Grondig 9 - 2013

30 - Primeur verhart op groentechniek holland 10 - keuren dieseltanks  26 - Vent & visie: inkopen op kwaliteit is goedkoopste  58 - 7r-serie john deere

September 2013

vakblad voor specialisten in groen, grond en infra

9

Maatwerk voor elk weiland!

LG HAVERA VERKRIJGBAAR IN 7 VERSCHILLENDE SAMENSTELLINGEN

LG Havera past altijd Met LG Havera biedt u veehouders een pasklare oplossing voor het nieuwe melken: meer én beter gras van een hectare tegen lagere kosten. Deze nieuwe lijn hoogverteerbare weidemengsels is namelijk primair geselecteerd op belangrijke melkdrijvende inhoudsstoffen zoals suikers, eiwitten en verteerbare celwanden. Als eerste voedergras van Nederland mét Animal Nutrition-voederwaardegarantie is LG Havera er in zeven verschillende samenstellingen, passend bij elk gebruiksdoel.

LG HAVERA-MENGSELWIJZER HAVERA 1

hoogproductief

HOOGPRODUCTIEF

beweiden én maaien

HAVERA 4

HOOGPRODUCTIEF

HAVERA 3 DOORZAAI

HAVERA 5

beweiden

EFFICIENT

HAVERA 2

maaien

HAVERA 6

ROTATIE

MAAILAND

HAVERA 7

STRUCTUUR

GEBRUIKSDOEL

1-2 jaar

Levensduur 3-4 jaar

5 jaar en langer

www.meermelkuitgras.nl

structuurrijk

RANTSOEN

NIEUW!

TECHNOLOGISCHE INNOVATIE IS ALTIJD IN BEWEGING.

De nieuwe 6 serie Agrotron TTV De technologische revolutie gaat door.

De nieuwe 6-serie Agrotron TTV is het resultaat van de vooruitgang van DEUTZ-FAHR: de nieuwste technologieën zorgen voor krachtige, productieve, veelzijdige en milieuvriendelijke tractoren. Deutz Common Rail-motoren met Tier 4i, 4 of 6-cilinder, 4-kleppentechniek, SCR-katalysator, tesamen met de continu variabele TTV transmissie, een synergie die zorg draagt voor de beste prestaties, het laagste brandstofverbruik en een hoog niveau van efficiëntie, die door het sublieme rijcomfort wordt verbeterd.

De MaxiVision cabine is ontworpen in samenwerking met Giugiaro Design, een nieuwe standaard op het gebied van ergonomie en functionaliteit. Rijcomfort wordt gegarandeerd door de MaxCom armleuning met geïntegreerde touchscreen 12” iMonitor. Bovendien is het dashboard voorzien van het softgrip stuurwiel en multi functioneel InfoCenter. De ontwikkeling van de landbouw heeft behoefte aan continue innovatie.

Beschikbare modellen: 6150.4 6160.4 6160 6180 6190 Agrotron TTV Visit and join us at: www.facebook.com/deutzfahrbenelux

DEUTZ-FAHR adviseert het gebruik van originele smeermiddelen en onderdelen.

DEUTZ-FAHR is een merk van 6series.deutz-fahr.com

inhoudsopgave

Colofon Grondig is het vakblad voor de cumelasector, specialisten in groen, grond en infra. Grondig wordt uitgegeven door CUMELA Communicatie in opdracht van CUMELA Nederland, de branche organisatie voor ondernemers in cultuurtechnische werken, grondverzet, meststoffendistributie en agrarisch loonwerk.

Leden van CUMELA Nederland ontvangen bij vakblad Grondig exclusief het katern Cumelactief.

Adres CUMELA Nederland Postbus 1156 3860 BD Nijkerk tel. (033) 247 49 00 fax (033) 247 49 01

CUMELA-infolijn (033) 247 49 99 / info@cumela.nl / www.cumela.nl

Adres Grondig / CUMELA Communicatie Postbus 1156 3860 BD Nijkerk tel. (033) 247 49 50 fax (033) 247 49 51 www.grondig.com / grondig@cumela.nl

Bladmanager Michiel Pouwels

Redactie Toon van der Stok (hoofdredacteur) Gert Vreemann, Michiel Pouwels Ton Herbrink (eindredacteur)

Vormgeving Bertine Overeem

Voorplaat CUMELA Communicatie

Advertentiewerving Marjet van Ruitenbeek

Druk Offset Print, Valkenswaard

Abonnementen Een abonnement op Grondig kan op elk moment ingaan en loopt na de eerste periode van kalenderjaar tot kalenderjaar. Een opzegging van het abonnement dient schriftelijk, vóór 1 november door ons ontvangen te zijn.

Kosten abonnement: Nederland € 77,- per jaar Buitenland € 101,- per jaar Collectieve abonnementen: op aanvraag

© Stichting CUMELA Communicatie, Nijkerk Het geheel of gedeeltelijk overnemen van artikelen uit Grondig is toegestaan na toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade door onjuiste berichtgeving.

ISSN: 2210-3260

4

GRONDIG - September 2013

REDACTIONEEL Creativiteit loont U herkent het vast. In uw buurt wordt een wedstrijd uitgeschreven.

Als uw inzending dan wordt genomineerd voor een prijs bent u blij.

Natuurlijk bent u wat bevooroordeeld, maar dat mag dan. Iedereen snapt dat. Dat overkwam ons bij de nominaties voor het Gouden Klavertje Vier, de innovatieprijs van de nieuwe beurs GroenTechniek Holland. We zijn trots dat er twee van ‘onze’ leden zijn genomineerd. Dat is ook reden dat de CleanMower van Verhart nu op de voorpagina staat: om te laten zien dat cumelaondernemers veel creatieve oplossingen hebben voor lastige problemen. Ongetwijfeld zullen ze de aandacht trekken van veel bezoekers op de nieuwe beurs in Biddinghuizen. Het zijn sprekende voorbeelden van creatief denken door ondernemers; slimmer zijn dan de concurrent en daardoor in staat zijn een mooie opdracht binnen te halen.

De laatste jaren leek dit bij veel overheidswerk stil te vallen. Het was een gevolg van het overheidsbeleid om werk niet meer gewoon te gunnen, maar alles te doen via inschrijving. Het gevolg was dat er bestekken kwamen met daarin nauwkeurig omschreven hoe het werk moest worden uitgevoerd. De goedkoopste op papier was daarbij spekkoper, los van de eindafrekening. Het betekende de dood in de pot voor ondernemers, want ruimte voor creativiteit was er niet meer.

Alhoewel, ook niet helemaal, want slimme ondernemers vonden altijd gaten in bestekken en wisten zo geld te verdienen met meerwerk. Met als gevolg gefrustreerde opdrachtgevers en gefrustreerde ondernemers, want ondertussen gingen de tarieven onderuit en won het bedrijf met de slimste juristen.

Gelukkig is de overheid daar nu ook achter en lijkt het tij te keren.

Met nieuwe bestekvormen komt er weer ruimte voor slimme ondernemers met creatieve ideeën. Zie bijvoorbeeld het interview met Teo Bruno van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Hij nodigt creatieve ondernemers graag uit om te praten over een oplossing.

Opdrachtgevers leren het weer waarderen dat ondernemers vanuit de praktijk tot slimme oplossingen komen. Maar ondernemen betekent dan ook erop uitgaan, in gesprek gaan met opdrachtgevers om te laten zien dat in de praktijk betere oplossingen te bedenken zijn dan van achter het bureau. Gesprekken met een heldere finish en een transparant kostenplaatje, zonder onaangename verrassingen achteraf voor de opdrachtgever.

Op GroenTechniek Holland zijn weer veel van die slimme oplossingen te zien bij de machineleveranciers. Goed om de eigen creativiteit te scherpen. Wij zouden het erg leuk vinden als één van ‘onze’ bedrijven er met de hoofdprijs aan de haal gaat. Dat is pas reclame voor onze sector en laat zien dat creativiteit loont.

Redactie Grondig Michiel, Toon en Gert

Cumelabedrijf in actie

september 2013

ALGEMEEN 8 - Risicomanagement 10 - Keuren brandstoftanks 18 - ‘’het doet iets met je algemene visie op de wereld’’ 24 - Uw meerwaarde aantonen via EMVI 26 - Vent & Visie: Inkopen op kwaliteit loont 64 - Zijwegen: Loon- en Verhuurbedrijf Harthoorn Vlissingen BV

GROEN

Het is nauwelijks voorstelbaar wat een rotzooi achterblijft na een festival als Lowlands. En dat terwijl de bezoekers behoren tot het hoger opgeleide deel van de bevolking. In totaal verzamelen de schoonmakers van camping en festivalterrein ruim 200 ton afval. De rommel die in de sloot is beland mag machinist Remco van ‘t Ende van loonbedrijf Bultman uit ’t Harde opvissen inclusief de blikjes op de bodem. Ook hij verbaast zich over de rommel. “Met alles wat hier achterblijft kun je wel een campingwinkel beginnen.” lacht hij.

54 - Agrarisch nieuws 56 - MF wil trekkerklant aan de rode maaidorser 58 - Nieuwe John Deere 7R-serie voorgesteld 62 - Case IH traploos vooruit

INFRA 29 - Vakbeurs GroenTechniek Holland 32 - Kostenbewust kort houden 36 - Dolmar viertaktmotor 38 - Elektrisch aangedreven onkruidborstelmachine Berdi 42 - Tweede generatie Aspen 48 - Sterk Werk: Roel Timmerman

GROND 13 - In kort bestek: Eigen verklaring 22 - Grondverzetnieuws 46 - Mecalac sloot- en bermmaaimachine

CUMELACTIEF (exclusief voor leden) 2 - veiligheidsscan 4 - redement behouden 8 - Toolbox Grondwerk 14 - Cumelaria

GRONDIG - September 2013

5

algemeen rubriek nieuws

Kamer kritisch over percentages mestverwerking Veel fracties in de Tweede Kamer maken zich zorgen over de hoeveelheid mest die verplicht zou moeten worden verwerkt. Dit blijkt uit de vragen die zijn gesteld naar aanleiding van het aangepaste wetsvoorstel.

In die vragen spreken verschillende fracties hun bezorgdheid uit over de genoemde percentages voor verplichte verwerking. Ze vinden dat deze percentages moeten worden gebaseerd op nauwkeurige berekeningen van de verwachte productie van mest, de plaatsingsruimte in Nederland en de behoefte aan mest voor de bodemvruchtbaarheid. CUMELA Nederland is blij met deze vragen, omdat te hoge verwerkingspercentages er toe leiden dat er voor een deel van de akkerbouw geen dierlijke mest meer beschikbaar zou zijn.

Voor het overige blijkt uit de vragen en toelichting dat de meeste fracties het aangepaste wetsvoorstel omarmen. VVD, PvdA, CDA, ChristenUnie en SGP zijn duidelijk positief over de aanpassingen, die mede door de reacties van CUMELA Nederland en LTO Nederland zijn doorgevoerd. De wijzigingen betekenen een sterke vermindering van de administratieve lasten en zorgen voor een sterkere rol voor de intermediair.

Bedrijven willen compensatie Ruim tien bedrijven hebben zich al gemeld om de mogelijkheid te bekijken om de certificatiekosten voor het toepassen van glyfosaat te verhalen op de overheid. CUMELA Nederland heeft de bedrijven benaderd nu de bestuursrechter heeft bepaald dat de wettelijke verplichting niet terecht was.

Twee jaar geleden werd voor de toepassing van glyfosaat op verhardingen een extra verplichting aan het etiket toegevoegd. Toepassers zouden de beschikking moeten hebben over het certificaat ‘toepassen van glyfosaat’. Tegen deze eis is door de VHG bezwaar gemaakt. Met succes, want deze zomer bepaalde de bestuursrechter dat deze eis inderdaad onterecht was.

Het betekent dat bedrijven die hebben besloten om dit certificaat te behalen, omdat het werd geëist door opdrachtgevers, ten onrechte op kosten zijn gejaagd. CUMELA Nederland wil nu de mogelijkheden bekijken om de gemaakte certificatiekosten te verhalen op de overheid. Sander van Meer, advocaat van CUMELA Nederland, verwacht dat hiervoor goede mogelijkheden zijn.

De bedrijven die zich hebben gemeld, krijgen binnenkort een voorstel over de mogelijkheden en de te verwachten kosten voor een procedure. Maurice Steinbusch, die namens CUMELA Nederland het initiatief begeleidt, hoopt dat zich de komende weken nog een aantal bedrijven meldt. “Dan hebben we een brede basis om een procedure te starten.”

Pure Graze breidt uit Pure Graze, de organisatie van veehouders die werken aan een lage kostprijs op basis van weidegang heeft al sinds 2009 haar eigen weidemengsels. Kenmerk van deze Pure Graze Saladebuffetten is het toevoegen van verschillende vlinderbloemigen en kruiden aan het pakket. Deze moeten zorgen voor een goede productiecapaciteit, standvastigheid en gezondheid.

Dankzij het succes van de mengsels heeft de organisatie nu besloten om ook via de tussenhandel de mengsels aan te gaan bieden. De eerste gelukkige is Buma Handel uit Nijemirdum die deze mengsels aan haar assortiment toevoegt.

6

GRONDIG - September 2013

Nieuwe verkeersregels in Duitsland De Duitse Bondsraad heeft begin juli ingestemd met een aantal veranderingen in de regelgeving voor landbouwverkeer. Sinds 1 augustus mogen trekkers met aanhangwagens in plaats van 18,00 meter nu 18,75 meter lang zijn. Verder is er meer ruimte voor voertuigen en machines op rupsbanden in plaats van luchtbanden. Voor deze machines en voertuigen is nu ook een totaalgewicht van 32 ton toegestaan, net als voor landbouwmachines op luchtbanden. De maximale breedte voor oogstmachines en aanhangers blijft drie meter. Dit geldt nu ook voor machines op rupsbanden.

Vanaf 1 juli 2014 is het in Duitsland verplicht om een veiligheidshesje bij je te hebben wanneer je je met een landbouwvoertuig op de openbare weg begeeft.

Acht procent meer bieten Goed nieuws voor de eigenaren van bietenrooiers.

Vanaf volgend jaar mogen telers acht procent meer bieten leveren. Dit betekent dat het areaal in 2014 met vijf tot acht procent kan stijgen en er dus ook vijf tot acht procent meer hectares te rooien zullen zijn.

Cosun heeft afgelopen maand bekend gemaakt dat telers komend jaar 108 procent van de referentiehoeveelheid mogen leveren. Deze bieten zullen worden betaald tegen de quotumprijs en dat maakt het lucratief voor telers om dit ook in te vullen. Cosun raadt de bedrijven aan die hoeveelheid ook te leveren, omdat dit in de jaren daarna gaat meetellen voor de nieuwe referentiehoeveelheid. De hoeveelheid bieten zou nog hoger kunnen uitvallen, omdat voor de eerste zeven procent bieten boven de referentiehoeveelheid een prijs van € 28,- wordt gegarandeerd.

Medaillekansen voor Kverneland Het zou ons niet verbazen als Kverneland op de komende Agritechnica een gouden medaille gaat scoren voor de Isomatch, een slimme oplossing om klanten op de trekker of gewoon aan de keukentafel te kunnen laten zien hoe de elektronische bediening werkt. De Isomatch is een koker op een stekker die in elke Isobus-aansluiting kan worden gestoken.

Gebeurt dat op de trekker, dan lijkt het alsof er een echt werktuig achter zit. Op het scherm van de trekker kan dan het werken met het desbetreffende werktuig worden gesimuleerd. Om te laten zien dat het werkt.

Het is ook mogelijk om de Isomatch gewoon op de keukentafel aan een beeldscherm te hangen. Dan kan de vertegenwoordiger demonstreren dat het werkt. Kverneland heeft patent aangevraagd op het systeem.

Het lijkt in elk geval een zeer praktisch hulpmiddel om klanten eenvoudig vertrouwd te maken met het systeem. Dat zou als vernieuwing een medaille waard kunnen zijn.

Neuwe leden in juli Afgelopen maand zijn drie bedrijven lid geworden van CUMELA Nederland: John Kuijer Grondwerk Loonbedrijf en Kraanverhuur Arie den Bakker Loon- en Grondverzetbedrijf Schuiteman

Nijkerkerveen Hellevoetsluis Voorthuizen

Agenda algemeen 4-8 september.............

10-12 september........

11-12 september........

12 september .............

12-17 september........

17 september..............

13-14 september........

17-19 september........

19-20 september........

21 september..............

25 september..............

25-26 september........

Matexpo, Kortrijk (B) GroenTechniek Holland, Biddinghuizen Potato Europe, Emmeloord Gras & Maïsmanifestatie Marwijksoord Vakbeurs Nordbau Neumuenster Velddemonstratie Väderstad, Lepelstraat Hitachi DemoDagen, Oosterhout vakbeurs Recycling, Gorinchem Verticaal (hoogwerker)dagen, Hilvarenbeek Dag van de Straatmaker (OBN) Nationale gazon-demodag, Eemnes Werktuigendagen Oudenaarde

COMMENTAAR Links, rechts…

Een paar weken vakantie in Engeland betekent dat je links moet rijden. Dat gaat me goed af, al is het de tweede dag wel even spannend wanneer je ’s morgens vroeg over een landelijk weggetje op de fiets van start gaat. Al gauw ervaar je links rijden als normaal.

Maar stel je nu eens voor dat er, in het kader van de Europese integratie (Engelsen willen dat natuurlijk niet!) een besluit zou komen om ’s morgens links te rijden en ’s middags rechts. Dat zou dan toch even andere koek zijn, zeker wanneer je niet goed bij de les bent bij de wisseling van de zomer- en wintertijd. Dat doen we dus maar niet. En toch…

Waarom zouden we dat met het verkeer niet doen en met andere zaken wel? Neem nu het mestbeleid, één van de hoofdpijndossiers van de staatssecretaris van Economische Zaken. We zijn druk in de weer om de ammoniakuitstoot terug te dringen. Daarvoor zijn en worden grote investeringen gedaan. Prima, zou je denken. Toch wordt er op een zomermiddag door de Tweede Kamer ingestemd met een proef om mest bovengronds uit te rijden. Ziet u dat voor zich? Boer A heeft een serieus kostenplaatje voor het emissiearm uitrijden van de mest met behulp van een professionele loonwerker en zijn buurman, boer B, rijdt die mest gewoon met zijn giertank over de akker uit. Zou de Tweede Kamer echt benieuwd zijn naar de voorspelbare resultaten van zo’n proef?

Het is maar een illustratie van beleid waarbij ‘links en rechts’ door elkaar heen lopen. Is dat nu ook het perspectief van het regeringsbeleid dat we op Prinsjesdag krijgen voorgeschoteld? Laten we hopen van niet en dat er wat meer geloof zal zijn in eigen verantwoordelijkheid en doortastendheid. En vooral dat noodzakelijk beleid niet wordt afgezwakt door overwegingen op basis van politiek gewin of het volgen van statische checklists die “nu eenmaal moeten worden nageleefd”. We willen immers ook geen robots worden die zo worden geprogrammeerd dat we op het juiste tijdstip links of rechts gaan rijden. De verantwoordelijkheid en het besef om zelfstandig rekening te houden met de regels, mogen we best wat meer koesteren. Slappe compromissen en een starre toepassing van allerlei checklists vormen een grote bedreiging voor de vernieuwing van het economische elan. Links en rechts in de politiek zouden zich daar best wat meer bewust van mogen zijn.

Jan Maris Algemeen directeur CUMELA Nederland

GRONDIG - September 2013

7

Meer dan de schadelast beperken Risicomanagement helpt de ondernemer om gestructureerd met risico’s om te gaan Bij het ondertekenen van contracten voor het aannemen van werk lopen cumelabedrijven soms grote risico’s, die in een aantal gevallen niet door een verzekering worden afgedekt.

Risicomanagement moet helpen om deze risico’s in kaart te brengen en te beheersen.

Onder grote ondernemingen is risicomanagement al langere tijd een ingeburgerd begrip. Grote bouwbedrijven hebben speciale afdelingen die zich met niets anders bezig houden dan het beoordelen van risico’s waarmee het bedrijf in aanraking komt. Voordat er op een project wordt ingeschreven, worden alle mogelijke risico’s geïnventariseerd en gewogen.

Per risico wordt bekeken of het acceptabel is, moet worden gereduceerd of moet worden overgedragen aan een verzekeraar. Voor de midden- en kleinbedrijven komt risicomanagement veelal pas op tafel wanneer er door de schadeverzekeraar op wordt gewezen. Vaak ligt de oorzaak dan bij een uit de hand lopende schadelast

Geen kunstje

In toenemende mate nemen cumelabedrijven klussen aan via raamcontracten of openbare aanbestedingen.

Onderliggende contracten en bestekken worden opgesteld door professionele partijen, die daarvoor juristen inschakelen. Dit leidt er in de praktijk nog al eens toe dat het cumelabedrijf zich pas nadat de overeenkomst is getekend afvraagt of er nog consequenties zijn voor zijn verzekeringspakket.

Vaak luidt het antwoord ja. Nog slechter af is de ondernemer die er in geval van schade achter komt dat hij extra risico’s op zich heeft genomen door ondertekening van het contract of het aannemen van het werk.

8

GRONDIG - September 2013

Om te kunnen beoordelen op welke manier risicomanagement voor het gemiddelde cumelabedrijf kan worden ingezet, moeten we eerst weten wat het is. Risicomanagement is namelijk geen kunstje dat je een keer op een middag of een avond doet. Natuurlijk is een toolboxmeeting of een personeelsbijeenkomst erg nuttig, alleen is het effect ervan meestal van tijdelijke aard. Risicomanagement kunnen we het beste zien als een proces dat voortdurend een rol speelt bij de activiteiten van de organisatie. Het helpt de ondernemer en ook de werknemers om risico’s te signaleren, op zwaarte in te schatten en hierop de juiste acties te ondernemen. Het helpt de ondernemer ook door op een gestructureerde manier te voorkomen dat één enkele ondoordachte beslissing het voortbestaan van de organisatie in gevaar brengt. De tabel op de pagina hiernaast geeft in grote lijnen het proces weer. Door voortdurend deze cyclus te doorlopen, ontstaat een voortdurende verbetering van het risicobewustzijn van de organisatie en de werknemers.

Tekst: Ralph de Hart, teamleider binnendienst verzekeren Foto: CUMELA Communicatie

Risicomanagement in stappen Risico’s inventariseren

Bepalen welke gebeurtenissen het behalen van de bedrijfsdoelstellingen in de weg kunnen staan.

Risico’s analyseren

Inschatten wat de kans is dat een gebeurtenis zich voordoet en inschatten wat de impact is als dit gebeurt.

Risico’s beheersen

Maatregelen treffen om gebeurtenissen te voorkomen of de gevolgen acceptabel te maken als het toch gebeurt.

Denk aan preventie, verzekeren, crisismanagement.

Risico’s monitoren

De risico’s blijven volgen. Veranderen de omstandigheden? Komen er risico’s bij?

Risicobeleid aanpassen/ verbeteren

Worden de juiste keuzes gemaakt en zijn de gekozen beheersmaatregelen effectief? Verbeteringen doorvoeren!

Ondernemen is risico’s nemen In de praktijk zien we dat ondernemers meestal prima kunnen beoordelen waar de risico´s voor het bedrijf liggen. Lastiger is het om vervolgens in te schatten hoe groot de kans is dat een risico zich manifesteert en wat hiervan de impact op het bedrijf kan zijn. Onderschatting ligt op de loer. Risicomanagement heeft niet tot doel om risico’s uit te sluiten, maar om de risico’s die worden genomen op een beheerste manier te nemen, zodat de continuïteit niet in gevaar komt. Zolang het gaat om de activiteiten die het bedrijf al jarenlang uitvoert en waarop de medewerkers veel ervaring bezitten, is er meestal voldoende kennis aanwezig. Anders wordt het wanneer het bedrijf nieuwe activiteiten gaat ondernemen, bijvoorbeeld omdat de het bedrijf verlegen zit om werk of gewoon omdat de kans zich voordoet.

Voordat er wordt gestart met een nieuwe activiteit is het aan te bevelen om een goede kostprijscalculatie te maken. Hierbij gaat het niet alleen om de kosten van de arbeid en machines, maar ook om de kosten van risico’s te bepalen. Kosten die grotendeels worden bepaald door het nemen van beheersmaatregelen. De verzekeraar of tussenpersoon kan hiervoor een goede sparringpartner zijn.

De kosten van risico’s worden in de praktijk vaak verward met de verzekeringspremie van de verzekeraar. Uiteraard maakt de verzekeringspremie hiervan wel onderdeel uit, maar er is meer. Denk bijvoorbeeld ook aan: • kosten om algemene voorwaarden, contracten en bestekken te screenen op risico’s; • kosten van preventie (bijvoorbeeld Klic-meldingen of bescherming tegen diefstal of vandalisme omdat het werk op een afgelegen plek wordt uitgevoerd); • voldoende tijd en middelen voor medewerkers om het werk veilig en zorgvuldig uit te kunnen voeren; • de kosten van stilstand bij schade en de kosten ter voorkoming van stilstand. Denk ook aan de inzet van vervangende (schaarse) machines; • de kosten van het voorkomen van wanbetaling. Wat is de kans dat ik mijn geld niet binnen krijg na uitvoering van het werk?

Bij het inschatten van de kosten van risico’s moet u er rekening mee houden dat zodra u op één van de beschreven items bezuinigt, de kans groot is dat de kosten van andere items zullen gaan toenemen.

Goedkoop wordt in zo’n geval al snel duurkoop.

Tips om direct mee aan de slag te gaan Creëer risicobewustzijn bij de medewerkers door: • als directie/leiding het goede voorbeeld te geven; • medewerkers door de organisatie heen verantwoordelijk te maken voor risico’s binnen hun werkgebied; • risico’s en beheersmaatregelen bespreekbaar te maken in periodiek overleg. Dus van de leiding naar de werkvloer, maar ook van de werkvloer naar de leiding en tussen medewerkers onderling; • positief gedrag van uw medewerkers te belonen.

Naast het stimuleren van risicobewustzijn is het aan te bevelen om waar nodig de ondersteuning van derden in te roepen en te sparren over de risico’s die u en uw medewerkers tegenkomen. Doe hiervoor bijvoorbeeld een beroep op de specialisten van uw brancheorganisatie of op uw verzekeraar/verzekeringsadviseur.

