dekoruan me medalje, 8 me vende te para, 7 vende te dyta dhe 5 me vende të 3 treta. Në këtë kampionatë u dalluan Mario Gegaj në katogorinë -73 junior, vendi i parë, David Arapaj -59 junior vendi i parë, Nikë Junçaj +65 junior po ashtu vendi i parë, Anadeta Micakaj -33 kadete ,David Gojçaj -40 pioner, Anid Kallaç -40 Pioner, Dardan Lulgjuraj -40 fëmijë, vendi i parë dhe Arben Nikprelaj -40 pioner vendi i parë. Pasi përfunduan garat në këtë turne, klubi “Besa”
tashmë tradicionalisht, mori pjesë në kampionatin prestigjoz “Karlovac Open” ku morën pjesë 880 garuese nga 18 shtete. Në këtë kampion nga klubi “Besa” morën pjesë 6 sportistë nga të cilët 5 u dekoruan me medale. Nikë Junçaj zuri vendin e parë, Mario Gegaj vendin e dytë në konkurrencën e junioreve, kurse në konkurrencën e kadetëve vendi i dytë i takoi Nora Gegajt ndërsa vendin e tretë e zuri Zana Gjokaj në konkurrencën e kadeteve dhe Muhamed Gjokaj ne konkurencen e juniorëve. Ndërkaq, me 1 qershor klubi “Besa” mori pjesë në kampionatin e Malit te Zi për junior dhe pionerë ku edhe këtu ky klub u tregua më i sukseshmi duke arritur në konkurrencën e juniorëve të fitojnë 4 medalje të arta, një të argjentë dhe një te bronzët. Gjithashtu edhe në konkurrencën e pionerëve sportistët e klubit “Besa” u dalluan. Ata morën 13 medalje, 5 të arta, 5 të argjenta dhe 3 të bronzëta. Me 14 qershor po ashtu u mbajt kampionati në Podgoricë për senior dhe kadetë. Edhe në këtë kampionatë kadetët e Besës shkëlqyen ku me vende të para u radhitën Ardian
Gojçaj, Nikë Junçaj, Anadeta Micakaj, Zana Gjokaj, Nora Gegaj, Irena Sinishtaj, Fabian Gjeraj, ndërsa në konkurrencën e seniorëve anëtarët e klubit “Besa” u dekoruan me 6 medalje nga të cilat 3 të argjenda dhe 3 të bronzëta. Me 15 qershor klubi “Besa” mori pjesë në kampionatin për fëmijë në Tiranë ku morën pjesë afro 250 fëmijë nga mosha 5 deri ne 14 vjeç i organizuar nga klubi “Ortek” dhe “Studenti”. Në kampionatin në fjalë morën pjesë 5 fëmijë nga klubi “Besa” ku u dekoruan me medalje dhe zunë vende të para, të dyta dhe të treat. Pas këtij kampionati klubi “Besa” organizoi provimin për breza ku morën pjesë 40 kandidatë dhe shumica me sukses fitoi brezat e rinj. Duhet cekur se suksesei që mund të veçohet nga ky klub është pjesëmarrja e Mario Gegajt në Olimijadën e të rinjëve e cila mbahet për herë të dytë në historinë e lojërave olimpike. Mario Gegaj është shqiptari i vetëm që do të marrë pjesë në garat e taekwondosë në kategorinë +73kg. Lojrat Olimpike do të mbahen në Nannjing të Kinës nga data 16 deri më 28 (Kohapress) gusht.