ETAP 37S
Weer een échte Etap De Etap-werf is, nadat ze voor haar 39s even is vreemdgegaan met J&J, weer teruggekeerd naar haar vertrouwde huisarchitect, het Franse bureau Mortain en Mavrikios. Het resultaat is weer een echte onzinkbare Etap, conform de lijn die we van deze seriebouwer gewoon zijn. Na een lange tijd van voorbereiding en studie is de eerste 37s in mei 2002 klaargekomen. Ons testteam klom direct aan boord om ermee op het Grevelingenmeer te gaan stoeien. Spijts de regenachtige lentedag werd het de zoveelste leuke ervaring. Zowat iedere zeiler weet onderhand dat een Etap niet zinkt. Wie daar toch nog aan twijfelt, kan gerust de zeekranen openen en zal zich verwonderen hoe weinig water in de romp stroomt. Zo weinig dat de boot nog zeilend de veilige haven kan halen. Het is ook een stijf schip, gebouwd uit een binnen- en buitenmal met een ziel van schuim. Het krijgt tegelijk isolatie, drijfvermogen en blijft vrij van condens. Er is weer die voetreling, vroeger een alu pijp waar weinigen iets in zagen, maar die later burgerrechten kreeg mits een wat mooier profiel en omdat ze tegelijk stootwillen draagt en een klamp biedt om de aangemeerde boot vast te maken. Maar vooral legt die lage opbouw met het geweldige perspex raam achter de mast de Etapklemtoon, met licht en zicht in en uit de kajuit. We bekennen graag ons ongelijk toen we tien jaar of meer geleden hiermee moeite hadden. Niet één van de honderden Etap’s die met dit panoramisch voorvenster voeren, hebben er nadeel van ondervonden. De 37s heeft ook al die eigenheden. Al aan de steiger liggend, valt de haast rechte zeeglijn op, het bijnaflushdek, met zijn gestroomlijnde opbouw en de royale breedte en het hoge vrijboord. Een uitdagende boot, wat frivool en zo Frans als Marianne zelf!
Langs buiten Van het ploegschaaranker dat over zijn neus buiten steekt tot de scoop achteraan met de kantelbare zwemtrap, toont de 37s een zweem van efficiëntie en modernisme. Fractioneel tuigage, twee paar zalings, giek en neerhaler van Seldèn. De brede gangboorden - soms 0,60 m en nooit smaller dan 0,50 m maken het gemakkelijk om naar het voorschip of de kuip te gaan. Degelijk antislip is ingewerkt.
Het vrijboord van 1,20 m hoog wordt optisch door de dubbele waterlijn iets verlaagd. Die is 9,90 m lang, wat snelheid belooft. Met een grootste breedte van 3,85 m lijkt ze bereid om veel doek te dragen. De lichte kattenrug naar Franse mode valt weinig op, de schuin oplopende opbouw des te meer. Met daarin de drie nautisch gevormde vensters van Gebo. Ze slaan nu naar binnen open. Alle lijnen uit de mast worden naar de kuip geleid naar negen Antal-valstoppers en twee Lewmar 40 lieren. De kuip is doordacht uitgevoerd met de wetten van de ergonomie in mind; 0,75 m staan de banken uiteen, en wie bij helling hoger wil zitten, vindt een veilige plaats op dek, waar de kuiprand goede steun geeft aan billen en dijen. De rechte teaklatten op de banken verzachten de kilte van de witte kunststof. Vier ankerpunten voor life-lines zijn hier standaard, en de bakskisten klappen ver open om met gapende mond alle getuig te slikken: het blad van de kuiptafel, de deurtjes onder het schuifluik, landvasten en fenders, aan bb zelfs een volwaardig reddingsvlot. De stuurstand met kompas heeft een rad van 60 cm diameter, maar wordt door een van 80 cm vervangen. Ook dan is het voor de helmsman nog goed mogelijk om van achter het rad weg te komen en in de kuip naar de schootlieren (Lewmar 44) te grijpen. Een hernieuwde vondst is de van tussen de banken wegneembare grootschootoverloop en de haak op de sb-voetreling waardoor we al dat touw en die lastige giek kwijt zijn voor een gezelliger havenverblijf.
