Boottest
Tekst: J. Lundegaard Foto’s: Boréal, J. Lundegaard
Boréal 44 - gestrande 4 • januari 2010 • VAREN
Belgen in Bretagne Zeilboten heb je in veel vormen en maten maar bij de keuze moet je eigenlijk uitgaan van het gebruik. De reizende zeilers hebben heel specifieke wensen ingegeven door de vaargebieden die ze verkiezen. Varen zakte af naar Bretagne om de Boréal 44 te testen in heel bijzondere omstandigheden. Op een ontketende zee met meer dan 50 knopen wind maakten we kennis, klaar voor alle windstreken.
VAREN • januari 2010 • 5
Boottest Gestrande Belgen
Luikenaar Jean-François Delvoye mag zich met recht een ervaringsdeskundige noemen want na een zeilreis van zes jaar met zijn gezin kwam hij met boekjes vol ideeën terug. Na een eerste project met een 50-voeter zag de Boréal 44 dit jaar het daglicht. Een opgemerkte nieuweling die meteen de zeer gespecialiseerde Franse markt kon overtuigen en er in de prijzen viel als “boot van het jaar 2010”.
Aluminium all over
De romp en opbouw van de Boréal zijn volledig uit aluminium vervaardigd en dit tot in de kleinste details. Wanneer we op de werf een naakte romp zien valt de perfecte afwerking op, alles past precies, nergens moet iets bijgewerkt worden. Trots tonen ze me een kleine hoop aluminium, “Dit zijn de resten van zes boten” merken ze op. Alles komt perfect gesneden toe en alle lassen zijn mooi gelegd. Stevigheid is een duidelijk een speerpunt in de filosofie. Wie zich in de wateren van Patagonië of zelfs zuidelijker wil wagen kan maar beter goed gewapend aan de start verschijnen. Dat de boot er wat aan gewicht door wint nemen reizigers er graag bij, wie rond de wereld gaat zeilen heeft tijd, de pure racers niet te na gesproken. De romp in knikspant toont nog een aantal heel specifieke items. Een kleine diepgang is voor een reiziger een erg belangrijk item, het aantal aanloopbare
havens gaat er exponentieel door omhoog en het kantelzwaard en korte roer laten toe dat de boot droog kan vallen of bijna op het strand gezet worden. Voor de ballast werd gekozen voor een aantal klassieke oplossingen. In het centrale gedeelte van de kielbalk liggen loden blokken voor een totaal van zo’n 3000 kilo! Voeg daarbij de centraal gepositioneerde tanks voor water en diesel, de motor en het stalen kantelzwaard en dan wint de boot al aardig aan stabiliteit. Alles wordt uit de kast gehaald om het zwaartepunt zo laag mogelijk te positioneren: de lange ankerketting zit niet vooraan de boot maar wordt naar een ankerbak ter hoogte van de mastvoet gevoerd. Honderd meter ketting op je neus verstoort immers het evenwicht van de boot. De gekozen oplossingen zijn allemaal erg eenvoudig, als reiziger moet je er immers van uit gaan dat je het probleem zelf zal moeten oplossen. Het kantelsysteem van het zwaard is makkelijk toegankelijk en visueel te inspecteren. Aan de mastvoet buiten kan je het zwaard makkelijk bedienen. Het roer is opmerkelijk licht in de hand en na visuele inspectie begrijp je dit al veel beter, het is erg klein. Geen gewone stalen plaat maar een mooi geprofileerd vleugelprofiel. Twee ophaalbare en schuin stekende zwaarden ter hoogte van het roerblad bevorderen de stuurkwaliteiten van het schip op ruime koersen. Vergeet niet dat dit type boten de kwalijke reputatie hebben van log en weinig reactief. Dit is normaal want er werden een aantal fundamen-
Technische gegevens
Goed beschermde kuip en enorme kofferbak. 360° kijken vanuit het “doghouse”.
6 • januari 2010 • VAREN
Lengte:
13.80 m
Breedte:
4.30 m
Diepgang:
1.02/2.48 m
Waterverplaatsing:
10.290 kg
Ballast:
3800 kg
Grootzeil:
45 m²
Genua:
55 m²
Motor:
Volvo Penta 55/75 pk
Dieseltanks:
600 l
Watertanks:
760 l
Architect:
J-F Delvoye
www.voiliers-boreal.com
tele keuzes gemaakt, kantelzwaard en geen diepstekende kiel, een zeer kort roertje, een zeer zware ballast ter hoogte van de kielbalk en het knikspant gegeven. Boten bouwen is compromissen maken. De keuze voor het onbehandelde aluminium maakt de boot naast sterk ook onderhoudsvriendelijk.
