Ngjarje javore
Javore KOHA
ISSN 1800-5969
Podgoricë e enjte, 10 korrik 2014 Viti XIII / Numër 622 Çmimi 0,50
www.kohajavore.co.me
Vendime të kontestueshme
Rrezikohet mbajtja e Festivalit “Skena Verore”
2
e enjte, 10 korrik 2014
Javore KOHA
Javore KOHA
Javore KOHA
Përmbajtje
Dritë e gjelbër nga Këshilli ligjvënës i Kuvendit
Dorëshkrimet dhe fotografitë nuk kthehen
3 Javore KOHA
fq 14
E rëndësishme qasja e drejtë e prindërve ndaj fëmijës
H. Koliqi:
N’mos rrjedhtë, pikon
e enjte, 10 korrik 2014
Plazhet e Ulqinit fq 5
fq 6
fq 16
Gj. Gjonlekaj:
Eurosongu, eksperiencë që nuk harrohet
Trazirat në Ballkan
Themelues: Kuvendi i Republikës së Malit të Zi
Gazetë javore për aktualitete, shkencë dhe kulturë Numri i parë doli më 21 shkurt 2002. Botues: SHAGBG „Pobjeda” Drejtor ekzekutiv: Lav Lajoviq Redaktor përgjegjës: Ali Salaj Gazeta redaktohet nga kolegjiumi: Fahrudin Gjokaj (redaktor teknik) Ismet Kallaba (aktualitete, sport), Toni Ujkaj (kulturë) Vijoleta Berishaj (sekretare teknike) Adresa: Bulevar revolucije 15, Podgoricë Telefon & fax: 078/110-578 E-mail: kohajavore@t-com.me www.kohajavore.co.me
Përmbajtje
fq 8
fq 18
Gj. Dabaj:
Soni Malaj
Heronj që lëshojnë alarmin fq 10
fq 20
Dëshmi e zhvillimit të gjithanshëm të nxënësve
Motivet e autorit Edin Krniq fq 12
fq 24
Ne hap me Kohen
4 Javore KOHA
Ngjarje javore
e enjte, 10 korrik 2014
Ngjarje javore
e enjte, 10 korrik 2014
Propozimligji për zgjedhjen, përdorimin dhe shfaqjen publike të simboleve nacionale fiton vlerësim pozitiv
5 Javore KOHA
Dritë e gjelbër nga Këshilli ligjvënës i Kuvendit Tre deputetët nga Ulqini shprehen kundër proceseve gjyqësore në dëm të Komunës së Ulqinit
Vendimet e organeve gjyqësore të kontestueshme Podgoricë – Tre deputetët nga Ulqini në Kuvendin e Malit të Zi, Genci Nimanbegu nga Forca e Re Demokratike, Dritan Abazoviq nga Mali i Zi Pozitiv dhe dr. Liljana Gjurashkoviq nga Fronti Demokratik e kanë njohur opinionin publik me proceset gjyqësore që me vite po zhvillohen kundër komunës së Ulqinit. Ata kanë thënë se këto procese gjyqësore rrezikojnë që komunën e Ulqinit ta çojnë në falimentim. “Qytetarët e Ulqinit nuk mund të pajtohen me faktin që dikush të përvetësojë të mirat publike në dëm të tyre dhe në dëm të tërë Malit të Zi”, ka thënë depu-
teti Dritan Abazoviq, në konferencën për shtyp të zhvilluar të martën me nismën e tij në mjediset e Kuvendit të Malit të Zi, Konferenca ka pasur në fokus sidomos procesin gjyqësor të njohur si “rasti K1” për shkak të të cilit “Atlas Grupa” kërkon 10.5 milionë euro si dëmshpërblim nga Komuna e Ulqinit. Tre deputetët kanë vënë në pah vendimet kontestuese të organeve gjyqësore në këtë proces gjyqësor. Historia e procesit gjyqësor të njohur si “rasti K1” zë fill më shumë se 30 vjet më parë me prishjen e objekteve të Sindi-
katës së Kosovës në Plazhin e Madh, në bazë të vendimit të Komitetit të atëhershëm Republikan për Urbanizëm dhe Ndërtimtari. Në konferencën për shtyp të së martës nuk ka marrë pjesë deputeti i katërt nga Ulqini, Luigj Shkrela nga PDS-ja. Ndërkohë, për shkak të humbjes së një procesi tjetër gjyqësor, të njohur si “çështja Partizanski Put”, llogaria bankare e Komunës së Ulqinit vazhdon të jetë e bllokuar prej më tepër se një muaji duke paralizuar funksionimin e pushtetit lokal në sezonin veror. (Kohapress)
Podgoricë – Anëtarët e Këshillit ligjvënës të Kuvendit të Malit të Zi e kanë mbështetur me shumicën e votave Propozimligjin për zgjedhjen, përdorimin dhe shfaqjen publike të simboleve nacionale. Për Propozimligjin kanë votuar deputetët e Partisë Demokratike të Socialistëve, Partisë Socialdemokrate, Partisë Popullore Socialiste dhe Malit të Zi Pozitiv, kundër kanë qenë dy deputetë të Frontit Demokratik, kurse një anëtar i kësaj aleance ka qenë i
përmbajtur. Ministri për të Drejtat e Njeriut dhe Pakicave, dr. Suad Numanoviq, ka thënë se me këtë ligj iu mundësohet pjesëtarëve të popujve pakicë dhe bashkësive të tjera nacionale të pakicave, popujve si kolektivitete, zgjedhja dhe përdorimi i simboleve nacionale. “Si shtet multietnik Mali i Zi ka simbolet e tij shtetërore të cilët e përfaqësojnë dhe shprehin përkatësinë e Malit të Zi, kurse me simbolet nacionale shprehet identiteti nacional”, ka sqa-
ruar ministri Numanoviq, i cili është propozues i këtij ligji. Këshilli Kombëtar i Shqiptarëve dhe subjektet politike shqiptare në Mal të Zi kanë shfaqur qëndrim të unifikuar lidhur me Projektligjin për zgjedhjen, përdorimin dhe shfaqjen publike të simboleve nacionale, duke vlerësuar se ai është pozitiv në raport me gjendjen e mëparshme, por jo mjaftueshëm pozitiv në raport me atë çfarë kërkojnë shqiptarët. (Kohapress)
Për shkak të problemeve financiare
Rrezikohet mbajtja e Festivalit “Skena Verore”
Ulqin – Edicioni i 27-të me radhë i Festivalit “Skena Verore”, i cili sipas traditës mbahet gjatë muajit gusht, rrezikon të mos mbahet për shkak të problemeve finanaciare të Qendrës Kulturore të Ulqinit, e cila është organizatore e këtij festivali dhe e Komunës së Ulqinit, si sponsor kryesor i tij. Këtë e ka konfirmuar edhe drejtori i Qendrës Kulturore të Ulqinit, dr. Nail Draga. Llogaritë bankare të Qendrës së Kulturës dhe Komunës së Ulqinit vazhdojnë të jenë të bllokuara prej më shumë se një muaji. Nëse ndodh kjo, atëherë do të jetë hera e parë që nuk do të mbahet ky festival, i cili përbën veprimtarinë kryesore që organizon Qendra e Kulturës, sidomos gjatë sezonit turistik veror, për dashamirët e kulturës nga qyteti dhe i.k. turistët.
6 Javore KOHA
e enjte, 10 korrik 2014
Vështrime & Opinione
Vështrime & Opinione
e enjte, 10 korrik 2014
Foku s
7 Javore KOHA
N’mos rrjedhtë, pikon Gjergji dy herë i ka shkruar edhe mitropolitit serb Amfillohije Radiviqit, duke e akuzuar dhe kritikuar ashpër për punët e liga të tij. Ai është një arkivë e gjallë për historinë dhe traditën e Shestanit, të Krajës e të Tivarit
Për Koha Javore: Hajrullah Koliqi / Prishtinë
Lekë dhe Gjergj Perkola (sllavisht, Perkoliq), babë e bir. Shestanas. Lekë Perkola, burrë fisnik, atdhetar dhe humanist. Ishte kryetar i Komitetit Shqiptar të Shestanit (1941), me synim bashkimin kombëtar të shqiptarëve. Punoi për Shqipërinë etnike. U akuzua si “armik i popullit” dhe u dënua me vdekje-pushkatim. Nuk bëri as më të voglin krim ndaj kombit të vet, as ndaj kombeve të tjerë. Për më tepër ai e shpëtoi disa herë Shestanin dhe Cërmicën gjatë Luftës së Dytë Botërore. Vetë kryetari i gjyqit (malazias) në Cetinë, djalit të Lekës (Zefit) i thotë (në konfidencë) se babai juaj është i pafajshëm, se ai e ka shpëtuar, jo vetëm Shestanin, por edhe Cërmicën dhe se ai për këtë vepër të jashtëzakonshme dhe shumë humane meriton t’i ngritet një përmendore, por për dënimin e tij me vdekje ka vendosur Partia (komuniste)! Gjithashtu, ai e udhëzoi Zefin që, për të dëshmuar pafajsinë e të atit (për ta shpëtuar atë nga dënimi me vdekje), të bëjë një ankesë, të nënshkruar prej 50 qytetarësh nga Shestani e treva të tjera përreth dhe ta dërgojë në Beograd, në instancat më të larta të gjyqsorit komunist. Zefi e bëri ankesën dhe mblodhi, jo 50, por 280 nënshkrime të tilla, por atë (Zefin) e ftuan në komitetin e Partisë, ia morën ankesën me nënshkrime dhe e grisën. Në vend të saj, Partia, nëpërm-
jet të famëkeqit Vaso Lukiq (dikur Lukaj) me bashkëpunëtorë, mblodhi 30 nënshkrime, ku të nënshkruarit kërkonin që Lekë Perkola “të dënohet me vdekje.” Dhe, ashtu u bë. Lekë Perkolën e dënuan me vdekje. E pushkatuan me disa shokë të tij dhe e varrosen në Cetinë (1945). Ai u dënua me vdekje për të vetmin “gabim” se “kje shqiptar, kje katolik e domokrat, nuk kje simpatizer i komunizmit”, thotë Gjergji, djali tjetër i tij. Sot mbetjet mortore të Lekë Perkolës
prehen në Shestan, në varrezat gjyshstërgjyshore të tij. Siç thotë Gjergji, “mas 56 vjeç eshtnat e tats i kena pru ne Shestan.” Respekt idealit, veprës dhe personalitetit të atdhetarit Lekë Perkola! Gjergji, sot 88 vjeç, jeton në Fushë (Polje) të Tivarit. Ai është një shestanas i urtë dhe i ndershëm, krenar për babain e tij. Ai është krenar edhe për faktin se është shqiptar. Pohon hapur dhe me këmbëmbëngulje se shestanasit kanë qenë dhe janë
Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„
shqiptarë. “Kurr s’e mohoj komin, gjuhën e nanës. Edhe sot në Tivar në shpinë teme flitet shqip, por edhe në kojshi”, thotë Gjergji. Ai kujton vitin 1976, si këshilltar në Komunën e Tivarit, në një mbledhje, u ngrit kundër emërtimit poshtërues “shiftari”, duke argumentuar se në Krajë dhe në Shestan jetojnë shqiptarët (Albanci), e jo “shiftari.” Gjergji shkruan shqip, madje shkruan mirë. Për shumë kohë bashkëpunoi me
revistën “Buzuku” në Ulqin. Dëshiron të këmbejë mendime edhe me intelektualë, ndaj të cilëve ka konsiderata të veçanta. Dy herë i ka shkruar edhe mitropolitit serb Amfillohije Radiviqit, duke e akuzuar dhe kritikuar ashpër për punët e liga të tij. Ai është një arkivë e gjallë për historinë dhe traditën e Shestanit, të Krajës e të Tivarit. Por, Gjergj Perkola është shumë i dëshpëruar, për faktin “qi perdit sho Shestanin si des para sysh mi”, për të cilën gjë fajin
e kanë vetë shestanasit, konsideron ai. E shqetësojnë, gjithashtu, edhe sjelljet jo të mira dhe mendimet e pavërteta, sipas tij.. Madje, punës se keqe nuk duhet përgjigjur me të keqe, thotë ai. Kujton fjalët biblike, “Nëse të gjuajnë me gurë, ti gjuaji me bukë.” Sa mirë do të ishte po të kishim më shumë shestanas si z. Gjergj Perkola (Perkoliq)! “N’mos rrjedhtë, pikon”; ose: “Si i ati, ashtu i biri”, thotë urtia popullore.
Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„
8 Javore KOHA
e enjte, 10 korrik 2014
Opinione & Vështrime
Opinione & Vështrime
e enjte, 10 korrik 2014
9 Javore KOHA
100-Vjetori i vrasjes së Franc Ferdinandit në Sarajevë (2)
Trazirat në Ballkan Për Koha Javore
Gjekë Gjonlekaj/New York
Me 28 qershor është 100-vjetori i rënjes tragjike të Franc Ferdinandit dhe Zonjes së tij Sofie. Me rastin e këtij 100-vjetori historik autorja e njohur angleze Margaret MacMillan botoi kohë më parë librin me titull”LUFTA QË I DHA FUND PAQËS”,(THE WAR THAT ENDED PEACE). Margaret MacMillan është (bestselling autor) e PARISI 1919 ku flet për Konferencen e Paqës në Paris dhe për interesimin e Presidentit Woodrow Wilson për Shqiperine dhe shqiptarët. Librin “Lufta që i dha fund Paqës” e botoi “Random House”në New York. Për këte veper historike janë botuar shumë recensione dhe janë bërë shumë komente nga historiane e diplomate të njohur siç është ish Sekretarja Amerikane e Shtetit,Madeleine Albright. Këto ditë shtypi amerikan po boton shkrime të ndryshme për 100-vjetorin e Luftes së Parë Botërore. Shumë autorë amerikanë dhe evropianë i referohen kësaj vepre historike. Prof. Margaret MacMillan e Universitetit Oxford është mbesë e kryeminisitrit britanik MacMillan,që përveç tjerash ishin edhe pronar të “Shtepisë Botuese MacMillan” Në këtë botim volumizore prej 739 faqesh flitet edhe për çështjen shqiptare. Prof. Margaret MacMillan shkruan: “Shëmbja e Perandorisë Otomane hapi horizonte të reja për ekspansionin italian në anën tjetër të Adriatikut. Shqiperia otomane dhe shteti i pavarur i Malit të Zi ia mundësuan Italisë portet detare shumë të nevojshme. Italianët ankoheshin gjithmonë për natyren perëndimore të papershtatshme të Adriatikut. Ky bregdet i madh ishte i rrafshtë me shumë baltë dhe pak limane,pa mbrojtje natyrore,ndërsa ana lindore e Adriatikut që është bregdeti shqiptar kishte ujëra dhe limane të thella. Austriaket nuk ishin aspak të kenaqur që italianet kishin lejuar mbledhjen e Kongresit Kombëtar Shqiptar në Napoli në
Me 28 qershor është 100-vjetori i rënjes tragjike të Franc Ferdinandit dhe Zonjes së tij Sofie. Me rastin e këtij 100-vjetori historik autorja e njohur angleze Margaret MacMillan botoi kohë më parë librin me titull”LUFTA QË I DHA FUND PAQËS”,(THE WAR THAT ENDED PEACE)
vitin 1903. Italia e konsideronte AustroHungarine si një vënd armik që kishte penguar bashkimin kombëtar italian dhe ishte gjithnjë pengesë për realizimin e aspiratave italiane në Ballkan. Në të ardhmen Shqiperia e pavarur në kufi me Adriatikun nën mbrojtjen e Austro-Hungarise (shqiptaret që mbase ishin populli më i vjeter në Ballkan dhe flisni një gjuhe ndryshe nga fqinjet e tyre sllav, avanconin dukshëm një nacionalizëm të veçantë).Në kapitullin:”Kriza filloi”Prof. MacMillan shkruan: “Perandoria otomane ishte e dobët e perçare nga ndasitë e brendshme dhe lufta kundër kryengritjeve shqiptare dhe të Jemenit. Ndërsa fuqitë e tjera ishin të preokupuara në Marok. Revolta në Shqi-
peri po bëhej gjithënjë e më e fuqishme ndërsa cikli i trazirave në Maqedoni po rritej dita dites. Në muajin gusht një bombë kishte shpërthyer në treg,duke vrarë shumë njerëz të pafajshëm. Policinë otomane e kishte zënë paniku duke qëlluar kundër masës. Atë ditë u vrane më shumë se 100 veta,shumica bullgarë. Populli kërkonte nga qeveria bullgare ndërhyrje për lirimin e Maqedonisë. Për të frikësuar Bullgarinë,Greqia pushtoi portin detar të Selanikut ,ndërsa serbët dhe malazezët u ngutën për të pushtuar Sanxhakun e Novi Pazarit,një cope toke në jug të Bosnjes që ishte ndarje e madhe me Shqiperinë. Mosmarrëveshja kryesore e fuqive të mëdha lindi rreth natyres dhe formës që
Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„
do të merrte Shqipëria. Austro-Hungaria kerkonte që shteti i ri shqiptar të bëhet mbretëri. Cambon mendonte keq kur pohonte: “një sundues i paaftë në Shqipëri mund të vritej dhe si pasojë ky vend mund të mbetej nën protektoratin e Austro-Hungarise”. Çështja e kufijeve të Shqiperise ishte problem i pafund për fuqite e medha. Një pjesë e problemit ishte se shqiptarët si pasardhës të banorëve autokton të Ballkanit,ishin përzierë me kombësi e besime të ndryshme fetare të sllavëve të jugut. Shqiptarët ishin ndarë në klane dhe religjione,ata të Jugut ishin kryesisht mysliman,ndersa të Veriut shumica të krishtere dhe këto ndryshime fetare zgjuan interesimin e disa fuqive të medha
për Shqiperine. Austro-Hungaria kërkonte një Shqiperi të Madhe, si drejtepeshë kundër shteteve sllave,për të bllokuar daljen e Serbisë në det,ndërsa Rusia bënte përpjkeje që territoret e pushtuara otomane t’ua jepte sllavëve të Ballkanit. Kështu lindën ngatërresa të medha bile edhe për disa fshatra të vogëla për të cilët nuk ishte dëgjuar kurre. Ministri britanik Grey ankohej se është e “paarsyeshme dhe e padurueshme” që pjesa më e madhe e Evropes është në mosëmarrveshje për një ose dy qytete në kufirin e Shqiperise. Fati i një qyteti të vogel siç është Shkodra çoi në acarime të jashtzakonshme,duke zgjuar frikën e një lufte tjetër. Austro-Hungaria kërkonte që Shkodra të mbetet në Shqiperi,sepse ishte qënder katolike nën ndikimin austro-hungarez. Pas këtij vendimi Serbia pushtoi disa qytete shqiptare. Kral Nikolla i Malit te Zi ishte shumë i pakënaqur me vendimin e fuqive të medha. Ai i kishte dhëne rushfet një oficeri shqiptar në ushtrine otomane për t’i dorëzuar Shkodrën, Malit të Zi. Esad Pash Toptani një kopil siç ishte edhe Kral Nikolla,vrau komandantin e garrnizonit,për vrasjen e të cilit kishte kërkuar 80.000 sterlina. Ai ankohej se gjoja e kishte humbur valixhen dhe paratë. Kërkonte një kompensim tjetër. Trazirat në Ballkan bumbullonin. Serbia e cila kontrollonte Kosovën dhe një pjese të Maqedonise,u perballë me një revolte të madhe nga populli shqiptar. Qeveria serbe e shtypi pa meshirë qëndresën shqiptare në Kosove. Në jug, kufiri shqiptaro-grek ishte i pazgjidhur dhe Serbia nuk bënte kompromis me fuqitë e medha. Austro-Hungaria ishte pengesa kryesore e aspiratave serbe. Në vjeshtën e vitit 1913 fuqitë e mëdha kërkuan largimin e trupave serbe nga çdo pëllëmbë toke të Shqiperise që ata e kishin pushtuar. Serbia jo vetëm që kundershtoi por dërgoi edhe më shumë trupa,gjoja në mbrojtje të serbëve nga shqiptarët. Istvan Tisza ishte një aristokrat hungareze. Ai drejtoi qeverinë austro-hungareze dy mandate.
Ishte njeri shumë i zgjuar dhe i vendosur. Ai kishte mbështetur fuqishëm aleancën me Gjermaninë dhe i shikonte me shumë dyshim shtetet ballkanike. Istvan Tisza e pëlqente paqën,por ishte gati edhe për luftë,sidomos kundër vëndeve që ishin më të fuqishme. Në Keshillin e Përbashkët të Ministrave ai mbështeti ultimatumin për largimin e të gjitha forcave serbe nga Shqipëria. Ndërsa në kapitullin:”Atentati në Sarajeve”,Prof. MacMillan jep shumë hollësi për vrasjen e Franz Ferdinandit dhe gruas së tij Sofie. Ishte ditë e dielë me 28 qershor viti 1914,ditë e nxehtë dhe me diell. Evropianët kishin filluar pushimet verore. Franc Ferdinandi kishte shkuar atje kundër deshirës personale,sepse kishte një parandjenje se mund të vritej. Bile i ishte lutur Franz Josephit që të mos e dergonte atje për vizite,duke pohuar se mund të vritej dhe keshtu do të linte dy femijët e tij jetim. Familja e Perandorit kishte qënë shumë e pakënaqur për martesen e tij me Sofien dhe siç duket ata nuk çanin kokën për ndonjë të papritur në Sarajeve. Lajmi për vrasjen e tyre u perhapë menjëherë në Evrope. Shumica e vëndeve evropiane ishin të bindura se Serbia e kishte përgatitur këtë atentat. Ky akt i mbrapshtë, nacionalist ekstrem sllav e çoi botën në luftën më të madhe deri atëherë. Sot një shekull më vonë ky grup mund të krahasohet me grupet ekstreme fundamentalist islamike siç është Al Qaeda shkruan Margaret MacMillan. Serbët nacionalist kishin urrejtje të madhe kundër Austro-Hungarisë për gjoja korruptimin e sllavëve të jugut. Nacionalistët serb ishin të vendosur për lirimin e Bosnjës nga pushtimi i huaj. Gavrillo Principi dhe shokët e tij ishin frymëzuar nga revolucionarët dhe anarkistët rusë. Ata ishin të bindur se aspiratat e tyre mund t’i realizonin vetëm me dhunë,bile ishin gati të sakrifikonin edhe jetën e tyre”. Një muaj pas vrasjes së Franc Ferdinandit filloi lufta që i dha fund paqës shkruan Margaret MacMillan.
Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„
10 Javore KOHA
e enjte, 10 korrik 2014
Vështrime & Opinione
Vështrime & Opinione
e enjte, 10 korrik 2014
11 Javore KOHA
Profile heroizmi të kohës sonë: Niko Stilloja, Branko Manolovski, Simë Dobreci
Heronj që lëshojnë alarmin Puna e parë dhe më e pakta që do të duhej të bënin, edhe z. Bujar Nishani, edhe znj. Atifete Jahjaga, do të ishte: T’i thërrisnin të tre këta njerëz, që të tre së bashku, sa janë ende gjallë, dhe t’ua jepnin nga një dëshmi mirënjohjeje në emër të Kombit, të cilit po i dalin zot pa i paguar askush. Kjo duhej të ishte puna e parë
Simë Dobreci ka një jetë të tërë që po përpiqet t’i sqarojë bashkëkrahinasit dhe bashkëfshatarët e vet, që nuk janë sllavë por shqiptarë. Me anë të revistës “Buzuku”, botuar në disa dhjetëra numra, me 1000 vështirësi, ai s’ka pushuar së foluri, me argumente e me dëshmi, që popullsia e Tivarit, e Shestanit dhe e vendeve të tjera të asaj ane, ka qenë dhe është shqiptare Për Koha Javore: Gjokë Dabaj / Durrës
Janë tri pika gjeografike të Shqipërisë, që, me punën e veprën e tre njerëzve, bashkohen në një nyjë të përbashkët: në nyjën e përpjekjeve për të mos u shpërbërë kombi shqiptar. Niko Stilloja është nga Preveza. Ai po përpiqet, në mënyrën e vet, të dëshmojë kush janë çamët dhe cilët janë paraardhësit e tyre. Po përpiqet të dëshmojë me argumente rrënjët e kombit shqiptar, ndërsa prevezarët e tij po vazhdojnë të shkollohen në gjuhën greke dhe po vazhdojnë të flasin greqisht nëpër rrugë, nëpër zyra dhe në tubimet, ku mblidhen për të zgjidhur hallet e përditshme. Branko Manolovski është nga Reka e Dibrës. Ai erdhi nga Amerika, e rindërtoi shtëpinë e dikurshme që ia kishin lënë të parët dhe ngriti aty flamurin shqiptar. Ndërkaq, bashkëkrahinasit e tij, të shpërndarë gjithandej nëpër Republikën e Maqedonisë, po vazhdojnë të shkollohen në gjuhën sllavo-maqedone, po vazhdojnë të flasin njëri me tjetrin në gjuhën sllavo-maqedone dhe hallet e përditshme po i trajtojnë e po i zgjidhin jo si shqiptarë, por sikur të ishin sllavë. Simë Dobreci është me prejardhje nga një fshat në bregun veriperëndimor të Liqenit të Shkodrës. Ai ka një jetë të tërë që po përpiqet t’i sqarojë bashkëkrahinasit dhe bashkëfshatarët e vet, që nuk janë sllavë por shqiptarë. Me anë të revistës “Buzuku”, botuar në disa dhjetëra numra, me 1000 vështirësi, ai s’ka pushuar së foluri, me argumente e me
dëshmi, që popullsia e Tivarit, e Shestanit dhe e vendeve të tjera të asaj ane, ka qenë dhe është shqiptare. Megjithatë, as në fshatin e tij Dobrec, as në Ljare e as në Tivar, nuk ka shkollë shqipe, ndërsa njerëzit, nëpër zyra e kudo gjetkë, nuk i zgjidhin dot problemet që kanë në gjuhën e të parëve të tyre, por në gjuhën malaziase. Pikërisht kjo kontradiktë midis qenies dhe veprimtarisë së tyre dhe ambientit për të cilin ata veprojnë, na bën që t’i shikojmë këta tre bashkëkombës me sy dhe vlerësim të veçantë. Çfarë mund të themi dhe çfarë duhet të themi, kur ndalemi përpara këtyre tre shqiptarëve dhe para këtyre tri gjendjeve të shqiptarëve në vendet ku këta kanë jetuar apo jetojnë?! Për Niko Stillon do të themi, pa mëdyshje, të njëjtën gjë që kemi thënë për Marko Boçarin, për Abedin pashë Dinon, për Hoxhë Hasan Tahsinin, për Papa Kristo Negovanin dhe për Aristidh Kolën. Sado i vogël t’i duket dikujt Niko Stilloja, ai është e mbetet një kolos i Kombit tonë, i së njëjtës cilësi me të tjerë gjigantë të po atyre krahinave të Shqipërisë. Për Branko Manolovskin do të themi të njëjtën gjë që kemi thënë për Vojsavën (që lindi Gjergj Kastriotin), për Iljaz pashë Dibrën, për Josif Bagerin, për Hoxhë Najdenin, për Elez Isufin dhe për Migjenin. Sado i thjeshtë t’i duket dikujt Branko Manolovski, kur e shohim të zbresë shkallët e shtëpisë së vet apo
