EVINRUDE 200, 225 EN 250 PK
Evinrude trekt E-Tec-lijn door Zowat een jaar geleden lanceerde Evinrude een eerste reeks buitenboordmotoren - van 40 tot 90 pk - op basis van E-Tec. Met deze technologie gaat het traditierijke merk de gekende nadelen van een tweetakt-buitenboorder te lijf. In het Varennummer van februari 2004 keek u al eens mee onder de motorkap. Anno 2005 trekt Evinrude ook voor zijn hogere pkpatsers voluit de troefkaart E-Tec. Toen het Canadese Bombardier in maart 2001 het noodlijdende OMC overnam, kwamen de buitenboordmotoren van Evinrude en Johnson in een heel andere bedrijfssfeer terecht. Ze werden ondergebracht bij de dochter Bombardier Recreational Products (BRP), waar ook ATV’s (voornamelijk quads), Rotax-karts, Ski-Doo sneeuwscooters en Sea-Doo jetski’s op het “dolle pret”-menu staan. Bombardier, met een jarenlange ervaring in transporttechniek en gekend om zijn doelgerichte en compromisloze managementstijl, was vastberaden Evinrude en Johnson nieuw leven in te blazen en zo het teruggelopen marktaandeel te heroveren. Dus werd een team ingenieurs aan de slag gezet om een aantal bakens te verzetten. Uitgangspunt was het optimaliseren van de tweetakttechnologie. Die is op zichzelf compact, robuust en betrouwbaar, eenvoudig en makkelijk te onderhouden, maar heeft als scherpe kantjes een niet zo rustig draairegime en een licht brandstofen olieverlies, hetgeen bij verbruiks- en milieutests natuurlijk slechte punten oplevert.
Haarfijn E-Tec verbetert om te beginnen het brandstoftoevoersysteem. Op de foto is te zien dat E-Tec minder (bewegende) onderdelen vertoont dan voorgaande systemen, zoals de Ficht-directe injectie-technologie die in de latere jaren ‘90 werd ingevoerd bij Johnson, niet zonder problemen overigens, die inmiddels wel aangepakt zijn. De inspuiting wordt bij een E-Tec-motor haarfijn geregeld door het computerbrein van de motor, de Engine Management Module (EMM). Dit gebeurt op basis van het gewenste toerental, de temperatuur en druk van de buitenlucht en de temperatuur van het motorblok, meer in het bijzonder de cilinderwand. Met het oog op een rustig draaigeluid en efficiënt brandstofverbruik gebeurt de inspuiting heel gelijkmatig en pas op het ogenblik dat de uitlaatklep van de cilinder volledig gesloten is. Een euvel van veel tweetaktmotoren is
immers dat het lucht/brandstof/olie-mengsel iets te vroeg of te laat in de cilinder wordt gespoten, waardoor een zekere hoeveelheid via de uitlaatklep finaal zonder meer in het water terecht komt. E-Tec slaagt in dat opzet door gepatenteerde injectoren met elektromagneten in plaats van veertjes te gebruiken. De fijne brandstofinjectie zorgt samen met een versterkte bougievonk ook voor een buitengewoon vlotte start. Als de motor minder dan twee weken voorheen nog gedraaid heeft, komt hij gegarandeerd op gang na hooguit één omwenteling. Is het laatste ritje langer geleden, dan heeft een E-Tec-motor maximaal twee omwentelingen nodig om aan de praat te raken. Viertaktmotoren die we gelijktijdig aan de tand konden voelen, waren niet zo vlot. Een extra veiligheid die bij de middelgrote E-Tecs is voorzien, is dat je ze desgewenst nog steeds kan koordstarten. Verder neemt de EMM met grote precisie de volledige smering van de motor voor zijn rekening. Daaruit volgt dat mengsmeren volgens een bepaalde verhouding olie in de benzine mengen - niet hoeft bij E-Tec motoren. Dit is niet alleen makkelijk voor de eigenaar. Ook het milieu vaart wel bij minder olie op de juiste plek. De EMM zorgt daarbij ook voor de correcte zuigersmering en vermogensbeheersing wanneer de motor nog niet helemaal warm is. Je hoeft je daar als bootbestuurder dus geen zorgen meer over te maken. Dat je meteen na het starten al stevig gas kan geven, is ook te danken aan de speciale, door de Nasa ontwikkelde boor-nitriet-bekleding van de zuigerwand en de zuiger zelf, die een zeer soepele tred toelaat ook al is de motor nog niet opgewarmd.