Risico's inventariseren

Risicobeleid aanpassen/ verbeteren

Risico's Bedrijfs-/ projectdoelstellingen

analyseren

Risico's

Risico's

monitoren

beheersen

grondig - september 2013

9

duurzaamheid brandstoffen

Dieseltanks moeten in 2015 KIWA-gekeurd zijn Eisen aan bovengrondse opslagtanks en tank- en wasplaatsen (deel 1) Bij het merendeel van de cumelabedrijven worden brandbare vloeistoffen in tanks opgeslagen. Hoewel het vaak gaat om tanks met kleine hoeveelheden moeten deze opslagtanks ook voldoen aan de milieuwetgeving. Conform de eisen uit het Activiteitenbesluit dienen uw brandstoftank en de bijbehorende installatie per 1 januari 2015 dan ook KIWA-gekeurd te zijn.

Deze datum lijkt nu nog wel ver weg, maar houd er rekening mee dat er veel bedrijven zijn die een nieuwe tank moeten aanschaffen of moeten laten keuren. Op dit moment is de levertijd van een nieuwe tank bijvoorbeeld ruim acht weken, maar die zou eind 2014 wel eens fors kunnen oplopen. In dit eerste deel van een tweedelige reeks wordt nader ingegaan op de eisen en aandachtspunten bij het vervangen van een tank. In het tweede deel wordt ingegaan op de verschillende eisen die er worden gesteld aan tank- en wasplaatsen.

Keuringsplicht De opslag van vloeibare brandstof, lichte stookolie, afgewerkte olie en stoffen van ADR-klasse 8 verpakkingsgroep II en III in bovengrondse stationaire opslagtanks moet voldoen aan de voor-

10

GRONDIG - September 2013

schriften van de PGS 30, inclusief keuring. Voor bestaande tanks (ge誰nstalleerd voor 1 januari 2000) met vloeibare brandstof, lichte stookolie en afgewerkte olie is een overgangstermijn opgenomen tot 1 januari 2015.

Installatie nieuwe tanks Vanaf 1 januari 2015 (Activiteitenbesluit) moeten alle tanks zijn voorzien van een tankcertificaat en een installatiecertificaat.

Daarnaast wordt een vijftienjaarlijkse keuring vereist. Het hebben van een tankcertificaat alleen is niet voldoende, omdat dit bijvoorbeeld niet het inhoudmeetsysteem, de overvulbeveiliging, de antihevelvoorziening en de locatie van tank omvat.

Er zijn veel bedrijven die een dieselolietank met tankcertificaat kunnen leveren, maar slechts een beperkt aantal bedrijven is gecertifi-

ceerd voor het installeren van een dieselolietank en afleverinstallatie. De installatie van een nieuwe dieselolietank (of herkeuring van een al bestaande tank) mag alleen worden uitgevoerd door een erkend installatiebedrijf en moet gebeuren volgens de BRL-K 903. Bij het in gebruik nemen van de tank krijgt u van het installatiebedrijf een installatiecertificaat en een tankcertificaat. Op basis van deze certificaten kan de gemeente beoordelen of de tank goed is geïnstalleerd en of de tank voldoet aan de kwaliteitseisen. U kunt van de tankleverancier eisen dat de tank voldoet aan de PGS 30. Wij raden u aan om dit in de leveringsvoorwaarden op te nemen.

Nog geen installatiecertificaat?

Wanneer een nieuwe tank na 1 januari 2000 is aangeschaft en u hebt wel een tankcertificaat, maar bent niet in het bezit van het installatiecertificaat, dan is het niet noodzakelijk om te tank te vervangen, maar kunt u ervoor kiezen om een (dure) installatiekeuring uit te laten uitvoeren door een BRL-K 903-gecertificeerd bedrijf om uw tankinstallatie alsnog te voorzien van een tankinstallatiecertificaat conform onderstaande werkwijze: •D e gehele installatie moet onder druk worden beproefd en moet inwendig en uitwendig worden geïnspecteerd.

Belangrijk hierbij is dat alle leidingwerk behorende tot de installatie te beoordelen moet zijn.

•D e inwendige inspectie van een tank hoeft niet bij de intreekeuring plaats te vinden als kan worden aangetoond dat de tank minder dan vijftien jaar geleden fabrieksnieuw in gebruik is genomen.

• I n bovenstaand geval moet de eerste herkeuring plaatsvinden vijftien jaar na de ingebruikname.

•A ls uw tank niet inwendig kan worden geïnspecteerd, moet deze op de keuringsdatum buiten gebruik worden gesteld.

• Van de beoordeling moet een keuringsrapport worden opgesteld.

Let op: een bovengrondse tank die voor 1 januari 2000 in gebruik is genomen of niet is voorzien van een tankcertificaat en die door het ontbreken van een mangat of inspectieopening niet inwendig kan worden geïnspecteerd, moet uiterlijk 1 januari 2015 buiten gebruik worden gesteld.

Wat wordt er gekeurd?

De onderdelen van de bovengrondse installatie die worden gekeurd, zijn de tank, de bijbehorende boven- en ondergrondse leidingen, de appendages, de vulpunten, het overvulbeveiligingssysteem, de bliksembeveiliging, de aarding, de antihevelvoorzieningen, de trap, het bordes, de opvangbakken en de brandwerende voorzieningen. De vloeistofdichte verhardingen, waterafvoersystemen (riool), veiligheidsafstanden, pompen en dergelijke maken in dit verband geen deel uit van de keuring van de bovengrondse installatie.

Dubbelwandig of enkelwandig?

Zowel voor een dubbelwandige tank als voor een enkelwandige tank worden een KIWA-certificaat en een KIWAinstallatiecertificaat afgegeven. Voor een enkelwandige tank

moet ook de lekbak zijn voorzien van een geldig certificaat.

Als er wordt gekozen voor een dubbelwandige tank is het niet verplicht een opvangbak te plaatsen, mits de tankinhoud kleiner is dan tien kubieke meter. Alvorens de dubbelwandige tank in gebruik wordt genomen, moet de ruimte tussen de twee wanden door of namens KIWA worden beproefd. Welke tank geschikt is voor uw bedrijf, is afhankelijk van verschillende factoren. Uw tankleverancier of gecertificeerd installatiebedrijf kan u hierover advies geven.

Gecertificeerde bedrijven De inspectie en het onderhoud van een tank moeten worden verricht door KIWA-gecertificeerde bedrijven. Adressen van deze bedrijven kunt u vinden op www.kiwa.nl.

Afvoeren afgekeurde tanks Om te voorkomen dat in de toekomst oude en afgedankte tanks stilletjes liggen weg te roesten, bestaan er voor het buiten gebruik stellen van dieselolietanks ook een aantal regels. Een oude tank moet worden gereinigd en afgevoerd.

Reinigen of afvoeren van een dieselolietank mag echter alleen gebeuren door een gecertificeerd bedrijf. Let dus goed op dat u alleen aan een KIWA-gecertificeerd bedrijf opdracht geeft om uw tank te reinigen en te verwijderen. Na het reinigen van een tank ontvangt u het certificaat BRL-K 905 en voor het afvoeren het certificaat BRL-K 902. Het vervoeren van een lege, ongereinigde tank waarvoor geen certificaat is afgegeven, is ten strengste verboden, behalve voor bedrijven die hiervoor een ontheffing hebben.

Bodemonderzoek Bij het verwijderen of voor de eerste ingebruikname van een

Aandachtspunten bij vervanging van een bovengrondse tank • De nieuwe tank moet voldoen aan de PGS 30-richtlijn en zijn voorzien van een KIWA-tankcertificaat.

• Door een BRL-K 903/07-gecertificeerde installateur moeten de tank, het leidingwerk en de appendages worden geplaatst. Plaatsing en installatie moeten zijn voorzien van een KIWA-installatiecertificaat.

• Stalen tanks moeten zijn voorzien van een mangat van minimaal 600 millimeter. Bij kleine tanks is het soms niet mogelijk een mangat van 600 millimeter aan te brengen, waardoor een mangat van minimaal 300 millimeter is toegestaan. Hierbij wordt wel opgemerkt dat als de tank bij de vijftienjaarlijkse herkeuring, na de eerste inwendige keuring, onvoldoende inwendig kan worden geïnspecteerd, de tank niet kan worden herkeurd. Dit betekent dat de tank een levensduur heeft van hoogstens vijftien jaar. Na deze periode moet de tank worden vervangen.

• Stalen tanks zonder mangat van minimaal 300 millimeter kunnen niet worden herkeurd. Voor kunststof tanks is in de PGS 30-richtlijn geen mangat verplicht.

Te allen tijde moeten een KIWA-certificaat van de tank, een KIWAinstallatiecertificaat van de plaatsing en installatie en indien van toepassing een KIWA-certificaat van de vijftienjaarlijkse herkeuring kunnen worden overlegd.

GRONDIG - September 2013

11

bovengrondse tank voor de opslag van diesel of afgewerkte olie is het laten uitvoeren van een bodemonderzoek noodzakelijk.

•B ij het installeren van een bovengrondse tank moet de nulsituatie worden vastgesteld. Dit betekent dat er een bodemonderzoek moet worden uitgevoerd. Met dit onderzoek wordt de kwaliteit van de bodem bij het installeren van een tank vastgelegd.

•B ij het verwijderen van een bovengrondse tank moet de eindsituatie worden vastgesteld. Ook in dit geval moet er een bodemonderzoek worden uitgevoerd. Met dit onderzoek wordt de kwaliteit van de bodem bij het verwijderen van een tank vastgelegd. Bij het verwijderen van de bovengrondse tank wordt de nulsituatie vergeleken met de eindsituatie.

• Wanneer blijkt dat de bodem is verontreinigd, zal deze moeten worden gesaneerd.

Afhankelijk van de wetgeving die op uw situatie van toepassing is, kan ook bij verplaatsing of vervanging van de bovengrondse tank een bodemonderzoek verplicht zijn. Neem daarom bij het plaatsen, verplaatsen, vervangen of verwijderen van een brandstoftank altijd eerst contact op met uw gemeente. Met een telefoontje kunnen veel geld en moeite worden bespaard.

Tekst: Richard Wolting

Wettelijke eisen •H et in bezit hebben van een tankcertificaat is per 1 januari 2015 verplicht.

•H et in bezit hebben van een tankinstallatiecertificaat is per 1 januari 2015 verplicht.

•A fstandseisen: de afstand tussen de tank en een tot de inrichting behorend brandbaar gebouwonderdeel of een bewaarplaats van brandgevaarlijke stoffen moet minimaal vijf meter bedragen (bij een tank kleiner dan vijf kubieke meter drie meter) en de afstand tussen de tank en de erfscheiding dient minimaal drie meter te zijn.

• E en dubbelwandige tank hoeft niet in een lekbak te staan als de inhoud kleiner is dan tien kubieke meter.

•A ls er kans bestaat op beschadiging van de installatie door aanrijden of vallende voorwerpen moet de installatie zijn voorzien van een aanrijbeveiliging.

Vervolgkeuringen en inspecties •A ls een kathodische bescherming is aangebracht (van toepassing wanneer uw installatie is voorzien van ondergrondse leidingen), moet deze jaarlijks op zijn goede werking worden gecontroleerd door of namens KIWA. • Vijftien jaar na de ingebruikname of de eerste inwendige keuring moet de tank worden herkeurd. Hierbij wordt de tank onder meer onder druk beproefd, gecontroleerd op dichtheid en wordt de wanddikte gemeten.

In deze rubriek behandelen we iedere maand een onderwerp op het gebied van aanbestedingen en het aannemen van werken. Heeft u ook een vraagstuk, laat het CUMELA Nederland weten.

in kort bestek Eigen verklaring en bewijsstukken uitsluitingsgronden Beste Helmy,

Ik ben een mooi werk kwijt geraakt doordat volgens de aanbesteder mijn Eigen verklaring niet op tijd is afgeleverd. Mag ik hierdoor worden afgewezen?

Beste aannemer, U bent inderdaad een werk kwijt. Het is eenvoudig te voorkomen door er in de vragenlijst naar te verwijzen dat ze beschikbaar zijn. De ingevulde vragenlijst geldt als een eigen verklaring van de inschrijver. De formele bewijsstukken, die in de vragenlijst worden genoemd, hoeven pas te worden overlegd wanneer daartoe schriftelijk wordt verzocht.

Dit wordt in de regel alleen gedaan bij de inschrijver aan wie de opdrachtgever voornemens is het werk te gunnen. Om welke bewijsstukken gaat het dan, wat is de houdbaarheid en hoe komt u eraan?

• Non-faillissementsverklaring: een gegadigde of inschrijver kan door middel van een uittreksel uit het Handelsregister van de Kamer van Koophandel, dat op het tijdstip van het indienen niet ouder is dan zes maanden, aantonen dat de uitsluitingsgrond van artikel 2.87, onderdeel a, op hem niet van toepassing is.

• Gedragsverklaring aanbesteden: een gegadigde of inschrijver kan door middel van een gedragsverklaring aanbesteden die op het tijdstip van het indienen niet ouder is dan twee jaar aantonen dat de uitsluitingsgronden, bedoeld in de artikelen 2.86 en 2.87, onderdelen b en c, voor zover het een onherroepelijke veroordeling of een onherroepelijke beschikking wegens overtreding van mededingingsregels betreft, op hem niet van toepassing zijn. De verklaring vraagt u op bij het ministerie van Veiligheid en Justitie.

• Verklaring van de Belastingdienst: een gegadigde of inschrijver kan door middel van een verklaring betalingsgedrag nakoming fiscale verplichtingen die op het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming of de inschrijving niet ouder is dan zes maanden aantonen dat de uitsluitingsgrond, bedoeld in artikel 2.87, onderdeel d, niet op hem van toepassing is.

Alle stukken zijn via de website aan te vragen van de desbetreffende instelling.

Let op: in sommige bestekken kunnen afwijkingen staan met betrekking tot deze regels, bijvoorbeeld dat deze niet ouder mag zijn dan drie maanden. De bestektekst is dan leidend!

O ondernemer, let op u saeck de tyt en stont is daer…

Helmy Coenen Adviseur GWW

GRONDIG - September 2013

13

velddemonstratie In samenwerking met MF tractoren en Challenger organiseert Homburg Holland een velddemonstratie van 6 indrukwekkende V채derstad machines:

Di.17 september 2013 Doorlopende demonstratie 10.00 - 17.00 uur Demolocatie: Glymesweg Lepelstraat (West-Brabant) Van harte welkom!

Tempo zaaimachine

Carrier Drill 300 zaaimachine

Rapid zaaimachine

Carrier 650 Crosscutter

Rexius Twin cultivator

Topdown cultivator

precies wat nodig is

Tel. +31 (0)58 257 15 55 www.homburg-holland.com

scholing

Zonder scholing geen ontwikkeling Een cursus volgen is tegenwoordig meer dan ‘iets leren’ Nieuwe kennis en inzichten, contacten met sectorgenoten, leren van elkaars ervaringen en tot veranderingen in gedrag komen… Aan het volgen van een cursus zijn veel meer voordelen verbonden dan we ons realiseren.

Voordelen zijn er namelijk zeker. Want stel dat een cursus (ook) oplevert dat er effectiever wordt gecommuniceerd, waardoor de efficiëntie toeneemt. Of dat medewerkers door een cursus meer zelfvertrouwen krijgen, waardoor ze meer verantwoordelijkheid durven te nemen? Of dat u door het volgen van een cursus het ‘gereedschap’ in handen krijgt om samen met uw medewerkers aan de slag te gaan met een gemeenschappelijk doel? Het besparen van brandstof bijvoorbeeld.

Een cursus heeft vaak meer impact dan alleen het verkrijgen van inzicht, het beheersen van lesstof en het halen van een certificaat of diploma. Communicatie, kennis, ervaring en inzicht vormen namelijk de basis voor veiligheid en - niet onbelangrijk - plezier in het werk. Geschoolde ondernemers en werknemers zijn vaak nog beter gemotiveerd en betrokken bij de onderneming, hebben meer plezier en vergroten

Brandstof besparen als stappenplan • Stel met uw medewerkers een reële doelstelling op, bijvoorbeeld in één jaar vijf procent minder brandstof verbruiken. Luister naar de voorstellen van medewerkers.

• Maak er een gezamenlijke uitdaging van en besteed regelmatig tijd aan rapportage tijdens een werkoverleg: laat het leven! Denk aan de toolbox Brandstofbesparing en nodig eens een deskundige uit van een dealer of importeur om tips te geven.

• Wissel ook met collega-ondernemers ervaringen uit.

• Volg samen met uw medewerkers de cursus Brandstofbesparing.

• Toon het verbruik over vorig jaar, formuleer de doelstelling in liters, meet de brandstofbesparing periodiek en rapporteer de voortgang: halen we onze doelstelling?

• Ondersteun de gedragsverandering bijvoorbeeld door een cursus Interne bedrijfstraining en maak gerust gebruik van de kennis en ervaring bij CUMELA Nederland.

• Sluit het jaar af met een eindrapportage en vier met uw medewerkers dat de doelstelling is gerealiseerd. Licht ook alvast een tipje van de sluier op over de doelstellingen voor het volgende jaar en vraag uw mensen om er over na te denken voor de volgende werkbespreking.

14

GRONDIG - September 2013

hun kansen op het behoud van werk. Daarnaast levert het volgen van een cursus nieuwe contacten op met sectorgenoten met wie ervaringen kunnen worden uitgewisseld. Al met al genoeg redenen om een cursus te volgen.

Gedragsverandering Het effect van een cursus wordt nog groter als de doelstellingen van de cursus direct aansluiten op de doelen die de onderneming wil bereiken. Een goed voorbeeld hiervan is de cursus Brandstofbesparing. Daarin wordt op een praktische manier geleerd hoe brandstof wordt bespaard door de machine efficiënter te gebruiken en door het gedrag te veranderen; van de chauffeur en machinist, maar ook van de ondernemer, de planner en de onderhoudsmonteur. Het effect van zo’n gedragsverandering wordt na zo’n cursus nog groter als de ondernemer samen met zijn werknemers kiest voor een integrale aanpak (zie het kader ‘Brandstof besparen als stappenplan’) die voor elk doel en op elk moment kan worden gehanteerd. Dat levert beslist meer op.

Andere communicatie Succesvolle ondernemingen blijken vaker succesvol te communiceren. De ondernemer of werknemer durft vragen te stellen, respectvol kritisch te zijn en duidelijkheid te vragen. Er worden vragen gesteld die de ander aan het denken zetten, die daardoor wordt geholpen om zelf een duidelijker beeld te krijgen.

Communicatie is contact maken, luisteren, begrijpen wat de ander bedoelt en vragen stellen. Goede communicatie zorgt vooral voor duidelijkheid: voor heldere opdrachten, voor efficiënter werken en voor wederzijds begrip.

Succesvolle communicatie begint met luisteren om de ander te begrijpen, gevolgd door samenvatten en (door) vragen om te controleren of de opdracht goed is begrepen.

Goede communicatie is in deze tijd belangrijker dan ooit en gelukkig kunt u dat leren. In de cursus Effectief communiceren wordt u geleerd om de communicatie af te stemmen op het doel, op de situatie en op de gesprekspartner. Na de cursus begrijpt de deelnemer zijn gesprekspartner beter, hij krijgt meer gedaan en wordt beter gehoord.

CUMELA-cursussen Het CUMELA Cursuscentrum is volop in beweging. Het ontwikkelt nieuwe cursussen die inhaken op actuele ontwikkelingen en die beter zijn afgestemd op de praktijk van het cumelabedrijf. Daarnaast is de dienstverlening uitgebreid door maatwerkadvisering en het ontwikkelen van opleidingsplannen. Zeer binnenkort kunnen cursisten snel en gemakkelijk via de website cumela.nl worden aanmeld voor cursussen en trainingen.

Naast de populaire cursussen van het afgelopen seizoen op het gebied van code 95, Brandstofbesparing, Beroepsgoederenvervoer, Bedrijfsleer en cursussen in het kader van veiligheid is er een aantal nieuwe cursussen. De cursussen Webbased Handboek, Bedrijfsleer deel 3, EMVIaanbestedingen, Communicatie en Composteren zijn in ontwikkeling en zodra we er u meer over kunnen vertellen, hoort u dat. Er wordt ook druk gewerkt aan een cursus voor machinisten, grondwerkers en uitvoerders in het kader van zorgvuldig en veilig graven. Ook deze ontwikkelingen zijn te volgen op de website of via de nieuwsbrief.

Afgelopen cursusseizoen is gestart met de cursus Het Nieuwe Rijden, waarbij de theorie digitaal via e-learning wordt aangereikt. Bij e-learning krijgt de cursist een inlogcode en kan de opleider de deelnemer nauwlettend volgen en zo nodig contact opnemen. Het Nieuwe Rijden is een cursus die op locatie wordt gegeven aan drie deelnemers

(met ‘eigen’ vrachtauto), die in de praktijk hun punten voor de code 95 kunnen behalen. Na die cursus ontvangen de deelnemers via de werkgever een persoonlijk rapport waarin de scores op de verschillende onderdelen en de tips voor de deelnemer staan. Een handig rapport, dat de werkgever kan gebruiken in persoonlijke-ontwikkelingsgesprekken.

Deze populaire cursus is een echte aanrader voor het behalen van de praktijkpunten voor code 95 en voor het besparen op brandstofkosten.

Cursusboekje op www.cumela.nl Ander nieuws is dat het cursusboekje voortaan niet meer per post wordt verstuurd. Via de website www.cumela.nl, de bedrijvenadviseurs, de ledennieuwsbrief en Twitter en in persoonlijk contact met het CUMELA Cursuscentrum worden nieuwe ontwikkelingen en nieuwe cursussen gedeeld.

De actuele cursusgids is vanzelfsprekend te vinden op de website en gemakkelijk te downloaden. Heeft u vragen?

Wilt u informatie? Advies? Een cursus op maat of leven er andere wensen op het gebied van scholing, cursussen of ontwikkeling in uw bedrijf? Het CUMELA Cursuscentrum is u graag van dienst via (033) 247 49 20 of stuur een e-mail naar cursus@cumela.nl.

Tekst: Erna Berends-Dijk, Coördinator scholing Foto: CUMELA Communicatie

GRONDIG - September 2013

15

economie

Kraakman neemt failliet Perfors over Al binnen drie jaar na de reorganisatie van het dealernetwerk van John Deere is een nieuwe aanpassing noodzakelijk. Tuin- en parkdealer Perfors Maréchal ging afgelopen maand failliet. De activiteiten worden overgenomen door Kraakman Reijneveld.

Dankzij de overname van Perfors Maréchal door Kraakman Reijneveld komt voor John Deere de ideale situatie van overal gecombineerde landbouw- en tuin-en-parkdealers weer wat dichterbij. In ongeveer de helft van het werkgebied zijn nu beide dealerorganisaties samengevoegd. In het andere deel van het werkgebied blijft Kraakman Perfors, zoals de nieuwe organisatie heet, actief naast JD-landbouwdealer Van Westrenen.

De nieuwe organisatie is het gevolg van het faillissement van Perfors Maréchal afgelopen maand. Opvallend, want Perfors was in Nederland de grootste dealer van tuin- en parkmachines. Over de oorzaak van het faillissement wil tijdelijk bewindvoerder Jan Knol niet veel zeggen. Liever heeft hij het over de nieuwe opzet en nieuwe kansen. “Aan terugkijken hebben we niet veel. Wij zijn nu bezig met een nieuwe organisatie en willen juist door de samenwerking tussen Kraakman en Perfors de service verder verbeteren en werken aan het benutten van elkaars kwaliteiten en mogelijkheden.”

De suggestie dat de te hoge kosten van de organisatie hebben geleid tot het faillissement wil hij niet bevestigen, maar ontkent hij ook niet. “Het is duidelijk dat de kosten niet in overeenstemming waren met de opbrengsten. En of dat ligt aan te veel personeel of een tegenvallende omzet, dat vind ik niet zo interessant.”

Dat er bezuinigd moet worden, blijkt wel uit het feit dat er een flink aantal mensen in de organisatie afvloeit. Oorspronkelijk was

Ophaalbijdrage Barneveld en Markelo

De verlengde uitrijperiode op bouwland heeft ook zijn invloed op de ophaalbijdrage.

In Midden-Nederland stabiliseert deze langer op het lage zomerniveau. De verwachting is dat de bijdrage pas eind september weer zal gaan stijgen. (bron: DCA-markt)

16

grondig - september 2013

zelfs sprake van een halvering van het personeelsbestand, maar een week na de overname zag dat er voor het personeel al beter uit, vertelt Knol. “Samen met Kraakman hebben we de organisatie bekeken en dan blijkt dat er voldoende potentie is en we meer mensen nodig hebben om de service en verkoop op peil te houden. Zoals het er nu uitziet, kunnen er 30 tot 35 mensen in dienst blijven.”

De bedoeling is dat alle vestigingen van Perfors Maréchal op die in Tiel na gewoon open blijven. In Tiel was al voor het faillissement besloten tot sluiting. Die beslissing blijft gehandhaafd. Wel komen er mobiele serviceteams die dit werkgebied vanuit Ridderkerk en Soesterberg gaan bedienen. Alle overige vestigingen blijven gewoon geopend. Ook die in Purmerend, hoewel die op korte afstand van een Kraakman-vestiging ligt. “Voor de klanten willen we daar een apart steunpunt houden, omdat die daaraan gewend zijn.

Maar op de achtergrond gaan we het natuurlijk wel anders organiseren, zoals bij de onderdelenvoorziening. Ook monteurs kunnen we daar uitwisselen, indien nodig.”

Omgekeerd zal de vestiging in Voorhout een wat bredere functie krijgen. Deze ligt midden in de Bollenstreek, waar ook veel John Deere-landbouwgebruikers zitten. “Die gaan we vanuit die vestiging zeker ook extra service en ondersteuning bieden. Zo kunnen we de hele Kraakman-organisatie versterken en verbreden.”