kur e shohim tek e puth flamurin tonë të saponxjerrë nga arka, ai është dhe mbetet i së njëjtës kahje me të tjerë gjigantë që kanë nxjerrë pikërisht ato vise të Dheut të Shqiptarëve. Për Simë Dobrecin do të themi të njëjtën gjë që kemi thënë për Gjon Buzukun, për Dedë Gjo Lulin, për Hafiz Ali Ulqinakun, për Cafo beg Ulqinin, për Atë Leonard Tagajn dhe për Atë Vinçenc Malajn. Sado pesë gram njeri t’i duket dikujt Simë Dobreci, ai është dhe mbetet i së njëjtës udhë me të tjerë gjigantë që kanë nxjerrë ato treva të shqiptarëve në atë krah të Dheut tonë. Thashë, çfarë mund të themi dhe çfarë duhet të themi. Por s’është puna vetëm aty. Puna është se çfarë mund dhe duhet të bëjnë shqiptarët e tjerë, sidomos ata që kanë në dorë të bëjnë diçka, kur gjenden para të këtillë individësh dhe, njëkohësisht, para të këtillë realitetesh që i rrethojnë këta individë. Heronjtë, ndonëse mund të mos kenë topa e mitralozë në duar, janë njerëz që bërtasin fort, janë njerëz që lëshojnë kushtrimin: “Kthejeni mendjen këndej! Këtu po ndodh diçka që nuk duhet të ndodhë!” Në Prevezë po duan ta shndërrojnë në ujë gjakun e Marko Boçarit, Abedin pashë Dinos, Hoxhë Hasan Tahsinit, Papa Kristo Negovanit e Aristidh Kolës dhe Niko Stilloja po lëshon alarmin, ashtu si mund dhe si di, por gjithsesi me profilin e një heroi: “Ndaleni këtë epidemi! Mjekojeni këtë kancer kombm-
Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„
bytës!” Në Rekë dhe gjithandej në ato vise po duan ta kthejnë në hirrë gjakun e Vojsavës, të Iljaz pashë Dibrës, të Josif Bagerit, të Hoxhë Najdenit, të Elez Isufit e të Migjenit dhe Branko Manolovski po thërret, ashtu si mund e si di: “Ndaleni këtë ligështi gjuhë-e-emërtharëse!” Në Tivar po punojnë ditë e natë për ta kthyer në urinë deleje gjakun e Dom Gjon Buzukut, të Hafiz Ali Ulqinakut, të Cafo beg Ulqinit, të Atë Leonard Tagajt e të Atë Vinçenc Malajt dhe Simë Dobreci po tërheq vëmendjen, ashtu si mund e si di, por gjithsesi me sakrificën e një heroi: “Ndalini këtë li e këtë lebër etniasgjësuese! Shërojini këto sëmundje
këtu ku janë shfaqur, sa s’janë përhapur edhe në pjesët e tjera të trupit të Kombit tonë!” Kjo është përpjekja titanike e këtyre tre heronjve të kohës sonë, e cila, ndonëse s’kërcet me topa e mitraloza, më në fund, do të duhej ta tërhiqte vëmendjen, edhe të Tiranës, edhe të Prishtinës. Puna e parë dhe më e pakta që do të duhej të bënin, edhe z. Bujar Nishani (apo dikush tjetër), edhe znj. Atifete Jahjaga (apo dikush tjetër), do të ishte: T’i thërrisnin të tre këta njerëz, që të tre së bashku, sa janë ende gjallë, dhe t’ua jepnin nga një dëshmi mirënjohjeje në emër të Kombit, të cilit po i dalin zot pa i paguar askush. Kjo duhej të ishte puna e
parë. Pas kësaj, duhet të merren masa të atilla që heroizmi i këtyre tre heronjve, dhe i shumë të tjerëve rrotull tyre, të mos shkojë kot: Të krijohet sa më parë një institucion i vetëmbrojtjes kombëtare! Vetëm ashtu do të mund të ringjallen së vdekuri, edhe Preveza, edhe Reka, dhe Tivari. Të ringjallen (jemi të detyruar ta theksojmë këtë), pa i bërë dëm asnjërit prej kombeve që na rrethojnë. Përkundrazi, duke e shëruar edhe gjakun e tyre nga helmi që u është injektuar prej shumë shekujsh. Parë me këtë sy, që të tre këto zjarre që po bëjnë prush, mirëfilli rilindës, në të tre skajet e Dheut tonë, do të mund t’u shërbenin shqiptarëve të sotëm për të ndezur mu në Prizren një zjarr tonin të përjetshëm, të cilit tashmë ia kemi vënë edhe emrin: Përkujdesja gjithëshqiptare.
Pikëpamjet e shprehura në fq: OPINIONE & VËSHTRIME nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht politikën redaksionale të „KOHA javore„
12 Javore KOHA
Kulturë
e enjte, 10 korrik 2014
Kulturë
e enjte, 10 korrik 2014
13 Javore KOHA
Mbi librin “Bardhësi” - përmbledhje me poezi dhe krijime të tjera të nxënësve të Shkollës për të verbër “Dr. Xheladin Deda” në Pejë
Dëshmi e zhvillimit të gjithanshëm të nxënësve Shaban Hasangjekaj
“Shkolla për nxënës të verbër dhe me të parë të dobësuar ‘Dr. Xheladin Deda’ është hapur në prill të vitit 1982, duke mbledhur në Pejë nxënës nga qendra të tjera që ishin hapur deri atëherë në objektin ku ajo ndodhet edhe sot. Kjo ishte një arritje e madhe për komunitetin e të verbërve në atë kohë, pasi deri atëherë pos kurseve, kishte pasur disa klasa që ishin mbajtur në Mitrovicë dhe Prizren, por tash të gjitha ishin mbledhur në shkollë dedikuar për të verbrit që synonte largimin e analfabetizmit. Me themelimin e Ministrisë së Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë në Kosovën e çliruar, në vitin 2002, shkolla kaloi në administrim të plotë të saj. Planet dhe programet janë të nxjerra nga korniza e kurrikulës së re me modifikim sipas nevojave individuale dhe specifikave të shkollës, por plan-programi zbatohet i plotë si në shkollat e rregullta”. Janë këto fjalët e drejtorit të kësaj vatre arsimore, Xhavid Kastrati, në fillimin e hyrjes së librit “Bardhësi”, që është përmbledhje me poezi dhe krijime të tjera të nxënësve të shkollës për të verbër dhe me të parë të dobësuar “Dr. Xheladin Deda” në Pejë, libër ky që i është kushtuar përvjetorit të tridhjetë të punës së saj të frytshme. Në kushtet normale, ky përvjetor edhe nuk është shumë i madh për arsimin, përveç rasteve sikur në Kosovë, kur gjatë shekullit të kaluar, gjithë shkollimi shqip ka qenë i ndaluar. Për këtë arsye, tri dekada punë janë një përvjetor që do të thotë diçka. Aq më shumë duke ditur se shkollimi për njerëzit me nevoja të veçanta arsimore, posaçërisht të atyre të verbër, edhe në kohët e sotme është një sfidë me të cilën përballen familjet dhe shoqëria dhe për të
cilën ende duhet bërë shumë. Shkolla për të verbër dhe me të parë të dobësuar “Dr. Xheladin Deda” në Pejë, mbledh nxënës jo vetëm nga Kosova, por edhe nga Lugina e Preshevës, Maqedonia dhe Veriu i Shqipërisë, ndërsa roli i saj është plotësuar me funksione të tjera, që e tejkalojnë vetëm qëllimin e mbajtjes së orëve të mësimit dhe rehabilitimit për nxënës të verbër dhe me të parë të dobësuar. Nga viti 2005, me një vendim Ministria e Arsimit të Kosovës e ka transformuar shkollën në qendër burimore të parë në Kosovë, për të dhënë shërbime personale për shkollat tjera në tërë territorin e Kosovës duke ofruar përkrahje për nxënësit, mësuesit dhe familjarët që jetojnë dhe punojnë në komuna tjera të Kosovës. Në shkollë zhvillohen aktivitete të ndryshme që përtej programit mësimor, kanë për qëllim fuqizimin e komunitetit të verbër dhe krijimin e mundësive për pavarësimin sa më shumë të anëtarëve të tij. Për ta organizohen kurse jo vetëm të përdorimit të shkrimit në Braill, por kurse të përdorimit të teknologjisë informative, mbahen aktivitete kulturore e sportive. Nxënësit dhe mësimdhënësit e kësaj shkolle marrin ftesa dhe janë pjesë në aktivitete e vizita jashtë Kosovës, ndërsa shkolla ka krijuar partneritete dhe ka marrë përkrahje e përvoja nga institucione të ngjashme në shtetet e tjera, si Austri, Belgjikë, Finlandë, Zvicër, Gjermani, dhe në vendet e rajonit në fqinjësi.
Librin me titull “Bardhësi”, i cili përbëhet nga 81 faqe, e ka përgatitur për shtyp profesori i gjuhës dhe i letërsisë shqipe të kësaj shkolle dhe njëherit gazetari, poeti dhe publicisti Enver Ulaj. Është botuar në prill të vitit 2012 dhe është shtypur në Shtypshkronjën “Agimi-De” në Deçan. Libri është i ndarë në katër cikle: Të jetosh, Shtigjeve të dijes plot dritë, Klasa moderne dhe Shkolla jonë. Në ciklin e parë “Të jetosh”, janë përfshirë 23 poezi të ish nxënësve të kësaj shkolle: Shkurtlinda Veselaj, Gani Gashi, Felona Bajrami, Marigona Id-
rizaj, Ardijan Gashi, Zejnie Neziraj, Leonora Shala, Florentina Rexhepi, Valon Abdurrahmani, Argjentina Shabani, Hatë Kërrleshi, Ardita Shala dhe Gëzim Bytyqi. Edhe në ciklin e dytë “Shtigjeve të dijes plot dritë”, janë përfshirë 22 poezi të tre ish nxënësve të shkollës Betim Bregovina, Have Morina dhe Arjeta Istrefaj, të cilët kanë bërë emër në poezinë shqipe në Kosovë. Në këtë cikël janë përfshirë edhe tetë tregime të shkurtra të nxënësve: Arjeta Istrefaj, Ajshe Rexhepi, Jeton Kollqaku, Liridona Shala, Arbenita Morina, Mark Pjetrraj dhe Hatixhe Kadrijaj. Në ciklin e tretë “Klasa moderne”, është prezantuar mini drama që mban titullin e ciklit në fjalë, e cila është shkruar nga një grup nxënësish të klasës së dhjetë në vitin shkollor 2006/2007. Kurse në ciklin e katërt, “Shkolla jonë”, janë përfshirë tetë hartime (ese) të shkurtra të ish nxënësve: Kosovare Kuliqi, Marigona Idrizaj, Adelina Abdurrahmani, Shkurtlinda Veselaj, Arta Zogaj, Genis Mulliqi, Hasime Kuliqi dhe Shqipe Krasniqi. Të gjitha ilustrimet në këtë libër, janë punime të nxënësve. Se kjo shkollë ka pasur dhe ka vërtet nxënës të talentuar në zhanret dhe opuset e ndryshme krijuese dëshmojnë rezultatet dhe sukseset e tyre, sidomos pas përfundimit të mësimeve në këtë shkollë. Që në vitet e pasluftës janë dëshmuar ish nxënës të kësaj shkolle, si këngëtari Mentor Mripa apo poeti Gëzim Rexha, që kanë filluar krijimet që para luftës, kur ata ishin të vetmit që kishin mundësi të ndjekin shkollimin në universitet nga komuniteti i të verbërve. “Me ndryshimet që ndodhen pas luftës në Kosovë, ka ndryshuar edhe qasja në shkollimin e personave me aftësi të kufizuara në Kosovë, duke kaluar nga institucionet
e tipit të mbyllur që ngjanin në spitale, në shkolla të hapura që krijojnë shumë mundësi për nxënësit e tyre. Momentalisht janë mbi 20 studentë që kanë përfunduar apo janë duke studiuar në fakultete të ndryshme e universitete të Kosovës. Por jo vetëm për shkollimin, ata tashmë kanë shpaluar aftësitë e tyre në aktivitetet e ndryshme bashkë me fëmijët tjerë bashkëmoshatarë nga shkollat tjera, në mënyrë po aq të barabartë, apo në shumë raste edhe me rezultat më të mirë. Ata janë krijues që i janë paraqitur edhe publikut të gjerë me krijimet e tyre”, shprehet Enver Ulaj, në parathënien e librit. “Nxënësit e kësaj shkolle janë paraqitur denjësisht edhe si krijues individualist: Betim Bregovina ka shkuar pesë libra me poezi, që janë promovuar edhe nga Shoqata e Shkrimtarëve të Kosovës në Pejë. Janë edhe të tjerë nxënës: Have Morina, po ashtu ka qenë bashkëautore e një libri me poezi; Afrim Zogaj ka qenë pjesë e një ekspozite pikture bashkë me piktorë eminentë të qytetit të Pejës. Edhe në lëmin e muzikës dhe sportit nxënësit e kësaj shkolle kanë treguar rezultate të lakmueshme. Në fushën e muzikës janë shquar nxënësit Leotrim Gërvalla dhe Unik Ukshinaj, të cilët kanë realizuar këngët e veta të para dhe kanë marrë pjesë në aktivitete të rëndësishme kulturore në publik dhe në televizion. Edhe në aktivitetet sportive nxënësit e kësaj shkolle kanë qenë pjesë e kompeticioneve të rëndësishme në Kosovë dhe jashtë saj”, thekson në vazhdim profesori Ulaj dhe shton në parathënien e librit: “Në këtë libër janë përfshirë krijimet e nxënësve të shkollës në pesë vjetët e fundit. Janë mbi 20 nxënës që janë përfshirë me
Për nga tematika, krijimet paraqesin tema tipike për moshën e fëmijërisë dhe rinisë: poezi për nënën, shkollën, atdheun, jetën dhe natyrën. Komunikimi në të shumtën e rasteve është i drejtpërdrejtë, mendimi është jo shumë i zbukuruar, por emocional dhe i sinqertë, që bën të kompensojë me përmbajtje format jo shumë të zhvilluara, që vijnë nga mundësitë jo të shumta që ka komuniteti i të verbërve në Kosovë për t’u zhvilluar në aspektin estetik dhe strukturor të poezisë krijimet e tyre. Ky libër përmban disa gjini dhe lloje të krijimit artistik të shkruar. Siç u përmend edhe më lart, pjesa më e madhe e tyre janë poezi, por edhe proza poetike, ese e refleksione. Janë paraqitur edhe një mini dramë, si dhe një rrëfim popullor që janë vënë në funksion të interesimit të nxënësve për teatrin, por edhe për të eksploruar folklorin”. Për nga tematika, krijimet paraqesin temat tipike për moshën e fëmijërisë dhe rinisë: poezi për nënën, shkollën, atdheun, jetën dhe natyrën. Komunikimi në të shumtën e rasteve është i drejtpërdrejtë, mendimi është jo shumë i zbukuruar, por emocional dhe i sinqertë, që bën të kompensojë me përmbajtje format jo shumë të zhvilluara, që vijnë nga mundësitë jo të shumta që ka komuniteti i të verbërve në Kosovë për t’u zhvilluar në aspektin estetik dhe strukturor të poezisë. Nga e gjithë ajo që u përmend, pa dyshim dhe me plot bindje mund të thuhet se ky libër është një dëshmi e zhvillimit të gjithanshëm që këta nxënës arrijnë në shkollë, shprehjes së aftësive dhe talentit të tyre, njëkohësisht është edhe një tregues i punës që bëhet me këta nxënës nga mësimdhënësit dhe kolektivi i kësaj shkolle.
