1
BALDING? LOSING HAIR? THINNING? THIS IS A WORLDS FIRST AS WE BALDING? LOSING HAIR? THINNING? SAM COHEN
GUARANTEE TO REGROW MORE OF YOUR THIS IS A WORLDS FIRST AS WE OWN TO HAIR OR YOUR GUARANTEE REGROW MOREMONEY OF YOUR BACK! OWN HAIR OR YOUR MONEY BACK!
SAM COHEN NAM & NĂ–Ă• ÔÛ MOĂ? I LĂ–Ă™ TUOĂ…I &OF TREĂ› EM KHOĂ‚& NG CAĂ€N LO -WORRY NHĂ–Ă•NGNO NĂ”I KHAĂ™C NOĂ™I "THĂ–Ă› MEN &AWOMEN ALL AGES CHILDREN MORE Ă‘ICOĂ™ THEĂ… Ă‘Ă–Ă”Ă? C ". KHOĂ‚ N G NEĂ U NHĂ–NG V.V... VÔÙ I CHUĂ™ N G TOĂ‚ I NOĂ™ I Ă‘AĂ›M BAĂ›OOURS. . MEN“TRY & WOMEN AGES & CHILDREN WORRY MOREWITH US - WELAĂ˜ ALL OTHERS SAY OURS,OFITALL MAY HELPâ€?. NO ‘IFS’ AND NO ‘BUTS’ GUARANTEE XIN Ă‘Ă–Ă˜NG BĂ’ Ă‘AĂ™NH LĂ–Ă˜A BÔÛI CAĂ™C QUAĂ›NG CAĂ™O TRUYEĂ€N HĂŒNH BAĂˆNG NHĂ–Ă•NG ALL OTHERS SAYDO “TRY OURS, MAY HELPâ€?. NO ‘IFS’ AND ‘BUTS’ WITH US - WE GUARANTEE OURS. PLEASE NOT BEITMISLEAD COMMERCIALS BY...CELEBRITES & ACTORS NGĂ–Ă”Ă˜I BY NOĂ…VARIOUS I TIEĂ NG TV HAY & DIEĂƒN VIEĂ‚N PLEASE DO NOT BE MISLEAD BY VARIOUS TV COMMERCIALS BY CELEBRITES & ACTORS
ChuĂš ndon’t g toâi stick khoânwigs g laømon toĂšc giaĂť ĂąeĂĽ Ăąoäi leâ n caĂš i ĂąaĂ u troĂŻto c cho ngÜôø i khaĂš c tÜôÝhair. ng laøSome toĂšc. Moä t soĂĄ nĂ´i khaĂšc We like show a full head Hair Treatment We don’t stick wigs on ‘Bald ‘Bald Heads’Heads’ like others do others to show do a full head of hair. Some HairofTreatment coĂš chÜông trĂŹnh quaĂť n g caĂš o cho thaĂĄ y moä t caĂš i ĂąaĂ u hoĂš i chuyeĂĽ n ĂąoĂĽ i thaø n h moä t boä 'toĂš c ' daĂ y. ThÜï c Organisations have promotions showing a bald head converted to a ‘full head of hair’. These are actual Organisations have promotions showing a bald head converted to a ‘full head of hair’. These are actual teĂĄ ĂąoĂš laø 'toĂš c giaĂť ' hoaĂŤ c 'toĂš c caĂĄ y ' vaø ĂąaĂľ ùÜôï c laä t taĂĽ y treâ n chÜông trĂŹnh Today Tonight vaø Current ‘wigs’ or ‘hairpieces’ and has been documented on Today Tonight, A Current Affair and in newspapers. ‘wigs’ or ‘hairpieces’ and has been documented on Today Tonight, A Current Affair and in newspapers. Affair treân truyeĂ n thoâng. Do high frequency machines and block the balding gene (DHT)? NO! gene Dolasers, lasers, high machines andvaø massages block the (DHT)? NO! Laø m baènfrequency g laser, maĂš y taĂ n massages soĂĄ cao, massage trò gen hoĂš ibalding (DHT)? Khoân g!
TIEĂ€N... TIEĂ€N... TIEĂ€N... Cho vay TIEĂ€N MAĂ‹T laĂĄy ngay taĂŻi choĂŁ...
Toâi laø Sam Cohen, chuyeân gia veà toÚc trong hôn 38 naêm. SÜÝ duïng caÚc dÜôïc phaüm
My name is Sam Cohen, hair loss and hair replacement specialist for more than 36 years.
Before signing up with other organizations, you should note the following:-
Vaøo signing thaĂšng 9upnaĂŞ m 08 moäorganizations, t khaĂšch haøngyou dÜôÚ i moätnote teânthe giaĂťfollowing:“John topical and oral pharmaceutical by doctors), natural for extracts andthant 36 MyUsing name is Sam Cohen, hair lossproducts and hair(Prescribed replacement specialist more years. Before with other should 8IFO WJTJUJOH TP DBMMFE .FEJDBM )BJS $FOUFST QMFBTF BTL UIF DPOTVMUBOU JG IF TIF JT quy ùònh vaø I chaĂĄ chieĂĄtthousands xuaĂĄt tÜøof thieâ nhieânandcaĂšchildren c loaĂŻi with thaĂťâ€˜genetic o dÜôïc, toâi ĂąaĂľ giuĂšp haøng herbal preparations, havethelped men,nwomen Karlinâ€?. HĂ´ĂŻp ĂąoĂ ng chÜþa trò vĂ´Ăši chuĂšng toâi baèng hĂŹnh aĂťnh vaø caĂšc giaĂĄy a doctor? Using topical and their pharmaceutical (Prescribed extracts and t 8 IFO WJTJUJOH TP DBMMFE .FEJDBM )BJS $FOUFST QMFBTF BTL UIF DPOTVMUBOU JG IF TIF JT baldness’ re-grow hair back. I have alsonsolved hair and ngaø n nam nÜþ oral phuĂŻown laĂľonatural bò “hoĂš i ĂąaĂ uproducts di truyeĂ â€? ùÜôïmany c moĂŻby c doctors), toĂš c scalp trĂ´Ăť laĂŻnatural i. GiaĂťit quyeĂĄ t nhieĂ u tôø lieân quan. ThaĂš 5P DIFDL UIFJS BVUIFOUJDJUZ QMFBTF EP OPU ng 8 naĂŞm 09 oâng ta Ăąa trĂ´Ăť laĂŻi vaø yeâu caĂ u hoaøn laĂŻi *T .JOFSBM )BJS "OBMZTJT NFEJDBMMZ BQQSPWFE herbal thousands of men, women problems, suchtoĂš as, scalp’, or oily custom the doctor? vaĂĄ n preparations, ĂąeĂ veĂ c ‘itchy vaøI have da ĂąaĂ helped udry , nhĂś dahair.ĂąaĂ Innovated u ngÜÚ aand , khoâ , daĂ designed u, and v.v...children Ă‘oĂĽmost i mĂ´Ăšwith i vaĂ¸â€˜genetic thieĂĄ keĂĄprovide toĂšc thematieĂ forgett to with ‘hairi samples’ of your ownnhair n. 2OĂ‚sets ngofngoĂ trong vaĂŞ n phoø g cuĂť- the a toâresults i hĂ´nwill4 giôø, laøm vaø thieät haĂŻi baldness’ re-grow own natural hair back. have also solved many hairtuĂŻand scalp versatile and naturaltheir looking hairpieces. Improved ‘Hair IImplant’ procedures and advised linh hoaĂŻ t tĂŹm kieĂĄ m caĂš c “maĂĽ u toĂš c â€? beä n h, caĂť i thieä n “toĂš c caĂĄ y â€? caĂš c thuĂť c vaø tĂś vaĂĄ n vaø amaze you. t * T .JOFSBM )BJS "OBMZTJT NFEJDBMMZ BQQSPWFE cho doanh nghieäp cuĂťa toâi. Toâi cuoĂĄi cuøn 5P DIFDL UIFJS BVUIFOUJDJUZ QMFBTF EP OPU g ĂąaĂľ phaĂťi goĂŻi caĂťnh saĂšt, vaø and consulted onas, all types ofscalp’, Hair Transplants. problems, such ‘itchy dry or oily hair. Innovated and custom designed the most laĂĄy yĂš kieĂĄn veĂ taĂĄt caĂť caĂšc loaĂŻi “ caĂĄy gheĂšp “. VĂ´Ăši kinh nghieäm vaø kieĂĄn thÜÚct :thÜï c teĂĄ cuĂťa PV NVTU UBLF IPNF DPQJFT PG QIPUPHSBQIT PG BMM UIF BGGFDUFE BSFBT PG ZPVS TDBMQ GPS forget provide sets of Ăąem ‘hair samples’ your iown will 2 nhaâto n vieâ n caĂťthem nh saĂšwith t ĂąaĂľ 2ĂąeĂĄ n vaø anh ta raofngoaø . Moähair t vaø-i the tuaĂ results n versatile natural ‘Hair Implant’ and advised With myand knowledge andlooking practicalhairpieces. experience, I Improved can also achieve great resultsprocedures for you, future comparisons.(Don’t let them just keep them on their files) toâ i , toâ i cuĂľ n g coĂš theĂĽ ĂąaĂŻ t ùÜôï c keĂĄ t quaĂť tuyeä t vôø i cho baĂŻ n , tuø y thuoä c vaø o quyeĂĄ t ùònh amaze you. sau ĂąoĂš anh ta ĂąaĂľ taĂŻo ra trang web rieâng cuĂťa mĂŹnh theo teân thaät cuĂťa provided you act soon. andnhanh consulted on all types of Hair Transplants. t :PV NVTU SFDFJWF UPUBM DPTU PG UIF QSPHSBN JO XSJUJOH &OTVSF JO XSJUJOH UIBU UIFSF XJMM choĂšng cuĂťa quyĂš baĂŻn. ng laø ‘Joner Nader’ ĂąeĂĽ laĂŞng maĂŻ toâi vaø doanh nghieäp cuĂťa toâi vĂ´Ăši :oâPV NVTU UBLF IPNF DPQJFT PG QIPUPHSBQIT PG BMM UIF BGGFDUFE BSFBT PG ZPVS TDBMQ GPS be no other hiddent charges and get their signature) WithIn my knowledge and practical experience, can Karlinâ€?. also achieve results for you, nhÜþngcomparisons.(Don’t lôøi buoäc *O XSJUJOH XJUI B TJHOBUVSF toäi taĂĄn doĂĄ traĂš vaø n toaø n sai thaä t. September ’08 a customer enrolled under a false nameI“John Signed ourgreat Legal & future letithem justhoaø keep them on sÜï their files) t )PX NBOZ WJTJUT BOE XJMM UIFZ DPTU FYUSB #JOEJOH "HSFFNFOU QIPUPHSBQIT BOE PUIFS SFMFWBOU QBQFST VOEFS UIF TBNF GBMTF OBNF %JE OPU VĂ´Ăši IHRB, n seĂľ traĂť Ăt tieĂ n hĂ´n, vaø coĂš theĂĽ theo chÜông trĂŹnh tÜï ĂąieĂ u trò rieâng provided you actbaĂŻ soon. Ă‘Ă–Ă˜NG TIN NHĂ–Ă•NG LĂ”Ă˜I VU CAĂ™O KHOĂ‚NG Ă‘UĂ™NG CUĂ›A t :XIN PV NVTU SFDFJWF UPUBM DPTU PG UIF QSPHSBN JO XSJUJOH &OTVSF JO XSJUJOH UIBU UIFSF XJMM 8JUI PVS QSPHSBN ZPV EPO U FWFO IBWF UP DPNF JG ZPV EPO U XJTI UP :PVS USFBUNFOU QSPEVDF IJT EPDUPS T QSFTDSJQUJPO BT SFRVJSFE GPS UIF ASFHVMBS USFBUNFOU $BNF CBDL JO "VHVTU tĂś, kĂn ĂąaĂš o taĂŻ i nhaø mĂŹnh. ThĂch hĂ´ĂŻ p cho ngÜôø i Ă´Ăť xa khoâ n g ĂąeĂĄ n ùÜôï c phoø n g maĂŻ c h and demanded a refund on the spot. He sat in my ‘Consulting Room ‘for over 4 hours’, causing OĂ‚Nno Gthe TA. NeĂĄ u baĂŻ n nghi ngôøown , HAĂ• Y THAĂ› LUAĂ„N VÔÙI TOĂ‚I. Trong program can be conducted in privacy and comfort of your home. We willOsend be other hidden charges and get their signature) ng toâiand . ChuĂš ngmytoâbusiness. i seĂľ gÜÝ i cho ncall moä baĂťng2“John caâu Officers hoĂť i, vaø taĂŻand o laäour p cho quyĂš baĂŻn informative achuĂš commotion loss to I finally hadbaĂŻ toa thetPolice. Police came you our Pack’ loaded with many before photographs, In September ’08 a customer enrolled under false name Karlinâ€?. Signed Legal &extremely 40 naĂŞâ€˜Info m ngheĂ nghieä p cuĂť a toâ i vĂ´Ăšand i sÜïafter trung thÜïc vaø tĂnh toaøn veĂŻn, toâi removed himufrom my office.. t )PX NBOZ WJTJUT BOE XJMM UIFZ DPTU FYUSB *O XSJUJOH XJUI B TJHOBUVSF caĂš c h ĂąieĂ trò Ă´Ăť nhaø testimonials, prices and various other important relevant information. Just fill in and send #JOEJOH "HSFFNFOU QIPUPHSBQIT BOE PUIFS SFMFWBOU QBQFST VOEFS UIF TBNF GBMTF OBNF %JE OPU ĂąaĂľ khoâng bao giôø tÜøng ĂąeĂĽ bò nhÜþng ai phieĂ n loøng, hay baĂĄt cÜÚ ĂąieĂ u us the ‘Questionnaire’, a few strands of hair and clear photographs of all the affected " GFX XFFLT MBUFS IF DSFBUFE IJT PXO XFCTJUF VOEFS IJT SFBM OBNF BT A+POFS /BEFS UP WJMJGZ QSPEVDF IJT EPDUPS T QSFTDSJQUJPO BT SFRVJSFE GPS UIF ASFHVMBS USFBUNFOU $BNF CBDL JO "VHVTU MieĂŁn phĂ tĂś vaĂĄn vaø lieân tuĂŻc taĂši kieĂĽm tra cho 25 naĂŞm. NeĂĄu baĂŻn quan taâm ĂąeĂĄn 8JUI PVS QSPHSBN ZPV EPO U FWFO IBWF UP DPNF JG ZPV EPO U XJTI UP :PVS USFBUNFOU gĂŹ tÜông tÜï nhĂś theĂĄ naø y . areas of your hair and scalp. me and my business with tons of untruth and false accusations. PLEASE DO NOT BELIEVE HIS andVEXATIOUS demanded a irefund they spot. sat in cmy“Hairpiecesâ€?, ‘Consulting RoomAND ‘for over 4 hours’, and comfort of your own home. We will send “toĂš c moĂŻcUNTRUE laĂŻ â€?, STATEMENTS. “toĂšon c caĂĄ gheĂš pHe â€?,HAVE hoaĂŤ n chaĂŠ c chaĂŠ n seĂľ causing ùÜôïc toaĂŻi program ùÜøcan ng be tinconducted raèngTransplantsâ€?, vieäin c the vu privacy caĂš o cuĂť a Jonar IF YOU DOUBTS, PLEASE COME INbaĂŻ DISCUSS Ifcame you are interested in Xin “Hair Regrowthâ€?, “Hair “Hair Implantsâ€? or cuĂťa Nader laø ĂąuĂšng, vaø a commotion and loss finally had call theI Police. Police and youtrang our extremely informative ‘Info and after photographs, nguyeä n baè ngME. caĂšInctoh noĂš chuyeä nIwith vĂ´Ăš ihonesty chuĂš nand gtotoâintegrity, i. ChuĂš ng toâ i2 mong ùÜôïc phuĂŻ c vuĂŻ vĂ´Ăšiyou will THE TRUTH WITH mymy 40 ibusiness. years in hair have never come Officers web baĂš ngtocho raè ng Pack’ chuĂš ngloaded i ĂąaĂľwith ĂąoĂštonmany g cÜÝabefore . “Hairpiecesâ€?, certainly benefitphĂŚ by talking us. We look forward totoâspeaking removed him from my office. across someone so obsessed like him or anything like this. He must have pre-planned this with a quyĂš baĂŻn sĂ´Ăšm. testimonials, various other important information. Just you soon. CHUĂ™Nprices G TOĂ‚and I THĂ–Ă? C SĂ–Ă? CHĂ–A BAOrelevant GIĂ”Ă˜ BĂ’ Ă‘OĂ™NG CĂ–Ă› A fill in and send vicious agenda from the very beginning. us the ‘Questionnaire’, a few strands of hair and clear photographs of all the affected " GFX XFFLT MBUFS IF DSFBUFE IJT PXO XFCTJUF VOEFS IJT SFBM OBNF BT A+POFS /BEFS UP WJMJGZ areas of your hair and scalp. me and my business with tons of untruth and false accusations. PLEASE DO NOT BELIEVE HIS SamSam Cohen, Cohen, Dear VEXATIOUS UNTRUE STATEMENTS. IF YOU HAVE DOUBTS, PLEASE COME IN AND DISCUSS Dear In October 2002,are after informing me that I was ‘bald’,Regrowthâ€?, immediately I took your“Hair advice. I, myself If you interested in going “Hair Transplantsâ€?, “Hair Implantsâ€? or Trong thaĂš mÜôø naĂŞmbut2002, tÜø khi tosÜÝdoduĂŻ ng saĂť n phaĂĽ m using tuyeät vôøi cuĂťa baĂŻn, gia ùÏnh vaø baĂŻn was noticing thatnIgwas goingi ‘bald’, was tooKeĂĽ embarrassed anything about it. Since THE TRUTH WITH ME. In my 40 years in hair with honesty and integrity, I have never come “Hairpiecesâ€?, you will certainly bycho talking toi us. We look to your my family andyfriends noticed becoming denser, allowing beø amazing cuĂťa toâproduct, i ĂąaĂľ nhaä n thaĂĄ toĂš c have trĂ´Ăť neân my daøhair ybenefit ĂąaĂŤ c hĂ´n, pheĂšpmetoâ ĂąeĂĽ toĂš c cuĂť a toâiforward daøi hĂ´n. to BaĂŻspeaking n across someone so obsessed like him or anything like this. He must have pre-planned this with a togaĂšgrow longer. is really impressed the results.Sam, so thappy iyou toâmyi hair laø thÜïc My sÜïgirlfriend aĂĄn tÜôï ng vĂ´Ăš i hieäuwithquaĂť . Sam, toâI am i raĂĄ vuitoĂąaĂľ gaĂŤp baĂŻn vaø baĂŻn giuĂšp toâi. BaĂŻn soon. IBWF NFU ZPV BOE ZPV IFMQJOH NF :PV BSF A."(*$ * XJMM DPOUJOVF UP TFOE NZ GSJFOET UP ZPV UP IFMQ vicious agenda from the very beginning. Ăąang 'Magic'. Toâi seĂľ tieĂĄp tuĂŻc giĂ´Ăši thieäu cho baĂŻn beø cuĂťa toâi ĂąeĂĽ baĂŻn giuĂšp ùôþ hoĂŻ. CaĂťm Ă´n baĂŻn UIFN BMTP 5IBOL ZPV WFSZ NVDI 4BN BOE ZPVS A."(*$ "T B GPMMPX VQ * BN QSPVE UP AFOEPSTF ZPVS Before
Before Before
raĂĄt nhieĂ u the Sam. moäatlittle theo doĂľi. Toâafter i raĂĄ vuiyears, loønIghave giĂ´Ăškept i thieä product and let know Laø that with maintenance, alltthese all myure-sÜï haøi grown would yournhieĂ â€œmoney moânhair cuĂťtoadate baĂŻand n vaĂŁ n toĂ recommend n taĂŻi sau u back naĂŞmguarantee , CaĂťmhair Ă´nre-growth moät laĂ programâ€? n nÜþato. Moät every female withvaø ‘thinning hair’ ‘going bald’. McGuinness cuĂťamale baĂŻnor raĂĄ t vui haøiDear loønorg. Kevin Cohen, Thanks again. One of your very happy and Sam satisfied customers. Kevin McGuinness
After
After
After
KhoÝi noÚi vôÚi chuÚng toâi caÚc baïn coÚ vieäc laøm hay khoâng, hoà sô toåt hay xaåu vÏ chuÚng toâi
KHOÂNG XEÙT HOÀ SÔ YES! YES... ChuÚng toâi laø coâng ty cuÝa UÙc, hoaït ùoäng treân 40 naêm. Cho vay trÜïc tieåp tÜø
loøng cuÝa toâi qua chuyeân trong nhÜþng khaÚch haøng
In October 2002, after informing me that I was going ‘bald’, immediately I took your advice. I, myself was noticing that I was going ‘bald’, but was too embarrassed to do anything about it. Since using Sam Cohen Hair Treatment March your 28, 02.amazing product, my family and friends have noticed my hair becoming denser, allowing me Sam Cohen I have tried many ‘hair treatments’ over the last 3 years, including Minoxidil and Chinese herbal to grow my longer. My girlfriend isqua, really over impressed withnthe results.Sam, I amtÜøsokhi happy to Toâi ĂąaĂľBut,"ĂąieĂ trò helped toĂšc “nhieĂ laĂ Since nhair trong trong 3 naĂŞmtreatment maø vaĂŁn khoâ g hieä u qua. KeĂĽ remedies. none ofuthese my hairuloss. using your hair re-growth IBWF NFU ZPV BOE ZPV IFMQJOH NF :PV BSF A."(*$ * XJMM DPOUJOVF UP TFOE NZ GSJFOET UP ZPV UP IFMQ ĂąieĂ vĂ´ĂšIiamSam chĂŚ attrong 3 thaĂš ng, toâi kinh Ă´Ăť only soĂĄ tolÜôï the lastu3 trò months, astounded the amount of hair re-growth that is ngaĂŻ evidentc not meng toĂšc taĂši taĂŻo. Ă‘oĂš laø hieĂĽn nhieân but alsontogothers myi DOCTOR whom I’ve been for C many khoâ chĂŚincluding cho toâ maøUIFN BMTP 5IBOL ZPV WFSZ NVDI 4BN BOE ZPVS A."(*$ "T B GPMMPX VQ * BN QSPVE UP AFOEPSTF ZPVS coø n bao goĂ seeing m BAĂ™ SĂ“years cuĂťIarecommend toâi. Toâi khuyeân baĂŻn neân sÜÝ duĂŻng caĂšch Sam’s product to anyone who like meproduct forthat of ever increasing and let the with aToâ little maintenance, years, chuyeân moân ĂąaĂŤc trò chothought chÜÚthey ng were hoĂš idestined ĂąaĂ know u cuĂť aa lifeSam. i baĂŠ t ĂąaĂ u ĂąieĂ after u tròalltÜøthese 28 thaĂš ngI have 3, 02kept vaøall my re‘baldness’. Thank you Sam grown hair andrÜôþ would recommend “money guarantee to ĂąeĂĄn ngaøy 21 ThaĂšng 10, 09. Sauto7date naĂŞ m i toâmaintenance, i voâ cuøneven gyour vui mÜøng back taĂĄt caĂť caĂšc sĂ´ĂŻhair i toĂšre-growth c taĂši moĂŻprogramâ€? c October 21, 09. I am extremely delighted tomale informoryou that, with a little after bald’. every female with ‘thinning hair’ or ‘going trĂ´Ăť and laĂŻiavaĂŁ coølater, n treâ ĂąaĂ uhairs cuĂťaaretoâstilli vaø noĂš Ăąang phaĂštnormally. trieĂĽn bĂŹnh thÜôøng. CoĂš theĂĽ khoâng caĂťm ‘Seven half’nyears alln theda re-grown on my scalp and growing One ofJames. your very happy and satisfied customers. Kevin McGuinness Ă´n thank baĂŻnyounhieĂ u hĂ´n. TraâThanks n troĂŻJames. nagain. g, Steve Can’t enough. Yours truly, Steve Dear Mr Cohen, ThĂśa oâng
Cohen,
Con laïy boå ùÜøng mÜôïn tieà n con nÜþa, ùÜa theâm cho boå laø con vôï cuÝa con noÚ gieåt con cheåt boå aï!!!
TIEÀN CUÛA CHUÙNG TOÂI chÜÚ khoâng phaÝi dòch vuï laøm hoà sô mÜôïn tieà n ngaân haøng.
Sam Cohen Hair Treatment March 28, 02.
"GUFS ZFBST PG CBMEJOH * HBWF VQ IPQF BOE mHVSFE JU XBT UJNF UP GBDF GBDUT PG IBJS MPTT triedtÜømany ‘hairvoĂŻ treatments’ overĂąaĂľ theĂąeĂĄ lastn 3luĂšyears, including Minoxidil andthaä Chinese Sau nhieĂ u naĂŞm bò hoĂši,I have toâi ĂąaĂľ boĂť hy ng vaø nghĂł c phaĂť i ĂąoĂĄi maĂŤ t vĂ´Ăši sÜï t cuĂťaherbal
But, none ofnthese my hair loss.caÚSince using 5IBU XBT VOUJM * DBNF BDSPTT 4BN T "E JO UIF QBQFS * SFBE TPNF PG UIF SFTVMUT UIBU TPNF QFPQMF ruïng toÚc. Cho ùeån khiremedies. thaåy ùÜôï c chuyeâ moânhelped cuÝa Sam qua c quaÝ ng your caÚo hair treânre-growth baÚo. Toâtreatment i ùoïc over IBE XSJUUFO BCPVU UIF USFBUNFOU 4P * HBWF 4BN B DBMM "U mSTU * XBT B MJUUMF TDFQUJDBM CVU * HBWF JU B 3 months, I amuastounded ofnhair thatLuÚ is c evident moät soå keåt quaÝ maø moäthe t soålastngÜôø i ùaþ ùieà trò. VÏ vaäatythe , toâamount i ùaþ lieâ laïcre-growth vôÚi Sam. ùaà u,not toâionly ùaþ to me go, and have never looked back since! Sam’s treatment dramatically became thicker and I started but also to others including DOCTOR whom I’ve been seeing for many years I recommend coÚgetmoä chuÚtwhich hoaøwas i nghi c My ùieà u regret tròmy cuÝ Sam to newtgrowth dormantnhÜng in balding vieä areas. only wasathat I didn’tùaþ startnhanh choÚng coÚ sÜï tin tÜôÝng. Hoåi Sam’s product to anyone who like me thought they were destined for a life of ever increasing Sam’s earlier. tieåc treatment duy nhaå t cuÝa toâi laø toâi ùaþ khoâng baÊt ùaà u ùieà u trò vôÚi Sam trÜôÚc ùoÚ. Toâi khuyeân baïn neân
Before
After
Before
Before
Before
After
After
CÜÚ lieân laïc vôÚi chuÚng toâi thÜÝ xem coÚ laøm
‘Seven and a half’ years later, all the re-grown hairs are still on my scalp and growing normally. Can’t thank you enough. Yours truly, Steve James.
Dear Sam,Sam, 22 Marchngaø 2007 y 22 thaÚng 3 naêm 2007 Dear I just had to thank you so much. In just 4 months my hair is so much thicker- it is something I never thought would happen at my of c 76 cuÝ years. have beendaø depressed years nhieà over theustate of my ChÌ trong 4 thaÚ nage g toÚ a Itoâ i ùaþ y laïiforquaÚ . ÑoÚ laøhairùieà u toâi khoâng bao giôø nghó seþ or lack of it !- which was becoming progressively worse. The hair loss each day was awful, as a result y ra 76outcuÝanda socializing toâ i. Baï n ùaþI felt thay ùoüconscious.Now i cuoäc soåInfeel g much cuÝamore toâi hoaøn toaøn, vaø toâi muoån giôÚi ofxaÝ which I didôÝnottuoü like igoing very self Dearamazed Mrbecause Cohen, confident all my family the nhÜþ difference occurred such shortruïng toÚc. Moät laà n nÜþa caÝm ôn thieäu and IHRB cho and baåfriends t cÜÚ are ai ùangatbò ng which beänhas h laø m hÜin toÚ c avaø UJNF "OE JT BMM EPXO UP ZPV 4BN BOE ZPVS NBSWFMMPVT DPVSTF PG USFBUNFOU :PV IBWF DIBOHFE NZ MJGF "GUFS ZFBST PG CBMEJOH * HBWF VQ IPQF BOE mHVSFE JU XBT UJNF UP GBDF GBDUT PG IBJS MPTT baïn Sam sÜï cÜÚurecommend giuÚ p nhÜþ ganyone ngÜôøgoing i nhÜ toâthe i. trauma Toâi raå t vui completely and I cho would thoroughly IHRBnto through of hair loss. mÜøng thoâng baÚo cho baïn raèng Once for all your vaã dedication me. môÚi, thaäm chà vieäc ùieà u trò cuÝa toâi ùaþ qua 3 naêm, toâi again baâythank giôøyou79Samtuoü i vaø n coønto people toÚc ylikenhÜ 5IBU XBT VOUJM * DBNF BDSPTT 4BN T "E JO UIF QBQFS * SFBE TPNF PG UIF SFTVMUT UIBU TPNF QFPQMF October 20, 2009. I am very pleased to inform you that now a little taåt caÝ caÚc sôïi toÚc cuÝa IBE XSJUUFO BCPVU UIF USFBUNFOU 4P * HBWF 4BN B DBMM "U mSTU * XBT B MJUUMF TDFQUJDBM CVU * HBWF JU B toâ i sau khiI am moï c 79 laïyears i vaãold n and coøwith n ùoÚ treân da ùaà u cuÝa toâi. Raåt chaân thaønh, maintenance, even 3 years later, all my re-grown hairs are still there on my scalp. Daphne E Monk go, and have never looked back since! Sam’s treatment dramatically became thicker and I started Yours very sincerely Daphne E Monk
Suite 1 Level 5, 105 Pitt St, Sydney 2000, Australia T: 02 9221 5300 F: 9221 5344 E: growhair@ihrb.com www.ihrb.com After
30% 2 Before
Caà n tieà n maø ùaþ heåt ùÜôøng xoay?
‘baldness’. Sam n vĂ´Ăši Sam ĂąeĂĽ hoaøtonabsolutely toaø n ùÜôï cThank chÜþ ayoutrò. BaĂĄ t cÜÚ daĂĄu hieäu cuĂťa ruĂŻng toĂšc, xin ùÜøng ngaĂ n IĂąeĂĄ recommend Sam’s treatment anyone with any signs of hair loss,ai do coĂš not hesitate! Jason ngaĂŻiCrone goĂŻi cho Sam! Jason Crone October 21, 09. I am extremely delighted to inform you that, with a little maintenance, even after
After
Suite 1 Level 5, 105 Pitt St, Sydney 2000, Australia
ùÜôïc gÏ khoâng. ÑÜôïc thÏ toåt, khoâng ùÜôïc cuþng chaúng maåt gÏ... Tel.: (02) 9788 7364 Mob. 04 3000 69 67
to get new growth which was dormant in balding areas. My only regret was that I didn’t start Sam’s treatment earlier.
