22

Page 1

1


Armadale Vic.

213701

206211

Vuøng phía baéc Melbourne

Tieäm thòt ngay beân ngoaøi trung taâm Coles ngaøy naøo cuõng taáp naäp, ñang baùn raàn raàn thu $25,000 tuaàn. Raát laø tieän duïng vaø tieàm naêng, ñaõ laøm 6 naêm roài khoâng coøn lo ngaïi gì nöõa. Vaøo laø coù lôïi töùc ngay. Lieân laïc tröïc tieáp chuû khoâng qua trung gian Giaù $ thöông löôïng Tel.: 0438 597 366 noùi tieáng Anh

2

206411

212911

Loch Victoria

3


06 IMF döï baùo kinh teá TG seõ taêng 07 Ñoàng USD khoâng coøn ñöôïc öa 08 Ngöôøi Myõ & nguy cô maát tieàn baûo hieåm 09 Kinh teá Nhaät giaûm phaùt 10 G20 tìm ñöôøng ñi môùi 11 Haøng giaù beøo gaëp thôøi ôû Nhaät 12 Kinh teá tuït côø baïc Las Vegas vaéng teo

ABN 286 91 497 950

Toøa soaïn Sydney NSW

AUSTRALIA Phaïm Laâm, Nguyeân Cung, Nguyeãn Ñöùc Hieäp, Nguyeãn Ñình Hoøa, Phöông “N”, Vónh Trung, Thuïc Nghi, Mai DJ, Anne Trinh, Trang Nguyeãn, Dieäp Anh, Hoàng Haø, Mai Oanh, Dzuõng Trinh USA Traàn Thò Vónh Töôøng, Töôøng Yi, Trònh Thanh Thuûy UK Haø Quyeân, Nguyeät Haân, Phöôùc Duy VIEÄT NAM Haø Thaønh Laõng Töû, Khaùch Saøi Goøn, Khaùch Haø Noäi, Ngoïc Dieäp, Nguyeân Vieät, Ñöùc Huy, Duy Cöôøng, Ngoïc Thu, Kieàu Mai, Yeân Ba Giang Vuõ ÑAÏI DIEÄN CAÙC THAØNH PHOÁ TIEÅU BANG Melbourne, Vic. Vónh Ñaït, Mob.: 0405 831 558 Brisbane, Qld Nhaät Haï, Mob.: 0419 653 122 Adelaide, SA An Khaùnh Mob.: 0405 134 167 Pert, WA Thaïch H, Mob.: 0418 923 951

4

52 53 54 55

Con bò löøa roài boá ôi! Cuûa nôï - Tieáng ai trong tuû Gioù bay maát quaàn Coâ Thaém leân thaønh

56 Gian truaân phuï nöõ Vieät Nam

58 TQ möøng vui laùng gieàng run sôï 59 Nhöõng nguyeân nhaân taïo ra soùng thaàn 60 Ngöôøi sinh hoïc 61 Hoàn ma truyeàn thuyeát vaø thöïc teá 62 Khí trong phong thuûy

Taïp chí

Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng Coâng Ty Chuû Nhieäm AUVINET PROMOTIONS P.O.Box: 308 Villawood 2163 Tel.: 9788 7364 - Fax: 9788 7364 Ñieàu haønh: Dzuõng Trinh Soá tröïc tieáp 0430 00 6965 e:DoanhNghiepDoiSong@Gmail.com BIEÂN TAÄP THÖÔØNG TRÖÏC

44 Soá ñeïp thôøi ñaïi gia 46 Thieáu choã chôi Teen lao vaøo thaùc loaïn 47 Maïng khieâu daâm VN - ngöôøi xem chæ laø hoïc sinh

24 Haûi taëc xöa vaø nay

70 Bò baïo haønh sao khoâng noùi 71 Tieàn trong cuoäc soáng hoân nhaân

14 Nhaø ñaát laïi “noùng” ngoaøi döï truø 15 Coâng nhaân TQ traøn ngaäp VN 16 sao thôøi... eá ñoä 17 Xuaát gaïo khoù tìm oån ñònh

72 Thuùy Nga bò FBI thaåm vaán... 74 Johnny Trí Nguyeãn chæ laø “haäu dueä” trong maét dieãn vieân Lyù Huøng?

27 Sheryl Sandberg boùng hoàng sau löng ñaïi gia FaceBook 30 Kindler gaõ phuø thuûy trong laøng döôïc phaåm

64 Noùi chuyeän veà Boùng 64 Boùng cha vaø con 66 Nhöõng caùi cheát vì boùng 68 Hoïa só Bacon vaø nhöõng chieác boùng 69 Ngöôøi veà soi boùng mình...

76 Chae Young ñieäu ñaøng treân taäp chí Cosmo 78 Hieän töôïng “phoùng tinh” ôû phuï nöõ thaät hay hö?

80 Haïnh phuùc ñaõ xa 81 Öôùc mô

32 Ñeâm Saøi Goøn 33 Maøu Saøi Goøn 34 Chôï ñeâm Saøi Goøn

84 Cuoäc taäp kích giaûi cöùu töø binh Myõ taïi Sôn Taây naêm 1970

38 Thueâ veä tinh Myõ theo doõi choù cöng VN 40 Taän dieät taøi nguyeân Hoà Thaùc 41 Saên oâng 30 42 Nöôùc maét tyû phuù giöõa ñaïi ngaøn

88 Ñaïi Cathay bieán maát giang hoà klhoâng chuû soaùi...

5


IMF naâng döï baùo taêng tröôûng kinh teá theá giôùi

Theo IMF (Quyõ Tieàn Teä Quoác Teá), möùc döï baùo khaû quan hôn naøy ñöôïc ñöa ra döïa treân cô sôû soá tieàn 2.000 tyû USD maø theá giôùi ñaõ chi ra ñeå kích thích taêng tröôûng vaø söï phuïc hoài nhu caàu taïi caùc thò tröôøng ôû chaâu AÙ. Baùo caùo Trieån voïng kinh teá theá giôùi (World Economic Outlook) coâng boá ngaøy 1/10 cuûa IMF nhaän ñònh, kinh teá Trung Quoác seõ taêng tröôûng 9% trong naêm tôùi. Cô quan naøy daønh möùc döï baùo taêng GDP 6,4% cho AÁn Ñoä, 1,7% cho Nhaät Baûn, 1,5% cho Myõ, vaø 0,3% cho khu vöïc söû duïng ñoàng Euro. Ñoái vôùi naêm nay, IMF döï baùo GDP kinh teá theá giôùi seõ suy giaûm 1,1%, thaáp hôn möùc döï baùo suy giaûm 1,4% ñöa ra hoài thaùng 7. Ñònh cheá naøy cho raèng, nhöõng neàn kinh teá phaùt trieån nhaát theá giôùi nhö Myõ, Ñöùc vaø Nhaät Baûn seõ laø nhöõng neàn kinh teá coù möùc suït giaûm GDP maïnh nhaát leân tôùi 3,4%. Trong khi ñoù, khoái caùc neàn kinh teá ñang noåi leân ñöôïc döï baùo seõ taêng tröôûng 1,7% trong naêm 2009. Nhöõng con soá döï baùo naøy cuûa IMF cho thaáy, caùc neàn kinh teá môùi noåi ôû khu vöïc chaâu AÙ seõ laø ñaàu taøu keùo kinh teá theá giôùi ra khoûi giai ñoaïn suy thoaùi toài teä nhaát thôøi haäu Chieán tranh Theá giôùi thöù 2 naøy. “Neàn kinh teá toaøn caàu döôøng nhö ñaõ taêng tröôûng trôû laïi döôùi söùc keùo cuûa caùc hoaït ñoäng kinh teá maïnh meõ dieãn ra ôû chaâu AÙ, söï bình oån trôû laïi hoaëc phuïc hoài khieâm toán ôû caùc khu vöïc khaùc”, IMF nhaän ñònh. Tuy nhieân, IMF caûnh baùo, söï phuïc hoài cuûa kinh teá theá giôùi seõ “yeáu ôùt so vôùi nhöõng gì ñaõ dieãn ra trong lòch söû” vaø cho raèng, vieäc phuïc hoài laïi söùc maïnh cho ngaønh ngaân haøng vaãn laø öu tieân haøng ñaàu. IMF cuõng cho raèng, tình traïng thaét chaët tín duïng vaø thaát nghieäp seõ laø nhöõng raøo caûn lôùn ñoái vôùi tieán trình phuïc hoài cuûa kinh teá theá giôùi. “Söï phuïc hoài ñaõ baét ñaàu”, chuyeân gia kinh tröôûng Olivier Blanchard cuûa

6

IMF phaùt bieåu trong moät cuoäc hoïp baùo ôû Istanbul, Thoå Nhó Kyø. Tuy nhieân, oâng Blanchard khaúng ñònh, “maëc duø caùc thò tröôøng taøi chính ñang khoûe laïi, caùc chính phuû cuõng khoâng neân nghó raèng khuûng hoaûng ñaõ chaám döùt”. Tuaàn tröôùc, Toång giaùm ñoác IMF Dominique Strauss-Kahn cuõng caûnh baùo, coøn quaù sôùm ñeå khaúng ñònh khuûng hoaûng ñaõ keát thuùc. Vaøo ngaøy 30/9, IMF ñaõ ñöa ra döï baùo, ngaønh ngaân haøng theá giôùi seõ coøn phaûi chòu khoaûn thaâm huït taøi saûn 1.500 tyû USD vì cuoäc khuûng hoaûng naøy. Trong baùo caùo Trieån voïng kinh teá theá giôùi laàn naøy, IMF cho raèng, vôùi söï phuïc hoài trôû laïi cuûa kinh teá, thaùch thöùc lôùn nhaát cuûa caùc nhaø hoaïch ñònh

chính saùch treân theá giôùi laø xaùc ñònh thôøi ñieåm taêng laõi suaát trôû laïi vaø huùt laïi nhöõng khoaûn vay khaån caáp ñaõ bôm cho caùc ngaân haøng trong thôøi gian khuûng hoaûng. Ñònh cheá naøy caûnh baùo, vieäc ruùt lui quaù sôùm khoûi caùc bieän phaùp hoã trôï taêng tröôûng coù theå taïo ra moät moái ñe doïa lôùn ñoái vôùi söï phuïc hoài, trong khi vieäc chaäm treã coù theå daãn tôùi söï hình thaønh cuûa bong boùng taøi saûn ôû nhöõng neàn kinh teá môùi noåi coù toác ñoä taêng tröôûng cao hôn. Möùc döï baùo taêng tröôûng GDP 1,5% maø IMF daønh cho kinh teá Myõ naêm 2010 ñaõ cao gaàn gaáp ñoâi so vôùi möùc döï baùo 0,8% ñöa ra hoài thaùng 7. Maëc duø vaäy, naêm nay, IMF döï baùo kinh

Quyõ Tieàn teä Quoác teá (IMF) döï baùo, kinh teá theá giôùi seõ taêng tröôûng 3,1% trong naêm 2010, cao hôn möùc döï baùo 2,5% ñöa ra hoài thaùng 7

teá Myõ seõ suy giaûm 2,7%, nhieàu hôn möùc döï baùo suy giaûm 2,6% ñöa ra laàn tröôùc. Theo IMF, toác ñoä taêng GDP tieàm naêng Myõ seõ ôû möùc döôùi 2% trong moät thôøi gian khaù daøi saép tôùi, aûm ñaïm hôn möùc döï baùo 2,5-2,7% maø Cuïc Döï tröõ Lieân bang nöôùc naøy (FED) ñöa ra gaàn ñaây. IMF cho raèng, tyû leä thaát nghieäp taïi Myõ seõ ñaït ñænh ôû möùc treân 10% vaøo nöõa sau cuûa naêm 2010, trong khi tyû leä laïm phaùt loõi (khoâng tính giaù thöïc phaåm vaø naêng löôïng) cuûa nöôùc naøy seõ ôû möùc döôùi 1% trong phaàn lôùn thôøi gian cuûa naêm tôùi.

Ruûi ro khi ñoàng USD yeáu

Vôùi laõi suaát thaáp vaø ñoä doài daøo cao, USD ñang thay theá Yen Nhaät ñeå trôû thaønh ñoàng tieàn ñöôïc “carry trade” nhieàu nhaát. Thöïc teá naøy coù maët lôïi, nhöng cuõng ñem tôùi nhöõng ruûi ro khoâng heà nhoû. Thôøi gian naøy, USD khoâng coøn ñöôïc öa chuoäng nhieàu nhö tröôùc, nhöng caùc quyõ ñaàu tö lôùn laïi ñang tích tröõ “baïc xanh” vôùi toác ñoä maïnh chöa töøng thaáy, vì ñoàng tieàn naøy ñang quaù yeáu vaø coù möùc laõi suaát quaù thaáp. “Xu höôùng vay USD taêng toác keå töø sau hoäi nghò thöôïng ñænh nhoùm G20 dieãn ra vöøa qua ôû Myõ. Vôùi hoäi nghò

naøy, caùc nhaø giao dòch tieàn teä cho raèng, laõi suaát ôû Myõ seõ coøn ñöôïc giöõ ôû möùc thaáp trong moät thôøi gian daøi nöõa”, oâng Mark Matthews, chieán löôïc gia tröôûng thò tröôøng chaâu AÙ cuûa coâng ty Fox-Pitt Kelton Securities (Myõ), nhaän xeùt. OÂng Oliver Desbarres, chieán löôïc gia tröôûng thò tröôøng tieàn teä chaâu AÙ cuûa ngaân haøng Credit Suisse cuõng ñoàng tình vôùi quan ñieåm naøy: “Caùc quyõ ñaàu cô, quyõ höu trí, vaø boä phaän giao dòch cuûa caùc ngaân haøng ñaàu tö ñang ñaåy maïnh vieäc tích USD”. Hoaït ñoäng giao dòch tieàn teä naøy ñöôïc goïi laø “carry trade”, trong ñoù caùc nhaø giao dòch vay USD vôùi möùc laõi suaát thaáp ñeå ñaàu tö vaøo taøi saûn ôû caùc nöôùc coù ñoàng tieàn chòu möùc laõi suaát ngaén haïn cao hôn ñeå höôûng cheânh leäch. Moät lyù do khieán hoaït ñoäng “carry trade” USD gia taêng ôû chaâu AÙ - Thaùi Bình Döông trong thôøi gian naøy laø do ñaây laø khu vöïc coù nhieàu ñoàng tieàn coù laõi suaát hieän cao hôn ñaùng keå so vôùi USD. Trong ñoù, nhöõng ñoàng tieàn ñöôïc söû duïng nhieàu nhaát trong “carry trade” USD laø caùc ñoàng Ñoâla Australia, Rupiah cuûa Indonesia, vaø thaäm chí caû ñoàng Rupee cuûa Sri Lanka. Do caùc neàn kinh teá treân ñeàu ñang coù toác ñoä taêng tröôûng maïnh meõ hôn kinh teá Myõ, laõi suaát caùc ñoàng tieàn cuûa

hoï cao hôn laõi suaát USD, taïo ra moät cô hoäi ngaén haïn cho caùc nhaø giao dòch tieàn teä. Chaúng haïn, laõi suaát USD lieân ngaân haøng taïi London (Libor, ñöôïc xem laø laõi suaát chuaån cho vieäc vay USD) hieän ñang ôû möùc chöa ñaày 1%, thaáp hôn nhieàu so vôùi möùc laõi suaát ngaén haïn 6,5-7% cuûa ñoàng Rupiah treân thò tröôøng tieàn teä Indonesia. Giôùi phaân tích cho bieát, chính söï cheânh leäch lôùn naøy giöõa laõi suaát cuûa hai ñoàng tieàn treân laø lyù do khieán hoaït ñoäng “carry trade” USD vôùi Rupiah ñang taêng maïnh. Tuy nhieân, cuõng khoâng theå loaïi tröø khaû naêng ñoàng Rupiah ñoät ngoät suy yeáu so vôùi USD, khieán lôïi nhuaän cuûa caùc nhaø giao dòch tieàn teä suït giaûm. Tuy nhieân, baø Johanna Chua, chuyeân gia kinh teá tröôûng cuûa Citigroup taïi chaâu AÙ, cho raèng: “Vôùi caùc nhaø ñaàu tö tieàn teä “carry trade” coù phaïm vi hoaït ñoäng roäng, ruûi ro naøy hoaøn toaøn ôû möùc coù theå deã daøng chòu ñöôïc”. Theo baø Chua, treân thöïc teá, “carry trade” USD ñaõ trôû neân phoå bieán trong giôùi giao dòch tieàn teä ôû chaâu AÙ tôùi noãi, hoaït ñoäng naøy thaäm chí coøn ñöa caû nhöõng ñoàng tieàn coù möùc thanh khoaûn thaáp nhö ñoàng Rupee cuûa Sri Lanka vaøo cuoäc. “Ñoù laø ñænh ñieåm cuûa “carry trade”, baø Chua noùi. Tröôùc ñaây, ñoàng USD khoâng phaûi luùc naøo cuõng laø ñoàng tieàn chuû choát maø giôùi ñaàu tö tieàn teä coù theå vay vôùi möùc laõi suaát reû nhaát. Trong phaàn lôùn thôøi gian cuûa moät thaäp kyû trôû laïi ñaây, Nhaät Baûn laø neàn kinh teá lôùn coù möùc taêng tröôûng eøo uoät nhaát theá giôùi, ñeán noãi Ngaân haøng Trung öông Nhaät (BoJ) khoâng daùm naâng laõi suaát quaù xa khoûi möùc 0%. Trong khoaûng thôøi gian ñoù, ñoàng Yeân Nhaät laø ñoàng tieàn ñöôïc söû duïng phoå bieán nhaát cho “carry trade”. Nhöng tôùi nay, moïi caùi döôøng nhö ñaõ ñoåi khaùc. Theo chieán löôïc gia Desbarres cuûa Credit Suisse, ñoàng Yen giôø ñaõ trôû thaønh ñoàng tieàn ñöôïc söû duïng raát ít trong “carry trade” vì möùc laõi suaát gaàn 0% maø tröôùc ñaây Nhaät Baûn “ñoäc quyeàn” giôø ñaõ phoå bieán treân phaïm vi toaøn caàu. Moät thöïc teá ñöôïc xem laø “ngöôïc ñôøi” nöõa laø ñoàng Yen ngaøy nay ñang khaù maïnh so vôùi USD, vì vaäy khieán chi phí ñeå vay Yen bò cao hôn vaø möùc ñoä ruûi ro khi giao dòch ñoàng Yen seõ lôùn hôn. “Maëc duø laõi suaát ôû khaép nôi ñeàu thaáp, nhöng do nhu caàu haøng hoùa toaøn caàu ñang taêng daàn leân, maø Nhaät laïi laø moät neàn kinh teá xuaát khaåu lôùn, neân chuùng toâi nghó ñoàng Yen seõ maïnh leân”, oâng Debarres döï baùo. Ngöôïc laïi, taêng tröôûng kinh teá taïi Myõ toû ra yeáu ôùt ñeán noãi Credit Suisse cho raèng, Cuïc Döï tröõ Lieân bang nöôùc naøy (FED) seõ khoâng taêng laõi suaát USD cho tôùi giöõa naêm 2010.

Cho tôùi thôøi ñieåm ñoù, hoaït ñoäng “carry trade” ngaøy caøng phoå bieán cuûa USD seõ vöøa coù lôïi laïi vöøa coù haïi. Möùc laõi suaát thaáp cuûa USD vaø möùc ñoä doài daøo cuûa ñoàng tieàn naøy ñaõ taïo ra moät nguoàn voán lôùn cho thò tröôøng toaøn caàu voán laâm vaøo tình traïng keït voán töø sau vuï ñoå vôõ cuûa Lehman Brothers vaøo giöõa thaùng 9 naêm ngoaùi. Tuy nhieân, vaán ñeà ôû ñaây laø “carry trade” USD coù theå khieán caùc ñoàng tieàn chaâu AÙ leân giaù, gaây baát lôïi cho hoaït ñoäng xuaát khaåu cuûa khu vöïc. Ñeå

Hoàng Koâng ñaõ taêng gaàn 40%. Caùc chuyeân gia kinh teá cho raèng, hoaït ñoäng taêng döï tröõ USD naøy seõ khoâng coù lôïi cho vieäc ñaûo ngöôïc xu höôùng tieát kieäm vaø chi tieâu ñaùng ngaïi hieän nay cuûa theá giôùi, trong ñoù chaâu AÙ kieåm soaùt phaàn lôùn löôïng tieàn maët cuûa theá giôùi vaø cho pheùp ngöôøi Myõ thoaûi maùi chi tieâu. Quan troïng hôn nöõa, cuõng gioáng nhö ñoà uoáng coù coàn, tính thanh khoaûn cuûa ñoàng USD maø “carry trade” taïo ra coù theå seõ trôû neân nguy hieåm neáu ñöôïc haáp thuï moät löôïng quaù lôùn. Chuyeân gia Chua cuûa Citigroup cho raèng, moät trong nhöõng lyù do khieán thò tröôøng chöùng khoaùn vaø ñòa oác chaâu AÙ phuïc hoài maïnh trong 6 thaùng qua laø söï gia taêng maïnh meõ cuûa caùc doøng tieàn ngaén haïn. “Moät löôïng USD lôùn ñang chaûy vaøo caùc neàn kinh teá chaâu AÙ vaø laøm hình thaønh caùc bong boùng taøi saûn”, baø Chua noùi. Vaø khi nhöõng bong boùng naøy vôõ, haäu quaû nhö thöôøng leä seõ laø nhöõng ñoáng ñoå naùt chaúng maáy deã chòu caàn Thôøi gian naøy, USD khoâng coøn ñöôïc öa phaûi ñöôïc doïn deïp. chuoäng nhieàu nhö tröôùc, nhöng caùc quyõ ñaàu tö lôùn laïi ñang tích tröõ “baïc xanh” vôùi toác ñoä maïnh chöa töøng thaáy

giaûi quyeát vaán ñeà naøy, caùc ngaân haøng trung öông ôû chaâu AÙ ñaõ phaûi can thieäp vaøo thò tröôøng ngoaïi hoái vaø laøm moät coâng vieäc maø hoï mieãn cöôõng phaûi laøm laø gia taêng löôïng USD trong döï tröõ ngoaïi hoái. “Caùc ngaân haøng trung öông ôû chaâu AÙ ñang tích theâm nhieàu USD”, chieán löôïc gia Desbarres cho bieát. Theo ngaân haøng Citigroup, döï tröõ ngoaïi hoái cuûa Trung Quoác (ñaït möùc 2,13 nghìn tyû USD tính tôùi thaùng 6 vöøa qua, bao goàm caû caùc hôïp ñoàng tieàn teä kyø haïn) ñaõ taêng 11,9% keå töø vuï ñoå vôõ cuûa Lehman Brothers. Cuõng trong khoaûng thôøi gian treân, döï tröõ ngoaïi hoái cuûa

Myõ ñoái maët nguy cô vôõ quyõ baûo hieåm tieàn göûi

Cô quan Baûo hieåm tieàn göûi Lieân bang Myõ (FDIC) ngaøy 29/9 ñaõ ñeà xuaát giaûi phaùp caùc ngaân haøng traû tröôùc 3 naêm phí baûo hieåm tieàn göûi ñeå giuùp cô quan naøy coù tieàn trang traûi cho caùc vuï ñoå vôõ lieân tuïc leo thang cuûa caùc nhaø baêng. Quyõ baûo hieåm cuûa FDIC ñang caïn daàn, trong khi soá tieàn öôùc tính caàn thieát ñeå giaûi quyeát caùc vuï suïp ñoå ngaân haøng taïi Myõ töø nay tôùi naêm 2013 ñaõ leân tôùi 100 tyû USD. Theo keá hoaïch cuûa FDIC, caùc ngaân haøng thuoäc dieän ñöôïc cô quan naøy baûo hieåm seõ traû tröôùc toång soá phí 45 tyû USD. Tuy nhieân, soá phí traû tröôùc naøy seõ khoâng bò tröø vaøo lôïi nhuaän cuûa caùc

Chuyeân laép raùp vaø thay caùc heä thoáng oáng coáng, oáng nöôùc, oáng gas, haàm daàu cho shop, nhaø töø oáng saét sang oáng ñoâng v.v... Ñaëc bieät söûa chöõa thay bình nöôùc noùng, tuû laïnh töï ñoäng laáy ñaù, bình loïc nöôùc uoáng, voøi nöôùc, oángnöôùc bò xì, oáng coáng bò ngheït Thôï Toát Nghieäp Taïi Uùc Nhieàu Naêm Kinh Nghieäm Lieân laïc: Duõng Mobile: 0422 314 969 Phone (02) 8730 8398

Khaûo giaù mieãn phí Lic No: 208449C ABN 28 134 675 362

7


ngaân haøng cho tôùi khi tôùi haïn phaûi traû bình thöôøng. Hieän 5 thaønh vieân trong ban Giaùm Ñoác cuûa FDIC ñaõ boû phieáu ñoàng yù ñöa keá hoaïch treân ra thaêm doø yù kieán dö luaän trong thôøi gian 30 ngaøy. Neáu ñöôïc thöïc thi, keá hoaïch naøy seõ yeâu caàu caùc ngaân haøng traû tröôùc phí baûo hieåm tieàn göûi cho caùc naêm 2010, 2011 vaø 2012 vaøo ngaøy 30/12/2009 naøy. Trong thôøi gian qua, chính phuû Myõ ñaõ nghieân cöùu nhieàu bieän phaùp nhaèm laøm ñaày quyõ baûo hieåm tieàn göûi maø khoâng gaây ra gaùnh naëng lôùn cho ngaân quyõ cuûa caùc ngaân haøng laøm aên toát hoaëc tieàn thueá cuûa daân. Ñeà xuaát ñöôïc ñöa ra laàn naøy cuûa FDIC ñaûm baûo ñöôïc hai yeâu caàu laø khoâng taùc ñoäng baát lôïi tôùi lôïi nhuaän cuûa caùc ngaân haøng, vaø cuõng khoâng caàn tôùi haïn ngaïch tín duïng trò giaù 500 tyû USD maø Boä Taøi chính Myõ daønh saün cho FDIC. Tröôùc khi ñeà xuaát traû tröôùc phí baûo hieåm ñöôïc ñöa ra, FDIC cho bieát, soá

Quyõ baûo hieåm cuûa FDIC ñaõ suït giaûm töø möùc 45 tyû USD vaøo cuoái naêm ngoaùi xuoáng coøn 10,4 tyû USD tính tôùi cuoái quyù 2 vöøa qua

dö quyõ baûo hieåm tieàn göûi coù theå seõ trôû thaønh con soá aâm trong quyù 3 naøy vaø seõ coøn aâm cho tôùi taän naêm 2012. Tuy nhieân, cô quan naøy khaúng ñònh, hoï vaãn coù moät soá tieàn lôùn ñeå hoaït ñoäng vaø giaûi quyeát caùc vuï ñoå vôõ ngaân haøng. Môùi ñaây, FDIC ñaõ naâng möùc döï baùo veà toång chi phí cho caùc vuï ñoå vôõ ngaân haøng taïi Myõ trong thôøi gian 2009-2013 leân 100 tyû USD, töø möùc döï baùo 70 tyû USD ban ñaàu. Töø ñaàu naêm 2009 tôùi nay, nöôùc Myõ ñaõ chöùng kieán 95 vuï ñoå vôõ cuûa caùc ngaân haøng, so vôùi con soá 25 vuï trong naêm 2008 vaø 3 vuï trong naêm 2007. Vì vaäy, quyõ baûo hieåm cuûa FDIC ñaõ suït giaûm töø möùc 45 tyû USD vaøo cuoái naêm ngoaùi xuoáng coøn 10,4 tyû USD tính tôùi cuoái quyù 2 vöøa qua. Ñaây seõ laø laàn ñaàu tieân trong lòch söû FDIC yeâu caàu caùc ngaân haøng traû tröôùc phí baûo hieåm tieàn göûi. Laàn gaàn ñaây nhaát quyõ cuûa FDIC aâm laø vaøo naêm 1991, khi xaûy ra cuoäc khuûng hoaûng tieát kieäm vaø cho vay. Khi ñoù, FDIC ñaõ phaûi vay tieàn töø Boä Taøi chính Myõ. Theo yeâu caàu keá toaùn, FDIC phaûi döï phoøng quyõ baûo hieåm tieàn göûi cho caùc vuï ñoå vôõ coù theå xaûy ra trong voøng

8

12 thaùng keá tieáp. Soá döï phoøng cuûa quyõ naøy cho naêm 2010 laø 32 tyû USD. Möùc traàn baûo hieåm tieàn göûi maø FDIC hieän ñang aùp duïng laø 250.000 USD moãi taøi khoaûn.

Toyota tieán haønh ñôït thu hoài xe kyû luïc taïi Myõ

Taäp ñoaøn xe hôi Nhaät Baûn Toyota ngaøy 29/9 tuyeân boá seõ thu hoài 3,8 trieäu xe taïi Myõ, ñaùnh daáu ñôït thu hoài xe lôùn chöa töøng coù cuûa haõng xe lôùn nhaát theá giôùi taïi thò tröôøng naøy. Toyota cho bieát, lyù do khieán haõng phaûi thöïc hieän ñôït thu hoài xe treân laø nhaèm khaéc phuïc loãi treân thaûm saøn xe nhaèm traùnh ñeå taám thaûm naøy laøm cho chaân ga bò maéc keït vaø gaây tai naïn. Trong soá caùc maãu xe thuoäc dieän bò thu hoài coù nhöõng maãu xe ñình ñaùm cuûa Toyota nhö Camry - maãu xe 4 choã baùn chaïy haøng ñaàu taïi Myõ, vaø Prius - maãu xe chaïy nhieân lieäu toå hôïp (hybrid) baùn chaïy nhaát. Toyota cho bieát, hoï vaãn ñang laøm vieäc vôùi Cô quan An toaøn giao thoâng ñöôøng boä Myõ (NHTSA) ñeå tìm ra bieän phaùp khaéc phuïc loãi treân thaûm saøn cuûa nhöõng chieác xe bò thu hoài. Chuû sôû höõu cuûa nhöõng chieác xe thuoäc dieän thu hoài seõ ñöôïc thoâng baùo vaøo ñaàu tuaàn tôùi. Phaùt ngoân vieân Irv Miller cuûa haõng Toyota cho hay, cho tôùi khi haõng tìm ra caùch thöùc giaûi quyeát vaán ñeà ôû thaûm saøn xe, caùc chuû xe neân loaïi boû taám thaûm naøy ra khoûi phaàn saøn xe beân phía gheá laùi vaø tuyeät ñoái khoâng thay theá taám thaûm naøy. “Neáu taám thaûm laøm cho chaân ga bò maéc keït, toác ñoä xe seõ voït leân möùc raát cao, ngöôøi laùi maát kieåm soaùt, töø ñoù coù theå daãn tôùi tai naïn nghieâm troïng”, oâng Miller noùi. Hieän caû Toyota vaø Chính phuû Myõ ñeàu ñaõ ñöa ra nhöõng caûnh baùo ñoái vôùi caùc chuû sôû höõu xe Toyota vaø Lexus veà nhöõng vaán ñeà an toaøn lieân quan tôùi thaûm saøn xe. “Ñaây laø moät vaán ñeà caáp baùch. Vì quyeàn lôïi cuûa taát caû moïi ngöôøi, chuùng toâi keâu goïi nhöõng ai sôû höõu nhöõng chieác xe naøy loaïi boû thaûm saøn xe hoaëc caùc chöôùng ngaïi vaät khaùc coù theå daãn tôùi söï taêng toác ngoaøi kieåm soaùt”, Boä tröôûng Boä Giao thoâng Myõ Ray LaHood tuyeân boá. Nhöõng chieác xe bò thu hoài seõ bao goàm Toyota Camry ñôøi 2007-2010, Toyta Avalon ñôøi 2005-2010, Toyota Prius ñôøi 2004-2009, Tacoma ñôøi 2005-2010, Toyota Tundra ñôøi 20072010, Lexus ES350 ñôøi 2007-2010, Lexus IS250 ñôøi 2006-2010, vaø Lexus IS350 ñôøi 2006-2010. Tröôùc khi ñôït thu hoài xe naøy ñöôïc coâng boá, ñôït thu hoài xe kyû luïc cuûa Toyota taïi Myõ laø vuï thu hoài 900.000 xe vaøo naêm 2005 ñeå khaéc phuïc vaán ñeà ôû boä phaän laùi. Trong vuï thu hoài xe kyû luïc môùi naøy, Toyota töø choái cho bieát hoï nhaän ñöôïc bao nhieâu ñôn kieán nghò

veà vaán ñeà ôû thaûm saøn xe gaây ra cho chaân ga. Veà phaàn mình, NHTSA cho hay, hoï ñaõ nhaän ñöôïc 102 thoâng baùo veà vieäc chaân ga bò keït trong nhöõng chieác xe thuoäc dieän thu hoài laàn naøy cuûa Toyota.

Vay theá chaáp vaøng “leân ngoâi” ôû AÁn Ñoä

Ngöôøi AÁn Ñoä sôû höõu nhieàu vaøng hôn ngöôøi daân ôû baát kyø moät quoác gia naøo khaùc treân theá giôùi. Töø laâu, vaøng ñaõ phaùt huy nhieàu coâng duïng ôû nöôùc naøy, töø choã laø ñoà trang söùc tôùi ñoùng vai troø kho taøi saûn cuûa gia ñình, laø nguoàn cuûa caûi döï tröõ cho tuoåi giaø, laø vaät baûo hieåm ñeà phoøng nhöõng tröôøng hôïp baát traéc... Gaàn ñaây, vaøng laïi coù theâm nhöõng coâng duïng môùi ôû AÁn Ñoä, khi göôøi daân nöôùc naøy duøng vaøng ñeå theá chaáp vay tieàn maët. Nhôø ñoù, hoaït ñoäng cho vay caàm coá vaøng baét ñaàu böôùc vaøo thôøi kyø nôû roä ôû AÁn Ñoä. ÔÛ nhieàu nöôùc phöông Taây, vieäc mang ñoà nöõ trang tôùi tieäm caàm ñoà thöôøng bò xem laø moät daáu hieäu cuûa söï kieät queä veà taøi chính. Tuy nhieân, ôû AÁn Ñoä, ñaây ñöôïc xem laø moät chuyeän heát söùc bình thöôøng, gioáng nhö vieäc ngöôøi phöông Taây vay caàm coá nhaø ñeå coù tieàn kinh doanh, hoaëc laø ñôn giaûn nhö ñeå mua saém nhöõng thöù maø hoï ñang caàn. “Vaøng chính laø theû tín duïng ôû noâng thoân AÁn Ñoä. Caàm vaøng laø caùch duy nhaát ñeå vay ñöôïc tieàn trong voøng 3 phuùt”, oâng V.P Nandakumar, Chuû tòch cuûa Manappuram Group - moät trong nhöõng coâng ty cho vay caàm coá vaøng lôùn nhaát ôû AÁn Ñoä, cho bieát. Ñoái vôùi nhöõng khaùch vay tieàn nhö anh thôï söûa xe keùo Vishwanathan C. R. Pai, vay caàm coá vaøng ñaõ trôû thaønh moät nguoàn taøi chính quan troïng. Pai thöôøng xuyeân ñem boä trang söùc cuûa gia ñình tôùi caàm coá taïi coâng ty cho vay theá chaáp vaøng Muthoot Finance nhaèm coù tieàn trang traûi cho chi phí laøm aên. Anh thöôøng möôïn töø 10.00025.000 Rupee (töông ñöông 200-500 USD) ñeå mua phuï tuøng vaø chôø tôùi khi naøo khaùch haøng thanh toaùn thì laïi traû cho ngaân haøng. Möùc laõi suaát maø Pai phaûi traû cho caùc khoaûn vay naøy laø 1518% moãi naêm. Anh cho bieát anh khoâng theå vay ñöôïc tieàn töø ngaân haøng ñeå laøm aên vì caùc nhaø baêng ñoøi hoûi anh phaûi coù chöùng minh thu nhaäp. Trong khi ñoù, coâng vieäc söûa xe keùo cuûa anh chaúng heà coù hoùa ñôn hay chöùng töø gì. Caùch ñaây khoaûng chuïc naêm, nhöõng ngöôøi caàn voán nhö Pai thöôøng vay cuûa ngöôøi thaân hoaëc nhöõng caù nhaân nhieàu tieàn. Khi ñoù, heä thoáng ngaân haøng naèm döôùi söï quaûn lyù raát chaët cheõ trong vaán ñeà cho vay tín duïng vaø chuû yeáu chæ caáp voán cho nhöõng khaùch haøng giaøu coù hoaëc nhöõng doanh nghieäp ñöôïc

Chính phuû AÁn Ñoä haäu thuaãn. Caùc hieäu caàm ñoà vaø nhöõng caù nhaân cho vay tieàn töø laâu ñaõ hoaït ñoäng ôû moïi ngoùc ngaùch ôû AÁn Ñoä, cho vay theá chaáp nöõ trang ñoái vôùi nhöõng gia ñình laâm vaøo caûnh baàn cuøng vôùi laõi suaát ít nhaát cuõng leân tôùi 30% moãi naêm. Tuy nhieân, caùc khoaûn vay theá chaáp vaøng maø caùc ngaân haøng vaø caùc coâng ty taøi chính cuûa AÁn Ñoä cung caáp hieän nay coù möùc laõi suaát thaáp hôn, dao ñoäng töø 14-30% moãi naêm. Theâm vaøo ñoù, hoaït ñoäng cho vay naøy cuõng naèm döôùi söï giaùm saùt cuûa phaùp luaät. Hieän chöa coù thoáng keâ naøo ñöôïc

ñöôïc ñem ñi caàm coá ñeå vay tieàn. Söï gia taêng cuûa hoaït ñoäng cho vay theá chaáp vaøng ñöôïc xem laø moät baèng chöùng cho thaáy thò tröôøng tín duïng ôû AÁn Ñoä coøn chöa phaùt trieån. Phaàn lôùn ngöôøi AÁn Ñoä coù ít löïa choïn khi vay tieàn vì hoï thieáu caùc phöông tieän theá chaáp khaùc hoaëc khoâng coù taøi lieäu chöùng minh thu nhaäp. Maëc duø ñang ngaøy caøng phaùt trieån, heä thoáng taøi chính cuûa AÁn Ñoä vaãn chöa vöôn tôùi ñöôïc moïi khaùch haøng ôû nöôùc naøy. Ña phaàn ngöôøi daân ôû ñaây giöõ vaøng thay vì giöõ chöùng khoaùn. Theo thoáng keâ cuûa Hoäi ñoàng Vaøng

duïng ñöôïc nguoàn voán maø hoï giöõ baèng kim loaïi quyù naøy. Khuûng hoaûng taøi chính cuõng laø moät lyù do quan troïng nöõa giuùp caùc coâng ty cho vay theá chaáp vaøng ôû AÁn Ñoä aên neân laøm ra. Trong voøng moät naêm röôõi trôû laïi ñaây, nhieàu toå chöùc cho vay ôû nöôùc naøy ñaõ ngöøng cho vay nhöõng khoaûn vay caù nhaân khoâng ñöôïc ñaûm baûo tröôùc tình traïng vôõ nôï leo thang. Trong khi ñoù, cho tôùi nay, tyû leä vôõ nôï trong caùc khoaûn vay theá chaáp vaøng ôû AÁn Ñoä laø raát thaáp, chæ chöa ñaày 1%. Haàu heát caùc moùn ñoà nöõ trang theá chaáp ñöôïc chuû nhaân nhaän veà trong voøng chöa ñaày 4 thaùng. Trong tröôøng hôïp ngöôøi vay khoâng traû ñöôïc nôï, coâng ty cho vay coù theå deã daøng baùn moùn ñoà ñoù ñi vaø thu veà soá tieàn lôùn hôn khoaûn vay ñaõ caáp. Tuy nhieân, caùc coâng ty cho vay theá chaáp vaøng vaãn phaûi ñoái maët vôùi moät soá ruûi ro nhaát ñònh. Chaúng haïn, giaù vaøng môùi ñaây ñaõ taêng voït qua möùc 1.000 USD, nhöng sau ñoù coù theå giaûm nhanh hôn nhöõng gì caùc coâng ty cho vay coù theå löôøng tröôùc.

Giaûm phaùt uy hieáp kinh teá Nhaät

Hieän chöa coù thoáng keâ naøo ñöôïc coâng boá veà hoaït ñoäng cho vay caàm coá vaøng ôû AÁn Ñoä, nhöng caùc coâng ty taøi chính chuyeân veà lónh vöïc naøy ñang phaùt trieån raát maïnh

coâng boá veà hoaït ñoäng cho vay caàm coá vaøng ôû AÁn Ñoä, nhöng caùc coâng ty taøi chính chuyeân veà lónh vöïc naøy ñang phaùt trieån raát maïnh. Rieâng Manapuram, coâng ty vaøo haøng tieân phong veà cho vay theá chaáp vaøng taïi AÁn Ñoä, ñaõ caáp soá khoaûn vay loaïi naøy vôùi toång trò giaù 730 trieäu USD trong naêm ngoaùi, töø möùc 397 trieäu USD trong naêm tröôùc ñoù. Coâng ty Mothoot Finance cho bieát, hoaït ñoäng cho vay theá chaáp vaøng cuûa hoï ñang taêng tröôûng vôùi toác ñoä 60% moãi naêm. Trong khi ñoù, toång dö nôï caùc khoaûn vay maø ngaønh ngaân haøng AÁn Ñoä daønh cho khu vöïc tö nhaân chæ taêng coù 16% trong naêm ngoaùi vaø gaàn nhö ñöùng yeân trong naêm nay. OÂng George Alexander Muthoot, Giaùm ñoác ñieàu haønh cuûa Muthoot Group tin raèng, caùc coâng ty cho vay theá chaáp vaøng môùi ñang chæ ôû giai ñoaïn ñaàu cuûa vieäc khai thaùc lónh vöïc naøy. OÂng öôùc tính, môùi chæ coù khoaûng 600 taán vaøng trong toång soá 15.000 taán vaøng maø ngöôøi AÁn Ñoä ñang naém giöõ

Theá giôùi (WGC) vaø Ngaân haøng Trung öông AÁn Ñoä, giaù trò löôïng vaøng maø khu vöïc tö nhaân cuûa nöôùc naøy naém giöõ töông ñöông vôùi 60% löôïng tieàn tieát kieäm trong caùc ngaân haøng. Moät cuoäc ñieàu tra naêm 2006 do Chính phuû nöôùc naøy thöïc hieän cho thaáy, chöa ñaày 41% hoä gia ñình AÁn Ñoä coù taøi khoaûn ngaân haøng hoaëc taøi khoaûn tieát kieäm böu ñieän, so vôùi tyû leä 92% ôû Myõ. Tröôùc ñaây, nhieàu ngöôøi AÁn Ñoä mua vaøng vì hoï ôû quaù xa caùc chi nhaùnh ngaân haøng vaø tyû leä laïm phaùt cao ôû nöôùc naøy khieán ñoàng Rupee maát giaù. Caùc chuyeân gia kinh teá cho raèng, thöïc teá naøy ñaõ khieán soá tieàn töông ñöông nhieàu tyû USD bò gaêm vaøo vaøng thay vì chaûy trong heä thoáng taøi chính ñeå taïo nguoàn voán cho hoaït ñoäng ñaàu tö, saûn xuaát... Maëc duø laõi suaát cho vay theá chaáp vaøng vaãn cao, vaø hoaït ñoäng cho vay kieåu naøy khoâng coù taùc duïng hoã trôï cho nhöõng ngöôøi ngheøo khoâng coù vaøng, ñaây vaãn ñöôïc xem laø moät höôùng ñi toát, giuùp caùc hoä gia ñình taïi AÁn Ñoä taän

Chæ soá giaù tieâu duøng (CPI) thaùng 8 cuûa Nhaät Baûn suït giaûm vôùi toác ñoä maïnh nhaát töøng ñöôïc ghi nhaän, laøm gia taêng ruûi ro tình traïng giaûm phaùt keùo daøi coù theå caûn trôû söï phuïc hoài cuûa neàn kinh teá nöôùc naøy khoûi giai ñoaïn suy thoaùi toài teä hieän nay. Soá lieäu do Cô quan Thoáng keâ Nhaät Baûn coâng boá ngaøy 29/9 cho thaáy, CPI (khoâng tính giaù thöïc phaåm töôi soáng) cuûa nöôùc naøy trong thaùng 8 vöøa qua ñaõ giaûm 2,4% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc, so vôùi möùc giaûm 2,2% trong thaùng 7. Keå töø naêm 1971 - khi Nhaät baét ñaàu theo doõi CPI - tôùi nay, soá lieäu naøy chöa bao giôø giaûm maïnh tôùi vaäy. Tuy nhieân, möùc giaûm treân ñaõ khoâng naèm ngoaøi taàm döï baùo tröôùc ñoù cuûa giôùi quan saùt. Trong boái caûnh suy thoaùi, haàu heát caùc doanh nghieäp taïi Nhaät ñang tham gia vaøo moät cuoäc ñua giaûm giaù haøng hoùa ñeå thu huùt ngöôøi tieâu duøng. Ñoái maët vôùi tyû leä thaát nghieäp cao kyû luïc vaø tieàn löông giaûm suùt, ngöôøi daân Nhaät ñang ngaøy caøng thaét löng buoäc buïng ñeå tieát kieäm tieàn, ñeà phoøng nhöõng tröôøng hôïp xaáu coù theå xaûy ra vôùi hoï. Giôùi phaân tích döï baùo, tyû leä thaát nghieäp taïi Nhaät trong thaùng 8 ñaõ laäp kyû luïc môùi laø 5,8%, phaù vôõ möùc kyû luïc cuõ thieát laäp vaøo thaùng 7 vöøa qua. Trong khi ñoù, tieàn löông taïi Nhaät trong thaùng 8 coù theå ñaõ giaûm thaùng thöù 15 lieân tieáp. Caùc soá lieäu thoáng keâ treân ñeàu seõ ñöôïc coâng boá trong tuaàn naøy. Söï xuoáng doác cuûa giaù caû ñaõ daãn tôùi söï trôû laïi cuûa tình traïng giaûm phaùt trong neàn kinh teá Nhaät. Neàn kinh teá lôùn thöù hai theá giôùi naøy môùi chæ thoaùt khoûi giaûm phaùt vaøo naêm 2005.

9


Giaûm phaùt khieán ngöôøi tieâu duøng vaø caùc coâng ty caét giaûm chi tieâu vì tin raèng, giaù caû seõ coøn giaûm nöõa. Bôûi vaäy, giaûm phaùt coù theå taïo ra moät raøo caûn lôùn ñoái vôùi söï phuïc hoài kinh teá taïi Nhaät. “Seõ sôùm xaûy ra tình traïng nhu caàu noäi ñòa khoâng ñuû ñeå ñaåy tieàn löông gia taêng. Do söùc mua cuûa caùc hoä gia ñình giaûm, ñaõ xuaát hieän moái lo raèng, tình traïng giaûm phaùt hieän nay seõ trôû neân traàm troïng hôn nöõa. Noùi caùch khaùc, Nhaät Baûn seõ rôi vaøo moät voøng xoaùy giaûm phaùt”, chuyeân gia kinh teá tröôøng Kyohei Morita thuoäc Barclays Capital taïi Tokyo nhaän ñònh. Söï leân giaù cuûa ñoàng Yeân so vôùi USD cuõng laø moät moái lo nöõa ñoái vôùi söï phuïc hoài kinh teá cuûa Nhaät Baûn hieän nay, vì tyû giaù ñoàng Yeân cao seõ khieán giaù haøng hoùa xuaát khaåu cuûa Nhaät trôû neân ñaét ñoû hôn vaø xoùi moøn lôïi nhuaän cuûa caùc nhaø xuaát khaåu Nhaät khi chuyeån ñoåi sang ñoàng noäi teä. Tyû giaù Yeân Nhaät so vôùi USD vaøo saùng ngaøy 29/9 ñöùng ôû möùc cao nhaát trong 8 thaùng qua, vôùi gaàn 90 Yeân Nhaät töông ñöông 1 USD. Môùi ñaây, Thoáng ñoác Ngaân haøng Trung öông Nhaät Baûn (BoJ) Masaaki Shirakawa ñaõ nhaän ñònh, giaù caû taïi Nhaät seõ coøn tieáp tuïc ñi xuoáng trong moät thôøi gian nöõa. Caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch tieàn teä cuûa BoJ cho bieát, hoï tieáp tuïc lo ngaïi veà söùc khoûe cuûa neàn kinh teá Nhaät, cho duø ñaõ coù moät soá tín hieäu phuïc hoài phaùt ñi trong thôøi gian gaàn ñaây. Hieän laõi suaát ñoàng Yeân Nhaät vaãn ñöôïc duy trì ôû möùc 0,1% töø thaùng 12 naêm ngoaùi.

G20 tìm khuoân khoå phaùt trieån môùi

Trong hai ngaøy 24 vaø 25/9, laõnh ñaïo 20 neàn kinh teá haøng ñaàu treân theá giôùi nhoùm hoïp taïi bang Pennsylvania (Myõ) ñeå chung tay ñoái phoù vôùi khuûng hoaûng kinh teá toaøn caàu. G20 chuù troïng tìm khuoân khoå cho söï phaùt trieån beàn vöõng vaø caân baèng, taêng cöôøng heä thoáng kieåm soaùt taøi chính, caûi caùch Quyõ Tieàn teä Quoác teá (IMF)... Bao goàm 19 quoác gia vaø Lieân minh chaâu AÂu, G-20 chieám 85% GDP toaøn caàu, 80% thöông maïi quoác teá, 2/3 daân soá theá giôùi. Beân caïnh caùc quoác gia coâng nghieäp vöõng maïnh G7, trong G-20 coøn coù caû caùc neàn kinh teá môùi noåi nhö Brazil, Trung Quoác, AÁn Ñoä, Indonesia. Ngaên chaën taùi dieãn khuûng hoaûng Hoäi nghò laàn naøy ñöôïc toå chöùc giöõa luùc coù nhieàu daáu hieäu cho thaáy suy thoaùi toaøn caàu ñang giaûm nhieät. Keå töø cuoäc hoïp gaàn ñaây nhaát cuûa G20 hoài thaùng 4, caùc nöôùc ñaõ baét ñaàu chöùng kieán keát quaû cuûa caùc chieán löôïc giaûi cöùu nhö caét giaûm laõi suaát vaø bôm haøng traêm tyû USD vaøo neàn kinh teá ñeå phuïc

10

hoài taêng tröôûng. Toång Giaùm ñoác Toå chöùc Lao ñoäng quoác teá (ILO) Joan Somavia cho bieát, trong boái caûnh tyû leä thaát nghieäp toaøn caàu döï kieán taêng leân möùc kyû luïc, caùc bieän phaùp maø nhoùm G20 ñaõ aùp duïng ñeå baûo veä coâng nhaân coù theå giuùp duy trì vaø taïo ra ñöôïc khoaûng 11 trieäu vieäc laøm trong naêm 2009. Vì vaäy, hoäi nghò caáp cao laàn thöù 3 cuûa G20 trong naêm nay ñöôïc nhaän ñònh laø moät thöû thaùch ñoái vôùi khaû naêng cuûa nhöõng nöôùc naøy trong vieäc ñaûm nhieäm chöùc naêng moät Ban giaùm ñoác cuûa neàn kinh teá toaøn caàu. Tieâu ñieåm cuûa hoäi nghò laø “Khuoân khoå ñeå taêng tröôûng caân baèng vaø beàn vöõng” theo ñeà nghò cuûa Myõ. Theo ñoù, Myõ tieát kieäm hôn vaø giaûm thaâm huït ngaân saùch, Trung Quoác phuï thuoäc ít hôn vaøo xuaát khaåu, chaâu AÂu

Keå töø cuoäc hoïp gaàn ñaây nhaát cuûa G20 hoài thaùng 4, caùc nöôùc ñaõ baét ñaàu chöùng kieán keát quaû cuûa caùc chieán löôïc giaûi cöùu nhö caét giaûm laõi suaát vaø bôm haøng traêm tyû USD vaøo neàn kinh teá ñeå phuïc hoài taêng tröôûng

thay ñoåi cô caáu kinh teá ñeå taêng cöôøng ñaàu tö kinh doanh. Thuû töôùng Anh Gordon Brown keâu goïi hình thaønh moät cô cheá quaûn lyù kinh teá toaøn caàu môùi. Theo ñoù, taát caû caùc nöôùc phaûi thöïc hieän caùc goùi kích thích kinh teá ñaõ cam keát, khoâng chæ trong naêm nay maø ñeán naêm 2010, thaäm chí ñeán khi kinh teá theá giôùi phuïc hoài. OÂng ñeà xuaát “bôm” theâm 5% saûn löôïng toaøn caàu, töông ñöông 2,5 nghìn tyû USD cho neàn kinh teá theá giôùi trong naêm tôùi vaø nhaán maïnh choáng thaát nghieäp phaûi ñöôïc coi laø öu tieân haøng ñaàu. Caùc nhaø laõnh ñaïo EU ñoàng yù keâu goïi caùc nöôùc giaøu hoã trôï caùc nöôùc ngheøo 10,3 tyû USD/naêm, baét ñaàu töø naêm tôùi, ñeå ñoái phoù vôùi bieán ñoåi khí haäu. Choáng baûo hoä thöông maïi vaø ñaàu cô taøi chính Thuû töôùng AÁn Ñoä Manmohan Singh keâu goïi G20 phaûn ñoái chuû nghóa baûo hoä döôùi moïi hình thöùc, baát keå thöông maïi haøng hoùa, dòch vuï, ñaàu tö hay caùc doøng taøi chính, ñoàng thôøi thuùc ñaåy tieáp tuïc caûi caùch caùc theå cheá taøi chính quoác teá ñeå caùc nöôùc ñang phaùt trieån coù moät

vai troø lôùn hôn. Thuû töôùng AÁn Ñoä cho raèng G20 cuõng caàn uûng hoä vieäc taêng voán cho caùc ngaân haøng phaùt trieån ña phöông ñeå taøi trôï xaây döïng cô sôû haï taàng quy moâ lôùn ôû caùc neàn kinh teá môùi noåi. Trong khi ñoù, Thuû töôùng Italy Silvio Berlusconi vaø Thuû töôùng Australia Kevin Rudd ñaõ hoái thuùc Toång thoáng Myõ Barak Obama ñaët vaán ñeà choáng ñaàu cô taøi chính laøm troïng taâm chöông trình nghò söï Hoäi nghò, vaø khaúng ñònh raèng caùc hoaït ñoäng ñaàu cô laø nguyeân nhaân gaây bieán ñoäng lôùn veà giaù. Lieân hieäp quoác cuõng keâu goïi Hoäi nghò caáp cao G20 phaûi giuùp haï thaáp hoaëc loaïi boû caùc raøo caûn buoân baùn toaøn caàu, ñoàng thôøi môû ra cô hoäi haäu thuaãn lôùn cho Voøng ñaøm phaùn buoân baùn toaøn caàu Doha thaønh coâng. Toång giaùm ñoác Toå chöùc Thöông maïi theá giôùi (WTO) Pascan Lamy löu yù, voøng ñaøm phaùn Doha ñaõ bò ngöng treä do baát ñoàng giöõa caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån vaø caùc nöôùc ñang phaùt trieån veà coâng thöùc vaø theå thöùc caét giaûm thueá vaø trôï caáp noâng nghieäp. Neùt ñaùng chuù yù cuûa Hoäi nghò G20 laàn naøy laø Myõ ñeà xuaát môøi Singapore, ñaïi dieän cho Dieãn ñaøn kinh teá chaâu AÙ-Thaùi Bình Döông (APEC) vaø Thaùi Lan, ñaïi dieän Hieäp hoäi caùc quoác gia Ñoâng Nam AÙ (ASEAN) tham döï G20 ñeå phaûn aùnh quan ñieåm ña daïng hôn töø caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Theo caùc chuyeân gia, vôùi söï tham gia cuûa 2 nöôùc naøy, Myõ hy voïng caân baèng aûnh höôûng ñang taêng leân cuûa chaâu AÂu trong caùc cuoäc thaûo luaän veà nhöõng vaán ñeà nhö quy cheá taøi chính quoác teá vaø söï noùng leân cuûa traùi ñaát.

Nhaät Baûn: Haøng giaù “beøo” gaëp thôøi

Caùch ñaây chöa laâu, vieäc mua nhöõng quaû döa haáu giaù 100 USD vaø nhöõng chieác tuùi xaùch giaù 1.000 USD laø “chuyeän thöôøng ngaøy” ôû Nhaät, ñeán noãi, ngöôøi ta xem Nhaät laø quoác gia duy nhaát treân theá giôùi nôi haøng hieäu ñöôïc coi nhö haøng bình daân. Thaäm chí trong “thaäp kyû maát maùt” nhöõng naêm 1990, ngöôøi tieâu duøng Nhaät vaãn thoaûi maùi chi tieâu. Tuy nhieân, laàn suy thoaùi hieän nay ñaõ laøm ñöôïc ñieàu maø nhöõng laàn suy thoaùi tröôùc ñaây khoâng laøm ñöôïc: buoäc ngöôøi Nhaät phaûi tôùi mua saém ôû nhöõng sieâu thò coù möùc giaù phaûi chaêng nhö Wal-Mart. Trong suoát 7 naêm roøng hoaït ñoäng taïi Nhaät thoâng qua moät chi nhaùnh vôùi caùi teân Seiyu, caùc cöûa hieäu cuûa Wal-Mart chöa töøng laøm aên coù laõi. Tuy nhieân, töø thaùng 11/2008 tôùi nay, doanh soá cuûa caùc cöûa hieäu naøy thaùng naøo cuõng taêng vaø Seiyu döï kieán, naêm nay hoï seõ kieám ñöôïc lôïi nhuaän. Caùc haõng baùn leû giaù reû khaùc cuõng ñang lieân tuïc baùo taêng doanh soá. Trong khi ñoù, caùc haõng baùn leû cao

caáp taïi Nhaät ñang phaûi chöùng kieán söï suït giaûm maïnh meõ cuûa doanh soá, coù nôi leân tôùi möùc hai con soá. Chòu thieät haïi naëng nhaát phaûi keå tôùi caùc haõng ñoà hieäu. Doanh soá cuûa haõng LVMH Moët Hennessy Louis Vuitton, thöông hieäu tuùi xaùch voán raát ñöôïc chuoäng ôû Nhaät, ñaõ giaûm 20% trong 6 thaùng ñaàu naêm 2009 taïi thò tröôøng naøy. Thaùng 12 naêm ngoaùi, vì lyù do khuûng hoaûng, Louis Vuitton ñaõ huûy keá hoaïch môû moät cöûa hieäu môùi ôû Tokyo. Tröôùc ñaây, vaøo caùc thaäp nieân 1970, 1980, vaø thaäm chí caû ôû “thaäp nieân maát maùt” 1990, nhieàu ngöôøi Nhaät vaãn chòu mua tuùi Louis Vuitton vaø khaên choaøng Hermes duø phaûi “nhòn” ñi du lòch, hay thaäm chí phaûi chi tieâu haïn heïp hôn vaøo chuyeân aên uoáng. Thò tröôøng haøng hieäu taïi Nhaät coù doanh soá töø 15-20 tyû USD moãi naêm, nhöng theo haõng nghieân cöùu McKinsey & Company, Nhaät hieän ñang naèm trong soá nhöõng thò tröôøng haøng hieäu chòu taùc ñoäng maïnh nhaát töø khuûng hoaûng taøi chính toaøn caàu. Caùc nhaø phaân tích, caùc chuyeân gia kinh teá vaø ngöôøi tieâu duøng cuøng coù quan ñieåm cho raèng, söï thay ñoåi dieãn ra laàn naøy treân thò tröôøng haøng cao caáp Nhaät Baûn seõ laø khoâng phaûi laø söï thay ñoåi nhaát thôøi. Hieän nay, moät theá heä “nghieàn” thôøi trang môùi taïi Nhaät thaäm chí khoâng buoàn ñoaùi hoaøi tôùi caùc moùn ñoä hieäu maø toû ra raát höùng thuù vôùi caùc cöûa hieäu ñoà “secondhand” (haøng ñaõ qua söû duïng) ñang moïc leân ôû khaép nôi. Soá cöûa haøng thôøi trang “secondhand” coù teân Hanjiro taïi Nhaät ñaõ taêng leân möùc 19 cöûa haøng, töø choã chæ coù 1 cöûa haøng vaøo naêm 1992. Khoâng chæ “xa laùnh” nhöõng maët haøng thôøi trang ñaét ñoû, ngöôøi Nhaät thôøi gian naøy cuõng tieát kieäm chi tieâu cho aên uoáng hôn. Taïi caùc sieâu thò, doanh thu cuûa nhöõng loaïi rau quaû reû tieàn nhö ñaäu, haønh, naám ñòa phöông... ñang taêng maïnh. Thay vì mua nhöõng traùi döa haáu ñaét tieàn, ngöôøi Nhaät ñang

chuyeån sang mua loaïi quaû reû hôn laø chuoái, khieán löôïng chuoái nhaäp khaåu vaøo nöôùc naøy taêng tôùi möùc kyû luïc. Söï tieát kieäm cuûa ngöôøi Nhaät trong laàn suy thoaùi naøy coøn ñöôïc theå hieän qua caû nhöõng con soá thoáng keâ ít ai nghó tôùi nhö doanh soá cuûa nhöõng chieác oâ che möa naéng. Theo Vieän Nghieân cöùu Dai-Ichi Life, doanh soá thò tröôøng oâ taïi Nhaät ñang taêng maïnh do nhieàu ngöôøi thaø chòu caàm oâ ñi boä döôùi trôøi möa naéng coøn hôn laø vaãy taxi. Theo chuyeân gia kinh teá tröôûng Toshihiro Nagahama thuoäc Dai-Ichi Life, chi tieâu bình quaân cuûa moät hoä gia ñình taïi Nhaät trong naêm 2008 ñaõ giaûm 762 USD so vôùi naêm 2007, xuoáng coøn 38.475 USD, vaø coøn coù khaû naêng giaûm theâm trong naêm nay. Xu höôùng thaét löng buoäc buïng cuûa ngöôøi Nhaät ñang khieán “khoaûng huït

Xu höôùng thaét löng buoäc buïng cuûa ngöôøi Nhaät ñang khieán “khoaûng huït giaûm phaùt” trò giaù 40.000 tyû Yeân trong neàn kinh teá nöôùc naøy gia taêng theâm

giaûm phaùt” trò giaù 40.000 tyû Yeân trong neàn kinh teá nöôùc naøy gia taêng theâm. “Khoaûng huït” naøy laø möùc cheânh leäch giöõa toång nhu caàu vaø toång nguoàn cung maø neàn kinh teá saûn xuaát ra. Do haøng hoùa dö thöøa, caùc coâng ty phaûi giaûm giaù haøng baùn vaø sa thaûi nhaân coâng. Maát vieäc, ngöôøi tieâu duøng laïi mua ít haøng theâm, giaù caû laïi bò giaûm xuoáng theâm, töø ñoù taïo ra moät voøng troøn luaån quaån. Tình traïng aûm ñaïm cuûa kinh teá Nhaät laø lyù do quan troïng khieán ngöôøi daân

nöôùc naøy chi tieâu tieát kieäm. Tyû leä thaát nghieäp taïi neàn kinh teá lôùn thöù hai theá giôùi naøy hieän ñaõ leân tôùi möùc kyû luïc 5,7%. Heä thoáng löông höu bò xem laø yeáu keùm vaø nhöõng khoaûn nôï chính phuû khoång loà khieán ngöôøi Nhaät lo ngaïi cho töông lai cuûa mình, vaø vì theá hoï tieát kieäm nhieàu hôn chi tieâu. Ñaûng Daân chuû Nhaät Baûn (DPJ) ñaûng thaéng cöû trong cuoäc toång tuyeån cöû môùi ñaây taïi nöôùc naøy, ñaõ cam keát seõ taêng thu nhaäp cho caùc hoä gia ñình thoâng qua caét giaûm thueá vaø trôï caáp cho caùc hoä gia ñình coù treû em. Tuy nhieân, caùc nhaø kinh teá hoïc lo ngaïi raèng, Nhaät Baûn seõ khoù maø phaù ñöôïc voøng xoaùy giaûm phaùt do laøn soùng giaûm giaù ñeå caïnh tranh ñang leo thang maïnh ôû nöôùc naøy.

Las Vegas tieâu ñieàu vì khuûng hoaûng

Ñöôïc meänh danh laø “thuû phuû baøi baïc” cuûa theá giôùi, thaønh phoá Las Vegas toïa laïc treân vuøng ñaát caùt cuûa bang Nevada (Myõ), laø nôi coù söùc huùt kyø dieäu. Moãi naêm, nhöõng khu giaûi trí kieâm soøng baïc ôû ñaây ñoùn tieáp haøng chuïc trieäu du khaùch. Tuy nhieân, khuûng hoaûng noå ra ñaõ khieán giaù nhaø vaø doanh thu cuûa caùc soøng baïc ôû Las Vegas lao doác khoâng phanh, ñaåy thaønh phoá naøy vaøo tình caûnh theâ thaûm. Chaúng maáy choác, Las Vegas ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng ñòa phöông chòu haäu quaû nghieâm troïng nhaát töø khuûng hoaûng taøi chính vaø suy thoaùi taïi Myõ. Chæ rieâng trong naêm ngoaùi, giaù nhaø ôû Las Vegas ñaõ giaûm 1/3. Soá vuï tòch bieân nhaø do con nôï khoâng traû noåi khoaûn vay cho ngaân haøng ôû ñaây cao hôn baát kyø taïi thaønh phoá lôùn naøo khaùc ôû Myõ. Cuøng vôùi ñoù, tyû leä thaát nghieäp taïi Las Vegas hieän ñöùng ôû möùc 13,1%, cao hôn nhieàu so vôùi möùc bình quaân toaøn lieân bang. Anh Ed Leigh tröôùc ñaây laøm ñaàu beáp taïi moät soøng baïc ôû Las Vegas. Ñaàu naêm nay, anh maát vieäc, vaø khoâng laâu sau, bò ngaân haøng tòch bieân nhaø. “Caùch ñaây moät naêm, luùc ngaønh kinh

11


höùng chòu laø cöïc lôùn. Giaù nhaø ñaát ôû thaønh phoá naøy ñaït ñænh vaøo naêm 2006 vaø keå töø ñoù tôùi nay ñaõ giaûm tôùi 54,3%. Giöõa luùc giaù nhaø taïi nhieàu khu vöïc khaùc cuûa Myõ ñaõ baét ñaàu thoaùt ñaùy, thì giaù nhaø ôû Las Vegas vaãn giaûm vôùi toác ñoä töông ñoái nhanh. ÔÛ thôøi kyø ñænh cao cuûa khuûng hoaûng taøi chính vaøo thaùng 9/2008, nhöõng raéc roái ôû thaønh phoá naøy caøng nghieâm troïng. Taát caû caùc taäp ñoaøn soøng baïc lôùn ñeàu ñoàng loaït chöùng kieán söï suït giaûm maïnh meõ cuûa soá löôïng du khaùch. Lo laéng cho töông lai, nhieàu du khaùch khoâng coøn xem soøng baïc laø moät nôi hôïp lyù ñeå vieáng thaêm. Nhöõng ngöôøi vaãn gheù qua thì caét giaûm chi tieâu ñi raát nhieàu. “Töø giöõa thaùng 9 naêm ngoaùi, chuùng toâi baét ñaàu phaûi ñoái maët vôùi möùc suït giaûm doanh thu 20%”, oâng Gary Loveman, Chuû tòch kieâm Giaùm ñoác ñieàu haønh cuûa taäp ñoaøn Harah’s, chuû sôû höõu soøng baïc Caesar s Palace vaø nhieàu soøng baïc khaùc ôû khu vöïc Strip noåi tieáng cuûa Las Vegass, cho bieát. Söï suït giaûm doanh thu naøy ñaõ khieán caùc soøng baïc phaûi maïnh tay caét giaûm haøng nghìn vieäc laøm. Tuy nhieân, ñuùng nhö ôû trong caùc

Northe Subs / Melbourne Coâ laùi ñoø ñöa khaùch qua soâng. Ñoø caäp beán coâ laùi thu tieàn töøng ngöôøi. Sau heát ñeán nhaø treû sö coâ laùi ñoø ñoøi tieàn gaáp ñoâi. Nhaø sö ngaïc nhieân hoûi vì sao? Coâ laùi mæm cöôøi: - Taïi thaày ñaõ... len leùn “soi” em... Sö nín laëng traû tieàn vaø böôùc leân bôø. Moät hoâm nhaø sö laïi qua soâng. Laàn naày coâ laùi ñoøi tieàn gaáp ba. Nhaø sö hoûi vì sao? Coâ laùi cöôøi baûo: - Laàn naày thaày nhìn xuoáng nöôùc nhöng vaãn ñeå “soi” boùng em döôùi nöôùc. Nhaø sö nín laëng traû tieàn vaø böôùc leân bôø. Laàn khaùc nhaø sö laïi qua soâng. Vöøa böôùc leân ñoø nhaø sö laät ñaät nhaém nghieàn maét laïi suoát luùc ñoø qua soâng chaúng daùm “soi” choã naøo.

213701

doanh aên uoáng coøn phaùt trieån maïnh. Baây giôø thì lónh vöïc naøy keùm laém roài. Thò tröôøng vieäc laøm xuoáng doác. Chaúng coøn gì caû”, anh Leigh noùi. Vôùi kinh nghieäm töøng 6 naêm phuïc vuï trong quaân ñoäi Myõ, anh Leigh ñang laàn hoài soáng qua ngaøy baèng caùch döïng traïi vaø ruû moät soá ngöôøi ñaùng tin caäy tôùi soáng chung. Ngoaøi ra, anh vaø nhöõng ngöôøi cuøng caûnh ngoä cuõng ñöôïc quyõ töø thieän Catholic Charities of Southern Nevada chuyeân giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi voâ gia cö vaø thaát nghieäp hoã trôï. OÂng Philip Hollon, Giaùm ñoác cuûa Catholic Charities noùi “Giaû söû anh laøm coâng vieäc troâng xe ôû baõi ñoã xe. Baây giôø khaùch du lòch khoâng tôùi ñaây nöõa, vaäy laø anh chaúng coù vieäc ñeå laøm”, oâng Hollon noùi. OÂng Hollon cuõng cho raèng, nhieàu ngöôøi tröôùc ñaây

Vò trí tuyeät vôøi thuoäc caùc vuøng phía baéc thaønh phoá Melbourne, ngay beân ngoaøi Coles Centre, ñaõ laøm 6 naêm roài ñang ñoâng khaùch thu moãi tuaàn $25,000. Vaøo laø kinh doanh ngay. Hôïp ñoàng laâu daøi tieàn thueâ reû. Lieân laïc ngay chuû baùn tröïc tieáp khoâng qua trung gian Giaù $ thöông löôïng Tel.: Chuû tieäm 0438 597 366 noùi tieáng Anh

AÛnh höôûng cuûa suy thoaùi tôùi Las Vegas nghieâm troïng hôn ôû nhöõng nôi khaùc laø do thaønh phoá naøy phuï thuoäc nhieàu vaøo lónh vöïc kinh doanh soøng baïc vaø du lòch.

laøm vieäc trong soøng baïc, giôø maát vieäc nhöng khoâng coù caùc kyõ naêng ñeå xin vieäc trong ngaønh khaùc. Phaàn lôùn thôøi gian trong voøng 2 thaäp kyû trôû laïi ñaây, Las Vegas traûi qua söï phaùt trieån buøng noå. Ñaàu nhöõng naêm 1990, thaønh phoá naøy chöùng kieán söï troãi daäy maïnh meõ cuûa hoaït ñoäng ñaàu tö môû soøng baïc môùi. Ñi ñoâi vôùi ñoù laø tham voïng xaây döïng vaø quaûng baù Las Vegas vôùi tö caùch laø moät ñòa chæ coù nhieàu thöù ñeå khaùm phaù chöù khoâng chæ ñôn thuaàn laø moät “thuû phuû soøng baïc”. Löôïng du khaùch tôùi Las Vegas nhôø ñoù ñaõ taêng voït, giuùp caùc khu nghæ döôõng taïo theâm ngaøy caøng nhieàu vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. Maët khaùc, möùc giaù töông ñoái reû vaø möùc ñoä doài daøo cuûa ñaát ñai ôû thaønh phoá naøy ñaõ keùo cö daân töø caùc bang khaùc treân khaép nöôùc Myõ ñoå tôùi ñaây, daãn tôùi söï gia taêng nhö vuõ baõo cuûa hoaït ñoäng xaây döïng vaø kinh doanh nhaø cöûa. Nhöõng laøn soùng phaùt trieån treân caøng daâng cao nhôø söï deã daøng tieáp caän caùc khoaûn vay giaù reû, bao goàm caû nhöõng khoaûn vay döôùi chuaån daønh cho nhöõng ngöôøi coù ñieåm tín duïng thaáp. Bôûi theá, khi giaù caû baét ñaàu ñaûo chieàu, haäu quaû maø Las Vegas phaûi

12

Dòch vuï caàm ñoà trôû neân ñaét khaùch

vaùn baøi, vaän ñen cuûa ngöôøi naøy luoân ñoàng nghóa vôùi vaän ñoû cuûa ngöôøi khaùc. “Moïi ngöôøi ñoå tôùi choã toâi vaø baùn ñuû moïi thöù, töø ñoà trang söùc, caùc loaïi duïng cuï, tôùi tivi...” anh Glenn Parshall, chuû moät hieäu caàm ñoà ôû Las Vegas cho bieát. Anh Parshall thaønh thaät cho bieát theâm: “Coâng vieäc laøm aên cuûa toâi ñang dieãn ra raát toát ñeïp”. Anh Glenn khoâng phaûi laø ngöôøi duy nhaát ôû Las Vegas ñang coù thaùi ñoä laïc quan veà töông lai. Khi khuûng hoaûng noå ra, coâ Janice Birch ñaõ maát caû coâng ty kinh doanh trang söùc vaø ngoâi nhaø maø coâ mua ñeå ñaàu tö. Tuy nhieân, coâ khoâng bi quan vì tin raèng, xung quanh vaãn coøn coù nhöõng ngöôøi keùm may maén hôn mình. “Toâi muoán chuaån bò saün saøng ñeå chôø cô hoäi tôùi. Quan troïng nhaát laø phaûi coù quan ñieåm laïc quan”, coâ Glenn noùi.

Ñoø caäp beán coâ laùi ñoø thu tieàn gaáp naêm laàn vaø giaûi thích - Laàn naøy tuy thaày khoâng “soi” nhöng vaãn coøn nghó ñeán em. Nhaø sö traû tieàn vaø leân bôø. Moät hoâm nhaø sö laïi qua soâng. Laàn naày nhaø sö “chieáu töôùng” vaøo thaúng “maët tieàn” nhaáp nhoâ beân trong coå aùo roäng cuûa coâ laùi ñoø, roài ñi voøng ra sau “soi” luoân caû “ñoâi bôø thöông nhôù maõi” coù gioøng soâng keõ giöõa treân taám thaân ñaõ nhieàu laàn bò baét traû tieàn “soi” cuûa coâ gaùi, khoâng neù traùnh nôi naøo... Ñoø caäp beán, nhaø sö cöôøi hoûi laàn naày phaûi traû bao nhieâu ñaây? Coâ gaùi e theïn ñaùp: - Em xin ñöa thaày qua soâng, khoâng daùm thu tieàn nöõa ñaâu aï. - Vì sao vaäy? - Laàn naøy tuy thaày coù “soi” em... tuoát tuoân tuoät töø ngoaøi vaøo trong, suyùt chuùt laø em “qua caàu gioù bay” heát meï noù aùo quaàn xuoáng soâng roài, nhöng thaät ra thaày... khoâng coøn nghó tôùi em nöõa. Vì vaäy em xin thoâi khoâng daùm thu tieàn ñaâu aï!...

13


T

öø nhöõng thaùng cuoái naêm 2008 ñeán giöõa naêm nay, giôùi kinh doanh baát ñoäng saûn luoân trong tình traïng “ngoài treân ñoáng löûa”, khi moãi ngaøy troâi qua hoï coù theå maát haøng traêm trieäu, thaäm chí haøng tyû ñoàng vì giaù nhaø ñaát lieân tuïc rôùt theâ thaûm. Theá nhöng, trong khoaûng 2 thaùng trôû laïi ñaây, moïi chuyeän ñaõ thay ñoåi hoaøn toaøn. Ñieàu ñoù cuõng ñoàng nghóa, sau moãi ngaøy laøm vieäc, giôùi ñaàu tö nhaø ñaát coù theå boû tuùi vaøi traêm trieäu ñoàng cho moät vuï ñaát hay moät caên chung cö khi hoï sang teân cho ai ñoù. Anh Hoaøng Maïnh Döông, moät chuyeân gia moâi giôùi nhaø ñaát cuûa Coâng ty Baát ñoäng saûn Quang Minh (Haø Noäi) cho bieát, trong giai ñoaïn naøy, moãi ngaøy anh nhaän khoâng döôùi 100 cuoäc ñieän thoaïi cuûa khaùch haøng hoûi mua nhaø, ñaát. Vò naøy cuõng tieát loä, trong soá nhöõng khaùch haøng hoûi mua nhaø, ñaát, soá khaùch haøng tìm mua ñeå ôû cuõng coù nhieàu, song chieám phaàn lôùn vaãn laø caùc nhaø ñaàu tö ñaõ “quen maët”. Theo anh Döông, haàu heát caùc khaùch haøng muoán mua moät caên chung cö hay moät suaát ñaát ôû Haø Noäi hieän nay thì soá laàn “qua tay” cuõng ít khi döôùi 3 laàn. Cöù moãi laàn qua tay nhö vaäy, soá tieàn cheânh leäch cuõng thay ñoåi ñeán choùng maët. Ñieån hình laø giaù caùc caên chung cö Xa La (Haø Ñoâng), Vaên Kheâ, Baéc An Khaùch, Nam An Khaùnh hay khu ñoâ thò môùi ôû Lónh Nam (Hoaøng Mai)... Ñaëc bieät, döï aùn Baéc An Khaùnh duø chöa ñöôïc chuû ñaàu tö coâng boá baùn nhöng ñaõ xuaát hieän thoâng tin rao baùn treân thò tröôøng vôùi möùc giaù cheânh leäch moãi bieät thöï ñaõ ñöôïc ñaåy leân 1,5 - 1,6 tyû ñoàng/caên, nhaø phoá laø 1,7 - 1,8 tyû ñoàng/caên. Giaù ñaát neàn moãi choã taïi ñaây tính tôùi thôøi ñieåm naøy vaøo khoaûng 1.100 - 2.300 USD/m2, tuøy theo vò trí. Anh Kieàu Baù Ñaïm (Ñònh Coâng, Haø Noäi) cho bieát, tuaàn tröôùc, gia ñình anh vöøa mua ñöôïc moät chung cö thuoäc Trung taâm thöông maïi Xa La vôùi giaù 1,3 tyû ñoàng vaø coù yù ñònh seõ chuyeån veà ôû taïi ñoù. Theá nhöng, chæ sau maáy giôø ñoàng hoà, ñaõ coù moät “tay saên nhaø” tìm gaëp vaø ñeà xuaát mua laïi vôùi giaù 1,6 tyû ñoàng. Boãng nhieân coù trong tay 300 trieäu ñoàng, khoâng naán naù, anh ñoàng yù luoân. Coøn theo anh Döông, giaù baùn cuûa caùc khu döï aùn thuoäc ñaát Haø Taây cuõ hieän nay ñang taêng leân töøng ngaøy. “Neáu nhö moät thaùng tröôùc giaù trung bình chæ khoaûng 12 - 13 trieäu ñoàng/ m2 coäng cheânh leäch thì hieän nay cuõng ñaõ phaûi 16 trieäu ñoàng/m2 maø khoâng coù nhöõng taàng ñeïp ñeå maø choïn nöõa”, anh cho bieát. Ñaùng chuù yù, thò tröôøng baát ñoäng saûn soâi ñoäng vaø giaù taêng leân töøng ngaøy dieãn ra khoâng chæ ôû caùc thaønh phoá lôùn

14

T

oøa soaïn nhaän ñöôïc thoâng baùo nhôø caäy ñaêng cuûa baïn ñoïc Carina (Hoa Kyø) veà vieäc moät soá ngoâi moä cuûa thuyeàn nhaân naêm xöa taïi ñaûo Kuku thuoäc Indonesia.

C

où theå nhöõng ngöôøi thaân cuûa caùc ngoâi moä naøy khoâng ñöôïc bieát, vì vaäy toøa soaïn ñaêng leân ñaây vôùi muïc ñích phoå bieán roäng thoâng baùo cuûa baïn ñoïc Carina. Ñoäc giaû Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng coù theå xem theâm baøi vaø hình aûnh veà chuyeán ñi tìm moä ngöôøi thaân cuûa Carina trong thaùng 9 vöøa qua taïi www.carinahoang.com DNÑS

nhö Haø Noäi hay Saøi Goøn maø ngay caû nhöõng tænh leû nhö Baéc Ninh, Haø Nam, Ninh Bình...cuõng “noùng” khoâng keùm. Anh Ngoâ Ñình Khang, laùi xe cuûa moät doanh nghieäp döôïc taïi Haø Noäi cho bieát, qua giôùi thieäu cuûa baïn beø, caùch ñaây 3 thaùng anh mua ñöôïc moät maûnh ñaát phaân loâ taïi thaønh phoá Ninh Bình vôùi giaù 150 trieäu ñoàng. Theá nhöng, cuoái tuaàn qua, coù ngöôøi hoûi mua laïi vôùi giaù 300 trieäu ñoàng neân anh ñaõ ñoàng yù... trao tay. “Khoâng nghó laø noù leân giaù nhanh nhö vaäy. Neáu bieát toâi ñaõ mua laáy 3 4 suaát thì giôø cuõng coù boän tieàn”, anh Khang taâm söï. Cuõng theo anh Khang, giaù nhaø ñaát taïi Ninh Bình ñaõ taêng leân moät caùch choùng maët vì giôùi ñaàu cô nhaø ñaát Haø Noäi ñang coù xu höôùng ñoå tieàn vaøo ñaây. Ñeå tìm mua moät maûnh ñaát coù dieän tích trung bình öng yù vôùi giaù 300-400 trieäu ñoàng taïi trung taâm thaønh phoá laø töông ñoái khoù vaøo thôøi ñieåm naøy.

Vaø doanh nghieäp cuõng “aên theo” caùc tay saên ñaát

Khi noùi veà nhöõng dieãn bieán cuûa thò tröôøng baát ñoäng saûn hieän nay, oâng Nguyeãn Chí Thanh, Phoù toång giaùm ñoác Coâng ty Cao oác quoác teá Hoà Taây cho bieát, thöïc söï chöông trình kích caàu cuûa Chính phuû ñaõ khieán thò tröôøng baát ñoäng saûn hoài phuïc sôùm hôn döï baùo cuûa nhieàu ngöôøi. Chính nguoàn voán kích caàu ñöôïc roùt thoâng qua heä thoáng ngaân

haøng ñaõ keùo thò tröôøng traùnh ñöôïc söï tröôït doác trong gaàn moät naêm. Cuõng theo oâng Thanh, duø coâng ty cuûa oâng chöa coù nhu caàu tieáp nhaän hoã trôï veà voán töø chöông trình kích caàu, song nhöõng hieäu quaû ñoù ñöôïc theå hieän roõ qua caùc ñoái taùc, khaùch haøng cuûa coâng ty ñoái vôùi caùc döï aùn maø coâng ty ñang baét ñaàu. Coøn theo oâng Nguyeãn Chöû Quaân, Toång giaùm ñoác Taäp ñoaøn Baát ñoäng saûn Ñaát Vieät, trong thôøi gian qua, soá löôïng khaùch haøng cuûa coâng ty taêng ñoät bieán. Soá ngöôøi tìm ñeán caùc dòch vuï veà baát ñoäng saûn cuûa coâng ty cuõng taêng leân troâng thaáy. OÂng Quaân cho bieát, nhöõng saûn phaåm nhö ñaát neàn, ñaát chia loâ lieàn keà coù dieän tích khoaûng 60 -70 m2 raát ñöôïc nhieàu ngöôøi tìm hoûi mua. Vaø theo oâng, trong soá khaùch haøng cuûa coâng ty thì coù ñeán 50% laø caùc nhaø ñaàu tö, kinh doanh, coøn laïi laø ngöôøi coù nhu caàu ñeå ôû. OÂng Voõ Taù Töôøng, giaùm ñoác moät doanh nghieäp moâi giôùi baát ñoäng saûn taïi Haø Ñoâng taâm söï: tình hình thò tröôøng hieän nay ñaõ thay ñoåi hoaøn toaøn so vôùi maáy thaùng ñaàu naêm. Nhôù khi ñoù, coâng ty anh ñang bò “öù” khoaûng 40 caên chung cö, suaát ñaát khieán anh luoân trong tình traïng maát aên maát nguû. Haøng ngaøy anh phaûi cho ngöôøi ñi ñaêng baùo, daùn tôø rôi khaép nôi nhöõng ñeán cuoái thaùng 7 vöøa roài cuõng chæ baùn ñöôïc ñuùng 1 caên.

