Koha javore 627

Javore KOHA

ISSN 1800-5969

Podgoricë e enjte, 21 gusht 2014 Viti XIII / Numër 627 Çmimi 0,50

Rikthim në traditën e disa viteve më parë

www.kohajavore.co.me

In memoriam: Dr. Lukë Gjokaj

2

e enjte, 21 gusht 2014

Javore KOHA

Javore KOHA

Javore KOHA

Seanca e KKU të Tuzit

Dorëshkrimet dhe fotografitë nuk kthehen

e enjte, 21 gusht 2014

3 Javore KOHA

Ta duam Malësinë se ia kemi borxh fq 5

fq 18

Martina dhe Valmira në finalen e “Miss Universe Gjermania”

F. Shkreli:

Gazeta e vetme tentohet të shuhet fq 6

fq 20

fq 8

Arta Dobroshi, kryetare e Komitetit selektues të Kosovës për OSCAR 21

R. Sahitaj:

Interesi për destabilizim

Themelues: Kuvendi i Republikës së Malit të Zi

Gazetë javore për aktualitete, shkencë dhe kulturë Numri i parë doli më 21 shkurt 2002.

Botues: SHAGBG „Pobjeda” Drejtor ekzekutiv: Lav Lajoviq Redaktor përgjegjës: Ali Salaj Gazeta redaktohet nga kolegjiumi: Fahrudin Gjokaj (redaktor teknik) Ismet Kallaba (aktualitete, sport), Toni Ujkaj (kulturë) Vijoleta Berishaj (sekretare teknike) Adresa: Bulevar revolucije 15, Podgoricë Telefon & fax: 078/110-578 E-mail: kohajavore@t-com.me www.kohajavore.co.me

Përmbajtje

Përmbajtje

fq

Libër i shpalosjes së virtyteve të folkloristikës shqiptare

M. Zeqo:

Fama e munguar e De Radës fq 10

fq 24

Vazhdim i rrugëtimit

Mjeshtëria në gurë fq 16

fq 26

Ne hap me Kohen

4 Javore KOHA

Ngjarje javore

e enjte, 21 gusht 2014

Kompania “Nedfact” e interesuar për ndërtimin e hotelit në kepin Suka

“Servantesi” në vend të “Jadran”-it?

Ngjarje javore

e enjte, 21 gusht 2014

Seanca e KKU të Tuzit

Të formohet këshilli i veçantë për marrëdhënie ndërkomunale dhe ndërkombëtare

veprimtari sociale dhe për mbrojtje të mjedisit jetësor, për bashkëpunim me kryeqytetin, bashkëpunim ndërkomunal dhe ndërkombëtar të jetë trup i veçantë.

“Vendimi statutar një gjë të tillë nuk e parashikon, por do t’a ndyshojmë. Këshilli do të ndahet në dy këshille, në kuadër të të cilit do të jetë një i veçantë për bashkëpunim ndërkomunal dhe ndërkombëtar”, u shpreh kryetari i kuvendit Fadil Kajoshaj.

Mandatet

Në këtë seancë është konfirmuar se klubi i këshilltarëve “Për Tuzin Evropian-Millo Gjukanoviq” të cilin e përbëjnë (PDS, UDSH, BS dhe Lista për Tuzin) përfaqësohet me 12 këshilltarë- Halil Dukoviq, Fadil Kajoshaj, Nexhat Dresheviq, Enisa Llekiq, Nikolla Gegaj, Elvis Krkanoviq, Muhamed Gjokaj, Sanda Zejnilloviq, Enis Gjokaj, Hidajet Kallaç, Admir Nikaj, Mirsada Suleviq.

Ndërkaq koalicionin shqiptar të cilin e përbëjnë (Iniciativa qytetare dhe Alternativa shqiptare) do t’a përfaqësojnë katër këshilltarë-Vasel Sinishtaj, Smajl Çunmulaj, Gjergj Camaj dhe Tina Lulgjuraj, derisa këshilltarë të PSD-së dhe Pozitives do të jenë Sellman Axhoviq dhe Ismet Gjokoviq.Nga PSP-ja këshilltarë është Kolë Lulgjuraj dhe në LDnë MZ –Nikollë Camaj, Ivan Ivanaj dhe Teuta Gjokaj.

Këshillet

Ulqin – Përfaqësuesit e Fondit “Nedfact”, me shumicë të kapitalit holandez, dëshirojnë të investojnë rreth 50 milionë euro për ndërtimin e hotelit në kepin Suka, ku dikur ishte hoteli “Jadran”, i shkatërruar nga tërmeti i vitit 1979.

Ata i kanë dërguar një shkresë kryetarit të Komunës së Ulqinit, Fatmir Gjeka, në të cilën i kanë prezantuar planet dhe qëllimet e projektit të tyre, duke shprehur gatishmërinë për të pranuar këshillat dhe sugjerimet.

“Shprehim qëllimin që në periudhën deri në vitin 2018 të ndërtojmë hotelin ‘Servantes’ në kepin Suka”, thuhet ndër të tjera në këtë letër.

Kjo kompani është regjistruar si firmë edhe në Mal të Zi me emrin “Nedfact Montenegro”.

Nga ana tjetër, kryetari i Komunës së Ulqinit i ka nxitur investitorët e interesuar që sa më parë të fillojnë me realizimin e këtij projekti, duke theksuar se sa i përket qeverisjes vendore, mund të puno-

5 Javore KOHA

jnë me tre turne, edhe të shtunën dhe të dielën.

Sektori i hotelierisë në Ulqin ndodhet në gjendje të keqe, ku mungojnë kapacitetet hotelierike të nivelit të lartë, me katër dhe pesë yje. Privatizimi i hoteleve ekzistues nuk është treguar i suksesshëm për shkak se shumica e pronarëve të rinj, nuk i kanë rikonstruktuar hotelet ose i kanë prishur fare, duke mos ndërtuar hotele të rinj në vend të atyre (Kohapress) të mëparshëm.

Seanca e parë e rregullt e Kuvendit të KU të Tuzit pas asaj konstitutive është mbajtur të enjtën duke patur për rend dite dy pika, Themelimin e klubeve të këshilltarëve dhe Vendimin mbi emëri-

min e këshillit për zgjedhje dhe emërime.

Gjatë kësaj seance lideri i LDnëMZ, dega e Malësisë, Nikollë Camaj ka propozuar të ndyshohet vendimi statutar për trupet punuese sipas të cilave, këshilli për

Në këtë seancë është konfirmuar që kryetar këshilli për vendimin statutar do jetë Hidajet Kallaç, derisa për anëtar të të njëjtit këshill janë zgjedhur Elvis Krkanoviq, Admir Nikoviq, Vasel Sinishtaj dhe Ivan Ivanaj. Në krye të këshillit për financa, ekonomi dhe zhvillim do të jetë Nikollë Gegaj, kurse anëtar Sanda Zejnilloviq, Mirsada Suleviq, Gjergj Camaj dhe Sellman Axhoviq. Ndërkaq kryetar këshilli për veprimtari shoqërore dhe mbrojtje të mjedisit jetësor, për bashkëpunim me kryeqytetin, bashkëpunimin ndërkomunal dhe ndërkombëtar do të jetë Enis Gjokaj, kurse anëtarë, Nikollë Gegaj, Enisa Llekiq, Smail Çunmulaj dhe Nikollë Camaj. Këshilli i kuvendit numëron këta anëtarë: Enisa Llekiq, Sanda Zejnilloviq, Ismet Gjokoviq, Mirsada Suleviq, Tina Lulgjuraj, Abedin Axhoviq, Teuta Gjokaj dhe Ajsha Gjokaj, derisa do të lihet një vend i cili do të plotësohet me një përfaqësues nga organizata joqeveritare i cili do të merret me personat me nevoja të veçanta. t.u

6 Javore KOHA

e enjte, 21 gusht 2014

Vështrime & Opinione

Vështrime & Opinione

e enjte, 21 gusht 2014

Edhe një presion tjetër kundër shqiptarëve në Malin e Zi

7 Javore KOHA

Gazeta e vetme tentohet të shuhet

Për Koha Javore: Frank Shkreli / Nju Jork

Çështja e pronave është një ndër problemet më të theksuara, ndërkohë që qeveria e Podgoricës po ndërmerr masa për të tjetërsuar statusin e disa pronave kudo që jetojnë shqiptarët, jo vetëm të atyre kolektive por edhe private, duke filluar nga Plava e Gucia, Malësia e Madhe e deri në Valdanos të Ulqinit, duke shkaktuar kështu shpërngulje të tjera të mundshme të shqiptarëve nga trojet e veta shekullore, sikur nuk jemi larguar mjaft prej atyre anëve! Përveç kësaj, a ka ndie kush që në një vend të ndalohet me ligj përdorimi i simboleve të një kombi me pretekstin se përdorimi i tyre kërcënon rendin publik.

Fatkeqësisht, vetëm lajme të këqija dëgjon njeriu nga ajo anë. Keto dite mësova se e vetmja gazetë që botohet në gjuhën shqipe në Mal të Zi, Koha javore, gjendet përballë një “pozite delikate, për të mos thënë kritike për të ardhmen e saj”. Sipas një artikulli të botuar nga redaktori përgjegjës i saj, Ali Salaj, përmes të cilit ai i bën thirrje opinionit publik, brenda dhe jashtë vendit, për të bërë ç’mos që të shpëtohet nga mbyllja gazeta e vetme shqipe në Mal të Zi. Koha Javore, siç duket është vënë në shënjestër për t’u mbyllur si rezultat i falimentimit të Shtëpisë Botuese “Pobjeda”, megjithëse për mua kjo nuk është e qartë sepse çfarë lidhje ka Koha javore me shtëpinë botuese, pasi siç thotë edhe redaktori përgjegjës Salaj në artikullin e tij, ligji parashikon që financimi i botimeve të tilla të mbështetet në përputhje me “Konventën Kornizë për Mbrojtjen e Pakicave Nacionale” dhe me “Konventën Evropiane mbi Gjuhët Rajonale dhe të Pakicave”, të cilat është i detyruar t’i zbatojë edhe Mali i Zi. Si përfundim, shkruan z. Salaj, mediat e pakicave duhet të ruhen dhe të mbështeten edhe nga institucionet përkatëse, për shkak të misionit të tyre të caktuar në një shoqëri shumë-etnike.

Redaktori përgjegjës i gazetës Koha ja-

Problemet e shqiptarëve në Mal të Zi njihen tanimë mirë nga të gjithë, brenda dhe jashtë trojeve shqiptare. Madje edhe ndërkombëtarët janë në dijeni të shkeljeve të të drejtave të njeriut të atyre pak shqiptarëve që jetojnë gjithnjë në trojet e veta në Malin e Zi, përfshirë të drejtat politike, ekonomike, kulturore dhe gjuhësore, në mospërfillje me konventat ndërkombëtare vore, e cila ka vazhduar botimin prej vitit 2002, bën apel për ndërhyrje dhe për ndihmë nga ana e institucioneve përkatëse, si dhe nga faktori politik, që besoj i referohet klasës politike shqiptare në Mal të Zi, që të bëjnë ç’mos për të shpëtuar të vetmen gazetë shqip në trojet shqiptare atje.

Zoti Salaj shkruan se botime, siç është Koha javore, për pakicat ekzistojnë anembanë vendeve të ish-Jugosllavisë, përfshirë edhe Serbinë, por edhe Kroacinë, Slloveninë, Kosovën dhe Maqedoninë. Të gjitha këto gazeta dhe revista të grupeve etnike, sipas z. Salaj, në një formë ose në një tjetër, financohen nga ministritë përkatëse ose nga këshillat e pakicave kombëtare, ose në raste të tjera varen nga ndonjë subjekt tjetër i lidhur me qeveritë përkatëse, në përputhje të plotë me detyrimet e tyre ndaj konventave ndërkombëtare për ruajtjen e gjuhëve rajonale dhe në mbështetje të pakicave dhe të kulturës së tyre, që është një detyrim ndërkombëtar për të gjitha vendet, përfshirë edhe Malin e Zi. Roli pozitiv që ka luajtur Koha javore për 13 vjet në informimin e publikut shqiptar, si e vetmja gazetë në gjuhën shqipe në Mal të Zi, është i padiskutueshëm. Mungesa e saj në tregun shqiptar të medies nuk mund të merrej me mend. Pasi shkruan se “çështja” e Kohës javore është shndërruar tanimë në një “çështje politike”, redaktori përgjegjës Ali Salaj thotë se ka vendosur të ndërmarrë fushatë që për mendimin tim është një risk i guximshëm nga ana e tij, për t’i bërë thirrje të hapur por me vend, Parlamentit dhe Qeverisë së Malit të Zi, opinionit publik vendor si dhe faktorit ndërkombëtar, përfshirë ambasadat perëndimore në Podgoricë dhe madje edhe Kongresit amerikan dhe Departmentit Amerikan të Shtetit dhe diasporës shqiptare, në mënyrë që gazeta e vetme shqiptare në Mal të Zi të mos shuhet, por

të vazhdojë punën e saj si deri më tani dhe të jetë pjesë e skenës mediatike në Mal të Zi dhe më gjerë.

Mundësia e mbylljes së Kohës javore dhe masat e tjera të shtetit malazez ndaj shqiptarëve atje duhet të jenë pike së pari një subjekt shqetësimi serioz, sidomos, por jo vetëm për klasën politike shqiptare në Mal të Zi, e njohur tanimë për mos bashkëpunim kur vjen puna tek interesat e përbashkëta të shqiptarëve në Mal të Zi, por duhet të shqetësojë të gjithë shqiptarët kudo, përfshirë edhe Tiranën dhe Prishtinën zyrtare. Të gjithë duhet të shfaqin me vendosmëri mospajtueshmërinë dhe pakënaqësinë e tyre serioze me trajtimin e shqiptarëve nga Podgorica zyrtare. Por, mbi të gjtiha, është kjo klasë politike e zgjedhur nga shqiptarët në Mal të Zi, ajo që duhet të jetë pengesa e parë dhe kryesore ndaj këtyre masave dhe t’u thotë ndal kësaj dhe përpjekjeve të vazhdueshme të shtetit malazez për të ngushtuar gjithnjë e më shumë hapësirën e të drejtave themelore të njeriut që shqiptarët duhet të gëzojnë si çdo pakicë tjetër në Evropë, përfshirë edhe të drejtën për të pasur medien e vet në gjuhën amtare. Shqiptarët e Malit të Zi, si çdo pakicë tjetër kudo, kanë të drejtë të kenë organin e vet të informacionit.