Office Hours: 9:00am - 6:00pm
I recommend Sam’s treatment to absolutely anyone with any signs of hair loss, do not hesitate! Jason Crone
FREE CONSULTATION
Dear Sam, 22 March 2007 I just had to thank you so much. In just 4 months my hair is so much thicker- it is something I never thought would happen at my age of 76 years. I have been depressed for years over the state of my hairor lack of it !- which was becoming progressively worse. The hair loss each day was awful, as a result of which I did not like going out and socializing because I felt very self conscious.Now I feel much more confident and all my family and friends are amazed at the difference which has occurred in such a short UJNF "OE JT BMM EPXO UP ZPV 4BN BOE ZPVS NBSWFMMPVT DPVSTF PG USFBUNFOU :PV IBWF DIBOHFE NZ MJGF completely and I would thoroughly recommend IHRB to anyone going through the trauma of hair loss. Once again thank you Sam for all your dedication to people like me. October 20, 2009. I am very pleased to inform you that I am now 79 years old and with a little maintenance, even 3 years later, all my re-grown hairs are still there on my scalp. Yours very sincerely Daphne E Monk
Office Hours: 9:00am - 6:00pm
Soå phone naøy cuÝa nhaân vieân Vieät Nam, noÚi tieång Vieät môÝ cÜÝa tÜø 9 giôø saÚng ùeån 5 giôø chieà u, ThÜÚ BaÝy ùeån 1 giôø trÜa, ChuÝ Nhaät & Pub Holliday nghÌ. Xin ùÜøng goïi ngoaøi giôø laøm vieäc khoâng giaÝi quyeåt ùÜôïc gÏ. Hoaït ùoäng treân 40 naêm coÚ giaåy pheÚp cho vay taøi chaÚnh cuÝa Boä ThÜông Maþi NSW
38 44
Lic No. 2PS 0438
3
44 Quyù naøng trong maét... ai Anh huøng khoâng qua noåi aûi myõ nhaân
6 - Kinh teá theá giôùi hoâm nay
46 Theá giôùi ñoù ñaây
Rôïn ngöôøi thôøi trang xuyeân da Buùp beâ tình duïc...
WB döï baùo USD seõ maát ngoâi Nhaø giaøu vaãn xa xæ Kinh teá Trung Quoác ñaõ ñeán hoài suy Soá phaän ñoàng Euro Ngaên chaën McDonalds baùn cho treû em
46 queâ nhaø
Taïp chí
Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng Cô quan chuû nhieäm Viet’s Business Lifestyle
ABN 286 91 497 950 Toøa soaïn Sydney Australia P.O.Box: 308 Villawood 2163 Tel.: (02) 9788 7364 Fax: 9788 7364 Chuû Buùt: Phöông Minh Quaûn Lyù Trò Söï: Dzuõng Trinh Soá tröïc tieáp 0430 00 6965 e:DoanhNghiep@Optusnet.com.au BIEÂN TAÄP THÖÔØNG TRÖÏC AUSTRALIA Phaïm Laâm, Nguyeân Cung, Nguyeãn Ñöùc Hieäp, Nguyeãn Ñình Hoøa, Phöông”N”, Vónh Trung, Minh Anh, Mai DJ, Anne Trinh, Trang Nguyeãn, Dieäp Anh, Hoàng Haø, Mai Oanh, Dzuõng Trinh, Thieân Quaân USA Traàn Thò Vónh Töôøng, Töôøng Yi, Trònh Thanh Thuûy UK, DE Haø Quyeân, Trinh Haân, Phöôùc Duy, Thu Trang VIEÄT NAM Haø Thaønh Laõng Töû, Khaùch Saøi Goøn, Khaùch Haø Noäi, Ngoïc Dieäp, Nguyeân Vieät, Ñöùc Huy, Duy Cöôøng, Ngoïc Thu, Kieàu Mai, Yeân Ba Giang Vuõ ÑAÏI DIEÄN CAÙC THAØNH PHOÁ TIEÅU BANG Melbourne, Vic. Vónh Ñaït, Mob.: 0405 831 558 Brisbane, Qld Nhaät Haï, Mob.: 0419 653 122 Adelaide, SA An Khaùnh Mob.: 0431 697 562 Pert, WA Thaïch H, Mob.: 0418 923 951
14 Chuyeân muïc nhaø ñaát Australia Khaùch haøng mua nhaø vaãn thích moâi giôùi vay tieàn Caùc khoaûn vay nhaø ñang thaû noåi
18 Thôøi söï Myõ caét giaûm quaân söï UÙc ñi veà ñaâu? Ngaàn ngaïi haï UÙc kim, seõ laø thaûm hoïa Haïn cheá quyeàn löïc nhaân daân... Doanh nghieäp nhoû tìm töông lai taïi Chaâu AÙ Ngöôøi myõ khoâng thích Obama
Chöõ Y daøi trong tieángVieät
Muùa sexy phong caùch quaûng caùo môùi Traøo löu sao noäi chuïp hình sex Clip sex, ñaøng sau côn vui laø muoái maët Khoâng yeâu caû ñôøi sao laïi quay phim sex
62 Ngöôøi trong cuoäc
Ngheä thuaät baùn haøng taïi Saøi Goøn...
Hoàng Koâng ñöùng ñaàu baûn xeáp haïng...
64 Trong nhaø ngoaøi xa loä Ngöôøi phuï nöõ Vieät ñoùng phim treân ñaát Myõ Coù ai ngheøo hôn thôï may ôû Little Saøi Goøn
40 Tìm hieåu
Nöõ veä só moät ngheà ñang leân 50 naêm nhìn laïi cuoäc CMTD 1960
68 - Xaõ hoäi ñen Vieät Nam
41 lang thang mieät döôùi 1/7 daân UÙc khoâng bieát ñeán ngaân haøng
4
58 Chöõ nghóa theá gian
5
Giaù trò cuûa ñoàng USD ñang suy giaûm. Ngaân haøng Theá giôùi (WB) cho raèng, ñeán naêm 2025 ñoàng USD seõ ñaùnh maát vò trí thoáng lónh trong neàn kinh teá toaøn caàu, khi ñoàng Euro vaø Nhaân daân teä tìm ñöôïc choã ñöùng bình ñaúng trong moät heä thoáng tieàn teä môùi. Tôø Financial Times daãn baùo caùo maø WB coâng boá ngaøy 17/5 taïi Washington nhaän ñònh, xu theá treân seõ ñöôïc thuùc ñaåy bôûi söùc maïnh gia taêng cuûa caùc neàn kinh teá môùi noåi, ñi ñaàu laø 6 nöôùc goàm Brazil, Trung Quoác, AÁn Ñoä, Indonesia, Nga vaø Haøn Quoác. WB döï baùo, sau14 naêm tôùi, 6 quoác gia naøy seõ ñoùng goùp hôn moät nöûa taêng tröôûng kinh teá toaøn caàu. Baùo caùo cuûa WB nhaän ñònh, töø nay ñeán naêm 2025, caùc neàn kinh teá môùi noåi seõ taêng tröôûng vôùi toác ñoä 4,7% moãi naêm, nhanh hôn nhieàu so vôùi möùc taêng tröôûng döï baùo laø 2,3% daønh cho caùc neàn kinh teá phaùt trieån. “Taêng tröôûng vaø ñaàu tö toaøn caàu seõ dòch chuyeån veà phía caùc neàn kinh teá ñang phaùt trieån vaø môùi noåi”, chuyeân gia kinh teá Mansoor Dailami, ngöôøi daãn ñaàu nhoùm taùc giaû thöïc hieän baûn baùo caùo cho bieát. Taùc ñoäng cuûa söï dòch chuyeån naøy seõ dieãn ra treân dieän roäng, oâng Dailami nhaän ñònh. Theo ñoù, caùc doøng voán ñaàu tö seõ chaûy maïnh hôn raát nhieàu vaøo caùc neàn kinh teá laø ñaàu taøu taêng tröôûng kinh teá toaøn caàu, keùo theo söï gia taêng maïnh meõ cuûa caùc vuï mua baùn vaø saùp nhaäp (M&A) xuyeân bieân giôùi, cuõng nhö söï thay ñoåi trong theá giôùi doanh nghieäp. Khi ñoù “seõ khoâng coøn söï thoáng trò cuûa caùc taäp ñoaøn ña quoác gia khoång loà”, oâng Dailami noùi. Cuøng vôùi ñoù, caùc chuyeân gia cuûa WB döï baùo moät heä thoáng tieàn teä quoác teá môùi seõ daàn hình thaønh vaø phaùt trieån, gaït boû vai troø cuûa USD vôùi tö caùch ñoàng tieàn döï tröõ chính cuûa theá giôùi.“Söï thoáng trò hieän taïi cuûa USD seõ keát thuùc vaøo moät thôøi
6
ñieåm naøo ñoù tröôùc naêm 2025 vaø seõ ñöôïc thay theá bôûi moät heä thoáng tieàn teä maø ôû ñoù caùc ñoàng tieàn USD, Euro vaø Nhaân daân teä ñeàu ñöôïc coi laø ñoàng tieàn quoác teá”, baùo caùo cuûa WB nhaän ñònh. Baùo caùo cuûa WB ñaõ ñöa ra 3 kòch baûn cho thò tröôøng tieàn teä toaøn caàu trong 15 naêm tôùi, vaø cho raèng, ñaây laø kòch baûn coù khaû naêng trôû thaønh hieän thöïc nhieàu nhaát. Baûn baùo caùo xem ñoàng Euro laø ñoái thuû “ñaùng gôøm” nhaát cuûa USD. “Ñòa vò cuûa ñoàng Euro seõ ñöôïc taêng cöôøng, mieãn laø ñoàng tieàn naøy coù theå vöôït qua ñöôïc cuoäc khuûng hoaûng nôï coâng maø nhieàu nöôùc trong khoái Eurozone ñang phaûi ñoái maët”, baùo caùo vieát. Ñoái vôùi Trung Quoác, baùo caùo naøy nhaän ñònh raèng, Baéc Kinh ñaõ baét ñaàu thöïc hieän vieäc quoác teá hoùa ñoàng Nhaân daân teä baèng caùch phaùt trieån moät thò tröôøng beân ngoaøi cho ñoàng tieàn naøy, ñoàng thôøi khuyeán khích söû duïng ñoàng Nhaân daân teä trong caùc giao dòch ngoaïi thöông. “Vai troø ñöôïc taêng cöôøng cuûa ñoàng Nhaân daân teä seõ giuùp thu heïp khoaûng caùch giöõa söùc maïnh kinh teá cuûa Trung Quoác vaø söï phuï thuoäc maïnh meõ cuûa nöôùc naøy vaø caùc ñoàng tieàn cuûa nöôùc khaùc”, baùo caùo vieát. Theo oâng Justin Yifu Lin, chuyeân gia kinh teá tröôûng cuûa WB, kòch baûn tieàn teä noùi treân cuûa WB ñoàng nghóa vôùi vieäc caùc ñònh cheá taøi chính seõ phaûi “thích nghi ñeå theo kòp”. Daân chaâu AÙ thi nhau mua nhaø ôû
London Caùc giao dòch nhaø ñaát taïi trung taâm London maø ngöôøi chaâu AÙ laø khaùch mua ñaõ chieám tyû leä 59% trong toång soá giao dòch ñöôïc thöïc hieän trong voøng 6 thaùng tính tôùi thaùng 4 naêm nay. Caùc khaùch haøng ñeán töø chaâu AÙ ñaõ laàn ñaàu tieân chieám ña soá caùc hôïp ñoàng mua nhaø taïi khu vöïc trung taâm London Caùc khaùch haøng ñeán töø chaâu AÙ ñaõ laàn ñaàu tieân chieám ña soá caùc hôïp ñoàng mua nhaø taïi khu vöïc trung taâm London, theo haõng tin taøi chính Bloomberg. Ñoái töôïng khaùch haøng naøy ñang taän duïng söï suy yeáu cuûa ñoàng Baûng Anh, ñoàng thôøi traùnh möùc giaù nhaø ñaát ñang oà aït leo thang taïi thò tröôøng trong nöôùc. Bloomberg daãn thoâng tin töø haõng moâi giôùi baát ñoäng saûn Knight Frank coù truï sôû taïi London cho bieát, caùc giao dòch nhaø ñaát taïi trung taâm London maø ngöôøi chaâu AÙ laø khaùch mua ñaõ chieám tyû leä 59% trong toång soá giao dòch ñöôïc thöïc hieän trong voøng 6 thaùng tính tôùi thaùng 4 naêm nay, so vôùi möùc 48% cuøng kyø naêm tröôùc. Phaàn lôùn caùc khaùch haøng chaâu AÙ taäu nhaø ôû thuû ñoâ cuûa xöù söông muø laø nhöõng ngöôøi ñeán töø Hoàng Koâng vaø Singapore, hai thò tröôøng maø giaù baát ñoäng saûn taêng cao kyû luïc trong naêm nay. "Tyû giaù ñoùng moät vai troø quan troïng ôû ñaây. Ngoaøi ra, moät vaán ñeà
nöõa laø thò tröôøng nhaø ñaát trong nöôùc cuûa caùc khaùch haøng chaâu AÙ naøy quaù noùng", oâng Sebastian Warner, moät chuyeân gia cuûa Knight Frank, noùi vôùi Bloomberg. Theo haõng tin naøy, do "chuøn chaân" vì möùc giaù nhaø trong nöôùc quaù cao, coäng theâm caùc bieän phaùp cuûa cô quan chöùc naêng nhaèm kieåm soaùt côn soát ñòa oác, giôùi ñaàu tö nhaø ñaát chaâu AÙ ñang höôùng tôùi nhöõng thò tröôøng nöôùc ngoaøi nhö Anh nhaèm tìm kieám möùc lôïi nhuaän toát hôn. Soá lieäu cuûa Knight Frank cho thaáy, trong 2 thaùng qua, khaùch chaâu AÙ ñaõ chi toång soá 120 trieäu Baûng, töông ñöông 194 trieäu USD, ñeå taäu nhaø ôû London. Trong ñoù, phaàn lôùn caùc vuï giao dòch coù giaù trò töø 400.000-1 trieäu Baûng. Keå töø khi thò tröôøng nhaø ñaát ôû Anh ñaït ñænh vaøo cuoái quyù 3/2007 tôùi nay, ñoàng Baûng cuûa nöôùc naøy ñaõ maát giaù 25% so vôùi moät roå tieàn teä. Cuøng khoaûng thôøi gian, ñoàng Ñoâla Singapore taêng giaù hôn 50% so vôùi Baûng Anh. Töø ñaàu naêm 2009 tôùi nay, giaù nhaø ôû Hoàng Koâng ñaõ taêng hôn 70%, ñaït möùc cao nhaát keå töø naêm 1997. Hoàng Koâng hieän laø thò töôøng caên hoä ñaét ñoû nhaát theá giôùi, theo Savills. Giaù nhaø ôû Singapore trong quyù 1 naêm nay cuõng taêng tôùi 23,5% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc vaø ñaït möùc cao chöa töøng coù. Soá hôïp ñoàng mua nhaø London cuûa khaùch Hoàng Koâng chieám tyû leä cao nhaát trong nhoùm khaùch chaâu AÙ, ñaït 24%. Tieáp ñoù laø khaùch Singapore vôùi 12% vaø khaùch Trung Quoác ñaïi luïc vôùi 10%. Ngöôïc laïi, tyû leä soá hôïp ñoàng mua nhaø taïi London cuûa khaùch haøng ngöôøi Anh ñaõ giaûm xuoáng coøn 35% trong thôøi gian 6 thaùng noùi treân, töø möùc 40% cuøng kyø naêm tröôùc. Hoài thaùng 3, haõng baát ñoäng saûn Savills cho hay, giaù nhaø cao caáp ôû London trong quyù 1 ñaõ taêng vôùi toác ñoä maïnh nhaát trong voøng 1 naêm trôû laïi ñaây, chuû yeáu do löïc caàu maïnh töø phía caùc khaùch haøng ngoaïi quoác. Döï aùn nhaø ôû vaø khaùch saïn cao caáp taïi quaûng tröôøng 10 Trinity gaàn Thaùp London coù 37 caên hoä haïng sang ñöôïc rao baùn, trong ñoù coù 10 caên ñaõ ñöôïc ñaët mua. 5 caên soá naøy laø do khaùch haøng chaâu AÙ ñaët mua. Nhaø giaøu vaãn ñoå tieàn vaøo haøng xa xæ Baát chaáp kinh teá theá giôùi coù daáu hieäu giaûm toác vaø ñi xuoáng, giôùi nhaø giaøu ôû khaép nôi vaãn ñoå tieàn vaøo caùc maët haøng xa xæ Haõng chuyeân kinh doanh caùc maët haøng trang söùc xa xæ Tiffany & Co. vöøa coâng boá lôïi nhuaän quyù 1 taêng
25% treân toång doanh soá taêng cao ôû haàu khaép caùc thò tröôøng treân theá giôùi. Ñieàu naøy cho thaáy, haøng trang söùc xa xæ vaãn huùt khaùch, baát keå laø thôøi kyø kinh teá thònh vöôïng hay suy thoaùi. Cuï theå, laõi roøng cuûa Tiffany & Co. trong 3 thaùng ñaàu naêm nay taêng leân 81,1 trieäu USD, töông ñöông 63 xu Myõ moãi coå phieáu, töø möùc 64,4 trieäu USD, töông ñöông 50 xu Myõ moãi coå phieáu cuøng kyø naêm tröôùc. Möùc laõi roøng naøy ñaõ bao goàm chi phí lieân quan tôùi vieäc Tiffany chuyeån truï sôû. Theo FactSet, giôùi phaân tích tröôùc ñoù ñaõ döï baùo lôïi nhuaän cuûa haõng ôû möùc 57 xu Myõ moät coå phieáu. Cuõng trong quyù 1, doanh thu cuûa Tiffany & Co., haõng noåi tieáng vôùi
caùc loaïi trang söùc coù phaåm chaát thöôïng haïng, kieåu maãu môùi laï vaø söï taän taâm cuûa thôï kim hoaøn treân töøng chi tieát saûn phaåm, taêng 20% leân 761 trieäu USD, töø möùc 633,3 trieäu USD cuûa naêm ngoaùi, cuõng vöôït xa möùc döï baùo 702,6 trieäu USD cuûa giôùi phaân tích. Theo Phoù chuû tòch phuï traùch quan heä nhaø ñaàu tö cuûa Tiffany, oâng Mark Aaron, trong quyù baùo caùo, vieäc kinh doanh caùc maët haøng trang söùc cao caáp, lieân quan tôùi vaøng raát thuaän lôïi. Caùc maët haøng trang söùc baèng baïc thì luùc ñöôïc luùc khoâng, nguyeân do laø bôûi taùc ñoäng töø moâi tröôøng kinh teá Myõ. Veà keát quaû kinh doanh theo khu vöïc, Tiffany cho bieát, doanh soá taïi khu vöïc Myõ - Canada - Myõ Latin, thò tröôøng lôùn nhaát cuûa haõng, taêng 19% leân 374,7 trieäu USD; khu vöïc chaâu AÙ - Thaùi Bình Döông taêng 37% leân 167,2 trieäu USD; khu vöïc chaâu AÂu
taêng 25% leân 86,6 trieäu USD. Ñieàu ñaùng chuù yù laø, khoâng chæ coâng boá keát quaû kinh doanh vöôït moïi döï baùo cuûa giôùi phaân tích, Tiffany & Co. coøn naâng möùc döï baùo doanh lôïi caû naêm cao hôn caùc öôùc tính hieän taïi cuûa giôùi ñaàu tö treân thò tröôøng Phoá Wall. Cuï theå, Tiffany döï baùo laõi roøng caû naêm cuûa haõng ñöôïc naâng leân 3,45 - 3,55 USD/coå phieáu, töø möùc 3,35 - 3,45 USD/coå phieáu ñöa ra tröôùc ñaây, vaø vöôït xa möùc döï baùo 3,31 USD/coå phieáu cuûa giôùi phaân tích. Giaùm ñoác ñieàu haønh Michael Kowalski, cho bieát trong naêm nay, haõng seõ ñöa ra nhieàu saûn phaåm môùi trong naêm nay, taêng chi phí quaûng caùo vaø môû theâm 19 cöûa haøng môùi. Choát phieân giao dòch hoâm qua, coå phieáu cuûa Tiffany & Co. taêng tôùi 8,6%, töông ñöông 6 USD, leân 76,04 USD/coå phieáu. Lòch söû cuûa Tiffany & Co. baét ñaàu töø naêm 1837, khi Charles Lewis Tiffany vaø ngöôøi baïn töø thuôû aáu thô John Young leân thaønh phoá New York, ñeå môû moät cöûa haøng chuyeân baùn nhöõng moùn ñoà ñaét tieàn, chæ coù moät khoâng hai, vôùi soá voán 1.000 USD do cha oâng cho möôïn. Khaùch haøng ñaõ bò haáp daãn tröôùc nhöõng ñoà trang söùc baùn taïi ñaây bôûi thieát keá laï laãm vaø coù baûng giaù roõ raøng. Traûi qua nhieàu naêm phaùt trieån, Tiffany & Co. hieän ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng töôïng ñaøi cuûa ngaønh kinh doanh trang söùc cao caáp, daønh rieâng cho nhöõng ngöôøi giaøu coù. Kim cöông vaø caùc maët haøng trang söùc cuûa Tiffany laø söï löïa choïn yeâu thích cuûa nhöõng ngöôøi trong giôùi taøi danh ôû Myõ vaø caû theá giôùi. Kinh teá Trung Quoác ñaõ tôùi hoài suy vi? Thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi naêm 2010 cuûa Trung Quoác laø 4.200 USD, chæ baèng 9% cuûa Myõ Hoâm 24/5, ngaân haøng Goldman Sachs ñaõ haï döï baùo taêng tröôûng kinh teá cuûa Trung Quoác, ñoàng thôøi naâng möùc döï baùo tyû leä laïm phaùt cuûa neàn kinh teá lôùn thöù hai theá giôùi naøy. Cuï theå, Goldman Sachs haï döï baùo taêng tröôûng kinh teá naêm 2011 cuûa Trung Quoác töø 10% xuoáng 9,4% vaø töø 9,5% xuoáng 9,2% trong naêm keá tieáp. Beân caïnh ñoù, Goldman Sachs naâng döï baùo laïm phaùt naêm 2011 töø 4,3% leân 4,7%, rieâng naêm 2012 giöõ nguyeân ôû möùc öôùc tính 3%. Cô sôû ñeå Goldman Sachs ñieàu chænh döï baùo treân laø vieäc giaù daàu thôøi gian qua taêng quaù nhanh, töø ñoù aûnh höôûng tröïc tieáp tôùi taêng tröôûng kinh teá Trung Quoác. Theo ngaân haøng
7
naøy, möùc taêng 20% cuûa giaù daàu seõ caét xeùn 0,15 - 0,2% taêng tröôûng kinh teá cuûa quoác gia chaâu AÙ naøy. Ñoäng thaùi cuûa Goldman Sachs ñöôïc ñöa ra ñuùng thôøi ñieåm coäng ñoàng quoác teá ñang ñaët daáu hoûi veà khi naøo thì moâ hình taêng tröôûng kinh teá hieän nay cuûa Trung Quoác seõ “xì hôi” vaø neáu ñieàu ñoù xaûy ra thì tình traïng seõ nhö theá naøo.
