Łódź 99 miejsc by UNIGRAF

h a n g e Vi e

c u -tr a c k

RAFAŁ TOMCZYK

to k lic

English

Deutsch

Ρуссĸиий

Espaniol

.d o

ŁÓDŹ

y .c

.d o

Polski w

lic

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

Autor zdjęć / Photos / Fotos / Aвтор ор фотографий / Autor de las fotografías: Rafał Tomczyk

Opracowanie graficzne serii / Graphic design / Layout / Графическое оформление / Diseño gráfico:

Alicja Pukaczewska

Opracowanie graficzne:

Master

Redakcja / Editors / Redaktion / Редакция / Texto:

Justyna Żurawicz, Michał Koliński

Koncepcja serii / Series idea / Serienkonzept / Концепция серии / Idea de la serie:

Michał Koliński

Tłumaczenie / Translation / Übersetzung / Перевод / Traducción:

Tadeusz Wejchert (English) / Marta Miatkowska (Deutsch) / Anna Iwaniec (русский) / Amaia Donés Mendia (español)

aw mysł

Prze

e GalbA Biuro

7 85/8 icza kiew rion Sien O c owie Biur er on

w ион n To e Ori Orio gebäud ние Ор on ri а Büro ое зд cinas O сн fi Офи o de o ci Edifi

Książki wydawane przez Księży Młyn Dom Wydawniczy mają na celu ukazanie piękna, tradycji oraz historii miast i regionów naszego kraju. Poprzez nasze publikacje pragniemy utrwalać i rozbudzać zamiłowanie mieszkańców swymi „małymi ojczyznami”. Księży Młyn Dom Wydawniczy – czołowy wydawca książek regionalnych i komunikacyjnych zaprasza do współpracy Autorów mających pomysły na książki związane z miastami, regionami oraz tematami komunikacyjno-transportowymi. Prosimy także o kontakt osoby posiadające zdjęcia, jak i różnego rodzaju pamiątki nawiązujące do interesujących nas tematów.

Wszelkie prawa autorskie i wydawnicze zastrzeżone. Wszelkiego rodzaju reprodukowanie, powielanie (łącznie z kserokopiowaniem), przenoszenie na inne nośniki bez pisemnej zgody Wydawcy jest traktowane jako naruszenie praw autorskich, łącznie z konsekwencjami przewidzianymi w Ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. nr 24 z 23.02.1994 r., poz. 83). Nazwy handlowe występujące w niniejszej publikacji są znakami towarowymi lub nazwami zastrzeżonymi odpowiednich firm. Podane zostały w celach informacyjnych.

ISBN 978-83-7729-477-2 KSIĘŻY MŁYN Dom Wydawniczy Michał Koliński / KSIĘŻY MŁYN Publishing House Michał Koliński / KSIĘŻY MŁYN Verlagshaus Michał Koliński / KSIĘŻY MŁYN Издательский Дом Михал Колиньски / Editorial KSIĘŻY MŁYN Michał Koliński 90-345 Łódź, ul. Księży Młyn 14 tel./faks 42 632 78 61, 42 630 71 17, 602 34 98 02 infolinia: 604 600 800 (codziennie 8-22, także sms), gg 414 79 54 www.km.com.pl; e-mail: biuro@km.com.pl Łódź 2019. Wydanie 5

y o

c u -tr a c k

19 an rm yme 999 , 7‒1 199 ektura e hit niczn rc A ex itekto ment h st e rc A o Inv h c E 113

Piotrkow ska 265 Bazylika arch

ikatedra The Cathe lna pw. św. Stan Erzkathe dral Basilica of St. drale St. isława Кафедр Stanislau Stanislaus Kostk ал s Catedral ьный собор св Kostka (Basili a ca . Станис de san Sta лава Ко Minor) nisław Ko стк и stka

Kostki 1901‒1

912,

z udziałem „Wende i Za1927 rsk Józefa P.Emila Zillmannae” Dziek , Siegfrie ońskiego, zwieńcz da Sterna, en ie wi Józef Ka ban (Kor eży ski)

878 1876‒1ng (?)

Juliusz Ju

go,

skie a Poznań

1 2

lman raela Ka

czych Iz łókienni a 17 с adów W Ogrodow Андель tel l Andel’s nia Zakł al del’s Ho tig Hote рь гостиница dz zę w pr genwär no An пе ского, те Dawna hotel Andel’s old spinning mill,lman Poznański, ge del’s а Познан dad, hotel An ali tu obecnie Poznański’s factolwry,erke von Izrael KaИзраиля Калман ac i; en la

009 2007‒2 TEN ITEK OP ARCH

3 4

lman Texti завода an Poznańsk Israel Ka Spinnerei der льного ael Kalm ge х Тексти Ehemali ядильный це rica textil de Izr пр fáb Раньше andería de la hil Antigua

ADRES / ADDRESS / ADRESSE / АДРЕС / DIRECCIÓN

NAZWA OBIEKTU / FACILITY NAME / OBJEKTNAME / НАИМЕНОВАНИЕ ОБЪЕКТА / NOMBRE DEL EDIFICIO

LATA BUDOWY, ARCHITEKT / CONSTRUCTION YEAR(S), ARCHITECT / ERRICHTUNGSZEIT, ARCHITEKT / ГОДЫ СТРОИТЕЛЬСТВА, АРХИТЕКТОР / AÑOS DE EDIFICACIÓN, ARQUITECTO

PRZEBUDOWA, ARCHITEKT / RECONSTRUCTION, ARCHITECT / UMBAU, ARCHITEKT / ПЕРЕСТРОЙКА, АРХИТЕКТОР / REHABILITACIÓN, ARQUITECTO

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Łódź, w której od kilku lat na ścianach budynków powstają wielkie malowidła, uznawana jest za polską stolicę murali Lodz is considered the Polish capital of murals, for several years great paintings have been painted on the walls of buildings Łódź, in dem seit einigen Jahren an Gebäudewänden riesige Bilder entstehen, wird für polnische Hauptstadt von Wandmalereien gehalten Лодзь, в которой уже несколько лет на стенах домов возникают огромные рисунки, считается польской столицей муралей

Łódź ‒ en cuyos edificios están apareciendo, desde hace ya algunos años, pinturas a gran escala ‒ está considerada la capital polaca de los murales

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Wstęp Łódź to trzecie co do wielkości miasto w Polsce (ponad 700 tys. mieszkańców), położone w samym centrum kraju. Znaczny rozwój Łodzi rozpoczął się w I połowie XIX wieku, gdy podjęto decyzję o budowie na jej terenie ośrodka przemysłowego o specjalizacji tkackiej i sukienniczej. W tym czasie Polska nie istniała na mapach; była pod okupacją sąsiednich mocarstw – Rosji, Niemiec i Austro-Węgier. Łódź znajdowała się w zaborze rosyjskim, w granicach marionetkowego Królestwa Polskiego. Do miasta ‒ jak do mitycznej „ziemi obiecanej” ‒ z nadzieją na udane interesy i lepszy byt przybyli wówczas osadnicy wielu narodowości. Poza Polakami szczególnie dużo było Żydów i Niemców. Te trzy narody, religie i kultury wraz z obowiązującą w Łodzi rosyjską administracją stworzyły to wyjątkowe miasto. Łódź szybko stała się jednym z najważniejszych ośrodków przemysłowych na świecie. Liczba ludności wzrastała lawinowo, podwajając się niemal co 10 lat (1860 r. ‒ 32 tys., pod koniec XIX wieku ‒ 314 tys., a tuż przed wybuchem II wojny światowej już ponad 670 tys. osób). Dobrą passę przerwał wybuch I wojny światowej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości (1918 r.) miasto ponownie zaczęło się rozwijać; nadrabiało braki wynikające z rządów rosyjskiej administracji. Niestety, wybuchła II wojna światowa. Łódź włączono do Rzeszy Niemieckiej, a jej nazwę niemiecki okupant zmienił na Litzmannstadt. Po zakończeniu wojny miasto ożyło. Powstawały nowe fabryki, uczelnie wyższe, obiekty kultury, szpitale, osiedla mieszkaniowe. Rozwijał się nie tylko przemysł włókienniczy, ale także m.in. elektromaszynowy. Bardzo istotną rolę zaczął pełnić przemysł filmowy – kilka wytwórni filmów i słynna szkoła filmowa, w której kształciło się wielu laureatów Oskarów i Złotych Globów. Niespodziewanie dla odzyskującej dawny blask Łodzi w 1989 roku nastąpiła transformacja ustrojowa. Upadło wiele zakładów włókienniczych, które bez wsparcia państwa przegrały walkę z tańszą azjatycką konkurencją. Na początku XXI wieku znaczenie przemysłu znacząco spadło, coraz bardziej rozwijają się wszelkiego rodzaju usługi. Dziedzictwo czasów rozwoju przemysłowej Łodzi jest obecne do dziś. W mieście znajdują się architektoniczne perły będące chlubą niegdysiejszych fabrykantów – łódzkich „Rockefellerów” przełomu XIX i XX wieku. Są to pałace, wille, fabryki i wielkomiejskie kamienice. Na uwagę zasługują również budynki powstałe w późniejszym okresie. Wszystkie pokolenia mieszkańców dokładały swoją cegiełkę do rozwoju Łodzi, dzięki czemu dziś możemy obserwować różnorodną architekturę, która tworzy jej niepowtarzalny klimat i charakter. Łódzkie zabytki, m.in. pałac Poznańskiego wraz z fabryką (obecnie Manufaktura), ulica Piotrkowska i kompleks fabryczny Księży Młyn, są znanymi w całym kraju wizytówkami Łodzi. Zachęcamy do poznania tego niebanalnego miasta. Zapraszamy na spacer ulicami Łodzi.