Bovendeks
De boot valt onmiddellijk op met de hoge opbouw, het “doghouse” is hoog en heeft twee gigantische ramen zodat je van daaruit een vrij zicht over 360° hebt. Je zit er helemaal binnen en hebt er je navigatiepost bij. Het zitje aan bakboord biedt een meer dan comfortabele plaats waar je wat graag de nachtwacht zou willen betrekken. Lekker droog, eventueel zelfs achter een stevige deur, geen schuifluikje. Het geheel is naar achter toe uitgebouwd tot een vaste huik. Een meer dan prachtige constructie met stevige handvaten en ventilatie naar de achterkajuiten toe. De huik overdekt ook een deel van de kuip. Aan de wind en zelfs in de gietende regen zit je hier perfect beschermd (en ja, dat hebben we getest). De kuip is niet erg groot want de roerstand staat vrij ver naar voor. Er zijn vier winches, twee voor het ontdubbelde grootzeil en twee voor de voorzeilen, geen piano in de kuip, alle vallen met winches staan op de mast waar je ook twee grote steunen aantreft. Opmerkelijk zijn nog de grootzeilvoering als een spinnenweb maar dit heeft een sterk dempend vermogen als je met vijftig knopen gaat gijpen. Een reiziger neemt
wel wat mee en daar is aan gedacht! Op het voordek zit een grote “zeilenbak”, wel twee meter diep, makkelijk bereikbaar met laddertje. Via een groot luik kan je hier een massa dingen kwijt. Gewicht willen we natuurlijk niet vooraan dus werd achteraan de grootste berging voorzien. Over de hele breedte van de boot en toegankelijk via een groot luik. Hierin kan je onder andere je bijboot, motoren, brandstofreserve, zeilen en zo veel meer kwijt. Beetje moeilijk toegankelijk al zeilend lijkt het ons wel. Op de spiegel is er ook nog een neerlaatbaar zwemplatform. Het achterdek is erg groot en laat de mogelijkheid om davits en er een bijboot aan te hangen. Rest nog de tuigage met overgedimensioneerde verstaging op een relatief korte mast met 4 stagen aan elke kant en een kleine demonteerbare binnenstag. Voeg daarbij nog de keerrail voor een fokje en je begrijpt dat dit geen racebak is waar over elke gram werd nagedacht. Het moet sterk zijn en dat is gelukt zonder het lomp te laten lijken! De 75 cm hoge reling geeft aan hoe hoog veiligheid hier geacht wordt evenals de prima handvaten op het dek.
Benedendeks
Via het doghouse ga je via een brede trap naar beneden. Opvallend is de luminositeit, niet alleen door de lichte houtkleur maar vooral door de grote ramen. Het centrale gedeelte is verhoogd zodat je naar buiten kan kijken vanaf de tafel aan bakboord. Centraal treffen we een zitbank boven de onopvallende Erg stabiel op ruime koersen.
Bijzonder “webbing” op de grootschoot.
VAREN • januari 2010 • 7
Boottest zwaardkast die toch makkelijk bereikbaar is. Aan stuurboord een ruime keuken naast een badkamer met toilet. Dat berging een belangrijk item is als je op reis vertrekt hoeft geen betoog, ons project om de kastjes te tellen werd telkens weer onderbroken bij de ontdekking van weer een originele oplossing die je her en der aantreft. Hier is een gepassioneerde houtbewerker aan de slag geweest en laat daar nu net de “roots” van de ontwerper liggen. Het interieur loopt op verschillende niveaus, na de keuken gaat het een stapje naar beneden waar we een verwarmingstoestel op diesel vinden die een centrale verwarming met radiatoren in de boot bedient. De voorste cabine is erg groot met een stahoogte van 1,85 cm met een breed centraal bed. Je krijgt er ook toegang tot een zeer ruime en mooie badkamer met douche. Achteraan twee erg ruime cabines met weerom die veelheid aan kasten. De motorruimte onder de opklapbare trap is te bereiken via een luik in de bakboordhut en is erg ruim en geluidsdicht. Op gebied van isolatie is deze boot een absolute kampioen. Over de gehele boot zit een acht centimeter dikke laag vast isolatiemateriaal. Dat dit bijna 300 kilo extra betekend kan de reiziger niet deren, comfort, daar gaat het om!
