20

1

Bateau Bay NSW

TAKEAWAY 4 SALE

• Caø pheâ Restaurant vuøng Centre Coast NSW, ñieåm lyù töôûng nhaát ñeå khaùch du lòch döøng chaân trong thaønh phoá bieån naøy. Raát laø tieàm naêng, vöøa kinh doanh & phong caùch soáâng. Hieän ñang ñoâng khaùch quen vaø khaùch du lòch vaõng lai. Chuû ñi nöôùc ngoaøi caàn sang deã.

THE RHYTHM CAFE

St. Marys NSW

20501510

Foster Vic.

21241510

• Vò trí toát trong Bundoora shopping mal trangthieát bò ñaày ñuû, moãi tuaàn laõi roøng $3500, laøm 6 ngaøy, ñoùng Thöù Ba. Xin goïi Boris ñeå bieát th6m hay ñeán

204715010

20501510

Dandenong Vic.

• Cafe & Takeaway vò tri ñöôøng caùi ngöôøi qua laïi raàm raàm, ñang baùn ñoâng khaùch. Choã ngoài trong ngoaøi thoaûi maùi. Laøm chæ 5 ngaøy röõi ít giôø. Goâi phone cho David

2

3

Taïp chí

Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng Coâng Ty Chuû Nhieäm AUVINET PROMOTIONS

06 07 08 09 10 11 12 13 14 16 18 19 20

-

45 46 47 53 55

Ngaân haøng Myõ vaãn ñoäi noùn ra ñi Thua loã vaãn ñöôïc thöôûng cao Theá giôùi chi 10 ngaøn tyû choáng...

Baát ñoäng saûn chaâu AÙ phaäp phoøng Toäi phaïm tieàn giaû khoaùi Euro Yahoo Microsoft nhaäp moät Giôùi taøi chính chaâu AÙ heát thôøi...

Khaùch saïn tình yeâu ôû Nhaät Vieät Nam - Soâng Mekong haï nguoàn Ñaäp Tieåu Loan ôû Trung Quoác Ngoaïi hoái laøm sao thaùo nuùt thaét Thaát muøa muoái, ñuoái söùc daân Haøng doûm baùn choã “xòn”

-

Saên caäu aám, chaám tieàn ñoâ Vì tieàn baùn caùi ngaøn vaøng...

Nôû roä dòch vuï vaù maøn trinh Khi nöõ sinh töï tìm caïm baãy Thôøi trang maùt meû heát keõ...

66 - Giaù ñöøng coù giaäu moàng tôi 67 - Choàng gaàn khoâng laáy...

70- - Showbiz Vietnam ñöôïc muøa 72 - Yeâu nhau laø tin töôûng 75 - Ñaøn oâng nhieàu vôï soáng laâu

76 - Chöùng quaäy phaù nôi treû em 79 - Khaùm phaù aên uoáng

82 - Nieàm rieâng xöa cuõ 83 - Nheï boång muøa Xuaân

24 - tham nhuõng hôïp phaùp

ABN 286 91 497 950

Toøa soaïn Sydney NSW

P.O.Box: 308 Villawood 2163 Tel.: 9788 7364 - Fax: 9788 7364 Dzuõng Trinh, Media Director Soá tröïc tieáp 0430 00 6965 e:DoanhNghiepDoiSong@Gmail.com BIEÂN TAÄP THÖÔØNG TRÖÏC AUSTRALIA Phaïm Laâm, Nguyeân Cung, Nguyeãn Ñöùc Hieäp, Nguyeãn Ñình Hoøa, Phöông “N”, Vónh Trung, Thuïc Nghi, Mai DJ, Anne Trinh, Trang Nguyeãn, Dieäp Anh, Hoàng Haø, Mai Oanh, Dzuõng Trinh USA Traàn Thò Vónh Töôøng, Töôøng Yi, Trònh Thanh Thuûy UK Haø Quyeân, Nguyeät Haân, Phöôùc Duy VIEÄT NAM Haø Thaønh Laõng Töû, Khaùch Saøi Goøn, Khaùch Haø Noäi, Huyønh Huøng, Xuaân Loäc, Nguyeân Vieät, Ñöùc Huy, Duy Cöôøng, Thanh Truùc, Kieàu Mai, Yeân Ba Giang Vuõ ÑAÏI DIEÄN CAÙC THAØNH PHOÁ TIEÅU BANG Melbourne, Vic. Vónh Ñaït, Mob.: 0405 831 558 Brisbane, Qld Nhaät Haï, Mob.: 0419 653 122 Adelaide, SA An Khaùnh Mob.: 0405 134 167 Pert, WA Thaïch H, Mob.: 0418 923 951

4

25 - David Thai vaø Highland cafe 28 - Lôøi theà ñaïo ñöùc kinh doanh 30 - Laøm 10 giôø - kieám 10 trieäu 84 - Ñöa em tìm “ñænh” hoa vaøng

32- Cafeù Saøigoøn 34 - Em ôi Saøigon khoùc 35 - Phöông ngöõ mieàn Nam trong ca dao

56 - Ñi trong moäng 58 - Dao keùo laøm neân saéc ñeïp 60 - Kyû thuaät xe taêng taøng hình

37 - AÊn xin moät moùn haøng sieâu lôïi 41 - Nhaø nöôùc sieát quan taøi daân tröø thueá 43 - Beänh vieän taéc traùch meï con cheát thaûm

65 - Sumer of 42

86 - Saùt thuû maùu laïnh gieát ngöôøi moùc maét thoït bi da (tieáp theo) 89 - Khoùi Soùng Giang Hoà

Truyeän daøi xaõ hoäi ñen Vieät Nam Haáp daãn ly kyø gay caán nhö phim cineù

5

Cuoái thaùng 7 vöøa qua Myõ ñaõ ñoùng cöûa theâm 4 ngaân haøng ôû caùc bang Florida, New Jersey, Ohio vaø Florida, naâng toång soá ngaân haøng bò giaûi theå ôû nöôùc naøy töø ñaàu naêm tôùi nay leân con soá 68.

Nhö vaäy, trong 7 thaùng ñaàu naêm, moãi thaùng bình quaân ôû Myõ coù gaàn 10 ngaân haøng “ñoäi noùn ra ñi”.

Caû boán ngaân haøng laâm naïn laàn naøy

ñeàu laø nhöõng ngaân haøng coù quy moâ khieâm toán. Ñaàu tieân laø ngaân haøng Integrity Bank of Jupiter thuoäc bang Florida coù taøi saûn trò giaù 119 trieäu USD vaø quaûn lyù 102 trieäu USD tieàn göûi cuûa khaùc haøng. Thöù hai laø ngaân haøng First Bank Americano ôû bang New Jersey, vôùi taøi saûn 166 trieäu USD vaø 157 trieäu USD tieàn göûi cuûa khaùch haøng.

Nhaø baêng thöù ba bò ñoùng cöûa ñôït naøy laø Peoples Community Bank ôû bang Ohio, sôû höõu taøi saûn 705,8 trieäu USD vaø quaûn lyù 598,2 trieäu USD tieàn göûi cuûa khaùc. Cuoái cuøng laø ngaân haøng First State Bank of Altus, vôùi 103,4 trieäu USD taøi saûn vaø 98,2 trieäu USD tieàn göûi.

Cô quan Baûo hieåm tieàn göûi Lieân bang Myõ (FDIC) ñaõ tìm ñöôïc khaùch

6

mua laïi haàu heát soá taøi saûn vaø tieáp quaûn toaøn boä soá taøi khoaûn tieàn göûi taïi 4 ngaân haøng ñoå vôõ treân. Theo öôùc tính cuûa cô quan naøy, loaït nhaø baêng ñoå vôõ laàn naøy seõ laøm quyõ baûo hieåm tieàn göûi vôi ñi soá tieàn khoaûng 216 trieäu USD. Nhö vaäy, töø ñaàu naêm tôùi nay, ñaõ coù 68 ngaân haøng Myõ ñoå vôõ, so vôùi con soá 25 ngaân haøng trong caû naêm 2008.

Kinh teá coøn yeáu, tyû leä thaát nghieäp leo thang vaø giaù nhaø ñaát chöa hoài phuïc laø nhöõng lyù do khieán soá vuï vôõ nôï ngaân haøng taïi nöôùc naøy tieáp tuïc taêng, ñaåy theâm nhieàu ngaân haøng vaøo caûnh phaûi ñoùng cöûa.

Thôøi gian qua, haàu nhö khoâng coù tuaàn naøo maø nöôùc Myõ khoâng coù ngaân haøng ñoùng cöûa. Maáy tuaàn gaàn ñaây, soá ngaân haøng bò ñoùng cöûa moãi tuaàn taïi nöôùc naøy bình quaân leân tôùi 4-5 ngaân haøng. Hieän moät ngaân haøng coù quy moâ khaù lôùn cuûa Myõ ñang ñöùng beân bôø vöïc ñoå vôõ, ñoù laø Guaranty Bank ôû bang Texas, vôùi taøi saûn leân tôùi 13,4 tyû USD. Tính tôùi cuoái quyù 1 vöøa qua, quyõ

baûo hieåm cuûa FDIC chæ coøn coù 13 tyû USD, thaáp nhaát trong 16 naêm. FDIC döï baùo, trong thôøi kyø 2009-2013, caùc vuï ñoå vôõ ngaân haøng seõ ngoán cuûa cô quan naøy soá tieàn leân tôùi 70 tyû USD. Vuï ñoå vôõ nhaø baêng gaây toán keùm nhaát cho FDIC keå töø khi cuoäc khuûng hoaûng naøy noå ra laø vuï giaûi theå ngaân haøng IndyMac ôû bang California vaøo thaùng 7 naêm ngoaùi, vôùi chi phí leân tôùi 10,7 tyû USD. Keá ñeán laø vuï laâm naïn tieâu toán 4,9 tyû USD cuûa BankUnited ôû bang Flordia vaøo thaùng 5 vöøa qua.

Tuy nhieân, danh hieäu vuï ñoå vôõ lôùn nhaát trong lòch söû ngaønh ngaân haøng Myõ hieän thuoäc veà ngaân haøng tieát kieäm Washington Mutual. Ñoå vôõ vaøo thaùng 9/2008, ngaân haøng coù taøi saûn tôùi 307 tyû USD naøy ñaõ ñöôïc JPMorgan Chase mua laïi vôùi giaù 1,9 tyû USD.

7 ngaân haøng Myõ “ra ñi” trong moät ngaøy

Cuøng luùc ñoù moät loaït 6 ngaân haøng ôû bang Georgia vaø 1 ngaân haøng ôû bang New York, naâng toång soá nhaø baêng ñoå vôõ ôû nöôùc naøy töø ñaàu naêm leân con soá 64.

6 ngaân haøng laâm naïn ôû tieåu bang bang Georgia laàn naøy cuøng laø ngaân haøng con cuûa taäp ñoaøn ngaân haøng Security Bank Corp. Theo soá lieäu cuûa Cô quan Baûo hieåm tieàn göûi Lieân bang Myõ (FDIC), tính tôùi ngaøy 31/3 vöøa qua, caùc ngaân haøng con naøy coù toång taøi saûn 2,8 tyû USD vaø quaûn lyù 2,4 tyû USD tieàn göûi cuûa khaùc haøng.

Theo saép xeáp cuûa FDIC, toaøn boä soá taøi khoaûn tieàn göûi cuûa khaùch haøng vaø 2,4 tyû USD taøi saûn cuûa 6 chi nhaùnh naøy ñaõ ñöôïc chuyeån giao cho ngaân haøng State Bank and Trust Co. coù truï sôû ôû cuøng bang Georgia. FDIC vaø State Bank and Trust ñaõ ñaït thoûa thuaän chia seû thua loã coù theå phaùt sinh ñoái vôùi soá taøi saûn trò giaù 1,7 tyû USD. Ngaân haøng coøn laïi bò giaûi theå trong ñôït naøy coù teân Waterford Village Bank ôû bang New York, vôùi taøi saûn 61,4 trieäu USD vaø 58 trieäu USD tieàn göûi cuûa khaùch haøng tính tôùi thôøi ñieåm 31/3. Ngaân haøng Evans Bank ôû cuøng bang seõ tieáp nhaän caùc taøi khoaûn tieàn göûi vaø taøi saûn taïi ngaân haøng ñoå vôõ naøy.

Vôùi 6 vuï ñoå voõ taïi Georgia laàn naøy, soá ngaân haøng “saäp tieäm” taïi bang naøy töø ñaàu naêm tôùi nay ñaõ leân tôùi con soá 16 ngaân haøng, phaàn lôùn taäp trung ôû khu vöïc Atlanta, nôi coù giaù nhaø suït theâ thaûm nhaát. Nhö vaäy, tính tôùi thôøi ñieåm naøy cuûa naêm 2009, nöôùc Myõ ñaõ chöùng kieán söï ñoå vôõ cuûa 64 ngaân haøng, so vôùi con soá 25 nhaø baêng suïp ñoå trong caû naêm 2008.

FDIC öôùc tính, 7 vuï ñoå vôõ laàn naøy seõ tieâu toán cuûa quyõ baûo hieåm tieàn göûi soá tieàn 812,6 trieäu USD. Tính tôùi cuoái quyù 1 vöøa qua, quyõ cuûa FDIC chæ coøn coù 13 tyû USD, thaáp nhaát trong 16 naêm. FDIC döï baùo, trong thôøi kyø 2009-2013, caùc vuï ñoå vôõ ngaân haøng seõ ngoán cuûa cô quan naøy soá tieàn leân tôùi 70 tyû USD. Vuï ñoå vôõ nhaø baêng gaây toán keùm nhaát cho FDIC keå töø khi cuoäc khuûng hoaûng naøy noå ra laø vuï giaûi theå ngaân haøng IndyMac ôû bang California vaøo thaùng 7 naêm ngoaùi, vôùi chi phí leân tôùi 10,7 tyû USD. Keá ñeán laø vuï laâm naïn tieâu toán 4,9 tyû USD cuûa Bank United ôû bang Flordia vaøo thaùng 5 vöøa qua.

Tuy nhieân, danh hieäu vuï ñoå vôõ lôùn nhaát trong lòch söû ngaønh ngaân haøng Myõ hieän thuoäc veà ngaân haøng tieát kieäm Washington Mutual. Ñoå vôõ vaøo thaùng 9/2008, ngaân haøng coù taøi saûn tôùi 307 tyû USD naøy ñaõ ñöôïc JPMorgan Chase mua laïi vôùi giaù 1,9 tyû USD.

W

all Street cho raèng, neáu khoâng ñaõi ngoä nhö vaäy, ngöôøi taøi seõ boû hoï maø ñi.

9 ñònh cheá taøi chính lôùn nhaát trong soá nhöõng ngaân haøng Myõ ñöôïc chính phuû nöôùc naøy “giaûi cöùu” ñaõ traû thöôûng treân 1 trieäu USD moãi ngöôøi cho khoaûng 5.000 laõnh ñaïo vaø nhaân vieân trong naêm 2008. Ñaây laø thoâng tin maø Chöôûng lyù bang New York Andrew M. Cuomo coâng boá ngaøy 30/7. OÂng Cuomo nhaän ñònh, trong boái caûnh laøm aên thua loã vaø phaûi soáng nhôø tieàn thueá cuûa ngaønh ngaân haøng Myõ naêm 2008, nhöõng khoaûn thöôûng naøy laø khoâng coù lyù do chính ñaùng.

Theo baùo caùo treân, taïi Goldman Sachs, nhöõng khoaûn tieàn thöôûng treân 1 trieäu USD ñaõ ñöôïc phaùt cho 953 nhaân vieân vaø laõnh ñaïo. Taïi Morgan Stanley, coù 428 ngöôøi ñöôïc höôûng möùc tieàn thöôûng naøy. Thaäm chí taïi nhöõng ngaân haøng gaëp nhieàu khoù khaên veà taøi chính hôn nhö Citigroup vaø Bank of America cuõng coù vaøi traêm ngöôøi ñöôïc nhaän khoaûn tieàn thöôûng 7 chöõ soá.

Baùo caùo naøy caøng laøm noùng theâm cuoäc chieán veà vieäc nhöõng ngöôøi laøm vieäc ôû Wall Street neân ñöôïc höôûng möùc thuø lao nhö theá naøo cho xöùng ñaùng. Thaùng 1 vöøa qua, Toång thoáng Myõ Barack Obama töøng goïi haønh ñoäng traû thöôûng haøng tyû USD cuûa caùc ñònh cheá taøi chính cuûa nöôùc naøy laø “ñaùng xaáu hoå”, khi kinh teá Myõ chao ñaûo vaø Chính phuû phaûi duøng tôùi tieàn thueá cuûa daân ñeå cöùu caùc ngaân haøng.

OÂng Obama cuõng ñaõ ñeà xuaát moät döï luaät nhaèm giaùm saùt chaët cheõ chuyeän löông thöôûng taïi caùc nhaø baêng ñöôïc höôûng tieàn cöùu trôï.

Chöôûng lyù Cuomo thì ñaõ lieân tuïc leân tieáng chæ trích vaán ñeà boång loäc taïi caùc taäp ñoaøn taøi chính trong khuûng hoaûng. “Neáu ñaõ thua loã thì caùc ngaân haøng laáy ñaâu ra tieàn maø traû thöôûng?”, oâng ñaët caâu hoûi.

Quan ñieåm cuûa oâng Cuomo laø löông thöôûng cho moãi nhaân vieân vaø laõnh ñaïo trong moät taäp ñoaøn taøi chính phaûi ñöôïc ñieàu chænh theo keát quaû kinh doanh chung cuûa coâng ty. Nhöng quan ñieåm naøy khoâng ñöôïc aùp duïng ôû Wall Street, nôi tieàn thöôûng cuûa moãi ngöôøi tuøy thuoäc vaøo keát quaû coâng vieäc cuûa caù nhaân ngöôøi ñoù. Wall Street cho raèng, neáu khoâng ñaõi ngoä nhö vaäy, ngöôøi taøi seõ boû hoï maø ñi.

Tröôøng hôïp Morgan Stanley laø moät ví duï ñieån hình. Tieàn löông thöôûng taïi ngaân haøng naøy naêm ngoaùi lôùn gaáp hôn 7 laàn lôïi nhuaän. Vaøo naêm 20042005, tieàn löông thöôûng chæ nhieàu gaáp ñoâi lôïi nhuaän.

Baùo caùo cuûa Chöôûng lyù Cuomo cho thaáy, 5.000 ngöôøi - moät boä phaän nhoû trong ngaønh taøi chính Myõ - ñöôïc

thöôûng toång soá tieàn ít nhaát 5 tyû USD trong naêm 2008. Taïi Goldman Sachs, 200 ngöôøi ñöôïc höôûng khoaûn tieàn thöôûng toång soá 1 tyû USD. Taïi Morgan Stanley, soá tieàn 577 trieäu USD ñöôïc duøng ñeå thöôûng cho 101 ngöôøi.

Toång soá tieàn thöôûng trong 9 ngaân haøng trong danh saùch naøy laø 32,6 tyû USD, trong khi toång möùc loã cuûa caùc ngaân haøng naøy trong naêm 2008 laø 81 tyû USD. Naêm nay, caùc ngaân haøng Myõ ñaõ baét ñaàu laøm aên coù laõi trôû laïi, neân tieàn thöôûng chaéc chaén seõ coøn taêng theâm nhieàu. Moät soá ngaân haøng ñaõ taêng löông cöùng cho nhöõng nhaân vieân thu

nhaäp cao ñeå hoï khoâng coøn phaûi phuï thuoäc quaù nhieàu vaøo tieàn thöôûng.

Tôùi thôøi ñieåm naøy, Morgan Stanley ñaõ daønh rieâng 7 tyû USD cho vaán ñeà löông thöôûng naêm nay, maëc duø ngaân haøng naøy vöøa baùo loã trong quyù 2 vöøa qua. Taïi Citigroup, doanh thu naêm 2008 ôû möùc thaáp nhaát töø naêm 2002 tôùi nay, nhöng tieàn löông thöôûng vaãn nhieàu hôn baát kyø naêm naøo trong thôøi kyø 2003-2006.

Taïi Bank of America, lôïi nhuaän naêm 2008 chæ baèng 1/5 so vôùi naêm 2006, nhöng tieàn löông thöôûng cho laõnh ñaïo vaø nhaân vieân vaãn khoâng thay ñoåi so vôùi naêm 2006.

Neáu quyù baïn ñoïc coù söû duïng Computer vaø Internet, coù khaû naêng ñoïc vieát tieáng Vieät hoaëc tieáng Anh, hoaëc caû hai moät caùch troâi chaûy. Coù thôøi giôø moãi ngaøy 2 giôø ngoài treân maùy ñeå göûi emails. Chuùng toâi coù coâng vieäc cho caùc baïn kieám theâm tieàn taïi nhaø. Xin email ñeán toøa soaïn DoanhNghiepDoiSong@Gmail.com ñeå thaûo luaän

7

Ñ

eå ñoái phoù vôùi cuoäc khuûng hoaûng taøi chính, 11 ngaøn tyû USD ñaõ ñöôïc “bôm” vaøo caùc ngaân haøng vaø caùc ñònh cheá taøi chính.

Quyõ Tieàn teä Quoác teá (IMF) cho bieát chính phuû caùc nöôùc treân theá giôùi ñaõ chi hôn 10 ngaøn tyû USD ñeå ñoái phoù vôùi cuoäc khuûng hoaûng taøi chính laàn naøy.

Theo IMF, caùc nöôùc giaøu ñaõ duøng 9,2 ngaøn tyû USD ñeå hoã trôï ngaønh taøi chính, coøn caùc neàn kinh teá ñang noåi leân chi 1,6 ngaøn tyû USD. Trong ñoù, phaàn lôùn soá tieàn naøy ñöôïc cung caáp döôùi daïng caùc khoaûn baûo laõnh vaø caùc khoaûn vay, chæ coù 1,9 ngaøn tyû USD ñöôïc duøng ñeå chi döôùi daïng mua vaøo taøi saûn töø ngaønh taøi chính. Ñaây laø soá lieäu thuoäc moät baùo caùo maø IMF chuaån bò cho hoäi nghò thöôïng ñænh G20 dieãn ra taïi Pittsburgh, Myõ, vaøo thaùng 9 tôùi.

Theo baùo caùo naøy, caùc khoaûn chi phí giaûi cöùu ngaønh taøi chính cuûa theá giôùi thôøi gian qua goàm coù: 1,1 ngaøn tyû USD ñaõ ñöôïc “bôm” vaøo caùc ngaân haøng vaø caùc ñònh cheá taøi chính; 1,9 ngaøn tyû USD mua laïi taøi saûn cuûa caùc ngaân haøng vaø ñònh cheá taøi chính; 4,6 ngaøn tyû USD baûo laõnh; vaø 2,5 ngaøn tyû USD cung caáp thanh khoaûn...

IMF cho raèng, caùc chính phuû coù khaû naêng thu hoài phaàn lôùn soá tieàn noùi treân moät khi kinh teá theá giôùi phuïc hoài, nhöng tình traïng thaâm huït ngaân saùch vôùi quy moâ lôùn seõ coøn ñeo ñaúng.

Theo cô quan naøy, caùc nöôùc giaøu trong nhoùm G20 seõ chòu möùc thaâm huït ngaân saùch bình quaân laø 10,2% GDP trong naêm 2009, möùc thaâm huït cao nhaát töø Chieán tranh Theá giôùi 2 tôùi nay.

Trong ñoù, möùc thaâm huït lôùn nhaát ñöôïc döï kieán seõ thuoäc veà Myõ, vôùi 13,5% GDP. Tieáp ñoù laø nöôùc Anh vôùi möùc thaâm huït 11,6%, vaø Nhaät Baûn vôùi 10,3%.

Sang naêm 2010, nöôùc Anh ñöôïc cho seõ laø quoác gia coù möùc thaâm huït ngaân saùch lôùn nhaát trong G20, vôùi möùc thaâm huït döï baùo leân tôùi 13,3% GDP, so vôùi möùc döï baùo thaâm huït 9,7% daønh cho Myõ.

Nguyeân nhaân cuûa söï leo thang trong thaâm huït ngaân saùch treân theá giôùi khoâng gì khaùc chính laø vieäc suy thoaùi kinh teá khieán doanh thu thueá cuûa caùc chính phuû giaûm, trong khi chi tieâu chính phuû cho muïc ñích kích thích taêng tröôûng taêng voït.

IMF öôùc tính, hoaït ñoäng kích thích kinh teá trong naêm 2009 seõ tieâu toán cuûa caùc nöôùc G20 soá tieàn töông ñöông 2% GDP cuûa caùc nöôùc naøy. Sang naêm 2010, con soá naøy ñöôïc döï baùo ôû möùc 1,6%. Tuy nhieân, IMF nhaän ñònh, raát khoù ñeå coù theå xaùc ñònh chính xaùc xem caùc keá hoaïch naøy treân thöïc teá ñaõ ñöôïc thöïc thi tôùi ñaâu.

Maëc duø vaäy, IMF vaãn cho raèng, caùc

8

keá hoaïch kích thích kinh teá coù taùc duïng lôùn trong vieäc haïn cheá möùc ñoä nghieâm troïng cuûa suy thoaùi. Cô quan naøy döï baùo, hoaït ñoäng kích caàu seõ giuùp taêng cöôøng toác ñoä taêng tröôûng cuûa caùc nöôùc G20 theâm 1,2-4,7% trong naêm nay.

IMF cuõng cho raèng, taêng chi tieâu chính phuû ñem laïi nhieàu hieäu quaû hôn laø caét giaûm thueá vôùi muïc ñích kích caàu. Cuõng theo IMF, bieän phaùp

naøy phaùt huy hieäu quaû toát nhaát khi keát hôïp vôùi chính saùch tieàn teä nôùi loûng vaø ñöôïc phoái hôïp thöïc hieän treân phaïm vi toaøn caàu.

Cuõng trong baùo caùo naøy, IMF ñaõ öôùc tính möùc ñoä thieät haïi trong daøi haïn cuûa laàn khuûng hoaûng naøy ñoái vôùi ngaân saùch chính phuû caùc nöôùc. IMF döï baùo, tôùi naêm 2014, nôï chính phuû seõ leân tôùi 239% GDP ôû Nhaät, 132% ôû Italy, 112% ôû Myõ vaø 99,7% ôû Anh. Trong ñoù, Anh seõ laø nöôùc coù toác ñoä gia taêng nôï coâng cao nhaát. Möùc nôï chính phuû ñöôïc döï baùo cuûa Anh nhö treân cao gaáp ñoâi möùc 44% vaøo

naêm 2007.

Thôøi gian qua, caùc haõng xeáp haïng tín nhieäm ñaõ leân tieáng caûnh baùo raèng, moät khi nôï chính phuû cuûa Anh leân tôùi 100% GDP, hoï seõ caân nhaéc vieäc ñaùnh tuït möùc tín nhieäm cuûa traùi phieáu kho baïc nöôùc naøy.

IMF khuyeán nghò caùc chính phuû caàn ñöa ra nhöõng caùch thöùc ñaùng tin caäy ñeå giaûm thaâm huït ngaân saùch trong daøi haïn, maëc duø vaãn thuùc giuïc caùc

chính phuû tieáp tuïc caùc bieän phaùp kích thích taøi khoùa trong ngaén haïn. IMF cho raèng, möùc ñoä tin caäy thaáp cuûa chính saùch seõ khieán caùc bieän phaùp chi tieâu cuûa chính phuû giaûm bôùt hieäu quaû, vì gia taêng möùc ñoä ruûi ro vaø ñaåy laõi suaát thöïc teá leo thang.

Trong cuoäc hoïp thöôïng ñænh vaøo thaùng 9 tôùi taïi Myõ, caùc nhaø laõnh ñaïo G20 seõ thaûo luaän veà tình traïng kinh teá theá giôùi vaø xaùc ñònh möùc ñoä hieäu quaû cuûa caùc bieän phaùp kích thích taêng tröôûng vaø giaùm saùt heä thoáng ngaân haøng.

Caùch ñaây 10 thaùng, noãi sôï lôùn bao phuû chaâu AÙ laø caû khu vöïc seõ phaûi ñöông ñaàu vôùi söï suït giaûm taêng tröôûng nghieâm troïng, do aûnh höôûng töø cuoäc khuûng hoaûng taøi chính.

Tuy nhieân, baèng moät toác ñoä ñaùng ngaïc nhieân, söï sôï haõi treân caùc thò tröôøng chöùng khoaùn chaâu AÙ ñaõ vaø ñang nhanh choùng ñaûo chieàu, nhôø nhöõng tín hieäu phuïc hoài ñöôïc phaùt ñi töø khu vöïc. Cuøng vôùi ñoù, moät soá nhaø kinh teá hoïc cuõng caûnh baùo raèng, bong boùng giaù taøi saûn - voán ñaõ bò suy thoaùi toaøn caàu “ñaâm thuûng” - nay coù theå laïi ñang ñöôïc bôm leân ôû khu vöïc naøy. ÔÛ thôøi ñieåm hieän nay, giaù baát ñoäng saûn vaø chöùng khoaùn ñang taêng maïnh taïi nhieàu khu vöïc cuûa chaâu AÙ. Chaúng haïn, chæ soá chính cuûa thò tröôøng chöùng khoaùn Thöôïng Haûi töø ñaàu naêm tôùi nay ñaõ taêng hôn 80%, giaù coå phieáu ôû vuøng Indonesia taêng 57%. Trong khi ñoù, maëc duø ñaõ thoaùt khoûi möùc ñaùy cuûa thaùng 3, chæ soá S&P500 cuûa thò tröôøng chöùng khoaùn Myõ môùi chæ taêng chöa ñaày 6% trong thôøi gian keå töø thaùng 1.

Nhieàu ngöôøi cho raèng, thaät voâ lyù khi ñöa ra lôøi khuyeân neân ñoùn nhaän nhöõng xu höôùng ñaùng möøng naøy ôû chaâu AÙ vôùi söï thaän troïng. Giaù baát ñoäng saûn cao hôn ñoàng nghóa vôùi vieäc caùc hoä gia ñình nhaän thaáy mình giaøu coù hôn vaø coù khaû naêng chi tieâu toát hôn, qua ñoù seõ tao ñoäng löïc cho söï phuïc hoài kinh teá coøn trong giai ñoaïn non yeáu cuûa khu vöïc. Tuy nhieân, ôû ñaây toàn taïi moät moái ruûi ro laø söï gia taêng giaù taøi saûn mang tính chaát ñaàu cô.

Bôûi, neáu ñieàu ñoù xaûy ra, chaâu AÙ seõ nhanh choùng rôi vaøo caûnh thò tröôøng phaùt trieån quaù noùng, töông töï nhö nhöõng gì dieãn ra treân thò tröôøng baát ñoäng saûn Myõ caùch ñaây vaøi naêm.

“Nhöõng haït gioáng cho moät ñôït bong boùng tieáp theo laïi ñang ñöôïc öôm maàm ôû chaâu AÙ”, chuyeân gia kinh teá Frederic Neumann cuûa Ngaân haøng HSBC nhaän ñònh trong moät baùo caùo ñöôïc thöïc hieän môùi ñaây.

Theo caùc chuyeân gia, söï phoâi thai bong boùng naøy chính laø keát quaû cuûa chính saùch maø nhieàu chính phuû taïi chaâu AÙ ñang aùp duïng. Ñeå ñoái phoù vôùi söï lan roäng cuûa cuoäc khuûng hoaûng tín duïng lan roäng khaép toaøn caàu trong naêm 2008, caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch töø New Dehli tôùi Tokyo ñaõ caáp taäp maïnh tay caét giaûm laõi suaát vaø bôm tieàn vôùi khoái löôïng khoång loà vaøo heä thoáng

taøi chính nhaèm duy trì doøng chaûy tín duïng vaø giöõ cho neàn kinh teá ôû traïng thaùi taêng tröôûng.

Veà maët logic, caùc laõnh ñaïo ngaân haøng trung öông hoaøn toaøn coù lyù khi coù nhöõng noã löïc nhö vaäy ñeå ñaûo chieàu suy giaûm taêng tröôûng, chaën ñöùng noãi sôï haõi vaø nhöõng böôùc tieán xa hôi cuûa khuûng hoaûng kinh teá. Tuy nhieân, ngaøy caøng xuaát hieän theâm nhieàu baèng

Moät khu chung cö ôû Thöôïng Haûi. Sau moät thôøi gian dieãn bieán yeáu ôùt, giaù nhaø ñaát ôû nhöõng thaønh phoá lôùn cuûa Trung Quoác ñang taêng trôû laïi

chöùng cho thaáy, löôïng tieàn maët ñang löu thoâng trong heä thoáng laø quaù nhieàu.

Nhöõng luoàng voán deã daõi naøy coù theå nhaûy vaøo thò tröôøng chöùng khoaùn vaø baát ñoäng saûn, ñaåy giaù leân quaù cao, quaù nhanh so vôùi chuyeån bieán cuûa nhöõng yeáu toá caên baûn trong neàn kinh teá.

Taïi Trung Quoác, nhöõng con soá thoáng keâ cho thaáy, hoaït ñoäng tín duïng ôû nöôùc naøy thôøi gian qua ñaõ ñöôïc nôùi loûng khaù maïnh. Trong 6 thaùng ñaàu naêm nay, löôïng voán tín duïng caáp môùi taïi Trung Quoác ñaõ taêng 201% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc, leân möùc gaàn 1.100 tyû USD. Cuøng vôùi ñoù, nieàm tin maõnh lieät veà söï phuïc hoài kinh teá nhanh choùng ñöôïc thuùc ñaåy bôûi toác ñoä taêng tröôûng kinh teá gaây baát ngôø 7,9% cuûa Trung Quoác trong quyù 2 vöøa qua - ñaõ giuùp caûi thieän maïnh meõ taâm lyù cuûa giôùi ñaàu tö.

Söï keát hôïp cuûa caùc yeáu toá treân ñöôïc phaûn aùnh khoâng chæ qua söï bay cao cuûa giaù coå phieáu. Sau moät thôøi gian dieãn bieán yeáu ôùt, giaù baát ñoäng saûn ôû nhöõng thaønh phoá lôùn cuûa Trung Quoác ñang taêng trôû laïi. Söï noùng leân

cuûa thò tröôøng ñòa oác naøy coøn ñöôïc trôï giuùp bôûi caùc chính saùch khuyeán khích cuûa Chính phuû Trung Quoác nhö giaûm thueá ñoái vôùi caùc giao dòch baát ñoäng saûn. Theo thoáng keâ cuûa Chính phuû Trung Quoác, giaù nhaø môùi taïi 36 thaønh phoá cuûa nöôùc naøy trong thaùng 6 vöøa qua ñaõ taêng 6,3% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc.

Nhieàu ngöôøi cho raèng, thò tröôøng baát ñoäng saûn Trung Quoác ñang phaùt ñi nhöõng tín hieäu veà söï laïc quan thaùi quaù. Taïi Nam Ninh vaøo giöõa thaùng 7 naøy, 3.000 ngöôøi ñaõ tranh nhau quyeàn mua nhaø taïi moät döï aùn chæ coù chöøng 600 caên hoä. Trong voøng 1 giôø môû cöûa baùn quyeàn mua, 100 veù quyeàn mua caên hoä trong döï aùn naøy ñaõ ñöôïc baùn.

Söï laïc quan ñang lan ñi vôùi toác ñoä maïnh meõ. Nhaø thaàu xaây döïng lôùn nhaát Trung Quoác laø coâng ty China State Construction Engineering cho bieát, hoï ñang chuaån bò huy ñoäng 7,3 tyû USD trong ñôït phaùt haønh coå phieáu laàn ñaàu ra coâng chuùng (IPO) taïi thò tröôøng chöùng khoaùn Thöôïng Haûi. Ñaây seõ laø ñôït IPO lôùn nhaát theá giôùi trong voøng hôn 1 naêm trôû laïi ñaây. Nhu caàu mua coå phieáu cuûa coâng ty naøy coù khaû naêng seõ vöôït cung khi IPO dieãn ra.

Nhieàu vuï IPO coù quy moâ nhoû hôn ôû Trung Quoác töø ñaàu naêm tôùi naøy cuõng nhaän ñöôïc löôïng ñaêng kyù mua lôùn vöôït cung töø caùc nhaø ñaàu tö vôùi möùc ñoä öa thích ruûi ro cao.

“Bong boùng chöa phình to, nhöng ruûi ro ñaõ hieän höõu. Ñaõ dieãn ra moät söï chuyeån bieán tình hình quaù nhanh choùng, ñaëc bieät, söï chuyeån bieán naøy phaàn nhieàu laø nhôø nhöõng doøng tieàn deã coù”, oâng David Cui, chieán löôïc gia taïi Trung Quoác cuûa Merrill Lynch, nhaän ñònh.

Taïi moät soá nôi khaùc ôû chaâu AÙ, tình hình cuõng dieãn ra töông töï. Taïi Singapore, giaù baát ñoäng saûn ñang taêng, baát chaáp suy thoaùi kinh teá saâu. Maëc duø GDP cuûa Singapore trong quyù 2 coù theå ñaõ suy giaûm 3,7% so vôùi cuøng kyø naêm ngoaùi, chæ soá giaù chuû ñaïo cuûa thò tröôøng baát ñoäng saûn nöôùc naøy ñaõ taêng 5% trong quyù, ñaït möùc cao nhaát moïi thôøi ñaïi.

Theo Ngaân haøng HSBC, taïi Hoàng Koâng, nôi noåi tieáng vôùi nhöõng ñôït bong boùng ñòa oác, giaù baát ñoäng saûn ñaõ taêng trôû laïi sau ñôït suït giaûm trong naêm ngoaùi vaø ñang treân ñaø laáy laïi nhöõng ñænh cao thieát laäp vaøo giöõa naêm 2008.

Caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch coù theå ñaõ baét ñaàu lo chuyeän giaù taøi saûn taêng quaù nhanh. Chaúng haïn, Ngaân haøng Trung öông Trung Quoác vaøo thaùng 7 naøy ñaõ baùn tín phieáu vôùi möùc laõi suaát cao nhaát töø ñaàu naêm - moät tín hieäu cho thaáy chính phuû nöôùc naøy coù theå ñaõ baét ñaàu thaét chaët tín duïng.

9

Ñoàng Euro ñang daàn trôû thaønh ñoái töôïng taán coâng “yeâu thích” cuûa caùc nhoùm toäi phaïm saûn xuaát tieàn giaû.

Ngaân haøng Trung öông chaâu AÂu (ECB) môùi ñaây cho bieát, hoï ñaõ phaùt hieän vaø tòch thu ñöôïc 413.000 ñoàng Euro giaû caùc loaïi trong 6 thaùng ñaàu naêm nay, taêng 32% so vôùi cuøng kyø naêm ngoaùi, vaø laø möùc cao nhaát keå töø khi ñoàng Euro ra ñôøi töø naêm 2002 tôùi nay. Euro hieän laø ñoàng tieàn ñöôïc giao dòch nhieàu thöù hai treân theá giôùi, sau USD. Tuy nhieân, Cô quan caûnh saùt Lieân minh chaâu AÂu (Europol) cho raèng, khoâng coù lyù do gì ñeå lo sôï veà con soá treân. “Nhöõng soá lieäu naøy caàn phaûi ñöôïc so saùnh vôùi soá löôïng ñoàng Euro thaät ñang ñöôïc löu haønh. Soá tieàn thaät cuõng ñang taêng maïnh”, oâng Michael Rauschenbach, ngöôøi ñöùng ñaàu boä phaän veà toäi phaïm tieàn giaû vaø theû thanh toaùn giaû cuûa Europol, traán an.

Duø vaäy, löôïng tieàn Euro giaû vaãn ñang gia taêng vôùi toác ñoä nhanh hôn tieàn thaät. Thoáng keâ cho thaáy, soá löôïng ñoàng Euro thaät trong löu thoâng naêm nay chæ taêng coù 8,6% leân möùc 12,5 tyû ñoàng.

Europol cho bieát, toäi phaïm laøm baïc giaû thöôøng taäp trung thaønh nhöõng baêng nhoùm coù toå chöùc cao. Khoaûng 70% soá Euro giaû bò baét giöõ coù nguoàn goác töø 3 baêng nhoùm toäi phaïm chính coù “truï sôû” ôû Italy vaø Balkans. Cuõng theo cô quan naøy, soá vuï baïc giaû bò baét giöõ gia taêng trong naêm nay xuaát phaùt töø hoaït ñoäng saûn xuaát gia taêng cuûa ba baêng nhoùm treân trong naêm 2008.

Trong soá tôø Euro giaû bò tòch thu, nhöõng tôø 20 Euro chieám gaàn moät nöûa.

Theo caûnh saùt, boïn toäi phaïm tieàn giaû öu tieân loaïi tieàn coù meänh giaù naøy vì nhöõng ñoàng tieàn meänh giaù cao hôn chòu söï giaùm saùt chaët cheõ hôn, trong khi nhöõng ñoàng 10 Euro vaø 5 Euro laïi ñem laïi möùc lôïi nhuaän thaáp hôn. Tôø baïc bò laøm giaû nhieàu thöù hai laø tôø 50 Euro, vôùi tyû leä 34%.

Söï vaéng boùng cuûa hoaït ñoäng kieåm soaùt bieân giôùi giöõa phaàn lôùn caùc nöôùc chaâu AÂu khieán caùc vuï ñieàu tra tieàn giaû dieãn ra khoù khaên hôn. Caûnh saùt phaùp cho bieát, moät löôïng lôùn Euro giaû xaâm nhaäp vaøo Phaùp laø “haøng” cuûa boïn toäi phaïm ñeán töø Ba Lan, Lithuana vaø Bulgaria. Môùi ñaây, Europol ñaõ phaù ñöôïc moät baêng nhoùm toäi phaïm ôû Bulgaria, vôùi 17 teân bò baét vì toäi löu haønh löôïng tieàn giaû vôùi meänh giaù leân tôùi 16 trieäu Euro. ÔÛ thôøi ñieåm hieän taïi, tieàn Euro giaû gaàn nhö hoaøn toaøn môùi chæ bò phaùt hieän ôû khu vöïc caùc nöôùc söû duïng ñoàng tieàn chung naøy, khoâng gioáng nhö USD giaû coù theå ñöôïc tìm thaáy treân khaép theá giôùi. Tuy Myõ khoâng coâng boá soá lieäu veà tieàn USD giaû, nhöng Europol cho raèng, tyû leä tieàn Euro giaû thaáp hôn

10

Trong voøng 2 naêm qua, ñaõ coù theâm 4 quoác gia laø Cyprus, Malta, Slovenia vaø Slovakia baét ñaàu söû duïng ñoàng Euro, naâng soá nöôùc duøng ñoàng tieàn naøy leân 16 nöôùc

nhieàu so vôùi USD giaû.

Caùc chuyeân gia choáng tieàn giaû cuûa ECB cho bieát, tieàn Euro giaû thöôøng coù chaát löôïng keùm vaø deã daøng phaùt hieän baèng nhöõng bieän phaùp kieåm tra thoâng thöôøng baèng maét vaø baèng tay.

Giôùi phaân tích cho raèng, vaán ñeà then choát cuûa thoûa thuaän naøy laø khaû naêng ngaên chaën vaø ñaûo ngöôïc böôùc tieán cuûa Google trong lónh vöïc tìm kieám vaø quaûng caùo tröïc tuyeán.

Sau nhieàu caân nhaéc vaø trì hoaõn, cuoái cuøng hai göông maët ñình ñaùm cuûa laøng kyõ thuaät laø Microsoft vaø Yahoo cuõng chính thöùc “choát haï” moät thoûa thuaän lieân keát trong lónh vöïc tìm kieám vaø quaûng caùo treân Internet.

Muïc ñích cuûa lieân minh naøy khoâng gì khaùc laø taán coâng maïnh meõ hôn nöõa vaøo moät thò tröôøng maø baáy laâu nay Google vaãn laø baù chuû. Tuy nhieân, giôùi quan saùt vaãn toû ra khaù hoaøi nghi veà vieäc lieäu lieân minh giöõa Microsoft

vaø Yahoo coù theå thaùch thöùc ñöôïc söï thoáng trò cuûa Google.

Theo thoûa thuaän coù thôøi haïn 10 naêm, ñöôïc kyù keát ngaøy 29/7 naøy, Microsoft seõ cung caáp kyõ thuaät tìm kieám treân caùc trang web cuûa Yahoo.

Theo ñoù, thoûa thuaän naøy ñöôïc xem laø seõ giuùp thuùc ñaåy coâng cuï tìm kieám ñaõ ñöôïc naâng caáp vaø ñaët teân môùi laø Bing maø Microsoft giôùi thieäu caùch ñaây ít laâu. Nhôø vaäy, caùc quaûng caùo tìm kieám treân Bing seõ coù taàm vöôn xa hôn vaø ñem laïi lôïi nhuaän nhieàu hôn cho haõng.

Veà phaàn Yahoo, thoûa thuaän naøy seõ thuùc ñaåy chieán löôïc cuûa haõng döôùi söï laõnh ñaïo cuûa “nöõ töôùng” Carol Bartz laø taäp trung vaøo theá maïnh vôùi tö caùch laø moät nhaø xuaát baûn caùc trang web truyeàn thoâng trong caùc lónh vöïc nhö taøi chính vaø theå thao, ñoàng thôøi laø moät ñoái thuû ñi ñaàu trong lónh vöïc quaûng caùo hieån thò tröïc tuyeán.

“Thoûa thuaän naøy cho pheùp Yahoo ñaàu tö vaøo lónh vöïc maø chuùng toâi caàn ñaàu tö trong töông lai, ñoù laø quaûng caùo tröïc tuyeán vaø Internet di ñoäng.

Taàm nhìn cuûa chuùng toâi laø trôû thaønh trung taâm cuoäc soáng tröïc tuyeán cuûa moïi ngöôøi”, baø Bartz noùi.

Thoûa thuaän quy ñònh, Yahoo seõ ñöôïc höôûng 88% doanh thu töø quaûng caùo qua tìm kieám treân caùc trang web cuûa haõng trong 5 naêm ñaàu tieân, moät tyû leä chia phaàn cao hôn nhieàu so vôùi möùc chuaån chung trong lónh vöïc quaûng caùo tröïc tuyeán.

Thöông hieäu laø moät vaán ñeà quan troïng nöõa trong thoûa thuaän. Yahoo vaãn seõ naém quyeàn kieåm soaùt hình aûnh cuûa caùc boä phaän tìm kieám treân caùc website cuûa hoï vaø quyeát ñònh boä phaän tìm kieám seõ coù hình thuø khaùc nhau ra sao treân caùc trang khaùc nhau nhö trang giaûi trí vaø trang taøi chính.

Tuy vaäy, coâng cuï tìm kieám cuûa Yahoo seõ ñöôïc gaén moät logo vôùi doøng chöõ “Powered by Bing” (“Ñöôïc hoã trôï bôûi Bing”).

Vieäc Microsoft vaø Yahoo ñi tôùi ñöôïc thoûa thuaän naøy ñöôïc xem laø moät thaønh coâng ñaùng keå cuûa giaùm ñoác ñieàu haønh (CEO) Bartz, ngöôøi leân naém vò trí laõnh ñaïo Yahoo caùch ñaây chöa laâu. Naêm ngoaùi, Yahoo ñaõ nhaän ñöôïc lôøi chaøo mua 47,5 tyû USD töø phía Microsoft, nhöng CEO cuûa Yahoo khi ñoù laø Jerry Yang ñaõ chaàn chöø, khieán Microsoft sau ñoù ruùt laïi ñeà nghò. Ñaây bò xem laø moät thaát baïi cuûa Yang vaø daãn tôùi vieäc sau ñoù Yang phaûi rôøi gheá CEO cuûa Yahoo.

Treân thò tröôøng quaûng caùo tröïc tuyeán, quy moâ döõ lieäu coù yù nghóa thöïc söï quan troïng. Caøng nhieàu döõ lieäu ñoàng nghóa vôùi vieäc caøng coù theâm nhieàu keát quaû tìm kieám vaø quaûng caùo coù lieân quan, theo ñoù caùc trang web cung caáp dòch vuï quaûng caùo caøng coù

theå thu theâm tieàn cuûa caùc khaùch haøng quaûng caùo.

“Baèng caùch keát hôïp kyõ thuaät cuûa hai beân, chuùng toâi coù theå taïo ra moät löïa choïn thöïc söï khaû dó cho caùc khaùch haøng”, CEO Bartz cuûa Yahoo tuyeân boá.

Tuy nhieân, duø Yahoo vaø Microsoft coù hôïp söùc laïi vôùi nhau, thì toång thò phaàn cuûa hai nhaân vaät ñöùng thöù hai vaø thöù ba treân thò tröôøng tìm kieám treân Internet naøy vaãn khoâng baèng moät nöûa cuûa Google - “ñaïi gia” soá 1 cuûa thò tröôøng. Goäp laïi, Microsoft vaø Yahoo chieám 28% thò phaàn taïi Myõ, so vôùi möùc 65% cuûa Google.

Giôùi phaân tích cho raèng, vaán ñeà then choát cuûa thoûa thuaän naøy laø khaû naêng ngaên chaën vaø ñaûo ngöôïc böôùc tieán cuûa Google trong lónh vöïc tìm kieám vaø quaûng caùo tröïc tuyeán. Neáu laøm

caàn laø nhöõng böôùc ñoät phaù thöïc söï nhaèm ñem tôùi nhöõng söï ñoåi môùi lôïi haïi trong lónh vöïc tìm kieám”, oâng Fader noùi.

Ngoaøi ra, vieäc thuyeát phuïc ngöôøi söû duïng thoâi duøng Google vaø chuyeån sang duøng Bing vaø Yahoo cuõng khoâng phaûi laø moät vaán ñeà ñôn giaûn. “Vieäc chieán thaéng thuoäc veà ai seõ phuï thuoäc vaøo ngöôøi söû duïng ngoài tröôùc baøn phím maùy tính. Hieän thôøi Google ñang thaéng theá nhôø söï thaân thieän vôùi ngöôøi söû duïng. Ñieàu naøy khoâng phaûi boû tieàn ra mua maø coù”, Giaùo sö Fader nhaän ñònh.

Keå töø khi nhaäm chöùc CEO cuûa Yahoo, baø Bartz ñaõ quan taâm nhieàu hôn tôùi vieäc ñaûm baûo söùc khoûe taøi chính daøi haïn cuûa Yahoo baèng vieäc tìm nguoàn thu oån ñònh, thay vì nhöõng khoaûn thu lôùn baát thöôøng. Vieäc kyù keát

“Microogle” Chöõ keát noái cuûa boä tam seân Microsoft - Yahoo - Google

ñöôïc nhö vaäy, Microsoft vaø Yahoo seõ ñöôïc khaùch haøng quaûng caùo tín nhieäm hôn. “Neáu Microsoft vaø Yahoo chieám thò phaàn 30% treân thò tröôøng tìm kieám vaø thò phaàn naøy taêng leân theâm, thò tröôøng coù theå seõ chuyeån bieán”, Giaùo sö David B. Yoffie thuoäc Ñaïi hoïc Havard noùi.

Nhieàu naêm qua, Microsoft ñaõ lieân tuïc tuïc haäu ôû maûng tìm kieám tröïc tuyeán vaø bò xem laø quaù “leït ñeït” so vôùi Google. Tình hình gaàn ñaây ñaõ ít nhieàu khôûi saéc sau khi Bing nhaän ñöôïc nhieàu lôøi ca ngôïi töø phía ngöôøi söû duïng.

Tuy nhieân, Giaùo sö Peter S. Fader thuoäc Ñaïi hoïc Pennsylvania, Myõ, cho bieát, oâng khoâng daùm chaéc Yahoo vaø Microsoft coù theå daãn tôùi nhöõng thay ñoåi lôùn trong lónh vöïc quaûng caùo vaø tìm kieám tröïc tuyeán. “Ñieàu maø hoï

thoûa thuaän hôïp taùc vôùi Microsoft phaûn aùnh muïc tieâu naøy cuûa CEO Bartz.

Neáu thoûa thuaän giöõa hai beân ñöôïc hoaøn thaønh vaøo naêm tôùi nhö döï kieán vaø moái quan heä ñoái taùc ñöôïc thöïc thi ñaày ñuû töø thôøi ñieåm 3 naêm sau, Yahoo öôùc tính seõ ñaït möùc lôïi nhuaän hoaït ñoäng taêng 500 trieäu USD moãi naêm, döïa treân möùc doanh thu quaûng caùo cao hôn, trong khi chi phí ñaàu tö vaøo phaùt trieån kyõ thuaät giaûm xuoáng.

Steven Ballmer, CEO cuûa Microsoft, cho bieát phía Yahoo ñaõ maëc caû raát kyõ trong thöông vuï naøy. “Caùc baïn thaáy ñaáy, hoï nhaän ñöôïc 88% doanh thu quaûng caùo maø chaúng maát moät ñoàng chi phí naøo”, oâng Ballmer noùi. Tuy nhieân, oâng cuõng noùi theâm laø Microsoft ñaõ ñaït ñöôïc thöù maø oâng ñang raát muoán: “Toâi ñaït ñöôïc cô hoäi ñeå tieán maïnh hôn vaøo lónh vöïc tìm kieám”.

11

Ñ

oái vôùi haàu heát caùc nhaø taøi chính ngöôøi nöôùc ngoaøi ñang laøm vieäc taïi Hoàng Koâng vaø caùc trung taâm taøi chính khaùc cuûa chaâu AÙ, thôøi kyø soáng “vöông giaû” ñaõ keát thuùc, ít nhaát laø vaøo luùc naøy.

Möùc phuï caáp nhaø ôû tieâu chuaån 200.000 Ñoâ la Hoàng Koâng (töông ñöông 25.641 USD) haøng thaùng daønh cho nhöõng quan chöùc nhaø baêng haøng ñaàu ñaõ khoâng coøn ôû haàu heát caùc ngaân haøng. Nhieàu chöùc saéc ngaân haøng ngöôøi nöôùc ngoaøi vaø gia ñình qua thôøi ñöôïc höôûng cheá ñoä ñöôïc taøi xeá rieâng ñöa ñoùn.

Theû thaønh vieân tham gia vaøo caùc caâu laïc boä chôi giaûi trí, chôi golf... tröôùc ñaây vaãn laø mieãn phí vôùi caùc seáp ngaân haøng ngöôøi nöôùc ngoaøi, naøy hoï phaûi chi tôùi 2,1 trieäu Ñoâ la Hoàng Koâng ñeå sôû höõu. Con caùi caùc nhaø taøi chính naøy tröôùc ñaây ñöôïc hoïc tröôøng tö thuïc quoác teá mieãn phí (vaøo khoaûng 10.000 USD moãi thaùng cho moãi treû), nay cha meï phaûi ñoùng theâm tieàn.

Xu höôùng “thaét löng buoäc buïng” cuûa caùc ngaân haøng coøn theå hieän ôû vieäc, nhöõng chieác du thuyeàn cuûa hoï tröôùc ñaây daønh cho chöùc saéc, nhaân vieân vaø khaùch haøng ngao du ngaém caûnh ngoaøi bôø bieån Hoàng Koâng nay bò ñem ñi ñaáu giaù.

Ngaân haøng UBS cuûa Thuïy Syõ laø moät trong soá nhöõng ñònh cheá taøi chính gaàn ñaây leân keá hoaïch töø giaõ chieác du thuyeàn cuûa mình. HSBC thì ñaõ baùn taøu töø vaøi naêm tröôùc, nhöng vaãn sôû höõu moät soá caên nhaø nghæ ven bieån.

Tuy nhieân, ñeå ñöôïc ñi nghæ maùt trong nhöõng caên nhaø nghæ naøy vaøo dòp cuoái tuaàn, nhaân vieân cuûa HSBC phaûi ñôïi ñeán löôït trong moät danh saùch daøi. Ñuùng laø nhieàu quan chöùc ngaønh ngaân haøng ñeán töø Myõ vaø chaâu AÂu vaãn ñang höôûng thuï cuoäc soáng ñaùng mô öôùc ôû chaâu AÙ, nhöng ñoái vôùi nhieàu nhaø taøi chính khaùc, nhöõng khoaûn boång loäc haáp daãn cuûa hoï tröôùc ñaây taïi nôi naøy ñang ngaøy caøng ñi xuoáng. Theo oâng Lee Quane, Giaùm ñoác thò tröôøng chaâu AÙ cuûa coâng tö tö vaán tieàn löông ECA International, tieàn phuï caáp cuûa ngöôøi nöôùc ngoaøi laøm vieäc taïi Hoàng Koâng ñoâi khi coøn cao gaáp ñoâi löông caên baûn.

Theo nguoàn tin noäi boä, töø thaùng 12 naêm ngoaùi, gioáng nhö nhieàu ngaân haøng Wall Street khaùc, ngaân haøng Morgan Stanley baét ñaàu chuyeån phuï caáp nhaø ôû vaøo löông chính thöùc. Töø ñoù, phaàn lôùn nhöõng ngöôøi ñöôïc thueâ môùi vaøo laøm vieäc cho Morgan seõ khoâng ñöôïc höôûng phuï caáp nhaø ôû.

Treân thöïc teá, taïi nhieàu ngaân haøng cuûa Myõ vaø chaâu AÂu, möùc phuï caáp nhaø ôû toái ña cho caùc giaùm ñoác ñieàu haønh laøm vieäc ôû nöôùc ngoaøi thöôøng vaøo khoaûng 200.000 Ñoâ la Hoàng Koâng moãi thaùng. Caáp quaûn lyù thaáp hôn coù

12

Ñaëc khu haønh chính Hoàng Koâng nhìn töø treân cao.

theå ñöôïc höôûng möùc phuï caáp nhaø ôû 90.000 Ñoâ la Hoàng Koâng (khoaûng 11.500 USD) moãi thaùng.

Theo moät nguoàn tin thaân caän, ngöôøi ñöùng ñaàu taïi thò tröôøng chaâu AÙ thuoäc moät ngaân haøng ñaàu tö phöông Taây ñaõ ñöôïc höôûng möùc phuï caáp nhaø ôû “ñænh” laø 375.000 Ñoâ la Hoàng Koâng (töông ñöông 48.000 USD) moãi thaùng.

Möùc phuï caáp naøy khieán khoâng ít ngöôøi choaùng vaùng, vì ôû New York, chæ caàn 5.000-10.000 USD laø ñaõ thueâ ñöôïc moät caên apartment khaù ñeïp, vôùi dieän tích roäng raõi.

Anh Lai, moät tay chuyeân moâi giôùi nhaø cho ngöôøi nöôùc ngoaøi laøm vieäc ôû Hoàng Koâng, cho bieát: “Kyû luïc cuûa toâi laø kieám ñöôïc khaùch thueâ cho moät caên apartment coù giaù 320.000 Ñoâ la Hoàng Koâng (töông ñöông 41.290 USD)/thaùng”.

Tuy nhieân, do möùc phuï caáp bò caét giaûm maïnh, trong voøng 6 thaùng trôû laïi ñaây, ngaøy caøng coù nhieàu nhaø taøi chính di chuyeån töø nhöõng caên apartment sang troïng vaø roäng raõi sang nhöõng caên apartment khieâm toán hôn, hoaëc chuyeån nôi ôû sang nhöõng khu vöïc coù giaù caû reû hôn. Vì lyù do naøy, nhöõng nhaø moâi giôùi thò tröôøng nhaø ôû cao caáp cho thueâ ôû Hoàng Koâng ñang laøm aên keùm haún ñi, giaù nhaø cho thueâ cuõng lao doác theo. Öôùc tính, giaù nhaø cho thueâ ôû Hoàng Koâng ñaàu naêm nay ñaõ giaûm khoaûng 30% tröôùc khi bình oån trôû laïi ôû thôøi ñieåm hieän nay. Nhieàu ngöôøi döï baùo, giaù thueâ nhaø taïi ñaây coù theå seõ sôùm taêng leân, nhöng khoù coù chuyeän ñaït tôùi

nhöõng möùc giaù nhö ôû thôøi ñieåm ñaàu naêm 2008. “Gaàn ñaây, chuùng toâi coù ít hôïp ñoàng, maø cuõng chæ laø nhöõng hôïp ñoàng coù giaù thueâ treân döôùi 100.000 Ñoâ la Hoàng Koâng moãi thaùng”, anh Lai moâi giôùi nhaø cho bieát theâm.

Khoâng chæ ôû Hoàng Koâng, taïi ñaûo quoác Singapore, nôi vaãn ñöôïc xem laø moät “thieân ñöôøng” nhieät ñôùi cho lao ñoäng cao caáp ngöôøi nöôùc ngoaøi, daân taøi chính ngoaïi cuõng ñang chòu caûnh boång loäc suy giaûm.

“Tröø nhöõng ngöôøi laøm vieäc ôû caáp ñoä giaùm ñoác ñieàu haønh, raát hieám ngöôøi ñöôïc höôûng cheá ñoä phuï caáp haáp daãn cho ngöôøi laøm vieäc ôû nöôùc ngoaøi”, oâng Craig Brewer, moät nhaø quaûn lyù thuoäc lónh vöïc dòch vuï ngaân haøng vaø taøi chính taïi ñaïi coâng ty nhaân luïc Hudson Global Resources ôû quoác gia Singapore, cho hay.

Taát nhieân, vieäc caét giaûm trôï caáp maïnh tay nhö vaäy ñaõ vaáp phaûi ít nhieàu söï phaûn ñoái. Tuy nhieân, trong boái caûnh khuûng hoaûng taøi chính toaøn caàu caêng thaúng nhö theá naøy, nhöõng ngöôøi höùng chòu söï caét giaûm boång loäc cuõng ñaønh ngaäm nguøi chaáp nhaän, vì baûn thaân caùc nhaø taøi chính vaãn bò xem laø moät trong nhöõng ñoái töôïng goùp tay taïo ra khuûng hoaûng khi daùm chaáp nhaän möùc ruûi ro cao.

“Hoï ñaõ rôi vaøo theá chaân töôøng. Hoï khoâng muoán theá nhöng cuõng chaúng bieát ñi ñaâu. Chaúng coù löïa choïn naøo khaùc cho hoï”, moät nhaø quaûn lyù quyõ ngöôøi Myõ ñeà nghò giaáu teân noùi.

K

Moät caëp ñoâi treû tuoåi tröôùc cöûa moät khaùch saïn tình yeâu ôû Tokyo.

haùch saïn tình yeâu ôû Nhaät aên ra laøm neân trong suy thoaùi Moät caëp ñoâi treû tuoåi tröôùc cöûa moät khaùch saïn tình yeâu ôû Tokyo.

Loaïi khaùch saïn bình daân daønh cho caùc caëp tình nhaân tìm choán rieâng tö ôû Nhaät ñang leân nhö dieàu gaëp gioù ngay giöõa thôøi buoåi suy thoaùi naøy, ñoái nghòch vôùi tình traïng aûm ñaïm treân thò tröôøng khaùch saïn cao caáp.

Khoâng chæ ñoùn theâm nhieàu khaùch, lónh vöïc kinh doanh khaùch saïn tình yeâu ñang thu huùt theâm raát nhieàu nhaø ñaàu tö muoán roùt voán.

Theo thoáng keâ sô boä, taïi Nhaät hieän coù khoaûng 25.000 khaùch saïn tình yeâu, ñoùn tieáp khoaûng 500 trieäu caëp khaùch moãi naêm. Taäp trung quanh caùc khu nhaø ga taøu ñieän, ñöôïc trang trí baét maét vaø mang nhöõng caùi teân haáp daãn nhö “Khaùch saïn cho baïn”, “Cung ñieän maët trôøi”..., nhöõng khaùch saïn naøy thöôøng cho thueâ phoøng theo giôø.

Tieáp xuùc cuûa khaùch vôùi nhaân vieân trong caùc khaùch saïn naøy ñöôïc haïn cheá tôùi möùc toái ña, nhaèm ñaûm baûo söï thoaûi maùi cho khaùch. Moät soá khaùch saïn tình yeâu coù baõi ñoã xe vaø loái ra vaøo ôû taàng haàm, moät soá khaùc coøn cung caáp caû taám che chaén bieån soá xe cho khaùch.

Nhieàu khaùch choïn khaùch saïn tình yeâu laøm ñieåm ñeán cho nhöõng cuoäc heïn ngoaøi hoân nhaân, hoaëc thaäm chí laø vôùi gaùi laøng chôi. Tuy nhieân, cuõng coù khoâng ít caëp ñoâi choïn nôi naøy ñeå thoaùt khoûi boán böùc töôøng chaät heïp cuûa nhöõng caên hoä chung cö.

Taïi nhieàu khaùc saïn tình yeâu, baøn

tieáp taân ñöôïc thay theá bôûi moät maøn hình caûm öùng coù hình cuûa caùc phoøng.

Hình cuûa phoøng naøo saùng coù nghóa laø phoøng ñoù coøn troáng, coøn hình toái coù nghóa laø phoøng ñoù ñaõ coù khaùch.

Vaø khaùch töï töï phuïc vuï cho mình, baèng caùch choïn phoøng, thanh toaùn tieàn phoøng (tröôùc) baèng theû tín duïng vaøo moät maùy thu ñieän töû, laáy khoùa phoøng caûm öùng töø tröôøng vaø töï vaøo phoøng. Dó nhieân laø neáu chöa traû tieàn phoøng cöûa seõ khoâng môû ñöôïc. Trong phoøng coù mini bar, khaùch aên uoáng gì seõ töï ñoäng tröø vaøo theû. Khaùch saïn tình yeâu ñem tôùi cho nhöõng caëp tình nhaân moät quaõng thôøi gian rieâng tö taïi moät quoác gia ñoâng ñuùc, nôi söï rieâng tö laø hieám hoi, nhö Nhaät Baûn.

Anh Yuichi Ito vaø coâ Kyoko Shio laø moät caëp ñoâi ngöôøi Nhaät ñieån hình ôû löùa tuoåi 20 vaø vaãn ñang soáng cuøng cha meï. “Nhaø toâi coù boá, meï, toâi vaø hai caäu em trai, trong khi chæ coù 4 phoøng”, anh Ito noùi, lyù giaûi cho lyù do taïi sao anh vaø baïn gaùi phaûi tìm tôùi khaùch saïn tình yeâu ñeå coù thôøi gian daønh rieâng cho nhau.

Lónh vöïc kinh doanh ñem tôùi söï rieâng tö laø moät ngaønh kinh doanh lôùn ôû Nhaät. Trong ñoù, maûng khaùch saïn tình yeâu laø moät maûng lôùn, vôùi doanh thu öôùc tính leân tôùi 40 tyû USD/naêm.

Chuû caùc khaùch saïn loaïi naøy cho hay, suy thoaùi haàu nhö chaúng goõ cöûa lónh vöïc kinh doanh cuûa hoï.

“Chaéc chaén laø moät soá khaùch saïn chòu aûnh höôûng töø suy thoaùi, nhöng ñoù khoâng phaûi laø khaùch saïn tình yeâu”, oâng Joichiro Mochizuki, giaùm ñoác moät coâng ty ñieàu haønh moät loaït khaùch saïn

tình yeâu, cho bieát.

“Khoâng gioáng nhö caùc khaùch saïn sang troïng hay nhöõng khaùch saïn daønh cho giôùi doanh nhaân, tyû leä söû duïng phoøng ôû choã chuùng toâi laø 400%”, oâng Mochizuki noùi. Ñieàu naøy coù nghóa laø, bình quaân, moãi phoøng trong khaùch saïn tình yeâu ñöôïc söû duïng tôùi 4 laàn moät ngaøy.

Coù raát nhieàu kieåu khaùch saïn tình yeâu cho caùc caëp ñoâi choïn löïa. Coù nhöõng khaùch saïn gioáng nhö laâu ñaøi, coù nhöõng khaùch saïn ñöôïc trang trí baèng ñoà chôi... ÔÛ moät soá khaùch saïn, khaùch coù theå maëc caùc trang phuïc nhö y taù vaø baùc syõ. Nhieàu phoøng coøn ñöôïc baøi trí nhö lôùp hoïc hay toa taøu. Thaäm chí, coøn coù caû moät khaùch saïn tình yeâu cho nhöõng ai yeâu thích boä phim Titanic, vôùi hình daùng moät con taøu vaø ñöôïc baøy töôïng hai nhaân vaät chính trong phim treân bong taøu.

Doanh nhaân ngöôøi Anh Steve Mansfield nhaän thaáy tieàm naêng lôùn trong lónh vöïc kinh doanh khaùch saïn tình yeâu ôû Nhaät. Taïi xöù maët trôøi moïc, nhöõng taäp ñoaøn lôùn ngaïi maûng naøy vì cho laø coù ñieàu tieáng khoâng toát, nhöng oâng Mansfield ñaõ ñaàu tö xaây moät chuoãi 6 khaùch saïn tình yeâu taïi Nhaät, mang teân Japan Leisure Hotels vaø döï ñònh seõ xaây theâm.

Taïi moãi cöûa phoøng trong caùc khaùch saïn naøy ñeàu coù maùy thanh toaùn cho khaùch ñeå khaùch traû tieàn maø khoâng phaûi tieáp xuùc vôùi nhaân vieân.

Roõ raøng, trong laàn suy thoaùi naøy, ngöôøi Nhaät ñaõ caét giaûm nhieàu khoaûn chi, nhöng vaãn khoâng tieác tieàn ñeå coù moät vaøi giôø ôû beân ngöôøi yeâu daáu!

13

B

oä Tröôûng Ngoïai giao Hoa Kyø Hillary Clinton ñaõ tham döï cuoäc hoïp laàn thöù nhaát vôùi Boä tröôûng Ngoaïi giao 4 nöôùc haï nguoàn soâng Mekong ñöôïc toå chöùc beân leà Hoäi nghò Boä tröôûng Ngoaïi giao ASEAN (AMM-42) vaø caùc hoäi nghò lieân quan taïi Phuket vaøo 23/7 vöøa qua.

Cuoäc hoïp (beân leà) ñöôïc toå chöùc theo saùng kieán cuûa Hoa Kyø cuøng vôùi söï ñoàng thuaän cuûa boán nöôùc thuoäc

hieän ñaïi.

4 nöôùc vuøng haï löu Mekong cuõng voâ cuøng hoan ngheânh saùng kieán keát nghóa giöõa UÛy hoäi Mekong vaø UÛy hoäi Mississippi (Myõ) ñeå chia seû kinh nghieäm trong caùc lónh vöïc nhö thích öùng vôùi bieán ñoåi khí haäu, ñoái phoù vôùi luõ luït vaø haïn haùn, thuûy ñieän vaø taùc ñoäng cuûa thuûy ñieän, khai thaùc nguoàn nöôùc vaø caùc vaán ñeà lieân quan.

Thoâng baùo chung veà keát quaû cuoäc

hoïp laàn naøy giao caáp chuyeân vieân baøn veà caùc lónh vöïc hôïp taùc cuï theå, trong ñoù coù vaán ñeà ñòa ñieåm vaø thôøi gian cuûa phieân hoïp laàn tôùi vaøo naêm 2010./.

Hôïp taùc Mekong-Mississipi

Cuõng trong söï kieän naøy, Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho The Nation, tôø baùo tieáng Anh xuaát baûn taïi Thaùi Lan, oâng Sisoulith Ngoaïi tröôûng Laøo khoâng cho raèng cuoäc hoïp seõ taïo ñieàu kieän cho Myõ hieän dieän maïnh hôn taïi vuøng chaâu thoå haï löu soâng Mekong nhaèm caân baèng aûnh höôûng cuûa Trung Quoác.

“Chuùng toâi nhìn vaøo maët tích cöïc cuûa cuoäc gaëp,” oâng Sisoulith noùi treân tôø The Nation. “Chuyeän phía Myõ ñöa ra saùng kieán nhaèm tìm kieám söï hôïp taùc laø ñieàu caàn laøm.”

khu vöïc haï löu hay coøn goïi laø vuøng tieåu Mekong goàm Vieät Nam, Laøo, Campuchia vaø Thaùi Lan. Cuoäc hoïp ñaõ thaûo luaän vaø ñeà ra nhöõng ñònh höôùng nhaèm taêng cöôøng hôïp taùc giöõa caùc beân trong thôøi gian tôùi, nhaát laø trong moät soá lónh vöïc cuøng quan taâm nhö moâi tröôøng, bieán ñoåi khí haäu, y teá, giaùo duïc vaø phaùt trieån cô sôû haï taàng.

Ngoaïi tröôûng Hillary Clinton khaúng ñònh taàm quan troïng cuûa vuøng tieåu Mekong vaø mong muoán taêng cöôøng hôïp taùc hôn nöõa vôùi caùc quoác gia trong vuøng.

Boä tröôûng Ngoaïi giao 4 nöôùc Vieät Nam, Laøo, Campuchia vaø Thaùi Lan hoan ngheânh söï taêng cöôøng hôïp taùc cuûa Myõ vôùi caùc nöôùc naøy, nhaát laø veà caùc lónh vöïc maø Myõ coù nhieàu kinh nghieäm, lôïi theá coâng ngheä kyõ thuaät

TAÏP CHÍ DOANH NGHIEÄP ÑÔØI SOÁNG phaùt haønh roäng raõi taïi khaép caùc tieåu bang treân toaøn nöôùc UÙc. Ngoaøi caùc tieäm thöïc phaåm AÙ chaâu, quyù baïn ñoïc coù theå tìm mua taïi caùc nhaø saùch baùo (newsagent) hay caùc ñieåm baùn loâ toâ cuûa UÙc & Vieät trong khu vöïc coù ngöôøi AÙ chaâu cö soáng.

Toøa soaïn xin chaân thaønh caûm ôn söï mong ñôïi haøng thaùng cuûa ñoäc giaû daønh cho quyeån taïp chí naøy.

Cuõng trong cuoäc hoïp khoái Asean taïi Phuket ngoaïi tröôûng UÙc loan baùo taøi trôï ngaân khoaûn 10 trieäu USD cho UÛy Hoäi song Mekong, nhaèm giuùp cô quan naøy quaûn lyù nguoàn nöôùc toát hôn vuøng löu vöïc.

Nguoàn taøi trôï cuûa UÙc seõ giuùp taêng cöôøng khaû naêng ñieàu haønh cuûa UÛy hoäi soâng Mekong, möôùn theâm nhaân vieân vaø môû roäng khaû naêng tö vaán ñoái vôùi döï aùn xaây ñaäp thuûy ñieän hoaëc thuûy lôïi.

Ngöôøi daân ngoài beân caàu môùi xaây qua soâng Mekong baèng döï aùn vieän trôï cuûa UÙc.

14

Moät ngöôøi taâm söï vôùi baïn: - Thôøi buoåi naøy, laøm ngheà gì cuõng khoù, chæ coù laøm ngheà baùn thuoác taây laø deã thoâi!

- Sao vaäy?

- Vì moãi khi baùn thuoác chæ caàn noùi vôùi khaùch haøng: “Xin ñoïc kyõ höôùng daãn tröôùc khi duøng”, theá laø xong

15

T

ai hoïa maø caùc con ñaäp cuûa Trung Quoác ôû beân treân doøng soâng Mekong gaây ra cho caùc quoác gia phiaù döôùi ñaõ töøng ñöôïc gôïi leân, nhöng laàn naøy hieåm hoïa ñöôïc cho laø seõ nghieâm troïng haún leân vì Baéc Kinh chuaån bò cho vaän haønh moät con ñaäp thöù tö, lôùn hôn raát nhieàu so vôùi caùc con ñaäp Maïn Loan, Caûnh Hoàng vaø Ñaïi Chieáu Sôn ñaõ ñi vaøo hoaït Trong thaùng 07/2009 vöøa qua, nhieàu baøi vieát khaùc nhau ñaõ lieân tieáp ñöôïc coâng boá nhaèm ñaùnh ñoäng coâng luaän veà caùc taùc haïi cuûa caùc con ñaäp noùi chung vaø ñaëc bieät laø loaït ñaäp nöôùc maø Trung Quoác x a â y döïng treân thöôïng nguoàn soâng Mekong, ñoái vôùi moâi tröôøng vaø ñôøi soáng caùc cö daân ôû vuøng haï löu laø Thaùi Lan, Laøo, Cam Boát vaø Vieät Nam. Ñaùng chuù yù hôn caû laø baøi “Ñaäp taïi Trung Quoác bieán Mekong thaønh doøng soâng baát hoaø cuûa nhaø nghieân cöùu Michael Richardson, thuoäc Vieän Nghieân Cöùu Ñoâng Nam AÙ taïi Singapore, ñaêng treân trang web YaleGlobal cuûa tröôøng Ñaïi Hoïc Yale (Hoa Kyø) ngaøy 16/07/2009, vaø baøi “Ñaäp thuûy ñieän ñe doïa haøng trieäu sinh linh beân doøng Mekong cuûa Cô quan phaân tích thoâng tin nhaân ñaïo IRIN thuoäc Vaên Phoøng ñieàu phoái caùc vaán ñeà Nhaân ñaïo cuûa Lieân Hieäp Quoác, coâng boá ngaøy 22/07.

Tai hoïa maø caùc con ñaäp cuûa Trung Quoác ôû beân treân doøng soâng Mekong gaây ra cho caùc quoác gia phía döôùi ñaõ töøng ñöôïc nhieàu quan saùt vieân gôïi leân, nhöng laàn naøy hieåm hoïa ñöôïc cho laø seõ nghieâm troïng haún leân vì chính quyeàn Baéc Kinh chuaån bò cho vaän haønh moät con ñaäp thöù tö chaén ngang soâng Mekong, to lôùn hôn raát nhieàu so vôùi caùc con ñaäp Maïn Loan, Caûnh Hoàng vaø Ñaïi Chieáu Sôn ñaõ ñi vaøo hoaït ñoäng.

Ñaäp caøng lôùn thì taùc haïi caøng nhieàu

Ñoù laø ñaäp Tieåu Loan (phieân aâm tieáng Anh laø Xiaowan), cao 292 thöôùc, töùc laø gaàn baèng thaùp Eiffel Paris, coâng suaát döï truø 4.200 Meâgawatt, hôn gaáp ba laàn coâng suaát cuûa ba ñaäp nöôùc ñang vaän haønh. Ñieàu ñaùng lo ngaïi hôn caû laø dung löôïng cöïc lôùn cuûa hoà chöùa nöôùc cuûa con ñaäp Tieåu Loan, leân ñeán

16

Quang caûnh ñaäp Tieåu Loan ñang ñöôïc xaây döïng vaøo naêm 2004

15 tyû thöôùc khoái, töùc laø gaáp naêm laàn toång dung löôïng cuûa ba con ñaäp ñaõ hoaøn thaønh tröôùc coäng laïi.

Côn khaùt naêng löôïng cuûa Trung Quoác ñaõ thuùc ñaåy nöôùc naøy hoaøn taát coâng trình xaây ñaäp Tieåu Loan sôùm hôn moät naêm. Ñaäp naøy ñaõ baét ñaàu laáy nöôùc vaøo hoà chöùa vaø chuaån bò cho chaïy toå maùy phaùt ñieän ñaàu tieân vaøo thaùng 9/2009 ! Song song vôùi Tieåu Loan, moät con ñaäp khaùc cuõng ñang ñöôïc Baéc Kinh raùo rieát thi coâng laø

ñaäp Noïa Traùc Ñoä (Nuozhadu), coøn to lôùn hôn, vôùi hoà chöùa huùt tôùi gaàn 23 tyû meùt khoái nöôùc, gaàn gaáp ñoâi hoà Tieåu Loan.

Theo keá hoaïch, con ñaäp ñoù seõ hoaøn taát vaøo naêm 2014 !

Nguy cô nöôùc soâng Mekong bò caùc ñaäp thuyû ñieän Trung Quoác ôû ñaàu doøng huùt heát laø moät trong nhöõng vaán ñeà töøng ñöôïc caùc nhaø nghieân cöùu neâu baät töø maáy naêm nay, vôùi nhöõng haäu quaû khoân löôøng ñoái vôùi caùc nöôùc thieáu may maén naèm ôû döôùi haï löu trong ñoù coù Vieät Nam. Vaøo thaùng Naêm vöøa qua, moät coâng trình nghieân cöùu hoãn hôïp giöõa Cô quan Baûo veâ. Moâi tröôøng Lieân Hieäp Quoác UNEP vaø Vieän Coâng Ngheä hoïc Chaâu AÙ AIT ñaõ coâng khai caûnh caùo raèng keá hoaïch xaây döïng 8 con ñaäp treân thöôïng nguoàn soâng Mekong coù theå trôû thaønh moät “moái ñe doïa ñaùng keå” cho doøng soâng vaø nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân ñeán töø con soâng, neâu baät nguy cô ñoái vôùi Vieät Nam vaø Cam Boát. Ñoái vôùi Vieät Nam, vieäc löu löôïng nöôùc soâng Mekong bò giaûm do bò ñaäp nöôùc Trung Quoác huùt töø treân thöôïng nguoàn seõ laøm gia taêng hieåm hoïa vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long bò nöôùc bieãn traøn vaøo, vaø ñaát ñai bò hoaù pheøn, khoâng troàng troït ñöôïc. Coäng theâm vôùi nguy cô möïc nöôùc bieån daâng leân do bieán ñoåi khí haäu, nhöõng dieän tích canh taùc roäng lôùn coù theå seõ bò ngaäp luït, buoäc haøng trieäu con ngöôøi phaûi di taûn. Ñoàng Baèng soâng Cöûu Long voán laø vöïa thoùc cuûa caû nöôùc, caùc thieät haïi seõ cöïc kyø nghieâm troïng. Ñoái vôùi Cam Boát, tình hình cuõng

khoâng saùng suûa hôn. Möïc nöôùc soâng Mekong bò giaûm seõ ñe doaï ñeán Bieån Hoà, vöïa caù cuûa toaøn vuøng, khieán cho keá sinh nhai cuûa haøng trieäu ngö daân beân doøng Mekong bò toån haïi.

Leõ dó nhieân laø phiaù Trung Quoác ñaõ nhaát loaït beânh vöïc cho caùc con ñaäp cuûa hoï, cho raèng caùc coâng trình naøy seõ aûnh höôûng tích cöïc ñeán moâi tröôøng khu vöïc. Caùc hoà chöùa seõ giuùp ñieàu hoaø möïc nöôùc soâng Mekong, giaûm ñöôïc löôïng nöôùc chaåy vaøo muøa möa, giuùp caùc nöôùc phiaù döôùi khoâng bò luït, giuùp cho bôø soâng khoâng bò soùi moøn. Coøn trong muøa khoâ, nöôùc xaû ra töø caùc ñaäp thuyû ñieän seõ giuùp caùc quoác gia haï nguoàn khoâng bò khoâ haïn.

Vaán ñeà treân lyù thuyeát laø nhö vaäy, nhöng trong thöïc teá thì theo giôùi baûo veä moâi tröôøng trong khu vöïc, thì chæ môùi coù ba con ñaäp nhoû ñi vaøo hoaït ñoäng maø thoâi maø taùc ñoäng tieâu cöïc ñoái vôùi caùc nöôùc ôû phiaù döôùi ñaõ xuaát hieän, chaúng haïn nhö nguoàn caù ñaõ giaûm suùt haún trong luùc hieän töôïng bôø soâng bò saït lôû vì soùi moøn ñaõ phaùt sinh töø Mieán Ñieän qua mieàn Baéc Thaùi Lan vaø mieàn Baéc Laøo.

Vaán ñeà ñaët ra hieän nay laø nhöõng lôøi baùo ñoäng chuû yeáu ñeán töø xaõ hoäi coâng daân, töø caùc toå chöùc phi chính phuû, trong luùc chính quyeàn caùc nöôùc haï nguoàn soâng Mekong traùnh tröïc dieän ñoái ñaàu vôùi Trung Quoác treân vaán ñeà naøy. UÛy Ban Soâng Mekong, moät ñònh cheá lieân chính phuû taäp hôïp 4 nöôùc haï nguoàn soâng Mekong tuy raát quan taâm ñeán hoà sô, nhöng laïi khoâng coù uy theá gì ñoái vôùi Trung Quoác.

Theo nhaø nghieân cöùu Micheal Richardson, cho ñeán nay, Trung Quoác chæ ñoàng yù laøm “ñoái taùc ñoái thoaïi” cuûa UÛy Ban soâng Mekong maø traùnh khoâng gia nhaäp ñònh cheá naøy hay tuaân thuû nhöõng quy ñònh höôùng daãn quaûn lyù taøi nguyeân thieân cuûa Uy? Ban. Theo Richardson, quy cheá thaønh vieân seõ khieán cho keá hoaïch xaây ñaäp cuûa Trung Quoác treân thöôïng nguoàn doøng Mekong bò caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ ôû haï nguoàn giaùm saùt kyõ löôõng hôn, qua ñoù gaây

söùc eùp buoäc Baéc Kinh quan taâm ñeán quyeàn lôïi cuûa hoï. Ñeå hieåu roõ hôn veà taùc haïi cuûa ñaäp Tieåu Loan cuõng nhö caùc con ñaäp khaùc treân thöôïng nguoàn soâng Mekong ñoái vôùi Vieät Nam, RFI ñaõ phoûng vaán tieán só Nguyeãn Ñöùc Hieäp chuyeân gia sôû taøi nguyeân moâi tröôøng NSW taïi UÙc veà vaán ñeà naøy. Môøi quyù vò nghe toaøn boä baøi phoûng vaán ñöôïc löu tröõ ôû Internet cuûa ñaøi RFI qua ñöôøng daãn truy caäp laø: http://www.rfi.fr/actuvi/articles/116/article_4443.asp

Trung Quoác coù caû moät chieán löôïc thoâng tin veà Hoaøng Sa Tröôøng Sa (theo caùch goïi cuûa hoï laø Nam Sa Taây Sa)... trong khi ñoù, taïi Vieät Nam, nhöõng thoâng tin veà döõ kieän, tö lieäu, chöùng cöù... khaúng ñònh Hoaøng Sa Tröôøng Sa laø cuûa Vieät Nam thöïc söï chöa ñöôïc phoå bieán roäng raõi, aáy laø chöa keå ñeán nhöõng thoâng tin veà tình hình hieän taïi treân Bieån Ñoâng vaø caùc quaàn ñaûo ñang tranh chaáp maø Vieät Nam hoaøn toaøn coù chuû quyeàn...

Giôùi treû Vieät Nam coù theå taäp trung ôû coâng vieân, ôû heø phoá ñeå töôûng nieäm, than khoùc cho söï ra ñi cuûa Michael Jackson. Nhöõng gioït nöôùc maét cuûa hoï ñaõ rôi cho moät ngöôøi danh tieáng cuûa theá giôùi. Coù theå noùi, tình caûm ñoù xuaát phaùt töø moät tình caûm yeâu meán ngheä só ñaïi ñoàng. Khoâng ai traùch ñöôïc hoï, nhöng giaù nhö cuõng nhöõng gioït nöôùc maét aáy ñöôïc tuoân ra ñeå thöông caûm cho tình caûnh cuûa nhöõng ngö daân Quaûng Ngaõi bò Trung Quoác ngang nhieân baét giöõ!? Giaù nhö giôùi treû cuõng boài hoài xuùc ñoäng vaø ñöôïc thaép neán ñaët hoa töôûng nieäm nhöõng con taøu hieàn laønh cuûa ngö daân Vieät Nam bò “taøu laï” ñaâm phaûi!?

Nhöõng boä phim Haøn Quoác treân truyeàn hình taïi Vieät Nam cuõng ñaõ laøm rôi leä bao ngöôøi. Hoï xuùc ñoäng, thöông caûm cho soá phaän cuûa caùc nhaân vaät trong phim, hoï rôi leä cho nhöõng eùo le cuûa nhöõng cuoäc tình ngang traùi maø chæ coù tieåu thuyeát gia môùi töôûng töôïng ra noåi... Öôùc gì, nhöõng gioït nöôùc maét aáy tuoân rôi vì lyù do moät phaàn ñaát meï ñang bò chia caét, chuû quyeàn bieån ñaûo ñang bò xaâm phaïm vaø ñe doïa.

Nhöng, chaéc chæ moät soá ít ngöôøi bieát chuyeän, hieåu chuyeän môùi coù nhöõng gioït nöôùc maét aáy cho chuû quyeàn vaø toaøn veïn laõnh thoå! Khoâng theå traùch hoï, bôûi ngoaøi nhöõng thoâng tin thöôøng ngaøy, nhöõng lo laéng veà côm aùo gaïo tieàn, gia ñình... hoï khoâng coøn nhöõng thoâng tin naøo khaùc! Khoâng theå traùch giôùi treû, bôûi ngoaøi nhöõng thoâng tin veà theå thao, moät chuùt thoâng tin veà thôøi söï, ngheä thuaät, caùc cuoäc thi ngöôøi maãu, chuyeän ngoâi sao, ca só, vaø caû nhöõng tin töùc veà moät xu höôùng coå voõ loái soáng höôûng thuï... hoï chaúng theå deã daøng tìm kieám nhöõng thoâng tin khaùc, ôû nhöõng luoàng khaùc... Ñaâu ñoù, vaãn coøn nhöõng ngöôøi naëng loøng vôùi Bieån Ñoâng... Ñaâu ñoù, vaãn coøn nhöõng gioït nöôùc maét thaàm rôi Nhöng, laøm sao ñeå coù nhieàu hôn nöõa nhöõng gioït nöôùc maét ñoàng thuaän? , nhöõng gioït nöôùc maét thaám ñeán töøng taám loøng, töøng taâm hoàn vaãn coøn canh caùnh cho chuû quyeàn Bieån Ñaûo Vieät Nam.

17

T

hò tröôøng ñang caàn moät moâi tröôøng ñeå beân mua beân baùn thöïc söï gaëp nhau, ôû moät möùc giaù coù ñöôïc söï ñoàng thuaän, ñaùp öùng nhu caàu cuûa caû hai beân.

Nhieàu doanh nghieäp xuaát khaåu khoâng chòu baùn laïi USD cho ngaân haøng.

Caùc ngaân haøng lieân tuïc duy trì vieäc nieâm yeát giaù mua USD baèng giaù baùn. Vieäc tìm mua ngoaïi teä taïi nhieàu ngaân haøng khaù khoù khaên...

Tình traïng naøy tuy khoâng môùi, ñaõ keùo daøi trong nhöõng thaùng qua, nhöng vaãn chöa ñöôïc thaùo gôõ döùt ñieåm.

AÙp löïc khoâng lôùn, nguoàn cung vaãn taéc

Naêm 2008, thò tröôøng ngoaïi hoái töøng coù nhöõng ñôït bieán ñoäng maïnh vaø caêng thaúng; tyû giaù USD/ VND treân thò tröôøng töï do coù luùc leân saùt 19.000 VND. Nhöõng dieãn bieán naøy ñöôïc ñaët trong nhöõng aùp löïc cô baûn: nhaäp sieâu taêng kyû luïc vaø laïm phaùt taêng raát maïnh.

Nhöõng thaùng ñaàu naêm 2009, thò tröôøng ngoaïi hoái cuõng caêng thaúng, nhöng nhöõng aùp löïc treân ñaõ khoâng coøn quaù lôùn.

7 thaùng ñaàu naêm, nhaäp sieâu chæ môùi ôû möùc 3,38 tyû USD; vaø theo muïc tieâu Boä Coâng Thöông ñaët ra, naêm nay nhaäp sieâu seõ döôùi 20% kim ngaïch xuaát khaåu, caû naêm seõ khoaûng 8 - 10 tyû USD, raát thaáp so vôùi söï ñoät bieán 18 tyû USD naêm 2008.

Cuõng trong 7 thaùng ñaàu naêm, theo soá lieäu cuûa Toång cuïc Thoáng keâ, chæ soá giaù tieâu duøng (CPI) chæ taêng 3,22% so vôùi cuoái naêm 2008; trong khi ñoù tyû giaù USD/VND taêng 6,22%. Möùc taêng cuûa hai chæ soá naøy vaãn ñang ñaûm baûo yeáu toá coù lôïi vaø hoã trôï cho xuaát khaåu.

AÙp löïc laïm phaùt ñoái vôùi tyû giaù cuõng khoâng quaù lôùn khi nhieàu döï baùo tin töôûng khaû naêng chæ taêng döôùi 10%, thaäm chí chæ khoaûng 7% - 8% trong naêm nay.

