Healthwise Digest January 2016 by Healthwise Digest

What’s inside អារម្ភកថា Editorial Note

ទស្សន:ទូទៅ Pharmacy Overview

11 10

ឈឺទ្រូង: អាថ៌កំបាំងនៃការឈឺទ្រូង Angina: The Mystery of a Chest Pain

បញ្ហានៃជំងឺ: Kawasaki Kawasaki Enigma

ជំនួយបេះដូងជាសកល Mitraclip: A Global Heart Aid

ការជក់បារី និង ជំងឺខ្សោយបេះដូង Smoking and Heart Failure

តារាកិត្តិយសរបស់ទស្សនាវដ្តី Healthwise

តារាដែលពោរពេញដោយប្រជាប្រិយភាព Singer: Chay Virak Yuth

តើអ្នកដឹងពីសុខភាពរបស់បេះដូងដែរ រឺ ទេ? How well do you know your heart?

វេជ្ជបណ្ឌិត ANNA:

ការអស់រដូវ: វាជាពេលវេលាដើម្បីកែប្រែ

របៀបរស់នៅរបស់អ្នក Menopause: It's time to modify your lifestyle

From the editor

It’s Hearts Month! The past months have taught me so many lessons, and one that is close to me is my heart. Yes, it is just so important for me to also look after my heart. At times, we tend to prioritize a lot of things when we thought of our health; however, we lack a wide understanding about our heart. Now, I have been practicing different ways to boost my heart’s health by adding tidbits of changes in my daily routine—taking vitamin B-complex, eating fish at least once 3 times a week and going to bed earlier and earlier, than I usually do. In my last editor’s note, I have promised that the next months will see through a superior focus on timely health care issues. Now, I am thrilled to bring you that in this February publication we will definitely strengthen your awareness about the different complications our hearts could suffer with. In our cover feature article, we have identified the difference between a heart attack and an angina where commonly, most people have a hard time

assessing the distinction—angina is NOT a disease, rather it is a symptom of an underlying heart problem. I invite you to read through our different pieces on heart topics such as the Kawasaki Disease, a heart disease that at present provides no known causes, where children between the ages of 6 months and 4 years, with most cases occurring between the ages of 18 and 24 months, are usually affected. We have also written an article about how smoking could not only lead you to different types of cancer but also to a number of heart ailments. Browse through it and understand how smoking affects your heart and what the benefits are (over time) you will feel (physically and mentally) upon quitting smoking. I am also pleased to bring to you our feature item on a highly commendable innovation in the field of heart surgery. Surely, the advancement in today’s everchanging world has progressed positively that it brought us the one-of-a-kind transcatheter clip, which helps repair a

broken mitral valve. May this issue inform, empower and inspire you to take good care of your heart. From the very bottom of mine, I thank you for being a dedicated reader. I’m truly excited about the future of the next issues, and I believe the best is yet to come. To a Happy Healthy Hearts Month everyone! វាជាខែនៃការរំលឹកពីសុខភាពបេះដូង អត្ថបទពីប៉ុន្មានខែមុន បានធ្វើអោយខ្ញុំយល់ពីមេរៀនជា ច្រើនហើយ អ្វីដែលនៅជាមួយខ្ញុំយ៉ាងជិតស្និតនោះគឺ បេះដូងរបស់ខ្ញុំ។ មែនហើយវាជាការសំខាន់ណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ ក្នុងការយកចិត្តទុកដាក់លើសុខភាពបេះដូង។ ជួនកាល យើងមានទំនោរលើការផ្តល់អាទិភាពចំពោះចំនុចជាច្រើន ដែលពាក់ព័ន្ធពីសុខភាពរបស់យើង។ ទោះជាយ៉ាងណា យើងអាចខ្វះការយល់ដឹងទូលំទូលាយអំពីសុខភាពបេះដូងរបស់យើង។ ឥឡូវនេះខ្ញុំបានអនុវត្តវិធីផ្សេងគ្នាមួយ ចំនួន ដើម្បីជំរុញសុខភាពបេះដូងរបស់ខ្ញុំអោយកាន់តែ ប្រសើរឡើង ដោយផ្លាស់ប្តូរទំលាប់ប្រចាំថ្ងៃ ហើយងាក

មកទទួលយកការលេបវីតាមីន B

Complex ទទួល

យើង។ ខ្ញុំសូមអញ្ជើញលោកអ្នកអោយអានអត្ថបទស្តីពី

សព្វថ្ងៃនេះពិភពលោកមានការរីកចំរើនជាវិជ្ជមានចំពោះ

ទានត្រីយ៉ាងហោចណាស់ម្តងក្នុងមួយសប្តាហ៍ហើយឆាប់

ជំងឺបេះដូងផ្សេងៗគ្នាដែលមានដូចជា ជំងឺ Kawasaki

ចូលគេងជាងពេលមុនៗ។

ដែលបច្ចុប្បន្ននេះជាជំងឺ ដែលមិនបានដឹងពីមូលហេតុ

បេះដូងដែលខូចអោយត្រលប់មកធម្មតាវិញបាន។ សង្ឃឹម

នៅក្នុងអារម្ភកថាកាលពីខែមុន ខ្ញុំបានសន្យាថា ខែក្រោយ

ហើយកើតមានលើកុមារមានអាយុពី 6 ខែដល់ 4 ឆ្នាំ ហើយ

ថា អត្ថបទទាំងនេះនឹងអាចជូនដំណឹង ជំរុញ និង បំផុស

នេះលោកអ្នកនឹងទទួលបានការផ្តោតអារម្មណ៍ខ្ពស់ជាង

មានករណីភាគច្រើន ដែលកើតឡើងលើកុមារអាយុចន្លោះ

គំនិតអ្នកអោយយកចិត្តទុកដាក់លើការថែទាំបេះដូងរបស់

មុនទៅលើបញ្ហាថែទាំសុខភាពអោយបានទាន់ពេលវេលា។

ពី 18 ខែដល់ 24 ខែ។ យើងក៏បានសរសេរអត្ថបទបង្ហាញ

អ្នក។ ខ្ញុំសូមអរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ចំពោះប្រិយមិត្តអ្នក

ឥឡូវនេះខ្ញុំមានចិត្តរំភើបក្នុងការបង្ហាញអត្ថបទក្នុងខែកុម្ភៈ

ថា ការជក់បារីមិនត្រឹមតែនាំអោយកើតមានជំងឺមហារីក

អានអត្ថបទរបស់យើងខ្ញុំ។ ខ្ញុំពិតជារំភើបចំពោះអត្ថបទ

នេះដែលសុទ្ធសឹងជាពត៌មានក្នុងការជួយពង្រឹងការយល់

ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងបង្កអោយមានជំងឺបេះដូងផង

លើកក្រោយ ហើយខ្ញុំជឿជាក់ថា អត្ថបទល្អៗនឹងបន្តបោះ-

ដឹងរបស់អ្នកអំពីផលវិបាកផ្សេងៗគ្នា ដែលអាចកើតមាន

ដែរ។ សូមអានអត្ថបទនេះ និង ស្វែងយល់ថាតើការជក់-

ពុម្ភផ្សព្វផ្សាយជូនអ្នកអានទាំងអស់គ្នា។

ដល់បេះដូងរបស់យើង។ នៅក្នុងអត្ថបទគ្របមុខនោះ យើង

បារីធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់បេះដូង ហើយផលប្រយោជន៍

រីករាយសំរាប់ខែយល់ដឹងអំពីសុខភាពបេះដូង!

បានកំណត់អត្តសញ្ញាណពីភាពខុសគ្នានៃជំងឺគាំងបេះដូង

( ពេលវេលា ) និង អារម្មណ៍ ( រាងកាយ និង បញ្ហាស្មារតី )

និង ការឈឺចាប់ទ្រូង ដែលជាទូទៅមនុស្សភាគច្រើនមាន

អ្វីដែលអ្នកនឹងទទួលបាន នៅពេលអ្នកឈប់ជក់បារី។

ការលំបាក ក្នុងការវាយតម្លៃពីភាពខុសគ្នារវាងបញ្ហាទាំង

ខ្ញុំថែមទាំងមានសេចក្តីរីករាយ និង កោតសរសើរក្នុងការ

ពីនេះ។ ការឈឺទ្រូងនេះ គឺមិនមែនជាជំងឺឡើយតែវាជា

បង្ហាញនៃបច្ចេកទេសវេជ្ជសាស្ត្រ ក្នុងការវះកាត់បេះដូង។

រោគសញ្ញាដែលមានមូលដ្ឋានចេញពីសរីរាង្គបេះដូងរបស់

ពិតណាស់ការផ្លាស់ប្តូរដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ធ្វើអោយ

Ernie Suzanna

EIC, Healthwise Digest Marketing Manager, DKSH HEC and OTC and Consumer Health

The Official Healthcare Magazine of DKSH

ABOUT US Publisher

DKSH Cambodia Ltd.

Editor-in-chief

Ernie Suzanna

Managing Editor

Allan Mitz Arato

Account Executive

Buth Chankakada

Medical On-Field Researcers

Peang Lyna, M.D. Deb Soden, M.D.

Layout Artist Photographer

Tep Chansambor

Columnist

Anna Roslyakova, M.D.

Advertising and Sales Direction

ផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រ ដោយការប្រើការវះកាត់ជួសជុលលើប្រឹស

For Editorial and Subscri ption Inquiries: healthwisedigest@dksh.com.kh For Advertising Inquiries buth.chankakada@dksh.com.kh darn.chantho@dksh.com.kh +855 67 990 199 +855 31 333 0144

Allan Mitz Arato

This information does not replace the advice of a doctor. Healthwise disclaims any warranty or liability for your use of this information. Your use of this information means that you agree to the Terms of Use. How this information was developed to help you make better health decisions. © 2016 Healthwise, Incorporated. Healthwise, For people in charge of their health and the Healthwise logo are trademarks of Healthwise Digest and must not be used without permission of the Editorial Board.

Cover photo courtesy of Chay Virak Yuth healthwisedigest@dksh.com.kh HEALTHWISE Digest, 1st Flr., DKSH Cambodia Ltd. Bldg., No 797, Corner Preah Monivong Blvd. and St. 484, P.O. box 1051 Phnom Penh, Cambodia © No content may be reproduced without permission of Healthwise

Pharmacy Overview

According to the international dietary guidelines, adults should get 20% to 35% of their calories from fat. Nowadays, most people consider FAT as plain as “harmful”. From the big marketed weight loss programs, the public have retained FAT as a problem that needed to be solved with by eliminating it from their system. However, it is not that simple. We really do need FATS. Technically, Fats are an important part of a healthy diet: They provide essential fatty acids, keep our skin soft, deliver fat-soluble vitamins, and are a great source of energizing fuel. And believe it or not, there are good fats that we must seek for, especially to maintain the health of our hearts. Choosing the right types of dietary fats to consume is one of the most important factors in reducing the risk of developing heart disease (Alice Lichtenstein, DSc, Tufts University). Eating fats can be heart-healthy if we know what kind to eat. When people cut their fat intake and resort more to refined carbohydrates (such as white bread and white rice), they are already increasing their triglyceride intake, which could easily clog arteries and increase their risk to heart attack. Presently, there are two types of fat that are deemed harmful and treacherous to our health should it be eaten generously—saturated and trans fatty acids. Both of these fats could not only clog your arteries but could also heighten your cholesterol levels and risk for heart disease. While saturated fats are commonly found in processed meats like sausages, ham, burgers; fatty meat; hard cheeses including cheddar; whole milk and cream; butter, lard, ghee, suet, palm oil and coconut oil, trans fats are consumed when eating fried foods, takeaways, snacks like biscuits, cakes or pastries and hard margarines. Then comes along the two good

chaps that exactly does the opposite of these bad fats—monounsaturated and polyunsaturated fats. Both these, when eaten in moderation and used to replace saturated or trans fats, can help lower cholesterol levels and reduce your risk of heart disease. Polyunsaturated fats, found mostly in vegetable oils, do completely different from saturated fats. It aids in lowering both blood cholesterol levels and triglyceride levels, especially when you substitute them for saturated fats. One type of polyunsaturated fat is omega-3 fatty acids, whose potential hearthealth benefits have certainly created a popularity breakout worldwide. Foods high in Omega-3 include fish, vegetable oils, nuts (especially walnuts), flax seeds, flaxseed oil, and leafy vegetables. Omega 3 and its mechanism Omega 3- fats are an integral part of cell membranes throughout the body and affect the function of these cell membranes. They function as creators of hormones that regulate contraction, inflammation and relaxation of artery walls. Furthermore, they reduce the risk of an irregular heartbeat (arrhythmias) and slow the buildup of plaque in your arteries. As such, they help not only in preventing heart disease and stroke but also in controlling lupus, eczema, and rheumatoid arthritis (2007, Leaf A. Prevention of sudden cardiac death by n-3 polyunsaturated fatty acids. J Cardiovasc Med.). Low

levels of omega-3 fatty acids may play a role in various health conditions, so the development of any of those conditions may indicate a possible deficiency which is shown through excessive thirst, frequent urination, and

dry hair and skin. Alpha-linolenic acid (ALA), the most common omega-3 fatty acid in most Western diets, is found in vegetable oils and nuts, flax seeds and flaxseed oil, leafy vegetables, and some animal fat, especially in grass-fed animals. Meanwhile, Marine Omega-3s, generally known as fish, are the main producers of Eicosapentaenoic acids (EPA) and docosahexaenoic acids (DHA), which are the most promoted of all omega-3

Omega 3-fattcy acids are essential fats that our bodies do not automatically produce. Hence, there is a need to consume these where there are high levels of sources.

sources. It is highly recommended to eat at least 2 servings a week of fish rich in omega-3s (March 2004, Effects of Omega-3

Fatty Acids on Cardiovascular Disease: Summary of Evidence Report / Technology Assessment, Agency for Healthcare Research and Quality, AHRQ Publication).

Fish Oil Supplements Presently, with fast-paced lifestyle and the growing number of fast food chains, the health care industry had noted that the public could recourse

their omega-3 intake through daily fish oil supplements. Of course, while consuming whole foods that contain many nutrients besides omega-3s. Fish oil is a rich source of the EPA and DHA and may be recommended to those who eat little or no fish. However, 700 to 1,000 mg of EPA and 200 to 500 mg of DHA content should be taken daily. Pregnant women in particular should be sure to supplement, as adequate supplies of omega-3 fatty

acids are crucial to optimal brain and nervous system development in the fetus. When choosing a supplement, look for one derived from molecularly distilled fish oils - these are naturally high in both EPA and DHA and low in contaminants. Also choose a supplement brand that has been independently tested and guaranteed to be free of heavy metals such as mercury and lead, and other environmental toxins including polychlorinated biphenyls, also known as PCBs (2013,

Photo supplied

Below is a table to identify the types of fish with the highest content of Omega-3: Type of fish

ខាងក្រោមនេះគឺជាតារាងដើម្បីកំណត់ពីប្រភេទត្រីផ្សេងៗគ្នាដែលមានបរិមាណអូមេ ហ្គា 3 ខ្ពស់បំផុត:

Total omega-3 content per 100 grams

ប្រភេទត្រី

Mackerel

2.6

Mackerel

Trout, lake Herring Tuna, bluefin Salmon Sardines, canned Sturgeon, Atlantic Tuna, albacore Whitefish, lake Anchovies Bluefish Bass, striped Trout, brook Trout, rainbow Halibut, Pacific Pollock Shark Sturgeon Bass, fresh water Catfish

2 1.7 1.6 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 1.4 1.2 0.8 0.6 0.6 0.5 0.5 0.5 0.4 0.3 0.3

(The Health Effects of Polyunsaturated Fatty Acids in Seafoods) Andrew Weil and Brian Becker, M.D). បើយោងទៅតាមគោលការណ៍ណែនាំរបបអាហារអន្តរជាតិមនុស្សពេញវ័យគួរទទួលទាន 20% ទៅ 35% នៃ

កាឡូរីដែលបានពីខ្លាញ់។ សព្វថ្ងៃនេះ មនុស្សភាគច្រើនបាន ចាត់ទុកថាភាពធាត់ គឺជាអ្វីដែលនឹង “បង្កគ្រោះថ្នាក” ់ ។

មានទីផ្សារលក់ផលិតផលសម្រកទំងន់យ៉ាងទូលំទូលាយ ដែលបានឆ្លុះបញ្ជាំងថា សាធារណៈជនបានចាត់ទុកភាព

ធាត់ជាបញ្ហាដែលពួកគេត្រូវលុបបំបាត់ពួកវាចេញពីរាងកាយរបស់ពួកគេ។ ទោះយ៉ាងណា វាមិនមែនជារឿងងាយ ស្រួលនោះទេ។ យើងពិតជាត្រូវការជាតិខ្លាញ់ ក្នុងន័យ

បច្ចេកទេសខ្លាញ់គឺជាផ្នែកមួយនៃរបបអាហារ ដែលផ្តល់ សុខភាពល្អ: ពួកវាបានផ្តល់នូវអាស៊ីតខ្លាញ់ដ៏សំខាន់រក្សា

អោយស្បែកយើងទន់រលោង និង ជាប្រភពនៃចំហេះឥន្ធនៈ

សំរាប់ផ្តល់ជាថាមពល។ ជឿ ឬ មិនជឿថាយើងមានខ្លាញ់ ល្អដែលត្រូវស្វែងរក ជាពិសេសដើម្បីរក្សាសុខភាពបេះដូង របស់យើង។ សូមជ្រើសយកប្រភេទខ្លាញ់ដែលត្រឹមត្រូវ

ដើម្បីប្រើប្រាស់ជាផ្នែកមួយនៃកត្តាសំខាន់បំផុតក្នុងការកាត់ បន្ថយហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូង ( Alice

DSC, TuFts University )។

Lichetenstein,

បរិមាណសរុបនៃអូមេហ្គា 3 ក្នុង 100 ក្រាម

2.6 2 1.7 1.6 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 1.4 1.2 0.8 0.6 0.6 0.5 0.5 0.5 0.4 0.3 0.3

(The Health Effects of Polyunsaturated Fatty Acids in Seafoods)

ការបរិភោគខ្លាញ់អាចជួយអោយបេះដូងមានសុខភាពល្អ

ជាប្រភេទខ្លាញ់ល្អ ដែលផ្ទុយស្រឡះពីប្រភេទខ្លាញ់ ដែល

នៅពេលដែលអ្នកកាត់បន្ថយការទទួលទានជាតិខ្លាញ់

turated និង Polyunsaturated។ ខ្លាញ់ទាំងពីរនេះ

ប្រសិនបើយើងជ្រើសរើសយកខ្លាញ់ល្អដើម្បីបរិភោគ។ ហើយបន្ថែមការទទួលទានកាបូអីុដ្រេត ( នំបុ័ងស និង បាយ ) នោះអ្នកបានបង្កើនការទទួលទានជាតិទ្រីគ្លីសីរីត

( ខ្លាញ់មិនល្អពីរបបអាហាររួចទៅហើយ ) ម៉្យាងទៀតវានឹង ធ្វើអោយអ្នកមានជំងឺស្ទះសសៃឈាមអាកទែ យ៉ាងងាយ ស្រួល និង បង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺគាំងបេះដូងផងដែរ។

បច្ចប ុ ប្ ន្ននេះមានប្រភទ េ ខ្លញ ា ព ់ រី យ៉ង ា ដែលត្រវូ បានគេចាត់ ទុកថា មានគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាព។ ខ្លាញ់ទាំងនោះរួម

មានពពួកខ្លាញ់ឆ្អែត ដែលត្រូវបានគេបរិភោគជាហូរហែរ និង ប្រភេទខ្លាញ់សល់ ( Trans

fatty Acid ) ជាតិខ្លាញ់

ទាំងពីរប្រភេទនេះ មិនត្រឹមតែអាចធ្វើអោយស្ទះសរសៃឈាម អាកទែប៉ុណ្ណោះទេ វាថែមទាំងបង្កើនកំរិតកូឡេស្តេរ៉ុលរួមទាំងហានិភ័យ ក្នុងការកើតមានជំងឺបេះដូងផង ដែរ។ ខណៈពេលដែលជាតិខ្លាញ់ភាគច្រើនមាន នៅក្នុង

ប្រភេទសាច់កែច្នៃដូចជា សាច់ក្រក ហេមបឺរហ្គ័រ សាច់ជាប់

ខ្លាញ់ ឈីស ទឹកដោះគោ គ្រីម បឺរ ខ្លាញ់សត្វ ខា្លញ់គោ ប្រេងដូង និងប្រេងត្នោត។ ខ្លាញ់សល់នឹងត្រូវបានទទួល

