X-43 VAN X-YACHTS
5 knopen bij windstilte In een vroeger leven placht ik om den brode auto’s te testen. Iedere keer als ik de sleutels van een nieuw model Porsche kreeg toegestopt, was er dat gevoel van opwinding, dat voortkomt uit bewondering en het vooruitzicht op een stevige portie lol. Op een zonnig weekend in juni was het er terug, dat gevoel. Maar nu niet voor een auto, maar voor een boot. Een XYacht 43, een fraai gelijnd, snel jacht. Alleen een beetje spijtig dat de weergoden niet voor Porsche-testomstandigheden wilden zorgen…
De 43-voeter van het Deense X-Yachts is nu bijna een jaar op de markt en de exemplaren gaan wereldwijd de deur uit als zoete broodjes: 77 zijn er nu al van verkocht sinds de lancering. Redenen genoeg dus om een test te varen. Omdat boten van deze klasse zelden zo maar “in stock” bij de importeur liggen te verwateren, wordt er meestal getest met een boot die al verkocht is. Zo ook in dit geval. Met de eigenaar, Dirk Barrie, werd afgesproken in de thuishaven van de Xaratoga, Wemeldinge. Omdat ik in dit geval zeker mooie beelden wou van de X-43 in actie, besloot ik mijn eigen trage maar goedige langkieler naar de plaats van afspraak te zeilen, kwestie van een varend fotoplatform bij de hand te hebben. De test zou op zondag plaatsvinden, maar de dag ervoor was het prima zeilweer – 4 Beaufort bij een stralend zonnetje – en dus werden de landvasten een dag vroeger losgegooid. Ik wist namelijk dat de Xaratoga ook al ergens op de Oosterschelde zat en wie weet konden nu al mooie shots gemaakt worden? Ja dus, en gelukkig maar, want ‘s zondags liet de wind het afweten. De zondag
worden we hartelijk ontvangen door Dirk, zijn vrouw Lieve én X-Yachtsimporteur Eddy Verbinnen. Ik stel eerst de vraag die me al jaren bezighoudt: “Waarom hebben bijna alle X-Yachts die ik ooit heb gezien, een naam met een ‘X’? Zachte dwang van de werf?” “Nee,” lacht Eddy, “pure folkore, de eigenaars kiezen zelf een naam met een ‘X’ erin.” Dat weten we dan weer. Het exemplaar waar we eerbiedig opstappen – want nog glanzend nieuw – is ook een ontwerp van de Deen Niels Jeppesen, samen met zijn twee broers eigenaar van de werf. Ze ontwerpen en maken al sinds ‘79 snelle jachten, die onder andere in 2002 het hele veld in de Commodore Cup het nakijken gaven. Er is al een X-Yacht van 30 voet, maar er ligt nu ook een 141-voets klepper op de tekentafel! We houden ons aanbevolen om die ook eens te testen. Maar terug naar onze 43-voeter, want die heeft heel wat te bieden, zo blijkt al bij de instap. De kuip is met hoogwaardig teak bekleed - volledig gelijmd - en rondom staan Andersen-lieren. U weet wel, die roestvrije die er na 20 jaar nog altijd gloednieuw uit zien. Daarmee is de toon gezet: X-Yachts wil alleen het beste van het beste; zoveel is duidelijk. En het snelste, vooral. In het begin, jaren geleden, betekende dat ook meteen: Spartaans ingericht om toch maar licht te zijn. Daarin is, mede door het voortdurend aandringen van onze eigen Eddy Verbinnen, verandering gekomen. De toerjachten - officieel heten ze “Performance Cruising Line” - van X-Yachts kunnen de luxe-toets met andere Skandinaven tegenwoordig perfect doorstaan. We gooien los, wat teleurgesteld omdat de 4 Beaufort van gisteren zijn geslonken tot een nauwelijks waarneembaar zuchtje. Toch zullen we naar Kortgene moeten geraken, want daar krijgt de nagelnieuwe motor op maandag zijn eerste onderhoudsbeurt. Direct valt op hoe geruisloos die Volvo 55 pk (standaard zijn dat 38 paardjes, maar deze eigenaar houdt van een beetje extra power) met de Flexofold-klapschroef zijn werk doet. Achteruit manoeuvreren is met de saildrive en het schegloos balansroer - met rolgelagerde koning - ook geen enkel probleem, zo blijkt.
