PRIVATEER 34 AK
Lieflijke zeerover In Friesland zijn de jachtbouwers goed gelukt. In ieder dorpje vind je er misschien wel een. Meestal een klein ambachtelijk werfje, waar grootvader vroeger houten sloepjes maakte. Sinds 100 jaar gingen de vaders van de huidige jachtbouwers al over op staal. Grasduinend tussen de nieuwigheden vonden we in de werf van ex-Whitbread-skipper Dirk Nauta de Privateer 34 AK. Wanneer zeezeilers een dagje ouder worden, blijft hun nog wel de trek naar het water, maar het trekken aan schoten en vallen bevalt hun minder. Daarom zoeken ze dikwijls hun heil in een motorboot, een stalen motorboot omdat die echt en degelijk is. De nagelnieuwe Privateer 34 is zo'n boot, en lieflijker dan zijn ruige naam doet vermoeden: Privateer betekent niet meer of minder dan "zeerover" of "kaperschip". We konden hem testen op de Westeinderplas onder donderende jets, opgestegen uit Schiphol die verdwenen in de lage jagende wolken. Het was tijdens die koude zomerperiode, midden juli, 16° C met een noordwester kracht 3.
Aan de buitenkant Ons testschip ligt in de GĂŠ Been-haven bij Kudelstaart. Het is de tweede van dit type en de trotse eigenaar heeft hem pas drie weken. Volgende maand vertrekt hij ermee met vakantie. De blauwe romp van deze kotter in multiknikspant heeft met zijn lengte/breedteverhouding van 10,50 m bij 3,60 m een vertrouwde en stoere aanblik. De witte lijn bij het berghout werkt schijnbaar verlengend en het vrijboord van 1,30 m hoog wordt er optisch door verlaagd. De witte opbouw staat er goed geproportioneerd op; met op het voordek twee Hollands-netjes opgeborgen stootwillen en een manuele Vetus-ankerlier. Het anker zelf steekt uit de kluis met een stootwil tussen de vloeien om de glimmende tweecomponentenverf niet te krassen. Dubbele bolders in blinkend rvs om af te meren. Het houten mastje torst de tv-antenne. Naar achter gaand (het gangboord is toch 36 cm breed en de rvs buisreling 70 cm hoog) voelen we ons uiterst veilig, te meer daar ook op het kajuitdak een handreling staat, maar eng is het wel. Midscheeps is de reling onderbroken met een wegneembaar kettinkje zodat oudere dametjes er ook gemakkelijk op en af kunnen. Met enkele treden staan ze op het ruime achterschip onder de hoge kap die bescherming geeft aan de sturende schipper. Met neergeklapte ramen zou de kruiphoogte slechts 2,40 m zijn, maar met ramen en de hoge kap bijgeteld wordt dat algauw 3,60 m. De Privateer 34 AK is dus even hoog als hij breed is. Achteraan zijn de trap en het
zwemplatform. Door een flink bemeten venster in de spiegel kan zelfs een snurkende schipper nog uitkijk houden.
Interieur De Privateer wordt gestuurd vanuit de open stuurstand waarrond een reeks opklapbare ramen steun geven aan de hoge, lijn brekende, maar jammer genoeg zo onmisbare tent waaraan we wel zullen moeten wennen. Dat is geen verwijt aan de Privateer, andere werven hebben ze ook, maar wanneer vindt er eens een architect een andere, wij bedoelen, een esthetischer oplossing? De nodige aanwijzers liggen leesbaar achter het stuurrad, schakelaars, snelheids- en dieptemeter, motorgegevens en ook de joystick van de boegschroef. Via enkele ronde treden met een antislipstrip gaan we in de lagere salon, nog hoog genoeg voor een ruim uitzicht rondom door wijde ramen met hun dubbele beglazing. Hier binnen markeert de fraaie roodbruine teakhouten afwerking, blauwe stof en goudgele overgordijnen het interieur als traditioneel scheeps en degelijk met vakkundige rondingen zonder overdrijvingen. Een 2,50 m brede bank en een tafel van 0,60 x 1,06 m laten nog plaats over voor twee losse zetels zodat zes mensen van een leuke tv-avond kunnen genieten met goed zicht op het aan bb ingebouwde toestel. De eigenaar heeft zijn eigen opvattingen doorgedrukt, en daar is bij de Privateer-werf ruimte voor. Omdat je overal kunt eten liet hij de diepdonkere dinette die standaard tegenover de kombuis beneden aan sb moest komen, vervangen door een tweede toilet. Zo is er meer privacy voor de gasten die aan weerszij in de voorpiek slapen op bedden van 12 cm dik, elk wel 78 cm breed, maar slechts 1,80 m lang. Bergruimte genoeg, kastjes onder bed en langs beide kanten (1,40 m hoog) een leg- en een hangkast. In het achterschip prijkt de "bruidsuite" zoals de eigenaar ze lachend noemt, een royale slaapplaats voor de schipper met dubbel bed en net daarvoor, gescheiden aan bb het toilet en aan sb de lavabo met douche. Het gebied van de scheepskok is goed bruikbaar met een werkblad in L-vorm van 1,10 bij 0,55 m, met een optioneel elektrisch oventje, een koelkast Coolmatic van 90 l, een vierpits gasvuur van Spinflo en voldoende kastjes. Keukenafval moet dan wel in een los plastieken emmertje met kanteldeksel!