ពីអាហារវេចខ្ចប់ និង អាហារសំរន់ដូចជា នំកញ្ចប់ នំខេក

ឬ នំផ្អែម រួមទាំងអាហារមានជាតិបឺរផងដែរ។ ហើយនេះ

បានរៀបរាប់ពីខាងលើ វាគឺជាពពួកខ្លាញ់ Monounsaនឹងជួយកាត់បន្ថយពពួកខ្លាញ់ឆ្អែត និង ខ្លាញ់សល់ ដែល មានក្នុងរាងកាយ ហើយបន្ថយកំរិតកូឡេស្តេរ៉ុលរួមទាំង ហានិភ័យនៃការកើតមានជំងឺបេះដូង។ ខ្លាញ់ Polyuns-

aturated ត្រូវបានរកឃើញភាគច្រើននៅក្នុងប្រេងបន្លែ ដែលមានភាពខុសគ្នាទាំងស្រុងពីពពួកខ្លាញ់ឆ្អែត។ វាជា

ជំនួយក្នុងការបន្ថយកូឡេស្តេរ៉ុល និង កំរិតទ្រីគ្លីស៊ីរីតក្នុង

ឈាមជាពិសេស នៅពេលដែលអ្នកទទួលទានវាជំនួស

អោយពពួកខ្លាញ់ឆ្អែត។ ប្រភេទនៃជាតិខ្លាញ់ Polyun-

saturated ម៉្យាង គឺខ្លាញ់អូមេហ្គា 3 ដែលមានមុខងារ

ជួយអោយបេះដូងមានសុខភាពល្អ មានសក្តានុពលជាផល

ប្រយោជន៍ដល់រាងកាយ រួមទាំងត្រូវបានទទួលស្គាល់ទូទាំង ពិភពលោក។

អូមេហ្គា 3 ជាប្រភេទខ្លាញ់មានប្រយោជន៍ដែលរាងកាយ របស់យើងមិនអាចផលិតវាបានដោយខ្លួនឯងឡើយ។

ហេតុនេះហើយបានជាមានតំរូវការក្នុងការប្រើប្រាស់វាក្នុង

កំរិតខ្ពស់។ អាហារដែលសំបូរអូមេហ្គា 3 រួមមានត្រី ប្រេង បន្លែ គ្រាប់ធញ្ញជាតិ ( ជាពិសេសគ្រាប់វុលណាត់ ) ប្រេង គ្រាប់ពូជ និង បន្លែស្លឹក។

ខ្លាញ់អូមេហ្គា 3 និង មុខងាររបស់វា

ប្រេងបន្លែ និង គ្រាប់ធញ្ញជាតិ គ្រាប់ពូជ និង ប្រេងគ្រាប់

រាងកាយទាំងមូល ហើយឥទ្ធិពលរបស់វាក៏នឹងប៉ះពាល់ដល់

អាចត្រូវបានផ្តល់អនុសាសន៍អោយអ្នក ដែលមិនចូលចិត្ត

ជញ្ជាំងសសៃឈាមមានសភាពធម្មតា គឺមិនរួមត្បៀត។

Marine អូមេហ្គា 3 ជាទូទៅគេស្គាល់ថា មានក្នុងសាច់ ត្រី គឺអ្នកផលិតអាស៊ីត Eicosapentaenoic ចម្បង ( EPA ) និង អាស៊ីត Docosahexaenoic ( DHA ) ដែលជាប្រភពដ៏ល្អនៃអូមេហ្គា 3។ វាត្រូវបានផ្តល់អនុ-

បេះដូងមិនទៀងទាត់ ( Arrhythmias ) រួមទាំងពន្យា

សប្តាហ៍ ( March 2004, Effects

of Omega-3 Fatty Acids on Cardiovascular disease: Summary of Evidence Report / Technology Assessment, Agency for Healthcare Research and Quality, AHRQ Publication )។

គាត់បានបំពេញបន្ថែមនៃសារធាតុទាំងនោះ ដោយសារ

អាហារបំប៉ននៃខ្លាញ់ត្រី

ចំលងមេរោគផ្សេងៗក្នុងកំរិតទាប។ សូមជ្រើសយកអាហារ

នៃចំនួនសង្វាក់ឧស្សាហកម្មអាហារ រួមទាំងការថែទាំសុខ-

ធានាថាមិនមានលាយបញ្ចូលលោហៈធ្ងន់ដូចជា បារត

ខ្លាញ់អូមេហ្គា 3 គឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៃភ្នាសកោសិកា មុខងារនៃភ្នាសកោសិកាទាំងនេះដែរ។ វាជាអ្នកបង្កើតអ័រ-

ម៉ូនដែលគ្រប់គ្រងការថយចុះនៃការរលាក និង ជួយអោយ លើសពីនេះទៀត វាបានបន្ថយហានិភ័យនៃបញ្ហាចង្វាក់ ពេលនៃការបង្កើតជាកំណកខ្លាញ់ ក្នុងសសៃឈាមរបស់

អ្នក។ ហេតុនេះហើយទើបខ្លាញ់ប្រភេទនេះមិនត្រឹមតែ

ជួយការពារជំងឺបេះដូង និង ជំងឺដាច់សសៃឈាមខួរក្បាល ប៉ុណ្ណោះទេ វាថែមទាំងជួយគ្រប់គ្រងជំងឺ Lupus ជំងឺ រលាកសន្លាក់រុំារ៉ៃ ( 2007, Leaf

A. Prevention of sudden Cardiac death by n-3 Polyunsaturated fatty Acid. J Cardiovasc Med.)

កំរិតអាស៊ីតខ្លាញ់អូមេហ្គា 3 ទាបអាចបង្កជាជំងឺនានា ដូ-

ច្នេះការវិវត្តន៍នៃជំងឺណាមួយ ដូចដែលបានបង្ហាញខាង ក្រោមនេះអាចជាសញ្ញានៃកង្វះខ្លាញ់ប្រភេទនេះ។ រោគ

សញ្ញាមានដូចជា ស្រេកទឹកខ្លាំង នោមញឹក សក់ និង

Linolenic Acid ( ALA ) ជាប្រភេទអាស៊ីតខ្លាញ់អូមេហ្គា 3 ដែលសំបូរនៅ

ពូជមួយចំនួនជាពិសេស នៅក្នុងសត្វស៊ីស្មៅជាអាហារ។

សាសន៍អោយបរិភោគយ៉ាងហោចណាស់ 2 ដងក្នុងមួយ

បច្ចុប្បន្ននេះជីវិតរស់នៅបែបជឿនលឿន និង ការកើនឡើង ភាពបានកត់សម្គាល់ឃើញថា សាធារណជនអាចទទួល បានអូមេហ្គា 3 តាមរយៈថ្នាំគ្រាប់ខ្លាញ់ត្រី ជាប្រចាំថ្ងៃ។

ស្បែកស្ងួតជាដើម។ Alpha

ជាការពិតណាស់ អ្នកក៏អាចទទួលទានម្ហូបអាហារដែល

ក្នុងពពួកអាហាររបស់ប្រជាជនលោកខាងលិចមាន ដូចជា

3 ផងដែរ។

មានសារធាតុចិញ្ចឹមជាច្រើនផ្សេងៗទៀតក្រៅពីអូមេហ្គា

ខា្លញ់ត្រីគឺជាប្រភពសម្បូរបែបនៃ EPA និង DHA និង

ត្រី ឬ បរិភោគត្រីបានតិចតួច។ ទោះយ៉ាងណាបរិមាណ 700 ទៅ 1000 មីលីក្រាមនៃ EPA និង 200 ទៅ 500 មីលីក្រាមនៃ

DHA

គួរត្រូវបានណែនាំឲ្យទទួលទានជា

រៀងរាល់ថ្ងៃ។ ជាពិសេសស្រ្តីមានផ្ទៃពោះត្រូវ ប្រាកដថា

ខ្លាញ់ អូមហ េ ្គា 3 ក្នុងកំរិតគ្រប់គ្រាន់មានសារះសំខាន់បំផុត

ចំពោះការលូតលាស់ និង ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រព័ន្ធសរសៃ ប្រសាទ ដែលល្អប្រសើរបំផុតសំរាប់ទារកក្នុងផ្ទៃ។ នៅ

ពេលជ្រើសរើសយកថ្នាំ សូមជ្រើសយកផលិតផលដែល

EPA & DHA ខ្ពស់ និង មានលក្ខណៈធម្មជាតិ ហើយមានអត្រា ចំរាញ់ចេញពីខ្លាញ់ត្រី ដែលសំបូរសារធាតុ

បំប៉នណាមួយ ដែលត្រូវបានឆ្លងកាត់ការសាកល្បង និង

សំណ និង ជាតិពុលពី បរិស្ថានផ្សេងទៀតរួមទាំង Bip-

henyls Polychlor-inated ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ ផងដែរថា ជា PCBs ( 2013, Andrew Weil and Brian Becher, MD )។

Photo supplied

HEALTH

ANGINA: UNDERSTANDING THE MYSTERIES OF A CHEST PAIN Daily tasks can always trigger angina and for people who are well aware of this condition, the fear of experiencing it on-the-spot prevents them in accomplishing their daily tasks and job.

Photo supplied

Daily tasks can always trigger angina and for people who are well aware of this condition, the fear of experiencing it on-the-spot prevents them in accomplishing their daily tasks and job. Most have limited their time doing their hobbies, the things they love and spend more time inactive in a couch or a bed. However, healthcare professionals are advising people not to downsize their life because of this fear. Let’s take a moment to recognize first, what angina is, and rectify all the misconceptions that go with it.

Angina: A Symptom or a Disease? Angina Pectoris, commonly called as angina, is a chest pain or discomfort caused when your heart muscle doesn't get enough oxygen-rich blood. When an artery, such as the coronary artery, is clogged with plaque made of cholesterol, the blood flow is not enough. At times it may feel like there’s a pressure or someone is squeezing your chest. Most of the time, the pain extends to a person’s shoulders, arms, neck, jaw, or back. But when the heart needs to work harder, say when climbing a flight of stairs, the plaque

prevents extra blood from reaching that section of the heart. People should need to understand that angina is NOT a disease but rather a symptom of an underlying heart problem, which is typically called a Coronary Heart Disease (CHD). However, people should not take it lightly as the discomfort is excruciating and if neglected could lead to a heart attack (2013, National Heart, Lung, and Blood Institute. What is angina?). Presently, there are four types of

angina—Stable, Unstable, Prinzmetal’s, and Microvascular. The four types, though form of discomfort is similar, differs in it occurrence, frequency, duration and at times management. Below is a table that shows the difference among the four types. Gender Differences Most women have attested that their form of pain highly differs from that of men. Women describe their pain as “heaviness” while men tend to define theirs as “chest pain”. However, the form of pain differs along with the angina type diagnosis. In a nutshell, though both genders described their discomfort differently, the symptom is just the same (Harvard School of Public Health). People cannot simply state that CHD is solely a man’s disease. “By the time they are of age

70, men and women have equal rates of heart disease. And then women surpass men,” said Dr. Catherine Kreatsoulas, a heart and stroke research fellow at the Harvard School of Public Health. To explore gender differences in angina symptoms, Dr. Kreatsoulas and her colleague looked at the terms that men and women use to describe angina pain. Both women and men in the study used terms like “chest pain,” “pressure,” and “tightness.” It wasn’t that women experienced different symptoms than men. Instead, they sometimes used different language to describe the same symptoms. When you get that feeling… Another misconception about angina is that it only provides same chest pain or discomfort to everyone when in fact chest pain is just the major burden, one

that directly occurs to people suffering from angina. Aside from chest pain, people could feel an extended soreness surrounding areas (arm, shoulder, back, neck, or jaw) and different symptoms such as unusual shortness of breath, feeling tired or fatigued, feeling lightheaded, nausea, unusual sweating, and weakness. However, a person who is diagnosed with an unstable angina may feel additional symptoms other than chest pain and could be different from a person having Prinzmetal’s. On another note, there may be a little difference between angina and heat attack. Apparently, the same chest pain-tightened, squeezed and pressured—is felt when a person suffers from a heart attack. Any similar symptom that continues persistently for more than 10-15 minutes is might be a heart attack in progress. The only way to know

TYPE

OCCURENCE

FREQUENCY

DURATION

STABLE

Usually during physical exertion

Frequent

UNSTABLE

May be while sleeping, resting or with little physical exertion Exposure to cold weather, Stress, Medicines that tighten or narrow blood vessel, smoking or cocaine use

Episodic or Infrequent (May worsen over time) Rare

Short time (5 minutes or less) Longer than Stable Angina

PRINZMETAL’S

MICROVASCULAR

(Resting during night or early mornings) Daily activities and mental stress

ប្រភទ

Severe

Episodic or Infrequent (May worsen over time)

Severe and lasts longer than other types of angina

ការចាប់ផ្តើមឈឺ

កម្រិតនៃភាពញឹកញាប់

រយៈពេល

ស្ថេរភាព

ជាទូទៅគឺក្នុងកំឡុងពេលបញ្ចេញកំលាំងខ្លាំង

ញឹកញាប់

មានពេលខ្លី (តិចជាងឬប្រហែល ៥នាទី)

មិនស្ថិតស្ថេរ

ពេលគេងនៅស្ងៀម ឬធ្វើចលនាតិចតួច

ឈឺបាត់ៗ ឬមិនញឹកញាប់(ទុកកាន់តែ

ឈឺយូរជាង

PRINZMETAL’S

ពេលស្ថិតក្នុងមជ្ឈដ្ឋានត្រជាក់ ស្រេ្តស ការប្រើឱសថ កំរ

យូរអាចធ្វើទុកកាន់តែខ្លាំង)

ដែលធ្វើឱ្យសសៃឈាមរួមតូច ការជក់បារី ឬ ប្រើថ្នាំ

stable angina

ធ្ងន់ធ្ងរ

ញៀន(ពេលអង្គុយស្ងៀមនៅពេលយប់ ឬ ព្រឹក ព្រលឹម)

MICROVASCULAR

សកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃ និងស្រេ្តស

ឈឺបាត់ៗ ឬ មិនញឹកញាប់(ទុកកាន់តែ យូរអាចធ្វើទុកកាន់តែខ្លាំង)

ធ្ងន់ធ្ងរ និង ឈឺយូរជាងប្រភេទ នៃការចុកទ្រូង ដទៃទៀត

the difference is to immediately seek medical attention (Gary Milechman, M.D., Cardiology Unit, California Pacific Medical Center). Give it a rest? Clearly, you must rest to manage an angina episode. Nonetheless, suffering from one is not a reason to stay inactive and prevent oneself from doing your usual daily routines. One can always do something when angina interrupts his/ her life. First and foremost, post-angina incidences should automatically be the basis for a session with a cardiologist where you will be given the best treatment plan. There are also different types of treatment depending on the type of diagnosis, your symptoms and your personal medical history. These include lifestyle changes, medication, angioplasty, bypass surgery, cardiac rehabilitation or an enhanced external counter-pulsation therapy (EECP). The Good Life Similarly to managing a heart disease,

there are a number of ways an angina patient can minimize and/or prevent suffering from it: • Reduce stress and avoid circumstances where you might end up anxious and mentally troubled. • Identify a diet plan with your cardiologist. • Remove smoking and usage of tobacco in your lifestyle. • Ask for a Body Mass Index (BMI) test and assess your weight or obesity tendency. A weight loss program may be given to you once your results are identified. • Do not avoid exercise. Your cardiologist will tend you exercise

routines that are helpful to you.

• Take all of your medications as prescribed

With all these things considered, let us remind ourselves and our peers that angina is a crucial symptom that contributes to heart diseases and nevertheless, there are still things you can do to not let this interfere with your daily life. Seek medical attention immediately and learn to manage your heart’s health. ក្នុងជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃតែងតែអាចបង្កអោយមានការ ឈឺចុកចាប់ក្នុងទ្រូង ហើយចំពោះអ្នកដែលមានការយល់

ដឹងច្បាស់ពីស្ថានភាពនេះ ការភ័យខ្លាចនឹងរារាំងពួកគេនៅ

ក្នុងការបំពេញភារកិច្ច និង ការងារប្រចាំថ្ងៃ។ មនុស្សភាគ

ឡើយ។ ជួនកាលអាចមានអារម្មណ៍ណែន ឬ ហាក់ដូច

4 នេះមានសណ្ឋាននៃការឈឺស្រដៀងគ្នា ការចាប់ផ្តើម

អ្វីដែលជាចំណូលចិត្តរបស់គេអ្វីដែលពួកគេ ស្រលាញ់ និង

ភាគច្រើនការឈឺចាប់នេះចាក់ទៅស្មា ដៃ ក ថ្គាម ឬ ខ្នង។

ខុសគ្នាដែរ។ តារាងនៅក្នុងទំព័រទី ១២ ខាងក្រោម គឺ

ច្រើន បានកំណត់ពេលវេលាជាក់លាក់របស់ខ្លួនពីការធ្វើ ចំណាយពេលវេលាកាន់តែច្រើន ក្នុងការសំរាកលើកៅអី

ឬ គ្រែ។ ទោះជាយ៉ាងណាអ្នកជំនាញផ្នែកសុខភាពបាន ផ្តល់យោបល់ដល់ប្រជាជនកុំអោយបាក់ទឹកចិត្តក្នុងជីវិត ដោយសារការភ័យខ្លាចនេះអោយសោះ។ សូមចំណាយ

ជាមាននរណាម្នាក់ ច្របាច់សាច់ដុំដើមទ្រូងរបស់អ្នក។

ប៉ុន្តែនៅពេលដែលបេះដូងត្រូវធ្វើការខ្លាំង ដូចជាពេល

ឡើងជណ្តើរជាច្រើនជាន់នោះ កំណកខ្លាញ់ ដែលមានក្នុង សរសៃឈាមបេះដូង និង រារាំងការច្របាច់បញ្ជូនឈាម

ឈឺខុសគ្នា ភាពញឹកញាប់ រយៈពេល និង វិធីគ្រប់គ្រងក៏

ជាតារាងដែលបង្ហាញពីភាពខុសគ្នាក្នុងចំណោម នៃការ ឈឺទ្រូងទាំង 4។

បន្ថែមទៅកាន់បេះដូងជាមិនខាន។

ប្រភេទខុសគ្នា

យល់ច្រឡំទាំងអស់អំពីបញ្ហានេះ។

ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវយល់ដឹងថា ការឈឺទ្រូងមិនមែនជាជំងឺ

ពួកគេមានភាពខុសគ្នាយ៉ាងខ្លាំងជាមួយនឹងបុរស។ ស្ត្រី

ឈឺទ្រូងតើវាជារោគសញ្ញា ឬ ជាជំងឺ?

ជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង ឬ

ពេលខ្លីមួយដើម្បីស្វែងយល់ជាមុន រួមទាំងកែតម្រូវការ

ឡើយ តែវាជាសញ្ញានៃជំងឺបេះដូងដែលជាធម្មតា គឺ ជា

សម្បូរអុកស៊ីសែនគ្រប់គ្រាន់។ នៅពេលដែលសសៃឈាម

Coronary Heart Disease ( CHD ) ហើយការព្រងើយកន្តើយនឹងអាច ធ្វើអោយមានជំងឺគាំងបេះដូង ( 2013, National Heart,Lung, and Blood Institute. What is angina? )

លំហូរឈាម ទៅកាន់បេះដូងនឹងមិនមានកំរិតគ្រប់គ្រាន់

Prinzmetal និង Microvascular។ ប្រភេទទាំង

ឈឺទ្រូងជាធម្មតាគេហៅថា ជាការឈឺចុកចាប់ក្នុងទ្រូង

ដែលជាការឈឺទ្រូង ឬ ភាពមិនសុខស្រួលបណ្តាលមកពី សាច់ដុំបេះដូងរបស់លោកអ្នកមិនបានទទួលឈាមដែល

បេះដូងត្រូវបានស្ទះដោយការកកកុញនៃកូលេស្តេរ៉ុលនោះ

ការឈឺទ្រូងចែកចេញជា 4 យ៉ាងគឺស្ថេរភាព មិនស្ថេរភាព

ស្ត្រីភាគច្រើនបានបញ្ជាក់ថា ទម្រង់នៃការឈឺចាប់របស់ រៀបរាប់ពីការឈឺចាប់របស់ពួកគេជាលក្ខណៈ “ ធ្ងន់ៗក្នុង

ទ្រូង “ ខណៈពេលបុរសមានទំនោរនៃការឈឺចាប់លក្ខណៈ” ឈឺចុកក្នុងទ្រូង”។ ជាសង្ខេប ទោះបីជាមនុស្សទាំងពីរភេទ បានរៀបរាប់លក្ខណៈឈឺទ្រូងខុសៗគ្នាក៏ពិតមែន តែរោគ សញ្ញា គឺដូចគ្នា ( Harvard

School of Public Health )។ យើងមិនមានការបញ្ជាក់ថា CHD ជាជំងឺ ដែលកើតមានតែលើបុរសឡើយ។ “ដល់ពេលដែលពួក គេមានអាយុ 70 ឆ្នាំនោះមិនថាបុរស និងស្ត្រីទេ គឺមាន

ពេលមនុស្សម្នាក់បានទទួលរងពីជំងឺគាំងបេះដូង។ វិធីតែ មួយគត់ ដើម្បីដឹងពីភាពខុសគ្នា គឺស្វែងរកការព្យាបាល

Gay Milechman, MD., Cardiology Unit, California Pacific Medical Center ) តើអ្នកត្រូវ (

សំរាក?