14 Javore KOHA
Mjekësi
e enjte, 10 korrik 2014
Mjekësi
e enjte, 10 korrik 2014
15 Javore KOHA
Plazhet e Ulqinit
Terapia me rërë (psamotherapia) Rëra e Ulqinit është me një radioaktivitet të lehtë, e përberë nga mineralet e shumëllojshme, dhe paraqet një begati të posaçme, por që deri më tash nuk është shfrytëzuar për qëllime mjekësore Prim. Dr. Gani Karamanaga
Të gjitha plazhet në bregdetin e Malit të Zi përbëjnë 32.7 km. Prej tyre, 50 për qind gjenden në bregdetin e Ulqinit.
Plazhi i Madh
Është i gjatë 12.5 km, kurse gjerësia mesatare e tij është 100 m. Është quajtur edhe ”Bostan” sipas llojit të shalqirit i cili prodhohet në afërsi të tij (Fusha e Shtojit), ose “Copacabana e Ulqinit”. Peshkatarët e vjetër kanë thënë: ”pa shkom’ me gjujt’ në Zall të Madh”. Shtrihet nga gryka e gjirit të Port Milenës në drejtim perëndim-lindje deri te delta e lumit Buna. Gjendet në largësi prej 4 km nga qendra e qytetit. Rëra është shumë e hollë, me fraksione prej 150-250 mikronë. Është vërtetuar ekzistenca e 24 mineraleve të ndryshme. Plazhi i Madh është shumë i përshtatshëm, së pari për larje në det, për rrezitje dhe për përdorimin e rërës për terapi (psamoterapia), për zhvillime të aktiviteteve të tjera rekreativo-sportive. Është i përshtatshëm për të gjitha moshat, e posaçërisht për fëmijët si edhe mjekimin e shumë sëmundjeve. Po theksojmë me këtë rast vetëm një grup të sëmundjeve me dobësinë e lëvizjeve të gjakut në ekstremitetet e poshtme (këmbët) ose latinisht syndroma varicosum. Duke ecur nëpër bregun e detit në thellësi 30-60 cm mundësohet aktiviteti dhe ringjallja e qarkullimit (lëvizjes) së gjakut i cili është i dëmtuar te këta të sëmurë. Karakteristikat e Plazhit të Madh: - Gjatësia 12 500 m, gjerësia 60-100 m, me kapacitet 150 000 njerëz për larje në det; - Vegjetacioni rreth Plazhit të Madh: pylli i pishave dhe i plepave në afërsi,
Kufizohet në njërën anë me Kalanë e lashtë dhe në anën tjetër me siujdhesën Suka. Rëra është e ngjashme si ajo e Plazhit të Madh, e cila këtu arrin prej lumenjve: Buna, Kiri dhe Drini. Rryma e detit vepron nën ndikimin e erës juglindore si edhe e rrymave të përafërta të bregdetit të Ulqinit. Ajo më së pari ndalohet te gjiri i Port Milenës dhe mandej deri te gjiri i Ulqinit. Hulumtimet e para lidhur me rërën e Ulqinit i kanë bërë shkencëtarët italianë në vitin 1910. Karakteristikat: - Gjatësia 300 m, gjerësia 15-25 m, vegjetacioni në afërsi: pylli i pishave, ullinjtë, lulishtet e rregulluara në afërsi të shëtitores (korzoja); - Afërsia e shumë restoranteve, objekteve për argëtim, kulturë; - Afërsia e marinës për anije të vogla dhe peshkim;
Plazhi i Adës
orientimi i plazhit është veri-perëndim-verilindje; - Plazhi është i pastër, praktikisht pa
ndotje dhe ekologjikisht një zonë ideale për pushim, rekreacion, mjekim, sport në tokë (plazh) ose ato në det.
Plazhi i qytetit (Plazhi i Vogël)
Është në formën e gjysmërrumbullakët dhe i futur në kodrën e Pinjeshit.
Gjendet në grykën (deltën) e Bunës, në juglindje prej Ulqinit dhe në largësi prej 13 km prej Ulqinit. Lumi Buna në gjatësi prej 24 km e përcjell kufirin e Malit të Zi me Shqipërinë. Sipas disa dokumenteve, ishulli Ada është formuar në këtë mënyrë: sipas lajmeve zyrtare, anija italiane ”Merito” (64 tona) e pronarit Alegrati Arure më 1858 ka humbur në Bunë, në afërsi të Shën Kollit. Kohë pas kohe rreth kësaj anijeje uji i Bunës e ngadalësoi qarkullimin e vet, duke formuar fillimisht një ishull të vogël nën sipërfaqen e ujit e mandej vjen deri te dalja mbi sipërfaqe të ujit (të lumit) dhe kështu formohet ishulli i cili ka rritjen e vet. Sot ishulli Ada (delta e Bunës) ka pamje trekëndëshi, në gjatësi brenda lumit prej 3 km, e gjerësia më e madhe është rreth 2 km, kurse lartësia është 3-4 m. Karakteristikat kryesore të plazhit Ada: - Gjatësia është 2600 m, gjerësia 50100 m; - Vegjetacioni: pylli i llojllojshëm, si edhe lulishtja e kultivuar pas ndërtimit të objekteve për turizëm të lartë (Ada I dhe Ada Lux).
- Erërat: maestrali, shirogu, era e veriut (era e Bunës e ftohtë fryn më së shumti në stinën e vjeshtës dhe dimrit). Përveç komplekseve turistike të përmendura, janë ndërtuar shumë restorante, shtëpi për peshkim dhe pushim. Në plazhin e Adës janë të mundshëm: përveç larjes në det, gjuetia dhe peshkimi, sportet në det të të gjitha llojeve. Gjithashtu Buna është lumë me ujë të pastër dhe jo të ndotur. Në Bunë bëhet edhe strehimi i anijeve, barkave të vogla në çdo stinë të vitit. Nëpër lumin Buna mund të lundrohet prej daljes në detin Adriatik e deri në Shkodër (tek Ura e Vjetër e Bunës në Shkodër). Ekziston mirëkuptim dhe bashkëpunim me palën shqiptare nga Shkodra dhe Shqipëria për ringjalljen e lundrimit nëpër lumin Buna, siç ka qenë dikur deri në dekadën e pestë të shek. XX. Në këtë mënyrë do të zhvilloheshin marrëdhëniet më të mira se deri tani, si edhe turizmi i gjuetisë, peshkimit, e gjithashtu edhe i atij pushimorrekreativ dhe shëndetësor. Rëra e plazheve të Ulqinit është shumë e hollë, me fraksion prej 150-200 mikronë, që i bie 85% të përbërjes së përgjithshme, ndërsa mineralet e peshave më të mëdha specifike janë edhe më të vogla. Rëra e Ulqinit është me një radioaktivitet të lehtë, e përbërë nga mineralet e shumëllojshme, dhe paraqet një begati të posaçme, por që deri më tash nuk është shfrytëzuar për qëllime mjekësore. Është poliminerare, gati një e treta e saj është e përberë nga karbonati, më shumë kalcit se dolomit. Është vërtetuar ekzistenca e 24 mineraleve të ndryshme; nga karbonatet më shumë ka kuarc dhe silikat feromagneziti. Në një përqindje të madhe janë të pranishme edhe elementet e rralla. Shfrytëzohet në Plazhin e Vogël edhe në të Madhin, por gjithashtu pa kontrollimin mjekësor të pacientit. Po ashtu nuk bëhet dozimi.
16 Javore KOHA
Arsim
e enjte, 10 korrik 2014
Arsim
e enjte, 10 korrik 2014
17 Javore KOHA
Takimi i parë i fillestarëve me shkollën
E rëndësishme qasja e drejtë e prindërve ndaj fëmijës Shkolla për fëmijën, por edhe për prindin, gjithmonë duhet të paraqesë një vend të bukur, i cili fëmijës do t’i ofrojë shumë gëzim, socializim, e mbi të gjitha dije e dituri dhe kalim ose kapërcim të çdo sfide që ka hasur deri më tani
Arlinda Sukaliqi
Për shumicën e fëmijëve shkolla ose fillimi i saj paraqet ndarjen ndoshta të parë nga prindërit. Për ta, shkolla është një vend i huaj ku sipas shumicës së fëmijëve ajo karakerizohet si një vend ku prindërit i “lënë ata në duart e të huajve”. Secili ndryshim i rëndësishëm në jetën e fëmijës shoqërohet shpesh herë me një stres sepse çdo gjë tani ai e percepton si një situatë të re ku ndodhet. Përgatitja për t’u përshtatur në këto situata kërkon shumë mund nga ana e tyre, ndoshta sepse ata janë të detyruar të heqin dorë nga disa shprehi të cilat në shkollë nuk do të pranohen. Në të shumtën e rasteve ndodh tërheqia e tij ndaj situatave të panjohura deri më tani, sidomos para njerëzve të panjohur, që në këtë rast janë shokët dhe mësuesi. Prandaj koha për t’u adaptuar është faktor kryesor.