15


Theá nhöng, vöøa qua “thaùng coâ hoàn”, laäp töùc tình hình ñaõ thay ñoåi ñoät ngoät, khaùch haøng cöù uøn uøn tìm ñeán hoûi mua, tìm hieåu. Nhöng chæ coù ñieàu, phaàn lôùn trong soá ñoù vaãn laø giôùi ñaàu cô mua qua baùn laïi kieám lôøi chöù nhu caàu thöïc thi cuõng chöa coù soá lieäu naøo cuï theå. Chuyeän nhaø ñaát VN trong maáy naêm qua cuõng nhö chuyeän daøi loaïi “nhaân daân töï veä” naêm xöa. Coù ngöôøi cöôøi cuõng coù keõ khoùc, vaø chuyeän “noùng” hay “nguïi” cuõng nhaåy lambada caø löng töng moãi ngaøy, môøi baïn ñoïc theo doõi tieáp baøi beân döôùi.

N

gaøy 9/10, haøng traêm cö daân caùc khu Myõ Vieân, Myõ Khang, Höng Vöôïng, Sky Garden 1, 2... thuoäc ñoâ thò Phuù Myõ Höng (Saøi Goøn) ñaõ kyù vaøo ñôn khieáu naïi taäp theå phaûn ñoái khoaûn tieàn söû duïng ñaát leân ñeán 500-700 trieäu ñoàng cho caên nhaø mình ñang soáng. Haøng traêm nhaø daân ñang sinh soáng taïi Khu ñoâ thò Phuù Myõ Höng ñang ñoái maët vôùi vieäc phaûi ñoùng khoaûn tieàn söû duïng ñaát töông ñöông vôùi giaù trò moät caên nhaø trung bình treân ñòa baøn thaønh phoá. Theo nhöõng ngöôøi soáng taïi ñaây, vieäc hoï phaûi noäp khoaûn thueá quaù cao coù nôi leân ñeán baïc tyû, chaúng khaùc naøo mua nhaø ñaát ñeán 2 laàn. Chuû 4B, 228, caên nhaø chung cö Myõ Vieân thuoäc khu ñoâ thò Phuù Myõ Höng (ñöôøng Nguyeãn Löông Baèng) chia seû: "Toâi mua laïi caên chung cö 100 m2, giaù 3,2 tyû ñoàng hoài thaùng 10/2008. Ñeán thaùng 9 naêm nay thì hoaûng hoát khi nhaän ñöôïc thoâng baùo cuûa Chi cuïc Thueá quaän 7, yeâu caàu ñoùng hôn 480 trieäu ñoàng tieàn söû duïng ñaát". Vaãn chöa heát "soác" vì tieàn thueá, chuû

16

hoä treân keå, cô quan thueá coøn ra toái haäu thö, tieàn söû duïng ñaát phaûi ñoùng trong voøng 30 ngaøy keå töø khi nhaän giaáy baùo. Neáu chaäm treã chuû nhaø seõ phaûi noäp phaït 0,05% moãi ngaøy tính treân toàng soá tieàn phaûi ñoùng theo quy ñònh. "Toâi khoâng ngôø tieàn söû duïng ñaát laïi ngaát ngöôûng ñeán theá, baây giôø ñoùng hay khoâng ñoùng vaãn chöa bieát xoay sôû theá naøo", chò noùi. Moät khaùch haøng khaùc mua caên chung cö Myõ Thaùi cuõng naèm trong khu ñoâ thò Phuù Myõ Höng, cho bieát, gia ñình anh phaûi chuaån bò ñeán 600 trieäu ñoàng theo thoâng baùo cuûa cô quan thueá ñeå noäp tieàn söû duïng ñaát, neáu khoâng seõ bò treo chuû quyeàn nhaø. Coøn chò Loan, chuû caên chung cö Myõ Toaøn cho hay töø naêm ngoaùi chò ñaõ caén raêng ñoùng 700 trieäu ñoàng tieàn söû duïng ñaát cho yeân chuyeän. Bôûi leõ neáu ñoùng tieàn thôøi ñieåm ñoù seõ keâ theo baûng giaù ñaát thaønh phoá naêm 2007. Coøn cöù chaàn chöø thì khoâng nhöõng bò phaït maø khoaûn tieàn phaûi ñoùng theo khung giaù ñaát tính theo naêm 2008 seõ coøn cao hôn nöõa.

Chính vì cuù "soác" treân, cö daân Phuù Myõ Höng ñaõ toå chöùc buoåi hoïp vaøo ngaøy 10/10 vôùi muïc ñích yeâu caàu chuû ñaàu tö giaûi quyeát nhöõng khieáu naïi xung quanh vaán ñeà naøy.

Daân Phuù Myõ Höng quyeát khoâng ñoùng tieàn söû duïng ñaát

Qua buoåi hoïp 10/10 vöøa qua, hôn 100 ngöôøi ñaïi dieän cho haøng traêm nhaø daân ôû caùc cuïm chung cö trong khu ñoâ thò Phuù Myõ Höng ñaõ chaát vaán chuû ñaàu tö, kieân quyeát khoâng noäp tieàn söû duïng ñaát vaø yeâu caàu coâng ty Phuù Myõ Höng phaûi ñoùng khoaûn tieàn naøy vì ñaây laø nghóa vuï cuûa doanh nghieäp. Nguyeân nhaân cuûa cuoäc chaát vaán noùng boûng naøy baét nguoàn töø chuyeän haøng traêm nhaø daân vì ngoaøi khoaûn tieàn mua nhaø, hoï coøn phaûi noäp tieàn söû duïng ñaát cao ngaát ngöôûng (coù nhaø bò tính tieàn söû duïng ñaát leân ñeán 1,6 tyû ñoàng), neáu khoâng chuû quyeàn nhaø seõ bò “treo”. Vaán ñeà gaây tranh caõi nhieàu nhaát ngaøy 10/10 laø tieàn söû duïng ñaát phaûi do doanh nghieäp ñoùng chöù khoâng phaûi khaùch haøng phaûi chòu nhö trong hôïp ñoàng ñaõ kyù. Chò Hoaøng Haûi, ñaïi dieän cho cö daân Phuù Myõ Höng ñaët ra haøng loaït cô sôû phaùp lyù phaûn bieän ñieàu khoaûn khaùch haøng phaûi töï ñoùng tieàn söû duïng ñaát trong hôïp ñoàng mua baùn nhaø Daãn Luaät Kinh doanh baát ñoäng saûn, yeâu caàu tröôùc khi doanh nghieäp baùn nhaø phaûi hoaøn thaønh nghóa vuï noäp tieàn söû duïng ñaát, chò Haûi lyù luaän raèng, duø Phuù Myõ Höng laø coâng ty voán nöôùc ngoaøi cuõng khoâng theå laøm traùi quy ñònh treân. Vì vaäy, chò cho raèng tieàn söû duïng ñaát hieän nay ngaønh thueá truy thu töø caùc nhaø daân thöïc chaát phaûi goõ cöûa doanh nghieäp ñeå ñoøi môùi ñuùng. Töø cuù soác bò yeâu caàu noäp tieàn söû duïng ñaát cao choùt voùt, nhieàu cö daân Phuù Myõ Höng toû ra hoaøi nghi veà tính phaùp lyù cuûa hôïp ñoàng mua baùn. Ai naáy ñeàu cho raèng tieàn söû duïng ñaát laø traùch nhieäm cuûa doanh nghieäp vaø Phuù Myõ Höng neân laøm vieäc vôùi cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc ñeå thaùo gôõ hôn laø ñoå heát veà phía khaùch haøng. Khoâng ít ngöôøi ñaõ baøy toû noãi böïc mình vôùi ban Giaùm Ñoác Coâng ty Phuù Myõ Höng vaø yeâu caàu ñöôïc giaûi ñaùp ngay taïi choã. Coâng ty Phuù Myõ Höng khaúng ñònh vôùi khaùch haøng moïi kieán nghò ñeàu ñöôïc ghi nhaän ñaày ñuû. Doanh nghieäp seõ traû lôøi sôùm, ñaëc bieät nhöõng khuùc maéc veà tieàn söû duïng ñaát trong tuaàn sau thaønh phoá seõ coù keát quaû laáy yù kieán caùc sôû ngaønh lieân quan. Theo tìm hieåu cuûa giôùi quan saùt taïi phoøng kinh doanh nhaø Phuù Myõ Höng, nhöõng khaùch haøng quan taâm döï aùn, coù yù ñònh mua baát ñoäng saûn, seõ ñöôïc tö vaán vaø tham khaûo baûng thoâng tin saûn phaåm nhaø ñaát goàm 8 muïc. ÔÛ muïc 7 coù caùc chi phí khaùch haøng phaûi traû ñeå tieán haønh thuû tuïc laøm giaáy chöùng nhaän

quyeàn söû duïng ñaát vaø quyeàn sôû höõu nhaø. Ñoù laø tieàn söû duïng ñaát, leä phí tröôùc baï, laäp baûn ñoà ñòa chính vaø dòch vuï, leä phí haønh chính, phí ño veõ caên nhaø, phí coâng chöùng. Tuy nhieân, tröø caùc khoaûn phí khaùc ñeàu ghi roõ giaù tieàn, oâ tieàn söû duïng ñaát chæ ghi chuù vaén taét: theo möùc thu do cô quan chöùc naêng quy ñònh taïi töøng thôøi ñieåm. Ban Giaùm Ñoác Phuù Höng cho bieát laø Phuù Myõ Höng ñaõ ñi theo höôùng kinh doanh khaùc hoaøn toaøn vôùi nhöõng coâng ty trong nöôùc. Ñoù laø ñaõ bieán moät vuøng ñaàm laày thaønh moät khu ñoâ thò kieåu maãu. Trong khi nhöõng doanh nghieäp trong nöôùc chæ ñaàu tö treân cô sôû haï taàng coù saün thì Phuù Myõ Höng phaûi töï caûi taïo ñaàm laày, laøm ñöôøng, xaây caàu vaø lieân tuïc naâng caáp, hoaøn thieän haï taàng toaøn khu. Quaù trình naøy coù noã löïc cuûa doanh nghieäp, söï hoã trôï cuûa chính quyeàn ñòa phöông vaø söï ñoùng goùp cuûa cö daân. “Giaù ñaát quaän 7 taêng leân trong 2 naêm gaàn ñaây xuaát phaùt töø haï taàng nôi naøy ñang daàn hoaøn thieän. Tuy nhieân, nhaø nöôùc lieân tuïc naâng giaù ñaát quaän 7 thì khaùch haøng khoå maø Phuù Myõ Höng cuõng cheát tröôùc tieân”. Thoáng keâ sô boä, hieän Phuù Myõ Höng ñaõ coù khoaûng 4.000-5.000 tröôøng hôïp ñaõ ñöôïc caáp chuû quyeàn, taát caû caùc chuû naøy ñaõ ñoùng xong tieàn söû duïng ñaát. Soá coøn laïi khoaûng 5.000 hoà sô ñang chuaån bò hoaëc chôø caáp chuû quyeàn. “Neáu thaønh phoá khoâng giaûi quyeát kieán nghò cuûa doanh nghieäp thì chuùng toâi seõ gaëp raát nhieàu khoù khaên khi baùn saûn phaåm trong thôøi gian tôùi”, ñoù laø ñieàu maø Phuù Myõ Höng ñang lo

Caravan Saøi Goøn

T

heo keát quaû khaûo saùt veà thò tröôøng khaùch saïn Vieät Nam do coâng ty CBRE thöïc hieän, söï giaûm suùt cuûa ngaønh du lòch theå hieän roõ ôû caû tæ leä ñaët phoøng laãn giaù cho thueâ. Trong nöõa ñaàu naêm 2009, tyû leä ñaët phoøng giaûm 30% vaø giaù thueâ phoøng haï töø 25-38%. Tính chung 8 thaùng naêm 2009, theo soá lieäu cuûa Toång cuïc Du lòch, löôïng khaùch quoác teá ñeán Vieät Nam, öôùc ñaït 2.479.939 löôït, giaûm 17,7% so vôùi

cuøng kyø naêm 2008.

Doanh thu giaûm maïnh

Taïi Saøi Goøn, nhoùm khaùch saïn 4 sao trôû xuoáng, trung bình giaù cho thueâ phoøng chæ coøn möùc 50 USD/phoøng moät ñeâm. Trong khi ñoù, vaøo thaùng 1/2009 vaãn coøn ñöôïc giaù 80 USD/phoøng/moät ñeâm. Nhoùm khaùch saïn 5 sao giaù cuõng giaûm maïnh töø 130 USD giaûm xuoáng coøn khoaûng 80 USD/phoøng moät ñeâm. Nhoùm khaùch saïn haïng sang neáu

thôøi ñieåm ñaàu naêm nay coù giaù thueâ 240 USD/phoøng moät ñeâm, ñeán thaùng 6/2009 ñaõ tuït xuoáng chæ coøn 180 USD. Nhö tính toaùn, giaù thueâ phoøng taïi Saøi Goøn ôû taát caû haïng khaùch saïn ñaõ giaûm trung bình töø 25-38% trong voøng 6 thaùng qua. Keát quaû cuûa cuoäc khaûo saùt cuõng cho thaáy, naêng suaát khaùch saïn 4 sao vaø 5 sao vaãn ñang trong tình traïng giaûm nhanh. Raát nhieàu khaùch saïn coøn hoaït ñoäng vôùi coâng suaát treân 70% ôû quyù 2 naêm ngoaùi thì naêm nay coâng suaát phoøng chæ coøn khoaûng 55%. Nhoùm khaùch saïn nhoû ñöôïc ñaùnh giaù laø coù keát quaû hoaït ñoäng toát hôn. Coâng ty du lòch Saøi Goøn ñaõ nhaän ñònh raèng trong naêm 2009, ngaønh du lòch coù coá gaéng laém cuõng chæ ñoùn löôïng khaùch quoác teá ñeán Vieät Nam ôû möùc thaáp hôn so vôùi keá hoaïch ñeà ra hoài ñaàu naêm Thôøi gian qua, löôïng khaùch ñeán Vieät Nam treân taát caû caùc tuyeán ñöôøng haøng khoâng, ñöôøng bieån vaø ñöôøng boä ñeàu giaûm so vôùi cuøng kyø 2008. Caùch cuoäc khaûo saùt cuûa CBRE khoâng laâu, thaùng 6/2009 Grant Thornton cuõng coâng boá cuoäc khaûo saùt 50 khaùch saïn vaø khu nghæ döôõng töø 3 ñeán 5 sao taïi Vieät Nam. Giaù phoøng bình quaân ñaõ taêng 9,6% töø naêm 2007 ñeán 2008. Ngöôïc laïi, coâng suaát söû duïng phoøng bình quaân laïi giaûm 14,2% töø 2007 ñeán 2008. Trong thôøi gian aáy, lôïi nhuaän cuõng giaûm ñi 10,4%. Lôïi nhuaän cuûa nhoùm khaùch saïn 5 sao cao hôn khaùch saïn 3 vaø 4 sao. Tröôùc tình hình löôïng khaùch suït giaûm nhö hieän taïi, caùc khaùch saïn ñeàu nghó ñeán giaûm giaù ñeå thu huùt khaùch. Thöïc teá, coù moät soá khaùch saïn khoâng giaûm giaù tröïc tieáp, nhöng tung ra nhöõng chöông trình khuyeán maïi, ñoåi môùi vaø cung caáp theâm dòch vuï. OÂng Robert Mcintosh, Giaùm ñoác ñieàu haønh CBRE Hotels khu vöïc chaâu aù - Thaùi Bình Döông cho raèng nhaø kinh doanh khaùch saïn caàn coù nhöõng chieán löôïc roõ raøng ngay töø ban ñaàu khi quyeát ñònh kinh doanh khaùch saïn. Moãi nhaø ñaàu tö vaø kinh doanh caàn vaïch cho mình moät ñoái töôïng khaùch phuïc vuï cuï theå, ñeå coù loái thieát keá phuø hôïp, nhö vaäy môùi ñaït ñöôïc söï toái öu hoùa lôïi nhuaän. Du khaùch ñang coù xu höôùng chuyeån töø loaïi saûn phaåm giaù cao sang giaù reû. Ñoàng thôøi, caàn coù nhöõng dòch vuï daønh rieâng ñeå phuïc vuï cho khaùch noäi ñòa, vì ñaây laø löôïng khaùch tieàm naêng raát lôùn. Moãi khaùch saïn caàn phaûi quy hoaïch loaïi hình dòch vuï phuø hôïp vôùi töøng ñoái töôïng khaùch. Giaûi thích cho vieäc löôïng khaùch quoác teá ñeán Vieät Nam suït giaûm trong nhöõng naêm qua, theo oâng Mcintosh, thò tröôøng khaùch saïn Vieät Nam ñang thieáu söï ña daïng veà caùc thöông hieäu, saûn phaåm, ñaëc bieät laø saûn phaåm coù giaù

17


Brimbank Melbourne

B

aûn tin ngaøy 14/10. Moãi löôïng vaøng taêng tôùi 580.000 ñoàng chæ sau 24 tieáng ñoàng hoà, ñaït möùc giaù baùn ra 23,85 trieäu ñoàng trong buoåi saùng. Nhaø ñaàu tö ñoå xoâ ñi mua khi döï ñoaùn giaù seõ coøn taêng cao, höôùng ñeán 24 trieäu ñoàng moãi löôïng. Giaù vaøng mieáng trong ôû möùc trung bình 23,75 - 23,85 trieäu ñoàng (mua vaøo - baùn ra). So vôùi ñaàu giôø hoâm tröôùc, giaù mua vaøo taêng 560.000 ñoàng vaø baùn ra taêng 580.000 ñoàng. Ñaây laø möùc cao nhaát trong lòch söû thò tröôøng

213501

trung bình. Vì vaäy, Vieät Nam caàn coù söï ña daïng veà thöông hieäu khaùch saïn, phong caùch, höôùng ñeán phuïc vuï nhieàu ñoái töôïng khaùc nhau. OÂng Mcintosh cho raèng trong voøng 5 naêm tôùi thò tröôøng khaùch saïn Vieät Nam seõ coù nhieàu thay ñoåi theo höôùng ña daïng caùc phaân khuùc thò tröôøng. Ñeán nay, moät soá taäp ñoaøn quaûn lyù khaùch saïn nhö Accor, Intercontinental, Marriot... ñaõ vaøo Vieät Nam, chính caùc taäp ñoaøn naøy seõ laàn löôït ñöa caùc thöông hieäu cuûa mình theo nhu caàu thöïc teá ñeå khai thaùc tieàm naêng cuûa Vieät Nam.

Brimbank central Shopping Centre. Vò trí tuyeät vôøi lyù töôûng. Hôïp ñoàng cho thueâ 4 naêm. Ñang baùn caùc loaïi thôøi trang vaø caùc thöù ñoà trang söùc. Xin goïi Marilyn ñeå noùi theâm hoaëc ñeán xem. Giaù löôïn g ng Giaùthöông $ thöông löôï g Anh Tel.: i tieán848 Tel.:noù 0404 883 noùi tieáng Anh

Löïc mua taêng maïnh cuõng laø taùc nhaân ñaåy cao giaù vaøng trong nöôùc.

18

Asian Takeaway

207201

Parramatta Westfield Foodcourt St Marys NSW

213701

Hôn 75.000 coâng nhaân Trung Quoác ñang laøm vieäc taïi 6 tænh thaønh ôû Vieät Nam, tuy nhieân soá ñöôïc caáp pheùp chæ chieám 37,9%. Con soá treân ñöôïc toång hôïp qua cuoäc khaûo saùt vöøa qua cuûa Boä Coâng nhaân - Thöông binh vaø Xaõ hoäi taïi Saøi Goøn, Haø Noäi, Quaûng Ninh, Haûi Phoøng, Taây Ninh vaø Laâm Ñoàng. Cuï theå, Saøi Goøn daãn ñaàu veà coâng nhaân Trung Quoác vôùi con soá öôùc tính khoaûng treân 50.000 ngöôøi. Haø Noäi laø ñòa phöông ñöùng thöù hai veà söï coù maët cuûa dieän coâng nhaân naøy vôùi con soá khoaûng 15.357 ngöôøi, bao goàm caû nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc ngoaïi giao, ñaïi dieän cuûa caùc toå chöùc phi chính phuû, caùc döï aùn ñaàu tö Trung Quoác taïi Vieät Nam. Tieáp theo laø Quaûng Ninh vôùi treân 4.700 ngöôøi, Haûi Phoøng coù 3.500 ngöôøi, Laâm Ñoàng coù 900 ngöôøi vaø Taây Ninh coù khoaûng 866 coâng nhaân Trung Quoác ñang laøm vieäc. Theo thoâng tin cuûa Boä Lao Ñoäng - Thöông binh vaø Xaõ hoäi cuûa Vieät Nam cho bieát, con soá treân chöa phaûi laø thoáng keâ ñaày ñuû, ñoù chæ laø keát quaû sô keát ñöôïc kieåm tra taïi 6 ñòa phöông. Soá coøn laïi sang Vieät Nam baèng visa du lòch roài ôû laïi ñòa phöông tìm vieäc thì ñòa phöông khoâng naém roõ vaø vaãn chöa raø soaùt ñöôïc heát. Cuõng theo vò naøy, haàu heát caùc tænh, thaønh phoá ñeàu coù coâng nhaân Trung Quoác laøm vieäc nhöng ñòa phöông vaãn chöa coù giaûi phaùp quaûn lyù neân khoâng naém ñöôïc tình hình maø chuû yeáu döïa vaøo baùo caùo cuûa caùc doanh nghieäp.

vaøng trong nöôùc vaø raát nhieàu doanh nghieäp ñaõ nghó ñeán moác 24 trieäu ñoàng trong moät ngaøy khoâng xa. Luùc 9h30 saùng, doanh nghieäp Baûo Tín Minh Chaâu ôû Haø Noäi taêng giaù thu gom vaø baùn ra laàn löôït 100.000 ñoàng vaø 90.000 ñoàng so vôùi 30 phuùt tröôùc ñoù, nieâm yeát ôû 23,75 - 23,87 trieäu ñoàng. Ñaàu giôø saùng, vaøng mieáng SBJ coù giaù 23,64 - 23,72 trieäu ñoàng moät löôïng. Khi thò tröôøng ñang treân ñaø taêng, dieãn bieán thöôøng thaáy laø ngöôøi daân ñoå xoâ ñi mua vaøng vaø hoâm qua cuõng khoâng phaûi laø ngoaïi leä. Doanh nghieäp SJC Haø Noäi cho bieát chieàu qua, caû heä thoáng quay cuoàng vôùi nhu caàu quaù lôùn cuûa khaùch haøng mua leû laãn sæ. Trong ñoù coù khoâng ít khaùch mua leû tôùi 1.000 löôïng vaøng, nhieàu ngöôøi mua töø 100 ñeán haøng traêm löôïng. Dieãn bieán mua oà aït cuõng laø taùc nhaân thoåi giaù trong nöôùc taêng voït. Hoâm thöù naêm tuaàn tröôùc, giaù trong nöôùc thaáp hôn khaù nhieàu so vôùi theá giôùi do khoâng theo kòp dieãn bieán leo thang cuûa thò tröôøng quoác teá. Tuy nhieân, ñeán saùng nay, giaù doanh nghieäp baùn ra ñaét hôn theá giôùi 200.000 ñeán 230.000 ñoàng, tính theo tyû giaù 18.300 ñoàng moãi USD (ñaõ bao goàm thueá nhaäp khaåu). Caùc saøn vaøng trong nöôùc nieâm yeát saùng nay quanh 22,850 trieäu ñoàng moät löôïng.

Khu vöïc Western Sydney, vò trí toát trong Shopping Complex. Trang thieát bò hieän ñaïi taân kyø môùi toanh. Ñang ñoâng khaùch. thu nhaäp haøng tuaàn raát cao. Doanh nghieäp tieàn maët. Thíchhôïp chuû vaø gia ñình töïlaøm. Sang thöông löôïng treân 120,000 Giaù $ treân $120,000 ++ thöông löôïng Tel.: 0410 625 447 noùi tieáng Anh

19


Caùch Cabra NSW 1giôø xe

207601

213901

Melbourne / Vic

Nhieàu maùy ñaõ laêp ñaët vaø ñang ñöôïc kinh doanh, vaøo laø thu tieàn ngay khoâng phaûi traû leä phí franchise hoaëc ongoing. Hieän thu $800-$1000 / tuaàn maø chæ laøm coù 1 ngaøy moãi tuaàn. Seõ ñöôïc huaán luyeän taän töôøng. Hieän coù 3 doanh nghieäp ñang sang • • •

.. .

$79,000 $99,500 $135,000

Giaù $ theo lieät keâ Tel.: 0411 020 416 noùi tieáng Anh

Ñaõ laøm 4 naêm ñang kinh doanh ñoâng khaùch taïi khu vöïc toaøn ngöôøi UÙc. Thu nhaäp cao, trang bò ñaày ñuû vôi gheá spa vaø 4 baøn nails + 1 phoøng coù theå laøm beauty room. Löu thoâng thuaän lôïi chæ caùch Cabramatta 1 giôø xe ñi veà moãi ngaøy deã daøng baèng freeway thoaûi maùi. Vì ñi Overseas neân sang nhanh deã daøng Giaù $thöông löôïng Tel.: 0416 926 018 noùi tieáng Vieät

ROGERS COACHES

Parramatta Westfield Foodcourt

213701

Canberra ACT

BUTCHERSHOP

20

Giaù thöông löôïng Tel.: 0429 018 003 noùi tieáng Anh

Giaù thöông löôïng Tel.: noùi tieáng Anh

207501

Haõng xe ñoø Rogers Coaches ñang coù ba chieác muoán baùn. Ñang hoaït ñoäng vôùi khaùch ñoâng. Taøi khoùa naêm roài thu $230,000. Chuû baùn ñeå veà höu

Sang Asian takeaway vôi thöông hieäu GumBalls ñang phaùt trieån nhanh trong thò tröôøng Asian fast food taïi UÙc, vò trí myõ maõn trong Foodcourt cuûa Parramatta Westfield, raát ñöôïc öa thích vôùi caùc loaïi nöôùng xoû que cuøng nhieàu thöù hot food khaùc, vôùi thöùc uoáng traø söûa traân chaâu, caùc thöùc traùng mieäng muøi traùi caây...

21


22

23


G

iôùi ghieàn internet vaø trao ñoåi email treân maïng caùch ñaây vaøi thaùng ñeàu khoâng khoûi chuù yù ñeán thoâng tin veà vieäc haûi quaân Myõ ñang ñoùng nhöõng chieác taøu chieán kieåu môùi nhaèm choáng laïi ñaùm haûi taëc ngoaøi bieån khôi, nhaát laø caùc taøu chieán haûi taëc ngoaøi khôi xöù Somalia ôû phía ñoâng baéc luïc ñòa chaâu Phi. Tröôùc ñoù, vaøo thaùng 4 naêm nay, laïi coù tin trang ñaàu veà ñuïng ñoä giöõa ñoaøn quaân caûm töû SEAL vaø haûi taëc Somalia cöùu ñöôïc thuyeàn tröôûng ngöôøi Myõ Richard Phillips. SEAL laø chöõ vieát taét cuûa Sea, Air and Land - töùc caûm töû lieân quaân, ñaùnh ñöôïc ôû bieån, treân khoâng vaø ñaát lieàn. Cuõng nhö raát nhieàu vaán ñeà thöôøng leân trang ñaàu cuûa baùo haèng ngaøy, chuyeän "haûi taëc" töùc "cöôùp bieån" (hoaëc "cöôùp soâng") cuõng khaù phöùc taïp vaø ít khi ngöôøi ta coù cô hoäi tìm hieåu töôøng taän. "Haûi taëc" thaät ra ñaõ xuaát hieän ngay töø thôøi xa xöa, treân moät nghìn naêm tröôùc Coâng Nguyeân, taïi vuøng bieån Ñòa Trung Haûi giöõa Nam AÂu Chaâu vaø Baéc Phi Chaâu. Tieáng Anh duøng ñeå chæ "cöôùp bieån" cuõng coù vaøi töø mang goác reã khaùc nhau. Thöù nhaát laø Pirates, mang goác tieáng Hy Laïp [peirates] vôùi nghóa "nhöõng keû taán coâng ñeå aên... cöôùp". Ñaây laø töø phoå bieán nhaát. Tieáp ñoù laø Privateers - vôùi nghóa ñaùm haûi taëc ñöôïc chính quyeàn khuyeán khích vaø thöôøng mang lôïi nhuaän veà cho nhaân daân vaø "nhaø nöôùc". Seõ trôû laïi chuyeän naøy ôû phía döôùi. Moät töø nöõa laø Corsair (tieáng Phaùp corsaire), thöôøng duøng ñeå chæ ñaùm haûi taëc ôû Nam AÂu Chaâu, Trung Ñoâng vaø Baéc Phi. Corsair mang goác Latinh "Cursus", nghóa: haønh trình, chaïy (ñi aên cöôùp). Coøn Buccaneer (tieáng Taây Boucanier) duøng ñeå chæ ñaùm lính thuûy ôû vuøng bieån Caribbean (khu vöïc Cuba vaø nam Mexico), ñaøo nguõ ñi haønh ngheà aên cöôùp coù tieàn hôn. Hoï duøng caùc duïng cuï nöôùng thòt BBQ coù teân ñòa phöông laø "boucans" (tieáng Phaùp), ñeå nöôùng aên cho qua côn ñoùi, caùc thöù suùc vaät vaø gia caàm aên cöôùp töø caùc noâng daân ôû ñaát lieàn. Cöôùp Bieån tuy ra ñôøi raát laâu nhöng chæ thònh haønh sau khi chuyeän ghi cheùp leân saùch vôû baét ñaàu thònh haønh, song song vôùi chuyeän thöông maïi haøng haûi baèng nhöõng thöông thuyeàn to lôùn, vaøo caùc theá kyû 17, 18 cho ñeán ñaàu theá kyû 19. Xaûy ra gaàn nhö ôû khaép naêm Chaâu boán Bieån. Ñaëc bieät ôû khu vöïc quaàn ñaûo Maõ-Lay, Borneo vaø Phi Luaät Taân. Haûi taëc chung quanh Maõ-Lay khi thònh khi suy. Chuùng hoaønh haønh vuøng bieån naøy cuõng döõ cho ñeán giöõa theá kyû 19 thì môùi yeân sau khi caùc tö leänh haûi quaân Anh ñeán bình ñònh khu vöïc naøy. Vaøo thôøi ñoù, coøn coù ñaùm di taûn giaëc Maõn Thanh, lieân heä ñeán Thieân Ñòa Hoäi, cuõng gaây quyõ baèng ngheà haûi taëc trong khi lo chuyeän khoâi phuïc laïi nöôùc Trung khoûi tay ñaùm Maõn Thanh.

24

Noåi tieáng nhaát trong ñaùm haûi taëc naøy laø Trònh Thaønh Coâng (ngöôøi Haø Lan goïi laø Koxinga, 1624-1662) ñaõ töøng laõnh ñaïo 100000 quaân (chaïy giaëc Maõn Thanh) chieám ñöôïc ñaûo Taiwan (Ñaøi Loan) töø tay ngöôøi Haø Lan vaøo naêm 1661. Trònh Thaønh Coâng qua ñôøi sau ñoù vaøi thaùng, bôûi laøm vieäc quaù ñoä. Moät ñaùm haûi taëc goác Hoa cuõng noåi tieáng khoâng keùm, vaøo khoaûng ñaàu theá kyû 18, laäp caên cöù ôû tænh Quaûng Ñoâng vôùi treân 40000 lính, vôùi thuû laõnh laø Trònh Nhaát (Zheng Yi, kyù aâm xöa laø Cheng Yih). Khi Cheng Yih cheát ñi, vôï oâng laø Madam Cheng (coøn goïi laø Zheng Yi Sou (hay Zheng Shi), töùc Trònh Nhaát Taåu hay Trònh Thò). Tröôùc khi laáy Trònh Nhaát, baø Trònh töøng haønh ngheà gaùi maõi daâm. Madam Cheng quaûn lyù baêng ñaûng haûi taëc cuûa choàng, ñaûng Hoàng Kyø, khaù thaønh coâng, nhôø söï giuùp ñôõ cuûa con trai nuoâi cuûa choàng (Cheung Po Tsai) maø veà sau y thò laáy oâng ñoù luoân. Trong suoát 3 naêm lieàn Madam Cheng laøm xeáp vuøng bieån töø Macau leân ñeán Canton, laáy tieàn xaâu khoâng keå xieát. Sau ñoù chính quyeàn Quaûng Ñoâng thaáy hoaøn toaøn baát löïc ñoái vôùi caùc ñaùm haûi taëc, neân duï ñaùm Madam Cheng naøy ra haøng seõ ñöôïc aân xaù. Cuøng vôùi ngöôøi phuï taù (con nuoâi)

Cheung Po Tsai, Madam Cheng ra ñaàu haøng (1810), vaø sau ñoù môû thöông vuï nha phieán, vaø soøng baøi raát thònh cho ñeán khi maát vaøo naêm 1844, thoï ñöôïc 59 tuoåi. Coøn oâng con nuoâi hoï Tröông, ñöôïc chính quyeàn phong quaân haøm Ñoâ Ñoác ñeå giuùp chính quyeàn tieáp tuïc truy naû caùc ñaùm haûi taëc ôû bieån ñoâng. ÔÛ Baéc Phi vaøo thôøi tröôùc ñoù chöøng 3 theá kyû, coù ñaùm haûi taëc cuõng tröù danh Barbarossa (tieáng AÙ raäp laø hai anh em Aruj vaø Khayr ad-Din) laøm chuùa teå vuøng Ñòa Trung Haûi vaø töøng ñaùnh chieám hai thaønh phoá Algiers vaø Tunis, vôùi söï khuyeán khích vaø ñoàng tình cuûa ñeá quoác Ottoman. Do ñoù, teân goïi thích hôïp nhaát cho baêng Barbarossa laø Privateers, moät thöù cöôùp bieån coù giaáy pheùp. Caû hai xöù Morocco vaø Tripoli

ñeàu gia nhaäp ñaùm Barbarossa naøy, vaø kieåu haønh ngheà cuûa hoï cuõng khaù gioáng ñaùm ôû Somalia vaøo theá kyû 21, töùc aên cöôùp haøng hoaù töø caùc thöông thuyeàn caùc nöôùc AÂu Chaâu, ñem ñi baùn hay ñoøi tieàn chuoäc. Tuy nhieân hoï coù phaàn döõ daèn hôn laø hoï thöôøng baét tuø binh duøng ñeå baùn laøm noâ-leä. Caùi teân Barbarossa raát noåi tieáng ñeán ñoä Hollywood laøm phim Pirates of the Carribean, maëc duø ôû ñòa ñieåm ôû Trung Myõ chöù khoâng phaûi Ñòa Trung Haûi, vaãn duøng teân captain Barbarossa do taøi töû UÙc Geoffery Rush thuû vai. Cuõng vaøo ñaàu theá kyû 16, Algiers coù ñeán caû traêm chieán thuyeàn lôùn, vôùi haèng nghìn thuûy thuû, chuyeân ngheà privateer, töùc haûi taëc coù giaáy pheùp. Ñaùm naøy coù luùc giam giöõ ñeán 30000 tuø binh laø thuyû thuû ñoaøn hay haønh khaùch caùc chuyeán taøu vöôït ñaïi döông. Trong soá nhöõng ngöôøi bò baét laøm tuø binh coù nhaø vaên Miguel de Cervantes Saavedra, taùc giaû quyeån Don Quixote, thöôøng ñöôïc xem nhö quyeån tieåu thuyeát ñaàu tieân ôû thôøi hieän ñaïi, gaây aûnh höôûng saâu ñaäm treân tieáng Taây Ban Nha Haûi taëc xuaát thaân töø phía da traéng AÂu Chaâu cuõng ñoâng khoâng keùm. Nhöõng ñaùm naøy thöôøng mang teân chung laø caùc Hieäp Só St John (the Knights of St John) duøng caên cöù taïi Rhodes vaø ñaûo Malta, nhaûy ra ñaùnh cöôùp caùc thöông thuyeàn thuoäc phe Hoài (Muslim) ôû

vuøng Ñòa Trung Haûi, meät nghæ. Chính oâng em cuûa baêng Barbarossa laø Aruj ñaõ bò ñaùm naøy baét roài sau ñoù bò ñoaøn quaân Taây Ban Nha ñi chinh chieán vôùi Muslim gieát cheát, vaøo naêm 1518. Vaøo cuoái theá kyû 17, ôû doïc bieån phía nam xöù haûi taëc Somalia ngaøy nay coù moät ñaùm cöôùp bieån nöõa thöôøng goïi "nhöõng nam nhaân mieàn Hoàng Haûi" (Red Sea men). Ñaùm naøy ñuïng ai cuõng thòt heát, da traéng AÂu Chaâu coù, AÁn Ñoä vaø caùc thöù AÙ Chaâu khaùc cuõng coù. Thôøi gian töø 1690 cho ñeán 1730 thöôøng ñöôïc goïi Thôøi Vaøng Son cuûa Haûi Taëc. Nhöõng ñaùm naøy laø ñeà taøi baát taän cho nhieàu tieåu thuyeát gia (nhö Robert Louis Stevenson) cuõng nhö söû gia (Jan Rogozinski). Saùch söû coù ghi raèng chæ moät thöông thuyeàn bò vua haûi

taëc goác AÊng Leâ (Henry Every) giöõ coù trò giaù ñeán $200 trieäu ñoâ-la theo thôøi giaù ngaøy nay. Cho maõi ñeán ngaøy nay haûi taëc ôû khu Caribbean vaãn laø ñeà taøi linh ñoäng cho xi-neâ, ñieån hình qua vai troø cuûa taøi töû gaïo coäi Johnny Depp. Vaøo cöïc ñieåm ôû theá kyû 18, ñaùm haûi taëc vuøng Caribbean naøy coù ñeán khoaûng 2500 quaân, xöû duïng moät "haïm ñoäi" coù ñeán

naøy coøn noåi tieáng vì ñi thuyeàn voøng quanh ñòa caàu cuõng ñöôïc phong ñeán chöùc Ñoâ Ñoác), Sir Walter Raleigh, vaø Sir John Hawkins. Ña soá caùc haûi taëc Sir naøy thöôøng choaûng nhau vôùi haûi quaân Taây Ban Nha. Rieâng Sir Francis Drake, coù luùc vua Taây Ban Nha (Spain) laø Philip II, ñaõ treo giaûi thöôûng tri giaù ngaøy nay laø $6.5 trieäu ñoâ-la cho caùi ñaàu cuûa oâng. Sir Francis qua ñôøi vaøo

Maãu thuyeàn haûi taëc ñôøi xöa

gaàn 30 chieán thuyeàn. Caùc tay anh chò noåi tieáng phaûi keå Bartholomew Roberts vaø Edward Teach, töùc Haéc Tu (raâu ñen Blackbeard), coù saøo huyeät taïi bang North Carolina. Caàn phaûi keå vaøo thôøi Hoa Kyø chöa giaønh ñöôïc ñoäc laäp töø Vöông Quoác Anh, nhieàu tay cöôùp bieån vaãn coù giaáy haønh ngheà ñaøng hoaøng töø caùc löïc löôïng lo tranh thuû ñoäc laäp, chuyeân nhaém vaøo caùc thöông thuyeàn töø Anh Quoác hay Taây Ban Nha. Cuõng coù haûi taëc mang giaáy haønh ngheà töø Anh quoác, nhö Sir Henry Morgan, chuyeân hoaït ñoâng ôû vuøng bieån Caribbean ñaùnh phaù caùc thöông thuyeàn Taây Ban Nha. Henry Morgan bò haûi quaân Taây Ban Nha baét, giaûi veà Luaân Ñoân. Nhöng oâng khoâng bò ôû tuø, maø laïi ñöôïc taán phong chöùc SIR, roài trôû laïi xöù Jamaica nhaäm chöùc phoù thoáng ñoác. Gaàn nhö caùc nöôùc coù ngaønh haøng haûi ôû AÂu Chaâu ñeàu cho li-xaêng cho ñaùm Privateers, ñeå hoï ñi aên cöôùp cho nöôùc nhaø. Nhieàu khi hoï coøn ra söùc phoøng ngöï baûo veä queâ höông. Haø Lan coù, Phaùp coù, Taây Ban Nha cuõng coù, Anh quoác thì coù ñoâng hôn heát. Nhöõng ñaùm privateers naøy raát höõu duïng vaø khoûi phaûi traû tieàn löông. Nhöõng tay haûi taëc thaønh coâng cuûa Anh Quoác ñeàu ñöôïc leân chöùc SIR: Sir Francis Drake (oâng

thanh nieân thuoäc phe Taliban coù lieân heä ñeán nhoùm khuûng boá Al-Qaeda. Vaø ñieàu naøy coù theå laø moät trong nhöõng lí do khieán haûi quaân Myõ raùo rieát lo ñoùng nhöõng chieác taøu môùi chuyeân choáng haûi taëc. Duø raèng hieän coù ñeán khoaûng 20 quoác gia ñaõ gôûi haûi quaân tham gia chuyeän tuaàn haønh vuøng bieån phía ñoâng Phi Chaâu. Nhöng chuyeän tuaàn haønh naøy raát khoù bôûi bieån thì roäng meânh mang, taøu chieán chæ coù chöøng hôn moät chuïc chieác, thöông thuyeàn laïi coù ñeán caû chuïc nghìn qua laïi trong naêm. Nhieàu thöông thuyeàn coù trang bò vuõ khí. Nhöng phaùo löïc cuûa caùc taøu chieán haûi taëc luùc naøo cuõng hôn. Nhaát laø haûi taëc hieän nay coù suùng ñaïi baùc vaø hoaû tieån, vaø neáu hoï quyeát lieät thì sôùm muoän phe thöông thuyeàn cuõng phaûi ñaàu haøng maø thoâi. Do ñoù chuû nhaân thöông thuyeàn gaàn nhö baát löïc ñoái vôùi chuyeän naøy vaø thöôøng nhöôøng chuyeän phoøng ngöï cho haûi quaân. Nhöng haûi quaân baát cöù quoác gia naøo treân theá giôùi - nhaát laø phe do Myõ daãn ñaàu ngaøy nay thöôøng bò baän roän vôùi cuoäc chieán tranh choáng khuûng boá. Nhöõng coâng ty haøng haûi laïi laøm moät baøi toaùn cho thaáy lo ñoùng tieàn baûo hieåm coù veû reû hôn vaø coù veû nhö chính quyeàn nhieàu nöôùc treân theá giôùi cuõng thaáy nhö vaäy. Khoù khaên cuõng ñaày daãy treân maët phaùp lyù. Ñoù laø ñieåm töông ñoàng cuûa phe khuûng boá vaø ñaùm haûi taëc. Baét hoï roài ñem veà xöù mình xöû thì thaät laø phieàn. Thöù nhaát noù khoâng raên ñe ñöôïc caùc ñaùm haûi taëc khaùc. Thöù hai noù lieân heä ñeán nhaân quyeàn nhaân quyeát vaø thuû tuïc phaùp lyù xem cho ñeïp, nhöng raát toán keùm. Ñem hoï ra moät caùi ñaûo döïng leân traïi giam theo kieåu Guantanamo cuõng heát thôøi vaø khoâng coøn ai haâm moä. Moät soá giaûi phaùp khaùc nhö thueâ lính möôùn ñi baét haûi taëc, cuõng khoâng oån. Nhôõ lính möôùn noùi caàn cung caáp vuõ khí roài tính tieàn reû hôn, nhöng sau ñoù laäp töùc chuyeån vuõ khí cho caùc quoác gia muoán mua thì sao? Nhaûy vaøo xöù Somalia, laäp moät cheá ñoä quaân phieät, hay xaây döïng moät neàn daân chuû phaùp trò, ñeå daân xöù naøy lo töï trò vaø lo deïp ñaùm haûi taëc ngoaøi bieån khôi? Khoâng ai muoán nghó tôùi maáy chuyeän coå tích thôøi theá kyû 20 nöõa. Maø neáu nghó ñeán ñoù, coù theå chöùng toû, nhaân loaïi chöa bao giôø hoïc ñöôïc nhöõng baøi hoïc toán keùm vaø ñau thöông.

cuoái theá kyû 16 (1596). Thôøi ñaïi hoaøng kim cuûa caùc haûi taëc baét ñaàu suy thoaùi khi caùc quoác gia tieân tieán baét ñaàu thieát laäp ñöôïc vôùi nhau moät cheá ñoä thöông maïi ñaøng hoaøng, döïa vaøo neàn coâng phaùp quoác teá ñang hình thaønh. Töø ñoù, chính quyeàn caùc quoác gia tieân tieán baét ñaàu thueâ möôùn caùc privateers trôû laïi nhöng ñeå ñi tröø khöû caùc ñaùm haûi taëc haønh ngheà baát hôïp phaùp. Luaät leä ñoái vôùi haûi taëc döïa treân nguyeân taéc "phoå quaùt toaøn caàu", töùc baát kyø haûi taëc xuaát phaùt töø xöù naøo, khi bò baét ngöôøi ta coù quyeàn xöû töû taïi choã. Quoác gia goác khoâng ñöôïc quyeàn can thieäp. Tuy nhieân raát ít khi chuyeän xöû töû taïi choã xaûy ra, nhaát laø vaøo thôøi baây giôø. Trôû laïi chuyeän haûi taëc ngaøy nay. Ñieåm noùng nhaát vaãn laø khu bieån chung quanh xöù Somalia. Moät quoác gia trong khoaûng vaøi möôi naêm qua gaàn nhö khoâng coù chính quyeàn trung öông. Tieàn chuoäc laïi thöông thuyeàn töø ñaùm haûi taëc Somalia ñaõ leân ñeán $100 trieäu ñoâ-la trong voøng vaøi naêm qua. Ñieàu naøy laøm cho "haûi taëc" trôû thaønh moät ngaønh kyõ ngheä quan troïng vaø raát khaám khaù cuûa xöù Somalia. Nhieàu thoâng tin cho bieát hieän ñaõ coù moùc noái giöõa ñaùm haûi taëc naøy vôùi moät ñoaøn

PHAÏM LAÂM

25


tin caù nhaân bò xaâm phaïm quaù nhieàu sau khi Facebook cho pheùp hai trang web News Feed vaø Mini Feed caäp nhaät thoâng tin, keát quaû laø Zuckerberg phaûi xin loãi caùc thaønh vieân vaø taïo chöông trình môùi cho pheùp caùc thaønh vieân coù theå kieåm soaùt lyù lòch cuûa mình. Moät naêm sau Facebook lieân keát vôùi Beacon, töø ñoù Beacon töï ñoäng göûi nhöõng quaûng caùo cho caùc thaønh vieân cuûa Facebook khi mua haøng treân maïng, bao goàm Amazon, Travelocity vaø Ebay. Keát quaû laø khoaûng treân 50 ngaøn thaønh vieân Facebook phaûn ñoái chöông trình naøy. Laïi theâm moät laàn Facebook xin loãi vaø söûa sai.

M

aáy naêm gaàn ñaây, Sheryl Sandberg ñaõ ñoùng vai troø quan troïng giuùp Facebook trôû thaønh moät trong nhöõng maïng xaõ hoäi ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát ñeán nhaát. Hieän nay, coâ vaø oâng chuû treû 25 tuoåi cuûa mình ñang coù keá hoaïch laøm cho Facebook trôû thaønh moät trong nhöõng trang web döõ lieäu sinh lôïi nhaát theá giôùi. Nhìn töø beân ngoaøi thì ñaây laø moät keát hôïp kyø quaëc, moät phuï nöõ 38 tuoåi daøy daën kinh nghieäm ñieàu haønh vaø moät thanh nieân 25 tuoåi ñôøi- cöïc kyø thoâng minh, ngöôøi ñaõ saùng laäp ra maïng xaõ hoäi phaùt trieån nhaát nhöng laïi khoâng heà coù moät khaùi nieäm gì veà vieäc thu lôïi nhuaän töø noù.

Ñaây laø thôøi ñieåm Sandberg nhaûy vaøo cuoäc, coá gaéng tìm ra phöông phaùp môùi giuùp cho cuoäc mua baùn nhaïy caûm naøy coù theå chaáp nhaän ñöôïc, ít nhaát laø veà hình thöùc beân ngoaøi. Coâ vaø Zuckerberg cuøng nhau laøm vieäc caät löïc ñeå taïo ra nhieàu heä thoáng

vôùi ñeà taøi “Thoáng keâ söï lieân heä giöõa ngöôïc ñaõi trong noäi boä gia ñình vaø khoâng caân baèng veà taøi saûn giöõa hai vôï choàng”. Sau khi toát nghieäp vôùi taám baèng MBA vaø laøm coá vaán moät thôøi gian ngaén cho Coâng ty McKinsey & Co, Sandberg vaøo laøm Chaùnh vaên phoøng, Phoøng haønh chính cho chính quyeàn Clinton. Taïi ñaây coâ coù nhieàu saùng kieán ñeå giuùp Boä Taøi chính Myõ ñoái phoù vôùi vôùi tình traïng naùo loaïn sau khi Nga vaø moät soá nöôùc chaâu AÙ gaëp khuûng hoaûng, ñaáu tranh ñeå khaáu tröø nôï naàn cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Schmidt gaëp Sandberg khi coâ ñang coøn laøm vieäc cho Boä Taøi chính. Sau khi Baïch OÁc thay ñoåi cô caáu nhaân söï, coâ chuyeån vaøo laøm cho Google vaø goïi ñieän thoaïi cho Schmidt, Schmidt nhôù laïi: “Toâi noùi, coâ laø moät ngöôøi ñaày khaû naêng, coâ neân vaøo laøm vieäc vôùi chuùng toâi” vaø Schmidt ñaõ nhaän Sandberg vaøo laøm khi trong ñaàu chöa heà coù baát cöù moät khaùi nieäm naøo veà vò trí seõ

giuùp cho caùc thaønh vieân coù theå kieåm soaùt thoâng tin caù nhaân cuûa mình treân maïng, töø ñoù moãi thaønh vieân coù theå cho pheùp vaø khoâng cho pheùp nhöõng ngöôøi naøo xem lyù lòch cuûa mình. Döï kieán tröôùc ñöôïc nhöõng traän chieán coù theå seõ xaûy ra trong töông lai, Sandberg thueâ moät ngöôøi töøng laøm luaät sö vaø baøo chöõa cho Coâng ñoaøn Daân quyeàn Myõ laøm ñaïi dieän cho Facebook. Sandberg ñaõ coù moät thôøi gian daøi laøm vieäc trong moâi tröôøng chính trò phöùc taïp, seáp cuõ cuûa Sandberg, Eric Schmitdt, Giaùm ñoác ñieàu haønh Google, noùi nhö vaäy veà coâ. Vaøo luùc naêm hoïc cuoái ôû Ñaïi hoïc Harvard, coâ ñaõ vieát baøi luaän aùn kinh teá

boå nhieäm cho Sandberg. Sau ñoù Schmidt chuyeån Sandberg ñeán phoøng cuûa Omid Kordestani, cöïu giaùm ñoác baùn haøng. Sandberg ñaõ thuyeát phuïc Kordestani raèng coâ seõ ñaûm ñöông coâng vieäc thieát keá coâng ngheä vaø kieåm soaùt quaûng caùo treân internet cuûa boä phaän kinh doanh. Schmidt nhìn thaáy ñöôïc giaù trò cuûa Sandberg: Khaû naêng thieân phuù cuûa Sandberg laø tìm ra ngöôøi coù taøi kinh doanh baåm sinh, coù khaû naêng saùng taïo nhöõng kieåu kinh doanh môùi laï treân internet. Döôùi thôøi Sandberg, phoøng kinh doanh cuûa Google töø 4 ngöôøi taêng leân 4,000 ngöôøi, chieám 2/3 toång soá doanh thu haøng naêm (hieän nay ñaït khoaûng 14 tyû USD).

“Naøng” khaúng ñònh taàm quan troïng

“Caëp ñoâi” aên yù

Thaùng 3/2008, Sheryl Sandberg luùc ñoù ñang giöõ chöùc vuï Giaùm ñoác ñieàu haønh cuûa Coâng ty Palo Alto (California) vaø Mark Zuckerberg, ngöôøi saùng laäp ra Facebook, vaãn coøn laø moät caëp khoâng teân tuoåi ôû Thung luõng Silicon. Nhöng chæ trong moät thôøi gian ngaén, hoï ñaõ chöùng toû khaû naêng hoøa hôïp vaø boå sung tuyeät vôøi cho nhau. “Naøng”, moät chuyeân gia veà khaû naêng giao löu vaø naêng löïc hoaït ñoäng xaõ hoäi maõnh lieät, laø giaùm ñoác cuûa vaøi phoøng, ban ôû Ngaân haøng Theá giôùi, Boä Taøi chính Myõ vaø ñaõ ñaït nhieàu thaønh coâng xuaát saéc trong caùc chöông trình AdWord vaø AdSense cuûa Google. Coøn “chaøng”, dôû dang chöông trình Ñaïi hoïc Harvard, nhaø phaân tích phaàn meàm vaø lyù thuyeát veà kyõ thuaät giao tieáp maïng xaõ hoäi töông lai. “Ñoù khoâng phaûi laø söùc maïnh vaø thoáng trò. Ñoù laø cô hoäi xaây döïng neàn taûng cho moät toå chöùc xaõ hoäi lôùn”, Sandberg noùi. “Coâ aáy giaûi quyeát vaán ñeà veà lôïi nhuaän vaø caùc coâng vieäc veà quaûng caùo, coøn toâi taäp trung vaøo caùc saûn phaåm vaø kyõ thuaät chieán löôïc”, Zuckerberg noùi. Hoï cuøng nhau vaïch keá hoaïch nghieâm tuùc ñeå “vaét söõa” nhöõng thaønh vieân cuûa Facebook - öôùc tính khoaûng 250 trieäu USD töø caùc chöông trình quaûng caùo. Phöông phaùp cuûa Facebook laø taïo neân maïng löôùi quaûng caùo hoaëc hoaït ñoäng moâi giôùi quaûng caùo cho haõng xuaát baûn ñieän töû khaùc baèng kyõ thuaät soá cuûa baùo chí truyeàn thoáng vaø caû caùch maïo hieåm hieän nay nhö trang web chuyeân veà

26

nhöõng chuyeän taàm phaøo Gawker. Trong chuyeän naøy, Facebook thu huùt löôïng khaùch haøng baèng caùch thuyeát phuïc caùc thaønh vieân töø boû trang web khaùc vaø baùn cô hoäi ñöôïc söû duïng thoâng tin cho nhaø quaûng caùo, chuyeån ñoåi lôïi töùc. Moät caùch nöõa laø kinh doanh caùc saûn phaåm cöïc reû (micropayment business) - ñeå trôû thaønh nhaø baùn leû cho iTunes, chuyeân baùn nhöõng saûn phaåm, dòch vuï vaø khoaûng 350 troø chôi ñieän töû vôùi giaù cöïc reû. Hieäu quaû thöông maïi cuûa kyõ thuaät soá thöôøng khoâng nhieàu, keå caû nhöõng trang web lôùn, ngoaïi tröø Google. Lieäu Facebook coù theå thay ñoåi ñöôïc ñieàu naøy khoâng? Coù theå noùi, Facebook thu huùt ñöôïc raát nhieàu thaønh vieân nhöng lôïi töùc thu ñöôïc töø noù thì laïi khoâng nhieàu laém. Khi Sandberg baét ñaàu laøm vieäc vôùi Facebook, trang web naøy ñaõ trò giaù khoaûng 15 tyû USD (trong ñoù Microsoft ñaõ ñaàu tö vaøo 240 trieäu USD) nhöng ñang treân ñaø maát khoaûng 150 trieäu trong toång soá 350 trieäu USD doanh thu. Trung bình moãi thaønh vieân boû ra khoûang 20 phuùt haøng ngaøy treân Facebook, trao ñoåi teân, ngheà nghieäp, cô sôû hoïc vaán, hình aûnh, noùi chuyeän veà nhöõng moái quan heä xaõ hoäi cuûa mình, caùch söû duïng thôøi gian, thaûo luaän veà nhöõng boä phim, saùch baùo vaø nhaø haøng aên uoáng mình öa thích. Nhöõng thoâng tin ñoù thöïc söï laø quyeån passport ñi ñeán trieäu trieäu taâm hoàn, vaø ví tieàn. Tuy Facebook ñang coá gaéng raát nhieàu ñeå thu huùt caùc nhaø quaûng caùo ñaàu tö vaøo, noù vaãn chöa coù keá hoaïch baùn caùc döõ lieäu. Hieän nay Facebook ñaõ coù nhieàu hôïp ñoàng quaûng caùo töø caùc doanh nghieäp nhoû, coù hôïp ñoàng vôùi Microsoft ñeå baùn nhöõng quaûng caùo nhoû qua maïng vaø nhöõng hôïp ñoàng quaûng caùo troïn goùi cuûa caùc thöông hieäu lôùn. Zuckerberg bieát laø mình ñang ngoài treân vò trí vaøng, nhöng cuõng bieát raèng neáu baùn thoâng tin caù nhaân khoâng kheùo leùo seõ laøm toån thöông caùc thaønh vieân vì hoï cho raèng nhöõng bí maät ñôøi tö bò xaâm phaïm. Vaøo thaùng 9/2006, Facebook bò than phieàn vì caùc thaønh vieân cho raèng thoâng

Môû cöûa cho cuoäc maïo hieåm môùi, thaùng 12/2007, Sandberg gaëp Zuckerberg, luùc ñoù ñang kieám ngöôøi cho vò trí giaùm ñoác ñieàu haønh cuûa Facebook. Coâ ñaõ hoûi raát nhieàu veà nhöõng hoaøi baõo cuûa coâng ty, vaø bò cuoán huùt bôûi saùng kieán “böùc tranh giao tieáp xaõ hoäi treân maïng” vôùi nhöõng baïn beø, ngöôøi quen bieát vaø coâng ty. Neáu Facebook coù theå söû duïng söùc maïnh cuûa maùy tính ñeå giuùp moïi ngöôøi ñeán gaàn nhau hôn, thì noù seõ trôû thaønh trang chuû cuûa taát caû caùc cö daân treân toaøn caàu, maïch chuû cuûa quaûng caùo. Sandberg uûy nhieäm moät soá giaùm ñoác ñieàu haønh cuûa mình, bao goàm caû Daniel Rose, moät “cöïu binh” cuûa Amazon vaø phoù chuû tòch chòu traùch nhieäm göûi nhöõng chöông trình cuûa Facebook cho caùc nhaø quaûng caùo, môû roäng caùc caùch mua baùn döõ lieäu treân trang web. Vieäc kinh doanh giöõa caùc website laø “mieáng baùnh ngon” khi muïc ñích cuûa noù laø tìm kieám lôïi nhuaän. “noù thöïc söï laø cô hoäi laøm cho thò tröôøng trôû neân soâi ñoäng vaø haáp daãn”, Rose noùi. Coù theå noùi, baøn tay cuûa Sandberg vöôn tôùi baát kyø choã naøo coù theå ra tieàn. Moät naêm tröôùc Facebook khaùnh thaønh moät chöông trình ñaët ngay trang chuû, môøi moïc thaønh vieân tham gia caùc troø chôi, xem video, laáy phieáu giaûm giaù hoaëc tham gia vaøo danh saùch vôùi tö caùch laø ngöôøi haâm moä. Haõng baùnh pizza Papa John’s ñaõ mua moät chöông trình, vaø keát quaû laø khoaûng 130.000 ngöôøi ñaõ haâm moä haõng baùnh pizza naøy. Vôùi Adidas, ngöôøi cuûa Sandberg giuùp coâng ty naøy coù moät trang quaûng caùo treân Facebook vaø thöïc söï haáp daãn caùc thaønh vieân baèng ñoaïn video vôùi söï goùp maët cuûa danh thuû David Beckham. Vôùi caùch thöùc truyeàn thoáng, Twists coù keá hoaïch giuùp Facebook töø 400 500 trieäu USD cho quaûng caùo trong naêm nay, giuùp cho coâng ty coù ñuû tieàn ñeå chi traû cho nhöõng khoaûn tieàn “vöông vaõi” beân ngoaøi. Naêm ngoaùi soá tieàn naøy laø khoaûng 300 trieäu USD. Cuoái thaùng 5 vöøa qua, caùc nhaø ñaàu tö töø xöù baïch döông Digital Sky Technologies ñaõ ñaàu tö theâm 200 trieäu USD, giuùp Facebook nghó tôùi moät töông lai xa hôn. Sandberg raát nhanh thuyeát phuïc caùc thaønh vieân raèng chính hoï, chöù khoâng phaûi Facebook, kieåm soaùt thoâng tin caù nhaân, coâ noùi: “Chuùng toâi khoâng bao giôø chia seû thoâng tin cuûa caùc baïn cho caùc nhaø quaûng caùo, nhöng chuùng toâi coù theå giuùp caùc baïn deã daøng chia seû thoâng tin cuûa mình vôùi hoï”. Coâng ty raát thaän troïng veà vieäc söû duïng caùc thuaät ngöõ treân trang web vaø trong vaên phoøng. Theo ñoù, caùc thaønh vieân Facebook khoâng tieát loä thoâng

27


tin caù nhaân cuûa mình maø laø hoï “chia seû” caùc thoâng tin naøy. Tröôùc khi thöïc söï giôùi thieäu trang website “Connect”, Facebook ñeà nghò caùc thaønh vieân haõy thoâng qua hai hoaëc ba phaàn veà caùc baûn cam keát ñoàng yù chia seû thoâng tin caù nhaân cuûa mình cho caùc thaønh vieân khaùc. Chôø dòp thích hôïp, Facebook seõ hoûi caùc thaønh vieân ñoàng yù tieáp nhaän nhöõng quaûng caùo veà caùc chuû ñeà hoï öa thích. Ai coù theå töø choái? Facebook tieát loä cho caùc thaønh vieân veà caùc thoâng tin caù nhaân cuûa hoï seõ ñöôïc söû duïng theá naøo vaø laøm gì. Thaùng 7/2009, ñeå giuùp caùc thaønh vieân töï tin hôn trong vieäc tieát loä thoâng tin baûn thaân, Facebook taïo neân moät heä thoáng giuùp cho caùc thaønh vieân coù theå töï taïo neân töøng nhoùm ñeå tham gia, chaúng haïn nhoùm caùc beänh nhaân, nhoùm “nghieän” mua saém, nhoùm thích phim aûnh... Quaû laø yù töôûng cuûa ñaøn baø thôøi nay ñaõ ñoåi khaùc...

Zoe Cruz, ngöôøi phuï nöõ quyeàn löïc nhaát Wall Street

N

aêm 2006, baø ñöùng vò trí thöù 10 trong danh saùch 100 phuï nöõ quyeàn löïc nhaát theá giôùi. Baø coøn laø ngöôøi phuï nöõ quyeàn löïc nhaát trong lòch söû hình thaønh, phaùt trieån cuûa Wall Street vôùi nhöõng bieät danh nhö “Czarina” (Hoaøng haäu Nga), “Wicked Witch” (baø phuø thuûy ma quaùi). Ngöôøi phuï nöõ quyeàn löïc aáy chính laø Zoe Cruz. Zoe Cruz sinh ngaøy 2/2/1955 ôû Hy Laïp, nhöng cha meï baø ñaõ chuyeån caû gia ñình tôùi Massachusetts, Myõ khi Zoe Cruz môùi 14 tuoåi. Ngay töø nhoû, baø ñaõ sôùm keá thöøa ñöôïc tham voïng töø ngöôøi cha, ngöôøi ñaõ ñöa baø tôùi vuøng ñaát cuûa söï thaønh coâng vaø höôùng baø vaøo tröôøng Harvard. Sau khi toát nghieäp trung hoïc ôû moät tröôøng thuoäc ngoaïi oâ Boston, Zoe Cruz ñaõ chuyeån tôùi Harvard vaø hoïc ôû Tröôøng kinh doanh Harvard (Harvard Business School), nôi maø Zoe laø moät trong 168 nöõ sinh cuûa lôùp hoïc goàm 755 sinh vieân.

Nhaân sinh quan tieán boä

Ngay sau khi keát hoân vôùi ngöôøi baïn cuøng lôùp Ernesto Cruz, baø ñaõ sinh ngöôøi con ñaàu tieân trong soá 3 ngöôøi con cuûa mình, Ernesto Cruz III. Nhöng döôøng nhö vieäc sinh con khoâng laøm trôû ngaïi tôùi keá hoaïch söï nghieäp cuûa baø. Naêm 1982, Zoe nhaän lôøi laøm vieäc cho Morgan Stanley ôû moät boä phaän môùi nhaát vaø nhoû nhaát cuûa Taäp ñoaøn luùc baáy giôø, phoøng ngoaïi teä. Theo moät ngöôøi ñoàng nghieäp cuøng laøm vieäc vôùi Zoe ôû Morgan Stanley, baø laø ngöôøi coù moät theá giôùi nhaân sinh quan khaù khaùc bieät vaø tieán boä so vôùi moïi ngöôøi, hoï ñaõ goïi baø vôùi caùi teân

28

$790,000 luoân nhaø shop + business “ngöôøi phuï nöõ alpha” chæ bôûi baø quaù maïnh meõ. Baø cho raèng neân ñeå con caùi töï laäp thay vì daønh caû ngaøy beân chuùng, ñieàu coù theå gaây haïi hôn laø coù lôïi. Söï maïnh meõ hay noùi caùch khaùc yeáu toá “alpha” trong con ngöôøi Zoe Cruz coøn boäc loä ñaäm neùt hôn khi baø khoâng chòu thöøa nhaän söï thaät cuûa Wall Street luùc baáy giôø, thôøi cai trò cuûa nhöõng ngöôøi ñaøn oâng. Söï thaät laø, baø khoâng chæ döøng ôû yù nghó, maø baø ñaõ töøng “vöôït maët” ngöôøi töøng laø seáp cuûa mình. Khi Zoe baét ñaàu laøm vieäc vaøo naêm 1982, saøn giao dòch thöông maïi töïa nhö moät moät cuoäc chieán cuûa nhöõng ngöôøi ñaøn oâng trong moät caâu laïc boä vôùi nhöõng tieáng gaøo lôùn, nhöõng ñoäng taùc taùc nghieäp lieân tuïc... treân saøn nhaø böøa baõi nhöõng maåu giaáy loaïi. Nhöng vôùi Zoe, baø laïi thaáy yeâu thích coâng vieäc naøy. Baø töøng taâm söï vôùi tôø taïp chí noåi tieáng Fortune raèng “Toâi thích thò tröôøng naøy, nguoàn naêng löôïng naøy vaø nhöõng tieáng oàn naøy”. Chæ sau khi tieáng chuoâng baùo hieäu keát thuùc phieân giao dòch ñieåm luùc 4 giôø chieàu, baø môùi chôït nhaän ra raèng mình ñaõ keát thuùc moät ngaøy laøm vieäc. Baø noùi “Ñieàu naøy chaúng thuù vò hôn sao khi maø baïn daønh toaøn boä khoaûng thôøi gian naøy cho nhöõng coâng vieäc noäi trôï gia ñình”. Sau 3 naêm ñaàu khôûi nghieäp, baûng maøu saéc keát quaû laøm vieäc cuûa baø thaät aán töôïng, traøn ngaäp nhöõng maøu traéng (maøu ñaùnh daáu söï lôøi laõi) thay vì nhöõng maøu ñen ñieåm xuyeát (maøu ñaùnh daáu söï thua loã). Vì vaäy, baø ñöôïc ñeà baït thaêng chöùc. Nhöng ñieàu naøy cuõng gaây neân nhöõng maâu thuaãn, söï ganh tò trong caùc ñoàng nghieäp nam. Söï khoác lieät trong caïnh tranh ñaõ khieán cho ngöôøi phuï nöõ maïnh meõ naøy nhieàu luùc phaûi “rôi leä” nhöng sau ñoù baø ñaõ ñöùng daäy vaø tieáp tuïc “cuoäc chôi”. Zoe Cruz trôû laïi coâng vieäc vaø thaúng thaén trao ñoåi vôùi caáp treân cuûa mình raèng baø khoâng muoán tieáp tuïc hôïp taùc vôùi nhöõng ngöôøi ñoàng nghieäp khoâng hôïp taùc. Khi moät tröôûng boä phaän khaùc cuûa Morgan Stanley, Patrick de Saint Aigman, baét ñaàu thu mua hôïp ñoàng quyeàn choïn tieàn teä töø moät ngaân haøng caïnh tranh khaùc vôùi tyû leä toát hôn tyû leä maø Zoe aùp duïng cho caùc nhaân vieân “trong nhaø”, baø ñaõ leân tieáng phaûn ñoái vaán ñeà naøy vaø sau nhieàu laàn ñaáu tranh, cuoái cuøng baø cuõng buoäc ñöôïc ngöôøi ñoàng nghieäp cuûa mình mua cuûa chính ngaân haøng cuûa mình. Baø öu tieân coâng vieäc vöôït treân caùc moái quan heä. Tuy vaäy sau ñoù, baø vaãn chuû ñoäng “laøm dòu” nhöõng xung ñoät trong caùc quan heä cuûa mình.

29


Vì vaäy, baø baét ñaàu coù ñöôïc söï tín nhieäm cuûa ñoàng nghieäp vaø ñaëc bieät cuûa khaùch haøng. Nhieàu nhaø ñaàu tö ñaõ khaùo nhau raèng “Khi ngöôøi phuï nöõ naøy böôùc ra khoûi phoøng, baïn seõ bieát ñöôïc lieäu “taàm nhìn” (aùm chæ höôùng ñaàu tö) leân hay xuoáng”. Zoe ñaõ taïo ñöôïc danh tieáng cuûa mình moät caùch chaéc chaén, beàn bæ vaø ñaày thoâng thaùi. Böôùc ñöôøng söï nghieäp cuûa Zoe Cruz nhôø ñoù ngaøy moät thaêng tieán. Naêm 1986, chæ sau 4 naêm laøm vieäc, baø trôû thaønh Phoù chuû tòch boä phaän phuï traùch ngoaïi teä. Naêm 1988, baø giöõ chöùc Chuû tòch vaø ñeán naêm 1990 baø ñaûm nhieäm vò trí Giaùm ñoác quaûn lyù. Ñaây cuõng chính laø naêm ñaùnh daáu söï chuyeån mình trong söï nghieäp cuûa ngöôøi phuï nöõ quyeàn löïc naøy.

Vöôït qua söï ganh tî

Sau khi ñaûm nhaän chöùc vuï Giaùm ñoác quaûn lyù vaøo naêm 1990, Zoe Cruz coù cô hoäi gaëp laïi John Mack, phuï traùch phoøng giao dòch traùi phieáu vaø laø ngoâi sao kinh doanh cuûa Morgan Stanley, ngöôøi ñaõ töøng phoûng vaán baø trong kyø saùt haïch ñaàu vaøo naêm 1982. Moái quan heä cuûa hoï caøng trôû neân thaân thieát hôn khi Mack trôû thaønh Chuû tòch cuûa chi nhaùnh “thu nhaäp ñònh tröôùc” döïa treân söï kinh doanh caùc loaïi traùi phieáu, haøng hoùa, haøng sô cheá cuõng nhö caùc loaïi tieàn teä vaøo naêm 1993. Sau naøy, chính Mack laø ngöôøi giuùp ñôõ baø raát nhieàu trong vieäc hoaøn thieän hôn caùc kyõ naêng cuûa mình vaø ñoàng thôøi oâng cuõng taïo ra tieáng noùi trong khuyeán khích, uûng hoä vieäc caáp treân neân chuù troïng tôùi vai troø laõnh ñaïo cuûa nöõ giôùi. Phaûi noùi theâm raèng, vaøo cuoái nhöõng naêm 90, moät soá hoaït ñoäng cuûa Morgan Staley haïn cheá söï tham gia cuûa nöõ giôùi. Ñieàu naøy khieán cho khoâng chæ Zoe vaø moät soá ngöôøi phuï nöõ khaùc trong coâng ty toû ra khaù baát bình. Nhöng caùch baø ñaáu tranh ñeå giaønh quyeàn löïc cho nhöõng ngöôøi phuï nöõ laïi khaù laï laãm vaø baát ngôø. Trong moät cuoäc hoïp noäi boä cuûa Taäp ñoaøn veà vieäc caân nhaéc tôùi nhöõng chính saùch ñoái vôùi phuï nöõ vaøo naêm 1998, baø ñaõ tranh caõi kòch lieät veà chöông trình coù teân goïi “thôøi gian linh hoaït” daønh cho nhöõng phuï nöõ muoán coù con. Thay vaøo ñoù baø cho raèng, haõy traû löông cao hôn cho nöõ giôùi vaø haõy quaúng ñi nhöõng hoaït ñoäng thöøa thaõi trong coâng ty. Haønh ñoäng naøy cuûa baø khieán nhieàu ngöôøi nghó baø khoâng phaûi laø moät “phuï nöõ”. Vöôït qua moïi ñieàu tieáng, moïi trôû ngaïi baø chöùng toû mình laø moät ngöôøi phuï nöõ taøi naêng. Zoe Cruz ñaõ ñaït ñöôïc thaønh coâng ñaùng kinh ngaïc khi lôïi nhuaän cuûa boä phaän ngoaïi hoái taêng töø 170 trieäu USD/naêm leân 670 trieäu USD/naêm.

30

Nhöng ñoái vôùi nhieàu ngöôøi, boä phaän ngoaïi hoái laø moät boä phaän kinh doanh nhoû, nhoû hôn nhieàu so vôùi boä phaän quaûn lyù nôï do George James ñieàu haønh, ngöôøi chaïy ñua vôùi baø trong vieäc thay Mack ñaûm nhaän vò trí quaûn lyù phoøng “thu nhaäp ñònh tröôùc” khi oâng böôùc leân nhöõng vò trí cao hôn. Cuoái cuøng, baø ñöôïc choïn! Naêm 2001, John Mack rôøi Morgan Stanley vaø laøm giaùm ñoác ñieàu haønh ôû Credit Suisse. OÂng naøy ñaõ coá môøi goïi baø tôùi laøm vieäc cuøng mình song Zoe Cruz vaãn quyeát ñònh gaén boù vôùi Morgan Stanley. Sau naøy, khi choàng baø trôû thaønh ngöôøi quaûn lyù chöùng khoaùn cuûa Credit Suisse, baø vaø choàng baø ñaõ taïo neân moät caëp ñoâi quyeàn löïc ôû Phoá Wall.

Mack ra ñi, baø laøm vieäc döôùi thôøi cuûa Vikram Pandit, moät ngöôøi toû ra khoâng uûng hoä quan ñieåm nöõ giôùi laõnh ñaïo. Maëc duø nhaän ñöôïc raát ít söï hoã trôï töø Pandit, song söï taêng tröôûng cuûa boä phaän kinh doanh do Zoe quaûn lyù khaù aán töôïng. Naêm 2003, baø ñaõ laøm taêng thu nhaäp cuûa boä phaän “thu nhaäp ñònh tröôùc” leân hôn 65% so vôùi naêm tröôùc. Thu nhaäp cuûa baø trong naêm ñoù (bao goàm caû tieàn thöôûng) ñaït 16,1 trieäu USD, cao hôn caû Pandit. Ñeán naêm 2004, thu nhaäp cuûa boä phaän baø quaûn lyù taêng leân 5,6 tæ USD, ñoùng goùp tôùi 14% toång thu nhaäp cuûa Morgan Stanley. Maëc duø ñaït ñöôïc nhöõng thaønh quaû ñaùng khích leä nhö vaäy song Pandit vaãn khoâng coâng nhaän nhöõng thaønh quaû naøy khi chæ ra raèng nhöõng ñieàu baø laøm coøn thaáp hôn so vôùi nhöõng ñoái thuû caïnh tranh ôû caùc ngaân haøng khaùc. Khoâng coøn söï uûng hoä, haäu thuaãn töø John

Mack, Zoe Cruz nhieàu luùc thöïc söï bò khuûng hoaûng veà maët tinh thaàn vaø ñoâi khi baø nhö queân vò trí cuûa mình trong Taäp ñoaøn khi coù nhöõng bieåu hieän khaùc thöôøng. Nhöng döôøng nhö soá phaän ñaõ gaén keát baø vôùi John Mack khi Morgan Stanley phaûi thueâ laïi oâng khi Taäp ñoaøn coù moät soá vaán ñeà. Söï trôû laïi cuûa oâng ñaõ ñem ñeán söï höùng khôûi trôû laïi trong coâng vieäc cho Zoe. Hai ngöôøi ñaõ keát hôïp vaø taïo ra moät phöông tieän ñaàu tö môùi vôùi teân goïi caàm coá chöùng khoaùn, moät coâng cuï ñaàu tö cho lôïi nhuaän cao nhöng cuõng ñaày ruûi ro. Naêm 2006, thu nhaäp cuûa boä phaän kinh doanh cuûa Zoe taêng hôn 110% vaø baø kieám ñöôïc khoaûng 30 trieäu USD trong naêm naøy. Trong quyù 1/2007, thu nhaäp taêng leân möùc treân 1 tæ USD khi Zoe tung ra chieâu thöùc caàm coá ngaén haïn ñoái vôùi nhöõng ngöôøi coù ñieåm tín duïng thaáp hoaëc chöa ñuû tieâu chuaån ñeå vay. Moät quyeát ñònh taùo baïo. Vaø ñieàu naøy ñaõ giuùp ñöa Morgan Stanley vöôït qua ñoái thuû naëng kyù Goldman Sachs laàn ñaàu tieân trong voøng 7 thaùng. John Mack ñaõ phaûi thöøa nhaän raèng söï thaønh coâng cuûa Morgan Stanley phaàn lôùn nhôø coâng cuûa Zoe Cruz. Maëc duø coù ñöôïc nhöõng thaønh coâng nhö vaäy song baø khoâng “nguû queân” treân thaønh coâng. Baø ñaõ kieán nghò vôùi nhöõng ngöôøi lieân quan (töø ngöôøi ñieàu haønh cho tôùi nhöõng khaùch haøng) raèng ruûi ro cuûa hoaït ñoäng naøy laø quaù lôùn vaø neân caét giaûm cho vay caàm coá. Nhöng kieán nghò cuûa baø ñaõ khoâng ñöôïc chaáp nhaän vaø quaû thöïc Morgan Stanley bò thua loã tôùi 5 tæ USD khi thò tröôøng chöùng khoaùn bieán ñoäng. Baø thaät söï bò khuûng hoaûng. Nhieàu ngöôøi ñaõ phaûi thoát leân raèng, ôû Goldman Sachs, moïi ngöôøi “noùi” ra ngoaøi, hoï ra ngoaøi nhöng ôû Morgan Stanley, khi Zoe noùi ra ngoaøi, moïi ngöôøi môùi baét ñaàu thöông löôïng. Cuõng naèm trong nhoùm nhöõng laõnh ñaïo nöõ noåi tieáng ôû Phoá Wall (Morgan Stanley, Lehman Brothers, JPMorgan coù 2 nhaân vaät nöõ, Goldman Sachs, Credit Suisse vaø Citigroup coù moät nhaân vaät nöõ) nhöng Zoe Cruz laïi ñöôïc xem laø ngöôøi phuï nöõ quyeàn löïc nhaát Phoá Wall bôûi nhöõng thaønh coâng vöôït qua khoù khaên.

N

goài beân chieác baøn goã trong vaên phoøng cuûa mình ôû taàng thöù 23, moät toøa nhaø cao taàng naèm ngay khu trung taâm Manhattan, thaønh phoá New York, Jeff Kindler vöøa chæ leân baûn ñoà ñaày maøu saéc treân töôøng vöøa noùi coâng ty tröôùc kia coù caùc phoøng thí nghieäm hoaït ñoäng raûi raùc ôû 10 nöôùc khaùc nhau, baây giôø oâng ruùt laïi chæ coøn 6. Keá tieáp, oâng chæ leân bieåu ñoà caùc nghieân cöùu saùng cheá cho thaáy töø 475 ñeà taøi, oâng ñaõ caét giaûm hôn moät nöõa, chæ coøn 224 ñeà taøi. OÂng cuõng ñeà nghò thu nhoû laïi coâng ty vaø ñieàu chænh boä phaän nghieân cöùu cho thích öùng vôùi tình hình hieän nay. Kindler cho raèng, baèng caùch boû bôùt nhöõng thuû tuïc haønh chính röôøm raø seõ goùp phaàn ñöa caùc saûn phaåm thuoác tieáp caän thò tröôøng nhanh hôn. Thuoác chöõa xô cöùng ñoäng maïch (cholesterol) Lipitor 2011, quaû bom cuûa Pfizer tröôùc ñoù ñöôïc döï ñoaùn seõ ñaït doanh thu khoaûng 48 trieäu USD, nhöng treân thöïc teá thì doanh thu cuûa noù cao ngaát ngöôûng, voït haún ra ngoaøi bieåu ñoà doanh thu. Thuoác Lipitor vaø moät nhoùm thuoác döï ñoaùn seõ thu veà doanh thu khoång loà nhö Viagra ñaõ giuùp Pfizer coù doanh thu oån ñònh trong suoát thôøi kyø khuûng hoaûng kinh teá, hôn 2 tyû USD doanh thu ôû 6 trong 7 quyù gaàn ñaây (tröø moät quùy vì phaûi thanh toaùn vieäc chi traû cho Lieân bang), ñieàu naøy laøm cho Pfizer ñaït ñöôïc haïng thöù 11 trong caùc taäp ñoaøn ñaït doanh thu cao nhaát theá giôùi vaøo naêm 2007, do taïp chí Fortune bình choïn. Kindler bieát raèng oâng khoâng theå tin caäy maõi vaøo doanh thu cuûa moät saûn phaåm duy nhaát nhöng oâng cuõng caàn coù thôøi gian ñeå thöïc hieän troïn veïn keá hoaïch caûi toå hoaït ñoäng trong coâng ty vaø khuyeán khích caùc nhaø nghieân cöùu saùng taïo ra caùc loaïi thuoác môùi. Vì vaäy, vaøo thaùng 1/2009, Pfizer thoâng baùo ñeà nghò thaâu toùm coâng ty ñòch thuû Wyeth vôùi giaù 68 tyû USD, ñieàu naøy ngay laäp töùc laøm cho caùc saûn phaåm cuûa Coâng ty Wyeth trôû thaønh saûn phaåm baùn chaïy nhaát, 6 loaïi thuoác mang veà khoaûng hôn 1 tyû USD vaøo naêm ngoaùi, 8 loaïi thuoác tieàm naêng döï kieán seõ ñöa ra thò tröôøng cuoái naêm nay vaø 4 loaïi khaùc ñang chôø Hoäi ñoàng Khoa hoïc chuaån y. Coâng ty döï kieán seõ caét giaûm 15% chi phí nhaân söï (ñoù laø moät phaàn cuûa keá hoaïch caét giaûm 2 tyû USD cho ñeán naêm 2011), vaø song song ñoù laø leân keá hoaïch caûi toå laïi cô caáu toå chöùc ñoái vôùi nhöõng nhaân vieân ñöôïc giöõ laïi.