Politika shqiptare në Mal të Zi duhet të sigurojë dhe të luftojë për të drejtat bazë të zgjedhësve të tyre, bazuar në të gjitha konventat ndërkombëtare dhe në përputhje me ligjet që drejtojnë të drejtat e pakicave në Evropë dhe të kundërshtojnë vendosmërisht dukuritë e ndryshme

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

antishqiptare që po shfaqen gjithnjë e më shpesh në zonat ku jetojnë shqiptarët, ata pak që kanë mbetur. Është e kotë të përpiqesh të bësh politikë kur popullit që t’i e përfaqëson i shkelen të gjitha të drejtat që duhet t’i ketë të barabarta në krahasim me shumicën. Kjo është detyra e parë dhe themelore e një partie politike dhe e politikanit të zgjedhur nga populli në një vend

me të vërtetë demokratik.

Problemet e shqiptarëve nën Mal të Zi, që fatkeqësisht duket se sa vijnë e shtohen dita-ditës, dihen mirë. Megjithëse u mendua se me shpalljen e Malit të Zi shtet i pavarur dhe sovran, arritje për të cilën shqiptarët kontribuan në mënyrë të konsiderueshme, gjendja e shqiptarëve atje do të përmirësohej. Por fatkeqësisht, pothuaj nuk ka sferë të jetës politike, shoqërore, ekonomike ose kulturore që shqiptarët në Mal të Zi nuk shfaqin ankesa e shqetësime për keqtrajtim ose trajtim ndryshe.

Shumë prej tyre shprehen se e ndjejnë veten si qytetarë të rendit të dytë, të diskriminuar, të shkelur e të nepërkëmbur. Kjo shikohet nga ana e tyre si një përpjekje e qëllimshme afatagjate asimilimi nga ana e autoriteteve malazeze për t’u mohuar shqiptarëve autoktonë identitetin kombëtar në tokën e tyre shekullore, duke i bërë që ata ta ndjejnë veten si të huaj në tokën e në shtëpitë e veta shekullore.

Mali i Zi, siç duket, ka në mend të institucionalizojë politika që sikur kanë për qëllim që në mënyrë të qetë por të vendosur, t’i përjashtojnë shqiptarët nga jeta politike dhe ekonomike e vendit. Këto politika antishqiptare, sidomos në lidhje me

pronat, me asimilimin e detyruar, me mos zhvillimin ekonomik të zonave ku banojnë shqiptarët dhe me mbështetjen e programeve që pengojnë zhvillimin kulturor dhe gjuhësor të shqiptarëve, synojnë në zhdukjen e kulturës, të gjuhës dhe të traditave shqiptare në ato troje. Një vëzhgues i drejtë dhe i paanshëm nuk mund të konstatojë ndryshe.

A është mbyllja e gazetës Koha javore pjesë e kësaj politike me qëllim zhdukjen eventuale të kulturës dhe gjuhës shqipe në Mal të Zi? Kjo politikë, fatkeqësisht, të paktën në sipërfaqe, nuk duket aspak më ndryshe nga politika e ish-Jugosllavisë komuniste dhe as nga politika që Millosheviqi u përpoq të vendoste në Kosovë pas shpërbërjes së ish-Jugosllavisë.

Po të ndodhë mbyllja e gazetës Koha javore nga autoritetet malazeze, do të ishte gjithashtu edhe një shkelje flagrante dhe e qëllimshme e lirisë së shtypit dhe e fjalës së lirë. Për më tepër, mbyllja e Kohës javore do të ishte një kriminalizim i fjalës së lirë. Liria e fjalës dhe liria e shtypit nuk janë vlera dhe standarde ekskluzivisht amerikane ose perëndimore. Por, ato janë vlera universale të të gjithë botës së qytetëruar, përfshirë familjen e shteteve evropiane, së cilës edhe Mali i Zi ka aspirata që t’i bashkohet. Andaj, si pjesë e këtyre vlerave, Podgorica zyrtare duhet të përpiqet më shumë për akomodim e jo asimilim, bazuar në standardet evropiane dhe në proces të korrigjojë padrejtësitë dhe të vendosë të drejtat e barabarta dhe legjitime në të gjitha fushat e jetës politike, ekonomike dhe kulturoro-gjuhësore për komunitetin shqiptar në Mal të Zi, përfshirë edhe të drejtën e shtypit në gjuhën amtare. Shpresojmë që ky të mos jetë numri i fundit i Kohës javore.

(Autori ka qenë drejtor i Divizionit Evropian në “Zërin e Amerikës” - Uashington)

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

8 Javore KOHA

e enjte, 21 gusht 2014

Opinione & Vështrime

Opinione & Vështrime

Nga kush paguhen islamistët radikalë në Kosovë?

Interesi për destabilizim

Reshat Sahitaj

Katolikët shqiptarë, trashëgimtarë të denjë te Ilirisë

Gjatë pesë shekujve përpjekjesh të Perandorisë Osmane të na nënshtronte, e të islamizonte popullin shqiptar, duke masakruar, vrarë, djegur, bastisur, shpërngulur, një pjesë e popullsisë sonë që duhet të konsiderohet si pjesa më e pastër ilire, nuk u islamizua. Pjesa e shqiptarëve, të cilët nuk iu nënshtruan torturave, vrasjeve, burgosjeve, posteve, beneficioneve..., por rezistuan kundër okupuesit Otoman, ishin dhe janë atdhedashësit më të denjë të trojeve ilire.

Po t’i lexojmë disa “analistë” të paguar nga qarqet e huaja serbo-turko-arabe, do të bindemi se islamizmi na shpëtoi nga asimilimi në sllav. Këta krenohen se Perandoria Osmane kishte shumë shqiptarë në poste të rëndësishme. Është më se evidente se Perandoria u ka dhënë poste atyre shqiptarëve, të cilët i ka përdorur si vegla për t’i masakruar dhe nënshtruar shqiptarët, e kjo ka ndodhur deri në kohën e Hasan Prishtinës e Ismail Qemalit, kur Perandoria po humbte forcën e saj.

Pse të krenohemi me Mehmet Ali Pashën në Egjipt? Në kohën e tij shqiptarët digjeshin dhe vriteshin e nuk hapej asnjë shkollë shqipe! Nuk është me rëndësi që ai ishte shqiptarë, kur as kontributin më të vogël nuk e dha për popullin e tij. Pse të krenohemi me oficerë, zabit, çaushë e personalitete me origjinë shqiptare që i ndihmuan Perandorisë Turke e asgjë nuk bënin për të mirën e popullit të tyre?! Sipas kësaj logjike ne duhet të krenohemi edhe me oficerët shqiptarë të Ushtrisë Jugosllave, të cilët luftuan kundër shqiptarëve. Pse të krenohemi me Sinan Hasanin që ishte kryetar i Jugosllavisë dhe pikërisht gjatë kohës se tij forcat serbe i shuanin me gjak demonstratat në Kosovë. Apo ndoshta po jetojmë në një kohë kur të gjithë tradhtarët t’i bëjmë patriotë, e ata që luftuan për çlirimin e vendit tonë, siç qe Skënderbeu, t’i quajmë tradhtarë?!

Është fakt i pakontestueshëm se shqiptarët janë popull me tri besime fetare, të cilët gjatë pesëqind vjetëve të sundimit Otoman pjesa më e madhe u konvertua në islam; disa të joshur nga postet, disa të tjerë për të shpëtuar familjet e tyre nga persekutimet barbare të otomanëve, disa të tjerë nga lakmia për pasuria dhe autorizimet për mbajtje të armëve për të vrarë lirshëm të pa konvertuarit, e shumë e shumë benificione të tjera që Perandoria Otomane u jepte të konvertuarve në fenë islame Kush po i paguan ekstremistët islamistë në Kosovë?

Pavarësisht mënyrës se si u përhap islamizmi në Ballkan, shqiptarët e përqafuan këtë religjion më një shumicë dërmuese. Gjatë tërë epokave që prej nga shqiptarët u islamizuan, ne gjithnjë e në çdo epokë në emër të fesë, ne shqiptarët ishim të manipuluar në fillim e deri vonë për interesa të Turqisë. Aq shumë ishim të manipuluar, saqë shqiptarët islamistë veten e konsideronin turq e jo shqiptarë. Më vonë, Serbia kishte futur spiunët serbë e rusë duke u paraqitur si imamë, të cilët e predikonin fenë islame ndër shqiptarë, në bazë të të cilëve ua shpërlanin trurin shqiptarëve duke i bindur se një serb është më afër me shqiptarin sesa një shqiptar katolik.

Tani në Kosovën e pasluftës u krijuan shumë sekte islamiste, të cilat janë kundër traditave islamiste që shqiptarët i kishin gjer më tani, e madje edhe kundër librit të shenjtë, Kuranit.

Janë shumë faktorë dhe vende që kanë interes në destablizimin e Kosovës. Faktori kryesor është paraja. Vendet kryesore janë: Serbia, Turqia dhe shtetet arabe. Serbia ende nuk i ka shkëputur marrëdhëniet me shtetet islamike siç i kishte vendosur Tito. Serbia përmes kanaleve sekrete derdh pare duke krijuar shefa islamistë ndër më radikalët në Maqedoni, Kosovë dhe Shqipëri.

Në anën tjetër është Turqia, e cila përmes ekonomisë dhe kulturës ende dëshiron që Kosova të jetë zonë e influencës së tyre, siç ka deklaruar edhe vetë Erdogani se Turqia është deri në Prizren. Ekzistojnë edhe sheikë e shefa të shteteve arabe, të cilët dëshirojnë të përhapin rrymën e tyre islamiste ndër shqiptarët për t’i arsyetuar mjetet materiale

marramendëse të vjedhura nga djersa e popullit të tyre. Si po mendoni ju se një sheik arab është mysliman i mirë kur populli i tij jeton në varfëri të skajshme e ai nuk ua din fundin pasurisë se tij?! Përfituesit e këtyre fondeve sekrete bëhen shefa me ndikim në Kosovë dhe këta jo që i besojnë fesë islame, por u besojnë parave dhe jetës luksoze. Këta përfitues, që deri dje shumica e tyre ishin me Serbinë, tani na shiten islamistë. Flamuri i tërë këtyre përfituesve është ai që jep para, e jo atdheu, e as feja. Në mesin e këtyre përfituesve shqiptarë, përveç imamëve, kemi edhe deputetë, ministra, gazetarë dhe të çdo shtrese.

Bartësi kryesor i islamizimit radikal në Kosovë është Serbia Gjithnjë duhet të jemi të vetëdijshëm se shteti më i interesuar për shkatërrimin e imazhit të Kosovës dhe destabilizimit tonë është Serbia. Kohëve të fundit, u zbulua se Webcit-i, i cili rekrutonte të rinjtë tanë për luftën xhihadiste në Siri, e kishte qendrën në Suedi e pronari i saj ishte serb, i cili me para të Shërbimit Sekret të Serbisë kishte arritur të manipulonte shqiptarët e rinj. Pjesëmarrja e të rinjve shqiptarë në luftën xhihadiste jo vetëm që e dëmton imazhin e shtetit më të ri në botë-Kosovës, por krijon parakushte për luftë ndërshqiptare.

Sipas analistëve perëndimorë, nëse shqiptarët nuk ndërmerren masa adekuate për parandalimin e sekteve radikale islamiste, brenda një apo dy dekadave do të ketë luftë civile ndërshqiptare.

Grupet islamiste radikale do të zhvillojnë aksione dhe atentate fillimisht kundër imamëve shqiptarë të islamit tradicional, pastaj

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

kundër popullsisë shqiptare myslimane, të cilët i kalojnë pushimet në bregdet, sepse sipas tyre femra jonë duhet të mos e zbulojë trupin dhe fytyrën. Më vonë do të kryejnë aksione vetëvrasëse në treg, në qendra tregtare në mënyrë që të fusin panik masiv në popull. Paralelisht këtyre aksioneve do të bëjnë edhe represione të tjera mbi popullsinë katolike shqiptare e kurrë në atë serbe.

Me krijimin e një force radikale islamiste, e ngjashme më atë që aktualisht është në Irak, këta do të përpiqen të shpallin Kosovën shtet islamik. Posa të arrihet ky kulminacion, superfuqitë që ndihmuan në çlirimin e Kosovës do t’i lejojnë Serbisë të qetësojë shqiptarët dhe të menaxhojë më Kosovën.

Serbia, e cila vetë i ka financuar dhe krijuar këto sekte radikale në Kosovë, brenda një jave do ta qetësojë situatën duke i vrarë dhe duke i burgosur pikërisht ata të cilët i ka financuar.

Vetitë më negative dhe destruktive të islamit janë sjellë në Kosovë

Gjer më tani kemi parë se islamizmi tradicional kishte mesazh paqësor. Me përhapjen e sekteve fetare radikale të importuara nga arabët e të financuar nga Serbo-Arabia, çdo gjë ka ndryshuar. Sipas tyre, Kurani duhet ndryshuar, duhet ndryshuar lutjet në xhamia, duhet ndryshuar veshjet, duhet ndryshuar relacionet fëmijë-prindër, duhet ndryshuar relacionet familjare nënë e bir, duhet ndryshuar përshëndetjet familjare, duhet ndryshuar ritet martesore dhe ato mortore... Është e pamundur të numërohen të gjitha ndryshimet, sepse ato përfshihen në një libër

voluminoz, por është më rëndësi të nënvizojmë se të gjitha ato tradita arabe nuk mund të jenë të aplikueshme për ne shqiptarët, nëse jo për gjë tjetër, për shkak të klimës ku Kosova i ka katër sezone e në vende tjera arabe ekziston klimë tjetër.

Traditat arabe nuk mund të aplikohen edhe për shkak të mentalitetit tonë të ndryshëm nga arabët.

Sipas kodit të këtyre sekteve të reja që po instalohen dhe përhapen ndër shqiptarë, janë sjellje që po na zhveshin nga të gjitha traditat kulturore dhe fisnike të shqiptarëve, si: veshje arabe, mjekra arabe, duke imituar Bin Ladenin, babai nuk ka të drejtë të bisedojë me nusen e djalit, vëllai nuk ka të drejtë të shohë gruan e vëllait, nusja nuk duhet të kujdeset për babanë dhe nënën e burrit, sepse ajo e fiton xhenetin vetëm nëse përfiton shoqe të saj në gjirin e sektit te tyre, e shumë sjellje të tjera destruktive që nuk i përkasin asnjë shoqërie të civilizuar.

