onvo orspelbaar eigen zinnig
m a g
Lonely this Christmas
Wat te doen als je zielsalleen in Dordrecht bent?
Herman Brusselmans
‘Ik beledig mensen omdat ze het verdienen!’
Topfotograaf Ruud Baan
‘Ik houd van toys for boys in de zin van explosies, poeder en vuur’
GRATIS
JAAR02/NUMMER06
Hi, wij zijn Gett!
hoofdredacteur/uitgever
VALENTIJN KATTEMÖLLE
(eind)redacteur/fotograaf
ILSE VAN DRIEL
CHRISTIAAN DOOLAARD (eind)redacteur
redacteur/fotograaf
MARLIES VAN DER NEUT
KIRSTEN VAN DER PUT
MAUDY VAN HOUWELINGEN
ANNA ASSMANN
ZENITH SCHMITZ
HUIB KOOYKER
MANOEK HANTELMANN
JOSJE BLOKLAND
MIGNON NUSTELING
ANNE IMFELD
JEROEN VAN LELIEVELD
FREDERIKE SLIEKER
redacteur
fotograaf
fotograaf
redacteur
fotograaf
fotograaf
redacteur
fotograaf
fotograaf
LAURIE DOOL
redacteur
fotograaf
fotograaf
Coverfoto: Jeroen van Lelieveld
model: Kevin Ritmeester SALWA VAN DER GAAG redacteur
TED VAN AANHOLT muziekredacteur
FOLKERT KATTEMÖLLE
vormgever/art director
jaargang
02 - nummer 6
vormgeving
Folkert Kattemölle - eyedesign BNO
verder werkten mee Nicky van der Toorn aan dit nummer Takis Tsatsos Peter Kuiters Dimitri Overbeeke Minouche de Jong Olaf de Bruin Cor Noltee Josse Kok Sander van Kempen Kevin Versteeg Niels Vrijdag Maartje Brockbernd Stephanie van Dee Elvira Oomens Esmé Roding Arno de Voogd
oplage
10.000 exemplaren - 4x per jaar
drukwerk
Rototov mediaproducties
Gett magazine is een uitgave van
FRANK VAN HILTEN fotograaf
Gett media T. 078 610 55 50 info@gettmagazine.nl www.gettmagazine.nl © Gett magazine - december 2014
GETTMAG 05
015
Kenny van Veen
011
Ocean Cleanup Kid
015
Ashtray Nutz
023
Run Club Dordt
027
Gett Brut
029
Gett Dangerous
031
GETT The Picture?
037
Herman Brusselmans
039
039
031 Khoken met Khotinsky
043
Whisey, whisky of whiskie
045
Column Peter Kuiters
049
Een onuitwisbare stempel
051
Gett Music
055
Mr. Bingo postcards
057
9,5 vraag aan Han Bakker
059
Lonely this Christmas
061
MNSWR Michel de Groot
073
Gett ToGETTher
074
Gett inside
075
Urban Berlijn
081
Dordrecht als filmstad
087
Gett Design Thinking
091
Biertje?
093
061
081 Vette, dikke originele Dordtse
093
nieuwe muziekreleases
093
Gett away
101
Topfotograaf Ruud Baan
107
Winnaar #pictura200jaar
113
107 GETTMAG 07
FOTOGRAFIE ARNO DE VOOGD
GETTMAG 09
Dit is Kenny. Hij doet dingen. Dingen met spullen. Eten, schrijven, optreden en slapen, maar dan in willekeurige volgorde.
De 24-jarige Evi de Schurk, ofwel Kenny van Veen, uit Dordrecht legt al zijn
ritmegevoel in het maken van poëzie en muziek. Misschien wel te veel,
want zijn dagelijks leven is allesbehalve ritmisch. Maar wat maakt hem dat uit, als ‘ie al met Typhoon op het podium staat.
TEKST CHRISTIAAN DOOLAARD FOTOGRAFIE ANNE IMFELD
Ke nny van Ve en
GETTMAG 11
‘Op zaterdagochtend (hij bedoelt hier half twee ’s middags, maar vooruit, red.) haal ik wel vaker een bakje kibbeling op de markt als ik uit m’n bed kom’, vertelt Kenny als hij het vet van de gefrituurde vis van z’n vingers likt. Sommige mensen zullen Kenny lui noemen, zelf noemt hij zich liever ‘een creatief warhoofd’.
‘Zit je ineens in het vliegtuig, te lullen met Typhoon.’
Want zo simpel zit het niet. Kenny heeft ADD, eenvoudig gezegd de niet-drukke variant van ADHD. ‘Zelf zeg ik dat niet graag, het klinkt gelijk zo zielig.’ Toch heeft het veel effect op zijn dagelijks leven. Hij is bijvoorbeeld ongelofelijk makkelijk afgeleid en stelt alles uit. ‘Ik heb altijd enorm veel goede ideeën, maar doe er dan uiteindelijk niks mee.’ De enige momenten dat Kenny zijn inspiratie echt kwijt kan, is ’s nachts. ‘Ik ben een nachtmens, alleen dan kan ik schrijven. Ik noem me ook wel eens een vampier. In slaap komen lukt me vaak ook niet. En als het dan eindelijk lukt, slaap ik een gat in de dag.’ Een gebrek aan energie is het gevolg en uitstelgedrag daar weer van. ‘Het is zo erg dat ik pas de deur uit ga als ik écht honger krijg.’ Aan de andere kant is het volgens Kenny ook fijn. ‘Als ik niet zo zou zijn, dan zou ik niet zo schrijven zoals ik nu doe.’ Want schrijven kan hij. Gedichten, raps, een combinatie van beide. Kenny doet aan Spoken Word, hij draagt zijn gedichten live voor. ‘Het is poëzie zonder stoflaag.’ De liefde voor hiphop en poëzie is ontstaan in de auto van zijn vader. ‘Hij draaide van die smerige, vulgaire rap. Slim Shady, Busta Rhymes, dat soort.’ Als tiener begint hij te rappen met zijn vrienden. ‘Stonden we hoor, als gangstertjes van de straat’, zegt hij lachend. Als Kenny 16 jaar is, begint hij met serieuze nummers maken. ‘Dat was depressieve emo-hiphop. Niet dat ik depressief of emo was, ik was een hartstikke lief jochie.’ ‘Het sloeg wel aan, we haalden beats van internet en op de slaapkamer van een vriend… Hee, haha, het is hier verboden om duiven voeren’, onderbreekt Kenny z’n verhaal, wijzend naar een bordje. Z’n concentratie is echt niet al te best. ‘Wat zei ik ook alweer?’ Iets met een vriend op een slaapkamer, Kenny. ‘O ja, we namen nummers op in zijn kamer. Later de EP Rob de Brouwer, wat in plaats van depri juist weer vol humor zat.’
Als Kenny op de Rockacademie in Tilburg zit, komt de dichter in hem naar boven. Als hij als barman van het Dolhuis op een avond in aanraking komt met Woorden Worden Zinnen, een podiumavond voor woordkunst, regelt hij zijn eerste optreden. ‘Ik vroeg aan de organisator, Elten Kiene, of ik ook een keer mee mocht doen. Dat kon wel.’ Zo geregeld, zo gedaan. ‘Stond ik daar, kreeg ik de microfoon niet uit de standaard, lekker awkward.’ Maar de reacties zijn positief, meer optredens volgen. Kenny besluit in 2012 zelfs om aan een woordkunstwedstrijd mee te doen: SPOKEN. ‘Ik was een beetje laat met aanmelden, dus had nog maar twee dagen om alles te maken en in te sturen.’ Twee weken gaan voorbij, als de twee meter lange artiest ineens wordt gebeld. ‘Ik werd gelijk gevraagd of ik een paspoort had en zo niet, dan moest ik die maar snel aanvragen, want ik had een reis naar Brazilië gewonnen. Met Typhoon.’ ‘Zit je ineens in het vliegtuig, te lullen met Typhoon. Hartstikke tof natuurlijk, maar omdat het allemaal zo snel was gegaan besef je niet hoe cool het is op dat moment.’ Samen met Blaxtar, GMB en Typhoon treedt Kenny op en bezoeken ze een favela. ‘Sta je zomaar in een buurthuis met een kerel die iedereen El Presidente noemt.’ Terug in Nederland mag Kenny ook nog in Paradiso optreden, twee keer zelfs. Na het plotselinge succes brengt Kenny zijn eerste album uit: Alhoewel. En met wat studiegenoten richt hij een bandje op: Goud in handen. Allemaal tof, maar inmiddels is hij braaf begonnen aan de opleiding muziekdocent. ‘Er is geen geld te verdienen voor beginnende artiesten. Spoken Word is geen mainstream, dus dat helpt ook niet mee.’ Maar Kenny zit niet stil. Zelf omschrijft hij zijn huidige activiteiten als volgt: ‘Over het algemeen doe ik dingen, met spullen.’ Want voor wie zijn artiestennaam Evi de Schurk nog niet had herkend, of wel: hij schrijft voor elke Gett een gloednieuw gedicht. Dus nu ook. ‘O ja, en Evi spreek je uit als Evvi. En ik ben geen schurk.’
Tussenstop Het einde der tijden nadert Of naja, het einde van één van de jaren De hoogste tijd, te laat voor onafgemaakte zaken Het is onderdeel van wat we mee moeten maken Ik wil slapen Nog vaker vastgeblakerd aan het laken De bruinmakende zon is ondergaande Mijn verbinding kan soms even haperen Vind mezelf naar de vertragende mensen starende Tijd van twijfels, het laat me vragende Zal het kwartje vallen als de bladeren? Achja het is maar een fase he Toch raakt het me Wellicht heb ik last van kleurvervagingen De natuur ruimt zichzelf op Het is een tussenstop Toch verstop ik me soms liever in m’n kussenfort Ik merk dat het grauwer wordt Dit is de tijd dat een mens beseft dat hij ouder wordt Plots mensen met een snor, wat is dit? Minder zicht, door de af en toe de kop opstekende mist De tijd dat ik, net niet dichtgevroren zit Wijk voor een plas, m’n jas plus muts op m’n oren mis Blijf staan voor die gure wind Het is altijd even wennen aan een temperatuurswisseling Laat het niet waaien vanuit de tijd dat het wat minder ging Geniet van de momenten dat je even binnen zit De open haard zit binnenin Bladeren vallen neer en Eerst moet het kouder worden om de warmte te waarderen Merkende, alles is stervende, ‘t is maar voor even Het gaat dood, maar is brandstof voor nieuw leven
GETTMAG 13
ocean
cleanup kid
TEKST ILSE VAN DRIEL FOTOGRAFIE PRESSKIT
Boyan Slat. Wereldverbeteraar. Wonderkind. Genie. De jongste Champion of the Earth-prijswinnaar ooit. Wat begon met een middagje duiken in Griekenland, is inmiddels een miljoeneninvestering en wereldwijd gewaardeerd project. Tijd om eens in de wereld van de 20 -jarige ex-student te ‘duiken’.
GETTMAG 15
Twee miljoen. In honderd
dagen
GETTMAG 17
Het internationaal geroemde Ocean Cleanup staat op naam van een student uit Nederland. Of nou ja, student... Na een jaar lucht- en ruimtevaartechniek studeren in Delft, vond hij het wel welletjes en besloot zich te focussen op zijn droom: de wereld een beetje beter maken, door de ‘plastic soep’ in de oceanen op te ruimen. Tikkie idealistisch misschien. Maar er ligt nu wel ruim twee miljoen dollar aan crowdfunding klaar en een eerste pilot is al gestart.
Iets meer dan je alledaagse paper Het idee: gigantische, drijvende ‘armen’ vangen plastic dat in zee ronddobbert op en vervolgens wordt het uit het water gehaald. Door de armen op strategische plekken neer te leggen, hoopt Slat zoveel mogelijk plastic uit de oceanen te vissen. En dat lukt hem dus best aardig. Het bleef niet bij een idee, een projectje voor school of je alledaagse paper. Een prototype van die gigantische armen drijven, op dit moment, ergens ter wereld in het water, onder het toeziend oog van Boyan zelf. Want in Nederland is hij niet zo heel veel meer te vinden de laatste tijd. De jonge wereldverbeteraar reist de hele wereld over. In november stond hij nog gezellig naast Gisele Bündchen om de Champion of the Earthprijs van de Verenigde Naties in ontvangst te nemen. Sprak hij kort daarvoor in Ecuador voor 120 vertegenwoordigers van over de wereld en maakte hij een tripje naar de Bermuda eilanden om wat tests uit te voeren. En dat terwijl het allemaal is ontstaan toen hij ging duiken in Griekenland. ‘Ik kwam onder water meer plastic tasjes tegen, dan vissen.’ Eenmaal boven water, kwam hij erachter dat er nog nooit echt fatsoenlijk onderzoek was gedaan naar een passende oplossing. Op de middelbare school, toen hij 16 jaar was, besloot hij zich een half jaar te storten op plastic en de problemen die komen kijken bij het opruimen van het onsmakelijke soepje. Na dat onderzoek volgde al snel het idee voor de drijvende armen, dat hij presenteerde tijdens een TEDx conferentie in 2012.
Twee miljoen. In honderd dagen. Geen probleem voor Ocean Cleanup kid Boyan. Even een crowdfundingcampagne opzetten en wachten tot investeerders zich melden. Lang hoefde hij niet te wachten. In honderd dagen stond de teller op twee miljoen dollar en kon de pilot van start. De komende drie tot vier jaar zal Boyan zich compleet richten op het maken van steeds grotere prototypes. Een van die ‘testjes’ was dit jaar al te zien in de Rotterdamse haven. Onder de Erasmusbrug dreef een veertig meter lange, gele arm om te kijken hoeveel plastic (en plankton) zich ophoopt in de buurt van de brug. Kort daarvoor voer Boyan richting de Azoren voor een soortgelijke test. Ook geen vervelende locatie. Niet dat hij dat alleen hoeft te doen. Inmiddels werkt hij in een team met ruim honderd toegewijde mensen, ieder specialist in hun eigen vakgebied. Ingenieurs, ecologen, oceanografen, mensen gespecialiseerd in maritiem recht, recycling en verwerken van afval en natuurlijk mensen die kijken naar het financiële plaatje. Dat hij in november de prestigieuze VN-prijs mocht ontvangen, uit handen van Achim Steiner (hoof van het milieuprogramma van de VN), is voor Boyan een enorme erkenning. ‘Ik ben dankbaar dat ons harde werken al wordt erkend’, zo zei hij tijdens de prijsuitreiking. Kort daarvoor sprak Steiner lovende woorden over de jonge Nederlander. ‘Hij inspireert mensen, organisaties en overheden om oplossingen te vinden voor de toenemende dreiging van plastic afval in onze oceanen. Daarnaast herinnert Slat ons eraan dat we wereldwijd harder ons best moeten doen om onze productie-, consumptie- en afvalpatronen op een duurzame wijze te beheren.’ Zo. Steek die maar in je non-plastic zak, Boyan.
