Grondig 6 - 2013

58 - BETERE KUILKWALITEIT NODIG 8 - RESULTATEN 2012 22 - EERSTE TIJDREGISTRATIE-APP 48 - NIEUWE HOLDER KOOIMAAIER 54 - BRANDSTOF BESPAREN MET EEN MF

Juni 2013

vakblad voor specialisten in groen, grond en infra

6

NEW HOLLAND CX

KRACHTIG PRODUCTIEF WINSTGEVEND KOOP NU UW NIEUWE CX TEGEN ZEER INTERESSANTE VOORWAARDEN. NOG ENKELE MACHINES OP VOORRAAD EN DIRECT INZETBAAR OP UW BEDRIJF!

EXTRA VOORDELIGE FINANCIERING VANAF 0.79%* Contacteer vandaag nog uw dealer of ga naar www.newhollandactueel.nl voor meer informatie!

Geldig t.e.m. 30 juni 2013.

*financiering op 2 jaar

DE SPECIALIST VOOR UW SUCCES

Wat dekken we eigenlijk niet?

De CUMELA Compleet-machinepolis Wij verzekeren al uw werkmateriaal goed en betaalbaar.

Ook als schade ontstaat tijdens graafwerkzaamheden bieden wij een zeer complete dekking:

in heel West-Europa ongeacht het gebruik directe schade en gevolgschade is verzekerd en zonder KLIC-clausule U meldt en wij regelen de schade voor u. Snel, deskundig en zonder gezeur.

CUMELA Verzekeringen kent als geen ander de wereld van agrarisch loonwerk, grondverzet, infra- en cultuurtechnische werken.

Doorgewinterd in de praktijk, wijs door schade en schande en uitstekend op de hoogte van wetgeving en modern risicomanagement. Daarom is CUMELA Verzekeringen bij uitstek in staat om verzekeringen te ontwikkelen voor u en uw onderneming, uw mensen, middelen en materieel.

Vraag onze adviseurs naar de CUMELA Compleet-machinepolis. Want voor hetzelfde geld bent u gewoon beter verzekerd bij CUMELA Verzekeringen.

Meer weten? Bel (0)33 247 49 60 of mail naar verzekeringen@cumela.nl. www.cumela.nl/verzekeringen

CUMELA Verzekeringen. Al uw belangen goed verzekerd!

CUMELA Verzekeringen: de beste keuze!

VERZEKERINGEN BV

sten in i l a i c e p n infra e Vo o r s d n o r groen, g Bezoekadres: Nijverheidsstraat 13 te Nijkerk E-mail verzekeringen@cumela.nl Website www.cumela.nl AFM vergunningsnummer 12004236

Correspondentieadres: Postbus 1156 3860 BD Nijkerk Tel. (033) 247 49 60 Fax (033) 247 49 61

inhoudsopgave

Colofon Grondig is het vakblad voor de cumelasector, specialisten in groen, grond en infra. Grondig wordt uitgegeven door CUMELA Communicatie in opdracht van CUMELA Nederland, de branche organisatie voor ondernemers in cultuurtechnische werken, grondverzet, meststoffendistributie en agrarisch loonwerk.

Leden van CUMELA Nederland ontvangen bij vakblad Grondig exclusief het katern Cumelactief.

Adres CUMELA Nederland Postbus 1156 3860 BD Nijkerk tel. (033) 247 49 00 fax (033) 247 49 01

CUMELA-infolijn (033) 247 49 99 / info@cumela.nl / www.cumela.nl

Adres Grondig / CUMELA Communicatie Postbus 1156 3860 BD Nijkerk tel. (033) 247 49 50 fax (033) 247 49 51 www.grondig.com / grondig@cumela.nl

Bladmanager Michiel Pouwels

Redactie Toon van der Stok (hoofdredacteur) Gert Vreemann, Michiel Pouwels Ton Herbrink (eindredacteur)

Vormgeving De Drie Poorten, Nijkerk

Voorplaat CUMELA Communicatie

Advertentiewerving Marjet van Ruitenbeek

Druk Offset Print, Valkenswaard

Abonnementen Een abonnement op Grondig kan op elk moment ingaan en loopt na de eerste periode van kalenderjaar tot kalenderjaar. Een opzegging van het abonnement dient schriftelijk, vóór 1 november door ons ontvangen te zijn.

Kosten abonnement: Nederland € 79,- per jaar Buitenland € 104,- per jaar Collectieve abonnementen: op aanvraag

© Stichting CUMELA Communicatie, Nijkerk Het geheel of gedeeltelijk overnemen van artikelen uit Grondig is toegestaan na toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade door onjuiste berichtgeving.

ISSN: 2210-3260

4

GRONDIG - Juni 2013

REDACTIONEEL Motiverenderwijs Zo, nu vanavond even helemaal niets. Zelfs het mobiele computertje annex telefoon gaat uit. Als demonstratief bewijs: vanavond wordt er echt niet gewerkt. Tot je het adres niet kunt vinden waar is afgesproken. Dan moet hij toch weer aan, als onmisbare databank.

In dit nummer vindt u een aantal verhalen over de waarde van nieuwe automatiseringssystemen. Je daarin verdiepen is wellicht minder leuk dan aan een M16-sleutel trekken, een goede relatie bezoeken, of in het veld de zaken aan elkaar knopen, maar onbekend maakt onbemind. Goede automatisering brengt namelijk wel efficiëntie en dus rendement. Dan zou die motivatie niet zo moeilijk moeten zijn, want daar ligt het uiteindelijke doel van de onderneming.

Voor uw manschappen ligt dat genuanceerder. Vaak zijn ze niet in voor verandering, want het vertrouwde is toch goed? Bovendien geeft het ‘Big Brother is watching you’ vaak argwaan. En nog een punt: het voordeel merken ze niet direct in de portemonnee.

Tenslotte hoeven zíj niet te betalen als er wordt afgetankt. Zíj krijgen niet de rekening gepresenteerd wanneer er minder efficiënt wordt gereden of gewerkt. Dwang is niet de meest motiverende leermeester, net als eenzijdig iets opleggen. In modern management motiveer je mensen door naast ze te staan om samen het belang van iets in te zien. Zij willen tenslotte ook werk houden.

In dit nummer vindt u als voorbeeld de bonusregeling die mestdistributeur Stassen heeft gezet op beter scoren bij het voertuigvolgsysteem . Het motiveert de medewerkers zodanig dat ze zelf alle mogelijkheden onderzoeken om zuiniger en efficiënter te rijden. Je hoeft geen schoolmeester meer te spelen en plukt met een bedankje de vruchten. Het volgsysteem wordt door deze motivatie een zelflerend systeem, waarmee medewerkers graag aan de slag gaan. Het is precies het tegengestelde van de ondernemer die zegt dat een cursus zuiniger rijden niet werkt, omdat de mensen het daarna toch niet doen. Blijkbaar is daar de juiste motivatiesnaar niet geraakt.

Motivatie is het toverwoord bij elke vooruitgang. En daar begint zeker elke vorm van automatisering mee. Het uitdagende self learning-principe doet daarna zijn werk, ook als de materie lastig is.

Maar het werkt alleen als je als ondernemer ook meegaat en dus kiest voor een goede automatisering. Omdat je dan gewoon thuis op je mobieltje nog kunt zien of het werk doorgaat. Maar dan moet je dat wel aan laten staan...

Redactie Grondig Michiel, Toon en Gert

Cumelabedrijf in actie

Juni 2013

ALGEMEEN 8 - Verdere daling rendement 12 - Nadruk op verbeteren waterkwaliteit 14 - Economie 18 - Sector zoekt toepasbare software 21 - CAO & Zo 22 - Don’t worry be appie 24 - Eigen planningsmodule voor Wetering 26 - Rovecom gaat in de cloud 30 - Bedrijf aanpassen aan systeem 32 - Simpel en secuur mest registreren 64 - Zijwegen: samen iets teruggeven 66 - Uitsmijter: veilig lassen

GROEN Leerlingen en docenten zijn bij IPC Groene Ruimte hard bezig aan een uniek project. Ze graven gezamenlijk de grootste QR-code van Europa. Met het vanuit de lucht scannen van deze code willen FNV, CNV, HZC en CUMELA Nederland het project Levensfase Bewust Beleid op een spectaculaire manier starten. Dat gaat gebeuren op 28 juni, als de bijbehorende website www.mooivakman.nl online gaat. Met deze website willen de sociale partners werken aan een duurzame inzet van alle werkenden in de sector.

36 - Sterk werk: Stassen, Roermond 52 - Technisch nieuws landbouw 54 - Brandstofbesparing 58 - Opbrengst en kwaliteit moeten omhoog 60 - Overal legaal 62 - Grondig start praktijktest Proterra Maize en Retengo

INFRA 33 - In kort bestek 40 - Vent & Visie: Henk Kwast 42 - BVOR-Demodagen 48 - Holder ontwikkelt kooimaaier

GROND 44 - Technisch nieuws grondverzet 46 - Nieuwe mobiele graafmachine van Doosan

CUMELACTIEF (exclusief voor leden) 4 - Hoe zijn personeelskosten te verlagen?

6 - Bestemmingsplan of beheersverordening 8 - Toolbox: gezonde of ongezonde stress 10 - Actief werken aan tevredenheid klant loont

GRONDIG - Juni 2013

5

algemeen rubriek nieuws

Graafschades blijven Na een daling tot 2010 is er sinds die tijd weer sprake van een stijgend aantal graafschades. Een groot deel hiervan komt van de huisaansluitingen, zo blijkt uit de evaluatie van vijf jaar WION. Daar moet de komende jaren meer aandacht voor komen, vindt minister Kamp van Economische Zaken.

De invoering van de WION heeft in elk geval geleid tot het doen van veel meer graafmeldingen. In vijf jaar tijd is dit aantal verdubbeld tot 420.000 meldingen per jaar. De eerste jaren leek dit ook het gewenste effect - minder graafschades - te geven. Tussen 2008 en 2010 daalde het aantal meldingen van schade namelijk van 38.500 tot 31.800 eind 2010. Daarna is het aantal weer gestegen tot 37.400 eind vorig jaar. Opvallend is dat een groot aantal van deze schades

Bijzonder aanbestedingsbeleid De gemeente Steenwijkerland heeft een uniek aanbestedingsbeleid, zo bleek tijdens een informatieavond voor leden van de Business Club Steenwijkerland. Bij onderhandse aanbestedingen maken lokale bedrijven meer kans. Andere gemeenten hanteren deze methode niet en er zijn plannen voor een regionaal aanbestedingsbeleid voor de regio Zwolle, waarbij zeventien gemeenten zijn aangesloten. “We hopen dat ons beleid wordt overgenomen”, aldus Erik van der Kamp, coördinator inkoop van de gemeente Steenwijkerland. “Via dit beleid wil de gemeente de kansen voor lokale bedrijven vergroten. Dit doen we door twee lokale bedrijven en één regionaal bedrijf voor te selecteren.” Tegelijkertijd wordt de onderhandse aanbesteding gepubliceerd op de gemeentelijke website. Lokale bedrijven kunnen zich dan melden voor één van de twee nog openstaande plaatsen. Via loting worden dan twee bedrijven geselecteerd die ook mogen meedingen.

6

GRONDIG - Juni 2013

huisaansluitingen betreft. Juist hiervan ontbreekt in veel gevallen het kaartmateriaal. Dit is ook de reden dat de minister nu actie wil om de huisaansluitingen beter in beeld te brengen.

Een andere reden voor het stijgende aantal gevallen van schade is volgens de minister de grootschalige aanleg van glasvezel en het vernieuwen van bestaande kabelnetwerken. Juist hiervoor wordt in veel gemeenten tussen de bestaande leidingen een nieuwe kabel gelegd, wat leidt tot extra kans op het beschadigen van kabels en leidingen. Extra risico’s ontstaan hierbij, zo blijkt uit het onderzoek, door het toegenomen gebruik van de boortechniek. Juist dit lijkt te leiden tot extra schade aan huisaansluitingen van rioleringen.

De laatste oorzaak van de opnieuw stijgende schade is volgens minister Kamp de huidige prijsconcurrentie tussen de grondroerders.

Door het werken voor lage prijzen worden voorzorgsmaatregelen als het graven van proefsleuven en het voorsteken achterwege gelaten.

Ook dat geeft extra kans op schade.

Om het aantal schades in de toekomst terug te dringen, wil de minister dat er een verplichting komt om huisaansluitingen daar waar mogelijk ook vast te leggen, zeker bij nieuwbouwprojecten. Daarnaast komt er een verplichting om afwijkende liggingen terug te melden en wordt dit proces eenvoudiger gemaakt. Helaas geeft de minister niet aan wat hij aan de prijsconcurrentie wil doen.

Beste Schoon Water-loonwerker van Brabant In Brabant gaat de projectgroep Schoon Water voor Brabant op zoek naar de loonwerker of akkerbouwer die het netste spuitwerk aflevert. Het gaat er daarbij om dat emissie via drift of bijvoorbeeld puntlozingen zo veel mogelijk wordt voorkomen. Bedrijven die willen deelnemen, kunnen zich melden door op de website www.schoon-water.nl een deelnameformulier te downloaden. De verkiezing wordt georganiseerd door de projectgroep Schoon Water voor Brabant in samenwerking met CUMELA Nederland. De uiteindelijke verkiezing zal plaatsvinden op een slotmanifestatie op zaterdag 31 augustus bij werktuigencoöperatie De Kempen in Middelbeers.

Praktijkdag Precisielandbouw Wie geïnteresseerd is in de laatste praktische ontwikkelingen op het gebied van precisielandbouw kan op 2 juli terecht de praktijkdag op de locatie van PTC+ in Dronten (Wisentweg 13-C).

Centraal staan automatische werktuigbesturing (ploegbesturing, variabel poten en variabele precisiebemesting) en nieuwe technieken voor gewasmeting, zoals sensoren op de trekkercabine of aan machines, camera’s onder onbemande vliegtuigjes en het gebruik van satellietbeelden. Het zijn de modernste middelen om de groei en de behoefte aan meststoffen en water vast te stellen.

Het programma start om 10.00 uur met presentaties en vanaf 12.30 uur kunt u deelnemen aan workshops en demonstraties. Wilt u het dagprogramma via de e-mail ontvangen, stuur dan een bericht naar infoainf@gmail.com of ga naar www.dlvplant.nl.

Mineralenconcentraat moet emissiearm worden aangewend In Grondig 5 stond een artikel over mineralenconcentraat als kunstmest. Uit het artikel zou de conclusie kunnen worden getrokken dat mineralenconcentraten niet emissiearm aangewend hoeven te worden.

Dit is niet zo!

In mineralenconcentraat zit tussen de 7,5 en 9,0 kilogram stikstof per ton. Deze stikstof zit er vooral in ammoniakvorm in. Bij het niet (of niet goed) emissiearm aanwenden van het mineralenconcentraat leidt dit al snel tot vervluchtiging van de ammoniak. Hiermee gaat bemestende waarde verloren, terwijl die wel met een werkingscoëfficiënt van honderd procent wordt meegerekend. Bij het aanwenden van mineralenconcentraat is het van groot belang om dit zo zorgvuldig mogelijk emissiearm te doen. Dit verhoogt de benutting van de aanwezige stikstof.

Ook vanuit de regelgeving is het emissiearm aanwenden van mineralenconcentraten verplicht.

Mestinvesteringsfonds Een groot aantal voerleveranciers en LTO Noord, ZLTO, LLTB en NVV hebben een mestInvesteringsfonds opgericht. Het doel van het fonds is om financiering van kansrijke initiatieven voor mestverwerking te ondersteunen of mogelijk te maken. Het fonds participeert niet zelf, maar voorziet in achtergesteld vermogen, zodat financiering mogelijk wordt. Deze mogelijkheid staat ook open voor initiatieven van intermediaire bedrijven. Meer informatie via www.cumela.nl.

Nieuwe leden In de maand april hebben zich vijf nieuwe bedrijven aangesloten bij CUMELA Nederland.

Kees Calis grondwerk en machineverhuur Eemnes Johan Könst Machineverhuur Kamerik Meersma Holding BV Pijnacker Grondverzetbedrijf Coenen Roermond Hanze Wetlands Winneweer

Agenda algemeen 13-15 juni .......................Terex/Finlay-demodagen, Vianen 13-15 juni........................Open dagen Hissink, Oeken 19-20 juni .......................BVOR-Demodagen, Maastricht 26-27 juni........................Loonwerk Velddagen, Rijssen 2 juli.................................Praktijkdag Precisielandbouw, Dronten

COMMENTAAR Groen?

Hoe groen zijn we ook alweer? Hoezo groen? Ik kan er wel van kokhalzen, zult u misschien denken bij zo’n vraag. Daarom heet het tegenwoordig ook geen groen meer, maar ‘duurzaam’.

Duurzaam ondernemen is niet meer weg te denken. En mocht u ook van deze terminologie niet ‘goed’ worden, dan is het misschien slim om dat ongenoegen maar even weg te spoelen. Want of we het leuk vinden of niet, voorlopig bepaalt ‘duurzaam’ de trend, ongeacht of je als ondernemer nu in het agrarisch loonwerk, in het grondverzet of in de autohandel zit. Natuurlijk kunnen we daar als nuchtere ondernemers met de rug naar toe gaan staan en de aandacht voor het onderwerp afdoen als een modegril, maar we zouden er ook alert op kunnen reageren en kansen ontdekken.

Het belang van duurzaamheid heeft alles te maken met onze welvaart.

Of liever, met de keerzijde ervan. We zijn tegen grenzen aangelopen.

Al maar stijgende brandstofprijzen zijn bedreigend voor de economie. Productiemethoden moeten in veel gevallen worden aangepast ten gunste van het milieu en de flora en fauna. En alsof dat nog niet genoeg is, hebben we ook nog eens te maken met uit de hand gelopen overheidsfinanciën. Hoe somber kan een mens zijn? Maar toch.

In brede zin is er maatschappelijk draagvlak voor duurzaamheid. En ook al is het merendeel van de (plaatselijke) bevolking geen klant van uw bedrijf, toch maakt het uit hoe men naar u kijkt. Het gaat erom hoe er waardering is of kan ontstaan voor uw manier van werken. Hoe u omgaat met veiligheid, het milieu en met het belang van continuïteit voor uw bedrijf en uw omgeving.

Soms gaat het om concrete en grote investeringen. Vaak zijn het ook de details in uw handelen en dat van uw medewerkers waarmee kan worden gescoord. Niet alleen bij de willekeurige voorbijganger, automobilist of bewoner in uw woonplaats, maar ook bij de (potentiële) opdrachtgever die beseft dat uw bedrijf, naast een fair prijs- en kwaliteitsbeleid, een positief draagvlak heeft in de maatschappelijke omgeving. En reken maar dat die gevoeligheid een belangrijke rol speelt in het afwegingsproces van veel opdrachtgevers.

Het ligt voor de hand dat ‘duurzaamheid’ ook zal leiden tot meer samenwerkingsinitiatieven, zowel binnen de keten als met collega’s onderling. Gewoon in het belang van kostenbeheersing, optimale benutting van productiemiddelen en actieve zorg voor de maatschappelijke omgeving. Daar is niks nieuws aan, maar het is wel kansrijk.

Jan Maris Algemeen directeur CUMELA Nederland

GRONDIG - Juni 2013

7

bedrijfseconomie

Verdere daling rendement Slechtere arbeidsbenutting en stijging brandstofkosten drukken resultaten van cumelabedrijven Opnieuw een teleurstellend jaar voor de cumelasector. Dit blijkt na verwerking van de resultaten van 130 bedrijven over het jaar 2012. De gemiddelde omzet per bedrijf bleef gelijk, maar door stijgende kosten voor arbeid en dieselbrandstof werd het resultaat verder negatief. Een zorgelijke ontwikkeling.

Het terugvallen van het werkaanbod door de economische crisis komt nu ook in de cijfers naar voren. In 2012 is de omzet van cumelabedrijven met 1,1 procent licht gedaald. Deze daling is bijna volledig ten laste gegaan van het werk door derden, zo blijkt uit de ontwikkeling van de bruto marge. Deze is op de meeste bedrijven ongeveer gelijk gebleven of zelfs licht gestegen. Ook de lagere inkoop van hulpstoffen is een indicatie dat er minder werk is.

De daling van het resultaat is vooral een gevolg van de stijgende kosten die niet voldoende konden worden doorberekend. Gemiddeld zijn de kosten met 1,1 procent gestegen.

Als gevolg van deze ontwikkelingen is het rendement van de eerste 130 bedrijven die hun jaarrekening instuurden in 2012 gedaald van min 2,4 procent naar min 3,2 procent.

Arbeid en brandstof Voor we de resultaten per bedrijfstype bekijken eerst nog een aantal zaken die opvallen bij de algemene ontwikkelingen in de sector. Met name arbeid en brandstof zorgen voor een stijging van de kosten. De brandstofkosten zijn procentueel gezien (6,2 procent) flink gestegen. Voor de arbeidskosten (1,7 procent) ligt de stijging een stuk lager. Hier geldt echter dat de arbeidskosten met 43,5 procent van de bruto marge een groot aandeel hebben in de totale kosten. Deze post telt dus sterk door.

De afschrijvingen en algemene kosten daalden enigszins. Alle andere kosten voor huisvesting, onderhoud en reparatie, verzekeringen, inhuur machines en rente bleven vrijwel gelijk.

Het aantal arbeidskrachten is in 2012 onveranderd. Het betekent dat er in 2012 nog geen uitvloei van arbeidskrachten

Grondverzet 2012

Gemengd 2012

2011 Perc tov Brutomarge

Perc tov Brutomarge

Perc tov Brutomarge

Omzet

2.609.854

151,3%

2.637.176

153,0%

2.193.700

135,0%

Inkoop

457.231

26,5%

451.888

26,2%

366.963

22,6%

Werk door derden

427.155

24,8%

462.025

26,8%

201.637

12,4%

1.725.468

100,0%

1.723.263

100,0%

1.625.100

100,0%

849.157

49,2%

830.493

48,2%

686.259

42,2%

57.142

3,3%

52.567

3,1%

52.992

3,3%

Afschrijving

227.903

13,2%

239.813

13,9%

265.970

16,4%

Reparatie & onderhoud

145.199

8,4%

145.461

8,4%

167.946

10,3%

Brandstof

222.392

12,9%

209.690

12,2%

266.285

16,4%

Verzekering

44.165

2,6%

44.095

2,6%

38.399

2,4%

Huur machines

Brutomarge Arbeidskosten Huisvestingskosten Machinekosten

34.485

2,0%

30.693

1,8%

31.986

2,0%

Overig

9.844

0,6%

12.952

0,8%

3.778

0,2%

Totaal

683.988

39,6%

682.705

39,6%

774.365

47,7%

Algemene kosten

73.959

4,3%

84.329

4,9%

60.175

3,7%

Rentekosten

95.716

5,5%

96.150

5,6%

107.614

6,6%

1.759.962

102,0%

1.746.244

101,3%

1.681.406

103,5%

-34.494

-2,0%

-22.981

-1,3%

-56.306

-3,5%

Totale kosten Bedrijfseconomische winst Aantal FTE

8

GRONDIG - Juni 2013

18,6

18,6

16,2

gen per bruto marge iets harder zijn gedaald dan gemiddeld in de sector. Er is minder geïnvesteerd, wat effect heeft op de hoogte van de afschrijvingen. De afname van investeringen in machines bij de grondverzetbedrijven is fors. Bedroegen de netto investeringen in 2011 nog bijna € 13.000,- per fte, in 2012 is dit gedaald naar ruim € 7000,- per fte. Hiermee blijven de machinekosten per bruto marge gelijk aan 2011.

De daling van de winst in het grondverzet is ook terug te zien in de mutatie van het eigen vermogen. In 2011 is dit met ruim € 75.000,- nog behoorlijk gestegen, maar in 2012 is het eigen vermogen gelijk gebleven. Ook de solvabiliteit is met 33 procent onveranderd.

lijkt te hebben plaatsgevonden. Het gelijk blijven van de bruto marge geeft ook aan dat bedrijven de eigen mensen aan het werk houden door minder uit te besteden. De kans is groot dat vooral zzp’ers, die nauwelijks in deze cijfers voorkomen, de pijn opvangen. Opvallend is dat in feite in alle typen bedrijven ditzelfde beeld voorkomt.

Toch zijn er per type nog wel enkele verschillende ontwikkelingen te zien. Dankzij het grote aantal bedrijven dat hun resultaat heeft ingestuurd, kunnen we deze nu ook verder analyseren.

Grondverzet In het grondverzet daalde de omzet licht, het gevolg van een teruglopend werkaanbod in onder meer de woning- en wegenbouw en cultuurtechnische werken. De bezuinigingen van overheden worden langzamerhand zichtbaar. De daling van 1,0 procent wordt ook hier opgevangen door met name minder werk door derden. De bruto marge blijft met een plus van 0,1 procent vrijwel gelijk. De totale kosten stijgen met 0,8 procent, waardoor het rendement daalt van min 1,3 naar min 2,0 procent. Dit is nog wel beter dan het gemiddelde rendement in de sector. Wat betreft de kostenontwikkelingen zien we bij de grondverzetbedrijven min of meer eenzelfde beeld als in de gehele sector. Wel zien de dat bij de grondverzetbedrijven de arbeidskosten per bruto marge meer stijgen dan gemiddeld in de sector. De oorzaak ligt hier zowel aan de omzet- als aan de kostenkant. Het geeft aan dat de benutting van arbeid is verslechterd. Verder zien we dat de afschrijvinAgrarisch 2012

2011

Gemengde bedrijven Met een daling van 2,8 procent daalt de omzet van gemengde bedrijven duidelijk harder dan gemiddeld in de cumelasector. Ook hier hebben de bedrijven last van het werkaanbod, dat met name buiten de landbouw is teruggelopen. Hier speelt mogelijk een rol dat deze bedrijven veelal

Zelf meer weten?

Wilt u weten hoe uw kengetallen zijn? Doe dan mee aan de kengetallenvergelijking CUMELA-Kompas Analyse. Bel hiervoor met uw bedrijvenadviseur of met de infolijn: (033) 247 49 99. U kunt ook een e-mail sturen aan kengetallen@cumela.nl.

Cumelasector 2012

2011

Perc tov Bruto marge

Perc tov Brutomarge

Perc tov Brutomarge

2011 Perc tov Brutomarge

Perc tov Brutomarge

2.256.748

138,6%

1.410.904

127,4%

1.387.634

127,0%

2.035.477

138,5%

2.057.190

140,5%

397.646

24,4%

240.553

21,7%

226.447

20,7%

348.163

23,7%

352.280

24,1%

231.151

14,2%

62.487

5,6%

68.293

6,2%

217.865

14,8%

240.466

16,4%

1.627.951

100,0%

1.107.865

100,0%

1.092.894

100,0%

1.469.449

100,0%

1.464.445

100,0%

679.629

41,7%

421.829

38,1%

418.542

38,3%

639.344

43,5%

630.387

43,0%

52.338

3,2%

32.465

2,9%

34.862

3,2%

46.864

3,2%

46.153

3,2%

269.014

16,5%

219.228

19,8%

219.148

20,1%

238.108

16,2%

242.629

16,6%

171.389

10,5%

129.640

11,7%

128.446

11,8%

147.585

10,0%

148.439

10,1%

250.632

15,4%

183.405

16,6%

172.654

15,8%

223.790

15,2%

210.754

14,4%

36.652

2,3%

25.960

2,3%

26.537

2,4%

35.637

2,4%

35.212

2,4%

29.258

1,8%

17.546

1,6%

20.363

1,9%

27.552

1,9%

26.496

1,8%

3.320

0,2%

2.611

0,2%

2.739

0,3%

5.136

0,3%

5.931

0,4%

760.265

46,7%

578.391

52,2%

569.887

52,1%

677.809

46,1%

669.462

45,7%

61.780

3,8%

40.319

3,6%

40.988

3,8%

57.106

3,9%

60.942

4,2%

102.030

6,3%

81.858

7,4%

79.732

7,3%

94.918

6,5%

92.333

6,3%

1.656.042

101,7%

1.154.862

104,2%

1.144.010

104,7%

1.516.041

103,2%

1.499.277

102,4%

-28.091

-1,7%

-46.997

-4,2%

-51.116

-4,7%

-46.592

-3,2%

-34.832

-2,4%

16,2

9,3

9,3

14,4

14,4

GRONDIG - Juni 2013

9

bedrijfseconomie

optreden als onderaannemer. Bij minder werkaanbod zien we dat vooral deze bedrijven minder worden ingehuurd.