Pse xhamitë shqiptare të emërohen me emra arabë? Është për t’u habitur fakti se si xhamitë shqiptare, jo vetëm se mbishkrimet e tyre i kanë me shkronja arabe, por ato edhe mbajnë emra arabë. Shkronjat arabe që për ne shqiptarët janë vija të lakuara, nuk përfaqësojnë dhe as nuk simbolizojnë asgjë shqiptare.

Pjesa më e madhe e popullsisë sonë nuk e kupton se çfarë domethënie ka xhamia e Gjilanit El-Kudus, apo xhamitë e tjera me emra që nuk kanë lidhje as domethënie shqipe. El-Kudusi, nëse është emërtim i ndonjë qyteti në Arabi, do të ishte më mirë

e enjte, 21 gusht 2014

9 Javore KOHA

që xhamia të emërohej Xhamia e Gjilanit.

Nëse El-Kudusi është emër i një heroi arab, do të ishte më e mirë që xhaminë tonë në Kosovë ta emëronin me ndonjë emër të një shqiptari, i cili ka dhënë shumë për religjionin islamist. Përse të emërtohen xhamitë tona me emra vendesh dhe heronjsh arabë? Pse mos të emërohen për shembull Mehmet Ali Pasha, i cili në Egjipt ka kontribuar më shumë se arabët për islamizëm, edhe pse asgjë për shqiptarë.

Si të veprohet më të rinjtë xhihadistë shqiptarë?

Angazhimi i të rinjve shqiptarë në luftën xhihadiste vjen si rrjedhojë e predikuesve fetarë të paguar nga shërbimet sekrete të huaja, të cilat sa më shumë t’i përmbushin kërkesat e kontratave të padronit varët shpërblimi që do ta marrin. Janë bërë shumë keqinterpretime rreth nxitjes dhe vullnetit të xhihadistëve shqiptarë, të cilët më dëshirë nisën drejt vdekjes për një çështje të humbur. Analistët tanë e kanë më lehtë të thonë se kriza ekonomike i ka shtyrë të rinjtë të nisën drejt vdekjes në Siri apo Irak. Njeriu, i cili nisët në luftë për të vdekur e ka një objektiv që nuk është paraja, por diçka tjetër më sublime. Truri i të riut është shpërlarë nga fjalimet e imamëve dhe gjatë bisedave me shoqërinë e tyre të njëjtit ideal.

Të rinjve tanë nuk iu është premtuar paraja, sepse paratë i marrin shefat pas perdeve, por atyre iu është premtuar Parajsa. Ekzistojnë fakte se disa të rinj huazuan para për t’iu bashkangjitur shokëve të tyre në Siri.

Qeveria e Kosovës, nëse ka bërë thirrje se ata që kthehen nga lufta në Siri e Irak, do të amnistohen, ky premtim duhet të mbahet, në të kundërtën situata do të ashpërsohet. Është më se evidente se qytetari i Kosovës duhet të jetë i gatshëm të mbrojë shtetin e tij dhe çdo angazhim në një luftë tjetër ku dëmtohen interesat kombëtare të Kosovës, ai qytetarë duhet të përgjigjet para ligjit.

Në fakt imamët dhe misionarët e tjerë të luftës propagandistike psikologjike më qëllim të nxitjes së rinisë kosovare në luftë xhihadiste, duhet të trajtohen si tradhti kombëtare dhe të tillët duhet të përgjigjën para ligjit dhe të trajtohen si tradhtarë të shtetit të tyre për interesa të një shteti tjetër.

Për të rinjtë e kthyer nga lufta xhihadiste duhet të krijohen programe speciale, për edukimin e tyre dhe kontributin e tyre për shoqërinë kosovare pjesë e cilës janë ata.

Paralelisht me aplikimin e programeve ata duhet të mbahen nën kontroll dhe nëse ndonjëri vazhdon gjurmëve të vjetra ai duhet të dënohet maksimalisht për tradhti kombëtare.

Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„

10 Javore KOHA

Ekonomi

e enjte, 21 gusht 2014

Ekonomi

e enjte, 21 gusht 2014

E ko n o m i

Përgjegjësia sociale dhe etike e biznesit

11 Javore KOHA

Përgjegjësia sociale dhe etike e biznesit është një koncept i ri në Europen Lindore .. Është një temë e cila ka shumë për të folur,por që flitet pak sepse edhe vet bizneset e kanë të vështirë ta konceptojnë dhe ta bëjne atë pjesë të zhvillimit të biznesit ,duke dhënë një ndihmesë motivuese në realizimin e fitimeve

Marinko Lulgjuraj

Ndonëse kohët e fundit bizneset ,kryesisht bizneset e mëdha kanë filluar të marrin hapa konkrete në këtë fushë.

Përgjegjësia sociale është duke marrur një rol të rëndësishëm në shoqërinë e sotme dhe si e tillë ajo është duke u asimiluar dhe zhvilluar më tej nga bizneset. Ndaj edhe ndjeshmëria e kompanive në lidhje me grupe të ndryshme të partnerëve socialë është rritur në mënyrë të konsiderueshme.Në veçanti menaxhimi nuk është më i përqëndruar në cilësinë e produkteve dhe shërbimeve të ofruara ,por edhe në ndikimet sociale të drejtëpërdrejta dhe të tërthorta të operacioneve të biznesit . Presionet mbi kompanitë ( bizneset ) që të demostrojnë përgjegjësinë e tyre sociale dhe etike ,po bëhet gjithnjë e më këmbëngulëse . Këto presione vijnë kryesisht nga shoqëria civile dhe për pasaojë kanë depërtuar edhe në kontekstin specifik të botës ekonomike; që do të thotë që kërkohet nga kompanitë që të ndjekin objektivat e tyre ,por gjithmonë duke respektuar etiken ,përgjegjësinë sociale ,mjedisore që karakterizon një gamë gjithnjë e më të gjerë të qytetarëve. Kjo për arsye sepse kompanitë nuk shihen si një organizatë “ person pa shtetësi “ ,por si një person që merr pjesë në jetën shoqërore dhe për këtë duhet të jetë një “qytetar i mirë”. Prandaj objektivi kryesor i kësaj teme është të sjellë në mënyrë të qartë se si biznesi dhe shoqëria në një mjedis gjithnjë e në ndryshim ndërveprojnë më njëri – tjetrin ,duke identifikuar mjetet e përshtatshme me të cilat kon-

sumatori dhe biznesi janë gjithmonë në kontakt me njëri – tjetrin .

Ndryshimet që kanë ndodhur në botën e sotme kanë bërë që të lindin dhe të zh-

villohen koncepte që ndoshta më përpara nuk kanë qënë aq të rëndësishme sesa sot ,duke bërë që të rriten kërkesat ndaj kompanive në çdo aspekt mbi të

cilin ai vepron. Përgjegjësia sociale dhe etike e biznesit është duke u kthyer sot në një nga temat më të lakuara,dhe për bizneset tashmë përbën avantazhin

konkurues për të thyer konkurencën në treg. Duke parë rëndësinë që ky koncept po merr në ditët e sotme dhe ndikimet që ai është duke patur tek bizneset ,mendova të fokusohesha tek zbërthimi i konceptit të përgjegjësisë sociale dhe etike.

Duhet përcaktuar saktësisht koncepti i etikës në biznes, si etikë profesionale që u adresohet parimeve/problemeve etike dhe morale në ambientin e të bërit biznes, si çdo fenomen tjetër edhe etika e biznesit ka ndryshuar në kohë duke ju përshtatur ambienteve të biznesit.

Shoqëria ka kaluar nëpër disa faza dhe etika e biznesit është parë në versione të ndryshme në periudha të ndryshme, si p.sh., duke filluar që nga skllavëria (njerëzit trajtoheshin si mall), kolonializmi dhe më pas Lufta e Ftohtë. Etika e biznesit i pati fillesat në SHBA në vitet ’70-ta, ndërkohë që zhvillimet kryesore filluan në mesin e viteve ‘80. Në Europë të mësuarit e etikës së biznesit ka ardhur më vonë me krijimin e rrjetit europian të etikës së biznesit.

Milton Fridman (1973)¹ thoshte që firmat/bizneset duhet të kenë aq fitime sipas ambientit shoqëror dhe aktivitetit të vetë firmës, duke respektuar ligjet dhe etikën e biznesit. Pra etikë do të thotë të respektosh shoqërinë, ambientin ku e ushtron veprimtarinë (prandaj shumë përgjegjësi të korporatave lidhen me ambientin), por në mënyrë të veçantë të respektosh ligjet, shkelja e të cilave ka kosto financiare dhe morale për korporatën.

Mishërimi më i mirë i raportit mes mungesës së etikës së biznesit në këndvështrimin e konkurencës është shprehja e Adam Smith në librin “Pasuria e Kombeve”: “Biznesmenët e të njëjtit treg takohen së bashku, qoftë edhe për një rast apo diversion, por fundi i takimit është një konspiracion kundër publikut, për të rritur çmimet e produkteve/ shërbimeve të tyre”.

Pra përkufizimet rreth Etikës së biznesit janë të ndryshëm ,por secila ka në thelb paraqitjen e vlerave ,parimeve apo standarteve që drejton një individ apo grup. Çdo organizatë me përgjegjësi sociale duhet të tregojë interes për atë që konsiderohet e mirë për konsumatorin, shoqërinë, klientët, furnizuesit si dhe publikun e gjerë. Nëpërmjet sjelljes etike, menaxherët ose drejtuesit e organizatës i bëjnë ballë një tërësi situatash komplekse dhe influencash të jashtme.

Sjellja etike ndihmon organizatën të ruajë reputacionin dhe të fitojë dy grupet kryesore .

Nga rezultatet shohim që ekziston një lidhje e drejt mes rëndësisë së veprimtarive kryesore të biznesit dhe aspekteve kryesore të përgjegjësisë sociale . Shohim që krijimi i të ardhurave ( përfitimet ekonomike ) është një nga veprimtaritë kryesore të biznesit duke qenë se është edhe qëllimi kryesor. Ndërsa përsa i përket aspekteve të zhvillimit të PSB-së një përqindje shumë të madhe zë ajo ekonomik preh 60 % ,më pas ajo mjedisore dhe shoqërore janë në balancë më njëra tjetrën prej 20% .

12 Javore KOHA

Kulturë

e enjte, 21 gusht 2014

Kulturë

e enjte, 21 gusht 2014

13 Javore KOHA

Frederik Mistrali dhe Jeronim de Rada (2)

Fama e munguar e De Radës Milosao u çmua nga shkrimtarët e mëdhenj të shekullit XIX, por të jemi konkretë: Milosao nuk arriti të bëhet një vepër me famë botërore, ashtu siç e ka merituar, ashtu siç do ta meritonte

Për Koha javore

Moikom Zeqo

Por nëse De Rada e botoi Milosaon më 1836, Mistrali e botoi kryeveprën e tij më 1859, 23 vjet më pas. Por çfarë përfaqëson kryevepra “Miréio” e Mistralit?

Sot në epokën e internetit është shumë e lehtë të gjesh kopjet e kryeveprës së Mistralit, jo vetëm atë bilingue në gjuhën provanciale dhe në frëngjisht, por sidomos botimin në gjuhën angleze të përkthyer nga Harriet W. Preston në vitin 1872 në Boston.

Të bën përshtypje se kemi të bëjmë me një roman poetik lirik të dashurisë midis dy të rinjve ku sfidohet pamundësia, ku pengesat apokaliptike shfuqizohen nga një transedencë që e shndërron dashurinë në plotëfuqishmëri dhe në mistikë.

Miréio, emri në frëngjisht është Mireille, u bë simboli i një erotike të re, ndonëse reflektonte traditat antike. Ajo ka të bëjë me rikrijimin e mitit të Romeos dhe Zhuljetës, apo edhe mitin e të famshmes Giovana D’Arco.

Poema është një rrëfim i gjatë ndarë në 22 këngë, ku përzihen situatat, veprimet e tokës dhe të qiellit. Miréio është vajza e Ramonit, nga një familje e pasur fisnike, kurse djali që e dashuron atë quhet Vincent. Dashuria është e pakufishme, por

Milosao u çmua nga shkrimtarët e mëdhenj të shekullit XIX, por të jemi konkretë: Milosao nuk arriti të bëhet një vepër me famë botërore, ashtu siç e ka merituar, ashtu siç do ta meritonte

ndihet e zbehtë para të papriturave.

Ndryshe nga Milosao e De Radës, ku mjedisi është universalisht më i thjeshtë, më natyror, siç janë kodrat, ullishtat, deti, shpendët detarë, erërat etj., mjedisi te Mistrali ndërthuret me simbole religjioze të krishtera. Janë shenjtët e vdekur dhe njëkohësisht të pavdekshëm, që bisedojnë, gjykojnë, për bëmat e dashurisë, ka në veprimin e poemës mistraliane diçka nga ekskursioni dantesk i Dantes për Beatriçen, madje edhe një epilog të programuar mistik, atë të Mireios dhe Vincentit që bashkohen më në fund në trojet e Parajsës së epërme.

Mistrali ishte me një fat të pabesueshëm.

Kryevepra e tij sot ngjan si e harruar, gjithsesi pa humbur asnjëherë në kronologjitë muzeore ose në lavditë monumentale të historisë së letërsisë. Ngjashmëria motivuese, madje dhe arketipi i djalit dhe vajzës që dashurohen jo vetëm në një liri shpirtërore, por edhe në një ngërç shpirtëror të tmerrshëm e lidh kryeveprën më të hershme të De Radës me kryeveprën më të vonshme në kohë të Mistralit.

Kjo ka lindur një problem studimor që vlen të hulumtohet.

Deradologia e njohur Klara Kodra me mprehtësi e ka riparë motivimin krahasues dhe përballjen midis dy poemave dhe ndoshta me kujdes, me përkorje, por edhe me këmbëngulje jo të rastësishme ka hedhur tezën se ndoshta (që edhe mund të jetë diçka e mundur, jo aq e pabesueshme) Mistrali të jetë ndikuar nga Milosao e De Radës. Ndikime të tilla janë aq të shpeshta në letërsinë botërore sa askush nuk mund të çuditet në mënyrë skandaloze.