Een schot in de roos. Zijn TEDx talk is inmiddels meer dan een anderhalf miljoen keer bekeken. Om zich helemaal te richten op het onderzoek en de ontwikkeling van het project, stopte hij met zijn studie en presenteerde voor de zomer van dit jaar een rapport waaruit bleek dat zijn onderzoek niet voor niets was geweest. Zeker 70 wetenschappers en ingenieurs stonden vierkant achter hem. Samen zijn ze er van overtuigd dat ze bijna de helft van al het plastic in de Grote Oceaan op kunnen ruimen, binnen tien jaar. Maar om te kijken of het niet alleen op papier, maar ook in het echt werkt, moest er eerst een pilot komen. En dat kost geld. Veel geld.
GETTMAG 19
GETTMAG 21
TEKST ILSE VAN DRIEL FOTOGRAFIE ZENITH SCHMITZ
Of ze het nou te danken hebben aan hun ‘ex-manager’, de rauwe stem van zanger Joël of aan het feit dat ze (in hun eigen woorden) gewoon overal schijt aan hebben, doet er eigenlijk niet toe. Ashtraynutz gaat lekker. Gett plofte met ze neer op de bank.
TRAYNUTZ
GETTMAG 23
Waar komt die intens rauwe stem van jou vandaan Joël? ‘Ja die zit er eigenlijk gewoon in. Ik rook wel excessief, maar of het daardoor vandaan komt… Misschien zing ik ook wel helemaal verkeerd. Maar daar heb ik schijt aan. Het klinkt gewoon lekker, dus fack it.’ Dat Joël overal gewoon lekker schijt aan heeft, mag duidelijk zijn. Toch zijn hij en zijn bandleden bloedserieus als het gaat over hun nieuwe album, dat naar alle verwachting rond de jaarwisseling uitkomt. Na hun hits City Lights (dat op geniale wijze is gemixt door Moods en terecht kwam bij online radiostation Majestic Casual) en Running Wild, is het tijd voor iets nieuws. ‘Niet dat we een compleet andere weg inslaan. Maar dit album voelt wel alsof we iets nieuws aan het bouwen zijn. We hebben een nieuwe manager – niet dat de vorige slecht was hoor – en we hebben het afgelopen jaar bizar veel samen gespeeld. Hard gewerkt en ervaring opgedaan. De ideeën die Joël heeft over muziek, hebben we de afgelopen tijd echt samen vormgegeven’, vertelt basgitarist (en Dordtenaar) Bill.
Na wat wijze woorden van Joël (‘ja, we hebben een lange reis achter de rug…’) en nog wat biertjes, blijkt steeds meer dat Ashtraynutz nu wel toe is aan een grote doorbraak. Bill: ‘We hebben nu wel behoefte aan een plaat. Dat er echt iets tastbaars ligt. We hebben veel affiniteit met wat we nu spelen en we hebben een toffe producer gevonden die het geheel mooi aan elkaar kan lijmen.’ Die producer draagt de naam Ferdy van der Singel, die eerder samenwerkte met Kraantje Pappie. Samen met hem hebben de Ashtraynutters zich opgesloten in een studio in Den Dolder. Joël: ‘Letterlijk in de middle of nowhere. Een heel rare, creepy omgeving. Maar dat past wel weer lekker bij de plaat. Die wordt ook een tikkie grimmig.’
Ashtraynutz:
Joël Gaerthé – zanger
Tess Gaerthé – backing vocals Bill Mookhoek – bas
Darryl Ciggaar – drums
Joël Dieleman – toetsen Nick Croes – gitaar
De uitdaging met de nieuwe plaat, die in feite hun debuutalbum is, zit hem voor de bandleden in het ‘vangen’ van mensen voor hun muziek. Veel experimenteren dus, nieuwe dingen schrijven, weggooien en opnieuw beginnen. ‘Je moet niet bang zijn om dingen te overdenken. En is het ook niet erg om nummers voor even op de plank te leggen. We zijn er ook niet vies van om een beetje commercieel te denken. We maken graag dingen die onze fans willen horen’, vertelt de zanger van het stel. ‘En we willen sowieso dat de muziek op bepaalde plekken terechtkomt. Je hebt toch een mededeling die je wil verspreiden, dus dan moet je wel denken aan het product.’ Bill: ‘Ja, maar product klinkt dan weer zo afstandelijk. Noem het maar baby’s. We maken muzikale baby’s.’
Een lekker ‘synth’ deuntje Grimmig, rauw, old-skool hiphop, clubby, rootsy, en dat met een lekker ‘synth’ deuntje eronder. ‘Dat is onze sound. In combinatie met de stem van Joël. En we blijven altijd wel een beetje jazzy. Daarom zijn we de afgelopen tijd ook veel door jazzfestivals gevraagd om te komen spelen’, vertelt Tess (tweelingzus van Joël en verantwoordelijk voor de backing vocals). ‘Ik zou het ook heel tof vinden om een keer op North Sea Jazz op te treden, ook al zou je ons daar in eerste instantie misschien niet verwachten.’ Maar voorlopig hebben ze hun pijlen gericht op Noorderslag. ‘Je moet ook niet te hard van stapel willen lopen. Je verschiet je kruid gewoon, als je opeens zo hard gaat. Dat zou zonde zijn,’ zegt Bill. Tess vult aan: ‘Ja precies. Kijk bijvoorbeeld naar Chef’Special. Die jongens zijn superstabiel. Het lijkt wel alsof het voor hen ook heel snel gegaan is, maar ze zijn ondertussen ook al heel lang bezig.’ Dat Chef’Special ter sprake komt, mag geen verrassing zijn. Tijdens hun clubtour in 2012, beklommen de leden van Ashtraynutz regelmatig het podium als voorprogramma van de mannen uit Haarlem. Tess: ‘We hebben mooi mee kunnen liften op hun succes in die periode. Dat was ongeveer het moment dat ze ontdekt werden door het grote publiek. We stonden wekelijks voor volle zalen te spelen, heel tof.’
Nog even over jullie naam... Asbaknootjes? Joël: ‘Haha ja, je moet eigenlijk niet al te veel over de Nederlandse vertaling nadenken. De naam is ontstaan toen Ashtraynutz nog mijn afstudeerproject was. Samen met Jimmy Barbosa (inmiddels niet meer bij de band) heb ik toen bizar veel rare namen bedacht. Het is eigenlijk een beetje afgeleid van het Engelse astronauts. Maar misschien verwijst het ook wel naar een rauw café, met nootjes op de bar.’ Bill: ‘Tsjah. Mensen moeten soms wel drie keer doorvragen voordat ze ‘m doorhebben. Maar ja, dan hebben ze ‘m ook wel drie keer gehoord.’ Joël vult aan: ‘Ja daar heb ik schijt aan hoor, als mensen het niet snappen.’ We gett it Joël. Je hebt er schijt aan.
GETTMAG 25
Gympies gestrikt, een kek broekje aan en gaan. Geen zin om in je eentje over de Dordtse keitjes te kuieren? De Run Club Dordt komt iedere laatste dinsdag bij elkaar voor een sportief rondje Dordt. En na afloop een biertje. Wij zeggen: Gett in shape! Niks geen app die je vertelt hoe lang en hoe hard je moet rennen, hoe je moet ademhalen en hoe je vooral niet moet lopen. Bij de Run Club Dordt draait het vooral om gezelligheid en een beetje sportief bezig zijn. ‘We starten bij Khotinsky met een warming-up en vervolgens gaan we op pad. Vier kilometer voor de beginners, acht kilometer voor de diehards. Onderweg is er tijd voor oefeningen, verzorgd door Sportcity.’ Tijd om op adem te komen dus. Eenmaal terug bij het Energiehuis is er naar goed gebruik tijd voor een cooling down. En daarna, precies, hangen aan de bar. Ook een rondje meerennen? De Run Club Dordt komt iedere laatste dinsdag van de maand samen. Ze verzamelen om 18.45 bij Khotinsky. Deelname is gratis.
FOTOGRAFIE HUIB KOOYKER
Run Club Dordt
GETTMAG 27
Kinderboekwinkel
Groenmarkt 163 3311 BD Dordrecht 078 6312386
Openingstijden: dinsdag 10.00 - 17.30 uur woensdag 10.00 - 17.30 uur donderdag 10.00 - 20.00 uur vrijdag 10.00 - 17.30 uur zaterdag 10.00 - 17.00 uur
www.kinderboekwinkeldegiraf.nl
Meer weten over leuke winkels in Dordrecht?
Gett the ‘Dordrecht app’ in de appstore!
®
BRUT
FOTOGRAFIE HUIB KOOYKER
CHAMPAGNE! Champagne. Misschien wel de meest bijzondere wijn ter wereld. Dat durven we best te zeggen. Bij toeval ontdekt door een monnik (meneer Dom Perignon himself) en nu één van de meest feestelijke drankjes die we kennen. Wat champagnefeitjes op een rij: de meeste champagne bestaat uit een combinatie van drie druivenrassen. Chardonnay, Pinot Noir en Pinot Meunier, ze groeien in het gebied rondom Reims en Epernay. Vrij noordelijk gelegen, dus het is voor de champagnedruifjes niet altijd even makkelijk om goed rijp te worden. Na twee losse gistingsprocessen, één om de basiswijn te maken en één om de belletjes toe te voegen. Na de verplichte vijftien maanden op de plank, mag champagne pas de winkels in. Zelf houden wij natúúrlijk ook van een glaasje champagne. De laatste tijd zijn we bijvoorbeeld groot fan van Ruinart Blanc de Blancs of Laurent-Perrier BRUT. Uiteraard terug te vinden op onze kaart, mocht je iets te vieren hebben. Eigenlijk drinken wij best vaak champagne, gewoon omdat het kan. Lekker tussen de middag een glaasje bij de lunch, of na het werk, als we er
een lange dag (en avond) op hebben zitten. Champagne geeft je toch altijd wel weer dat gevoel van ultiem genot. Maar champagne blijft bijzonder. Het zal voor de meeste mensen geen alledaags drankje zijn. Iemand wel eens horen zeggen: ‘Ik heb zo’n ongelofelijke trek in champagne, laat ik dat eens uit de koelkast pakken’? Nee hè. Maar wat ons betreft, mag de champagne best wat vaker ontkurkt worden. Even jezelf verwennen met een fraaie bubbel, moet kunnen. Ons eigen ultieme champagnemomentje was zonder twijfel de opening van BRUT. Na afloop dachten we even een flesje open te trekken met het team. Dat werden er natuurlijk 2, 3, 4... en uiteindelijk een champagnedouche voor Nicky. Bij iedere fles champagne die we nu opentrekken, denken we altijd nog een beetje terug aan dat moment. Wat ons betreft zit er de komende tijd maar één ding op. De feestdagen komen er aan, dus dat betekent: proeven maar!
Nicky & Takis
BRUT Food & Wine Bar GETTMAG 29
‘Ik zou liegen als ik zou zeggen dat spanning geen rol speelt.’
TEKST LAURIE DOOL FOTOGRAFIE LAURIE DOOL & PRESS
Gett dangerous Pauw en Witteman, DWDD, Nieuwsuur. Daar kon je haar zien en horen. Een blonde verschijning met opvallend lichte, heldere ogen. Sprekend met een licht Vlaamse tongval en haar woorden zorgvuldig kiezend. Joanie de Rijke, oorlogsjournaliste, werd in de winter van 1965 geboren in Dordrecht en groeide op in Zwijndrecht. Inmiddels woont ze alweer bijna twintig jaar in West-Vlaanderen. Ze voelt zich een Hollandse die ‘verbelgischt’ is, maar bovenal ziet ze zichzelf als een nieuwsgierig mens dat nooit lang op dezelfde plek blijft. Laurie Dool, redacteur voor Gett en BFF van Joanie zet herinneringen aan Joanie uit de afgelopen dertig jaar op een rijtje, in de hoop de oorsprong van haar wilde haren te achterhalen.
GETTMAG 31
Ouwehoeren 1981, Dordt- en Zwijndrecht. Doordeweeks gaan we redelijk trouw naar de havo, maar in het weekend is het stappen geblazen. Als 16-jarige goedlachse bakvissen vinden we het heerlijk om te zingen. Bij voorkeur heel hoog en hard, ‘s nachts op die stille en uitgestorven Voorstraat. We ouwehoeren eindeloos over wat we beleefd hebben met jongens, de bijbehorende vrijpartijen en de idiote situaties waar we altijd weer heel uitkomen. Zoals die keer dat we met onderwereldmannen in een limo naar Parkzicht en OTTO rijden om te dansen, want De Bombardon vonden we wel wat tam. Joanie was toen al extravert, voorzien van een overweldigende uitstraling en een goede neus om de meest uitzonderlijke jongens te strikken. Ieder liefje een verhaal op zich. Hoe gekker, hoe beter en zodra saaiheid om de hoek kijkt, verlegt de horizon zich.
Vleugels In het najaar van 1986 ga ik op bezoek in het Dordtse ziekenhuis waar Joanie in een gestreept nachthemd met een brede grijns in bed ligt. Ze is doodmoe maar met doorgelopen make-up showt ze mij nog onbeholpen het gave jongetje. Joan vertelt over het moederschap: ‘Jong kinderen krijgen is niet eens zo’n bewuste keuze geweest. Het was gewoon een heel sterk gevoel. Maar achteraf gezien heeft dat ervoor gezorgd dat ik mijn vleugels heb kunnen uitslaan.’ Ze vervolgt: ‘Mijn twee zoons zijn alweer een paar jaar volwassen en ik ben nog jong en fit genoeg om alles te doen waar ik ooit van droomde. De wereld is klein, we houden makkelijk contact. Als ik ze regelmatig hoor en zie, dan weet ik dat het goed zit. Ik ben heel trots op mijn jongens. Ze hebben hun draai gevonden.’
Thuis De boedelbak volladen en rijden maar. Joanie verhuist in 1995 van Brabant naar België. Haar vriend heeft een schoenenwinkel in het oude stadscentrum van Gent. Het nieuwe huurhuis is eenzaam gelegen in West-Vlaanderen, als in een film. Met een krakende houten trap en een koude betegelde keuken, waar ze in België patent op lijken te hebben. Ik zou niet geweten hebben, hoe daar te aarden. Maar Joanie kwam, zag en overwon. ‘België is een ok land. Een paard in de achtertuin hadden we in Nederland bijvoorbeeld niet. Ik ben ook journalist geworden dankzij de goede kinderopvang in België, het fenomeen ‘werkende moeder’ was hier 18 jaar geleden al beter bekend dan in Nederland. Maar na zoveel jaar ben ik wel zover dat ik eventueel uit België weg wil. Het is een goede uitvalsbasis voor mijn werk, maar ik zit iedere maand minstens twee weken in het buitenland, het is handiger als ik me daar ook vestig. Terug naar Nederland wil ik niet, al heb ik daar mijn familie en wat dierbare vrienden. Als ik vertrek dan lijkt Istanbul me een goede optie. Een huis met spullen zegt me niet zoveel. Als ik met de mensen ben waar ik van houd, dan voel ik me thuis’, zegt Joan vol overtuiging. En ik geloof haar.