Ngoaøi ra, Ngaân haøng Nhaø nöôùc cuõng khaúng ñònh coù ñuû khaû naêng ñeå can thieäp thò tröôøng khi caàn thieát vôùi nguoàn ngoaïi teä ñuû maïnh. Hieän döï tröõ ngoaïi teä ôû khoaûng treân döôùi 22 tyû USD. Tuy nhieân, nhaø ñieàu haønh khoâng theå duøng bieän phaùp töôûng nhö ñôn giaûn laø tung moät nguoàn ngoaïi teä lôùn cho thò tröôøng ñeå xoa dòu söï caêng thaúng cuûa caàu, bôûi theo giaûi thích cuûa

18

Thoáng ñoác Nguyeãn Vaên Giaøu, ñieàu haønh chính saùch tyû giaù coøn phaûi ñaûm baûo haøi hoøa caùc lôïi ích, yeâu caàu khaùc cuûa neàn kinh teá, vaø vieäc tung moät nguoàn ngoaïi teä lôùn ra thò tröôøng coøn coù nhöõng heä luïy...

ngoaïi teä laø do “taùc duïng phuï” cuûa chính saùch hoã trôï laõi suaát vay voán VND. Laõi suaát vay VND sau hoã trôï chæ khoaûng 5% - 6%/naêm, trong khi vay USD cuõng coù laõi suaát gaàn töông öùng vaø coøn phaûi chòu ruûi ro tyû giaù khi mua ngoaïi teä traû nôï trong töông lai. Ñieàu naøy khieán nhieàu doanh nghieäp löïa choïn giaûi phaùp tìm mua USD thay vì vay USD. V ö ø a qua, vôùi “gôïi yù” cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam, caùc ngaân haøng thöông maïi ñaõ ñoàng loaït giaûm maïnh laõi suaát cho vay USD xuoáng phoå bieán döôùi 3%/naêm ñeå coù theå taïo haáp daãn ñoái vôùi doanh nghieäp vay voán. ÔÛ moät giaûi phaùp khaùc, theo thoâng tin taïi cuoäc ñoái thoaïi vôùi doanh nghieäp hoài trung tuaàn thaùng 5/2009, Ngaân haøng Nhaø nöôùc cuûa VN cuõng ñaõ toå chöùc ñaøm phaùn vôùi moät soá doanh nghieäp lôùn trong nöôùc vôùi muïc ñích thuùc ñaåy vieäc baùn laïi USD, vay USD cho ngaân haøng. Tuy nhieân, ñaây chæ laø moät giaûi phaùp tình theá vaø cuïc boä.

Moät soá yù kieán cho raèng doanh nghieäp caàn ña daïng hoùa ngoaïi teä trong thanh toaùn, khoâng “neo” chuû yeáu vaøo ñoàng USD nhö hieän nay. Nhöng, theo laõnh ñaïo cuûa moät ngaân haøng coù thò phaàn thanh toaùn quoác teá lôùn nhaát hieän nay, ñieàu ñoù cuõng khoù thöïc hieän theo yù muoán chuû quan, bôûi phaàn lôùn caùc ñoái taùc Maët khaùc, moät ñieåm quan troïng caàn baùn haøng beân ngoaøi ñeàu yeâu caàu thaùo gôõ hieän nay khoâng phaûi laø vieäc thieáu huït nguoàn cung traàm troïng maø laø laøm theá naøo ñeå khôi thoâng cho ñöôïc nguoàn ngoaïi teä öù ñoïng taïi caùc doanh nghieäp xuaát khaåu.

Theo phaûn aùnh cuûa caùc ngaân haøng, moät thöïc traïng chung laø nhieàu doanh G i a o nghieäp xuaát khaåu khi thu ngoaïi teä ñeán taän veà khoâng chòu baùn laïi. Ñaây laø moät nhaø, haõng löïa choïn coù muïc ñích chính laø ñeå döï xöôûng vaên phoøng ruûi ro tyû giaù trong töông lai phoøng caùc (voán ñaõ coù nhieàu tröôøng hôïp phaûi traû loaïi nöôùc giaù ñaét trong naêm 2008), bôûi chính suoái tinh caùc doanh nghieäp cuõng caàn ngoaïi teä khieát töø cho hoaït ñoäng nhaäp khaåu haøng hoùa suoái thieân phuïc vuï cho saûn xuaát ñeå xuaát khaåu; nhieân cuûa UÙc. Bình 15 lít chæ $8. moät muïc ñích khaùc laø söï gaêm giöõ coù Mieån phí coâng giao trong vuøng giôùi kyø voïng tyû giaù seõ tieáp tuïc taêng, hay haïn cho cuù goïi toái thieåu töø 2 bình noùi caùch khaùc möùc giaù caùc ngaân haøng trôû leân. Coù caùc loaïi maùy laøm laïnh traû theo quy ñònh hieän nay toû ra chöa baùn hoaëc cho thueâ. Xin goïi haáp daãn doanh nghieäp.

(02) Moät nguyeân nhaân khaùc cuûa vieäc caùc doanh nghieäp khoâng chòu baùn laïi

9586 1666

thanh toaùn baèng USD, nhaø nhaäp khaåu trong nöôùc phaûi ñaùp öùng.

Thôøi gian gaàn ñaây, tröôùc tình hình ngoaïi teä cuûa nhöõng thaønh vieân trong heä thoáng, Ngaân haøng Nhaø nöôùc tieáp tuïc thöïc hieän vai troø baùn ra hoã trôï.

Nhöng döôøng nhö ñaây vaãn chöa phaûi laø moät caùch giaûi quyeát coù tính caên baûn, khi söï aùch taéc nguoàn ngoaïi teä gaêm giöõ taïi caùc doanh nghieäp xuaát khaåu vaãn chöa thöïc söï ñöôïc thaùo gôõ.

Ñeå beân mua - beân baùn thöïc söï gaëp nhau

Ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu hôïp lyù cuûa thò tröôøng laø linh hoàn cuûa chính saùch. Ñieàu naøy coøn thieáu ôû chính saùch tyû giaù trong thôøi gian qua, khi doanh nghieäp coù ngoaïi teä khoâng chòu baùn, doanh nghieäp mua ngoaïi teä tìm kieám khoù khaên. Cô cheá traàn tyû giaù hieän nay chöa taïo ñöôïc ñieàu kieän ñeå hoï haøi loøng ñeán vôùi nhau.

Ngaân haøng Nhaø nöôùc VN cuõng töøng thöøa nhaän, coù nhöõng doanh nghieäp yeâu caàu ngaân haøng phaûi mua ngoaïi teä cuûa hoï cao hôn giaù quy ñònh; tröôùc khi sieát chaët quaûn lyù, doanh nghieäp mua ngoaïi teä cuõng phaûi mua giaù cao hôn qua nguoàn thu phí giaùn tieáp cuûa ngaân haøng. Caû hai chieàu naøy ñeàu cho thaáy möùc tyû giaù hieän haønh cuøng bieân ñoä khoâng ñaùp öùng ñöôïc nguyeän voïng cuûa hoï - nhöõng ñaïi dieän cuûa thò tröôøng.

Vaø ngay caû treân thò tröôøng ngoaïi teä lieân ngaân haøng, nhieàu thoâng tin phaûn aùnh gaàn ñaây ñeà caäp ñeán nhöõng tröôøng hôïp “laùch” traàn tyû giaù thoâng qua ngaân haøng thöù ba, ngoaïi teä thöù ba. Hoï buoäc phaûi ñi ñöôøng voøng bôûi “ñöôøng thaúng” hieän taïi khoâng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa hoï.

Thò tröôøng ñang caàn moät moâi tröôøng ñeå beân mua - beân baùn thöïc söï gaëp nhau, ôû moät möùc giaù coù ñöôïc söï ñoàng thuaän, ñaùp öùng nhu caàu cuûa caû hai beân. Vaø ôû ñaây, quan heä cung - caàu seõ hình thaønh möùc giaù hôïp lyù. Taát nhieân, ñieàu naøy khoâng ñoàng nghóa vôùi söï thaû noåi, maø nhaø ñieàu haønh chính saùch laø ngöôøi mua vaø baùn cuoái cuøng, ñieàu tieát, ñònh höôùng cung - caàu thoâng qua nhöõng löïc löôïng saün coù.

Yeáu toá thò tröôøng trong cô cheá naøy cuõng khoâng coâ laäp, maø coù söï töông taùc vôùi thò tröôøng tieàn göûi, thò tröôøng cho vay. Moät ví duï cuï theå laø vieäc giaûm maïnh ñoàng loaït laõi suaát cho vay USD vöøa qua cuõng laø moät söï töông taùc ñieån hình trong moái quan heä naøy, goùp phaàn giaûi vaây cho thò tröôøng ngoaïi hoái.

Taát nhieân, theo yù kieán chuyeân gia, ñeå ñieàu hoøa ñöôïc moái quan heä naøy theo caùc muïc ñích ñònh saün, naêng löïc cuûa nhaø ñieàu haønh luoân laø moät yeáu toá coù tính quyeát ñònh.

H

eát thaùng 7, ñaõ böôùc sang giai ñoaïn cuoái vuï muoái nhöng trôøi vaãn ñaãm nöôùc. Nhöõng traän möa traùi vuï lieân tuïc, nhieàu ñoàng muoái ñaõ keát tinh tan theo boït nöôùc nhö xeù loøng dieâm daân.

Cuõng nhö caùc tænh ven bieån ñoàng baèng soâng Cöûu Long, mieàn Trung naêm nay maát muøa muoái. Giaù raát cao, nhöng coù nôi khoâng moät haït muoái ñeå baùn. Ngheà laøm muoái xöa nay laø vaäy, cöù luaån quaån trong ñieäp khuùc ngheøo khoù...

Taïi tænh Ninh Thuaän, vöïa muoái cuûa caû nöôùc, vuøng khoâ haïn noåi tieáng, möa ñaëc bieät hieám vaøo muøa khoâ. Theá nhöng, naêm nay trôøi möa lieân tuïc, huyeän Ninh Haûi coù gaàn 1.100 ha muoái, maø vaøo thaùng 6, thaùng 7 giöõa muøa heø veà ñoàng muoái Tri Haûi nhieàu ngaøy traéng nöôùc, khoâng thaáy moät boùng ngöôøi thu hoaïch.

Naêm 2008 giaù muoái cao, dieâm daân nhieàu nôi tìm caùch môû roäng dieän tích muoái baèng nhieàu caùch, trong ñoù khoâng ít nhaø ñaõ “boû toâm oâm muoái”. Moät noâng daân ôû thoân Phöông Cöïu 3, xaõ Phöông Haûi (huyeän Ninh Haûi) laø moät trong soá ñoù. OÂng ñaõ ñaùnh lieàu chuyeån hôn 0,3 ha ñang nuoâi toâm thaønh ruoäng muoái, toán keùm hôn 10 trieäu ñoàng. Hi voïng muøa naøy thu hoaïch ñöôïc khoaûng 15 - 20 taán muoái. Nhöng, oâng trôøi khoâng theo yù ngöôøi. Möa lieân tuïc, ruoäng muoái cuûa oâng chæ thu ñöôïc 5 taán, thu nhaäp tính ra, chöa baèng 1/3 soá tieàn oâng boû ra laøm ruoäng muoái.

Haøng naêm, dieâm daân tænh Ninh Thuaän cung caáp cho thò tröôøng treân 200.000 taán muoái. Moïi naêm, heát thaùng 5 saûn löôïng muoái cuûa tænh ñaõ ñaït 50% keá hoaïch (treân 100.000 taán), naêm nay chæ ñaït chöa ñaày 50.000 taán. Keá hoaïch 200.000 taán muoái naêm 2009 khoâng theå hoaøn thaønh.

Taïi Bình Ñònh, ñoàng muoái cuûa huyeän Tuy Phöôùc, Phuù Myõ, Quy Nhôn töø ñaàu vuï ñeán nay höùng chòu nhieàu traän möa lôùn lieân tuïc, haøng traêm ha muoái saép thu hoaïch tan thaønh nöôùc. Nhöõng caùnh ñoàng muoái ôû ñòa phöông coù dieän dieän tích 12,5 ha, môùi thu ñöôïc 7,5 taán muoái, giaûm treân 300 taán so moïi naêm, moãi laàn muoái keát tinh gaëp möa traùi vuï dieâm daân chæ coù ngoài khoùc.

Bình Ñònh coù khoaûng 270 ha ñoàng muoái, ñeán nay saûn löôïng muoái cuûa tænh môùi ñaït treân döôùi 5.000 taán, ít hôn so cuøng kyø naêm tröôùc 9.000 - 10.000 taán. Lieân tuïc 2 naêm nay thôøi tieát dieãn bieán thaát thöôøng, möa traùi muøa ngaøy caøng nhieàu, treân 2.000 nhaø daân chuyeân saûn xuaát muoái lao ñao, böôn chaûi kieám soáng töøng ngaøy.

Moät soá nhaø laøm muoái ôû Baïc Lieân than trôøi “Naèm ngay ôû vöïa muoái maø laïi nhaäp muoái ngoaïi laø ñieàu voâ lyù vaø vieäc muoái ngoaïi xuaát hieän treân thò tröôøng seõ “boùp cheát” dieâm daân”.

19

Burberry hay Monogram Vernis... reû nhaát cuõng coù giaù khoaûng töø 150- 950 USD...

Theo ngöôøi tieâu duøng thì khoâng ít thöông nhaân ñaõ lôïi duïng maùc TTTM ñeå baùn haøng giaû, haøng keùm chaát löôïng Nhaõn ngoaïi, haøng nhaùi vôùi giaù haøng hieäu. Haàu heát haøng hoaù Caùc trung taâm thöông maïi (TTTM) vi phaïm coù xuaát xöù “Made in China” thöôøng ñöôïc ñaùnh giaù laø ñieåm mua nhöng nhaân vieân baùn haøng ñeàu noùi laø cuûa Myõ, Nhaät, Singapore...ñeå baùn vôùi giaù “treân trôøi”, thaäm chí ñaåy leân gaáp 10 laàn so vôùi giaù trò thöïc Vöøa qua, nhieàu ngöôøi tieâu duøng “choaùng vaùng” khi phaùt hieän nhieàu vuï haøng “doûm” (haøng giaû, haøng nhaùi) khoâng roõ nguoàn goác , keùm chaát löôïng ñöôïc baøy baùn ôû caùc trung taâm thöông maïi raát “hoaønh traùnh”...

saém tin caäy vôùi nguoàn haøng phong phuù, ñaûm baûo chaát löôïng, baùn theo giaù nieâm yeát. Chæ rieâng taïi Saøi Goøn, hieän coù 82 sieâu thò (ST) caùc loaïi vaø hôn 22 TTTM. Trong ñoù, phaàn lôùn caùc TTTM thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa caùc coâng ty tö nhaân cho caùc caù theå thueâ quaày haøng beân trong ñeå kinh doanh, ngöôøi thueâ caùc quaày haøng naøy cuû TTTM khoâng caàn phaûi ñaêng kyù vôùi cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc. Ñieàu naøy ñaõ taïo ñöôøng “laùch” cho khoâng ít TTTM, ST traùnh neù “Quy cheá TTTM, ST” theo Quyeát ñònh cuûa boä Thöông Maïi Vieät Nam. Chính vì khoâng ghi roõ trong hôïp ñoàng cho thueâ maët baèng caùc quy ñònh veà loaïi haøng hoaù naøo ñöôïc pheùp kinh doanh vaø caám mua baùn, taïo cô hoäi cho nhieàu nhaø kinh doanh caù theå ôû nhöõng nôi naøy baùn haøng coù nguoàn goác khoâng roõ raøng. Ñieån hình, coù 6 gian haøng ôû TTTM Lucky Plaza (Q.1, Saøi Goøn) baøy baøn ñoàng hoà ñeo tay nhaäp laäu, giaû maïo caùc nhaõn hieäu noåi tieáng nhö Rado, hay Panerai, Chanel, Longines... Saïp Mi-Fa, quaày baùn haøng Thu Hoàng ôû Saøi Goøn Square (Q.1, SG) baùn tuùi xaùch, ví da nhaùi nhaõn hieäu Louis Vuitton.

Chöa heát, ôû TTTM An Ñoâng Plaza (Q.5, Saøi Goøn) tieáp tuïc phaùt hieän ôû quaày kinh doanh tuùi xaùch, ví, thaét löng nhaùi nhaõn hieäu Louis Vuitton. Coøn ôû sieâu thò Big C An Laïc (Q. Bình Taân, Saøi Goøn) taïi quaày 9-10 cuûa cöûa haøng Thuyù Nga (naèm trong khuoân vieân) baùn ñoàng hoà giaû hieäu Q&Q, CK, Omega, Senkhoâng, Rado, Seikhoâng...

Vì sao caùc TTTM naøy coù baùn haøng “doûm”? Nhieàu tieåu thöông cho bieát, 2009 laø naêm cuûa haøng hieäu. Côn soát thích haøng thôøi trang “haøng hieäu” ñang trôû thaønh “moát” cuûa nhieàu ngöôøi, ñaëc bieät laø giôùi treû do muoán chính toû veà ñaúng caáp “daân saønh ñoà hieäu”. Nhöng chieác tuùi xaùch, daây thaét löng, maét kính hieäu Louis Multicolor, Chanel,

20

cuûa saûn phaåm, nhaèm ñeå ngöôøi tieâu duøng an taâm laø ñaõ mua haøng chính hieäu.

Treân ñaây chæ laø phaàn nhoû trong 6.790 vuï vi phaïm, taêng gaàn gaáp ñoâi so vôi cuøng kyø naêm 2008. Song, ñeå laøm roõ nguoàn goác cuûa haøng nhaùi laø vaán ñeà cöïc khoù vì khi noù vaøo ñeán caùc cöûa haøng ñeå tieâu thuï thì ñaõ bò “chia naêm seû baåy” neân raát khoù kieåm tra ñöôïc töø goác.

Tinh vi ñeán möùc khoù löôøng

Caùc thaønh phoá lôùn nhö Saøi Goøn, Haø Noäi, Ñaø Naüng... laø nhöõng trung taâm kinh teá vaø laø ñaàu moái tieáp nhaän nhöõng haøng hoaù töø caùc nöôùc. Do daân soá ñoâng neân caùc nôi naøy cuõng laø “vuøng truõng” cuûa naïn saûn xuaát haøng nhaùi vaø haøng nhaäp laäu.

Vaø moät thöïc teá laø chöa coù quoác gia naøo treân theá giôùi vieäc kinh doanh haøng nhaùi, haøng laäu laïi dieãn ra coâng khai nhö ôû Vieät Nam. Bôûi qua keát quaû khaûo saùt nhieàu maët haøng tieâu duøng

(quaàn aùo, thôøi trang, myõ phaåm...) ôû ñaâu coù cöûa haøng baøy baùn haøng hoaù thì ôû ñoù coù baùn haøng nhaùi, haøng nhaäp laäu.

Ví nhö theo ñieàu tra, saûn phaåm danh tieáng Lacoste coù tôùi 95% ñöôïc baùn treân thò tröôøng hieän nay laø haøng nhaùi.

Coù moät soá chi tieát ñeå phaân bieät haøng chính haõng vaø haøng nhaùi, song khoâng phaûi ngöôøi tieâu duøng naøo cuõng coù theå phaân bieät giöõa haøng doûm vaø haøng thaät qua caùc chi tieát nhö: haøng Lacoste chæ ñöôïc laøm töø chaát lieäu 100% cotton vaø khoâng pha troän gì khaùc, raát nheï.

Trong khi ñoù, haøng nhaùi duø ôû caáp ñoä naøo cuõng thöôøng naëng hôn raát nhieàu.

Logo hình con caù saáu ñöôïc khaâu vaø may tinh teá hôn nhieàu so vôùi haøng nhaùi. Raêng cuûa caù saáu ñöôïc hieän roõ vaø coù khaû naêng phaùt saùng, cuùc aùo

cuûa haøng nhaùi thöôøng phaúng, cöùng, chæ laøm töø nhöïa bình thöôøng, trong khi haøng “xòn” coù moät ñöôøng gôø nhoû, ñöôïc laøm töø ngoïc trai, khoâng ghi baát kyø chöõ gì. Haøng Lacoste thaät coù phaàn vieàn tay aùo khoâng quaù roäng maø cuõng khoâng quaù nhoû vaø kyù hieäu kích côõ cuûa aùo (size) theo daïng S, M, L...chöù khoâng duøng nhöõng con soá 1,2,3,4...

Ngoaøi ra, moät soá haøng nhaùi coøn ñöôïc saûn xuaát tinh vi khoâng thua gì haøng thaät maø ngay caû daân saønh ñieäu cuõng “boù tay” vì khoâng theå phaân bieät ñöôïc. Cuï theå nhö maët haøng ñoàng hoà ñeo tay. Vôùi haøng nhaùi giaû Hoàng Koâng thì nhöõng chi tieát nhö maët ñoàng hoà, kim, logo...troâng raát “phoâ”. Trong khi ñoù, neáu laø haøng nhaùi nhaõn “Made in Thailand” thì laïi tinh vi ñeán töøng chieác kim chæ giôø vaø söï chính xaùc ñeán 98% so vôùi haøng “xòn”.

Ngöôøi tieâu duøng taïi Saøi Goøn ñaõ phaùt hieän nhieàu vuï haøng nhaùi laïi caùc thöông hieäu noåi tieáng ñöôïc baøy

ngaân haøng töø choái

• Cöù phone cho chuùng toâi thöû xem coù laøm gì ñöôïc cho caùc baïn khoâng? Ñöôïc thì toát, khoâng ñöôïc cuõng “nothing to loose”

21

baùn taïi caùc trung taâm thöông maïi raát “hoaøng traùng”

Xöû lyù ra sao?

Ñöùng tröôùc thöïc traïng naøy, nhieàu ngöôøi tieâu duøng ñaõ ñaët ra caâu hoûi raèng coù giaûi phaùp naøo ñeå haïn cheá thöïc traïng haøng “doûm” taïi TTTM, ST? Bôûi hieän nay, hoïa hoaèng laém khi coù kieåm tra, phaùt hieän sai phaïm thì chæ coù chuû kinh doanh (ngöôøi thueâ cöûa haøng trong TTTM hay ST) chòu traùch nhieäm , coøn Ban Quaûn Lyù caùc TTTM, ST khi ñoù chæ ñoùng vai troø laøm chöùng. Kinh nghieäm cho thaáy, töø nay ñeán cuoái naêm laø thôøi ñieåm haøng quaù “doûm” baønh tröôùng, xaâm nhaäp oà aït vaøo caû caùc ST, TTTM lôùn.

khi mua haøng phaûi löu yù ñeán nhaõn maùc.

Ñoái vôùi ngaønh Quaûn Lyù Thò Tröôøng, taäp trung toaøn löïc löôïng cho coâng taùc choáng buoân baùn, vaän chuyeån haøng laäu, haøng giaû. Höôùng maïnh vieäc kieåm tra vaøo caùc toå chöùc, caù nhaân nhaäp khaåu haøng hoaù, trong ñoù ñaëc bieät chuù yù caùc ñoái töôïng chuyeân kinh doanh maët haøng thôøi trang, caùc ñieåm baùn sæ, kho haøng. Sôû Taøi chính kieåm tra thöôøng xuyeân vieäc chaáp haønh phaùp luaät veà giaù ñoái vôùi caùc loaïi haøng hoaù, dòch vuï thuoäc danh muïc phaûi keâ khai ñaêng kyù.

Tuy nhieân, ñoái töôïng kinh doanh haøng “doûm” thöôøng thueâ chung moät nôi ñeå chöùa nhieàu chuûng loaïi haøng, do ñoù khi löïc löôïng kieåm tra chuû maët haøng naøy phaûi coù ñuû maët caùc chuû haøng khaùc, maø vieäc naøy khoâng deã thöïc hieän. Ñeå töï baûo veä mình, ngöôøi tieâu duøng neân caûnh giaùc khi mua haøng hoaù phaûi löu yù ñeán nhaõn maùc.... Coù nhö vaäy môùi mong kieåm soaùt ñöôïc naïn haøng “doûm” ñang ñeán hoài baùo ñoäng.

22

Tyù Ñieäu coâ nöông söu taàm - rieâng taëng quyù huynh ñeä hay vaøo maïng chat vôùi “haøng nhaùy hieäu” ôû Vieät Nam

Tình online coù laém ñieàu lyù thuù, Chæ toäi thay cho maáy chuù Vieät kieàu.

Naøng hai möôi, taäp teãnh böôùc vaøo yeâu, Chaøng naêm maáy, tuoåi xeá chieàu soáng daäy.

Yeâu say ñaém, yeâu chaúng caàn che ñaäy, Töø quen nhau, chaøng caûm thaáy yeâu ñôøi.

Toùc hoa raâm, caëp maét kieáng ñoài moài, Chaøng nhuoäm laïi, roài chôi theâm kieáng maùt.

Chaûi maùi toùc y chang Chaâu Nhuaän Phaùt, Söûa daùng ñi chaúng khaùc Löu Ñöùc Hoaø.

Chaøng tin raèng mình coù soá ñaøo hoa, Neân môùi “crab” ñöôïc moät coâ boà nhí.

Nhöng chuyeän ñôøi coù nhieàu khi phi lyù, Vöøa quen nhau môùi chæ moät thaùng troøn.

Naøng thì thaàm, “Anh yeâu coù nhôù hoân? Ñuùng moät thaùng, taëng em quaø kyû nieäm.”

Daân caét coû, caû moät ñôøi caàn kieäm, Chaøng nghe xong cheát lòm nöõa con ngöôøi.

Nhöng vì yeâu neân cuõng raùng göôïng cöôøi, Ra nhaø bank ruùt tieàn mua chieác nhaãn. Ñöôïc vaøi hoâm naøng laïi laøm maët giaän, “Noùi yeâu em maø chaúng hieåu cho em Chat ôû ngoaøi dòch vuï hoång töï nhieân, Anh haõy gôûi ít tieàn mua vi tính.” Ñang khi yeâu, chaøng gioáng nhö thaèng lính, Chæ cuùi ñaàu nghe lònh cuûa quan baø.

Moät ngaøn ñoâ, nghó laïi cuõng xoùt xa, Nhöng thoâi keä, ñeå vui loøng ngöôøi ñeïp.

Boùp cuûa chaøng cöù moãi ngaøy moãi xeïp, Roài moät hoâm ngöôøi ñeïp laïi phaùn raèng, “Töø nhaø em ra ngoaøi phoá chaúng gaàn Em caàn coù chuïc ngaøn mua a-moác.”

Say men tình, chaøng trôû thaønh thaèng ngoác, Coøn bao nhieâu cuõng “ma roùc” ñem daâng.

Vì ñaõ lôõ maïo danh laø baùc só, Coù leõ ñaâu ngheøo hôn baùc thaèng Baàn.

Chaøng keït quaù ruùt daàn tieàn tín duïng, Ñeå gôûi veà cung phuïng cho ngöôøi thöông.

Trôøi xui chi caùi caûnh ñôøi ngang traùi, Chaøng ñi laøm, naøng laïi ñöôïc laõnh löông.

Roài moät hoâm, chaøng quyeát ñònh hoài höông Veà Vieät Nam thaêm ngöôøi tình beù nhoû.

Taïm giaõ bieät vôùi cuoäc ñôøi caét coû, Khoaùc veùt-toâng laøm baùc só chuyeân khoa. Ñeán phi tröôøng maõi chaúng thaáy naøng ra, Chaøng noân noùng vaãy taxi ñi kieám.

Tìm ñeán nôi noãi möøng vui taét lòm, Naøng ñang ngoài aâu yeám vôùi moät ngöôøi.

Chaøng ngheïn ngaøo khoâng noùi ñöôïc moät lôøi, Khi naøng hoûi, “Baùc ôi, tìm ai ñoù?

Toâi vôùi baùc chöa töøng gaëp maët nhau Sao boãng nhaän laø ngöôøi quen voâ côù?”

Gaõ thanh nieân boãng choàm leân, huøng hoå “OÂng ñi mau, tui xuît choù baây giôø.”

Chaøng buoàn thiu ñöa caëp maét thaãn thôø, Ñoùn taxi ñeå ñi tìm khaùch saïn.

Trôû veà Myõ soáng chuoãi ngaøy buoàn chaùn, Chaøng môùi theà muoân kieáp haän ñaøn baø. Ñoâi khi ngoài nghó laïi thaáy xoùt xa, Thieät laø töùc, ñaõ giaø coøn daïi gaùi

23

T

öø vuï oâng cöïu toång tröôûng tieåu bang Queensland vaøo ngoài tuø 7 naêm veà toäi traïng tham nhuõng döïa treân quyeàn theá, caû chính giôùi toaøn nöôùc UÙc baét ñaàu ruùn ñoäng, nhaát laø chính quyeàn ôû bang Queensland ôû phía Baéc cuûa baø thuû hieán Anna Bligh.

Caùc ñaûng phaùi lôùn ôû UÙc baét ñaàu thaáy nhoät bôûi söï thaät khi phaân bieät giöõa tham nhuõng vaø lieâm khieát trong saïch chæ caùch nhau baèng moät xaáp giaáy moûng cuûa luaät phaùp vaø quy leä ñieàu haønh ngheà laøm chính trò, khoâng nhöõng chæ rieâng ôû UÙc maø treân toaøn theá giôùi.

Cuõng gioáng nhö môù luaät leä caùc chính quyeàn Taây Phöông laêng xeâ ñeå choáng laïi ñaùm khuûng boá töø sau vuï 11 thaùng 9 ôû Nöõu Öôùc. Ñaëc bieät ôû UÙc, moät soá quy leä veà nhaän quaø caùp hay haønh ngheà “tö vaán” hoaëc lobby, vaøo luùc coøn taïi chöùc, hay sau khi heát laøm toång tröôûng hay ñaïi bieåu quoác hoäi, thöôøng do chính thuû töôùng hay thuû hieán ñeà ra.

Rieâng ôû Queensland, ngöôøi ta baét ñaàu nhôù laïi thôøi oâng thuû hieán tieåu bang laø Joh Bjelke-Petersen (goác Ñan Maïch vaø sinh tröôûng ôû Taân Taây Lan), trong nhöõng nhieäm kyø keùo daøi gaàn 20 naêm taïi tieåu bang xöù maët trôøi cuûa nöõ hoaøng, vôùi nhöõng caùo traïng tham nhuõng trieàn mieân vaø coù ñeán 5 oâng toång tröôûng tröôùc sau saép haøng vaøo khaùm lôùn vì toäi tham nhuõng. Rieâng Sir Joh chaïy troán ñöôïc phaùp luaät (ôû toäi khai doái) nhôø ôû chuyeän oâng ñaõ lôùn tuoåi khoâng coøn ñuû söùc haàu toaø.

Ngöôøi daân ôû xöù naøo coù tham nhuõng traàm troïng ñeàu bieát raát roõ coäi nguoàn cuûa tham nhuõng. Thoâng thöôøng coù hai thaønh toá chính. Thöù nhaát, moät chính quyeàn, thuoäc moät ñaûng phaùi naøo ñoù ñaõ ôû taïi chöùc quaù laâu. Ñoù laø tröôøng hôïp cuûa chính phuû cuûa Sir Joh Bjelke-Petersen, gaàn 20 naêm, vaø caùc chính phuû thuoäc ñaûng Lao Ñoäng (caùc oâng Wayne Goss, Peter Beattie vaø baø Anna Bligh) keùo daøi cho ñeán nay ñaõ gaàn 19 naêm. Chính oâng cöïu thuû hieán Wayne Goss ñaõ leân tieáng baùo ñoäng raèng phe Lao Ñoäng “ta” ñaõ ôû chính quyeàn khaù laâu. Vaø thöù hai, nöôùc hay bang ñoù ñang treân ñaø phaùt trieån maïnh meõ veà kinh teá, thöông vuï hay buoân baùn hoaëc xaây döïng, trong ñoù vieäc caïnh tranh thöôøng thuùc ñaåy giôùi thöông gia phaûi tìm caùch lo loùt ñeå coù theå qua maët caùc ñoái phöông, hay döïa vaøo quyeàn theá ñeå luaät phaùp laøm ngô, nhö caùc chuyeän nhaø thoå baát hôïp phaùp vaø caûnh saùt, v.v.

Moät thöông gia ôû xöù Indonesia, khi ñöôïc hoûi laø thôøi baø toång thoáng Megawati coù khaù hôn thôøi oâng Suharto hay khoâng ñaõ cho bieát laø thôøi Suharto maëc duø tham nhuõng heát söùc traàm troïng nhöng cuõng ñôõ hôn thôøi sau khi oâng naøy bò laät ñoå. Taïi sao nhö vaäy? Bôûi ôû thôøi oâng Suharto, thöông gia chæ caàn lo loùt cho moät nguoàn maø thoâi, vaø ñoù

24

laø gia ñình oâng toång thoáng hay ñaùm ñeä töû cuûa oâng. Nhöng sau khi eâ kíp oâng Suharto bò laät ñoå, daân chuùng coù ñeán haèng traêm ñaïi bieåu quoác hoäi, vaø caùc laõnh chuùa ñòa phöông, ñeå nhaän hoái loä, nhöng khoâng coù phe naøo nhaän quaø maø laøm vieäc höõu hieäu baèng phe oâng Suharto khi tröôùc.

Sôû dó caâu chuyeän tham nhuõng trôû laïi thaêm vieáng tieåu bang Queensland, lieàn ngay sau khi moät oâng cöïu toång tröôûng thôøi Beattie laø oâng Nuttall ñaõ xoä khaùm vì mang toäi ñoøi phong bì, laø ôû chuyeän cho tieàn uûng hoä ñaûng phaùi laøm chính trò. Nhö ôû khaép nôi treân theá giôùi theo ñuoåi heâ thoáng chính trò ña ñaûng ña nguyeân. Ñoù laø caâu chuyeän veà oâng Nev Conway - moät ngöôøi töøng laøm quaûn lyù vaän ñoäng tranh cöû cho oâng thuû töôùng Kevin Rudd vaøo muøa toång tuyeån cöû naêm 2007. Sau muøa toång tuyeån cöû, vaø oâng Rudd ñöôïc leân

laøm thuû töôùng, oâng Conway baét chöôùc loái laøm aên raát khaám khaù ôû xöù Côø Hoa thöôøng goïi laø “loùb-by”, taïm dòch noâm na laø “khuyeán caàu”, cuøng vôùi baø vôï, thieát laäp rieâng moät coâng ty chuyeân lo chaïy moái khuyeán caàu mang teân laø CMCS. Ngay sau khi laäp neân CMCS, oâng Conway döôùi teân coâng ty, taëng rieâng cho ñaûng ta (Lao Ñoäng, chi boä Queensland) moät moùn tieàn laø $26000.

Sau ñoù haõng CMCS coù moät khaùch haøng hôi voâ danh laø moät coâng ty taøi chaùnh chuyeân cho vay tieàn mua nhaø (vaø caïnh tranh vôùi ngaân haøng) mang teân laø FirstMac. Neân nhôù caû oâng thuû töôùng Rudd, oâng toång tröôûng ngaân khoá Swan, vaø lobby-gia Conway ñeàu laø nhöõng ngöôøi coù queâ höông goác gaùc ôû Queensland.

Vaøo nhöõng thaùng ñaàu cuûa côn khuûng hoaûng kinh teá taøi chaùnh toaøn caàu, oâng toång tröôûng Swan coù tuyeân boá thieát laäp moät quyõ taøi trôï thò tröôøng

cho vay mua nhaø, vôùi soá voán khaù lôùn laø $4 tyû ñoâ la. Vaø khaùch haøng cuûa khuyeán-caàu-gia Conway laøcoâng ty FirstMac ñaõ noäp ñôn xin taøi trôï. Keát quaû laø FirstMac xin ñöôïc $500 trieäu ñaàu tieân cuûa quyõ hoã trôï caùc coâng ty taøi chaùnh do toång tröôûng Swan thieát laäp, vaøo khoaûng cuoái naêm 2008, vaø theâm $500 trieäu nöõa vaøo ñaàu naêm 2009.

Vieäc naøy laøm cho nhieàu nhaø doanh nghieäp trong thò tröôøng taøi chaùnh cho vay mua nhaø chöng höûng ngaïc nhieân khoâng ít. Bôûi coâng ty FirstMac laø moät coâng ty chöa phaûi laø thaâm nieân vaø cho vay vôùi laõi xuaát phaït khaù cao, cao hôn nhöõng coâng ty taøi chaùnh laâu naêm vaø ñaùng giuùp hôn.

Chuyeän naøy bò xì ra khi toång uûy ñieàu tra veà toäi aùc vaø tham nhuõng coâng boá raèng nhöõng ngöôøi baïn cuûa phe Lao Ñoäng caàm quyeàn, thöôøng laø nhöõng chính trò gia ñaõ veà höu, hieän ñang baét chöôùc loái laøm aên loùb-by kieåu Myõ, kieám tieàn heát söùc khaám khaù. Nhaát laø hoï coù nhöõng thöù tieàn leä phí “ñöôïc vieäc” raát cao. Tieàn leä phí ñöôïc vieäc coù nghóa laø moùn tieàn thöôûng cho caùc chuyeân gia veà lobby, treân tieàn leä phí thoâng thöôøng ñaõ traû tröôùc, sau khi chính quyeàn ñaõ chaáp thuaän ñoà aùn ñaáu thaàu hay moät li-xaêng môû moät coâng ty thöông maïi ñoäc quyeàn naøo ñoù, cuûa khaùch haøng caùc coâng ty khuyeán-caàu lobby. Quaù nhoät bôûi baùo chí vaø giôùi truyeàn thoâng keâu la aàm ó raèng teä naïn tham nhuõng ñaõ trôû laïi xin thöôøng truù vónh vieãn ôû Queensland, baø thuû hieán Anna Bligh laäp töùc tuyeân boá raèng baø seõ ra luaät caám caùc lobby-gia nhaän theâm tieàn leä-phí ñöôïc vieäc.

Vaán ñeà tham nhuõng hôïp phaùp coù theå ñöôïc hieåu deã daøng hôn neáu ta xem laïi caùc baøi hoïc Anh ngöõ veà caùch chia ñoäng töø, theo thôøi quaù khöù, hieän taïi vaø töông lai. Ñaïi khaùi luaät leä daønh ra ñeå ngaên ngöøa hay tröøng phaït chuyeän hoái loä tham nhuõng thöôøng chæ aùp duïng vaøo thôøi hieän taïi maø thoâi, chöù ít khi aùp duïng cho quaù khöù vaø töông lai.

Bôûi luaät leä thöôøng döïa vaøo ñònh nghóa cuûa moät ñoäng taùc hay söï vieäc, goùi gheùm trong haäu quaû hay taùc ñoäng cuûa noù. Bôûi ñònh nghóa thoâng thöôøng cuûa tham nhuõng laø “döïa vaøo quyeàn theá ñeå thöïc hieän moät quyeát ñònh gì, coù lôïi cho moät hay nhoùm ngöôøi, hôn haún nhöõng ngöôøi khaùc töông tôï, maø ñem lôïi loäc rieâng tö cho ngöôøi thöïc hieän quyeát ñònh ñoù”.

Nhö vaäy ta thaáy roõ hai tröôøng hôïp thuoäc thì quaù khöù hay töông lai raát khoù ñem ra aùp duïng trong chuyeän hoái loä tham nhuõng. Vaø ñoù laø loái vaän haønh hay laøm aên heát söùc hôïp phaùp taïi caùc xöù daân chuû tieân tieán ôû Taây Phöông.

Töø xöa ñeán nay.

Thöû xem moät vaøi thí duï cuï theå. Thôøi quaù khöù? Töùc laø thôøi moät oâng hay baø chính trò gia naøo ñoù chöa ñöôïc moät chöùc vuï daân cöû - hay chöa ñöôïc laøm quan. Ñoù laø luùc hoï caàn giuùp ñôõ cuûa nhieàu ngöôøi, nhaát laø nhöõng ngöôøi coù tieàn coù cuûa. Ñaûng phaùi chính trò cuûa hoï cuõng vaäy. Hoï caàn donations, töùc tieàn hoã trôï, taëng khoâng, tieàn maïnh thöôøng quaân, maùy ñieän toaùn, maùy in, xe ute (vaän taûi gia ñình), coå ñoäng vieân, quaûng caùo treân baùo chí, hay Tivi, v.v. vaø v.v. Hoï cuõng caàn nhöõng buoåi tieäc gaây quyõ, nhöõng uûng hoä vieân xoäp, nhöõng ñaïi gia quan taâm ñeán chuyeän lôùn, v.v.

Roài khi hoï thaønh coâng, töùc vaøo ñöôïc chính quyeàn hay quoác hoäi, hoäi ñoàng thaønh phoá, thì sao? Thöôøng thöôøng hoï traû ôn. Hoï bieát maùnh hay tin töùc quan troïng, nhaát laø nhöõng keá hoaïch chæ coù quan chöùc chính phuû bieát maø thoâi thì theá naøo hoï cuõng mí mí tieát loä cho nhöõng ñaïi gia thaân tín ñaõ heát loøng uûng hoä hoï trong kyø baàu cöû vöøa qua.

Neáu hoï vaøo ñöôïc noäi caùc trung öông, thì ñeàn ñaùp cuûa hoï coøn xoäp hôn nöõa. ÔÛ Myõ töø bao nhieâu naêm, caùc chöùc vuï ñaïi söù ôû caùc nöôùc lôùn nhö Nhaät, Anh, Phaùp, UÙc, v.v. thöôøng do toång thoáng Myõ giao cho caùc “baïn hieàn” ñaõ boû ra haèng chuïc trieäu ñoâ-la ñeå giuùp tranh cöû toång thoáng. Ñieån hình laø chöùc vuï ñaïi söù ôû Tokyo gaàn ñaây do oâng toång thoáng Obama boå nhieäm cho moät oâng baïn hieàn ñaõ ñoùng goùp raát nhieàu vaøo kyø toång tuyeån cöû naêm roài. Truøng hôïp laø oâng taân ñaïi söù naøy noùi tieáng Nhaät raát raønh.

Thôøi quaù khöù kieåu nhö vaäy hoaøn toaøn hôïp phaùp, tuy cuõng thöôøng bò nhaïo laø laøm chính trò kieåu phe ta.

Kieám jobs thôm daønh cho phe ta.

Theá thôøi töông lai ra sao? Thôøi töông lai thöôøng daønh cho caùc oâng baø thuû töôùng hay thuû hieán, hoaëc toång boä tröôûng, ñaõ veà höu hay rôøi khoûi chöùc vuï chính trò. Ñoù laø tröôøng hôïp raát nhieàu chính trò gia ôû UÙc laøm giaøu nhanh choùng trong voøng 12 thaùng sau khi rôøi khoûi chính tröôøng. Nhöõng vò naøy thöôøng môû rieâng cho mình caùc coâng ty tö vaán cho caùc chính quyeàn ngoaïi bang, nhö Trung Quoác, AÁn Ñoä, bôûi hoï bieát raát roõ caùc ñöôøng daây chaïy choït raát “ñöôïc vieäc” ôû khaép nôi treân nöôùc UÙc, cuõng nhö moái daây lieân heä hoï coù saün vôùi caùc vieân chöùc sôû taïi, maø ña soá töøng laø ñeä töû hay thuoäc lôùp ñaøn em cuûa hoï.

Ngoaøi ra hoï thöôøng ñöôïc môøi vaøo gia nhaäp ban quaûn trò cuûa raát nhieàu coâng ty kinh doanh lôùn trong nöôùc.

Ngoài trong ban quaûn trò moät coâng ty lôùn, hoï chæ caàn ñi hoïp sô sô moãi thaùng moät laàn chaúng haïn laø coù tieàn löông baèng löông toång tröôûng khi xöa. Vaø ñoù chæ laø cho moät coâng ty.

Nhieàu toång tröôûng ôû caùc xöù tieân tieán

Taây Phöông tröôùc khi hoï “nghæ vieäc” coâng, hoï thöôøng coù nhöõng quyeát ñònh coù lôïi cho moät coâng ty lôùn naøo ñoù. Ñeán khi hoï nghæ vieäc roài, coâng ty lôùn ñoù traû ôn hoï baèng caùch môøi hoï gia nhaäp ban quaûn trò, hay ñoâi khi laøm chuû tòch ban quaûn trò hay ngay caû chöùc toång giaùm ñoác, töùc CEO. Ñoái vôùi caùc coâng ty lôùn, khi hoï môøi moät cöïu toång tröôûng gia nhaäp ban quaûn trò, khoâng nhöõng hoï traû ôn maø hoï coøn ñöôïc raát nhieàu lôïi khaùc do ôû moái quan heä hay quen bieát vôùi taát caû ñöôøng loái hay chính saùch cuûa chính quyeàn trong moät töông lai khaù daøi. Baùo chí TiVi ñoâi khi coù theo doõi nhöõng vuï toång tröôûng tröôùc khi nghæ vieäc laøm lôïi cho coâng ty tö, vaø ñaêng taûi ruøm beng. Nhöng

Chuû vaãn coù quyeàn vöôït qua saøn vaø bieåu quyeát luaät theo ñaûng Coäng Hoaø, hay ngöôïc laïi. Chuyeän naøy raát hieám khi xaûy ra trong theå cheá chính trò ôû UÙc. Ñaïi bieåu ñaûng naøo phaûi bieåu quyeát luaät theo ñaûng ñoù. Bôûi vaäy ngöôøi ta phaûi nhôù raèng ôû Myõ toång thoáng coù theå thuoäc ñaûng Daân Chuû, nhöng toång thoáng coù theå môøi moät ngöôøi thuoäc ñaûng Coäng Hoaø laøm boä tröôûng. Chuyeän naøy vaãn khoâng bao giôø xaûy ra taïi UÙc. Vaø cuõng bôûi nhö vaäy hoï môùi coù truyeàn thoáng kieám job thôm cho phe ta.

Nhöõng ngöôøi theo doõi thôøi söï ñeàu nhôù raèng luùc oâng Obama vöøa ñaéc cöû toång thoáng, moät trong nhöõng chuyeän ñaàu tieân oâng coâng boá laø oâng seõ caám

vaãn khoâng sao, bôûi noù thuoäc veà kieåu ñoäng töø chia theo thì töông lai.

Theá ôû Myõ coøn coù theâm caùi maøn gaây aûnh höôûng trong chính giôùi ôû thôøi hieän taïi, maø hieän nöôùc UÙc ñang baét chöôùc. Ñoù laø dòch vuï khuyeán caàu, thöôøng goïi noâm na laø lobby. ÔÛ Myõ hieän nay coù ñeán treân 40000 chuyeân gia veà lobby, phaàn lôùn laø laøm vieäc cho caùc chính quyeàn ngoaïi bang. Ñaëc ñieåm cuûa khuyeán caàu ôû Myõ laø noù taäp trung ôû löôõng vieän quoác hoäi, lieân bang vaø tieåu bang. Töùc maëc duø ôû thôøi hieän taïi nhöng ít dính líu ñeán haønh phaùp, bôûi haønh phaùp coù quyeàn theá, vaø ñi thaúng vaøo ñònh nghóa cuûa tham nhuõng. Khoâng ñöôïc. Bôûi vaäy cho neân khi ngöôøi UÙc thaáy ngöôøi Myõ coù ngheà lobby mang nhieàu lôïi nhuaän hoï laäp töùc baét chöôùc, nhöng hoï hoaøn toaøn khoâng bieát moät chuyeän laø ngheà lobby Myõ chæ “khaû thi” vôùi heä thoáng chính trò cuûa Myõ maø thoâi. Raát khoù baét chöôùc cho nöôùc UÙc.

Taïi sao vaäy? Bôûi nöôùc UÙc theo cheá ñoä Westminster cuûa AÊng Leâ, vaø theo ñoù ñaïi bieåu quoác hoäi cuûa ñaûng ña soá cuõng chính laø nhaân vieân caùc caáp cuûa chính phuû. Töùc laäp phaùp vaø haønh phaùp quyeän laãn vaøo nhau. Neáu ôû Myõ oâng hay baø toång thoáng (hay thoáng ñoác) thuoäc ñaûng Daân Chuû, thì taïi quoác hoäi caùc ñaïi bieåu quoác hoäi thuoäc ñaûng Daân

nhöõng ngöôøi phuïc vuï chính quyeàn cuûa oâng khoâng ñöôïc haønh ngheà lobby trong voøng moät naêm, duø raèng chæ giuùp oâng trong vieäc baøn giao quyeàn haønh töø phe oâng toång thoáng Bush.

OÂng Obama raát raønh ngheà 6 caâu vôùi caùc ñaùm lobby. Bôûi thöù nhaát, luùc laøm thöôïng nghò só ôû bang Illinois, vaøo naêm 2008, cuøng vôùi hai thöôïng nghò só khaùc, oâng ñaõ ñeà ra moät döï luaät baét caùc nhaø khuyeán caàu phaûi ñaêng kyù theo ñaïo luaät FARA (Foreign Agents Registration Act) veà Lobby-gia ñaõ coù töø hoài 1938, maëc duø ñaõ töøng ñaêng kyù theo ñaïo luaät kia töùc LDA (Lobbying Disclosure Act, 1995 - Luaät veà tieát loä khuyeán caàu). Vaø thöù hai, chuyeän baøn giao cuõng laø moät chuyeän heát söùc toán ñòa (khoaûng $12 trieäu), vaø phaân nöûa coù theå do ñaùm lobby taëng khoâng cho chính phuû, vaø oâng Obama coù veû raát ngaïi chuyeän tham nhuõng, bôûi oâng ngöôøi goác da ñen ñaàu tieân vaøo laøm vieäc ôû toaø Nhaø Traéng.

Neân nhôù lobby laø moät sinh hoaït heát söùc soáng ñoäng vaø laø moät thaønh toá quan troïng cuûa chính tröôøng Myõ. Tieàn leä phí trung bình cuûa hoï laø khoaûng $300000 cho moät vuï. Lobby-gia coù theå laø moät haõng luaät sö lôùn vaø thoâng thöôøng hoï möôùn luaät sö treû coù baø con hoï haøng thaân thích vôùi caùc thöôïng nghò só hay ñaïi bieåu Haï Vieän. Hoï theo

25

C

où raát nhieàu nguyeân taéc trong vieäc baùn haøng, nhöng coù moät nguyeân taéc haàu nhö khoâng bao giôø sai, ñoù laø neáu baïn höôùng toaøn boä söï chuù yù cuûa giaù baùn cuûa saûn phaåm: mình vaøo giaù baùn cuûa saûn phaåm hay 1. Baùn baèng giaù trò thaät cuûa saûn phaåm dòch vuï, thì khaùch haøng cuûa baïn cuõng Ñöøng bao giôø ñeå mình rôi vaøo tình seõ laøm y nhö theá, töùc laø chæ taäp trung vaøo yeáu toá giaù caû. Tröø khi baïn coù theå theá phaûi xin loãi vì giaù saûn phaåm cuûa

cuûa baïn beàn vöõng hôn. Khi ñoù, neáu moät khaùch haøng ngoû yù muoán mua soá löôïng lôùn, thì baïn caàn ñaøm phaùn veà giaù sao cho coâng ty khoâng bò thieät thoøi, maø vaãn phaûi giöõ ñöôïc khaùch haøng.

khoaûng 2.200 naêm tröôùc coâng nguyeân vaø keát thuùc nhaø Thanh naêm 1911.

Baèng caùch maïng Taân Hôïi, lòch söû Trung Quoác ñöôïc tieáp noái bôûi neàn Coäng hoøa Trung Hoa do Toân Daät Tieân laõnh ñaïo. Traûi qua nhieàu naêm chieán tranh, naêm 1949, Ñaûng Coäng saûn Trung Quoác leân caàm quyeàn cho ñeán nay.

Veà phaân chia haønh chính, Trung Quoác coù 22 tænh, naêm khu töï trò vaø ba thaønh phoá tröïc thuoäc trung öông (Baéc Kinh, Thieân Taân, Thöôïng Haûi).

Caàn nhôù raèng vôùi Trung Quoâc thì Ñaøi Loan coù trong danh saùch cuûa 22 tænh neâu treân, hoâ khoâng coâng nhaän xöù Ñaøi laø moät quoác gia rieâng.

Vaø gaàn ñaây, töø ngaøy 1/7/1997 coøn coù Hoàng Koâng vaø sau ñoù laø Macau, hai khu haønh chính ñaëc bieät.

Ñònh vò vaên hoùa

laøm cho saûn phaåm cuûa mình khaùc bieät vôùi saûn phaåm cuûa ñoái thuû caïnh tranh, thì chæ saûn phaåm vôùi möùc giaù thaáp nhaát môùi coù theå baùn chaïy.

Giaù caû luoân laø vaán ñeà quan taâm lôùn nhaát cuûa khaùch haøng vaø ñoâi khi khaùch haøng coù nhöõng phaûn öùng veà giaù maø khoâng phaûi ngöôøi baùn haøng, hay thaäm chí nhaø saûn xuaát naøo cuõng coù theå giaûi thích thoaû ñaùng. Chìa khoaù ñeå traùnh phaûn öùng laø taïo ñieàu kieän cho khaùch haøng bieát hoï seõ nhaän ñöôïc gì töø khoaûn tieàn maø hoï boû ra.

Bart McConley, giaùm ñoác phuï traùch baùn haøng cuûa taäp ñoaøn lôùn laø Warnock Automotive, Myõ, cho raèng: “Neáu ai ñoù khoâng bieát veà phaûn öùng giaù vaø ñaøm phaùn, ñoù laø ngöôøi ñang ñieàu haønh moät cöûa haøng baùn xe hôi thaønh coâng. Caùch xöû lyù veà phaûn öùng giaù cuûa anh ta laø gì? Taát caû laø vaán ñeà nhaän thöùc”- anh noùi. “Nhieàu ngöôøi baùn xe hôi ñaõ haï giaù ngay taïi ñieåm baùn xe, thaäm chí tröôùc khi khaùch haøng böôùc vaøo xe.

Luùc ñoù, khaùch haøng seõ boû qua ñieàu gì ñeå nghó veà nhöõng giaù trò maø hoï nhaän ñöôïc?”

Quan ñieåm cuûa McConley raát ñuùng.

Döôùi ñaây laø 4 ñieàu chuùng toâi hoïc ñöôïc töø söï phaûn öùng cuûa khaùch haøng veà

26

baïn coù ñieàu gì ñoù chöa hôïp lyù. Haõy Tuy nhieân, söï linh ñoäng veà giaù neân xaùc ñònh ñuùng giaù trò cuûa saûn phaåm döïa vaøo moái quan heä daøi haïn vaø coù vaø trung thaønh vôùi noù. Baïn chæ coù lôïi cho caû hai beân. theå laøm ñöôïc ñieàu ñoù neáu coù thoâng 4. Töï tin tin hoã trôï caàn thieát ñoái vôùi giaù cuûa Coù theå khaùch haøng cuûa baïn seõ hoûi: “Neáu toâi phaûi traû cho baïn nhieàu hôn so vôùi caùc haõng khaùc ñeå mua saûn phaåm cuûa baïn, vaäy thì toâi seõ nhaän ñöôïc gì töø khoaûn cheânh leäch naøy?”. Ñieàu then choát ôû ñaây laø baïn caàn chæ baïn. Baïn phaûi luoân coù ít nhaát 3 lyù do ra ñöôïc giaù trò vöôït troäi cuûa saûn phaåm, chính laøm cho saûn phaåm cuûa baïn trôû nhöõng öu ñieåm maø ñoái thuû khoâng coù. thaønh duy nhaát ñeå phaân bieät baïn vôùi Haõy thuyeát phuïc sao cho khaùch haøng ñoái thuû vaø laøm cho saûn phaåm cuûa baïn tin töôûng baïn, laøm cho hoï caûm thaáy theâm giaù trò. Muïc ñích cuûa baïn laø giuùp thoaûi maùi hôn khi giao dòch hay coäng khaùch haøng hieåu ñöôïc giaù trò thaät cuûa taùc vôùi baïn.

Söï quaû quyeát cuûa baïn chính laø coâng nhöõng gì maø baïn baùn cho hoï.

2. Caån thaän vôùi vieäc giaûm giaù cuï quan troïng nhaát maø baïn coù ñeå giaûi Baïn chôù neân tieác nhöõng khaùch haøng toaû nhöõng thaéc maéc hay phaûn öùng veà khoâng thaáy ñöôïc giaù trò cuûa baïn, thaäm giaù, cuõng nhö taïi thôøi ñieåm caàn ñaøm chí haõy traùnh xa hoï neáu coù theå. Neáu phaùn veà giaù. Neáu baïn coù ñuû tính quyeát baïn chæ coù moät khaùch haøng tieàm naêng, ñoaùn ñeå vöôït qua noãi lo sôï laøm maát baïn seõ muoán laøm moïi vieäc ñeå baùn khaùch haøng, baïn coù theå giuùp coâng ty ñöôïc haøng cho hoï, duø coù phaûi giaûm ñöông ñaàu vôùi baát cöù phaûn öùng veà giaù giaù bao nhieâu chaêng nöõa. Nhöng khi naøo. Baïn haõy tin chuùng toâi, tính töï tin baïn ñaõ coù nhieàu khaùch haøng tieàm luoân daãn tôùi thaønh coâng, ñaëc bieät ôû naêng hôn, baïn seõ thaáy raèng neáu khoâng nhöõng nôi giaù caû ñöôïc quan taâm.

Nhöõng thuyeát khaùch Trung baùn ñöôïc cho ngöôøi naøy thì baùn cho Quoác nhieàu “keá saùch” ngöôøi khaùc. Coøn neáu baïn lieân tuïc haï Doanh nhaân Trung Quoác coù raát giaù, khaùch haøng tieàm naêng seõ nhanh choùng nhaän ra laø baïn ñang ñaùnh giaù nhieàu “keá saùch” trong thöông thuyeát, thaáp khoâng chæ saûn phaåm cuûa baïn maø coù leõ tieáp thu töø caùc thuyeát khaùch trong lòch söû. coøn caû chính coâng ty baïn nöõa.

Boái caûnh lòch söû 3. Bieát khi naøo caàn thöông löôïng Lòch söû Trung Quoác chaéc haún khoâng Ví duï baïn ñang chuaån bò giôùi thieäu moät saûn phaåm môùi, thì yeáu toá giaù thaáp xa laï ñoái vôùi ngöôøi Vieät. Moät caùch coù theå giuùp saûn phaåm xaâm nhaäp thò toång quaùt, Trung Quoác ñöôïc cai trò tröôøng vôùi cô may thaønh coâng cao qua caùc trieàu ñaïi khaùc nhau, xöa nhaát hôn, ñoàng thôøi giuùp cho thaønh coâng coøn ghi nhaän ñöôïc laø nhaø Haï toàn taïi

Taäp quaùn trong nhaän thöùc: Doanh nhaân Trung Quoác, noùi chung, raát thaän troïng vôùi nhöõng thoâng tin ñeán töø beân ngoaøi, caùc thoâng tin ñoù bao giôø cuõng ñöôïc ñoái chieáu, so saùnh vôùi nhöõng kinh nghieäm cuûa hoï. Ñieàu quan troïng khi thöông löôïng: Hai vieäc doanh nhaân Trung Quoác raát quan taâm khi thöông löôïng: tröôùc heát laø vieäc naøy hieän coù phuø hôïp vôùi ñöôøng loái cuûa (nhaø nöôùc) Trung Quoác khoâng; keá ñoù laø, tröïc caûm vaø kinh nghieäm rieâng cuûa hoï coù caûm thaáy oån chöa.

Caùc döõ kieän, soá lieäu, nghieân cöùu khoa hoïc... cuõng ñöôïc chuù yù neáu noù khoâng ngöôïc laïi vôùi hai ñieàu kieän tieân quyeát treân.

Hoï quyeát ñònh trong hoaøn caûnh naøo?

Doanh nhaân ôû khu vöïc quoác doanh duø quyeát ñònh thöôøng leä thuoäc vaøo nhieàu caáp chuû quaûn, nhöng caù nhaân cuõng coù aûnh höôûng trong thaåm quyeàn cho pheùp. ÔÛ khu vöïc tö doanh, duø töï quyeát hôn, nhöng quyeát ñònh cuõng mang tính taäp theå. Tính taäp theå khaù chaët cheõ trong tieán trình ñi tìm moät quyeát ñònh chung cuoäc trong laøm aên ôû Trung Quoác. Ñieàu taïo ra söï yeân taâm: Gia ñình, tröôøng hoïc, nôi laøm vieäc vaø coäng ñoàng cö nguï laø caáu truùc caên baûn taïo söï yeân taâm cho ngöôøi Trung Quoác. Ñaït ñöôïc söï haøi hoøa giöõa moïi ngöôøi laø ñieàu xaõ hoäi Trung Hoa phaán ñaáu.

Caùc lôøi khuyeân thöïc tieãn khi thöông löôïng

- Thôøi gian thuaän lôïi nhaát ñeå ñeán Trung Quoác baøn baïc coâng vieäc laøm aên laø töø thaùng 4 ñeán thaùng 6, vaø töø thaùng 9 ñeán thaùng 10. Ñöøng ñeán vaøo dòp Teát Nguyeân Ñaùn (caùc hoaït ñoäng ôû Trung Quoác ngöng treä nhieàu tuaàn vaøo dòp naøy).

- Haõy chuaån bò tö theá ñeå ñöôïc giôùi thieäu ñi gaëp heát caáp naøy ñeán caáp noï khi thaêm vieáng thöông löôïng laøm aên taïi ñaây.

- Doanh nhaân Trung Quoác coù raát

nhieàu “keá saùch” trong thöông thuyeát (coù leõ thu nhaän töø caùc thuyeát khaùch trong lòch söû) cho neân hoï thöôøng keùo daøi caùc cuoäc thöông löôïng ñeå ñaït ñöôïc nhieàu öu theá hôn nöõa. Nhieàu khi hoï yeâu caàu taùi thöông löôïng saùt ngay ngaøy baïn chuaån bò bay veà...

- Ñöøng bao giôø noùi quaù veà khaû naêng thaät cuûa mình, vì vaên hoùa Trung Hoa xem khieâm cung laø moät loaïi ñöùc haïnh.

- Doanh nhaân Trung Quoác hieän vaãn coøn giöõ thoùi quen xem ngaøy laønh thaùng toát tröôùc khi ra quyeát ñònh hay kyù keát, neân ñöøng ngaïc nhieân neáu nhö moïi vieäc duø ñaõ saép xeáp xong nhöng vieäc kyù laïi ñöôïc dôøi qua moät ngaøy khaùc.

- Caån thaän vôùi heä thoáng ño löôøng.

Duø hieän ñaõ phoå bieán caùc ñôn vò ño löôøng quoác teá nhöng trong moät soá

maët haøng truyeàn thoáng hoaëc do thoùi quen hoï vaãn nghó vaø tính theo ñôn vò ño löôøng truyeàn thoáng nhö: laïng, caân, boä...

- Nhôù duøng danh thieáp coù in chöõ Hoa treân maët kia. Tieáng Anh chæ phoå bieán chöøng möïc ôû Trung Quoác. Maët chöõ Hoa neáu in baèng möïc coù nhuõ vaøng laø toát nhaát.

- Caàn bieát ít nhieàu lòch söû vaø vaên hoùa Trung Hoa khi ñeán ñaây laøm aên.

Ngöôøi Trung Hoa raát thích nhöõng ngöôøi khaùch yeâu meán lòch söû vaø vaên hoùa ñaát nöôùc hoï.

- Caàn kieân nhaãn, vieäc treã naõi ôû ñaây laø thöôøng xuyeân, phaûi giaáu caùc bieåu loä tình caûm, ñöøng thuùc hoái quaù veà thôøi haïn cuoái cuøng maø coâng vieäc phaûi döùt ñieåm.

- Khi ñöôïc môøi tieäc, nhôù aên raát ít caùc moùn doïn leân ñaàu tieân, bôûi moät böõa aên coù theå coù ñeán hai chuïc moùn.

- Khi chæ moät vaät gì hoaëc giôùi thieäu moät ai ñoù, haõy xoøe caû baøn tay höôùng veà ngöôøi hay vaät ñoù, ñöøng chæ baèng moät ngoùn tay.

- Khi keát thuùc cuoäc hoïp, haõy chaøo vaø ra veà tröôùc

doõi caùc chính trò gia raát kyõ, keå caû caùc chính trò gia treû tuoåi coù veû moät maàm saùng choùi mai sau.

Tieàn ñoùng goùp cuûa phe lobby cho caùc cuoäc vaän ñoäng tranh cöû raát laø maïnh (ñoäng töø chia theo thì töông lai), vaø nhieàu thöôïng nghò só caûm thaáy söï nghieäp chính trò cuûa hoï tuøy thuoäc vaøo ñaùm lobby hôn laø cöû tri. Theo taøi lieäu baùo chí, caùc chính quyeàn ngoaïi bang cöû ñaïi söù hoï naèm ôû Washington laø chæ cho coù leä maø thoâi. Nhöõng coâng ty khuyeán caàu môùi thöïc söï laøm ñöôïc vieäc hôn laø ngoaïi giao ñoaøn.

Truyeàn thoáng lobby ôû Washington baét ñaàu thôøi xa xöa baèng nhoùm ngöôøi AÙi Nhó Lan. Maáy möôi naêm nay ngöôøi Jo-Thaùi naém phaàn chuû choát. Tieáp ñoù laø Taiwan. Baây giôø thì ñeán löôït Trung Quoác, vaø AÁn Ñoä. Ñaëc bieät theá AÁn Ñoä khaù maïnh, bôûi hoï thaïo tieáng Anh nhaát ôû AÙ Chaâu vaø ngöôøi Myõ goác AÁn coù nhieàu cô sôû thöông maïi taïi thung luõng Silicon.

Nhö treân ñaõ vieát, tham nhuõng dính nhieàu ñeán haønh phaùp hôn laø laäp phaùp.

Vaø khi hai thöù ñoù quyeän vaøo nhau nhö ôû UÙc, seõ raát nguy hieåm neáu kyõ ngheä lobby ñöôïc phaùt trieån nhö ôû Myõ.

Chuyeän tham nhuõng taäp trung ôû haønh phaùp coù theå ñöôïc keå laïi qua nhöõng vuï tham nhuõng taïi New Jersey qua baøi baùo cuûa giaùo sö Myõ Adam Graycar ñaêng treân tôø nhaät baùo Sydney Morning Herald vaøo ngaøy 27 thaùng 7 vöøa qua. Trong ñoù coù moät oâng thò tröôûng Newark teân Hugh Addonizio bò 63 toá traïng, vaø ngoài khaùm 10 naêm. Ñaëc bieät laø tröôùc khi oâng laøm thò tröôûng, oâng ñaõ töøng laø ñaïi bieåu quoác hoäi ôû Washington, vaø ñaõ noùi raèng laøm ñaïi bieåu ôû Washington khoâng coù tieàn.

Laøm thò tröôûng ôû moät tieåu bang noåi tieáng tham nhuõng coù leõ söôùng hôn?

Bang New Jersey coù leõ laø moät bang tham nhuõng heát thuoác chöõa. Chæ töø naêm 2001 ñeán nay, bang ñaõ coù hôn 130 nhaân vieân nhaän toäi, hay bò caùo buoäc tham nhuõng. Noåi tieáng nhaát gaàn ñaây laø oâng thò tröôûng Hoboken, Peter Cammarano chæ laøm thò tröôûng môùi coù 23 ngaøy, ñaõ bò FBI toá laø ñaõ nhaän 3 ñôït hoái loä toång coäng ñeán $25000.

Trong saïch thaät ra khoâng phaûi laø chuyeän deã. ÔÛ ñaâu cuõng vaäy.

Phaïm Laâm “Thöa meï! Moïi vieäc ñang dieãn ra toát ñeïp con ñaõ gaëp moät anh tuyeät vôøi nhaát. Con ñaõ heïn ñi chôi vôùi anh aáy 8 baän roài vaø ñaõ maëc caû 8 chieác aùo ñaàm maø con coù. Giôø thì con caàn theâm moät chieác aùo nöõa ñeå cho buoåi heïn saép tôùi. Meï coù cho con 25 ñoâ ñeå con mua moät chieác aùo môùi khoâng?”

Baø meï traû lôøi: Ñaâu caàn phaûi mua aùo. Haõy tìm moät baïn trai môùi vaø laøm laïi töø ñaàu.

27

maø moät trong nhöõng nguyeân nhaân laø thoùi tham lam vaø ích kyû cuûa nhöõng ngöôøi laøm trong lónh vöïc taøi chính vaø ngaân haøng. Ñoù laø lôøi theà ñaïo ñöùc laàn ñaàu tieân CNN cho bieát thaät ra lôøi theà daïng ñöôïc haøng traêm thaïc só quaûn trò kinh naøy ñaõ coù töø naêm 1908, khi khoùa MBA doanh (MBA) cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc ñaàu tieân ñöôïc daïy ôû Harvard.

Kinh doanh Harvard (Myõ) tuyeân boá trong leã toát nghieäp naêm nay.

Doanh nhaân toát trong thôøi ñaïi naøy khoâng chæ laøm giaøu cho baûn thaân maø coâng vieäc ñoù phaûi coù ích cho coäng ñoàng nôi doanh nghieäp mình laøm aên. Doanh nhaân toát phaûi sôû höõu caùc giaù trò laø tính chính tröïc, söï saùng taïo, khaùt voïng vöôn xa, taâm huyeát vaø söï toân troïng coäng ñoàng vaø moâi tröôøng. Vì theá, lôøi theà Hippocrates daønh cho nhöõng ngöôøi laøm ngheà chöõa beänh cöùu ngöôøi nay khoâng chæ giôùi haïn trong ngaønh y.

Caâu noùi: “Toâi seõ khoâng laøm haïi ai” maø nhöõng löông y aùo traéng thöôøng noùi nay ñaõ ñöôïc caùc doanh nhaân Nhöng töông lai ghi nhôù. coù leõ lôøi theà ñoù ñaõ bò boû queân Peter Escher, 29 tuoåi, tuaàn qua trong theá giôùi maø nhöõng sinh vieân ñaõ toát nghieäp khoùa MBA ôû Ñaïi hoïc toát nghieäp cuûa tröôøng Harvard quan Harvard. Töøng laøm vieäc cho toå chöùc taâm hôn tôùi lôïi nhuaän ngaøy caøng cao phi chính phuû ôû Kenya vaø moät coâng vaø nhöõng khoaûn tieàn thöôûng keách suø. ty chöùng khoaùn taïi Myõ, Peter muoán Nay Peter Escher khaúng ñònh khuûng cuøng caùc baïn hoïc khi ra tröôøng seõ hoaûng kinh teá ñaõ ñöa vaán ñeà ñaïo ñöùc giöõ ñöôïc ñaïo ñöùc trong kinh doanh. kinh doanh trôû thaønh chuû ñeà noùng Ñoïc lôøi theà laø moät caùch ñeå giöõ ñaïo boûng cho caùc thaïc só hieän taïi veà söï ñöùc ñoù trong boái caûnh theá giôùi ñang beàn vöõng trong kinh doanh. höùng chòu cuoäc khuûng hoaûng taøi chính Jeremy Moon, Giaùm ñoác Trung taâm

Nghi leãtuyeân theä thôøi... tieàn söû

28

Quoác teá veà traùch nhieäm xaõ hoäi cuûa doanh nghieäp taïi Ñaïi hoïc Kinh doanh Nottingham (Anh), noùi caùc thaïc só kinh doanh coù xu höôùng quan taâm tôùi traùch nhieäm xaõ hoäi cuûa doanh nghieäp, vôùi 45% sinh vieân taïi tröôøng naøy ñaêng kyù hoïc ít nhaát moät hoïc phaàn lieân quan ñeán lónh vöïc treân.

Trong phaàn traùch nhieäm xaõ hoäi cuûa doanh nghieäp, ngöôøi ta thaáy coù vieäc töï nguyeän töø boû nhöõng hoaït ñoäng gaây haïi cho coäng ñoàng, cho duø nhöõng hoaït ñoäng naøy laø hôïp phaùp.

Giôø ñaây ba giaù trò tieâu chuaån ñaùnh giaù söï thaønh coâng cuûa moät doanh nghieäp theo thöù töï öu tieân laø con ngöôøi, haønh tinh, lôïi nhuaän.

Duø oâng Moon khoâng tin vaøo chuyeän sinh vieân coù theå thay ñoåi saâu saéc veà ñaïo ñöùc kinh doanh nhöng thöøa nhaän sinh vieân ñang thay ñoåi veà caùch nhìn lieân quan tôùi giaù trò beàn vöõng trong kinh doanh. Tuy vaäy, tuyeân theä ñeå thaønh ngöôøi toát thì coù leõ hôi ngaây thô trong thôøi buoåi “caét coå” naøy. Theo oâng, caùc tröôøng daïy kinh doanh phaûi cung caáp caùc khoùa hoïc ñeå naâng cao nhaän thöùc cuûa sinh vieân veà lónh vöïc naøy. Ñeå giöõ mình ñi ñuùng con ñöôøng, nhöõng thaïc só ñoïc lôøi theà cuõng giöõ moät taám theû nhaéc nhôû höõu hình veà lôøi theà cuûa hoï. Nhöng sôï laø theá vaãn chöa ñuû, hoï coøn coù website “MBA Oath - Lôøi theà MBA” (http://mbaoath.org/) ñeå taïo maïng löôùi giuùp coäng ñoàng nhöõng ngöôøi ñaõ tuyeân theä thaûo luaän caùc vaán ñeà gaëp phaûi trong thöïc teá ñeå vaãn giöõ mình laø doanh nhaân ñaùng tin caäy. Ñeán nay, trang web lôøi theà treân maïng ñaõ coù gaàn 1.000 chöõ kyù töø caùc cöïu hoïc sinh cuûa Harvard vaø sinh vieân quaûn trò kinh doanh töø caùc tröôøng kinh doanh khaùc. Theo thaïc só Escher, veà laâu daøi “theà coù ñaïo ñöùc” cuõng phuø hôïp vôùi muïc tieâu taïo ra lôïi nhuaän cho doanh nghieäp. “Ñoái xöû vôùi con ngöôøi thaät toát vaø nghó veà töông lai laâu daøi seõ taïo ra lôïi nhuaän trong kinh doanh”, Escher tin töôûng

29

C

haøng trieäu phuù tuoåi 30 vaø dòch vuï “se duyeân tröïc tuyeán” “Möôøi giôø moãi ngaøy, möôøi trieäu USD moãi naêm” laø töïa baøi baùo vieát veà thaønh coâng Markus Frind treân tôø The New York Times (13/1/2008). Nay ôû tuoåi 30, Frind thöïc ra chæ daønh chöa ñeán moät giôø laøm vieäc moãi ngaøy cho PlentyOfFish dòch vuï “se duyeân tröïc tuyeán” haøng ñaàu theá giôùi do anh saùng laäp.

Khoaûng 10 giôø saùng, Marcus Frind rôøi khoûi caên hoä cuûa anh, ñi boä ñeán truï sôû coâng ty PlentyOfFish (POF), treân taàng 26 cuûa moät cao oác ôû khu trung taâm Vancouver (Canada). Vieäc daïo böôùc treân ñöôøng phoá ñeå ñeán nôi laøm vieäc cho Frind chuùt caûm giaùc môùi laï vì suoát naêm naêm qua, chuyeän “ñi laøm” cuûa anh chæ ñôn giaûn laø di chuyeån töø phoøng nguû ra... phoøng khaùch. Frind böôùc vaøo vaên phoøng troáng traûi, coøn thôm muøi sôn môùi. Anh ñaõ töï thuyeát phuïc mình phaûi thueâ truï sôû haún hoi ñeå chuaån bò cho söï phaùt trieån cuûa

coâng ty.

Vôùi haøng chuïc ngaøn ngöôøi duøng môùi moãi ngaøy vaø haøng tæ löôït truy caäp moãi naêm cuûa POF, leõ ra phaûi coù haøng traêm maùy chuû, haøng traêm nhaân vieân. POF vaãn hoaït ñoäng thoâng suoát vôùi taùm maùy chuû vaø ba nhaân vieân.

Do vaäy, Frind vaãn chöa coù yù ñònh cuï theå naøo veà vieäc mua theâm maùy, thueâ theâm ngöôøi. Caùc nhaân vieân cuûa Frind coù nhieäm vuï theo doõi hoaït ñoäng cuûa ngöôøi duøng, xoùa ñi nhöõng aûnh khoûa thaân, nhöõng thoâng ñieäp quaáy roái ñöôïc göûi ñeán maùy chuû POF. Trong vieäc kieåm duyeät thoâng tin coøn coù söï tham gia (töø xa) cuûa haøng traêm ngöôøi duøng tình nguyeän. Coù theå ñoù laø nhöõng ngöôøi duøng muoán ñeàn ñaùp cho POF vì haïnh phuùc maø hoï tìm ñöôïc, hoaëc ñôn giaûn laø nhöõng ngöôøi thích xem aûnh cuûa ngöôøi khaùc.

Frind ngoài vaøo gheá, nhìn vaøo maøn hình ñeå theo doõi hoaït ñoäng cuûa POF, xem xeùt soá lieäu thoáng keâ. Anh vaãn töï giaûi quyeát moïi vaán ñeà kyõ thuaät.

Neáu moïi vieäc ñeàu bình thöôøng, Frind ñoùng cöûa soå trình duyeät chæ sau möôøi laêm phuùt. “Coâng vieäc haøng ngaøy” cuûa anh keát thuùc. “Coã maùy in tieàn” cuûa Frind cöù tieáp tuïc chaïy, hoaøn toaøn töï ñoäng. Frind daønh phaàn thôøi gian coøn laïi trong ngaøy cho troø chôi Risk, Age of Empires hoaëc Command & Conquer. Anh cuõng thöôøng ñi tröôït tuyeát hoaëc chôi thuyeàn buoàm cuøng baïn gaùi.

Cuoäc soáng eâm aû cuûa Frind chaúng khaùc chi ñoaïn cuoái traøn ñaày haïnh phuùc cuûa moät caâu chuyeän coå tích. Trong caâu chuyeän ñoù, nhaân vaät chính laø moät chaøng trai khoâng coù gì noåi baät, khoâng toát nghieäp ñaïi hoïc danh tieáng naøo.

Chaøng khoâng heà coù “taàm nhìn chieán löôïc” keå caû khi khôûi nghieäp, cuõng khoâng traûi qua

30

nhöõng cuoäc phieâu löu ly kyø tröôùc khi ñaït ñeán thaønh coâng. Chaøng trai aáy - Markus Frind - vaãn luoân laø ngöôøi noùi naêng nhoû nheï, hôi chaäm chaïp, khoâng kheùo giao tieáp, döôøng nhö chæ toû ra töï tin khi ngoài tröôùc maøn hình maùy tính.

Annie Kanciar - nhaân vieân thieát keá web laøm vieäc cho Frind, cuõng laø baïn gaùi cuûa anh - nhaän xeùt veà Frind: “Anh aáy khoâng bao giôø lôùn tieáng, khoâng thích tranh luaän. Nhöõng luùc ñi chôi, anh aáy thöôøng im laëng quan saùt moïi ngöôøi. Döôøng nhö anh aáy luoân muoán hieåu bieát hôn veà con ngöôøi vaø vaän duïng hieåu bieát aáy trong kinh doanh”.

Frind xuaát thaân töø moät gia ñình noâng daân ngöôøi Ñöùc. Boá meï Frind di cö ñeán vuøng ñoàng queâ laïnh leõo, bieät laäp, thuoäc haït British Columbia (Canada) khi Frind leân boán vaø laäp trang traïi ôû ñoù töø khi chöa coù ñieän, nöôùc, ñieän thoaïi. Ngöôøi haøng xoùm gaàn nhaát cuûa gia ñình Frind ôû caùch xa treân moät daëm neân Frind haàu nhö khoâng coù baïn suoát thôøi thô aáu. Frind noùi ñöôïc tieáng Anh nhôø theo hoïc ôû thò traán Hudson s Hope, nôi chæ coù vaøi traêm cö daân.

Naêm 1999, sau khi toát nghieäp baäc cao ñaúng hai naêm (ngaønh coâng ngheä thoâng tin), Frind ñi laøm cho moät coâng ty nhoû chuyeân xaây döïng cöûa haøng treân maïng. Ñoù cuõng laø thôøi ñieåm “neàn kinh teá Internet” chuyeån qua giai ñoaïn thoaùi traøo. Trong hai naêm ñaàu, Frind thöôøng xuyeân chuyeån choã laøm do caùc coâng ty lieân tuïc “saäp tieäm”.

Frind keå laïi: “Cöù moãi saùu thaùng, toâi laïi chuyeån qua choã môùi. Thoâng thöôøng, luùc ñaàu coâng ty coù khoaûng 30 nhaân vieân nhöng naêm thaùng sau chæ coøn laïi ba nhaân vieân. Thaät laø nghieät ngaõ!”. Vôùi Frind, moãi laàn nhaän coâng vieäc môùi laø moãi laàn chòu aùp löïc naëng neà. Anh luoân phaûi “thöøa keá” nhöõng chöông trình do ngöôøi khaùc ñeå laïi, nhöõng chöông trình ñöôïc vieát theo caùch bí hieåm coá yù, nhaèm baûo veä choã laøm, “phoøng choáng” ngöôøi thay theá.

“Toâi thöôøng phaûi maát ñeán boán, naêm giôø chæ ñeå vieát chuù giaûi cho nhöõng ñoaïn maõ, coâng vieäc maø leõ ra chæ maát chöøng hai phuùt”.

Sau thôøi gian thaát nghieäp gaàn nhö suoát naêm 2002, Frind laïi tìm ñöôïc vieäc laøm. Thaáp thoûm tröôùc nguy cô maát vieäc laàn nöõa, Frind quyeát ñònh töï trang bò kieán thöùc môùi, chuaån bò cho töông lai. Chæ trong vaøi tuaàn, anh naém vöõng ASP.NET - coâng ngheä laäp trình web môùi cuûa Microsoft. Ñoù cuõng laø thôøi gian Frind baét ñaàu caûm thaáy coâ ñôn, muoán tìm moät ngöôøi baïn gaùi. Khoâng coù thì giôø ñeán nhöõng choán ñoâng ngöôøi, cuõng raát ngaïi chuyeän laân la laøm quen vôùi caùc coâ gaùi, Frind choïn giaûi phaùp thuaän tieän nhaát: nhöõng website “tìm

baïn boán phöông”. Vaøo luùc ñoù, coù khaù nhieàu website nhö vaäy nhöng taát caû ñeàu thu phí ñoái vôùi ngöôøi caàn ñaêng “lôøi rao”. Ñoái vôùi Frind, thaät phi lyù khi phaûi traû tieàn cho loaïi ñòch vuï quaù söùc ñôn giaûn, “ai cuõng laøm ñöôïc”. Laø ngöôøi laäp trình, anh nghó mình coù theå taïo ra dòch vuï toát hôn nhieàu.

Sau moãi ngaøy laøm vieäc, Frind daønh

nhaän bieát “thò hieáu” cuûa ngöôøi duøng, chöù khoâng baùm vaøo nhöõng gì hoï moâ taû. Frind nhaän xeùt: “Neáu moät ngöôøi vieát raèng hoï muoán tìm ngöôøi yeâu toùc vaøng nhöng laïi thöôøng xuyeân xem aûnh cuûa nhöõng ngöôøi toùc saäm, POF seõ giôùi thieäu vôùi hoï nhöõng ngöôøi toùc saäm. Ngöôøi duøng thöôøng noùi khoâng ñuùng veà yeâu caàu cuûa hoï. Hoï coù theå

chi phí tieáp thò doài daøo, cuõng muoán coù lieân keát quaûng caùo ôû POF. Tieàn chaûy vaøo tuùi Frind nhanh ñeán möùc khoù tin. Baát chaáp nhieàu tôø baùo lôùn vieát veà thaønh coâng cuûa Frind, khoâng ít ngöôøi vaãn cho ñoù laø “caâu chuyeän bòa thoâ thieån”.

Veà phaàn Frind, anh khoâng coøn vui möøng veà con soá cuï theå cuûa moãi khoaûn tieàn nhaän ñöôïc maø chæ haøo höùng khi khoaûn tieàn sau nhieàu hôn khoaûn tieàn tröôùc! “Toâi caûm thaáy mình nhö ñang chôi video game. Luoân luoân coù möùc chôi cao hôn!”. Moät tham voïng voâ cuøng beàn bæ aån sau veû ngoaøi traàm laëng.

Ai thaéng ai?

vaøi giôø buoåi toái ñeå vaän duïng kieán thöùc laäp trình ASP.NET cho döï aùn rieâng cuûa anh: moät website “se duyeân” phuïc vuï nhöõng ngöôøi coâ ñôn. Trong hai tuaàn, website cuûa Frind ñaõ xong “phaàn thoâ”, ñöôïc ñaët teân laø POF. Frind duøng chính maùy tính cuûa anh ôû nhaø laøm maùy chuû. Ñeå coù theå cung öùng dòch vuï mieãn phí, Frind nghó ñeán nguoàn thu töø quaûng caùo. “Nguoàn thu töø quaûng caùo”, ñoù môùi chæ laø ñieàu maø Frind bieát veà nguyeân taéc. Anh khoâng quen bieát ai trong ngheà quaûng caùo ñeå nhôø tö vaán hoaëc moâi giôùi. Frind tìm ñeán nhöõng dieãn ñaøn treân web ñeå ñaët caâu hoûi nhöng voâ hieäu. Ñuùng luùc aáy, Google ñöa ra boä coâng cuï mieãn phí AdSense, daønh cho nhöõng ngöôøi laøm website muoán hieån thò thoâng tin quaûng caùo “theo ngöõ caûnh” töø Google.

Khoâng caàn boä phaän chuyeân nghieäp phuï traùch vieäc moâi giôùi, tieáp nhaän quaûng caùo nhö ôû caùc website lôùn vôùi nguoàn ñaàu tö nhieàu trieäu USD, Frind vaãn deã daøng ñöa quaûng caùo leân website cuûa mình. Ñoái vôùi nhieàu ngöôøi, AdSense chæ laø coâng cuï quaûng caùo nghieäp dö, may ra chæ giuùp nhöõng blogger buø ñaép chi phí. Quaû thöïc, khoaûn tieàn ñaàu tieân maø Frind nhaän töø Google chæ coù 5 USD! Frind laëng leõ caûi tieán POF ôû chöùc naêng maø anh cho laø quan troïng nhaát: tìm kieám “ngöôøi trong moäng” phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa ngöôøi duøng, caøng nhanh caøng toát. POF coù khaû naêng

töôûng töôïng ra nhöõng tieâu chí nhöng tieàm thöùc cuûa hoï laïi höôùng veà phía ngöôïc laïi”.

Frind cuõng khoâng nghe theo nhöõng goùp yù cuûa ngöôøi duøng. Moät soá ngöôøi muoán POF coù theâm “phoøng troø chuyeän” (chatroom) hoaëc chöùc naêng hieån thò video trong trang “tieåu söû”.

Frind cho ñoù chæ laø yù kieán xuaát phaùt töø goùc nhìn haïn heïp, khoâng ñaùng löu taâm. POF daàn daàn coù nhieàu ngöôøi duøng haàu nhö chæ nhôø vaøo söï truyeàn khaåu (ngöôøi naøy “maùch” ngöôøi khaùc).

Duø vaäy, Frind cuõng raát quan taâm ñeán vieäc toái öu hoùa POF ñeå ñaït thöù haïng cao ñoái vôùi guoàng maùy tìm kieám cuûa Google, nhaèm chieám ñöôïc nhöõng vò trí toát trong trang keát quaû tìm kieám.

Khi nhaän ñöôïc ngaân phieáu 1100 USD töø Google, Frind sung söôùng döï ñònh: khi naøo nhaän ñöôïc soá tieàn gaáp boán laàn nhö vaäy, anh coù theå nghæ vieäc, thoaùt khoûi söï cöïc nhoïc vaø nhaøm chaùn ñeå laäp coâng ty rieâng. Vaø ñieàu ñoù ñaõ trôû thaønh söï thöïc. Töï mình döïng neân moät coâng ty voán laø vieäc “khôûi ñaàu nan” nhöng trong thôøi gian ñoù, Frind chæ laøm vieäc khoaûng 20 giôø moãi tuaàn.

Trong naêm 2006, khi coâng ty POF vaãn chæ coù moät mình Frind, anh thu ñöôïc 10.000 USD moãi ngaøy töø Google AdSense! Do soá ngöôøi duøng POF taêng nhanh, khoâng chæ nhöõng coâng ty quaûng caùo tìm ñeán Frind, maø caû nhöõng dòch vuï “se duyeân” côõ lôùn, coù

Moät luaät sö noåi tieáng ñi saên vòt trôøi ôû ngoaïi oâ thaønh phoá. OÂng ta baén ñöôïc moät con vòt nhöng noù laïi rôi vaøo moät noâng traïi. Luaät sö treøo qua haøng raøo vaøo beân trong noâng traïi, moät noâng daân treân chieác xe maùy caøy chaën laïi oâng laïi: - OÂng vaøo ñaây laøm gì?

- Toâi ñaõ baén ñöôïc moät con vòt, noù rôi vaøo ñaây vaø toâi ñeán ñeå laáy laïi noù.

- Nhöng ñaây laø ñaát cuûa toâi, vaø oâng khoâng theå laøm nhö vaäy ñöôïc.

- Toâi laø luaät sö gioûi nhaát thaønh phoá ñaáy, neáu oâng khoâng ñeå toâi laáy con vòt toâi seõ ñöa oâng ra toøa.

- Hình nhö oâng khoâng bieát luaät leä ôû ñaây, chuùng toâi giaûi quyeát nhöõng maâu thuaãn nhoû baèng moät troø chôi, Ngöôøi noâng daân cöôøi roài noùi.

- Noù nhö theá naøo - Vieân luaät sö hoûi.

- Laø nhö vaày, tröôùc tieân toâi seõ ñaù oâng ba caùi vaø sau ñoù oâng ñaù laïi toâi cuõng ba caùi, cöù nhö vaäy cho tôùi khi moät ngöôøi khoâng coøn chòu noåi nöõa.

Vieân luaät sö nghó thaàm vaø quyeát ñònh chôi troø ñoù, oâng ta nghó raèng coù theå deã daøng haï guïc ngöôøi noâng daân giaø kia. Ngöôøi noâng daân tieán tôùi gaàn luaät sö, ñaù cho oâng ta ba caùi trôøi giaùng boå nhaøo. Vieân luaät sö ñaày caêm hôøn, loaïng choaïng ñöùng daäy noùi: - Vaø baây giôø laõo giaø kia, tôùi löôït ta roài.

- Khoâng, toâi xin chòu thua roài.

OÂng laáy cöù con vòt maø ñi ñi - Ngöôøi noâng daân mæm cöôøi noùi.

ooOoo

Hai coâ gaùi noùi chuyeän vôùi nhau: - Chuyeän caäu vaø anh chaøng môùi quen tôùi ñaâu roài?

- Chia tay roài!

- Sao vaäy, tôù thaáy toái hoâm qua hai ngöôøi coøn ñi xem phim maø.

- Toái ñoù, trong raïp ñieän cuùp maø chaân tay anh ta cöù ...

- Saøm sôõ vôùi caäu aø !

- Ñöôïc nhö vaäy thì coøn khaù. Ñaèng naøy anh ta cöù sôø soaïng sôï maát ñoâi deùp

31

phaûi cuoán trong baùnh traùng mieàn Trung, baùnh traùng trong nhöng vöøa meàm khoâng quaù cöùng. AÊn baùnh xeøo mieàn Trung ñeå giaûm bôùt vò beùo phaûi duøng vôùi caûi xanh coù vò ñaêng ñaéng, kheá chua, chuoái xanh coù vò chaùt, rau daáp caù coù vònh tanh vaø nöôùc maém chua ngoït neâm ôùt thaät cay. Taát caû taïo neân moät muøi vò ñaày ñuû cuûa daûi ñaát mieàn Trung voán kham khoå. Giaù caû thì quaù bình daân 1000-1200ñ moät caùi. Moät mieáng baùnh xeøo mieàn trung nho nhoû phaûi coù maøu vaøng töôi cuûa loøng ñoû tröùng ñöôïc ñaùng boâng leân, baùnh vöøa chín tôùi baéc xuoáng mang ra duøng ngay. Caén vaøo moät mieáng baùnh gioøn tan trong mieäng, caûm nhaän heát ñöôïc caùi ngon “bình dò” cuûa moät moùn aên. Baùnh xeøo coù theå phuïc vuï cho taát caû moïi ngöôøi khoâng chæ vì giaù reû maø coøn vì moät neùt gì ñoù raát mieàn trung, sao maø thaân thöông vaø gaàn guõi ñeán theá.