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Introduction Lodz is the third largest city in Poland (over 700,000 inhabitants) , located in the centre of the country. Rapid development of Lodz began in the first half of the nineteenth century, when it was decided to build an industrial centre for weaving and clothing production in this area. At that time, Poland did not exist on the maps; it was occupied by neighbouring powers – Russia, Germany and Austro-Hungary. Lodz was in the Russian zone, within the puppet Polish Kingdom. Settlers of many nationalities came to the city then – as to the mythical „promised land”1 – with the hope of a successful business and a better life. Apart from the Poles there were many Jews and Germans. These three nations, religions and cultures, together with the then Russian administration in Lodz, created this unique city. Lodz quickly became one of the most important industrial centres in the world. The population grew rapidly, doubling almost every 10 years (1860 – 32,000, in the late nineteenth century - 314,000, and just before the outbreak of World War Two, more than 670,000 people). This course of development was interrupted by the outbreak of World War One. After Poland regained its independence (1918) the city began to grow again. Unfortunately, World War Two broke out. Lodz was incorporated into the Reich, and the German occupier changed its name to Litzmannstadt. After the war ended the city revived. New factories were built, universities, cultural facilities, hospitals, and public residential dwellings. Not only textile industry was developing, but also electrical machinery industry. Film industry began to play an important role – several film production companies, and the famous Lodz Film School, which has educated many Oscar and Golden Globe winners. Lodz was recovering its former glory when in 1989 unexpectedly came the systemic transformation. Many textile mills collapsed, without the support of the state they lost the battle with cheaper Asian competition. At the beginning of the twenty-first century, the importance of the industry significantly decreased, while all kinds of services are increasingly developing. The legacy of industrial development is still present today. The city has many architectural gems that were the pride of former manufacturers - the Lodz Tycoons from the late nineteenth and early twentieth century. These are the palaces, villas, townhouses and factories. The buildings built in the later period are also noteworthy. All generations of residents added their bit to the development of Lodz, so today we can observe the diverse architecture that creates its unique atmosphere and character. Łódź monuments, including Poznanski Palace together with the factory (now Manufaktura), Piotrkowska Street, and Księży Młyn factory complex, are known throughout the country. We invite you to learn this original city. Take a stroll through the streets of Lodz.

The reference to the novel by the Polish writer Władysław Reymont “The Promised Land” which takes place in Lodz (translator’s note).

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Vorwort Łódź ist die drittgrößte Stadt in Polen (über 700 Tsd. Einwohner) und liegt im Herzen des Landes. Die sprunghafte Entwicklung von Łódź begann in der 1. Hälfte des 19. Jh., als die Entscheidung getroffen wurde, auf ihrem Gebiet ein Industriezentrum der Web- und Tuchmachereibranche zu gründen. In dieser Zeit existierte der polnische Staat auf der Landkarte nicht. Polen war von Nachbargroßmächten besetzt – Russland, Deutschland und Österreich-Ungarn. Łódź befand sich im russischen Teilungsgebiet, in den Grenzen des marionettenhaften Königtums von Polen. In der Hoffnung auf gelungene Geschäfte und ein besseres Leben zogen damals in die Stadt – wie in das mythische Gelobte Land1 – Siedler zahlreicher Nationalitäten. Außer Polen gab es unter ihnen besonders viele Juden und Deutsche. Diese drei Nationen, Religionen und Kulturen schufen gemeinsam mit der in Łódź geltenden russischen Verwaltung diese besondere Stadt. Łódź wurde schnell zu einem der wichtigsten Industriezentren in der Welt. Die Bevölkerungszahl stieg lawinenartig an, indem sie sich alle zehn Jahre beinahe verdoppelte (1860 – 32 Tausend, Ende des 19. Jh. – 314 Tausend und kurz vor dem Ausbruch des zweiten Weltkriegs schon über 670 Tausend Einwohner). Die Glückssträhne unterbrach der Ausbruch des ersten Weltkriegs. Nach Wiedergewinnung der Unabhängigkeit durch Polen (1918) begann die Stadt sich wieder zu entwickeln. Leider ist der Zweite Weltkrieg ausgebrochen. Łódź wurde in das Dritte Reich eingegliedert und der deutsche Besatzer nannte es in Litzmannstadt um. Nach dem Kriegsende belebte sich die Stadt wieder. Es sind neue Fabriken, Hochschulen, Kultureinrichtungen, Krankenhäuser und Wohnsiedlungen entstanden. Nicht nur die Textilindustrie entwickelte sich, sondern auch u.a. die Elektromaschinenbranche. Eine sehr wichtige Rolle spielte die Filmindustrie – einige Filmproduktionsbetriebe und die berühmte Filmschule, an der zahlreiche künftige Gewinner von Oskar und Golden Globe studierten. Die Transformation des Jahres 1989 kam für das seinen ehemaligen Glanz wiedergewinnenden Łódź als eine Überraschung. Zahlreiche Textilwerke sind bankrottgegangen, die ohne Unterstützung seitens des Staates den Kampf gegen die billigere asiatische Konkurrenz verloren haben. Anfang des 21. Jahrhunderts verlor die Industrie zugunsten unterschiedlicher Dienstleistungen an Bedeutung. Das Erbe der Entwicklungszeiten vom industriellen Łódź ist bis heute gegenwärtig. In der Stadt befinden sich architektonische Perlen, die Stolz der einstigen Fabrikanten waren – der hiesigen Rockefeller der Wende vom 19. und 20. Jh. Es handelt sich um Villas, Fabriken und großstädtische Bürgerhäuser. Bemerkenswert sind auch Gebäude, die in späteren Epochen entstanden sind. Alle Generationen der Einwohner haben zur Entwicklung von Łódź beigetragen. Das ermöglicht uns heute, mannigfaltige Architektur zu bewundern, die das einzigartige Klima und den Charakter der Stadt prägt. Denkmäler von Łódź, u.a. das Schloss von Poznański samt Fabrik (gegenwärtig Manufaktur), Piotrkowskastraße und das Fabrikkomplex Księży Młyn sind im ganzen Land bekannte Visitenkarten von Łódź. Wir laden Sie zum Kennenlernen dieser originellen Stadt ein. Machen Sie einen Spaziergang über die Straßen von Łódź.

Anspielung an den Roman von Władysław Reymont „Gelobtes Land”, deren Handlung sich in Łódź abspielt (Anmerkung des Übersetzers).

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

Введение Лодзь – это третий по величине город в Польше (более 700 тысяч жителей), расположенный в самом центре страны. Бурное развитие Лодзи началось в половине XIX века, когда было принято решение о строительстве на ее территории промышленного центра с ткацкой и суконной специализацией. В это время Польша на картах не существовала; она была под оккупацией соседних держав – России, Германии и Австро-Венгрии. Лодзь находилась на территории, аннексированной Россией, в пределах марионеточного Королевства Польского. В город – как в мифическую «обетованную землю»1 – с надеждой на выгодные сделки и лучшую жизнь прибыли тогда поселенцы многих национальностей. Кроме поляков, особенно много было евреев и немцев. Эти три нации, религии и культуры, вместе с обязывающей в Лодзи российской администрацией, создали этот исключительный город. Лодзь быстро стала одним из важнейших промышленных центров в мире. Численность населения нарастала лавинообразно, увеличиваясь вдвое почти каждые 10 лет (1860 г. 32 тыс., в конце XIX века – 314 тыс., а перед самим началом Второй мировой войны уже свыше 670 тыс. человек). Полосу везения оборвало начало Первой мировой войны. После восстановления независимости Польши (1918 г.) город снова стал развиваться, начиная восполнять недостатки, являющиеся результатом правления российской администрации. К сожалению, вспыхнула Вторая мировая война. Лодзь включили в состав Германcкого Рейха, а ее название немецкий оккупант изменил на Лицманштадт (Litzmannstadt). После окончания войны город ожил. Возникали новые фабрики, высшие учебные заведения, объекты культуры, больницы, жилые микрорайоны. Развивалась не только текстильная, но и, между прочим, электромашинная промышленность. Существенную роль стала играть кинопромышленность – несколько киностудий и знаменитая киношкола, в которой учились многие лауреаты Оскаров и Золотых глобусов. Неожиданно для обретающей прежний блеск Лодзи в 1989 году произошла трансформация государственного строя. Пришли в упадок многие текстильные заводы, которые без поддержки государства проиграли борьбу с более дешевой азиатской конкуренцией. В начале XXI века значение промышленности заметно упало, все больше развиваются всякого вида услуги. Наследие времен развития промышленной Лодзи присутствует по сегодняшний день. В Лодзи имеются архитектурные жемчужины, которые были гордостью тогдашних фабрикантов – лодзинских «Рокефеллеров» XIX-XX вв. Это дворцы, виллы, фабрики и городские каменные дома. Внимания заслуживают также здания, построенные в более поздний период. Все поколения жителей вносили свою лепту в развитие Лодзи, благодаря чему сегодня можем наблюдать разнообразную архитектуру, создающую ее неповторимый климат и характер. Лодзинские достопримечательности, в частности дворец Познанского вместе с фабрикой (теперь Мануфактура), улица Петрковска и фабричный комплекс Ксенжи Млын, являются известными визитными карточками Лодзи. Oзнакомьтесь, пожалуйста, с этим небанальным городом. Приглашаем на прогулку по улицам Лодзи. 1