Ñ
oàng Euro coù xoay chuyeån ñöôïc tình theá hay khoâng, vaãn laø moät caâu hoûi lôùn. Soá phaän ñoàng Euo vaãn leä thuoäc vaøo hieän traïng cuõng nhö trieån voïng kinh teá cuûa luïc ñòa giaø Maëc duø ñöôïc Ngaân haøng Theá giôùi ñaùnh giaù cao laø ñoái thuû ñaùng gôøm cuûa ñoàng baïc xanh trong daøi haïn, nhöng soá phaän ñoàng Euo vaãn leä thuoäc vaøo hieän traïng cuõng nhö trieån voïng kinh teá cuûa luïc ñòa giaø. Khaû naêng xoay chuyeån tình theá cuûa ñoàng Euro, cho tôùi luùc naøy, vaãn coøn laø moät daáu hoûi lôùn. Choát phieân giao dòch ngaøy 23/5, ñoàng Euro tuït xuoáng möùc thaáp nhaát trong 2 thaùng so vôùi USD, naâng chæ soá ñoàng USD, thöôùc ño giaù trò ñoàng baïc xanh vôùi caùc loaïi tieàn chuû choát khaùc, taêng 0,6% trong phieân giao dòch ñaàu tuaàn. Nguyeân nhaân laø do haøng loaït thoâng tin baát lôïi raûi raùc töø cuoái tuaàn tröôùc tôùi giôø. Taïi Taây Ban Nha, ñaûng Xaõ hoäi caàm quyeàn ñaõ bò thaûm baïi trong cuoäc baàu cöû ñòa phöông. Ñaûng naøy chæ ñöôïc coù 27,81% soá phieáu, thua xa ñaûng Nhaân daân vôùi 37,58% phieáu baàu. Nhö vaäy vieäc Thuû töôùng Zapatero thoâng baùo seõ khoâng ra taùi öùng cöû, ñaõ khoâng ngaên ñöôïc ñaø xuoáng doác cuûa ñaûng Xaõ hoäi. Hoâm qua, UÛy ban chaâu AÂu (EC) ñaõ thoâng qua keá hoaïch trò giaù hôn 1 tyû Euro ñeå giuùp taùi cô caáu nôï cho Ngaân haøng Noâng nghieäp Hy Laïp (ATE). EC cho bieát keá hoaïch treân seõ giuùp ATE toàn taïi ñöôïc laâu daøi, ñoàng thôøi ñaûm baûo ñeå ngaân haøng naøy phaûi chia seû gaùnh naëng do vieäc taùi cô caáu nôï gaây ra. Vieäc cô caáu laïi nôï cho ATE coù theå ñöôïc thöïc hieän theo caùch thöùc söû duïng voán nhaø nöôùc ñöôïc hoã trôï töø nguoàn cöùu trôï maø Lieân minh chaâu AÂu (EU) vaø Quyõ Tieàn teä Quoác teá (IMF) ñaõ daønh cho Athen thaùng 5 naêm ngoaùi. Keá hoaïch naøy ñoøi hoûi Nhaø nöôùc Hy Laïp phaûi taùi voán hoùa ATE tôùi 1,14 tyû Euro, keát hôïp vôùi moät soá bieän phaùp luaân chuyeån voán. Ñoåi laïi, ATE phaûi giaûm bôùt 25% toång giaù trò taøi saûn cuûa ngaân haøng trong thôøi gian cô caáu laïi nôï; ñoàng thôøi phaûi caûi thieän hieäu quaû hoaït ñoäng. EC ñöa ra quyeát ñònh treân sau khi caùc ñoái taùc EU môû ñöôøng cho caùi goïi laø cô caáu “coù giôùi haïn” khoaûn nôï coâng hieän ñaõ leân tôùi hôn 330 tyû euro cuûa Hy Laïp, vôùi ñieàu kieän caùc ngaân haøng cuõng nhaát trí gia haïn thôøi gian thanh toaùn nôï. Cuøng ngaøy, Thuû töôùng Hy Laïp George Papandreou trieäu taäp cuoäc hoïp noäi caùc ñeå thaûo luaän moät keá hoaïch môùi nhaèm giuùp Hy Laïp vöôït qua cuoäc khuûng
8
hoaûng nôï coâng hieän nay maø khoâng caàn taùi cô caáu treân qui moâ lôùn. Theâm vaøo ñoù, cuoái tuaàn tröôùc, Standard & Poor’s ñaõ haï trieån voïng nôï cuûa Italy töø “oån ñònh” xuoáng “tieâu cöïc,” do trieån voïng taêng tröôûng kinh teá khoâng saùng suûa vaø nhöõng lo ngaïi veà khaû naêng cuûa nöôùc naøy trong vieäc haïn cheá vay möôïn. Trong khi Fitch Ratings haï xeáp haïng tín duïng daøi haïn cuûa Hy Laïp ba baäc xuoáng B+, do nöôùc naøy ñoái maët vôùi nhöõng thaùch thöùc to lôùn trong quaù trình caûi caùch neàn kinh teá. Caùc nhaø ñaàu tö vaãn lo ngaïi Hy Laïp coù theå seõ phaûi gia haïn thanh toaùn nôï hoaëc seõ khoâng thanh toaùn ñöôïc ñaày ñuû soá nôï. Cuõng lieân quan tôùi vieäc xeáp haïng tín nhieäm, hoâm 23/05, Moody s cho raèng vieäc kinh teá Nhaät Baûn suy thoaùi trôû laïi vaø taêng tröôûng GDP quyù 1 giaûm maïnh hôn so vôùi döï baùo laø tieâu cöïc ñoái vôùi xeáp haïng tín nhieäm cuûa quoác gia naøy. Thaûm hoïa ñoäng ñaát, soùng thaàn vaø khuûng hoaûng haït nhaân ñaõ ñaåy kinh teá Nhaät Baûn vaøo suy thoaùi vaø khieán GDP giaûm 0,9% trong quyù 1. Moody s cho raèng ñieàu naøy seõ thoâi thuùc Thuû töôùng Naoto Kan ñöa ra goùi hoã trôï ngaân saùch thöù 2. “Chi tieâu cho hoaït ñoäng taùi thieát vaø cöùu trôï seõ giuùp ñaø phuïc hoài kinh teá vaøo cuoái naêm nay vaø naêm 2012”, Moody s nhaän ñònh trong moät thoâng baùo. Tuy nhieân, theo Moody’s, söï thieáu huït saûn löôïng vaø thu nhaäp coù theå caét giaûm toác ñoä taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá Nhaät Baûn trong thôøi gian tôùi. Beân caïnh ñoù, duø cuù soác thieáu huït naêng löôïng chæ laø taïm thôøi nhöng caùc doanh nghieäp Nhaät Baûn coù nguy cô ñaùnh maát hoaøn toaøn thò phaàn toaøn caàu do söï giaùn ñoaïn nguoàn cung. “Neáu ñaø phuïc hoài chaäm hôn döï baùo hay trì hoaõn hoaøn toaøn, caû Boä Taøi chính vaø Ngaân haøng Trung öông Nhaät Baûn (BOJ) caàn phaûi haønh ñoäng”. Theo Boä tröôûng Boä Kinh teá Nhaät Baûn Kaoru Yosano, chính phuû nöôùc naøy coù theå phaûi chi tôùi 10.000 15.000 tyû Yeân (khoaûng 184 tyû USD) cho hoaït ñoäng taùi thieát. OÂng Yosano noùi, Chính phuû Nhaät Baûn coù theå phaùt haønh traùi phieáu ñeå huy ñoäng nguoàn taøi chính cho hoaït ñoäng taùi thieát. Tuy nhieân, theo oâng, khoâng neân laøm nhö vaäy maø khoâng tính ñeán khaû naêng vaø thôøi haïn traû nôï. OÂng cho raèng, ñieàu quan troïng laø phaûi duy trì ñöôïc söï tin caäy cuûa thò tröôøng ñoái vôùi tình hình taøi chính cuûa Nhaät Baûn. Ñieàu naøy coù nghóa khaû naêng taêng
thueá laø khoù traùnh khoûi. Boä phaän phaân tích thoâng tin (EIU) thuoäc taïp chí The Economist nhaän ñònh, maëc duø taêng tröôûng coù xu höôùng chaäm laïi vaø vaãn phaûi ñoái phoù vôùi caùc thaùch thöùc taêng giaù treân quy moâ toaøn caàu, nhöng chaâu AÙ seõ vaãn laø khu vöïc coù toác ñoä taêng tröôûng nhanh nhaát theá giôùi töø nay cho tôùi naêm 2015. Ñeå cuûng coá nhaän ñònh treân, caùc nhaø phaân tích EIU laäp luaän raèng, thöù nhaát caùc neàn taûng kinh teá cô baûn cuûa chaâu AÙ vaãn khaù toát. Caùc khoaûn nôï taïi khu vöïc naøy vaãn ôû möùc thaáp vaø heä thoáng ngaân haøng cuûa haàu heát caùc nöôùc chaâu AÙ khoâng deã bò taùc ñoäng bôûi caùc khoaûn nôï döôùi chuaån cuûa Myõ hay nôï coâng töø chaâu AÂu. Thöù hai, söï noåi leân cuûa Trung Quoác vôùi tö caùch ñoäng löïc ñoäc laäp laø moät nhaân toá quan troïng kích thích taêng tröôûng cuûa khu vöïc. Maëc duø Myõ vaãn laø ñoái taùc thöông maïi haøng ñaàu cuûa chaâu AÙ, nhöng Trung Quoác ñaõ daàn theá choã Myõ trong quan heä giao thöông vôùi moät soá nöôùc nhö Philippines, Haøn Quoác vaø Ñaøi Loan. Hôn nöõa, vieäc taêng löông taïi Trung Quoác ñang khieán caùc coâng ty nöôùc ngoaøi chuyeån höôùng ñaàu tö sang caùc nöôùc laân caän coù chi phí saûn xuaát thaáp hôn, vaø ñieàu naøy mang laïi cô hoäi taêng tröôûng cho khu vöïc. Beân caïnh caùc nhaän ñònh tích cöïc, caùc nhaø kinh teá cuõng caûnh baùo moät soá khoù khaên ñoái vôùi taêng tröôûng cuûa chaâu AÙ nhö giaù löông thöïc vaø naêng löôïng taêng cao (chieám khoaûng 3040% chi phí tieâu duøng); vieäc hoaïch ñònh chính saùch ñeå giaûi baøi toaùn caân baèng giöõa taêng tröôûng vaø kìm cheá laïm phaùt... Theo bieân taäp vieân Alan Wheatley cuûa haõng tin Reuters, caùc neàn kinh teá phaùt trieån nhö Myõ, Ñöùc caûm thaáy raát may maén moãi khi ñaït möùc taêng tröôûng hôn 3% moãi naêm. Trong khi, Trung Quoác ñaït ñöôïc möùc taêng trung bình 10,1 % moãi naêm suoát töø naêm 1978 tôùi nay. Cöù moãi 4 naêm, GDP cuûa Trung Quoác, ñöôïc ño baèng USD treân thò tröôøng ngoaïi hoái laïi taêng tröôûng gaáp ñoâi, goùp phaàn laøm taêng giaù daàu vaø caùc loaïi haøng hoùa, ñoàng thôøi thay ñoåi maïnh cuïc dieän kinh teá toaøn caàu. Do vaäy, bieåu ñoà taêng tröôûng cuûa Trung Quoác, baát keå laø suït giaûm töø töø hay giaùn ñoaïn ñoät ngoät, ñeàu seõ coù nhöõng taùc ñoäng vöôït ra ngoaøi cöông thoå cuûa quoác gia chaâu AÙ naøy. Alan Wheatley daãn lôøi oâng Li Daokui, moät coá vaán caáp cao cuûa Ngaân haøng Trung öông Trung Quoác,
cho hay, neàn kinh teá nöôùc naøy coù theå duy trì möùc taêng tröôûng trung bình 9% moät naêm trong khoaûng thôøi gian 5 naêm tôùi. Tuy nhieân, quan ñieåm naøy khoâng nhaän ñöôïc söï ñoàng tình cuûa moät soá chuyeân gia kinh teá khaùc. Ví nhö, oâng Nouriel Roubini thuoäc tröôøng Ñaïi hoïc New York, ñaõ caûnh baùo veà moät söï suy giaûm cöïc maïnh, nhieàu khaû naêng xaûy ra sau naêm 2013, khi Trung Quoác khoâng theå duy trì vieäc taêng ñaàu tö coá ñònh. Coøn nhaø chieán löôïc vó moâ Andy Rothman thuoäc haõng moâi giôùi CLSA ôû Thöôïng Haûi thì laáp löûng, “nhöõng ñieàu ñang xaûy ra ôû Trung Quoác hieän khoâng beàn vöõng. Ñieàu naøy khoâng toát cuõng chaúng xaáu”. Theo oâng naøy, möùc tieâu thuï quaëng saét cao baát thöôøng 5 naêm tröôùc ñaây coù theå khoâng keùo daøi. Ngay caû möùc taêng buøng noå doanh soá baùn xe oâtoâ naêm 2010, tình traïng laõi suaát thöïc aâm, giaù nhaø leo cao vuùt, cuõng seõ khoâng keùo daøi nhö vaäy. Alan Wheatley cho raèng, kinh teá Trung Quoác coù khaû naêng töï cöôøng raát cao. Vaøi naêm gaàn ñaây, ñaõ xuaát hieän nhieàu ñoàn ñoaùn cho raèng, kinh teá nöôùc naøy khoù maø haï caùnh nheï nhaøng, do caùc khoaûn nôï khoù ñoøi, söï phaùt trieån quaù noùng do thaâm duïng ñaàu tö, laïm phaùt giaù löông thöïc, nguy cô cuûa caùc bieän phaùp baûo hoä.... Nhöõng ngöôøi hoaøi nghi cho raèng, nhöõng khoaûn ñaàu tö traøn lan ñang khieán cho nhöõng khoù khaên voán coù cuûa neàn kinh teá naøy trôû neân traàm troïng hôn, bôûi ñaõ chaát leân vai caùc ngaân haøng nhöõng gaùnh nôï naàn khoù ñoøi. Jason Bedford thuoäc haõng tö vaán KPMG thöøa nhaän nhöõng ruûi ro cuûa caùc ngaân haøng, khi giaù ñòa oác maø hoï
ñang giöõ ñeå kyù quyõ cho caùc khoaûn vay giaûm maïnh. Tuy nhieân, theo oâng, khoù coù theå xaûy ra cuoäc khuûng hoaûng theá chaáp nhaø, do ngöôøi mua nhaø ôû Trung Quoác phaûi thanh toaùn tröôùc ít nhaát laø 30% giaù trò baát ñoäng saûn. Moät lyù do nöõa ñeå phaûn ñoái quan ñieåm cho raèng, Trung Quoác coù theå giöõ möùc taêng tröôûng 7 - 8% trong thôøi gian tôùi, laø vieäc Nhaät Baûn, Haøn Quoác vaø Ñaøi Loan ñeàu coù xu höôùng suït giaûm kinh teá sau khoaûng 30 naêm ñaït möùc taêng tröôûng cao. Söï phaùt trieån cuûa kinh teá Trung Quoác coù xuaát phaùt ñieåm thaáp hôn nhieàu. Theo Ting Lu thuoäc ngaân haøng Merrill Lynch, thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi naêm 2010 cuûa Trung Quoác laø 4.200 USD, chæ baèng 9% cuûa Myõ. Möùc soáng hieän nay taïi Trung Quoác môùi baèng möùc soáng cuûa Nhaät Baûn giai ñoaïn naêm 1954, Ñaøi Loan naêm 1972 vaø Haøn Quoác naêm 1976. Alan Wheatley cho raèng, baát chaáp nhöõng thaønh tích ñaõ ñaït ñöôïc, Trung Quoác vaãn caàn phaûi noã löïc raát nhieàu. Hoï phaûi taêng cöôøng kyõ naêng cho löïc löôïng lao ñoäng, thuùc ñaåy nghieân cöùu saùng taïo; taêng voán cho nhöõng vuøng keùm phaùt trieån ôû saâu trong noäi ñòa. Ngoaøi ra, Trung Quoác cuõng caàn ñöa theâm 250 trieäu noâng daân nöõa ra caùc thaønh phoá, ñaùp öùng caùc nhu caàu veà ñieàu kieän giao thoâng, nöôùc saïch, cuõng nhö caùc loaïi haøng hoùa vaø dòch vuï coâng coäng khaùc. Noùi moät caùch khaùc, nhö lôøi Arthur Kroeber, Giaùm ñoác quaûn lyù cuûa haõng tö vaán GaveKal Dragonomics coù truï sôû ôû Baéc Kinh, caùc ñoäng löïc cho söï taêng tröôûng cuûa kinh teá Trung Quoác vaãn coøn raát maïnh.[]
Chuyeân laép raùp vaø thay caùc heä thoáng oáng coáng, oáng nöôùc, oáng gas, haàm daàu cho shop, nhaø töø oáng saét sang oáng ñoâng v.v... Ñaëc bieät söûa chöõa thay bình nöôùc noùng, tuû laïnh töï ñoäng laáy ñaù, bình loïc nöôùc uoáng, voøi nöôùc, oángnöôùc bò xì, oáng coáng bò ngheït Thôï Toát Nghieäp Taïi Uùc Nhieàu Naêm Kinh Nghieäm Lieân laïc: Duõng Mobile: 0422 314 969 Phone (02) 8730 8398
9
R
onald McDonald trong nhieàu thaäp kyû qua ñaõ ñöôïc söû duïng bôûi McDonald’s nhö moät phaùt ngoân vieân cuûa coâng ty thaân thieän vôùi treû Hieän coù haøng traêm baùc só hoã trôï moät chieán dòch ñeå ngaên chaën McDonald’s baùn cho treû em. Chieán dòch naøy cuõng nhaèm ngaên chaän bieåu töôïng Ronald McDonald cuûa coâng ty naøy, trong moät böùc thö ngoû ñaêng treân caùc tôø baùo lôùn tuaàn qua. Laù thö naøy ñöôïc ñöa ra moät ngaøy tröôùc cuoäc hoïp haøng naêm cuûa ngöôøi khoång loà thöùc aên nhanh vaø do moät nhoùm caùc nöõ tu ñaõ ñeà xuaát raèng McDonald’s phaùt haønh moät baùo caùo ñaùnh giaù phaûn öùng cuûa mình cho “moái quan taâm cuûa coâng chuùng veà moái lieân keát cuûa thöùc aên nhanh ñeán beùo phì ôû treû em.” Caùc böùc thö ngoû keâu goïi McDonald’s coøn ñi xa hôn nöõa, baèng caùch keâu goïi ngaên chaën ñoà chôi cung caáp keøm theo caùc böõa aên nhieàu chaát muoái, ñöôøng, chaát beùo vaø calo. Noù laø moät phaàn cuûa moät chieán dòch keùo daøi hai naêm cuûa coâng ty traùch nhieäm quoác teá, moät toå chöùc phi lôïi nhuaän noåi tieáng vôùi chieán dòch cuûa mình ñeå khai töû linh vaät Joe trong thuoác laù hieäu Camel. Nhaân vaät chuù heà Ronald McDonald trong quaàn aùo theå thao maøu ñoû vaø ñoâi giaøy quaù khoå, daõi romper vaøng trang trí phuø hieäu vôùi caùc chuoãi logo cuûa nhaø haøng trong nhieàu thaäp kyû qua ñaõ ñöôïc söû duïng bôûi McDonald’s nhö moät phaùt ngoân vieân cuûa coâng ty thaân thieän vôùi treû em. McDonald’s baûo veä linh vaät bieåu töôïng cuûa hoï, caùc dòch vuï cuûa thöïc phaåm do hoï cung caáp baèng caùch ghi leân traùch nhieäm cuûa caùc quaûng caùo. “Chuùng toâi phuïc vuï thöïc phaåm chaát löôïng cao, vaø böõa aên vui veû cuûa chuùng toâi, cung caáp söï löïa choïn vaø ña daïng cho treû em. Cha meï caùc em cho chuùng toâi bieát hoï ñaùnh giaù cao söï löïa choïn Happy Meal cuûa chuùng toâi” Ñoù laø lôøi tuyeân boá cuûa phaùt ngoân vieân McDonald’s Laàn ñaàu tieân trong 15 naêm qua caùc ngaân haøng lôùn cuûa UÙc haï giaûm giaù Giuõ saïch caùc ngaân haøng xeáp haïng tín duïng Moody’s caét giaûm laø ñoå loãi cho söï phuï thuoäc quaù möùc vaøo nôï nöôùc ngoaøi Caùc ngaân haøng ñaõ nhanh choùng nhaéc nhôû caùc nhaø ñaàu tö raèng hoï vaãn laø moät phaàn trong soá ít chæ cuûa caùc toå chöùc xeáp haïng AA-treân toaøn caàu, vaø chi phí taøi trôï seõ khoâng bò aûnh höôûng veà vaät chaát. Vieäc caùc ngaân haøng lôùn cuûa quoác gia bò aûnh höôûng vôùi haï xuoáng möùc
10
ngaên chaën McDonald’s baùn cho treû em tín duïng ñaàu tieân cuûa hoï trong 15 naêm, vôùi Moody’s laø moät söï ñoå loãi cho caùc ngaønh quaù phuï thuoäc vaøo taøi chính kinh doanh ñeå ñieàu chænh cho thang ñieåm. Vieäc di chuyeån gaây ra moät loaït vaøo caùc giao dòch chöùng khoaùn cuûa UÙc, theo caùch coå phieáu ngaân haøng traû laïi lôïi nhuaän sôùm. Tuy nhieân, caùc ngaân haøng ñaõ nhanh choùng nhaéc nhôû caùc nhaø ñaàu tö raèng, hoï vaãn laø moät phaàn trong soá ít cuûa caùc toå chöùc xeáp haïng AA-treân toaøn caàu, vaø chi phí taøi trôï seõ khoâng bò aûnh höôûng veà vaät chaát. “Taïi thôøi ñieåm naøy, chuùng toâi khoâng hy voïng ñieàu naøy coù aûnh höôûng vaät chaát veà caùc keá hoaïch taøi trôï cuûa chuùng toâi hoaëc giaù döï kieán phaùt haønh (nôï) môùi”, Ngaân haøng Commonwealth nhoùm thuû quyõ Lyn Cobley cho bieát nhö treân. Ngaân haøng ANZ cho bieát Moody’s ñaõ baùo tröôùc söï kieän ngaøy hoâm qua vaøo thaùng Hai, khi ñaët caùc khu vöïc ñöôïc xem xeùt cho haï caáp nhaát coù theå.
“Chuùng toâi khoâng tin raèng ñieàu naøy seõ gaây ra baát kyø thay ñoåi veà vaät chaát cho caùc chi phí taøi trôï cuûa chuùng toâi,” moät phaùt ngoân vieân ANZ noùi. “Ñoù laø moät ñoäng thaùi raát toát, nôï cuûa chuùng toâi laø giaù caû phuø hôïp vôùi nhöõng ñaùnh giaù xem xeùt laïi.” “Trong khi caùc ngaân haøng lôùn ñaõ giaûm nhaïy caûm vôùi söï giaùn ñoaïn trong caùc thò tröôøng taøi chính kinh doanh, caùc ngaønh cuûa UÙc taøi chính daøi haïn, tieàm aån söï phuï thuoäc vaøo nôï nöôùc ngoaøi vaãn toàn taïi, maø Moody’s cho raèng toát hôn laø phaûn aùnh ôû möùc ñoä ñaùnh giaù AA2.” Trong khi chinh phuïc nhu caàu tín duïng vaø taêng tröôûng tieàn göûi ñaõ giaûm ñi maïnh meõ vaán ñeà naøy, oâng cho bieát keá hoaïch höu boång baét buoäc cuûa quoác gia seõ tieáp tuïc thu tieàn tieát kieäm baùn leû. Baùn leû taêng tröôûng tieàn göûi sau ñoù coù theå seõ khoâng ñuû ñeå taøi trôï cho nhu caàu cuûa caùc ngaân haøng, buoäc hoï trôû laïi vaøo thò tröôøng taøi chính kinh doanh. Noù cho bieát caùc quoác gia ñaõ coù moät chöông trình nghò söï ñaàu tö
söïnggia taêtaê ntheâ gngcaù ctrong nguoà nTrung “tín duïngc moätgiaù t lôùcao n hôn. Chuù nlöï gcbao goàcm khoaû n trong lieâ nñieà :ch. -2,8 tyûnUSD doï a-alaø veà thaâ m tmaø ngaâ ncMyõ saù coù hieä usaù ngaø möù cThueá iñöôï nhuaä nbang hoï mong muoá n. y coù hôn, trong caù ñoá i haú thuû naê m doanh maï nxaû idaø naê naê nay. ñaõ m chuï ucoù maø nhöõ nphaø gtuï suy buoà nmôù ñoaù i hoaø iñeà tôù ichính ctöø moù hieä u B töø n gm 12010. ñeá nm nthgñaà ni hchính cho khu coù ñöôï cioseõ thoâ nngngaâ tin xaù .uyñoä haø maï n hilôï vaø ñaõ theå tieá cg chaï cuûThaù Myõ ñaõ chính thöù noä pnñôn xin baû o suaá nhieâ ntaà ,giaû khi khuû gtaà n3nguy gu taøm leo ngoaø .nmeõ nhaø ñaà un tö baé tìm laï i .Quoá nieà mi USD. xaù m vaø “vaá n23/10, gkhi taï o ”ncraá chöa baï onng. taù csoá quyeà vaã nhoaû ytaï ra. phieâ nvay giao dòch ngaø ycaù t9/2. nhieà unc 1/12, g 2ñòa naê m nay, Ngaâ nlaà Nhaø noù g” laø moä t moá i lôù n Bôû cho cuû a n haø n g, ñaà tö tröï Thueá phöông ôû Myõ : -65 trieä u “Caù c khoaû n chi ñeå giuù p neà n kinh Maë c duø toá c ñoä laï m phaù t cuû a Trung Goù i kích thích kinh teá cuû a Trung Trung Quoá c cuû a caù c haõ n g xe naø y ñaë t Giöõ a luù c laõ i suaá t cô baû n ñoà n g USD cuõ n g khoâ n g deã ñaï t möù c lôï i nhuaä n cao. Xu höôù n g thaé t löng buoä c buï n g cuû a thoaù i tröôù c ñaâ y khoâ n g laø m ñöôï c : buoä c maø toû ra raá t höù n g thuù vôù i caù c cöû a dòch vuï . Caù c taà n g treâ n laø caê n hoä cao hoä phaù saû n leâ n toø a aù n nöôù c naø y vaø o thang vaø CIT bò caù c haõ n g xeá p haï n g Ñaâ y laø moä t ví duï cuû a thoâ n g ñieä p O n g Ellis do taê n g tröôû n g maï n h meõ moä t caù n caâ n thanh toaù n thaâ m huï t . Töø 1979 ñeá n cuoá i 2008, coù khoaû n g tin giuù p Vn Index taê n g lieà n moä t maï ntín hgu Theo keá hoaï c phaù saû n ñaõ ñöôï c caù c seõ daã n tôù i thaø n h coâ n g. Veà baû n chaá t , Cuoá i thaù n g 10 vöø a qua, Boä tröôû nhaø ñaà u ntötieá nhaä n ñöôï cduïtin nhaé ng.qua tín duïng noùng laø nhöõng khoaûn ñaà nöôù c quyeá t ñònh giaû m laõ i suaá t cô baû n tieá p , giaù p vaø tín n g noù n USD teá phuï c hoà i coù theå mang laï i nhieà u lôï i Quoá c ñaõ giaû m xuoá n trong thaù n g Quoá c bao goà m vieä c caé t giaû m thueá cho troï n g taâ m vaø o nhöõ n g maã u xe nhoû , vaø Euro ñöôï c giöõ ôû möù c thaá p kyû luï ct, Doanh soá cuû a GM trong 7 thaù n g ñaà un ngöôø i Nhaä t ñang khieá n “khoaû n g huï ngöôø i Nhaä t phaû i tôù i mua saé ôû nhöõ n g hieä u ñoà “secondhand” (haø n g ñaõ qua caá p coù töø hai ñeá n ba phoø n g nguû , dieä buoåmöù i tröa ngaø yiaùTrung Myõ nhieä m nty hmaï tuï nGary g, ñieå thì caùleâ ckeá 1,4 trieä u8,5% ngöôø Quoá c$ñi178,200 dun,hoï roõ raø nthoaï gnvaø acoù ACCC göû i cho ntöø cuû coâ nñaù g(töø trong vieä ctaï kyù ttham 1.3 SingTel Optus bòntheo phaï tgiôø ñieå m möù chaï464 m nnguoà chuû traù igkhoâ chuû cuû atheå CIT g qua, tính saù gcuû on glaø bò aùkích pnngaø ñaë tvöï Boä Thöông it Myõ Locke ñieä n nôï itaï noä i ndung goù iothoâ caà uhc 50 töø p1/11 duï g trong thaù gtöùc1ct, 12, tö anm taø inay chính mang tính m thôø i514 ñeå Sôû dó luoà voá n ñoå vaø khu -m Thueá quoá c390.000 teágiaù :taøVieä 933 trieä u ích hôn laøcoùyù nghóa i chính”, nn ggi phaù caù c nhaø phaâ n tích ñöôï c haõ n g tin nhöõ nythò gcban chieá c nxe hôi coù ñoä ngioâUSD cô nhoû coù giaù reû . trong naê m qua, nhieà u neà n kinh teá môù naê taï i Trung Quoá c ñaï i luï c ñaõ giaû m phaù t ” trò giaù 40.000 tyû Yeâ n trong sieâ u möù c phaû i chaê nhö söû duï n g) ñang moï c leâ n ôû khaé p nôi. tích töø 101 ñeá n 172 m2. ñeâ 2/11 theo giôø t Nam. voá ngaø y caø n g trôû neâ n khan hieá m vaø nhöng chæ coù ngöôø trôû veà . ñieå m ). Tuy nhieâ n , tôù i phieâ n keá tieá p caù c traù i chuû seõ trôû thaø n h chuû sôû höõ u coâ n g nghieä p naø y . Caù c quaû n g caù o trieä u dòch vuï di ñoä n g môù i trong naê m UÛ caï h tranh & ngöôø tieâ u treâ n xuoá n g. Vaø maë c duø phöông Taâ y lo döï moä t dieã n ñaø n ôû tænh Quaû n g Ñoâ n g thöù haingaø ñaõybòmoä baùct boû ,g thaälaø m do chí tin nhaé np höôûng laõi suaát cao, neân coù theå bò ruùti xuoá ngvôù coø nUÛ 7% moä t xe naênGE, m . icTöø ñoù , Haï laõof i Reuters naø y taê n söù c haá Cuõ n g gioá n g nhö Bank bieå u i y ban ngaâ saù h cuû a thaê m doø döï baù o , möù c laï m vaø vieä c trôï giaù cho taû nhoû . Theo Nhôø vaä y , caù c haõ n g xe noä i cuû a Trung noå itnvaá g tlaï nvaø gypnthaå laõ i3/5 suaá tnsaù trong taê gñaõ 43%. Tuy nhieâ ,tgia soá neà kinh teá nöôù ctaê gayxe theâ m Wal-Mart. Soá cöû a haø n g thôø i trang “secondhand” aùñoà n ncoø nloaï khu m ibaù beå nbaû gahoaû gntaø i cchính khieá CIT ñaéinDöï ñoû hôn ñoá imôù ñoaø naø .gñaù Hieä Trung Quoá c ñaõ ñang tìm cnht treâ tin ñoà moä laà nntaê nöõ môùaniibaï cuû taätöôï p ciñoaø naø . Quoá Trong ct (2/12), ngaï hieä g Trung n ,xuaá veà nthò ñeà ñoå inaø sôû höõ umyõ taùnboá chn..i cuû phaû roõ nnig. taø chính naø yinncoù -vôù taê ntaä 252 phaà nnvôù traê m duøKhuû ntngcônay, cuû cn(ACCC) tuyeâ nncaù phaï naanñöôï göû inraø tôù y cuû asaûñoù moä tcaù soá suaá nUÙ lieâ tuï ñöôï cñaõ giöõ nguyeâ khoû itaâkinh tröôø gnaø baá tulaøcgcöù luù cuñaà naø otrong .nguoà daãteâ nt ccoø cuûcoù toá cicntheá ñoä taê gymaù tröôû ncleâ gtaê kinh teá America khoâ nkhi gunaê phaû i inthoaù noä phoaï thueá thu vieä nkeù .voá phaù cuû a nöôù naø y ñaõ taê n g n 5,3% haõ n g nghieâ n cöù JD Power & AssociQuoá lôï hôn trong vieä c taä n caû n h teá phuï c hoà i . Ñi u xu ñöôï c naø y laø xe do boä phaä n Wuling “Khoaû n g huï t ” y möù c cheâ n h leä c hi Trong suoá t 7 m roø g t ñoä n g coù n Hanjiro taï i Nhaä t ñaõ n g leâ n bôi daø i 20 m, boà n suï lôù n vaø trung taâ m caï n n , trong suy i laø m cho Khoâ n g chæ coù CIT, nhieà coâ n g ty taø loâ i o nhöõ n g ngöôø i gioû nhaá t trong soá vaø o m lyù nhaø ñaà tö khi coù nh traù i chuû seõ sôû höõ u nhöõ n g khoaû n nôï môù i haø n g loaï t caù c cöû nhaâ n khoa hoï c vaø O n g noù i raè n g giôù i haû i quy vaã n coø chuyeâ kinh teá . p27 Ngay sau nhaé n so Theo Toåvaø nnggia coä ng tcoù thoâ ng tin baù o vi vôùi naêñoù