Unë që po i shkruaj tani këto radhë pasi e kam lexuar, ndoshta me vonesë në kohë, kryeveprën e Mistralit që u bë një simbol evropian dhe botëror për shekullin XIX, pa asnjë paragjykim, pa asnjë nënvlerësim, por edhe pa asnjë tabu, kam bindjen, ndaj shpreh mendimin se Milosao i De Radës në pikëpamje të lirshmërisë, madje të thjeshtësisë, të asaj thjeshtësie të posaçme që reflekton dhe koncentron estetikë të ndritshme dhe zanafillore është më e lexueshme, më e prekshme dhe të krijon emocione të mëdha edhe sot.

Të habit fakti që De Rada te Milosao nuk përdor struktura rrëfimesh, kryqëzimesh, debatesh, aprovimesh, me ikonografi shenjtorësh, pra nuk e krishterizon dekorativisht dhe në mënyrë empirike narracionin e tij poetik, kurse përsa i përket konceptualitetit figurativ, mjeteve shprehëse metaforike, pra në atë që për një shkrimtar, sidomos për një poet është shkëlqimi më i madh dhe më dritëpërhapës i talentit të tij, ngjan se e vuan një padrejtësi, një padrejtësi vlerë-

suese për shkak të rrethanave konfuze, pra edhe të rastësive fatale.

Milosao u çmua nga shkrimtarët e mëdhenj të shekullit XIX, por të jemi konkretë: Milosao nuk arriti të bëhet një vepër me famë botërore, ashtu siç e ka merituar, ashtu siç do ta meritonte. Dukuri të tilla ka dhe do të ketë në letërsitë e popujve të ndryshëm. Shpesh përkthyesit e mëdhenj u kanë bërë nderin e njohjes dhe universalitetit të famës shkrimtarëve të mëdhenj, por ngandonjëherë edhe shkrimtarëve mesatarë, njohja e të cilëve është zbehur në formën e rrëzimit të kulteve të përkohshme.

Në rastin e De Radës kjo problematikë është përthithëse, por edhe reale. Sidoqoftë De Rada nuk duhet të errësohet nga kjo gjë. Ka një rast tepër përgjithësues se si një poet i provincës mbetet po aq i pavdekshëm sa një poet qendror.

Para Mistralit në gjuhën provanciale, pra në gjuhën occetane, kishte shkruar poeti Daniel Arnaut (i vdekur në vitin 1210). Është pikërisht Dante Aligeri i cili në këngën XXVI të Purgatorit e lartëson

këtë poet të Provancës, madje citon edhe vargjet e tij në gjuhën amtare: “Leu sui Arnaut, que plor e vau cantan / consiros vei la passada folar / e vei jausen lo jarn, qu’esper, denan. / ara vos prec, per aquella valor, / que vos guida al som de l’escalina / sovenha vos a temps de ma dolor!“ Në shqip do të thotë: “Unë jam Arnoldi, që shkoj duke qarë e duke kënduar, me trishtim kujtoj marrëzitë e kaluara, por shoh se para meje shkëlqen hareshëm dita që e shpresoj.

Tani të lutem, për hir të fuqisë, që ju drejton kah maja e shkallës, me kohë të kujtoheni për dhimbjet e mia”.

Dantja e quan këtë poet si “miglior fabbro” (mjeshtri më i mirë). Petrarka e ka quajtur “grant maestro d’amore”.

Në kohërat moderne ishte poeti amerikan, një nga novatorët më të mëdhenj të poezisë në kohëra, Ezra Paund, që e citon te vepra e tij “The Spirt of Romance” (1910). Daniel Arnautin e përmend edhe Thomas Eliot te poema “Thë Waste land”.

Kemi të bëjmë pra me rigjetje, ose me një regjistër të ri të vlerësimeve për poetin e harruar të shekullit XIII, sepse nuk heshtën për të disa poetë të mëdhenj pasardhës.

Shembëlltyra e Daniel Arnautit i paraprin De Radës. Edhe De Rada është jo aq i famshëm për kohën e tij, për t’u bërë shumë i famshëm më pas.

Daniel Arnauti shkroi një gjuhë amtare në shekullin XIII. Gjashtë shekuj më vonë De Rada shkroi gjuhën e tij amtare. Të dy poetët qenë plazmuar dhe lindur në kultura jo shumë të mëdha. Por as tek njëri dhe as tek tjetri nuk ka munguar dimensioni integral mbarëeuropian.

Marrëdhëniet midis poetëve të epokave të ndryshme nuk mund të jenë përherë formale. Ka më shumë pika të këputura, por mund të lidhësh ende fije nga ato që nuk mund të këputen kurrë në arsyetim dhe në ngjashmëri.

Sidomos në përafërsimet semantike që ngjajnë si të padukshme, por që janë më të fuqishme.

De Rada vdiq më 1903. Një vit më pas, më 1904 Mistrali u bë poeti i parë i Francës me çmimin Nobel. Në një kuptim formal, por edhe të evropianizuar dhe botëror deri më sot De Rada rezulton si poeti i parë dhe i vetëm shqiptar që është nderuar dhe vlerësuar shumë lart nga një poet novelist i huaj. Nuk mund të thuhet kjo për poetët e tjetër, as të kohës së tij, as të kohës së sotme. Mistrali e skaliti atë që duhet të thoshte. Fjalët e tij ndoshta entuziaste, gjithsesi, ngjajnë edhe të kursyera.

Letërkëmbimi i De Radës me Mistralin nuk është kaq i thjeshtë sa duket.

Studiuesi Fotaq Andrea ka zbuluar se letërkëmbimi i De Radës me Mistralin ka qenë më i gjerë, madje i bërë në disa vite.

De Rada e ka çmuar Mistralin, sepse ai e ka pasur nismën për këtë letërkëmbim.

Por Mistrali e ka ndjerë dinjitetin dhe talentin e madh të De Radës për t’iu përgjigjur letrave, pra, për të galvanizuar atë status që kanë miqtë apo kolegët për njëri-tjetrin.

Në arkivin e Mistralit në muzeun e tij në Francë sipas Fotaq Andreas ruhen dëshmi të tjera të këtij epistolari, që kur të dalë në dritë do të pasurojnë dhe do të hedhin më tepër detaje meditative dhe kulturologjike për të dy poetët: për De Radën dhe Frederik Mistralin.

(Fund)

14 Javore KOHA

Kulturë

e enjte, 21 gusht 2014

Kulturë

e enjte, 21 gusht 2014

15 Javore KOHA

Të martën u hap edicioni i 14-të i Panairit të Librit në Ulqin

Rikthim në traditën e disa viteve më parë Edicioni i 14-të i Panairit të Librit në Ulqin është hapur të martën mbrëma në shëtitoren në Ranë me një ceremoni solemne ku kanë marrë pjesë personalitete të shquara të kulturës, politikës, biznesit etj. nga Mali i Zi, Shqipëria dhe Kosova.

Panairi i sivjetshëm organizohet nga Komuna e Ulqinit dhe Instituti i Librit dhe i Promocionit Tiranë, me mbështetjen e Organizatës Turistike të Ulqinit, dhe ai do të zgjasë deri më 24 gusht.

Sipas organizatorëve, rreth 50 botues nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia dhe Mali i Zi marrin pjesë në Panair ose i kanë dërguar botimet e tyre më të mira të përfaqësuara nëpërmjet agjencive të shpërndarjes së librit, duke realizuar në këtë mënyrë rikthimin në traditën e organizimit të kësaj veprimtarie. Ata kanë ekspozuar dhe ofruar për shitje mbi 4 000 tituj librash, nga të cilat mbi 400 janë tituj të rinj.

Kryetari i Komunës së Ulqinit, Fatmir Gjeka, nën kujdesin e të cilit zhvillohet Panairi i Librit, ka thënë se kjo ngjarje kulturore vlerësohet në qytetin e Ulqinit si festa e librit.

“Ulqini e ka ruajtur prej vitesh këtë manifestim si një mundësi për t’u bashkuar në një vend botuesit, krijuesit dhe lexuesit. Ky manifestim ka për synim që mysafirëve dhe të interesuarve të shumtë t’i tregojmë se Ulqini është qytet që

ofron shumë jo vetëm në fushën e turizmit, por edhe në atë të artit dhe të kulturës”, ka thënë ai.

“E quaj këtë një kontribut për kulturën, jo vetëm për Ulqinin që është i njohur si djep i kulturës, por për kulturën e rajonit, për sa kohë që ky panair përfshin të gjithë rajonin. Është një pasuri të cilën duhet ta çmojmë dhe ta respektojmë”, ka thënë deputetja e Kuvendit të Republikës së Shqipërisë, Valentina Leskaj

Gjeka ka theksuar se si nikoqir do të dëshmojnë që Ulqini është vend me një kulturë të lashtë dhe mikpritës.

Presidentja e Institutit të Librit dhe Promocionit në Tiranë, Irena Toçi, ka thënë se edicioni i sivjetshëm paraqet rikthimin e këtij panairi në traditën e disa viteve më parë.

Ajo ka falënderuar në mënyrë të veçantë të gjithë botuesit pjesëmarrës, të cilët sipas saj, “këtë panair por edhe pjesëmarrjen në të e kanë parë gjithmonë si një mision të krijimit të urave të përbash-

këta midis Shqipërisë dhe Malit të Zi, por pse jo edhe si një mision për të bashkuar shqiptarët këndej dhe andej kufirit”.

Deputetja e Kuvendit të Republikës së Shqipërisë, Valentina Leskaj, e cila bashkë me homologët e saj nga Mali i Zi dhe Shqipëria janë të ftuar të veçantë të këtij panairi, e ka vlerësuar atë si një kontribut të jashtëzakonshëm për integrimet evropiane të rajonit.

“E quaj këtë një kontribut për kulturën, jo vetëm për Ulqinin që është i njohur si djep i kulturës, por për kulturën e ra-

Sipas organizatorëve, rreth 50 botues nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia dhe Mali i Zi marrin pjesë në Panair ose i kanë dërguar botimet e tyre më të mira të përfaqësuara nëpërmjet agjencive të shpërndarjes së librit, duke realizuar në këtë mënyrë rikthimin në traditën e organizimit të kësaj veprimtarie

jonit, për sa kohë që ky panair përfshin të gjithë rajonin”, ka thënë ajo.

Leskaj ka thënë se Panairi i Librit në Ulqin është një pasuri të cilën duhet ta çmojmë dhe duhet ta respektojmë.

“Ndërkohë që ne si politikanë duhet të punojmë më shumë për të krijuar kushte dhe pse jo për të evituar edhe problemet që përballon libri kohët e fundit, sidomos çështjen e piraterisë”, ka thënë ajo.

Në emër të Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sporteve të Republikës së Kosovës në ceremoninë e hapjes së Panairit ka

përshëndetur zëvendësministri Gani Elshani.

Në fjalën e tij, ai i ka porositur lexuesit dhe pushuesit që të kenë në duar sa më shumë libra sepse me pasurimin e fondit të librave do të pasurohet edhe dija e tyre dhe sepse libri është shoku më i mirë i njeriut.

Drejtoresha e Organizatës Turistike Ulqin, Zana Sarvan, duke u drejtuar në radhë të parë turistëve që gjenden në Ulqin, ka thënë se dëshiron që ata përpos pushimeve të këndshme, të marrin me vete edhe një pjesë të librave të ekspozuar.

“Thonë se ushqimi është ai që ushqen trupin, ndërsa libri ushqen trurin”, ka theksuar ajo.

Në ceremoninë e hapjes së Panairit, për të pranishmit është shfaqur një program kulturor-artistik, ku kanë marrë pjesë violinisti Ramazan Peku, tenori Ferhat Kasapi, dhe sopranoja Bojana Pejanoviq nën përcjelljen e Davor Novakut në pianino.

Përpos ekspozimit të librave në stenda, gjatë ditëve të mbajtjes së Panairit do të zhvillohen edhe një sërë veprimtarish kushtuar librit dhe autorëve. Kështu mbrëmë është mbajtur një takim kushtuar poetit të ndjerë Ali Podrimja, me ç’rast është bërë promovimi i veprës së plotë të tij, kurse sonte Shoqata e Artistëve dhe Intelektualëve “Art Club” dhe Komuna e Ulqinit do të bëjnë përurimin e librit “Harapët e Ulqinit” të autorit Ali Llunji.

Panairi i Librit bashkë me Festivalin “Skena Verore” dhe manifestimin letrar “Kalimera Poetike”, i cili organizohet nga SHAI “Art Club”, konsiderohen ngjarjet kryesore në fushën e kulturës gjatë sezonit të verës në Ulqin. i.k

16 Javore KOHA

Kulturë

e enjte, 21 gusht 2014

Kulturë

e enjte, 21 gusht 2014

17 Javore KOHA

Në Krajë u mbajt edicioni i 22-të i manifestimit “Festa e Verës“ 2014

Vazhdim i rrugëtimit Për ndryshim nga vitet e mëparshme, manifestimi u organizua në qendër të Krajës, në Vorr t’Kurt. Këtë vit për shkaqe objektive, më saktë për arsye të muajit të madhërueshëm të Ramazanit, u vendos shtyrja e tij në muajin gusht. Për arsye të mungesës së fondeve, organizatori u përcaktua që manifestimi të zgjasë një ditë, një ndryshim tjetër ky nga vitet e mëparshme kur zgjaste edhe një javë dhe kishte më shumë aktivitete kulturore dhe sportive

Edicioni i 22-të i manifestimit “Festa e Verës 2014 – Ditët e kulturës dhe të sportit në Krajë”, u mbajt të martën në Ostros Për ndryshim nga vitet e mëparshme, manifestimi u organizua në qendër të Krajës, në Vorr t’Kurt. Këtë vit për shkaqe objektive, më saktë për arsye të muajit të madhërueshëm të Ramazanit, u vendos shtyrja e tij në muajin gusht. Për arsye të mungesës së fondeve, organizatori u përcaktua që manifestimi të zgjasë një ditë, një ndryshim tjetër ky nga vitet e mëparshme kur zgjaste edhe një javë

dhe kishte më shumë aktivitete kulturore dhe sportive.

Mijëra manifestues në mbrëmjen e së martës ia mësynë Krajës. Përveç nga Kraja, kishte manifestues nga Shkodra, Ulqini, Tivari, Ana e Malit, Malësia, Rozhaja, Plava e Gucia, si dhe shumë qytetarë nga Kosova e trevat tjera shqiptare që pushimet verore i kalojnë në bregdetin e Ulqinit e Tivarit. Pjesëmarrja e një numri të madh mërgimtarësh jo vetëm nga Kraja por edhe nga trevat tjera, e bënë manifestimin e Krajës edhe më madhështor. Elani rinor erdhi në shprehje

përmes këngës dhe vallës së bukur shqipe, si dhe vallëzimit tradicional dhe bashkëkohor, gërshetuar për mrekulli natyrshëm me bukuritë e kësaj treve.