Ophaalbijdrage Deurne, Tilburg, Uden en Lichtenvoorde

Niet alleen de langere uitrijperiode, ook het goede weer maakt het mogelijk nog veel mest op akkerbouwgrond geplaatst te krijgen. Met een prijs net onder de € 19,beweegt de prijs zich op een relatief laag zomerniveau. (bron: DCA-markt)

kORT NIEUWs Kaalslag in de bouw

In de bouwsector is het personeelsbestand de afgelopen jaren met vijfentwintig procent afgenomen. Dit blijkt uit cijfers van het Pensioenfonds voor de Bouw. Alleen al afgelopen jaar vloeide negen procent van de werknemers af door ontslag of door het faillissement van de werkgever. Daarnaast stroomden er veel mensen uit door pensionering of doordat ze zelf uit dienst gingen. Niet duidelijk is hoeveel van deze mensen als zzp’er weer aan de slag zijn gegaan.

Sterke groei omzet Agco Agco, het moederconcern van Massey Ferguson, Fendt en Valtra, heeft het afgelopen half jaar een tien procent hogere omzet geboekt. Deze omzetgroei werd vooral in Noord- en Zuid-Amerika gehaald, waar de afzet van trekkers en combines flink toenam. In Europa is de markt lastiger. Hier daalde de afzet van trekkers zelfs licht, vooral door stagnatie in de Zuid-Europese landen, waar boeren minder gemakkelijk krediet krijgen. In belangrijke afzetmarkten als Spanje en Duitsland steeg de omzet wel.

Wisselend beeld CNH Net als bij Agco kon ook CNH een goed tweede kwartaal melden voor zijn landbouwdivisie. De omzetgroei van het bedrijf viel echter tegen doordat de bouwdivisie een moeilijke periode doormaakt. Doordat wereldwijd de afzetmarkt van grondverzetmachines onder druk staat, moest ook CNH dalende verkopen melden voor zijn bouwdivisie. Hier daalde de omzet met zes procent, terwijl de landbouwdivisie dertien procent meer afzette.

De waarde van mest: rundveedrijfmest

CUMELA-Kompas Analyse: rentabiliteit van het totaal vermogen In 2012 is de rentabiliteit van het totaal vermogen in de cumelasector gedaald van gemiddeld 3,3 procent in 2011 naar 2,5 procent in 2012. De agrarische loonbedrijven vormen een positieve uitzondering. Hier is de rentabiliteit van het totaal vermogen juist gestegen. Dat blijkt uit bijgaande grafiek, die is opgesteld op basis van ruim 200 deelnemers aan de kengetallenvergelijking CUMELA-Kompas Analyse.

De rentabiliteit van het totaal vermogen geeft weer hoe het rendement is van het totale ingezette kapitaal. Met andere woorden: op elke ingezette € 100,- behaalde de cumelasector in 2012 een rendement van € 2,50. De grootste daling zien we bij de grondverzetbedrijven. Hier daalde de rentabiliteit van 4,7 procent in 2011 naar 3,1 procent in 2012. Dit is nog wel hoger dan de gemengde bedrijven en agrarische loonbedrijven.

Hier is de rentabiliteit op het totaal vermogen in 2012 2,1 procent.

Een gemiddelde rentabiliteit op het eigen vermogen van 2,5 procent lijkt in eerste instantie voldoende, maar de gemiddeld betaalde rente op het vreemd vermogen ligt voor cumelabedrijven op 4,0 procent. Op het vreemd vermogen wordt dus 1,5 procent verlies geleden.

De rentabiliteit van het totaal vermogen is de verhouding tussen winst en totaal vermogen. Binnen de kengetallenvergelijking CUMELA-Kompas Analyse wordt voor de winst uitgegaan van de bedrijfseconomische winst, de betaalde en de berekende rente en de eventuele opbrengst van het nevenbedrijf.

Dalend rendement op totaal vermogen 5,0%

4,5%

4,0%

3,5%

3,0% 2011

2,5%

2012

2,0%

1,5%

1,0%

0,5%

0,0% Grondverzet

Gemengd

Agrarisch loonwerk

Cumelasector

Lichte stijging dieselprijs €130

€125

Prijs per 100 liter

€120

€115

€110

€105

2013

Door dalende kunstmestprijzen is de waarde van rundveemest flink aan het dalen.

Gebaseerd op mest met 4,3 kg stikstof (65% werkzaam), 1,9 kg fosfaat, 6,8 kg kali en 1,3 kg magnesium. De prijs is exclusief btw. (bron: LEI)

2012

dec

nov

okt

sept

aug

juli

juni

mei

april

mrt

febr

€95

jan

€100

2012 (EN590*)

De lichte stijging in de dieselprijs die in juli zichtbaar was zet in augustus door.

Daarmee lijkt de prijs opnieuw de trend van voorgaande jaren te volgen: een lichte stijging die rond juni begint en die medio oktober weer terugzakt. grondig - september 2013

17

“het doet iets met je algemene visie op de wereld” Zomerserie deel 3 Met de caravan naar de camping of een last-minute all-inclusive naar een ver vakantieoord? Is vakantie voor de cumelaondernemer een lust of juist een last? Misschien is het wel vooral een noodzaak. In deze derde en laatste aflevering drie bijzondere verhalen van hoe een vakantie ook in te vullen is.

ia n e K it u n e t e G ro

De werkvakantie Zijn vader en broer zitten momenteel op een maïshakselaar in Kenia. Zelf is Gerjan Wielink van agrarisch handelsbedrijf Wielink in Dronten dit voorjaar nog naar het Keniaanse Kitale afgereisd. “Er ligt daar potentie. Er is behoefte aan voedsel, aan melk. Er is een vraagmarkt, maar actuele kennis over nieuwe ontwikkelingen en de techniek ontbreken. Daar willen wij graag op inspelen.”

Eind 2011 kwam hij in contact met Kenia. Een Nederlandse familie die daar op zendingsmissie was, benaderde de Flevolandse fouragehandel. “Die was bezig met het opzetten van een melkveebedrijf voor en door Kenianen, maar de koeien gaven nauwelijks melk. Via internet gingen ze op zoek naar rantsoenadvies en kwamen bij ons terecht.”

Wielink raakte enthousiast en reisde in het voorjaar van 2012 voor het eerst naar Kenia. “Ik vond het mooi wat die familie deed. Er zitten veel buitenlandse boeren met honderden hectares land en met de modernste machines, maar zij houden hun bedrijf gesloten en zijn de enigen die van de opbrengsten profiteren. Deze familie wilde juist met dit melkveebedrijf de Kenianen zelfvoorzienend maken. Dat sprak mij aan.”

Kenia bleek niet zo’n droge woestijn te zijn als Wielink dacht.

18

grondig - september juli 2012 2013

Er was vruchtbare grond, maar die werd niet goed benut.

“Er is weinig aandacht voor bemesting, kunstmest is duur en de dierlijke mest wordt gezien als afval. Ook wordt er nog met een os en ezel gewerkt. Het is een uitdaging om samen met de boeren te kijken naar bijvoorbeeld het afstellen van machines. Vorig jaar zagen we een situatie waar de maïskolf er na het hakselen nog bijna heel uit kwam.”

Inmiddels zijn er al twee containers materieel naar Kitale gezonden. De Nederlandse ontwikkelingsorganisatie SNV gaat samen met het Keniaanse melkveebedrijf proeven uitvoeren rondom de ontwikkeling van eiwitrijk ruwvoer in Kenia. Wielink of zijn vader zal daarbij één tot twee keer per jaar naar Kenia afreizen om advies te geven en om boeren te leren werken met machines. “We werken hier met een vaste bezetting op kantoor, dus kunnen we om de beurt weg.

Voor ons is het een leuke hobby. We hebben de kennis en kunnen ons ei erin kwijt. De Kenianen zelf willen vooruit. Dat is mooi om te zien!”

Het vrijwilligerswerk In januari stond de algemeen directeur van Van Werven uit Oldebroek nog huizen op palen te bouwen in Cambodja, samen met de toekomstige bewoner. “We konden elkaar niet verstaan, maar door te wijzen, raakten we snel op elkaar ingespeeld”, zegt Ton van der Giessen. “Toen het huis af was, was dat een prachtig moment met een hoop emoties. Heel bijzonder dat je op zo’n directe manier mensen kunt helpen.”

Sinds Van der Giessen tweeënhalf jaar geleden bij Van Werven werd aangesteld als algemeen directeur om de periode tussen de tweede en de derde generatie te overbruggen, heeft hij een nieuw beleid geïntroduceerd wat betreft maatschappelijk verantwoord ondernemen. Behalve focussen op de maatschappij om zich heen wilde hij het ook verder weg zoeken. “Doordat ik eerder in het buitenland heb meegeholpen aan projecten wist ik wat zoiets met je doet. Het leert je relativeren en dat wil ik ook aan het personeel van Van Werven meegeven.”

Van der Giessen is niet de enige die vrijwilligerswerk doet binnen het bedrijf. Om de zoveel tijd gaan leden van het manage-

ment naar een project om te helpen, ideeën in plannen te gieten en om te enthousiasmeren. “Via lokale stichtingen zijn we actief betrokken bij een project in Namibië en in Cambodja.

We steunen financieel, maar ook fysiek. Ik geloof in dit soort initiatieven. Het geld komt op deze manier direct op de plek waar het maximaal kan worden besteed.”

In Cambodja gaat het niet alleen om het bouwen van een huis. “Het effect van het hebben van een huis is voor die mensen veel groter. Ze gaan daardoor een veranderingsproces in. Een huis zorgt voor status en dus voor meer kans op werk. Mooi om daaraan bij te dragen.”

Dat het niet alleen voor de lokale bevolking iets oplevert, blijkt uit de manier waarop het personeel terugkomt. “Het doet iets met je visie op de wereld. Het zet je met beide benen op de grond en dat kunnen we hier goed gebruiken.” Het personeel levert vakantiedagen in en Van Werven neemt de reiskosten voor zijn rekening. “Ik kan dit aanbevelen. Het is veel effectiever, voor beide partijen, dan alleen maar geld geven.”

De sport Momenteel zou het niet zomaar meer gaan. Tijd ontbreekt om een tweede keer de Dakar-rally rijden. Martijn van Gastel van Loonbedrijf Van Gastel uit Wouwse Plantage deed in 2009 mee met de beruchte rally. Hij behaalde de eindstreep als elfde van de dertig quadrijders en was de eerste Nederlander die met een quad de Dakar uitreed. “Het was een fantastische, maar slopende ervaring”, zegt hij. “Het was slopend voor mijn materiaal en voor mijzelf, zowel lichamelijk als geestelijk, maar fantastisch tegelijkertijd, want ik behaalde mijn doel: de Dakar uitrijden.”

Het idee ontstond meer als een geintje. Van fanatiek motorrijden stapte zijn vriendengroep op een gegeven moment over op de quad. Ze reden regelmatig wedstrijden in Oost-Europa, waarbij Van Gastel altijd tot de top-vijf behoorde. Regelmatig kwam hij bij Quadcentrum Van der Ham, waar op een dag het idee werd geopperd om de

G ro Cameten ui bodj t a

Dakar te doen. “Zoiets is voor ons toch niet weggelegd, dacht ik.

Totdat Yamaha aanbood de helft te willen sponsoren.”

In de voorbereiding ging veel tijd zitten. Behalve sponsors zoeken, moest hij er ook voor zorgen lichamelijk in topconditie te zijn. Een half jaar lang zat hij vier keer in de week bij de fysio om zijn lichaam te trainen. Daarnaast ging hij één dag in het weekend met de quad op pad om te oefenen.

“Ik plande het zo dat ik om zes uur ’s ochtends ging trainen, zodat ik twee uur later weer op het werk kon zijn. We zaten toen vooral in de mest en hadden na de zomer altijd een leeg moment. Nu we onze werkzaamheden hebben uitgebreid, met onder meer land klaar maken en bieten rooien, zou ik niet weten waar ik de tijd vandaan moet halen.”

Een tweede keer lijkt ver weg. “Ook is de drang is minder, omdat ik de race heb uitgereden. Daarnaast vind ik het in deze economisch mindere tijden niet te verantwoorden naar mijn personeel toe. We bezuinigen waar we kunnen en moeten allemaal een stapje terug doen, dus ik ook.”

Wat hij heeft geleerd? “Ik heb mij verwonderd over het leven daar. Als je ziet hoe mensen daar leven, hun huis is gemaakt van twee palen en een plastic zeiltje. Ze bakken zelfgemaakte stenen van klei in de zon.

Dan mogen wij nooit meer klagen.”

ar k a D e L t i u G roeten

Tekst: Marjolein van Woerkom Foto’s: CUMELA Communicatie

grondig - september 2013

19

EEN SCHOUTEN MACHINE DAT LOONT!

T

+31 (0)577 40 80 80

E

info@schouten.ws

W www.schouten.ws

GTH_Adv200x134_Grondig.indd 1

20-06-13 12:38

Grasland doorzaaien Investeren in bestaand grasland loont

DOORZAAIEN MET ISEED® 6 april

Ontkiemde planten, aantal/m2

140

13 april

120 100 80 60 40 20 0

Eggen, normaal zaad

Eggen, iSeed®-graszaad

Schijvenmachine (type Vredo), normaal zaad

Schijvenmachine (type Vredo), iSeed®-graszaad

Het aantal ontkiemde planten per m2 van Engels raaigras (doorzaaien 17 maart). Het aantal planten is geteld op 6 en 13 april. In deze proef is gebruik gemaakt van een wiedeg met zaadbak en een Vredo-doorzaaimachine.

Proeven Innoseeds/DLF-TRIFOLIUM 2010. Bij de wiedeg is het van belang om het grasbestand aan te rollen.

In bovenstaande proef is dat niet gebeurd.

coating e ig n e e d : d e iSe werkt! die ook écht

Postbus 1 • 4420 AA Kapelle • Tel. +31 (0)113 347 911 • Fax +31 (0)113 330 110 • www.innoseeds.nl • info@innoseeds.nl

Doosan completeert compactserie Tijd voor een volgende generatie zes- en achttonners met nadruk op binnendraaiers Met de DX85R-3-midigraver op rupsen zet Doosan een opvolger in de markt voor de achttons DX80R en in de zestons klasse komen er ineens twee opvolgers: een conventionele DX63-3 en een (bijna) binnendraaiende DX62R-3.

Bij de ‘kleintjes’ zit het nieuws in de 33 procent hogere hydraulische opbrengst (132 liter per minuut) met loadsensing en standaard een dubbelwerkende derde functie, waarmee uitrustingsstukken voldoende olie toegeleverd krijgen. In beide zestonners huist een 36,2 kW (50 pk) Yanmar-viercilinder-dieselmotor (Stage IIIa). Er is keuze uit twee lepelstelen: 1,60 of 1,90 meter. De graafdiepte en dumphoogte zijn identiek, ruim 3,80 en 4,00 meter, en ze wegen beide exact 6,25 ton. Waar zit dan het verschil, wilt u misschien weten. In de zwenkradius, die voor de DX63-3 en DX62R-3 respectievelijk 1,27 en 1,10 meter is, en in de anatomie en het plaatwerk vanwege de plaatsing van de componenten.

Ook de 8,6-tons DX85R-3 met de R in het typenummer is een machine met een korte kont. De radius is 1,30 meter en de machinebreedte 2,30 meter, dus is het geen échte binnendraaier. De DX85R-3 krijgt een Yanmar3,3-liter-viercilindermotor met 44,3 kW (60 pk) die dankzij een dieselroetfilter en EGRuitlaatgasnabehandeling voldoet aan Stage IIIb.

De motor is tien procent sterker en de graafkracht nam toe naar 6,3 ton. Doosan monteert een nieuw loadsensingsysteem, dat zorgt voor een nauwkeuriger bediening en fijner afwerken.

De rijsnelheden zijn 0-2,7 en 0-4,7 km/u. Voor alle drie machines geldt dat de nieuwe cabine een lager geluidsniveau biedt, meer zicht naar buiten en een betere toegang dankzij de grotere deur. Nu het bij mini’s en midi’s qua uitrusting-

Traploos mechanisch

grondverzetnieiuws 22

Zuiniger rijden is hydrostaat vermijden. WellinkCaesar spreekt voor een hydrostatische aandrijving over een rendement van zeventig procent.

Voor een mechanische overbrenging ligt dat tegen de 95 procent.

Aangezien Caesar-kranen zowel een mechanische als een hydrostatische aandrijving hebben, kun je in de praktijk ervaren onder welke omstandigheden de aandrijvingsmogelijkheden ideaal zijn en besparing opleveren. Ook kun je omschakelen van vier- naar tweewielaandrijving en dat heeft een positief effect op de bandenslijtage. Caesar-kranen kunnen overigens op stationair toerental tot rijsnelheden van 40 km/u komen; 48 km/u is het maximum.

De getoonde 2507 heeft een zesversnellingsbak waarvan het enige nadeel is dat je moet schakelen en koppelen. Daarom studeert WellinkCaesar op een automatische, continu variabele transmissie (CVT) waarmee traploos mechanisch kan worden gereden. Deze aandrijving zal medio volgend jaar leverbaar worden. WellinkCaesar kiest voor de 85 kW (116 pk) sterke 4,5-liter-PowerTech-motoren van John Deere en vanaf volgend jaar zijn deze machines leverbaar met de Stage IIIb-versie van deze viercilinders, met roetfilter en EGR-uitlaatgasrecirculatie. www.caesarholland.nl GRONDIG - September 2013

sniveau allemaal is afgeleid van grote kranen treffen we ook in deze DX85R-3 een kleurenmonitor. Ook is er voor de achttonner een camera achterop en Doosan monteert een elektrische brandstofpomp. Nog een paar gegevens: de hydraulische opbrengst voor uitrustingsstukken is 151 liter per minuut en het graafbereik is 7,43 meter (met 2,25 meter lepelsteel). www.roadbarneveld.com, www.staad-groep.nl

Dual en eco Natuurlijk is het een feit dat de nieuwe 803-minigraver van Wacker Neuson duurzamer en gebruiksvriendelijker is, maar wees eerlijk: de dual-power-aandrijving maakt de ééntonner interessant voor inpandige werkzaamheden. Naast de eigen Yanmar-driecilindermotor van 9,6 kW (13 pk) heeft de mini een aansluiting waarmee die vanaf een extern elektrohydraulisch aggregaat kan worden aangedreven. Wacker Neuson wil deze dual-power-aandrijving ook voor grotere minigravers introduceren. De 1030 kilogram zware 803 is slechts 70 centimeter breed en de loopwerken zijn verbreed naar 86 centimeter voor meer stabiliteit. Op zowel elektriciteit als diesel geven de twee tandwielpompen een opbrengst van 22,8 liter olie, voldoende voor onder meer voor een klein sloophamertje. www. wackerneuson.nl

Zonder poespas

Achttonner

De markt vraagt om een kwaliteitsleveller zonder veel poespas en daarom ontwikkelde fabrikant AP Machinebouw in Rutten een standaard leveller die tegen een gunstige vanafprijs leverbaar is.

Hij is er in negen uitvoeringen, met werkbreedtes van 1,20 tot 2,85 meter (met deuren 1,63 tot 3,73 meter). Deze basisuitvoering is een eenvoudige, licht uitgevoerde machine die standaard wordt geleverd met een controlbox, proportionele besturing, bediening van de hydraulische deuren en twee roestvrijstalen ontvangermasten (1,80 meter). Het Hardox 400-mes is demontabel. Twee cilinders op een torsieplaat zorgen voor de correcte hoogteverstelling en volgens AP werkt de leveller tot op de millimeter nauwkeurig. Tot de opties behoren laserbesturing, een slope-sensor, sonic tracker, elektrische masten en vanzelfsprekend GPS of LPS en snelwisselhaken. www.apmb.nl

KORT NIEUWS Atlas krijgt wielladers

Na het verplaatsen van de productie van de Terex-wielladers van het Duitse Crailsheim naar Gandekersee (mobiele kranen en overslagmachines van Atlas) en de overname van de Kälble/Terex-wielladers beschikt Atlas Maschinen GmbH over een programma van zes wielladers: vier hydrostaten in de gewichtsklasse van negen tot achttien ton en twee machines met koppelomvormers in de klasse van twintig tot vijfentwintig ton. Deze laatstgenoemde laadschoppen worden gebouwd in Bulgarije. Atlas Maschinen GmbH werd drie jaar geleden al door oud-directeur Fil Filipov overgenomen van Terex. De Atlaswielladers zijn overigens niet dezelfde als de wielladers van branchegenoot F. Weyhausen uit Wildeshausen. www.atlasgmbh.com

Kobelco komt terug Nadat New Holland besloot zelfstandig door te gaan - na de breuk met Kobelco - en voor Nederland in zee ging met een combinatie van vier dealers/importeurs, keert ook het Japanse Kobelco binnenkort terug op de

De nieuwe Kubota KX080-4 wordt aangeprezen als krachtig en muisstil en klaar voor een schonere toekomst. Wie tussen die superlatieven doorleest, komt uit bij een achttons midigraver op rupsen met een links- en rechtsom verstelbare giek. Het belangrijkste aan de nieuwe KX080-4 is de Stage IIIb-viercilinder-commonrail-dieselmotor - natuurlijk ook van Kubota - met een roetfilter met automatische regeneratie. De KX080-4 is standaard uitgerust met een airco en met twee proportioneel bedienbare extra hydraulische functies. Bovendien beschikt de machine over een eco-modus, waarin de motor bij een lager toerental meesttijds toch voldoende vermogen levert. Auto-idle - automatische toerenterugval naar stationair na vier seconden - is eveneens standaard. Vanwege de lage geluidsemissie komt de achttonner in aanmerking voor de MIA-milieu-investeringsaftrek. www.meerman.nl

Nederlandse markt via een importeursbedrijf dat volgens onze informatie nu nog voor een andere rupsgraafmachinefabrikant actief is. Feit is dat de Japanse Kobelcorupsgraafmachines (van 1 tot 50 ton) een goede reputatie hebben en dat zou de basis moeten zijn voor de ‘doorstart’.

Wat led-je?

JCB introduceert de 1,1 ton wegende LT9lichtmast met zesmaal 240 watt led-verlichting, te vergelijken met viermaal 1000 watt halogeen (180.000 lumen). Die LT9 - uitgerust met een Yanmar-driecilinder-dieselmotor - draait tot vijftig procent meer uren op een volle tank. De mobiele lichtmast is stiller - 62 dB(A) op zeven meter - en is voorzien van een elektronische timer. Voor externe, elektrisch aangedreven gereedschappen kan tot 5 kW

vermogen worden afgetakt, ook wanneer de led-verlichting brandt. Naast de brandstofbesparing is de levensduur van led-lampen een interessant gegeven: tot 50.000 uur. www.jcb. com

Zuiniger kan…

Volvo-importeur Kuiken publiceert voor knikdumpers, graafmachines, overslagmachines en wielladers diverse handige werk- en rijstijltips die moeten bijdragen aan brandstofbesparing. Soms zijn de tips zó voor de hand liggend, dat je jezelf erover verwondert dat je er te weinig rekening mee houdt. Kortom: er zijn nog veel liters te winnen. Een voorbeeldje?

Manoeuvreer zoveel mogelijk met een lege dumper: organiseer je werk zodanig dat je zoveel mogelijk stuurbewegingen met een lege laadbak uitvoert. Minder gewicht kost minder moeite en dus minder energie. www. kuiken.nl

GRONDIG - September 2013

23

aanbesteden

Punten scoren met duurzaam werken Meerwaarde aantonen via EMVI Er worden steeds vaker EMVI-criteria (Economisch Meest Voordelig Inschrijven) gesteld om bij een aanbesteding de meerwaarde van de inschrijvers te beoordelen. Met de juiste duurzame en maatschappelijk verantwoorde manier van uitvoering en inkoop is het mogelijk om punten te scoren, waarbij de inschrijver met de meeste punten voor gunning in aanmerking komt.

MVO Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO), duurzaam ondernemen of maatschappelijk ondernemen is bij alle bedrijfsbeslissingen zowel een hoger bedrijfsrendement nastreven (profit) als de kansen benutten voor een beter milieu (planet) en meer welzijn creëren voor uw medewerkers en de maatschappij (people). Het gaat om activiteiten die een stap verder gaan dan waartoe de wet verplicht, vanuit maatschappelijke betrokkenheid en een toekomstgerichte visie. Meer bieden dan de bestekseis levert extra punten op.

Social return

Duurzaam werken is een wezenlijk onderdeel van de selectie van aannemers en de gunning van werken en diensten.

Laten we eens zien welke duurzame subgunningscriteria er zijn en hoe er bij een aanbesteding punten kunnen worden gescoord.

Flora en fauna De Flora- en faunawet biedt bescherming aan een aantal in het wild levende planten en dieren. Voor werkzaamheden in natuurgebieden, maar ook aan beheers- en onderhoudswerken in het buitengebied, worden eisen gesteld aan de kennis en de uitvoering van de Flora- en faunawet. Vaak zijn dat: minimaal één medewerker met opleidingsniveau 1 per werkploeg, de betrokken uitvoerder dient in het bezit te zijn van een certificaat niveau 2 en een bedrijfsleider dient in het bezit te zijn van niveau 3. Dit zijn minimumeisen. In het plan van aanpak geeft u antwoord op de vraag op welke manier u in de uitvoering vorm wilt geven aan de regels van deze wet. Doet u meer dan wordt gevraagd, dan levert u dat extra punten op.

24

GRONDIG - September 2013

De overheid kan bij het verstrekken van inkoopopdrachten de opdrachtnemer verplichten of stimuleren bij de uitvoer ook kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt te betrekken.

Deze aanpak wordt social return genoemd. In veel bestekken wordt gevraagd om vijf procent van de aanneemsom in te zetten om deze mensen te betrekken bij de uitvoering.

Daarbij gaat het niet alleen om het aannemen van mensen met een handicap. Wellicht bent u een leerbedrijf of heeft u elk jaar enkele stagiairs: ook dat scoort. En wat dacht u van de tijd die u eraan besteedt.

CO2-reductie De CO2-prestatieladder wordt u niet (alleen) opgelegd, maar geeft u ook handvatten voor CO2-bewust handelen in uw eigen bedrijfsvoering en bij de uitvoering van projecten. Denk aan energiebesparing, het efficiënt gebruik maken van materialen en materieel en het gebruik van duurzame energie.