Beweging Reizen was altijd al fun voor Joanie. Een la vol ansichtkaarten herinneren me aan haar tripjes naar Londen of verdere oorden. Maar hoe en wanneer is haar nieuwsgierige reislust omgeturnd naar een journalistieke loopbaan? Joan gaat in gedachten terug in de tijd. ‘Tijdens mijn studie journalistiek schreef ik al voor lokale kranten in Brabant. Na mijn verhuizing met mijn lief naar Vlaanderen ben ik eerst voor vrouwen- en later voor mannenbladen gaan schrijven. De meest avontuurlijke reportages waren voor mij. Op de slee door Lapland, een interview met een veronderstelde minnares van Osama bin Laden in Los Angeles. Dat paste goed bij me, ik ben wel van ‘de beweging’. Ik moest ervoor reizen en beleefde toffe dingen, maar was nooit te lang weg in die tijd, omdat mijn kinderen toen nog klein waren.’
‘Als journalist ben je nieuwsgierig, als méns ben je nieuwsgierig.’ Vonk Eén keer was ik mee met het Belgische leger om de legerbasis in de buurt van Kabul te bezoeken. Toen sloeg de vonk over. ‘Wat was Afghanistan voor ‘n land? Zo onbekend en zo totaal anders dan ik gewend was.’ Joanies ogen lichten op: ‘Als journalist ben je nieuwsgierig, als méns ben je nieuwsgierig. Naar de dingen die je niet kent. Dat prikkelde me enorm. Ik ben later nog vaak teruggegaan naar die regio om reportages te maken. Afghanistan blijft een fascinerend en schitterend land vooral door die andere cultuur: de geuren, de kleuren, de vrouwen! Het blijft mystiek en aantrekkelijk en ik weet dat veel journalisten dat daar voelen. Tegelijk is het natuurlijk een pokkeland als je hoort dat er weer een vrouw is gestenigd enkel omdat ze met haar geliefde wilde zijn.’
Tegenwicht De laatste jaren schrijft Joanie als freelancer voor Belgische media zoals Knack, De Standaard en Het Laatste Nieuws en ‘doet’ ze voornamelijk achtergrondverhalen, opgetekend in oorlogsgebieden. Joanie: ‘Maar even lief doe ik lokale reportages, want mensen zijn overal interessant. En weet je, het lucht iedereen op om zijn of haar verhaal te doen. Door naar ze te luisteren veranderen ze. Of het nu in een oorlogsgebied is of hier om de hoek. Maar het is naïef om te denken dat je met het opschrijven en publiceren van verhalen iets aan een situatie kunt veranderen. Vooral daar waar conflicten zijn, is het belangrijk dat er onafhankelijke media zijn. Om tegenwicht te bieden aan propaganda.’
GETTMAG 33
‘Risico’s horen bij dit vak. Als je daar niet mee kunt dealen, dan moet je thuis blijven.’
Trigger Als ik deze zomer Joanie bezoek in Brugge, lees ik pijn in haar ogen. Want er gebeurt in Syrië wel erg veel dat dichtbij komt, zoals de recente executies door IS. Nog weken daarna staat haar profielfoto van Facebook op zwart. We lopen langs de pittoreske Groene Rei, tussen de toeristen door en grappen toch wat over een middeleeuwse optocht. In haar sfeervolle studio staat op de houten keukentafel haar laptop. Om continue het nieuws te volgen en de noodzakelijke contacten warm te houden. Want een volgende trip naar Istanbul is alweer in voorbereiding. Joanie vertelt me wat haar triggert in haar werk als oorlogsjournalist: ‘Tijdens conflicten en oorlogen vallen maskers af. Je ziet mensen in hun puurste vorm. Dat kan rauwe angst zijn of juist moed. Van toneelspel is dan geen sprake meer. Maar het staat buiten kijf dat dit werk gevaarlijk is. Ik zou liegen als ik zou zeggen dat spanning geen rol speelt. Maar je weet wat je doet. Je gaat zorgvuldig te werk door betrouwbare ‘fixers’ in te huren en nooit alleen op stap te gaan. Ook zijn goede contacten ter plaatse van onschatbare waarde en bereid ik me goed voor, voordat ik vertrek. Want ik ben natuurlijk niet gek.’
Waarheid Joanie kijkt in de verte als ze nuchter toevoegt: ‘Hoe dan ook, risico’s horen bij dit vak. Als je daar niet mee kunt dealen, dan moet je thuis blijven. Ik kan over het algemeen snel afstand nemen van gruwelijkheden die ik zie en meemaak. Soms heb ik een paar nachten nachtmerries. Want natuurlijk ben ik bang als ik met een rebellengroep door de straten van Aleppo ren en overal sluipschutters zijn. Of als je ergens loopt waar drie minuten eerder een bom is gevallen en er niets meer is behalve stof, nou, dan sta je wel te bibberen op je benen.’ Ik kijk mijn mooie, stoere vriendin aan en bedenk dat Dordrecht, Nederland, haar duidelijk te klein waren. Ze vervolgt: ‘Maar het gaat om je verhaal, daarvoor ga je door. De waarheid optekenen en dan zo snel mogelijk weer weg. Ik heb nooit bewust gekozen voor dit gevaarlijke werk, ik ben erin gerold en het heeft me gegrepen. Zo gaat het nu eenmaal, dit is mijn leven.’
GETTMAG 35
速
The Picture?
FOTOGRAFIE ANNE IMFELD
GETTMAG 37
TEKST ANNA ASSMANN FOTOGRAFIE JOSJE BLOKLAND
Het mooie kotsende meisje, De man die werk vond, Vrouwen met een IQ, Mijn haar is lang. Enkele titels uit het indrukwekkende oeuvre van Herman Brusselmans (57 jaar). Hij scheldt en tiert, maakt alles wat leeft belachelijk en raakt tussen neus en lippen door de gevoelige snaar. Men houdt van hem, hij haat ook veel van ons. Hoe dan ook, hij is interessant. Op 29 november was hij aanwezig op het Nederland Leest Slotfeest in Kunstmin. Lekker in de buurt, dus wij deden even een bakkie met Herman.
Herman Brusselmans.
Veel van de personages in je boeken zijn nogal naïef en overschatten zichzelf, is dat het beeld dat je van de mensheid hebt? 'Is dat zo? Zijn ze naïef? Volgens mij valt dat wel mee. Het klopt dat veel karakters een grote bek hebben, maar dat is iets anders dan naïviteit. De meesten overschatten zichzelf, behalve de hoofdpersonen. Die onderschatten zichzelf eerder. Ik zie mezelf niet zo, maar er zijn wel veel mensen die zich behoorlijk overschatten. Tegenwoordig wordt dat alleen maar uitvergroot, doordat mensen alles op facebook plaatsen. 'Kijk eens wat een fantastisch leven ik heb'. Doch, het ik-tijdperk is al heel wat langer aan de gang. Eigenlijk probeer ik het tegenovergestelde te zeggen: overschat jezelf niet, want we zijn allemaal maar een Jan Lul.'
Schrijf je altijd op dezelfde manier? 'Ja. In de woonruimte aan de computer. 's Nachts. Bij niet-autobiografische boeken heb ik vooraf al wel een verhaal in m'n hoofd, een plot en de verdeling van de hoofdstukken. Bij autobiografische boeken bepaalt hetgeen er op dat moment gebeurt wat er in het boek komt. Op voorhand weet ik dan niet echt wat ik er precies van ga maken, maar na een pagina of zestig wel. Dan gebruik ik de romantechnieken. Van de trilogieën wist ik al vanaf het eerste boek dat er meerdere zouden volgen. Behalve bij De man die werk vond. Toen bedacht ik pas twaalf jaar later om daar een vervolg op te schrijven. Die tendens vond ik wel wat om vast te houden, dus het derde deel schreef ik ook twaalf jaar later. Bij het volgende deel zal ik rond de zeventig zijn.'
‘Overschat jezelf niet,
we zijn allemaal maar een Jan Lul’ Schrijf je ook wel eens niet? 'Nee, nooit. Ik ben één keer in m'n leven vier dagen op vakantie geweest. Naar Ibiza, dat was fantastisch. Daar moet je ook eens heen.' 'Naast dat ik gewoon graag schrijf, heb ik nogal de neiging tot depressiviteit en zwartgalligheid. Mijn schrijven is therapeutisch.'
Ben je een tevreden mens? 'Nee, ik heb liefdesverdriet. Mijn vriendin heeft het vijf maanden geleden uitgemaakt en ik heb net gehoord dat een goede vriend van me is overleden. In de auto hiernaartoe hoorde ik dat hij heen is gegaan, dus ik ben op dit moment nogal aangedaan. Maar ja, the show must go on. Over het algemeen ben ik wel tevreden. Bestaande uit clichés: als je nog leeft, je bent gezond, je hebt nog werk en je hond, wat wil je dan nog meer?’
GETTMAG 39
Kinderen? 'Ja. Twee.'
Wanneer gaat dat gebeuren? 'Als ik weer een vrouw heb.'
Niet zonder vrouw? 'Als ik een vrouw heb en een kind, zal zij voor negentig procent in moeten staan voor dat kind. Dat is vrouwenwerk.'
‘Alles is interessant’ Hoe ontdekte je dat je kon schrijven? 'Op een dag stond ik op en… Nee. Door het te doen. Trial and error. Toch, m'n eerste manuscript werd direct aanvaard, toen was ik 23. In eerste instantie wilde ik voetballer worden, daarna drummer. Toen ik besefte dat dat allemaal mislukte, leerde ik de literatuur kennen en ging veel lezen. Zo ben ik gaan schrijven. Mocht ik geen schrijver zijn geworden, zou ik geen voetballer willen zijn, wel drummer. Liever nog gitarist, maar dat kan ik helemaal niet. Drummen kan ik nog een beetje.'
In je boeken komen de meest uiteenlopende onderwerpen aan bod, hoe ontstaat dat? 'Omdat alles interessant is. Ik ben overal in geïnteresseerd. Dat is belangrijk als schrijver, dat je in alles geïnteresseerd bent. Niet alleen als schrijver trouwens, iedereen zou dat moeten zijn. Het ontstaat ook tijdens het schrijven. Bijvoorbeeld dat ik een bepaalde hobby bij een karakter vind passen, op dat moment ben ik dan ook geïnteresseerd in die hobby.'
Ex-drummer werd verfilmd, wat wordt de volgende? 'De terugkeer van Bonanza. Omdat die een interessant hoofdpersonage heeft en het niet autobiografisch is. Er gebeurt veel, ontstaat allerhande drama, daar kan een regisseur zich wel lekker in uitleven denk ik.' 'Bij het verfilmen van Ex-drummer was ik niet betrokken, omdat ik eerder niet zo goede ervaringen had met een boek omvormen tot scenario en sponsors zoeken. Als iemand een boek van mij wil verfilmen, ga je gang. Bij Ex-drummer is uiteindelijk zestig procent gelijkenis met het boek gebleven, maar ik vond het wel een goede film.'
Als je boeken ondersteund zouden worden met muziek, welke zou dat dan zijn? ‘Rock, hardrock, punk en veelal grunge uit de jaren ‘90. Nirvana, Pearl Jam. Als er maar een stevige beat in zit.’
In een eerder interview zei Brusselmans het volgende: 'Het is niet mijn bedoeling om te shockeren. Jennen is het woord. Ik jen graag. Ik vind het een leuke gedachte dat nu ergens een vrouw in mijn boek zit te lezen. Een feministe in hart en nieren. Zo eentje die haar benen niet onthaart, want dat is toch alleen maar om mannen te behagen. Die vrouw leest dat dus en begint te schuimen van woede. Een heerlijke gedachte.' Zijn collega-schrijvers moeten het ook vaak ontgelden. De volgende vraag is dan ook onvermijdelijk:
Waarom heb je een hekel aan Harry Mulisch? 'Er wordt altijd gesproken over 'De Drie Groten in de Nederlandse letteren.' Willem Frederik Hermans, Harry Mulisch en Gerard Reve. Daarvan kan ik Reve het meest waarderen en ik onderschat ook zeker niet wat Mulisch heeft gedaan, maar zoals hij erbij stond, dat vraagt er toch gewoon om? Ik voel het niet als mijn taak om de zoveelste te zijn die altijd maar heel serieus is. Ik vind dat met welk onderwerp dan ook gelachen moet kunnen worden. Ik beledig vaak mensen omdat ze dat verdienen. Laat ik het zo zeggen, ik heb evenveel bewondering voor hetgeen ik afzeik. Daarom zeik ik het liefst monumenten af. Harry Mulisch is dan wel bijna vergeten, maar ja, hij gaat nog net door voor monument.’ Het Nederland Leest Slotfeest is een evenement met verschillende literaire optredens, de organisatie ligt in handen van de Bibliotheek AanZet en de CPNB (stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek). Naast Herman Brusselmans, stonden ook onder andere Maarten 't Hart en Mensje van Keulen op de podia. Ook het Dordtse ‘DOOR’ was betrokken bij het slotfeest. Aan de hand van kleine, op folie gedrukte afbeeldingen, vormden ze een dynamisch beeld, goed voor een aantal diepgaande gesprekken. De Kleine Zaal was gereserveerd voor Woorden Worden Zinnen.
‘Ik beledig mensen,
omdat ze het verdienen’
Like onze Facebookpagina voor updates, filmpjes, backstage foto’s en meer!
GETTMAG 41
Topklasse photography in de volgende disciplines:
Ons full color drukwerk is iedere dag een feest van kleuren
WWW.DRUKKERIJOBREEN.NL
Khoken met Khotinsky
Kerststress Eerste Kerstdag 2013. ‘Jaaaaahaaa schat, ik heb de wijn opgehaald en kom nu naar huis om de kalkoen voor te gaan bereiden!’, zeg ik lichtelijk geïrriteerd door de telefoon. Terwijl ik met mijn ene hand de auto probeer te openen, glipt mijn telefoon tussen mijn oor en schouder vandaan. Omdat ik in mijn andere arm krampachtig de doos wijn probeer vast te houden kan ik niet voorkomen dat de telefoon richting de straat kukelt. Door de poging mijn telefoon toch te redden van een akelige dood, raak ik uit balans en verplaatst het gewicht in de doos naar de andere kant en begint te kiepen. Ook de flessen wijn vallen nu richting de straatstenen... Als een trekpop probeer ik nog te redden wat er te redden valt, maar laat daardoor ook nog mijn autosleutel los. Hij stuitert, tussen de inmiddels kapot gevallen wijnflessen, op de rand van de aanwezige put en ik zie de sleutel, samen met de veel te dure wijn, in een spleet van de put verdwijnen (die dus toch breder blijkt dan de sleutel zelf). $#@%&(^() Ondanks mijn poging niet hardop te vloeken vliegen de lelijke woorden over straat. GRRRR&(^%&(% KAK, JESUSSS, GODVERRRR. Ik zak door mijn knieën en tuur in de put. Op zoek naar een glimp van mijn sleutel... ‘hallo?’, hoor ik iemand tegen mij zeggen. Wie praat daar tegen mij? Denk ik. Ik voel kippenvel opkomen en kijk om me heen maar zie niemand. ‘Hallo?’ hoor ik weer. Tussen de scherven zie ik een mysterieus licht verschijnen. Zou dan toch...? Een engel? God? Ik wil het licht aanraken maar dan zie ik het. Mijn telefoon doet het dus nog en er klinkt uit de speaker: ‘Hallo? Heb je kerststress, schat?’