Manifestimin e hapi Ismail Doda, kryetar i Këshillit organizues, i cili i përshëndeti të pranishmit dhe uroi që të kalojnë një natë të hareshme në Krajë.

Ai në fjalën e tij mes të tjerash tha se “në Krajë, në shekullin XII u organizua Panairi i parë bujqësor që është i dyti në trevat shqiptare”, duke vazhduar se “Shitari ishte qendër zejtare

e Shkodra qendër kulturore. Të dy këto qytete ndihmuan në zhvillimin e kulturës së kësaj ane. Ky panair është vërtetuar se historikisht është mbajtur më 15 gusht”.

Me vallet e bukura të luajtura nga valltaret e shkathëta të seksionit folklorik të Shkollës së Krajës nisi programi artistik i mbrëmjes. Pasoi kënga e bukur shqipe, kënduar nga këngëtarë nga të gjitha viset shqiptare.

Organizatori edhe kësaj here i gostiti manifestuesit me ushqime tradicionale të trevës. Kënga dhe vallja vazhdoi deri në orët e vona të mbrëmjes.

Synimi i organizatorit ka qenë që manifestimi të vazhdojë rrugëtimin e tij. Kjo edhe kësaj here u arrit nga vetë fakti se ajo që u synua u realizua plotësisht.

Organizatori falënderon të gjithë ata që mundësuan dhe mbështetën edhe këtë radhë këtë manifestimin, të parin që organizohet në vazhdimësi në trojet shqiptare në Malin e Zi tash 22 vjet, i themeluar nga Lidhja Demokratike në Mal të Zi në vitin 1993.

Mbajtjen e manifestimit e kanë mbështetur Komuna e Tivarit, LD në

MZ, Shoqata Atdhetare “Kraja” Njujork, Muharrem Hardolli, Salih Nikezi, Rifat Nikezi, Fadil Nikezi, Rasim Bogdani, Xhelal Lekperaj, Restoranti “Votra”, restoranti “Rozafa”, “Curoviq”, Restoranti “Rumija”, NPK Tivar, Organizata Turistike Tivar, “Rapex”, Tregtia “ANB”, Bastorja “Rea”, “Lamiga”, NP për Veprimtari Komunale Ulqin, TB “Infiniti”, “Cungu & Co”, “Solaris”, “Kallaba Company”, MCM, Lali Comerce, Fabrika e Mobiljeve “Kurti”, “ Eko-Al”, Furra e bukës në Krajë dhe një mërgimtar anonim nga Kraja.

Ali Gjeçbritaj

18 Javore KOHA

Bisedë

e enjte, 21 gusht 2014

Bisedë

e enjte, 21 gusht 2014

19 Javore KOHA

Intervistë me këngëtarin Malësor Prenkoçaj

Ta duam Malësinë se ia kemi borxh Koha javore: Malësor, si lindi dashuria kaq e flakët për muzikën tonë të bukur, për këngën e bukur shqiptare? Kush Ju inkurajoi më së shumti në këtë drejtim, pasi që fillimet tuaja datojnë nga mosha juaj, pothuajse fëmijërore?

Malësori: Dashuria për këngën shqipe ka lindur tek unë që nga mosha e fëmijërisë sime. Jam rritur në një rreth ku muzika ka qenë shumë e pranishme, si nga ana e babait tim po ashtu edhe nga ana e dajave të mi. Gjyshi im i ka rënë çiftelisë dhe i ka kënduar. Dajat i kam pasur shumë të talentuar për muzikë dhe jam frymëzuar shumë nga ata, posaçërisht nga daja Dodë Gjonaj.

Por edhe prindërit e mi e kanë adhuruar shumë muzikën dhe te ne në familje vazhdimisht është luajtur dhe dëgjuar muzika shqipe. Kështu duke i absorbuar të gjitha këto, si fëmijë më lindi dëshira e flakët për muzikën shqiptare.

Po ne si familje kemi pasur lidhje të madhe edhe me artistin e madh Nikollë Nikprelaj dhe hapat e mi të parë si këngëtar janë të lidhur ngusht me të.

Dëshiroj ta falënderoj nga zemra për këtë.

Koha javore: Edhe pse jeni i ri në moshë, tashmë keni një karrierë mjaft të pasur muzikore. Gjithë këtë, në radhë të parë falë talentit dhe pasionit tuaj për këngën e bukur. Cila është formula e suksesit Tuaj në lëmin e muzikës?

Malësori: E përmenda që pasioni im për muzikën shqiptare ka filluar nga mosha e fëmijërisë dhe gjatë asaj moshe unë bëja ushtrime dhe përgatitje të ndryshme për t’u krijuar, më së pari si instrumentist e pastaj edhe si këngëtar. Në moshën 19 vjeçare e

Të rinjtë tanë nga këto hapësira s’kanë pasur mundësi të ndjekin shkollimin në ndonjë akademi muzikore, por talentin e tyre e kanë dëshmuar me sukseset e arritura në këtë lëmi. Njëri ndër ta është edhe Malësor Prenkoçaj, i cili me këngët e veta tashmë ka përfituar zemrat e dashamirëve të shumtë të muzikës së bukur shqiptare kam inçizuar këngën time të parë në studio dhe që nga ajo kohë nuk jam ndalur asnjëherë. Për të pasur sukses, duhet t’i përkushtoheni këngës me shumë seriozitet dhe shumë mund.

Atëherë suksesi është i pashmangshëm dhe i arritshëm.

Koha javore: Njëri ndër parakushtet e suksesit tuaj është edhe bashkëpunimi me emra të njohur të muzikës shqiptare. Besoj se pajtoheni me këtë?

Malësori: Patjetër që po. E përmenda më lart që fillimet e mia janë të lidhura ngusht me Nikollën. Mbas ardhjes sime në Prishtinë, kam zhvilluar bashkëpunime me shumë krijues të njohur të muzikës sonë si: Ilir Berani, Xhevdet Gashi, Naim Krasniqi, Florent Boshnjaku, Ilir A.Tolaj, Shefqet Hoxha - Sheki, Ardian Kastrati, Riza Dolaku, Avni Qahili etj.

Koha javore: Cili ka qenë albumi juaj i parë dhe sa albume keni realizuar deri tani?

Malësori: Albumi im i parë ka dalë në treg në vitin 1997 me titullin “Vetëm për ty”. Deri më tani kam hedhur në treg tetë albume, si dhe shumë singëla.

Albumi im i fundit doli në shitje në muajin korrik të këtij viti dhe mban titullin e singëlit tim të fundit “Zambaku i

bardhë”.

Koha javore: Ju vite me radhë jetoni dhe krijoni në Kosovë. Aty keni gjetur dyert e hapura dhe dashamirësinë vëllazërore të bashkëkombësve në realizimin e dëshirave dhe planeve tuaja në lëmin e muzikës. Sa jeni i kënaqur në këtë drejtim?

Malësori: Po bëhen 13 vite që jetoj në Prishtinë. Këtu kam gjetur mikpritjen jashtëzakonisht të madhe nga shqiptarët e Kosovës. Këtu çmohet shumë Malësia, por edhe trojet tjera shqiptare që kanë mbetur jashtë kufijve të Shqipërisë dhe Kosovës. E kam përmendur shumë herë që Kosova na ka mirëpritur gjithmonë ne, shqiptarët e Malësisë, dhe të gjitha dyert i kemi këtu të hapura. E dua shumë Kosovën dhe nuk kam fjalë për të shprehur falënderimet e mia ndaj këtij vendi të vjetër shqiptar, sikurse e dua edhe Malësinë dhe trojet tjera shqiptare.

Koha javore: Kolegët këngëtarë flasin me mjaft respekt për të arriturat tuaja në lëmin e muzikës. Aq më parë pasi që Ju jeni mjaft i pranishëm në koncerte, festivale dhe veprimtari të ngjashme muzikore. Cilat kishit veçuar Ju nga këto?

Malësori: I çmoj kolegët e mi, në

veçanti ata të cilët kanë kujdes se çka krijojnë dhe që e ruajnë melosin tonë, qoftë në fushën e muzikës popullore apo asaj argëtuese.

Kam marrë pjesë në shumë veprimtari nëpër trojet tona. Kam emocione të veçanta kurdo këndoj në Drenicë, në Prekaz në “Natën e zjarreve”, ku përkujtohet rezistenca e familjes Jashari, në krye me komandantët legjendarë, Adem e Hamëz Jashari. Nuk ka koncert as festival, qoftë edhe multiprofesional që më japin emocione sikur pjesëmarrja ime në këtë veprimtari!

Koha javore: Mendoj se kënga “Kthehuni” ka qenë njëra ndër të arriturat e para por mjaft vendimtare për karrierën tuaj muzikore. Cili është mendimi Juaj?

Malësori: Po, është e vërtetë. Para asaj kënge kam pasur të realizuara dy albume, por kënga “Kthehuni” ishte ajo që më dha një guxim të madh për të vazhduar më tutje me krijimtarinë time. Ishte një këngë me tematikë të rrallë dhe të vërtetë dhe për këtë edhe e arriti atë sukses. Edhe sot qëndroj te i njëjti mesazh për shqiptarët e Malësisë.

Mos ta harrojmë Malësinë, se ia kemi borxh. Ju bëj thirrje, në veçanti mërgimtarëve tanë që janë në SHBA. Ata janë shpresa jonë dhe gjithmonë kanë qenë. Ju lutem, mos ta lemë Malësinë pas dore, se ia kemi borxh!

Koha javore: Stili që ju kultivoni është mjaft i veçantë, sidomos për nga mënyra e interpretimit. Do t’i mbeteni besnik gjithnjë këtij stili edhe në të ardhmen?

Malësori: Stili i një këngëtari është arma më e fuqishme e tij dhe sigurisht që do t’i mbetem besnik. Shpesh bëj

eksperimente, por gjithnjë brenda stilit tim dhe mendoj që kjo reflektohet për të mirë në krijimtarinë time.

Koha javore: Dashamirët e muzikës tuaj i keni mësuar me risi mjaft të shpeshta. Kur mund të presim diçka të re në një të ardhme të afërt?

Malësori: Besoj që kah fundi i vjeshtës do të paraqitem përsëri me një singël të ri dhe me videoklip të ri.

Koha javore: Cili është opinioni juaj për muzikën shqiptare sot?

Malësori: Muzika shqiptare edhe mund të jetë në krizë në ditët e sotme. Kjo në radhë të parë është pasojë e mungesës së institucioneve të cilat do të ishin përkujdesur për vlerat e paraqitura në tregun muzikor dhe me kultivimin e muzikës së re, por gjithnjë shqiptare. Muzika jonë duhet të ecë me kohën, por kurrsesi ta humbë identitetin e saj. Siç e kemi gjuhën shumë unike, ashtu e kemi edhe muzikën dhe duhet ta ruajmë. Nuk duhet harruar anën komerciale, por parametrat e muzikës shqipe dihet ku janë. Ka

shumë krijues që kopjojnë dhe medoemos i ikin melosit tonë. Por, besoj që me kohë do të kthjellohen gjërat dhe do të vazhdojnë vetëm ata krijues që kanë kujdes se çfarë krijojnë, qoftë te muzika popullore apo ajo argëtuese.

Koha javore: E thamë gjatë bisedës se Ju jeni mjaft i angazhuar në koncerte, dasma në Kosovë. Kur mund të presim diçka të ngjashme edhe në Malësi?

Malësori: Kisha pasur shumë dëshirë që kësaj vere të jam i pranishëm në Malësi, së paku me një mbrëmje argëtuese. Nuk e di sa do të më premtojë koha, por do të mundohem. Unë, edhe pse jam larg Malësisë, e dua shumë atë.

Koha javore: Cili do të ishte mesazhi Juaj në fund të kësaj bisede për adhuruesit e muzikës tuaj dhe lexuesit?

Malësori: I përshëndes të gjithë nga zemra dhe le të vazhdojnë ta duan Malësinë dhe të punojnë për të mirën e saj. Malësia shqiptare do të jetojë sa të ketë shqiptarë të mirë që punojnë për të!

Bisedoi: Dijana Gj. Dukaj

20 e enjte, 21 gusht 2014

Panoramë

Panoramë

e enjte, 21 gusht 2014

Javore KOHA

Martina dhe Valmira në finalen e “Miss Universe Gjermania”

Rita Ora kurrë nuk do të shkojë në “Big Brother” Rita Ora ka zbuluar se ajo asnjëherë nuk ka qënë e interesuar që të jetë pjesë e ndonjë shou televiziv. Ndonëse ajo është fanse e shumë emisioneve, nuk do të donte të zhgënjente fansat me paraqitjen e saj.

Ajo ka thënë se është fanse e serive si “Big Brother” dhe “Strictly Come Dancing”, versionit britanik të “Dancing With The Stars”, por është e sigurt se ajo kurrë nuk do të garojë.

“Kurrë nuk do të shkoj në Big Brother.

Sinqerisht kurrë nuk do ta bëj atë. I shoh, por kurrë nuk do të jem pjesë e tyre… Do të doja të performoj si e ftuar në Strictly Come Dancing. Më pëlqen që ata kanë performues atje... por nuk dua të dal të vallëzoj në dyshemenë e sallës... Po ju them se nuk dua ta turpëroj veten”, ka thënë Rita Ora për Kiss FM.

Nga 15 bukuroshet që kërkonin finalen e “Miss Universe Gjermania”, vetëm dhjetë prej tyre vazhduan garën. Si kurrë më parë, në këtë spektakël garuan edhe tri shqiptare.

Derisa Albina Nocajt kjo ëndërr iu ndal në gjysmë, për Martina Ivezajn dhe Valmira Krasniqin pjesëmarrja në finale të këtij spektakli bëhet realitet. Madje, dy vajzat me prejardhje shqiptare janë pretendente kryesore për të fituar kurorën e bukurisë në Gjermani.

Kjo bazuar në votat e publikut, të cilët deri më 15 gusht votuan përmes rrjetit social “Facebook” për tri finalistet e para, ndërsa shtatë të tjera nga juria profesionale.