Niet zozeer de behaalde CO2-reductie in uw bedrijf zal bij een aanbesteding direct scoren, maar wel de mate waarin u in uw bedrijfsvoering aandacht geeft aan CO2-reductie. In bestekken wordt soms gevraagd naar de CO2-balans van het project: hoe CO2-neutraler een project wordt uitgevoerd, hoe beter.

Cursus ‘Het Nieuwe Rijden’ Aandacht voor ‘Het Nieuwe Rijden’ en ‘Het Nieuwe Draaien’ is goed voor uw portemonnee, maar ook positief voor de EMVI-score. Het is vaak mogelijk tien tot vijftien brandstof te besparen. Als u moet aantonen hoe u daadwerkelijk bezig

Meer informatie Neem contact op met Helmy Coenen of Jan van der Leij als u vragen heeft of meer informatie over dit onderwerp wilt ontvangen.

bent met CO2-reductie is dit een zeer concrete maatregel die tot de verbeelding spreekt.

Woon-werkverkeer Duurzame mobiliteit is een belangrijke kans om de CO2uitstoot van uw bedrijf te reduceren. De ‘waarom-vraag’ hoeft denk ik dus niet meer te worden gesteld. Bij EMVI scoort u vooral door de ‘hoe-vraag’ te beantwoorden. Zachte maatregelen als beïnvloeding van houding en gedrag zijn natuurlijk belangrijk, maar vooral met concrete maatregelen kunt u scoren. Denk aan het inschakelen van lokale collega’s als u een project aanneemt buiten uw eigen regio of het treffen van maatregelen zodat medewerkers niet ’s morgens eerst naar het bedrijf hoeven te komen voor instructies of materialen.

Eco-materieel In menig bestek kunt u scoren op het punt van de motoren in machines: Euro 6 in de vrachtauto en Stage IIIb in de trekker enzovoort. Een nieuwe ontwikkeling is bijvoorbeeld het start-stopsysteem: minder brandstof, minder onderhoud en een langere technische levensduur. Hybride aandrijvingen en GPS-systemen die overlappende werkgangen voorkomen, zijn ook voorbeelden die een duurzame uitvoering dienen.

Communicatie Een goede communicatie is essentieel voor een vlotte en correcte uitvoering.

Geef in detail een beschrijving hoe u dit borgt. Met programma’s zoals VISI structureert, bewaakt en bewaart u uw afspraken en correspondentie.

De opdrachtgever waardeert een structurele en traceerbare communicatie.

Elk bestek is uniek Elk bestek is uniek, met steeds andere eisen en een andere invulling van het plan van aanpak. De beoordeling van het plan geeft veel stof voor discussie. Logisch, want enige mate van subjectiviteit is inherent aan de beoordeling van een kwalitatief criterium. Voor u als inschrijver moet het duidelijk zijn wat er van u wordt verwacht. Stel vragen bij onduidelijkheden!

Belangrijk is dat u bij de beantwoording van de vragen over duurzaamheid allereerst aansluiting zoekt bij de eisen die her en der vaak al in een bestek zijn verwoord. Vervolgens doet u een inschatting van wat uw opdrachtgever belangrijk vindt en betrekt dat in het antwoord. Laat uw eigen visie doorklinken. U doet vaak al veel meer aan duurzaamheid dan u denkt. U scoort pas echt als u zich onderscheidt.

Helmy Coenen adviseur GWW

CAO & zo

Extra belasting voor zzp’ers?

Het aantal zzp’ers is de laatste jaren flink gegroeid. Inmiddels zijn er meer dan 760.000. Volgens het CBS gaat de groei de komende jaren door en is bij ongewijzigd overheidsbeleid een aantal van één miljoen realistisch.

De overheid stimuleert het zelfstandig ondernemerschap, maar heeft zich blijkbaar onvoldoende gerealiseerd dat dit gevolgen heeft voor de schatkist. Door de fiscale voordelen voor de zzp’er meent de overheid dat de schatkist te kort wordt gedaan en bestaat nu het voornemen tot een extra belastingheffing voor zzp’ers.

De groei van het aantal zzp’ers komt met name doordat steeds meer werknemers bewust kiezen voor het ondernemerschap. Er is een beperkte categorie die door hun (ex-)werkgever min of meer wordt gedwongen deze stap te zetten. Werknemers die werkloos worden en door het UWV worden begeleid, krijgen ook de vraag voorgelegd of het ondernemerschap niet lonkt. De drempels om vanuit een uitkering de stap naar het ondernemerschap te maken, worden bewust laag gehouden.

Een deel van de zzp’ers zet goed voorbereid de stap en zorgt voor goede verzekeringen en passende oudedagsvoorzieningen. Deze categorie weet dat een fatsoenlijk tarief noodzakelijk is. Er is ook een categorie zzp’ers die een arbeidsongeschiktheidsverzekering te duur vindt en bij pensioen denkt: och, dat regel ik later wel.

De belastingheffing bij een vergelijkbaar inkomen is bij een zzp’er lager dan bij een werknemer door de fiscale aftrekposten voor ondernemers.

Een werknemer mist deze aftrekposten en komt daardoor ook minder snel in aanmerking voor toeslagen van de overheid. In augustus kwamen berekeningen in de publiciteit die aantoonden dat in een vergelijkbare situatie een zzp’er bij een bruto inkomen van € 20.000 netto ruim € 7000 meer te besteden heeft. Dat is een flink verschil en de overheid vindt dat hieraan paal en perk moet worden gesteld.

Ja, het is inderdaad een flink verschil, maar de overheid zou haar beleid mijns inziens niet moeten richten op het verhogen van belastingen, maar op het verplichten van de zzp’er tot het afsluiten van een adequate arbeidsongeschiktheidsverzekering en een verzekering voor een aanvullende oudedagsvoorziening. De zzp’ers zijn belangrijk voor onze economie. Ze moeten zich ervan bewust zijn dat ze bij langdurige arbeidsongeschiktheid niet tot de bijstand zijn veroordeeld.

Met goede verzekeringen is het netto besteedbaar inkomen gelijk aan dat van een werknemer. De zzp’er wordt dan gedwongen een fatsoenlijk tarief te rekenen om de levensstandaard te handhaven. Daarmee beperken we dan ook de ongelijke concurrentie met werkgevers die voor hun werknemers conform de cao alle verplichtingen nakomen.

Hannie Zweverink Directeur belangenbehartiging CUMELA Nederland

GRONDIG - September 2013

25

EMVI lijkt de nieuwe modetrend bij aanbestedingen om beleidsdoelstellingen via inkoopbeleid te verwezenlijken. Een

vent venten & visie visie

mooie gedachte, vindt inkoopadviseur Teo Bruno van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, maar in de praktijk gaat het ook om andere zaken, stelt hij vast. “Je moet vooral de kosten in de hand houden om de lasten voor de burger te beperken.”

Inkopen op kwaliteit loont Teo Bruno, inkoopadviseur Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Het begin van het gesprek illustreert mooi de aandacht die er binnen overheidsorganisaties en bedrijven is voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. De eerste vraag van Teo Bruno, inkoopadviseur bij Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, is of de koffie in een porseleinen kopje of een recycle-bekertje moet worden geserveerd. “Het bekertje is gemaakt van maïskolven en helemaal biologisch afbreekbaar.

Het schijnt qua milieubelasting niet veel uit te maken in vergelijking met het afwassen van een porseleinen kopje.

Het is een discussie waarmee Bruno in het groot regelmatig te maken heeft. Nu de overheid EMVI tot het nieuwe ideaal heeft gepromoveerd, is ook bij de waterschappen de Economisch Meest Voordelige Inschrijving onderdeel van het beleid. Het is het inschrijven waarbij niet alleen naar de prijs wordt gekeken, maar ook naar duurzaamheid, risicobeheersing en publieksgerichtheid. Bruno vindt het een goede ontwikkeling, maar bekijkt het met de nodige nuchterheid. “Aan sloten maaien is weinig EMVI. Dat is simpel zorgen dat watergangen op tijd schoon zijn, met oog voor flora en fauna”, zegt hij. Ook vragen naar bijvoorbeeld schonere motoren of biologische olie is bij hem pas aan de orde als de kosten daardoor niet exorbitant stijgen. “Onze taak is zorgen dat het waterbeheer in orde is en dat sloten en bermen op tijd schoon zijn. Ingewikkelder dan dat is het niet.”

Logisch en vooral nuchter nadenken kenmerken de houding van Bruno als het gaat om het inkoopbeleid. Dat is ook zijn uitstraling. Netjes, witte blouse, maar gewoon ook een spijkerbroek. Binnen De Stichtse Rijnlanden is hij aangesteld als inkoopadviseur die alle afdelingen die zaken inkopen begeleidt.

Het betekent dat ze zelf bepalen wat ze nodig hebben en wat er moet worden ingekocht, maar dat Bruno in alle zaken meekijkt of zaken op de juiste manier in de markt worden gezet.

Dat kan gaan om Europese aanbestedingen, maar ook gewoon een simpele één-op-één onderhandse deal. Richtlijnen hoe het hoogheemraadschap werkt, zijn beschreven in het inkoopbeleid, vertelt Bruno. “We kijken naar de aard van het werk, ervaring met het uitgeven en de omvang. “Dat is de reden dat we bij werken boven 1,5 miljoen euro tot het drempelbedrag van vijf miljoen euro bijna altijd Europees gaan, ook al hoeft het niet. Voor ons zijn dat bijzondere projecten, zoals ingewikkelde gemalen of stuwen, en dan willen we graag een brede marktconsultatie. Maar als het gaat om het sloten schonen, gaan we

26

GRONDIG - September 2013

gewoon lokaal, want daar kennen we de mensen en kennen de bedrijven het gebied.”

Het betekent geen carte blanche voor de bedrijven om hun eigen rekening te bepalen, want elke vier jaar wordt per deelgebied het werk wel opnieuw in de markt gezet. In elk van de dertig percelen waarin het gebied is ingedeeld, wordt om de vier jaar aan een aantal bedrijven een prijs gevraagd. “Daar zitten altijd één of twee bedrijven van buiten het gebied bij om de bedrijven scherp te houden.”

Dit soort werk groter aanbesteden is zinloos, volgens Bruno.

“Het kan niet goedkoper dan met een bedrijf uit het gebied.

Dat kent het gebied en kan dus efficiënt werken. Uit ervaring weten we al dat het een bedrijf van veraf nooit lukt om de kosten in de hand te houden. Dus schrijven ze toch niet in.”

“Wie focust op kwaliteit krijgt de laagste prijs.”

Dat De Stichtse Rijnlanden een voortrekkersrol heeft, blijkt uit de nominatie die het hoogheemraadschap vorig jaar kreeg als meest MKB-vriendelijke aanbesteder. Een prijs die net niet werd gewonnen, maar wel aangeeft dat de organisatie oog heeft voor de belangen van de MKB-ondernemer. Het zijn bedrijven waarmee Bruno graag zaken doet. “We streven er in ons beleid nadrukkelijk naar om het MKB te betrekken bij de uitvoering van onze werken en diensten. Voor ons is het belangrijk dat bedrijven meedenken. Het gaat erom dat we gezamenlijk tot de beste oplossing komen. Dat kan alleen maar als je samenwerkt.

Dat is de reden dat we bij heel veel inschrijvingen vooral naar het aspect van de total cost of ownership kijken. Wij hebben er niets aan om op kantoor te bedenken hoe een werk moet worden gedaan en daar dan een prijs voor opvragen. Wij willen werken graag zo goed mogelijk uitgevoerd hebben tegen een marktconforme prijs. Dat lukt alleen als je gebruik maakt van de ideeën en innovaties die bedrijven je kunnen bieden.”

Bruno vindt het daarom belangrijk om bij nieuwe aanbestedingen uitgebreide marktconsultaties te doen. “Veel overheidsdiensten zijn daar bang voor, terwijl het binnen de nieuwe Aanbestedingswet gewoon tot de wettelijke mogelijkheden behoort. Als je er maar verslag van doet.”

Om tot een goede samenwerking met de markt te komen, staat Bruno altijd open voor overleg. “We willen voorkomen

dat mensen ons zien als een grote organisatie, waar ze tegenop kijken. Dan heb je geen gevoel van gelijkwaardigheid en dat is geen basis voor samenwerking. Bedrijven die hier komen om te overleggen, zijn daarom altijd welkom en dan ben ik zeker geen u of meneer. Ik ben gewoon Teo, die samen met hen tot een goede oplossing wil komen.”

In al het werk dat zijn organisatie aanbesteedt, moet kwaliteit ook vooropstaan, vindt hij. “Mijn stelregel is dat als je alleen focust op de laagste kosten de kwaliteit omlaag gaat. Want alle waar is naar zijn geld. Focus je daarentegen op de kwaliteit, dan gaan je kosten omlaag, want dan kom je samen tot de beste oplossing.”

Die focus op kwaliteit telt ook door in de manier waarop werk wordt aanbesteed, want in alle gevallen is de prijs maar ongeveer de helft van de reden tot gunning. “Bij elke inschrijving beoordelen we ook de andere aspecten, waarbij het plan van aanpak het belangrijkst is. Natuurlijk geven we ook punten voor bijvoorbeeld de prijs, maar dat is niet altijd doorslaggevend. Daarbij hanteren we ook minimum- en maximumtarieven. Een minimumtarief, want we willen geen gelukszoekers.

Wij hebben niets aan bedrijven die nu in de crisis voor een uitgeknepen tarief aan het werk gaan en straks als het weer beter gaat gelijk vertrekken. Wij willen duurzame relaties, waarbij we zeker weten dat ze ook als het nodig is voor ons klaar staan.”

“Milieumaatregelen zijn mooi, maar we moeten ze wel met z’n allen betalen.”

Om tot de beste oplossing te komen, wordt elke inschrijving door drie deskundigen beoordeeld en onafhankelijk van elkaar van punten voorzien. “Pas daarna gaan we die oordelen naast elkaar leggen. Dan wordt een vier en een acht ook niet de gemiddelde zes. Dan bespreken we waarom iemand bijvoorbeeld een vier of een acht geeft, want daarin kan juist de slimme oplossing zitten.”

Het is een systeem dat past in de Best Value Procurement, een nieuwe inkoopwijze om de leverancier te vinden die boven het maaiveld uitsteekt. Volgens Bruno is dit de manier om overgewaardeerde zogenaamde maatschappelijke doelstellingen eruit te halen. Het zijn zaken die Bruno mateloos kunnen ergeren in veel overheidsprocedures. “Het is leuk om allerlei milieumaatregelen te willen, maar uiteindelijk moeten we het wel met z’n allen betalen. Terwijl we wel willen dat de belastingen niet verder omhoog gaan en dat de kosten omlaag moeten. Het zijn hobby’s van mensen die het kunnen betalen, maar voor de gewone burger hebben ze geen oog.”

Bruno is ervan overtuigd dat de overheid forse besparingen kan realiseren als er efficiënt wordt ingekocht. “Meer samenwerking met de markt zoeken, is daarbij essentieel.

Doelmatigheid moet veel meer aandacht krijgen, niet alleen maar juridisch dichtgetimmerde bestekken. Alleen dan kun je optimaal profiteren van de kennis van de uitvoerende bedrijven.”

Tekst & foto: Toon van der Stok

GRONDIG - September 2013

27

GEEN COMPROMIS

Stand 3.23

ALTIJD INZETBAAR HOLDER is het gehele jaar inzetbaar: o.a. voor onkruid borstelen, maaien, snoeiwerkzaamheden, blad ruimen, vegen, versnipperen en de winterdienst.

Per saldo goedkoper: één aandrijfmachine voor alle voorkomende werkzaamheden!

Gebr. De Vor Achterveld BV Hessenweg 164 • Postbus 2 • 3790 CA ACHTERVELD Tel. 0342 45 95 41 • info@devor.nl • www.devor.nl Zoek en vind: Holder Nederland

13-03 automatisch bosmaaien1-1 proef1.pdf 1 19-8-2013 15:17:33

13-03 automatisch bosmaaien1-1 proef1.pdf 1 15-8-2013 16:40:39

308166_DLG_AZ_AT_NL_Grondig_98x134_RZ.indd 1

04.07.13 17:07

Eindelijk automatisch bosmaaien

GROEN TECHNIEK HOLLAND STANDNR

4.06

Veel voordeel voor vroege bestellers Bestel

eerder,

betaal minder!

* 80% besparing op handmatig bosmaaien * verbeter uw concurrentiepositie

% extra korting

* ... en marge

De Clean Mower past op alle klepelmaaiers en op ten minste 80% van de gazonmaaiers en vangrailmaaiers.

Bel 0348 47 07 16 voor een demonstratie

aantal maanden uitgestelde levertijd

www.CleanMower.nl

T. 0575 59 19 11 21-02-13 10:54

|

www.mechatrac.nl

Groen, groener…

Vakbeurs GroenTechniek Holland uit de startblokken De eerste editie van GroenTechniek Holland start met meer dan 150 exposanten, meer dan 400 vertegenwoordigde merken en naar schatting ruim 4000 maaiers, trekkers, werktuig-

Onder auspiciën van Fedecom - de organisatie waarin de importeurs (Federatie Agrotechniek) en distributeurs (COM) van cultuurtechnisch-, tuin- en landbouwmaterieel recentelijk opgingen - zetten beursorganisator Willem Bierema en zijn team met GroenTechniek Holland een tweede beursformule in de markt. Qua opzet vertoont die grote gelijkenis met het succesnummer AgroTechniek Holland, dat in de even jaren eveneens in september en eveneens op het terrein van Walibi Holland in Biddinghuizen wordt gehouden. En nu is het tijd voor GroenTechniek Holland. De hoogste tijd, want voor de importeurs en dealers van machines en gereedschappen is deze beurs hét antwoord op de DemoDagen in Papendal, de beurs die na een teleurstellende editie van 2012 voorlopig het loodje legde.

Dat biedt GroenTechniek Holland een gedroomde start nu er volgens de organisatie geen landelijk platform meer is voor professionals in de groene openbare ruimte.

Het meeste materieel wordt ‘in werking’ gedemonstreerd en dat is natuurlijk altijd interessanter dan braaf stilstaan in een beursgebouw. Ook is er een heuse innovatieprijs - het Gouden Klavertje Vier (what’s in a name…) - waarvoor twaalf producten en machines zijn genomineerd. Heel mooi dat juist de genomineerde automatische bosmaaier, de CleanMower (zie volgende pagina’s) van Verhart Groen, een ontwikkeling is van een bedrijf uit de cumelasector.

Net als de eerste volledig elektrisch aangedreven onkruidborstelmachine van standhouder Berdi, ook een cumelabedrijf. Daar komen de mensen wel op af.

Het is te hopen dat ook de professionals die bij (lokale) overheden en organisaties als staatbosbeheer, natuurbeheerders en waterschappen verantwoordelijk zijn voor het onderhoud van de groene ruimte de weg naar Biddinghuizen zullen vinden.

GroenTechniek Holland 2013 Data van 10 tot en met 12 september Openingstijden dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur Toegang gratis na registratie via website vooraf Parkeren gratis Locatie Walibi Holland, Spijkweg 30, Biddinghuizen

Groen techniek Holland

dragers, compacte bouwmachines, gereedschappen en uitrustingsstukken.

Registreren, route en verdere beursinformatie via de website www.groentechniekholland.nl

Materieel is er meer dan voldoende voorhanden in Biddinghuizen, het ontbreekt nog even aan de ‘software’: organisaties, dienstverleners en adviseurs rondom professioneel groenonderhoud. Maar wanneer het juiste publiek in de gewenste hoeveelheden toestroomt, zal de volgende editie van GroenTechniek Holland nog meer standhouders en bezoekers tellen.

GRONDIG - September 2013

29

Veel machinenieuws Beursprimeurs spelen in op duurzaamheid, arbeidsomstandigheden en kostenefficiënte inzetbaarheid Veel groene ontwikkelingen op de eerste editie van GroenTechniek Holland, maar het succes van de beurs zal in belangrijke mate worden bepaald door de bezoekers. Komen de ‘Papendal-gangers’ volgende week naar Biddinghuizen? Aan het nieuws kan het niet liggen. Een aantal noviteiten in woord en beeld geselecteerd..

Groundsmaster genomineerd De nieuwe Toro Groundsmaster 4000-serie beleeft tijdens GroenTechniek Holland zijn beursprimeur en is genomineerd voor de Gouden Klavertje Vier-onderscheiding. De Stage IIIb-Yanmarviercilinderdieselmotor met turbo is er in twee vermogens: 35 of 40 kW (48 of 55 pk). De Groundsmaster 4000-maaiers zijn uitgerust met het Smart Power Control-tractiesysteem dat automatisch de snelheid aanpast aan de omstandigheden op het veld. Zo wordt bij hoog gras de snelheid verlaagd, maar blijft de rotatiesnelheid van de messen constant. De door software bediende ventielen regelen dat de motor op 2600 toeren blijft draaien, zodat de negen messen - in drie decks - een optimaal maaibeeld realiseren. Smart Power Control gaat zelfs zo ver dat tot een bepaalde bedrijfstemperatuur de koelventilator tijdelijk wordt uitgeschakeld, zodat ook deze pk’s worden benut voor goed maaiwerk. De koelfan heeft een automatisch omkeermechanisme voor het schoonblazen van de luchtinlaat.

Jean Heybroek BV, stand 2.14

Gouden idee?

Groen techniek Holland 30

CUMELA-leden zagen de CleanMower van collega Verhart Groen al tijdens de algemene ledenvergadering in maart jongstleden en Peter Verhart wist de afgelopen maanden veel aandacht te trekken met zijn slimme vinding: een bosmaaiermaaikop die op het zijdek of het voordek van een bestaande maaier wordt gemonteerd en die hydraulisch wordt aangedreven en vanuit de machine bediend. Vooral door zijn eenvoud en omdat je er vrijwel elke maaier mee kunt uitrusten, is de CleanMower een geweldige vinding.

De maaikop vervangt in veel gevallen de inzet van de bosmaaier - tot vijftig procent minder - en dat is in manuren en in arbo-termen een goede ontwikkeling. Minder menskracht, minder belasting van de rug, ‘overdekt’ werken en in dezelfde werkgang als het maaien meteen langs paaltjes, hekjes en obstakels… Een ervaren machinist werkt er binnen een paar uur mee.

Verhart Groen BV, stand 4.06 GRONDIG - September 2013

Lichter en wendbaarder Met de nieuwe Boki 2552E-grafdelfmachine heeft importeur Van der Klugt op GTH een echte primeur. De nieuwe Boki is lichter, wendbaarder en heeft een nieuwe graafarm die zorgt voor meer bereik en toch een korte zwenkradius over de voorzijde. Ook de cabine is vernieuwd en het kunststof plaatwerk verfraait het uiterlijk. Meer dan driekwart van alle in Nederland verkochte grafdelfmachines zijn van het merk Boki. Deze machines worden in Duitsland gebouwd.

Van der Klugt Groentechniek, stand 1.03

Goed voorbeeld…

Knikladerfabrikant Thaler komt in navolging van collega’s Weidemann en Giant nu ook met een compacte verreiker. De fabrikant spreekt van de ‘eerste’, dus dat belooft wat. De Thaler 48T18 beleeft zijn première tijdens GroenTechniek Holland op de stand van MechaTrac. De kleine krachtpatser - zoals de importeur hem doopt - wordt gezien als een slimme machine voor het boerenbedrijf, maar wij achten hem ook interessant voor inzet in de groenvoorziening. Thaler rust de 18T48 uit met een 35 kW (48 pk) motor en de hefcapaciteit is 1,8 ton op korte vlucht. Daarmee, en met de T van telescoperen, is het typenummer verklaard. Wij zijn benieuwd naar de hefhoogte. De machine is in transportstand nog geen twee meter hoog. MechaTrac toont op de beurs in Biddinghuizen ook knikladers en aanbouwdelen uit het Thaler-programma.

MechaTrac, stand 3.19

Vibra Sandmaster Omdat de Redexim Sandmaster 1600 in één werkgang de grasmat belucht én zand injecteert, is het volgens Gebroeders Bonenkamp de perfecte machine voor het verbeteren van de drainage van sportvelden en golfbanen. De Sandmaster werkt met nat of droog zand, brengt nauwelijks schade toe aan de ondergrond en werkt precies. De werkbreedte is 1,60 meter, de werkdiepte is instelbaar van vijf tot twintig centimeter. De Sandmaster 1600 weegt 2,6 ton en de bakinhoud is 1300 liter. Het benodigde vermogen van de trekker is 48 tot 70 kW (65 tot 95 pk). De machine wordt geleverd met een dubbel- en een enkelwerkende hydraulische aansluiting.

Op de stand van Bonenkamp wordt van fabrikant Redexim ook de 250 kilo wegende Speedbrush-borstelmachine getoond. Die is uitgevoerd met dubbele borstels (1,50 meter breed) die tegen de rijrichting in werken. De machine is geschikt voor het inborstelen na het topdressen en het opborstelen van de green en de fairway. Ook op kunstgras komt de borstel goed van pas om oneffenheden in de infill uit te vlakken en een mooie, strakke speelmat op te leveren.

Gebr. Bonenkamp Techniek en Handel, stand 3.13

Sterk, stevig en stoer Canycom-ruwterreinmaaiers worden gebouwd in ZuidKorea en Jean Heybroek vertegenwoordigt het merk sinds vorig jaar in de Benelux.

De Canycoms zijn vooral sterk, stevig en stoer dankzij vierwielaandrijving, het direct door een cardan aangedreven maaidek, de remmen op de vooras, de cruisecontrol, het sperdifferentieel en - niet onbelangrijk - de mogelijkheid om de maaimessen te verwisselen zonder dat daar gereedschap bij nodig is.

Jean Heybroek BV, stand 2.14

Hellingproof Fabrikant AS-Motor onderscheidt zich al jaren met een eigen tweetaktmotor. De dit jaar geïntroduceerde AS 531 MK KAT is geschikt voor maaiwerk op taluds, temeer omdat er nu ook een rem opgebouwd is. Die voorkomt dat de machine van de helling rolt als ze wordt losgelaten, maar de rem zorgt ook voor een betere controle over de maaier tijdens het werken.

AS-Botor komt ook met een nieuwe, radiografisch bediende AS 750 RCklepelmaaier, die inzetbaar is op hellingen tot 45 graden.