Ссылка на роман польского писателя Владислава Реймонта «Земля обетованная», действие которого происходит в Лодзи (примечание переводчика).

y o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

Introducción Łódź es, en cuanto a población, la tercera ciudad más grande de Polonia (cuenta con más de 700.000 habitantes), y está situada en el centro del país. El exuberante crecimiento de la ciudad comenzó durante la primera mitad del siglo XIX, cuando se decidió ubicar en ella un centro industrial especializado en el sector textil. En aquella época, Polonia no existía en el mapa; la habían ocupado los vecinos imperios ruso, alemán y austro-húngaro. Łódź quedó situada en el terreno perteneciente a Rusia, dentro de las fronteras del gobierno marioneta conocido como el Reino de Polonia. Poco a poco, fueron llegando a la ciudad (al igual que a la mítica “Tierra Prometida1”) numerosos colonos de diversas nacionalidades, con el objetivo de encontrar oportunidades de negocio y un futuro mejor. Además de polacos, muchos de los pobladores eran judíos y alemanes. Estos tres pueblos, religiones y culturas, junto con la administración rusa, conformaron una excepcional ciudad. Łódź pronto se convirtió en uno de los principales centros industriales del mundo. El número de habitantes creció a un ritmo veloz: en diez años su población se había duplicado (los registros muestran que en 1860 contaba con 32.000 habitantes, mientras que a finales del siglo XIX eran 314.000 y, al estallar la Segunda Guerra Mundial, más de 670.000). La buena racha terminó con el inicio de la Primera Guerra Mundial. Tras la proclamación de independencia de Polonia (1918), la ciudad comenzó a prosperar una vez más. Desafortunadamente, pronto estallaría la Segunda Guerra Mundial: Łódź sería anexionada a la Alemania nazi y el ocupante alemán la rebautizaría como Litzmannstadt. Al terminar la guerra, la ciudad revivió de nuevo. Se fundaron nuevas fábricas, universidades, centros culturales, hospitales y se construyeron nuevos barrios. Floreció no solo la industria textil, puesto que, poco a poco, algunos sectores de la industria pesada inauguraron también sus fábricas. Además, la industria cinematográfica comenzó a cobrar cada vez más importancia, ya que abrieron varias productoras y una reconocida escuela de cine, en la que se han formado varios galardonados en los premios Oscar o en los Globos de Oro. De manera inesperada para Łódź, que poco a poco estaba recuperando su esplendor de ataño, en 1989 se produjo el cambio de régimen. Muchas de las fábricas textiles, a partir de entonces sin el apoyo estatal, tuvieron que cerrar ante la cada vez mayor competencia barata de los países asiáticos. A principios del siglo XXI la importancia de la industria ha decrecido para dar paso al sector de los servicios. La herencia de la época de crecimiento industrial de Łódź, sin embargo, es palpable hasta la actualidad. Hoy en día podemos encontrar perlas arquitectónicas que son el orgullo de los empresarios de siglos pasados, a los que se conoce como “los Rockefeller de Łódź” de finales del siglo XIX y principios del XX; se trata de palacios, villas, fábricas y residencias típicas de las grandes aglomeraciones urbanas. También son dignas de atención las edificaciones de épocas posteriores. Todas las generaciones de habitantes han aportado su grano de arena en la evolución de Łódź, y, gracias a ello, hoy en día podemos ser testigos de una arquitectura variada que forma el sin igual carácter y ambiente de la ciudad. Los monumentos de Łódź, como por ejemplo el palacio de los Poznański y su fábrica (el actual centro comercial Manufaktura), la calle Piotrkowska o el complejo industrial de Księży Młyn, son algunas de las postales de la ciudad reconocidas por todo el país. Les invitamos a explorar esta original ciudad. Les invitamos a pasear por las calles de Łódź. 1

En referencia a la obra La tierra prometida, del escritor polaco Władysław Reymont, que se desarrolla, precisamente, en la ciudad de Łódź (nota de la traductora).

y o

c u -tr a c k

Ogrodowa 15 Pałac Izraela Kalmana Poznańskiego, obecnie Muzeum Miasta Łodzi

Israel Kalman Poznański’s palace, today Museum of the City of Lodz Schloss von Izrael Kalman Poznański, gegenwärtig Stadtmuseum von Łódź Дворец Израиля Калмана Познанского, теперь Музей города Лодзи Palacio de Izrael Kalman Poznański; en la actualidad, Museo Municipal

.d o

1888‒1890, 1898–1903 Juliusz Jung, Dawid Rosenthal, Adolf Zeligson

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Więckowskiego 36 Pałac Maurycego Poznańskiego, obecnie Muzeum Sztuki MS1

Maurycy Poznański’s palace, today Museum of Art MS1 Schloss von Maurycy Poznański, gegenwärtig Kunstmuseum MS1 Дворец Мауриция Познанского, ныне Музей искусства MS1 Palacio de Maurycy Poznański; en la actualidad, Museo de Arte MS1

.d o

1900–1902 Adolf Zeligson

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Gdańska 32 Pałac Karola Poznańskiego, obecnie Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów

Karol Poznański’s palace, today the Grażyna and Kiejstut Bacewicz Academy of Music Schloss von Karol Poznański, gegenwärtig Grażyna-und-Kiejstut-Bacewicz-Musikakademie Дворец Карла Познанского, ныне Музыкальная академия имени Гражины и Кейстута Бацевичей Palacio de Karol Poznański; en la actualidad, Academia de Música Grażyna y Kiejstut Bacewicz

.d o

1904‒1908 Adolf Zeligson

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Targowa 65 Dawna dyrekcja zakładów Karola Scheiblera, obecnie Wyższa Szkoła Sztuki i Projektowania

The former administration building of Karol Scheibler’s factories, today the Higher School of Art and Design Ehemalige Werkleitung von Karl Scheibler, gegenwärtig Hochschule für Kunst und Design Бывшее управление завода Карла Шейблера, ныне Высшая школа искусства и дизайна Antigua sede de la fábrica de Karol Scheibler; en la actualidad, Escuela Superior de Arte y Diseño

.d o

1912

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Tuwima 38 Poczta Główna (Urząd Pocztowy Łódź 1) Main Post Office Hauptpostamt (Postamt Lodz 1) Главпочтамт ( Почтовое отделение Лодзь 1) La Oficina Principal de Correos (Oficina de Correos Lodz 1)

.d o

1901–1903 Michał Boczarow

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Pomorska 21 Dawna siedziba Towarzystwa Kredytowego Miejskiego

The former seat of the Municipal Credit Society Ehemaliger Sitz der Städtischen Kreditgesellschaft Бывшая штаб-квартира Городского кредитного товарищества Antigua sede de la Sociedad Municipal del Crédito

1878‒1881 Hilary Majewski 2008‒2011 Piotr Zuterek, PROART Anna Rostkowska

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kościuszki 14 Dawny rosyjski Bank Państwa Oddział w Łodzi, obecnie Narodowy Bank Polski Oddział Okręgowy w Łodzi

The former Russian State Bank, Branch in Lodz, today the National Bank of Poland, Branch in Lodz Ehemalige russische Staatsbank, Abteilung in Łódź, gegenwärtig Polnische Nationalbank, Bezirksabteilung in Łódź Бывший российский Банк государства Отдел в Лодзи ныне, Польский национальный банк Окружной отдел в Лодзи Antiguo Banco Estatal Ruso - Sección de Łódź; en la actualidad, Banco Nacional de Polonia - Sección de Łódź

.d o

1905‒1908 Dawid Lande

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kościuszki 12 Budynek dawnej Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej, obecnie siedziba Orange The building of the former Polish Joint Stock Telephone Company, now the seat of Orange Gebäude der ehemaligen Polnischen Telefonaktiengesellschaft, gegenwärtig Sitz von Orange Здание бывшего Польского телефонного акционерного общества, сегодня штаб-квартира Оранж (Orange) Edificio de la antigua Sociedad Anónima Telefónica de Polonia; en la actualidad, sede de Orange

.d o

1927‒1928 Józef Kaban (Korski)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Ogrodowa 22 Rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Józefa Oblubieńca

The Roman Catholic parish church of St. Joseph, Bridegroom of Mary Römisch-katholische Pfarrkirche St. Joseph der Bräutigam Римско-католический приходской костел св. Иосифа Возлюбленного Iglesia parroquial católica de san José