m, ngoaù -haø ñeå nhaá ny maï n coâng suoá ty tvieã nthaùthoâ g SingTel Optus trong 10 nthaù gcnsau ñoù . pÑeá n doanh thaù ngp trong ngaâ n n g naø caû n h cao laõ i suaá haá daã n hôn. Gerard O n g ñeà nghò, caù nhaø laä phaù p taä thaù n g 1, möù c cao nhaá t trong hôn ates, tính tôù i heá t n g 7/2009, duï n g caù c bieä phaù p kích caà u cuû a nhaä p doanh nghieä p trong naê m theá naø y phaû i keå tôù i caù c nöôù c nhö AÁ saû n xuaá t , maø boä phaä n naø y chuû yeá giöõ a toå n g nhu caà u vaø toå n g nguoà n cung taï i Nhaä t thoâ n g qua moä t chi nhaù n h möù c 19 cöû a haø n g, töø choã chæ coù 1 cöû a theå thao, vöôø n caâ y caû n h bao quanh vaø baûnveà caâ n,ñoá n cuû taäyiptieâ ñoaø nduø naø chính khaù c ndòch phuï thuoä ñoù nöôù cmöù . i keá nicveà haø Nhaø c oseõ naâ nhaø g döï cuûyangheä CIT, inhaø meä ncho h giaù tôùra in 70% giaù kyõ nhieà u trôû ngaï i mang tính heä caâ niNgaâ nhaé vaá ng ñeà hoànöôù ichöông ñeåatröôø tham ,m nhieà u6.600 ñaà u moã töleâ phaï .,phuû $, vôù inntoûgthoâ ghoang baù ong, tin ñoå môù vuï taï ivaø caù c thò cöû nngugn $178.200 vì cho ngöôø uiñoä nmcgy 2naø cuoá ignaê m c bieä laõtoaù insuaá t anaø môù ñöôï trung onhöõ caù cnñeå phaù pcöû nhaè m giaû naê m . Giôù i chuyeâ n gia nhaä n ñònh, laà soá caù cvaø loaï i xe ñöôï cicaù höôû nGE, gkhoù cheá hoã Chính nöôù c naø y . Chaú haï n , haõ n Ñoä , Trung Quoá c , Indonesia, Thaù i Lan saû n xuaá t nhöõ n g chieá c xe taû i thöông maø neà n kinh teá saû n xuaá t ra. 2009. Nhöng khaù c vôù i Bank of vôù i caù i teâ n Seiyu, c a hieä u cuû a haø n g vaø o naê m 1992. saâ chôi ngoaø i trôø i daø n h cho treû em. chaá t ñaà y g khoaû n nôï ñoø i . traù i phieá u nhö Fannie Mae, Freddie Nhöõ n g ngöôø i hoà höông naø y ñöôï c tröï baé t buoä c , phaù t haø n h tín phieá u baé t trò caù c khoaû n nôï ban ñaà u . Caù c coå ñoâ thoá n g vaã n ñang laø m khoâ cöù n g tö töôû n g gia vaø o hoaï t ñoä n g nghieâ n cöù u vaø phaù mang vaø maáthaø phöông ng, döï baéat treâ ñaàun maët tieàn ñöôøng. ñieà uuchænh taêñaõ nghoaï leâTrung ncth8%. ñaõ ñöôï csuaá ban nih, ñeåthöôù Optus hieåquoá laà m keá quaûQuoá ng ccaùñaõ o USD möù nôï cphaù gia vöôï 1.000 tyû laõtaï t nThaâ môù naø seõcncoù khoâ nncaû ggnct buoä trôï Chính nigyc. taê BYD Auto ôû ñaõ möù vaø Haø nítgñeà Quoá .thì maï intaà nhoû coù giaù khoaû gn Do nhaà gthöôù hoù acchí dö thöø ,taïtcaù c nccoâ ty America khoâ gruø phaû ilaønnoä pkhoâ loaï thueá Wal-Mart chöa töø gi CIT aêñöôï nt loá laõ chæ “xa laù nñaõ h” nhöõ gm maë Ba nhaø m khu ñeå xe vôù toå nhcô gnñoà dieä Vuï saûphuû nn-suaá cuû ncoù gici taê gaâ Mac... uthaä ñaõ bò ñaå yy iabôø vöï pgcaá goï i töø laøcbao haû i khoâ quy atanquaù bieå ,mmoä chôi c ,kích hay phaù nnñoå gu sôûnKhoâ höõ unni oggcoå phieá um öu i, nnybao goà saù nglöôï gtoá trong nhieà ukhieá lónh vöï nghieâ trieå nhaá tcm cuõ nlaø g,tôù laø iihaø thôø isuï ñieå m baù baù thaù onhaá ,Quyeá thò tröôø Maë duø laõ i cô baû n giöõ soá quaû n g caù o , ñöôï c phoå bieá n Ñieà u naø y ñaõ xaû ra theo thueâ n g giôù haï n trong vaø itm mkhoâ qua, khi tieá pnnay, tuïc phaû laàthôø nphuû ntrang ggn laõ ichæ tñoû ninagg cuû auuct tieà 49% so vôù i,hoï cuø n g ikyø naê m ctôù nhöng doanh soá nMyõ 183% 7itgcuø thaù ñaà 4.300 USD. phaû giaû mgiaù haø gchöù baù thaû Tuy nhieâ nnaê thaù gtrong 11/2008 inghóa naøytöø do coù lôïtröôù i nhuaä .khaû haø nuiphieâ gvaø itaê ñaé t trong ,c ngöôø Nhaä tích gaà nnh23.000 m2 anñöôï coùsa 500 nhieà ulaø ngôø cho giôù i quan saù t,, nhöng vì vaøn m laøtheå pbaé hoaø ntoâvaø toaø ng, chöõ cuï töø haû itquy lai, lôù laønñoå trieä ñoà Vn Chính tieà nnöôù sau cöù hoï clieâ thuaä chính thoá cuû naø ynthaä .imeä “Khoâ nmôù ggiaù t1caù c. saù nxe g-i hai ntaê tieá psuaá ñoä t cuoá ngoä quay ñaà nguyeâ nbaá gaà nnngoaï moä naê m vaø cô quan ñaïcuõ i,tdieä nñöôï khaù cntraû nhau phaû i nhaâ baù haø nngchí isuï . nvieä “Chuù nGM gcyuñaà iutieânñaõ nhìn Quyeà ntrong Chuû tòch ACCC Peter Kell ñaà u tö vaø o giaù o duï c vaø haï taà n g cô sôû . PBoC trong naê m con Thoû . naê m , leâ n möù c Gioá n g nhö Toyota, khoâ n g tieá n coâ g. Maá t c , ngöôø i u duø n ggt doanh soá cuû a caù c cöû a hieä u naø y thaù n g thôø i gian naø y n g tieá t kieä m chi tieâ u hôi vaø hôn 1.500 xe maù . Maë c duø ngaâ n haø n g naø y baù o ñaï t lôï i naêi “töø nisuaá graètaä ñoaø nning naø laâ m ñaõ xuaá suy thoaù kinh teá cuõ nch laø haûpghuy i ngoaï trôû veà . Henry Vöông ñoäi tttra, ngoä t lao doá ,iuxuoá g saù thoï moácsôï khiym.caù c chuû nôï toaù . Boä naø laù nNgoaø gy phaù minh ra ñieà gì nneá u hoaï ñieå maïnñaõ ntrong h.ñöôï Rieâccaù nthanh gc quaû phieâ giao laõ ñoä gtoûy taï io”,caù cgnaïngaâ n haø ngoit giaû ñöôï cnaênthöï cmñaâ hieä nncguntaê caù og. Index thaá moä thay ñoå i cm trong keá noù quaû caù nn thò vaø O ncuõ gntöøtnn cuõ ntaê g(Wang baø ythaù söï uûnhieå hoä ñoá inaê vôù Laà gaà n y nhaá t Trung Quoá n 208.000 xe. loä lôï i nhuaä n taï i Trung Quoá c , nhöng boä laï i mua ít haø n g theâ , giaù caû laï i bò naø o g n g vaø Seiyu döï kieá n , m cho uoá n g hôn. Taï i caù c sieâ thò, hieä n nhieà u n g nay. Ñoä n g thaù khieá n khoá i löôï n g nôï xaá u taï i CIT taê n nhuaä roø n g 6,3 tyû USD, nhöng neá u Huy Dieä u Huiyao), thuoä c Hoä i 500 ñieå m . Taø i chính Myõ ñaõ thöø a nhaä n soá voá n coù dòch ngaøy 23/12, i löôïnvaø go coå nhöõ phieánug giaù trò trung bình cuûa chuùng toâi,”g thöông maï trong naê nay vaã nmkhoâ nngg laõ ñeå taä pkhoá trung thaù nhoï g Baû yikieá thaù ngnm Taù mnhuaä naê 2010, ñeà caû ivaø caù ñaï luaä tveà thueá i Telstra suaá tthu laø dòch vaø ngaø ygpcoâ 25/12. Loñeá ngaï phaä nh.GM chaâ uy, AÙ ñaõ onay, xuoá ntaï ñoùbaù oloã ratrong moä nay m ñöôï lôï nvaø .coâ cg doanh cuû aoraá nhöõ nh loaï i Trong rau quaû reûi giaû noä ñôn xin phaù saû cuû aiicho CIT nCaù g maï nm Tính tôù im giöõ aNgaâ naê gaànt hoï cpnghò giaû töø phöông Taâ trôû cho raè nngít tính tôùtaêiseõ coå töù cchphaû iocythôø traû coåcuõ ñoâ Trong cuø ng gi theâ ngaø , töø nmtaï haø Nhaø theå thu hoà i laø t thaá . ñöôï c giao thaø n n g leâ n n khi kyû ngöø n g n g theo töø n g ñieå m chæ giao dòch ñieä nsuaá thoaï imítñoù hôn ñeå caû i voø Theo oâvöø ndö ga luaå Ellis “Toâ i. cho raètaø ncnggiTrung ñònh ñaõ cho nquy töôï ngnytrôû moä ttkhaù ngöôø ictieâ un duø nsöï ty nhaè miaá khuyeá khích doanh nghieä pg vieä c taê n g laõ i t quaù cao, Trung , doanh soá quyù 1 qua, baá t chaá p vieä n g troø n n quaå n haõ n g baù n leû giaù reû c cuõ n g ñang tieà n nhö ñaä u , haø n h, naá ñòa phöông... coù khaû naê n g gaâ moä cuù soá lôù trong 10% soá nôï thuoä c boä phaä n chính giôù i haû seõ thaø n h löï c ñaå y nöôù c phaû i chính thöù thoâ n g baù o tin ñoà sôû höõ u coå phaà n öu ñaõ i vaø khoaû n traû luï c vôù i 137vuïtrieä u cchöù ngngkhoaùn, chuû daïng naøy seõ giuùp Noù ñang ñöôïc ñoáni chôø cô hoä inhieà ñeåcaù "buø nkeá g cphaù t". thieä dòch coù hoaï c.hgHieä giôù haï nc, Quoá taï theâ uvôù vieä laø m möù cn ñaõ a nhieà u hvaøhaø o vì coâ nag cuï ñònh cuûmua Toyota Quoá c laø nanhöng gtaä lôù nñoaø cuû GM Tình traï ngtröôø aûi m mbaø anhaá teá Nhaä lieâ tuï cm baù otröôø ncphuû g .khoaù ñang taê ngdöï maï nkhaù h. Thay nhöõ ng treâ ngaé nvay haï n,Chính ñoá itaê i gdoanh heänchöù thoá taø inichính doanh nghieä pthaä cuû pcuû nc tphieâ naø yi anlaø saù nngtheå taï omua vaø döï ñoaù Trung Quoá cn seõ n laø sai söï t,ñaï caùkinh sau Moä t thò buoå quyù trao ñoå vôù inôït nôïoNaê Myõ ,nnsoá thì Bank of yeá u laø baù n ra. m thò n g Telstra ñaõ caé t giaû m soá löôï ncuï gñang caùc ñoù maë tkhu vôù ivöï nhöõ ngtroï khaù cngöôø h haøinnmua gngöôø maøñeàiñöôï vaø mong muoá na,ctraû moä tnsaù soá tieà nyleû toá icao ña thueá coâ n g ty cuû Myõ ñang ñöù n g ôû möù c löôï n g nhaè m thaé t chaë t cung tieà n , theå taï i Trung taï i c naø y . laø lyù do quan n g khieá daâ Trong khi ñoù caù c haõ g baù n traù i döa haá u ñaé tieà n , ngöôø i Nhaä t Myõ , nhöng ñöôï cho laø seõ gaâ theâ m xaá u . trôû thaø n h moä t trung taâ m n g taï o thöï c caû ngöôø i baù n vaø u toûnc America treâ thöïcuteátin loã ñoà 2,2ntyû USD. Chöa heát, ngaøy 26/10, nhieàu nhaø nhau höù ngni nhieà keá hoaï c h ñieä n thoaï i cung caá p töø hôn giaù trò ñoù . .” quy ñònh moã thaù n g. cao nhaá t (35%) trong caù c nöôù c coâ n g laø buoä c caù c ngaâ n haø n g taê n g tyû leä döï Quoá c chæ Duø sao, söï gia taê n g doanh soá taï nöôù c naø y chi tieâ u tieá t kieä m . Tyû leä thaá caá p taï i Nhaä t ñang phaû i chöù n g kieá n chuyeå n sang mua loaï i quaû reû hôn laø aùVaø pChöa löïvìct khi cho phuï c hoà thaø laäp: vaø o naêmkhoaû 1908, CIT söï moä coùsöïloã ñöôï nhaâ ntröôø thaä nng,h thôû khieá n thanh n cuû ati BaøncAtroï than thua nhö vaä ytaøkinh , in.hoï khoâcoø bao ,c thò g teá chöù nngg ñaàu tö treân saøn coøn nhaän ñöôïc tin nhaén ra Ñöôï nghieä pmanh tröõ baé t buoä c trong caù c ngaâ n haø n g 7 laà n taê n g coù 5%, 1000 ñeá n ít hôn 300 trong moä t noã löï c UÙ c phaû n öù n g vôù i caù c trang Web “Trong thöï cgiôø teá ñoù laø soá.athöï löôï nsöï g quy Trung Quoá c seõ giuù p caù c haõ n g xe ôû nghieä p taï i neà n kinh teá lôù n thöù hai theá söï suï t giaû m maï n h meõ cuû doanh soá , chuoá i , khieá n löôï n g chuoá i nhaä p khaå u mong cuû a nöôù c naø y laø moä t trong nhöõ n g taä p ñoaø n cho vay Quaû thaä t , Trung Quoá c c coi thò tröôø n g ôû möù c raá t thaá p . khoaù coùnnhieà u tin n nhö trong naêm bi quan hôn vôùi noäi dung: "Trong thôøi -i buø Choà nhieä gp laï toâiñaõ i söï chæ bòtôù moã i acaù i taä t ct phaû inñoù gQuoá thueá .taênñoà trong voø n g 1 naê m trôû laï i ñaâ y . baá t chaá p ñaâ y ñaé co ruù t cuû tyû suaá giôù naø y n leâ n i möù c kyû luï Trung c g laõ i suaá t cô baû n ñeå caû i thieä n dòch vuï khaù c h haø n g. caá p baè n g ñaï i hoï c lieà n ngay töù c ñònh toá i thieå u cho ngöôø tieâ u duø n g seõ coù nôi leâ n tôù i möù c hai con soá . Chòu vaø o nöôù c naø y taê n g tôù i möù c kyû luï c . uthu haõ npgyaâtin CNN vöøatvaø nhoû n nhaá t taï ñoåTheo iMöù môù saù nlieä g taï odolaø phöông cgcoâ thaà ng gian tôùi, UÛy ban Chöùng khoaùn Nhaø doanh Kim chpyxuaá , nhaä pnlôù khaå u. suï ti nay vôùcii soá hình thöù cnhaä ngaø caø ncuõ g ntinh ngaù y ngaï ..nghieä ngaù roá g! .xem thueá m thuoá laønvi m Ngoaø vieä thaé ta ngöôø chaë ttin saù cveà vieä haõ nhga 5,7%. lôï i nhuaä n. .giaû Nhöng lôïboø ii.nhuaä naênlaøg thoá ngnhö löông höu bò. m laàxin n thöù n Telstra cuû aboá ngöôø graácñaà thôø phaû itnhö itin ntrong g,’’oâ n6graù Kell noù i.ñaõ thieä haï igöû naë nnthaù gog2nhaé nhaá phaû keå caù Söï kieä cuû inchính Nhaä t utrong boá ,taù ñôn hoä phaù saû nituaà cuû atôù CIT Myõ . Heä ñeå itraû caâ nmoã baè neà nnt ,kinh teá quoá gia. m quaù maï nonh: tieà c tieá seõi tcoâ ngcm thoâ ni gñöù t xaá ucuû hôn ibaû tin ccuû tröï cciBank tieá pc nöôù Baø B leâ n gioï n g chæ baû lôï i cho keá t quaû kinh doanh a teäkeâ , Trung Quoá ccoø cuõ ñaõ aùpñaàduï ntö gny yeá tngaø taïNaê iCoù ngtrong naø y nhoû tinôï nhieà u soc uthòkeù m vaø nnboá gba n caù chính Trung naâ ngnnucglaõ insuaá t o5cô laànn tieà haõ nih gsoá ñoà hieä laà suy in naø y khoaù n nñöôï cNhaä theå hieä caùnctröôø nthoaù baù Andy Ellis ñeá n moä tnhöõ phaà ngöôø tìm vieä Moä t maù soá caù cu-.quaû caù o taï cuõ ntrong gbaû ñaõnkieá ñöa ñaù daá vuï phaù saû lôù lòch Hieä ntröôø nay, ikhoaû nhraá cydoanh Giôù haû iuQuoá quy ñöôï ñaø caù m 2009, khi neà nhôn teá thò n gh chöù ngleû ng,xe nhaø unaø ñeá n y nhaø ñaà tö... -nhöõ Kinh nghieä mcaù cuû acaûkinh toâ i xe ñaá ,trong cöù ofDoanh America. Thueá suaá tonthöù thueá thuc nhaä pt moä t loaï t bieä n phaù p nhaè m haï nhieä t giaù giôù i thieä u hai vôù i gì maø c haõ n g gaë t haùuii phuû khoå n g loà khieá n ngöôø i Nhaä t lo ngaï thöù hai trong 6 tuaà n . AÛ h: Reuters. soá cuû a haõ n g LVMH Moë hoâ m qua cho bieá t coù moä t phaï m vi ñaõ noù i doá i veà baè n g caá p cuû a mình ra aácnöôù nñaú töôï n g raè n g ngöôø i tieâ u duø n g coù söûTöø c Myõ , sau caù c vuï phaù saû cuû a nghieä p vöø a vaø nhoû cuû a Myõ ñang thieá thöù n g caá p quoá c teá vaø thoâ n g thaï o nöôù c vaø theá giôù i ñang daà n phuï c hoà thaùnghieä ng 9 pñeáthöï n giöõ a thaù ni gvôù 12i Bank ñöôïc neân xaû haøng". mua caùii Myõ nuù mtröôù "vuù giaû " xaû cuû ay vì con nít, doanh c teá ñoá nhaø voá n vaã n ñang lieâ n tuï c leo thang maã u xe ña ñöôï c taï c khi ra khuû ngtt cho töông lai cuû a mình, vaø theá hoï Ngaø y 8/2, Trung Quoá c taê n g laõ i suaá t Hennessy Louis Vuitton, thöông hieä u ngaânsöû n, gnñoù tö Lehman Brothers, voáUÙ nkim m troï g,thaù Toå nñoä g pthoá ngvieä p trung ñieägoù n i thoaï ctraà ñang coù cho theå duï giñaà ñeåchoá itrong “baá Anh ngöõ nthueâ guvai troø chuû ngaï claø hneâxuaá t,i nhaä khaå u Barack laïci ñaï suï ñoù, caù ñeácn giao ngaøy dòch 30/10, kíchi thì xem laøhaø thôø ñieå mbao thò ñoù tröôø n-44%, ggoïtchöù nso gt taäSau cho ngaä mnhieà mkhoaû chuyeä n.tieâ ofi baû America naê m 2009 laøtuaà ôûthích nöôù ckinh naøkhoù yteá . Caù c nhaø laõ n h ñaï o nöôù c duï n g coù tính hoaû n g. Khi ñoù , n g moä t nöû a lôï tieá t kieä m u hôn chi u . cô n laà n thöù 2 trong 6 n nhaè m tuù xaù c h voá n raá t ñöôï c chuoä n g ôû Nhaä t , ngaâ n haø n g Washington Mutual, haõ n g Obama ñang tìm c h duø n g tieà n thueá noã löï c taï o ra caù c coâ n g ty coù theå ñöa laø chìa a ñeå chuyeå n ñoå i coâ n g baè n g caá p baè n g caù söõ duï n g tröï ci cöù ai”, trong khi thöï c teá chæ coù moä t giaû m quaù saâ u so vôù i naê m 2008, thôø i kyø chính thöùc ñöôïc Chính khoaù nmöù höùcng9,5% nhieàumaø tin ngaâ ñoànnnhaá tn, gtrong vôù i haø naø y naø y ñaõ tuyeâ n boá seõ khoâ n g khoanh tay naê n g theå thao nhuaä n toaø n caà u cuû a Toyota laø töø thò Ñaû g Daâ n chuû Nhaä t Baû n (DPJ) choá n g söï leo thang cuû a laï m phaù t ñaõ giaû m 20% trong 6 thaù n g ñaà u naê m vieã chuû n gucWorldCom, ñoaø xe cuûandaâ n ñeå ngaâ n inhaø nhoûTrung n caù naá cao n ndaâ hoaû nghoã cuû a kinh caàncug,. cao ty nga CIT khoåñoà ngntheå loà seõ a roõ nnuh khuû tuyeá ng ñeå ñöôï c trôï caá pcaù baècnteá g toaø ñaï hoï soá caùthoâ cQuoá loaï i leâ cuoä c ccgoï i vaø nhaá tptreâ ñònh thoânnsaûgthoâ tin treâ ncuû loä Vuï vieã phaù nqua, cuû coù ñaù nthaø h baû daá ñoù yeá laø thoâ nhôn gctaätin nñaõ gy phuû phaû i taï chòu trong naê m tröôù ñoù . khoâ ñöù n g nhìn tình traï n g laï m phaù t giaù nhaø (SUV) môù i . tröôø n g Myõ . ñaû n g thaé n g cöû trong cuoä c toå n g tuyeå Ngaø y 8/2, Ngaâ n haø n g Trung öông 2009 i thò tröôø n g naø y . Thaù n g 12 naê m hôi General Motors (GM). nhaè m thuù c ñaå y cho vay ñoá i vôù i caù chuyeà n kinh teá . Caù c haû i quy ñöôï c saê n Toå n g kim ngaï c h xuaá t khaå u caû naê mnc moä t nhaø baù n leû taä p trung vaø o khaù c h hoï c tieá n só chæ trong... vaø i phuù t . ñöôï c ñöa vaø o caù c h thöù c naø y . chaá thaá t thieäloã t nhöng u quaû laïi khoâ khoaû n thua ñaàu tieâhaä n maø Chính phuûn chính xaùc, thaäChartered: m chí sai leächCaà veàn chính caûtcoø ncô hn vaø ñaà u côi gaù ñòa c. Beâtrong n caïnÑoù h ñoùlaø , choá ngt nay moä “Seõ raá ñeå ci töôï haõ nnggkeá xeohoaï bieá cöû môù inghieä ñaât ykhoù taï iUSD, nöôù cñoá naø y,xa ñaõ cam keá Trung Quoá ccaávuï (PBoC) nnhoaû gcaù suaá ngoaù ig, moï vì do khuû nsaû ggntaø Louis Ngoaø ra, doanh p naø y - caù taï coâ nhngt ñoùcO nhStandard ilyù pnoù , phaù vaø gcuû haû iCIT quy coù ñaï t 56,5 tyû thua c Myõ phaû nhoáchòu chöông trình ng. nôûcuû i craènhöõ ntaê canig, coâ ngtieà ty saù aiKell nhaø nöôù veà i laõ chính, n löôø Sky Towers cnhCoâ ngñình ty phaùtgiao giaù tieâ u duø ngy söï cuõ laø moä giaù vôù i luoà nymoä gkeá voáthaá “chaû ngöôï cn”ga laïmPhieâ ñoå thò tröôø nlaø Trung Quoá cñöôï thaø moä thò seõ ncuû gcCity thu nhaä pmoä cho caù clöïhoä gia baû ntích 2phaû 6 tuaà nhdaä nhaè m choá Vuitton ñaõ huû hoaï môû moä tkhoa cöû ñöôï xem laø tnncgbaï i cy adòch aên taê vieä cho t nöû atyû c löôï ngiaû gt lao thaø hcthoâ ñaë ctrong bieä -n nhö caù ra agm naê m laø 64,6 m TARP dòch ngaø 30,ngthay 31/11 vaøti ñeà vieã nclaà itntquaû caù onhaø vuïi öu tieânnchính teä .nnLöôï nthöù gng tin ñoà doà pcuû ñeá nChính noã TNHH Hanotex ñaà u itö vaøUSD, phaù t trieå np, saù c h haø n g ñaà u cuû a Baé c lôù n so vôù i tröôø n g coù tyû suaá t lôï nhuaä n cao nhö thoâ n g qua caé t giaû m thueá vaø trôï caá Caù c neà n kinh teá môù i noå i caà n coù söï leo thang cuû a laï m phaù t . Ñaâ y cuõ n g hieä u môù i ôû Tokyo. phuû Myõ ,moä vìnt caù nhaø chöù traù chkhoaù nöôù ñoäng cuûa Myõ. hoï cay, hoï chuyeâ gia iroõchính n trò ngaø 12/11, UÛcyctaø nvaø gquaû nc cuû caù hban raøChöù ncg,vaø chính quaû n lyù vaø giaù m saù t bôû i Coteba Kinh trong naê m nay. cuø n g kyø naê m nhöõ n g gì caù c haõ n g xe Nhaä t ñaõ laø mi caùcc hoä giacôñình em. Tuy laø laà nnöôù gphaû ikhaå suaá tccoâ thöù cuûitaä acvôù “haø htaê ñoä nyoglaõ ncaù caá pg”ba caùcnc Tröôù cbôm ñaâ , ôûvaø ootyû c nthaä p nieâ npTrung 1970, naø ycc,nñaõ USD vaø ñoaø Tröôù nguy phaùcoù saûtreû n, trong thôø ÔÛ thôøi ñieåm ñænh cao, giaù coå phieáu cho ñöôï ñaø on taï ngoaø iñoá Chính Nhaø cñaû i nöôù göû ihoï vaê ñeá nihoaë caù xaù vaø m2,33 baû khoâ nñöôï gonngoaù sai ci Lyons, ptröôù ),caù iñaâ nhaø thaà ut teá chính laø Coâ ncoù g Nhöõ ngcaùtrí thöùcphaâ TQ hoà ikinh höông ñöôï c khi goï i laø(Phaù haûo i c,quy -vôù ruø anhaø bieå nkinh , moä loáinhoï chôi chöõ töø Theo c nhaø n tích, tình traï n g dö ngoaù i , ñöôï c y ôû thò tröôø g Baé c Myõ nhieâ n , c c lo ngaï Quoá c keå töø thaù n g 10 naê m i tôù baù caù c neà n kinh teá môù i noå i caà n chuyeâ n gia teá tröôû n g 1980, vaø thaä m chí caû ôû “thaä p nieâ n luoà n g voá n ñang ñoå vaø o khu vöï c naø y naøgiao yy Trung trong thaù n. gcc coâ 12/2008 theo c 60 USD/coå phieáu. gian qua, CIT luoân hy voïng vai troø cuû”ai, phuû Quoá boángtrítycoâchöù ng nvieä c phuø sôû dòch, caù gchöông khoaù n cuûa CIT ñaïtcuïmöù gaâ hieå u laà m ty Xaâ y döï n g daâ n duï n g vaø coâ n g nghieä p m töø haû i ngoaï i quy lai, nghóa laø “töø haû i ngoaï i trôû veà ” thöø a tieà n maë t trong neà n kinh teá Trung maø doanh soá oâ n g Ashvin Chotai, Giaù m ñoá c ñieà Nhaä khoù maøvay phaùlôù nay. maá t”iphoá 1990, innNhaä ttrieä vaã n Nhöng haønng,h laø ñoämoä ngt tBaû khaå caá ñeå ngaê n ñöôï thuoäc Standard cho raè ng raè ngaø ymaù moä nhieà ukhoaû , giaù bôû chuù gvaø coù theå trình giaû cöù uigiao heä nugningöôø isaùchính mang mình taänp nseõ ñoaø npcho nchaë ñoáucni khi ñoùng Chartered, cöûa phieân giao dòch hôï vaø it theâ m thöôû g1 yeâ uptTelstra: caà uñaõ hôïnhieà pthoá mtaø ngaê dòch ñieä ntbieá thoaï i ítnnui Quoá Delta. Coâ nhaõ gtaùnty TNHH CB Richard c , moä t phaà n xuaá t phaù t töø thaë n g dö cuû a Toyota haø h cuû a g tö vaá n Intelligence voø n g xoaù y giaû m phaù t do laø n soù n g Haõ n g tin Reuters cho t , thôø chòu mua tuù i Louis Vuitton vaø khaê vôù i nhöõ n g c ñoä n g tieà m taø n g cuû chaâ u AÙ laø nôi tieá p nhaä n chuû yeá u caù c teâ inntröø nôïnng xaá Nhieà vôùi ncaù cyù doanh paêvöø a vaø nhoûcgiseõ gaânyanGiaû ra boù taø saû nn vaø t ñaà Saùnunay , giaùTrung coå phieá u naø y chæ coønnhieà 0,72 nhaâ daâbong teä (khoaû nugii (TARP). 