Stierman/Reesink, stand 1.29

Banden en wielen De Hoeve komt naar GroenTechniek Holland met twee nieuwe bandenlijnen: Malhotra-landbouw- en -industriebanden en Starmaxxlandbouwradiaalbanden waarmee voor alle merken, typen en groottes trekkers en (land) bouwmachines diverse maten en profielen leverbaar zijn. Starmaxx is een Europees fabricaat en dat moet blijken uit de hoge slijtvastheid, de goede zelfreiniging, grip en schokabsorptie en een lager geluidsniveau tegen een interessante prijs. Ook vraagt deze exposant aandacht voor de smalle Baseline-velg met verwisselbaar middenstuk, zodat de velg verstelbaar is in 48 verschillende sporen.

De Hoeve Banden en Wielen, stand 2.25 GRONDIG - September 2013

31

Nieuwe vijfjes!

Allcat & Knikmops

Op de beurs in Papendal stond altijd veel compact (bouw)materieel en ook in Biddinghuizen kunt u het één en ander op gebied van knikladers en minigravers verwachten.

Zoals bij Hitachi, dat de ZX33U-5 (3,3 ton), de ZX38U-5 (3,8 ton), de ZX55U-5 (5,1 ton) en de ZX65USB-5 (6,2 ton) zal exposeren. Bij deze mini’s uit de nieuwe generatie 5 is voor Europese klanten rekening gehouden met specifieke wensen en inzetmogelijkheden. De nieuwe ‘vijfjes’ zijn uitgerust met een geavanceerde toerentalregeling die automatisch reageert op een grotere of kleinere vermogensbehoefte. Er is ook een eco-werkstand met een stationairregeling.

De ruimere cabine - met meer beenruimte - heeft een bredere stoel en verstelbare armleuningen en alle functies zijn instelbaar en afleesbaar vanaf de multifunctionele lcd-monitor. De ZX65USB-5 op de foto is een échte binnendraaier, die wordt aangedreven door een 34,1 kW (46 pk) sterke motor.

Hitachi CME, stand 4.25

Zero Turn

De Knikmops werd in vijftien jaar zo’n beetje het standaardgereedschap van straatmakers en groenvoorzieners, maar importeur De Schans maakt op GroenTechniek Holland ook werk van de Alcat 180HB, een lichte rechttoerechtaan kniklader (650 kilo) met compacte afmetingen: 1,05 meter breed en nog geen 2,40 meter lang zonder aanbouwdelen. De machine is goed voor een hefkracht van 350 kilo en een dumphoogte van 1,50 meter. De Allcat heeft vier wielmotoren en een 16,5 kW (22 pk) Loncin-benzinemotor. Op de optielijst staat een Honda-krachtbron. Op de stand van De Schans staan ook de nieuwe Knikmops KM100, de opvolger van de populaire KM90 (foto), en de afgebeelde heggenschaar, die tot zes meter hoogte reikt. De schaar zelf heeft een lengte van 1,20 meter en is 250 graden verstelbaar. De installatie weegt 190 kilo en vraagt 21 liter olie per zestig seconden.

De Schans, stand V02

Hurricane met Dynamic Drive

Van der Haeghe heeft nieuws op GroenTechniek Holland.

Allereerst het zojuist verworven importeurschap van Eco, dat aanbouwwerktuigen (schuiven, borstels, zout- en pekelstrooiers, een gietarm en onkruidborstels) voor montage op diverse soorten werktuigdragers fabriceert.

Ander nieuws betreft onder meer de twee nieuwe Ferris Zero Turn-maaiers 600 en 700. Ferris houdt vast aan de rondom complete vering, het achterlossende ICD-maaidek met goede mulcheigenschappen en de grote brandstoftank (twintig liter). De Ferris 600 biedt een maaibreedte van 1,12 meter en een maaihoogte die instelbaar is van bijna vier tot dertien centimeter. De tweecilinder Briggs & Stratton-benzinemotor levert 18 kW (24 pk). De grotere Ferris 700 heeft 20 kW (27 pk) aan boord. De maaibreedte is 1,32 meter en deze binnendraaier rijdt maximaal 17 km/u.

Van der Haeghe, stand 2.02

Het nieuwe, volledig geautomatiseerde aandrijfsysteem Dynamic Drive van Homburg maakt het mogelijk om drains eenvoudiger en beter te reinigen. Het systeem biedt bovendien bedieningsgemak en een langere levensduur door onder meer obstakelbeveiliging, proportioneel bedienbare elektro-hydraulische besturing, No-Stress Control (automatische snelheidsregeling bij weerstand) en Traction Control dat ervoor zorgt dat bij het slippen de snelheid wordt verminderd of er zelfs wordt gestopt.

Met de Auto Stopfunctie wordt - wanneer de procedure is afgewerkt - de machine automatisch gestopt, de waterdruk uitgeschakeld en krijgt de chauffeur een signaal.

Homburg Holland, stand 2.27

Schuiven, harken, klemmen en…

Kemp Machines uit Houten gaat naar de beurs met drie nieuwe aanbouwdelen: slootvuilharken (genomineerd voor het Gouden Klavertje Vier), kluitenklemmen en bermbalenprikkers. De bermbalenprikker is een transportklem met een bovenklem die ver genoeg dicht kan om ook slappe balen hooi te kunnen vasthouden. Deze klem kan voor- en achterop worden bevestigd en de standaarduitvoering heeft vier tanden onder en een bovenrek. De prikker weegt 400 kilo. De nieuwe slootvuilhark (foto) - voor het verzamelen van slootvuil - is uitgerust met draaipunten met teflon bussen. Hij kan trekkend en duwend en zowel links als rechts worden gemonteerd.

Kemp Machines, stand V04 GRONDIG - September 2013

41

BioBaler In één beweging en met één bestuurder vormt de BioBaler achter de trekker een compacte baal uit bebossing, geschikt als biobrandstof voor het opwekken van energie. De balen zijn gemakkelijk op te slaan en te transporteren en het materiaal droogt op een natuurlijke manier, dus het gaat niet rotten. De filosofie achter de BioBaler is om op een economische manier bebossing om te vormen naar balen en op die manier mee te werken aan een ecologisch systeem in deze wereld.

Cumelabedrijf A. Tuytel in Oud-Alblas is de importeur van de BioBaler.

Tuytel, stand 3.01-1

Nieuwe Iseki TJA 800-serie Van der Haeghe grossiert in beursprimeurs, zoals met deze vierwielaangedreven Iseki TJA800-serie: drie modellen trekkers in de vermogensklasse van 59 en 74 kW (80 en 100 pk) en de laatstgenoemde is er uitsluitend met een cabine. Iseki kiest voor een Sisu-commonraildriecilindermotor en voor mechanische transmissie met omkeerschakeling.

De rijsnelheid is van 0,3 tot 40 km/u. De lichtste versie heeft achttien versnellingen vooruit en achttien achteruit, het sterkste model heeft 36 versnellingen vooruit en 36 achteruit en een high/low. Deze vierwielaangedreven trekkers hebben als unieke kenmerk dat je kunt kiezen voor tweewiel- en vierwielaandrijving en tussen tweewielaandrijving en vierwielaandrijving met ‘Super Full Turn’. In deze stand zullen de voorwielen sneller gaan draaien.

Van der Haeghe, stand 2.02

De B van bladblazen Votex toont op GroenTechniek Holland de complete lijn bladblazers, die opvalt door nieuwe typebenamingen (B-10, B-20 en B-40) en door de uitbreiding naar boven met topmodel B-60. De B-10 en B-20 zijn de opvolgers van respectievelijk de 750 en 850, de B-40 is er sinds 2012. De nieuwe B-60 is ontwikkeld voor aftakasvermogens vanaf 44 VOTEX BLADBLAZERS VERNIEUWD kW (60 pk). Deze grote blaEN UITGEBREID zer is gebaseerd op de B-40, maar is voorzien van een zwaardere aandrijflijn, die meer vermogen omzet in meer luchtverplaatsing. Dat maakt de B-60 nog meer geschikt voor het ruimen van zwaar materiaal als nat blad, zwerfvuil en steenslag.

Votex BV, stand 2.10 Votex B.V. Goolkatenweg 65, Enschede P.O. Box 818 7500 AV Enschede, The Netherlands T +31(0)53 483 8383 F +31(0)53 483 8333 E sales@votex.com www.votex.com

Votex vernieuwt haar volledige lijn bladblazers. Daarnaast wordt de lijn naar boven toe uitgebreid met een blazer voor aftakasvermogens vanaf 60 pk. Votex wijzigt tevens de modelnamen om meer duidelijkheid te verschaffen in alle verkrijgbare modellen.

De B10 is de opvolger van de 750. Naast een versterkt 3-puntsframe is de kleurstelling gewijzigd in de vernieuwde Votex huisstijl. De B10 is verkrijgbaar met aftakasaandrijving

Gehaaid!

De nieuwe Shark 6-stobbenfrees van Ufkes Greentec is geschikt voor inzet op mini- en midikranen vanwege de hydraulische aandrijving met lagers in oliebad. Ufkes past de freesmotor aan op de hydraulische opbrengst van de dragermachine. Door de vorm van de frees worden snippers goed opgevangen en is de machine veilig om mee te werken.

Ondanks het forse freeswiel (66 centimeter) is de Shark 6 compact en licht (265 kilogram). Een snelwissel en een draaikrans staan op de optielijst, een opklapbare steunpoot is standaard. De vissenstaartbeitels (tweemaal zestien) hebben twee hardmetalen plaatjes: op de punt en op de schacht. Hierdoor gaan ze langer mee.

Ufkes Greentec, stand 4.34

M’n rug op...

Met het op de rug gedragen 36V-accupakket AR900 biedt Stihl in de meeste gevallen een werkdag lang energie (900 Wh en 25 Ah) voor heggenscharen, motorzeisen, heggensnoeiers, bladblazers en motorzagen voor professionele gebruikers. De lithium-ionaccu’s worden op een comfortabele manier gedragen en zorgen ervoor dat medewerkers ongehinderd en ergonomisch verantwoord kunnen doorwerken. Het pakket weegt 7,1 kilo. De AR900 is de opvolger van de AP80 en het nieuwe systeem levert tien maal zoveel vermogen, dat via kabels en een adapter wordt overgebracht. Opladen tot 80 procent vulling vraagt ruim drie uur.

Andreas Stihl NV, stand 3.15

Geheim van de smid De nieuwe Schmitz Elektrotransporter 1600E is het ‘kleinere broertje’ van de 1700 E en dat blijkt onder meer uit de afmetingen: een breedte van 1,00 meter in plaats van 1,10 meter. Het accupakket in deze 1600E is 195 ampère-uur en mede door de positie van de accu’s is deze Mini-Kipper stabiel. De compacte kipper wordt geleverd met een automatisch watersysteem. De aanschafprijs ligt net onder de 25 mille.

Van der Klugt Groentechniek, stand 1.03 grondig - september 2013

45

Kostenbewust kort houden Milieu even geen thema in de maaierwereld Aan minder vaak maaien kun je natuurlijk een duurzaamheidsdraai geven, maar het is vooral het gevolg van een krapper budget voor groenbeheer. Nieuwe technieken staan in het teken van kostenverlaging. Welke maaitrends zien we terug op GroenTechniek Holland?

De echte vakman gruwt ervan: grasvelden die minder vaak worden gemaaid en daardoor zichtbaar in kwaliteit achteruitgaan. Het is op steeds meer plaatsen de realiteit. Het betekent dat de koning van de strakke mat, de kooimaaier, letterlijk terrein verliest. Op kooimaaiergebied hoeven we dan ook weinig nieuwe ontwikkelingen te verwachten, zeggen de importeurs. Als het geen volumeproduct is, wordt er door fabrikanten simpelweg geen geld meer in gestopt.

Hoewel het de cirkelmaaiers zijn die in het openbaar groen de dienst uitmaken, wint de klepelmaaier aan populariteit. Er zijn dus wat verschuivingen gaande. De totale verkoop van maaimachines blijft dit jaar redelijk op peil, zeggen de leveranciers. Klanten vragen echter wel een scherpe prijs, zeggen ze daarbij. Die hebben meer tijd nodig om te beslissen; ze vergelijken meer en willen een goede deal. Dat neemt niet weg dat er ook een vervangingsmarkt blijft voor machines die het gewoon goed doen of waar de wensen van de vaste chauffeurs doorslaggevend zijn.

Elektrisch

Groen TECHNIEK holland 32

Wij waren benieuwd of we op GroenTechniek Holland ook de nodige ‘groene’ trends zouden gaan zien op maaimachinegebied. Gemeenten reppen immers steeds vaker over duurzaamheid en CO2-doelen. Als het echter om de maaibestekken gaat, blijken de kosten toch doorslaggevend. Het enige voorbeeld dat wij hoorden, was dat de gemeente Nijmegen een roetfilter eiste op de maaimachines.

Toch zijn er wel wat groene ontwikkelingen te noemen. In de golfwereld wordt er al enige tijd geëxperimenteerd met hybridetechniek. Toro heeft bijvoorbeeld enkele machines uitgezet. De winst is echter nog gering, zegt Jan Plooij van

grondig - september 2013

importeur Jean Heybroek. “Er ligt dezelfde motor in. Het idee is dat deze ongeveer op driekwart van het aantal toeren kan draaien om voldoende elektrisch vermogen te genereren, maar in de praktijk blijkt de winst niet groot. Dan zie ik veel meer kansen voor volledig elektrisch, al is dat nog een heel grote stap vanaf de huidige stand van de techniek. Dat pad zal eerst moeten worden geëffend door de automobielindustrie.”

Stage IIIb De grootste aanjager voor het groener maken van machines is de aanscherping van de wet- en regelgeving rond de uitstoot van roet en NOx. Zo is Toro recent van motorenleverancier gewisseld. In plaats van Kubota kiest het merk voor Yanmar.

Daarmee voldoet Toro met de meeste modellen al aan Stage IIIb. Ook de Amerikaanse John Deere-maaiers hebben een update ondergaan op motorengebied, omdat in Amerika per 1 januari van dit jaar de strengere emissienormen al van kracht zijn. De John Deere-maaiers die in Enschede voor de Europese markt worden gebouwd, lopen wat dat betreft achter. Het is een kwestie van tijd. Ook andere merken zullen volgen in de aanloop naar 2016, wanneer ook in Europa alle kleine motoren aan de nieuwe normen moeten voldoen.

Zuinig Zuinig omspringen met brandstof is een verkoopargument waarvoor de klant gevoelig is. Toro zal in Biddinghuizen zijn Groundsmaster 4000-D met Smart Power in de schijnwerpers zetten. In Grondig kon u eind vorig jaar al een impressie lezen van deze maaier. Naast de toepassing van hydromotoren voor de aandrijving van het maaidek speelt de machine auto-

matisch in op wisselende maaicondities. Waar de motor normaal zou smoren in langer gras wordt de rijsnelheid automatisch aangepast, zodat het toerental van de messen gelijk blijft. Ook het motortoerental wordt omlaag gebracht als er geen vermogen wordt gevraagd. En om ook de laatste pk’s goed te benutten, gaat de ventilator automatisch uit als de temperatuur van de motor laag genoeg is. Volgens importeur Heybroek melden klanten een tien procent lager brandstofverbruik. Ook noemen ze het een voordeel dat een minder ervaren chauffeur het werk kan doen.

De nieuwe John Deere X700-serie heeft nog niet de nieuwe motor die in Amerika wordt gebruikt.

Flexibiliteit Op de sportvelden krijgen de kooimaaiers concurrentie van onder meer de Green Clipper. Op de stand van Voets zal deze machine worden uitgelicht vanwege de hoge capaciteit en de eenvoud. De maaier wordt elektrisch aangedreven via een kleine generator in de hef van een compacttrekker. Op vlak terrein is met de 4,10 meter brede machine een maaisnelheid mogelijk tot 20 km/u.

Dit wordt mogelijk gemaakt door de hoge snelheid van de messen, die met 2800 toeren per minuut ronddraaien.

Verkoopargumenten bij de machine zijn de lage onderhoudskosten, die gemiddeld op € 1500,- per jaar zouden uitkomen, en het feit dat de machine ook onder natte omstandigheden uit de voeten kan. Daarnaast telt de flexibiliteit; dezelfde trekker kan ook mooi voor de winterdienst worden ingezet. Het maaibeeld benadert dat van de kooimaaier, al blijft dat de enige techniek waarbij het gras wordt geknipt en daardoor het meest strakke resultaat geeft.

Op het dashboard van de nieuwe Toro-maaier is te zien in hoeverre de maximale prestaties worden gehaald.

Genomineerd voor de Gouden Klaver als innovatie.

Klepels Klepels zijn een andere trend waar de sector niet omheen kan. Spearhead scoort er al langer mee bij gemeenten die hun maaifrequentie hebben teruggeschroefd. Het zijn rubuuste machines, die onder alle omstandigheden kunnen maaien en geen last hebben van takken of steentjes.

Toch zijn ze niet per se voor het grove werk. Sommige gemeenten gebruiken ze zelfs voor de sportvelden. Met veertig klepels op een strekkende meter wijkt de machine dan ook af van een standaard klepelmaaier. De machine ontbreekt vermoedelijk in Biddinghuizen. Importeur Hissink uit Oeken heeft geen stand, omdat het bedrijf het niet eens is met de nieuwe opzet van de beurs.

Pols Zuidland zal er wel zijn met de Ransomes Meteor. Ook deze machine maait met een groot aantal kleine klepels, met dit verschil dat de Meteor net als een kooimaaier uit meerdere delen bestaat, wat hem beter bodemvolgend maakt.

Daarbij is het een zelfrijder, waardoor de machine ook in kleinere ruimtes goed uit de voeten kan. Nu er een aantal jaren praktijkervaring is opgedaan, wil Pols de machine nu bij een breder publiek onder de aandacht brengen.

De nieuwe Ransomes Meteor heeft veel klepels voor een scherp maaibeeld en kleine units voor een goede bodemvolging.

Opvangen

hoop rommel en verrijkt het de grond te veel. In de particuliere markt merken maaierleveranciers dat de belangstelling voor opvangen weer stijgt. Met de nieuwe X950R speelt John Deere hierop in. De machine heeft een geïntegreerde grasopvang en is ook bedoeld voor hoveniers en voor het kleinere werk bij groenaannemers. Ook de maaiarm met afzuiging wordt op steeds meer plekken ingezet. De Vor sluit hierop aan met een nieuwe opbouw op de Holder-zelfrijders. Het gaat om een arm met afzuiging in klein formaat, bestaande uit een Stoll-zuigcontainer en een McConnel-maaiarm. De combinatie is in de eerste plaats ontworpen voor het kortwieken van heggen en struiken, maar kan ook op moeilijk te bereiken stukken gras worden ingezet. De Vor hoopt het prototype voor de beurs klaar te hebben.

Rest de vraag wat je doet met het maaisel dat blijft liggen als je minder frequent maait. Het principe van mulchen is leuk, maar zeker als je minder vaak gaat maaien, geeft het een

Tekst: Egbert Jonkheer Foto’s: fabrikanten

GRONDIG - September 2013

33

Groen, grond en infra producten Betonplaten met grove toplaag

Betonplaten met gladde toplaag

Betonplaten met stroeve toplaag

Originele Agricon®Grove structuur bedrijfsvloerplaat

Originele Stelcon® betonplaat met KOMO certificaat

Originele Stelcon® betonplaat met KOMO certificaat

Leverancier van alle soorten betononplaten, neem contact op met de vertegenwoordiger in uw regio.

• Jan Willem Strampel • Erik Nobel 06-5589 7284

06-2700 0479

• Jouke Wierda

• Frank Kroon

06-5231 6686

06-5260 0389

Nijemirdum Nijem

GROEN TECHNIEK HOLLAND 10-12 September 2013

|

Tel.: 0514 - 57 18 26

|

www.buma.com

|

info@buma.com

JCB

Standnr V06

JCB uw partner in de tuinbouw Groen ontworpen, geel gespoten JCB heeft in de Benelux een uitgebreid dealernetwerk. Voor meer info contacteer: JC Bamford N.V. Tel : 0031 (0) 418 654 654 Email : info@jcb.nl JCB Belgium N.V. Tel: 0032 (0) 89 695050 Email: info@jcb.be

www.jcb.com

E W U NIE5000 TC

UW FAVORIETE OMGEVING.

EEN PLEK WAAR COMFORT, TECHNOLOGIE EN PRESTATIES UW LEVEN AANGENAMER MAKEN.

Stap in de gloednieuwe, toonaangevende Harvest Suite™ Comfort-cabine. Geniet van ruimte, comfort en stilte, alsook van de luchtgeveerde stoel, automatische airco, geweldige monitor met alle informatie en nieuwe zijconsole. Bekijk de waaier aan geavanceerde functies: HD Varifeed™ maaibord met Autofloat™ II, dorssysteem met grote capaciteit en roterende afscheider, dubbele cascade-reinigingsunit met grote capaciteit of Smart Sieve™-systeem met Opti-Fan™, nieuwe strohakselaar met DualChop™, precisielandbouw met optionele vochtigheidssensor. En natuurlijk, de nieuwe ECOBlue™ SCR Tier 4-motor voor hogere productiviteit en lagere brandstofrekeningen. Nu bent u klaar voor het beste oogstseizoen ooit.

Zelf ervaren Dolmar zet in op de viertaktmotor Eigenlijk is er maar één passend advies: je moet het viertakt-‘motorzeisen’ zelf proberen om het ver-

Groen techniek Holland 36

schil te ervaren. Dat was onze conclusie na het werken met de nieuwe viertakt-MS-4300.4UE van Dolmar. We draaiden bij Makita zo’n krachtbron los om te kijken hoe dit vernuft in elkaar steekt en namen de argumenten door.

Net als bij de tweetakt moet je even met de duim een paar keer drukken om alvast wat brandstof door de carburateur te pompen. Aan het koord trekken - niet te hard; helemaal niet nodig vanwege de automatische decompressieregeling - en je hoort direct het onmiskenbare geluid van een viertakt. Een flink opgevoerde dan, om te kunnen wedijveren met de tweetaktmotoren, dat wel. Even met verstand gasgeven vanuit stationair.

Dat moet je even weten, anders hikt hij een keer. Eenmaal opgetoerd hangt hij verrassend agressief aan het gas. Je merkt dat je meer koppel in de handen hebt. Dat hoort bij viertakttechniek. Daarna gewoon maaien zoals je vanouds met de tweetakt gewend bent. Geconcentreerd op het maaiwerk let je dan niet meer op de krachtbron. Echt een verschil merk je niet.

Ja, dat de motor niet zo jankt en een aangenamer lager geluid produceert. We hadden wat meer trillingen verwacht. Je kunt je dan afvragen of het lichtere, hoogfrequente trillen van een tweetakt wel fijner is dan de hardere, laagfrequente klappen GRONDIG - September 2013

van deze viertakt. Feit is dat er in een antitrillingmechanisme is voorzien, zodat ook deze trillingen op een aanvaardbaar niveau zitten. De maaiprestaties zullen theoretisch lager zijn vanwege iets minder vermogen. Het is de vraag of dat in de praktijk ook zo is. Vanwege het hogere koppel onderin heb je een groter toerenbereik en zal de absolute kracht volgens Dolmar niet verschillen. Hier geldt maar één advies: zelf ervaren.

Vergelijken De MS-4300.4UE is de zwaarste professionele bosmaaier van Dolmar. Deze 8,5 kilogram zware bosmaaier is uitgerust met een 1,5 kW (2 pk) 43-cc-viertaktkrachtbron. Deze motor haalt die 1,5 kW bij 7000 toeren. Ter vergelijking: de zwaarste professionele tweetakt-tegenhanger uit eigen stal, de Dolmar MS4510, heeft een 45-cc-tweetakt-krachtbron met een vermogen van 2,3 kW (3,1 pk) bij circa 16.000 toeren en weegt 7,9 kilogram. Inderdaad: sterker en lichter. Daar verliest de viertakt

het van de eigen tweetakt; daar kan Dolmar niet omheen. De prijs is met € 799,- gelijk. Toch verrassend voor meer motor.

Maar dan komen we bij het geluid: 92,4 dB(A) tegen 96 dB(A) voor de tweetakt. Drie decibel is ongeveer een halvering van het geluid. Het geluid is bovendien rustiger en lager. Voor de vent aangenaam én voor de omgeving .

Het brandstofverbruik kent ook een behoorlijk verschil. Uit eigen vergelijkingstesten van Dolmar tussen een 24,5-cctweetakt en een 24,5-cc-tweetakt is gebleken dat een viertakt circa veertig procent zuiniger is dan een tweetakt als het gaat om de totale brandstofkosten. Een deel daarvan zit in het lagere benzineverbruik (0,69 liter per uur voor de 24,5-cctweetakt en 0,45 liter voor de viertakt), maar een flink deel is ook te danken aan een lager smeerolieverbruik. Dat scheelt een factor tien ten gunste van de viertakt,. Uit onderzoek is bovendien gebleken dat de uitstoot van schadelijke uitlaatgassen daarmee circa tachtig procent lager is.

Gepatenteerde techniek Een viertakt heeft moeite met draai- en kantelbewegingen.

Dat heeft Dolmar opgelost met gepatenteerde techniek. De basis daarvan is dat olie uit het carter naar het afgescheiden krukashuis wordt gepompt via over- en onderdruk onder de zuiger. In het krukashuis wordt de olie ter plekke door de krukas verneveld en zo als oliedamp door de motor geleid voor het smeren van de krukas, de kleppentrein en de cilinderwand. Hiervoor hangt er een flexibel opgehangen aanzuigslangetje in het carter dat vergelijkbaar met de brandstoftank van een tweetakt naar het laagste punt beweegt.

Op de kop zakt de olie (uiteraard) naar het kleppendeksel.

Daar wordt in feite hetzelfde principe gevolgd. De uitgezakte olie wordt dan van daaruit aangezogen naar het krukashuis.

Draai je weer terug, dan zakt de olie via aparte kanalen weer naar het carter. Dolmar heeft deze techniek gepatenteerd.

Dolmar claimt dat de viertakt net zo lang zal meegaan als een vergelijkbare tweetakt en dat de onderhoudskosten van de viertakt lager zijn. Dolmar wijst daarbij vooral ook naar de grotere gevoeligheid van moderne tweetakttechniek, al zal dat in de praktijk - omdat voor professioneel gebruik alkylaatbrandstoffen worden vereist - nog wel meevallen.