.d o

1765‒1768 przeniesiony 1888

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Wycieczkowa 75

XVII/XVIII

Kapliczki św. Antoniego oraz św. Rocha i św. Sebastiana Small chapels of St. Anthony, St. Roch and St. Sebastian Kapellen St. Antonius und St. Rochus und St. Sebastian Часовенки св. Антония, св. Роха и св. Себастmьяна Capillas de san Antonio y de san Roque y san Sebastián

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piotrkowska 265 Bazylika archikatedralna pw. św. Stanisława Kostki

The Cathedral Basilica of St. Stanislaus Kostka Erzkathedrale St. Stanislaus Kostka (Basilica Minor) Кафедральный собор св. Станислава Костки Catedral de san Stanisław Kostka

.d o

1901‒1912, 1927 „Wende i Zarske” z udziałem Emila Zillmanna, Józefa P. Dziekońskiego, Siegfrieda Sterna, zwieńczenie wieży Józef Kaban (Korski)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piotrkowska 279/283 Kościół ewangelicko-augsburski pw. św. Mateusza The Lutheran church of the Augsburg Confession of St. Matthew Evangelisch-augsburgische Kirche St. Matthäus Евангелическо-аугсбургский костел св. Матвея Iglesia evangélica de san Mateo

.d o

1909‒1928 Jahannes Wende Franz Schwechten

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Sienkiewicza 60 Dawny kościół ewangelicko-augsburski pw. św. Jana, obecnie rzymskokatolicki kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego

The former Lutheran church of the Augsburg Confession of St. John, now a Roman Catholic church of Sacred Heart of Jesus Ehemalige evangelisch-augsburgische Kirche St. Johannes, gegenwärtig römisch-katholische Kirche Hl. Herz Jesu Бывший евангелическо-аугсбургский костел св. Яна, теперь римско-католический костел Святейшего Сердца Иисуса Antigua iglesia evangélica de san José; en la actualidad, iglesia católica del Sagrado Corazón de Jesús

.d o

1880‒1884 Ludwik Schreiber

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

pl. Kościelny Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Assumption of the Blessed Virgin Mary Church Kirche St. Mariä Himmelfahrt Костел Успения Пресвятой Девы Марии Iglesia de la Asunción de Virgen María

.d o

1888‒1897 Konstanty Wojciechowski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kilińskiego 54 Prawosławna cerkiew katedralna pw. św. Aleksandra Newskiego

The Orthodox Cathedral Church of St. Alexander Nevsky Orthodoxe Kathedrale Hl. Alexander Jaroslawitsch Newski Православный кафедральный собор св. Александра Невского Catedral ortodoxa san Alejandro Nevski

.d o

1880‒1884 Hilary Majewski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kopcińskiego 1/3 Rzymskokatolicki kościół pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus i św. Jana Bosko

The Roman Catholic church of St. Theresa of the Child Jesus and the St. John Bosco Römisch-katholische Kirche Hl. Theresia von Jesuskind und Hl. Johannes Bosco Римско-католический костел св. Терезы от Младенца Иисуса и св. Яна Боско Iglesia católica de Santa Teresa del Niño Jesús y San Juan Bosco

.d o

1950‒1963 Józef i Witold Korscy

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Retkińska 127 Rzymskokatolicki kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego

.d o

1978–1982 Marian Sordyl

The Roman Catholic church of the Sacred Heart of Jesus Römisch-katholische Kirche Hl. Herz Jesu Римско-католический костел Святейшего Сердца Иисуса Iglesia católica del Sagrado Corazón de Jesús

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

pl. Wolności Centralny plac Łodzi, pośrodku którego od 1930 r. stoi pomnik Tadeusza Kościuszki

A monument to Tadeusz Kosciuszko, since 1930 in the middle of the central square of Lodz Zentraler Platz von Łódź, seit 1930 steht in seiner Mitte Tadeusz-Kościuszko-Denkmal Центральная площадь Лодзи, посередине которой с 1930 г. стоит памятник Тадеушу Костюшко Plaza central de Łódź, en cuyo centro se erige, desde 1930, la estatua de Tadeusz Kościuszko

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Po lewej stronie dawny kościół ewang.-augs. pw. Świętej Trójcy, obecnie kościół rzym.-kat. pw. Zesłania Ducha Świętego

1889‒1891 Otto Gehlig

On the left the old Lutheran Church of the Augsburg Confession of the Holy Trinity, now a Roman Catholic parish church of Pentecost An der linken Seite die ehemalige evangelisch-augsburgische Trinitätskirche, gegenwärtig römisch-katholische Pfingsten-Kirche С левой стороны бывший евангелиическо–аугсбургский костел Святой Троицы, сегодня римско-католический костел Сосляния Святого Духа A la izquierda, antigua iglesia evangélica de la Santa Trinidad; en la actualidad, iglesia católica del Pentecostés

Po prawej stronie dawny ratusz, obecnie Archiwum Państwowe On the right the old Town Hall, now the State Archive An der rechten Seite ehemaliges Rathaus, gegenwärtig Staatsarchiv С правой стороны бывшая ратуша, ныне Государственный архив A la derecha, antiguo ayuntamiento; en la actualidad, Archivo Nacional

.d o

1826‒1827 Bonifacy Witkowski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piotrkowska 11 Dawna kamienica Karola Scheiblera Karol Scheibler’s old tenement house Ehemaliges Bürgerhaus von Karl Scheibler Каменный дом, раньше принадлежщий Карлу Шейблеру Antigua residencia de Karol Scheibler

.d o

1880–1882 Koulle & Lehmann

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piotrkowska 86 Dawna kamienica Jana Petersilgego, tzw. kamienica pod Gutenbergiem Jan Petersilge’s old tenement house, the so-called Gutenberg’s house Ehemaliges Bürgerhaus von Johann Petersilge, sog. Bürgerhaus zu Gutenberg Каменный дом, раньше принадлежащий Иоганну Петерсильге,т.наз. дом под Гутенбергом Antigua residencia de Jan Petersilge, también conocida como residencia Gutenberg

1896–1897 Kazimierz Pomian-Sokołowski (?), Franciszek Chełmiński (?)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piotrkowska Najdłuższa ulica handlowo-rozrywkowa w Europie

The longest shopping and entertainment street in Europe Die längste Handels- und Unterhaltungsstraße in Europa Самая длинная в Европе торгово-развлекательная улица La calle comercial y de recreo más larga de Europa

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

6 Sierpnia i Traugutta

2014‒2015

Woonerf – przestrzeń przyjazna pieszym A woonerf – home zone Woonerf – eine fußgängerfreundliche Zone Вунерф – пространство благоприятное для пешеходов Woonerf – zona peatonal

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

.d o

Piotrkowska 98

1911

Dawny Magazyn Konfekcyjny Emila Schmechela, tzw. Dom Buta

1999

The former Emil Schmechel’s clothing store, the so-called Dom Buta Ehemaliges Konfektionshaus von Emil Schmechel, sog. Schuhhaus В прошлом Конфекционный склад Эмиля Шмехеля, т.наз. Дом Ботинка Antiguos grandes almacenes de Emil Schmechel, también conocidos como Dom Buta (o „salón del zapato”)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piotrkowska 100a Dawny dom konfekcyjny firmy „Schmechel i Rosner”, obecnie restauracja „Bierhalle Esplanada” The former „Schmechel and Rosner” clothing store, now the „Bierhalle Esplanada” restaurant Ehemaliges Konfektionshaus der Firma Schmechel und Rosner, gegenwärtig Restaurant Bierhalle Esplanada В прошлом конфекционный дом фирмы „Шмехель и Рознер” , ныне ресторан „Берхалле Эспланада” Antiguos grandes almacenes de la empresa ”Schmechel y Rosner”; en la actualidad, restaurante „Bierhalle Esplanada”

1909 August Furuhjelm (?)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piotrkowska 104 Pałac Juliusza Heinzla, obecnie Urząd Miasta Łodzi

Julius Heinzl’s palace, now the City of Lodz Office Schloss von Julius Heinzel, gegenwärtig Stadtverwaltung von Łódź Дворец Юлия Гейнцля, ныне здание Мэрии города Лодзи Palacio de Juliusz Heinzel; en la actualidad, Ayuntamiento de Łódź

.d o

1880 Otto Gehlig

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piotrkowska 236 Pałac Augusta Haertiga, obecnie Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji „Warta” August Haertig’s palace, now the Warta Insurance and Reinsurance Company Schloss von August Haertig, gegenwärtig Versicherungsgesellschaft Warta Дворец Аугуста Хертига, ныне Страховая компания „Варта” Palacio de August Haertig; en la actualidad, Asociación de Aseguradoras ”Warta”

.d o

1895‒1896 Franciszek Chełmiński (?)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Wólczańska 31/33 Willa Leopolda Kindermanna, obecnie Miejska Galeria Sztuki – galeria „Willa”

Leopold Kindermann’s villa, now City Art Gallery - Gallery „Willa” Villa von Leopold Kindermann, gegenwärtig Städtische Kunstgalerie Villa Вилла Леопольда Киндерманна, ныне Городская галерея искусства - галерея „Вилла” Villa de Leopold Kindermann; en la actualidad, Galería de Arte Municipal o Galería ”Villa”