N

höõng ngaøy möa theá naøy Saøi Goøn chôït trôû neân dòu daøng hôn so vôùi caùi nhoän nhòp bình thöôøng cuûa moät thaønh phoá naêng ñoäng. Haõy döøng chaân ôû nhöõng nôi bình thöôøng nhaát, bieát ñaâu baïn coù theå tìm ra moät chuùt bình dò cuûa thaønh phoá Ñaûo qua nhöõng con ñöôøng hay nhöõng goùc ngaõ tö ñöôøng... ta seõ thaáy nhöõng beáp than röïc löûa, treân ñoù laø nhöõng cuû khoai lang ñoû, khoai lang traéng ñang naèm ngon laønh chôø ñöôïc thöôûng thöùc. Keâ saùt xe leân leà ñöôøng, mua moät cuû khoai lang 2000ñ-3000ñ laø coù theå caûm nhaän ñöôïc caùi thi vò cuûa cuoäc soáng, thoaùt ra haún khoûi caùi voäi vaõ cuûa coâng vieäc thöôøng ngaøy.

Khoai lang noùng vaø voû chaùy ñen ñen phaûi laên qua laên laïi treân tay cho haï nhieät. Beû ñoâi cuû khoai nöôùng, khoùi boác leân nghi nguùt, muøi nhöïa khoai, muøi voû khoai chaùy muøi khoai chín taát caû taïo neân moät thöù muøi thôm ñaày chaát queâ muøa.

Toái ñeán khi lang thang treân ñöôøng nhöõng ñoâi baïn, nhoùm baïn thöôøng gheù vaøo caùi beáp than leà ñöôøng naøy nhaâm nhi khoai nöôùng trong caùi laïnh laïnh hieám thaáy cuûa Saøi Goøn. Hoï seõ thaáy aám cuùng khi quaây quaàn beân nhau, aên xong tay vaø moâi ai cuõng ñen thui vì voû chaùy cuûa khoai. Nhìn ai cuõng buoàn cöôøi vaø chính tieáng cöôøi aáy seõ laøm cho hoï giaûi toaû nhöõng aùp löïc cuûa cuoäc soáng hieän ñaïi.

Beân caïnh caùi oàn aøo taáp naäp cuûa thaønh phoá,beân caïnh tieáng oàn aøo cuûa xe coâ löu thoâng, ngoài khuaát beân heø phoá thöôûng thöùc höông vò nhaø queâ moät laàn. Baïn seõ caûm thaáy thö thaùi thoaûi maùi bieát bao.

Beân caïnh ñoù Saøi goøn coøn ñoù nhöõng ñaëc saûn töø khaép caùc nôi maø khi trôøi laïnh ñöôïc öa chuoäng ñoù laø moùn baùnh xeøo mieàn Trung. Khoâng to, khoâng nhieàu toâm thòt, khoâng ñaét tieàn nhöng baùnh xeøo mieàn trung cuõng coù nhieàu höông vò rieâng cuûa noù. Caùc haøng baùnh xeøo coù ôû khaép nôi, loït thoûm trong caùc con heûm hay ngay maët tieàn choã naøo trong thaønh phoá baïn cuõng coù theå tìm thaáy.

Baùnh xeøo mieàn Trung ñuùng goác

32

C

aø Pheâ Saøi Goøn coù muoân ngaøn caâu chuyeän. Chæ moät taùch caø pheâ ñaõ mang ngöôøi thöôûng thöùc ñeán nhieàu theá giôùi khaùc nhau...

Trong ngoõ ngaùch caø pheâ...

Buoåi saùng tinh mô. Quaùn caø pheâ khoâng ñöôøng Tri Nhaân ôû Nguyeãn Thieän Thuaät, Bình Thaïnh. Ly caø pheâ gioït nhoû ueå oaûi. Nhöõng saéc maøu bình minh. Moät chieác laù vaøng treân caây maän ñaäu xuoáng baøn. Nhaïc Ngoâ Thuî Mieân len leùn daãn muøa thu toùc ngaén vaøo vöôøn.

Höông caø pheâ nheï nhaøng tan treân ñaàu löôõi, vò ñaéng cuøng vò ngoït aân aùi nhau laï laãm. Vò ngoït cuûa loaïi caø pheâ khoâng ñöôøng. Taïi sao caø pheâ khoâng ñöôøng laïi ngoït? Chuû quaùn cöôøi cöôøi giaáu nheïm caùch saûn xuaát, mô hoà baûo chaát ngoït taän duïng töø ñöôøng trong traùi caø pheâ chín...

Theâm moät chieác laù ruïng xuoáng baøn.

Nhôù Yudishthira, anh caû trong doøng Pandava trong söû thi Mahabharata, töøng baûo: Moãi ngaøy, caùi cheát ñeán,

vaäy maø chuùng ta soáng nhö khoâng bao giôø seõ cheát. Ñaây laø ñieàu kyø dieäu lôùn nhaát.

Moät quaùn caø pheâ væa heø beân ñöôøng Petrus Kyù cuõ, nay laø Leâ Hoàng Phong.

Coù töø caùch ñaây hôn 30 naêm. Caø pheâ væa heø maø khaùch ñoâng ngheït. OÂng chuû quaùn chæ coâng thöùc ngon: Cöù moät caân caø pheâ pha 100 g neáp höông vaø hai haït cau khoâ rang xay nhuyeãn, vaø moät muoãng canh nöôùc maém nhæ. OÂng baûo ngöôøi ta thöông nhôù laø thöông nhôù caùi chaùt cuûa cau, caùi maèn maën thoang thoaûng cuûa maém.

Quaùn chaät maø khaùch vaãn chen vaøo.

Chæ caàn moät chieác gheá coùc, tay böng chieác ñóa ñeå moät ly xaây chöøng ñöïng caø pheâ, neám chaäm raõi... nhieàu vò khaùch coøn chöa ñaõ, chaét phaàn caø pheâ traøn xuoáng ñóa loùt trôû vaøo ly. OÂng chuû baûo: Cuõng laø caùch chieàu khaùch. Coù ngöôøi roùt khoâng traøn khoâng chòu, caèn nhaèn. Quaùn cuõng laø nôi ngoài leâ ñoâi maùch cuûa caùnh ñaøn oâng, thi thoaûng coù vaøi baø gheù vaøo. Xong nghi thöùc caø

pheâ buoåi ñaàu ngaøy. Vaäy maø khoâng coù thì nhôù.

Caø pheâ ñaàu ngoõ cuõng thöôøng laø nôi lui tôùi moãi saùng sôùm cuûa daân Saøi Goøn.

Nhö quaùn caø pheâ ñaàu ngoõ heûm 242 Buøi Vieän. Nhöõng quaùn caø pheâ naøy thöôøng baøn gheá nhoû goïn. Naéng möa ñeàu khieán chuû phaûi laêng xaêng, nhöng khaùch vaãn lui tôùi. ÔÛ ñoù, coù theå ngaøy naøo cuõng nhìn, cuõng thaáy töøng khuoân maët raát quen trong xoùm. Chò A, ñuùng 6 giôø daét chuù choù Nhaät ra ñöôøng cho noù ñi veä sinh, nhöõng ngaøy trôû laïnh coøn maëc theâm cho noù chieác aùo boâng.

Hai vôï choàng giaø giôø naém tay nhau töø quaùn phôû væa heø gaàn ñoù veà nhaø. Anh xích loâ böôùc vaøo quaùn tay phe phaåy tôø baùo môùi... Caø pheâ væa heø coøn goïi laø caø pheâ kho, caø pheâ vôù, khoâng ngon, nhöng saùng khoâng ñeán nhieàu ngöôøi vaãn thaáy thieâu thieáu caùi gì ñoù.

Coù khi ngoài ñoù nhaâm nhi laïi moät ñoaïn dó vaõng. Nhôù laïi nhöõng ngaøy xa xoâi, saùng phaûi uoáng caø pheâ vôùi muoái hoät. Vò muoái maën chôït hieän veà trong ly caø pheâ cuûa thôøi ñöôøng eâ cheà baùn eá leân eá xuoáng. Roõ raøng laø ngoaøi caø pheâ, nhaïc, khoâng gian, coøn coù caùi gì tróu naëng trong ly caø pheâ saùng.

Vôùi ngöôøi giaøu coù thôøi gian hôn, caø pheâ Saøi Goøn baây giôø nhieàu thaân daùng laém, ñeå ñem loøng thöông nhôù.

Nhöng ñoù phaàn lôùn laø caø pheâ cho ngöôøi coù nhieàu thôøi gian ñaém mình trong nhöõng khoâng gian khaùc nhau, chieâm nghieäm, nhaâm nhi. Ñöôøng Töï Do (cuõ) vaãn giöõ nguyeân ngoâi vò khu caø pheâ Saøi Goøn. Nhieàu khuoân maët caø pheâ ôû ñaây ñaõ nhaün vôùi nhieàu theá heä daân Saøi Goøn. Töø caø pheâ væa heø Metropolitan ñeán gaàn khu trung taâm laø nhöõng tieäm caø pheâ moät thôøi löøng laãy danh tieáng cuûa Saøi Goøn cuõ nhö Givral nôi xöa quy tuï caùc nhaø vaên, Brodard quy tuï nhaø baùo. Xuoâi veà phía cuoái gaàn bôø soâng, vöôït qua moät soá quaùn caø pheâ maùi hieân beân hoâng caùc khaùch saïn lôùn xaây töø thôøi coøn Phaùp laø Continental, Majestic, Caravelle, laø caø pheâ Catinat - teân cuõ tröôùc Töï Do, baây giôø laø Ñoàng Khôûi, nôi ñaày aâm höôûng daân vaên ngheä... AÂm nhaïc vaø khoâng gian thöôøng laø nhöõng saéc thaùi chính laøm neân taám nhan saéc cuûa töøng quaùn. Montana, Bodegar, Catinat, Yokhoâng, Wild Horse, Thanh Nieân..., moãi quaùn moät veû.

maäp! Vôùi söï coù maët cuûa cafein trong cô theå, chi phí naêng löôïng cho hoâ haáp, vieäc duy trì tö theá vaø hoaït ñoäng trí oùc seõ taêng 16%. Coù phaûi vaäy maø Trung Nguyeân quaûng caùo caø pheâ cuûa mình khôi nguoàn saùng taïo vôùi hình aûnh moät nhaø thô toùc tai buø xuø raát ö thô?

Caø pheâ laïi coøn caûi thieän tieâu hoùa, thoâng qua taêng tieát nöôùc boït vaø caùc men tieâu hoùa,kích thích nhu ñoäng ruoät, neân maáy anh Taây vaãn quen nhaâm nhi caø pheâ sau böõa aên?

Nhôø gaây co thaét caùc maïch maùu naõo, caø pheâ laøm giaûm cöôøng ñoä cuõng nhö thôøi gian keùo daøi cuûa côn ñau ñaàu.

Trong thôøi gian luyeän taäp theå thao, caø pheâ kích thích cô theå söû duïng môõ nhö nguoàn naêng löôïng chính, cho pheùp tieát kieäm kho döï tröõ glycogen cuûa cô, khieán baïn laâu bò meät hôn.

Laïi coøn giuùp treû laâu nhôø caùc chaát choáng oxy hoùa. Theo caùc nhaø khoa hoïc, polyphenol trong caø pheâ baûo veä cô theå khoûi söï laõo hoùa cuûa caùc teá baøo bình thöôøng vaø söï ñoät bieán cuûa caùc teá baøo ung thö. Cuøng vôùi traø, caø pheâ ñöôïc xeáp trong soá nhöõng ñoà uoáng chöùa nhieàu chaát choáng oxy hoùa nhaát.

Nhaâm nhi caø pheâ, thöôûng thöùc nhaïc, ngaém nhìn nhöõng doøng ngöôøi taát baät qua laïi... vaø ñoâi khi ngöôøi ta vaøo quaùn caø pheâ khoâng phaûi ñeå uoáng caø pheâ

maø laø ñeå coù moät khoâng khí thaân maät, aám cuùng, moät nôi ñeå troø chuyeän, taâm Khoâng chæ mang laïi cho baïn söï tænh tình. Caø pheâ Saøi Goøn coù ñuû kieåu quaùn taùo, nhöõng haït caø pheâ quyù giaù coøn thoaû maõn nhöõng nhu caàu khaùc nhau kích thích tieâu hoùa, giuùp ngaên ngöøa cuûa moïi giôùi.

Caø pheâ vöôøn trong thaønh phoá soûi maät, laøm giaûm chöùng ñau ñaàu vaø Döïng nhaø vöôøn roäng treân 100m2 ñeå phoøng choáng beänh Parkinson...

Caø pheâ coøn deã thöông nhôù hôn khi laøm quaùn caø pheâ laø moät chuyeän khoâng noù coù nhieàu tính thaân thieän vôùi söùc deã daøng trong moät thaønh phoá ñoâng khoeû neáu ngöôøi duøng ñieàu ñoä. Giuùp ñuùc chaät choäi nhö Saøi Goøn. Nhöng, AÂn tænh taùo khi phaûi ñöông ñaàu vôùi coâng Nam, AQ coù dieän tích ñaùng mô öôùc vieäc nhaøm chaùn. Roài cafein laøm taêng ñeå môû quaùn caø pheâ vöôøn. Dieän tích tieâu hao naêng löôïng cô baûn, choáng maët baèng khoâng coøn laø 100m - 200m2

Trong gioït caø pheâ...

maø coù khi leân tôùi 500m2. Ñeå taïo neùt khaùc bieät, moãi nôi laïi coù caùch boá trí, thieát keá vöôøn khaùc nhau.

Caø pheâ Nice ñöôøng Maïc Ñónh Chi, coù daùng daáp nhö moät Ñaø Laït thu nhoû vôùi baäc thang, caàu thang, doác leân khuùc khuyûu, noái toaøn boä khung caûnh quaùn thaønh moät khoái. Caàu thang thaáp nhaát chæ vaøi böôùc chaân daãn leân khuoân vieân ñoài, ñöôïc nhaán ñaäm baèng hình aûnh thaùc nöôùc thu nhoû, hoa daïi moïc ven loái ñi. Caàu thang thöù hai daãn leân caên gaùc goã, phaàn baøi trí cuûa quaày phuïc vuï chính, töø quaày phuïc vuï ñi thaúng laïi daãn leân vaøi baäc thang nho nhoû xung quanh toaøn hoa hoaøng anh, leân treân gaùc rieâng bieät cho nhoùm baïn beø hoaëc khaùch muoán ñaõi tieäc sinh nhaät töø 20 30 ngöôøi. Thöùc uoáng Nice chia thaønh nhieàu maûng: thöùc uoáng dinh döôõng (nöôùc eùp traùi caây) thöùc uoáng daønh cho ngöôøi tieåu ñöôøng goàm nöôùc traùi nhaøu, maät ong. Haøng “ñoäc” cuûa Nice laø nöôùc maùt maùt (uaát höông) cheá bieán töø traùi Maùt Maùt töôi coù tôùi 12 vò traùi caây trong cuøng moät thöùc uoáng nhö oåi, xoaøi roài tôùi ñu ñuû, cam, cherry... Giaù thöùc uoáng trung bình 15.000ñ/ moùn.

Khoâng chia nhoû dieän tích nhö Nice, Caùt Ñaèng (Traàn Höng Ñaïo) coù khuoân vieân traûi roäng treân 200m2, moät phaàn döïng ñöôïc hoøn non boä vaø chuoàng chim boà caâu taïo maûng xanh. Caø pheâ Caùt Ñaèng coù giaù thöùc uoáng töông ñoái reû, trung bình 8.000ñ/phaàn.

Caø pheâ vöôøn Hoa Naéng noåi tieáng töø laâu nay môùi naâng caáp môû roäng dieän tích: theâm khu caø pheâ coù maùy laïnh, nhöng giaù khoâng ñoåi töø 8.000 ñeán 15.000ñ/ moùn.

Saàm uaát vaø coù tuoåi thoï laâu nhaát thuoäc veà phoá caø pheâ vöôøn heûm 42 Hoaøng Hoa Thaùm, quaän Bình Thaïnh vôùi moät doïc caùi teân Ñaêng Khoa, Thaùi Thaûo, Tuoåi Treû, Hoà Caù, Vò Thuûy...

Caø pheâ heûm 42 laø nhöõng khu bieät thöï lôùn coù dieän tích töø 300-500m2, khuoân vieân raát thoaùng. Giaù thöùc uoáng ôû ñaây thuoäc loaïi deã chòu nhaát, chæ 6.000ñ vaø coøn ñöôïc mieãn phí ñuû thöù: khaên laïnh, giöõ xe... Moùn “ruoät” ôû ñaây laø caø pheâ Irish: caøpheâ ñaù pha kem söõa töôi khaù haáp daãn.

Caø pheâ nhaïc soáng

Caùc quaùn caø pheâ nhaïc soáng thöôøng coù khuynh höôùng hay ñi chung vôùi caø pheâ piano, tranh thuû tröôùc giôø ca só ñeán, chuû quaùn khôi khoâng khí baèng caùch chôi piano. Thoâng thöôøng thôøi gian chôi piano töø 6 ñeán 8.30 moãi toái.

Nhöng “gu” cuûa moãi quaùn cuõng khaùc bieät, CLB Thanh Nieân (soá 11 ñöôøng Nguyeãn Vaên Chieâm) “chuyeân trò” jazz vôùi ca só kyø cöïu Tuyeát Loan vaø thöôøng chôi nhaïc “xöa” cuûa nhöõng naêm 60, 70. Khaùch ñeán quaùn cuõng keùn, nhöng ñaõ ñeán roài thì löu laïi laâu vì hieám coù nôi naøo coøn chôi jazz “soáng” thöôøng xuyeân nhö ñòa chæ naøy. Yesterday chôi

33

piano trong doøng nhaïc classic môùi, chia nhoû chuû ñeà tuøy theo muøa, tuøy theo thôøi ñieåm. Thieân Haø (ñöôøng Tuù Xöông) cuõng coù piano theo yeâu caàu cuûa khaùch haøng. Môùi khai tröông nhö caø pheâ soá 10 Coâng tröôøng Lam Sôn cuõng hoäi tuï ñuû ñaày “moùn aên chôi”: saxo, piano, nhaïc soáng haøng ñeâm.

Giaù thöùc uoáng ñaõ coù phaàn phuï thu nhaïc soáng trung bình 35.000ñ/ moùn.

Saân chôi ca só treû thöôøng lui tôùi laø Giai ñieäu xanh (ñöôøng Huyeàn Traân Coâng Chuùa) vaø Voïng Caùc (ñöôøng Nguyeãn Bieåu).

Caø pheâ haøi kòch

Caø pheâ Chaêmpa ñang laøm nhieàu “anh caû” trong giôùi kinh doanh quaùn caø pheâ ñaày baát ngôø khi moãi ñeâm quaùn ñeàu coù chöông trình haøi kòch. Theá maïnh cuûa Chaêmpa laø daïng taáu nhieàu tieåu phaåm coù chuû ñeà. Trung bình 2 thaùng Chaêmpa coù kòch baûn môùi. Quaùn thieát keá khoâng gian goàm 3 phaàn: gheá ngoài cao cuøng baøn nhoû, gheá saloâng daønh cho gia ñình - nhoùm baïn beø vaø khu vöïc treân laàu daønh cho ñoâi baïn. Thöùc uoáng ôû Chaêmpa coù giaù töø 35.000ñ-55.000ñ/moùn cocktail.

Caø pheâ haøi kòch Nhieät Ñôùi töø hôn moät naêm nay ñaõ chuyeån sang höôùng chuyeân nghieäp hôn: caøpheâ kòch-chuû yeáu laø caùc daïng tieåu phaåm nho nhoû coù thôøi löôïng trung bình 45 phuùt. Tuy nhieân, Nhieät Ñôùi vaãn giöõ gu rieâng: thu huùt daøn dieãn vieân môùi, kòch baûn ngaén goïn nhöng coù noäi dung vaø khoâng “naëng” quaù veà tieát taáu cuûa vôû kòch.

Quaùn Voïng Caùc laø ñaát dieãn thöôøng xuyeân cuûa caùc danh haøi kyø cöïu: Myõ Chi, Kieàu Mai Lyù, Tuaán Anh, Kieàu Oanh...vaø caùc göông maët quen thuoäc trong chöông trình Trong nhaø ngoaøi phoá: Höõu Loäc, Quoác Thuaän...Voïng Caùc cuõng môùi ñöa vaøo hoaït ñoäng moâ hình môùi caø pheâ Quen Quen, ñoái töôïng chuû yeáu laø quyù baø. Khoâng gian vöôøn cuûa Quen Quen vaãn “baùm” laáy “gu” cuûa Voïng Caùc, nhöng muøa naøy Quen Quen ñöa ra moät soá loaïi cocktail môùi, teân laï: khaùm phaù ñaïi döông; veû ñeïp hoaøng hoân; gioït söông ban mai...giaù moãi moùn trung bình 30.000ñ/thöùc uoáng. Ngaøy 2.9 Quen Quen môû thöôûng boác thaêm truùng tieàn maët 1.000.000ñ.

Khaùch haøng töø ngaøy 17.8 ñeán 2.9.2002 duøng moät moùn cocktail ñöôïc taëng moät veù boác thaêm may maén.

Caø pheâ kieán truùc

Moät “gu” uoáng caø pheâ raát rieâng cuûa ngöôøi Saøi Goøn laø ñöôïc thöôûng thöùc khoâng gian quaùn. Cho neân nhieàu quaùn caø pheâ coù “gu” kieán truùc raát rieâng ñang laø ñieåm thu huùt nhieàu ngöôøi. Töø caø pheâ leà ñöôøng nhö kieåu ôû Diamond Plaza, hay Highland caø pheâ treân ñöôøng Ñoàng Khôûi-beân leà Metropolitan boán beà loäng gioù, moät goùc ngoài nhöng coù theå quan saùt ñöôïc khu chôï haøng löu nieäm treân ñöôøng Ñoàng Khôûi, khoaûng

34

laëng beân nhaø thôø Ñöùc Baø vaø nhaát laø cung ñöôøng Nguyeãn Du - Coâng vieân Paris, Ñoàng Khôûi taáp naäp. Nhöõng ngoâi quaùn môùi thieân veà thieát keá kieán truùc kieåu taän duïng khoâng gian nhö Yokhoâng, An Chu cuõng ñaõ taïo neân nhieàu neùt ña daïng cho caùc quaùn caø pheâ Saøi Goøn. Caø pheâ An Chu xöû lyù raát kheùo moâ hình nhaø hoäp thaønh nhaø “vöôøn”. Ñieåm nhaán toaøn boä quaùn laø ngaên gaùc löûng baèng goã xuyeân qua taàng laàu 1 baèng caàu thang lô löûng treân khoâng. Loái kieán truùc hôi laét leùo, chia nhoû khoâng gian: daønh cho nhoùm baïn, cho ñoâi baïn, cho gia ñình muoán toå chöùc tieäc sinh nhaät cuõng trôû neân phoå bieán. An Chu dòp 2.9 giaûm giaù 20% moät soá moùn nhö kem Phaùp, cocktail...

Caø pheâ Diva (Hai Baø Tröng ) coù khoâng gian boá trí ñeïp nhö moät saøn dieãn thôøi trang. Trong khi ñoù, cuõng laø moät quaùn caø pheâ thôøi trang nhöng quaùn Star’sCyber caø pheâ taàng 3, shop Corner vaø AÙnh Linh caø pheâ treân taàng 5 laø moâ hình caø pheâ keát hôïp vôùi hoaït ñoäng mua baùn tröng baøy thôøi trang. Giaù cuûa caø pheâ AÙnh Linh theo nhaän xeùt daân “ghieàn” caø pheâ töông ñoái reû töø 9.000ñ - 35.000ñ/moùn vaø chôi nhaïc maùy.

DPC caø pheâ - myõ phaåm ñaàu tieân trong thaønh phoá cuõng keát hôïp moâ hình kinh doanh caø pheâ vôùi caùc hoaït ñoäng mua baùn, daïy trang ñieåm. Khaùch nöõ, ñi caø pheâ DPC chaéc chaén laø seõ coù “lôøi” vì ñeán uoáng caø pheâ coøn coù theå ñöôïc caùc chuyeân gia tö vaán caùch trang ñieåm, söû duïng myõ phaåm... Dó nhieân ñöôïc tö vaán vaø mua saûn phaåm hay khoâng laø coøn tuøy ôû chính baïn.

N

eáu baïn laø ngöôøi daân Saøi Goøn toâi khoâng coù gì baøn caûi theâm, coøn neáu baïn laø ngöôøi töø nôi xa ñeán ñaây, toâi seõ coù nhieàu caâu chuyeän keå cho baïn nghe ñaáy. Ai ai cuõng nghó raèng Saøi Goøn nôi coù theå haùi ra tieàn nhö sao treân soâng Saøi Goøn. Ñeâm ñeán nhöõng aùnh ñeøn lung linh phaûn chieáu maët soâng, beân kia nhöõng baûn banner quaûng caùo nhaáp nhaùy cao trong loäng gioù. Doøng soâng khoâng bao giôø eâm ñeàm bôûi nhöõng chieác taøu, ghe xuoâi

ngöôïc. Nhöõng nhaùnh luïc bình troâi noåi nhö ñôøi ngöôøi daân Saøi Goøn.

Taïi sao toâi noùi vaäy? Cuoäc soáng ôû Saøi Goøn raát voäi vaõ, baän roän, taát baät khieán cho ngöôøi daân Saøi Goøn khoâng coøn nhö xöa, hoï cuõng ít quan taâm raèng beân caïnh nhaø mình laø nhöõng ngöôøi haøng xoùm nhö theá naøo, ra sao. Vieäc ñaàu tieân maø ngöôøi Saøi Goøn nghó sau khi tan ca ñoù laø ñöôïc nguû. Hoï mong moûi ñieàu aáy ñaõ töø raát laâu. Ai cuõng baûo vôùi toâi muoán coù vieäc nhaøn hôn

ñeå ñôõ baän bòu, toâi cöôøi baûo theá veà queâ maø soáng. Nhöng coù ai deø ngöôøi Saøi Goøn laïi sôï nhaát caâu noùi aáy. Coù leõ hoï quen loái soáng taïi Saøi Goøn, hoï ñöôïc sinh ra vaø lôùn leân taïi ñaây, döùt aùo ra ñi ai cuõng caûm thaáy tieác.

Toâi luoân töï hoûi Saøi Goøn kieám vieäc khoâng deã, aáy vaäy maø ngöôøi ta töø khaép nôi treân ñaát nöôùc keùo nhau veà ñaây sinh soáng. Coù maáy ai thaáy Saøi Goøn thôû trong khoù nhoïc, ñoâi luùc töôûng chöøng traùi tim Saøi Goøn ngöøng ñaäp, aáy vaäy maø moãi ngaøy ñaäp nhieàu hôn, voäi vaõ hôn, Saøi Goøn 24h khoâng ngôi nghæ. Coù maáy ai thaáy Saøi Goøn khoùc chöa? Coù leõ chöa ñaâu nhæ? Toâi thaáy roài ñoù. Moãi laàn böôùc ra khoûi nhaø nhìn khoaûng xa xa cuûa con ñöôøng, ai chöa laàn ñeán ñaây cöù nghó laø söông hoaëc trôøi ñang möa ñaèng kia. OÀ laàm to nheù! Coi chöøng baïn bò aên döa bôû maø khoâng hay. Ñoù laø khoùi buïi vaøo 7h saùng, nhöõng khoùi cuûa quaùn aên ven ñöôøng, buïi töø caùc loaïi xe taáp naäp ra vaøo thaønh phoá moãi ngaøy, buïi töø nhöõng coâng trình ñang moïc leân nhö naám. Saøi Goøn ñang khoùc vì noù khoâng coøn ñöôïc trong laønh nhö xöa. Chöa keå nhöõng loâ coát moïc leân nhö raï, laøm ngöôøi ta moãi saùng ñi laøm phaûi chen nhau töøng ñoaïn ñöôøng, xoâ ñaày ñoâi luùc va vaøo nhau cuõng chaúng coù moät tieáng xin loãi. Cuoäc soáng ôû Saøi Goøn luoân laø vaäy khieán cho ngöôøi Saøi Goøn cuõng queân luoân 1 chuùt leã nghóa vôùi ai ñoù maø mình laøm loãi.

Ngaøy xöa, toâi coøn nhôù, baïn coù theå chaïy baát cöù con ñöôøng naøo vôùi vaän toác hôn 40km/h maø khoâng sôï tai naïn, raát thö thaùi, giôø ñaây, baïn chæ chaïy ñöôïc 5km/h. Toâi noùi coù leõ baïn cho toâi noùi saïo. Baïn ñeán thöû Saøi Goøn 1 laàn roài seõ laéc ñaàu maø thoâi. Saøi Goøn khoùc vì ngaøy caøng nhieàu ngöôøi sinh soáng hôn, bao nhieâu baøn chaân ñaïp vaø ñeø leân ñaát Saøi Goøn. Nhöõng con ñöôøng xinh töôi giôø chæ laø oå gaø oå voi. Xe ôû ñaâu maø tuùa ra ñöôøng ñoâng ñuùc ñeán choaùng nhö baïn caûm giaùc noùng röïc trong ngöôøi vaø saép khoâng coù oxy ñeå thôû. Saøi Goøn cuûa tui ñang khoùc vì nhöõng coâng trình moïc leân nhö Thuaän Kieàu Plaza daàn daàn cuõng bò cho vaøo queân laõng, roài taát caû nhöõng coâng trình khaùc cuõng moïc leân vaø theo naêm thaùng cuõng chæ coøn laø dó vaõng cuûa Saøi Goøn.

Baïn coù bao giôø bieát, moãi muøa teát veà Saøi Goøn khoùc raát nhieàu, khoùc nöùc nôû laø ñaèng khaùc. Moïi ngöôøi boû Saøi Goøn ra ñi, khieán cho Saøi Goøn ñeâm ñeâm chæ moät mình soi boùng xuoáng doøng soâng. Nhöõng tuï ñieåm ca nhaïc hay raïp phim cuõng khoâng coøn saàm uaát. Taát caû chìm vaøo giaác nguû, Saøi Goøn coâ ñôn, Saøi Goøn khoùc. Chæ coøn moãi mình Saøi Goøn maø thoâi, im lìm quaù nhö theå chöa coù daáu chaân ngöôøi ñi qua. Saøi Goøn ñoùn ngöôøi veà tieãn ngöôøi ñi hoái haû, Saøi Goøn khoùc cho nhöõng laàn ly bieät. Saøi Goøn giôø coù theâm baïn nöôùc

ngoaøi veà sinh soáng. Saøi Goøn vöøa vui maø vöøa buoàn. Vui khi coù theâm thaønh vieân trong gia ñình, buoàn khi baûn thaân ngaøy trôû neân heùo uùa ñi theo thôøi gian. Ai cuõng thaáy Saøi Goøn xinh töôi nhö coâ gaùi 16 troøn traêng, nhöng beân trong moät taâm hoàn, taâm hoàn caàn ai ñoù chia seû. Moïi ngöôøi daøy voø Saøi Goøn khieán cho Saøi Goøn khoâng coøn laø noù voán dó sinh ra laø vaäy. Saøi Goøn thay ñoåi moãi ngaøy. Toâi thích Saøi Goøn xöa kia, khoâng oàn aøo xe coä, khoâng khoùi buïi mòt muø, Saøi Goøn coå cuûa toâi. Ñöøng khoùc nha em Saøi Goøn.

Mong chôø...........moãi ngöôøi coù yù thöùc hôn, ñöøng khai thaùc Saøi Goøn ñeán kieät queä, thöông Saøi Goøn maûnh ñaát toâi ñöôïc sinh ra vaø lôùn leân. Chaêm soùc Saøi Goøn nheù! Ngaøy 1 trong laønh vaø xinh töôi. Moïi nhaø quan taâm nhau nhö caùi thôøi toâi coøn beù. Ai cuõng nhö ngöôøi trong gia ñình, duø ñi xa ngöôøi ta vaãn nhaéc maõi Saøi Goøn toâi ôi!

P

höông ngöõ mieàn Nam laø moät daïng töø ngöõ ñòa phöông cuûa vuøng ñaát mieàn Nam. Noù theå hieän caùch noùi, caùch söû duïng töø ngöõ, kieåu phaùt aâm rieâng cuûa con ngöôøi mieàn Nam. Phöông ngöõ mieàn Nam coøn laø nôi chöùa ñöïng caùc yeáu toá vaên hoùa, phong tuïc taäp quaùn, sinh hoaït xaõ hoäi cuûa con ngöôøi vaø vuøng ñaát mieàn Nam. Tìm hieåu phöông ngöõ mieàn Nam ñöôïc theå hieän qua ca dao mieàn Nam laø moät caùch nhaèm khaúng ñònh theâm tính ñoäc ñaùo, saéc saûo, phong phuù vaø ña daïng cuûa con ngöôøi mieàn Nam xöa trong vieäc söû duïng lôøi aên tieáng noùi cuûa mình.

1. Ca dao mieàn Nam tröôùc heát laø ca dao cuûa ngöôøi Vieät ôû mieàn Nam neân noù mang ñaày ñuû yeáu toá cuûa vuøng ñaát mieàn Nam, trong ñoù coù vieäc söû duïng töø ngöõ cuûa con ngöôøi ôû ñaây.

Soáng giöõa thieân nhieân haøi hoøa vaø ña daïng vôùi röøng traøm baït ngaøn vaø moät vuøng soâng nöôùc bao la cho neân trong lôøi aên tieáng noùi cuûa con ngöôøi ôû ñaây khoâng khoûi aûnh höôûng cuûa caùc hình töôïng thieân nhieân naøy. Cho neân, coù

theå noùi, giaøu tính hình töôïng laø moät ñaëc ñieåm trong caùch duøng töø cuûa ca dao mieàn Nam: Choàng cheøo thì vôï cuõng cheøo Hai ñöùa cuøng ngheøo laïi ñuïng vôùi nhau.

“Ñuïng” ôû ñaây laø “laáy”, “laáy nhau” hay noùi cho vaên hoa moät chuùt laø “keát duyeân” nhau. Vôùi caùc töø treân, ngöôøi mieàn Nam coù theå hoaøn toaøn söû duïng ñöôïc, nhöng ñoâi khi con ngöôøi ôû ñaây khoâng duøng nhöõng khuoân maãu coù saün ñoù, maø laïi duøng töø “ñuïng” raát giaøu hình töôïng naøy ñeå taïo ñieåm nhaán, mang saéc thaùi maïnh. Chính ñieàu naøy ñaõ laøm phong phuù theâm cho kho taøng phöông ngöõ mieàn Nam. 2. Giaøu tính so saùnh vaø cuï theå cuõng laø moät ñaëc ñieåm cuûa ca dao mieàn Nam. mieàn Nam laø moät vuøng soâng nöôùc, coù heä thoâng soâng ngoøi chaèng chòt neân hình aûnh chieác ghe, con ñoø, con caù, con toâm, caàn caâu, caùi lôø... laø nhöõng vaät raát quen thuoäc ñoái vôùi ngöôøi daân nôi ñaây. Quen thuoäc ñeán möùc ñaõ ñi vaøo taâm thöùc cuûa hoï vaø ñöôïc theå hieän qua lôøi aên tieáng noùi haèng ngaøy, cuõng nhö ñaõ aâm thaàm ñi

35

cuõng laø kieåu noùi: “noùi chôi nhöng laøm thieät”: Beân döôùi coù soâng, beân treân coù chôï Hai ñöùa mình keát vôï choàng nghen.

Roõ raøng, ñaây laø caùch noùi mang tính chaát vöøa noùi chôi laïi vöøa noùi thieät.

Boâng ñuøa ñaáy nhöng cuõng laø thaät ñaáy.

Neáu ñoái phöông khoâng chòu thì baûo laø “noùi chôi”. Coøn neáu öng thuaän thì tieáp tuïc laán tôùi taùn tænh. Vaø trong baøi ca dao sau, cuõng khoâng haún laø dí doûm, haøi höôùc, noùi cho vui moät caùch ñôn thuaàn: Trôøi möa coùc nhaùi cheát saàu EÃnh öông ñi cöôùi nhaùi baàu khoâng öng Chaøng hiu ñöùng döïa sau löng kheàu kheàu moùc moùc cöù öng cho roài.

5. Coù caùch noùi haøi höôùc, dí doûm, laïi coù caùch noùi cöôøng ñieäu, khueách ñaïi, ca dao mieàn Nam cuõng coù nhöõng caùch noùi raát giaûn dò, chaân tình. Trong hoaøn caûnh töï tình vôùi nhau, ñoâi khi hoï khoâng duøng nhöõng töø hoa myõ, khoâng noùi nhöõng töø chöùa ñöïng nhieàu taàng yù nghóa, maø chæ noùi moät caùch moäc maïc, bình daân, coát sao baøy toû ñöôïc loøng mình:

vaøo ca dao:

phöông.

Hay ñeå boäc loä tình thöông cuûa mình, ngöôøi mieàn Nam khoâng ngaïi noùi thaúng, noùi quaù, noùi cöôøng ñieäu, “Caù - lôø” laø moät hình töôïng cuï theå, noùi khueách ñaïi. Hoï noùi coát sao cho taùc giaû daân gian ñaõ laáy hình töôïng cuï heát caùi thöông ñang chaùy boûng trong Anh veà em naém vaït aùo em la laøng theå naøy ñeå laøm ñoái töôïng so saùnh vôùi loøng mình: Phaûi boû chöõ thöông chöõ nhôù giöõa ñaøng con ngöôøi, cuï theå ôû ñaây laø coâ gaùi. cho em.

Anh thöông em, Tröôøng hôïp naøy, ta cuõng seõ baét gaëp Quaû laø moäc maïc, quaû laø chaân tình.

Thöông luùn, thöông luïn, raát nhieàu trong ca dao mieàn Nam. Thöông loät da oùc, Trong töøng caâu töøng chöõ khoâng coù gì 3. Moät ñaëc ñieåm nöõa trong vieäc söû Thöông troùc da ñaàu, khoù hieåu caû, taïo ñöôïc söï caûm thoâng vaø duïng phöông ngöõ mieàn Nam trong Nguû queân thì nhôù, gaây ñöôïc caûm xuùc cho ngöôøi ñoïc. ca dao mieàn Nam laø tính giaøu cöôøng Thöùc daäy thì thöông Hay: ñieäu, khueách ñaïi. Ñaây laø caùch noùi theå 4. Giaøu tính dí doûm, haøi höôùc cuõng Anh töôûng gieáng saâu anh noái sôïi daây hieän roõ neùt söï laïc quan vaø tính côûi laø moät trong nhöõng ñaëc ñieåm trong cuït môû cuûa con ngöôøi mieàn Nam. Tính caùch söû duïng töø ngöõ trong ca dao mieàn Ai deø gieáng caïn noù huït sôïi daây Thaân em nhö caù trong lôø Heát phöông vuøng vaãy khoâng bieát nhôø nôi ñaâu.

Qua tôùi ñaây khoâng cöôùi ñöôïc coâ hai maøy Qua cheøo ghe ra bieån ñôïi nöôùc ñaày qua cheøo trôû voâ.

Phöông ngöõ mieàn Nam ra ñôøi tuy coù muoän hôn so vôùi phöông ngöõ cuûa caùc vuøng khaùc, nhöng khoâng vì theá maø noù ngheøo naøn, hôøi hôït, maø traùi laïi noù raát ña daïng, phong phuù vaø saâu laéng. Noù chöù ñöïng caùc yeáu toá vaên hoùa, phong tuïc taäp quaùn cuøng tính caùch cuûa con ngöôøi mieàn Nam. Phöông ngöõ mieàn Nam khoâng chæ ñôn thuaàn laø khaåu ngöõ cuûa ngöôøi mieàn Nam maø noù ñaõ böôùc vaøo vaên hoïc ngheä thuaät vôùi moät tö theá raát ñöôøng hoaøng. Nhöõng caâu ca dao mieàn Nam vöøa daãn treân laø moät minh chöùng cho ñieàu naøy.

Traàn Phong Dieâu giaøu cöôøng ñieäu, khueách ñaïi naøy ñöôïc con ngöôøi mieàn Nam söû duïng mang tính chaát phaùc, moäc maïc, ñoäc ñaùo, gaây ñöôïc ít nhieàu caûm xuùc cho ngöôøi ñoïc: Anh than moät tieáng naùt mieãu xieâu ñình Caây hueä kia ñang xanh laïi heùo, caù ôû ao huyønh voäi xeáp vi.

Roõ raøng, chæ than coù moät tieáng maø “naùt mieãu xieâu ñình” thì quaû laø noùi quaù. Nhöng chính caùch noùi quaù naøy môùi taïo ñöôïc aán töôïng, gaây ñöôïc caûm xuùc, taïo ñöôïc söï chuù yù cho ñoái

36

Nam. Ca dao mieàn Nam, ngoaøi nhöõng caùch noùi cöôøng ñieäu, giaøu hình töôïng, ñoâi luùc coù phaàn thaâm traàm, saâu laéng coøn coù nhöõng caùch noùi mang tính haøi höôùc, dí doûm. Ñaây laø tinh thaàn laïc quan trong tính caùch cuûa con ngöôøi mieàn Nam. Chính tinh thaàn laïc quan naøy ñaõ tieáp theâm cho hoï söùc maïnh trong vieäc choáng choïi laïi vôùi thieân nhieân khaéc nghieät, vôùi thuù döõ hoaønh haønh. Tuy laø noùi dí doûm, haøi höôùc nhöng khoâng haún laø moät caùch noùi chôi, maø laø coù nguï yù, nguï tình. Ñoù

Moät caëp vôï choàng ñi xem boä phim coù Marilyn Monroe ñoùng. Thaáy moïi ngöôøi cöù khen nhaëng leân laø coâ minh tinh naøy ñeïp nhaát theá giôi, coâ vôï raát böïc töùc noùi vôùi choàng: - Coâ ta coù xinh ñeïp gì ñaâu! Ñöôïc coù moãi maùi toùc. Neáu boû môù toùc baïch kim ñi thì coøn caùi gì?

Anh choàng traû lôøi: - Coâ ta seõ laø ngöôøi phuï nöõ “ñaàu troïc” ñeïp nhaát theá giôùi.

7

giôø, trôøi toái chaïng vaïng, ñeâm ñaõ nhoï maët ngöôøi. Con ñöôøng saâu hun huùt, töøng cuoác xe oâm keïp 3 ngöôøi caû giaø laãn treû, töøng ñoaøn xe ñaïp thoà vaø laùc ñaùc boïn treû ruû nhau veà trong tieáng cöôøi ñuøa. Gieáng nöôùc ngoaøi trôøi giöõa nhöõng daõy nhaø ñaõ coù ngöôøi ñöùng chôø ñeå röûa maët, tay chaân...

Moät ngaøy cöïc nhoïc cuûa nhöõng ngöôøi haønh ngheà aên maøy taïi “xoùm nöôùc ñen” ñaõ qua. Trong voøng moät thaùng trôøi, nhoùm phoùng vieân VietNamNet trong vai xe oâm, giaùo vieân töø thieän... ñaõ khaùm phaù ñöôøng daây chaên daét aên xin ngay taïi Thuû ñoâ Haø Noäi.

Ñeâm ôû... “phoøng 5 nghìn”!

Sau khi nhaän ñöôïc thoâng tin töø ngöôøi daân cung caáp veà moät soá ñöôøng daây chaên daét ngöôøi aên xin taïi Haø Noäi, trong vai xe oâm chuùng toâi ñaõ tìm caùch tieáp caän... Haàu heát nhöõng keû chaên daét naøy ñeàu daït töø Saøi Goøn ra neân coù nhieàu kinh nghieäm, thuû ñoaïn vaø luoân caån thaän heát möùc. Vieäc tieáp xuùc vôùi “cai” vaø “nhaân vieân” trong nhöõng ñöôøng daây aên maøy gaëp nhieàu khoù khaên, cho duø chuùng toâi ñaõ “ba cuøng” taïi caùc phoøng troï...

Xoùm Caàu Môùi, naèm chaïy doïc beân bôø soâng Toâ Lòch, nhìn phía xa aùnh ñeøn caàu vöôït ôû Ngaõ Tö Sôû haét ra vaøng voït. Beân doøng nöôùc ñen kòt, nhöõng gian nhaø chæ ñoä 10m2 moïc leân loän xoän. Ñoù laø xoùm lao ñoäng ngoaïi tænh, coù ngöôøi goïi laø xoùm nöôùc ñen, “xoùm lieàu”, hay “xoùm Thanh Hoùa”... Ña soá cö daân cuûa “xoùm nöôùc ñen” laø ngöôøi Thanh Hoùa, laùc ñaùc coù vaøi ngöôøi ôû caùc tænh laân caän Thuû ñoâ.

Trong ñoù, chieám ña soá laø ngöôøi huyeän Quaûng Xöông, ñoä tuoåi trung bình ñi laøm trong xoùm töø 6 tuoåi ñeán gaàn... 90 tuoåi. “Ai cuõng coù ngheà caû, caøng giaø, caøng ñaùng thöông hay dò daïng kieám aên caøng deã” - Thanh “loâ”, moät oâng giaø kì quaùi trong xoùm vöøa rít thuoác laøo soøng soïc, nhaû khoùi leân nhìn neàn trôøi ñaõ toái thaãm, noùi.

Caên phoøng phoùng vieân trong vai xe oâm ôû troï roäng khoaûng 20m2, nhöng môùi 21h ñaõ xeáp hôn 10 taám chieáu con, töøng taám xeáp keïp vaøo nhau. Moïi ngöôøi trong nhaø nhanh choùng nhaän ñoáng chaên chieáu ñaõ boác muøi, caùu baån nôi goùc caàu thang, töï tìm nôi qua ñeâm cho mình.

Sau khi ñaõ xeáp gaàn chaät phoøng, baø Minh (chuû nhaø, soá nhaø 27) huùng haéng tröôùc cöûa phoøng chôø thu tieàn.

Moãi ngöôøi 5 nghìn ñoàng cho moät ñeâm.

Baø chuû thu tieàn xong, luùc naøy ñieän trong phoøng vaø quaït traàn môùi ñöôïc baät leân. Khuoân maët töøng ngöôøi hieän leân roõ moàn moät: nhaên nhoù, xanh bôït vì meät moûi.

Caùc phoøng haàu heát ñaõ saùng ñeøn.

Doïc loái ñi, ngöôøi giaët giuõ, ngöôøi quaït beáp than, khoùi boác leân muø mòt theo laøn gioù nöôùc soâng Toâ Lòch thoåi vaøo

caøng laøm cho caên phoøng voán chaät choäi laïi theâm noùng nöïc. Trong phoøng ñaõ coù ngöôøi thieâm thieáp chìm vaøo giaác nguû.

Hôn 22h, trong xoùm chæ coøn boïn treû vaãn noâ ñuøa trong töøng phoøng hay ruû nhau leûn ra ngoaøi ñi chôi roài quaù ñeâm laïi treøo töôøng vaøo. Caû khu nhaø chìm vaøo maøn ñeâm. Ñoám ñeøn ñöôøng beân kia ñöôøng lôùn haét vaøo doøng nöôùc ñen kòt cuûa soâng Toâ le loùi saùng. Ngay ñeâm ñaàu nhaäp vai, nguû troï trong xoùm, chuùng toâi ñaõ laøm quen ñöôïc vôùi Saùng “beâ toâng”. Gaõ coù teân nhö vaäy vì laøm ngheà khoan caét beâ toâng. Saùng cuõng môùi chuyeån tôùi phoøng troï tính tieàn theo ngaøy naøy ñöôïc hôn 1 thaùng. Maët Saùng “beâ toâng” hoâm nay nhaên nhuùm, moà hoâi laên daøi treân hai maù ñaõ taùi ñi.

Gaõ môùi bò moät nhaùt khoan caét söôït maét caù. Caû oáng quaàn beân chaân traùi gaõ ñen kòt vì buïi baån vaø maùu...

Saùng “beâ toâng” baûo: “Ngaøy mai vôï leân môùi coù tieàn ñi khaùm beänh vieän”.

Saùng bò naïn luùc giöõa chieàu khi caét mieáng haàm beâ toâng cho ngöôøi thueâ treân Caàu Giaáy. Gaõ baûo, ngheà khoan caét thueâ chaân tay kieåu gì cuõng coù vaøi veát seïo, coù ngöôøi bò “caét” ngang chaân. “Nhöng vì ñang muøa xaây döïng, thieân haï dôõ, naâng caáp, boùc voû nhaø nhieàu neân ngheà naøy cuõng kieám ñöôïc.

Neáu tu chí laøm aên, khoâng côø baïc, gaùi guù thì moät thaùng cuõng göûi veà nhaø ñöôïc hôn 2 trieäu”

- Saùng baûo.

Beân goùc nhaø hoâi haùm saùt caàu thang laø choã naèm cuûa baø cuï Nguyeãn Thò Tình, ngöôøi trong phoøng goïi laø Tình “cheøo”. Cuï haønh ngheà “caùi bang”, ñi aên xin ñaõ ñöôïc hôn 5 naêm. Sau khi nghe tieáng ñoäng huïc haëc vaø tieáng rít thuoác laøo soøng soïc cuûa Thanh “loâ”, cuï tænh giaác chöûi bôùi khaép phoøng. Chò Höông, laøm ngheà baùn rong, heùt to doïa laïi: “Cuï maø chöûi nöõa thì ñeâm khoâng ai ñem ñi veä sinh, roài laïi ñi ngay ra phoøng, ñeâm sau laïi bò muï Minh “beùo” (chuû nhaø) cho ra naèm chaân caàu nhö hoâm tröôùc...”.

Nghe doïa, cuï Tình im baët, moùc tuùi aùo tìm traàu, nhöng khoâng thaáy. Chò Höông baûo: “Chaéc “ngöôøi nhaø” cuûa cuï queân mua roài. Daêm böõa nöûa hoâm, cuï laïi nhaéc “ngöôøi nhaø” moät laàn mua traàu nhö vaäy. Hoâm naøo khoâng coù traàu nhai tröôùc khi nguû, cuï ngoài noùi naêng lung tung roài haùt cheøo moät mình suoát caû ñeâm. Nhöng trong phoøng troï haàu nhö chaû ai ñeå yù ñeán baø giaø ñaõ loøa moät maét, vöøa laãn vöøa queø cuït nhö cuï Tình “cheøo”...

Ñaúng caáp “caùi bang”

“Xoùm nöôùc ñen” Caàu Môùi ñöôïc chia laøm 2 daõy nhaø. Xoùm treân naèm cuoái con ñöôøng ngoaèn ngheøo gaàn ngoâi ñình coå vaø xoùm naèm saùt chaân Caàu Môùi, nhìn sang beân kia laø chôï Ngaõ Tö Sôû. Moãi khi thaáy nguôøi laï ñi vaøo, haøng chuïc con maét trong xoùm lô laùo ngoù nhìn ñaày caûnh giaùc. Chæ caàn khaùch laï ñöùng laïi hoûi chuyeän moät luùc laø coù ngöôøi xuùm ñeán hoûi chuyeän:

37

Kieám ai? Tìm gì? ÔÛ ñaâu ñeán?...

Nhaø baø Minh coù 7 phoøng cho thueâ, trong ñoù phoøng roäng nhaát laø 5 nghìn/ ñeâm, khoaûng hôn 20m2. 6 phoøng nhoû coøn laïi cho thueâ theo thaùng, ñeàu laø phoøng cho daân aên xin vaø ngöôøi daãn daét, hoaëc coøn goïi laø “cai”.

Moãi phoøng thöôøng coù 2 “caùi bang” vaø moät “cai”. Giaù moãi phoøng hôn 600 nghìn, ñeàu coù ti vi, beáp ga... “Phoøng caùi bang” thöôøng coù sinh hoaït taùch rôøi khoûi xoùm troï bôûi giôø giaác “ñi laøm” thaät sôùm vaø cuõng veà thaät muoän. Nhöõng ngöôøi trong “phoøng 5 nghìn” laâu nay vaãn thöôøng ghen tò ngaàm vôùi ngöôøi cuûa “phoøng caùi bang”. Bôûi “phoøng caùi bang” ñôøi soáng “deã chòu” hôn, töø phoøng ôû cho ñeán sinh hoaït aên uoáng trong ngaøy. Ñeâm veà, khi “phoøng 5 nghìn” chìm trong giaác nguû hoaëc chæ coù thuù vui vôùi ñieáu caøy, nhöõng caâu chuyeän laøm aên trong ngaøy thì “phoøng caùi bang” vaãn roän raøng tieáng nhaïc. Nhöõng chieác di ñoäng ñôøi môùi phaùt ra caùc baøi haùt xaäp xình choùi tai. Hai “phoøng caùi bang” treân gaùc thu huùt ngöôøi trong khu nhaø bôûi chieác ti vi. Moïi ngöôøi quaàn tuï xem nhöõng ñóa phim chöôûng môùi thueâ veà.

Khoâng khí oàn aøo vaø naùo nhieät khaùc haún nhöõng göông maët nhaàu nhó ñang chìm trong giaác nguû cuûa “phoøng 5 nghìn”.

Thanh “loâ” ñöôïc bieát tôùi laø daân anh chò trong xoùm ñaõ laâu, cuõng laø daân “cai” aên xin. Tröôùc ñaây, gaõ lang baït trong Nam, roài leân Thaùi Nguyeân laøm ôû baõi vaøng Khau AÂu. Cuoái cuøng, gaõ giaûi ngheä vì nghieän röôïu, tuoåi ñaõ cao laïi côø baïc, loâ ñeà kinh nieân khieán gaõ thaát tín vaø vôõ nôï, khoâng ñuû tieàn traû cho ngöôøi nhaø cuûa ngöôøi aên xin trong queâ neân bò caùc “cai” khaùc cöôùp heát moái.

Thanh “loâ” daït veà xoùm Caàu Môùi töø bao giôø khoâng ai roõ, nhöng gaõ laø moät trong nhöõng ngöôøi soáng laâu nhaát ôû xoùm naøy. Giôø, moãi khi tuùng thieáu, Thanh “loâ” laïi phaûi caép noùn ñi aên xin.

Gaõ ñuû tænh taùo vaø quaùi chieâu ñeå bieán mình thaønh keû khoå sôû, ñi xin loøng toát cuûa thieân haï. Ñoù laø nhöõng luùc thieáu tieàn, coøn bình thöôøng, gaõ ñi ñaâu laøm gì thì trong “phoøng 5 nghìn” khoâng ai hay vaø chaúng ai theøm ñeå yù.

... vaø khi ñeán “giôø laøm vieäc”

Thöôøng ngaøy, luùc chöa ñeán 5h saùng, khi “phoøng 5 nghìn” coøn chìm trong giaác nguû thì caùc “phoøng caùi bang” ñaõ saùng ñeøn chuaån bò cho “ngaøy laøm vieäc” môùi. Phía treân gaùc laø phoøng cuûa moät cuï giaø vaø moät treû con, ñöùa treû ñang coøn ngaùi nguû thì bò döïng daäy bôûi caùi taùt trôøi giaùng vaøo giöõa maët. Tieáng khoùc theùt leân vang caû khu nhaø. Nhöng ngay sau ñoù laø tieáng doã daønh cuûa “cai”: “Thoâi nín, maøy thích aên saùng gì chuù ñöa ñi aên roài ñi laøm!

Daäy ñi, toái veà cho chôi ñieän töû vôùi

38

boïn xoùm treân...”.

5h30 phuùt, trôøi höûng saùng. Loái nhoû vaøo nhaø ñaõ chaät kín ngöôøi qua laïi, ñi veä sinh. Nhaø veä sinh chung boác leân muøi hoâi thoái noàng naëc. Nhöõng boä quaàn aùo saùng suûa, saïch seõ ñöôïc thay baèng ñoà ngheà raùch möôùp cuûa boïn treû. Nhöõng boä quaàn aùo haøng hieäu, nhöõng chieác ñieän thoaïi ñöôïc caát ôû phoøng troï.

“Coäng söï” cuûa boïn treû laø caùc cuï giaø thì ñöôïc “cai” mang ñeán nhöõng tuùi vaûi to caùu baån cuøng noùn raùch, deùp toå ong buoäc daây chaèng chòt. Töø ñaàu ñeán chaân, moãi ngöôøi nhö loät xaùc vaø quan troïng laø raát... “toäi thöông”.

Saùng ngai ngaùi laïnh, töøng ñoaøn ngöôøi luõ löôït keùo ra Caàu Môùi, baét ñaàu ngaøy môùi: Ñi aên xin theo hôïp ñoàng vôùi “cai”...

2 xe maùy chôû cuûa “cai” chôû “caùi bang” ñeán caùc ñieåm laøm aên.

“Quaùi chöôùc” cuûa ‘caùi bang’

- Caùc “truøm aên maøy” coù raát nhieàu “chieán thuaät”: moät keøm moät, luaân phieân “caùi bang”, haïn cheá giôø ñi laïi, môû roäng vaø thay ñoåi lieân tuïc ñòa baøn...

Haø thaønh ñang laø “mieàn ñaát höùa” vaø laø nôi theå hieän caùc “quaùi chöôùc” cuûa nhieàu “truøm” laãn “caùi bang” sau khi bò truy queùt döõ doäi taïi Saøi Goøn vaøo naêm ngoaùi...

Theo chaân... “caùi bang”

Khoâng laâu sau ñôït bò truy queùt gaét gao taïi Saøi Goøn, nhöõng “cai” môùi vaø “caùi bang” laàn moø ra thuû ñoâ laøm aên. Nhöõng ñòa ñieåm thöôøng taäp trung nhieàu daân “caùi bang” laø caùc quaän Thanh Xuaân, Caàu Giaáy, Hoaøng Mai. Chæ caàn ñöùng ôû chaân Caàu Môùi (Thanh Xuaân) khoaûng 30 phuùt vaøo buoåi saùng, coù theå ñeám ñuôïc khoaûng chuïc chieác xe chôû baø giaø, con nít hoaëc caëp ñoâi baø giaø - con nít xuaát quaân. Haàu heát, nhöõng ngöôøi trong soá ñeàu bò taät, queø cuït...

Taïi xoùm Caàu Môùi, taäp trung khoaûng hôn 70 caùi bang, caû giaø laãn treû. “Lòch laøm vieäc” haøng ngaøy cuûa daân aên xin baét ñaàu töø 6h saùng ñeán 12h tröa vaø chieàu töø 15h ñeán khoaûng 22h.

Chuùng toâi laàn theo ñòa ñieåm aên xin cuûa baø cuï Tình “cheøo” do moät “cai” teân Huông chôû ñi. Chieác xe Wave maøu xanh mang bieån soá 36F7 6015

len loûi trong töøng goùc phoá roài ñoã ngay taïi Chuøa Haø (Caàu Giaáy).

Vaøo nhöõng ngaøy raèm vaø ngaøy ñaàu thaùng, cuï Tình ngoài saùt ngay coång chuøa, chæ vieäc caàm chieác noùn raùch ñöa ngang, ñöa doïc. Chöa ñaày moät tieáng sau, chieác noùn raùch töôm ñaõ “ñong ñaày” nhöõng ñoàng baïc leû...

Taïi moät goùc phoá khaùc gaàn beán xe Haø Ñoâng, vaøo giöõa tröa, moät nhoùm treû aên xin khoaûng 5 ñöùa chia thaønh 2 toáp “ñoå boä” vaøo 2 quaùn bia ñang giôø cao ñieåm. Beù Daäu xoâng vaøo ñaùm khaùch Taây coù daùng boä sang troïng.

Moät ngöôøi Vieät ñi cuøng e ngaïi ruùt tôø tieàn 20.000 polime xanh rì boû voäi vaøo chieác ca caùu baån cuûa Daäu. Thoaùng cöôøi ñaéc chí, Daäu phaåy tay cho ñoàng boïn tieáp tuïc uøa vaøo...

Chæ chöa ñaày 10 phuùt sau, 5 ñöùa treû haû heâ ruùt lui khoûi quaùn bia. Khoaûng 12h, chuùng tuï taäp taïi quaùn côm bình daân saùt chôï Phuøng Khoang (Thanh Xuaân) goïi thöùc aên haû heâ. Truôùc khi ra veà, luõ nhoùc khoâng queân duùi vaøo tay chuû quaùn nhöõng tôø tieàn môùi cooùng 10 nghìn, 20 nghìn vaø baûo: “Caát hoä em!”. Moái ngaøy, nhöõng ñöùa treû naøy ñöôïc giao “chæ tieâu” phaûi “laøm” ñöôïc 200 nghìn. Nhöng treân thöïc teá, chæ caàn moät buoåi saùng, coù “tieåu caùi bang” ñaõ xin ñöôïc hôn 100 nghìn.

Buoåi chieàu, vaøo luùc chaïng vaïng toái laø khoaûng thôøi gian “haùi ra tieàn” cuûa daân aên xin coù “cai” daãn daét. Ñòa baøn luùc naøy chuû yeáu vaàn laø caùc quaùn aên, nhaø haøng lôùn. Taïi moät quaùn aên lôùn treân ñuôøng Traàn Höng Ñaïo, 2 ñöùa treû ñöùng ôû ñaàu coät ñeøn giao thoâng, maét doõi theo 2 nguôøi khaùch Taây sang troïng ñang ñi vaøo. Khi hoï ñi gaàn ñeán cöûa quaùn, 2 ñöùa treû voäi quyø suïp xuoáng saùt gaáu quaàn “con moài”.

Sau 1-2 phuùt, khi baûo veä quaùn chöa kòp chaïy ra can thieäp thì hai ñöùa treû ñaõ boû goïn 2 tôø 20 nghìn vaøo tuùi vaø nhanh chaân chaïy thaèng. Vaøi phuùt truôùc ñaáy, chuùng vaãn ñang trong vai queø quaët vaø leâ leát tôùi vaøi meùt...

Tìm vaø duøng... ngöôøi!

4 oâng baø giaø vaø 5 ñöùa treû con laø “ñoäi quaân xin thueâ” cuûa caùc “cai” Duøng - Tìm. Sau vaøi naêm maûi mieát haønh ngheà “cai” aên maøy ôû Saøi Goøn, nay “baêng ñaûng” coù chung huyeát thoáng naøy phieâu daït ra Baéc, laáy Haø thaønh laøm ñaát “duïng voõ” ñeå tieáp tuïc ngheà “chaên daét aên xin”.

Döôøng nhö, “soá trôøi ñaõ ñònh” neân ngay caû teân queâ quaùn (xaõ Quaûng Lôïi - huyeän Quaûng Xöông - Thanh Hoùa, moät ñòa phöông coù “tieàn söû” veà ngheà chaên daét aên xin) vaø teân “cai” ñeàu ñuùng vôùi ngheà nghieäp nhö lôøi daân “xoùm aên maøy” noùi: “Tìm” laø tìm ngöôøi, “Duøng” laø duøng ngöôøi (ñi aên xin).

Theo ñieàu tra, caû ñaïi gia ñình naøy coù hôn chuïc ngöôøi. Coù tôùi 2 theá heä

ñeàu laøm ngheà “cai” aên maøy. Truøm soû laø vôï choàng Leâ Thò Duøng vaø Traàn Phí Tìm. Gia ñình con gaùi lôùn Traàn Thò Nhung vaø Leâ Vaên Thaønh laø caùnh tay phaûi ñaéc löïc trong vieäc “chaên daét”.

Moät ñöùa con trai cuûa vôï choàng Duøng - Tìm cuõng phuï trôï cho gia ñình trong vai “coø” tìm ngöôøi vaøo ñöôøng daây aên maøy naøy. Ñöùa con uùt môùi 16 tuoåi nhöng hieän cuõng ñang trong thôøi gian ñöôïc “truyeàn ngheà” vaø “hoïc ngheà”

taät lieân mieân, baø giaø coøn laïi thì vöøa ñui vöøa queø. Nhöõng ñöùa treû nhö Cuùc, Nam ñeàu moà coâi, em Lyù, Thuyeát thì “ñi xin” ñeå kieám tieàn veà cho boá meï... traû nôï, em Tuaán Anh thì gia ñình khoù khaên khoâng nuoâi noåi.

Taát caû nhöõng con ngöôøi baát haïnh naøy ñöôïc gheùp vaøo thaønh “ñoäi quaân xin thueâ” heát söùc huøng haäu. Tuy moãi ngöôøi moãi khaùc nhöng ñöôùi söï cai quaûn cuûa “truøm cai” nhaø Duøng - Tìm, moãi ngaøy, baát cöù moät ñöùa treû naøy vaø oâng baø giaø kia ñeàu ñöôïc gheùp vaøo thaønh oâng baø con chaùu ruoät thòt ñeå thu huùt loøng nhaân aùi vaø tieàn cuûa thieân haï.

Ñaùnh hoäc maùu muõi ñeå... saùng maét ra?!

“Khoâng bieát thì ñöøng suûa...” - heä quaû cuûa caâu noùi naøy laø soáng muõi em Lyù laõnh troïn moät chieác ñeá deùp cöùng ngaéc cuûa Nhung - con gaùi lôùn “cai” Duøng - Tìm.

Moät doøng maùu töôi nhanh choùng laên xuoáng moâi, caèm, coå, aùo em Lyù. Ñöùa treû aên xin hoaûng loaïn, maët xanh meùt vì ñau. Nöôùc maét Lyù laõ chaõ rôi.

Toái hoâm em Lyù bò ñaùnh, chuùng toâi vaøo vai coâ giaùo tình nguyeän ôû lôùp hoïc taïi xoùm Caàu Môùi ñaõ tìm caùch vaøo taän hang oå truøm cai Duøng Tìm. Sau khi Treân ñöôøng “ñi laøm”

töø theá heä ñi tröôùc.

Vì soá löôïng “ñoäi quaân xin thueâ” quaù ñoâng, neân hình thöùc quaûn lyù cuûa “truøm cai” Duøng Tìm laø “cai theo phieân”.

Töùc laø, cuøng moät “ñoäi quaân” vaø saøo huyeät nhöng nhöõng thaønh vieân trong gia ñình chia ñoäi ra, thay nhau quaûn lyù. Maáy hoâm vôï choàng Duøng - Tìm veà queâ, nhöôøng laïi cho 2 con gaùi ôû laïi Haø Noäi cai quaûn “ñaïi baûn doanh”.

Hình thöùc naøy ñöôïc coi nhö moät trong nhöõng “ngoùn hieåm” cuûa ngheà “chaên daét”, traùnh ñöôïc söï chuù yù cuûa coâng an.

Hình thöùc quaûn lyù voán ñaõ tinh xaûo, nhöng maùnh khoùe “chaên daét” cuûa caùc “cai” laïi ñoäc ñaùo voâ cuøng. Khoâng phaûi ngaãu nhieân maø “truøm cai” Duøng - Tìm thueâ caû ngöôøi giaø vaø treû em.

Coâng vieäc “tuyeån” ngöôøi cuõng raát gaét gao. Ngöôøi giaø phaûi choïn nhöõng ngöôøi ñaõ ngheãnh ngaõng, hoaëc queø cuït, maét muø tai ñieác. Treû con phaûi thuoäc dieän “vöøa ñao vöøa ñaàn”, hoaëc gia ñình luoân trong tình theá “caùi khoù boù caùi khoân”. Raát nhieàu gia ñình ôû Thanh Hoùa ñaõ ñoàng yù giao con cho “cai” maø chæ nhaän ñöôïc soá “tieàn löông” reû maït 4 -5 traêm nghìn/thaùng. Ñoäi quaân treû em naøy laïi deã daøng sai baûo vaø khoâng töï tieän boû troán giöõa chöøng.

4 oâng baø giaø maø “truøm cai” Duøng Tìm vaát vaû kieám ñöôïc ñeàu queâ huyeän Quaûng Xöông. OÂng giaø teân Söø thì khoâng nôi nöông töïa, oâng giaø teân Vinh thì maát trí nhôù, baø giaø teân Naêm beänh

ñaùnh vaøo muõi em Lyù”. Nhung queân caû vieäc caûnh giaùc, choái ñaây ñaåy: “Coâng nhaän em ñaùnh, nhöng laáy ñeá deùp ñaùnh, chöù khoâng phaûi caùn dao nhö ngöôøi ta noùi...”.

Chung soá phaän vôùi Lyù, Nam vaø Cuùc cuõng thöôøng xuyeân bò maéng chöûi, ñaùnh vì nhöõng lí do maø theo boïn “cai” laø “thöông cho roi cho voït”.

Nhöõng ñöùa treû aên xin thöôøng bò ñaùnh vì nguyeân nhaân: xin “khoâng ñuû” chæ tieâu, khoâng ñuû giôø, daáu tieàn ñeå aên quaø vaët...

Treân khuoân maët cuûa Nam coøn in haèn nham nhôû haøng loaït veát caøo caáu ñaõ thaønh seïo vaø caû nhöõng ñöôøng xöôùc taáy maùu choàng cheùo leân nhau. Ñoù laø haäu quaû cuûa nhöõng traän ñoøn do nhöõng hoâm Nam xin khoâng ñuû “chæ tieâu” ñeà ra cuûa “cai”.

Quan saùt lòch laøm vieäc cuûa treû aên xin thaáy coøn daøy ñaëc hôn caû ngöôøi lôùn lao ñoäng chaân tay bình thöôøng.

Giôø xuaát phaùt töø tôø môø saùng, “giôø giôùi nghieâm” ñieåm luùc 11h. Cöù nhö vaäy, “laøm vieäc” hôn 10 tieáng moät ngaøy ngoøai ñaàu ñöôøng xoù chôï, ñöùa treû naøo khoâng ñuû “chæ tieâu” coi nhö hoâm ñoù “aên khoâng ngon, nguû khoâng yeân” vôùi “cai”.

AÊn xin moùn haøng sieâu lôïi nhuaän

-“Moùn haøng” ñuôïc ñem ra thöû laø “ñöùa treû ôû queâ coù thaân phaän toäi nghieäp”: Meï cheát sôùm, boá nghieän ruôïu, thöôøng xuyeân ñaùnh ñaäp, hieän ñöùa treû ñaõ boû hoïc vaø soáng ôû vuøng queâ ngheøo cuûa tænh Thanh. Ñaõ hôn moät laàn, chuùng toâi tìm caùch ñöa ñöùa treû naøy vaøo ñöôøng daây aên xin cuûa “cai” Höông, nhöng voâ voïng. Raát may “cai” Haèng laïi ñoàng yù...

Hôïp ñoàng baùn “caùi bang”!

“Cai” Nhung ñang ñaùnh oâng Vinh vì ñònh boû troán.

hoûi Nhung nguyeân nhaân vieäc ñaùnh em Lyù, Nhung traû lôøi ñaày traùch nhieäm: “Ñöa tieàn cho boá meï noù, mình thueâ noù thì mình phaûi coù traùch nhieäm. Noù laùo quaù, maéng khoâng ñöôïc thì phaûi ñaùnh! Mình ñaùnh ñeå noù saùng maét ra chöù khoâng phaûi vì noù xin ñöôïc nhieàu hay ít...”.

“Cai” Nhung coøn phaân traàn: “Muõi con naøy bò beänh... hay chaûy maùu, toâi môùi goõ thoâi, treû con thaáy maùu thöôøng sôï neân heùt toaùng leân nhö theá. Khoâng laøm sao caû!”. Chuùng toâi “phuû ñaàu”: “Nghe haøng xoùm noùi chò laáy caùn dao

Thöôøng thì nhöõng ñöùa treû, ngöôøi giaø duôùi quyeàn “cai” vaø naèm trong ñöôøng daây chaên daét ñeå haønh ngheà aên xin ñeàu “phaûi coù thaân phaän thaät ñaëc bieät”: Gia ñình khoán khoù, ngheøo tuùng, boá hoaëc meï maát sôùm, khoâng nôi nuông töïa...

Nhöõng ñöùa treû naøy ñeàu ñöôïc coø ñeå yù vaø daãn “cai” nhanh choùng ñeán moùc noái vôùi ngöôøi thaân, hoï haøng. Chuùng (cai, daãn daét) thöôøng tìm caùch lieân heä tröïc tieáp vôùi boá meï hoaëc con caùi cuûa caùc cuï giaø luùc naøy ñaõ laâm vaøo caûnh khoán cuøng phaûi “baùn con”, “baùn meï” ñeå kieám tieàn möu sinh.

Cuï Nguyeãn Thò Tình, ñaõ 88 tuoåi, laø “moùn haøng” ñaëc lôïi cuûa “cai” Huông. Thò chæ chuyeân chaên daét ñoäc laäp, thöôøng khoâng lieân quan gì vôùi caùc “caùi bang nhí” hoaëc caùc “caëp ñoâi giaø treû” khaùc trong nhoùm.

Cuï Tình moãi ngaøy ñi xin ñöôïc hôn 300 nghìn, vaøo caùc ngaøy raèm, muøng 1 thì soá tieàn seõ taêng gaáp ñoâi hoaëc gaáp röôõi, vì nhöõng ngaøy ñoù Höông thöôøng chuyeån ñòa baøn hoaït ñoäng cuûa cuï ra caùc chuøa lôùn ôû Haø Noäi nhö: Chuøa Haø,

39

chuøa Boäc, Quaùn Söù...

Nhoùm “cai” cuûa Haèng, (coâ ruoät cuûa Höông), coù 7 ñeán 10 ñöùa treû. Moät soá “caùi bang nhí” bò ñaøo thaûi khi “quaù tuoåi lao ñoäng”. Tuoåi ñôøi cuûa “caùi bang nhí” thöôøng raát ngaén, chæ töø 6-13, treân tuoåi ñoù nhö lôøi Haèng noùi thì: “Lôùn quaù, laøm aên cuõng khoù...”.

Sau hôn 1 tuaàn vaøo vai xe oâm, naèm nguû ôû “phoøng 5 nghìn”, Höông vaø Haèng ñaõ quen teân bieát maët chuùng toâi.

Nhoùm chuùng toâi tìm caùch ñöa ngöôøi nhôø Huông vaø Haèng “chaêm soùc, daïy caùch laøm aên”. Hoaøn caûnh ñöùa treû moài ñöa ra thaät toäi nghieäp: Meï maát sôùm, boá nghieän röôïu vaø thöôøng xuyeân ñaùnh ñaäp haønh haï. Hoï haøng thôø ô, boû beâ khoâng quan taâm. Hieän taïi ñöùa treû bò moät veát thöông gaõy tay vaø vai laø haäu quaû cuûa moät côn say töø boá...

Höông toû ra caûnh giaùc ngay töø laàn ñaàu, duø ñaõ quen maët vaø tieáp xuùc vaøi laàn. Höông hoûi: “Chuù laø ai? Sao laïi bieát toâi?”. Vaø Höông choái ngay: “Toâi khoâng daãn ai ñi caû... Baø cuï Tình laø hoï haøng. Toâi chæ laø ngöôøi ñöa côm nöôùc, chaêm soùc cuï...”.

Nhöng haèng ngaøy, ngay trong “phoøng troï 5 nghìn”, Höông vaãn gom nhöõng ñoàng baïc leû daøy coäm ñöa vaøo tuùi rieâng cuûa mình vaø ñeå baø cuï naèm quay quaét ôû goùc nhaø, maëc cho cuï khoâng theå töï lo noåi veä sinh caù nhaân.

Vaø Höông xuaát hieän ñeàu ñaën vaøo luùc 6h saùng ñeå ñöa cuï Tình ñi “laøm aên” roài laïi ñoùn veà chính xaùc vaø chi ly thôøi gian nhö moät coã maùy.

Höông vaãn nhaát quyeát khoâng nhaän “ñöùa treû” chuùng toâi ñònh nhôø vaû, vì lyù do phaûi daïy doã laïi töø ñaàu, maø khoù thaønh caëp ñöôïc vôùi cuï Tình. Nhöng khoâng ñeå loït moái laøm aên naøy, Höông giôùi thieäu sang coâ ruoät laø Traàn Thò Haèng, nhôø “daïy doã” cho quen tröôùc ñaõ.

Traàn Thò Haèng vaãn laëp laïi nhöõng caâu hoûi caûnh giaùc cuûa Höông, nhöng hoûi theâm caën keõ hoaøn caûnh ñöùa treû.

Ban ñaàu, Haèng chæ nhaän traû cho nguôøi nhaø 300 nghìn/thaùng vaø tuyø caùc thaùng sau laøm lôøi laõi cuï theå seõ “taêng löông” theâm. Chuùng toâi cheâ “löông thaáp”, ñoøi giao ñöùa beù cho ngöôøi khaùc, Haèng loä roõ veû tieác nuoái: “Chuù cöù giao cho chò, gaëp ñöôïc chò laø toát roài. Coù gì sau naøy thaønh “ngöôøi nhaø” caû, thoaû thuaän sau. Ban ñaàu cöù 500 nghìn/1 thaùng ñaõ.

Nhöng ñaëc bieät laø ñöøng ñeå cho ai bieát, keå caû haøng xoùm cuõng vaäy...”.

Sau moät thôøi gian thöông löôïng vaø vieát giaáy tay thoaû thuaän cam keát, Haèng baûo: “Cöù giao cho chò, ñeå chò goïi ñieän laøm caùi leã tröôùc ôû chuøa Quaûng Lôïi vaø nhôø caùc thaày “xin soá” ñeå laøm aên...”.

aùp haït, caû huyeän xaùc xô. Moät soá xaõ cuûa huyeän nhö Quaûng Kheâ, Quaûng Nham, Quaûng Lónh... vöøa nhaän cöùu trôï 5 taán gaïo cho nhöõng gia ñình khoù khaên, heát gaïo trong ngaøy.

Nhöng tuyeán ñöôøng quoác loä 1A chaïy doïc huyeän, vaãn coù nhöõng ngoâi nhaø hai, ba taàng moïc leân beà theá. Vaøo thoân 8, xaõ Quaûng Thaùi hoûi nhaø “cai” Haèng (Traàn Thò Haèng) nguôøi daân deã daøng chæ cho phoùng vieân ñeán ngoâi nhaø môùi vöøa xaây naêm ngoaùi.

Vôï choàng Haèng môùi xaây ngoâi nhaø 2 taàng ñaày ñuû tieän nghi naêm ngoaùi hôn 200 trieäu. Ngaøy tröôùc, 2 vôï choàng Haèng ñi bieät trong Nam vaø sau hôn 1 naêm laøm nhaø xong, sau Teát Haèng chuyeån höôùng ra Haø Noäi laøm aên.

Choàng Haèng laø Traàn Vaên Hieán, khi coù khaùch laï tôùi hoûi thaêm lieàn goïi ñieän ngay cho Haèng vaø toû veû e deø, caûnh giaùc ngay töø ñaàu.

Tieáp xuùc vôùi Hieán trong vai chuù cuûa ñöùa treû ñaùng thöông toäi nghieäp, bò boá ñaùnh gaõy tay ñang naèm ôû Beänh vieän Ña khoa tænh Thanh Hoaù, nhôø Haèng cho öùng tröôùc 1 trieäu ñeå lo vieän phí. Khi goïi ñieän tröïc tieáp vôùi Haèng taïi ngoâi nhaø môùi xaây cuûa thò, Haèng

ngoâi nhaø 2 taàng ñaày ñuû tieän nghi hôn 200 trieäu cuûa cai Haèng

baûo: “Caùi naøy khoâng coù trong hôïp ñoàng, chuù cöù chöõa beänh xong xuoâi, cho ñöùa beù khoeû trôû laïi, keå caû coù taät chò cuõng nhaän...”.

Rôøi nhaø Haèng, chuùng toâi ñeán nhaø Höông ôû Quaûng Loäc. Ngoâi nhaø hai taàng cuûa Höông naèm saùt chôï Ñình, xaõ Quaûng Loäc cuõng ñang ñöôïc xaây caát. Haøng xoùm trong thoân khoâng bieát Höông laø ai, chæ bieát Höông coù veà nhaø choàng aên Teát roài ra Haø Noäi.

Qua Coâng an xaõ Quaûng Loäc thì ñuôïc bieát Höông chæ laø “vôï hôø” cuûa... Thaûo.

Thaûo vaø vôï cuõ löu laïc trong Nam töø naêm 2000 vaø môùi veà queâ töø tröôùc Teát ñoä vaøi thaùng ñeå xaây nhaø, ñònh môû quaùn caø pheâ, thôøi gian ñoù Thaûo daét theo Höông veà.

Nhieàu ngöôøi daân trong xaõ bieát raát roõ veà caùc tröôøng hôïp cuûa Höông vaø Haèng. Hoï noùi nhoû to “Khi coù nhu Chuyeån ñòa baøn vì bò truy queùt caàu nhôø thì tìm ñeán ñaây (nhaø Haèng) Huyeän Quaûng Xöông, vuøng queâ laø ñuùng cöûa roài ñaáy!”.

Moät soá ngöôøi daân soáng gaàn nôi ngheøo khoù xöù Thanh vöøa traûi qua ñôït reùt truôùc sau Teát. Vaøo ngaøy gi- Haèng vaø Höông ôû cuõng cung caáp

40

thoâng tin cho bieát, khoaûng thôøi gian 2 “cai” naøy im hôi laëng tieáng chuyeån veà queâ soáng sau Teát ra Haø Noäi laøm aên truøng vôùi ñôït truy queùt raùo rieát “caùi bang” Saøi Goøn cuûa Coâng an vaø haøng loaït caùc “truøm cai” kheùt tieáng cuûa huyeän Quaûng Xöông ñaõ sa löôùi.

Coù theå ñöôøng daây chaên daét aên xin trong Saøi Goøn ñaõ bò ñaùnh ñoäng vaø truy queùt. Neân ñoàng loaït töø Teát Nguyeân ñaùn tôùi nay ñaõ xuaát hieän caùc “truøm cai” nhö Haèng vaø Höông ñaõ laäp cô sôû ôû xoùm Caàu Môùi.

khi ñoù, Thaûo (choàng hôø cuûa Höông) laâu nay noåi tieáng trong xaõ vôùi nhöõng vuï ñaùnh loän, gaây roái, toå chöùc côø baïc moãi laàn veà queâ aên Teát.

Coøn chính quyeàn xaõ vaø Hoäi ngöôøi cao tuoåi xaõ Quaûng Kheâ thì vaãn khaêng khaêng khaúng ñònh, cuï Tình vaãn ôû queâ vaø töø tröôùc tôùi nay, chöa ñi xin aên bao giôø!? Ñeå xaùc minh taän goác vaán ñeà, chuùng toâi ñaõ theo chaân oâng Chuû tòch Hoäi nguôøi cao tuoåi xaõ Quaûng Kheâ Nguyeãn Vaên Thuaán, vaøo taän nhaø thì oâng Thuaán môùi bieát cuï Tình ñaõ theo Höông ñi Haø Noäi caùch ñaây... 2 thaùng!

Vôùi nhöõng hôïp ñoàng mieäng nhö vaäy, cuï Tình laø moùn haøng “sieâu lôïi nhuaän” cuûa “cai” Höông... Nhöng ñieàu kinh ngaïc hôn khoâng ñeán töø nhöõng cuï giaø nhö cuï Tình, maø ñeán töø nhöõng ñöùa treû. Ñoù laø tình traïng boû hoïc ñi aên xin cuûa treû em ôû nhieàu xaõ trong huyeän Quaûng Xöông maø chuùng toâi ñaõ bieát ñöôïc khi veà ñaây...

1,5 ngaøy baèng... moät thaùng!

Chuùng toâi tieáp tuïc tìm veà queâ cuï Nguyeãn Thò Tình (thoân 5, xaõ Quaûng Kheâ). Ngoâi nhaø caáp boán cuõ kó, ñaõ xuoáng caáp khaù nhieàu hieän taïi con cuï Tình laø Ngoâ Vaên Thöôïng, laøm ngheà thôï loø nung gaïch ñang ôû. Gia ñình Thöôïng coù 3 con, ñuôïc caáp soå hoä ngheøo cuûa xaõ.

Tröôùc ñaây, con trai ñaàu cuûa Thöôïng laø Ngoâ Vaên Löông, naêm nay 13 tuoåi cuõng ñaõ töøng ñi aên xin. Gia ñình Thuôïng hieän ñang laâm vaøo caûnh khoù khaên, phaûi chaïy aên töøng böõa. Giaûi thích vieäc ñeå “meï ñi laøm theo Höông”, Thöôïng noùi: “Baø bò maát chöùng minh thö neân khoâng ñöôïc höôûng cheá ñoä ngöôøi giaø, neân moãi thaùng khoâng ñöôïc 120 nghìn. Baø baûo ôû nhaø buoàn quaù, khoâng bieát laøm gì, chaân laïi bò taät khoâng ñi laïi ñöôïc. Höông ñeán baûo cho cuï ñi laøm aên, moãi thaùng traû cho 500 nghìn...”.

Tröôùc khi cuï Tình ra Haø Noäi, cuï ñaõ theo Höông vaøo Saøi Goøn. Thôøi gian 8 thaùng laøm trong Saøi Goøn, Höông thoaû thuaän ñöa cho Thöôïng moãi thaùng 1 trieäu, nhöng Thöôïng môùi chæ caàm ñöôïc cuûa Höông 3 trieäu. Sau Teát, khi “giao meï” cho Höông ñöa ra Haø Noäi thì Thöôïng chæ nhaän ñöôïc... 500 nghìn/ thaùng. Vaø caû hai laàn “giao meï” cho Höông, Thöôïng ñeàu khoâng laøm giaáy tôø thoaû thuaän, chæ “giao dòch” baèng... mieäng!

Nhö chuùng toâi ñaõ noùi ôû treân, thöïc teá, moãi ngaøy cuï Tình ñi xin vaø giao veà cho Höông ñöôïc hôn 300 nghìn/ngaøy.

Vaøo ngaøy raèm, ngaøy ñaàu thaùng, ngaøy leã, Teát Höông ñöa cuï ñeán chuøa, nhaø thôø thì soá tieàn leân gaáp röôõi hoaëc gaáp ñoâi. Vôùi lôïi nhuaän nhö vaäy thì chæ caàn 1,5 ngaøy laø cuï Tình ñaõ laøm ra soá tieàn maø Höông thoaû thuaän vôùi Ngoâ Vaên Thöôïng, trong voøng 1 thaùng.

Coù ñieàu baát ngôø laø khi hoûi chính quyeàn ñòa phöông veà caùc tröôøng hôïp cuûa Höông vaø Haèng thì ngay caû Chuû tòch, Coâng an xaõ Quaûng Thaùi vaø Quaûng Loäc ñeàu: “Khoâng naém roõ ñöôïc cuï theå tình hình vaø chôø ñeå xem xeùt, raø soaùt laïi”... Nguyeân nhaân ñöa ra laø: “Töø khi coù Luaät Cö truù môùi naêm 2007 thì ngöôøi ñi laøm aên ôû nôi khaùc khoâng caàn baùo caùo taïm vôùi chính quyeàn. Vì theá khoâng theå naém heát ñöôïc...”. Trong

Trong soá nhöõng “tuyeät chieâu” cuûa chính quyeàn ñòa phöông ñeå thuùc daân laøm xong phaän söï ñoùng goùp coù baøi “Quy tröõ taøi saûn töông ñöông”. Nghóa laø, khoâng coù tieàn ñoùng goùp thì caùn boä, coâng an vieân ñeán nhaø, thaáy coù thöù gì ñaùng giaù khuaân luoân veà xaõ thöù ñoù...

Hieän nay, xaõ Haûi Loäc (huyeän Haäu Loäc, Thanh Hoùa) coøn gaàn 60% cö daân ñoùi ngheøo, con soá naøy nhöõng naêm tröôùc coøn cao hôn. Vaäy maø gaàn chuïc naêm qua, baø con nôi ñaây vaãn phaûi veïo löng goàng gaùnh nhöõng khoaûn ñoùng goùp, khoaùn phaït laï luøng. Ai khoâng coù tieàn ñoùng seõ bò chính quyeàn ñòa phöông duøng “bieän phaùp maïnh”.

“Quan” xaõ xieát nôï caû... quan taøi

Veà Haûi Loäc, theo söï chæ daãn cuûa ngöôøi daân, chuùng toâi (phoùng vieân baùo chí trong nöôùc) taáp vaøo nhaø oâng Nguyeãn Vaên Thuûy, ôû thoân Laïch

thì gaéng xin hoï cho khaát, khi con veà thì traû nôï sau!”. Nieàm hy voïng nhoû nhoi cuûa oâng nhanh choùng bò daäp taét khi moät ngaøy noï chính quyeàn xaõ vaø thoân aäp vaøo.

OÂng Thuûy keå, hoâm aáy, oâng ñi bieån veà, thaáy baø ngoài suït suøi, nghe baø thuaät laïi caâu chuyeän, oâng thaáy trôøi ñaát nhö chao ñaûo, quay cuoàng. Thì ra, khi oâng ñi laøm, xaõ, thoân ñaõ cho ngöôøi ñeán “quy tröõ taøi saûn”. Nhaø chæ coù duy nhaát maáy taám vaùn canh, oâng taäu phoøng xa laøm quan taøi lo haäu söï cho mình, laø ñaùng giaù neân hoï ñaõ khuaân ñi.

OÂng baûo, khi aáy, tieác maáy taám vaùn thì ít, maø cay ñaéng veà caùch haønh xöû cuûa nhöõng ngöôøi ñöôïc coi laø “ñaày tôù cuûa daân” thì nhieàu. “Khoán naïn thay caùi kieáp nhaø ngheøo! Ñeán maáy taám vaùn haäu söï maø cuõng khoâng giöõ ñöôïc thì maët muõi ñaâu maø thaáy moïi ngöôøi!”.

Môùi ñaây, khi moät phoùng vieân ñeán tìm hieåu söï vieäc nhaø oâng Thuyû, maáy taám vaùn canh, coù caùi ñaõ bò moït, boãng ñöôïc khieâng traû laïi cho chuû cuõ.

Hôn naêm sau keå töø ngaøy kinh hoaøng aáy, anh Nguyeãn Vaên Naêm, con trai uùt cuûa oâng töø Nam ra. Thaáy boá keå chuyeän, anh doác nhaün tuùi leân xaõ hoaøn thaønh nghóa vuï ñoùng goùp cuûa gia ñình.

Laàn aáy, caû nôï cuõ laãn laõi, anh noäp cho xaõ hôn 1 trieäu ñoàng. Ñoùng xong, ngôõ laø ñöôïc laáy maáy taám vaùn veà, naøo ngôø... Anh ngaõ ngöûa khi ngöôøi ta baûo, muoán laáy vaùn veà thì phaûi noäp tieàn löu kho 5 nghìn ñoàng moät ngaøy. Hôn moät naêm trôøi “naèm treân xaõ”, “phí troâng coi” coù khi lôùn hôn caû giaù trò maáy taám vaùn. Suy tính thieät hôn, laïi theâm caïn tuùi, anh ñaønh tay khoâng luûi thuûi ra veà...

Ñaêng aûnh noài chaùo laø... boâi xaáu laõnh ñaïo thoân

Tröôøng. Trong caên nhaø tueành toaøng, oâng Thuûy dôû khoùc, dôû cöôøi keå laïi chuyeän bò baét boä vaùn canh vì thieáu nôï.

Naêm aáy (2002), xaõ môû ñôït cao ñieåm thu caùc khoaûn ñoùng goùp cuûa naêm vaø tieàn nôï ñoïng nhöõng naêm tröôùc.

Chaúng bieát nhöõng khoaûn tieàn gì maø moãi naêm, nhaø oâng phaûi ñoùng ñeán maáy traêm nghìn. Caùi aên haøng ngaøy coøn phaûi coøng löng tìm kieám thì soá tieàn aáy, vôùi oâng, quaû laø quaù lôùn. Maáy ñeâm, oâng traèn troïc tìm “loái thoaùt”, baáu víu vaøo hy voïng: “Chöa coù ñoùng

Caâu chuyeän giöõa toâi vaø gia ñình oâng Thuyû bò caét dôû giöõa chöøng bôûi söï xuaát hieän cuûa maáy ngöôøi laï maët. Hoï laø caùn boä thoân vaø coâng an xaõ. Nhö nhieàu chuyeán coâng taùc khaùc, toâi xuaát trình ñaày ñuû nhöõng giaáy tôø caàn thieát.

Töôûng theá laø xong, naøo ngôø hoï naèng naëc môøi chuùng toâi ra hoäi tröôøng thoân ñeå laøm vieäc.