Gapen en glunderen Op de rimpelloze Oosterschelde ziet het wit van de zeiltjes. Voor de meesten is het gewoon dobberen geblazen, behalve als er een spi of een gennaker aan te pas komt. Wij gaan eerst even op een scherpe koers, wég van ons reisdoel. Het grootzeil in Pentex - 53,4 m² in oppervlak en volledig doorgelat - gaat vlot omhoog op zijn wagentjes en ook de rolgenua met zijn Profurl-trommel onderdeks staat in no-time mooi te wezen. Het resultaat is verbluffend: tussen al dat dobberend wit snijden we weg als een mes door de boter. 8 knopen ware wind lees ik op de meters van Raymarine (in optie) aan de kajuitingang, en het log geeft al 5 knopen aan. Dit wordt genieten! Ook voor Dirk en Lieve, die het toch al een beetje gewoon zijn: “Sinds we ‘m hebben, is nog niemand ons voorbijgeraakt”, zeggen ze. Daar koop je dan ook een X-Yacht voor. En voor de bewonderende blikken. Nooit tevoren heb ik op ingehaalde boten zoveel duimen zien omhoog gaan en schippers met open mond zien gapen. Dirk en Lieve glunderen. Terecht: de X-43 is een opmerkelijke verschijning op het water, met zijn typisch donkerblauwe romp (bestaat ook in wit, maar die wordt zelden besteld, zo blijkt) en de lage, slanke lijn. Genoeg opgekruist, we moeten op het Veerse Meer geraken en dus gaat de gennaker erop. Eddy, ervaren wedstijdzeiler, zal het zeil geen moment uit het oog verliezen en haalt alles eruit wat erin zit. Er wordt continu gespeeld met kleine koerswisselingen en gijpjes, lichtjes vieren en aanhalen van de halfwinder, op- en ontspannen van het hydraulisch regelbaar bakstag. Het resultaat mag er zijn: met 5 knopen laten we
iedereen achter ons. Al dat trimwerk gaat ook vlot, dankzij gelagerde blokken rondom en de Sparcraft-mast met zijn uiterst soepele secties. Alles, maar dan ook alles, is vanuit de kuip te bedienen, tot en met de achterlijkspanner toe. Bovendien zijn er twee extra lieren voor het “German mainsheet”-systeem. De zeilen komen van North Sails. De Xaratoga heeft Pentex-zeilen. “Rekt veel minder snel dan Dacron. Versterkt Spectra is nog beter, voor wie het kan betalen”, preciseert Eddy. Hoe dan ook, de X-Yacht-eigenaar kiest zelf zijn zeilgarderobe: de boot wordt zeilloos geleverd. Maar niet zielloos, want in Denemarken staat er een gedreven team achter dat “Naverkoopservice” met een hoofdletter schrijft. “Zo waren er twee kleine onregelmatigheden in het teak dek,” vertelt schipper Dirk, “en direct kwamen er twee specialisten van de werf om het probleempje op te lossen.”
Das Boot Ook Eddy Verbinnen legt zijn klanten in de watten met raad en daad. Dat blijkt tijdens deze tocht, gedurende dewelke Eddy zijn enorme race-ervaring deelt met zijn enthousiaste klant. Mooi om zien. “Geen zorgen, alleen zeilplezier”, zo drukt de schipper het kort en krachtig uit. Voor dat zeilplezier moet wel een dik pak euro’s van eigenaar wisselen: onze testboot zit rond de 340.000 EUR incl. BTW, opties en kortingen. Een “blote” versie kost 265.000 EUR. De lijst met standaardvoorzieningen mag er dan wel zijn: elektrische ankerlier, rvs anker, Andersen-winches, verluchte zakken in de kuip voor de schoten, gasveren op alle bakskisten, een elegant lage buiskap, teak voetrail, klampen in hooggepolijst rvs, een keuken met Corian-blad (hard als graniet), ijskast, warm lopend water, lattenbodems in alle bedden, horren en zonneschermen voor de luiken, gelbatterijen met diepe ontlading, … Maar de lijst met opties is nog veel langer. Veel heeft te maken met de nieuwe, luxueuzere richting die het merk is ingeslagen sedert een drietal jaren. De Spartaanse snelheidsmonsters zijn verleden tijd. Al is de snelheid gebleven. Hoe ze dat voor mekaar