Boottest
Tekst en foto’s: Paul van den Keybus
De Xc 50 van X-Yach ts
X-tra snel comfort
Technische gegevens LOA: 14,99 m LWL: 13,28 m BOA: 4,55 m Diepgang: 2,25 m / 1,95 m Waterverplaatsing: 16.000 kg Ballast: 6.685 kg Grootzeil: 70,90 m2 Genua: 58,30 m2 Zelfkerende fok: 51,70 m2 Gennaker: 210,00 m2 Motor: 82 kW Brandstoftank: 600 l Watertank: 800 l Prijs: 706.960 EUR (ex BTW) Dealer: www.x-yachts.be - 0475/28.71.62
4 • juni 2010 • VAREN
Al worden we allemaal iets ouder, we willen toch snel blijven. Met voldoende centen en een Xc 50 uit de succesvolle Xcruisingreeks maakt X-Yachts dat mogelijk. Het nieuwe concept van snelle en toch comfortabele zeilmachine boorde precies het juiste marktsegment aan toen de crisis uitbrak: de groep van de iets beter gestelde maar toch prijsbewuste zeilfanaten die ook comfort op prijs stellen en daarvoor niet direct naar een lening op zoek moeten gaan.
VAREN • juni 2010 • 5
Boottest
H
et cijfer 3 komt in onze korte schets van de in 1979 gestarte werf meermaals terug. 3 fanatieke zeilers, Birger Hansen en de broers Niels en Lars Jeppesen bouwden toen hun eerste boten met als concept: snel, licht en degelijk. Met die eigenschappen mocht het een ietsje meer kosten, de echte zeilers zouden die mix wel accepteren en daarvoor ietwat dieper in de boordkas tasten. 30 jaar later bleken ze gelijk te hebben: niet minder dan 3000 exemplaren, momenteel zelfs tot 65 voet, rolden buiten uit de inmiddels vernieuwde en bijgebouwde hallen in het Deense Haderslev waar 150 enthousiaste werknemers het beste van zichzelf geven. Ondertussen wordt ook reeds in Polen geproduceerd. De bootsnelheid werd bewezen door deelname en winst in talloze befaamde wedstrijden, tegen andere jachten maar ook in onderlinge cupwedstrijden. Het gewicht en de degelijkheid waren gebaseerd op een streng dieet van een roestvast stalen frame dat de stijve ruggegraat vormde voor de mast van eigen ontwerp. De per definitie lichte sandwichromp en de loden bulbkiel met uiterst laag zwaartepunt vormden de verdere ingrediënten. In Finland gaat het verhaal dat elke goede zeiler in zijn schippersbestaan minstens eenmaal op de rotsen moet gelopen zijn, en dat hij dat het best kan doen met een S-spant of met een… X. Het viel ook op dat de jachtenlijn een echt doorgroeikarakter had. Heel erg vaak stapten bestaande eigenaars over naar een groter of nieuwer ontwerp van dezelfde familie. Men vindt daarin trouwens makkelijk de weg door het duidelijke en consistente karakter van de meesterhand van Niels Jeppesen, die op ons testschip aanwezig was en zelf het sturen af en toe niet kon laten. Bovendien schrok hij
water, wat langere zeereizen mogelijk maakt, zitten helemaal onderaan in de romp. Met de zes zware 24V-accu’s in de stuurboordbank dragen ze zo bij tot een laag zwaartepunt. Een optioneel stroomaggregaat? Dat komt achter de motor te zitten, diep midscheeps dus. M.a.w.: alles wat weegt zit duidelijk geconcentreerd. En nog iets wat bijdraagt tot het comfort tijdens de reizen: tegenover de levendige Xperformance-reeks moeten de iets vollere lijnen en de sterker uitgesproken en dieper stekende V-vorm van de voorvoet het zeegedrag verfijnen. Het daarmee toegenomen volume en bergruimte binnenin het schip zijn daarbij mooi meegenomen. Ook de extra lange waterlijn zorgt voor nog steeds voldoende snelheid.
Onder dek De ‘piano’ achter het plexi windscherm is goed bereikbaar.
er niet voor terug om in de fotoboot te springen en met enige trots zijn laatste creatie te fotograferen.
Bergruimte voor reddingsvlot en bijbootje.