Onder in het carter zit een apart oliereservoir. De olie wordt aangezogen via een flexibele aanzuigslang die bij kantelbewegingen automatisch naar het diepste punt zakt.

Wanneer de motor op kop hangt, wordt olie in het kleppendeksel via het gaatje en met membraantechniek teruggepompt.

Dat we met viertakttechniek te maken hebben, is goed te zien aan de zuiger met olieschraapveer.

Verbreding Vanaf mei zijn de eerste machines afgeleverd bij dealers en klanten in Nederland. Dolmar levert de viertakttechniek in de 25,4-cc met 0,77 kW (1,1 pk), de 33,5-cc met 1,07 kW (1,4 pk), de 43,0-cc met 1,5 kW (2,0 pk) en de 75,6-cc met 3,3 kW (4,5 pk). De laatste zit op de nieuwste Dolmar-doorslijper en de zwaarste bladblazer. De lichtere modellen zijn voor de bladblazers, bosmaaiers en heggenscharen. Voor kettingzagen is de viertakttechniek nog niet leverbaar. Je proeft dat de wens van een 50-cc-variant aanwezig is. Onze inschatting is dat ook die er bij Dolmar zal komen. Dan zal de fabrikant volledig inzetten op viertakt en 36 volt elektrisch. Dat is wat Dolmar ook op GroenTechniek Holland zal doen. Wellicht een idee om daar eens zelf zo’n viertakt te starten.

Tekst & foto’s: Gert Vreemann

De onderliggende nokkenas wordt apart gesmeerd.

De cilinder en de zuiger worden van olie voorzien via kleine smeergaatjes in de zijkant van de cilinderwand.

GRONDIG - September 2013

37

Schoner schoon De eerste volledig elektrisch aangedreven onkruidborstelmachine is een feit “We laten hem op de beurs natuurlijk zien om de innovatiekracht van ons bedrijf te promoten bij opdrachtgevers”, vertelt Dirk Bernhard van Berdi. “Maar als er collega’s interesse hebben, zijn ze natuurlijk welkom op onze stand op GroenTechniek Holland.”

steentjes, stof, uitlaatgassen, motorgeluid in de vroege ochtend… En als bewoners klagen, zullen opdrachtgevers daar na verloop van tijd ook wel over beginnen.

Van trekker naar heftruck

Groen techniek Holland

Dirk Bernhard zit in de afrondende fase van de ontwikkeling van de volledig elektrisch aangedreven onkruidborstelmachine die op de beurs GroenTechniek Holland wordt gepresenteerd. Deze week gaan de elektrische werktuigdrager en de borstel naar de spuiter en dan staat de EWD, zoals de machine is genoemd, er in Biddinghuizen straks tiptop bij.

Het verhaal van de EWD begint ruim drie jaar geleden. Berdi in Nagele - groot geworden in alle disciplines van onkruidbestrijding op verhardingen: van thermisch (branden, met hete lucht en warm water) via chemische behandeling tot borstelen met staal - hoort van omwonenden in de wijken waar wordt gewerkt klachten over het borstelen. Rondvliegende

De elektrisch aangedreven borstel kan gemakkelijk worden gewisseld voor branders, watersproeiers, stoom- of heteluchtblazers of uitrustingsstukken als een schuifblad of een zoutstrooier.

38

GRONDIG - September 2013

Bernhard - altijd geïnteresseerd in nieuwigheden en niet bang om zelf te sleutelen - gaat op zoek naar een werktuigdrager die kan worden omgebouwd naar elektrische aandrijving. Daar gaat wat tijd overheen, want waar Dirk lang denkt aan een compacte trekker doemt in de gesprekken met vakbroeders en techneuten een andere oplossing op. Een elektroheftruck die van nature al elektrisch aangedreven is, maar dan wel in staat om een volle dag te werken op de accu’s. Dirk Bernhard en Edwin Mensink - de medewerker die met de machine draait - denken en sleutelen aan een gebruikte elektrotruck en komen in 2012 tot het werktuigdragerconcept EWD. Met in plaats van een hefmast en vorkenbord aan de voorzijde een hefarm (categorie 1) waaraan van alles kan worden gemonteerd; van branders tot heteluchtsystemen, maar ook een schuifblad of een zoutstrooier. Een échte werktuigdrager dus. De heftruck wordt op meerdere punten aangepast, bijvoorbeeld de wielophanging, zodat er meer bodemvrijheid ontstaat, waardoor de werktuigdrager gemakkelijk het trottoir op en af kan. Andere aanpassingen betreffen de schommelhoek van de achteras, de montage van bredere banden voor meer stabiliteit en het plaatsen van een watertank achterop voor het koelen van een borstelmotor of voor het stomen. Aan alles wordt gedacht.

Van branden naar borstelen In eerste instantie draait de EWD ruim een jaar met onkruidbranders. Vandaar de gastanks achterop, die ten onrechte de indruk zouden kunnen wekken dat de werktuigdrager op gas rijdt. Dat is dus niet zo, want de werktuigdrager houdt het in de praktijk ruim anderhalve dag uit op zijn accu’s. De eerste stappen naar stiller, schoner en omgevingsvriendelijker zijn genomen, maar Dirk wil ook heel graag naar elektrisch borstelen. Daar gaat weer een denkproces aan vooraf. Het ombouwen van een hydraulisch aangedreven borstel naar elektroaandrijving bijvoorbeeld, maar ook het ‘elektrificeren’ van de andere functies, zoals het toerental, de draairichting, de neigingshoek en het kantelen. Uiteindelijk komen de mannen van Berdi tot het concept dat op de beurs zijn première beleeft. Dirk: “Een volle dag redden we nog niet, maar we hebben wel een oplossing. Door onder andere een

Vanaf de witte kast bedien je het neigen en kantelen van de borstel, de draairichting en de draaisnelheid. De bediening van de arm en het zwenken van de borstel verloopt via de hendels.

vertragingskast behoudt de borstel zijn kracht bij een hoger toerental en met een ecostand en een zwaarder accupakket kom je tot vier werkuren. Ook zien we kansen om stroom te sparen door een drukregeling waardoor de borstel niet te zwaar op het werk drukt. Na vier uur wisselen we op locatie snel het accupakket en dan is de EWD klaar voor de tweede daghelft. ’s Avonds gaan beide pakketten thuis aan de lader.”

Is een snellader misschien een optie? Bernhard vindt van niet, want niet op elke locatie is er de mogelijkheid tot opladen.

Vermarkten Edwin Mensink heeft er nu vier dagen mee gedraaid en hij is ronduit tevreden. De machine werkt goed, haalt een aardige rijsnelheid, is stil - “Geen gehoorbeschermers nodig” - en op de bok is het goed uit te houden. “Je hoort eigenlijk alleen het schuren van de borstel. Ik doe zo’n beetje dezelfde hoeveelheid werk op een dag en zeker zo snel. Het is wel even wennen met manoeuvreren, want dit is geen kniktrekker.”

En is Dirk Bernhard ook tevreden? “Zeker! Het energieverbruik komt overeen met dat van een dieselmotor, we veroorzaken

nauwelijks geluid en geen uitlaatgassen. Opdrachtgevers kijken namelijk steeds kritischer naar de CO2-uitstoot. En het belangrijkste bijkomende voordeel is dat we met de kwaliteiten van deze werktuigdrager onszelf nog beter kunnen vermarkten bij onze opdrachtgevers.”

Meer informatie: www.berdi.nl

Tekst & foto’s: Michiel Pouwels, CUMELA Communicatie advertentie

Kongskilde EcoLine

Reform Metrac H7X

de beste deal 5.340,-

Bel Harry Terpstra 06 51 95 38 00

excl. btw

Graanzaaimachine: licht in gewicht en zeer nauwkeurig!

www.wimvanbreda.nl

Bel Marcel Vorstermans 06 51 60 22 66

• • • • •

25 zaaikouters zaaibak: 556 l.

S-type na-eg 3 meter werkbreedte tractorprofiel aandrijfwiel

Votex zijklepelmaaier

Kongskilde Industries A/S

Tel. +45 3368 3555 (Nederlandstalig) mail@kongskilde.com • www.kongskilde.com

www.wimvanbreda.nl

GRONDIG - September 2013

39

BANDEN VOOR PROFESSIONALS

Flotation Pro

Traxion+

Flotation Trac

Traxion 85

Flotation+

RUIM MATENPAKKET, UITSTEKENDE PRESTATIES, HOOG RENDEMENT, KWALITEIT, TOP IMAGO.

W W W.V R E D E S T E I N . N L

id7_VSTEIN_2573118_001.indd 1

23-8-2013 10:35:25

Gevoeliger motoren eisen betere brandstof Aspen 2 Full Range Technology is geschikt voor het hele machinepark

Groen techniek Holland

Aspen is een begrip onder professionele gebruikers, omdat dergelijke alkylaatbrandstoffen worden vereist met het oog op schonere, niet-kankerverwekkende uitlaatgassen. Toch ontwikkelde de fabrikant een tweede generatie. Importeur GVG Oliehandel in Nijmegen was de belangrijke sparringpartner in het testwerk. We zochten het bedrijf op om te horen waarom Aspen 2 Full Range Technology nodig is.

Een tafeltje dat is gemaakt van motoronderdelen zet meteen de toon. We zijn te gast bij techneuten die iets hebben met het ijzer waarvoor brandstoffen en smeermiddelen bedoeld zijn. Even later, wanneer we na een intensief gesprek over Aspen 2 Full Range Technology samen met Ernst van Gelder van GVG Oliehandel in Nijmegen de testruimte bezoeken, weet je hoe het zit. Daar staan bosmaaiers naast elkaar opgesteld aan meetapparatuur en staan bladblazers startklaar voor duurtesten. GVG test hier de effecten van bestaande en nieuwe brandstoffen - van Aspen, maar ook van andere merken alkylaatbrandstoffen - om de verschillen en de effecten in kaart te brengen. Niet alleen het verbruik en de duurzaamheid, maar vooral ook de reinheid in de motor, de asgehaltes en de geur en samenstelling van de uitlaatgassen. Een must, volgens

42

GRONDIG - September 2013

Van Gelder, omdat motoren in een paar jaar zeer gevoelig zijn geworden voor de kwaliteit van de brandstof. “We waren toe aan het upgraden van de brandstofkwaliteit.�

Smering kritischer Wat is dan het probleem, zult u waarschijnlijk denken. Dat is de doorontwikkeling van de moderne tweetakt- en viertakt-benzinemotoren. Die zijn vanwege emissie-eisen veel gevoeliger geworden en ook de temperatuurhuishouding is veranderd. Er zijn types die heter zijn geworden (een aantal tweetakten met luchtbuffer) en er zijn er die juist kouder zijn geworden (een aantal viertakten). Dat stelt dan andere eisen aan de smeerolie.

Met name het draaien op vollast (overbelasting) is kritischer.

Op zich is dat met smeerolie aan te passen, maar het gehele

machinepark bestaat bij gebruikers niet uit hetzelfde type motoren. En je moet het dan maar net weten. Je zult alle typen motoren goed moeten smeren. Daar zit de clou van de nieuw ontwikkelde Aspen en vandaar de naam Full Range Technology. Je gaat als gebruiker namelijk niet verschillende jerrycans met alkylaatbenzine meenemen voor verschillende motoren omdat er verschillende smeeroliën nodig zijn. Los van de kans dat medewerkers zich vergissen.

GVG Oliehandel is voor Aspen een belangrijke praktijktestpartner.

In Nijmegen zijn veel machines van alle merken getest en doorgemeten.

Veel testwerk Ernst van Gelder benadrukt in de testruimte de noodzaak van een goede smering. “Moderne tweetakt- en viertaktbenzinemtoren in onze sector zijn vanwege strengere emissie-eisen schoner gemaakt met slimme oplossingen, maar daarmee ook gevoeliger geworden voor de juiste afstelling en de juiste kwaliteit brandstof”, zegt hij. Hij geeft aan dat er nogal eens problemen voorkomen met aangetaste of vervuilde carburateurs. “Dat geeft ergernis en stilstand in het werk. Vaak is dit terug te voeren op de kwaliteit van de brandstof. Daar waar nog wordt gewerkt met Euro 95-brandstof aangevuld met tweetaktsmeerolie (zelf mengen) heb je te maken met verzurende en lakvormige bestanddelen in de brandstoffen (alcoholen) en ontmenging van de brandstof die de standtijd afhankelijk van de omstandigheden kunnen verkorten tot een paar maanden. De verzuring geeft aantasting van metalen (aluminium) onderdelen, met name carburateurs. Dat wordt nog eens versterkt doordat alcoholen een hygroscopische werking hebben en dus extra vocht opnemen. Eenmaal deels ontmengde brandstof is niet meer te mengen. “Daar waar nog wordt gewerkt met het bijmengen van Euro 95-benzine kun je bij een langere periode van stilstand wachten op problemen.”

GVG Oliehandel levert de Aspen als vanouds in blauwe verpakking voor de viertakt en in rood voor de tweetakt.

Grootverbruikers krijgen de brandstof desgewenst op pallets aangeleverd, s.

Oud en nieuw In dat traject heeft GVG Oliehandel heel veel testwerk voor Aspen verricht. Het Nijmeegse bedrijf is voor Aspen een belangrijke veldtestpartner. De afgelopen jaren heeft het op uitgebreide schaal onderzoek en testwerk verricht voor verschillende Aspen-proefbrandstoffen en zijn de uitkomsten (in de praktijk) vergeleken met andere alkylaatbrandstoffen, maar natuurlijk ook met de bekende gangbare Aspen-brandstof en met mengbenzine op basis van Euro 95.

Sinds 2010 heeft GVG Oliehandel alleen al in de Benelux, in samenwerking met monteurs en eindgebruikers, 350.000 liter brandstof getest in meer dan 5300 tuin- en parkmachines plus heel wat motoren na duurproeven gedemonteerd om het effect op het inwendige daarvan te beoordelen. Het resultaat is deze nieuwe Aspen 2 Full Range Technology. Deze brandstof heeft dezelfde eigenschappen als de Aspen- alkylaatbrandstof zoals u die kent, maar bevat nu twee procent volledig synthetische, hoogwaardige, biologisch afbreekbare smeerolie. Kenmerk van deze brandstof is dat deze voor hete, hoogbelaste motoren is vrijgegeven, maar ook voor koudere motoren voldoende smerende eigenschappen heeft.

Hogere eigenschappen

ten, minder inwendige wrijving, een snellere motorreactie, meer koppel en een soepeler start. Belangrijk daarin is dat de nieuwe brandstof beter geschikt is voor hogere temperaturen in combinatie met een hogere belasting. Het kritische smeerpunt (het inbranden van de zuiger) ligt nu op 225 graden Celsius. Bij Euro 95 ligt dat rond de 150 graden. Verder is het octaangetal aanmerkelijk hoger, wat resulteert in een grotere klopvastheid (minder snel pingelen bij langdurige volle belasting onder hete omstandigheden). Ook is de gasrespons beter geworden. Dat maakt de motoren minder gevoelig voor de afstelling, zo meldt Aspen.

De nieuwe Aspen 2 Full Range Technology is sinds mei officieel op de markt en vervangt de Aspen-generatie 1. Op GroenTechniek Holland zal GVG Oliehandel de nieuwe Aspen bij het grote publiek introduceren. Daar kunt u zelf niet alleen deze brandstof ervaren, maar ook het inwendige van testmotoren bekijken en test- en praktijkervaringen bespreken met de mensen van GVG Oliehandel.

Uiteraard voegt de fabrikant daar nog wat eigenschappen aan toe. Dat heeft als resultaat schone zuigers en uitlaatpoor-

Tekst & foto’s: Gert Vreemann

Omdat Aspen 2 Full Range Technology geschikt is voor zowel hetere als koudere motoren hoeft de medewerker alleen de goede kleur jerrycan te pakken.

GRONDIG - September 2013

43

Size matters!

MINDER GROOT, MAAR MEER RUIMTE Dezelfde laadcapaciteit en t贸ch 1 meter korter dan vergelijkbare combiwagens dankzij de unieke, hydraulisch kantelbare voorwand van de Lely Tigo XR. Door het optimaal benutten van de ruimte boven de invoerunit cre毛ert u maar liefst 6m3 extra laadruimte!

Interesse? Kijk voor een dealer in de buurt op www.lely.com of mail naar nederland@lely.com.

HARVEST RESULTS. www.lely.com

innovators in agriculture

Dubbeldoelen De speciale sloot- en bermmaaimachine van Mecalac van waterschap Velt en Vecht “We willen een machine die alles kan.” Onder dat motto liet waterschap Velt en Vecht een

Groen techniek Holland 46

Mecalac 12 MTX Speeder aanpassen door Ahlmann Nederland. Meest opvallende verandering is de toevoeging van een 2,70 meter brede frontklepelmaaier, aangedreven door een extra hydrauliekunit om in één werkgang het schouwpad te maaien en de watergang te onderhouden. We bekeken de veranderingen ter plekke.

Typisch Nederlands om een machine te willen hebben die je zo breed mogelijk kunt inzetten. Dat is wel waarvoor werkplaatschef Klaas Leideman en gebiedsbeheerder Jan Hesselink van het waterschap Velt en Vecht zich bij Ahlmann Nederland meldden. Ze wilden een machine voor het schonen van watergangen en schouwpaden. Voorop stond de vraag naar een geschikte machine met voldoende capaciteit om voor de machine uit het schouwpad te kunnen klepelen of maaien en tegelijkertijd met een maaigiek met een groot bereik het talud of de sloot te kunnen schonen met een korf of klepelbak.

Op die manier twee werkgangen combineren scheelt heen en weer rijden, zeker als er bij watergangen dan weer alleen op de linker- en dan weer alleen op de rechteroever kan worden gewerkt. Met een universele rechtse machine zul je normaal gesproken altijd achteruit moeten werken op het rechter GRONDIG - September 2013

schouwpad. Dat kost een keer extra rijden.

Ook moet naast het schonen van de sloot en eventueel het klepelen van het talud het schouwpad worden gemaaid.

Wat is er dan handiger om dit ook met de Mecalac te doen, en dan wel in één werkgang? “Je moet er toch overheen en dan ben je in één keer klaar”, merkt Klaas Leideman op. Daarbij wilde het waterschap de machine zodanig hebben uitgevoerd dat de zes meter brede korf in één vloeiende beweging in de lengterichting kan lossen boven een meegetrokken kipper of strak recht op het schouwpad. Tegelijk heeft het schap dan een machine die het veel breder kan inzetten. Denk niet alleen aan groenonderhoudsklussen als hagen maaien, hagen en takken knippen, takken zagen en stobben frezen, maar ook aan voorkomend graaf- en shovelwerk.

Gesloten hydraulisch systeem Om dit alles te realiseren, namen de mannen van Ahlmann Nederland uit Ammerzoden de nieuwe 9,3-tons Mecalac 12 MTX Speeder onder handen. Onder de kap zit nu een sterkere 4,5-liter-Cummins QSB-viercilinder. Deze levert 82 kW (111 pk). Hiervoor is door Mecalac bewust gekozen, omdat deze bij 1500 toeren met 500 Nm voldoende koppel heeft om een extra pomp aan te drijven voor de frontklepelmaaier.

Deze pomp functioneert naast de al aanwezige drie gescheiden hydrauliekcircuits (zwenken, maaigiekbediening en rijden). Er is gekozen voor een aparte pomp-motorcombinatie met een gesloten hydraulieksysteem, omdat dit een zo hoog mogelijk rendement geeft en omdat het maaien voor op de machine zo geen invloed heeft op het klepelen of maaikorven aan de maaigiek. Een dergelijke klepelbak van 2,70 meter trekt in een lang gewas toch zo’n 40 kW (54 pk) weg. Voor voldoende vermogen is er een loadsensing-verstelpomp van 100 liter per minuut gemonteerd met een maximumdruk van 360 bar. De pomp en de hydromotor werken volgens hetzelfde principe als een (rij)hydrostaat. Doordat de pomp met daarbij de nodige hydrauliek moest worden bijgebouwd, moest de motorruimte iets worden verruimd. Wie de machine kent, zal de uitstulping herkennen, maar voor ieder ander valt het amper op.

De klepelbak is pendelend opgehangen en gemonteerd aan de stempels. Machinist Henk Richterink geeft aan dat hij hiermee dankzij goed ‘kort’ zicht op de klepelbak in combinatie met het volgen van stuurbewegingen obstakels kort kan benaderen en goed kan omzeilen.

Aangepaste giek Voor het lossen in de lengterichting boven de kieper of op het schouwpad ging bij dit waterschap de voorkeur uit naar een Hobelman-draaigiek die normaal wordt gebruikt aan de Hooby-rupsmaaimachines. Hieraan is ook het nodige aangepast. Het Hobelman-draaipunt is door de mannen van Ahlmann Nederland zodanig in de verlengde maaigiek geïntegreerd, dat deze niet onnodig zwaarder wordt en de brede 6,20 meter maaikorf ‘uit één stuk’ nog steeds binnen de wettelijke transportmaten valt. Met opgevouwen giek in Mecalac-transportstand blijft deze onder de vier meter rijhoogte. De maaikorf blijft in vooroversteek ruim binnen de vereiste 3,50 meter vóór het stuurwiel.

Het waterschap Velt en Vecht heeft deze veelzijdige machine inmiddels naar volle tevredenheid in gebruik.

Ahlmann Nederland heeft de nieuwe aanwinst op de maaibeurs in het Duitse Eisenach getoond. Daar bleek veel belangstelling voor deze oplossing. Het is nog niet zeker of deze variant op GroenTechniek Holland in Biddinghuizen zal staan, maar Ahlmann Nederland laat wel doorschemeren dat er dan wellicht een andere Mecalac 12 MTX zal staan. Ook een goed uitgangspunt om dergelijke toepassingen door te spreken.

Tekst & foto’s: Gert Vreemann

Voor het lossen in de lengterichting op het schouwpad of het vullen van de kipper is het Hoobydraaikantelstuk slim geïntegreerd in de maaigiek.

De 2,70 meter brede Hemosklepelbak voor op de machine is pendelend opgehangen aan de stempels.

Deze is voorzien van een sideshift om het schouwpad aan de zijkant te maaien.

Tijdens rijden over de weg met een 6,20 meter brede maaikorf blijft de maaikorf binnen de toegestane maten voor de hoogte en de oversteek.

GRONDIG - September 2013

47

blijven speuren naar kansen Roel Timmerman Boomverzorging, Groenvoorzieningen en Hoveniersbedrijf, Dieverbrug en Uffelte Het bedrijf van Roel Timmerman is van alle markten thuis, maar ook bijzonder door zijn aanpak voor de beheersing van de eikenprocessierups. Een kans die een succesnummer werd. Het begint volgens Timmerman met aandacht voor ontwikkelingen, want schoffelen alleen biedt geen toegevoegde waarde.

sterK werK 48

grondig - september 2013

Halverwege het gesprek met Roel Timmerman en Willy Groen valt het woord ‘omvormen’, de nieuwe realiteit in groenonderhoud nu overheden het onderhoudsniveau van openbaar groen terugbrengen. “Totdat de burgers klagen. Dan moeten we komen praten over omvormen. De beplanting eruit en gras erin”, vertelt Timmerman. “Dat begint een trend te worden. Opdrachtgevers moeten echter bedenken dat de besparing in onderhoud pas na vijf of zes jaar komt, want het omvormen zelf kost geld en ook gras moet worden onderhouden”, legt hij uit. Is het dan niet jammer om je eigen werk om te ploegen? Je wilt toch mooie dingen ontwerpen, aanleggen en onderhouden? Roel: “Dat is zo, wij zien ook liever mooie beplanting, maar er komt steeds minder geld voor onderhoud bij gemeenten en overheden. Ik zie het omvormen als een kans die ons past. Dat hoort bij het ondernemen.”

Roel Timmerman en Willy Groen geven leiding aan een bedrijf met zes vaste medewerkers.

Deze medewerkers fungeren als voormannen voor ingehuurd personeel. “Er wordt meesttijds met vijftien mensen gewerkt. We zijn trots op de jongens die bij ons werken. We investeren in onze mensen en het verloop is laag. Naast functiegerichte cursussen, zoals zaag- en snoeicursussen, bieden wij ze de mogelijkheid om loopbaangerichte opleidingen te volgen, zoals European Tree Worker”, vertelt Roel. Het bedrijf is gecertificeerd voor ISO, VCA**, Groenkeur Boomverzorging en Groenkeur Groenvoorzieningen. “Zo’n vijftig procent van ons werk is gerelateerd aan de boomverzorging, de andere helft wordt ingevuld met groenvoorziening, inclusief hovenierswerk.”

Beheersing eikenprocessierups De arbeidsfilm van Timmerman is het jaar rond strak ingevuld met snoeien, de aanleg en het onderhoud van particulier en openbaar groen, met bomenwerk en - in de maanden mei tot en met augustus - werkzaamheden die betrekking hebben op het bestrijden van de eikenprocessierups, de EPR zoals ze die in Dieverbrug noemen. Een activiteit die een specialisme is geworden omdat Roel en Willy er een aantal jaren geleden een kans voor hun bedrijf in zagen. De eikenprocessierups was in eerste instantie vooral in Zuid-Nederland een gezondheidsprobleem voor mensen en dieren, want de boom overleeft de rupsjes wel. In de afgelopen zes jaar breidde het probleemgebied zich uit naar het noorden. “In 2008 kwamen we in contact met Silvia Hellingman van Biocontrole Onderzoek en Advies, een

entomoloog met een bijzondere belangstelling voor de eikenprocessierups. Ze zocht in Noord-Nederland samenwerking voor haar onderzoek waarbij feromoonvallen met lokstof worden geplaatst om de ontwikkeling van de rupsen te monitoren. Zo zijn wij in het Noorden van start gegaan.”

Eerst werden er feromoonvallen opgehangen en daarna werden de rupsen ook bestreden.

Achteraf kijkend ging het heel snel: 1000 vallen gezet in 2010 en 900 nesten geruimd, 4000 nesten geruimd in 2012 en dit jaar zelfs meer dan 6500 geruimde nesten. Deze ontwikkeling is vooral te danken aan de steun en inspanningen van de noordelijke werkgroep, waarin tegenwoordig meerdere gemeenten, de provincies Groningen, Drenthe en Friesland, Staatsbosbeheer, de GGZ Drenthe en de GGD Drenthe deelnemen.