Martina dhe Valmira ishin ndër kandidatet më të votuara dhe fituan të drejtën e pjesëmarrjes direkte në finale, pa pasur nevojë të marrin verdiktin e jurisë.

Martina Ivezaj është 24-vjeçare, jeton në Augsburg, ndërsa është nga Tuzi i Malit të Zi. Ajo ka marrë pjesë në shumë sfilata dhe konkurse të bukurisë në Gjermani, ndërkohë vite më parë ishte edhe pjesë e “Miss Kosova”, ndërkohë Valmira Krasniqi është 18-vjeçare, banon në Helbron, ndërsa është më prejardhje nga Prishtina.

Finalja e “Miss Universe Gjermania” do të mbahet më 30 gusht dhe fituesja do të përfaqësojë Gjermaninë në spektaklin botëror “Miss Univerese”.

“Dancing” me risi, Drini Zeqo dhe Ami prezantuesit e rinj

21 Javore KOHA

Pas shkëputjes nga dhënia e lajmit, ku siç Drini Zeqo ka theksuar se nuk e plotësonte, tashmë atë do ta shohim në një tjetër format televiziv.

Përkrah bukuroshes Ami, ata do të jetë dy prezantuesit kryesorë të “Dancing”.

“Mund të them se kisha kohë që isha shkëputur nga dhënia e lajmit, nuk më plotësonte. Mendoj se lajmet dhe politika nuk janë më në funksion të qytetarëve, por të politikës”, është shprehur ai.

Atë do ta shohim si prezantues në edicionin e ri të garës së kërcimit, nën drejtim të producentes së njohur Holta Dulaku, një program ky i licencuar.

“Thënë shkurt, po shikoja edhe disa alternativa të tjera në televizion, por jo në programet informative. Me Holtën kisha komunikuar edhe më herët për një mundësi, por në atë kohë nuk u konkretizuan gjërat dhe këtë herë situata ishte më bindëse. Është edicioni i pestë me radhë dhe do jetë shumë i fuqizuar. Personazhe do të ketë nga të gjitha fushat, mbase në garën e kërcimit do të jenë edhe politikanët”, bën me dije ai.

“Për të maksimalizuar gjërat bashkë me Amin, do të jemi të dy prezantues kryesorë, për të qenë sa më shumë në skenë!”.

Arta Dobroshi, kryetare e Komitetit selektues të Kosovës për OSCAR Qendra Kinematografike e Kosovës ka themeluar komitetin selektues i cili kryesohet nga aktorja kosovare me famë botërore Arta Dobroshi, e njohur për filmin Heshtja e Lornës.

Anëtarët e tjerë janë regjisorja Blerta Zeqiri, fituese e Sundance Film Festival, dramaturgu kosovar Jeton Neziraj, kuratori dhe artisti Albert Heta, dramaturgia dhe gazetarja Jeta Xharra, aktori Alban Ukaj si dhe kameramani Sylejman Kllokoqi.

Komiteti do të bëjë përzgjedhjen e filmit më të mirë që do të jetë kandidati kosovar për çmimin Oscar për kategorinë e filmit më të mirë të huaj.

“Ky është moment historik për popullin e Kosovës. Kjo është hera e parë në historinë tonë që kemi mundësi të nominojmë një film për Oscar. Ndihem shumë e nderuar që jam presidente e komitetit selektues nga Kosova. Shumë urime Kosovë”, është shprehur Dobroshi.

Propozimin kosovar që do ta bëjë komiteti selektues pas datës 20 shtator, do të promovohet në SHBA përmes European Film Promotion në të cilën Qendra Kinematografike e Kosovës është anëtare.

22 e enjte, 21 gusht 2014

Javore KOHA

Sharp nuk është edhe aq i njohur për telefonat e mençur mobil, por përpjekja e fundit nga gjiganti japonez i teknologjisë me të vërtetë duket bukur. Madje, disa media ndërkombëtare kanë pyetur nëse ky është telefoni më i bukur, që e kemi parë deri më sot.

Modeli i telefonit të Sharp, Aquos Crystal ka një ekran të pabesueshëm me diagonalen prej 5-inç që shtrihet nga cepi në cep, duke i dhënë pajisjes një pamje pa asnjë mbështjellës metalik, çfarë jemi mësuar të shohim deri më sot.

Modeli i telefonit të Sharp tashmë është parë në Azi, por tani po shkon në të gjithë globin, duke filluar prej Amerikës, përkatësisht operatorit mobilSprint, i cili ka filluar ta promovojë atë.

Edhe pse nuk i ka performancat harduerike sikurse të rivalëve të saj, ky model megjithatë duket të jetë dinjitoz dhe i preferuar për një segment të përdoruesve.

Aquos Crystal do të sjellë një proces të linjës Snapdragon dhe Android KitKat 4.4.2.

Ai gjithashtu sjell motorin e zërit nga Harman Kardon për dëgjim cilësor të muzikës, ndërsa memoria e telefonit ofron vetëm 8GB.

Te k n o l o g j i

A është ky telefoni më i bukur deri më sot?

Madhësia e ekraneve të telefonave është rritur 88% për 7 vjet Kur është fjala për telefonat e mençur duket se madhësia e ekranit të pajisjeve me të vërtetë ka shumë rëndësi, dhe tani përdoruesit në mbarë botën janë duke kërkuar modele të telefonave me ekrane më të mëdha.

Dhe sot, është shumë e lehtë të harrosh se sa larg ka shkuar teknologjia e telefonave mobil që nga lansimi i modelit

të parë në vitin 2007.

Kompania e hulumtimeve të tregut Jana ka publikuar rezultatet e një sondazhi të ri i cili shqyrton parapëlqimet e përdoruesve në dy fusha kryesore: madhësinë e ekranit dhe shikimin e videove.

Raporti na kujton se ekranet mesatare të telefonave të mençur në vitin 2007

kanë qenë vetëm 2.59 inç në madhësi, mesatarisht. Kjo shifër, sipas raportit, tani qëndron në 4.86 inç mesatarisht, që paraqet një rritje prej 88% gjatë këtyre shtatë viteve.

Mbi gjysma e të anketuarve në sondazhin e kompanisë presin që telefoni i tyre i ardhshëm të ketë një madhësi të ekranit prej 5 inç ose edhe më të madh.

Fotografia e javës „Nëse një fotograf profesionist fotografon të njëjtin objekt që fotografon edhe një person i zakonshëm, ku qëndron ndryshimi„.

Besim hakramaj: King Saint Louis

e enjte, 21 gusht 2014

23 Javore KOHA

„Qesh pak, shiko këtu”

24 e enjte, 21 gusht 2014

Mozaik

Mozaik

e enjte, 21 gusht 2014

Javore KOHA

25 Javore KOHA

Mbi librin “E kaluara në poezinë tonë popullore” të autorit Fazli Syla

Libër i shpalosjes së virtyteve të folkloristikës shqiptare Vepra “E kaluara në poezinë tonë popullore” e Sylajt paraqet një sintezë të mirëfilltë shkencore të veprimtarisë së tij të pasur në fushën e studimeve folklorike, e cila do ta plotësojë mungesën e ndjeshme në fushën e botimeve të studimeve të mirëfillta për kulturën tonë tradicionale në përgjithësi, dhe për poezinë popullore, në veçanti Shaban Hasangjekaj

“Prof. dr. Fazli Syla nga Istogu, Republika e Kosovës, është personalitet i rëndësishëm i kohës sonë, veprimtaria e të cilit ka një shtrirje të gjerë në shumë fusha të arsimit, të shkencës, të kulturës dhe të jetës shoqërore në Kosovë”. Janë këto fjalët me të cilat fillon recensioni i recensentit prof. dr.

Sadri Fetiu në fillim të parathënies së veprës me titull “E kaluara në poezinë tonë popullore”, të autorit në fjalë.

Ky libër, recensues të të cilit janë prof. dr. Sadri Fetiu dhe prof. dr. Adem Zejnullahu, kurse lektor prof. dr. Hysen Matoshi, është botuar në vitin 2013 nga Instituti Albanologjik i Prishtinës dhe është shtypur në shtypshkronjën “KGT” në Prishtinë, ka 377 faqe dhe

përbëhet nga 22 njësi studimore.

Vepra e katërt e prof. dr. Fazli Sylës “E kaluara në poezinë tonë popullore”, shikuar përgjithësisht është një përzgjedhje nga studimet e mëparshme, të cilat janë rishikuar dhe plotësuar me aspekte të reja nga këndvështrime të veçanta analitike, por edhe nga një riradhitje e veçantë, që përfaqësohet brenda tri tërësive të papërkufizuara formalisht, por të hetueshme brenda këtij libri.

Prandaj mund të thuhet se autori ka sjellë kështu një lëndë pothuajse krejtësisht të re me interes të veçantë, sidomos për studiuesit e folklorit, por edhe për të gjithë ata që interesohen për vlerat e përgjithshme të artit tonë popullor.

Duke filluar nga shkrimi që lidhet drejtpërdrejtë me aktualitetin e manifestimit të njëqindvjetorit të Shpalljes së Pavarësisë së shtetit shqiptar, pjesa dërmuese e studimeve merret me të kaluarën tonë historike dhe me mënyrën se si është paraqitur ajo në epikën tonë popullore. Shikuar përgjithësisht, në studimet e pjesës së parë të librit trajtohen aspekte më të gjera të rolit të këngës sonë popullore historike si mobilizuese shpirtërore për mbrojtjen e tërësisë tokësore të atdheut të shqiptarëve, për vazhdimësinë e qëndresës dhe format e saj të organizuara individuale e grupore brenda lëvizjes së kaçakëve, për këngët që shënojnë një vetëdije më të formuar kombëtare gjatë periudhës së Lidhjes Shqiptare të Prizrenit.

Një pjesë e punimeve të përzgjedhura në këtë libër merren me karakteristikat e përgjithshme dhe të veçanta të folklorit tonë, me karakterin e tij njohës, me aspektet e mbledhjes, të klasifikimit dhe të studimit të tij, si dhe me organizimin institucional të këtyre punëve në kuadër të institucioneve tona

shkencore dhe përgjithësisht të studimeve të folklorit tonë.

Pjesën e tretë të punimeve të përzgjedhura të veprës “E kaluara në poezinë tonë popullore” të autorit Syla e përbëjnë studimet që kanë të bëjnë me aspektet e historikut të folkloristikës sonë, me zanafillën e ndikimeve folklorike në veprat e letërsisë së shkruar, duke filluar nga autori i letërsisë sonë sakrale fetare, Pjetër Bogdani, pastaj Jeronim de Rada, Naim Frashëri e deri tek Esad Mekuli. Po këtu, janë edhe analizat vlerësuese për veprat madhore të folklorit tonë, si “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos, “Rapsodi të një poemi shqiptar” të De Radës, pastaj vëllimet që përfaqësojnë vlerat kulminante të folkloristikës shqiptare “Visaret e Kombit” etj. Brenda kësaj pjese përfshihen edhe vlerësimet e prof. Eqrem Çabejit për poezinë tonë popullore dhe jepet një analizë e përgjithshme shteruese për punën e madhe të folkloristëve shqiptarë, Qemal Haxhihasani dhe Anton Çetta, të cilët përfaqësojnë edhe shkollën e përparuar në fushën e botimeve dhe të studimeve folklorike të kohës sonë.

Vepra “E kaluara në poezinë tonë popullore”, që përmbyllet me një bibliografi të plotë të punimeve të këtij autori, paraqet një sintezë të mirëfilltë shkencore të veprimtarisë së tij të pasur në fushën e studimeve folklorike, e cila do ta plotësojë një mungesë të ndjeshme në fushën e botimeve të studimeve të mirëfillta për kulturën tonë tradicionale në përgjithësi, dhe për poezinë popullore, në veçanti.

“Prof. dr. Fazli Syla është njëra ndër figurat e shquara në letërsinë shqipe, veprimtaria e të cilit shtrihet në shumë fusha të rëndësishme të jetës dhe të veprimtarisë sonë shoqërore e kulturore, në veçanti të asaj të hulumtimit

dhe të studimit të trashëgimisë sonë kulturore.

Ky personalitet i njohur deri tani, përveç ndihmës së madhe që ka dhënë në fushat e ndryshme, një kontribut të veçantë ka dhënë edhe në hulumtimin dhe në studimin e letërsisë popullore, në veçanti të këngës popullore historike, që është njëra ndër llojet më të rëndësishme në poezinë tonë popullore. Si studiues i folklorit, në objektivin e tij vështrues, ka marrë për shqyrtim këngën popullore historike, të cilën e ka trajtuar brenda dimensionit të saj të përgjithshëm, duke veçuar dramën e popullit tonë dhe madhështinë dhe tragjedinë e saj gjatë historisë, që u bë frymëzim për shumë poetë popullorë.

Në fushën e studimit kritik e estetik të folkloristikës, Fazli Syla është njohës i mirë i këngëve të kaçakëve, të cilat në kuadër të poezisë popullore paraqesin lloj në vete, e të cilat me përmbajtjen e tyre pasqyrojnë të kaluarën e popullit tonë në realitetin jetësor e historik, nga shumë aspekte, të vuajtjes, të rezistencës, të sakrificës individuale e të përbashkët në përballje me pushtuesit e huaj”, thuhet në recensionin e librit.

Prof. dr. Fazli Syla është dalluar si studiues i folklorit dhe i aspekteve të veçanta të çështjeve të zhvillimit të arsimit, të kulturës dhe të shkencës shqiptare.

Ky autor është marrë me sukses, sidomos me studimin e poezisë popullore, kryesisht me këngët epike historike.

Në punën e tij të deritashme në fushën e folkloristikës shqiptare ka botuar këto vepra: “Poezia popullore shqiptare e kaçakëve”, 1982; “Kënga dhe ngjarja historike”, 1988; dhe “Çështje të folklorit shqiptar”, 1997. Veprat e tij nga fusha e studimit të poezisë sonë popullore i karakterizon analiza e hollësishme e rrethanave historike – shoqërore në të cilat janë krijuar këngët, si dhe vlerësi-

mi i saktë shkencor i vlerave poetike të këtyre krijimeve.

Prof. dr. Fazli Syla, krahas punës organizuese si drejtor i Institutit Albanologjik dhe si kryeredaktor shumëvjeçar i revistës shkencore “Gjurmime albanologjike” – seria folklor dhe etnologji, ka dhënë ndihmesë të veçantë edhe për botimin e materialeve folklorike.

