Drodzy Pracownicy, Kochani Studenci

Drodzy Pracownicy, Kochani Studenci (za którymi tęsknimy), Wspólnoto Akademicka Uniwersytetu Wrocławskiego

Tekst: prof. dr hab. Adam Jezierski, rektor UWr w latach 2016–2020 Zdjęcie: Magdalena Marcula

W nocy z 31 sierpnia na 1 września 2020 r. tracę wszelkie właściwości rektora i przechodzę w stan nieważkości (nieważności?), zwany też stanem emerytalnym. Sic transit gloria mundi… Sytuacja ta skłania do refleksji, w ogólności nad upływem czasu, w szczególności zaś nad mijającą czteroletnią kadencją rektorską. W powszechnej (?) opinii uważa się, że kadencja ta była trudna z uwagi na konieczność realizacji założeń Ustawy z mocnym COVID-owym akcentem na końcu. Nie mam, niestety, porównania z innymi kadencjami – 12 lat byłem prodziekanem najpierw na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii, później na Wydziale Chemii, osiem lat byłem prorektorem, ale wtedy COVID-19 nie był jeszcze znany. Trudno mi podsumować mijająca kadencję 2016–2020, nie będę przecież sędzią we własnej sprawie. Podawanie rzekomo obiektywnych danych liczbowych również, moim zdaniem, jest nie na miejscu. Twierdzenie, że Uniwersytet jest w dobrej kondycji finansowej nie znajdzie z pewnością uznania u pracowników, mających wciąż zbyt niskie pobory. Konstatacja, że dokonano licznych remontów i zrealizowano ważne inwestycje, może być osłabiona faktem, że jednak renowacji Auli Leopoldina nie udało się zakończyć… Uniwersytet znalazł się w gronie finalistów Inicjatywy Doskonałości – Uczelni Badawczej, jest to jednak głównie zasługa JM Rektora prof. dr. hab. Przemysława Wiszewskiego, właśnie rozpoczynającego kadencję! Przyznaję, że nie udało mi się zażegnać licznych sporów interpersonalnych, nie uzyskałem, niestety, porozumienia ze związkami zawodowymi, choć cały fundusz możliwy do przekazania pracownikom udało mi się wypłacić. Video meliora proboque deteriora sequor. Od początku kadencji głosy docierające z niektórych wydziałów sugerowały, że moja kadencja nie będzie dobra dla Uniwersytetu i powinienem ustąpić; dr hab. Ś.G. wskazywał, że jeśli nie potrafię właściwie wyliczyć podatku, powinienem natychmiast złożyć rezygnację. Dzięki wyjątkowej aktywności niektórych pracowników musiałem tłumaczyć się ze swych działań na policji i w prokuraturze. Było, minęło... Praemium virtutis ipse virtus. Przypominam sobie wybory z marca 2016 r., w których społeczność akademicka Uniwersytetu Wrocławskiego powierzyła mi zaszczytne stanowisko rektora. Mówiłem wówczas (mam to zapisane), że wolę ewolucję zamiast rewolucji, budowanie zamiast burzenia, okazywanie szacunku zamiast lekceważenia i pogardy, rzetelną dyskusję zamiast demagogii. Starałem się działać wedle powyższych reguł (może dlatego mamy tzw. konserwatywny statut?). Mówiłem też, że nie znoszę intryg, arogancji władzy, totalnego narzekania, stawiania się wyżej od innych. Czy udało mi się utrzymać te standardy, oceni Społeczność Akademicka. Feci quod potui, faciant meliora potentes. Pracuję na Uniwersytecie Wrocławskim 50 lat (bez jednego miesiąca). Jest to niezwykłe, niepowtarzalne życiowe doświadczenie, przede wszystkim z uwagi na możliwość kontaktu ze wspaniałymi, mądrymi ludźmi. Nie wiem, czy ktoś jeszcze pamięta główne hasło mojej kampanii wyborczej: PIELĘGNUJMY MĄDROŚĆ. Hasło to musi być pamiętane i realizowane! Takie jest bowiem posłannictwo każdego uniwersytetu, w szczególności Uniwersytetu Wrocławskiego! Można zrezygnować z wielu rzeczy, nigdy z pielęgnowania mądrości! Jeśli otacza nas kłamstwo, hipokryzja, obłuda i zwykła ignorancja, tym bardziej poszukujmy Mądrości i Prawdy! Pisałem na początku o tym, że gwałtownie tracę właściwości rektora; być może pozostaje mi nieco atrybutów profesorskich, ponieważ Wydział Biotechnologii zaproponował mi prowadzenie wykładu General and Inorganic Chemistry (w języku angielskim). Czy będą jednak studenci i normalny tok wykładów? To wielka niewiadoma. Czekamy na powrót dawnych, normalnych czasów… Póki co – proponuję kojenie nerwów poprzez spacery i solvitur ambulando. Na koniec pragnę wytłumaczyć się z licznych wtrętów łacińskich, których zresztą złośliwie nie przetłumaczyłem. Jest kilka powodów po temu: według Bertranda Russella każda myśl, nawet błaha, wypowiedziana po łacinie, brzmi dostojnie; ponadto łacina to klasyczny język uniwersytetów – proponuję Państwu drobne ćwiczenie rozszyfrowania tych sentencji. I wreszcie przyczyna ostatnia – mam do łaciny szczególny, sentymentalny stosunek; po maturze zastanawiając się poważnie nad wyborem kierunku studiów, wahałem się pomiędzy chemią i… filologią klasyczną. Wybrałem chemię, co miało, jak obecnie wiadomo, dalsze poważne konsekwencje. Gdybym wybrał filologię klasyczną… Cóż, pewne decyzje są nieodwracalne, a mimo wysiłku rzesz fizyków biegu czasu w zasadzie nie daje się odwrócić. Należy zatem pocieszyć się ideą wypowiedzianą przez Ilyę Prigogine’a, że nieodwracalność w czasie jest niezbędnym warunkiem istnienia wszelkich układów złożonych, a więc nas i uniwersytetów także.