Cijfertaal De multiknik romp van 5 mm onder en 4 mm boven water is 10,50 m lang en 3,60 m breed, goed voor een waterverplaatsing van meer dan 7 ton. De scheepsdiesel Yanmar 4JH2N-DTN van ons testschip levert met zijn 4 cilinders 88 pk of 65 kW bij 3.800 toeren. Standaard zou een kleinere van 75 pk volstaan. Voor de elektrische energie, die door een opvallend duidelijk schakelbord wordt gecontroleerd, zorgen vier accu's van 12 V. Twee om te starten en twee voor licht; die met gel zouden gevuld zijn. Ook de 220 V walstroomaansluiting en een omvormer ontbreken niet. De lenspomp en de doucheafvoerpomp zijn twee aparte pompen. Ook de tanks zijn ruim, 500 l drinkwater, 350 l brandstof, 250 l zwart en 50 l warm water.
Varen Als in een jachthaven de motor van een offshoreracer gestart wordt, kijkt iedereen op. Het zware gegrom staat voor kracht en avontuur. Als de Yanmar
van onze Privateer 34 start, kijkt niemand. Je hoort het amper. Bescheiden draait hij als een dienstbare underdog haast zonder geluid, ongehoord, maar betrouwbaar en werkwillig. Zo schuiven we zachtjes dead-slow achteruit, maar het is pas met behulp van de boegschroef dat we zuiver achteruit kunnen varen en de bocht nemen om op het vrije water te komen. Achter het stuurwiel zitten op de stuurzetel valt tegen. Want zittend hindert de alu rand van de voorruit het zicht vooruit. We moeten er wat krom gaan bijliggen. Rechtopstaand is het uitzicht rondom puik en totaal. Voor het bochtenwerk is de Privateer 34 voldoend wendbaar. Als we 4 knopen lopen, trekken we een cirkeltje in het water, doormeter 2 scheepslengten, zowel over bb als over sb. Wat het best opvalt is de rust aan dek, het genuageklapper van langsvarende zeilboten doet onze decibelmeter zelfs hoger uitslaan dan de 88 dieselpaarden van de Yanmar. Enkel bij 2.500 toeren krijgt die een vervelend brommend bijgeluid, wat bij een hoger toerental weer verdwijnt. Erg snel gaan we niet, maar onze eigen, redactionele GPS weigert dienst. We moeten dus wel op het Clipper-log van de boot zelf betrouwen voor de geluids- en snelheidsmeting. Onze testboot heeft een iets sterkere motor dan standaard voorzien, wat ten goede komt als we een noodstop proberen vanuit kruissnelheid 4,5 knopen. We lagen stil na 20 m en klokten daarbij 10 sec 21/100 af. Het weer accelereren nadien vanuit stilstand naar 4,5 knopen duurde 29 sec 28/100. Ook de modale toervaarder in ons land, die geen buitenissige wensen heeft zal in de Privateer 34 AK vinden wat hij verlangt. Een trendy tien meter jacht om met man, vrouw en kinderen of met een bevriend koppel gedurende jaren prettige vakantiedagen op kanalen en rivieren door te brengen. Deze boot tracht niet op te vallen door revolutionaire eigenschappen, maar schenkt waarachtig een rustige voldoening door zijn degelijke afwerking en om wat hij eerlijk te bieden heeft. En zulks naar het schijnt voor minder dan 5 miljoen van onze frankskens (125.000 EUR, november 2000). Tekst en foto's: Lieve en Joris Danckaers
Geluids- en snelheidstabel toerental geluid (dBA)
snelheid
(tpm)
vooronder
salon achterkajuit buiten (knopen)
stationair 800 2.000 3.000 3.800
54 60 59 69
54 64 69 74
54 61 70 84
58 63 71 73
1 4 5 6,6
Woordje van de bouwer Het "trekken aan schoten en vallen" doen we nog heel fanatiek, maar wel op kleinere schaal: wedstrijdzeilen in Yngling en Soling. Bij de nu in bouw zijnde Privateer 34 zijn de gangboorden verbreed naar 40 cm. Het luik in de spiegel is 50 x 50 cm en kan ook dienen als ontsnappingsluik bij calamiteiten, vandaar deze maat. De kooien in het voorschip hebben een lengte van 190 cm. Dit heeft
te maken met de inbouw van een toilet in het voorschip. De aluminium rand van het windscherm is laag gehouden om esthetische redenen, maar bij de huidige Privateer 34 is dit scherm toch iets hoger gemaakt om dit ongemak te voorkomen. De ingebouwde log is niet altijd even precies en bij andere Privateer 34-ers is de maximale snelheid met deze motor ongeveer 16 km/u. Privateer Yachts BV, Leyesleatswei 2, NL-8624 HW Uitwellingerga, postadres: Lytse Sudein 7, NL-8624 TS Uitwellingerga, tel. 00-31/515559316, fax 0031/515559416.