Strenge normen Het intelligent omspringen met brandstof en olie en de bijhorende propere uitlaatgassen levert E-Tec-motoren de erkenning “Ultra low emission” op van de strenge California Air Resources Board en zet hen in pole position om aan de EU Emission Standards - die in 2006 van kracht worden - te voldoen. Tijdens de persconferentie voerde de woordvoerster van BRP fijntjes aan dat concurrerende (4-takt-)merken vaak compromissen moeten maken om een bepaalde norm te halen, waardoor ze weliswaar aan de verwachting van die norm beantwoorden, maar op andere vlakken dan weer minder milieuvriendelijk uit de hoek komen. Op het vlak van onderhoud doet Evinrude ook een stoute uitspraak: de eerste drie jaar of de eerste 300 vaaruren heeft een E-Tec-motor absoluut geen onderhoud nodig. Gemiddeld één keer per seizoen (ca. 100 vaaruren) olie bijvullen is het enige. De eigenaarskost is dus bijzonder gering. De motor winterklaar maken, is trouwens ook een fluitje van een cent: gewoon de zoetwaterslang aankoppelen en de EMM zijn werk laten doen. Hij zorgt dan onder andere voor de nodige extra oliefilm. Aan het begin van het seizoen moet je enkel starten, de overtollige olie verbranden en wegwezen. Het is algemeen geweten dat elektronische inzinkingen bij moderne motoren heel vaak het gevolg zijn van een te hoge bedrijfstemperatuur. Daarom wordt de EMM, duidelijk het zenuwcentrum van de motor, permanent gekoeld met water. Gaat er met de motor zelf iets mis, dan zal de EMM ingrijpen en het vermogen begrenzen om een zo vlot mogelijke terugvaart te garanderen. De luchtinlaten zijn alvast zo gepositioneerd dat een verdronken motor haast ondenkbaar is.
Gedempt geluid
Een tweetaktmotor is doorgaans niet meteen superstil en trillingsvrij, maar de geluidsingenieurs van Bombardier hebben met speciale isolatiekap, een intelligent luchtinlaatsysteem en een revolutionair met rubber gedempt vliegwiel, de E-Tecs wat dit betreft op viertaktniveau gebracht. Op hoge snelheid kan je zo nog steeds vrij goed met elkaar praten. Bij lage toerentallen stijgt uit andere motoren vaak een ritmisch getik op, afkomstig van de injectoren. E-Tec elimineert dit geluid op elektronische wijze. Nog van belang voor het volume van het motorgespin bij vrijloop is de aparte luchtinlaat die dan wordt gebruikt. Op elektrisch gebied is het vermeldenswaard dat de motor laadt op basis van een systeem met permanente magneten rond het vliegwiel (dus riemloos) en dat de motor na de start verder kan zonder de batterij. De gegenereerde stroom voor randapparaten ligt ook bijzonder hoog (50 Ampère op topsnelheid). In de vaart blijkt dat de tweetakt-E-Tecs qua acceleratie, eindsnelheid en motorgeluid amper moeten onderdoen voor hun potige viertakt-broers. Tel daarbij het serieuze gewichtsverschil, de betrouwbaarheid door eenvoud en het buitengewoon beperkte onderhoud en de keuze voor een E-Tec zal vooral door het beschikbare budget worden bepaald. E-Tecs zijn zeker niet van de goedkoopste, maar daar moet je de onderhoudsvoordelen al minstens bij incalculeren. De E-Tec-lijn van Evinrude bestaat nu uit modellen van 40, 50, 60, 70, 75, 90, 200 (V6), 225 (V6) en 250 PK (V6). Er is een aparte motorenlijn voor gebruik in zout water. Voor meer info, contacteert u best uw locale dealer, die u terugvindt op de website van het dealernetwerk in Europa: www.brp.com. Tekst en foto’s: Michiel Van den Keybus Foto’s: Michiel Van den Keybus en Bombardier
Kenmerken Evinrude
250
225
200
Cilinderinhoud
3279 cc
3279 cc
3279 cc
Cilinders
V6
V6
V6
Boring en slag
98 x 73 mm
98 x 73 mm
98 x 73 mm
Vermogen
187 kW/250 pk bij 5.150 tpm
168 kW/225 pk bij 5.150 tpm
149 kW/200 pk bij 5.150 tpm
Toerentalbereik
4.500 – 5.800 tpm
4.500 – 5.800 tpm
4.500 – 5.800 tpm
Gewicht
238 kg
238 kg
238 kg
Voeding
E-Tec Direct Fuel Injection
E-Tec Direct Fuel Injection
E-Tec Direct Fuel Injection
Alternator
133 A / 1.800 Watt
133 A / 1.800 Watt
133 A / 1.800 Watt
Prijs
21.399 EUR
20.099 EUR
18.999 EUR
Info: De hoofdverdeler voor de Benelux: Jets Marivent, Houtse Parallelweg 33, NL-5706 AB Helmond, tel. 00-31/492474089, fax 00-31/492474050, e-mail infobenelux@jetsmarivent.com , website www.brp.com. De website van Bombardier Recreational Products: www.brp.com . BRP is sinds april 2004 een zelfstandig bedrijf geworden, los van Bombardier, dat zich terug meer op de grote transportmarkt heeft gericht.
Uit: Varen januari 2005