Maïnh tay caûi toå

Khi Kindler môùi ñöôïc boå nhieäm, oâng ñaõ ngaïc nhieân khi khaùm phaù raèng coù ñeán 14 vaên phoøng quaûn trò naèm giöõa oâng vaø caùc nhaø nghieân cöùu ñang laøm

vieäc taïi 21 ñòa ñieåm khaùc nhau treân toaøn theá giôùi. OÂng ñaõ giaûm xuoáng coøn 8 vaên phoøng. Vaán ñeà ñòa lyù cuõng ñöôïc thay ñoåi cho hôïp lyù hôn. Caùc nhaø nghieân cöùu veà sinh vaät hoïc vaø hoùa hoïc coäng taùc trong coâng vieäc nghieân cöùu cuøng moät loaïi thuoác tröôùc kia thöôøng ôû caùc nôi khaùc nhau thì nay chæ coøn 4 phoøng nghieân cöùu vaø phaùt trieån (R&D) chính vaø phaàn lôùn caùc chuyeân vieân ôû moãi phoøng nghieân cöùu seõ taäp trung laøm cuøng moät coâng vieäc gioáng nhau. Söï quan lieâu trong coâng ty cuõng laø vaán ñeà lôùn. Art Krieg - Giaùm ñoác Trung taâm Nghieân cöùu Kyõ thuaät cuûa coâng ty, phaûi thoát leân khi nghó ñeán chuyeän gia nhaäp coâng ty naøy naêm 2008: "Toâi nghó toâi phaûi ñöôïc söï ñoàng yù cuûa 20 phoøng ban ñeå coù theå laáy ñöôïc moät caùi keïp giaáy". Kindler, khi coøn laø Giaùm ñoác ñieàu haønh ôû Boston Market (laø moät ñôn vò cuûa McDonalds), oâng ñaõ giaûi taùn 100 cöûa haøng laøm aên khoâng hieäu quaû, song song ñoù, oâng cho ra nhieàu thöïc ñôn môùi vaø xeáp ñaët laïi caùc gheá ngoài ôû nhöõng khu coâng coäng. Baøi hoïc töø ñoù laø baát keå baùn gaø hay baùn thuoác, ñieàu caàn thieát laø phaûi loaïi boû ngay laäp töùc nhöõng ñieàu laïc haäu, quan lieâu, coù vaäy môùi coù theå nghó ñeán chuyeän giaønh chieán thaéng. Theo Kindler, Pfizer caàn phaûi ñaåy nhanh quaù trình nghieân cöùu vaø hoaøn thieän saûn phaåm ñeå coù theå ñöa chuùng ra thò tröôøng nhanh nhaát coù theå nhöng cuõng phaûi bieát "tieâu dieät" caùc nghieân cöùu khoâng hieäu quaû. Caùc phoøng nghieân cöùu tröôùc kia ñöôïc pheùp coù töø 300-400 gheá thì nay Kindler vaø caùc coäng söï cuûa oâng ñaõ giaûm xuoáng coøn laïi 150 gheá, beân caïnh ñoù, nhieàu chính saùch ñöôïc ñöa ra ñeå khuyeán khích khaû naêng saùng taïo cuûa nhöõng ngöôøi ôû laïi. OÂng uûy nhieäm caùc tröôûng phoøng nghieân cöùu ñöôïc quyeàn tính toaùn vaø quyeát ñònh veà soá phaän cuûa caùc phaùt minh saùng cheá thay vì phaûi chôø ñôïi haøng tuaàn ñeå caùc ban hoäi thaåm xem xeùt vaø ñöa ra quyeát ñònh. Tuy raèng nhieàu loaïi thuoác cuûa Pfizer khoâng phaûi laø nguyeân maãu nhöng Coâng ty luoân luoân sôû höõu moät danh tieáng toát veà chaát löôïng thuoác vaø khaû naêng hôïp taùc vôùi caùc nhaø buoân gioûi trong vieäc ñöa thuoác ra thò tröôøng. Nhöng thò tröôøng ngaøy nay ñaõ thay ñoåi vaø seõ khoâng bao giôø coù theå laëp laïi nhö xöa nöõa, vì vaäy, Kindler chuû tröông raèng töø giôø trôû ñi, Pfizer seõ chæ taäp trung ñeán nhöõng saûn phaåm thuoác maø thò tröôøng coù nhu caàu cao nhöng chöa coù loaïi thuoác naøo thöïc söï höõu hieäu, ñoù laø caùc saûn phaåm thuoác Cuõng theo oâng, soá löôïng coâng vieäc khoâng baèng chaát löôïng coâng vieäc, do vaäy, moät phaùt minh veà moät loaïi thuoác thò tröôøng caàn nhöng chöa coù loaïi ñaëc bieät höõu hieäu seõ ñöôïc ñaùnh giaù cao hôn nhöõng phaùt minh veà loaïi thuoác töông töï höõu hieäu ñang löu haønh treân thò tröôøng.

31


chuyeän giuùp vui vaø... uoáng phuï. Quy ñònh laø khoâng ñöôïc ngoài vôùi khaùch nhöng vaãn coù moät soá coâ saün saøng “bay ñeâm” sau giôø laøm vieäc, ñieàu naøy coøn tuøy thuoäc vaøo möùc ñoä “chòu chôi” cuûa khaùch.

Saigon Bia OÂm

S

aøi Goøn khoâng coù nhöõng muøa thu vaøng röïc naéng, khoâng coù tieát trôøi se laïnh cuoái ñoâng. Saøi Goøn chæ voûn veïn hai muøa möa naéng. Moät sôùm thöùc daäy, ngöôøi Saøi Goøn voäi voäi vaøng vaøng phoùng xe ñeán sôû laøm. Ngöôøi soáng ôû Saøi Goøn suoát ngaøy vuøi ñaàu vaøo coâng vieäc vaø nhöõng lo toan cuûa cuoäc soáng. Noùi thaúng ra Saøi Goøn laø thaønh phoá cuûa coâng vieäc, nhöõng phuùt giaây thö giaõn cuûa ngöôøi Saøi Goøn thi thoaûng ñoù chæ laø nhöõng nieàm vui trong coâng vieäc, nhöõng nuï cöôøi ñöôïc baïn beø trao nhau khi bieát ñöôïc baøi laøm cuûa mình ñaït ñieåm toát, laø nhöõng luùc gia ñình quaây quaàn beân maâm côm.... Saøi Goøn chæ trôû neân quyeán ruõ, loäng laãy khi nhöõng gioït naéng cuoái ngaøy voäi taét, töøng doøng ngöôøi noái theo nhau xuoáng phoá ñeâm ñeâm... Khi aùnh ñeøn ñaàu tieân ñöôïc môû ra, caû Saøi Goøn raïo röïc chuyeån mình. Saøi Goøn trôû neân röïc rôõ nhö thieáu nöõ ñeán tuoåi xuaân thì. Daïo moät voøng quanh nhöõng con phoá lôùn, baát chôït nhaän ra Saøi Goøn ñaõ thay ñoåi quaù nhieàu vôùi nhöõng söï traùng leä cuûa nhöõng cao oác, toaøn nhaø vuùt leân giöõa trôøi ñeâm, nhöõng aùnh ñeøn laáp laùnh phaû hôi ñeâm khieán Saøi Goøn caøng theâm haøo nhoaùng. Ñi treân ñöôøng phoá ñeâm vaøo nhöõng ñeâm möa caûm thaáy thaät thích vôùi haøng lieãu ruû ñöôïc che phuû bôûi nhöõng chuøng ñeøn maøu treo lô löûng giöõa khoâng trung taïo neân moät con ñöôøng daùt vaøng nhö nhöõng maûnh traêng nghieâng soi. Moãi moät nôi ôû Saøi Goøn, treân töøng goùc phoá con ñöôøng ñeàu ñeå laïi trong taâm hoàn ngöôøi Saøi Goøn nhöõng khoaûng khaéc khoù queân. Ngöôøi noái ngöôøi, xe noái xe... bình thaûn löôùt qua nhau, ngaém nhìn nhöõng coâ gaùi Saøi Goøn loäng laãy trong nhöõng boä aùo caùnh tuyeät ñeïp nhö veõ neân neùt raïng ngôøi cuûa tuoåi xuaân. Ñeâm Saøi Goøn vôùi nhöõng tieáng noùi cöôøi cuûa töøng toáp baïn. Ñeâm Saøi Goøn quyeán ruõ vôùi nhöõng caëp tình nhaân tay trong tay saùnh böôùc beân nhau lang thang qua khaép meûo ñöôøng... Ñeâm Saøi Goøn aám cuùng vôùi nhöõng tieáng noùi cöôøi, tieáng noâ ñuøa cuûa treû nhoû... Ñeâm Saøi Goøn laïnh buoát vôùi nhöõng tieáng thôû daøi cuûa ngöôøi daân lao ñoäng...

32

Ñeâm Saøi Goøn coøn laø ñeâm möu sinh khi coøn khoâng ít ngöôøi vaãn phaûi lao ñoäng. Ñoù laø nhöõng ngöôøi baùn haøng rong trong khu trung taâm, ñoù laø nhöõng caäu beù ñaùnh giaøy lang thang, ñoù laø nhöõng coâ beù baùn veù soá môøi moïc moïi ngöôøi, ñoù laø nhöõng baùc xe oâm im laëng chôø khaùch. Ñeâm Saøi Goøn ñaõ aên saâu vaøo kyù öùc cuûa moãi ngöôøi chuùng ta... Saøi Goøn ñaõ chöùng kieán caû moät tuoåi thô cuûa moãi ngöôøi.. Vaø giôø chuùng ta laïi ñöôïc chöùng kieán Saøi Goøn lôùn leân, tröôûng thaønh vaø röïc rôõ tieàm naêng. Nhö moät hoài chuoâng ngaân vang nguyeän hoàn ngöôøi, Saøi Goøn thaät ñeïp, roäng lôùn bao la, mang nhieàu aån soá thu huùt ngöôøi ñi, ngöôøi ñeán vaø caû ngöôøi ôû laïi. Treân maûnh ñaát Saøi Goøn naøy, töøng doøng ngöôøi töø khaép moïi mieàn ñaát nöôùc ñeán ñaây mang theo höông vò cuûa töøng mieàn ñaõ veõ neân moät Ñeâm Saøi Goøn phoàn hoa, quyeán ruõ.

Nhöõng gam maøu noåi trong ñeâm

Veà ñeâm Saøi Goøn vaãn thöùc. Cuoäc soáng ôû caùc quaän trung taâm vaãn tieáp tuïc nhòp soáng nhoän nhòp cuûa ban ngaøy. Nhöõng ñeâm cuoái naêm se laïnh nhöng vaãn coù nhieàu ngöôøi ñoå ra ñöôøng ñeå ñeo ñuoåi cuoäc chôi tôùi saùng. Gaàn 11 giôø khuya, chuùng toâi ngoài trong moät quaùn caø pheâ ven ñöôøng phoá, ngöôøi vaãn nöôøm nöôïp, phaàn ñoâng laø “daân chôi ñeâm”. Nhöõng quaùn caø pheâ kieåu naøy coù khaù nhieàu ôû trung taâm quaän l, noåi tieáng nhaát laø quaùn döôùi chaân cao oác Sun Wah treân ñöôøng Nguyeãn Hueä. Quaùn naøy tuy coù nhieàu thaønh phaàn khaùch nhöng taäp trung raát nhieàu daân chôi coù “xeá hoäp”, vöøa caø pheâ vöøa bình phaåm xe ñeå chöùng toû giaù trò cuûa mình! Caùc quaùn caø pheâ naøy chæ nhö

moät ñieåm taäp keát, ñieåm ñeán tieáp theo seõ laø nhöõng quaùn bar hay vuõ tröôøng. Phía tröôùc moät quaùn bar khaù noåi tieáng treân ñöôøng Nguyeãn Hueä (ñoái dieän Nhaø saùch Nguyeãn Hueä) coù khaù ñoâng ngöôøi, ñôïi ñeán giôø “hoaøng ñaïo”. Ñaèng sau caùnh cöûa laø hai veä só to cao vôùi göông maët raát ngaàu, nhöõng veä só naøy vöøa baûo ñaûm an ninh, vöøa laø “moát” ôû nhöõng quaùn bar hay vuõ tröôøng. Hình aûnh ñaàu tieân chuùng toâi baét gaëp laø moät chaøng trai ñang guïc ñaàu noân möûa ngay tröôùc caùnh cöûa kính ngaên giöõa beân ngoaøi vaø beân trong quaùn. “Yeáu maø coøn ñoøi ra gioù”, moät coâ gaùi vôùi chieác aùo hôû nguyeân löng vaø caùi mini jupe löôùt qua, buoâng lôøi traùch thöông! Trong dieän tích chöøng 100 m2 voâ cuøng oàn aøo haàu nhö khoâng coøn choã troáng, tieáng nhaïc nhaûy cöù doäi huyønh huîch ñeán töùc ngöïc. Vöøa ngoài xuoáng tröôùc quaày bar, laäp töùc ñaõ coù hai coâ gaùi “xinh nhö moäng” saø ñeán chìa menu môøi chuùng toâi choïn thöù uoáng. “Uoáng giuùp em chai röôïu ñi anh!”, moät coâ nieàm nôû. Nhìn vaøo menu, chai röôïu Remy Martin nhoû (reû nhaát) cuõng coù giaù gaàn 700.000 ñoàng, gaáp ñoâi giaù baùn beân ngoaøi. Thaùi ñoä ngoït ngaøo ban ñaàu bò thay ñoåi baèng moät caùi quay ngoaét ngöôøi khoâng theøm nhìn laïi khi chuùng toâi goïi hai chai Heineken, duø ñaõ ñöôïc tính gaáp naêm giaù beân ngoaøi. Xung quanh, baøn naøo cuõng ñeå nhöõng chai röôïu baïc trieäu maø phaàn lôùn ngöôøi uoáng röôïu ñeàu coøn raát treû. Baøn naøo coù röôïu seõ coù moät em tieáp röôïu ñöùng troø

Coù ngöôøi vaøo ñaây goïi haún moät chai röôïu Henessy X.O ñeán 3 lít, uoáng khoâng heát thì göûi laïi coù theû göûi röôïu taïi caùc nôi nhö theá naøy laø moät caùch theå hieän söï “saønh ñieäu” vaø caøng nhieàu thì caøng “saønh ñieäu”. “Ñaúng caáp” nhaát vaãn laø tay chôi naøo daùm uoáng chai röôïu Louis XIII coù giaù baùn taïi Vieät Nam hôn 30 trieäu ñoàng! ÔÛ baøn beân caïnh chuùng toâi coù moät caëp nam nöõ, ngöôøi ñaøn oâng ñaõ ngoaøi boán möôi coøn coâ gaùi thì khaù treû. Hoï vöøa noác röôïu vöøa coù nhöõng ñoäng taùc voâ cuøng kích ñoäng raát hieám thaáy ñöôïc nôi ñoâng ngöôøi. ÔÛ ñaây döôøng nhö ai coù phaàn ngöôøi ñaáy, quan taâm ñeán nhau laøm gì! Khoâng khí nhö ñaëc quaùnh laïi bôûi khoùi thuoác vaø bôûi ñuû caùc thöù muøi bia röôïu vaø muøi nöôùc hoa... Raûi raùc trong quaùn laø nhöõng nhaân vieân traät töï, hoï seõ coù maët kòp thôøi ñeå ngaên chaën nhöõng haønh ñoäng quaù khích. Khoâng theå chòu laâu hôn caùi khoâng khí xoâ boà cuoàng nhieät ôû ñaây, chuùng toâi rôøi quaùn... Ñöôøng phoá ñeâm ñaõ thöa ngöôøi qua laïi, nhöng ôû nhöõng nhaø haøng sang troïng nhö Hoaøng Thaønh treân ñöôøng Leâ Lôïi hoaëc caùc quaùn nhaäu doïc ñöôøng Nguyeãn Thaùi Hoïc hay döôùi chaân caàu Kieäu, doïc bôø keø môùi baét ñaàu laø giôø ñoâng khaùch. Daân chôi ñang ñoå tôùi töø caùc quaùn bar, vuõ tröôøng. Nhaø haøng nhö Hoaøng Thaønh thì chæ daønh cho caùc ñaïi gia. Moät böõa aên khuya ôû ñaây toán vaøi trieäu laø chuyeän bình thöôøng coøn ôû nhöõng quaùn nhaäu ven ñöôøng khaùc thì giaù caû vaãn bình daân hôn. Moät ñieåm ñeán khaùc cuûa daân ñi ñeâm laø nhöõng tuï ñieåm Internet treân ñöôøng Traàn Quang Khaûi, Q.l. Nhöõng tuï ñieåm naøy môû cöûa ñeán saùng ñeå phuïc vuï cho nhöõng ai coù nhu caàu... khoâng muoán veà nhaø! Vaøo moät ñieåm Internet treân con ñöôøng naøy coù teân Web Station, chuùng toâi ñaõ gaëp moät nhoùm “gay” coøn raát treû. Ngöôøi lôùn nhaát vaø cuõng laø “maù mì” cuûa baêng chæ môùi 23 tuoåi. Moät trong soá nhöõng thaønh vieân naøy noùi vôùi toâi: “Ñeâm naøo em cuõng phaûi ñi chat, quen roài, thieáu chòu khoâng noåi. Tuïi em ñi thaønh moät baêng ñeå khoûi bò baét naït. Ban ngaøy thì nguû ñeán 6, 7 giôø toái, daäy ñi loanh quanh moät tí roài laïi vaøo ñaây chat ñeán 5, 6 giôø saùng thì veà”. Nhöng böùc tranh veõ Saøi Goøn ñeâm ñaâu chæ coù nhöõng saéc maøu loøe loeït nhö vaäy. Ñaâu chæ coù maøu saéc quyeán ruõ cuûa nhöõng ñoâi chaân daøi, voøng eo thon, maøu hoã phaùch cuûa röôïu taây, maøu xanh cuûa nhöõng tôø ñoâ la vöùt ra khoâng thaáy tieác. Vaãn toàn taïi song song vôùi noù laø nhöõng saéc maøu traàm, laïnh cuûa moät theá giôùi khaùc.

...vaø saéc maøu chìm cuûa ñeâm Saøi Goøn

Beân caïnh theá giôùi cuûa nhöõng cuoäc chôi thaâu ñeâm suoát saùng, Saøi Goøn coøn coù moät cuoäc soáng khaùc haún veà ñeâm. Ñoù laø cuoäc soáng nhoïc nhaèn cuûa nhöõng ngöôøi chaïy xe oâm, cuûa nhöõng ngöôøi phu khuaân vaùc taïi caùc chôï sôùm, nhöõng ngöôøi ñaïp xe rong khaép thaønh phoá laøm ngheà taåm quaát vaø caû nhöõng böôùc chaân leâ khaép caùc con phoá trung taâm cuûa treû baùn thuoác laù daïo, ñaùnh giaøy. Chuùng toâi ñaõ gaëp Quyù, moät caäu beù coù khuoân maët thoâng minh queâ ôû Khaùnh Hoøa, Quyù 14 tuoåi nhöng môùi nhìn cöù töôûng caäu chæ chöøng 9 - 10 tuoåi. Gaày guoäc, xaùch treân tay chieác hoäp goã baøy ñuû thöù thuoác laù, keïo cao su, Quyù caát tieáng môøi toâi mua thuoác. Toâi keùo gheá môøi em. Ly söõa noùng goïi ra nhöng caäu beù vaãn ngaïi ngaàn, toâi phaûi noùi maõi caäu môùi caàm leân vaø uoáng moät hôi heát ngay. Töø ñaàu hoâm ñeán giôø, cu caäu chæ môùi aên moät oå baùnh mì. Quyù vaøo Saøi Goøn ñaõ ba naêm, thueâ nhaø ôû cuøng vôùi meï taïi quaän 8, haèng ngaøy hai meï con ñi xe buyùt sang quaän l baùn thuoác laù daïo. Quyù cho bieát, em ñaõ nghæ hoïc maáy naêm, raát muoán ñi laøm ñeå phuï meï göûi tieàn veà queâ. Moät ñeâm laøm vieäc tuy meät nhöng cuõng ñöôïc 20-30 chuïc ngaøn. “Saép tôùi, em seõ xin meï cho ñi hoïc ngheà thôï ñieän, chaúng leõ baùn thuoác laù daïo caû ñôøi sao ñöôïc phaûi khoâng anh?”. Quyù noùi vôùi toâi tröôùc khi voäi vaõ chaïy theo hai du khaùch nöôùc ngoaøi.

33


Ngoïc Thu

34

Thaáy phoá phöôøng buoàn xöa chöa nguoâi Nhöõng con ñöôøng theøm ñoâi chaân vui, ñaõ bao laâu chôø ñôïi Phaûi. Coù ñeâm naøo maø ta thoâi khoâng nhôù Saigon chöù. Ngöôøi Haø noäi nhôù veà phoá Coå Ngö thì ngöôøi Saigon cuõng nhôù veà nhöõng con ñöôøng theânh thang oàn aøo nhöng laïi khoâng keùm phaàn laõng maïn. Con ñöôøng vôùi laù me bay bay trong chieàu tan hoïc. Nhöõng con ñöôøng ñoù chôø ñôïi ta hay chính ta chôø ñôïi ngaøy veà ñeå tung taêng treân phoá? Nhöõng con ñöôøng lôùn leân cuøng ta theo ngaøy thaùng. Nhöõng con ñöôøng maø chaøng trai möôøi baûy ngaøy naøo ñaïp xe nhö maây nhö gioù cuøng luõ baïn. Nhöõng con ñöôøng maø noãi buoàn thi cöû hay vì nhung nhôù moät taø aùo daøi vaãn coøn ñaâu ñaây Ñöôøng im nghe quaù khöù trong saáu Ñöôøng chia ly vaãn ngoùng tin nhau Tình leû loi canh thaâu Ta ñi. Ta ñeå laïi nhöõng vui buoàn. Ta caát kyõ noãi nhôù. Ta ñi maø chaúng coù moät ngöôøi ñeå ngoùng tin vaø ta ñi ñeå nghe trong ñeâm moät chuùt leû loi töø quaù khöù. Saigon troâng xoâ boà vaø oàn aøo theá nhöng vaãn coù nhöõng kæ nieäm raát ngöôøi trong ta. Coøn nhôù ngaøy xöa lôøi toû tình treân phoá ñoâng quanh Hoà con Ruøa, chaúng kòp noùi xong ñaõ voäi vaøng boû ñi chaúng kòp nhìn khuoân maët ai ñoù. Ñeå ngaøy noái ngaøy töï hoûi mình chuyeän ngu ngoác gì ñaõ xaûy ra. Nghe Tuaán Ngoïc haùt maø cöù ngôõ laø chính mình vaãn coøn ñoù treân chieác xe ñaïp 107 ngaøy naøo qua phoá. Ñeâm nhôù veà Saøi Goøn Tieáng nhaïc vaøng goïi töøng aâm xöa AÙnh ñeøn vaøng nhaït nhoøa ñeâm möa Ngöôøi Saigon lôùn leân cuøng nhaïc vaøng. Duø sau naøy nhaïc vaøng khoâng coøn thònh nhö tröôùc nhöng ñaâu ñoù trong ngoõ ngaùch cuûa Saigon ta vaãn coøn nghe ñöôïc nhöõng khuùc ca khoâng nhöõng mang ñaäm tính lòch söû maø coøn laø moät neùt raát Saøi thaønh. Ñeâm Saigon laø ñeâm cuûa nhöõng ngoïn ñeøn ñöôøng, coù laàn töø treân maùy bay nhìn xuoáng khi saép haï caùnh, ta thaáy nhöõng con ñöôøng chaïy daøi vôùi nhöõng ngoïn ñeøn vaøng. Caûm giaùc luùc aáy thaät laï luøng, chæ muoán xuoáng thaät mau ñeå chaïy döôùi aùnh ñeøn vaøng. Vì theá nhöõng laàn veà thaêm nhaø coù maáy khi ôû nhaø ban ñeâm. Chaïy hoaøi khoâng chaùn, cuõng chæ laø nhöõng con ñöôøng ñaõ quaù quen thuoäc. Möa ñeâm Saigon laø moät trong nhöõng ñieàu khoù queân trong cuoäc ñôøi. Ngaøy ñoù caên phoøng khoâng bò che chaén bôûi nhöõng toøa nhaø cao taàng keá beân. Cöûa soå höôùng ra khu vöôøn sau cuûa nhaø haøng xoùm, möa cöù theá maø tuoân nhö thaùc, tieáng möa rôi vaøo nhöõng mieáng laù theùp cöûa soå raøo raøo, ta thì cuoän mình trong chaên beân caïnh laø moät bình traø ñaù. Ñoù laø caûm giaùc an bình maø khoâng theå tìm laïi ñöôïc sau naøy. Ta coù giaø khoâng khi baét ñaàu nghó veà nhöõng ngaøy cuõ? Ai saàu trong quaùn uùa Boùng meï hieàn môø môø beân song Maét ngöôøi tình moät trôøi meânh moâng. Ngöôøi Saigon coù thoùi quen cafe. Saùng cafe, tröa cafe, toái cafe. Sang troïng coù, bình daân coù. Daïo sau naøy ta ñi nhieàu quaùn cafe maùy laïnh saân vöôøn nhöng hình nhö laïi thieáu moät chuùt gì ñoù cuûa Saigon. Nhöõng laàn ñi cafe ñaàu tieân laø naêm möôøi laêm tuoåi, chæ laø nhöõng quaùn coùc. Noùi theá naøo nhæ? Ñoù laø muøa heø vaø ta coù dòp ñi laøm thôï phuï hoà. Saùng sôùm thì ngöôøi anh hoï ñaõ ñaùnh thöùc vaø caû hai chaïy ñeán moät quaùn cafe coùc maø daân lao ñoäng hay gheù vaøo. Caû hai xì xuïp toâ mì maën chaùt muøi nöôùc maém vaø loûng choûng vaøi coïng giaù soáng. Ñaâu vaøo ñoù caùi buïng thì baét ñaàu ngoài nhaâm nhi li cafe saùng chôø giôø laøm vieäc. Söông sôùm vaø cafe

N

hôù buoåi chieàu trôøi ñoå möa, thaáy coù gaùnh baùnh döøa nuùp trong moät buoàng ñieän thoaïi khoâng cöûa, beân leà ñöôøng. Goàng gaùnh khoâng vaøo loït beân trong song chò baùn baùnh ngoài choàm hoåm nöõa trong nöõa ngoaøi, cho ñôõ öôùt. Moät Euro hai chuïc caùi baùnh döøa, nhoû baèng ngoùn uùt. Daây chuoái coät baùnh thaønh töøng chuøm treo luûng laúng treân ñoøn gaùnh. Böùt rôøi ra moät ñoøn, thaùo daây, boùc moái laù döøa treân ñaàu baùnh hôi truõng xuoáng roài xoay moái laù theo chieàu ngöôïc kim ñoàng hoà, theá laø loä ra ñoøn neáp traéng nhoû xíu, nhai trong mieäng, neáp troän döøa thôm thôm. "Tui nuùp maø coâ cuõng thaáy". Thaáy chôù, chò baùn baùnh ôi, thaáy töø laâu laém roài, nhieàu ngaøy vaø nhieàu ñeâm, nay môùi coù dòp döøng laïi, ñöùng duôùi taøn caây me coù gioït möa rôi treân toùc theo keõ laù, ñeå thöôûng thöùc vaø ñeå thaùn phuïc baøn tay naøo ñoù kheùo quaù, kieân nhaãn quaù. Goùi neáp baèng taám laù döøa vaøng töôi, quaán tæ mæ töøng voøng töøng voøng moät, lôùp lang, theo chieàu kim ñoàng hoà. Roài daèn moái laù treân ñaàu baùnh hôi truõng xuoáng ñeå deã cho ngöôøi aên thaùo laù.

laø hai thöù ñi cuøng nhau moät caùch tuyeät haûo. Thaèng nhoùc möôøi laêm tuoåi thaáy mình lôùn. Gôïi bao nhieâu cho cuøng.. Thaät laø ñuùng. Cho duø nhôù caùch maáy, hình dung ra caùch maáy thì caùi caûm giaùc gôïi nhôù ñoù cuõng chaúng buø ñaép noåi söï thieáu vaéng. Ñi laø chaáp nhaän thöû thaùch, ñi laø chaáp nhaän ruûi ro vaø boû laïi sau löng nhöõng vui veû thô aáu. Khoâng phaûi ñi laø

cöïc hình hay laø ñaøy ñoïa maø laø ñi ñeå cuoäc soáng toát hôn. Yeâu me moät khoái tình queâ Yeâu em töøng böôùc tình si Ñeâm ñeâm moäng thaáy ñöôøng ñi ñöôøng veà

Saigon vôùi ñeøn vaøng, vôùi gia ñình vôùi caû nhöõng boùng hình ñaõ qua. Nhöõng côn moäng ñoù chôït ñeán chôït ñi vaø caøng ngaøy caøng thöa thôùt. Ít mô ñi nhieàu, ít traèn troïc nhieàu nhöng laïi thöøa nhöõng giaây phuùt troáng roãng laï kì. Ñaõ nhieàu laàn daën loøng khoâng neân nghieâm troïng hoùa söï vieäc maø sao cöù nghó mình laø Kinh kha qua soâng Dòch. Nöïc cöôøi cho tuoåi treû. Ta nhö caäu beù moà coâi Coá vui cuoäc soáng nhoû nhoi Coá queân ngaøy thaùng leû loi ñeå lôùn

Chính xaùc. Chæ laø coá vui ñeå lôùn. Vaø roài cuõng lôùn. Thaáy mình nhoû beù tröôùc thôøi gian, nhoû beù tröôùc thay ñoåi cuoäc soáng. Ñeå ñeâm ñeâm nhôù veà Saøi Goøn Thaáy mình vöøa trôû laïi queâ höông Ñaõ gaëp ngöôøi moät trôøi yeâu thöông cho loøng theâm chuùt aám Thaáy baïn beø theøm ngoài beân nhau Nhaéc chuyeän ngöôøi chuyeän ñôøi thöông ñau

Khoâng theå ví mình nhö Kinh Kha thì cuõng töï ví mình nhö moät laõng töû. Cöù ñi vaø cöù nhôù. Theøm moät chuùt aám nhö ngöôøi haùt. Theøm moät chuùt thong thaû trong cuoäc ñôøi. Ñoâi khi naâng cheùn röôïu saàu caøng saàu theâm. Vaãn coøn nhieàu ñieàu chöa noùi heát. Nhôù quaù Saigon ôi... Tình chia trong ñeâm saàu

Ninh Kieàu

Nhôù buoåi trôøi suïp toái ñoùn chuyeán xe buyùt cuoái cuøng ôû traïm xe chaät heïp caïnh buøng binh tröôùc cöûa chôï Beán Thaønh, cöûa chôï coù caùi ñoàng hoà höôùng veà phöông Nam ñoù maø. Ngöôøi vaø xe buyùt ñan nhau. Choã chaät cöùng, nhoû xíu maø khoâng thieáu thöù gì. Toâi mua veù buyùt, moät taäp ba chuïc, hôn 3 Euro moät chuùt cuõng ôû choã ñoù. Mua caùi löôïc nhoû, khaên giaáy hæ muõi cuõng ôõ choã ñoù. Ñi tieåu coù nôi choán ñaøng hoaøng thì cuõng ôû choã ñoù. Cöù xuoáng taïi ñoù roài ñoåi xe buyùt ñeå ñi ñeán baát cöù nôi naøo mình muoán trong Saøi Goøn vaø luoân caû ngoaïi oâ. Taám baûn ñoà ñöôøng ñi xe buyùt cho khoâng cuõng ôû ñoù maø hoûi xe buyùt naøo ñeå ñi cuõng ôû taïi ñoù. Coù nhaân vieân tuùc tröïc ngoài sau baøn giaáy, ñoâng khoâng thua khaùch haøng, hoûi ñaâu chæ ñoù nhö thuoäc naèm loøng moïi ngoõ ngaùch cuûa thaønh phoá. Chaät nhö neâm maø töø sau ñöùng boùng vaãn coù choã cho chieác xe ñaåy boác khoùi töø boán vun xoâi boán maøu khaùc nhau truï ñoù. Ngaøy naøo coù dòp ñi xe buyùt ngang qua cuõng thaáy xe xoâi ñöùng ñoù, cuõng taïi choã ñoù. Xoâi ñen neáp than thieät, xoâi ñoû coù maøu ñoû cuûa gaác, xoâi ñaäu coù ñaäu traéng vaø xoâi vaøng nhaït hôi gioáng xoâi voø. Hoâm aáy ñang traû tieàn mua maáy goùi xoâi thì chuyeán xe buyùt cuoái cuøng cuûa toâi cuõng vöøa trôø tôùi. Vaäy roài sau tieáng keâu thaát thanh "coâng an" khoâng bieát töø ñaâu ñeán, caäu baùn xoâi noùi vôùi toâi thieáu ñieàu nhö ra lònh "Coâ ñöùng yeân, ñôïi ñoù". Xoâi thì chöa laáy, tieàn thì chöa kòp thoái, toâi ñöùng taàn ngaàn nhìn caäu baùn xoâi ñaåy chieác xe baêng baêng ra giöõa loä, ngoù daùo daùc, quay xe qua quay xe laïi, nöõa nhö muoán chaïy troán nöõa nhö muoán naùn

35


laïi ñeå xem ñoäng tónh. Xe coä vaãn xoaùy quanh buøng binh khoâng ngöøng, traùnh chieác xe xoâi nhö nöôùc chaûy traùnh hoøn ñaù giöõa doøng. Ngaäp ngöøng, do döï giaây laùt roài caäu baùn xoâi maïnh daïn quay xe trôû veà choã cuõ vaø cuõng laø luùc chuyeán xe buyùt cuûa toâi saép chaïy. Toâi chæ coøn kòp voà laáy caùi bao noùng hoåi ñöa voùi phoùng leân xe buyùt qua caùnh cöûa ñang töø töø kheùp laïi. Ngoài yeân choã roài toâi môùi môû bao ñeå nhìn thaáy boán goùi xoâi vaø chuùt tieàn thoái ñaày ñuû. OÂi ngöôøi Saøi Goøn, caäu baùn xoâi phaûi chi ñöøng coá raùng ñöa toâi maáy caùi baùnh vaø tieàn thoái, giöõa luùc coâng an ñang dí ñuoåi, giöõa luùc xe buùyt saép rôøi traïm, ñeå cho toâi baây giôø ñöøng phaûi aên caùi baùnh bao vôùi cuïc “nhöng” caûm xuùc cuûa loøng boài hoài ñeán röng röng Nhôù nhöõng ngaøy ngoài treân xe buyùt, nghe Ceùline Dion haùt, nghe nhaïc nöôùc ngoaøi, nghe nhöõng baøi haùt tröõ tình xöa vaø nay, nghe kòch vui, nghe muïc gôõ moái tô loøng, nghe muïc giaùo duïc thanh thieáu nieân vv. Beân ngoaøi coù khi thì möa nhö caàm chónh maø truùt, coù khi thì naéng ñoå löûa, coù khi thì keït xe, maø trong xe buyùt vaãn maùt laïnh, bình yeân. Tha hoà cho toâi baám ñieän thoaïi di ñoäng, troø chuyeän, heïn hoø. Coù theå baám goïi caû toång ñaøi xe buyùt ñeå hoûi ñöôøng ñi nöôùc böôùc. Trong 45 phuùt neáu khoâng keït xe, cuøng moät chuyeán buyùt maø toâi coù theå ñi töø quaän 7 ôû höôùng ñoâng-nam Saøi goøn qua taän chôï Baø Chieåu quaän Bình Thaïnh ôû höôùng ñoâng-baéc, doïc theo beán caûng Gaøi Goøn, xuyeân qua quaän 4, vaøo quaän 1 bôûi ñöôøng Nguyeãn Thaùi Hoïc, gheù buøng binh chôï Beán Thaønh röôùc khaùch, qua dinh Ñoäc Laäp cuõ baèng ñöôøng Pasteur, ñi ngang qua toøa Ñaïi Söù Myõ roài môùi ñeán chôï Taân Ñònh, chôï Phuù Nhuaän ñeå cuoái cuøng toâi xuoáng caùi traïm tröôùc cöûa nhaø thöông gaàn Laêng OÂng Baø Chieåu. Trong khoaûng thôøi aáy, toâi nhìn thaáy ñöôøng phoá Saøi Goøn soáng nhö trong phim caâm toâ maøu. ÔÛ choã ngaõ tö kia, döôùi ngay coät ñeøn xanh ñoû, luùc naøo cuõng thaáy moät chò ngoài baøo baép töôi, bình thaûn, nhieàu thau baép baøo roài ñeå döôùi chaân, haøng ñoáng baép töôi ngoài chôø chung quanh. Coù moät coâ ñi xe vespa, toùc xoaõ daøi ngang löng bay phaát phôùi ven mang tai, aùo hai daây hôû hai caùnh tay ñeo gaêng daøi leân tôùi vai, eo thon, cöù chaïy chôøn vôøn tröôùc xe buyùt töø naõy giôø. Khi xe buyùt qua maët xe coâ, toâi ngoaùi ñaàu nhìn laïi ñeå kòp thaáy khaåu trang che kín maët chæ coøn chöøa ñoâi maét cuûa coâ. Coù anh ngoài sau xe gaén maùy dang hai tay oâm taám kieáng raát to, cao khoûi ñaàu, khoâng coøn tay maø vòn. Coù caû nhaø ñeøo nhau treân chieác xe gaén maùy, moät chaùu ngoài trong loøng boá phía tröôùc, moät chaùu ñöùng treân yeân sau trong voøng tay meï, hai tay ñeå treân vai boá. Toùc caû nhaø bay phaát phôùi trong

36

gioù ! baùt, noùng hoâi hoåi, toán 30 xu. Coù anh ñaïp xích loâ, vöøa ñaïp vöøa Sao mình hay nhôù chuyeän aên uoáng cuoái xuoáng phía tröôùc noùi chuyeän vôùi quaù vaày neø trôøi ! oâng khaùch toùc vaøng vôùi caùi muõi thaät Coù leõ vì sau nhöõng caùi vuïn vaën ñoù, nhoïn ngöûa coå ra sau, chaéc laø Taây. moät baùt taøu huû noùng coù göøng, moät dóa Khoâng bieát hoï noùi vôùi nhau baèng thöù baùnh beøo coù teùp môõ, moät dóa boät chieân tieáng gì. Xích loâ caøng ngaøy caøng ít coù ñaäp tröùng vòt, coù caùi gì ñoù thieát tha, thaáy, nhieàu con ñöôøng xích loâ khoâng gôïi thöông gôïi nhôù vôùi maûnh ñaát naày. ñöôïc chaïy vaøo. Vaø nhaát laø sau nhöõng caùi aáy, hieän höõu Coù hai coâ ñöùng ñoái dieän nhau sau khoâng choái caõi ñöôïc moät ngöôøi naøo ñoù, cöûa kính ra vaøo kheùp kín cuûa moät aên ít laøm nhieàu, naéng cuõng phaûi öa, haõng baùn xe hôi môùi, maëc ñoàng phuïc, möa cuõng phaûi chòu, ngaøy qua ngaøy, aùo traéng, vaùy xanh da trôøi. Toâi khoâng goàng gaùnh. Maø laï luøng thay, nhöõng kòp nhìn xem hai coâ laøm gì khi khaùch cô nghieäp xem chöøng nhoû nhoi kia laïi ñeán tröôùc cöûa nhöng toâi ñoaùn raèng moãi döôøng nhö toàn taïi raát laâu, ít khi phaù coâ seõ môû moät caùnh cöûa, cuùi ñaàu chaøo saûn, ít khi bò thuït keùt vaø cuõng khoâng môøi khaùch vaøo. Chaéc laø suoát ngaøy nhö phaûi buø loã. Maø nhöõng con ngöôøi goàng vaäy. gaùnh suoát ñôøi nhö vaäy coù phaûi vaïm vôõ Xe ñaïp ít thaáy, xe hôi xe gaén maùy gì cho cam. Hoï ñöùng khoâng quaù vai thì nhieàu nhöng thænh thoaûng vaãn coøn toâi, hoï leùp keïp nhö con teùp khoâ vaäy thaáy moät xe ñaïp chôû lu, lu saønh cao caû maø hoï gaùnh caùi gaùnh deã chöøng naëng thöôùc. Chæ thaáy lu laø lu, ngaát ngöôõng ngaøn caân ñi böôn böôn. Khi toâi hoûi nhö Kim Töï Thaùp thu nhoû, khoâng coøn "aûnh coøn ñaùnh chò nöõa khoâng". Chò thaáy ngöôøi. traû lôøi "Ñi mieát laáy ñaâu maø ñaùnh". Ñi Ñaâu cuõng coù quaùn giaûi khaùt, nhöng mieát laø ñi voâ Saøi goøn baùn taøu huû, söõa ít khi thaáy phuï nöõ ngoài. ñaäu naønh. Caùc cöûa hieäu quaàn aùo, baùn toaøn ñoà Ñoù laø chuyeän chò taøu huû gaàn Sôû ñaàm, loaïi ñi daï hoäi, hôû ngöïc, hôû vai. Thuù, maáy naêm veà tröôùc. Moät giôø saùng Ñaõ coù baùn thì chaéc coù ngöôøi mua. Mua chò thöùc daäy, ñem ñaäu ñaõ ngaâm töø roài maëc vaøo thì chaéc phaûi coù choã ñeå ñi. chieàu ñeán choã xay, veà naáu ñeán saùu Nhieàu cöûa haøng quaàn aùo roäng theânh giôø saùng ñeå coù maët ôû caùi heûm ñoái thang maø thaáy vaéng tanh. Ñoâi khi toâi dieän sau Sôû Thuù. Ngaøy gioáng ngaøy. laïc vaøo ñoù, theá naøo cuõng coù moät coâ Moãi khi thaáy toâi ñöùng ñôïi thì chò gaùnh baùn haøng thöôøng raát treû tieáp ñoùn vaø böôn baû ñi tôùi, xin loãi roái rít. Coù hoâm, hay noùi "coâ maëc sang laém". Chaéc laø ñeán ba giôø tröa, toâi vaãn coøn thaáy chò khaùch haøng thích sang. Maø heã ñaõ sang thì aét phaûi ñeïp, chaéc laø vaäy. Nhôù buoåi ñi buyùt leân thaêm moä Vôùi gaàn 400 ôû Thuû Ñöùc, baän veà ñi ngang qua moät vaên phoøng con ñöôøng hai beân treâ n toaø n nöôùc coù nhaø haøng aên UÙc, heä thoáng san saùt, tröôùc moãi coång nhaø haøng coù M a i l p o s t hai hay ba caëp coâ Australia ñang daâu chuù reå ñöùng, toâi ñeám sô sô deã trong keá hoaïch chöøng coù ñeán phaùt trieån ra naêm laàn moät chuïc quoác teá trong caëp. Toâi khoâng coøn thaáy nhöõng kyõ ngheä chuyeån phaùt böu ñieän. ñaùm ma daøi leâ theâ Cô hoäi nöõa maø laïi thaáy aùo ñaàm coâ daâu Soá löôïng haïn cheá cho vieäc töï laøm chuû toâ traéng caû con doanh nghieäp trong heä thoáng Mailpost ñöôøng. cuûa Australia qua vieäc trôû thaønh Master Nhôù buoåi saùng noï ñi thaêm baïn Agents thuoäc bang Queensland vôùi tieàm hoïc cuõ, thaáy gaùnh naêng kinh doanh khoâng giôùi haïn. Neáu tin taøu huû tröôùc cöûa nhaø baïn, möøng raèng baïn coù khaû naêng gia nhaäp heä thoáng nhö tìm laïi ñöôïc chuyeån phaùt vôùi Mailpost Australia, xin moät taám aûnh cuõ göûi resume lieàn HOÂM NAY tôùi: coù coâ beù thaét bím hao hao gioáng brett.tomlin@mailpost.com.au mình. AÊn lieàn ba

WHO ARE WE?

• • • • •

Teân :Giot Xau• Giôùi tính Nu • • Tuoåi :32 Ñieän thoaïi :na • • • •

• • • • • • • • • • • • •

• • • • • • • • • • •

• • • • •

Email :giotxau@yahoo.com Ngheà nghieäp : Quoác gia :VN Thaønh phoá : Toân giaùo :Phaät Giaùo Hoïc vaán :Trung Hoïc Huùt thuoác :Khoâng Huùt Thuoác Töûu löôïng :Khoâng Bieát Uoáng Röôïu Cô theå :Ngöôøi Trung Bình Chieàu cao :163 cm • Caân naëng :50kg • Hoân nhaân :Soáng Ñoäc Thaân • Thaønh tích :uoc gi co nhieu tien de • lam phuoc cho chua. • • • • Teân :Thaät Thaø • • Tuoåi :22 • Ñieän thoaïi : • Email

:cogaithattha_2005@yahoo.com Ngheà nghieäp :buonban Quoác gia :VN Hoïc vaán :Trung Hoïc Cô theå :Ngöôøi Trung Bình Chieàu cao 163 cm Caân naëng :52kg Hoân nhaân :Soáng Ñoäc Thaân Sôû thích : xem phim,doc sach.va nghe nhac Baûn thaân :minh nguoi that tha,de thuong va vui tanh,biet thuong yeu va ton trong nguoi khac Y!M : cogaithattha_2005 Ñoái töôïng caàn tìm :mong tim nguoi that tha va hien hau,vui ve giong minh vay.neu hop se tien xa hon • • • Muøa Thu Döôùi • Möa • • Tuoåi :28 • • Ñieän thoaïi : • • • Email :lautrang@yahoo.com • Ngheà nghieäp :student • Quoác gia : USA Toân giaùo :Phaät Giaùo Hoïc vaán :Ñang Hoïc Ñaïi Hoïc

Töûu löôïng :Bieát Uoáng Moät Chuùt Cô theå :Ngöôøi Trung Bình • Chieàu cao 154 cm Caân naëng :48kg Hoân nhaân :Soáng Ñoäc Thaân Sôû thích Toâi nghó toâi hôi bò beänh laõng • maïn, Y!M : lautrang • Ñoái töôïng caàn tìm :someone who khoaûng 30-40 tuoåi, bieát enjoy life nhìn thaáy tui maø khoâng ngöùa maét • Sao Mai Saigon • Tuoåi :22 • Ñieän thoaïi :

my family and live the rest of my life as meaningful. Sôû thích :Exercise and try to learn and read good technique to handle/ and solve problems in family (just be ready for future) Y!M : tonyle_wa Ñoái töôïng caàn tìm : nice and friendly talking, Thank you.

• Email :saomai8787@yahoo.com • Cô theå :Ngöôøi Trung Bình • Chieàu cao163 cm • Caân naëng :am thu biet lien • Hoân nhaân / Ñoäc Thaân • Baûn thaân :diu dang • Y!M : saomai8787 • Ñoái töôïng caàn tìm :muon tim ban va • tien xa hon nua...hien,vui tinh va biet chieu phu nu, Peole around me say • that im too sensitive but I find it as • my understanding about life. Besides that, Í can make you laugh as loud as you can when im in good mood, laøm sao noùi tröôùc ñöôïc toâi laø ngöôøi theá naøo neáu nhö toâi khoâng coù cô hoäi theå hieän vôùi baïn nhi. Toâi nghó toâi hôi bò beänh laõng maïn,theâm moät ñoáng hay thaéc maéc nhöõng chuyeän treân trôøi döôùi ñaát... Noùi chung, toâi laø moät toång hôïp bieát vui buoàn tuyø vaøo ngöôøi ñoái dieän.

Email :amkotron@yahoo.com Ngheà nghieäp :Student Quoác gia :My~ Hoïc vaán :Ñang Hoïc Ñaïi Hoïc Huùt thuoác :Khoâng Huùt Thuoác Töûu löôïng :Bieát Uoáng Moät Chuùt Cô theå :Thaân Hình Thon Chieàu cao :165 cm Caân naëng :46kgHoân nhaân / Tình yeâu :Soáng Ñoäc Thaân Y!M : amkotron Ñoái töôïng caàn tìm :who’s has the bad boy look without attitude, who’s action speak louder than words, a person that I can feel safe and love whenever I’m with him.

• • • •

Neu_Do_La_EM Giôùi tính :Male • • Tuoåi :30 • Ñieän thoaïi : • • • • • • • E :tonyle_wa@yahoo.com Ngheà :Ky su hang khong • Quoác gia :VN • Huùt thuoác :Khoâng Huùt Thuoác • Töûu löôïng :Bieát Uoáng Moät • Chuùt • Cô theå :Ngöôøi Trung Bình Chieàu cao :170 cm Caân naëng :78kg Hoân nhaân Soáng Ñoäc Thaân Thaønh tích :Complete my MBA program and find “a good friend.” My long goal: To show my love to my partner,

• • • •

• • •

Teân :Kay-Kay Female Tuoåi :20 Ñieän thoaïi :

Teân :Ngoc Anh Female Tuoåi :20

Ñieän thoaïi 0650757360 Email :phuong-anh122 Quoác gia :VN Hoïc vaán :Trung Hoïc Huùt thuoác :Khoâng Huùt Thuoác Töûu löôïng:Khoâng Cô theå: nho be de om Chieàu cao : lun xit ha` 142 cm Caân naëng :41kg - ngheo thieu an Hoân nhaân - Co tung yeu so so nhung van soáng Ñoäc Thaân Thaønh tích: khong biet met Sôû thích: Chiu chuong nguoi khac Baûn thaân: kong co gi dang noi Y!M : Khong biet xai côm bu tô Ñoái töôïng caàn tìm: Con gaùi naøo cuõng khoaùi baïn trai ñeïp, haøo hao, phong ñoä, bieát thöông mình. Tui cuõng daäy.

37


laån quaån trong khu phoá. Toâi toø moø hoûi chuyeän ñôøi chò thì chò keå baèng caùi gioïng mieàn trung traøi traïi, khoâng gôïn chuùt oaùn hôøn veà ngöôøi choàng cuûa mình "buoàn, uoáng röôïu, ñau hoaøi". Chò chæ coù moät yeâu caàu ñoái vôùi toâi : coâ nhôù mua môû haøng duøm. Laàn naày veà Saøi Goøn toâi ôû gaàn khu cheá xuaát Taân Thuaän, vuøng ñoâ thò môùi thuoäc quaän 7. Tröôùc nhaø ñaïi loä saùu xe chaïy ñöôïc, roäng theânh thang. Saùng saùng haøng nghìn coâng nhaân ñoå veà khu, haøng quaùn moïc leân nhö naám. AÊn saùng gaàn coång vaøo thì khoâng thieáu moùn gì : xoâi baép, baùnh cuoán, buùn rieâu... Quaùn nhaäu khang trang beân naày ñaïi loä, goàng gaùnh luïp xuïp beân kia, aên ñöùng, aên ngoài. ÔÛ Saøi Goøn maáy thaùng, toâi laøm y nhö ngöôøi Saøi Goøn. Muoán qua ñöôøng laø toâi cöù töø töø böôùc xuoáng, maét nhìn thaúng vaøo xe coä ñang ñoå veà phía mình, roài xe coä neù mình heát, roài cuõng bình yeân, khoâng sao caû. Coù hoâm baêng qua buøng binh chôï Beán Thaønh cuøng vôùi moät oâng ñeïp trai khoâng quen cuõng ñang böôùc xuoáng leà ñöôøng. Vaäy maø thinh khoâng naém tay nhau luùc naøo khoâng hay, möôøi ngoùn tay ñan nhau sieát chaët coøn hôn “ngöôøi tình traêm naêm” cuûa oâng nhaïc só Ñöùc Huy. Vöôït xong “hieåm ngheøo”, thaû tay ra nhìn nhau e theïn roài cöôøi cöôøi... tröø. Roài toâi cuõng nhö hoï, bình thaûn töø choái nhöõng ngöôøi baùn veù soá vaø caû nhöõng ngöôøi aên xin. Hoï ñoâng laém nhöõng ngöôøi baùn veù soá. Ngöôøi aên xin thì ít hôn tröôùc raát nhieàu, khoâng bieát hoï bieán ñi ñaâu. Roài toâi cuõng phoùng leân xe buyùt ñang chaïy raø raø, vöøa dôïm ngöøng ñaõ baét trôùn chaïy laïi, ñaëc bieät daønh cho khaùch chöa ñeán noãi luïm cuïm, nhö toâi, xui xeûo leo leân xe buyùt moät mình ñuùng luùc khoâng coù khaùch xuoáng xe. Moät bieän phaùp thöôøng ñöôïc thi haønh khoâng naèm trong luaät leä naøo nhaàm ñôõ maát thôøi giôø cho caû laøng. Maø roài toâi cuõng bình an voâ söï sau khi coù caùnh tay maïnh meõ cuûa caäu baùn veù vöøa hoâ to "leân ñi, leân ñi, chaïy", vöøa keùo toâi toøn ten bay leân maáy baäc thang vaø ñaåy dí toâi ngoài treân moät choã troáng. Veà chuyeän chaïy raø raø, coù laàn toâi ñi caùp treo nuùi Baø Ñen, voøng leân bình yeân voâ söï, voøng xuoáng troùc moät moùng chaân, ngoùn giöõa thuoäc baøn chaân maët vì böôùc xuoáng cabin baèng chaân traùi maø vöôùng baøn chaân coøn laïi. Daây caùp vaãn keùo cabin chaïy, khoâng giaûm toác ñoä, maø ngöôøi ta thì vaãn raàn raàn töø cabin aøo leân hay tuoät xuoáng. Baø giaø, con nít, thanh nieân, trong voøng möôi giaây maø cöù trung bình boán ngöôøi moät cabin, coù khi leân tôùi saùu, nhaûy leân hay tuoân xuoáng cöûa môû toaùt hai beân hoâng, khoâng ngöøng. Cabin vöøa tuoân ngöôøi xuoáng beân naày thì boác ngöôøi leân beân kia. Moãi beân cöûa cabin coù moät thanh nieân maëc ñoàng phuïc chöïc saün, treû maêng, maïnh meõ xoùc naùch khaùch nhö ñieäu tuø, khoâng cuïc cöïa gì ñöôïc. Ñeán nöôùc

naày thì khaùch khoâng coøn giaûi phaùp naøo khaùc laø chui cho nhanh vaøo caùi cabin ñöùng ñuïng ñaàu chôøn vôøn tröôùc maët. Chöa kòp hoaøn hoàn thì khaùch ñaõ choaùng ngôïp thaáy mình ñang toøn ten giöõa löng trôøi. Döôùi chaân mình laø caùc ngoïn caây xanh um cao caû chuïc thöôùc vaø xa xa kia laø non soâng ñaát nöôùc cuûa mình töø treân cao nhìn xuoáng. Trôû laïi chuyeän caùi moùng chaân, toâi môùi cuùi xuoáng nhìn thaáy caùi moùng chaân sôn maøu traéng baïc raát xí xoïn cuûa mình ñang ñöôïc vieàn theâm chung quanh maøu maùu ñoû thì ñaõ coù ngay moät coâ maëc ñoàng phuïc raát treû, ngoài phuû phuïc xuoáng, môû caùi goùi nhoû keïp naùch, laáy ra boâng goøn, baêng keo. Chuyeän nhoû nhö con thoû. Nghe noùi caùp treo naày do Trung Quoác laøm. Vieät Nam mình ruùt kinh nghieäm,

38

sau naày giao cho UÙc laøm, ôû nhieàu nôi ñôõ laém, coù giaûm toác ñoä. Mang theo treân mình moät veát thöông, ñi xa roài toâi coøn ngoaùi ñaàu nhìn laïi ñeå nhìn thaáy traïm caùp treo vaãn ñoâng vui, raàn raàn, thieân haï leân xuoáng. Nhöng khoâng coøn tìm thaáy ñaâu ngöôøi em gaùi nhoû ñaõ baêng boù cho toâi, coù leõ coâ ñang ngoài thuïp xuoáng. Chaúng leõ troùc coù moät caùi moùng chaân maø ñi thöa kieän, toâi ñaønh vui veû ra xe ñi chôi tieáp, cöù “voâ tö” nhö moïi ngöôøi. Saøi Goøn coù nhieàu thay ñoåi, moãi laàn veà toâi ñeàu coù thaáy song nhöõng gaùnh baùn taøu huû, söõa ñaäu naønh vaãn coøn. Khoâng hieåu sao moãi laàn nhôù Saøi Goøn, toâi laïi nhôù ñeán chò baùn taøu huû maø toâi quen, nhôù maûnh ñôøi chò. Cuõng coù luùc toâi noåi maùu Don Quichotte, muoán ñaùnh nhau vôùi caùnh quaït coái xay gioù, nhöng thoâi.

Nhö ñeâm nay, toâi cöù nhôù heát chuyeän naày qua chuyeän kia, khoâng ñaàu khoâng ñuoâi. Khoâng hieåu sao toâi laïi nhôù coâ baùn veù xe buyùt, coøn treû laém, chaéc ñoä ñoâi möôi, maëc aùo sô mi maøu xanh da trôøi nhaït, maëc vaùy ngaén maøu xanh nöôùc bieån, mang vôù maøu xaùm ñuïc, bít caû möôøi ngoùn chaân, moät loaïi ñoàng phuïc cuûa haõng xe. Toâi nhôù ñeán coâ vì toâi ñaõ nhôø coâ baùo cho toâi bieát traïm xuoáng gaàn chuøa Vónh Nghieâm maø khi töï toâi thaáy maùi chuøa cong, roài töï toâi noùi to leân nhieàu laàn veà höôùng coâ "coù phaûi traïm chuøa Vónh Nghieâm khoâng em", coâ vaãn ngoài yeân, quay löng veà phía toâi, laøm thinh, khoâng traû lôøi. Toâi ñeå yù nhieàu xe buyùt khoâng maáy khi thaät ñoâng khaùch, nhö chuyeán buyùt naày ñaõ qua maáy traïm roài khoâng thaáy coù ngöôøi leân. Chaéc coâ khoâng coù vieäc gì laøm, ngoài nghæ roài queân maát toâi, hoaëc laø coâ ñang nguû guïc giöõa giôø laøm neân chaúng nghe toâi hoûi Saùng thöùc daäy sau moät ñeâm traèn troïc, toâi môû maùy traû lôøi mail cho chaùu gaùi keâu baèng coâ ruoät naêm nay hai möôi boán tuoåi, vöøa toát nghieäp moät tröôøng thöông maõi, ñaõ qua hai cuoäc phoûng vaán, baèng tieáng Anh, vôùi hai haõng nöôùc ngoaøi ñeå xin vieäc laøm. Duø khoâng lôùn hôn con nhoû bao nhieâu nhöng toâi vaãn hay xöng “maù” vôùi noù. Toâi baét ñaàu baèng "Maù nhôù Xuaân Anh laém" vaø keát thuùc "Ít böõa maù veà con chôû maù ñi aên haøng nöõa nghen".

H

eä thoáng ñònh vò toaøn caàu GPS cho bieát baïn ñang ôû ñaâu treân traùi ñaát naøy, ñoä cao bao nhieâu so vôùi maët nöôùc bieån. Nhieàu ngöôøi bieát GPS ñaõ ñöôïc laép ñaët cho maùy bay, taøu thuûy, xe hôi... Nhöng duøng GPS gaén vaøo coå choù thì khoâng phaûi ai cuõng töôøng. Neáu “khoâng” gaén GPS cho nhöõng chuù choù cöng naøy, oâng chuû cuûa chuùng seõ khoâng "vaát vaû" ñeán nhö vaäy

24 veä tinh Myõ theo doõi hai con choù

Choù canh troäm cho ngöôøi hay ngöôøi canh choù bò troäm... Duøng thieát bò ñònh vò toaøn caàu qua 24 veä tinh Myõ theo doõi ngaøy ñeâm ñeå tìm chuù choù cöng bò troäm baét ñang ñeán quaùn “côø taây” naøo...

OÂng Bình (teân ñaõ thay ñoåi theo ñeà nghò), toång giaùm ñoác moät coâng ty kinh doanh veà nöôùc giaûi khaùt ôû Haø Noäi vöøa mua hai thieát bò GPS ñeå gaén cho hai con choù cuûa mình. Moãi moät thieát bò giaù hôn 3 trieäu ñoàng, chaéc ñaét hôn tieàn choù? OÂng Bình noùi ngay: "Ñaây khoâng phaûi laø chuyeän tieàn thöøng ñaét hôn tieàn boø ñaâu nheù. Choù cuûa toâi mua ôû beân Ñöùc, giaù moãi con tính 100 trieäu ñoàng. Boû ra ba trieäu ñoàng ñeå quaûn lyù con choù 100 trieäu ñoàng thì coù ñaùng khoâng?". Theá laø töø ngaøy laép GPS cho choù, ñi ñaâu oâng Bình cuõng mang theo thieát bò ñeå theo doõi hai chuù choù cöng cuûa mình. Nhöng hai con choù suoát ngaøy ôû trong bieät thöï kín coång cao töôøng, coù ñi ñaâu maø theo doõi. Hai chaám xanh (bieåu thò cuûa hai chuù choù treân maøn hình) gaàn nhö naèm im, coù luùc di ñoäng moät quaõng khoaûng vaøi chuïc meùt. Ñoù laø luùc ngöôøi nhaø daét chuùng ñi veä sinh. Moät hoâm ñang ñi treân xe xe hôi, oâng Bình taù hoûa vì hai chaám xanh töï nhieân taét ngaám. OÂng töùc toác veà nhaø thì vaãn thaáy hai con choù Ñöùc ôû ngoaøi saân nhöng chuùng ñang giuùp nhau caén hoûng thieát bò GPS treân coå. "Choù suoát ngaøy ôû trong bieät thöï, laøm sao maát ñöôïc maø phaûi gaén GPS?". OÂng Bình cöôøi: "Toâi laøm kinh doanh, cuõng phaûi ñaùnh boùng hình aûnh cuûa mình chöù. Khaùch ñeán nhaø mình khoe hai con choù hai traêm trieäu cuõng chöa oai laém. Nhöng hai con choù naøy ñöôïc gaén thieát bò ñònh vò toaøn caàu thì nhieàu ngöôøi choaùng ñaáy. 24 veä tinh cuûa Hoa Kyø theo doõi hai con choù cuûa toâi ngaøy ñeâm anh coù tin khoâng?".

Choù vaø GPS trong quaùn Caày tô

Laép GPS cho choù cuõng laø moät caùch ñaùnh boùng hình aûnh cuûa oâng chuû nhöng khoâng phaûi ai

39


cuõng theá. Toâi bieát moät ngöôøi laép thieát bò naøy cho choù vì lo cho söï an nguy cuûa con vaät cöng. Moät chuû thaàu xaây döïng ôû Haø Noäi, keå: "Toâi tuoåi Tuaát, töø nhoû ñaõ raát yeâu quyù choù. Môùi ñaây toâi ra taän ñaûo Phuù Quoác mua ñöôïc con choù Phuù Quoác. Ñaët cho noù caùi teân laø Doremon. Phaûi noùi laø toâi vôùi noù raát thaân nhau. Ngheà xaây döïng hay ñi, toâi sôï con Doremon bò boïn caåu taëc noù caâu maát. Coù oâng baïn giôùi thieäu cho thieát bò GPS veà ñeo treân coå choù, ñaûm baûo choù coù chui vaøo coáng ngaàm cuõng tìm thaáy. Toâi mua ngay". Ñang ñi coâng taùc ôû Hoøa Bình, ngoài treân xe nhìn vaøo baûn ñoà Google Map,

Phone Nokia E93 keát hôïp GPS coù baûn ñoà

anh Tuaán thaáy con Doremon ñang chaïy töø Nguyeãn Du veà phía ñöôøng Leâ Duaån, Nguyeãn Thaùi Hoïc, ra Ñieän Bieân Phuû... Sao Doremon laïi chaïy nhanh theá, xa theá nhæ? Anh Tuaán laäp töùc quay xe veà Haø Noäi laàn theo chaám xanh treân baûn ñoà... Baây giôø thì chaám xanh ñang naèm im treân ñöôøng ñeâ Hoà Taây, ôû khu vöïc "Lieân hieäp thòt choù Nhaät Taân". Anh Tuaán laàn theo tín hieäu vaø thaáy thieát bò GPS ñeo treân coå con Doremon ñang naèm döôùi chaân baøn, coøn Doremon thì ñang saép söûa bò choïc tieát. Anh Tuaán bieát laø caåu taëc vöøa caâu ñöôïc Doremon. Giaän soâi leân nhöng cuõng ñaønh ngoït nhaït xin ngöøng thi haønh aùn chuù choù ñang bò troùi quaët laïi. Cuoái cuøng anh Tuaán maát 1,5 trieäu ñoàng ñeå chuoäc chuù choù vaø thieát bò GPS veà. Chuû quaùn coøn daën: "Mua laøm gì cho toán tieàn. Choù ñeïp bò maát thì ra ñaây toâi chæ cho choã chuoäc. Con choù cuûa anh laø choù ta neân boïn toâi môùi thòt. Chöù choù Taây, choù Nhaät laø ñöa ñeán ñieåm chôø ngöôøi ñeán chuoäc". Anh Tuaán laïi gaén GPS vaøo coå Doremon dong veà. Anh Tuaán baûo vôùi toâi: "Nuoâi choù thôøi buoåi naøy toán keùm. Choù ñeå canh troäm maø mình thì laïi ñi canh choù khoûi bò troäm. Caùch ñaây chöa laâu toâi ñoïc ñöôïc moät maåu tìm choù laïc, haäu taï 50 trieäu maø vaãn boù tay. Keøm theo tin laø aûnh chuù choù, choaùn 1/8 trang baùo. Nhöõng ngaøy tieáp theo, tin naøy tieáp tuïc xuaát hieän treân muïc quaûng caùo ñaëc bieät cuûa nhieàu tôø baùo khaùc".

40

Hoäi Yeâu choù Vieät Nam noùi veà GPS

Nick Name Anh_Nhut 26: "Toâi thaáy yù kieán cuõng hay nhöng duø coù gaén thieát Treân dieãn ñaøn cuûa Hoäi yeâu choù Vieät bò gì ñi nöõa maø loït vaøo tay SBC (saên Nam (Vietdog.com/forum) ñaõ dieãn ra baét choù) thì laïi quaùn thòt choù chæ laáy cuoäc tranh luaän naøy. Moät thaønh vieân GPS veà. Coøn choù naøo maø ñi laïc ñeán khoâng bieát ñöôøng veà thì noù khoâng neâu vaán ñeà: "Nhaân dòp nghe chuyeän moät em choù Phuù Quoác cuûa ngöôøi quen bò thaát laïc em naûy ra yù ñònh gaén chip ñònh vò GPS cho choù nhaø mình. Muïc ñích laø phoøng Thieát bò ñònh vò tröôøng hôïp bò caåu taëc baét, bò laïc thì daønh cho choù mình coøn coù cô hoäi tìm laïi ñöôïc cuùn hoaït ñoäng nhôø cöng. Khoâng bieát vieäc naøy coù khaû thi vaøo moät ñeøn khoâng?". hieäu GSM/GPS Nick Name Tribmt.ts vieát: "Chuùng gaén lieàn vôùi ta coù theå theo doõi qua ñieän thoaïi di chieác voøng ñeo ñoäng thì hay bieát maáy. Chöa tìm hieåu coå cho choù. kyõ, nhöng theo toâi thì ñaàu tieân laø ñaêng kyù vôùi nhaø dòch vuï, traû moät chi phí ban ñaàu vaø thueâ bao haøng thaùng. Khi baät ñieän thoaïi leân, chuùng ta seõ xaùc ñònh ñöôïc vò trí chuù choù cöng ñang ôû ñaâu gioáng nhö thieát bò ñònh vò duøng cho xe hôi vaäy". Nick Name Big Flowerhorn thì : phaûi laø... choù". "Mình nghó khoâng khaû thi. Ñaây laø thieát Moät ngöôøi phuï traùch baùn haøng giôùi thieäu: "Anh muoán mua chæ caàn ñaët tröôùc, moät tuaàn sau laø haøng veà. GPS cuûa Trung Quoác, khoaûng 3 - 4 trieäu ñoàng, cuûa Nga ñaét hôn nhöng hoaøn haûo. Ngoaøi ra, haøng thaùng phaûi boû moät khoaûn tieàn nhoû thueâ bao nhö thueâ bao ñieän thoaïi haøng thaùng. Thieát bò naøy bò gaén ngoaøi, ngöôøi ta chæ vieäc thaùo ra noái vôùi veä tinh, internet vaø maïng vieãn khoûi coå choù vaø vöùt ñi gioáng nhö laáy thoâng coù theå cho bieát chính xaùc choù ñieän thoaïi xong, neùm sim ñi thì coù trôøi cuûa anh ñang ôû ñaâu". môùi bieát laø tìm ôû ñaâu". Phuøng Nguyeân Thaát thaäp xöa khoù tìm ra, Ngaøy nay thaát thaäp moãi nhaø ñeàu ñoâng. Ngaøy xöa thaát thaäp ngoài khoâng, Ngaøy nay thaát thaäp coøn mong ñi laøm.. Ngaøy xöa thaát thaäp laõo laøng, Ngaøy nay thaát thaäp laø chaøng thanh nieân. Thaát thaäp veà nöôùc lieân mieân, Caùc chaùu gaùi nhoû luaân phieân chaøo môøi: “Möøng anh thaêm nöôùc nhaø chôi, Môøi anh caét toùc, thaûnh thôi goäi ñaàu, Môøi anh treû ñeïp sang giaøu Ñoùn em qua UÙc, em haàu haï anh.." Caùc baø baûy chuïc xuaân xanh, Toùc ñen, maù phaán, xaâm vieàn vaønh moâi. Baø naøo cuõng ñeïp, cuõng töôi, Laû löôùt saøn nhaûy, noùi cöôøi thaät duyeân. Caùc baø daùng daáp dòu hieàn, Caùc oâng say ñaém nghieâng nghieâng maét nhìn Baây giôø toâi vöõng nieàm tin Traû lôøi caâu hoûi linh tinh ban ñaàu: “Tuoåi giaø khôûi söï töø ñaâu ? Tuoåi giaø khôûi söï khi naøo ta queân : Queân choàng, queân vôï, queân teân, Queân cöôøi, queân baïn, queân mình laø ai ? "

T

öø thoâng tin phaùt hieän xaùc coïp öôùp laïnh cuøng nhöõng huyeàn thoaïi veà cao hoå coát ñöôïc rao baùn vôùi giaù treân trôøi, trong vai moät ñaïi gia chuùng toâi ñaõ thaâm nhaäp vaøo ñöôøng daây mua baùn coïp. Gaàn moät thaùng trôøi laën loäi treân nhöõng ngoùc ngaùch khu vöïc bieân giôùi Taây Ninh, phaùt hieän khoâng chæ moät maø coù ít nhaát naêm ñöôøng daây mua baùn coïp. Qua moät “ñaïi gia” coù sôû thích duøng haøng “ñoäc” ñeå ngaâm röôïu, lieân laïc vôùi Long, “nhaø cung caáp” tay gaáu, nhung höôu röøng, cao hoå coát. Saém vai laø thö kyù giaùm ñoác moät doanh nghieäp lôùn caàn mua cho seáp moät con coïp soáng ñeå naáu cao, heïn gaëp Long. Ñuùng heïn, ñeán quaùn baùnh canh ôû ngaõ ba Traøng Baøng (Taây Ninh). Duø bieát laø baïn cuûa khaùch haøng soäp, Long vaãn thaän troïng hoûi xin taám danh thieáp. Sau moät hoài xem xeùt taám danh thieáp giaû ñaõ chuaån bò töø tröôùc, Long heïn hai hoâm sau seõ ñöa toâi ñi gaëp ngöôøi cung caáp coïp töø Campuchia sang. Ñeán heïn, Long dong xe veà höôùng nuùi Baø Ñen. Qua khoûi coång vaøo khu du lòch hoà Daàu Tieáng, Long döøng laïi tröôùc moät quaùn nhoû, ñöa chìa khoaù xe cuûa anh ta cho chuû quaùn. Sau ñoù, caû hai xuoáng ñoø qua xaõ Taân Thaønh thuoäc huyeän Taân Chaâu (Taây Ninh), caùch bieân giôùi Campuchia chöøng 30 caây soá, Long gheù vaøo moät quaùn nöôùc. Taïi quaùn ñaõ coù moät ngöôøi ñaøn oâng laùi xe chôø saün ñöa khaùch haøng ñeán quaùn nöôùc khaùc caïnh ngaõ ba Suoái Ngoâ (huyeän Taân Chaâu, Taây Ninh). Taïi ñaây, Long giôùi thieäu vôùi Keo Thaây, ngöôøi cung caáp coïp vaø Kim Kiry, ngöôøi chuyeân saên coïp. Ngoaøi ra coøn coù oâng Saàm Boùt, ngöôøi coù khaû naêng ñaëc bieät chuyeân “ñaùnh hôi” nhöõng khu röøng coù coïp. Keo Thaây ñaäm ngöôøi, beà ngoaøi khaù phuùc haäu, soáng ôû tænh Svay Rieâng, giaùp bieân giôùi Taây Ninh. Anh ta noùi tieáng Vieät chaäm nhöng khaù roõ: “Long noùi

oâng caàn khla (coïp, tieáng Campuchia) maø maáy con? Soáng hay cheát?”. Ñaåy ñöa: “Mình vôùi vaøi oâng baïn ñònh mua moät con naáu cao bieáu seáp vaø chia nhau xaøi”. “Maáy “oâng” cuõng coù, thaèng Kiry seõ lo”. Döøng moät luùc, Keo Thaây gôïi yù: “Naáu cao oâng coù “xaøi” xöông khoâng? Xöông deã chôû, giaù cuõng ñöôïc maø coù saün”. “Caùi naøy toâi phaûi hoûi laïi maáy oâng baïn. Xöông thì giaù bao nhieâu, maø coù chaéc laø xöông thieät khoâng?”, khaùch coá toû ra phaân vaân. Keo Thaây nhìn thaúng: “Baûo ñaûm xöông thieät, coù ñuû boä haún hoi. Toâi xeáp thaønh boä cho xem”. Noùi xong, Keo Thaây quay sang Kim Kiry tuoân ra moät traøng tieáng Campuchia. Kim Kiry noå maùy xe chaïy ñi. Moät luùc sau, Kim Kiry trôû laïi, loâi trong ba loâ “quaân ñoäi” ra ba khuùc xöông coïp Keo Thaây chæ cho toâi xem ñaëc ñieåm xöông chaân tröôùc coïp coù voøng xoaén, ñaàu xöông chaân sau coù ñieåm khuyeát hình traùi tim, ñaàu trong xöông söôøn beït ra nhö hai laù caây chuïm cuoán vaøo ñaàu xöông vaø veát xoaén giöõa xöông söôøn. Anh ta giaûi thích: “Xöông söôøn thuù röøng xeáp xuoâi nhöng coïp thì xöông söôøn ngang neân ñaàu xöông söôøn beït ra gaén gaàn nhö vuoâng vaøo xöông soáng”. Keo Thaây noùi: “Ñaây laø xöông ñaõ saáy khoâ. Neáu giao taïi ñaây thì 2.000 USD/ kg, giao ôû Döông Minh Chaâu hay Traøng Baøng thì 2.200 USD. Khoâng maéc ñaâu. Coïp 100 kg laáy ñöôïc 17 kg xöông, saáy khoâ maát boán phaàn, coøn hôn

10 kg”. Hoûi veà giaù coïp soáng, Keo Thaây noùi chaéc nhö ñinh ñoùng coät: “Coïp döôùi 50 kg thì ba trieäu ñoàng Vieät Nam 1 kg, treân 50 kg thì 3,5 trieäu ñoàng, giao taïi Taây Ninh, choã naøo do anh choïn, caân roài tính tieàn. Keo Thaây khoe ba ngaøy nöõa seõ ñöa qua Taây Ninh moät “oâng” coïp 69 kg. Thaây nhaán maïnh chöõ “oâng” moät caùch traân troïng. Khi ngoû yù muoán xem “oâng ba möôi” maø Thaây vöøa noùi, anh ta töø choái nhöng laïi noùi: “Boán ngaøy nöõa toâi cho ngöôøi ñem tôùi anh aûnh “oâng” coïp naøy. Neáu anh chòu, toâi seõ giao cho anh luoân. Toâi tìm “oâng” khaùc cho khaùch cuûa toâi”. Sau moät hoài coø keø thì möùc giaù ñöôïc choát laïi laø 2,9 trieäu ñoàng/kg, giao taïi Traøng Baøng, ñòa ñieåm hai beân seõ baùo nhau sau. Long seõ ñöôïc hueâ hoàng 15% soá tieàn maø toâi traû cho Keo Thaây. Khi chia tay, Thaây noùi theâm: “Long seõ chòu traùch nhieäm. Caân xong anh môùi phaûi traû tieàn. Khoâng caàn ñaët tieàn tröôùc”. Boán ngaøy sau, quaû nhieân Keo Thaây ñieän thoaïi heïn taïi Taây Ninh vaø cho ngöôøi giao cho xem nhöõng böùc aûnh chuïp “oâng khla” 69 kg vöøa töø Campuchia chuyeån sang. Kieám côù cheâ “oâng khla” naøy coøn nhoû so vôùi yeâu caàu, Keo Thaây höùa seõ tìm “oâng khla” khaùc. Qua Long, tieáp xuùc vôùi khaù nhieàu ñöôøng daây mua baùn thuù röøng ôû Taây Ninh, ñaàu moái naøo cuõng coù moái baùn coïp töø Campuchia. Coù ñieàu moät soá ñaàu moái khoâng ñuû tieàn vaø khoâng thöôøng xuyeân coù khaùch haøng “mua ñöùt baùn ñoaïn”. Coù ít nhaát naêm ñöôøng daây coù ñuû voán, ñuû haøng. Nhöõng ñaàu moái naøy hoaït ñoäng ñoäc laäp nhöng hoã trôï nhau raát hieäu quaû. Khi coù khaùch haøng, caùc ñaàu moái ñieän thoaïi cho nhau. Töø Taây Ninh, caùc nhoùm mua baùn ñaët haøng vôùi caùc thôï saên ngöôøi Campuchia ôû tænh Svay Rieâng hoaëc Kom Boâng Chaøm (hai tænh Campuchia giaùp Vieät Nam). Töø ñaây ñieän thoaïi laïi ñöôïc noái ñeán taän tænh bieân giôùi U ñoân Mieân Chay (cuûa Campuchia giaùp Thaùi Lan), hoaëc tænh Mon Ñun Kiry (giaùp vôùi Laøo). Ñaây laø hai vuøng coøn nhieàu röøng raäm coù khaù nhieàu coïp. Sau ñoù ngöôøi coù khaû naêng “ñaùnh hôi” nhöõng khu röøng coù coïp

41


nhö Saàm Boùt, nhöõng ngöôøi chuyeân baét coïp nhö Kim Kiry cuøng xuaát phaùt môû nhöõng cuoäc saên. Khi phía Campuchia coù “haøng” cuõng seõ thoâng baùo cho caùc ñöôøng daây tieâu thuï ôû Taây Ninh ñeå tìm khaùch haøng. Ngöôøi tìm ñöôïc khaùch ñöôïc höôûng 15% giaù mua, ngöôøi baùn ñöôïc haøng ñöôïc höôûng 15% giaù baùn cuûa caùc thôï saên Campuchia. Cöù nhö vaäy, hoï boïc loùt, giöõ bí maät cho nhau, ñòa ñieåm giao haøng vaø chuyeån haøng thay ñoåi linh hoaït vôùi maét xích keû laøm “tieàn traïm”, ngöôøi “giöõ ñieåm”, keû laøm lieân laïc moät caùch an toaøn. Vaø chæ sau moät ñeâm, nhöõng “chuùa sôn laâm” töøng huøng cöù moät vuøng bò suïp baãy hoaëc bò truùng ñaïn töø beân kia bieân giôùi seõ ñöôïc öôùp ñaù trong thuøng nhöïa, vöôït haøng traêm caây soá ñöa veà Döông Minh Chaâu, Traøng Baøng.

42

Ñ

aïi ngaøn vuøng taây Quaûng Nam, vuøng ñaát cuûa caây saâm, caây queá voán moät thôøi noåi tieáng vôùi nhöõng tyû phuù noâng daân. Nhöng giôø ñaây, hoï ñang meùo maët vì haøng trieäu caây queá phaûi chaët boû laøm cuûi...

Vang boùng moät thôøi

Noùi ñeán mieàn röøng Quaûng Nam, ngöôøi ta seõ nghó ngay ñeán vuøng ñaát cuûa vaøng, cuøng nhöõng saûn vaät noåi tieáng cuûa caây queá, caây tieâu vaø caây saâm Ngoïc Linh... Nhöõng saûn vaät cuûa vuøng ñaát “chöa möa ñaõ thaám” aáy moät thôøi ñaõ giuùp haøng traêm nghìn hoä noâng daân giöõa röøng thaúm ñoåi ñôøi vöôn leân thaønh trieäu phuù. Raát nhieàu noâng daân giöõa ñaïi ngaøn Tröôøng Sôn nhôø caây queá maø giaøu leân töø nhöõng naêm 90 cuûa theá kyû tröôùc ñaõ töøng khaúng ñònh raèng, chæ vaøi chuïc naêm tôùi seõ khoâng coøn caûnh ñoùi aên. Theá maø nay, haøng traêm trieäu caây queá ñeán tuoåi khai thaùc chaúng ai theøm mua. Cuoäc ñoåi ñôøi troâng chôø vaøo caây queá ñaõ khoâng thaønh hieän thöïc nhö mô öôùc. Thôøi caây queá laø caây “vua” trong nhöõng naêm 90 cuûa theá kyû tröôùc, caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông ñaõ vaän ñoäng nhaân daân vaøo cuoäc quyeát lieät. Rieâng chuyeän caây queá ñaõ coù haún moät Nghò quyeát vaø moät ban chæ ñaïo troàng queá töø tænh ñeán thoân, toå. Ngaøy ñoù, nhaø nhaø troàng queá, ngöôøi ngöôøi troàng queá. Khaép nuùi röøng Quaûng Nam ñi ñaâu cuõng gaëp queá, töø vöôøn nhaø ñeán vöôøn röøng. Beân chaùi beáp, caïnh chum nöôùc, baát kyø nôi ñaâu cuõng thaáy caây queá hieän dieän. Nhôø vaäy, caây queá ñöôïc hoài sinh sau bao daâu beå cuûa söï saên luøng raùo rieát ñeå xuaát khaåu. Khi aáy, caây queá ñang treân bôø cuûa söï tuyeät chuûng, bôûi giaù moãi caây queá töø 10 ñeán 20 naêm tuoåi coù giaù töø 2-3 caây vaøng, vaø ñöôïc thöông laùi saên luøng raùo rieát ngaøy ñeâm. Trong giôùi tyû phuù nôi mieät röøng vuøng Taây naøy, moät caùi teân ñöôïc nhaéc ñeán ñoù laø Chieán “ñaïi ca”, nguyeân laø Phoù Giaùm ñoác noâng tröôøng cheø Quyeát Thaéng. Chieán töøng moät mình laùi maùy caøy ngang doïc ñeå ñi xem röøng queá nguùt ngaøn cuûa mình nôi vuøng ñaát xaõ Ba, xaõ Tö huyeän Ñoâng Giang. Hoài ñoù Chieán “ñaïi ca” ñaõ töøng tuyeân boá huøng hoàn raèng, 10 naêm sau seõ khoâng coøn caûnh laùi maùy caøy ñi thaêm vöôøn queá cuûa mình nöõa maø thueâ haún moät ñoäi thanh nieân khoeû maïnh ñeå khieâng (caùng) oâng ñi thaêm vöôøn queá theo kieåu ñieàn chuû ngaøy xöa. Moãi chuyeán thaêm nhö vaäy, chæ caàn baùn maáy caây queá laø ñuû ñeå traû tieàn coâng cho ñaùm thanh nieân caùng mình vaøo röøng thaêm queá. Thaäm chí, trong khaùt voïng cuûa mình sau 15 naêm khi baùn queá, oâng seõ mua haún moät chieác maùy bay tröïc thaêng ñeå ñi thaêm vöôøn queá cuûa mình.

Nhöng baây giôø ñaõ gaàn 20 naêm troâi qua, toâi gaëp laïi oâng trong moät quaùn nhaäu ôû Tam Kyø. Hoûi chuyeän caây queá vaø lôøi tuyeân boá naêm naøo, Chieán “ñaïi ca” baûo: “Baây giôø maø nhaéc laïi lôøi tuyeân boá ñoù, coi chöøng ñaùm thanh nieân laïi keùo ñeán caùng mình vaøo röøng taån cho nhöø xöông. Bôûi laáy tieàn ñaâu maø traû, coù baùn caû röøng queá cuõng khoâng ñuû tieàn thueâ ngöôøi chaët chöù noùi chi ñeán chuyeän aên chôi...”. Khoâng rieâng gì Chieán “ñaïi ca”, maø trong giôùi “ñieàn chuû” queá ôû vuøng cao Baéc, Nam Traø My, Tieân Phöôùc, Ñoâng Giang, Phöôùc Sôn...ñeàu meùo maët vì caây queá.