Ook hier zien we dat de daling voor een groot gedeelte wordt opgevangen door minder werk door derden en inkoop van hulpstoffen. Er kan echter niet worden voorkomen dat de bruto marge van gemengde bedrijven met 0,2 procent licht is gedaald. Dit in tegenstelling tot het gemiddelde in de sector. De inzet van arbeid en machines is in 2012 minder productief geweest.

Hier komt bij dat de kosten van gemengde bedrijven met 1,5 procent harder zijn gestegen. De oorzaak ligt met name in de machinekosten, die per bruto marge met één procentpunt harder zijn gestegen dan gemiddeld in de sector. Dit wijst op een minder goede benutting van het machinepark. Hierbij speelt tevens een rol dat de investeringen met € 1500,- per fte nog een fractie zijn gestegen.

De afschrijvingen dalen hier amper. De effecten van de crisis zijn hier in mindere mate opgevangen door een terughoudend investeringsbeleid. Ook de arbeidskosten per bruto marge zijn hier 0,5 procentpunt gestegen, wat duidt op een minder effectieve inzet van arbeid. Doordat de omzet hier het meest is gedaald en de kosten het meest zijn gestegen, daalt het rendement vrij fors, van min 1,7 naar min 3,5 procent.

Ook bij de gemengde bedrijven is de mutatie van het eigen vermogen op nul uitgekomen, terwijl dit in 2011 nog bijna € 30.000,bedroeg. Het lijkt erop dat hier het verslechterde resultaat heeft geleid tot minder onttrekkingen uit het bedrijf. De solvabiliteit is hier een fractie teruggelopen, van 26 naar 25 procent.

Agrarisch loonwerk Bij de agrarische loonbedrijven zien we juist een stijging van de omzet. Hier wordt het beeld bevestigd dat de landbouw minder gevoelig is voor de effecten van de economische crisis. Voor de landbouw gold 2012 als een vrij groeizaam jaar. In tegenstelling tot de andere bedrijven in de sector stijgt hier de omzet met 1,7 procent. Ook de inkoop van hulpstoffen stijgt en de inhuur van derden daalt. Dit resulteert in een stijging van de bruto marge van 0,6 procent. Weliswaar stijgen ook de kosten van agrarische loonbedrijven (0,9 procent), maar uiteindelijk verbeterde het rendement wel iets

en ging dit van min 4,7 naar min 4,2 procent. Ondanks die verbetering was dit dus ook in 2012 nog duidelijk negatief.

Bij de agrarische loonbedrijven zien we het beeld dat door de gestegen omzet bijna alle kosten per bruto marge dalen. Alleen voor de brandstofkosten geldt dat deze met 0,8 procentpunt stijgen. In tegenstelling tot de andere cumelabedrijven dalen de arbeidskosten per bruto marge een fractie. Een teken dat door de hogere omzet de arbeidsproductiviteit is verbeterd. De investeringen namen bij de agrarische loonbedrijven toe met bijna € 4000,- per fte.

Het licht verbeterde resultaat bij de agrarische loonbedrijven zien we niet terug in de ontwikkeling van het eigen vermogen. Met ruim € 4700,- is de mutatie van het eigen vermogen in 2012 gelijk aan die van 2011. De solvabiliteit is met 23 procent gelijk gebleven. De solvabiliteit van agrarische loonbedrijven is daarmee nog steeds minder goed dan die van grondverzetbedrijven en gemengde bedrijven.

Kritisch kijken Vanaf 2009 merkt ook de cumelasector van de gevolgen van de economische crisis. Ook in 2012 zien we dit beeld duidelijk terug.

Zowel de grondverzetbedrijven en vooral de gemengde bedrijven hebben te maken met een teruglopende omzet. De productiviteit van eigen mensen en materiaal wordt redelijk op peil gehouden door minder bedrijven in te huren. Opnieuw veroorzaken de gestegen brandstofkosten echter een verslechtering van het rendement.

Hier komt bij dat ook de arbeidsproductiviteit in het grondverzet en voor de gemengde bedrijven onder druk komt te staan. In 2013 zal door de sector kritisch gekeken moeten worden of de arbeidsbenutting op peil blijft. Bij een eventueel verder verslechterend werkaanbod zal dit om ingrijpen door de ondernemer vragen.

In 2012 zien we duidelijk het beeld dat de agrarische loonbedrijven minder gevoelig zijn voor de effecten van de economische crisis.

In een groeizaam jaar is de arbeidsbenutting hier minder een punt van aandacht. Wel ligt hier het gevaar op de loer van de al maar stijgende brandstofkosten.

Tekst: Dieuwer Heins, projectleider CUMELA-Kompas Analyse

Bedrijfseconomische winst en rentevergoeding eigen vermogen Om bedrijven bedrijfseconomisch gezien vergelijkbaar te maken, hanteren wij in CUMELA-Kompas Analyse een arbeidsvergoeding voor de niet-betaalde ondernemer en gezinsleden.

Daarnaast wordt een rentevergoeding gerekend over het eigen vermogen.

Wanneer we de rentevergoeding op het eigen vermogen niet re-

kenen, blijkt dat zowel de gemengde bedrijven als de agrarische loonbedrijven ook dan een negatief rendement hebben. Het betekent dat hier de arbeid voor ondernemer en gezinsleden slechts gedeeltelijk wordt vergoed. Alleen voor de grondverzetbedrijven geldt dat een positief resultaat van ruim € 12.0856,overblijft. Onderstaande tabel geeft dit weer.

Bedrijfseconomische winst in- en exclusief de rentevergoeding op het eigen vermogen.

Grondverzet

Gemengd

Agrarisch

Cumelasector

Bedrijfseconomische winst

-34.494

-56.306

-46.997

-46.592

Rente eigen vermogen

46.580

36.494

24.635

35.204

Winst plus rente eigen vermogen

12.086

-19.811

-22.362

-11.388

De negatieve bedrijfseconomische winst in de cumelasector betekent dat de inzet van kapitaal en risico niet wordt vergoed.

10

GRONDIG - Juni 2013

Vooruitgang is beweging

EasyCut maaiers: – NIEUW: tot 10 mtr werkbreedte = meer capaciteit – Nieuwe haakvormige kneuzertanden = minder slijtage en betere gewasstroom

Maschinenfabrik Bernard KRONE GmbH Voor Noord-Nederland Martijn van Middelkoop 0651 346841

Voor Zuid-Nederland Ad vd Hurk 0653 241918

– NIEUW: Combi Float voor EasyCut B 1000 CV; actieve maaierontlasting via LS trekker = betere bodemaanpassing – SafeCut maaischijfbeveiliging = beschermt de maaibalk tegen obstakels – Rondom dicht gelaste maaibalk = zeer robuust en absoluut dicht

nadruk op verbeteren waterkwaliteit Beleidsvoornemens gewasbescherming tot 2023 bekend gemaakt De komende jaren zal vooral de emissie van gewasbeschermingsmiddelen naar het oppervlaktewater verder omlaag moeten. Dit blijkt uit de onlangs gepubliceerde nota ‘Gezonde groei, duurzame oogst’.

Een verbod op het gebruik van glyfosaat op verhardingen, een vergroting van de teeltvrije zone en het gebruik van 75 procent driftreducerende doppen zijn een aantal belangrijke voorstellen.

gewasbescherming

In mei heeft het kabinet de nota ‘Gezonde groei, duurzame oogst’ richting de Tweede Kamer gezonden. Daarin geeft het weer welke beleidsvoornemens het voor de komende tien jaar heeft op het gebied van gewasbescherming. In de nota is verwoord dat er in de afgelopen tien jaar op een aantal vlakken een forse vooruitgang is geboekt. Zo is de waterkwaliteit flink verbeterd en worden er steeds minder residuen aangetroffen op geproduceerd voedsel. Ook is de concurrentiekracht qua gewasbescherming van de agrarische sector niet achtergebleven bij de ons omringende landen.

In de nota spreekt het kabinet hoge ambities uit voor de komende tien jaar. Zo is het beleid gericht op het uiterlijk 2023 voldoen aan alle (inter)nationale eisen op het gebied van milieu, water, voedselveiligheid, menselijke gezondheid en arbeidsomstandigheden. De ingeslagen route van geïntegreerde gewasbescherming, waarbij de inzet van chemische middelen mogelijk is in combinatie met preventieve maatregelen (vruchtwisseling, gezond uitgangsmateriaal, resistente rassen en bedrijfshygiëne), niet-chemische methoden (biologische bestrijders en teelttechnische maatregelen) en emissiebeperking, wordt voortgezet.

Waterkwaliteit De nadruk ligt op het verder verbeteren van de kwaliteit van het oppervlaktewater en het water waaruit drinkwater wordt gewonnen. Inzet is dat in 2023 nagenoeg géén milieukwaliteitsnorm wordt overschreden. De overheid zal jaarlijks met toelatingshouders bepalen voor welke gewasbeschermingsmiddelen die nog boven de norm in het water worden aangetroffen concrete aanvullende maatregelen worden verwacht. Lukt het terugdringen van overschrijdingen niet, dan zijn inperkingen van een toelating te verwachten.

Met nadruk wordt gewezen op het terugdringen van lozingen vanuit erflocaties, de zogenaamde puntemissies. Het bedrijfsleven krijgt tot 2018 de tijd om deze te saneren. Dit betekent dat er ook van de cumelasector wordt verwacht dat die actief aan de slag gaat met de opvang en zuivering van was- en spoelwater van veldspuiten.

Vanaf 2014 wordt het verplicht om 75 procent driftreducerende techniek (spuitdoppen of systemen) te gebruiken op

12

GRONDIG - Juni 2013

het gehele perceel. Nu is er nog sprake van het gebruik van 50 procent driftreducerende techniek in de veertien meter brede strook langs watergangen. Toepassingen waarbij met 75 procent driftreducerende doppen de effectiviteit in de knel komt, worden uitgezonderd. In 2018 wil de overheid bekijken of de invoering van 90 procent driftreducerende doppen haalbaar en effectief is.

Stok achter de deur Vanaf 2014 wordt de teeltvrije zone voor alle gewassen (spuitvrije zone bij grasland) vergroot naar minimaal 50 centimeter langs watergangen. Voor gras en granen bedraagt die nu 25 centimeter. Als er in 2016 geen grote verbetering van de waterkwaliteit is te meten, wordt de teeltvrije zone generiek vergroot naar 100 tot 150 centimeter.

Wat staat er nog meer in de nota?

• Werkgevers moeten meer voorlichting geven over zorgvuldig werken met gewasbeschermingsmiddelen richting hun medewerkers.

• S timuleren van de vrijwillige aanleg van akkerranden die gunstig zijn voor natuurlijke vijanden en nuttige organismen, zoals bestuivers. Dit concept wordt ook wel functionele agrobiodiversiteit genoemd. Stimuleren zal onder andere plaatsvinden via het gemeenschappelijk landbouwbeleid.

• Verbod op een aantal zaaizaadtoepassingen in verband met een Europees onderzoek naar bijensterfte (zie kader).

• Van de sector wordt ook verwacht dat zij meer rekening houdt met niet-doelwitorganismen, onder meer door selectieve middelen te gebruiken in plaats van breed werkende.

•H et kabinet verwacht van gebruikers dat er meer rekening wordt gehouden met de belangen van omwonenden en passanten. Eind 2013 wordt het advies van de Gezondheidsraad naar de blootstelling van omwonenden aan het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen verwacht.

• I nperking van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de landbouw (zie kader).

Betekenis voor de cumelasector De nota betekent dat zorgvuldig werken ook de komende jaren alle aandacht blijft vragen. Niet alleen om effecten richting water, buurpercelen, omwonenden en passanten te verminderen, maar ook om een voldoende breed middelenpakket te behouden en om te voorkomen dat de teeltvrije zones in 2016 zullen worden vergroot. Met name het saneren van lozingen van waswater van spuitapparatuur richting het oppervlaktewater vraagt een inspanning van de sector. Ondernemers zullen duidelijke keuzes moeten gaan maken hoe en waar (erf of veld) ze hun spuitapparatuur reinigen. Zij die deze reiniging op het erf willen blijven uitvoeren, moeten in de komende jaren rekening houden met investeringen op dit vlak.

In juni of na de zomer in september zal de nota worden besproken in de Tweede Kamer. Dan wordt duidelijk of de politiek zich kan herkennen in de ambities en maatregelen zoals ze in de nota zijn voorgesteld.

Tekst: Maurice Steinbusch, beleidsmedewerker gewasbescherming Foto: CUMELA Communicatie

Tijdelijk verbod voor aantal zaaizaadtoepassingen Vanaf december komt er een verbod voor een drietal werkzame stoffen die tot de zogeheten neonicotinoïden worden gerekend. Deze groep stoffen staat sinds begin dit jaar in de schijnwerpers nadat de EFSA (Europese voedsel- en warenautoriteit) negatieve gevolgen voor bijen niet kon uitsluiten. De Europese Commissie heeft nu besloten tot een tijdelijk verbod van twee jaar, ingaande 1 december 2013, voor een aantal zaaizaadtoepassingen. Voor de Nederlandse praktijk betekent dit dat zaadbehandeling tegen ritnaalden in maïs niet meer mogelijk is, in elk geval niet in 2014 en 2015. In Nederland gaat het om vijf tot tien procent van het areaal dat wordt behandeld.

Toelatingshouders hebben de gelegenheid om onderzoeksgegevens aan te leveren over het effect van de genomen maatregelen, zoals aanpassingen van de maïszaaimachines.

Verbod voor professionele toepassing op verhardingen Met ingang van 1 januari 2018 is het professioneel gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op verhardingen niet meer toegestaan, in lijn met de in 2011 aangenomen motie Grashoff. Voor verhardingen waar de toepassing van chemische middelen onvermijdelijk is, wil het kabinet de toepassing via handgedragen spuitapparatuur uitzonderen.

Een verbod op het niet-professioneel gebruik op verhardingen is volgens de nota niet noodzakelijk. Wel wordt ingestoken op voorlichting in tuincentra en een aantal maatregelen, zoals als ready-to- use-formuleringen en een maximale verpakkingsgrootte voor behandeling van 500 vierkante meter. Komend jaar zal nog onderzoek plaatsvinden of verdergaand beleid nodig is met betrekking tot het gebruik van glyfosaat op verhardingen. De overheid wil ook het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op sport- en recreatieterreinen per 2018 verbieden. Ze onderkent wel dat verdere innovatie van niet-chemische technieken nog nodig is. Ook vindt ze dat er een redelijke termijn wordt geboden.

Als CUMELA Nederland beseffen we dat een verbod op het gebruik van glyfosaat op verhardingen al enige jaren boven de markt hangt. Het verbod is zuur voor de bedrijven die hierin hebben geïnvesteerd. Onze inschatting is dat een politieke meerderheid in de Tweede Kamer zal instemmen met een verbod. CUMELA is content met de overgangsperiode, zodat de bedrijven en opdrachtgevers de gelegenheid hebben om machines af te schrijven en hun bedrijfsvoering aan te passen. Wel zullen we benadrukken dat deze termijn ook nodig is om de apparatuur financieel geheel af te schrijven. Merkwaardig is wel dat er in de nota geen melding is gedaan van de financiële consequenties voor terreineigenaren, terwijl de gevolgen wel grotendeels in kaart zijn gebracht. Daaruit blijkt dat de kosten zeker zullen stijgen.

CUMELA acht een verbod voor onkruidbestrijding op sport- en recreatieterreinen per 2018 niet haalbaar, omdat de periode te kort is voor volledige omschakeling en niet duidelijk is wat de kosten zijn voor terreinbeheerders. In het voortraject heeft CUMELA voor sportvelden steeds een route bepleit via het terugdringen en verminderen van het gebruik van middelen.

GRONDIG - Juni 2013

13

economie

Machinebouwers licht optimistisch De Europese machinebouwers zijn licht hoopvol over het tweede halfjaar. In de agrarische sector hopen ze de groei van afgelopen jaar vast te houden, terwijl de grondverzetfabrikanten hopen op een lichte groei.

De grondverzetfabrikanten hopen vooral op de positieve effecten van de Bauma. Zij hopen dat veel bedrijven hun investeringen hebben uitgesteld in afwachting van het nieuws van deze materieelbeurs. Nu bekend is welk nieuw materieel er op de markt komt, hopen zij te kunnen profiteren van een toenemende vraag naar deze machines. De verwachting is wel dat de groei van buiten Europa zal moeten komen.

In Europa hoopt de CECE, de organisatie van machinefabrikanten, dat de afzetdaling beperkt blijft tot enkele procenten. Daarbuiten is de verwachting dat de markt ongeveer vier procent zal groeien. In Europa is feitelijk alleen in Turkije nog sprake van een groeiende vraag.

Zelfs in bijvoorbeeld Duitsland is de verwachting dat de afzet daalt.

In de landbouw is het beeld geheel anders.

Pon dealer van Multidocker

Meer service-uren

Pon Equipment is afgelopen maand officieel dealer van Multidockeroverslagmachines geworden. Multidocker levert machines gebaseerd op de Cat-overslagmachines en werkt met originele Cat-componenten.

Multidocker levert al enkele jaren machines in gewichtsklassen waarin Cat niets te bieden heeft. De Multidocker CH49 en CH70 zijn lichter dan de Cat 385 MH. De fabrikant biedt daarnaast meer mogelijkheden aan. Zo zijn alle Multidocker-machines ook elektrisch leverbaar, herkenbaar aan de typeaanduiding XX E-Power, en zijn voor de CH49, CH74 en CH85 meerdere onderwagenopties leverbaar.

Pon verwacht met de opname van deze machine het leveringspakket in de markt voor bulk- en overslagmachines flink te kunnen vergroten. Verder ziet het bedrijf met deze machines mogelijkheden in de groeiende markt van de afvalverwerkende industrie, recycling en schrootverwerking.

€ 26,00

€ 30,00

€ 24,00

€ 28,00

€ 22,00

€ 26,00

In euro per ton

In euro per ton

Kuiken, importeur van Volvo-grondverzetmachines, gaat het service-aanbod flink uitbreiden. Om stilstand van machines te beperken, gaan de monteurs op ruimere tijden werken. Service kan sinds 15 mei worden ingepland van 6.00 uur tot 20.00 uur en op zaterdag van 6.00 uur tot 16.00 uur. Door deze verandering neemt het aantal uren waarop een servicebeurt kan worden uitgevoerd toe met 43 procent.

Met de uitbreiding wil Kuiken het de klant gemakkelijker maken om servicebeurten ruim van tevoren in te plannen. Door het werken buiten de normale draaiuren hoopt het bedrijf ook zelf de bezetting te verbeteren. Wanneer een klant zeven dagen van tevoren plant, krijgt hij ook de mogelijkheid om een vaste prijs per servicebeurt of reparatie af te spreken. Voorlopig kunnen klanten ook tien procent korting krijgen als ze een week van tevoren een beurt inplannen.

Ophaalbijdrage Deurne, Tilburg, Uden en Lichtenvoorde

Ophaalbijdrage Barneveld en Markelo

€ 20,00 € 18,00 € 16,00 € 14,00

€ 24,00 € 22,00 € 20,00 € 18,00 € 16,00

€ 12,00 1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Nu de uitrijperiode voorbij is en er weer mest naar de mestputten gaat, is de ophaalbijdrage weer licht stijgend. In Midden-Nederland lag deze vorige week rond de € 15,-. (Bron: DCA-markt)

14

Daar blijven de landbouwers volgens de trendmonitor van de Duitse DLG optimistisch.

Nagenoeg in alle landen is de investeringsbereidheid nog groot. Alleen in Engeland is de stemming door de slechte oogsten gedaald.

De machinefabrikanten zijn in navolging daarvan ook positief, maar verwachten nog maar een beperkte groei, na een enorme omzetstijging vorig jaar.

GRONDIG - Juni 2013

€ 14,00

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 2008

2009

2010

2011

2012

2013

In Zuid-Nederland is de ophaalbijdrage de afgelopen weken met enkele dubbeltjes gestegen. In de praktijk worden soms nog wel lagere bedragen genoemd, maar de tendens blijft stijgend. (Bron: DCA-markt)

CUMELA-Kompas Analyse: machines gaan langer mee

kORT NIEUWs

Offringa importeur Mitsubishi-heftrucks Sinds kort is Offringa uit Creil (Flevoland) de nieuwe importeur van de complete lijn intern-transportmachines van Mitsubishi.

Offringa is al ruim twintig jaar regionaal dealer van de gehele lijn van Mitsubishi. Mitsubishi biedt een complete lijn heftrucks met verbrandingsmotoren of elektrische aandrijving aan. Ook heeft het merk een uitgebreid programma warehouse-trucks.

SIP-motorzaagkleding via Stierman Specialist en producent op het gebied van motorzaag-beschermingsproducten Stierman is door SIP Protection als nieuwe distributiepartner aangesteld. Stierman verzorgt de groothandelsrol in Nederland voor vrijwel het volledige programma van SIP Protection en zal ook aan regionale dealers leveren. Het SIP Progress-assortiment vervangt bij Stierman het Pfanner-assortiment.

De daling van de investeringen in de cumelasector leidt er toe dat machines langer meegaan en dat het machinepark in 2012 enigszins is verouderd. Dat blijkt uit bijgaande grafiek, waarin de boekwaarde ten opzichte van de aanschafwaarde is weergegeven.

Stel, we gaan uit van een afschrijving van zes jaar, dan betekent dit bij een restwaarde van tien procent dat de machines op dit moment ongeveer vier jaar en drie maanden oud zijn. Vergelijken we dit met een aantal jaren geleden, dan blijkt dat de ouderdom van machines op ongeveer vier jaar lag. De verschuiving lijkt beperkt, maar dit kan worden vertekend doordat bedrijven mogelijk wat minder snel afschrijven. Hiermee daalt de boekwaarde minder snel.

De verschillen tussen de diverse typen bedrijven is vrij groot. Zo is de daling bij de grondverzetbedrijven veel groter dan gemiddeld in de sector. De daling is hier ruim drie procentpunt. Juist bij deze bedrijven zagen we ook een forse afname van de investeringen. Bij de gemengde bedrijven is zelf een kleine stijging van de boekwaarde c.q. aanschafwaarde waar te nemen. De investeringen zijn hier licht gestegen.

Wilt u weten hoe uw kengetallen zijn, doe dan mee aan de kengetallenvergelijking CUMELA-Kompas Analyse. Informatie? Stuur een e-mail naar kengetallen@cumela.nl.

Boekwaarde ten opzichte van aanschafwaarde in 2011 en 2012

IronPlanet Lanceert TruckPlanet IronPlanet, een doorlopende online-veiling voor gebruikt bouwen landbouwmaterieel, brengt de verkoop van tweedehands vrachtwagens onder in een aparte omgeving: TruckPlanet. Deze online-marktplaats zal uitsluitend gewijd zijn aan de koop en verkoop van tweedehands vrachtwagens. De afgelopen jaren zijn via IronPlanet al duizenden vrachtwagens verkocht, met een totale verkoopwaarde van 500 miljoen dollar.

41% 40% 39% 38% 37% 36%

Nijwa neemt Truckservice Jager over

35%

Volvo en Renault hebben een volgende stap gezet in het integreren van de dealernetwerken. In Groningen neemt Nijwa de activiteiten van Truckservice Jager over. Voortaan zal alle service en onderhoud aan Renault-bedrijfswagens worden verricht vanuit de vestiging van Nijwa in Groningen.

34% 33% Grondverzet

Gemengd

Agararisch

2011

Cumelasector

2012

De waarde van mest: rundveedrijfmest

Verdere daling € 130

€ 125

Prijs per 100 liter

€ 120

€ 115

€ 110

€ 105

De waarde van rundveedrijfmest is gedaald tot onder € 10,60 per ton en lijkt een dalende trend te hebben. Gebaseerd op mest met 4,3 kg N (65 procent werkzaam), 1,9 kg fosfaat, 6,8 kg kali en 1,3 kg magnesium en de prijzen van kunstmest. (Bron: LEI).

2013

2012

dec

nov

okt

sept

aug

juli

juni

mei

april

mrt

febr

€ 95

jan

€ 100

2012 (EN590*)

De dieselprijs is de afgelopen maanden verder gezakt en gaat bruto naar € 115,-.

Ter toelichting: dit bedrag is exclusief eventuele kortingen. Bij veel bedrijven ligt de prijs zeven tot tien cent onder deze notering.

GRONDIG - Juni 2013

15

3D controle GPS, mmGPS, totaalstation

3D controle, met GPS 2D controle, sensoren, gemakkelijk, geavanceerd display

2D controle, laser, ultrasoon en helling

De beste

controle.

3D controle met mmGPS totaalstation

3D controle, enkele, dubbele GPS, totaalstation

2D controle ultrasoon, scanner, en helling

2D controle, enkele, dubbele laser, en helling

www.topcon.eu

LANCERING NIEUWE 6 SERIES

E

EXCLUSIEV

DEMO’S & S P WORKSHO

WILP 13 | 14 | 15 JUNI

HÉT MF-EVENT VAN HET JAAR Meer weten? Praktische informatie, locatie en route vindt u op de website.

vmt verhoeven: het adres voor SERIES uw sloop­ & sorteerGrijper!

waarom kieZen voor vematec sloop­ & sorteer­ Grijpers?

Grote sluitkracht laaG Gewicht Zeer wendbaar breed leverinGs­ proGramma professioneel advies vr a aG oo k na ar o d e mo n n Z e str atie en ver huur mo G e l ijk­ h e de n !

MACHINE GEWICHTKLASSE: 0,7 - 200 TON

vestiging maarheeze Den Engelsman 2 6062 RB Maarheeze (NL) Tel.: +31 495 59 66 66 Fax: +31 495 59 66 99

vestiging Zeewolde Oogstweg 15 3899 BJ Zeewolde (NL) Tel.: +31 36 522 99 55 Fax: +31 36 522 13 29

vestiging ninove Nederwijk Oost 278 9400 Ninove (B) Tel.: +32 54 33 81 11 Fax: +32 54 34 18 10

info@vematec.nl www.vematec.nl

Grote voorraad = snelle levertijd maatwerk oplossinGen moGelijk voor uw speciale projecten ons benelux servicenetwerk, uw maximale bedrijfsZekerheid

Sector zoekt toepasbare software Onderzoek naar automatiseringssoftware in de cumelasector Wat hebben cumelabedrijven geautomatiseerd en waar is behoefte aan? Dat was de vraag die Peter Verweij van de CAH Vilentum in Dronten kreeg als stageopdracht. Zijn onderzoek maakt duidelijk dat het grootste deel van de bedrijven een deel van het kantoorwerk zeker heeft geautomatiseerd. Vraag is er vooral naar goede planningssoftware en een digitale urenregistratie.

Een deel van de resultaten van het onderzoek naar automatiseringssoftware is al gepresenteerd tijdens de landelijke ledenvergadering van CUMELA Nederland. Het leverde daar al mooie discussies op en maakte duidelijk dat er nog veel behoefte is aan verdere ontwikkeling. De blijvende en veel voorkomende vragen zijn: wat zijn de mogelijkheden, wat zijn de kosten, wat past het best bij mijn bedrijf en hoe zorgen we ervoor dat automatisering werk uit handen neemt en geld oplevert? Uit het onderzoek blijkt dat inmiddels 81,3 procent van de bedrijven een deel van het kantoorwerk heeft geautomatiseerd. Hieronder wordt verstaan het ondersteunen van bedrijfsprocessen door middel van ICTtoepassingen. Hierbij valt te denken aan boekhouding en plannings- en calculatieprogramma’s. Uit de resultaten blijkt dat voor elk bedrijf wel specifieke automatiseringssoftware leverbaar is.