Dimitri Overbeeke – Chefkok Khotinsky Dordrecht
FOTOGRAFIE HUIB KOOYKER
Een stressloos hoofdgerecht? Maak deze kalkoenrollade een dag of meer dagen van tevoren! Maken van de rollade: 1. Bak gesneden pancetta samen met blokjes appel, gesnipperde ui en salie in een pan op een zacht vuurtje en voeg daarna wat citroensap en geraspte citroenschil toe. 2. Snijd enkele kalkoenfilets doormidden en leg deze open. Kruid met peper en zout en leg hierop het pancetta/appelmengsel. 3. Rol de filets op en bind dicht met een touwtje. 4. Leg de rollade in de koelkast. Kerstdag: 5. Geniet van de dag. 6. Zet de oven aan op 180 graden. 7. Schenk jezelf een lekker glas wijn in. 8. Plaats de rollade in een ovenschaal en bestrijk met boter, zout en peper. Meng wat appelsap en honing. Giet hiervan de helft over de rollade. Laat 40 minuten garen in de oven en overgiet de rollade in de tussentijd enkele keren met het overgebleven appelsapmengsel. 9. Serveer de kalkoen met bijvoorbeeld gebakken aardappel, appelcompote en groente. 10. Ik kan het blijven zeggen, geniet!
Dimitri Overbeeke
GETTMAG 43
Whiskey,
whisky,
TEKST JOSSE KOK FOTOGRAFIE FRANK VAN HILTEN
of toch wiskhie...?
GETTMAG 45
Dit alleraardigste blaadje wist mij te strikken voor een olijk stukje omtrent een whiskyproeverij in De Vreemde Eend. Ik weet niet of het nu whiskey was, of whisky, of toch wiskhie, maar het was goed binnen te houden. Ik heb uiteraard de ballen verstand van dit goedje, maar ik zie er blijkbaar uit als iemand die goed uit de voeten kan met een borrel in z'n porum. Klopt. Men kent mij vast van gezicht omdat ik zo nu en dan met een kelk in mijn knuist afkeurend naar overstekend wild op het Scheffersplein tuur. Een kelk ja. Niks kruik, vaas, beker of pot. U snapt het niet. Ik ben een ridder. Pardon, dat was de wishkye aan het woord. Welnu, de proeverij. Er waren twee jonge katten die nieuwsgierig rondliepen. Er was het altijd sympathieke stel dat ervoor zorgt dat de eend vreemd blijft. Er waren een fotograaf en een gids. En dan was er Peter. Hij droeg een kilt, een petje en een heuptasje. Vanzelfsprekend. Hij onderrichtte mij in het wel en wee van deze magische dranken. Ik kreeg water toegediend per pipet, moest mijn neutje opsluiten onder een glazen dekseltje terwijl ik trachtte te omschrijven welke smaken mijn gehavende tong nu weer beroerden en kreeg handige feitjes aangesmeerd die ik mij maar wat graag had herinnerd. Het ging in ieder geval om smaak. Mahonie, turf, laminaat. Als het maar karakteristiek en afwijkend was, dan had je een puike smaak te pakken, zoiets. Na zes slokken dacht ik tafelblad te proeven. Zo'n vijf uur verder zie ik Schotse Hooglanders steigeren onder mijn raam en vermoed ik dat het een vermakelijke bijeenkomst was met een pittige afdronk. Ik raad u vooral aan om te bezoeken en te proeven. Meer kan ik er niet van maken. Nou ja, een gedicht dan.
Wil je ook een keer aan de whiskey? De volgende proever캐 in de Vreemde Eend is op 20 december 2014, om 20.30 uur. Check www.devreemdeeend.nl.
PROMILLAGE Ik strompel graag zonder omwegen naar mijn kot in het holst van de stad maar mis de goddelijke zegen van een helder uitgestippeld pad. Ik meen overal geruite rokjes en noeste baarden waar te nemen wanneer die allerlaatste slokjes behendig mijn cortex claimen. Ik sla af als een kapotte tanker en zie de ijsberg in het verschiet. Voorheen was ik een grote denker maar relativeren lukt hier niet. Ik droom van zachte hemelbedden met het glas nog in mijn klauw en weet de deurklink net te redden.
Wat ik dronk, gutst langs mijn mouw.
GETTMAG 47
FOTOGRAFIE MAARTJE BROCKBERND
Modellen: Carol캐n & Berend Favoriete plek in Dordrecht: Speeltuin in de Cornelis van Beverenstraat
FOTOGRAFIE FREDERIKE SLIEKER
Horlepiep
Het Dordtse plaatje is bijna af. Kunstmin begint aan een nieuw leven, het Onderwijsmuseum geeft gebouw De Holland z’n grandeur terug, het Dordrechts Museum zorgt voor hordes koffie-met-gebak-toeristen en het Energiehuis mag zich met recht tot de mooiste poppodia van Europa rekenen. Gooi al die gebouwen op een Groeten uit Dordrecht-kaartje en de weemoed slaat onvermijdelijk toe. Het kostte een paar centen, maar er staat wel wat. En geen mens die klaagt. Eén onduidelijke schaduw van een verdwenen postkantoor is overduidelijk meer dan genoeg. Het Dordtse College en Dordrecht Marketing vinden dat ook en dansen bijna dagelijks de horlepiep bij de oplevering van alweer een gerestaureerde schoonheid. We hebben musea, een theater, een bioscoop en een poppodium. Zwolle ook en ik denk Meppel en Drachten ook. Zo bijzonder is dat dus niet. De grootsheid, van bijvoorbeeld het Energiehuis, maakt het project bijzonder.
In Rotterdam is jarenlang geprobeerd een groot poppodium op te zetten. Alle pogingen liepen op niets uit met een uiteindelijk positief resultaat. Het wemelt er van de kleine podia (Worm, Vibes, Grounds, Bird, Rotown, Dizzy, De Player, V11) met een scherp eigen profiel. Een Rotterdams raadslid zei dat Rotterdammers voor de grotere bands maar naar Dordrecht moeten gaan. Een logische gedachte, het is maar een kwartiertje treinen en het scheelt Rotterdam een berg poen. Vooralsnog is het afwachten of Bibelot in staat is om het Rotterdamse publiek te verleiden. Aan het pand zal het niet liggen, maar vooralsnog is de programmering te algemeen en zo inwisselbaar met die van iedere middelgrote plattelandsgemeente dat de gemiddelde Rotterdammer niet van plan is een paar euro neer te tellen voor het treintje naar Dordrecht. Alternatieve publiektrekkers spelen wel in Utrecht en Tilburg maar niet in Dordrecht. Gaten in schema’s van in buitenland tourende bands worden niet opgemerkt en een vooruitziende blik ontbreekt. Bibelot wordt bij de bezuinigingen nu nog ontzien, maar dat is een schrale troost. In de toekomst zal Bibelot wel getroffen worden door de bezuinigingen en of Bibelot dan de concurrentie nog aankan met Mezz, 013, Tivoli en de grote festivals lijkt me uiterst twijfelachtig. Tijdelijk extra investeren lijkt noodzakelijk. Anders rest de stad straks enkel een schitterend gebouw. Dat spaart in ieder geval een schaduw uit. Toch mooi een paar euro’s verdiend.
Peter Kuiters - Dordtenaar in hart en lever
GETTMAG 49
TEKST CHRISTIAAN DOOLAARD FOTOGRAFIE ZENITH SCHMITZ
een onuitwisbare stempel
Ze slaan het licht uit je ogen als je even verkeerd uit je doppen kijkt. Ze hebben een broertje dood aan regeltjes en het zijn stuk voor stuk uitkeringstrekkers. Allemaal vooroordelen over ‘kampers’. Maar bij een bezoekje aan het woonwagenkamp aan het Dordtse Romboutsplantsoen hebben we al onze tanden gehouden, stonden verkeersborden gewoon overeind en konden we bijna niemand spreken omdat iedereen aan het werk was.
GETTMAG 51
‘We zijn geen dieven, we werken hard en het is hier hartstikke gezellig’
‘Wij weten wel beter’, zegt de 17-jarige Ricardo. Hij zit in z’n ronkende knaloranje brommobiel, mét lederen bekleding. ‘Haalt toch wel 55 kilometer per uur.’ Dat is dan ook wel het enige aan dit bakkie wat niet helemaal volgens de regels is. ‘Ik heb ‘m zelf gekocht van het geld dat ik verdien voor het werken bij m’n pa’, vertelt hij trots. Inmiddels is de scholier al aan het sparen voor een echte auto. ‘Een Golfje denk ik.’ Ricardo begrijpt de vooroordelen over woonwagenbewoners niet echt. ‘We zijn geen dieven, we werken hard en het is hier hartstikke gezellig. Het enige verschil met andere mensen is dat we hier wonen.’ Hier is in dit geval het Romboutsplantsoen, de achttien woonwagens tellende mini-wijk van de familie Heuverling. ‘Ja, we zijn allemaal familie. Iedereen kent elkaar en komt bij elkaar buurten.’ Met zijn 17 jaar heeft Ricardo nooit een ander kamp gekend dan de plek waar hij nu woont. Want in zijn geboortejaar vertrok de familie Heuverling, letterlijk met huis en haard, noodgedwongen van het grote kamp aan de Wieldrechtse Zeedijk. De huizen worden ’s nachts over de randweg naar hun nieuwe staplek vervoerd. Thea Heuverling (52 jaar) weet het nog goed. ‘Het was een drama dat we daar weg moesten. Ik heb wel wat traantjes gelaten, dat is de plek waar ik grotendeels ben opgegroeid’, vertelt ze naast haar oude Ford Fiesta.
‘Maar de mensen die toen zo negatief waren, zijn nu onze beste buren’
Ook de verhuizing naar het Romboutsplantsoen gaat niet zonder slag of stoot. Het duurt jaren voordat de familie toestemming krijgt om te verhuizen. Omwonenden zijn bijvoorbeeld fel tegen de komst van de woonwagens in hun buurt, mede door de reputatie van het kamp aan de Wieldrechtse Zeedijk. ‘Maar de mensen die toen zo negatief waren, zijn nu onze beste buren’, zegt Thea nu met een lach. Ze is dolgelukkig met haar stekkie. Ze woont in de oude woonwagen van haar ouders, die een aantal jaar geleden zijn overleden. Thea is sindsdien de ‘moeder’ van het kamp, een rol die zij onbewust heeft overgenomen van haar moeder. ‘Haar plaats zou ik nooit kunnen innemen.’ Dat neemt niet weg dat ze nu wel de spil van de familie is. ‘Ja, iedereen komt hier wel over de vloer om een bakkie te doen of om gewoon even hun hart te luchten.’ Thea’s ouders trokken tot het niet meer mocht ook nog echt van plek naar plek. Maar dit rondtrekken heeft ze zelf niet meer meegemaakt. ‘Ik ben de jongste van het gezin, mijn zussen hebben het bijvoorbeeld nog wel meegemaakt. Vroeger handelden en ventten we van alles. Scharen slijpen bijvoorbeeld.’ De wagens zien er tegenwoordig bijna uit als normale woonhuizen, maar dat was toen nog anders. ‘Mijn opa had nog zo’n echte pipokar. Daar heeft hij in gewoond tot zijn dood, hij wilde niks anders’, vertelt Thea terwijl ze de boodschappen uit haar auto tilt en naar de voordeur loopt. ‘Nou, heb je genoeg? Dan ga ik naar binnen, stoofperen maken.’
Het is in 1997 het gevolg van het besluit dat grote woonwagenkampen moeten worden opgedeeld. De bijna honderd wagens aan de Wieldrechtse Zeedijk vormen destijds een kleine nederzetting en veroorzaken volgens de gemeente teveel problemen. Een jaar eerder, in 1996, loopt het uit de hand op het kamp als er door een klein deel van de bewoners geknokt wordt met en gedreigd wordt tegen politie. Een paar maanden later keren vijf pelotons ME, pantserwagens en bulldozers het kamp binnenstebuiten. Zij vinden een paar hennepkwekerijen en wat omgekatte auto’s. Het overgrote deel van de bewoners heeft niks met de criminaliteit te maken, maar wordt wel zo behandeld tijdens de inval. Ook daarvoor en daarna in veel media. Zo gaat dat volgens Thea nog steeds. ‘Er zijn altijd rotte appels. Niet alleen bij woonwagenbewoners, maar in de hele samenleving. Maar wij krijgen allemaal een stempel, die we houden tot onze dood’, vertelt ze beteuterd.
GETTMAG 53
Kevin Versteeg en Niels Vr캐dag
®
Music The Deaf – The Deaf (V2 Records) Men neme een onhandelbare portie rock ‘n roll, een overdadige hoeveelheid garage en een overdosis punk en giet dit over een berg beat uit de Hofstad. Zet dit op een podium neer in de vorm van Spike van Zoest, Kit Carrera, Midnight Mau en Miss Fuzz en men krijgt een geluid waar zowel het oor als het lichaam in een onweerstaanbare tornado terecht komt. Het is vunzig. Het is hard. Het is wild. Het is The Deaf! Temmen lukt niet. Maar blij dat we zijn om mee te mogen op de stormachtige rit die The Deaf langs de podia van onder andere Lowlands, Paaspop, Zwarte Cross, Parkpop en de grote poppodia die Nederland rijk is, heeft genomen. Op SXSW (waar ze al twee keer hebben gestaan) hebben ze al grote indruk gemaakt op Clem Burke van Blondie: ‘Awesome band! He's a combination of Pelle Almqvist, Wilco Johnson, and Pete Townsend… All rolled into one.’ Het eerste album ‘Toot Whistle Plunk Boom!’ werd op hun eigen label Speed Beat Records uitgebracht in 2011. De band presenteerde op 28 november haar tweede album in, waar kan het ook anders, ’t Paard in Den Haag. Met heel veel lawaai, maar zonder onnodige bombarie. Gewoon aftikken en gaan.
Pixies – Doolittle 25 (4AD/V2) Het gebeurt niet vaak dat we een heruitgave behandelen in deze rubriek, maar als we het doen, betreft het een bijzonder werkje: het is namelijk 25 jaar geleden dat het Pixies-meesterwerk ‘Doolittle’ verscheen op 4AD. Om dit te vieren verschijnt nu ‘Doolittle 25’. Het gaat om een deluxe editie met drie schijven: het oorspronkelijke maar nu geremasterde album, plus twee discs met nooit eerder verschenen B-kanten, John Peel Sessions en demo’s uit die periode. Bijna de helft aan materiaal is nog nooit eerder officieel uitgebracht. ‘Doolittle’ is voor velen de beste Pixies plaat ooit. Het is sowieso een zeer belangrijk album voor de mannen van Velvet Music Dordrecht.
