Góry Literatury

Tegoroczna edycja organizowanego w Nowej Rudzie i jej okolicach (Dzikowiec, Ludwikowice Kłodzkie, Sarny) festiwalu literackiego „Góry Literatury”, choć pod względem koncepcji i lokalizacji spotkań nie różniła się znacząco od poprzednich, była jednak wyjątkowa. Nie chodzi tu o obostrzenia związane z pandemią COVID-19, jakkolwiek i one miały istotny wpływ na przebieg imprezy.

Tekst: dr Piotr Jakub Fereński, Instytut Kulturoznawstwa

Organizatorzy zmuszeni zostali do wprowadzenia ograniczeń liczby osób wpuszczanych na poszczególne wydarzenia. Niemniej tym, co przede wszystkim uczyniło tę edycję szczególną, była oczywiście literacka Nagroda Nobla dla jednej z twórczyń „Gór”, Olgi Tokarczuk. Atmosfera organizowanej od roku 2015 imprezy już od początków nie przypominała żadnej z innych znanych festiwali literackich i to nawet nie tyle za sprawą plenerów, co niezwykłej otwartości i swobody panującej wśród uczestniczek i uczestników. Nigdy nie było tu wyraźnych granic między znanymi pisarzami, publicystami, dziennikarzami a festiwalową publicznością. Tym razem jednak nad wszystkim unosiła się aura święta i radości wynikająca z sukcesu Olgi. Serdeczność panująca pośród twórców i ich czytelników należała do rzadko spotykanych. Na łamach „PU” dopowiedzieć należy, że zarówno w gronie autorów, o których twórczości rozmawiano, jak i prowadzących spotkania, znalazło się wielu przedstawicieli i absolwentów naszej uczelni. Wymienić tu można między innymi Magdalenę Barbaruk, Urszulę Glensk, Karola Maliszewskiego, a także Martę Dymek, Ilonę Witkowską i Agnieszkę Wolny-Hamkało. Trzy ostatnie pisarki posiadają dyplomy wrocławskiego kulturoznawstwa. Olga Tokarczuk w swojej grudniowej mowie noblowskiej stwierdzała: „To, jak myślimy o świecie i – co chyba ważniejsze – jak o nim opowiadamy, ma […] olbrzymie znaczenie. Coś, co się wydarza, a nie zostaje opowiedziane, przestaje istnieć i umiera. Wiedzą o tym bardzo dobrze nie tylko historycy, ale także (a może przede wszystkim) wszelkiej maści politycy i tyrani. Ten, kto ma i snuje opowieść – rządzi. Dziś problem polega – zdaje się – na tym, że nie mamy jeszcze gotowych narracji nie tylko na przyszłość, ale nawet na konkretne teraz, na ultraszybkie przemiany dzisiejszego świata. Brakuje nam języka, brakuje punktów widzenia, metafor, mitów i nowych baśni. Jesteśmy za to świadkami, jak te nieprzystające, zardzewiałe i anachroniczne stare narracje próbuje się wprzęgnąć do wizji przyszłości, może wychodząc z założenia, że lepsze stare coś niż nowe nic, albo próbując w ten sposób poradzić sobie z ograniczeniem własnych horyzontów. Jednym słowem – brakuje nam nowych sposobów opowiadania o świecie”. Otóż „Góry Literatury” to przede wszystkim przestrzeń poszukiwania takich nowych języków i poszerzania horyzontów. Temu właśnie służą festiwalowe spotkania z autorami – a także tłumaczami – książek poruszających tematykę najważniejszych problemów i wyzwań współczesności oraz diagnozujących kondycję człowieka żyjącego w owym ultraszybko zmieniającym się świecie. Myliłby się wszakże ten, kto pomyślałby, że mowa tutaj o zjazdach intelektualistów. Impreza w formacie, jaki udało się stworzyć Oldze Tokarczuk, Karolowi Maliszewskiemu, Beacie Kłossowskiej-Tyszce oraz Stowarzyszeniu Kulturalnemu „Góry Babel” i lokalnym władzom, adresowana jest do możliwie najszerszego kręgu odbiorców. W niniejszym tekście nie sposób nawet wymienić wszystkich nazwisk autorów i tytułów publikacji, o których dyskutowano w trakcie spotkań. Tymczasem festiwal obfitował również w inne wydarzenia. Miały miejsce wernisaże: fotografii krajobrazowej Piotra Ososko, prac Krystyny Piotrowskiej „ja, czyli Ja” z tekstami Agnieszki Taborskiej, rze źby Anny Różyckiej „Częś ci ciała” czy komiksu „Anastazja” Joanny Karpowicz. Odbywały się koncerty, między innymi Lecha Janerki, zespołu Osjan, Marii Peszek. Noworudzki rynek po zmierzchu zamieniał się w plenerowe kino (współorganizatorem festiwalu było Dolnośląskie Centrum Filmowe). Projekcje poprzedzały rozmowy z reżyserami i aktorami oraz wprowadzenia do filmów. Pokazano „Hejtera” z obecnym na festiwalu Maciejem Musiałowskim w roli głównej, „Wilkołaka” Adriana Panka, „Ninę” Olgi Chajdas, a także „Nikt nie woła” Kazimierza Kutza. W godzinach porannych publicysta i prezes Fundacji im. Stefana Batorego, Edwin Bendyk, prowadził inspirujące seminarium, którego tematyka związana była z problemami poruszanymi w wydanej przez niego w maju 2020 roku książce pt. W Polsce, czyli wszędzie. Rzecz o upadku i przyszłości świata. Dyskutowano o kryzysie klimatycznym, sprzecznościach i pęknięciach w systemie kapitalistycznym, o wyczerpywaniu się dotychczasowego modelu gospodarowania zasobami naturalnymi i spadku wydajności organizacji pracy. Istotna była też kwestia zjawisk społecznych niosących zagrożenia dla demokracji. Wnikliwej refleksji poddawano również historię Polski. Jeśli chodzi o spotkania z pisarzami, niezwykle ciekawe rozmowy toczyły się pomiędzy Mikołajem Łozi ń skim i Grzegorzem Gaudenem, wspomnianym