EPR-station Het bedrijf van Timmerman is vanaf maart tot en met augustus actief met de planmatige beheersing van de eikenprocessierups: het monitoren (het ophangen van feromoonvallen) en het preventief (spuiten met nematoden) én reactief bestrijden. Dat laatste betreft het opzuigen van rupsen en nesten of het plukken van nesten en de afvoer ervan. Willy Groen: “We hebben in Dieverbrug tegenwoordig een EPR-station. Hier kunnen we zelf de ontwikkelingen volgen, zoals wanneer de eipakketten uitkomen en wanneer de rupsen actief worden en nesten vormen. Aan de hand van die waarnemingen maken we onze planning en starten we de werkzaamheden op, want er komt nog heel wat bij kijken. De werkzaamheden zijn weersafhankelijk en ook willen opdrachtgevers van tevoren bewoners informeren. Dat vraagt om een goede voorbereiding. Het EPR-station is echter ook een ontmoetingsplaats. Ons bedrijfspand wordt verder gebruikt voor educatie en overleg en aansluitend een bezoek aan het EPR-station.”

In 2013 is in samenwerking met Landschapsbeheer Drenthe en een aantal deelnemende gemeenten gestart met Digidis (het digitaal registreren van eikenprocessierupsen). “De medewerkers gaan op pad met een laptop, waarmee ze de bestreden boom direct in kaart kunnen brengen. Dit is voor de opdrachtgevers direct zichtbaar”, aldus Willy.

Ook op het gebied van digitale ontwikkelingen staat het bedrijf niet stil.

“In 2011 zijn we gestart met het preventief spuiten met nematoden”, vertelt Roel. Een veilige en duurzame methode waarbij we nematoden - aaltjes - met een grote spuitmachine

Roel Timmerman Boomverzorging, Groenvoorzieningen en Hoveniersbedrijf “Ons nieuwe bedrijfspand in Dieverbrug in 2010 is een goede zet gebleken. We hebben hier de ruimte om te ondernemen. Neem nu het EPR-station. Dat fungeert als een kennis- en ontmoetingscentrum, maar voor ons in het een deurenopener naar nieuwe opdrachtgevers, die hier kennis kunnen maken met ons en zien wat we nog meer doen.”

Willy Groen zorgt ervoor dat Timmerman jaar na jaar bekender wordt bij de doelgroepen, onder andere door folders en leaflets met een duidelijke uitleg over de mogelijkheden en aanpak van hun bedrijf en met een uitstekende voorlichtingsfolder over de eikenprocessierups. Timmerman staat ook jaarlijks op de beurs De Groene Sector in Hardenberg, want waar Willy mogelijkheden ziet om Timmerman ‘in beeld’ te krijgen, laat ze die kansen niet liggen.

Meer informatie: www.hoveniersbedrijftimmerman.nl.

GRONDIG - September 2013

49

tot wel dertig meter hoog spuiten op eikenbomen die gemarkeerd zijn. De nematoden hebben een parasitaire werking en infecteren de rups. Deze werkzaamheden voeren we ’s nachts uit, omdat nematoden geen UV-licht verdragen. Dit jaar hebben we al 10.000 bomen bespoten. Deze bestrijdingsmethode met nematoden heeft zo’n grote vlucht genomen, omdat de resultaten erg goed zijn.”

De trots van de onderneming, de Ufkes Greentec 952-versnippercombinatie met laadkraan achter de Valtra-trekker.

Investeren in kansen Is de eikenprocessierups dé katalysator in de ontwikkeling van het bedrijf van Timmerman? Roel is duidelijk: “Het gaat niet om groeien. Je moet ervan overtuigd zijn en er ook lol in hebben. Het ontwikkelt zich in de goede richting door hard te werken, kwaliteit te leveren en door kansen te zien. De samenwerking met Biocontrole Onderzoek en Advies heeft hieraan zeker bijgedragen, maar wij hebben ook een risico gelopen door er vroegtijdig in te investeren. Dat is ondernemen. Investeren in kansen om voorop te blijven lopen en blijven speuren naar ontwikkelingen, zoals het omvormen en de eikenprocessierups.”

Timmerman heeft meer ijzers in het vuur.

“Binnenkort starten we met een nieuwe bestrijdingsmethode tegen engerlingen op sportvelden, ook met nematoden. Alweer een kans waarvoor we overigens al hebben geïnvesteerd in een doorzaaimachine die we gebruiken voor het injecteren van de aaltjes in de grond. We kijken ook naar de lange termijn. Het afschaffen van glyfosaat in 2018 bijvoorbeeld. Dat lijkt vér weg, maar ik ben al bezig met onkruidbestrijding met azijnzuur en daar hebben we zelfs al een quad met aangepaste Weed-It voor gekocht.”

En blijft er na alle aandacht voor het bedrijf nog tijd over? “Ja, dan gaan we met de kinderen op vakantie.” En verder hebben ze hun golfvaardigheidsbewijs gehaald, maar of er tijd is om te golfen… Dan maar hopen dat er over tien jaar nog genoeg energie is om met een camper verre tochten te maken.

De quad met aangepaste WeedIt-opbouw wordt ingezet voor onkruidbestrijding door het spuiten van azijnzuur.

Erg actueel nu in 2018 glyfosaat niet meer mag worden gebruikt.

Het EPR-station bij het bedrijfspand in Dieverbrug is bedoeld voor waarneming, educatie en onderzoek. Voor Timmerman is dit station tevens een belangrijk marketinginstrument naar opdrachtgevers.

Tekst: Michiel Pouwels Foto’s: Timmerman, CUMELA Communicatie

Hoogwerker met MIA Grondig wordt gespeld in Dieverbrug en zo kwamen Roel en Willy door een artikel in het blad terecht bij leveranciers van hoogwerkers met de vraag welke machines in aanmerking kwamen voor de MIA-regeling. Geen van de aanbieders had echter een antwoord, terwijl je die kennis juist daar zou verwachten.

Dus speurden Roel en Willy zelf naar de voorwaarden (uitstoot en gebruik van biologisch afbreekbare olie) en mogelijkheden en regelden ze dat hun nieuwe Genie 65-ruwterrein-telescoophoogwerker (21 meter werkhoogte) in aanmerking kwam voor milieu-investeringsaftrek. “Dat scheelt toch een hoop geld!”

GRONDIG - September 2013

51

Duurzame efficiëntie TH400 Verreikers.

TH400 is het nieuwe Agro-industriële radiaal gamma voor de nieuwste generatie verreikers en graaf-laad combinaties. Veelzijdig in gebruik voor diverse toepassingen is de TH400 geschikt voor gebruik in de meest veeleisende omstandigheden en op de moeilijkste ondergronden. Het nieuwe Trelleborg gamma voorziet uw machine van een goede stabiliteit, zelfs als de mast tot het uiterste moet gaan om zware gewichten te heffen. TH400 verhoogt de veiligheid en efficiëntie van uw machine.

www.trelleborg.com/nl/wheelsystems

n e t e l s r Ve ? n e d n ba

Vernieuwen kan!

Voordelen bandenvernieuwing: • Goedkoper dan nieuwe banden • Dezelfde kwaliteit als nieuwe band • Profielgarantie • Milieubesparend • Maatwerk profielen mogelijk

www.obo.nl

KRAANVERHUUR, GRONDVERZET EN RECYCLING

Maai - of onderhoudsboten te huur G.M. Damsteegt heeft nu de ideale machines voor het snel en efficiënt maaien en opschonen van alle voorkomende watergangen De ‘conver’ maaiboten zijn uitgerust met een taludmaaier voor het maaien van het droge profiel van de watergang, een T-frontmaaier voor het maaien van het natte profiel en een opduwframe voor het opruimen van gemaaide vegetatie, snoeihout of andere obstakels. Alle werktuigen zijn met een snel koppelsysteem eenvoudig te wisselen. Voor dit snel koppelsysteem is inmiddels ook een connector ontwikkeld waarmee de boot in een handomdraai dienst kan doen als duwboot voor het transporteren van pontons of beunbakken.

U ziet het, MULTIFUNCTIONEEL, bel voor meer informatie naar

Westeinde 46 • 2969 BM • Oud-Alblas • Tel 0184 69 27 67 • Fax 0184 69 21 40 E-mail info@gmdamsteegt.nl

www.gmdamsteegt.nl

Mekos machinebouw brengt u op grote voorsprong Graderwerk met de unieke Mekos frontschuif voor uw wiellader: met een enorme capaciteit.

Sitech-Trimble automatisering 2D of 3D. Laser, GPS, Total station.

Mekos voor topsport in machinebouw, ruim 25 jaar de fabrikant van het origineel de “Mekos Kilver.”

Precisie egaliseermachines voor de professionele gebruiker.

Mekos rondlegleveler: vlak en tonrond leggen met 1 machine, traploos instelbare ronde vorm in het afstrijkmes +verdichten.

Mekos zelfrijdende machines voor iedere toepassing zoals koppen, wieden, spuiten, ziekzoeken enz.

(op getoonde producten zijn individueel patenten van toepassing)

Partners:

Mekos Schagerbrug BV Tel. 0224-571555 www.mekos.nl

Amazone gaat ploegen Amazone toont tijdens het 150-jarig bestaan van de fabriek van BBG in Leipzig zijn nieuwe Cayron 200-ploeg. Het betreft een vijf- of zesscharige wentelploeg vol eigen kenmerken, die deels zijn gepatenteerd. Amazone pakt het ploegsegment op onder druk van het dealernet. De Cayron is een opstap naar een volledige lijn ploegen, die in Leipzig zal worden geproduceerd.

agrarisch nieuws

150 jaar BBG Leipzig is een mijlpaal voor een fabriek met een rijk ploegverleden, dat nu door Amazone nieuw leven wordt ingeblazen. De fabrikant heeft bij de overname van BBG het ploegenprogramma geschrapt. Onder druk van het Internationale dealernet heeft Amazone echter een nieuw ontwikkelingsteam geformeerd met de opdracht een unieke ploeg te ontwikkelen met eigen kenmerken. Het resultaat is deze nieuwe Cayron 200, een vijf- en zesscharige wentelploeg voor trekkers tot 176 kW (240 pk). De ploeg heeft een framehoogte van 83 centimeter, een afstand van 100 centimeter tussen de ploeglichamen en een werkbreedte van 30 tot 55 centimeter. Enkele opvallende kenmerken zijn een zware wentelkop met door de as gevoerde bekabeling, een extra licht maar stijf kokerframe (200 bij 120 millimeter) met middengetrokken elementen, een breedteverstelling waarbij de breedte van de eerste schaar en de treklijn automatisch worden gecorrigeerd, een geveerde hefstang en een oplossing om standaard met brede 710-banden te kunnen ploegen. Deze serie zal op de Agritechnica worden ge誰ntroduceerd en zal volgend jaar beperkt worden uitgezet in Europa. Daarna gaat Amazone snel een volledige ploeglijn ontwikkelen met daarin ook risters voor Nederlandse omstandigheden

Veldhuizen introduceert werktuigendrager

Veldhuizen Wagenbouw komt met een werktuigendrager voor het vervoer van zware of grote machines. Deze heeft een pneumatisch in hoogte verstelbare laadvloer die tot op de grond kan zakken voor het laden. De gestuurde achterwielen zorgen ervoor dat de aanhanger spoorvolgend nauwe draaien en ingangen kan pakken. De vierwielige aanhanger is bestemd voor trekkers en (gekentekend) snelverkeer. Luchtremmen zijn standaard.

De wielbasis van de getoonde werktuigendrager is negen meter. De hardhouten laadvloer is zes meter lang en 2,55 meter breed. De voorste hoge laadvloer is 2,10 meter lang. In transportstand bedraagt de bodemvrijheid 25 tot 30 centimeter. Er zijn twee versies, met totaalgewichten van respectievelijk 8,2 en 11,5 ton. Het laadvermogen van de zwaardere versie bedraagt met 245/75R17.5-banden 7200 kilogram. De laadvloer is leverbaar in lengtes van vijf, zes of zeven meter. De werktuigendrager is vanaf september bij Veldhuizen Wagenbouw in Groenekan te huur en te koop.

54

GRONDIG - September 2013

Zelfrijdend hagen snoeien

De lak is amper droog, maar hij zal op GroenTechniek Holland in Biddinghuizen staan: de nieuwe zelfrijdende hagensnoeier Celest 250 van JJ Dabekausen uit Echt. De 320 kilogram zware hydrostaat met loopbediening is voorzien van een 1,07 meter breed slagmessnoeiunit, waarvan de messen op tijd staan.

Met de telescopische arm kunnen hagen horizontaal tot 2,48 meter en verticaal tot 3,90 meter hoog worden gesnoeid. De machine is uitgerust met veiligheidsventielen. Een afschermkit en een takkenschaar zijn leverbaar. Deze noviteit is genomineerd voor de Gouden Klavertje Vier-trofee.

Kemp-verdichtingswals

KORT NIEUWS Deutz-Fahr 6-serie uitgebreid De 6-serie van Deutz-Fahr wordt verder uitgebreid naar beneden met drie nieuwe modellen, de 6120.4, de 6130.4 en de 6140.4. Het zijn viercilindermodellen met vermogens van 88, 96 en 103 kW (120, 130 en 140 pk). De nieuwkomers vullen daarmee het gat tussen de huidige 5-serie en de grotere modellen van de 6-serie naadloos op. De nieuwkomers zijn verkrijgbaar met zowel de TTV-transmissie als met een nieuwe powershifttransmissie.

Kemp Machines in Houten lanceert een nieuwe verdichtingswals voor rijkuilen. Die bestaat uit een vaste wals in het midden en uitschuifbare walsen aan beide zijkanten. Ingeschoven is de totale werkbreedte 2,50 meter. De buitenste delen kunnen 80 centimeter worden uitgeschoven voor het aandrukken van de zijkanten.

Dan bedraagt de werkbreedte 4,10 meter. De verdichtingswals weegt 1960 kilogram en is

navulbaar met 500 liter. De wals is ook leverbaar in een smallere starre uitvoering.

Onkruid op verhardingen?

Breedwerkend onkruidbestrijdingsmiddel met superieure onkruidcontrole Toepassing in openbaar groen, land-, tuin- en bosbouw Minimale milieubelasting; géén Andreaskruis Verkrijgbaar in 1, 5 en 20 liter verpakking Hanteer DOB richtlijnen (www.dob-verhardingen.nl) Roundup® Evolution is een gedeponeerd handelsmerk van Monsanto. Gebruik onkruidbestrijdingsmiddelen veilig.

Volg bij toepassing de gebruiksaanwijzing op het etiket.

Raadpleeg actuele informatie: www.roundup.nl Expiratiedatum: 31 december 2015

T. 0800 023 41 65 www.roundup.nl

GRONDIG - September 2013

55

Techniek

MF wil trekkerklant aan de rode maaidorser Merkonafhankelijke precisielandbouw staat voorop bij Agco “Fijn dat u rode machines rijdt, maar wij begrijpen dat u ook digitaal moet communiceren met andere kleuren.” De presentatie van Agco’s visie op precisielandbouw was misschien wel het meest opvallend tijdens de voorbeschouwing van Massey Ferguson op het nieuws voor 2014.

Tegelijkertijd wil het merk aan meer van zijn trekkerklanten maaidorsers verkopen.

Voorafgaand aan de Agritechnica en vooruitlopend op het nieuwe seizoen toonde Massey Ferguson traditiegetrouw zijn nieuwste producten in het veld. Op een grootlandbouwbedrijf in de buurt van het Duitse Weimar liet het merk onder andere zijn vernieuwde grote maaidorsers zien: de Centora 7382 met acht schudders en de Delta 9380 met hybride-dorssysteem. Beide combines hebben de nieuwe Skyline-cabine, die vorig jaar al werd geïntroduceerd op de Beta-serie. De graantank is gegroeid van 10.500 naar 12.500 liter en kan lossen met 120 liter per seconde. Opvallend is verder het nieuwe ‘nadorssysteem’, een soort mini-dorsmantel in de wand om de retourvijzel. Via de vijzel komen het graan en de kafresten bij een peddel, die het product met een slaande beweging terug over de graanpan verdeelt. Op die manier worden de zeven gelijkmatig belast.

Voor de Delta hing een nieuwe maaitafel van 10,74 meter breed.

Het opstaande deel van de vijzel is flink vergroot voor meer capaciteit en biedt volgens MF veertig procent meer ruimte dan de concurrentie. Qua slimme software kregen de machines ook de nodige updates. Ze zijn voorbereid op het maken van opbrengstkaarten en mobiele dataoverdracht. Ook is voor de automatische besturing geen aparte monitor meer nodig, omdat de GPS-functie kan draaien op de centrale terminal.

56

GRONDIG - September 2013

MF-rijder MF geeft gas als het gaat om het uitbreiden van zijn oogstprogramma. General manager van de oogstdivisie Francesco Quaranta kwam persoonlijk uit het Italiaanse Breganze gereisd om dat nog eens te benadrukken. Werden er in de voormalige Laverda-fabriek in 2004 nog 240 combines gebouwd, dit jaar waren dat er al 1200, waarvan 380 in MF-kleuren. Quaranta: “Agco heeft grote ambities op het gebied van oogsttechniek. Onder topman Richenhagen is een speciale vice-voorzitter aangesteld die verantwoordelijk is voor oogstmachines en nieuwe technologie. Dat laat zien hoeveel focus er is. In Breganze breiden we zodanig uit dat we in 2018 2000 maaidorsers per jaar kunnen maken.”

De mensen van MF staan voor de lastige taak om een betere positie te veroveren op een combinemarkt die al aardig verdeeld is. Het marktaandeel van MF ligt rond de vijf procent. “Ons doel is om van alle MF-trekkerklanten die met een ander merk maaidorser rijden minstens de helft ‘naar huis’ te brengen. Dat denken we te kunnen op basis van kwaliteit en distributie”, aldus Quaranta. Ook in Nederland trekt MF er hard aan om er weer tussen te komen met maaidorsers. “De oude machines hebben een goed imago, maar helaas heeft MF in de jaren tachtig en negentig een poosje geen nieuwe modellen op de markt gebracht. Daardoor zijn andere mer-

ken op de voorgrond getreden en die achterstand haal je niet zomaar in”, zegt productmanager Mark Roelofs van MechaTrac.

iPad Helemaal rood voor de ogen werd het op de persbijeenkomst niet. Als kleurrijke familie realiseert Agco zich maar al te goed hoe belangrijk merkonafhankelijke communicatie is om optimaal te kunnen profiteren van nieuwe precisielandbouw- en datatechnologie. Speciaal hiervoor heeft Agco dit jaar het bedrijfsonderdeel Fuse Technology in het leven geroepen. Verantwoordelijk hiervoor is de Amerikaan Matt Rushing: “Informatie uit allerlei machines, apps en softwareprogramma’s moet zonder problemen uit te wisselen zijn. Daar werken wij aan. Het is fijn als klanten merktrouw zijn, maar diezelfde klant wil vaak niet aan één merk gebonden zijn.

Iedereen heeft zijn eigen omstandigheden en banden met lokale leveranciers. De voorkeur van de klant moet daarom vooropstaan.”

De ontwikkelingen in de technologie gaan zo snel en zijn zo duur dat trekker- en machinebouwers bovendien onmogelijk zelf alles kunnen ontwikkelen. Rushing geeft een blik in de toekomst: “Moet een partij als Agco wel geld en energie blijven steken in het ontwikkelen van zoiets als een monitor? Apple investeert miljoenen dollar per jaar in zijn iPad. Waarom zouden we dan straks niet elke chauffeur uitrusten met zijn eigen tablet?

Tekst & foto’s: Egbert Jonkheer Foto’s: Mark Roelofs, Egbert Jonkheer

Ook in groen Veel van het gepresenteerde in MF-rood wordt ook in het Fendtgroen gebouwd. In Nederland zullen beide leverbaar zijn, maar is MechaTrac verantwoordelijk voor de verkoop. De nadruk zal bij deze producten dan ook op MF liggen.

Een blik in de toekomst: niet langer een eigen monitor per machine, maar gewoon een losse iPad waarmee de machine te bedienen is. Dit is ook te zien bij John Deere..

MF-verreiker Verreikers zijn niet nieuw voor MF, maar op de Nederlandse markt verschijnen ze komend jaar voor het eerst, zoals deze 9407S. Onder de kap van de door Bobcat gebouwde machines ligt geen Perkinsof Sisu-motor, maar een Deutz-krachtbron.

Gemoderniseerde grootpakpers De MF 2200-serie grootpakpersen zal vanaf komend seizoen de 2100-serie gaan vervangen. De machine is op meerdere punten verbeterd. Een zwaarder vliegwiel in combinatie met een langere perskamer moet zorgen voor steviger balen. Daarnaast is de van oorsprong Amerikaanse machine aangepast aan de eisen van de West-Europese klant. Zo is hij voorzien van een hydraulische steunpoot en automatische kettingsmering en biedt de telemetrievoorziening op afstand zicht op het aantal balen in het veld, het gewicht en het vochtpercentage.

Aanvulling 5600-serie Met drie nieuwe modellen van 81, 88 en 96 kW (110, 120 en 130 pk) maakt Massey Ferguson zijn 5600-serie compleet. De trekkers zijn ontworpen voor voorladerwerk en komen standaard met schuine neus.

Rups Het was een beetje haastwerk, met een losse rups direct op de as gemonteerd. Maar MF wilde graag duidelijk maken dat het merk vanaf komend seizoen zijn maaidorsers ook op rupsen levert.

De Italiaanse firma Tidue maakt ze.

MF bouwt 400 pk trekker Meer dan een tekening wilde MF nog niet laten zien, maar testrijders rijden al rond op trekkers uit de nieuwe 8700-serie, die het merk op de Agritechnica zal introduceren. Het grootste model uit de serie wordt de 8737.

Met een maximum vermogen van 294 kW (400 pk) is dat de grootste MF ooit.

grondig - september 2013

57

techniek

Back to the future Nieuwe John Deere 7R-serie voorgesteld Onder het motto ‘Terug naar de toekomst’ ontwikkelde John Deere de nieuwe intelligente e23-fullpowershift voor de 7R- en 8R-trekkers. De fabrikant ziet het als een logische ontwikkelingsstap in de speurtocht naar meer efficiëntie. We stapten even in de nieuwe 7290R om het nieuws te ervaren.

Natuurlijk heeft de nieuweling een nieuwe styling met een wat agressievere neus, maar in grote lijnen is het weer een echte 7000R. Daarin zit niet de verrassing. Tijdens het instappen zien we al de ‘Diesel only’-tankdop. Geen AdBlue dus! Dat komt doordat John Deere voor de 7R- en 8R-serie bij de motoren ‘flext’. Dat wil zeggen de fabrikant gebruik maakt van de regeling om na 1 januari 2014 (de ingangsdatum van Stage IV voor zware motoren) de voorraad Stage IIIb-motoren nog zeker twee jaar te kunnen blijven inbouwen. Op één type na dan, de nieuwe 7310R. Het nieuwe topmodel in de serie met 228 kW (310 pk) plus 22 kW (30 pk) boost op aftakas en transport krijgt wel een Stage IV-motor met een SCR-unit (AdBlue). De 7290R die wij reden, heeft 213 kW (290 pk) en 16 kW (22 pk) IPMboost. Daarmee komt de serie uit op zes modellen van 154 tot 228 kW (210 tot 310 pk). De kleinste twee modellen (7210R en 7230R) hebben de bekende 6,8-litermotor, de vier zwaardere modellen (7250R, 7270R, 7290R en 7310R) hebben de bekende 9,0-litermotor.

58

GRONDIG - September 2013

De cabine is op details aangepast. Er is dikker gelaagd glas gemonteerd om het geluid nog eens twee decibel naar beneden te krijgen. Linksonder bij de stoel zit nu een echte koelbox, waar je je boterhamtrommel plus een paar flessen drinken goed in kwijt kunt. De stoel heeft zelf een langere rugleuning en kan nu (voor veel achteruitkijkwerk) veertig graden worden gedraaid.

De armleuning is vernieuwd, maar is toch wel weer heel herkenbaar 7R. Nieuw zijn een iPad- en/of telefoonhouder. Het scherm is ook vernieuwd. Het heeft nu een touchscreen waar je met touch- en strijkbewegingen à la iPad doorheen kunt ‘lopen’. En dan is er nog de nieuwe bediening van het handgas plus het pookje voor de nieuwe powershifttransmissie. In feite is dat de belangrijkste vernieuwing.

Als een vario John Deere is heel helder over de keuze om deze nieuwe e23-fullpowershiftbak met 23 versnellingen vooruit en elf achteruit te lanceren. Het management geeft aan dat het

Het nieuwe zijpaneel met het nieuwe handgas en het kleine versnellingspookje dat je eigenlijk alleen hoeft te gebruiken voor de juiste settings als je in Auto- of Personalmode rijdt.

hier de trend in zowel de auto- als de truckbranche volgt.

Die keren volgens John Deere ook terug van traploze naar meer mechanische schakeloplossingen om de efficiëntie te verhogen. John Deere ziet deze strategie bevestigd door de hoge acceptatiegraad van de DirectDrive-bak voor de 6R-serie uit Mannheim. John Deere geeft aan dat de nieuwe e23-powershiftbak uit Waterloo circa zes procent efficiënter is dan de eigen AutoPowr-CVT-oplossing. De CVT blijft wel (“De klant beslist.”), maar John Deere laat doorschemeren dat het verwacht dat een groter deel van de markt toch (weer) voor de e23 zal gaan kiezen. Dat komt mede doordat we het hier hebben over een trekker met fullpowershift die je rijdt alsof er een CVT in zit. Sterker nog, eigenlijk gebruik je het schakelpookje alleen voor de juiste settings. Verder kom je er niet aan, tenzij je in de manuele stand wil rijden.

Verrassend is dat de Stage IIIb-motoren nog twee jaar worden ‘geflext’, zodat John Deere kan blijven werken met ’diesel only’. De koeling is wel aangepast. Die is beter toegankelijk en de fan zit nu aan de binnenkant.