ច្បាស់ណាស់អ្នកត្រូវតែសំរាកដើម្បីគ្រប់គ្រងការឈឺចាប់

ទ្រូង។ ទោះជាយ៉ាងណាអ្នក ដែលធ្លាប់មានអាការៈនេះគឺ មិនមែនជាហេតុផលដើម្បីរស់នៅអសកម្ម និង បង្ការខ្លួន

ឯង ពីការធ្វើសកម្មភាពធម្មតាប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នកឡើយ។ មនុស្សម្នាក់នៅតែអាចធ្វើអ្វីមួយបានទោះបីជាការឈឺទ្រូង

រំខានដល់ជីវិតរបស់គាត់ក៏ដោយ។ រឿងដំបូង និង សំខាន់

បំផុតនោះ គឺក្រោយការឈឺចុកចាប់ក្នុងទ្រូងរួច អ្នកត្រូវ ស្វែងរកជំនួយពីវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសផ្នែកជំងឺបេះដូង ហើយ ជាកន្លែងដែលអ្នកនឹងត្រូវបានផ្តល់ការណែនាំពីផែនការ ព្យាបាលល្អបំផុតមួយ។

មានប្រភេទនៃការព្យាបាលផ្សេងៗគ្នាអាស្រ័យលើការធ្វើ

រោគវិនិច្ឆ័យលើរោគសញ្ញា និង ប្រវត្តិជំងឺផ្ទាល់របស់អ្នក។ ទាំងនេះ រួមបញ្ចូលទាំងការផ្លាស់ប្តូររបៀបរស់នៅ ការ

ព្យាបាលដោយឱសថដោយការវះកាត់ជួសជុលសសៃឈាម ( Angioplasty ) ដោយប្រើការវះកាត់តភ្ជាប់ ( By-

pass ) ឬ ការព្យាបាលដោយការស្តារនីតិសម្បទាបេះដូង ឬ ប្រើឧបករណ៍ជំនួយបេះដូង ( EECP ) ជីវិតដ៏ល្អ

ដូចទៅនឹងការគ្រប់គ្រងជំងឺបេះដូងដែរគឺមានវិធីមួយចំនួន

ដែលអ្នកជំងឺអាចធ្វើដើម្បី កាត់បន្ថយការឈឺចុកចាប់ក្នុង ទ្រូង ឬ/ និង ទប់ស្កាត់ការទទួលរងពីបញ្ហានេះ

• កាត់បន្ថយភាពតានតឹង និង ជៀសវាងកិច្ចការដែលអាច Photo supplied

ធ្វើអោយអ្នកខ្វាយខ្វល់ក្នុងអារម្មណ៍ និង ប៉ះពាល់ផ្លូវចិត្ត។

• ទទួលយកដំបូន្មានក្នុងការទទួលទានអាហារពីអ្នកឯកទេសជំងឺបេះដូងរបស់អ្នក។

ការយល់ខុសមួយទៀតអំពីការឈឺទ្រូង គឺថាវាគ្រាន់តែផ្តល់

• ឈប់ជក់បារី នឹងនៅឱ្យឆ្ងាយពីផ្សែងបារី។ • ធ្វើតេស្តសមាមាត្ររាងកាយ (BMI) និង វាយតម្លៃទម្ងន់

តាមពិត គឺគ្រាន់តែជាការឈឺ ទ្រូងដែលកើតឡើងដោយ

សម្រកទម្ងន់អាចត្រូវបានអនុវត្ត ចំពោះអ្នកនៅពេលដែល

មានអារម្មណ៍ថា ជាការឈឺរាលដាលដល់តំបន់ ( ដៃ ស្មា

• កុំបញ្ឈប់ការធ្វើលំហាត់ប្រាណ។ អ្នកឯកទេសផ្នែកជំងឺ

អត្រានៃការកើតមានជំងឺបេះដូងស្មើគ្នា”។ ចាប់ពីវ័យនេះ

នៅពេលដែលមានអារម្មណ៍ឈឺទ្រូង...

ឡើងច្រើនជាងបុរស” ការលើកឡើងដោយ Dr.

នូវការឈឺទ្រូងដូចគ្នា ឬ ភាពមិនស្រួលដល់អ្នកគ្រប់គ្នាដែល

ឬ និន្នាការនៃភាពធាត់លើសទម្ងន់របស់អ្នក។ កម្មវិធី

ផ្ទាល់ពីបញ្ហាចុកក្នុងទ្រូង។ ក្រៅពីការឈឺទ្រូង អ្នកអាច

លទ្ធផល BMI របស់អ្នកត្រូវបានកំណត់។

ខ្នង ក ឬ ថ្គាម ) និង រោគសញ្ញាផ្សេងគ្នា ដូចជាពិបាកដក

បេះដូងរបស់អ្នកនឹងបង្ហាញអ្នកពីវិធីធ្វើលំហាត់ប្រាណ

ខុសធម្មតា និង ទន់ខ្សោយ។ ទោះជាយ៉ាងណាមនុស្សម្នាក់

• លេបថ្នាំដែលបានចេញវេជ្ជបញ្ជាពីគ្រូពេទ្យឱ្យបានទៀង-

ស្ថិតស្ថេរ ( Unstable

អ្វីទាំងអស់នេះជាការរំលឹកដល់ខ្លួនយើងនិងមិត្តភក្តិរបស់

ឈឺណែន និង តឹង ។ វាមិនមែនមានន័យថា

Angina ) អាចមានអារម្មណ៍ថា មានភាពខុសគ្នាជាមួយបុគ្គលដែលមាន Prinzmetal Angina។

វិញ ពេលខ្លះពួកគេបានប្រើពាក្យដើម្បីត្អូញត្អែរផ្សេងនៅ

កំណត់ចំណាំមួយផ្សេងទៀត វាអាចនឹងមានភាពខុសគ្នា

ប្រចាំថ្ងៃ។ ស្វែងរកការព្យាបាលឱ្យបានទាន់ពេលវេលា

វាមានការឈឺទ្រូង តឹង រមួល និង ណែនទ្រូងដូចគ្នា នៅ

ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។

ទៅ គឺអត្រានៃការកើតមានជំងឺនោះ ចំពោះស្រ្តីនឹងកើន

Catherine Kreatsoulas នៅឯសាលា Harvard អ្នក ស្រាវជ្រាវសុខភាពបេះដូង និង ជំងឺដាច់សសៃឈាមខួរក្បាលផ្នែកសុខភាពសាធារណៈ”។

ដើម្បីស្វែងយល់ពីភាពខុសគ្នានៃរោគសញ្ញាឈឺទ្រូងរវាង

ភេទទាំងពីរនេះ វេជ្ជបណ្ឌិត Kreatsoulas និងមិត្តរួម

ការងាររបស់នាងបានសម្លឹងមើលការត្អូញត្អរែ រវាងបុរស

និង ស្ត្រីដែលបានប្រើដើម្បីរៀបរាប់ពីការឈឺទ្រូងនៅក្នុ្ងង

ការសិក្សានេះ។ ទាំងបុរស និង ស្ត្រីបានប្រើពាក្យដូចជា

“ ឈឺទ្រូង

ស្ត្រីបានជួបប្រទះរោគសញ្ញាខុសពីបុរសឡើយ។ ផ្ទុយទៅ ក្នុងការរៀបចំអំពីរោគសញ្ញាដូចគ្នានេះ។

ដង្ហើមខុសធម្មតា អស់កម្លាំង ឈឺក្បាល ចង់ក្អួត បែកញើស ដែលត្រូវបានគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យថា មានការឈឺទ្រូងមិន

តិចតួចរវាងការឈឺទ្រូង និង ជំងឺគាំងបេះដូង។ ជាក់ស្តែង

ដែលមានប្រយោជន៍ដល់អ្នក។

ទាត់។

យើងឱ្យបានដឹងថា ការឈឺទ្រូង គឺជារោគសញ្ញាសំខាន់ ដែលនាំឱ្យមានជំងឺបេះដូង តែយ៉ាងណាយើងអាចធ្វើរឿង

មួយចំនួន ដើម្បីរារាំងការរំខានជ្រៀតជ្រែក ដល់ជីវិត រួមទាំងយល់ដឹងពីវិធីគ្រប់គ្រងសុខភាពបេះដូងរបស់អ្នក

HEALTH

KAWASAKI ENIGMA This is a real story about children who had experienced a yet-to-be recognized disease needed to be raised everywhere. Although it is rare, Kawasaki Disease should be treated as a high risk condition because it is always misdiagnosed and can cause permanent heart damage among our kids. Kawasaki Disease (KD): The Boogeyman KD is currently one of the most common acquired heart diseases among children. Yet, most parents are not

aware of the disease and its potential long-term health complications. It is characterized by inflammation in the medium sized vessels associated with coronary arterial aneurysms that may be life threatening when untreated. It is also a huge risk factor for ischemic heart disease in adulthood (January 2015, Rolando CIMAZ, Dr Jean-Christophe LEGA). It was in 1870 when Samuel Gee, a highly regarded physician in England, have seen one of the first cases of KD. He found something very strange while cutting open the corpse of a sevenyear-old boy in London. Upon his

autopsy, Gee found signs of damage called aneurysms in the coronary arteries running across the surface of the boy’s heart where also, the main blood vessels have expanded. Symptoms of the disease include: • Fever that lasts for five or more days • Rash, often worse in the groin area • Red bloodshot eyes, without drainage or crusting • Bright red, swollen, cracked lips, "strawberry" tongue, which appears with shiny bright red spots

Photo supplied

Yes, it is a mystery. But no, this is not a sci-fi suspense story waiting for the dreadful climax to be revealed. after the top coating sloughs off

â&#x20AC;˘ Swollen hands and feet and redness â&#x20AC;˘

of the palms and soles of the feet Swollen lymph nodes in the neck

However, since most symptoms are the same with childhood illnesses, most children who are experiencing some of the stated symptoms have been misdiagnosed. This does not only make it hard for parents to assess their children, but also for physicians to determine the true cause of the symptoms. Some KD symptoms may also show at a different time from

other body indications. This first phase of KD can last between five days and two weeks. The second phase will show a more severe gravity of the symptoms and children may experience additional complications such as abdominal cramps and joint pain. KD also contributes to more critical heart diseases when not immediately treated and diagnosed. Cases involve kids acquiring multiple aneurysms as a result of the disease. Also, cases of inflammation in coronary arteries (arteritis) have presented permanent

coronary aneurysms. And basically, developed blood clot might lead to a heart attack. There are various ways of diagnosing KD. Echocardiography is given by doctors upon supposing the patient has KD. Echo is a painless test used as a basic way to create an illustration of the heart and coronary arteries. At times, the test is done regularly since effects on the coronary arteries may take a few weeks after first symptoms appear (National Heart, Lung and Blood Institute, How is Kawasaki Disease Diagnosed?).

Doctors would also require blood tests to determine whether the body's blood vessels are inflamed, a chest x ray and/ or an electrocardiogram to detect and record the heart's electrical activity. It can show whether Kawasaki disease has affected the heart. Because of the disease’s perplexity (since it can be hereditary or acquired), parents are advised to keep their children’s immune system strong by following a healthy diet and lifestyle

by getting enough sleep and providing them foods that are rich in mineral and vitamins. Parents just need to remember that KD is a highly treatable disease and they must not feel agitated when initial symptoms are shown among their children.

ទោះបីជាវាគឺជាករណីកម្រ តែជំងឺកាវាសាគីជាជំងឺត្រូវបាន

ចាត់ទុកថា ជាល័ក្ខខ័ណ្ឌមួយមានហានិភ័យខ្ពស់ ដោយ

សារតែវាតែងតែត្រូវបានដាក់រោគវិនិច្ឆ័យច្រឡំ និង អាច

បណ្តាលអោយមានការខូចខាតបេះដូងជា អចិន្ត្រៃយ៍ក្នុង ចំណោមកូនៗរបស់លោកអ្នក។

ជំងឺកាវ៉ាសា ( KD ): អ្នកឆក់យកជីវិតកុមារ

មែនហើយ វាគឺជាអាថ៌កំបាំង។ តែវាមិនមែនជារឿងប្រ

បច្ចុប្បន្ននេះវាជាផ្នែកមួយនៃជំងឺបេះដូង ដែលឧស្សាហ៍

ឈុតឆាកគួរអោយស្ញប់ស្ញែងឡើយ។

ភាគច្រើនមិនបានដឹងជំងឺនេះ និងផលវិបាកសុខភាពដល់

ជំងឺ ដែលចាំបាច់ត្រូវបានលើកឡើងនៅគ្រប់ទីកន្លែង។

ការរលាក នៅក្នុងសសៃឈាមមានទំហំមធ្យម ដែលត្រូវ

ឌិតបែបវិទ្យាសាស្ត្រដែលមានអ្នករង់ចាំតាមដានទស្សនា នេះជារឿងពិតអំពីកុមារដែលធ្លាប់មានជំងឺម៉្យាង និង ជា

កើតមានទូទៅបំផុតក្នុងចំណោមកុមារ។ ប៉ុន្តែឪពុកម្តាយ

កុមារនៅពេលអនាគតឡើយ។ វាត្រូវបានកំណត់ ដោយ

បានផ្សារភ្ជាប់ ជាមួយនឹងជំងឺប៉ោងសរសៃឈាមបេះដូង

បានគេហៅថា ជំងឺប៉ោងសសៃឈាមបេះដូង ដែលជា

• ហើមដៃ និង ជើង ហើយបាតដៃ និង បាតជើងឡើង

មិនមានការព្យាបាល។ វាជាកត្តាហានិភ័យធំមួយសម្រាប់

ទូទាំងផ្ទៃ នៃបេះដូងរបស់ក្មេងប្រុសនោះ និង ជាកន្លែង

• ហើមកូនកណ្តុរនៅក

រោគសញ្ញានៃជំងឺនេះរួមមាន:

ចំពោះកុមារមានជំងឺនេះកុមារភាគច្រើន ដែលកំពុងជួប

ហើយអាចមានការគំរាមកំហែងដល់អាយុជីវិតក្នុងករណី ជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង នៅពេលពេញវ័យផងដែរ ( Jan-

uary 2015, Rolando CIMAZ, Dr JeanChristophe LEGA ) នៅក្នុងឆ្នាំ 1870 នៅពេល ដែលលោក Samuel Gee ដែលជាគ្រូពេទ្យលំដាប់ខ្ពស់ នៅក្នុងប្រទេសអង់គ្លេសបានរកឃើញករណីដំបូងនៃ KD។ គាត់បានរកឃើញអ្វីមួយចម្លែកខ្លាំងណាស់ ខណៈពេល ដែលធ្វើការវះកាត់សាកសពក្មេងប្រុសអាយុប្រាំពីរឆ្នាំ មួយរូបនៅទីក្រុងឡុង។ តាមការពិនិត្យសាកសពរបស់

លោក Gee រកឃើញសញ្ញានៃការខូចខាតដែលត្រូវ

សរសៃឈាមរត់កាត់

ដែលសរសៃសំខាន់ៗមានការរីកប៉ោងធំផងដែរ។

• ក្តៅខ្លួនរយៈពេល 5 ថ្ងៃ ឬច្រើនជាងនេះ • មានកន្ទួលក្រហមញឹកញាប់ និង សំបូរនៅតំបន់ក្រលៀន • ចំនុចក្រហមដូចឈាមនៅក្នុងភ្នែកដោយមិនមានសារ ធាតុ ឬ ក្រម៉នៅភ្នែកឡើយ។

• ក្រហម ហើម បបូរមាត់ប្រេះ " អណ្តាតមានសភាពដូច ជាផ្លែស្ត្រូបឺរី " ដែលហាក់ដូចជាស្នាមអុជក្រហមភ្លឺចាំងនៅ ពាសលើអណ្តាត

ក្រហម រងាល

ទោះជាយ៉ាងណា រោគសញ្ញាភាគច្រើនបំផុត គឺ ដូចគ្នា ប្រទះរោគសញ្ញាខាងលើនេះ ដែលត្រូវបានគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យច្រឡំ។ វាមិនត្រឹមតែធ្វើអោយពិបាកសម្រាប់ឪពុក ម្តាយដើម្បីវាយតម្លៃពីកូនរបស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែម

ទាំងសម្រាប់គ្រូពេទ្យដើម្បីកំណត់ពីមូលហេតុពិតនៃរោគ សញ្ញា។ មានរោគសញ្ញាមួយចំនួនអាចបង្ហាញពីភាពខុស

គ្នាពីកុមារម្នាក់ទៅម្នាក់ផ្សេងទៀតផងដែរ។ នេះជាដំណាក់ កាលដំបូង ដែលអាចមានរយៈពេលចម្លោះពីប្រាំថ្ងៃទៅ

Photo supplied

ពីរសប្តាហ៍។ ដំណាក់កាលទីពីរនឹងបង្ហាញពីភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃរោគសញ្ញា

ហើយកុមារអាចមានបញ្ហាបន្ថែមទៀតដូចជាការឈឺចាប់ ក្នុងពោះ និង ឈឺសន្លាក់។ KD ក៏នឹងនាំអោយមានជំងឺ បេះដូងធ្ងន់ធ្ងរ ប្រសិនមិនមានការព្យាបាល និង ធ្វើរោគ

វិនិច្ឆ័យអោយបានទាន់ពេលវេលា។ ករណីដែលពាក់ព័ន្ធ

គឺ កុមារមានជំងឺប៉ោងសរសៃឈាម ជាច្រើនកន្លែងដែល ជាលទ្ធផលនៃជំងឺនេះ។ ដូចគ្នានេះផងដែរ ករណីនៃការ រលាកក្នុងសសៃឈាមអាកទែបេះដូង ( Arteritis )ជាអ្វី

All in the name of education for Health.

ដែលបង្ហាញពីជំងឺប៉ោងសរសៃឈាមបេះដូងអចិន្ត្រៃយ៍។

ហើយជាមូលដ្ឋាន ការបង្កើតដុំកំណកឈាមអាចនាំអោយ មានជំងឺគាំងបេះដូង។

មានវិធីជាច្រើនក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ KD។

អេកូបេះដូង ( Echocardiography ) ត្រូវបានធ្វើ ដោយវេជ្ជបណ្ឌិត ក្នុងករណីសង្ស័យនរណាម្នាក់មានជំងឺ

KD។ អេកូជាវិធីពិនិត្យដែលគ្មានការឈឺចាប់នឹងប្រើវិធី

មូលដ្ឋានដើម្បីពិនិត្យបេះដូង និង សរសៃឈាមបេះដូង។ ជួនកាលការធ្វើតេស្តនេះត្រូវបានធ្វើជាទៀងទាត់ ដោយ សារផលប៉ះពាល់ទៅលើសរសៃបេះដូងអាចទាមទាររយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍បន្ទាប់ពីរោគសញ្ញាដំបូងលេចឡើង

National Heart, Lung and Blood Institute, How is Kawasaki Disease Diagnosed )។

(

វេជ្ជបណ្ឌិតនឹងតម្រូវអោយធ្វើតេស្តឈាម ដើម្បីកំណត់ ថាតើសសៃឈាមក្នុងរាងកាយមានភាពរលាកដែរឬទេ? ហើយការថតកាំរស្មី

ឬ ចាប់ចរន្តចង្វាក់បេះដូង

( ECG ) គឺប្រើដើម្បីកំណត់សកម្មភាពអេឡិចត្រូនិច នៃបេះដូង។ វាអាចបង្ហាញថា តើជំងឺកាវ៉ាសាគីបានប៉ះ ពាល់ដល់បេះដូងដែរឬទេ?