Digitale enquête Het onderzoek - met als titel ‘Onderzoek naar het gebruik, de inhoud en de toepassingen van automatisering in de cumelasector’ - is uitgevoerd door middel van een digitale enquête. Alle leden van CUMELA Nederland zijn benaderd via een e-mail met daarin een link naar een digitale enquête.

Uiteindelijk is deze door 570 bedrijven ingevuld.

Tabel 1. Bedrijfsprocessen die nu geautomatiseerd zijn Grafiek 1: percentage bedrijven dat in meer of mindere mate geautoma@seerd is 100% 89%

90% 81%

Totaal

Facturatie

77,1%

Financiële boekhouding

66,8%

Relatiebeheer

47,3%

70%

Werkbonnenadministratie

41,8%

60%

Urenregistratie

32,6%

50%

Projectadministratie

26,1%

40%

Calculatie

20,4%

30%

Personeelsadministratie

17,5%

20%

Voorraadbeheer

17,4%

10%

Meststoffenadministratie

17,2%

Planning

16,9%

Materiaalbeheer

11,4%

Spuitmiddelenregistratie

11,3%

Gebruikt automatisering

82,5%

80%

0%

18

88%

Proces

76%

Grondverzet en cultuurtechniek

GRONDIG - Juni 2013

Meststoffendistribu@e

Agrarisch loonwerk

Overige

Uit het onderzoek blijkt dat het aanbod van automatiseringssoftware in de cumelasector bijna net zo breed is als de sector zelf. Er zijn veel aanbieders en nog meer verschillende pakketten en modules. Opvallend is dat veel automatiseringssoftware bedrijfsspecifiek is en bijna altijd op maat is gemaakt, toegespitst op het bedrijf, de werkzaamheden en de voorkomende processen. Het is te vergelijken met de bedrijfspanden van een onderneming. Ze zijn elke dag nodig en zijn specifiek toegespitst op de grootte en de werkzaamheden van het bedrijf. Soms, als het bedrijf groeit, moet je bijbouwen of het anders inrichten. Zo is het ook met software. Soms moet die worden aangepast aan de ontwikkeling van het bedrijf en moet er soms een extra pakket of module worden aangeschaft.

Opmerkelijke resultaten Uit het onderzoek blijkt dat bedrijven met een omzet vanaf € 500.000,- vrijwel allemaal (90 tot 100 procent) gebruik maken van automatiseringssoftware. Bij bedrijven met een jaarlijkse omzet van minder dan € 500.000,- maakt iets minder dan de helft van de bedrijven (42,5 procent) gebruik van een automatiseringspakket. Als deze uitkomst nader wordt bekeken, blijkt dat de bedrijven in de sectie Cultuurtechnische werken en grondverzet op dit moment relatief het minst doen met automatisering (zie grafiek 1).

Een andere opvallende uitkomst uit het onderzoek is dat minder dan de helft (46,7 procent) van de bedrijven het automatiseringspakket gebruikt om financieel te sturen. Met financiële sturing wordt bedoeld dat bedrijven gebruik maken van financiële rapporten en/of rapportagetools om op

Tabel 2. Overzicht van de mate waarin verschillende pakketten nu worden gebruikt Financiële pakketten

Belangrijke vragen bij de keuze voor automatisering Belangrijke vragen die helpen bij het maken van goede keuzes op het gebied van automatisering.

• Wat is de grootte van mijn bedrijf nu en in de toekomst?

• Welke soort werkzaamheden voer ik nu uit en welke wil ik in de toekomst gaan uitvoeren?

• Welke processen wil ik nu en in de toekomst automatiseren? financieel gebied een vinger aan de pols te houden. Het zijn vooral de grotere bedrijven die hierin voorop lopen. Bij hen maakt [[[..]]] procent van de bedrijven regelmatig een tussenbalans op. Bij de kleine bedrijven is dat slechts 25 procent.

Het eerste dat op bedrijven wordt geautomatiseerd, is de financiële administratie, zoals blijkt uit tabel 1. Te beginnen met de facturatie, daarna volgt de financiële boekhouding, het relatiebeheer, de werkbonnenadministratie en de urenregistratie. Uit het onderzoek blijkt dat de planning bij een kleine zeventien procent van de bedrijven is geautomatiseerd.

Verschillende pakketten Door de leden van CUMELA Nederland worden veel verschillende automatiseringspakketten gebruikt. Zoals in tabel 2 weergegeven, zijn er drie soorten pakketten te onderscheiden. Met financiële pakketten worden de pakketten bedoeld waarmee de financiële boekhouding en facturatie kunnen worden verzorgd. Het zijn vooral de kleine bedrijven die deze gebruiken.

Onder de complete pakketten vallen die pakketten waarmee feitelijk alle processen uit de bedrijfsvoering kunnen worden geautomatiseerd en die zijn toegesneden op de sector. Feitelijk vallen hieronder alleen Rovecom en Agro-IT. Naast de financiële administratie kunnen hiermee bijvoorbeeld ook de planning, calculatie, facturatie, projectregistratie en

Tabel 3. Processen waar bedrijven de komende drie jaar in willen investeren Proces

Totalen

AccountView

20,6%

Werkbonnenadministratie

16,8%

Exact

12,4%

Urenregistratie

14,3%

Snelstart

8,2%

Planning

12,3%

Unit 4

7,4%

Facturatie

10,6%

King

2,6%

Calculatie

10,4%

Twinfield

2,4%

Financiële boekhouding

7,6%

Afas

2,2%

Projectadministratie

7,4%

Cash

1,5%

Werkbonnenregistratie i.c.m. GPS

7,4%

Muis

1,3%

Wagenparkbeheer

6,9%

Relatiebeheer

6,5%

Personeelsadministratie

6,5%

Materiaalbeheer

5,6%

Machineregistratie

5,6%

Percentage dat wil investeren

37,4%

Complete pakketten Agro-IT

29,3%

Rovecom-ICT

16,5%

Van Meijel (Metacom)

2,2%

Procespakketten VDMadmin (mest)

7,8%

KPD (GWW)

3,9%

HABAS (GWW)

2,0%

GRONDIG - Juni 2013

19

meststoffenadministratie worden gekoppeld. Deze pakketten worden vooral door de middelgrote en grote bedrijven gebruikt.

De derde categorie is de software voor specifieke processen.

Voorbeelden hiervan zijn bestek- en/of meststoffenadministratie, zoals VDMadmin of KPD voor bestekken. Vaak gaat dit ook om wat grotere bedrijven die ervoor kiezen om de specifieke projectsoftware te koppelen aan een algemeen financieel project. Ook combinaties met Rovecom of Agro-IT komen echter voor.

Investeren in automatiseringssoftware Uit het onderzoek blijkt dat 34 procent van de bedrijven binnen nu en drie jaar wil gaan investeren in nieuwe automatiseringssoftware. Een deel geeft aan de bestaande software te willen uitbreiden en een ander deel van de ondervraagden geeft aan op korte termijn met nieuwe automatisering te willen beginnen. Uit het onderzoek blijkt dat vooral de grotere bedrijven eerder geld vrij maken voor een investering in automatiseringssoftware. Van de kleine bedrijven is maar 28,5 procent van de ondernemers voornemens om binnen nu en drie jaar te gaan investeren in software.

Een belangrijk punt waarin bedrijven de komende jaren willen investeren, is automatisering van de werkbonnenadministratie en de urenregistratie. Zoals in tabel 3 te zien is, wil ruim zestien procent van de bedrijven graag op korte termijn werkbonnen digitaal inlezen en eventueel doorsturen. Daarnaast is 12,3 procent van de bedrijven van plan om op korte termijn de planning te automatiseren.

Voor een deel zijn deze ontwikkelingen ook nodig, omdat steeds meer opdrachtgevers en de overheid vragen om een digitale registratie van werkzaamheden. Een voorbeeld is de verplichte AGR-GPS voor mesttransporten. In de praktijk zie je dat dit vaak een stimulans is om daar ook een rittenregistratie aan te koppelen.

In de bouw zijn het de aannemers die bijvoorbeeld wekelijks vragen om termijnstaten en daar ook hun goedkeuring aan willen geven. Wie daar mee wil blijven doen, zal dus de bedrijfsvoering daarop moeten inrichten. Het betekent nadenken over een verdere efficiëntieslag voor het bedrijf. Want wie op kantoor alles op orde heeft, weet dat hij ook de bedrijfsvoering goed in beeld heeft. En dat is in deze tijd feitelijk onmisbaar.

Tekst: Peter Verweij Illustratie: Bertine Overeem, CUMELA Communicatie

Tips •P robeer alles zoveel mogelijk bij één softwareleverancier te betrekken (koppelingen zijn mogelijk, maar niet altijd handig).

• Wilt u met uw onderneming gaan groeien en meer verschillende processen gaan automatiseren, begin dan klein en laat het pakket meegroeien met het bedrijf.

•B eschikt u al over een pakket en wilt u aan aanvulling op het pakket? Probeer dit dan eerst bij de eigen leverancier. U heeft dan één aanbieder en zelfde software-lay-out en functies.

• Wilt u een specifiek proces automatiseren? Kies dan bij voorkeur een los procespakket. Dit is prijstechnisch vaak interessanter. Het pakket is bovendien specifiek voor de functie geschreven.

• Wilt u beginnen met financiële automatisering of facturatie, kies dan hetzelfde programma als de boekhouder of accountant. Dit is handig voor het uitwisselen van de financiële administratie.

CAO & zo Calamiteitenregeling Binnen Nederland wordt de regeling voor onwerkbaar weer divers toegepast. Het kabinet wil naar een eenvoudige en eenduidige toepassing van deze regeling voor alle sectoren. Uniformiteit kan tot een kostenbesparing leiden, maar als de regels afbreuk gaan doen aan de zorgvuldig gemaakte afspraken tussen de sociale partners in de agrarische en groene sector en juist tot een kostenverhoging gaan leiden, raak ik het spoor bijster.

In de agrarische en groene sector werden we enkele winters geleden geconfronteerd met de situatie dat sommige deelsectoren wel een beroep deden op de regeling voor onwerkbaar weer en andere sectoren daar geen gebruik van maakten of konden maken. Omdat de kosten voor het gebruik van de regeling voor rekening van de totale sector komen, hebben alle betrokken partijen gelijkluidende afspraken in hun cao’s opgenomen. Dit houdt in dat de werkgever tijdens perioden van onwerkbaar weer verplicht is het loon door te betalen.

Wanneer de periode naar de mening van de sectorraad agrarisch en groen ‘te’ lang duurt, kunnen de sociale partners besluiten het UWV te verzoeken de regeling open te stellen. Hiermee stimuleren we de eigen verantwoordelijkheid van de partijen en bereiken we dat het beroep op de regeling sterk wordt beperkt. Dit draagt eraan bij dat de premie voor het wachtgeldfonds zo laag mogelijk blijft.

Door de wens van het kabinet om nu een uniforme eigen-risicoperiode van drie weken in te stellen, dreigt een verhoging van de kosten.

Na die periode kunnen bedrijven een beroep doen op de regeling.

Het kabinet wil de sociale partners stimuleren zelf aan oplossingen te werken. Echter, wij hebben al goede afspraken gemaakt, maar mogen deze afspraken, naar het zich laat aanzien, niet handhaven.

U begrijpt dat ik het niet meer begrijp. Dit signaal hebben we duidelijk afgegeven aan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarbij komt dat de nieuwe regeling waarschijnlijk alleen de komende winter van toepassing is. De SER wordt namelijk gevraagd in 2014 een advies uit te brengen over deze materie.

Dat kan aanleiding zijn tot bijstelling van de regels. Dit alles om op korte termijn de berekende noodzakelijke bezuinigingen te kunnen realiseren. Dat begrijp ik, maar wat ik niet begrijp, is dat wat we deden de wens is van het kabinet. We lopen alleen voor op de planning van het kabinet en daarom worden we teruggefloten om ons aan te passen bij het tempo van dat kabinet. Hoezo stimuleren van eigen initiatief en het nemen van eigen verantwoordelijkheid?

Hannie Zweverink Directeur belangenbehartiging CUMELA Nederland

GRONDIG - Juni 2013

21

TWENTRAC B.V. New Holland Occasions tegen messcherpe tarieven, wees er snel bij en profiteer!!!

Jonge gebruikte FX Hakselaars • FX 40 hydrolock 2007 4-wd. Aut. smering, airco • FX 50 hydrolock 2005 4-wd. Aut. smering, airco • FX 50 hydrolock 2007 4-wd. Aut. smering, airco • FX 60 hydrolock 2005 4-wd. Aut. smering, airco • FX 60 hydrolock 2006 4-wd. Aut. smering, airco

Lease 36 maanden...........1,99% / jaar Lease 48 maanden...........2,99% / jaar Lease 60 maanden...........3,89% / jaar

Tevens de volgende FR Hakselaars • • • • • •

FR 9050 2012 4 wd. Aut. smering, airco, DEMO Unit FR 9050 2012 4 wd. Aut. smering, airco FR 9050 2010 4 wd. Aut. smering, airco FR 9050 2010 4 wd. Aut. smering, airco FR 9060 2011 4 wd. Aut. smering, airco FR 9060 2008 4 wd. Aut. smering, airco

Compleet met gras pick-up en eventueel met 6-, 8- en of 10-rijige maisvoorzetstukken.

Voor alle machines gelden dezelfde financieringsvoorwaarden!!!

Twentrac is importeur en leverancier van een compleet programma tractoren en landbouwmachines en werkt met een team van ca. 30 enthousiaste medewerkers.

• New Holland BB 940 80 x 90 pakkenmaat van 2006 met ca. 28000 pakken • New Holland BB 940 80 x 90 pakkenmaat van 2006 met ca. 25000 pakken • New Holland BB 940 80 x 90 pakkenmaat van 2008 met ca. 19000 pakken • New Holland BB 9070 70 x 120 pakkenmaat van 2009 met ca. 18500 pakken

Twentrac BV Keizersweg 64 7451 PG HOLTEN (T) 0548 362 855 info@twentrac.nl www.twentrac.nl

Modern en sterk, Twentrac voor het zware werk

Don’t worry, be appie…

Test van een app als digitale werkbon bij Jansen Wijhe is nu al geslaagd De steeds luidere roep van loon- en grondverzetbedrijven om de digitale werkbon resulteert binnenkort in een slimme app voor smartphones. Daarmee maken alle bestuurders, machinisten en andere medewerkers snel en gemakkelijk zichtbaar waaraan wordt gewerkt.

Met de opmerking “Elke week weer die strijd om de werkbonnen…” zet directeur Han Jansen van Jansen Wijhe het onderwerp stevig neer. “Zijn de bonnen ingeleverd en goed ingevuld? Hebben de uitvoerders ze gecontroleerd? Kloppen de uren en staan alle materialen er op? Moet je nagaan hoeveel tijd daar al mee verloren gaat.”

Jansen kan wel uitleggen waarom hij mede aan de wieg staat van de app. “Het moet eenvoudiger, gebruiksvriendelijker en sneller. Als iemand zijn bonnen vergeet, loop je zo twee weken achter en kan de factuur er pas later uit”, zegt hij. Maar hij heeft meer argumenten. “Ons bedrijf groeit qua activiteiten, het werkgebied wordt groter en we willen duidelijk en snel kunnen communiceren.” En als hij dan toch aan het opsommen is: “Opdrachtgevers en processen vragen steeds vaker om verslaglegging. Denk maar aan de voedselkwaliteit in het geval van gewasbescherming. En bij het bemesten of een kabelschade wil je het exacte moment vastleggen en er ook een foto van maken. Wanneer was je daar aan het werk en wat deed je?

Misschien was je er juist niet toen de schade ontstond… Goed om te weten.”

22

GRONDIG - Juni 2013

Stilstaan is ook tijd Cumelabedrijf Jansen, softwareleverancier Agro-IT en appbouwer Forlan ICT Solutions trekken samen op in de ontwikkeling van de app en de koppeling met Jansens bedrijfsautomatisering. Han Jansen: “Met zestig vaste medewerkers en een aantal inhuurkrachten wil je grip houden. De post arbeid betekent veertig procent van de kosten, dus is het interessant om te weten hoeveel tijd daarvan is gewerkt, gereisd of gepauzeerd.” Accountmanager Tom de Zeeuw van Agro-IT vult aan: “Misschien wil je ook weten hoelang de machine stilgestaan heeft omdat er moest worden gewacht. Ik ken een transportbedrijf dat de stilstanduren van de truck - bijvoorbeeld bij het asfalteren - zichtbaar wil hebben om die te kunnen doorberekenen. Han Jansen trekt zijn wensen ook door naar interne processen, bijvoorbeeld naar het aftanken of schoonmaken van een machine. Hoe lang duurt zoiets? Hoeveel tijd neemt het koppelen van een uitrustingsstuk in beslag? Of het reizen?

“Het is niet dat ik mijn mensen wil controleren, maar ik wil wel inzicht krijgen. Het gaat me nu te veel op gevoel.”

Privé en privé Daarom test hij nu de DWS-app, die inmiddels leverbaar is. Jansen draait op proef met twee ‘terreinvaardige’ smartphones: waterdicht, bestand tegen een stootje en met een grote accu. “DWS staat voor Digi Werkbon Smart en de app draait op alle Android-smartphones”, vertelt Tom de Zeeuw.

Je downloadt de app op de telefoon en vanaf kantoor wordt een opdracht met een projectnummer naar de medewerker verzonden. Op het menuscherm van de app kiest deze aan het begin van de werkdag voor de voorgeprogrammeerde activiteiten. Han Jansen zocht er zelf de juiste pictogrammen bij. Een personenauto voor het woon-werkverkeer, een trekker voor werken en een pictogram voor aan- en afkoppelen.

De knop met een koffiekopje betekent pauze, een bureau betekent dat de werknemer op kantoor is (overleg, scholing, cursus), het tankpistool staat voor het aftanken en verder zijn er buttons voor het schoonmaken van de machine, een storing (niet gepland), voor onderhoud (wel gepland), voor het herstellen van foute invoer en voor afwijkende situaties. Daarmee zou je als werknemer ter plekke een (tijdelijk) project kunnen aanmaken, bijvoorbeeld als bij de buurman van de opdrachtgever ook even een putje is gegraven. Best bijzonder zijn de twee privéstanden. Han Jansen: “De picto met het dollarteken betekent dat je aangeeft dat je vrij bent, maar dat je - als de planner op zoek is naar mensen - bereid bent om te komen werken. In het tweede geval - picto van man, vrouw en kinderen - geef je aan dat je écht vrij bent. In die stand schakelt de telefoon ook de GPS-functie uit, zodat wij geen zicht hebben op waar de werknemer verblijft.”

Het menuscherm met de pictogrammen voor de verschillende werkzaamheden. Intuïtitef goed te bedienen, door iedereen.

‘Ons’ helpen Er was bij Jansen Wijhe toch al eens een eerder een poging gedaan om te komen tot digitale werkbonnen? Tom de Zeeuw: “In 2008, met behulp van Windows Mobile en met PDA’s, één van de voorlopers van de smartphone. Die dingen waren te groot, te duur en je kon er niet mee telefoneren en daarom sloeg het niet aan bij ondernemers. Vorig jaar hebben we besloten dat het op de smartphone moest en daarom hebben we de samenwerking gezocht met Forlan ICT Solutions voor het ontwikkelen van de app. Alles sluit helemaal aan op de interface van Agro-IT, zodat Jansen de gegevens in zijn automatisering kan importeren naar de plaatsen waar hij ze nodig heeft.” Han Jansen: “In september ronden we de test af. Vervolgens zullen we in stapjes van telkens drie of vier medewerkers de app op de smartphone gaan introduceren en de mensen begeleiden bij het gebruik. Ik heb geen moment bepaald wanneer alles operationeel moet zijn, maar we doen het rustig aan. Onze mensen willen er al best graag mee werken, zeker nu ze al een paar keer hebben gezien hoe gemakkelijk het is en hoe snel het gaat. We zijn er open in en we willen niet pas op het laatste moment onze mensen informeren. Het is beslist niet bedoeld als ‘Big Brother’ en de mensen begrijpen dat de app er komt om ‘ons’ te helpen.

Ons… dus ook de medewerkers.

Tekst & foto’s: Michiel Pouwels

En dit is het projectenscherm. Nu in de testfase - nog gevuld met ‘eigen projecten’, maar straks ontvang je vanaf kantoor per app-bericht de volgende opdracht en kun je alle werkzaamheden die daarbij horen meteen op het juiste project boeken.

Han Jansen: “Je kunt ook ter plekke scannen welk PVC-materiaal er de grond in is gegaan. Dat werkt beter dan dat je je achteraf moet herinneren hoe het ook alweer was…”

GRONDIG - Juni 2013

23

Eigen planningsmodule voor Wetering Ontwikkeling van planning en urenregistratie vanuit de loonwerkpraktijk Na bijna twee jaar testdraaien is hij nu klaar, denkt Henk Wetering. Hij ontwikkelde samen met zijn eigen softwarebedrijf Quality IT een planningsmodule met daaraan direct gekoppeld een urenregistratie. Het resultaat is een mooi op de praktijk toegesneden softwaretoepassing, die werknemers niet alleen laat zien wat ze moeten doen, maar waarbij ze ook mee kunnen kijken bij de collega’s.

Al jaren wordt er gesproken en gedacht over de digitale werkbon, om zo één van de grootste papierbergen van veel cumelabedrijven weg te werken. De tijd lijkt er nu rijp voor, want bijna tegelijkertijd komen er twee oplossingen. Een opvallende is die van loonbedrijf Wetering Den Ham en Quality IT. Beide bedrijven behoren toe aan dezelfde eigenaar, Henk Wetering. Eén van de eerste speciale projecten die hij samen met Quality IT oppakte, was het maken van een speciale planningsmodule, gekoppeld aan een urenregistratiesysteem, Q-Fieldservice. Dit project is nu afgerond en bewijst zich in de praktijk. Tijd dus voor een kennismaking.

Planning en registratie

Voor het plannen van de werkzaamheden is een digitaal planbord gemaakt, dat lijkt op een ouderwets planbord met kleuren en urenbeschrijving.

De werkorder kan via een apart scherm naar de administratie, inclusief te verrekenen zaken.

24

GRONDIG - Juni 2013

Q-Fieldservice combineert de planning met de registratie van de gewerkte uren. De communicatie tussen bedrijf en werknemer verloopt via de smartphone of tablet. Om contact te maken met het systeem moet een speciale app worden geïnstalleerd. Deze is beschikbaar voor op Android en Windows. De app staat in verbinding met de bedrijfscomputer. Boven aan de app staat een klein cijfertje. Zodra er een nieuwe opdracht binnenkomt, telt dat omhoog. De werknemer kan daaraan zien dat er een nieuwe klus klaar staat of dat er een boodschap is.

Wanneer de gebruiker de app activeert, krijgt hij een inlogscherm. De naam is al ingevuld, het wachtwoord moet hij zelf intypen. Daarna kan de werknemer zien of er een nieuwe opdracht is. Door het aanraken van een symbool ziet hij de planning voor de komende dagen.

Wanneer de werknemer in zijn werkoverzicht de eerste geplande klus aantikt, verschijnen de details in beeld, zoals locatie, opdrachtgever en bijzonderheden, bijvoorbeeld wat moet worden meegeleverd. Daar heeft Wetering al veel plezier van gehad, vertelt hij. “Wij doen

veel spoorwerk en onlangs had een werknemer een meningsverschil met de uitvoerder over het ontbreken van goederen. Bij hoog en laag beweerde de uitvoerder dat dit besteld was. Pas toen de werknemer op zijn telefoon de order liet zien, bond hij in.”

Het komt daarmee volgens hem niet alleen de duidelijkheid ten goede, het geeft ook een professioneel beeld. “Ook daar verdien je met zo’n systeem.

Het laat zien dat je een professionele partner bent.”

Start werk De bedoeling is dat de werknemer de app activeert zodra hij start met werken. Hij klikt op een scherm ‘Start werk’ in en kan kiezen wat hij gaat doen. Onder een keuzescherm met een zwart pijltje staat een groot aantal veel voorkomende werkzaamheden al voorgeprogrammeerd, zoals reistijd, klaar zetten en aankoppelen machines, onderhoud en dergelijke.

Hier kan hij of zij dus de uren boeken die niet direct bij een klus horen. Zodra hij op een werk is, kan hij de ontvangen opdracht activeren. Dit geeft dan gelijk de start van het werk aan. Feitelijk loopt dan de tijdklok mee. Is het pauzetijd, dan moet ‘pauze’ worden geactiveerd. En vervolgens weer de hervatting van het werk. Wetering heeft al ervaren dat werknemers vooral hieraan moeten wennen. “Om het optimaal te gebruiken, moet je elke keer het systeem activeren.

Dat is iets waar je aan moet denken.”

Mocht dat worden vergeten, dan is dat geen groot probleem, omdat de werknemer zelf alles kan herstellen. Hij kan dus ook in de loop van de dag nog zaken invullen. Een extra waarschuwing is ingebouwd voor het te ver overschrijden van de geplande werktijd. Zodra de teller twee uur langer loopt dan gepland, geeft de telefoon een waarschuwing.

Aan alles is te merken dat bij het ontwikkelen de praktijk is gevolgd, want ook voor storingen, extra werk of vragen is ruimte. Tijdens het werk kan ook een opmerking worden ingevuld, bijvoorbeeld dat een kabel is geraakt of voor extra werk dat is verricht.

Het mooie van dit systeem is dat de werknemer ook kan zien wat collega’s aan het doen zijn. Via een apart scherm kan iedereen zien wie waar ingeroosterd is.

Daarnaast kan een werknemer ook zien wanneer hij of zij vrijgeroosterd is. Belangrijk, vindt Wetering: “In onze spoortak hebben we veel nachtwerk. Daar is vaak gedoe over van te veel of te weinig ingeroosterd zijn. Nu kan iedereen zelf zien hoe het gaat.”

Volgen op kantoor Alles wat in het veld gebeurt, kan tegelijkertijd ook direct (realtime) op kantoor via het Digitale Planbord (planningsmodule) worden gevolgd. Er kan exact worden gezien hoe ver het werk is. Zodra

er namelijk wat verandert in de status van de telefoon gaat de lijn even open en wordt er een bericht doorgestuurd. Dit betekent dat er niet continu een internetverbinding nodig is. Met een relatief klein data-abonnement is het mogelijk toch op elk uur met de werknemer te communiceren.

De hele aansturing en registratie werkt vanuit de planningsmodule. Deze is ontwikkeld als zogenaamde open software en kan daardoor communiceren met feitelijk elk pakket dat in de markt wordt gebruikt. Volgens Wetering is het daarom naadloos te gebruiken met Agro-IT, Rovecom of bijvoorbeeld Accountview, Microsoft Dynamics, Exact, King en andere administratieve pakketten (ERP, CRM et cetera.).

In de planningsmodule heeft de planner een overzicht van alle ingeplande werkzaamheden. Werk dat nog moet worden ingepland, staat in aparte regels onderaan. Op het moment dat dit definitief aan iemand wordt toegewezen, krijgt de desbetreffende werknemer ook bericht.

Het programma is zo ingericht dat vanuit elk administratiepakket eenvoudig klantgegevens kunnen worden ingelezen. Omgekeerd kunnen gewerkte uren - na bewerking en controle van gegevens en te factureren uren worden doorgezet naar de administratie.