Theo söï giôùi thieäu cuûa oâng Leâ Tröôøng Sinh - Tröôûng thoân Laïch Tröôøng thì nhöõng ngöôøi ñang laøm vieäc vôùi toâi coù oâng Nguyeãn Vaên Chieán - Tröôûng Coâng an xaõ, oâng Ñinh Vaên Khoa - Phoù Coâng an xaõ, oâng Ñinh Ngoïc Tuyeân - Bí thö Chi boä thoân Laïch Tröôøng, oâng Nguyeãn Vaên Sen - Phoù thoân, Coâng an vieân thoân Laïch Tröôøng. OÂng Leâ Tröôøng Sinh baûo, chính quyeàn ñòa phöông luoân... toân troïng baùo chí vaø saün saøng ñeå baùo chí töï do taùc nghieäp. Tuy nhieân, quan ñieåm cuûa oâng laø toâi neân thoâng qua chính quyeàn ñòa phöông, tröôùc khi vaøo daân tìm hieåu, naém baét tình hình!

41

Sau khi oâng Nguyeãn Vaên Chieán Tröôûng Coâng an xaõ hoaøn thaønh thuû tuïc “vaøo soå” giaáy tôø cuûa toâi thì oâng Sinh baét ñaàu vaøo vieäc. Theo oâng, “quy tröõ taøi saûn” laø vieäc laøm... caàn thieát ñeå chính quyeàn xöû lyù nhöõng hoä gia ñình chöa thöïc hieän ñaày ñuû nghóa vuï ñoùng goùp do Nhaø nöôùc vaø ñòa phöông quy ñònh. Cuï theå tröôøng hôïp nhaø anh Naêm, do chöa hoaøn thaønh nghóa vuï ñoùng goùp naêm 2001-2002 neân xaõ ñaõ tieán haønh taïm thu maáy taám vaùn treân...

Rôøi thoân Laïch Tröôøng, toâi voøng laïi thoân Thaéng Huøng, gheù thaêm gia ñình chò Ngoâ Thò Saùng, cuõng naèm trong dieän bò “quy tröõ taøi saûn”. Naêm aáy, nhaø chò nôï hôn 100 nghìn tieàn ñoùng goùp. Nhaø nhöõng chuïc ngöôøi, toaøn treû con lít nhít neân laøm chaúng ñuû aên. Do vaäy, khoaûn nôï maáy laàn xaõ giuïc noäp chò chaúng bieát xoay ñaâu. Hoâm caùn boä ñeán, chò ñaõ heát lôøi khaån xin, nhöng hoï khoâng nghe. Cuoái cuøng, thaáy nhaø chò coù moät chieác baøn vaø moät chieác gheá sa loâng nan, hoï ñaõ khuaân ñi.

Luùc toâi ñeán, chò Saùng ñang cuøng caùc con aên tröa. Böõa tröa laø noài chaùo traéng cuøng maáy con caù vuïn. Caù naøy, daân bieån mua reû nhö cho. Ñang hí hoaùy ghi hình böõa tröa ñaïm baïc aáy, khoâng bieát töø ñaâu, 4- 5 ngöôøi môû coång aäp vaøo. Laïi laø maáy caùn boä thoân “maãn caùn” ñeán “naém baét tình hình”. Thaáy chò Saùng tieáp tuïc chia seû cuøng toâi cuoäc soáng vaát vaû, moät thanh nieân caét

Beänh vieän (BV) Phuù Löông thì thöông taâm vaø ñau loøng hôn caû laø caùi cheát cuûa saûn phuï môùi 20 tuoåi Quaùch Thò Tö cuøng con gaùi vöøa loït loøng chöa ñaày 24 giôø ñoàng hoà.

Moïi ngöôøi khoâng theå hieåu ñöôïc vì sao moät coâ gaùi khoeû maïnh nhö Tö, ñaõ töøng laø vaän ñoäng vieân ñieàn kinh, quaù trình mang thai ñeàu ñöôïc thaêm khaùm kyõ löôõng ngay caû tröôùc luùc sinh, laïi cheát moät caùch deã daøng nhö vaäy.

Leã “töù cöûu” ñaëc bieät

Trong moät chuyeán ñi coâng taùc leân khu vöïc huyeän Phuù Löông (tænh Thaùi Nguyeân), tình côø chuùng toâi ñöôïc chöùng kieán moät gia ñình ñang laøm leã “töù cöûu” (boán möôi chín ngaøy) cho moät coâ gaùi. Sau lôùp höông khoùi nghi nguùt laø di aûnh cuûa moät coâ gaùi treû xinh ñeïp.

Ba nhieâu döï ñònh cuûa Tuù vaø vôï sau khi ñöùa con ra ñôøi boãng choác tan thaønh maây khoùi. Cöù moãi laàn nghó ñeán nhöõng giaây phuùt kinh hoaøng trong beänh vieän thì anh laïi khoâng theå kìm ñöôïc nöôùc maét. AÛnh: Vuõ Hoaøng Thöôøng thì trong leã naøy ngöôøi ta khoâng khoùc loùc thaûm thieát nhö khi ngöôøi thaân môùi maát. Vì vaäy, chuùng toâi raát ngaïc nhieân khi thaáy khoâng khí tang toùc, theâ löông haàu nhö vaãn coøn nguyeân trong tieáng hôø khoùc tröôùc di aûnh ngöôøi quaù coá. Treân caùc khuoân maët coøn in haèn nhöõng neùt ñau ñôùn cuûa nhöõng ngöôøi thaân. Ñaëc bieät, chen giöõa nhöõng höông, hoa treân baøn thôø coøn thaáy ñaët moät xeáp giaáy A4. Sau môùi bieát, moùn ñoà cuùng “coù moät khoâng hai” ñoù chính laø laù ñôn “Toá caùo vaø ñeà nghò khôûi toá vuï aùn”. Nguyeân ñôn laø Vuõ Quoác Tuù, môùi 25 tuoåi, vöøa cuøng luùc maát caû vôï laãn con.

Laù ñôn coù phaàn “Kính göûi” daøi daèng daëc gaàn nhö ñuû heát caùc vò laõnh ñaïo cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc vaø ñòa phöông.

Coøn bò ñôn laø oâng giaùm ñoác cuøng moät soá y, baùc só BV Phuù Löông.

Vaùn laøm quan taøi bò xieát giam ôû xaõ, muoán laáy veà phaûi traû nôï + löu kho...

Troø chuyeän vôùi chò Lieäu, chuùng toâi luoân ñöôïc moät coâng an vieân keø keø

töï xöng laø tröôûng thoân gay gaét: “Neáu chuù maø ghi laïi hình aûnh kia kìa (noài chaùo- PV) thì chuù boû ngay ñi! Toâi khaúng ñònh nhaø naøy laø... vôù vaån!”.

Nghe oâng tröôûng thoân noùi vaäy, chò Saùng oâm maët khoùc oaø. Coøn noài chaùo thì maét tröôùc maét sau, ngöôøi ta ñaõ ñem ñi ñaâu maát. Theo yeâu caàu cuûa maáy ngöôøi laï maët aáy, toâi laïi veà hoäi tröôøng cuûa thoân Thaéng Huøng ñeå cuøng hoï... trao ñoåi coâng vieäc!

Taïi hoäi tröôøng, oâng tröôûng thoân daën toâi khoâng ñöôïc ñöa hình aûnh noài chaùo cuûa chò Saùng leân baùo, vì nhö theá thì khaùc gì boâi xaáu ñoäi nguõ laõnh ñaïo thoân. OÂng nhaán maïnh, neáu toâi “coá tình” ñeà caäp ñeán vaán ñeà... khoâng ñeïp naøy, oâng seõ coù... yù kieán ngay!

ngang: “Caùc anh ôû ñaâu theá nhæ? Sao thaáy laø laï nhæ?”. Toâi döøng ghi, bình thaûn traû lôøi: “Toâi laø nhaø baùo anh aï!”.

Töôûng theá laø xong, bôûi khi saùng, oâng tröôûng coâng an xaõ ñaõ kieåm tra giaáy tôø cuûa toâi roài. Theá nhöng, moät ngöôøi “Pheùp coâng”... oâng cöù laøm! trong ñoaøn laïi baûo, xaõ chöa... baùo caùo Bieát coù nhaø baùo veà, maáy boâ laõo ôû cho thoân bieát. thoân Höng Thaùi cöù ñaïp xe leân xuoáng Chò Ngoâ Thò Saùng, nöôùc maét kieám tìm. Theo chaân hoï, toâi veà thaêm ngaén daøi nhaéc laïi chuyeän cuõ. gia ñình chò Ñoàng Thò Lieäu, nhaø ôû Ñang luùc ñoâi co thì oâng Nguyeãn ngay maët con ñöôøng daãn leân trung Vaên Chieán - Tröôûng Coâng an xaõ ñeán. taâm xaõ. Laàn tieáp xuùc vôùi daân naøy, OÂng thöøa nhaän, giaáy tôø cuûa toâi laø chính quyeàn ñòa phöông khoâng “môøi” hoaøn toaøn hôïp leä. Nhöng moät ngöôøi toâi veà truï sôû nhö hai thoân tröôùc, maø

42

thay ñoåi “chieán thuaät”. Heã toâi ñi ñeán ñaâu, gaëp ai thì luoân coù moät coâng an vieân ñi keøm.

Tieáp chuyeän toâi, chò Lieäu khoâng caàm ñöôïc nöôùc maét. Chò baûo, chò khoâng bieát chöõ vaø cuõng ít ñi ra ngoaøi. Theá nhöng, trong thaâm taâm mình, chò tin chaéc moät ñieàu raèng chaúng coù nôi ñaâu ngöôøi daân laïi khoå nhö ôû ñaát naøy. Ñôït cao ñieåm “quy tröõ taøi saûn” naêm 2004, gia ñình chò bò taïm thu moät chieác ti vi, taøi saûn ñaùng giaù duy nhaát luùc ñoù.

Saùng hoâm aáy, chò ñang luùi huùi naáu côm coøn choàng chò beá con thì “ñoaøn coâng taùc” taáp vaøo nhaø. Khoâng thu ñöôïc nhöõng khoaûn nôï ñoïng, ñoaøn taïm thu luoân chieác TV. Thaáy nhaø boãng döng “maát” cuûa, chò nöôùc maét nhö möa. Van naøi, xin xoû nhöng vì “vieäc coâng”, nhöõng “coâng boäc cuûa nhaân daân” aáy vaãn khoâng heà xuùc ñoäng. Naêm sau, caøo caáu vay möôïn ñöôïc chuùt tieàn, choàng chò leân xaõ xin “chuoäc laïi” chieác ti vi. Theá nhöng, chaúng hieåu hoï baûo quaûn theá naøo maø ñem veà ñöôïc nöûa thaùng thì taäm tòt. Tieác cuûa, chò laïi theâm moät baän oâm maët khoùc tu tu.

Nhöõng giaây phuùt kinh hoaøng trong beänh vieän

Ngöôøi thanh nieân treû môùi ngoaøi 20 Ngöôøi choàng cho raèng söï thieáu traùch tuoåi quaù uaát öùc tröôùc caùi cheát baát nhieäm vaø chuyeân moân cuûa y baùc só thöôøng cuûa coâ vôï Quaùch Thò Tö cuøng daãn tôùi caùi cheát cuûa vôï con anh. ñöùa con ñaàu loøng ñaõ laøm ñôn toá caùo Trong nhöõng caâu chuyeän maø chuùng BV Phuù Löông laø “loø moå”(?!). toâi ñöôïc nghe ngöôøi daân phaûn aùnh veà

Treân khuoân maët ngöôøi thanh nieân treû naøy vaãn haèn roõ neùt ñau ñôùn. Töø ngaøy maát caû vôï laãn con, Tuù trôû neân buoàn chaùn haún, bao nhieâu döï ñònh cuûa ñoâi vôï choàng treû sau khi sinh con boãng döng tan vôõ. Caû thò traán Ñu ñang möøng cho vôï choàng oâng baø Taâm - Huøng coù coâ con daâu khoeû maïnh, nay laïi theâm chaùu ñaàu, ñaõ baøng hoaøng khi nhaän ñöôïc hung tin naøy.

Laáy laïi ñieàm tónh, Tuù keå: “Ngaøy 23/4/2009, vôï em trôû daï, moïi ngöôøi voäi ñöa vaøo BV Phuù Löông ñeå chôø sinh. Thaáy vôï soát cao, ngöôøi nhaø lo laéng hoûi BS Buøi Trung Haûi thì ñöôïc traû lôøi laø bình thöôøng, sau ñoù ñöôïc cho ñi xeùt nghieäm, sieâu aâm tim thai. Keát quaû laø meï con ñeàu khoeû maïnh”.

Ngöôøi nhaø thuaät laïi: Thaáy chò Tö

43

vaãn khoâng haï soát, lieân tuïc nhieàu laàn, ngöôøi nhaø laïi tìm ñeán kíp tröïc ñeå hoûi vaø xin chuyeån vieän thì laïi ñöôïc BS Haûi traû lôøi: “Caùc baø bieát gì chuyeân moân maø noùi. Saûn phuï bình thöôøng, neáu coù vaán ñeà gì thì toâi chòu traùch nhieäm”.

nhaø ñaõ heùt toaùng leân, keâu baùc só cöùu ngöôøi thì luùc aáy khoâng coøn thaáy ai nöõa. Tuù guïc xuoáng beân thi theå vôï.

Baø Nguyeãn Thò Vieän, meï saûn phuï Tö ñaõ khoùc oaø leân khi nhôù laïi nhöõng giaây phuùt ñònh meänh ñoù. Baø laø ngöôøi chöùng kieán luùc cuoái cuøng cuûa ñöùa con

Caùi cheát baát thöôøng cuûa 2 meï con saûn phuï Quaùch Thò Tö ra ñi khi khi chæ môùi troøn 20 tuoåi, vöøa sinh con ñaàu loøng. Con chò Tö, chaùu Vuõ Thò Beù chæ ñöôïc höôûng döông chöa ñaày... 1 ngaøy tuoåi.

“Sau luùc ñaáy, vôï em quaèn quaïi leân vì ñau ñôùn ñeán suoát saùng, y taù vaø hoä sinh ñeán kieåm tra xong thì baûo: Môùi môû ñöôïc 3 phaân, chöa ñeû ñöôïc. Moïi ngöôøi hoát hoaûng laïi chaïy ñeán tìm BS Haûi ñeå xin moå vaø nhôø coù bieän phaùp can thieäp ñeû hoaëc cho chuyeån vieän thì nhaän ñöôïc traû lôøi: Khoâng phaûi thích laø moå, cöù cho ñeû bình thöôøng, khi naøo môû ñöôïc 9 phaân thì môùi ñeû. Coù ñi ñaâu thì cuõng vaäy thoâi”.

“Khoâng ñöôïc chuyeån vieän, duø raát noùng ruoät nhöng caû nhaø cuõng ñaønh phaûi tin lôøi baùc só vaø nguyeän caàu may maén ñeán vôùi vôï con em” - Tuù rôm rôùm nöôùc maét nhôù laïi. Ñeán 6h30, chò Tö ñöôïc ñöa vaøo phoøng vaø sinh beù gaùi naëng 3,5kg.

Chöa kòp möøng vì sinh ñöôïc ñöùa con buï baãm thì Tuù ñaõ baøng hoaøng khi thaáy ñöùa beù soát cao, khoù thôû. Coøn vôï thì moâi taùi nhôït, coù nhieàu noát noåi treân maët nhö moïc sôûi, nhôït nhaït nhö maát nhieàu maùu vaø soát cao.

Sau khi sinh, thaáy vôï mình vaãn vaät vaõ trong ñau ñôùn, gia ñình Tuù ñaõ goïi ngöôøi ñeán cöùu thì coù y taù Haø Thò Haèng ñeán khaùm vaø ñöa vôï anh vaøo laïi phoøng ñeû ñeå... caáp cöùu.

“Toâi nghe thaáy coù tieáng maáy ngöôøi noùi beân trong: Maùu ñoâng vaø ñen trong buïng raát nhieàu, môû cöûa nhìn vaøo thì thaáy hoï cöù aán vaøo buïng vôï toâi ñeå ñaåy maùu ñen ra coøn vôï toâi thì cöù giaõy giuïa. Toâi thaáy hoï tieâm cho vôï toâi moät muõi roài noùi: “Nhö theá seõ khoâng giaõy giuïa nöõa”. Tieâm ñöôïc 15 phuùt thì vôï toâi naèm im roài taét thôû” - gioïng Tuù ngheïn laïi.

Thaáy chò Tö nhö theá, Tuù vaø ngöôøi

44

mình röùt ruoät ñeû ra.

Baø keå: “Noù cöù quaèn quaïi trong ñau ñôùn vaø lieân tuïc keâu leân: “Cöùu con vôùi, chaân tay con cöùng roài meï ôi”. Toâi chæ bieát khoùc ñoäng vieân noù raùng chòu ñöïng. Khi y taù tieâm xong thì noù naèm im roài maõi maõi khoâng trôû veà nöõa”.

Beù gaùi sô sinh sau khi ñöôïc beá ra giöôøng beänh thì lieân tuïc soát cao, nöôùc oái trong mieäng chaûy ra nhöng khoâng ñöôïc baát kyø y baùc só naøo chaêm soùc.

Tuù coøn cho bieát theâm, khi ñöùa treû sinh ra thì phaûi hôn 10 phuùt sau môùi khoùc. Ñeán 13h ngaøy 24/4, moïi ngöôøi môùi chuyeån ñöôïc chaùu leân Beänh vieän Ña khoa Trung öông Thaùi Nguyeân.

Maëc duø chaùu beù ñaõ ñöôïc caáp cöùu nhöng do chuyeån ñeán quaù muoän neân chaùu ñaõ maát luùc 1h saùng ngaøy 25/4.

Caùc baùc só ôû ñaây ñaõ noùi raèng ñöa ñeán quaù muoän, chaùu bò suy hoâ haáp ñoä 3, saëc nöôùc oái, nhieãm khuaån leân ñeán naõo do ñöôïc sinh quaù muoän, ñaõ æa phaân su trong buïng meï.

Ñaùm tang cuûa ngöôøi meï treû vaén soá Quaùch Thò Tö cuõng ñöôïc ñöa ngay trong chieàu ngaøy hoâm ñoù. Haøng nghìn ngöôøi daân ñaõ khoâng theå kìm ñöôïc nöôùc maét tröôùc caûnh ñau thöông cuûa gia ñình Tuù.

Ngöôøi daân ôû ñaây cho bieát, ñaùm tang coâ gaùi treû cuõng laø ñaùm tang ñoâng nhaát ôû caùi thò traán beù nhoû naøy töø tröôùc ñeán giôø.

Sau moät thôøi gian chòu ñöïng ñau thöông, Tuù ñaõ vieát ñôn toá caùo “Caùn boä baùc só Beänh vieän Phuù Löông ñaõ coù haønh vi thieáu traùch nhieäm gaây neân caùi cheát cho meï con saûn phuï Quaùch Thò Tö”.

“Hoï ñaõ ñeå vôï toâi ñau buïng quaù laâu, nöôùc oái bò vôõ neân con toâi bò ngaït thôû. Trong quaù trình ñoù, chuùng toâi ñaõ nhieàu laàn khaån caàu xin ñöôïc chuyeån vieän nhöng hoï khoâng cho vaø noùi laø seõ chòu traùch nhieäm. Roài khi sinh ra, hoï boû maëc con toâi, tieâm thuoác an thaàn daãn tôùi vôï toâi töû vong” Neùn côn uaát ngheïn trong loøng, baø Taâm cho bieát: “Ngöôøi daân chuùng toâi naøo coù bieát gì veà chuyeân moân, baùc só baûo sao thì nghe vaäy. Toâi muoán cô quan chöùc naêng laøm roõ caùi cheát cuûa con daâu vaø chaùu toâi. BS Haûi chuyeân

“Ai cöôùp maát vôï vaø con toâi”?

Maát ñi cuøng luùc caû vôï laãn con, Tuù trôû neân nhö ñieân nhö daïi. Baø Taâm, meï anh, ñaõ ñöôïc ngöôøi nhaø chuyeån ñi nôi khaùc bôûi gia ñình raát sôï caên beänh tim cuûa baø seõ khieán baø khoâng chòu noåi khi maát ñi ngöôøi con daâu vaø chaùu ñaàu.

3h saùng ngaøy 25/4, giöõa caùi reùt teâ taùi cuûa vuøng ñaát Thaùi Nguyeân, ngöôøi boá treû cuøng hoï haøng aâm thaàm ñöa ñöùa beù xaáu soá “trôû veà vôùi ñaát” vì phong tuïc khoâng ñöa treû nhoû veà nhaø khi töû vong. Tröôùc luùc an taùng, Tuù ñaõ kòp ñaët teân cho ñöùa con cuûa mình. Teân chaùu laø Vuõ Thò Beù, gaàn 1 ngaøy tuoåi.

Baø Nguyeãn Thò Vieän, meï saûn phuï Tö ñaõ khoùc oaø leân khi nhôù laïi nhöõng giaây phuùt ñònh meänh ñoù. Baø laø ngöôøi chöùng kieán luùc cuoái cuøng cuûa ñöùa con mình röùt ruoät ñeû ra.

X-quang nhöng laïi ñi ñôõ ñeû. Chuùng toâi mong laøm roõ traùch nhieäm cuûa y baùc só vaø Beänh vieän Phuù Löông vaø cho chuùng toâi moät caâu traû lôøi”.

Ñaát Saøi Goøn hieän nay noåi tieáng vôùi “töù ñaïi thieáu gia” maø möùc haøo phoùng, tieàn baïc vaø caùch chôi ngoâng thì nhöõng quyù töû ñua xe baïc tyû caùch ñaây maáy naêm chæ laø haøng rôm raùc. Ñöông nhieân

taàm “Töù ñaïi thieáu gia” chæ saên caùc hoa haäu, ngöôøi maãu, dieãn vieân, seõ ñöôïc giôùi thieäu trong baøi vieát sau.

Caùc caäu aám saên gaùi bar “yeáu cô” hôn, tieàn khoâng nhieàu nhö nöôùc soâng Cöûu Long nhöng cuõng ñuû ñeå “ñoát ruïi” vaøi quaùn bar chæ trong moät côn cao höùng. Ñeâm ñeâm taïi caùc bar 2000, Hoàng Lieân khu vöïc quaän 6, caùc caäu aám lai rai vaøi chai XO ñöôïc caùc kieàu nöõ vaây quanh cuøng haøng taù kieàu nöõ khaùc chaøo ñoùn vôùi aùnh maét theøm thuoàng. Ñöôøng, con giaùm ñoác moät cô quan quaûn lyù ñaát ñai ñaõ veà höu, luoân coù maët ôû caùc quaùn bar löøng danh treân ñòa baøn thaønh phoá. Caäu chæ thích nhöõng em tuoåi teen, quaù 20 tuoåi ñaõ bò xem laø quaù ñaùt. Khoâng chæ tuoåi taùc maø nhan saéc vaø caùch chôi phaûi thaät söï saønh ñieäu môùi ñöôïc Ñöôøng gheù maét tôùi. Duø treû ñeán maáy, ñeïp ñeán maáy, khoâng em naøo ñöôïc Ñöôøng löu taâm quaù 3 thaùng.

Hai chò em Chaâu vaø Ngoïc nhaø ôû ñöôøng Caùch Maïng Thaùng 8, duø chæ vöøa möôøi chín ñoâi möôi ñaõ coù gaàn 3 naêm tuoåi ngheà phuïc vuï bar cuøng choïn muïc tieâu laø Thaïo, caäu aám cuûa moät giaùm ñoác sôû ñöông chöùc. Hai coâ gaùi thay nhau vôøn caäu vaø taát nhieân Thaïo cuõng chaúng töø choái böùng caû cuïm hai chò em. Thaïo cung phuïng hai chò em tieàn, xe Spacy, ñieän thoaïi Nokia ñôøi môùi vaø cuoäc tình cuûa hoï keùo daøi

tieàn nhöõng thieáu thôøi gian. Khoâng caäu naøo ñuû kieân nhaãn chôø ñôïi vaø cho duø nhan saéc cuûa caùc kieàu nöõ coù loäng laãy côõ naøo cuõng khoâng theå söû duïng chieâu ôõm ôø. Trinh, moät kieàu nöõ khaù noåi danh, cho bieát: “Tình yeâu cuûa boïn môùi nöùt maét ra ñaõ bieát aên chôi khoâng coù choã cho loøng kieân nhaãn. Boïn hoï caû theøm choùng chaùn neân phaûi tranh thuû luùc maën noàng maø ñaøo xôùi... Khoâng cuoäc tình naøo giöõa thôï saên vaø caäu aám

ñöôïc hai thaùng. Lyù do cuûa söï chaám döùt ñoät ngoät cuoäc tình ñôn giaûn vì Thaïo phaûi ñi ôû tuø. Hai chò em chuyeån sang saên Baèng “Luøn”, con moät tröôûng phoøng

keùo daøi treân hai thaùng!”.

Ngaø, queâ ôû Hoá Nai, tuoåi chöa ñuû 20 ñaõ rôi vaøo tình huoáng khaù oaùi oaêm. Coâ saên ñöôïc moät caäu aám ñi Dylan 150.

Caäu chi ngoït ñeán ñoä khoâng ngöôøi baïn

ngaønh quaûn lyù cöïc kyø beùo bôû. Cöù theá, thôï saên laãn con moài cöù thay ñoåi xoaønh xoaïch muïc tieâu, coøn muïc ñích thì baát bieán...

Quaùn bar caøng noåi tieáng thì caùc maøn saên ñuoåi caøng khoác lieät. Mai Trang, moät thôï saên caäu aám laõo luyeän ñaõ cho bieát veà kyõ thuaät saên nhö sau: “Coù 3 ñieàu ñeå “boû tuùi” baát kyø moät caäu aám naøo: ñeïp, noùi chuyeän ñaày veû daân chôi nhöng vaãn toû ra khôø khaïo vaø quan troïng laø phaûi “heát mình” cho tình yeâu... Caùc caäu aám ñi tìm thöù khoâng heà coù trong moâi tröôøng quaùn bar laø söï thaønh thaät neân caùc thôï saên caàn trang bò nhöõng chieâu thöùc chöùng minh mình ñang coù nhöõng thöù maø caäu aám caàn.

Hai boá con chung moät vôï

Nhöõng caäu aám lui tôùi quaùn bar ñeå saên gaùi luoân coù chung moät ñieåm: thöøa

naøo cuøng nhieäm sôû laø khoâng ganh tî.

Coâ duy trì cuoäc hoân nhaân taïm vôùi caäu aám song haønh vôùi moät ñaïi gia nhaát nhì Saøi Goøn veà bia boät laø oâng Goái. Khi oâng Goái saém cho Ngaø chieác Dream Thaùi, caäu aám cuõng thöûa veà cho coâ moät chieác ñieän thoaïi Sony Ericsson loaïi ñaét nhaát thò tröôøng. Cuoäc chaïy ñua leân ñeán ñænh ñieåm khi caû hai ñeàu phaùt hieän ra moät caùch lôø môø veà söï hieän dieän cuûa keû laï. Caû giaø laãn treû thi nhau giaønh ñoäc quyeàn baèng con ñöôøng ngaén nhaát ñeán traùi tim naøng baèng vaät chaát.

Keùo daøi hôn 3 thaùng, oâng choàng giaø thueâ coâng ty baûo veä cho nhaân vieân theo doõi. Ñuùng thôøi ñieåm gaõ tình ñòch trai tô ñang vui vaày beân ngöôøi ñeïp trong caên nhaø thueâ treân ñöôøng Nguyeãn Duy Khang, oâng aäp vaøo. Gaõ

45

ñeå cho ñeán hai chaøng ñeïp trai ñeo baùm. Linh chua chaùt nhaän xeùt: “Mình saên hoï hay hoï saên mình thì caùi mình maát cuõng nhieàu hôn caùi mình ñöôïc”.

Tuøng, moät gaõ trai 30 tuoåi, noåi danh trong giôùi “baùm vaït vaùy” vì ñaõ coù ñeán 11 cuoäc tình vôùi caùc kieàu nöõ saên caäu aám. Anh ta khoâng heà ngaïi keå laïi chieán tích tröôùc maët coâ vôï môùi laøm ngheà hôùt toùc oâm cao caáp. Xaâu chuoãi caùc caâu chuyeän, coù theå nhaän ra Tuøng laø moät chuyeân gia taâm lyù. Thænh thoaûng vôø ghen tuoâng, möùc ñoä ghen tuoâng vöøa phaûi ñaõ khieán coâ vôï hôø ngoan ngoaõn coáng naïp nhöõng gì chaøng caàn. Ñoâi khi Tuøng ñoùng vai oâng anh döôùi queâ hoaëc anh baïn môùi ôû nöôùc ngoaøi veà ñeå giuùp vôï saên moài. Khi laø thôï saên, ñaëc bieät laø saên caùc caäu aám, caùc coâ raát laõo luyeän tình tröôøng nhöng tröôùc nhöõng thôï saên nhö kieåu Tuøng, Loäc, caùc kieàu nöõ laïi trôû thaønh con nai ngô ngaùc.

Cuûa thieân traû ñòa

trai tô toan neän cho laõo giaø tình ñòch moät traän do toäi phaù roái thì nhaän ra ñoù chính laø oâng boá ñaïo maïo cuûa mình.

OÂng Goái ñöùng giöõa nhaø, sau löng laø hai teân coân ñoà ñöôïc thueâ ñeán vaø sau ñoù vaøi giaây, khoâng noùi moät lôøi, cuùp ñuoâi ñi thaúng. Caû hai cuoäc tình chaám döùt cuøng moät lyù do: khoâng theå xöû ñeïp tình ñòch.

Ngaø huït haãng vì caû hai nguoàn taøi chính ñaõ töï tuyeân boá phaù saûn, chöa bieát laøm theá naøo ñeå mua ñöôïc maûnh ñaát vuøng Baø Ròa ñaõ ñaët coïc thì may sao Tuaán, moät ñaïi gia trong laøng maét kính ñaõ lao ñeán. Ngaø “saùnh duyeân” cuøng anh chaøng vöøa laø caäu aám, vöøa laø ñaïi gia naøy ñöôïc hai thaùng, vöøa ñuû ñeå mua ñaát caát nhaø! Ngaø cho bieát: “Ngu sao maø töï coät coå vaøo moät choã, maáy cha ñi saên gaùi ôû quaùn bar thì coù cha naøo ra gì!”.

Tìm choàng khi ñaõ sang baêm

Caùc kieàu nöõ cuõng trôû thaønh con moài cuûa moät daïng thôï saên chuyeân nghieäp khaùc laø boïn soáng baùm vaït vaùy. Nhö caâu ñöôïc an uûi, ñöôïc chaêm soùc vaø ñöôïc xaøi tieàn moät caùch “ñaày haõnh dieän” cuûa nhöõng kieàu nöõ ñaõ khieán caùc coâ phaûi nuoâi moät anh choàng hôø. Moät caäu aám chính hieäu laø Loäc, coù luùc töøng giaøu hôn coâng töû Baïc Lieâu nhöng do boá “baùn muoái” töø laâu neân chæ coù voû haøo hoa nhöng tuùi roãng khoâng.

Loäc coù bí quyeát saên moài laø bieán mình thaønh moät thaèng ngoác thì seõ trôû thaønh moät con moài saùng giaù! Tieàn baïc maø caùc coâ ruùt ræa seõ ñöôïc ngöôøi coâ yeâu söû duïng haøo phoùng hôn caäu aám chính hieäu. Vì vaäy, cuûa thieân traû ñòa, sau moät thôøi gian daøi “lao taâm khoå töù” saên moài vaø bò saên, caùc kieàu nöõ chaúng coøn laïi gì ngoaøi danh saùch caùc chuû nôï daøi daèng daëc.

Thuøy Linh laø moät kieàu nöõ löøng danh khoaûng 7 naêm tröôùc ôû khu vöïc caùc bar vuøng quaän 1. Coâ töøng saên ñöôïc haàu heát caùc caäu aám haïng moät vaø caû boá cuûa caùc caäu. Vaït vaùy cuûa coâ ñuû daøi

46

Phöôïng laø moät kieàu nöõ töøng noåi danh “thôï saên baäc nhaát”. Trong danh saùch khaùch haøng cuûa coâ coù haàu nhö ñaày ñuû caùc “haûo haùm” trong thôøi kinh teá thò tröôøng taàm côõ nhö Phaïm Huy Phöôùc, Nam “Xeá hoäp”. Phöôïng ñaõ vaø ñang coù ñeán hai trong boán caäu aám soá 1 Saøi Goøn theo ñuoåi. Ñaëc bieät, Thaønh, con trai duy nhaát cuûa moät seáp lôùn ngaønh a loâ ôû Haø Noäi, cuõng vöôùng phaûi kieàu nöõ naøy trong moät chuyeán tuaàn du phöông Nam. Hieän nay Thaønh vaãn cöù eø coå ra gaùnh toaøn boä chi phí aên ôû, ñieän thoaïi vaø mua saém ôû Diamond Plaza cuûa Phöôïng. Khoán noãi nhö moät quy luaät, Phöôïng cuõng haõnh dieän khoe “Nhaø em coù moät thaèng choàng!”. Gaõ choàng baùm vaït vaùy nhôûn nhô bao gaùi, aên nhaäu vaø côø baïc baèng tieàn cuûa Phöôïng. Khi ñöôïc hoûi taïi sao, caâu traû lôøi cuûa Phöôïng ñôn giaûn: “Em maéc nôï töø kieáp naøo vôùi noù!”.

Coù coâ gaùi luoáng tuoåi ñaõ veà queâ laøm laïi cuoäc ñôøi nhö Minh Haïnh queâ Vónh Long, sau 8 naêm tuoåi ngheà coù gaàn moät tyû ñoàng trong taøi khoaûn ñaõ quyeát ñònh veà queâ. Sau 2 naêm trôøi, coâ laïi quay veà choán cuõ traéng tay. Anh chaøng thueá vuï gaàn nhaø ñaõ ngoû yù yeâu coâ vaø quyeát ñònh ly dò vôï ñeå cuøng gaù nghóa. Sau moät thôøi gian, anh ta ñaõ boøn saïch toaøn boä soá tieàn cuûa coâ roài quay veà vôùi vôï cuõ.

Moät teengirl teân M (tröôøng DT) ñaõ thaúng thöøng rao baùn treân maïng “caùi ngaøn vaøng” vôùi giaù 10 trieäu. Coâ naøng tröng hình leân blog caù nhaân vaø nhaän ñöôïc haøng chuïc comment laøm quen, trao ñoåi.

Thaáy ngaøy caøng nhieàu ngöôøi muoán sôû höõu caùi quyù giaù nhaát cuûa mình neân M taêng giaù leân 15 trieäu nhöng vaãn coù haøng loïat teân con trai, thaäm chí laø nhöõng cuï U40-50 laân la vaøo laøm quen ngaû giaù. Ñoàng yù vaø heïn gaëp moät oâng chuû baùn vaûi ngoøai chôï B, M theo chaân oâng ta vaøo khaùch saïn baùn “caùi ngaøn vaøng” vôùi giaù 18 trieäu nhö ñaõ thoûa thuaän. M toû ra raát döûng döng vôùi nhöõng gì ñang xaûy ra, coâ naøng chaúng thaáy gì goïi laø ñau xoùt hay xaáu hoå, ngöôïc laïi coøn khaù vui söôùng khi sôû höõu trong tay moät moùn tieàn lôùn. Coù tieàn trong tay M tha hoà chöng dieän quaàn aùo, saém ñieän thoaïi di ñoäng môùi vaø mua haún moät laptop ñeå tieáp tuïc leân maïng haønh ngheà “buoân höông baùn phaán” vì duø gì cuõng ñaõ “maát”, coù “maát” theâm tí nöõa cuõng chaúng sao.

Tieàn coù theå khieán con ngöôøi ta baát chaáp moïi vieäc, ñoù laø vì sao coù nhöõng teengirl saün saøng rao baùn “caùi ngaøn vaøng” maø khoâng chuùt e deø. Ai coù nhan saéc moät tí thì heùt giaù treân möôøi “chai” (1 trieäu ñoàng) , ai nhan saéc trung bình thì vaøi ba “chai” cuõng coù ngöôøi mua.

Moät “maù mì” chuyeân daét moái caùc coâ naøng ñi baùn “caù ngaøn vaøng” ôû Quaän 4 giaáu teân cho bieát: “Thöôøng thì boïn con gaùi môùi lôùn, ham tieàn neân heã nghe coù tieàn laø chòu ñi “baùn” ngay.

Moät ñöùa kieám veà cuõng baïc trieäu neân chuyeän naøy caøng ngaøy caøng nhieàu, khoâng coù gì laø laï”...

chuyeän lieân quan ñeán tình duïc nhöng chaúng hieåu sao nhöõng coâ naøng aáy laïi taùo baïo, lieàu lónh ñeán theá!”...

Haõy bieát traân troïng ñôøi con gaùi

Vôùi cuoäc soáng khaù thoùang vaø thieáu söï quan taâm töø gia ñình neân moät soá teengirl baát chaáp taát caû, lao vaøo theá giôùi net ñeå mua baùn caùi quyù giaù nhaát cuûa ñôøi mình. Coâ baïn Q (tröôøng PT) chia seû: “Vaøo room taàm 11-12h ñeâm maø xem, haøng loïat nhöõng teengirl treo status thoâng baùo baùn “caùi ngaøn vaøng” moät caùch thaûn nhieân ñeán möùc döôøng nhö hoï xem vieäc ñoù raát ñoãi bình thöôøng. Laø con gaùi nhöng mình cuõng chaúng theå naøo chaáp nhaän haønh ñoäng suy thoùai ñaïo ñöùc aáy ñöôïc!”.

Môùi ñaây moät teengirl teân V (tröôøng DH) leân maïng rao baùn “caùi ngaøn vaøng”, ñöôïc moät nick laï vaøo laøm quen vaø ñoàng yù mua vôùi giaù 8 trieäu. V heïn gaëp ngöôøi aáy ôû ñöôøng NT sau ñoù caû hai vaøo khaùch saïn thöïc hieän chuyeän “mua baùn”. Cöù ngôõ truùng maùnh vì tìm ñöôïc ngöôøi mua nhanh choùng nhöng naøo ngôø sau khi laøm chuyeän “aáy” haén ta trôû maët khoâng traû tieàn maø chæ thanh toùan tieàn khaùch saïn. V cuõng chaúng bieát giaûi quyeát theá naøo, la toùang leân haén quît tieàn “phaù trinh” thì chæ noù nöôùc ra coâng an, beõ maët vôùi moïi ngöôøi maø chöa chaéc ñaõ ñoøi ñöôïc tieàn. V ñaønh caâm laëng vaø oâm noãi ñau, chæ bieát traùch mình ngu daïi neân giôø môùi laâm vaøo tình caûnh trôù treâu theá naøy.

Moät teengirl ñaõ töøng troùt daïi baùn “caùi ngaøn vaøng” cho moät tay daân chôi con nhaø giaøu ôû Quaän 5 teân A taâm söï: “Luùc ñoù thieáu suy nghó, cuõng chæ vì tieàn maø nghe theo lôøi maáy nhoû baïn. Vuï ñoù ñöôïc hôn möôøi trieäu nhöng roài aên cuõng heát. Giôø mình chaúng daùm yeâu ai vì khoâng ñuû baûn lónh vaø thaáy xaáu hoå vôùi nhöõng gì mình ñaõ gaây ra laém!”...

Nhöõng coâ naøng naøo ñang coù yù ñònh rao baùn “caùi ngaøn vaøng” thì toát nhaát neân xem laïi danh döï vaø ñaïo ñöùc cuûa mình ñeå khoâng phaûi hoå theïn vôùi baûn thaân, gia ñình vaø xaõ hoäi.

Baát chaáp danh döï

Khi ñaõ quyeát ñònh baùn “caùi ngaøn vaøng” thì nhöõng teengirl naøy ñaõ deïp maùu “só” sang moät beân maø ñaët chöõ tieàn leân treân heát. Online ñeâm, baét gaëp moät coâ naøng môùi quen qua chat treo “condition apply” nhö sau: Caàn baùn “caùi ngaøn vaøng” giaù 500USD, 1m62, deã thöông, ai ôû Quaän 8, nhaø giaøu voâ PM...Vaøo laøm quen thì coâ baïn baûo ñang caàn tieàn ñoùng hoïc phí lôùp luyeän thi, gaëng hoûi ñöôïc moät luùc xem tieàn hoïc gì maø cao theá thì coâ baïn khai thaät do ñang tuùng tieàn aên chôi neân laøm lieàu. Chat chöa ñöôïc bao laâu coâ baïn 18 tuoåi voäi “bye bye” vì coù khaùch vaøo ngaõ giaù.

Chính suy nghó noâng caïn vaø loái soáng buoâng thaû ñaõ daãn daét nhöõng teengirl naøy vaøo böôùc ñöôøng laàm laïc. Anh baïn K (tröôøng NH) cho bieát: “Nhieàu laàn khi ñang chat thì chaúng hieåu ôû ñaâu ra nhöõng nick laï vaøo spam hoûi xem mình coù mua caùi “aáy” cuûa con gaùi khoâng, thaät söï luùc ñoù mình ngöôïng chín caû maët. Laø con trai mình coøn chöa ñuû baûn lónh ñeå noùi leân nhöõng

Xaâm nhaäp dòch vuï vaù trinh taïi Haø thaønh

Ít ai bieát, dòch vuï vaù maøng trinh coù ôû raát nhieàu caùc phoøng maïch khaùm phuï khoa, vaø chæ caàn 30 phuùt phaãu

thuaät, söï trinh traéng... laïi trôû veà vôùi nhieàu coâ gaùi...

Boû tieàn mua “caùi ngaøn vaøng”!

Tröôùc khi tìm hieåu veà dòch vuï vaù maøng trinh taïi Haø Noäi, chuùng toâi ñöôïc

47

nghe nhieàu veà chuyeän coù nhöõng phuï nöõ khoâng giöõ ñöôïc trinh tieát tröôùc khi laäp gia ñình, ñaõ tìm caùc phoøng khaùm ñeå... “laáy laïi söï trinh traéng”.

Rong ruoåi phoá phöôøng Haø Noäi suoát tuaàn leã, chuùng toâi tìm ñöôïc khoâng döôùi möôøi trung taâm thaåm myõ vieän töø lôùn ñeán nhoû vaø nhieàu ñòa chæ caùc phoøng khaùm saûn phuï khoa tö nhaân coù laøm dòch vuï vaù laïi maøng trinh.

“Doác saûn phuï” - nôi coù nhieàu phoøng khaùm saûn khoa coù dòch vuï vaù maøng trinh.

Vaøo vai nhöõng coâ gaùi lôõ troùt... ñeånh ñoaûng laøm “raùch”, chuùng toâi hoûi chuyeän vaù “caùi ngaøn vaøng” taïi caùc

phoøng khaùm saûn khoa tö nhaân naèm treân doïc ñöôøng daãn vaøo Beänh vieän Phuï saûn Haø Noäi (BVPSHN).

“Thöa baùc só, chaùu khoâng may bò ngaõ (truùng coïc noù ñaâm thuûng), chaùu nghe noùi ôû ñaây coù dòch vuï vaù laïi maøng trinh phaûi khoâng aï?”. Sau caâu hoûi ngaäp ngöøng coäng vôùi boä daïng ruït reø giaû nai, khaùch ñöôïc ñoùn tieáp khaù aân caàn, thaân thieän ôû haàu heát caùc phoøng khaùm saûn tö nôi ñaây. Phaàn lôùn, caùc baùc só sau khi “leân gaân tinh thaàn” cho khaùch, duøng kinh nghieäm “naïo huùt vaù víu” ñeå khaùm kieåm chöùng xem coù ñuùng ñoái töôïng ñaõ bò raùch vaø muoán vaù khoâng sau ñoù môùi ñöa vaøo phoøng kín ñeå hai beân baøn baïc.

Nhôø moät ngöôøi baïn vöøa laäp gia ñình laøm... “vaät theá thaân”, coù nhu caàu “vaù caùi ngaøn vaøng ñeå laáy choàng Vieät kieàu ñi xuaát ngoaïi”, chuùng toâi ñöôïc caùc baùc syõ tö vaán khaù chi tieát.

Sau moät hoài ñöôïc khaùm vaø hoûi, môùi vôõ leõ, caùc phoøng saûn tö ôû ñaây khoâng tröïc tieáp vaù, maø chæ laø “coø” moâi giôùi caùc ñoái töôïng coù nhu caàu ñeán cho caùc ñòa chæ khaùc.

Nhöng baøi daãn moái cuõng raát... thaáu tình ñaït lyù: “Tröôøng hôïp cuûa chaùu khaù phöùc taïp, ôû choã coâ sôï khoâng ñuû thieát bò kyõ thuaät laøm. Coâ giôùi thieäu chaùu tôùi moät nôi khaùc raát uy tín, laø

48

choã quen bieát vôùi coâ. Chaùu cöù yeân taâm tôùi ñaáy!”. Thaáy khaùch coøn ngaàn ngöø, baø baùc syõ baám soá ñieän thoaïi tôùi “truï sôû” vaù chính thöùc ñeå göûi gaém nhaèm cheøo keùo khaùch haøng.

Vaøo ñeán chuïc phoøng khaùm saûn tö vaø thaåm myõ vieän “coø moài”, chuùng toâi ñöôïc göûi gaém qua ñieän thoaïi cuõng ñeán ngaàn aáy ñòa chæ. Sau khi ñöôïc tö vaán vaø khaùm taïi caùc thaåm myõ vieän vaø caùc phoøng khaùm saûn tö nhaân nhö beänh vieän H. (quaän Hai Baø Tröng), phoøng khaùm K.O, T.H (quaän Caàu Giaáy)... môùi thaáy söï “ñaét haøng” cuûa dòch vuï vaù maøng trinh hieän nay.

Vaøi naêm gaàn ñaây, soá löôïng chò em coù nhu caàu vaù “caùi ngaøn vaøng” ngaøy caøng ñoâng. Chi phí phaûi chi traû cho moät ca vaù cuõng thay ñoåi lieân tuïc. ÔÛ nhöõng thaåm myõ vieän lôùn vaø uy tín, giaù moãi ca vaù maøng trinh leân tôùi treân döôùi 10 trieäu ñoàng. Neáu khaùch haøng naøo muoán “söûa sang” laïi cho... hoaøn haûo hôn nöõa, phaûi chi soá tieàn töông ñöông khoaûng moät nghìn ñoâ la, hoaëc coù theå hôn.

Khaûo saùt moät soá ñòa chæ coù tieáng nhö thaåm myõ vieän H. ôû quaän Hai Baø Tröng do caùc baùc syõ du hoïc töø Anh thöïc hieän, giaù moãi ca vaù töø 7-10 trieäu ñoàng. Moät nôi khaùc, nhö beänh vieän tö nhaân N. vôùi tay ngheà cuûa baùc syõ ngoaïi ñeán töø Hoàng Khoângâng, giaù moãi ca khoaûng töø 3-5 trieäu ñoàng.

Traùi laïi, ôû nhöõng phoøng saûn khoa tö nhaân bình thöôøng naèm saâu trong moät con heûm gaàn Beänh vieän E treân ñöôøng Hoaøng Quoác Vieät chæ khoaûng 2 trieäu moãi ca vaù.

Sôû dó coù söï cheânh leäch veà giaù caû giöõa caùc nôi khoâng phaûi do chaát löôïng, maø do ôû trung taâm thaåm myõ vieän vaø caùc phoøng khaùm hieän ñaïi ñaûm baûo toát caùc yeáu toá “nhanh choùng veà thôøi gian, söï thoaûi maùi, goïn leï veà tö töôûng”. Vì theá, phaàn nhieàu khaùch haøng khi coù nhu caàu muoán vaù maøng trinh, thöôøng tìm ñeán phoøng khaùm naøy, baát chaáp giaù caû cho moãi laàn vaù coù ñaét ñoû nhö theá naøo.

Do haïn cheá veà kyõ thuaät, phaãu thuaät vaù maøng trinh ôû nhöõng phoøng khaùm tö mang tính thuû coâng hôn. Thoâng thöôøng, tröôùc khi vaù chính thöùc, baùc só phaûi ñaët thuoác saùt truøng moät tuaàn leã vaø sau khi vaù, khaùch cuõng phaûi lui tôùi phoøng khaùm chöøng ñaáy thôøi gian ñeå choáng nhieãm truøng. Coù leõ, do thuû tuïc khaù loâi thoâi, phöùc taïp vaø khaû naêng thaønh coâng khaù baáp beânh, neân soá löôïng khaùch tìm ñeán caùc phoøng khaùm tö haïn cheá hôn nhieàu.

Nhôø söï “göûi gaém” cuûa baùc syõ H. taïi phoøng khaùm saûn khoa ôû doác phuï saûn (gaàn BV Phuï saûn HN) chuyeân “coø” dòch vuï vaù maøng trinh, chuùng toâi heïn ñöôïc lòch vaù “caùi ngaøn vaøng” vaøo 8 giôø toái, ôû phoøng khaùm tö K.O naèm hun huùt cuoái moät con heûm treân

ñöôøng Hoaøng Quoác Vieät. Sau khi khaùm xong, “ngöôøi ñoùng theá” ra veû mang taâm traïng coøn baên khoaên, löôõng löï ñeå traùnh bò nghi ngôø. Baø baùc syõ mang boä maët ñanh laïnh vaø thaùi ñoä thuûng thaúng khieán khaùch caûm thaáy caøng “luoáng cuoáng”. Nhöng tìm hieåu ra, ñoù laø taâm lyù chung, sôï “chuyeän vôõ lôû” cuûa nhöõng coâ gaùi ñaõ khoâng coøn nguyeân veïn, laïi chuaån bò laáy moät oâng choàng khoù tính.

Nhö hieåu ñöôïc taâm traïng cuûa khaùch, baø baùc syõ ra söùc traán an: “Caùi naøy khaù ñôn giaûn, nhöng coâ muoán baûo ñaûm neân caàn xem xeùt caån thaän, choáng nhieãm truøng. Thuûng roài chaùu coøn e ngaïi gì nöõa, raùch thì vaù laïi cho... heát thuûng. Khaùch ñeán choã coâ thì khoâng nhieàu, nhöng ai ñaõ ñeán thì toaøn giôùi thieäu cho nhöõng ngöôøi tieáp theo. Coâ laøm nhieàu laém roài, chöa khi naøo vaù khoâng laønh laën caû. Cöù yeân taâm!”.

Söï trinh traéng... ruøng mình!

Theo caùc baùc syõ saûn khoa, thì vaù maøng trinh laø moät tieåu phaãu ñôn giaûn, gioáng nhö phöông phaùp thu nhoû aâm ñaïo ñoái vôùi nhöõng ngöôøi phuï nöõ sau khi sinh ñeû bò roäng coå töû cung. Moãi ca vaù chæ dieãn ra khoaûng nöûa giôø ñoàng hoà vaø thöïc chaát laø khaâu laïi maøng trinh ñaõ bò raùch trôû laïi thaønh lôùp maøng nhaân taïo ñeå laønh laën nhö cuõ.

Moät baùc syõ laøm coâng taùc giaûng daïy ôû Trung taâm Coâng ngheä phoâi cho bieát, tröôùc ñaây, khi vaù maøng trinh chöa phoå bieán ôû Haø Noäi caùc baùc syõ söû duïng maøng buïng eách ñeå laøm maøng nhaân taïo vaù “caùi ngaøn vaøng”. Thôøi ñieåm gaàn ñaây, khi dòch vuï naøy ñöôïc coi nhö moät tieåu phaãu thaåm myõ thì trong y hoïc söû duïng nhieàu phöông phaùp khaùc nhau. Phöùc taïp hôn laø phöông phaùp töï thaân töùc laø laáy tröïc tieáp phaàn da treân cô theå ñeå vaù maøng trinh vaø phöông phaùp ñoàng loaïi, töùc laø duøng phaàn da cuûa ngöôøi khaùc ñeå vaù. Thôøi gian gaàn ñaây, vôùi söï tieán trieån trong y hoïc, nhieàu nôi coøn söû duïng coâng ngheä sinh hoïc phaân töû caáy gheùp phoâi töø da gaø ñeå vaù maøng trinh. Kyõ thuaät môùi naøy vaãn ñaûm baûo chaát löôïng, laïi ñôn giaûn vaø ít toán keùm.

Xeùt veà y hoïc, vaù maøng trinh laø moät tieåu phaãu thaåm myõ phía beân ngoaøi, khoâng aûnh höôûng ñeán tính maïng hay söùc khoûe. Chính vì tieán haønh vaù maøng trinh khaù ñôn giaûn, chi phí khoâng phaûi quaù lôùn laïi cho keát quaû “nhö mong ñôïi” trong khi ruûi ro raát khoù xaûy ra neân hieän nay dòch vuï naøy ñang “cöùu caùnh” cho nhöõng ai lôõ troùt ñaõ trôû thaønh ñaøn baø, nay muoán quay veà laøm... trinh nöõ.

Sau khi vaù xong khoaûng 1 thaùng, maøng trinh laïi laønh laën nhö chöa bao giôø bò toån thöông. Ñieàu quan troïng, maøng trinh môùi ñöôïc lai taïo naøy seõ

xem tieáp trang 53

Truyeàn thuyeát keå laïi raèng moät Hoaøng Haäu xöù Ba Tö bò toäi phaûi cheát, baø Hoaøng Haäu naày laïi coù taøi keå chuyeän, moãi ñeâm baø keå moät caâu chuyeän dôû dang neân Vua cho soáng theâm moät ngaøy ñeå keå tieáp, vaø caâu chuyeän keùo daøi ñeán 1001 ñeâm vaãn chöa heát, vaø seõ khoâng bao giôø heát. Caùc em coù theå theo doõi caâu chuyeän naøy qua baøi ñoïc döôùi ñaây...

Tieáp theo kyø tröôùc vaøo ñeâm sau.

Dinarzade buø cho ñeâm tröôùc, ñaäy khi coøn raát laâu trôøi môùi saùng, goïi Scheherazade: - Chò ôi! Neáu khoâng coøn nguû nöõa thì em xin chò haõy keå noát chuyeän ngöôøi ñaùnh caù vaø laõo hung thaàn cho caû hoaøng ñeá vaø em nghe ñi vì chò bieát ñaáy caû Ngöôøi cuõng ñang noùng loøng muoán bieát caâu chuyeän seõ ra sao ñaây.

- Ñöôïc em aï - Hoaøng haäu noùi - Chò seõ thoaû maõn trí toø moø cuûa Ngöôøi cuõng nhö cuûa em.

Roài quay sang vua Schahriar, naøng noùi: “Taâu beä haï, ngay sau khi keå xong chuyeän nhaø vua Hi Laïp vaø thaày thuoác Douban, laõo ñaùnh caù lieàn baûo hung thaàn vaãn bò nhoát trong bình: - Neáu nhaø vua Hi Laïp ñeå cho ngöôøi thaày thuoác ñöôïc soáng thì Thöôïng ñeá cuõng ñeå cho nhaø vua ñöôïc soáng nhöng oâng ta ñaõ chaúng theøm ñeám xæa gì ñeán nhöõng lôøi khaån caàu heát söùc tha thieát cuûa oâng thaày thuoác neân ñaõ bò Thöôïng ñeá tröøng phaït. Ngöôi haõy laáy ñoù laøm göông, hôõi hung thaàn? Neáu ta coù theå laøm cho ngöôi muûi loøng vaø ñöôïc nhaø ngöôi chieáu coá thì luùc naøy ñaây ta seõ ruû loøng thöông tình traïng nhaø ngöôi,

nhöng vì maëc daàu ta ñaõ thi aân cöïc kyø lôùn laø cöùu cho ngöôi khoûi cuoäc soáng tuø haõm haøng ngaøn naêm, nhöng nhaø ngöôi ñaõ laáy aân laøm oaùn vaãn kieân trì muoán gieát ta vì vaäy ñeán löôït mình, ta cuõng phaûi toû ra taøn nhaãn khoâng chuùt thöông haïi ñoái vôùi nhaø ngöôi. Nhaø ngöôi vaãn phaûi ôû trong chieác bình naøy vaø ta seõ ñem neùm ngöôi xuoáng bieån cho nhaø ngöôi naèm trong ñoù ñeán ngaøy taän theá. Ñoù laø söï traû haän cuûa ta ñoái vôùi nhaø ngöôi.

Laõo ñaùnh caù, baïn cuûa ta? - Hung thaàn voäi vaõ noùi - Moät laàn nöõa, ta xin nhaø ngöôi chôù neân laøm chuyeän aùc ñoäc nhö vaäy. Chaúng hay ho gì chuyeän traû thuø maø ngöôïc laïi neân laáy aân traû oaùn thì toát hôn. Chôù neân ñoái xöû vôùi ta nhö ngaøy xöa Imama ñoái xöû vôùi Ateca.

Theá Imama ñaõ laøm gì Ateca? - Laõo ñaùnh caù hoûi.

OÂi! Neáu ngöôi muoán bieát chuyeän ñoù - Hung thaàn noùi - Thì haõy môû caùi naép bình naøy cho ta ra ngoaøi. Nhaø ngöôi cho laø ta naèm trong caùi nhaø tuø chaät heïp naøy maø haøo höùng keå chuyeän cho nhaø ngöôi nghe sao? Ta seõ keå bao laâu cuõng ñöôïc khi nhaø ngöôi cho ta ra khoûi ñaây.

- Khoâng - Laõo ñaùnh caù noùi - Ta seõ khoâng thaû nhaø ngöôi ñaâu, ñöøng coù nhieàu lôøi. Ta seõ dìm nhaø ngöôi xuoáng taän ñaùy bieån.

- Haõy nghe ta noùi ñaõ, laõo ñaùnh caù

ôi? - Hung thaàn hoaûng hoát keâu leân Ta höùa seõ khoâng laøm haïi nhaø ngöôi moät tí naøo. Ngöôïc laïi, ta seõ baøy cho nhaø ngöôi caùch ñeå trôû neân giaøu coù nöùt ñoá ñoå vaùch.

Hy voïng thoaùt ra khoûi caûnh ngheøo khoå laøm cho laõo ñaùnh caù dòu ñi moät chuùt.

- Ta coù theå nghe ngöôi - Laõo noùiNeáu lôøi ngöôi noùi coù gì ñoù ích lôïi. Nhaø ngöôi haõy theà, nhaân danh Thöôïng ñeá toái cao, laø lôøi ngöôi noùi xuaát phaùt töø thieän yù thì ta seõ môû naép bình cho ngöôi ra. Ta khoâng tin laø ngöôi daùm taùo gan ñeå böôùc qua lôøi theà nhö vaäy.

Hung thaàn caát lôøi theà vaø laõo ñaùnh caù lieàn môû naép bình. Laäp töùc khoùi tuoân ra vaø hung thaàn laáy laïi voùc daùng cuûa mình gioáng nhö laàn tröôùc. Vieäc ñaàu tieân laõo ta laøm laø giô chaân ñaù chieác bình laên xuoáng bieån. Haønh ñoäng naøy laøm ngöôøi ñaùnh caù hoaûng hoát: - Hung thaàn? Theá laø nghóa laøm sao?

Ngöôi khoâng muoán giöõ lôøi maø ngöôi vöøa theà ö? Vaø lieäu ta coù phaûi noùi nhö ngöôøi thaày thuoác ñaõ noùi vôùi quoác vöông HI Laïp: “Haõy ñeå cho thaàn soáng vaø Thöôïng ñeá seõ cho beä haï tröôøng thoï?”

Söï sôï haõi cuûa ngöôøi ñaùnh caù laøm hung thaàn baät cöôøi, voäi ñaùp: - Khoâng! Laõo haõy yeân taâm! Ta haát caùi bình ñi chæ ñeå ñuøa vui thoâi vaø cuõng ñeå xem nhaø ngöôi coù hoaûng sôï khoâng maø thoâi. Vaø ñeå chöùng toû laø ta giöõ lôøi höùa, nhaø ngöôi haõy vaùc löôùi ñi theo ta.

Noùi xong, hung thaàn böôùc ñi tröôùc, coøn laõo ñaùnh caù voäi vaõ vaùc löôùi leân

vai böôùc theo sau, trong buïng vaãn coøn nghi ngôø. Hoï ñi qua thaønh phoá, treøo leân ñænh moät ngoïn nuùi vaø xuoáng roài xuyeân qua moät bình nguyeân roäng daãn tôùi moät caùi hoà lôùn giöõa boán ngoïn ñoài.

Khi tôùi bôø hoà, hung thaàn baûo laõo

49

ñaùnh caù: - Nhaø ngöôi buoâng löôùi vaø vôùt caù leân ñi!

Laõo ñaùnh caù chaúng nghi ngôø laø khoâng vôùt ñöôïc caù vì laõo troâng thaáy caù luùc nhuùc trong ñaàm nhöng ñieàu laøm laõo heát söùc ngaïc nhieân laø moãi con caù ñeàu coù maøu saéc khaùc nhau, taát caû coù boán maøu: traéng, ñoû, xanh vaø vaøng. Laõo buoâng löôùi vaø vôùt leân ñöôïc boán con, moãi con moät maøu nhö ñaõ noùi treân. Vì chöa töøng bao giôø ñöôïc thaáy nhö vaäy neân laõo khoâng ngöøng ngaém nghía vaø öôùc löôïng laø seõ baùn ñöôïc raát nhieàu tieàn, trong loøng möøng vui khoân xieát.

- Nhaø ngöôi haõy ñem nhöõng con caù naøy veà Hung thaâ Noùi xong hung thaàn daäm maïnh chaân, maët ñaát môû ra vaø laïi kheùp kín ngay laïi khi hung thaàn ñaõ thuït xuoáng.

Laõo ñaùnh caù quyeát laøm theo töøng ñieåm moät nhöõng lôøi khuyeân cuûa hung thaàn. Khoâng bao giôø buoâng löôùi hai laàn trong ngaøy. Laõo trôû laïi ñöôøng vaøo thaønh phoá, haøi loøng vôùi meû caù vaø suy nghó lan man veà chuyeän vöøa xaûy ra.

Laõo ñi thaúng tôùi cung ñieän hoaøng ñeá ñeå phoâ baøy nhöõng con caù vöøa ñaùnh ñöôïc...”

- Nhöng, taâu beä haï - Scheherazade thöa - thaàn thieáp ñaõ thaáy maët trôøi leân, thieáp phaûi döøng laïi ôû ñoaïn naøy thoâi.

- Chò ôi! - Dinarzade noùi - Sao maø nhöõng chi tieát cuoái cuøng chò vöøa keå ly kyø ñeán vaäy! Em thaáy khoù maø tin ñöôïc laø töø ñaây trôû ñi chò laïi coù theå keå ñöôïc nhöõng chuyeän khaùc ly kyø hôn.

- Em thaân yeâu! - Hoaøng haäu Scheherazade noùi - Neáu hoaøng ñeá, chuùa cuûa chò coøn ñeå cho chò ñeán ngaøy mai thì chò chaéc laø em seõ thaáy ñoaïn tieáp theo chuyeän laõo ñaùnh caù coøn ly kyø hôn ñoaïn ñaàu vaø haáp daãn khoâng coù gì so saùnh ñöôïc.

Schahriar toø moø muoán bieát ñoaïn keát chuyeän laõo ñaùnh caù coù ñuùng nhö lôøi hoaøng haäu ñaõ höùa heïn khoâng, neân laïi lui ngaøy thi haønh baûn aùn maø chính oâng ñaõ soaïn thaûo ñeán hoâm sau.

Vaøo cuoái ñeâm, Dinarzade goïi hoaøng haäu vaø noùi vôùi naøng: - Chò ôi? Neáu chò khoâng nguû nöõa, chôø trôøi saùng xin chò keå tieáp chuyeän laõo ñaùnh caù ñi? Em ñang raát noùng loøng muoán nghe.

Scheherazade, ñöôïc pheùp cuûa hoaøng ñeá, lieàn tieáp tuïc caâu chuyeän nhö sau: - Taâu beä haï, thaàn thieáp, daønh cho beä haï suy nghó veà söï ngaïc nhieân cuûa vò quoác vöông ñoù khi nhìn thaáy boán con caù maø ngöôøi ñaùnh caù vöøa mang laïi. OÂng caàm heát con noï ñeán con kia leân ñeå ngaém nghía khaù laâu. Sau ñoù, oâng baûo vieân teå töôùng: “Nhaø ngöôi ñem maáy con caù naøy trao cho ngöôøi

50

ñaàu beáp gioûi maø quoác vöông Hi Laïp trieàu coáng. Ta tin raèng chuùng ñeïp nhö theá thì thòt phaûi raát ngon”. Vieân teå töôùng töï mình ñem ñeán nhaø beáp trao cho ngöôøi ñaàu beáp baûo: “Ñaây laø boán con caù ñaëc bieät ngöôøi ta vöøa ñem daâng hoaøng ñeá, Ngöôøi leänh cho nhaø ngöôi phaûi naáu nöôùng cho thaät ngon laønh”. Xong vieäc, vieân teå töôùng trôû veà gaëp nhaø vua vaø ñöôïc leänh ñem

töôøng laïi y nguyeân nhö cuõ.

Baø ñaàu beáp maø taát caû caûnh töôïng kyø laï ñoù laøm cho kinh haõi, ñaõ laáy laïi ñöôïc hoàn vía, tôùi beáp ñeå laät chieác chaûo gaép nhöõng con caù ñaõ rôi caû vaøo trong beáp than hoàng leân thì thaáy chuùng ñaõ ñen xì hôn caû than khoâng sao aên ñöôïc nöõa. Hoaûng sôï vaø ñau khoå, baø ta khoùc roáng leân: “Than oâi? Bieát laøm sao baây giôø? Lieäu nhaø vua coù tin khoâng khi toâi keå vôùi Ngöôøi taát caû nhöõng gì ñaõ chöùng kieán. Chaéc chaén laø Ngöôøi seõ khoâng tin vaø seõ truùt giaän vaøo toâi nhö theá naøo ñaây?”

Trong luùc baø ñaàu beáp hoang mang buoàn khoå nhö theá thì teå töôùng ñi vaøo vaø hoûi moùn caù ñaõ xong chöa? Baø ta keå taát caû nhöõng gì ñaõ xaûy ra cho teå töôùng nghe vaø chuùng ta cuõng thöøa bieát laø oâng ñaõ kinh ngaïc nhö theá naøo.

Nhöng chöa taâu baåm gì vôùi ñi hoaøng ñeá, oâng bòa ra moät chuyeän gì ñoù laøm cho nhaø vua tin, ñoàng thôøi oâng cho tìm laõo ñaùnh caù tôùi.

- Naøy, laõo ñaùnh caù - OÂng baûo - Haõy mang laïi ñaây ngay cho ta boán con caù khaùc gioáng nhö nhöõng con tröôùc vì ñaõ coù moät vaøi trôû ngaïi xaûy ra neân ñaõ khoâng laøm ñöôïc moùn aên ñoù daâng leân hoaøng ñeá. Ngöôøi ñaùnh caù khoâng cho teå töôùng bieát lôøi daën cuûa hung thaàn nhöng möôïn côù laø ñöôøng xa neân chæ coù theå ñöa caù tôùi vaøo saùng hoâm sau.

Ngöôøi ñaùnh caù ngay trong ñeâm ñoù ñaõ phaûi vaùc löôùi leân ñöôøng vaø ñeán thaúng nôi coù hoà caù. OÂng ta buoâng löôùi, keùo leân vaø thaáy trong löôùi ñuùng boán con caù cuõng nhö nhöõng con laàn tröôùc, moãi con mang moät maøu khaùc nhau. OÂng quay ngay trôû veà vaø mang caù trao cho teå töôùng ñuùng thôøi gian nhö ñaõ höùa. Vò ñaïi thaàn naày töï mình ñem boán con caù tôùi nhaø beáp vaø ôû luoân taïi ñoù vôùi baø ñaàu beáp. Baø naøy baét ñaàu laøm saïch maáy con caù, cho vaøo chaûo môõ, ñaët leân beáp than nhö laàn tröôùc. Khi caù ñaõ chín moät phía baø ñuøng ñuõa laät leân vaø laïi cuõng nhö laàn tröôùc böùc töôøng nhaø beáp nöùt doïc ra vaø moät thieáu phuï treû xuaát hieän vôùi chieác ñuõa trong tay. Naøng tôùi gaàn caùi chaûo, goõ ñaàu ñuõa vaøo moät con caù, noùi vôùi chuùng cuõng nhöõng caâu nhö laàn tröôùc vaø luõ caù ngoùc ñaàu leân traû lôøi y nhö theá. Nhöng, taâu thaùnh thöôïng - Scheherazade noùi - Kìa trôøl höûng saùng ñaõ khoâng cho thaàn thieáp keå tieáp nöõa. Nhöõng chi tieát maø thaàn thieáp vöøa keå, thöïc ra, thaät raát kyø laï, nhöng neáu coøn ñöôïc soáng ñeán ngaøy mai, thaàn thieáp seõ keå tieáp nhöõng chi tieát coøn raát ñaùng ñöôïc Ngöôøi chuù yù nghe. Vua Schahriar, caûm thaáy ñoaïn tieáp tuïc cuûa caâu chuyeän haún laø phaûi voâ cuøng kyø laï neân quyeát ñònh seõ nghe tieáp ñeâm sau.

thöôûng cho laõo ñaùnh caù boán traêm ñoàng tieàn vaøng. Teå töôùng tuaân leänh ngay.

Laõo ñaùnh caù chöa bao giôø ñöôïc naém trong tay, chæ moät laàn, khoaûn tieàn lôùn nhö vaäy neân heát söùc möøng rôõ, vaø coi nhö ñoù chæ laø moät giaác mô. Nhöng sau ñoù môùi daàn thaáy hoaøn toaøn laø thaät vì khoaûn tieàn ñoù ñaõ ñaùp öùng quaù ñuû cho nhöõng nhu caàu cuûa gia ñình.

- Nhöng maø, taâu beä haï - Scheherazade noùi tieáp Sau khi ñaõ noùi veà ngöôøi ñaùnh caù, chuùng ta cuõng phaûi noùi tôùi ngöôøi ñaàu beáp cuûa nhaø vua maø luùc naøy ñang trong tình traïng voâ cuøng luùng tuùng. Sau khi ñaõ laøm caù saïch seõ, baø ta boû vaøo chaûo, cho môõ vaøo raùn. Khi thaáy moät beân ñaõ raùn kó, baø laät caù leân ñeå raùn noát nöûa beân kia thì... oà, moät ñieàu kyø laï phi thöôøng?

Töôøng nhaø beáp nöùt roäng vaø töø ñoù böôùc ra moät thieáu phuï treû xinh ñeïp aên vaän loäng laãy kieåu Ai Caäp vôùi nhöõng hoa tai, voøng coå vaø voøng tay vaøng caån hoàng ngoïc. Naøng caàm trong tay moät chieác ñuõa. Naøng tôùi gaàn caùi chaûo raùn caù trong söï ngaïc nhieân kinh hoaøng cuûa baø ñaàu beáp luùc ñoù ñang ñöùng ngaây ra nhö moät böùc töôïng, goõ ñaàu ñuõa vaøo moät con caù vaø noùi: “Caù, caù, mi coù saün saøng laøm boån phaän khoâng?”. Con caù khoâng noùi gì caû, naøng nhaéc laïi caâu ñoù vaø töùc thì caû boán con caù ñeàu ngoùc ñaàu lieân vaø ñoàng thanh raønh roït: “Vaâng, vaâng, neáu caùc ngöôøi ñeám, chuùng toâi cuõng ñeám; neáu caùc ngöôøi traû nôï cuûa caùc ngöôøi, chuùng toâi cuõng traû nôï cuûa chuùng toâi; neáu caùc ngöôøi chaïy troán, chuùng toâi seõ thaéng vaø chuùng toâi thaät oOo haøi loøng”. Khi luõ caù döùt lôøi, thieáu - Chò thaân yeâu cuûa em - Dinarzade phuï haét ñoå caùi chaûo vaø laïi thuït vaøo choã keõ töôøng noù kheùp laïi ngay vaø böùc theo thöôøng leä goïi chò - Neáu chò ñaõ

thöùc thì xin chò keå noát caâu chuyeän raát hay veà ngöôøi ñaùnh caù ñi?

Hoaøng haäu chaúng muoán ñeå coâ em phaûi caàu xin ñeán laàn thöù hai, neân ngoaûnh veà phía nhaø vua vaø tieáp tuïc keå nhö sau: - Taâu chuùa thöôïng, sau khi caùc con caù ñaõ traû lôøi, ngöôøi thieáu phuï laïi laáy ñaàu chieác ñuõa haát ñoå caùi chaûo roài laïi ruùt vaøo keõ nöùt cuûa töôøng beáp, nôi maø naøng böôùc ra, töôøng laïi lieàn laïi nhö cuõ. Vieân teå töôùng ñöôïc chöùng kieán taát caû nhöõng gì ñaõ xaûy ra laåm baåm: - Caùi naøy thaät kyø dò quaù vaø khaùc thöôøng quaù, khoâng theå giaáu gieám nhaø vua ñöôïc. Ta phaûi taâu laïi Ngöôøi caùi söï vieäc phi thöôøng naøy.

Vaø oâng ñi tìm nhaø vua, taâu laïi hoaøn toaøn söï thaät.

Hoaøng ñeá heát söùc ngaïc nhieân, noùng loøng muoán taän maét mình nhìn thaáy chuyeän kyø dieäu naøy. Muoán vaäy, oâng cho ñi tìm laõo ñaùnh caù tôùi baûo: - Naøy anh baïn cuûa ta! Ngöôi coù theå laïi ñem cho ta boán con caù nöõa vôùi caùc maøu khaùc nhau khoâng?

Laõo ñaùnh caù xin vôùi nhaø vua trong ba ngaøy oâng ta seõ laøm cho Ngöôøi haøi loøng. Ñöôïc chaáp thuaän, laõo ñaùnh caù tôùi hoà laàn thöù ba. Vaø cuõng chaúng keùm may nhö hai laàn tröôùc, ngay meû löôùi ñaàu tieân, laõo ñaõ vôùt leân ñöôïc boán con caù vôùi boán maøu khaùc nhau. Laõo voäi vaõ ñöa veà daâng vua. Vua möøng laém vì khoâng ngôø laïi coù ñöôïc caù sôùm nhö vaäy. Ngöôøi laïi leänh cho teå töôùng ban cho laõo ñaùnh caù boán traêm ñoàng tieàn vaøng.

Tröôùc heát, nhaø vua cho ñem caù vaøo ngöï phoøng vôùi taát caû nhöõng gì caàn thieát ñeå naáu nöôùng. ÔÛ ñoù töï thaân vieân teå töôùng laøm caù saïch seõ, cho vaøo chaûo môõ vaø ñaët leân beáp ñun. Khi caù ñaõ chín moät phía teå töôùng ñuøng ñuõa laät leân.

Theá laø böùc töôøng cuûa ngöï phoøng môû heù ra, nhöng thay vì thieáu phuï treû laø moät ngöôøi ñaøn oâng da ñen böôùc ra.

Teân da ñen mang ñoàng phuïc noâ leä to cao löïc löôõng vaø mang trong tay moät caùi gaäy lôùn maøu xanh. Haén tieán ñeán gaàn caùi chaûo, laáy gaäy ñuïng vaøo moät con caù vaø theùt leân gheâ gôùm: “Caù, caùi Mi ñaõ saün saøng vôùi boån phaän chöa?”.

Nghe caâu ñoù, luõ caù ngöôùc ñaàu leân ñaùp: “Vaâng, vaâng, chuùng toâi saün saøng; neáu ngöôøi ñeám, chuùng toâi cuõng ñeám; neáu ngöôøi traû nôï cuûa ngöôøi, chuùng toâi cuõng traû nôï cuûa chuùng toâi, neáu ngöôøi chaïy troán, chuùng toâi thaéng vaø haøi loøng”.

Luõ caù vöøa noùi xong thì teân da ñen haát caùi chaûo ra giöõa ngöï phoøng vaø ñaát chaùy luõ caù thaønh than. Xong vieäc haén kieâu haõnh ruùt lui vaøo keõ nöùt vaø böùc töôøng kheùp laïi phaúng nhö cuõ. Nhaø vua noùi vôùi vieân teå töôùng: - Sau nhöõng gì ta vöøa chöùng kieán taâm trí ta chaúng sao coøn yeân oån ñöôïc nöõa. Nhöõng con caù naøy coù moät caùi

gì ñoù thaät kyø dò bí hieåm maø ta muoán ñöôïc saùng toû.

OÂng cho ñi tìm ngöôøi ñaùnh caù; laõo ñöôïc daãn ñeán, nhaø vua baûo: - Naøy laõo ñaùnh caù? Nhöõng con caù ngöôi mang ñeán ñaây gaây cho ta nhieàu lo laéng. Ngöôøi ñaõ ñaùnh ñöôïc chuùng taïi ñaâu vaäy?

- Taâu hoaøng thöôïng - Laõo ñaùp - Toâi ñaõ ñaùnh ñöôïc chuùng trong moät caùi hoà nöôùc ôû giöõa boán ngoïn ñoài phía beân kia quaû nuùi maø ôû ñaây cuõng troâng thaáy.

- Nhaø ngöôi coù bieát caùi hoà nöôùc ñoù khoâng? - Nhaø vua hoûi teå töôùng.

- Thöa khoâng - teå töôùng ñaùp - Thaàn cuõng chöa töøng nghe noùi ñeán, duø laø tôùi saùu chuïc naêm nay thaàn ñi saên ôû phía beân kia ngoïn nuùi ñoù.

- Nhaø vua hoûi laõo ñaùnh caù caùi hoà

nöôùc ñoù caùch hoaøng cung bao xa.

Laõo ñaùnh caù quaû quyeát laø ñi boä chæ maát ñoä treân ba tieáng ñoàng hoà. Nghe vaäy vaø thaáy trôøi coøn saùng, coù theå tôùi ñoù tröôùc khi maøn ñeâm buoâng xuoáng, nhaø vua haï leänh cho caû trieàu ñình leân ngöïa, laõo ñaùnh caù laøm nhieäm vuï daãn ñöôøng.

Caû ñoaøn ngöôøi treøo nuùi vaø khi xuoáng heát söôøn nuùi beân kia, hoï söûng soát thaáy moät vuøng bình nguyeân roäng lôùn maø tôùi luùc naøy khoâng ai ngôø tôùi. Cuoái cuøng hoï tôùi hoà nöôùc, thaáy ñuùng laø loït vaøo giöõa boán ngoïn ñoài nhö ngöôøi ñaùnh caù ñaõ taâu trình. Nöôùc hoà trong vaét, hoï troâng thaáy töøng ñaøn caù bôi löôïn vaø mang caùc maøu nhö nhöõng con caù laõo ñaùnh caù daõ man veà cung ñieän.

Nhaø vua döøng laïi treân bôø hoà vaø, sau moät luùc nhìn ngaém ñaøn caù ñaày veû ngöôõng moä, oâng hoûi caùc quan tuyø tuøng coù ñuùng laø hoï chöa töøng nhìn thaáy hoà nöôùc naøy khoâng khi noù caùch khoâng xa kinh thaønh laø bao. Hoï taâu laø chöa töøng nghe thaáy noùi ñeán caùi hoà nöôùc naøy bao giôø caû. Nhaø vua baûo hoï: - Vaäy laø taát caû caùc ngöôi ñeàu thoång nhaát chöa töøng nghe noùi vaø ta cuõng chaúng keùm ngaïc nhieân veà söï kieän môùi

meû naøy, ta quyeát ñònh laø seõ khoâng trôû veà cung ñieän chöøng naøo chöa bieát roõ nguyeân do vì ñaâu maø laïi coù caùi hoà nöôùc naøy taïi ñaây, vaø taïi sao laïi chæ coù nhöõng con caù boán maøu trong ñoù.

Noùi ñoaïn, nhaø vua leänh cho haï traïi vaø ngay töùc thì haønh cung vaø caùc leàu ñöôïc döïng ngay treân bôø hoà nöôùc.

Vaøo chaäp toái, nhaø vua ruùt vaøo haønh cung noùi rieâng vôùi teå töôùng, oâng baûo: - Teå töôùng aï, taâm trí ta luùc naøy ñaém chìm trong moät moái lo kyø laï: caùi hoà nöôùc töø ñaâu chuyeån dòch tôùi ñaây, teân da ñen xuaát hieän trong ngöï phoøng, nhöõng con caù bieát noùi naøy... Taát caû nhöõng caùi ñoù khôi daäy trí toø moø maø ta khoâng sao ngaên ñöôïc söï noùng loøng mong moûi ñöôïc thoaû maõn. Vì vaäy ta nghieàn ngaãm moät yù ñoà maø ta muoán thöïc hieän baèng ñöôïc. Ta seõ rôøi traïi naøy moät mình, ngöôi phaûi giöõ tuyeät ñoái bí maät söï vaéng maët cuûa ta, haõy ôû taïi trong haønh cung cuûa ta vaø saùng mai, caùc quan vaên voõ tôùi chaàu, ngöôi seõ baûo hoï giaûi taùn vôùi lyù do laø ta khoù ôû vaø muoán ñöôïc moät mình nghæ ngôi.

Nhöõng ngaøy sau nhaø ngöôi cuõng baûo hoï nhö theá cho ñeán ngaøy ta veà.

Vieân teå töôùng heát lôøi can ngaên ñeå nhaø vua rôøi boû yù ñoà ñoù: naøo laø daán thaân vaøo nôi nguy hieåm, naøo laø söï meät nhoïc cuûa moät cuoäc vi haønh maø coù theå chaúng mang laïi moät keát quaû naøo. Nhöng bao lôøi leõ huøng bieän cuûa teå töôùng cuõng khoâng laøm cho nhaø vua thay ñoåi, vaãn söûa soaïn vi haønh. OÂng vaän boä quaàn aùo thuaän tieän cho vieäc ñi boä, mang theo mình moät thanh kieám, vaø khi thaáy trong traïi taát caû ñeàu yeân aéng, oâng lieàn nheï nhaøng caát böôùc, chaúng coù moät ngöôøi naøo thaùp tuøng.

Nhaø vua ñi tôùi moät trong boán quaû ñoài, treøo leân khoâng maáy khoù khaên.

Luùc xuoáng laïi caøng thaáy deã vaø khi tôùi caùnh ñoàng roäng, oâng tieáp tuïc ñi cho ñeán luùc maët trôøi moïc. Troâng thaáy xa xa moät toaø laâu ñaøi ñoà soä, oâng phaán khôûi hy voïng coù theå tìm thaáy ôû ñoù nhöõng gì muoán bieát. Khi tôùi gaàn, oâng nhaän thaáy ñoù laø moät cung ñieän loäng laãy hay ñuùng hôn laø moät laâu ñaøi kieân coá xaây baèng ñaù caåm thaïch ñen nhaün boùng, giaùt theùp roøng long lanh nhö moät taám göông. Khoan khoaùi vì ñaõ laâu khoâng ñöôïc thaáy gì xöùng ñaùng ñeå thoaû maõn tính hieáu kyø, oâng döøng laïi tröôùc maët tieàn toaø laâu ñaøi vaø chaêm chuù ngaém nhìn.

Roài oâng ñi tôùi taän chieác coång coù hai caùnh cöûa maø moät caùnh môû toang.

Duø oâng coù theå töï do böôùc vaøo, nhöng caån thaän oâng vaãn giô tay goõ. Cuù goõ nheï nhaøng vaø oâng chôø moät laùt nhöng chaúng thaáy coù ai ra, oâng cho laø chaéc chuû nhaân khoâng nghe thaáy. Vì vaäy oâng goõ laàn thöù hai maïnh hôn, nhöng vaãn chaúng nhìn thaáy, chaúng nghe thaáy ai ñi ra, oâng goõ maïnh hôn, nhöng vaãn

51

chaúng thaáy coù boùng ngöôøi naøo. OÂng voâ cuøng kinh ngaïc vì khoâng ai coù theå ngôø laø moät caùi laâu ñaøi ñöôïc baûo veä, giöõ gìn nhö theá maø laïi bò boû hoang.

“Neáu khoâng coù ngöôøi naøo caû - oâng töï nhuû - thì ta chaúng coù gì maø ngaïi, neáu coù ngöôøi naøo ñoï, ta cuõng ñaõ coù vuõ khí ñeå töï veä roài”.

Cuoái cuøng, nhaø vua maïnh daïn böôùc vaøo, vaø vöøa ñi trong tieàn saûnh vöøa keâu to: “Coù ai ôû ñaây khoâng? Coù ai ñeá tieáp moät ngöôøi khaùch laï ñi qua ñang caàn coù choã nghæ ngôi vaø giaûi khaùt?” OÂng nhaéc ñi nhaéc laïi nhö theá hai, ba laàn nhöng duø lôùn tieáng vaãn chaúng coù ai ñaùp laïi. Söï vaéng laëng naøy caøng laøm nhaø vua ngaïc nhieân hôn. OÂng ñi tôùi moät caùi saân raát roäng, nhìn khaép xung quanh xem coù phaùt hieän ra moät ngöôøi naøo khoâng, nhöng chaúng nhìn thaáy baát cöù moät sinh vaät naøo...

- Nhöng, taâu beä haï - Ñeán ñaây, Scheherazade noùi aùnh saùng ban ngaøy tôùi baét thaàn thieáp phaûi im tieáng roài!

- OÂi! Chò cuûa em - Dinarzade noùi - Chò döøng laïi giöõa choã hay nhaát!

- Ñuùng vaäy - Hoaøng haäu ñaùp - Nhöng, em ôi, caàn phaûi vaäy. Coøn phuï thuoäc vaøo hoaøng thöôïng laõnh chuùa cuûa chò, laø em coù ñöôïc nghe tieáp vaøo ngaøy mai hay khoâng.

Chaúng phaûi chæ vì muoán laøm cho Dinarzade vui loøng Schahriar laïi ñeå cho hoaøng haäu soáng theâm moät ngaøy nöõa, maø chính hoaøng ñeá cuõng muoán ñöôïc thoaû maõn tính hieáu kyø ,muoán bieát coù gì ñaõ xaûy ra trong laâu ñaøi ñoù.

oOo

Dinarzade khoâng queân ñaùnh thöùc hoaøng haäu vaøo cuoái ñeâm nay: - Chò thaân yeâu - Naøng noùi - Neáu chò khoâng coøn nguû nöõa, thì chò haõy keå xem coù gì xaûy ra trong caùi laâu ñaøi traùng leä maø chò boû laïi hoâm qua, trong luùc chôø ñôïi trôøi saùng, chaéc chaúng coøn bao laâu nöõa.

Scheherazade lieàn keå tieáp, luoân höôùng veà vua Schahriar: - Taâu hoaøng thöôïng, vò quoác vöông ñoù vaäy laø chaúng thaáy moät ai trong saân neân oâng böôùc vaøo caùc ñaïi saûnh maø thaûm chuøi chaân baèng luïa quí, nhöõng buïc beä vaø traøng kyû ñeàu phuû vaûi La Mecque, caùc cöûa soå ñeàu treo ñieàm baèng nhöõng thöù vaûi quyù AÛn Ñoä oùng aùnh sôïi vaøng sôïi baïc. Roài oâng böôùc vaøo moät phoøng khaùch loäng laãy chính giöõa laø moät chieác beå lôùn maø moãi goùc ñaët moät töôïng sö töû baèng vaøng. Boán con sö töû nhaû nöôùc qua mieäng chuùng vaøo beå vaø nhöõng tia nöôùc ñoù khi rôi xuoáng laøm thaønh nhöõng haït kim cöông vaø ngoïc trai. ÔÛ giöõa beå laïi coù moät voøi phun nöõa, tia nöôùc voït leân chaïm

52

voøm traàn chaïm troå nhöõng hoa vaên saëc sôõ.

Ba phía cuûa toaø laâu ñaøi laø vöôøn caây vaø nhöõng luoáng hoa, nhöõng hoà nöôùc, nhöõng cuïm caây vaø haøng ngaøn nhöõng vaät trang trí... ñeàu laøm toân leân veû ñeïp cuûa ngoâi nhaø uy nghi ñoà soä.

Vaø caùi laøm cho choán naøy caøng theâm tuyeät dieäu laø voâ vaøn chim choùc caát leân nhöõng tieáng hoùt du döông, traøn ñaày khoaûng khoâng gian tónh mòch.

Nhaø vua daïo böôùc khaép nôi, töø phoøng naøy sang phoøng khaùc, thaáy taát caû ñeàu lôùn lao ñeïp ñeõ. Khi thaáy thaám meät vì ñi nhieàu, oâng ngoài nghæ trong moät caên phoøng coù cöûa môû ra vöôøn, nhôù laïi taát caû nhöõng gì ñaõ thaáy vaø luùc naøy ñang troâng thaáy, oâng suy nghó lan man veà moïi khía caïnh caùc söï vaät khaùc nhau, boãng vaúng ñeán tai

moät tieáng reân keøm theo laø nhöõng tieáng keâu than thaûm thieát. OÂng laéng tai vaø nghe roõ raøng tieáng noùi nhuoám veû ñau buoàn khoâng sao nhaàm ñöôïc: “OÂi! Soá meänh trôù treâu! Neáu ngöôi khoâng theå cho ta höôûng laâu daøi moät cuoäc soáng haïnh phuùc, muoán bieán ta thaønh moät con ngöôøi baát haïnh nhaát theá gian, thì haõy thoâi haønh haï ta vaø tôùi ñaây baèng moät caùi cheát mau choùng, chaám döùt noãi ñau cuûa ta ñi. Than oâi? Sao ta laïi vaãn coøn soáng sau bao nhieâu ñoøn tra taán haønh haï maø ta phaûi höùng chòu?

Coù theå nhö theá ñöôïc khoâng?”.

Xieát bao xuùc ñoäng nghe nhöõng lôøi keâu than thaûm thieát nhö vaäy, nhaø vua ñöùng leân vaø ñi veà phía phaùt ra nhöõng lôøi noùi ñoù. Tôùi tröôùc moät gian phoøng lôùn, oâng môû cöûa vaø nhìn thaáy moät thanh nieân khoâi ngoâ tuaán tuù aên vaän sang troïng ngoài treân moät caùi ngai cao hôn maët ñaát moät chuùt. Veû buoàn khoå hieän leân khuoân maët. Nhaø vua ñi tôùi gaàn vaø nghieâng ngöôøi chaøo. Ngöôøi thanh nieân chaøo laïi cuùi ñaàu raát thaáp, vaø vaãn cuùi ñaàu nhö theá, chaøng noùi: !’Thöa ngaøi, ñaùng leõ ra toâi phaûi ñi tôùi ñeå tieáp röôùc ngaøi vôùi taát caû taám loøng kính troïng môùi xöùng ñaùng vôùi ngaøi, nhöng vì vaáp phaûi moät trôû ngaïi voâ

cuøng to lôùn, mong ñöôïc ngaøi theå taát cho”. Nhaø vua voäi ñaùp: “Thöa ngaøi, toâi voâ cuøng bieát ôn lôøi noùi toát ñeïp ngaøi ñaõ noùi veà toâi. Coøn veà vieäc ngaøi chaúng tieän ñöùng leân thì duø vì lyù do naøo ñi nöõa, toâi cuõng raát vui loøng chaáp nhaän. Chuù yù vì nhöõng lôøi than vaõn, thoâng caûm vôùi noãi khoå ñau cuûa ngaøi neân toâi tôùi ñeå mong ñöôïc giuùp ngaøi.

Neáu Thöôïng ñeá daïy toâi phaûi ñem ñeán söï an uûi cho noãi khoå ñau cuûa ngaøi, toâi seõ laøm heát söùc mình. Toâi mong laø ngaøi seõ vui loøng keå laïi cho toâi hay noãi baát haïnh cuûa ngaøi. Nhöng xin laøm ôn, tröôùc heát haõy cho toâi bieát veà caùi hoà nöôùc ôû gaàn ngay ñaây maø trong ñoù ngöôøi ta thaáy nhöõng con caù coù boán maøu khaùc nhau laø theá naøo. Coøn caùi laâu ñaøi naøy laø theá naøo, taïi sao ngaøi laïi ôû ñaây vaø nguyeân côù vì sao laïi chæ coù moät mình ngaøi?”. Thay vì traû lôøi nhöõng caâu hoûi ñoù thì chaøng thanh nieân laïi caát tieáng khoùc thaät laø ai oaùn: “OÂi! Soá meänh sao maø ña ñoan! Noù thích dìm xuoáng buøn ñen nhöõng ngöôøi maø chính noù ñaõ ñöa leân ñeán maây xanh. Ñaâu laø nhöõng ngöôøi ñöôïc höôûng thuï moät haïnh phuùc yeân bình maø soá meänh ban cho, nhöõng ngöôøi coù caû nhöõng chuoãi ngaøy thanh cao vaø trong saùng?