Thôøi... cuûi queá

OÂng Hoà Xuaân Lôïi laø moät trong haøng nghìn “tyû phuù” ñaïi dieän cho nhöõng “ñieàn chuû” queá ôû xaõ Traø Mai, huyeän Vuøng cao Nam Traø My töø nhöõng naêm 90 cuûa theá kyû tröôùc. OÂng cuõng nhö haøng chuïc nghìn nhaø noâng daân mieàn nuùi cao naøy ñaõ doác bao coâng söùc, moà hoâi cuøng baïc tieàn ñeå troàng queá vôùi khaùt voïng 10-15 naêm sau seõ ñoåi ñôøi. Chæ tính rieâng trong vöôøn nhaø oâng Lôïi ñaõ coù treân 2.000 caây queá hôn 15

tuoåi. Neáu ôû caùi thôøi vaøng son cuûa caây queá caùch ñaây hôn 10 naêm, coù leõ baây giôø oâng Lôïi ñaõ laø tyû phuù. Coøn baây giôø, oâng Lôïi ngoài ñoù vôùi bao noãi lo toan, khi nhöõng caây queá giaø tuoåi voû daøy ñaït tieâu chuaån xuaát khaåu baét ñaàu cheát ñöùng chaúng moät thöông laùi naøo hoûi mua. Hoïa hoaèn laém, coù vaøi thöông laùi ñeán hoûi giaù roài... moät ñi khoâng trôû laïi. Trong ngoâi nhaø goã xaäp xeä, oâng Lôïi ñöa caëp maét buoàn nhìn vöôøn queá beân nhaø, gaït voäi nöôùc maét roài ngaâm nga caâu thô “Tieác thay caây queá giöõa röøng, Ñaéng cay ai bieát, ngaùt löøng ai hay...”, maø oâng baûo laø chæ ñoïc ñeå an uûi noãi loøng nhöõng ngöôøi troàng queá nhö oâng ôû mieàn ñaát naøy. OÂng Lôïi keå raèng, nhöõng naêm gaàn ñaây khoâng hieåu sao giaù queá tuït daàn, hieän chæ coøn khoaûng 50% so vôùi giaù caùc naêm. Nhöng cuõng chaúng coù ngöôøi hoûi mua. “Ñaõ maáy naêm ni nhaø tui khoâng troàng queá nöõa maø chuyeån sang troàng saén ñeå coù caùi aên. Caû vöôøn queá maáy chuïc nghìn caây chôø ñôïi maáy chuïc naêm ni baây giôø baùn chaúng ai mua, khoå laém, ñoùi laø caùi chaéc...” - oâng Lôïi taâm söï.

Khoâng rieâng gì gia ñình oâng Lôïi maø hieän ôû Nam Traø My haàu nhö gia ñình naøo cuõng coù queá cheát khoâ do quaù giaø. Chæ tính rieâng taïi huyeän Nam Traø My coù khoaûng 2 trieäu caây queá vôùi dieän tích gaàn 800 ha. Nhieàu gia ñình ôû ñòa phöông naøy ñeàu taäp trung troàng queá vaø baây giôø ñang rôi vaøo caûnh ñöùng ngoài khoâng yeân.

Nhieàu noâng daân ñaønh chaët queá ñeå laøm cuûi ñoát

Nhieàu nhaø daân ñaõ quyeát ñònh chaët boû caây queá ñeå laáy ñaát troàng caây khaùc. Thaäm chí, chaët queá ñeå laáy ñaát troàng saén. Bôûi caây saén giuùp hoï khoâng bò ñoùi trong nhöõng thaùng ngaøy chôø ñôïi. Taïi thôøi ñieåm naøy, giaù 1 kg queá keïp khoâ loaïi 1 chæ baùn ñöôïc khoaûng 50 nghìn ñoàng, giaûm hôn 250 nghìn so vôùi tröôùc ñaây. Coøn queá thaûo chæ khoaûng 15 nghìn/kg vaø queá caønh thì khoaûng 10 ngaøn. Do giaù queá quaù thaáp, coâng vaän chuyeån toán keùm nhieàu neân caùc hoä thu mua cuõng khoâng coøn maën maø vôùi queá. Hoaønh Anh

43


S

au khi truùng bieån soá 6888, vôï choàng moät chuû thaàu xaây döïng huyû vieäc kyù hôïp ñoàng laøm aên ôû Ñieän Bieân, daønh moät tuaàn roøng ñeå toå chöùc aên möøng ôû Haø Noäi.

Ngoïc Haûi

laïi chieác xe Innova J maø anh ñang laùi. Lyù do maø khaùch hoûi ñôn giaûn vì chieác xe cuûa N. coù bieån soá... 8668. Coù veû nhö ñaõ töøng ñöôïc nhieàu ngöôøi hoûi veà chuyeän naøy neân khi thaáy chuùng toâi laân la ñeán hoûi, N. haát haøm raát ñieäu ngheä noùi luoân: "OÂng nhìn thaáy bieån soá xe cuûa toâi chöa, caû Haø Noäi naøy kieám ñöôïc xe bieån theá naøy laø hôi hieám ñaáy". Khi ñeà nghò hoûi mua, N. khaúng ñònh: Xe thì coù theå baùn ñuùng giaù nhöng rieâng tieàn cho caùi bieån 8668 thì coäng theâm vaøo ñoù... 40 chai (trieäu) thì seõ baùn.

Nhöõng chieác xe bieån ñoäc luoân coù söï cuoán huùt kyø laï ñoái vôùi nhieàu ngöôøi

B

ieån soá ñeïp luoân coù moät söùc cuoán huùt cöïc kyø haáp daãn nhaát laø ngöôøi mang naëng trieát lyù phöông Ñoâng nhö ngöôøi Vieät Nam. Nhöng khoâng phaûi luùc naøo ngöôøi coù bieån ñeïp, ngöôøi mong muoán coù bieån ñeïp ñöôïc toaïi nguyeän nhö yù nghóa töø nhöõng con soá ñoù.

"Bí hieåm" chuyeän saên bieån ñeïp

Ñang naèm kheånh vaét chaân chôø khaùch ôû goùc phoá Phan Huy Chuù (Haø Noäi) N. taøi xeá chieác xe taxi 7 choã cuûa haõng taxi CP thi thoaûng laïi bò döïng daäy bôûi vaøi vò khaùch ñeán daïm hoûi mua

44

"Caùi naøy goïi laø phaùt loäc loäc phaùt, töø hoài chaïy con xe naøy (töø 2007) chöa xöôùc saùt gì, khaùch ñeàu ñaën. Ñeå kieám ñöôïc bieån soá naøy tôù phaûi maát böõa nhaäu 2 chai coäng vôùi phong bì 5 chai (trieäu) môùi coù ñöôïc ñaáy", thaáy khaùch coù veû "say" haøng N. tranh thuû "noå" theâm veà con xe cuûa mình. Khaùch laáy lyù do ñang ñi luøng xe bieån ñeïp roài ñöa ra cho N. moät danh saùch caùc bieån ñeïp nhö danh saùch caùc bieån ñeïp ñaïi loaïi nhö 6789, 6686 N. chæ bóu moâi vaø phaùn xanh rôøn: Toaøn xeáp daïng em uùt heát! Cuõng töông töï chieác bieån xe treân nhöng theo gia ñình chò Hoaøng Thò N.T ôû phoá Leâ Vaên Höu (Ha Laø ngöôøi Haø Noäi nhöng chò N.T laïi laáy choàng laø moät chuû thaàu xaây döïng coù tieáng taêm ôû tænh Ñieän Bieân. Maáy naêm nay laøm aên khaám khaù, vôï choàng chò N.T quyeát ñònh veà Haø Noäi taäu con Audi Q7 ñeå leân... nuùi chaïy. Tuy nhieân, ñeå cho “ñaùng maët ñaïi gia” anh chò N.T ñaõ chaïy choït khaép nôi kieám moät bieån soá ñeïp thaäm chí nhôø caû “coø”, ngöôøi quen laø CSGT ñeå coù chieác bieån töông xöùng vôùi giaù trò con “xeá hoäp” caùu caïnh, nhöng taát caû ñeàu chæ nhaän ñöôïc caùi laéc ñaàu. Nhôø khoâng ñöôïc, moät buoåi saùng sôùm, hai vôï choàng ñeán Phoøng caûnh saùt giao thoâng ôû 87 Lyù Thöôøng Kieät ñeå chôi baøi heân xui. Sau moät hoài thöông thaûo, chò N.T quyeát ñònh leân aán nuùt. Caàu ñöôïc öôùc thaáy, khi maøn hình hieän leân bieån soá 6888, caû hai vôï choàng oâm nhau nhaûy caãng leân... nhö treû con. Vôï choàng chò N.T vui möøng ñeán möùc

ngay ngaøy hoâm sau anh choàng quyeát ñònh huûy kyù moät hôïp ñoàng xaây döïng coù giaù trò lôùn treân Ñieän Bieân ñeå môøi baïn beø thaân höõu ñeán... nhaäu, chò N. T nhôù laïi. Ñuùng 1 tuaàn roøng ñoù, taát caû coâng vieäc laøm aên cuûa anh choàng ñöôïc gaùc laïi thay vaøo ñoù laø nhöõng cuoäc nhaäu tôi bôøi hoa laù ñeå möøng coù... bieån xe ñeïp. “Soá tieàn maø vôï choàng noù khao cho chieác bieån ñeïp naøy phaûi maát ñeán haøng chuïc trieäu ñoàng chöù khoâng phaûi ít”, meï chò N.T keå laïi. Chieác xe naøy coù theå baùn ñuùng giaù nhöng rieâng tieàn cho caùi bieån 8668 thì coäng theâm vaøo ñoù... 50 chai (trieäu) thì seõ baùn. Ñænh “veïo” - Moät ñaïi gia ngoùt 50 tuoåi ñang phaát ôû Thanh Hoùa tay laêm laêm hai chai X.O, loaïi vang troän 20 naêm coù giaù ngoùt ngheùt caû ngaøn USD taïi moät nhaø haøng sang troïng treân phoá Lyù Thöôøng Kieät moàm beïp ra cöôøi vôùi caùc chieán höõu ñeán tham döï buoåi chieâu ñaõi aên möøng. Lyù do chieâu ñaõi raát ñôn giaûn vì Ñænh vöøa taäu theâm con “xeá” Lexus LS 460L coù giaù gaàn 170 ngaøn USD. Ngoaøi con Lexus thì Ñænh hieän ñang sôû höõu theâm chieác Toyota Camry 3.5 môùi ñôøi 2008. Phaát leân maáy naêm nay nhôø vieäc thaàu ñöôïc caùc baõi khai khoaùng ôû Thanh Hoùa, tieàn chaûy vaøo tuùi Ñænh khoâng khieán nhieàu daân laøm aên thaùn phuïc. Böõa tieäc ngoán khoaûng vaøi chuïc trieäu ñoàng naøy cuûa Ñænh cuõng laø ñeå töôûng thöôûng cho baûn thaân vaø cuõng laø caûm ôn caùc chieán höõu ñaõ giuùp ñôõ laøm aên trong thôøi gian qua. Tuy nhieân, phuïc Ñænh laøm aên moät thì caùc chieán höõu phuïc Ñænh möôøi vì khi ñaõ “chôi” caùi gì cuõng phaûi lieät vaøo “haøng thöûa”. Chieác xe LS 460L Ñænh ñang sôû höõu hieän gaén theâm bieån soá cuõng thuoäc haøng “kòch ñoäc” khoâng theå ñeïp hôn - 6886. Haøng loaït caâu hoûi doàn daäp ñöôïc ñaët ra laøm sao ñeå laáy ñöôïc bieån ñeïp nhö vaäy? Maát bao nhieâu tieàn? Ñænh chæ cöôøi mæm moät caùch... bí hieåm(!?) Song khoâng chôø oâng chuû phaûi töï khoe maáy caäu ñaøn em chaïy long tong buoåi nhaäu cuõng ñaõ kòp “ñôõ lôøi” baèng vieäc ræ tai heát vò noù ñeán vò kia raèng, ñeå coù “con bieån” ñoù anh Ñænh ñaõ phaûi “raûi” côõ hôn chuïc ngaøn USD môùi coù.

Thöïc khaùch keû baùn tín baùn nghi, ngöôøi caû tin thì laéc ñaàu leø löôõi veà kieåu aên chôi khoâng gioáng ai cuûa tay chôi môùi noåi naøy.

Coù bieån soá ñeïp chæ laø ngaãu nhieân?

Vieäc ñeå coù nhöõng bieån soá ñeïp luoân laø mô öôùc cuûa raát nhieàu ngöôøi, ngaët noãi nhu caàu thì nhieàu nhöng soá löôïng bieån ñeïp thì coù haïn neân nhöõng cuoäc saên luøng bieån xe ñeïp haøng ngaøy vaãn dieãn ra raùo rieát. Nhöng vôùi cô cheá boác thaêm ngaãu nhieân treân maùy tính nhö ñang aùp duïng taïi caùc tænh hieän nay thì caùc phoøng caûnh saùt giao thoâng ñeàu khaúng ñònh: Vieäc ñaêng kyù vaø caáp bieån soá xe treân phaàn meàm vi tính thì khoâng theå coù söï löïa choïn bieån soá ñeïp. Tuy nhieân, hieän nay coù raát nhieàu chieác xeá hoäp ñaét tieàn Mercedes, Lexus, Audi... laïi gaén ñöôïc nhöõng bieån soá “voâ tieàn khoaùng haäu”, coù theå keå ra nhö chieác Mercedes AMG 29V - 7777, Lexus 29Z - 3366, BMW 29T - 8888... Lyù giaûi ñieàu naøy, cô quan caûnh saùt giao thoâng - ñôn vò tröïc tieáp caáp bieån khaúng ñònh ñoù chæ laø do “truøng hôïp ngaãu nhieân”. Ñoù laø cô quan noùi vaäy chöù coøn coù thieät laø ngaãu nhieân hay khoâng... bieát cheát lieàn.

“ñoäc nhaát voâ nhò”, 4078 nghóa laø boán muøa khoâng thaát baùt... Chaúng haïn nhö soá 0903409383 ñöôïc giaûi laø “ñaïi taøi phaùt taøi, taøi nhieàu nhö nöôùc, soá meänh hanh thoâng”. Soá 090.616.0077 coù yù nghóa laø “loäc sinh loäc khoâng maát”. Soá 09.16.16.8888 ñöôïc giaûi laø “tröôøng sinh loäc, sinh loäc, töù phaùt”... Vaø coøn nhieàu nhöõng daõy soá khaùc ñöôïc giaûi thích theo kieåu naøy. Roài ñeán nhöõng sim cöïc “vip” kieåu nhö 09x7777xxx; 09x9999xxx...nhöõng sim naøy ñöôïc ñònh giaù treân thò tröôøng vaøo khoaûng töø 4 500 trieäu ñoàng, thaäm chí coøn cao hôn

Töø bieån xe ñeán soáphone...

Sau caùi thôøi daân tình raùo rieát saên luøng bieån soá xe ñeïp, giôø ñaây, ngaøy caøng coù nhieàu ngöôøi quan taâm ñeán soá sim ñeïp vaø coi ñoù vöøa laø thuù chôi, vöøa laø caùch ñeå theå hieän “ñaúng caáp” cuûa mình. Khoâng ít ngöôøi “tieát loä”: Sim ñeïp ñem laïi raát nhieàu thuaän lôïi trong vieäc laøm aên, giao dòch.

Giaûi maõ bí maät töø nhöõng con soá

Tröôùc ñaây, ñeå khaúng ñònh “ñoä naëng” cuûa baûn thaân, ngöôøi ta caàn moät chieác xe bieån ñeïp, nhöng nay hoï khaúng ñònh giaù trò cuûa baûn thaân hay coâng vieäc laøm aên qua nhöõng con soá treân sim ñieän thoaïi cuûa mình. Cuõng vì leõ ñoù, heã thaáy soá ñieän thoaïi ñeïp, thuoäc haøng töù quyù, ngöôøi ta laïi hình dung ngay ñeán chuû nhaân cuûa noù laø moät...ñaïi gia. Cuõng töø khi nhu caàu veà sim soá ñeïp nôû roä, ngöôøi ta baét ñaàu ñöôïc laøm quen vôùi caùc thuaät ngöõ giaûi maõ bí maät yù nghóa nhöõng con soá: Naøo laø tam hoa vôùi 3 soá ñuoâi gioáng nhau ví duï nhö 09xxxxx444, hay ñaûo, laëp, gaùnh kieåu nhö 09xxxx7997, 09xx204020... Töø nhöõng ñaàu soá cuõ 091; 090; 098... cho ñeán nhöõng ñaàu soá môùi nhö 016; 012...ñeàu voâ thieân luûng kieåu sim ñeïp. Moät caùch nöõa ñeå bieát sim ñeïp hay khoâng laø xem yù nghóa nhöõng con soá treân ñoù, moät kieåu giaûi thích raát “Taøu”. Cuï theå ñöôïc bieát ñeán nhieàu nhaát laø caùc boä soá nhö “loäc phaùt 68, phaùt loäc86, thaàn taøi 39; 79 hay nhö 1102 ngóa laø

theá raát nhieàu. Tuy nhieân, caùc sim quaù ñeïp luoân laø ñoái töôïng ñeå nhöõng soá laï nhaùy maùy, quaáy raày.

Nhieàu sim coù giaù haøng traêm trieäu ñoàng.

Nhö sim “tröôøng sinh loäc 09.16.16.8888” chaúng haïn, anh Thaéng - chuû cuõ cuûa sim vaø laø chuû nhaân website “nganhangsimso.com”, cho bieát, anh mua noù vôùi giaù gaàn 25 trieäu ñoàng. “Duø bieát giaù trò soá sim naøy khoâng ñeán möùc ñoù nhöng ñôn giaûn laø toâi thích con soá naøy neân giaù naøo cuõng muoán mua”, anh Thaéng noùi. Luùc ñoù coù ngöôøi noùi anh khuøng, nhöng naêm 2008 vöøa qua trong moät buoåi ñaáu giaù, anh Thaéng baùn laïi vôùi möùc giaù ñöôïc traû cao nhaát leân tôùi gaàn 80 trieäu ñoàng thì moïi ngöôøi môùi bieát tieàn mua sim ñeïp chaúng nhöõng khoâng maát maø coøn ñeû ra lôøi.

Ñöôïc neå hôn nhôø... sim soá ñeïp

Anh Haø (Long Bieân) chuû nhaân sim 09..656666 cho hay: “Ban ñaàu toâi laáy sim naøy bôûi vì thaáy noù ñeïp. Khi duøng roài caûm giaùc baïn beø neå mình hôn, laøm aên buoân baùn cuõng thuaän lôïi hôn bôûi nhìn vaøo soá ñieän thoaïi thì ai cuõng bieát “chaát” mình nhö theá naøo, khaùch haøng lieân laïc toát hôn bôûi soá deã nhôù” Coøn anh Haø Thaùi (Traàn Xuaân Soaïn), chuû sôû höõu sim 0912996666 cho bieát, caùch ñaây 4 naêm, toâi mua sim naøy vôùi giaù 20 trieäu ñoàng. Hieän coù ngöôøi ñaõ traû giaù tôùi 50 trieäu nhöng toâi khoâng baùn bôûi noù gaén lieàn vôùi coâng vieäc laøm aên laâu nay. “Neáu meâ tín moät chuùt cuõng coù theå cho laø noù ñaõ mang ñeán cho toâi khaù nhieàu may maén”, anh Thaùi cöôøi. Cuøng nhaän ñònh, anh Nguyeãn Xuaân, chuû nhaân soá ñieän thoaïi 0915.96.96.96 boäc baïch: Duøng moät soá ñeïp, deã nhôù mang laïi cho mình raát nhieàu thuaän lôïi, raát nhieàu may maén. Coâng vieäc laøm aên troâi chaûy, nhìn vaøo soá laø ngöôøi ta bieát mình laø ai ngay bôûi ñaúng caáp ñöôïc khaúng ñònh qua ñoù. Cuõng laø daân laøm aên vaø coù phaàn hôi... duy taâm moät chuùt, chò Hoàng Anh, chuû nhaân soá ñieän thoaïi 01668666668 “tieát loä”: “Toâi choïn sim naøy bôûi quan nieäm nhieàu 6, nhieàu 8 laø raát coù loäc, quaû thaät laø theá. Töø ngaøy duøng soá ñieän thoaïi naøy, coâng vieäc buoân baùn cuûa toâi raát thuaän lôïi, luoân caûm thaáy töï tin khi ñaàu tö vaøo caùc maët haøng môùi vaø ñieàu möøng hôn caû laø gia ñình töï nhieân trôû neân ñaàm aám hôn”. Moãi ngöôøi khi mua cho mình moät soá ñieän thoaïi ñeïp ñeàu coù muïc ñích nhaát ñònh. Caùc doanh nhaân thì ñeå tieän giao dòch laøm aên, nhieàu ngöôøi laïi mong may maén, thanh nieân thì muoán khaúng ñònh baûn thaân, “laáy le” vôùi baïn beø... Maëc duø phaûi boû ra moät soá tieàn kha khaù ñeå coù theå laø chuû sôû höõu moät sim ñeïp nhöng khoâng ai phaøn naøn raèng hoï sai laàm hay phí tieàn khi mua. Ngaøy caøng coù nhieàu ngöôøi quan taâm hôn ñeán sim ñeïp. Ñaây chính laø cô hoäi ñeå thò tröôøng sim soá ñeïp phaùt trieån vaø dó nhieân, nhöõng ngöôøi kinh doanh sim ñeïp cuõng nhôø ñoù maø thu laïi nguoàn lôïi beùo bôû, vì nhö moät chuû cöûa haøng sim soá ñaõ lyù giaûi, neáu thích con soá naøo, saün saøng boû ra haøng chuïc trieäu ñeå ñöôïc... sôû höõu.

Ngoïc Haûi

45


“Ra ñöôøng baây giôø cuõng chaúng bieát ñi ñaâu, thoâi ñi nhaø nghæ cho laønh”, soáng giöõa Thuû ñoâ maø Thaéng phaùt bieåu nhö ñang ôû treân... vuøng cao. Vaø thöïc chaát thì coù khoâng ít teen hay nhöõng “ngöôøi treû” cuõng ñang suy nghó vaø haønh ñoäng nhö vaäy.

“Boùi chaúng ra choã naøo ñeå ñi”

Moãi tuaàn chæ gaëp ngöôøi yeâu vaøi laàn thoâi nhöng caâu hoûi “ñi ñaâu baây giôø nhæ?” luoân laø vaán ñeà nan giaûi cuûa Sôn vaø baïn gaùi. Ñieåm qua nhöõng choã “ñeán ñöôïc” ôû Haø Noäi thì khoâng haún thieáu nhö nhieàu baïn treû hay ca thaùn. Ñoù laø nhöõng nôi maø giôùi treû yeâu thích nhö Vincom, vuõ tröôøng, quaùn karaoke, quaùn bar, nhaø haøng aên uoáng, nhöõng haøng quaø vaët væa heø...hay ñôn giaûn laø chæ ñeå löôïn lôø hoùng maùt nhö ñöôøng Thanh Nieân, “ñöôøng Haøn Quoác”, “ñöôøng Nhaät Baûn”, Vöôøn Hoàng, baõi Tre, “ñoài tình yeâu” khu Myõ Ñình... Vaäy maø cuõng khoâng ñuû choã cho teen vui chôi giaûi trí? “Ai chaúng naèm loøng nhöõng choã ñoù nhöng chaúng nheõ quanh naêm ngaøy thaùng ñeán ñaáy chôi, chöa keå nhöõng choã saønh ñieäu nhö Vincom hay Diamon thì phaûi coù tieàn môùi ñeán ñöôïc chöù?” Haèng moät chuyeân gia “ñaùnh boùng maët ñöôøng” aám öùc noùi.

Haø côù gì phaûi ñi nhaø nghæ?

Luoân muoán caäp nhaät vaø khaùm phaù nhöõng ñieàu môùi meû laø taâm lyù chung cuûa tuoåi teen. Ñi chôi cuõng vaäy, tuy nhöõng choã chôi khoâng thieáu nhöng neáu taàn suaát laäp laïi quaù lôùn giöõa nhöõng löïa choïn quen thuoäc vaø cuûa soá ñoâng thì quaû thaät teen naøo cuõng mang taâm traïng “caû theøm choùng chaùn”. “Boïn mình moãi laàn ñi daïo ñeàu leân maïn Hoà Taây, cuoái tuaàn ñöôøng chaät nhö neâm, hai beân hoà Taây vaø hoà Truùc Baïch caùc ñoâi xeáp xe ngoài nhö kieán coû, choã naøo m a ø chen

46

chaân nöõa. Tieán xa hôn chuùt laø ñöôøng Haøn Quoác, Nhaät Baûn cuõng vaøi meùt laïi coù moät ñoâi aùn ngöõ hoùng maùt. Chaúng nheõ laàn naøo ñi chôi cuõng ñi sôùm chieãm choã” Minh ngaùn ngaåm cho bieát. Ngoaøi ñi daïo teen thöôøng hay gheù thaêm nhöõng haøng quaø vaët nhö nem chua raùn, möïc nöôùc, naàm boø nöôùng... nhöng duø ñi 2 mình hay tuï taäp nhieàu mình maõi roài cuõng chaúng coøn höùng thuù. Ñeå coù theå vui chôi giaûi trí ôû nhöõng nôi nhö Megarstar, ñi shopping, haùt hoø nhaûy nhoùt thì cuõng phaûi coù tieàn. Vôùi teen nhöõng baïn treû chöa ñi laøm vaø khoâng phaûi con nhaø giaøu saønh ñieäu thì nhöõng nôi ñoù chæ laø daønh ñeå “ñoåi gioù” khi thænh thoaûng tuï taäp baïn beø. “Ñeán phaûi thoâng caûm cho boïn teen hieän nay. Ñöôøng xaù chaät choäi, choã chôi thì thieáu, boïn treû thì lôùn sôùm baûo sao chuùng noù chaúng loâi nhau ñi nhaø nghæ” Moät 8x taâm söï ñaày veû caûm thoâng. (LTS: x laø soá 10 La maõ theo caùch noùi trong nöôùc, 8x nghóa laø sanh sau naêm 80, 9x laø 90 ...) Khi ñi vôùi ngöôøi yeâu thì nhöõng nôi rieâng tö vaéng veû ñöôïc teen öa thích hôn caû. Vôùi quan nieäm soáng vaø quan heä tình duïc thoaùng hôn tröôùc, quan heä tröôùc hoân nhaân khoâng coøn xa laï vôùi giôùi treû hieän nay neân vieäc ñöa nhau vaøo nhaø nghæ “taâm söï” chaúng coøn xa laï vôùi moät boä phaän teen. “Huù hí choã vöôøn hoa, coâng vieân hay quaùn nöôùc vöøa maát myõ quan ñoâ thò vöøa baát tieän, boïn em sau thôøi gian ñaàu yù töù ngaïi nguøng quen roài seõ tieán thaúng vaøo nhaø nghæ”. Moät 9x saønh ñieäu khoâng chuùt giaáu dieám.

Do thieáu choã chôi hay do soáng thoaùng?

Nhìn nhaän moät caùch khaùch quan thì thieáu choã chôi khoâng phaûi laø nguyeân nhaân ñeå teen bao bieän cho loái soáng cuûa mình. Teen soáng ôû nhöõng thaønh phoá phaùt trieån maø coøn suy nghó nhö vaäy thì khoâng hieåu nhöõng teen noâng thoân hay ôû vuøng cao heûo laùnh seõ bieát laøm gì ñeå giaûi trí? Chaúng nheõ “khaùch saïn ngaøn sao” hay ñoài nöông, ruoäng luùa seõ ñöôïc thay theá cho nhaø nghæ?

Treân thöïc teá vaãn coøn raát nhieàu caùc baïn treû choïn löïa cho mình nhöõng khoâng gian thö giaõn vaø nhöõng phöông phaùp giaûi trí höõu ích. Neáu thaät söï muoán vui chôi giaûi trí laønh maïnh, teen duø coù hay khoâng coù ñieàu kieän veà tieàn baïc cuõng coù theå ñaït ñöôïc muïc ñích cuûa mình neáu tö töôûng vaø muïc ñích cuûa mình trong saùng.

Giôùi treû vaø chuyeän khieâu daâm ba xxx

Tính ñoäc haïi cuûa truyeän khieâu daâm coøn cao hôn phim aûnh sex gaáp nhieàu laàn neáu moät ngöôøi ñoïc truyeän khieâu daâm thì töø truyeän kích thích ngöôøi ñoïc xem phim aûnh sex seõ nhieàu hôn. Khoâng nhöõng theá noù coøn laøm cho ngöôøi ñoïc thích “thuû daâm” vaø muoán coù quan heä tình duïc ngay, daãn ñeán tình traïng sa ñaø vaøo teä naïn maïi daâm

phim “thaät” quaù khieán em thaáy gheâ gheâ, ñoïc truyeän thì phaûi vaän duïng trí oùc ñeå töôûng töôïng neân thích thuù hôn, aùm aûnh cuõng laâu hôn.” Nhöõng caâu chuyeän sex thöôøng xoay quanh caùc moái quan heä baát chính ngoaøi truyeàn thoáng: treû em vaø phuï nöõ, thanh nieân vaø phuï nöõ lôùn tuoåi, anh ruoät vaø em gaùi... khieán ngöôøi ñoïc choaùng vaùng vì baát ngôø vaø coù taùc ñoäng maïnh ñeán taâm trí cuûa nhöõng baïn treû ñang tuoåi daäy thì luoân toø moø veà cô theå cuûa ngöôøi khaùc phaùi. Nhöõng caâu chuyeän tình soác naëng nhö giöõa troø vôùi gia sö, troø vôùi giaùo vieân ñaõ khieán suy nghó cuûa moät soá baïn treû trôû neân leäch laïc, nhìn ñaâu cuõng thaáy chuyeän tính duïc, thaáy ham muoán khaùc laï, ñöôïc “laøm” nhö trong truyeän. Söï tha hoùa ñaïo ñöùc seõ ngaøy moät traàm troïng neáu baïn treû coøn tieáp

ñeå giaûi quyeát nhu caàu cuûa ngöôøi treû.

Ñoái töôïng ñoïc truyeän sex chuû yeáu laø hoïc sinh

Söï xuaát hieän cuûa truyeän khieâu daâm cuõng laø aên theo loái soáng “hieän ñaïi” cuûa giôùi treû. Vôùi nhöõng caâu chuyeän phi thöïc teá, vaên ngoân khoù nghe, truyeän khieâu daâm ñang len loûi vaøo ñôøi soáng cuûa giôùi treû. Khoâng coøn leùn luùt baèng nhöõng cuoán truyeän chuyeàn tay nhaøu nhó, giôø ñaây baát cöù baïn treû naøo cuõng coù theå ñoïc truyeän khieâu daâm chæ baèng 1 cuù click chuoät. Noåi coäm trong vaán ñeà naøy laø caùc trang web tinhdondaâmdaâmdaâm, truyenvdaâmdaâmdaâm, phedaâmdaâmdaâm... ñaõ toàn taïi töø raát laâu maø chöa bò trieät boû. Ñoái töôïng naøo thöôøng tìm ñeán vôùi truyeän sex? Haàu nhö laø giôùi treû vaø ñaëc bieät laø tuoåi môùi lôùn, hoïc sinh caáp 2, 3. Bôûi truyeän khieâu daâm khoâng quaù loä lieãu, quaù “noùng” nhö hình aûnh aâm thanh cuûa phim daâm, xem truyeän sex ít bò ngöôøi khaùc phaùt hieän hôn keå caû khi baïn löôùt web taïi nôi quaùn net coâng coäng. Qua khaûo saùt gaàn 180 baïn töø ñoä tuoåi 14-18 tuoåi thì soá ñoâng töø choái traû lôøi caâu hoûi veà xem truyeän khieâu daâm online, moät soá ít coøn laïi thöøa nhaän raèng mình thöôøng leùn luùt xem truyeän sex nhieàu hôn xem phim aûnh. Duy Anh (duyanh...@yahoo.com) taâm söï: “Em chæ daùm xem truyeän thoâi, khoâng daùm xem daâm vì sôï boá meï hoaëc ngöôøi xung quanh baát chôït nhìn thaáy. Xem truyeän chæ laø nhöõng con chöõ, khoâng deã bò phaùt hieän nhö hình aûnh treân phim. Hôn nöõa, hình aûnh trong

tuïc laøm muï mò ñaàu oùc baèng nhöõng web truyeän sex. Baïn treû ñeán tuoåi daäy thì thöôøng toø moø hieáu kyø vaø khoâng coù ai höôùng daãn, keùo theo nhieàu haäu quaû ñau loøng. Theo thoáng keâ cuûa beänh vieän phuï saûn Haø Noäi, caùc em gaùi vò thaønh nieân vaøo vieän naïo phaù thai chieám tyû leä 10%.

Taâm söï cuûa moät chuû tieäm net

“Khaùch haøng cuûa nhöõng tieäm net hieän nay 98% ñeàu laø thieân taøi, baät maùy khoâng bieát, baät trình goõ tieáng Vieät khoâng bieát, vaøo game khoâng bieát thoaùt ra, server baûo trì hoâ maùy coù vaán

ñeà. Boá maøy raát muoán moät tay boùp cheát chuùng maøy, boùp cheát roài voø thaønh moät ñoáng, roài quaêng vaøo daàu soâi chieân, sau ñoù duøng chaân ñaïp cho nhuyeãn ra. Chat voice khoâng bieát baät mic, hoâ headphone hö roài. Xem phim ñang noùi tieáng Vieät maø coøn cheâ khoâng coù phuï ñeà tieáng Vieät. Hoûi tui “Coù phim heo khoâng?”, tui noùi khoâng, noù cheâ phim khoâng ñöôïc ñaày ñuû. Yahoo ñaêng nhaäp khoâng ñöôïc hoâ maùy lôûm! Chaïy qua xem hoùa ra ñaêng nhaäp pass khoâng ñuùng, con maém ñoù coøn hoûi tui pass cuûa noù laø bao nhieâu. Coù con maém kia coøn lôïi haïi hôn, tieáp nhaän webcam cuûa moät ngöôøi chat laï naøo ñoù, goïi tui qua, hoûi ngöôøi trong webcam laø ai vaäy!! Trôøi ñaát ôi! Boá maøy coù baûn lónh ñoù aø?? Baén CrossFire ; CounterStrike ngöôøi khaùc quaêng bom khoùi, anh chaøng höùng

47


nguyeân traùi, heùt to: maùy bò ñô roài. Chôi CrossFire di chuyeån baèng caùc phím muõi teân noùi baøn phím naøy bò lieät....... Hoâm tröôùc coù con maém hoûi tui chat Y!M laøm sao ñaùnh chöõ coù daáu, tui hoûi: “Em khoâng bieát ñaùnh chöõ aø?” Em aáy baûo: “Bieát”. Tui noùi: “Vaäy em cöù theá maø ñaùnh” (ñoàng thôøi giuùp noù baät Unikey leân), moät luùc sau laïi goïi tui, noùi: “Anh quaûn lyù, sao ñaùnh chöõ khoâng ñöôïc?”. Toâi hoûi “Em ñaùnh chöõ gì khoâng ñöôïc?”, noù baûo “anh ñaùnh giuøm chöõ - Chaøo Baïn”, tui giuùp noù ñaùnh xong. Sau ñoù maáy baùc bieát noù noùi gì khoâng ?? “Ñöøng ñi, ngoài ñaây giuùp em ñaùnh chöõ ñi em tìm nuùt chöõ laâu laém”. ($^#%^@ chöûi theà). Meï noù maém naøy chöa töøng bieát goõ keyboard laø gì maø cöù noå, töôùng maïo thì y chang con khuûng long. Hoâm nay coù anh chaøng hoûi tui, “Quaûn lyù! sao ôû ñaây toâi khoâng coù vcoin nhæ? giuùp toâi down moät ít veà”... Thieät laø muoán chöûi nöõa ($%daâ***&%$ f..** &%$#$$**) maøy, caùi ñoù maø coù theå down veà ñöôïc thì boá maøy caàn caùi ñôø

48

eùo gì ñi laøm chi nöõa...”

Caù ñoä vaø “saên tình” treân saân quaàn vôït

Chöa bao giôø phong traøo chôi quaàn vôït ôû Vieät Nam laïi phaùt trieån nhö baây giôø. Taïi Haø Noäi hay Saøi Goøn, saân quaàn vôït moïc leân nhö naám sau möa. Thaäm chí saân quaàn vôït coøn len loûi tôùi caáp xaõ cuûa nhöõng mieàn queâ xa xoâi heûo laùnh. Theá maø “cung” vaãn khoâng ñuû “caàu”. Quaàn vôït ñem laïi nieàm vui, söùc khoûe cho nhieàu ngöôøi, nhöng quaàn vôït cuõng ñaõ khieán bieát bao ngöôøi ñieâu ñöùng vì nhöõng bieán töôùng khoâng laønh maïnh cuûa noù. ÔÛ ñaây, chuùng toâi muoán noùi ñeán thuù vui caù ñoä cuûa nhieàu ñaïi gia hay loái chôi “phuûi” cuûa nhöõng tay vôït chuyeân kieám aên baèng traùi banh næ...

Töø nhöõng traän ñoä vui... ñeán “quaàn vôït gaïo”

Döôøng nhö baát kì ai töøng chôi moân theå thao naøy ñeàu ñaõ ít nhaát moät laàn caù ñoä. Thöôøng caùc tay vôït ñoä moät vaøi hoäp boùng, hoaëc 50 ñeán 100 ngaøn ñoàng/traän hoaëc hôn tí chuùt ñeå sau ñoù traû tieàn saân, tieàn nöôùc vaø nhaët banh. Cuõng ñoâi luùc laø moät chaàu bia hôi, hay côm tröa vaên

phoøng... “Côø baïc gaïo” laø caùch maø daân chôi côø baïc chuyeân nghieäp noùi veà moät “ngheà” kieám côm haún hoi. Giôø ñaây, trong laøng quaàn vôït phong traøo Vieät Nam cuõng ñang toàn taïi moät kieåu “quaàn vôït gaïo”, nghóa laø coù raát nhieàu tay vôït thoâng qua traùi banh næ ñeå kieám tieàn, caû hôïp phaùp laãn... baát hôïp phaùp. Tröôùc ñaây, ôû Haø Noäi coù saân quaàn vôït gaàn bôø hoà Hoaøn Kieám raát noåi tieáng, thu huùt haàu heát nhöõng tay vôït maùu maët vaø chòu chôi nhaát mieàn Baéc. Nhöng, hôn taát caû laø ôû ñoù thöôøng dieãn ra nhöõng traän caù ñoä haáp daãn vaø ñaày kòch tính. Saân chôi naøy raát ña daïng, coù caû nhöõng traän chaát löôïng chuyeân moân cao laãn nhöõng traän troâng chaúng gioáng ai. AÁy theá nhöng, giaù trò cuûa nhöõng traän ñoä thoâng thöôøng laø 5-7 trieäu ñoàng, coù traän leân tôùi vaøi chuïc trieäu, thaäm chí haøng traêm trieäu. Ñieåm ñaëc bieät cuûa giôùi caù ñoä ôû ñaây laø chôi vaøo ban ngaøy, töø 10h saùng tôùi 15h chieàu. Chuû saân thöôøng khoâng laáy tieàn saân, nhöng laïi ñöôïc nhôø laøm troïng taøi aên phaàn traêm, ngoaøi ra coøn baùn ñöôïc raát nhieàu nöôùc vaø ñoà aên cho caùc tay vôït, nhaát laø vaøo muøa heø. Nhöõng caùi teân nhö C.”Quaûng Ninh”, H.”Haûi Phoøng”... ñeàu trôû neân raát quen thuoäc ôû ñaây. Nhöõng tay vôït kieåu naøy chôi raát “phuûi”, troâng chaúng gioáng ai nhöng heát söùc hieäu quaû. Khi ñoä vôùi nhau, hoï hieåu nhau raát caën keõ neân traän ñaáu thöôøng raát caêng thaúng. Theá nhöng, thænh thoaûng cuõng coù moät vaøi chuù “gaø goâ” loït vaøo taàm ngaém vaø bò hoï luaân phieân “chaên daét” cho ñeán khi nhaün tuùi. Tuy kieám côm baèng ngheà naøy, nhöng ñoâi khi nhöõng tay gaø ñoä laïi gaëp phaûi nhöõng “cao thuû” laï maët laøm cho ñieâu ñöùng. Moät gaø ñoä ôû Haø Noäi keå: “Moät laàn, mình ñöôïc giôùi thieäu moät tay vôït laï maët môùi ôû Saøi Goøn ra. Sau vaøi traän ñaùnh chôi chôi vaøi trieäu ñoàng, thaáy “keû laï maët” trình ñoä cuõng bình thöôøng, toâi quyeát “chaên”. Traän sau ñoù soá tieàn ñoä laø 10 trieäu ñoàng, ñoái thuû vaãn bò toâi haï ño vaùn. Ñeán khi nhöõng traän ñoä leân tôùi 40 trieäu ñoàng, ñoái thuû môùi loä nguyeân hình laø moät tay ñaùnh ñoä baäc thaày vaø toâi lieân tuïc chòu nhöõng thaát baïi choùng vaùnh”.

Khi ñaïi gia caù ñoä

Chuyeän “ñaïi gia” chôi quaàn vôït chæ laø “chuyeän thöôøng ngaøy ôû huyeän”. Ñöông nhieân, ñaõ laø ñaïi gia thì caùch chôi, soá tieàn ñoä cuõng phaûi “xöùng danh anh huøng”. Saân chôi cuûa hoï cuõng “VIP”: Saân ñeïp, giôø vaøng (17-20h) vaø phuïc vuï thaät chu ñaùo. Hoï thöôøng thích chôi ôû nhöõng nôi kín ñaùo. Trình ñoä cuûa caùc ñaïi gia thöôøng khoâng toát, söùc khoûe cuõng haïn cheá nhöng laïi raát hieáu thaéng, maùu me caù ñoä. Nhöõng traän ñoä moät vaøi trieäu, thaäm chí vaøi chuïc trieäu ñoàng laø chuyeän thöôøng ngaøy cuûa giôùi “ñaïi gia”. Theá

nhöng, thænh thoaûng caùc “ñaïi gia” höùng leân laïi chôi moät traän ñoä kieåu: “Moät chæ”, “Hai chæ” thaäm chí “Ba chæ”. Nhöõng ngöôøi khoâng am hieåu ñeàu nghó raèng hoï ñaùnh 1, 2 hay 3 chæ vaøng gì ñoù. Theá nhöng, chuyeän khoâng phaûi ñôn giaûn vaäy. Sau khi ñaõ “caøi ñoä” xong giöõa 2 tay vôït, neáu ñôn giaûn traän ñoä “Moät chæ” coù nghóa laø neáu tay vôït naøo thua thì phaûi chi toaøn boä cho taát caû caùc tay vôït chôi cuøng saân moät böõa aên nhaäu xaû laùng vaø muoán “chæ” vaøo nhaø haøng naøo thì tuøy. Chaéc chaén, treân böõa nhaäu kieåu aáy cuûa caùc “ñaïi gia” thì khoâng theå chæ laø bia hôi, maø ñaõ laø “Moät chæ” roài thì ai bieát nhaø haøng ôû ñaâu xòn laø cöù “chæ” vaøo. Moät böõa nhaäu ñaëc saûn kieåu ñoù khoâng döôùi chuïc trieäu ñoàng. Ñaõ aên thì phaûi chôi, neân thænh thoaûng caùc “ñaïi gia” laïi caùp traän ñoä “Hai chæ”, nghóa laø “Chæ” thöù nhaát laø chæ vaøo choã aên nhaäu, “Chæ” thöù 2 laø chæ vaøo choã... chôi. Taát nhieân, sau khi chôi tennis, aên uoáng thoûa thueâ maø ñi maùt-xa, xoâng hôi kieåu Thaùi moät chaàu roài haùt karaoke thì cuõng... saûng khoaùi thaät. Nhieàu khi höùng leân, caùc “ñaïi gia” laïi chôi traän “Ba chæ”, nghóa laø ngoaøi 2 chæ treân thì “chæ thöù ba” laø caùc vò bí maät “chæ” vaøo moät nôi naøo ñoù raát nhieàu em chaân daøi, xinh nhö moäng vaø “ñaïi gia” tha hoà... khaùm phaù. Chaéc chaén moät traän ñoä nhö vaäy toán keùm phaûi bieát.

Saên tình vaø giaûi quyeát coâng vieäc treân... saân quaàn vôït

Sau nhieàu ngaøy vaãn chöa tieáp caän ñöôïc ñeå giaûi trình veà noäi dung hôïp ñoàng, Lan (tröôûng phoøng kinh doanh cuûa moät Cty) quyeát ñònh ra saân tennis ñeå “saên” ñoái taùc theo lôøi chæ daãn cuûa coâ beù thöïc taäp. Môùi chia phe ñaùnh ñoä vôùi nhau vaøi “seùc”, caùnh ñaøn oâng ñaõ taäp trung laïi nhaäu, ngöôøi naøo cuõng höøng höïc, cöôøi noùi roâm raû, khaùc xa vôùi göông maët “traàm troïng” trong giôø laøm vieäc. Luùc goïi chai X.O thöù hai laø luùc caùc anh haêng leân, Lan kheùo leùo xin pheùp veà vì baän vieäc. Caùc anh lieàn huøng hoàn noùi “em cöù ôû laïi chôi, vieäc gì

LIVERPOOL NSW

2161109

khoù anh giaûi quyeát cho, aloâ moät caùi laø xong ngay”. Cuoái cuøng coâng vieäc cuûa Lan cuõng ñöôïc giaûi quyeát deã daøng. Nhieàu quyù baø ñeán saân quaàn vôït chæ ñeå khoe cuûa vaø tìm vaøi caäu trai tô khoûe maïnh ñeå buø ñaép nhöõng thöù maø oâng choàng ñaïi gia ôû nhaø khoâng ñaùp öùng ñöôïc. Thuûy A, vôï moät ñaïi gia baát

chôi caëp, daàn daàn hai ngöôøi (Thuûy A thì choàng thöôøng ñi coâng taùc nöôùc ngoaøi coøn Long caû naêm môùi veà queâ vôùi vôï ñöôïc moät thaùng) thaân tình ñeán noãi ngöôøi khaùc nhìn vaøo töôûng laø vôï choàng. Luùc ñaàu hoï gaëp nhau ôû saân, roài ñi aên nhaäu, roài veà nhaø nhau chôi... vaø sau ñoù laø caû nhöõng chuyeán ñi nghæ cuoái tuaàn... Haø (baïn toâi) laø moät tay tennis coù haïng trong laøng “phuûi”, chuyeân höôùng daãn cho ngöôøi môùi taäp. Naêm ngoaùi, anh quen vaø höôùng daãn ñaùnh banh ñeå... giaûm beùo cho moät chò tuoåi ñaõ ngoùt 50, laøm chuû tòch hoäi ñoàng quaûn trò moät coâng ty. Thaáy chò coâ ñôn vaø thöôøng taâm söï chuyeän gia ñình vôùi mình neân Haø raát quyù. Sau moät thôøi gian quen bieát, chò ñeà nghò seõ xin vieäc laøm cho anh ôû coâng ty cuûa mình. “Nhöõng töôûng ñöôïc ñoåi ñôøi, naøo ngôø, luùc ñaàu mình goïi “chò” xöng em, sau “cöù goïi troáng khoâng” roài “goïi teân” vaø cuoái cuøng chò xöng... “em” vôùi mình”Haø keå. Thaáy moïi chuyeän baét ñaàu phöùc taïp, Haø xin thoâi vieäc vaø quay laïi vôùi ngheà daïy chôi quaàn vôït. Cuõng coù nhöõng ngöôøi ñeïp chæ ñeán saân quaàn vôït ñeå “saên” caùc ñaïi gia. Ñöông nhieân, vôùi caùc ñaïi gia laém tieàn, thöøa só dieän... nhöõng ngöôøi ñeïp chaân daøi luoân bieát caùch moi tieàn. Coù khoâng ít ngöôøi oâm moäng ñoåi ñôøi vôùi nhöõng quyù baø, quyù oâng nhöng thöôøng thì hoï phaûi chòu nhöõng keát cuïc khoâng nhö yù muoán. Coù ngöôøi bò quyù baø (quyù oâng) boû rôi ñeå theo ngöôøi khaùc; coù ngöôøi bò ñaùnh ghen phaûi troán ñoäng saûn ôû Saøi Goøn, thöôøng xuyeân tôùi veà queâ... Quaû laø, trong laøng banh næ saân quaàn vôït vôùi phaán son loøe loeït vaø phong traøo cuõng coù khoái chuyeän ñeå nhöõng chieác vaùy cöïc ngaén! Gaàn 40 noùi. tuoåi, ñang ñoä hoài xuaân Thuûy A khieán Maát hôïp ñoàng khoâng ít caùc baùc trung tuoåi phaûi theøm Giaùm ñoác hoûi ngöôøi xin vieäc: muoán, nhöng coâ chæ thích nhöõng thanh - ÔÛ choã cuõ, anh laøm vieäc ñöôïc nieân vôùi cô baép cuoàn cuoän, nhanh bao laâu? nheïn. Thöôøng laø khi chôi tennis, ngöôøi - 10 naêm, thöa oâng. ta chæ chôi moãi tuaàn 3 buoåi nhöng Thuûy - Theá sao anh laïi ra ñi? A ñeán saân caû tuaàn. - Daï, hôïp ñoàng laø 20 naêm, Thuûy A quen Long, keá toaùn tröôûng nhöng em ñöôïc... aân xaù. cuûa moät Cty kinh doanh ñòa oác, ngöôøi ngoaøi Baéc vaøo Nam coâng taùc. Luùc ñaàu

Saân chôi trong nhaø cho treû em vaø luoân quaày cafe cho cha meï phuï huynh. Toaøn boä trang thieát bò taân kyø. Toïa laïc taïi Liverpool treân 1400 meùt vuoâng dieän tích söû duïng. Hôïp ñoàng daøi laâu, thueâ phaûi chaêng. Vaøo laø kinh doanh ngay, soá thu myõ maõn toaøn tieàn maët. Sang laïi kieåu Walk In Walk Out (WIWO) chæ tính giaù trò set up Xin lieân laïc Vincent 0418 427 541 hoaëc thaêm vieáng Website www.tiltocs.com.au

49


Maùy baùn coffee vaø thöùc uoáng laïnh cho vaên phoøng, chæ laøm 1 ngaøy / tuaàn, thu $70,000 laõi roøng $750/tuaàn. Baûo ñaûm. Sang laïi 12 maùy ñang hoaït ñoäng taïi 11 ñieåm voøng quanh Melb. Lieân laïc vôùi Costa baèng phone hoaëc email (tieáng Anh)

50

51 51


Cuûa nôï

Ñuùng hoâm sinh nhaät laàn thöù 18, Haø

52

Ñoïc Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng qua Vi AÁn Baûn (Soft Copy) treân maùy computer vôùi caùc tieän lôïi cho baïn ñoïc nhö Ñöôïc ñoïc tröôùc khi baùo phaùt haønh ra shop Khoâng phaûi maát thôøi giôø ra tieäm mua Tieát kieäm leä phí chæ nöõa giaù so vôùi baùo in Coù theå phoùng lôùn treân maøn hình vôùi font chöõ to deã ñoïc hôn. Coù theå chuyeån tieáp (forward) khoâng giôùi haïn ñeán baïn beø ngöôøi thaân.

20631009

con laø cuûa noù! Nhìn con, oâng Bình chæ bieát keâu trôøi:

Nhaø haøng ngay trung taâm Surry Hills city Sydney 40 choã ñang baùn cafe vaø thöùc aên AÙ. Nhaø beáp vaø trang thieát bò toaøn boä môùi laép branch new, hôïp ñoàng daøi haïn. Vò trí raát lyù töôûng gaàn bus stop, liquor sotre vaø thö vieän. Ñang ñoâng khaùch thu nhaäp raát cao. Sang nhanh deã thöông löôïng

daét veà moät caäu con trai roài tuyeân boá: "Ñaây laø baïn trai cuûa con, thaùng sau chuùng con laøm ñaùm cöôùi". Tin seùt ñaùnh khieán oâng Bình ñang uoáng nöôùc cheø bò saëc. OÂng tieán laïi gaàn Haø vaø caäu con reå töông lai. Caàm chieác ñeøn pin, oâng Bình soi töø treân xuoáng döôùi, roài laïi soi töø döôùi leân. OÂng cheùp mieäng: Töôûng ai thì ra laø coâng töû nhaø baø Queá chuû quaùn neùt ôû ñaàu thò traán, noåi tieáng chôi bôøi. - Maøy laáy thaèng naøo thì laáy, coøn thaèng naøy thì khoâng. Tao khoâng muoán coù loaïi con reå toùc xanh toùc ñoû nhö noù. - Boá meï nuoâi moät baø coâ trong nhaø coøn chöa ñuû, laïi muoán nuoâi theâm con nöõa aø. Chò Lan, laøm caùn boä ôû xaõ 27 tuoåi roài maø vaãn chöa coù ai röôùc cho. - Im ngay. Maøy daùm noùi chò maøy theá aø. - Khoå con chòu, boá meï khoâng cho con laáy anh aáy, con nhaûy soâng cheát cho boá meï xem. Trôøi khoâng chòu ñaát, thì ñaát phaûi chòu trôøi. Cöôùi choàng xong, Haø ñöôïc meï choàng baøn giao cho quaùn neùt treân thò traán. Thaáy con gaùi ñöôïc meï choàng chaêm soùc, nhöõng töôûng con reå seõ tu chí laøm aên, oâng Bình aên ngon nguû yeân ñöôïc maáy thaùng. Ñuøng moät caùi, nöõa ñeâm Haø vaùc caùi buïng veà nhaø cuøng maáy boä quaàn aùo. - Boá meï ôi, con khoå quaù! Thaèng choàng con noù ñi theo boà roài. Baø meï choàng khoâng tin caùi thai trong buïng

Giaù sang $ 155,000 thöông löôïng Tel.: Zetland 0438 576 577 or 9697 2123

Vò trí treân ñöôøng caùi taáp naäp vuøng Yarraville phía taây Melbourne saùt vaùch Footscray. Trang bò ñaày ñuû vôùi 5 baøn caét, 2 gheá goäi, 3 phoøng beauty. Ñang ñoâng khaùch quen vaø khaùch vaõng lai. Thích hôïp cho caùc baïn gaùi muoán töï mình laøm chuû kinh doanh. Coù theå phaùt trieån theâm myõ phaåm & nail. Xin goïi ñeå bieát theâm

Giaù sang $ 140,000 thöông löôïng Tel.: 0432 850 857

Toøa soaïn phaùt haønh vi aán baûn göûi ñeán baïn ñoïc troïn tôø baùo baèng email Mua leû töøng soá giaù 2 con tem $55 xu moãi soá Mua troïn naêm giaù chæ $12/naêm traû baèng theû Visa MasterCard hay EFT vaøo account toøa soaïn. Hoaëc baèng 22 con tem 55 xu

Ñaëc bieät toøa soaïn tieáp tuïc bieáu taëng soá ñaàu tieân cho taát caû ñoäc giaû ñoïc thöû hoaøn toaøn mieãn phí. Chæ gaàn göûi email veà toøa soaïn chuùng toâi seõ ñeán baïn ñoïc troïn quyeån Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng baèng vi aán baûn. Yes! Soâ ñaàu tieân “ñoïc thöû” hoaøn toaøn mieãn phí 100% khoâng toán moät cent naøo heát. Chæ caàn quyù baïn ñoïc coù email, vaø ñoïc ñöôïc file daïng PDF treân maùy computer laø coù theå nhaän Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng ñoïc thöû deã daøng. Xin lieân laïc toøa soaïn lieàn ngay hoâm nay ñeå ñöôïc nhaän baùo sôùm.

DoanhNghiepDoiSong@Gmail.com

21220909

Con a roàiböôù ! c vaøo trong nhaø ñaõ Höôøbò nglöøchöa TP suï - pHöôø ngngchöa c nvaøoâongtrong quyø xuoá döôùiböôù chaâ Höngnhaø khoùc nöùc nôû. OÂng keùo voäi noù vaøo nhaø keûo haøng xoùm thaáy caùi buïng luøm luøm laïi dò nghò lung tung thì coøn maët muõi naøo. OÂng sinh naêm ñöùa con, boán ñöùa ñaàu toaøn trai, maõi môùi ñöôïc moät muïn con gaùi neân oâng thöông con Höôøng laém. Maëc duø coù hai anh laøm taïi thaønh phoá, nhaø cöûa ñaøng hoaøng nhöng con Höôøng xin boá ra thueâ nhaø ôû ngoaøi ñeå tieän vieäc sinh hoaït caù nhaân vaø ñöôïc oâng ñoàng yù. OÂng bieát, vôùi caùi tính cöùng raén, töï laäp cuûa con Höôøng thì noù chaúng chòu ñeå ai boù buoäc bao giôø. Vôùi laïi caûnh chò daâu em choàng ôû chung moät nhaø cuõng khoù laém. Thöông boá meï, con Höôøng vöøa hoïc vöøa laøm theâm ñeå kieám theâm tieàn thu nhaäp trang traûi chuyeän hoïc haønh. Roài coù laàn noù thaáy tröôùc coång tröôøng coù daùn tôø giaáy tuyeån nhaân vieân nöõ, ngoaïi hình khaù, laøm vieäc baùn thôøi gian... Taát caû ñeàu phuø hôïp vôùi Höôøng, nhaát laø khoaûn tieàn coâng cho vieäc laøm baùn thôøi gian laïi raát haäu hónh. Nhöõng ngaøy ñaàu ñi laøm, Höôøng raát ngaïc nhieân vì caùi phoøng laøm vieäc chæ coù mình Höôøng vôùi vò giaùm ñoác treû tuoåi, nhöng cuõng chaúng maáy khi anh ta xuaát hieän. Coâng vieäc laïi cöïc kyø ñôn giaûn, chæ laø sao cheùp laïi nhöõng thöù ñaõ ñöôïc ghi trong nhöõng hoùa ñôn, heát giôø laøm vieäc thì veà. Ñeán thaùng nhaän phong bì tröïc tieáp töø tay giaùm ñoác. Nhöõng ngaøy laøm vieäc cöù theá thöa daàn, thay vaøo ñoù laø nhöõng cuoäc tieáp khaùch vôùi vò giaùm ñoác treû. Choaùng ngôïp tröôùc phong thaùi, tieàn baïc cuûa anh chaøng giaùm ñoác, chaúng bao laâu sau Höôøng trao thaân cho anh ta trong moät laàn tieáp khaùch. Hoâm ñoù Höôøng cheánh choaùng vì chuùt men röôïu trong ngöôøi. Roài Höôøng coù thai. Khi bieát chuyeän, Höôøng chaïy tôùi coâng ty baùo tin, chuû nhaø cho bieát, anh chaøng giaùm ñoác ñaõ traû laïi maët baèng vaø doïn "Coâng ty" ñi ñaõ maáy ngaøy nay. Qua tìm hieåu, Höôøng môùi vôõ leõ moïi chuyeän. Vieäc tuyeån ngöôøi chæ laø moät thuù vui cuûa nhöõng chaøng aên chôi con nhaø giaøu. Hoï thueâ maët baèng, môû phoøng giao dòch... roài sau ñoù tuyeån nhöõng coâ gaùi sinh vieân coù ngoaïi hình ñeïp... Chaáp nhaän traû löông cho nhöõng sinh vieân maø hoï ñaõ tuyeån, khi coù con moài maéc baãy, hoï baét ñaàu giôû troø taùn tænh... Bieát tìm anh ta theá naøo trong thaønh phoá maáy trieäu ngöôøi naøy? Höôøng boû veà queâ, troâng caäy vaøo boá meï. OÂng Höng khoâng noùi ñöôïc lôøi naøo. OÂng thöông con gaùi.

Quaûng caùo vôùi Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng chæ traû leä phí coù moät laàn moãi thaùng, nhöng ngöôøi ñocï seõ löu giöõ quyeån taïp chí laâu daøi treân baøn salon cuûa moãi gia ñình ñoïc giaû, vaø quaûng caùo cuûa quyù doanh nghieäp seõ ñöôïc xem laïi nhieàu laàn, truyeàn cho nhieàu ngöôøi laø khaùch thaêm vieáng ñeán xem, maø khoâng phaûi traû theâm leä phí. Xin goïi toøa soaïn (02) 9788 7364 hay 0430 00 6965

53


Chò Na töùc toác veà nöôùc. Hai vôï choàng ra toøa ly hoân, ñöùa con veà soáng vôùi meï. Anh Khieâm töø daïo aáy ñaâm ra ngaïi gaëp gôõ moïi ngöôøi, roài chöa ñaày thaùng sau anh cuõng boû vaøo Nam laøm thueâ. Laøng Höông ngaøy caøng thay da ñoåi thòt töø daïo coù phong traøo xuaát khaåu lao ñoäng. Ñaâu ñaâu cuõng thaáy nhaø taàng, xe maùy ñaét tieàn, noäi thaát sang troïng. Nhöng keùo theo sau ñoù laø bao caâu chuyeän bi haøi ñeå ñeán noãi, baây giôø nhaéc laïi daân laøng chöa theå queân chuyeän cuûa vôï choàng nhaø Khieâm.

lôøi daën cuûa thaày Khích ôû goác caây sau ñình. Boãng trôøi trôû gioù laøm bay quaàn aùo cuûa vôï choàng oâng xuoáng ao. Ñuùng luùc ñoù anh Huy ñi kieåm tra ao caù qua baét gaëp. Vôï choàng oâng Vuõ voäi vaøng quaán chieáu leân ngöôøi lao thaúng ra phía coång ñình. Chaúng bieát lôøi thaày Khích coù hieäu nghieäm hay khoâng, chæ bieát luõ treû laøng toâi suoát ngaøy ñoïc maáy caâu: Ve veû veø ve, caâu veø oâng Vuõ, ra ñình thôø cuùng, gioù thoåi maát quaàn, quaán chieáu vaøo ngöôøi, hôû treân hôû döôùi, con rôi giöõa ñöôøng...

OÂng Vuõ naêm nay ngoaïi töù tuaàn. Laáy vôï möôøi naêm nhöng vôï choàng oâng vaãn chöa coù vôùi nhau moät muïn con. Vôï choàng oâng thöôøng ñi cuùng baùi vôùi hy voïng thaàn thaùnh môû loøng töø bi. Moät laàn oâng Vuõ ra thaêm ngöôøi nhaø treân Haø Noäi, tình côø gaëp oâng Khích, moät thaày töôùng. Sau khi nghe oâng Vuõ doác baàu taâm söï, thaày Khích cöôøi khanh khaùch: - Chuyeän nhoû! Ñeå toâi baøy cho oâng moät caùch. Khoâng bieát thaày Khích baøy caùch gì, veà ñeán nhaø, oâng Vuõ voäi vaøng chaïy ra ngoaøi ñình ñi voøng quanh raát laâu nhö ñang tìm vaät gì. Toái hoâm ñoù, côm nöôùc xong, oâng Vuõ gaäp ngay ngaén chieác chieáu treân giöôøng nguû laïi. Thaáy laï vôï oâng hoûi: - OÂng gaäp chieáu mang ñi ñaâu? OÂng Vuõ tuûm tæm böôùc ñeán ræ vaøo tai vôï, roài hoï cuøng nhau ra ñình. Vôï choàng oâng Vuõ say söa laøm theo

Vôï choàng chò Mai, anh Tö ñeàu ôû Haäu Giang, chöa ai hoïc quaù lôùp Saùu. Khoâng trình ñoä, ôû queâ laïi khoâng coù ruoäng ñaát hai vôï choàng daãn nhau leân khu chôï An Thôùi naøy thueâ phoøng troï kieám keá sinh nhai. Anh Tö chaïy xe oâm coøn chò Mai, loay hoay maõi, khoâng coù voán lieáng cuõng chaúng bieát möôïn ai. Nghe maáy ngöôøi chæ baûo theá laø chò ñi baùn veù soá. Maø chò thaáy cuõng tieän, vöøa khoâng sôï eá aåm, khoâng caàn voán, khoâng phaûi thueâ maët baèng, quan troïng laø bieát môøi khaùch. Ngaøy ñaàu tieân ñi baùn ñoâi chaân raõ rôøi nhöng chò thaáy thích thuù voâ cuøng duø ñoàng lôøi chæ ñöôïc gaàn ba möôi ngaøn, ñuû xoay xôû tieàn gaïo chôï trong ngaøy cho hai ngöôøi. Theá nhöng nhöõng ngaøy möa eá aåm laøm chò chaùn chöôøng, meät moûi, nhieàu hoâm ñi baùn nhìn bao phuï nöõ qua ñöôøng aùo luïa quaàn laø ñaét tieàn, söïc nöùc muøi

Gioù thoåi maát quaàn

- Tao baûo maø, maøy coù nghe ñaâu! Maáy hoâm sau, gia ñình anh Hoaøng ñaùnh haún xe con ñeán hoûi cöôùi Lan. Luùc naøy Haø môùi ngôù ngöôøi. Nhìn Haø, oâng Bình cöôøi trong nöôùc maét: "Maøy xem ñöùa naøo môùi laø cuûa nôï trong nhaø naøy".

Tieáng ai trong tuû?

Thaáy ngöôøi ta raàm roä keùo nhau xuaát khaåu lao ñoäng sang Haøn Quoác, chò Na baøn vôùi choàng vay theâm ít tieàn ñeå chò ñi sang beân aáy laøm aên. Ban ñaàu anh Khieâm khoâng chòu vì con coøn nhoû, nhaø cöûa cuõng ñaõ töôm taát. Nhöng nghe chò Na thuyeát phuïc nhieàu laàn, anh Khieâm thaønh ra ñoàng yù. Hai naêm ñaàu tieân, chò Na göûi tieàn veà ñuû ñeå traû heát nôï vaø mua saém theâm. Cuoäc soáng cuûa boá con anh Khieâm chaúng thieáu thoán thöù gì. Nhöng cuõng töø ñaây, anh Khieâm thay ñoåi, thöôøng xuyeân la caø quaùn xaù, thaäm chí gaùi guù, con boû maëc cho baø noäi chaêm soùc. Chuyeän ñeán tai beân ngoaïi, oâng boá vôï khoâng quaûn ñöôøng xa, choáng gaäy ñeán taän nhaø xem thaèng reå quyù hoùa coù nhö lôøi ngöôøi ta ñoàn ñaïi. Khieâm sau khi vui veû döôùi thò traán coøn cao höùng ñeøo luoân coâ boà voán laø gaùi nhaø haøng veà nhaø mình. Vöøa lia heát quaàn aùo xuoáng giöôøng, anh giaät baén mình vì tieáng boá vôï ngoaøi saân. Khieâm ñaåy coâ gaùi vaøo tuû quaàn aùo, coøn mình maëc voäi chieác quaàn ñuøi vaø nheùt voäi nhöõng thöù khaùc xuoáng gaàm giöôøng. OÂng cuï tieán thaúng vaøo nhaø maø khoâng heà ñeå yù con reå ñang thôû hoån heån. Sau khi giaùo huaán cho chaøng reå moät baøi veà ñaïo ñöùc, thaáy anh Khieâm vaãn ngoài im, oâng cuï ñaâm ra dòu doïng. Duø sao oâng cuõng thöông noù caùi caûnh gaø troáng nuoâi con. Anh Khieâm thôû phaøo khi oâng boá vôï chaøo ra veà. Boãng töø phía chieác tuû quaàn aùo vang leân tieáng haét hôi. Nhaïc phuï ñaïi nhaân phöøng phöøng choáng gaäy tieán ñeán gaàn. Cöûa tuû baät môû. Moät coâ gaùi ñöa tay leân che maët, mình khoâng maûnh vaûi che thaân, ñang ngoài boù goái.

54

Chò Mai veù soá

CÔ HOÄI TRUÙNG LÔÙN Golden Dollar Lotto coù môû caâu laïc boä “Baùt Cöôøng” cho SuperDraw 20 trieäu ngaøy 31/10/9. Chuùng toâi coù caùc phaàn huøn raát ñoäc ñaùo goàm caùc system 20,18 vaø coøn caùc system khaùc nöõa. Haõy ñeán chia goùi kích caàu 20 trieäu taïi Lucky Shop cuûa chuùng toâi. Ñeå bieát theâm chi tieát xin lieân laïc Ñöùc (03) 9419 2579 hoaëc 0412 40 60 61 Hay ñeán thaúng taïi shop 330 Smith St. Collingwood Vic. (gaàn ngaõ tö Johnston St. Caùc baïn treân toaøn nöôùc UÙc coù theå tham gia

nöôùc hoa chò thaáy tuûi. Luùc ñoù chò caûm thaáy chaùn choàng. Ñaøn oâng gì maø chæ bieát chaïy xe oâm, ngaøy naøo gioûi laém cuõng chæ vaøi chuïc ngaøn. Moät laàn ñi ngang ngoâi nhaø coå, ngöôøi ñaøn oâng goïi chò vaøo mua veù soá, chò voâ tình cuùi xuoáng ñeå loä roõ khuoân ngöïc traéng hoàng. AÙnh maét thieâu ñoát cuûa ngöôøi ñaøn oâng laøm chò hieåu ngay yù nghó. OÂng ta naém tay chò thì thaàm: Chieàu anh, anh seõ cho tieàn! Roài oâng ta oâm chaàm laáy chò. Sau laàn ñoù chò ñöôïc cho hai traêm ngaøn, baèng tieàn lôøi cuûa maáy ngaøy baùn veù soá. Roài nhö maëc ñònh, ngaøy naøo chò cuõng ñi qua con ñöôøng ñoù. Moïi ngöôøi xì xaàm lôøi ra tieáng vaøo nhöng anh Tö chaúng maøng ñeå yù. Coøn chò vaãn ñi baùn veù soá nhöng raát hay ngaém nghía tröôùc göông, tay chaân thì sôn tuoát ñoû choùt. Hoûi thì chò baûo coù khaùch quen mua nhieàu neân coù lôøi. Cho ñeán saùng nay khi baø vôï cuûa oâng chuû nhaø coå ñi thaønh phoá veà baét quaû tang cuøng ngöôøi con trai loâi chò xeành xeäch ñeán phoøng troï thì anh Tö môùi tin moïi chuyeän laø coù thaät. Giôø ñaây chò quyø döôùi chaân caàu mong anh tha thöù, nghe tieáng khoùc naác cuûa chò, ngöôøi baûo ñaùng thöông, keû noùi ñaùng traùch. Khoâng bieát anh Tö seõ giaûi quyeát theá naøo nhöng maáy baø maáy chò trong khu chôï boãng döng ai cuõng veà nhaø tra khaûo xem choàng coù mua veù soá cuûa chò Mai khoâng.

Ñaùm ma qua ñaùm möøng thoï

Ñaùm ma baø cuï Hoaèng ñoâng laém, deã ñeán hai caây soá ngöôøi ñöa. Töø nhaø ra nghóa ñòa Goø Bòch, ñi qua khu daân cö môùi. Khu naøy chuû nhaø toaøn ngöôøi treû giaøu coù. Nhaø hai taàng, taàng döôùi ñoùng cöûa, taàng treân ngöôøi ñöùng ban coâng nhoøm ñaùm ma. Ñaâu nhö khu naøy chæ coù anh Hoaøn, chò Phöôïng tham gia ñöa cuï Hoaèng ra ñoàng. "Hoï haøng caû ñaáy, ñeán chòu cho chuùng noù, khoâng hieåu chuùng nghó theá naøo", moät oâng khoù chòu baät leân. "Thaèng Ñöông hoâm nay laøm möøng thoï cho boá, chuùng noù ôû taát ñaáy", baø Thuùy thoâng baùo cho maáy ngöôøi xung quanh. Chöa kòp noùi gì thì tieáng ñaøi, loa haùt vang vang, tieáng ngöôøi ñoïc nghe khaûn caû gioïng... Hoâm nay trong nieàm vui thaønh kính, caùc con, caùc chaùu daâng leân boá lôøi chuùc thoï chaân thaønh nhaát. Tôùi döï coù ñaïi dieän sôû, coâng ty, UBND xaõ... xin nhieät lieät. Tieáng voã tay, nhaïc noåi leân aàm aàm, oaønh oaønh. Tieáng nhaïc ñaùm ma trôû neân beù teïo, roài khoâng nghe thaáy gì; chæ coøn nhaïc vui, chuùc tuïng, cöôøi noùi... qua caùi loa ñöôïc môû heát côõ. Ñaùm ma ai naáy maët cau coù khoù chòu. Chôït oâng chaáp hieäu (ngöôøi caàm chòch ñaùm tang) giô cao hai thanh tre

ra khoûi nhaø. Laøm y taù ôû traïm xaù xaõ, laïi kieâm theâm chöùc coäng taùc vieân daân soá neân daïo naøy chò baän laém. Hoâm nay leân thò xaõ döï hoäi nghò, chò ñònh buïng ñi sôùm cho maùt... Ñoaïn ñöôøng töø nhaø chò ñeán nôi hoïp phaûi qua ba nuùt giao caét vôùi raát nhieàu ñeøn xanh, ñeøn ñoû. Choã laø cöûa ngoõ maø ngöôøi caùc xaõ ñoå veà chôï trung taâm. Choã laø ngaõ ba, ngaõ tö vôùi nhöõng doøng xe maùy, xe hôi, xe thoà nöôøm nöôïp ñoå veà noäi thò. Toaøn choã ñoâng ngöôøi. Moãi laàn ñeøn ñoû chuyeån sang xanh vôùi bao con soá nhaûy muùa tröôùc maët laø moät laàn chò noùng nhö rang. Tôùi ngaõ tö cuoái cuøng, sau khi döøng tröôùc vaïch sôn vaø caån thaän ruùt chìa khoùa con xe Wave ñeå tieát kieäm xaêng, chò bình tónh beû göông xe, tranh thuû nghía laïi dung nhan vôùi moâi son, maù phaán... Boãng vaêng vaúng gioïng phuï nöõ beân caïnh: “Chò ôi”. Bieát chuû nhaân con xe 82 cuõ meøm phía sau ñang goïi mình, chò maëc keä. Buïng nghó: “Chaéc muï xe thoà naøy uù ôù ñöôøng thò xaõ neân hoûi mình ñaây”. Chò vôø nhö khoâng nghe thaáy. Laïi coù tieáng: “Chò ôi, chò”. Luùc naøy, toû thaùi ñoä khoù chòu, chò ngoaûnh laïi, xaüng gioïng: “Gì ñaáy?”. “Chò xem laïi chieác vaùy ñi”. Cuùi xuoáng kieåm tra, chò môùi phaùt hieän mình ñi töø nhaø ra ngaõ tö naøy vôùi caùi khoùa vaùy chöa keùo. Cuûa ñaùng toäi, caùi khoùa treân chieác vaùy chò ñang maëc Dieän vaùy leân tænh laïi chaúng phaûi beân hoâng, cuõng chaúng Moät saùng ñaàu haï, chò Lôïi daét xe maùy phaûi tröôùc buïng. Noù laïi naèm phía sau.

goõ goõ. Ñaùm döøng, nghæ. Ñoäi nhaïc tang vöøa ñuùng coång ñaùm möøng thoï. Nhaïc to hôn, vang hôn, ai oaùn hôn, luùc naøy ñeå yù nhìn maët ai nhö cuõng giaõn ra. "Bieát tay chöa. Chôi ngoâng thì phaûi trò”. "Maáy tay thôï keøn cuõng thaâm thaät, chôi xoû kieåu gì chöù kieåu theá naøy thì ñoàng yù”... Moãi ngöôøi moãi caâu, cuøng nhìn vaøo nhaø möøng thoï. Deã ñeán möôi phuùt nhö theá. Loa ñaøi ñaùm möøng thoï töï döng thaáy beù ñi, roài im baët. Chæ coøn tieáng loa keøn cuûa ñaùm ma. "Roõ khoå nhaø kia. Khoâng bieát ra maø xin loãi ñi", moät baø laéc ñaàu noùi baâng quô. Ñuùng thaät, moät oâng giaø töø trong ñaùm möøng thoï böôùc ra. OÂng chaép tay, ñi töø ñaàu ñaùm ma xuoáng, vöøa ñi vöøa noùi: "Toâi thay maët ñaùm möøng thoï, hoï Traàn coù lôøi xin loãi. Ngaøy baø cuï ñaây ra ñoàng cuõng laø ngaøy oâng Traàn Baät anh toâi troøn baûy möôi. Möøng thoï ñaùm naøo chaû vui, ñaùm ma naøo chaû buoàn khoùc, söï truøng laëp naøy chuùng toâi khoâng mong muoán. Chæ taïi caùc chaùu nhaïc nheõo aàm ó quaù. Chuùng toâi xin loãi". OÂng giaø vaùi khoâng bieát bao nhieâu caùi. Nhaïc ñaùm ma vaãn reùo raét. "Thoâi ñaïi xaù cho ngöôøi ta ñi", "Ai leân baûo maáy thaèng thôï keøn thoâi ñi". OÂng chaáp hieäu laïi giô hai thanh tre leân goõ goõ. Ñaùm ma tieáp tuïc ñi. Ñaùm möøng thoï cuõng tieáp tuïc nhöng tieáng nhaïc giôø khoâng thaáy. Maáy baø giaø baûo con chaùu "Ñaáy voâ duyeân quaù. Laøm caùi gì cuõng phaûi yù töù".