Door die open softwarestandaard lijkt dit een prima pakket voor bedrijven die af willen van veel papierwerk. De prijsstelling van de software is gebaseerd op een abonnementsmodel (Software as a Service), waarbij maandelijks per te plannen medewerker een tarief wordt betaald. Met dit model wordt de klant bovendien ontlast van software-beheerwerkzaamheden. Daarnaast wordt door Quality IT per klantsituatie de koppeling met zijn administratieve systeem gecalculeerd en worden de installatie en opleiding aangeboden. Bijkomende kosten zijn nog de telecomabonnementen en smartphones.

Op het hoofdscherm kan de gebruiker door een druk op een knop kiezen wat hij wil zien. Via ‘Kaart’ kan bijvoorbeeld de exacte locatie in Google Maps worden aangegeven.

Zo ziet de medewerker opdrachten in het scherm.

Goede opstap Voor de praktijk lijkt dit een uitstekende stap op weg naar digitalisering van de werkbon. De werkwijze is simpel en aan veel zaken is gedacht. Dit zou wel eens de opstap kunnen zijn naar verwezenlijking van de droom van een handige digitale planning, al zullen veel werknemers moeten wennen aan het tijdig omzetten van de status. Maar ervaring in andere takken leert dat met een goede discipline veel mogelijk is. Het moet in elk geval kunnen zorgen voor kostenbesparingen en flink slinkende papierbergen.

Tekst: Toon van der Stock Foto’s: Quality IT

Op dit scherm kan medewerker zaken aanpassen en corrigeren.

GRONDIG - Juni 2013

25

Rovecom gaat in de cloud Geen eigen server meer, maar gewoon huren op locatie In de automatisering breekt een nieuwe fase aan, voorspelt Roel Veerman van Rovecom. Met de komst van gegevensverwerking in de cloud kunnen bedrijven de zorg rond de hardware van de administratie uitbesteden en altijd up-to-date zijn. Met als bijkomend voordeel altijd een goede back-up.

Voor veel ondernemers die niet zo veel op hebben met computers en administratie zal het waarschijnlijk nog een abracadabra-begrip zijn: automatiseren in de cloud. Juist dat moet de reden zijn om er kennis van te nemen, want het kan in de toekomst veel zorgen rond automatiseren verminderen.

Het werken in de cloud leidt een nieuwe fase in bij de automatisering in de cumelasector, denkt Roel Veerman, commercieel directeur van Rovecom. Rovecom behoort samen met Agro-IT tot de twee bedrijven die een compleet automatiseringspakket voor de cumelasector leveren. Deze winter is Rovecom ook in deze sector gestart met een nieuwe fase in het helpen van de bedrijven bij hun kantoorautomatisering.

Een onderdeel daarvan is het werken in de cloud, een begrip dat langzaam ingeburgerd raakt en waar bijna iedereen ongemerkt al mee te maken heeft. Goede voorbeelden zijn de banken met het betalingsverkeer en de Belastingdienst. In beide gevallen log je via een gebruikersnaam of nummer en een wachtwoord in op een centrale computer, waarna je je persoonlijke gegevens kunt raadplegen. In deze gevallen is het werken in de cloud nog beperkt, omdat je vaak alleen gegevens ophaalt en daarna opdrachten retour stuurt.

Het echte werken in de cloud is nog een stap verder. Daarbij voer je niet alleen gegevens in op een centrale server, maar vindt daar ook de verwerking plaats. Je bent dus continu ingelogd op een centrale computer waarop het programma draait. “Voor onze klanten die hiervoor kiezen, betekent dit

dat ze geen eigen server of grote bedrijfscomputer meer hebben, maar dat ze daarvoor ruimte bij ons huren”, legt Veerman uit. “Op het bedrijf heb je dan alleen nog simpele werkstations, waarmee je via een internetverbinding inlogt op onze server. Met een inlogcode en wachtwoord kun je dan vanaf elke locatie altijd in het systeem en aan het werk.”

RVR Hoofddorp Eén van de bedrijven die deze winter heeft besloten deze stap te zetten, is RVR in Hoofddorp. RVR is een middelgroot loonbedrijf onder de rook van Schiphol met een flinke tak agrarisch loonwerk en daarnaast veel grondverzet en cultuurtechnisch werk, onder andere op de luchthaven. Nu nog staan en liggen overal in het kantoor computers, verbonden met een wirwar van draden aan een centrale server. In die server komen alle gegevens samen en wordt ervoor gezorgd dat vanaf alle tien werkstations met dezelfde gegevens wordt gewerkt. Met wat kunstgrepen is het ook mogelijk om vanaf de tweede vestigingsplaats in Rijnsaterwoude in te loggen op het systeem en ook op de server te werken.

De centrale schakel in het systeem is boekhouder Hans Streefland. Hij is de man die met behulp van enkele collega’s niet alleen alles verwerkt en bewaakt, maar samen met Rovecom ook het systeem in de lucht houdt. ”Dat lukt goed, omdat Rovecom een heel goede helpdesk heeft. Dat geeft vertrouwen, omdat het bedrijf altijd met een oplossing komt.”

“Goede administratie maakt bedrijf sterker” Niet alleen het werken in de cloud verandert het bedrijf, merkt Roel Veerman van Rovecom. “Ook het betere gebruik van administratiepakketten maakt ondernemers sterker.”

Dat heeft volgens hem alles te maken met de groeiende belangstelling voor de dagelijkse financiële gang van zaken op het bedrijf van ondernemers. “We merken de laatste twee jaar dat ondernemers daar veel bewuster mee bezig zijn. Ze zijn veel meer op zoek naar goede rapportages en cijfers over het bedrijf. Dat helpt, want dat brengt ook de noodzaak om het systeem goed in te richten en te zorgen dat cijfers op tijd worden ingevoerd.”

Op de bedrijven die daar al langer mee bezig zijn, merkt Veerman dat er een andere bedrijfscultuur ontstaat. “Je ziet dat

26

GRONDIG - Juni 2013

daar de administratief medewerker een zwaardere rol krijgt. Hij is niet alleen verantwoordelijk voor de cijfers, maar krijgt ook veel meer een controlerende taak. Hij moet zorgen dat alles op tijd gebeurt en dat er ook goede rapportages komen. Dat is dan de basis voor een gesprek met de ondernemer en voor het overleg met de accountant of de bank.”

Voor het zover is, moet je als bedrijf wel een duidelijke keuze maken, stelt Veerman. “Het is belangrijk dat je het bedrijf aanpast aan de mogelijkheden van het systeem. Je moet niet vastzitten aan je dagelijkse routine, maar mee willen veranderen met de mogelijkheden van het programma.”

Kijken naar bedrijfsbehoefte In het aanpassen van een bedrijf aan de automatisering ligt voor Rovecom vaak de grootste uitdaging bij de contacten met

Vorig jaar begon RVR tegen serverproblemen aan te lopen door een inmiddels verouderd systeem, dat ook capaciteit te kort begon te komen. “Daarmee kwam het moment dat we de server moesten gaan vervangen. Een flinke investering”, weet Streefland. “Natuurlijk een feest voor een ondernemer,” zegt hij, “want het geld uitgeven doet wel even pijn, maar daarna zijn we blij dat weer flink kunnen afschrijven om de te betalen belasting ietwat te drukken.”

Toch wisten de mensen van Rovecom het bedrijf aan het denken te zetten door ook een oplossing voor het werken in de cloud aan te dragen. “Dat bleek al gauw een veel betere en ook nog goedkopere oplossing”, stelt Streefland. “Op die manier kunnen we vanaf onze twee vestigingen heel simpel en veilig werken op onze bedrijfsadministratie. Overal waar je een internetaansluiting hebt, kan iedereen gewoon zaken bijwerken of inzien. We hebben dan bijvoorbeeld de mogelijkheid om thuis een keer zaken bij te werken of te bekijken.

Nu kunnen we dat alleen op kantoor.”

Niet duurder Een belangrijke andere reden om tot het werken in de cloud te besluiten, was dat het zeker niet duurder werd. “Natuurlijk moet je wennen aan het feit dat je elke maand per werkstation een bedrag van tussen de € 50,- en € 60,- moet overmaken. Maar daarvoor is wel alles geregeld. De licentie voor het Rovecom-pakket, maar ook voor al het andere, zoals

RVR heeft de back-up nu geregeld door alles dagelijks op een externe harde schijf te plaatsen. Die gaat in de binnenzak met Hans Streefland dagelijks mee naar hu

een bedrijf, merkt hij. “We moeten heel goed kijken wat de behoefte van een bedrijf is. Daar kunnen we dan bij de keuze voor een pakket en het implementeren van een nieuwe werkwijze op inspelen. We hebben echt geleerd dat we heel nauwkeurig moeten inspelen op de wensen van de ondernemer. Alleen dan kunnen we heel klantspecifiek werken en er ook een succes van maken.”

Dat is voor hem ook automatiseren 2.0: veel meer meedenken met het bedrijf en zorgen dat de hele kantooradministratie op een goede en bij het bedrijf passende manier gebeurt. “Door in stappen te werken, lukt het ook om een goed gevoel te creëren. Dan is het veel gemakkelijker om nieuwe stappen toe te voegen.”

Juist uit die branchespecifieke werkwijze verwacht hij de komende tijd nog groei voor zijn bedrijf te halen. “Veel bedrijven hebben nu nog een gewoon algemeen administratiepakket, maar dat loopt al snel tegen grenzen aan als ze wat verder gaan. Zolang je alleen

maar facturen wilt maken, gaat dat wel, maar als je dat wilt koppelen aan de bedrijfsadministratie ontstaan heel snel problemen.

In een gewoon pakket kun je namelijk heel moeilijk onderscheid maken tussen kubieke meters, gewicht of facturatie per uur. Juist dat is in branchespecifieke pakketten goed geregeld.”

Zeker in deze tijd is het volgens hem enorm belangrijk om goede cijfers te kunnen presenteren. “Je merkt dat banken steeds kritischer naar onze sector kijken. Logisch, want er zijn nu eenmaal minder zekerheden als bij een akkerbouw- of veehouderijbedrijf. Dan helpt het wel als je bijvoorbeeld een goede kwartaaladministratie kunt overleggen. Op de lange termijn kan dat je wel eens wat rendement opleveren, want ik weet zeker dat de kans op renteaftrek groter is als je transparant bent met regelmatige financiële rapportages dan wanneer je maar moet wachten tot het jaarverslag klaar is. Ook daar zit rendement van een goede administratie.”

GRONDIG - Juni 2013

27

Accountview, Werkexpert, goede antivirussoftware en de Office-pakketten en natuurlijk het onderhoud en de ondersteuning. Dat waren elk jaar ook posten van enkele duizenden euro’s. Daar komen dan de afschrijving en de kosten voor onderhoud en elektra van de server nog bij. Daarbij moesten we voor elke computer een licentie kopen. Nu hoeft dat alleen voor de werkstations waarmee we tegelijkertijd inloggen.”

Gemakkelijk aanpassen Voor Rovecom betekent werken in de cloud vooral dat het gemakkelijker is om updates uit te voeren. Iedereen die op die manier werkt, doet dat namelijk in hetzelfde programma.

Zitten er kleine foutjes in of is het in verband met wetgeving nodig om zaken aan te passen - denk aan een verhoging van de btw naar 21 procent - dan kunnen we dat doen zonder dat het bedrijf zelf iets hoeft te doen”, legt Veerman uit.

Uit de berekeningen die tot nu toe zijn gemaakt, concludeert hij dat automatiseren in de cloud ongeveer net zo duur is als het zelf hebben van een server. “Het gaat er alleen om wat je allemaal meerekent. Vaak zijn er meer kosten dan je direct ziet, zeker als je op meerdere locaties werkt.” Een ander voordeel is dat je heel gemakkelijk kunt opschalen als je bijvoorbeeld nieuwe werkplekken nodig hebt.

Het enige wat je als bedrijf nodig hebt, is een goede internetverbinding. “Het is helemaal niet nodig om bijvoorbeeld een glasvezelverbinding te hebben. Uiteindelijk zijn het vooral

getalletjes die heen en weer gaan. Een gewone snelle verbinding is dan voldoende.” De veiligheid is volgens hem bij een goed beheer geen probleem. “Het is net als bij de bank: je moet de inlogcode en je wachtwoord niet aan vreemden geven.”

Als het om veiligheid gaat, vindt hij het veel belangrijker dat werken in de cloud betekent dat er altijd een goede back-up is van de administratie. “Iets wat op veel bedrijven natuurlijk altijd een achilleshiel is. Gelukkig gaat het weinig fout, maar op veel plaatsen weten we dat het veel te wensen overlaat.”

Bij RVR lijkt dat mee te vallen. Dagelijks maakt Hans Streefland een backup van alle bestanden op een externe harde schijf, die daarna in de binnenzak mee naar huis gaat.

Dat werkt op de dagen dat hij er is, erkent hij. “Maar als ik op vakantie ben, wordt wel plechtig beloofd dat anderen het overnemen, maar in de praktijk…” Ook het meenemen geeft een risico, bedacht hij vandaag nog toen hij op de fiets naar zijn werk ging. “Het begon te regenen en dan besef je al dat elektronica kwetsbaar is. Maar ook onderweg kan er van alles gebeuren.”

Hij is er daarom van overtuigd dat het werken in de cloud goed is voor RVR. “Niet alleen omdat het veiliger is, maar ook omdat we altijd up-to-date zijn. Dat is toch de basis voor een goede bedrijfsvoering.”

Tekst en foto: Toon van der Stok

Elektronische facturen

DewerkingvaneenCloudsysteemisrelatiefeenvoudig.Viaeenrouterkanelke bedrijfscomputerinloggenopdecentraleserver,thecloud.Daarvindtverwerking en opslag van de gegevens plaats.

28

GRONDIG - Juni 2013

Naast het werken in de cloud hoopt Rovecom dit jaar nog met een andere vernieuwing te komen.

Samen met de accountantskantoren werkt het bedrijf aan het elektronisch versturen van facturen via EDI-Circle. Naar de klant, maar ook direct naar de accountant of boekhouder van de klant.

Het voordeel is dat de rekening dan direct in de boekhouding terecht komt. Dit bespaart beide partijen werk, omdat de rekening dan direct in de administratie zit en niet opnieuw hoeft te worden ingevoerd. Het zijn kleine stappen om de keten slimmer en sneller te maken. Voor de klanten van Rovecom levert dat op termijn een voordeel op in de positie naar hun klanten. Ze kunnen aanbieden de rekening elektronisch te versturen, waardoor de kosten bij de veehouder of akkerbouwer lager worden, omdat ze minder accountantskosten hebben. Daarnaast draagt het bij aan sneller beschikbaar hebben van gegevens voor tussentijdse rapportages.

S-serie... zo Sterk als een beer lus

• met C.V.T. P transmissie in combinatie met: • de superieure Agco Sisu Power motor • leverbaar van 270 tot 370 PK • originele terugrijinrichting

Topkwaliteit en betrouwbaarheid uit Scandinavië

AgriTech B.V. - Eesveenseweg 17 - 8332 JA Steenwijk Tel. +31 (0)521-535 070 - Fax +31(0)521-514 095 - info@agritech.nl - www.valtra.nl

Kraanverhuur, Grondverzet en Recycling

G.M.Damsteegt een begrip in de biomassa en recycling industrie!

• Trommelzeef Joker • Trommelzeef Cribus 3800 • Sterrenzeef Multistar L3 • Stenenscheider • Shredder Crambo 6000 • Shredder / Chipper Axtor

mobiel mobiel mobiel mobiel rups mobiel

• Schudzeef Warrior 800 • Schudzeef Warrior 1400 • Schudzeef Warrior 1800

mobiel rups rups

• Telestack truck unloader • Telestack lopende band

15 meter 26 meter

VERHUUR RECYCLING MACHINES ook zonder operator Westeinde 46 • 2969 BM Oud-Alblas • Tel. 0184 69 27 67 • info@gmdamsteegt.nl

www.gmdamsteegt.nl

Bedrijf aanpassen aan systeem Kloosterman bespaart tijd en geld met automatisering Uiterst tevreden is Kloosterman over de mogelijkheden van het automatiseringsprogramma van Agro-IT, al vergde dat wel wat aanpassing van de bedrijfsvoering. Dat is een belangrijke les die het bedrijf leerde: probeer niet het systeem aan te passen aan het bedrijf, maar doe het omgekeerd en vertrouw op de logica van de ontwerpers.

Maximaal anderhalf uur. Dat is de tijd die het Leontien Kloosterman nu kost om dagelijks de werkbonnen van alle 35 werknemers in het administratiesysteem te verwerken.

Vorig jaar, toen dat wekelijks gebeurde, was dat nog drie dagen. “Je staat ervan te kijken hoe snel je dingen dan vergeet en hoeveel moeite het dan kost om alles sluitend te krijgen. Dat begon al met de stapel bonnen die klaar lag om te verwerken, inclusief de ergernis van te laat of niet compleet ingevulde werkbonnen. Nu krijg ik dagelijks van iedereen zijn werkbon en is het van een last een lust geworden.

Planningsmodule Hoewel het bedrijf al jaren met Agro-IT werkt, is Kloosterman pas begin dit jaar begonnen met het gebruik van de planningsmodule. Het betekende wel dat de werkwijze moest worden aangepast. “Daar hebben we bewust voor gekozen”, vertelt Carlo. “We gaan ervan uit dat wat de ontwikkelaars hebben bedacht de meest logische oplossing is. Je kunt ook niet verwachten dat het systeem is aangepast aan jouw werkwijze. Iedereen doet dat tenslotte anders.”

Door er zo open in te gaan en dankzij de bereidheid om de bedrijfswerkwijze aan te passen, is het volgens hem ook een succes geworden. “Nu we gewend zijn, werkt het perfect.

In onze planningsmodule kunnen we heel eenvoudig voor elke werknemer een werkbon uitdraaien. Het mooie is dat er ruimte is om die naar eigen inzicht in te richten. We kunnen de boodschap meegeven die we willen.”

Een groot voordeel vindt Carlo de mogelijkheid om gemakkelijk met twee planners te werken. “Samen met mijn compagnon JanKees kan ik nu in hetzelfde programma werken. Dat betekent dat we allebei precies zien wat er wel en niet is ingepland. Doordat we ook de machines erin hebben zitten, voorkomen we dat machines die net uit elkaar liggen voor onderhoud en keuring de dag erna plotseling weer klaar moeten zijn. Dat voorkomt ergernis en vooral nachtwerk om ze toch in orde te maken.”

De planningsmodule waarmee het bedrijf werkt, is zo ingericht dat elke dag doorgekopieerd kan worden naar de volgende dag. Doorlopende werken kunnen zo makkelijk weer aan de werknemer worden gekoppeld. Tegelijk kan werk dat is afgerond, bijvoorbeeld bieten zaaien of een graafklus, simpel worden afgesloten.

30

GRONDIG - Juni 2013

Vanuit deze planningsmodule print Carlo of JanKees elke dag de opdrachten. Werknemers moeten elke dag langs kantoor om de werkbon voor de komende dag op te halen.

Tegelijkertijd kunnen ze dan de bon van die dag inleveren.

Werknemers die op locatie werken en niet langs de thuisbasis in Kapelle komen, moeten dagelijks de gegevens per e-mail, sms of whatsapp versturen.

Belangrijk vindt Kloosterman dat collega-bedrijven die bijna dagelijks worden ingehuurd goed in de planningsmodule zijn op te nemen. “In de voorgaande jaren was onze verhuurvloot geregeld wel het dubbele van het aantal eigen machines. Dit vergde een grote administratieve last om alle uren tijdig te krijgen en weer door te berekenen.

Mede door de crisis is dit aantal nu afgenomen tot dagelijks circa vijf extra machines en medewerkers. Zij krijgen elke dag een telefoontje of mailtje met de vraag hoeveel uren zij hebben gemaakt. Door hier dicht bovenop te zitten, worden problemen achteraf - die vroeger vaak pas na enkele weken boven kwamen - eigenlijk al op de dag na opdracht opgelost.”

Gemakkelijk wennen De nieuwe werkwijze bevalt zowel Leontien als Carlo en JanKees enorm goed. Opvallend is dat het relatief weinig moeite kostte om de werknemers te laten wennen aan het nieuwe systeem. “Maar dat heeft misschien ook te maken met de huidige economische situatie. Afgelopen najaar hebben we iedereen uitgelegd dat het moeilijke tijden zijn en dat we geen uren meer willen betalen die we niet kunnen factureren of die niet zijn gemaakt. Dat snapte iedereen en dus snapt iedereen nu ook dat we scherp willen registreren.”

In de betere registratie en de snellere facturatie zitten volgens Carlo de grote voordelen van het systeem. “We weten nu gewoon zeker dat we alles doorrekenen. De kans dat je wat vergeet, is nu feitelijk nul.”

Ook op het gebied van de facturatie is er een enorme versnelling bereikt, stelt Leontien Kloosterman. “Tachtig procent van de uren die we in een week hebben gemaakt, kunnen we nu de week erna factureren. Binnen twee weken is dat 95 procent en in drie weken is alles verwerkt. Dat betekent dat we veel sneller ons geld hebben.”

Ervaren gebruiker Kloosterman is een ervaren Agro-IT-gebruiker. Het eerste

pakket werd in 2006 geïnstalleerd toen Carlo de behoefte had om de administratie op een goede manier te automatiseren.

“Bewust hebben we toen voor Agro-IT gekozen omdat dat bedrijf een pakket heeft dat op de sector afgestemd is. Het voordeel is dat het sectorgericht denkt. We hebben bij Unit 4 gezeten, maar daar ben je een nummer.”

De mindere kant van dat sectorgerichte en relatief kleine bedrijf hebben ze ook wel ervaren. “Soms is het wel moeilijk om goede ondersteuning te krijgen. Dan tref je iemand op de helpdesk die niet zo goed is ingevoerd en dan kost het veel tijd. Gelukkig hebben we nu een buitendienstman die wel goed thuis is in het programma en de praktijk. Daar kunnen we veel problemen mee oplossen.”

bak wordt meegenomen en die weken, zo niet maanden op een bouwplaats blijft zwerven. En op het eind is die nergens meer te vinden. Het lijkt een kleinigheid, maar het is zo weer € 4500,-. Daarmee verdien je zo’n module zo terug.”

Jaarlijks bedraagt de post automatisering inmiddels enkele duizenden euro’s op de jaarrekening. Voor het gevoel is dat veel, erkent Carlo Kloosterman. “Je hebt altijd het gevoel dat je daar niets mee verdient, terwijl ik zeker weet dat deze investeringen hun geld meer dan waard zijn. Het is de vraag of elke machine van een ton zoveel opbrengt. Dankzij het programma kan ik dat in elk geval wel zien.”

Leontien en Carlo Kloosterman hebben ervaren dat door een goede automatisering de administratie van een last een lust kan worden.

Tekst & foto: Toon van der Stok

Verdere uitbreiding Ondertussen is Kloosterman al bezig met een verdere uitbreiding. Op het bedrijf draait nu de verhuurmodule proef. Die komt uit de mechanisatiebranche en is gericht op het bijhouden van machinegegevens. Daarin houdt Kloosterman niet alleen bij wanneer machines onderhoud nodig hebben of moeten worden gekeurd, maar ook waar ze zijn. “Voor machines is dat niet zo nodig, maar we hebben er ook alle losse onderdelen in gebracht, zoals bakken, kettingen en andere hulpstukken. Zodra die ergens heen gaan, ligt dat vast. Nu gebeurt het nog te veel dat ergens een

Tips voor anderen • Probeer niet het programma aan te passen aan het bedrijf, maar pas het bedrijf aan aan het programma.

• Neem de tijd om er goed in te groeien. Het levert het dubbel en dwars weer op.

• Leg medewerkers uit waarom u wilt veranderen en vraag ze mee te denken.

Dit kan soms tot handige praktijkoplossingen leiden, hoe klein ook.

GRONDIG - Juni 2013

31

Simpel en secuur mest registreren VDMadmin helpt loonbedrijf Kuunders met planning en afhandeling van ritten Het werk simpeler en secuurder maken, dat is wat automatiseringssoftware volgens loonbedrijf Kuunders moet doen. Het bedrijf liet een aanvullende module schrijven voor het mestregistratieprogramma VDMadmin, waarmee de planning en afhandeling van de ritten een koud kunstje is geworden.

Voor loonbedrijf Kuunders in het Brabantse Deurne is mest een belangrijke poot onder het bedrijf. Jaarlijks verplaatst het zo’n 250.000 kubieke meter. Naast transport en uitrijden doet het bedrijf sinds vijf jaar aan mestverwerking, in samenwerking met veertig lokale boeren, waarbij de dunne en de dikke fractie van elkaar wordt gescheiden. Het is een activiteit waarin het familiebedrijf de komende jaren verder denkt te groeien.

Om de administratie van de mest in goede banen te leiden, zocht Kuunders al vroeg naar een goed registratieprogramma. “We zijn geen computernerds”, zegt Gertie Kuunders, die de zaken op kantoor aanstuurt. “Maar als je over automatiseren goed nadenkt, dan bespaart dat tijd en loop je minder kans op fouten”, stelt ze vast. Aanvankelijk vond Kuunders niet wat ze zocht. “We gebruikten eerst een programma waar ik niet met plezier mee kon werken. En dat is wel een voorwaarde.”

VDMadmin Gertie Kuunders regelt de administratie samen met haar collega’s Moniek Kuunders (links) en Anja Kessels. De afhandeling van mestgerelateerd werk vergt bijna een volledige arbeidskracht.

Tips voor anderen 1.

Koppel de mestadministratie en de AGR aan de planningssoftware. De chauffeur van de tankauto krijgt dan per locatie de benodigde gegevens door, inclusief de route. Dat verkleint de kans op fouten. Via de GPS-tracering houdt het kantoor overzicht over de voortgang van het transport.

2.

Schroom niet om een softwareontwikkelaar in te schakelen als u bepaalde wensen heeft. Als een programma helemaal naar wens functioneert, heeft u daar alle dagen plezier van.

3.

Houd de administratie simpel en robuust en zorg dat meerdere mensen ermee kunnen werken. Als de benodigde kennis in het hoofd van één persoon zit, is dat een groot risico.

32

GRONDIG - Juni 2013

Zeven jaar geleden stapte het bedrijf over op het programma VDMadmin. “Dat zag er meteen al een stuk eenvoudiger uit.

Zoals een mestbon er fysiek uitziet, zo zie je dat ook op het scherm. Het programma is dan ook ontworpen door iemand uit de sector en dat merk je. Met hem kan ik er gewoon in Jip-en-Janneke-taal over praten. Bovendien gaat het om een internettoepassing en worden de updates dus op afstand gedaan. Daar heb je dus geen last van. Het is gewoon zeer gebruiksvriendelijk.”

Met het programma kan Kuunders met een druk op de knop rapportages opvragen voor eigen gebruik of voor derden.

Ook zit er een module aan gekoppeld voor een geautomatiseerde afhandeling van de mestmonsters. Die krijgen allemaal een barcode, waardoor ze met behulp van een handscanner eenvoudig kunnen worden gesorteerd. Daarnaast is er een koppeling met de automatische gegevensregistratie (AGR) op de vrachtwagen. Hiermee worden vracht, mestmonster en vervoersbewijs aan elkaar gekoppeld. Alle gegevens worden direct centraal vastgelegd. Bovendien is onderlinge gegevensuitwisseling met andere VDMadmin-gebruikers een fluitje van een cent.

Mest en registratie Het programma VDMadmin is ontworpen om de administratie rond de Vervoersbewijzen Dierlijke Mest eenvoudiger te maken. Bedrijven die mest voor derden vervoeren, verwerken of uitrijden zijn volgens de Meststoffenwet verplicht om op ieder moment te kunnen aantonen wat er met de mest is gebeurd, waar de partij zich bevindt en hoeveel stikstof en fosfaat erin zit. Daarnaast moeten zij de vervoersbewijzen verplicht elektronisch indienen bij Dienst Regelingen. Voor de Vervoersbewijzen Zuiveringsslib en Compost (VZC) is er een aparte applicatie.