COVID-19 – jak sobie damy radę

Tekst: Małgorzata Jurkiewicz

Bezpieczeństwo na co dzień Wprowadziliśmy kilka zasad, które pomogą zadbać o bezpieczeństwo nas wszystkich i zminimalizować ryzyko zakażenia COVID-19. Powołaliśmy Zespół ds. bezpieczeństwa epidemicznego, który zabezpiecza uczelnię w sytuacji zagrożenia COVID-19 i pozostaje w bezpośrednim kontakcie z rektorem. Wszystkie osoby, które nie są pracownikami danego budynku UWr, muszą nosić maseczki lub przyłbice. Zalecamy też częste mycie i dezynfekowanie rąk, co ułatwiają środki odkażające, szeroko dostępne na terenie UWr. Zalecamy zachowanie dystansu, wynoszącego min. 1,5 metra. U osób wchodzących do budynku UWr może zostać przeprowadzony dobrowolny, automatyczny i anonimowy pomiar temperatury. Jeśli powtórny pomiar przekracza 37, 5°C należy zrezygnować z wejścia do budynku, zrezygnować z zajęć czy pracy. Trzeba też o tym poinformować. Pracownicy – przełożonego, doktoranci – kierownika jednostki oraz promotora, studenci – prowadzącego zajęcia. Należy również zgłosić się do lekarza.

Zajęcia i wykłady Wykłady i zajęcia dla studentów, doktorantów i słuchaczy studiów podyplomowych, uczestników innych form kształcenia oraz szkół, realizowane w roku akademickim 2020/2021, mogą być prowadzone w formie: – stacjonarnej – w szczególności laboratoria i praktyki oraz zajęcia wychowania fizycznego. Tworząc plan zajęć stacjonarnych należy maksymalnie ograniczyć przemieszczanie się studentów po obiektach UWr, – hybrydowej – model częściowo stacjonarny i częściowo zdalny, z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, w szczególności konwersatoria i ćwiczenia, – zdalnej – w całości z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, w szczególności wykłady, seminaria i lektoraty. Decyzje o formie realizowania zajęć podejmują dziekani oraz kierownicy jednostek pozawydziałowych, zapewniając zgodnie z zasadami bezpieczeństwa epidemicznego studentom i doktorantom możliwość udziału w zajęciach hybrydowych i stacjonarnych. Dopuszczalne jest łączenie form zajęć. Szkolenia ze zdalnego kształcenia dla studentów, doktorantów i pracowników realizuje Centrum Kształcenia na Odległość. Dla studentów i doktorantów pierwszego roku szkolenia są obowiązkowe. Zaliczenia i egzaminy będą odbywać się w siedzibie uczelni lub zdalnie, zgodnie z zaleceniami GIS. Forma zaliczania zajęć jest zgodna z Regulaminem Studiów. Egzaminy dyplomowe mogą być przeprowadzane zdalnie z wykorzystaniem technologii informatycznych i narzędzi zawartych w pakiecie MS Office 365 lub na platformie e-learningowej. Konsultacje osób prowadzących zajęcia ze studentami mogą być przeprowadzane w formie stacjonarnej lub zdalnej. Do 15 października prowadzący zajęcia wprowadzą informacje do systemu USOS. Za przystosowanie budynków wydziałów do realizacji zajęć dydaktycznych w formie stacjonarnej i hybrydowej odpowiadają dziekani oraz kierownicy jednostek pozawydziałowych. Są zobowiązani przestrzegać zaleceń GIS oraz zaleceń wewnętrznych, dotyczących przygotowania pomieszczeń. Te same władze odpowiadają również za organizację procesu dydaktycznego z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość oraz zapewnienie jakości kształcenia w trybie zdalnym.

Praca Praca pracowników niebędących nauczycielami akademickimi odbywa się zgodnie z obowiązującymi ich warunkami świadczenia pracy, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa, w szczególności odległości min. 1,5 metra pomiędzy stanowiskami pracy. Jeżeli odległość nie zostanie zachowana, kierownik powinien zapewnić przegrodę szklaną lub pleksiglasową między stanowiskami pracy. Jeżeli nie ma takiej możliwości, praca stacjonarna będzie wykonywana naprzemiennie z pracą zdalną. Praca zdalna może być wykonywana, o ile pozwala na to rodzaj pracy, a pracownik ma umiejętności i możliwości techniczne oraz lokalowe do wykonywania takiej pracy. Kierownik jednostki organizacyjnej może w każdym czasie cofnąć polecenie wykonywania pracy zdalnej. Osoby pracujące na terenie UWr oraz zdalnie wykonują swoje obowiązki w godzinach pracy wynikających z Regulaminu Pracy. Wprowadzony zostaje obowiązek wykorzystywania środków komunikacji elektronicznej, w szczególności w celu przekazywania dokumentów. Do komunikacji elektronicznej używa się służbowego konta w poczcie elektronicznej w domenie @uwr.edu.pl, korzystanie z prywatnych adresów pocztowych w celach służbowych jest niedozwolone.

