RHEBERGEN TR 10 LIBRA VOLANTE
Waterinsect op hoge poten Waarom een trimaran? Zeilen met één romp is al moeilijk genoeg. Zouden we het nu met drie tegelijk proberen? Maar met zijn 35 voet middenromp leek de TR 10 ons toch wat vertrouwd, bijna een normale zeilboot van 10 m. De twee smalle rompen die er naast hangen, namen we er maar bij. Alles samen toch een spul van zowat 8 m breed, iets waarmee in de haven en in de nabijheid van boeien liefst rekening gehouden wordt. Rhebergen Composiet Constructies uit Amsterdam is een firma met vijftien jaar ervaring in composietbouw, met vacuüm harsinjectie van onderdelen en complete casco’s. Ze doet dit voor veel werven, en bouwde ook deze kant-en-klare trimaran TR 10. Het is een composietschip uit schuim/glas-epoxy dat ook uit ceder/glas gemaakt kan worden. De TR 10 lag, nagelnieuw, nog maar enkele weken (sinds 11 mei 2002) in het zilte nat van het IJsselmeer. Deze boot werd gemaakt voor een Nederlandse opdrachtgever die in Schotland verblijft en daar aan de westkust wil zeilen, met de mogelijkheid in wild water te kunnen deelnemen aan oceaanraces, de Round Britain and Ireland Race, of de Azores and Back Race. Maar het moest niet enkel een racer zijn. De inrichting, alhoewel Spartaans, zou ook moeten toelaten om gedrieën of gevieren te toervaren in de Noord- en Oostzee of op het Engels Kanaal.
Uiterlijk bekeken We haalden het al even aan; varend in zijaanzicht is deze trimaran een vrij “normaal” schip. Pas als hij onder helling zijn loefromp opricht, wordt het iets helemaal anders. En als hij recht op je af komt, doet hij ons aan een insect denken dat met hoge poten op het water wandelt. Een krinkelend winkelend waterding van Guido Gezelle. De romp is 10 m lang, maar een koolstofboegspriet steekt nog vooraan uit, zodat we zeil kunnen voeren als op een 35-voetsjacht. De sportieve draaibare carbonmast steekt 16 m boven water en komt uit Zweden (Marstrom - Atvidaberg). De opbouw is zacht glooiend met drie raampjes in de zijkant. Om de accu vol te houden, is bovenop een zonnepaneel ingewerkt. De kuip heeft de gewone afmeting, zit comfortabel en de schootlieren zijn ook te bedienen door de helmsman. Opzij in de kuiprand vinden we beiderzijds vooraan een slim bedacht gaatje en daarnaast een rond deksel. Alle lijnen uit de mast lopen over Rutgerson-stoppers naar de Harken-vallieren en de tamp verdwijnt in
die gaatjes, zodat geen van de vele lijnen nog storen of zich kunnen omvormen tot de alom gekende kuipspaghetti. Het overige dekbeslag komt van Frederiksen. Natuurlijk is hier geen stuurrad, maar een duidelijke, in de hand liggende helmstok. Om in en uit de haven te varen, is een opklapbare buitenboordmotor voorzien, die we straks optrekken en in de ruime scoop van het achterschip leggen.
Langs binnen Bij het schuifluik hebben we 1,80 m stahoogte. Het zeer eenvoudig interieur uit rode stof en kerselaarhout bestaat in het vooronder uit slaapplaatsen, volle 2 m lang en 1 m breed. Verder bergt de kajuit aan beide zijden de iets meer dan 2 m lange banken. De doorgevoerde mast staat hier midden in en draagt de tafel. Naast de inkom aan bakboord is de navigatietafel, en daaronder, nog net boven de waterlijn, zit een patrijspoort waardoor we naar de visjes kunnen kijken en het voorbijspattende water zien. Indrukwekkend! Aan stuurboord staat de kombuis met tweepitsgasvuur en een ronde gootsteen in rvs. Hier is duidelijk gekozen voor prestaties en zeilplezier en niet voor onderdeks comfort. Maar het nodige is er voor drie à vier opvarenden.