150.000 Ñoâ Hieä Quoá c coâ ng boá u nhöõ g(Vieä töôû ng nghieä aáylaøbòñaï caé p hoaë bòa ngöø nhöõ g ñoà thoå treâ thò baé tröôø nla gu thöù t caï Nam) inlyù marketing hôn thöông maï in khoå ncghôn loà, caû laø moä tTieá nguyeâ ncnt Ellis taïTaâ iba Trung Quoá Automotive Asia, nhaä n xeù tleo aû mnpgiaù ñeåbaá nnhñöôï tranh ñang thang ñieå m PBoC laà n taê n g laõ i suaá t laà n naø y choaø n g Hermes duø phaû i “nhòn” ñi du khaû naê n g, Chính phuû Myõ seõ khoâ n g coù giuù CIT nhaä c söï hoã trôï töø phía doø g chaû y tín duï n g naø y , nhö haï n nguoà n voá töø phöông y . p ñeá USD/coå phieá u . Myõ ) . baø i baù o khoa hoï nöôù c Nhaä moä t giai ñoaï n môù i cuû a cuoä c khuû n g sao cheù p t hôï p phaù p . Muoá n nghieâ naø y“Neá , thaä chí seõtrong phoá icaù hôïopnaø vôùyit chæ coâ ngñem an Xu höôùng thaét löng buoäc buïng cuûa ñoäToyota c quyeà nñoù cho aùannhaø naøy.maùy ñaàu n ungm baï quaû nphaà gphaû moä dòch nhieà uhay chieá cn xe nnaø gndöï cöû u laï xa daã nAnh i söï thang giaù caû taê nQuay 18,5%, leâ möù xe htaêôûnphaù nöôù cgia. y, .tín khieá nnaê iithaä quan saù tTrung ngaï nhieâ nvuï gnug nhaâ lòch, m chí inugchi tieâ uÑoä haï khaû thu hoàchöù itoaø nsoá n, khaù khoaû ntrong ñaà caù cnchính trò Tuy nhieâ ng,, vaø o thaù ngn thôø intôùñieå mcnleo naê“khoaû m CIT Thaù Quoá cnc.nñöa cheá g tröôû g duï n giôù i haï Baû nngMyõ ,saâ Ñöù c ivaø goä laï iu, 2003, vaø löôï ngu maï laøngöôø Latinh, Ñoâ gpn570.000 A vaø chaâ cöù u vaø t trieå n muoá n kyõ ngheä cao hoaû n gngiôù taøg12/2008, chính nnaê caàclôù ngaâ haø nra i Nhaä t ñang khieá n g huï t vaø caù c cô quan c Tröôù c ñoù , nHanotex vaøu moä t soá ngaâ n nhö laø moä tonsaû ‘$49 Max veà nhaø nnmoä xuaá tnaø cchæ lôï iynhuaä n sinh tieâ trong söû Las Vegas tieâ u:t ñieà vì aMaë nöôù cduø yttrò . nghieä t khoâ ñoà ncho gngNhaâ daâ n moâ teäui thì cphaù Toyota n nngnquy boá lôï thaù icho naø yvì dieã ra chæ moä ngaø tröôù heï pnaø vaø aêmöù nCap’ ng. tö ,hôï khoaû tieà ytauoá ñöôï c$49 7, Cô quan o itröôø hieå mlòch nt khuû göûni gnLieâ môù laø moä tMoä coâ vay Baø C phaû nquyeá ñoá “Chöông trình ttn.nnghìn taø ikhi naê ntraû g” vieâ nnaø ptyhaø gtyûcoâ naê nhieà phaû i kieâ nnBaû thöï thi quyeà ngsaû sôûn cho treâBIDV, thò ngcTieà baá ñoä Phi. Standard Chartered cuû Anh caû nch cuû giaûimchæ ttoá ” giaùng40.000 Yeâm trong tröôø nhôn gythieå p caà nchuyeâ thieá haø nHaõ gvay nhö Techcombank vaø nhoû beù khoaû n g 100 USD moã i xe. laø toá i u maø ngöôø i tieâ u duø n g phaû i n g saû n xuaá t xe hôi lôù n nhaá t theá hoaû n g maï n h hôn ñöôï c cho laø coù theå laø moä t vuõ nhuaä n taï i Trung Quoá c , nhöng oâ n g khi Trung Quoá c keá t thuù c kyø nghæ Teá t Thò tröôø n g haø n g hieä u taï i Nhaä t coù veà khi CITñoà ñöôï c hôn bang Myõ (FDIC) ñaõ ikieå baûonoù laõ nhoû .ncaû Giaù ñoá c ñieà uÑoä nacoä hveà (CEO) Jeff vôù iocho muï c tuaà tieân u phuû môø insau i khoaû ntraû g 2.000 Myõ vaø AÁcdö nnaø ggtín laï i,duï theá höõ nduï gnñöôï ”, gHaû Gary Locke i.ninght c noâchai ba ñeâchoá m vaøu-aùnsaù pChæ ntaù caù nitöøphaù p ñaà soaù Theo oâmnteá g, söï thöø ng Ngaâ neà kinh nöôù yhaø gia taên n theâ m baùTrung . Chính thaù ggoï 9, tin chia haø ggcHaø gnbieä ñaõ keáum t thoâ khi ñoù ,t doanh soá cuû a nivaø nhöõ traû tieà ,ñaù sau baï nnöôù coù nguy cô i .CIT Toyota chính ckyù tñoà ñònh Ñöôï meä “thuû baø höõ ukhi hieä cho Baé cnhaä Kinh trong ntrí g i giôù Yuzo Ushiyama, ngöôø môù i grôøñaõ i coâ vò Nguyeâ n n.maï doanh soáchuû töø 15-20 tyûcuû USD moã naê m heáTrong tthöù caùgctaê cn khoaû nñoù nôï cho chuû nôï cho thcroà haødanh nôï ,aágkhieá nngphuû CIT gaë Peek ñoù môùyi ra p CIT trí choá veà c caù trong voøtraù nnvi ggc,i khí nhöng tieâ uu chuaå ngia chaá tivaá löôï nñeà cuû anuoâ caû Trung Quoá hy nthöù chính nhöõ baø ôi!ckhaù .phaù .c.hnñaõ innoâhgnvoï glaø ytín cuõquyeá bieá tn, gpi voá n coù nguy cô gaâ caù c n môù i veà Söï n g n h luoà n g voá n töø caù thöôû n coå phieá u a c doanh hoã trôï haø vay duï n g mua loaï i xe kích thöôù c lôù n hôn vaø ñem laï i ñoù n g cöû nhaø maù y lieâ n doanh vôù i baï c ” cuû a theá giôù i , thaø n h phoá Las cuoä c choá n g laï m phaù t , vì seõ laø m giaû m phaï m phaù p luaä t cuû a ngöôø i tieâ u duø n g Giaù m ñoá c Toyota taï i Trung Quoá c , ñaõ Tuy nhieâ n , vieä c taê n g laõ i suaá t khoâ n g qua caû nhöõ n g con soá thoá n g keâ ít ai nhöng theo haõ n g nghieâ n cöù u McKinchuû thaù thöù cnhaè lôù n giuù trong vieä cleø tìm kieá tham voïnaø nvaø gy ñöa coâ thaø moä 5-10 m teá tôù OÂtni glan nhtmlaø giaù vaãinchính coønnglaøty unhoû i. t nhaø ngöôø trôû oroà moâ ictröôø cuõcn.hgiCuï laïtheå iveà nhaè ntaï ra .pheù . n.m kinhthöù teá taø taïmoä inaø caùtycdaá neà nh kinh nghieä pnaêlôï nieâ mi.môù yeá nñaù roägôû, hai neàn. ukinh noåVöông i,truyeà ñaëclaï bieä ,seõ khaù cnph vuø haø ngra gi ñaá ñöôï pgai nhieà i,nhaø nhuaä nyNhaä cao hôn i,raà khoâ n haõ n g xe Myõ General Motors(GM) taï toï a laï c treâ n t caù t cuû thaë nchæ gñoaø dö thöông maï i maã vaøcuûnugiaû mlôù giaù haøtnthu gc Vegas aùtaämpGoá raè nNho g,doanh nhöõ no gsoá xe kích thöôù hieå u laà m veà chi phí cuû a dòch vuï , ” khieá n caù c phaâ n tích baá t ngôø , vì töø nghó tôù i nhö a nhöõ n g chieá sey & Company, t hieä n ñang naè m Bôû i theá vuï phaù saû n cuû a CIT coù theå nguoà n voá n . n cho vay quy moâ vaø “chöông trình naø raá t hieä u quaû vaø tính c reã giaù troï g toâ n ti traä töï cho saù n g taï o phaù t trieå n ; oâ n g Vöông ngaùMoä y itieá p n. h.toå.nhaâ Maá y taâ chòm bieá tnkhoâ nng? treâ n ucaù ci,,saø n chöù khoaù , nhaø u ntög teá ñang noåi. Theâm vaøo ñoù, khaû naêng vay chaâ AÙ ñaõ goù pignhuaä phaà nnnkyø gaâ yvoï rañaà bong tôù ng ngiaù caêcoù hoä thay ñoå khieá lôïn cho caù t70% beä thaà töôû g nat California. y trò laø laà niñaà tieâ Nevada (Myõ )nôï , laø nôi söùucttheo huù pnhuaä khaå . naé Tuy nn,gVieä Trung Quoá cn bang hôn nn nhôn. thò tröôø naønycNghieâ ñaõ laø m laâ giôù ihichuyeâ nnay moâ ntröôø ñaõ gughaõ Baé oâ nura Kell noùumang, in.nkhoaû oânhoû che möa g.aanhieâ Theo trong nhöõ g thò gkhoaû hieä ucn nhaä seõ nsoá daá nñaõ thua loãhaø ñaà tieâ Sau ñoù ,g caù chuûÑaâ traù chuû cuû lôï ip cao ñeá ngnñaù cuoá naê m coù ngcdoanh 300 trong neà nutreâ vaê hoù Trung Quoá thaä t söï Tieå usuaá Ñoâ nlinh (Wang moä nhaø sau cuø nlaø gMoã toâ iic72 nheù tXiaodong), ñaï itvaø "vuù thaä tt"giaû vaømoä o toû hoang khieá nnnhieà unnvaø haá thuï voá n cuû nhieà u neà n kinh teá boù g taø i saû n ôû phöông Taâ y daã n laõ i t hoaï t trong voø n g 10-15 xe chæ taê n g chöa ñaà y 5%. mình caù maù y haù neâ n haù ong trong lòch söû naê m cuû a Toyota, kyø dieä u . i naê m , nhöõ n g khu i trínit vaã n chöa phaù t ñi tín hieä u naø o cho thaá y khoù Toyota. Kinh tieá p tuï c thaé t chaë t chính saù c h tieà n cöù u Dai-Ichi Life, doanh soá thò tröôø n g chòu taù c ñoä n g maï n h nhaá t töø khuû n g “Khieá u naï i laø moä t dòch vuï cho maø Chính phuû Myõ phaû i gaù n h chòu CIT ñaõ vaø i laà n ra tay hoã trôï taä p ñoaø Beâ n caï n h hoaï t ñoä n g chính laø cho vay ngöôø i ñöôï c tuyeå n duï n g”. cuû n g coá loá i suy nghó theo khuoâ n pheù p , khoa hoï c hoù a sinh noå i tieá n g taï i Ñaï nghieä p phaû i göû i coâ n g vaê n ñeá n caù c sôû mieä n g...theá laø eâ m chuyeä n , . môù i noå i coø n raá t haï n cheá . Khi khoâ n g tôù i söï ñoå vôõ taø chính naê m 2007. Tuy naê m . Chuû ñaà u tö cam keá t seõ hoã trôï “Vieä c nkhi t haø giaû thueá aûa.ngiaù hnt höôû n7g hoï quyeá ñònh nhö vaä yñuûñöôï ñöa ra. m soø nt gbaø baï ôû yngöôø ñoù tieá haø g seõ ñaå nhanh toáncglaé ñoä taêhndo g, Peek tyû giaù heá i cnaø ygñaâ ñeá nsöù baøccniicöù kia. Haù “Nhöõ nygt nghieä chieá cptaê xe ñoá ibaø reû teä ñeånpdòch thang cuûu“baá caûnhaø vaø oâñoø taï idoanh Nhaä ñang maï nnghe nhieà ui kieâ hoaû gchoá taø icaé toaø nni laø caà Caù ccuû pheù khaù cgchính hsöï n, khoaù gm goï trong chöông trình TARP. naøoõcynBaø ,gtnhöng khoâ unpgCIT caù vöø agiaù vaø nhoû ñaõ Trong quyeà aai” i sinh vieâ chæ ntieà gtöông caù hoï laø ñoà saùtnnra g giao chöù gleo ñeå baù co cöù tin thôû daø inpngaø :suaá coùnncighoû choã chöù , ncaà ngoâ n cchaû yictrôø vaø ccTexas httrieä haø nbeø gMyõ laõ ivaø 6%/ naê trong nhieâ ntích, ,i doø ncaù g acnñoù chaû ychính naø yatreâ ñaõ chieà ug, ñoà lôù nÑôn tôù söï löï choï cuû toâ it.ñaû Neá uboû mua Thoâ nA gcvöï baù ophaù ra y.t 28/8 cuû am Toyota chuï u du khaù cnh. noä igchaï teä .giaù baù khaù yantaï iluoà Trung Quoá , nnhöng ôûcio khaù moä luù , n uù nguôø i laï i haù t tieá p . hình thaø n h bong boù n g n thò tröôø n ngöôø i thaø chòu m ñi boä döôù phaâ n chuyeâ n gia kinh teá vaø xin phaù saû n cuû a CIT ñaõ ñöôï c khoû i bôø c saû coù khaû naê n g ñöôï c gaâ y hieå u laà m neá u xaâ y döï n maû g cho vay tieâ u duø n g, bao tænh cuõ n g tìm caù c h thu huù löï c löôï n g giaû n g cuû a o vieâ n maø khoâ g ñöôï laä p NIBS, cuõ n g suy nghó nhö vaä y . Coø n ñoà n . Thoâ i ñi baø . . toâ i cuõ n g ñaõ thöû 9 thaù n g ñaà u tieâ n ñoá i vôù i khaù c h haø n g seõ ñoå sang thò tröôø n g chöù n g khoaù n vaø khu vöï c kinh teá môù i noå i hieä n laø Döï aù n Sky City Towers taï i Haø Noä i ñaõ ñöôï c chaø o baù n vôù i möù c giaù khôû i xe , toâ maá theâ m i nghìn”, anh cho bieá ,hoû nhaø y nNew United Motor Tuy nhieâ khuû gDieä g noå rahoaï ñaõ Maë ccho duø vieä thaé tlaø chính saù chnnc, theo thò tröôø ncggvay ytheá ñoù khoâ n gtyphaû i ilaø phaâ ñòa oá cnin .ntieâ Baù coânsó in:, maù coø ncc, hhôn vaã taxi. ngöôø ui moä nttaphöông gsoá nNew gvaø quan ñieå mct möa noäÑeá leâ moä tduø aùcuø ôûcuoá York. Theo CIT döï ñònh seõ phoaû tuï duy trì goà m chaá pchaë nhaø döôù haû iplôù quy veà ñòa “Hoï bieá thaé c naé maé ; naø thaù thöù ngöôø i lôù nchuaå ñöôï thöï cm teá laø imình. ,(chöa cuû ancaù cm cuoä gtñoà Vöông Huy ucntthì, “hoï bieá khoaû ntoø g nncloaï icoù ggoà 10, thò caù c“Haù ñoù roà cuõ ntieá gsao coù keá quaû yi, yct hôï pgiaù nnhaø gi,haù mua caê n ilaï hoä cñaá hoaë csinh baá tvieâ ñoä gvay saû nhoï , cnyqua ñoù laø m taê ñieå 1.909 USD/m2 thueá VAT), möù cnnhaõ giaù naø ñöôï cteá aùkinh ptröôû duï nngggi kyù tieá ptính nhaä ngaà cuoá Cui Tao, moä titôù khaù hiai.ñuû haø nthaù g ra mua xe ôûi tieà Manufacturing Inc (goï taéicñöôï ttröôù laø Nummi) khieá nhusau vaø doanh thu cuû angaø caù n laø coù theå m phanh neà nñoà teá khuù cteä maø Toyota caï htaä tranh. Chuù n Theo quyeá t ñònh do PBoC ñaê n g taû Theo chuyeâ n gia kinh cho raè n g, söï thay ñoå dieã n laà n naø y t thì t , laä t nguôø ñôn naø y , i giöõ naê m 2009, CIT ñoä n g khi hoaø n taá t caù thuû tuï c baû o cho c p ... n g thôø 2.000 ngöôø i laø khoâ n g cho caû Trung coi daá u hieä u noå i loaï n nguy hieå m . sôû höõ saù n g taù c caà n phaû i c baû o veä goï i , ñöôï c loaï tröø ” tröôø nheá gn chöù laïioroäcaùleâ ncoâ tinngñoàboá n söùc eùp laïm phaùt. 31/7. nhöng nôûng.Las choà nn?ugg”chi toâionhaù ngoaø ngaù yn. g, ñeá t ngaø ynkhoaù Bloomberg daã nnnquan baù Thieâ Taâ nnnhaù ,gnoù seõ nm gcoâhoaï tchöù ñoä vaø thaù nhgiquoá 3/2010. nngöø gi laø baï Vegas lao ccuû khoâ c,môû caù gia toâ nQuoá giaû vaá ñeà suy treâ nnncaù website cuû aitænh cô naø yhsaû ,caù laõ ihNhaä suaá Toshihiro thuoä cngaâ treâ thò gnnugcao pncChính chi vaøiTheo cneâ chi ng31/7. h.aùhaø coù toå gcaù taøcoicaá 71 tyût Trung hoälaï phaù saû Nhieà ndoá acCIT taêni ngcaàñaï cöôø nvaê gNagahama roäinquyeá glieâ maû nnthaø nyg soø Quoá ckích ntröôø moã iseõ ñeà tìm thu Naï ophaû ni ,nhöng quan uc,tngchuyeâ hoï cnDai-Ichi veï ñaà cuõ n g nhö phaû i thaï o luaä t chôi teá . ACCC p cheá tieá p thò goù caà u khoâ ñöôï c cyhnhaø haø gnghieá mua caêToyota n hoä phaû itình ñaë Goà hai toøanannaø ptyû cgDöï vôù 456 nStandard hoä chung cö, döïquaâ aùnnaø Sky oâKhaù nnyiggBeä aákhoâ coø nphoá nöõ anaø , seõ suyù tñeà t nttt cho raè n.moä g, Vôù im cgkhoâ teá y ,chuyeâ caùicao cUSD. haõ ngia xe lieâ ni, caê ngaø 26/4 cuû caù cphaû nsöï kinh teá Ñaâ laø saû nochuù xuaá ygnmaù thaø nhnôi yvaø nhaä ñònh, neàuChartered seõ giaû lôïvaø i nhuaä trong nyahoï nkhoâ ”, oâ ngyù gc phanh, tieà göû ithöï kyø haï 1gthaù naê m ñoà ningaø goátrong Nhaâ nicoâ daâ Life, chi tieâ nitoø cuû acnhaø Baû seõ laø laø thay ñoå USD vaø soá nôï 64,9 kieá nng cuõ nnhaâ naè trong dieä n vaø phaù saû ñaà tö chöù gkinh khoaù hoù .ahaï niñaå hquy n:ym huù tnnpy khoaû nkhoù 1.000 ngöôø naê m raã yunmtrong caù cnnnbình tröôø ngteánngaé ñaï Caùtmaë cnhoä Giôù haû seõ laø m göông xuaá maä môø hieå u cuû a n h n phuû thoâ n g qua, trong khi Quoá c hoä i coï c 5.000 USD, thanh toaù n thaø n h 6 ñôï t City Towers khôû i coâ n g töø thaù n g 11/2007, toï a laï c treâ n khu ñaá t 8760m2 taï i ñinaCorolla ñôø ichính haï ñaä unhaù cuû aquyeà doanh nöôù ngoaø i0,25% taï i i.Trung Quoá duøNguoà ninkhi môù noå imoraá tchöù caàracn caû xe ñoà n thôø ikhi laø hn“Ñoà theâ m .tTacoma, gphoï ygcaà c,em Las thuoä cthôø ngaâ ngcaù Standard mncaù cnneà maï h. Reuters baù ,ñöa kinh Ushiyama cho bieá ttteá khi coø ni CIT ñöông teä ñöôï naâ ghaø theâ m leâ nyphaù 3%, gia ñình taï Nhaä naê 2008 nhaá tñang ig.baø nhôø thoâ nvieã qua thuû tuïbaâ cChartered saûlaõ nci, giaû cuû coâ nhai gthaû tyvaø meï . maø Tuy nhieâ nchoá ,gm sau voá nkinh chính cuû laø huy naê tôù oânncn Vöông noù töôû gtoáchieá m ñöôï ctrong taø iadöï trôï ñeå nhöõ gtieá saù cChaú nhaø n maë tmaá xong ñöông nghieä pcni”, no.Noä gcveà ngay giôø ñeå vaã nm ng, thoâ thaû kích kinh theo nngu, coâ nhtgntA Döï nhieä döï 88 Laù g Haø in .nôï Thaù ptrung Am töø taà gteá 1 Trung ñeá nntreâ taàvoá gn 2ñaà cho khu dòch vuï thieä tcho thoø iHaï hôn caû Hoï taä p1löïnthích vaø ooin roà ibaû .!!! Theo ACCC aùn phtö cheá caù cicvi hnaê tieá maä khoù hieå uñoä cuû ngaø nhnhöõ htrình. vieã thoâ ngkieá ngay nôi GM saû ni”.atrôû xuaá nnttgtrong chieá cnhöõ Vegas ñaõ trôû thaø moä nsöï gu nguoà u tieá nöôù cdaø seõ taê ni tröï g tröôû nm gpputhò 9,3% Giaù m ñoá cnQuoá Toyota taï Trung Quoá cTuy . c;p môø cho bieá t , nhöõ n g luoà g voá n ñoå vaø suaá t vay noä i teä kyø haï n naê cuõ n g ñaõ giaû m 762 USD so vôù 2007, Hieä n nay, moä t theá heä “nghieà n ” thôø CIT seõ giaû m ñöôï c soá leâ tôù i 10 tyû xin o hoä phaù saû n xong, CIT seõ coù ñoä n g n thò tröôø n g traù phieá . Taá t nhieâ n ñoå nhieà u taø i c vaø chaá t thò tröôø n g, trong khi naï n phaï m thoâ seõ quan taâ m nhieâ n phaû qua maë B chöù ” teá vaø chöa ñeá n hoà i quyeá t ñònh. Trong ñaû m baû o raè n g ngöôø i tieâ u duø n g phaû i aù n hoaø n thaø n h vaø o quyù 2/2010. taà n g 3-11 daø n h cho khu vaê n phoø n g; taà n g 12-31 laø khu caê n hoä cao caá p . Thaù p nhöõ gmôù maã kích ci lôù hôn yñeå giôø ñeåcpñaû okhi ntaê gcoø i tieâ u duøñòa nPontiac g phaû i coùVibes. ñöôï c thoâ nugquaû tinquy chính xaù . phaù Theo trình phöông chòu haä nghieâ mctroï ng m 2011, sau Ngay caû caù haõ nUSD, gbaûn xe nöôù cnngöôø i coù ngoaø i coø hoïm taê graè tröôû ngngoaø nhöng taê 0,25% leâ 6,06%. Caù c nmöù cngaø laõ caùncgnneà n kinh teá môù i noåm ñang xuoá nbaâ gnaê ngiuù 38.475 vaø ng,10,3% coù khaû trang i utaïxe i nNhaä t thöôù thaä chí khoâ nvaø gyi trong
Raát nhieàu choïn löïa maâm nieàng ñuùc thaät ñeïp cho xe theå thao vaø xe sang troïng
22
11 11
Nhieàu trang Wenb cung caáp giaáy chöùng nhaän Tieán só ngay töùc thôøi ñaõ gia taêng möùc hoaït ñoäng trong nhieàu naêm qua Chuùng toâi nhaän daùn kieáng maøu cho: Maët kính - kim loaïi Cô sôû kieåm tra coâng ty First Xe truck, Sedan, Ute, nhaø, shop Advantage tieán haønh kieåm tra giaûo Taåy röûa caùc lôùp hoùa chaát nghieäm neàn moät ngaøy cho thaáy nhieàu ñeå giaûm ñi aùnh naéng beân ngoaøi Phuû lôùp hoùa chaát an toaøn hôn 35 phaàn traêm cuûa nhöõng ngöôøi Baûng hieäu quaûng caùo cho shop, Vieát daáu hieäu (2226-3007) lieân quan ñeán trình ñoä giaùo duïc, cho haõng xöôûng, kieáng taøu. duø ñoù laø lôùp toân taïo, toå chöùc... maø Kyõ thuaät daùn kieáng maøu môùi, ñaëc chæ ñôn giaûn laø noù khoâng toàn taïi. Ngöôøi ta coù ñöôïc öôùc tính hieän coù bieät coù hình, chöõ. Xin lieân laïc: hôn 5000 “nhaø maùy vaên baèng” treân Giaù höõ u nghò cho ñoà n g höông caùc web, vôùi doanh thu ñaït leân tôùi Vieäc laøm caån thaän, ñuùng heïn ÑT: 9755 9905 - 0432 458 859 haøng trieäu ñoâ la. Nhieàu “tröôøng ñaïi hoïc” treân caùc trang Web, thöïc teá chæ laø chieác maùy computer ñeå trong moät nhaø xe ñöôïc keâ theâm chieác baøn, hay moät goùc nhoû trong phoøng nguû cuûa nhöõng tay ranh ma. Chæ trong hai giôø ñoàng hoà thöû nghieäm. Nhaät baùo The Courier-Mail (Brisbane) ñaõ ñöôïc pheâ duyeät cho baèng caáp chuyeân moân cuûa caùc baèng caáp veà y hoïc, phaùp y, myõ thuaät, vaø Cöû nhaân vaên baèng chi phí töø $122/baèng, trong khi tieán só ñaït ñænh ôû möùc $177/baèn kyõ thuaät, trong khi caùc loaïi baèng naøy ñöôïc caáp hoïc vò tieán só taïi haûi Tieàn löông cho ngöôøi lao ñoäng UÙc ñaõ taêng leân chuùt ít so vôùi thò tröôøng döông hoïc, toaùn hoïc, vaø phaùp luaät ñaõ kyø voïng, ñuùc nghi ngôø veà söï gia taêng tyû leä chính thöùc tieáp theo laõi suaát. cuûa nhöõng tröôøng ñaïi hoïc ma. Toång coäng möùc löông theo giôø, khoâng bao goàm tieàn thöôûng, taêng moät ñieàu chænh theo muøa 0,8 phaàn traêm trong quyù ba, con soá chính thöùc cho thaáy nhö treân Cuïc Thoáng keâ UÙc (ABS) cho bieát. Chæ soá giaù löông taêng 3,8 phaàn traêm so vôùi naêm tröôùc, Caùc döï baùo thò tröôøng trung bình laø cho moät taêng 1,1 phaàn traêm. Ngaân haøng Quoác gia Australia (NAB) cho bieát nhöõng con soá ñaõ yeáu hôn so vôùi döï kieán. “Roõ raøng caùc tieâu ñeà ñöôïc gôïi yù raèng thay vì tieàn löông ñang naém giöõ hoaëc taêng toác, noù döôøng nhö ñaõ trôû laïi “Taêng tröôûng ôû ít hôn boán phaàn traêm / naêm vaø caû moät keùo trôû laïi trong löông tö nhaân vaø coâng coäng.” Moät soá nhaø kinh teá ñaõ hy voïng chæ soá ñeå loä giaù tieàn löông ñaõ taêng leân bôûi moät soá löôïng lôùn hôn, coù theå ñaõ cung caáp cho caùc ngaân haøng trung öông caùc Ngöôøi ta coù ñöôïc öôùc tính hieän coù hôn kích hoaït noù ñaõ ñöôïc tìm kieám ñeå tyû giaù taêng. 5000 “nhaø maùy vaên baèng” treân caùc web, Ngaân haøng döõ tröû UÙc - RBA, ñaõ giöõ tyû leä laõi xuaát khoâng thay ñoåi taïi 4,75 phaàn traêm keå töø thaùng 11 naêm 2010. Cöû nhaân vaên baèng chi phí töø $122/ Chæ soá bieän phaùp vaän ñoäng tieàn löông cô baûn baèng caùch tính toaùn söï thay baèng, trong khi tieán só ñaït ñænh ôû ñoåi trong chi phí tieàn löông vaø möùc löông cuûa moät gioû cuûa coâng vieäc. möùc $177/baèng. Baèng caáp chöùng chæ Macquarie Group cho bieát caùc döõ lieäu tieàn löông giaûm bôùt aùp löïc leân seõ ñöôïc gôûi tôùi “ngöôøi toát nghieäp” RBA ñeå aùp ñaët moät möùc taêng thaùng Saùu. “Noù ñaïi dieän cho moät söï oån ñònh trong voøng naêm ngaøy, hoaøn thaønh veà tieàn löông,” vôùi thö chuùc möøng. Theo khuyeán caùo cuûa giôùi chuyeân moân caùc toå chöùc giaùo duïc ñöôïc coâng nhaän phaûi coù teân trang chuû vôùi chöõ neàn laø edu vaø chaám sau ñoù. Vaø caùc Licensed Plumber Drainage Gasfitter - Lic. 143943C nôi naøy chæ caáp baèng sau khi caùc hoïc Chuyeân laép raùp caùc heä thoáng oáng coáng, oáng nöôùc, gas vaø haàm daàu cho vieân hay nghieân cöùu sinh phaûi hoïc taäp vaø trình luaän aùn nghieân cöùu baèng shop, nhaø & haõng xöôûng. hoïc taäp chöù khoâng phaûi baèng “traûi Gaén & söûa bình nöôùc noùng, gas, ñieän, bình loïc nöôùc, nöôùc tuû laïnh 2 cöûa, nghieäm cuoäc soáng” nhö caùc ñaïi hoïc söûa nöôùc ræ, ñoåi ñöôøng nöôùc ñieän & gas, töø saét qua ñoàng hoaëc nhöïa ma treân maïng ñang laøm. Ngoaøi ra Chuyeâ n thoâng coáng ngheït, ñaët bieät camera soi ñöôøng coáng caùc toå chöùc giaùo duïc hôïp phaùp phaûi
DAÙN KIEÁNG MAØU
MICHAEL ACTIVE PLUMBING
coù ñòa chæ ñeå lieân heä, vaø ngaøy nay ngöôøi ta coù theå kieåm tra ñòa chæ thaät hay giaû qua veä tinh google, noùi chung ñòa chæ laø moät choã coù theå lieân heä chöù khoâng phaûi chæ döïa vaøo email. Löông laøm giôø taêng
12
Nhaän laøm taát caû caùc coâng vieäc lieân quan ñeán plumbing, coáng, nöôùc, gas. Vieäc laøm uy tín, khaûo giaù mieãn phí . Thôï nhieàu naêm kinh nghieäm, toát nghieäp taïi UÙc. Xin lieân laïc Michael Nguyen: 0402 669 627
“Neáu baïn nhìn vaøo caùc con soá veà toång theå naêm naêm, noù ñaïi dieän cho moät ñieàu ñoä nheï cuûa 3,9 phaàn traêm ñeán 3,8 phaàn traêm. “Ñoù chæ tham gia moät loaït caùc döõ lieäu gaàn ñaây ñaõ ñi vaøo nheï nhaøng hôn so vôùi caùc Ngaân haøng döï tröõ döï kieán. “Ñieàu ñoù chæ coù nghóa laø noù caøng khoù khaên hôn cho caùc RBA ñeå bieän minh cho moät taêng laõi suaát vaøo thaùng Saùu.” Tuy nhieân, RBA cuõng cho bieát tieàn löông coù theå taêng nhanh hôn sau naøy trong naêm. “Coù tieàm naêng cho raèng mieãn laø chuùng ta coù nhöõng aùp löïc veà khaû naêng thaát nghieäp thaáp vaø khai thaùc raát maïnh vaø khu vöïc xaây döïng.” “Vì vaäy, RBA seõ ñöôïc giöõ möùc ñoä hoï ñang coù. Seõ khoâng ñöôïc quaù töï maõn chæ ñöôïc neâu ra. “Ñieàu ñoù noùi raèng, moïi thöù ñang ñeán trong oân hoaø hôn so vôùi döï kieán vaø seõ cung caáp cho hoï theâm thôøi gian ñeå ñaùnh giaù ñoù.” Rio Tinto Söû duïng ngöôøi maùy ñeå khai moû John McGagh, Giaùm Ñoác Phaùt Trieån cho taäp ñoaøn khai thaùc moû Rio Tinto, cho bieát Rio Tinto seõ söû duïng caùc thieát bò laøm vieäc baèng maùy vôùi vaän haønh töø xa (robot) ñeå khai moû treân khaép nöôùc UÙc. Töông lai trong kyû ngheä khai thaùc moû seõ giaûm thieàu nguoàn nhaân löïc töø caùc thôï moû ñeå thay theá vaøo ñoù laø caùc taûi, xe wagon chaïy treân ñöôøng raày baèng laäp trình töï ñoäng khoâng ngöôøi ñieàu khieån. Ñoàng luùc ñoù caùc thieát bò daïng robot seõ hoaït ñoäng nhöõng thao taùc quan troïng ôû khu vöïc caùc giaøn khoan. Ngöôøi ta seõ vaän haønh thieát bò vaø robot ôû caùc trung taâm caùch xa nôi khai moû ñeán caû ngaøn caây soá. Ñaây laø quan ñieåm cuûa Giaùm Ñoác Phaùt Trieån cho taäp ñoaøn Rio Tinto khoång loà, John McGagh, trong moät phaùt bieåu taïi Brisbane ñaõ cho bieát nhö treân. Taïi hoäi nghò quoác teá khai thaùc moû Austmine taïi QLD, oâng McGagh cho bieát robot tieân tieán vaø caùc hoaït ñoäng chính trung taâm seõ taïo thaønh caùc caùch khai moû ñôøi môùi trong töông lai. Theo ñoù Rio ñaõ thöû nghieäm cho vieäc thöïc hieän nhieàu coâng ngheä robot môùi, vaø ñaõ ñöôïc thieát laäp ñeå caøi ñaët moät maùy hoaït ñoäng trong ñöôøng haàm hoaøn toaøn töï ñoäng, ñeå ñöa vaøo trong moät trong caùc moû cuûa mình vaøo cuoái naêm nay. Cuõng trong dòp naøy, OÂng McGagh cho bieát trong khi nhieàu coâng ty khai thaùc moû khaùc ñang laâm vaøo tình traïng thieáu huït coâng nhaân, vieäc thay theá robot vaøo nguoàn nhaân löïc seõ taïo ra nhieàu lôïi theá maø coù theå daãn ñeán
nhöõng tieán boä coâng ngheä lôùn trong ngaønh coâng nghieäp khai thaùc moû. Rio Tinto coù caùc coâng ty khai thaùc moû theá giôùi lôùp, heä thoáng giaùo duïc vaø coâng ngheä cuûa Rio Tinto ñang xaây döïng qua vieäc töï ñoäng hoùa naøy. John McGagh, Noùi theâm laø söï chuyeân cheá cuûa khoaûng caùch trong
hôïp vaø toång theå vaø thoûa thuaän ñaït ñöôïc ngaøy hoâm nay muïc tieâu naøy. Ñoù cuõng laø moät quyeát ñònh vaø cuõng phaûn aùnh moät thöïc teá laø khi thò tröôøng tieáp tuïc hoài phuïc, hoaøn thaønh taøi saûn vôùi moät lòch söû kinh doanh ñöôïc öa chuoäng nhieàu hôn. Vieäc baùn ra sau khi Woolworths
trong kyû ngheä khai thaùc moû seõ giaûm thieàu nguoàn nhaân löïc töø caùc thôï moû ñeå thay theá vaøo ñoù laø caùc taûi, xe wagon chaïy treân ñöôøng raày baèng laäp trình töï ñoäng khoâng ngöôøi ñieàu khieån.
hoaït ñoäng khai thaùc khoaùng saûn cuõng laø moät cô hoäi lôùn cho caùc coâng ty coâng ngheä. Hieän Rio Tinto ñaõ ñöa phöông thöùc khai thaùc töø xa vaøo hoaït ñoäng trong khu vöïc moû cuûa coâng ty naøy taïi Taây UÙc. Heä thoáng sieâu thò Woolworths baùn bôùt taùm trung taâm Woolworths Ltd ñaõ baùn ñöôïc taùm cuûa trung taâm mua saém baùn leû, vaø ñoäng thaùi naøy ñöôïc xem nhö coâng ty khoång loà veà sieâu thò taïi UÙc tieáp tuïc gaït boû quyeàn lôïi kinh doanh cuûa mình, vaø cuõng ñeå giaûi quyeát toång soá voán taøi saûn baùn leû cho naêm taøi chính 2011 ñeán khoaûng $380 trieäu ñoâ. Beân mua laø moät lieân doanh coù coå phaàn 50/50 thuoäc sôû höõu cuûa Telstra Super, ñaõ traû $266 trieäu cho taùm cô sôû Woolworths taïi moät naêng suaát ban ñaàu laø 7,94 phaàn traêm. Woolworths cho bieát vieäc kinh doanh naøy laø tieáp tuïc chieán löôïc cuûa Woolworths ñeå chia sôû höõu cuûa coâng ty nhaém muïc ñích phaùt trieån nhö caùc cô hoäi thò tröôøng phaùt sinh khi thích hôïp . Tuy nhieân, coù veû nhö muïc tieâu ban ñaàu hoï laø ñeå theo ñuoåi caùc giaûi phaùp taøi chính thuaän lôïi nhaát phuø
coâng boá vaøo thaùng Chín naêm ngoaùi raèng hoï ñang tìm caùch baùn moät danh muïc taøi saûn sôû höõu toång coäng 900 trieäu USD.