Anouk – Paradise and Back Again (Universal Music) Bijna alle platen hebben wel een verhaal. Ze zijn gemaakt met een bepaalde vibe, op een bijzondere locatie, of in een cruciale levensfase waarin de artiest verkeert. Het verhaal van Anouks nieuwste album ‘Paradise and Back Again’ is dat er juist géén overkoepelend thema is. Paradise and Back Again is net zo veelkleurig als de adembenemend mooie hoes die er omheen zit (geschilderd door kunstenares Esther Barend). Het is eigenlijk heel simpel: Paradise and Back Again is gewoon een verzameling steengoede songs. Een spannende reis langs alle stijlen waar de zangeres van houdt. Of, in haar eigen woorden: ‘Eigenlijk is het een bij elkaar geraapt zooitje.’ Typisch Anouk: eerst met ziel en zaligheid je songs inzingen en het dan afdoen als een bij elkaar geraapt zooitje…. Eén ding is zeker: Anouk-fans worden niet teleurgesteld!
The Waterboys – Modern Blues (Kobalt/V2) ‘Modern Blues’ is opgenomen in Nashville, geproduceerd door voorman Mike Scott en gemixt door Bob Clearmountain. Het album bevat negen gepassioneerde nummers die refereren aan het beste werk van de band, maar waarin, in goede Waterboys traditie, ook compleet nieuwe muzikale terreinen worden verkend. Modern Blues is een geladen, eclectisch, soulvol, brutaal en glorieus freewheelend rock ‘n roll album dat uitkomt op een moment dat de relevantie en reikwijdte van The Waterboys nooit groter is geweest. Scott betrad de studio met de intentie om dezelfde live energie te gebruiken die de beste albums van The Waterboys kenmerken. Modern Blues is opgenomen met oude en nieuwe vrienden. Drummer Ralph Salmins horen we naast Mike Scott en Steve Wickham. Nieuw zijn toetsenist Paul Brown en David Hood.
PollyAnna – Indigo (eigen beheer) De Dordtse Britt Pols (1986) is al een aantal jaar over de hele wereld te beluisteren en bewonderen. Gewapend met een gitaar en haar fijne stem, gooit ze het nu over een ietwat nieuwe boeg, met haar alter ego PollyAnna. Haar nieuwe cd ‘Indigo’ is een volwassen plaat, met een vol bandgeluid. Het album is opgenomen en geproduceerd door voormalig Destine-zanger Robin van Loenen en we kunnen u melden: het resultaat is een fijn pop-album, met een dozijn prettig in het gehoor liggende liedjes. Allemaal van de hand van Miss Pols herself. De akoestische gitaar speelt nog steeds een belangrijke rol. De liedjes, arrangementen, productie en het albumartwork (van de hand van de eveneens Dordtse Mignon Nusteling) zijn zeer professioneel. Als Britt in Amerika was geboren, had ze nu al zeker stadions uitverkocht.
GETTMAG 55
MR.BINGO POST CARDS
GETTMAG 57
TEKST ILSE VAN DRIEL FOTOGRAFIE MAARTJE BROCKBERND
9,5 vraag aan
Han Bakker Cultuurgoeroe en semi-Dordtenaar Han Bakker (59) loopt al heel
wat jaren rond in Dordrecht. Aan bijna alles wat te maken heeft
met cultuur, kun je zijn naam koppelen. Tijd om eens met hem
rond de tafel te zitten. Gewoon in de keuken, tussen de afwas en
de koektrommel. ‘Ik spreek liever hier af, dan in het stadskantoor.
Daar ben ik opeens een ambtenaar. Maar dat ben ik dus echt niet.’ 1. Geen ambtenaar dus, maar wat ben je dan wel? ‘Ik ben cultuurintendant, maar zeg maar cultuuradviseur van de gemeente Dordrecht. Niet fulltime, maar ik ben wel regelmatig in Dordrecht. Eigenlijk houdt dat intendantschap in, dat ik continu in gesprek ga met mensen die goede ideeën hebben voor de stad en de regio. Het liefst ga ik dan hier, aan de keukentafel, met ze in gesprek. De beste ideeën zijn op deze plek ontstaan.’ 2. Dus als de tafel kon praten… ‘Ja, dan zouden er heel veel verhalen naar boven komen van de afgelopen acht jaar. Het zou zomaar kunnen dat bijvoorbeeld plannen voor de Stadsdebatten of The Movies aan deze tafel hun eerste levenslicht zagen.’ 3. Acht jaar, dat is een flinke periode. Hoe kijk je daarop terug? ‘Als een geweldige tijd. Toen ik door de gemeente werd gevraagd om de stad te helpen met het cultuurbeleid, was ik in eerste instantie niet direct heel enthousiast. Maar eenmaal binnen, was ik gewonnen voor de stad. Dordrecht heeft me gegrepen. Eén van de eerste dingen die ik toen heb gedaan, is het gesprek aangaan met mensen uit de stad. Daar kwamen al heel veel goede ideeën uit. Natuurlijk kwam ik ook de sceptische Dordtenaar tegen, maar dat hoort er nou eenmaal een beetje bij hier.’ 4. Dat sceptische heeft je nooit tegengewerkt? ‘Niet echt, nee. Ik weet nog dat mensen bijvoorbeeld tegen me zeiden, toen we begonnen met het Calvijnjaar in 2009: ‘Wat moet je nou weer met Calvijn, deze stad heeft het al zo moeilijk en dan kom je met die protestanten op de proppen’. Calvijn klonk natuurlijk een beetje oubollig, maar dat was het Calvijnjaar zeker niet. Het ging om het inspelen op historie en wat het calvinisme van toen betekent voor deze tijd, voor hoe we naar onszelf kijken. het gaat me dan niet zo zeer om religie, maar wat het betekent voor onze cultuur. Het was een schot in de roos. De manifestatie trok internationaal de aandacht en kende een paarhonderdduizend bezoekers. Ik denk nog steeds dat het Calvijnjaar de aftrap is geweest naar meer.’
misschien minder. Die cultuur herken je in de Dordtse kleuren, in de schilderijencollectie van het Dordrechts Museum. In de verhalen of in hoe mensen met elkaar omgaan. Dat maakt het verschil met andere steden.’ 6. Er wordt nog al eens gezegd dat je ‘buiten de lijntjes kleurt’ en het niet zo hebt op regeltjes, is dat zo? ‘Nou, ik ben op zich niet tegen regels, maar ik ben er wel voor om te kijken waar de mogelijkheden liggen tussen de bestaande regels in. Niet dat ik de boel wil omzeilen of veranderen, maar gewoon kijken wat er wél mogelijk is in plaats van gelijk roepen wat er allemaal niet kan. Wat dat betreft, is er denk ik op dit moment ook wel een kentering gaande in Dordrecht. De stemming is beter, mensen zien ruimte voor ideeën en willen die ook echt uitvoeren.’ 7. Ideeën zoals? ‘Neem bijvoorbeeld de broers Barone, met hun plannen om meer te doen met het water in Dordrecht. Ze hebben de drive, krijgen mensen in beweging en gaan eigenlijk overal tegenin om hun plannen mogelijk te maken. En het lukt ze nog ook. Dat vind ik fantastisch om te zien. Er hangt een goeie sfeer voor initiatiefnemers. Een welkome en optimistische sfeer.’ 8. Naast Dordrecht, ben je ook op internationaal vlak actief. Botst dat soms niet een beetje? ‘Integendeel, ik haal juist heel veel inspiratie uit mijn werk in Dordrecht. Bij Buitenlandse Zaken ben ik vaak heel beleidsmatig bezig, hier werk ik meer met mensen. Dus schakelen tussen die verschillende taken is niet zo lastig, maar kan juist heel inspirerend werken. Regionaal werken is ook niet per se minder opwindend dan internationale projecten.’ 9. Dus voorlopig ben je nog niet weg uit het Dordtse? ‘Daar ziet het er niet naar uit, nee. Op het moment ben ik bijvoorbeeld druk met een project rondom de rivier de Noord. De belangrijkste waterverbinding tussen Dordrecht en Rotterdam. Er gebeurt heel veel rond die ‘five miles of fame’ met grote bedrijven langs de oevers als Van Oord en Oceanco, maar ook bijvoorbeeld de molens van Kinderdijk. In samenwerking met de verschillende gemeentes, landschapsarchitecten en kunstenaars willen we daar een veilig en aantrekkelijk gebied van gaan maken. Een super project als je het mij vraagt.’ 9½. Niet bang voor Dordts cynisme? ‘Haha nee, dat zie ik alleen maar als Dordtse humor.’
5. Maar geef toe, Calvijn klinkt wel een beetje stoffig... ‘Ja dat was eerst ook zo, maar na dat jaar niet meer. Dordrecht vaart bij haar calvinistische cultuur, die maakt deze stad nu juist bijzonder. Van een afstand is dat heel duidelijk zichtbaar, maar Dordtenaren zelf zien dat
GETTMAG 59
eenzame kerst in dordrecht The most wonderful time of the year. Tenzij je in je eentje bent. Want wie gaat er nou gourmetten met één pannetje? Een paar alternatieven...
Fotogafie Jeroen van Lelieveld Art direction Minouche de Jong Visagie Esmé Roding Modellen Kevin Ritmeester en Tara Koppers Kleding Boris tailored laundries Yab fashion Shortoriginal (PR8CHT)
FOTOGRAFIE JEROEN VAN LELIEVELD
naar de kroeg GETTMAG 61
op zoek naar de zin van het leven
GETTMAG 63
naar het vernieuwde Kunstmin GETTMAG 65
naar je oma, die veel te veel lult
GETTMAG 67
een deceptieve Tinderdate
GETTMAG 69
een ‘drankje’ onder de Zwijndrechtse brug
‘fijn’ gezelschap van de politie
GETTMAG 71
速
STYLE
Durf eens een
goed pak
aan te trekken, man.
TEKST STEPHANIE VAN DEE FOTOGRAFIE MANOEK HANTELMANN
We zijn thuis bij Michel de Groot. Founder en editor/director van
Tribune, Quote en National Geographic. Geen vervelend rijtje
Hoe groot is het team van MNSWR? ‘Op het moment werk ik met een geweldig team van freelancers van over de hele wereld. Zonder hen had ik dit zeker niet kunnen doen. Ik heb MNSWR zelf bedacht en opgezet, maar er ging een heel lang traject aan vooraf van ongeveer anderhalf jaar, waarin ik het heb uitontwikkeld. Mijn vriendin Esther heeft me ook altijd geholpen. En dat doet ze nog steeds.’
voor mannen die wel van een mooi (maat)pak houden. Dandy!
We zien veel maatpakken op MNSWR. Maar willen mannen wel een
één van de snelst groeiende online magazines: MNSWR. Waar hij
zijn carrière begon als grafisch ontwerper, switchte hij al snel naar
fotografie. Na zijn opleiding aan de fotoacademie in Amsterdam,
mocht hij aan de slag voor The New York Times, International Herald
opdrachtgevers. En nu dus een eigen online magazine. Speciaal
Waarom denk jij dat mensen behoefte hebben aan een magazine
zoals MNSWR? ‘Voordat ik MNSWR begon, hield ik een tijdje een streetstyle blog bij. In die periode bezocht ik ook veel andere online modemagazines. Wat mij opviel, was dat die allemaal heel oppervlakkig zijn. Ze brachten van alles wat, om maar een zo breed mogelijk publiek te trekken. Dat vond ik een zwaktebod, ik miste diepgang.’ Hebben jullie die diepgang dan wel? ‘Ja, wij laten ook de verhalen achter een product zien door bijvoorbeeld traditionele kleermakers en designers te interviewen. We willen mensen er bewust van maken dat je in plaats van een standaard confectiepak van een duur merk, ook schitterend maatwerk kunt krijgen. Je kunt bijvoorbeeld een duur colbert van Marc Jacobs kopen maar het blijft confectie. Naar mijn mening kun je dan beter je geld besteden aan een perfect gemaakt jasje bij een kleermaker. Heel veel mensen staan er niet bij stil dat dit nog steeds kan.’ Was je vroeger ook al zo modieus? ‘Ik hield wel van mooie kleding, maar ik was niet zoveel met mode bezig als nu. Het is niet dat ik er elke dag uitzie alsof ik naar een feestje ga, maar ik besteed er wel aandacht aan. In mijn tijd als fotograaf had ik ook niet de ambitie om iets in de mode te gaan doen. Ik ging veel liever alleen op pad om interessante verhalen in beeld te brengen. Ik wilde gewoon mensen fotograferen. Modefotografie is vaak van tevoren bedacht, dat spreekt mij niet aan.’ De Instagram-pagina van MNSWR groeit momenteel ongeveer met 1200 volgers per dag en de teller staat op 159.000 volgers, had je
dit ooit verwacht? ‘Nee nooit. Ik had voor mezelf in februari een target gesteld waarbij ik hoopte rond december 70.000 volgers te hebben, maar ik zit nu al over het dubbele heen en de volgers blijven maar komen.’
pak dragen? ‘Veel mannen dragen slecht zittende pakken, omdat ze een pak moeten dragen voor hun werk maar er eigenlijk niet zoveel mee hebben. Ze weten niet dat het anders kan. Maar als je een pak draagt dat gewoon super goed zit, kan dat juist heel stoer zijn. Niet elke man durft een écht goed pak aan, al zie ik wel dat steeds meer mannen het aandurven zich wat opvallender te kleden.’ Welke positie willen jullie uiteindelijk innemen in de mode? ‘MNSWR moet dé website worden voor iedereen die geïnteresseerd is in meer dan de standaard confectiekleding. De plek waar je alle informatie en inspiratie vindt over mode, met vakmanschap en kwaliteit gemaakt. Wij vinden quality over quantity heel belangrijk en willen dat ook onder de aandacht brengen. Je zult op MSNWR nooit een advertentie zien van H&M of Zara, ook al zouden ze me een ton bieden. Dat past niet binnen het concept. Het zijn massaproductiemerken die niet primair voor kwaliteit staan.’ Koop je dan zelf ook niet meer bij Zara of H&M? ‘Nee dat doe ik niet meer, op wat sokken en ondergoed na. Toen ik daar nog wel kocht, wist ik simpelweg niet dat er ook echt mooie spullen bestonden voor iets meer geld. Ik heb voor het magazine ook veel research gedaan naar die mooie, bijzondere spullen. Als je die écht mooie spullen dan eenmaal in je handen hebt gehad, dan denk je: die andere spullen wil ik echt niet meer. Je voelt en ziet het kwaliteitsverschil. Ik geef nu bijvoorbeeld liever wat meer geld uit aan één colbert die ik écht mooi vind in plaats van drie middelmatige, goedkopere modellen.’ Tenslotte, heb je nog tips voor de mannen in Dordrecht? ‘Iedereen moet natuurlijk aantrekken waar hij zich prettig in voelt, maar de mensen in Dordrecht blijven vaak teveel in hun vertrouwde omgeving. Als tip geef ik mee: blijf niet alleen in je eigen stad maar ga er lekker op uit en kijk eens verder dan de grote ketens. Maar in Dordrecht heb je ook leuke winkels. Kijk naar Boris, daar hebben ze bijzondere kleding en merken die je niet overal vindt.