Nhaän thu mua taát caû caùc loaïi Maùy may cuõ Maùy Keyhole Maùy laøm khuya nuùt

cuûa caùc haõng may ñaõ daït ra ñeå thay maùy môùi, hoaëc caùc haõng ñaõ thoâi khoâng coøn hoaït ñoäng

Khu vöïc Sydney & phuï caän

Chaêm soùc toång quaùt saân vöôøn * Loùt saân gaïch * Chöõa töôøng sieâu veïo nöùt * Laøm khoaûn saân nhoû * Laøm haøng raøo neàn saân * Trang trí baèng nöôùc hoaëc ñaù * Laøm caùch töôùi nöôùc töï ñoäng cho saân vöôøn v.v... Traùch nhieäm treân coâng vieäc vôùi giaù reû nhaát. Quyù vò seõ haøi loøng vôùi caùch laøm cuûa chuùng toâi. Xin goïi anh Azaad vaø vui loøng noùi tieáng Anh

55


S

oá phaän nghieät ngaõ cuûa phuï nöõ Vieät Nam qua bao nhieâu theá heä ñaõ ñöôïc ghi laïi treân bao nhieâu saùch vôû, töø coâ Loan trong Ñoaïn Tuyeät cuûa thôøi Töï Löïc Vaên Ñoaøn do quan nieäm coå hu ñaõ chòu bao cay ñaéng döôùi söï khaéc nghieät cuøa meï choàng trong thôøi phong kieán aáu træ ngaøy xöa. Roài thì vôùi bieán coá thaùng tö ñen naêm 75 sau naøy, bao nhieâu phuï nöõ Vieät Nam ñaõ laø naïn nhaân cuûa haûi taëc nôi bieån caû vaø neáu soáng coøn ñi ñònh cö ôû vuøng ñaát môùi cuõng phaûi phaán ñaáu vaø chòu nhieàu khoå cöïc khoâng keùm khaéc nghieät nhö xöa. Trong quyeån saùch "Voyage of Hope: Vietnamese Australian Women's Narratives" (Haønh trình hy voïng: Truyeän keå cuûa caùc phuï nöõ UÙc goác Vieät) cuûa chò Nathalie Nguyen, noùi veà cuoäc ñôøi vaø kinh nghieäm soáng cuûa caùc phuï nöõ Vieät Nam sau khi rôøi xöù sôû tìm töï do vaø ñònh cö ôû UÙc. Ñaây laø nhöõng hình aûnh bieåu töôïng cho söï thaêng traàm, phaán ñaáu khoâng nhöõng cuûa hoï noùi rieâng vaø cho caû coäng ñoàng ngöôøi Vieät Nam ôû nhieàu nôi treân theá giôùi. Cuoäc ñôøi cuûa hoï laø nhieàu chaëng ñöôøng, maø moãi chaëng ñöôøng laø moãi gian nan phaûi vöôït qua ñeå gaây döïng cuoäc soáng khoâng nhöõng chæ cho baûn thaân maø nhieàu khi tröôùc heát laø gia ñình. Vì theá vai troø cuûa hoï ñaõ coù söï thay ñoåi khaùc vôùi quan nieäm truyeàn thoáng veà phuï nöõ trong xaõ hoäi tröôùc kia. Hoï phaûi

Traàn Theá Söï baïn ñoïc vieát

56

laøm vieäc vaø trong nhieàu tröôøng hôïp hoï chính laø ngöôøi cöu mang veà taøi chính cho gia ñình. Soáng ôû UÙc ñaõ laâu vaø coù nhieàu ñieàu kieän tieáp xuùc trong xaõ hoäi ña vaên hoùa, toâi nghó raèng ôû theá kyû 21 seõ khoâng bao giôø coøn nghe chuyeän veà meï choàng haø hieáp con daâu hay ñöùng ra cöôùi vôï beù cho con trai. Tuy nhieân töø khi vieät kieàu coù nhieàu ñieàu kieän thuaän lôïi vaø deå daøng veà laïi Vieät Nam ñeå cöôùi caùc coâ gaùi treû, thì khoâng bieát bao hoaøn caûnh ñau thuông cuûa caùc baø vôï bò choàng boø rôi chaïy theo tieáng goïi cuøa caùc coâ gaùi treû ôû Vieät Nam, vôùi söï haäu thuaån cuøa caùc baø meï choàng tham tieàn. Nhöõng ngöôøi vôï naày ngaøy naøo laø nhöõng ngöôøi ñaøn baø töøng hy sinh taát caû cho choàng con baây giôø laïi bò boû rôi. Toâi ñaõ cô may gaëp vaø nghe keå laïi caâu chuyeän ñôøi cuûa chò, xin ñöôïc ghi laïi nôi ñaây ñeå chia seû vôùi caùc chò em phuï nöõ ñaõ cuøng hoaøn caûnh ñaùng thöông naày. Caâu truyeän cuûa chò laø tieâu bieåu cho söï gian truaân cuûa ngöôøi phuï nöõ Vieät Nam qua bao soùng gioù töø ôû queâ nhaø trong nhöõng naêm ñaàu thaäp nieân 1980 cho ñeán khi ñònh cö ôû xaõ hoäi UÙc hieän nay. Caâu truyeän naøy cuõng coù cuøng maãu soá chung vôùi caùc truyeän trong saùch cuûa Nathalie Nguyen ñaõ xuaát baûn vôùi nhöõng tö lieäu nghieân cöùu phong phuù. Nhöng ôû ñaây coù nhöõng goùc caïnh môùi

caäp nhaät hôn vaø mang tính thôøi söï hieän nay maø coù theå coù nhieàu gia ñình trong coäng ñoàng ngöôøi Vieät ôû UÙc gaëp phaûi. Vaø toâi mong raèng kinh nghieäm naøy cuõng laø moät dòp maø chuùng ta neân suy ngaãm vaø coù theå tìm ra caùc giaûi phaùp thích hôïp cho caùc vaán naïn xaõ hoäi hieän nay. Chò ñöôïc sinh ra vaø lôùn leân ôû thò xaõ Soùc Traêng trong moät gia ñình ñoâng con vaø khoâng ñöïôc haïnh phuùc. Vì vaäy chò ñaõ coá gaéng hoïc vì ñoù chæ laø nieàm vui duy nhöùt cuûa chò thôøi baáy giôø. Chò ñaõ hy voïng töông lai seõ coù moät maùi aám gia ñình haïnh phuùc nhöng khoâng ngôø cuoäc ñôøi cuûa mình lai laø con côø ñeå ngöôøi ta lôïi duïng. Khi chò chuaån bò vaøo ñaïi hoïc, tình côø chò ñöôïc ngöôøi ta giôùi thieäu ñeå anh daïy keøm hoïc thi vì luùc ñoù anh môùi ra tröôøng ñaïi hoïc. Gia ñình anh tröôùc kia laø dieän só quan cuûa cheá ñoä tröùôc, nay raát laø sa suùt. Nhöõng ngaøy anh keøm chò luyeän thi, chò khoâng coù moät tình caûm gì daønh cho anh heát. Vì luùc ñoù gia ñình chò ñang ñoùng taøu ñaêng kyù baùn chính thöùc chuaån bò ñi nöôùc ngoaøi. Vì caûm kích anh ñaõ ñeà nghò chò ñi vöôït bieân chung vaø anh höùa ra tieàn cho chò, nhöng chò ñaõ khoâng ñi vaø anh ñaõ bò ngöôøi ta gaït. Neân chò khi bieát ñöôïc ngöôøi quen coù toå chöùc ñi vöôït bieân, chò ñaõ cho anh hay ñeå ba anh ra gaëp chuû taøu thöông löôïng. Cuoái cuøng hoï ñaõ baøy ra laø toå chöùc ñaùm hoûi ñeå qua maét coâng an, chöùa ngöôøi ñi. Khi saép ñi thì cha meï anh ñaõ khoâng giöû ñuùng lôøi cam keát ñöa vaøng cuûa anh daønh duïm ñeå nhôø maù chò gìöû vaø trao cho chuû taøu sau khi anh ñi. Theá laø anh vaø chò ñaønh phaûi ôû lai. Vì ñaõ mang tieáng ñaùm hoûi, chò khoâng theå ñi moät mình. Sau moät thôøi gian, maù chò thaáy chò cöông quyeát ra ñi neân môùi gôïi yù cho anh laøm ñaùm cöôùi, vì nhö vaäy anh môùi trôû thaønh ngöôøi trong gia ñình chò, thì maù chò môùi coù theå möôïn tieàn cuûa ba chò cho anh ñi vöôït bieân. Nhöng maø oâng trôøi ñaõ treâu gheïo chò. Ngay hoâm sau ñaùm cöôùi, anh chò ñi vöôït bieân khoâng thaønh, vaø sau ñoù anh ta ñaõ bi ñieàu ñi nghóa vuï. Anh ñaõ troán khoâng ñi, trong gaàn hai naêm anh ñaõ soáng baát hôïp phaùp. Trong thôøi gian naày, chò ñaõ lo toan cho anh moïi vieäc, coäng theâm vaøo ñoù soá tieàn cuûa anh coù ñöïôc tröôùc ñaây ñaõ bò cha meï anh töôùt ñoaït. Vôùi soá tuoåi 20 maø chò ñang mang treân vai noåi lo aâu, lo choàng soáng khoâng hôïp phaùp, lo kieám tieàn ñeå möu sinh vaø coøn moät noåi ñau trong loøng ñoù laø chòu ñöïng söï haønh haï vaø maéng chöûi bôûi meï choàng vaø maáy ñöùa em cuûa anh. Hoï ñaõ coi chò laø coâng cuï cho aâm möu cuûa hoï, cho neân khoâng ñaït ñöôïc yù nguyeän thì haønh haï chöôûi maéng chò vì cho laø meï chò boäi höùa khoâng lo cho

anh ñi vöôït bieân ñeà "ñi ra ñöôøng queùt tieàn veà cho hoï", hoï cho laø chò ñaõ caøn chaân anh khoâng ñi vöôït bieân ñöôïc vì tröôùc ñaây coù gia ñình giaøu coù khaùc saün saøng chi tieàn cho anh ñi vôùi ñieàu kieän cöôùi con gaùi cuûa ngöôøi ta. Meï choàng cho laø chò mang xui xeûo ñeán anh ñeå cho anh bò ñi nghóa vuï. Maáy ñöùa em anh luùc naøo cuõng coi chò laø keû thuø, vì hoï cho laø chò haïi anh cuûa hoï. Meï anh töøng noùi thaúng vôùi chò laø baø ta ñaâu muoán cöôùi chò cho con trai vì anh coøn phaûi traû hieáu cho baø laø phaûi kieám tieàn veà cho meï.. Ñeå coù vaøng lo cho anh, chò ñaõ phaûi baùn heát nhöõng gì coù theå baùn ñöïôc vaø ngöôøi mua chính laø baø meï choàng cuûa chò. Coù laàn chò ruoät chò thaáy hoaøn caûnh chò ñaùng thöông neân ñaõ höùa cho möôïn nöõ trang cuûa chò ñeå lo cho anh. Meï anh baét chò ñöa cho baø giöõ tröôùc. Nhöng khi ngöôøi ñöa ñöôøng ñeán, thì meï anh ñaõ daën hoï chæ ñöa moät mình anh ñi thoâi, boû chò laïi. May maén cho chò laø chuyeán ñi ñoù bò ñoå beå. Trong nhöõng ngaøy thaùng ñau thöông ñoù vôùi söï haønh haï cuûa gia ñình choàng, chò vaãn caén raêng chòu ñöïng, bao nhieâu gioït nöôùc maét ñaõ rôi coøn anh thì ung dung töï taïi maëc chò lo heát moïi vieäc. Coù laàn khi ñi khoâng thaønh vaø bò baét ôû tuø, meï anh ñaõ chöôûi chò vì cho raèng vì chò maø con baø bò ôû tuø. Coøn anh choàng cuûa chò thì cöù lo say xæn neo göông oâng boá cuûa mình. Coù luùc ngöôøi ñeán daãn ñi vöôït bieân maø khoâng ñi ñöôïc vì anh say röôïu, chò böïc töùc caèn nhaèn thì anh ñaùnh chò tröôùc maët cha anh ñeå thò uy. Luùc ñoù chò chæ coù moät cöùu caùnh duy nhöùt ñoù laø: thoaùt khoûi Vieät Nam, duø cheát vaãn phaûi ra ñi. Sau 13 laàn vöïôt bieân anh chò ñaõ ñöïôc ñònh cö taïi UÙc, töôûng raèng noãi ñau do gia ñình anh gaây ra ñaõ chaám döùt. Khoâng ngôø ngay sau khi ñeán UÙc gia ñình anh ñaõ göûi thö baûo anh boû chò ñeå hoï deå daøng sai khieán anh laøm caùi maùy in tieàn cho hoï. Anh ñaõ boû chò ñi nhöng sau ñoù vì khoâng tìm ñöôïc ai nhö chò neân laïi quay veà. Anh soáng trong söï daèn vaät vì meï anh vaø vì caùi nghóa anh phaûi mang cuûa chò, neân anh khoâng daønh heát cho chò tình yeâu vaø lo cho chò nhö moät ngöôøi choàng yeâu vôï. Moïi chuyeän chò ñeàu phaûi töï lo cho baûn thaân mình. Chò cöù nghó raèng laø ñaøn baø ñaõ coù choàng thì phaûi chiuï ñöïng theo quan nieäm Vieät Nam, neân duø anh khoâng thöông yeâu chò, chò vaãn caén raêng chòu ñöïng laáy söï nghieäp laøm nieàm vui. Vaø ñaõ cho anh moät ñöùa con. Naøo ngôø vaøo naêm 1995, khi con vöøa ñöôïc hai tuoåi, vôï choàng laøm cöïc khoå ñeán noåi moät beân tay chò bò thöông taät môùi traû heát nôï nhaø, ñeå coù nôi nöông naùu. Thì anh nghe lôøi gia ñình ñoøi caàm nhaø laáy tieàn veà cho gia ñình anh laøm

aên. Chò cuõng ñoàng yù vôùi ñieàu kieän coù em chò ñöùng teân chung, nhöng anh khoâng chiuï vaø chæ muoán gia ñình anh naém heát. Chò khoâng chaáp nhaän, theá laø anh ta boû vieäc khoâng ñi laøm ôû nhaø ñeå chò ñi laøm nuoâi anh cuøng con gaùi. Tuy nhieân meï anh ôû Vieät nam thì cöù nghó laø con mình ñang haùi ra tieàn ôû xöù ngöôøi, cho neân oaùn traùch laø khoâng göøi tieàn veà cho baø nhö con ngöôøi ta ñeà cho cha meï caát nhaø laàu mua xe hôi. Khi anh ñi laøm coù tieàn thì caát rieâng, chæ traû tieàn ñieän nöôùc nhö moät ngöôøi "share" nhaø, coøn bao nhieâu ñeàu göûi veà cho cha meï. Chò vaãn khoâng maøng chæ bieát ñi laøm ñeå nuoâi choàng con. Ñeán naêm 2003, khi chò tin töôûng cho moät mình anh ñöùng teân caên nhaø, thì ngay lieàn sau ñoù anh ñaõ trôû maët baùn laáy heát tieàn vaø ra ngoaøi ôû cuøng coâ gaùi thoâi choàng vaø coù moät con. Hoï soáng vôùi nhau nhöng khai laø chia phoøng ñeå coâ ta coù theå laønh trôï caáp meï khoâng choàng cuûa chính phuû. Chò cuõng caén raêng chòu ñöïng mong anh quay veà ñeå con chò coøn coù cha. Cho neân khoâng laøm gì heát ñeå gìöû danh döï cho anh, vaø cuõng vì anh baûo vôùi chò laø ñöøng laøm gì heát roài anh seõ quay veà vôùi chò vì coâ kia khoâng baèng goùt chaân cuûa chò. Nhöng maø coâ kia ñaâu theå ñeå maát mieáng moài ngon beùo bôø moät caùch deå daøng, cho neân ñaõ níu keùo anh ta boû vôï. ÔÛ xaõ hoäi UÙc hieän nay khoâng thieáu gì nhöõng ngöôøi ñaøn baø nhö vaäy, cho neân ñaõ laøm xaáu laây danh döï nhöõng ngöôøi ñaøn baø chính chuyeân, ñaõm ñang moät mình nuoâi con. Moãi khi ngöôøi ta nghe ñeán 2 chöõ "single mum "töùc laø ngöôøi meï khoâng choàng thì cöù nghó ñeán nhöõng ngöoøi ñaøn baø laúng lô chuyeân ñi moài chaøi ñaøn oâng, chöù thaät ra khoâng thieáu gì nhöõng phuï nöõ nhö chò, bò choàng löôøng gaït, ruoàng raãy maø vaãn caén raêng chòu ñöïng moät mình chôø choàng vaø böông chaûy nuoâi con ôû xöù ngöôøi. Sau moät naêm chung soáng vôùi coâ kia, anh ta trôû veà ñoøi chò chaáp nhaän coâ ta laø vôï beù vaø anh ta ra ñieàu kieän, neáu chò khoâng ñoàng yù thì anh ta seõ veà Vieät Nam vaø cöôùi theâm moät coâ vôï beù khaùc nöõa.. Luùc ñoù coù ngöôøi quen cuøng queâ vôùi vôï choàng chò, duø hoï bieát roõ anh ñang aên ôû vôùi coâ beân UÙc, vaø chöa ly dò vôùi chò. Nhöng loøng tham ñaõ laøm hoï môø caû löông tri, cho neân ñaõ giôùi thieäu moät coâ gaùi lôû thôøi ôûVieät nam cho anh ñeå ñöôïc höûông tieàn hueâ hoàng. ÔÛ Vieät Nam trong nhöõng naêm cuûa thaäp nieân sau 1975, khoâng bieát bao nhieâu caûnh ñaøn baø chæ vì muoán ñi vöôït bieân maø baùn caû thaân mình, chaáp nhaän moïi ñieàu kieän töø laøm beù cho ñeán nhaém maét laáy ñaïi maáy oâng giaø coù tieàn hoaëc coù taøu ñeå döôïc ñi vöôït bieân. Coøn xaõ hoäi Vieät Nam baây giôø, vaán ñeà vöôït bieân tuy ñaõ bò chaám döùt töø khi

57


caùc traïi tî naïn ñoùng cöûa, nhöng maø moäng öôùc ñöôïc ra nöôùc ngoaøi sinh soáng vaãn coøn laø moät öôùc muoán ngaøn vaøng cuøa ngöôøi daân trong nöôùc baát keå laø ngheøo hay khaù giaû. Vì vaäy baây giôø coù bao thaûm caûnh thöông taâm cuøa caùc coâ daâu Ñaøi Loan hay Haøn Quoác. Baây giôø coâ con gaùi naày cuõng vaäy duø nhoû hôn anh gaàn 20 tuoåi vaø chæ vì muïc ñích ñöôïc ñi UÙc, neân saün saøng laáy anh duø bieát laø anh coøn coù vôï con. Duø sao vaãn hôn phaûi laáy ñaøn oâng Ñaøi Loan hay Haøn Quoác. Coøn coâ ôû UÙc thì laïi coù aâm möu khaùc, khi bieát ñöôïc meï anh khoâng thích mình vaø anh thì laø ñöùa con raát nghe lôøi meï cho neân ñaõ xuùi anh anh veà Vieät Nam cöôùi vôï giaû ñeå laáy tieàn cho coâ ta. Vôùi möu keá naày thì meï anh cöù töôûng laø anh nghe lôøi meï, tuy nhieân anh vaãn ôø vôùi coâ ta beân naày. ÔÛ xaõ hoäi UÙc hieän nay bieát bao gia ñình vì tieàn ñaõ giaû vôø ly dò roài veà Vieät Nam cöôùi giaû ñeà aên tieàn. Nhöng cuõng coù nhieàu gia ñình vì loøng tham tieàn nhö vaäy maø gia ñình tan naùt, vì ngöôøi choàng sau khi cöôùi giaû ñaõ quay ra laøm thaät vì coâ vôï giaû treû ñeïp hôn baø vôï giaø cuûa mình. Luùc ñoù, baø maù choàng cuûa chò ñaõ choùa maét veà moùn tieàn baùn nhaø anh ñaõ cöôùp giöït cuûa chò ñem veà cho baø mua traïi chaên nuoâi, nôû maët vôùi haøng xoùm. Vì vaäy khi chò daãn con veà Vieät Nam thöa chuyeân vôùi meï choàng vieäc anh coù vôï beù beân naày, thì ñeå khoûi phaøi traø laïi cho chò soá tieàn cuûa chò maø anh mang veà cho baø. Baø ñaõ nghó ra moät giaûi phaùp " töông keá töïu keá" laø xuí con ñi cöôùi vôï treû ôø Vieät Nam ñeå con baø boû haún vôï con ñoàng thôûi boû caû coâ vôï beù " single mum" beân UÙc, vì baø nghe ñoàn coâ naày laø daân "keùo maùy" chuyeân nghieäp. Baø ñaõ ñöùng ra cöôùi coâ con gaùi ôû Vieät Nam ñeå laøm vôï beù cho anh. Baø ñaõ laøm cho con trai vui loøng vì vaäy taøi saûn cuûa con daâu baø seõ khoâng coøn con ñöôøng trôû veà chuû nhaân. Coøn hôn theá nöõa, vì muoán che ñaäy haønh vi baát nhaân baát nghóa cuøa mình, baø ta ñi reâu rao tieáng xaáu cho chò ñaõ boû choàng ñi laáy choàng khaùc, trong khi chò ñôn thaân ñoäc maõ ôû moät mình nuoâi con nôi xöù laï queâ ngöôøi. Nhöng baû ñaâu ngôø coâ vôï beù beân uùc coøn cao tay aán hôn, cho neân con trai ñaõ doái gaït vôùi baø laø boû coâ ta roài nhöng maø vaãn coøn quan heä chung nhaø. Sau ñoù anh ñaõ caét haún lieân laïc vôùi con duø ñi ra ngoaøi ñöôøng gaëp maët, thì anh boû ñi ñeå con gaùi ñöùng khoùc töùc töôûi. Coøn anh thì ung dung thaûnh thôi soáng vôùi hai coâ vôï beù vaø con rieâng cuûa hoï. Khi ôû UÙc thì coù coâ "meï khoâng choàng" phuïc vuï, coøn veà Vieät Nam thì coù coâ vôï thöù ba haàu haï. Maõi cho ñeán gaàn hai naêm sau chò môùi hay ñöôïc do vieâc anh löôøng gat boä di truù laø chöa bao giôø cöôùi vôï ñeå baûo

58

N

gaøy hoâm thöù naêm, 1.10, Trung Quoác toå chöùc leã möøng quoác khaùnh laàn thöù 60, moät buoåi leã aên möøng ñöôïc coi laø lôùn nhaát töø tröôùc tôùi nay. Söï troãi daäy cuûa Trung Quoác ñang laø noãi lo cuûa laùng gieàng. Ngöôøi Trung Quoác coù moïi lyù do ñeå aên möøng vaø phoâ tröông nieàm töï haøo vôùi theá giôùi. Ñaát nöôùc naøy ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng böôùc tieán daøi trong 60 naêm keå töø khi Ñaûng Coäng saûn leân naém quyeàn. Khi Mao Traïch Ñoâng coâng boá thaønh laäp nöôùc Coäng hoaø nhaân daân Trung Hoa vaøo naêm 1949, tuoåi thoï trung bình cuûa ngöôøi daân nöôùc naøy laø 41 vaø cöù 1.000 treû sô sinh ra ñôøi coù 195 em cheát.

Nhieàu loaïi vuõ khí tieân tieán do Trung Quoác töï cheá taïo nhö teân löûa, xe taêng... trong leã kyû nieäm

laûnh cho coâ vôï beù ôû Vieät Nam. Anh khoâng daùm khai thaät laø ñaõ töøng coù vôï vì nhö vaäy seõ phaøi ly dò vaø phaûi traû laïi soá tieàn cöôùp ñoaït cuûa chò maø meï anh ñang naém giöû. Do baát nhaån vôùi chuyeän laøm cuûa hoï, hoï haøng beân noäi cuûa anh ñaõ cho chò hay moïi vieäc. Chò ñaõ hoûi meï choàng vieäc baø ñi cöôùi vôï beù cho anh trong khi chò vaãn coøn hôïp phaùp treân phaùp lyù, thì baø meï choàng choái phaêng ñi chuyeän baø laøm traùi luaân thöôøng ñaïo lyù vaø cho laø baø ñi aên nhaø haøng chöù khoâng ñöùng ra cöôùi vôï beù cho con, trong khi haøng xoùm ôû Vieät Nam ñöïôc baø gìôùi thieäu con daâu "beù" moät caùch chính thöùc vaø haõnh dieän. Chò phaûi laøm gì ñaây khi chò vaãn laø vôï chaùnh thöùc treân giaáy tôø cuûa anh. Luaät phaùp coù ñoù nhöng vaãn coù nhöõng khe hôû qua nhöõng khaùc bieät ôû caùc nöôùc vì caùch xa vaø khoâng ñoàng boä maø ngöôøi ta coù theå lôïi duïng. Nhö tröôøng hôïp cuûa anh ñaõ xin ñöôïc giaáy chöùng nhaän ñoäc thaân cuûa tieåu bang ñeå qua maët chính quyeàn Vieät Nam cuõng nhö UÙc ñeå laøm hoà sô baûo laønh cho coâ ôû Vieät Nam. Tuy nhieân trôøi cao coù maét, caùc luaät sö vaø toøa aùn gia ñình cuøa chính phuû UÙc ñaõ giuùp chò tìm söï coâng baèng cuûa coâng lyù. AÙn leänh toøa ñaõ phaùn quyeát cho ñeán nay chò vaån laø vôï hôïp phaùp cuûa anh. Baây gìôø thì baø meï choàng laïi tuyeân boá vôùi chò: ñaøn oâng thôøi nay, ba boán con vôï beù laø chuyeän bình thöôøng. Baø ñaõ töøng ñau khoå vì choàng baø coù vôï beù con rôi, nhöng ñoàng tieàn ñaõ laøm baø queân heát vaø saün saøng chaáp nhaän moïi vieäc. Vôùi soá tuoåi treân thaát tuaàn, baø

coøn bao laâu ñeå höôûng thuï nhöng maø baø nghó raèng ñi nhaø thôø xöng toâò vôùi cha, thì moïi toäi loåi baø laøm ñeàu ñöôïc xoùa heát vaø seõ ung dung böôùc vaøo cöûa thieân ñaøng. Baø saün saøng vaát boû luoân ñöùa chaùu noäi cuûa mình maø tuyeân boá neáu noù ôû vôùi meï thì khoâng coù cha. Khi chò gaëp maët ñeå ñoái chaát nhöõng lôùi vu khoáng boâi nhoïa danh döï cuûa chò do baø gaây ra, thì baø choái ñi moät caùch taøi tình baèng caùch than vaûn trí nhôù mình laåm caåm, khoâng bieát gì heát. Coøn hôn theá nöõa laïi ñaùnh ñoäng löông taâm cuûa chò laø baø ñaõ giaø roài xin ñöøng ñeå beân Vieät nam bieát ñöôc chuyeän xaáu maø gia ñình baø gaây ra, söùc khoûe cuûa baø chòu khoâng noåi. Nhöng khi höôùng daãn con trai ñi theo yù ñoà cuûa mình thì baø sang suoát moät caùch laï thöôøng. Voû quit daày thì coù moùng tay nhoïn, traän chieán cuûa baø vaø con daâu beù beân UÙc vaãn coøn tieáp dieãn. Gia ñình con daâu beù ôû Vieät Nam seõ naém aùo baø nhö theá naøo ñeå ñaït muïc ñích cho con hoï qua UÙc, vì baø ñöùng ra cöôùi con hoï cho con trai mình. Coøn coâ vôï beù ôû UÙc seõ laøm gì khi bieát anh ta ñaõ phaûn boäi mình ñaõ cöôùi thieät coâ gaùi ôû Vieät Nam. Coøn nhöõng ngöôøi moâi gìôùi seõ laøm gi khi moùn haøng chöa ñöôïc qua UÙc. Töông lai seõ traû lôøi. Coøn ñoái vôùi chò toâi xin caàu chuùc cho chò seõ coù ñöôïc moät cuoäc soáng an vui vaø haïnh phuùc trong nhöõng naêm thaùng coøn laïi trong cuoäc ñôøi. Duø bieát laø "Noãi Ñau" cuûa chò khoù maø laønh ñöôïc vaø noù ñaõ thaám saâu vaøo da thòt sau bao naêm chòu ñöïng ñau khoå do : meï choàng vaø choàng " gaây ra".

Ñeán naêm 1978, khi Ñaëng Tieåu Bình aùp duïng chính saùch ñoåi môùi thò tröôøng, tuoåi thoï trung bình cuûa ngöôøi Trung Quoác ñaõ taêng leân 61 vaø tyû leä treû sô sinh qua ñôøi giaûm xuoáng 52/1.000 ca sinh. Naêm 1981, 64% daân soá Trung Quoác soáng döôùi möùc ngheøo ñoùi vôùi thu nhaäp döôùi 1 USD/ngaøy. Tôùi naêm 2001, con soá naøy ñaõ giaûm xuoáng coøn 17%. Naêm 1949, GDP treân ñaàu ngöôøi laø 40 USD. Ñeán nay, con soá naøy ñaõ ôû möùc 3.000 USD. Veà maët kinh teá, Trung Quoác giôø ñaây laø neàn kinh teá thöù ba treân theá giôùi, chæ sau Myõ vaø Nhaät Baûn. Veà maët ngoaïi giao, vai troø cuûa Trung Quoác caøng ngaøy caøng lôùn, vôùi vò trí haøng ñaàu ôû haàu heát caùc toå chöùc quoác teá lôùn töø chieác gheá thöôøng tröïc ôû Hoäi ñoàng baûo an Lieân hieäp quoác ñeán nhoùm 20 neàn kinh teá lôùn G20. Taïi hoäi nghò CEO toaøn caàu cuûa Forbes, naêm nay toå chöùc taïi Malaysia, caùc cuoäc thaûo luaän cuûa nhöõng ngöôøi ñöùng ñaàu doanh nghieäp theá giôùi thöôøng xuyeân xoay quanh Trung Quoác vaø vai troø cuûa nöôùc naøy ñoái vôùi söï phuïc hoài vaø taêng tröôûng kinh teá theá giôùi. Moïi con maét ñeàu doàn veà nöôùc naøy, bôûi leõ giôø ñaây moïi ñoäng thaùi cuûa Trung Quoác ñeàu coù nhöõng aûnh höôûng ñaùng keå ñeán kinh teá theá giôùi: Töø chính saùch tieàn teä cuûa nöôùc naøy, ñeán nhöõng quyeát ñònh ñaàu tö cuûa caùc coâng ty Trung Quoác, ñeàu taïo neân nhöõng thay ñoåi lôùn treân thò tröôøng. Caùc nöôùc ñeàu toû ra boàn choàn tröôùc vieäc caùc coâng ty Trung Quoác tung tieàn ra mua taøi saûn, maø chuû yeáu laø taøi nguyeân khoaùng saûn, ôû khaép nôi treân theá giôùi, töø nhöõng quoác gia laùng gieàng nhö Laøo, Vieät Nam, ñeán xa hôn nhö UÙc, chaâu Phi... vaø ñaåy giaù haøng hoaù leân cao. Moät nöõ doanh nhaân Trung Quoác giaûi thích ñôn giaûn: "Khi Trung Quoác ñaàu tö mua haøng hoaù ôû nöôùc ngoaøi, hoï coù taàm nhìn laâu daøi. Hoï phaûi chuaån bò cho söï phaùt trieån vaø nhu caàu haøng hoaù vaø naêng löôïng

trong voøng 30 naêm tôùi. Vì vaäy, caùc coâng ty Trung Quoác khoâng ngaïi giaù cao. Giaù coù theå cao ôû thôøi ñieåm hieän taïi, nhöng caùc vò seõ thaáy noù khoâng heà cao trong voøng vaøi naêm tôùi". Cuõng taïi hoäi nghò cuûa Forbes, vaãn coù nhöõng quan ñieåm hoaøi nghi veà söùc maïnh kinh teá thöïc söï cuûa Trung Quoác. Nhieàu nhaø kinh teá cuõng nhö laõnh ñaïo doanh nghieäp cho raèng Trung Quoác chæ thöïc söï ñoùng moät vai troø lôùn treân thò tröôøng theá giôùi khi ñoàng nhaân daân teä coù theå chuyeån ñoåi ñöôïc. Theo ñaùnh giaù cuûa oâng Mahathir Bin Mohamad, cöïu thuû töôùng Malaysia, ñoàng USD tuy ñang suy yeáu, vaãn tieáp tuïc coù giaù trò vì vaãn laø loaïi tieàn teä chính trong giao dòch toaøn caàu. "Trung Quoác giöõ raát nhieàu USD, theá neân hoï ñang baûo veä ñoàng USD cho nöôùc Myõ", oâng Mahathir noùi taïi dieãn ñaøn naøy. Moät lyù do chuû yeáu khieán cho Trung Quoác chöa trôû thaønh moät cöôøng quoác kinh teá, trong con maét cuûa nhieàu nhaø quan saùt, laø vì Trung Quoác vaãn laø moät trong nhöõng nöôùc coù thu nhaäp thaáp vaø coù tyû leä ngheøo ñoùi cao. Khoaûng caùch giaøu ngheøo vaø baát bình ñaúng ngaøy caøng taêng giöõa caùc nhoùm daân cö trong xaõ hoäi cuõng nhö giöõa caùc khu vöïc noâng thoân vaø thaønh thò laø moät trong nhöõng thöû thaùch lôùn nhaát cuûa quoác gia naøy. Beân caïnh ñoù, tham nhuõng vaø söï ñaûo loän caùc giaù trò thò tröôøng, xaõ hoäi cuõng nhö nhöõng xung ñoät vôùi caùc nhoùm saéc toäc laø nhöõng vaán ñeà lôùn maø Trung

Quoác seõ phaûi giaûi ñaùp ñeå coù theå tieáp tuïc phaùt trieån moät caùch beàn vöõng. Moät trong nhöõng maët traùi lôùn nhaát cuûa söï phaùt trieån kinh teá choùng maët cuûa Trung Quoác coù leõ laø nhöõng thieät haïi veà moâi tröôøng. Trung Quoác laø quoác gia thaûi ra nhieàu khí CO2 vaøo khí quyeån nhaát theá giôùi. 75% coâng suaát ñieän môùi cuûa Trung Quoác trong naêm nay ñöôïc saûn xuaát töø than ñaù, loaïi nhieân lieäu taïo nhieàu khí thaûi ñoäc haïi cho moâi tröôøng nhaát. Trung Quoác thaûi vaøo khoâng khí 7 tæ taán khí CO2 trong naêm 2008, chieám 22% toång löôïng khí thaûi cuûa toaøn theá giôùi. Moïi con maét ñang ñoå doàn vaøo Trung Quoác khi quoác gia naøy khua troáng aên möøng 60 naêm quoác khaùnh, cuøng vôùi söï thaùn phuïc, laø nhöõng mong ñôïi tinh thaàn traùch nhieäm cao hôn, vôùi coâng daân Trung Quoác vaø vôùi theá giôùi. Tôø South China Morning Post trong moät baøi vieát ra ngaøy 1.10 cho raèng: "Söï troãi daäy cuûa Trung Quoác laøm daáy leân nieàm hy voïng vaø mong ñôïi cuûa coâng daân Trung Quoác, cuõng nhö taïo neân noãi lo laéng cho laùng gieàng cuûa hoï... Moät neàn taûng vaät chaát ñaõ ñöôïc xaây döïng. Thaùch thöùc tieáp theo cho quoác gia naøy laø ñaït ñöôïc töï do vaø coâng lyù toát hôn".

Traàn Huøng

59


Nhöng taát caû nhöõng bieän phaùp ñoù ñöôïc thöïc hieän quaù muoän. 4 ñôït soùng thaàn cao tôùi 4,5-6 m traøn bôø bieån vôùi toác ñoä leân tôùi 848 km/h (töông ñöông toác ñoä cuûa maùy bay Boeing 747). Toác ñoä cuûa soùng khi chaïm ñaát lieàn laø 50 km/h. Ñieàu ñoù coù nghóa laø neáu ai ñoù nhìn thaáy soùng thaàn thì ngöôøi ñoù seõ khoâng kòp chaïy thoaùt. Tính tôùi hoâm nay toång soá ngöôøi cheát ñaõ vöôït qua con soá 120. Soùng thaàn laø nhöõng ñôït soùng cao do ñoäng ñaát gaây neân. Chieàu cao cuûa chuùng coù theå leân tôùi 30 m. Soùng thaàn coù theå aäp vaøo bôø trong khoaûng moät giôø, ruùt ra bieån raát nhanh roài trôû laïi vaøi giôø sau ñoù. Neáu gaëp moät soá ñieàu kieän thuaän lôïi hôn, traän soùng thaàn hoài thaùng 9 naøy coù theå trôû thaønh thaûm hoïa öï keát hôïp ñaùng sôï cuûa caùc yeáu toá khuûng khieáp hôn traän soùng thaàn töøng ñòa chaát vaø ñòa lyù ñaõ khieán ngöôøi gieát cheát hôn 150.000 ngöôøi taïi chaâu daân treân quaàn ñaûo Samoa chaúng coù AÙ vaøo naêm 2004. Nhöõng traän soùng thaàn kinh baát kyø cô hoäi naøo ñeå thoaùt traän soùng hoaøng nhaát trong lòch söû thaàn hoâm 29/9 vöøa qua. Trong khi soá ngöôøi thöông vong Taâm chaán cuûa traän ñoäng ñaát coù cöôøng ñoä töø 8 tôùi 8,3 ñoä Richter vaøo vaø möùc ñoä toån thaát taøi saûn ñang ñöôïc 0h48 giôø Haø Noäi ôû Thaùi Bình Döông thoáng keâ, thì söï phaù huyû cuûa soùng thaàn naèm ngay döôùi ñaùy ñaïi döông, nghóa noùi chung vaãn coøn hieän dieän trong kyù laø söùc maïnh cuûa noù bò thaát thoaùt raát öùc nhieàu ngöôøi. Naêm 2004, gaàn 230.000 ngöôøi taïi 11 ít. Hôn nöõa, ñòa chaán laïi xaûy ra ôû ñoä saâu raát lôùn so vôùi ñaùy bieån (khoaûng quoác gia ñaõ thieät maïng trong haøng loaït 18 km) neân coù theå gaây neân nhöõng côn traän soùng thaàn gaây ra bôûi moät côn ñòa soùng cöïc lôùn vaø lan nhanh hôn trong chaán maïnh cöïc ñoä taïi AÁn Ñoä Döông. ñaïi döông. Vò trí cuûa American Samoa Indonesia, Sri Lanka, AÁn Ñoä vaø Thaùi khaù gaàn taâm chaán (khoaûng 200 km) Lan laø nhöõng nöôùc chòu aûnh höôûng neân taàng nöôùc noâng treân maët beà maët lôùn nhaát. Ñoäng ñaát öôùc tính gaàn 9 ñoä ñaïi döông khoâng ñuû söùc ñeå chaën soùng richter ñaõ gaây ra moät trong nhöõng côn thaàn töø beân döôùi. Thoâng thöôøng toác ñoä soùng thaàn lôùn nhaát lòch söû. Ñaây cuõng cuûa soùng thaàn giaûm khi va chaïm vôùi laø soùng thaàn huyû dieät nhaát trong hôn moät theá kyû qua vaø coù leõ laø trong caû taàng nöôùc noâng. Taát caû nhöõng yeáu toá treân khieán ñôït lòch söû hieän ñaïi. Phaàn lôùn soùng thaàn baét nguoàn töø soùng thaàn ñaàu tieân traøo leân khoaûng 13 phuùt sau khi maët ñaát rung chuyeån caùc traän ñoäng ñaát lôùn. Tuy nhieân, lôû vaø taán coâng quaàn ñaûo Samoa. Trong ñaát, nuùi löûa vaø thieân thaïch cuõng gaây khoaûng thôøi gian ñoù heä thoáng maùy ra soùng thaàn. Soùng thaàn khoâng phaûi laø tính cuûa Trung taâm caûnh baùo soùng moät con soùng duy nhaát maø laø moät loaït thaàn Thaùi Bình Döông (Hawaii, Myõ) soùng di chuyeån trong ñaïi döông. Coù theå phaân bieät soùng thaàn vôùi caùc laïi gaëp söï coá khieán caùc chuyeân gia khoâng theå ñöa ra caûnh baùo soùng thaàn con soùng lôùn ôû ven bieån döïa treân söùc maïnh vaø toác ñoä cuûa chuùng. Moãi con kòp thôøi. “Ñaây laø loaïi ñoäng ñaát coù khaû naêng soùng trong moät ñôït soùng thaàn coù theå phaù huûy nhöõng khu vöïc gaàn taâm chaán daøi 160km, cao vaøi meùt vaø di chuyeån vaø thaät khoâng may laø noù laïi xaûy ra gaàn khaép ñaïi döông vôùi toác ñoä 900km/giôø. quaàn ñaûo Samoa”, haõng tin AP trích Khi noù tôùi gaàn bôø, toác ñoä soùng thaàn lôøi Stuart Weinstein, phoù giaùm ñoác giaûm ñaùng keå (xuoáng coøn 45km/giôø) Trung taâm caûnh baùo soùng thaàn Thaùi song chieàu cao laïi taêng leân, coù khi ñaït tôùi 50m. Bình Döông, noùi. Hôn 36.000 ngöôøi ñaõ cheát vì soùng Sau khi vaên phoøng cuûa cô quan döï baùo thôøi tieát ôû thuû ñoâ Pago Pago cuûa thaàn sau khi nuùi löûa Krakatau phun American Samoa rung laéc maïnh, moät traøo taïi eo bieån Sunda gaàn Java ngaøy quan chöùc ôû ñaây laäp töùc goïi ñieän thoaïi 27/8/1883. Nhieàu öôùc tính cho thaáy, tôùi Trung taâm caûnh baùo soùng thaàn soá ngöôøi thieät maïng thaäm chí coøn cao Thaùi Bình Döông. Trong khi ñoù, ngöôøi hôn. Nhöõng moâ taû sôùm nhaát veà moät kieåu ñöùng ñaàu cô quan döï baùo thôøi tieát lieân laïc vôùi Boä An ninh noäi ñòa Myõ ñeå kích soùng thaàn xuaát hieän töø naêm 479 TCN hoaït heä thoáng caûnh baùo soùng thaàn. taïi khu vöïc phía baéc bieån Aegean. Tröôùc 7h saùng ngaøy 29/9 theo giôø ñòa Caùc thoâng baùo veà nhieàu côn soùng thaàn phöông, caûnh baùo ñöôïc ñöa leân caùc sau ñoù ñöôïc ñöa ra ôû khaép theá giôùi, nhöng phoå bieán nhaát laø taïi Thaùi Bình keânh truyeàn hình vaø ñaøi phaùt thanh.

S

60

Döông. Nhieàu söû gia tin raèng, söï phun traøo cuûa Santorini ôû bieån Aegean vaøo 1500 TCN ñaõ gaây ra soùng thaàn huyû dieät khaép ñoâng Ñòa Trung Haûi vaø Crete. Haøng nghìn ngöôøi daân ven bieån taïi Taây Ban Nha, Boà Ñaøo Nha vaø Baéc Phi ñaõ thieät maïng khi soùng daâng cao sau ñoäng ñaát taïi Lisbon, Boà Ñaøo Nha naêm 1755. Traûi qua nhieàu theá kyû, Nhaät Baûn ñaõ trôû thaønh “maûnh ñaát” cuûa soùng thaàn vôùi ít nhaát 66.000 ngöôøi cheát keå töø naêm 684 SCN. Trong soá naøy, phaûi keå tôùi côn soùng thaàn huyû dieät taïi Honshu, Nhaät Baûn naêm 1896, cöôùp ñi sinh maïng cuûa khoaûng 27.000 ngöôøi. Vaøo thôøi ñieåm ñoù, coù raát nhieàu ngöôøi daân ven bieån ñang toå chöùc moät leã hoäi treân ñöôøng phoá thì xaûy ra soùng thaàn. Ngaøy hoâm sau, caùc ngö daân trôû veà nhaø ñaõ chöùng kieán caûnh hoang taøn, thi theå raûi khaép nôi vaø caùc ngoâi nhaø ñoå naùt traûi treân vaøi daëm. Indonesia ñaõ ghi nhaân hôn 50.000 ngöôøi cheát trong 30 laàn soùng thaàn trong theá kyû 20, khoâng keå naêm 2004. Ngaøy 1/4/1946, soùng thaàn ôû Thaùi Bình Döông ñaõ xaûy ra sau ñoäng ñaát 7,8 ñoä richter gaàn ñaûo Unimak thuoäc chuoãi ñaûo Aleutian cuûa Alaska. Soùng ñaõ phaù huyû ngoïn haûi ñaêng Scotch Cap cuûa Löïc löôïng Phoøng veä Bôø bieån Myõ taïi Unimak, laøm toaøn boä 5 ngöôøi coù maët taïi ñoù thieät maïng. Haûi ñaêng laø keát caáu beâ toâng coát theùp, ñöùng cao hôn so vôùi maët nöôùc bieån gaàn 30 meùt. Soùng thaàn lan tôùi quaàn ñaûo Hawaii naêm giôø sau ñoù, cöôùp ñi tính maïng cuûa 159 ngöôøi. Toång coäng coù 165 ngöôøi thieät maïng, trong ñoù coù nhieàu em nhoû ñang trong giôø hoïc taïi Laupahoehoe Point cuûa Hawaii khi soùng cao gaàn 8 meùt. Sau söï kieän naøy hai naêm, Myõ ñaõ xaây döïng moät trung taâm caûnh baùo soùng thaàn Thaùi Bình Döông taïi Hawaii. Sau ñaây laø moät soá traän soùng thaàn ñaùng keå khaùc: - 16/8/1976: Soùng thaàn xaûy ra sau ñoäng ñaát ôû Mindanao thuoäc Philippines laøm töø 5.000 8.000 ngöôøi thieät maïng ôû khu vöïc Vònh Moro. - 28/31964: Traän ñoäng ñaát maïnh 8,4 ñoä richter taïi Alaska ñaõ gaây ra soùng thaàn taïi ñoâng nam Alaska, ñaûo Vancouver vaø caùc bang Washington, California cuõng nhö Hawaii. Hôn 120 ngöôøi cheát. Thieät haïi nhaát laø thaønh phoá Crescent, California, nôi soùng daâng cao 6 meùt phaù huûy gaàn moät nöõa beán caûng, 11 ngöôøi thieät maïng. - 22/5/1960: Traän ñoäng ñaát lôùn nhaát, 8,6 ñoä richter cuûa theá kyû 20 xaûy ra ôû bôø bieån mieàn trung Chile. Soùng thaàn xuaát hieän phaù huyû cuïc boä Chile vaø khaép Thaùi Bình Döông. Soá ngöôøi thieät maïng vì soùng thaàn ôû Chile vaøo khoaûng

2.300 ngöôøi, soùng cuõng laøm hö hoûng beán caûng ôû Hilo, Hawaii laøm 61 ngöôøi cheát. - 4/11/1952: Ñoäng ñaát maïnh ôû baùn ñaûo Kamchatka cuûa Nga gaây ra soùng thaàn aûnh höôûng tôùi nhieàu khu vöïc nhö baùn ñaûo Kamchatka, quaàn ñaûo Kuril vaø nhieàu vuøng thuoäc Vieãn Ñoâng, Nga. Soùng thaàn cuõng gaây nhieàu toån thaát ôû Hawaii, Peru vaø Chile. - 31/1/1906: Soùng thaàn xuaát hieän taïi bôø bieån Ecuador vaø Colombia, nhaán chìm moät nöõa Tumaco, Colombia. Soá ngöôøi cheát öôùc tính vaøo khoaûng 500 1.500 ngöôøi. - 13/8/1868: Soùng thaàn huyû dieät ôû Chile cöôùp ñi sinh maïng cuûa hôn 25.000 ngöôøi.

cô theå hay beân trong teá baøo ñeå tìm ra nguyeân nhaân beänh taät vaø söûa chöõa nhöõng khieám khuyeát, truïc traëc trong cô theå ngöôøi. Ngoaøi ra, ngöôøi ta cuõng coù theå laäp trình moïi thöù ôû quy moâ nhoû nhaát baèng vieäc söû duïng coâng thöùc cuûa ADN. Ñeán nay, caùc nhaø khoa hoïc ñaõ coù theå thieát keá vaø laäp trình caùc caáu truùc ñôn giaûn ôû taàm phaân töû, di chuyeån ñöôïc trong khoâng gian 3 chieàu, coù theå di chuyeån theo moät höôùng hay phaûn öùng laïi vôùi caùc moâi tröôøng hoùa sinh...

Tai sinh hoïc

Maëc duø ñang ôû quaày phuïc vuï, nhöng Sommers vaãn coù theå nghe leùn ñöôïc nhöõng aâm thanh nhoû nhaát cuûa tieáng ñaù va chaïm vaøo ly, tieáng baät zippo vaø thaäm chí nhöõng lôøi thì thaàm ôû nhöõng goùc khuaát trong phoøng... “Tai ngöôøi coù hôn 3.000 ñieåm kích hoaït aâm thanh...”, giaùo sö Roger Miller, giaùm ñoác laäp trình vaø phaùt trieån thaàn kinh giaû ôû Vieän Nghieân cöùu quoác gia Myõ veà khieám thính vaø caùc chöùng roái loaïn lieân laïc khaùc, cho bieát. Hieän taïi, cô quan naøy ñang taäp trung vaøo thieát bò caáy oác tai sieâu vieät, coù theå kích hoaït khoaûng 24 trong caùc vò trí chöùc naêng nhaän vaø khueách ñaïi aâm thanh cuûa tai. Coâng ngheä töông lai seõ cho pheùp con ngöôøi nghe ñöôïc nhöõng aâm thanh ôû xa, naèm ngoaøi khaû naêng thính giaùc bình thöôøng; vaø nhöõng ngöôøi ñöôïc caáy oác tai sinh hoïc cuõng coù theå töï naâng caáp phaàn meàm trôï thính hay taêng ñoä au moät tai naïn giao thoâng, Jamie Sommers trôû thaønh vaät thí nghieäm trong khueách ñaïi hoaëc giaûm aâm döôùi daïng moät döï aùn bí maät cuûa Chính phuû Myõ, vôùi chaân tay robot, caùc giaùc quan thuaät toaùn ñeå loaïi boû nhöõng tín hieäu sieâu nhaïy, khieán coâ deã daøng reõ ñaùm ñoâng chæ vôùi moät tay, nhaûy qua caùc toaø nhieãu. Maét sinh hoïc nhaø, thaäm chí ñuoåi kòp xe hôi... Khi bò bieán thaønh quyû döõ, ngöôøi phuï Nhöõng boä phaän giaû (nhö chip naõo boä, chaân tay robot, ñaëc bieät laø caùc teá baøo maùu coù khaû naêng töï phuïc hoài nhanh..), khoâng chæ ñaûm nhieäm hoaøn haûo caùc nöõ sinh hoïc ñaàu tieân J. Sommers ñaõ chöùc naêng vaø tri giaùc cuûa cô theå, maø coøn thöïc söï öu vieät hôn tay chaân bình nhaém baén baïn trai mình töø khoaûng caùch raát xa nhôø tieâu cöï sinh hoïc coù theå thöôøng... Nhöõng tình tieát trong phim khoa hoïc vieãn töôûng naøy ñang baét ñaàu cuoäc phieâu töï ñieàu chænh... Theo giaùo sö Daniel Palanker, löu ngoaïn muïc vaøo thöïc teá nhaèm gia taêng söùc maïnh vaø söï linh hoaït cho cô theå con ngöôøi. Döôùi ñaây laø nhöõng khaû naêng seõ thaønh hieän thöïc trong töông lai chuyeân gia nhaõn khoa Ñaïi hoïc Stanford, veà nguyeân lyù thì theá heä gaàn: caùc thieát bò trôï thò coâng ngheä cao Chaân tay sinh hoïc Hieän taïi, caùc nhaø khoa hoïc ôû Ñaïi hoïc Johns Hopkins ñang tieáp caän nguyeân seõ cho con ngöôøi taàm nhìn xa nhö... maãu caùnh tay sinh hoïc coù khaû naêng caûm nhaän ñöôïc nhieät ñoä vaø xuùc giaùc, ñaëc kính vieãn voïng. Hieän taïi, oâng vaø caùc bieät linh hoaït hôn theá heä caùnh tay sinh hoïc tröôùc ñaây. Nhieàu coâng trình nghieân ñoàng nghieäp ñang taäp trung vaøo loaïi cöùu cuõng ñang nhaém ñeán khaû naêng gaén caùc ñieän cöïc thay theá - laø nhöõng phaàn maét sinh hoïc baét chöôùc tieâu cöï bình töû nhaïy sieâu nhoû ñöôïc caáy hoaëc tieâm vaøo cô theå - giuùp cho ngöôøi söû duïng khaû thöôøng, coù theå cho beänh nhaân khieám naêng khai thaùc toái ña xung ñieän naõo ñeå vaän haønh caùnh tay hoaøn haûo hôn, thaäm thò nhìn thaáy ñöôïc aùnh saùng vaø nhaän dieän vaät theå di chuyeån. chí coù theå linh hoaït hôn tay chaân thaät...

S

Söùc khoûe Nano

J. Sommers coù theå caàm dao caét caùc ngoùn tay mình nhö xaét... rau, sau ñoù nhìn chuùng töï phuïc hoài trong voøng vaøi phuùt; ñaëc bieät caùc “anthrocytes” trong maùu coâ coù khaû naêng laøm laønh xöông cô bò gaõy, raùch moät caùch nhanh choùng, nhö moät baùc só thöïc thuï... Khaû naêng naøy töø laâu cuõng ñöôïc caùc nhaø khoa hoïc taäp trung nhaèm taïo ra nhöõng coã maùy phaân töû coù theå töï phuïc hoài vaän ñoäng - theo John Reif, giaùo sö khoa hoïc maùy tính Ñaïi hoïc Duke. OÂng cuõng laø nhaø khoa hoïc coù nhieàu döï aùn veà nhöõng coã maùy sieâu nhoû coù caáu truùc töø ADN hay caùc nubot, töùc nhöõng robot acid nucleic. Maëc duø khaû naêng hieän thöïc hoùa coøn xa, nhöng caùc robot coù khaû naêng laäp trình ôû möùc ñoä phaân töû naøy coù theå phaûn öùng laïi vôùi moâi tröôøng beân trong

Quang Minh

Moät ngöôøi keå vôùi baïn: - Hai laàn hoân nhaân cuûa toái ñeàu thaát baïi caû. - Sao theá? - Ngöôøi vôï thöù nhaát ñaõ boû ñi. - Coøn ngöôøi thöù hai? - Coâ ta khoâng chòu ñi!

61


M

a laø moät töø raát thoâng duïng coù maët trong haàu heát caùc ngoân ngöõ treân theá giôùi vaø trong nhieàu loaïi hình ngheä thuaät nhö ñieän aûnh, vaên hoïc, hoäi hoïa. Nhöng ma laø gì khoâng ai bieát roõ, vaø giaùp maët vôùi ma laïi caøng hy höõu. Caùc nhaø khoa hoïc khaúng ñònh khoâng coù ma quyû, nhöng nhöõng truyeàn thuyeát ñaày aép söï bí aån cuûa noù vaãn luoân thu huùt söï chuù yù cuûa con ngöôøi. Ñoàn raèng laém kieåu hoàn ma

Quan nieäm veà ma thöôøng phuï thuoäc vaøo töøng toân giaùo, chuûng toäc vaø töøng ngöôøi. Coù leõ vì theá maø raát nhieàu loaïi ma ñöôïc moâ taû qua döõ lieäu. Ma ôû phöông Taây ñöôïc taû khaùc vôùi ma ôû phöông Ñoâng. Ma phöông taây ñöôïc quan nieäm laø nhöõng linh hoàn cuûa ngöôøi cheát nhöng khoâng muoán an nghæ maø lang thang ôû theá gian. Ngöôøi ta cho raèng nhöõng hoàn ma naøy chöa theå “thaùc” ñöôïc vì coøn nhöõng coâng vieäc dang dôû chöa hoaøn thaønh, hoaëc cuõng coù theå laø naïn nhaân cuûa moät oan khuaát naøo ñoù chöa ñöôïc giaûi neân naùn laïi ñeå tìm kieám coâng lyù hoaëc traû thuø. Ñoâi khi nhöõng con ma laø nhöõng keû phaïm nhieàu toäi aùc taøy trôøi, ñeå traùnh bò tröøng trò döôùi ñòa nguïc ñaõ “löu vong” nôi traàn theá. Nhöõng boùng ma thöôøng ñöôïc moâ taû coù hình daïng ngöôøi, laø nhöõng boùng traéng nhôø nhôø, nöõa trong suoát vaø thöôøng khoâng lieân quan ñeán theá giôùi vaät chaát. Chuùng coù nhieàu khaû naêng ñaëc bieät nhö ñi xuyeân qua töôøng, noåi treân maët nöôùc hay bay löôïn vaø bieán hình. Trong vaên hoùa AÙ Ñoâng nhaát laø cuûa ngöôøi Trung Hoa, con ngöôøi sau khi cheát coù theå ñaàu thai laøm kieáp khaùc (cuõng coù theå laø ngöôøi, nhöng ñoâi khi laø ñoäng vaät nhö choù, meøo...) Nhöng coù nhieàu linh hoàn khoâng muoán tham gia vaøo caùi voøng luaân hoài aáy, maø coøn “vöôùng nôï traàn cuûa kieáp tröôùc” (gaàn gioáng vôùi quan nieäm phöông Taây) neân phieâu du nôi traàn theá. Döôùi con maét cuûa ngöôøi Trung Hoa thì coù raát nhieàu loaïi ma nhö ma ñoùi, ma röøng, ma xoù, ma trôi...Noùi chung ma coù khaû naêng bieát taát caû nhöõng gì ngöôøi soáng nghó, coù khaû naêng bieát ñöôïc nhöõng vieäc ñaõ, ñang vaø saép xaûy ra. Cuõng coù nhöõng loaïi ma hieàn laønh (ma chuyeân giuùp ñôõ ngöôøi), nhöng cuõng coù loaïi ma aùc (chuyeân haïi ngöôøi baèng nhöõng troø gian aùc).

Vaäy ma laø gì? Chuùng coù ñôøi soáng ra sao?

Ngöôøi ta quan nieäm raèng, ma khoâng coù cô theå soáng nhö con ngöôøi. Choã ôû cuûa ma theo nhieàu ngöôøi laø aâm phuû, ñòa nguïc nhöng ñoâi khi ma coù theå vöông vaát ôû nhöõng nôi toái taêm, vaéng veû treân traàn theá. Daân gian Trung Hoa cho raèng ña soá ma sôï aùnh saùng maët trôøi vaø caùc thaàn thaùnh. Vì theá, ñeà tröø ma ngöôøi ta thöôøng

62

Ñöùc An

Thoâng thöôøng taïi Hoa Kyø, leã Halloween haøng naêm ñöôïc xeáp vaøo leã hoäi lôùn nhaát nhì cuûa naêm vaø thu huùt ñöôïc raát nhieàu ngöôøi tham gia, ñaëc bieät laø treû em. Noù ñem laïi lôïi nhuaän leân ñeán gaàn 50 trieäu USD tieàn saûn phaåm vaø dòch vuï cho caùc cöûa haøng. Coù theå coi leã hoäi Halloween laø leã hoäi thu nhaäp lôùn nhaát nhôø vaøo ma quyû. Töø xa xöa, ma quyû coøn laø moät nguoàn caûm höùng cho con ngöôøi trong lónh vöïc vaên hoïc. Taùc phaåm Lieâu trai chí dò cuûa nhaø vaên Boà Tuøng Linh vieát toaøn veà nhöõng chuyeän ñôøi soáng cuûa ma quyû, cho ñeán taän ngaøy nay vaãn ñöôïc baïn ñoïc ñoùn nhaän. Ngöôøi ta thoáng keâ trong cuoán Harry Porter, moät cuoán saùch baùn chaïy nhaát moïi thôøi ñaïi, coù tôøi haøng traêm nhaân vaät laø ma quyû. Doøng phim kinh dò hay coøn goïi laø phim ma ñang mang laïi nhieàu giaûi thöôûng cuõng nhö tieàn baïc cho caùc nhaø laøm phim ( Ñieån hình laø The Ghost cuûa ñaïo dieãn Jerry Zacker, giaønh ñöôïc nhieàu giaûi thöôûng naêm 1991). Ngaøy nay, ngöôøi ta xaây döïng nhieàu nhaø baûo taøng, khu löu nieäm, thaäm chí coù toå chöùc nhöõng tour du lòch cho khaùch tham quan vaø tìm hieåu veà ma quyû. Khoâng bieát ma quyû theá naøo, nhöng roõ raøng chuùng mang laïi khoâng ít lôïi ích cho con ngöôøi. Naøo laø troø giaûi trí cho con treû, laø nguoàn caûm höùng saùng taùc cho caùc ngheä só, vaø laø nguoàn thu khoâng nhoû cho ngaønh du lòch ôû moät soá nöôùc. Ai baûo raèng ma quyû khoâng coù ích?

thì treân traùi ñaát soá ngöôøi bò beänh tim maïch taêng leân, nhöõng beänh theo thôøi tieát, khí haäu, beänh truyeàn nhieãm ngaøy caøng quaàn theå hoaù. Ñaây laø do ñaïi vuõ truï maát caân baèng daãn ñeán tieåu vuõ truï cuõng maát caân baèng. “Söû kyù, Laïc thö” neáu leân nhaän xeùt: “Trôøi vaø ngöôøi coù moái quan heä vôùi nhau nhö hình vôùi boùng vaäy”. Coù theå keå ra ñaây vaøi söï kieän xaûy ra nhieàu nôi treân theá giôùim ñaõ ñöôïc loaøi ngöôøi chöùng kieán: Moãi laàn sao choåi Halley tôùi “thaêm” traùi ñaát chuùng ta thì ñeàu ñeå laïi nhöõng daáu aán treân moät soá tröùng gaø maø ngöôøi ta goïi laø “tröùng gaø sao choåi”. Treân voû nhöõng tröùng gaø naøy ñöôïc khaéc leân nhöõng hình aûnh khoâng theå xoaù ñöôïc. Naêm 1758 ôû Ñöùc, naêm 1834 ôû Hy Laïp, naêm 1910 ôû Phaùp vaø naêm 1986 ôû YÙ ñeàu xaûy nhöõng hieän töôïng naøy. Ngaøy nay ta noùi ñoù laø thoâng tin toaøn boä, coøn ngöôøi xöa thì noùi “thieân nhaân caûm”.

Ngoaøi cô theå ngöôøi coù 3 taàng khí: trong, giöõa vaø ngoaøi.

duøng caùc loaïi buøa vaø daáu hieäu nhö baùt quaùi, maùu choù, caây daâu... ñeå tröø ma. Ngöôøi Trung Hoa coå cho raèng chæ coù moät soá ngöôøi coù “caên” (khaû naêng ñaëc bieät) môùi coù theå töông taùc ñöôïc vôùi hoàn ma trong caùc buoåi leã nhö leân ñoàng. Treân theá giôùi ñaõ coù nhieàu ngöôøi tìm caùch chuïp hình nhöõng con ma nhö nhaø khoa hoïc William Mummler (Hoa Kyø) ñaõ chuïp böùc aûnh ñaàu tieân veà con ma ngay sau khi con ngöôøi phaùt minh ra maùy aûnh. Môùi ñaây nhaø ñòa chaát Henry Silanov (Nga) ñaõ tuyeân boá phaùt minh ra loaïi maùy aûnh ñuôïc cho laø “chuïp hình ñöôïc ma”. Caû 2 oâng ñeàu coù nhöõng boä söu taäp aûnh ma cuûa mình. Tuy nhieân, ñoù chæ laø moät trong haøng ngaøn, vaïn nhöõng caâu chuyeän maø ngöôøi ta cho raèng “aên theo” suï noåi tieáng cuûa hoàn ma, vaø vì theá chaúng ai buoàn kieåm chöùng laïi. Duø sao thì ñoù cuõng laø nhöõng caâu chuyeän voâ thöôûng, voâ phaït chöù khoâng nhieàu taùc haïi nhö nhöõng troø boùi toaùn, ñoàng coát. Nhöõng truyeàn thuyeát muø môø keøm theo söï theâu deät cuûa con ngöôøi moät caùch quaù ñaø veà ma quyû ñaõ laøm naûy sinh nhöõng tieâu cöïc meâ tín dò ñoan lôïi duïng ñeå loïc löøa truïc lôïi. Nhieàu coâng trình nghieân cöùu ñaõ khaúng ñònh, nhöõng “nhaân chöùng” nhìn thaáy ma, nghe thaáy tieáng ma ñeàu laø do aûo giaùc cuûa aâm thanh vaø hình aûnh (nhöõng hieäu öùng ñoù xuaát hieän trong nhöõng ñieàu kieän ñaëc bieät cuûa töï nhieân), vì theá, nhöõng ngöôøi

“gaëp” ma thöôøng laø treû em, ngöôøi giaø (thöôøng soáng ôû vuøng noâng thoân, haïn cheá veà nhaän thöùc) vaø nhaát laø nhöõng ngöôøi maéc caùc chöùng taâm thaàn hoang töôûng.

Ích lôïi cuûa ma

Nhöõng truyeàn thuyeát cuûa ma töôûng nhö chæ laø giaûi trí, theá nhöng trong thöïc teá, nhieàu dòch vuï kieám boän tieàn (moät caùch laønh maïnh chöù khoâng phaûi troø meâ tín dò ñoan) nhôø aên theo chuyeän naøy. Moät trong nhöõng leã hoäi noåi tieáng lieân quan ñeán hoàn ma laø leã hoäi Halloween. Theo truyeàn thuyeát baét nguoàn töø vaên hoùa cuûa ngöôøi Celt coå ôû chaâu AÂu, ngaøy 31/10 laø thôøi ñieåm keát thuùc muøa heø, chaám döùt muøa cuûa söï soáng döông gian. Chuyeän keå raèng vaøo ngaøy naøy nhöõng hoàn ma vaát vöôûng cheát trong naêm ñoù seõ trôû laïi traàn theá tìm moät ngöôøi naøo ñoù maø nhaäp xaùc ñeå ñöôïc toàn taïi sau khi cheát. Ngöôøi soáng khoâng ai muoán bò ma baét hoàn neân ñeán toái ngaøy 31/10 hoï taét ñeøn, taét beáp löûa ñeå cho nhaø cöûa laïnh leõo nhö coõi aâm. Hoï coøn maëc quaàn aùo giaû trang cho laãn loän vôùi ñaùm ma quyû vaø khua ñoäng khaép xoùm laøng ñeå ñuoåi taø ma. Ñeå chuaån bò cho ngaøy naøy, ngöôøi ta noâ nöùc baùn mua nhöõng saûn phaåm lieân quan ñeán ma nhö phuø thuûy muõi nhoïn hoaét oâm caùn choåi, hình nhöõng con ma, con dôi...Caùc sieâu thò, caùc cöûa haøng baùch hoùa traøn ngaäp nhöõng loaïi y phuïc nhö maët naï quyû nhe nanh, ma caø roàng mieäng beâ beát maùu v..v...

K

hi ñöôïc ñeà caäp trong baøi naøy khoâng phaûi laø khoâng khí, maëc duø söï soáng cuûa chuùng ta khoâng theå rôøi khoâng khí. Khí ôû ñaây laø moät daïng vaät chaát ñaëc bieät cuõng gaén boù maät thieát vôùi chuùng ta, laø moät phaàn trong söï soáng cuûa chuùng ta. Nhöõng ñieàu thaàn bí veà khí ñaõ ñöôïc khoa hoïc daàn daàn laøm roõ. Khaùi nieäm veà khí ñöôïc caùc trieát gia coå ñaïi Trung Hoa neâu leân raát sôùm. ÔÛ thôøi ñoù, khí coøn ñöôïc duøng ñeå giaûi thích nhieàu hieän töôïng töï nhieân. Ví duï: naêm Chu U vöông thöù 2 (naêm 782 tröôùc Coâng Nguyeân), ôû vuøng soâng Vò, soâng Kinh, soâng Laïc (thuoäc tænh Thieåm Taây, Cam Tuùc ngaøy nay) xaûy ra ñoäng ñaát lôùn; khi ñoù Baù Döông Phu, moät ñaïi phu Trieàu Chu noùi: “Ñoäng ñaát baùo hieäu Trieàu Chu seõ bò dieät vong, bôûi döông khí, aâm khí ñaõ maát ñi caùi traät töï voán coù cuûa noù. Döông khí bò aâm khí eùp xuoáng khoâng boác leân ñöôïc, theá laø xaûy ra ñoäng ñaát. Khí cuûa thuyû thoå coù thoâng suoát thì vaïn vaät môùi sinh

tröôûng, baùch taùnh môùi coù cuûa caûi, coøn ñoäng ñaát thì doøng soâng bò taéc, vaïn vaät bò khoâ caèn, baùch taùnh loaïn laïc”. “Quaûn Töû, noäi nghieäp” duøng khaùi nieäm khí ñeå giaûi thích nguyeân nhaân hình thaønh vaïn vaät trong trôøi ñaát, cho raèng vaïn vaät khôûi ñaàu töø khí. “Trang töû, tri Baéc du” laàn ñaàu tieân duøng töø sinh khí, neâu leân moái quan heä giöõa khí vaø ñôøi soáng con ngöôøi: con ngöôøi sinh soáng laù nhôø khí, khí tuï thì soáng, khí taùn thì cheát (nhaân chi sinh daõ, khí chi tuï daõ, tuï taéc vi sinh, taùn taéc vi töû). Lieân quan ñeán khí, caùc nhaø tieân trieát Trung Hoa coøn neâu leân moái quan heä giöõa trôøi vaø ngöôøi (thieân nhaân caûm), cho raèng trôøi laø ñaïi vuõ truï, moäi con ngöôøi laø moät tieåu vuõ truï. Nhöõng gì xaûy ra treân trôøi ñeàu aûnh höôûng ñeán con ngöôøi. Söï thay ñoåi cuûa töï nhieân ñoái vôùi hoaït ñoäng khí hoaù cuûa con ngöôøi ñeàu tuaân theo quy luaät caûm öùng vaø lieân thoâng laãn nhau. Ñieàu naøy ñöôïc chöùng minh qua thöïc teá. Moãi khi xaûy ra hieän töôïng noå nhöõng ñoám ñen treân maët trôøi

Quaùch Phaùc ñôøi Löôõng Taán, ngöôøi ñaïi dieän cho thuaät phong thuyû Trung Quoác ñaõ tieáp thu nhöõng phaùt hieän cuûa tieàn nhaân veà khí vaø ñöa vaøo phong thuyû. Trong boä “Taùng kinh” noåi tieáng cuûa oâng neâu leân sinh khí coù nguõ khí, töùc khí cuûa nguõ haønh (kim, moäc, thuyû, hoaû, thoå). Haøm nghóa cuûa sinh khí laø khí xung hoaø aâm döông, cuï theå vaøo ñòa hình nuùi soâng, sinh khí doài daøo ôû nhöõng nôi ñaát daøy, soâng saâu, thaûo moäc raäm raïp. Moät ñònh luaät noåi tieáng cuûa phong thuyû laø “Sôn hoaøn thuyû baõo taát höõu khí”, töùc nhöõng ñòa hình coù nuùi soâng uoán löôïn, oâm aáp laø khí tuï. “Taùng kinh” coøn neâu leân coát ngöôøi cheát khi ñaõ choân xuoáng ñaát thì coù theå phaùt sinh söï giao caûm giöõa khí vaø coát vaø trôû thaønh baát huû, coù theå chuyeån thuï ñeán con chaùu ñôøi sau. Ñaïo gia goïi khí laø “Huyeàn” laø “Ñaïo”. Trong “Ñaïo ñöùc kinh” mieáu taû: “Ñaïo” coù tuoåi cao nhaát, sinh ra töø thuôû trôøi ñaát chöa ra ñôøi. Neáu caàn ñaëc cho “Ñaïo” moät caùi teân thì ñoù laø “meï ñeû cuûa vaïn vaät”. Ngaøy nay noùi khí cuûa phong thuyû; nhöõng ngöôøi luyeän khí coâng vaän khí laø noùi khí naøy. Theá nhöng moät soá ngöôøi ôû caùc nöôùc phöông Taây laïi hieåu laàm khí coâng laø vaän duïng khoâng khí. Moät hoïc giaû ngöôøi Canada trong baøi vieát nhan ñeà “Loät traàn chieác aùo thaàn bí cuûa khí coâng” neâu leân khí coâng laø “phöông phaùp laøm vieäc trong khoâng khí”, laø “kyõ xaûo hít thôû khoâng khí”. Noùi nhö theá laø hieåu sai baûn chaát cuûa cuûa khí coâng. Thöïc ra, ngöôøi Trung Quoác coå ñaïi khoâng goïi khí coâng maø goïi tònh toaï, ñaïo daãn, thoå naïp, noäi ñan coâng Khí laø danh töø heát söùc tröøu töôïng vaø khaùi quaùt. Thôøi coå ñaïi Trung Hoa chia vaät chaát thaønh hai loaïi, moät loaïi goïi laø hình, goàm nhöõng vaät coù theå nhìn thaáy ñöôïc, loaïi kia laø khí, khoâng nhìn

63


thaáy ñöôïc. Nhöng hai loaïi vaãn toàn taïi. Moät kieán giaûi cao hôn laø hai daïng vaät chaát aáy coù theå chuyeån hoaù vôùi nhau. Cuoái trieàu Minh, nhaø khoa hoïc Toáng ÖÙng Tinh trong taùc phaåm “Thieân coâng khai vaät” cuûa mình, oâng vieát: “ñoäng vaät, thöïc vaät, khoaùng vaät ñeàu laø moät daïng khí. Töø khí bieán thaønh hình, töø hình bieán thaønh khí”. Töø quan ñieåm neâu treân coù theå khaùm phaù ñöôïc nhöõng bí aån veà nhöõng ngöôøi coù coâng naêng ñaëc bieät, hoï ñaõ bieán hình thaønh khí, bieán khí thaønh hình nhö theá naøo. Cuoái nhöõng naêm 70 theá kyû tröôùc Trung Quoác phaùt hieän moät soá thieáu nhi coù coâng naêng ñaëc bieät. Coù theå laáy ñöôïc vaät trong bình kín. Cao Oa, Tröông Baûo Thaéng coù theå laáy ñöôïc nhöõng vieân thuoác trung bình ra ngoaøi trong khi naép bình vaãn ñaäy kín. Nhöõng ngöôøi coù coâng naêng ñaëc bieät coùn coù theå nhìn thaáy khí vaø phaân bieät ñöôïc nguõ saéc cuûa khí. Maáy ngaøn naêm tröôùc ñaây, treân theá giôùi löu truyeàn nhöõng truyeàn thuyeát ly kyø veà khí ñöôïc truyeàn baù roäng raõi, nhö truyeàn thuyeát treân ñaàu phaät toå Thích Ca Maâu Ni, vaø chuùa Jesus coù vaàn saùng chung quanh.v.v... Ngöôøi coå Trung Hoa neâu leân khí laø nguoàn naêng löôïng caàn thieán cho cô theå soáng. Noù coù hai loaïi aâm vaø döông. Trong sinh vaät, khí aâm döông caân baèng thì sinh vaät khoeû maïnh, ngöôïc laïi thì phaùt beänh. Töø theá kyû 20, khoa hoïc ñaõ chöùng minh ñöôïc xung quanh cô theå ngöôøi coù moät lôùp khí bao boïc, ñoù laø moät daïng naêng löôïng coù lieân quan maät thieát ñeán sinh meänh con ngöôøi. Noù khoâng chæ bao quanh ngöôøi maø coøn thaám vaøo cô theå vaø phaùc ra böùc xaï. Naêm 1988, caùc nhaø khoa hoïc Lieân Xoâ phaùt hieän xung quanh côû theå ngöôøi vaø vaät theå khaùc coù soùng ñieän töø vaø taùc ñoäng laãn nhau. Nhöõng ngöôøi coù coâng naêng ñaëc bieät thì soùng (khí) ñoù laø vaät chuyeån taûi thoâng tin, trong khoaûnh khaéc coù theå truyeàn ñi haøng ngaøn caây soá. Ñieàu naøy coù theå giaûi thích nguyeân nhaân taïi sao khi moät ngöôøi gaëp söï khoâng may thì ngöôøi nhaø ôû xa haøng ngaøn caây soá coù theå laäp töùc caûm nhaän ñöôïc. Caùc hoïc giaû phöông Taây töøng ñi vaøo theá giôùi vi moâ ñeå tìm baûn chaát cuûa khí, bôûi haït cô baûn laø haït nhoû nhaát trong theá giôùi vaät chaát ñaõ ñöôïc phaùt hieän vöøa coù tính haït vöøa coù tính soùng nhö khí. Nhöng baûn chaát cuûa khí thì phaûi ñi vaøo “sieâu vi moâ”. Theá laø hoï ñaõ ñeán vôùi trieát hoïc phöông Ñoâng ñeå tìm ñaùp aùn, tìm hieåu ñieàu döï baùo cuûa Laõo gia veà vuõ truï quan cho raèng nguoàn goác cuûa vaïn vaät laø khí laø ñaïo, laø sieâu vi. Möùc ñoä sieâu vi naøy ñaõ töø thöïc bieán thaønh hö, tieáp caän vôùi hö voâ. Ñeán möùc ñoä hö voâ thì coù theå giaûi thích ñöôïc giao caûm cuûa khí coâng vaø coâng naêng ñaëc bieät Tröông Baûo

64

Thaéng, Cao Oa coù theå duøng yù thöùc ñeå laáy nhöõng vieân thuoác trong bình khi naép coøn ñaäy kín, töùc thoâng qua yù nieäm laøm cho vaät töø coù bieán thaønh hö khoâng roài trôû laïi coù (hoaøn nguyeân vaät nhö cuõ). Töø thôøi trung coå ñeán nay, ngöôøi ta phaùt hieän trong cô theå moät soá ngöôøi coù “linh khí” ñaõ thu huùt söï quan taâm cuûa nhieàu hoïc giaû. “Linh khí” ñoù chính laø soùng naêng löôïng cuûa con ngöôøi ñöôïc ñieàu khieån qua yù nieäm

ngaãu nhieân. Naêm 1964, taïi bang New Jersey, khi döïng Antel thoâng tin veä tin hình chaûo, hoï phaùt hieän treân ñænh Antel coù tín hieäu laï. Nhieät caøng cao, tín hieäu caøng roõ. Vaø hoï ñaõ kieân trì thí nghieäm trong moät naêm suoát 4 muøa, xoay chaûo Antel theo 4 phöông 8 höôùng. Keát quaû thaät kyø dieäu: tín hieäu khoâng thay ñoåi. Ñieàu naøy chöùng toû tín hieäu khoâng phaûi trong heä maët trôøi maø ñeán töø vuõ truï. Theá laø “meï ñeû vaïn vaät” ñaõ ñöôïc tìm thaáy. Vi ba ñöôïc caùc nhaø khoa hoïc goïi laø “khu vöïc vaøng”, noù xuyeân qua taàng ñieän ly ñeán vôùi chuùng ta. Veà y hoïc, soùng vi ba taïo ra hieäu öùng coù lôïi cho söùc khoeû con ngöôøi vaø deã ñöôïc chuùng tieáp thu. Vi ba coù theå laøm cho gioáng caây choùng naûy maàm, röôïu mau thuaàn thuïc, ví duï röôïu Mao Ñaøi noåi tieáng cuûa Trung Quoác sau khi cheá taïo ra coøn vò cay, thaäm chí ñaéng, phaûi caát giöõ 5 - 8 naêm môùi duøng ñöôïc, nhöng qua xöû lyù vi ba thì thôøi gian caát giöõ ruùt ngaén raát nhieàu.

Ngöôøi ta ñaõ ño trong cô theå nhöõng ngöôøi luyeän khí coâng ñeàu coù soùng vi ba.

Khí cuûa phong thuyû Vi ba (Micro Ware)

Phaùt hieän vi ba laø söï gaëp nhau giöõa quan nieäm truyeàn thoáng cuûa vaên hoaù Trung Hoa veà khí vaø khoa hoïc kyõ thuaät hieän ñaïi. Vi ba laø thaønh vieân treû nhaát trong gia toäc Soùng ñieän töø, coù böôùc soùng 0,001 0,3m. Theo böôùc soùng, caùc thaønh vieân trong gia toäc soùng ñieän töø ñöôïc saép xeáp nhö sau: soùng daøi, soùng trung, soùng ngaén, vi ba, tia hoàng ngoaïi, quang coù theå nhìn thaáy (visible light), quang töû ngoaïi, tia X, tia Y. Naêm 1978, hai nhaø thieân vaên hoïc ñieän xaï ngöôøi Myõ laø Arno Allan Pensias vaø Robert Woodrow Wilson ñaõ ñoaït giaûi Nobel vaät lyù veà phaùt hieän vi ba töø vuõ truï. Taàm quan troïng cuûa thaønh quaû khoa hoïc naøy nhö theá naøo, chuùng ta haõy xem ñaùnh giaù cuûa vieän Khoa hoïc Thuî Ñieån trong quyeát ñònh trao giaûi Nobel: “Phaùt hieän cuûa Pensias vaø Wilson mang yù nghóa raát cô baûn. Phaùt hieän cuûa hai oâng ñaõ cho chuùng ta nhöõng thoâng tin töø raát laâu, khi maø vuõ truï môùi baét ñaàu taïo ra”. Nhö vaäy, khí laø “meï ñeû cuûa vaïn vaät” theo quan nieäm cuûa Ñaïo gia ñaõ ñöôïc khoa hoïc hieän ñaïi chöùng minh. Phaùt hieän cuûa hai nhaø khoa hoïc neâu treân xaûy ra trong moät tröôøng hôïp khaù

Nhöõng nhaø phong thuyû choïn nhöõng nôi “caùt ñòa”, töùc ôû ñoù giaøn sinh khí, soùng vi ba doài daøo Nhöõng vò trí soâng nuùi uoán löôïn, bao boïc laø nhöõng nôi soùng vi ba tuï, coøn nhöõng nôi gioù thoåi maïnh thì vi ba bò taùn. Vaïn vaät laø saûn phaåm cuûa taïo hoaù. Ñieàu kyø dieäu laø moïi sinh vaät treân traùi ñaát ñeàu coù xu höôùng “môû cöûa” ñoùn nhaän vi ba. Ta chuù yù xem nhöõng laø caây, nhöõng boâng hoa xoeø ra coù gioáng hình chaûo Antel khoâng? Naêm 1990, moät taïp chí khoa hoïc cuûa AÁn Ñoä ñaõ noåi moät daây ñieän vaøo laø chuoái (choã daãn nöôùc treân laù), ñaàu daây kia noái vaøo maùy thu hình thì phaùt hieän hình aûnh roõ raøng hôn. Treân cô theå con ngöôøi coù boä phaän naøo thu soùng vi ba khoâng. Ñieàu naøy chöa roõ. Nhöng con ngöôøi laø loaïi ñoäng vaät cao caáp nhaát, coù theå thoâng qua caùc tö theá ñeå tieáp nhaän vi ba, coøn coù theå tìm nôi cö truù toát hoaëc döïng Antel treân nhaø ñeå thu soùng vi ba. Toùm laïi, vi ba laø nguoàn cuûa caûi voâ giaù maø vuõ truï ban cho chuùng ta, noù cuõng caàn thieát nhö khoâng khí vaäy. Ñuùng nhö ngöôøi xöa noùi “thieân nhaân caûm”, Ñaïo gia noùi, con ngöôøi laø tieåu vuõ truï trong ñaïi vuõ truï.

Baïn ñoïc muoán coù vi aán baûn (PDF file) troïn soá baùo cuûa Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng soá naøy ñeå forward taëng baïn beø, xin göûi email veà toøa soaïn seõ nhaän ñöôïc hoaøn toaøn mieãn phí

Xuaân haï thu ñoâng, coâ beù vaãn maûi mieát ñi tìm cha.

C

où moät daïo, cö daân treân maïng thöôøng hay göûi cho nhau ñöôøng link cuûa phim hoaït hình "Father and daughter" (Cha vaø con gaùi - ñaïo dieãn Michael Dudok De Wit) - Boä phim hoaït hình ñaõ ñoaït giaûi Oscar naêm 2001 keøm theo 40 giaûi phuï khaùc, noùi veà söï chia xa vaø mong ngoùng cuûa moät coâ beù vôùi ngöôøi cha. Baùnh xe laên ñeàu ñeàu, in boùng treân ñöôøng. Boùng cha vaø con moät mình cuøng boùng caây leû loi. Chæ baèng nhöõng neùt than chì hai maøu ñen traéng, ñôn giaûn maø tinh teá, treân neàn nhaïc saâu laéng - baûn "Danube Waves" cuûa Iosif Ivanovici, ñaïo dieãn Michael Dudok De Wit ñaõ daãn ngöôøi xem chaïm ñeán caùi voâ haïn vaø höõu haïn cuûa cuoäc soáng chæ trong 8 phuùt. Töø xa, treân con ñöôøng nhoû coù hai chieác boùng tieán laïi gaàn. Ñoù laø hai boá con ñang ñi xe ñaïp song song vôùi nhau. Boùng ngöôøi cha truøm phuû leân boùng ngöôøi con, beù nhoû. Baøn chaân quay ñeàu, baùnh xe quay ñeàu. Hai boá con ñi qua boùng cuûa haøng caây ñoå. Khung caûnh ñeïp vaø tónh. Tôùi nôi, ngöôøi cha oâm hoân con, chaøo taïm bieät vaø leân thuyeàn. Nhöng döôøng nhö oâng khoâng theå xa rôøi ñöôïc coâ con gaùi nhoû ñang röng röng nöôùc maét, oâng voäi quay laïi nhaác boång con gaùi leân vaø hoân coâ. Coâ beù ñöùng nhìn theo boùng ngöôøi

cha khuaát daàn. Baàu trôøi meânh moâng, coâ kieãng chaân nhìn cho tôùi khi boùng con thuyeàn chæ laø moät caùi chaám nhoû. Boùng haøng caây vaãn ñoå daøi, vaø coâ beù cuõng chæ laø caùi chaám nhoû nhoi, ñôn coâi. Thôøi gian nhö boùng caâu qua theàm, coâ beù daàn lôùn leân, vaø khoâng bieát bao laàn, coâ ñaõ ñaïp xe moät mình trôû laïi beán soâng. Coâ vöôït qua con doác maø tröôùc kia, coù boá beân caïnh, coâ ñaõ vöôït qua moät caùch deã daøng, giôø, coâ caàn phaûi coá gaéng. Ñeå roài, laïi laàm luõi trôû veà vôùi chieác boùng leû loi. Coù nhöõng ngaøy ngöôïc gioù, haøng caây truùt heát laù, boùng caây nghieâng ngaû, roài nhöõng ngaøy ñoâng baêng tuyeát giaù laïnh, roài muøa xuaân khi tuyeát tan thaønh vuõng, coâ vaãn mong ngoùng boá. Tröôùc khi chia xa, ngöôøi cha quay laïi, oâm chaàm laáy con gaùi beù boûng. Xuaân haï thu ñoâng, coâ beù vaãn maûi mieát ñi tìm cha. Caû khi ñi chôi vôùi baïn qua con ñöôøng aáy, caû khi coâ ñaõ coù ngöôøi yeâu, laäp gia ñình vaø coù con..., coâ vaãn ngaøy ñeâm khaéc khoaûi. Roài ñeán moät ngaøy, coâ beù ngaøy naøo ñaõ trôû thaønh moät baø cuï, maét môø, chaân yeáu, khoâng ñi ñöôïc xe, coâ vaãn leâ töøng böôùc, treân con ñöôøng hoaøi nieäm aáy. Coâ quyeát ñònh loäi xuoáng loøng soâng ñaõ caïn, chæ coøn trô laïi moät xaùc thuyeàn. Coù phaûi con thuyeàn naøy ñaõ chôû ngöôøi cha cuûa coâ ra ñi khoâng? Coâ beù - trong

hình haøi moät baø giaø laàn töøng böôùc, vaïch töøng ñaùm lau saäy, boùng baø vaø boùng con thuyeàn leû loi. Treân cao, chæ coù moät caùnh chim chô vô. Khoâng thaáy boùng ngöôøi naøo khaùc. Voâ voïng, baø naèm neùp vaøo con thuyeàn vaø thieáp ñi. Boãng trong giaác mô, baø hoùa thaønh ñöùa treû nhoû chôït nhìn thaáy cha. Vaãn caùi boùng beù nhoû nhö con chim chích, chaïy raát nhanh ñeán gaàn moät caùi boùng cao lôùn. Hai caùi boùng ngaäp ngöøng, roài chaïy thaät nhanh ñeán beân nhau, vaø chuïm vaøo, laøm moät. Coâ beù ñaõ tìm thaáy ngöôøi cha, ñaõ ñöôïc oâm chaàm laáy oâng, vaø khoâng coøn phaûi laø nhöõng hình boùng nöõa, ñoù laø söï thaät. Giaûn dò, saâu saéc, trong haønh trình chæ moät con ñöôøng nho nhoû, coù hai haøng caây ñoå boùng, boùng cha vaø con, boùng cuûa chieác xe ñaïp, boùng ñôn coâi cuûa ngöôøi con, cuûa con thuyeàn maéc caïn, cuûa caùnh chim laïc loõng treân baàu trôøi... Chæ treân moät con ñöôøng nhoû, maø ñaày ñuû moät voøng quay cuoäc ñôøi chìm trong nhöõng noãi mong ngoùng. Duø vui hay buoàn, coâ luùc naøo cuõng nhôù tôùi cha. Voøng ñôøi cöù troâi... Chæ baèng nhöõng chieác boùng, boä phim hoaït hình ngaén 8 phuùt ñaõ gaây xuùc ñoäng saâu xa trong ngöôøi xem veà tình phuï töû, noãi khaéc khoaûi ñôïi chôø vaø söï choùng vaùnh nhö giaác mô cuûa moät

Trong giaác mô, thaät haïnh phuùc coâ gaëp laïi cha. Boùng hai cha con hoøa laøm moät.

kieáp ngöôøi. Ñöøng quaù ñoøi hoûi hay voäi vaøng tìm hieåu nhöõng nghóa boùng cao xa, haõy caûm nhaän noù, ñôn giaûn laø caâu chuyeän cuûa moät ngöôøi con mong chôø ngöôøi cha. Ñaõ khoâng ít gia ñình tan ñaøn xeû ngheù, nhöõng ngöôøi cha ít quan taâm tôùi con caùi hay ngöôïc laïi, nhöõng ngöôøi soáng hôøi hôït ñaõ phaûi nghó laïi veà sôïi daây gaén keát gia ñình, nhöõng raøng buoäc maùu muû thieâng lieâng sau khi xem boä phim naøy... Bao muøa laù qua. Coâ beù vaãn ñöùng beân bôø soâng ngoùng cha. Thôøi gian troâi, coâ beù ñaõ trôû thaønh moät baø cuï. Vaãn tìm cha, coâ tieán veà phía con soâng ñaõ caïn nöôùc, chô vô moät xaùc thuyeàn döôùi ñaùy soâng. Meät moûi, buoàn baõ, coâ neùp vaøo boùng con thuyeàn. Trong giaác mô, thaät haïnh phuùc coâ gaëp laïi cha. Boùng hai cha con hoøa laøm moät.