Interieur Drie treden op het motordeksel brengen ons in de mooie salon. De profielen zijn in massief kerselaarhout, de platte vlakken in kerselaar laminaat: kraswerend, beter vochtbestendig en kleurvaster dan echt. Na tien jaar moordende zon mag er nog geen kleurverschil zijn. Opvallend veel handgrepen in rvs aan de zoldering en rond de meubels, en beiderzijds doorlopende in massief hout over het hele schip. Veilig en onderhoudsvriendelijk, maar om het struikelen te mijden, hadden we het pasverschil van 8 cm midden in de kajuitvloer liever niet gezien. Het is een poging om met een laag buitensilhouet toch binnen nog stahoogte te geven. Voor grote mensen van de huidige generatie is die al met al toch nog te beperkt. In het midden van de vloer staat een ovaal keukenmeubeltje met daarin schappen voor potten, rekjes voor glazen, en een behoorlijk uit de kluiten gewassen container voor keukenafval. Met een tussenblad kun je dit meubel verbinden met het aan bb gelegen overige keukengedeelte, de koelkast en het bengelend halfcardanisch (Eno) oventje met boven op een tweepitsvuur. Zo kun je schuin zeilend nog lekker koken. We meten de slingerhoek en zien dat het oventje pas bij 20째 helling over bb de scheepswand raakt en de soep pas dan in de bilge kan lopen! Maar de hoge stormrand en de handgrepen geven de kok een rotsvast veiligheidsgevoel. Zijn hele werkruimte is belegd met Corian. Aan de sb-zijde kan de navigator in de vaarrichting zitten aan een gebruiksvriendelijk kaartentafeltje (61 x 75 cm) met een goed gevonden uitsprong waar een plotter in past en genoeg ruimte voor instrumenten. Toch is de kaartenbak (4 cm) vrij ondiep en de lessenaar gaat niet ver genoeg open. Maar onze boot is een prototype, en hieraan wordt nog gewerkt.
De blauwe stoffen sofa’s zijn aan beide zijden identiek en gaven ons zes gezellige ruime plaatsen rond de klaptafel waaruit de maststeun steekt. ’s Avonds kunnen de standaard gordijntjes dicht en de rollo’s over de vluchtluiken om na te kaarten over het genoten vaarplezier. De toiletunit met wasplaats en verrassend veel ruimte, ook voor nat oliegoed, ligt achter aan sb. Slaapruimte is in het voorschip en in de hut achter aan bb. Met hun matrasdikte van 10 cm zul je er na een zeildag ongestoord ronkend in Morpheus’ armen liggen!
Technisch We hebben een Volvo Penta saildrive 2030, atmosferische scheepsdiesel, en die is zowat langs alle zijden te bereiken. Hij perst bij 3.300 tpm uit zijn drie cilinders 29 pk en zet die op de driebladsklapschroef. Hij doet er zeer veel uren over om de brandstoftank van 116 l leeg te maken. Voor drinkwater zit in de buik nog een 250 l-tank en een boiler voor 40 l warm water. Een tank voor afvalwater (60 l) kan optioneel mits een dikke 1.000 EUR bijbesteld worden. Elektrische stroom op 12 V halen we uit een startaccu van 70 Ah of uit een van 108 Ah voor comfort en de 17 punten met halogeenverlichting. Daar draait ook de lenspomp en de waterdruk op. Een steekdoos met 230 V walstroom blijft voor het zwaardere werk.