Zakażenie wirusem SARS-CoV-2

Pracownik, doktorant, student lub uczestnik innych form kształcenia zobowiązany jest niezwłocznie poinformować kierownika właściwej jednostki organizacyjnej UWr – swojego miejsca pracy lub studiów – telefonicznie, a w przypadku braku kontaktu e-mailowo o podejrzeniu zakażenia wirusem SARS- -CoV-2. Informacje dotyczące możliwych zakażeń pracowników, doktorantów i studentów kierownicy jednostek oraz potencjalnie zakażeni, powinni także zgłaszać na adres poczty elektronicznej covid19@uwr.edu.pl obsługiwanej przez Dział Bezpieczeństwa i Higieny Pracy oraz Ochrony Przeciwpożarowej lub telefonicznie pod numerami obsługiwanymi przez pracowników działu 71 375 24 89, 71 375 29 22. Pracownicy ci bezzwłocznie zawiadamiają o przypadku podejrzenia zakażenia kierownika jednostki, w której jest zatrudniona albo w której studiuje osoba potencjalnie zakażona, a także

właściwy organ Inspekcji Sanitarnej, Biuro Dyrektora Generalnego oraz rektora. Kierownik jednostki organizacyjnej zobowiązany jest bezzwłocznie podjąć działania ograniczające potencjalne ryzyko zakażenia pracowników, doktorantów i studentów w swojej jednostce. W przypadku wystąpienia u pracownika lub studenta objawów wskazujących na zakażenie wirusem SARS-CoV-2 w czasie przebywania na terenie UWr, należy zapewnić tej osobie odrębne pomieszczenie z sanitariatem, a w wyjątkowych przypadkach wyznaczone miejsce z zapewnieniem min. 2 m odległości od innych osób. Należy też skontaktować się z Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną we Wrocławiu (psse. wroclaw@pis.gov.pl) lub zadzwonić na infolinię KORONAWIRUS pod numer: 693 900 908, 781 400 199 lub 887 811 060 (telefony czynne od poniedziałku do piątku w godz. 7.30–20.00) i postępować zgodnie z wytycznymi pracowników PSSE lub osób dyżurujących w infolinii. Gdy stan zdrowia osoby z objawami zakażenia wirusem SARS-CoV-2 pogarsza się, należy wezwać pogotowie ratunkowe, a o zaistniałej sytuacji niezwłocznie poinformować Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną. Należy poddać sprzątaniu obszar, w którym poruszała się ta osoba, wraz z dezynfekcją klamek, poręczy oraz uchwytów.

Wydarzenia, wyjazdy służbowe, posiedzenia Konferencje, wydarzenia i imprezy mogą się odbywać zgodnie z obowiązującymi przepisami. Za bezpieczeństwo epidemiczne odpowiedzialny jest organizator działający w porozumieniu z Działem Bezpieczeństwa i Higieny Pracy oraz Ochrony Przeciwpożarowej. Dział BHP zapewnia środki bezpieczeństwa epidemicznego – środki dezynfekujące, maseczki ochronne, przyłbice, stojaki z automatycznym dozownikiem wraz z czujnikiem do pomiaru temperatury. Posiedzenia organów kolegialnych i komisji mogą być organizowane w formie zdalnej, jeżeli przewidują to przepisy prawa. Dopuszczalne są krajowe i zagraniczne wyjazdy służbowe pracowników, doktorantów i studentów UWr.

Inauguracja, immatrykulacja, rozdanie dyplomów Inauguracja roku akademickiego odbędzie się 1 października 2020 r. w trybie hybrydowym. Całość wydarzenia będzie transmitowana, rejestrowana i publikowana na internetowej stronie głównej UWr oraz na uniwersyteckich portalach społecznościowych. Immatrykulacja studentów będzie przeprowadzana w czasie inauguracji roku akademickiego. Poza zaproszonymi reprezentantami wydziałów, pozostali studenci mogą wziąć udział w wydarzeniu za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Odwołane zostają zebrania immatrykulacyjne na wydziałach. Immatrykulacja studentów na wydziałach odbywa się na zasadach określonych przez dziekana, który określa termin i miejsce złożenia podpisu na akcie ślubowania. W roku 2020 nie będzie uroczystości rozdania dyplomów licencjackich, inżynierskich i magisterskich, a uroczystości rozdania dyplomów doktorskich i habilitacyjnych będą miały charakter hybrydowy.

Domy studenckie i inne obiekty Zakwaterowanie w domach studenckich oraz pokojach gościnnych Uniwersytetu odbywa się, zgodnie z zaleceniami GIS, w pokojach jednoosobowych. Zakwaterowanie w pokojach dwuosobowych możliwe jest jedynie w sytuacji, gdy warunki epidemiczne i zalecenia GIS na to pozwalają i rektor wyrazi na to zgodę. Zakwaterowani studenci zobowiązani są do dezynfekowania rąk przy wejściu do budynku. Dozowniki z płynem odkażającym wraz z dwujęzyczną instrukcją obsługi powinny znajdować się w widocznych miejscach, przy każdym wejściu do budynku. Studenci muszą przestrzegać zasady dystansu min. 1,5 m, a w szczególności unikać gromadzenia się, zasłaniać usta i nos w trakcie korzystania z przestrzeni wspólnej. W przypadku objęcia mieszkańca domu studenckiego lub pokoju gościnnego kwarantanną, kierownik domu studenckiego lub osoba administrująca budynkiem, w miarę możliwości umożliwia mu na czas jej trwania pobyt w specjalnie wydzielonym pokoju z osobnym dostępem do sanitariatu. W domach studenckich obowiązuje zakaz przyjmowania osób odwiedzających. Obiekty sportowe UWr zostają otwarte. Biblioteki powinny zapewniać jak najszerszy dostęp do literatury naukowej. Nadzór nad poprawnością przyjętych przez ich kierowników regulacji zasad pracy powierza się bezpośrednim przełożonym.

Zabezpieczenie i szczepienia Uniwersytet zapewnia pracownikom możliwość korzystania ze środków dezynfekujących lub rękawiczek jednorazowych oraz przyłbic lub maseczek ochronnych, jeżeli wynika to z powszechnie obowiązujących przepisów prawa. W obrębie budynków, przy wejściach w sąsiedztwie portierni umieszcza się stojaki z automatycznym dozownikiem wraz z czujnikiem do pomiaru temperatury, przy pomocy których każdy wchodzący do budynków powinien zmierzyć temperaturę ciała. W budynkach umieszczone zostaną maseczkomaty, w których wchodzący mogą nabyć maseczki. We wrześniu i październiku 2020 r. zorganizowane zostaną dobrowolne, profilaktyczne szczepienia ochronne przeciw grypie dla pracowników, doktorantów i studentów. Ich organizację koordynuje Dyrektor Generalny i są w 100% refundowane z środków rektora.