Ja disa situata me të cilat do të ndesheni gjithsesi në takimin e fillesarit më shkollën: një kundërshtim i vazhdueshëm, nuk flet ose nuk përgjigjet në pyetjet e bëra, qan vazhdimisht për prindërit, i ndërpret dhe i refuzon totalisht kontaktet me shokë e në të shumtën e rasteve me mësuesin, ose të lidhet fort pas tij. Një ndihmesë për t’i shmangur këto situata do të ishte mënyra e drejtë e sjelljes së prindërve ndaj fëmijës, por edhe ndaj institucionit shkollor e personelit të saj, si p.sh. përfshirja aktive e prindit në bashkëpunim me mësuesin, pedagogun, psikologun etj., sjellja e rregullt e fëmijës në shkollë, marrja e tij në kohën e caktuar. Në këtë mënyrë, fëmija fillon të ketë vetinteresim për shkollën sepse edhe ai e sheh se dhe vetë prindi ka interesin e njëjtë ndaj shkollës dhe ndaj tij
dhe se ai po ashtu është pjesë e shkollës si ai vetë. Në fillimet e para ose në ditët e para të shkollës, ndonjë “gënjeshtër” e vogël nga vetë prindërit ndaj fëmijëve tolerohet ose lejohet, si p.sh. “do vij menjëherë sa të shkoj të blejë diçka në dyqan”, “duhet të shkoj në punë për pak minuta”, “mësuesja do jetë me ty derisa mami ose babi të kthehet për ty”. Sa më e shkurtër të jetë ndarja pas lënies së fëmijës në shkollë, aq më lehtë do të mësohet fëmija me situatën e re, sepse kështu nuk do të ketë kohë të mendojë shumë për ndarjen. Kjo nënkupton mosqëndrimin e prindit në korridor ose në oborr për të vëzhguar situatën se çfarë po ndodh me fëmijën. Nëse të gjithë këtë skenë e sheh fëmija, gjendja e tij do të përkeqësohet lidhur me qën-
drimin e tij në shkollë. Ka edhe situata ku prindërit janë të pamësuar me vetë ndarjen nga fëmija, ku dhe për ta paraqet një vështirësi. Ka raste kur pas dorëzimit të fëmijës, prindërit qajnë dhe ia mbathin me të shpejtë që fëmija mos të shohë çfarë po ndodh me të. Situata të tilla e përkeqësojnë gjendjen emocionale dhe të fëmijëve sepse ata në mënyrën e sjelljes së tyre paraqesin tendencën e kopjimit të gjendjes emocionale të prindit. Fëmijët që ndiejnë pasigurinë dhe mosbesimin e prindit ndaj shkollës, do të jenë vetë të pasigurt dhe mosbesues lidhur me gjithçka që ofron shkolla. Disa këshilla për prindërit pas sjelljes së fëmijës në shkollë do të ishin: dërgimi i fëmijës te gjyshërit ose kushërirët për disa orë që të kuptojë se prindi ashtu
si iku për një kohë të caktuar, do të vijë përsëri ta marrë atë, ose një vizitë në shkollën më të afërt të cilën mendon ta dërgosh fëmijën do të ishte një rast i mirë që ai të kuptojë se largimi për në shkollë disa orë do t’i kalojë sa çel e mbyll sytë sepse shkolla paraqet edhe objekt dëfrimi, ku do të gjejë shokë të rinj e do të shijojë eksperienca të reja. Prindi nuk duhet të nxitojë në qortimin e fëmijës për shkak të mospërshtatjes së tij në shkollë, edhe pse ka kaluar një kohë e caktuar ku ai duhet të ishte adaptuar tanimë. Mos shoqërimi me shokë, sjellja ndoshta jo e pëlqyer për prindërit, nuk duhet te jetë faktor që do të shpie te një moskënaqësi të prindit ndaj fëmijës, ku qortimet do të fillojnë menjëherë. Bëhuni të durueshëm sepse nëse ai
sheh moskënaqësi të vazhdueshme te ju, do të jetë shumë nervoz si me ju dhe me shkollën, dhe shumë konfuz me situatën e re në të cilën ndodhet, ku mësuesin do ta shohë si “armikun” kryesor në këtë ngjarje. Mendimi i tillë ekziston ndonjëherë edhe te disa prindër të cilët e fajësojnë vazhdimisht mësuesin që fëmija i tij nuk po pëson asnjë ndryshim pozitiv ndaj shkollës. Një marrëdhënie e mirë prindër – fëmijë - mësimdhënës do të ishte më se e mirëseardhur në këtë situatë. Një gjë është e sigurt - shkolla për fëmijën, por edhe për prindin, gjithmonë duhet të paraqesë një vend të bukur, i cili fëmijës do t’i ofrojë shumë gëzim, socializim, e mbi të gjitha dije e dituri dhe kalim ose kapërcim të çdo sfide që ka hasur deri më tani.
18 Javore KOHA
Intervistë
e enjte, 10 korrik 2014
Intervistë
e enjte, 10 korrik 2014
19 Javore KOHA
Bisedë me këngëtarin Ardian Lulgjuraj
Eurosongu, eksperiencë që nuk harrohet Ardian Lulgjuraj është këngëtar i muzikës rok, i lindur në qytetin e Ulqinit dhe me origjinë nga Malësia. Karrierrën muzikore e ka filluar para pak vitesh, mirëpo nga viti 2011-të deri më sot me këngët e tij ka arritur të korr sukese dhe çmime të shumta nëpër festivale dhe evente muzikore shumë të njohura mes tyre “Top Fest” në Tiranë, Festivali i 51të i Radio Televizionit Shqiptar dhe festivali evropian “Eurosong”. Koha Javore: Ardian me origjinë jeni nga Malësia, mirëpo keni lindur dhe rritur në qytetin e Ulqinit ku edhe filluar hapat e parë të muzikës. Kur filluat të merreni me muzikë dhe cila ishe kënga juaj e parë? A.Lulgjuraj: Po, origjinën e kam nga Malësia dhe kam shumë miq të mirë në Malësi. Me muzikë fillova të merrem në një moshë jo të vogël dhe kjo ndoshta mund të jetë ndër pjesët e mira dhe të këqija të karrierrës sime. Si pjesë të mirë është se unë e përfytyroj vetën se kam hyrë shumë i pjekur në muzikë, pasi kam përfunduar studimet, ku isha këngëtar amator kurse sot mendoj se gëzoj një shëndet dhe jetë normale. Pjesa “negative” është se tregu sot kërkon njerëz të rinj dhe energjik atëherë unë thomë se muzikës i jam futur shumë vonë. Kënga ime e parë ka qenë kënga “Të mori një det” e prezantuar në vitin 2011-të në “Top Festin” e tetë në Tiranë e cila i është dedikuar një dashurie, këngë shumë e lezetshme dhe e pritur mirë nga audienca dhe e cila hyri në gjysëmfinale të këtij audicioni. Kënga e dytë imja ka qenë “Evoloj” dhe më vonë kënga “Identitet” me të cilën u prezantova në eurovision. Koha Javore: Ku filloi suksesi juaj në muzikë në qytetin e Ulqinit apo në tregje të tjera shqiptare? A. Lulgjuraj: Sigurisht sukses dhe emër kam bërë në vise të tjera shqiptare pasi Ulqini është vend i vogël dhe aty kam bërë disa performaca nëpër klube dhe mund të them se i vetmi vend që më bëri të famshëm është Shqipëria.
Koha Javore: Cila është kënga që ju bëri të famshëm dhe e cila ju dha epitetin e këngëtarit të preferuar? A. Lulgjuraj: Kënga që më bëri të famshëm është dueti “Identitet” që kam interpretuar me Bledar Seko nga Tirana por ajo që më dha epitetin e këngëtarit të preferuar ka qenë kënga “Evoloj” ku kam treguar ndosha një potencial të karakterit tim kurse kënga “Identitet” që është plasur në Europë, është kulmi i njohjes time. Koha Javore: Rryma muzikore që këndoni është ajo e rok-ut. Sa mendoni se dëgjohet kjo lloj muzike në Ulqin por edhe në trevat tjera shqiptare në Mal të Zi? A. Lulgjuraj: Kjo lloj muzike dëgjohet shumë pak dhe kjo është treguar nëpër klube ku kam performuar live. Përveç kryeqytetit ku klubet mbushen, Ulqini është shumë dobët e po ashtu edhe në Malësi dobët dhe në trevat tjera shqiptare në Mal të Zi as që bëhet fjalë të dëgjohet kjo muzikë. Koha Javore: Sipas jush cilët janë faktorët që ndikojnë tek komuniteti apo tek të rinjët që kjo muzike mos të të shfaq shumë interes? A. Lulgjuraj: Po arsyet janë se kjo muzikë nuk kultivohet dhe nuk shfytëzohen kapacitetet e muzikës rock&roll dhe kjo është e vetmja arsye pasi qe kjo muzikë nuk paguhet dhe për ketë njerëzit nuk kanë arsye dhe motivacion të këndojnë muzikën rok. Koha Javore: Keni marrë pjesë ndër vite nëpër koncerte dhe evente të shumta muzikore, mes të cilave edhe
pjesmarrja në “Eurovizion” 2013-të së bashku me kitaristin nga Tirana Bledar Seko. Ç’ mund të na thoni për këtë përvojë dhe për evenimentet muzikore në përgjithësi ku keni marrë pjesë? A. Lulgjuraj: Po, e vërtet se kam marr pjesë nëpër shumë koncerte të ndyshme kurse si evenimentin më të rëndësishmëm për mua do veçoja atë të Eurosong-ut i mbajtur në Suedi dhe është një eksperiencë që nuk mund të krahasohet me asnjë tjetër dhe besoj se nuk do të harrohet kurr dhe s’do mund të ndërrohet me asnjë përvojë tjetër që mund të kem në të ardhmën. Koha Javore: A mendoni se fal kontributit tuaj është arritur të përfaqësohet në mënyrë dinjitoze rryma muzikore rok e shqiptarëve të Malit të Zi nëpër tregje të mëdha që e kultivojnë këtë muzikë, siç është Shqipëria, Kosova apo Maqedonia? A. Lulgjuraj: Nuk mund të them që kam qenë i vetmi që kam kontribuar në këtë drejtim mirëpo njëri ndër ata kam qenë edhe unë dhe mund të them se shumica e të rinjëve që njoh, më kanë patur si inspirues që të kthehen të dëgjojnë muzikën që kam krijuar unë me ato kangë. Dhe sado që kam ndikur tek ata, për mua është krenari. Koha Javore: Për kreativitetin tuaj në këtë fushë jeni shpërblyer me çmime të shumta. Cilat mund t’i veçoni si çmime që ju kanë ispiruar më tepër ose ju kanë bërë të ndjeheni mirë për kontributin e dhënë? A. Lulgjuraj: Kam shumë çmime që padyshim më kanë bërë të ndjehem
mirë por çmimi që më ka bërë shumë të gëzuar ka qenë ai i fituar në “Top Fest“ kur mora çmimin “Artisti më i mirë mashkull” i cili më dha inspirimin dhe ndjesinë që unë mund të merrëm më tej me muzikë në mënyrë profesionale kurse çmimi im po ashtu shumë i rëndësishëm ka qenë ai i vendit të parë në festivalit e 51-të organizuar nga Radio Televizioni Shqiptar vitin e kaluar qe për mua është shumë domethënëse pasi në sloganet e tyre sivjet, mes shumë këngëtarëve të famshëm ka qëndruar edhe emri im, gjë që nuk është për t’u nënvlerësuar. Koha Javore: Kush është realizues i këngëve tuaja dhe me kë bashkëpunoni? A. Lulgjuraj: Për dy këngët e mia kam qenë unë dhe dy shokët e mij realizues të tyre. Për këngën “Të mori një det” ka qenë inspirimi im bashkë me kitaristin Sokol Keci nga Tirana, ai ka dhënë iden e parë kurse unë atë përfundimtare.
Kënga e dytë është bërë me një violinist nga Tirana i cili më ndihmoi shumë në orkestrimin e këngës kurse vijat melodike dhe këndimin i kam bërë vet. Kënga e tretë përveç disa elementeve që i kam shtuar unë, ka qenë e realizuar nga kitaristi Bledar Seko dhe unë nga ai mora thirrjen që të bëjë duetin e këngës “Identitet”. Koha Javore: Sezoni veror sapo ka filluar dhe padyshim edhe angazhimet tuaja nuk mungojnë. Ku jeni më tepër të pozicionuar gjatë sezonit veror? A. Lulgjuraj: Po më tepër do jem i fokusur në bregdet. Kam bërë një marrëveshje me një lokal shumë të mirë në Kotorr që të këndoj çdo të enjte dhe jemi në marrëveshje e sipër edhe me lokale të tjera por duke marr parasysh se jam i angazhuar edhe me punë jashtë muzike ku punoj për një kompani amerikane, atëherë s ‘mund të angazhohem më shumë se aq sa e kam të lajuar, duka ditur se puna ka orarin
e caktuar çdo ditë dhe për këtë arsye s’ kam mundësi të kyçem shumë nëpër klube. Koha Javore: Cilat janë planet tuaja dhe mesazhi që ju drejtoni fansave tuaj që ju mbështesin dhe që e duan muzikën tuaj? A. Lulgjuraj: Unë nuk dua të tingëlloj si çdo i intervistuar që thonë që kam këngë, kam plane dhe janë në punim albumesh. Unë ndyshe nga ata them se duke parë që tani është sezoni veror dhe nuk jam marr fare me krijimtarinë time, mund të them se pas verës do t’i rikthehem fuqishëm profesionit tim me këngë të reja në treg. Dua t’i falanderoj të gjithë fansat e mi për gjithë mbështetjen dhe respektin që ma kanë dhënë që nga fillimi i karrierës e deri më sot. Dhe krenaria ime është fakti kur dikush qoftë nga vendi im apo më gjërë, krenohet me mua dhe kreativitetin tim në këtë rrymë muzikore. Intervistoi: Toni Ujkaj
20 e enjte, 10 korrik 2014
Panoramë
Javore KOHA
Bleta Gashi, përcjellësja e parë në “Miss European Tourism 2014” Përfaqësuesja e Kosovës, Bleta Gashi, është zgjedhur shoqëruesja e parë në ngjarjen e bukurisë “Miss EuropeanTourism 2014” në Rumuni, shtet i cili nuk e ka njohur Kosovën. Ajo është 19 vjeçare, e gjatë 1.74 cm, jeton dhe studion në Zvicër, ndërsa kjo paraqitje për të ka qenë pjesëmarrja e parë në garat botërore të bukurisë dhe ka arritur sukses. Më parë Bleta ka marrë pjesë në “Miss Cyrihu” dhe ka marrë titullin “Miss Fotozhenia”. “Jam shqiptare dhe ndihem krenare që kam valuar flamurin kombëtar shqiptar”, ka deklaruar ajo. Organizatori i garës së bukurisë në Turqi, Shpejtim Zeneli, ka bërë të ditur se Bleta Gashi është e ftuar në Turqi prej 1 deri më 14 shtator. “Miss European Tourism2014” u zgjodh Miss Lituania, ndërsa Miss Shoqëruesja e Dytë është zgjedhur Miss Ukraina. Miss Kostumi Kombëtar – Republika Çeke, Miss Fotogjenia –Estonia, Miss Bikini– Sllovakia, Miss Talenti – Rusia, Miss Interneti – Luksemburgu, Miss Popullariteti – Moldavia dhe Miss Busteni – Rumania.