Nhaø vua xuùc ñoäng vaø thöông caûm thaáy chaøng thanh nieân ôû trong caùi tình traïng bi thaûm ñoù, khaån khoaûn chaøng noùi leân nguyeân do cuûa söï khoå aûi lôùn lao naøy. Chaøng thanh nieân noùi: “OÂi, thöa ngaøi, laøm sao maø toâi ngaên ñöôïc noãi buoàn ñau?

Vaø coù caùch gì maø ñoâi maét toâi chaúng bieán thaønh nhöõng doøng suoái leä khoâng bao giôø caïn?”. Noùi ñeán ñaây, chaøng veùn gaáu aùo leân ñeå cho nhaø vua thaáy chaøng chæ laø ngöôøi töø ñaàu xuoáng ñeán thaét löng, coøn nöûa kia cô theá laø ñaù caåm thaïch ñen... Ñeán ñoaïn naøy Scheherazade döøng laïi ñeå chæ cho hoaøng ñeá caùc quoác gia AÁn Ñoä laø trôøi ñaõ raïng. Schahriar voâ cuøng thích thuù veà nhöõng gì vöøa nghe vaø caûm thaáy long mình nhö coù caùi gì dìu dòu tröôùc Scheherazade. OÂng quyeát ñònh ñeå cho naøng soáng troïn moät thaùng. OÂng ñöùng leân cuõng nhö moïi khi nhöng chaúng noùi cho naøng hay quyeát ñònh cuûa mình.

Vaø cho ñeán thaùng sau thì caâu chuyeän vaãn coøn ñang haáp daãn, khoâng theå bò boû dôû nöõa chöøng, nhaø vua laïi dôøi aùn töû hình theâm moät thaùng nöõa, roài thaùng nöõa v.v... Cöù theá caâu chuyeän chaúng bao giôø chaám döùt, baûnaùn töû hình chaúng bao giôø xöû... Töø ñoù ngöôøi ta goïi laø chuyeän 1001 ñeâm...

cho daáu hieäu sinh huyeát khi quan heä tình duïc, nhö maøng trinh bình thöôøng cuûa ngöôøi con gaùi trong laàn ñaàu quan heä.

Chuùng toâi nhôù laïi caûnh baø baùc syõ taïi phoøng khaùm saûn khoa K.O oang oang moät aùch thoâ thieån ñeå traán an khaùch: “OÂi giôøi, thuûng thì môùi vaù, vaù thì chæ coù khít... nhö maùy khaâu, chaùu cöù yeân taâm, kheùo coøn... ñoû hôn tieát gaø tieát lôïn aáy chöù”. Sau caâu noùi traéng phôù aáy laø tieáng cöôøi mæa mai, chaùt chuùa cuûa ngöôøi ñaõ nhieàu laàn tröïc tieáp troå taøi trong dòch vuï vaù víu teá nhò naøy.

Coù theå hieåu, nuï cöôøi cuûa baø baùc só daønh cho nhöõng coâ gaùi troùt lôõ sa chaân vaøo vuõng buøn baùn thaân nuoâi mieäng, laïi laàn moø tìm ñeán baø ñeå trôû laïi thaønh trinh nöõ, roài baùn laïi “caùi ngaøn vaøng” ñoù cho nhöõng keû laém tieàn nhieàu cuûa.

Khaùch haøng cuûa baø baùc syõ ôû phoøng khaùm saûn khoa K.O, coù theå laø chò em cuøng meï khaùc cha T. vaø Th. trong ñöôøng daây cuûa maù mì tuoåi teen Lieãu, Haèng. Ñoái vôùi nhöõng coâ gaùi laøm ngheà baùn hoa naøy, chöõ “tieát haïnh” khoâng coù trong soá phaän cuûa hoï. Vaø trinh tieát hoï tìm laïi ñöôïc chæ sau vaøi chuïc phuùt phaãu thuaät khoâng chuùt ñau ñôùn, soá tieàn thu ñöôïc so vôùi soá tieàn boû ra vaù laïi maøng trinh quaù cheânh leäch, quaù lôùn so vôùi laàn nhöõng T., nhöõng Th, nhöõng H. nhì nhaèng baùn daâm. Vì vaäy ñaõ khoâng ít coâ baùn trinh xong vaù laïi baùn nöõa, coøn khaùch mua trinh (doûm) laø dòch vuï vaù víu naøy coøn ñöôïc ngöôøi phuïc vuï vaø khaùch haøng thöïc hieän chaúng khaùc naøo vaù loáp xe Coøn ñoái vôùi nhöõng boùng hoàng ñaõ moät laàn böôùc chaân vaøo cöûa phoøng khaùm saûn khoa ñeå tìm laïi söï tinh khoâi, seõ khoâng moät laàn quay laïi nôi ñaõ “ñöa” hoï trôû laïi laøm thieáu nöõ. Ñoù laø söï trinh traéng thoâ moäc ñeán ruøng mình maø chæ rieâng hoï môùi bieát, tröôùc khi böôùc vaøo hoân nhaân.

Ñ

aõ qua roài caùi thôøi nöõ sinh xinh ñeïp chæ muoán ñöôïc nhieàu chaøng theo ñuoåi. Baây giôø, nöõ sinh chaân daøi coøn tính toaùn laøm sao “söû duïng” ñöôïc caùi ñeïp ñoù ñeå noù “ñeû” ñöôïc ra tieàn!

Khoâng caàn bieát hoïc haønh theá naøo nhöng cöù coù voùc daùng chuaån, göông

maët aán töôïng, laø nhöõng nöõ sinh coù theå kieám cho mình moät vieäc laøm theâm haáp daãn: Ngöôøi maãu khoâng chuyeân! Ngheà naøy ñang coù söùc huùt raát laø maïnh vôùi nhöõng “chaân daøi” treân giaûng ñöôøng.

Deã kieám tieàn, thôøi gian linh ñoäng laïi ñöôïc aên maëc ñeïp, tieáp xuùc vôùi nhieàu

tieáp trang 48 GOÙC KHUAÁT... ngöôøi giaøu coù. Ñi keøm vôùi nhöõng ñieàu coù veû xa hoa naøy laø nhöõng caïm baãy, caùm doã...

Laøm maãu part-time: Nam chaâm “huùt” chaân daøi

Nguyeãn Traø My, SV naêm 2, ÑH Ngoaïi ngöõ (ÑHQGHN) haøo höùng chia seû: Baïn mình ñi laøm gia sö, baùn haøng, nhieàu baïn gioûi hôn coøn laøm kinh doanh. Mình cuõng laøm maãu ñeå kieám tieàn cuõng nhö bao ngheà khaùc thoâi”.

Cao 1.69m, coù soá ño 3 voøng “chuaån”, maët khoâng ñeïp nghieâng nöôùc nghieâng thaønh nhöng ñuû ñeå ai ñi qua cuõng phaûi “ngoaùi laïi” neân My laøm ngheà naøy töø naêm thöù nhaát.

Caùc coâ naøng ñöôïc veû ñeïp “thieân phuù” nhö My ñang ñoå xoâ ñi laøm coâng vieäc naøy vôùi ñuû caùc lí do: Khoâng maát nhieàu coâng söùc (chuû yeáu duøng “voán töï coù”), ñöôïc maëc quaàn aùo ñeïp, ñöôïc moïi ngöôøi chuù yù, ñöôïc quen bieát roäng raõi vaø caû nhöõng cô hoäi “tình yeâu” laãn “tieàn baïc”! Caùc kieåu laøm maãu cuõng raát ña daïng: Ñöùng giôùi thieäu saûn phaåm, ñaïp xe treân ñöôøng phoá quaûng caùo cho moät saûn phaåm naøo ñoù (hình thöùc naøy goïi laø PG töø chöõ taét Promotion Girl). Nhöõng nöõ sinh coù ngoaïi hình ñeïp thöïc söï vaø bieát “dieãn” thì seõ nhaûy vaøo lónh vöïc chuïp hình thôøi trang v.v..

My thöôøng tham gia caùc buoåi khai tröông saûn phaåm cuûa caùc haõng lôùn (Maùy tính HP, myõ phaåm, xe oâ toâ, ...). My töï bình phaåm veà ngheà cuûa mình: “Haøng ñeïp maø coù theâm ngöôøi ñeïp ñöùng caïnh thì thaáy roõ laø ñoâng khaùch hôn! Khoâng mua ñöôïc haøng thì cuõng ñöôïc “röûa maét” . Coâng vieäc naøy ñaõ mang laïi cho My nhöõng kinh nghieäm giao tieáp phong phuù vaø sôùm tröôùc tuoåi.

Moãi soâ dieãn cuûa My ít nhaát cuõng ñöôïc 300.000 ñoàng, coøn nhieàu thì... khoâng bieát möùc naøo maø keå! My cho bieát: “Chæ trong moät, hai tieáng ñoàng hoà maø kieám ñöôïc ngaàn aáy laø quaù “ngon”, chöa keå nhöõng khoaûn “bo” theâm neáu oâng chuû caûm thaáy thích!”.

My tieát loä, neáu hoâm naøo maø laøm maãu cho caùc trieån laõm oâ toâ quoác teá thì tieàn baïc khoûi caàn phaûi ñaén ño! “Moät thaùng maø coù khoaûng 4, 5 soâ laø soáng khoûe re roài!”. Tieàn baïc xoâng xeânh neân caùc maãu chi tieâu cuõng raát khaùc caùc SV chaân ngaén an phaän hoïc haønh: aên ngon maëc ñeïp, ñi xe ñeïp, myõ phaåm xòn. Ngoaøi ra laø caùc thuù vui khaùc nhö ñi du lòch, xem phim, spa ñeå ... taùi ñaàu tö saéc ñeïp!

Theá neân caùc coâ naøng “chaân daøi tôùi naùch” khoâng toäi gì maø ngoài ôû nhaø, phí phaïm “nhan saéc trôøi cho”! Thaäm chí, caùc naøng coøn lieân keát vôùi nhau, laäp ra moät nhoùm ñeå khi naøo coù “moái” caàn

53

maãu laø seõ phaân boå nhau ra ñi laøm. Ñieån hình cho kieåu “laøm aên” naøy laø nhoùm cuûa Nguyeãn Hoàng Nhung, SV ÑHDL Phöông Ñoâng. Nhoùm coù 7 naøng chaân daøi vaø “khaùch haøng thaáy maãu luoân saün saøng thì hoï cuõng yeân taâm, laàn sau coù vieäc laïi goïi”- Nhung giaûi thích caùi söï tieän lôïi cuûa vieäc lieân keát vaø phaân chia coâng vieäc cuûa nhoùm.

Tuy laøm maãu “nghieäp dö” nhöng caùc coâ naøng chaân daøi naøy khoâng töø choái vieäc gì. Chu Huyeàn Thanh, moät thaønh vieân trong nhoùm 7 ngöôøi cuûa Nhung hieän laøm tieáp thò thuoác laù ôû Halle Club. Ngaøy ñi hoïc, toái ñeán Thanh nhö thaønh ngöôøi khaùc: Maëc aùo 2 daây, vaùy ngaén, trang ñieåm ñaäm.

Thanh toû ra raát coù höùng thuù vôùi vieäc naøy: “Chæ khoe daùng vaø mæm cöôøi quyeán ruõ caùc chaøng trai. Ngon ngoït thì caùc chaøng duø khoâng huùt thuoác laù cuõng moùc haàu bao ra mua, chaøng naøo haøo hoa hôn laïi coøn bo theâm nöõa chöù!”. Ñoái vôùi nhöõng nöõ sinh coù moät chuùt “tieáng taêm” töø caùc cuoäc thi saéc ñeïp trong tröôøng thì cô hoäi caøng nhieàu, söùc huùt caøng lôùn. Phuøng Hoàng Maây, SV naêm thöù 4 laø Hoa khoâi ÑHQGHN naêm 2007 vaø cuõng laø thí sinh maëc aùo daøi ñeïp nhaát cuoäc thi. Sau khi ñaêng quang, Maây ñaõ nhaän lôøi laøm maãu cho caùc kieåu aùo daøi cuûa nhaø thieát keá David Minh Ñöùc. Phöông Dung, cöïu hoïc sinh Vieät Ñöùc, hieän laø SV naêm thöù nhaát ngaønh tieáng Anh CÑSPHN, sôû höõu ñoâi chaân daøi tôùi 1m10! Duø chöa töøng tham gia laøm maãu laàn naøo nhöng Dung cuõng tieát loä: “Em seõ laøm theâm maãu PG sau khi vieäc hoïc taäp ban ñaàu ñi vaøo oån ñònh!”

Nguyeãn Hoàng Nhung nhaän xeùt: “Baây giôø nhieàu ñöùa muoán laøm laém.

Mình khoâng bieát caùch thì coù xinh ñeán maáy cuõng khoù maø tìm ñöôïc vieäc”.

Caùch maø Nhung hay duøng ñeå coù moái laø thoâng qua caùc thoâng tin cuûa caùc coâng ty veà caùc söï kieän saép tôùi, roài nhôø ngöôøi quen “moâi giôùi” giuùp laàn ñaàu. Sau ñoù phaûi giöõ lieân laïc thöôøng xuyeân vôùi “ñoái taùc”.

Tai naïn ngheà nghieäp cuûa caùc chaân daøi...

Caùc ngöôøi maãu “nghieäp dö” naøy cuõng khoâng traùnh khoûi söï caïnh tranh vôùi nhau vaø vôùi nhöõng ngöôøi ñi tröôùc.

Nhung keå: “Trong moät buoåi chuïp hình, caùc ngöôøi maãu chuyeân nghieäp thöôøng chaúng coi mình ra gì. Hoï cuõng gheùt mình vì coù theâm ngöôøi laøm nghóa laø tieàn seõ ít ñi. Hoï cuõng khoâng öa mình ñaâu. Coøn vôùi caùc maãu cuõng laø SV nhö mình, chuùng noù cuõng gheùt mình vì sôï coù nhieàu ngöôøi saün saøng nhaûy vaøo laøm thì khoâng “eùp” giaù ñöôïc, laáy cao thì maát choã laøm ngay”.

Baïn beø nhìn vaøo, thaáy coâng vieäc cuûa nhöõng chaân daøi naøy coù veû sung söôùng, thaáy hoï aên maëc ñeïp luùc naøo cuõng töôi cöôøi, haáp daãn nhöng thöïc

54

teá khoâng chæ coù theá!

Khi ñoàng yù laøm maãu cho haõng Huyndai taïi trieån laõm AutoShow, Traø My xaùc ñònh maát toaøn boä 4 buoåi hoïc treân lôùp. “Trieån laõm dieãn ra caû ngaøy, khoâng laøm caùch naøo khaùc ñöôïc, boû thì tieác laém”, My giaûi thích. Hoâm naøo coù theå, My nhôø baïn ñieåm danh hoä hoaëc hoïc hoä, nhöng khoâng daùm nhôø nhieàu vì sôï bò loä.

Neáu caùc baïn hoïc cuøng lôùp vôùi moät coâ baïn “chaân daøi” thì cuõng khoâng neân laáy laøm ngaïc nhieân neáu nhö coâ naøng vöøa ñeán lôùp goùp maët ñieåm danh roài laïi hoäc toác chaïy ñi vôùi vaùy, aùo, phuï kieän ñaày tuùi. Hoâm naøo coù soâ dieãn maø thaày deã tính laø Nhung “buøng”, coøn gaëp phaûi thaày “khoát-ta-bít” thì Nhung ræ tai lôùp tröôûng ngoài caïnh: “Hoâm nay tao coù buoåi chuïp hình. Maøy noùi giuùp tao moät caâu”. Chöa kòp nhìn thaáy caùi gaät ñaàu, Nhung laïi haáp taáp chaïy ñi.

Thôøi gian cho moät buoåi chuïp hình thöôøng laø caû ngaøy, neân khi veà, Nhung

ñaõ meät löû. Caû kì hoïc, Nhung chæ hoïc vaøo luùc thi heát moân, coøn baøi kieåm tra giöõa kì thì Nhung khoâng lo vì “coù bao giôø caùc thaày coâ ñaùnh tröôït mình ôû baøi kieåm tra ñieàu kieän thi ñaâu maø phaûi sôï?”. Thôøi gian quaù haïn heïp neân khi chuïp hình cho nhaø thieát keá David Minh Ñöùc, Hoàng Maây thöôøng saép xeáp lòch chuïp vaøo 2 ngaøy cuoái tuaàn hoaëc nhöõng ngaøy nghæ daøi ñeå khoâng aûnh höôûng ñeán hoïc taäp.

Laøm maãu khoâng chuyeân, caùc nöõ sinh khoâng traùnh khoûi caùc tai naïn ngheà nghieäp! Nhung keå: “Coù laàn, 3 baïn trong nhoùm chaân daøi ñaïp xe ñaïp ñoâi quaûng caùo saûn phaåm dòp Valentine. Thôøi tieát laïnh quaù bò ho nhöng khoâng daùm boû vieäc, vì boû laø maát tieàn, laïi coù ngöôøi thay theá ngay!”.

caû nöôùc”. Vaø söï “quyeát taâm” naøy nhö ñöôïc tieáp theâm “löûa” khi caû coäng ñoàng maïng xoân xao veà nhöõng boä aûnh noùng boûng cuûa moät hotgirl (“danh hieäu” ñöôïc taïo neân khi noåi leân nhôø nhöõng boä aûnh quyeán ruõ) maø tröôùc giôø “môø nhaït” trong showbiz.

Töø daïo ñoù, haøng loaït nhöõng böùc aûnh töï söôùng cuûa caùc teengirl “höõu thöïc voâ danh” ra ñôøi, vaø voâ soá caùc hotgirl ñöôïc “xuaát baûn” chæ nhôø caùch “tieáp thò hình aûnh” nhö theá.

Chính Thanh trong nhoùm Nhung cuõng töøng bò “tuoät daây aùo” khi ñang ñöùng trong vuõ tröôøng baùn thuoác laù, khieán caùc anh chaøng laém tieàn nhieàu cuûa ngoài ñoù saùng maét leân roài cöôøi ha haû vì quaù söôùng maét! Vaøi laàn laøm maãu thôøi trang, Nhung phaûi dieän deùp cao goùt, ñi laïi quaù nhieàu söng caû chaân, nhöng Nhung vaãn khoâng boû vieäc vì “laøm maõi roài seõ quen, boû vieäc naøy thì phí laém!”

Nöõ sinh laøm maãu cuõng coøn phaûi chòu söùc eùp töø phía gia ñình. “OÂng baø giaø ôû queâ, noùi chuyeän laøm ngöôøi maãu laø nghó ngay ñeán söï hö hoûng! Toát nhaát laø vieäc mình mình laøm, khoâng trình baùo”!

“N” kieåu hôû

Neáu luùc tröôùc, moïi ngöôøi nghó “sexy” coù nghóa laø hôû “caøng nhieàu caøng toát”, thì baây giôø, “hôû moät chuùt thoâi” nhöng “taïo ñieåm nhaán” thì hieäu quaû hôn nhieàu.

“Khoâng phaûi chæ maëc aùo daây quaàn shorts laø coù theå goïi laø “sexy”, baïn phaûi bieát caùch gaây söï chuù yù vaø laøm noåi baät nhöõng nôi caàn “khoe”. Ví duï, mang moät sôïi daây ñeo coå, moïi ngöôøi chuù yù tôùi maët daây chuyeàn, seõ “tình côø zoom” boä ngöïc, hoaëc khi chuïp hình thì ñuùt tay vaøo tuùi quaàn shorts, moïi ngöôøi seõ thaáy ñoâi chaân...” Butterfly (19 tuoåi) cho bieát. Coâ baïn noùi theâm: “Luùc tröôùc, traøo löu khoe ngöïc noåi coäm. Giôø thì moïi ngöôøi ñaõ chuyeån sang “khoe chaân”. Khoâng bieát tieáp theo ñoù laø khoe nhöõng gì nöõa!”

Quaû ñuùng nhö theá. Cö daân maïng moät thôøi ñaõ khaù “ngaùn” tröôùc nhöõng boä ngöïc ñöôïc “khoe” vôùi ñuû tö theá vaø na naù nhau, thì giôø teengirl ñaõ “kín hôn” khi maëc aùo sô mi, aùo thun, nhöng ngöôïc laïi, khoe chaân daøi... Thaäm chí, coù nhöõng chieác quaàn shorts chæ “daøi” côõ... 20cm! Duø chaân ngaén côõ naøo thì maëc quaàn ñoù vaøo coù caûm giaùc “chaân daøi hôn haún”!

Chuû ñoäng tìm ... caïm baãy?!

Haàu heát caùc ngöôøi maãu nghieäp dö naøy ñeàu khaúng ñònh: Nhöõng ngöôøi maãu SV naøy ña phaàn ñeàu ñaõ “coù nôi coù choán” nhöng chuyeän aø ôi dôi ngoãng laø khoâng traùnh khoûi. Ai nghieâm tuùc thì phaûi lo ñoái phoù coøn ngöôøi ñeïp naøo coù saün tham voïng veà tình, tieàn thì ...chuû ñoäng ñeå töï mình rôi vaøo löôùi.

Traø My keå: “Coù laàn, mình nhaän ñöôïc lôøi ñeà nghò laøm maãu trong bar Seventeen, chæ caàn maëc maùt meû, nhaûy nhoùt vaøi ñoäng taùc laø ñaõ coù tieàn trieäu moät ñeâm. Nhöng mình nhaát quyeát khoâng laøm”. My cho bieát: “Chuyeän bò môøi moïc ñi aên, bò eùp uoáng bia röôïu cuõng seõ xaûy ra neáu sau nhöõng buoåi chuïp hình, caû eâ-kíp cuøng ñi lieân hoan”.

Baùn thuoác laù ñöôïc vaøi thaùng, Chu Huyeàn Thanh cuõng khoâng ít laàn nhaän ñöôïc nhöõng lôøi ñeà nghò thaúng thaén, traéng trôïn töø nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ñaõ thaønh ñaït haùm “chaân daøi”. Thanh nhôù, coù laàn ñang ñöùng caïnh loái ñi, coù gaõ gaàn 40 tuoåi ra ve vaõn roài gheù tai “næ non” ngaõ giaù vôùi Thanh neáu “ñi cuøng anh ñeâm nay!”. “Nghe ñeán soá tieàn noù noùi, mình tin laø khoái ngöôøi cuõng phaûi “ñaén ño”! Trong caùi club naøy, khoâng hieám nhöõng chaân daøi ngaøy ñi hoïc, toái laøm maãu treân bar, ñeâm laøm maãu treân ... giöôøng!” Thanh keå. Choã Thanh ñang ñöùng tröôùc ñaây ñaõ töøng laø cuûa moät cöïu SV, sau khi cöa ñöôïc ñaïi gia, naøng boû ngheà theo chaøng, vaø baây giôø laïi laø khaùch quen haïng VIP cuûa club naøy!

Cho neân, My nhaán maïnh: “Giôø khoâng theå bieát laø ai maéc vaøo baãy cuûa ai! Mình ñi laøm ñöôïc 2 naêm roài, mình bieát laø coù coâ naøng coøn chuû ñoäng tìm kieám nhöõng moái quan heä. Ñaàu tieân coù theå vì giöõ moái ñeå laàn sau laïi goïi, sau roài thaân maät yeâu ñöông töø luùc naøo chaúng hay”.

Ngheà naøo cuõng coù nhöõng caïm baãy rieâng, vaø moãi ngöôøi ñeàu coù moät muïc ñích rieâng. Goïi laø “bò ngaõ” hay “ñöôïc ngaõ” vaøo baãy, traùnh ñöôïc hay khoâng traùnh ñöôïc ñeàu laø do quyeát ñònh cuûa chính baûn thaân caùc coâ chaân daøi.

Khoâng phaûi teengirl naøo cuõng coù theå “sexy”

Traøo löu sexy khoâng chæ ñöôïc aùp duïng bôûi caùc ca só, dieãn vieân, hoaëc hotgirl noåi tieáng... hieän nay, ñeå ñi theo hình töôïng môùi, xu höôùng môùi, theo caùch nghó cuûa teengirl laø “phaûi hôû môùi ñeïp”.

Moät traøo löu chöa bao giôø haï nhieät

Khoù ñoaùn ñöôïc traøo löu naøy xuaát phaùt töø ñaâu, vaø baét ñaàu töø khi naøo.

Xu höôùng “sexy” ñaõ coù ôû phöông Taây töø laâu, nhöng chæ trong vaøi naêm nay, traøo löu naøy môùi baét ñaàu “noåi coäm”. Nhöõng “phaùt phaùo” ñaàu tieân cho phong caùch sexy chính laø töø caùc “sao”. Thaäm chí, moät teengirl bình thöôøng vaãn coù theå “moät böôùc thaønh sao” nhôø “aên theo” traøo löu “quyeán ruõ”.

Nhöõng hình aûnh lung linh, caùch aên maëc “maùt meû” vaø gôïi caûm töø caùc ca só, dieãn vieân ñaõ khieán khoâng bieát

Bôûi vì phong caùch naøy khaù keùn ngoaïi hình. Neáu baïn coù veû ngoaøi khoâng phuø hôïp vaø theo traøo löu voâ toäi vaï thì quaû laø bi kòch cuûa thôøi trang.

Kate (18 tuoåi) baøy toû: “Nhieàu luùc ra ñöôøng, thaáy coù maáy baïn, chaân vöøa ngaén vöøa to, maëc chieác quaàn shorts chaät ñeán möùc “coù ngaán”, vaäy maø cöù cho raèng mình ñeïp. Moät soá baïn coøn noùi “ra ñöôøng maëc quaàn shorts, khoe chaân môùi thaáy töï tin” (?), mình thaáy khoâng coù neùt gì rieâng caû”.

Hôn nöõa, quaàn shorts khoâng phuø hôïp trong nhöõng buoåi tieäc trang troïng.

Laàn noï, khi ñi ñaùm cöôùi chò hoï, B.A (lôùp 12 tröôøng M) hoàn nhieân dieän chieác quaàn shorts cöïc ngaén cuøng chieác aùo sômi moûng tang, maëc cho ba meï phaûn ñoái kòch lieät! Khoâng bieát coâ baïn coù thaáy “oån” khoâng, chöù ngöôøi lôùn nhìn B.A vôùi aùnh maét aùi ngaïi, coøn bao nhieâu teengirl thaàm ngöôõng moä baïn beø cuøng trang löùa thì chæ troû, bình vaø quyeát ñònh boû ngay phong caùch phaåm, coù baïn coøn treà moâi: “Laøm nhö “ngaây thô, deã thöông” voán coù ñeå ñi chaân daøi laém vaäy!”. theo “xu höôùng ñang soát treân toaøn

55

C

où moät chöùng beänh khoâng hieám hoi laém nhöng chöa tìm ra nguyeân nhaân, chöa coù caùch chöõa nhöng gaây ra bao chuyeän khoùc - cöôøi. AÁy laø beänh moäng du. Ñeâm saâu daàn. Nhöõng chuù deá ñaõ vaøo hang, thoâi ca baøi ca næ non goïi baïn tình. Caû nhaø ñaõ nguû say. Coâ gaùi laúng laëng ngoài daäy, veùn maøn, laáy chìa khoaù treo treân coät, laùch caùch môû cöûa, böôùc ra ngoaøi.

Tieáng ñoäng laøm oâng boá thöùc giaác.

OÂng baám tay baø meï roài caû hai nhoùn chaân, len leùn theo coâ ra saân, ra coång.

Coâ vuïng troäm heïn hoø moät chaøng trai naøo chaêng? Hai oâng baø hoài hoäp ñeán ñöùng tim theo doõi töøng ñoäng taùc cuûa coâ.

Nhöng khoâng. Coâ ñi loøng voøng moät hoài quanh saân roài quay laïi giöôøng, chui vaøo maøn nguû, queân caû khoùa cöûa.

Hai oâng baø chaúng noùi naêng gì, chæ laéc ñaàu vaø cuõng laïi leân giöôøng nguû tieáp.

Hoï ñaõ quaù quen vôùi haønh ñoäng cuûa coâ vaøo ban ñeâm nhö theá, tuy moãi laàn “loä trình” cuûa coâ khoâng gioáng nhau.

Coâ maéc moät chöùng beänh roái loaïn giaác nguû, goïi laø beänh moäng du. Ngoân ngöõ caùc nöôùc ñaët teân cho chöùng beänh naøy khaù gioáng nhau. Ngoaøi töø “moäng du” (chôi trong moäng), ngöôøi Trung Quoác coøn goïi laø beänh “mieân haønh” (ñi khi nguû), ngöôøi Anh goïi laø “sleepwalking” vôùi caùch gheùp töø hoaøn toaøn coù nghóa nhö theá.

Dieãn bieán cuûa moäng du

Tröôøng hôïp “ñi trong moäng” cuûa coâ gaùi noùi treân laø nhöõng tröôøng hôïp ñôn giaûn nhaát. Haønh ñoäng cuûa ngöôøi moäng du ña daïng vaø kyø quaùi hôn nhieàu.

Tuy nhieân, moäng du coù nhöõng neùt

56

ba phuùt ñeán nöûa giôø. Ngöôøi ta coù theå laøm ñuû moïi chuyeän trong luùc moäng du: treøo leân caây, ñi treân maùi nhaø, la loái om soøm, ngaâm thô, laùi oâtoâ, aên vaø naáu aên, côûi vaø maëc quaàn aùo, quan heä tình duïc vaø caû... gaây aùn nöõa.

Thôøi @, ngöôøi moäng du coøn vaên minh ñeán möùc bieát baät maùy tính, löôùt maïng, “meo” cho baïn moät böùc thö voâ nghóa, ñaày nhöõng ngoân töø laï khoâng ai hieåu noåi nhö tröôøng hôïp cuûa moät phuï nöõ ôû Myõ.

Tuy nhieân, laøm gì thì laøm, duø ñôn giaûn hay phöùc taïp, ngöôøi moäng du khoâng yù thöùc ñöôïc vieäc mình laøm.

chung. Noù hay xaûy ra vaøo khoaûng 1/3 ñaàu tieân cuûa thôøi gian nguû trong ñeâm, khi ai naáy ñeàu rôi vaøo giaác nguû saâu nhaát.

Ngöôøi moäng du veà thöïc chaát laø vaãn ñang nguû, vì hoï thöïc hieän haønh vi trong traïng thaùi voâ thöùc, hoaøn toaøn Moäng du vöôùng chaân ai khoâng hieåu vaø cuõng chaúng nhôù ñöôïc Laø moät beänh khoâng hieám laém, ai mình ñaõ laøm nhöõng ñieàu gì. Chaúng cuõng töøng moäng du moät laàn trong ñôøi haïn moät chaøng trai ñoäc thaân moäng maø baûn thaân khoâng bieát. Nhöng laëp ñi laëp laïi laø beänh. Xöa chaúng giaûi thích ñöôïc, ngöôøi ta ñoå thöøa moäng du laø do “ma laøm”, “quyû aùm” bôûi ngöôøi beänh coù theå laøm ñöôïc nhöõng vieäc phi thöôøng maø khi tænh taùo chính hoï khoâng theå laøm ñöôïc.

Döôøng nhö hoï bò ñieàu khieån bôûi moät söùc maïnh voâ hình. Laø “ma quyû” - ngöôøi meâ tín nghó vaäy - neân noù deã daøng baét naït boïn treû con “yeáu boùng vía”. Quaû vaäy, treû em raát hay bò moäng du. Coù tôùi 40% treû em bò moäng du vaøo moät thôøi gian naøo ñoù, keå töø luùc môùi bieát ñi vaø naëng nhaát laø töø 3 ñeán 7 tuoåi.

Con trai hay bò hôn con gaùi.

Thôøi thô aáu qua ñi, noù cuõng bieán du coù theå ñang ñeâm daäy queùt lia lòa maát daàn theo tuoåi taùc cuûa chuùng. ngoâi nhaø cuûa mình ñeán boùng loaùng, Ñeán tuoåi teen, chæ coøn chöøng 10%. saùng ra thaáy nhaø cöûa saïch seõ cöù baên Lôùn leân, chaéc haún “cöùng boùng vía” khoaên maõi vaø ñaâm töông tö moät coâ hôn, ma quyû cuõng “ngaïi” neân tyû leä Taám naøo ñoù giaáu maët, chaéc thaàm yeâu moäng du ôû ngöôøi lôùn chæ coøn chöøng troäm nhôù mình môùi taän tuïy theá.

1,5 ñeán 2%.

Neùt maët beänh nhaân (taïm goïi nhö Baûn thaân ngöôøi moäng du khoâng theå vaäy) khi moäng du ñôø ñaãn, aùnh maét voâ bieát laø mình maéc beänh naøy. Khi ñöôïc hoàn, khoâng ñeå yù gì ñeán ngöôøi xung ngöôøi khaùc keå laïi mình ñaõ laøm gì luùc quanh vì chæ haønh ñoäng theo nhöõng moäng du, hoï choái ñaây ñaåy vaø khoâng gì ñaàu oùc ñang chæ huy mình. Beänh tin, vì moät vieäc laøm trong côn moäng nhaân keát thuùc haønh ñoäng khi tænh laïi du xaûy ra trong söï voâ thöùc cuûa hoï sau vaøi phuùt roái loaïn yù thöùc, naèm vaø khoâng ñöôïc ghi laïi trong boä naõo. xuoáng laïi nguû ngay ñöôïc.

Chính vì theá, trong moät soá vuï aùn, keå Moät “côn” moäng du keùo daøi töø vaøi caû aùn gieát ngöôøi maø hung thuû ñöôïc

Caùi haïi cuûa beänh moäng du laø chuû tha boång khi caùc luaät sö chöùng minh anh ta thöïc hieän toäi aùc aáy trong luùc yeáu vì haønh ñoäng trong moäng du laø voâ thöùc. Treøo leân vaø ñi treân maùi nhaø, moäng du.

Vì sao moäng du? leo leân caây cao... nhieàu ngöôøi trong Ñaây vaãn laø ñieàu khoa hoïc chöa luùc moäng du ñaõ gaëp nhöõng tai naïn giaûi thích, chæ quy cho “toäi danh” laø nghieâm troïng... giaác nguû bò roái loaïn. Song ngöôøi ta Naêm 2007, moät thieáu nieân treøo ra cuõng tìm ñöôïc nhöõng söï kieän lieân ngoaøi cöûa soå taàng 4 cuûa moät caên hoä quan ñeán moäng du. Do gen? Cuõng ôû thò traán Demmin (Anh) ñaõ rôi töø ñoä coù theå vì boä gen cuûa 50% soá ngöôøi cao 10m nhöng trôøi thöông, khoâng moäng du coù chöùa moät ñoaïn caùc nhaø cheát, chæ gaõy tay chaân vaø vaãn... nguû di truyeàn hoïc goïi laø HLADQB1*05, ngon laønh. Naêm 2005, ngöôøi ta phaùt nhöng gen naøy laïi khoâng di truyeàn hieän moät thieáu nöõ ôû phía nam thaønh maø laø gen ñoät bieán. phoá London ñang nguû say treân caàn Coù theå hoaït ñoäng cuûa noù laøm teâ lieät caâu cao 40m. heä thoáng thaàn kinh khieán luùc moäng Sôï ñaùnh thöùc, coâ seõ hoát hoaûng maø du ngöôøi ta khoù tænh laïi. Do nguyeân rôi, lính cöùu hoûa phaûi “boø” leân, leùn nhaân taâm lyù töø nhöõng baát oån trong boû ÑTDÑ cuûa coâ vaøo tuùi ñeå meï coâ ñôøi soáng? Coù lyù laém vì côn moäng nhaùy maùy goïi coâ daäy, roài ngöôøi ta du thöôøng xuaát hieän khi ngöôøi ta bò haï caàn caåu tieáp ñaát ñeå coâ xuoáng cho nhöõng sang chaán taâm lyù, lo aâu, buoàn an toaøn. Naêm 2004, moät phuï nöõ UÙc böïc, maát nguû, stress. trong côn moäng du ñaõ moø vaøo giöôøng Vì nhöõng lyù do thöïc theå? Khoâng loaïi tröø, vì ngöôøi moäng du trong khaåu phaàn aên thöôøng thieáu magieâ, bò noân traøo thöïc phaåm sau khi aên hoaëc bò phaûn öùng vôùi nhöõng thuoác an thaàn, ñi nguû khi baøng quang ñaày nöôùc tieåu, bò thieáu maùu thoaùng qua.

Y hoïc hieän ñaïi khoâng ñöa maët traêng vaøo dieän “nghi can”, nhöng thöïc teá ngöôøi ta moäng du nhieàu vaøo nhöõng ñeâm trôøi quang, traêng toû.Khi ñaõ neâu ñeán baáy nhieâu nguyeân nhaân thì coù nghóa laø chaúng nguyeân nhaân naøo chaéc chaén. Ngöôøi moäng du vaãn cöù moäng du.

Moäng du - lôïi

Moäng du veà baûn chaát khoâng coù gì nguy hieåm, noùi lôïi vaø haïi chaúng qua chæ laø haäu quaû cuûa caùc haønh ñoäng khi moäng du. Taát nhieân chaúng ai ñaët vaán ñeà khai thaùc caùi lôïi cuûa moäng du duø ñoâi khi cuõng coù.

Chaúng haïn anh y taù Lee Hadwin soáng ôû North Wales (Anh Quoác) nay 34 tuoåi, maéc beänh naøy töø naêm leân 4, bình thöôøng chaúng hieåu gì veà myõ thuaät vaø chöa töøng hoïc veõ nhöng laïi laø moät hoïa só khi moäng du, ñöôïc töôøng thuaät treân moät ñoaïn phim cuûa YouTube vaø trôû thaønh ñoái töôïng cuûa Vieän nghieân cöùu roái loaïn giaác nguû Edinburg.

Anh veõ ñöôïc nhöõng böùc tranh trong phuùt xuaát thaàn cuûa côn moäng du (thöôøng keùo daøi töø 20 phuùt ñeán 1 tieáng) maø khi tænh taùo anh voâ cuøng söûng soát vì loay hoay ñeán maáy anh cuõng khoâng sao veõ noåi chuùng. Ñaëc bieät, anh chæ veõ tranh ñen traéng chöù khoâng bao giôø veõ tranh maøu. Tranh cuûa anh ñöôïc baùn vôùi giaù 4.000 ñeán 5.000 baûng Anh. Moäng du vaø saùng taïo, ñoù laø moät ñieàu kyø laï. Döôøng nhö khi luùc Lee Hadwin nguû, moät trung taâm naøo ñoù treân boä naõo laïi thöùc daäy vaø hoaït ñoäng.

Vaø moäng du - haïi

oâng haøng xoùm, quan heä tình duïc vôùi oâng ta roài veà nguû tieáp nhö chaúng coù chuyeän gì xaûy ra.

Naêm 2003, moät ngöôøi ñaøn oâng Phaùp moäng du ñaõ vaøo gara laáy xe phoùng ra xa loä, toâng xe vaøo chöôùng ngaïi vaät, nhöng may khoâng cheát. Maáy tröôøng hôïp nhö theá ñuû thaáy moäng du laø coù khi töï haïi mình (chæ coù oâng haøng xoùm bò ngöôøi ñeïp moø vaøo laø hôi bò... söôùng vì oâng ta “enjoy” luùc ñang thöùc trao traùo chöù coù nguû ngheâ moäng mò gì ñaâu).

Tai naïn cheát ngöôøi cuõng khoâng hieám. Chaúng haïn thaùng 5/2009, coâ sinh vieân Rachel Wark khi moäng du ñaõ nhaûy töø cöûa soå phoøng nguû cao 7,5m xuoáng ñaát vaø ñaõ töû vong. OÂng giaø Tarek ôû Wisconsin (Myõ) cheát coùng vì ñang ñeâm, côn moäng du loâi oâng ra phoá, ñeå oâng tieáp tuïc nguû trong ñoáng tuyeát laïnh.

Moät aùn maïng mang “thöông hieäu moäng du”

Caùch ñaây hôn 20 naêm, ngöôøi ta vaãn

nhaéc ñeán vuï aùn Kenneth Parks nhö moät thí duï veà vaän duïng phaùp luaät.

Kenneth soáng ôû Toronto (Canada) bò chöùng moäng du vaø caøng naëng theâm khi anh bò maát veäc laøm, laïi nôï naàn vì côø baïc. Raïng saùng ngaøy 23/5/1987, trong côn moäng du, anh laùi xe baêng qua 23 km ñeán nhaø boá meï vôï ôû Scarborough, ñaâm cheát meï vôï vaø röôït ñuoåi cha vôï nhöng may oâng chaïy thoaùt.

Kenneth laùi xe veà, giöõa ñöôøng tænh giaác, raát ngaïc nhieân chaúng hieåu vì sao tay mình ñaày maùu. Anh taâæp xe vaøo ñoàn caûnh saùt nhôø ñieàu tra hoä lyù do. Vaø anh laäp töùc bò baét. Trong phieân xöû aùn, moät nhoùm chuyeân gia goàm caùc baùc só taâm thaàn, caùc nhaø thaàn kinh hoïc, taâm lyù hoïc... khaúng ñònh Kenneth phaïm toäi khi ñang nguû neân khoâng phaûi chòu traùch nhieäm veà haønh vi cuûa mình. Anh ñöôïc xöû traéng aùn.

Chaêm soùc ngöôøi moäng du

Neáu trong nhaø coù ngöôøi moäng du, baïn ñöøng ñeå nhöõng ñoà vaät gì coù theå gaây nguy hieåm trong phoøng vì höùng leân, anh ta chaúng caàn bieát baïn laø ai coù theå duøng dao keùo ñeå “nghieân cöùu” baïn. Ñöøng môû cöûa soå bôûi anh ta coù theå khoaùi chí xuaát thaàn, muoán bay leân laøm baïn vôùi traêng sao. Treo chuoâng ôû cöûa ra vaøo ñeå bieát khi naøo ngöôøi beänh muoán leân ñöôøng ñi... moäng du maø theo doõi.

Trong côn moäng du, baïn ñöøng ñaùnh thöùc ngöôøi beänh vì laøm hoï boái roái, maát phöông höôùng, bò kích ñoäng vaø luùc ñoù, hoï chaúng bieát neå nang baïn ñaâu. Cöù ñeå hoï “phieâu du” döôùi söï höôùng daãn nheï nhaøng cuûa baïn, dìu hoï trôû laïi giöôøng, doã cho hoï naèm xuoáng nguû yeân.

Neáu “moäng du vieân” laø treû nhoû, haõy theo doõi heát söùc caån thaän. Ghi laïi giôø treû thöôøng moäng du ñeå ñaùnh thöùc treû daäy tröôùc 15 phuùt, cho treû thöùc chöøng 5 phuùt roài nguû laïi ñeå xoùa “chöông trình moäng du” caøi ñaët trong ñaàu oùc chuùng. Neáu treû baét ñaàu côn moäng du, baïn höôùng daãn chuùng vaøo toilet, ñi veä sinh chaúng haïn roài quay trôû laïi giöôøng yeân giaác.

Haàu nhö chöa coù loaïi thuoác naøo chöõa moäng du, nhöng caùc baùc só khuyeân coù theå duøng vaøi loaïi thuoác an thaàn nhoùm benzodiazepin hoaëc thuoác choáng traàm caûm cuõng ñöôïc. Vieäc thö giaõn vaø trò lieäu taâm lyù coù hieäu quaû hôn caû. Baûn thaân ngöôøi moäng du caàn bieát töï saép xeáp cho mình moät cheá ñoä laøm vieäc vaø nghæ ngôi hôïp lyù. Tröôùc khi ñi nguû traùnh duøng ñoà uoáng kích thích, neân xoa boùp, taém nöôùc aám, nghe nhaïc, thaû loûng cô.

Baûo Chaâu

57

G

iaûi phaãu thaåm myõ ñaõ trôû thaønh phoå bieán tôùi möùc, ai chöa laàn naøo böôùc chaân ñeán thaåm myõ vieän thöïc söï laø cuûa hieám. Chaúng theá maø coù ngöôøi maãu coøn nhaän mình laø “ngöôøi ñeïp dao keùo” moät caùch töï haøo ñaáy thoâi!

Giaûi phaãu thaåm myõ xöa vaø nay

Neáu ñuùng vôùi noäi dung thì giaûi phaãu thaåm myõ (naâng cao veû ñeïp) ra ñôøi sau giaûi phaãu taïo hình (baûo ñaûm chöùc naêng cuûa moät boä phaän naøo ñoù bò hö hoûng) maø caùch ñaây vaøi nghìn naêm, ngöôøi Ai Caäp, AÁn Ñoä vaø Trung Quoác ñaõ töøng tieán haønh. Ñaáy laø chöa keå coøn coù caùch ngöôïc laïi, phaãu thuaät laøm maát chöùc naêng cuûa moät boä phaän “cöïc kyø quan troïng” ñeå laøm neân moät vò hoaïn quan.

Sau ñoù, môùi laø nhöõng ngöôøi phöông Taây, nhöng do chöa bieát duøng thuoác meâ vaø phöông tieän veä sinh keùm neân moät cuoäc phaãu thaät laøm ngöôøi beänh raát ñau ñôùn vaø khoâng an toaøn, khieán nhieàu ngöôøi bò töû vong. Thôøi Trung coå, taïi Hy Laïp vaø La Maõ, giaûi phaãu thaåm myõ bò nghieâm caám vì lyù do toân giaùo, thaàn linh vaø ñaïo ñöùc. Ñeán thôøi Phuïc höng, ñöôïc giaûi phoùng khoûi nhöõng trì treä, ngaønh naøy baét ñaàu phaùt trieån maïnh. Do döïa treân cô sôû khoa hoïc (giaûi phaãu cô theå hoïc), neân phöông Taây thaønh coâng hôn phöông Ñoâng. Töø ñaàu theá kyû 19, hoï ñaõ bieát laáy xöông söôøn gheùp leân soáng muõi, boùc da töø nôi noï gheùp vaøo nôi kia. Töø ñoù, khoa phaãu thuaät thaåm myõ daàn hình thaønh.

Theá chieán thöù nhaát taïo cho ngaønh naøy moät cô hoäi lôùn: caùc nhaø phaãu thuaät phaûi laøm vieäc heát mình ñeå traû laïi veû maët gaàn nhö cuõ cho nhöõng binh só vaø naïn nhaân bò thöông nôi maët. Tích luõy ñöôïc bao nhieâu kinh nghieäm, noù ngang nhieân thaønh moät ngaønh ngaøy caøng coù vò trí quan troïng, nhaát laø töø nöûa cuoái theá kyû 20.

Cho tôùi nay, phaãu thuaät thaåm myõ ñaõ coù theå can thieäp vaøo haàu khaép caùc boä phaän beân ngoaøi cuûa cô theå, laø chieác ñuõa thaàn ñeå bieán coâ vòt con xaáu xí thaønh moät coâ thieân nga quyù phaùi, bieán moät coâ beù Loï Lem thaønh naøng coâng chuùa dieãm leä, laøm moät baø meänh phuï treû ra haøng chuïc tuoåi...

Khoâng thoûa maõn vôùi veû maët vaø taám thaân Trôøi cho coù leõ laø noãi aùm aûnh, laø taâm lyù chung cuûa moãi ngöôøi phuï nöõ. Ñaõ ñeïp coøn muoán ñeïp hôn. Ñaõ “chuaån” coøn muoán “chuaån” hôn. Tìm moïi caùch choáng laïi söï khaéc nghieät cuûa thôøi gian... Nhöõng ñieàu ñoù thuùc ñaåy ngaønh giaûi phaãu thaåm myõ phaùt trieån. Khaû naêng söûa chöõa nhöõng khieám khuyeát cuûa cô theå ngaøy caøng cao, giaù thaønh ngaøy caøng haï.

Luùc naøy, ñaâu phaûi ngöôøi giaøu coù môùi ñeán “laøm quen” vôùi ngaønh giaûi phaãu thaåm myõ, maø caû nhöõng ngöôøi trung löu, thaäm chí ngöôøi ngheøo vaãn

58

Bích Loan

böôùc ñeán Vieän giaûi phaãu thaåm myõ vôùi nhöõng böôùc chaân maïnh daïn.

Thaáy daïo naøy mình hôi bò phình ra, coâ gaùi luïc tìm ñòa chæ cuûa caâu laïc boä aerobic hoaëc dinh döôõng. OÂi, phieàn phöùc vaø khoù khaên quaù vôùi nhöõng baøi taäp theå duïc meät nhoaøi hoaëc söï “boùp moàm boùp mieäng” trong khi mình laïi quaù doài daøo taâm hoàn aên uoáng. Maét coâ boãng saùng leân vôùi moät ñieåm ñeán môùi: Vieän phaãu thuaät thaåm myõ.

Trong quyeàn löïc cuûa phaãu thuaät thaåm myõ

Danh saùch nhöõng haïng muïc coù theå thöïc hieän bôûi phaãu thuaät thaåm myõ ngaøy caøng daøi vaø caøng cô baûn. Tröôùc ñaây, ngöôøi ta thöôøng chæ thöïc hieän 2 phaãu thuaät moät luùc thì hieän nay 3, 4, 5 ca coù theå laøm moät laàn ñeå caùc “ñôn vò thaåm myõ” ñöôïc haøi hoøa.

Naâng xong chieác muõi thaät doïc döøa töø maûnh suïn laáy töø söôøn, khoâng leõ ñeå boä raêng hoâ vaø ñoâi “neùt xuaân sôn” quaù raäm? Heïp hoøi gì chaúng ñieåm theâm moät luùm ñoàng tieàn duyeân daùng nôi maù traùi? Huùt xong lôùp môõ buïng khoâng leõ chaúng xoùa nhöõng neáp gaáp vaø laøm ñoâi goø boàng ñaûo noåi leân? Nhöõng vieäc tröôùc ñaây ñoøi hoûi haøng thaùng, haøng naêm thì nay chæ moät vaøi tuaàn, ñoái töôïng giaûi phaãu ñaõ bieán thaønh moät ngöôøi khaùc.

Vaäy laø nhieàu tröôøng hôïp böôùc chaân vaøo vieän giaûi phaãu thaåm myõ, luùc ñaàu vôùi yù ñònh khieâm nhöôøng, sau trôû thaønh moät cuoäc “ñaïi tu cô theå” nhö nhieàu quyù baø quyù coâ thuù nhaän taïi chöông trình “Con Thieân nga” cuûa keânh truyeàn hình Fox Broadcasting.

Giaùo sö giaûi phaãu thaåm myõ noåi tieáng McGuire, tröôøng ÑH California (Hoa Kyø) cho bieát, taïi cô sôû cuûa oâng, trong 7 tieáng ñoàng hoà coù theå hoaøn thaønh ñöôïc haøng loaït ca phaãu thuaät laø naâng maët, laøm laïi mi maét, naâng cao caëp loâng maøy, loät da maët baèng hoùa chaát, tieâm collagen hoaëc botox ñeå xoùa heát neáp nhaên cho moät ngöôøi.

Chính vì theá, tính theo ñôn vò phaãu thuaät, Hieäp hoäi Phaãu thuaät thaåm myõ Hoa Kyø ñaõ thoáng keâ, rieâng ôû Myõ moãi naêm ngöôøi ta ñaõ tieán haønh treân 12 trieäu ca phaãu thuaät nhö theá naøy.

Phaãu thuaät “lôùn” nhaát ôû Myõ ñöôïc thöïc hieän thaùng 4/2009 vöøa qua: thay theá hoaøn toaøn boä maët moät ngöôøi ñaøn baø - baø Connie Culp - bò choàng baén vaøo chính giöõa maët. Laáy xöông söôøn laøm xöông maù, xöông oáng chaân laøm haøm, boùc da ñuøi laøm da maët, baø soáng soùt sau 20 laàn phaãu thuaät nhöng boä maët vôõ naùt sau khi chænh söûa vaãn khoâng coøn hình ngöôøi, hoaøn toaøn khoâng coù muõi, ñeán möùc treû con troâng thaáy ñeàu heùt leân boû chaïy.

Sau 5 naêm trôøi khoâng daùm ra khoûi cöûa, baø ñöôïc gia ñình moät ngöôøi ñaøn baø cheát vì tai naïn cho baø ñöôïc söû duïng troïn veïn boä maët cuûa ngöôøi quaù coá. Cuoäc phaãu thuaät do 11 baùc só taïi beänh vieän Cleveland (Ohio, Myõ) tieán haønh trong suoát 30 giôø ñoàng hoà vaø baø coù ñöôïc boä maët môùi cuûa ngöôøi ñaõ cheát. Ñaây laø thaønh coâng ñaàu tieân cuûa Myõ, laø tröôøng hôïp thöù tö treân theá giôùi nhöng laïi laø ca khoù khaên vaø phöùc taïp nhaát.

Toø moø veà nhöõng con soá

töø noâng thoân chaân laám tay buøn thaønh nhöõng thaàn töôïng cuûa saéc ñeïp. Khoù tìm ra nhöõng ngöôøi cuûa coâng chuùng maø chöa heà gheù trung taâm söûa saéc ñeïp. Coù sao ñaâu, hôõi caùi coâ ca só lôùn tieáng thaùch ñoá, ai chöùng minh ñöôïc coâ ñaõ töøng phaãu thuaät coâ seõ taëng 2 tyû ñoàng. Ñeán caùi tieâu chuaån caùc thí sinh thi hoa haäu Vieät Nam laø phaûi chöa qua giaûi phaãu thaåm myõ cuõng ñöôïc Ban Toå chöùc boû ñi roài nöõa laø. Neáu vaäy, phaãu thuaät keùo daøi chi lieäu coù theå taêng soá thí sinh ñi thi hoa haäu? Vaø boå sung theâm ñöôïc bao nhieâu thieáu nöõ vaøo ñoäi nguõ nhöõng coâ gaùi chaân daøi?

ñeán nhöõng haäu quaû nghieâm troïng ñeán möùc coù ngöôøi noùi “ñoù laø vieäc ñem maïng soáng ñeå thöû thôøi vaän”. Theo thoáng keâ, phaãu thuaät huùt môõ buïng, coù ñoä ruûi ro cao.

Trong 100.000 ngöôøi tieán haønh phaãu thuaät naøy, xaùc suaát ruûi ro laø 10 ñeán 100 ngöôøi. Maø trong 100.000 vuï ñuïng xe chæ coù 16 ngöôøi rôøi boû theá giôùi maø thoâi. Traûi qua raát nhieàu phaãu thuaät, chaøng ca só Michael Jackson töø da ñen thaønh da traéng vôùi nhöõng neùt maët hao hao nhö baø baïn noåi tieáng laø Liz Taylor, song nhan saéc cuûa anh ta taøn taï daàn, maët söng nhö naën baèng ñaát seùt, coù laàn ñang bieåu dieãn, muõi suyùt bò... rôi.

Naïn nhaân noåi tieáng nhaát cuûa phaãu thuaät thaåm myõ ñaõ töû vong laø ñeä nhaát phu nhaân nöôùc Nigeria, baø Stella Obasanjo (2005) khieán caû nöôùc phaûi ngaäm nguøi. Ñaùng thöông nhaát laø nöõ vaên só Olivia Goldsmith, taùc giaû cuoán saùch best-seller “The First Wives Club” naêm 1996, qua ñôøi caùch ñaây 3 naêm trong khi moå caêng da maët. Ñieàu trôù treâu laø, trong moät cuoán tieåu thuyeát cuûa baø naêm 1998, nhaân vaät chính muoán ñi caêng da maët ñeå ganh ñua vôùi moät phuï nöõ treû hôn, ñaõ ñöôïc baùc só baûo: “Baø coù ñieân khoâng? Baø caàn moät baùc só taâm thaàn, chöù khoâng phaûi baùc só giaûi phaãu thaåm myõ.” Vaäy maø baø Goldsmith laïi chaúng saùng suoát ñöôïc nhö theá vôùi chính mình.

Môùi hay, nhu caàu “ñöôïc ñeïp” ñoái Caùi hay ho cuûa phaãu thuaät thaåm vôùi moät phuï nöõ laø khoâng theå cöôõng myõ ñaõ ñöôïc noùi ñeán, nhöng khoâng laïi noåi duø raêìng ñoù laø moät nhu caàu phaûi khoâng coù nhöõng khía caïnh tieâu raát ñaùng ñöôïc thoâng caûm. cöïc. Noù tìm caùch ñöa ngöôøi ta laïi gaàn caùi goïi laø “saéc ñeïp chuaån möïc”. Noù ÔÛ moät tröôøng tö noï, caùc coâ gaùi laøm cho ngöôøi ta trôû neân gioáng nhau lôù p 12 baét ñaàu söû duïng son. Hoï vaø na naù “thaàn töôïng” chung cuûa caû thöôø ng trang ñieåm trong nhaø veä moät coäng ñoàng “fan club” chaúng haïn. sinh. Ñoù cuõng laø ñieàu bình thöôøng Neáu ai cuõng gioáng ai thì seõ nhaøm neá u hoï khoâng coù thoùi quen eùp chaùn heát choã noùi. moâ i vaø o göông vaø ñeå laïi ñoù haøng Xem phim Haøn Quoác thaáy con trai taù daá u son. toaøn ñeïp trai, con gaùi toaøn ñeïp gaùi.

Haøng ñeâm, ngöôøi cleaner phaûi Hoï gioáng nhau nhö nhöõng anh em tôù i lau saïch vaø saùng hoâm sau, caùc ruoät. Moät hoïc giaû xöù kim chi ñaõ lo coâ gaùi laïi laøm taám göông nhoøe ngaïi tröôùc laøn soùng söûa sang saéc ñeïp nhoeï t nhöõng daáu son. taïi nöôùc naøy, raèng coù leõ vaøi chuïc Cuoá i cuøng, hieäu tröôûng quyeát naêm nöõa seõ chaúng coøn ai giöõ ñöôïc ñònh ra tay ñeå laäp laïi kyû luaät. Baø veû ñeïp truyeàn thoáng hoaëc coù caáu truùc goï i caù c coâ gaùi tôùi nhaø veä sinh xöông hoaøn haûo cuûa ngöôøi Cao Ly cuø n g vôù i anh cleaner, giaûi thích xöa, maø chæ coøn nhöõng ñoaïn xöông cho caù c coâ raèng nhöõng daáu son hoï nhaân taïo. ñeå laï i ñaõ gaâ y phieàn toaùi cho ngöôøi Moái nguy haïi do nhöõng ruûi ro cuûa phaû i doï n noù nhö theá naøo. quaù trình giaûi phaãu laø khoâng traùnh Ñeå chöù n g minh cho söï khoù khaên khoûi, tuy tyû leä ruûi ro cuõng chæ gioáng cuû a vieä c lau saï c h göông, baø ñeà nhö phaãu thuaät chöõa beänh. Nhöng nghò anh lao coâ n g laø m thöû tröôùc trong vieäc phaãu thuaät naøy, noù chæ maë t caù c coâ gaù i . phuïc vuï cho söï thoûa maõn öôùc voïng Anh chaøng caàm laáy caây lau nhaø caù nhaân, khoâng phaûi nhu caàu soáng Phaãu thuaät thaåm myõ hai maët caù n daøi, nhuùng vaøo boàn caàu vaø coøn cuûa ngöôøi beänh. cuûa moät ñoàng xu baé t ñaàu lau göông.

Nhöõng vuï phaãu thuaät khoâng thaønh Chaúng ai phuû nhaän khaû naêng bieán Keå töø ñoù, daáu son tuyeät tích hoùa cuûa giaûi phaãu thaåm myõ ñaõ bieán coâng cuõng nhö bieán chöùng sau naøy treâ n nhöõ ng taám göông. nhöõng coâ ca só, dieãn vieân, ngöôøi maãu ñoâi khi khoâng theå löôøng tröôùc ñaõ ñöa ÔÛ Hoa Kyø, ngöôøi ta ñi giaûi phaãu thaåm myõ nhö ñi hoäi. Naêm 2007, caùc trung taâm giaûi phaãu ñaõ tieán haønh 11,7 trieäu “ca”, neáu so saùnh vôùi naêm 1997 (naêm baét ñaàu thoáng keâ) soá vuï giaûi phaãu taêng 457%, moät toác ñoä quaù cao.

Soá nam giôùi thích ñoûm ñaùng ngaøy caøng nhieàu (vôùi toác ñoä taêng laø 17% so vôùi naêm 2006), chieám 9%, nghóa laø baèng 1/10 soá caùc quyù baø quyù coâ muoán thay hình ñoåi daïng.

Chaû ai ngöôïng nghòu veà chuyeän aáy nöõa, maø thöïc ra cuõng chaúng coù gì ñaùng ngöôïng. Noù giuùp ngöôøi ta baèng loøng vôùi baûn thaân mình hôn, töï tin hôn.

Soá tieàn daân Myõ ñaõ boû ra haøng naêm ñeå chi cho vieäc laøm ñeïp khoâng nhoû, leân tôùi 13,2 tæ ñoâla.

Vaäy, ngöôøi ta thöôøng “baát maõn” vôùi baûn thaân mình veà nhöõng gì ñeå phaûi caàu cöùu caùc chuyeân gia thaåm myõ?

Trong haøng traêm haïng muïc “tu chænh saéc ñeïp”, neáu tính 5 haïng muïc ñaàu baûng thì nam vaø nöõ coù ñoâi chuùt khaùc nhau. Vôùi nöõ, ñoù laø: naâng (ñoän) ngöïc, huùt môõ, phaãu thuaät mi maét, caét boû neáp gaáp ôû buïng, vaø laøm nhoû ngöïc laïi (oaùi oaêm theá, ngöôøi muoán to leân, ngöôøi muoán nhoû ñi). Coøn vôùi nam laø huùt môõ, phaãu thuaät mi maét, söûa muõi, laøm ngöïc nhoû bôùt vaø caáy toùc (caùi ñaàu hoùi laøm ngöôøi ta troâng giaø ñi nhieàu laém).

Yeáu toá daân toäc cuõng laøm neân söï khaùc bieät. Caùc daân toäc chaâu AÙ öu tieân soá 1 cho phaãu thuaät mi maét, hình nhö cuøng vôùi vieäc nhuoäm toùc, naâng soáng muõi hoï muoán mình gioáng vôùi ngöôøi phöông Taây hôn, moät hieän töôïng chöùng toû quan nieäm veà caùi ñeïp ñang bò “ñoàng phuïc hoùa”.

Löùa tuoåi naøo ñeán caùc trung taâm giaûi phaãu nhieàu nhaát? Chaúng khoù khaên gì ñeå ñoaùn truùng: Nhöõng quyù vò ñaõ soàn soàn, aáy laø löùa tuoåi 35-50, chieám 46% soá ngöôøi thích giaûi phaãu, baét ñaàu “xuoáng xeà”, hoaûng hoát thaáy tuoåi taùc keùo mình ñi vuøn vuït. Phaûi tranh thuû “tuùt taùt” ñeå che giaáu nhöõng neáp nhaên baét ñaàu xuaát hieän, ñeå sao cho ñi ñaâu vôùi coâ con gaùi ñaàu loøng cuõng ñöôïc ngöôøi ta khen nònh “Cöù nhö hai chò em aáy thoâi!”.

Nhieäm vuï cuûa giaûi phaãu thaåm myõ laø taêng soá phaàn traêm thöïc loøng cuûa nhöõng lôøi khen töông töï. Tieáp ñeán löùa tuoåi 51-64, chieám 25%, laø löùa tuoåi caûm thaáy baát löïc, nhöng vaãn coá gaéng heát söùc ñeå ghìm cöông con ngöïa thôøi gian. Löùa tuoåi 65 trôû leân chæ coøn chieám coù 5%, bôûi ñaõ naûn loøng, töï an uûi “söï kính neå cuûa moïi ngöôøi vôùi mình quyù baèng maáy söï ngöôõng moä saéc ñeïp aáy chöù!”

59

N

höõng baøi hoïc kinh nghieäm ñöôïc ñuùc ruùt töø nhieàu cuoäc chieán tranh hieän ñaïi, töø chieán tranh vuøng Vònh ôû thaäp kyû 90 cuûa theá kyû tröôùc ñeán cuoäc chieán tranh Iraq gaàn ñaây ñaõ chöùng minh vuõ khí ñieàu khieån chính xaùc ñöôïc öùng duïng roäng raõi vaø trình ñoä kyõ thuaät quaân söï hieän nay ñaõ ñaït ñeán möùc: muïc tieâu neáu bò phaùt hieän thì khoù traùnh khoûi bò tieâu dieät.

Nhöng “voû quyùt daøy coù moùng tay nhoïn”, ngaønh khoa hoïc kyõ thuaät quaân söï caùc nöôùc cuõng ñang tích cöïc phaùt trieån caùc Kyõ thuaät môùi ñeå voâ hieäu hoùa caùc thieát bò vuõ khí Kyõ thuaät cao noùi treân. Trong ñoù, ñaùng chuù yù nhaát laø caùc kyõ thuaät, phöông phaùp lieân quan tôùi Kyõ thuaät taøng hình.

Kyõ thuaät taøng hình töùc laø laøm giaûm thieåu khaû naêng bò do thaùm hoaëc bò phaùt hieän bôûi caùc thieát bò trinh saùt cuûa ñoái phöông. Noù bao haøm nhieàu yeáu toá Kyõ thuaät mang tính toång hôïp, aùp duïng nhieàu bieän phaùp kyõ thuaät nhö: choáng phaùt hieän baèng radar, ñieän töû, hoàng ngoaïi, aùnh saùng nhìn thaáy vaø aâm thanh ..., giaûm toái ña ñaëc tröng tín hieäu coù theå phaùt hieän ñöôïc ñoái vôùi caùc muïc tieâu nhö: maùy bay, hoûa tieån, taøu chieán, xe taêng... khieán chuùng khoâng theå hoaëc khoù bò caùc phöông tieän thaùm

traéc cuûa ñoái phöông phaùt hieän, nhaän bieát, baét baùm, ñònh vò vaø taán coâng... trong moät phaïm vi nhaát ñònh.

Veà phöông phaùp taøng hình, vôùi söï tieán boä cuûa khoa hoïc vaø kyõ thuaät, nhöõng nguyeân lyù vaø bieän phaùp taøng hình môùi khoâng ngöøng xuaát hieän. Töø thaäp kyû 70 ñeán nay, caùc cöôøng quoác quaân söï treân theá giôùi nhö Nga, Myõ, Anh, Ñöùc, Ixraen... ñeàu taäp trung moïi coá giaéng ñeå nghieân cöùu Kyõ thuaät taøng hình vaø ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng phaùt trieån mang tính ñoät phaù. Kyõ thuaät taøng hình ñöôïc öùng duïng vaøo raát nhieàu loaïi vuõ khí trang bò nhö: maùy bay taøng hình, hoûa tieån taøng hình, taøu chieán taøng hình, xe taêng taøng hình..., nhieàu loaïi ñaõ nghieân cöùu cheá taïo thaønh coâng vaø ñöa vaøo trang bò; ñieån hình laø maùy bay neùm bom chieán löôïc taøng hình B-2, F-117 cuûa Myõ, taøu hoä toáng taøng hình lôùp La Fayette cuûa Phaùp...

Xe taêng chuû löïc hieän ñaïi laø moät loaïi vuõ khí taäp trung nhieàu Kyõ thuaät cao nhö: Kyõ thuaät vaät lieäu môùi, Kyõ thuaät taøng hình, Kyõ thuaät naêng löôïng môùi, Kyõ thuaät robot thoâng minh, Kyõ thuaät lazer vaø Kyõ thuaät thoâng tin... Ñaëc bieät, Kyõ thuaät taøng hình ñang ñöôïc caùc nöôùc aùp duïng roäng raõi nhaèm naâng cao khaû naêng cô ñoäng taùc chieán cuûa caùc phöông tieän ñöôïc coi laø “quaû

60

lôùn, chæ coù 24 taán, vaän toác vieät daõ ñaït 80 km/h, khaû naêng cô ñoäng ñöôïc taêng leân nhieàu, tieâu hao nhieân lieäu raát thaáp; phaàn naøo giaûm aùp löïc cuûa coâng taùc baûo ñaûm haäu caàn, coù theå duøng tröïc thaêng boá trí nhanh treân chieán tröôøng. Thaân xe taêng tuy ñöôïc laøm töø vaät lieäu phi kim loaïi, nhöng naêng löïc choáng taäp kích laïi khoâng heà thua so vôùi thaân xe boïc theùp.

AÙp duïng caùc bieän phaùp nhaèm giaûm thieåu böùc xaï hoàng ngoaïi

ñaám theùp treân chieán tröôøng” naøy Nhieàu nöôùc ñang tieán haønh naâng caáp, caûi tieán lôùn ñoái vôùi xe taêng thieát giaùp (TTG) chuû löïc hieän coù nhaèm naâng cao moät soá ñaëc tính taùc chieán kyõ thuaät treân caùc maët: cô ñoäng, taøng hình, phoøng hoä, naêng löïc taùc chieán thoâng tin vaø khaû naêng saùt thöông cuûa vuõ khí.

Söï phaùt trieån nhanh choùng cuûa Kyõ thuaät cao taïo böôùc nhaûy voït cho kyõ thuaät trinh saùt chieán tröôøng, thieát bò phaùt hieän baèng radar, hoàng ngoaïi, khí cuï quang hoïc, thieát bò caûm öùng töø vaø thieát bò trinh saùt aâm hoïc... uy hieáp tính naêng taøng hình cuûa xe TTG. Vì theá, naâng cao naêng löïc taøng hình cuûa TTG laø bieän phaùp then choát ñeå naâng cao naêng löïc soáng coøn. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu naøy xe TTG caàn ñöôïc trang bò Kyõ thuaät taøng hình.

Caùc ñaëc tröng cuûa xe taêng coù theå bò phaùt hieän thoâng qua hình daùng beân ngoaøi, böùc xaï hoàng ngoaïi vaø tieáng oàn... vì vaäy, xe taêng muoán ñaït ñöôïc khaû naêng taøng hình laø phaûi khoáng cheá ñöôïc caùc ñaëc tröng treân ñeå giaûm thieåu hieäu suaát bò phaùt hieän, naâng cao naêng löïc soáng coøn. Döôùi ñaây laø moät soá kyõ thuaät, phöông thöùc aùp duïng Kyõ thuaät taûng hình leân caùc xe TTG hieän ñaïi vaø hieäu quaû cuûa chuùng:

Caûi tieán boá cuïc keát caáu toång theå, giaûm thieåu kích thöôùc

Caûi tieán boá cuïc toång theå, giaûm thieåu dieän tích phaûn xaï radar laø moät trong nhöõng bieän phaùp höõu hieäu ñeå thöïc hieän taøng hình, baûo veä cho chính mình, tieâu dieät ñoái phöông. Xe taêng chuû löïc theá heä ba hieän coù trong trang bò cuûa caùc nöôùc, nhö M1A2 Abrams cuûa Myõ, Challenger 2 cuûa Anh, Leopard 2A6 cuûa Ñöùc vaø Merkava 4 cuûa Ixraen ... ñeàu toái öu hoaù thieát keá toång theå, lôïi duïng thaân xe goùc caïnh thaáp ñeå giaûm thieåu dieän tích bò phaùt hieän töø chính dieän ñeå ñaït hieäu quaû taøng hình cao.

Xe taêng chuû löïc Merkava

Hình daùng beân ngoaøi cuûa xe taêng chuû löïc Merkava (Ixraen) coù raát nhieàu neùt ñoäc ñaùo: thaân xe to, thaùp phaùo nhoû deït nhaèm thu nhoû dieän tích chính dieän cuûa thaùp phaùo, thaùp chæ huy cuûa tröôûng xe cuõng bò loaïi boû. Dieän tích maët chính dieän cuûa thaùp phaùo khoâng ñeán 1m2, chæ baèng 1/2 dieän tích cuûa caùc xe taêng chuû löïc khaùc.

Xe taêng chuû löïc S cuûa luïc quaân Thuî Ñieån (trang bò töø naêm 1967) theå hieän tö duy môùi veà taøng hình.

Xe taêng S ñaõ boû thaùp phaùo, ñoä cao töø gaàm xe ñeán ñænh chæ coù 1,9 m, chieàu cao giaûm khoaûng 30% so vôùi caùc xe

taêng coù thaùp phaùo, laø xe taêng thaáp nhaát hieän nay. Dieän tích boäc loä phía ñaàu vaø höôùng chính dieän cuûa xe taêng S raát nhoû, raát khoù bò phaùt hieän, hieäu quaû taøng hình cao.

Treân cô sôû xe taêng chuû löïc AMX30, Taäp ñoaøn Coâng nghieäp vuõ khí maët ñaát cuûa Phaùp ñaõ nghieân cöùu cheá taïo thaønh coâng cheá taïo thaønh coâng xe taêng taøng hình AMX-30DFC. Xe taêng AMX-30DFC coù ngoaïi quan toång theå baèng phaúng, khoâng coù thieát bò treo ngoaøi phöùc taïp nhö caùc xe taêng thoâng thöôøng. Voû giaùp tieát dieän thaân xe nghieâng leäch veà phía trong. Phaàn ñaùy xe taêng laø taám nghieâng ñaëc cheá keøm theo moät taám cao su phuï che phuû cho baùnh xe. Caùc maët cuûa thaùp phaùo ñeàu ñöôïc thieát keá höôùng leäch ra ngoaøi, kính ngaém quan saùt cuûa tröôûng xe hình chuyø, ña dieän. Ñeå tín hieäu phaûn xaï raña xuoáng möùc thaáp nhaát, ngay caû ñeán noøng phaùo 105 mm cuõng ñöôïc boïc moät lôùp nguî trang xeáp theo kieåu vaûy caù.

ÖÙng duïng vaät lieäu composite

Duøng vaät lieäu composite tieân tieán ñeå gia coâng cheá taïo thaân xe vaø caùc boä phaän khaùc cuûa xe TTG, coù theå giaûm thieåu böùc xaï nhieät, taêng hieäu quaû taøng hình cuûa xe TTG. Vaät lieäu composite coù hai öu ñieåm: coù naêng löïc haáp thuï soùng raña raát maïnh, tyû troïng cuûa noù nhoû hôn raát nhieàu so vôùi theùp. Söû duïng vaät lieäu composite ñeå cheá taïo voû ngoaøi cuûa xe TTG seõ khieán raña ñoái phöông khoù phaùt hieän, naâng cao khaû naêng soáng coøn treân chieán tröôøng; ñoàng thôøi coøn laøm giaûm troïng löôïng cuûa xe, naâng cao khaû naêng cô ñoäng, töø ñoù giaùn tieáp naâng cao khaû naêng soáng coøn treân chieán tröôøng.

Hieän nay, Thuî Ñieån söû duïng caùc vaät lieäu môùi coù theå che daáu cho xe

taêng khoâng bò maùy ño doø hoàng ngoaïi vaø radar phaùt hieän. Loaïi vaät lieäu naøy khoâng chæ coù hieäu quaû daáu mình toát trong phaïm vi böôùc soùng aùnh saùng nhìn thaáy, böôùc soùng hoàng ngoaïi maø coøn coù hieäu quaû caû trong phaïm vi böôùc soùng ñieän töø.

Thuî Ñieån ñaõ söû duïng hai loaïi vaät lieäu keát hôïp vôùi nhau ñoù laø xenlulo haáp thuï raát maïnh soùng ñieän töø vaø kim loaïi nhoâm taùn xaï raát maïnh soùng ñieän töø. Keát caáu cuûa loaïi vaát lieäu naøy goàm nhieàu lôùp: lôùp ñeá, lôùp taùn xaï, lôùp beà maët. Lôùp ñeá goàm lôùp Xenluyloâ, lôùp chaát deûo traùng nhoâm vaø lôùp Xenluyloâ ñöôïc gaén laïi vôùi nhau. Lôùp beà maët goàm caùc sôïi xeáp ñan xen nhau: 10% sôïi K140, 3% sôïi kim loaïi vaø 87% sôïi Xenluyloâ (hoaëc Polypropylen) keát hôïp vôùi nhau vaø keát hôïp vôùi lôùp ñeá vôùi lôùp beà maët. Tröôùc khi ñem ñi söû duïng taám vaät lieäu naøy ñöôïc xöû lyù nhieät trong loø haáp 1450oC. Trung taâm ñaùnh giaù quoác phoøng Anh ñaõ trình laøng “ñöùa con cöng” cuûa hoï xe taêng taøng hình laøm baèng vaät lieäu composite phi kim loaïi , teân chính thöùc cuûa noù laø “phaùo ñaøi cô ñoäng boïc theùp hôïp thaønh tieân tieán” (ACAVP).

ACAVP ñöôïc coi laø xe taêng ñaàu tieân cuûa chaâu AÂu ñöôïc cheá taïo töø vaät lieäu composite phi kim loaïi, thaân xe ñöôïc ñöôïc laøm baèng vaät lieäu toång hôïp cyclo oxy vaø sôïi thuyû tinh, radar haàu nhö khoâng coù taùc duïng ñoái vôùi loaïi xe taêng naøy, noù coù hieäu quaû taøng hình hoaøn toaøn ñoái vôùi radar. Ngoaøi ra, loaïi vaät lieäu composite phi kim loaïi naøy coøn coù theå giaûm thaáp böùc xaï hoàng ngoaïi cuûa xe taêng, traùnh bò phaùt hieän bôûi thieát bò do thaùm hoàng ngoaïi, hieäu quaû taøng hình toång hôïp raát toát. ACAVP coù khoái löôïng khoâng

Böùc xaï hoàng ngoaïi laø nguyeân nhaân khieán xe TTG bò phaùt hieän vaø bò tieâu dieät bôûi vuõ khí ñieàu khieån baèng hoàng ngoaïi. Caùc bieän phaùp chuû yeáu ñeå giaûm thieåu böùc xaï hoàng ngoaïi goàm: söû duïng ñoäng cô coâng suaát cao, hao toån nhieät nhoû, öùng duïng vaät lieäu taøng hình, caûi tieán keát caáu buoàng ñoát cuûa ñoäng cô nhaèm giaûm thieåu thaønh phaàn böùc xaï hoàng ngoaïi trong löôïng khí thaûi, theâm phuï gia vaøo nhieân lieäu khieán löôïng lôùn taàn phoå hoàng ngoaïi cuûa löôïng khí thaûi naèm ngoaøi oáng xaû, caûi tieán heä thoáng thoâng gioù vaø laøm laïnh, giaûm nhieät ñoä xe TTG, giaûm nhieät ñoä khí thaûi cuûa ñoäng cô.

Kyõ thuaät naøy ñaõ ñöôïc aùp duïng treân thaân xe taêng taøng hình AMX-30DFC ñaõ söû duïng löôïng lôùn vaät lieäu composite, giöõa vaät lieäu ñaëc cheá vaø voû giaùp beân trong coøn ñöôïc bôm khí laïnh ñeå giaûm thieåu tín hieäu hoàng ngoaïi. Thaân xe AMX-30DFC ñöôïc sôn vaät lieäu haáp thuï soùng radar - loaïi sôn naøy coù theå giaûm ñeán möùc thaáp nhaát tín hieäu phaûn xaï radar. AÙp duïng thieát bò truyeàn ñoäng ñieän kieåu môùi, vöøa coù theå giaûm thaáp ñaëc tröng hoàng ngoaïi, laïi vöøa coù theå naâng cao vaän toác haønh tieán.

Xe taêng taøng hình AMX-30DFC

Trong ñieàu kieän chieán tröôøng, xe taêng taøng hình AMX-30DFC coù theå giaûm thaáp hieäu quaû tín hieäu phaûn xaï radar vaø hoàng ngoaïi phaùt ra töø thaân xe vaø thaùp phaùo.

Naêm 1997, luïc quaân Ñöùc ñaõ ñeà xuaát yeâu caàu taùc chieán ñoái vôùi xe taêng töông lai. Xe taêng chuû löïc töông

61

lai seõ khaùc bieät so vôùi xe taêng hoï Leopard 2 hieän nay veà taát caû caùc ñaëc tính chieán - kyõ thuaät cuõng nhö ñaëc ñieåm söû duïng. Heä thoáng phoøng ngöï hoaøn chænh aùp duïng hôïp nhaát coâng naêng taøng hình vaø tính naêng boïc theùp, ñoàng thôøi ñöôïc keát caáu chaët cheõ, coù theå gaây nhieãu choáng laïi caùc thieát bò trinh saùt hoàng ngoaïi vaø radar tieân tieán cuûa ñoái phöông. Nhöõng yeáu toá treân nhaèm baûo veä xe traùnh ñöôïc nhöõng cuoäc taán coâng töø noùc xe cuûa vuõ khí coù ñieàu khieån.

Kyõ thuaät do thaùm aûnh/ hoàng ngoaïi ngaøy caøng phaùt trieån ñaët ra thaùch thöùc chöa töøng coù cho Kyõ thuaät taøng hình hoàng ngoaïi. Ñeå naâng cao naêng löïc soáng coøn cho xe TTG töông lai, trong nhöõng naêm 1980, NATO nghieân cöùu phaùt trieån Kyõ thuaät choáng do thaùm trung/xa vaø soùng raña baèng hoàng ngoaïi/nhieät.

Thaùng 3 - 1974, luïc quaân Myõ ñaõ vaSôn phuû nguïy trang beà maët Sôn phuû nguïy trang coù hieäu quaû ïch ra phöông aùn thoáng nhaát phoûng cheá taøng hình raát toát ñoái vôùi xe TTG. Quan maøu saéc treân xe TTG luïc quaân, ñoù laø saùt xe taêng ôû caùch 1.000 m baèng thieát maøu saéc môùi (USAP). Sau naêm 1978, bò lazer nhìn ñeâm, neáu khoâng sôn nguî luïc quaân Myõ laïi cheá taïo ra phoå maøu trang tyû leä bò phaùt hieän laø 75%, khi saéc bieán hoaù caáp II (DTG). Nhöõng coù sôn nguî trang thì tyû leä treân chæ maøu saéc naøy ngaøy caøng chi tieát, caøng coøn 33%. Maøu saéc hieän ñaïi, kieâm caû phöùc taïp hôn, boå sung cho nhöõng haïn nguî trang vaø haáp thuï soùng, khoâng cheá yeáu keùm trong moâ phoûng maøu saéc nhöõng giaûm tyû leä bò phaùt hieän cuûa xe USAP ôû cöï ly xa, coi ñoù laø moät loaïi TTG maø coøn giaûm thieåu hieäu öùng böùc maøu saéc theá heä II. Sau nhöõng naêm 80 cuûa theá kyû 20, Kyõ thuaät naøy phaùt xaï hoàng ngoaïi.

Trong cuoäc xung ñoät taïi Kosovo, trieån raát nhanh vôùi söï trôï giuùp thieát quaân ñoäi Nam Tö ñaõ lôïi duïng vaät keá cuûa maùy tính.

Xe taêng Leclerc 2015 lieäu sôn, daùn vaø caùc vaät lieäu khaùc ñeå Ñeå ñaùp öùng nhu caàu chieán tranh ôû laøm thay ñoåi hình aûnh maøu saéc cuûa xe TTG. Vieäc nguïy trang naøy ñaõ thaønh khu vöïc Trung Ñoâng, caên cöù vaøo moâi coâng myõ maõn khi hoï baûo toaøn ñöôïc tröôøng ñòa hình troáng traûi cuûa khu vöïc gaàn nhö nguyeân veïn caùc phöông tieän naøy, xe taêng Leclerc 2015 cuûa Phaùp chieán ñaáu cuûa mình tröôùc caùc cuoäc ñaõ aùp duïng giao taïp ba loaïi maøu saéc hoãn hôïp (naâu ñaäm, traéng söõa, naâu khoâng kích cuûa NATO. Sôn nguî trang taøng hình cho xe nhaït), raát gioáng maøu saéc ñòa hình, TTG coù theå phaân thaønh ba loaïi: sôn khoâng nhöõng coù theå khieán cho söï caùch baûo veä, sôn bieán hình vaø sôn nguî bieät veà nhieät ñoä cuûa xe taêng so vôùi moâi tröôøng xung quanh trôû neân khoâng trang.

Sôn baûo veä laø loaïi ñôn saéc, coù maøu ñaùng keå, maø coøn giaûm thieåu tyû leä bò saéc cô baûn tieáp caän vôùi maèu saéc cuûa phaùt hieän bôûi thieát bò do thaùm baèng moâi tröôøng xung quanh, maøu saéc cuûa aùnh saùng thöôøng.

Tieâu aâm giaûm oàn noù phaûi caên cöù vaøo maøu saéc moâi Tieáng oàn cuûa xe TTG chuû yeáu töø tröôøng nôi noù coù maët ñeå xaùc ñònh.

Tröôùc ñaïi chieán theá giôùi II, phaàn lôùn ñoäng cô, boä phaän truyeàn ñoäng vaø baùnh xe taêng ñöôïc sôn maøu baûo veä ñôn saéc, xe; tieáng oàn naøy coù böùc xaï lôùn, taàn ngaøy nay caùc xe taêng chuû löïc hieän ñaïi soá thaáp, cöï ly truyeàn lan xa, raát deã bò phaùt hieän bôûi sensor aâm thanh. Caùc raát ít söû duïng bieän phaùp naøy.

Sôn bieán hình laø sôn ña saéc maøu, phöông phaùp giaûm thaáp tieáng oàn cho goàm moät nhöõng veát loang loå, raèn ri xe TTG goàm: söû duïng ñoäng cô tieáng khoâng theo qui luaät naøo, raát thích hôïp oàn nhoû, aùp duïng kyõ thuaät caùch aâm ( cho nguî trang caùc muïc tieâu ñoäng. Vôùi tieâu aâm trong thieát keá, nhö duøng daàu loaïi sôn ña maøu saéc loang loå bieán hoaù, môõ giaûm chaán, giaûm oàn cho thieát bò hieäu quaû giaûm thaáp ñaëc tröng hieån treo), ñeäm cao su cho baùnh xích vaø thò cuûa muïc tieâu lôùn hôn raát nhieàu so baùnh loáp phuï taûi. vôùi baûo veä baèng maøu saéc thöôøng. Veà Xe chieán ñaáu boä binh M2 Bradley moâ phoûng maøu saéc, coù theå coi laø thuû Xe chieán ñaáu boä binh M2 Bradley ñoaïn laáy giaû giaáu thaät, laø moät daïng ña maøu saéc cuûa hình aûnh phoûng cheá boái vaø xe vaän taûi boïc theùp cuûa M113 cuûa caûnh xung quanh muïc tieâu, coù hieäu Myõ coù thaân xe vaø thaùp phaùo laøm baèng quaû taøng hình ñoái vôùi tia töû ngoaïi, vaät lieäu composite vaø composite sôïi aùnh saùng nhìn thaáy, hoàng ngoaïi gaàn/ thuyû tinh coù theå giaûm thieåu tieáng oàn,

62

giaûm thieåu phaùt sinh nhieät vaø giaûm thieåu ñaëc tröng hoàng ngoaïi.

Gaàn ñaây, FCS (heä thoáng chieán ñaáu töông lai) coøn gaây nhieàu tranh caõi cuûa Myõ ñaõ ñaåy maïnh aùp duïng caùc Kyõ thuaät taøng hình ñeå naâng cao naêng löïc soáng coøn treân chieán tröôøng. Caùc bieän phaùp taøng hình chuû yeáu maø FCS aùp duïng bao goàm: phoøng hoä voû giaùp, ñeå giaûm thieåu ñaëc tröng tín hieäu radar, xe ñaõ söû duïng löôïng lôùn vaät lieäu composite vaø vaät lieäu sôn phuû ít phaûn xaï naêng löôïng soùng radar. Beân caïnh ñoù caùc chieán xa thuoäc FCS coøn ñöôïc trang bò caùc ñoäng cô môùi maïnh hôn, tieát kieäm nhieân lieäu vaø coù khaû naêng giaûm ñaëc tröng hoàng ngoaïi.

Taïo maøn khoùi

Taïo maøn khoùi laø bieän phaùp truyeàn thoáng raát hieäu quaû ñeå nguïy trang, vaãn coøn nguyeân taùc duïng trong chieán tranh hieän ñaïi. Thieát bò phoùng thaû khoùi bao goàm maùy phoùng ñaïn khoùi, thieát bò phaùt khoùi nhieät, coù theå che phuû soùng hoàng ngoaïi 0,3~14 mm.

Xe taêng chuû löïc hieän coù cuûa caùc nöôùc ñeàu ñöôïc trang bò maùy phoùng ñaïn khoùi vaø thieát bò taïo khoùi. Ñeå ñoái phoù vôùi kính ngaém aûnh nhieät, xe taêng hieän ñaïi coøn ñöôïc trang bò ñaïn khoùi hoàng ngoaïi ñeå choáng do thaùm hoàng ngoaïi. Theo caùc chuyeân gia quaân söï NATO, vieäc söû duïng khoùi nguî trang laøm giaûm tyû leä töû vong xuoáng 25% vaø laøm chaäm nhòp ñoä taán coâng cuûa ñoái phöông xuoáng 2 laàn. Hoï cho raèng khoùi nguî trang laøm cho ñoái phöông maát thoâng tin veà quaân mình, giaûm hieäu quaû cuûa thieát bò daãn ñöôøng, heä thoáng ngaém cuûa vuõ khí ñoái phöông, phaù vôõ laøm khoù khaên cho vieäc ñieàu ñoäng quaân, chæ huy vaø thoâng tin lieân laïc cuûa ñoái phöông, giaûm khaû naêng trinh saùt ñòa hình töø treân khoâng. Trong chieán tranh vuøng Vònh taát caû caùc xe taêng ñeàu ñöôïc trang bò ñaïn khoùi M76 cuûa Myõ tröø xe taêng Challenger cuûa Anh trang bò ñaïn VIRSS cuûa Anh.

Heä thoáng VIRSS

Maøn khoùi do caùc thieát bò thaû löïu khoùi taïo ra coù goác laø hôi daàu moû, hexacloretan, phoát-pho ñoû vaø traéng.

Chuùng ñöôïc cheá taïo ñeå che chaén caùc heä quang hoïc, hoaït ñoäng trong vuøng phoå hoàng ngoaïi cuûa caùc böùc xaï ñieän töø ôû vuøng nhìn thaáy hoaëc gaàn hoàng ngoaïi. Heä thoáng khí taøi goàm: khí taøi quang hoïc duøng cho maét thöôøng, heä thoáng khí taøi daãn ñaïn cuûa hoûa tieån choáng taêng, maùy ño xa quang hoïc vaø khí taøi chæ thò muïc tieâu.

Ngoaøi ra, caùc maøn khoùi theá heä môùi coù theå ngaên böùc xaï ñieän töø khoâng xuyeân qua ñöôïc duø böùc xaï ñoù coù phoå taàn roäng cuõng ñang ñöôïc nghieân cöùu.

Löïu khoùi cuûa xe taêng M1 coù khaû naêng che khuaát ñöôïc aùnh saùng thöôøng hoaëc aùnh saùng hoàng ngoaïi ôû caû vuøng gaàn, trung vaø xa. Ngoaøi ra coøn coù maøn khoùi kim loaïi coù khaû naêng laøm sai leäch söï phaûn xaï cuûa soùng ñieän töø, ngaên ñöôïc tia lade taàn soá thaáp vaø radar soùng milimeùt, taïo ra moät khu vöïc che khuaát xe TTG 110 ñoä - 180 ñoä, caùch xe TTG 30 - 70 m vôùi thôøi gian 3 giaây.

Hieän nay, Myõ ñaõ nghieân cöùu cheá taïo thaønh coâng ñaïn khoùi choáng hoàng ngoaïi, khi ñaït ñeán taàm 120 m ñaïn seõ noå, taïo ra böùc töôøng khoùi hoàng ngoaïi daøi 300 m, cao 120 m. Böùc töôøng khoùi naøy coù theå che phuû hieäu quaû ñoái vôùi aùnh saùng nhìn thaáy, soùng raña vaø böùc xaï hoàng ngoaïi cuûa caùc muïc tieâu maët ñaát.

Coøn vôùi phöông thöùc nghieâng leäch cuûa voû giaùp thaân xe, keát caáu ngoaïi hình cuûa kính ngaém quan saùt xung quanh, vaø vieäc duøng sôn maøu nguî trang cuûa xe taêng Leclerc 2015 cuûa Phaùp, qua thöû nghieäm cho thaáy, treân chieán tröôøng, vôùi thieát bò aûnh nhieät hoaït ñoäng ôû daûi soùng töø 8-12 mm, raña vaø heä thoáng do thaùm soùng milimet laø khoâng theå phaùt hieän ra.