Planning Met de komst van de AGR - en daarmee GPS - zag het loonbedrijf ook mogelijkheden om de planning te automatiseren. Daarvoor nam Kuunders het bedrijf Sprintsoft in de arm, dat voor Kuunders op maat gemaakte planningssoftware ontwikkelde. Dit programma voorziet de chauffeurs op de vrachtwagen stapsgewijs van de informatie die zij gedurende de dag nodig hebben. Dat begint met een laadopdracht en de bijbehorende route. Komen zij bij een leverancier of afnemer aan, dan staan alle benodigde gegevens al klaar: NAWgegevens, het eventuele silonummer, mestcodes en andere zaken die zij nodig hebben om de mestbon in te vullen. Deze informatie haalt de planningssoftware uit VDMadmin. Is de chauffeur klaar met laden, dan volgt meteen een losopdracht: “Wilt u naar deze locatie toe?” Met één druk op de knop kan de chauffeur de route dan activeren. Het programma geeft de mensen op kantoor bovendien continu zicht op waar de vrachtwagens zich bevinden. Kuunders: “Als er ergens vertraging optreedt, kunnen we daar snel op inspelen.”

Controlestap Voor een koppeling tussen VDMadmin en de financiële boekhouding heeft Kuunders bewust niet gekozen. “We vinden het geen prettig idee als alle klantgegevens en tarieven op het internet staan. Dat zal allemaal wel goed beveiligd zijn, maar voorlopig houden we de financiële administratie apart.

Ik zie het ook als een extra controlestap. Met één druk op de knop vraag ik per klant een rapportage op en loop ik alles nog een keer door. Op die manier is de hele boekhouding zo goed als waterdicht. Om toch zoveel mogelijk van ingevoerde gegevens gebruik te kunnen maken, hebben we door Code54 een applicatie laten schrijven waarmee we alle gewenste rapportages ten behoeve van de financiële administratie kunnen afwikkelen.”

De volgende stap is wat Kuunders betreft het afschaffen van de papieren mestbonnen. Ze wijst naar een manshoge kastenwand van enkele meters lengte. “Die zit helemaal vol met mestbonnen. En dat alleen omdat er een handtekening onder moet. Dat moet toch ook anders op te lossen zijn?”

In deze rubriek behandelen we iedere maand een onderwerp op het gebied van aanbestedingen en het aannemen van werken. Heeft u ook een vraagstuk, laat het CUMELA Nederland weten.

in kort bestek Praten over aanbestedingsprijs Beste Jan, Ik heb een prijs gegeven aan een bouwbedrijf. Blijkbaar de laagste, want dat bedrijf wil met mij verder praten, alleen wil het nog een stuk van de prijs af. Dit is toch in strijd met de aanbestedingsregels.

Beste aannemer, Laat ik beginnen met te zeggen dat het aanbestedingsrecht en de Aanbestedingswet in beginsel alleen van toepassing zijn op aanbestedingen van overheden en publiekrechtelijke instellingen. De bijbehorende regels, bijvoorbeeld de ARW, zijn niet van toepassing voor private opdrachten. Dit is natuurlijk anders als de opdrachtgever bij de uitvraag aangeeft dat hij deze regels wil volgen.

Nu zult u zeggen: “Ik moest in concurrentie prijs geven, dat is toch een aanbesteding. Gelden er dan helemaal geen regels?” Rechters zijn daarin niet eenduidig. Contractvrijheid wordt gezien als een groot goed. Veel hangt af van de wijze waarop het bouwbedrijf de uitvraag heeft gedaan. Meestal wordt een ‘vrijblijvende prijsopgave’ gevraagd.

Als het bouwbedrijf daarnaast niet aangeeft of het bij meer partijen een prijs heeft gevraagd en hoe het uw prijsaanbieding gaat beoordelen, is het vrij om te doen wat het wil. Het bedrijf is niet verplicht te gunnen aan de goedkoopste inschrijver en mag zelfs gaan shoppen om bij een ander een lagere prijs af te dwingen. Ik schreef in principe, want als het bouwbedrijf in de aanvraag heeft gezegd dat u een prijs in concurrentie moet geven en niet meer dan dat, dan heeft een rechter uitgesproken dat u ervan mag uitgaan dat het bedrijf met de laagste aanbieder zaken wil doen.

Sommige opdrachtgevers willen zich helemaal indekken en zetten in de stukken dat de belangrijkste regels in het aanbestedingsrecht, het gelijkheidsbeginsel en het transparantiebeginsel, niet van toepassing zijn. Met een beroep op de contractvrijheid kan dat. De Hoge Raad heeft wel aangetekend dat dit onder bijzondere omstandigheden onaanvaardbaar kan zijn. Wat die omstandigheden zijn? In elk geval als inschrijvers op basis van de stukken er redelijkerwijze van uit hadden mogen gaan dat de aanbesteder hen wel een gelijk speelveld wilde gunnen. Belangrijk hierbij is: wat staat er (meer) in de aanvraag?

Helaas kan ik dus geen eenduidig antwoord geven.

Jan van der Leij Beleidsmedewerker GWW

Tekst en Foto: Egbert Jonkheer

GRONDIG - Juni 2013

33

Omarv maai-laadcombinatie, werkbreedtes 140/190 cm

www.wimvanbreda.nl

Herder Grenadier maai-zuigcombinatie

www.wimvanbreda.nl

Onder druk toch presteren... ...dankzij een perfect overdrukfiltersysteem Om als grondverzetmachinist optimaal te kunnen werken, moet je onder alle omstandigheden volledig op je materieel kunnen vertrouwen. Zo is bij graafwerk in vervuilde grond, het goed functioneren van het overdrukfiltersysteem van cruciaal belang. Net als voor de hijsfunctie en voor diefstalpreventie al

het geval is, heeft het BMWT-Keur nu ook een additionele keuring voor het overdrukfiltersysteem ontwikkeld. Met deze toevoeging kan elk BMWT gecertificeerd keuringsbedrijf een integraal veiligheidspakket aanbieden.

Meer weten, kijk op www.bmwt.nl BMWT-KEUR

www.bmwt.nl

M 0 0 0 4 N A M 4 3 S E N I H C A M 3 2 N E G A D 28 2

KOM 28 JUNI NAAR DE RECORDPOGING GROOTSTE QR-CODE VAN EUROPA

28 juni is het zover. Dan wordt in Arnhem de grootste in grond uitgegraven QR-code van Europa gepresenteerd.

Een meesterwerk dat symbool staat voor de kennis en het vakmanschap binnen de loonwerksector. Dit willen we met trots aan je laten zien. Met de presentatie van de QR-code wordt gelijktijdig de website mooivakman.nl gelanceerd. Hier geven we werknemers en werkgevers tips om gezond en met plezier te blijven werken in de loonwerksector. Want zeg nou zelf, we hebben een geweldig mooi vak, en dat moet natuurlijk zo blijven. Meld je aan op www.mooivakman.nl

Mooivakman is een initiatief van:

kwaliteitsketen sluitend houden Stassen Mestrecycling en Transport BV, Sittard Om gegarandeerde kwaliteit op tijd uit te kunnen blijven rijden voor een passend tarief investeert Stassen in kwaliteit door de gehele keten. Meer bufferen van mest, een aparte exporttak en het ontzorgen van de klant zijn de stappen van het bedrijf om de veranderende markt na 2014 te handelen. Een passende handhaving ziet het bedrijf hierbij als een harde voorwaarde om een transparante mestdistributie overeind te houden.

sterk werk 36

GRONDIG - Juni 2013

“Kom even een paar weken later, wanneer we hier de grootste piek hebben weggewerkt.”

Roger Stassen is helder als we hem begin april bellen. Met een glimlach op het gezicht komen de broers Roger en Arthur Stassen hierop terug tijdens ons bezoek in mei. “In de piektijd is het hier letterlijk dag en nacht doorwerken om het werk goed rond te zetten. We zijn druk bezig dit beter onder controle te krijgen”, zegt Roger. Dit is één van de maatregelen in de visie van de Stassens voor de langere termijn.

Met 2014 in het verschiet en een strengere mestwetgeving voorzien ze veranderende meststromen met een hoger aandeel export en een grotere behoefte aan totale ontzorging van de klant.

Stassen is een gespecialiseerd mestdistributiebedrijf. Het werkgebied voor de mestdistributie is voornamelijk Limburg en ZuidoostBrabant. De laatste jaren komt daar regionaal ook nog rundveemest bij en zijn er lokaal ook enkele grote zeugen- en vleesvarkensbedrijven waarvoor het bedrijf de mestafzet volledig regelt. De laatste jaren is het aandeel export van digestaat en verhitte varkensdrijfmest naar het Rheinlandse achterland net over de grens flink toegenomen. Om de arbeidsfilm beter rond te kunnen krijgen en het bedrijf een bredere basis te geven, is daar tien à vijftien jaar geleden het uitvoeren van ander transportwerk al aan toegevoegd. Dit is nu een geheel zelfstandig opererende tak geworden, waarin op piekmomenten uitwisseling beperkt mogelijk is.

Gegarandeerde kwaliteit De kern van het bestaan van het bedrijf is en blijft mestdistributie. Roger: “Dat doen we hier al bijna veertig jaar volgens de vaste filosofie van gegarandeerde ‘kwaliteit op tijd’ bij de klant. Dat is de manier om op langere termijn als bedrijf bestaansrecht te hebben.”

Hier zit een pijnpunt waar volgens de broers aan moet worden gewerkt. De broers zijn bezorgd over het feit dat er door collegabedrijven, veehouders en adviseurs de laatste tijd steeds creatiever wordt omgegaan met de nieuwe regelgeving voor export en verwerking in combinatie met de steeds krappere uitrijdnormen. “We zijn ervan overtuigd dat er op die manier op papier veel meer fosfaat en stikstof de grens over gaat dan er in werkelijkheid wordt geëxporteerd, met name in de vorm van dikke fractie. Als er op dit punt niet snel iets verandert, door een betere controle en handhaving op de bemonstering van de mest, is dit voor de hele sector op de lange termijn zeer bedreigend. Investeren in groot-

schalige mestverwerking door de sector zal niet rendabel worden als er partijen zijn die het op een oneerlijke manier veel goedkoper doen.”

De broers geven aan dat zij, omdat ze vanuit hun kwaliteitsfilosofie de rug recht houden, moeilijker kunnen investeren in lange-termijnoplossingen zolang de markt verstoord blijft door frauduleuze praktijken.

Heel korte tijd De plannen van Stassen om met het oog op 2014 als mestdistributeur door te groeien, zijn ondanks deze bezorgdheid concreet.

Hiervoor heeft het bedrijf een meerjarenvisie ontwikkeld en zijn enkele ontwikkelingen al in volle gang gezet. Stassen gaat het knelpunt tijd aanpakken door extra opslagcapaciteit in de uitrijdgebieden te creëren. “We denken niet alleen op korte termijn in het Limburgse uitrijdgebied, maar ook in extra opslagcapaciteit in Duitsland. Net over de grens, maar op termijn ook verder weg.” Stassen geeft aan dat hij na 2014 een flinke verhoging van het aandeel export verwacht. “We zullen dan verder weg moeten met de mest om die kwijt te kunnen.” Inspelend op deze ontwikkeling is al een aparte exporttak opgezet, die wordt gerund door Arthur.

Eigen mestopslag in het uitrijdgebied vlakt niet alleen de transportpiek in het voorjaar af. Het verhoogt ook de kwaliteit, omdat je precies weet wat er in de opslag is gereden en omdat je met behulp van goede mixvoorzieningen de kwaliteit dan geheel zelf in de hand hebt. Stassen is hier heel strikt in. “Vroeger zat daar wat meer marge in, maar nu komt de kwaliteit heel nauw. Betreffende de levertermijn spreken we liever wat later af met wat rek dan dat het op het eind net niet lukt.”

Arthur benadrukt ook nadrukkelijk het belang van leveringsgarantie naar de Duitse afnemers voor de export. “Duitse boeren waren gewend aan kunstmest die al in bulk aanwezig was, zodat die op het gewenste tijdstip met grote precisie kon worden toegediend. Dat willen ze met drijfmest ook het liefst zien.”

Stassen Mestrecycling en Transport BV Vader Stassen startte het bedrijf in de jaren zestig met wat loonwerk naast het ouderlijk landbouwbedrijf in Neerbeek en pakte de mestdistributie rond 1975 op. De broers Roger en Arthur hebben het bedrijf in 1998 overgenomen en het mestdistributiebedrijf verder uitgebreid en hiernaast een volwaardig transportbedrijf opgezet met een aantal specialismen.

Het bedrijf zet de mest met name af in Midden-en Zuid-Limburg en in Duitsland.

De export van verhitte mest naar Duitsland heeft inmiddels een aanzienlijke omvang gekregen. Stassen is ook gespecialiseerd in het vermarkten en uitrijden van Betacal Flow binnen zijn werkgebied.

Het bedrijf adviseert klanten desgewenst in meststromen. Het bedrijf telt ruim dertig werknemers en is ISO 9001-, VCA*- en GMP B4-gecertificeerd. Meer informatie: www. stassensittard.nl.

Ontzorgen Stassen adviseert en begeleidt klanten in meststromen. Er zijn al klanten die het gehele mestgebeuren aan het bedrijf uitbesteden.

De broers werken daarnaast nauw samen met gespecialiseerde loonbedrijven die het uitrijden voor hen verzorgen en voor hen netwerken. Naast de binnenlandse afzet bieden de Stassens hun mestleveranciers een aantal opties aan om aan de nieuwe regelgeving te GRONDIG - Juni 2013

37

voldoen: mestscheiding, waarbij de stikstofrijke dunne fractie in het binnenland blijft en de dikke fractie wordt afgezet richting export of verwerking, maar ook afvoeren naar een verhitter, waarna de mest direct wordt geëxporteerd.

Deze opties zijn volgens Stassen op dit moment vaak niet veel duurder dan de binnenlandse afzet.

Verder heeft Stassen nu al een aantal bedrijven die honderd procent van hun mest laten verwerken of exporteren. Daardoor ontstaat er voor andere bedrijven ruimte om niet te hoeven exporteren of te verwerken, met name voor de regionale rundveeen zeugendrijfmest.

“Wij exporteren op dit moment een aanzienlijke hoeveelheid verhitte varkensmest richting Duitsland. Door deze te (laten) verhitten met restwarmte van biogasinstallaties blijft dit proces betaalbaar. Er is op deze manier in Duitsland nog veel meer mogelijk over grotere afstanden en met meer opslagfaciliteiten in de afzetgebieden.”

Stassen geeft aan dat zijn bedrijf dan als adviseur een passend plaatje moet maken voor aanbieders en afnemers. “Het is aan ons om dan te kijken welk spoor we kiezen. Het tarief moet gelijkwaardig zijn.

Dat is dan onze zorg en dat kan volgens ons ook. Wij zien voor de toekomst dat meer klanten ons vragen hen volledig te ontzorgen.”

Inspelend op de groei die het bedrijf doormaakt en de veranderende markt, zeker na 2014, zal het bedrijf eind dit jaar verkassen naar een nieuw pand op het industrieterrein Holtum-Noord, direct aan de A2. Vanuit dezelfde filosofie als voorheen is het bedrijf klaar voor 2014. “Eerlijk, transparant en met gegarandeerde kwaliteit, want dat is de toekomst waarin wij nu volop investeren. Het is aan overheden om dit met een passende handhaving mogelijk te maken.”

De TerraGator met negen meter brede bouwlandinjecteur wordt in een straal van circa 25 kilometer vooral voor bouwlandinjectie ingezet. Het brandstofverbruik ligt bij dit werk op 23 liter per uur.

De afzet van verhitte mest naar Duitsland is flink toegenomen. Stassen rijdt daarvoor met een aantal van deze lichtere onderlossertanks.

Een belangrijke transportactiviteit van de aparte transporttak is het walkingfloor- en containertransport. Stassen heeft ook hierin een veelzijdige klantenkring opgebouwd.

Tekst: Gert Vreemann Foto’s: Stassen en Vreemann

Digitale informatievoorziening Stassen heeft twee jaar geleden geïnvesteerd in het Shell Fuel Safe Partner-brandstof-registratiesysteem op de trucks. Na een jaar experimenteren zijn targets opgesteld voor de chauffeurs en is er een bonusregeling voor chauffeurs aan gekoppeld. De bonusregeling geeft een positief zelflerend effect. De doelstelling en de verwachting is om hiermee binnen twee jaar vijf tot zeven procent brandstof te besparen. Stassen heeft ook geïnvesteerd in TomTom Works voor communicatie en gegevensuitwisseling naar de chauffeurs.

De chauffeurs kunnen met dit systeem ook zelf navigeren, waarmee op kantoor ook direct de verwachte aankomsttijd zichtbaar is. Het systeem zorgt ervoor dat er minder hoeft te worden gebeld tussen chauffeurs en planning.

GRONDIG - Juni 2013

39

AMAZONE grondbewerking AMAZONE is de uitvinder van het Cost Cutting Concept.

Dit concept gaat uit van een conserverende grondbewerking, waarbij het bodemleven zoveel mogelijk met rust gelaten wordt. Meerjarige proeven hebben wetenschappelijk bewezen, dat de opbrengsten zeker niet lager zijn dan bij conventionele bewerkingsmethoden, maar dat de input aan energie (brandstof), arbeid en machinekosten veel lager is.

Dat betekent dat de akkerbouwer aan de kostenzijde behoorlijk bespaart, zonder concessies te doen aan de hoogte en de kwaliteit van de oogst.

kampsdewild.nl

581815 KdW adv Amazone grondbewerking Grondig.indd 1

22-04-13 11:48

Mis de JCB demonstraties niet, het “loont” zeker de moeite! Loonwerkvelddagen 26 & 27 juni 2013 op het perceel Mts.Wessels.

Nederland: JC Bamford N.V. Tel : 0031 (0) 418 654 654 Email : info@jcb.nl België: JCB Belgium N.V. Tel: 0032 (0) 89 695050 Email: info@jcb.be

19796 Loonverker Ad Benelux 125x175.indd 1

www.jcb.com

02/05/2013 11:54

Het eigen biomasterplan is een blauwdruk van de visie van Bruins & Kwast op biomassastromen. Hoofdlijn daarin vormt

vent venten & visie visie

de grootschalige verwerking tot kwaliteitsproducten met de daaraan gekoppelde certificering van de producten.

Volgens Henk Kwast is de BV Nederland ook toe aan een dergelijk massief en langjarig plan om de bedrijven handvatten aan te reiken voor duurzaam ondernemen.

Massief beleid nodig Henk Kwast, algemeen directeur Bruins & Kwast “Eigenlijk moeten we ons als land schamen. We staan in Europa zo uit mijn hoofd op de negentiende plaats van de 23 landen met onze score van circa vier procent duurzame energie. Pin me even niet vast op een procent en op een plek. Landen als Duitsland en Denemarken zitten al rond of boven de twintig procent duurzame energie. Volgens Europa moet dat aandeel naar veertien procent in 2017. We hebben dus nog een gigantische inhaalslag te maken. Dat kan pas met een duurzaam plan van de overheid. Daaraan ontbreekt het Het is nu van de hak op de tak en elk jaar weer anders. Daar kun je als ondernemer niet op bouwen. En dat terwijl de blauwdruk bijvoorbeeld bij onze oosterburen zo klaar ligt”, aldus Kwast.

De gedreven ondernemer van Bruins & Kwast in Goor wil daarmee aangeven dat de kansen voor biomassaverwerking desondanks positief zijn, eenvoudigweg omdat er die Europese dwang is en omdat de markt met de stijgende energieprijzen aan de afzetkant gunstiger wordt.

Een pittige binnenkomer als we een bezoek brengen aan Henk Kwast van Bruins & Kwast, bestuurslid van de BVOR en zijdelings betrokken bij de komende BVOR-dagen. We staan op dat moment bij grote zeskuubskisten vol met gechipt hout dat aan de droger staat bij de eigen verbrandingsoven. “Er staat een energiecentrale van Cogas op ons terrein, waarmee elektrische energie wordt opgewekt. De restwarmte gebruiken we om houtchips te drogen”, vertelt hij.

Dat brengt ons bij de belangrijkste omschakeling van de laatste jaren. Kwast: “Zat het verdienmodel vroeger vooral bij het innen van stortgelden, nu zit dat vooral in de prijs voor de producten die je aflevert. Die trend gaat snel. De laatste vier jaar zijn de tarieven voor houtchips bijna verdubbeld, terwijl de innameprijzen voor groenafval meer dan gehalveerd zijn. “ De kuubskisten met chips zijn daarvan een sprekend voorbeeld. Bruins & Kwast chipt op maat en zeeft heel precies af om overmaat te voorkomen. “Wij zetten deze chips als EnerWood in voor kleinere houtgestookte ketels tot circa één megawatt, zoals ze steeds meer voorkomen bij tuinders, pluimvee- en varkensbedrijven, zwembaden en dergelijke. Chips zijn voor hen per joule energie de goedkoopste brandstof, maar ze willen dan wel storingsvrij werken. Er mogen dus geen te lange delen in de partij zitten, omdat de toevoer dan hapert. Daarom leveren wij gecertificeerd EnerWood met een keurmerk op consistente fractiegrootte, vochtgehalte (circa dertig procent), zuiverheid en een laag as-gehalte.”

40

GRONDIG - Juni 2013

Dat is waar we volgens de gedreven ondernemer met z’n allen naar toe moeten: gecertificeerde, controleerbare kwaliteit.

“Dat is er nog onvoldoende in Nederland. Daar gaat het voor een deel mis. Partijen die niet volgens kwaliteitsnormen leveren, verstoren de reputatie. Dat geldt voor houtchips, maar bijvoorbeeld ook voor compost en bermgras. Dat moet volgens ons vrij zijn van plastics en volgens de minimale norm keurcompost zijn gecomposteerd. Dat is lang niet overal zo, omdat er geen normering is en er niet overal wordt gehandhaafd. Dit doorbreek je met een goed nationaal biomasterplan en daaraan gekoppelde eisen voor het afzetten van alleen gecertificeerde producten en de bijbehorende handhaving.”

“Een goede blauwdruk van een duurzaam plan ligt zo bij onze oosterburen klaar.”

Bij Bruins & Kwast zijn de hooflijnen de productie van grondstoffen, bodemproducten en biobrandstoffen. De laatste vormen het grootste deel van de afzet, gevolgd door compost. Er gaat ook een flink aandeel naar de houtverwerkende industrie.

Integraal groenafval omvat ongeveer de helft van de input, gevolgd door resthout (ABC).

Kwast geeft aan dat met de recessie het aanbod terugloopt, zeker uit de bouw, maar ook door uitgesteld of minder onderhoud aan openbaar groen. Desalniettemin is de aanvoer in Nederland met circa twee miljoen ton integraal groenafval redelijk bekend en redelijk constant. “Dit kan nog groeien naar circa tweeënhalf miljoen ton door houtproductie en de kap daarvan, maar dan is de rek eruit. Nederland is maar een kleine, goed aangeharkte tuin in Europa, zo moet je het zien”, zegt Kwast. Hij geeft aan dat er in Nederland voldoende capaciteit is onder BVOR-leden om dit te verwerken. “Wie rekent op een booming markt komt van een koude kermis thuis. De grotere BVOR-leden kost het al moeite om grote vragende partijen zoals energiecentrales - continu te kunnen voorzien. Hier moeten bedrijven al krachten bundelen. Zo klein is ons land.”

Dat geldt zeker als je internationaal denkt. “We zien dat in Amerika door de opkomst van relatief goedkoop schaliegas hout nagenoeg niet meer zal worden benut voor energieopwekking. Daar wordt hout nu massaal in enorme fabrieken verwerkt tot kwaliteitspellets en op grote schaal in bulksche-

pen geëxporteerd. Het zal duidelijk zijn dat deze grootschalige productie een plafond aan de prijs geeft. In feite wordt hiermee voor een belangrijk deel de maximumprijs van houtchips bepaald. Daardoor zal de prijs van houtchips de komende jaren niet veel stijgen.”

“Voor cumelabedrijven is er een serieuze rol in het aanleveren op maat van grondstoffen.”

En dus ziet Henk Kwast meer toekomst in nog verder gespecialiseerde producten. Het eigen Dekowood is daarvan een sprekend voorbeeld. Dekowood is de naam voor gekleurde houtchips die dienen als onderlaag voor speelterreinen.

Bruins & Kwast kleurt de chips met rode en gele kleurstof.

Jaarlijks zet het bedrijf zo’n 9000 ton van dergelijke speciale producten af.

Kwast kijkt echter nog verder. Hij toont een flesje met bioolie die uit hout is gewonnen in een fabriek die zal worden gebouwd in Twente. “Het betreft hier een redelijk kleinschalige fabriek, waarvoor wij de houtchips gaan leveren. Als dit project gaat lukken, wil men internationaal elders opschalen.

Dat geeft precies de plek weer die we in Nederland innemen.”

Kwast laat ook gepelletiseerd bewerkt bermgras zien. “Een laboratoriumproef. Deze brandstof heeft per kilogram een hogere energiewaarde dan houtchips en is geschikt gemaakt voor verbrandingsovens (kolen). Er komt nog het nodige op ons af.”

Grootschalig opereren in kwaliteitsketens is hoe Kwast de toekomst ziet. “Alleen grootschalige, gespecialiseerde bedrijven kunnen grote afnemers continu voorzien van de gevraagde producten en zijn in staat om dergelijke niche-producten op redelijke schaal te maken”, aldus de ondernemer. Dat soort bedrijven zijn er volgens hem al genoeg in Nederland. Voor niet-BVOR-cumelabedrijven ziet hij desondanks een rol weggelegd. “Voor wie in de kwaliteitsketen wil meewerken, is er werk genoeg. Wij nemen net zo graag in als dat we ophalen en verkleinen en sorteren. Dat mogen participerende bedrijven ook voor ons doen, binnen de spelregels van gegarandeerde kwaliteit. Dan kunnen wij ons richten op onze kerndiscipline: het vervaardigen van kwaliteitsproducten.”

Dat is volgens hem ook het motto voor de BVOR-dagen. ”Machines bekijken begint met een eigen biomasterplan, waarin je met partners hebt overlegd wat jouw rol kan zijn.

Daar ga je dan de passende machines bij zoeken. Het is aan de overheid om met een massief meerjarig plan duidelijkheid te geven, zodat ondernemers ook kunnen investeren in die technieken.”

Tekst en foto: Gert Vreemann

GRONDIG - Juni 2013

41

Groen is duurzaam Op 19 en 20 juni vindt in Maastricht de negende editie van de BVOR-Demodagen plaats De Demodagen van de BVOR worden goed bezocht door cultuurtechnische bedrijven, groenvoorzieners, hoveniers en anderen die aan de bron staan van groene reststromen. En vanzelfsprekend door de bedrijven die groene reststromen transporteren en bewerken.

Dit jaar kiest de organisatie voor het motto ‘Groen is duurzaam’ en de locatie is het Attero-terrein aan de Fregatweg 32 in Maastricht. Het publiek van de tweejaarlijkse Demodagen kan op beide dagen zowel ’s morgens als ’s middags rondleidingen en demonstraties meemaken.

Machines van diverse fabrikanten zijn dan om beurten druk bezig met verkleinen, zeven, omzetten en overslaan van biobased producten. Het werkproces wordt besproken door een productspecialist en de presentator van de demotour. In de centrale ruimte op het terrein zijn - naast de bedrijven die op het buitenterrein demonstreren - ook andere exposanten aanwezig, zoals overheidsinstanties, adviesbureaus en brancheorganisaties als CUMELA Nederland, waarvan een behoorlijk aantal leden actief is met biomassa. Op deze stand kunt u zich inschrijven voor de informatiebijeenkomst Biomassa, Mestverwerking en Mest (zie kader). Op deze pagina’s enkele noviteiten en primeurs die op de BVOR-Demodagen worden voorgesteld.