Goede gewichtsverdeling Meer recent vroegen enkele doorgewinterde eigenaars naar boten die comfortabel en met minder bemanningsleden toch snel te zeilen waren. In 2008 kregen zij hun zin met de Xc 45, een directe voltreffer. De reeks werd ondertussen aangevuld met de Xc 42 en kreeg nu de voorlopige kroon op het werk met de Xc 50. Een 38-voeter lonkt vanaf de herfst naar de iets meer bescheiden eigenaars. Bewijs van het succes: in deze moeilijke economische tijden werden er al 100 Xc’s verkocht… Per Mikkelsen, de CEO van X-Yachts, geeft toe dat de reeks momenteel hun sterkhouder is, waardoor X-Yachts een van de weinige werven is zonder productievermindering. Een toename is echter wel waar te nemen in het gewicht met zowat 35% tegenover de nog steeds succesvolle en anders georiënteerde Xperformancereeks. Maar gewicht heeft niet altijd direct een negatief effect. De grote tanks van 600 l diesel en 800 l
We weten nu al dat er met de accu’s een deel de stuurboordzitbank in de hoofdkajuit in beslag wordt genomen. De tanks en een aantal pompen en filters zitten onder de vloer verstopt maar ze blijven toegankelijk via kleine inspectieluikjes. Helemaal midscheeps, onder de centrale zitbank die kan worden vervangen door twee teakhouten zeteltjes, zit trouwens een luikje dat toegang geeft tot een diepe bilgeput in de kiel: eventueel lekwater zwalpt dus niet langer rond in het hele schip. Bovenvloers ziet het geheel er modern, elegant en toch scheeps uit. Twee uitvoeringen zijn mogelijk: teakhouten wanden met horizontaal verwerkte nerf, of het geheel in satijnglans wit gelakt. Ruimte is er uiteraard overal, zowel in de breedte als in de hoogte. Door het vrij vlakke dak is een stahoogte van minimaal 2 meter tot in de hoeken gegarandeerd. Grote personen zullen trouwens overal op deze boot zowel vertikaal als horizontaal aan hun trekken komen. Twee rechtopstaande met leder beklede handgreepstangen aan weerskanten van de ingang helpen bij de verplaatsing onder helling. Maar heel sluw bekeken: het is niet hun enige bedoeling, want ze zitten zowel in de vloer als in het plafond verankerd en vangen hierdoor de toch wel grote hefkracht van de daarboven geplaatste overloop op. Het bijzonder mooie keukenblok met koelruimten, optioneel diepvriezer, heeft voldoende bergruimte en werkvlak zat. Een lichte vorm van kritiek toch: de leidingen in het kastje onder de gootsteen mochten wel iets beter weggewerkt liggen en de 2 mini-vuilnisbakjes laten weliswaar gescheiden afval mogelijk, Elegant interieur met twee handgrepen vooraan.
Grote kuip met centrale console en twee stuurstanden. Stijlvolle eigenaarshut.
Spiegel met inhoud.
6 • juni 2010 • VAREN
VAREN • juni 2010 • 7
Boottest
Achterkajuit met opzij toegang tot de motor.
maar dan wel in relatief minuscule hoeveelheden. Tegenover de keuken vinden we aan stuurboord het ruime toilet met een afscheidbare douche. Twee deuren geven enerzijds toegang vanuit de hoofdkajuit, anderzijds vanuit een van beide achterkajuiten. Die achterkajuiten zijn groot en hoog genoeg, met bergruimte in een kast. Opzij treffen we een paneel aan dat toegang geeft tot de motorruimte, die trouwens ook makkelijk bereikbaar is onder de uitstekende kajuittrap. De geluidsisolatie ervan mag echter nog een laagje dikker worden om echt comfortabel te zijn in de achterkajuiten. Het vooronder kan met recht de eigenaarshut genoemd worden: een groot dubbel bed in het midden, bergruimte zat, een zitbank en rechtstreekse toegang naar een bijzonder grote en heel mooi uitgevallen toiletruimte met douche. Licht, goed afgewerkt en praktisch zijn hier de trefwoorden.