fot. Magdalena Marcula

już Edwinem Bendykiem a Moniką Płatek czy Mikołajem Grynbergiem i Urszulą Glensk. Autor niniejszego tekstu miał przyjemność występować w podwójnej roli – zarówno autora, jak i prowadzącego. Uczestniczył w debacie na temat książki Nieswojość stanowiącej rezultat projektu artystyczno-badawczego, w ramach którego prozaicy (w tym Tokarczuk, Maliszewski, Witkowska) i humaniści (Barbaruk), odnosząc się do dzieł fotograficznych Agaty Pankiewicz i Marcina Przybyłki, pisali o przestrzeniach dolnośląskich miejscowości. Esej wizualny i literackie komentarze wzbudziły duże poruszenie wśród zgromadzonej w noworudzkim MOK-u publiczności. Dużym zainteresowaniem cieszyło się spotkanie z Joanną Lamparską. O ile w poprzednich publikacjach pisarki tajemniczy Dolny Śląsk oznaczał przede wszystkim sztolnie, lochy, podziemne korytarze, to w Imperium małych piekieł – choć i tu powraca temat fabryk broni – akcent pada przede wszystkim na nazistowskie obozy pracy przymusowej i historię zbrodniarzy wojennych. Miejsce tajemnicy, która uwodziła, zajęła zbrodnia, która przeraża. O tożsamości Dolnego Śląska rozmawialiśmy w kontekście rozsianych po całym regionie obozów przynależących administracyjnie do Gross Rosen. Warto przypomnieć przy tym, że odległa od Zamku Sarny (gdzie odbywało się spotkanie) raptem o kilkanaście kilometrów Kudowa Zdrój, była jednym z największych ośrodków sanatoryjnych dla żołnierzy Wehrmachtu. W swej najnowszej książce Lamparska opowiada o podziemiach szpitala, betonowych trumnach, preparatach anatomicznych, inżynierii rasowej, medykach-zbrodniarzach. Chodziło przede wszystkim o eksperymenty na bliźniakach, które miały dać wiedzę na temat możliwości zwiększenia ilości urodzeń obywateli Rzeszy. Jest prawdopodobne, że studenci wrocławskich uczeni uczyli się anatomii człowieka na preparatach pozyskanych z ciał więźniów filii Gross Rosen. Coś, co się wydarzyło, a nie zostaje opowiedziane, nie istnieje w świadomości. Zbrodnie tyranów, które są przestrogą przed deficytem społecznej wrażliwości, brakiem tolerancji, rasizmem, antysemityzmem, ksenofobią i homofobią, nie mogą zniknąć w otchłaniach niepamięci.