De demonstraties starten ’s morgens om 10.00 uur en ’s middags om 14.00 uur. Het terrein is op beide dagen voor het publiek geopend van 9.00 tot 17.00 uur. De toegang is gratis en u hoeft zich vooraf niet aan te melden.

42

GRONDIG - Juni 2013

Deelnemers BVOR-Demodagen 2013 Cover All, Nieuw-Vennep - folie-overkappingen Craco, Alphen aan den Rijn - slijtdelen Europe Forestry, Stegeren - Europe Chippers Gicom, Biddinghuizen - Composting Systems Jager-Ophof, Harderwijk - Willibald, Neuenhauser Lubo Systems, Emmen - Neptunus-zeef Nihot Recycling Technology, Amsterdam - SDS Windshifter Pon Equipment, Almere - Komptech, Caterpillar C. van der Pols, Zuidland - Doppstadt Precia Molen, Breda - weegapparatuur Quality Services, Bennekom - keuringsbedrijf SCM Milieu, Roermond - Milieu-advisering Van Bemmel, IJsselstein - Jenz, TerraSelect, Backhus Vermeer Benelux, ‘s-Heer Arendskerke - Vermeer Attero, Maastricht - verwerker biomassa Dienst Regelingen, Assen Agentschap NL CUMELA Nederland, Nijkerk Organisatie: BVOR, Wageningen Kijk voor de meest actuele deelnemerslijst op www.bvor.nl.

Kom en schrijf in voor informatiebijeenkomst Biomassa, Mestverwerking en Mest Tijdens de BVOR-Demodagen kunt u zich op de stand van CUMELA Nederland inschrijven voor de informatiebijeenkomst Biomassa, Mestverwerking en Mest, die voor de tweede helft van september staat gepland. Het gaat daarbij over de raakvlakken en samenhang. Welke mogelijkheden en kansen biedt dat de verwerkers en opdrachtgevers en welke ontwikkelingen en initiatieven zijn er? Omdat tegen die tijd de nieuwe mestwetgeving bekend is, belooft de bijeenkomst extra interessant te worden.

Evenals de datum is ook de plaats nog niet exact bekend, maar ga uit van een goed bereikbare locatie in de provincie Utrecht. Ter dekking van de kosten wordt van de deelnemers een kleine bijdrage gevraagd. Wilt u zich aanmelden? Kom naar de stand van CUMELA Nederland op de BVOR-Demodagen of meld u per mail aan via info@cumela. nl. We informeren u dan zo snel mogelijk over de inleidingen, sprekers, plaats, datum en tijd.

Jenz voor de massa Zeker voor de verwerking van groenafval tot hoogwaardige biomassa is het werken bij lage toerentallen belangrijk, omdat er zo minder fijn materiaal wordt geproduceerd. Met de nieuwe Jenz BA-shredders kan zowel met swinghamers als met vaste hamers worden gedraaid.

De BA 725 is voorzien van twee poelies op de rotor, zodat je met 500 of met 1000 toeren kunt draaien, maar door de variostand zijn alle toerentallen tussen 350 en 1000 in te stellen. De langzaam draaiende Jenz BA 725 krijgt een Mercedes-Benz-zescilinder-dieselmotor met een vermogen van 360 kW (490 pk).

Doordat de draairichting van de rotor naar beneden is, kan ook met geopende zeefkorf worden gedraaid, zodat het product van een traag draaiende verkleiner kan worden gemaakt. Omdat de motor boven de rotor is geplaatst en er een hydraulische kiptrechter aanwezig is, kan lang materiaal goed worden verwerkt. Over het verbruik zegt importeur Van Bemmel: “Bij een capaciteit van 70 ton per uur werd gemiddeld 35 liter dieselolie verbruikt, terwijl deze getallen bij traag draaiende machines vaak omgekeerd zijn.” De BA 725 weegt 23 ton op drie assen. De verkleiner is compleet met afstandsbediening, een hydraulische kiptrechter en een afvoertransportband van 5,85 meter. www.vanbemmel.com

Vermeer verkleint Ook bij verkleiningsmachines wordt tegenwoordig kritisch gekeken naar emissies en brandstofverbruik. Zo is de HG4000-verkleiner van het Amerikaanse Vermeer nu uitgerust met een 330 kW (450 pk) sterke Europese zescilinder-dieselmotor van FTP (Iveco), die aan de uitstooteisen voldoet dankzij de toevoeging van AdBlue. Volgens Vermeer moet je voor het verkleinen van 80 ton doorsnee groenafval in een uur rekenen met 30 liter brandstof en dat is klaarblijkelijk gering. Vermeer kiest daarnaast voor elektrisch aangedreven ventilatoren met dertig procent meer koelcapaciteit dan een grote, centrale ventilator. Bovendien zijn de ventilatoren stiller dan hydraulisch aangedreven exemplaren en vragen ze maar een kwart van het motorvermogen. De HG4000 heeft een lange, open invoertafel, waardoor hij gemakkelijk te beladen is met lang materiaal. Vermeer levert hem standaard met een demper en een lange afvoerband voor het laden in walking floors. Zeefdekken wisselen en beitels vervangen is een fluitje van een eurocent, omdat het hele rotorhuis open kan. De HG4000 is 2,50 meter breed, 3,90 meter hoog en 10,50 meter lang, leverbaar met trekoog of als opleggerversie en verkrijgbaar als langzaam- of snelverkeersuitvoering. www.vermeer-benelux.com

Doppstadt pakt uit…

De nieuwe DH810 L van Doppstadt is een compact gebouwde, flexibel inzetbare houtversnipperaar voor het verwerken van stammen met diameters tot zestig centimeter. Doordat de opbouw en de tafel over 300 graden verstelbaar (zwenkbaar) zijn, is de DH810 L altijd goed op te stellen op locatie. Daardoor kan er goed worden beladen en kan het materiaal goed worden uitgeworpen. Ook nieuw van Doppstadt - en waarschijnlijk al als primeur op de BVOR-Demodagen - is de DH Q 812-houtversnipperaar met aftakasaandrijving, zo meldt importeur C. van der Pols in Zuidland. De machines is ook geschikt voor stammen tot zestig centimeter. Deze versie staat op een tweeassig chassis en is goed transporteerbaar. www.pols.nl

GRONDIG - Juni 2013

43

Belangrijke klasse voor Doosan Met de nieuwe DX225LC-3 in de aanval op de gevestigde orde in de 21-tons klasse Op de Bauma in München toonde Doosan de nieuwe DX225LC-3graafmachine, een rupsmachine in de gewichtsklasse van 21,9 tot 24 ton. Hij is uitgerust met een Stage IIIb-zescilindermotor die een vermogen van 124 kW (167 pk) levert.

In de nieuwe economische realiteit tellen de prestaties en de kosten en hebben weinigen interesse in glitter and glamour. Doosan lijkt dat goed aan te voelen in zijn strategie om nu toch eens door te stoten naar een toppositie op de wereldmarkt. De nieuwe DX225LC-3 is bijvoorbeeld van alles hetzelfde als zijn voorganger, maar dan wel met een beetje meer: acht procent meer trek- en hijskracht, tien procent meer vermogen, achttien procent productiever en zuiniger met brandstof. Doosan kiest met de DL06K voor dezelfde basismotor als in de nieuwe veertientons DX140W-3 op banden, maar in de rupsgraver is het vermogen wat hoger. De watergekoelde commonrail-zescilinder is voorzien van uitlaatgasrecirculatie (EGR) met een oxidatiekatalysator en een roetfilter. Met monogiek en standaard lepelsteel komt de maximale graafdiepte op bijna 6,60 meter en het graafbereik op het maaiveld op 9,80 meter. Met de optionele gedeelde giek gaat het bereik naar 10,10 meter. Doosan heeft ook een ‘super long reach’-giek voor het afwerken en die reikt met het bakmes tot 15,30 meter. De werkdrukken zijn wat opgeschroefd, evenals de literopbrengst. De fabrikant zorgde er bij de bedieningshendels voor dat de winst in kracht en snelheid goed gedoseerd

kan worden bediend. Meerdere functies kunnen prima gelijktijdig worden uitgevoerd en er is voldoende hydraulisch vermogen voor uitrustingsstukken. Wie meer wil weten over de cabine, de display, de consoles en de luchtgeveerde stoel verwijzen we naar het artikel over de mobiele veertientonner elders in dit nummer van Grondig. Doosan biedt als opties een zogenaamde drijvende giek (floating boom) en ‘straight travel’ die ervoor zorgt dat de machine op één pedaal kaarsrecht blijft rijden in ruw terrein. De zwenkradius is 2,79 meter. De graafkracht op de bak is 15,2 ton en op zes meter hijst de 22-tonner 7,26 ton.

Serie 200: zestons TB Een belangrijke machine voor importeur Verhoeven is deze Takeuchi TB260, die 5,8 ton op de weegschaal brengt. De machine wordt gepositioneerd tussen de TB250 (5,0 ton) en de TB285 (8,5 ton) en qua afmetingen en prestaties heeft de nieuwe TB260 met laatstgenoemde de meeste gelijkenis. Takeuchi monteert een Yanmar-viercilindermotor met 34,5 kW (47 pk) in de compacte bovenbouw. Dat zorgt voor een korte zwenkradius. De TB260 wordt standaard geleverd met klimaatregeling, een boordcomputer, een stoel met hoge rug, een voorruit met gasveer, slangbreukbeveiliging op de arm- en hefcilinder, vier werklampen, twee extra hydraulische functies, een enkelwerkend circuit (hamerfunctie) en een drukloze retour. Er zijn twee graafarmen en met de langste (1,78 meter) komt het graafbereik op 6,30 meter.

grondverzetnieiuws 44

Nieuwe KM100

Na de compacte KM80 (800 kilo) en de grote KM180kniklader (1,8 ton) acht importeur De Schans uit Hedel nu de tijd rijp voor de nieuwe Knikmops KM100. Misschien wel de belangrijkste nieuweling, want het betreft hier een doorontwikkeling van de KM90, zo’n beetje de meest verkochte Knikmops, waarvan er in de Benelux duizenden draaien. De nieuwe KM100 krijgt van zijn Belgische fabrikant een nieuwe voortrein en afgeronde wielkasten aan de achterzijde. Het belangrijkste nieuws betreft de krachtiger wielmotoren en de hydraulische handrem - in plaats van een mechanische - die een lange levensduur heeft. De hefkracht van de KM100 is VC-rol 650 kilogram bij een werkklaar gewicht van 1000 Monteer op een speciale schapenpoot-trilrol van een grondwals 150 steenbeitels - net zulke kilo. De nieuwe Knikmops krijgt een Kubota D1105beitels als op een asfaltfrees - en je kunt de wals inzetten voor het verkleinen van grove fracties dieselmotor en voor uitrustingsstukken is 33 liter steen of beton en voor het verdichten ervan. Met deze VC-rol kun je ook ondergronden goed olie per minuut beschikbaar. door elkaar mengen en bijvoorbeeld losse stenen in gewoelde grond verkleinen of opgebroken betonwegen verkleinen tot onderlagen. De uitvinding komt van Wirtgendochter Hamm, die de speciale VC-rol-versie (de afkorting staat voor Vibration Crusher) van zijn grondwalsen aanbiedt met de H25i VC-grondwals van 160 kW (217 kW) in Stage IV-uitvoering. Je kunt de walsrol overigens ‘ombouwen’ naar een schapenpootbandage, waarvoor Hamm speciale opzetblokken heeft ontwikkeld. www.hamm.eu GRONDIG - Juni 2013

Toch een vijfasser

kORT NIEUWs Het eerste miljoen Het werd uiteindelijk een 22-tons JS220LC die in chroomkleur werd gespoten en vervolgens in de showroom van de JCB-fabriek in Rocester werd geparkeerd. Deze machine was namelijk de miljoenste machine die JCB in de afgelopen 67 jaar bouwde. Volgens topman Sir Anthony Bamford zal het volgende miljoen in een korter tijdsbestek van de band rollen. Hij baseert zich op het feit dat éénderde van het miljoen in de afgelopen zes jaar werd gebouwd.

Na de vierassige MK80 (tegenwoordig MK88), de MK100 op vijf aslijnen en de drieassige MK63 komt Liebherr nu met een MK140snelmontage-loopkatkraan. In Nederland, waar deze kranen heel populair zijn in de B&U-bouw, heeft tot nu toe Spierings Kranen het monopolie. De MK140 staat ook op vijf assen en de vlucht is 57 meter. Dan pakt de Liebherr-vouwkraan op de punt nog 1,8 ton! De maximale hijscapaciteit is 8,0 ton en je kunt de giek optoppen naar 70 graden, waarmee de haakhoogte op 95 meter komt.

Indrukwekkend…

Terex-Finlay Demodagen

Groep in Vianen (Stuartweg) welke machines en primeurs er in huis zijn gehaald. De data: woensdag 12 tot en met vrijdag 15 juni van 9.00 tot 17.00 uur.

2,30 meter hoger STC Coevorden bouwde voor de Deense Doosan-importeur voor vier zestientons mobiele graafmachines een extra verstevigde cabineverhoging met een apart hydraulisch circuit. De cabine kan tot 2,30 meter worden verhoogd en hij komt dan slechts tachtig centimeter naar voren. De cabines zijn voorzien van een zakinstallatie (in geval van nood) en een uitstapvalbeveiliging.

Met de overname van Van Bemmel door de Van Laeke Groep uit België - waartoe ook Marcom in België behoort - verhuisde logischerwijs het importeurschap voor de breek-, was- een zeefinstallaties van Terex en Finlay in Nederland naar Van Bemmel. Om klanten en geïnteresseerden kennis te laten maken met het programma toont Van Bemmel tijdens drie demodagen bij de Van Schie

advertentie

Locatie : Van Schie Groep Stuartweg 314131 NH Vianen (volg volg aanwijzingen ter plaatse )

Met demonstraties van de …

Van Bemmel BV Lorentzlaan 14 3401 MX IJSSELSTEIN T +31.30.6868100 F +31.30.6868101 info@vanbemmel.com

* * * * *

TEREX / FINLAY 883 vlakdekzeef TEREX / FINLAY I-100 rotorbreker TEREX / FINLAY I-130RS rotorbreker met retourband TERRA –SELECT DT6-E dubbele trommelzeef HAAS TYRON 2000 sloophoutshredder En de nieuwe, innovatieve ….

TEREX FINLAY 883 vlakdekzeef met SPALECK K flip/flow low zeefbox

GRONDIG - Juni 2013

45

doe maar gewoon…

Tijd om kennis te maken met de nieuwe Doosan DX140W-3 Met de veertientons mobiele graafmachine wist Doosan in Nederland te klimmen naar de tweede plaats op de lijst van meest verkochte bandenkranen. Maar liefst tachtig procent van alle verkochte mobiele Doosans is een DX140W.

techniek 46

De verkopers en klanten keken dus reikhalzend uit naar de Stage IIIb-versie. De fabrikant is zo slim om naast de motor ook de rest van de machine een upgrade te geven, al lijkt er op het eerste gezicht weinig nieuws onder het zonnig-oranje plaatwerk. Schijn bedriegt echter. De DL06KB-zescilinderdieselmotor is van eigen fabricaat: een commonrail met EGRuitlaatgasnabehandeling die - om aan de strengere Stage IIIbeisen te voldoen - een roetfilter heeft dat automatisch frequent regenereert (schoonbrandt). Tenzij u dat op enig moment niet past, want dan kan dat proces worden uitgesteld. Die motor blijft een sterke troef in deze klasse. Het is een ruim bemeten 5,9-liter-zescilinder, die met 102 kW (137 pk) bij 2000 toeren iets meer paardenkrachten heeft dan het voorgaande model.

Het gaat ons echter vooral om de vlakke koppelkromme, die tussen de 900 en 2000 toeren 500 Nm aangeeft. Het maximale koppel ligt op 588 Nm bij 1400 toeren per minuut. Volgens productspecialist Jannes Kroes van Ro-Ad is de motor behoorlijk stil - 69 dB(A) in de cabine, zo staat er aangeplakt - maar ook erg zuinig en dat past ons wel. Een verbruik van 7,5 liter per draaiuur is volgens Kroes haalbaar bij gemiddelde inzet, maar het ligt natuurlijk ook aan de machinist. Doosan draagt bij door GRONDIG - Juni 2013

het stationair toerental te verlagen naar 800 toeren, door de elektronische ventilatorkoppeling, door de Ecometer en door de toerentallen en drukken nog nauwkeuriger te kunnen afstemmen op de werkzaamheden. Er zijn vier vermogensstanden (PowerPlus, Power, Standaard en Eco) en vier werkstanden.

Vernieuw wat nodig is…

In de cabine plaatst Doosan een hippe, tweekleurige Savasstoel met oranje accenten. De luchtgeveerde zetel is werkelijk in alle standen te verstellen, ook ten opzichte van de consoles, die apart hoekverstelbaar zijn. Het zicht is oké, mede door de diep doorgetrokken rechter ruit, de nette verdeling van de gedeelde voorruit (één derde onder, twee derde boven) en het grotere raam in de deur, dat gemakkelijker open kan voor communicatie met omstanders. Doosan brengt de rijfunctie (voor- en achteruit) naar de voorzijde van de rechter joystick.

Op de sticks vinden we nu ook duimwieltjes voor proportionele bediening van de bewegingen en functies. De machine behield het regenscherm boven de voorruit, het transparante, grote dakluik en een klimaatgeregelde airco. Achter de stoel is ruimte voor een grote koelbox, maar de nieuwe Doosan heeft

nu ook een gekoelde ruimte rechts achter de stoel. Aan alles is gedacht: een radio met usb-aansluiting, voldoende opbergruimte, een vlakke vloer tot en met een opbergplek voor een zonnebril.

Behoud wat goed is…

De tweedelige giek is in de afgelopen jaren standaard geworden voor mobiele graafmachines. Zeker met ook nog een draaikantelstuk voorop krijg je dan een machine waarmee de bak in allerlei hoeken en gaatjes kan komen, ook kort voor de kraan. En tijdens transport heb je beter zicht over rechts dan met een monogiek. De gedeelde giek op de Doosan is vijf meter lang en de fabrikant biedt keuze uit lepelstelen van 2,10 en 2,50 meter lengte. Ro-Ad levert de veertientonner af met extra functies (hameren, roteren, sorteren-grijpen en maaikorven), met een hydraulische wigkoppeling, een treeplank en werkverlichting. De demomachine kreeg als extra Ride Control (voorkomt het schokken tijdens het rijden op hogere snelheid). Aan de linker- en rechterzijde van de onderwagen zitten twee grote kasten voor het opbergen van kettingen, gereedschap en anderszins. In tegenstelling tot het voorgaande type kun je nu niet meer het dozerblad van achter naar voor verplaatsen. Daarvoor in ruil krijg je een baksteun voorop en een dozerblad dat sterker en hoger is.

Mocht je die willen: twee of vier stempelpoten of twee poten en een dozerblad staan op de optielijst. Wat blijft is de wat langere onderwagen (wielbasis 2,80 meter) met heavy-dutyassen, waarbij de transmissie op de achteras is geplaatst.

Het resultaat is vertrouwd Het e-POS-hydraulieksysteem van de machine staat bekend als betrouwbaar en daar is weinig aan veranderd. De bedieningsdisplay in de cabine helemaal nieuw, modern en overzichtelijk. Het menu ‘spreekt’ Nederlands en dat is prettig, want er zijn veel instelmogelijkheden. De twee axiale hoofdpompen leveren tweemaal 170 liter - 10 procent meer - en de systeemdrukken zijn afgestemd op snelle werkcycli: 380 bar voor de graafuitrusting en het aanbouwstuk en 350 bar voor het rijden. De rijsnelheid is maximaal 37 km/u. Met de brandstofvulpomp met automatische afslag (voorin, bij de accu) is de machine helemaal af en het enige wat de koper rest, is de keuze voor de banden: van 10.00-20-dubbellucht tot enkellucht met breedtes tot 710 millimeter. Zeventig procent van alle Nederlandse Doosans gaat op enkellucht, voornamelijk 650 millimeter breed, voor flexibele inzet.

Onze eerste indruk? Doosan maakt zijn reputatie als nononsense-merk weer eens waar. Niet te veel opsmuk, niet altijd technisch het nieuwste van het laatste, liever iets wat al is uitgekristalliseerd. Dat alles onder het motto ‘Doe maar gewoon, da’s gek genoeg’. De DX140W-3 is gewoon weer een degelijke en complete machine met functionele nieuwigheden onder het plaatwerk en in de cabine. Wanneer de veertientonner in de praktijk zijn lage verbruik waarmaakt, zal ook deze bandenkraan weer in grote aantallen worden verkocht.

Tekst & foto’s: Michiel Pouwels

Hip, maar in de stoffen uitvoering wellicht wat besmettelijk. De goed verstelbare en luchtgeveerde Savas-stoel heeft lederen bekleding. Comfortabel, maar ook praktisch.

Het roetfilter ligt netjes ingebed aan de rechterachterzijde bovenop, zodat er slechts een klein bocheltje naast de motorkap zit.

Twee stevige kisten, een hoger en steviger uitgevoerd dozerblad en een voorbeeldige afscherming van de kinematiek ervan.

Zo hoort dat!

De display ‘spreekt’ Nederlands en daarmee loods je jezelf gemakkelijk langs alle instelmogelijkheden.

GRONDIG - Juni 2013

47

Holder ontwikkelt FM 350 Het zijn de tools die de machine maken Er is er nog altijd een harde kern beheerders die sportvelden met de kooimaaier gemaaid willen hebben. Daarvoor ontwikkelde Holder in eigen beheer deze FM 350-kooimaaier. Het dragende gedeelte is puur een eigen ontwikkeling, de kooimaaier-units worden ingekocht bij Ransomes. Het past in de trend die Holder heeft ingezet om voor de Holders een complete range tools te leveren.

Een argument om een Holder te kopen voor het maaien van sportterreinen en openbaar groen is de veelzijdige inzet ten opzichte van de zelfrijdende maaiers. Naast de maaier kunnen er een bakje, bladzuiger, strooiunit, veegbezem of watergeefunit worden opgebouwd. Die veelzijdige inzet drukt de kosten van het machinepark ten opzichte van allemaal gespecialiseerde zelfrijders. Dat mag ook, want een Holder C 250 met 49 kW (67 pk) Kubota-viercilinder in combinatie met een hydrostatische aandrijving en met de ruime cabine kost ruwweg â‚Ź 60.000,-.

De Holder C 250 is voldoende om de nieuwe kooimaaier aan te drijven. Deze theorie staat of valt bij het kunnen leveren van allerlei passende tools. Op zich is dat ook niet zo moeilijk, want er is van alles leverbaar. De Vor toonde daarom op zijn demodagen bijvoorbeeld ook de Holder M 480 met 3,50 meter brede Stensballe-cirkelmaaier in frontaanbouw. Met de FM 350-kooimaaier bewijst Holder echter dat het beleid nu is

48

GRONDIG - Juni 2013

om diverse tools zelf te ontwikkelen. De Vor presenteerde de nieuwe FM 350 voor het eerst op de demodagen van De Vor. De machine hing daar voor een Holder C 370.

Easy going In de cabine is een apart bedieningspaneeltje van de FMmaaiunit geplaatst, recht tegen de armleuning met daarop de multihendel. De start-stopknop indrukken en de heffendalenknop en de maaier is in werking. Het heel kort op de Holder gebouwde frame hangt daarbij in kettingen automatisch op hoogte om de maaiunits genoeg vrije pendelweg te geven. Op de hydrostaat kun je rustig versnellen naar circa 12 km/u, de snelheid waarbij de maximale hapgrootte van de Ransomesmaaiunits is bereikt, dit in combinatie met een motortoerental van 1500 omwentelingen per minuut. Op de centrale drukmeter boven op de maaiunit is te zien of de maaiers goed draaien.

Mocht er ongerechtigheid in een maaier komen, dan loopt de druk op en dan weet de machinist dat er een storing of blokkade is. Vanwege de vrij laag en ver naar voren geplaatste cabine is het zicht op de maaiers en de meter goed.

Op het voetbalveld is het gewoon volvelds maaien. Voor het nemen van de doelpalen en de dug-out langs de zijkant is met tuimelschakelaars één of meerdere van de drie elementen apart uit te schakelen en op te klappen. Keren kan dankzij de knikbesturing met de 3,50 meter brede maaiunit in één keer, zonder dat de binnenste wielen extra wringen.

Je kunt puur op het rijpedaal rijden, waarbij het motortoerental gelijk blijft en de rijsnelheid kan worden aangepast, maar in dit geval kun je ook via een potmeter op de joystick rijden. De motor gromt mooi rustig met circa 1500 motortoeren. Je kunt dat motortoerental ook via het SDSrijprogramma instellen. Deze rijmodule is eigenlijk bedoeld voor aftakaswerk, maar past hier om het motortoerental mooi constant laag te houden. Meer dan 1500 motortoeren is niet nodig, omdat de speciale regelbare oliepomp met een capaciteit van 80 liter per minuut voor de aandrijving van de maai-units de voor de maaier benodigde 56 liter per minuut al bij dat toerental levert. Dat is niet alleen aangenaam voor oren en omstanders - Holder geeft een geluidsniveau in de cabine op van 75 dB(A) - maar het scheelt ook brandstof.

Holder claimt voor dit werk met circa vijf liter diesel per uur toe te kunnen.

Het frame is zo compact en kort mogelijk geconstrueerd om het zwaartepunt zo kort mogelijk op de Holder te krijgen. Afzetten is een kwestie van hydrauliekslangen en stekkers loskoppelen en de drie steunpoten laten zakken.

Elke maaiunit heeft precies dezelfde pendelende ophanging.

Kenmerkend is de centrale ophanging met een breekpen, zodat bij een eventuele botsing de pen breekt en er niet wat verbuigt.

Modulebouw De maaier zelf bestaat uit vijf hydraulisch aangedreven Ransomes Magna 250-maaiunits. Holder heeft daar voor frontaanbouw in de driepuntshef een draagframe voor geconstrueerd, dat in werkstand in kettingen op de juiste hoogte hangt. Het frame heeft voor alle maai-units dezelfde pendelende ophanging met een centrale ophangpen met breekbeveiliging. Breekbeveiliging wil zeggen dat daar de pen breekt in plaats van dat er wat verbuigt als een chauffeur te hard tegen een obstakel maait. Wat ook opvalt is dat de C 370 een flinke batterij achtergewichten heeft, plus een stel wielgewichten in de achterste wielen. De 1875 kilogram van de Holder is niet toereikend. Dat komt mede doordat de dubbele cabine circa dertig centimeter verder naar voren steekt dan de normale eenpersoonscabine. De C 250 met enkele cabine kan zonder die wielgewichten toe, omdat dan de maaiunit dertig centimeter dichter bij de vooras hangt.

Voor een stabiel rijgedrag adviseert Holder het achtergewicht te laten hangen.

Die stabiliteit is hier tijdens het maaien nog niet eens zo kritisch, maar bij de terugtocht over de weg wel, omdat de Holder een topsnelheid van 40 km/u heeft. Dat is één van de plussen van zo’n Holder-combinatie ten opzichte van zelfrijdende maaiers met een top van doorgaans 25 km/u.

Verder heeft de Holder zijn grote banden voor en achter mee.

De CM 350-maaiunit met dito werkbreedte zal rond de € 43.000,- gaan kosten. Inclusief de Holder C 250 met de benodigde opties voor de kooimaaier komt de combinatie uit op ongeveer € 110.000,-.

Tijdens het werk kunnen de maaiers individueel worden opgeklapt en uitgeschakeld.

Voor transport moet handmatig de transportvergrendeling worden gesloten.