Varen Met één been stappend op het anker en over de gespleten boegkorf hesen we ons met vier man crew aan boord. De ritssluiting van de aan de giek vaste huik schoof open, en het grootval pikten we in. Meer hoefde niet om te vertrekken. Motortje in achteruit en de luiken slikten de zes stootwillen. Zittend of staand heeft de stuurman een goede plaats achter het rad. Voor dit formaat nam de werf afstand van haar gebrevetteerd EVS-systeem en hadden we dus een “normale” stuurstand met kompas bovenop. De nodige klemmen deden we los en met de vallier draaiden we het grootzeil de volle 14 m omhoog. Zodra ook de genua was uitgedraaid, kregen we helling en toonde de 37s dat hij er plezier in had. Gemakkelijk demarreerde hij bij het flauwe windje van 3 Beaufort over het grauwe Grevelingenmeer met dreigende regen. Wij hadden de diepe gietijzeren ballastkiel van 1,95 m. Er bestaat ook een ondiepere tandemkiel van 1,35 m. We voeren koersstabiel, gingen gemakkelijk overstag, draaiden zowat ter plaatse. Ons fractionele tuig had een genua van 42,2 m² en met deze flauwe wind was dat geen partij voor onze Lewmar 44 lieren die goed in de hand liggen. Je zit er comfortabel bij, op de brede kuiprand met de lier bijna op schoot! We liepen onder alle koershoeken, en tekenden een wonderwel bevredigend zeildiagram op. De wind gaf soms een onregelmatig stootje van 14 knoop “true” waarbij de log uitsloeg tot bijna 8 knoop. Dat was meer dan we verwachten, en al betrouwden we op de juiste afstelling door de werf van de ST 60 Raymarine boordinstrumenten, toch gingen we het na met onze eigen GPS, die wonderwel
ruim dezelfde waarden aangaf. Volgens de architect moet bij 20 knoop wind gereefd worden, maar zoveel hadden wij nooit. Ook de capaciteit van de Volvo Penta-motor gingen we na, en borgen daarvoor de Elvström-zeilen. Door het gebrek aan stroom in het Grevelingenmeer en de flauwe wind moesten we geen extra voorzorgen nemen. Uit stilstand vertrok onze 37s zeer snel, haalde na 25 sec al 7 knoop. De stopweg lag bij anderhalve scheepslengte, dat is veilig wanneer plots iets zou opduiken voor de boeg. Rondjes voeren we over beide boegen met amper meer dan één scheepslengte diameter. We waren dus even wendbaar op motor als onder zeil. We maten het geluid in dBA en kregen een dergelijke tabel van de werf die nagenoeg overeenkwam met de onze. Die dBA cijfers zeggen wel iets in hun wiskundige juistheid, maar houden nooit rekening met toonhoogte, niet met het getokkel van een eencilindertje of het gehuil van een turbo. Zoals steeds viel ook dat bij de goed geïsoleerde Volvo best mee. Na afloop spoedden we ons voor een dreigende stortvlaag naar de haven. Pas als we daar waren, scheen volop de zon! De 37s beviel ons erg, en onze zoektocht naar mankementen had buiten de aangehaalde kleinigheden weinig succes. Het is met zekere schroom, om niet van chauvinisme te worden verdacht, dat we deze Etap 37s de hemel in prijzen. Vlamingen gaan immers eerder plat voor vreemd spul. Dat is misschien de reden waarom 95 % van de Etap-productie naar het buitenland gaat en daar zo hoog wordt aangeslagen. De voorkeur geven aan een jacht is een samenstel van vele factoren, iedereen heeft eigen verlangens. Naar ons gevoelen speelt Etap met deze 37s goed in op een algemene tendens en biedt een waardehoudend product aan dat in de markt ligt. Even goed voor een lang familiaal vakantieverblijf of om rond de boeien te racen met vrienden.
Tekst en foto’s: Joris Danckaers
Technische gegevens Lengte over alles: 11,25 m Lengte waterlijn: 9,90 m Breedte: 3,85 m Diepgang: 1,95/1,35 m Kruiphoogte: 16,80 m Motor: Saildrive Volvo Penta 29 pk Grootzeil: 34,80 m² Rolgenua: 42,20 m² CE-categorie: A Prijs: vanaf 141.873 EUR incl. BTW (juni 2002)
Geluids- en snelheidstabel Toerental
Geluid (dBA)
(tpm)
vooronder
Snelheid salon
achterkajuit
buiten
(knopen)
Stationair 700
54
58
62
56
1,6
1.000
60
64
68
59
3,8
2.000
65
72
73
68
5,1
3.000
66
74
78
71
7,0
Woordje van de bouwer De Etap 37s is de logische uitbouw van ons “s�-gamma. De lange waterlijn en het genereuze zeiloppervlak zorgen voor prima prestaties, zonder afbreuk te doen aan de basisvereisten van een Etap. Ook dit schip is immers ontworpen opdat een kleine bemanning zonder problemen alle manoeuvres veilig kan uitvoeren. Het panoramavenster zorgt niet alleen voor veel licht, maar is ook een belangrijk veiligheidselement. Men kan immers ook al varend de omgeving beter observeren. De ruime cockpit biedt ook aan grotere bemanningen veel plaats en staat garant voor prettig verblijf zowel in de haven als op zee. Wij geloven sterk in dit concept, het beantwoordt immers aan vele vereisten die onze klanten ons doorgeven. Etap Yachting, Steenovenstraat 2, 2390 Malle, tel. 03/312.44.61, fax 03/312.44.66, e-mail info@etapyachting.com , www.etapyachting.com .
Test verschenen in Varen juni 2002