Ai është bashkautor në disa vëllime i makroprojektit të veçantë të Degës së Folklorit të IAP-së për botimin e lëndës folklorike, të mbledhur në Kosovë dhe në viset e tjera shqiptare jashtë Shqipërisë londineze, midis të cilave shquhen katër vëllimet e “Këngëve popullore historike”, anekdotat, këngët kreshnike etj.

Duke u marrë me problematikën e arsimit, të shkencës dhe të kulturës, prof. dr. Fazli Syla ka marrë pjesë në hartimin dhe në zbatimin në praktikë të projekteve afatgjata të zhvillimit në këto fusha dhe ka hartuar edhe vepra të veçanta, siç janë: “Transformimi i arsimit dhe edukimit në Kosovë”, 1978; “Veprimtaria shkencore në Kosovë”, 1995; dhe përmbledhja me vështrime

kulturologjike me titull “Vëzhgime dhe kumtime”, 2007.

Prof. dr. Fazli Syla është një nga studiuesit e njohur të folklorit shqiptar që është marrë me studimin e këngëve historike. Rezultati më i suksesshëm i punës së tij në këtë fushë është studimi për këngët popullore të kaçakëve, që është monografia më e plotë, e cila i kushtohet kësaj problematike.

Në fund, pa mëdyshje dhe me plot gojë mund të konkludohet se kontributi i prof. dr. Fazli Sylës për folkloristikën shqiptare, për kulturën dhe për arsimin tonë, në përgjithësi, është shumë i madh, prandaj, veprimtaria e tij krijuese në këto fusha dhe aktiviteti i tij praktik në jetën tonë kulturore, shkencore dhe shoqërore meriton të trajtohet në mënyrë shumë më të plotë me anë të një studimi të përgjithshëm monografik. Është bashkautor i disa vëllimeve të materialeve të botuara nga Instituti Albanologjik i Prishtinës dhe i një varg botimesh e projektesh nga politika arsimore, shkencore e kulturore e Kosovës.

26 e enjte, 21 gusht 2014

Mozaik

Marketing

Javore KOHA

Në Triesh u hap ekspozita e autorit Gjon Lucaj

Mjeshtëria në gurë

Autori i kësaj ekspozite edhe pse jo profesionist në fushën e artit ka treguar mjeshtëri të radhë dhe teknike të veçantë në kreativitetin e punimeve të tij artistike

e enjte, 21 gusht 2014

Request for quote – for work on demolition of existing concrete bases and the construction of handholes, new concrete bases, and placing underground conduits.

The Embassy of the United States of America in Podgorica is requesting quotes from qualified construction companies that are experienced and capable to provide services of demolition of existing concrete bases and the construction of handholes, new concrete bases, and placing underground conduits. Offerors must be capable to provide all services that are necessary for the work requested in the Scope of Work (SOW).

At minimum, prospective bidders should meet the following requirements: 1) 2) 3)

The contractor must be legally registered with the competent state authorities of Montenegro and obtained all necessary licenses.

The contractor must furnish sufficient services to meet the standard needs.

Advanced reading and writing English skills by the Project Manager are required.

If you are interested in submitting a quote, you must request a quotation instructions packet by emailing PodgoricaSolicitations@state.gov no later than 12:00 noon local time, on August 27, 2014. A pre-bid conference is scheduled at 10: 00 am on August 28, 2014 at US Embassy Podgorica. Instructions on how to register to attend this conference may be found in the RFQ instructions packet; advance security notice of two days is required (including names, addresses and identification numbers of attendees) by emailing PodgoricaSolicitations@state.gov.

The U.S. Embassy does not guarantee that any contract will be issued as a result of this solicitation notice.

Ekspozita e kreativitetit artistik e punime me gurë e autorit Gjon Lucaj është çelur këtë javë në Delaj-Triesh ku është shpalosur krijimtaria artistike me mjeshëri të veçantë e disa pikturave me motive të ndyshme. Aderues të artit dhe fjalës artistike kanë patur mundësinë të shijojnë punime me mjeshtëri të rallë nga Gjon Lucaj i cili përmes punimeve me gur ka evidentuar objekte, kulte fetare, perosnalitete të njohura të Trieshit dhe më gjërë, figura të luftëtarëve tonë, si dhe një shumëllojshmëri sendesh që ndeshemi në jetën e përditëshme. Autori i kësaj ekspozite edhe pse jo profesionist në fushën e artit ka treguar mjeshtëri dhe teknike të veçantë në kreativitetin e punimeve të tij. Ekspozitën në fjalë e ka shpallur të hapur piktori i njohur me përmasa botërore z.

Gjelosh Gjokaj i cili gjatë fjalës së tij e quajti autorin e ekspozitës një autodidakt i cili ka punuar me një teknikë interesante duke i quajtur punimet e tij naïve, me një sharm shumë të dashur dhe të veçantë për adhuruesit e artit. “Me këto piktura Lucaj shënon shumë portrete historike të kombit dhe të vendlindjes së tij pasi Trieshi ka dhënë shumë intelektual të fushave të ndyshme si: piktorë, shkrimtarë, muzicient, arsimtarë, doktorë, profesorë

dhe shumë personalitete të shquara që kanë bërë buj në mjediset shqiptare dhe më gjërë. Gjon Lucaj me punën e tij ju bashkangjitet atyre personave që kanë bërë emër në fusha të tyre dhe unë i uroj atij që të vazhdoj më tutje me këtë ritëm dhe teknikë”, përfdundoi Gjokaj. Për ekspozitën në fjalë kanë folur edhe Pjetër Lucaj dhe fra. Mirash Marinaj. Lucaj gjatë fjalës së tij përshëndetëse ka theksuar se Trieshjanët gjithmonë kanë treguar talente dhe kanë qenë gjeni në shumë fusha ku janë shquar dhe kanë bërë emër me veprat e tyre. Sipas tij autori, në bazë të të gjitha gjasave për këto punime është frymëzuar nga bashkëvendasit e tij të cilët janë mjeshër të vërtet të gurëgdhendjes dhe të punimit me gurë. “Gjonin e kam përcjellur shumë gjatë aktiviteteve të tij dhe mund të them se dekorimet e para të tij që më kanë rënë në sy, janë ato për festat e fundvitit i cili i kishte gdhendje guri, druri dhe gjësende të tjera dhe si rezultat i punës së tij dhe entuziazmit për artin mozaik kemi këtë ekspozitë të pasur më këto piktura sot. Motivi i këtij prezantimi dhe kësaj performance artistike këtu në Triesh, ka për qëllim ringjalljen e këtij mjedisi, dikur të banuar masivisht e sot fatkeqësisht gati të braktisur dhe po ashtu promov-

imin e resurseve natyrore të këtij vendi mjaft atraktiv dhe tërheqës për syrin e vizitorit”, përfundoi Lucaj. Ndërkaq fra.

Mirash Marinaj duke folur për punimet e autorit në fjalë ka thënë se kjo ekspozitë përmban punime të veçanta dhe të llojit të parë që është prezantuar ndonjëherë në Triesh. “ Unë e vlerësoj Gjonin jashtëzakonisht pamasë i cili me durimin dhe forcën e tij të brëndshme arriti të bëj vepra të mëdha për vendin e tij por dhe më gjërë”, tha ndër të tjera Marinaj. Autori i ekspozitës duke u prenoncuar për gazetën tone tha se frymëzimi për punime të tilla ka lindur që prej shumë vitesh duke qenë i apasionuar pas punimeve me gur e sidomos me gurë të imët dhe zhavorr.

“Përherë kam patur dëshirë që të eksperimentoj me gurë, të manovroj me të duke përdorur teknika nga më të ndyshmet për të evidentuar shumë objekte, sende dhe figura të njohura të kombit shqiptar”, u shpreh autori Gjon Lucaj. Në këtë ekspozitë janë prezantuar 38 punime të motiveve nga më të ndyshmet kurse ekspozita është realizuar me mbështetje të Komunës Urbane të Tuzit, Komunës së Ulqinit, përfaqësuesve të partive politike shqiptare, përfaqësueseve të organizatave joqeveritare dhe individëve në vend e t.u diasporë.

Zahtijev za ponudu – za rad na razbijanju postojecih betonskih trotoara i staza, iskop kanala i sahti, polaganje instalacija, zatrpavanje I dovodjenje terena u prethodno stanje.

Ambasada Sjedinjenih Američkih Država u Podgorici traži ponude od kvalifikovanih građevinskih kompanija koje imaju iskustva u radu na razbijanju postojecih betonskih trotoara i staza, iskopu kanala i sahti , polaganje instalacija, zatrpavanje I dovodjenje terena u prethodno stanje. Ponuđač mora biti sposoban da pruži sve usluge koje su neophodne za radove precizirane u opisu posla (SOW),

Potencijalni ponuđači moraju ispuniti sljedeće zahtijeve: 1) 2) 3)

Ponuđač mora biti legalno registrovan kod odgovarajuće državne agencije Crne Gore i mora posjedovati sve neophodne licence.

Ponuđač mora obezbijediti zadovoljavajući nivo usluga da zadovolji standardne potrebe.

Zahtijeva se napredni nivo čitanja i pisanja Engleskog jezika za Projekt Menedžera.

Ukoliko ste zaintesovani za podnošenje ponude, molim Vas da zatražite tendersku dokumentaciju putem emaila PodgoricaSolicitations@state.gov do 12 časova u srijedu , 27 avgusta 2014. godine. Informativnom sastanak i obilazak terena prije davanja ponuda je zakazan u 10 časova u cetvrtak , 28 avgusta 2014 . Instrukcije kako da prijavite vaše učešće na informativnom sastanku nalaze se u okviru tenderske dokumentacije.

Prijavljivanje se mora obaviti 2 dana unaprijed zbog obavljanja bezbjedonosne provjere zainteresovanih slanjem maila na PodgoricaSolicitations@state.gov .U e-mailu moraju biti navedena imena, adrese i matični brojevi lica koja će predstavljati kompanije.

Američka Ambasada ovim ne garantuje da će bilo kakav ugovor biti potpisan kao rezultat podizanja tendera.

27 Javore KOHA

28 e enjte, 21 gusht 2014

In memoriam

In memoriam

e enjte, 21 gusht 2014

Javore KOHA

Shoqata “Illyricum”

Nt: Dr Lukë Gjokaj gjatë In memoriam: Dr. Lukë Gjokaj (1950-2014) gjithë jetës së tij ishte në shërbim të të gjithë atyre që ishin në nevoj për shëndetin. Ai ndihmoi fëmijët, të rinjët e të moshuarit, të varfërit e të pasurit, punëtorët e shtegëtarët, në çdo kohë të ditës e natës, një sëmundjeje të shkurtër ndërshumë herë falas e disa Pas roi jetë shoku dhe miku ynë dr. Lukë herë vetëm me pagesa Gjokaj, mjek i dalluar dhe intelektual i madh. simbolike Lukë Gjokaj u lind në Rudinë, Triesh,

Shoqata “Illyricum” nga Tuzi ka organizuar dje orë komemorative në nderim të të ndjerit dr. Lukë Gjokaj. Për t’a bashkëndarë këtë dhimbje dhe humbje të humanistit dhe mjekut të zellshëm të Malësisë, të pranishëm përveç familjarëve dhe më të afërmve, kanë qenë, miq, bashkëpunëtorë, personalitetet të fushave të ndyshme ekonomike, politike, kulturore dhe shkencore, klerikë e njerëz të cilët e kanë njohur dr. Lukën e të cilët e kanë patur atë mjek, këshilltarë e ndihmës të pazavëndësueshëm për shëndetin e tyre. Kjo orë komemorative ka filluar me një minut heshtje kurse në emër të shoqatës “Illyricum” për jetën dhe veprimtarinë e dr. Lukë Gjokajt kanë folur Nikollë Berishaj dhe Fran Camaj, përdryshe shokë të ngusht dhe të pandashëm të dr. Lukës. “Malësia u zhyt në heshtjen ndër më të mëdhat që ka përjetuar ndonjëherë. Malësia humbi birin e vet të çmuar, mjekun, intelektualin dhe humanistin e rallë”, theksoi Nikollë Berishaj gjatë hapjes së kësaj ore përkujtimore.

Ndërkaq gjatë fjalës së rastit në emër të shoqatës “Illyricum” Fran Camaj duke folur për figurën, jetën dhe veprimtarin e shumanshme të dr. Lukë Gjokaj, theksoi se, lajmi mbi humbjen e jetës së dr. Lukë Gjokajt, ngriu zemrat dhe përloti sytë e çdo malësori, por jo vetëm, pasi dr. Lukën e njihnin edhe Kosova, Shqipëria dhe diaspora shqiptare si njeri që vite me radhë u ofroi shërbime

dur para 64 vjetësh në fshatin Muzheçk të Trieshit. Në moshën katër-pesë vjeçare, së bashku me prindërit e tij dhe familjarët e tjerë u vëndos në fshatin Sukruq. Shkollën fillore e kreu në Vuksanlekaj, përkatësisht në Tuz kurse gjimnazin në Gjakovë.

U regjistrua në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Prishtinës, që ishte hapur vetëm një vit më parë. Edhe aty u dallua ndër studentët më të mirë të gjeneratës. Pas diplomimit, në afat rekord, kreu stazhin e praktikantit në Qendrën Klinike të Malit të Zi, për të vazhduar punën e mjekut në Klinë, ku i vuri në shërbim të popullit të gjitha aftësitë e tija profesionale e njerëzore. Mirëpo dashuria e malli për vendlindje dhe për njerëzit e tij e detyruan të kthehet në Malësi në fillim të viteve të tetëdhjeta të shakullit të kaluar, për të zënë punë në shtëpinë e shëndetit të Podgoricës, stacioni shëndetësorë i Tuzit.

Pas daljes në pension ai nuk u nda nga profesioni i tij, por vazhdoi të mbetet në ndihmë dhe shërbim të njerëzve duke e shëndërruar shtëpinë e tij në ordinacë të vërtetë duke ofruar ndihmë, fëmijëve, të rinjëve e të moshuarve, të varfërit e të pasurit, punëtorit e shtegëtarit në çdo kohë të ditës e natës, shumë herë falas e disa herë vetëm me pagesa simbolike. Dje, dr. Lukë Gjokaj u varros me nderimet më të larta ku morën pjesë me qindra qytetarë nga Malësia, t.u.

Mali i Zi, Kosova dhe Shqipëria.

Organizoi orë Komemorative në nderim të Dr. Lukë Gjokajt

shëndetësore e rekomandime të vlefshme. ”Shpërblimi më i madh për dr.