Eigen settings Met het draaiwieltje op de versnellingspook stel je de gewenste snelheid in. Je ziet dat op het schermpje in de rechter voorstijl. Daar stel je het snelheidsbereik van het hand- of voetgas in. Daarna rij je naar keuze op hand- of voetgas.

De bak schakelt automatisch in snelheid en souplesse motortoeren- en lastafhankelijk. Het motortoerental zoekt zijn eigen weg; eerst veel toeren en dan terugregelen, afhankelijk van de belasting. Met de kale trekker wordt bij 40 km/u het motortoerental tot zelfs onder de 1000 toeren teruggeregeld. De bak schakelt dan de bijpassende versnelling in. Er zijn twee snelheden vast te leggen, die je via twee oranje knopjes net achter de pook kunt activeren. We zijn met de (nu eindelijk) links onder het stuur geplaatste vooruit-achteruithendel weggereden en hebben dit vernuft geprobeerd.

De bak schakelt inderdaad bij een lege trekker bijna als een CVT. John Deere geeft stappen van circa vijftien procent op tussen alle 23 versnellingen, met uiteraard 50 km/u als maximum (bij circa 1750 toeren). De fabrikant geeft aan dat deze bak onder maximale last altijd schakelt, maar dan uiteraard sneller en ‘harder’. Dat konden we niet proberen. In het veld hebben we op het handgas gereden. Dat gaat best. Leuk voor transport is dat daar ook een cruisecontrolfunctie op zit die via de drukknop onder bij de gashendel op te roepen is.

Je benut de nieuwe transmissie pas volledig als je de juiste settings invoert. Via het scherm is te kiezen tussen de rijmodi Auto, Personal en Manual. Die laatste stand is eigenlijk niet nodig, of je moet graag zelf ouderwets willen fullpowershiften of een onervaren chauffeur op pad sturen. De Personalmode is de meest interessante optie. In het scherm kun je daar je eigen settings vastzetten voor verschillende werkzaamheden. Niet alleen F1, F2, R1 en R2, maar bijvoorbeeld

Bekende techniek, maar wel bredere en verder doorlopende spatborden. De trekker kent meer detailverbeteringen ten opzichte van zijn voorganger.

ook het toerenbereik van de motor, het toerenbereik bij automatisch schakelen en het afwurgregelingsbereik voor aftakaswerk. Wie die goed instelt, rijdt met deze bak alsof hij met een CVT rijdt. En dat is precies wat John Deere bedoelt met ‘back to the future’. ‘Back to’ voor de hogere efficiëntie van een schakelbak en ‘to the future’ voor de automatische mogelijkheden van CVT rijden. Toch zul je voor specifiek werk (met aftakaswerk) natuurlijk niet altijd de optimale snelheid kunnen rijden. Dat blijft en daarom is ook de CVT-variant nog steeds leverbaar. We zijn benieuwd hoe de markt gaat kiezen.

U zult begrijpen dat de nieuw e23-fullpowershift beschikbaar komt voor de hele range van de 7R en 8R.

Tekst & foto’s: Gert Vreemann

GRONDIG - September 2013

59

Profiteer nu van onze direct beschikbare occasions!

MAN TGS 41.440 8X4 BB

Bouwjaar 5-2011, wb=3205 mm, airco, stalen bumper, zonneklep, radio/CD, 400 ltr tank, AJK circa19 m³ geïsoleerde kipper + kleppen, 20.740 Kg netto laadvermogen.

Roordink

MAN TGA 35.440 10X4 BL

Bouwjaar 11-2007, wb=2980 mm, airco, stalen bumper, zonneklep, radio/CD, 400 ltr tank, circa19 m³ geïsoleerd compleet kipper systeem met asfaltsnip, achterklep met knevels, 27.960 Kg netto laadvermogen.

Barneveld Coevorden Veenendaal Zwolle

MAN TGM 18.240 4X2 BL; N18

Bouwjaar 8-2006, opbouw van 2009, airco, zonneklep, laadbak circa 5.5 mtr (afgeschuind), laadkraan HMF 535, 10.260 Kg netto laadvermogen.

Voor meer info: René van Drie 06-53982333 Gijs Roordink 06-53220060

www.roordink.nl

2013081224 200x88 Grondig.indd 1

Roordink

14-8-2013 16:40:26

MACHINES mprijzen tegen jubileu

oskin.com aar op www.j ines beschikb lijst van mach

W

NIEU

Trans-CAP Trans-SPACE

Groot trekgemak Conische monocoque laadbak Stevigheid en betrouwbaarheid Nieuw op Trans-CAP 6500 : Bak 1,50 m

Trans-CAP 6500 Bak 1,50 m

Tel : 0032 43 77 35 45 – www.joskin.com

Herder maaikorven, vaak geïmiteerd, nooit geëvenaard

www.wimvanbreda.nl

Breng uw verzuimkosten omlaag!

Stap nu over Kies voor de beste verzuimverzekering in de cumelasector De voordelen van de CUMELA Verzuimverzekering Ondersteuning door verzuimspecialisten Arbodienstverlening en re-integratie prima geregeld Terugdringen van verzuim Pluspakket voor werknemers Garantie voor de Poortwachtersverplichtingen Een scherpe premie Kortom: eenvoud zonder weerga CUMELA Verzekeringen kent als geen ander de wereld van agrarisch loonwerk, grondverzet, infra- en cultuurtechnische werken.

Doorgewinterd in de praktijk, wijs door schade en schande en uitstekend op de hoogte van wetgeving en modern risicomanagement. Daarom is CUMELA Verzekeringen bij uitstek in staat om verzekeringen te ontwikkelen voor u en uw onderneming, uw mensen, middelen en materieel.

Door een lager verzuim een flinke kostenbesparing Mail naar verzuim@cumela.nl of bel 033 - 2474965 voor een offerte. U zult merken dat onze topkwaliteit een

Meer weten? Bel (0)33 247 49 60 of mail naar verzekeringen@cumela.nl www.cumelaverzekeringen.nl

CUMELA Verzekeringen. Al uw belangen goed verzekerd!

verrassend scherpe prijs heeft.

VERZEKERINGEN BV

sten in i l a i c e p n infra e Vo o r s d n o r groen, g Bezoekadres: Nijverheidsstraat 13 te Nijkerk E-mail verzekeringen@cumela.nl Website www.cumelaverzekeringen.nl AFM vergunningsnummer 12004236

Correspondentieadres: Postbus 1156 3860 BD Nijkerk Tel. (033) 247 49 60 Fax (033) 247 49 61

techniek

Case IH traploos vooruit Breder productenpakket voor trouwe en nieuwe klanten Met twee nieuwe series traploze modellen wil Case IH nadrukkelijk blijven meedraaien in dit segment.

Met de Magnum 370 heeft het merk momenteel zelfs de top in vermogen in huis bij de traploze trekkers. In Nederland wordt veel verwacht van de Maxxums met CVT. Op Potato Europe in Emmeloord zijn ze waarschijnlijk al te zien.

Er moet meer rood op de velden komen. Althans, dat vindt de bedrijfsleiding van Case IH. Na zich jaren vooral gefocust te hebben op trekkers werkt dit merk nu ook aan een sterke verbreding van het programma om zo loyale Case IH-klanten meer producten van het eigen merk te kunnen verkopen. Uiteraard wordt daarbij vooral in eigen keuken gekeken. Het betekent dat veel van de nieuwe Case IH-producten ook al in New Holland-blauw te vinden zijn, maar nooit zijn ze precies hetzelfde. Nadrukkelijk heeft elk merk binnen het CNH-concern de ruimte om in te spelen op de wensen van zijn eigen klanten en dus op details de machine anders uit te voeren. Zo heeft de combine bijvoorbeeld een cabine, motor en rijaandrijving die wel identiek is aan die van de blauwe broeder, maar zijn er onderhuids flinke verschillen. Uniek is hier bijvoorbeeld het dorsmechanisme met het axiale dorsprincipe en de eigen CVTaandrijving. Bij andere machines, zoals de rondbalenpersen, kunnen de verschillen onderhuids te vinden zijn of bijvoorbeeld door andere aangepaste software.

62

GRONDIG - September 2013

De nieuwe koers van Case IH betekent ook veranderingen in Nederland. Nadrukkelijk krijgt Hans Brummelaar van Case IH/Steyr Benelux de opdracht om meer Case IH-producten te verkopen. Het betekent dat er naast de eerste Case IH-combines die hier al op de markt zijn ook rondebalenpersen en perswikkelcombinaties voor de Nederlandse markt beschikbaar komen. Binnen het dealernetwerk zullen daar een aantal dealers verantwoordelijk voor worden, zoals Weevers dat nu al is voor de combines. Op rode vierkantebalenpersen is het voorlopig nog wachten.

Op een velddag in het snikhete Maagdenburg in Duitsland konden we kennismaken met de eerste producten en die deels ook testen.

Op deze pagina’s een korte impressie met de belangrijksten noviteiten, die vooral op de Agritechnica indruk moeten maken.

Tekst & foto’s: Toon van der Stok

Quadtrac paradepaardje Voor Case IH blijft de Quadtrac het paradepaardje. Zijn FTP-12,8liter-zescilindermotor is er nu in Stage IV-uitvoering en levert 462 kW (628 pk) en maximaal zelfs 509 kW (692 pk). Dat betekent wel een dikke puist voor de linker voorstijl om de nabehandelingssystemen van de uitlaatgassen kwijt te raken. Vreemd genoeg is er zelfs op zo’n grote trekker geen andere plaats te vinden. Dat illustreert gelijk hoe moeilijk deze stap zal zijn op kleine trekkers. Om voldoende nabehandeling te krijgen, is bij deze uitvoering acht procent AdBlue nodig. Het eigen gewicht van de trekker is 25 ton.

Belangrijke vernieuwingen zitten in de aandrijving, met onder andere net als Challenger een kijkglas in de as om het olieniveau te bewaken. De vier rupsunits hangen nu in een scharnierpunt en kunnen dus direct reageren op oneffenheden.

Doorwerken zonder GPS-signaal Een inmiddels bekend en ergerlijk probleem bij het werken op GPS is het tijdelijk wegvallen van het signaal, zeker wanneer op RTK-GPS wordt gewerkt voor precies werk. Aan gebruikers van het Case RTK-systeem biedt de fabrikant het zogenaamde xFillsysteem aan. Dit is een voorziening die gedurende twintig minuten het wegvallen van GPS-signalen kan opvangen. Dit doet het systeem door een rekenmodel op basis van de zenders van het mobiele-telefoonnetwerk in de regio. Zodra de ontvanger geen GPS-signalen meer ontvangt, schakelt het systeem over en kan de gebruiker gewoon verder werken. Het betekent dat overbelasting van het netwerk of het wegvallen van het signaal onder bomen geen probleem meer is. Het systeem is afkomstig van Trimble, dat dit ook op zijn eigen apparatuur toepast. Abonnees op het CaseRTK-systeem krijgen deze voorziening er gratis bij.

Case Magnum CVX eindelijk leverbaar

Uitbreiding Maxxum-range

Belangrijk voor de Nederlandse markt zijn de drie nieuwe Magnum-modellen die komend jaar in een CVT-uitvoering komen.

Daarbij ook gelijk de zwaarste trekker, want de nieuwe Magnum 370 is goed voor een vermogen van 308 kW (419 pk). Daarop kun je dan ook 2,15 meter hoge banden monteren. Hoewel begin dit jaar al de eerste modellen op verschillende shows stonden, zullen ze pas in 2014 echt leverbaar zijn. Voorlopig hebben die nog Stage IIIb-motoren, omdat deze op voorraad zijn gezet. De nieuwe CVX heeft een eigen CNH-frontaftakas en is nu in de zwaarste modellen voorzien van klasse-5-assen. Hij is leverbaar met drie typen hydrauliekpompen, met een opbrengst van respectievelijk 186, 218 en 282 liter olie per minuut. In totaal zullen er in deze klasse zes verschillende typen komen.

De trekker kan worden gereden met rijhendel of rijpedaal.

Opmerkelijk is de veranderde remuitvoering. Wanneer er op het rijpedaal wordt gereden, remt de trekker langzamer dan bij gebruik van het rijhendel. Verder is de trekker voorzien van een hefinrichting die binnen het hele bereik een hefvermogen heeft van 8,4 ton.

Maximaal is dit zelfs 11,0 ton.

De Maxxum-range van Case is uitgebreid met drie nieuwe modellen van respectievelijk 81, 88 en 96 kW (110, 120 en 130 pk). Ze zijn voorzien van de eigen CVT-transmissie van CNH, die in Antwerpen wordt gemaakt. Deze heeft de unieke dubbele-koppelingstechnologie, waardoor zelfs tussen de vier mechanische groepen van het schakelen niets te merken is. Verder is nu ook een uitgebreid kopakkermanagementprogramma beschikbaar. Deze trekkers zijn GPS-voorbereid leverbaar met daarbij de nieuwe AFS Pro 7000-monitor. Bijzonder veilig detail is de mogelijkheid om de combinatie alleen op de aanhanger te laten remmen. Dit gebeurt door bij het intrappen van het rempedaal tegelijk op de vooruitknop te drukken. Daardoor wordt het remmechanisme van de trekker uitgeschakeld en wordt scharen voorkomen.

GRONDIG - September 2013

63

“Economisch gezien is het niet de tijd om het groot te vieren, maar wanneer doe je het dan? Het

ziJwegen

zijn toch 25 jaren!” Kees en Els Harthoorn kwamen tot de conclusie dat hun jubileum moest worden gevierd en wel door middel van open dagen.

méér dan een springkussen Een sterk staaltje doelmatig jubileum vieren in Vlissingen Loon- en Verhuurbedrijf Harthoorn Vlissingen BV is de naam van de onderneming die Kees en Els Harthoorn startten vanuit het landen tuinbouwbedrijf van de ouders van Kees. Het voert te ver om hier uitgebreid de geschiedenis te beschrijven, maar Harthoorn ontwikkelde zich in een kwart eeuw in de breedte, inspelend op de kansen en de mogelijkheden die de regio biedt en door zich sterk in te leven in wat de klanten willen. Daarom is Harthoorn tegenwoordig actief in agrarisch loonwerk en grondverzet, maar ook in cultuurtechnisch en hovenierswerk, transport en specialismen als

mechanisch bestraten, egaliseren, bermonderhoud, veegwerk en sneeuwruimen. En nog veel meer. Kees: “Soms kennen opdrachtgevers ons alleen vanuit het grondverzet en daarom wilden we op deze twee dagen een goed beeld geven van wat we verder nog allemaal doen en kunnen.”

Veel voorbereiding Het was vanaf vrijdagmiddag 16 augustus meteen lekker druk en ook op zaterdag kwamen er veel bezoekers. “Voor medewerkers, organisaties en leveranciers waarmee we samenwerken, voor iedereen is er ruimte, want je moet het toch met z’n allen doen”, zegt Els tijdens de eerste dag. Ze vertelt dat ze al vanaf januari met regelmaat in touw was voor de jubileumdagen en dat er ook veel samen met de medewerkers is bedacht. Het behendigheidsparcours voor trekkers bijvoorbeeld, want enkele jongens zitten bij een club die zulke wedstrijden organiseert. Maar ook over de opstellingen en beladingen van de vrachtwagens, de inrichting van het straatwerkplein en de recyclingopstelling is nagedacht. “Het vraagt veel voorbereiding”, zegt Els. Alles wilde Harthoorn ‘live’ in

In 25 jaar tijd kocht Harthoorn meer dan dertig machines bij Pladdet, dus vierde dat bedrijf het jubileum mee met Hitachi-machines en uitrustingsstukken.

64

grondig - september 2013

beeld brengen en omdat dat niet allemaal past op de bedrijfslocatie aan de Zuidbeekseweg werd ook het enorme opslagterrein (vijf hectare) aan de Poortersweg omgetoverd tot demonstratieterrein. En ook daar werd door bezoekers en medewerkers gegraven, gezeefd, geshredderd, geladen, geschoven en gedemonstreerd, maar ook geblust en geknipt, want de brandweer Vlissingen verzorgde er een aantal demonstraties.

Pendelbussen zorgden voor het vervoer tussen de locaties en bij de passagiersterminal was alle ruimte om te parkeren.

Meer dan 2500 gasten Op de locatie aan de Zuidbeekseweg zagen we standjes van zakelijke dienstverleners, opleiders en scholen en leveranciers van machines, werktuigen en gereedschappen. Ook voor goede doelen werd plaats ingeruimd en de bezoekers konden doneren voor een project in Indonesië waar vrienden van de familie Harthoorn ontwikkelingswerk verrichten. Voor de dames was er een workshop en wie wilde, kon zien hoe de Zeeuwse roombabbelaars worden gemaakt en proeven hoe ze smaken. Een ijsje, een frietje of een appel, koffie met een muffin, een biertje, het was er op beide locaties. Voor alle leeftijden, voor familie van medewerkers, omwonenden, belangstellenden, zakelijke relaties en voor opdrachtgevers waarmee Harthoorn graag wil samenwerken.

Uiteindelijk bezochten meer dan 2500 gasten de beide locaties en mag Harthoorn concluderen dat de opzet en de uitvoering geslaagd zijn. Wie inspiratie wil opdoen voor een komend open huis of jubileumviering raden we aan om ook de foto’s goed te bekijken. Wat Harthoorn neerzette, mag je een schoolvoorbeeld noemen van een bedrijfspresentatie.

Geen rijtje gepoetste machines en een springkussen, maar een opzet die iedereen duidelijk maakt dat Harthoorn in 25 jaar is uitgegroeid tot een voorbeeldbedrijf voor de cumelasector. Met de beide voeten stevig verankerd in de Zeeuwse klei.

Tekst & foto’s: Michiel Pouwels, CUMELA Communicatie

De brandweer Vlissingen bracht met deze mooie Magirus zijn eigen klassieker mee.

Een feest van kijken en zelf doen, zoals bij het behendigheidsparcours voor trekkers dat door de medewerkers werd bedacht.

In de loods exposeerden diverse dienstverleners, opleiders en scholen, zoals Edudelta.

Neushoorn als blikvanger Alle machines en auto’s van Harthoorn zijn voorzien van een opvallend beeldmerk met een neushoorn. Kees Harthoorn: “Via een medewerker kwam ik in contact met een grafisch ontwerper en die heeft dit bedacht, met de motivatie dat onze machines net zo krachtig zijn als neushoorns: sterk, indrukwekkend en groot. En omdat ‘hoorn’ in onze naam zit, vond hij het mooi om dat te koppelen aan die neushoorn.

Eerst had ik er niet zoveel mee, maar in de loop der jaren ben ik gaan inzien dat ons beeldmerk goed wordt herkend.

Klanten zien onderweg bijvoorbeeld wat onze machines allemaal nog meer doen en dat levert leuke en goede respons op.

Alles werkend en praktisch in beeld brengen voor de bezoekers, zoals het mechanisch bestraten.

Voor alle leeftijden… Trekkertrek met skelters en een heuse sleepwagen op schaal.

GRONDIG - September 2013

65

Bedwelming door mestgassen veroorzaakt doden. Hoe voorkom je dat je bedwelmd raakt en wat doe je in geval van nood? Doe de quiz en test uw kennis.

1. Welke bescherming is nodig als je een mesttank in gaat?

A. Aangelijnd, met een mondkapje en iemand buiten de tank.

B. Aangelijnd, meestal met perslucht en iemand buiten de tank.

C. Aangelijnd, altijd met perslucht en iemand buiten de tank.

2. Wat voel je als je bijna bedwelmd raakt?

A. Je wordt eerst duizelig en licht in je hoofd, daarna raak je bewusteloos.

B. Je voelt meestal helemaal niets en bent binnen enkele seconden bewusteloos.

C. Je ruikt eerst een rotte-eierenlucht en raakt daarna bewusteloos.

3. Wat moet je doen als iemand bewusteloos is geraakt door mestgassen?

A. Bel de hulpdiensten, alleen gelijnd redden met perslucht en iemand buiten, de ruimte proberen te ventileren door gaten te maken en buitenlucht in te brengen.

B. Eerst het slachtoffer eruit halen, dan de hulpdiensten bellen.

C. Het slachtoffer laten liggen en de hulpdiensten bellen.

D. Even de adem inhouden en iemand eruit halen.

Op verzoek van CUMELA geeft Stigas 25 GRATIS voorlichtingssessies weg over mestgassen. Aanvragen kan tot 15 november 2013.

De voorlichtingssessie wordt in 2013 gegeven.

Aanmelden of meer informatie via cvzoest@cumela.nl.

5. Waterstofsulfide is een gevaarlijke stof, die in mestgassen aanwezig is. Wat is waar?

A. Waterstofsulfide is zwaarder dan lucht en blijft dus onderin hangen, zelfs na maanden.

B. Als waterstofsulfide in hoge concentraties aanwezig is, schakelt het je reukvermogen uit.

C. Antwoorden A en B zijn beide juist.

4. Welke regels gelden bij het mixen?

A. Deuren open en kinderen van het erf.

B. Minimaal windkracht 2, deuren open, niemand in de stal.

C. Deuren open, alleen medewerkers in de stal. Voldoende wind.

Antwoorden: 1c, 2b, 3a, 4b, 5c

uitsmijter

Veilig werken met mestgassen

Het bier is onschuldig, a lle de dronkenla en p verantwoorde is lijk

Voorkom een boete van de Inspectie SZW In Nederland gebeuren jaarlijks 220.000 arbeidsongevallen die zo ernstig

(lees hogere) boetebedragen ingegaan voor

zijn dat werknemers moeten verzuimen, blijvend letsel oplopen of zelfs

overtredingen van de Arbowetgeving.

overlijden. De meeste ongevallen zijn het gevolg van vallen van hoogte

Voorbeelden van boetes:

(32 procent) en het werken met machines (25 procent). Ik word regelma-

• Valgevaar € 9000,-

tig gebeld door bedrijven die na een bezoek van de Inspectie SZW (de

• Niet deugdelijk arbeidsmiddel € 9000,-

voormalige Arbeidsinspectie) alsnog een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) moeten (laten) opstellen of actualiseren. Heeft u geen actuele

De boete is ook afhankelijk van de ernst van

RI&E, dan kan u dit een boete opleveren van € 450,-. Als u helemaal geen

de overtreding. Bij een zogenoemde zware

RI&E hebt, kan een boete zelfs oplopen tot € 3000,-. Natuurlijk stelt u een

overtreding wordt het normbedrag verme-

RI&E niet op voor de Inspectie SZW, maar om bedrijfsongevallen en ziek-

nigvuldigd met twee.

teverzuim te voorkomen. Met een RI&E krijgt u inzichtelijk waar de risico’s

Voorkom problemen en zorg dat u een actuele RI&E heeft. De Stigas-pre-

liggen. Het plan van aanpak geeft aan wanneer u welk probleem gaat aan-

ventieadviseurs kunnen een RI&E voor u uitvoeren tegen een sterk gere-

pakken.

duceerd tarief (vanaf € 150,-).

De Inspectie SZW kan een werkgever direct een boete opleggen bij overtreding van de Arbowet, maar ook werknemers kunnen een boete krijgen

Peter Bredius

als ze zich niet aan de regels houden. Per 1 januari 2013 zijn de nieuwe

Stigas-preventieadviseur en hoger veiligheidskundige (RHVK)

Oprijvrachtwagens van 7 tot 22 ton Oprij LF16-21 155 KW E.E.V. 10 ton laadvermogen

huurprijs € 1.525,=/maand

VELDHUIZEN heeft de oprij LF ontwikkeld voor transport van tractoren in stedelijke gebieden.

Om de oprij kleppen gemakkelijk te openen en sluiten, zijn deze uitgevoerd met RVS “wikkelveer”, zodat de bedieningskracht slechts 10 kg is.

Voor het incidenteel laden van tractoren met werktuigen, zijn deze oprijkleppen ook te gebruiken als verlengdeel.

Hiervoor zijn de oprijkleppen uitgevoerd met verlichting en 100 mm hoge stootbalk, zodat aan alle wettelijke eisen voldaan wordt.

Groenekan T. 0346 25 96 00 | Zwolle T. 0529 46 94 00 | www.veldhuizen.eu | info@veldhuizen.eu

Onderneem nu actie om te besparen – en te blijven besparen!

BESLIS NU!

Als u van plan bent om te investeren in een nieuwe maaidorser of balenpers, is het een goed idee om na te denken over een John Deere. Daarmee kunt u op allerlei manieren besparen: Grotere uitvoer. John Deere maaidorsers zijn per dag langer actief in het veld en oogsten graan tegen minimale kosten.

Graan en stro van betere kwaliteit. De zorgvuldige en toch krachtige werking van onze maaidorsers en balenpersen zorgen voor hoge opbrengsten met minimale schade.

Meer bedrijfszekerheid. Onze robuuste machines hebben ingebouwde betrouwbaarheid, zodat u elke dag minder tijd kwijt bent aan onderhoud.

Grotere efficiëntie. Dankzij onze geavanceerde FarmSight technologie kunt u nauwkeuriger werken, om de opbrengst te maximaliseren en de klus nog sneller te klaren.

Het uiteindelijke resultaat is een enorm verhoogde productiviteit.

En om het aanbod nog aantrekkelijker te maken, profiteert u van onze tijdelijke actievoorwaarden als u meteen een bestelling plaatst.

Hoe eerder u bestelt, des te meer u bespaart. Aarzel niet en vraag ons vandaag nog om een aanbod. Laat het besparen beginnen!

Kijk voor meer informatie over onze actie en de financiering op www.JohnDeere.nl

Vroeg bestellen - later betalen Condities voor de S-serie, T-serie en W-serie – Eerste betaling pas in 2015* – AutoTrack voor € 2.500 * – Financiering vanaf 0,29 % * De condities voor maaidorsers zijn geldig t/m 30/09/2013. De financieringsinformatie is vrijblijvend, hieruit ontstaan geen contractuele verplichtingen. Uitsluitend voor zakelijke klanten in Nederland. Fouten, aanvullingen, modificatie en herroeping voorbehouden. Eventuele kosten die zouden kunnen ontstaan, zijn buiten beschouwing gelaten.

Alle aanbiedingen zijn onder voorbehoud van acceptatie door John Deere Financial, ‘s-Hertogenbosch. John Deere Financial is een handelsnaam van BNP Paribas Leasing Solutions N.V. Raadpleeg uw plaatselijke dealer voor details.

JohnDeere.com