Meer MNSWR vind je op: mnswr.com instagram.com/MNSWRmagazine twitter.com/MNSWRmagazine
GETTMAG 73
速
FOTOGRAFIE HUIB KOOYKER
Togetther
Jay van Giant Salsaschool met vriendin Patricia
Willen jullie toGETTher in de volgende editie van Gett magazine? Meld je dan aan via info@gettmagazine.nl.
®
FOTOGRAFIE SANDER VAN KEMPEN
Inside
Tom - Toulonselaan: ‘Soms koop ik bij Zeeman, maar ook wel eens bij de Bijenkorf’
GETTMAG 75
Martine - Wolwevershaven:‘Met mooie lingerie voel ik me nóg meer vrouw’
Els - Bankastraat: ‘Ik haat kou!’
GETTMAG 77
GETTMAG 79
MORITZBAR
be rl
TEKST MAUDY VAN HOUWELINGEN FOTOGRAFIE JOSJE BLOKLAND/MAUDY VAN HOUWELINGEN
캐n
Berlijn is eigenzinnig, veelzijdig, artistiek GETTMAG 81
De Indian Summer die Europa bereikt, vraagt om vakantie: we gaan op urbanjungletour door het indrukwekkende Berlijn. Deze buitengewoon boeiende metropool ligt op nog geen 700 kilometer van Dordrecht en vraagt om een bezoek.
Halle 9 Ieder zichzelf respecterende stad heeft een markthal, zo ook Berlijn: Halle 9. En of je nu zin hebt in een heerlijke vegaburger of een Turkse bamihap? Er is voor ieder wat wils.
Het stikt hier van de inspiratie
RAW (1t/m4)
Op zoek naar vette pieces? RAW Tempel is een street art walhalla. RAW Tempel bevindt zich in Friedrichshain aan de Revaler Strasse. Op donderdagavond is er open mic night. Er hangt een relaxte sfeer, met muzikanten en artiesten.
URBEX
De foto’s laten het zien, we houden van reizen (wie niet?) en hebben een fascinatie voor verlaten plekken. Zo nu en dan houden we ons daarom bezig met ‘urban exploring’. We dwalen door Berlijn en kieken de plekken die we cool vinden. Voormalig Oost-Berlijn staat bekend om haar street art. Liefhebbers kunnen hier hun hart ophalen.
Fietsen
Vooral op je fiets – fietsen zijn echt op iedere hoek van de straat te huur – waan je je hier in een jungle. Niet alleen zie je vanaf de fiets pas echt hoe chill Berlijn is. Je komt werkelijk van alles tegen. En wij Hollanders, wij fietsen nou eenmaal graag. Fietsen door Berlijn is met recht next level te noemen. De straten leiden ons naar alle uithoeken van Berlijn: wat een avontuur! Over bruggen, langs drukke straten naar idyllische plekken.
Park
Berlijn is supergroen! We rijden daarom ook door de vele parken. De parken zijn zeer divers: in de één waan je je op het strand in je ligstoel met een biertje in de hand, terwijl een ander park juist angst aanjaagt door het duistere donker.
Alexanderplatz
Alexanderplatz, in de volksmond ‘Alex’ is een royaal plein in het centrum van Berlijn in de wijk Mitte. Het is één van de bekendste en belangrijkste pleinen van de stad. Ver boven Alexanderplatz is de Weekend Roof Club, zeker de moeite van een bezoek waard. Geniet van een magnifiek uitzicht en heerlijke beats.
Hotel Net als Alberto Stegeman een gebouw binnenglippen? Why not. Men neme één van de mooiere hotels van Berlijn, stap in de lift en kiek daar een vet verlichte gang. Zie het resultaat.
ALEXANDERPLATZ
URBEX
URBEX
GETTMAG 83
Berlijn is één groot terras
Monkeybar In het Bikini Hotel zit een toffe bar die je niet mag overslaan: de Monkeybar. Overdag een spectaculair uitzicht over de dierentuin, ’s avonds werp je een blik vanaf het dakterras op de fraai verlichte Gedächtniskirche.
Berghain Zeg je techno, dan zeg je club Berghain. Deze underground club in Berlijn is berucht en beroemd tegelijk. Berghain plays hard to get. Er is een strikt doch raadselachtig deurbeleid: maar mondjesmaat worden de feestgangers door de bouncers binnengelaten. Eenmaal binnen in dit gigantische gebouw vullen de ruimtes zich met zware bassen en bijzondere verlichting.
Supermarkt Veel Berlijn-liefhebbers zullen het beamen: Berlijn is één groot terras. Een halve liter bier in de hand is hier niet vreemd. Avondwinkels krijgen daardoor de functie van kroeg. Why not? Van alle gemakken voorzien.
Mauerpark Op zondag lekker uitbrakken doe je op de vlooienmarkt in het Mauerpark. Naast tweedehandsjes hebben ze hier ook lekkere hapjes en natuurlijk een Biergarten. Het Mauerpark dankt zijn naam aan de ligging naast de voormalig Berlijnse muur waar nog steeds een groot deel van te zien is. Afgelopen november was de val van de Berlijnse muur precies 25 jaar geleden.
Humboldthain Volkspark Humboldthain is één van de vele parken in Berlijn. De bouw dateert uit het jaar 1869. Vanaf de verbunkerde ‘Flaktürme’ die nu dienstdoet als uitkijktoren, genieten we van een adembenemende ondergaande zon over Berlijn.
Moritzbar Op zondagavond chillen doe je in de Moritzbar (Adolfstraat 17, Wedding). Deze bar heeft een knusse woonkamer waar de eigenaar iedere zondagavond samen met vrienden naar de Duitse krimi Tatort kijkt. Bestel een kopje koffie óf, waarom ook niet, een fles bier en kijken maar. Berlijn, we gaan je missen. We’ll meet
again. For sure.
GETTMAG 85
TEKST KIRSTEN VAN DER PUT FOTOGRAFIE ZENITH SCHMITZ
Dordrecht als filmstad Regisseurs komen met bosjes tegelijk naar Dordrecht om hun film op te nemen. Dordt heeft zo haar mooie plekjes, dat weten we. Maar wat maakt van een stad een goede filmstad. Gett vroeg het aan de kenners. Locatiescouts en filmmakers aan het woord.
Locatiescout Franck Hakkert is een oude rot in het vak. Al 36 jaar werkzaam in de filmindustrie met titels op zijn naam als Pietje Bel, Celblok H en jawel, Te land, ter zee en in de lucht. Kennelijk heeft ook dat programma, buiten het vinden van een stel malloten die graag willen zwemmen, zo haar eisen. Een veelzijdig baantje dus. ‘Ik heb wel eens een opdracht gekregen om mooie locaties in Italië te scouten. Dan doe je dat natuurlijk. Ik vloog erheen, huurde een auto en ging op zoek. Ter plekke kreeg ik de vraag of ik even een vliegtuig kon huren om foto’s te maken van Toscaanse dorpjes.’
GETTMAG 87
Klinkt als een vervelend baantje, Franck. Maar wat maakt Dordt zo
geschikt om een film op te nemen? ‘Ik ben echt een fan van Dordrecht. Natuurlijk zijn de locaties fantastisch, ik ben vooral weg van de oude havens. Maar wat eigenlijk nog wel het belangrijkste is, is de samenwerking met gemeente, bedrijven en de bewoners. Dat gaat altijd heel soepel in Dordt. De gemeente snapt dat het promotie is voor Dordrecht wanneer er een film wordt opgenomen. En daarom steken zij zelf ook hun nek uit om te zorgen dat er filmopnames kunnen plaatsvinden. Vergunningen, het afzetten van bepaalde straten tijdens het filmen, de gemeente regelt dit allemaal snel. Dat werkt fijn.’
Ook filmmaker én Dordtenaar Peter Baerveldt (20) geeft aan dat Dordrecht een makkelijke stad is om in te filmen. Peter: 'Dordrecht heeft een uniek karakter. Niet alleen zijn er veel bijzondere plekken om te filmen, de mensen in Dordrecht zijn ook heel sociaal. Tot nu toe vond geen van de locatie-eigenaren het een probleem dat ik kwam filmen. Als je aangeeft wat je plan is en dit duidelijk communiceert, werken ze altijd mee. En een flesje wijn, doet soms ook wonderen.'
Sociale Dordtenaren, een gemeente die lekker meewerkt, allemaal
leuk en aardig. Maar het ligt toch vooral aan de pittoreske straatjes
en doorkijkjes, of niet soms? ‘De oude binnenstad is inderdaad prachtig. Vooral de stadsgrachten en ’t Hof zijn mooi’, zegt locatiescout Dylan Donia (bekend van de speelfilm ‘Lena’). ‘Kijk naar de film Zwartboek, die is ook in Dordrecht opgenomen. De locatie en de sfeer van de Grotekerksbuurt past perfect binnen het plaatje dat in de film wordt neergezet.’ Regisseurs die op zoek zijn naar een Oud-Hollands plaatje, zitten bij ons dus goed.
In 2015 gaan er weer twee films in première waar stukjes Dordrecht in te zien zijn. Afgelopen zomer nam regisseur Johan Nijenhuis zijn ‘Apestreken’ op. De Pottenkade, ’t Hof, de Wijnbrug en de Munt komen allemaal voor in de oer-Hollandse familiefilm. Niet veel later was de Pottenkade het toneel van de opnames voor ‘Michiel de Ruyter’. Naar verwachting vanaf 29 januari te zien in de bioscoop.
Dordrecht als locatie – de films op een rij: - Kruimeltje - Zwartboek - Het Bombardement - Who am I (ja, met Jacky Chan) - Pietje Bel - Sonny Boy - Dolfje Weerwolfje - Apestreken - Michiel de Ruyter
GETTMAG 89
De lekkerste koffie van Nederland
WINNAAR Koffie Top 100 2014 vindt je bij Coffelicious
Wijnstraat 182 - Dordrecht - T 06 4810 09 72
coffeelicious.nl
88 x 115 mm
Meer weten over leuke zaken in Dordrecht?
Gett the ‘Dordrecht app’ in de appstore!
®
design thinking Een 8,5
FOTOGRAFIE FREDERIKE SLIEKER
De beste manier om uitstekende service in een restaurant te krijgen is tussen neus en lippen door te melden dat je restaurantrecensent bent. Ik deed het een keer toen we met twee families gingen eten bij Villa Augustus. Bij binnenkomst meldde ik dat ze een 7,2 op Iens.nl scoorden en ik benieuwd was of ze dat gemiddelde omhoog konden krijgen. De vriendelijke jongeman glimlachte maar ik kon niet ontdekken of dat van vreugde of van de zenuwen was. Achteraf bleek dat het laatste maar daar gingen eerst een aantal flaters aan vooraf. Ik zal jullie verdere details besparen maar het eindigde met een bijna rechtopstaande vork in het bovenbeen van mijn nicht. Op mijn ‘daar gaan weer een paar tienden van een punt’ liep de vriendelijk grimassende jongeman naar één van zijn collega’s om het voorval met veel handgebaren uit te leggen. Aan alles wat er fout ging, kon de jongeman weinig doen. Zelfs de vork was het resultaat van domme pech en de onoverkomelijke gevolgen van de zwaartekracht. Nooit heb ik zoveel gratis gekregen bij Villa Augustus. Het was een geweldige avond en we hebben heerlijk gegeten. Ook met de jongeman heb ik nog steeds een leuk contact en ik kom er nog veelvuldig. Ik ben een echte fan van Villa Augustus en ben er trots op dat we zo’n mooie plek in Dordrecht hebben. Als ik ze een cijfer zou moeten geven, zou dat een 8,5 zijn. En dat is direct een mooi bruggetje naar waar ik het eigenlijk over wil hebben. Het beoordelen van een restaurant doen we vaak aan de hand van wat er allemaal goed en fout ging. En als het fout gaat, kan dat wel eens nare gevolgen hebben voor je beoordeling. Volgens mij liggen er kansen in hoe je met je fouten om gaat. Zo vertelde de miljoenen te besteden eventmanager van Cap Volmac me ooit dat ‘ie iedereen altijd een kans geeft en ze vervolgens beoordeelt op hoe ze met fouten om gaan. Toen mijn vrouw en ik vrijdagmiddag onverwachts op het heerlijke terras van Jongepier aan de Sauvignon Blanc zaten, te genieten van het zoveelste laatste mooie weekend besloten we niet te koken maar een pizzaatje te halen. Bij 8,5. Ik had daar van de zomer al heerlijk gegeten. Ik bestelde de pizza van de week. Dat leek me het makkelijkst na een paar SB’s. Ik hoefde dan namelijk alleen te wijzen naar het bord buiten op het terras waar de pizza van de week op gekrijt stond. Ondanks dat het erg druk was, hadden we onze pizza snel en vertrok ik met vrouw achterop op de Gazelle richting huis om er daar achter te komen dat ze verkeerde pizza in de doos hadden gedaan. Die overigens heerlijk was. Toen mijn vrouw en ik laatst weer zaten te genieten van het zoveelste mooie laatste weekend besloten we toch weer naar 8,5 te gaan want zelfs die foute pizza was een goede. We bestelden drie pizza’s en de eigenaar vertelde mij dat ‘ie de vorige keer nog achter me aan was gerend omdat ik de verkeerde pizza mee had gekregen. Dat doet ‘ie de volgende keer niet meer. Hij wist namelijk niet dat ik een fanatieke fietser ben die met een mooie vrouw achterop en honger heel hard kan fietsen. Maar hij wist nog wel dat ik weken geleden een verkeerde pizza had meegekregen. Sterker nog, hij wist ook nog welke pizza ik toen besteld had. En die kreeg ik nu gratis. Dordt heeft er een goede en leuke pizzeria bij. Met een ondernemer die risico’s durft te nemen en zijn fouten goedmaakt. En niet onbelangrijk. Heerlijke pizza’s maakt. Mijn oordeel: 8,5 En waar heb je daar tegenwoordig nog een goede pizza voor?
Meer verhalen? Er staan ruim 600 verhalen op mijn blog en daar komt er elke dag één bij. zenoemenhetdesignthinking.wordpress.com Lees en download alle verhalen GRATIS op www.slideshare.net/cornoltee/ zenoemenhetdesignthinking
Cor Noltee- Design Thinker GETTMAG 91
b ie rt
TEKST ILSE VAN DRIEL FOTOGRAFIE ZENITH SCHMITZ
je?