Soni Malaj, nënë e përkushtuar dhe femër e bukur Ndonëse u bë kohë që jeton larg Shqipërisë, kurioziteti për këngëtaren Soni Malaj është gjithmonë në rritje, pasi është rritur në sytë e publikut shqiptar. Pavarësisht faktit se ajo sot është zonjë shtëpie, nënë e përkushtuar, vijon të mbetet një femër shumë e bukur. Fotot që ajo ka postuar në rrjetet sociale janë pritur mjaft mirë, e si gjithmonë e komplimentojnë për vullnetin që ka për të qëndruar në formë. Soni Malaj fitoi në edicionin e sivjetmë të 11-të të “Top Fest”, me këngën “Me të jeton”.
Panoramë
e enjte, 10 korrik 2014
21 Javore KOHA
Afërdita Dreshaj së shpejti sjell “Mos rri larg” Afërdita Dreshaj e ka kompletuar këngën e saj më të re të cilën së shpejti do ta lansojë në media. Këngëtarja dhe modelja e njohur shqiptare nga Malësia këto ditë është duke qëndruar në kryeqytetin e Shqipërisë, Tiranë. Përveç argëtimeve nëpër ahengje të ndryshme me shoqëri, ajo duket se qëndron atje për të kompletuar dhe promovuar edhe këngën e saj më të re. Afërdita ka postuar një mesazh në profilin e saj në Facebook ku thotë se kënga më e re, të cilën e ka titulluar “Mos rri larg”, do të lansohet së shpejti. Kënga pritet të jetë me melodi verore, pasi ditë më parë ajo postoi edhe një foto të realizuar në një pishinë, e cila duket se është nxjerrë nga xhirimet e klipit të këngës.
Aktori shqiptar Nikollë Shkreli po bën emër në SHBA Aktori dhe regjisori, Nikolla Shkreli, ka lindur në Detroit, SHBA. Ai rrjedh nga një familje emigrantësh shqiptarë nga Ulqini. Nikolla në fillim ishte nxënës mesatar, jo edhe aq i shquar. Më pas filloi të merrej me aktrim, që ishte edhe pasioni i tij, ku tregoi talent të veçantë. Nikolla Shkreli ishte pjesë e filmit te famshëm të Eminem “8 Mile”, i cili u xhirua në Detroit. Në vitin 2007, ai u bë pjesë e serialit të famshëm “Law & Order” (Ligj dhe drejtësi). Ai së shpejti u bë aktor i Hollivudit, duke fituar audicionet për të marrë pjesë në filmin hollivudian me një buxhet prej 35 milionë dollarësh, i cili ishte një film mjaft i suksesshëm. Gjithashtu, mori pjesë në filmin “Hostel 3” duke përfaqësuar personazhin e rëndësishëm. Ai është i njohur për pjesëmarrje në serialin “The Red Road”, i cili për momentin po xhirohet. Po ashtu është duke xhiruar filmin “Land Lord” në Detroit, në të cilin ai luan rolin kryesor.
22 e enjte, 10 korrik 2014
Te k n o l o g j i
Fotografia e javës
Javore KOHA
Sipas një raporti të fundit të realizuar nga ABI Research thuhet se modeli i fundit i telefonit të Apple, iPhone 5S, është telefoni më i famshëm në botë. Mirëpo, duhet thënë se raporti është është realizuar në tremujorin e parë të këtij viti, kështu që nuk përfshin modelin e ri të telefonit të Samsung, Galaxy S5, pasi nuk ishte në dispozicion atëherë. Bazuar nga të dhënat e këtij raporti thuhet se telefoni i Apple është në vendin e parë me iPhone 5S, i pasuar nga Samsung në vendin e dytë me versionin evropian të Samsung Galaxy S4, dhe në vendin e tretë me Galaxy S3, i cili ndiqet më pas nga Samsung Galaxy S4 LTE, ndërsa në vendin e pestë është versioni 8GB i iPhone 5S. Sony, Samsung dhe Xiaomi janë disa nga prodhuesit e tjerë të listuar në Top 20 pozitat e para, ndërsa prodhuesi kinez Huawei, i cili më parë ishte pjesë e kësaj liste tani nuk është radhitur në këtë tabelë. iPhone 5S mbetet telefoni më i famshëm në gjithë botën, dhe dyshohet se kjo radhitje do të ndryshojë edhe kur në treg të paraqitet iPhone 6.
„Nëse një fotograf profesionist fotografon të njëjtin objekt që fotografon edhe një person i zakonshëm, ku qëndron ndryshimi„. Zaim halili: retë
iPhone 5S, telefoni më i famshëm në botë! Apple vlen 560 miliardë dollarë
E vlerësuar me 560 miliardë dollarë, kompania e madhe teknologjike amerikane Apple edhe në vitin 2013 ka qëndruar në kreun e listës së kompanive më të vlefshme në botë. Ndërkaq, në krahasim me një vit më parë kolosi nga Cuppertiono i SHBA-së është për 200 miliardë më i vlefshëm. Kjo rezulton nga një vlerësim që e ka
realizuar kompania e specializuar për vlerësime ekonomike Ernst Young. Në vendin e dytë të kësaj rangliste është kompania po ashtu nga SHBA, Exxon Mobil. Por, ajo mbetet shumë larg nga Apple, gjegjësisht vlen 410 miliardë. Në vendin e tretë me 390 miliardë është makina kërkuese Google. Nga dhjetë kompanitë e para të ran-
glistës, tetë janë nga SHBA. Të vetmet kompani nga Evropa që kanë hyrë në mesin e dhjetë më të vlefshmeve të botës janë kompania britanike-holandeze Royal Dutch Shell, në vendin e tetë me 270 miliardë, dhe kompania farmaceutike zvicerane Roche në vendin e dhjetë me 256 miliardë dollarë vlerë.
e enjte, 10 korrik 2014
23 Javore KOHA
„Qesh pak, shiko këtu”
24 e enjte, 10 korrik 2014
Mozaik
Rajoni
e enjte, 10 korrik 2014
Javore KOHA
Në QIK Malësia në Tuz u çel ekspozitë e fotografive
Motive të ndyshme nga pesë kontinente e autorit Edin Krniq
Në shtëpinë e kulturës në Tuz është hapur ekspozita e fotografive “Bota Ime” e autorit, fotografit Edin Krniq. Ky udhëpërshkrues përmes syrit të fotoaparatit ju prezantoi pjesmarrësve në ekspozitë foto me motive nga më ndyshmet nga pesë kontinentet e botës që i ka vizituar dhe dokumentuar në aparatin e tij fotografik. Ai përmes objekteve, njerëzve, bukurive dhe potencialve natyrore, florës dhe faunës si dhe shumë dukurive të tjera, në fotografi hulumton vetën e tij. Krniq për herë të parë i ka ofruar komunitetit në Malësi motive të shumta siç janë vlerat dhe pasuritë e shumta natyrore, monumentet e shumta kulturore dhe historike, kulte fetare si dhe multikulturalitetin e shumë popujve që e karakterizojnë plane-
tin tonë. Duke udhëtuar nëpër botë Edini bashkon përditshërinë e tij me të huajën, ndërsa përshtypje më të fortë i kanë lënë popujt e kontinentit të Azisë, Afrikës dhe Amerikës qëndrore dhe jugore. Ekspozita është hapur nga Enisa Faroviq e cila në fjalën e saj përshëndetëse drejtuar të apasionuarve pas fotografisë, u shpreh se autori përmes imazheve të shumëta na e afroi globin më afër duke thënë se udhëtimet e tij janë misione të ndërtimit të solidaritetit dhe kuptueshmërisë së thellë të sensibilitetit. Drejtori i shtëpisë së kulturës në Tuz Ajrudin Axhoviq tha se ekspozitë të tilla nuk janë të përditëshme. “Kjo ekspozitë nuk është kurrfarë demonstrim arti dhe as që përmes saj pretendohet në këtë drejtim por qëllimi ynë është që për-
shtypjet dhe ndjenjat intime nga ky udhëtim botërorë t’i përcellim sinqerisht ashtu siç din edhe fotografia t’ju ofrojë. Shpresojmë që shpirti investigativ i autorit i shprehur në këto fotografi, ka sjellur tek ju freski shpirtërore jo vetëm kur janë në pytje përmbajtje informative por edhe sa u takon atyre kulturore e vizuale të grumbulluara nga e gjithë bota”, theksoi Axhoviq. Ndërkohë duke u prenocuar për Koha Javore, autori i këtij koleksioni të fotografieve Enis Krniq tha se don dhe është i apasinuar pas fotografisë. “Inspirimin më të madh për realizimin e këtyre imazheve nga e gjithë bota, ma japin njerëzit në veçanti, fëmijët gratë dhe personat e moshuar dhe jo vetëm. Siç shikoni në koleksionin e fotografive të mija gjenden motive nga më të ndyshmet dhe këto foto që kam ekspozuar sonte janë ato që i adhuroj më tepër. Është interesante kur viziton Azinë apo Agrikën në disa qytete, njerëzit janë shumë të mirë dhe të dashur për foto, pasi nëse i merr me të mirë fiton imazh të mirë, në kundërt ata nuk lejojnë ti fotografosh. Ekspozita përmban fotografi të periudhës nga viti 2009 deri në vitin 2014-të”, tha Krniq. Enis Krniq ka filluar të udhëtoj para pesëmbëdhjet vjetesh duke shkeluar në pesë kontinente, në 62 shtete dhe në mbi 500 qytete. Deri në fund të këtij viti do të vizitojë edhe kontinentin e gjashtë, atë të Australisë. Përshtypje më të fortë gjatë udhëtimeve i ka lënë Japani kurse udhëpërshkrimet më të bukura i ka shënuar nga Bolivia, Kuba, Meksika, Peruja, India, Tajlanda, Kamboxha, Kina, Guatemala, Meksika dhe Korea Jugore. Kjo ekspozitë është organizuar në kuadër të manifestimit “Vera kulturore e Podgoricës” dhe në bashkëpunim me QIK-un në Tuz, kurse për vizitorë do të qëndroj e hapur deri të premtën me 11 korrik. Në ekspozitë janë prezantuar afro t.u. pesëdhjet fotografi.
25 Javore KOHA
Shqiptarët në Maqedoni protestojnë për shkak të dënimit të gjashtë shqiptarëve për rastin “Monstra”
Situatë e brishtë në Shkup
Protestat kanë bërë që situata në Maqedoni të jetë e brishtë dhe të përkeqësohet edhe më tepër përkundër marrëdhënieve të tendosura që ekzistojnë me vite në këtë shtet ndërmjet shqiptarëve dhe maqedonëve, sidomos që nga konflikti i armatosur në Maqedoni, i cili përfundoi me nënshkrimin e Marrëveshjes së Ohrit. Shkup – Marrëdhëniet ndëretnike në Maqedoni janë tendosur sërish, vetëm pesë ditë pas vendimit të gjykatës në Shkup për dënimin e gjashtë shqiptarëve me burgim të përjetshëm lidhur me vrasjen e pesë maqedonëve në Smilkovcë të Shkupit, që kishte ndodhur më 12 prill 2012. Që nga e premtja në kryeqytetin e Maqedonisë, Shkup, por edhe në qytete të tjera me shumicë shqiptare, po vazhdojnë protestat me qëllim të shprehjes së revoltës kundër dënimit të shqiptarëve, duke e cilësuar procesin gjyqësor si të montuar politik. Disa mijëra qytetarë shqiptarë i janë drejtuar të premten pas mesditës gjykatës së Shkupit. Protestuesit pasi arritën në ndërtesën e Gjykatës së Shkupit, një grup prej tyre të revoltuar, brohoriste: “Ne nuk jemi terroristë, duam drejtësi”, “Jankullovska terroriste”, “UÇK”, “Stop Rasteve të montuara” dhe filloi të gjuajë me gurë mbi ndërtesën e këtij institucioni, ku edhe u shqiptua dënimi për të akuzuarit për
rastin “Monstra”. Në momentin kur një pjesë e protestuesve filluan të tërhiqen nga Gjykata, pjesa tjetër e protestuesve tentoi të shkojë drejt ndërtesës së Qeverisë së Maqedonisë, me ç’rast ka ndërhyrë policia me të ashtuquajturat granata tronditëse, gjegjësisht shufra çorientuese, të cilat shkaktojnë detonime të fuqishme dhe nxjerrin tym të bardhë. Policia tërë kohën ka përdorur dhe gaz lotsjellës. Forcat policore për disa orë kanë tentuar të shpërndajnë protestuesit duke shtyrë turmën deri në hyrje të lagjeve Çairçanja dhe lagjen Serovë, gjithnjë nën zhurmën dhe tymin e granatave tronditëse, si dhe ujit, me ç’rast një numër i madh i qytetarëve kryesisht të moshuar dhe fëmijë, kanë kërkuar ndihmë mjekësore, si pasojë e lëndimeve që kanë marrë siç thonë qytetarët e këtyre lagjeve, nga shpërthimi mjeteve eksploduese të hedhura nga policia. Ministria e Punëve të Brendshme të Maqedonisë ka njoftuar për 20 policë
të lënduar, ndërkohë që nuk e ka kumtuar numrin e saktë të protestuesve të lënduar. Ndërkaq, disa dhjetëra protestues janë arrestuar nga policia. Ambasada Amerikane, Zyra e Bashkimit Evropian, misionet e Natos dhe të OSBE-së në Shkup, përmes një komunikate të përbashkët kanë theksuar të drejtën për të protestuar në mënyrë të qetë dhe dënojnë sjelljet e dhunshme. Diplomatët perëndimorë kanë bërë thirrje për dialog midis qytetarëve dhe politikanëve që do të rezultonte në qetësimin e marrëdhënieve ndëretnike në vend. Edhe partia shqiptare në pushtet, Bashkimi Demokratik për Integrim, objekt i ofendimeve dhe kritikave nga një numër i konsiderueshëm protestuesish, ka bërë thirrje për shmangien e dhunës. Protestat kanë vazhduar edhe në ditët në vazhdim, por me intensitet më të ulët në shumë qytete me shumicë shqiptare, duke shprehur solidaritet me protestat në Shkup. Protestat kanë bërë që situata në Maqedoni të jetë e brishtë dhe të përkeqësohet edhe më tepër përkundër marrëdhënieve të tendosura që ekzistojnë me vite në këtë shtet ndërmjet shqiptarëve dhe maqedonëve, sidomos që nga konflikti i armatosur në Maqedoni, i cili përfundoi me nënshkrimin e Marrëveshjes së Ohrit. (Kohapress)
26 e enjte, 10 korrik 2014
Mozaik
Mozaik
e enjte, 10 korrik 2014
Javore KOHA
In memoriam
Javën e kaluar u nda nga jeta mësuesi nga Katërkolla, Xhemal Hoxha. Ai u lind në Katërkollë në vitin 1924. Dy vjet të shkollës fillore katërvjeçare i ka kryer në Mejtepin e Selitës, kurse dy vjetët tjera në Katërkollë. Si 18-vjeçar i është bashkangjitur aradhave partizane. Pas kthimit nga lufta, vijoi kurset e para pedagogjike. Në vitin 1947 u emërua mësues në fshatin Drume të Malësisë.