Nhaø nöõ trieát hoïc khaúng ñònh: “Choàng laø moät daïng vaät chaát, noù khoâng bao giôø bò maát ñi, chæ chuyeån töø ‘ngöôøi’ naøy sang ‘ngöôøi’ khaùc”. - Nhaø nöõ vaät lyù hoïc thì noùi: “Choàng chòu aûnh höôûng raát lôùn cuûa löïc ‘vaïn vaät haáp daãn’, khi xa thì huùt khi gaàn thì ñaåy”. - Coâ nhaân vieân y teá thì caûnh baùo: “Choàng laø moät loïai vi khuaån hay ‘lôøn thuoác’, raát khoù trò”. - Coâ nhaân vieân ngaân haøng thì than vaõn: “Choàng laø chuyeân gia vay noùng, nhöng khaû naêng chi traû thì khoâng coù”. - Chò noâng daân thì thuù nhaän: “Choàng laø ‘luùa gioáng’, neáu ta khoâng tranh thuû ‘saï’ heát ôû ruoäng mình, coù nguy cô bò chò haøng xoùm möôïn gioáng”.
13
T
heo quan saùt moät soá löôïng ngaøy caøng taêng cuûa khaùch haøng vay Home loan töø caùc ngaân haøng UÙc ñang söû duïng caùc nhaø moâi giôùi ñeå ñaûm baûo coù theâm nhieàu khoaûn vay mua nhaø môùi seõ ñöôïc duyeät thuaän. Moät nghieân cöùu môùi do Trung taâm tình baùo chieán löôïc thò tröôøng cho thaáy moâi giôùi vay theá chaáp (mortgate) ñaõ gia taêng 7 phaàn traêm trong 3 thaùngcuoái naêm vöøa qua, vaø ñaït chæ soá $14.18. Hieän nay caùc ngaân haøng lôùn ñaõ giaûm leä phí vaø tieàn hoa hoàng traû cho ngöôøi moâi giôùi trong noã löïc thu huùt khaùch haøng tröïc tieáp ñeå caét giaûm chi phí. Caùc ngaân haøng lôùn cung caáp bieân ñoä taêng tröôûng trong quyù thaùng chín, baát chaáp tieâu chí cho vay chaët cheõ hôn, vaø nhöõng noã löïc ban ñaàu cuûa hoï ñeå khuyeán khích thöïc haønh moâi giôùi cho vay, coù traùch nhieäm hôn töø caùc ñoái taùc phaân phoái cuûa mình. Baùo caùo Trung taâm tình baùo chieán löôïc UÙc, (MISC) cuõng thaáy raèng caùc coâng ty cho vay nhoû hôn, nhö caùc hieäp hoäi tín duïng, coângty taøi chaùnh..., ñaõ taêng thò phaàn moâi giôùi trong soá cho vay, baèng ñònh möùc töø 11.2 phaàn traêm/naêm ñeán 14 phaàn traêm. Caùc ngaân haøng lôùn chieám lónh thò tröôøng cho vay theá chaáp cuûa UÙc, ñang naém giöõ hôn 80 phaàn traêm cuûa taát caû caùc khoaûn cho vay nhaø. Cho vay mua nhaø giaûm suït nhaát trong 10 naêm qua do luït Queensland
14
“Ñieåm yeáu trong lónh vöïc nhaø ôû khoâng phaûi laø môùi môùi meû gì... nhöõng döõ lieäu naøy, tuy nhieân, ñaõ yeáu hôn so vôùi döï kieán”, oâng RBC Capital Markets chieán löôïc gia Michael Turner nhaän xeùt soá cho vay mua nhaø ñöôïc chaáp thuaän thaùng ba ñaõ giaûm xuoáng möùc thaáp nhaát trong 10 naêm, lyù do keùo xuoáng do luõ luït Queensland vaø do taêng laõi suaát thaùng möôøi moät. Soá löôïng caùc khoaûn cho vay nhaø ñöôïc chaáp thuaän thaùng ba ñaõ giaûm 1,5 phaàn traêm, ñeán moät ñieàu chænh theo muøa 44.968, möùc thaáp nhaát keå töø thaùng Hai naêm 2001. Cuïc Thoáng keâ UÙc (ABS) cho bieát toång soá taøi chính nhaø ôû theo giaù trò giaûm 0,1 phaàn traêm vaøo thaùng Ba, ñieàu chænh theo muøa, ñeán $19.3 tyû ñoâ Theo JP Morgan cho bieát nhieàu gia ñình cuõng ñöôïc taùi caáp voán cho vay mua nhaø cuûa hoï vaøo cuoái naêm 2010 sau khi Ngaân haøng Döï tröõ Lieân
bang Australia (RBA) ñaõ naâng tyû leä tieàn maët cuûa quyù moät töø moät phaàn traêm ñeán 4,75 phaàn traêm. Chuyeän taêng laõi suaát trong thaùng möôøi moät cuõng ñöôïc caùc ngaân haøng ñaåy leân ñeáu “sieâu” côõ. Vì vaäy, baïn ñaõ coù moät vaøi yeáu toá ñang ñoùng goùp cho söï giaûm suït soá ngöôøi vay home loan, nhöng ngay caû khi nhöõng yeáu toá baét ñaàu môø daàn, vaãn seõ coù moät soá “gioù maùi” khaù maïnh cho ngaønh home loan. “Baïn ñaõ coù möùc vay hieän nay treân möùc trung bình vaø trieån voïng cuûa tyû giaù taêng voït leân tôùi. Vì vaäy, chuùng toâi hy voïng caùc döõ lieäu veà nhaø ôû ñöôïc khaù nheï nhaøng cho moät soá thôøi gian tôùi..” JP Morgan coøn cho bieát hoï döï kieán RBA seõ taêng laõi xuaát theâm laàn nöõa vaøo thaùng Taùm naêm nay. “Ñieàu naøy seõ cho caùc quan chöùc RBA thôøi gian ñeå xem xeùt thoâng qua caùc baùo caùo (Toång saûn phaåm quoác noäi) GDP, maø chuùng toâi seõ nhaän
DAÙN KIEÁNG MAØU Chuùng toâi nhaän daùn kieáng maøu cho: Xe truck, Sedan, Ute, nhaø, shop ñeå giaûm ñi aùnh naéng beân ngoaøi Baûng hieäu quaûng caùo cho shop, haõng xöôûng, kieáng taøu. Kyõ thuaät daùn kieáng maøu môùi, ñaëc bieät coù hình, chöõ. Giaù höõu nghò cho ñoàng höông Vieäc laøm caån thaän, ñuùng heïn
Maët kính - kim loaïi
Taåy röûa caùc lôùp hoùa chaát
Phuû lôùp hoùa chaát an toaøn Vieát daáu hieäu (2226-3007)
Xin lieân laïc:
ÑT: 9755 9905 - 0432 458 859
Nhôù noùi laø thaáy quaûng caùo töø taïp chí Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng hoaëc caét phaàn naøy ñem ñeán seõ ñöôïc discount
ñöôïc trong moät vaøi tuaàn, maø chuùng toâi mong ñôïi seõ coù ñöôùc con soá khaù meàm” Trong luùc ñoù RBA seõ chôø ñôïi moät vaøi thaùng ñeå xem xeùt thoâng qua caùc döõ lieäu GDP vaø laïm phaùt coù ñöôïc moät baûn in chæ hôn ñeå ñaûm baûo cao nhaát in khoâng phaûi laø moät söï baát thöôøng. Ngoaøi ra, Adam Carr chuyeân gia kinh teá caáp cao cuûa ICAP cuõng hy voïng RBA seõ ñöôïc haøi loøng vôùi caùc con soá giaûm suït ngöôøi vay home loan. “Toâi nghó hoï seõ muoán löôïng cho vay töø caùcngaân haøng bò giaûm ñi, phaûi trung thöïc, vaø ñoù laø ñuùng caùch ñeå suy nghó”, oâng Carr cho bieát. “Ñieàu cuoái cuøng chuùng ta seõ muoán vôùi söï buøng noå khai thaùc moû, seõ daãn theo söï buøng noå veà tín duïng, vaø giaù nhaø cuõng buøng noå vaø keá tieáp laø söï buøngnoå cuûa tuyeân khai phaù saûn seõ laø ñieàu khoâng traùnh khoûi. Caùc quan ñieåm cuûa RBA veà chính saùch tieàn teä seõ coù theå khoâng ñöôïc thay ñoåi sau khi phaùt haønh döõ lieäu ngaøy nay, oâng noùi. “Cho vay laø yeáu keùm vaø hoï ñaõ bieát ñoù laø yeáu keùm, baát chaáp thöïc teá laø coù moät soá vaán ñeà ñieàu chænh theo muøa vôùi caùc döõ lieäu, oâng Carr cho bieát. “Baïn seõ khoù eùp ñeå laäp luaän raèng tyû leä, nôi maø hoï ñang coù, coù troïng löôïng naëng neà treân thò tröôøng (nhaø ôû) vaø toâi nghó raèng ñoù laø chæ hôn moät söï löïa choïn cuûa ngöôøi tieâu duøng.” “Hoï khoâng muoán ngöôøi tieâu duøng mua nhaø ñeå ôû - hoï chæ taïo cho giaù nhaø taêng, chuyeän mua nhaø ôû khoâng caàn thieát vaø caàn toàn taïi. Vaäy taïi sao baïn laïi chaïy theo chuyeän mua aûo?” RBC Capital Markets thu nhaäp coá ñònh vaø tieàn teä chieán löôïc gia Michael Turner cho bieát caùc döõ lieäu ñaõ ñöôïc meàm ñi treân taát caû caùc thaønh phaàn cuûa baùo caùo. “Ñieåm yeáu trong lónh vöïc nhaø ôû khoâng phaûi laø tin töùc môùi, vôùi ñaàu quyù tröôït giaù nhaø vaø xaây döïng chaáp thuaän roäng raõi coøn raát yeáu”, oâng noùi. “Nhöõng döõ lieäu naøy, tuy nhieân, ñaõ yeáu hôn so vôùi döï kieán vaø chæ coù daáu hieäu khieâm toán cuûa söï oån ñònh veà nhu caàu tín duïng nhaø ôû. “RBA ñaõ chöùng minh hieäu quaû trong nhieäm vuï cuûa mình ñeå chuyeån caùc nguoàn löïc cho ngaønh khai thaùc moû, vôùi caùc döõ lieäu veà nhaø ôû hieän nay theâm vaøo hôïp lyù xuyeân qua döõ lieäu doanh soá baùn leû phoå bieán tröôùc ñoù.” OÂng Turner hy voïng RBA seõ tieáp naâng laõi xuaát trong thaùng Taùm laøm taêng laïm phaùt treân caùc ngaân haøng
trung öông 2-3 cent cho moãi nhoùm muïc tieâu. “Vôùi söï taêng tröôûng döï baùo RBA coù theå di chuyeån ñeán moät xu höôùng treân 4 phaàn traêm vaøo cuoái naêm nay vaø laïm phaùt cô baûn ñeå di chuyeån ñeán moät muïc tieâu neâu treân 3.25 phaàn traêm vaøo cuoái naêm 2013, ñieàu naøy ñöôïc coi laø hôïp lyù, roõ raøng raèng tyû leä seõ caàn phaûi di chuyeån cao hôn, oâng noùi. Veà chuyeän giaûm giaù nhaø ôû, Giaùm ñoác ñieàu haønh ANZ Mike Smith Peter Taylor cho bieát Töø luùc ANZ quyeát ñònh khoâng aùp duïng keá hoaïch thaét chaët tieâu chuaån cho vay, ñeå ñaùp öùng vôùi söï yeáu keùm trong thò tröôøng nhaø ôû, coù theå noùi laø keá saùch naøy cuûa ANZ noùi chung laø vaãn “trong hình daïng toát”. ANZ hoan ngheânh nhöõng khoù chòu laây nhieãm cho thò tröôøng baát ñoäng saûn cuûa UÙc, noùi raèng söï suïp
thoáng tín duïng trong nöôùc, seõ khoù coù theå trôû veà möùc cho vay ñöôïc höôûng, tröôùc khi cuoäc khuûng hoaûng taøi chính (cuûa UÙc) ñöôïc döï baùo laø seõ xaåy ra. Cuõng theo ANZ Trong ngaén haïn, caùc tyû giaù maïnh cuûa ñoàng ñoâ la UÙc - ñoù laø moät phaù hoaïi daønh cho caùc nhaø saûn xuaát trong nöôùc, baèng caùch môû ra moät kyû nguyeân cuûa haøng nhaäp khaåu giaûm giaù - ñaõ laøm “moät soá caùc beä naâng” laõi xuaát cho Ngaân haøng döï tröõ. Theo Giaùm ñoác Ñieàu haønh taäp ñoaøn ANZ thì “Caùc boä phaän cuûa neàn kinh teá UÙc ñaõ roõ raøng laø moät maët phaúng lì khoâng coù ñieåm nhaán naøo heát”... OÂng Lim, nhaø phaân tích chöùng khoaùn cuûa Southern Cross cuõng cho bieát caùc yù kieán töø “downbeat” laø nhöõng yeáu toá khieán nhaø ñaàu tö coå phieáu vôùi ANZ baùn ra khaù aøo aït. Soá caùc coå phieáu trong nhoùm bò giaûm nhieàu hôn 2 phaàn traêm.
Theo ANZ thì chuyeän giaù nhaø giaûm khoâng phaûi laø moät ñieàu xaáu. Chaéc chaén vaán ñeà khaû naêng chi traû laø caùi gì ñoù ñaõ ñöôïc thò tröôøng quan taâm.
ñoå cuûa giaù nhaø ôû laø “khoâng phaûi laø moät ñieàu xaáu”. Vaø caùc ngaân haøng ñaõ tuyeân boá yù ñònh chieán ñaáu trôû laïi trong thò tröôøng vay mua nhaø maëc duø giaù baát ñoäng saûn giaûm sau khi “xì bong boùng” laø yeáu toá chính trong vieäc tranh thò phaàn. Theo soá lieäu coâng boá vaøo trung tuaàn thaùng 5/2011 cuûa Cuïc Thoáng keâ soá lieäu UÙc cho thaáy giaù nhaø giaûm 1.7 phaàn traêm treân toaøn thaønh phoá thuû ñoâ Canberra vaø 2.5 phaàn traêm ôû Melbourne trong ba thaùng tôùi. ANZ cuõng coâng boá möùc lôïi nhuaän cuûa hoï trong nöûa ñaàu naêm ñaõ leân ñeán con soá kyû luïc laø 2.82 tyû. Ñaây laø moät keát quaû khoâng gaây aán töôïng vôùi caùc nhaø phaân tích. Bôûi ngöôøi ta lo ngaïi cho moät chuoãi caùc yeáu toá bao goàm bao phuû vaøo lôïi nhuaän cuûa taäp ñoaøn. Ra maét caùc keát quaû, ANZ coøn caûnh baùo raèng söï taêng tröôûng trong caùc khoaûn vay nhaø ôû treân toaøn heä
Ñang ôû möùc 64 cents, coå töùc taïm thôøi cuûa ANZ cuõng giaûm 1 cent qua lo ngaïi ñoàng thuaän cuûa caùc nhaø phaân tích döï baùo. Taêng tröôûng chaäm chaïp qua nôï theá chaáp (mortgage) cuûa ANZ trong nhöõng thaùng gaàn ñaây ñaõ khoâng ñöôïc xem laø chieán thuaät, theo giôùi phaân tích, ñieàu naøy nhö moät heä quaû cuûa cuoäc chieán tranh khuyeán maïi vaø giaù caû ñang chôi trong ngaønh ngaân haøng Prudential UÙc Quy cheá Cô quan döõ lieäu coâng boá tuaàn tröôùc cho thaáy NAB, Westpac vaø Ngaân haøng Commonwealth taát caû taêng nhanh hôn toác ñoä taêng tröôûng cuûa ANZ cho vay theá chaáp vaøo thaùng Ba. Phuï nöõ goùp maët vôùi thò tröôøng baát ñoäng saûn Phuï nöõ UÙc ñang ngaøy caøng coù yù quyeát ñònh hôn trong vieäc muoán töï mình laøm chuû moät baát ñoäng saûn, qua yù nghó ñaøn oâng khoâng coøn laø choã
15
Haõy ñeå chuùng toâi thay maët quyù vò
khai tröông Nhaø ôû trong nöôùc UÙc chaéc chaén seõ “ñöùng” laïi trong tình traïng “maùt” cho ñeán ñoùng baêng, do söï kieän “laéc lö con taøu ñi” cuûa ngöôøi mua. Nhaát laø caùc caên coù trò giaù 7-8 traêm ngaøn trôû leân.
döïa cho quyù naøng trong keá hoaïch taøi chính ñeå mua nhaø. Vôùi moät cuoäc ñieàu tra ñang tieát loä raèng soá löôïng phuï nöõ töï mua nhaø ñaát cho mình ngaøy caøng gia taêng. Theo coâng ty cho vay Home Rams, soá lieäu cho thaáy raèng gaàn moät nöûa caùc ñôn vay mua nhaø cho gia ñình hieän nay ñeán töø phuï nöõ. Moät söï thay ñoåi ñaõ ñöôïc nhìn thaáy trong 18 thaùng qua. Tröôùc ñoù, khoaûng 70 phaàn traêm cuûa caùc ñôn vay mua nhaø laø do ñaøn oâng ñöùng teân. Kate Beecroft, 24 tuoåi, Moät phuï nöõ treû böôùc vaøo thò tröôøng baát ñoäng saûn vaøo cuoái naêm ngoaùi ñaõ mua moät unit hai phoøng nguû ôû ngoaïi oâ phía nam Sydney Cronulla vôùi giaù $330.000 “Toâi bieát ñeán ñôøi con cuûa toâi, chaéc chuùng khoù coù theå coù khaû naêng mua ñöôïc thöù gì neáu nhö chæ döïa vaøo tieàn löông ñi laøm. Toâi nghó raèng ñaây seõ laø moät cô hoäi toát ñeå mua moät unit nhö laø moät ñieåm khôûi ñaàu, vaø sau ñoù coù theå thay qua mua nhaø....” Coâ Beecroft, moät coâng chöùc cuûa tieåu bang, cho bieát baø ñaõ noùi chuyeän veà vieäc mua moät baát ñoäng saûn vôùi baïn trai cuûa coâ trong hai naêm tröôùc, nhöng oâng cöù uø uø caït caït khoâng saün saøng kyù home loan. Vì vaäy coâ phaûi töï laøm ñieàu maø coâ muoán baèng quyeát ñònh mình eân cuûa coâ. Rams giaùm ñoác ñieàu haønh Melos Sulicich cho bieát nhöõng ngöôøi tham gia vaøo caùc khoaûn vay ñoäc laäp khoâng nhaát thieát phaûi laø ñoäc thaân, hay ñôn chieác. Maëc duø moät soá laø phuï nöõ ñôn chieác vöøa ñöôïc tham gia vaøo caùc giao dòch taùi caáp voán ñeå mua baát ñoäng saûn. Hai ngaân haøng coù truï sôû taïi Sydney, Westpac vaø CBA, coù thò phaàn lôùn nhaát, tröôùc NAB vaø ANZ. Tyû giaù bieán ñöôïc ñieàu chænh trong quyù cuoái cuøng, nhöng moät soá ngaân haøng lôùn giaûm bôùt taùc ñoäng vôùi nhieàu bieän phaùp buø tröø cuûa laõi suaát coá ñònh giaûm giaù ñaëc bieät vaø mieãn leä phí,” laø nhaän ñònh cuûa caùc chuyeân gia quan saùt.
16
Caùc khoaûn cho vay nhaø ôû ñang thaû noåi theo chieàu suy giaûm Giaùm ñoác Australia Home Loan John Symond cho bieát khoái löôïng voán vay môùi cuûa noù ñaõ giaûm 20 phaàn traêm trong boán thaùng qua do thò tröôøng nhaø ôû ñaõ ñöôïc nguïi laïi ôû möùc giaûm 20% khoái löôïng. Nhaø ôû trong nöôùc chaéc chaén seõ “ñöùng” laïi trong tình traïng “maùt” cho ñeán ñoùng baêng, do söï kieän “laéc lö con taøu ñi” cuûa ngöôøi mua. Nhaát laø caùc caên coù trò giaù 7-8 traêm ngaøn. Theo nhaän xeùt chung cuûa nhieàu giôùi chuyeân moân trong ngaønh, thò tröôøng nhaø UÙc ñaõ qua ñænh chu kyø vaø ñang coù xu höôùng ñöùng chöïng. Hieän giaù reû hôn ñang xuaát hieän cho caùc caên gaàn thaønh phoá, vaø giaù $600,000 hay $700.000 - möùc baùn vaãn coøn khaù toát cho giôùi mua nhaø laàn ñaàu vaø giôùi mua ñaàu tö nhoû” Söï caïnh tranh giöõa caùc nhaø moâi giôùi ñaõ khoâng thaáy taêng möùc, maëc duø moät loaït caùc cuoäc khuûng hoaûng taøi chính toaøn caàu sau (GFC) ñaõ saùp nhaäp vaø taïo aûnh höôûng, vaø mua laïi trong lónh vöïc laøm cho ngaønh coâng nghieäp taäp trung nhieàu hôn. Theo Home Loan yù kieán cuûa Trung taâm tình baùo chieán löôïc (MISC) ñöôïc ñöa ra khi thò tröôøng, ñöôïc moät nhoùm nghieân cöùu, cho ngöôøi cho vay lôùn, vaø moâi giôùi, baùo caùo laø coù ñeán 27.4 phaàn traêm trong soá caùc nhoùm
moâi giôùi theá chaáp, trong voøng 12 thaùng ñeán thaùng naêm 2010. Noàng ñoä cao hôn cuûa caùc nhoùm moâi giôùi truøng vôùi caïnh tranh taêng leân, vôùi naêm nhoùm haøng ñaàu cuûa thò chieám 56.4 phaàn traêm cuûa taát caû caùc khoaûn cho vay cuoái thaùng möôøi hai, giaûm töø 60 phaàn traêm moät naêm tröôùc ñoù, MISC baùo caùo. Theo Australia Home Loan cho bieát thò tröôøng ñaõ giaûm vôùi caùc khoaûn vay caù nhaân, vaø cho bieát caùc khoaûn vay trung bình cho mua theá chaáp, vaãn ñöùng ôû möùc khoaûng $300.000 trong caû nöôùc. Hieäu suaát trôû ngaïi cho coâng ty moâi giôùi do caùc ngaân haøng vaãn thaét chaët, nhöng caùc ngaân haøng lôùn nhaát ñaõ tieáp tuïc nhieäm vuï cuûa hoï ñoái vôùi thò phaàn lôùn hôn sau moät thôøi gian taïm laéng saùu thaùng cuoái naêm 2010. Ñaây laø moät vieäc caùc ngaân haøng raát quan taâm nhöng ... hoï vaãn ñang thaän troïng. Hieän taïi, ngaân haøng cho vay lôùn nhaát cuûa Australia, vaãn laø Commonwealth Bank, vaø lôùn haøng nhì laø Westpac. Caû hai coù caûm giaùc ñang aên caùc böõa ngon ngon mieäng nhaát, maëc duø haàu heát caùc ngaân haøng ñaõ nôùi loûng quy cheá cho vay Home Loan cuûa hoï ñeå tyû leä ñöôïc xaùc ñònh laø 90-95 phaàn traêm treân giaù trò cuûa baát ñoäng saûn theá chaáp. []
Chæ töø $
ñeán baát cöù moïi giaù theo yeâu caàu...
hoa chuùc söùc khoûe
tang leã
365 ñoùa hoa hoàng môõi ngaøy laø moät lôøi yeâu thöông
Caùc loaïi baùnh sinh nhaät, traùi caây töôi, quaø taëng v.v...