Trong chieán tranh Kosovo, Nam Tö ñaõ söû duïng moät soá bieän phaùp phoøng thuû höõu hieäu ñeå ñoái phoù vôùi vuõ khí ñieàu khieån quang ñieän töû vaø soùng milimet. Bieän phaùp chuû yeáu laø lôïi duïng ñòa hình vaø thaûm thöïc vaät ñeå nguïy trang cho vuõ khí trang bò. Lieân tuïc thay ñoåi phöông thöùc nguïy trang kieåu che ñaäy, aån naáp vôùi phöông thöùc nguïy trang baèng sôn taøng hình, ñieàu naøy ñaõ khieán löïc löôïng NATO khoâng ít laàn tieán coâng nhaàm. Ñeán caû nhaân vieân tröïc tieáp tham chieán cuûa phía NATO cuõng phaûi thöøa nhaän Nam Tö quaû laø nhöõng baäc thaày trong taùc chieán nguïy trang.

Sôn phuû taøng hình raña, haáp thuï lazer böôùc soùng daøi, taïo phaûn xaï radar thaáp, giaûm thieåu hieäu suaát thaùm traéc cuûa khí taøi thaùm traéc radar vaø giaûm hieäu quaû cuûa thieát bò caûnh baùo radar laø bieän phaùp chuû yeáu ñeå thöïc hieän taøng hình choáng radar. Taïi trieån laõm trang bò luïc quaân Anh toå chöùc naêm 1986, coâng ty Plasai ñaõ tröng baøy moät loaïi giaùp phöùc hôïp kieåu môùi haáp thuï ñöôïc soùng raña coù teân goïi K-RAM. Ñoù laø loaïi giaùp duøng sôïi cyclo oxy laøm vaät lieäu cô baûn, khieán xe TTG coù khaû naêng ñoái khaùng vôùi vuõ khí ñieàu khieån baèng soùng milimet chuû ñoäng.

Töø caùc nhaân toá ñaõ ñöôïc neâu ra ôû treân, chuùng ta coù theå nhaän thaáy raèng, töø sau chieán tranh vuøng Vònh ñeán nay, ngaønh khoa hoïc kyõ thuaät quoác phoøng caùc nöôùc ñaõ coù thôøi gian vaø ñieàu kieän ñeå ñaùnh giaù chính xaùc hôn vai troø cuûa kyõ thuaät vaø Kyõ thuaät taøng hình trong chieán tranh hieän taïi vaø töông lai. Thöïc tieán ñaõ chöùng minh raèng, trong taùc chieán taán coâng cuõng nhö trong phoøng thuû caùc kyõ thuaät vaø Kyõ thuaät taøng hình treân cho thaáy duø vuõ khí Kyõ thuaät cao coù tieân tieán hôn nöõa cuõng khoù theå voâ hieäu hoaù hoaøn toaøn kyõ thuaät hình cuûa xe taêng - xe thieát giaùp.

Caùc xe TTG aùp duïng Kyõ thuaät taøng hình coù theå taêng ñaùng keå khaû naêng ñoät phaù vaø taán coâng khieán cho chieán tröôøng trôû neân khoù löôøng, laøm cho vuõ khí taàm xa khoù phaùt huy taùc duïng.

Trong taán coâng, thoâng qua hieäu quaû taøng hình cuûa chính xe TTG taøng hình seõ laøm giaûm taùc duïng cuûa khí taøi do thaùm/trinh saùt cuûa ñoái phöông, thaäm chí coøn laøm cho noù maát khaû naêng, roài baát ngôø xuaát hieän tröôùc ñoái phöông.

Trong taùc chieán phoøng ngöï, xe TTG taøng hình coù theå döïa vaøo ñaëc ñieåm cuûa chính xe TTG ñeå traùnh bò ñoái phöông phaùt hieän vaø tieán haønh taäp kích hoaû löïc baát ngôø.

Choáng do thaùm baèng quang ñieän vaø soùng milimet

K-RAM

Töø nhöõng naêm 1980 cuûa theá kyû tröôùc, Myõ vaø Anh ñaõ nghieân cöùu caùc trang bò taùc chieán luïc quaân nhö: xe taêng taøng hình, xe chieán ñaáu boä binh taøng hình... Ngaøy nay, haàu heát caùc nöôùc treân theá giôùi, nhö Nga, Phaùp, Ñöùc, Nhaät, AÁn Ñoä... cuõng ñang tích cöïc phaùt trieån Kyõ thuaät taøng hình, laøm toát coâng taùc chuaån bò veà Kyõ thuaät cho vieäc nghieân cöùu cheá taïo xe TTG taøng hình töông lai.

63

HAIR & BEAUTY ALON

21231508

20481510

Yarraville Vic.

• Hair & Beayty Salon ngay trung taâm Yarraville saùtcaïnh Footscray Vò trí ñÖôøng caùi, 5 baøn caét 2 gheá goä + 3 phoøng beauty. Ñaõ laøm laâu ñang ñoâng khaùch Xin goi ñeå ñeán xem

• Ngay trung taâm Sydney ñöôøngcaùi baùn raât taáp naäp, Laøm 5 Ngaøy röôõi/ tuaàn thu nhaäp 7-8 ngaøn tuaàn. Hôïp ñoàng daøi haïn thueâ phaûi chaêng. Ñang baùn Thaùi food, beáp laøm ñöôïc baát cöù thöùc aên gì

Giaù Sang $38,000 Tel.: 0432 850 857 (tieáng Anh)

CLOTHING REPAIR

CUNG ÖÙNG CAÂY CAÛNH

Bronia Vic.

21191508

21211510

Rockdale NSW

• Shop baùn quaàn aùo ñaõ qua chænh söõa, vaø söûa chöõa caùc loaïi quaàn aùo theo khaùch yeâu caàu. Ñaõ laøm 20 naêm, raát tieàm naênbg phaùt trieån theâm. Vò trí • Dòch vuï cung öùng chaêm soùc caây caûnh boâng hoa cho caùc club, nhaø toát, maët tieàn ñöôøng caùi, shop roäng haøng, khaùch saïn vaên phoøng & nhaø laøm theâm nhieàu chuyeän khaùc ñöôïc. tö nhaân. Ñaõ laâu naêm ñang ñoâng Trangthieát bò toát haøng toàn xieän, khaùch, raát deã laøm. Sang toaøn boä Sang WIWO goïi tröïc tieáp chuû caây, chaäu bình + xe van Giaù Sang thöông löôïng Tel.: 0428 850 673 (tieáng Anh) 64

Giaù Sang thöông löôïng Tel.: 0425 247 612 (tieáng Anh)

Tónh laëng nhö moät böùc tranh, Muøa heø ‘42 - baèng gam maøu traàm hoøa trong aâm thanh cuûa soùng bieån - khaéc hoïa nhöõng phuùt yeâu noâng noåi maø maõnh lieät, thao thaùc maø noàng naøn cuûa moät thanh nieân 14t vaø moät thieáu phuï treû khoaûng 30.

Môû ñaàu baèng nhöõng khung hình cuõ kyõ ñaày buïi vaø giai ñieäu da dieát cuûa piano, boä phim ñöa ngöôøi xem veà kyù öùc cuûa moät ngöôøi ñaøn oâng nguõ tuaàn veà moái tình ñaàu ngaén nguûi nhöng saâu ñaäm cuûa oâng. Naêm 1942, caäu beù Hermie 14 tuoåi vaø caùc baïn cuûa mình ñi nghæ heø taïi Nantuket (Anh) - moät hoøn ñaûo yeân tónh taùch bieät vôùi chieán tranh theá giôùi thöù 2 - khoâng bieát ñieàu saép xaûy ra seõ cho caäu moät caùi nhìn gaàn nhö toaøn dieän veà nhöõng haùo höùc tìm hieåu giôùi tính cuûa mình. Taïi vuøng bieån aám aùp ñaày gioù ñoù, Hermie vaø caùc baïn ñaõ gaëp Dorothy, moät coâ daâu treû xinh ñeïp vöøa tieãn choàng ra traän.

Veû ñeïp saâu huùt cuûa coâ ñaõ khieán caùc

caäu beù aán töôïng ngay töø laàn gaëp ñaàu tieân. Sau khi thaát baïi vôùi nhöõng thöû nghieäm giôùi tính ñaàu ñôøi cuûa mình, trong luùc chaïy troán söï cheá nhaïo cuûa baïn beø, Hermie ñaõ gaëp laïi Dorothy, khi aáy ñang vieát thö cho choàng. Toái hoâm ñoù, khi Hermie tôùi nhaø ñeå giuùp coâ nhö lôøi höùa, coâ daâu treû xinh ñeïp nhaän ñöôïc tin choàng töû traän. Trong noãi ñau tuyeät voïng, Dorothy ñaõ khoùc trong voøng tay Hermie. Roài ngöôøi thieáu phuï môû nhaïc, môøi caäu nhaûy.

Khi baûn nhaïc keát thuùc cuõng laø luùc hoï ñöa nhau daàn tôùi beân giöôøng nguû.

Saùng hoâm sau quay laïi ngoâi nhaø cuûa Dorothy, taát caû nhöõng gì Hermie tìm ñöôïc laø moät maûnh giaáy ôû cöûa ghi lôøi chaøo vaø xin loãi cuûa coâ. Ñeán taän gaàn 30 naêm sau, ôû vaøo tuoåi nguõ tuaàn, taát caû nhöõng gì Hermie coøn löu giöõ ñöôïc veà ngöôøi phuï nöõ ñaàu tieân cuûa ñôøi mình laø nhöõng giaây phuùt aùi aân ngaén nguûi ñoù vaø hình aûnh ngöôøi thieáu phuï xinh ñeïp töïa vaøo haøng hieân,

doõi maét nhìn baàu trôøi ñeâm hun huùt, ñaày coâ ñôn vaø khaéc khoaûi. Duø vaäy, dö vò cuûa nhöõng phuùt yeâu ñoù ñaõ theo Herman (Hermie laø teân goïi thaân maät) suoát ñôøi.

Muøa heø ‘42 cuûa ñaïo dieãn Robert Mulligan (ñoùng vai Herman luùc giaø) laø boä phim döïa treân caâu chuyeän coù thaät cuûa Herman Raucher, taùc giaû kòch baûn phim. OÂng vieát boä phim naøy daønh taëng cho ngöôøi baïn thaân cuûa mình (cuõng ñi nghæ heø cuøng oâng naêm aáy) ñaõ töû traän taïi Haøn quoác vaøo ñuùng ngaøy sinh nhaät cuûa oâng, cuõng laø ñeå ghi nhôù nhöõng phuùt yeâu ñaàu ñôøi ngaén nguûi nhöng ñaày aán töôïng cuûa mình. Hai dieãn vieân chính laø Jennifer O’Neill (Dorothy), Gary Grimes (Hermie - Herman 14t).

Toaøn boä nhöõng giai ñieäu laõng maïn maø ñaày thao thaùc cuûa phim ñöôïc soaïn bôûi nhaø soaïn nhaïc ngöôøi Phaùp Michele Legrand. Nhaïc neàn chính cuûa boä phim ñöôïc Nguyeãn AÙnh 9 phoå lôøi Vieät sau naøy.

65

Nhieàu khi maáu choát cuûa thaønh baïi chæ laø moät nöôùc côø. “Ñoâng phong baát döõ Chu lang tieän. Ñoàng Töôùc xuaân thaâm toûa nhò Kieàu”. Nhöng ôû bình dieän nhoû nhaët haøng ngaøy, chuùng ta thöôøng phaûi thoûa hieäp vôùi “söï ñaõ roài” vaø traán an mình baèng vieäc höôùng ñeán töông lai.

Söï thoûa hieäp aáy xuaát phaùt töø vieäc thaân phaän con saâu caùi kieán cuûa daân ñi laøm aên löông chuùng ta, laém khi cho chuùng ta laøm laïi, chaéc gì ñaõ thay ñoåi cuïc dieän vaán ñeà.

Chaúng ñöôïc nhöõng caùi “giaù maø” hoaønh traùng kieåu Napoleùon khoâng ñöa quaân tôùi nöôùc Nga giaù laïnh, chuùng ta nheï nhaøng hôn vôùi nhöõng cuù giaû ñònh kieåu “giaù ñöøng coù giaäu moàng tôi”. Duø caùi vieäc baát thaønh chæ laø chöa “qua

66

chôi thaêm naøng” nhöng vì haäu quaû lôõ dôû cuûa moái tình maø caùi “giaù ñöøng” kia môùi trôû neân ñaét.

Vaán ñeà ñaët ra laø: Lieäu cho chuùng ta quay laïi, thì chuùng ta coù traùnh ñöôïc laàn, maø keát quaû cuûa laàn sau chæ laø veát xe ñoå khoâng? Cuõng gioáng nhö vaùn choáng ñôõ cho haäu quaû laàn tröôùc.

Chuùng ta coù chaéc chaén mình seõ baøi, aên nhau ôû caùi nöôùc ñi, neáu ñöôïc duøng leänh undo thì haún cuoäc ñôøi naøy “laøm phaùt aên ngay”, ñuùng ngay, hay

seõ laø voâ cuøng nhaøm chaùn vôùi taát caû moïi söï ñeàu ñöôïc laøm sai toùe loe maø tha hoà chænh söûa.

Vôùi caùch soáng ñaày raãy khieám khuyeát cuûa con ngöôøi luùc ñoù chuùng ta seõ bôùt söï chænh söûa ñi, hay laø gioáng nhö ngoâi sao nhaïc pop Michael Jackson, khuoân maët ñöông thôøi khoâng phaûi laø khuoân maët thaät, bôûi anh ta cöù maõi phaãu thuaät söûa sang haøng bao nhieâu

chính xaùc hôn laø chuùng ta coù yeân chí vôùi caùi “ñuùng” ñoù, hay laø chuùng ta laïi nghó, aø hình nhö thöû laøm laïi, bieát ñaâu seõ to hôn, hoaønh traùng hôn, ñeïp ñeõ hôn... Kheùo luùc ñoù, chuùng ta laïi rôi vaøo söï hoãn loaïn môùi cuûa vieäc taùi saép xeáp, taùi ñònh vò nhöõng keát quaû.

Caên baûn laø chuùng ta cuõng chaúng bieát giaù trò naøo laø toái haäu, nhö ôû ñôøi bieát theá naøo laø ñuû vaø soáng sao laø haïnh phuùc. Chuùng ta cöù theo ñuoåi nhöõng naác thang cao hôn maø hieám khi coù theå phaân tích raïch roøi caùc böôùc ñaõ laøm nhö chuoãi coâng thöùc laäp trình “neáu... thì” trong ngoân ngöõ tin hoïc.

Coù leõ laø do caùi söï duy taâm cuûa chuùng ta. “Giaù nhö” laø moät loaïi khaùng theå sinh ra nhaèm laøm dòu nhöõng veát loeùt tinh thaàn sau nhöõng cuù thaát baïi.

Nguyeân caùi vieäc laêm le vaën ngöôïc laïi ñoàng hoà ñeå laøm laïi cho toát hôn cuõng ñaõ chöùng toû ñieàu aáy. Roài chuùng ta cöù phaáp phoûng laøm, thieát laäp nhöõng heä thoáng baûo hieåm ñeå nhôõ coù ruûi ro thì noù cuõng nhö laø chôi troø chôi ñieän töû chaúng bao giôø bò game over.

Mong öôùc ñöôïc laøm laïi laø raát chính ñaùng, coù gì toát hôn laø muoán söûa chöõa sai laàm vaø hoaøn thieän cho toát hôn?

Nhöng ta chòu khoâng bieát neáu laøm laïi, caùi höôùng khaùc kia coù thaät toát hôn caùi cuõ. Taát nhieân, giaù maø ñöôïc naáu laïi noài côm kheâ thì khaû naêng côm ngon hôn khaùc vôùi giaù maø laáy moät anh choàng hay chò vôï khaùc thì haïnh phuùc hôn.

Vì theá, öôùc ao “cho ñi laïi töø ñaàu” raát phuø phieám, phaàn naøo chæ ñuû söùc laõng maïn hoùa caùi thôøi quaù khöù luoân ñeïp ñeõ hôn thöïc taïi. Daãu vaäy, noù cuõng nuoâi caùi suy nghó ñeïp cho ta, cuõng ñaùnh thöùc trong con ngöôøi ta moät caûm nhaän raèng moät thôøi mình cuõng hay ho, cuõng neân thô vaø coù tieác nuoái thì tieác laø mình khoâng duy trì ñöôïc phong ñoä hay ho nhö theá.

Caùi gì môùi maø chaû hay! Roõ raøng laø chæ coù nhöõng ngöôøi khoâng coøn coi mình laø treû nöõa môùi hay tieác vaø nghó “giaù nhö” nhieàu. Vaây buûa quanh cuoäc soáng cuûa nhöõng ngöôøi U30 laø caùc loaïi “giaù nhö”. Nhìn boïn treû hôn thaäp thoø vaøo laøm, ta öôùc giaù nhö ngaøy xöa mình hoïc ngaønh khaùc. Nhìn thaân hình chaéc laún cuûa moät em 20, ta öôùc giaù nhö hoài naêm 18 tuoåi, mình naêng taäp

theå thao hôn.

Caùi khoå cuûa tuoåi 30 laø ta môùi ôû giöõa ñöôøng vaø coøn nhieàu vieäc seõ phaûi laøm.

Cöù nhö caùc baäc U50 thì yeân taâm vôùi kinh nghieäm ñang coù maø vui veû chaïy noát ñoaïn ñöôøng ñaõ choïn, caùi giaù nhö cuûa hoï nhieàu khi mang maøu saéc oân coá tri taân kieåu “cöïu chieán binh”.

Ba möôi tuoåi, ñuïng vaøo ñaâu cuõng thaáy choâng cheânh. Ñi tieáp ö, hình nhö mình choïn sai ñöôøng? Laøm laïi ö, lieäu caùi yù nghó “giaù maø” hoâm qua vöøa naûy ra trong oùc coù phaûi laø ñuùng khoâng?

Lieäu mình laøm laïi thì coù ngaõ reõ toát hôn khoâng?

Caùi gì cuõng môø mòt khoaùc leân maøu xam xaùm, maét ta chöa keùm nhöng naêng löïc nhìn nhaän vaán ñeà cuûa ta khoâng taøi naøo caân ño ñong ñeám caùi lôïi caùi haïi cuûa vieäc ta laøm. Ta nhö moät nhaø vaên ñeán giöõa cuoán tieåu thuyeát, khoâng bieát cho nhaân vaät ñi veà ñaâu.

Caûm höùng “giaù maø” naøy, ta thaáy noù quen quaù. Noù coù cuøng maãu soá taâm traïng vôùi ngaøy xöa ta thoån thöùc ñoïc “Nhöõng ngöôøi khoán khoå”, ta chæ muoán giaù maø Cosette hieåu Jan Valjean hôn, ta phaãn noä giaù maø Romeo ñöøng uoáng thuoác ñoäc tröôùc khi Juliet tænh daäy.

Cuoäc soáng cuûa ba möôi naêm daàn tích tuï laïi trong ta moät danh saùch nhöõng ñieàu “giaù maø”, roài trôû thaønh moät gaùnh naëng cuûa kyù öùc. Ta hay khuyeân nhau ñöøng coù tieác nuoái, caùi gì ñaõ qua thì cho qua. Nhöng cuoäc soáng nhoïc nhaèn haøng ngaøy luùc naøo cuõng haø hôi tieáp söùc cho caùi thoùi laõng maïn caøy xôùi laïi maûnh ñaát aâm u cuõ, chæ toaøn laø daây leo chaèng chòt cuûa kyû nieäm vaø taàm göûi “giaù maø”.

Hôi khoù ñeå ta ñoaïn tuyeät ñöôïc thoùi quen naøy, cuõng nhö laø caû tæ ngöôøi bieát thuoác laù, ñoà uoáng coù coàn hay nhöõng chaát kích thích coù haïi cho söùc khoûe maø coù cai ñöôïc ñaâu. Giaù maø cuoäc soáng ñôn giaûn möùc aáy, chæ caàn cai ñöôïc caùi gì ñoù laø haïnh phuùc lieàn!

Giaù nhö ñöøng coù nhöõng “giaù nhö”.

Cöù ñöa ra moät loâ xích xoâng “giaù nhö”, giaù maø, chuùng ta sa vaøo môù boøng bong duy taâm yeám theá. Thöïc teá thì giaû ñònh “giaù nhö” laø moät loaïi khaùng theå sinh ra nhaèm laøm dòu nhöõng veát loeùt tinh thaàn sau nhöõng cuù thaát baïi. Nhöng laïm duïng quaù, cuõng nhôøn.

Khoâng phaûi vô ñuõa caû naém, nhöng hình nhö phuï nöõ laø chuùa “giaù nhö”.

Taâm lyù ham thích chænh söûa vaø ruùt kinh nghieäm cuûa phuï nöõ khieán cho hoï coù söï chu ñaùo vaø tæ mæ raát ñaùng yeâu. Ñieàu naøy khaùc vôùi caùnh ñaøn oâng, voán hay lieàu lónh, “ñöôïc laøm vua thua laøm giaëc”, hoï coù thaát baïi (nhieàu laø ñaèng khaùc!) nhöng thöû hoûi hoï xem, coù anh ñaøn oâng naøo muoán noùi nhieàu veà thaát baïi ñaõ qua khoâng, laïi caøng ít daây döa vôùi nhöõng caùi “giaù maø”.

Vôùi hoï, chæ ruùt kinh nghieäm xoeït moät laàn laø xong vaø quaân töû nhaát ngoân,

chôù baøn lui. Phuï nöõ hay nghó giaù nhö, vì qua chieâm nghieäm vaø laéng laïi, hoï thöôøng saøng loïc ra nhieàu maåu tinh vi vaø uaån khuùc, voán chính laø nhöõng theá maïnh cuûa hoï. ÖØ, nhöng maø caùi caâu “giaù ñöøng coù giaäu moàng tôi” laø cuûa ñaøn oâng, cuûa Nguyeãn Bính ñaáy chöù? Vaâng, nhöng oâng nhaø thô naøy vieän côù lyù do ñoù thoâi, chöù ñaõ mang caùi giaäu moàng tôi ra so vôùi böùc töôøng baûo veä söï trinh traéng cuûa hình töôïng coâ haøng xoùm myõ leä thì ñeán chò em cuõng hieåu, ñeå laøm duyeân maø taùn gaùi laø chính. Maø caùi muïc tieâu ñoù chaúng bao giôø phaûi noùi “giaù maø”!

Chò em nghó, coù neân maéc baãy “giaù ñöøng” naøy khoâng?

Quyù Tröông

Laáy choàng xa...caû hai beân ñeàu bao nhieâu thöù phaûi chuaån bò, bieát bao nhieâu thuû tuïc vaø nhöõng leã nghi, duø “khoå” vôùi tinh thaàn cuûa moät ñaùm cöôùi môùi Con gaùi maø gaû choàng gaàn cuõng khoâng theå ruùt ngaén ñi, khieán cha Coù baùt canh caàn noù cuõng ñem cho meï vaø gia ñình hai beân khoâng khoûi Con gaùi maø gaû choàng xa Tröôùc laø maát gioã, sau laø maát con. “chaïy ñoân chaïy ñaùo”. Neáu ôû gaàn, thì Ngöôøi ta vaãn noùi theá, khi gia ñình moïi thöù seõ toát vaø deã daøng hôn. coù con gaùi ñaõ ñeán tuoåi “gaû choàng”, Nhöng khi, khoaûng caùch veà ñòa lyù maø laïi laáy moät ngöôøi ôû xa, khi maø quaù xa, thì duø hai beân gia ñình ñaõ khoaûng caùch veà ñòa lyù, coâng vieäc, thoáng nhaát chuaån bò moät ñaùm cöôùi caùc moái raøng buoäc naøy kia, khoâng giaûn ñôn nhaát, cuõng traùnh khoûi nhöõng cho pheùp nhöõng yeâu thöông caän keà, vaát vaû vaø khoù khaên cho caû hai beân. ôû beân vaø chaêm non, tình caûm gia ñình Phöông, ôû Brisbane, nhöng laïi yeâu duø coù lôùn theá naøo...roài cuõng coù luùc bò moät ngöôøi ôû Sydney. Luùc ñaàu, ba meï “ñöùt quaõng”. Nhöng ñoù laø chuyeän veà coâ cuõng khoâng maáy haøi loøng, vì sôï sau, khi “con gaùi mình ñaõ laø con ngöôøi xa, sôï maát con, sôï moïi thöù veà sau ta”, coøn tröôùc ñoù, nhöõng ngaøy ruïc seõ khoâng deã daøng, sôï con seõ khoå vaø ròch chuaån bò cho moät hoân leã, moïi thöù chòu nhieàu thieät thoøi khi chæ coù moät döôøng nhö cuõng khoâng ñöôïc “thuaän than moät mình. Nhöng tình yeâu vaø cheøo maùt maùi cho laém”. taám loøng cuûa Ñoâng vaø gia ñình anh Döïng vôï gaû choàng khi ñeán tuoåi laø ñaõ thuyeát phuïc ñöôïc oâng baø. Vaäy laø vieäc heä troïng cuûa caû moät ñôøi ngöôøi. moät cöôùi ñöôïc mong ñôïi ñaõ ñöôïc leân Moät ñaùm cöôùi chæ coù moät ngaøy, nhöng keá hoaïch chi tieát. quùa trình chuaån bò thì coù khi caû maáy Nhöng moïi thöù döôøng nhö khoâng thaùng hay caû naêm trôøi. Xem ngaøy, leân ñöôïc nhö cho laém, chæ tính vieäc chuaån daùnh saùch khaùch môøi, aên hoûi,... bieát bò vaø ñi laïi, cho moät leã aên hoûi thoâi,

67

cuõng khieán hai gia ñình phaûi vaát vaû ngöôïc xuoâi. Ngöôøi nhaän leã ñaõ khoù vì khoâng bieát ñoùn tieáp ngöôøi ôû xa theá naøo cho chu ñaùo, thì ngöôøi mang leã coøn khoù hôn, vì vieäc choïn löïa moät maâm leã ñi xa, sao cho vöøa sang laïi vöøa ñôn giaûn ñaõ khoù, vieäc saép xeáp nhaân söï, ngöôøi ñöa leã sao cho leã aên hoûi troâng cuõng töôm taát moät chuùt coøn khoù hôn. Noùi chung, duø laø thôøi hieän ñaïi taát caû moïi ñieàu ñeàu coù dòch vuï, cöù baám nuùt laø coù service nhöng moïi thöù cöù roái heát caû leân chæ vì caùi khoaûn caùch ôû xa. AÊn hoûi ñaõ theá, ngaøy cöôùi coøn khoå hôn.

Khoâng bieát tuoåi hai ñöùa theá naøo, maø moät naêm coù ñuùng moät ngaøy toát, laïi phaûi röôùc daâu ñuùng 6 giôø saùng, nhu theá môùi haïnh phuùc daøi laâu. Vaäy laø, tröôùc ñoù moät ngaøy gia ñình chuù reå phaûi ñoùng boä ôû motel canh chöøng cho ñuùng 6 giôø saùng. Coâ daâu môùi thì meät moûi, suoát ñeâm khaên khaên goùi goùi ñi trang ñieåm, ngöôøi naøy goïi ngöôøi kia, nhoän nhaïo caû moät khu phoá.

Beân nhaø chuù reå cuõng chaún “khaù khaåm” hôn, vöøa ñöôøngxa, nguû choûng nguû leàu (motel) vöøa lo laéng, cöù vaøo ra sao caên caên, chænh chænh sao cho khoâng muoän giôø. Ñeà phoøng moïi thöù baát traéc coù theå xaûy ra, hoï chaúng noùi vôùi nhau caâu naøo. Ñaùm cöôùi veûn veïn coù moät chieác xe hoa, vaø moät chieác xe thueâ cuûa Avis loaïi van ñi xa. Khoâng hôn, moïi ngöôøi thì gaø gaät, chuù reå thì oaûi, troâng maát heât caû khí theá. Ñeán nhaø coâ daâu khi trôøi coøn tôø môø saùng, ai cuõng meät, troâng ñoâi baïn treû ñaùng leõ phaûi haïnh phuùc raïng ngôøi, thì vì meät, vì ñöôøng xa, vì chôï ñôïi, nuï cöôøi cuûa hoï, haïnh phuùc thì coù, nhöng taâm lyù muoán mau mau keát thuùc caùc thuû tuïc coù khi coøn nhieàu hôn. Nhaân vaät chính ñaõ vaäy, quan vieân hai hoï cuõng coù hôn gì, maáy ngaøy lo ñaùm cöôùi cuõng khieán hoï ñuû oaûi laém roài. Baïn beø thì vì röôùc daâu sôùm neân chæ coù moät hai ngöôøi ñeán chung vui. Thaønh ra, coâ daâu leân xe hoa, maø möøng tuûi ñan xen, khi nhìn laïi, ñaùm cöôùi mình, coù khaùc naøo, moät ñaùm cöôùi chui, moät ñaùm cöôùi chaïy laøng cho coù chieáu leä...

Baïn beø...cuõng coù hôn gì!

Trong moät ñaùm cöôùi, thanh nieân bao giôø cuõng laø thaønh phaàn xoâng xaùo nhaát, nhieät tình nhaát, vaø goùp phaàn laøm cho moät ñaùm cöôùi trôû neân ruøm reng vaø coù khoâng khí nhaát, aáy vaäy maø khoaûng caùch veà ñòa lyù, cuõng ñaõ laøm giaûm ñi phaàn naøo nhieät tình cuûa hoï.

Trung vaø Linh yeâu nhau töø hoài coøn high school, sau maáy naêm chung tröôøng, töø secondary ñeán ñaïi hoïc, hoï toå chöùc ñaùm cöôùi. Anh haøo hoa, naøng ñeïp gaùi moät moái tình daøi, chung lôùp, khieán baïn beø khoâng khoûi khaáp khôûi möøng vaø mong muoán mau mau ñeán ngaøy vu quy, bôûi ñoù, khoâng chæ laø dòp ñeå hoï chuùc phuùc cho nhöõng ngöôøi ban

68

cuûa mình maø ñoù cuõng laø moät cô hoäi ñeå baïn beø gaëp maët, vaø chung vui vôùi nhau. Ra tröôøng, ñi laøm, coâng vieäc, moãi ñöa moãi nôi, ít coù dòp gaëp gôõ, thaønh ra, moät ñaùm cöôùi nhö theá naøy, ñaùng ñeå veà döï laém chöù.

Ngaët moät noãi, duø cuøng hoïc vôùi nhau döôùi moät maùi tröôøng high school, duø soáng cuøng thaønh phoá, nhöng nhaø chuù reå laïi caùch xa nhaø coâ daâu ñeán caû tieåu bang (khoâng hieåu vì sau anh laïi troï hoïc suoát töø trung hoïc ñeán ñaïi hoïc ôû nhaø oâng chuù ôû tieåu bang khaùc chöù khoâng ôû cuøng cha meï). Vì theá, khi ñaùm cöôùi laøm hai laàn ôû hai nôi, maø baïn beø chung cuûa caû coâ daâu laãn chuù reå chæ cuøng moät nhoùm khoâng bieát ñeán theá naøo cho phaûi. Ñeán beân nhaø gaùi cho gaàn, duy chuù reå cuõng ôû ñaây nhöng

boá meï vaø troïn “nhaø trai” ñeàu ô nôi xa. vaø neáu khoâng ai ñeán beân chuù reå thì bò coi laø chôi phaân bieät. Ñi beân naøo cuõng khoù, cuoái cuøng, lôùp taùch ra laøm hai, con gaùi beân nhaø gaùi, con trai raùng maø ñi xa ñeán taän nhaø trai.

Vì theá, ñaùng leõ, mai cöôùi, thì töø hoâm nay, taát taät caû phaûi lo thu xeáp coâng vieäc, ñeå kòp xuyeân bang.

Ngaøy röôùc daâu, baïn beø veà khaù ñoâng, khoâng tính baïn ñaïi hoïc, chæ rieâng baïn high school thoâi cuõng ñuû moät xe daâu, ngöôøi naøy keâu ngöôøi kia, neân lôùp taäp hôïp laïi cuõng gaàn ñuû. Töø 6 giôø saùng, con gaùi ñaõ coù ñuû maët ôû nhaø gaùi ñeå chôø luõ con trai vaø chuù reå xuoáng ñoùn daâu. Ñöùa naøo cuõng töôi, uõng vui, vaø cuõng hoài hoäp. 8 giôø saùng, nhaø trai coù maët, luõ baïn beø ra ra vaøo vaøo, roài nhaùy nhau, leân heát moät chieác xe ñeå ngöôïc trôû laïi nhaø trai, ñaùm cöôùi coù maët hoï, thaønh ra vui hôn, coù khí hôn, vaø coâ daâu chuù reå, cuõng möøng ra maët, vì ít nhaát, coù baïn beø, ñaùm cöôùi xa, cuõng böôùt noãi quaïnh hiu.

Coøn luõ baïn ñi ñöa daâu xuyeân caû caùi tieåu bang, chuùng cuõng vui, nhöng theo nhieàu nghóa, chuùng cuõng, hoø reo, haùt hoø, khieán ngöôøi ñi ñöôøng ñi maø cöù thaéc maéc khoâng hieåu ñaây laø moät buoåi ñi chôi xa, hay laø moät ñaùm cöôùi nöõa.

Nhöng chuùng chæ vui ñöôïc luùc ñí thoâi, sau maøn ñöa daâu treân nhaø trai, chuùng môùi ngheät maët ra, vì khoâng bieát veà laïi tieåu bang mình baèng caùch naøo.

Nhaø chuù reå, vì khoâng nghó luõ baïn con mình veà nhieàu theá, neân hoï khoâng ñaët tröôùc xe, thaønh ra, xe thueâ qua tieåu bang coâ daâu ñoùn, trôû veà tieåu bang cuûa chuù reå laø... heát vieäc. Khaùch naøo töø nôi coâ daâu nhaåy theo qua chuù reå thì baây giôø töï quaäy maø tìm ñöôøng veà.

Baïn beø tiu ngæu, cöù baøn ra baøn vaøo vieäc xe coä, hay phi cô, taøu hoûa baèng gì thì baèng caû maáychuïc con ngöôøi caàn phaûi xuy6n ang gaáp ñeå kòp mai ñi laøm. Khoâng coøn haêm hôû naâng nhau chuùc moät cheùn röôïu möøng nhö ban ñaàu nöõa, nhaø chuù reå cuõng hoaûng, vì baïn beø ñaõ nhieät tình veà trong ngaøy vui cuûa con mình nhö theá, maø ñeå chuùng lôõ vieäc thì cuõng khoù aên noùi. Thaønh ra, ñaùm cöôùi, maø ngöôøi ñöùng ngöôøi ngoài, lo laéng nhieàu hôu. Quen bieát nhieàu, baïn beø laém, nhöng döôøng nhö maáy chuïc con ngöôøi khoâng bieát veà kieåu gì kia môùi laø trung taâm cuûa söï chuù yù. Vui thì vui thaät, nhöng lo laéng thì cuõng khoâng ít ñaâu, ñieän thoaïi tôùi taáp tìm xe.

May maén, cuoái cuøng cuõng coù haõng coøn troáng ñöôïc 2 chieác van töï laùi roâi traû taïi tieåu bang beân kia. Hai chieác van ñuû roäng cho caû baáy nhieâu ngöôøi ñi ñöa daâu bò bít ñöôøng veà. Caû luõ hoø reo, laïi töng böøng, laïi baét tay, voäi vaøng, lao ra xe, vöøa ñi vöøa chaïy, chæ kòp ngoaøi ñaàu laïi, vaãy tay, keâu chuùc möøng coâ daâu, chuù reå, caûm ôn hoï hang boá meï hai beân, roài aøo aøo leân xe, nhö moät caùi chôï vôõ. Coøn moïi ngöôøi, laïi quay trôû laïi, tieáp tuïc cuoäc vui, nhöng khoâng khí ban naõy, döôøng nhu ñaõ bò phaù vôõ maát roài.

Môùi chæ vaøi ba caâu chuyeän maø ñaõ thaáy, vieäc döïng vôï gaû choàng thaät khoâng ñôn giaûn chuùt naøo, nhaát laø khi khoaûng caùch khoâng gian giöõa hai beân gia ñình khaù xa. Vieäc chuaån bò cuûa hai nhaø, ñi laïi ñaõ khoù, khaùch môøi, roài voâ soá chuyeän lieân qua coøn khoù hôn.

Taát nhieân, trong moät thôøi khaén baän roàn nhö theá, vieäc chu toaøn moïi thöù, laø ñieàu khoâng theå. Nhöng hôn heát, vì moät haïnh phuùc daøi laâu, cho con caùi, cho baïn beø, vì moät yeâu thöông daønh cho nhöõng ngöôøi ta yeâu quyù, moïi khoù khaên ñoù, seõ chaúng laø gì, vaø ñeàu coù theå giaûi quyeát ñöôïc.

Chæ caàn coù moät söï caûm thoâng, chia seû, vaø moät taám chaân tình... khoaûng caùch seõ khoâng ngaên noåi nhöõng taám loøng. Ñoù laø chöa keå nhöõng naêm gaàn ñaây coù nhieàu ñaùm cöôi xa ñeán caû moät ñaïi döông. Chuù reå beân naøy coâ daâu beân kia, roài vaãn cöôùi nhau, vaãn ñöa daâu ñoùn reå... Ngöôøi ta vaãn laøm ñöôïc maø phaûi khoâng?

Traàn Huaân

69

Nhaân sinh quan, phong caùch soáng cuûa theá heä thay ñoåi coäng theâm ñôøi soáng vaät chaát caûi thieän vöôït baäc, gia ñình ít con, nhöõng ñöùa treû “baây giôø” ñoùng vai troø ngöôøi thöïc hieän giaác mô maø cha meï chuùng chöa thöïc hieän ñöôïc ôû “ngaøy xöa”... taát caû daãn tôùi moät soá khoâng ít nhöõng ngöôøi treû tuoåi soáng höôûng thuï, ñöông nhieân taän höôûng söï quan taâm chaêm soùc cuûa cha meï, vaø thaáy mình khoâng caàn gaùnh baát cöù thöù traùch nhieäm naøo. Vaø hoï luoân laø “ñöùa treû”, duø nhieàu ngöôøi ñaõ baét ñaàu böôùc vaøo tuoåi 30.

Khoâng rieâng saéc daân Vieät Nam laø tröôøng hôïp “ñoäc nhaát voâ nhò”, maø laø nhieàu saéc daân khaùc cuõngõ phaûi ñoái maët vôùi hieän töôïng naøy, vaø ôû caùc caùc nöôùc nhö Myõ, Phaùp, YÙ, giai ñoaïn 1986-1994, vaø Nhaät Baûn, Haøn Quoác giai ñoaïn 1990-1995, caùc nhaø nghieân cöùu ñaõ baét ñaàu nhaän thaáy söï buøng hay khoâng, xin lôøi khuyeân giuùp con noå cuûa xu höôùng chaäm tröôûng thaønh veà vieäc hoïc haønh, thaäm chí laø phaøn naøn veà caùc moái quan heä baïn beø cuûa cuûa giôùi treû.

Chuyeän ôû Nhaät Baûn con ôû tröôøng...

Toâi ñaõ töøng tham gia moät böõa tieäc Hoï choïn tröôøng cho con, noäp hoà sô kyø laï, ôû ñoù toaøn caùc vò trung nieân xin vieäc hoä con, thì chaúng laáy laøm 50 - 60 tuoåi, ñi gaëp gôõ tìm moái nhaân ngaïc nhieân khi thay con quyeát ñònh duyeân, nhöng khoâng phaûi cho mình moät trong nhöõng vieäc quan troïng nhaát maø cho... con caùi - nhöõng “ñöùa treû” trong chính cuoäc ñôøi chuùng.

Chuyeän ôû Haøn Quoác ñaõ tieán gaàn ñeán tuoåi 30 vaø ngaøy caøng Lee, moät coâ gaùi 29 tuoåi, soáng cuøng coù xu höôùng ngaïi ngaàn chuyeän keát boá meï ôû Daegu, Haøn Quoác, hieän vaãn hoân. Ñöôïc bieát nhöõng böõa tieäc “mai moái chöa tìm ñöôïc vieäc laøm vì tình hình thoâng gia” nhö vaäy phoå bieán khaép khoù khaên cuûa thôøi khuûng hoaûng, vaø caùc thaønh phoá lôùn ôû Nhaät Baûn, vaø kyø cuõng bôûi ñoä tuoåi ñaõ “cöng cöùng” laï hôn nöõa laø soá caëp keát hoân thoâng cuûa coâ. Sau khi toát nghieäp ñaïi hoïc qua söï saép ñaët cuûa boá meï nhö vaäy naêm 2000, Lee ñaõ maáy laàn thi laáy chöùng chæ haønh ngheà luaät sö nhöng khaù nhieàu.

Vôùi ñaát nöôùc coù daân soá giaø naøy, ñeàu tröôït.

Hieän nay, coâ hoaøn toaøn soáng döïa nhöõng ñöùa con trong gia ñình thaät söï trôû thaønh baùu vaät. Ñoù cuõng chính laø vaøo boá meï, taát caû moïi sinh hoaït phí lyù do xuaát hieän nhöõng böõa tieäc maø haøng ngaøy ñeàu do boá meï chu caáp, toâi ñaõ keå. Khoâng chæ theá, ngay töø khi chöa keå ñeán khoaûn tieàn khoâng nhoû chuùng coøn ñi hoïc, hoï ñaõ lo laéng, suy moãi thaùng daønh cho vieäc oân thi. Vaø nghó hoä chuùng taát caû moïi vieäc. Seõ maõi tôùi baây giôø, khi ñaõ gaàn 30, Lee chaúng coù gì ñaùng noùi neáu nhö nhöõng môùi baét ñaàu nghó raèng mình neân tìm “ñöùa treû” naøy khoâng phaûi ñaõ böôùc moät coâng vieäc gì ñoù thay vì suoát ngaøy caém ñaàu vaøo oân thi. sang löùa tuoåi 20.

Nhöng ñaây khoâng phaûi moät tröôøng Khaép nôi treân ñaát nöôùc Nhaät Baûn, ôû caùc tröôøng ñaïi hoïc, ngaøy ngaøy nhaân hôïp hieám hoi ôû Haøn Quoác. Ngaøy caøng vieân ñaøo taïo phaûi nhaän nhöõng cuoäc nhieàu ngöôøi treû Haøn Quoác khoâng taùch ñieän thoaïi cuûa caùc oâng boá baø meï, ra ôû rieâng maø soáng cuøng boá meï vôùi hoûi han veà vieäc con mình coù ñi hoïc lyù do khoâng theå tìm ñöôïc vieäc laøm,

70

ñôïi con ñi theo ngheà nghieäp maø baø ñaõ töøng mô öôùc. Vì theá hoï laøm heát vieäc nhaø cho con caùi ñeå chuùng coù theå taäp trung vaøo hoïc taäp, laøm sao ñeå chuùng ñoã ñuùng tröôøng ñaïi hoïc ñoù, ñi laøm ñuùng ngaønh ngheà ñoù.

- Söï trao ñoåi. Nhieàu cha meï khoâng bieát caùch naøo khaùc ngoaøi vieäc duøng tieàn ñeå chöùng toû söï quan taâm chaêm soùc cuûa mình vôùi con. Hoï coi vieäc ñaùp öùng moïi nhu caàu taøi chính cuûa con nhö moät caùch cuûng coá moái quan heä cha meï con caùi.

- Söï ñaàu tö. Coù ngöôøi laïi cho raèng ñaây laø moät cuoäc ñaàu tö coù laõi cho töông lai. Hoï troâng chôø vieäc ñaàu tö ñeå con coù söï nghieäp toát, sau naøy seõ coù theå chu caáp cho hoï khi hoï veà giaø, oám ñau. Khoaûn tieàn ñaàu tö lôùn nhaát laø vaøo vieäc hoïc haønh.

soá löôïng gia ñình treû cuõng nhö tyû leä sinh con ôû caùc gia ñình naøy. Trong nhieàu lyù do khoâng keát hoân, coù nguyeân nhaân naèm ôû vieäc hoï khoâng bieát phaûi coù traùch nhieäm vôùi gia ñình theá naøo, cuõng nhö sôï raèng mình seõ khoâng coù

Chuyeän gì ñaõ, ñang vaø seõ xaûy ra?

hoaëc bôûi boá meï hoï saün saøng chu caáp hoaøn toaøn.

Trong moät cuoäc ñieàu tra toå chöùc naêm 2006 do Vieän nghieân cöùu y teá xaõ hoäi Haøn Quoác tieán haønh, khi ñöôïc hoûi cha meï neân coù traùch nhieäm nuoâi naáng con caùi ñeán khi naøo, soá traû lôøi “cho ñeán khi chuùng toát nghieäp ñaïi hoïc” chieám tæ leä nhieàu nhaát laø 46,3%; tæ leä traû lôøi “ñeán khi con caùi keát hoân” nhieàu thöù hai laø 27% vôùi vaø 11,9% traû lôøi “ñeán khi chuùng kieám ñöôïc vieäc laøm”.

Vaán ñeà naèm ôû ñaâu?

Roõ raøng, xu höôùng gia ñình ít con ñaõ daãn tôùi tình traïng nhöõng ñöùa treû ñöôïc coi laø caùi roán cuûa vuõ truï, khoâng chæ cuûa boá meï chuùng maø cuûa taát caû moïi ngöôøi xung quanh.

Nhieàu ngöôøi khoâng töï nhaän thaáy ñieàu naøy, nhöng thaät söï töø khi ñöùa treû ra ñôøi, döôøng nhö moïi muïc tieâu soáng cuûa hoï ñeàu chæ xoay quanh ñöùa treû ñoù.

Theo hoïc giaû danh tieáng cuûa Nhaät laø Masahiro Yamada, giaùo sö tröôøng Ñaïi hoïc Tokyo Gakugei, hieän töôïng naøy coù moät soá nguyeân nhaân chính: - Ñoäng cô “vì ngöôøi khaùc”. Hoï ñaët raát nhieàu kyø voïng vaøo con caùi. Coù nhieàu ngöôøi thay vì phuïc vuï cho chính cuoäc ñôøi mình, hoï seõ duøng nguoàn taøi chính cuûa mình ñeå ñaùp öùng taát caû nhu caàu cuûa con caùi. Nhieàu baø meï mong

Caùc nhaø xaõ hoäi hoïc Nhaät Baûn cho raèng, traøo löu daønh heát cho con caùi cuûa “theá heä giaø” ñaõ taïo neân moät theá heä treû chæ bieát döïa daãm vaøo boá meï, khoâng töï chuû, khoâng coù muïc ñích soáng. Thaäm chí hoï vaãn coù theå coù keát quaû hoïc taäp toát, tìm ñöôïc vieäc laøm ñaùng mô öôùc, nhöng seõ khoâng bao giôø ñuû tröôûng thaønh ñeå trôû thaønh moät ngöôøi quaûn lyù chæ huy, duø laø chæ vôùi moät nhuùm nhaân vieân.

Nhöõng ngöôøi treû tuoåi naøy cuõng nhanh choùng töï thöôûng cho mình loái soáng höôûng thuï. Moät coâ gaùi Nhaät 26 tuoåi ñieån hình seõ: “Ñeïp, laùi xe BMW, xaùch chieác tuùi Chanel giaù ba ngaøn ñoâ, khi coâ khoâng thích duøng chieác tuùi cuõ Gucci, Prada hay Vuitton cuûa mình.

Coâ ñi nghæ maùt ôû Thuïy Só, Thaùi Lan, Los Angeles, New York vaø Hawaii”, ñoù laø hình aûnh theo moâ taû cuûa baùo Washington Post.

Xu höôùng thích laøm vieäc part-time theå hieän söï naêng ñoäng vaø töï do cuûa giôùi treû, nhöng ñoàng thôøi noù cuõng cho thaáy hoï khoâng coù nhu caàu xaây döïng söï nghieäp vaø coâng vieäc vöõng chaéc cuõng nhö khoâng nghó tôùi chuyeän laäp keá hoaïch laâu daøi.

Hoâm nay hoï laøm ôû nôi naøy, ñeå daønh ñöôïc moät khoaûn tieàn, tieâu heát vaøo moät chuyeán ñi, vaø thaùng sau hoï laïi baét ñaàu caøy cuoác ôû moät nôi khaùc, ñoàng thôøi leân maïng tìm kieám thoâng tin veà moät ñieåm ñeán môùi. Vaø khi ñuû tieàn laø a leâ haáp dzoït nöõa!

Toâi bieát, traøo löu naøy ñang ñöôïc caùc baïn treû öa chuoäng nhö moät loái soáng caù tính vaø hieän ñaïi. Baûn thaân toâi cuõng laø ngöôøi thích dòch chuyeån, thích caùc chuyeán ñi. Vaø thaäm chí moät quaõng thôøi gian naøo ñoù trong cuoäc ñôøi, toâi cuõng coù theå soáng nhö vaäy.

Nhöng tôùi möùc ai ñoù trôû neân sôï haõi khi nghó tôùi vieäc döøng chaân thì laïi laø vaán ñeà khaùc.

Moät heä quaû khaùc laø söï giaûm thieåu

ñöôïc cuoäc soáng toát nhö tröôùc kia.

Moät coâ gaùi Vieät treû 22 tuoåi toát nghieäp ñaïi hoïc thaønh ñaït, coù vieäc laøm toát ôû Melbourne cho bieát: “Toâi laø con moät trong gia ñình. Boá meï toâi khoâng quaù nuoâng chieàu toâi, nhöng meï toâi thaät söï laø moät ngöôøi ñaûm ñang vôùi coâng vieäc trong nhaø. Toâi sôï vieäc keát hoân, toâi sôï toâi seõ phaûi laøm taát caû moïi vieäc nhö meï. Toâi chaéc chaén seõ khoâng laøm toát ñöôïc nhö vaäy.

Hôn theá nöõa, keát hoân ñoàng nghóa vôùi vieäc toâi khoâng coøn ñöôïc nhaän söï chaêm soùc cuûa boá meï, ngöôïc laïi phaûi chaêm soùc cho choàng, gia ñình choàng. Toâi chöa thaáy coù lyù do gì ñeå phaûi ñaùnh ñoåi nhö vaäy”. Ñoù cuõng laø moät trong caùc lyù do khieán caùc caëp vôï choàng sôï nghó ñeán chuyeän con caùi. Neáu baûn thaân hoï coøn chöa bieát töï lo cho mình, thì hoï caøng sôï haõi khi nghó ñeán chuyeän chaêm soùc moät ñöùa treû. Beân caïnh ñoù, xu höôùng soáng höôûng thuï cuõng aûnh höôûng ñeán ñieàu naøy.

Laäp gia ñình vaø nuoâi moät ñöùa treû seõ khieán hoï khoâng mua ñöôïc haøng hieäu, khoâng thöôøng xuyeân la ca ñi khuya veà muoän, long weekend away from home, vaø khoâng du lòch nöôùc ngoaøi moãi naêm moät baän. Ñeå giaûi thích cho vieäc khoâng keát hoân, cuõng khoâng sinh con, moät coâ ñaõ qua khoûi “nöûa chöøng xuaân” 32 tuoåi, du sinh toát nghieäp vaø coù vieäc laøm taïi UÙc, phaùt bieåu suy nghó cuûa coâ “Haõy nghó xem, thaät baát coâng bôûi ñöùa treû khoâng coù söï löïa choïn cho söï ra ñôøi cuûa mình. Söï ra ñôøi cuûa noù laø do cha meï löïa choïn, cha meï quyeát ñònh, theá

maø sau ñoù chuùng ta laïi baét chuùng phaûi bieát ôn cha meï suoát ñôøi vì ñieàu naøy.

Toâi thaáy thaät voâ lyù!”

Coâ döï ñònh trong 5 naêm tôùi seõ di chuyeån khaép nôi treân theá giôùi, laøm vieäc theo “project” (nhöõng vieäc laøm khoâng laâu daøi khoâng coá ñònh keát thuùc khi hoaøn taát), vaø vaãn chöa nghó tôùi chuyeän keát hoân hay coù con. Meï coâ moät mình nuoâi coâ töø luùc nhoû, vaø hieän vaãn ñang ôû Vieät Nam 1-2 naêm, coâ veà thaêm meï moät laàn, coâ noùi raèng moãi laàn veà nöôùc laø moät laàn xaû stress bôûi khoâng phaûi laøm gì caû, meï coâ laïi chaêm soùc coâ nhö ngaøy coâ coøn beù. Baø töï haøo vì coâ con gaùi duy nhaát cuûa baø ñi du hoïc ñaõ coù ñaõ coù baèng tieán só, ñang coù vieäc laøm toát ôû nöôùc ngoaøi...

Hai oâng Vieät Kieàu giaø moùm meùm ôû Cabra noùi chuyeän vôùi nhau: - OÂng nghó theá naøo maø röôùc con beù chöa ñaày 20 tuoåi qua ñaây laøm vôï?

- Noù raát laø thaät thaø, neân tui môùi cöôùi noù ñem qua ñaây chôù boä !

- Laøm sao oâng bieát laø noù thaät thaø ?

- Thì luùc tröôùc khi laáy noù, tui coù hoûi: “Taïi sao em chæ baèng tuoåi chaùu noäi qua, maø em laïi chòu laáy qua ?”. Noù noùi taïi vì nhaø noù ngheøo quaù neân laáy tui cho ñôõ khoå.

- Chæ vì noù than ngheøo maø oâng cho noù laø ... thaät thaø ?

- Tui cuõng thöû loøng noù theâm .

Tui hoûi noù: “Ñöa em qua beån roài lôõ em boû qua ñi laáy maáy thaèng treû côõ em thì sao ?”

Noù traû lôøi: - “Em ñôïi ñöôïc, vì söùc oâng chæ soáng nhieàu laém 6, 7 naêm nöõa laø cuøng !”.

Tui gaëng hoûi noù theâm : - “ Lôõ 3 naêm sau em vaøo ñöôïc quoác tòch UÙc. Em khoâng chòu ñôïi qua cheát, em boû qua thì sao?

Noù suy nghó moät laùt roài traû lôøi - “Noùi oâng ñöøng giaän nghe, söùc oâng ôû moät mình thì soáng theâm ñöôïc 6, 7 naêm. Chöù soáng chung vôùi em, thì oâng thoï cho ñöôïc troïn 1 naêm laø cuõng laø gioûi laém roài! “...

71

Neáu trong tình yeâu, tin töôûng laãn nhau laø ñieàu quan troïng, trong hoân nhaân, nieàm tin coøn quan troïng gaáp boäi laàn. Baïn coù theå yeâu moät ngöôøi deã daøng nhöng soáng vôùi ngöôøi ñoù troïn ñôøi laø ñieàu khoâng deã. Taát caû nhöõng moái ñoái xöû chaân thaät, laâu beàn ñeàu ñöôïc xaây döïng treân neàn taûng nieàm tin, vì nieàm tin taïo neân moät moâi tröôøng an toaøn ñeå söï gaén boù thaân maät phaùt sinh vaø naûy nôû.

Neáu baïn vaø chaøng ñang nghó ñeán hoân nhaân, baïn caàn phaûi tin töôûng chaøng troïn veïn môùi coù theå chia seû vôùi chaøng töø quaù khöù, hieän taïi, ñeán töông lai; vaø ngöôïc laïi. Nieàm tin caàn thôøi gian vaø noã löïc ñeå xaây döïng, boài ñaép, nhöng raát deã ñoå vôõ vaø khoù phuïc hoài nhöng neáu baïn thaønh taâm vaø tha thieát, phaàn thöôûng seõ laø moät quan heä maø baïn luoân mô öôùc.

caûm laãn nhau. Baïn khoâng theå thoâng caûm moät caùch saâu xa, thaáu ñaùo neáu baïn luoân luoân phaûi ñoaùn tröôùc yù nghó, phaûn öùng cuûa chaøng ñeå ñieàu chænh laïi yù nghó cuûa mình cho thích hôïp. Thoâng caûm ñoøi hoûi kieân nhaãn. Trong baøi vieát “Why Can’t We Communicate?” cuûa mình, Tieán só Geri Forsberg ñaõ ñöa

5/. Caõi nhau moät caùch coâng baèng vaø höõu lyù: khi ñaõ hoaøn toaøn thoâng caûm laãn nhau, tin töôûng seõ giuùp baïn vaø chaøng caõi nhau moät caùch coâng baèng khi hai ngöôøi baát ñoàng yù kieán veà moät vaán ñeà naøo ñoù. Ñöøng nghó yeâu nhau laø khoâng caõi nhau hoaëc caõi nhau laø khoâng yeâu nhau. Khi hai ngöôøi baèng xöông baèng thòt, bieát suy nghó vaø haønh ñoäng soáng chung vôùi nhau ñöông nhieân seõ coù caõi nhau. Caõi nhau laøm caû hai xa caùch hay giaûi quyeát ñöôïc baát

Boäc loä baûn chaát thaät cuûa mình.

Tin töôûng nhau cho pheùp baïn thoaûi maùi tieát loä baûn chaát thaät cuûa mình. Chuùng ta thöôøng söû duïng moät soá “maùnh khoùe” nhaèm gaây aán töôïng cho ngöôøi naøo ñoù trong thôøi kyø ñaàu quen bieát, nhöng sau giai ñoaïn hoø heïn, söï thaân maät chæ phaùt sinh khi ñaõ hieåu roõ baûn chaát cuûa nhau. Ngöôøi yeâu baïn phaûi bieát roõ con ngöôøi thaät cuûa baïn - baïn laøm gì, muoán gì khi moûi meät, giaän döõ, thaát voïng, sung söôùng hay phaán khích. Chaøng phaûi yeâu thöông baïn nhö con ngöôøi baïn laø, khoâng phaûi con ngöôøi chaøng hy voïng baïn seõ trôû thaønh. Baát cöù ñieàu gì khaùc hôn seõ khoâng keùo daøi.

Trong phim Bridget Jones’s Diary coù caûnh khi Mark Darcy noùi vôùi coâ: “Anh thích em, chæ vì em laø em”, Bridget muoán teù xæu. Taïi sao moät lôøi noùi giaûn dò chöøng aáy laïi taïo neân moät phaûn öùng maõnh lieät nhö theá? Vì Mark vöøa noùi vôùi coâ raèng chaøng ñaõ thaáy coâ vaø chaøng yeâu caùi ngöôøi chaøng ñang nhìn thaáy chöù khoâng ai khaùc. Chaøng khoâng noùi raèng chaøng thích coâ oám hôn 10 kyù, hoaëc chaøng thích coâ thoâng thaùi hôn, xinh ñeïp hôn, ñoïc hay hôn.

Chaøng thích coâ chæ vì thích coâ, khoâng ñi keøm moät ñieàu kieän naøo khaùc. Coâ khoâng phaûi laøm ra veû theá naøy theá noï ñeå gaây aán töôïng nôi chaøng vì chaøng ñaõ coù aán töôïng veà coâ roài. Bieát mình ñöôïc yeâu bôûi chính con ngöôøi thaät cuûa mình seõ laøm baïn caûm thaáy thoaûi maùi vaø khoâng phaûi ñoùng tuoàng, ñeà phoøng, thuû theá gì caû. Baïn seõ ñöôïc soáng thaät vôùi con ngöôøi cuûa mình maø khoâng sôï bò töø khöôùc, e ngaïi, chaúng tuyeät vôøi sao?

Thoâng caûm nhau moät caùch chaân thaønh Tin caäy laø môû loøng ra ñeå thoâng

72

ra naêm bieän phaùp ñeå thoâng caûm moät caùch hieäu quaû nhö sau: 1/. Ñaët caâu hoûi: Ñöøng giaû ñònh raèng baïn hieåu heát nhöõng gì ngöôøi khaùc noùi.

Chæ khi naøo ñaët caâu hoûi, baïn môùi hieåu ñöôïc chaøng vöøa noùi nhöõng gì.

2/. Laéng nghe: muoán thoâng caûm ñuùng nghóa, baïn phaûi tích cöïc laéng nghe môùi coù theå hieåu ñöôïc quan nieäm cuûa ngöôøi noùi.

3/. Quan saùt vaø tích cöïc xaùc minh thoâng tin vöøa nhaän ñöôïc. Haõy ñeå ngöôøi khaùc hieåu yù nghó cuûa mình baèng caùch noùi ra. Khi noùi leân yù nghó (chaân thaät) cuûa mình, baïn seõ giuùp ngöôøi khaùc hieåu ñöôïc baïn laø ai vaø baïn bieát hoï nhö theá naøo.

4/. Tình yeâu thöôøng che laáp thöïc teá: neáu ñoäng cô cuûa baïn laø muoán tìm hieåu chaøng vaø chaáp nhaän chaøngæ nhö con ngöôøi chaøng laø, thoâng caûm seõ deã daøng hôn. Nhöng neáu baïn coù yù ñònh thuyeát phuïc chaøng raèng lôøi noùi, yù nghó, vieäc laøm cuûa baïn laø ñuùng, ñoù khoâng phaûi laø thoâng caûm, vaø cuõng khoâng phaûi laø tình yeâu.

ñoàng vaø ñöa hai ngöôøi ñeán gaàn nhau hôn tuøy thuoäc vaøo caùch baïn caõi nhau coâng baèng, höõu lyù hay khoâng.

Theá naøo laø moät cuoäc caõi nhau coâng baèng vaø höõu lyù?

Haàu heát caùc nhaø chuyeân moân ñoàng yù vôùi nhau raèng caõi nhau coâng baèng laø khi: * Chuù troïng vaøo ñeà taøi. Ñaây khoâng phaûi laø luùc loâi nhöõng ñieàu xaûy ra trong quaù khöù ra ñeå daèn vaët, haønh haï laãn nhau maø haõy chuù troïng vaøo ñeà taøi khieán baïn vaø chaøng baát hoøa. * Khoâng goïi teân vaø nhuïc maï laãn nhau: haõy nhôù raèng ñieàu quan troïng khi caõi nhau laø ñeå giaûi quyeát vaán ñeà gì ñoù, khoâng phaûi ñeå xæa xoùi hoaëc nhuïc maï chaøng ñeå chaøng chòu thua vaø baïn thaéng. Neáu caûm thaáy bò coi thöôøng hoaëc bò taán coâng, chaøng seõ khoâng laéng nghe nhöõng gì baïn ñang noùi. * Khoâng noùi moät caùch chung chung.

Nhöõng caâu xaùc quyeát kieåu “Anh luoân luoân” theá naøy hoaëc “anh khoâng bao giôø” theá khaùc khoâng phaûn aùnh söï thaät maø chæ ñaët chaøng vaøo theá phoøng veä,

phaûn coâng. Haõy baùm saùt nhöõng ñieàu gì thöïc söï ñang xaûy ra vaø noùi leân suy nghó cuûa baïn.

Xaây döïng nieàm tin

Nieàm tin khoâng töï nhieân naûy nôû giöõa hai ngöôøi, keå caû khi hoï yeâu nhau tha thieát. Nieàm tin caàn ñöôïc xaây döïng vaø neáu baïn ñaõ moät laàn bò maát nieàm tin, tieán trình xaây döïng nieàm tin coù theå khoù khaên hôn.

Xaây döïng nieàm tin caàn thôøi gian, baïn caàn chöùng toû cho chaøng thaáy raèng baïn ñaùng tin töôûng vaø ngöôïc laïi, baïn ñang tin töôûng chaøng. Neáu chaøng coù ñieàu gì ngôø vöïc, baïn coù theå laøm nhieàu vieäc ñeå taïo laäp moät moâi tröôøng cho tin caäy phaùt sinh, naåy nôû. Haõy laéng nghe chaøng, toân troïng chaøng vaø yù kieán cuûa chaøng, chaáp nhaän chaøng nhö con ngöôøi chaøng laø. Tieát loä cho chaøng bieát moät phaàn quaù khöù cuûa baûn thaân baïn, chöùng toû cho chaøng thaáy baïn tin chaøng vaø seõ giuùp chaøng tin laïi baïn. Neáu baïn boäc loä khuyeát ñieåm cuûa mình tröôùc, chaøng seõ yeân taâm boäc loä khuyeát ñieåm cuûa chaøng. Ñöøng voäi vaõ. Neáu thöïc söï yeâu chaøng vaø muoán nhöõng ñieàu gì toát nhaát cho chaøng, baïn caàn phaûi chôø ñôïi. Neáu baïn ñang quan heä vôùi ngöôøi baïn caûm thaáy khoâng theå tin töôûng ñöôïc, ñöøng xem thöôøng tröïc giaùc. Neáu baïn thaáy khoù maø tin ngöôøi mình ñang yeâu, baïn coù theå hoûi yù kieán coá vaán taâm lyù tröôùc khi quyeát ñònh chaám döùt moät cuoäc tình coù theå ñeïp ñeõ. Quaù khöù cuûa baïn aûnh höôûng tôùi khaû naêng tin caäy cuûa baïn. Tuy nhieân, neáu tin caäy khoâng laø

vaán ñeà ñoái vôùi baïn trong quaù khöù vaø tröïc giaùc ñang baùo cho baïn bieát caàn phaûi ñeà phoøng chaøng, haõy xem ñoù nhö daáu hieäu caûnh baùo. Haõy quan saùt kyõ con ngöôøi chaøng, nhìn kyõ chaøng ôû möùc ñoä gaàn hôn, quan saùt caùch ñoái xöû cuûa chaøng vôùi ngöôøi khaùc vaø vôùi baïn. Tröïc giaùc coù theå cung caáp cho baïn nhöõng döõ kieän chính xaùc.

Haø Quyeân

Ñaøn oâng ngoaïi tình coù coøn yeâu vôï? Ñaøn oâng noùi: Tình duïc ngoaøi hoân nhaân ñôn giaûn chæ laø moät nhu caàu sinh lyù, moät söï thoûa maõn khoâng lieân quan ñeán tình yeâu, khoâng heà coù caûm xuùc. Chæ caàn baïn “ñi ñeâm” gioûi, trôøi bieát, ñaát bieát, ta bieát nhöng khoâng ai bieát nöõa laø “OK”.

Phuï nöõ laïi cho raèng: Neáu moät ngöôøi ñaøn oâng thöïc söï yeâu vôï, chaøng seõ khoâng ñeå “chuyeän ñoù” xaûy ra, duø nhuïc caûm coù leân maïnh ñeán möùc naøo, caùm doã coù lôùn ñeán bao nhieâu. Ñoái vôùi chaøng, löøa doái vôï ñoàng nghóa vôùi khoâng coøn quan taâm nöõa.

Vaäy thì, moät ngöôøi ñaøn oâng ñaõ “ñaønh ñoaïn” daùm leân giöôøng cuøng ngöôøi ñaøn baø khaùc, trong tim anh ta coøn coù hình aûnh cuûa vôï khoâng?

Caâu traû lôøi laø: Vaãn coù. Thöïc teá vaãn coù nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ra ngoaøi laøm chuyeän “löøa doái”, nhöng yeâu vôï. “Ngoaïi tình” vôùi nhöõng ngöôøi ñaøn oâng naøy hoaøn toaøn laø ñeå thoûa maõn ham muoán baûn thaân. Khi aáy, ñeå chaát vaán anh ta, vaán ñeà khoâng naèm ôû chöõ “yeâu”, maø laø ôû loøng toân troïng ñoái vôùi vôï.

Ngöôøi ñaøn oâng, moät khi ñaõ ngoû lôøi caàu hoân, neân hieåu raèng, keøm theo hoân nhaân laø nhöõng traùch nhieäm, keå caû traùch nhieäm ñaáu tranh choáng laïi caùm doã.

Chính anh laø ngöôøi quyeát ñònh moái quan heä hai ngöôøi neân tieán theâm moät böôùc nöõa, Naøng noùi “ñoàng yù” vôùi taát caû söï chaân thaønh vaø nieàm tin ñaët nôi anh. Theá nhöng anh phaûi boäi laïi nieàm tin aáy, coù nghóa laø anh raát thieáu toân troïng, duø coù nguïy bieän raèng “tình duïc ngoaøi hoân nhaân chaúng phaûi chuyeän gì quaù gheâ gôùm, toâi yeâu vôï vaø khoâng bao giôø muoán ñaùnh maát gia ñình” hay “caëp boà nhöng quyeát khoâng boû vôï”.

Haàu heát phuï nöõ ñöùng tröôùc hoân nhaân ñeàu coù thaùi ñoä raát nghieâm tuùc. Gia ñình ñoå vôõ, vôùi hoï, laø caùi ñau khoù loøng chaáp nhaän ñöôïc. Neáu anh khoâng ñuû toân troïng vôï ñeå traùnh chuyeän ngoaïi tình - nhaân toá chaéc chaén xoâ gia ñình ñeán raïn nöùt - moät ngaøy naøo ñoù, Naøng phaùt hieän ra, ñoù seõ laø noãi beõ baøng.

Naøng seõ caûm thaáy mình bò löøa doái, bò cheá gieãu. Phuï nöõ coù thöù linh caûm tuyeät vôøi. Naøng nhaän thaáy nhöõng bieåu hieän ñaùng lo qua töøng söï thay ñoåi ôû choàng, teä nhaát laø qua ai ñoù noùi cho Naøng bieát. Khi ñoù, cuøng vôùi noãi ñau bò löøa doái, ngöôøi vôï coøn caûm thaáy mình ñang laøm troø cöôøi cho thieân haï khi chuyeän “khuaát taát” cuûa choàng ai naáy ñeàu bieát, moãi Naøng laø khoâng!

Chuyeän seõ teä hôn neáu hai ngöôøi ñaõ coù con. Bôûi ngoaïi tình cho thaáy, ngöôøi ñaøn oâng thaäm chí thieáu caû toân troïng ñoái vôùi gia nhoû beù cuûa chaøng. Anh ta saün loøng ñaùnh ñoåi vôï, caùc con... chæ vì chuùt thoûa maõn, “giaûi khuaây” ích kyû.

Coù nhöõng ngöôøi ñaøn oâng caû ñôøi löøa doái vôï, chæ ñeán khi oâng ta cheát baø vôï môùi bieát. Ñöøng töôûng ñaây laø nieàm may. Ngöôøi vôï toäi nghieäp khi aáy khoâng theå hoûi taïi sao, nhöõng noãi ñau, côn giaän döõ, nieàm thaát voïng... ñeàu khoâng theå truùt ra cho haû. Caûm giaùc kìm neùn, böùc boái coù theå theo hoï ñeán heát cuoäc ñôøi. Ngöôøi choàng nhö theá khoù loøng ñöôïc coi laø bieát yeâu thöông vôï.

Khoâng coù moái quan heä naøo baûn thaân noù deã daøng, ngöôøi ta chæ coù theå troâng chôø moät löôïng thaáu hieåu, giao tieáp vöøa ñuû ñeå moïi vieäc bôùt khoù khaên hôn.

Neáu choàng töông lai cuûa baïn laø ngöôøi maéc beänh “taùn gaùi baåm sinh”, hoân nhaân khoù loøng beàn vöõng. Moät ngöôøi vôï hay ghen, thieáu töï tin cuõng seõ khoâng theå cheøo laùi cho con thuyeàn haïnh phuùc khoûi troøng traønh.

Chæ khi caû hai ngöôøi ñeàu nghieâm tuùc veà böôùc tieán trong quan heä hoân nhaân, chuaån bò saün saøng vaø nguyeän ñoàng loøng san seû, cuøng vöôït moïi khoù khaên, luùc ñoù, hoân nhaân môùi beàn vöõng vaø khoâng coøn ai phaûi nguïy bieän raèng: “Toâi yeâu, nhöng chöa toân troïng vôï”.

73

ñieàu naøy ñaõ giuùp nhöõng ngöôøi ñaøn oâng coù taâm lyù toát. Vaø ñaây laø nguyeân nhaân giuùp hoï soáng laâu hôn nhöõng ngöôøi ñaøn oâng phöông Taây, nôi maø phuï nöõ bình ñaúng vôùi ñaøn oâng trong hoân nhaân.

Duø giaûi thích khaùc nhau, nhöng caùc nhaø khoa hoïc ñeàu thoáng nhaát taïi moät ñieåm: ÔÛ caùc nöôùc phöông Ñoâng coù cheá ñoä ña theâ, ñaøn oâng soáng laâu hôn ñöôïc laø nhôø phuï nöõ.

Laáy vôï treû cuõng seõ soáng laâu hôn

Ñaøn oâng nhieàu vôï coù tuoåi thoï cao hôn 12% so vôùi nhöõng ngöôøi ñaøn oâng bình thöôøng. Ñoù laø keát quaû nghieân cöùu cuûa taäp theå caùc nhaø khoa hoïc tröôøng ñaïi hoïc toång hôïp Sheffield (nöôùc Anh).

Caùc nhaø khoa hoïc tröôøng ñaïi hoïc toång hôïp Sheffield ñaõ tieán haønh nghieân cöùu tuoåi thoï cuûa ñaøn oâng treân 60 tuoåi cuûa 189 quoác gia khaùc nhau.

Hoï chia caùc quoác gia naøy ra laøm 4 nhoùm theo caùc möùc ñoä, töø caùc quoác gia tuyeät ñoái chæ coù cheá ñoä hoân nhaân moät vôï moät choàng cho ñeán nhöõng quoác gia toàn taïi cheá ñoä hoân nhaân töï do (ña theâ).

Trong quaù trình nghieân cöùu, caùc nhaø khoa hoïc cuõng chuù yù ñeán caùc yeáu toá khaùc aûnh höôûng ñeán tuoåi thoï cuûa nhöõng ngöôøi ñaøn oâng ôû nhöõng nöôùc coù cheá ñoä ña theâ nhö: GDP/ ngöôøi, trình ñoä phaùt trieån y teá, cheá ñoä dinh

74

döôõng .v.v.

Keát quaû thu ñöôïc raát baát ngôø: Ñaøn oâng ôû caùc nöôùc phöông Ñoâng, nôi coù cheá ñoä ña theâ, soáng laâu hôn nhöõng ngöôøi cuøng tuoåi ôû caùc nöôùc phöông Taây khoaûng 12%. Caùc nhaø nghieân cöùu ñöa ra giaû ñònh raèng: Nhöõng ngöôøi ñaøn oâng phöông Ñoâng coù tuoåi thoï cao hôn vì hoï coù nhieàu vôï, sinh nhieàu con. Ñeå chaêm lo cho vôï con, nhöõng ngöôøi ñaøn oâng naøy chuù yù chaêm soùc ñeán söùc khoûe cuûa mình.

Caùc nhaø nhaân chuûng hoïc Myõ laïi cho raèng: Ñaøn oâng ôû caùc nöôùc ña theâ soáng laâu hôn vì hoï nhaän ñöôïc söï chaêm soùc toát hôn töø caùc baø vôï.

Caùc nhaø khoa hoïc Nga giaûi thích theo caùch khaùc: Ñaøn oâng ôû caùc nöôùc ña theâ coù quyeàn uy trong xaõ hoäi. Hoï ñöôïc gaëp gôõ nhieàu phuï nöõ, laïi laø nhöõng ngöôøi phuï nöõ luoân toû ra phuïc tuøng, laøm theo yù muoán cuûa hoï. Chính

Theo keát quaû moät cuoäc nghieân cöùu môùi, ñaøn oâng cöôùi vôï caøng treû thì caøng soáng laâu.

Cuoäc nghieân cöùu naøy, do Vieän Max Planck (Ñöùc) tieán haønh, cho thaáy nhöõng ngöôøi ñaøn oâng cöôùi vôï treû hôn töø 7-9 tuoåi thì nguy cô cheát sôùm seõ giaûm tôùi 11%.

Con soá ñoù seõ taêng leân 20% neáu coâ daâu treû hôn töø 15-17 tuoåi.

Theo caùc nhaø khoa hoïc, nguyeân nhaân lyù giaûi cho söï vieäc treân laø do quaù trình choïn loïc töï nhieân chæ nhöõng ngöôøi ñaøn oâng khoûe maïnh nhaát, thaønh coâng nhaát môùi coù theå haáp daãn phuï nöõ treû.

Phaùt ngoân vieân cuûa Vieän, Sven Drefahl, cho bieát: “Moät giaû thuyeát khaùc giaûi thích cho keát quaû ñoù chính laø phuï nöõ treû seõ quan taâm, chaêm soùc ñaøn oâng toát hôn vaø nhôø theá anh ta seõ soáng laâu hôn”.

Cuoäc nghieân cöùu cuõng chæ ra raèng nhöõng ngöôøi ñaøn oâng keát hoân vôùi phuï nöõ lôùn tuoåi hôn coù khaû naêng cheát sôùm hôn.

Tuy nhieân, vôùi phuï nöõ, hoï seõ “ñöôïc lôïi” hôn neáu cöôùi moät ngöôøi ñaøn oâng baèng tuoåi.

Nhöõng baø vôï coù choàng giaø hôn hoaëc treû hôn töø 7-9 tuoåi seõ taêng nguy cô cheát sôùm leân tôùi 20%. Con soá naøy seõ taêng tôùi 30% neáu söï cheânh leäch tuoåi laø töø 15-17.

Cuoäc nghieân cöùu ñaõ ñöôïc tieán haønh vôùi nhöõng ngöôøi ñaõ cheát töø naêm 1990 ñeán 2005 treân toaøn boä daân soá Ñan Maïch. ÔÛ Chaâu AÂu, trung bình haàu heát ñaøn oâng keát hoân vôùi phuï nöõ treû hôn 3 tuoåi.

Moät anh chaøng ñang mua baûo hieåm nhaân thoï vôùi soá boâi hoaøn cao, boãng ngöng laïi. Ngöôøi ñaïi dieän baûo hieåm hoûi.

-Sao ñang baûo hieåm ngon laønh anh laïi döøng laïi khoâng tieáp tuïc laø sao?”

Anh chaøng traû lôøi -Teát vöøa roài, vôï toâi ñi leã xin cho laøm aên nhaát baûn vaïn lôïi, ñaàu tö moät laõi haøng traêm. Nhaø toâi khoâng buoân baùn kinh doanh, chæ coù khoaûn baûo hieåm nhaân thoï cuûa toâi laø ñaùng keå. Toâi sôï lôøi khaån cuûa vôï maø öùng thì... boû meï.

75

Nhöõng chöùng roái loaïn quaäy phaù laø gì ?

Caùc chuyeân vieân y teá cho raèng khi treû em khoù loøng maø tuaân theo nhöõng quy luaät thoâng thöôøng maø ña soá caùc em khaùc giöõ ñöôïc thì em coù theå maéc chöùng roái loaïn quaäy phaù.

Moät vaøi thí duï ñieån hình laø :

Ña soá treû em bình thöôøng coù khi khoâng nghe lôøi ngöôøi lôùn. Nhöng treû em bò chöùng quaäy phaù thöôøng luoân khoâng chòu nghe lôøi cha meï hay thaày, coâ giaùo ngay caû khi bò phaït naëng em vaãn khoâng chòu nghe lôøi.

Hung döõ thöôøng xuyeân hôn so vôùi nhöõng em cuøng löùa tuoåi, hung haõn vaø coù nhöõng haønh vi phaù phaùch, keå caû vieäc phaù hoaïi ñoà ñaïc taøi saûn cuûa ngöôøi khaùc, ñe doaï hoaëc nhöõng haønh ñoäng xaáu nhö troäm caép.

4. Ap löïc veà söï hoïc haønh vaø tröôøng hoïc

Luoân caõi vaõ vaø laøm lôùn chuyeän, luùc naøo cuõng muoán mình ñöôïc thaéng.

Töø choái khoâng chòu laøm boån phaän haøng ngaøy nhö laøm baøi vôõ vaø giöõ veä sinh caù nhaân. Bình thöôøng thieáu nieân hay baøy bieän böøa baõi trong phoøng rieâng cuûa chuùng vaø ít khi chòu laøm vieäc nhaø. Trong tröôøng hôïp ñöùa treû bò chöùng quaäy phaù thì caùc em naøy töø khöôùc khoâng chòu laøm gì caû hoaëc khoâng keå gì ñeán chuyeän veä sinh caù nhaân hoaëc saïch seõ caên baûn.

Caùc em naøy thöôøng xuyeân noùi doái ngay caû khi khoâng caàn noùi doái. Tuy nhieân, treû em bình thöôøng cuõng hay noùi doái khi sôï haõi vaø khi bò raøy la.

Coù nhöõng haønh vi choáng ñoái nhö quaù hung döõ ñoái vôùi ngöôøi chung quanh, chöûi theà quaù möùc, xuùc phaïm ñeán ngöôøi khaùc nhö phun nöôùc mieáng, phæ baùng baát chaáp laø mình ñaõ xuùc phaïm ñeán caûm tình cuûa ngöôøi khaùc Moät vaøi teân goïi nhöõng hình thöùc quaù ñaùng cuûa nhöõng haønh vi treân laø:

Chöùng roái loaïn choáng ñoái khieâu khích (Oppositional Defiant Disorder) ñöôïc duøng ñeå moâ taû nhöõng treû em coù tính giaän döõ vaø hay caûi vaõ quaù ñoä thöôøng laø ñoái phoù vôùi cha me hay thaày coâ. Caùc em naøy luùc ñaàu thaät ra khoâng coù yù xaáu, khoâng muoán baét naït ai, khoâng muoán löøa phænh vaø choáng xaõ hoäi. Nhöng neáu khoâng ñöôïc söûa daïy kòp thôøi thì nhöõng haønh vi naøy coù theå aûnh höôûng ñeán cac em naëng hôn sau naøy.

Chöùng roái loaïn veà haønh vi (Conduct Disorder): duøng ñeå moâ taû nhöõng treû em luoân luoân tìm caùch phaù luaät leä do cha me hay nhaø tröôøng ñeà ra.

Chöùng beänh thieáu chuù yù vaø quaù hieáu ñoäng (Attention Deficit Hyperactivity Disorder - ADHD): Töø naøy ñöôïc duøng ñeå moâ taû nhöõng treû em luùc naøo cuõng quaù hieáu ñoäng boác ñoàng hôn caùc em

khaùc. Chöùng beänh naøy thöôøng aûnh höôûng ñeán söï thieáu taäp trung vaø söï hoïc haønh cuûa caùc em.

Moïi treû em vaø thieáu nieân ñeàu traûi qua nhöõng giai ñoaïn thay ñoåi khoù khaên trong cuoäc soáng nhö chuùng ta. Ñoái vôùi moät soá em, quaäy phaù coù theå laø phaûn öùng taïm thôøi ñeå ñoái vôùi nhöõng caêng thaúng. Thí duï nhö trong thôøi gian cha meï em ñang lo ly dò nhau haykhi caùc em ñang chuaån bò leân trung hoïc.

Tuy nhieân chöùng quaäy phaù thì khaùc thöôøng vì noù keùo daøi vaø gaây nhieàu khoù khaên hôn thöôøng leä. Nhöõng roái loaïn naøy khoâng bôùt duø caùc em naøy ñöôïc cha meï vaø nhöõng ngöôøi khaùc chaêm soùc vaø quan taâm, caùc em naøy thöôøng xua ñuoåi cha meï vaø ngöôøi giuùp ñôõ caùc em. Nhöõng ñieàu laøm cho chöùng quaäy

phaù cuûa treû em khoù khaên hôn : 1. Nhöõng khoù khaên trong gia ñình

Khi cha meï baát ñoàng yù kieán vôùi nhau trong caùch daïy vaø giuùp ñôõ con Khi cha meï tranh chaáp gaây loän vôùi nhau vaø khoâng coù thì giôø chaêm lo cho em Khi cha meï loâi keùo con vaøo söï tranh caõi Khi con em lo laéng veà söï an toaøn vaø haïnh phuùc gia ñình

2. Söû duïng röôïu vaø ma tuyù

Anh höôûng cuûa röôïu vaø ma tuùy seõ laøm cho haønh vi caùc em teä haïi hôn Cha meï cuõng seõ coù nhöõng haønh vi teä haïi hôn khi chính hoï söû duïng röôïu vaø ma tuùy.

3. AÙp löïc baïn beø

Ap löïc cuûa baïn beø khieán em duøng röôïu vaø ma tuùy.

Ap löïc cuûa baïn beø ngöôïc vôùi yù muoán cuûa cha meï AÙp löïc beân ngoaøi khieán con em laøm nhöõng ñieàu sai quaáy

76

Töøng thaày coâ ñoøi hoûi nhieàu nôi caùc em maø khoâng ñeå yù ñeán nhöõng ñoøi hoûi cuûa caùc thaày coâ khaùc Cha me ñoøi hoûi quaù nhieàu nôi caùc em vaø laøm cho caùc em lo laéng Cha meï ñaët cho mình nhöõng muïc tieâu quaù xa vôøi vaø muoán con em laøm theo mình Khi em bò choïc gheïo hay traûi qua nhöõng luùc khoù khaên vôùi caùc em khaùc taïi tröôøng hoïc 5. Nhöõng aùp löïc töï con em gaây cho chính mình Khi con em chuùng ta nhaïy caûm, chuùng ta neân daïy con bieát caùch baûo veä mình moät caùch caùch an toaøn ñeå traùnh gaây theâm cho chuùng raéc roái.

Moät vaøi em coù baûn taùnh raát nhaïy caûm nhöng laïi toû ra cöùng raén ngoaøi maët ñeå töï baûo veä mình, ñoâi khi caùc em naøy laïi ñi ñeán choã hieáp ñaùp ngöôøi khaùc.

Moät soá caùc em khi bò suy nhöôïc tinh thaàn laïi hung haõn hôn tröôùc.

Caùch ñoái phoù vôùi nhöõng treû em hay quaäy phaù trong khi chôø ñôïi söï giuùp ñôõ : 1. Nhaän ra nhöõng öu ñieåm vaø boû qua nhöõng khuyeát ñieåm cuûa em 2. Khen em khi chuùng laøm ñuùng thay vì chæ bieát phaït em khi laøm sai 3. Coá gaéng cho em laøm nhöõng chuyeän maø EM thích thay vì nhöõng chuyeän CHUÙNG TA muoán em laøm.

Neân coù nhöõng luùc chôi ñuøa vui veû gaàn guûi con em. Ñieàu naøy raát coù ích lôïi khi caàn giaûi quyeát nhöõng baát ñoàng yù kieán sau naøy.

4. Laéng nghe. Neáu chuùng ta muoán con caùi nghe lôøi chuùng ta thì chuùng ta phaûi hoïc caùch laéng nghe con mình 5. Bieát côûi môû vaø coâng baèng. Nhìn nhaän vaø giuùp ñôõ con caùi khi chuùng maéc phaûi nhöõng sai laàm ôû tröôøng hoïc hay ñoái vôùi luaät phaùp.

6. Cho em bieát laø chuùng ta khoâng ñoå loãi cho ngöôøi khaùc khi chính chuùng ta laøm ñieàu sai quaáy, ñöøng ñoå thöøa laø khi chuyeän khoâng toát laø do vaän xaáu 7. Chæ em bieát caùch tìm nhöõng giaûi phaùp thay vì ñoå loãi 8. Khuyeán khích em baèng chính nhöõng vieäc laøm löông thieän cuûa mình hôn laø duøng lôøi leõ baét buoäc, ñe doïa hay tröøng phaït.

9. Chôø cho côn noùng giaän cuûa chuùng ta laéng ñoïng xuoáng tröôùc khi noùi vôùi con caùi veà nhöõng chuyeän sai quaáy em ñaõ laøm.

10. Khoâng neân gaây goå vôùi ngöôøi phoái ngaãu (vôï, choàng) moät caùch teä haïi laøm cho caû gia ñình boái roái vaø laøm cho em lo laéng hôn.

11. Ñeå em coù dòp noùi leân nhöõng chuyeän em caûm thaáy khoù chòu maø khoâng toû ra böïc boäi truôùc maët em.

Vieäc naøy seõ laøm cho con bieát laø söï böïc mình laø caûm giaùc bình thöôøng vaø em coù theå phaùt bieåu noãi böïc doïc ñeå ñöïôïc thoâng caûm vaø giuùp ñôõ.

12. Ñaët ra nhöõng quy luaät coâng baèng cho caùc con.

13. Khoâng ñaùnh hay chöûi maéng thaäm teä khi caùc con laøm ñieàu sai traùi.

Khi naøo chuùng ta caàn ñeán söï giuùp ñôõ chuyeân moân : Khi cha meï caûm thaáy khoâng ñoái phoù noãi vôùi chuyeän khoù khaên trong gia ñình vaø maát töï tin khoâng bieát phaûi laøm gì nöõa Khi haønh vi quaáy phaù laøm xaùo troän vieäc hoïc haønh, khieán em hoaëc ngöôøi

khaùc bò toån thöông, hoaëc khi em gaëp chuyeän raéc roái vôùi caûnh saùt

Chuùng ta phaûi laøm gì khi con em caàn söï giuùp ñôõ maø mình khoâng bieát tìm ôû ñaâu ?

Trình baøy vôùi nhaân vieân tö vaán ôû tröôøng Lieân laïc vôùi Trung Taâm Y Teá Coäng Ñoàng ñòa phöông Hoûi yù kieán baùc só gia ñình ñeå bieát theâm veà nhöõng chuyeân vieân y teá ôû ñòa phöông nhö taâm lyù gia hoaëc baùc só nhi khoa Theo Transcultural Mental Health Centre Australia

Dò öùng thöïc phaåm ôû treû

Chæ caàn aên moät chuùt thöùc aên “caám kî”,treû bò dò öùng thöïc phaåm cuõng deã phaùt beänh. Caùc thöïc phaåm thöôøng gaây dò öùng laø laïc (ñaäu phoäng), ñaäu naønh, moät soá loaïi ñaäu khaùc, haûi saûn, toâm, caù, söõa, tröùng, boät mì...

Dò öùng thöïc phaåm gaây ra phaûn öùng gì?

Thoâng thöôøng, heä mieãn dòch saûn sinh ra caùc khaùng theå ñeå giuùp cô theå choáng laïi vi khuaån, vi- ruùt gaây beänh.

Khi bò dò öùng, khaùng theå seõ phaûn öùng vôùi moät thaønh phaàn naøo ñoù trong

thöïc phaåm.

Nhöõng daáu hieäu bò dò öùng thöïc phaåm coù theå xaûy ra chæ vaøi giôø sau khi treû aên: Moät trong nhöõng bieåu hieän ban ñaàu laø chaûy nöôùc muõi, da noåi meà ñay ngöùa ngaùy, khoâ hoïng, khan tieáng, nhaøy muõi, noân oùi, ñau buïng vaø tieâu chaûy.

Neáu tình traïng chuyeån bieán traàm troïng, treû coù nguy cô bò haï huyeát aùp, co thaét khí quaûn, truïy maïch, soác phaûn veä. Ñoâi khi, caùc trieäu chöùng naøy coù khaû naêng daãn tôùi töû vong.

Nhieàu ñöùa treû coù theå töï heát chöùng dò öùng söõa vaø tröùng khi chuùng tröôûng thaønh. Tuy nhieân, ôû moät soá treû, chöùng dò öùng caùc loaïi caù, ñaäu, toâm coù theå ñeo baùm chuùng suoát ñôøi.

Laøm theå naøo ñeå baûo veä con khoûi chöùng dò öùng?

Caùc baùc syõ seõ cho beù tieán haønh xeùt nghieäm da hoaëc maùu ñeå xem cô theå treû phaûn öùng vôùi thöùc aên gaây dò öùng nhö theá naøo. Ñieàu ñaùng lo ngaïi laø khoâng coù döôïc phaåm chuyeân bieät duøng ñeå chöùa chöùng dò öùng thöïc phaåm. Caùch toát nhaát laø baïn traùnh cho con aên nhöõng moùn coù thaønh phaàn gaây dò öùng ñoái vôùi chuùng.

Caùc baäc cha meï neân ñoïc kyõ nhaõn thöïc phaåm khi mua. Baát kyø thöïc phaåm naøo coù theå gaây dò öùng ñeàu ñöôïc ghi roõ trong baûng caùc thaønh phaàn ôû bao bì. Neáu treû voâ tình aên nhaàm thöùc aên vaø bò dò öùng, baïn haõy bình tónh vaø ñöa con ñeán baùc syõ ñeå xaùc ñònh nguyeân nhaân gaây dò öùng vaø coù caùch ñieàu trò hôïp lyù.

Baïn neân trình baøy cho baùc syõ bieát thoâng tin gì?

- Phaûn öùng vaø bieåu hieän cuûa treû sau khi aên - Thôøi gian caùc trieäu chöùng dò öùng xaûy ra - Treû coù töøng bò dò öùng vôùi loaïi thöïc phaåm naøo chöa?

- Trong böõa aên, treû ñaõ duøng nhöõng loaïi thöïc phaåm naøo.