ដោយសារតែភាពមិនច្បាស់នៃជំងឺនេះ( ដោយវាអាចជា

តំណពូជ ឬ ជំងឺឆ្លង ) ឪពុកម្តាយត្រូវបានណែនាំអោយរក្សា ប្រព័ន្ធភាពសុំារបស់កូនពួកគេអោយមានភាពរឹងមាំដោយ ការផ្តល់របបអាហារដែលមានសុខភាពល្អ និង មានរបៀប រស់នៅដោយទទួលបានការគេងអោយបានគ្រប់គ្រាន់និ

ងផ្តល់អោយពួកគេនូវអាហារដែលសម្បូរទៅដោយជាតិ រ៉ែ និងវីតាមីន។ ឪពុកម្តាយត្រូវតែចងចាំ KD គឺជាជំងឺ

ដែលអាចព្យាបាលបានយ៉ាងជេាគជ័យ ហើយពួកគេមិន ត្រូវតែមានអារម្មណ៍ភ័យខ្លាចពេលដែលអាការៈរោគដំបូ ងត្រូវបានបង្ហាញចំពោះកូនៗរបស់ពួកគេឡើយ។

2016 CSR PARTNERS

The only antifungal product with a Triple effectiveness against mycosis

Market Expansion Services by www.dksh.com

េបច ី ង់បានឱសថមានគុណភាពល� សូមទិញឱសថមានបិទលតប័្រតប��ក់េលខប�� ិក CAM R1 4359IP-07 េនតមឱសថស�ន ឱសថស�នរង ែដលមានច្បោប់ និងស�កស�� Logo ពី្រកសួងសុខភិបាល។ ករផ្សព�ផ្សោយ ្រត�វបានអនុ��តតមេសចក�ីសេ្រមច ....... អបស/ឱអបស ចុះៃថ�ទី ..... ែខ ...... ឆា� ំ .. របស់្រកសួងសុខភិបាល និង អស់សុពលភាព េនៃថ�ទី ... ែខ ..... ឆា� ំ ....... ។ េបីមាន្របតិកម�រ ំខនរបស់ឱសថ សូមរយករណ៍មកន ាយកដ�នឱសថ តមរយ:េលខទូរស័ព� 023 990 499 / 012 948 552 ឬ អុែី ម៉ល pv.center@ezecom.com.kh ឬ វ ិបសយ www.ddfcambodia.com និង ្រក�មហ៊ុន DKSH ទូរស័ព�េលខ 067 555 752 ឬ 067 555 256

consumer satisfaction. Clinically-tested hypoallergenic formula improves acne scars in 4 weeks.*

*Satisfaction study by dermascan on 25 subjects in france 2011

The acne scar removal and prevention product that also LIGHTENS dark marks

Thanks to the constant advancement in technology, heart surgery has seen amazing developments over the years. The considerable contribution of the coronary bypass surgery over time has helped millions of lives globally. Arteries can become clogged over time by the buildup of plaque made of cholesterol and triglyceride. Bypass surgery has improved blood flow of people’s by using a section of blood vessel from the leg, chest, or another part of the body to graft onto the affected coronary artery, thus bypassing the clogged or diseased section. While bypass surgery itself has always been a general practice for cardiologists, angioplasty, which was introduced in the late 70s, has also played a pivotal role in preventing heart attacks. Angioplasty involves a balloon that is compacted onto the end of a small, straw-like tube, called a catheter, and fed by wire through the patient’s vessels via a small IV in the leg, wrist or arm. Surgeons identify the exact location of the clot, position the balloon and afterwards inflating it to open the artery and loosen the blockage. Clotted vessels are not only the single threat to heart health. Because of its

susceptibility to disease, heart valves may also suffer from risks. Heart valves may experience calcification, accumulation of calcium salts, weakening and even leaking. Valvular Stenosis occurs when the tissues forming the valve leaflets become stiffer, and narrows the valve opening. This reduces the amount of blood that flows through it. Meanwhile, Valvular Regurgitation happens when the leaflets do not close completely, letting blood leak backward across the valve. Over the years, there have been numerous advancements in treating valve diseases by repairing or replacing patients’ valves (Valve Diseases, Cleaveland Clinic). Though there are four valves in the heart--namely tricuspid, aortic, mitral and pulmonary—hundreds of thousands of heart valve operations are commonly done to repair an aortic or mitral valve. While aortic valve can be repaired through bicuspid aortic valve

repair, aortic valve leaflets are reshaped to allow the valve to open and close more completely, or patching tears and holes on the valve leaflets (April 2015,

Emily A. Farkas, MD and Fernando Fleischman, MD, The Society of Thoracic Surgeons), mitral valve is

commonly repaired invasively through a Posterior Quadrangular Resection where the prolapsing segment of the valve’s leaflet is removed along with its ruptured chord and the cut edges of the leaflet are sewn together while adding a fabric ring around to reinforce the valves durability. Nevertheless, the opportunities for growth in the medical arena seemed endless. A new frontier in mitral valve repair has been making its resonance among health care professionals and patients globally—a new technology deployed in the first procedure of its kind at most health centers all over the world without surgery or recovery time.

Mitraclip: A percutaneous procedure aiding global heart valve treatment A Clip that Fixes your Heart A new technology called the transcatheter mitral valve repair is more and more becoming popular in binding leaky mitral valve. When our mitral valve leaks during heart beats, some of the blood that’s supposed to pump forward on its way into the body goes backward into the heart, making the hear work harder. This occurrence could certainly lead to heart failure. Introduced by an global health care giant and approved by the Food and Drug Administration (FDA) in 2013, the MitraClip therapy is the world’s first transcatheter mitral valve repair that has already been successfully used in thousands of patients worldwide. MitraClip, a tiny medical device that treats mitral regurgitation, is used to literally clip together leaflets of the mitral valve, thus reduces the backward flow of blood and helps the heart work more efficiently. A catheter, which is

inserted into a vein in the leg, is used to implant the device into the valve. The procedure is deemed to be efficient and safer than an open heart surgery

(2011, Dr Ted Feldman, NorthShore University HealthSystem, Evanston Hospital, IL).

A recent study that evaluated data from 564 people who were treated with MitraClip showed that 93 percent of them were successfully treated with the therapy. People included in the study had a median age of 83 years-old and were not candidates for open-heart surgery because they were too sick or had other complicating factors (2015, Abbott Newsroom, Tiny Device Leads to Big Improvements). "Our results show that the transcatheter MitraClip system is a safe

and effective valve repair treatment for patients with symptomatic mitral regurgitation whose surgical risk is prohibitive," said Paul Sorajja, M.D., director of the Center for Valve and Structural Heart Disease, Minneapolis

Heart Institute and the study's principal investigator. A study participated by 61 hospitals for 564 patients who underwent the procedure between November 2013 and August 2014 reported success in reducing mitral regurgitation to a level of moderate or less without later heart surgery. Alongside the details of the study, a success rate of 91.8 percent in valve repair and 63.7 percent reduced mitral regurgitation was concluded. Aside from the high success rate, complications among patients were low (Centers for Medicare and Medicaid Services). MitraClip is now available in selected countries in Asia such as Hong Kong, Indonesia, Malaysia and Singapore. សូមអរគុណដល់ការរីកចំរើនជឿនលឿននៃបច្ចេកវិទ្យា

បច្ចុប្បន្ន ការវះកាត់បេះដូងមានការអភិវឌ្ឍយ៉ាងអស្ចារ្យនា

វះកាត់បេះដូងដោយវិធីស ាស្ត្រ កាត់តភ្ជាប់ ( Bypass )

aortic អាចត្រូវបានជួសជុលតាមរយៈបច្ចេកទេស Bicuspid aortic valve repair ដោយការកែសម្រួល

ដែលច្រាលថយក្រោយចេញពីប្រឹសបេះដូង និង ជួយឱ្យ

នៅទូទាំងពិភពលោក។ សរសៃអាកទែអាចប្រែជាស្ទះ

បិទបើកបានកាន់ល្អ ឬ ការជួសជុលដោយការគៀបលើ

មួយដែលត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងសរសៃវែននៅជើងប្រើ

ប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ។ ការរួមចំណែកដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់នៃការ

ក្នុងរយៈកាលកន្លងមកបានជួយជីវិតមនុស្សរាប់លាននាក់

លើ សន្ទះប្រឹសបិទបើកដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យវាអាចធ្វើការ

បេះដូងបំពេញមុខងារបានកាន់តែមានប្រសិទ្ធិភាព។ បំពង់

ផ្នែកផ្សេងទៀតនៃរាងកាយដើម្បីផ្សាំទៅក្នុងសរសៃឈាម

A. Farkas, MD and Fernando Fleischman, MD, The Society of Thoracic Surgeons), សន្ទះ mitral ត្រូវបានជួសជុលជាទូទៅដោយវិធីសាស្ត្រ posterior quadrangular Resection ( បច្ចេក-

ខណៈពេលដែលការវះកាត់តភ្ជាប់នេះបានក្លាយជាការ

ខាងក្រោយ ) ជាកន្លែងដែលផ្នែកយារធ្លាក់នៃប្រឹសនេះ

ការសិក្សាថ្មីមួយ ដែលបានធ្វើការវាយតម្លៃលើទិន្នន័យ

ការកាត់គែមនៃប្រឹសរួចដេរភ្ជាប់គ្នា ដោយបន្ថែមកងវន្ធ័

ព្យាបាលដោយ

គ្រប់ពេលវេលា ដោយសារការកកកុញនៃកូឡេស្តេរ៉ុល និង ទ្រីគ្លីសេរីតបង្កើតបានជាដុំកកនៅក្នុងសរសៃឈាម។ ការវះកាត់តភ្ជាប់បានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវលំហូរឈាម

ដោយប្រើផ្នែកណាមួយនៃសរសៃឈាមពីជើង, ទ្រូង ឬ

បេះដូងដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយការស្ទះ ឬជំងឺផ្សេងៗ។ អនុវត្តជាទូទៅសម្រាប់អ្នកឯកទេសបេះដូង ការព្យាបាល

ដោយ angioplasty ( ការវះកាត់ជួសជុលសរសៃឈាម ដែលស្ទះ ) ដែលត្រូវបានណែនាំនៅក្នុងទស្សវត្សឆ្នាំ 70 បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការការពារជំងឺគាំងបេះដូង។

សន្ទះប្រឹសបិទបើកនេះ ( April 2015, Emily

ដែលចុះខ្សោយក្នុងគោលដៅ ដើម្បីកាត់បន្ថយលំហូរឈាម

ទេសវះកាត់ព្យាបាលប្រឹសបេះដូងដែលយារធា្លក់នៅផ្នែក

ត្រូវបានយកចេញរួមជាមួយខ្សែ ដែលចងភ្ជាប់ប្រឹស និង រាងមូលដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាពនៃប្រឹសបេះដូងឡើងវិញ។

ការព្យាបាលដោយ angioplasty ពាក់ព័ន្ធនឹងប៉េងប៉ោង

ទោះជាយ៉ាងណា ឱកាសសម្រាប់ការរីកលូតលាស់នៅក្នុង

និង ចោះបញ្ចូលដោយខ្សែលួសតូចឆ្មាតាមរយៈសរសៃ

ការជួសជុលសន្ទះ mitral ត្រូវបានគេធ្វើឱ្យកាន់តែមាន

ដែលត្រូវបានបង្រួមលើចុងនៃបំពង់តូចស្រដៀងបំពង់បឺត

ឈាមនៅត្រង់ជើងរបស់អ្នកជំងឺ។ គ្រូពេទ្យវះកាត់បានកំណត់ ទីតាំងពិតប្រាកដនៃកំណកឈាមដើម្បីដាក់ឧបករណ៏ម្យ៉ាង មានរាងដូចប៉េងប៉ោងចូល ហើយបន្ទាប់មកធ្វើការបំប៉ោង វាដើម្បីបើកសរសៃឈាម និង បន្ធូរបន្ថយការស្ទះ។ កំណក

ក្នុងសរសៃឈាម គឺមិនត្រឹមតែជាការគំរាមកំហែងមួយដល់ សុខភាពបេះដូងនោះទេ។ ដោយសារតែការទទួលរងពីផល

ផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តហាក់ដូចជាគ្មានទីបញ្ចប់។ ព្រំដែនថ្មី ក្នុង

ដើម្បីដាក់បញ្ចូលឧបករណ៍ទៅលើប្រឹសរបស់បេះដូង។ បច្ចេកទេសនេះត្រូវបានចាត់ទុកថាមានប្រសិទ្ធិភាព និង មានសុវត្ថិភាពជាងការវះបើកបេះដូង ( 2011, Dr

Ted Feldman, Northsore University Health system, Evanston Hospital, IL ) ។

ដែលបានធ្វើលើមនុស្សចំនួន 564 នាក់ តាមរយៈការ

MitraClip បានបង្ហាញថា 93% នៃ

ពួកគត េ វ្រូ បានព្យាបាលដោយជេាគជ័យជាមួយនឹងបច្ចក េ ទេសនេះ។ ប្រជាជនដែលបានរួមបញ្ចូល នៅក្នុងការសិក្សា

នេះមានអាយុជាមធ្យម 83 ឆ្នាំ ហើយបេក្ខជនទាំងអស់ គឺមិនត្រូវបានប្រើវិធីសាស្ត្រវះបើកបេះដូងនោះទេ ព្រោះ

ពួកគេឈឺពេក ឬមានកត្តាប្រឈមមុខនឹងផលវិបាកផ្សេងៗ

ចេញ នៅក្នុងនីតិវិធីដំបូងនៃប្រភេទរបស់ខ្លួននៅឯមជ្ឈ-

Abbott Newsroom, Tiny Device Leads to Big Improvements )។ “ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Paul Sorajja នាយកនៃមជ្ឈម-

មានការវះកាត់ ឬ ប្រើពេលរង់ចាំសំរាប់ការជាសះស្បើយ

ជានាយកនៃវិទ្យាស្ថានបេះដូង Minneapolis លើការ

អនុភាពក្នុងចំណោមអ្នកជំនាញថែរក្សាសុខភាព និង អ្នក ជំងឺនៅទូទាំងពិភពលោក វាជាបច្ចេកវិទ្យាថ្មីដែលបានផ្សាយ

មណ្ឌលសុខភាពជាច្រើននៅទូទាំងពិភពលោក ដោយមិន

ទៀត ( 2015,

ណ្ឌល សម្រាប់ប្រឹស និង រចនាសម្ព័ន្ធនៃជំងឺបេះដូង និង

ឡើងវិញឡើយ។

សិក្សាស្រាវជ្រាវស៊ើបអង្កេតបាននិយាយថា " លទ្ធផល

នេះផងដែរ។ ប្រឹសបេះដូងអាចជួបប្រទះបញ្ហាដូចជាការ

ខ្នៀបសំរាប់ជួសជុលបេះដូង

catheter គឺជាការព្យាបាលជួសជុលសន្ទះប្រឹសប្រកប

ស្យូម ការចុះខ្សោយ និង សូម្បីតែការលេចធ្លាយ។ ការត្បៀត

Mitral ដោយវិធីសាស្ត្រ Mitral transcatheter

ប៉ះពាល់នេះ ជំងឺប្រឹសបេះដូងអាចនឹងទទួលរងពីហានិភ័យ

ឡើងកំណក ( Calcification ) ការផ្តុំគ្នានៃអំបិលកាល់ ប្រឹសបេះដូងកើតឡើងនៅពេលដែលជាលិកា ដែលបាន បង្កើតជាសន្ទះបិទបើកក្លាយទៅជារឹង និង ចង្អៀតនៃការ

បើកសន្ទះ ប្រឹសនេះ។ វាកាត់បន្ថយបរិមាណឈាមដែល ហូរតាមរយៈវា។ ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ Valvular

Regur-

gitation (ការច្រាលឈាមត្រលប់ក្រោយដោយសារការ

ចុះខ្សោយនៃប្រឹសបេះដូង) កើតឡើងនៅពេលដែលប្រឹស

បេះដូងមិនបានបិទជិតទាំងស្រុង អនុញ្ញាតឱ្យលេចធ្លាយឈាម

ថយក្រោយឆ្លងកាត់សន្ទះបិទបើកបាន។ ប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ មានការរីកចំរើនជឿនលឿនយ៉ាងខ្លាំង នៅក្នុងការព្យាបាល ជំងឺប្រឹសបេះដូងដោយការជួសជុល ឬ ការផ្លាស់ប្តូរប្រឹស បេះដូង ( Valve

Disease, Cleaveland Clinic )។

នៅក្នុងបេះដូងមានប្រឹស 4 ដែលមានឈ្មោះដូចជា Tri-

cuspid

( មានតួនាទីបិទបើកអោយឈាម ដែលបាន

មកពីរាងកាយចូល ) Aortic ( មានតួនាទីបិទបើកអោយ ឈាមចេញពីប្រអប់បេះដូងផ្នែកខាងឆ្វេង ) Mitral ( អនុ ញ្ញាតអោយឈាមចេញពីថតបេះដូងខាងឆ្វេងផ្នែកខាង

លើទៅថតបេះដូងឆ្វេងផ្នែកខាងក្រោម ) និង Pulm-

onary

( អនុញ្ញាតអោយឈាមចេញពីបេះដូងចូលក្នុង

សួត ) 100/1000 ករណីនៃការវះកាត់ប្រឹសបេះដូងគឺ

ភាគច្រើន ធ្វើការជួសជុលទៅលើប្រឹស Aortic និង ប្រឹស

Mitral។ ខណៈពេលដែលសន្ទះប្រឹសនៅត្រង់សសៃឈាម

ស្រាវជ្រាវរបស់យើងបានបង្ហាញថា MitraClip

បច្ចេកវិទ្យាថ្មីមួយដែលហៅថាការជួសជុលសន្ទះបិទបើក ( ជាការចោះបញ្ចូលបំពង់ជ័រចូលទៅក្នុងបេះដូង ) កាន់តែ

ទទួលបានការពេញនិយមយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការជួសជុល ប្រឹសបេះដូងដែលលេចធ្លាយ។ នៅពេលដែលការលេច

trans

ដោយសុវត្ថិភាព និង មានប្រសិទ្ធិភាពសម្រាប់អ្នកជំងឺដែល មានរោគសញ្ញាច្រាលឈាមត្រលប់ក្រោយ ដោយសារបញ្ហា ប្រឹសចុះខ្សោយ ហើយជាអ្នកដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ចំពោះ ការវះកាត់គឺត្រូវបានហាមឃាត់"។

ធ្លាយសន្ទះ mitral ខណៈពេលបេះដូងកំពុងលោតឈាម

ការសិក្សាបានចូលរួមដោយមន្ទីរពេទ្យចំនួន 61 ហើយ

រាងកាយត្រូវហូរត្រលប់មកក្រោយចូលក្នុងប្រអប់បេះដូង

ព្យាបាល ដោយបច្ចេកវិទ្យានេះនៅចន្លោះខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ

មួយចំនួនដែលនឹងត្រូវបានសប់បញ្ចូនទៅមុខចូលទៅក្នុង វិញដែលធ្វើអោយបេះដូងប្រឹងធ្វើការកាន់តែខ្លាំង។ ការ កើតឡើងនេះពិតជាអាចនាំឱ្យមានជំងឺខ្សោយបេះដូង។

ដោយមានការណែនាំពីមជ្ឍមណ្ខលថែរក្សាសុខភាពពិភព លោក និង ការអនុម័ត ដោយរដ្ឋបាលចំណីអាហារ និង

ឱសថអាមេរិក (FDA) ក្នុងឆ្នាំ 2013 ការព្យាបាលដោយ

Mitraclip

( ជាការប្រើឃ្នៀបដើម្បីជួសជុលសន្ទះបិទ

បើកដោយវិធីសាស្ត្រ mitral

transcatheter ដំបូង

គេរបស់ពិភពលោក ដែលត្រូវបានប្រើដោយជេាគជ័យរួច ទៅ ហើយក្នុងការព្យាបាលអ្នកជំងឺរាប់ពាន់នាក់នៅទូទាំង

មានអ្នកជំងឺចូលរួមចំនួន 564 នាក់ ដែលបានទទួលការ 2013 និងខែសីហា ឆ្នាំ 2014 ដែលទទួលបានជេាគជ័យ ក្នុងការកាត់បន្ថយជំងឺ Mitral

Regurgitation ក្នុង

កំរិតមធ្យម ឬ ស្រាលជាងនេះ ដោយមិនចាំបាច់វះកាត់

បេះដូងនៅពេលបន្ទាប់។ ទន្ទឹមនឹងសេចក្តីលម្អិតនៃការ សិក្សានេះ អត្រាជេាគជ័យនៃការជួសជុលប្រឹសបេះដូង បាន 91,8% និង 63,7% លើការជួសជុលបញ្ហាច្រាល

ឈាមចេញ។ ក្រៅពីការទទួលបានអត្រាជេាគជ័យខ្ពស់ ផលវិបាកក្នុងចំណោមអ្នកជំងឺ ដែលនឹងអាចកើតមាន

គឺទាប ( Centers

For Medicare and Medi-

ពិភពលោក ។

caid Services ) ។

MitraClip ជាឧបករណ៍វេជ្ជសាស្រ្តតូចមួយមានតួនាទី

MitraClip ឥឡូវនេះបានចរាចរណ៍ដាក់អោយប្រើប្រាស់

ច្រាលឈាមត្រលប់ក្រោយ (Mitral

ដូចជា ហុងកុង ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី និងសិង្ហបុរី។

ក្នុងការជួសជុលប្រឹងបេះដូង ដែលមានបញ្ហាដោយការ

Regurgitation)

តាមរយៈការបឃ ្រើ ្នៀបគៀបទៅលើសន្ទះនប ៃ ស ្រឹ បេះដូង

នៅក្នុងប្រទេស ដែលបានជ្រើសរើសនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី

Photo supplied

Smoking and Heart Failure

a ruthless recipe towards death You are probably familiar with celebrities and icons who have died because of lung cancer attributed to chain smoking. Smoking not only causes lung cancer but also a few diseases that lead to death such as cancer of esophagus, larynx, mouth, throat, kidney, bladder, liver, pancreas, stomach, cervix, colon, and rectum, as well as acute myeloid leukemia. However, few only know that smoking also increases the risk to heart diseases namely peripheral vascular disease and

abdominal aortic aneurysm. The Peripheral vascular disease (PVD) is a circulation disorders that affect blood vessels outside of the heart and brain. PVD typically strikes the veins and arteries that supply the arms, legs, and organs located below your stomach. These are the blood vessels that are distant from the heart. They are known as peripheral vessels. And believe it or not, the most common cause of it is smoking. The same with

abdominal aortic aneurysm where there is a weak area in the aorta, the main blood vessel that carries blood from the heart to the rest of the body. It is a fact that smokers die four times more often from ruptured aneurysms than nonsmokers and that those at the highest risk are men who have ever smoked and/or who have a history of atherosclerosis (2015, Society of Interventional

Radiology, Interventional Radiologists Abdominal Aneurysms Nonsurgically).