Z zarządzeń Rektora

W okresie od 22 kwietnia do 9 września 2020 r. rektor wydał zarządzenia w następujących sprawach:

• wprowadzenia: – regulaminu przyznawania środków na zakup aparatury naukowo- -badawczej w ramach Funduszu Aparatury Badawczej [49/2020] – procedury rejestracji w systemie Internetowej Rejestracji Kandydatów (IRKa), Internetowej Rejestracji Cudzoziemców (IRC) oraz organizacji procesu rekrutacji na I rok studiów I stopnia, II stopnia oraz jednolite studia magisterskie rozpoczynające się w roku akademickim 2020/2021 [56/2020] – procedury rejestracji w systemie Internetowej Rejestracji Kandydatów (IRKa), Internetowej Rejestracji Cudzoziemców (IRC) oraz organizacji procesu rekrutacji na I rok kształcenia w Szkole Doktorskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, w roku akademickim 2020/2021 [59/2020] – stopnia alarmowego BRAVO-CRP [77/2020, 88/2020] – regulaminu konkursu „Niższe pensum jako instrument projakościowy” w ramach programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” [80/2020] – regulaminu Stypendiów „Młody Badacz 2020–2025” w ramach programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” [95/2020] – regulaminu przyznawania grantów wewnętrznych w ramach programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” [101/2020] – procedury przeciwdziałania dyskryminacji, określenia zasad działania Komisji ds. równego traktowania oraz Rzecznika ds. równego traktowania i przeciwdziałania dyskryminacji [106/2020] – regulaminu zgłaszania do ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego doktorantów kształcących się w Szkole Doktorskiej [109/2020] – Regulaminu Organizacyjnego Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych [113/2020] – Regulaminu Organizacyjnego UWr [114/2020] – zasad kształcenia na odległość [118/2020] • określenia zasad kalkulacji kosztów wykorzystania infrastruktury badawczej oraz wzorów dokumentów w procesie oddawania do korzystania i udostępniania infrastruktury badawczej [50/2020] • wprowadzenia zmian do zarządzeń: – nr 29/2020 dot. przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się COVID-19 wśród członków społeczności UWr [51/2020, 53/2020] – nr 140/2019 dot. Systemu Identyfikacji Wizualnej [55/2020, 84/2020, 98/2020] – nr 142/2019 dot. wprowadzenia regulaminu bezpieczeństwa informacji przetwarzanych w systemach informatycznych oraz zasad korzystania z infrastruktury informatycznej [60/2020] – nr 48/2020 dot. zmiany składu Rady Bibliotecznej na kadencję 2016–2020 [64/2020] – nr 158/2019 dot. zasad projektowania i dokumentowania programów studiów na określonym kierunku studiów I stopnia, II stopnia, jednolitych studiach magisterskich opartych na Polskiej Ramie Kwalifikacji, tworzonych i modyfikowanych od roku akademickiego 2019/2020 [65/2020] – nr 62/2020 dot. warunków zakończenia roku akademickiego 2019/2020 na studiach, studiach podyplomowych oraz w kształceniu doktorantów [66/2020] – nr 56/2020 dot. procedury rejestracji w systemie Internetowej Rejestracji Kandydatów (IRKa), Internetowej Rejestracji Cudzoziemców (IRC) oraz organizacji procesu rekrutacji na I rok studiów I stopnia, II stopnia oraz jednolite studia magisterskie rozpoczynające się w roku akademickim 2020/2021 [69/2020 i 79/2020] – nr 57/2020 dot. zasad sporządzania dyplomów ukończenia studiów I stopnia, II stopnia, jednolitych studiów magisterskich w języku polskim, w języku angielskim, suplementów do dyplomów oraz trybu ich wydawania [70/2020] – nr 59/2020 dot. procedury rejestracji w systemie Internetowej Rejestracji Kandydatów (IRKa), Internetowej