Onder zeil!
Vooraleer we afreisden naar Tréguier in NoordBretagne pleegden we een telefoontje met Simon Delvoye, zoon van en afgestudeerd nautisch architect, om onze bedenkingen in deze winderige novembermaand mee te geven. Er werd immers wat voorspeld… het lakonieke “geen probleem” verraste ons een beetje. De kleine jachthaven op de Jaudy ligt in de vallei tussen wat heuvels op vier mijl van de kust. Goed beschermd maar de voorbijrazende wolken laten wat wind vermoeden. We varen af en kiezen voor twee reven en een klein fokje op de binnenstag vooraan. De 130 meter grote spi, die symmetrisch of asymmetrisch gevoerd kan worden, hebben we vandaag niet nodig. Na een stukje op motor slalommen tussen de zandbanken hijsen we het grootzeil met toch maar drie reven en iets later kan ook het kleine fokje er bij. Ruime wind dus de boot gaat rustig de rivier af. Eens buiten komt wat te verwachElegante romp met indrukwekkende opbouw én ankerbeslag.
8 • januari 2010 • VAREN
Mooie voorpiek met massa opbergmogelijkheden.
ten was, een ontketende zee en wind die snel toeneemt tot 40 en zelfs 50 knopen met pieken tot 54 knopen. Fijn zeilweer is dit niet, eigenlijk heb je dan niks op zee te zoeken, het begint te gieten, de stuurman kan de ogen amper open houden maar van in het doghouse en onder de vaste huik glimlachen drie mensen hem toe, helemaal droog, helemaal uit de wind. Gezellig hoor zo’n herfststorm. Veel testen is er dan ook niet aan maar we merken dat de zware boot eigenlijk best goed omgaat met deze Danteske omstandigheden en ook dat moet een geruststelling betekenen voor de reizigers. De beperkte werking van het roer verbetert zienderogen als de schuin geplaatste steekzwaarden naast het roer erbij komen. De stuurman heeft alle ruimte, naar achter toe zelfs wat te veel. Een extra steuntje zou misschien wel goed zijn maar we zeilen dan ook in survivalmode. Na een uurtje gaan we de rivier weer op, de Jaudy is berucht om zijn vele algen en spoedig zit de wierpot vol en moet de motor af. We gaan vlotjes voor anker en repareren het euvel. Ondanks de grote golven ligt de zware boot rustig op zijn anker. De zeer robuuste ankergeleiding op de boeg en de lier aan de mastvoet doen prima hun werk.
Naar binnen!
Na zulke stormachtig tochtjes is het vaak puin ruimen in de boot maar benedendeks lijkt alles peis en vree: “ Ah, is er vijftig knopen geweest? Niets gemerkt”. Kurkdroog en met de super isolatie hoor je amper iets van de stormachtige condities. De mast is op het dek geplaatst dus langs daar komt ook al niks binnen.
Conclusies?
Dit is een boot om mee weg te varen, je kan alles meenemen, netjes stockeren en de grootste stormen trotseren. Je zal niet de snelste boot hebben maar je hebt als zeiler zeker niet de frustratie van een gevoelloze boot mee te krijgen. Superdegelijk, super comfortabel en simpel, het is waar dat alles wat overgedimensioneerd is maar de eenvoud van de systemen laat je toe alles zelf te doen. Geen overtollige ingewikkelde systemen zoals bijvoorbeeld een watermaker maar wel een grote watertank al zijn alle opties mogelijk. Een boot die zich makkelijk laat zeilen door één of twee personen die ook tijdens het wacht lopen kunnen genieten van het comfort van bijvoorbeeld het schitterende doghouse. Een werfbezoek leert ook dat hier met passie aan een mooi product gebouwd wordt. Een boot om mee te vertrekken, waar wachten jullie nog op? Oh ja, het is een kleine werf dus bestel je best een jaartje voordien. z Meer foto’s en film op: www.varen.be/test_boreal_44.htm.