W sprawach nagłych należy kontaktować się z bezpośrednim przełożonym lub dyżurującym pracownikiem Działu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy oraz Ochrony Przeciwpożarowej (71 375 24 89,

71 375 29 22). Pełna treść zarządzenia Nr 116/2020 rektora UWr z dnia 3 września 2020 r. w sprawie zasad funkcjonowania Uniwersytetu Wrocławskiego w związku z wystąpieniem stanu epidemii COVID-19 wraz z załącznikiem, dotyczącym zasad przygotowania pomieszczeń administracyjnych i dydaktycznych Uniwersytetu Wrocławskiego podczas stanu epidemii COVID-19 znajduje się na stronie UWr.

Pandemiczne Vademecum. Jak pracujemy?

Tekst: Małgorzata Jurkiewicz

1 października rozpoczynamy nowy rok akademicki w czasie szczególnie trudnym – pandemii COVID-19. Aby łatwiej nam wszystkim było bezpiecznie spełniać dydaktyczne obowiązki dostosowując się do obostrzeń związanych z pandemią, przygotowaliśmy krótki poradnik oparty o zarządzenia rektora i decyzje prorektorów. Co nas obowiązuje, na co zwracać uwagę, jak rozwiązano dyskusyjne kwestie – z pewnością nie na wszystkie pytania będą tu odpowiedzi. Mamy jednak nadzieję, że uda się choć ramowo przedstawić sposób pracy i działania.

Bezpieczeństwo na co dzień 1. By zadbać o bezpieczeństwo Państwa i studentów, został powołany Zespół ds. bezpieczeństwa epidemicznego. 2. Zalecenia obowiązujące w budynkach UWr są podobne do tych ogłaszanych przez GIS – tj. np. należy często myć ręce, dezynfekować je lub nosić jednorazowe rękawiczki. Uniwersytet zdecydował się na zakup aż 1000 dozowników z płynami dezynfekcyjnymi – powinno być ich wystarczająco w naszych budynkach – przy wejściu i na korytarzach. 3. Zalecenie dla wykładowców mówi, by przed każdym wejściem do sali wykładowej zdezynfekować ręce. 4. W czasie prowadzenia zajęć i poza nimi na korytarzach należy zachowywać dystans wynoszący min. 1,5 metra. 5. Przed wejściem do budynków będzie przeprowadzany dobrowolny, automatyczny i anonimowy pomiar temperatury. Jeżeli wchodzący – niezależnie czy mówimy o studencie, czy pracowniku UWr – będzie miał powyżej 37,5°C, poproszony zostanie o dokonanie ponownego pomiaru. Jeśli i on wskaże podwyższoną temperaturę, zaleca się rezygnację z wchodzenia do środka. Należy telefonicznie zgłosić nieobecność przełożonemu. Zalecany jest także kontakt z lekarzem. 6. Jeżeli student lub pracownik załatwia sprawy w innym budynku niż ten, w którym pracuje, powinien w czasie wizyty mieć zasłonięte usta i nos. 7. Maseczkę będzie można kupić w maseczkomatach, które zostaną ustawione przy wejściach do budynków. Dodatkowo Dział ds. Komunikacji, a także Dział Zaopatrzenia zakupią maseczki. Każdy pracownik może liczyć na bezpłatną maseczkę od pracodawcy.

Praca 1. Jeżeli pracownik UWr nie jest jednocześnie nauczycielem akademickim, jego codzienne obowiązki nie ulegają zmianie. Według zaleceń odstęp między stanowiskami pracy w biurze nie powinien być mniejszy niż 1,5 metra. Jeśli ta przestrzeń jest mniejsza, zarządcy budynku powinni zadbać o ustawienie pomiędzy stanowiskami przegrody szklanej lub plastikowej. Jeżeli nie będzie to możliwe, pracę stacjonarną będzie można wykonywać naprzemiennie z pracą zdalną, o ile oczywiście charakter pracy oraz możliwości techniczne i lokalowe na to pozwalają. 2. Jeżeli w trakcie pracy pracownik UWr jest narażony na kontakt z interesantami, powinien zostać od nich oddzielony przegrodą szklaną lub plastikową. Jeśli nie jest to możliwe, pracownik w czasie rozmowy z petentem musi mieć zasłonięte ust i nos.

3. Jeżeli pracownik otrzyma pisemne polecenie pracy zdalnej, ma obowiązek prowadzić ewidencję wykonywanych czynności. 4. Przełożony może cofnąć polecenie pracy zdalnej. 5. Zarówno praca stacjonarna jak i zdalna musi być wykonywana w godzinach pracy wynikających z Regulaminu Pracy i umowy o pracę. 6. Zalecono, by załatwiać sprawy pracownicze i przekazywać dokumenty za pomocą dokumentacji elektronicznej w domenie @uwr.edu.pl. Przy tej okazji przypominamy, by nie korzystać z prywatnych adresów pocztowych w celach służbowych i nie załatwiać prywatnych spraw wykorzystując służbowego maila. 7. Formę obiegu dokumentów papierowych w sposób minimalizujący ryzyko zakażenia ustalają dziekani, kierownicy jednostek pozawydziałowych i Dyrektor Generalny. 8. Wszelkie pytania dotyczące e-learningu należy kierować na adres e-mail: cko@uwr.edu.pl.