krijgen, die Denen? Een uitgekiende romp- en kielvorm, en natuurlijk het unieke stalen chassis in de romp dat in ieder X-Yacht voor de stijfheid zorgt, zonder dat de constructie onnodig zwaar wordt. Terwijl we aan het drukke sluisje naar het Veerse Meer aanschuiven, krijg ik ruim de tijd om binnen een kijkje te nemen. Warme teakhouttinten voor de betimmering en crèmekleurige zitbanken zorgen voor een knus en toch luchtig interieur. Luchtig én licht, want langs de overvloedig aanwezige luiken en fraai gevormde zijramen stroomt de zon binnen. Wat indeling betreft, heeft de eigenaar de keuze uit “Klassiek” (met 4 kajuiten en de L-vormige keuken direct aan stuurboord) en “Modern” (met 3 kajuiten en de keuken overlangs aan bakboord). Dirk en zijn eega kozen voor modern en dan hou je een riante passage over tussen de keuken en de zitbank in het midden. Bovendien zorgt deze indeling ervoor dat de scheepskok in zijn keuken gebeiteld staat, met de rug tegen de bank. Het komfoor is uiteraard cardanisch opgehangen. Aan bakboord is de ruim bemeten navigatiehoek, met grote kaartentafel en ruimte zat om de tegenwoordig gangbare mega-LCD-schermen voor de radar of de plotter - of allebei - in te bouwen. De meeste kasten in de kajuit zijn genereus van gelagerde schuifjes voorzien, die vanzelf en perfect sluiten. Net als de deuren, en daaraan merk je de stijfheid van de constructie met het stalen chassis. Als Eddy ons één van de uitlopers van dat massieve stalen frame laat zien ter hoogte van de verstaging, weet je meteen: dit schip geeft geen krimp, ook niet bij het zwaarste weer en onder de meest barbaarse belasting. Een bloedstollend verhaaltje uit de racerij geeft een idee hoe barbaars
die Denen kunnen zijn: “Op hun raceboten spannen ze de verstaging aan tot je er gitaar kunt op spelen, en dan wordt met een hydraulisch systeem de mast nog eens zo’n 8 cm omhoog gepompt. Je hoort dan de krakende geluiden van het frame in de romp dat zich ‘zet’ zoals de huid van een duikboot op grote diepte”, vertelt Eddy. Das Boot, jawel. Maar terug naar een stilliggende X-43 in de sluis. Achteraan zijn twee flinke tweepersoonsbedden, met een toilet aan bakboord. De kajuit in de punt - ook met dubbel bed - heeft haar eigen sanitaire ruimte met wc en douche. Dat brengt het aantal douches op drie, want in de kuip is er ook nog één. Proper volk, die Denen. En groot, maar zelfs voor die blonde reuzen is hier stahoogte. Onder de kajuittrap zit de motor, bereikbaar door de trap weg te nemen én langs de zijkanten. De isolatie is overbemeten, waardoor deze toch al stille Volvo nauwelijks hoorbaar is bovendeks. Veel toeren hooft hij ook niet te maken: bij het aanlopen van de sluis liepen we 5 knopen bij 1.300 tpm. De dieseltank zit achteraan onder de kuip en de zoetwatervoorraad onder de stuurboordbank in de kajuit. Op de vraag waarom ze bij sportieve boten als de X-Yachts nooit gebruik maken van watertanks aan de twee kanten om ballast te trimmen, heeft Eddy een simpel antwoord: “Daarvoor zou te veel ruimte in het interieur moeten worden opgeofferd, en er is nu eenmaal voor comfort gekozen.” Waarmee nog maar eens wordt aangetoond dat ieder plezierjacht een compromis is en blijft. Zélfs een X-Yacht, de Porsche op het water.
Tekst: Luc De Wandel Foto’s: Luc De Wandel en X-Yachts
Technische gegevens LOA: 12,94 m LWL: 11,45 m Breedte: 3,97 m Diepgang: 2,20 / 2,50 m Ballast: 3,7 / 4,3 ton Waterverpl.: 8,6 ton Motor: 28 kW - 38 pk Grootzeil: 53,4 m² Genua: 53,6 m² Spinnaker: 132,0 m²
Importeur Escape Sailing Yachts nv, Hooiweg 24a, 2222 Itegem, tel 0475-28 71 62, e-mail info@escapeyachting.be , www.escapeyachting.be .
Uit: Varen juli / augustus 2004