Soâng Thöông

65


cuøng yeâu chaøng taäp hôïp laïi ñeå tröøng phaït chaøng. Töø ñoù, Narcisse seõ chæ ñöôïc pheùp yeâu chính baûn thaân chaøng. Moät laàn, Narcisse nghæ ngôi beân bôø suoái, chôït nhìn thaáy boùng mình döôùi nöôùc, chaøng ngaån ra ngaém mình vaø chôït hieåu vì sao bieát bao con tim cuûa caùc coâ gaùi laïi tan vôõ vì mình. Caøng ngaém, chaøng caøng ngöôõng moä vaø say ñaém caùi boùng cuûa mình. Nhöng cöù ñuïng tay vaøo nöôùc suoái, caùi boùng laïi tan vôõ. Cuoái cuøng, chaøng cheát trong moøn moûi, vôùi moät khoái töông tö caùi boùng cuûa chính mình. Caùi danh töø rieâng Narcisse töø ñoù trôû thaønh moät tính töø chæ söï yeâu mình thaùi quaù, töï phuï ñeán ích kyû khoâng coøn theøm bieát ñeán ai, ngoaøi baûn thaân mình vaø caùi boùng cuûa mình. Chieác boùng cuõng nhö beänh töôûng, ñöôïc khoaùc leân mình nhöõng gì aûo giaùc nhaát. Ngöôøi ñôøi thöôøng noùi "Haõy bieát yeâu thöông mình", nhöng yeâu thöông vaø quan taâm ñeán möùc ñoä naøo ñeå khoâng thaønh keû ích kyû chæ bieát baûn thaân, chæ yeâu chính caùi boùng cuûa baûn thaân? Vaø phaûi chaêng, trong moãi chuùng ta, ai cuõng coù theå coù luùc mang trong mình moät chaøng Narcisse ñaùng thöông?

Boùng noåi loaïn

Ai cuõng mang trong mình moät caùi boùng. Noù laø baûn sao cuûa chính chuùng ta. Xöa kia, ngöôøi ta thöôøng quan nieäm ai khoâng coù boùng, ngöôøi ñoù laø quyû döõ. Vì vaäy ñaõ coù nhieàu caâu chuyeän vieát veà chuyeän ngöôøi khoâng coù boùng.

Ghen boùng ghen gioù

66

Nuùp boùng

Caùi boùng lôùn coù theá löïc, saün saøng bao che, giaáu gieám moät caùch vuï lôïi. Nhieàu ngöôøi hueânh hoang, nghó mình quen nhieàu theá löïc, coù nhieàu caùi boùng ñöùng ñaèng sau naâng ñôõ, neân hoï baét ñaàu soáng vôùi caùi veû töï tin khoaùc leân mình nhôø nhöõng caùi boùng aûo ñoù. Ai daùm laøm gì, ai daùm daây vaøo? Nuùp döôùi moät caùi boùng khaùc, khoaùc leân mình moät voû boïc, ñeå laøm ñieàu xaáu, xaèng baäy, hoaëc ñi loøe, ñi löøa ngöôøi khaùc. Chaúng theá maø coù nhöõng keû löøa mua ñöôïc haøng nghìn soå ñoû cuûa nhaân daân. Nghe xong, maø choaùng vaùng. Coù keû döïa vaøo danh nghóa vaø tieàn baïc, teân tuoåi cuûa moät theá löïc lôùn (voâ hình hoaëc höõu hình, noùi chung caøng bí aån caøng sôï) ñeå cheøn eùp ngöôøi khaùc. Caùi boùng naøy nguy hieåm vaø huùc ñaàu vaøo nhöõng theå loaïi boùng naøy, coù nguy cô vôõ söùt ñaàu meû traùn nhö chôi. Maø thoâi, ôû ñôøi, ai chaû nöông nhôø vaøo ai, caùi noï lieân quan ñeán caùi kia. Theá môùi noùi xaõ hoäi laø toång hoøa caùc moái quan heä!

Boùng noå

Söï giaønh giaät giöõa caùi boùng vaø con ngöôøi seõ ngaøy caøng quyeát lieät hôn, vaø neáu yeáu ñuoái, maûi meâ chaïy theo caùi boùng, con ngöôøi seõ ñaùnh maát chính baûn thaân mình vaø daãn ñeán con ñöôøng töï trieät tieâu. Moät chò vôï, vôù phaûi oâng choàng hay ghen boùng ghen gioù. Moät ngaøy noï, beøn nghó ra keá: Ñöa cho choàng ñoïc "Thieáu phuï Nam Xöông" - caâu chuyeän buoàn veà moät caëp vôï choàng phaûi ly taùn thôøi chinh chieán. Chaøng Tröông ñi lính baèn baët, vôï ôû nhaø nuoâi con chôø choàng. Moãi khi con khoùc, laïi troû caùi boùng treân töôøng vaø baûo ñaáy laø cha ñeå doã ñöùa treû nín. Ngöôøi choàng trôû veà, ñöùa con nhaát ñònh khoâng nhaän cha vaø baûo coù cha khaùc cô. Löûa ngôø noåi giaän, ngöôøi choàng beøn ra söùc maéng nhieác vôï. Thanh minh khoâng laïi, ngöôøi thieáu phuï Nam Xöông beøn choïn nöôùc cuøng laø nhaûy xuoáng soâng traàm mình. Oan khuaát chæ saùng toû khi moät ñeâm, ñöùa con thô ñang khoùc boãng im baët vaø chæ tay leân töôøng, reo: "Boá kìa, boá kìa...". Ngöôøi choàng hieåu ra söï tình thì ñaõ muoän. Veà sau, vua Leâ Thaùnh Toâng ñi qua mieáu vôï chaøng Tröông, thöông caûm ngöôøi phuï nöõ tieát haïnh beøn laøm moät baøi thô: "Nghi nguùt ñaàu gheành toûa

chuû nhaân. Boùng coi noù môùi laø ngöôøi, vaø ngöôïc laïi ngöôøi phaûi chòu kieáp boùng, phaûi laø noâ leä cho caùi boùng. Cuoäc ñaáu tranh giöõa hình vaø boùng raát quyeát lieät, khi boùng luoân coù laém chieâu, laém meïo vaø luoân luoân muoán giaønh theá chuû ñoäng. Cho ñeán moät ngaøy, caùi boùng ñaõ ra leänh saùt haïi chính ngöôøi chuû cuûa mình ñeå khoâng ai bieát raèng, chuùng chính laø caùi boùng...

Thanh Haèng khoùi höông/Mieáu ai nhö mieáu vôï chaøng Tröông/Ngoïn ñeøn ñaàu taét ñöøng nghe treû/Laøn nöôùc chi cho luïy ñeán naøng"... Chieác boùng ñuùng laø moät caùi voâ hình voâ aûnh, nhöng raát lôïi haïi. Noù khoâng hieän höõu nhöng laøm cho khoái ngöôøi cheát vì chieác boùng khoâng coù thöïc. Nhöõng thöù khoâng coù thöïc aáy thöôøng hieän höõu trong töôûng töôïng vaø noù cöù lôùn daàn leân, gheâ gôùm, choaùn heát taâm trí vaø laán aùt caû söï minh maãn.

Boùng laø beänh aûo

Trong Thaàn thoaïi Hy Laïp coù moät chaøng trai teân laø Narcisse, con cuûa thaàn soâng vaø tieân nöõ Liriopeù. Chaøng ñeïp ñeán noãi coù quaù nhieàu nöõ thaàn say meâ van xin tình yeâu nhöng chaøng vaãn moät möïc laïnh luøng töø choái. Trong soá nhöõng keû thaát tình coù Echo. Ñau khoå vì bò Narcisse töø choái, Echo caàu xin caùc vò thaàn vaø caùc nöõ thaàn

Boùng moät ngaøy kia taùch ra khoûi con ngöôøi, phaùt trieån thaønh nhöõng ngöôøi thöïc, baûn sao cuûa ngöôøi thöïc. Nhöng vì laø nhöõng chieác boùng noåi loaïn, neân chuùng thöôøng coù caù tính roõ reät, noåi troäi hôn, "oaùch" hôn ngöôøi chuû cuûa noù. Khoâng phaûi "Boùng ñeø" cuûa nöõ nhaø vaên Ñoã Hoaøng Dieäu ôû trong nöôùc, ngöôøi töøng moät daïo ñình ñaùm vôùi caùch vieát taùo baïo, bò coi laø daâm thö, moâ taû cuoäc laøm tình giöõa boá choàng vaø con daâu trong... chieâm bao, hay nhöõng chieác boùng trong chuyeän coå tích Andersen, trong "Laø hình hay laø boùng" cuûa Dostoievski laø nhöõng chieác boùng noåi daäy. Chuùng taùch ra ñöôïc töø con ngöôøi vaø daàn daàn xaâm chieám, khieán chính con ngöôøi thöïc laïi trôû thaønh nhöõng chieác boùng. Sau nhöõng deø daët ban ñaàu, chieác boùng daàn daàn tìm ñuû moïi caùch laán aùt

Coù nhieàu khi, treân haønh trình tìm kieám yeâu ñöông, nhieàu ngöôøi hay thích taïo ra cho mình moät caùi voû boïc haøo nhoaùng hoøng laøm rung ñoäng traùi tim keû khaùc giôùi, hay noùi theo ngoân ngöõ hieän ñaïi laø thích ñaùnh boùng baûn thaân ñeå söu taäp fan haâm moä. Haún nhieân laø nhöõng keû öa thích ñaùnh boùng baûn thaân thì khoâng phaûi chæ thôøi nay môùi coù. Töø thôøi xöa, Xuaân Toùc Ñoû cuûa Vuõ Troïng Phuïng ñaõ bieát taän duïng söï ngaây thô, caû tin, thieáu hieåu bieát cuûa ñaùm ñoâng ñeå laêng-xeâ baûn thaân moät caùch trieät ñeå. Nhöng ôû thôøi ñaïi toaøn caàu hoùa naøy, cuøng vôùi söï phaùt trieån vöôït baäc cuûa vaên hoùa vaên minh nhaân loaïi, thì nhu caàu caàn ñöôïc theå hieän baûn thaân cuûa con ngöôøi cuõng taêng leân moät caùch choùng maët theo caáp soá nhaân, maø caùc tieàn boái xa xöa coøn laâu môùi theo kòp. Raát nhieàu ngöôøi ñaõ bieát naâng vieäc ñaùnh boùng hình aûnh cuûa mình leân thaønh moät thöù haøng hoùa chaøo baùn. Vôùi söï trôï giuùp cuûa kyõ thuaät, nhöõng ñoái töôïng thích “taïo moùn haøng” khoâng chæ khoe khoang, ñaùnh boùng baûn thaân ôû nhöõng nôi coâng coäng, choán ñoâng ngöôøi, maø coøn thaû söùc toâ veõ mình treân caùc dieãn ñaøn online, blog caù nhaân, nôi maø moïi thöù, keå caû cuoäc soáng, ñeàu laø aûo.

Cöù nhö theá, nhöõng ñoái töôïng thích ñaùnh boùng baûn thaân luùc naøo cuõng phaûi goàng mình leân ñeå naâng ñôõ caùi "toâi" voán khoâng thuoäc veà mình, gioáng nhö moät coâ gaùi laïm duïng quaù nhieàu vaøo son phaán, khoâng daùm xuaát hieän tröôùc maët ngöôøi yeâu vôùi khuoân maët chöa trang ñieåm. Vaø nhöõng keû öa thích söï “laøm haøng” khoâng bao giôø hieåu raèng con ñöôøng ngaén nhaát ñeå chaïm vaøo moät traùi tim, khoâng phaûi laø söï ñaùnh boùng baûn thaân, maø chính laø söï ñoàng caûm giöõa hai taâm hoàn, laø söï yeâu thöông chaân thaønh, giaûn dò vaø khoâng vuï lôïi. Nhöõng ngöôøi naøy, cho duø coù taïo döïng ñöôïc moät moái quan heä tình caûm vôùi moät ai ñoù, thì ñeán moät ngaøy, khi boùng noå, caùi voû boïc haøo nhoaùng rôi xuoáng, thì thöù maø hoï goïi teân laø tình caûm cuõng seõ ñoäi noùn ra ñi.

Moät thöông caùi mieäng coù duyeân : Khi vui em hoùt khi buoàn em la Taùnh em voán dó thaät thaø Chuyeän nhaø ñem keå ra ba xoùm laøng. Hai thöông em raát ñaûm ñang : Vieäc laøng vieäc nöôùc em “maàn” heát ga Vieäc nhaø em chaúng thieát tha Chæ laøm chieáu leä qua loa roài naèm ! Ba thöông ñoâi maét laù raêm : Loâng maøy laù lieãu,mi cong mô huyeàn Moãi khi thaáy coù baïc tieàn Maét em dò öùng lieân mieân chôùp hoaøi. Boán thöông em raát ñaïi taøi : Löông choàng ñeám kyõ, khoâng sai moät haøo Tieàn nöôùc tieàn ñieän toán hao Ñöa em, em cöù ñoå vaøo “loâ toâ”. Naêm thöông em bieát caên cô : Khi caàn mua saém, em ñi “xí tyø” (city) AÙo quaàn, giaày deùp caàn chi Mua chöøng naêm baåy va ly ñuû duøng. Saùu thöông töù ñöùc, tam toøng : Theo anh em quyeát, lo choàng lo con Côm tröa thì saün caù lon Ñeán böõa côm toái em “phoân“ nhaø haøng... Baûy thöông thuøy mò, dòu daøng Giaän anh em chaúng noùi quaøng noùi xieân Cuõng khoâng than khoùc nhö ñieân Chæ quaêng cheùn dóa, anh lieàn “taåu“ nhanh. Taùm thöông em tính toaùn lanh : “Seâ vinh“ (saving) ñaõ coù em canh töøng ñoàng Ruùt ra khoaûng taùm ngaøn ñoàng Em ñi söûa muõi, vuù, moâng, loâng maøy... Chín thöông aên noùi thaät hay Tieáng Vieät ñaõ ngoïng, chöõ Taây chaúng taøi Vöøa quô vöøa muùa moûi tay Troän hai thöù laïi chaúng sai tieáng boài. Möôøi thöông hai ñöùa xöùng ñoâi Voâ taâm ñoaûn tính em toâi nhaát nhì Vaét tay tính toùan chi ly Cheâ em khoâng laáy coøn thì tìm ai ? Thoâi thoâi ñöøng noùi doâng daøi Em ôi, söûa soaïn ngaøy mai theo choàng Baøn thôø anh ñaõ söûa xong Vuoâng ba taác roäng vöøa moâng em ngoài

67


B

acon - hoïa só ngöôøi Ireland veõ raát nhieàu tranh, vaø trong moät soá caùc taùc phaåm cuûa oâng, khi theå hieän nhaân vaät, thöôøng coù nhöõng caùi boùng. Tranh cuûa Bacon, khoâng thoâng thöôøng, khoâng hieàn laønh, khoâng phaûi tröôøng phaùi tröøu töôïng, nhöng ñeå ngaém tranh cuûa Bacon vaø caûm nhaän, cuõng khoù khaên khoâng keùm gì khi ñöùng tröôùc nhöõng gì... tröøu töôïng.

Nhöõng caùi teân cuûa tranh cuõng khoâ khan, laïnh luøng.

Ngöôøi trong tranh, thöôøng nhö nhöõng ngöôøi taäp theå hình, cô baép noåi cuoàn cuoän. Nhöõng caùi ñaàu meùo moù, caùc boä phaän nhö maét, muõi, moàm, nhö ñang bò moät noãi sôï voâ hình keùo caêng cöùng, vaø cho buøng noå. Moïi thöù quaèn quaïi vaø xaùo troän ñeán kinh dò. Vaø con ngöôøi ñoù. Beân trong cuûa con ngöôøi ñoù. Chuùng bò loät truoàng ra, vaø ngoài trô troïi ôû ñoù, trong nhöõng khung caûnh thoâ sô nhöng ñaày maøu saéc cuûa söï kinh dò. Moät caùi boùng to töôùng, ngoài luø luø, khoâng roõ laø ngöôøi hay laø quyû. Bôûi laø ngöôøi thì coù maët quyû, laø quyû, thì coù boùng ngöôøi. Chuùng ngoài döôùi caùi oâ, döôùi thaân xaùc cuûa nhöõng con boø bò banh roäng. "Chaân dung töï hoïa" cuûa Bacon, "chaân dung ngöôøi ñaøn oâng vaø ñoâi kính", - cuõng laø moät göông maët bò bung noå, banh toaïc, xeù raùch nhöõng caùi nhìn. Boä ba (Tritych) luoân ñöôïc Bacon öa chuoäng söû duïng nhö moät thuû phaùp ñeå bieåu loä nhöõng traïng thaùi tinh thaàn. Vôùi caùch nhìn ñaày döõ doäi, ñau ñôùn vaø khoác lieät, boä triptych noåi tieáng nhaát moâ taû caùi cheát cuûa George Dyer - ngöôøi tình ñoàng tính cuûa oâng, boä ba ñoùng ñinh caâu ruùt - moät caùch nhìn hoaøn toaøn môùi meû theo phong caùch cuûa Bacon ñuû laøm ngöôøi xem "sôï haõi". Nhöõng caùi boùng trong böùc "Chaân dung cuûa Lucian Freud treân chieác gheá da cam", böùc "Nghieân cöùu chaân dung cuûa John Edwards"... chính laø baûn ngaõ

V

Q

uaùn vôùi ñaày ñuû trang thieát bò ñeå kinh doanh, vaøo laø laøm ngay khoâng phaûi toán theâm chi phi naøo

68

T

hích hôïp cho gia ñình hay ñoâi baïn cuøng laøm. Caàn sang nhanh $110,000 vôùi ñieàu kieän deã daøng.

Xin goïi 0404

88 67 78 (noùi tieáng Anh)

20681009

uøng Cleremont Meadows NSW, khu saàm uaát ñang phaùt trieån thuoäc phía taây thaønh phoáâ Sydney. Ñang baùn 6 ngaøy thu töø 6,500 ñeán 7,500 tuaàn. Vò trí raát toât, khoâng bò caïnh tranh trong khu vöïc.

cuûa con ngöôøi, chuùng haøm chöùa söï ñôn ñoäc, töï thaân, vaø nhöõng hình aûnh ñau ñôùn taän cuøng nhöng cuõng nhaân ñaïo nhìn thaúng vaøo nhöõng gì coøn che giaáu cuûa loaøi ngöôøi. Theo nhaø ñaáu giaù Sothebys taïi Phaùp naêm 2007, böùc tranh Seated Woman (ngöôøi ñaøn baø ngoài) - do Bacon veõ (chaân dung cuûa Muriel Belcher), baùn ñöôïc vôùi giaù 13,7 trieäu Euro (khoaûng hôn 20 trieäu ñoâla). Ñaây laø caùi giaù cao nhaát chöa töøng coù cho moät taùc phaåm hoäi hoïa ñöông ñaïi Phaùp. Caùc taùc phaåm cuûa Bacon ñang ngaøy caøng taêng giaù. Vôùi Bacon, oâng thöïc söï khoù chòu khi ai ñoù noùi raèng caùc taùc phaåm cuûa oâng troâng thaät kinh dò. OÂng cho raèng: "My painting is not violent. It s life that violent" "Taùc phaåm cuûa toâi khoâng hung baïo. Chæ coù cuoäc soáng môùi hung baïo maø thoâi"! Mai Long khoái treân töôøng. Coù leõ laâu roài, baïn môùi chuù yù, vaø nhìn thaáy noù. Ngoài oâm goái, guïc maët xuoáng, caùi khoái ñoù im lìm, roõ reät. Vaø ñeâm möa lao xao, vaø "The falling leaves drift by the window/The autumn leaves of red and gold/I see your lips, the summer kisses/The sunburned hands I used to hold..." chæ laø trong taâm töôûng. Baïn chôït nhôù laïi troø chôi tuoåi aáu thô, ñan hai tay vaøo nhau, keát thaønh hình nhöõng con thuù raát ngoä nghónh, ñaùng yeâu. Caùi troø chôi cuûa con nhaø ngheøo, cuûa nhöõng ñöùa treû luoân thieáu ñoà chôi nhöng laïi coù thöøa söï töôûng töôïng. Chæ caàn caùc ngoùn tay keát hôïp, ôû treân böùc töôøng hieän leân boùng daùng cuûa nhöõng con thoû, con böôùm, con raén, con coâng, con chim... Nhöõng hình haøi ñoù

T

rong moãi con ngöôøi luoân coù nhöõng khoaûng toái, nhöõng boùng toái laån khuaát. Coù theå ñoù laø nhöõng noãi aùm aûnh, nhöõng taâm söï, nhöõng quaù khöù mang taâm traïng naëng neà trong taâm hoàn. Coù theå ñoù laø nhöõng gì dieãn ra trong giaác mô. Giöõa töôøng traéng laëng caâm

Coù moät laàn, khi boùng ñieän vuït taét, baïn loï moï ñi tìm caây neán, thaép leân trong ñeâm. Maõi, vaãn chöa coù ñieän. Caên phoøng nhoû, chæ coøn laïi tieáng möa ñeâm vaø moät ngöôøi thao thöùc maõi khoâng nguû ñöôïc. Töï nhieân luùc naøy öôùc sao coù moät tieáng jazz ñeâm chaàm chaäm khaûn ñuïc, tieáng kim maùy rin rít vaøo nhau, hôi thôû cuûa ngöôøi ca só da ñen, tieáng baûn "Autumn Leaves" cuûa Nat King Cole... Vaø roài baïn chôït thaáy treân töôøng, ñoù laø chieác boùng cuûa baïn. Noù roõ laø moät

saép ñi vaøo dó vaõng. Khoâng phaûi bôûi ai, khoâng bôûi caùi gì, maø bôûi doøng chaûy cuoäc soáng ñaõ voâ tình cuoán phaêng moïi thöù...

Boùng toái ly cafeù

Trong moãi con ngöôøi luoân coù nhöõng khoaûng toái, nhöõng boùng toái laån khuaát. Coù theå ñoù laø nhöõng noãi aùm aûnh, nhöõng taâm söï, nhöõng quaù khöù mang taâm traïng naëng neà trong taâm hoàn. Coù theå ñoù laø nhöõng gì dieãn ra trong giaác mô. Moät giaác nguû khoâng troïn veïn, nhöõng "boùng ñeø" trieàn mieân, hay ñoù chính laø noãi aùm aûnh töø trong cuoäc soáng thöïc taïi theo ñuoåi, ñeo baùm con ngöôøi ñeán taän trong giaác nguû. Coù theå ñoù laø nhöõng gì chöa giaûi quyeát ñöôïc cuûa ngaøy hoâm nay, keùo taän ñeán ngaøy mai, cuûa kyù öùc, vaø nhöõng maûng toái taâm hoàn. Baïn nhôù tôùi ca töø trong baøi "Boùng toái ly cafeù" cuûa nhaïc só Döông Thu -

"Khoâng coù thoaûng gioù naøo, thì thaàm cuøng em ñeâm nay/Chæ coù boùng toái thaân quen caên phoøng em ôû/Chæ coù boùng toái thaân quen khoaûng troáng em nhìn/Boùng toái ñen nhö ly cafeù/Boùng toái ñaéng nhö ly cafeù/Em uoáng, töøng nguïm nhoû boùng toái/ Töøng nguïm nhoû boùng toái...". Nhöõng luùc ngöôøi moät mình ñi veà trong ngoõ vaéng, leâ töøng böôùc chaân leân caên gaùc nhoû aáy laø luùc coâ ñôn nhaát, laø luùc moät mình trong caên phoøng vaéng, khoâng coøn ai... Luùc baïn moät mình nôi xöù ngöôøi, boãng caûm thaáy theøm moät tieáng noùi queâ höông. Luùc baïn ngoài nhìn boùng mình trong cuoäc haønh trình töï choïn khoâng coù ai ñi cuøng... Taát caû caùc traïng thaùi moät mình, buoàn nhaát vaãn laø chieác boùng coâ ñoäc. Chieác boùng giöõa choán ñoâng ngöôøi, maø vaãn coâ ñôn laïc loõng. Vì theá maø ngöôøi ta goïi laø "saàu leû boùng".... Vaø ly cafeù, vaãn moät goùc phoá, moät quaùn quen, moät choã ngoài quen thuoäc, naáp trong boùng toái aáy, moät mình. Boùng - toái - ñang - tröôøn - leân - khuoân - maët - baïn.

Ñeøn khoâng haét boùng

Ñaõ coù ñieän. Nhöng baïn chaúng buoàn baät ñeøn. Baïn vaãn muoán thöû moät ñeâm traøn ngaäp boùng toái. Tröôùc kia, baïn sôï thöùc traéng ñeâm maø khoâng laøm ñöôïc gì. Ngöôøi ta thöôøng laøm vieäc trong ñeâm ñeå ñöôïc yeân tónh vaø taäp trung hôn. Ngöôøi ta coù nhu caàu tìm nhau, cuõng trong boùng ñeâm. Coù luùc, baïn muoán nguû, muoán moät giaác an laønh vaø bình yeân, nhöng giaác nguû töø choái baïn. Coøn ñeâm nay, baïn laïi chuû ñònh thöùc. Khoâng phaûi ñeå laøm vieäc, neân khoâng coøn sôï thöùc voâ nghóa. Baïn ñaåy cöûa, böôùc ra ban coâng, ngaém con ñöôøng ñang vaøng voït döôùi aùnh ñeøn môø söông. Baïn nhôù nguyeân caûm giaùc khi ñoïc "Ñeøn khoâng haét boùng" cuûa Zunichi Wanatabe. Trong côn noàng nhieät, khi ngöôøi ñaøn baø daâng hieán thì ngöôøi ñaøn oâng chôït ñaåy naøng ra, vaø ñi pha cafeù. Vaø trong aùnh löûa khi ñun nöôùc pha cafeù, chôït naøng nhaän ra bí maät cuûa ngöôøi ñaøn oâng ñoù. Bí aån cuûa ngöôøi ñaøn oâng laïnh luøng laø gì? Khi chìm döôùi hoà saâu kia, öôùc nguyeän lôùn nhaát coù leõ laø "moïi ngöôøi khoâng phaûi chòu noãi ñau nhö anh, khoâng phaûi cheát nhö anh, vaø khoâng phaûi soáng moät cuoäc ñôøi "khoâng haét boùng" vaø moät ñôøi soáng "döôùi aùnh ñeøn naøy khoâng coù moät ngöôøi naøo haét boùng. Nhöõng con ngöôøi khoâng coù boùng...". Caùi cuoán truyeän thaät laø buoàn ñoù töï nhieân laøm baïn buoàn theo. Ñöôøng vaãn vaéng, vaø chæ baïn cuøng chieác boùng. Vaø baïn hoaûng sôï. Baïn cuõng khoâng muoán mình laø moät caùi boùng vaéng laëng caû cuoäc ñôøi.

Minh Haïnh

69


H

aàu nhö ña soá nam giôùi khi bò baïo haønh hay noùi roõ ra laø bò... vôï ñaùnh, thöôøng hoï chæ caén raên chòu chöù khoâng leân tieáng. Ñieàu naøy cuõng deã hieåu vì ña soá caùc oâng laø “ngöôøi trong cuoäc” ñeàu cho raèng vôï coù thöông thì môùi... ñaùnh chuùt chöù coù sao ñaâu. Thaø bò ñaùnh chöù noùi ra sao ñöôïc...

T

heá coøn phuï nöõ? Taïi sao cuõng khoái ngöôøi im nhö thoùc. Bò choàng ñaäp ngaøy naøy qua ngaøy kia hoï vaån cam chòu. Haàu heát caùc tröôøng hôïp baïo haønh gia ñình laø do haøng xoùm, ngöôøi thaân trong gia ñình toá giaùc, raát hieám tröôøng hôïp naïn nhaân cuûa baïo haønh leân tieáng tröïc tieáp ñeå ñöôïc hoã trôï vaø giuùp ñôõ

Xuaát phaùt töø quan nieäm baát bình ñaúng giôùi tính

Nhöõng vuï baïo haønh gia ñình trong coäng ñoàng Vieät Nam taïi UÙc ñöôïc phaùt hieän cho thaáy tæ leä cuõng nhö möùc ñoä baïo haønh vaãn cao hôn nhieàu so vôùi coäng ñoàng chính maïch. Môùi ñaây nhaát, laø tröôøng hôïp cuûa moät phuï nöõ bò ngöôøi choàng vuõ phu haét caû noài nöôùc soâi vaøo ngöôøi vaø bò boûng quaù naëng, luùc ñoù bi kòch gia ñình môùi ñöôïc moïi ngöôøi bieát ñeán. Keát quaû ñieàu tra cuûa boä Xaõ Hoäi cho thaáy cho thaáy nhieàu caëp vôï choàng ñaõ traûi qua moät trong nhöõng hình thöùc baïo löïc gia ñình nhö bò ñaùnh, maéng, nhuïc maï... Caùc hình thöùc baïo löïc nheï hôn nhö giaän doãi, caõi vaõ thì nhieàu ñeán khoâng bieát ñaâu maø ñeám. Baát bình ñaúng giôùi laø xuaát phaùt ñieåm cuûa baïo haønh gia ñình. Ñoù laø neùt “vaên hoùa” vaãn mang tính gia tröôûng cuûa ngöôøi UÙc goác Vieät, troïng nam kinh nöõ. Ngöôøi phuï nöõ ôû xaõ hoäi Vieät Nam qua ñeán UÙc cuõng coøn nhieàu quen thuoäc laø trong gia ñình thöôøng khoâng thaáy mình coù söï bình ñaúng vôùi choàng, khoâng coù quyeàn löïc thöôøng cam chòu vaø khoâng muoán chia seû cuøng ai. Do vaãn “caû neå” vôùi ngöôøi choàng laø keû baïo haønh, duø gì cuõng laø choàng laø cha neân hoï thöôøng khoâng daùm leân tieáng. Baïo löïc gia ñình coù nhieàu hình thöùc maø raát nhieàu ngöôøi coøn mô hoà veà khaùi nieäm. Ñoâi khi khoâng phaûi cöù thöôïng caúng chaân, haï caúng tay môùi laø baïo löïc. Nhieác moùc, chöûi ruûa, cöôõng böùc veà tình duïc cuõng laø baïo haønh. Baïo haønh baèng söï im laëng, chì chieát, ñay nghieán nhau thöôøng dieãn ra ôû nhöõng gia ñình trí thöùc nhieàu hôn. Noù laø moät söï bieán töôùng khoù kieåm soaùt maø möùc ñoä nghieâm troïng cuõng khoâng keùm baïo haønh theå xaùc. Baïo haønh gia ñình thöôøng chæ ñöôïc bieát ñeán vaø leân tieáng khi noãi ñau cuûa naïn baïo haønh leân ñeán ñænh ñieåm. Vôùi baïo haønh veà tinh thaàn, dö luaän xaõ hoäi thöôøng khoâng bieát ñeán neân chæ coù naïn nhaân laø cam chòu. Chò (taïm khoâng neâu teân) cuõng laø moät naïn nhaân cuûa baïo haønh gia ñình veà tinh thaàn gaàn 20 chuïc naêm nay. Duø chò ñang soáng taïi UÙc. Ñieàu naøy chæ mình chò thaáu hieåu vaø cam chòu. Tuy khoâng ñaùnh ñaäp nhöng choàng chò luoân duøng nhöõng lôøi leõ cay nghieät ñeå nhieác moùc vôï khoâng döùt khieán chò laâm vaøo tình traïng hoaûng loaïn tinh thaàn. Chæ ñeán khi chò tìm ñeán caùi cheát nhöng khoâng thaønh thì caûnh saùt vaø döï luaän ñòa phöông môùi bieát ñeán. Chính söï cam chòu naøy cuûa nhieàu ngöôøi phuï nöõ ñaõ laøm gia taêng möùc ñoä baïo haønh trong gia ñình. Phuï nöõ bò choàng baïo haønh veà tinh thaàn nhö moät thoùi quen khieán hoï trôû neân soáng kheùp kín, töï coâ laäp, maát töï tin vaøo baûn thaân do ñoù söùc ñeà khaùng vôùi baïo haønh gia ñình yeáu. Hoï khoâng theå phaûn khaùng cuõng nhö leân tieáng ñeå baûo veä mình. Heä luïy cuûa baïo löïc gia ñình khoâng chæ laø noãi ñau theå xaùc,

70

noãi ñau tinh thaàn maø laø aûnh höôûng tröïc tieáp tôùi con treû. Treû soáng trong gia ñình coù boá ñaùnh ñaäp, maéng chöûi meï thöôøng soáng kheùp kín hoaëc buoâng thaû laø maàm moáng cuûa söï thoâ loã, cuïc caèn. Chính ñieàu naøy voâ hình chung laïi taïo ra moät söï “di truyeàn” veà “taám göông” baïo löïc cuûa cha meï xuoáng ñeán theá heä con caùi.

Tieáng noùi cuûa dö luaän voâ cuøng quan troïng

Baïo haønh gia ñình laø moät vaán ñeà cuûa xaõ hoäi nhöng seõ khoù ñeå giaûi quyeát ñöôïc trieät ñeå neáu ngöôøi trong cuoäc coi ñaây laø chuyeän noäi boä trong gia ñình, vaø che giaáu nhöõng haønh vi baïo löïc. Raát ít ngöôøi phuï nöõ laø naïn nhaân cuûa baïo haønh gia ñình coù theå töï leân tieáng baûo veä mình. Chính vì vaäy, dö luaän xaõ hoäi töø chính quyeàn ñòa phöông hay chính nhöõng ngöôøi haøng xoùm, hay baïn beø leân tieáng seõ goùp phaàn ñaåy luøi vaán naïn naøy. Söùc maïnh lan truyeàn cuûa dö luaän laø moät vuõ khí baûo veä cho ngöôøi phuï nöõ. Xaõ hoäi coù traùch nhieäm vôùi naïn baïo haønh gia ñình. Dö luaän seõ giuùp naâng cao nhaän thöùc vaø quyeàn haïn cuûa nhöõng ngöôøi phuï nöõ laø naïn nhaân cuûa baïo löïc. Thöïc teá cho thaáy, nhöõng phuï nöõ laø naïn nhaân cuûa baïo haønh gia ñình thöôøng chæ ñöôïc giaûi thoaùt khoûi ñòa nguïc gia ñình khi coù söï giuùp ñôõ leân tieáng cuûa dö luaän. Luaät Phoøng choáng baïo löïc gia ñình coù hieäu löïc treân toaøn laõnh thoå UÙc vaø laø cô sôû phaùp lyù giaûi quyeát caùc vaán naïn baïo haønh gia ñình. Raát nhieàu hoäi ñoaøn, ñoaøn theå cuûa chính quyeàn ñòa phöông, caûnh saùt, hoäi cöùu naïn phuï nöõ, caùc vaên phoøng coäng ñoàng ngöôøi Vieät v.v... seõ laø nhöõng nôi can thieäp tích cöïc cho naïn baïo haønh gia ñình...

Chuyeän “tieàn” trong cuoäc soáng hoân nhaân

Moät chuû ñeà nhaïy caûm khoâng phaûi ai cuõng muoán ñeà caäp ñeán trong cuoäc soáng vôï choàng, nhöng trong thôøi buoåi

thöù naøo cuõng caàn tieàn nhö hieän nay, ñoù laø moät vaán ñeà noùng trong moãi gia ñình. Vôùi khoâng ít ngöôøi, vaãn bieát raèng khi ñaõ laø vôï choàng thì khoâng heà coù söï tính toaùn vôùi nhau trong chuyeän tieàn nong, nhöng vaãn xaûy ra maâu thuaãn, khuùc maéc quanh chöõ tieàn. Vaø moät thoáng keâ cho thaáy, tieàn baïc vaãn laø nguyeân nhaân cuûa 1/3 soá vuï ly hoân cuûa caùc caëp vôï choàng. Raát tieác ngöôøi laøm ra nhieàu tieàn hôn baïn ñôøi cuûa mình ñaõ khoâng nghó raèng phaûi coù söï giuùp ñôõ hoã trôï, söï chia seû, gaùnh vaùc vieäc nhaø cuûa ngöôøi kia mình môùi coù ñöôïc thaønh quaû aáy. Hoï ñaõ queân maát caâu phöông ngoân “cuûa choàng coâng vôï” vaø gaây ra noãi muoän phieàn, tuûi thaân vaø maëc caûm, töï ti cho ngöôøi baïn ñôøi. Moät ngöôøi phuï nöõ keå, kieám tieàn nhieàu hôn vôï, nhöng Duy, choàng chò raát chi li trong vieäc tieâu pha haèng ngaøy. Hoâm naøo coù vieäc gì khoâng theå ñöøng, phaûi chi nhieàu tieàn nhö vieäc cöôùi hoûi cuûa caùc em, hay con oám, meï ñau laø caû ngaøy anh cöù chaäc löôõi tieác maõi. Khoå noãi thu nhaäp cuûa chò laïi quaù thaáp, chæ ñuû goùp phaàn tieàn aên vaøo vôùi gia ñình, ñuùng nhö yeâu caàu cuûa anh, thænh thoaûng môùi daønh ra mua cho mình, cho con ñöôïc caùi quaàn, caùi aùo. Moãi laàn noùi ñeán chöõ tieàn vôùi choàng, chò chæ muoán khoùc. Cuoäc soáng hieän ñaïi bieát bao nhieâu thöù phaûi chi tieâu, bieát bao nhieâu nhu caàu phaûi ñaùp öùng, cuõng vì vaäy cuoäc soáng gia ñình chò cöù naëng neà, meät moûi bôûi nhöõng phaøn naøn tieác tieàn cuûa anh. Chaúng leõ laïi boû nhau chæ vì moät chöõ “tieàn”, chò cay ñaéng nghó. Nhieàu khi chính vieäc ngöôøi vôï kieám ñöôïc nhieàu tieàn hôn choàng cuõng gaây ra khoâng ít bi kòch. Chò Höông, chuû

moät cöûa haøng lôùn ôû Haø Noäi ñaõ noùi, luùc môùi laáy nhau vôï choàng tay traéng, nhöng gia ñình laïi raát haïnh phuùc. Baây giôø ñeán luùc vôï choàng vöông giaû roài, anh aáy laïi sinh chuyeän, nguyeân nhaân cuûa bôûi tieàn anh aáy kieám ñöôïc ít tieàn hôn chò. Töø ñoù, anh khoù chòu, baét ne, baét neït töø cöû chæ ñeán lôøi noùi. Chò lôõ lôøi moät chuùt laø anh gaàm leân: “Phaûi roài, coâ gioûi...” roài daét xe boû ñi uoáng röôïu. Chò naøo coù töï haøo gì veà vieäc mình kieám ñöôïc tieàn, thöïc loøng chæ muoán ñöôïc cuøng anh lo cho gia ñình, nhöng giaûi thích caùch naøo anh cuõng khoâng hieåu. Nhieàu khi chuyeän khoâng ñoàng tình trong söû duïng tieàn baïc cuõng laø nguyeân nhaân gaây ra baát hoøa trong gia ñình. Choàng thì muoán mua moät caùi tivi lôùn, vôï laïi muoán mua moät caùi tuû ñöïng quaàn aùo thaät to. Vôï muoán mua chieác Lexus troâng thaät xòn cho baèng baïn beø nhöng choàng laïi muoán Tarago cho roäng ñeå chôû con caùi vaø ñoà ñaït thoaûi maùi hôn..., roài caû hai maët naëng maøy nheï bôûi vôï choàng cöù “troáng ñaùnh xuoâi, keøn thoåi ngöôïc” nhö theá. Nhieàu ngöôøi cho raèng, maëc duø tieàn baïc khoâng phaûi laø taát caû nhöng noù vaãn laø phöông tieän raátø quan troïng ñeå ngöôøi ta ñaït ñöôïc ñeán haïnh phuùc, nhaát laø haïnh phuùc trong cuoäc soáng löùa ñoâi. Vì theá, moät cuoäc hoân nhaân coù beàn vöõng hay khoâng phuï thuoäc raát nhieàu vaøo traùch nhieäm cuûa ngöôøi vôï vaø choàng khi quan nieäm veà tieàn baïc. Nhieàu ñoâi vôï choàng treû soáng phoùng khoaùng neân quan nieäm veà tieàn baïc cuõng raát thoaùng. Khi môùi cöôùi nhau xong, hoï ñaõ thoáng nhaát raèng tieàn cuûa ai ngöôøi naáy tieâu. Khi coù vieäc gì chung thì seõ baøn baïc, cuøng ñoùng goùp laïi. Ban ñaàu, moïi vieäc coù veû deã daøng vaø oån thoûa. Nhöng khi coù con, keùo theo noù laø moät loaït nhöõng chi tieâu chung. Luùc

ñoù hoï baét ñaàu haïch saùch nhau, traùch moùc vì vieäc ñöa nhieàu ñöa ít, nghi ngôø vaø daãn ñeán raïn nöùt moái quan heä. Tieàn baïc tuy laø raát quan troïng nhöng noù khoâng haún laø nhu caàu duy nhaát trong cuoäc soáng, laø nguyeân nhaân duy nhaát quyeát ñònh gia ñình haïnh phuùc. Caùc chuyeân gia taâm lyù cho raèng, sau khi keát hoân, haõy taäp noùi “cuûa chuùng ta” thay vì noùi “cuûa toâi” nhö tröôùc ñaây. Chæ khi naøo nhaän thöùc ñöôïc nhö vaäy, vôï choàng môùi thaät söï troïn veïn tin töôûng, thöông yeâu nhau. Moät ñieàu cuõng khaù teá nhò trong quan heä vôï choàng laø neân cö xöû vôùi nhau nhö theá naøo neáu moät trong hai ngöôøi coù möùc thu nhaäp cao hôn ngöôøi kia? Trong tröôøng hôïp choàng coù thu nhaäp cao hôn vôï, ñieàu toái kî nhaát laø ngöôøi choàng laøm “quaûn gia” trong vieäc chi tieâu haøng ngaøy cuûa gia ñình. Coøn trong tröôøng hôïp vôï coù möùc thu nhaäp cao, cuõng haõy ñeå ngöôøi choàng cuøng chia seû traùch nhieäm, coù nhö vaäy ngöôøi choàng môùi töï tin, thoaûi maùi vaø caûm thaáy mình ñöôïc vôï toân troïng. Moät ngöôøi phuï nöõ ñaõ chia seû caâu chuyeän cuûa chò nhö moät kinh nghieäm trong vieäc xöû lyù chuyeän tieàn. Chò raát coâng khai vôùi choàng nhöõng khoaûn mình kieám ñöôïc. Muoán mua gì, luùc hai vôï choàng vui veû, chò ñöa ra nhöõng döï ñònh vaø coâng khai baøn vieäc hai vôï choàng neân tieát kieäm ra sao. Laø ngöôøi giöõ tieàn, nhöng chò luoân ñaët vaøo trong ví cuûa anh dö dö soá tieàn anh coù theå phaûi chi tieâu. Moãi khi anh caàn khoaûn naøo chính ñaùng, chò ñeàu ñöa anh ngay. Khi chò tieâu tieàn vaøo vieäc gì cuõng noùi laïi ñeå anh bieát... Giôø ñaây, caû hai vôï choàng chò caûm thaáy coù cuoäc soáng thoaûi maùi, vì hoï tìm ñöôïc söï ñoàng thuaän vaø raát ít khi tranh caõi vôùi nhau veà vaán ñeà kinh teá.

71


Naêm 2000, nghóa laø naêm thieân nieân kyû, toâi ñaïo dieãn moät boä phim kyû thieân nieân coù teân laø "Chieác chìa khoùa vaøng" - moät taùc phaåm hay ñeán möùc ngoaøi taùc giaû ra, raát ít keû caûm thuï ñöôïc. Toâi caàn tìm moät coâ dieãn vieân nhoû beù, vì trong phim coù caûnh hai ngöôøi trong moät chieác haàm caù nhaân chaät choäi bò bom vuøi. Khoâng beù thì... khoâng chui vöøa, lyù do ñôn giaûn chæ coù vaäy thoâi. Nhöng hoùa ra chaúng ñôn giaûn chuùt naøo vì taát caû caùc dieãn vieân nöõ luùc aáy ñeàu... to caû (ngay caû baây giôø hoï vaãn to). Toâi nhìn ngoù, soi moùi khaép nôi, nhö con cuù meøo nhìn ngoù tìm con chuoät nhaét. Ñeå roài moät hoâm toâi gaëp Thuùy Nga! Ñieàu ñaàu tieàn ñaäp vaøo maét moïi ngöôøi ôû Thuùy Nga laø naøng beù. Ñieàu thöù hai ñaäp vaøo taâm trí hoï laø naøng xinh. Ñieàu thöù ba ñaäp vaøo laø naøng thoâng minh. Ñieàu thöù tö ñaäp vaøo laø naøng nhanh nheïn. Ñieàu cuoái cuøng ñaäp vaøo laø naøng coù moät tieáng cöôøi lanh laûnh nhö moät... baø giaø. Ñoaïn phim aáy raát ngaén nhöng Thuùy Nga dieãn raát xuaát saéc tôùi möùc ngay sau hoâm ñoù, toâi ñaõ baûo Thuùy Nga: "Em seõ

72

C

oùphaûi danh haøi Thuùy Nga ñi Myõ theo lôøi môøi cuûa cuïc caûnh saùt lieân bang FBI cuûa Myõ ñeå thaåm vaán veà vieäc lieân quan ñeán di chuùc cuûa Michael Jackson? trôû thaønh moät ngöôøi noåi tieáng". Thuùy Nga chaû tin caâu aáy chuùt naøo. Luùc aáy, naøng ñang ñi moät chieác xe maùy Jaïc ly, daân Haø Noäi goïi laø "saïc ly cuùc cu" döïa theo teân moät baøi haùt noåi tieáng cuûa nhoùm "Bo-naây" maø coù moät thôøi kyø, caû Haø Noäi coi laø toaøn boä neàn aâm nhaïc! Tuy chaû tin lôøi toâi noùi, Thuùy Nga vaãn môøi toâi tôùi nhaø aên côm. Caên nhaø trong moät con heûm cöïc kyø sô saøi, coù moãi taàng treät, moät taám neäm traûi döôùi ñaát vöøa laø salon vöøa laø giöôøng nguû. Moät caùi tivi coù tuoåi töø tröôùc coâng nguyeân vaø moät ñaàu maùy radio khoâng coù naép. Ñaây laø taøi saûn khoång loà cuûa danh haøi Thuùy Nga khi môùi haønh ngheà. Ngaøy nay khaùch du lòch coù theå chieâm ngöôõng taøi saûn aáy trong baûo taøng ngheä só môû cöûa ôû chôï Ñoàng naùt. Ñeå ñaõi khaùch ñeïp trai vaø giaøu coù (thôøi ñoù toâi giaøu vì toâi ñi xe Suzuki, coøn ñeïp trai thì sinh ra ñaõ theá), Thuùy

Nga mua maáy con toâm. Ñang luoäc toâm thì heát bình ga laïi phaûi ngoài chôø. Nhöng ñaáy laø böõa ñaàu tieân. Nhöõng böõa sau naøng khoâng mua toâm nöõa, chaéc vì heát tieàn. Caên nhaø aáy baây giôø toâi trôû laïi thì nhö moät toøa laâu ñaøi. Naøng ñaõ mua luoân caên beân caïnh vaø xaây leân. Trong gara coù moät chieác xe hôi to nhö con voi. Trong beáp coù moät tuû laïnh to nhö saân khaáu vaø môû ra thöùc aên cuõng lung tung nhö vaäy. Naøng ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng ngheä só giaøu nhaát Vieät Nam. Coù laàn, toâi taän maét thaáy naøng laáy tôø traêm ñoâ ñeå ñaäp ruoài. Naøng cuõng khoâng aên toâm nöõa, toâm ñoái vôùi naøng luùc naøy reû chaû khaùc gì saâu. Öu ñieåm lôùn cuûa Thuùy Nga laø khaû naêng dieãn xuaát thoâng minh, khaû naêng öùng xöû cöïc kyø nhaïy beùn. Coù caûm giaùc neáu ta bòt moàm, roài troùi chaân, troùi tay Thuùy Nga laïi, sau ñoù quaêng leân saân khaáu nhö quaêng moät caùi bao taûi thì

caùi bao taûi aáy cuõng seõ ñöùng leân, muùa vaø laøm cho khaùn giaû cöôøi. Öu ñieåm lôùn thöù hai cuûa Thuùy Nga laø bieát giaû gioïng. Naøng coù khaû naêng noùi ñuû thöù tieáng treân ñôøi keå caû tieáng Vieät. Gioïng cuûa naøng nhieàu cung baäc, nhieàu giai ñieäu, coù khaû naêng xuyeân vaøo tai hoaëc boùp vaøo tim ngöôøi nghe nhö Traàn Quoác Toaûn boùp quaû cam. Öu ñieåm thöù ba cuûa Thuùy Nga laø ñoùng ñöôïc baø giaø. Naøng ñoùng xuaát saéc tôùi möùc tuy naêm nay môùi möôøi chín tuoåi (theo lôøi naøng töï khai), Thuùy Nga ñaõ coù teân trong caâu laïc boä höu trí. Sau chieác xe saïc ly cuùc cu. Thuùy Nga saém moät chieác xe Max traû goùp maøu xanh. Toái toái, naøng noå maùy xe, lao vaøo doøng ngöôøi ñaày hoát hoaûng cuûa Saøi Goøn, ñi taáu haøi taïi caùc tuï ñieåm. Vinh quang vaø tieàn baïc ñoå aäp vaøo ñaàu Thuùy Nga nhö thaùc luõ. Ñoå nhieàu vaø naëng tôùi möùc bao nhieâu naêm roài maø naøng vaãn be beù, xinh xinh vaø vaãn chaû yeâu ai caû. Coù moät thôøi, Thuùy Nga hay duøng töø "dôû hôi caùm lôïn". Naøng giaûi thích khoâng phaûi mình khoâng kính troïng lôïn, nhaát laø khi lôïn cho ta moùn laïp xöôøng, maø vì caâu aáy, theo naøng, phuø hôïp vôùi nhieàu thöù treân ñôøi. Cuoäc soáng cuûa Thuùy Nga ñaày maâu thuaãn. Vöøa ñöôïc moät ñaùm ñoâng chen laán xin chöõ kyù, chæ naêm phuùt sau naøng ñaõ trô troïi coâ ñôn. Nhöng Thuùy Nga khoâng "ke" ñieàu ñoù. Naøng laø moät ngheä só hieám hoi ít suy tö, ít nghó tôùi soá phaän loaøi ngöôøi hoaëc hoøa bình cho nhaân loaïi. Naøng chæ say meâ dieãn, say meâ tranh caõi veà hôïp ñoàng, say meâ chaïy soâ. Naøng ñi Myõ nhieàu nhö baø con ñi ñoå raùc. Thuùy Nga thích moùn gaø nöôùng. Sau naøy moãi khi ñi aên côm vôùi toâi, naøng im laëng gaëm heát hai phaàn ba con. Ñieàu naøng ngaïc nhieân duy nhaát laø sao aên gaø maõi maø vaãn chöa gaùy ñöôïc nhö gaø. Sau naøy, vì ñeàu coù hai lónh vöïc vó ñaïi ñeå quan taâm neân hai keû vó ñaïi Thuùy Nga vaø Leâ Hoaøng ít khi gaëp nhau. Nhöng moãi khi gaëp, Thuùy Nga laïi heùt leân, voà laáy toâi nhö con meøo voà con chuoät, sau ñoù chaû aên, cuõng chaû laøm gì. Caùch ñaây khoâng laâu, toâi gaëp Thuùy Nga trong ñaùm cöôùi cuûa ngöôøi maãu Xuaân Lan. Naøng kieân quyeát ngoài caïnh toâi, roài chöng ra taám hình moät chaøng trai treû, troâng hôi maäp, cöôøi ngaây thô vaø hôi deã thöông, toát buïng, baûo laø saép laøm ñaùm cöôùi. Naøng tieát loä vôùi rieâng toâi, chæ mình toâi ñöôïc bieát laø chính vì nghe tin naøng saép laáy choàng, Mai-coàsaéc-sôn ñaõ uoáng thuoác töï töû. Saùng hoâm sau, naøng ñieän thoaïi chaøo toâi ñeå thoâng baùo Thuùy Nga ñang treân ñöôøng ra saân bay. Naøng bò cuïc ñieàu tra lieân bang Myõ FBI goïi sang thaåm vaán veà vieäc trong di chuùc Mai-coà coù nhaéc

tôùi teân naøng. Toâi nghó buïng: "Cheát vì Thuùy Nga laø cheát sung söôùng, coøn tieác nuoái gì!"

N

goâi sao Lyù Huøng cuûa doøng phim voõ hieäp moät thôøi vaø hieän ñang trôû laïi vôùi sôû tröôøng trong boä phim hoaønh traùng “Taây Sôn haøo kieät” cuõng goùp lôøi veà “ngöôøi môùi” Johnny Trí Nguyeãn. “Trí thaáy ñöôïc ñieåm yeáu cuûa mình”

Noùi theo chieàu höôùng cuûa anh, thì theá maïnh cuûa Trí Nguyeãn ñaõ khoâng hoøa nhaäp ñöôïc vôùi moâi tröôøng ñieän aûnh Vieät Nam? Chuùng ta seõ phaûi xaây döïng. Khoâng phaûi anh khoâng hoøa nhaäp ñöôïc thì nhaûy ra nöôùc ngoaøi. Chöa chaéc ra nöôùc ngoaøi anh ñaõ hoøa nhaäp ñöôïc. Coù theå caû ñôøi Trí khoâng laøm ñöôïc ñieàu caäu aáy haøi loøng, nhöng coù theå Trí xaây döïng ñöôïc yù thöùc ngoaøi naêng khieáu dieãn xuaát, phaûi ñi taäp theå hình vaø hoïc voõ ôû moät soá dieãn vieân? Khoâng chæ ñoùng phim, Trí Nguyeãn coøn vieát kòch baûn “Doøng maùu anh huøng” vaø leân söôøn kòch baûn “Baãy Roàng”. ÔÛ goùc ñoä naøy, anh ñaùnh giaù theá naøo veà khaû naêng cuûa Trí Nguyeãn? Lieäu noù coù bò rôi vaøo tình traïng ngoâ ngheâ hay goàng cho ra baûn saéc Vieät Nam nhö nhöõng Vieät kieàu khaùc? Toâi vaø Trí cuøng phaùt hieän ra moät

ñieàu raát thuù vò: Khi laøm phim, haàu nhö Vieät kieàu naøo cuõng muoán laøm sao cho gioáng Vieät Nam. Coøn nhöõng ngöôøi laøm phim Vieät Nam laïi coá gaéng laøm sao cho ñöøng gioáng Vieät Nam, maø gioáng Hollywood, Haøn Quoác... Coøn khaùn giaû xem phim Vieät Nam ñaõ ngaùn, vaø chôø ñôïi nhöõng Vieät kieàu cho nhöõng moùn môùi. Nhöng hoï laïi cho nhöõng moùn maø ngöôøi xem ñaõ coù raát laâu. May maén laø Trí thaáy ñöôïc ñieàu ñoù vaø Trí khoân ngoan khi choïn phim haønh ñoäng. Vì phim haønh ñoäng caû theá giôùi ñeàu xem ñöôïc: maét nhìn ñaõ, aâm thanh haáp daãn, ngoân ngöõ vöôït qua ñöôïc phim ñoái thoaïi. Ñieàu naøy giaûi thích taïi sao phim haønh ñoäng luoân aên khaùch nhaát theá giôùi. Trong khi phim haøi, taâm lí xaõ hoäi mang tính ñòa phöông hôn, maø moãi ñòa phöông caùch nhau raát xa veà vaên hoùa. Minh chöùng laø phim haøi cuûa Phaùp, ngöôøi Vieät coi raát khoù. Khi vieát kòch baûn, môøi ngöôøi khaùc laøm phoù ñaïo dieãn, ngoài chænh thoaïi, ñieàu ñoù chöùng toû Trí ñaõ thaáy ñöôïc ñieåm yeáu cuûa mình. Coøn Trí Nguyeãn trong vai troø nhaø saûn xuaát? Haàu nhö nhaø saûn xuaát naøo cuõng bò ñi

73


quaù xa so vôùi döï toaùn ban ñaàu. “Doøng maùu anh huøng” luùc ñaàu tính 800 ngaøn ñoâla, cuoái cuøng ra 1,5 trieäu ñoâla. “Huyeàn thoaïi baát töû” luùc ñaàu tính 300 ngaøn ñoâla, nhöng laïi ra 800 ngaøn ñoâla. Thò tröôøng Vieät Nam raát kì cuïc. Neáu anh khoâng phaûi ngöôøi trong thò tröôøng seõ raát khoù. Ngay caû toâi ñi laøm chöông trình ôû Haø Noäi cuõng gaëp vaán ñeà naøy. Anh “chaám ñieåm” theá naøo veà dieãn xuaát cuûa caëp ñoâi Ngoâ Thanh Vaân Johnny Trí Nguyeãn trong “Doøng maùu anh huøng” - nhöõng ngöôøi coù theå noùi laø “haäu dueä” cuûa anh trong theå loaïi phim voõ hieäp? Toâi raát aán töôïng vôùi nhöõng pha haønh ñoäng trong “Doøng maùu anh huøng”, ñuùng laø khoâng thua gì phim Myõ, Hong Kong, Trung Quoác. Thaät möøng vì ñieän aûnh Vieät ñaõ xuaát hieän nhöõng dieãn vieân ñoùng phim haønh ñoäng, voõ thuaät. Phaûi noùi hoï laø nhöõng dieãn vieân keá tieáp thôøi cuûa toâi chöù khoâng theå goïi laø “haäu dueä” ñöôïc. Toâi chæ mong theá heä ñaøn em coá gaéng trau doài theâm kyõ naêng dieãn xuaát vaø ñöøng bao giôø yû laïi vaøo khaû naêng voõ thuaät cuûa mình. Bôûi phim haønh ñoäng khoâng chæ ñoøi hoûi dieãn vieân gioûi voõ maø coøn caàn khaû naêng dieãn xuaát. Ñieàu naøy thì caùc ngoâi sao phim haønh ñoäng treân theá giôùi ñeàu laøm ñöôïc vaø laøm raát gioûi. Toâi töøng ôû HongKong 6 thaùng ñeå ñoùng phim “Caûnh saùt ñaëc khu”. Toâi nhaän thaáy coâng ngheä hoã trôï laøm phim cuûa hoï quaù toát chöù khoâng phaûi dieãn vieân naøo cuûa hoï cuõng sieâu phaøm. Noùi chung hoï coù neàn coâng nghieäp ñieän aûnh, coøn ta thì chöa. Coâng ngheä ñaõ giuùp hoï saûn sinh ra nhieàu ngoâi sao noåi tieáng, trong khi ôû Vieät Nam, ngöôøi dieãn vieân phaûi töï laøm heát töø ñaám ñaù cho tôùi bay nhaûy... Toâi töøng tieáp xuùc vôùi Thaønh Long, Lyù Lieân Kieät. Hoï laø voõ sö thaät neân môùi xöùng ñaùng laø ngoâi sao haønh ñoäng nhöng hoï cuõng ñöôïc hoã trôï bôûi coâng ngheä laøm phim cöïc kyø hieän ñaïi. Phim voõ thuaät ñoøi hoûi ñaïo dieãn vaø caû dieãn vieân phaûi am hieåu veà voõ. Neáu thieáu kyõ naêng naøy, phim seõ maát ñi söï haáp daãn. Ngoaøi ra cuõng caàn coù moät kòch baûn hay, tình tieát haáp daãn ñeå thu huùt khaùn giaû vaø treân heát phaûi coù tieàn ñeå ñuû söùc “ñaäp phaù” thì môùi hy voïng coù ñöôïc phim hay. Laøm moät boä phim voõ thuaät, haønh ñoäng khoù khaên gaáp nhieàu laàn so vôùi phim taâm lyù, tình caûm vì ñoøi hoûi thôøi gian quay laâu, do ñoù toán keùm kinh phí hôn. Chæ moät caûnh ñaùnh nhau vaøi phuùt thoâi, dieãn vieân phaûi khoå luyeän trong vaøi tuaàn, coù khi caû thaùng trôøi môùi thöïc hieän ñaït yeâu caàu. So vôùi 20 naêm tröôùc, toâi thaáy phim voõ thuaät, haønh ñoäng cuûa Vieät Nam nhìn chung coù phaùt trieån nhöng chöa ñöôïc ñoàng boä. Johnny Trí Nguyeãn naèm trong laøn soùng caùc ñaïo dieãn, dieãn vieân Vieät

74

T

rong vaøi naêm trôû laïi ñaây, laøn soùng dieãn vieân, ngheä só Vieät kieàu veà nöôùc ngaøy caøng nhieàu. Hoï, vôùi kinh nghieäm hoïc hoûi töø nöôùc ngoaøi, ñaõ goùp phaàn laøm soâi ñoäng baàu khoâng khí cuûa laøng giaûi trí trong nöôùc. Ñaëc bieät treân lónh vöïc saûn xuaát phim aûnh, raát nhieàu boä phim ra ñôøi ñaõ ñem ñeán cho khaùn giaû nhieàu xuùc caûm, khen cuõng coù maø cheâ cuõng nhieàu...

Dieãn vieân Ngoâ Thanh Vaân Nhö moät hieän töôïng.

kieàu veà nöôùc laøm phim. Söï caïnh tranh theo anh coù ñuû laø söùc eùp? Ñieän aûnh ñaõ ñöôïc Nhaø nöôùc xaõ hoäi hoùa. Nhieàu ñaïo dieãn, dieãn vieân, nhaø saûn xuaát Vieät kieàu veà nöôùc laøm phim laø chuyeän ñaùng möøng. Hoï seõ taïo neân laøn gioù môùi cho ñieän aûnh trong nöôùc. Nhöõng ngöôøi laøm ngheà coù cô hoäi hoïc hoûi laãn nhau, trao ñoåi kinh nghieäm vaø quan troïng laø seõ coù söï caïnh tranh laønh maïnh trong saûn xuaát phim. Tuy nhieân, theo toâi, caùc ngheä só Vieät kieàu caàn coá gaéng am hieåu hôn nöõa vaên hoùa cuõng nhö suy nghó, loái soáng cuûa coâng chuùng trong nöôùc ñeå coù theå cho ra ñôøi nhöõng boä phim chaân thöïc, gaàn guõi vôùi cuoäc soáng hôn nöõa. Nhaéc ñeán doøng phim voõ thuaät luùc naøy, ngöôøi ta thöôøng nhôù ngay ñeán Johnny Trí Nguyeãn thay vì Lyù Huøng, duø anh ñang trôû laïi. Coù luùc naøo anh thaáy chaïnh buoàn? Nhö ñaõ noùi, toâi laáy laøm möøng vì ñang coù söï tieáp noái. Toâi quay laïi vôùi ñieän aûnh khoâng vì danh lôïi maø vì ñam meâ. Naêm thaùng troâi qua, thôøi cöïc thònh cuûa söï nghieäp coù theå ñeán roài ñi. Toâi khoâng heà huït haãng vaø maát phöông höôùng. Sau nhieàu naêm khoâng ñoùng phim, toâi vaãn nhaän ñöôïc tình caûm cuûa khaùn giaû nhö xöa. Ñieàu naøy laø haïnh phuùc cuûa ngöôøi ngheä só. Thôøi toâi, phim laøm ra ñöôïc goïi laø phim thò tröôøng nhöng so vôùi toác ñoä laøm phim truyeàn hình baây giôø thì coøn thua quaù xa. Vôùi toâi chaúng coù khaùi nieäm phim thò tröôøng hay ngheä thuaät bôûi phim phaûi vöøa hay vöøa ñaùp öùng ñöôïc mong ñôïi cuûa khaùn giaû môùi goïi laø thaønh coâng. Chæ coù moät trong hai yeáu toá naøy thì chöa theå goïi laø thaéng lôïi ñöôïc.

Dieãn vieân Lyù Huøng Danh Nghi (phoûng vaán)

Tröôùc heát, phaûi thöøa nhaän moät ñieàu: ngheä só Vieät thaät taøi naêng, ham hoïc hoûi vaø quyeát theo ñuoåi ñeán cuøng nieàm ñam meâ. Chính vì theá, duø ôû nôi ñaâu, Vieät Nam hay haûi ngoaïi, hoï ñeàu coù nhöõng saân chôi ngheä thuaät cuûa rieâng mình. Coäng ñoàng ngöôøi Vieät taïi Myõ coù Ñaïi hoäi Ñieän aûnh quoác teá vôùi raát nhieàu boä phim vaø caùc nhaø laøm phim ñeán töø nhöõng nôi coù ñoâng ñaûo ngöôøi Vieät sinh soáng nhö Australia, Phaùp, Canada...Moät vaøi boä phim (Doøng maùu anh huøng, Cuù vaø chim se seû) sau nhöõng "ñöùt ñoaïn" ban ñaàu ñaõ maïnh daïn veà nöôùc tham döï caùc saân chôi chuyeân nghieäp coù taàm côõ nhö: Lieân hoan phim, Giaûi Caùnh dieàu vaø ñaõ ñöôïc ngöôøi xem cuøng giôùi chuyeân moân noàng nhieät ñoùn nhaän. Thôøi gian tröôùc ñoù, Traàn Anh Huøng laø caùi teân thöôøng ñöôïc nhaéc ñeán nhö laø ñieån hình cho phim Vieät Nam trong con maét ngöôøi nöôùc ngoaøi. Traàn Anh Huøng ñaõ mieät maøi baéc nhöõng nhòp caàu nhö Muøi ñu ñuû xanh, Muøa heø chieàu thaúng ñöùng, Xích loâ... ñeå theá giôùi bieát ñeán ñieän aûnh Vieät Nam. Ñoù laø moät thöïc teá khoâng theå phuû nhaän, cho duø nhieàu ñoàng nghieäp trong nuôùc coù theå khoâng haøi loøng laém khi cöù phaûi nghe maõi ñieàu naøy. Nhieàu tôø baùo chuyeân ngaønh ñieän aûnh trong nöôùc cuõng ñaõ coù nhöõng baøi vieát veà caùc boä phim cuûa ngöôøi Vieät Nam ôû nöôùc ngoaøi, veà traøo löu Vieät kieàu veà nöôùc laøm phim... xem ñoù nhö laø hieän töôïng. Cuõng phaûi noùi theâm raèng, beân caïnh nhöõng taùc phaåm ñaäm ñaø chaát Vieät nhö Muøa len traâu (ñaïo dieãn Nguyeãn Voõ Nghieâm Minh) cuõng coù raát nhieàu phim khaùc noùi veà cuoäc ra ñi cuûa nhöõng ngöôøi Vieät maø caû ôû thôøi ñieåm ñoù laãn sau naøy ñaõ trôû thaønh caâu chuyeän khoâng haún laø vui hay buoàn ñoái vôùi hai quan ñieåm khaùc bieät cuûa ngöôøi beân trong laãn beân ngoaøi. Chuyeän ñi hay ôû, vì sao phaûi ra ñi, ñi nhö theá naøo, trong caûm xuùc gì ñaõ trôû thaønh moät ñieàu voâ cuøng nhaïy caûm treân moïi phöông dieän. Vaø khi khoâng theå noùi thaønh lôøi, ngöôøi ta chuyeån taûi noù vaøo caùc saùng taùc vôùi nhöõng baøi thô, baøi haùt vaø caû ñieän aûnh. Khaù nhieàu boä phim veà ñeà taøi ngöôøi Vieät ra ñi ñaõ leân phim. Vaø cuõng nhö caùch dieãn giaûi nhieàu caâu chuyeän khaùc treân maøn aûnh, caùc chuyeán ñi naøy cuõng ñaày khoù khaên, coù noãi ñau, coù maát maùt vaø caûm xuùc khi tôùi ñích. Chæ coù ñieàu

75


thoåi (teân cuõ Chuyeän nhaø toâi, ñaïo dieãn Charlie Nguyeãn Thaùi Hoøa), Thieân söù loâng boâng (ñaïo dieãn Voõ Taán Bình) laø nhöõng ví duï ñieån hình nhaát.

Dieãn vieân Dustin Nguyeãn Khoâng nôi naøo baèng queâ höông

ñieåm xuaát phaùt vaø ñieåm ñeán ñöôïc ñeà caäp trong phim laø nhöõng yeáu toá nhaïy caûm neân phim ñaõ khoâng ñöôïc phaùt haønh roäng raõi. Neáu traùnh ñöôïc yeáu toá nhaïy caûm thì phim laïi sa ñaø vaøo phaûn aùnh caùi nhìn moät chieàu veà queâ höông neân duø coá gaéng ñeán theá naøo, nhieàu nhaø laøm phim cuõng bò truyeàn thoâng taán coâng moät traän tôi bôøi.

Dieãn vieân Cathy Uyeân Thaønh coâng hôn caû mong ñôïi

Moïi con ñöôøng ñi ñeàu caàn coù ngöôøi khai phaù. Tuy khoâng phaûi ñaïo dieãn naøo ôû trong nöôùc cuõng coù caùi nhìn ñoàng thuaän vôùi “Ñaûng caàm quyeàn” ôû Vieät Nam nhöng haàu heát nhöõng ngöôøi laøm phim ôû xa trôû veà ñeàu traùnh “duïng chaïm” ñeán yeáu toá chính trò, hoaëc chæ möôïn moät giai ñoaïn lòch söû laøm boái caûnh, laøm neàn cho caâu chuyeän phim vôùi nhöõng tình tieát, dieãn bieán khaùc nhau. Vaø sau nhöõng cuoäc trôû veà nhö theá, ñieän aûnh nöôùc nhaø ñaõ coù theâm Doøng maùu anh huøng, Chuyeän tình xa xöù vaø 14 ngaøy pheùp, saép tôùi laø Baãy roàng, Ñeå Mai tính, Khi yeâu ñöøng quay ñaàu laïi. Nhöõng caùi teân nhö Charlie Nguyeãn, Johnny Trí Nguyeãn, Ngoâ Thanh Vaân, Jimmy Nghieâm, Kathy Uyeân ñaõ ñöôïc xöôùng leân nhieàu laàn ôû caùc saân chôi ñieän aûnh lôùn trong nöôùc nhö Lieân hoan phim, Giaûi Caùnh dieàu laø moät ñieàu voâ cuøng töï haøo ñoái vôùi caùc ngheä só. Caùi nhìn chieáu roïi töø xa ñem ñeán moät laøn gioù môùi cho nhöõng taùc phaåm ñöôïc thöïc hieän bôûi nhöõng ngöôøi Vieät xa xöù. Thaät

76

vaäy, duø hay nhö Doøng maùu anh huøng hoaëc coøn nhieàu khieám khuyeát nhö 14 ngaøy pheùp thì cuõng ñaõ goùp phaàn taïo neân moät maûng maøu saéc môùi meû trong böùc tranh ñieän aûnh nöôùc nhaø vaøi naêm gaàn ñaây. Quan troïng hôn laø ñoäi nguõ nhöõng ngöôøi laøm phim trong nöôùc coù theâm nhieàu ñoàng nghieäp ñöôïc ñaøo taïo baøi baûn ôû nöôùc ngoaøi, coù nhöõng quan ñieåm saùng taùc môùi, nhìn nhaän môùi, baát keå laø môùi ñaàu coøn thieáu söï ñoàng thuaän. Söï caïnh tranh laønh maïnh trong moâi tröôøng laøm vieäc ngaøy moät chuyeân nghieäp ñaõ thuùc ñaåy neàn coâng nghieäp laøm phim trong nöôùc böôùc leân moät taàm cao môùi. Ñoù laø ñieàu ai cuõng nhìn thaáy. Khoâng ñôn thöông ñoäc maõ nhö ngaøy ñaàu môùi veà nöôùc, Chaùnh Phöông film ñaõ baét tay vôùi nhieàu ñoái taùc ñeå cuøng saûn xuaát, quaûng baù phim. Thaät vaäy, Baãy roàng ñaõ tìm ñöôïc nhöõng nhaø taøi trôï "ñaùng gôøm" laø moät haõng xe hôi danh tieáng ñaûm nhaän phaàn ñaïo cuï xe trong phim. 4 naêm tröôùc, Doøng maùu anh huøng cuûa haõng ít deø daët ñeán vôùi khaùn giaû, cuõng bôûi nhöõng caùi teân xuaát hieän treân generic quaù môùi, quaù laï, ngay caû caùc chuû raïp cuõng ngaàn ngaïi, thì nay 14 ngaøy pheùp khi hoïp baùo coù söï "haäu thuaãn" cuûa khoâng döôùi 10 thöông hieäu ñang coù choã ñöùng vöõng chaéc treân thò tröôøng. Tieáp theâm böôùc nöõa, nhöõng ngheä só Vieät kieàu coøn môû roäng coâng vieäc "laøm aên" sang lónh vöïc phim truyeàn hình. Caùi baét tay vôùi Trí Vieät Media vaø HTV3 laøm Duø gioù coù

Coøn nhôù nhöõng naêm cuoái thaäp kæ 90, trong laøn soùng ngöôøi Vieät ñi ñònh cö ôû nöôùc ngoaøi coù khoâng ít ngheä só treû ñaõ thaønh danh nhö Y Phuïng, Thaùi San... Vaø khi doøng phim thò tröôøng thoaùi traøo sau moät thôøi gian laøm möa laøm gioù taïi caùc raïp ñaõ khieán nhieàu ngoâi sao thaàn töôïng Lyù Huøng, Moäng Vaân, Dieãm Höông, Leâ Tuaán Anh, Vieät Trinh, Thu Haø... nhanh choùng vuït taét. Nhöng nay, sau moät böôùc ñeäm daøi, Vieät Nam trôû thaønh thò tröôøng ñaày tieàm naêng vaø laø caùi teân coù söùc haáp daãn ñaëc bieät ñoái vôùi caû ngöôøi ôû laïi laãn ngöôøi ñaõ ra ñi. Khoâng chæ trong lónh vöïc phim aûnh, aâm nhaïc, thôøi trang vaø saân khaáu cuõng coù raát nhieàu ngheä só ñaõ choïn con ñöôøng ôû laïi vôùi baïn beø, ñoàng nghieäp. Coù theå keå ñeán nhö dieãn vieân Hoaøng Phuùc, ca só dieãn vieân Minh Thuaän, ca só Caåm Ly... Beân caïnh ñoù, nhieàu ngheä só ra ñi roài laïi trôû veà vaø soáng trong baàu khoâng khí aáy nhö thaáy mình ñöôïc taùi sinh (Hoaøi Linh, Kieàu Oanh, Baûo Trung, Kim Chi, Hieàn Mai...). Ñaëc bieät söï toûa saùng ñaày aán töôïng treân maøn aûnh cuûa nhöõng göông maët treû nhö Johnny Trí Nguyeãn, Ngoâ Thanh Vaân, Tommy Traàn, Lyù Nhaõ Kyø... caøng laøm raàm roä hôn con ñöôøng veà nöôùc laøm phim maø hoï ñaõ choïn

Ñaïo dieãn Charlie Nguyeãn choïn caûnh phim cho Ñeå mai tính

Dieãn vieân Han Chae Young döôøng nhö ngaøy caøng trôû neân maën maø, quyeán ruõ hôn. Môùi ñaây, coâ ñaõ xuaát hieän treân taïp chí Cosmopolitan vôùi phong caùch muøa heø thaät hieän ñaïi vaø gôïi caûm.

Chieác aùo ngaén maëc keøm quaàn ngoá caïp treã khoe voøng eo xinh xaén, gôïi caûm. Lôùp daùt haït kim sa laáp laùnh treân aùo taïo söï thu huùt cho voøng moät ñaày ñaën.

Söï thaønh danh ôû trong nöôùc cuûa ñaïo dieãn dieãn vieân Vieät Kieàu trong lónh vöïc laøm phim ñaõ goùp phaàn naâng cao vò theá cuûa neàn ñieän aûnh Vieät Nam trong nöôùc. Ñoù laø ñieàu maø khaùn giaû xem phim trong nöôùc vaø caû nöôùc ngoaøi ñang daønh cho hoï nhieàu myõ caûm. Hôn theá nöõa, nhöõng caùi teân nöõa Vieät nöõa Myõ khi môùi veà nöôùc coøn chöa thaønh thaïo tieáng Vieät nay ñaõ coù theå ñoïc kòch baûn nhuaàn nhuyeãn vaø hieåu ñöôïc nhöõng töø "loùng" trong giao tieáp, khi xuaát hieän treân maøn aûnh ñaõ thoåi moät luoàng gioù môùi cho phim, taïo neân söï ña daïng cho ñoäi nguõ dieãn vieân, ngheä só. Khoâng khí caùc phim tröôøng soâi ñoäng haún leân nhôø nhöõng göông maët ñeïp vaø aán töôïng beân caïnh. Ñaëc bieät laø khaùn giaû coù cô hoäi ñöôïc thöôûng thöùc nhöõng höông vò laï, ñaëc saéc cuûa moät doøng phim cuûa ngöôøi Vieät xa xöù. Hoï töø xa trôû veà, tìm vaø phaùt hieän ra nhöõng maûng maøu môùi laï cuûa Vieät Nam, nhöõng maûng maøu, goùc khuaát tuyeät dieäu maø ñoâi khi noù ñaõ quaù quen thuoäc ñeán noãi ngöôøi trong nöôùc khoù coù theå nhaän ra.

Baûo Chi

77


- 1 kg caûi - vaøi teùp haønh laù (taùc duïng laøm thôm vaø vaøng döa) - 1 buïm tay ñöôøng (taùc duïng leân men chua) - 1 buïm tay muoái Caùch laøm: Döa mua veà, taùch töøng laù, röûa saïch nhieàu nöôùc, xaét nhoû. Haønh laù xaét ngaén 5 cm. Cho muoái vaø ñöôøng vaøo thau nöôùc aâm aám, khuaáy ñeàu, roài eùm caûi vaø haønh laù vaøo. Laáy caùi dóa uùp treân maët döa, nhaän döa chìm xuoáng nöôùc. Ñaäy kín. Sau hai ngaøy laø aên ñöôïc. Chöøng naøo aên heát, laøm ñôït môùi thì chöøa moät toâ nöôùc döa cuõ troän chung vaøo (vaãn cho theâm muoái, ñöôøng, haønh laù). Sau moät ngaøy laø aên ñöôïc, raát chua nhöng khoâng thôm baèng laàn ñaàu. Ñôït döa keá tieáp thì laøm hoaøn toaøn môùi. Khoâng duøng nöôùc döa cuõ, vì döa seõ khuù, aên khoâng ngon.

2. CAØ PHAÙO

- 1 kg caø caùi saén (khi mua thöû baèng caùch cho quaû caø vaøo mieäng caén thaáy doøn vaø khoâng ñaéng laø ñöôïc). - 1 cuû toûi giaõ naùt - 1 buïm tay muoái Caùch laøm: Caø mua veà goït boû cuoáng vaø choã bò saâu, röûa saïch. Boû chung toûi, muoái, vaø caø vaøo moät caùi thau, xoùc ñeàu. Ñeå ñoù chöøng moät tieáng ñoàng hoà sau thì ñoå nöôùc aâm aám vaøo. Laáy caùi dóa uùp treân maët caø, nhaän caø chìm xuoáng nöôùc. Ñaäy kín. Sau hai ngaøy laø aên ñöôïc. Ñôït caø keá tieáp coù theå duøng laïi moät chuùt nöôùc caø cuõ cho caø mau chua, nhöng seõ coù vaùng (leân meo). Sau 1 ngaøy laø aên ñöôïc. Ñôït caø keá tieáp thì laøm hoaøn toaøn môùi, khoâng duøng nöôùc caø cuõ.

3. DÖA CAÀN BAÉP CAÛI

78

- hai boù rau caàn - 1 kg baép caûi - moät naém rau raêm - vaøi teùp toûi giaõ naùt - 1 buïm tay muoái

- 1 buïm tay ñöôøng Caùch laøm: Rau caàn röûa saïch nhieàu nöôùc, xaét khuùc baèng ngoùn tay. Baép caûi xaét nhuyeãn, röûa thaät saïch. Rau raêm röûa saïch, ngaét laáy laù. Troän chung ba thöù aáy vôùi nhau. Laáy thau, cho vaøo nöôùc, toûi giaõ, muoái, ñöôøng. Khuaáy tan, roài cho hoãn hôïp rau caàn, baép caûi, rau raêm vaøo. Laáy caùi dóa uùp treân maët döa, nhaän döa chìm xuoáng nöôùc. Ñaäy kín. Sau hai ngaøy laø aên ñöôïc. Ñôït döa keá tieáp coù theå duøng laïi moät chuùt nöôùc döa cuõ. Sau 1 ngaøy laø aên ñöôïc. Ñôït döa keá tieáp thì laøm hoaøn toaøn môùi, khoâng duøng nöôùc döa cuõ.

4. DÖA CUÛ HAØNH

- 2 kg haønh cuû - nöõa cheùn giaám - nöõa cheùn ñöôøng - 1/4 cheùn muoái Caùch laøm Cho 1 cheùn muoái vaøo thau nöôùc, boû vaøo moät cuïc pheøn chua, khuaáy ñeàu. Cho haønh nguyeân caû voû vaøo thau, ngaâm. Sau moät tieáng ñoàng hoà vôùt cuïc pheøn chua ra. Ñaäy kín thau vaø ngaâm haønh trong 2 ngaøy. Sau hai ngaøy thì laøm saïch haønh: goït boû voû, röûa saïch, ñeå raùo nöôùc. Trong khi ñoù thì laøm nöôùc troän. Cho giaám, ñöôøng, muoái, nöôùc vaøo moät caùi noài (chöøng nöõa noài nöôùc). Ñaët noù treân beáp löûa vaø khuaáy tan. Chöøng naøo hoãn hôïp soâi thì nhaéc xuoáng, ñeå nguoäi. Cho cuû haønh vaøo keo. Roài ñoå hoãn hôïp (nöôùc ñöôøng muoái) ñoù vaøo ngaäp cuû haønh. Laáy mieáng ni-loâng saïch (hay caùi cheùn nhoû) aán treân maët cuû haønh cho noù chìm xuoáng nöôùc. Ñaäy kín keo haønh. Sau 10 ngaøy laø aên ñöôïc. 5. DÖA CUÛ CAÛI TRAÉNG

Chuyeân trang “Khaùm Phaù AÊn Uoáng” naøy ñöôïc baûo trôï bôûi Gaïo Thôm Hoaøng Gia This “Food Discovery” section proudly sponsored by Royal Umbrella Jasmine Rice

79


OÂi, nhöõng caâu noùi ngoït ngaøo phaùt ra töø moâi anh! Em ñaõ töôûng mình laø ngöôøi may maén, haïnh phuùc nhaát theá gian. Em ñaõ traûi roäng traùi mình ñeå yeâu anh queân caû baûn thaân mình. Ngoït ngaøo thöôøng hay ñi cuøng vôùi ñaéng cay, vaø coù leõ chính em ñaõ töï laøm mình ñau khoå vì ñaõ ñeå traùi tim vaø khoái oùc kyø voïng taát caû vaøo anh. Ñoâi moâi ngaøy naøo ñaõ töøng hoân em say ñaém, hôi thôû noàng naøn vaø nhöõng phuùt giaây beân anh nhö vaãn coøn ñaây, vaãn bao quanh em coù leõ suoát cuoäc ñôøi naøy khoâng gì coù theå xoùa môø ñöôïc. Nhöng maø beân em giôø ñaây, anh khoâng coøn laø anh cuûa nhöõng ngaøy xöa nöõa. Anh khoâng phaûi maõi yeâu em nhö lôøi anh vaãn noùi vaø anh cuõng chaúng thuoäc veà em, chöa bao giôø anh thaät söï thuoäc veà em ! Em bieát raèng traùi tim anh khoâng phaûi cuûa rieâng em, Töï doái gaït mình vôùi nhöõng lôøi voå veà an uûi, Ñeå ñeâm veà khoâng oâm nieàm buoàn tuûi, Nhuû thaàm raèng : Chaéc anh cuõng yeâu em.... Moái aân tình ñaõ töø laâu em khaéc trong tim, Em khoâng bieát giöõ ñeán ngaøy naøo nöõa ? Hay nhö thôøi gian troâi ñi trong laàn löõa, Em chaúng coøn gì ngoaøi moät tri thöùc u meâ !? Doác ngöôïc buoàng tim cho maùu ñoå heát veà, Boùp vôõ naùt töøng maûnh tình coøn soùt laïi, Thaû theo soâng chìm saâu vaøo taän ñaùy, Ruõ saïch cho roài moät moùn nôï tình yeâu ! Coù ñau khoå naøo hôn theá khoâng anh ? Em chaúng theå khoùc thaønh tieáng, chæ coù nhöõng tieáng naác ñeán ngheïn loøng, cay ñaéng bieát bao nhieâu? Nöôùc maét cöù chaûy ngöôïc vaøo tim. Ngaøy tröôùc N. noùi vôùi em: "Chuù P...quan taâm ñeán coâ laém,chuù aáy laø ngöôøi toát coâ vaø chuù seõ raát hôïp nhau ñaáy vì caû 2 ngöôøi ñeàu saâu saéc..". Tröôùc khi gaëp anh em ñaõ töøng sôï khi phaûi yeâu, sôï raèng yeâu laø seõ khoå ñau traêm ngaû. Nhöng roài anh ñaõ ñeán, ñaõ laøm em môû traùi tim ra ñeå ñoùn chôø haïnh phuùc. "Neáu baïn ñoùng cöûa traùi tim ñeå ñau khoå khoâng theå tôùi, thì haïnh phuùc seõ vaøo baèng loái naøo?" Em ñaõ bò thuyeát phuïc bôûi lyù leõ ñoù ö? Khoâng, coù leõ em ñaõ bò ngaõ guïc tröôùc anh, tröôùc tình yeâu maø em nghó seõ

80

chæ ngaäp traøn trong haïnh phuùc. Anh ! Em ñaõ bieát raèng ñeán moät ngaøy naøo ñoù chuyeän naøy cuõng xaûy ra. Nhöng sao khi noù xaûy ra roài em laïi coù caûm giaùc ñau ñôùn theá naøy vaäy anh? Em cheânh veânh, chôi vôi giöõa moät khoaûng khoâng gian voâ ñònh. Em nhö khoâng coøn söùc soáng nöõa roài anh ôi, em chaùn naûn heát taát caû moïi thöù, nuï cöôøi treân moâi em baây giôø sao trôû neân phuø phieám ñeán theá naøy? Luùc naøy ñaây khi ñang vieát nhöõng doøng chöõ naøy cho anh thì nöôùc maét em cuõng ñang rôi, loøng em ñau laém, nhöng em nghó raèng mình ñaõ ñi ñeán quyeát ñònh ñuùng, phaûi khoâng anh? Anh aø ! Em quyeát ñònh ñi ra khoûi cuoäc ñôøi anh nhanh cuõng gioáng nhö luùc em böôùc vaøo. Nhö vaäy laø loãi cuûa em hay cuûa anh theá? Em bieát raèng yeâu moät ngöôøi ñaõ coù gia ñình thì ñeán moät luùc naøo ñoù cuõng xaûy ra chuyeän theá naøy. Em bieát nhöõng lôøi anh noùi vôùi em chöa chaéc gì ñaõ laø söï thaät ñaâu, nhöng sao em vaãn tin anh, tin moät caùch voâ ñieàu kieän. Vaäy laø taïi em khuø khôø hay vì em ñaõ quaù yeâu anh ?Anh noùi em phaûi hy sinh, em phaûi vun ñaép cho haïnh phuùc gia ñình cuûa anh,em phaûi hy sinh cho anh,vaâng ! em chaáp nhaän,em chaáp nhaän taát caû.... P. ôi! Seõ chaúng coù gì ñaùng noùi neáu anh vaø em khoâng gaëp nhau! Seõ chaúng coù gì ñeå vieát neáu anh vaø em khoâng laø baïn cuûa nhau ! Vaø seõ chaúng coù gì ñeå em phaûi ñau khoå khi anh ñaõ ñaùnh caép ñi traùi tim cuûa em! Cuoäc ñôøi laø vaäy ñaáy, em seõ chaúng phaûi buoàn khi em vaø anh chæ ñôn thuaàn laø baïn beø cuûa nhau anh aï, nhöng khoâng noù khoâng ñôn giaûn nhö nhöõng gì em vaø anh nghó. Anh xa roài, xa thaät roài. Em ñaõ töøng noùi, em seõ maõi yeâu anh, ñôïi anh veà beân em, cho duø bao laâu chaêng nöõa! Chia tay roài mình vaãn goïi nhau laø "anh - em" Nhöng khoâng phaûi "vôï - choàng" nhö ngaøy tröôùc Bôûi chuùng mình ñaõ luøi ñi moät böôùc Ñeå trôû veà caùi thuûa chöa yeâu.