Treat

Photo supplied

Where there’s smoke, there’s fire Former renowned Surgeon General Everett Koop said that ‘cigarette smoking is clearly identified as the chief, preventable cause of death’. Research has shown that the chemicals in tobacco smoke harm your blood cells. They also can damage the function of your heart and the structure and function of your blood vessels. This damage increases your risk of atherosclerosis (2015, National Heart, Lung and Blood Institute). Smoking also raises blood pressure, which increases the risk of stroke—blood vessels constrict which forces the heart to work harder to deliver oxygen to the rest of the body. Smoking and exposure to secondhand

smoke both significantly hasten hardening of the arteries, and the damage may be permanent, says a study at Wake Forest University (1998,

as much as 30 percent during the first 10 minutes of smoking. The carbon monoxide in tobacco smoke exerts a negative effect on the heart by reducing the blood's ability to carry oxygen.

may account for a 50% increase in the development of arteriosclerosis (the buildup of plaque along arterial walls) for current smokers, and 25% for past smokers (May 1998, Delicious! magazine).

There is no "safe" amount of smoking. People who undergo “light smoking” are no different from “heavy” smokers. A research reviewed over 800 published studies of smoking in adults ages 18 and above. Afterwards, they homed in on 45 studies that met their standards for scientific excellence and competence. Although the individual investigations used different criteria for light and intermittent (“social”) smoking, each provided a careful evaluation of the health risks of lowdose cigarette exposure (University of California, San Francisco). All in all,

Smoking linked to hardening of the arteries, AP, The Daily Progress, Charlottesville, Virginia). Smoking

Although nicotine is the main active agent in cigarette smoke, other chemicals and compounds harmful to your heart in many ways. Inhaling tobacco smoke causes several immediate responses within the heart and its blood vessels. Within one minute of starting to smoke, the heart rate begins to rise: it may increase by

Hazards of Light Smoking in Men Heart Problem Coronary Heart Disease Aortic Aneurysm

Level of Smoking Less than 10 cigarettes/day Less than 10 cigarettes/day

Relative risk for light smokers compared with non-smokers Increase 2.7 times Increase 2.3 times

Schane et al. Circulation (Jun 1, 2010), Vol. 121, pp. 1518–22.

Quit while the going is good Every decision starts with acceptance. Quitting smoking may be one of the hardest acts to do. Remember that most smokers try to quit many times, failed many times before they triumphed. Below is a timeline of benefits you will reap upon quitting smoking:

20 minutes 12 hours 24 hours

72 hours

Your blood pressure, pulse rate and the temperature of your hands and feet have returned to normal. Your blood oxygen level has increased to normal. Carbon monoxide levels have dropped to normal. Anxieties have peaked in intensity and within two weeks should return to near pre-cessation levels. Your entire body will test 100% nicotine-free and over 90% of all nicotine metabolites (the chemicals it breaks down into) will now have passed from your body via your urine. Symptoms of chemical withdrawal have peaked in intensity, including restlessness. The number of cue induced crave episodes experienced during any quitting day have peaked for the "average" ex-user. Lung bronchial tubes leading to air sacs (alveoli) are beginning to relax in recovering smokers. Breathing is becoming easier and your lung's functional abilities are starting to increase.

10 days to 2 weeks

Recovery has likely progressed to the point where your addiction is no longer doing the talking. Blood circulation in your gums and teeth are now similar to that of a non-user.

2 weeks to 3 months

Your heart attack risk has started to drop. Your lung function is beginning to improve.

1 year 5 to 15 years 20 years

Your excess risk of coronary heart disease, heart attack and stroke has dropped to less than half that of a smoker. Your risk of stroke has declined to that of a non-smoker. Your risk of death from all smoking related causes, including lung disease and cancer, has declined to that of a never-smoker (2011 study).

March 2007, Hughes, JR, Effects of abstinence from tobacco: valid symptoms and time course, Nicotine and Tobacco Research

light smoking is nearly as perilous as heavy smoking.

Beating your addiction to smoking takes a lot of perseverance and willpower. There are various ways you may seek to help you with this struggle. Your health care provider may provide you with aids such as gums, nicotine patches, inhalers, under-the-tongue tablets, lozenges, nasal sprays or prescription medicines that may help you quit. These aids can also help with withdrawal symptoms and help you focus on changing the behavior and

habits that trigger your urge to smoke. There are also physical and psychological withdrawal effects you may encounter (moodiness, anxiety, temperance, headache, nausea) that may urge you take that another puff. Be ready for these times. Just knowing that certain feelings can be a smoking trigger will help you handle them.

វាក៏នឹងបង្កអោយមានជំងឺមួយចំនួន ដែលនាំអោយស្លាប់

ដូចជាជំងឺមហារីកបំពង់អាហារ បំពង់ខ្យល់ មាត់ តម្រង

នោម ប្លោកនោម ថ្លើម លំពែង ក្រពះ មាត់ស្បូន ពោះវៀន

ធំ និងរន្ធគូថ រួមទាំងជំងឺមហារីកឈាមស្រួចស្រាវ ( My-

eloid Leukemia )។

ទោះជាយ៉ាងណាមិនសូវមាន

អ្នកដែលបានដឹងថាការជក់បារីបង្កើននូវហានិភ័យ ក្នុងការ កើតមានជំងឺបេះដូងគឺ ជំងឺសរសៃឈាម Peripheral

Vascular Diseas (PVD) និង ការរហែកសរសៃ ឈាមអាកទែ។

តំណាងជាច្រើនស្តីពីការស្លាប់ដោយសារតែជំងឺមហារីក

PVD គឺជាជំងឺមួយ ដែលប៉ះពាល់ដល់ចលនាឈាមរត់ សរសៃឈាមនៅខាងក្រៅនៃបេះដូង និង ខួរក្បាល។ PVD

មែនត្រឹមតែបណ្តាលអោយមានជំងឺមហារីកសួតនោះទេ

ផ្គង់ឈាមទៅដៃ ជើង និងសរីរាង្គនៅខាងក្រោមក្រពះរបស់

អ្នកប្រហែលជាធ្លាប់លឺពីពត៌មាននៃតារាល្បីៗ និង រូបភាព

សួតដែលទាក់ទងទៅនឹងការជក់បារី។ ការជក់បារីមិន-

ជាធម្មតាកើតលើសរសៃឈាមវែន និង អាកទែដែលផ្គត់

គ្រោះថ្នាក់ក្នុងកំរិតស្រាលចំពោះបុរសដែលជក់បារី ផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពផ្សេងៗទៀតរបស់អ្នកជក់បារី

បញ្ហាបេះដូង

កំរិតនៃការជក់បារី

ជំងឺសសៃឈាមបេះដូង

តិចជាង 10 ដើម/ថ្ងៃ

កើនឡើង 2.7 ដង

ប៉ោងសសៃឈាមអាកទែ

តិចជាង10 ដើម/ថ្ងៃ

កើនឡើង 2.3 ដង

ធៀបទៅនឹងអ្នកមិនជក់បារី

Schane et al. Circulation (Jun 1, 2010), Vol. 121, pp. 1518–22.

ឈប់ជក់បារីនៅពេលវាដំណរើ ការយ៉ង ា រលូន គប ្រ ់ការសមច ្រេ ចិត្តចាប់ផមជា ្តើ មួយការទទួលយក។ ការឈប់ជក់បារីអាចជារឿងពិបាកបំផត ុ មួយ។ សូមចងចាំថាអ្នកជក់បារីជាចន ្រើ

បានព្យាយាមដើម្បីឈប់ជក់ជាច្រើនដង ហើយក៏បានបរាជ័យជាច្រើនដងមុនពេលពួកគេទទួលជ័យជម្នះ។ ខាងក្រោមនេះជាគុណសម្បត្តិដែលអ្នកនឹងទទួលបាននៅពេលអ្នកបញ្ឈប់ការជក់បារី: 20 នាទី

សំពាធឈាម ជីពចរ និងសីតុណ្ហភាពដៃ និងជើងត្រលប់ទៅធម្មតាវិញ

12 ម៉ោង

កំរិតអុកស៊ីសែនក្នុងឈាមរបស់អ្នកបានកើនឡើងធម្មតាវិញ។ កំរិតកាបូនម៉ូណូអុកស៊ីតបានធ្លាក់ចុះ.

24 ម៉ោង

អារម្មណ៍ខ្វាយខ្វល់បានឈានដល់ចំណុចកំពូល និងក្នុងរយៈពេល 2 សប្តាហ៍ អ្នកគួរតែត្រលប់ទៅរកសភាពមុនពេលជិតឈប់ជក់បារី អ្នកនឹងធ្វើការសាកល្បងដំណើរជីវិតដែលគ្មានជាតិនីកូទីន 100% ហើយជាង 90% នៃដំណើរការនីកូទីនទាំងអស់នឹងបានឆ្លងផុត

ពីរាងកាយរបស់អ្នក រួចបញ្ចេញចោលតាមរយៈទឹកនោម។ រោគសញ្ញានៃការផ្តាច់បារីបានឈានដល់ចំណុចកំពូល រួមបញ្ចូលទាំងភាព

72 ម៉ោង

អន្ទះអន្ទែង។ សញ្ញាជាច្រើនបណ្តាលមកពីភាពស្រេកឃ្លានជក់បារីអំឡុងពេលផ្តាច់បារីក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃនេះបានឈានដល់កំរិតមធ្យម។

ទងសួតបើកនាំអោយកូនថង់ខ្យល់ ( Alveoli ) បើកចំពោះអ្នកផ្តាច់បារី។ ការដកដង្ហើមនឹងមានភាពងាយស្រួល ហើយសមត្ថភាពមុខ ងារសួតរបស់អ្នកនឹងមានភាពប្រសើរឡើង។

10 ថ្ងៃ ទៅ 2 សប្តាហ៍ 2 សប្តាហ៍ទៅ 3 ខែ

អញ្ជាញធ្មេញ និងធ្មេញរបស់អ្នកឥឡូវនេះគឺមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នាទៅនឹងអ្នកមិនជក់បារី

ហានិភ័យនៃជំងឺសសៃឈាមបេះដូងរបស់អ្នកចាប់ផ្តើមធ្លាក់ចុះ។ មុខងារនៃសួតរបស់អ្នកត្រូវបានចាប់ផ្តើមកែលម្អ ហានិភ័យនៃជំងឺសសៃឈាមបេះដូង ការគាំងបេះដូង និងជំងឺដាច់សសៃឈាមខួរក្បាលបានធ្លាក់ចុះមកនៅតិចជាងពាក់កណ្តាលជាងអ្ន

1 ឆ្នាំ

កជក់បារីធម្មតា។

5 ឆ្នាំទៅ 15 ឆ្នាំ រយៈពេល

ការជាសះស្បើយទំនងបានរីកចម្រើនដល់ចំណុចដែលការញៀនរបស់អ្នកមិនអាចធ្វើចំពោះអ្នកបានទៀតឡើយ។ ចរាចរឈាមក្នុង

20 ឆ្នាំ

ការប្រឈមមុខនៃជំងឺដាច់សសៃឈាមខួរក្បាលបានថយចុះដូចទៅនឹងអ្នកមិនជក់បារីដែរ ហានិភ័យនៃការស្លាប់ពីគ្រប់មូលហេតុដែលទាក់ទងនឹងការជក់បារីក្នុងនោះមានទាំងជំងឺសួត និងមហារីកបានធ្លាក់ចុះដូចទៅនឹងអ្នកមិ នដែលជក់បារីទាល់តែសោះដែរ ( ការសិក្សានៅឆ្នាំ 2011

March 2007, Hughes, JR, Effects of abstinence from tobacco: valid symptoms and time course, Nicotine and Tobacco Research អ្នក។ ទាំងនេះ គឺជាសរសៃឈាមដែលស្ថិតនៅឆ្ងាយពី

បេះដូង។ តើអ្នកជឿ ឬ មិនជឿថាមូលហេតុទូទៅបំផុត របស់វាគឺការជក់បារី។ ដូចគ្នានេះដែរជាមួយនឹងការរហែក

សរសៃឈាមអាកទែក្នុងពោះ ដែលជាកន្លែង ជញ្ជាំងសរសៃឈាមទន់ខ្សោយ នៅក្នុងសសៃឈាមអាកទែ ដែល ទទួលឈាមពីបេះដូងទៅអោយផ្នែកផ្សេងៗនៃរាងកាយ។ វា គឺជាការពិតដែលអ្នកជក់បារីមានអត្រាស្លាប់ចំនួន4 ដង

ច្រើនជាងអ្នកមិនជក់បារី ហើយមានជំងឺរហែកសរសៃ

ឈាមអាកទែ ចំនែកអ្នកដែលមានហានិភ័យខ្ពស់បំផុតគឺ ជាបុរសដែលធ្លាប់ជក់បារី និង / ឬ អ្នក ដែលមានប្រវត្តិ នៃការមានកំណកខ្លាញ់ក្នុងសសៃឈាម ( 2015, Society

of Interventional Radiology, Interventional Radiologists Treat Abdominal Aneurysms Non-Surgically )។ មានផ្សែងគឺមានភ្លើង

Everette Koop បានលើកឡើងថា “ការជក់បារីជាមូលហេតុ ចម្បងបណ្តាលអោយស្លាប់ តែវាជាអ្វីដែលអាចបង្ការបាន”។ អតីតគ្រូពេទ្យវះកាត់ដ៏ល្បីឈ្មោះ លោក

ការស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញថា សារធាតុគីមី ដែលមាននៅ

ក្នុងផ្សែងបារីប៉ះពាល់ដល់កោសិកាគ្រាប់ឈាមរបស់អ្នក។ វាអាចធ្វើអោយខូចមុខងារនៃបេះដូង រចនាសម្ព័ន្ធ និង

មុខងារនៃសសៃឈាមរបស់អ្នក។ ការខូចខាតនេះបង្កើន

ហានិភ័យនៃការក្រិនរឹងសសៃឈាម ( 2015, Nation

Heart, Lung and Blood Institute )។ ការ ជក់បារីបង្កើនសម្ពាធឈាមដែលបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺ

បេះដូងរបស់អ្នកនៅក្នុងវិធីជាច្រើន។ ការស្រួបផ្សែងបារី

ឈប់ជក់បារី នៅពេលវាដំណើរការយ៉ាងរលូន គ្រប់ការ

ប្រតិកម្មភ្លាមៗ។ ក្នុងរយៈពេលមួយនាទីនៃការចាប់ផ្តើម

បារីអាចជារឿងពិបាកបំផុតមួយ។ សូមចងចាំថាអ្នកជក់

បណ្តាលអោយបេះដូង និងសរសៃឈាមរបស់អ្នកមាន ជក់ អត្រាបេះដូងចាប់ផ្តើមកើនឡើង វាអាចកើនឡើង

លើសពីធម្មតា 30% ក្នុងអំឡុងពេល 10 នាទីដំបូងនៃ

ការជក់បារី។ កាបូនមូណូអុកស៊ីតដែលមាននៅក្នុងផ្សែង ថ្នាំជក់បញ្ចេញឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានមកលើបេះដូងដោយកាត់ បន្ថយបរិមាណអុកស៊ីសែនក្នុងឈាម។ មិនមានបរិមាណ

“សុវត្ថិភាព”

នៃការជក់បារីឡើយ។

ដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលជាជំងឺ ដែលសរសៃឈាមរួម

មនុស្សដែលទទួលរង “ការជក់បារីក្នុងចំនួនតិច” គឺមិន

សំបូរអុកស៊ីសែនទៅផ្នែកផ្សេងៗនៃរាងកាយកាន់តែខ្លាំង។

សិក្សាជាង 800 ករណីដែលចេញផ្សាយ ចំពោះការជក់-

ត្បៀត ធ្វើអោយបេះដូងខំប្រឹងច្របាច់បញ្ចូនឈាម ដែល ការជក់បារី និង ការប៉ះពាល់នឹងផ្សែងបារីទាំងពីរយ៉ាងនេះ

គឺអាចពន្លឿនការឡើងរឹងនៃសរសៃឈាមអាកទែ និង ការខូចខាត ដែលអាចមានជាអចិន្ត្រៃយ៍ ការសិក្សានៅ សកលវិទ្យាល័យ Wake

Forest ( 1998, Smoking Linked to Hardening of the arteries, AP, The Daily Progress, Charlottesville, Virginia )។ ការជក់បារីអាចធ្វើអោយកកខ្លាញ់ក្នុងសរសៃឈាម ( Atherosclerosis ) មានការកើនឡើង 50% សំរាប់អ្នកជំងឺជក់បារី និង 25% សម្រាប់អ្នកធ្លាប់ ជក់បារីមុន ( ខែឧសភាឆ្នាំ 1998 ទស្សវដ្តី Delicious )។

នីកូទីនគឺជាភ្នាក់ងារសកម្មសំខាន់ក្នុងផ្សែងបារី ហើយ

សារធាតុគីមីដទៃទៀត និងសមាសធាតុបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់

ខុសគ្នាពីជក់បារី “ច្រើន” ឡើយ។ ការស្រាវជ្រាវមួយបាន បារី ចំពោះមនុស្សពេញវ័យ ដែលមានអាយុ 18 ឆ្នាំឡើង ទៅ។ ក្រោយមកគេបានសិក្សាចំនួន 45 ករណីដើម្បីទទួល

បានស្តង់ដារលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្ររបស់គេ។ ទោះបីជាមាន

សម្រេចចិត្តចាប់ផ្តើមជាមួយការទទួលយក។ ការឈប់ជក់ បារីជាច្រើនបានព្យាយាមដើម្បីឈប់ជក់ជាច្រើនដង ហើយ ក៏បានបរាជ័យជាច្រើនដងមុនពេលពួកគេទទួលជ័យជម្នះ។

មានវិធីជាច្រើនដែលអ្នកអាចស្វែងរកការជួយជាមួយនឹង

ការតស៊ូនេះ។ អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នកអាច ផ្តល់អោយអ្នកនូវឧបករណ៍ជំនួយដូចជា ការទំពារស្ករ