125 jaar Holder Deze vijfdelige kooimaaier is één van de noviteiten die Holder eind deze maand op Demopark 2013 in Eisenach gaat tonen. Op deze toonaangevende beurs schenkt Holder extra aandacht aan zijn 125-jarig jubileum. Naast deze noviteit zullen daar ook de nieuwe Holder S 1090 met tweepersoonscabine, de nieuwe Holder FL 770 in jubileumuitvoering, de X 30 met compleet Holderaanbouwpakket en natuurlijk 125 jaar Holder met modellen van 1888 tot 2013 worden getoond.

Tekst en foto’s: Gert Vreemann

GRONDIG - Juni 2013

49

DigiWerkbon Bedrijfsovername in eigen kring Een verantwoorde overname vraagt een serieuze aanpak       

Het keuzemoment Capaciteitenontwikkeling Taakontwikkeling Waardebepaling Fiscale mogelijkheden Financieringsopties Bedrijfsstructuur

Digitaal verantwoorden van uren, materieel en hulpstoffen!

Tijdwinst door snellere facturatie Efficiëntie door automatische invoer van werkbonnen Inzicht in rendement en prestaties

Wij begeleiden alle stappen in het overnametraject, zowel de technischeals de menselijke kant.

Transparant en daardoor minder fouten

www.forlandigibon.nl

info@forlan.nl - +31 6 52 36 45 25

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Lucas Meertens.

Hartig advies voor Loonbedrijven.

Mekos machinebouw brengt u op grote voorsprong Graderwerk met de unieke Mekos frontschuif voor uw wiellader: met een enorme capaciteit.

Sitech-Trimble automatisering 2D of 3D. Laser, GPS, Total station.

Mekos voor topsport in machinebouw, ruim 25 jaar de fabrikant van het origineel de “Mekos Kilver.”

Precisie egaliseermachines voor de professionele gebruiker.

Mekos rondlegleveler: vlak en tonrond leggen met 1 machine, traploos instelbare ronde vorm in het afstrijkmes +verdichten.

Mekos zelfrijdende machines voor iedere toepassing zoals koppen, wieden, spuiten, ziekzoeken enz.

(op getoonde producten zijn individueel patenten van toepassing)

Partners:

Mekos Schagerbrug BV Tel. 0224-571555 www.mekos.nl

W E T F

: www.eversagro.nl : info@eversagro.nl : 0546 644 866 : 0546 549 912

nieuw

!

g rass p rofi - frontuit voering

LANDBOUWBEURS VLAGTWEDDE

2013

vrijdag

5

nieuw

juli

!

13.00 - 22.00

Q uarter - strip - till bemester kom deze en meer machines van

e vers

bekijken op de loonwerk velddagen

zaterdag

6

juli

11.00 - 20.00

zondag

7

juli

11.00 - 18.00

THEMA EFFICIËNT ONDERNEMEN MET AANDACHT VOOR MILIEU EN LEEFOMGEVING INFORMEER VRIJBLIJVEND NAAR DE MOGELIJKHEDEN VOOR DEELNAME

AKKERBOUW, VEEHOUDERIJ, GRONDVERZET, GROENVOORZIENING EN TRANSPORT

VL AGT W EDDERL ANDBOU W BEURS.NL

are Snel beschikb hines voorraadmac o n ze V ra a g n a a r n d it ie s o c k c a P in W

4 hydraulische bodemkettingen, 2 versnellingen

Silo-SPACE

Hydraulisch onderstel standaard op drie asser Ook leverbaar met aangedreven assen 4 modellen, capaciteiten tot 55 m3 (60 m3 met opzetschotten)

Tel : 0032 43 77 35 45 – www.joskin.com

Veel nieuws op Loonwerk velddagen Schuitemaker in Rijssen organiseert ook dit jaar samen met de partners Evers Agro, Vredestein, Fella, JCB, Holaras, For Farmers Hendrix en Agrometius de Loonwerk Velddagen. Op die dagen zal een flink aantal noviteiten worden getoond als grote aanloop naar de Agritechnica. Schuitemaker heeft natuurlijk zelf het nodige te melden.

agrarisch nieuws

Een van de aandachttrekkers wordt ongetwijfeld de Veldhuizen Luctor-transporttrekker met daarachter een Rapide met zwanenhals, snelverkeerassen met alles erop en eraan voor high-speed-transport.

Denk aan onderrijbeveiliging, ABS, ESP-stabiliteitsregeling en RRSkantelbeveiliging, afdekking, verlichting, markering en dergelijke. Geen utopie, want deze combinatie gaat daarna draaien bij een grasdrogerij in het noorden van het land. Schuitemaker zelf toont als tegenhanger

Dubbeldoel-Holaras Holaras zal op de Loonwerk Velddagen zijn Stego-kuilverdichtingswals demonstreren. Van ons mag deze unieke grasvork-kuilverdelercombinatie, die Loonbedrijf Tuller te Bathmen heeft aangeschaft, ook komen. Deze variant heeft als voordeel dat bij kuilen waar de grasvork ook gewenst is deze direct bij de hand is. De grasvork wordt via een adapterplaat aangekoppeld en is hierdoor geschikt voor elk type shovel.

De vork heeft acht chroomnikkelstalen tanden met een lengte van 140 centimeter en een diameter van 70 millimeter. De vorktanden kunnen in de kuilverdeler worden geschoven om deze vervolgens met een speciale vergrendeling vast te zetten. De kuilverdeler is standaard uitgevoerd met opklapklare en uitschuifbare zware rubberen zijdoeken en elektro-hydraulische bediening. De afstandsbediening is voor alle functies draadloos.

52

GRONDIG - Juni 2013

de kleinste nieuwe Rapide 55, die in een beperkte oplage zal worden gebouwd.

De Siwa-silagewagen wordt getoond met elektrische gedwongen besturing via een potmeter. Die moet preciezer werken dan de mechanische variant. De elektrische besturing is leverbaar op de tandem- en de drieassers. De Robusta Variospoor-tandemuitvoering is te bewonderen met twee aangedreven, hydraulisch afgeveerde wielen. De Exactabemester is ook verder doorontwikkeld. De hoofdkenmerken, zoals compact achter de trekker, een hydraulische drukregeling per element en de open constructie voor gemakkelijker onderhoud, zijn gebleven.

Nieuw zijn verzinkte elementen en cilinders. De Exacta is leverbaar in 800-, 900- en 940-uitvoering met een corresponderende werkbreedte in centimeters. De laatste komt bij transport wel boven de vier meter hoogte uit, maar heef weer wel verder dan 90 graden naar binnen klappende zijdelen en veiligheidsafscherming.

Evers in de fronthef

Na het succes van de Grass Profi GP-620 komt Evers tijdens de Loonwerk Velddagen met een Grass Profi GPG-580 in frontuitvoering. Deze machine bestaat uit een vierdelige egalisatiebalk met daarachter twee rijen zware eggevelden. De machine is nu zonder aandrukrol en zaaimachine te gebruiken. Dat heeft als voordeel dat achter de trekker een bestaande doorzaaimachine of Cambridge kan worden gehangen. Evers Agro toont de Grass Profi GPG-580 in combinatie met een getrokken Concord-rol met zaaimachine en een extra rij tanden om het graszaad in te werken.

Daarnaast is deze rol voorzien van Pictor-ringen om het graszaad goed vast te leggen.

Fella TS 1255 PRO 4-rotor-hark

McConnels nieuwste arm

Fella toont op de Loonwerk Velddagen deze nieuwe 12,50 meter brede TS 1255 PRO 4-rotor-hark. Kenmerkend aan de hark is de nieuw ontwikkelde, extra zwaar uitgevoerde elementkop met grotere diameter buizen van de rotorarmen met een grotere lagerafstand. Net als bij de bestaande Fella-harken heeft deze machine ook een gesloten constructie. Elektrische hoogteverstelling is standaard. Tijdens de Velddagen moet u ook even letten op het optillen en inzetten. Fella past hier het ‘jet’-principe toe: bij het uittillen eerst de achterste wielen en dan de voorste en bij het neerzetten omgekeerd om steken in de zode te voorkomen.

KORT NIEUWS Abemec-remmentester Abemec heeft een mobiele rollenremmentestbank aangeschaft voor het per wiel testen van de remvertraging. Het bedrijf volgt hiermee de richtlijnen zoals gegeven in de apk voor vrachtwagens. Met Abemec kan in de werkplaatsen, maar desgewenst ook op locatie, trekkers, voertuigen en aanhangers testen met een breedte van 3,20 meter en aslasten tot achttien ton. Ook machines met wielstellen waarbij de tussenruimte van de wielen maar twintig centimeter is, kunnen worden getest.

JJ Dabekausen BV stelt met de PA 5155 VFR een nieuwe professionele armmaaier met een reikwijdte van 5,10 meter voor. Deze is geschikt voor trekkers met een vermogen vanaf 48 kW (65 pk) en een minimaal gewicht van 4000 kilogram. De armmaaier is parallel verschuifbaar van achteren naar voren over een afstand van 2,20 meter. Een oliekoeler en hydraulische obstakelbeveiliging behoren tot de standaarduitrusting. De McConnel is voorzien van een maaiarm die hydraulisch 108 graden kan worden verdraaid.

De arm is standaard uitgerust met een eenhendel elektro-proportionele bediening, alsmede een zweefstand van de arm en maairotor. De machine zal voor het eerst worden gepresenteerd tijdens de DemoPark-beurs van 23 tot en met 25 juni in het Duitse Eisenach.

nieuwe Big X 600 in vermogen en prijs het gat op tussen de bestaande Big X 500- en Big X 700-hakselaars. De 441 kW (600 pk) MAN-V8-motor heeft een extra groot constant vermogensbereik. De BiG X 600 heeft geen Eco- en X-Power-regeling, maar wel de bekend Krone-eigenschappen, zoals zes voorperswalsen, een 80 centimeter brede hakseltrommel, Vari-Stream, een traploze aandrijving van de bekken en een geveerde achteras.

Evers Quarter Na de plaatsspecifieke bemester Garanno voor bouwland introduceert Evers Agro de Quarter-strokenbemester. Dit is een nieuwe bemester in het programma van Evers, die dit mestseizoen al volop is ingezet en waarmee voornamelijk positieve ervaringen zijn opgedaan. Deze bemester is gebaseerd op het ‘strip-till’-principe.

Autocut slaat aan Het Pöttinger Autocut-slijpsysteem is inmiddels internationaal sterk doorgebroken.

Volgens Pöttinger is meer dan de helft van de dit jaar uitgeleverde Jumbo’s, Jumbo Combilines en Torro’s uitgerust met dit automatische slijpsysteem. Pöttinger geeft zelf door het regelmatig slijpen een vermogensen dus brandstofbesparing van circa vijftien procent op.

BiG X 600 Met alweer tien jaar serieproductie van hakselaars in Spelle vult Krone met de

Spearhead SPV2 Op het zestigjarig jubileum van Hissink Oeken zal de nieuwe Spearhead SPV 2-zelfrijder te zien zijn. Ook zal de nieuwe Seppi M Starsoil worden getoond aan het grote publiek. Het zijn enkele noviteiten die samengaan met een terugblik op zestig jaar Nijhof en Hissink te Oeken, met uiteraard voor de liefhebbers veel Eicher-tractoren in blinkende staat.

DemoPark Eisenach De medaillewinnaars voor de grote tuin- en parkbeurs DemoPark in Eisenach op 23 tot en met 25 juni zijn bekend. Goud gaat er naar de 22-tons veiligheidsbeugel van Fendt, naar de HK-egaliseerunit die kan egaliseren, wegen en scraperen, naar de Spearhead HC 130 met dubbel messysteem en naar de Stihl GS 461-betonkettingzaag zoals beschreven in de vorige uitgave van Grondig. Alle info vindt u op www.demopark.de.

GRONDIG - Juni 2013

53

techniek

Eenvoudig een liter per uur bespaard Praktijktests brandstofverbruik: Massey Ferguson DTM versus normaal rijden De DTM-automaatknop indrukken en je hebt zo een liter brandstof per uur bespaard. Dat bleek uit een eenvoudige proef bij het gras hakselen bij loonbedrijf Hoftijzer Lochem. Het is één van de initiatieven van MechaTrac om brandstofverbruikscijfers en brandstofbesparingsmogelijkheden bij Massey Fergusons te laten zien. We reden even mee.

Je moet het ijzer smeden als het heet is, is het gezegde, maar dat moet eigenlijk zijn: je wilt het ijzer smeden als het heet is, omdat dat het dan het gemakkelijkst gaat. Als het al gaat. Maar het ging niet op die natte, vooraf niet zo voorspelde kletsnatte donderdag met heel veel gras los. Hoftijzer Lochem had de bui zien aankomen en de manschappen hadden de nacht ervoor daarom flink doorgewerkt. U zult het vast herkennen. Die donderdag moest de hakselploeg opnieuw vol aan de bak. Kletsnat gras, goed voor (gewogen) ruim twaalf ton in de Veenhuis-silagewagen. Het ijzer is dan niet zo heet als u zou willen, maar het moet gewoon. Het

54

GRONDIG - Juni 2013

kost wat meer kracht en het vergt meer van de manschappen. Niet het moment om een praktijkproef te doen. Of juist wel? Want als Dynamic Tractor Management (DTM) het verschil met manueel rijden nú niet aantoont bij de MF 7480 Dyna-VT, dan is het er ook niet.

Anders rijden Eerst even op de computer gekeken: 2054 uur op de teller en in totaal 25.284 liter dieselolie verstookt. Dat is gemiddeld 12,3 liter per uur voor een trekker van 125 kW (170 pk) die allround wordt

ingezet voor de silagewagen, opraapwagen, pers, gronddumper en dergelijke. We weten vooraf dat we dat hier niet gaan redden.

Tijdens de proef is het ongeveer een halve kilometer transport, bijrijden over sappig grasland en de steile bult op. Chauffeur Bert is proefpersoon. Al snel blijkt zijn rijstijl. Bert rijdt op het voetpedaal (gaspedaal) en corrigeert de snelheid met de rijhendel als hij te hoog of te laag in toeren dreigt te komen. Bij hem is dat ruwweg boven de 1700 toeren en onder de 1200 toeren; helemaal niet buitensporig en eigenlijk wel netjes. Bij deze manier van rijden kan hij naar eigen zeggen op het voetgas gemakkelijker en vlotter de snelheid aanpassen aan de hakselaar. Bovendien kan hij wat gemakkelijker omgedraaid zitten voor goed zicht op de hakselpijp. Zo trekt hij zijn baantjes naast de hakselaar, die dikke kletsnatte zwaden voor de kiezen krijgt, getuige de hakselsnelheid van 6 tot 8 km/u. Bij het transport blaast Bert niet voluit. Hij rijdt duidelijk met enig beleid en houdt het toerental ook dan binnen de grenzen. Ook gaat hij niet op de topsnelheid rijden, omdat hij weet dat hij toch moet wachten tot het natte gras voldoende is aangereden. Voor het nemen van de bult moet het wel even voluit, maar dat mag. Tellers liegen niet. Na precies een uur klokt hij 14,5 liter brandstof.

DTM’en Op DTM rijden bij dit type MF 7480 (generatie Stage IIIa) is niet zo moeilijk, omdat je weinig hoeft in te stellen. Het onderste en het bovenste toerental zijn in DTM-stand niet te programmeren. Bij de nieuwere MF-typen kan dat wel. In feite hoeft de chauffeur alleen de DTM-automaatstand via de activeringsknop op de multihendel in te drukken. Daarna moet hij de voet van het gas nemen en puur op de rijhendel rijden. Verder blijft alles normaal. Bert schudt het hoofd. Het werkt niet met die hand constant bij het pookje.

Dat is hij niet gewend en hij vindt dat hij minder gemakkelijk de snelheid bij kan regelen dan met het voetgas. Ook stoort het hem om de arm constant bij de rijhendel te houden, omdat hij liever steun achter zoekt voor het vele omkijken. Dat moet dan maar even. Zo hebben we weer een uur getoerd. Ogenschijnlijk gaat alles op dezelfde manier. Toch zijn er verschillen. De motor blijft op een constanter toerental draaien en het toerenbereik is kleiner, omdat de bak de snelheid automatisch bijregelt. In feite probeert de automatiek de motor zo laagtoerig en zo constant mogelijk te laten draaien. Met één uitzondering: bergop tegen de kuilhoop.

Ook dat is simpel op te lossen, omdat je DTM met het gaspedaal kunt overrulen. Dus dan toch even legaal ‘de poot vol op het gas’.

Het testteam met links CAH Vilentum-student Thomas Roerink en rechts testchauffeur Bert Esselink. Thomas heeft zelf de ploegtest in Zwolle uitgevoerd.

De kuilhoop steil opzetten om al het gras te bergen, was hier een must. Dus ook met DTM even de voet op het gas om de bult te nemen. DTM kun je zo tijdelijk overrulen.

Brandstof op MF Super6-event Brandstofbesparing is één van de zes items op de komende MF Super6event in Wilp, dat plaatsvindt van 13 tot en met 15 juni. Naast resultaten van dergelijk testwerk zal er ook aandacht worden besteed aan de invloed van de manier van rijden op het verbruik, van een zwaardere of juist lichtere trekker et cetera. Last but not least zal MechaTrac de resultaten tonen van de grote brandstofverbruiksenquêtes onder MF-gebruikers.

De MF 7480 Dyna-VT, waarvan Hoftijzer er acht heeft, scoorde onder 26 andere gebruikers een gemiddeld verbruik van 11,04 liter per uur.

Interessanter is de spreiding in het verbruik onder de geënquêteerden.

Dat loopt uiteen van 8,2 tot 14,1 liter per uur. Een dag ‘Herderen’ is wat anders dan een dag zware grondbewerking.

De voorlopige conclusie van MechaTrac is dat de zescilindermodellen in de vermogensklasse van 103 tot 147 kW (140 tot 200 pk) gemiddeld 10,0 tot 12,5 liter per uur verbruiken. Akkerbouwers zitten gemiddeld wat hoger dan veehouders en loonbedrijven.

GRONDIG - Juni 2013

55

Op het eind zijn we natuurlijk benieuwd hoeveel brandstof er is verbruikt. De teller stokt op 13,2 liter, dus is er in een uur 1,3 liter diesel bespaard. Dat is negen procent en daar kun je mee thuiskomen.

Ronald Colenbrander, Hofijzer Lochem

Ook bij het ploegen

techniek

Deze proef is georganiseerd in samenwerking met MechaTrac. De importeur van Massey Ferguson heeft onder de gebruikers een omvangrijke enquête over het brandstofverbruik gehouden en is bezig met meer zaken rondom het thema brandstofbesparing. Rijden op DTM versus manueel is daar een onderdeel van.

MechaTrac heeft met een MF 7618 Dyna-VT met een vierscharige Regent-ploeg in de buurt van Zwolle op een perceel klei op veen (60 procent afslibbaar) eenzelfde proef gehouden. Je zou dan verwachten dat daar weinig uitkomt, omdat bij het manueel ploegen op SV1-cruisecontrol en op DTM constant op 7,2 km/u is gereden. In praktijk ligt dat iets genuanceerder. SV1 is gekoppeld aan het motortoerental, dat was ingesteld op 1680 toeren per minuut. Verschillen in grondslagzwaarte moet je manueel ondervangen door gas bij te regelen om de snelheid vast te houden. In feite leg je in SV1 de bakverhouding vast. In de DTM-functie varieert de automatiek de bakoverbrengingsverhouding en het motortoerental om die 7,2 km/u zo economisch mogelijk vast te houden. In DTM zijn de onderen bovengrenswaarden van het toerental ingesteld op 1500 en 1800 motortoeren, plus een ‘trigger’ om bij het uitheffen op stationair toerental te keren op de kopakker. Ook hier hield DTM het motortoerental iets constanter dan manueel op het gas rijden.

Gezien de gelijkmatiger belasting verwacht je een kleiner verschil dan bij het silage rijden. De teller gaf dat ook aan. Twee hectare ploegen onder gelijke omstandigheden met 7,2 km/u (1,2 hectare per uur) gaf zonder DTM een verbruik van 14,9 liter per uur en met DTM van 13,9 liter per uur. Eén liter bespaard. Dat scheelt zeven procent brandstof. Ook daar kun je mee thuiskomen.

Zo maar twee eenvoudige proeven, uitgevoerd samen met Thomas Roerink, student aan de CAH Vilentum in Dronten in opdracht van MechaTrac. En zo maar ‘even’ zeven en negen procent brandstof bespaard puur door de DTM-knop te benutten. Dat is al een boodschap op zich.

Tekst & foto’s: Gert Vreemann

Op DTM rijden is eigenlijk simpel: de DTM-knop activeren, de voet van het gaspedaal en de snelheid bijregelen met de versnellingshendel.

56

GRONDIG - Juni 2013

“Monitoring is een must” Hoftijzer Lochem is nadrukkelijk bezig het brandstofverbruik inzichtelijk te krijgen. manager Ronald Colenbrander. “Leuke momentopnamen, die mooi bijdragen aan de bewustwording. In de herfst willen wij in de maïs een langduriger test uitvoeren om de cijfers harder te krijgen en vooral ook inzicht te krijgen in welke monitoringmogelijkheden de huidige systemen bieden.”

Hij ziet het als één van de items om het brandstofverbruik terug te dringen. Colenbrander geeft aan dat hij de hele keten van het begin tot het eind wil onderzoeken. “Het begint met het weten wat de energiewaarde van brandstof echt is per kilogram geleverd product, of deze energiewaarde varieert, in hoeverre brandstofverbruiksmeters op trekkers kloppen, wat de invloed van chiptuning is, wat de invloed van automatieksystemen is en wat de invloed van de chauffeur (rijgedrag) zelf is.

Allemaal zaken die om een integrale aanpak door het hele bedrijf vragen.”

Hoftijzer is begin dit jaar gestart met deze pilot.

Colenbrander: “Het staat of valt volgens Colenbrander met een universeel monitoringsysteem, dat niet alleen het gedrag en de data registreert, maar dat ook persoonsgebonden is. Wij willen graag toe naar een universeel monitoringsysteem, zoals deze ook voor vrachtwagens beschikbaar zijn. Dat is de enige manier om verder te komen. Om in de praktijk sturing te kunnen geven, is het noodzakelijk hier over specifieke informatie te beschikken waarmee ook de effecten van genomen maatregelen kunnen worden gevolgd. Ik geloof niet in een structureel effect van een training van chauffeurs als je ze daarna niet verder kunt informeren en begeleiden, gebaseerd op concrete uitkomsten.”

Agro IT software - “Doet het grondig” Agro IT levert het administratiepakket voor de CUMELA sector. In loonwerk, GWW verhuur en Aannemerij.

Duidelijkheid in uw administratie; direct inzicht in projectresultaten, te factureren werkzaamheden en het rendement van uw medewerkers & machines.

Projectmatig werken op basis van aanneemsom met daarin ondersteuning van RAW 2010 in bestekscalculatie & administratie.

De basis voor uw VCA, VKL & ISO certificering door eenduidige vastlegging van gegevens.

Kortom; “Van planning tot factuur, alles in één werkgang”

Postbus 275 - 3770 AG Barneveld - 0342 426 040 - www.agro-it.nl

26 en 27 juni 2013 loonwerkvelddagen de loonwerker staat kglaarnat!nt voor elke tevreden

Doorlopend programma van 13.00 tot 22.30 uur met demonstraties om 14.00 uur en 19.30 uur, stands, infoplein etc.

De aftrap van de middagdemo zal plaatsvinden in de tent.

afrit 27

Rijssen - Holten Elsenerveldweg 8 - Rijssen

A1 volg vanaf hier de bordjes

partners: een initiatief van:

Opbrengst en kwaliteit moeten omhoog Loonwerkers zijn nodig om groei van melkveehouderij mogelijk te maken Nog twee jaar en dan kan de melkveehouderij in Nederland weer groeien. De verwachting is dat er in vijf jaar tijd 2,5 miljard kilogram melk bij zal komen en dat bedrijven sterk in omvang zullen toenemen.

Dat betekent niet alleen een enorme behoefte aan extra ruwvoer, maar ook aan bedrijven om dat voor elkaar te maken. Loonwerkers zullen onmisbaar zijn.

Dat de veehouderij zich aan het voorbereiden is op een nieuwe fase in het landbouwbeleid is al een paar jaar te zien. Overal verrijzen nieuwe stallen met extra ruimte voor na 2015. Dan verdwijnt het melkquotum en zal de melkveehouderij de productie kunnen uitbreiden zonder dure quotumrechten. Al dreigen nu weer dierrechten als de mestverwerking niet goed wordt opgepakt, waarschuwt Wim Jaspers, productmanager plant van For Farmers Hendrix.

Groeiscenario Voorlopig rekent For Farmers nog met het groeiscenario. “Als we het mestprobleem oplossen, is de voorspelling dat de veehouders de

komende jaren 2,5 miljard kilogram melk meer gaan produceren.

Een enorme plas, waarvoor een grote hoeveelheid extra ruwvoer nodig zal zijn”, aldus Jaspers. Zeker met de stijgende grondstofprijzen is het volgens hem niet te verwachten dat de stijging alleen uit krachtvoer kan en zal worden gerealiseerd. “Dat betekent dat het voor de veehouder extra interessant en zelfs noodzakelijk wordt om meer ruwvoer van zijn eigen land te halen en dat efficiënter om te zetten in melk. Want dat blijft het goedkoopste voer op het bedrijf.”

Om te bepalen welke invloed de stijgende melkproductie heeft op de behoefte aan voer heeft For Farmers een berekening gemaakt op basis van de huidige verhouding tussen krachtvoer en ruwvoer.

Blijft die gelijk en stijgt de melkproductie inderdaad met 2,5 miljard kilogram, dan is er in 2020 bij gelijkblijvende opbrengsten 160.000 hectare extra nodig om die hoeveelheid ruwvoer te produceren.

“Onmogelijk”, stelt Jaspers onmiddellijk vast. “Dat land is er niet en zal er ook niet komen.

Verhogen productie Het alternatief voor die extra hectares die er niet zijn, is volgens Jaspers het verhogen van de productie en de kwaliteit van het gewonnen ruwvoer van het huidige gras- en maïsland. “We hebben berekend dat een verhoging van gemiddeld 2000 kilogram droge

58

GRONDIG - Juni 2013

stof per hectare voldoende is om aan de groeiende vraag te voldoen. Niet alleen de productie moet daarbij omhoog, vindt Jaspers, maar ook het omzetten van voer naar melk door het verbeteren van de rantsoenefficiëntie. Dat kan door de kwaliteit van de kuilen te verbeteren, maar ook door te zorgen dat er minder verloren gaat, bijvoorbeeld door broei bij het in- en uitkuilen tegen te gaan.

Hij vindt dat alle schakels in het proces meer aandacht moeten krijgen; van het rantsoen dat de dieren voorgezet krijgen tot de bemesting. “Feitelijk is overal wat te verbeteren. Of het nu gaat om het in- en uitkuilmanagement, de bemesting, het graslandbeheer of de grondbewerking, op veel bedrijven kan dat nog veel beter.”

Loonwerker steeds belangrijker Een belangrijke schakel in het proces is volgens hem de loonwerker. Die zal meer en meer de hele ruwvoerwinning voor zijn rekening nemen, voorspelt Jaspers. “We gaan naar bedrijven met een gemiddelde melkproductie boven de één miljoen kilogram melk. Die hebben hun handen vol aan het melken, de koeien en het verzorgen van het jongvee. Voor het ruwvoerproces blijft geen tijd meer over.”

Voor de loonwerker liggen daar kansen, meent hij. “Bedrijven die zo groot zijn, willen goede afspraken maken. Die weten hoe belangrijk het is om goed ruwvoer te hebben en zullen daar ook voor moeten betalen. Dat houden wij ze ook telkens voor. Als je wilt dat er goed voer in de kuil komt, moet je ook voor kwaliteit en zekerheid willen betalen. Anders kun je het de loonwerker niet kwalijk nemen dat hij het zo snel mogelijk en tegen zo laag mogelijke kosten in de kuil doet.”