Lukën ishte kur arrinte t’ia shpëtojë dhe vazhdojë jetën e njeriut, e raste të tilla ka patur shumë gjatë karrierrës së tij punuese. U prit ky lajm me dhimbje e hidhërim të veçantë në diasporën shqiptare në Amerikë sepse edhe atje kur shkonte nuk rrinte duarkryq, por punonte me përkushtim të madh, siç ka vepruar kurdo dhe kudo që ka ndodhur, në misionin e tij të shenjtë, në shërmbim të njerëzve, gjithmonë duke i mbetur besnik betimit të Hipokratit”, u shpreh ndër të tjera Fran Camaj. Ai më tej veçoi një thënie që “Kur nuk ka mundur të shëroj dr. Shiroka nga Shkodra, vetëm zoti ka mundur të bëjë çudinë e t’a shpëtoj njeriun”, duke thënë se çfarë ka qenë dr. Shiroka për Shkodrën, për Malësinë dhe njerëzit e saj ka qenë dr. Lukë Gjokaj. Dr. Lukë Gjokaj ka lin-

29 Javore KOHA

Mjek i dalluar dhe intelektual i madh

më 1950, në një familje me tradita malësore të kristalta dhe me prirje e traditë për shkollim. Familja e tij u largua nga këtu kur ai ishte dy vjeç dhe u vendosën pranë liqenit të Shkodrës, në Sukruq, një katund me pamje panoramike të mrekullueshme.

Mësoi dhe mbaroi shkollën fillore në Tuz në vitin 1966 dhe meqë asokohe në Mal të Zi nuk kishte shkollë të mesme në gjuhën shqipe, ashtu si gjeneratat para tij edhe ai u desh të shkojë në Kosovë për të vazhduar shkollimin në gjuhën amtare. Në Gjakovë mbaroi Gjimnazin - drejtimi shkencor-matematikor me sukses të shkëlqyeshëm. Po atë vit, më 1970, u regjistrua në Fakultetin e Mjekësisë në Prishtinë dhe ishte gjenerata e dytë, të cilin e kreu me sukses të lartë dhe diplomoi në dhjetor të vitit 1975. Falë punës dhe suksesit të arritur gjatë studimeve, Gjokaj i shfrytëzoi të gjitha favoret që ofronte ky universitet për studentë të dalluar: tre vite radhazi ishte demonstrator në lëndën e biokimisë te prof. dr. L. Rakiq dhe katër vite ishte bursist i këtij universiteti.

Pas diplomimit, menjëherë u pranua në Qendrën Mjekësore në Titograd (Podgoricë) dhe ishte një ndër mjekët me moshën më të re që kishte filluar stazhin dhe punën në këtë spital. Në vitin 1977 u punësua në Shtëpinë e Shëndetit në Klinë, nga ku një vit më vonë filloi specializimin në Mjekësinë e Përgjithshme në Prishtinë. Pas tri viteve studimi mbrojti temën e specializimit “Prevalenca e skabiesit në shkollat fillore të Klinës”, studim me vlerë të veçantë, dhe fitoi titullin Specialist i Mjekësisë së Përgjithshme.

Nga viti 1982 punoi dhe veproi në vendlindje - Tuz, në Shtëpinë e Shëndetit, si mjek specialist i mjekësisë së përgjithshme. Gjatë kësaj kohe dr.

Luka ishte edhe përgjegjës dhe punëdrejtues në disa mandate në këto institucione shëndetësore.

Veç punës së rregullt profesionale, dr. Gjokaj u mor edhe me publikime nga lëmia e mjekësisë në revista të ndryshme, në radioemisione dhe programe televizive të Malit të Zi etj.

Nga temat e shumta të shtjelluara nga dr. Luka dhe të botuara në shtypin periodik apo ditor (Koha Javore, Tribina, Medical, Rilindja etj.) duhet veçuar: “Qelizat amë – Stem Cells” (KJ), “Qelizat amë të klonuara” (KJ), “Ushqimi dietetik veror” (KJ), “Kripa në ushqimet tona

dhe ndikimi i jodit në inteligjencë” (KJ), “Diagnostikimi i infeksioneve me HIV” (KJ), “Testovi za dijagnozu HIV infekcije” (Medical), “Pandemia A | H1N1” (KJ), “Pandemija A1N1H1” (Medical), “Ujësjellësi i Duklës” (KJ), “Aleksandri i Madh dhe shqiptarët, reagim në shkrimin e gazetës The Guardian 19 nëntor 2004 – Patriot Games” (Rilindja, Koha Ditore etj.).

Në vitet e fundit ka punuar në ordinancën e tij private – Medical Arts në Tuz. Ndarja nga jeta e dr. Lukë Gjokaj është humbje e madhe jo vetëm për familjen e tij të nderuar, por edhe për tërë popullin shqiptar në Mal të Zi dhe më gjerë.

Prim. Dr. Gani Karamanaga

30 e enjte, 21 gusht 2014

Horoskopi & Fjalëkryqi

Javore KOHA

Mozaik

e enjte, 21 gusht 2014

Afati kalimtar veror për futbollistët në Evropë

31 Javore KOHA

Ja dhjetë shpenzuesit më të mëdhenj Barcelona ka shpenzuar më shumë se çdo klub tjetër në Evropë sa i përket transferimeve këtë verë. Këto përforcime arrijnë në shumën prej 153 milionë eurove.

Barcelona ndiqet nga Liverpooli që së bashku me rikthimin në Ligën e Kampionëve ka rikthyer edhe ambiciet për tituj. Liverpooli ka shpenzuar rreth 131 milionë euro. Në pozitën e tretë është Real Madridi që ka shpenzuar 120 milionë euro

Planetët do ju përkëdhelin mjaft gjate kësaj dite dhe do ju bëjnë te ndiheni me se miri. Do e shprehni pa dorashka dashurinë qe ndjeni për njeri-tjetrin.

Dashi Beqaret do ndihen gati te fillojnë histori dashurie edhe pse personat nuk do ua mbushin 100% mendjen. Për financat do jete një dite goxha e favorshme. Mund te kryeni disa investime me tepër nëse dëshironi.

Do e dashuroni plot pasion personin qe keni ne krah gjate kësaj dite dhe atmosfera do behet elektrizuese. Zemra do rrahe edhe me fort. Beqaret do kalojnë një Luani dite pozitive edhe pse dashurinë ende nuk do e gjejnë. Miqtë nuk do i lënë asnjë çast te mërziten. Ne planin financiar do keni goxha vështirësi dhe probleme. Duhet shume kujdes për t’ia dale mbanë.

Dite e qete dhe e qëndrueshme kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Harmonia, mirëqenia dhe flegrua do mbizotërojë Shigjetari ne jetën e tyre. Beqaret nuk duhet te dekurajohen nëse nuk ju pranohen ftesat, por duhet ta kërkojnë diku tjetër dashurinë. Financat do jene gjithë kohës te stabilizuara. Nuk do jete problem edhe po kryet ndonjë investim me tepër.

Asgjë e veçante nuk do ndodhe gjate kësaj dite ne jetën tuaj sentimentale. Merrini gjerat si t’iu vijnë dhe atë çfarë do ju thotë zemra. Beqaret do kenë Demi veçse disa takime interesante, asgjë me shume sesa aq. Duhet ende edhe pak durim. Ne planin financiar mos kërkoni te pasuroheni menjëherë sepse nuk do ja dilni dot. Sakrificat mund t’iu dëmtojnë.

Do merren vendime te mëdha gjate kësaj dite ne jetën tuaj sentimentale. Do diskutoni gjere e gjate me personin qe dashuroni Virgjeresha dhe do bini ne një mendje. Klima yjore do jete e turbullt për ata qe janë vetëm. As sot nuk pritet te mbërrijë princi i kaltër. Financat do fillojnë dalëngadalë te përmirësohen. Do ndiheni me mire kur te kryeni ndonjë shpenzim.

Dita e sotme do jete shume e veçante për ata qe janë ne një lidhje. Do kuptoheni mjaft mire me atë qe keni ne krah dhe do i ndreqni edhe probBricjapi lemet e se shkuarës. Beqaret do ndihen mire me statusin qe kane dhe nuk do e kërkojnë princin e kaltër.

Nëse tregoheni te arsyeshëm me financat, gjendja do jete mjaft e ekuilibruar.

Ka rrezik qe gjerat te mos shkojnë ashtu si ju i keni ëndërruar sot ne jetën tuaj sentimentale. Nuk do ketë momente pasionante sepse Binjaket partneri do jete si stresuar për një çështje pune. Beqaret gjithashtu duhet te presin edhe pak për dashurinë e madhe. Nëse kryeni shpenzime te tejskajshme financat do dobësohen tej mase.

Do kërkoni qe gjithçka te behet si doni ju gjate kësaj dite, prandaj mund te kini disa mosmarrëveshje me partnerin.

Mundohuni te tregoheni sa me Peshorja realiste dhe te bëni lëshime.

Beqaret do mahniten nga je person dhe nuk do mendohen dy here për te filluar një lidhje. Ne fakt ky do jete një gabim. Financat do jene me te ekuilibruara se disa dite me pare.

Priten shume vështirësi gjate kësaj dite ne jetën tuaj sentimentale. Nuk do merreni vesh aspak me personin qe keni ne krah dhe kjo do sjelle debate te Ujori forta. Beqaret duhet te përfitojnë sa te mundin nga ftesat qe do ju bëhen, jo t’i neglizhojnë ato. Financat do jene ne gjendje te qëndrueshme, por nuk duhet te kryeni çmenduri me shpenzimet.

Jeta juaj ne çift nuk do shkoje ashtu si ju e kishit menduar gjate kësaj dite. Ndonjëherë atmosfera mund te behet mbytëse.

Beqaret duhet te tregohen sa Gaforrja me te hapur dhe te pranojnë ftesat qe do ju bëhen. Se çfarë do bëjnë me pas e kane vete ne dore. Për financat duhet te merreni me seriozisht. Me pak maturi dhe kujdes gjendja do filloje te përmirësohet.

Mos përfitoni nga fakti qe partneri ka shume besim tek ju për te bere gjera qe ai ne fakt nuk i dëshiron. Mund ta ktheni situatën përmbys dhe Akrepi do keni probleme. Për beqaret do ketë goxha surpriza, kështu qe duhet te bëhen gati. Gjendja e te ardhurave nuk do jete aspak e mire. Nuk do i rezistoni dot tundimit për te shpenzuar pafund.

Marsi nuk do krijoje me probleme gjate kësaj dite ne jetën tuaj sentimentale, kështu qe mund te dashuroheni ashtu si ta ndjeni. Beqaret me mire te mos Peshqit bëjnë plane ne mënyrë qe te mos zhgënjehen me vone. Pritet te ketë disa takime te rëndësishme gjithsesi. Ne planin financiar nuk duhet te nxitoheni për asgjë.

Vetëm ndihme e specialisteve mund t’iu shpëtojë.

Teksa kanë mbetur edhe pak ditë para përfundimit të afatit kalimtar të verës, Goal.com ka listuar dhjetë shpenzuesit më të mëdhenj ku prijnë skuadrat angleze.

Në 10-shen e përgatitur janë gjashtë skuadra nga Premier Liga, tri nga Spanja dhe një nga Franca. Aty mungojnë liga gjermane dhe italiane që gjithashtu bënë shpenzime të mëdha.

Barcelona ka shpenzuar më shumë se çdo klub tjetër në Evropë sa i përket transferimeve këtë verë. Klubi katalon ka pasur një afat kalimtar të ngarkuar duke nënshkruar me Claudio Bravon dhe Marc Andre der Stegenin si portierë, Jeremy Mathieun dhe Thomas Vermaelenin në mbrojtje, Ivan Rakitiqin në mesfushë dhe Luis Suarezin në sulm.

Këto përforcime arrijnë në shumën prej 153 milionë eurove.

Barcelona ndiqet nga Liverpooli që së bashku me rikthimin në Ligën e Kampionëve ka rikthyer edhe ambiciet për tituj.

Adam Lallana, Dejan Lovren dhe Rickie Lambert, që u bashkuan nga Southamptoni, Lazar Markoviqi nga Benfika dhe Emre Cani nga Bayer Leverkuzeni ishin transferimet që ka bërë sivjet Brendan Rodgersi. Liverpooli ka shpenzuar rreth 40 milionë më shumë se sa ndjekësi i saj në Premier Ligë duke arritur në shumën prej 131 milionë eurove.

Në pozitën e tretë është Real Madridi që ka shpenzuar 120 milionë euro. Spanjollët kanë nënshkruar me Toni Kroosin, James Rodriguezin dhe Keylor Navasin.

Kampioni spanjoll, Atletico Madrid, që largoi disa nga yjet kryesore të skuadrës,

ka nënshkruar me Mario Manxhukiqin, Antoine Griezmannin dhe të tjerët për 101.5 milionë euro.

Pas kësaj katërshe vijnë pesë skuadra angleze, Chelsea, Arsenali, Manchester Unitedi, Manchester City dhe Southamptoni.

Chelsea ka shpenzuar 93.5 milionë euro duke siguruar shërbimet e Diego Costas dhe Filipe Luizit nga Atletico, ndërsa Barcelonës i mori Cesc Fabregasin.

Rivali londinez i Chelsea-t, Arsenali, ka bërë blerje të shumta që kapin shifrën prej 77 milionë eurove. Alexis Sanchez, Calum Chambers, Mathieu Debuchy dhe David Ospina ishin transferimet e kësaj vere për “topçinjtë”.

Manchester United që vuajti shumë vitin e kaluar, ka blerë dy lojtarë të rinj,

Ander Herreran dhe Luke Shawin për 73.5 milionë funte.

Kampioni anglez, Manchester City, edhe pse ka hasur në problem me fair-playin financiar, ka shpenzuar afër 65 milionë euro për të sjellë lojtarë të rinj.

Southamptoni që ka shitur më së shumti lojtarë këtë afat në Premier Ligë, ka zëvendësuar lojtarët kryesorë me Dushan Tadiqin, Shane Longin dhe Graziano Pellen për 58 milionë euro.

Skuadra e fundit në këtë listë është Paris-Saint Germaini që ka blerë vetëm David Luizin, por që i kushtoi afër 50 milionë euro.

Kjo nuk është listë përfundimtare sepse raportohet se transferimet tjera “bombastike” janë në planet e këtyre dhjetë skuadrave.