.d o

1902‒1903 Gustaw Landau-Gutenteger

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Skorupki 6/8 Willa Reinholda Richtera, obecnie rektorat Politechniki Łódzkiej Reinhold Richter’s villa, now the Rector’s Office of Lodz University of Technology Villa von Reinhold Richter, gegenwärtig Rektorat der Technischen Universität zu Łódź Вилла Реинхольда Рихтера, теперь ректорат Лодзинского политехнического института Villa de Reinhold Richter; en la actualidad, rectorado de la Universidad Politécnica de Łódź

.d o

1903‒1904 Ignacy Stebelski (?)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Przędzalniana 72 Willa Matyldy i Edwarda Herbstów, obecnie Muzeum Sztuki – Pałac Herbsta

Matilda and Edward Herbst’s villa, now the Museum of Art - Herbst’s Palace Villa von Mathilde und Edward Herbst, gegenwärtig Kunstmuseum – Schloss von Herbst Вилла Матильды и Эдуарда Гербст, сегодня Музей искусства - Дворец Гербста Villa de Matylda y Edward Herbst; en la actualidad, Museo de Arte - Palacio de los Herbst

.d o

1875‒1876

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kopcińskiego 34‒40 Dawna kolonia mieszkalna Funduszu Kwaterunku Wojskowego

Former Military Quarters Fund residential settlement Ehemalige Wohnkolonie des Fonds des Militärwohnungsamtes Бывшая жилая колония Военного жилищного фонда Antigua urbanización residencial del Fondo para el Alojamiento del Ejército

.d o

1923 Wiesław Lisowski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kopernika 22 Dawna lecznica dla zwierząt Hugona Warrikoffa i Alfreda Kwaśniewskiego, obecnie lecznica dla zwierząt „Pod Koniem”

1891 Piotr Brukalski

Hugo Warrikoff’s and Alfred Kwaśniewski’s old animal clinic, now The Horse Animal Clinic Ehemalige Tierklinik von Hugo Warrikoff und Alfred Kwaśniewski, gegenwärtig Tierklinik Zum Pferd В прошлом лечебница для животных Хуго Варрикоффа и Альфреда Квасьневского, теперь ветеринарная клиника „Под конем” Antigua clínica para animales de Hugon Warrikoff y Alfred Kwaśniewski; en la actualidad, clínica para animales ”Pod Koniem” (”bajo el caballo”)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Struga 2 Dawna kamienica Edwarda Lügensa

Edward Lügens’ tenement house Ehemaliges Bürgerhaus von Edward Lügens В прошлом дом Эдуарда Люгенса Antigua residencia de Edward Lügens

.d o

1895‒1896 Franciszek Chełmiński (?)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Traugutta 6 Hotel Savoy Savoy Hotel Hotel Savoy Гостиница Савой Hotel Savoy

.d o

1909–1911 Stefan Lemmene

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

al. Kościuszki 93 Dawna kamienica Dejczmanów

The Dejczman family tenement house Ehemaliges Bürgerhaus von Dejczman Бывший доходный дом семьи Дейчман Antigua residencia de Dejczman

.d o

1902–1903, 1912 Gustaw Landau-Gutenteger

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Narutowicza 32 Dawna kamienica Auerbachów The Auerbach family tenement house Ehemaliges Bürgerhaus von Auerbach Бывший доходный дом семьи Авербах Antigua residencia de Auerbach

.d o

1896 Gustaw Landau-Gutenteger

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piotrkowska 282 Dawne Zakłady Bawełniane Ludwika Geyera, tzw. Biała Fabryka, obecnie Centralne Muzeum Włókiennictwa

.d o

1835‒1838 Jan Jakub Gay (?)

Ludwik Geyer’s Cotton Factory, the so-called White Factory; now the Central Museum of Textiles. Ehemalige Baumwollwerke von Ludwik Geyer, sog. Weiße Fabrik, gegenwärtig Zentrales Museum für Textilindustrie Бывший Хлопчатобумажный завод Людвига Гейера, т.наз. Белая фабрика, сегодня Центральный музей текстильного производства Antigua fábrica de lanas de Ludwik Geyer, también conocida como ”Biała Fabryka” (”fábrica blanca”); en la actualidad, Museo Central de la Industria Textil

1848

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piotrkowska 282 Skansen Łódzkiej Architektury Drewnianej Open-Air Museum of Lodz Wooden Architecture Freilichtmuseum der Holzarchitektur von Łódź Музей-заповедник Лодзинской деревянной архитектуры Museo al aire libre de arquitectura de madera de Łódź

.d o

2006‒2008 Grupa 33_03

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piotrkowska 138/140 Dawna Fabryka Wyrobów Bawełnianych Franciszek Ramisch, obecnie OFF Piotrkowska The old Franciszek Ramisch’s Cotton Products Plant, currently OFF Piotrkowska Ehemalige Baumwollspinnerei von Franz Ramisch, gegenwärtig OFF Piotrkowska Раньше Фабрика Хлопчатобумажных изделий Францишек Рамиш, сегодня ОФФ Петрковска Antigua fábrica de productos de algodón de Franciszek Ramisch; en la actualidad, OFF Piotrkowska

1889–1905 Hilary Majewski Fryderyk Miks Franciszek Chełmiński

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Targowa 46 Brama wejściowa do dawnych Zakładów Włókienniczych Ludwika Grohmana, tzw. beczki Grohmanowskie

.d o

1896 Franciszek Chełmiński

The entrance gate to Ludwik Grohman’s Textile Factory, the so-called Grohman barrels Eingangstor der ehemaligen Textilwerke von Ludwik Grohman, sog. Grohmans Fässer Входные ворота бывшего Текстильного завода Людвига Грохмана, т.наз. Грохмановские бочки Entrada a la antigua fábrica textil de Ludwik Grohman, también conocida como ”beczki Grohmanowskie” o ”barriles de Grohman”

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Tymienieckiego 22/24 Dawne Zakłady Włókiennicze Ludwika Grohmana, obecnie Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna Ludwik Grohman’s Textile Factory, now the Lodz Special Economic Zone Ehemalige Textilwerke von Ludwik Grohman, gegenwärtig Spezielle Wirtschaftszone von Łódź Раньше Текстильный завод Людвига Грохмана, теперь Лодзинская Специальная экономическая зона Antigua fábrica textil de Ludwik Grohman; en la actualidad, Zona Económica Especial de Łódź

ok. 1890 2011‒2013 Anna Grabowska Matylda Grabowska Marta Szafnicka

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Tymienieckiego 25 Dawna przędzalnia Zakładów Włókienniczych Karola Scheiblera, obecnie osiedle mieszkaniowe „Lofty u Scheiblera” The old spinning mill of Karol Scheibler’s Textile Factory, now the „Scheibler’s Lofts” housing estate Ehemalige Spinnerei der Textilwerke von Karl Scheibler, gegenwärtig Wohnsiedlung Lofts bei Scheibler Раньше прядильный цех Текстильного завода Карла Шейблера, теперь жилой квартал „Лофты у Шейблера” Antigua hilandería de la fábrica textil de Karol Scheibler; en la actualidad, urbanización de viviendas ”Lofty u Scheiblera” (”lofts en la fábrica de Scheibler”)

1873 2005–2010 Gary Wolf Dariusz Witasiak Paweł Marciniak

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Tymienieckiego 3 Dawne Zakłady Włókiennicze Karola Scheiblera, obecnie Art_Inkubator Karol Scheibler’s Textile Factory, now the Art_Inkubator Ehemalige Textilwerke von Karl Scheibler, gegenwärtig Art_Inkubator В прошлом Текстильный завод Карла Шейблера, теперь Арт_Инкубатор Antigua fábrica textil de Karol Scheibler; en la actualidad, Art_Inkubator

1887–1910 2011–2014 Pracownia Projektowa Joanna Kucharska-Kosatka, Tu i Tam Wojciech Wycichowski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Tymienieckiego 5/7 Elektrownia dawnych Zakładów Włókienniczych Karola Scheiblera

Karol Scheibler’s Textile Factory, the old powerhouse Elektrizitätswerk der ehemaligen Textilwerke von Karl Scheibler Электростанция бывшего Текестильного завода Карла Шейблера Central eléctrica de la antigua fábrica textil de Karol Scheibler

.d o

1910 Alfred Frisch

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Tymienieckiego 30a Dawny Oddział Straży Ogniowej przy zakładach Karola Scheiblera, obecnie biurowiec

Old Fire Department at Karol Scheibler’s Textile Factory, now office centre Ehemalige Feuerwehrabteilung bei Werken von Karl Scheibler, gegenwärtig Bürogebäude Бывшее Отделение пожарной охраны при заводе Карла Шейблера, теперь офисное здание Antigua estación de bomberos de la fábrica de Scheibler; en la actualidad, edificio de oficinas

.d o

1891 Hilary Majewski (?)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Księży Młyn

1875

Osiedle robotniczych domów mieszkalnych Zakładów Włókienniczych Karola Scheiblera Houses for workers of Karol Scheibler’s Textile Factory Siedlung von Arbeiterhäusern der Textilwerke von Karl Scheibler Рабочий поселок Текстильного завода Карла Шейблера Viviendas de los trabajadores de la fábrica textil de Karol Scheibler