Zdrowie i choroba 1. Je żeli pracownik UWr podejrzewa u siebie zakażenie wirusem SARS-CoV-2 lub kontakt z osobą zarażoną powinien niezwłocznie poinformować o tym swojego przełożonego telefonicznie lub w przypadku braku kontaktu – e-mailowo. Należy również zgłosić ten fakt na adres e-mail: covid19@uwr.edu.pl lub zadzwonić na numer: 71 375 24 89 lub 71 375 29 22. 2. Jeśli objawy zakażenia wirusem SARS-CoV-2 wystąpią u pracownika UWr na terenie uczelni, pracownik może zostać poproszony o przejście do pomieszczenia z osobną toaletą, tak, żeby uniemożliwić potencjalne zakażenie innych osób. Jeżeli stan zdrowia pogorszy się gwałtownie, zostanie wezwane pogotowie ratunkowe. W takiej sytuacji należy również skontaktować się z Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną we Wrocławiu (psse.wroclaw@pis.gov.pl) lub zadzwonić na infolinię KORONAWIRUS pod numer: 693 900 908, 781 400 199 lub 887 811 060. 3. Przypominamy, że informacje o stanie zdrowia współpracowników to tak zwane dane wrażliwe – w tym wypadku obowiązują zasady poufności, regulowane odpowiednimi przepisami krajowymi i europejskimi.

Wyjazdy służbowe i konferencje 1. Jeż eli organizują Państwo konferencję, należy zgłosić się o wsparcie do Działu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy oraz Ochrony Przeciwpożarowej – pracownicy pomogą zorganizować wydarzenie oraz wyposażą w środki bezpieczeństwa epidemicznego. 2. Nie ma przeciwwskazań do uczestniczenia w podróżach służbowych – krajowych i zagranicznych – należy jednak uwzględniać sytuację epidemiczną w miejscu, do którego planowany jest wyjazd. 3. Jeżeli pracownik UWr wraca z delegacji z kraju, w którym odnotowano wzrost zakażeń COVID-19, może za pośrednictwem przełożonego zwrócić się do Dyrektora Generalnego z prośbą o sfinansowanie przeprowadzenia testu na obecność wirusa SARS-CoV-2. 4. Prosimy na bieżąco śledzić informacje dotyczące sytuacji sanitarno-epidemiologicznej. 5. W sprawach nagłych należy bezwzględnie kontaktować się z bezpośrednim przełożonym lub dyżurnym pracownikiem Działu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy oraz Ochrony Przeciwpożarowej UWr. Numery telefonów do działów: 71 375 24 89, 71 375 29 22.

Podstawa prawna: Zarządzenie Nr 116/2020 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 3 września 2020 r. w sprawie zasad funkcjonowania Uniwersytetu Wrocławskiego w związku z wystąpieniem stanu epidemii COVID-19.

Studenckie ABC w czasie pandemii

Tekst: Małgorzata Jurkiewicz

Drodzy Studenci! Już 1 października rozpoczniecie nowy rok akademicki na UWr. Dla wielu z Was będzie on pierwszym rokiem studiowania. Aby ułatwić Wam codzienność na uczelni w trakcie pandemii COVID-19 przygotowaliśmy informator, który zawiera podstawowe informacje, dotyczące codzienności na UWr. Będziemy również informować na bieżąco o wszelkich sprawach, które Was dotyczą, na stronie głównej UWr i w mediach społecznościowych. Od 20 września działa specjalny serwis Covid-19 na stronie głównej UWr – tu znajdziecie wszystkie aktualne informacje na temat UWr i pandemii. Zdobywajcie wiedzę, poznawajcie nowych przyjaciół i dbajcie o siebie!

Inauguracja i model nauki 1. Uroczystość inauguracji roku akademickiego 1 października będziesz mógł zobaczyć na stronie internetowej i w mediach społecznościowych UWr. 2. Twoja nauka może odbywać się w formie: – stacjonarnej, czyli „na miejscu” (laboratoria i praktyki oraz zajęcia wychowania fizycznego) – hybrydowej – za pomocą zajęć „łączonych” realizowanych częściowo w budynkach Uniwersytetu a częściowo zdalnie (konwersatoria i ćwiczenia) – zdalnej – zajęcia będą realizowane w całości on-line, (wykłady, seminaria i lektoraty). 3. Szkolenia ze zdalnego kształcenia zrealizuje dla Was Centrum Kształcenia na Odległość (www.cko.uni. wroc.pl). UWAGA! Jeżeli jesteś studentem pierwszego roku, szkolenie jest obowiązkowe. 4. W zależności od sytuacji epidemicznej model nauki może się zmienić. O wszystkim dowiesz się ze swojej uniwersyteckiej poczty (w domenie @uwr.edu.pl) i ze strony jednostki, która prowadzi zajęcia. Sprawdzaj pocztę i bądź na bieżąco z informacjami! 5. Twoje zaliczenia i egzaminy będą odbywać się na uczelni lub zdalnie. O wszystkim będziesz na bieżąco informowany. 6. O terminach konsultacji z wykładowcami dowiesz się z systemu USOS. Konsultacje będą możliwe zdalnie lub telefonicznie.

Zdrowie i bezpieczeństwo 1. Często myj i dezynfekuj ręce. 2. Zachowaj dystans wynoszący min. 1,5 metra. 3. Jeżeli załatwiasz sprawy w budynkach UWr, np. Dziale Nauczania lub Dziale Spraw Studenckich, zawsze noś maseczkę lub przyłbicę. 4. Jeżeli zapomnisz maseczki, zawsze możesz kupić ją w maseczkomatach, które zostaną ustawione przy wejściach do budynków.

5. Przed wejściem do budynków i sal dydaktycznych będą informacje o tym, jakie standardy i procedury obowiązują w pomieszczeniu, a także, ile osób może jednorazowo przebywać w pomieszczeniu. 6. Przed wejściem do budynków będzie przeprowadza- ny dobrowolny, automatyczny i anonimowy pomiar temperatury. Jeżeli będziesz miał powyżej 37,5°C i ponowny pomiar również wykaże podwyższoną temperaturę, zaleca się, żebyś nie brał udziału w za- jęciach. Jak najszybciej zgłoś swoją nieobecność prowadzącemu zajęcia, na których Cię nie będzie. Zgłoś się do lekarza. 7. Przed wejściem do sali, w której będą prowadzone zajęcia, zawsze zdezynfekuj ręce. Środki odkażające będą dostępne przed każdą salą. 8. Jeśli objawy zakażenia wirusem SARS-CoV-2 wystąpią u Ciebie w momencie przebywania na UWr, możesz zostać poproszony o przejście do pomieszczenia z osobną toaletą, tak, żeby uniemożliwić potencjalne zakażenie innych osób. Jeżeli Twój stan zdrowia po- gorszy się, zostanie wezwane pogotowie ratunkowe.