27 Javore KOHA
Infrastruktura rrugove në Tuz-Malësi
Xhemal Hoxha Në gjendje të amortizuar (1924-2014) dhe tepër të mjerueshme
Pas gjashtë muajsh, u transferua në fshatin Arzë të Malësisë, ku punoi tri vjet. Më pas ka vazhduar punën për një vit në Ostros të Krajës, e më vonë në fshatin Arbnesh po në Krajë. Ka punuar po ashtu edhe në fshatra të ndryshme të Anës së Malit dhe Ulqinit. Pas tre vjet pune në Kllezën, Shtodër dhe Shëngjergj, filloi punë në vendlindjen e tij në Katërkollë, ku punoi deri me daljen në pension në vitin 1987.
Ka diplomuar në Shkollën Normale “Zef Lush Marku” në Shkup. Xhemal Hoxha të gjithë jetën e tij ia ka kushtuar arsimit. Kudo ku ka punuar ka lënë gjurmë të mira te nxënësit, prindërit e tyre, kolegët e tij etj. Ai i takon plejadës së mësuesve të parë që me dashuri dhe përkushtim kanë edukuar breza të tërë nxënësish. Ishte një mësues i mirë, i rregullt dhe i dashur përë të gjithë. (Kohapress)
Infrastruktura rrugore në qytezën e Tuzit qe nga fillimi i rinovimit të sistemit të ujësjellësit, punime të filluar qe para zgjedhjeve të 25 majit, është në gjendje teje të amortizuar dhe tepër të mjerueshme. Në prag të zgjedhjeve lokale makineri të shumta, të pozicionuara kryesisht pak metra larg komunës urbane, kishin hapur kanalizime për vendosjen e tubave të ujit, dhe që atëherë as qe ka vënë kush dorë për përmirësimin e kushteve në rrugë. Nëpër gjithë qendrën e Tuzit dhe në të gjitha rrugët dytësore në periferi, situata është skandaloze, çdo rrugë dhe kryqëzim është pushtuar nga gropat dhe pluhuri. Kanalet e hapura për vendosjen e tubacioneve akoma nuk janë mbyllur edhe pse punimet siç u shprehen disa banorë, kanë përfunduar qe disa ditë. Situatë e til-
lë e cila mbizotëron gati qe dy muaj, sjell shqetësime të shumta sidomos tek drejtuesit e automjeteve të cilët ankohen se makinat e tyre dita ditës po dëmtohën nëpër rrugë të cilat ngjasojnë në ato të shekullit të shkuar e jo në rrugë të një vendi i cili aspiron të bëhet anëtare e Bashkimit Evropian. Drejtuesit e automjeteve të pyetur nga Koha Javore se si e komentojnë situatën në infrastrukturën rrugore, duke dashur të mbesin anonim, shprehën shqetësimin e tyre të thellë për këtë gjendje të përkeqësuar duke bërë apel tek administrata lokale që të ndërrmarr hapa konkret për përmirësimin e kushteve në rrugë. “Sinqerisht një situatë e tillë është brengosëse, pasi nuk ka rrugë as cep që nuk është përplotë humnera. Ne jemi ata të cilët i paguajmë taksat për mirëm-
bajtje të rrugëve, por si duket askush nuk vënë dorë në këtë trevë dhe nisur nga kjo situatë detyrohemi që të shpënzojmë shuma parash për t’i ndrequr edhe automjetet që i dëmtojmë në këto rrugë katastrofale”, u shpreh njëri nga drejtuesit e automjetit. Situatë e ngjajshme ekziston jo vetëm në qytezën e Tuzit por edhe në të gjitha zonat fushore dhe rurale përgjatë Malësisë. Kryetari i sapozgjedhur i KU të Tuzit dr. Abedin Axhoviq gjatë fjalës së tij përshëndetëse në marrjen e postit të ri, pati deklaruar se prioritet dhe vëmendje të veçantë do t’i kushtoj përmirsimit të infrastrukturës rrugore në trevën e Malësisë. Urojmë që vërtet të ndodh kështu për të mirë të të gjithë banorëve, megjithatë mbetet të shikojmë se sa do të realizohen t.u. premtimet e paralajmëruara.
28 e enjte, 10 korrik 2014
Fejton
Fejton
e enjte, 10 korrik 2014
Javore KOHA
Lidhja e Prizrenit (3)
Manovrat e diplomacisë
Rilindësit shqiptarë, duke vepruar me mençuri politike, u përpoqën të përfitonin nga kontradiktat që ekzistonin ndërmjet Fuqive të Mëdha për t’i gjetur ata faktorë të cilët mund të shërbenin në mbrojtje të çështjes shqiptare
Sabri Salaj
Rilindësit shqiptarë, duke vepruar me mençuri politike, u përpoqën të përfitonin nga kontradiktat që ekzistonin ndërmjet Fuqive të Mëdha për t’i gjetur ata faktorë të cilët mund të shërbenin në mbrojtje të çështjes shqiptare. Udhëtimi i delegacionit të Lidhjes Shqiptare nëpër Evropë, në vitin 1879, synonte gjithashtu që, nëpërmjet bisedimeve të drejtpërdrejta me krerët e diplomacisë evropiane të manovronte në lëmshin e kontradiktave midis tyre, për të gjetur eventualisht përkrahës të kërkesave shqiptare. Por, edhe kjo veprimtari e shumanshme e Lidhjes Shqiptare nuk mundi të sigurojë përkrahje as në arenën ndërkombëtare për ta realizuar programin e saj. Asnjë nga Fuqitë e Mëdha evropiane nuk i përfilli kërkesat e shqiptarëve dhe nuk e llogariti faktorin shqiptar në politikën e vet ballkanike, sepse ai nuk hynte në kombinacionet e tyre politike në lidhje me gjendjen në Ballkan. Politikanët shqiptarë kishin bërë një prezantim të çështjes shqiptare nëpër të gjitha kancelaritë më të mëdha diplomatike të kohës, për ta shtruar çështjen shqiptare në tryezën e bisedimeve në Kon-
gres, por Fuqitë e Mëdha nuk e morën në konsideratë duke e konsideruar Shqipërinë si çështje e politikës së brendshme të Perandorisë. Duke e ditur potencialin e shqiptarëve, gjë e cila dëshmohej edhe nga organizimi i Lidhjes Shqiptare si në aspektin politik, diplomatik e ushtarak, diplomacia e Anglisë kërkonte që Shqipëria të ishte brenda Perandorisë Osmane në mbrojtje të saj sepse në rast shkëputje prej saj dhe dobësimit shumë më lehtë Rusia do ta realizonte ëndrrën e saj për pushtimin e BallkanAnadollit sapo t’i krijohet një rast i dytë. Austro-Hungaria kishte përfituar shumë nga Kongresi i Berlinit si shkak i diplomacisë ruse, e cila kërkonte të thellonte përçarje ndërmjet fuqive të mëdha, kështu që Austro-Hungaria nuk donte ta zhvleftësonte hipotekën që kishte krijuar në viset shqiptare duke pasur nën kontroll disa nga portat kryesore të saj deri në çastin kur interesi i saj nuk kërcënohej drejtpërsëdrejti. Austro-Hungaria e riaktivizonte çështjen shqiptare atëherë kur interesi i saj kërcënohej nga dominimi sllav i cili bllokonte rrugët strategjike të saj të përfituara nga Kongresi i Berlinit.
Duke u ndodhur në zemër të Ballkanit, në një nga zonat më strategjike të Evropës, Shqipëria shërbeu si monedhë këmbimi për shtetet të cilat kërkonin të kishin ndikim në këto zona. Realizimi i vendimeve të Kongresit, që parashihte që pjesë të territorit të Shqipërisë të kalonin nën Malin e Zi, bëri që Lidhja Shqiptare të vinte në lëvizje të gjitha mekanizmat e saj institucionalë në mbrojte të integritetit territorial të saj. Traktati i Berlinit në nenin 28 parashihte që Plava dhe Gucia të kalonin nën Malin e Zi, ku si zbatues i marrëveshjes të ishte Porta e Lartë. Porta për t’i ruajtur këto dy krahina që në fillim me mjeshtëri u përpoq ta shfrytëzonte Lidhjen Shqiptare për t’u treguar fuqive të mëdha, nënshkruese të Traktatit të Berlinit, se vendimet e marra atje nuk mund të zbatohen. Kjo politikë e dyfishtë e Perandorisë tashmë ishte e njohur për shqiptarët. Duke përdorur shqiptarët si kartë ndaj fuqive të mëdha diplomacia osmane kërkonte ta zgjaste pushtimin e saj në Ballkan. Por, kjo lojë e dyfishtë e Perandorisë do të kthehej si bumerang ndaj saj. Përplasja e parë ushtarake ndërmjet Lidhjes Shq-
iptare dhe Portës së Lartë fillon pikërisht në zbatimin e marrëveshjes së Traktatit të Berlinit për trojet shqiptare, Plavën e Gucinë, të cilat duhet të kalonin nën Malin e Zi. Kjo përplasje ushtarake rezulton me vrasjen e Mehmet Ali Pashës, i cili ishte përcaktuar nga Porta e Lartë për zbatimin e Traktatit të Berlinit për trojet shqiptare, Plavën dhe Gucinë. Kjo vrasje tregonte vendosmërinë e shqiptarëve për t’i mbrojtur trojet e veta etnike, mobilizimi i popullit ishte në ato përmasa saqë kishte bërë jehonë në gjithë Evropën. Ambasadori i Francës në Stamboll i shkruante ministrit të tij të Punëve të Jashtme, Vadingtonit, më 11 shtator 1878, pos të tjerash, edhe këtë: “Në Shqipëri lëvizja u bë kombëtare. Të gjithë janë nën armë, që nga i riu deri te plaku, pa dallim feje. Porta është e pafuqishme për të mposhtur një lëvizje të tillë” . Lidhja Shqiptare vepronte si në aspektin ushtarak ashtu edhe në atë diplomatik për zgjidhjen e çështjes shqiptare, duke krijuar një situatë aspak të volitshme në arenën ndërkombëtare. Fuqitë e Mëdha vazhdonin presionin ndaj Portës së Lartë për zbatimin e marrëveshjes, por diplomacia osmane kërkonte që çështjen ta zvarriste sa më tepër që të jetë e mundur dhe gjithmonë në interes të saj. Mali i Zi, i cili lobonte pandërprerë te Fuqitë e Mëdha që territoret e premtuara t’i jepeshin, duke filluar edhe një luftë të armatosur
me Lidhjen Shqiptare për pushtimin e këtyre territoreve. Në të gjitha betejat ushtritë malazeze pësuan disfatë nga Lidhja Shqiptare. Përpjekjet diplomatike dhe intervenimi ushtarak i ushtrisë malazeze nuk dhanë rezultate për zbatimin e paragrafëve të nenit 28 të Kongresit të Berlinit. Rezistenca e shqiptarëve në mbrojtje të trojeve të tyre etnike përdorej nga diplomacia Osmane, e cila jo vetëm nuk e njihte autonominë e Shqipërisë brenda kufijve të saj etnikë, por nuk lejonte as bashkimin e vilajeteve shqiptare në një shtet te vetëm brenda Perandorisë. Shqiptarët nuk lejoheshin as të flisnin në emër të tokave të tyre, edhe pse çështja shqiptare ishte ndërkombëtarizuar në të gjitha tubimet diplomatike të fuqive të mëdha. Porta e Lartë kishte si qëllim që çështja të zvarritej dhe mos të realizoheshin konditat e Traktatit të Berlinit, Fuqitë e Mëdha nuk kërkonin krijimin e krizave të tjera, kështu që propozuan të bëhej kompensimi i këtyre territoreve të Perandorisë, në vend të Plavës dhe Gucisë u propozuan Hoti dhe Gruda. Marrëveshja e lidhur ndërmjet Perandorisë dhe Fuqive të Mëdha kërkonte që të realizohej brenda afateve të përcaktuara me ligj ndërkombëtar si dhe zbatues i kësaj marrëveshje të ishte Porta e Lartë. Në kohën kur duhej të bëhej zbatimi i marrëveshjes ushtria e Lidhjes Shqiptare
29 Javore KOHA
hyri në mbrojte të tokave të saj, duke iu kundërvënë forcave malazeze. Kjo nxiti reagimin e menjëhershëm të fuqive të mëdha të cilët akuzonin Portën e Lartë se nuk ishte duke respektuar dispozitat e marrëveshjes. Fitorja e Lidhjes Shqiptare në Hot dhe Grudë ndaj ushtrisë malazeze krijoi në vetëbesim në mbrojtje të vendit të tyre duke grumbulluar rreth vetes ushtri nga të katër anët e Shqipërisë. Porta e Lartë vazhdonte lojën e dyfishtë duke krijuar përçarje ndërmjet shqiptarëve, me premtime, toka, pushtet, me qëllim që të largoheshin nga Lidhja Shqiptare. Kjo bëhej për shkak se Sulltani i frikësohej vendosmërisë së Lidhjes në mbrojtje të trojeve të saj etnike dhe rrugës që kishte nisur drejt autonomisë e cila do të çonte drejt pavarësisë së Shqipërisë dhe shkëputjes së saj nga Perandoria Osmane. Çështja e Shqipërisë veriore mori përmasa me karakter ndërkombëtar, ku kërkesat e vazhdueshme për autonomi shkaktuan reaksion edhe te fuqitë më të mëdha. Frika nga një lëvizje për autonomi shkaktoi shqetësimin e AustroHungarisë, e cila grumbullimin e forcave shqiptare e shihte si një rrezik për një pjesë të Bosnjës së Hercegovinës të cilën e kishte nën administrimin. Çështja shqiptare ishte një çështje e politikës së brendshme osmane dhe si e tillë trajtohej nga Fuqitë e Mëdha. Ndërhyrja e fuqive të mëdha dhe shndërrimi i të gjitha çështjeve të brendshme të Perandorisë Osmane në çështje të politikës evropiane përbënte problem për Lidhjen Shqiptare, e cila, duke mos qenë shtet, nuk e kishte të drejtën e subjektivizmit në marrëdhënie ndërkombëtare. Kjo e drejtë i takonte Perandorisë Osmane, e cila ishte e detyruar të hynte në marrëdhënie ndërkombëtare me Fuqitë e Mëdha për hartimin dhe realizimin e marrëveshjeve ndërmjet tyre për trojet shqiptare. Pavarësisht veprimtarisë, politike, diplomatike, ushtarake e kulturore, Lidhja Shqiptare nuk mund të ishte pjesë e tavolinave diplomatike në të cilat ndërthureshin interesat gjeostrategjike dhe gjeopolitike të fuqive të mëdha. Orvatjet për realizimin e vendimeve të Kongresit të Berlinit në opinionin publik dukej se thellonin krizën ndërmjet Portës së Lartë dhe Fuqive të mëdha, përkundrazi në prapaskenat diplomatike diplomacia ruse punonte sipas projekteve të veta, duke rikthyer kështu në skenën ndërkombëtare çështjen e Ulqinit, të cilën e kishte paraparë në traktatin e Shën Stefanit.
