Τίτλος Πρωτοτύπου: Son smeshnovo cheloveka by Fyodor Dostoyevsky. Russia, 1877. ISBN: 978-618-5144-94-4
Εκδόσεις Vakxikon.gr Βιβλιοπωλείο του Βακχικόν Ασκληπιού 17, 106 80 Αθήνα τηλ. 210 3637867 info@vakxikon.gr ekdoseis.vakxikon.gr
© για την Ελληνική γλώσσα, 2016 Εκδόσεις Vakxikon.gr Σειρά: Βακχικόν Πεζά - 55
Πρώτη Έκδοση: Δεκέμβριος 2016
Σχεδιασμός Έκδοσης & Εξωφύλλου: Vakxikon.gr
ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Ναι, είμαι ένας γελοίος άνθρωπος. Τώρα oι άλλοι με παίρνουν για τρελό, αλλά αυτό είναι μια προαγωγή που δε μου αξίζει. Έτσι παραμένω γελοίος, όπως ήμουνα πάντα. Είμαι δηλαδή ένας κανονικός άνθρωπος όπως όλοι οι άλλοι, γι’ αυτό δε θυμώνω πια μαζί τους, μάλλον μου είναι εξ ίσου ευχάριστοι όλοι τους ακόμα κι όταν γελάνε μαζί μου, με κοροϊδεύουνε, τότε περισσότερο και δεν ξέρω γιατί, τους συμπαθώ. Γελάω κι εγώ μαζί τους, όχι γιατί έχω καμιά όρεξη να χλευάσω τον εαυτό μου, αλλά γιατί αυτό τους ευχαριστεί τους κάνει να μην καταλαβαίνουν τίποτα κι αυτό με κάνει να νιώθω μιαν απέραντη θλίψη κοιτάζοντάς τους. Και νιώθω αυτή την απέραντη θλίψη γιατί δεν ξέρουν την αλήθεια, ενώ εγώ την ξέρω. Κι αυτό πονάει πολύ. Πονάει να ξέρεις μόνος την αλήθεια. Όμως, αυτοί δε θα το καταλάβουν, δε θα τη μάθουν ποτέ, γιατί κανείς δε ζει αληθινά, αυτό που θα ’θελε να ζει. Όταν δεν είχα ανακαλύψει την αλήθεια, στεναχωριόμουν πολύ που φαινόμουν γελοίος. Η αλήθεια είναι πως δεν φαινόμουν γελοίος, ήμουν γελοίος. Το ήξερα ότι ήμουν γελοίος από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, ναι το ήξερα από τη στιγμή που γεννήθηκα. Ύστερα άρχισε η εκπαίδευση, το δημοτικό, το γυμνάσιο το πανεπιστήμιο. Και που κατέληξε όλο αυτό; Όσο περισσότερο σπούδαζα τόσο πιο γελοίος γινόμουν. Όλη αυτή η σπουδή λες και δεν είχε άλλο προορισμό από το να με κάνει να φαίνομαι όλο και πιο γελοίος. Λες και έχουν σκοπό όλες αυτές οι σπουδές να σου γεμίσουν απελπισία τη ψυχή σου και την πεποίθηση ότι μέσα σ’ αυτό το δρόμο το μόνο που κάνουμε είναι να γεννιόμαστε, να ζούμε και να πεθαίνουμε. Οπότε με επιστημονικότατο τρόπο μου απέδειξαν πως είμαι γελοίος. Το ίδιο συνέβαινε και στη ζωή, ό,τι δηλαδή και με τις
4
ΦΙΟΝΤΟΡ ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ
σπουδές, δηλαδή όλο και περισσότερο μου το αποδείκνυαν πως είμαι γελοίος. Στέριωνε καθημερινά η συναίσθηση της γελοιότητάς μου. Όλοι με κορόιδευαν, αλλά ούτε που το αντιλαμβανόντουσαν πως δεν υπήρχε άλλος άνθρωπος στον κόσμο που να έχει καταλάβει πλήρως την γελοιότητά του από μένα. Και ενώ κατά βάθος το ήξερα ο εγωισμός μου δε μου το επέτρεπε να το παραδεχτώ πως είμαι γελοίος. Φυσικό ήταν με τα χρόνια ο εγωισμός μου να μεγαλώνει και θα προτιμούσα να τινάξω τα μυαλά μου στον αέρα με ένα περίστροφο, παρά να το εξομολογηθώ σε κάποιον. Πόσο υπέφερα στην εφηβεία μου ακόμα και στην ιδέα ότι θα μπορούσε να έστω και μια στιγμή να μου ξεφύγει και να το εξομολογηθώ σε κανένα φίλο μου. Όσο όμως μεγάλωνα, παρά το γεγονός ότι μου γινόταν πιο συνειδητή η άθλιά μου ταυτότητα, άρχισα να γίνομαι για κάποιο λόγο πιο ήσυχος. Αυτό ακριβώς θέλω να πω, για κάποιο λόγο που δεν ξέρω, δεν ξέρω ποια ήταν η αιτία, αλλά μεγάλωνε μέσα μου μια απέραντη, μια τρομερή μελαγχολία, κι αυτό γιατί μέσα μου κρυσταλλώθηκε μια θεώρηση που δεν μπορούσα να αποδιώξω, κι αυτή ήταν πως όλα τριγύρω μου δεν έχουν κανένα απολύτως ενδιαφέρον, δεν έχουν καμιά σημασία. Είχα βέβαια το προαίσθημα ότι αυτό μου συνέβαινε πολύ καιρό πριν, όμως τώρα, τον τελευταίο χρόνο βεβαιώθηκα για τα καλά, έτσι άξαφνα. Ένιωσα ότι το ίδιο θα μου έκανε αν υπήρχε κόσμος ή αν δεν υπήρχε. Άρχισα να καταλαβαίνω ότι δεν υπάρχει τίποτα γύρω μου. Σίγουρα αν δεν υπάρχει τίποτα στο τώρα, θα υπήρχε κάτι στο παρελθόν. Κατόπιν κατάλαβα ότι ούτε στο παρελθόν δεν υπήρχε τίποτα παρ’ όλα που για άγνωστο λόγο μου φαινόταν πως υπήρξε. Σιγά-σιγά ένιωσα ότι ούτε και στο μέλλον θα υπάρξει τίποτα. Ε, τότε ήταν που ξαφνικά έπαψα να θυμώνω με τους ανθρώπους και το χειρότερο να μην τους προσέχω καθόλου. Σκουντουφλούσα πάνω τους στο δρόμο. Μη φανταστείτε πως με είχαν απορροφήσει οι σκέψεις μου.
ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΕΝΟΣ ΓΕΛΟΙΟΥ
5
Ποιες σκέψεις; Από καιρό είχα πάψει να σκέφτομαι. Ποιος ο λόγος; Αφού δε με βοήθησαν ποτέ να πάρω έστω και μιαν απάντηση στα τόσα σημαντικά ερωτήματα που είχα για τη ζωή. Έτσι έπαψα να σκέφτομαι. Ένιωσα τόσο έντονα πως «όλα είναι το ίδιο, και το ίδιο μου κάνει», που όλα τα προβλήματα εξαφανίστηκαν μεμιάς! Όλο αυτό κράτησε έως την ημέρα που μου αποκαλύφθηκε η αλήθεια. Την έμαθα τον περασμένο Νοέμβρη, στις τρεις Νοεμβρίου κι από εκείνη τη στιγμή θυμάμαι τα πάντα στη ζωή μου. Εκείνη η βραδιά ήταν εντελώς πένθιμη. Η πιο πένθιμη βραδιά που μπορεί να φανταστεί κανείς. Επέστρεφα σπίτι μου και σκεφτόμουνα πόσο πένθιμη είναι η βραδιά. Έβρεχε μια παγωμένη και εχθρική βροχή για το ανθρώπινο γένος. Και εκεί γύρω στις έντεκα, η βροχή σταμάτησε, αφήνοντας πίσω της μια χειρότερα εχθρική υγρασία. Θα προτιμούσα, σκέφτηκα μέσα μου πως θα ήταν καλύτερα αν έσβηναν οι λαμπτήρες του δρόμου, γιατί το φως γίνεται πιο θλιβερό όταν φωτίζει τη θλίψη. Εκείνη την ημέρα δεν είχα φάει σχεδόν τίποτα. Kατά το σούρουπο είχα πάει στο σπίτι ενός μηχανικού όπου μαζευόντουσαν διάφοροι φίλοι. Σ’ αυτή την ομήγυρη δεν έβγαλα λέξη από το στόμα μου, άσε που πίστευα πως η παρουσία μου ήταν ενοχλητική. Οι άλλοι συζητούσαν μεταξύ του με πάθος, παράφορα, για διάφορα θέματα. Ήταν όμως ολοφάνερο ότι απ’ όσα έλεγαν δεν τους ενδιέφερε τίποτα, το έκαναν μόνο και μόνο για τον τύπο. Και στα καλά του καθουμένου πετάχτηκα και εντελώς απαθής τους είπα «Κύριοι, γιατί το κάνετε αυτό αφού απ’ όσα λέτε τίποτα δεν σας ενδιαφέρει, το ίδιο σας κάνει». Το περίεργο είναι ότι σ’ αυτούς δεν τους κακοφάνηκε και άρχισαν να γελούν μαζί μου γιατί προφανώς τους το είπα χωρίς κανένα ερεθισμό ή κανένα πάθος, μου ήταν αδιάφορο.
6
ΦΙΟΝΤΟΡ ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ
Στο δρόμο προς το σπίτι μου έβλεπα τον ουρανό. Ήταν τρομερά σκοτεινός, που και που ξεχώριζες σύννεφα που στα ανοίγματά τους υπήρχε πηχτή μαυρίλα. Και ξαφνικά στο άνοιγμα κάποιας μαυρίλας παρατήρησα ένα αστεράκι, ένα μικρό ολόφωτο αστεράκι. Άρχιζα να το κοιτάζω αδιάκοπα και τότε κατάλαβα πως εκείνη τη νύχτα έπρεπε να σκοτωθώ. Έτσι αλλιώς το είχα σχεδιάσει αυτό δύο μήνες πριν και παρ’ όλα τη φτώχια μου είχα αγοράσει ένα περίστροφο και το είχα γεμίσει κιόλας. Το περίστροφο τώρα βρίσκεται στην τσέπη μου και οι μέρες περνούσαν κι εγώ δεν το αποφάσιζα να δώσω τέλος στην αδιάφορη ζωή μου. Αυτό ήταν ακριβώς η ζωή μου ήταν αδιάφορη γι’ αυτό δεν ήθελα να δώσω τέλος. Ήθελα να σκοτωθώ σε μια στιγμή που δε θα μου ήταν καθόλου αδιάφορη. Αλλά η στιγμή αυτή δεν ερχόταν. Και να τώρα το αστεράκι με ειδοποιούσε πως η στιγμή ήρθε. Απόψε είναι η νύχτα κι απόψε θα το κάνω. Δεν ξέρω τι ήταν αυτό που μου υπέβαλε το αστεράκι… δεν ξέρω, δεν ξέρω.
Τέλος τoυ δείγματος της έκδοσης Vakxikon.gr. Απολαύσατε το preview; Αγοράστε την έκδοση τώρα