Kerst, oud en nieuw, nieuwjaarsborrels, reden genoeg om een paar keer net iets te diep in het glaasje te kijken in december en januari. Geeft niet, hoort erbij. En wat blijkt: wij Hollanders zijn eigenlijk maar amateurs als het gaat om een biertje wegtikken, vergeleken met de rest van de wereldbevolking. Een fijn lijstje alcoholfeitjes op een rij. Bovenaan staan de inwoners van Palau. Pawattes? Ja, wij moesten ook even opzoeken waar dat precies ligt... Een klein landje in Oceanië, bij Indonesië daar in de buurt. Van de ongeveer 340 eilanden waar het land uit bestaat, zijn er slechts twaalf bewoond. De eilandbewoners van dit tropische staatje kunnen er wat van. Per jaar drinkt de gemiddelde Palau’er zo’n 8,68 liter alcohol uit bier (wat gelijk staat aan ongeveer 173 liter bier). Ze trekken hun neus op voor andere alcoholische versnaperingen. Palau houdt van bier.
GETTMAG 93
Vlak achter Palau, komt Tsjechië. Dat verbaast ons dan weer niets. Menig toerist gaat toch naar Praag om de kunst van het bierproeven te ervaren. Met 170 liter per jaar per inwoner, drinken ze lekker door in dit voormalige Oostblokland. Ja reken maar uit. Een kleine halve liter bier per dag. Dag in dag uit dus. Op nummertje drie staan de Seychellen. Die kleine eilandengroep net boven Madagaskar, Afrika. Het land mag dan tot de kleinste landen ter wereld behoren, ze weten wel hoe ze moeten drinken. Met een gemiddelde van 143 liter, en dus 7,15 liter alcohol, scoren ze best lekker. Dan volgen nog Ierland, state the obvious, Azerbaijan op vijf, Oostenrijk op zes en onze immer gemütlichen oosterburen doen het aardig op nummer zeven met 124 liter bier per jaar. Je zou toch zeggen dat met de jaarlijkse Oktoberfesten het gemiddelde wel iets hoger ligt, maar niets is minder waar. Al kan dat ook liggen aan al die niet-Duitsers die in oktober naar de bierhallen trekken en een paar dagen later doodleuk weer vertrekken en het gemiddelde van de Duitsers niet echt omhoog helpen. Onder aan de ‘top tien’ bungelen buurlanden Estland en Litouwen. Van die Balten hadden we persoonlijk ook iets meer verwacht. Koude winters, donkere dagen, dan is een stevig biertje een welkome warme vriend. Maar met ongeveer 110 liter bier, valt dat dus eigenlijk best mee. Wellicht ligt Wodka meer in hun alcoholische straatje. Hekkensluiter is België. Bier brouwen kunnen ze sowieso. Drinken dus kennelijk wat minder. Met meer dan 1100 soorten bier, en ruim 180 brouwerijen, zou je toch denken dat onze zuiderbuurtjes iets hoger op het lijstje staan. Met 109 liter bier per jaar staan ze net iets onder de Esten en de Litouwers. We zijn hier overigens wel uitgegaan van bier met een alcoholpercentage van ongeveer 5 procent. Het zou zomaar kunnen dat het percentage een heel stuk hoger ligt, als we al die zware speciaalbieren ook nog zouden meerekenen. Maar daar wagen we ons niet aan. Maar waar staat Nederland dan op deze alleszeggende ranglijst? Nou, op een ietwat teleurstellende zestiende plek dus. De ‘gemiddelde’ Nederlander, voor zover die er is, drinkt 94 liter bier per jaar. Een vaasje per dag dus. We willen het alcoholgebruik van onze lezers allesbehalve stimuleren. Maar een zestiende plek is niet echt iets om trots te zijn. Wij van Gett zullen in ieder geval een poging doen om het gemiddelde iets op te krikken, door flink te proosten op nummertje #6! PS: laat je vooral niet afschrikken door de foto’s, wil je deze toestand bereiken, moet je waarschijnlijk eerst naar Palau voor een cursusje bier drinken. Bron: alletop10lijstjes.nl
GETTMAG 95
‘Nederland staat op een ietwat teleurstellende zestiende plek’
GETTMAG 97
Er komt de laatste tijd ontzettend veel moois uit de regio op muzikaal gebied. Op alle
vlakken timmeren bands uit de Drechtsteden hard aan de weg en worden er heel fijne,
bijzondere, vette, dikke of originele platen gemaakt. Deze bands spelen alleen nogal
eens verstoppertje en de releases zijn daarom niet altijd even makkelijk te vinden. Een
overzichtje van wat er onlangs is uitgekomen of uit gaat komen.
Laura Vane & The Vipertones – BodyQuake
(Soul, Funk, R&B, Pop) De deels Dordtse Vipertones en hun Britse zangeres Laura Vane brachten eerder dit jaar hun derde langspeler uit: BodyQuake. De fijne ritmische thema’s, aanstekelijke orgellijntjes, de sterke, mooie stem van Laura Vane en de mix van vele verschillende genres is terug. Maar waar in de vorige twee albums de Jazz vaak terug te vinden was tussen de Soul en Funk, wordt op BodyQuake vaker gegrepen naar de guitar-driven Rock zoals in de twee singles op de plaat, Hot Money en BodyQuake. Ook is de balans tussen Soul en Funk meer opgeschoven naar de Soul. Gelukkig gaat dit niet ten koste van de groovyness van de plaat, want tracks als Pictures en Just do It laten nog steeds zonder dat je het door hebt je lichaam automatisch meebewegen. De veranderingen ten opzichte van het vorige werk, samen met het gebruik van vele bijzondere instrumenten maken van BodyQuake een frisse, relaxte, dansbare plaat van de hoge kwaliteit die we gewend zijn van deze topband.
Savoy Room – Savoy Room
(Jazz, Afrobeat, Funk) Dat Jazz iets voor oude mensen is, ontkracht de volgende band volkomen. Savoy Room, uit onder andere Dordrecht en Rotterdam, bestaat uit vijf jonge muzikanten met een frisse, vernieuwende kijk op het genre. Na twee jaar kwam begin oktober hun eerste plaat uit. Volledig zelf geproduceerd, opgenomen en gemixt in een zelfgebouwde studio. Zelfs het ontwerp van het artwork werd dicht bij huis gehouden. De nicht van toetsenist Casper Houtman ontwierp deze met foto’s die ze maakte na het luisteren van de plaat. Het resultaat mag er zijn. Loungy nummers als Sinking Feelings en New Vanilla worden afgewisseld met een funky track als Get Up! Er wordt geëxperimenteerd met Afrikaanse sounds zoals in Sababe en Africa of met synthesizers en andere elektronische instrumenten, zoals in Floating & Fading en Metropolis. De typerende dwarsfluit en zwoele, dromerige stem van zangeres Lotte Okkerse zorgen ervoor dat al deze verschillende genres geen onsamenhangend geheel worden, maar elke keer weer die zelfde herkenning oproepen. Savoy Room is een heerlijke plaat om op te ontspannen na een zware dag, maar ook zeer geschikt om een avondje op te dansen en zelfs als achtergrondmuziek. Alleen is de kans dan erg groot dat je gesprekpartners hun aandacht in jou verliezen, omdat ze liever naar dit fantastische album luisteren.
TEKST TED VAN AANHOLT
Sun Rider – Fuzz Mountain
(Stoner Rock) Het is echter zeker niet alleen Jazz en Funk in Dordrecht, want in oktober kwam ook Fuzz Mountain, de LP van Stoner Rockband Sun Rider uit. De bijzonder mooie, doorzichtig oranje plaat is 24 oktober in Bibelot gereleased tijdens hun optreden in het voorprogramma van DeWolff. Fuzz Mountain is een ode aan het gitaarspel. De zeven tracks staan vol met de meest te gekke gitaarriffs, licks en solo’s. Alleen de solo aan het begin van Sun Worshipper is genoeg om het hart van een gitaarliefhebber sneller te laten kloppen. Hiervoor wordt een ontzettend stevige basis gelegd met energieke drums en een diepe, zware baslijn en het geheel wordt versierd met de rauwe lyrics van zanger Michael Philippo. Elk van de zeven nummers is een reis op zichzelf, zoveel verschillende aspecten zitten er verscholen in de nummers, waarin het aanbreken van een gitaarsolo het moment is dat je over een bergtop heen komt en een onvergetelijk panorama voor je ziet liggen. Fuzz Mountain klinkt zoals de albumhoes eruit ziet, episch. Deze plaat is een aanrader voor elke fan van harde, krachtige, donkere rock.
Ego.Riser – Building Bridges
(Metal, Metalcore, Screamo) Het zou een eenmalig project zijn. Alle muzikanten waren veel te druk met andere projecten om hier echt iets van te maken. Maar hun optreden op Dordt is Hard beviel zo goed dat Ego. Riser door is gezet. Na een aantal wisselingen in de bandformatie staat er nu eindelijk een stevige band met muzikanten uit onder andere Death Letters, Elle Bandita en Timeless Hour. Nu is het eindelijk tijd om een eerste EP te releasen. Tijdens Request Fest op 20 december in Bibelot zal Building Bridges gereleased worden. Zes keiharde tracks met een goede balans tussen cleane en screamo zang en een strakke en originele begeleiding. Metalcore wordt gecombineerd met hier en daar een vleugje Metal, Mathcore en Post-hardcore. Nummers om heerlijk op los te gaan. Ego.Riser borduurt voort op de Dordtse heavy music traditie en brengt deze naar een nieuw niveau.
Brandwerk – Water voor de Oogst
(Hip-Hop) Als allereerste mogen wij ook het nieuwe album van de hiphopformatie Brandwerk, met roots in Dordrecht, beluisteren. Water voor de Oogst zal pas volgend jaar uitkomen, maar wij hebben al toegang tot de twaalf demo's die uiteindelijk de tracks zullen worden. Na het luisteren hiervan kan volmondig gezegd worden dat deze formatie het album gaat neerzetten waar we allemaal op hopen. 2014 was het jaar van Brandwerk met een finaleplek bij de Grote Prijs van Nederland, bijzondere gigs op het bevrijdingsfestival en tijdens de opening van de H&M flagshipstore in Rotterdam en dit najaar een aantal optredens tijdens de Popronde. Met Water voor de Oogst lijkt Brandwerk deze lijn in 2015 door te zetten. Het album is niet gebouwd op de releases van oudere platen maar bestaat volledig uit nieuwe tracks. Deze klinken volwassener en professioneler maar zijn nog steeds typisch Brandwerk. Vette, originele beats, poëtische en heerlijk getimede lyrics gecombineerd in zowel energieke als gevoelige nummers. Water voor de Oogst kan er wel eens voor gaan zorgen dat Brandwerk doorstoot naar de eredivisie van de Nederlandse Hiphop. Deze plaat heeft er in ieder geval het niveau voor.
GETTMAG 99
..
TEKST & FOTOGRAFIE VALENTIJN KATTEMOLLE
®
Away
'Tiene musica Boliviana, Franco?'
Valentijn in Zuid amerika Terwijl de reggaeton muziek de speakers uit knalt en het geluid van de golven overschaduwt (ik zit naast een van de boxen), surfers vallen en weer op hun board klimmen, een pelikaan rustig rondjes cirkelt boven de branding en twee kinderen van een jaar of 8 me aanstaren van buiten de bar, zit ik aan de bar een verhaal te schrijven. Het mag duidelijk zijn: ik zit aan de kust. Van Perú. El Perú moet ik eigenlijk zeggen. Specifieker nog: in Huanchaco. Een klein surfdorpje ongeveer 500 kilometer ten Noorden van Lima.
Onze eigen Valentijn is er vier maanden vandoor. Geeft niet, we redden het ook wel zonder hem. Maar toch fijn om te horen dat hij nog leeft. Zijn verhaal, vanuit Bolivia.
Perú is tof, maar ik heb gekozen om over een andere magische plek te schrijven. Bolivia. Bolivia is een klein maar divers land, dat een hoop te bieden heeft. Behalve een zee. Niet voor niets heeft het de naam 'el corazón de Sudamérica', omdat het bijna ingesloten ligt in het midden van het continent. Onmisbaar tijdens een bezoek aan Bolivia is een x-aantal daagse jeeptour vanuit Uyuni over de zoutvlakte, langs de lagunes, geisers, bergen en flamingo's. Wij, mijn reisgenoot en ik, kozen voor een driedaagse tour.
GETTMAG 101
In Uyuni, een woestijnstadje in het Zuiden van Bolivia, kom je om in de touragencies. En pizzeria's. Onze reisgenoot Vinicius, een Braziliaan die vooral van wijn en vlees houdt en daar ook graag over vertelt, wil koste wat het kost minimaal 10 van de 137 touragencies vergelijken. In feite geen domme gedachte. Fatale ongelukken tijdens verschillende tours zijn helaas geen zeldzaamheid als gevolg van dronken chauffeurs. Terwijl onze andere reisgenoot met een fiks buikkrampje (ik zal het netjes houden) in bed ligt, gaan we op zoek naar een relaxte agency met nuchtere chauffeurs. De avond blijkt niet lang genoeg, ’s ochtends vervolgen we onze zoektocht. Met een lichte kater, die Braziliaan met z'n wijnen, maken we de volgende ochtend onze keuze. Na het inslaan van water (belangrijk!), sandwiches, zonnebrand en een x-aantal flessen wijn (belangrijk!), kwamen we zoals de Boliviaanse etiquette voorschrijft een mooi aantal minuten te laat aan bij de jeep van onze chauffeur. Franco, een klein, gezet en beetje vies mannetje.
'Tiene musica Boliviana, Franco?' Klinkt het vanaf de achterbank terwijl we wegrijden. Met enige moeite wurmt Franco een USB-stickje uit z'n broekzak en stopt deze in de autoradio. Na enkele minuten rijden, stoppen we bij wat Franco's huis blijkt te zijn. 'Es tu hermosa?' (is zij je liefje?), klinkt het weer vanaf de achterbank, als gevolg van het vrouwtje dat een zak cocabladeren en een rol toiletpapier naar de auto komt brengen. 'No es mi cama' (ze is mijn bed), antwoordt Franco gevolgd door een bulderende lach. Een praktijkvoorbeeld van de Boliviaanse machocultuur. Dan gooit hij een aantal cocabladeren door de kier van het autoraam naar buiten, slaat een kruisje en rijdt weg. De cocabladeren zijn voor Pacha Mama (moeder natuur). Grappig, hoewel vrijwel alle "Andeans" katholiek zijn, gelooft meer dan 90 procent nog in de Inka-goden, waaronder Pacha Mama. De eerste stop die we maken is bij Cementerio del Trenes. Een begraafplaats van treinwrakken op een afgelegen stuk ‘woestijn’. Hoewel erg tof om te zien, is foto's maken zonder 300 andere toeristen op je foto te hebben, praktisch onmogelijk. Al snel daarop rijden we de zoutvlaktes op. Gigantische leegtes en stiltes omringen ons. En overal waar je kijkt zout. Meer dan 10.000 vierkante kilometer groot. Opeens klinken de spookverhalen van verdwaalde en overleden mensen op deze zoutvlakte zo gek niet meer. Salar de Uyuni was ooit een gigantisch meer dat 40.000 jaar geleden opgedroogd is. De stop die we daarop maken, is bij Isla del Pescado. Een ‘eiland’ met onwijs grote cactussen.