Bovendeks De kuip is groot, maar biedt voor de bemanning met een opklapbare tafel en voor de stuurman met twee langsscheepse balkjes voldoende voetensteun onder helling. Die bemanning zit overigens uitstekend op de zijdekken, of op onze favoriete plaats: de zitjes met afgeronde leuningen in de hoeken van de achterpreekstoel. De stuurwielafmetingen zijn eerder bescheiden, totaal niet hinderlijk en toch, zoals zal blijken tijdens het zeilen, voldoende efficiënt voor gevoelvol sturen. Overal is bergruimte zat. Een opklapbaar luik geeft toegang tot de spiegel die er in gesloten toestand afgewerkt en netjes uitziet, maar die in drie delen opengaat. Het middendeel klapt open tot een platform met zwemtrap, het deel aan stuurboord verbergt het reddingsvlot en bakboord is plaats voorzien voor een optioneel achteranker. Mooi uitgedacht! De brede zijdekken, waar de rvs staafverstaging helemaal niet hindert maar zelfs houvast biedt, leiden ons naar het voordek met een grote ankerkluis, tevens bergruimte voor de zeilen. Het anker zit gevangen onder en tussen een klein uitstapplateau. In het dak met verzonken luiken zitten alle lijnen en vallen weggestopt onder het teakdek. Ze komen pas weer te voorschijn achter het plexiglazen windscherm met sprayhood, om dan weer via twee reeksen vallenstoppers en twee lieren (waarvan één elektrisch) onder een luik te verdwijnen in het opstapje vóór de verzinkbare deurluikjes. Het dek is helemaal vlak.
Op motor De 82 kW-Yanmar dieselmotor met turbo volstaat ruimschoots voor dit schip. Hij drijft via een as een drieblads klapschroef aan, die een top mogelijk maakt van 9 knopen. Voor ons was een kruissnelheid van 7,9 knopen bij 1900 toeren optimaal. Opvallend was het verschil in zowel geluid als hekgolf die we ervaren bij het opdrijven naar 2100 toeren: 8,4 knopen, maar enkel verkregen met veel meer lawaai en met een hek‘berg’. Minder toeren maken het geheel rustiger, bijna even snel en waarschijnlijk een pak zuiniger. Met een geschat verbruik van 4 à 5 liter per uur biedt de uitzonderlijk grote dieseltank met 600 liter een opmerkelijke actieradius van minimaal 4 vaardagen. Het motorpaneel met schakelhendel staat naast de stuurboord stuurstand, waar ook de bediening van de intrekbare boegschroef te vinden is. Die zit weliswaar niet in het standaardpakket, maar hoort wel bij het zeer zinvolle en redelijk geprijsde supplementaire accessoirepakket met andere zinvolle uitrusting.
Onder zeil Het beste hielden we voor het laatste. Zoals niet anders verwacht is de Xc 50 een volbloed zeilboot, gevoelig en toch niet té. De stand van de genua werd op deze boot via elektrische lieren geregeld, de hydraulisch bediende achterstag trok het grootzeil in de juiste vorm. Het German sheeting system, met vertrek vanop het dek en dan onder de zijdekken door naar twee lieren aan weerskanten, lieten ook de bediening door de stuurman toe. Het doorgelat rolgrootzeil van standaardleverancier North Sails, rolt uit een massieve giek. Graag zouden we even een systeem met een gewoon doorgelat grootzeil, lazyjacks en een opvanghuik proberen: waarschijnlijk even, zoniet meer efficiënt, met een lager risico op storingen en bovendien een pak goedkoper… Zoals al gezegd zijn de beide stuurwielen niet te groot en toch gevoelig genoeg voor fijn sturen. Een ietwat teleurstellende wind, rond kracht vier en later afnemend, belette ons spectaculaire snelheden op te tekenen. Een snelheid van7,6 knopen hoog aan de wind, met een werkelijke windhoek rond de 45 graden, spreekt echter voor zich. Die viel tot 6,6 knopen terug vóór de wind om dan met gennaker en 130 graden werkelijke windhoek terug te klimmen tot 9,6 knopen. Opmerkelijk was het gemak waarmee dit gebeurde, deze grote boot laat zich bijna sturen als een veel kleiner jacht. Overstag gaan en gijpen gaan vlot en we kunnen ons voorstellen dat met de zelfkerende fok het opkruisen in een nauw vaarwater een fluitje van een cent wordt.
Eindbedenkingen Een enthousiaste en enigszins gefortuneerde zeiler die het punt hebt bereikt heeft waarop niet alles nog bewezen moet worden en het iets comfortabeler mag, moet de Xc50 absoluut in het boodschappenlijstje opnemen. Voor een aangepaste en tegenover de concurrentie van Contest, Halberg Rassy of Najad zelfs lagere prijs krijgt men een rasechte, maar toch comfortabele en bijna volledig uitgeruste zeilboot. Nu is laag een relatief begrip, maar met 706.960 EUR ex BTW en inclusief het reeds vermelde uitrustingspakket blijft de boot een ‘must be seen’! z Meer foto’s op www.varen.be 8 • juni 2010 • VAREN