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Fabryczna 17 Dawne Zakłady Włókiennicze Karola Scheiblera (magazyny), obecnie centrum biurowe Textorial Park

Karol Scheibler’s Textile Factory (warehouses), now Textorial Park office centre Ehemalige Textilwerke von Karl Scheibler (Lager), gegenwärtig Bürozentrum Textorial Park Раньше Текстильный завод Карла Шейблера (склады), сегодня офисный центр Тексториал парк Antigua fábrica textil de Karol Scheibler (almacén); en la actualidad, edificio de oficinas Textorial Park

.d o

1890 Hilary Majewski (?) 2007‒2008 Diehl Architekci

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Księży Młyn 13/15

1877

Dawna szkoła Former school Ehemalige Schule Бывшая школа Antigua escuela

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Ogrodowa 15A Dawna brama do zakładów Izraela Kalmana Poznańskiego, obecnie jedno z wejść na teren Manufaktury

Old gateway to Israel Kalman Poznański’s factory, today one of the entrances to Manufaktura Ehemaliges Tor zu Werken von Izrael Kalman Poznański, gegenwärtig einer der Eingänge auf das Gelände von Manufaktura Ворота бывшего завода Израиля Калмана Познанского, сегодня один из входов на территорию Мануфактуры Antigua entrada a la fábrica de Izrael Kalman Poznański; en la actualidad, uno de los accesos al centro comercial Manufaktura

.d o

1876‒1878 Juliusz Jung (?)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Ogrodowa 17 Dawna przędzalnia Zakładów Włókienniczych Izraela Kalmana Poznańskiego, obecnie hotel Andel’s by Vienna House Lodz Israel Kalman Poznański’s factory, old spinning mill, now Andel’s Hotel Ehemalige Spinnerei der Textilwerke von Izrael Kalman Poznański, gegenwärtig Hotel Andel’s Раньше прядильный цех Текстильного завода Израиля Калмана Познанского, теперь гостиница Андельс Antigua hilandería de la fábrica textil de Izrael Kalman Poznański; en la actualidad, hotel Andel’s

1876‒1878 Juliusz Jung (?) 2007‒2009 OP ARCHITEKTEN

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Ogrodowa 19 Dawna tkalnia wysoka Zakładów Włókienniczych Izraela Kalmana Poznańskiego, obecnie Muzeum Sztuki ms²

Israel Kalman Poznański’s Textile Factory, the tall weaving mill (four-storey building), now Museum of Arts ms² Ehemalige Hochspinnerei der Textilwerke von Izrael Kalman Poznański, gegenwärtig Kunstmuseum ms2 Бывший ткацкий цех высокий Текстильного завода Израиля Калмана Познанского, теперь Музей искусства МS2 Antigua tejedora de la fábrica textil de Izrael Kalman Poznański; en la actualidad, Museo de Arte ms²

.d o

1895 2008 Pracownia Architektoniczna Ferdzynowie

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Rynek Manufaktura Dawne Zakłady Bawełniane Izraela Kalmana Poznańskiego w Łodzi, obecnie Centrum Handlowe Manufaktura Israel Kalman Poznański’s Cotton Textile Factory in Lodz, now Manufaktura Shopping Mall Ehemalige Baumwollwerke von Izrael Kalman Poznański in Łódź, gegenwärtig Handelszentrum Manufaktura Бывший Хлопчатобумажный завод Израиля Калмана Познанского, сегодня Торговый центр Мануфактура Antigua fábrica de algodón de Łódź de Izrael Kalman Poznański; en la actualidad, centro comercial Manufaktura

1872‒1898 2002‒2006 Virgile&Stone i Sud Architectes

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

Targowa 1/3 Dawna elektrownia miejska (później Elektrociepłownia EC-1), obecnie Centrum Kultury Filmowej, Planetarium, Centrum Nauki i Techniki Former municipal power station (later EC-1 power station), now the National Centre for Film Culture, Planetarium, and Science and Technology Centre Ehemalige Städtische Elektrizitätswerke (später Heizkraftwerk EC-1), gegenwärtig Nationales Kulturzentrum für Filmkunst, Planetarium, Zentrum für Wissenschaft und Technik Бывшая городская электростанция (поззже Теплоэлектроцентраль ЭЦ-1), тenepь Нaциoнaльный Центр Кyльтypы кинo, Планетарий, Центр науки и техники Antigua planta de energía de la ciudad (a continuación Central termoeléctrica EC-1), en la actualidad, Centro Nacional de Cine, Planetario, Centro de Ciencia y Tecnología

y .c

.d o

1907, 1930 2010‒2014 Home of Houses Rafał Mysiak Fronton Zbigniew Bińczyk Mirosław Wiśniewski Urbanistyka i Architektura

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Wólczańska 128/130 Dawna Fabryka Wyrobów Wełnianych i Bawełnianych Adolfa Daubego, obecnie centrum biurowe Synergia

Adolf Daube’s Wool and Cotton Factory, currently Synergy office centre Ehemalige Fabrik der Woll- und Baumwollprodukte von Adolf Daube, gegenwärtig Bürozentrum Synergia Бывшая Фабрика шерстяных и хлопчатобумажных изделий Адольфа Даубе, сегодня офисный центр Сынергия Antigua fábrica de productos de lana y de algodón de Adolf Daub; en la actualidad, edificio de oficinas Synergia

.d o

1910 2009 Wilkocki Projekt

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kopernika 1/3 Dawna fabryka Ernesta Wevera, obecnie budynek biurowy Ernest Wever’s factory, now an office centre Ehemalige Fabrik von Ernst Wever, gegenwärtig Bürogebäude Раньше фабрика Эрнеста Вевера, теперь офисное здание Antigua fábrica de Ernest Wever; en la actualidad, edificio de oficinas

1903 Fryderyk Miks

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kopcińskiego 58/60 Dawne Zakłady Przemysłu Spirytusowego „Monopol Wódczany”

Old Distilling Industry Plant „Monopol Wódczany” Ehemalige Spirituswerke Vodkamonopol Бывший Спиртной завод „Водочная монополия” Antigua fábrica de bebidas espirituosas ”Monopol Wódczany”

1896‒1902

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Sienkiewicza 82/84 Dawna fabryka Towarzystwa Akcyjnego Winkler, Gaertner i Borman, obecnie Centrum Biurowe Zenit Former Winkler, Gaertner and Borman Joint-Stock Company factory, now Zenit Office Centre Ehemalige Fabrik der Aktiengesellschaft Winkler, Gaertner und Borman, gegenwärtig Bürozentrum Zenit Раньше фабрика Акционерного товарищества Винклер, Гартнер и Борман, теперь Офисный центр Зенит Antigua fábrica de la Sociedad Winkler, Gartner y Borman; en la actualidad, edificio de oficinas Zenit

1905 2007‒2009 Fronton Zbigniew Bińczyk, Marek Janiak, Włodzimierz Adamiak

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kopcińskiego 73/75 Dawna Fabryka Wyrobów Dzianych Henryk Dziembor i Józef Niedźwiedziński, obecnie biurowiec HammerMed

Henryk Dziembor’s and Józef Niedźwiedziński’s Knitted Goods Factory, now HammerMed office centre Ehemalige Fabrik der Strickwaren von Henryk Dziembor und Józef Niedźwiedziński, gegenwärtig Bürogebäude von HammerMed Раньше Фабрика текстильных иизделий Генрик Дзембор и Юзеф Недзведзински, теперь офисное здание ХаммерМед Antigua fábrica de tejidos de punto de Henryk Dziembor y Józef Niedźwiedziński; en la actualidad, edificio de oficinas HammerMed

.d o

1907 2009‒2012 Marek Solnica

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Rzgowska 30 Dawna Fabryka Wyrobów Bawełnianych Włodzimierza Stolarowa, obecnie biurowiec Monnari Włodzimierz Stolarow’s Cotton Goods Factory, now Monnari office centre Ehemalige Fabrik der Baumwollprodukte von Włodzimierz Stolarow, gegenwärtig Bürogebäude von Monnari Раньше Фабрика хлопчатобумажных изделий Владимира Столярова, теперь офисное здание Моннари Antigua fábrica de algodón de Włodzimierz Stolarów; en la actualidad, edificio de oficinas Monnari

.d o

1907 2006‒2008 Ewa Ałaszewska

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Rewolucji 1905 r. 52 Dawna Bawełniana i Gumowa Manufaktura Ferdynanda Göldnera, obecnie Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna

Ferdynand Göldner’s Cotton and Rubber Manufactory, now the University of Humanities and Economics Ehemalige Baumwoll- und Gummimanufaktur von Ferdinand Göldner, gegenwärtig Akademie für Geisteswissenschaften und Wirtschaft В прошлом Хлопчатобумажная и резиновая мануфактура Фердинанда Гольднера, сегодня Гуманитарно-экономическая академия Antigua manufactura de algodón y goma de Ferdynand Göldner; en la actualidad, Academia de Humanidades y Economía