Rejestracji Cudzoziemców (IRC) oraz organizacji procesu rekrutacji na I rok kształcenia w Szkole Doktorskiej, w roku akademickim 2020/2021 [71/2020] – nr 122/2009 dot. utworzenia Rocznego Kursu Przygotowawczego dla cudzoziemców zamierzających podjąć studia w języku angielskim [73/2020] – nr 58/2020 dot. opłat za postępowanie w sprawie nadania stopnia naukowego doktora i doktora habilitowanego oraz określające wysokość stawek wynagrodzeń członków komisji habilitacyjnych, promotorów i recenzentów w postępowaniach dotyczących nadania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego [76/2020] – nr 81/2020 dot. przekształcenia Studiów Podyplomowych Bezpieczeństwo wewnętrzne w działaniach administracji publicznej – sytuacje kryzysowe i stany nadzwyczajne w Studia Podyplomowe Bezpieczeństwo Wewnętrzne w Działaniach Administracji Publicznej – Sytuacje Zagrożenia na WPAE [92/2020] – nr 82/2020 dot. przekształcenia Studiów Podyplomowych Audyt Wewnętrzny – trzeci poziom zarządzania ładem korporacyjnym w Studia Podyplomowe Audyt Wewnętrzny Podmiotów Leczniczych na WPAE [93/2020] – nr 68/2020 dot. wzorów oraz zasad składania przez pracowników oświadczeń niezbędnych do przeprowadzania ewaluacji jakości działalności naukowej oraz przekazywania danych w tym zakresie do systemów informatycznych [94/2020] – nr 12/2020 dot. wprowadzenia zasad organizacji studiów podyplomowych [97/2020] – nr 152/2019 dot. zasad konstruowania planu zamówień inwestycyjnych i remontowych [100/2020] – nr 45/2013 dot. Centrum Edukacji Nauczycielskiej [102/2020] – nr 163/2019 dot. wprowadzenia zasad obsługi procesu przyznawania i wypłaty stypendiów [111/2020] – nr 111/2020 dot. zmiany zarządzenia nr 163/2019 [117/2020] – nr 114 dot. wprowadzenia Regulaminu Organizacyjnego [119/2020] • limitów przyjęć na I rok studiów w roku akademickim 2020/2021 [52/2020] • dokumentacji przebiegu kształcenia w Szkole Doktorskiej [54/2020] • zasad sporządzania dyplomów ukończenia studiów I stopnia, II stopnia, jednolitych studiów magisterskich w języku polskim, w języku angielskim, suplementów do dyplomów oraz trybu ich wydawania [57/2020] • opłat za postępowanie w sprawie nadania stopnia naukowego doktora i doktora habilitowanego oraz określające wysokość stawek wynagrodzeń członków komisji habilitacyjnych, promotorów i recenzentów w postępowaniach dotyczących nadania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego [58/2020] • Systemu Informacji Naukowej Huesca [61/2020] • warunków zakończenia roku akademickiego 2019/2020 na studiach, studiach podyplomowych oraz w kształceniu doktorantów [62/2020] • zasad funkcjonowania w okresie od dnia 25 maja 2020 r. do dnia 31 lipca 2020 r. [63/2020] • zaliczenia zajęć z wychowania fizycznego w semestrze letnim roku akademickiego 2019/2020 [67/2020] • wzorów oraz zasad składania przez pracowników oświadczeń niezbędnych do przeprowadzania ewaluacji jakości działalności naukowej oraz przekazywania danych w tym zakresie do systemów informatycznych [68/2020] • utworzenia: – Centrum Badawczego Ingarden na WNS [72/2020] – Zakładu Studiów Włoskich w Instytucie Studiów Klasycznych, Śródziemnomorskich i Orientalnych na WF [74/2020] – specjalności nauczycielskiej na stacjonarnych studiach I i II stopnia na kierunku biologia na WNB [75/2020] – Studiów Podyplomowych Compliance w Praktyce Kadry Zarządzającej na WPAE [90/2020] – Studiów Podyplomowych Psychodietetyka na WNHP [91/2020] – Centrum Badań Ilościowych w Instytucie Politologii na WNS [104/2020] – Laboratorium Danych i Sieci Społecznych w Instytucie Politologii na WNS [105/2020]