Thôøi gian troâi qua, öôùc mô töø tröôùc ñeán h, coù raát nhieàu öôùc mô nhöng coù leõ chöa öôùc mô naøo trôû thaønh hieän thöïc...trong ñoù, coù nhöõng öôùc mô maø ngöôøi ta goïi laø hoang ñöôøng, ko bao h coù theå thöïc hieän ñöôïc nhöng toâi vaãn muoán mô vaø muoán giöõ noù laïi trong loøng cuûa mình. Baây h trong loøng toâi hieän coù hai veát thöông raát saâu...maø keû gaây ra khoâng laø ai heát maø chính laø toâi... toâi töï laøm ñau baûn thaân mình maø thoâi Moät buoåi chieàu, ngoài beân gheá ñaù döôùi taùn laù xanh beân moät doøng soâng, ngöôøi ta hoûi toâi, neáu toâi coù moät ñieàu öôùc toâi seõ öôùc gì? uh, toâi öôùc toâi ñöôïc cheát ñi thaønh caùt buïi, thaønh laù, thaønh gioù, ñeå toâi coù theå maõi bay vôùi trôøi vôùi ñaát maø khoâng phaûi baän taâm chi nöõa, ko ñau buoàn, ko lo laéng, vôùi toâi, coù theå toâi tìm ñöôïc nieàm vui ôû ñoù....Uhm, chaéc laø seõ vui laém khi ñöôïc bay, ñöôïc vui ñuøa cuøng gioù...Ui, ko coù ñieàu öôùc thöù hai sao? Phaûi roài, moãi ngöôøi chæ coù moät ñieàu öôùc maø thoâi... uhm, coù leõ neáu trong hai öôùc mô ñoù toâi phaûi choïn moät thì toâi nghó toâi seõ öôùc, öôùc sao coù theå beù laïi, ñeå moãi laàn meï veà thì seõ chaïy vaøo loøng meï, oâm laáy meï, öôùc gì coù theå nhö theá ñeå toâi coù theå noùi vôùi meï, raèng toâi yeâu meï bieát bao! Haèng ngaøy toâi luoân laøm meï buoàn, meï giaän toâi, toâi hoïc haønh ko ñaøng hoaøng, laïi luùc naøo cuõng laøm sai moïi vieäc... Coøn veà tình yeâu, thì coù leõ phaûi ñôïi, uhm xin loãi tình yeâu, maøy phaûi ñôïi khi tao hoïc ñaïi hoïc xong ñaõ! baây h, tao ko chính chaén...tao ko oån ñònh neân coù theå seõ laøm ñau maøy ñaáy! Thoâi thì töø ñaây moïi caûm xuùc seõ choân kín vaøo loøng, caû öôùc mô cuõng theá, mong laø sau naøy töông lai seõ toát ñeïp hôn...

Baêng Taâm

81


cöông cöùng thì keùo daøi theâm khoaûng 7-9 cm so vôùi khi chöa cöông cöùng. Ñieàu quan troïng ñoái vôùi kieám, cuõng nhö ñoái vôùi nhieàu boä phaän khaùc cuûa cô theå, laø noù coù hoaøn thaønh toát chöùc naêng ñöôïc töï nhieân giao phoù hay khoâng: ñi tieåu vaø sinh saûn. Gioáng nhö coù ngöôøi cao keû thaáp, kieám cuõng coù ñoä daøi khaùc nhau tuøy theo ngöôøi. Y hoïc chæ coi laø ngaén neáu kieám daøi ít hôn 4 cm. Veà hình daïng, kieám ít khi thaúng hoaøn toaøn maø thöôøng hay bò leäch moät chuùt.

X

in chaøo taùi ngoä baïn ñoïc. Trong soá baùo naøy Dieäp Anh goùp y vôùi baïn Höng ôû Melbourne ñaõ email cho toøa soaïn veà chuyeän gaõy... “kieám”. Dieäp Anh xin duøng chöõ “kieám” ñeå thay cho chöõ maø baïn Höng noùi cho noù ñôõ... töôïng hình moät chuùt.

Ñ

öùng vaäy “gaõy kieám” laø moät chaán thöông nghe coù veû laï laãm vì laøm möôøng töôïng tôùi 1 caùi gì ñoù cöùng bò gaõy nhö gaõy xöông chaúng haïn, coøn kieám cuûa ñaøn oâng nôi choân phoøng the voán “baûn chaát” noù ñaõ meàm xeøo, luùc coù cöùng thì chæ laø ôû daïng meàm bò “choïc gheïo” laøm cho cöùng trong traïng thaùi... “laâm saøng” thoâi, vaäy thì laøm sao gaõy ñöôïc. Coù gaõy ñaáy! Thaät vaäy, “kieám” chæ bò gaõy khi noù cöông cöùng... Môøi baïn ñoïc xem taøi lieäu beân döôùi. ooOo

Dò taät kieám hay gaëp

Dò taät hay gaëp nhaát laø khoâng coù dò taät naøo caû vaø do baûn thaân ngöôøi nam giôùi lo laéng nhö kieám hôi cong, hoaëc nghieâng sang moät beân vaø coi ñoù laø moät hieän töôïng baát thöôøng, moät dò taät cuûa kieám.

Cong kieám baåm sinh

K

ieám ñöôïc caáu taïo chuû yeáu bôûi 2 caùi oáng goïi laø theå hang. Moät oáng laø 1 bao xô beân trong chöùa maùu. Khi maùu ñöôïc bôm tôùi caêng ñaày oáng laøm oáng caêng cöùng vaø do ñoù kieám cöông cöùng. Khi maùu chaûy ñi khoûi oáng thì oáng xeïp xuoáng, neân kieám heát cöông, xìu. Khi kieám ñang cöông thaúng maø noù ñoät ngoät bò beû gaäp thì bao xô cuûa oáng coù theå bò raùch vôõ. Maùu thoaùt qua choã raùch cuûa bao chaûy ra beân ngoaøi theå hang, döôùi lôùp da kieám. Khi ñoù kieám trôû neân meàm ñi, söng to vaø tím. Ñoù laø bieåu hieän cuûa gaõy kieám (hay coøn ñöôïc goïi laø vôõ theå hang kieám). Gaõy kieám coù theå do tai naïn nhö ngaõ ñaäp phaûi vaät cöùng khi kieám ñang cöông cöùng. Moät soá tröôøng hôïp khaùc do thoùi quen cuûa ngöôøi nam giôùi töï beû kieám cuûa mình. Thöôøng laø nhöõng ngöôøi treû, saùng nguû daäy kieám cöông to (ñaây laø 1 hieän töông sinh lyù raát bình thöôøng) laøm hoï boái roái, maéc côõ neáu soáng ôû nhaø ñoâng ngöôøi hay ôû caùc kyù tuùc xaù. Duøng tay beû kieám sang 1 beân gioáng nhö beõ khôùp ngoùn tay. Khi beû nghe 1 tieáng "coác" vaø kieám xìu xuoáng, sau ñoù hoï coù theå thoaûi maùi ñi laïi trong nhaø. Hoaëc moät soá tröôøng hôïp thuû daâm khi saép tôùi ñænh laïi sôï bò... uoång, neân coù thoùi quen töï mình beû kieám ñeå chaän söï phong tinh maø keùo daøi theâm caûm giaùc. Chính thoùi quen naøy seõ coù theå gaây ra tai naïn gaõy kieám. Caàn ghi nhaän laø tuy kieám bò gaõy nhöng beänh nhaân vaãn ñi tieåu ñöôïc khaù deã daøng do vaät xoáp (laø oáng thöù 3 cuûa kieám, nhoû, bao quanh nieäu ñaïo) khoâng bò toån thöông. Ñeå ñöôïc ñieàu trò ñuùng ñaén, beänh nhaân caàn phaûi ñeán beänh vieän ngay ñeå ñöôïc baùc só nieäu khoa laáy boû maùu tuï vaø khaâu laïi choã raùch (thöôøng ôû maët beân theå hang, ngöôïc vôùi höôùng beû vaø naèm gaàn goác kieám). Sau moå kieám seõ trôû laïi bình thöôøng, khoâng ñeå laïi di

82

chöùng gì veà tieåu tieän hay chuyeän coù con sau naøy. Phaãu thuaät ñôn giaûn Neáu khoâng moå ngay, gaõy kieám cuõng töï heát ñöôïc. Kieám töø töø heát tím, heát söng to sau nhieàu ngaøy, nhieàu tuaàn leã nhöng ñeå laïi di chöùng queïo gaäp goùc naëng kieám laøm cho beänh nhaân khoâng theå giao hôïp ñöôïc. Vieäc söûa laïi di chöùng bieán daïng kieám seõ raát phöùc taïp vaø caàn ñöôïc thöïc hieän bôûi baùc só chuyeân ngaønh nieäu ngoaïi khoa. Moät soá baïn treû khi töï laøm cho gaõu kieám coù theå khoâng bieát, nhöng Ít laâu sau, ñoät nhieân thaáy kieám bò ñau nhoùi, söng to, tím ngaét vaø quaët sang moät beân. Chöøng ño môùihuù hoàn voäi vaõ ñeán beänh vieän vaø ñöôïc baùc só cho bieát laø ñaõ bò gaõy kieám. ÔÛ moät soá ngöôøi, kieám bò gaõy do ñoäng taùc giao hôïp (nhaát laø trong tö theá ngöôøi nam naèm döôùi). Cuõng coù tröôøng hôïp bò gaõy do baïn tình nghòch ngôïm, maân meâ quaù maïnh tröôùc luùc giao hôïp vaø voâ tình beû gaõy noù ñi trong luùc noù ñang saün saøng laøm vieäc...

Do ñau, chaûy maùu vaø sôï kieám khoâng coøn duøng ñöôïc nöõa neân beänh nhaân thöôøng ñeán baùc só hay beänh vieän ngay. Chæ caàn gaây teâ taïi choã, baùc só nieäu khoa seõ khaâu laïi choã raùch. Phaãu thuaät naøy tuy ñôn giaûn nhöng ñoøi hoûi söï tinh teá vì neáu may khoâng kheùo, daây phanh coù theå bò ruùt ngaén, coù cuïc xô neân deã bò raùch trôû laïi. Neáu beänh nhaân khoâng ñeán beänh vieän ñeå khaâu laïi daây phanh thì veát raùch cuõng coù theå töï lieàn sau maáy ngaøy ñau raùt. Tuy nhieân, choã naøy raát deã ñeå laïi seïo, laøm daây phanh ngaén ñi vaø deã bò raùch laïi khi giao hôïp, hoaëc gaây caûm giaùc hôi khoù chòu cho ngöôøi beänh trong nhieàu thaùng. Trong tröôøng hôïp naøy, beänh nhaân phaûi ñöôïc laøm phaãu thuaät keùo daøi daây phanh vaø boâi thuoác khaùng vieâm, giaûm ñau.

Dò taät kieám

Moät soá baïn treû, ñaëc bieät caùc baïn treû tuoåi môùi lôùn, thöôøng hay baên khoaên veà hình daïng vaø kích thöôùc kieám cuûa mình. Döôùi ñaây laø moät soá hieåu bieát Ñöùt daây phanh nhaát ñònh veà hình daïng, kích thöôùc cuûa Daây phanh kieám laø phaàn da dính kieám bình thöôøng vaø baát thöôøng. Kieám bình thöôøng vaøo maët döôùi quy ñaàu, saùt loã tieåu. Khi Nhö ñaõ trình baøy “Kieám” goàm 3 oáng kieám cöông thì maûnh da naøy caêng ra. Daây phanh coù theå bò raùch (coøn goïi laø xoáp naèm song song nhau. Ñoù laø 2 theå ñöùt daây phanh) khi bò caêng quaù möùc. hang taïo thaønh phaàn treân cuûa kieám, vaø Beänh nhaân bò chaûy maùu chuùt ít, coù caûm 1 theå xoáp naèm ôû döôùi, giöõa 2 theå hang giaùc ñau, bò öùc cheá taâm lyù neân kieám vaø bao xung quanh nieäu ñaïo (oáng daãn trôû neân xìu ngay. Vieäc ñöùt daây phanh nöôùc tieåu töø baøng quang ra ngoaøi); theå chæ xaûy ra trong luùc giao hôïp hay thuû xoáp taïo thaønh quy ñaàu (phaàn ñaàu cuûa daâm, khi kieám ñang cöông cöùng. Tai kieám). Moãi oáng xoáp naøy ñöôïc boïc moät bieán naøy thöôøng chæ gaëp ôû ngöôøi treû, bao moûng, goïi laø bao xô traéng. Chieàu trong nhöõng laàn giao hôïp ñaàu tieân do daøi cuûa kieám trung bình khi chöa cöông cöùng khoaûng 5-7 cm, vaø khi thieáu kinh nghieäm.

Cong leäch kieám thöôøng khoâng aûnh höôûng gì tôùi chöùc naêng. Chæ khi kieám leäch treân 30 ñoä, laøm khoù tieåu vaø khoù “muùa may” vôùi baïn tình thì môùi caàn moå söûa thaúng laïi. Phaãu thuaät khoâng khoù, keùo daøi khoaûng 1 giôø. Ñöøng bao giôø lyù töôûng hoaù, ñoøi hoûi baùc só phaûi laøm cho kieám thaúng hoaøn toaøn. Tuy coù theå coøn cong moät chuùt nhöng chöùc naêng toát laø ñöôïc roài. Beänh nhaân seõ ñöôïc baùc só löu yù laø sau moå kieám bò ngaén ñi moät tí.

Beänh loã tieåu ñaùi thaáp

Ñaây laø moät beänh baåm sinh maø kieám bò cong quaëp haún xuoáng döôùi hoaëc khoâng nhöng loã tieåu khoâng ôû ñaàu kieám vaø höôùng ra phía tröôc maø coù theå naèm ôû maët döôùi thaân hoaëc ñaàu kieám, coù khi laïi naèm ôû vò trí saùt goác kieám neân beänh nhaân phaûi tieåu ngoài nhö phuï nöõ. Kieám thöôøng keùm phaùt trieån, coù khi nhoû xíu laøm baø muï nhìn laàm ra con gaùi, bò khai sinh laø con gaùi. Beänh naøy neân moå sôùm luùc coøn beù. Phaãu thuaät töông ñoái phöùc taïp vì vöøa phaûi keùo thaúng, vöøa phaûi duøng da cuoán laïi thaønh oáng tieåu coù 2 ñaàu, moät ñaàu ñính vaøo phía ñaàu kieám, moät ñaàu noái vaøo loã tieåu phía sau, ñeå sau naøy beänh nhaân ñi tieåu ñöùng ñöôïc.

Heïp bao quy ñaàu

Phaàn da bao truøm beân ngoaøi kieám seõ tuoät xuoáng khi ñeán tuoåi daäy thì. ÔÛ beù trai, ñoâi khi bao da bò thít chaët laøm beù ñi tieåu khoù, khi tieåu vöøa raën vöøa khoùc theùt, bao da phoàng caêng leân. Neáu da heïp ít, cha meï duøng tay tuoät da xuoáng moãi ngaøy vaøi laàn, trong vaøi tuaàn laø khoûi. Tuy nhieân neáu nong thöû maø thaáy beù ñau theâm do da bò nöùt thì neân ñöa beù ñi khaùm baùc só sôùm, vì veát nöùt seõ thaønh seïo, coù theå laøm da heïp naëng hôn. Thöôøng thì baùc só chæ caàn duøng keïp voâ truøng nong nheï bao da ra laø khoûi luoân. Neáu heïp naëng thì phaûi caét da heïp taïi caùc beänh vieän nhi khoa hay ngoaïi khoa. Ngöôøi lôùn cuõng coù theå bò heïp da quy ñaàu. Khi ñoù caàn ñi caét da taïi caùc beänh

vieän chuyeân moân. Ñaây chæ laø moät tieåu phaãu, keùo daøi khoaûng 20 phuùt, gaây teâ. Tuy nhieân, neáu da quy ñaàu chæ daøi, nhöng coù ñoä co giaûn toát vaãn tuoät leân xuoáng deã daøng thì khoâng caàn thieát phaûi caét.

Kieám ngaén:

Kieám ngaén laø kieám khi cöông cöùng chæ ñaït ñöôïc ñoä daøi döôùi 6 cm. Khi ñoù phaãu thuaät laøm daøi kieám laø caàn thieát. Phaãu thuaät keùo daøi kieám ra cho tôùi nay khoâng chæ laø mô öôùc cuûa nhieàu ngöôøi maø coøn laø öôùc mô cuûa caùc phaãu thuaät vieân. Phaãu thuaät caét daây treo coù theå keùo daøi kieám theâm ñöôïc 2-3 cm nöõa, nhöng kieám khi cöông bò “rôùt” chöù khoâng chæa thaúng leân treân. Lieät döông sau moå coù theå xaûy ra duø raát hieám gaëp. Do nhöõng bieán chöùng ñaùng ngaïi naøy, neân phaãu thuaät chæ ñöôïc thöïc hieän cho nhöõng ngöôøi coù kieám thaät söï ngaén, döôùi 4 cm Xin heïn taùi ngoä baïn ñoïc ôû soá baùo sau.

Dieäp Anh

83


tình baùo

Khoâng aûnh traïi tuø chuïp töø maùy bay trinh thaùm

Kyû nieäm chöông cuoäc taäp kích Sôn Taây vaø hình aûnh cuoán saùch taïi Myõ

Moät soá hoaït ñoäng trong vuøng ñòch cuûa caùc ñôn vò ñaëc nhieäm Vieät-Myõ nhö NACV-SOG, Trung Taâm Huaán luyeän vaø Haønh Quaân Delta (keá hoaïch Delta, keá hoaïch Omega cuûa boä phaän B-50, vaø keá hoaïch Sigma cuûa boä phaän B-56 ñaõ ñöôïc thi haønh trong thôøi gian töø naêm 1964 ñeán giöõa naêm 1970. Sau thôøi gian naøy, Lieân Ñoaøn 5 Löïc Löôïng Ñaëc Bieät (LLDB) Hoa Kyø taïi Vieät Nam ñaõ chaám döùt caùc hoaït ñoäng bieät kích treân chieán tröôøng Vieät Nam. Tuy nhieân, caùc hoaït ñoäng ñaëc nhieäm mang tính caùch chieán löôïc vaø haønh ñoäng khaån caáp vaãn ñöôïc Löïc Löôïng Ñaëc Bieät Hoa Kyø thöïc hieän, vaø moät trong nhöõng coâng taùc nguy hieåm nhaát cuûa binh chuûng naøy laø tieán haønh moät cuoäc haønh quaân ñoät kích giaûi cöùu tuø binh Myõ taïi nhaø tuø Sôn Taây, caùch Haø Noäi 40 km veà höôùng Taây Baéc Vieät Nam. Coâng taùc ñaëc bieät naøy ñöôïc goïi laø Cuoäc Haønh Quaân Ñaëc Nhieäm Kingpin POW, ñaõ thöïc hieän ngaøy 21 thaùng 11 naêm 1970 do Ñaïi taù Arthur Simons vôùi bieät danh "Boø Moäng" chæ huy.

Giai ñoaïn 2: tuyeån moä vaø huaán luyeän

Sô ñoà haønh quaân traïi tuø Sôn Taây

Ñaïi taù Arthur "Bull" Simons

Löïc Löôïng Ñaëc Nhieäm goàm 56 quaân nhaân ñöôïc tuyeån choïn töø toaùn Löïc Löôïng Ñaëc Bieät soá 6 vaø soá 7 taïi Trung Taâm Chieán Tranh Ñaëc Bieät Luïc Quaân Hoa Kyø ôû caên cöù Fort Bragg, North Carolina. Vaø moät soá quaân nhaân khaùc cuõng ñaõ ñöôïc choïn töø quaân tröôøng Bieät Ñoäng ôû Fort Benning, Georgia. Ñöôïc chính thöùc hoaït ñoäng ngaøy 8 thaùng 8 naêm 1970 vôùi teân goïi laø Löïc Löôïng Ñaëc Nhieäm Lieân Quaân Bôø Bieån Ngaø, keá hoaïch naøy ñaõ ñöôïc Chuaån töôùng Donald Blackburn, phuï taù ñaëc bieät veà hoaït ñoäng cuûa Boä Tham Möu Lieân Quaân soaïn thaûo. Naêm 1965, khi coøn mang caáp Ñaïi

84

Traïi tuø Sôn Taây khoâng lôùn, ñöôïc xaây theo phoái trí hình vuoâng, moãi caïnh coù chieàu daøi khoaûng 45m, chung quanh coù töôøng cao treân 2m. Traïi naèm giöõa moät ruoäng luùa, quanh traïi coù 3 voïng gaùc cao, tuø binh Myõ bò nhoát trong boán daõy nhaø. Traïi Sôn Taây vaø Thoân Lôõ, moät traïi tuø binh khaùc, ñaõ ñöôïc toaùn Tình Baùo Ñaëc Nhieäm Tuø Binh Hoa Kyø xaùc ñònh vò trí vaøo thaùng 5 naêm 1970. Ñaây laø toaùn ñaëc nhieäm ñöôïc thaønh laäp naêm 1967 vôùi nhieäm vuï laø theo doõi hoà sô caùc tuø binh Myõ, xaùc ñònh vò trí cuûa caùc traïi tuø ñeå thoâng baùo cho Khoâng Quaân Hoa Kyø traùnh thaû bom vaøo caùc khu vöïc ñoù. Rieâng traïi tuø Sôn Taây, theo söï xaùc ñònh cuûa toaùn ñaëc nhieäm, traïi naøy giam giöõ khoaûng 70 tuø binh Hoa Kyø. Sau khi ñaõ xaùc ñònh vò trí, Khoâng quaân Hoa Kyø ñaõ tieán haønh caùc chuyeán bay thaùm saùt. Haàu heát caùc böùc aûnh veà traïi Taây Sôn ñöôïc chuïp töø maùy bay do thaùm Lockheeds SR-71 töø ñoä cao 24 km trong caùc chuyeán bay thaùm saùt mieàn Baéc Vieät Nam vôùi toác ñoä nhanh hôn gaáp ba laàn toác ñoä aâm thanh. Khoâng aûnh töø caùc chuyeán bay tieát loä nhöõng trôû ngaïi quan troïng xung quanh traïi tuø. Ñoù laø Boä Tö Leänh Sö Ñoaøn 12, goàm 12 ngaøn quaân ñoàn truù gaàn ñoù, vaø moät tröôøng huaán luyeän Phaùo Binh Baéc Vieät. Caùch traïi Sôn Taây 500 meùt laø moät tröôøng trung hoïc. Taïi tænh Phuùc Yeân, caùch traïi tuø 32 km laø moät caên cöù Khoâng Quaân. Nhö theá coù nghóa laø cuoäc ñoät kích phaûi ñöôïc thöïc hieän chôùp nhoaùng vì vieän binh cuûa quaân ñoäi Baéc Vieät coù theå hieän dieän mau leï taïi traän ñòa.

Buoåi hoïp quyeát ñòch cuoäc taäp kích traïi tuø

taù, oâng ñöôïc boå nhieäm giöõ chöùc Chæ huy tröôûng MACV-SOG (Military Assistance Command Vietnam Special Observation Group). Naêm 1970, oâng laø ngöôøi ñöa ra yù töôûng toå chöùc moät cuoäc ñoät kích vaø ñeä trình keá hoaïch toång quaùt leân Toång Tham möu tröôûng Lieân quaân laø Ñaïi töôùng Earle Wheeler. Thaùng 6 naêm 1970, Ñaïi töôùng Luïc

Quaân Aerle Wheeler ñaõ chuaån y keá hoaïch toång quaùt ñeå giaûi cöùu tuø binh Myõ do Chuaån töôùng Blackburn ñeà xöôùng, ñoàng thôøi chæ ñònh moät toaùn goàm 15 chuyeân vieân tình baùo ñöôïc ñaët döôùi quyeàn ñieàu ñoäng cuûa vò töôùng naøy baét tay vaøo vieäc soaïn thaûo chi tieát keá hoaïch. Keá hoaïch naøy ñöôïc phaân chia thaønh 3 giai ñoaïn.

Giai ñoaïn 1: thu thaäp tin töùc

ÔÛ giai ñoaïn naøy, Luïc Quaân Hoa Kyø tuyeån moä caùc binh só tình nguyeän vaø toå chöùc huaán luyeän cho caùc caûm töû quaân naøy. Taïi caên cöù Fort Bragg, North Carolina, Ñaïi taù "Bull" Simon gaëp 500 binh só cuûa Löïc löôïng Ñaëc bieät vaø sau cuoäc phoûng vaán gaét gao, oâng ñaõ tuyeån choïn ñöôïc 100 binh só. Hoï laø nhöõng ngöôøi só tinh nhueä, coù theå chaát tuyeät haûo, coù kinh nghieäm chieán tröôøng taïi vuøng Ñoâng Nam AÙ tröôùc ñaây, nay hoï ñöôïc oâng cho huaán luyeän veà giaûi cöùu tuø binh. OÂng ñaõ choïn Trung taù "Bud" Sydnor thuoäc ñôn vò Bieät ñoäng quaân taïi Fort Benning laøm chæ huy maët traän cuoäc ñoät kích; Ñaïi uùy Dick Meadow coù nhieäm vuï chæ huy cuoäc nhaûy vaøo beân trong khu vöïc traïi tuø. Haèng ngaøy hoï thöïc taäp theo maãu sa baøn ñöôïc thieát laäp gioáng y nhö traïi tuø Sôn Taây do caùc phi cô tình baùo chuïp khoâng aûnh.

Maãu sa baøn "Barbara"

Moät trong haitröïc thaêng ñoät nhaäp bò vöôùng ngoïn caây phaûi huy dieät boû laïi

Maãu sa baøn "Barbara" laø maät danh traïi tuø Sôn Taây do Trung Taâm Tình Baùo Quoác Gia (CIA) xaây döïng vaø duøng ñeå huaán luyeän löïc löôïng taäp

85


Sa baøn traïi tuø Sôn La Töø Thaùi Lan xuyeân laøo 2 tröïc thaêng ñoät nhaäp Haø Noäi

kích. Maãu sa baøn "Barbara" hieän nay ñang ñöôïc tröng baøy taïi baûo taøng Vuõ khí cuûa Löïc löôïng ñaëc nhieäm mang teân John F. Kennedy taïi Fort Bragg, North Carolina. Trong khi ñoù boä phaän tình baùo tieáp tuïc thöïc hieän nhöõng phi vuï chuïp khoâng aûnh vuøng Sôn Taây baèng phi cô bay cao loaïi Lockheed SR-71 vaø phi cô khoâng ngöôøi laùi loaïi Buffalo Hunter. Caùc khoâng aûnh chuïp ñöôïc trong muøa heø cho thaáy caùc hoaït ñoäng taïi traïi tuø Sôn Taây ñaõ giaûm thieåu vaø ñeán muøa thu 1970 thì hoaøn toaøn vaéng veû. Trong khi ñoù, traïi tuø Thoân Lôõ caùch ñoù khoaûng 26 km veà phía Taây thì coù veû nhoän nhòp hôn.

Giai ñoaïn 3: haønh ñoäng

Leänh thi haønh ñöôïc Boä Tham Möu Lieân Quaân chuaån y vaø ban haønh ngaøy 18 thaùng 11 naêm 1970. Veà caùc caûm töû quaân, sau thôøi gian huaán luyeän, vaøo ñeâm 18 thaùng 11 naêm 1970 taát caû ñoäi ñaëc nhieäm naøy ñöôïc maùy bay vaän taûi C-130 ñöa ñeán caên cöù Takhli, Thailand. Hình aûnh taäp luyeän cho thaáy coù nhöõng thieát bò ñaëc bieät cho pheùp maùy bay vaän taûi C-130 tieáp daàu treân khoâng cho caùc maùy bay tröïc thaêng vaø löïc löôïng taäp kích coù theå bay ñeán Sôn Taây töø Thaùi Lan, qua Laøo, treân moät ñöôøng bay phöùc taïp ñi qua caùc heûm nuùi trong ñeâm toái. Caùc maùy bay vaän taûi C-130 phaûi bay trong thôøi tieát xaáu vôùi toác ñoä thaáp nhaát (stall speed) coù theå cuøng caùc maùy bay tröïc thaêng (stall speed - laø toác ñoä chaäm nhaát cuûa maùy bay maø chaäm hôn toác ñoä naøy thì maùy bay seõ bò rôi do bò maát löïc naâng). Töø giôø phuùt ñoù, caùc caûm töû quaân khoâng ñöôïc maëc quaân phuïc hay mang huy hieäu cuûa ñôn vò naøo. Sau nhieàu giôø treân maùy bay, hoï ñöôïc ñaùp xuoáng phi tröôøng Thakhi, Thaùi Lan. Ngaøy N saép baét ñaàu sau saùu thaùng hoaïch ñònh vaø ba thaùng taäp döôït kyõ caøng. Tröôùc giôø xuaát phaùt, caùc caûm töû quaân môùi ñöôïc thoâng baùo laø cuoäc ñoät

86

Maùy bay doïthaùm bay nhanh hai laàn aâm thanh ôû doä cao 24 km

Maùy bay quan saùt khoâng ngjöôøi laùi theo doõi traïi tuø Sôn La

Phuø hieäu cuûa toaùn ñoät nhaäp vaø quyeån saùch noùi veà cuoäc ñoät kíh naøy

kích bí maät naøy coù muïc tieâu laø cöùu tuø binh Myõ bò giam taïi traïi tuø Sôn Taây. Ñoäi ñaëc nhieäm seõ phaûi tieán haønh moät cuoäc taán coâng chôùp nhoaùng vaø taùo baïo. Theo keá hoaïch, löïc löôïng ñaëc nhieäm leân caùc tröïc thaêng HH-53 vaø CH-47 taïi caên cöù khoâng quaân Udom ôû Thaùi Lan, bay qua ñaát Laøo vaøo Sôn Taây. Trong khi ñoù caùc phi cô chieán ñaáu cuûa khoâng quaân vaø haûi quaân Myõ seõ môû caùc cuoäc khoâng taäp khaùc ñaùnh laïc höôùng treân khoâng phaän mieàn Baéc. Vôùi quaân soá 100, tröôùc khi löïc löôïng tinh nhueä naøy leân ñöôøng thi haønh nhieäm vuï, ñaïi taù "Bull" ruùt laïi coøn 56 ngöôøi thieän chieán nhaát. Hoï ñöôïc trang bò vôùi nhöõng vuõ khí toái taân nhaát cuøng ñaïn döôïc vaø chaát noå. Ñuùng 2 giôø 18 phuùt saùng ngaøy 21 thaùng 11, Trung Taù Khoâng Quaân Hebert Zehnder ñaùp tröïc thaêng chôû toaùn xung kích do ñaïi UÙy Richard J. Dick Meadows chæ huy ñaùp xuoáng ngay giöõa saân nhaø tuø Sôn Taây. Maëc duø ñaõ taäp döôït kyõ caøng, nhöng chieác tröïc thaêng HH-53 chôû toaùn quaân nhaân naøy ñaõ bò vöôùng vaøo moät caây to, cao 45 meùt, caùnh quaït ñuïng phaûi thaân caây laøm maùy bay rôùt xuoáng ñaát trong söï va chaïm döõ doäi. Theo lôøi keå cuûa Ñaïi UÙy Meadows thì chæ coù moät trung só bò bình chöõa chaùy ñaäp vaøo laøm vôõ maét caù chaân, coøn Trung UÙy George Petrie thì bò teù vaêng ra khoûi tröïc thaêng, ngoaøi ra khoâng coù ai bò thöông. Döôùi quyeàn ñieàu ñoäng cuûa tröôûng toaùn Meadows, taát caû nhaûy ra khoûi tröïc thaêng vaø taùc xaï trieät haï caùc lính canh. Ñaïi UÙy Meadows khom ngöôøi phoùng mình vaøo traïi, vöøa noùi qua loa phoùng thanh caàm tay: "Chuùng toâi laø quaân nhaân Myõ ñeán cöùu caùc anh, taát caû naèm xuoáng traùnh ñaïn. Chuùng toâi seõ vaøo ngay". Theá nhöng khoâng moät ai traû lôøi. Trong khi ñoù, Trung Taù Khoâng Quaân John A. Allison haï tröïc thaêng CH-47 cuûa oâng chôû toaùn an ninh vaø chæ huy cuûa Trung Taù Elliott P. Sydnor ñaùp xuoáng beân ngoaøi töôøng nhaø tuø theo ñuùng keá hoaïch. Thöôïng Só Herman Spencer duøng chaát noå phaù thuûng böùc töôøng. Hoï tieáp tay vôùi toaùn xung kích ñang chieán ñaáu tieán vaøo nhaø tuø, luïc soaùt khu nhaø. Trung Só Tyrone J. Adderly, thuoäc toaùn chæ huy döôùi ñaát ñaõ duøng suùng phoùng löïu M-79 ñeå tieâu dieät moät vò trí suùng maùy nguy hieåm trong sô ñoà. Cuøng vaøo thôøi gian naøy, Trung Taù Khoâng Quaân Warren A. Britton, chôû toaùn binh só do Ñaïi Taù Arthur Simons chæ huy, haï caùnh xuoáng moät toïa ñoä ñöôïc aán ñònh. Theá nhöng, caû toaùn laïi bò thaû loän xuoáng moät tröôøng trung hoïc caùch traïi tuø chöøng 500 meùt. Tröôøng hoïc naøy ñang ñöôïc söû duïng nhö moät traïi an döôõng thöông binh. Nhaän thaáy caûnh trí laï hoaéc, toaùn cuûa Ñaïi Taù Simons bieát laø sai ñòa ñieåm, nhöng tröïc thaêng ñaõ bay leân cao neân caû toaùn phaûi quyeát töû chieán. Nhöõng ngöôøi trong traïi an döôõng naøy tuùa ra vaø taát caû ñaõ hoaûng hoát trong quaàn xaø loûn. Raát nhieàu ngöôøi trong soá hoï ñaõ bò baén cheát. Ngay sau ñoù, phi coâng tröïc thaêng bieát laø thaû laàm neân ñaõ haï xuoáng ñoùn vaø ñoå toaùn naøy xuoáng traïi tuø Sôn Taây. Beân trong nhaø tuø Sôn Taây, caùc binh só thuoäc quyeàn chæ huy cuûa Ñaïi UÙy Meadows vaø Trung Taù Sydnor ñaõ luïc soaùt toaøn boä nhaø tuø. Nhöng hoï khoâng tìm thaáy moät tuø binh Hoa Kyø naøo. Caûm töû quaân ñöôïc ruùt lui sau 20 phuùt treân maët ñaát. Vaø haønh ñoäng cuoái cuøng cuûa Ñaïi Taù "Bull" laø tieâu huûy chieác tröïc thaêng HH-53 bò hö haïi tröôùc khi ruùt lui. Sau khi cuoäc haønh quaân keát thuùc, boä phaän tình baùo Löïc Löôïng Ñaëc Bieät Hoa Kyø môùi bieát roõ laø toaùn tuø binh Myõ ñaõ ñöôïc di chuyeån ñi nôi khaùc khoûi Sôn Taây töø hoài thaùng Baûy, vì mieàn naøy bò luït. Moät nghi vaán ñöôïc nhieàu nhaø quaân söï vaø quaân söû Hoa Kyø neâu leân laø taïi sao Ñoâ Ñoác Moorer (ngöôøi thay theá Ñaïi Töôùng Wheeler trong chöùc vuï Toång Tham Möu Tröôûng Lieân Quaân) laø ngaøy 19 thaùng 11 naêm 1970 (ngaøy N-2) chính oâng ñaõ ñöôïc baùo laø tuø binh ñaõ di chuyeån traïi maø vaãn ra leänh xuaát phaùt cuoäc ñoät kích. Veà keát quaû, theo nhaän ñònh cuûa Boä Tö Leänh Löïc Löôïng Ñaëc Bieät Hoa Kyø thì maëc duø tình baùo caáp cao ñaõ thieáu soùt theo doõi vaø thu thaäp tin naøy, nhöng cuoäc ñoät kích ñöôïc xem laø hoaøn toaøn khoâng voâ ích. Moät söï kieän ñöôïc caùc quan saùt vieân ghi nhaän laø sau traän ñoät kích baát thaønh, Haø Noäi bieát raèng Hoa Kyø raát quan taâm ñeán an toaøn cuûa tuø binh Myõ neân ñaõ phaûi thay ñoåi caùch ñoái xöû vôùi caùc quaân nhaân Hoa Kyø bò giam giöõ taïi mieàn Baéc ñeå tìm söï thöông thaûo taïi hoäi ñaøm Paris.

Quan cai nguïc: “Sao anh lai phaûi ôû tuø?” Phaïm nhaân: “Hoài nhoû cha thöôøng daäy toâi raèng, khi lôùn leân phaûi laáy ngöôøi con gaùi thoâng minh taøi saéc laøm vôï. Sau naøy toâi ñaõ laøm theo ñuùng lôøi oâng aáy noùi.” Quan cai nguïc: “Theá sao?” Phaïm nhaân: “Toâi ñaõ phaïm phaûi toäi truøng hoân.”

ooOoo

Moät thanh nieân thaáy moät ngöôøi ñaøn oâng oâm boä maët baàm tím loaïng choaïng ñi ngoaøi ñöôøng, anh ta aùi ngaïi hoûi: - OÂng coù caàn toâi ñöa veà nhaø khoâng? - Khoâng ñôøi naøo! Toâi vöøa chaïy töø ñoù ra.

ooOoo

Moät anh chaøng hoûi ngöôøi baïn môùi cöôùi vôï: - Caäu ñaõ gaëp vôï caäu trong hoaøn caûnh nhö theá naøo? - AØ, hoâm aáy treân taøu ñieän ngaàm, coâ aáy ñöùng caïnh tôù, tôù lieàn baát ngôø keâu leân “con chuoät kìa” vaø coâ aáy lieàn nhaûy döïng leân coå tôù. Theá laø sau ñaáy vaøi thaùng chuùng tôù cöôùi nhau. - Nhöng thöïc ra chaúng coù con chuoät naøo chöù gì?- anh baïn tinh quaùi nhaùy maét. - Ñuùng vaäy. Theá nhöng sau naøy tôù môùi bieát raèng coâ aáy cuõng chaúng heà sôï chuoät!.

ooOoo

Moät anh chaøng ngoài vieát thö cho ngöôøi yeâu: “Em yeâu, vì tình yeâu cuûa em, anh coù theå laøm ñöôïc moïi chuyeän, nhaûy vaøo löûa anh chaúng neà haø, anh seõ coá gaéng heát mình cho duø coù phaûi ñaøo nuùi laáp beå. Ñeå ñöôïc gaëp em anh seõ vöôït qua moïi khoù khaên gian khoå. .......Chuû nhaät naøy anh seõ ñeán nhaø em ñuùng giôø, neáu trôøi khoâng möa.”

87


Tröôøng thieân phoùng söï tieåu thuyeát xaõ hoäi ñen

Naêm Cam luùc ñoù coøn vò thaønh nieân, chæ môùi 17 tuoåi ñang laø moät caäu beù baùn xaø boâng daïo, chöa tieàn aùn neân ñöôïc toøa xöû nheï, moät phaàn laø sau cuoäc chính bieán 1963 qua naêm 1964 moät soá tuø nhaân bò baét thôøi ñeä nhaát Coäng Hoøa thuoäc tuø chính trò ña soá ñeàu ñöôïc phoùng thích, nhöng cuõng coù moät soá tuø thöôøng phaïm cuõng ñöôïc aân xaù traû töï do trong ñôït naøy... Khoâng hieåu do soác soå roå raù saøng qua veïo laïi sao ñoù maø Naêm Cam laïi ñöôïc dính trong maáy ñôït thaû tuø naøy. Toång coäng Naêm Cam chæ naèm hoäp coù 3 naêm Khi Naêm Cam veà ñôøi, luùc baáy giôø Traàn Ñaïi coøn ñang ñaáu trí vôùi Tö Thieân veà maáy vuï ñaëc coâng cho noå caàu boùt cuûa töôùng Loan, vaø coøn chieàu chieàu leân vuõ tröôøng ñaáu suùng linh tinh vôùi thieáu uùy Haûi vaø ñaùm ñeä hình caûnh cuûa ñaïi uùy Traàn Kim Chi (luùc chöa bò be caùn) chöù coøn chöa bò baét. Soøng baøi cuûa Baåy Sy trong heä thoáng cuûa baêng Cathay vaãn ñang hoaït ñoäng, Naêm Cam dó nhieân ñöôïc Baåy Sy ñoùn veà laøm gaùc soøng cho mình. Luùc naøy Naêm Cam ñaõ maëc nhieân ñöôïc giang hoà khoaùt leân vai chieác aùo “soá maù”. Moät ngöôøi töøng mang troïng aùn vôùi toäi gieát ngöôøi vöøa “ra hoäp” ñi ñeán ñaâu laø ñöôïc “ñaùm nhoû” daït ra traùnh ñöôøng ñeán ñoù. Tuïi noù sôï laøm nhö laùng chaùng ngaùng ñöôøng laø seõ bò Naêm Cam xæa theâm moät dao laïng caù nöõa vaøo laù laùch laø seõ ñi theo Loùt Ñu Daây nhö chôi. Naêm Cam nghieãm nhieân thaønh tay coät truï cuûa soøng Baåy Sy heûm 148 Toân Ñaûn. Maø thaät söï thì duø khoâng coù Naêm Cam cuõng chaúng coù con ma naøo trong ñaùm giang hoà coù gan daùm ñuïng ñeán maáy soøng thuoäc “cô sôû nhaø” cuûa Traàn Ñaïi, cho neân tieáng laø ñaïi ca coi veà an ninh cho soøng Baåy Sy nhöng coâng vieäc cuûa Naêm Cam luùc naøy khaù nhaøn, haøng ngaøy chæ ñoùng boä voù thaät keûn chaûy ñaàu boùng möôït maø löôïn lôø trong heûm laø coi nhö xong vieäc.

Taùc giaû: Yeân Ba Giang Vuõ Chöông möôøi tieáp theo kyø tröôùc Naêm 1965 thôøi cuoäc mieàn Nam coù nhieàu bieán ñoåi, nhoùm töôùng treû goác baéc Nguyeãn Cao Kyø naém chính quyeàn vaø Nguyeãn Ngoïc Loan naém Caûnh Saùt Ñoâ Thaønh ñaõ laøm giôùi giang hoà Saøi Goøn laâm taän cuøng ñaïi naïn. Vôùi söï thaønh laäp traïi “höôùng nghieäp” Phuù Quoác, sau naøy ñöôïc Ñaïi Cathay ñoåi teân thaønh traïi Cöûu Söøng, treân nguyeân taéc Cöûu Söøng khoâng phaûi laø moät nhaø tuø neân töôùng Loan ñaõ “nhaåy raøo” qua caùc giai ñoaïn phaùp lyù. Khoâng caàn phaûi chôø ñeán chöùng côù phaïm toäi, ra toøa, xöû tuø v.v... maø cöù heã tay chôi naøo khoâng coù ngheà nghieäp roõ raøng laø a leâ haáp bò bieät ñoäi hình caûnh “vòn gaùy” toáng ñi Cöûu Söøng cöôõng baùch hoïc ngheà ngay. Thôøi ñoù coù ai nghó ra laø chuaån töôùng Loan seõ taäp trung ñöôïc heát taát caû du ñaõng vaøo ñaûo Phuù Quoác chæ baèng moät chieâu cho hình caûnh xeùt giaáy “chöùng nhaän vieäc laøm” ñaâu? Maø coù du ñaõng naøo laïi coù vieäc laøm roõ raøng ñaâu maø xeùt. Chaúng leõ laïi khai ngheà nghieäp laø ma coâ gaùc ñoäng huùt hay soøng baøi... Bôûi vaäy trong ñôït truy queùt lôùn caùc baêng ñaûng giang hoà naêm 1966, khoâng chæ rieâng baêng Ñaïi Cathay cuûa Traàn Ñaïi maø haàu nhö gaàn heát caùc tay anh chò coäm caùn cuûa caùc vuøng Saøi Goøn Gia Ñònh ñeàu ñöôïc hoát saïch toáng ñi Cöûu Söøng. Ña soá taát caû caùc soøng baøi lôùn nhoû, caùc ñoäng huùt trong heä thoáng baûo keâ cuûa Traàn Ñaïi ñeàu bò ñaïi uùy Nguyeãn Ngoïc Thoï, ngöôøi thay theá ñaïi uùy Traàn Kim Chi, theo leänh cuûa töôùng Loan “traûi neäm” ñeán taän goác, vaø Baûy Sy moät “luï xaây” coi soøng cho Traàn Ñaïi, anh reå cuûa Naêm Cam cuõng bò “luoäc” chín trong ñôït naøy. Luùc naøy Naêm Cam ñaõ ra tuø vaø trôû veà laøm vieäc cho Baåy Sy anh reå cuûa mình. Thaät tình maø noùi laø khi ñaâm cheát ñaïi ca Loùt Ñu Daây ôû heûm 122 vaø laõnh duøm möôøi maáy dao cuûa Baåy Sy ñaâm thaèng anh cuûa Loùt ñeán loøi ruoät cuõng laø cuûa mình ñaâm... ai cuõng nghó laø cuoäc ñôøi Naêm Cam coi nhö kieáp naøy ruïc xöông trong tuø. Vaäy maø soá heân, moät phaàn laø

88

neáu ñeå cho con Truùc “laáy choàng xöù laï” thì thieät laø moät ñaïi hoïa cho caû xoùm.

Vaø cuõng chính caùi haøo quang cuûa tay dao buùa ñaõ coù soá maù, cuøng boä voù keûn cuûa “anh Naêm” trong luùc naøy ñaõ loït vaøo maét xanh cuûa coâ Truùc Phoâng Teân (LTS: Fontaine tieáng Phaùp: voøi nöôùc maùy ngoaøi loä) Truùc laø moät thieáu nöõ môùi lôùn chòu thöông chòu khoù laøm coâng vieäc chuyeân cung caáp nöôùc maùy baèng ñoâi thuøng gaùnh treân ñoâi vai gaày ñeán taän moïi nhaø trong heûm. Khoâng bieát coù phaûi hình aûnh naøy ñaõ gôïi höùng cho nhaïc só Trònh Coâng Sôn sau naøy vieát ra baøi ca coù caâu “vai em gaày guoäc nhoû nhö caùnh vaït veà choán xa xaêm... ” hay khoâng, chöù thöïc tình thì Truùc luùc ñoù cuõng khaù xinh, thuoäc loaïi coù chuùt nhan saéc. Nhaát laø chieàu chieàu nhìn coâ naøng saén quaàn taän baép veá, phôi loä caëp ñuøi cuoàn cuoän vöõng chaéc cuûa gaùi 17 beû gaõy söøng... trai, xuyeân ñang ra xuyeân vaøo töø maùy nöôùc ôû ñaàu ngoõ voâ ñeán cuoái heûm. Moà hoâi nheã nhaïi öôùt ñaãm löng aùo, vaûi ni loâng moûng thaám nöôùc dính saùt raït nuùi ñoài cao nguyeân cho coâ em keõo keït mang naëng queâ höông nuùng nính löng töng nhuùn nhaåy theo caëp thuøng... Nhöõng hình aûnh gôïi caûm naøy ñaõ laøm chao loøng chaøng thanh nieân môùi lôùn ñang vang doäi teân tuoåi giang hoà trong con heûm 148. Trai “anh huøng” gaëp gaùi yeâu nöôùc... phoâng teân. Hoï

nhanh choùng quyeän vaøo nhau. Thôøi ñoù chuyeän trai gaùi keát nhau roài thaønh vôï choàng raát nhanh choùng, quaát moät caùi reït laø xong, nhaát laø ñoái vôùi daân trong nhöõng con heûm bình daân lao ñoäng thì coøn nhanh hôn nöõa. Baåy Sy luùc tröôùc ñaùm cöôùi vôùi chò Tö Xaåm chò cuûa Naêm Cam cuõng chæ coù ñóa goûi gaø xeù phai, vaø khaùch môøi cöôùi duy nhaát coù ñoäc moãi mình Möôøi Sôû, vaäy laø thaønh vôï choàng. Bôûi vaäy khi naøng Truùc Phoâng Teân keát moâ ñen vôùi anh Naêm vaø laøm baïo toái toái leùn gaùnh caëp thuøng, theo anh Naêm ra buïi chuoái khuaát ôû caùi goø hoang cuoái heûm, roài côûi ñoà ra cho anh Naêm khaùm phaù heát caû nuùi ñoài cao nguyeân ñeán saøo ruoäng nho nhoû môùi moïc maï non cuûa mình ñeå anh Naêm muoán caøy kieåu naøo ñoù thì caøy. Söùc gaùi môùi lôùn bieát muøi roài thì nhòn sao noåi nöõa, Truùc duïc anh Naêm keâu baø Tö Xaåm ñi qua noùi chuyeän vôùi meï cuûa naøng ñeå hai ñöùa ñöôïc chính thöùc “caøy caáy” vôùi nhau. Tieác thay khi baø Tö Xaåm chò cuûa Naêm Cam ngoû lôøi thì baø Saùu meï cuûa Truùc coù veû ngaàn ngaïi... “Thaèng Naêm môùi ôû tuø dìa ngheà nghieäp khoâng coù cöôùi nhau hai ñöùa maàn caùi gì maø aên”. Coù veõ nhö baø khoâng ghi nhaän caùi chuyeän laøm ñaïi ca ñöùng beán gaùc soøng cho Baåy Sy anh reå cuûa mình laø moät caùi “ngheà” ñang phaát cuûa Naêm Cam vaäy. Bò meï “cheâ” ngöôøi yeâu cuûa mình, Truùc noåi quaïu boû nhaø ñi buïi, xaùch ñít theo khoâng Naêm Cam, khoûi caàn cöôùi hoûi gì heát. Anh Naêm thueâ moät caên gaùc nhoû gaàn ñoù roài chính thöùc soáng chung vôùi Truùc nhö vôï choàng. Chuyeän “con Truùc boû nhaø” khoâng ôû trong heûm 148 nöõa ñaõ laøm chaán ñoäng vaø xaùo troän caû con heûm. Khoâng phaûi vì caâu chuyeän tình ñaày ngang traùi bò gia ñình caám caûn cuûa ñoâi treû naøy, maø chæ vì boãng döng caû xoùm bò... cuùp nöôùc ngang xöông. Toaøn laø daân lao ñoäng caû ai cuõng suoát ngaøy phaûi phôi löng baùm maët ngoaøi ñöôøng ñeå kieám aên. Moãi ngöôøi moät chuyeän saùng sôùm tuùa ra khoûi heûm taän toái khuya môùi veà. Chuyeän “nöôùc noâi” ñaõ coù Truùc lo töï naøo giôø. Baây giôø boãng nhieân baø Saùu laøm cho naøng lìa boû “queâ höông”cuoán goùi theo thaèng Naêm qua heûm khaùc ôû. Luùc naøy ngöôøi ta môùi lôø môø thaáy laø neáu ñeå cho con Truùc “laáy choàng xöù laï” thì thieät laø moät ñaïi hoïa cho caû xoùm. Ngay chính Baø Saùu laø ngöôøi taïo ra chuyeän ñi xa cuûa Truc cuõng “oaûi cheø ñaäu” laém khi maáy böõa nay baø phaûi thöùc khuya ra ñaàu ngoõ maø canh nöôùc vôùi ngöôøi ta. Trong luùc saép thuøng ñôïi nöôùc Baø Saùu phaûi nghe “traêm daâu ñoå ñaàu taèm”, toaøn theå con heûm naøy ai cuõng cöï nöï vôùi quyeát ñònh “sai laàm” cuûa baø khi baø khoâng chòu gaû con Truùc cho thaèng Naêm Cam. Bò duõa ñeán bí, baø Saùu choáng cheá “Thì tao chæ noùi hai ñöùa tuïi noù laø con nít traân, laáy nhau sôùm vaäy khoâng bieát maàn caùi gioáng gì aên thoâi,

chöù coù noùi hoûng chòu gaû noù cho thaèng Naêm ñaâu” “Chaúng leõ tao laø maù noù bi giôø phaûi ñi “kím” noù ñoäi noù dzìa ñaây daâng cho thaêng Naêm hay sao?” Roài! Vaäy laø coi nhö xong xong. Chính baø Saùu môû mieäng noùi baø hoûng coù caám, coù caû maáy chuïc nhaân chöùng ôû voøi nöôùc maùy cuøng nhau nghe, chæ coøn laø baø hôi chaûnh vôùi caùi vai veá laøm maù cuûa baø neân khoâng muoán ñích thaân ñi keâu con gaùi veà maø thoâi. Vaäy laø hoâm sau chò Taùm hoät vòt loän tình nguyeän laøm thuyeát khaùch ñi kieám Naêm Cam bieåu noù chuaån bò “ñöa naøng dìa dinh”, “Maù noù chòu gaû cho maøy roài, tuïi tao nghe chính mieäng baû noùi hoài toái hoâm qua ñoù!” Böõa ñoù moät baøn côm taïi nhaø baø Saùu, ngoaøi söï tham döï cuûa vaøi baäc tröôûng thöôïng trong heûm laø Taùm Hueâ Kyø, Noâ Cao Gioø, Baåy Sy v.v... ñeå ñoùn con Truùc “hoài höông”, baø con loái xoùm ñeán coi cuõng ñoâng boän. Böõa naøy cuõng laø coi nhö böõa tieäc cöôùi cuûa noù luoân, ngöôøi ta gheù qua chuùc möøng vaø cho chuùt lì xì khaù ñoâng. Moïi ngöôøi vui khoâng phaûi laø chuyeän Naêm Cam coù vôï hay Truùc coù choàng maø laø möøng cho “nhaø maùy nöôùc” trong xoùm töø hoâm nay ñöôïc hoaït ñoäng trôû laïi. Töø ñoù Truùc trôû thaønh vôï choàng chính thöùc cuûa Naêm Cam coù cöôùi hoûi ñaøng hoaøng... Cho ñeán sau naøy taän ngaøy suïp ñoå cuûa ñeá cheá Naêm Cam, Truùc vaãn giöõ chaët vò trí laø vôï chính thöùc cuûa Naêm Cam vôùi bieät danh “Truùc Maãu Haäu” tay naém chìa khoùa hoøm tieàn, cai quaûn caû moät giaøn saùt thuû laâu la döôùi tröôùng Naêm Cam... Soùng giang hoà luoân xoâ ñaåy luoàng sau laán böôùc luoàng tröôùc. Hieän traïng bieán ñoåi cuøng doøng ñôøi chöù khoâng yeân

moät baøn côm taïi nhaø baø Saùu ñeå ñoùn con Truùc “hoài höông”

laønh troâi ñeå cho Naêm Cam cöù maõi laøm moät tay anh huøng coø con trong heûm 148. Sau ñaùm cöôùi vôùi coâ Truùc Phoâng Teân, ñöùa con gaùi ñaàu loøng ra ñôøi ñöôïc choïn teân laø (Tröông Thò) Lan, theo yù moät loaøi hoa ñöùng chung cuøng teân meï trong boä töù Mai Lan Cuùc Truùc cuûa maáy böùc tranh Taøu. Ngoaøi ñöùa con gaùi vôùi Truùc, Naêm Cam coøn thaèng con trai lôùn “ngoaøi luoàng” laø Hai Nhaùi. Ñuùng ra nguyeân thuûy noù teân laø Hai Daùi do Baø Hai maù Naêm Cam luùc coøn soáng ñaët theo phong tuïc ñaët teân xaáu ñeå

khoûi bò ma quyû aùm. Thaèng nhoùc naøy laø moät saûn phaåm do bò “söï coá” vôùi chò Nguyeät laø moät coâ gaùi döôùi queâ leân ôû ñôï cho moät nhaø chuû beân Saøi Goøn. Luùc ñoù chò Nguyeät laø ngöôøi thöôøng mua moái xaø boâng cuûa Nam Cam. Nguyeät laøm möôùn cho oâng baø chuû nhaø töø hoài möôøi boán, möôøi laêm tuoåi cho ñeán giôø vaãn chöa ñöôïc oâng baø chuû cho dìa queâ laáy choàng. Vì ñi ôû ñôï suoát ngaøy loanh quanh trong nhaø neân coù giao thieäp quen bieát ai neân ñeán nay ñaõ hai möôi hai maø Nguyeät vaãn coøn eá ñoä. Ñeâm ñeâm vaãn nguû moät mình trong caên beáp hiu quaïnh nôi nhaø chuû... Hoâm ñoù gaëp böõa tröa heø maø thaèng nhoû laïi ñem giao xaø boâng luùc ngoaøi trôøi ñang ñoå löûa. Thöông tình toäi nghieäp thaèng beù phaûi phôi naéng ñi baùn daïo neân Nguyeät keâu noù ngoài laïi nghæ chaân ñôïi chuùt bôùt naéng haõy ñi. Ai ngôø thaèng nhoû môùi 17 tuoåi coi hieàn hieàn vaäy maø noù “baïo löïc” ñeán thaáy ôùn. Böõa ñoù noù vöøa gaùc thuøng xaø boâng vöøa choáng tay leân caøm nghe chò Nguyeät keå chuyeän nhaø queâ cuûa chò maët coi hieàn khoâ. Vaäy roài boãng döng nhö baø huù noù hay sao ñoùù, thaèng nhoû nhaåy choàm leân ñeø nghieán chò ra saøn nhaø, noù thoït tay voâ trong aùo chò chuïp ñoâi vuù maø boùp lia. Meï ôi! Töø nhoû ñaõ ñi ôû möôùn nhaø oâng baø chuû naøy, naøo giôø coù ai ñuïng ñeán vuù vieác gì cuûa chò ñaâu vaäy maø thaèng baùn xaø boâng naøy noù daùm... Chò Nguyeät muoán xaùng cho noù moät baït tay cho chöøa caùi taät leân côn baäy, nhöng ngaët laø luùc ñoù oâng baø chuû ñang nguû tröa treân laàu neân chò khoâng daùm laøm oàn maát giaác nguû cuûa chuû. Vì vaäy chò Nguyeät chæ thì thaàm cöï nho nhoû beân tay noù: “Cam... maày laøm caùi gioáng gì vaäy... maéc ñoàng boá gì vaäy haû..!”... Vaø ñeå yeân cho noù muoán voø muoán boùp vuù chò laøm gì ñoù thì laøm. Khoâng bieát vì laàn ñaàu tieân bò boùp vuù chò thaáy noù ngoà ngoä, töï nhieân maø thinh thích, hay vì noù boùp hôi maïnh quaù laøm chò ñau maø chò khoâng giaõy giuïa nöõa ñaõ vaäy coøn khe kheõ reân ö öû. Ñöôïc theá, thaáy chò khoâng coù phaûn öùng döõ gì vôùi chuyeän bò boùp vuù thaèng nhoû laøm tôùi. Noù oâm quaép chò laïi roài co gioø leân moùc moät ngoùn chaân caùi vaøo löng quaàn chò ñaïp caùi roät cho caû quaàn meï laãn quaàn con bò tuoät tuoát luoát ra khoûi gioø. Thaèng baùn xaø boâng chaúng noùi chaúng raèng cöù nhaøo ñaïi leân ngöôøi chò, noù tròt caùi quaàn cuûa noù xuoáng roài “quaát” cho chò moät “roi” ngang xöông. Nhö ñaõ noùi, chò Nguyeät sôï choáng cöï laïi hay la leân thì oâng baø chuû seõ thöùc giaác neân ñaønh caén raêng baáu chaët ñoâi vai traàn chaéc nòt cuûa thaèng baùn xaø boâng trai môùi lôùn, hai chaân chò voøng leân quaép cöùng ñuøi noù... Chò nghó cöù quaép cöùng noù thì noù ñôõ nhuùt nhít seõ ñôõ gaây tieáng oàn phaù giaác nguû cuûa chuû. Ai deø suyùt chuùt chò môùi laø ngöôøi gaây

89


naùo loaïn. Tình thieät maø noùi, luùc noù vöøa nhaøo leân mình chò vöøa tuoät quaàn cuûa noù ra thì chò hoaûng hoàn coù nhìn xuoáng xem noù ñònh laøm caùi gioáng gì maø thinh khoâng caùi roài côûi heát quaàn cuûa mình roài ñeán cuûa noù ra nöõa ñaây. Luùc ñoù chò Nguyeät cuõng coù thaáy “caây roi” cuûa thaèng nhoû ñang troã maõ naøy noù moät cuïc chaàn daàn noåi ñaày gaân guoác trong ôùn ôïn. Vaäy maø khoâng bieát noù coù “seân buøa” gì voâ ñoù hay khoâng maø khi noù “quaát” chò, laïi ñem ñeán cho chò moät caûm giaùc kinh khuûng nhö vaäy. Nguyeät thaáy nhö trôøi saäp, hay nhö coù côn baõo lôùn ñang uøn uøn keùo tôùi nhaán chìm chò giöõa bieån khôi. Caøng quaép chaët thaân hình traàn truoàng cuûa thaèng xaø boâng chò Nguyeät caøng bò ngoäp thieáu ñieàu muoán taét thôû luoân. Chò thaáy döôøng nhö mình saép cheát. Duø vaãn sôï oâng baø chuû thöùc giaác nhöng Nguyeät bieát mình khoâng theå khoâng la laøng khi côn cheát ñang tôùi. Cuõng may laø khi ngoùc ñaàu haù to moàm saép söûa la khang roài cho tôùi ñaâu thì tôùi, chò Nguyeät ñuïng bôø vai traàn cuûa thaèng nhoû. Chò möøng huùm haù to mieäng maø ngoaïm vaøo vai noù moät ngoaïm thaät maïnh ñeå chaän luoàng aâm thanh keâu gaøo ñieân loaïn ñang tuoâng ra. Chò bieát laø neáu khoâng ngoaïm ñaïi caùi gì ñoù vaøo mieäng luùc naøy ñeå chaän coå hoïng chò laïi thì tieáng heùt lanh laûnh cuûa chò, ñöøng noùi gì laø leân ñeán treân laàu phaù giaác nguû cuûa oâng baø chuû maø chaéc laø seõ vang xa taän maët loä trong buoåi tröa heø. Roài khoâng phaûi chæ moãi böõa tröa ñoù, maø coøn nhieàu tröa khaùc chính chò laø ngöôøi chuû ñoäng ñi ra phoá tìm thaèng baùn xaø boâng daïo duø soá xaø boâng giao laàn tröôùc mua cuûa noù xaøi vaãn chöa heát. Coù khi toái khuya chò chôø oâng baø chuû nguû laø leùn môû raøo cho noù ñem ngoïn “roi gaân boø” cuûa noù vaøo cho noù quaát chò tôi taû suoát ñeâm. Maõi ñeán taän gaàn saùng Nguyeät môùi nheø nheï ñaåy cöûa cho noù laùch ra maø ñi nhö teân troäm. Caùi roài... coù ai ngôø vöøa luùc chò Nguyeät vöøa thaáy coù trieäu chöùng ngaùn caù cheâ côm thì Naêm Cam laïi bò ñi tuø vuï ñaâm Loùt Ñu Daây. Töôûng laø thaèng baùn xaø boâng seõ taøn ñôøi luoân trong hoäp neân chò Nguyeät caén raêng im thin thít, thaø chòu bò tieáng laø coù chöûa hoang chöù chò nhaát ñònh khoâng khai cha noù laø ai. Baùo haïi oâng chuû nhaø bò baø chuû nghi oan, baø loàng loän laøm giaëc vôùi oâng moät traän ra troø, vaø dó nhieân Nguyeät bò baø chuû toáng ra khoûi nhaø vôùi caùi buïng baàu vöøa lu luù cho muoán ñi ñaâu thì ñi. Chæ coù oâng chuû laø töùc caønh hoâng. “Meï noù! Ai ñaâu sô muùi con nhoû quaù löùa naøy roài khi khoâng “baø chaèng löûa” (söûa caàu tieâu) naøy laïi baét mình hoát”. OÂng chuû laåm baåm chöûi theà maø giaän Nguyeät caønh hoâng. Neáu bieát con nhoû coù chöùng “ngöïa” nhö vaäy thì oâng ñaõ ra tay “trò” noù laâu roài. Chæ tieác laø môõ treo mieäng meøo baáy laâu nay maø thinh

90

khoâng oâng laïi laøm con meøo aên chay ñeå roài baây giôø laïi nhaän theá duøm thaèng naøo ñaây hoûng bieát. Phaûi chi oâng coù lieám laùp ñöôïc mieáng môõ naøo giöõa boä ñuøi daøi con nhoû naøy thì cuõng ñôõ öùa gan. Baây giôø Naêm Cam vöøa ñi tuø veà, trôû thaønh moät giang hoà coù “soá maù” hôi ñaâu maø coøn nhôù chò ngöôøi laøm ñaõ leùn chuû nhaø daâng hieán ñôøi trinh nöõ quaù löùa cuûa chò cho thaèng baùn xaø boâng luùc tröôùc. Nguyeät tìm ñeán taän heûm 148 Toân Ñaûn vaø giao thaèng nhoû cho Truùc Phoâng Teân xong laø bieán maát cho ñeán ngaøy nay khoâng ai bieát chò ñi ñaâu. Baáy giôø chöa coù chuyeän laáy choàng Ñaøi Loan nhö baây giôø neân chaéc laø chò khoâng ñi laøm “oâ sin” ôû xöù Ñaøi. Khoâng

Nguyeät bò baø chuû toáng ra khoûi nhaø vôùi caùi buïng baàu vöøa lu luù cho muoán ñi ñaâu thì ñi

bieát Nguyeät roài coù veà queâ laáy choàng, hay ñi tìm nhaø chuû khaùc tieáp tuïc cuoäc ñôøi ôû möôùn, hoaëc coù khi ra caàu Bình Lôïi nhaåy toøm xuoáng soâng ñeå queân khuùc “gaân boø” cheát ngöôøi cuûa thaèng xaø boâng naêm naøo roài cuõng neân.

Chöông 11

Chính thöùc laøm vôï choàng vôùi Truùc, Naêm Cam soáng chung ñaïi gia ñình vôùi chò vaø anh reå Baåy Sy, laõnh löông gaùc soøng baøi cho anh reå, vaø cuõng laø cho Traàn Ñaïi, cuõng ñuû cho sinh hoaït gia ñình, Truùc Phoâng Teân khoâng coøn laøm “sôû thuûy cuïc” cung caáp nöôùc cho ñôøi baèng ñoâi thuøng gaùnh nöõa, laøn soùng sau xoâ laøn soùng tröôùc, Truùc ñaõ ñaøo taïo ñöôïc ngöôøi keá thöøa laø moät coâ beù môùi lôùn khaùc trong heûm ñeå tieáp tuïc ñieàu haønh voøi nöôùc maùy cung caáp nöôùc cho 148, vaø heûm 148 cuõng cho khai töû luoân bieät danh naøy, khoâng ai daùm goïi “chò Truùc” baây giôø laø vôï cuûa “anh Naêm” baèng caùi bieät danh hoài chò coøn laøm... thuûy cuïc nöõa.. Cuoäc ñôøi töôûng ñaõ haïnh thoâng thì cuøng luùc ñoù beân heûm 122 laõnh ñòa cuûa ñaïi ca Loùt luùc tröôùc laïi coù teân Tö Baùnh Boø ngoi leân thay theá Loùt maø naém quyeàn con heûm naøy. Nhö laø moät truyeàn ñôøi oan nghieät giöõa hai heûm, hay giöõa Naêm Cam vaø

caùc nhaân vaät ñaïi ca beân heûm 122. Töø ngaøy Loùt Ñu Daây bò Naêm Cam xæa moät dao laïng caù luûng laù laùch traøo maùu mieäng cheát töôi, Naêm Cam ñi tuø, soøng Baåy Sy ôû heûm 148 vaøo “huøn” vôùi Ñaïi Cathay vöôn leân haøng teân tuoåi lôùn trong giôùi kyø beõo, Naêm Cam ra tuø, luùc naøy baêng du ñaõng cuûa Traàn Ñaïi coøn chöa bò bieät ñoäi hình caûnh cuûa Toång Nha Ñoâ Thaønh quaát tan taønh suïp baø cheø... Giöõa luùc beân 148 Baåy Sy nhôø döïa vaøo Traàn Ñaïi ñaõ coù theá löïc vang löøng thì soøng coø con cuûa Tö Ñen beân heûm 122 vaãn hoaït ñoäng kieåu aâm thaàm. Tuy laø soøng con xoùm nhaø laù khoâng thaám thía gì so vôùi 148 cuûa Baåy Sy vôùi Traàn Ñaïi, nhöng cuõng laø nieàm mô öôùc cuûa caùc ñai ca giang hoà môùi phaát. Tö Baùnh Boø thay theá chöùc vuï ñaïi ca heûm 122 cuûa Loùt vaø giöõ ñaëc quyeàn baûo keâ cho soøng Tö Ñen ñeå laõnh moãi ngaøy hai ngaøn ñoàng. Thaät ra maø noùi soá tieàn löông baûo keâ naøy cuõng khoâng phaûi laø nhieàu nhoõi gì trong giôùi anh chò, nhöng vôùi moät giang hoà caáp ñòa phöông thì nhö theá ñaõ laø gheâ gôùm laém roài. Chæ coù ñieàu, vì môùi phaát neân Tö Baùnh Boø hay ra veõ ta ñaây. Baûn tính noùng naõy chaáp nhaát vaët, vaø laïi nhoû buïng neân Tö Baùnh Boø khoâng ñöôïc söï neå phuïc cuûa anh em giang hoà vaø cö daân trong heûm 122. Nhaát laø caùi tính baét naït caû vôùi con nít thì khoâng ai chaáp nhaän ñöôïc. Moät hoâm coù ñöùa nhoû chaïy chôi ñuïng vaøo Tö Baùnh Boø ñang caàm ly caø pheâ ñaù quaäy quaäy chöù chöa kòp uoáng. Chieác ly bò thaèng nhoû ñuïng maïnh vaêng khoûi tay Tö Baùnh Boø rôùt xuoáng ñaát beå ñoå tung toùe, thaèng nhoû teù choõng goïng laên keành treân caùi ly beå, chaúng nhöõng khoâng ñôõ ñöa beù ñöùng daäy coi noù coù bò mieâång ñaâm truùng khoâng maø Tö Baùnh Boø coøn daäm theâm moät daäm leân löng thaèng nhoû ñang loàm coàm ngoài daäy cho noù bò eïp xuoáng laàn nöõa roài coøn quaùt mieäng ra chöûi “Ñuø maù maày boä ñui haû thaèng choù ñeû. Bieát tao laø ai hoân maø daùm giôõn maët haû maäy ...” Ngöôøi trong xoùm thaáy caûnh quaù öùa gan buoät mieäng chöûi theà laïi duøm cho ñöùa nhoû “Maù noù chöù ñaïi ca caùi con c.. gì chæ gioûi hieáp ñaùp ngöôøi giaø con nít. Coù ngon ñuïng thöû anh em Naêm Cam Baåy Sy beân 148 coi...” Duø bieát roõ raønh raïch nhôø Naêm Cam xæa Loùt Ñu Daây hui nhò tyø luùc tröôùc neân ngoâi vò truøm heûm 122 môùi tôùi phieân mình, nhöng giöõa luùc ñang böïc, maø laïi giöõa choán ñoâng ngöôøi ñang nhìn mình. Tö Baùnh Boø noùi caøng: “Naêm Cam thì laø caùi ñaùm ñaùch gì chöù. Chæ nhôø heân thoâi chöù taøi caùn caùi meï gì. Nhôøø laø em reå luï xaây chöù mình eân noù laøm ñöôïc c.. gì. Khoâng coù Baåy Si thì noù cheát ñoùi laâu!” Noùi ngon nhö vaäy cho ñaõ mieäng thoâi

nhöng Tö queân raèng vôùi giang hoà, maø laø moät giang hoà ñaõ coù thaønh tích soá maù thì caâu noùi cuûa Tö Baùnh Boø chaúng khaùc naøo laø moät aùn töû, töï troøng cho mình. Haäu quaû khoân löôøng xaåy ra ngay töùc khaéc. Söï vieäc ñeán tay Naêm Cam, maø baây giôø Naêm Cam ñang naém theá traán thuû heûm 148, vöøa ôû tuø ra danh tieáng ñang noåi nhö coàn, töø ñaàu heûm ñeán cuoái heûm ñi tôùi ñaâu maáy ñöùa teùp rieâu phaûi daït ra nhöôøng böôùc. Hai nöõa laø soøng cuûa Baåy Sy luùc naøy ñang “lieân doanh” vôùi Ñaïi Cathay, nhöõng ñaïi ca thöù döõ cuûa giang hoà coøn khoâng daùn giôõn maët. Tö Baùnh Boø chæ laø moät “anh chò ñöôøng heûm” maø daùm “phaïm thöôïng” nhö vaäy thì “anh Naêm” deã gì boû qua. Laäp töùc Naêm Cam nheùt caây dao laïng caù vaøo oáng tay aùo roài ñích thaân qua heûm 122 tìm Tö Baùnh Boø hoûi cho ra leû. Luùc naøy tuy baø Xaåm chò cuûa Naêm Cam (vôï cuûa luï xaây Baåy Sy) khoâng coøn baùn caù nöõa, nhöng con dao laïng caù laø moùn vuõ khí ñaàu tieân maø Naêm Cam söû duïng ñeå ñaâm Loùt Ñu Daây töø ñoù böôùc leân haøng ñaïi ca coù soá maù. Vì vaäy vôùi Naêm Cam caây dao naøy coù chuùt kyû nieäm, “anh Naêm” caûm thaáy “thöông” con dao naøy hôn laø maáy moùn ñoà chôi khaùc. Qua ñeán heûm 122, ngöï xuoáng caùi quaùn nhaäu ngay ñaàu heûm, daèn con dao laïng caù caùi coäp thaät maïnh treân maët baøn cho moïi ngöôøi quay nhìn chaêm chaêm thaáy roõ, “anh Naêm” haát haøm keâu chuû quaùn cho keát la de quaân tieáp vuï chai böï vaø hai caùi ly roài bieåu nöôùng con khoâ möïc ñeå môøi khaùch quyù ra nhaäu chôi. Nhìn caùi maët haàm haàm cuûa Naêm Cam vaø thaáy con dao laïng caù treân baøn, maáy ngöôøi khaùch ñang ngoài trong quaùn bieát saép coù chuyeän neân traû tieàn töø töø ruùt duø. Hoï dang dang ra xa chuùt beân ngoaøi roài ñöùng laïi ñôïi xem phim hay saép chieáu. Toùm coå moät thaèng nhoû gaàn ñoù Naêm Cam ra leänh: “Maày voâ heûm keâu “thaèng” naøo teân laø Tö Baùnh Boø ra ñaây tao bieåu. Noùi noù coù anh Naêm Cam ôû beân 148 “môøi” noù ra uoáng la de chôi” Tö Baùnh Boø ñang gaùc soøng cho luï xaây phía beân trong heûm, nghe maáy ñöa nhoû chaïy vuø voâ noùi laø tuïi noù thaáy Naêm Cam ñeå “con dao laïng caù” caùi coäp treân baøn laø ñaõ thoùt bi muoán soùn ñaùi trong quaàn roài. Dao laïng caù laø moät loaïi dao ñaëc bieät chæ daân baùn caù môùi xaøi. Dao daøi gaàn hai gang tay, coù beà baûng nhoû vaø moûng nhö chieác laù tre non, nhöng beùn ngoùt voâ cuøng. Neáu ñeå ngoùn tay treân taám thôùt maø xaén löôõi dao xuoáng thì noù ñöùt ngoït chaúng khaùc gì xaén cuû caø roát. Hôn nöõa con dao laïng caù trong tay Naêm Nam ñaõ töøng coù chieán tích chæ xæa moät xæa laø “xuyeân laù caønh traêng leân leàu vaûi” luûng thaáu laù laùch cuûa ñaïi ca Loùt Ñu Daây naêm xöa.

Baây giôø “giaû” ñang ngoài ôû ñaàu heûm vôùi con dao ñoù ñeå ñôïi mình thì laøm sao maø khoâng soùn ñaùi cho ñöôïc. Duø vaäy, beà gì cuõng laø ñaïi ca moät con heûm, nhaát laø heûm coù soøng baøi cuûa khu Toân Ñaûn chöù ñaâu phaûi heûm thöôøng, neáu ruït ñaàu khoâng ra thì laøm gì coøn cöûa ñeå ñöùng treân giang hoà vôùi ngöôøi ta ñöôïc nöõa. Tö Baùnh Boø daét theo boán thaèng ñeä líu ríu ra ñaàu heûm ñònh giaûi baøy vôùi Naêm Cam... Vöøa thaáy moät baày “nguû hoå” trong heûm böôùc voâ baøn mình Naêm Cam ñaõ naït lôùn

Töôûng haén muoán hoûi chuyeän gì neân Mai lôn tôn ñi laïi.