Domy studenckie 1. Jeśli zostaniesz mieszkańcem domu studenckiego, otrzymasz pokój jednoosobowy. 2. Przed wejściem do domu studenckiego zawsze de- zynfekuj ręce, zachowuj dystans wynoszący min. 1,5 metra, w przestrzeniach wspólnych zasłaniaj usta i nos, nie gromadź się. 3. W akademiku nie będzie wo lno przyjmować gości. 4. Je żeli zauważysz u siebie objawy wskazujące na COVID-19, jak najszybciej zadzwoń do kierownika domu studenckiego, w którym mieszkasz.

Podstawa prawna: Zarządzenie Nr 116/2020 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 3 września 2020 r. w sprawie zasad funkcjonowania Uniwersytetu Wroc- ławskiego w związku z wystąpieniem stanu epidemii COVID-19.

Miasto oczami filologa, czyli warsztaty naukowe online

Tekst: Martyna Nowak, Karolina Kazik, doktorantki w Szkole Doktorskiej UWr (Wydział Filologiczny)

Zdjęcia: Magdalena Marcula

19 czerwca 2020 r. w ramach zajęć prowadzonych na Wydziale Filologicznym odbyła się konferencja zorganizowana przez słuchaczy Szkoły Doktorskiej. Tematem przewodnim warsztatów było miasto widziane z różnych perspektyw, wśród których można wymienić spojrzenie literaturoznawcze, językoznawcze i medioznawcze. Okazję do wygłoszenia swoich referatów mieli nie tylko studenci, ale również zaproszeni goście. Na uwagę zasługuje fakt, że z powodu panującej epidemii wydarzenie w całości zostało przeniesione do Internetu, co stanowiło nie lada wyzwanie organizacyjne, które ku satysfakcji twórców warsztatów zakończyło się niewątpliwym sukcesem.

Webinarium było podzielone na trzy części według dyscyplin. Każdą sekcję otwierał wykład mistrzowski wybitnego badacza w danym zakresie. Jako pierwsza wystąpiła prof. Ewa Kębłowska-Ławniczak z referatem zatytułowanym „Attempts on Her life, czyli próby spojrzenia na miasto”. Wystąpienie odnosiło się do książki autorstwa Martina Crimpa o tym samym tytule. Prelegentka z jednej strony rozważała kwestię tożsamości płciowej miasta, odnosząc się do tytułowego Her, z drugiej zaś omawiała hiperrealne życie w Nowym Jorku, które przedstawione jako siatki ulic miałoby odzwierciedlać relacje międzyludzkie. Portret miejski widziany jest jako próba zrozumienia relacji między człowiekiem a substancją miejską. Jak zauważa Ewa Kębłowska- -Ławniczak, proces portretowania ma na celu uporządkowanie pewnych zjawisk, co stanowi podstawę dostrzeżenia procesu antropomorfizacji miasta i w efekcie zgłębienia jego biografii. Konkludując, badaczka stwierdza, że miasto budowane przez interakcje tworzy konstelacje przestrzenne, wyznaczając jednocześnie granice prywatności jednostki. Kolejnym punktem webinarium były wystąpienia doktorantów. Jako pierwsza w tej sekcji głos zabrała Izabela Bryja z referatem zatytułowanym „Postkolonialne miasta. Przegląd literackich obrazów afrykańskich miast”. Doktorantka snuła refleksje na temat różnych wcieleń zdekolonizowanych terytoriów. Zaakcentowała ponadto punkty styczne między zaprezentowanymi obrazami miast – wszystkie z nich są miejscami spotkania obcego ze znanym, kontaktu w różnych językach i z różnymi kulturami. Ciekawym aspektem poruszanym przez autorkę referatu była również dychotomia brudu i czystości, bogactwa i biedy, rozwoju i upadku, bezpieczeństwa i zagrożenia. Podsumowując, referentka unaoczniła dwuznaczność obrazu miasta w literaturze afrykańskiej, kwestionując relacje centro-peryferyjne. Następnie wyniki swoich badań zaprezentowała Elżbieta Górka, która przedstawiła referat pt.: „Opozycja wieś-miasto w nowołacińskiej bukolice na przykładzie analizy szóstej eklogi ze zbioru Adolescentia Jana Baptysty Mantuanusa”. Znany apokryf biblijny schyłku średniowiecza, który w XV wieku został podjęty przez włoskiego poetę doby renesansu Babtystę Mantuanusa, traktuje o odwiedzinach Boga u Ewy, mających na celu udzielenia błogosławieństwa jej samej oraz potomstwu. Popularny w ówczesnym świecie chrześcijańskim motyw odwiedzin Boga, jak dowodziła prelegentka, doskonale obrazuje współczesny poecie sposób postrzegania miasta i wsi jako przestrzeni życiowej ludzi. W utworze Mantuanusa wieś jawi się jako miejsce życia mniej uprzywilejowanych warstw społecznych, wśród których można wymienić chłopów czy rzemieślników, miasto z kolei należy do przestrzeni elitarnej, czego wyrazem są przypisani do niego mieszkańcy obdarzeni godnością rycerza, króla, szlachcica uczonego czy bogatego kupca. Przedstawiony w apokryfie i powielony przez Mantuanusa obraz ładu ziemskiego miał zostać usankcjonowany przez samego Boga, a tym samym potwierdzać słuszność istniejących na ziemi różnic społecznych. Kolejnym punktem programu konferencji był wykład mistrzowski pt. „Badanie języka miasta” wygłoszony przez trzyosobowy zespół z Instytutu Filologii Polskiej UWr, prof. Monikę Zaśko-Zielińską, dr hab. Annę Majewską-Tworek oraz dr Martę Śleziak. Wystąpienie koncentrowało się na wyjaśnieniu fenomenów obecnych we współczesnej polszczyźnie mówionej. Godnym podkreślenia jest fakt, że badania obejmują zróżnicowanie językowe w obrębie Dolnego Śląska i miasta Wrocławia, a w przyszłości mają zostać poszerzone o analizę języka szeroko rozumianego Śląska. Ponadto otrzymane wyniki pomogą w uzupełnieniu słowników języka polskiego, używanego przez Polaków współcześnie. Fascynującym było również uświadomienie słucha czom wymiaru różnic występujących pomiędzy tekstami mówionymi a pisanymi. Dzięki temu możliwe jest opracowanie metod zawężających skalę takiej dyferencjacji. Badaczki podkreśliły w podsumowaniu rów-