– Centrum Badań nad Lokalną Komunikacją Międzykulturową [107/2020] • dot. zmiany składu Komisji ds. Zagospodarowania Składników Majątkowych [78/2020] • przekształcenia Studiów Podyplomowych Bezpieczeństwo wewnętrzne w działaniach administracji publicznej – sytuacje kryzysowe i stany nadzwyczajne w Studia Podyplomowe Bezpieczeństwo Wewnętrzne w Działaniach Administracji Publicznej – Sytuacje Zagrożenia na WPAE [81/2020] • przekształcenia Studiów Podyplomowych Audyt Wewnętrzny – trzeci poziom zarządzania ładem korporacyjnym w Studia Podyplomowe Audyt Wewnętrzny Podmiotów Leczniczych na WPAE [82/2020] • zniesienia Studiów Podyplomowych Legislacji na WPAE [83/2020] • wyposażenia w apteczki pierwszej pomocy pomieszczeń i obiektów [85/2020] • ustalenia wysokości odpisów i narzutów obowiązujących w 2020 r. [89/2020] • zasad wynagradzania za udział w pracach komisji rekrutacyjnych przeprowadzających postępowanie rekrutacyjne do Szkoły Doktorskiej UWr oraz na studia rozpoczynające się w roku akademickim 2020/2021 [96/2020] • zasad funkcjonowania UWr od dnia 1 sierpnia 2020 r. [99/2020] • planowania zamówień publicznych [103/2020] • stwierdzenia zgodności Regulaminu Samorządu Doktorantów UWr z ustawą – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz Statutem UWr [108/2020] • procedury weryfikacji osób w rejestrze sprawców przestępstw na tle seksualnym [110/2020] • kodów i symboli organizacyjnych [115/2020] • zasad funkcjonowania UWr w związku z wystąpieniem stanu epidemii COVID-19 [116/2020]

Z obrad Senatu

Na posiedzeniach, które odbyły się 6 maja, 27 maja i 24 czerwca 2020 r. Senat podjął uchwały w sprawach:

• poparcia wniosku o nadanie tytułu profesora: dr. hab. Ryszardowi Rzepeckiemu, dr hab. Izabeli Sadowskiej-Bartosz, dr hab. Joannie Błaszczak, dr. hab. Igorowi Borkowskiemu, dr. hab. Jarosławowi Byrce, dr. Dariuszowi Kowalskiemu, dr hab. Elżbiecie Biardzkiej, dr hab. Joannie Orskiej [27/2020, 28/2020, 29/2020, 30/2020, 35/2020, 36/2020, 67/2020, 68/2020] • nagród ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki [31/2020] • nagród Prezesa Rady Ministrów [32/2020] • poparcia wniosku o nadanie tytułu doktora honoris causa PWr Rafałowi Dutkiewiczowi [33/2020] • Strategii rozwoju UWr na lata 2021–2030 [34/2020] • zatrudnienia na stanowisku profesora UWr: Edyty Błachut, Anety Firlej-Buzon, Anny Gajdis, Małgorzaty Góralskiej, Józefa Jarosza, Ireny Kalli, Dariusza Komorowskiego, Grzegorza Kowala, Ewy Matkowskiej, Romana Opiłowskiego, Joanny Szczęk, Moniki Baer, Joanny Kuźmickiej-Sulikowskiej, Agnieszki Sorokowskiej, Beaty Miazgi, Julity Makaro [37/2020, 38/2020, 39/2020, 40/2020, 41/2020, 42/2020, 43/2020, 44/2020, 45/2020, 46/2020, 47/2020, 48/2020, 49/2020, 69/2020, 70/2020, 71/2020] • odznaczeń państwowych i resortowych [50/2020] • zmiany uchwał dotyczących: – zasad rekrutacji na studia w roku akademickim 2020–2021 [51/2020] – programów studiów dla kierunków prowadzonych w UWr [52/2020] – programu studiów dla kierunku geografia II stopnia [53/2020] – regulaminu studiów [66/2020] – programów studiów dla kierunków prowadzonych w UWr [73/2020] – programu studiów dla kierunku kryminologia prawnicza II stopnia [89/2020] – zasad przyjmowania laureatów i finalistów olimpiad i konkursów na studia w UWr [91/2020] – regulaminu studiów podyplomowych [109/2020] • programu studiów: – dla kierunku biologia [54/2020] – międzywydziałowych podyplomowych archeologii sądowej [55/2020] – podyplomowych administracji publicznej [56/2020] – podyplomowych audyt wewnętrzny podmiotów leczniczych [57/2020] – podyplomowych bezpieczeństwo i higiena pracy [58/2020] – podyplomowych bezpieczeństwo wewnętrzne w działaniach administracji publicznej [59/2020] – podyplomowych egzekucji administracyjnej [60/2020] – podyplomowych informatyzacja administracji publicznej [61/2020] – podyplomowych kryminalistyki [62/2020] – podyplomowych ochrony danych osobowych [63/2020] – podyplomowych organizacja i zarządzanie w ochronie zdrowia [64/2020] – podyplomowych podatkowych [65/2020] – dla kierunku filologia germańska II stopnia [74/2020] – dla kierunku filologia hiszpańska I stopnia [75/2020] – dla kierunku filologia indyjska I stopnia [76/2020] – dla kierunku filologia klasyczna II stopnia [77/2020] – dla kierunku judaistyka [78/2020] – dla kierunku niderlandystyka [79/2020] – dla kierunku studia śródziemnomorskie I stopnia [80/2020] – dla kierunku fizyka II stopnia [81/2020] – dla kierunku etnologia i antropologia kulturowa II stopnia [82/2020] – dla kierunku muzykologia [83/2020] – dla kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna [84/2020] – dla kierunku pedagogika specjalna [85/2020] – dla kierunku inżynieria geologiczna II stopnia [86/2020] – dla kierunku filozofia [87/2020] – dla kierunku stosunki międzynarodowe II stopnia [88/2020] – podyplomowych psychodietetyka [96/2020] – podyplomowych compliance w praktyce kadry zarządzającej [97/2020] – podyplomowych prawa gospodarczego i handlowego [98/2020] – podyplomowych prawa gospodarki nieruchomościami [99/2020] – podyplomowych prawa inwestycyjnego [100/2020] – podyplomowych prawa karnego wykonawczego [101/2020] – podyplomowych prawa medycznego i bioetyki [102/2020] – podyplomowych prawa ochrony środowiska [103/2020] – podyplomowych prawa pracy i ubezpieczeń społecznych [104/2020] – podyplomowych prawa zamówień publicznych [105/2020] – podyplomowych prawo w biznesie [106/2020] – podyplomowych z zakresu czynności w nadzorze kuratorskim [107/2020] – podyplomowych zarządzanie bezpieczeństwem chemicznym [108/2020] • opinii o zatrudnieniu dyrektora Centrum Transferu Technologii UWr [72/2020] • uchylenia uchwały dot. programu studiów dla kierunku ekonomia menedżerska II stopnia [90/2020] • zasad i trybu rekrutacji obywateli polskich na studia w roku akademickim 2021–2022 [92/2020] • zasad i trybu rekrutacji cudzoziemców na studia w roku akademickim 2021–2022 [93/2020] • zasad przyjmowania laureatów i finalistów olimpiad i konkursów ogólnopolskich na studia w roku akademickim 2023–2024 [94/2020] • zasad przyjmowania laureatów i finalistów olimpiad i konkursów ogólnopolskich na studia w roku akademickim 2024–2025 [95/2020] • programu kształcenia w Szkole Doktorskiej UWr – Kolegium Doktorskim Geografii i Geologii [110/2020] • utworzenia Centrum Badań nad Lokalną Komunikacją Międzykulturową [111/2020] • przekształcenia rad dyscyplin naukowych [112/2020]