កៅស៊ូ បន្ទះបឺតមានជាតិនីកូទីន ប្រដាប់ឆ្ពង់ថ្នាំដាក់ក្រោម អណ្តាត ថ្នាំបៀម ស្ព្រាយបាញ់ច្រមុះ ឬ ថ្នាំមានវេជ្ជបញ្ជា ដែលអាចជួយអ្នក។ ជំនួយទាំងនេះអាចជួយបន្ថយរោគ

សញ្ញាដែលកើតមានបន្ទាប់ពីផ្តាច់បារី វាជួយអ្នក ក្នុងការ ផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថ និង ទម្លាប់ ដែលបង្កអោយមានការ ជម្រុញជក់បារីសារជាថ្មី។

ការស៊ើបអង្កេតជាលក្ខណៈបុគ្គល ដែលត្រូវបានប្រើលក្ខណៈ

ការផ្តាច់ខ្លួនពីការញៀនបារីទាមទារអោយចំណាយពេល

អត់ ( មជ្ឃដ្ឋានរស់នៅ ) ក៏ដោយក៏នៅមានការប្រុងប្រយ័ត្ន

អ្នកអាចរកបានដើម្បីជាជំនួយដល់ការតស៊ូនេះ។ ក៏មាន

វិនិច្ឆ័យផ្សេងគ្នាសម្រាប់អ្នកជក់បារីតិចតួច និង ជួនជក់ជួន ជារៀងរាល់ក្នុងការវាយតម្លៃនៃហានិភ័យសុខភាពចំពោះ ប្រភេទនៃការជក់បារីបែបនេះដែរ ( សាកលវិទ្យាល័យ កាលីហ្វញ៉ាទីក្រុងសាន់ហ្វ្រាន់ស៊ីស្កូ )។ សរុបសេចក្តីមក ការជក់បារី ក្នុងចំនួនតិចតួចក៏មានគ្រោះថ្នាក់ដូចអ្នកជក់ បារីក្នុងបរិមាណច្រើនដែរ។

ច្រើនរួមជាមួយការតាំងចិត្ត និងតស៊ូ។ មានវិធីច្រើនដែល រោគសញ្ញាមួយចំនួនដែលកើតបន្ទាប់ពីអ្នកផ្តាច់បារី ហើយ

វាមានឥទ្ធិពលដល់រាងកាយ និង ផ្លូវចិត្តរបស់អ្នក ( ឆេវឆាវ ឆាប់ភ័យ ក្តៅក្នុងខ្លួន ឈឺក្បាល ចង្អោរ ) អាចជាអាការៈ

ដែលនឹងជំរុញអោយអ្នកជក់បារីសារជាថ្មីដើម្បីបំបាត់ភាព

មិនស្រណុកទាំងនេះ។ សូមចាំថា អារម្មណ៍អាចជាអ្នកភ្ញោច ឬ ផ្តាច់ បារីចេញពីជីវិតអ្នកបាន។

See the Whiteness. Feel the Shine េឃីញភាពសស�ាតយល់ពភ ី ាពភ�ែឺ ចងចាំង

FRESH WHITE ARTIC MINT EXTRA WHITE FRESH MINT

EXTREME WHITE COOL MINT

េបីចង់បានេ្រគឿងសំអងមានគុណភាពល� សូមទិញេ្រគឿងសំអងមានបិទលតប័្រតប��ក់េលខប�� ិក CAM N4559CN-13 េនតមឱសថស�ន ឱសថស�នរង ែដលមានច្បោប់ និងស�កស�� Logo ពី្រកសួង សុខភិបាល។ ករផ្សព�ផ្សោយ

្រត�វបានអនុ��តតមេសចក�ីសេ្រមច ៦០៦/១៥ អបស/ឱអបស ចុះៃថ�ទី11 ែខ ឧសភា ឆា� ំ 2015 របស់្រកសួងសុខភិបាល និង អស់សុពលភាពេនៃថ�ទី 20 ែខ ឧសភា ឆា� ំ 2016។

េបីមាន្របតិកម�រ ំខនរបស់េ្រគឿងសំអង សូមរយករណ៍មកនាយកដ�នឱសថ តមរយ:េលខទូរស័ព� 023 990 499 / 012 948 552 ឬ អុែី ម៉ល pv.center@ezecom.com.kh ឬ វ ិបសយ www.ddfcambodia.com និង ្រក�មហ៊ុន DKSH

ទូរស័ព�េលខ 067 555 752 ឬ 067 555 256

Market Expansion Services by www.dksh.com

CHURCH & DWIGHT AUSTRALIA

Pancam KWest January 2016

HD Cares is developed to make health education a part of every private organization and entity’s CSR projects, become an immediate instrument in fostering health and wellness in Cambodia, and instill among workers and employees that reading on health is a crucial part of corporate culture

Healthwise Digest Cares is a Corporate Social Responsibility (CSR) initiative for private organizations’ and entity’s workforce. It is created by DKSH Cambodia in line with its incessant mission of providing quality health care to the public. HD Cares, together with the HD magazine, aims to provide effective health care education (facts, figures and advices on specific health topics and conditions) to those who have limited access on health information such as Cambodia’s workforce

DKSH Cambodia, along with Janssen Cilag, have conducted a recent pharmacy meeting on 23rd January 2016 at the Tonle Bassac II restaurant. The participating pharamacists have been shown with a product presentation of three medicines from Janssen Cilag--Fugacar, Tylenol 8Hour, and Stugern. Among the DKSH executives who led the meeting were HEC Senior Business Line Manager Ernie Suzanna and Janssen CIlag Business Line Manager Kong Narom.

ďż˝

Market Activation | 30 January 2016 Deadpool Premiere | 11 Februrary 2016 Hiruscar participated in the recent market activation conducted by Westec Media for Deadpool movie launching. In line with the activation, Hiruscar promotes to the public that even severe types of scars, like what Deadpool has in most parts of his body, can be treated through regular Hiruscar application.

HEALTHWISE SPOTLIGHT

Photos courtesy of Chay Virakyuth

Chay Virak Yuth On his personal life A successful singer in the Cambodian show business, Chay Virakyuth, 29, may have the typical lifestyle but he’s got the passion that makes him quite more unique than other artists in the country. Born Chay Chan Chhoum, Virakyuth has six siblings and his parents were retired soldiers. Though he never finished his university degree, dropping from studies at the National University of Management in 2006, he pursued what he is really passionate of—singing. “From Primary School until grade 7, I studied at Kampong Cham Province. Later on, my family moved to Kampong Thom Province and eventually transferred here in Phnom Penh. I started my singing career when I moved here in the capital in 2002 by performing in restaurants. At that time, I was very young but I am happy because I am earning money while studying,” said Virakyuth Virakyuth had his eyes on singing at a young age, singing in his class when he was on his third grade. “It all started because I got excellent grades for my arts subject and I always sing in front of my classmates and teachers. At that time, I loved chanting the classic “Kamheng Chheur Teal”. I was also pretty good at painting but I can’t manage time to focus on it, so I quit it,” he added. “In order to be successful, one must face and overcome problems. Before I find it hard to do rehearsals for my songs, but the solution was to keep on trying and find something new so that I can hit the heart of my audience. In 2007, I achieved something with a song titled “Kech Sonya Sne”. This song is my milestone achievement, which inspires me to

succeed more. The hardest obstacle for me is finding new compositions that really adapt with the trend of the society and in order to deal with it, I have to collaborate with the composer.”

2 liters) and have much rest as much as you can.

In 2004, Virakyuth sang for Steung Sen Production. In 2007, he sang for Blue Diamond Productions, and was famed through the song “Kech Sonya Sne”. Afterwards, he moved to M Production and popularized “Koch Jit Tuk Mun” and “Kom Oy Ke Chhir Chab Doy Sa Bong”. In order to be successful, Virakyuth testified that singers should focus on their audience. They should find new and better things to keep them joyful and on-their-feet.

គឺលោក ឆាយ វីរៈយុទ្ធ មានវ័យ 29 ឆ្នាំ ជាតារាដែលមាន

On his health “I was ill with Dengue Fever in 2005 and I received treatment in one hospital in Phnom Penh. After that dreadful experience, I learned a lot of things about the disease—prevention-wise. To prevent from this disease, the people should remove or eradicate any area in their houses where mosquitoes can thrive.”

ឆ្នាំ 2006 លោកបានស្វែងរកអ្វីដែលជាការស្រលាញ់របស់

Aside from that, I also advise the public to stay fit and healthy by regularly exercising or playing sports. I exercise for an hour to an hour and half every day. Normally, I do weight lifting, aerobic and especially swimming; however because of my schedule, I had to be flexible in using my free time to stay fit. A singer needs also to be conscious with his vocal health. I take diet seriously whenever I have a schedule to perform on-stage. I avoid drinking beverages with ice, eating pickled food because my throat can get easily affected. One more thing, eat regular meals, drink more water (at least

ដោយការច្រៀងនៅតាមភោជនីយដ្ឋាន។ នៅពេលនោះ

ចំពោះជីវិតផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោក

តារាចម្រៀងដែលទទួលបានជេាគជ័យក្នុងពិភពសិល្បៈ

របៀបរស់នៅបែបសាមញ្ញ ប៉ុន្តែលោកមានក្តីស្រលាញ់ ម៉្យាងដែលធ្វើអោយលោកមានភាពខុសប្លែកពីតារាក្នុង ស្រុកផ្សេងៗទៀត។

លោក ឆាយ វីរៈយុទ្ធ ជាកូនរបស់លោក ឆាយ ចាន់ឈុំ

មានបងប្អូនបង្កើតចំនួន 6 នាក់។ ឪពុកម្តាយរបស់លោក

ឆាយ វីរៈយុទ្ធ ជានាយទាហានចូលវិវត្តន៍។ ទោះជាលោក មិនបានបញ្ចប់ការសិក្សានៅសកលវិទ្យាល័យក៏ដោយ បន្ទាប់ ពីបញ្ឈប់ការសិក្សានៅសកលវិទ្យាល័យជាតិគ្រប់គ្រងនៅ លោក គឺការច្រៀង។

លោក យុទ្ធ បានរៀបរាប់ថា “ពីសាលាបឋមសិក្សារហូត ដល់ថ្នាក់ទី 7 ខ្ញុំបានសិក្សានៅខេត្តកំពង់ចាម។ ក្រោយមក

ទៀតក្រុមគ្រួសាររបស់ខ្ញុំផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅទៅកាន់ខេត្តកំពង់

ធំ ហើយនៅទីបំផុតក៏បានផ្ទេរមករស់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញវិញ។ ខ្ញុំចាប់ផ្តើមអាជីពជាអ្នកចម្រៀងនៅពេលដែល ខ្ញុំបានផ្លាស់ទីលំនៅមកកាន់រាជធានីភ្នំពេញនៅឆ្នាំ 2002 ខ្ញុំនៅក្មេងណាស់ ប៉ុន្តែខ្ញុំសប្បាយចិត្តព្រោះខ្ញុំអាចរកប្រាក់

ចំណូលបានខណៈពេលកំពុងសិក្សា” វីរៈយុទ្ធចាប់អារម្មណ៍ លើការច្រៀងតាំងពីក្មេង លោកតែងតែឡើងច្រៀង ក្នុង

ថ្នាក់នៅពេលដែលលោករៀនថ្នាក់ទី 3។ លោកបានបន្ថែម ថា អ្វីទាំងអស់នោះបានចាប់ផ្តើម ដោយសារតែខ្ញុំទទួល

បានពិន្ទុល្អសម្រាប់ផ្នែកសិល្បៈ ហើយខ្ញុំតែងតែច្រៀងនៅ

ចំពោះមុខមិត្តរួមថ្នាក់ និង គ្រូរបស់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំចាំថាពេលនោះ ខ្ញុំចូលចិត្តច្រៀងបទបុរាណដែលមានចំណងជើងថា “កំហែង ឈើទាល”។ ខ្ញុំក៏ពូកែគូគំនូរដែរ ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនអាចបែងចែក ពេលវេលាដើម្បីផ្តោតលើការគូរូប ដូចនេះខ្ញុំក៏បោះបង់

វាចោល”។ ដើម្បីទទួលបានជេាគជ័យយើងត្រូវតែប្រឈម

មុខ និង ជំនះបញ្ហាទាំងនោះ។ ពីដំបូងខ្ញុំយល់ថា ការហាត់

សមបទចម្រៀងរបស់ខ្ញុំពិតជាមានការលំបាកណាស់ ប៉ុន្តែ ដំណោះស្រាយនោះគឺ ខ្ញុំត្រូវរក្សាការព្យាយាម និង ស្វែងរក អ្វីដែលថ្មី ដូច្នេះខ្ញុំអាចទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ពីទស្ស-

និកជនរបស់ខ្ញុំ។ នៅឆ្នាំ 2007 ខ្ញុំទទួលបានជេាគជ័យជា មួយនឹងបទចម្រៀងមួយមានចំណងជើងថា “កិច្ចសន្យាស្នេហ៍”។

បទចម្រៀងនេះ ជាសមិទ្ធិផលនៃការខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្ញុំ

ដែលបានបំផុសគំនិត ដើម្បីទទួលបានជេាគជ័យបន្ថែម

ទៀត។ ឧបសគ្គដែលលំបាកបំផុតសម្រាប់ខ្ញុំ គឺការស្វែង រកទំនុកច្រៀងថ្មីៗសាកសមនឹងនិន្នាការនៃសង្គម ខ្ញុំត្រូវ

មានការសហការជាមួយអ្នកនិពន្ធបទចមៀងផងដែរ។

នៅឆ្នាំ 2004 វីរៈយុទ្ធ បានចូលច្រៀងក្នុងផលិតកម្មស្ទឹង សែន។ នៅឆ្នាំ 2007 គាត់បានច្រៀងអោយផលិតកម្ម

Blue Diamond ហើយត្រូវបានល្បីល្បាញតាមរយៈ បទចម្រៀង “កិច្ចសន្យាស្នេហ៍”។ បន្ទាប់ពីនោះមកលោក បានប្តូរទៅផលិតកម្ម M ហើយទទួលបានប្រជាប្រិយភាព ដោយសារបទ “ខូចចិត្តទុកមុន” និង បទ “កុំអោយគេ ឈឺចាប់ដោយសារបង” ដើម្បីទទួលបានប្រជាប្រិយភាព និង ភាពជេាគជ័យក្នុងវិស័យសិល្បៈលោកបាននិយាយ ថា តារាចំរៀងទាំងអស់គួរផ្តោតសំខាន់ទៅលើតម្រូវការ

ប្រិយមិត្ត ឬទស្សនិកជន។ យើងត្រូវស្វះស្វែងបង្កើតអ្វីដែ លថ្មី និង ប្រសើរជាងមុនដើម្បីអោយអ្នកគាំទ្រមានភាព រីករាយ និងបន្តការគាំទ្រដល់យើង។ ចំពោះសុខភាពរបស់លោក

ខ្ញុំធ្លាប់កើតជំងឺគ្រុនឈាមម្តងកាលពីឆ្នាំ 2005 ហើយខ្ញុំ បានទទួលការព្យាបាល នៅមន្ទីរពេទ្យមួយក្នុងរាជធានី

ភ្នំពេញ។ បន្ទាប់ពីបទពិសោធន៍ដ៏គួរអោយខ្លាចនេះ ខ្ញុំក៏ បានមានការរៀនសូត្រយ៉ាងច្រើនអំពីចំណេះដឹងទូទៅស្តី

ពីការការពារខ្លួនអ្នកពីជំងឺនេះ វិធីសាមញ្ញយើងត្រូវបំបាត់ ជំរកមូសខ្លាអោយអស់។

ក្រៅពីនោះខ្ញុំសូមណែនាំប្រិយមិត្តទាំងអស់ថា ដើម្បីអោយ មានរាងកាយរឹងមាំ និងមានសុខភាពល្អ សូមធ្វើការហាត់ ប្រាណ ឬ លេងកីឡាជាប្រចាំ។ ខ្ញុំតែងហាត់ប្រាណរយៈ-

ពេល1 ម៉ោងទៅមួយម៉ោងកន្លះជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ជាធម្មតា

ខ្ញុំចូលចិត្តលើកទំងន់ ( ដុំដែក ) ជាពិសេស គឺការហែល

ទឹក។ ទោះជាយ៉ាងណា ដោយសារកាលវិភាគរបស់ខ្ញុំមាន ភាពមមាញឹក ខ្ញុំត្រូវមានភាពបត់បែនក្នុងការប្រើពេល

ទំនេរ ដើម្បីឆ្លៀតពេលហាត់ប្រាណ។ ក្នុងនាមជាតារាចម្រៀង យើងត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ជាពិសេសលើការថែទាំសម្លេង

( បំពង់ក ) ផងដែរ។ ខ្ញុំញុំាអាហារយ៉ាងទៀងទាត់ពេល ណាដែលខ្ញុំមានកាលវិភាគដើម្បីសម្តែងនៅលើឆាក។ ខ្ញុំ

មិនទទួលទានភេសជ្ជៈដាក់ទឹកកក និងអាហារត្រាំ (ជ្រក់) ឡើយដោយសារវាងាយនឹងធ្វើប៉ះពាល់ដល់សម្លេងរបស់ ខ្ញុំ។ រឿងមួយទៀតគឺត្រូវបរិភោគអាហារអោយបានទៀង ទាត់ និង ផឹកទឹកអោយបានច្រើន ( យ៉ាងហោចណាស់

2 លីត្រក្នុងមួយថ្ងៃ )ហើយព្យាយាមសម្រាកអោយបានគ្រប់ គ្រាន់តាមដែលអាចធ្វើបាន។

គឺ�ផលិតផល��ល�ន��សិទ��ពក��ង�រព��ល មុនវ�ុល��រ�ស រ� មុនធម��

FED UP IN WASTING TIME FINDING THE RIGHT ACNE PRODUCT ? ��នអ�ី��លយុវវ័យ��វ�រម�អំពីមុន�ៀត��

No worry about Acne any more for you

�ើមុន��ទមួយ��ល�ើត�ន� �ើ��មុខ និងដងខ��នរបស់�កអ�ក?

For all your acne needs:

មុន�ើកមុខ�ន��ប់ក��ល�� (Blackheads) មុន�ន��ប់បិទមុខ (Whiteheads) ��ភុល (កន��ល��ហម) មុនខ��ះ

ណ�ឌុល (Nodules)

គីស ឬ ដំុគីស (Cysts)

Product from France

Market Expansion Services by www.dksh.com

េបីចង់បានេ្រគឿងសំអងមានគុណភាពល� សូមទិញេ្រគឿងសំអងមានបិទលតប័្រតប��ក់េលខប�� ិក CAMR1 03-2458 េនតមឱសថស�ន ឱសថស�នរង ែដលមានច្បោប់ នង ិ ស�កស�� Logo ព្រី កសួង សុខភបា ិ ល។ ករផ្សព�ផ្សោយ ្រត�វបានអនុ��តតមេសចក�ស ី េ្រមច ៨១៩/១៥ អបស/ឱអបស ចុះៃថ�ទី ០៦ ែខ កក�ដ ឆា� ំ 2015 របស់្រកសួងសុខភិបាល និង អស់សុពលភាពេនៃថ�ទី 20 ែខ មករ ឆា� ំ 2016។ េបីមាន្របតិកម�រ ំខនរបស់េ្រគឿងសំអង សូមរយករណ៍មកនាយកដ�នឱសថ តមរយ:េលខទូរស័ព� 023 990 499 / 012 948 552 ឬ អុីែម៉ល pv.center@ezecom.com.kh ឬ វ ិបសយ www.ddfcambodia.com និង ្រក�មហ៊ុន DKSH ទូរស័ព�េលខ 067 555 752 ឬ 067 555 256

េបីចង់បានេ្រគឿងសំអងមានគុណភាពល� សូមទិញេ្រគឿងសំអងមានបិទលតប័្រតប��ក់េលខ្របេវទន៍ CAMR1 4214CN-12 េនតមឱសថស�ន ឱសថស�នរង ែដលមានច្បោប់ និងស�កស�� Logo ពី្រកសួង សុខភិបាល។ ករផ្សព�ផ្សោយ Market Expansion Services by www.dksh.com

្រត�វបានអនុ��តតមេសចក�ីសេ្រមច ៨៤៨/១៥ អបស/ឱអបស ចុះៃថ�ទី14 ែខកក�ដ ឆា� ំ 2015 របស់្រកសួងសុខភិបាល និង អស់សុពលភាពេនៃថ�ទី 30 ែខ មករ ឆា� ំ 2016 ។

DKSH ទូរស័ព�េលខ 067 555 752 ឬ 067 555 256

How well do you know your heart? Test your Heart IQ. Get your facts straight about important matters of your heart. Take a few minutes of your time and assess your understanding of how well you know your heart and how you could help protect you heart.