30 e enjte, 10 korrik 2014
Horoskopi & Fjalëkryqi
Javore KOHA
Sport
e enjte, 10 korrik 2014
Futbollisti i talentuar nga Ulqini, Angjello Rudoviq
31 Javore KOHA
Në prag të kalimit në skuadrën holandeze PSV Rudoviq është lojtar i skuadrës përfaqësuese të Malit të Zi për mosha të reja. Ëndrra e tij ka qenë gjithmonë që të luajë për një klub të madh
Do keni një marrëdhënia goxha te mire gjate kësaj dite ju dhe partneri. Gjithçka do shkoje për mrekulli, madje mund te merren edhe vendime me rëndësi te Dashi madhe. Beqaret duhet ta shfrytëzojnë ditën dhe te përfitojnë sa te mundin nga ftesat qe do iu bëhen. Ne planin financiar do jete Saturni ai qe do ndikoje pozitivisht dhe do ua ndryshoje rrënjësisht gjendjen.
Planetët do jene te pozicionuar mire sot ne jetën tuaj ne çift dhe do ju nxitin te përkujdeseni gjithnjë e me shume për personin qe keni ne krah. Luani Nuk priten aspak probleme. Beqaret nga ana tjetër do kenë vetëm mundësi për aventura kalimtare. Ne planin financiar nuk duhet te ndërmerrni rreziqe sepse situata mund t’iu dale tërësisht jashtë kontrollit.
Do përjetoni emocione pa fund gjate kësaj dite ne jetën tuaj ne çift. Partneri do jete romantik dhe do iu mahnite Shigjetari ne çdo çast. Beqaret duhet t’i harrojnë njëherë e mire ato qe kane kaluar dhe ta lënë zemrën te lire. Problemet financiare mos i lini për nesër, por rregullojini sa me pare. Yjet ne fakt do i keni gjithmonë ne krah. Dita do jete me goxha fat.
Te dashuruarit do ndihen mire ne krahët e partnerit te tyre dhe do dashurohen si ta ndiejnë. Ai nga ana tjetër do mendoje për surpriza. Për beqaret ende Demi nuk do vije çasti i shumëpritur. Edhe sot ata do kalojnë një dite te qete dhe pa ndonjë takim mbresëlënës. Ne planin financiar ka rrezik qe gjerat te mos ecin si duhet. Do keni goxha vështirësi.
Jo çdo gjë qe dëshironi do ju plotësohet gjithë kësaj dite juve qe jeni ne një lidhje. Tregohuni shume te kujdesshëm me kritikat Virgjeresha qe do i bëni partnerin sepse situata mund te nxehet. Beqaret duhet te tregohen te sinqerte me personat qe do i joshin dhe jo t’i gënjejnë ata. Te ardhurat do vazhdojnë te jene delikate. Mos kryeni asnjë operacion qe mund te jete i rrezikshëm.
Kjo dite do jete shume entuziazmuese për ata qe janë ne një lidhje. Do ndiheni te lumtur pranë partnerit dhe do dashuroheni si ta ndjeni. Beqaret nuk Bricjapi do arrijnë dot te fiksohen pas dikujt duke qene se do njihen me shume persona. Ne planin financiar gjerat do ecin me se miri. Megjithatë vazhdoni te tregohuni te matur dhe sa me te arsyeshëm me shpenzimet.
Dite shume e bukur dhe pa probleme kjo e sotmja për te dashuruarit. Do ja kaloni me se miri ne krahët e partnerit tuaj dhe shpesh do ju duket vetja si Binjaket ne ëndërr. Beqaret ka rrezik te bëjnë gabime te pafalshme duke u afruar mjaft me një person aspak te përshtatshëm. Ne planin financiar duhet vetëm te tregoheni me te matur. Gjithçka do ece si duhet me pas.
Do e mbani gjithë kohës ne pëllëmbe te dorës sot atë qe keni ne krah dhe do mundoheni ne çdo moment ta surprizoni. Gjithçka do ece me Peshorja se miri ne jetën ne çift. Beqaret duhet te dalin neper takime dhe te njihen me sa me shume persona, por jo te nxitohen e te marrin menjëherë vendime. Ne planin financiar duhet te vendosni pak rregull.
Çiftet do e përforcojnë bashkëpunimin dhe do mendojnë te planifikojnë te ardhmen. Ata qe janë vetëm do lodhen se kërkuari dashurinë e madhe, por Ujori serish do jene pa fat. Me mire te merren me diçka tjetër ne mënyrë qe ta humbin mendjen. Perspektivat financiare janë goxha te mira sot. Do keni mundësi te shpenzoni sa doni dhe te hiqni disa para mënjanë.
Te dashuruarit do i arrijnë te gjitha objektivat qe i kishin vene vetes dhe do ndihen te plotësuar. Secili do japë shume nga vetja për te ruajtur klimën Gaforrja e ngrohte. Ka shume mundësi qe beqaret te fillojnë te ndiejnë për një mik te vjetër. Edhe vete do ju duket çudi, por ja qe ne jete nuk ka asgjë te pamundur. Te ardhurat do kenë goxha përmirësime.
Ne një mënyrë apo ne një tjetër do arrini sot t’i zgjidhni te gjitha problemet qe keni pasur ne jetën tuaj ne çift. Si ju ashtu edhe ai qe keni ne krah do Akrepi bëni lëshime. Beqaret nuk do i rezistojnë dot tundimit dhe do fillojnë shpejt një lidhje me personin qe po i josh. Ne planin financiar situata nuk do jete ne gjendjen me te mire. Kujdes me çdo lloj shpenzimi.
Edhe pse do jeni shume te ngarkuar me pune, do e gjeni kohen për t’iu përkushtuar atij qe keni ne krah. Do kaloni çaste te këndshme dhe do i harroni Peshqit njëherë e mire problemet e mëparshme. Beqaret fale Marsit do realizojnë disa takime te këndshme. Te ardhurat do kenë disa përmirësime te vogla. Kënaquni me aq njëherë dhe mos kërkoni te bëni çmenduri.
Futbollisti i talentuar nga Ulqini, Angjello Rudoviq, ndodhet në prag të kalimit në skuadrën e njohur holandeze PSV. Mesfushori i shkëlqyer i Mogrenit të Budvës gjendet në provë në Ajndhoven dhe sipas raportimit të medieve vendase, drejtuesit e skuadrës janë shumë të kënaqur me atë çfarë ka treguar 18 vjeçari nga Ulqini. “Klubit ia dorëzova regjistrin me emrat
e lojtarëve të cilët do të kisha dëshirë t’i kem në skuadër vitin e ardhshëm. Theksin pa dyshim e vejmë në lojtarët e rinj, në mënyrë që sa më shumë lojtarë nga kjo skuadër të luajnë për ekipin e parë të PSV-së. Angjelloja është njëri nga ata. Do të shohim në periudhën e ardhshme si do të zhvillohen gjërat, por sinqerisht shpresoj që do të vijë deri te realizimi i transfertës”, ka thënë për mediet holandeze Darije Kaleziq, trajneri i skuadrës B të PSV-së. Rudoviq ka filluar të merret me futboll që në moshën 7-vjeçare, në Klubin e Futbollit të Vogël “Teuta”. Pas dy vitesh në këtë klub, ai ka kaluar në Klubin e Futbollit “Otrant”. Më pas ka qenë
pjesë e “Mornar”-it të Tivarit, kurse së fundmi e “Mogren”-it të Budvës. Në moshën 14-vjeçare, Rudoviq ka marrë pjesë në kampin e organizuar nga “Barcelona” në Beograd, ku ai është cilësuar ndër lojtarët më të mirë. Idhulli i tij është mesfushori i Barcelonës, Qavi (Xavier Hernandez). Përndryshe, ai është lojtar i skuadrës përfaqësuese të Malit të Zi për mosha të reja. Ëndrra e tij ka qenë gjithmonë që të luajë për një klub të madh. Klubi i PSV-së njihet si një nga shkollat më të mira për krijimin e talentëve të rinj, nga ku kanë dalë shumë futbollistë të njohur botërorë. (Kohapress)
Garuesit e Klubit të Karatesë “REI” nga Ulqini
Arrijnë suksese në tri gara
Garuesit e Klubit të Karatesë “REI” nga Ulqini kanë shënuar rezultate të lakmueshme në tri gara të mbajtura kohës së fundit. Në Kampionatin e Malit të Zi për fatosë, shpresa dhe pionierë, morën pjesë pesë garues të këtij klubi, të cilët fituan pesë medalje – tri medalje të arta, një medalje të argjendtë dhe një medalje të bronztë. Kampion i dyfishtë i Malit të Zi, në kata dhe luftra, u shpall Ermir Kurti, një djalë i vogël por me zemër të madhe, i cili i fitoi bindshëm të gjithë kundërshtarët e tij. Ai ishte gjithashtu pjesë e Përfaqësueses së Malit të Zi në Kampionatin Ballkanik në Turqi, ku u rendit ndër tetë garuesit më të mirë në kategorinë e tij. Medalje të artë në këtë kampionat fitoi edhe Admir Sella. Ai luftoi denjësisht duke e mbrojtur me sukses titullin të
cilin e mban që shtatë vjet me radhë. Me medalje u kurorëzuan edhe Hamza Çobiq dhe Mirso Çobiq, ku i pari fitoi medalje të argjendtë, kurse i dyti medalje të bronztë. Të dy vlerësohen si garues me perspektivë. Hamza Çobiq përfaqësoi Malin e Zi në Kampionatin Ballkanik në Turqi. Një garë tjetër ku KK “REI” mori pjesë ishte Kampionati Studentor i Malit të Zi, ku garuesi i këtij klubi Slobodan Batriçeviq u kurorëzua me medalje të bronztë. Ky rezultat përbën një sukses për të pasi që konkurrenca ishte e fortë. Së fundmi, në turneun “Budva Open 2014”, garuesit e KK “REI” Adonis Markashi, Edmond Mehmedi, Ermir Mustafiq, Gjovan Shkreli, Nexhat Çobiq, Admir Sella, Ermir Kurti, Hamza Çobiq fituan gjithsej dhjetë medalje – pesë medalje
të arta, dy medalje të argjendta dhe tri medalje të bronzta. Trajneri i KK “REI”, Nail Kurti, shprehet i kënaqur me rezultatet e arritura duke siguruar mbështetje në të ardhmen për garuesit e tij. “REI” është klubi më i ri i karatesë në Ulqin, krahas KK “Ulqini”, KK “Albulena” dhe KK “Champion”, të cilët tashmë kanë një traditë pune disavjeçare në këtë sport. (Kohapress)