Varen Voor de eerste maal aan boord gaan, is al heel speciaal. Je stapt op de drijver die aan de kant ligt, en moet dan, half zwevend, wiegelend over de trampoline naar de middenboot. Onze TR 10 is een ietwat aangepast model met enkele wijzigingen in vergelijking met de normale standaardaanbieding. Hij weegt in zijn geheel slechts 2.300 kg, minder dus dan het kielgewicht alleen van een monoromp 35-voetsjacht. Wij zijn met vijf personen aan boord, waaronder de bouwer, de eigenaar en een collega-journaliste. Zowat 400 kg samen, wat overeenkomt met het gewicht van een normale crew plus voeding en levensbehoeften voor een oceaanrace. Op deze boot, de Libra Volante, hebben de drijvers (normaal 2.900 l) een inhoud van 3.400 l, een toename in volume dat vooral vooraan zit en het duikeffect van de lijdrijver moet tegengaan. In rust hangen die drijvers net gelijk met de waterlijn, enkel de zwaarden zitten eventjes in het nat. Onze diepgang is ook 20 cm meer, om scherper te kunnen opkruisen. En ook de kajuit heeft wat meer zithoogte en aangepaste schotten. We varen vanuit Medemblik het IJsselmeer op met rustige wind, amper 3 Beaufort, en halen een gewone snelheid, zowat 5-6 knopen. De zeilen van UKSails met mylar en kevlar tapes komen uit Hamble, Engeland. Het flauwe weer is gelukkig erg wispelturig en af en toe komt er een stootje wind. We zien het aankomen door de rimpeling van het water, dan komt de boot tot leven. Hij davert over de golfjes, heft heel even zijn loefdrijver en stormt vooruit. Het wordt voor misschien maar één minuutje een belevenis. We houden de meter in het oog en zien hoe die 10-12 knopen aangeeft. Dat is de gewone kruissnelheid bij toerzeilen. We zetten de grootste genua, een gennaker die ze hier “screatcher” noemen van 43 m². Hij vertrekt uit de boegspriet naar de top. Met de 47 m² grootzeil staat er dan in totaal 90 m². Met een windstoot die wat langer duurt en die de windmeter over de 15 jaagt (4 Beaufort), halen we even 18 knopen. Met enkel het geluid van bewegend water spuit het kielzog omhoog als waren we een halfglijdende motorboot. Daarbij blijft zo’n trimaran onthutsend
rechtop (het IJsselmeer lag er gladgestreken bij) en kun je in de kajuit rustig je werk doen. Varen met een trimaran is heel wat anders dan varen met een gewoon kielschip. De drijvers zorgen voor comfort, maar ook voor extra werk, want er zitten zwaarden in die moeten opgehaald of neergelaten worden, soms half soms helemaal, afhankelijk van de voorligging ten opzichte van de wind. In elk geval een sportieve belevenis. Hun geweldige breedte is voor onze jachthavens echter een haast onoverkomelijke handicap. Spijtig, want zeilen in zo’n TR10 is een niet voor te stellen genoegen.
Tekst en foto’s: Joris Danckaers en Lieve Aerts
Technische gegevens Lengte over alles: 10,35 m Breedte: 7,95 m Diepgang (zwaard): 1,65 m Kruiphoogte: 16 m Grootzeil: 48 m² Genua: 28 m² Screatcher: 43 m² Waterverplaatsing: 2,3 ton
Woordje van de bouwer Wij zijn als werf altijd aangenaam verrast door een zo enthousiast artikel. Het gaat hier om een niet alledaagse boot en niet iedereen zal in de gelegenheid zijn om op een boot als deze te zeilen. De redactie van Varen geeft een goede impressie weer van het vaargedrag van een schip als dit en wij hopen dat dit een extra impuls zal geven aan het varen in Trimarans. Rhebergen Composiet Constructies BV, Rob Bosgraaf, Ms. van Riemsdijkweg 7, NL-1033 RC Amsterdam, tel. 00-31/204933755, fax 00-31/20-4933756, www.composieten.com.
Verschenen in Varen juli/augustus 2002