.d o

1883

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Żwirki 36 Dawna fabryka Towarzystwa Akcyjnego Wyrobów Bawełnianych Szaja Rosenblatt, obecnie Centrum Kształcenia Międzynarodowego IFE Szaja Rosenblatt’s Cotton Products Joint-Stock Company Factory, now the IFE International Training Centre Ehemalige Fabrik der Aktiengesellschaft für Baumwollprodukte von Szaja Rosenblatt, gegenwärtig Zentrum für Internationale Bildung IFE Бывшая фабрика Акционерного товарищества хлопчатобумажных изделий Шая Розенблатт, теперь Центр международного обучения ИФЭ Antigua fábrica de la Sociedad de productos de algodón de Szaja Rosenblatt; en la actualidad, Facultad Internacional de Ingeniería IFE

.d o

1889–1890 2005‒2007 Danuta Włodarska Andrzej Kozielski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Wólczańska 215 Dawna Fabryka Wyrobów Wełnianych i Gumowych Franciszka Schweikerta, obecnie budynek Trzech Wydziałów Politechniki Łódzkiej

Franciszek Schweikert’s Woollen and Rubber Goods Factory, now the building of Three Departments of Lodz University of Technology Ehemalige Fabrik für Woll- und Gummiprodukte von Franz Schweikert, gegenwärtig Gebäude von drei Abteilungen der Technischen Universität zu Łódź Бывшая Фабрика Шерстяных и резиновых изделий Францишка Швайкерта, сегодня здание Трех факультетов Лодзинского политехнического института Antigua fábrica de productos de lana y goma de Franciszek Schweikert; en la actualidad, edificio conocido como Las Tres Facultades de la Universidad Politécnica de Łódź

.d o

1894–1897 2000–2003 Henryk Jaworski Tomasz Jaworski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Wólczańska 223 Dawna Fabryka Wyrobów Wełnianych i Gumowych Franciszka Schweikerta, obecnie Biblioteka Główna Politechniki Łódzkiej Franciszek Schweikert’s Woollen and Rubber Goods Factory, now the Main Library of Lodz University of Technology Ehemalige Fabrik für Woll- und Gummiprodukte von Franz Schweikert, gegenwärtig Hauptbibliothek der Technischen Universität zu Łódź Бывшая Фабрика Шерстяных и резиновых изделий Францишка Швейкерта, сегодня Главная библиотека Лодзинского политехнического института Antigua fábrica de productos de lana y goma de Franciszek Schweikert; en la atualidad, Biblioteca Central de la Universidad Politécnica de Łódź

.d o

1914 2000‒2002 Danuta Włodarska Michał Najder

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Pomorska 149/153 Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Łódzkiego

Faculty of Physics and Applied Informatics, University of Lodz Abteilung für Physik und Angewandte Informatik der Universität zu Łódź Факультет физики и прикладной информатики Лодзинского университета Facultad de Física e Informática Aplicada de la Universidad de Łódź

.d o

1975 Bolesław Kardaszewski Włodzimierz Nowakowski Anna Wiśniowska

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Matejki 32 Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego University of Lodz, Library Bibliothek der Universität zu Łódź Библиотека Лодзинского университета Biblioteca de la Universidad de Łódź

.d o

1955‒1959 Eugeniusz Budlewski Edmund Orlik

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Matejki 22/26 Wydział Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego

University of Lodz, Faculty of Management Abteilung für Marketing der Universität zu Łódź Факультет управления Лодзиского университета Facultad de Administración de Empresas de la Universidad de Łódź

.d o

1999‒2002 Jacek Grabowski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kopcińskiego 8/12 Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego University of Lodz, Faculty of Law and Administration Abteilung für Jura und Verwaltung der Universität zu Łódź Факультет права и администрации Лодзинского университета Facultad de Derecho y Administración Pública de la Universidad de Łódź

2007‒2009 Jacek Grabowski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Pomorska 171/173 Wydział Filologiczny Uniwersytetu Łódzkiego

University of Lodz, Faculty of Philology Philologische Abteilung der Universität zu Łódź Филологический факультет Лодзинского университета Facultad de Filología de la Universidad de Łódź

.d o

2011–2014 Jacek Grabowski Matylda Grabowska

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Targowa 57 Centrum Dydaktyki i Nowych Mediów Szkoły Filmowej The Film School in Lodz, Centre for Teaching and New Media Zentrum für Didaktik und Neue Medien der Filmhochschule Центр Дидактики и новых СМИ Лодзинской киношколы Centro de Didáctica y Nuevos Medios de la Escuela de Cine

.d o

2009–2011 Dresler Studio Architektura i Urbanistyka

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Wojska Polskiego 121 Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego

The Strzemiński Academy of Fine Arts Władysław-Strzemiński-Kunstakademie Академия изобразительных искусств имени Владислава Стржеминского Academia de Bellas Artes Władysław Strzemiński

.d o

1976 Bolesław Kardaszewski Włodzimierz Nowakowski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Wojska Polskiego 121 Centrum Promocji Mody i Centrum Nauki i Sztuki Akademii Sztuk Pięknych The Strzemiński Academy of Fine Arts, Fashion Promotion Centre and the Centre for Science and Art Zentrum für Modebewerbung und Zentrum für Wissenschaft und Kunst der Kunstakademie Центр продвижения моды и Центр науки и искусства Академии изобразительных искусств Centro de Promoción de la Moda y Centro de las Ciencias y de las Artes de la Academia de Bellas Artes

.d o

2011–2013 Pas Projekt Archi Studio

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Skorupki 21 Hala Sportowa MOSiR (Pałac Sportu) MOSiR Sports Hall (Sports Palace) Sporthalle MOSiR (Sportpalast) Городской центр спорта и отдыха (Дворец спорта) Polideportivo MOSiR (Palacio de los Deportes)

.d o

1951‒1957 Władysław Prochaski Witold Nowacki Stanisław Rydlewski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Sienkiewicza 3/5 Dawny Wieżowiec Centrali Tekstylnej i Telewizja Łódź Former building of Textile Central Office and Lodz Television Ehemaliges Hochhaus der Textilzentrale und Fernsehen zu Łódź Высотка бывшего Центрального текстильного управления и Лодзинского телевидения Antiguo rascacielos de la Central Textil y de la Televisión de Łódź

.d o

1951‒1956 Jan Krug Fryderyk Tadanier

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

pl. Dąbrowskiego Teatr Wielki

The Grand Theatre Großes Theater Большой театр Teatr Wielki (Teatro Principal)

.d o

1949‒1967 Witold Korski Józef Korski Roman Szymborski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

pl. Dąbrowskiego 5 Sąd Okręgowy District Court Bezirksgericht Окружной суд Juzgado regional

.d o

1927‒1932 Józef Kaban (Korski)

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

100

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Narutowicza 20/22 Filharmonia Łódzka im. Artura Rubinsteina The Artur Rubinstein Philharmonic Hall Artur-Rubinstein-Philharmonie zu Łódź Лодзинская филармония имени Артура Рубинштейна Auditorio Música de Łódź Artur Rubinstein

.d o

2004 Romuald Loegler

101

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Wojska Polskiego 83 Centrum Dialogu im. Marka Edelmana

102

The Marek Edelman Dialogue Centre Marek-Edelman-Dialogzentrum Центр диалога имени Марека Эдельмана Centro del Diálogo Mark Edelman

.d o

2008–2013 Uri Shetrit i IMB Asymetria

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Żubardzka 2a Sala Koncertowa Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów Concert Hall of the Grażyna and Kiejstut Bacewicz Music Academy Konzertsaal der Grażyna-und-Kiejstut-Bacewicz-Musikakademie Концертный зал Музыкальной академии имени Гражины и Кейстута Бацевичей Sala de conciertos de la Academia de Música Grażyna y Kiejstut Bacewicz

.d o

2011–2013 NOW. Biuro Architektoniczne

103

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Jaracza 71 Kamienica Jakuba Fuksa i S-ki oraz Abrama Sztajsznajdera, dawny sąd grodzki Tenement house of Jakub Fuks and Co. and Abram Sztajsznajder, former Municipal Court Bürgerhaus von Jakob Fuchs und Gesellschaft und von Abram Sztajsznajder, ehemaliges Amtsgericht Дом Якуба Фукса и Абрама Штайшнайдера, бывший градской суд Residencia de la Sociedad de Jakub Fuks y Cía. y de Abram Sztajsznajder; antiguo juzgado municipal

104

.d o

1928‒1930 Rudolf Sunderland

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kościuszki 57 Dawny Powszechny Zakład Ubezpieczeń Społecznych, obecnie Powszechny Zakład Ubezpieczeń The former General Social Insurance Institution, currently General Insurance Institution Ehemaliger Öffentlicher Betrieb der Sozialversicherungen, gegenwärtig Öffentlicher Versicherungsbetrieb В прошлом Всеобщее управление социального страхования, теперь Всеобщая страховая компания (PZU) Antigua Sede de la Seguridad Social General; en la actualidad, sede de la aseguradora PZU

.d o

1929‒1932 Wacław Ryttel

105

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Moniuszki 4a Związek Młodzieży Chrześcijańskiej Polska YMCA

106

Young Men’s Christian Association Poland Christlicher Verein Junger Menschen Polen CVJM Союз христианской молодежи Польши ИМКА (YMCA) Asociación de la Juventud Cristiana de Polonia YMCA