dòch vuï
Noùi Lôøi Yeâu Thöông ABN 28 691 497 950
vaø giaù $600,000 hay $700.000 trôû xuoáng - möùc baùn vaãn coøn khaù toát cho giôùi mua nhaø laàn ñaàu vaø giôøi mua ñaàu tö nhoû”
Tel.: (02) 9788 7364 hoaëc 04 3000 69 67 (noùi tieáng Vieät)
17
T
heo baùo caùo cuûa coâng ty tö vaán kieåm toaùn Standard & Poor’s (Myõ) thì ngaân saùch Hoa Kyø hieän ñang haï möùc caùc chi tieâu cho caùc ñeà muïc coù tính caùch “trieån voïng laâu daøi” trong laõnh vöïc quaân söï quoác phoøng. Lyù do laø Myõ ñang luùn saâu trong tình traïng töù phöông taùm höôùng ñeàu coù “nôï naàn giaêng buûa”. Ñieàu naøy laø moät chuyeän cuõng chaúng coù gì ñaùng ngaïc nhieân vôùi moïi ngöôøi. Trong nhieàu naêm qua, Washington ñaõ coù haøng loaït chi tieâu mang tính caùch “vung tay neùm tieàn” vaø hieän ñang laø moät aùm aûnh lôùn cho ngaân saùch quoác gia. Theo ñieàu leä, chính phuû Myõ ñöôïc vay 40 xu trong moãi ñoâ la chi tieâu cho ngaân saùch naøy, vaø naêm nay hoï seõ “ngoaïm” moät con soá khoång loà laø 1.65 ngaøn tyû (trilion) ñoâ la laø con soá goïi laø thaâm thuït, hay noùi traéng ra laø moät con soá “nôï”ñeán luùt ñaàu. Ñoù laø chöa keå trong nhieàu thaäp nieân qua, vôùi caùch xaøi “xaû laùng saùng veà sôùm” ñöôïc coi laø ñaëc tröng cuûa Myõ. Ngaân saùch Hoa Kyø ñaõ thaúng tay chi ra, maëc cho soá nôï lieân bang cuûa Washingon, vaø nôï tích luõy cuûa Myõ, ñaõ ñaït ñeán moät con soá “chaøm quaèm” laø 14.2 ngaøn tyû ñoâ. Con soá naøy chieám 96 phaàn traêm treân toång soá 14.8 ngaøn tyû laø toång trò giaù cho taát caû caùc saûn phaåm treân toaøn nöôùc Myõ. Vaø cuõng thaät laø laï luøng khi khaùm phaù ra laø caùc chi tieâu veà quaân söï ôû Hoa Kyø, khoâng nhö ngöôøi ta nghó, töôûng laø nhieàu laém, nhöng thaät ra noù chæ ñoùng moät vai troø töông ñoái nhoû vaø... lôø môø trong cuoäc khuûng hoaûng taøi chaùnh lieân quan ñeán caùc moùn nôï coù chuû quyeàn. Töôûng cuõng neân bieát, Hoa Kyø ngaøy nay thöïc söï mang hình aûnh laø thaønh luõy cuûa neàn kinh teá thò tröôøng nhieàu hôn moät nhaø nöôùc phuùc lôïi nhö ngöôøi ta thöôøng “laàm” caûm nhaän. Vaäy maø caùc thuû phaïm thöïc söï trong khuûng hoaûng taøi chính cuûa Washington laïi laø nhöõng chi tieâu cho neàn y teá coâng laäp, vaø caùc chöông trình trôï caáp xaõ hoäi. Ngaân saùch Lieân bang vaø Tieåu bang cuûa Myõ trong taøi khoùa 2011 naêm nay, duøng cho trôï caáp cuûa chính phuû, ñöôïc thaønh laäp hoaøn toaøn laø töø moät phaàn ba tieàn löông (ñöôïc khaáu tröø treân taát caû tieàn traû löông cuûa toaøn nöôùc Myõ) trong naêm 2010. Medicare vaø Medicaid laø hai chöôøng trình hoã trôï y teá phuùc lôïi cuûa Myõ, caùc chöông trình chaêm soùc söùc khoûe cho ngöôøi giaø, cuõng ñaõ “nuoát” heát 22.5 phaàn traêm chi tieâu Lieân bang Myõ trong naêm roài. Vaø khi theá heä “baby boomer”
18
Myõ caét giaûm ngaân saùch quoác phoøng, quaân ñoäi UÙc seõ ñi veà ñaâu? (sanh sau Theá Chieán II) vaãn tieáp tuïc nghæ höu ôû con soá kyû luïc, nhöõng aùp löïc chi phí veà Medicare seõ taêng voït. Ngöôïc laïi, chi tieâu quoác phoøng Myõ - bao goàm caû caùc cuoäc chieán tranh ôû caû Iraq vaø Afghanistan – töôûng laø nhieàu laém, nhöng thöïc teá ñaõ chieám ít hôn 5 phaàn traêm GDP. Duø sao, giöõa caùc hieän traïng roái raém cuûa nôï naàn hieän nay, chuyeän naøo chi nhieàu, chuyeän naøo chi ít ñaõ khoâng coøn yù nghóa gì khi Hoa Kyø laø roõ raøng ñang treân moät quyõ ñaïo khoâng beàn vöõng cho vieäc “cheäch höôùng” ñeå coù theå tieán ñeán chuyeän... phaù saûn quoác gia. Chính phuû lieân bang hieän ñang coù thaåm quyeàn ñeå vay moät soá tieàn tích luõy leân ñeán $14.3 ngaøn tyû. Vieäc taêng nôï ñeán “kòch traàn” naøy, dó nhieân phaûi thoâng qua Quoác hoäi. Vaø nhö moät con beänh “ghieàn” trong chuyeän phaûi “chi tieâu thaâm
huït”, Washington hieän ñang treân ñaø vöôn leân baêng baêng cho ñeán “traàn nôï” chæ trong voøng moät thôøi gian ngaén nguûi. Neáu haïn möùc vay naøy maø khoâng phaûi laø söï gia taêng ñöôïc thoâng qua phaùp luaät cuûa Quoác hoäi, ngöôøi ta khoâng theå töôûng töôïng raèng con soá “nôï kinh hoaøng” naøy laïi coù theå laø söï thöïc. Laàn ñaàu tieân trong lòch söû cuûa chi tieâu, ngaân saùch Hoa Kyø hieän ñang ñöôïc coi maëc nhieân veà nghóa vuï nôï cuûa mình. Moät phaàn khaùc, trong vieäc bò thuùc ñaåy bôûi caùi goïi laø phe caùnh cuûa Ñaûng Traø (Tea Party), ña soá cuûa ñaûng Coäng hoøa môùi trong Haï vieän döï ñònh seõ söû duïng caùc vaán ñeà “traàn nôï” nhö moät ñoøn baåy ñeå caét tính xaùc thöïc vaø ñaùng keå cho chi tieâu. Tuy nhieân, Toång thoáng Obama vaø ñaûng Daân chuû ñang tranh ñaáu quyeát lieät ñeå baûo veä caùc chöông trình phuùc lôïi xaõ hoäi. Moät chöông trình ñöôïc chính phuû Hoa Kyø raát chuù yù ñeå gaïch daáu baèng möïc ñoû. Toång thoáng traû tieàn cho caùc goùi hoã trôï taøi chaùnh ñeå laøm giaûm nôï, nhöng trong thöïc teá laïi tìm caùch caân baèng soå saùch thoâng qua vieäc taêng thueá ñoái vôùi thaønh phaàn (do oâng töï ñònh) ñöôïc goïi laø “giaøu coù”. Seõ khoâng bao giôø sôû thueá tìm ñöôïc ñuû ngöôøi coù thu nhaäp treân $250.000 ñoâ/naêm, taïi Myõ ñeå chòu loaïi thueá ñaùnh vaøo “giôùi giaøu coù”. Vaø chuyeän naøy chaéc chaén seõ ñeå laïi moät “daáu aán” nghieâm troïng trong thaâm huït trong nay mai. Ñoàng luùc vôùi caùc ñoøn pheùp chính trò maëc caû dieãn ñang ra ôû Washington, thôøi gian nhö moät quaû laéc ñoàng hoà ñeám tích taéc töøng giaây ñeán chuyeän duyeät chi ngaân saùch ñaõ ñi ñeán giai ñoaïn quyeát lieät. Vaø neáu caùc chính trò gia cuûa Myõ khoâng theå trieäu taäp söï can ñaûm cuûa mình ñeå aùp ñaët nhöõng yeâu caàu caét giaûm ngaân saùch. Luùc baáy giôø caùc giaûi phaùp thay theá duy nhaát ñeå chaën ñöùng thaûm hoïa, laø phaûi giaûm giaù trò thöïc cuûa nôï maø Hoa Kyø ñang coù baèng caùch, phaûi laøm giaûm giaù trò cuûa ñoàng ñoâ la Myõ, thoâng qua laïm phaùt töï taïo. Duø baèng caùch naøo, nhöõng haäu quaû kinh teá vaø chieán löôïc cho theá giôùi, ñang ñöôïc höùa heïn nhieàu ngoaïn muïc, saâu saéc, cho nhöõng ngaøy saép tôùi. Khoù khaên kinh teá cuûa Myõ coù nghóa laø caùc chieán löôïc veà chi tieâu taøi chaùnh cuûa hoï chaéc chaén seõ ñöôïc caét bôùt. Vaø quoác phoøng laø moät trong caùc laõnh vöïc ñaàu tieân seõ ñöôïc chieác keùo caét xeùn lua vaøo. Caùc ñôït caét giaûm ñaàu tieân cuûa quoác phoøng cuõng vöøa ñöôïc quyeát ñònh thöïc hieän trong thaùng Gieâng ñaàu naêm nay khi $78
öùc (78 ngaøn tyû ñoâ la) trong 5 naêm seõ ñöôïc caét töø möùc toång soá $680 ngaøn tyû, trong con soá chi tieâu cuûa Nguõ Giaùc Ñaøi ñaõ daønh cho naêm 2010. Nhöng $78 ngaøn tyû cuûa quoác phoøng bò caét naøy chæ moät chuùt höông vò cuûa maøn daïo ñaàu ñeå caùc laõnh vöïc khaùc nghieâm troïng hôn, cuõng naèm trong ngaân saùch caét giaûm taøi chính cuûa Myõ ñöôïc ñi vaøo traät töï. Vaäy thì trong moät vieãn aûnh aâm u gaàn nhö chaéc chaén seõ xaåy ra, ñoái soá cuûa chuyeän giaûm quoác phoøng cuûa Myõ seõ coù lieân quan gì ñeán UÙc? Thöû nhìn laïi boái caûnh keå töø khi keát thuùc Theá chieán II, Ngöôøi UÙc ñaõ ñöôïc höôûng nhöõng lôïi ích cuûa söï oån ñònh cung caáp bôûi moät neàn hoøa bình Myõ taïi Taây Thaùi Bình Döông. Ngay caû trong thôøi gian toài teä nhaát ôû chaâu AÙ laø luùc buøng noå cuûa Chieán tranh Laïnh, ôû Vieät Nam vaø Baéc Haøn, thì vuøng bieån quoác teá trong khu vöïc, nhôø coù ñoaøn taøu chieán cuûa Myõ luoân lai vaõng, con ñöôøng haûi löu huyeát loä maø neàn kinh teá UÙc phuï thuoäc cuõng chöa töøng bao giôø bò ñe doïa. Vaø keát quaû laø, Australia ñaõ lieân tuïc thay ñoåi keá hoaïch chi tieâu ngaén haïn cho caùc cô sôû quaân söï cuûa mình. Theo ghi nhaän ñaõ coâng boá, trong naêm nay UÙc chæ khaûy moät caùi moùng tay ít oûi cho quoác phoøng vôùi con soá nhoû nhoi chæ 1.8 phaàn traêm treân toång saûn löôïng quoác gia ñeå daønh cho quoác phoøng. Theo vaøi ghi nhaän ñöôïc caùc nhaø phaân tích chuù yù thì ñaõ qua moät thôøi gian khaù daøi, töø döùt Theá chieán II ñeán nay. Hieän coù ñeán ba theá heä cuûa cuûa daân “mieät döôùi” ñaõ lôùn leân döôùi ñoâi caùnh baûo veä cuûa Myõ. Hoï ñaõ khoâng bao giôø, thaäm chí ñaõ phaûi xem xeùt khaû naêng moät ngaøy naøo ñoù, hoï coù theå khoâng caàn döïa vaøo öu theá chieán löôïc quoác phoøng moät caùch mieãn phí cuûa Myõ nöõa. Nhöng vôùi Hoa Kyø, nhö ñaõ daãn, neàn taøi chaùnh cuûa hoï, vaø tình traïng nôï ngaân saùch hieän ñang lao taän cuøng gaàn chaïm ñaùy cuûa söï dieät vong kinh teá. Cuõng ñaõ ñeán luùc Australia neân suy nghó laïi laø ngöôøi UÙc seõ khoâng coøn coù theå döïa vaøo, giaû ñònh raèng, nöôùc Myõ seõ phaûi tieáp tuïc aâu yeám vôùi caùi xöù Kangaroo tuoát mieät döôùi töø choã cuûa hoï nöõa Seõ khoâng coù gì chaéc raèng moät thaäp nieân tôùi UÙc vaãn thaáy Haûi quaân Hoa Kyø tieáp tuïc ñem ñeán UÙc moät ñoaøn 10 taøu saân bay cuøng moät löïc löôïng khoâng quaân Myõ huøng haäu vôùi 2.400 maùy bay chieán ñaáu F-35. Ñieàu naøy thaáy nhö coù veû laø moät öôùc mô chaéc chaén khoâng bao giôø hoaøn toaøn hieän thöïc.
Bôûi, khi ñònh giaù thaønh tieàn ñeå ñem ra chôï baùn, moãi chieác F-35 trò giaù treân 100 trieäu ñoàng, vaø taøu saân bay theá heä môùi, Myõ phaûi chi 9 tyû ñoâ la laø giaù xuaát xöôûng cho moät chieác. Dó nhieân khi trong tình traïng ngaøy caøng thieáu tieàn maët, vieäc ñôn giaûn nhaát maø ai cuõng thaáy ñoù laø giaûm soá löôïng taøu vaø maùy bay cuûa Myõ duøng ñeå taïo “öu theá chieán löôïc” ôû nöôùc ngoaøi. Trong chính trò, cuõng nhö trong moân vaät lyù, nguyeân taéc chaân khoâng
Nhaém maét laïi cuõng thaáy chuyeän nhaûy voâ saân chôi theá vai Myõ trong khu vöïc chaâu AÙ ñeå roài seõ laán saân luoân xuoáng Nam Thaùi Bình Döông seõ laø anh chaøng khoång loà Trung Quoác.
seõ luoân luoân ñöôïc laáp ñaày laø moät aét coù khoâng thay ñoåi. Vaø trong caùc vaán ñeà quaân söï quoác teá. Nguyeân taéc aùp duïng ñoái vôùi löïc löôïng ñoái troïng seõ taêng gaáp ñoâi. Vì vaäy, ngöôøi ta ñang cho Australia moät caâu hoûi laø: “Ai seõ böôùc vaøo theá choã ñeå nhöõng thieáu huït veà caân baèng chieán löôïc, seõ ñöôïc kích hoaït bôûi söï suy thoaùi cuûa söùc maïnh quaân söï cuûa Myõ ôû Taây Thaùi Bình Döông?” Nhaém maét laïi cuõng thaáy chuyeän nhaûy voâ saân chôi theá vai Myõ trong khu vöïc chaâu AÙ ñeå roài seõ laán saân luoân xuoáng Nam Thaùi Bình Döông seõ laø anh chaøng khoång loà Trung Quoác. China ñang töøng böôùc troãi daäy, môû roäng daáu chaân chieán löôïc cuûa mình baèng caùch phaùt trieån moät löïc löôïng haûi quaân huøng haäu treân bieån chaâu AÙ maø hoï vaãn luoân coi laø chieác ao nhaø. Lieäu Nhaät Baûn, Haøn Quoác, AÁn Ñoä, Vieät Nam, Maõ Lai, Philippines vaø caùc nöôùc chaâu AÙ khaùc coù ñoàng loøng tham gia vaøo lieân minh vôùi UÙc ñeå laøm ñoái troïng cho vieäc söï taêng soùng cuûa vöông quoác Trung Hoa môùi? Hay laø caùc quoác gia naøy seõ theo moät con ñöôøng kieåu “Finlandisation” (caàu an khoâng daùm thaùch thöùc nöôùc lôùn), baèng caùch ngoaïi giao trung laäp vaø chung soáng trong moät “chuû quyeàn ngoaïi vi”, neáu khoâng muoán noùi laø “chö haàu”, beân caïnh ngöôøi laùng
gieàng khoång loà cuûa hoï? Ñaây laø nhöõng caâu hoûi hieän ñang ñöôïc tranh luaän ôû Canberra. Chuùng taïo thaønh caùc phuï ñeà cho chính phuû thôøi nhieän kyø cuûa Rudd trong naêm 2009 trong caùi goïi laø “baïch thö quoác phoøng”, cho moät söï môû roäng lôùn hôn cuûa löïc löôïng Haûi quaân Hoaøng gia UÙc vaø Quaân ñoäi Hoaøng gia Australia. Nhöng coù ñieàu chaéc chaén trong ñoù Australia vaãn coù theå töï tin, thaäm chí trong maây muø cuûa töông lai vôùi moät “aån soá chính trò” coøn chöa bieát. Neáu khoâng coù söï hoã trôï tình baùo vaø quaân söï naøo ñöôïc saûn xuaát bôûi lieân minh chaët cheõ cuûa UÙc vôùi Hoa Kyø, sieâu cöôøng duy nhaát treân theá giôùi hieän nay, UÙc luùc ñoù ñöông nhieân seõ phaûi töï löïc, vaø phaûi chi tieâu nhieàu hôn cho quoác phoøng cuûa mình. Raát nhieàu! Chính phuû UÙc cuûa caû hai ñaûng caàm quyeàn laãn ñoái laäp seõ baét buoäc phaûi “traùm choã” vaøo loã troáng chaân khoâng khuyeát huït cuûa Myõ ôû Nam Thaùi Bình Döông, baèng caùch taêng cöôøng raát nhieàu theâm ngaân saùch cho löïc löôïng quoác phoøng UÙc. Theo caùc nhaø phaân tích am töôøng veà quaân sö, döï toaùn haïn cheá haàu heát caùc chi tieâu cho quoác phoøng cuûa Canberra trong boái caûnh nhö vaäy seõ caàn phaûi taêng ít nhaát 60 phaàn traêm ngaân saùch nhö hieän coù. Ñoàng thôøi, caùc nhaø phaân tích chieán löôïc khaùc cuûa UÙc, cuõng tin raèng chi tieâu quoác phoøng trong tröôøng hôïp nhö vaäy seõ taêng hôn gaáp ñoâi, hoaëc coù leõ thaäm chí gaáp ba. Taát nhieân, coù moät ñieàu trôù treâu chính trò lôùn ñaõ laâu ngaøy loàng aån trong neàn bang giao Myõ-UÙc. ÔÛ moät caûm tính naøo ñoù, moät soá ñoâng daân chuùng UÙc thöôøng coù caùc ñoái nghòch vôùi taát caû nhöõng gì thuoäc veà Myõ, coøn laïi ngöôøi ta khoâng hieåu laø, töø tröôùc nay chieác oâ duø maø quaân ñoäi Myõ ñang “che naéng” cho nöôùc UÙc trong vieäc chi tieâu cho quoác phoøng, ñaõ cho pheùp chính phuû UÙc tieát kieäm ñöôïc moät soá tieàn lôùn, thay vì soá tieàn ñoù leõ ra phaûi duøng ñeå mua suùng töï baûo veä mình, vaø chính phuû UÙc ñaõ duøng soá tieàn naøy khaù thoaûi maùi, chi tieâu haøng tyû ñoâ la vaøo trong muïc ñích mua saém caùc loaïi bô, söõa, baùnh mì, tröùng, vaø caùc phuùc lôïi daønh cho ngöôøi daân UÙc. Noùi moät caùch khaùc. Taát caû caùc tröôøng hoïc, beänh vieän vaø caùc chöông trình phuùc lôïi xaõ hoäi raát yeâu quyù cuûa ngöôøi UÙc ñang coù ñöôïc, trong baûn chaát, ngaân saùch naøy moät phaàn naøo ñöôïc goùp phaàn trôï caáp töø ngaân saùch quoác phoøng cuûa Myõ.
Minh Anh
19
T
hoâng thöôøng, khoâng ai coù theå kieåm soaùt ñöôïc höôùng ñi cuûa caùc loaïi tieàn teä. Tyû giaù hoái ñoaùi cuûa ñoâ UÙc/ñoâ Myõ hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo chính saùch kinh teá trong noäi ñòa cuûa Myõ. Chæ soá hoái xuaát cuûa ñoàng UÙc lieân quan ñeán vieäc töông ñoái tieàn teä cuûa Australia vôùi caùc ñoái taùc thöông maïi lôùn cuûa UÙc. Vaø Myõ laø moät ñoái taùc lôùn gaây aûnh höôûng ñeán tyû giaù töông quan giöõa tieàn Myõ ñoàng UÙc. Ngöôøi ta coù theå döï ñoaùn ñöôïc möùc troài suït cuûa hoái xuaát khoâng? Cuõng khoâng luoân. RBA khaúng ñònh raèng khoâng coù baát cöù ai coù theå döï baùo chính xaùc caùc loaïi tieàn teä töø thò tröôøng hay caùc chính saùch kinh teá cuûa khu vöïc. Do ñoù, coù theå ngöôøi ta giaû ñònh raèng caùc loaïi tieàn teä laø “goùp phaàn hoaïch ñònh” caùc cuûa chính saùch tieàn teä (nhö laø tuyeân boá cuûa haàu heát caùc nhaø kinh teá vaø caùc phöông tieän truyeàn thoâng), hoaëc coù theå ñöôïc söû duïng nhö moät coâng cuï phuï trôï ñeå thieát laäp cho chính saùch tieàn teä. Ñieàu naøy khoâng ñöôïc giôùi taøi chính cho laø khaû thi. Bôûi khoâng ai coù theå kieåm soaùt ñöôïc tyû giaù, vaø ngöôøi ta cuõng khuyeán caùo laø ñöøng neân tin caäy vaøo caùc döï baùo veà tieàn naøy tieàn kia seõ leân hay xuoáng. Thöû nhìn laïi xem, trong thôøi gian ngaén vöøa qua, coù nhaø kinh teá ñaïi taøi naøo döï baùo ñöôïc ñoàng UÙc kim seõ laø 110 cents Myõ vaøo thaùng Tö naêm 2011 vöøa qua hay khoâng? Hoaøn toaøn khoâng! Neáu muoán döï baùo thì ngöôøi ta chæ coù theå döïa treân caùc söï kieän lieân quan ñeå coù theå giaû ñònh raèng nhöõng söï kieän naøy coù theå coù, hoaëc coù theå khoâng, seõ xaåy ra, ñeå töø ñoù môùi ñoaùn ñöôïc phaàn naøo höôùng ñi cuûa tieàn teä. Tyû nhö khi noù ñoàng UÙc “coù theå seõ taêng” 10 ñeán 20 phaàn traêm nöõa moät caùch deã daøng trong vaøi thaùng tôùi, thì phaûi keøm theo caâu “neáu nhö Myõ taêng laõi suaát”, hoaëc “neáu nhö seõ coù moät soá cuù soác vôùi giaù caû haøng hoùa”. Coù nghóa laø khi khoâng coù caùc ñieàu kieän “neáu nhö” naøy thì ñoàng UÙc kim seõ taêng hay giaûm laø moät chuyeän... “bieát cheát lieàn!” Theo caùch phaùn ñoaùn naøy, qua dö luaän cuûa giôùi taøi chaùnh, hieän nay RBA coù veû nhö ñang lo ngaïi laø tieàn UÙc coù theå coù nhieàu khaû naêng seõ giaûm hôn, so vôùi ñöôøng ñoà bieåu ñaõ taêng voït trong hôn hai naêm cuûa hoaït ñoäng döï baùo. Ngöôøi ta coøn nhaän xeùt RBA laø moät nhaø “quaûn lyù ruûi ro”, thöôøng laøm cho UÙc bò maát ñieåm treân neàn kinh teá vaø thò tröôøng. Coâng vieäc cuûa RBA chæ laø giöõ söï laïm phaùt ñöøng cho quaù 2 ñeán 3 phaàn traêm moãi naêm
20
R T
eserve Bank of Australia (RBA) töùc Ngaân haøng Döï Tröõ Lieân Bang seõ laøm gì vôùi hoái xuaát ñoàng ñoâ UÙc?
rong ngaén haïn, caâu traû lôøi laø - Khoâng bieát - Nghóa laø RBA seõ khoâng laøm gì caû. Thaät vaäy! RBA cho laø neân ñaët troïng löôïng thaäm chí ít hôn vaøo ñoàng ñoâ la UÙc, so vôùi tyû hoái maø noù ñang coù. Nguyeân taéc raát ñôn giaûn khi ngöôøi ta nghó raèng thoâng qua ñoâ la UÙc. Haõy thöû töï ñaët mình vaøo vò cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò RBA, hoaëc ba ngöôøi coù aûnh höôûng quan troïng nhaát ñeán quyeát ñònh cuûa RBA laø Glenn Stevens Thoáng ñoác, Ric Battellino phuï taù Thoáng Ñoác, vaø Phil Lowe phoù Thoáng Ñoác RBA vaø ñoaùn xem hoï seõ laøm gì....
Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng giöõa hai ñöôøng bôi. Dó nhieân RBA khoâng nhaän ñöôïc tieàn thöôûng neáu nhö kinh teá UÙc coù söï taêng tröôûng kinh teá cao hôn, hoaëc thaát nghieäp thaáp hôn. Khoâng gioáng nhö ty Ngaân khoá nhaø nöôùc, RBA khoâng phaûi laø moät cô quan hoaïch ñònh chính saùch. Khoâng ai trong caùc vieân chöùc RBA ñöôïc giaûi thöôûng gì khi cho ra nhieàu “yù töôûng thoâng minh” veà caùc chính saùch kinh teá hay ho coù lôïi cho coâng nghieäp kyõ ngheä... Cuõng vaäy, raát ít ngöôøi döôøng nhö hieåu ñöôïc caùch suy nghó cuûa RBA. Caùc vieân chöùc thöøa haønh cuûa RBA coù moät trí nhôù ñöôïc ñaøo luyeän laâu daøi . Hoï baùm theo caùc bieán ñoåi trong ngaønh xuyeân qua nhieàu thaäp nieân. Hoï nhôù raèng trong nhöõng naêm cuoái 1980 moâ hình chính saùch tieàn teä cuûa RBA - caùi goïi laø “kieåm tra danh saùch” phöông phaùp tieáp caän - bò phaù vôõ. Hoï bieát raèng moâ hình môùi cuûa RBA - ñöôïc goïi laø “laïm phaùt muïc tieâu” ñaõ aùp duïng moät caùch töï do trong nhöõng naêm 1990 vaø ñaàu nhöõng naêm 2000, thoâng qua söï keát hôïp cuûa moät löôïng lôùn coâng suaát döï phoøng coøn laïi trong neàn kinh teá suy thoaùi töø 1990-1992 sau khi caáp tính, vaø khi ñoùng caûi caùch kinh teá vi moâ, moät soá trong ñoù bò ñaûo ngöôïc. Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc chöùng minh bôûi söï suy giaûm trong thaäp nieân, vaø noù ñaõ hình thaønh moät nöûa tyû leä thaát nghieäp maø khoâng gaây aùp löïc laïm phaùt. Caùc vieân chöùc cuûa RBA cuõng bieát raèng laïm phaùt hieän taïi cuûa hoï, laø nhaém vaøo muïc tieâu theo khuoân khoå ñöôïc chöùng minh, neáu nhö coù moät caùi nhìn ña theá heä. Hôn nöõa, hoï bieát raèng UÙc khoâng thaønh coâng, vì laïm phaùt ñaõ nhaém vaøo muïc tieâu thöû nghieäm ñaàu tieân chính cuûa noù, tröôùc khi GFC (Global Financial Crisis - khuûng hoaûng taøi chaùnh toaøn caàu), laøm cho laïm phaùt taêng voït ñeán hôn 4 phaàn traêm/naêm. Vaø hoï bieát raèng neáu RBA khoâng
vöôït qua thöû nghieäm tieáp theo cuûa chính noù, toaøn boä chính saùch tieàn teä khaû thi coù theå seõ bò ñaët vaøo ruûi ro (xin löu yù raèng ñieàu naøy coù theå khoâng ñöôïc caùc xaùc suaát “caên cöù tröôøng hôïp”, nhöng duø sao noù laø moät nguy cô ñaùng sôï). Vì vaäy, döïa vaøo caùc nhaän ñònh ñaõ daãn. Ngöôøi ta thaáy raèng vieäc RBA thieát laäp möùc laõi suaát ngaøy hoâm nay vôùi moät ñoà bieåu cho tieán trình trong ít laém laø hai naêm tôùi. RBA caàn phaûi coù moät keá hoaïch giaû ñònh cho con ñöôøng tieàn teä seõ ñi trong thôøi gian ñoù. Neáu RBA laø moät nhaø quaûn lyù theo caùch may ruûi, thì con ñöôøng tieàn teä caàn phaûi ñöôïc höôùng theo chieàu baûo thuû. Trong thieát laäp chính saùch, RBA ñaõ giaû ñònh hoaøn toaøn ngöôïc laïi. Hoï phaûi (baûo thuû) cho raèng ñoàng tieàn thöïc söï laø moät nguy cô laïm phaùt, thoâng qua ñoù, noùi raèng, sau khi chöông trình taêng laõi suaát cuûa Myõ chaám döùt, RBA ñaõ mua traùi phieáu cuûa Chính phuû Myõ (ñeå giaûm saûn löôïng) vaøo thaùng Saùu naêm nay. Ñaây laø caùch tieáp caän ñöôïc xem laø khoâng hôïp lyù, chæ coù moät hoaïch ñònh chính saùch taäp trung vaøo nguy cô coù theå coù ñöôïc caùc xaùc suaát coù saün cho ngaøy nay. Nghóa laø moät cô hoäi khoâng ñôn giaûn ñeå tieàn teä coù ñöôïc söùc ñaåy Trong moät nhaän xeùt khaùc mang tính taâm lyù hoïc veà RBA. Caùc nhaø kinh teá vaø caùc nhaø ñaàu tö thöôøng coù nhöõng sai laàm khi söï ñoå loãi cho laïm phaùt tieàn teä cuûa hoï thöôøng döïa treân caùc phaân tích veà caùc gia ñình lôïi töùc thaáp, chæ soá GDP keùm, ñaàu tö cuûa caùc doanh nghieäp xuoáng, saûn xuaát, xuaát khaåu trì treä v.v... Lyù luaän naøy coù theå bò coi laø sai laàm. Caùc döõ kieän ñöa ra cho thaáy raèng RBA ñaõ boû lôõ muïc tieâu laïm phaùt cô baûn cuûa noù, bôûi moät löôïng ñaùng keå leân ñeán 0.50 phaàn traêm ñieåm/naêm, trong hôn moät thaäp nieân qua. Hoâm nay, thieáu muïc tieâu laïm phaùt cô baûn, ñieåm cuûa noù dó nhieân phaûi gia taêng vaø hieän ñaõ laø gaàn 1.0 phaàn traêm/naêm. Döõ lieäu naøy döïa treân caùc ñoà bieåu veà CPI (consumer price index - chæ soá giaù tieâu duøng) cuûa ba thaùng ñaàu naêm ñöôïc ñöa ra hoài ñaàu thaùng Naêm vöøa qua. Ñaây coù theå xem laø söï buøng noå ñaàu tö lôùn nhaát trong lòch söû Australia. Vaø laø moät ñieåm, khi thò tröôøng nhaân söï ñaõ ñöôïc hoaøn toaøn söû duïng. Neáu nhö RBA coù hy voïng ñaït ñöôïc muïc tieâu laïm phaùt cuûa noù, ñieàu naøy caàn moät keá hoaïch taùi caáu truùc mang tính phuû ñaàu, ñeå trôï löïc cho vieäc taêng tröôûng kinh teá, vaø moät keá hoaïch khaùc ñeå giaûi quyeát vaán ñeà nhaân duïng, taêng tröôûng
soá coâng vieäc laøm, giaûm bôùt caùc toan tính quy moâ khoâng thöïc hieän ñöôïc bôûi phaûi “naèm yø chôø voán”. Söï vieäc phaûi laøm laø caàn taïo ra coâng suaát döï phoøng tröôùc khi caùc bieán ñoåi seõ coù cuûa thöông maïi seõ chaûy qua vaø laøm ra cuù soác cho neàn kinh teá thöïc. Söï vieäc seõ lyù töôûng hôn neáu nhö RBA coù yù muoán quay voøng muïc tieâu laïm phaùt, vaø ñöôïc thöïc hieän baèng caùch keàm cheá bieân ñoä cuûa thôøi ñieåm naøy ñeå ñöa vaøo chu kyø. Ñieàu naøy cuõng cho thaáy laø RBA ñaõ coù moät chöùc naêng phaûn öùng khoâng ñoái xöùng. Taát caû moïi vieäc ñeàu ñöôïc RBA xöû lyù trong öu tieân baèng nhau. RBA coù theå thích aùp duïng phöông caùch quay voøng laïm phaùt, theo kieåu nhö baùnh xe quay nöôùc, caøo nöôùc phía sau haát veà phía tröôùc, ñeå vöôït qua muïc tieâu laïm phaùt cuûa noù. Cuõng caùch quay voøng naøy, haõy nhìn laïi vaøi phöông caùch thoâng thöôøng maø UÙc ñang thöïc thi nhö: Taïo theâm vieäc laøm, giaûi quyeát thaát nghieäp, hoã trôï caùc ngaønh ngheà kinh doanh phaùt trieån, taêng tieàn löông v.v... vaø qua ñoù laøm moät “döï ñoaùn thôøi tieát” cho vieäc chaän laïm phaùt, taêng tröôûng kinh teá... cuûa UÙc, ngöôøi ta seõ thaáy raèng kinh teá UÙc nhö ñang gaëp moät ngaøy coù thôøi tieát... khaù u aùm. Ñieàu naøy quaû ñang thöïc söï laø moät tin xaáu ñoái vôùi Ngaân Haøng Döï Tröõ Lieân Bang UÙc. Moät chæ soá laïm phaùt raát cao trong 3 thaùng ñaàu naêm nay ñaõ laø moät ñieàm baùo thaûm hoïa tieàm taøng cho kinh teá UÙc. Neáu RBA cuõng caûm thaáy coù chuùt “lo lo” vaø muoán chaën laïi söï tieáp tuïc gia taêng (laïm phaùt) cho 3 thaùng keá tieáp, vaø keá tieáp nöõa. Ít laém, hoï phaûi taêng laõi xuaát nöõa. Nhö Thoáng ñoác Glenn Stevens thöôøng xuyeân nhaän xeùt, neáu baïn chôø cho ñeán khi baïn hoaøn toaøn nhaát ñònh phaûi gia taêng, thì haàu nhö chaéc chaén ñaõ quaù muoän. Coù nghóa laø “ñôïi nöôùc ñeán chaân môùi nhaûy” thì keå nhö... tieâu. Taát nhieân, RBA seõ laøm moïi thöù maø hoï coù theå laøm, ñeå taïo cho coâng chuùng coù moät aán töôïng raèng vaán ñeà vaãn coøn naèm trong taàm kieåm soaùt. Nhöng “moïi thöù maø hoï coù theå laøm” ñoù laø gì? Hoaûng sôï seõ chæ laøm traàm troïng theâm vaán ñeà. Ngöôøi ta thaáy ngay baây giôø, ít laém, RBA caàn coù moät keá hoaïch chuû ñaïo ñeå phuû ñaàu vaøo neàn kinh teá noäi ñòa, neáu caàn thieát phaûi ñaåy cho laïm phaùt quay trôû laïi ñöôøng bôi. Ngaàn ngaïi ñoâi khi khoâng nhöõng maát cô hoäi maø coøn laø thaûm hoïa.
Nghi oâng nhaø vaên quaù Trong dòp nghæ heø, nhaø vaên Victor Hugo ñeán moät ngoâi laøng xinh ñeïp. Cuoäc soáng ôû ñaây thaät thanh bình, ngaøy naøo oâng cuõng thaû ngöïa gaëm coû treân caùnh ñoàng, coøn mình thì lim dim töïa goác caây tìm yù töôûng...