- Gia ñình coù ai bò dò öùng vôùi caùc loaïi thöïc phaåm ñieån hình.

Neáu con baïn ñi nhaø treû, haõy ghi roõ danh saùch caùc loaïi thöùc aên khoâng hôïp vôùi cô theå cuûa treû. Daën doø kyõ caùc coâ baûo maãu khoâng cho beù aên.

Ngoaøi ra, baïn haõy höôùng daãn con traùnh nhöõng moùn gaây raéc roái cho cô theå cuûa chuùng.

77

N

öôùc coù nhieät ñoä laïnh: Ñoäc haïi ñeán khoù tin! Taïi sao nöôùc ñaù laïi gaây nhöõng taùc haïi lôùn trong söùc khoûe con ngöôøi? Voâ lyù!

Nhieàu ngöôøi vaãn uoáng nöôùc ñaù hoaøi coù sao ñaâu?

Ñ

uùng laø nhieàu ngöôøi vaãn uoáng nöôùc ñaù vaø khoâng thaáy “coù sao” thaät nhöng khi thaáy “coù sao” laø ñaõ muoän roài. Coù theå noùi nöôùc ñaù hay noùi roäng ra laø caùc thöùc aên (uoáng) öôùp laïnh laø moät thöù thuoác ñoäc ñoái vôùi cô theå chuùng ta. Sôû dó noù ñoäc laø vì noù gaây ra nhöõng taùc haïi maø chuùng ta khoâng heà nghó raèng do noù gaây ra. AÛnh höôûng taùc haïi cuûa noù thaâm nhaäp raát chaäm chaïp vaø laâu daøi.Vaø khi noù vaøo roài thì khoù gôõ ra.

Nhieàu ngöôøi thöôøng raày con caùi ñöøng uoáng nöôùc ñaù haïi raêng. Maø haïi raêng thaät! Nhaát laø treû con raêng hö raát nhieàu. Nhöng aùc haïi ôû choã laø töø ñöùa beù con ñeán ngöôøi lôùn ña soá ñeàu thích nöôùc ñaù vaøo muøa heø. Moät keû thuø ít ngöôøi bieát vaø ñeà phoøng laø chai nöôùc loïc ñeå trong tuû laïnh maø mình vaãn uoáng haøng ngaøy, nhaát laø luùc ñi ñaâu veà meät, roùt ra ly uoáng thaät laø tuyeät!

Maùt töø mieäng maùt qua coå hoïng vaøo taän buïng vaø lan ra caû ngöôøi! Ñoäc laø ôû choã ñoù.

Taém nöôùc laïnh khi ñang meät, coù nguy cô thay ñoåi nhieät ñoä cô theå khi gaëp laïnh ñoät ngoät. Nhöng ñoù laø töø beân ngoaøi. Coøn caùi beân trong cuûa ly nöôùc öôùp laïnh ñi ngay vaøo taän trong cô theå vaø naèm trong ñoù moät thôøi gian laâu daøi. Vaø neáu ngaøy naøo cuõng nhö theá thì seõ coøn tích tuï “chaát ñoäc” nhieàu hôn nöõa. Nhöng ít ai ngôø vaø chòu tin ñieàu naøy. Vì noù khoâng gaây ra cheát lieàn nhö vieäc taém ñeâm baèng nöôùc laïnh. Nhöng neáu thænh thoaûng môùi

78

coù ngöôøi cheát vì taém ñeâm baèng nöôùc laïnh thì soá ngöôøi bò aûnh höôûng tai haïi do vieäc söû duïng nhieàu nöôùc ñaù cuï theå laø chaát uoáng laïnh raát nhieàu.

Coù theå lieät keâ ra caùc beänh sau ñaây vaø seõ laøm baø con ta giaät mình. Suyeãn, ñau bao töû, tró, loøi ñom, vieâm hoïng, vieâm pheá quaûn maõn tính, vieâm muõi dò öùng, caûm laïnh, thaáp khôùp, tieåu gaét, ruïng toùc, ñau löng, hö raêng, nhöùc moûi coå, gaùy, vai, nhöùc ñaàu kinh nieân, giaûm trí nhôù, keùm maét, naëng neà meät moûi, sôï laïnh, nhöùc raêng, muïn nhoït, beänh ñöôøng ruoät...

Chaû leõ nöôùc ñaù lai laø thuû phaïm cuûa baáy nhieâu beänh phoå bieán ñoù? Thaät ra neáu noùi nöôùc ñaù laø thuû phaïm duy nhaát cuûa caùc beänh treân thì hôi cöôøng ñieäu.

Vì raèng cô theå con ngöôøi raát phöùc taïp vaø beänh thì coù nhieàu nguyeân nhaân.

Nhöng phaûi noùi khoâng sôï sai laø nöôùc ñaù coù aûnh höôûng khoâng nhieàu thì ít ñeán caùc beänh treân. Ñoâng Y töø xöa ñaõ noùi “Thaän oá haøn” (Thaän gheùt laïnh) Thaät ra khoâng nhöõng thaän gheùt laïnh maø Pheá (phoåi) vaø Tyø, Vò cuõng sôï laïnh. Caùi laïnh noùi chung ñeàu khieán con ngöôøi sôï, noùi chi ñeán noäi taïng. Laïnh laø Haøn, maø Haøn thì thuoäc AÂm (AÂm haøn).

Thaät ra, ta neân hieåu chöõ “thaän” cuûa Ñoâng Y moät caùch roäng raõi. Ñoù laø sinh löïc, laø söùc ñeà khaùng cuûa cô theå, laø thaàn kinh cao caáp; laø voû naõo chöù khoâng phaûi chæ ñôn thuaàn laø quaû thaän hay baøng quang. Cho neân, khi Ñoâng Y noùi “Thaän OÁ haøn”nghóa laø

tai haïi cuûa caùc yeáu toá laïnh ñoái vôùi söùc khoûe vaø söï soáng cuûa con ngöôøi, chính laø caùi laïnh taán coâng moät caùch lieân tuïc cô theå seõ laøm cho cô theå suy yeáu daàn.

Vì cô theå moãi khi gaëp chaát laïnh vaøo beân trong, noù phaûi töï ñoäng hoùa giaûi caùi “laïnh” ñoù ñeå quaân bình nhieät ñoä giöõa caùc vuøng cuûa cô theå, vieäc naøy khieán cô theå phaûi hao phí naêng löôïng moät caùch voâ ích (chæ væ ñeå hoùa giaûi chaát laïnh vaøo beân trong cô theå bieán noù thaønh noùng thích nghi vôùi cô theå ñang noùng chöù khoâng laøm gì coù lôïi ích caû). Vaø neáu söï kieän naøy xaûy ra haøng ngaøy thì roõ raøng noù laøm cho cô theå caøng luùc caøng suy yeáu nhaát laø leõ loâi keùo caùc cô quan lieân heä noù suy yeáu theo.

Thöôøng ñoù laø taïng Thaän, moät taïng quan heä soá moät neáu khoâng noùi laø goác cuûa Sinh meänh con ngöôøi (theo Ñoâng Y).Cuõng chính vì theá maø khi maïch thaän tuyeät thì beänh keå nhö khoù cöùu.

Phaân tích nhö treân, caùc baïn seõ thaáy lyù do taïi sao moät thöùc uoáng raát thoâng thöôøng nhö nöôùc ñaù laïi laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân chuû yeáu gaây ra nhieàu beänh thôøi ñaïi nhö: vieâm muõi dò öùng, suyeãn, thaáp khôùp, huyeát aùp...

Coù caùch gì “cöùu gôõ” khoâng? Chæ coù moät caùch ñôn giaûn laø giaûm bôùt thöùc uoáng laïnh caøng nhieàu caøng toát. Ñoàng thôøi aên uoáng aùc thöùc aên mang tính döông nhö göøng, ngheä, caø roát, traùi su, muoái moû, hoät gaø, Khoai soï... keøm theâm laø xoa maët. Ñaëc bieät laø vaønh tai vaø vuøng tröôùc tai moãi ñeâm (xoa cho ñeán khi noùng leân), ñeå khaéc cheá nhöõng tai haïi do nöôùc ñaù gaây ra.Vaän ñoäng thöôøng xuyeân vaø taém naéng.chôi theå thao ngoaøi trôøi (neáu coù ñieàu kieän). ÔÛ caùc xöù oân ñôùi, ít khi ngöôøi ta duøng caø pheâ ñaù, bia coù ñaù hay caùc thöù uoáng khaùc coù keøm theo nöôùc ñaù. ÔÛ caùc nöôùc nhieät ñôùi (noâm na laø xöù noùng) ngöôøi ta coù thoùi quen duøng nöôùc ñaù nhieàu hôn. Nhöng coù leõ chæ coù ôû Vieät Nam, nhaát laø Saøi Goøn laø hay duøng caùc thöùc uoáng coù keøm ñaù nhieàu nhaát. Quyù baïn ñoïc neân daønh moät söï löu taâm ñaëc bieät ñoái vôùi vaán ñeà naøy, môùi xem qua töôûng laø taàm thöôøng nhöng thaät ra noù gaây ra moät toån haïi laâu daøi vaø coù bình dieän roäng ñoái vôùi söùc khoûe con ngöôøi, khoâng nhöõng ñoái vôùi theá heä naøy maø coøn ñoái vôùi caùc theá heä lieân tieáp veà sau, neáu ta cöù tieáp tuïc duøng nhieàu nöôùc ñaù .

Cho neân moät laàn nöõa, chuùng toâi tha thieát nhaéc nhôû caùc baïn löu taâm ñeán vieäc söû duïng nöôùc ñaù . Ñöøng laïm duïng noù, haõy duøng noù caøng ít caøng toát. Thay vì duøng nhieàu ñaù laïnh, ta duøng nhieàu traø noùng toát hôn. Ñoù laø caùch phoøng beänh baûo veä söùc khoûe vaø gioáng noøi, mang nhieàu yù nghóa tích cöïc.

M

oùn aên ñôn giaûn, deã laøm, thích hôïp ñeå aên keøm vôùi côm noùng.

Neáu baïn baän roän vôùi coâng vieäc, chæ coù chuùt thôøi gian ñeå naáu nöôùng thì haõy löïa choïn moùn aên naøy nheù!Nguyeân lieäu: * 1 caùi baép caûi nhoû * 3 laïng thòt thaên hoaëc naïc vai * ÔÙt cay hoaëc ôùt ngoït neáu baïn khoâng aên ñöôïc cay * Vaøi nhaùnh toûi * Xì daàu, daàu haøo, ñöôøng, haït tieâu, muoái, boät ngoâ Caùch laøm: Thòt lôïn thaùi moûng. Cho thòt vaøo moät caùi baùt, öôùp moät chuùt xì daàu, moät chuùt daàu haøo, haït tieâu, ñöôøng, muoái vaø boät ngoâ ñeå 15 phuùt. Phaàn boät ngoâ laø tuøy choïn, baïn coù theå boû qua nguyeân lieäu naøy.

Caét baép caûi thaønh nhieàu mieáng nhoû, röûa saïch vaø ñeå raùo nöôùc. Ñaët chaûo leân beáp, ñun noùng daàu aên vaø cho toûi vaøo phi thôm. Tieáp ñeán cho ôùt vaøo.

Cho thòt ñaõ öôùp vaøo chaûo xaøo, chæ xaøo chín tôùi ñoä 80% Sau ñoù cho baép caûi vaøo xaøo cuøng, neáu thaáy quaù khoâ thì baïn cho moät chuùt nöôùc vaøo vaø ñaûo ñeàu. Neâm neám laïi gia vò laàn nöõa cho vöøa aên. Ñeå baép caûi nhanh chín baïn coù theå ñaäy vung trong vaøi phuùt. Nhöng ñöøng ñeå laâu quaù, baép caûi seõ bò nhuõn Cho ra ñóa aên vôùi côm noùng raát ngon Thòt meàm, baép caûi chín tôùi vò ngoït maùt deã chòu Chuùc caùc baïn coù böõa aên ngon mieäng Nöôùc duøng ñöôïc söû duïng raát nhieàu trong caùc moùn aên cuûa ngöôøi Vieät. Ñeå coù noài nöôùc duøng ngon cuõng caàn nhöõng bí quyeát rieâng. Cuøng tham khaûo nheù!

1. Thôøi gian ninh Thôøi gian naáu caùc loaïi nöôùc duøng tuøy thuoäc vaøo töøng loaïi nguyeân lieäu.

Chaúng haïn, nöôùc duøng gaø vaø lôïn xöa thöôøng naáu 4-6 giôø (vì tröôùc chuû yeáu laø chaên thaû töï nhieân, thòt chaéc, vò ngoït, thaønh phaàn dinh döôõng beàn vöõng), nay thôøi gian ñun ít hôn.

Rieâng nöôùc duøng boø thì ninh laâu hôn, töø 8 ñeán 10 giôø. Nöôùc duøng thuûy saûn khoâng neân ñun quaù 45 phuùt, neáu khoâng seõ ñuïc vaø chua.

2. Caùch ninh Ñieàu kieän ñaàu tieân ñeå coù noài nöôùc duøng thaät trong, ngoït laø baïn phaûi choïn nguyeân lieäu thaät töôi, ngon roài sau ñoù duøng kyõ thuaät cheá bieán phuø hôïp.

Chaúng haïn, vôùi nöôùc duøng gaø vaø lôïn khoâng neân söû duïng xöông ñaàu naáu vì oâi. Xöông hom vaø xöông ñuoâi vöøa ngoït vöøa thôm.

Tröôùc khi cho vaøo ninh, thòt, xöông

lôïn gaø caàn traàn qua moät laàn nöôùc soâi (ñun soâi, cho xöông vaøo roài boû nöôùc naøy ñi) ñeå khöû muøi hoâi cuûa thöïc phaåm vaø laøm nöôùc duøng trong.

Vôùi xöông boø, nhaát laø xöông oáng, tröôùc khi ninh caàn nöôùng vôùi nhieät ñoä cao thì nöôùc duøng thôm, trong vaø ngon hôn.

3. Kyõ thuaät ñun - Cho xöông ñaõ traàn vaøo nöôùc laïnh, ñun to cho soâi laïi nhanh, sau ñoù haï nhoû löûa cho soâi laên taên vaøi phuùt cho caùc boït cöùng laïi roài hôùt saïch.

- Sau ñoù, cho caû quaù trình soâi liu riu.

4. Gia vò ñaëc tröng caàn theâm vaøo Nöôùc duøng boø - Nöôùc duøng boø khoâng theå thieáu queá chi, thaûo quaû, hoa hoài, göøng, haønh khoâ.

- Haønh vaø göøng cho xuoáng gaàm loø nöôùng cho chín nhöng khoâng chaùy voû (chính lôùp voû ñoû cuûa haønh khoâ coù taùc duïng laøm nöôùc trong, maøu ñeïp), hoa hoài beû töøng caùnh, queá beû nhoû, quaû thaûo laáy haït vaøng khoâ thôm duøng khaên chaø xaùt cho saïch, giaõ, roài goùi baèng vaûi saïch, cho vaøo noài nöôùc duøng.

- Treân noài nöôùc duøng boø thöôøng coù lôùp môõ ñeå giöõ nhieät, giöõ ñöôïc caùc tinh daàu thôm.

Nöôùc duøng gaø - Nöôùc duøng gaø lôïn thöôøng coù haønh, haït tieâu ñaäp giaäp, göøng, naám höông, chaân naám. Nöôùc duøng gaø lôïn duøng aên buùn thang, taàn, caùc moùn canh...

Löu yù: Caùch khaéc phuïc neáu troùt naáu nöôùc duøng ñuïc - Loøng traéng tröùng ñaùnh tan, cho

vaøo nöôùc duøng (luùc nguoäi), ñaët leân beáp vöøa ñun vöøa khuaáy ñeàu cho caùc vaån ñuïc baùm heát vaøo tröùng.

- Baêm thòt (nöôùc duøng gì thì baêm thòt aáy), troän loøng traéng tröùng, naám höông cho vaøo nöôùc duøng nguoäi seõ laøm nöôùc duøng vöøa trong vöøa ngon hôn.

- Neáu naáu nöôùc gaø bò ñuïc, cho tieáp xöông gaø vaøo ñun cuõng laøm nöôùc trong vaø ngon hôn.

Chuyeân trang “Khaùm Phaù AÊn Uoáng” naøy ñöôïc baûo trôï bôûi Gaïo Thôm Hoaøng Gia This “Food Discovery” section proudly sponsored by Royal Umbrella Jasmine Rice

79

N

où yeâu hoa, loøai hoa mang maøu tím buoàn man maùc. Anh thöôøng baûo noù “ Maét em laø beå khoå, nhieàu luùc anh muoán xoùa caùi buoàn cöù aån hieän trong ñoù maø khoâng bieát laøm sao “..Anh tieát loä raèng anh yeâu noù vì ngaøy ñaàu tieân gaëp noù veà ñoâi maét ñoù cöù theo anh maõi. Ngaøy laïi ngaøy..

Noù quen anh vaøo moät buoåi chieàu thu.

Trôøi thaät ñeïp nhöng loøng ngöôøi khoâng ñeïp. Noù ñang laøm moät thoùi quen thöôøng leä. Raûo voøng xe voâ ñònh daïo khaép ñöôøng phoá thò traán, ñeå maëc cho nhöõng haït möa thu nheø nheï chaïm vaøo toùc, noù thích caùi caûm giaùc nhöõng haït möa nhoû rôùt treân maët treân da thòt noù. Voøng xe ñöa noù ñeán moät nôi quen

82

thuoäc - nghóa trang thò traán. Yeân tónh quaù..! Luùc nhoû noù thöôøng chui voâ ñaây hoïc baøi baát chaáp caùi nhìn dò öùng cuûa ñaùm baïn cuøng lôùp. Khoâng bieát töø bao giôø noù bieát yeâu hoa, nhöõng loaøi hoa daïi, coù nhöõng loøai chöa kòp ñaët teân.

Noù yeâu laém caùi moûng manh, deã vôõ nhöng voâ cuøng baát khuaát ñoù, ñeïp ñeán nao loøng!

Noù ñeán moä moät ngöôøi baïn giaø cuûa noù, ngöôøi maø daân gian ngöôøi ta goïi laø ba. Sinh thôøi tía noù laø moät ngöôøi baïn cuûa noù treân moïi phöông dieän. Luùc naøy ñaây noù ñang nhôù tía noù. Nhôù laém!

Ngoài beân khoái gaïch ñaù hình luïc giaùc ñoù, vaäy maø beân trong chöùa ñöïng ñöôïc caû moät con ngöôøi. tía noù ñang naèm trong ñoù. chaéc laø ñang nguû. coù

leõ laø nguû ngon laém neân khoâng bieát noù ñeán. Noù naèm leân maûng xi maêng döôùi chaân moä, ngöôùc maët leân nhìn trôøi. Nghó veà taát caû. Khoâng ñaâu. Noù khoâng muoán nhôù laïi nhöõng vieäc ñaõ xaûy ra ñaâu. Nhaém nghieàn maét, caén chaët moâi khoâng cho nöôùc maét tuoân ra, maø noù chôït nghó ôû ñaây ñaâu coù ai, tía noù cuõng khoâng traùch noù ñaâu. Vaäy laø noù khoùc. khoùc töùc töôûi nhö moät ñöùa con nít. Noù töï traùch baûn thaân noù sao quaù voâ duïng. Thaät söï voâ duïng. Maø noù ñaõ raát coá gaéng maø. Noù maát loøng tin vaøo taát caû, con ngöôøi, caù nhaân vaø taát caû. Taïi sao?

Noù ñaâu phaûi laø con nhoû yeáu ñuoái moûng manh deã vôõ, sao luùc naøy noù thaáy muoán buoâng xuoâi. buoâng taát caû.

Giaät mình. noù giaät mình vì coù 1 daùng ngöôøi cao raùo, Sao ngöôøi naøy laïi ñi vaøo ñaây maø laïi ngay luùc naøy? Noù chuyeån göông maët töø ngaïc nhieân sang böïc boäi. Maø noù cuõng khoâng ngoài daäy. noù quay nhìn choã khaùc nhö khoâng chuù yù ñeán söï toàn taïi cuûa teân naøy (nhöng thaät ra noù ñang böïc mình vì khoâng gian rieâng cuûa noù bò chieám.)

- Coâ ôi.! Anh goïi noù baèng gioïng lô lôù.

Noù quay laïi giöông caëp maét vaø nguyeân khuoân maët ñang böïc mình nhìn anh. Chôø ñôïi anh hoûi noù ñieàu gì..?

- Sao. ( anh noùi 1 traøng tieáng Anh maø noù lôø môø hieåu laø anh hoûi “sao noù khoùc “ Noù böïc boäi : - Ñieàu ñoù coù lieân quan gì ñeán anh sao? Tui khoùc keä tui. Laøm ôn ñöøng khuaáy ñoäng khoâng gian cuûa toâi. Anh coù thaáy anh voâ duyeân laém khoâng?

Chöûi xong noù thaáy mình voâ duyeân laï, khi nhìn göông maët ngaïc nhieân khoù hieåu ñang ngheäch ra.( Chaéc chaén laø voán tieáng Vieät cuûa anh khoâng ñuû ñeå hieåu noù ñang noùi gì ?)

Noù oâm caùi böïc boäi vaø khoù chòu ñoù chaïy thaät nhanh ra laáy xe ra veà. Maëc

tình anh ñang goïi í ôùi. Coâ ôi, coâ laøm rôi...

Noù veà maø loøng daï roái bôøi. Coù ngöøôi thaáy noù khoùc maát roài..

Hai ngaøy sau, noù trôû laïi nôi quen thuoäc cuûa noù, böôùc ñeán moä tía noù, noù thaáy daùng ai quen quen ñang khum khum ôû ñaèng sau moä tía noù 2 daõy. Noù döôïm böôùc quay ra. Anh goïi vôùi : - Coâ ôi, vaø chaïy theo. Anh noùi noù, noù hieåu ñaïi khaùi laø anh ra ñaây tìm noù 2 ngaøy nay vì muoán traû noù caùi khaên noù laøm rôi. Nhöng anh ñaõ khoâng gaëp noù.

Laàn ñaàu tieân trong ñôøi noù thaáy con trai khoâng ñaùng gheùt nhö noù töôûng.

Anh ñang ngoài nghe noù noùi. Noùi veà taát caû duø anh khoâng hieåu. Vaø eùp ñaàu noù döïa vaøo vai anh. Noù khoùc nhö chöa töøng ñöôïc khoùc.

Vaø anh theo noù lang thang rong ruoåi khaép thò traán cho ñeán heát kyø nghæ heø.

Anh phaûi veà nöôùc ngoaøi vì thôøi gian du lòch cuûa anh cuõng ñaõ heát.

Ngaøy noù tieãn anh leân Saøi Goøn veà nöôùc. Noù buoàn. Noù vaø anh chæ nhìn maø khoâng noùi gì.

Anh böôùc vaøo trong khu caùch ly saân bay, hoàn noù chuøng xuoáng.

Noù veà nhaø. Naèm gaùc tay suy nghó veà taát caû. Mai noù tieáp tuïc ñi laøm tieáp tuïc cuoäc soáng haøng ngaøy cuûa noù.

.......................

Noù vaãn ñeàu ñaën nhaän ñöôïc thö anh.

Anh thöøông noùi vôùi noù anh thích vieát thö vaø thích ñöôïc ñoïc nhöõng doøng chöõ do chính tay noù vieát. Ñoù laø lyù do anh khoâng duøng email cho noù.

Noù vaãn chôø ñôïi. vôùi tình yeâu vaø nieàm tin maõnh lieät..

Cho ñeán moät ngaøy. noù nhaän ñöôïc email cuûa ngöôøi baïn anh.

Noù naèm 2 ngaøy khoâng aên, mieäng ñaéng ngaét, ngaøy thöù ba noù göôïng daäy ñeán coâng ty xin nghæ vieäc 1 thaùng.

Ngöôøi baïn ñoù nghe anh keå raát nhieàu veà noù neân ñaùm tang xong anh baïn naøy ñaõ email cho noù. Anh bò ñaâm cheát trong moät hoïp ñeâm taïi thaønh phoá Mebourne nôi anh cö soáng.

Noù bieát noù phaûi laøm taát caû ñeå vöôït qua. Phaûi chi. noù chöa yeâu anh, anh ñöøng vieát thö laøm cho noù bieát buoàn, bieát thöông noù seõ queân anh deã daøng.

Vaäy maø...

Noù vaãn phaûi soáng, vì noù khoâng theå cheát laûng xeït nhö anh.

Noù khöôt töø taát caû nhöõng lôøi laøm quen khaùc vì noù coøn yeâu anh nhieàu quaù..

Noù naèm daøi ôû nôi cuõ. Nghe hoàn laëng im, chuøng xuoáng kyû nieäm.

Cuoán phim cuoäc ñôøi noù ñang quay ñeán anh. Nhôù anh da dieát..

Kyû nieäm ôi ta khoâng goïi môøi maø sao ngöôi cöù ñeán, ñeå con tim ñau nhoùi tieác thöông moät nieàm rieâng xöa cuõ...

Tím Höông vieát cho Ñ... ôû Melbourne Vic.

Vôùi saéc maøu töôi treû, trang nhaõ, boä söu taäp môùi nhaát mang hôi thôû thieân nhieân cuûa Eva de Eva seõ cho baïn caûm giaùc thö giaõn, boàng beành, queân ñi caùi noùng böùc, oi noàng cuûa muøa xuaân ñang veà treân xöù UÙc, ñeå baïn töï tin saùnh böôùc beân ngöôøi thaân trong nhöõng ngaøy xuaân ñaày laõng maïn.

83

M

oãi laàn vôï choàng gaàn nhau toâi ñeàu thöïc hieän ñuùng baøi baûn saùch vôû, ñoù laø chuaån bò cho “khuùc daïo ñaàu” ñöôïc noùng höïc leân. Ngöôïc laïi, baø xaõ toâi thì hôi bò thuï ñoäng. Vôï toâi cöù naèm yø ra ñoù chaúng coù yù “hôïp taùc” gì heát maëc toâi muoán laøm gì thì laøm. Sau khi xong chuyeän baø xaõ toâi thöôøng noùi laø “it’s Okay” nhöng toâi caûm thaáy hình nhö vôï chæ noùi ñeå toâi vui loøng vaø caûm thaáy... OK thoâi!

Toâi cuõng xin thaúng thaén laø tröôùc khi laáy vôï toâi töøng coù baïn gaùi, vaø baïn gaùi tröôùc cuûa toâi cuõng raát hôïp taùc, moãi laàn chuùng toâi gaàn nhau, coâ aáy thöôøng chuû ñoäng ñi tìm... ñænh.

Thöôøng laø baèng caùch töï coâ aáy tìm vò theá hay ñoäng taùc thích hôïp ñeå ñöôïc nhanh choùng thaáy “ñænh”. Coâ aáy cho bieát phaûi chuû ñoäng nhö vaäy môùi bieát ñöôïc “noù” ôû ñaâu, vaø töï mình ñieàu khieån thay ñoåi vò theá hay ñoäng taùc

ñen “Khoùi Soùng Giang Hoà” quaù haø!).

Thuù thieät vôùi chò em cuõng laø loaïi con trai “maïnh” vaø “laâu” veà chuyeän naøy laém. Tröôùc ñaây maáy coâ baïn gaùi cuõ moãi laàn gaàn nhau ñeàu phaûi van xin em “nhanh” leân ñi chöù coâ aáy chòu heát noãi roài. Nhöng khi laøm voä choàng vôùi vôï em chæ sau ba thaùng, thuù thieät laø em ñaõ xin ñaàu haøng nhöng vôï laïi khoâng chòu buoâng tha.

Coù laàn gaây goã nhau coâ aáy giaän khoâng theøm ñuïng em maáy böõa em möøng heát lôùn vaùc sleep in bag ra gheá salon nguû.

Nhöng chæ ñöôïc ba hoâm, khi ñang laøm vieäc thì vôï

Dieäp Anh thích hôïp môùi deã ñuïng tôùi “noù” hôn.

Noù maø coâ aáy noùi laø huyeät “G” nôi taïo côn cöïc khoaùi ñeán kích ngaát cuûa phuï nöõ... Trong khi ñoù vôï toâi thì coù veõ nhö chaúng caàn bieát “noù” laø ai, noù ôû ñaâu, no ñi hay ôû, coù tôùi hay khoâng naøng chaúng quan taâm.

Toâi muoán hoûi coâ Dieäp Anh cho bieát laøm sao ñeå bieát vôï mình coù thaät söï haøi loøng chuyeän chaên goái vôùi mình hay khoâng? Luùc leân ñænh phuï nöõ thöôøng coù bieåu hieän gì? Nhöõng ngöôøi hôi bò “nguïi” nhö vôï toâi thì phaûi bao laâu môùi ñöa naøng tôùi ñænh?

Toâi chæ mong laøm cho vôï haøi loøng thaät söï trong chuyeän naøy. (Traàn Haûi)

Höõng phuï nöõ ham muoán maõnh lieät

Trong khi anh Haûi ôû Brisbane taùc giaû laù thö treân (teân thaät ñaõ ñöôïc Dieäp Anh thay ñoåi) caûm thaáy vôï mình khaù “nguïi laïnh” thì laù thö thöù hai töø em Bình (cuõng laø teân minh hoïa) ôû Fitzroy Vic. cho bieát laø vôï cuûa em (chaéc Bình coøn nhoû tuoåi neân töï xöng em trong thö) chaéc laø bò Töø Hi Thaùi Haäu nhaäp vaøo neân “noù” (nguyeân vaên) kinh hoaøng hôn möùc em töôûng. Vöøa xong “chuyeän ñoù”, em thì muoán phôø raâu, nhöng chæ 15 phuùt sau laø “coâ aáy” (suoát trong “chieàu daøi” cuûa böùc thö Bình ñeàu goïi vôï laø “noù” . Dieäp Anh xin pheùp taùc giaû töï chöõa laïi chöõ naøy laø coâ aáy, laø vôï, laø naøng..., vaø cuõng xin taùc giaû böùc thö naøy ñöøng goïi vôï baèng “noù” nöõa nghe noù ñöôïm neùt “thuø haän” xaõ hoäi

84

em goïi ñieän thoaïi xöû hueà vaø vöøa ñi laøm veà ngay khi böôùc chaân vaøo cöûa nhaø laø em laäp töùc bò vôï vaét cho kieät söùc. Coâ aáy ñeø em ra moùc moùn ñoàâ chôi cuûa coâ aáy ra maø... nhai, roài töï leo ngoài treân ngöôøi em laáy “loàng baøn” cuûa coâ aáy uïp vaøo nhoát “noù” laïi, giöõa luùc mieäng thì gaàm göø nghieán raêng, hí, huù... laøm em hoaûng hoàn töôûng nhö vôï saép aên töôi nuoát soáng mình.

Cöù vaäy suoát caû ñeâm vaø ngaøy hoâm sau (weekend) em bò vôï “quaàn” tôùi “nhaõo” luoân maø vaãn khoâng cho em ñöôïc maëc ñoà vaøo.

Cuõng tình thaät maø noùi, vôï em cuõng caûm thaáy laø mình hôi bò baát thöôøng.

Vôï em thuù nhaän laø khoâng hieåu sao coâ aáy cöù muoán “quaàn” em hoaøi, baát cöù luùc naøo, baát cöù ôû ñaâu. Co^ aáy noùi nhieàu khi ñang ôû choã laøm thôï nail maø nghó ñeán “em” laø coâ aáy bò môø maét, töùc ngöïcï, maët noùng böøng hôi thôû phì phoø nhö con traâu bò daàm nöôùc laøm vieäc khoâng noãi. Cöù muoán mau mau ñeán giôø veà ñeå ñeø choàng ra maø xöû. Moãi laàn laøm tình coâ aáy ñeàu ñöôïc tôùi ñænh söôùng toät ñoä cuûa khoaùi caûm chöù coù phaûi bò “dôû dang” ngang löng ñeøo gì ñaâu, nhöng vöøa buoâng nhau ra môùi laéng xuoáng laø laïi muoán nhaøo leân ngöôøi em maø cuôõi nöõa. Vôï em cuõng bieát laø em bò meät laém, nhöng söï ham muoán quaù maïnh laøm coâ aáy nhòn khoâng ñöôïc vaø cöù baét em phaûi chìu. Nhieàu ngöôøi noùi laø ñaøn oâng neáu khoâng “höùng” thì y nhö traùi chuoái ruïc, meàm eûo xeøo ñeo chöù coù laøm gì ñöôïc?

Em thaáy ñieàu naøy döôøng nhö sai, hay laø khoâng ñuùng vôùi taát caû moïi ngöôøi, laø bôûi vôï em coù ñuû caùch. Baèng tay, baèng mieäng, coâ aáy laøm ñöôïc chuyeän laø duø “noù” buoàn nguû caùch maáy cuõng laøm noù thöùc daäy vaø ñöùng leân. Heát ñaïn cuõng phaûi xaùch suùng khoâng maø baén...

Maø ai coù baén suùng bò heát ñaïn roài môùi bieát noù “oaûi cheø ñaäu” bò kieät löïc gaáp chuïc laàn luùc coù ñaïn. Ñieäu naøy chaéc coù ngaøy em ñöùt hôi.

Coøn moät ñieàu khaùc quan troïng hôn em cuõng neân noùi ra luoân laø em raát lo. Cöù caùi möûng naøy thì sôùm muoän gì chuyeän vôï ngoaïi tình cuõng seõ xaåy ra. Bôûi vì moät ngöôøi khoâng ñaùp öùng ñöôïc thì hai ngöôøi, ba ngöôøi, boán ngöôøi. Khi côn ham muoán maïnh hôn laèn ranh cuûa söï ñaïo haïnh thì khoâng coù ñieàu gì caám caûn coâ aáy tìm ñeán nhieàu ngöôøi ñaøn oâng cuøng moät ngaøy ñeå ñöôïc thoûa maõn côn cuoàng daâm baát taän cuûa mình... (thö coøn daøi nöõa nhöng yù chính ñaõ noùi heát neân xin taïm ngöng ôû ñaây)

Traû lôøi cuûa Dieäp Anh

Chao oâi! Ñoïc hai caùi thö cuûa anh Haûi vaø “em” Bình keå Dieäp Anh laät ñaät ñi tìm taøi lieäu maø xem thì bieát ñöôïc hai naøng cuûa quyù anh em ñeàu laø nhöõng tröôøng hôïp goïi laø “beänh lyù” chöù khoâng phaûi yù muoán hay sôû thích rieâng cuûa hai naøng.

Theo chuyeän cuûa anh Haûi hoûi bao laâu “naøng” môùi tôùi ñænh thì Dieäp Anh caàn noùi ngay ñeå anh Haûi bieát laø “theo saùch vôû” chæ coù chöøng 5 phuùt thoâi laø ñuû laøm cho naøng “oaèn oaïi” laém roài.

Thôøi gian khoâng phaûi laø yeáu toá quyeát ñònh. Trong thöïc teá coù khi chæ caàn 2 phuùt laø nhieàu baø vôï ñaõ tôùi “coõi thieân thai” neáu nhö khuùc daïo ñaàu laøm khaù ‘ñöôïc vieäc” nhö anh taû. Traùi laïi coù ngöôøi laøm quaù laâu ñeán haøng tieáng ñoàng hoà trong khi vôï chaúng coù caûm giaùc gì heát thì caøng khieán hoï phaùt sôï

ñeán noãi laàn sau choàng ñoäng vaøo ngöôøi ñaõ ruùm laïi vì sôï. Em Bình (ngöôøi goïi vôï laø “noù”) coù noùi khaû naêng taùc chieán beàn bó ñaõ laøm nhöõng coâ baïn gaùi tröôùc phaûi “van xin” em keát thuùc, coù khi cuõng laø tröôøng hôïp naøy Coøn chuyeän laøm theá naøo ñeå nhaän bieát naøng ñaõ ñeán ñænh hay chöa quaû ñuùng thieät laø ôû moãi ngöôøi ñaøn baø ñeàu coù moät “caùch” khaùc nhau rieâng ñeå theå hieän. Thoâng thöôøng laø reân, sieát, hôi thôû gaáp ruùt, tim ñaäm nhanh loaïn... Nhöõng traïng thaùi naøy coù naøng vì ngöôïng neân coá keàm neùn tieáng reân cho noù nhoû bôùt baèng caùch caén raêng nhaên maët, coù nhieàu naøng töï laøm cho noù “giaûm caêng” baèng caùch voøng hai chaân leân quaép vaøo thaân hình cuûa choàng ñang naèm saép beân treân maø keïp chaët vaø thaân döôùi thì khoâng ngöøng naåy leân baàn baäc. ÔÛ nhieàu tö theá khaùc thì nhaém maét caén raêng, laéc ñaàu quaày quaäy... Nhöng ngöôïc laïi coù raát nhieàu naøng chaúng nhöõng khoâng keàm cheá maø coøn “töï mình phuï hoïa” cho chuyeän boäc loä caûm giaùc ñang tôùi ñænh baèng caùch keâu choàng “taêng toác ñoä” maïnh hôn, hay töï mình laøm cho coâ beù cuûa mình bò “vuøi daäp” baïo taøn hôn neáu nhö ñang ôû tö theá beân treân, hoaëc laø noù “tôùi ñænh” giöõa luùc anh choàng ñang nhaâm nhi “con soø” beân döôùi... Chaéc quyù baïn ñoïc coøn nhôù coù laàn Dieäp Anh keå veà moät ñoäc giaû ñaõ cho bieát vôï anh thöôøng deã “thaáy ñænh” moãi khi anh thöôûng thöùc moùn “ngheâu xaøo XO” cuûa naøng. Khi aáy vôï anh ñaõ baáu chaët laáy ñaàu anh maø naïo caùi maët anh vaøo “mieäng ngheâu” ôû giöõa hai ñuøi cuûa naøng nhö ngöôøi ta naïo döøa vaäy. Baùo haïi xong cuoäc thì ngöôøi bò daäp moâi, keû ñeán maáy ngaøy vaãn coøn teâ buoát “ngheâu”. Vaäy maø laàn sau naøng cuõng vaãn khoâng nheï tay hôn.

Vaø cuõng coù nhieàu naøng khi vôùi ñöôïc ñeán ñænh roài naøng seõ nhö côn baûo lôùn uøn uøn ñoå tôùi. Naøng thôû roáng leân töøng hoài uïm oø.. oø.. hh... uïuïu... oø..oøooø... nhö tieáng boø keâu, roài gaøo, hoaëc heùt leân lanh laûnh, noùi baäy, tuïc tóu, chöûi theà, ñaùnh, caøo caáu, vaû voâ maët choàng, caén maïnh (ñeán loøi xöông), goïi choàng laø “thaèng choù ñeû” “thaèng khoán naïn”, maày... tao ... y nhö maáy oâng coù “chöùng baïo daâm vôùi vôï nhaø”ø maø trong baøi tröôùc Dieäp Anh ñaõ keå, Noùi chung laø kinh khuûng laém, vaø cuõng coù coâ baäc khoùc huø huï ñeå thoûa côn söôùng maø coâ naøng khoâng coøn caùch naøo chòu ñöïng noãi ngoaøi tieáng khoùc thaûm thieát roáng tru leân.

Thoâng thöôøng thì khi tôùi ñænh, duø laø keàm cheá hay phuï hoïa theâm, ôû phuï nöõ thöông hay coù nhöõng phaûn öùng maïnh meõ, noù ”gheâ gôùm” laém vaø raát khaùc thöôøng, raát deã nhaän thaáy, khoù coù naøng naøo khi ñeán ñænh: maø coù theå keàm cheá söï bieåu loä ñeán ngöôøi baïn tình cuûa

mình chaúng hay bieát, maø keàm cheá ñeå laøm gì kia chöù trong khi neáu noù tôùi, theo Dieäp Anh, thì cöù la lôùn leân maø höôûng (aáy cheát töï nhieân thuù nhaän heát ra ñaây haø... xaáu hoã quaù ôïi!).

Theo moät taøi lieäu qua nhieàu cuoäc khaûo saùt ôû Myõ cho thaáy soá phuï nöõ coù haân haïnh bieát ñöôïc caûm giaùc tôùi “ñænh” hay “kòch traàn” noù nhö theá naøo chöa ñöôïc ñeán 50%. Hôn 50% coøn laïi suoát ñôøi chæ laø phuï choàng leo doác thoâi chöù khoâng thaáy boùng daùng “thieân ñaøng” ôû choã naøo caû.

Neáu vôï anh Haûi hôø höõng vôùi khuùc daïo ñaàu cuûa anh coù theå naøng khoâng thích hôïp vôùi theå loaïi nhaïc maø anh ñang trình taáu. Anh ñoåi loaïi khaùc thöû xem, bieát ñaâu chò aáy thích caûi löông maø anh laïi baét nhaûy cha cha cha chaùch buøm bum thì laøm sao maø caûm ñöôïc.

Anh Haûi ñöøng chuû quan la thôøi gian vaøi möôi phuùt hay khuùc ñaïo ñaàu cuûa anh “khaù ñaït” vaø cöù theá maø dieãn seõ nhaøm.

Coøn tröôøng hôïp “overload” quaù taûi cuûa “em Bình” thì theo saùch vôû chuyeän “gaàn guõi” ba laàn moät tuaàn coù theå ñöôïc goïi laø ñieàu ñoä. Nhöng con soá ñoù ñoái vôùi vôï cuûa Bình döôøng nhö chæ laø vaøi gioït nöôùc chaúng thaém gioïng gì trong côn khaùt (maõn tính) cuûa naøng.

Coù nhieàu ngöôøi phuï nöõ luùc voâ tình baét phaûi hình aûnh hôi kheâu gôïi hay khaù laõng maïn ôû treân net, ngoaøi ñöôøng phoá hay tranh aûnh v.v... laø khoâng neùn noãi caûm xuùc. Ñeå giaûi toaû töùc thôøi nhöng ôû hoaøn caûnh khoâng thuaän tieän, nhieàu ngöôøi ñaõ phaûi löïa choïn caùch “töï xöû” baèng caùch vaøo toilet nhanh choùng tìm thoaû maõn cho mình (Dieäp Anh seõ trôû laïi ñeà taøi “töï xöû” trong caùc soá baùo tôùi). Tuy nhieân, haàu heát nöõ giôùi maéc phaûi beänh lyù naøy ñeàu caûm thaáy mình khoâng oån. Nhöng tìm ñeán baùc só ñeå giaûi maõ boäc loä hieän töôïng naøy thì khoâng phaûi ai cuõng laøm ñöôïc”.

Theo moät soá chuyeân gia thì vieäc ñieàu trò beänh lyù naøy khoâng phaûi laø chuyeän quaù khoù. Vì ñoái vôùi caên beänh “ham muoán quaù ñoä” cuûa phuï nöõ khoâng theå trò lieäu baèng caùch ñaùp öùng söï quaù ñoä ñoù laø xong. Cho duø laø (thí duï) coù anh choàng naøo ñoù maïnh côõ “superman” ñaùp öùng ñöôïc taát caû caùc laàn muoán cuûa naøng, ñöa naøng lieân tuïc “kòch traàn” heát laàn naøy ñeán laàn khaùc, cho thuûng “la phoâng” luoân ñi nöõa thì söï ñoøi hoûi ñöôïc “more and more” cuûa

naøng cuõng chaúng giaûm.

Thay vì caû moät long weekend cöù naèm nhaøø cho vôï quaàn ñeán “nhaõo” roài than laø leát khoâng noãi, sao Bình khoâng ñöa vôï ñeán nhaø baïn beø chôi. Ñi haùt karaoke, ñi soâng, ñi bieån hít thôû khoâng khí trong laønh, vaø ruõ theâm nhieàu ngöôøi cuøng tham gia. Coù chuyeän naøy chuyeän noï, coù ngöôøi quen, ngöôøi laï ñeå noùi chuyeän, sinh hoaït vui chôi seõ giuùp naøng giaûm ñöôïc noãi aùm aûnh (u aùm) trong vieäc chæ naèm nhaø haønh haï thaèng beù cuûa choàng.

Vaø saün ñaây cuõng noùi theâm laø theo moät soá saùh vôû chuyeân maø Dieäp Anh ñaõ ñoïc thì coøn moät beänh lyù nöõa cuõng luoân thoâi thuùc phuï nöõ luoân coù mong muoán ñöôïc thoaû maõn ñoù laø söï “roái loaïn cöïc khoaùi.” Nhieàu naøng ñaõ thaúng thaén taâm söï: “Toâi coù caûm giaùc ñaït tôùi moät choã naøo ñoù cöù nhö löng löûng giöõa taàng maây roài bò keït ôû ñoù luoân, khoâng bao giôø vöôït xa hôn ñöôïc. Toâi muoán noù “tôùi” luoân nhöng nhö cöù bò “chôø chôø” moät caùi gì ñoù maø khoâng tôùi ñöôïc.

Keå caû nhöõng luùc choàng toâi raát hôïp taùc baèng caùch “chôø” theo toâi (duøng thuoác thuoác keàm haõm), nhieàu khi ñeán gaàn caû giôø, hai ñöùa meät laû nhöng “chôø” vaãn laø “chôø”.

Roái loaïn veà cöïc khoaùi ôû nöõ giôùi laø söï suy yeáu khoaùi caûm trong phaûn öùng tình duïc ôû phuï nöõ, hoaøn toaøn khaùc vôùi roái loaïn kích thích tình duïc. Roái loaïn naøy coù theå laø nhaát thôøi (ñaõ töøng coù kòch traàn ñuïng ñænh trong quaù khöù nhöng baây giôø thì khoâng) hay suoát ñôøi khoâng bao giôø thaáy laïi côn baûo treân ñænh nöõa.

Roái loaïn veà cöïc khoaùi ôû nöõ giôùi coù theå do moät soá nguyeân nhaân nhö caùch suy nghó “tình duïc chæ laø söï giao hôïp” traàn truïi (haï tieän) giöõa nam nöõ. Vôùi caùch nghó naøy moät soá phuï nöõ bò öùc cheá seõ coi tình duïc hay phoøng the vôï choàng chæ laø chuyeän maáy oâng choàng muoán ñi tìm caûm giaùc söôùng khoaùi (khoâng thanh tao) cho boä phaän sinh duïc cuûa maáy oâng yù maø thoâi! Ñieàu naøy seõ daãn ñeán moät aùp löïc taâm lyù, gaây trôû ngaïi cho cöïc khoaùi cuûa maáy naøng.

Dieäp Anh xin maùch nhoû vôùi quyù baïn ñoïc nam giôùi ñieàu naøy laø khi hoâm naøo coù gaây goå nhau, coù chuùt aùc caûm ñoái vôùi ngöôøi baïn tình, maáy baø thöôøng hay töï kieàm cheá côn cöïc khoaùi cuûa mình vaø coi nhö laø moät söï traû ñuõa cho ñaùng ñôøi caùi maët thaáy gheùt cuûa “thaèng chaû”. Vì vaäy phaûi laøm cho naøng nguoâi giaän tröôùc thì môùi mong “ñöa em tìm ñænh hoa vaøng” ñöôïc.

Vaø cuõng coù tröôøng hôïp ngöôïc laïi, ñöa naøng tôi ñöôïc “ñænh gioù huù” thì caønh hong caùch maáy cuõng tieâu tan...

OÂi ñaøn baø! Chính hoï coøn khoâng hieåu ñöôïc hoï thì sao quyù oâng ‘understand” cho ñöôïc.

Xin heïn baïn ñoïc vaøo soá baùo kyø sau.

85

Tieáp theo Toùm taét kyø tröôùc: Lieân tuïc baét ñaàu töø giöõa thaùng 12/90, thaùng 2 vaø thaùng 3 naêm 91. Toaøn thaønh phoá Dallas, bang Texas cuûa Hoa Kyø ruùng ñoäng vôùi ba vuï aùn maïng kinh hoaøng. Ba naïn nhaân taát caû ñeàu laø gaùi maõi daâm, bò gieát baèng nhöõng phaùt ñaïn 44 ly baén vaøo ñaàu, vaøo ngöïc, vaøo löng. Taát caû ñeàu bò loät traàn truoàng lieäng xaùc giöõa phoá, vaø kinh hoaøng hôn heát, caû ba ñeàu bò hung thuû moùc ñi hai troøng maét...

ooOoo

Sau ñoù SpeeDee, teân thueâ nhaø cuûa Charles, bò thaåm vaán vì haén ñaõ ñi cuøng vôùi Flaca vaø bieát ñöôïc ñieàu gì ñoù veà vuï taán coâng naøy. SpeeDee khai vôùi caûnh saùt raèng Flaca chöa bao giôø ñöa Charles ñeán nhaø cuûa haén nhöng caûnh saùt chaúng ngu gì tin töôûng vaøo lôøi khai cuûa haén.

SpeeDee vaãn bò tình nghi, tröôùc tieân bôûi haén laø baïn cuûa Charles, nhöng caùc nhaø ñieàu tra tin raèng coù veû nhö tay naøy laø moät loaïi vai u thòt baép, noù chaúng coù veõ gì laø bieát söû duïng nhöõng

cao dao X-Acto, loaïi dao chuyeân duïng cuûa baùc só phaåu thuaät ngoaøi da hoaëc cuûa caùc hoïs só ñieâu khaéc treân goã.

SpeeDee moät möïc khaúng ñònh raèng Charles khoâng phaûi laø ngöôøi ñaõ cöùu Flaca maø laø moät ngöôøi Hispanic maø haén khoâng quen bieát Charles coù veû ngoaøi khoâng hôïp laém vôùi moät keû gieát ngöôøi haøng loaït vaø cuõng coù moät baèng chöùng ngoaïi phaïm.

Charles coù baèng cao hoïc, noùi thoâng thaïo moät vaøi ngoaïi ngöõ vaø töøng laø

86

giaùo vieân daïy moät moân khoa hoïc, coù söùc haáp daãn, vaø coù veû raát ñieàm tónh khi caûnh saùt luïc soaùt caên nhaø, kieåm tra nhöõng khaåu suùng cuûa haén.

Hôn nöõa, nhöõng ngöôøi coù quen bieát khi ñöôïc caûnh saùt thaåm vaán ñeàu cho raèng, hoï ñaõ baét nhaàm ngöôøi. Charles ñaõ töøng laø huaán luyeän vieân cho ñoäi boùng Cub Scouts vaø luoân cö xöû raát töû teá vôùi treû em. Haén coù taøi aên noùi vaø say meâ myõ thuaät, laø moät ngöôøi trí thöùc hieåu bieát nhieàu thöù töø aâm nhaïc cho tôùi ñaáu boø. Ngöôøi ñaøn oâng naøy coù veû nhö khoâng theå laø moät keû gieát ngöôøi, haén raát roäng raõi, thaân thieän vaø luoân saün loøng giuùp ñôõ moïi ngöôøi. Haén cuõng ñaõ lôùn tuoåi. ÔÛ tuoåi 57, haén khoâng phuø hôïp laém vôùi khuoân maãu thöôøng thaáy cuûa moät keû gieát ngöôøi haøng loaït thöôøng trong ñoä tuoåi 20 hoaëc 30.

Nhöõng keû gieát ngöôøi haøng loaït thöôøng laø keû coâ ñoäc vaø luoân thaát baïi trong cuoäc soáng, chæ laøm nhöõng coâng vieäc ñôn giaûn vaø thöôøng khoâng duy trì laâu daøi caùc moái quan heä tình caûm.

Chuùng thöôøng ít hoïc, ngöôõng moä quaù möùc ñoái vôùi baûn thaân mình, vaø thöôøng tìm kieám söï maõn nguyeän trong thôøi

gian ngaén. Theá nhöng, khi ñieàu tra kyõ hôn, nhaø chöùc traùch ñaõ bieát theâm nhieàu ñieàu bí maät veà Charles.

Tröôùc ñaây, haén ñaõ coù laàn phaûi nghæ vieäc vì moät vuï caõi vaõ nhoû nhaët. Moät laàn khaùc, haén noùi raát gheùt nhöõng coâ gaùi maïi daâm vaø muoán gieát hoï. Charles soáng baèng tieàn cuûa vôï, baø Dixie. Khi ngöôøi cha maát, Charles ñaõ ñöôïc höôûng moät khoaûn thöøa keá keách xuø nhöng haén ñaõ tieâu xaøi hoang phí heát. Haén coù vaøi moái quan heä bí maät, nhieàu naêm

lieàn, haén ñi chôi gaùi nhöng baø Dixie khoâng heà bieát.

Charles sinh ngaøy 10/8/1933. Baø Delle vaø oâng Fred ñaõ nhaän haén veà laøm con nuoâi töø moät vieän moà coâi. Baø Delle laø moät giaùo vieân tieåu hoïc, raát nghieâm khaéc vaø kieåm soaùt raát chaët cheõ caäu con trai sôùm phaùt trieån naøy.

Baø ta raát yeâu meán vaø baûo veä quaù möùc Albrith nhöng laïi khoâng theå hieän söï yeâu thöông ñoù ra ngoaøi. Ñoâi khi, baø Delle maëc quaàn aùo cho Charles nhö moät ñöùa con gaùi vaø mua buùp beâ cho noùchôi vaø coøn cho noù ñi hoïc nhaûy.

Baát cöù vieäc gì, Charles ñeàu laøm raát toát. Khi ñöôïc giao cho moät khaåu suùng tröôøng, haén baét ñaàu gieát nhöõng con thuù nhoû vaø noùi vôùi meï raèng, haén muoán trôû thaønh moät nhaø nhoài da xaùc ñoäng vaät, baø Delle ñaõ giuùp Charles hoïc caùch nhoài da nhöõng con chim ñaõ cheát. Nhöõng saûn phaåm haén laøm ra ñeàu gioáng nhö thaät, nhöng Charles khoâng ñöôïc pheùp hoaøn taát nhöõng con vaät nhoài da naøy baèng nhöõng troøng maét thuûy tinh baùn trong cöûa haøng vì chuùng quaù ñaét, maø baø Delle thì raát haø tieän.

Baø baûo Charles duøng nhöõng chieác cuùc aùo ñeå laøm maét cho nhöõng con thuù. Noùi moät caùch khaùc, vôùi Charles, “nhöõng con maét” bò caám duøng. ÔÛ tröôøng hoïc, maëc duø laø moät hoïc sinh gioûi, nhöng Charles luoân gaây ra caùc vuï raéc roái nhö taät aên caép vaët roài haønh hung khi môùi 13 tuoåi vaø bò baét. Lôùn hôn moät chuùt, haén baét ñaàu tìm thuù vui trong caùc ñoäng maïi daâm.

Naêm 1949, Charles toát nghieäp trung hoïc vôùi soá ñieåm raát cao vaø vaøo ñöôïc vaøo hoïc taïi tröôøng North Texas State University. Nhöng, vaän may cuûa haén ñaõ chaám döùt khi naêm 16 tuoåi, Charles bò caûnh saùt baét vì toäi troäm tieàn maët töø moät maùy tính tieàn, hai khaåu suùng ngaén vaø moät khaåu suùng daøi. Duø baø Delle coá gaéng raát nhieàu nhaèm giuùp con thoaùt toäi nhöng Charles vaãn bò xöû 1 naêm tuø. Maõn haïn tuø, Charles ñaõ coá gaéng trôû thaønh moät coâng daân coù ích, haén vaøo hoïc taïi Ñaïi hoïc Sö phaïm Arkansas vaø toû ra raát xuaát saéc. Haén ñöôïc nhieàu baïn beø yeâu meán nhöng ai cuõng bieát haén laø keû khoaùc laùc nhieàu ñieàu veà mình trong ñoù coù caû nhöõng thoùi quen trong phoøng nguû.

Theo moät vaøi ngöôøi, noùi doái laø baûn naêng thöù hai cuûa Charles, haén thöôøng khoe ñaõ nguû vôùi haøng chuïc phuï nöõ.

Vôùi nhöõng moân hoïc öa thích, haén ñaït ñieåm raát cao, nhöng haén cuõng aên troäm caùc baøi thi vaø söûa ñieåm khi caàn thieát. Ñaõ coù laàn, haén nhôø ngöôøi baïn gaùi laáy troäm chuøm chìa khoùa cuûa vaên phoøng tröôøng. Charles hoaït ñoäng tích cöïc trong moät soá caâu laïc boä cuûa tröôøng nhöng cuõng noåi tieáng laø keû lieàu lónh vaø ngang böôùng. Bò phaùt hieän taøng tröõ moät vaøi ñoà aên troäm, haén bò ñuoåi khoûi tröôøng ñaïi hoïc tröôùc khi toát

nghieäp nhöng khoâng bò truy toá. Haén laøm giaû baèng, laáy troäm nhöõng giaáy tôø caàn thieát, giaû chöõ kyù vaø laøm giaû caû baèng cöû nhaân vaø cao hoïc.

Sau ñoù, haén laäp gia ñình vôùi ngöôøi baïn gaùi thôøi sinh vieân khi ñoù ñaõ laø moät giaùo vieân. Vôï choàng haén coù moät coâ con gaùi. Haén laøm nhieàu vieäc khaùc nhau, chaúng vieäc naøo laøm ñöôïc laâu daøi nhöng baát keå laøm gì, haén cuõng ñeàu raát thaønh thaïo: ngheà minh hoïa, laøm toùc, thieát keá thôøi trang, hoïa só, thôï moäc vaø caû ñaáu boø. Haén laøm giaû caùc ngaân phieáu vaø giaáy uûy nhieäm, bò baét vì toäi löøa gaït trong thôøi gian giaûng daïy taïi moät tröôøng trung hoïc.

Nhöng, sau moãi laàn bò baét, haén laïi ñöôïc taïi ngoaïi coù kieåm soaùt. Ñeán naêm 1965, Charles vaø vôï ly thaân vaø chính thöùc ly dò vaøo naêm 1974.

Trong khi cuoäc hoân nhaân ñaõ chaám döùt, caùc hoaït ñoäng phaïm toäi cuûa haén vaãn khoâng döøng laïi, thaäm chí, haén coøn trôû neân taùo tôïn hôn. Charles bò baét vì toäi troäm moät soá haøng trò giaù haøng traêm ñoâ la töø moät kho chöùa haøng vaø bò phaït hai naêm tuø. Tuy nhieân, haén chæ phaûi thuï aùn chöa tôùi nöûa naêm. Ra tuø, haén coá gaéng soáng chænh teà hôn, caûi ñaïo sang Thieân chuùa giaùo vaø laáy loøng taát caû moïi ngöôøi trong xöù ñaïo. Naêm 1981, khi haén 48 tuoåi, baø Delle qua ñôøi. Charles ñi tìm meï ñeû, ngöôøi maø baø Delle noùi laø moät sinh vieân luaät raát gioûi - vaø ñaõ coá gaëp maët (söï thaät thì baø ta chöa bao giôø laø moät sinh vieân luaät).

Sau naøy, maëc duø khoâng coù chöùng cöù, haén ñaõ noùi vôùi moät ai ñoù raèng, meï ñeû haén laø gaùi maïi daâm.

Cuõng trong naêm ñoù, khi ñeán thaêm nhaø gia ñình ngöôøi baïn, haén ñaõ hieáp daâm ñöùa con gaùi cuûa hoï. Gia ñình naøy baùo caûnh saùt vaø haén bò truy toá nhöng moät laàn nöõa, haén laïi khoâng bò tröøng phaït thích ñaùng: haén nhaän toäi vaø chæ bò lónh aùn treo. Sau naøy, haén khai sôû dó khi ñoù, haén nhaän toäi laø ñeå traùnh caõi coï. Tuy nhieân, vuï aùn naøy ñaõ ñöôïc ghi vaøo hoà sô vaø noù aùm aûnh haén trong nhöõng naêm sau naøy. Giôø ñaây haén ñaõ trôû thaønh moät keû chuyeân taán coâng tình duïc.

Theo nhöõng coâ gaùi maïi daâm hoaït ñoäng trong thaønh phoá, nhöõng naêm ñoù, Charles thöôøng lui tôùi vôùi hoï vaø traû tieàn raát haäu hónh vaø coù theå haén ñaõ ñöôïc thöøa höôûng moät khoaûn tieàn lôùn sau caùi cheát cuûa ngöôøi cha.

Moät ngöôøi baïn cuûa Charles thöøa nhaän coù bieát vieäc haén töøng laø moät tay troäm caép vaø nhieàu moùn quaø taëng laø nhöõng thöù haén ñaõ laáy troäm ñöôïc.

Naêm 1985, Charles gaëp Dixie ôû thaønh phoá Arkansas. Sau khi ngöôøi cha qua ñôøi, haén ñaõ ñeà nghò Dixie ñeán soáng chung. Nhöng khoâng laâu sau khi ñeán ôû nhaø Charles, Dixie ñaõ phaûi lo traû taát caû hoùa ñôn töø soá tieàn kieám ñöôïc baèng coâng vieäc naëng nhoïc, thaäm chí

phaûi vay nôï ñeå thanh toaùn caùc chi phí trong nhaø. Dixie chaáp nhaän caùc lyù do maø Charles ñöa ra ñeå khoâng ñi laøm maëc duø haén laø ngöôøi raát thoâng minh vaø coù nhieàu taøi. Caû ngaøy, haén chæ laøm moãi moät vieäc laø ñi mua baùo vaøo ñaàu giôø saùng. Ñieàu naøy giuùp haén coù theå tieáp tuïc ñi laïi vôùi caùc coâ gaùi maïi daâm maø khoâng khieán Dixie nghi ngôø.

OÂng Alfred Jones, ngöôøi coù nhieäm vuï giaùm saùt Charles töø nhöõng thaäp nieân tröôùc cho bieát haén luoân tìm ra caùch ñeå khoâng phaûi ñöông ñaàu vôùi thöïc taïi hoaëc khoâng phaûi chòu traùch nhieäm. Haén coù theå noùi doái moät caùch deã daøng ñeán ñoä ngöôøi ta cöù töôûng laø haén ñang noùi thaät.

Vieäc ñieàu tra veà caùc vuï aùn gieát ngöôøi coù veû nhö ñang giaäm chaân taïi choã. Caùc nhaø ñieàu tra khoâng theå tìm thaáy chöùng côù cho thaáy coù baát cöù vuï gieát ngöôøi naøo ñaõ xaûy ra taïi caên nhaø cuûa Charles. Hoï cuõng khoâng tìm thaáy

quaàn aùo hoaëc giaøy deùp coù dính maùu duø hoï tìm thaáy nhöõng chieác taát vaø quaàn aùo loùt cuûa phuï nöõ ñöôïc ngaâm thuoác taåy. Teä hôn nöõa, keát quaû xeùt nghieäm cho thaáy khaåu suùng Magnum 44 ly cuûa haén khoâng heà ñöôïc söû duïng ñeå gieát cheát Mary Pratt vaø Shirley Shirley.

Dixie ñaõ cung caáp cho caùc nhaø ñieàu tra nhöõng hoùa ñôn söûa xe ñeå chöùng minh raèng nhöõng chieác xe cuûa hoï ñaõ bò hoûng, do ñoù chuùng khoâng ñöôïc söû duïng vaøo thôøi ñieåm dieãn ra hai vuï gieát ngöôøi ñaàu tieân.

Tuy nhieân, cuõng coù nhöõng chöùng cöù giaùn tieáp maø caûnh saùt coù theå söû duïng ñeå baét giöõ Charles veà toäi toan tính gieát ngöôøi. Chaúng haïn, trong nhaø cuûa Charles, hoï tìm thaáy moät ñoáng nhöõng taïp chí khieâu daâm. Laø chuû nhaø cho thueâ, Charles coù moät chìa khoùa, do ñoù, caùc nhaø ñieàu tra coá tìm ra chöùng côù khaúng ñònh haén ñaõ söû duïng caên nhaø naøy khi SpeeDee vaéng maët. Coâ gaùi maïi daâm Flaca ñaõ noùi ñeán nôi naøy vaø nhaân vieân caûnh saùt Matthews tin raèng Charles ñaõ ñeán ñaây ñeå thöïc hieän nhöõng haønh ñoäng bí maät cuûa haén.

Caûnh saùt cuõng coù ñöôïc chöùng côù töø keát quaû phaân tích nhöõng sôïi toùc. Hoï ñaõ thu giöõ nhöõng taám chaên treân chieác xe tæa nheï cuûa Charles vaø göûi chuùng tôùi phoøng thí nghieäm cuøng vôùi chieác tuùi ñöïng buïi töø chieác maùy huùt buïi cuûa Charles. Nhöõng taám chaên naøy coù dính nhieàu sôïi toùc nhö trong chieác tuùi ñöïng

buïi. Töø chieác tuùi ñöïng buïi ñoù, caûnh saùt ñaõ thu ñöôïc moät vaøi sôïi toùc truøng hôïp vôùi toùc cuûa Shirley Willams, moät ngöôøi Myõ goác Phi Chaâu.

Charles ñoàng yù ñeå caûnh saùt laáy maãu maùu vaø maãu toùc cuûa y. Khoâng laâu sau, chuyeân gia thöû nghieäm Charlie Linch ñaõ baùo cho oâng Westphalen bieát raèng sôïi toùc tìm thaáy treân moät trong nhöõng xaùc cheát truøng hôïp vôùi maãu toùc cuûa Charles. Hôn nöõa, nhöõng sôïi toùc ñöôïc tìm thaáy treân taám chaên cuõng truøng hôïp vôùi sôïi toùc treân thaân theå cuûa naïn nhaân. Nhöõng sôïi toùc naøy ñöôïc xem laø chöùng côù noåi baät chöù khoâng phaûi chöùng côù hoaøn haûo. Noùi moät caùch khaùc, moät sôïi toùc coù theå phuø hôïp vôùi toùc töø moät naïn nhaân hoaëc nghi phaïm, nhöng khoâng theå chöùng minh moät caùch chaéc chaén noù laø cuûa ngöôøi ñoù.

Mary Beth luùc naøy ñang thuï aùn trong traïi giam. Coâ ta khaúng ñònh coù bieát Charles. Ngaøy 13/12, chính laø buoåi toái Mary Lou Pratt bò gieát, Mary Beth ñöùng ñoùn khaùch beân ngoaøi moät khaùch saïn, baát thình lình moät ngöôøi ñaøn oâng choäp laáy vai coâ, gí dao vaøo coå vaø loâi coâ vaøo moät chieác xe, taùt vaøo maët. Mary Beth ñaõ coá choáng cöï nhöng khoâng theå ñaùnh laïi ngöôøi ñaøn oâng naøy. Sau ñoù haén chôû coâ tôùi moät caùnh ñoàng vaø neùm coâ leân moät taám chaên traûi treân neàn ñaát ôû ñoù. Haén tieáp tuïc ñaám vaø taùt vaøo maët naïn nhaân. Sau ñoù, haén môû moät chieác hoäp maø theo lôøi keå cuûa Mary thì coù ñöïng nhieàu oáng hình truï vôùi nhöõng con dao muõi nhoïn.

Haén laáy moät con dao vaø duøng noù ñeå caét quaàn aùo cuûa Mary sau ñoù vöùt con dao naøy ñi vaø laáy moät con dao khaùc ñeå caét theâm. Ñeán luùc ñoù, Mary Beth ñaõ ngaát sæu vì quaù sôï haõi, ñeán khi tænh laïi thì teân aùc oân ñaõ ñi maát.

Tina, coâ gaùi coù caëp maét raát ñeïp ñaõ keå cho caùc nhaø ñieàu tra moät caâu chuyeän raát ñaùng chuù yù. Coâ cho bieát ñaõ töøng caëp keø vôùi Charles, haén raát töû teá vaø lòch söï cho tôùi khi hai ngöôøi ñi chôi vôùi nhau laàn cuoái. Laàn ñoù, haén vaø Tina ngoài trong chieác xe taûi nhoû cuûa Charles vaø haén ñaõ ñoái xöû vôùi coâ thoâ baïo hôn thöôøng leä. Keå töø ñoù Tina traùnh maët ngöôøi ñaøn oâng naøy vaø chæ nhìn thaáy haén moät laàn nöõa trong buoåi toái maø Shirley bò gieát cheát.

Charles chaïy xe ngang qua khi Tina ñaõ böôùc vaøo moät chieác xe khaùc, do ñoù coâ ñaõ khoâng thöïc söï nhìn thaáy Charles ñoùn Shirley leân xe. Nhöng khi trôû laïi thì coâ ñaõ khoâng nhìn thaáy Shirley ñaâu nöõa.

Tina ñaõ chæ cho caûnh saùt nôi maø Charles ñaõ thöôøng ñöa coâ ñeán, ñoù laø moät caùnh ñoàng. Caûnh saùt tieán haønh tìm kieám vaø phaùt hieän chieác chaên maøu xanh, moät soá bao cao su vaø moät aùo möa maøu vaøng bò nhaàu naùt gioáng caùi aùo möa maø Shirley ñaõ maëc vaøo

87

buoåi toái bò maát tích. Chieác aùo möa coù dính vaøi veát maùu. Ñaây laø moät chöùng côù raát quan troïng. Hôn nöõa, Willie Upshaw, keû ñang bò tuø giam veà toäi sôû höõu baát hôïp phaùp moät khaåu suùng, cho bieát Charles coøn coù moät khaåu suùng 44 ly khaùc. Khi tieán haønh ñieàu tra veà khaåu suùng naøy, caûnh saùt bieát ñöôïc Charles ñaõ möôïn teân cuûa cha haén ñeå mua noù. Vôùi caûnh saùt, phaûi tìm baèng ñöôïc khaåu suùng naøy, luùc ñoù hoï môùi coù theå khaúng ñònh Charles laø thuû phaïm thöïc söï cuûa taát caû caùc vuï gieát ngöôøi treân.

Nhöõng caùo buoäc daønh cho Charles ñaõ ñöôïc söûa ñoåi trong khi caùc coâng toá vieân chuaån bò cho phieân xeùt xöû.

Charles bò buoäc toäi laø thuû phaïm cuûa 3 vuï gieát ngöôøi vaø vuï ñaâm cheát moät gaùi maïi daâm ôû vuøng Oak Cliff vaøo naêm 1988, döïa treân nhöõng sôïi toùc ñöôïc tìm thaáy treân xaùc cheát cuûa coâ gaùi naøy truøng hôïp vôùi toùc cuûa Charles (maëc duø naïn nhaân khoâng bò moùc maát hai maét nhö caùc naïn nhaân tröôùc ñoù.

Nhöng Charles laïi coù moät baèng chöùng ngoaïi phaïm trong vuï naøy: haén khoâng coù maët trong thaønh phoá, do ñoù, caùo buoäc treân ñaõ bò huûy boû. Boài thaåm ñoaøn ñaõ buoäc phaûi giaûm caùo buoäc toäi gieát ngöôøi töû hình xuoáng coøn gieát ngöôøi ñoái vôùi Charles. Vaø cuoái cuøng, coâng toá vieân ñaõ quyeát ñònh truy toá Charles toäi gieát moät ngöôøi duy nhaát laø Shirley William nhöng khoâng ñöa ra lôøi giaûi thích cho quyeát ñònh naøy.

Trong phieân xeùt xöû vaøo ngaøy 2/12/1991, Charles bò truy toá toäi gieát cheát Shirley Shirley vaø lónh aùn tuø chung thaân. Tuy nhieân, toøa aùn cuõng khaúng ñònh, haén coù theå bò truy toá trong caùc vuï aùn khaùc. Nhoùm coâng toá vieân goàm Dan Hagood, Toby Shook vaø Mike Bosillo vaø caùc nhaân chöùng trong ñoù coù hai nhaân vieân caûnh saùt, nhöõng ngöôøi ñaõ nghe caùc coâ gaùi maïi daâm than phieàn veà Charles.

Beân khôûi toá ñöa ra moät giaû thuyeát raèng Charles raát töùc giaän sau khi bò hai gaùi maïi daâm ñaùnh löøa trong moät buoåi toái, moät trong hai ngöôøi naøy laø Pratt. Moät gaùi maïi daâm khaùc ñi vôùi Charles khai raèng coâ ñaõ bò haén haén ñaùnh ñaäp raát taøn nhaãn. Haén ñaõ coøng tay coâ vaø ñaùnh coâ baèng moät sôïi daây ñieän trong suoát nöûa tieáng ñoàng hoà.

Caûnh saùt cuõng tìm thaáy nhieàu hoùa ñôn mua xaêng soá löôïng lôùn cuûa Charles chöùng toû haén ñi laïi raát nhieàu. Nhöng hoï laïi bò moät soá thaát baïi baát ngôø.

Chieác aùo möa maøu vaøng maø Shirley maëc khi bò maát tích ñaõ bò voâ yù vöùt boû (maëc duø boài thaåm ñoaøn ñaõ nhìn thaáy noù); Upshaw thay ñoåi lôøi khai; nhöõng ngöôøi haøng xoùm cuûa Charles khaúng ñònh Charles khoâng heà laùi moät chieác xe naøo trong thôøi gian xaûy ra vuï gieát ngöôøi naøy vaø Flaca laïi quyeát ñònh uûng hoä Charles. Traùi ngöôïc vôùi

88

nhöõng lôøi khai ban ñaàu, giôø ñaây, Flaca quaû quyeát raèng Charles khoâng bao giôø laøm haïi coâ ta vaø caûnh saùt ñaõ eùp buoäc coâ ta phaûi noùi keû taán coâng mình chính laø Charles.

Tuy nhieân, yeáu toá quan troïng nhaát cuûa vuï aùn laïi naèm ôû keát quaû phaùp y. Ñoù laø 8 sôïi toùc tìm thaáy töø chieác maùy huùt buïi truøng hôïp vôùi toùc cuûa Charles, 6 sôïi toùc cuûa William tìm thaáy treân chieác chaên maøu xanh vöùt ôû caùnh ñoàng Oak Cliff cuøng vôùi chieác aùo möa maøu vaøng, 3 sôïi loâng boä phaän sinh duïc tìm thaáy treân taám chaên naøy laø cuûa Charles, toùc cuûa Charles cuõng ñöôïc tìm thaáy gaàn moät veát thöông treân maët cuûa Shirley Shirley. Ngoaøi ra, coøn coù theâm 1 sôïi loâng cuûa con soùc ñöôïc tìm thaáy trong maùy huùt buïi vaø treân chieác chaên ñöôïc tìm thaáy ôû caùnh ñoàng.

Coù raát nhieàu ngöôøi tham döï phieân xeùt xöû trong ñoù coù Dixie, vôï cuûa Charles. Glenda Dunham, moät ngöôøi baùn baùo khai raèng Charles luoân ñeán mua baùo raát ñuùng giôø, vì vaäy, haén khoâng theå naøo coù ñuû thôøi gian ñeå ñi ñoùn, gieát cheát vaø moùc maét moät coâ gaùi maïi daâm. Luaät sö baøo chöõa cuûa Charles, Brad Lollar laäp luaän raèng

chính SpeeDee, keû vöøa rôøi khoûi thaønh phoá naøy môùi chính laø thuû phaïm cuûa caùc vuï gieát ngöôøi treân. Moät hoäp ñöïng ñaïn 44 ly ñöôïc tìm thaáy ñaèng sau nhaø cuûa SpeeDee, truøng hôïp vôùi loaïi ñaïn ñaõ gieát cheát hai trong soá caùc naïn nhaân.

Tuy nhieân, caùc nhaân chöùng laø gaùi maïi daâm laïi khaúng ñònh, hoï khoâng heà bieát SpeeDee vaø cuõng khoâng nhìn thaáy Charles thaân thieát vôùi SpeeDee Sau moät ngaøy nghò aùn, ngaøy 8/12/1991, boài thaåm ñoaøn ñaõ ñöa ra phaùn quyeát: Charles phaïm toäi gieát cheát Shirley Shirley.

Haén bò keát aùn 5 naêm tuø vaø luaät sö baøo chöõa cho Charles tuyeân boá seõ khaùng aùn. OÂng Lollar moät möïc khaúng

ñònh thaân chuû cuûa mình hoaøn toaøn voâ toäi. Charles bò ñöa ñeán nhaø tuø Clements ôû Amarillo. Luaät sö cuûa Charles ñaõ khaùng aùn nhöng laïi thieáu chöùng cöù ñeå chöùng minh thaân chuû mình khoâng lieân quan gì ñeán caùi cheát cuûa Shirley Shirley.OÂng ta cho raèng toaø aùn ñaõ phaïm sai laàm vì khoâng thöïc hieän moät phieân xöû rieâng bieät veà hình phaït.

Naêm 1994, toøa Phuùc thaåm Texas ñaõ baùc boû nhöõng quan ñieåm treân cuûa luaät söï Lollar. Bôûi vì, thöïc teá, baûn aùn ñöôïc chaùnh aùn toaø aùn ñöa ra sau khi luaät sö baøo chöõa cuûa Charles ñaõ ñoàng yù khoâng coù lyù do gì ñeå phaûn ñoái. Toøa Phuùc Thaåm quyeát ñònh y aùn ñoái vôùi Charles.

Tröôùc ñoù, naêm 1993, oâng Hollandsworth ñaõ vaøo thaêm Charles trong tuø ñeå vieát moät baøi baùo ñaêng treân tôø Texas Monthly. Charles cam ñoan vôùi oâng Hollandsworth raèng: Toâi seõ khoâng noùi vôùi oâng baát cöù ñieàu gì khoâng laø söï thaät”. Nhöng, quaù khöù troäm caép vaø löøa gaït ñaõ cho thaáy, haén khoâng phaûi laø keû trung thöïc trong lôøi noùi.

Moät nhoùm phuï nöõ trong ngaønh taâm lyù hoïc taïi tröôøng Ñaïi hoïc Radford ôû Virginia ñaõ phaùt haønh moät cuoán tieåu söû chi tieát veà Charles treân internet trong ñoù phaân tích caùc chöùng côù buoäc toäi gieát ngöôøi ñoái vôùi Charles. Hoï keát luaän raèng sau khi ñoïc cuoán saùch vieát veà Charles cuûa Matthews vaø Wicker cuøng vôùi moät soá baøi baùo khaùc, “chuùng toâi caûm thaáy Charles coù theå ñaõ bò keát toäi oan trong vuï gieát cheát Shirley Shirley vaø keû gieát cheát coâ ta cuõng coù theå ñaõ gieát hai ngöôøi khaùc.....

Nhöõng ngöôøi baïn cuûa Charles cuõng ñoàng yù vôùi quan ñieåm treân. Nhieàu ngöôøi quen bieát Charles trong nhieàu naêm (nhöng hoaøn toaøn khoâng bieát veà hoà sô toäi phaïm hoaëc söï quan heä vôùi gaùi maïi daâm cuûa haén) vaãn nghó SpeeDee laø keû gieát ngöôøi thaät söï vaø cho raèng phieân xeùt xöû ñaõ dieãn ra khoâng coâng baèng. Tuy nhieân, cho ñeán nay, Charles vaãn ñang ñònh cö taïi nhaø tuø Clements Unit ôû Amarillo.

Vaø haén khoâng coøn quan heä thö töø vôùi Dixie nöõa.

OÂng choàng sau khi ñoïc xong baøi baùo “Vuï aùn maïng taïi nhaø haøng coù moät nöõ nhaân vieân bò gieát cheát”, ngaãm nghó vaø noùi vôùi vôï: - Em yeâu, meï em caû ngaøy cöù quanh quaån ôû nhaø nhö vaäy, khoâng chaùn sao! Coù leõ neân kieám cho meï moät coâng vieäc naøo ñoù ...

- Meï em thì coù theå laøm ñöôïc gì baây giôø chöù?

- AØ , thì chaúng haïn nhö... nhaân vieân phuïc vuï taïi nhaø haøng.

Tröôøng thieân phoùng söï tieåu thuyeát xaõ hoäi ñen

Taùc giaû: Yeân Ba Giang Vuõ Toùm taét caùc kyø tröôùc: Laø moät doanh nhaân thaønh ñaït trong giôùi kinh doanh veà nhaø haøng, khaùch saïn, vuõ tröôøng, bar röôïu, phoøng haùt karaoke... Coù quen bieát giao thieäp roäng vôùi raõi vôùi nhieàu caáp chöùc saéc chính quyeàn. Beân caïnh ñoù Naêm Cam coøn laø moät nhaân vaät ñöôïc xöng tuïng laø “truøm cuûa moïi oâng truøm” trong theá giôùi quyeàn löïc xaõ hoäi ñen Vieät Nam. Laø ngöôøi coù khaû naêng khoáng cheá ñöôïc caùch caùnh giang hoà baêng ñaûng treân toaøn coõi nam baéc, ñaøo taïo ra nhöõng saùt thuû chuyeân nghieäp gieát ngöôøi theo ñôn ñaët haøng, vaø laø moät “sieâu ñaïi ca” ñieàu haønh moät maïng löôùi baêng ñaûng qua caùc hoaït ñoäng soøng baøi laäu, baûo keâ, cung öùng röôïu ngoaïi nhaäp laäu vaøo Vieät Nam...

Töø moät caäu beù baùn xaø boâng daïo ôû chôï Saøi Goøn, laøm theá naøo Naêm Cam trôû thaønh truøm cuûa moïi oâng truøm? Naêm Cam coù quan heä gì vôùi nhaân vaät du ñaûng huyeàn thoaïi Ñaïi Cathay cuûa thaäp nieân 50-60? Môøi baïn ñoïc theo doõi caâu chuyeän traøn ñaày haáp daãn li kyø ñöôïc töôøng thuaät thaät ñaày ñuû trong soá baùo naøy...

ooOoo Chöông 9

Tröôùc khi hai soøng baøi chính thöùc laø Kim Chung vaø Ñaïi Theá Giôùi daønh cho giôùi haøo phuù quyù toäc bò chính thöùc ñoùng cöûa vaøo ñaàu naêm 55, beân caïnh ñoù Saøi Goøn luùc baây giôø coøn laø nôi hoäi tuï cuûa nhieàu soøng baøi “laäu” trong heûm hoùc ñeå phuïc vuï cho giôùi bình daân lao ñoäng coù maùu meâ ñen ñoû, vaø caùc tay kyø beûo söøng soû nhaát cuûa Saøi Goøn cuõng ra ñôøi trong luùc naøy. Nhöõng teân tuoåi cuûa caùc “luï xaây” (chuû soøng) nhö Taùm Phaùnh, Naêm Thoâng Lôïi, Ba Hoùa, Baûy Ñoå, Baûy Nhaát, Thaønh Ñoâ La, Baûy Sy... luùc baáy giôø ñaõ ñöôïc giang hoà neå troïng phong vaøo haøng tröôûng laõo. Naêm Cam luùc naøy chæ laø moät caäu beù thieáu nieân 15 tuoåi, em ruoät cuûa baø Tröông Thò Xaåm, vôï cuûa Baåy Sy moät teân tuoåi khaù vang danh cuøng Möôøi Coân

Loân cuûa soøng baøi trong heûm 148 Toân Ñaûn.

Cho tôùi taän sau naøy caùc ñòa ñanh Toân Ñaûn, Caàu Muoái, Caàu OÂng Laõnh, Coáng Baø Xeáp v.v... cuõng vaãn laø nhöõng ñòa danh huøng cöù cuûa nhöõng tay chôi haøng cöï phaùch nhaát cuûa Saøi Goøn. Noåi baäc nhaát vaãn laø xoùm nhaø laù Toân Ñaûn thuoäc quaän 4 Khaùnh Hoäi, cuõng deã hieåu laø vì nhö Haûi Phoøng laø moät caûng lôùn cuûa phía Baéc, Saøi Goøn coøn laø moät ñaøn chò beán caûng phöông Nam, maø vuøng beán caûng naøo treân theá giôùi bao giôø cuõng laø nôi quy tuï nhieàu tay chôi töù xöù tìm veà laäp nghieäp xöng vöông.

Theo hai doøng Kinh Taøu Huû vaø Kinh Ñoâi töø Quaän 8 hoäi tuï veà Caàu Chöõ Y roài teû ra hai nhaùnh laø Raïch Beán Ngheù luoàn vaøo giöõa hai beân bôø cuûa hai beán Beán Chöong Döông vaø Beán Vaân Ñoàn, cuøng nhaùnh coøn laïi laø Kinh Teû oâm laáy troïn cuø lao Khaùnh Hoäi vaøo giöõa vaø cuøng ñoå ra soâng Saøi Goøn ñeå taïo thaønh moät beán caûng nöùc tieáng cuûa moïi thôøi. Töø caûng naøy laïi coù hai gioøng ñi laø soâng Loøng Taûo vaø soâng Soaøi Raïp teû nhaùnh ñoå ra bieån khôi keát noái Saøi Goøn vôùi naêm chaâu. Ñöôøng Toân Ñaûn nhö moät ñöôøng caét cheû ñoâi quaän tö ra laøm hai maûnh. Xieân xeùo töø Toân Thaát Thuyeát doïc Kinh Teû ra ñeán Nguyeãn Taát Thaønh con ñöôøng coát loûi cuûa beán caûng keùo daøi töø caàu Khaùnh Hoäi cho ñeán caàu Taân Thuaän. Cö daân trong khu caûng xöa nay ña soá laø lao ñoäng bình daân soáng baùm vaøo ñuû moïi ngaønh ngheà do beán caûng cung öùng, thöôøng laø khuaân vaùc, hoaëc laø giang hoà, du ñaûng, troäm caép taøu haøng caùc nöôùc ñang quaù caûnh ôû beán caûng, vaø saân baõi kho haøng roäng raõi yeân vaéng rieâng tö cuûa caùc beán caûng laø nhöõng baõi chieán tröôøng thích hôïp nhaát ñeå laøm nôi thanh toaùn ñaãm maùu giöõa caùc theá löïc muoán daønh quyeàn huøng cöù theágiôùi ngaàm.

Con ñöôøng Toân Ñaûn (naêm 1962) noåi tieáng ñeán noåi ngöôøi thöôøng ôû nhöõng vuøng khaùc khi coù chuyeän caàn ngang qua con ñöôøng naøy khoâng khoûi ñöùng tim, nhieàu coâ gaùi coù vieäc caàn phaûi ngang qua ñaây vaøo ñeâm sôï ñeán xanh maët buïm quaàn maø chaïy cho nhanh nhö bò ma ñuoåi.

Khoâng sôï laøm sao ñöôïc vì treân con ñöôøng naøy luùc naøo cuõng quy tuï haøng chuïc tay “ñaàu traâu maët ngöïa” cheùm ngöôøinhö cheùm chuoái, luoân traán thuû trong hai con heûm 122 vaø 148.

Heûm 122 do tay chôi Loùt laøm ñaïi ca. Loùt coù taøi bôi loäi gioûi nhö raùi caù vaø ñu daây khoâng thua gì ngöôøi röøng Tazan neân ñaõ choïn cho mình moät ngheà nghieäp maø ngöôøi ñöông thôøi ít ai laøm noåi. Ñoù laø chuyeân ngheà nhaûy taøu nöôùc ngoaøi bung haøng xuoáng soâng cho ñoàng boïn, bò phaùt hieän thì phoùng uøm xuoáng gioøng nöôùc roài maát taêm luoân.

Lôïi duïng nhöõng ñeâm ñen chìm trong côn möa taàm taû cuûa Saøi Goøn muøa nöôùc. Loùt cuøng vaøi tay trôï thuû cheøo nhöõng chieác ghe nhoû caäp vaùch taøu haøng. Duïng cuï cuûa Loùt chæ laø moät ñoaïn daây thöøng buoäc vaøo chieác neo nhoû ñöôïc boïc vaûi thaät daày ñeå cho khoâng vang tieáng ñoäng. Loùt quaêng daây moùc muõi neo vaøo be taøu nöôùc ngoaøi, nhanh nheïn ñu leân nhö moät tay xieác roài tuoàng haøng xuoáng cho ñaøn em ôû nhöõng chieác ghe beân döôùi. Cöù theá maø chôû vaøo bôø goïn ô. Thaønh tích cuûa Loùt ñöôïc ñöôïc ñaùm laâu la döôùi tröôùng phong cho bieät danh “Loùt Ñu Daây” nghóa laø ñu leân khui nhöõng thuøng haøng treân caùc con taøu vieãn döông quoác teá ñangvaøo ra beán Saøi Goøn.

Khi ñaõ laø ñaïi ca thì Loùt boû ngheà ñu daây cöïc nhoïc ñeå nuoâi moät soá ñaøn em döôùi tröôùng, vaø muoán ngoài maùt aên baùt vaøng. Loùt cuõng vôùi tham voïng môû roäng ñòa baøn traán loät ôû khu beán caûng, vaø ñoái töôïng Loùt nhaém ñeán ñeå thu toùm ñaàu tieân heát laø soøng baøi cuûa Baûy Sy, moät haøng xoùm cuûa mình ôû heûm 148 cuõng treân con ñöôøng Toân Ñaûn naøy.

Soøng Baûy Sy do anh reå cuûa Naêm Cam hôïp taùc vôùi Möôøi Coân Loân laøm baûo keâ coi veà an ninh. Naêm Cam luùc baáy giôø chæ laø moät thaèng nhoùc ñeo caùi thuøng ñi baùn daïo xaø boâng caây döøa ôû chôï Saøi Goøn, coøn Möôøi Coân Loân

89

laø moät tay chôi ñaõ noåi danh töø hoài Naêm Cam coøn côûi truoàng taém soâng raïch Teû. Noäi caùi bieät danh Coân Loân, (nghóa laø Coân Sôn), nôi chöùa tuø thöù döõ, khoâng bieát anh Möôøi coù töøng ôû tuø Coân ñaûo hay khoâng, hay chæ laø nhaùy hieäu theo nuùi Coân Loân trong tieåu thuyeát voõ hieäp cuûa Kim Dung, nhöng duø sao ñi nöõa hai chöõ naøy gaén lieàn vôùi teân anh Möôøi cuõng ñuû ñeå ngöôøi nghe phaûi neå vì.

Khi ñaïi ca Loùt Ñu Daây nghe tieáng ñoàn heûm 148 coùù ”coïp döõ” laø Möôøi Coân Loân traán thuû beøn keùo ñaøn em qua thöû söùc. Ñöôïc tin “anh Möôøi” luûi maát, baùo haïi caäu beù Naêm Cam luùc ñoù môùi 15 tuoåi, chæ laø moät tay vaët vaõnh trong soøng cuûa anh reå Baûy Sy, ñang ñeo thuøng xaø boâng loø doø ra ñaàu heûm ñònh qua Saøi Goøn baùn daïo thì Loùt ñaïi ca duøng caây ba vuoâng maø vuït tôùi taáp vaøo ñaàu vaøo coå ñeán toái taêm maët maøy.

Naêm Cam bò röôït ñeán quaêng thuøng maø chaïy ra taän bôø kinh Teû, may nhôø bieát bôi loäi neân caäu chaøng lao ñaàu xuoáng kinh, laën moät hôi ra giöõa doøng thoaùt naïn.

Neáu nhö soá maïng con ngöôøi ta coù nhöõng khuùc quanh, ñeå taïo thaønh ngaõ reõ cho töông lai thì söï kieän hoâm ñoù, bò caùi teân Loùt Ñu Daây maéc dòch naøy neän cho moät traän nhöø töû ñaõ taïo moät aán töôïng vaø thay ñoåi cho cuoäc ñôøi cuûa caäu beù Naêm Cam ñeå töø ñoù böôùc leân ngoâi vò “sieâu ñaïi ca” sau naøy.

Chæ quaát ñöôïc cho Naêm Cam vaøi gaäy roài röôït cho thaèng nhoû nhaûy uûm xuoáng soâng chöù vaãn chöa tìm ñöôïc Möôøi Coân Loân. Maáy hoâm sau Loùt trôû laïi, laàn naøy khoâng chôø ôû ñaàu heûm nöõa maø vaøo taän hang oå cuûa Baåy Sy ñeå tìm cho ñöôïc “anh Möôøi” ñeå xem Möôøi coù thaät laø moät con coïp cuûa heûm 148 naøy, hay chæ laø coïp giaáy, vaø nhaát laø Loùt muoán quyeàn baûo keâ cuûa caùi soøng baøi cuûa Baûy Sy phaûi thuoäc veà mình.

Loùt cuøng ngöôøi anh ruoät, hai anh em hai dao baàu ngang nhieân vaøo soøng ñuïng ai cheùm ñoù. Caû Noâ Cao Gioø, Baåy Sy cuõng ñaønh thuùc thuû vôi ñöôøng dao hung haõn cuûa Loùt Ñu Daây. Möôøi Coân Loân vaãn “tình côø” coù chuyeän ñi vaéng, khoâng coù maët trong heûm.

Noâ Cao Gioø, nhôø coù caëp gioø cao neân nhanh chaân chaïy ñöôïc sau khi laõnh maáy dao vaøo löng goïi laø caûnh caùo.