Maar het gaat ook verder dan dat, stelt hij. “Want het gaat niet alleen om het inkuilen. Het gaat ook om graslandbeheer, zoals tijdig doorzaaien of herinzaaien. Kiezen voor aangepaste bemesting met betere en misschien wel duurdere meststoffen. En bij maïs om het hele traject: een goede grondbewer-

king, extra aandacht voor onkruidbestrijding, misschien juist wel in twee keer spuiten en een goede oogst.”

Wat daar nog bij komt, is de kunst om meer inzicht te krijgen in de hele kringloop op het bedrijf. “Willen we die hoge productie halen, dan kan dat alleen als we voldoende kunnen blijven bemesten. Dat kan als we aantonen dat we veel meer van een hectare halen als nu wordt aangenomen. Daar zit op veehouderijbedrijven namelijk het grote gat. Niemand weet hoeveel er nu precies van een hectare komt.”

Om daar duidelijkheid in te krijgen, zal de loonwerker moeten investeren, stelt Jaspers vast. “Ik zie nu al steeds meer opraapwagens en silagewagens met weeginrichting komen.

Dat zijn bedrijven die daar op inspelen. Het is een extra service waarmee je de melkveehouder straks helpt om meer mest op eigen bedrijf te kunnen gebruiken, zodat hij ook die hogere opbrengst kan halen.”

Investeren in relaties Jaspers is ervan overtuigd dat in het winnen van goed voer voor loonwerkers een kans ligt. “Maar dan moet je wel investeren in relaties en kennis. Dat betekent niet dat je zelf alles over veevoeding moet weten, maar wel dat je daar bijvoorbeeld samen met de veevoerleverancier op inspeelt. Binnen For Farmers zien we de loonwerker als één van de drie partijen die het succes van een melkveebedrijf bepalen. De andere zijn de boer als manager en de voorlichter van de veevoerleverancier. “Daarom is het ook belangrijk dat de veevoerleverancier en de loonwerker samenwerken en bijvoorbeeld overleggen over het juiste maïsras of een toevoegmiddel. Of samen het grasland beoordelen. Zo kunnen zij samen bijdragen aan een beter rendement en de komende jaren de groei van de sector mogelijk maken. Groei waar wij als For Farmers en de loonwerker ook van profiteren.”

Tekst en foto: Toon van der Stok:

Symposium op loonwerkersvelddagen Over de groei van de veehouderij en de rol van de loonwerker wordt een kort symposium gehouden tijdens de loonwerkersvelddagen op 28 en 29 juni aan de Elsenerveldweg in Rijssen. Op deze dag zal Wim Jaspers van For Farmers verder toelichten hoe hij de rol van de loonwerker ziet. Op beide dagen begint het programma om 13.30 uur en duurt dat tot in de avond. Om 14.00 uur en 19.30 uur zijn er korte presentaties, waarna buiten in het veld demonstraties van machines plaatsvinden. De toegang is vrij.

Ontwikkeling melkveehouderij Kenmerken

1990

1995

2000

2005

2010

2015

2020

Aantal melkkoeien (x 1000)

1878

1708

1504

1433

1468

1350

1635

Aantal bedrijven (x 1000)

47

37,5

29,5

23,5

19,8

13,5

11,0

Oppervlakte grond (x 1000 ha)

1095

1022

967

944

922

900

880

Melkkoeien per bedrijf

40

46

51

61

74

100

148

Melkproductie per bedrijf (ton)

240

305

379

466

580

900

1270

Bron: CBS, LEI en Rabobank voorspelling 2006. 2015 en 2020 voorspelling

GRONDIG - Juni 2013

59

TECHNIEK

Overal legaal Veldhuizen Wagenbouw introduceert de Luctor 544-transporttrekker Legaal over alle wegen kunnen transporteren is de drive van Veldhuizen Wagenbouw om deze Luctortransporttrekker te introduceren. De op Iveco-basis gebouwde trekker voldoet aan alle vrachtwageneisen en kan op groot landbouwschoeisel ook offroad uit de voeten. Als transporter, want de Luctor is geen landbouwtrekker. Onze eerste kennismaking.

“Keihard deur de bochte, an snelheid gewend” is de prikkelende tekst in één van de songs van de band Normaal. Wie de nieuwe Luctor zo bekijkt, zal niet teleurgesteld zijn. Voor je het weet, zit je op 80 km/u. Het is aangenaam stil in de New Holland-cabine en van de Allison-automaatbak (zes versnellingen vooruit, één achteruit) merk je maar weinig. Dankzij de grote banden, de bladveren aan de voorzijde en de niveaugeregelde luchtgeveerde achteras neemt hij drempels met speels gemak. Je hoeft alleen maar gas te geven en te remmen. Wel even wat trekken aan het stuurwiel in scherpe bochten, want de besturing is net als bij een vrachtwagen mechanisch. Een koppelingspedaal ontbreekt; de Allison regelt het allemaal zelf. De toerenteller blijft bij 80 km/u keurig rond de 1200 toeren draaien. Dat geeft een echt vrachtwagengevoel. Op een stevig genomen rotonde merken we het stabiele effect van de niet dwars pendelende achterasvering. Dat is plezierig voor wie snel transport wil uitoefenen. Daar is de machine primair wel voor ontwikkeld,

60

GRONDIG - Juni 2013

maar het is niet het hoofdargument. Wie de Luctor zo bekijkt, doet afbreuk aan het totaalplaatje en zal banden vreten.

Bekende technieken Hier is even wat meer is gebeurd dan bij de op maat aangepaste vrachtwagenchassis gebouwde HoverTracks van tot dusver. Het vrachtwagenchassis heeft plaatsgemaakt voor een eigen chassis met dichter bij elkaar geplaatste bladveren aan de voorzijde om de 520/70R38-voorbanden binnen de 2,55 meter totale breedte te houden met een redelijke stuuruitslag. De achteras staat op een draaikrans (permanent gestuurd met maximaal acht graden uitslag) om de machine op 800/70R38-achterbanden voldoende wendbaar te maken. Voldoende is dan met een buitenwerkse draaicirkel van negentien meter beperkt voor een landbouwtrekker, maar normaal voor een vrachtwagen. Veldhuizen heeft de trekker bewust wat meer een ‘torpedo’-smoel gegeven. Hiermee sluit

Het eigen chassis is achter afgeveerd met luchtbalgen.

Een hef en trekhaak ontbreken, want de Luctor heeft alleen een schotel. De PTO en de hydrauliek waren hier nog niet gemonteerd.

hij aan op reacties uit het veld van gebruikers die liever een meer landbouwtrekker-achtig voertuig willen. Je moet er echt in zitten om het ‘torpedo’-gevoel te ervaren.

De Luctor heeft een Iveco Cursor 13 van maar liefst 324 kW (440 pk), Iveco-vrachtwagenassen met versterkte Veldhuizennaafreducties, een Steyr-tussenbak, een directe PTO voor het beschikbaar hebben van maximaal 309 kW (420 pk) aan de 1000-toerige stomp bij 1500 motortoeren en dus die Allisonautomaatbak. Voor de rest voldoet de Luctor aan alle eisen die de RDW-keuring stelt om hem als vrachtwagen gekentekend te krijgen.

Handhaving Daarmee krijgt de machine volgens Veldhuizen een unieke positie op de markt. Op grote landbouwbanden staat hier een echte trekker, waarmee je als vrachtwagentrekker mag transporteren op alle doorgaande wegen zonder dat handhavers de Luctor als landbouwtrekker van de weg kunnen weren. Een argument dat volgens Veldhuizen belangrijker is dan een gunstiger ingeschat verbruik en eventueel lagere operationele kosten dankzij bewezen vrachtwagentechniek.

Wat te denken van het voordeel van niet omrijden en dus altijd de efficiëntste route kunnen nemen? Dat tikt door.

Daar staat dan wel een aanschafprijs van ruwweg twee ton tegenover.

Veldhuizen wijst op de grote beperkingen waarmee landbouwtrekkers (met beperkte snelheid) te maken hebben.

Met hun breedte van meer dan 2,55 meter zullen ze ook bij de toekomstige kentekening tegen grenzen aan blijven lopen, denkt hij. De gekentekende landbouw-T5 zal volgens zijn inschatting van veel doorgaande wegen en autowegen worden geweerd. Zijn Luctor heeft daar als echte vrachtwagen geen last van. Dat kan zonder tachograaf, omdat daar tot 100 kilometer vanaf de thuisbasis vrijstelling voor is.

Bijpassende aanhangers Ook het laadvermogen zal volgens de Loosdrechtse ondernemer een cruciale rol blijven spelen. Een landbouwtrekker kan en mag officieel 33 ton meenemen (drie ton op de trekhaak en drie keer tien ton op de drieasser of tien ton minder

op de tandemasser). Trek daar het eigen gewicht van de aanhanger van af en je houdt legaal weinig over. Veldhuizen ziet dit niet veranderen bij kentekening van trekkers en verwacht dat er in de toekomst meer zal worden gehandhaafd op gewicht. Daarom heeft de Luctor een schotel om zo met een drieasser de volle 41 ton laadvermogen te kunnen benutten.

De Luctor weegt zelf rond de negen ton.

Veldhuizen heeft inmiddels partners gevonden voor passende techniek achter de Luctor. De Schuitemaker Rapide is de eerste, maar er zijn meer partners om de Luctor ook bij vastemest- en compoststrooiers, kippers en carriers te kunnen gebruiken. Dit alles met als uitgangspunt legaal landbouw-, mest-, bermgras- en grondtransport op alle wegen.

Wensen Na de rit is ons duidelijk dat deze trekker niet met de landbouwtrekker voor landbouwwerk gaat concurreren. Hij begint bij 5 km/u, heeft geen hef en mist de wendbaarheid, de vernuftige hydrauliek met bijbehorende instelmogelijkheden en alle moderne communicatie- en regeltechniek van een moderne landbouwtrekker. Het is puur een transporttrekker die dankzij zijn vrachtwagentypegoedkeuring snel landbouwtransport mogelijk maakt op alle wegen en dankzij het grotere schoeisel ook offroad uit de voeten kan. Het is aan de klant om de bijpassende snelheid te vragen. Dan kan en zal met regelmaat gewoon 50 of 60 km/u zijn.

De Luctor was tijdens ons bezoek nog niet helemaal af. De aftakas moest nog worden opgebouwd en het hydrauliek-ventielenblok (in combinatie met een load-sensingpomp met een opbrengst van 300 liter per minuut) ontbrak ook. Een hef hoeft niet, maar wat volwaardiger hydrauliek met een bijpassend bedieningsscherm, de nodige informatietechnologie en een grotere wendbaarheid (op smaller schoeisel, wat op wens kan) zouden welkom zijn. Voor Luctor et Emergo achter toch desgewenst 42-inch-banden, eventueel in combinatie met een zwaardere achteras en een verstelbare trekhaak voor een universelere inzet. Voorlopig zet Veldhuizen in op de huidige variant.

Tekst en foto’s: Gert Vreemann GRONDIG - Juni 2013

61

Start praktijktest Proterra en Retengo Grondig volgt dit jaar eigen proefvelden met maïs Op twee plaatsen in Nederland heeft Grondig dit jaar een eigen praktijktest met Proterra Maize en Retengo in de maïs. Op deze percelen wordt de ontwikkeling van het gewas gevolgd en gekeken wat de reactie is op het onderzaaien van een groenbemester en het spuiten tegen bladvlekkenziekte. Elke maand volgt een update en ook op internet worden de ontwikkelingen gevolgd.

Vakinformatie Op het zand is de Proterra Maize enkele dagen na de mais gezaaid.

Voordeel is dat er gelijk wordt geegd.

Vorige week stond wel de mais boven, maar was er van het gras nog niets te zien.

62

GRONDIG - Juni 2013

De praktijktest is opgezet om twee nieuwe ontwikkelingen in de maïs te kunnen volgen. Proterra Maize is een nieuw type groenbemester van Barenbrug. Dit gras kan gelijktijdig met de maïs worden gezaaid en overleeft als het goed is de normale onkruidbestrijding. Wel wordt de ontwikkeling wat stilgezet, zodat het gras niet concurreert met de maïs. Pas wanneer de maïs in augustus begint af te rijpen, groeit het gras verder. Tot de oogst vormt het dan een grasmat tussen de maïs die niet alleen zorgt voor een goede groenbemester na de oogst, maar ook kan zorgen voor extra draagkracht bij de oogst.

Naast de test met de groenbemester zal er deze zomer ook een proef met Retengo worden gedaan. Dit middel tegen bladvlekkenziekte zal ook op de helft van het perceel worden gespoten. We hopen dan te kunnen zien of het middel dit jaar een effect geeft op opbrengst en kwaliteit.

De twee praktijkpercelen liggen in Waddinxveen en in Borculo. In Waddinxveen betreft dit een kleiperceel op een akkerbouwbedrijf. Hier heeft nog geen maïs gestaan. In Borculo gaat het om een stuk laaggelegen zandgrond. Afgelopen jaar heeft hier ook maïs gestaan en is hier al een kleine test gedaan met Proterra Maize.

In Waddinxveen zijn de maïs en het gras op 4 mei gelijktijdig gezaaid.

Het perceel was toen nog erg droog. Voor het gras is de grond extra gefreesd en is er gezaaid met een gewone zaaimachine, waarmee normaal ook grasland opnieuw wordt ingezaaid. Op dit perceel zijn de beide kopeinden ingezaaid met gras en is in het midden een strook dwars over het perceel gelegd. Vorige week woensdag stond zowel de maïs als het

Op de kleigrond is na drie weken zowel de mais als het gras gekiemd.

De mais stond wel iets eerder boven de grond.

gras boven; de maïs nog geel van de kou, het gras frisgroen omdat dit beter bestand is tegen de kou. Het levert een mooie test op. Hoe snel groeit de maïs straks boven het gras uit? Het overige onkruid is nog beperkt aanwezig.

In Borculo is in twee fasen gezaaid. Daar is de maïs gezaaid op 17 mei en is op dinsdag 21 mei geëgd met op de eg een kleine zaaimachine gebouwd. Het voordeel van dit systeem is dat er al een eerste onkruidbestrijding plaatsvindt. Op dit perceel is ongeveer de helft ingezaaid met Proterra Maize. Door de late zaai en de kou was hier vorige week van het gras nog niets te zien. De maïs stond wel boven, maar was nog erg geel.

Op de website van CUMELA zullen binnenkort nog de nodige updates komen. Het volgende nummer volgt een samenvatting met de eerste effecten van de onkruidbestrijding.

Inmiddels is goed te zien waar de Proterra Maize groeit.

Tekst: Toon van der Stok

advertentie

Gezamelijke importeurs

LMC Gennep BV Voor oost NL. 0485 - 511 605 www. lmcgennep.nl

Jamo BV Voor west NL. 0184 - 642 112 www.jamo-lmb.nl

GRONDIG - Juni 2013

63

Bij een jubileumviering of de opening van een bedrijfspand kun je geld schenken aan een goed

zijwegen

doel, maar het kan ook anders. Daarom staken alle medewerkers van J. van Esch in Cromvoirt, Gebr.

Van Esch Wegenbouw en van A. van Casteren in Tilburg de handen uit de mouwen.

Samen iets teruggeven Maatschappelijk verantwoord jubileren? Van Esch brengt het in de praktijk Vanwege de nieuwbouw in Cromvoirt werd het vijftigjarig bedrijfsjubileum van J. van Esch BV een jaartje uitgesteld, naar eind april van dit jaar. Dus verrichtte de burgemeester op donderdag 25 april zijn openingshandeling voor het nieuwe bedrijfspand en was er aansluitend een ruim opgezette kennismarkt voor de ruim 400 relaties en opdrachtgevers die kwamen om het jubileum kracht bij te zetten. Alle medewerkers waren erbij en zij toonden hun publiek het nieuwe bedrijfspand, de nieuwe werkplaats, de kwekerij en op het buitenterrein de werkzaamheden, de machines en de technieken. Ze waren gekleed in de nieuwe bedrijfskleding, in de huisstijl van de bedrijven.

Op vrijdag 26 april ging het personeel zelf aan de slag op zestien locaties in het werkgebied. Bij verzorgingscentra, bejaardenhuizen, basisscholen, gemeenten, tehuizen, een kinderboerderij en in het bijzonder onderwijs in het werkgebied werden kleine en

64

GRONDIG - Juni Juli 2012 2013

grote klussen uitgevoerd, waar alle 117 medewerkers - op de grasmaaierploegen na - de handen letterlijk en figuurlijk uit de mouwen staken: zitbanken plaatsen, een tuin inrichten, bomen planten, de ponywei aanpassen, onderhoud aan tuinen en perken, verhardingen aanleggen en herstellen tot en met dagactiviteiten met dementerende ouderen. En iedereen werkte mee, ook de mensen van kantoor.

Geen geld maar hulp De directeuren Hans en Jos van Esch en vestigingsmanager (van de locatie in Tilburg) Willy den Ouden vertellen waarom ze het op deze manier aanpakken. “Wij doen in de uitvoering veel groen-, gronden infrawerk voor overheden en maatschappelijke instellingen en we vinden het belangrijk om wat terug te doen. Samen, mét ons personeel. Omdat er om budgettaire redenen regelmatig projecten blijven liggen, bedachten we dat we aan instellingen zouden aanbieden om juist zo’n klus aan te pakken. Geen geld geven, maar het werk op onze kosten netjes uitvoeren, inclusief materiaal en beplanting. Wij hebben er de juiste mensen en machines voor, want we zijn dagelijks actief in groen, infra, transport, cultuurtechniek, grond- en straatwerk, overslag en sloop. Enerzijds pakken we dit zo aan in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen, anderzijds omdat we samen iets willen doen voor onze werk- en leefomgeving. Daarom hebben we onze medewerkers er ook vroegtijdig bij betrokken. Dat leverde tientallen suggesties op

en daar hebben we samen een keuze uit gemaakt. Voor klussen die passen bij onze werkzaamheden, in ons werkgebied, bij klanten of andere organisaties. En ook bewust niet bedoeld als ‘breekijzer’ om te hengelen naar werk. Dat zou flauw zijn.”

Van elkaar leren Bij La Salle - een opvangtehuis voor moeilijk opvoedbare kinderen in Boxtel - zijn drie ploegen aan het werk. Eén team plant hedera’s bij één van de groepswoningen, anderen leggen de tegels van een terrasje recht. Verderop wordt een overwoekerd fietscrossbaantje in ere hersteld met behulp van bosmaaiers en een trekker met grondfrees. Dan naar de Mytylschool in Tilburg. Vijf medewerkers van Van Casteren en Van Esch, drie leerlingen van de opleiding Groen en begeleider Jan zitten aan de boterhammen. Bij het opnemen van het straatwerk en het ophogen en verdichten van het zandbed zijn de heren behoorlijk nat geregend en de pauze wordt dan ook gebruikt om op te drogen en warm te worden. Kunnen ze meteen horen wat die jongens hier allemaal leren voordat ze via de sociale werkvoorziening aan de slag gaan.

“Tuinwerkzaamheden, hovenierswerk, schoffelen en hoe-je moet bestraten”, vertelt leerling Rens. De mannen van Van Esch zijn het daar niet zo mee eens. “Bestroate… da kunde ons veul beter loaten doen.” En dan volgt een

vette knipoog en gaan de jassen en truien weer aan. Naar buiten voor de laatste klinkers, het knippen van tegels, aftrillen en instrooien.

Netter achterlaten Bij basisschool De Leydraad in Cromvoirt zijn vanmorgen de scheef liggende tegels keurig rechtgelegd. Ter gelegenheid van de troonswisseling is in een naastgelegen perkje een koningslinde geplant, met vanzelfsprekend een mooi bordje met de naam van de sponsor. Nu zijn de medewerkers bezig om perkjes te wieden en de boel netjes aan te vegen, want je wilt het toch veel mooier achterlaten dan dat je het aantrof. Ondanks het slechte weer was de stemming opperbest op de verschillende werklocaties die we bezochten voor deze reportage. De klussen varieerden van klein tot fors, maar ze moesten wel allemaal in één dag af te ronden zijn. Om 16.00 uur moesten alle medewerkers namelijk terug zijn op de basis (Cromvoirt en Tilburg) voor een open huis, dat tot 19.00 uur duurde. Daarna was er een feestavond tot in de late uurtjes. Want gezelligheid en teamgeest horen bij maatschappelijk verantwoord ondernemen…

Willy den Ouden spreekt op donderdagmiddag de relaties toe, Hans en Jos van Esch luisteren aandachtig.

Nu nog een zielloze zandbak, straks een speeltuin en een trapveldje.

Tekst: Michiel Pouwels Foto’s: CUMELA Communicatie en XziXzi Photography

Actief demonstreren tijdens het open huis, zodat je relaties kunnen zien wat je allemaal nog meer kunt.

De leerlingen van de Mytylschool in Tilburg kijken de kunst af van de medewerkers van Van Esch en Van Casteren. Even later gaan ook hun handen uit de mouwen.

Een kijkje in de nieuwe werkplaats. Daar zal menig machineimporteur jaloers naar kijken...

GRONDIG - Juni 2013

65

uitsmijter

Veilig lassen doe je zo!

Cumelabedrijven die nog nooit een machine hebben aangepast, zijn waarschijnlijk niet te vinden. Dat is de kracht van de sector.

Lassen moet echter wel veilig gebeuren.

Als u last, zorg er dan voor dat u zo min mogelijk schadelijke dampen inademt. Dat doet u door een aantal maatregelen te nemen: • Voor het lassen verf en deklagen verwijderen.

tijd t i o o n lt u z e J tijd iv nden, je zult n moeten make

• Altijd de aanwezige ventilatie gebruiken. Als er geen ruimteventilatie is, zet dan ramen en deuren zoveel mogelijk open. Dit moet altijd, ook al last u maar kort. Lasdampen blijven in de ruimte hangen.

• Bronafzuiging goed gebruiken: de maximale afstand tot het laswerk moet gelijk zijn aan de diameter van de afzuigmond.

• Een fijnstofmasker (FFP2 speciaal voor lasrook) gebruiken bij langdurig laswerk en een lashelm bij kortdurend laswerk.

Houd ook rekening met de volgende zaken: • UV-straling is schadelijk voor de huid en zorgt voor de zogenaamde lasogen, ook

al last u maar kort. Gebruik hiervoor uw persoonlijke beschermingsmiddelen.

• Stem het lasvermogen af op de soort en de dikte van het materiaal.

• Voorkom brand. Een vervuilde overall kan brandgevaar opleveren!

• Ook uw oren hebben bescherming nodig.

• Denk na over hoe u ervoor kunt zorgen dat collega’s die in de buurt van het lasproces werken schone lucht kunnen inademen.

• Denk na over uw werkhouding (hoofd uit de lasrook).

Bekijk ook eens de toolbox ‘Stoflongen’ op www.cumela.nl.

Lasrook is schadelijk. Regelmatig even een lasje leggen zonder uzelf goed te beschermen, gaat ten koste van uw gezondheid. De gevolgen merkt u niet direct, maar wel op langere termijn. Denk daar niet te licht over!

Een gezond bedrijf?

Slapen is voor veel ondernemers maar een ongemak. Dat een tekort aan

zich ziek meldt, heeft u dan een goed proces om hiermee om te gaan?

slaap direct verband houdt met foutieve ondernemersbeslissingen en

Bent u tevreden geweest over uw arbodienstverlening in het afgelopen

kunnen leiden tot burn-out-klachten en ernstige ziekten is bij slechts een

jaar? Zo niet, bespreek het! Ga en blijf in gesprek met uw arbodienst over

enkeling bekend. Dertig procent van de ondernemers heeft problemen

wat die nog meer voor u kan betekenen naast het registreren van uw

om in slaap te vallen, komt moeilijk diep in slaap of wordt vroegtijdig

zieke werknemer en het inschakelen van de bedrijfsarts. Zorg voor een

wakker, zo blijkt uit onderzoek.

actieve casemanager en/of reïntegratiebedrijf.

Topsporters weten dat presteren afhankelijk is van training en rust.

Stel uzelf de vraag: wat doe ik eraan om te zorgen dat mijn werknemer

Een flink deel van hun tijd zijn ze bezig met herstel door te slapen of

morgen weer met een glimlach op zijn of haar werk verschijnt?

te rusten. Dat we moeten bewegen en gezond moeten eten, weten we

Daarvoor zijn feitelijk maar drie eenvoudige tips: zorg voor een gezonde

wel, al doet misschien dat niet iedereen. Dat we ook voldoende rust

werkomgeving, spreek irritaties uit en slaap lekker!

moeten nemen, weten velen niet. Waar per nacht acht uur slaap wordt geadviseerd, slapen veel ondernemers slechts tussen de vijf en zes uur.

Sergio Patrone

Hoeveel uur slaapt u eigenlijk per nacht?

Medewerker inkomensverzekeringen CUMELA Verzekeringen

En uw werknemers? Slapen zij voldoende en zijn ze fit? Als een werknemer

Call the experts© voor zeer productieve wielladers.

, lage kosten

aat 6 BIA b.v. · Skagerrakstr

nl

ia-bv.nl · www.bia-bv.

. 0575-596799 · info@b

. 0575-596700 · Fax · 7202 BZ · Zutphen · Tel

Alle rechten voorbehouden. Enkel voor promotionele doeleinden.

– Hoge productiviteit

isen.

EU Stage IIIB emissie-e tor die voldoet aan de lmo iese u-d ats Kom uwe e intelligente aanaangedreven door de nie ruik. Dankzij een vernieuwd 380-7 wiellader wordt erlijk laag brandstofverb ond De nieuwe Komatsu WA uitz een t , zelfs op me , gen meer vermo rukwekkende rijsnelheden ogie van Komatsu biedt -7 topproductiviteit en ind 380 WA de dt De nieuwe motortechnol bie r me vor rsized koppelom . lock-up functie van de ove en of het laden in V-vorm drijflijn en de verbeterde d & Carry werkzaamhed Loa r voo e chin ma te fec u WA380-7 is de WA380-7 de per ren combineert de Komats steile hellingen. Daarnaast ale productiviteit te realise xim ma Om . era fort. cam itrij en een achteru ongekend niveau van com t zicht, laag geluidsniveau e joystickconsole) met een erd gre nte geï f Een ruime cabine, perfec usie incl el g luchtgeveerde sto (standaard met een volledi veiligheid en ergonomie

A380-7 Nieuwe Komatsu W

MAXIMAAL SUCCES HANGT AF VAN EEN AANTAL FACTOREN. ALTIJD. 7250 - 7230 - 7210 TTV AGROTRON 6190 - 6180 - 6160 - 6160.4 - 6150.4 - 6140 - 6140.4 - 6130.4 - 6120.4 TTV AGROTRON 5100 - 5110 - 5120 - 5130 TTV AGROFARM TTV 420 - 430

7 SERIE | 6 SERIE | 5 SERIE | AGROFARM

4 TRACTOREN, 18 MODELLEN, 11 JAAR VAN SUCCES, 1 BEKEND MERK. Maak de juist keuze. Productief en veelzijdig, TTV tractoren vertegenwoordigen de allernieuwste tractor technologie. Krachtige Deutz 4 of 6 cilinder motoren van 100 tot 263 pk, drie rijmodi (auto - PTO - handmatig) en Power Zero functie. Dit zijn slechts enkele van de vele innovaties gecombineerd om hoge prestaties en een laag brandstofverbuik te garanderen. TTV tractoren. Echt, er is slechts één keuze. Eis het beste!

Visit and join us at: www.facebook.com/deutzfahrbenelux

Wij raden het gebruik van originele smeer- en koelmiddelen DEUTZ-FAHR LUBRICANTS

DEUTZ-FAHR is een merk van deutz-fahr.com