‘De laatste stop die we maken op de eerste dag is in het hostel. Geheel gemaakt van zout.’
De laatste stop die we maken op de eerste dag is in het hostel. Geheel gemaakt van zout. Tenminste, dat zeggen ze. Maar dat is niet helemaal waar. In ieder geval loop je rond in losliggend zout. Het hostel bevindt zich in the middle of nowhere, dus ideaal sterren kijken 's nachts op 4000 meter hoogte met een fles wijn en een bloedneus. Halverwege dag twee zijn we de twaalf steeds weer herhalende tracks op het USB stickje van Franco wel zat en tovert Felipo, één van onze tourgenoten, wat vage Duitse elektronische muziek tevoorschijn. Iedereen blij. Franco snapt er geen hol van, maar blijft rustig doorkauwen op zijn bal cocabladeren. Dag twee bestaat uit het bezoeken van verschillende meren, lagunes en bergen. De lagunes zijn allemaal verschillend gekleurd. Bizar om te zien. Onze tweede stop die dag, de eerste was bij een berg waarvan ik de naam niet meer weet, is bij laguna verde: een groen gekleurd meer met een waanzinnige weerspiegeling. Onze gids Franco probeert ons ondertussen wijs te maken dat het zielige plasje water naast Laguna Verde, laguna blanco is, zodat hij niet om hoeft te rijden. Zonder te stoppen rijden we daarna door naar Laguna Colorado: een rood gekleurd meer gevuld met flamingo's en tevens de eindbestemming van de dag twee.
We staan de volgende dag om 4:00 uur naast ons bed. 'En geen minuut later', had Franco ons de avond ervoor medegedeeld. Helaas bleek hij er zelf niet te zijn, de lul, en zaten we met een gevoelstemperatuur van min tien tevergeefs op ons ontbijt te wachten. We hebben een krap schema op onze laatste dag, die vooral bestaat uit de twaalf uur durende terugrit naar de bewoonde wereld. Toch valt er op dag drie nog genoeg te zien. Om te beginnen een schitterende zonsopgang. Maar die hebben we samen met het ontbijt ook gemist door de afwezigheid van Franco. Gelukkig waren de geisers, ondanks de stank, meer dan de moeite waard. En het thermaal water, iets later, maakt ook een hoop goed. Hoewel Franco na een kwartier een einde komt maken aan het plezier, want we moeten verder. Na drie dagen met Franco in een Jeep, arriveren we weer in Uyuni.
s
’
GETTMAG 103
Gett Trends What's hot in 2015 Nieuw jaar, nieuwe kansen én nieuwe trends om te volgen. Of juist nieuwe trends om rebels tegenin te gaan. In samenwerking met Sanne Konings van YoungWorks, een bureau dat zich bezighoudt met jongerencommunicatie en trends, hebben wij de meest opvallende trends voor 2015 op een rijtje gezet.
#The Selfie generation Wie de selfie nog niet kende, komt óf van een andere planeet óf heeft een jaar ondergedoken gezeten in een bejaardentehuis. Selfie is zelfs het Van Dale woord van het jaar 2013 geworden met als definitie: 'fotografisch zelfportret, vaak gemaakt met de camera op armlengte en gepubliceerd op een sociaalnetwerksite'. Het delen van bewuste ervaringen op social media is tegenwoordig de normaalste zaak van de wereld. Maar er is nu een 'upcoming' tegentrend namelijk de ‘unselfie' of 'ugly selfie'. Wanneer je een unselfie op social media plaatst dan zal je deze foto niet uit je beste hoek hebben gemaakt. Het is juist het tegenovergestelde van de geposeerde, 83 keer overgedane, gefilterde selfie. Het is niet meer cool als je je zorgen maakt over hoeveel likes je krijgt. En het mag zeker niet overkomen alsof je heel lang hebt nagedacht over een foto die je plaatst op facebook of instagram, want dan lijkt het alsof je niks beters met je leven hebt te doen. Oh ja, en de duckface willen we helemaal niet meer zien. Bedankt.
#Duurzaamheid Ook op het gebied van mode speelt bewustzijn een belangrijke rol in 2015. Toen in april vorig jaar een kledingfabriek in Bangladesh instortte werd duurzame mode het gesprek van de dag. Mensenlevens zijn tijdens de ramp letterlijk verpletterd door het zware gewicht van de fast fashion industrie. Sindsdien is globaal een nieuw bewustzijn ontstaan over de herkomst van onze kleding. Het aantal jonge ontwerpers en labels dat zich inzet voor duurzaamheid blijft met de dag groeien. Ook het nieuwsbericht eind oktober dat C&A, H&M en Primark indirect zaken doen met textielspinnerijen die jonge werkneemsters uitbuiten draagt bij aan het bewustzijn van consumenten. Mensen gaan in de toekomst meer naar bedrijven zoeken die bij hun overtuigingen aansluiten.
TEKST KIRSTEN VAN DER PUT ILLUSTRATIES ELVIRA OOMENS
#Healthy Op het gebied van eten is sinds een paar jaar de gezonde levensstijl steeds populairder geworden. Rens Kroes, het zusje van Doutzen, bracht het boek Powerfood op de markt met daarin haar favoriete recepten voor een healthy en happy lifestyle en opeens zie je iedereen elke ochtend vrolijk aan een sapje: 'Nieuw recept! Lekker joh, een spinazie-gember-wortel-cayennepeper shake'. Quinoa, chia-zaad, speltbrood, we hadden er allemaal nog nooit van gehoord, tot alle modellen foto's plaatsten van hun superfoods. Iedereen probeert steeds bewuster te zijn van wat ze eten, hoe vaak en wanneer ze bewegen en om mentaal en fysiek gezond te leven. Het is alleen de vraag of wij hier niet te ver in doorslaan. Zeker als je weet dat een vrouw uit de Verenigde Staten is overleden aan detox-thee.
#New Modesty De nieuwste jongerentrend is de New Modesty, oftewel de nieuwe bescheidenheid. Het is niet meer hip om te high winen bij de nieuwste hotspot of in de nieuwste merkkleding rond te lopen. Een ouderwets broodje kaas en een trui met versleten gympen zijn genoeg voor de New Modesty-jongeren. Ook de subculturen vervagen in 2015 omdat jongeren elementen uit verschillende culturen, religies, klassen en seksen halen. 'Doe maar gewoon normaal', lijken aanhangers van deze trend te willen zeggen.
#Gett trendy Lekker clichĂŠ maar toch ben je het meest trendy als je lekker in je vel zit. Wees jezelf en Gett your own style.
GETTMAG 105
TEKST ANNA ASSMANN FOTOGRAFIE RUUD BAAN
Waar is het allemaal begonnen? Nike, Puma, JFK Magazine, de Bijenkorf,
Vuur. Kleur. Explosies.
Ruud Baan. ->
Radio 538, Hollands Next Top Model, zo kunnen we nog wel even doorgaan. Het oeuvre van Ruud Baan (44, uit Dordrecht) is zeker niet misselijk. Een eigen, kleurrijke stijl die opvalt en blijft ontwikkelen. Een sterke signature dus. Succesvol talent van eigen bodem, een gevalletje Gett proud.
-> STERRENSTOF
GETTMAG 107
'Mijn vader fotografeerde, ik denk dat dat een eerste inspiratiebron is geweest. In mijn jeugd was ik er al veel mee bezig, daarnaast tekende en schilderde ik. Eerst heb ik het propedeusejaar van de kunstacademie in Tilburg gedaan, daarna ben ik me gaan specialiseren in fotografie aan de KABK (Den Haag). Mijn afstudeeropdracht ging over de hiphopscene. Met het eindresultaat ben ik bij Nike gaan leuren en zo kreeg ik daar m'n eerste opdracht.'
Is dat ook het moment waarop jouw stijl is ontstaan? 'Je eigen stijl ontstaat gaandeweg. Het is iets wat zich blijft ontwikkelen. Natuurlijk zijn er wel dingen die steeds terug komen. Zoals kleur, ik doe ook veel met beweging. Ik houd van toys for boys in de zin van explosies, poeder en vuur. Al moet je daar ook wel mee uit kijken. Als je dat teveel doet, wordt het op den duur 'daar is hij weer met z'n explosies'. 'Oh Ruud Baan, die doet alleen maar beweging'. Dat is niet zo. Ik maak ook portretten, lifestyle en modegerelateerde dingen. Maar mensen hebben het aan de andere kant ook nodig, om iets in hokjes te kunnen plaatsen.' 'Het is niet zo dat ik de enige ben die dit doet. Maar ik ben er al wel een tijdje mee bezig. Gaandeweg is het zo ontstaan. Op gevoel. Door dingen uit te proberen. Dat vind ik zo tof aan fotografie. Ik ben nu nog steeds bezig met experimenteren, uitproberen. Van het ene kom je weer op het andere uit. Het staat niet stil.'
Plagiaat? Blijkbaar werkt een concept dan zo goed dat anderen het ook gaan doen. Wat zijn de zwarte bladzijden uit jouw carrière? 'Opdrachten aannemen die je eigenlijk helemaal niet liggen. Een concept dat je niet aanstaat. Waarom ik dat toch deed? Omdat je denkt, ook al is een concept echt slecht, ik kan er wel wat van maken. Soms kun je ook gewoon geen klik hebben met een opdrachtgever of ze verwachten iets onhaalbaars: een opdracht waarbij de nadruk op computerbewerking ligt - wat op zich niet erg is -, maar dan wel zeggen 'het moet er realistisch uit zien.' 'Iets anders vervelends, wat je niet helemaal tegen kunt gaan, is als mensen jouw idee gaan namaken. Je gaat een bepaalde richting op en later blijkt dat mensen die eerst als assistent voor je werkten, jouw werk nu kopiëren. In het verleden ben ik daar wel pissig over geweest. Nu zie ik dat meer als een compliment. Blijkbaar werkt een concept dan zo goed dat anderen er ook mee aan de haal gaan.'
Wanneer ben je echt tevreden? 'Als de persoon die ik gefotografeerd heb er blij mee is. Dat is wel mijn uitgangspunt. Of het nou een advertorial of een portret is, dat vind ik toch wel erg belangrijk. Er zijn ook fotografen die dat helemaal los laten en puur en alleen gaan voor het beeld dat ze zelf in hun hoofd hebben. Dan staat iemand bijvoorbeeld net op de foto als diegene heel awkward kijkt. Kan zeker interessant zijn, maar dat vind ik zelf lastig. Afgezien van dat ben ik natuurlijk tevreden over een foto als 'ie helemaal klopt.'
Welke opdrachten zijn je het meest bij gebleven? 'Het project voor C1000: 'Stars Of Football'. Met alle grote voetballers van Nederland. Van Van Persie, Sneijder tot en met Van Basten en Cruyff. Het was een soort tegenhanger van Albert Heijn, met die voetbalkaartjes. Zij maakten heel statische, niet bewegende beelden. Wij gingen daar helemaal tegenin door op elke foto zware actie uit te beelden en alles op locatie te schieten. Foto's in 3D met poeder en vuur. En ik ben er van het begin af aan bij betrokken geweest, dat was ook tof.' 'Een ander project waar ik met veel plezier aan heb gewerkt, is het Nationaal Ballet, Amsterdam. Daar heb ik - af en aan - toch zo'n 7 á 8 jaar voor gewerkt. Het is echt fantastisch om met die dansers te werken. Qua discipline, wat ze kunnen. Het is bijna bovennatuurlijk. Tot in detail kun je de beweging kneden. Ze zijn zo bewust van hun eigen zijn, hun eigen lichaam, dat gaat heel ver. Ze kunnen in allerlei mogelijke posities op de foto en er een expressie bij hebben alsof het ze geen moeite kost. Het gaat erom dat de expressie de beweging kracht bij zet. In het geval van boxers of voetballers kan een felle gezichtsuitdrukking weer mooi zijn.'
Dat vind ik zo tof aan fotografie: je blijft experimenteren, uitproberen. Het staat niet stil. Wat staat er nog op je wensenlijstje? 'Ik zou graag nog een keer foto's willen exposeren in een galerie. Dat mensen het meer als een kunstvorm gaan zien.'
-> NICK & SIMON
GETTMAG 109
-> VAN PERSIE
GETTMAG 111
C. de Reus
Lederen en suède kleding Voorstraat 280 - Dordrecht Ridderhof 89 Ridderkerk T 0180 - 46 53 77 / 06 131 09 614
Alles weten over leuke winkels in Dordrecht?
ETEN DRINKEN VERGADEREN
DANSEN
CULTUUR RECEPTIES
MUZIEK
Merz beschikt over een vernieuwde bovenzaal die zich uitstekend leent voor recepties, workshops en vergaderingen.
Merz Dordrecht Korte kalkhaven 3 3311 JM Dordrecht 078 613 2582 info@merzdordrecht.nl http://caferestaurantmerz.nl
Gett the ‘Dordrecht app’ in de appstore!
Rick Vreezen
#pictura200jaar #Gettfeliciteert #RickVreezen Rick Vreezen (28) uit Utrecht mag zich de gelukkig winnaar noemen van de Pictura Instagramwedstrijd #pictura200jaar. Zijn foto, als het ware een mini-collage van een beeld in Pictura en een foto van een typisch Nederlandse lucht, heeft juryleden Ruud Baan en Folkert K채ttemolle weten te overtuigen. 'Ik kom regelmatig in Pictura, voor de toffe collecties. Soms is het wat moeilijke kunst, maar er hangen ook vaak hele mooie dingen tussen.' De Utrechter is zo nu en dan in Dordrecht om vrienden te bezoeken en kan het dan vaak niet laten om even het pand van het Teekengenootschap aan de Voorstraat binnen te lopen. Zijn eigen, hedendaagse interpretatie van de kunstwerken van de tentoonstelling 200 jaar koninkrijk - 200 jaar (schilder)kunst, is dan ook het resultaat van zo'n terloops bezoekje. Als winnaar van de Instagramwedstrijd, in het kader van de tentoonstelling , mag hij een kunstwerk van Anja de Jong, lid van Pictura, uitkiezen. Daarnaast mag hij zich uiteraard een terechte winnaar noemen. Gefeliciteerd Rick!
GETTMAG 113
EEN JONGE, DYNAMISCHE DOELGROEP BEREIKEN?
adverteer in Gett! GETT VERSCHIJNT VIER KEER PER JAAR IN EEN OPLAGE VAN 10.000 EXEMPLAREN KIJK OP GETTMAGAZINE.NL VOOR DE TARIEVEN
Stuur een mailtje naar info@gettmagazine.nl of bel naar 078 610 55 50. GETT #7 VERSCHIJNT MAART 2015