Rieâng Baûy Sy bò Loùt caëp coå trong luùc ngöôøi anh ruoät cuûa Loùt ñang quô dao cheùm tôùi, chæ ñònh doïa cho Baûy Sy sôï maø thuaàn phuïc thoâi. Nhöng caû hai khoâng ngôø khi thaáy anh cuûa Loùt muùa ñaïi ñao vuø vuø nhö maáy tay Sôn Ñoâng maõi voõ, hoaûng hoàn caäu beù Naêm Cam chæ kòp chuïp laáy con dao laïn caù cuûa chò mình ñang ñeå gaàn ñoù, ñöa thaúng moät ñöôøng ngoït lòm vaøo naùch ñaïi ca Loùt, ngöôøi ñaõ töøng dí mình ñeán cuøng ñöôøng phaûi nhaûy xuoáng kinh maáy hoâm tröôùc. Löôõi dao xuyeân thaáu qua loàng

90

ngöïc Loùt, tay ñaïi ca naøy buoâng Baûy Sy ra ngaõ quî xuoáng mieäng traøo maùu ñi moät hôi khoâng kòp troái. Phaàn Baûy Sy cuõng chöa heát khieáp vía, sôï ñöôøng dao cuûa ngöôøi anh teân Loùt coøn cheùm xuoáng nöõa neân voäi giaät laáy con dao laïn treân tay Naêm Cam nhaèm thaèng anh cuûa teân Loùt maø ñaâm nhaøu theâm caû chuïc nhaùt nöõa vaøo buïng laøm teân naøy bò ñöùt ruoät ra laøm maáy khuùc. Vaäy maø khoâng hieåu sao noù vaãn soáng ñöôïc ôû beänh vieän.

Khi ra toøa, vì thöông chò mình, sôï raèng neáu Baûy Sy lieân luïy thì gia ñình chò seõ laâm caûnh bi ñaùt hôn. Luùc ñoù caû gia ñình coøn trong caûnh haøn vi. Duø mang tieáng laø “luï xaây” nhöng Baûy Sy cuõng chæ laø moät soøng coø con kieám baïc caéc töø baø con bình daân lao ñoäng trong xoùm thoâi. Vì vaäy neân naêm Cam

Ñaïi Cathay, hay Traàn Ñaïi, laø moät nhaân vaät huyeàn thoaïi cuûa giang hoà ôû thaäp nieân 50-60

nhaän luoân möôøi maáy nhaùt ñaâm ngöôøi anh cuõng do chính mình ra tay ñeå cho Baûy Sy ñöôïc voâ toäi. Vì coøn trong tuoåi vò thaønh nieân, neân toäi “ngoä saùt” do töï veä chính ñaùng lôõ tay gaây aùn maïng cuûa Naêm Cam, chæ bò ba naêm tuø vaø ñeán naêm 1963, nhôø cuoäc chính bieán laät ñoå cheá ñoä Ñeä Nhaát Coäng Hoøa cuûa toång thoáng Ngoâ Ñình Dieäm, qua naêm sau 1964, Naêm Cam ñöôïc chính quyeàn môùi cuûa “hoäi ñoàng töôùng laõnh” aân xaù moät soá tuø neân ñöôïc töï do.

Khi caäu beù Nam Cam ñang ôû tuø thì ngoaøi ñôøi coù moät söï kieän lôùn cho caùc soøng baøi töø lôùn nhoû cho ñeán coø con trong ñoù co soøng cuûa Baûy Sy ôû ñòa phaän Saøi Goøn, nhaát laø vuøng caûng Quaän Tö, Khaùnh Hoäi nhöõnggì thuoäc veà “taøi saûn: cuûa du ñaûng nhö soøng baøi, ñoäng huùt, oå maõi daâm, huyeän ñeà v.v... ñeàu “ñöôïc” Ñaïi Cathay “môøi” vaøo “lieân doanh” trong heä thoáng “laøm aên” cuûa Ñaïi Cathay. Giang hoà ñöôïc yeân bình soùng laëng trong moät giai ñoaïn thôøi gian cho ñeán khi Traàn Ñaïi, Ñaïi Cathay ñöôïc chính quyeàn ñöa ñi

an trí taïi Phuù Quoác (vaø maát tích luoân cho ñeán hoâm nay).

ooOoo

Ñaïi Cathay, hay Traàn Ñaïi, laø moät nhaân vaät huyeàn thoaïi cuûa giang hoà ôû thaäp nieân 50-60. Khoâng nhö Naêm Cam sau naøy, Traàn Ñaïi khoâng lieân keát mua chuoäc caùc chöùc saéc chính quyeàn thôøi baáy giôø. Töø choái luoân boång loäc cuûa hai oâng töôùng Nguyeãn Cao Kyø (khoâng quaân) vaø Nguyeãn Ngoïc Loan (caûnh saùt) ñeà nghò. Ñaõ vaäy Traàn Ñaïi coøn thoïc gaäy luoân vaøo oå kieán löûa cuûa Möôøi Höông tröôûng löôùi “ñaëc coâng thaønh” cuûa phía “beân kia” laøm thieät haïi khoâng nhoû nhieàu cô sôû bí maät maø Möôøi Höông ñaõ toán nhieàu coâng söùc gaày döïng...

Haàu nhö chæ duy nhaát döôùi thôøi ñaïi ca Traàn Ñaïi, du ñaûng Saøi Goøn môùi coù ñöôïc caûnh “thieân haï thaùi bình” giöõa caùc baêng nhoùm. Giang hoà huøng cöù caùc nôi ñeàu bò Ñaïi thu gom veà moät moái.

Töø Cuûa Gia Ñònh, cho ñeán Huyønh Tyø, Ngoâ Vaên Caùi, Theá Aristo... Caùc cô sôû soøng baøi, ñoäng huùt, maõi daâm phi phaùp ñeàu quy thuaän veà naèm trong söï baûo keâ cuûa Ñai Cathay, vaø luoân caû caùc coâng ty kinh doanh hôïp phaùp, nhöõng oâng “vua” trong thöông tröôøng luùc baáy giôø nhö vua thuoác baéc, vua thuoác taây, vua keõm gai, vua meã coác, luùa gaïo mieàn taây v.v... cuõng tìm ñeán Ñaïi Cathay xin Ñaïi nhaän cho söï “quen bieát” baèng caùch môøi Ñaïi ñöùng vaøo phaàn huøn hôïp taùc kinh doanh doanh vaø haøng thaùng ñöôïc chia coå phaàn...

Nghóa laø moät söï baûo keâ hôïp phaùp ñöôïc Traàn Ñaïi khai sinh ra luùc baáy giôø. Caùch naøy ñaõ ñöôïc Naêm Cam hoïc töø saùch cuûa Traàn Ñaïi vaø trieät ñeå aùp duïng luùc sau naøy.

Coù theå noùi beân caïnh nhöõng thaønh tích veà ñaâm cheùm dao buùa giang hoâ Traàn Ñaïi laø moät du ñaûng duy nhaát coù bieät taøi veà toå chöùc vaø laõnh ñaïo nhaát laø laõnh ñaïo caû moät theá giôùi ngaàm cuûa Saøi Goøn soáng trong hoøa thuaän.

Thöôû nhoû, Traàn Ñaïi soáng vôùi cha meï ôû ñöôøng Ñoã Thaønh Nhaân, Khaùnh Hoäi (nay la Ñoaøn Vaên Bô Quaän 4).

Nhaø ngheøo, meï laøm ngheà cheû cuûi thueâ cho moät vöïa cuûi naèm beân kia Caàu Moáng, caïnh chôï cuõ, Quaän Nhaát. Luùc naøy Ñaïi thöôøng sang chôi vôi ñaùm treû con buïi ñôøi caïnh vöïa cuûi. Hieàn laønh, ít noùi, duø khuoân maët raát ngaàu, tính phoùng khoaùng, laïi raát “lì ñoøn” moãi khi ñaäp nhau, ñaõ giuùp Ñaïi nhanh choùng ñöôïc ñaùm treû ñoàng caûnh meán moä. Môùi 10 tuoåi, caäu beù Traàn Ñaïi ñaõ thöôøng xuyeân luoàn laùch vaøo caùc chôï, saïp haøng xung quanh, laên döa, ñaù chuoái veà chia cho chuùng baïn.

Sau 1945 cha cuûa Ñaïi tham gia khaùng chieán choáng Phaùp vaø bò baét vaøo cuoái naêm 1946, bò ñaøy ra Coân Ñaûo vaø ít laâu sau thì cheát ngoaøi ñaûo.

Cha maát, meï laáy choàng khaùc. Boá

döôïng laø 1 tay maùu me côø baïc, laïi nghieän thuoác phieän maø chaúng baáu víu gì ñöôïc ôû ngöôøi vôï taùi giaù laøm ngheà cheû cuûi. Caùu baún vì sinh keá, oâng döôïng thöôøng noïc ñöùa con rieâng cuûa vôï ra haønh haï cho vaû côn ghieàn.

Khoâng chòu noåi, Ñaïi boû hoïc boû nhaø sang vöôøn hoa Caàu Moáng ñaùnh giaøy, baùn baùo töï nuoâi thaân. Ra “giang hoà” luùc môùi 10 tuoåi, khu vöïc laøm aên cuûa Ñaïi laø xung quanh ngaõ tö Coâng Lyù cuõ (baây giôø laø Nam Kyø Khôûi Nghóa) vaø Nguyeãn Coâng Tröù. Taïi ñoù coù moät raïp chieáu boùng teân laø Cathay. Khoâng ngaøy naøo tröôùc cöûa raïp haùt khoâng xaûy ra nhöõng vuï ñaùnh loän giaønh khaùch giöõa ñaùm treû buïi ñôøi. Lì lôïm vaø lieàu lónh, Ñaïi cöù laên xaû vaøo ñoái thuû lieân tuïc taán coâng, duø keû ñoù coù cao hôn nöûa caùi ñaàu cuõng maëc. Traêm laàn nhö moät, Ñaïi luoân laø keû chieán thaéng, duø tay chaân maët muõi ñaày veát raùch baàm.

Nghieãm nhieân, Ñaïi trôû thaønh thuû lónh cuûa ñaùm nhoùc tì ñöôøng phoá trong khu vöïc. Cuõng nghieãm nhieân, Ñaïi ñöôïc ñaùm “giang hoà nhí” raùp theâm bieät danh vaøo sau teân cuùng côm, ra giang hoà maø khoâng co bieät danh sao trôû thaønh haûo hôùn ñöôïc. Vaäy laø Traàn Ñaïi coù teân giang hoà laø Ñaïi Cathay, thaèng Ñaïi ôû raïp haùt Cathay, moät “ñaïi ca” cuûa con ñöôøng Nguyeãn Coâng Tröù. Luùc ñoù Ñaïi môùi troøn 14 tuoåi.

Trôû thaønh “anh chò”, Ñaïi laäp töùc aùp duïng khaû naêng chæ huy cuûa mình leân ñaùm nhoùc ñaùnh giaøy döôùi tröôùng. Ñaïi ñaët haøng cho chuù Baåy thôï moäc ñoùng theâm nhieàu thuøng ñaùnh giaøy theo moät kieåu rieâng, ñeå hai tay ñaùnh giaøy khi ñuïng maët nhau laø seõ nhaän ñöôïc ngöôøi trong cuøng baêng nhoùm (nhö kieåu logo thöông hieäu ngaøy nay) . Taát caû “ñaøn em” ñöôïc Ñaïi giao thuøng giaøy cho ñi laøm haøng ngaøy phaûi mang tieàn veà noäp. Moãi buoåi saùng, haøng chuïc thieáu nieân Ba Binh, Ba Töôùng, Ba Gaø (hoãn danh ñeå goïi ñaùm treû du ñaõng chöa coù teân tuoåi. Ba Binh laø quaân sö, Ba Töôùng laø nhöõng thaèng tröïc tieáp ñi ñaùnh nhau coøn Ba Gaø laø nhöõng teân thuyeát khaùch) caû trai laãn gaùi tuï taäp quanh Ñaïi Cathay nhaän coâng vieäc vaø ñòa baøn do ñaïi ca caét cöû, sau ñoù tuùa ñi, chieàu laïi ñem tieàn veà cho ñaøn anh. Ñaïi Cathay chia ñeàu heát tieàn cho ñaøn em, chæ giöõ laïi cho mình 1 khoaûn nhoû, ñuû caø pheâ, thuoác laù cho ngaøy keá tieáp.

Nhöõng ñaøn em khoâng may bò eá baùo, bò möa öôùt thuoác, keïo phaûi ñeàn tieàn, Ñaïi Cathay cuõng khoâng chöûi bôùi, ñaùnh ñaäp nhö nhöõng teân “chaên chíp” tham lam khaùc maø coøn laáy cuûa ñöùa “truùng maùnh” sang qua cho ñöùa “beå maùnh” hay “eá ñoä”. Vì vaäy, ñaøn em raát khoaùi vaø chòu nghe lôøi “anh Ñaïi”. Tình traïng ñaùnh loän, tranh giaønh “laõnh ñòa” ñaùnh giaøy baùn baùo... trong khu vöïc cuûa Ñaïi Cathay ñöôïc deïp yeân.

Naèm ngay caïnh khu vöïc cuûa Ñaïi

Cathay laø boùt caûnh saùt quaän Nhì, thöôøng ñöôïc goïi laø boùt Daân Sinh, khu noåi tieáng döõ daèn. Raát nhieàu laàn, sau khi daãn ñaøn em ñi chinh phaït caùc khu vöïc khaùc hoaëc ñaùnh daèn maët ngöôøi cuûa caùc baêng nhoùm ñeán giaønh laõnh ñòa, Ñaïi Cathay ñaõ bò caùc coâng coø boùt quaän Nhì xaùch tai loâi veà boùt. Haêm doïa, taùt tai, ñaù ñít ñuû kieåu, thaèng nhoùc vaãn trô trô khoâng chòu khai teân tuoåi nhöõng ñaøn em tham gia aåu ñaû. Maáy tay phuù lít laïi ñaønh thaû Ñaïi veà. Heát thuoác, caùc oâng coø naûy ra ñoøn ñoäc ñeå trò Ñaïi Cathay. Hoï baét ñaùm nhoùc ñaøn em cuûa Ñaïi ñöùng haøng ngang xem

Trôû thaønh “anh chò”, Ñaïi laäp töùc aùp duïng khaû naêng laõnh ñaïo vaø quaûn lyù cuûa mình leân ñaùm nhoùc ñaùnh giaøy

Ñaïi bieåu dieãn haùt xieäc. Ñeø cho Ñaïi naèm giöõa saøn nhaø, hai oâng coø hai beân caïy moàm, thaû vaøo moät con giaùn soáng. Con vaät laäp töùc chaïy caùi roät chui toït vaøo coå hoïng Ñaïi lao thaúng xuoáng daï daøy maø noù töôûng laø moät ñöôøng oáng coáng nhoû daãn veà nhaø noù.

Ngöùa ngaùy, kinh tôûm vaø nhoät khoâng chòu ñöôïc, Ñaïi Cathay oùi ra maät xanh, maät vaøng. Ñaùm Ba Binh, Ba Töôùng xung quanh leø maét, coù ñöùa heùt leân ngaát xæu vaø ñaùi æa luoân ra quaàn. Ñaïi Cathay, sau moät hoài noân thoác noân thaùo, baét ñaàu traán tónh, laïi tieáp tuïc caâm nhö heán, tuyeät ñoái khoâng khai.

Khoâng coøn caùch naøo khaùc, caùc thaày caûnh saùt ñaønh toáng Ñaïi Cathay vaøo traïi teá baàn hoaëc Traïi giaùo hoùa thieáu nhi phaïm phaùp ôû Thuû Ñöùc. ÔÛ Saøi Goøn luùc tröôùc, coù boán nôi ñöôïc coi laø “loø ñaøo taïo du ñaõng”. Nôi thöù nhaát laø Traïi nuoâi daïy treû moà coâi cô nhôõ naèm treân ñöôøng Traàn Quoác Toaûn cuõ baây giôø laø 3 thaùng 2 nôi gaàn nhaø haùt Hoøa Bình hieän nay. Nôi thöù hai, Laøng coâ nhi Thuû Ñöùc, ñieàu kieän soáng khaù hôn nhöng vaãn raát loûng leûo, tha hoà cho ñaùm tieåu yeâu phaù phaùch. Ñoái vôùi nhöõng teân nhoùc baát trò nhaát thì hai traïi treân ñeàu khoâng chöùa noåi thöôøng bò caûnh saùt luøa vaøo Traïi giaùo huaán Thuû Ñöùc. Thöïc chaát, ñaây chæ laø nôi nuoâi baùo coâ ñaùm du ñaûng nhí,

chôø chuùng ñuû tuoåi laø ñaåy vaøo trung taâm huaán luyeän Quang Trung cho ra quaân ñoäi. Nôi thöù tö, Traïi Teá Baàn naèm beân kia caàu Trình Minh Theá (nay laø caàu Taân Thuaän), laø moät Traïm trung chuyeån giam giöõ nhöõng teân löu manh saép heát tuoåi vò thaønh nieân. Sau nöûa thaùng bò giam, neáu coù ngöôøi nhaø baûo laõnh, ñoùng phaït, teân tieåu yeâu seõ ñöôïc cho ra. Neáu khoâng chuùng seõ bò phaân loaïi laø thaønh phaàn voâ gia cö vaø giöõ laïi, chôø ñuû tuoåi laø toáng vaøo quaân ñoäi.

Vôùi caùch giöõ ngöôøi theo kieåu tuø khoâng ra tuø, hoïc khoâng ra hoïc ñaùm du ñaõng nhoùc khi vaøo traïi teá baàn chöa aám choã ñaõ tìm caùch troán. Loït ra khoûi voøng raøo caùc traïi, ñaùm nhoùc laïi laàn veà vôùi caùc baêng nhoùm du ñaõng, buïi ñôøi treân ñöôøng phoá.

Haàu heát ñaùm giang hoà Saøi Goøn noåi tieáng sau naøy ñeàu ñaõ töøng qua ñuû caùc traïi noùi treân. Thuoäc hang vaøo ra nhö côm böõa, Ñaïi Cathay ñöôïc lieät vaøo loaïi “tuø con raï”, ñeå phaân bieät vôùi ñaùm “tuø con so” môùi nhaäp traïi laàn ñaàu. ÔÛ caùc traïi, Ñaïi Cathay ñaõ laøm quen vôùi nhöõng Cuûa Gia Ñònh, Laâm Ñaøo Giaø, Haéc Quaûy Quaûy, Hoøa AÙo Thun, Troïng Muø v.v... vaø nhöõng tay söøng soû naøy ñaõ trôû thaønh caùc chieán höõu ñaéc löïc sau naøy treân choán giang hoà cuûa Ñaïi Moãi laàn vaøo traïi roài troán ra, Ñaïi Cathay caøng lieàu lónh hôn, kinh nghieäm hôn, caøng daán thaân lao ñaàu vaøo nhöõng traän thö huøng - voán laø thöù naêng khieáu noåi troäi hôn caû ôû con ngöôøi Traàn Ñaïi.

Naêm 1955, Ñaïi Cathay chuyeån sang sinh soáng ôû khu vöïc haõng phaân Khaùnh Hoäi caïnh Nhaø maùy thuoác laù Bastos. Ñaùm treû con khu vöïc naøy ñoùn tieáp Ñaïi Cathay khaù noàng nhieät baèng nhöõng traän hoãn chieán. Moät laàn nöõa, söï lì ñoøn cuûa Ñaïi laïi giaønh phaàn thaéng.

Toaøn boä nhoùc tì khu vöïc Khaùnh Hoäi, quanh caàu OÂng Laõnh, goàm toaøn daân beán taøu vöïa caù, vöïa rau caûi - voán coù haïng trong ngheà dao buùa - ñeàu bò Ñaïi Cathay qui phuïc veà döôùi tröôùng.

Khi Ñaïi Cathay coøn laø moät caäu beù ñaùnh giaøy thì toaøn boä khu vöïc Caàu Moáng - Daân Sinh - Caàu OÂng Laõnh maø daân giang hoà goïi laø khu Da Heo, ñeàu do moät tay giang hoà noåi tieáng laø Taùm Laâu cai quaûn. ÔÛ traàn, quaàn daøi vaét vai, ñi ñöùng noùi naêng khuïng khieäng, neùt maët luoân ñaèng ñaèng saùt khí, Taùm Laâu ñöôïc baø con khu Da Heo toân leân haøng hung thaàn soáng, moät loaïi daùm aên gan uoáng maùu con ngöôøi chöù chaúng chôi. Ngheà chính chæ laø ñaïp xích loâ, nhöng thöïc chaát Taùm Laâu laø keû nhaän quyeàn baûo keâ thu thueá toaøn boä khu Da Heo, döôùi tröôùng coù haøng chuïc ñaøn em cheùm ngöôøi nhö cheùm chuoái. Döôùi neäm xích loâ cuûa mình, Taùm Laâu luoân thuû saün caây maõ taáu ñöôïc laøm töø moät thanh

91

nhíp xe hôi maøi laïi beùn ngoùt, Taùm Laâu saün saøng vung ra baát cöù luùc naøo vôùi baát cöù ai.

Nhieàu laàn chöùng kieán thaèng nhoùc ñaùnh giaøy daãn quaân ñaäp loän, Taùm Laâu ñaâm “keát moâ ñen” vôùi Ñaïi. Thænh thoaûng ngoài nhaäu thaáy Ñaïi ñi qua, Taùm Laâu laïi ngoaéc vaøo keâ theâm caùi gheá roài phaùn “maàn hôi cho aám buïng ñi maøy” . Qua nhöõng laàn ñöôïc nhaäu cuøng chieáu vôùi ñaïi ca Taùm Laâu, Ñaïi Cathay ñöôïc Taùm Laâu giôùi thieäu nhö moät tay treû tuoåi taøi cao ñaày höùa heïn vôùi ñaùm giang hoà ñaøn anh vaø “chuù baùc” khaùc nhö Ba Hoäi, Caûnh Töôïng...

Taùm Laâu cuõng thöôøng ñöa Ñaïi ñeán caùc khu Loø Heo Chaùnh Höng (cuõ), heûm Hai möôi ñeå laøm quen vôùi caùc tay anh chò khu vöïc khaùc. Roài cuõng coù tình thaân Ñaïi Cathay cuõng hay gheù ñeán heûm 110 Nguyeãn Coâng Tröù ñeå thaêm hoûi Taùm Laâu.

Tuy hung tôïn, döõ daèn nhöng Taùm Laâu vaãn phaûi thuùc thuû tröôùc uy theá cuûa hai anh em Beù Buùn, moät truøm giang hoà quaän 4, khu vöïc caïnh Haõng phaân nôi Ñaïi Cathay truù nguï. Caäy ñoâng quaân laém maõ, ñaùm naøy thöôøng keùo roác qua Caàu OÂng Laõnh, traøn vaøo “thu thueá” giaät baø con thieåu thöông chôï vöïa Caàu Muoái, phe cuûa Taùm Laâu khoâng caûn noåi.

Moät ngaøy cuoái naêm, tình côø nghe ñaøn anh thôû ngaén than daøi vôùi anh em Beù Buùn, noä khí xung thieân, Ñaïi Cathay ñeà xuaát: “Anh Taùm ñeå ñoù em lo. Phaûi cho thaèng Beù Buùn naøy naèm nhaø thöông thì tuïi noù môùi ngaùn!”

Taùm laâu gaït phaét “Con nít bieát gì? Tao coøn chòu ñôøi noù hoûng xing, maøy laø caùi moác xì gì baøy ñaëc phaùch töôùng coi chöùng tuïi noù nghe ñöôïc noù cheùm cho loøi keøn giôø.”

Töï aùi Ñaïi Cathay boû veà. Luùc naøy ñaùm Ba Binh, Ba Töôùng cuûa Ñaïi cuõng ñaõ lôùn, toaøn thanh nieân 17, 18 tuoåi, laïi laên loän leà ñöôøng nhieàu neân cuõng khaù daøy daïn. Nghe lôøi Ñaïi Cathay, ñaùm naøy vaùc dao qua Beán Vaân Ñoàn “cheùm baäy” vaøi tay em cuûa Beù Buùn ñeå khieâu khích. Ñieân tieát, Beù Buùn hoâ toaøn boä em uùt taán coâng sang khu Da Heo hoûi toäi Taùm Laâu. Quaân Beù Buùn quaù ñoâng, khieán Taùm Laâu vaø ñaùm ñaøn em hoaûng hoát, ñònh boû chaïy. Nhöng vöøa qua khoûi Caàu OÂng Laõnh, baêng Beù Buùn ñaõ oâm ñaàu maùu chaïy ngöôïc trôû laïi, keâu cheát vang trôøi. Khoâng noùi tröôùc vôùi ñaøn anh nöûa caâu, Ñaïi Cathay ñaõ aâm thaàm cho ñaøn em cuûa mình “traûi ñeäm”, baát ngôø “luoäc” baêng Beù Buùn. Döôùi söï chæ huy cuûa Ñaïi Cathay, ñaùm giang hoà taân binh taû xung höõu ñoät laên xaû vaøo cheùm quaân Beù Buùn, xoäc thaúng sang caû beân kia caàu. Noùi laø laøm, Ñaïi Cathay ñaõ xæ cho Beù Buùn maáy nhaùt sau ñoù phaûi naèm nhaø thöông thaät, khoâng daùm beùn maûng sang giaønh

92

moái ôû khu Da Heo nöõa.

Sau traän hoãn chieán, Taùm Laâu ñaâm ôùn ôïn “taøi ba” cuûa Ñaïi Cathay. Moät maët, Taùm Laâu tuyeân boá trong khu Da Heo, Ñaïi Cathay coù toaøn quyeàn xöû söï, maët khaùc y laïi lo ngay ngaùy bò Ñaïi Cathay haát caúng ngoâi vò ñaøn anh trong khu vöïc cuûa mình. Bieát yù, Ñaïi tuyeân boá khoâng giaønh ñaát, khu Da Heo vaãn cuûa anh Taùm. Phaàn Ñaïi, töø ñaây Traàn Ñaïi chính thöùc laøm baûo keâ cho caùc soøng baøi, oå ñeà, tieäm huùt trong khu vöïc. Tieáp ñoù, Ñaïi vöôn tay baûo keâ taát caû caùc ngaønh ngheà kinh doanh laäu bao goàm xöôûng naáu xaø boâng, loø moå heo, loø röôïu... trong khu.

Coù tieàn coù quyeàn, laïi bieát toå chöùc Ñaïi daàn daàn ñaõ khieán caùc tay anh chò khaùc phaûi daït ra thu giang sôn veà moät moái. Ñaàu nhöõng naêm 1960, thuyeát hieän sinh cuûa Francoise Sagan vaø phong

Phong traøo Hippy vaø thuyeát hieän sinh - Ñem ñam meâ troïn veïn cho ngaøy mình soáng...

hoà vaø ñaõ trôû thaønh ñeà taøi cho nhaø vaên Duyeân Anh luùc baáy giôø vieát thaønh hai quyeàn tieåu thuyeát raát aên khaùch laø “Ñieäu Ru Nöôùc Maét” vôùi nhaân vaät chính laø Traàn Ñaïi vaø “Veát Thuø Treân Löng Ngöïa Hoang” nhaân vaät chính Hoaøng Ghi Ta trong truyeän chính laø Ñaïi Cathay vaø Hoaøng Soyanara thieät ngoaøi ñôøi. Beân caïnh ñoù nhaø vaên Nguyeãn Thuïy Long cuõng cho ra maét quyeån Loan Maét Nhung cuõng döïa theo cuoäc ñôøi cuûa caùc tay du ñaûng thôøi baáy giôø.

Coát chuyeän cuûa ba cuoán tieåu thuyeát du ñaûng, ñöôïc baùn chaïy nhö toâm töôi, khaéc hoïa ra nhöõng hình aûnh cuûa coâng töû con nhaø giaøu, coù hoïc thöùc, vì baát maõn gia ñình, xaõ hoäi, vaø ñaát nöôùc chieán tranh v.v... ñaõ lao ñaàu vaøo thuyeát hieän sinh, soáng baày ñaøn hippy roài trôû thaønh du ñaûng...

Hai nhaø vaên Duyeân Anh vaø Nguyeãn Thuïy Long luùc baáy giôø ñaõ thaùp ñoâi caùnh ngaø cho giôùi du ñaûng Saøi Goøn.

Caùc coâ gaùi môùi lôùn ôû Saøi Goøn luùc baáy giôø thi nhau tìm du ñaûng maø yeâu, caùc chaøng trai thanh nieân tranh nhau boû nhaø ñi hoang, laäp baêng, laäp nhoùm, hoïc laøm ñaïi ca du ñaûng v.v...

Khoâng chæ ôû hai nhaø vaên aên khaùch cuûa truyeän saùch maø coøn caû caùc ñaïo dieãn phim aûnh, nhaïc syõ v.v... cuõng theo böôùc Duyeân Anh & Nguyeãn Thuïy Long. Hai quyeån truyeän Veát Thuø Treân Löng Ngöïa Hoang, Loan Maét Nhung ñöôïc quay thaønh phim, vaø caû ba taùc phaåm Ñieäu Ru Nöôùc Maét, Veát Thuø Treân Löng Ngöïa Hoang, Loan Maét Nhung ñeàu ñöôïc caùc nhaïc syõ teân tuoåi baäc nhaát laøm thaønh nhöõng ca khuùc rieâng khaù hay. Nhaát laø baøi Veát Thuø Treân Löng Ngöïa Hoang do hai ñaïi nhaïc syõ Phaïm Duy vaø Ngoïc Chaùnh cuøng soaïn cho nhaïc phim, cho ñeán ngaøy hoâm nay vaãn coøn laø baøi haùt ñænh khoâng ai qua noåi gioïng ca cuûa ngoâi sao ca nhaïc trong giôùi du ñaûng luùc baáy giôø laø Elvis Phöông.

Hình aûnh cuûa Traàn Ñaïi, Hoaøng Sayonara, Ba Theá (Theá Aristo) v.v... cuõng ñöôïc moät cao nhaân aån danh naøo ñoù tung vaøo giang hoà moät baøi thô vaø ñöôïc truyeàn mieäng töø du ñaûng naøy qua du ñaûng kia nhö moät loaïi kim chæ nam, moät “ñònh höôùng” cho “tieâu chuaån” laøm du ñaûng thôøi baáy giôø. Baøi thô ñöôïc truyeàn tuïng do Hoøa Luøn sau naøy ñoïc trong moät böõa nhaäu cho caùc ñaøn em nghe nhö sau:

traøo hippy baét ñaàu thaâm nhaäp vaøo Saøi Goøn. Caùc caäu aám coâ chieâu hoïc ñoøi nhau, thöôøng xuyeân coù maët ôû caùc nhaø haøng, vuõ tröôøng, tieäm huùt vôùi ñuû kieåu quaàn aùo toùc tai fashion theo thôøi ñaïi. ÔÛ choán naøy hoï gaëp vaø quen bieát vôùi Ñaïi Cathay, moät thanh nieân cuøng trang löùa nhöng laïi laø truøm cuûa caùc theá löïc giang hoà vaø laø moät thaàn töôïng döôùi maét giôùi treû luùc baáy giôø. Moät soá ñoâng trong caùc coâ caäu laø con nhaø giaøu coù aên hoïc nhöng laïi theo traøo löu boû nhaø ñi hoang soáng chung vôùi nhau thaønh baày ñaøn (nhö kieåu ”daït voøm” baây giôø) ñöôïc Traàn Ñaïi dang tay ñoùn nhaän. Ñaïi Cathay vaø ñaùm ñaøn em buïi ñôøi loaïi du thuû du thöïc baét ñaàu quen bieát vôùi maáy coâ caäu sinh vieân, coù ñöùa ñang ngaém ngheù maûnh baèng kyõ sö, baùc só... nhö anh em Dzaùch Böûu, Dzí Böûu, coù ñöùa vöøa môùi toát nghieäp ra tröôøng nhö Huøng Haén Aistos maét ñuïc ngaàu (*) Ñaàu boø, baùc só Nghieäm, Hoaøng kieán Maùi toùc xanh gaøi nieàm ñau theá kyû truùc... Rieâng Hoaøng ngoaøi hoïc löïc ñaõ Quaàn blue jean chung thuûy baïc thôøi toát nghieäp Kieán Truùc Sö, tay naøy moùc gian classic baûn Sayonara raát “naõo nuøng” Bastos (*) xanh gaén chaët ngoùn tay vaøng neân ñöôïc Ñaïi Cathay phong taëng “gi- AÙnh maét buoàn thaém ñöôïm neùt hôøn oan ang hoà hieäu” laø Hoaøng Sayonara.

Jean Paul Sartre (*) laø ñeà taøi haén soáng Hoaøng Sayonara sau naøy daït voøm James Dean (*) thaàn töôïng cuûa nghìn naêm boû nhaø nhaäp haûn vaøo baêng du ñaûng Moät doøng ñôøi baèng nöôùc maét cuûa Traàn Ñaïi, cuøng tung hoaønh giang

OÂi toái taêm Haén soáng theá trong chaùn chöôøng tuyeät voïng Vaø lôùn leân thieáu vaéng moïi tình thöông Ñem ñam meâ troïn veïn cho ngaøy mình soáng Duø maát hoàn nhö Freøre (*) hay Sagan (*) Twice loaïn cuoàng nhö cuoäc ñôøi voâ ñònh Pop vaø rock nhöõng böôùc nhaåy buoàn noân Hai giôø khuya cuûa nhöõng keû maát hoàn Loøng ñoâ thò heø ñaïi loä Leâ goùt giaøy nghieán traày löng phoá xaù OÂi em yeâu, oâi em yeâu! Keâu teân em veà moäng mò ñeâm nay Hoàn ñaém say cho ñôøi ta phieâu baït...

(LTS: Aristo teân cuûa moät trieát gia, vaø laø teân cuûa nhaø haøng ôû SG luùc tröôùc, vaø cuõng laø bieät danh cuûa Ba Theá (Theá Aristo) nhaân vaät thöù tö trong nhoùm Ñaïi, Tyø Caùi, Theá. Bastos xanh teân hieäu thuoác laù hoài xöa cuûa haõng Melia. Jean Paul Sartre teân trieát gia. James Dean teân taøi töû Hollywood ñoùng vai du ñaûng Myõ, Freøre (tieáng Phaùp) thaày phuï teá cho linh muïc, Francoise Sagan trieát gia thuyeát hieän sinh. Baøi thô treân ñöôïc taùc giaû ghi laïi baèng caùch nhôù töø truyeàn mieäng coù theå coù vaøi caâu khoâng chính xaùc, ñoäc giaû naøo coù baûn chuaån xin göûi veà toøa soaïn ñeå boå tuùc. Xin caùm ôn) Töø ngaøy Hoaøng Sayonara daït voøm veà vôùi Traàn Ñaïi vaø trôû thaønh quaân sö hoaïch ñònh loaïi “chieán löôïc” veõ ra nhöõng phong caùch laøm aên vaø chinh phaït cho Ñaïi. Hoaøng ñeà nghò Ñaïi Cathay khoâng chæ laáy quyeàn baûo keâ khoâng thoâi maø neân tröïc tieáp böôùc vaøo laõnh vöïc kinh doanh soøng baøi laäu.

Vieäc ñaàu tieân laø tìm nhöõng soøng coác ken trong khu vöïc nhö soøng cuûa Baûy Si, soøng cuûa baø Baûy Traø Ñaù, cuõng laø moät nöõ quaùi chieâu giang hoà sau naøy boû chöù Ñaù chæ coøn Baûy Traø nghe cho coù veõ laø Traø... Hoa Nöõ nhaân vaät cuûa Alexandra Dumas taùc giaû tieåu thuyeát Camelia) Hoaøng Sayonara vaïch keá hoaïch cho Traàn Ñaïi lieân doanh vôùi Baûy Sy vaø Baåy Traø ôû khu vöïc Caàu Muoái.

Ban Ñaàu Ñaïi Cathay khoâng maáy thích hoaït ñoäng trong laõnh vöïc baøi baïc vì thöù nhaát laø noù linh tinh quaù khoâng ñöôïm chaát giang hoà phoùng ñaõng, thöù hai daân kyø beûo thöôøng laø nhöõng tay laùo lieân thieáu chính tröïc loaïi ngöôøi maø Ñaïi khoâng thích. Hôn nöõa Saøi Goøn luùc baáy giôø chæ vöøa môùi ñoùng cöûa hai soøng chính thöùc laø Ñaïi Theá Giôùi & Kim Chung, luùc baáy giôø ngöôøi ta coøn nghó vì tình hình xaõ hoäi chöa oån ñònh, toång thoáng Ngoâ Ñình Dieäm môùi nhaäm chöùc, coøn ñang baän roän ñaùnh nam deïp baéc bình ñònh caùc ñaûng phaùi coù vuõ trang, maø hai soøng Kim Chung Ñaïi Theá Giôùi laø hai soøng baøi ñöôïc Phaùp cho Baåy Vieãn (truùng thaàu) khai thaùc.

OÂng Dieäm hieän ñang muoán trieät ñoaøn quaân Baûy Vieãn neân hai soøng naøy môùi bò ñoùng cöûa. Ngöôøi ta döï ñoaùn laø vaøi

hoâm nöõa khi tình hình oån ñònh thì hai caùi maùy thaâu tieàn khuûng khieáp nhaát cuûa Saøi Goøn seõ hoaït ñoäng trôû laïi, coù chaúng noù chæ ñoåi chuû qua chính quyeàn môùi cuûa Ngoâ toång thoáng maø thoâi...

Vì vaäy Ñaïi Cathay nghó khi soøng baøi chính thöùc seõ môû laïi nay mai. Luùc ñoù mình môû laäu thì coù con ma naøo chôi nhöng Hoaøng Sayonara moät tay quaân sö coù baèng kieán tröùcsö lôùn leân trong gia ñình maø cha meï laø nhöõng thöông gia thaønh ñaït. Hoaøng coù taàm nhìn veà chuyeän “laøm aên” moät caùch coù hoïc vaø coù “phaân tích” hôn. Hoaøng phaûn bieän y cuûa Ñaïi Cathay “Khoâng chæ giaøu môùi maùu me ñen ñoû. Caùc soøng lôùn nhö Kim Chung, Ñaïi Theá Giôùi toaøn daân quí toäc, chöùc saéc. Daân giang hoà, ngöôøi buoân baùn raát ngaïi böôùc voâ maáy choã ñoù. Mình môû soøng vöøa phuïc vuï taàng lôùp bình daân vöøa keùo khaùch töø ñaùm naøy veà” Nghe coù lyù Ñaïi Cathay ñoàng yù. Töø heûm 148 roài qua Caàu Muoái tröôùc ñoù Baûy Sy ñaõ laø “luï xaây” (chuû soøng) hai

Caùc coâ gaùi môùi lôùn ôû Saøi Goøn luùc baáy giôø thi nhau tìm du ñaûng maø yeâu

nôi coùc ken naøy, nhöng lieân tuïc bò phaù oå duø coù Möôøi Coân Loân ñeán Noâ Cao Gioø traán thuû, ñeán noåi Naêm Cam phaûi ñi tuø vì ñaâm Loùt Ñu Daây ñeå baûo veä soøng. Vì vaäy khi nghe Ñaïi Cathay ñeà nghò huøn haïp laøm chung, Baûy Si laäp töùc nhaän lôøi. Ñöùng döôùi caây duø cuûa Ñaïi Ca Thay thì coøn coù söï baûo keâ naøo vöõng vaøng hôn, Möôøi Coân Loân chæ laø muoãi teùp.

Giöõa luùc caùc soøng chính thöùc vöøa bò toång thoáng Ngoâ Ñình Dieäm ñoùng cöûa (sau naøy duø deïp xong Baåy Vieãn toång thoáng NÑD vaãn ñoùng cöûa vónh vieãn luoân caùc soøng baøi chöù khoâng môû laïi nhö ngöôøi ta nghó) neân khaùch ñoû ñen duø laø bình daân hay quyù toäc cuõng tìm ñeán caùc soøng baøi laäu taáp naäp.

Thu nhaäp cuûa soøng Baåy Sy vaø Baåy Traø (ñaù) döôùi söï ñoå voán ñaàu tö ñeå khuyeách tröông vaø vaø tröïc tieáp kinh doanh cuûa Traàn Ñaïi ñaõ taêng voït gaáp caû traêm laàn. Thöøa thaéng, cuõng Hoaøng Sayonara laïi veõ theâm cho ñaøn anh môû roäng ra caû lónh vöïc laøm huyeän ñeà 40 con chung vôùi Hoûi Da Xaø, truøm khu Caây Da Xaø trong mieät Phuù Laâm.

Laøm truøm “huyeän” phaûi coù xe ñeå chôû tieàn. Ñaïi Cathay mua cuûa tay coâng töû Huøng Ñaàu Boø moät chieác Traction 15 (Huøng laø con nhaø khaù giaû nhöng

sau thaønh cuõng thaønh moät ñaøn anh du ñaûng qua bieät hieäu James Dean Huøng do meâ nhaân vaät du ñaûngdo James Dean thuû dieãn trong phim cuûa Myõ neân töï laáy teân cuûa thaàn töôïng gheùp vaøo teân mình, moät loaïi Elvis Presley khi qua Vieät Nam thaønh Elvis Phöông).

Chieàu chieàu Ñaïi Cathay cho ñaøn em laùi ñi khaép caùc ngaû ñöôøng vöùt leân töøng xaáp “phôi” ñeà, cuøng vôùi haøng bao lôùn tieàn chôû veà. Quyeàn löïc ñöôïc tieàn baïc haäu thuaãn khieán Ñaïi Cathay caøng theâm uy theá. Ñaàu thaäp nieân 60 Ñaïi Cathay ñaõ trôû thaønh moät oâng truøm kheùt tieáng luùc tuoåi ñôøi chæ treân döôùi 25. Gaàn nhö haàu heát nhaø haøng khaùch saïn, ñoäng maïi daâm, tieäm huùt chích, saøn nhaûy ôû khu vöïc quaän 1, quaän 2 ñeàu coù “phaàn huøn” cuûa Traàn Ñaïi, nghóa laø naèm döôùi söï baûo keâ cuûa Ñaïi Cathay. Caùc nhaân vieân töø haøng Giaùm Ñoác trôû xuoáng cuûa caùc vuõ tröôøng noåi tieáng nhö Olympic, Queen Bee, Barcara, Paramouth ñeàu xem Ñaïi nhö oâng chuû ñích thöïc cuûa nôi hoï laøm vieäc. Ñaïi Cathay vaø ñaøn em ñeán chôi khoâng moät nôi naøo vieát hoùa ñôn, thaäm chí coøn laáy laøm vinh haïnh vì dòp tieáp ñaõi ñaøn anh, ñöôïc ñaøn anh chieáu coá.

Nhöng nguoàn lôïi lôùn hôn caû maø Ñaïi Cathay thu ñöôïc laïi khoâng phaûi töø tieàn baûo keâ cho vuõ tröôøng, hay soøng baøi ñoäng huùt maø laø chính giôùi doanh nghieäp laøm aên lôùn laø nhöõng nôi tình nguyeän ñoùng goùp ñeàu ñaën ñeå Ñaïi nuoâi quaân, ñoàng thôøi ñeå nhôø vaû Ñaïi laøm haäu thuaãn khi caàn gaây söùc eùp hay giaønh giaät treân thöông tröôøng vôùi keû khaùc. Hai anh em tæ phuù Hoaøng Kim Qui (Vua keõm gai), Xí Ngaøn maët roã (vua thuoác Baéc), La Thaønh Ngheä (vua thuoác Taây), Dìn Quaùn vua meã coác mieàn Taây vôùi chaønh luùa gaïo lôùn nhaát beân Beán Bình Ñoâng quaän 8 vaø hôn chuïc oâng vua caùc ngaønh ngheà khaùc cuûa ngöôøi Hoa trong Chôï Lôùn laø nhöõng ngöôøi ñeàu ñaën chia lôïi töùc töø “coå phaàn danh döï” cho Traàn Ñaïi.

Cuõng nhôø uy theá cuûa caùc “vua” naøy, Ñaïi Cathay caøng theân vöõng maïnh vôùi caùc nhaân vaät quyeàn theá vaø teân tuoåi khaùc trong chính quyeàn.

Chæ naêm naêm sau ngaøy khôûi nghieäp trieät baêng Beù Buùn ôû khu Da Heo, Ñaïi Cathay nhö con caù cheùp nhaåy long moân quaåy ñuoâi hoùa roàng, ñaõ trôû thaønh moät oâng truøm khoâng ñoái thuû, ñöôïc toaøn giôùi giang hoà kieâng deø, sôï haõi...

Doøng ñôøi bao giôø cuõng coù caûnh lôùn soùng thi lôùn thuyeàn, aên thua ngöôøi leøo laùi coù giöõ noåi ñöøng bò chìm vôùi phong ba hay khoâng maø thoâi. Tieáng taêm cuûa Ñaïi ñaõ laøm ba oâng truøm “löøng laãy” khaùc caûm thaáy “öùa gan”, ñoù laø Huyønh Tyø, oâng truøm khu Leâ Lai, Ngoâ Vaên Caùi vaø Ba Theá. Boä tam seân naøy cho raèng thaèng Ñaïi muoán “chôi treân

93

ñaàu cha” cuûa anh em giang hoà. Noù muoán nhaåy “keøo treân” chôi “laán saân” giaønh moái, giaønh ñaát (baûo keâ) cuûa cuûa anh em. Khoâng bieát lôùn bieát nhoû laø ai heát.

Huyønh Tyø böïc töùc chöûi theà (tay naøy coù gioïng goác Hoa noùi chöõ ñeâ ra thaønh chöõ lôø) “Luïuïu maù loù chôù! Traàn Laïi thì laø caùi con c... gì! Noù chæ laø thaèng nhoùc xaùch hoøm naên næ xin ñöôïc laùnh giaøy cho tao luùc tröôùc, chæ laø “thiu” deät thoâi chöù coù taøi caùn caùi con meï gì maø loøi laøm laïi ca!”

Theá laø caû ba quyeát ñònh “beà hoäi ñoàng” tieâu dieät Ñaïi Cathay. Hai ñaøn anh Huyønh Tyø vaø Ngoâ Vaên Caùi hoïp nhau taïi vuõ tröôøng Aristo (sau naøy laø khaùch saïn Leâ Lai, caïnh khaùch saïn New World) cuøng moät giang hoà goäc khaùc laø Ba Theá töï Theá Aristo - chuû vuõ tröôøng – buoåi hoïp coøn coù theâm Huøng Fox vaø Luaân Hoaùn, hai giang hoà coäm caùn khaùc trong nhoùm cuøng hoã trôï.

Boä ba Huyønh Tyø, Ngoâ Vaên Caùi, Ba Theá toå chöùc moät böõa tieäc goïi la ñeà nghò “keát hoïp” roài môøi Traàn Ñaïi ñeán “baøn coâng vieäc”. Khoâng chuùt nghi ngôø, cöù nghó laø ba tay anh chò naøy muoán quy thuaän veà laøm aên chung trong ñaïi gia ñình huynh ñeä cuûa mình, raàn Ñaïi, Ñaïi Cathay ñôn thaân ñoäc maõ ung dung ñuùt ñaàu vaøo baãy.

Vöøa môùi loùt toùt böôùc leân caàu thang nhaø haøng, vöøa ñöa tay ñònh baét tay vôùi Theá Aristo chuû nhaø haøng ñang xum xoe ra ñoùn. Baát ngôø Ñaïi bò Theá Aristo söû duïng moät ñoøn Judo bay leân cao ñaù cho moät ñaù song phi loän coå loït ngöôïc trôû xuoáng thang laàu. Boán tay phuïc kích khoâng noùi khoâng raèng nhaát teà ruùt dao xoâng vaøo cheùm loaïn quyeát trieät cho ñöôïc Traàn Ñaïi ngay giaáy phuùt baát ngôø nhaát. Thaát theá vôùi cuù “beà hoäi ñoàng” ñoät xuaát, Ñaïi Cathay chuïp ñöôïc chieác gheá oã cuûa baø laõo baùn thuoác ôû leà 9öôøng, vöøa ñôõ caùc cuù cheùm cuûa Ba Theá, Huyønh Tyø... vöøa tìm ñöôøng thoaùt thaân, chaïy ñöôïc ra ngoaøi, mình maåy ñaày thöông tích, maùu ñaãm öôùt caû “chieán baøo”, veà ñöôïc ñeán baûn doanh cuûa mình Traân Ñaïi guïc heát caû thaùng trôøi nhöng may maø coù söùc chòu ñöïng gioûi neân khoâng cheát. Trong thôøi gian döôõng thöông Hoaøng Soyanara cuøng Laâm Ñaøo Giaø (töùc Laâm 9 ngoùn sau naøy) ñieàu ñoäng ñaøn em baûo veä chaët cheõ cho ñaïi ca sôï ba oâng keï Huyønh Tyø, Caùi, Theá taäp kích cuù thöù nhì, neáu truùng theâm maáy dao nöõa vaøo luùc naøy thì ñaïi ca seõ “ñi” laø caùi chaéc.

Hai tuaàn sau ngay khi nhöõng veát thöông coøn chöa kòp keùo da non. Duø uy theá cuûa Ñaïi Cathay luùc ñoù raát lôùn, döôùi tay coù gaàn caû traêm ñaøn em, vaø caû ngaøn lính laùc, nhöng Ñaïi ñaõ ra leänh cho Laâm Ñaøo Giaø caám khoâng cho teân naøo ñöôïc nhuùt nhít. Chæ moät mình moät dao ñi tìm töøng maïng trong lieân doanh

94

ñaõ tham döï buoåi beà hoäi ñoàng mình. Caû naêm teân Ty,ø Caùi, Theá, vaø hai ñaøn em laø Huøng Fox vaø Luaân Hoaùn ñeàu laàn löôït bò Ñaïi Cathay cheùm guïc ñaøi suyùt ñi chaàu dieâm vöông. Cuoái cuøng 5 teân naøy phaûi moø ñeán Taùm Laâu ngöôøi anh giang hoà “laøm hôi cho aám buïng maøy” ngaøy xöa maø Traàn Ñaïi raát quyù meán.

Hoï nhôø Taùm Laâu cuøng caùc vai veá chuù baùc khaùc laø Caûnh Töôïng, Ba Hoäi xin duøm Traàn Ñaïi cho hoï ñöôïc dòp xin loãi vaø chòu thuaàn phuïc quy naïp, luùc baáy giôø Ñaïi Cathay môùi nguoâi giaän.

Danh xöng “Töù Ñaïi Giang Hoà” Ñaïi Tyø Caùi Theá baét nguoàn töø böõa “hoøa giaûi” hoâm ñoù.

Khi ñaõ oån ñònh theá löïc cuûa mình ôû vung Quaän 1, Quaän 2, vaø caùc vuøng Ña Kao, Gia Ñònh... Ñaïi Cathay quyeát ñònh baønh tröôùng xuoáng Chôï Lôùn, laõnh ñòa cuûa tay chôi Tín Maõ Naøm, moät oâng truøm trong giôùi haéc ñaïo ngöôøi Hoa, cuûa moät khu vöïc maø xöa nay vaãn ñöôïc coi laø baát khaû xaâm phaïm.

So vôùi baêng cuûa Ñaïi Cathay, giôùi

Ñaïi Cathay ñôn thaân ñoäc maõ ung dung ñuùt ñaàu vaøo baãy.

haéc ñaïo vuøng Chôï Lôùn ñöôïc toå chöùc chaët cheõ vaø huøng haäu hôn nhieàu. Döôùi thôøi ñeä nhaát coäng hoøa, toång thoáng Ngoâ Ñình Dieäm cho ngöôøi Hoa ñöôïc Vieät hoùa bình ñaúng nhö ngöôøi Vieät.

Hoï ñöôïc mang quoác tòch Vieät Nam, ñi hoïc, baàu cöû, öùng cöû, boå nhieäm laøm quan chöùc, vaø laøm aên kinh doanh vôùi giaáy pheùp “ba taêng moân baøi” sôû höõu taøi saûn hôïp leä nhö ngöôøi Vieät. Vôùi nhöõng öu ñaõi naøy caùc bang hoäi ngöôøi Hoa (ôû mieàn Nam Vieät Nam) luùc baáy giôø ñaõ nhanh choùng phaùt trieån, vieäc kinh doanh cuûa hoï saàm uaát coù theå noùi laø nhaát vuøng Ñoâng Nam AÙ luùc baáy giôø, hôn haún Hoa kieàu ôû caùc nöôùc khaùc trong vuøng nhö, Malaysia, Thaùi, Indo, Phi... Beân caïnh ñoù, dó nhieân laø caùc baêng Ñaûng xaõ hoäi ñen cuûa ngöôøi Hoa taïi Vieät Nam luùc baáy giôø cuõng lôùn maïnh theo ñaø phaùt trieån kinh teá cuûa hoï. Giôùi haéc ñaïo thuoäc “Thieân Ñòa Hoäi” hay “Hoàng Moân Bang” “Tam Hoaøng Hoäi” vaø caùc “Ñaïi Xì Thaåu” (nhaø taøi phieät) töø Hoàng Khoângâng, Ñaøi Loan ñaõ tung tieàn vaøo Vieät Nam naâng ñôõ caùc cô sôû kinh doanh cuûa ngöôøi Hoa ôû Chôï Lôùn, vaø dó nhieân laø

hoï (giôùi haéc ñaïo) môùi laø nhöõng oâng chuû thöïc söï cuûa caùc cô sôû naøy. Coù theå noùi haàu nhö ña soá caùc hoaït ñoäng kinh doanh lôùn cuûa caùc bang hoäi Hoa Kieàu trong Chôï Lôùn luùc baáy giôø ñeàu coù coå phaàn cuûa caùc bang hoäi... Toaøn boä nhaø haøng, soøng baïc, tieäm huùt... ñeàu do giôùi haéc ñaïo Hoa kieàu quaûn lyù hoaëc huøn haïp. Beân caïnh ñoù duø bò lieät laø “haéc ñaïo” nhöng caùc bang hoäi cuûa ngöôøi Hoa taïi Vieät Nam... ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp khoâng nhoû cho xaõ hoäi maø hoï ñang cö soáng. Ngoâi chôï Bình Taây do nhaø taøi phieät Quaùch Ñaøm xaây taëng, caùc beänh vieän Suøng Chính, Trieàu Chaâu, nhaø thöông (ñieân) Chôï Quaùn vaø nhieàu tröôøng hoïc hoaëc caùc coâng trình coâng coäng ñöôøng xaù, caàu coáng v.v... coøn toàn taïi ñeán ngaøy nay laø do söï coáng hieán trong vieäc kinh doanh thaønh ñaït cuûa ngöôøi Hoa taïi Chôï Lôùn maø ngöôøi ta cho laø naèm döôùi söï quaûn lyù cuûa “giôùi haéc ñaïo”. Ñieån hình nhaát laø moät “boá giaø” cuûa caùc boá giaø ngöôøi Hoa taïi Chôï Lôùn trong moät ñeâm thoâi, ñaõ “coáng hieán” caû cuoäc ñôøi vaø toaøn boä taøi saûn cuûa mình cho chính quyeàn (ñang suïp ñoå) cuûa moät ñaát nöôùc ñaõ cöu mang hoï. Ñoù laø oâng Maõ Tuyeân ngöôøi Toång Bang Tröôûng caùc bang hoäi Hoa kieàu taïi Chôï Lôùn.

OÂng Maõ Tuyeân ñaõ dang tay ñoùn nhaän söï quaù böôùc qua ñeâm cuûa toång thoáng Ngoâ Ñình Dieäm vaø em laø Ngoâ Ñình Nhu trong giôø phuùt cuoái cuøng, maø oâng ta bieát raèng mình seõ duøng sinh maïng vaø taøi saûn söï nghieäp cuûa mình ñeå traû giaù cho söï môû cöûa ñoùn tieáp vò nguyeân thuû quoác gia ñang that theá giöõa giôø phuùt nhieãu nhöông luùc ñoù.

Maõ Tuyeân, moät thöông gia Vieät goác Hoa Trieàu Chaâu. OÂng baèng loøng chuoác hoïa vaø ñaõ maïnh daïn... chöùa chaáp anh em coá Toång Thoáng Ngoâ Ñình Dieäm vaø Ngoâ Ñình Nhu trong ñeâm 1-11-1963. Khi ñoù oâng Maõ Tuyeân tuoåi ñoä treân 50, laø Toång Bang Tröôûng cuûa 10 bang ngöôøi Hoa taïi vuøng Chôï Lôùn, moät loaïi “chöùc saéc” nhö “boá giaø” trong theá giôùi ngaàm cuûa caùc bang hoäi ngöôøi Hoa. Sau naøy oâng Maõ Tuyeân ñaõ keå laïi giôø phuùt “roàng ñeán nhaø toâm” luùc ñoù nhö sau: “Gia ñình toâi vaø toång thoáng chöa heà quen bieát nhau tröôùc ñaây. Khi ñoù ñoä 5 giôø chieàu, toâi vaø gia ñình ñang nghe tin töùc radio taïi nhaø thì chuoâng ñieän thoaïi reo. Toâi baét maùy, ñaàu giaây xöng laø oâng Ñoâ Tröôûng Saøi Goøn Chôï Lôùn ngoû yù muoán gaëp toâi gaáp taïi truï sôû Thanh Nieân Coäng Hoøa quaän 5 (khu Ñaïi Theá Giôùi cuõ). Toâi baûo taøi xeá ñaùnh xe chaïy ñeán ñoù, chôø ñeán 6 giôø 30 thì oâng Ñoâ Tröôûng môùi ñeán vaø oâng ta noùi vôùi toâi laø: Toång Thoáng muoán ñeán nhaø Nò laùnh naïn. Luùc ñoù toâi nhaän bieát laø hai anh em toång thoáng khoù maø thu hoài ñöôïc quyeàn löïc. Duø bieát laø raát nguy hieåm cho toâi, nhöng boån phaän moät ngöôøi daân,

khi toång thoáng ñaõ ñeán ñöôøng cuøng, ñaõ choïn toâi (ñeå caàu cöùu) thì duø coù phaûi cheát chung thì toâi cuõng phaûi laøm. Vì vaäy toâi noùi vôùi oâng Ñoâ Tröôûng toâi nhaän lôøi vaø ñi veà nhaø chuaån bò. Toâi baûo vôï con vaø toaøn boä ngöôøi laøm phaûi thay ñoà lòch söï ñeïp nhaát ñeå chuaån bò ñoùn tieáp moät ngöôøi raát cao quyù seõ ñeán ôû vôùi chuùng ta ñeâm nay. Khoaûng 7 giôø 30, hai xe Citroen chaïy ñeán nhaø toâi soá 34 ñöôøng Ñoác Phuû Thoaïi vôùi toång coäng 8 ngöôøi goàm Toång Thoáng Ngoâ Ñình Dieäm, Coá Vaán Ngoâ Ñình Nhu cuøng caùc oâng Ñoã Thoï, oâng Ñoâ Tröôûng vaø 4 nhaân vieân baûo veä”.

Nghæ ngôi taïi nhaø oâng Maõ Tuyeân cho ñeán sau nöûa ñeâm thì Toång Thoáng Ngoâ Ñình Dieäm ñöa cho oâng moät soá giaáy tôø vaø nhôø oâng ñoát ñi. Toång Thoáng nhôø oâng canh chöøng maùy ñieän thoaïi döôùi nhaø vaø lieân tuïc söû duïng ñieän thoaïi treân laàu ñeå goïi ñi nhieàu nôi vaø caû caùc nôi khaùc goïi ñeán cho Toång Thoáng nöõa (nhaø oâng maõ Tuyeân nguyeân laø 3 caên phoá lieàn nhau goàm moät taàng treät vaø 2 taàng laàu. OÂng gaén ñieän thoaïi trong caùc taàng laàu. Chuoâng ñieän thoaïi reo lieân tieáp töø nöûa ñeâm cho ñeán saùng.

Sau ñoù Toång thoáng xuoáng taàng treät, trôøi ñaõ saùng. Tieáng suùng chæ coøn noå thöa thôùt trong ñoâ thaønh. Saéc dieän cuûa Toång Thoáng cho thaáy tình theá trôû neân tuyeät voïng.

Toång Thoáng cho bieát Löõ Ñoaøn Phoøng Veä (baûo veä Dinh Gia Long) ñaõ ngöng tieáng suùng. OÂng Maõ Tuyeân keå laïi laø caû hai oâng Toång Thoáng vaø Coá Vaán ngoài caàu nguyeän roài duøng ñieåm taâm moùn Baùnh Bao, Xíu Maïi vaø Caø Pheâ chung vôùi oâng roài Toång Thoáng hoûi veà nhaø thôø lôùn nhaát vuøng Chôï Lôùn ôû gaàn ñaáy laø nhaø thôø Phanxico (maø ngöôøi ta goïi laø nhaø thôø cha Tam) vaø noùi vôùi oâng laø hoï seõ ñeán nhaø thôø ñoù.

Toång Thoáng vaø oâng Coá Vaán thay y phuïc khaùc. Toång Thoáng Dieäm baûo oâng Maõ Tuyeân ñöøng laùi xe vaø cuõng ñöøng ñi theo raát baát tieän. OÂng Maõ Tuyeân ñaõ goïi ngöôøi taøi xeá cuûa mình, laùi chieác xe Traction maàu ñen (thöôøng ñöa ñoùn caùc con oâng ñi hoïc) chôû Toång Thoáng vaø oâng Coá Vaán cuøng ngöôøi tuøy vieân Ñoã Thoï ñeán nhaø thôø cha Tam. Naêm ngaøy sau caùi ñeâm ñoù, oâng Maõ Tuyeân ñaõ phaûi traû giaù ñaét cho vieäc daùm ñoùn tieáp anh em toång thoáng Ngoâ Ñình Dieäm vaøo phuùt cuoái cuøng cuûa hoï.

OÂng bò Hoäi Ñoàng Quaân Nhaân Caùch Maïng (nhoùm töôùng laõnh ñaûo chaùnh) baét giam trong 3 naêm. Taøi saûn bò tòch thu toaøn boä vaø ñem baùn ñaáu giaù nhöng caùc bang hoäi trong giôùi Hoa kieàu cuûa oâng ñaõ mua laïi ñöôïc (trong cuoäc ñaáu giaù) vaø trao traû laïi cho gia ñình oâng sau naøy.

Sau ñaûo chaùnh, nhieàu nguoàn tin ñaõ döïng ñöùng noùi laø tö gia cuûa oâng Maõ Tuyeân laø moät hang oå kinh taøi cho Baéc Vieät, maø tình baùo CIA Myõ ñaõ bieát

töø laâu vaø ñaây cuõng laø lyù do daãn ñeán caùi cheát cuûa Toång Thoáng Ngoâ Ñình Dieäm vaø Coá Vaán Ngoâ Ñình Nhu, taïi sao laïi daïi doät noåi ñuùt ñaàu vaøo moät hang oå naèm vuøng cuûa coäng saûn maø Myõ ñaõ bieát töø laâu (hoài kyù cuûa töôùng Toân Thaát Ñính). Ngöôøi ta baát keå ñeán ñieàu voâ lyù laø ai cuõng bieát ngöôøi anh

OÂng Maõ Tuyeân luùc ñoù, thaùng 11 - 1963

ruoät cuûa Toång Thoáng Dieäm laø Ngoâ Ñình Khoâi ñaõ bò coäng saûn baét gieát chung vôùi con trai vaøo thaùng 8-1945 taïi laøng Hieàn Só, Phong Ñieàn-Thöøa Thieân, chæ noäi caùi “tình nhaø” naøy thoâi thì laøm sao oâng Ngoâ Ñình Dieäm coù theå thoaû hieäp vôùi CS ñöôïc ñeå maø giôø phuùt sanh töû laïi chaïy vaøo hang oå cuûa CS (nhaø Maõ Tuyeân) ñeå nhôø (CS) giuùp ñôõ. Ñoù laø chöa keå ngöôøi ta coøn theâu deät leân chuyeän “ñaët nghi vaán” laø hai anh em oâng Dieäm-Nhu ñònh nhôø Maõ Tuyeân baét lieân laïc vôùi Maë Traän Giaûi Phoùng mieàn Nam ñeå hoï ñöa vaøo maät

vaø cuøng meû löôùi môùi vôùt ñôït hai laø nhöõng “ñoàng boïn” Hoa kieàu coù giao thieäp vôùi oâng maø hoï nghi ngôø. OÂng Maõ Tuyeân bò nhoát theâm 4 naêm tuø nöõa cuõng bôûi chính quyeàn sau 75 cuõng vôùi caùi toäi cho anh em toång thoáng Ngoâ Ñình Dieäm taù tuùc trong ñeâm cuoái cuøng cuûa cuoäc ñôøi hoï.

Chæ vì ñeå bieåu loä nghóa cöû toân quyù daønh cho moät nguyeân thuû quoác gia cuûa cheá ñoä vaø ñaát nöôùc quaù ñeïp vôùi nhöõng ngöôøi Hoa löu vong, maø oâng Toång Bang Tröôøng bang hoäi Hoa kieàu taïi Vieät Nam ñaõ bò giam tuø trong 3 laàn toång coäng treân 7 naêm. Caû hai chính quyeàn “caùch maïng” laø “Hoäi Ñoàng Quaân Nhaân Caùch Maïng” sau ngaøy 1-11-1963, vaø chính quyeàn cuûa “Chính Phuû Caùch Maïng Laâm Thôøi” hay “Caùch Maïng Giaûi Phoùng mieàn Nam” sau ngaøy 30-4-1975, ñeàu tra hoûi oâng Maõ Tuyeân caät löïc. Caû hai ñeàu muoán oâng Maõ Tuyeân noùi veà “Caùi Ñeâm Hoâm AÁy” taïi nhaø oâng. Taïi sao hai vò nguyeân thuû quoác gia cuûa cheá ñoä Ñeä Nhaát Coäng Hoøa laïi ñeán nhaø oâng maø khoâng phaûi nhaø ngöôøi khaùc?

Coù bí maät gì beân trong? Moät caâu hoûi trong hai laàn caùch nhau 12 naêm cuûa hai chính quyeàn sau toång thoáng Ngoâ Ñình Dieäm ñaõ laøm oâng bò giam treân 7 naêm tuø.

Chính quyeàn môùi sau 75 cuõng tòch thu caû 3 caên nhaø cuûa oâng Maõ Tuyeân (oâng Maõ Tuyeân coù tôùi... 3 vôï vaø 13 ngöôøi con theo lôøi keå cuûa con gaùi oâng laø Maõ Hueä Phöông).

Ngöôøi ta noùi laø oâng Maõ Tuyeân ñaõ khoâng than van moät lôøi naøo veà nhöõng tai öông ñoå xuoáng gia ñình vaø baûn thaân oâng sau caùi ñeâm ñònh meänh ñoù.

Naêm 1983, oâng Maõ Tuyeân vaø gia ñình chính thöùc rôøi Vieät Nam ñi ñònh cö taïi Ñaøi Baéc-Taiwan. Chín naêm sau, duø gia ñình ñaõ oån ñònh vôùi cô ngôi vöøa môùi taùi gaày döïng laïi ôû Ñaøi Loan, duø ôû Vieät Nam oâng chaúng coøn gì...

Caên nhaø Maõ Tuyeân nôi anh em toång thoáng Ngoâ Ñình Dieäm qua ñeâm tröôùc khi bò gieát cheát

khu nhö kieåu hoï suy dieãn töø tröôøng hôïp Trung Taù Vöông Vaên Ñoâng sau cuoäc ñaûo chaùnh baát thaønh ngaøy 1111-1960 ñaõ noùi oâng ta nhôø MTGPMN giuùp ñöa qua Cam Boát.

Phaûi ñôïi cho ñeán sau naêm 75 khi mieàn nam hoaøn toaøn thaát thuû thì oâng Maõ Toång Bang Tröôûng bang hoäi ngöôøi Hoa môùi ñöôïc giaûi oan khoâng phaûi laø hang oå cuûa CS, laø vì ngay khi UÛy Ban Quaân Quaûn cuûa doaøn quaân phía Baéc vöøa thaønh laäp taïi Saøi Goøn thì vieäc ñaàu tieân cuûa hoï laø ñi baét ngay... oâng Maõ Tuyeân. Giam laàn ñaàu laø 4 thaùng roài thaû, ñeå theo doõi caùc moái lieân laïc haàu mong queùt löôùi troïn meû. Laàn baét sau naày, chính quyeàn môùi ñaõ giam oâng

Hình chuïp naêm 93 khi trôû laïi VN ñöôïc 1 naêm vaø qua ñôøi naêm 94 taïi Chôï Lôùn

nhöng ñeán thaùng 2 naêm 1992 thì oâng Maõ Tuyeân cuøng moät phaàn gia ñình ñaõ veà laïi Vieät Nam (vuøng Chôï Lôùn) vaø qua ñôøi trong thaùng 9-1994 taïi Vieät Nam. Taïi sao ñaõ ñònh cö taïi Taiwan roài maø oâng coøn choïn trôû veà laïi Vieät Nam vaø

95

khi cheát nhaát ñònh phaûi choân taïi Nhò Tyø Trieàu Chaâu ôû vuøng Bieân Hoaø?

Phaûi chaêng oâng Maõ Tuyeân duø laø ngöôøi Vieät goác Hoa, laø moät Toång Bang Tröôûng, thuû laõnh 10 bang hoäi cuûa giang hoà haéc ñaïo vuøng Chôï Lôùn nhöng ñaõ choïn cho mình cung caùch...

Khoùc cöôøi theo vaän nöôùc noåi troâi vôùi moät vuøng ñaát ñaõ nuoâi döôõng oâng vaø moät cheá ñoä ñaõ cho oâng nhieàu öu aùi.

Chaéc laø vaäy!

ooOoo

Sau ñaûo chính thaùng 11/1963 sau laät ñoå toång thoáng Ngoâ Ñình Dieäm, vaø Maõ Tuyeân thu lónh cuûa caùc bang hoäi Hoa kieàu vuøng chôï lôùn bò baét, giôùi giang hoà quaän 5 cuõng taïm thôøi aùn binh baát ñoäng ñeå doø xeùt tình hình. Luùc naøy thöøa nöôùc ñuïc thaû caâu, vaø cuõng do loøng tham cuûa moät soá chöùc saéc trong chính quyeàn môùi do caùc töôùng laõnh ñaûo chaùnh ñang laøm chuû. Moät soá quan chöùc vuøng Quaän 5, vì muoán tòch thu taøi saûn cuûa moät soá Hoa kieàu thaønh ñaït khaùc neân ñaõ mua chuoäc ñöôïc Tín Maõ Naøm moät “haûo hôùn” loaïi phaûn thuøng, höùa heïn seõ cho Maõ Naøm theá vai Maõ Tuyeân laõnh ñaïo “thaäp ñaïi bang hoäi” taïi Vieät Nam vaø veõ ñöôøng cho “con ngöïa ñieân” naøy baùn ñöùng moät soá cô sôû kinh doanh cuûa caùc bang hoäi cho chính quyeàn môùi cuûa caùc töôùng laõnh, baèng caùch toá hoï laø “cô sôû kinh taøi cuûa Dieäm - Nhu”. Maët khaùc, Tín Maõ Naøm cuõng toá caùo vaø giao noäp cho caûnh saùt moät loaït caùc tay giang hoà Hoa kieàu khoâng aên caùnh vôùi y nhö Hoûi Phoøong Kin, Suù Hoàng, Coïp Chaûy, Quaày Thaàu Hao, Haéc Quaåy Chaûy... nhaèm cuûng coá ñòa vò “Vua” trong giôùi haéc ñaïo cuûa mình. Vì vaäy, Tín Maõ Naøm ñöôïc trung taù Leâ Ngoïc Truï - Tröôûng ty caûnh saùt quaän 5 thôøi ñoù raát troïng duïng vaø öu ñaõi, trong khi bò nhieàu ñaøn em oaùn giaän vaø tìm caùch traû ñuõa. Trong nhöõng keû oaùn thuø Tín Maõ Naøm coù tay taøi paùn teân Chí, ngöôøi giuùp vieäc cho Tín Maõ Naøm quaûn lyù ngaønh kinh doanh côø baïc.

Bieát ñöôïc söï chia reõ ñoù, Ñaïi Cathay ñaõ sai ñaøn em duï haøng teân naøy. Döông Chí ñaõ baùn ñöùng Tín Maõ Naøm, keùo moät löôïng lôùn caùc con baïc naëng kyù töø caùc soøng Ñaïi Theá Giôùi, Haøo Hueâ veà Caàu Muoái cho soøng cuûa Ñöïc Baø Tieàu vaø Baûy Sy thuoäc quyeàn cai quaûn vaø laõnh ñòa cuûa Ñaïi Cathay, ñoàng thôøi boû luoân khu Chôï Lôùn veà theo Ñaïi Cathay môû mang soøng baïc ôû khu Saøi Goøn.

Bieát chuyeän, Tín Maõ Naøm haï leänh cho giôùi Haéc Ñaïo: “Tao cho quyeàn tuïi baây cheùm cheát meï loù heát maáy caùi thaèng laøn em cuûa Laïi Ca Thay naøo daùm loù maët tuïi loù xuoáng Chôï Lôùn ôù!”

Chæ chôø coù caâu noùi daùm “ñoäng raâu huøm” cuûa Tín Maõ Naøm, trong suoát 12 thaùng trôøi, Ñaïi Cathay ñaõ

96

lieân tuïc ñoå quaân taäp kích xuoáng caùc ñieåm laøm aên cuûa Tín Maõ Naøm ôû vuøng Chôï Lôùn, cheùm phöùa vaøo baát cöù ai, Taán coâng nhanh, cheùm leï, roài ruùt thaàn toác, ñoù laø chieán löôïc do tham möu Hoaøng Soyanara baøy cho Traàn Ñaïi vöøa taïo hieäu quaû thieät haïi cho phe ñòch, vöøa baûo toàn löïc löôïng phe mình khoâng hao quaân khi ñuïng traän.

Ngöôøi bò cheùm thöôøng laø daân laønh,

Taán coâng nhanh, cheùm leï, ruùt thaàn toác

khaùch chôi, chính vì vaäy hoï ñaâm sôï caùc ñieåm aên chôi giaûi trí cuûa Tín Maõ Naøm, khoâng daùm lui tôùi nöõa. Vaéng khaùch, thu nhaäp thaáp, ñaùm coâ hoàn baûo keâ cuûa Tín Maõ Naøm ñaønh tuùa ra laøm aên leû ñeå gôõ gaïc, baát chaáp kyû luaät cuûa oâng truøm. Nhöng cöù heã thaáy teân “Thooøn quaåy Laøy” (con quyû Taøu lai) naøo loït xuoáng khu Saøi Goøn laø teân ñoù bò ñaøn em cuûa Ñaïi Cathay nhai goûi soáng ngay.

Cho ñeán ñaàu naêm 1964, bieát baêng Tín Maõ Naøm ñaõ ngaát ngö saép heát phong ñoä, Ñaïi Cathay quyeát ñònh ñaùnh traûi ñeäm traän cuoái cuøng. Ñích thaân Traàn Ñaïi daãn theo 9 teân ñaøn em loaïi “chieán ñaáu” nhaát, trong ñoù coù Ba Theá vaø Laâm Ñaøo Giaø, Phong Khuøng, Loäc Ñieân... chôû ñoâi nhau ñi treân 5 xe Goebel, moät loaïi xe gaén maùy chieán ñaáu nhaát thôøi baáy giôø. Ñoà ngheà cuûa ñaùm naøy laø maõ taáu, dao baàu ñöôïc caëp theo söôøn xe. Baát thình lình caû tieåu ñoäi caøo caøo saét 5 chieác Goebel saàm saàm luûi vaøo uùp oå quaùn caø pheâ ngay tröôùc raïp Haøo Hueâ, ñoái dieän vôùi Ñaïi Theá Giôùi. Ñaây laø ñieåm tuï taäp cuûa caùc tay ñaøn em Tín Maõ Naøm vaøo 2 buoåi saùng chieàu. Ñuïng “quaåy” naøo cheùm “quaåy” ñoù. Maáy coâ xaåm lai trong vuøng oâm maët ruù leân kinh khieáp boû chaïy taùn loaïn.

Duø bò uùp oå baát ngôø nhöng ñaùm Tín Maõ Naøm phaûn öùng cuõng khaù nhanh leï. Ñoà chôi luoân thuû saün trong nhaø, chæ caàn baät maët quaày leân laø caû thuøng maõ taáu, coân khuùc, ñoaûn kieám, tröôøng thöông... ñeàu coù ñuû ñeå

phaân phaùt ra cho ñoàng boïn. Nhoùm naøy phaûn coâng quyeát lieät. Phía beân Ñaïi Cathay coù Phong Khuøng vaø Loäc Ñieân ñeàu ñaõ laõnh theïo maùu phun oøng oïc öôùt ñaãm chieán baøo. Cuoäc taäp kích khoâng thaønh coâng troïn veïn.

Caû hai beân ñeàu thieät haïi naëng neà.

Laâm Ñaøo Giaø caùnh tay maët ñaâm cheùm cuûa Traàn Ñaïi bò bay moät ngoùn tay, maát luoân khoâng tìm laïi ñöôïc trong traän naøy (chaéc laø bò choù tha ñi) , töø ñoù Laâm ñöôïc Traàn Ñaïi ñoåi “ngheä danh” thaønh Laâm Chín Ngoùn vaø Laâm giöõ luoân teân giang hoà naøy cho ñeán ngaøy laõnh nguyeân ca aùt xít cuûa nöõ quaùi Dung Haø quaát voâ giöõa maët taïi quaùn phôû Töông Lai ôû Nguyeãn Tri Phöông.

Duø khoâng trieät ñöôïc Tín Maõ Naøm taïi traän Haøo Hueâ, nhöng traän ñuïng ñoä nhaùng löûa maø ñich thaân Traàn Ñaïi daãn quaân tham chieán ñaõ laøm maùu lieàu cuûa Ñaïi Cathay caøng ñöôïc giôùi giang hoà truyeàn tuïng vaø vò neå. Phaàn Tín Maõ Naøm cuõng lo ñeán “soùn vaùi” (xin ñoïc chöõ naøy theo gioïng Saøi Goøn chính hieäu) thieáu ñieàu muoán chaïy meï noù hai bi leân coå. Neáu cöù ñeå cho Ñaïi Cathay taäp kích maõi nhö vaäy, tay chaân cöù bò ruïng töø töø. Cuoái cuøng khi khoâng coøn boä haï naøo daùm chòu ñoøn ñeå baûo veä thì chæ coøn nöôùc deïp heát soøng baøi, tieäm huùt vì khoâng coøn ai daùm beùn maûng vaøo vuøng Chôï Lôùn chôi ñeå cho bò cheùm oan maïng.

Giaän caønh hong nhöng “con ngöïa ñieân” Tín Maõ Naøm phaûi keàm côn ñieân cuûa mình laïi. Tín cöû ngöôøi ñeán môøi Ñaïi Cathay leân nhaø haøng Ñoàng Khaùnh ñeå ñieàu ñình. Tham möu Hoaøng Ghi Ta Soyanara, Laâm Chín Ngoùn coá khuyeân Ñaïi ñöøng vaøo hang coïp, e bò gaøy baãy ñeå hoäi ñoàng nhö “lieân bang” Huyønh Tyø, Caùi, Theá naêm xöa (boä tam seân ba con buø toït naøy raát nhoät vôùi chieán tích gaøi baãy chôi hoäi ñoàng maø khoâng thaønh coâng khoâng maáy veû vang gì moãi khi coù ai nhaéc laïi.) Hoï caûnh giaùc Traàn Ñaïi coi chöøng bò Tín Maõ Naøm “traûi ñeäm” nhöng Ñaïi Cathay noåi maùu yeân huøng, vaãn quyeát ñònh nhaän lôøi ñeán Ñoàng Khaùnh theo y heïn. Ñeå taøi xeá ngoaøi cöûa, Ñaïi moät mình tay khoâng leân nhaø haøng hoäi kieán vôùi Tín Maõ Naøm. Moät baøn tieäc ñöôïc chuaån bò saün, Tín Maõ Naøm cuøng moät “ñoäi muùa laân” caû möôøi maáy teân tay chaân maët ngaàu laïnh göôøm göôøm nhìn Traàn Ñaïi hai tay khoâng ung dung böôùc vaøo baøn tieäc.

Coù teân thaáy Ñaïi chæ moät mình, thôøi cô quaù thuaän tieän, neân ñaõ xoåâ tieáng Taøu gôïi yù vôùi chuû soaùi laø nhaân dòp naøy neân laøm moùn “goûi söùa löôõi vòt” baèng chính thòt cuûa Taøi Caù Thaøi (Ñaïi Cathay) roài boû ra baøn cho anh em cuøng nhai soáng thaèng naøy caùi cho roài. Nhöng nhìn cöû chæ ung

dung khoâng bieát sôï cuûa Ñaïi khieán Tín Maõ Naøm thaàm phuïc. Tay anh chò vuøng Chôï Lôùn nhöôïng boä, ñoàng yù giao khu vöïc töø chôï Nancy veà Saøi Goøn cho Ñaïi Cathay toaøn quyeàn cai quaûn . Phaàn quaän 5, Chôï Lôùn, ñaøn em cuûa Ñaïi ñöôïc pheùp hoaït ñoäng môû soøng, môû ñoäng môùi vôùi ñieàu kieän khoâng laán vaøo nhöõng khu vöïc ñaõ coù saün ngöôøi cuûa Tin Maõ Naøm ñang laøm. Rieâng caùc khu vöïc chôï Saét, chôï Taân Thaønh, heûm “dzaùch baïc hoà haõn” (heûm 100), Ñaïi Cathay vaø ñaøn em tuyeät ñoái ñöøng neân xaâm phaïm, vì ñoù laø giang sôn rieâng cuûa Tín Maõ Naøm, nôi vôï beù cuûa y sinh soáng.

Theá laø moät hôïp ñoàng “nhöôïng ñòa” duø khoâng coù chöõ kyù cuûa beân naøo nhöng ñöôïc hai beân cuøng cam keát toân troïng qua hai ly röôïu môøi cuøng naâng leân uoáng. Soùng gioù giang hoà cuûa Saøi Goøn Chôï Lôùn taïm yeân trong caûnh Thaùi Bình. Traàn Ñaïi ñaõ thaät söï ngöï trò treân quyeàn löïc cuûa theá giôùi ngaàm, bình ñònh ñöôïc caùc baêng ñaûng khoâng cöôùp giaät, haõm hieáp phuï nöõ, khoâng troäm caép vaët vaõnh v.v... maø chính quyeàn chaúng toán moät chuùt coâng söùc naøo ñeå baøi tröø. Chæ vì coøn quaù treû, mang nhieàu thanh nieân tính neân Ñaïi Cathay ñaõ laø moät hình aûnh “khoù öa” cuûa moät vaøi chöùc saéc trong chính quyeàn môùi cuûa caùc töôùng laõnh thôøi baáy giôø.

Nhö moät “coâng töû Baïc Lieâu” cuûa thôøi ñaïi, haøng buoåi chieàu Ñaïi Cathay cheãm cheä treân baêng tröôùc chieác Mustang mui traàn, laø loaïi xe maø caû nöôùc chæ coù moät vaøi chieác ñöôïc ñem thaúng töø Myõ qua baèng con ñöôøng cuûa caùc vieân chöùc ngoaïi giao Myõ laøm vieäc taïi Saøi Goøn söû duïng. Khoâng bieát baèng caùch naøo laïi veà tay cuûa Traàn Ñaïi, vaø giao cho Naêm Coâng laùi. Moãi laàn Ñaïi di chuyeån laø coù caû chuïc ñaøn em phoùng xe gaén maùy tröôùc môû ñöôøng, sau hoä toáng.

Neùt aên chôi “phaù caùch” cuûa Ñaïi Cathay khieán nhöõng keû tai to maët lôùn vaø maáy oâng coø caûnh saùt thôøi baáy giôø heát söùc töùc toái. Hoï tìm caùch toáng coå Ñaïi vaøo khaùm. Nhöng nhö baét coùc boû ñóa, chaúng laàn naøo caûnh saùt ñuû baèng chöùng ñeå giam tuø Traàn Ñaïi ñöôïc laâu, ñaønh phaûi thaû.

Luùc baáy giôø oâng töôùng khoâng quaân Nguyeãn Cao Kyø, ngöôøi maø giôùi baùo chí sau naøy nhaän xeùt laø neáu khoâng ñi laøm töôùng thì oâng naøy coù khi cuõng laø ñaïi ca... du ñaûng.

Vôùi “gen” yeân huøng coù saün trong maùu, laïi thaáy Traàn Ñaïi laø moät thuû laõnh treû ñang toùm thaâu caû theá giôùi ngaàm cuûa Saøi Goøn trong tay, neân Nguyeãn Cao Kyø phuû duï Traàn Ñaïi veà laøm veä só cho thieáu töôùng. “Laøm “gaïc ñôø co” cho toâi, anh vöøa khoûi

ñi lính, laïi coù quyeàn haønh, muoán ñi ñaâu laøm gì cuõng ñöôïc maø khoûi bò ai thuø oaùn. Anh cöù suy nghó cho kyõ, ba ngaøy nöõa traû lôøi toâi cuõng ñöôïc.”

Nguyeãn Cao Kyø noùi. Ñôøi naøo moät ngöôøi maø Tín Maõ Naøm goïi laø “taøi coù taøi” (ñaïi ca cuûa nhöõng ñaïi ca) laïi chòu bò boù mình trong söï raøng buoäc cuûa quan chöùc, duø laø quan chöùc haøng töôùng laõnh ñang naém quyeàn laõnh ñaïo quoác gia nhö Nguyeãn Cao Kyø luùc baáy giôø. Khoâng ñôïi ñeán ba ngaøy, khi Nguyeãn Cao Kyø coøn chöa döùt tieáng Ñaïi Cathay ñaõ töø choái ngay söï chieáu coá cuûa oâng töôùng cuõng khaù... giang hoà naøy.

Cuøng luùc ñoù thì chuaån töôùng Nguyeãn Ngoïc Loan, giaùm ñoác Nha caûnh saùt Ñoâ Thaønh tuyeân boá ñaët thaønh phaàn du ñaûng laø nhöõng keû soáâng “ngoaøi voøng phaùp luaät”, Töôùng Loan cho môû rieâng moät “Trung taâm baøi tröø du ñaõng” ñaët ôû beân kia caàu Bình Trieäu vaø laäp ra “Bieät ñoäi hình caûnh” nhaèm tieâu dieät giang hoà do ñaïi uùy Traàn Kim Chi laøm ñoäi tröôûng.

Theo leänh töôùng Loan, “Bieät ñoäi hình caûnh” ñöôïc quyeàn baén boû baát cöù teân giang hoà du ñaûng naøo treân ñöôøng phoá neáu chuùng gaây aùn vaø choáng laïi caûnh saùt. Sau moät thôøi gian hoaït ñoäng, “Bieät ñoäi hình caûnh” vaãn chæ toùm ñöôïc moät soá teân du ñaõng “teùp riu” nhaõi nheùp moùc tuùi chôï maø thoâi. Muïc tieâu chính maø töôùng Loan nhaém ñeán laø Traàn Ñaïi thì vaãn bình chaân nhö vaïi. Traàn Ñaïi khoâng cöôùp giaät, khoâng bò ai toá caùo thöa kieän toáng tieàn cöôùp cuûa... Taát caû chæ laø nhöõng lôïi nhuaän maø Ñaïi ñöôïc chia ñöôïc töø coå phaàn cuûa Ñaïi ñoùng goùp vôùi hình thöùc coâng ty.

Coøn nhöõng soøng baøi ñoäng huùt baát hôïp phaùp thì chæ laø Baûy Sy, Baûy Traø hoaït ñoäng thoâi chöù Ñaïi coù bao giôø ôû ñoù, vaø nhöõng ngöôøi naøy thaø cheát chöù chaúng ai haù mieäng khai ra Traàn Ñaïi.

Khoâng quaû tang ñeå “ñoùng ñinh” ñöôïc Traàn Ñaïi, tuùng theá töôùng Loan cho thieáu taù Maõ Sanh Nhôn, phuï taù cuûa töôùng Loan, ñöa giaáy môøi goïi Ñaïi trình dieän taïi vaên phoøng cuûa Toång Nha ñeå... ra leänh. Cuøng moät ñaøn em, Ñaïi Cathay coù maët y heïn.

Töôùng Nguyeãn Ngoïc Loan ra leänh Traàn Ñaïi “phaûi giaûi taùn baêng nhoùm, khoâng ñöôïc loäng haønh” Ñaïi Cathay ñoàng yù vôùi ñieàu kieän ñeå cho mình vaø ñaøn em toaøn quyeàn laøm aên (hôïp phaùp) trong vieäc khai thaùc caùc dòch vuï cuûa khu caûng Saøi Goøn, Khaùnh Hoäi, khu vöïc chôï vöïa Caàu Muoái, vaø hai beân bôø Kinh Teû, moät loaïi nhö “nghieäp ñoaøn boác xeáp” cuûa caùc beán caûng. Thaáy teân giang hoà cöùng ñaàu, Nguyeãn Ngoïc Loan noåi ñoùa ñaäp tay xuoáng baøn “Toâi leänh

cho anh giaûi taùn heát, anh khoâng coù quyeàn ñieàu ñình chuyeän gì heát. Neáu khoâng thì ngaøy naøo toâi coøn ngoài ôû Toång Nha Ñoâ Thaønh naøy thì ngaøy ñoù ñaùm giang hoà du ñaõng caéc keù maáy anh seõ khoâng coøn ñaát soáng... Ñaïi Cathay ngang ngaïch traû lôøi “Giang hoà khoâng coù vua, toâi laøm gì coù quyeàn haønh ra leänh cho caùc baêng khaùc ñöôïc” Cuoäc maëc caû keát thuùc. Tieáng taêm Ñaïi Cathay laïi theâm noåi nhö coàn trong giôùi giang hoà vì “daùm vuoát raâu keõm” töôùng Nguyeãn Cao Kyø vaø töø choái nghe leänh cuûa Nguyeãn Ngoïc Loan ban cho. Vaø cuõng chính vì Ñaïi Cathay ñaõ chaïm noïc ñeán hai oâng töôùng quyeàn löïc nhaát trong chính quyeàn cuûa caùc töôùng laõnh luùc baáy giôø neân Traàn Ñaïi ñaõ töï kyù cho mình baûn aùn töû hình ñeå vónh vieãn ñi vaøo huyeàn thoaïi cuûa giôùi giang hoâ Vieät Nam Xem tieáp kyø sau: Vì sao Ñaïi Cathay bò cho ñi traïi “cöûu söøng” ngoaøi ñaûo Phuù Quoác? Coù thaät laø cuoäc vöôït nguïc cuûa Traàn Ñaïi ñaõ thaønh coâng nhöng Ñaïi laïi khoâng veà ñaát lieàn maø laïi ñi theo “giaûi phoùng” nhö tin ñoàn? Sau khi Ñaïi Cathay maát taêm, soøng baøi cuûa Baûy Sy loït veà tay ai?

Naêm Cam ra tuø trôû veà vôùi Baûy Sy laøm theá naøo ñeå thu hoài laïi soøng baøi ñaõ loït vaøo tay ngöôøi khaùc...

Môøi baïn ñoïc xem tieáp kyø sau

* Xin chaøo! Hai ñöùa em laø sinh vieân noäi truù UTS, xin noùi nhanh laø truyeän naøy quaù haáp daãn vaø hay ôi laø hay!

Ngoïc & Höông (email.... ) * Anh em trong tuø raát thích nhöõng tin veà ñôøi soáng VN, ñaëc bieät nhaát laø Khoùi Soùng Giang Hoà cuûa daân chôi Saøi Goøn... (Tuø soá CRN - 173... nhaø tuø London Prison, Gastlemaine Vic.) * Taùc giaû caâu chuyeän naøy vieát quaù taùo baïo nhöng maø haáp daãn. Beân caïnh caâu chuyeän giang hoà gay caán coøn coù nhieàu ñieàu laï nhö chuyeän taém taùp cuûa Nhaät, Ñoïc maø “noùng” heát caû ngöôøi...

Toâi coù thöû aùp duïng caùch “Tora Tora” cho oâng xaõ toâi thì oâng aáy la laøng y nhö trong truyeän keå... Caùm ôn taùc giaû ñaõ cho chuùng toâi “hoïc loùm” nhieàu thuù vò trong caâu chuyeän naøy Bích Haïnh... (email...)

97