“Tao chæ keâu coù mình thaèng Tö Baùnh Boø uoáng la de ñeå “noùi chuyeän phaûi quaáy” chuùt thoâi chöù khoâng dö bia ñaõi cho heát caû heûm naøy. Boán ñöùa baây thaèng naøo khoâng phaûi Tö Baùnh Boø thì bieán doâ” Boán thaèng ñeä thaùp tuøng Tö Baùnh Boø nghe Naêm Cam noùi vaäy thì möøng huùm ruùt lui trôû voâ heûm boû maëc ñaïi ca tuïi noù ôû laïi chòu traän. Tuïi noù bieát chaéc laø baùnh boø cuûa tuïi noù hoâm nay seõ trôû thaønh “baùnh leát” ra khoûi con heûm naøy chöù boø gì noåi nöõa, ngu gì ôû laïi ñeå bò vaêng mieång truùng sao. Naêm Cam roùt ñaày bia voâ caùi ly coái lôùn coù cuïc ñaù böï cho traøo boït ra baøn, roài daèn maïnh ly bia caùi raàm tröôùc maët Tö Baùnh Boø gaèn gioïng: “Hoâm böõa thaèng nhoû ñuïng maøy ñoå ly caø pheâ ñoù, tao nghe keå maøy noùi gì laø tao bò cheát ñoùi cheát khaùt gì ñoù phaûi hoân. Ñaâu bi giôø coù ngon noùi laïi tao nghe coi” Tö Baùnh Boø run laäp caäp caø laêm choái lieàn “Tui... tui... coù.. noùi... noùi... noùi caùi ... caùi... gì ñaâu!” Quaû tình laø coù cho vaøng Tö Baùnh Boø cuõng khoâng daùm nhaän. Tö lieác lieác con dao laïng caù treân maët baøn maø moà

hoâi vaõ ra nhö taém. Noù nhôù ñeán maáy lôøi ngöôøi ta keå luùc Loùt Ñu Daây truùng löôõi dao naøy luûng laù laùch, chaéc laø coù xuyeân luoân xuoáng bao töû hay qua phoåi gì ñoù, neân ñaõ traøo maùu mieäng cheát töôi khoâng kòp quô tay baét chuoàn chuoàn nöõa chöù ñöøng noùi gì laø traên troái. Baây giôø Naêm Cam ngoài ñaây vôùi “löôõi dao dó vaõng” naêm xöa, môøi noù uoáng bia kieåu naøy khaùc gì cho noù uoáng nöôùc ñaùi. Laøm sao maø öïc cho voâ. Thaáy teân Baùnh Boø naøy chöa chi ñaõ soø ke, Naêm Cam bieát laø mình chaúng caàn duøng ñeán ngoïn dao “boån meänh” laøm gì. Vôù caùi chai la de quaân tieáp vuï loaïi lôùn ñang ñeå treân baøn, xaùng taän löïc xuoáng ñaàu Tö Baùnh Boø caùi “rroâoáp” ñeán beå naùt. Vöøa bia, vöøa maùu tuoâng öôùt ñaãm maët Tö Baùnh Boø, vöøa ñau ñeán guïc ñaøi taïi choã chæ vì moät cuù ñaäp chai cuûa Naêm Cam, duø vaäy Tö Baùnh Boø vaãn coøn nghe roõ lôøi Naêm Cam “tuyeân aùn”. “Hoâm nay tao tha cho maày aùn töû, nhöng tao khoâng muoán thaáy caùi maët maøy trong vuøng Quaän Tö naøy nöõa” Vôùi giôùi giang hoà, baûn aùn do ngöôøi beà treân hay ngöôøi thaéng cuoäc trong traän thö huøng tuyeân boá phaûi laäp töùc coù hieäu löïc. Trong voøng 24 tieáng keû thua phaûi thi haønh ngay lieàn töùc khaéc. Tö Baùnh Boø chòu bò ñaäp moät chai nhöng thoaùt ñöôïc con dao laïng caù, ñöôïc Naêm Cam tha cheát, ñaønh cuoán goùi rôøi khoûi ñòa baøn heûm 122, ra luoân khoûi vuøng Quaän Tö, töø ñoù ñi ñaâu maát bieät khoâng ai bieát. Traän thö huøng ngaén goïn, keát thuùc choùng vaùch, nhöng taát caû moïi chi tieát vaø töøng caâu ñoái thoaïi cuûa hai ngöôøi ñeàu khoâng qua khoûi ñoâi maét quan saùt töôøng taän cuûa hai ngöôøi caàn thieát nhìn thaáy. Ñoù laø Töù Ñen ngöôøi ñaøn oâng ñöùng xeùo goùc beân ngoaøi quaùn, luï xaây cuûa soøng baøi trong heûm, vaø Mai moät coâ gaùi môùi lôùn tuoåi xuaân thôøi cö nguï cuõng trong heûm 122 naøy. Hoâm sau Töù Ñen ñích thaân ñem caëp vòt quay beùo ngaäy qua heûm 148 xin “chò Truùc” noùi moät tieáng cho “anh Naêm” coi luoân duøm soøng baøi 122 beân tui. Ñoù laø chieán tích “môû roäng laõnh ñòa” ñaàu tieân trong cuoäc ñôøi giang hoà cuûa Naêm Cam ñeå sau naøy qui moâ thaønh caû moät ñeá cheá cuûa theá giôùi ngaàm roäng lôùn bao phuû gaàn nhö troïn caû Saøi Goøn vaø caùc thaønh phoá lôùn treân caû nöôùc. Töø ñoù Naêm Cam coi nhö chính thöùc traán thuû con ñöôøng Toân Ñaûn, bao saân cho hai heûm 148 vaø 122. Haøng ngaøy anh chaøng ngöï treân chieác Lambretta löôïn lôø luùc ôû 148, luùc qua 122, vaø chæ ngay maáy hoâm ñaàu laø Nam Cam Khaùm phaù ra beân 122 coù moät “kho vaøng” raát ñaùng cuûa. Mai, moät coâ gaùi xinh ñeïp coøn ñang caép saùch ñeán tröôøng, ôû taïi heûm 122, ngöôøi cuøng Töù Ñen chuùng kieán taän töôøng neùt haøo huøng cuûa anh Naêm khi

91


xaùng nguyeân chai bia xuoáng ñaàu Tö Baùnh Boø moät teân hoùng haùch trong heûm. Teân naøy döïa theá laø ñaïi ca ñaõ nhieàu laàn treâu gheïo nham nhôû vôùi Mai. Coù laàn buoåi tröa vöøa ñi hoïc veà ngang qua heûm thì ñoái maët teân naøy cuøng hai ba thaèng ñaøn em ñang ngoài tröôùc haøng hieân moät caên nhaø. Teân Baùnh Boø keâu ”Em beù, laïi tui hoûi chuùt coi!” Töôûng haén muoán hoûi chuyeän gì neân Mai lôn tôn ñi laïi. Chaúng ngôø teân naøy ngang nhieân thoït tay boùp vaøo ñuûng quaàn phía tröôùc naøng moät caùi maø hoûi “Coù “ngoø” chöa vaäy cöng”. Mai ñieáng hoàn maéc côû sôï ñeán muoán khoùc caém ñaàu boû chaïy thuït maïng giöõa tieáng cöôøi ruù cuûa ñaùm coâ hoàn sau löng. Vì vaäy khi thaáy Tö Baùnh Boø bò Naêm Cam “xöû” moät chai ñeán loã maùu ñaàu, Mai caûm thaáy raát ñaõ ngöùa, vaø loøng coù moät chuùt xao xuyeán tröôùc vôùi neùt haøo huøng cuûa moät anh chò treû tuoåi ñaày haøo khí. Nhaát laø caùi baûn aùn “löu ñaøi” Tö Baùnh Boø ra khoûi Quaän Tö ñaõ laøm naøng haõ daï khoâng gì baèng “Cho ñaùng ñôøi teân khoán kieáp” Thaây keä chuyeän ñaõ coù vôùi Truùc moät ñöùa con gaùi laø beùù Lan (vôï Hieäp Phoø Maõ sau naøy) vaø ñang coù moät ñöùa khaùc ñang coøn naèm trong buïng meï. Trôøi cho thi cöù “höôûng”. Theá laø anh huøng khoâng thoaùt noåi aùnh maét myõ nhaân. Naêm Cam leùn Truùc laäp phoøng nhì beân heûm 122. Coâ gaùi hoïc sinh ngöôõng moä giang hoà (moät moâ ñen thôøi ñoù) sau naøy ñöôïc Truùc Maãu Haäu röôùc soáng chung moät nhaø ñeán sau naêm 75 môùi thoâi, vaø coù vôùi Naêm Cam 2 ñöùa con. Ñang “phaát” ngon laønh vaäy roài boãng döng ñuøng moät caùi Baåy Sy laïi coù chuùt aân oaùn vôùi Traàn Ñaïi. Ngoaøi soøng baøi saün coù ôû heûm 148 Toân Ñaûn baây giôø ñang “huøn” vôùi Ñaïi Cathay, Baåy Sy coøn ñöôïc Traàn Ñaïi giao cho toå chöùc moät soøng me long moân lôùn khaùc ôû nhaø cuûa Tö Oai moät ñaøn anh haøng laõo laøng vai “chuù baùc” raát ñöôïc giôùi giang hoà kính neå. Nhö ñaõ keå, sau khi ñaïi uùy Traàn Kim Chi bò xe be caùn deïp leùp cheát töôi ôû xa loä Bieân Hoøa, ñaïi uùy Nguyeãn Ngoïc Thoï veà thay naém ban hình caûnh ôû Toång Nha. Ñaïi uùy Thoï coù nhieàu ñoäc chieâu nhö thaû “tay trong” cuûa mình vaøo naèm vuøng baùm saùt caùc hoaït ñoäng cuûa du ñaõng giang hoà. Mua chuoäc caùc tay kyø beõo thua baøi laøm chæ ñieåm cho caûnh saùt. Cho “treo toøn ten” maáy tay coù toäi nheø nheï ñeå ñoù ngoù chôi, thænh thoaûng kheø kheø chuùt cho tuïi noù sôï thoâi chöù khoâng baét, ñeå eùp tuïi noù phaûi laøm coäng taùc vieân vôùi hình caûnh. Ngoaøi maáy caùch treân ñaïi uùy Thoï coøn tuyeån taân binh laø nhöõng tay chôi töøng laø du ñaõng, hoaëc coù lieân heä maät thieát vôùi du ñaõng vaøo laøm nhaân vieân hình söï v.v... Vôùi caùc quaùi chieâu naøy, ñaïi uùy Thoï ñaõ “chaët vaây” ñöôïc baêng Ñaïi Cathay ra laøm nhieàu khuùc, tæa daàn caùc tay chaân boä haï trong nguoàn kinh taøi laø caùc soøng

92

baøi, soá ñeà, ñoäng huùt cuûa Traàn Ñaïi. Moät buoåi chieàu, sau khi haøng loaït soøng me, baøi böûu thuoäc “cô sôû bí maät” cuûa mình khi khoâng bò ñaïi uùy Thoï cho thieáu uùy Haûi ñem quaân ñeán “traûi neäm”, Traàn Ñaïi ñaõ noåi côn tam baønh ñieân maùu leân keâu ñaøn em laäp töùc ñeán noùi vôùi Baåy Sy laø “anh Ñaïi nhaén Baåy Sy laø aûnh coù quen nhaø hoøm Vaïn Loäc, Baåy Sy coù caàn hoøm thì ra ñoù maø löïa moät caùi thaät toát ñeå xaøi, anh Ñaïi seõ traû tieàn cho” (LTS: hoøm tieáng mieàn nam = quan taøi) Maù ôi! Nhaän ñöôïc lôøi nhaén “baùo töû” naøy Baåy Sy laïc hoàn muoán teù suïm. Bieát laø Traàn Ñaïi “nghi oan” cho mình ñaõ veõ ñöôøng cho ñaïi uùy Thoï hoát moät soá ñieåm cuûa Ñaïi Cathay, nhöng laøm sao ñeå maø giaûi thích ñöôïc ñaây. Toái hoâm ñoù Baåy Sy phaûi nhôø ñeán baø chò ruoät laø Tö Nhôn, ñeán nhôø ñaïi ca laõo laøng Tö Oai ñích thaân “hoä toáng” mình xin gaëp Traàn Ñaïi ôû nhaø haøng cuûa Saùu Cöûu. Baûy Sy töï traàn tình keâu oan thaûm thieát laø khoâng heà laøm maät baùo chæ ñieåm, khoâng heà coù giao du vôùi ñaùm ñeä cuûa ñaïi uùy Thoï, khoâng bieát thieáu uùy Haûi ngöôøi ñaõ “khaïc” moät vieân voâ ñaàu goái

xin “tî naïn chính trò” ôû soøng böûu cuûa Ba Nha.

Ñaïi Cathay hoâm tröôùc laø ai v.v... Minh oan baèng lôøi khoâng chöa ñuû, Baåy Sy coøn töï mình chuïp laáy caùi ly coái böï toå chaõng treân baøn, taän löïc xaùng maïnh caùi boáp vaøo ñaàu mình cho beå naùt caùi ly thuûy tinh maùu tuoâng roøng roøng xuoáng maët thaät thaûm thöông tröôùc maët Traàn Ñaïi “Neáu anh Ñaïi khoâng tin thì ñeå toâi cheát tröôùc maët anh cho coi” Baåy Sy theà ñoäc baèng haønh ñoäng ñeå chöùng minh söï trong saïch cuûa mình. Cuoái cuøng Ñaïi Cathay cuõng nguoâi giaän phaàn naøo nhôø söï can giaùn cuûa ñaøn anh Tö Oai. Vaø thaät laø truøng hôïp laøm sao Ñaïi Cathay cuõng noùi vôùi Baåy Sy y chang caâu Naêm Cam ñaõ noùi vôùi Tö Baùnh Boø “aùn töû” taïm gaùc khoâng thi haønh nhöng aùn “löu ñaøy vieãn xöù” thì khoâng theå boû qua, Traàn Ñaïi leänh cho Baåy Sy phaûi “bieán” ra khoûi (ít laém laø) caùi quaän Tö naøy ñöøng ñeå Ñaïi Cathay phaûi gaëp laïi caùi baûn maët ñieám ba da phaûn thuøng cuûa Baåy Sy... Cuõng may cho Baåy Sy laø khoâng laâu sau ñoù chính Baåy Sy cuõng bò ñaïi uùy Thoï hoát ngay taïi soøng 148, vaø khi cuøng ñuïng maët nhau vôùi Baåy Sy trong traïi Cöûu Söøng chæ maáy thaùng sau, Traàn Ñaïi baáy giôø môùi bieát laø mình ñaõ traùch

oan cho Baåy Sy, ngöôøi coù naêng löïc gaàn nhö voâ ñòch veà toå chöùc caùc soøng baøi, soøng me. Moät con gaø ñeû tröùng vaøng cho Traàn Ñaïi ít ai saùnh kòp. Thì ñoù, Baåy Sy phaân traàn “Tui cuõng bò caùi “thaèng Thoï” noù hoát ñi Cöûu Söøng ñaây neø chöù ñaâu phaûi chæ ñieåm gì!” Chöøng vaøo tuø chung thì môùi bieát roõ loøng daï nhau, chöù coøn maáy böõa tröôùc khi khoâng bò Traàn Ñaïi “dích” cho vaêng ra khoûi hai soøng ñang laøm aên ngon laønh, Baåy Sy ñau nhö bò boø ñaù truùng deá. Nhöng duø sao cuõng thoaùt cheát laø may, luùc ñoù Baåy Sy möøng huùm voäi chuoàn nhanh laùnh sang khu Caàu Haøn ôû cuoái con ñöôøng Trònh Minh Theá (Nguyeãn Taát Thaønh baây giôø) giaùp mí vôùi khu Taân Thuaän vöøa heát ranh giôùi quaän Tö, y nhö aùn “löu ñaøy” cuûa Traàn Ñaïi phaùn. Baåy goõ cöûa xin “tî naïn chính trò” ôû soøng böûu cuûa Ba Nha. Baåy nhôø caäy uy tín baûo veä cuûa baø Mai Höông moät “nöõ löu” giang hoà luùc ñoù döôùi tay coù haøng chuïc em gaùi môn môûn ñem voán töï coù cuûa mình maø phuïc vuï cho ñôøi theâm höông saéc ôû khu vöïc Caàu Haøn. Baø Mai Höông coù moät aùi nöõ khaù xinh laø Myõ Haïnh vöøa laø con baø chuû tröïc tieáp cai quaûn ñaøn “gaø” döôùi tay cuûa maù mình, vöøa thænh thoaûng laán saân maáy em töï mình ñem nieàm vui cho caùc anh trai naøo coâ thaáy vöøa maét. Duø vaäy coâ em cuõng xaïc (charge) tieàn ñaøng hoaøng, chuyeän naøo ra ñoù, laøm aên laø laøm aên mieãn coù vuï tình cho khoâng bieáu khoâng vôùi anh naøo heát. Laøm ngheà naøy maø ñem “voán trôøi cho” cuûa mình bieáu taëng lung tung khoâng thu tieàn thì toå seõ phaït, veà giaø khi heát voán seõ bò thaân taøn ma daïi cho coi. Cao laém laø caùc anh ñöôïc höôûng theo giaù ñoàng saøn vôùi ñaøn gaø trong chuoàng thoâi, khoâng phaûi traû theâm giaù ñaëc bieät khi ñöôïc coâ chuû ñích thaân phuïc vuï, vaäy laø chôi ñieäu vôùi nhau laém roài. Coâ em kieâm baø chuû nhoû Myõ Haïnh vaãn coøn toàn taïi ñeán ngaøy nay, hieän ñang sinh soáng ôû Cali vaø ñaõ böôùc leân haøng baø noäi, baø ngoaïi khoâng chöøng ñaõ coù chöùc “baø coá” cuûa vaøi ñöùa. Hieän Myõ Haïnh coù moät vò theá côõ nhö moät loaïi “baø Truøm” cuûa “giang hoà haûi ngoaïi”, vaø laø moät “chieán höõu” thaân tình vôùi Naêm Cam, ñöôïc Naêm Cam sau naøy trong nhöõng laàn qua Myõ ñeàu gheù thaêm vaø ñích thaân môøi Myõ Haïnh veà Vieät Nam ñeå cuøng mình “laøm aên lôùn”. Tieác thay Naêm Cam chöa coù dòp thöïc hieän söï tieáp ñaõi noàng haäu daønh cho ñaøn chò cuûa giôùi giang hoà Cali thì giang sôn ñaõ suïp ñoå... Luùc Baåy Sy khaên goùi qua Caàu Haøn thì soøng baøi ôû 148, Traàn Ñaïi ñaõ giao cho ngöôøi khaùc. Soøng 122 cuûa Tö Ñen heûm 122 do Naêm Cam ñang coi, cuõng sôï uy anh Ñaïi, xin gia nhaäp vaø khoâng daùm nhôø Naêm Cam baûo keâ nöõa. Naêm Cam duø khoâng dính daùng gì

ñeán vuï “Baåy Sy laøm chæ ñieåm” nhöng vì laø em reå cuûa Baåy Sy neân cuõng bò vaï laây. Khoâng coøn choã ñöùng trong vai gaùc soøng nöõa. Maát moät löôït hai ñaàu löông baûo keâ. Caû Baåy Sy luùc ñoù, duø ñöôïc taù tuùc ôû soøng böûu cuûa Ba Nha nhöng thöïc söï vaãn laø moät tay thaát nghieäp chöa coù thu nhaäp. Luùc naøy gia ñình ngoaøi baø chò Tröông Thò Xaåm vôï Baåy Sy, laïi theâm hai ñöùa nhoû, Naêm Cam coøn leùn Truùc nuoâi moät gaùnh phoøng nhì beân heûm 122 vôùi naøng Mai, ñaõ coù baàu, maø Truùc chöa bieát. Gia ñình rôi vaøo theá tuùng thieáu. Naêm Cam beøn tìm sang Hoaøng Dieäu caàu cöùu ñaøn anh laø Thaønh Cao, moät tay chôi khaù noåi trong giôùi aên bay, quaùi xeá vaø nhaäp nha (LTS: AÊn bay = giöït ñoà baèng xe gaén maùy. Quaùi xeá = troäm xe. Nhaäp nha = ñoät nhaäp nhaø ñeå troäm). Thaønh Cao laø moät ñaïi ca maø Naêm Cam quen hoài trong tuø, ngöôõng moä Naêm Cam “treû tuoåi taøi cao” chæ moät dao laïng caù ñaâm teân Loùt xuyeân laù laùch hoäc maùu cheát töôi, Thaønh keát nghóa nhaän Naêm Cam laøm em nuoâi cuøng heïn veà ñôøi seõ thaønh “chieán höõu”. Baây giôø sa cô maát choã ñöùng ôû soøng baøi quaän Tö laïi vôï con ñuøm ñeà neân Naêm Cam goõ cöûa caàu cöùu. Thöông thaèng ñeä ñang naëng gaùnh gia ñình, Thaønh Cao cho Naêm Cam thaùp tuøng theo nhoùm cuûa mình goàm Baéc Queø, Sôn Xoùm Laùch, Duõng Döa... ñeå ñi maàn aên. Nam Cam ñöôïc tham döï caùc phi vuï theo kieåu “hoä toáng töø xa” nghóa laø chæ caàn coù maët laø aên tieàn chöù chaúng caàn phaûi laøm gì. Khi ñi bay, Naêm Cam chæ caàn ñi rieâng moät xeá chaïy theo chieác xeá bay vôùi nhieäm vuï caûn ñòa. Hoaëc luùc doïn nhaø Naêm Cam cuõng chæ ñöùng ôû xa xa beân kia ñöôøng maø me, neáu thaáy coù caûnh saùt ñi tuaàn caûnh thì giaû tieáng meøo keâu choù suûa gì ñoù ñeå baùo beân trong bieát laø coi nhö coù... tham döï. Chuyeän deã vaäy maø cuõng ñöôïc Thaønh cho chia phaàn haäu hónh. Duø vaäy, khi theo Thaønh Cao “taäp söï ” maáy laàn, Naêm Cam môùi bieát raèng maáy caùi ngheà “bay” hay “nhaäp nha” “quaùi xeá” maø nhoùm Thaønh ñang laøm quaû laø chaúng hôïp vôùi mình chuùt naøo. Maëc duø ñaõ töøng ñaâm cheát ngöôøi vaø laõnh troïng aùn, töøng “xöû” Tö Baùnh Boø baèng chai bia quaân tieáp vuï thieáu chuùt laø thaèng baùnh boø suoát ñôøi bò chaán thöông soï naõo, Naêm Cam khoâng phaûi laø tay nhaùt, nhöng khoâng hieåu sao cöù moãi laàn ñöùng beân kia ñöôøng me côùm cho Thaønh Cao nhaäp nha laø troáng ngöïc Naêm Cam nhòp nhö troáng chaàu laøng. Maët maøy xanh meùt, sôï thieáu ñieàu muoán taét thôû luoân... Luùc ñoù maø coù xe tuaàn caûnh chaïy qua khoâng chöøng daùm teù ñaùi chöù coøn laøm choù meøo keâu gì ñöôïc nöõa maø laøm. Coøn ñi “bay” thì laïi ruøng rôïn ly kyø hôn nöõa. Duø chæ laø ngöôøi “bay haäu” phía sau ñeå caûn ñòa, nhöng coù laàn Naêm Cam laùi theo Huøng Suøi caàm taøi

chôû Thaønh Cao baùm saùt moät con moài ñang mang chieác ñoång daây vaøng 18k daày coäm daùm coù ñeán caû löôïng, ñeán ngaõ Saùu Nguyeãn Tri Phöông, Huøng buoâng nheï tay ga cho chieác xe eâm ru töø phía sau tröôøn leân raø saùt vaøo con moài. Thaønh ngoài sau ñöa ngoùn tay caùi loøn döôùi maët ñoång cuøng ngoùn troû vaø ngoùn giöõa nhö moät goïng keàm baáu chaët laáy maët ñoàng hoà vaø xoay maïnh. Sôïi daây vaøng ñöùt ñeïp cuøng maët chieác ñoàng hoà toøn ten naèm goïn trong tay Thaønh. Huøng Suøi vaën maïnh tay ga chieác xe ñaõ ñöôïc ñoä laïi choàm leân lao tôùi nhö teân xeït. Naïn nhaân khoâng kòp uù ôù tieáng naøo, coøn chöa bieát chuyeän gì, ñeán khi thaáy coå tay mình troáng loûng bieát ra laø bò giöït ñoà thì Thaønh Cao vaø Huøng Suøi ñaõ “khuaát boùng hoaøng hoân” trong doøng xe treân loä. Vaäy laø coi nhö xong moät chuyeán bay. Ngheà aên bay “kheàu khuoâng” (giöït boùp) “boác ñoång” (giöït ñoàng hoà) naøy chæ caàn moät tay laùi xieän vaø bình tónh. Sau khi ra tay trong luùc naïn nhaân coøn baát ngôø chöa kòp phaûn öùng gì Huøng cho xe chaët cua voõng veïo qua vaøi ngaõ tö laø maát daáu. Xe caûn haäu ñi sau chæ trong tröôøng hôïp bò truy ñuoåi seõ tìm caùch caûn ñòa ngöôøi ñuoåi, vôø hoûi thaêm vaø vôø giuùp naïn nhaân cuøng truy ñuoåi nhöng thaät söï laø caûn cho böôùc ñuoåi bò chaäm laïi, cuøng laém môùi vôø luoáng cuoáng cho hai xe nhaäp nhau ôû moät cua queïo ñeå caû hai cuøng ngaõ laêng keành nhaèm chaän böôùc cho xe bay thoaùt. Kòch baûn laø vaäy, nhöng thoâng thöôøng chuyeän naøy ít xaåy ra, daân bay chuyeân nghieäp toái kî choïn ñoaïn ñöôøng boác haøng daøi thaúng baêng khoâng loái reõ ñeå phaûi ñua toác ñoä vôùi naïn nhaân, duø laø xe bay toaøn laø nhöõng chieác Honda SS ôû Nhaät môùi qua laùng coùn ñaõ ñöôïc ñoä

vôø luoáng cuoáng cho hai xe nhaäp nhau ñeå caû hai cuøng ngaõ laêng keành

noøng maùy laïi töø 50 phaân khoái taêng leân 90 ñeå coù toác ñoä cao hôn xe nguyeân thuûy gaáp hai laàn. Ñaùm Thaønh Cao Huøng Suøi ñeàu thuoäc naèm loøng taát caû nhöõng con loä cuøng heûm hoùc treân toaøn theå ñòa baøn Saøi Goøn Gia Ñònh. Tuïi noù chæ ra tay ôû nhöõng ñoaïn ñöôøng coù nhieàu ngaõ ba, ngaõ tö. Söû duïng sôû tröôøng “tay laùi luïa” cuûa mình ñeå ñi cua, ñaùnh voõng loøn laùch vaøo ñaùm ñoâng maø böùt daáu ngöôøi ñuoåi. Hoâm ñoù khi Thaønh Cao boác xong caùi ñoång daây vaøng taïi ngaõ saùu Nguyeãn Tri Phöông, töø beân leà phaûi Huøng Suøi ñaõ laøm moät cuù “chui gaàm caàu” ñeán

toaùt moà hoâi. Noù cho xe ra giöõa loä ñònh cua traùi vaøo Ñaøo Duy Töø thì vöøa ñuùng luùc moät chieác be keùo goã daøi thoøn ñang baêng baêng beân kia ñöôøng höôùng veà ngaõ Saùu ngaùm vaøo ngaõ ba con ñöôøng maø thaèng Huøng muoán ñi voâ. Tuùng theá Huøng heùt lôùn “raïp xuoáng” cho Thaønh Cao ngoài sau bieát yù cuûa mình... roài caû hai ñöùa noù cuøng nghieâng saùt ngöôøi veà phía traùi Huøng keùo maïnh tay ga cho chieác xe cuûa noù oâm saùt maët ñöôøng loøn vaøo gaàm xe be ñeå cua voâ Ñaøo DuyTöø, giöõa luùc chieác be vaãn ñang chaïy phom phom vaøo buøng binh ngaõ saùu. Maù ôi! Khi Huøng oâm cua cho chieác SS naèm saùt maët loä ñeán noåi caây chaân choáng xe queït xuoáng maët ñöôøng nhöïa toøe löûa ra nhö con nít ñoát phaùo boâng. Ngöôøi ñi ñöôøng noäi thaáy cuù “eùn löôïn gaàm xe be” naøy cuûa hai ñöùa noù cuõng ñaõ xaùm hoàn roài noùi gì ñeán ñuoåi vôùi röôït theo. Lôïi duïng moïi ngöôøi coøn ñang kinh hoaøng vôùi ñöôøng cua quaù baïo taøn vaø maïo hieåm cuûa hai ñöùa noù. Huøng Suøi baén heát toác ñoä ñeán ngaõ tö Trieäu Ñaø tröôùc maët laø noù quaát xe qua traùi cuù nöõa. Töø Trieäu Ñaø ra Traàn Hoaøng Quaân (Nguyeãn Chí Thanh) chæ vaøi traêm meùt, laïi raïp saùt ngöôøi veà beân phaûi höôùng tôùi Nguyeãn Vaên Thoaïi (Lyù Thöôøng Kieät). Nhìn sau khoâng thaáy ai theo Thaønh keâu Huøng chaäm laïi, ñi toác ñoä thöôøng thoâi ñeå khoâng taïo söï chuù yù cuûa ngöôøi ñi ñöôøng vaø cuõng ñeå ñôïi Nam Cam theo. Phaàn Nam Cam phaûi khoù khaên laém môùi baùm kòp boùng daùng cuûa hai ñaøn anh ñang bay nhö chim eùn phía tröôùc. Nhaát laø luùc naõy thaáy Huøng Suøi oâm cua saùt ñeán toùe löûa ñeå löôïn vaøo gaàm xe be ñang chaïy baêng baêng laø Naêm Cam töôûng chaéc hoâm nay phaûi “luïm” xaùc hai ñaøn anh cuûa mình veà maø lòm roài. Duø khoâng bò ai truy ñuoåi nhöng quaù maát tinh thaàn vì laàn ñaàu tieân ñi bay. Naêm Cam hoaûng hoàn ñuû thöù chuyeän, ra tôùi nhaø maùy bia BGI chuaån bò queïo phaûi voâ Nguyeãn Vaên Thoaïi theo hai thaèng anh thì luoáng cuoáng theá naøo laïi bò teù choång keành ra giöõa ngaõ tö. Treân nguyeân taéc laø khi ñang trong phi vuï thì Naêm Cam chaúng quen bieát gì ñeán hai tay ñang bay laø Thaønh Cao vaø Huøng Suøi ôû phía tröôùc. Ñi ñöôøng chaïy xe lôõ teù thì cöù döïng xe vaäy maø ñi tieáp thoâi chöù coù gì maø hoaûng... Vaäy maø khi ngaõ choång, duø luùc ñoù chaúng coù ai dí ñuoåi theo, vaäy maø Naêm Cam khoâng bieát nghó sao maø laïi vöùt ngöïa saét maø luûi nhanh vaøo leà tìm ñöôøng heûm taåu thoaùt maát daïng. Baùo haïi Thaønh Cao phaûi baûo Huøng Suøi quanh xe laïi nhaûy xuoáng löôïm duøm chieác xeá cuûa Naêm Cam ñem veà. Sau traän ñoù, chia phaàn xong Thaønh duùi theâm cho Naêm Cam maáy xaáp tieàn lôùn nöõa vaø khuyeân Naêm Cam neân trôû veà vôùi ngheà côø baïc cuûa mình. Vì duø gì thì côø baïc cuõng an toaøn vaø khoâng nguy

93


hieåm baèng ñi bay hay nhaäp nha. Vaûû laïi, ôû soøng baøi neáu xui laém coù bò ñaïi uùy Thoï vòn thì cuõng khoâng tuø laâu nhö ñaùm cöôùp giaät gaêng tô chuyeân nghieäp trong baêng Thaønh, maø Thaønh bieát neáu coù ôû laïi thì Nam Cam seõ laø ñöùa bò baét ñaàu tieân vì tính maát töï chuû khi haønh söï vôùi nhöõng tình huoáng traøn ñaày caûm giaùc maïnh nhö cuù ñi bay hoâm nay. Tình thaät maø noùi khoâng phaûi laø Naêm Cam nhaùt gan hay laø ñöùa chaúng chòu chôi. Vôùi thaønh tích ñaõ töøng luïi Loùt Ñu Daây moät dao cheát ñeïp, baây giôø neáu caàn “dieän ñoái dieän” moãi ñöùa moät dao cheùm coi ai cheát tröôùc thì Naêm Cam saün saøng döï cuoäc. Chæ coù ñieàu moãi ngöôøi moät “tính tình” khaùc nhau. Thaø laø “phaäp” moät dao cho thaáy maùu chöù caùi gì maø hoài hoäp ñöùng tim nhö chuyeän “aên bay” hay “nhaäp nha” cuûa ñaùm Thaønh Cao thì quaû thaät laø Naêm Cam thaáy mình chôi khoâng tôùi vôùi kieåu naøy, cho neân Nam Cam caûm ñoäng nhaän soá tieàn “xeà xoäp” (voán ñeà baøi baïc) do Thaønh bieáu taëng maø ra ñi “tìm ñöôøng cöùu nöôùc” baèng caùch khaùc. Coøn Thaønh Cao cuõng nghó laø thöông thì cho vaøng chöù daét ñaøn ñi buoân kieåu naøy thì coù ngaøy caû ñaùm cuõng seõ hoïa laây vôùi Naêm Cam... Coù voán Naêm Cam qua Xoùm Môùi, ñaàu quaân cho soøng cuûa “luï xaây” Tyû Coäng Hoøa laây laát qua ngaøy chôø thôøi.

Chöông 12

Caùch toå chöùc cuûa caùnh “côø gian baïc laän” thôøi tröôùc hay baây giôø ñeàu y nhau. Caùc tay coø con (nhö Naêm Cam luùc ñoù) phaûi coù chuùt voán laän löng roài tìm moät soøng naøo ñoù ra maét chuû soøng xin cho laøm “coø baøi” nghóa laø moät loaïi daét khaùch veà soøng. Tay “coø baøi” naøy giao du chôi bôøi quen bieát baïn beø ñeàu ruû reâ ñi ñaùnh baøi vôùi mình, vaø ñöa hoï veà soøng quen cho chuû soøng “luoäc” saïch caû mình laãn baïn. Dó nhieân laø sau ñoù phaàn voán (bò luoäc) seõ ñöôïc hoaøn traû coäng theâm phaàn traêm chia lôøi trong soá luoäc ñöôïc cuûa khaùch. Hieän nay taïi Saøi Goøn ngheà “coø ñaùnh baøi” phaùt trieån ôû ñeán möùc tinh vi hôn. Caùc chuû soøng söû duïng löïc löôïng keùo khaùch toaøn laø caùc chaân daøi ñeïp loäng laãy. Coù naøng coøn coù chuùt danh hieäu nhö ca só, ngöôøi maãu v.v... Loaïi ngheä só haïng B, C ôû caùc saân khaáu nhoû, quaày bar, hay nhaø haøng “haùt vôùi nhau nghe”, moät loaïi nhaø haøng coù saân khaáu nhoû vaø tay thôï ñaøn ñeå ñaùnh ñaøn cho khaùch ñi aên töï muùa may quay cuoàng haùt hoø v.v... Caùc coâ naøy ñoùng vai ñaïi tieåu thö, gaùi ñaøi caùc, coù tieàn nhieàu, tuoåi treû thích aên dieän, vui chôi... Hoï chôi toaøn ñoà hieäu ñi xe chieán cöïc ñeïp, coù naøng coøn ngöï caû xeá hoäp töï laùi hoaëc coù taøi laùi. Nhöõng nôi hoï ñeán toaøn laø choã sang troïng taäp trung vaøo trung taâm thaønh phoá. Ñoái töôïng hoï nhaém ñeán laø caùc ñaïi gia, caùc doanh nhaân Vieät kieàu coù cô sôû laøm aên laâu daøi trong nöôùc, vaø nhöõng coâng töû ñaïi thieáu gia coù chieác ví phaûi thaät daày,

94

loaïi “ñoàng ñaúng caáp” (doåm) cuûa naøng. Khi tieáp caän “con moài” caùc naøng vaøo vai tieåu thö con nhaø cöïc giaøu bung tieàn xaøi tröôùc maët “chaøng”, coá yù nhaù nhaù cho chaøng thaáy trong boùp naøng coøn caû xaáp daøy tieàn ñoâ. Moãi saùng ra ñöôøng em thöôøng boû daèn tuùi vaøi ba chuïc ngaøn (ñoâ), ñeå lôõ caàn xaøi gì laø coù saün khoûi maéc coâng chaïy veà nhaø laáy... (ÔÛ Saøigon maùy ATM chi laáy toái ña coù 2 trieäu/laàn, laáy hôn phaûi traû fee). Vì vaäy caùc “con nai” beân caïnh naøng khoâng nghó maáy em naøy laø gaùi laøm tieàn (em cuõng coù tieàn caû xaáp trong ví ñaây neø. Coi ñi!...). Vaäy laø chaøng haøo phoùng xaøi theo naøng. Ñi aên, ñi chôi. Ñi xem haøng hieäu linh tinh ôû maáy cöûa haøng cao caáp trong Diamond Plaza (khu nhaø thôø Ñöùc Baø) roài gheù qua tieäm Louis Vuitton trong khaùch saïn Sofitel Saøigoøn. Ñeán ñaây thì naøng reo leân möøng rôõ khi thaáy boä Bikini

Caùc coâ naøy ñoùng vai ñaïi tieåu thö, gaùi ñaøi caùc, coù tieàn nhieàu, tuoåi treû thích aên dieän, vui chôi...

nhaõn LV maø naøng chôø ñôïi baáy laâu nay vöøa veà, coâ baùn haøng cho bieát chæ coù moät duy nhaát. Vaäy laø goùi laïi ngay, ñeå chaäm ngöôøi khaùc mua maát thì mình bò maát toi chieác aùo taém “haøng ñoäc”. Ñeán caùi troø naøy thì raát cao thuûû. Naøng moät möïc töø choái vieäc traû tieàn cuûa chaøng baèng maáy caâu maø chaøng naøo nghe cuõng möøng huùm vaø maùt loøng maùt daï... “Anh naøy kyø quaù haø... Em môùi quen anh thoâi maø. Boä anh nghó em laø thöù gaùi gì chôù. Ñöøng laøm em... giaän ñoù aø nha... Mai moát anh muoán taëng em thöù gì thì tính sau ñi, coøn caùi naøy cuûa em mua ñeå em traû tieàn...“ Noùi laø laøm, naøng moùc boùp xoøe ra ñeám ñeán... gaàn 4000 ñoâ ñeå traû cho hai maûnh vaûi maø vo nhoû laïi coù theå naém goïn ñöôïc trong loøng baøn tay. Haøng goùi xong, xaùch theo “keành caøng” quaù, coøn ñi chôi nöõa maø, göûi laïi khi veà trôû laïi laáy. “Haøng hieám môùi veà coù moãi boä naøy, em canh laâu laém roài khoâng mua ngay sôï ngöôøi khaùc mua tröôùc laø maát dòp. Chò giöõ hoä em chieàu veà em gheù laáy nhen!” Ngöôøi baùn haøng vui veû nhaän giöõ giuøm, choã quen mua hoaøi tin töôûng nhau maø.

Ñaõ traû tieàn xong roài thì coøn sôï hoï baùn cho ngöôøi khaùc nöõa sao ñöôïc... Vaäy laø ung dung ñi chôi, qua maøn mua saém gaàn caû chuïc ngaøn ñeå laáy maáy moùn linh tinh chôi cho vui chaøng thaáy “quaù neå” naøng, ñuùng laø ñaïi tieåu thö chính hieäu con nai vaøng, daân “taàm côõ” chöù khoâng phaûi loaïi gaùi chuyeân daãn baïn trai ñi shop ñeå “veõ” cho chaøng luûng tuùi. “EÕm” mua saém caû chuïc ngaøn ñoâ deã nhö ngöôøi ta xaøi chöøng trieäu baïc tieàn ñoàng vaäy. Chaøng khoâng coøn caûnh giaùc vôùi naøng nöõa vaø thaáy “gaàn guõi” hôn vôùi coâ em “rau saïch” con nhaø ñaïi tieåu thö naøy. Vaø sau naøy coù bò naøng luoäc cho traéng tuùi ñi nöõa chaøng cuõng seõ chaúng ñôøi naøo bieát raèng chuyeän mua saém caû baèng caû ñoáng tieàn ñoâ ñeå “chôi cho vui” cuûa maáy naøng ñaïi tieåu thö thôøi nay chæ laø moät kòch baûn. Buùng ra caû xaáp tieàn lôùn cho coâ baùn haøng goùi vaøi thöù voâ bao ñeå ñoù. Hoâm sau trôû laïi naøng laáy laïi troïn soá tieàn mua haøng hoâm qua vaø “caùc” laïi cho coâ baùn haøng vaøi traêm ngaøn (ñoàng). Coù khi voâ maùnh naøng roäng raõi “laïi quaû” cho coâ baùn haøng caû moät hai “chai” (chai = trieäu ñoàng) thì coù ngöôøi baùn haøng naøo ngu ñeán ñoä khoâng chòu goùi. Chæ dieãn kòch vaøi phuùt thoâi cuõng hôn tieàn löông ñöùng baùn caû tuaàn. Chaøng coù bieát ñaâu ñi mua vaøi thöù chôi cho vui cuûa naøng theo kieåu naøy thì moãi thaùng mua ñeán caû chuïc laàn naøng vaãn coù tieàn mua. Taát caû ñeàu laø voán cung caáp bôûi ñaàu naäu cuûa caùc soøng baøi maø naøng ñang “laøm vieäc”. Coâng vieäc cuûa naøng laø “caâu” maáy con moøng coù tieàn, coù maùu me veà cho soøng baøi. Moät loaïi PR thôøi ñaïi (Public Relation = nhaân vieân giao tieáp ñeå quaûng caùo). Nhieäm vuï cuûa naøng laø gaøi ñoä cho chaøng theo naøng ñi ñaùnh baøi chôi cho vui. Nhieäm sôû chính cuûa naøng laø vaøi soøng chui taïi Saøi Goøn luùc naøy (thôøi haäu Naêm Cam) hoaëc nhöõng soøng “khí theá” hôn nhö Naga ôû bieân giôùi Campuchia. Tuøy vaøo söï löôïng giaù veà chieác ví cuûa chaøng naëng hay nheï, naøng seõ ñöa chaøng ñi ñaâu. Nguyeät Haèng laø moät “PR” cho casino Naga beân Campuchia khaù noåi tieáng trong giôùi “saùt thuû” veà côø baïc ôû Saøi Goøn hieän nay. Huyeàn thoaïi veà coâ gaùi naøy cuõng “li kyø” khoâng thua gì huyeàn thoaïi cuûa... Ñaïi Cathay. Nhöõng tin ñoàn Nguyeät “thaéng ñaäm” ôû Phnom Penh ñeâm qua, truùng lôùn hoài tuaàn tröôùc v.v... cöù tieáp tuïc noå uøm uøm ôû caùc quaùn caø pheâ tuï tieåm cuûa “daân saønh ñieäu”. Chæ môùi troøn chaúng 20, töø Haø Noäi Nguyeät ñôn thaân ñoäc... böôm böôùm ngöï treân chieác 4W Lexus boùng loän coù giaù gaàn traêm ngaøn ñoâ daït voøm vaøo Saøi Goøn laøm ñaïi tieåu thö troï hoïc ôû ñaïi hoïc môû daân laäp Hoàng Baøng trong Nam cho coù maùc sinh vieân vôùi ñôøi. Quaàn aùo giaày deùp toaøn nhöõng moùn traøn ñaày “töï tin ñeå theå hieän”. Nguyeät qua laïi Nagaworld ôû Campuchia haøng

tuaàn nhö thoi ñöa. Dó nhieân laø ñi vôùi caùc ñaïi gia, ñaïi thieáu gia... “Thænh thoaûng em môùi ñi chôi cho vui thoâi maø chöù em coøn laø sinh vieân, chuyeän ñi hoïc laø chính. Naêm nay maø bò löu ban laø boá em oång loâi veà baéc ñeå... naïo ñaàu khoâ ngay” Con gaùi Baéc maø nhaùy gioïng Nam kyø luïc tænh thì coù boá anh naøo maø choáng ñôõ noãi. Coù moät laàn Nguyeät truùng quaû ñaäm khi cuøng Tuaán, moät ñaïi gia treû. Chuû moät doanh nghieäp cuõng khaù “taàm côõ” taïi Saøi Goøn sang Nagaworld chôi cho thö giaûn cuoái tuaàn. AÊn chieàu xong taøi xeá ñöa caû hai baêng bieân giôùi sang xöù Chuøa Thaùp. Chieác xe tieán saùt tieàn saûnh cuûa soøng baøi, luùc naøy xe hôi ñaõ ñaäu kín hai beân ñöôøng. Caùc nhaân vieân khaùch saïn nhanh choùng môû cöûa xe cho khaùch böôùc xuoáng. ÔÛ maáy nôi naøy, neáu khaùch khoâng “bôi” treân caùc “con” xeá thaät chieán thì ñöøng hoøng ñöôïc anh phuïc vuï naøo chieáu coá. Cuøng luùc vôùi Tuaán vaø Nguyeät cuõng coù maáy chieác Meïc (Mercedes), Leách (Lexus), Camry khaùc. Toaøn loaïi boùng loän môùi toanh, vaø cuøng toaøn mang baûn soá 29 nghóa laø toaøn xe töø Saøi Goøn sang. Cuõng y nhö Tuaán & Nguyeät, nhöõng xe khaùc cuõng ríu rít tieáng cöôøi noùi cuûa caùc chaân daøi, ñaïi gia, thieáu gia... Naga laø moät building lôùn goàm 13 taàng, chia laøm 4 khu vöïc vôùi caùc soøng baøi vaø nhaø haøng, khaùch saïn. Haøng tuaàn baét ñaàu töø chieàu Thöù Saùu cho ñeán taän ñeâm Chuû Nhaät Naga tieáp ñoùn haàu nhö toaøn khaùch töø Vieät Nam sang. Hoï chuû yeáu laø doanh nhaân, caùc ñaïi gia, thieáu gia ôû Saøi Goøn. Ñi vôùi hoï bao giôø cuõng laø nhöõng coâ chaân daøi ñeïp loäng laãy. Nguyeät vaø Tuaán hoâm nay laø hai trong soá quyù khaùch cuûa soøng Naga. Nguyeät ñöa Tuaán ñi baèng chieác Lexus 4W rieâng cuûa mình coù taøi xeá laùi. Neáu gaëp vui coù theå ôû chôi troïn caû ñeâm Thöù Saùu naøy vaø hai ngaøy cuoái tuaàn chöa bieát chöøng naøo veà neân Nguyeät baûo taøi veà tröôùc chöøng naøo naøng xong thì phone veà seõ ñem xe qua ñoùn. Nguyeät duùi vaøo aùo anh taøi xeá 2 trieäu nhaùy maét daën doø coá yù cho Tuaán nghe: “Em baûo naøy! Neáu boá em ôû Haø Noäi goïi vaøo thì anh ñöøng noùi em ñi ñaâu nhaù. OÂng yù maø bieát em sang ñaây côø baïc laø cheát chaéc. Noùi laø em ñi daõ ngoaïi do nhaø tröôøng toå chöùc ñeán maáy hoâm môùi veà... Nhôù nhaù... anh nhôù nhaù anh nhaù... “ Anh chaøng taøi xeá cöôøi ñoàng loûa “Ñuùng laø con beù “giaû nai” thaät taøi. Laùi xe cho eõm caû naêm nay coù thaáy boá meï naøo goïi eõm ñaâu maø cöù nai nhö con nhaø tieåu thö. Ngoaøi caùi theû sinh vieân ra (chaéc laø theû doûm) coù thaáy eõm ñeán tröôøng ngaøy naøo ñaâu nhöng heã coù trai caïnh beân môû moàm ra laø noùi chuyeän ñi hoïc suoát...” Qua cöûa chính laø caùc veä só to cao huøng duõng, lòch laõm trong boä veston ñen, tay laêm laêm boä ñaøm. Moïi ñoà ñaïc mang theo töø maùy aûnh, maùy ghi hình,

ñieän thoaïi ñeán tuùi xaùch ñeàu boû qua coång kieåm tra, gioáng nhö qua... cöûa leân maùy bay. Naga gioáng nhö choán tieân boàng khi coù haøng traêm baøn, vôùi caùc coâ em chia baøi ñeïp nhö moäng trong saéc aùo söôøng xaùm vaø vaùy ngaén. Nhöõng coâ gaùi laø Khôme “lai” Taøu neân khaù traéng treûo, toùc nhuoäm theo kieåu “toùc naâu moâi traàm” thôøi trang ñænh cuûa Haøn quoác. Maét keû ñaäm nhö môùi ñi ñaùnh nhau bò ai doäng cho moät cuïc baàm ñen thuøi, ñoâi tay thì chia baøi nhuaàn nhuyeãn khoâng thua gì maáy coâ China Town laøm cho Crown hay Star City ôû UÙc maø Tuaán cuõng thöôøng coù dòp nhieàu laàn sang chôi. Ngoài gheá cao caïnh beân laø caùc coâ “supervisor” trong boä veston ñen lòch söï vaø xinh ñeïp khoâng keùm. Thoâng thöôøng, taïi caùc baøn baøi coù moät coâ gaùi chia baøi, nhöng thænh thoaûng caùc “supervisor” seõ hoaùn chuyeån coâ naøy qua baøn kia, coâ kia qua baøn noï ñeå traùnh chuyeän “xaêng taêng” thoâng ñoàng

Töø chieàu Thöù Saùu cho ñeán taän ñeâm Chuû Nhaät toaøn khaùch töø Vieät Nam sang

vôùi khaùch. Ñieåm ñaëc bieät, laø Naga hay baát cöù casino naøo treân theá giôùi laø aùnh saùng. Moät heä thoáng ñeøn cöïc kyø tinh vi. Khoâng thaáy nhieàu ñeøn nhöng laøm cho ngöôøi chôi khoâng heà coù caûm giaùc laø nöûa ñeâm hay ban ngaøy. Saøn nhaø traûi thaûm ñoû loäng laãy vaø kieâu sa. ÔÛ caùc baøn, ngoaøi daân côø baïc coù raát nhieàu nhaân vieân, veä só cao to nhö hoä phaùp lieân tuïc “keø” theo du khaùch baûo veä taän möùc ñeå choáng boïn troäm caép traø troän vaøo moùc tuùi. Giöõa caùc baøn ñaùnh baøi, tieåu caûnh ñöôïc thieát keá raát ñeïp daønh cho du khaùch ngoài xem neáu khoâng chôi. Vaø ñaây cuõng laø nhöõng boá cuïc mang tính phong thuûy ñeïp maét theo vaên hoùa ngöôøi AÙ chaâu. Treân ñaát Campuchia hieän nay coù nhieàu soøng baøi ñoùn khaùch ngay töø bieân giôùi Vieät Nam, hay vaøo taän trung taâm Phnom Penh. Moãi soøng coù möùc ñoä sang troïng hay bình daân khaùc nhau. Rieâng taïi Naga, muoán tham gia troø ñoû ñen, con baïc phaûi ñoåi phænh coù meänh giaù thaáp nhaát laø 20 ñoâ la. Ñoù laø caùi giaù daønh cho khu vöïc “caù keøo” cuûa xoùm nhaø laù döôùi ñaát, coøn muoán leân treân laàu phaûi ñoåi phænh töø 100 ñoâ trôû leân. Taïi baøn chôi roulette ôû Naga laïi coù veõ nhö... lai lai vôùi troø baàu cua caù coïp ôû Vieät Nam. Nghóa laø chôi troø ñaët tieàn

aên theo hình, neáu ai ñaët hình con nai, truùng seõ ñöôïc aên gaáp 20 laàn; hình con coïp ñöôïc 40 laàn; hình con gaø ñöôïc 60 laàn... “Moùn” baøi naøy thu huùt nhieàu con baïc môùi vaøo ngheà vì deã chôi. Khoâng caàn “hieåu” gì veà côø baïc cuõng chôi ñöôïc nhö thöôøng. Nguyeät baûo Tuaán “ñôïi em tyù” roài gheù vaøo baøn thaûy chôi vaøo hình con nai hai mieáng phænh giaù 2 veù. Quaû laø ngöôøi ñeïp luoân coù soá ñoû, voøng bi quay ro ro roài heát ñaø ngöøng ngay choùc con nai. Nguyeät nhaåy côõn leân reo hoø oâm chaàm laáy Tuaán hoân leân maù chaøng moät caùi “chuït” thaém thieát. “Ñi vôùi anh may thaät, môùi khai tröông ñaõ coù loäc roài”. Truùng moät aên 20 laàn, ñaët 200 Nguyeät quô veà choàng phænh 4000 ñoâ goïn ô. Coi nhö gôõ laïi maáy ngaøn ñi shop mua bikini Louis Vuitton saùng nay deã daøng. Naøng vui veû noùi vôùi Tuaán “Anh thaáy khoâng, em toaøn ñi shop baèng... tieàn chuøa khoâng haø!” Troø chôi con gaø, con nai ñöôïc tieáp tuïc beân baøn roulette. Sau vaøi laàn ñaåy qua ñaåy laïi choàng phænh vaøo con naøy con kia, soá phænh thaéng cuûa Nguyeät treân baøn caøng luùc caøng nhieàu. Nhieàu con baïc thaáy coâ naøng ñang “vaän” lôùn beøn lao theo vaøo cöûa cuûa naøng. Moät vaøi khaùch ôû baøn caïnh beân cuõng qua keù. Sau hai möôi phuùt nöõa, choàng phænh keát suø cuûa nhieàu ngöôøi cuøng theo Nguyeät phaûi coù ñeán gaàn naêm chuïc ngaøn keát thuùc ôû oâ... con ngöïa khi ôû ñoù chæ coù moät con baïc ñaët moät phænh 20 ñoâ. Ngöôøi vöøa truùng laø moät coâ gaùi cuõng Vieät Nam trong boä vaùy ngaén cuõn côõn, treã roäng coå aùo khoe boä ngöïc noùng phöøng phöøng nhö nuùi löûa saép phun. Coâ naøy môùi ñeán lôn tôn leû loi moät mình moät cöûa chöù khoâng theo Nguyeät nhö moïi ngöôøi. Khi choàng phænh cao ngaát ôû oâ cuûa mình bò luøa ñi Nguyeät nhìn leân keû vöøa “phaù ñaùm” naøng moät keo sinh töû. Boán troøng maét cuûa hai ngöôøi ñeïp göôøm nhau thaùch thöùc. Döôøng nhö nanh lôïn loøi, moùng hoå caùi cuûa caû hai saép söûa tuoâng ra. Nhöng cuoái cuøng Nguyeät daèn laïi ñöôïc, naøng ñöùng daäy naém tay Tuaán keùo ra khoûi baøn “Ñi anh! ÔÛ ñaây bò con phoø (ñó) naøy noù aùm laøm ñen heát caû baøn”. Boû laïi sau löng cuù löôøm nguyùt suyùt ñoå löûa cuûa ngöôøi ñeïp vöøa truùng oâ con ngöïa. Leân taàng laàu treân laø taàng “Endeavour” nôi daønh rieâng cho khaùch VIP, muoán voâ nôi naøy phaûi laø hoäi vieân, hoaëc coù hoäi vieân chính thöùc giôùi thieäu môùi ñöôïc vaøo. Phænh toái thieåu ôû ñaây laø 100 ñoâ. Nguyeät ñoåi cho mình 10 ngaøn ñoâ loaïi 100, 200, 500 vaø 1000 vaø duïc Tuaán cuõng chôi cho vui töông töï. Tuaán cuõng laø moät tay chuyeân nghieäp ôû caùc soøng baøi quoác teá. Duø soáng ôû Vieät Nam nhöng vì coù maùu me neân Tuaán cuõng thöôøng ra nöôùc ngoaøi ñaùnh baïc. Töø Las Vegas ñeán Macau, Melbourne, Sydney choã naøng chaøng cuõng ñaõ töøng gheù qua ít laém moät naêm moät hai laàn.

95


Naõy giôø chæ yeân laëng quan saùt trình ñoä cuûa Nguyeät thoâi thì Tuaán thaáy laø coâ naøng naøy chæ “chôi cho dzui” ñuùng nhö em noùi chöù chaúng hieåu gì laø baøi baïc. Baây giôø ñaõ vaøo chieáu lôùn. Tuaán nhanh choùng vaøo cuoäc. Khai maøn nheø nheï “chôi cho vui” cuøng vôùi em laø 100 phænh loaïi 100 ñoâ/phænh, vaø vaøi chuïc phænh loaïi 2000, 5000 ñoâ/phænh (toång coäng 50 ngaøn). “Meï ôi! “kíu” con vôùi, ñöøng ñeå con vuoät maát caùi oâng “loäc” toaøn baèng vaøng naøy.” Khi thaáy Tuaán ñöa caùi theû credit card ra kyù caùi reït vaøo tôø ruùt tieàn do thu ngaân soøng baøi ñöa, Nguyeät quay veà phöông baéc thaàm goïi ba hoàn baûy vía cuûa meï naøng maø nhôø baø cöùu giuùp, duø baø aáy vaãn ñang soáng nhaên. Khoâng chöøng cuõng ñang ngoài ñaâu ñoù ôû moät soøng toå toâm hay soùc ñóa cuûa nhaø Vònh Ngöïa cuõng neân Chuyeån qua chuyeån laïi töø Bacarat (baøi caøo) cho ñeán Blackjack (xì daùch), vöøa chôi vöøa aâu yeám giaûng daïy cho Nguyeät bieát theá naøo laø maùnh khoùe chôi baøi. AÊn qua thua laïi cho ñeán gaàn nöûa ñeâm sau khi nghæ giaûi lao ñi aên buffet ngay taïi khu quaøy bar trong phoøng xong trôû laïi baøn laø Tuaán bò xuoáng vaän ñi ñöùt lieàn 5 vaùn lôùn, Tuaán vaêng tuïc roài keâu coâ gaùi phuïc vuï ñem moät chai Hennessy XO ñeå laáy khí theá chôi tieáp. Nguyeät cuõng suyùt xoa mong Tuaán vöõng tinh thaàn ñeå gôõ laïi naêm chuïc ngaøn naøy ñeán 50 ngaøn kia ñang bay veøo veøo treân maët baøn næ xanh. Phaàn naøng cuõng bay ñöùt hôn 15 ngaøn roài. Khuoân maët Tuaán noùng böøng khi ñaõ chaùy heát traêm ngaøn ñoâ trong vaøi vaùn ñaàu tieân sau luùc aên buffet xong trôû laïi. Noùng maùy, Tuaán ñöa caùi theû cho Nguyeät ra keâu coâ thu ngaân ñem vaøo cho chaøng 200 phænh loaïi 100 ñoâ nöõa. Thaéng ñöôïc moät vaùn, Tuaán neùm 50 phænh ra ñeå gôõ voán nhöng laàn naøy anh ta ñaõ “naën” phaûi moät baø ñaàm giaø vaø laù soá möôøi ñen ñuùa, anh laáy ngay theâm con hai cô ñoû choùi vaø thua saùt nuùt nhaø caùi. Töùc giaän, Tuaán ñaám tay xuoáng baøn ñeán noãi beå caû maët kính chieác ñoàng hoà Longines. Treân coå anh, chieác daây chuyeàn vaøng to nhö daây xích rung baàn baät. Tuaán neùm heát nhöõng con phænh vaøo oâ ñaët ñeå tieáp tuïc cuoäc chôi. Gì thì gì chöù ñaâu theå maát maët vôùi Nguyeät, coâ ñaïi tieåu thö con nhaø cöïc giaøu vöøa “keát moâ ñen” ñi chôi vôùi anh caû ngaøy hoâm nay. Toäi nghieäp Nguyeät con beù duø cuõng laø daân tieâu tieàn nhö nöôùc, naõy giôø noù cuõng ñöùt cheán heát gaàn hai chuïc ngaøn roài maø vaãn töôi. Quaû thaät thua tieàn cuûa mình Nguyeät vaãn töôi (coù thua thaät ñaâu maø khoâng töôi!), nhöng nhìn Tuaán caøng thua to caøng coá gôõ ñeán hôn traêm ngaøn maø vaãn coøn keâu naøng ñoåi theâm tieàn ñeå chôi tieáp thì Nguyeät bò ñoå moà hoâi traùn, raùng moà hoâi... naùch run raãy leân vì... söôùng. Tröôùc khi Tuaán ñeø baøi xuoáng baøn naën töøng con, Nguyeät vöøa tình töù vöøa lo ñeán noåi khi

96

gaép traùi caây ñuùt taän moàm Tuaán maø tay naøng run baây baãy Naøng baây giôø “ngoan” nhö maáy coâ tieáp vieân bia oâm, roùt röôïu vaø moài thuoác chaêm chuùt cho Tuaán töøng phuïc vuï nhoû. Luùc naøy maø Tuaán ñoøi phuïc vuï tôùi... ñòa nguïc thì Nguyeät cuõng saün loøng nöõa chöù ñöøng noùi laø tôùi “beán” theo kieåu A tôùi Z cuûa gaùi bia oâm Naêm giôø saùng hoâm ñoù, Nguyeät neùp saùt vaøo loøng Tuaán cho chaøng choaøng tay qua vai mình dìu chaøng thaát theåu xuoáng caàu thang maùy daây cuoán ñeå rôøi phoøng “Endeavour”. Trong loøng Nguyeät “pheâ” coøn hôn moãi laàn naøng ñöôïc “tôùi ñænh” ôû treân giöôøng vôùi ñaøn oâng. “AÛnh “toi” gaàn 200.000 ñoâ roài. Söôùng ôi laø söôùng”. Ngöôøi bình thöôøng maø coù nghe coâ gaùi chaân daøi naøy than thôû ngöôïc ngaïo. Taïi sao baïn trai mình thua baïc ñaäm maø laïi than söôùng? Bieát cheát lieàn! Chæ coù Nguyeät ñang tính nhaåm trong ñaàu, phaàn “laïi quaû” cuûa

Nguyeät haøo phoùng nghó khi veà ñeán khaùch saïn seõ cho Tuaán “gôõ” laïi phaàn naøo trong soá hai traêm ngaøn chaùy tuùi ñeâm qua baèng thaân theå cuûa chính naøng.

soøng baøi seõ daønh cho naøng ñeâm nay ngoùt ngheùt gaàn ñeán chuïc ngaøn baûo sao khoâng söôùng ñeán muoán reân cho ñöôïc. Tuaán khoâng ñi noåi nöõa vì meät laû sau caû ñeâm daùn maét vaøo nhöõng laù baøi. Ra tröôùc tieàn saûnh Naga, khoâng coøn giöõ keû gì nöõa, thua me gôõ baøi caøo Tuaán moùc phone suûa moät traøn tieáng Ñöùc vaøo maùy toaøn ñôø môø côø lôø (ñ.., m.., c.., l..) ñeå chöûi tay taøi xeá tröôùc maët ngöôøi ñeïp. Chæ vaøi phuùt sau, moät Mercedes maøu môõ gaø coù logo cuûa khaùch saïn nheï nhaøng bôi ñeán tröôùc saûnh nhanh choùng “boác” oâng chuû vaø Nguyeät veà phoøng ñaõ ñöôïc giöõ choã tröôùc ôû khaùch saïn Cambodia Hotel, moät “five star” duy nhaát ôû Phnom Penh. Nhìn daùng thaát thaàn tieác tieàn thua baïc lôùn cuûa Tuaán, nghó ñeán soá phaàn traêm haäu hónh cuûa mình seõ ñöôïc soøng baøi töï ñoäng nhaäp baèng heä thoáng ñieän töû qua Internet vaøo taøi khoaûn cuûa mình ñeâm qua maø Nguyeät töï reân söôùng theâm laàn nöõa. Hoâm nay môùi chæ 5 giôø saùng sôùm Thöù Baûy, bieát ñaâu Tuaán vaãn coøn tieàn vaø muoán ôû laïi theâm moät ñeâm nöõa ñeå gôõ... Khoâng ñöôïc, mình phaûi “boài döôõng” cho anh aáy phuïc hoài söùc khoûe ñeå chôi tieáp ñeâm nay. Nguyeät haøo phoùng nghó laø khi veà ñeán khaùch saïn seõ cho Tuaán

“gôõ” laïi phaàn naøo trong soá hai traêm ngaøn chaùy tuùi ñeâm qua baèng thaân theå (maø trong maét Tuaán raát laø ñaùng tieàn) cuûa chính naøng. Cuõng ñaùng! Neáu ñeâm nay maø “aûnh” laïi chòu tuoâng xuoáng baøn nhö ñeâm qua thì ... “thöông laø thöông anh chaùy tuùi thoâi chöù xaù gì thaân em... “ Nguyeät ví von ngaâm nga trong loøng vaø nhuûi ñaàu vaøo naùch Tuaán höùa heïn seõ chia seû vôùi vaän ñen cuûa chaøng khi veà ñeán chieác giöôøng cuûa hotel.

ooOoo

Trôû laïi chuyeän Nam Cam ôû thôøi xöa, thôøi ñoù chöa coù caùc ñoäi nguõ chaân daøi sang troïng ñi xeá hoäp 4W laøm PR daãn moái cho soøng baøi 5 sao ôû Campuchia nhö ngaøy nay nhöng caùch thöùc daét moái cho soøng baøi laäu hay casino chính thöùc ñaõ coù töø ngaøn xöa. Sau khi ñöôïc Thaønh giuùp cho ít voán, laïi kinh nghieäp qua chuyeän Traàn Ñaïi, Baûy Si, vaø moät soá teân tuoåi vang danh khaùc ñeàu bò hoát ñi Cöûu Söøng do khoâng coù ngheà nghieäp oån ñinh, neân Naêm Cam coá chaïy cho mình moät loaïi giaáy chöùng nhaän “xòn” laø “löïc só bôi loäi” cuûa binh chuûng quaân cuï Saøi Goøn. Thöïc chaát ñaây laø moät loaïi lính kieång, chi caàn vaøo quaân tröôøng 3 thaùng hoïc boø, leát, choïi löïu ñaïn, baén suùng tröôøng v.v... nhöõng thao taùc caên baûn daønh cho taân binh quaân dòch, roài sau khi ra tröôøng seõ ñöôïc moät söï vuï leänh ruùt veà ñôn vò naøo ñoù theo yeâu caàu ñaëc bieät. Caàm taám giaáy chöùng nhaän laø “löïc só bôi loäi” cuûa binh chuûng quaân cuï... Thaèng em coi nhö thoaùt naïn vôùi ñaïi uùy Thoï seáp baøi tröø du ñaõng cuûa chuaån töôùng Loan. Coi nhö mieãn nhieãm vôùi maáy chöõ “höôùng nghieäp Phuù Quoác” hay Cöûu Söøng. Töø ñoù Naêm Cam bình yeân phaùt trieån “söï nghieäp caùch maïng” cuûa mình treân con ñöôøng kyø beõo. Töø canh soøng daét moái, Naêm Cam tieán daàn leân caùc vò trí “caám xöôøng”, “phaù hoûa” nghóa laø nhaân vieân chia baøi loaïi coù trình ñoä (gian laän cho khaùch thua), vaø laøm caùi trong caùc soøng cuûa Ba Ngaø ôû Baø Haït, Ba Trình ôû Thò Ngheø. Vôùi giôùi côø baïc ôû Saøi Goøn luùc ñoù ngöôøi ta ñeán soøng chôi vaø bieát Naêm Cam nhö moät chuù em deã meán. Leã pheùp, aên noùi nhoû nhe chöù khoâng nhö ña soá ñaùm ma coâ ñöùng soøng ñöùng ñoäng luùc baáy giôø. Haàu heát caùc ñaøn anh trong giôùi luï xaây nhö Ba Gioûi soøng 46, Taùm Phaùnh, Xoø Xöông, Taøo Chanh, Xí Ngaøn maët roã... ñeàu coù caûm tình ñaëc bieät vôùi Naêm Cam. Cuõng sau chính bieán 1963, trong thôøi 12 söù quaân cuûa caùc töôùng laõnh naém chính quyeàn sau coá TT Ngoâ Ñình Dieäm. Luùc naøy ngoaøi maët laø hai oâng töôùng treû goác Baéc laø Nguyeãn Cao Kyø vaø Nguyeãn Ngoïc Loan ñang coù theá thöôïng phong nhöng thöïc teá ôû beân khoâng traùnh khoûi chuyeän coøn nhieàu theá löïc khaùc ñang phaân quyeàn. Maëc

duø laø chuaån töôùng Loan ñang naém tö leänh Caûnh Saùt Ñoâ Thaønh, nhöng haàu nhö caùc chöùc vuï tröôûng ty, tröôûng chi caûnh saùt ôû caùc quaän noäi ngoaïi thaønh naèm trong Toång Nha Ñoâ Thaønh v.v... laø töø ôû “treân” hay ñaâu ñoù boå nhieäm veà. Ngöôøi ta “hieåu ngaàm” laø nhöõng chöùc vuï ngon aên trong ngaønh caûnh saùt laø phaûi coù thaân theá hay tieàn thì môùi ñöôïc veà caùc nôi maøu môõ, nhaát laø caùc vuøng quaän 5, quaän 6, quaän 10 laø nhöõng khu vöïc ñang coù nhieàu doanh nhaân trong coäng ñoàng kinh doanh cuûa ngöôøi Hoa ñang phaùt trieån taïi Vieät Nam. Do ñoù coù nhöõng nôi naøy maáy tröôûng ty, hay tröôûng chi coøn maïnh daïn me meù kheø cho “thieân haï” (giôùi giang hoà côø baïc) bieát laø mình laø ngöôøi cuûa töôùng naøy, töôùng kia... Sau khi toaøn baêng nhoùm cuûa Ñaïi Cathay bò chuaån töôùng Loan quaát moät Nhö Lai thaàn chöôûng vaêng heát troïn goùi ra ñaûo Phuù Quoác, vaø sau ñoù ít laâu Traàn Ñaïi vöôït nguïc maát taêm thì theá giôùi ngaàm cuûa Saøi Goøn gaàn nhö voâ chuû. Caùc soøng baøi thuoäc heä thoáng baûo keâ cuûa Traàn Ñaïi bò boû hoang. Maûnh ñaát giang hoà trong giôùi kyø beõo taïi Saøi Goøn nhö moät mieáng thòt môõ kho nöôùc döøa beùo ngaäy ngon laønh boãng choác rôi troïn vaøo tay “Nha Caûnh Saùt Ñoâ Thaønh”. Ñaây laø thôøi hoaøng kim cuûa giôùi “luï xaây” ôû Saøi Goøn. Haàu nhö moãi quaän ôû noäi ngoaïi thaønh ñeàu coù ít laém moät hay vaøi soøng baøi laäu. Tieáng laø laäu nhöng hoaït ñoäng caùc nôi naøy laïi nhoän nhòp taáp naäp gaàn nhö coâng khai bôûi vì noù ñöôïc “baûo keâ” khoâng phaûi bôûi du ñaõng giang hoà nöõa maø laø ngay chính oâng coø caûnh saùt cuûa ñòa phöông ñoù. Ñaùm chuû soøng chuyeân nghieäp nhanh choùng vaøo cuoäc, phaáp phôùi caàm ngoïn côø cho oâng coø quaän naøy, quaän kia thi nhau “haùi” tieàn töø tuùi nhöõng con baïc maùu me. Giôùi kyø beõo tröôùc ñaây tuy naèm trong söï baûo keâ cuûa baêng Cathay laø coi nhö khoâng caùnh anh chò naøo daùm ñuïng, nhöng thaät loøng ra thì hoï khoâng phuïc laém caùch “laøm aên” luùc naøo cuõng phoâ tröông ta ñaây laø giang hoà “chính thoáng” cuûa Traàn Ñaïi, Hoaøng Ghi Ta v.v... Ai ñôøi suoát ngaøy chæ bieát dao buùa nhi nhoâ ñoøi ñöùng theá ñoäc laäp vôùi chính quyeàn. Quaû laø keùm trí khi cheâ lôøi ñeà nghò duøng giang hoà laøm “gaïc ñôø co” cho töôùng Kyø, ñaõ vaäy laïi ngheânh ngang daønh gaùi paèng cheùo ñaáu suùng vôùi thieáu uùy Haûi cuøng ñaùm ñeä hình caûnh cuûa töôùng Loan v.v... Ñaáy! Haäu quaû laø caû baêng baây giôø ra traïi Cöûu Söøng maø chôi maït chöôïc. Baûo keâ nhö vaäy thì coøn nöôùc caùi meï gì maø laøm aên... Cuõng may khi baêng du ñaõng cuûa Traàn Ñaïi vöøa haï ñaøi thì maáy “baø coø” coù choàng vöøa ñöôïc boå nhieäm veà naém caùc ty, quaän noäi ngoaïi thaønh thuoäc Saøi Goøn Gia Ñònh cuõng vöøa “nhaù tín hieäu” baét tay gaày soøng laøm laïi. Giang

hoà kyø beõo bieát mình bieát ta hôn. Hoï luoàn cuoái naáp boùng maáy baø coø coù theá löïc “ngöôøi cuûa töôùng” naøy töôùng kia. Chia phaàn soøng phaúng cho maáy tröôûng ty, tröôûng chi coù quyeàn coù chöùc theo kieåu “seáp ñeå yeân cho em coù loäc thì seáp laáy voán laáy lôøi laïi maáy laàn chi phí caùi chöùc naøy ngay töùc khaéc”. Haøng thaùng bao nhieâu phaàn traêm ñöôïc trích bao thô ñöa ñeán taän tay baø coø ñeå xin oâng coø maét nhaém maét môû cho giôùi ñoû ñen ñöôïc toàn taïi. Vôùi caùi nhìn xa Nam Cam thaáy roõ laø ñöôøng hoaïn loä cho giôùi kyø beõo coøn môû roäng theânh thang laâu daøi vôùi tình hình thaäp nhò söù quaân cuûa caùc töôùng laõnh ñang naém quyeàn hoâm nay. Nhö vaäy thì laøm sao yeân phaän chæ laø moät tay phaù hoûa caám xöôøng cho Ba Ngaø vôùi Ba Trình khoâng thoâi? Phaûi nhanh choùng choùp thôøi cô len loûi vaøo cuoäc tìm ngöôøi phoø trôï maø phaát côø döïng nghieäp ngay. Phaûi quyeát ñoåi ñôøi ñeå ngoi leân vò trí luï xaây trong vaän hoäi môùi naøy.

Moät meänh phuï phu nhaân thaäp nieân 60

Nghó laø laøm, Naêm Cam tìm ñeán soøng cuûa Hai Nieäm taïi khu Da Heo heûm 100 Nguyeãn Coâng Tröù ñòa baøn khôûi nghieäp cuûa Traàn Ñaïi thôøi coøn haøn vi ñi ñaùnh giaøy luùc tröôùc. Oaùi aêm thay, vôùi haûo yù toát cho Hai Nieäm nhöng Naêm Cam laïi bò Hai Nieäm xua ñuoåi reû ruùng ra maët vì vaøi aân oaùn daây mô reã maù loøng thoøng gì ñoù vôùi gaõ anh reå Baåy Sy cuûa Naêm Cam tröôùc ñaây, maø Baåy Sy thì nhö ñaõ noùi, hieän ñaõ bò ñaïi uùy Thoï buùng vaêng ra Phuù Quoác tieáp tuïc phoø Traàn Ñaïi ngoaøi traïi Cöûu Söøng... Bò Hai Nieäm chì chieát Naêm Cam mang nhuïc rôøi heûm, vöøa haän anh reå laø thöù ba ñaù aám ôù laøm maát loøng Hai Nieäm, vöøa thuø Hai Nieäm ñeán thaáu xöông. Khôi khôi chuyeän Baåy Sy chaúng lieân quan gì ñeán mình maø laïi bò laøm maát só dieän tröôùc maët huynh ñeä. Sau naøy khi ñaõ trôû thaønh oâng truøm cuûa theá giôùi ngaàm nam baéc. Chuyeän ñôøi thì aân ñeàn oaùn traû. Hai Nieäm baáy giôø môùi bò “Caäu Naêm” nhaéc laïi tích xöa lòch söû trong tuoàng caûi löông vôùi tích Ngoâ Thôøi Nhaäm vaø Ñaëng Traàn Thöôøng baèng maáy caâu thô ñoái baát huû.

Ngoâ Thì Nhaäm laø nhaø ngoaïi giao loãi laïc, trong ñoaøn quaân Taây Sôn cuûa Nguyeãn Hueä ñaõ saùt caùnh cuøng vua Quang Trung ñaùnh ñuoåi quaân Thanh. Khi nhaø Nguyeãn tieâu dieät Taây Sôn, Ngoâ Thôøi Nhaäm bò baét giaûi veà Baéc Thaønh, bò Ñaëng Traàn Thöôøng traû ñuõa vì moái tò hieàm baát ñoàng chính kieán naêm xöa, beøn ra caâu ñoái moùc hieåm. “Ai coâng haàu, ai khanh töôùng, trong traàn ai ai deã bieát ai hôn ai?”. Ngoâ Thôøi Nhaäm thaûn nhieân ñoái ñaùp: “Theá Chieán Quoác, theá Xuaân Thu, gaëp thôøi theá, theá thôøi phaûi theá!” Oaùi aêm chi maáy oâng soaïn giaû caûi löông laïi ñöa hai caâu ñoái naøy vaøo tuoàng, neân Naêm Cam duø hoïc haønh lem nhem nhöng cuõng bieát ñöôïc chuyeän laáy “lôøi ngöôøi xöa” maø “daïy” laïi Hai Nieäm, trieät cho Hai Nieäm ñeán thaân taøn ma daïi heát ñaát dung thaân ôû Saøi Goøn phaûi phaûi boû giang hoà veà queâ quy aån, suoát ngaøy xua gaø cho vôï, hoát phaân lôïn troàng caây cho ñeán ngaøy taøn moät kieáp giang hoà töøng oanh lieät.. Ñoù laø chuyeän hoài sau (seõ keå) coøn luùc naøy sau khi bò Hai Nieäm xua ñuoåi Naêm Cam laïi long ñong kieám aên leû ôû caùc soøng me. Giöõa luùc thaân sô thaát sôû coâ thaân maït theá vôùi ñôøi. Caùc soøng khaùc ñeàu tìm nôi nuùp boùng maáy oâng coø baø coø hoaït ñoäng raàm roä maø mình laïi cöù laøm tay con... Vaäy roài khoâng bieát trôøi xui ñaát khieán sao ñoù ôû Phuù Quoác chæ môùi taùm thaùng thì Baûy Sy vaø taát caû caùc yeân huøng khaùc laïi ñöôïc thaû ra töø traïi “höôùng nghieäp” Cöûu Söøng duø chaúng “höôùng” ñöôïc vaøo moät ngheà nghieäp gì khaùc ngoaøi boä baøi caøo vaø naém me long moân cuøng caùi baùt soùc ñóa... Ñònh meänh laïi kheùo saép xeáp cho caëp anh reå em vôï naøy nhanh choùng tìm laïi nhau vaø nhö nam chaâm hoï laïi huùt vaøo nhau ñeå Baåy Sy taùi laäp laïi soøng baøi. Chæ coù ñieàu, moät phaàn do mang chí lôùn muoán ra laøm aên rieâng, moät phaàn noãi böïc doïc vôùi söï ñoái xöû cuûa anh reå Baåy Sy caøng ngaøy caøng taêng ñaõ nhen nhuùm thaønh moái baát hoøa giöõa Naêm Cam vaø Baåy Sy cho ñeán luùc Naêm Cam quyeát ñònh taùch rôøi khoûi Baåy Sy vaø taïo rieâng cho mình moät töï laäp laøm aên rieâng töø ñoù ngaøy caøng phaùt trieån ñeå trôû thaønh moät “ñeá cheá” quyeàn löïc trong theá giôùi ngaàm luùc sau naøy...

Ñoùn xem kyø sau

Canh baïc voâ tieàn khoaùn haäu cuûa Baûy Hoa Kyø vaø Löu A Chí tay côø baïc ñieám laän cuûa Hongkong ñeán Vieät Nam thöû löûa. Naêm Cam thanh toaùn Ñöïc Baø Tieàu. Thaùch thöùc Huyønh Tyø, ñuïng ñoä nhaùng löûa vôùi Taøi Cheùm... Môøi baïn ñoïc nhôù ñoùn xem phaàn tieáp theo. Moãi kyø baùo laø moät caâu chuyeän rieâng bieät traøn ñaày haáp daãn gay caán ly kyø. Nhöõngbí maät cuûa gianghoà chöa heà ñöôïc tieát loä, chæ coù treân Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng maø thoâi.

97


Taïi Canberra

Belconnen ACT Newslonk N’agency 2 Mort St. Canberra Canberra City News’cy Sh6 Centrepoint Petrie Plaza Canberra City Lanyon N’agency Shop 18, Lanyon Marketplace Woden L66 W’den Plaza Tugg’nong: ACT Sh13 T’nong S/C Florey: Shop3, Kesteven St. ACT

Taïi Sydney & Metro (theo thöù töï ABC)

Ashfield NSW 279 Liverpool Rd Bankstown Plaza Newsagency 29 Old Town Plaza B’town NSW Restwell Newsagency 4 Chapel Rd B’town NSW Old Town Plaza N/Agency 118 Old Town Plaza B’town Shellharbour Sq N/agncy 35 Shellh’bour Sq Barrack Hights NSW Newsfront N’agency Sh 50 Westfield c/tre Newsexpress Belconnen sh 114 Westfield Town Belconnen NSW Belmore Newsagency 362 Burwood Rd Belmore NSW Belmore Bokkstall On Train Station Belmore NSW Bale N’agency Shop 22 Bonnyrigg Plaza B’rigg Bonnyrigg N’agency Sh 6,57 Brown Rd B’nyrigg NSW Burwood N’agency Sh 7 Murray Arc 127-133 Burwood NSW Burwood Rail N’agency On Burwood Train Station

98

Greenacre

Trung taâm thöông maïi Greenacre saùt caïnh Bankstown Syd. Ñang thu nhaäp myõ maõn. Vöøa môùi taân trang toaøn boä, hieän ñang ñoâng khaùch quen. Vò trí toát ngay goùc hai maët tieàn ñöôøng. Shop roäng coù theå laøm theâm toùc, nail myõ phaåm...Very good return cho vieäc ñaàu tö, thu nhaäp cao Giaù $29,000 Tel.: 0402 877 187 noùi tieáng Anh

Botany NSW

213501

212911

Brimbank Vic.

Ngay Brimbank central Shopping Centre. Vò trí tuyeät vôøi lyù töôûng. Hôïp ñoàng cho thueâ 4 naêm. Ñang baùn caùc loaïi thôøi trang vaø caùc thöù ñoà trang söùc. Xin goïi Marilyn ñeå noùi theâm hoaëc ñeán xem. Giaù $ thöông löôïng Tel.: Marilyn 0404 848 883 noùi tieáng Anh

Westfield Centre

• Vuøng Botany thu $680/tuaàn • Möôøi hai - 15 giôø/tuaàn (3 ñeâm/tuaàn) • Choã laøm vaø parking lyù töôûng • Xin goïi khi muoán sang Giaù $45,000 thöông löôïng Tel.: 0414 699 119 noùi tieáng Anh Or (02) 9666 3402

213501

Taïi West Australia

Shop 4 Wade Crt Summerfield WA, 160 Lincold, Highgate Perth WA Tan Hoa Thanh 177-179 Brisbane St Perth WA

Hassall Grove 2/211 Buckwell Dr. Hombush, on H’bush Station Horsby, 33 Florence St Hurston Pk, 12 Crinan St. Ingleburne 15 Oxford Rd Kingsgrove: 248 K’grove Rd Kogarah: 52 Railway Pde On K’rag Staion Lakemba: On L’kba Station vaø 99 Haldon St, 40 Railway Pde Landsvale Sh9, S/C 210-216 Hume H’way Lidcome: 7 John St, 19 Joseph St., Del Church St & In White Bin Liverpool: 64 More St, Unit 4/1 Woodland Rd, Sh27, L’pool Plaza, Shop 249 Westfield Centre M’qu’rie St., On Liverpool Station Macquarie field 38/39 Victoria Rd Marrickville: 22 Day St, 290 M’ville Rd, 246 Wardale Rd, Sh 27, 34 Victoria Rd Mascot: 201 King St, Mayfield: 53 Maitland Rd Merryland: 181 Me’land, 162 M’land Miller Sh7 Miller S/C Milperra: 3/6 Bullecourt Ave Mt Druitt: On Station, Supa News Westfiel S/C, Sh16 W’field C’tre Mt Pitchard: 44 Meadows Rd Narwee: 1/159 Penshurst Rd Newtown: 1 Wilson St., 399 King St, Sh 2-3, 503-511 King St, Strathfield: 189 Concord Rd Padstow: On Station Punchbowl: 1428A Canterbury Rd Redfern: 120A Redfern St, 243 Chalmers St., 141 Redfern St., Regents Pk: On Station Recesby: 46 Simmons St., 10/64 Beaconfield St Riverwood: On Station Rockdale: 500 Princess Hway Smithfield: 2/66 Dublin St, Smithfield: 683 Horsley Dr St. Marrys: On Station 118 Queen St Stanhope: Crn Sentry & Stanhope P/way Sydnham: On Station Sydney: 735 George St Toongabie: 46 Aurelia St Wakeley: Shop 4 S/C Bulls Rd Warrawong: Sh2,72-74 King St Warwick Farm: 6/14 Hume Hwy Waterloo: 138 Raglan St Wenworthville Sh27 Emma Cres Wiley Pk: 66 King George Rd Wollongong Sh6 175 Keira St Yagoona: Sho Long Chen Thai Nguyen 2 Rookwood Yennora: 152 Fairfield St (Vic & SA seõ ñaêng vaøo soá tôùi)

213601

Taïp chí Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng phaùt haønh roäng raõi treân toaøn caùc tieåu bang. Ngoaøi caùc shop Vieät Nam, baïn ñoïc coù theå tìm taïi caùc newsagency, bookstalls, caùc ñieåm baùn lotto cuûa UÙc theo ñòa chæ töøng vuøng döôùi ñaây:

News Rapt N’agency 64B John St. Cabramtta C.N.T Tran N’agency 200 Railway Parade Cabramatta NSW Cabramatta East (Tran) n’gency 150 Ca’tta Rd C’tta NSW Campsie North Liu n’agency 195 Beamish St. C’psie Campsie Centre A’gency 20/14-28 Amy St C’psie NSW Chris/ N’agerncy Shop 2, 68 Evaline St C’psie Mid Campsie N’agency 245 Beamish St C’psie Canleyvale News Shp3 Canleyvale Rd C’vale NSW Lucky Newsagency Shop 8 /509 Hume H’way Casula Hoxton Pk NSW ChesterHill N’agency 148 Waldron Rd Chesterhill NSW Lakeland n’agency Sh6 Crn Epson & Child Rd Chipping Norton NSW Claymore n’agency Sh3/19 Dobell Rd C’more NSW Corrimal 437 Princes H’way Corrimal NSW Pigott JV Newsagency 163-165 Oxford St Darlinghurt Sydney Bus Stop 366 New South Head Rd Double Bay NSW Dulwich Hill Book stall On Station Dulwich Hill Clempton Pk Newsagency 196 William St Earlwood NSW Lake nws’cy Sh1 BKK shop Cen, Evans Ave Eastlake NSW Epping C’tral nws’cy 52 Rawson St Epping NSW Fairfield f’rum nsa’cy Sh 16 The Chase C’tre Smart St Fairfield NSW Fairfield Forum News Sh6 Forum F’field Shopping C’tre Fairfield Heights 251 The Boulevard F’ Heights Fairy Meadow 35 Princes H’way NSW Fairvale Shop3/338 Fairfield George Hall 2A Crn Haigh & George Cres Glenfield Shop4, 80-86 Railway Pde Granville 26 South St, 25 Good St 11/12 Dellwood Green Valley Sh2./174 Greenacre 187 & Waterloo Rd Greenfield - 11 G’field Rd Guildford 370 G’ford Rd 339 G’ford Rd Gungahlin, Sh 12 M’pl Hibberson

Sang moät vaên phoøng du lòch ñaõ hoaït ñoäng 15 naêm thu moãi naêm 4-5 trieäu. Ñieàu haønh vôùi hai heä thoáng computer vaø software baùn haøng raát tieän duïng. Vöøa môùi taân trang laïi, vò trí thaät toát trong Westfield gaàn ngay ñieåm ñoåi tieàn. Raát thích hôïp cho moät ñoâi cuøng laøm. Goïi cho Paul ñeå thaûo luaän Giaù $ thöông löôïng Tel.: 0415 272 261 noùi tieáng Anh

99


100


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.