nież aspekt użyteczności badań nad polszczyzną mówioną, gdyż wyniki tych analiz posłużą jako podstawa do utworzenia baz danych językowych, wspierających np. lekarzy czy logopedów. Następnym punktem programu w obrębie sekcji językoznawczej był referat grupy doktorantek, Wiktorii Stasińskiej-Kostowskiej, Jolanty Skowronek oraz Karoliny Kazik, pt. „Materiały promocyjne Wrocławia w języku polskim, niemieckim i hiszpańskim: analiza i porównanie zawartości”. Zespół badawczy starał się znaleźć odpowiedzi na pytania, w jaki sposób przedstawiono miasto w wybranych językach, jaka była wartość merytoryczna przewodników oraz jakich strategii translatorskich użyto w przypadku tłumaczeń z języka polskiego na niemiecki oraz hiszpański. Jak zauważyły doktorantki, już na początku można było zaobserwować wiele różnic w sposobie reklamowania Wrocławia we wskazanych językach, przede wszystkim na

stronach internetowych. W głównej mierze hiszpańskie wersje stron nie są tłumaczeniem polskiej strony, a jej okrojonym streszczeniem, zaś polskie przewodniki online zawierają liczne, szczegółowe opisy zabytków oraz wiele faktów historycznych, natomiast hiszpańskie wersje przewodników są ich skąpymi odpowiednikami. Podsumowując, analiza wykazała, że przejawy obiektywizmu i subiektywizmu językowego były odzwierciedleniem różnic obecnych przy wyborze obiektów i sposobów ich opisu. Po zakończeniu referatu głos zabrała kolejna grupa prelegentów, w skład której wchodzili Aleksandra Lidzba, Martyna Nowak i Krysian Suchorab. Prezentacja „Tożsamość narodowa i regionalna w przestrzeni publicznej na podstawie nazw restauracji we Wrocławiu” koncentrowała się na analizie wpływu regionu, narodowości i kultury na nazewnictwo wrocławskich restauracji. Autorzy referatu podkreślali, że nazwy własne odgrywają ważną rolę w życiu codziennym i w komunikacji międzyludzkiej. Dzięki nim jesteśmy w stanie identyfikować osoby, przedmioty i miejsca oraz porządkować otaczającą rzeczywistość. Materiał egzemplifikacyjny, który posłużył grupie do badań, składał się z blisko 142 nazw restauracji we Wrocławiu. Spośród analizowanych nazw własnych restauracji doktorantom udało się wyodrębnić zarówno nazwy restauracji, które odnoszą się do tożsamości narodowej, jak i te, które mają związek z tożsamością regionalną Wrocławia. Interesującym okazał się fakt, że druga z wymienionych grup nazw restauracji, która nawiązywała do tożsamości regionalnej, była zdecydowanie liczniejsza. Autorzy analizy argumentowali, że z jednej strony jest to wyraz budzącej się świadomości regionalnej Wrocławia po II wojnie światowej, z drugiej strony celowy zabieg marketingowy, stosowany przez właścicieli restauracji dla przyciągnięcia zagranicznych turystów. Sekcję językoznawczą zakończył referat Kai Wójcik i Zuzanny Gałuszki pt. „Inwestycje deweloperskie jako odzwierciedlenie oczekiwań względem zamieszkiwania”. Głównym tematem wystąpienia była rekonstrukcja obrazów współczesnego zamieszkiwania na podstawie ofert mieszkaniowych. Autorki wyszły z założenia, że materiały wizerunkowe powstających osiedli są nośnikiem dyskursów – tym samym teksty w nich zawarte nie tylko prezentują fizyczne aspekty oferty, ale także budują emocjonalne oczekiwania wobec późniejszego zamieszkiwania danej przestrzeni, a nawet mogą implikować doświadczanie danego miejsca. W badaniu zostały wyszczególnione powtarzalne narracje wokół mieszkań i osiedli, jako przestrzeni życiowej o określonych cechach i funkcjach. Analiza pokazała, że osiedla są brandingowo opakowanymi i skutecznie komunikowanymi produktami. Wszystkie opisy cechował bardzo przemyślany sposób budowania narracji. Dotyczyły one potencjalnie ważnych dla odbiorców informacji, takich jak lokalizacja, metraż, cena, ale też abstrakcyjnych wartości. Prelegentki oceniły, że jest to zaplanowana komunikacja, w której łączą się aspekty produktowe/ sprzedażowe i wizerunkowe. Z jednej strony nabywcy są przedstawiane korzyści racjonalne, z drugiej emocjonal-