A. Butter is better than Margarine បឺរដែលចំរាញ់ចេញពីទឹកដោះគោ ( Butter ) ល្អជាងបឺរដែលចំរាញ់ចេញពីរុក្ខជាតិ ( Margarine )

YES

B. Exercising for 1 straight hour every day is a recommended healthy-heart activity ការហាត់ប្រាណអោយបាន 1 ម៉ោងជារៀងរាល់ថ្ងៃគឺជាការណែនាំ សំរាប់សកម្មភាពដែលផ្តល់សុខភាពល្អដល់បេះដូង

YES

C. Fiber helps lower cholesterol level សារជាតិកាកសសៃ ( Fiber ) ជួយបញ្ចុះកំរិតជាតិខ្លាញ់កូឡេស្តេរ៉ុល?

YES

D. Back pain is one of the sighns of a heart attack ឈឺខ្នងគឺជារោគសញ្ញាមួយនៃជំងឺគោះបេះដូង?

YES

E. High Cholesterol is only acquired through the food you eat កំរិតខ្លាញ់កូឡេស្តេរ៉ុលខ្ពស់គឺបណ្តាលមកពីកត្តាចំណីអាហារតែមួយគត់

YES

F. High Salt intake contributes to risk of heart attack ការញុំាអំបិលច្រើនបង្កអោយមានហានិភ័យក្នុងការប្រឈមមុខនឹងជំងឺគាំងបេះដូង?

YES

G. Obesity is the biggest risk factor for heart disease ធាត់លើសទំងន់គឺជាកត្តាយ៉ាងចម្បងក្នុងការប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យនៃការកើតមានជំងឺបេះដូង?

YES

H. Consume fat-free food to protect your heart ញុំាអាហារដែលមិនមានជាតិខ្លាញ់ដើម្បីការពារសុខភាពបេះដូងរបស់អ្នក

YES

I. Eating fish at least twice a week maintains a healthy heart ញុំាត្រីយ៉ាងហោចណាស់អោយបាន 2 ដងក្នុងមួយអាទិត្យដើម្បីរក្សាអោយបេះដូងរបស់អ្នកមានសុខភាពល្អ

YES

Answer Key A. Yes Though butter has a lot of saturated fat and some trans fat, hard margarines are even more unhealthy because they have a huge amount of trans fats.

higher risk for heart disease. Important D. ទេ factors also include smoking and having ក្រៅពីការឈឺទ្រូង មានរោគសញ្ញាផ្សេងទៀត high-cholesterol. ដែលចង្អុលបង្ហាញអំពីជំងឺគាំងបេះដូងដូចជា

ថប់ដង្ហើម ចង់ក្អួត បែកញើស ឬ មមើមមាយ។

H. Foods that are labeled "fat-free" can ពេលខ្លះវាអាចមានអាការៈឈឺ ឬមិនស្រួលចំពោះផ្នែក still have lots of salt or sugar. Too much of that can be bad for your heart. Just ផ្សេងទៀតនៃរាងកាយដូចជាខ្នងជាដើម។ B. No be smart and always limit your portions. Doctors suggest getting at least 30 What’s important is to eat what you can E. ទេ minutes of physical exercise at least 5 but in moderation. ការឡើងជាតិខ្លាញ់កូលេស្តេរ៉ុលច្រើនអាចបណ្តាលមកពី days a week. Or you can do at least 25 កត្តាតំណរពូជ និងមានរឿងជាច្រើនទៀតដែលអាចមូល minutes of swimming, or biking. I. Physicians recommend consuming ហេតុដល់ការឡើងជាតិខ្លាញ់កូលេស្តេរ៉ុល fish at least 2 times a week to get the C. Yes standard Omega-3 amount in our body. F. បាទ Fiber helps lower your cholesterol and អាហារដែលសំបូរជាតិសូដ្យូមទើបតែរកឃើញថាវាអាច may lessen your chances of getting ចំណាយពេល 2 ទៅ 3 នាទីក្នុងការវាយតំលៃការយល់ ជួយថែរក្សាសុខភាពបេះដូងអោយមានសុខភាពល្អ heart disease. ដឹងរបស់អ្នកថាតើអ្នកយល់ពីសុខភាពបេះដូងរបស់អ្នក

បានល្អកំរិតណា និងថាតើអ្នកអាចការពារបេះដូងរបស់ G. ទេ D. Yes ការរស់នៅតាមបែបទំនើប វាអាចផ្តល់ជាហា Aside from chest pain, there are also អ្នកបានយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ? other symptoms that could indicate គន្លឹះនៃចម្លើយ: និភ័យខ្ពស់ចំពោះការកើតមានជំងឺបេះដូង។ a heart attack-- shortness of breath, កត្តាចម្បងផ្សេងទៀតរួមមាន ការជក់បារី និងការឡើង nausea, sweating, or lightheadedness. A . បាទ/ចាស ជាតិខ្លាញ់កូលេស្តេរ៉ុលច្រើនក្នុងឈាម Sometimes pain or discomfort in other បឺរ ( Butter ) ផ្ទុកនូវខ្លាញ់ឆ្អែតច្រើន និង ខ្លាញ់សល់មួយ parts of the body like the back ចំនួន រីឯ បឺរ ( Margarines ) ជាខ្លាញ់ដែលមិនល្អ H. អាហារដែលមានពាណិជ្ជសញ្ញាថា “ មិនមានជាតិ ព្រោះវាមានខ្លាញ់សល់ជាច្រើន។ ខ្លាញ” ់ នៅតែអាចមានផ្ទុកអំបិល ឬស្ករ។ នៅពេលដែល E. No មានរបស់ទាង ំ នេះចន ្រើ អាចធ្វើអោយមានផលអាកក ្រ ់ Having high cholesterol might be B. ទេ ដល់បេះដូងរបស់អ្នក។ ត្រូវតែមានភាពឆ្លាតវៃ និង តែង hereditary as there are lots of things that គ្រព ូ ទ េ យ្ ស្នរើ អោយធ្វកា ើ រហាត់បណ ្រា យ៉ង ា ហោចណាស់ តែកំណត់ការញុំារបស់អ្នក។ អ្វីដែលសំខាន់ គឺអ្នកអាច can impact your cholesterol. 30 នាទី 5 ដងក្នុងមួយសប្តាហ៍ ឬក៏អ្នកអាចធ្វើការហាត់ 25 នាទីដោយការហែលទឹក ឬជិះកង់។

F. Yes High-sodium diet is a renowned culprit C. បាទ in maintaining a healthy heart. G. No Having a sedentary lifestyle provides a

សារជាតិកាកសសៃ ( Fiber ) អាចជួយកាត់បន្ថយជា

តិខ្លាញ់កូលេស្តេរ៉ុល និងអាចកាត់បន្ថយកត្តាហានិភ័យ នៃការកើតមានជំងឺបេះដូង។

ញុំាអ្វីដែលចង់ញុំាបានតែត្រូវកំណត់នៅក្នុងកំរិតមធ្យម បានហើយ។

I. គ្រូពេទ្យព្យាបាលតំរូវអោយញុំាសាច់ត្រីអោយបា

នយ៉ាងហោចណាស់ 2 ដងក្នុងមួយសប្តាហ៍ដើម្បីអោ

យរាងកាយរបស់យើងទទួលបានសារធាតុអូមេហ្គា 3 បានគ្រប់គ្រាន់។

MENOPAUSE

Menopause:

IT IS A TIME TO MODIFY YOUR LIFESTYLE by Dr. Anna Roslyakova, MD.

It's time to modify your lifestyle

Elevated blood pressure is the major root cause of every disease. In a recent survey, the researchers revealed that about 90-95% medical problems occur due to the essential hypertension. While performing day to day tasks, you don’t know that how and when your blood pressure exceeds above the normal levels, compromising your vital organs slowly and steadily. If you’re suffering from the persistent Dr. and Anna severe Roslyakova headache, shortness of breaths and anxiety, then all these symptoms are the alarming signs for you to seek the medical healthcare immediately. What is menopause?

Before disclosing the secrets of controlling the hypertension, you should know that rather you’re closer to your menopause. Just like the puberty, menopause is also the phase of your life in which the menstruation stops; it means that you’re no longer fertile.

Photo supplied

You don’t need to be stressed out and start panicking around when you experience irregular periods, vaginal dryness, hot flushes, mood swings, insomnia, urinary problems and loss of breast size, because all these are the cardinal markers of the menopause. The two hormones, namely estrogen and progesterone regulates the menstruation cycle. Estrogens chiefly control the menstrual flow and progesterone helps in strengthening and preparing the genital organs for the conception and labor. Both of these hormones are produced and released from the ovaries but when they’re produced in lesser amount, you’ll experience the peri-menopausal symptoms. When you enter in your 30’s or 40’s, the progesterone and estrogen production starts to shrink to some extent. As you

ages, the ovaries become less functional and incapable to produce sufficient amount of estrogen and progesterone. As a result, the dearth of the two major hormones leads towards the complete shutdown of the ovaries, followed by the termination of the menstrual cycle. So, menopause is neither a disease nor abnormality, it is the normal behavior of your system, which every woman faces in her late 40’s or early 50’s. How hypertension in menopause can be a danger for every organ? Due to the hormonal imbalance, the blood pressure crisis will also be stimulated. But if you’re already experiencing hypertension, then the chances of any cardiovascular event sooner can be doubled. Thus, your heart will not pump the required demand of the blood and you would prefer sedentary life over the active

one. Estrogen and progesterone also play several other important functions in your body. Researchers still finding the connection between the hypertension and menopause but some studies suggested that the estrogen is responsible for preventing the fatty deposition in your arteries and narrowing of their lumen. Thus, when the estrogen production is diminished, the plaques (fat deposition) will be increased in your arteries; thus, providing the resistance and hindrance to the blood flow. The arteries are made up of the elastic tissues, which supports the physiological challenges of the body. Similarly, when the blood pressure is raised, your arteries stretch more and more to compensate and overcome with this stretch. But when the stretch

beneath the skin also put tremendous pressure on your arteries. Hence, it’ll also lead to the hypertension. Stress is also another important factor that can boost the hypertension within few minutes. Depression and anxiety have been reported as the dominant pillars of the hypertension. Yeah, you’ll be suffering from the unannounced mood swings but try to stay calm while having the panic and anxiety attacks. You’ll surely feel better and relaxed. Long standing alcohol and smoking abuse will also augment your condition somehow. Your arteries become narrower and less competent to carry the oxygenated blood to the desired tissue. And if you’re taking high salt diet, then it’ll also trigger your hypertension. Certain medicines can also increase the blood flow; hence, before taking the over-the-counter medications, you should also discuss the side effects of the medicine with your doctor. Can hypertension be controlled through lifestyle modification

Photo supplied

is consistent throughout the days and weeks, they become weak and fragile. However, the less functional arteries will supply low volume of blood and it’ll impair the kidney function, promotes sexual dysfunction, weakens the skeletal system and damages the brain. What are the risk factors that can increase the postmenopausal hypertension? When your doctor confirms that all these symptoms are due to the menopause, then your first step should be to control your blood pressure. Even, if you’re not bothering this issue before the menopause, then it’s a right time to take this phase of life on a serious note. The tendency of gaining some extra kilos will also increase due to the menopause. So, when you gain weight, the fatty layers embedded

Of course, if you modify your lifestyle and consider every preventive measure, you can manage the hypertension. Though, it would be difficult for you to stick with all the measures but if you’re determined and satisfied, then you can change your life’s pattern all over again. All you need to do is to follow the below listed scientific-baked-secrets for defeating the postmenopausal hypertension. Do meditation regularly Meditation is the key for building and strengthening the mind and soul connection. You’ll feel more focused, more energized and more relaxed after completing the meditation session. As you will be confronting the mood swings regularly, the meditation will act like an antidepressant pill, which will de-clutter your mind and soothes your blood vessels. So, wake up early in the morning, sit in the cross legged position on the mat, close your mind and start doing deep breathing. To be successful throughout your first session, just pay focus on your breaths. Don’t forget to follow the exercise plan. According to the Dr. Paula

Harvey, a scientist at Women’s College Research Institute in Toronto, ‘with the age, your body mass index and risk of hypertension also increases’. So, the increment in the BMI is not a good signal and you should include the moderate-impact and low intensity exercises in your daily routine. A 30 minute brisk walking is also the best option to maintain your weight. Eat healthy food Too much fatty food can easily increase your weight. So, unhealthy food can also augment the chances of lethal disease. You should try to include the green leafy vegetables, berries, beets, skim milk, oatmeal and bananas in your diet to maintain the normal blood pressure levels. You should also cut down your sodium intake. Try to replace the fatty food with the healthier foods and also shrink your plate size. Say goodbye to alcohol and smoking Though, your addiction towards smoking and alcohol is very chronic but if you aren’t leaving them now, it can also give rise to other medical problems as well along with hypertension. So, you should maintain a distance from smoking and alcohol as much as you can. Visit the gynecologist once in a year. Along with regular checkups, you should also consult with the gynecologist at least once in a year. Sometimes, many diseases are detected on routine checkups and as early the diagnosis will be confirmed, the greater would be the chances of fast recovery. If you’re experiencing any abnormal symptoms, then don’t ignore them, you should fix the appointment with your gynecologist. So, Hypertension can be managed, prevented and treated. Your serious attitude towards the control over the postmenopausal hypertension will help you in combating with this problem. Undoubtedly, you love yourself and want to enjoy your life with every single minute. Hence, you should implement all the above listed measures to stay away from the hypertension associated problems. So, be medical–problemfree throughout your life!

បើទោះបីជាអ្នកមិនមានការរំខាន ដោយការជំងឺនេះមុន

ការកើនឡើងសម្ពាធឈាមជាមូលហេតុចម្បង ក្នុងការ

ត្រូវប្រឈមមុខពីវ័យ 40 ទៅ 50 ឆ្នាំរបស់នាង។

កើតមានជំងឺផ្សេងៗនាពេលបច្ចុប្បន្ន។ ក្នុងការស្ទង់មតិ

តើជំងឺលើសសម្ពាធឈាមដែលកើតមានលើស្ត្រីអស់រដូវ

ថ្មីមួយ អ្នកស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញថា 90 ទៅ 95% នៃជំងឺ

អាចមានគ្រោះថ្នាក់ដល់សរីរាង្គកាយដោយរបៀបណា?

ភាគច្រើនកើតឡើង ដោយសារជំងឺលើសសម្ពាធឈាម

ដោយសារតែអតុល្យភាពអ័រម៉ូនធ្វើអោយវិបត្តិសម្ពាធឈាម

នេះ។ ខណៈពេលដែលភាពមមាញឹកនៃការងារពីមួយ

ត្រូវបានភ្ញោច។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នកមានជំងឺលើសសម្ពាធ-

ថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃបានក្លាយជាប្រធានបទមួយដែលជាហេតុ

ឈាមរួចទៅហើយនោះ ឱកាសនៃការកើតមានជំងឺបេះ-

ធ្វើអោយមនុស្សភាគច្រើនមិនបានចាប់អារម្មណ៍លើស្ថាន-

ដូងណាមួយអាចត្រូវបានកើតមានកាន់តែឆាប់ទ្វេរដង។

ភាពសម្ពាធឈាមរបស់ពួកគេ ដែលអាចបណ្តាលអោយ

ដូច្នេះបេះដូងរបស់អ្នកនឹងមិនអាចច្របាច់បញ្ជូនឈាម

សរីរាង្គខាងក្នុងចុះខ្សោយជាលំដាប់។ ប្រសិនបើអ្នកកំពុង

តាមតំរូវការ ហើយវាក៏ជាមូលហេតុដែលអាចជំរុញអោយ

មានអាការៈឈឺក្បាលជាប់រហូត និង ធ្ងន់ធ្ងរ ពិបាកដក

អ្នករស់នៅដោយគ្មានភាពសកម្ម។

ស្ត្រេស គឺជាកត្តាសំខាន់មួយផ្សេងទៀតដែលអាចធ្វើអោយ

ព្រួយបារម្ភ និង សូមស្វែងរកជំនួយវេជ្ជសាស្ត្រអោយបាន

អ័រម៉ូន Estrogen និង Progesterone ក៏មានមុខ-

ជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត និង ជំងឺថប់បារម្ភត្រូវបានគេរាយការណ៍

ឆាប់រហ័ស។

ងារសំខាន់ៗជាច្រើនផ្សេងទៀតក្នុងរាងកាយរបស់មនុស្ស

ដង្ហើម និង ការថប់បារម្ភ គឺជារោគសញ្ញា ដែលគួរអោយ

ផងដែរ។ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវកំពុងបន្តស្វែងរកទំនាក់ទំនង

ពេលអស់រដូវក៏ដោយ ក៏វាដល់ពេលវេលាដែលគួរយក ចិត្តទុកដាក់ជាពិសេសចំពោះជំងឺលើសសម្ពាធឈាមក្នុង វ័យនេះផងដែរ។ និន្នាការនៃការឡើងទំងន់ក៏នឹងកើនឡើង ដោយសារតែការអស់រដូវនេះ។ ដូច្នេះនៅពេលដែលអ្នក ឡើងទំងន់ស្រទាប់ខ្លាញ់ដែលស្ថិតនៅពីក្រោមស្បែកឡើង ក្រាស់ហើយសង្កត់ទៅលើសរសៃឈាមអាកទែរបស់អ្នក។ ដូច្នេះវានឹងនាំឱ្យមានការកើនឡើងសម្ពាធឈាម។

សម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់ ក្នុងរយៈពេលពីរ ទៅ បីនាទី។ ថា ជាមូលហេតុចម្បងនៃការកើនឡើងសម្ពាធឈាម។ មែនហើយ អ្នកនឹងត្រូវទទួលរងពីការប្រែប្រួលអារម្មណ៍ ដោយស្ងៀមស្ងាត់ ប៉ុន្តែសូមព្យាយាមសំរួលអារម្មណ៍ខណៈ

តើការអស់រដូវគឺជាអ្វី?