1933‒1938 Wiesław Lisowski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Traugutta 18 Dom-Pomnik im. Józefa Piłsudskiego (Łódzki Dom Kultury) Lodz House of Culture, a memorial to Józef Piłsudski Józef-Piłsudski-Haus-Denkmal (Kulturzentrum von Łódź) Дом-памятник имени Юзефа Пилсудского (Лодзинский дом культуры) Memorial de Józef Pisłudski (Casa de Cultura de Łódź)

.d o

1935‒1938 Wiesław Lisowski 1986 Jerzy Kurmanowicz

107

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Kopcińskiego 22 Dawny Szpital Kasy Chorych m. Łodzi im. Prezydenta I. Mościckiego, obecnie Szpital Kliniczny im. Norberta Barlickiego

108

.d o

1928‒1930 Wiesław Lisowski

The former President I. Moscicki Sickness Fund Hospital, the Norbert Barlicki Clinical Hospital today. Ehemaliges Präsident-Mościcki-Krankenhaus der Krankenkasse der Stadt Łódź, gegenwärtig Klinisches Norbert-Barlicki-Krankenhaus Раньше Больница Больничной кассы г. Лодзи имени Президента И. Мостицкого, теперь Клиническая больница имени Норберта Барлицкого Antiguo Hospital Público Municipal de Łódź Presidente I. Mościcki; en la actualidad, Hospital Clínico Norbert Barlicki

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Czechosłowacka 8/10 Centrum Kliniczno-Dydaktyczne Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Clinical and Educational Centre, Medical University of Lodz Klinisch-Didaktisches Zentrum der Medizinuniversität zu Łódź Клинико-дидактический центр Медицинского университета в Лодзи Centro clínico y didáctico de la Universidad de Medicina de Łódź

.d o

1975‒2013 Janusz Wyżnikiewicz

109

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Rzgowska 281/289 Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki

110

Central Institute of Polish Mother’s Health Institut Gesundheitszentrum der Polnischen Mutter Институт Центр здоровья матери-польки Hospital Instituto-Centro de Ciencias de la Salud Matka Polka

.d o

1983‒1988 Janusz Wyżnikiewicz z zespołem

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Wróblewskiego 26

.d o

1955–1957

Elektrociepłownia EC-2 EC-2 Heat and Power Plant Heizkraftwerk EC-2 Теплоэлектроцентраль ЭЦ-2 Central termoeléctrica EC-2

111

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

112

.d o

Piotrkowska 148/150

1978

Biurowiec Red Tower

2004‒2008 Jacek Grabowski

Red Tower Bürogebäude Red Tower Офисное здание Красная башня (Red Tower) Edificio de oficinas Red Tower

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piłsudskiego 7 Śródmiejska Dzielnica Mieszkaniowa, tzw. Manhattan Inner City Residential District, the so-called Manhattan Innerstädtische Wohnsiedlung, sog. Manhattan Центральный жилой микрорайон, т. наз. Манхэттен Urbanización residencial céntrica conocida como Manhattan

.d o

Marta Sowa Krzysztof Wiśniowski Ryszard Żabiński Andrzej Nędzi

113

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Łąkowa 29 Biurowiec MediaHUB i hotel DoubleTree by Hilton

114

MediaHub office building and DoubleTree by Hilton hotel Bürogebäude MediaHUB und Hotel Double Tree by Hilton Офисное здание МедиаХУБ и гостиница ДаблТри бай Хилтон Oficinas de MediaHUB y hotel DoubleTree by Hilton

.d o

2012–2013 Kuryłowicz & Associates

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Ogrodowa 16 Hotel Puro Ericpol Software Pool office building Bürogebäude Ericpol Software Pool Офисное здание Эрикполь Софтвер Пуль Edificio de oficinas Ericpol Software Pool

.d o

2017–2018 ASW Architekci

115

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Rozalii 1 Biurowiec Transfer Multisort Electronik

116

Transfer Multisort Electronik office building Bürogebäude Transfer Multisort Electronik Офисное здание Transfer Multisort Electronik Edificio de oficinas Transfer Multisort Electronik

.d o

2016–2018 3D Projekt Mariusz Wojtczak

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Sienkiewicza 175 Biurowiec Ericpol Software Pool Ericpol Software Pool office building Bürogebäude Ericpol Software Pool Офисное здание Эрикполь Софтвер Пуль Edificio de oficinas Ericpol Software Pool

.d o

2013‒2015 Horizon Studio

117

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Piłsudskiego 76 Biurowiec Forum 76

118

Forum 76 office building Bürogebäude Forum 76 Офисное здание Форум 76 Edificio de oficinas Forum 76

.d o

2008–2009 Archidea Królikowski Wichliński Architekci

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Składowa 35 Biurowiec Nowa Fabryczna Nowa Fabryczna office building Bürogebäude Nowa Fabryczna Офисное здание Новая Фабричная Edificio de oficinas „Nowa Fabryczna”

.d o

2015‒2017 Medusa Group

119

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

pl. Bronisława Sałacińskiego 1 Dworzec Łódź Fabryczna

120

Łódź Fabryczna Railway Station Bahnhof Lodz Fabryczna Вокзал Лодзь Фабричная Estación Lodz Fabryczna

.d o

2011‒2014 SYSTRA E. Oskroba, J. Wysocka, M. Nowakowska-Cicio 2013‒2016 FaAbryczna Sp. z o.o. A. Tomaszewska, M. Boule, T. Tomaszewski

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

121

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Maczka 35 Port Lotniczy Łódź im. Władysława Reymonta

122

The Władysław Reymont Lodz Airport Władysław-Reymont-Flughafen zu Łódź Аэропорт Лодзь имени Владислава Реймонта Aeropuerto de Łódź Władysław Reymont

.d o

2010‒2012 Leszek Szostak

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

.d o

Mickiewicza Przystanek Piotrkowska Centrum (popularna nazwa: Stajnia Jednorożców) Piotrkowska Centrum tram stop (popular name: Stable of Unicorns) Haltestelle Piotrkowska Centrum (Spitzname Einhornstall) Остановка Пётрковска центр (популярное название: Конюшня единорогов) Parada Piotrkowska Centrum (popularmente conocida como Establo de los Unicornios)

123

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Popioły 36 Dawna willa Saurerów

124

The old villa of family Saurer Ehemalige Villa von Saurer Бывшая вилла Сауреров Antigua villa de la familia Saurer

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Popioły 49/51

.d o

ok. 1900

Dawny dom letniskowy (pensjonat) fabrykanta Teodora Steigerta Teodor Steigert’s old summer cottage (guest cottage) Ehemaliges Sommerhaus (Pension) des Fabrikanten Theodor Steigert Бывшая дача (пансионат) фабриканта Теодора Стейгерта Antigua casa de campo (y pensión) del empresario Teodor Steigert

125

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Ogrodowa 39/43 Stary Cmentarz, kaplica-mauzoleum Karola Scheiblera

126

Old Cemetery, mausoleum-chapel of Karol Scheibler Alter Friedhof, Gruftkapelle von Karl Scheibler Старое кладбище, часовня-мавзолей Карла Шейблера Antiguo cementerio; capilla-mausoleo de Karol Scheibler

.d o

1885–1888 Edward Lilpop Józef P. Dziekoński

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Ogrodowa 39/43 Kaplica grobowa Juliusza Heinzla The tomb chapel of Juliusz Heinzl Grabkapelle von Juliusz Heinzel Часовня-гробница Юлия Гейнцеля Capilla funeraria de Juliusz Heinzl

.d o

1899–1905 Franz Schwechten

127

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Bracka 40 Nowy Cmentarz Żydowski, dom przedpogrzebowy

128

New Jewish Cemetery, the funeral home Neuer jüdischer Friedhof, Aufbahrungshalle Новое еврейское кладбище, похоронный дом Nuevo cementerio judió; funeraria

.d o

1892 Adolf Zeligson

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Bracka 40 Mauzoleum małżonków Leony i Izraela Kalmana Poznańskich The mausoleum of Israel Kalman Poznanski and his wife Leona Gruft der Ehegatten Leonia und Izrael Kalman Poznański Мавзолей супругов Леоны и Израиля Калмана Познанских Mausoleo del matrimonio de Leonia e Izrael Poznański

.d o

1901‒1902 „Cremer & Wolffenstein” z Berlina

129

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y o

c u -tr a c k

Pamięci Ofiar Litzmannstadt Getto 12 Dawna stacja kolejowa Radegast, obecnie Muzeum Tradycji Niepodległościowych. Oddział Stacja Radegast

130

The former Radegast railway station, now the Museum of Independence Traditions Ehemaliger Bahnhof Radegast, gegenwärtig Museum für Unabhängigkeitstraditionen, Abteilung Bahnhof Radegast Бывшая железнодорожная станция Радегаст, сегодня Музей традиций независимости Antigua estación de trenes Radegast; en la actualidad, Museo de las Tradiciones de la Independencia, sección Estación de Trenes Radegast

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

y .c

.d o

c u -tr a c k

.d o

lic

y bu to k lic C

O W

h a n g e Vi e

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k

h a n g e Vi e

c u -tr a c k

N y bu lic .d o

poleca: KSIĄŻKI O ŁODZI

to .c

.d o

lic

O W

F-

h a n g e Vi e

F-

c u -tr a c k