ne – wizja idealnej przyszłości i życia rodzinnego. Ostatnią z zaplanowanych sekcji webinarium rozpoczął wykład prof. Leszka Koczanowicza pt. „Legnica, czyli wspomnienia z dzieciństwa w widmowym świetle”. Autor referatu opowiadał w nim o swoim dzieciństwie, które spędził na Dolnym Śląsku w Legnicy. Jak podkreślał prelegent, na atmosferę wielokulturowości miasta, w którym obok Polaków żyli także Rosjanie, Żydzi, Ukraińcy, Łemkowie i Grecy, zasadniczy wpływ miała obecność nieobecnych Niemców, którzy stworzyli miasto, ale zostali z niego wysiedleni po II wojnie światowej. Odwołując się do koncepcji „widmowej rzeczywistości”, którą wysunął Jacques Derrida oraz własnych wspomnień z dzieciństwa, prof. Koczanowicz snuł refleksję na temat miasta jako przestrzeni, którą również charakteryzuje tytułowa widmowość. Powołując się na francuskiego filozofa, badacz zwracał uwagę, że otaczająca rzeczywistość, w tym ta miejska, daje się opisać nie tylko w kategoriach postępu i racjonalności, ale również tego co sekretne, wyparte, co w nieoczekiwany, ale i nieuchronny sposób do nas powraca – wspomnianych widm przeszłości. W kontekście omawianej przez profesora przestrzeni miejskiej powracającymi widmami przeszłości byłyby wszelkiego rodzaju materialne artefakty pozostawione przez minioną kulturę, jak stare kamienice czy poniemieckie napisy na budynkach oraz niematerialne ślady obecności jak wspomnienia oraz relacje świadków historii. Owo istnienie pośród zjaw, przychodzących z różnych czasów, oddziałujących w różnych momentach historycznych oraz akceptacja ich obecności w nowoczesnej rzeczywistości pozwoliłyby – jak zauważył Koczanowicz inspirowany Derridą – na dialog pomiędzy nowoczesnością a przeszłością. Obrady wieńczył referat Anny Nienartowicz pt. „Miasto jako miejsce tworzenia się polsko-żydowskiej tożsamości”, w którym to prelegentka próbowała określić, jak miasto może formować złożoną polsko-żydowska tożsamość. Na podstawie wspomnień Zygmunta Turkowa (1896–1970) – aktora, reżysera, działacza na rzecz kultury – Zichrojnes fun majn lebn i Teater-zichrojnes fun a szturemiszer cajt

oraz przy użyciu metod badawczych Urban Studies, doktorantka naniosła na mapę Warszawy miejsca, które były istotne w procesie formowania się jego tożsamości. Ponadto młoda badaczka, korzystając z narzędzi studiów tożsamościowych, starała się wyjaśnić, jak dane instytucje oraz ludzie z nimi związani wpływali na osobistą identyfikację Turkowa z daną kulturą i jak się ona później objawiała w jego twórczości. Konferencja „Miasto oczami filologa” była niewątpliwie niezwykłym wydarzeniem, zarówno pod względem organizacyjnym, jak i merytorycznym. Wyjątkowe okoliczności sprawiły, że wprawdzie nie było możliwości bezpośredniego udziału w tym wydarzeniu, jednakże przeniesienie go do Internetu wcale nie obniżyło jego wartości. Doktoranci mieli okazję współtworzenia czegoś równie wyjątkowego i potrzebnego dla dalszego rozwoju kariery. Mimo dystansu przekazane idee bezsprzecznie stały się bodźcem do dalszych przemyśleń, cennym fundamentem naukowych dywagacji ożywiających intelekt młodych adeptów nauki.

15 września odszedł „Skrzynia”. Bartek Skrzyński miał 41 lat

Tekst: Tomasz Sikora

Jeszcze trzy dni temu był na meczu blind-footbalu. Na facebooku znajdziecie zdjęcia. Jak zwykle wspierał i pomagał. Pogodnie się uśmiechał i pracował. Był dla Wrocławia i wrocławian. Także dla studentów Uniwersytetu Wrocławskiego. Był całym sobą. Do końca.

Był współautorem kampanii i programu „Wrocław bez barier”. Twarzą i symbolem akcji organizowanych przez Stowarzyszenie Aktywni Wrocław, Wrocławski Sejmik Osób Niepełnosprawnych, Dolnośląskie Forum Integracyjne. Bartek cierpiał na zanik mięśni. – Boli, ale chce mi się żyć – to ważniejsze – mówił, gdy pytali ciekawscy. Robił wszystko dla osób z niepełnosprawnościami, by ich sytuacja się poprawiała. Nie tylko przekonywał, ale też pokazywał i udowadniał, jak zmieniać Wrocław i świat. To, że Wrocław jest miastem otwartym, to zasługa takich ludzi jak „Skrzynia”. Tego uczył studentów UWr. Był wykładowcą w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej. Żartował, że jedno z haseł promujących Instytut think outside the box to o nim. Ale to prawda, mimo, że ciało stawiało bariery, on zawsze był outside the box. I robił dużo, byśmy myśleli o mieście z innej perspektywy. Osoby z niepełnosprawnością, która chce być w pełni aktywna. Doradzał przy budowie m.in. Teatru Capitol czy Portu Lotniczego Wrocław. Przeprowadzał szkolenia, kampanie, organizował konferencje, inicjował projekty i programy. Się nie da? Da się! Założył i stanął na czele Fundacji W-skersi, organizującej m.in. dalekomorskie, integracyjne rejsy, przełamując bariery mentalne i negatywne stereotypy poprzez autorskie projekty. Był dziennikarzem, autorem nazwy „W-skersi” i programu o takim samym tytule, który emitowany był w TVP 1. Będąc autorem wielu projektów telewizyjnych, współprodukował również magazyn „Bez barier” na antenie TVP Wrocław. Współrealizator pilotażowej kampanii „Nie ma barier. Dolny Śląsk” – był odpowiedzialny m.in. za tworzenie portalu niemabarier.dolnyslask.pl, którego został później redaktorem naczelnym, a także tworzył wiele projektów w mniejszych miastach województwa. Pasjonował się żużlem i podróżami. Było wiele przedsięwzięć, co do których był pewien, że trzeba o nie zabiegać. Zabiegał i wygrywał. Aktywny. Do końca. Miał 41 lat.