តភ្ជាប់រវាងជំងឺលើសសម្ពាធឈាម និងការអស់រដូវ ប៉ុន្តែ

មុនពេលបង្ហាញការសំងាត់នៃការគ្រប់គ្រងជំងឺលើសស-

ការសិក្សាមួយចំនួនបានបង្ហាញថា Estrogen ក៏មាន

ម្ពាធឈាមនោះ អ្នកគួរតែដឹងថាតើអ្នកខិតទៅជិតនឹងអាយុ

មុខងារការពារមិនអោយមានការកកកុញនៃជាតិខ្លាញ់ក្នុង

កាលអស់រដូវហើយឬនៅ? ដូចទៅនឹងភាពពេញវ័យដែរ

សរសៃឈាម និង ការរួមត្បៀតនៃសសៃឈាមផងដែរ។

ការអស់រដូវ គឺជាដំណាក់កាលនៃជីវិត ដែលបង្ហាញថា

ដូច្នេះនៅពេលដែលការផលិតអ័រម៉ូន Estrogen ត្រូវ

រាងកាយអ្នកមិនអាចបង្កកំណើតបានទៀតឡើយ! អ្នក

បានថយចុះនោះ Plaque ( ការកកកុញនៃខ្លាញ់ក្នុងសរ-

មិនចាំបាច់មានអារម្មណ៍ភ័យខ្លាច នៅពេលដែលវដ្តរដូវ

សៃឈាម ) នឹងត្រូវបានកើនឡើងនៅក្នុងសរសៃឈាម

របស់អ្នកមានភាពមិនទៀងទាត់ ស្ងួតទ្វារមាស ក្តៅក្នុងខ្លួន

របស់អ្នកដែលជាហេតុធ្វើអោយរាំងស្ទះ និង ជាឧបសគ្គដល់

ការប្រែប្រួលអារម្មណ៍ គេងមិនលក់ ការបន្ទោរបង់មាន

លំហូរឈាមរត់។

ធ្លាក់ចុះនូវបរិមាណអុកស៊ីសែន ដែលជាតំរូវការដែលជា-

ព្រោះអ្វីទាំងអស់នេះ ជាសញ្ញាសំគាល់នៃការអស់រដូវ។

សរសៃឈាមអាកទែត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយជាលិកា

អាហារដែលមានជាតិប្រៃខ្ពស់ វានឹងបង្កអោយអ្នកមានជំងឺ

អ័រម៉ូន Estrogen និង progesterone ជាអ័រម៉ូន

ដែលមានភាពយឺតជាគុណប្រយោជន៍ ក្នុងការគាំទ្រ និង

សំខាន់ពីរដែលជាភ្នាក់ងារសំរបសំរួលវដ្តរដូវ។ Estrogen

សម្របសម្រួលទៅនឹងភាពប្រែប្រួលនៃសរីរាង្គកាយ។

ជាភ្នាក់ងារគ្រប់គ្រងលំហូរឈាមរដូវ ហើយ Progest-

ស្រដៀងគ្នានេះដែរ នៅពេលដែលសម្ពាធឈាមកើន

erone ជួយក្នុងការពង្រឹង និងរៀបចំសរីរាង្គបន្តពូជដើម្បី

ឡើងសសៃឈាមរបស់អ្នកនឹងមានភាពយារបន្ថែមទៀត

បង្កកំណើត និង ពេលឈឺពោះសំរាល។ អ័រម៉ូនទាំងពីរនេះ

ដើម្បីជាការឆ្លើយតបនឹងតស៊ូចំពោះសម្ពាធឈាមខ្ពស់នេះ។

ត្រូវបានផលិត និងបញ្ចេញពីក្រពេញអូវែ ប៉ុន្តែនៅពេល

ប៉ុន្តែនៅពេលដែលកំលាំងបុកនៃសម្ពាធឈាមខ្ពស់នេះ

ដែលពួកវាត្រូវបានផលិតក្នុងបរិមាណតិចតួចនោះស្ត្រីនឹង

កើតមានជារៀងរាល់ថ្ងៃ និងរាល់សប្តាហ៍នោះ វានឹងចាប់

ចាប់ផ្តើមប្រទះនឹងរោគសញ្ញាជុំវិញការអស់រដូវជាមិនខាន។

ផ្តើមធ្វើអោយសរសៃឈាមមានភាពទន់ខ្សោយ និង ផុយ

នៅពេលដែលអ្នកមានអាយុពី 30 ឬ 40 ឆ្នាំនោះការផលិត

ស្រួយ។ ទោះជាយ៉ាងណាសរសៃឈាមអាកទែតូចៗនឹង

អ័រម៉ូន Estrogen និង Progesterone នឹងចាប់ផ្តើម

ផ្គត់ផ្គង់បរិមាណឈាមបានតិច ហើយវានឹងប៉ះពាល់ដល់

ធ្លាក់ចុះដល់កំរិតមួយ។ នៅក្នុងវ័យនេះក្រពេញអូវែរបស់

មុខងារតម្រងនោម បន្ថយសមត្ថភាពផ្លូវភេទ កំហាប់ឆ្អឹង

អ្នកមានការថយចុះនូវ សមត្ថភាព និងការបំពេញមុខងារ

ចុះខ្សោយ និង ការខូចខាតនៃប្រព័ន្ធខួរក្បាល។

អនុវត្តជាមួយនឹងវិធានការទាំងអស់នោះ ប៉ុន្តែប្រសិនបើ

។ ជាលទ្ធផលកង្វះអ័រម៉ូនសំខាន់ទាំងពីរនេះនឹងនាំអ្នកឆ្ពោះ

តើអ្វីទៅជាកត្តាហានិភ័យដែលអាចបង្កើនសម្ពាធឈាម

អាចផ្លាស់ប្តូរជីវិតរបស់អ្នកទាំងអស់គ្នាបាន។ អ្វីទាំងអស់

ទៅរកការបញ្ឈប់នូវការបំពេញមុខងាររបស់ក្រពេញអូវែ

ខ្ពស់ក្រោយពេលស្ត្រីអស់រដូវ?

ទាំងស្រុង ដូចនេះវដ្តរដូវក៏នឹងត្រូវបញ្ចប់ដែរ។ ដូច្នេះការ

នៅពេលដែលគ្រូពេទ្យរបស់អ្នកអះអាងថា រោគសញ្ញា

អស់រដូវគឺមិនមែនជាជំងឺ ឬ ភាពមិនប្រក្រតីនោះទេ វាគឺ

ទាំងអស់នេះកើតឡើង ដោយសារតែការអស់រដូវនោះ

ជាលក្ខណៈធម្មជាតិនប ៃ ព ្រ ន ័ ្ធរាងកាយដែលសគ ្ត្រី ប ្រ រ់ ប ូ នឹង

ជំហានដំបូងរបស់អ្នកគួរតែជាការគ្រប់គ្រងសម្ពាធឈាម។

ភាពមិនប្រក្រតី ហើយទំហំដោះមានភាពរួមតូចឡើយ។

ក្នុងការផលិតអ័រម៉ូន Estrogen និង Progesterone

ពេលដែលមានការភ័យស្លន់ស្លោ និង ការថប់បារម្ភកើត ឡើង។ អ្នកនឹងប្រាកដជាមានអារម្មណ៍ល្អប្រសើរ និង ធូរ ស្បើយផ្លូវចិត្តជាងមុន។ ការសេពគ្រឿងស្រវឹង និង ជក់បារីក្នុងរយៈពេលយូរនឹង ធ្វើអោយល័ក្ខខ័ណ្ឌសុខភាពរបស់អ្នកមានបញ្ហា។ សរសៃ ឈាមអាកទែរបស់អ្នកក្លាយទៅជារួមតូច និង មានការ លិកាដែលចង់បាន។ ហើយប្រសិនបើអ្នកកំពុងទទួលទាន លើសសម្ពាធឈាមផងដែរ។ ថ្នាំមួយចំនួនអាចបង្កើនលំហូរ ឈាម ហេតុដូចនេះមុនពេលលេបថ្នាំដែលគ្មានវេជ្ជបញ្ជា អ្នកគួរពិភាក្សាពីផលប៉ះពាល់នៃថ្នាំជាមួយគ្រូពេទ្យរបស់ អ្នក។ តើជំងឺលើសសម្ពាធឈាមអាចគ្រប់គ្រងបានតាមរយៈកា រកែប្រែរបៀបរស់នៅដែរឬទេ? ជាការពិតណាស់ ប្រសិនបើអ្នកបានកែប្រែរបៀបរស់នៅ របស់អ្នក និងពិចារណារាល់វិធានការសំរាប់បង្ការរាល់បញ្ហា ផ្សេងៗ អ្នកអាចគ្រប់គ្រងនូវជំងឺលើសសម្ពាធឈាមបាន។ បើទោះបីជាវានឹងមានការលំបាក សម្រាប់អ្នកក្នុងការ អ្នកបានកំណត់ និង ពេញចិត្តសំរាប់វិធានការណ៍ នោះអ្នក ដែលអ្នកត្រូវធ្វើគឺធ្វើតាមវិធីសាស្ត្រ Scientific-Based-

Secrets ដែលបានរៀបរាប់ដូចខាងក្រោម សម្រាប់ការ យកឈ្នះលើជំងឺលើសសម្ពាធឈាមក្រោយអស់រដូវ 1. ធ្វើសមាធិឱ្យបានទៀងទាត់

សមាធិគឺជាគន្លឹះសម្រាប់ការកសាង និង ពង្រឹងទំនាក់ទំនង

លើសសម្ពាធឈាមផងដែរ។ ដូច្នេះអ្នកគួរតែព្យាយាមនៅ

ធ្វើការណាត់ជួបជាមួយនឹងគ្រូពេទ្យជំនាញផ្នែករោគស្ត្រី

ចិត្ត និង ព្រលឹង។ អ្នកនឹងមានអារម្មណ៍ថា មានការផ្តោត

អោយឆ្ងាយពីការជក់បារី និងការសេពគ្រឿងស្រវឹងតាម

របស់អ្នក។

អារម្មណ៍កាន់តែច្រើនបន្ថែមទៀត និងបន្ធូរបន្ថយថាមពល

ដែលអាចធ្វើបាន។

កាន់តែច្រើនបន្ទាប់ពីបានបញ្ចប់ការធ្វើសមាធិនេះ។ ដូច

ដូច្នេះ ជំងឺលើសសម្ពាធឈាមយើងអាចគ្រប់គ្រង និងការ-

ដែលអ្នកនឹងត្រូវប្រឈមចំពោះការប្រែប្រួលអារម្មណ៍ ការ

5. ពិនិត្យ និង ពិគ្រោះយោបល់ជាមួយគ្រូពេទ្យផ្នែករោគ

ពារបាន។ ការតាំងខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការផ្លាស់ប្តូរ ដើម្បី

ធ្វើសមាធិនឹងដើរតួនាទី ដូចជាថ្នាំគ្រាប់សំរាប់ព្យាបាល

ស្ត្រីយ៉ាងហោចណាស់ម្តងក្នុងមួយឆ្នាំ

គ្រប់គ្រងលើជំងឺលើសសម្ពាធឈាមក្រោយពីអស់រដូវ អាច

បញ្ហាថប់អារម្មណ៍របស់អ្នក ដោយធ្វើការសម្របសម្រួល

ជាមួយនឹងការត្រួតពិនិត្យសុខភាពទូទៅជាទៀងទាត់ អ្នក

ជួយអ្នកក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងជាមួយនឹងបញ្ហានេះបាន។

ផ្លូវចិត្ត និង សម្រួលដល់សរសៃឈាមរបស់អ្នក។ ដូច្នេះ

គួរតែពិគ្រោះយោបល់ជាមួយគ្រូពេទ្យផ្នែករោគស្ត្រីយ៉ាង

អ្នកស្រឡាញ់ខ្លួនឯង និង ចង់ទទួលបានភាពរីករាយក្នុង

នៅពេលភ្ញាក់ឡើងពេលព្រឹកព្រលឹម អង្គុយពែនភ្នែននៅ

ហោចណាស់ម្តងក្នុងមួយឆ្នាំ។ ពេលខ្លះមានជំងឺជាច្រើន

ជីវិតរបស់អ្នកគ្រប់នាទី។ ដូច្នេះ អ្នកគួរតែអនុវត្តវិធានការ

លើកម្រាល ធ្វើចិត្តអោយស្ងប់ ហើយចាប់ផ្តើមធ្វើការដក

ត្រូវបានគេរកឃើញនៅពេលពិនិត្យ និង អាចធ្វើការដាក់

ទាំងអស់ដែលបានរៀបរាប់ខាងលើដើម្បីជៀសអោយឆ្ងាយ

ដង្ហើមចេញចូលវែងៗ។ ដើម្បីទទួលបានជេាគជ័យសំរាប់

រោគវិនិច្ឆ័យបានទាន់ពេលផងដែរ ហើយលទ្ធផលនៃការ

ពីជំងឺលើសសម្ពាធឈាមដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាផ្សេង

ការធ្វើសមាធិដំបូង អ្នកគ្រាន់តែផ្តោតអារម្មណ៍សំខាន់លើ

ព្យាបាលក៏មានប្រសិទ្ធភាពដែរ។ ប្រសិនបើអ្នកកំពុងមាន

មួយទៀត។ ដូច្នេះ សូមរស់នៅប្រកបដោយសុខភាពល្អ

ចង្វាក់ដង្ហើមរបស់អ្នកបានហើយ។

រោគសញ្ញាមិនប្រក្រតីណាមួយ សូមកុំបណ្តោយ អ្នកគួរតែ

ពេញមួយជីវិត !

2. កុំភ្លេចអនុវត្តតាមផែនការធ្វើលំហាត់ប្រាណ បើយោងទៅតាមលោកវេជ្ជបណ្ឌិត Paula

Harvey

ជាអ្នកវិទ្យាស ាស្ត្រ នៅវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវមហាវិទ្យាល័យ របស់ស្ត្រីក្នុងទីក្រុងតូរុនតូ

“ កំរិតសន្ទស្សន៍រាងកាយ

( BMI ) និងហានិភ័យនៃជំងឺលើសឈាមមានការកើន ឡើង" ដូច្នេះកំណើនក្នុងតួលេខ BMI គឺមិនមែនជា សញ្ញាល្អទេ ហើយអ្នកគួរតែរួមបញ្ចូលផលប៉ះពាល់ក្នុង កម្រិតមធ្យម និង ធ្វើលំហាត់ប្រាណងាយៗនៅក្នុងទម្លាប់ ប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នក។ ការដើររយៈពេល 30 នាទី គឺជាជម្រើស ល្អបំផុតក្នុងការរក្សាទម្ងន់របស់អ្នក។ 3. ការបរិភោគអាហារដែលមានសុខភាពល្អ អាហារដែលមានជាតិខ្លាញ់ច្រើនពេក អាចងាយនឹងធ្វើ អោយអ្នកឡើងទម្ងន់។ ដូច្នេះអាហារដែលមិនមានសុខភាពល្អអាចបង្កើតឱកាសនៃជំងឺធ្ងន់ៗមួយចំនួន។ អ្នកគួរ តែព្យាយាមដើម្បីបន្ថែមបន្លែស្លឹកពណ៌បៃតង បឺរី ឆៃថាវ ពណ៌ឈាមជ្រូក ទឹកដោះគោ គ្មានជាតិខ្លាញ់ ស្រូវសាឡី និង ផ្លែចេកនៅក្នុងរបបអាហាររបស់អ្នកដើម្បីរក្សាកម្រិត សម្ពាធឈាមអោយនៅធម្មតា។ អ្នកគួរតែកាត់បន្ថយការ ទទួលទានអាហារប្រៃ។ សូមព្យាយាមជំនួសអាហារខ្លាញ់ ដោយអាហារ ដែលមានសុខភាពល្អ និង ញុំា ក្នុងចំនួន តិចល្មម។ 4. និយាយពាក្យថា លាចំពោះការសេពគ្រឿងស្រវឹង និង ការជក់បារី បើទោះបីជាការញៀនរបស់អ្នកឈានទៅដល់ការជក់បារី និង ការសេពគ្រឿងស្រវឹង ក្នុងលក្ខណៈរ៉ាំរ៉ៃយ៉ាងណាក៏ ដោយ ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នកមិនចាកចេញពីពួកវាទេ វាអាច បណ្ដាលឱ្យអ្នកមានបញ្ហាសុខភាពផ្សេងទៀតរួមទាំងជំងឺ

THIS MONTHlisting HOSPITALS AND CLINICS Le Cabinet Infirmiers Francais +855 96 64 25 96 lecabinetpp@gmail.com Pan Clinic Medical Beauty Center Paragon Shopping Center Street 214, 1st Floor Phnom Penh, Cambodia +855 92 98 78 10 European Dental Clinic No. 160A, Norodom Blvd, Phnom Penh, Cambodia +855 23 211 363 Central Hospital No. 82A, St. 154) Phnom Penh, Cambodia +855 11 322 224 Women-Baby’s Center Room 403, #23, St. 112 Business Center KTT (KT Tower) wbc@wbcanna.com www.wbcanna.com +855 98 800 921 International Chiropractic Clinic No. 67 Bis, St. 240 Phnom Penh, Cambodia info@cambodiachiropractic.com www.cambodiachiropractic.com +855 23 223 101 Sonja Kill Memorial Hospital P.O. Box 0705 Kampot, Cambodia +855 77 666 752

BANKS ABA Bank No.148, Preah Sihanouk blvd., Phnom Penh Cambodia +855 23 225 333 www.ababank.com Maybank No. 144, 217 Veng Sreng Boulevard, Phnom Penh +855 23 424 482

RESTAURANTS Cabaret Restaurant #159, Street 154 | Corner Street 81 Phnom Penh, Cambodia +855 92 650 980 Kaviar Restaurant No. 22, Street 55 corner Street 242 Phnom Penh, Cambodia +855 17 390 066

KWest Restaurant No. 1, Preah Sisowath Quay corner St. 154 Phnom Penh, Cambodia +855 23 214 747 Le Moon No. 1, Preah Sisowath Quay corner St. 154 Phnom Penh, Cambodia +855 23 214 747 Hagar Restaurant & Catering + 855 92 333 142/ 092 333 095 / 012 306 075 No. 44 Street 310, Beoung Keng Kang 1, Phnom Penh, The Grey Khmer Grill Acha Sva (St.), King’s Road Angkor, Wat Bo Village, Siem Reap +855 63 966 940

HOTELS Indochine Hotel No. 28-30, Street 130, Phnom Penh, Cambodia +855 23 211 525 Himawari Hotel No. 313, Preah Sisowath Quay, Phnom Penh +855 23 214 555 Hotel Sofitel Phnom Penh Phokeethra No.26 Old August Site, Sothearos Boulevard, Phnom Penh 12301 +855 23 999 200

CAFES AND PASTRIES Wings Coffee No. 28BEo, St. 310, Phnom Penh, Cambodia +855 98 840 231 Joma Cafe No. 294, Norodom Blvd, Phnom Penh +855 23 993 722 The Blue Pumpkin No. 563, Mondul 1 Village, Sangkat Svay Dangkum, Siem Reap City, Siem Reap +855 63 963 574 No. 7, St. 380, Phnom Penh +855 23 987 153 St. 57, corner of St.288

Phnom Penh +855 23 991 818 No. 2Eo, St. 106, Phnom Penh +855 93 996 070 No. 69, St. 566, Phnom Penh +855 23 991 883 Tous Les Jour No. 298 Preah Monivong Boulevard, Phnom Penh +855 93 372 222 No. 307-309, Yothapol Khemarak Phoumin Blvd (271), Borey Golden City, Phnom Penh +855 93 582 222

BEAUTY SHOP AND SALON Chanails #46, street 352 (entrance on street 57) Phnom Penh, Cambodia +855 23 987 789 Tips and Toes #17 Beo, Street 278 Phnom Penh, Cambodia +855 23 987 442 The Face Shop No. 110Eo, Preah Sihanouk Blvd (274), Phnom Penh +855 23 997 107

NGOs HIV/AIDS Coordinating Committee (HACC) SL International Limited (2nd floor): #10, St. Oknha Pich(242), Phnom Penh, Cambodia +855 23 217 964 GROCERY MART Natural Garden No. 214, Street 63, Boeung Keng Kang I, Chamkar Morn, Phnom Penh Tel: 023 555 20 28 info@ngkhmer.com No.243Eo, Street 63, Boeung Keng Kang I, Chamkar Morn, Phnom Penh Tel: 023 555 20 28 Street Corner 240 & Pasteur Street 51, Daun Phen, Phnom Penh Tel: 060 444 058

AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar Product Representative មាននៅ

គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់

ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ

AVAILABLE at all BABY MARTS with Curash Product Representatives in Phnom Penh

មាននៅ

ដែលមានអ្នកតំណាង

ប៊េប៊ី ម៉ាត

ដែលមានអ្នកតំណាង

ប៊េប៊ី ម៉ាត

ដែលមានអ្នកតំណាង

ប៊េប៊ី ម៉ាត

ដែលមានអ្នកតំណាង

ប៊េប៊ី ម៉ាត

ដែលមានអ្នកតំណាង

ផលិតផល Curash នៅទីនោះ

AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar Product Representative

មាននៅ

គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់

ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ

AVAILABLE at pharmacies with Hiruscar PA Product Representative

ដែលមានអ្នកតំណាង

មាននៅ

ដែលមានអ្នកតំណាង

មាននៅ

ដែលមានអ្នកតំណាង

មាននៅ

ដែលមានអ្នកតំណាង

មាននៅ

គ្រប់ឱសថស្ថានទាំងអស់

ផលិតផល Hiruscar នៅទីនោះ

ដែលមានអ្នកតំណាង

េបច ី ង់បានឱសថមានគុណភាពល� សូមទញ ិ ឱសថមានបទ ិ លតប័្រតប��ក់េលខប�� ិក CAM R2 0288 IP-96 េនតមឱសថស�ន ឱសថស�នរង ែដលមានច្បោប់ នង ិ ស�កស�� Logo ព្រី កសួងសុខភបា ិ ល។ ករផ្សព�ផ្សោយ ្រត�វបានអនុ��តតមេសចក�ស ី េ្រមច ១៥១១/១៥ អបស/ឱអបស ចុះៃថ�ទ២ ី ២ ែខ ១២ ឆា� ំ ២០១៥ របស់ ្រកសួងសុខភបា ិ ល នង ិ

អស់សុពលភាព េនៃថ�ទី ១៥ ែខមថ ិ ុនា ឆា� ំ ២០១៦។ េបមា ី ន្របតក ិ ម�រ ំខនរបស់ឱសថ សូមរយករណ៍ មកនាយកដ�នឱសថ តមរយ:េលខទូរស័ព� 023 990 499 / 012 948 552 ឬ អុែី ម៉ល pv.center@ezecom.com.kh ឬ វ ិបសយ www.ddfcambodia.com នង ិ ្រក�មហ៊ុន DKSH ទូរស័ព�េលខ 067 555 752 ឬ 067 555 256