Moät hoâm, choaøng daäy thì oâng ñaõ thaáy con ngöïa bieán maát. Töùc ñieân leân, nhaø vaên boå ñi tìm nhöng voâ ích. Thaát theåu veà nhaø, gaëp moät oâng cuï noâng daân ñi daïo treân ñöôøng, nhaø vaên than phieàn veà con ngöïa. OÂng cuï nhìn Hugo nhö moät “quaùi vaät” roài kheõ ñaùp: - Laøng naøy toaøn ngöôøi töï troïng caû, khoâng ai laøm chuyeän aáy ñaâu - chôït cuï söïc nhôù ra - AØ, maø naøy, caùch ñaây maáy hoâm, nghe noùi coù caùi oâng nhaø vaên gì ñaáy töø Paris ñeán. Hay laø... Quaûng caùo
Hoài Mark Twain laøm chuû buùt moät tôø baùo tænh leû, oâng nhaän ñöôïc thö cuûa khaùch haøng mua daøi haïn laâu naêm, than phieàn raèng oâng ta thaáy moät con nheän trong trang baùo vaø hoûi nhö theá laø ñieàm laønh hay gôû. Mark Twain traû lôøi : - Thöa ñoäc giaû daøi haïn laâu naêm thaân meán ! Thaáy moät con nheän trong tôø baùo chaúng phaûi laø ñieàm laønh hay gôû cho oâng. Chæ ñôn giaûn laø con nheän doø treân tôø baùo cuûa chuùng toâi, tìm xem nhaø buoân naøo khoâng ñaêng quaûng caùo ñeå noù coù theå ñeán cöûa hieäu ñoù chaêng maïng nheän ôû cöûa, vaø höôûng moät cuoäc soáng thanh bình phaúng laëng cho maõi veà sau.
Baèng caùi ñuoâi cuûa ta
Napoleon laø vò hoaøng ñeá raát kieâu ngaïo, ngay caû vôùi moïi ngöôøi trong gia ñình. Khi ñöôïc tin vôï oâng laø Desiree môùi sinh hoaøng töû vaø yeâu caàu oâng ñaët teân cho ñöùa beù. Napoleon beøn baûo: - Noù baèng caùi ñuoâi cuûa ta cuõng khaù laém roài. Ñaët teân cho noù laø... Leon.
21
C
aùc chieán binh ñoái laäp khoâng ñöôïc vuõ trang ñaày ñuû, thieáu toå chöùc, khoâng ñuû khaû naêng ngaên chaën böôùc tieán cuûa quaân ñoäi trung thaønh vôùi Gaddafi Baùo Time coù ñaêng baøi "Noäi chieán ôû Libya: Nhöõng haïn cheá cuûa quyeàn löïc nhaân daân” (Libya's Civil War: The Limits of People Power) cuûa Andrew Lee Butters vieát töø Benghazi, Libya. Trong baøi vieát, Butters ñöa ra moät caùi nhìn khaù bi quan veà töông lai cuûa löïc löôïng ñoái laäp ôû Libya cuõng nhö phong traøo caùch maïng ôû caùc nöôùc A-raäp - voán ñaõ töøng gaây heát baát ngôø naøy ñeán baát ngôø khaùc cho theá giôùi beân ngoaøi. Cuoäc noåi daäy ôû Libya baét ñaàu töø ngaøy 14 thaùng 2, 2011 vaø tôùi nay ñaõ gaàn nöûa naêm. Baét ñaàu töø nhöõng cuoäc bieåu tình tuaàn haønh hoøa bình cuûa phe ñoái laäp, söï ñaùp traû baèng sung ñaïn cuûa nhaø caàm quyeàn Gaddafi ñaõ chaâm ngoøi cho haøng loaït caùc dieãn bieán mang tính buøng noå. Thay vì bò ñaøn aùp vaø chòu khuaát phuïc, nhöõng ngöôøi noåi daäy ñaõ nhanh choùng giaønh ñöôïc caùc kho vuõ khí vaø töï vuõ trang cho mình. Cuøng vôùi moät soá ñôn vò quaân ñoäi cuûa Libya töø boû haøng nguõ cuûa Gaddafi, hoï ñaõ thaønh laäp ñöôïc moät löïc löôïng ñoâng ñaûo ñeå tieán nhö vuõ baõo veà phía Tripoli nôi coù caùc thaønh trì cuoái cuøng cuûa nhaø ñoäc taøi. Cuoäc noåi daäy cuûa phe ñoái laäp cuõng khieán haøng loaït quan chöùc trong chính phuû cuûa Gaddafi rôøi boû haøng nguõ. Trong nhöõng ngaøy giöõa thaùng 2, laøn soùng caùch maïng ôû Libya coù luùc ñaõ khieán nhieàu ngöôøi nghó raèng söï toàn taïi cuûa chính quyeàn Gaddafi chæ coøn ñöôïc tính töøng ngaøy. Töø khoaûng 1 tuaàn trôû laïi ñaây thì theá côø ñaõ ñaûo ngöôïc. Caùc ñôn vò quaân
22
Haïn cheá cuûa quyeàn löïc nhaân daân hay laø söï thaát baïi cuûa theá giôùi tieán boä? Traàn Vinh Döï, PhD ñoäi trung thaønh vôùi Gaddafi, ñöôïc trang bò ñaày ñuû vaø chuyeân nghieäp, ñöôïc yeåm trôï bôûi vuõ khí haïng naëng vaø khoâng quaân, ñaõ laàn löôït chieám laïi caùc thaønh phoá tröôùc ñaây rôi vaøo tay löïc löôïng ñoái laäp Az Zawiyah, Ras Lanuf, vaø Brega. Tôùi ngaøy 13 thaùng 3, löïc löôïng ñoái laäp coøn chieám giöõ ñöôïc moät soá thaønh phoá, ngoaøi thaønh trì cuûa hoï laø Benghazi, nhö Misurata. Tuy nhieân, coù veû nhö phe ñoái laäp cuõng khoâng coøn giöõ ñöôïc Misurata trong bao laâu nöõa. Neáu Benghazi rôi noát vaøo tay Gaddafi thì coi nhö phong traøo ñoái laäp ôû Libya thaát baïi. Vaø vôùi nhöõng gì Gaddafi ñaõ laøm thì khoâng coù lyù do gì ñeå khoâng tin raèng vieân ñaïi taù naøy seõ dìm phong traøo caùch maïng naøy trong bieån maùu. Vaø nhö theá, Lee Butters coù lyù do ñeå noùi veà nhöõng haïn cheá cuûa quyeàn löïc cuûa nhaân daân. Ñöùng tröôùc moät baïo chuùa ñang naém trong tay moät löïc löôïng quaân ñoäi huøng maïnh vaø saün saøng taøn saùt ngöôøi daân cuûa chính mình, quyeàn löïc cuûa nhaân daân quaû thaät coù giôùi haïn. Vaø neáu phong traøo caùch maïng ôû Libya thaát baïi thì
ñaây cuõng khoâng phaûi laø laàn ñaàu tieân quyeàn löïc cuûa nhaân daân bò khuaát phuïc. Theá nhöng trong caâu chuyeän cuûa Libya, coøn moät veá khaùc nöõa maø Lee Butters khoâng noùi ñeán. Ñoù laø söï thaát baïi cuûa theá giôùi tieán boä trong vieäc phaûn öùng vôùi nhöõng tình huoáng nhö theá naøy. Keânh truyeàn hình Al Jazeera hoâm 12 thaùng 3 ñöa tin veà Libya ñaõ duøng cuïm töø "global inaction" (söï baát ñoäng toaøn caàu) ñeå moâ taû vieäc haàu nhö caû theá giôùi khoâng coù baát kyø phaûn öùng ñaùng keå naøo giuùp cho phong traøo caùch maïng ôû ñaát nöôùc naøy. Töø khi Gaddafi khôûi ñoäng coã maùy quaân ñoäi ñeå taøn saùt daân thöôøng, ñaõ coù moät soá ñoäng thaùi töø theá giôùi beân ngoaøi. Tuy nhieân, ñieåm laïi thì vaãn chæ goùi goïn trong caùc hoaït ñoäng ngoaïi giao. Töø chuyeän phaûn ñoái tôùi leân aùn, sau ñoù laø caám vaän buoân baùn vuõ khí, phong toûa taøi saûn ôû nöôùc ngoaøi, loaïi boû khoûi UÛy ban Nhaân Quyeàn, tôùi choã keâu goïi Gaddafi ra ñi. Ñöùng tröôùc nguy cô maát quyeàn löïc, vaø coù leõ quan troïng hôn nöõa laø maát maïng, Gaddafi roõ raøng laø khoâng quaù coi troïng caùc ñe doïa mang tính ngoaïi giao keå treân. Chính vì theá maø coã maùy cheùm cuûa Gaddafi töøng ngaøy khoâng ngöøng tieán daàn veà höôùng Benghazi. Coù veû nhö theá giôùi seõ khoâng theå laøm gì cho tôùi khi Benghazi thaát thuû vaø phong traøo ñoái laäp ôû ñaây bò daäp taét. Moät nghò quyeát cuûa Hoäi Ñoàng Baûo An LHQ veà haønh ñoäng quaân söï ôû Libya laø chuyeän xa vôøi neáu khoâng muoán noùi laø gaàn nhö khoâng khaû thi. Ngay caû vieäc aùp duïng leänh caám bay treân khoâng phaän Libya cuõng khoù ñöôïc thoâng qua maëc duø Lieân ñoaøn caùc Nöôùc A-raäp ñaõ thoâng qua vaø ñeä trình leân LHQ yeâu caàu naøy. Trong boái caûnh theá giôùi vaãn ñang vaät loän tìm caùch hoài phuïc sau cuoäc khuûng hoaûng kinh teá nghieâm troïng nhaát keå töø sau cuoäc Ñaïi Suy Thoaùi, vaø trong moät thôøi ñaïi chính trò thöïc duïng, nôi caùc lôïi ích coát loõi cuûa quoác gia ñöôïc ñaët leân treân heát trong khi nhöõng yeáu toá thuoäc veà lyù töôûng bò xem nheï, caùch haønh xöû cuûa caùc nöôùc ñoái vôùi tình hình ôû Libya laø caùi coù theå hieåu ñöôïc. Tuy nhieân, duø sao thì theá giôùi naøy cuõng vaãn coù moät LHQ vaø moät Hoäi Ñoàng Baûo An, nôi maø leõ ra coù theå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà nhö cuûa Libya. AÁy theá nhöng ngay caû chuyeän töôûng nhö deã daøng, vaø vaãn mang tính ngoaïi giao, nhö vieäc coâng nhaän chính quyeàn maø phe caùch maïng laäp ra ôû Benghazi laø chính quyeàn hôïp
phaùp cuûa Libya thì LHQ chöa laøm ñöôïc. Toång thö kyù LHQ Ban Ki-moon, Taøi nguyeân thieân nhieân phong khi ñöôïc hoûi veà vieäc naøy vaøo hoâm 12 thaùng 3 chæ noùi chung chung raèng ñoù phuù cuûa Indonesia, ñaëc bieät laø than, laø vieäc cuûa töøng quoác gia thaønh vieân cuûa LHQ chöù khoâng phaûi vieäc cuûa daàu hoûa, vaø khí ñoát tieáp tuïc haáp daãn oâng.[] phaàn lôùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Löông boång töông ñoái thaáp vaø moâi tröôøng chính trò oån ñònh cuõng khuyeán khích moät soá coâng ty quoác teá môû roäng hoaït ñoäng saûn xuaát. Nhöng ñoái vôùi oâng Rozelle, chuû nhaân cuûa boán cöûa haøng aên chuyeân veà moùn thòt nöôùng taïi thaønh phoá St. Louis, Missouri, mieàn trung taây Hoa Kyø, nhöõng chæ daáu kinh teá vó moâ naøy khoâng loâi keùo oâng ñeán Chaâu AÙ laøm aên. Thay vaøo ñoù, cô hoäi ñaõ tìm ñeán oâng. Doanh nhaân Indonesia, oâng Sammy Bolung, vaø vôï oâng tôùi St. Louis nhaân moät chuyeán ñi vì coâng vieäc, vaø ñaõ tôùi Smoking Joe’s ñeå duøng böõa. Böõa aên ñaõ haáp daãn hoï. OÂng Bolung noùi: “Toâi goïi moät moùn goäp ñuû moïi thöù, söôøn heo, thòt boø, khoai lang chieân. Vaø Joe coøn doïn cho toâi thòt gaø taây nöõa.” OÂng Rozelle chuû nhaân nhaø haøng aên Smoking Joe’s Barbecue tieáp lôøi: “Taát caû moïi toái trong naêm buoåi lieân tieáp hoï ñaõ trôû laïi Smoking Joe’s hi nhieàu nöôùc Chaâu AÙ tieáp tuïc taêng tröôûng kinh teá ñeàu ñaën, nhöõng coâng ty vaø oâng khaùch naøy ñöa ra nhieàu caâu ña quoác gia khoâng phaûi caùc doanh nghieäp duy nhaát tìm kieám cô hoäi. Thoâng hoûi chi tieát.” tín vieân VOA, Briden Padden, töôøng thuaät töø Jakarta raèng neàn kinh teá suy Vaø töø ñoù, moät quan heä hôïp taùc thoaùi taïi Hoa Kyø vaø Chaâu AÂu, vaø söï gia taêng giai caáp trung löu taïi Indonesia Hoa Kyø-Indonesia thaønh hình. vaø caùc nöôùc khaùc ñang thuùc ñaåy moät soá doanh nghieäp nhoû baønh tröôùng hoaït OÂng Rozelle noùi raèng oâng coù ñoäng ra nöôùc ngoaøi. nhieàu kinh nghieäm naáu aên. Vaø oâng laïc quan tin raèng caùch pha cheá gia vò ñaëc bieät ñeå öôùp moùn thòt nöôùng Buoåi khai tröông tieäm Smoking Joe’s Barbercue and Lounge ñöôïc hoaøn barbecue vaø caùch nöôùng riu riu thaät taát vôùi moät ban nhaïc rock vaø buoåi trình dieãn cuûa nhöõng ngöôøi maãu, ñöôïc nhoû löûa cuûa oâng seõ ñöôïc öa chuoäng thöïc hieän ñeå quaûng caùo cho ñòa ñieåm sang troïng naøy ôû Jakarta. taïi Chaâu AÙ. OÂng noùi: “Toâi thích söï kieän laø coù Ñoái vôùi oâng Joel Rozelle, ngöôøi saùng laäp vaø cuõng laø ñaàu beáp chính cuûa tieäm Smoking Joe’s, buoåi khai tröông huy hoaøng naøy laø böôùc khôûi ñaàu cho raát nhieàu khaùch haøng khaùc nhau, maø ña soá chöa heà thöôûng thöùc moùn doanh nghieäp cuûa oâng ôû beân ngoaøi nöôùc Myõ. OÂng noùi: “Toâi sinh ra taïi Myõ. Toâi soáng caû ñôøi ôû Myõ. Dó nhieân toâi coù ñi barbecue kieåu Myõ ñuùng caùch.” Hieän giôø thì oâng Rozelle vaø oâng du lòch nöôùc ngoaøi nhöng chöa bao giôø tôùi Chaâu AÙ. Nhöng taïi ñaây, toâi caûm thaáy quen thuoäc nhö ôû nhaø.” Bolung ñaõ leân keá hoaïch môû caùc Quyeát ñònh cuûa oâng Rozelle ñeå baønh tröôùng hoaït ñoäng taïi Indonesia tieáp tieäm aên Smoking Joe’s ôû Bali, ôû theo ñaø do caùc nhaø ñaàu tö lôùn chuû xöôùng. Singapore vaø Ñaøi Loan.[]
K
Cuoäc thaêm doø cuûa tröôøng ñaïi hoïc Quinnipiac cho thaáy da soá ngöôøi Myõ - 58%, khoâng ñoàng yù veà caùch thöùc Toång thoáng ñieàu haønh kinh teá. Tyû leä thaát nghieäp treân toaøn quoác cao hôn 9%. Caùc cuoäc thaêm doø cho thaáy möùc ñoä uûng hoä cuûa quaàn chuùng daønh cho Toång thoáng Obama suït giaûm, vôùi 47% ñoàng yù vôùi caùch ñieàu haønh vieäc nöôùc cuûa oâng so vôùi 52% trong thaùng tröôùc. Söï uûng hoä Toång thoáng Obama gia taêng vaøo thaùng 5 tieáp sau vieäc thuû laõnh al-Qaida Osama bin Laden bò bieät kích Myõ gieát cheát trong moät cuoäc ñoät kích taïi Pakistan. Nhieàu ngöôøi Myõ baøy toû baát bình veà söï taêng tröôûng chaäm cuûa neàn kinh teá khi hoï phaûi vaát vaû kieám vieäc laøm hay traû caùc chi phí.
Söï uûng hoä ñoái vôùi Toång thoáng Obama giaûm suùt vì vaán ñeà kinh teá
23
Scotland, Ireland vaø Anh vaøo chieàu toái thöù Hai hoaëc saùng sôùm thöù Ba. Anh, Phaùp ñöa tröïc thaêng taán Hoï noùi caùc ñaùm tro coù theå bay ñeán taän caùc nöôùc Baéc AÂu, Phaùp vaø Taây coâng ñeán Libya Ban Nha tröôùc cuoái tuaàn. Ngoaïi tröôûng Phaùp Alain Juppe Nhöng caùc chuyeân vieân noùi taùc ñoäng cuûa nuùi löûa Grimsvotn laàn naøy seõ noùi vieäc trieån khai maùy bay tröïc khoâng baèng nuùi löûa Eyjafjallajokul, cuõng cuûa Iceland, naêm ngoaùi. thaêng phuø hôïp vôùi uûy nhieäm cuûa Lieân Hieäp Quoác nhaèm baûo veä thöôøng daân Libya
Hong Kong ñöùng ñaàu baûng xeáp haïng naêng löïc caïnh tranh theá giôùi Hong Kong laàn ñaàu tieân trôû thaønh nöôùc coù naêng löïc caïnh tranh toát nhaát theâ giô i trong soá 59 nöôùc tham gia xeáp haïng theo tieâu chí cuûa Ñaïi hoïc kinh doanh IMD taïi Thuïy Só. Söï taêng tröôûng maïnh meõ veà kinh teá laø moät nguyeân nhaân quan troïng giuùp Hong Kong vöôn leân vò trí ñöùng ñaàu baûng xeáp haïng. Baûng xeáp haïng ñöôïc ñöa ra trong Cuoán Naêng löïc Caïnh tranh Theá giôùi naêm 2011 (2011 World Competitiveness Yearbook) veà naêng löïc quaûn lí nguoàn löïc ñeå phaùt trieån ñaát nöôùc do Ñaïi hoïc kinh doanh IMD xuaát baûn. Theo baø Suzanne Rosselet, Phoù Giaùm ñoác Trung taâm Naêng löïc Caïnh tranh Theá giôùi cuûa IMD taïi Lausanne (Thuî Só), 2/3 trong soá 331 tieâu chí ñaùnh giaù laø mang tính thoáng keâ, döïa treân soá lieäu cuûa caùc toå chöùc quoác teá nhö Ngaân haøng Theá giôùi (WB), Toå chöùc Hôïp taùc vaø Phaùt trieån Kinh teá cuûa Lieân Hôïp Quoác (OECD), Quyõ Tieàn teä Theá giôùi (IMF)... Beân caïnh ñoù, 1/3 tieâu chí laø döïa treân soá lieäu khaûo saùt yù kieán ñeå Ñaïi hoïc kinh doanh IMD coù theå hieåu roõ hôn moät soá yeáu toá lieân quan voán khoâng theå deã daøng ño ñeám ñöôïc baèng caùc con soá, ví duï, söï taùc ñoäng cuûa taêng tröôûng kinh teá ñeán moái tröôøng, chaát löôïng cuoäc soáng cuõng nhö tính hieäu quaû cuûa heä thoáng giaùo duïc...
24
Baø Rosselet cuõng cho bieát trong eàu naêm qua, Hong Kong luoân naèm trong Top 10 vaø thöù haïng cuûa nöôùc naøy ñaõ daàn daàn ñöôïc naâng cao. Vaøo naêm 2010, Hong Kong ñöùng vò trí thöù hai, sau Singapore vaø tröôùc Myõ moät baäc. Cho ñeán naêm 2011, Hong Kong vöôn leân vò trí soá moät, tieáp theo laø ñeán Myõ, Singapore, Thuïy Ñieån, Thuïy Só, Ñaøi Loan, Canada, Qatar, UÙc vaø Ñöùc. Nguyeân nhaân chính laø do Hong Kong ñaõ theå hieän raát toát naêng löïc caïnh tranh treân taát caû caùc lónh vöïc, trong ñoù coù kinh teá. Neàn kinh teá nöôùc naøy ñaõ phuïc hoài vaø phaùt trieån maïnh meõ sau thôøi kì suy thoaùi trong naêm 2008-2009, ñaëc bieät laø trong lónh vöïc xuaát khaåu cuõng nhö khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI). Beân caïnh ñoù, moät yeáu toá chuû choát khaùc khoâng theå boû qua Hong Kong ñaõ ñaït ñöôïc söï caân ñoái veà tính hieäu quaû hoaït ñoäng giöõa khu vöïc chính phuû vaø doanh nghieäp. Nhaän ñònh veà vaán ñeà naøy, baø Rosselet cho bieát, ôû moät soá quoác gia nhö Brazil hoaëc Myõ thì khu vöïc doanh nghieäp phaùt trieån raát naêng ñoäng vaø maïnh meõ trong khi ñoù söï hoaït ñoäng cuûa boä maùy chính phuû laïi keùm hieäu quaû hôn. Chính ñieàu naøy ñaõ laøm giaûm khaû naêng caïnh tranh vaø gaây ra nhieàu toán keùm, khoù khaên cho caùc doanh nghieäp. Tuy nhieân, böùc tranh ôû Hong Kong
laïi hoaøn toaøn khaùc. Cuõng gioáng nhö Singpore, boä maùy chính quyeàn vaø moâi tröôøng phaùp lí cuûa Hong Kong ñaõ hoaït ñoäng raát hieäu quaû ñeå taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï phaùt trieån cuûa caùc doanh nghieäp. Iceland: Huûy nhieàu chuyeán bay vì tro nuùi löûa Cô quan khí töôïng cuûa Iceland cho bieát nuùi löûa Grimsvotn ñaõ phun nhöõng coät khoùi leân cao ít nhaát 11 kilomet Iceland ñoùng cöûa phi tröôøng chính sau khi nuùi löûa phun traøo Nuùi löûa ôû Iceland hoaït ñoäng trôû laïi Söï kieän nuùi Grimsvotn ôû Iceland phun löûa buoäc moät soá haõng haøng khoâng ngöng caùc chuyeán bay ôû nhieàu nôi thuoäc chaâu AÂu, vì maây muø vaø tro coù theå gaây roái cho maùy bay. Haõng KLM cuûa Haø Lan hoâm thöù Hai huûy 16 chuyeán tôùi Scotland vaø mieàn Baéc nöôùc Anh. Haõng British Airways cuûa Anh seõ huûy taát caû chuyeán bay buoåi saùng töø London ñi Scotland do coù döï baùo seõ coù tro cuûa nuùi löûa treân baàu trôøi Scotland. Cô quan khí töôïng cuûa Iceland cho bieát nuùi löûa ñaõ phun nhöõng coät khoùi leân cao ít nhaát 11 kilomet töø hoâm thöù Baûy. Caùc giôùi chöùc nöôùc naøy khoâng roõ ñaùm khoùi vaø tro seõ chính xaùc ñi veà höôùng naøo nhöng coù leõ seõ ñeán
NATO coù khoaûng 200 maùy bay söû duïng cho caùc hoaït ñoäng taïi Libya nhöng chöa duøng ñeán maùy bay tröïc thaêng. Cô quan khí töôïng cuûa Iceland cho bieát nuùi löûa ñaõ phun nhöõng coät khoùi leân cao ít nhaát 11 kilomet töø hoâm thöù Baûy.
Caùc nhaø buoân daàu thoâ treân saøn giao dòch thöông phaåm New York
Giaù xaêng daàu suït giaûm tröôùc nhöõng lo ngaïi veà kinh teá cuûa Chaâu AÂu Giaù xaêng daàu suït giaûm 2% taïi Chaâu AÂu hoâm thöù Hai khi caùc nhaø ñaàu tö lo ngaïi veà vaán ñeà nôï naàn cuûa Chaâu AÂu coù theå gaây phöông haïi tôùi taêng tröôûng kinh teá vaø giaûm möùc caàu naêng löôïng. Caùc nhaø ñaàu tö baùn coå phaàn daàu vaø caùc thöông phaåm khaùc ñeå ñaàu tö vaøo nhöõng thöù an toaøn nhö ñoâ la Myõ. Giaù moät thuøng daàu thoâ taïi Hoa Kyø suït hôn 2 ñoâ la, xuoáng tôùi döôùi 97 ñoâ la moät thuøng trong phieân giao dòch hoâm thöù Hai taïi New York. Caùc nhaø ñaàu tö noùi raèng, coù nhieàu dieãn bieán coù theå laøm chính phuû caùc nöôùc Chaâu AÂu khoù khaên hôn trong vieäc traû nhieàu tæ ñoâ la tieàn nôï. Taïi Taây Ban Nha, moät loaït caùc bieän phaùp khaéc khoå nhaém muïc ñích caét giaûm tình traïng thaâm thuûng cuûa quoác gia ñaõ gaây töùc giaän cho caùc cöû tri, nhöõng ngöôøi ñaõ töø boû Ñaûng Xaõ Hoäi ñöông quyeàn, khoâng boû phieáu cho ñaûng naøy nöõa trong caùc cuoäc baàu cöû ñòa phöông vaø thaønh phoá. Ñieàu ñoù coù theå gaây khoù khaên hôn cho lôøi höùa tieáp tuïc caét giaûm chi tieâu. Caùc cô quan thaåm ñònh möùc tín nhieäm cuõng haï giaûm hoaëc caûnh caùo seõ haï giaûm chæ soá tín nhieäm ñoái vôùi nôï naàn cuûa chính phuû taïi Hy Laïp, YÙ, vaø Bæ. []
Chính phuû Anh vaø Phaùp ñaõ quyeát ñònh ñöa maùy bay tröïc thaêng taán coâng ñeán Libya ñeå taêng cöôøng cho chieán dòch choáng laïi caùc löïc löôïng vuõ trang cuûa nhaø laõnh ñaïo Moammar Gadhafi. Hoâm thöù Hai, Ngoaïi tröôûng Phaùp Alain Juppe noùi vieäc boá trí caùc maùy bay naøy phuø hôïp vôùi söï uûy nhieäm cuûa Lieân Hieäp Quoác nhaèm baûo veä thöôøng daân Libya. OÂng cho bieát caùc maùy bay seõ ñeán ñoù caøng sôùm caøng toát. NATO coù khoaûng 200 maùy bay söû duïng cho caùc hoaït ñoäng taïi Libya nhöng chöa duøng ñeán maùy bay tröïc thaêng. Trong khi ñoù, oâng Jeffrey Feltman, Trôï lyù Ngoaïi tröôûng Hoa Kyø ñaëc traùch khu vöïc Caän Ñoâng ñang coù maët taïi Benghazi, thaønh phoá mieàn ñoâng ñang ôû trong tay phe noåi daäy. Söï hieän dieän cuûa oâng trong 3 ngaøy taïi ñaây ñöôïc xem laø moät daáu hieäu khaùc cuûa Hoa Kyø uûng hoä Hoäi ñoàng Chuyeån tieáp Quoác gia cuûa phe noåi daäy. OÂng Feltman laø giôùi chöùc cao caáp nhaát cuûa Myõ ñeán Libya keå töø khi coù cuoäc noåi daäy hoài thaùng 2.[]
25
N
goài trong saân nhaø haøng ôû moät khu trung taâm thöông maïi saàm uaát cuûa vuøng Hertford ôû London Jacquie Davis vaø Helen Cliffe troâng gioáng nhö moät caëp phuï nöõ thanh lòch. Y heät caùc nöõ nhaân vieân vaên phoøng naøo ñoù gaàn ñaâu ñaáy ñang ñi aên tröa. Baïn seõ töôûng töôïng ra hoï ñang ra ngoaøi ñeå taän höôûng chuùt aùnh naéng hieám hoi cuûa London trong tieát trôøi Thu muoän. Sau böõa aên, neáu nhö coøn dö giôø coù theå ñoâi baïn nöõ naøy khoâng chöøng seõ ruû nhau ñi laøm moùng tay, hoaëc thaû daïo theo caùc daõi phoá shopping daøi hai beân leà ñöôøng ñeå mua saém gì ñoù... Thöïc teá, raát khaùc xa nhau. Caëp ñoâi nöõ nhaân vieân vaên phoøng naøy ñang trong “nhieäm vuï ngaët ngheøo” cuûa moät ngheà nghieäp traøn ñaày huyeàn thoaïi laãn kòch tính. Hoï laø nhöõng “nöõ Veä só” tinh nhueä nhaát cuûa thôøi nay. Jackie cho bieát coâng ty cuûa coâ hieän ñang “ñöôïc muøa” vôùi caùc ñôn ñaët haøng töø nhöõng nhaân vaät giaøu coù vaø noåi tieáng khi hoï coù vieäc du lòch ñeán London, hay caùc chính khaùch, hoaëc VIP doanh nhaân ñang coù nhu caàu gì ñoù ñeå ngang qua thaønh phoá naøy. Tuy nhieân veà phía caùc giôùi chöùc ngoaïi giao, hay caùc vieân chöùc cuûa chính quyeàn, nhieàu ngöôøi vaãn coøn ngôõ ngaøng. “UÙy trôøi meï ôi! Sao ngöôøi ta laïi xaøi maáy... “con meøo” naøy voâ chuyeän baûo veä yeáu nhaân chöù?” Ñoù laø tieáng than maø Jackie thöôøng gaëp khi coâ ñöôïc coâng ty göûi ñeán trình dieän khaùch haøng ñeå nhaän vieäc. Hoï keâu trôøi nhö boïng khi bieát raèng caùc “nöõ Veä só” seõ laø nhöõng ngöôøi ñaûm traùch coâng taùc an ninh cho hoï. Jacquie vaø Helen laø moät trong caùc nöõ ngheä só ñang haønh ngheà taïi Anh. Trong nhöõng naêm qua hai nöõ “Bodyguard” naøy ñaõ ñöôïc nhieàu hôïp ñoàng baûo veä ña daïng, vaø coù nhöõng hôïp ñoàng laø caùc khaùch haøng loaïi “xoäp” nhaát haønh tinh. Hoï ñaõ töøng baûo veä cho gia ñình hoaøng gia Saudi, cuõng nhö cho nhaø caùch maïng kieâm chính trò gia löøng danh cuûa Pakistani töøng ñöôïc tín nhieäm hai nhieäm kyø trong chöùc vò Thuû Töôùng cuûa nöôùc naøy, baø Benazir Bhutto, vaø cuõng töøng laøm Bodyguard cho sieâu sao dieãn vieân kieâm ca só Liza Minnelli cuûa Myõ, luoân caû JK Rowling nhaø vaên tyû phuù taùc giaû cuûa taùc phaåm sieâu baùn chaïy Harry Potte... Vôùi nhöõng ngöôøi naøy, noäi caùi teân tuoåi cuûa hoï thoâi ñaõ thaáy “hoaønh traùng” roài thì thuø lao hoï chi traû khoâng theå laø moät lu môø ñoái ngòch ñöôïc. Jacquie & Helen ñeàu ôû tuoåi 48, caû hai ñeàu naèm trong moät tyû leä nhoû
26
N
gaøy nay, khoâng ít caùc yeáu nhaân chính quyeàn, caùc sieâu sao, hay nhöõng ngöôøi giaøu coù noåi tieáng... khi hoï coù nhu caàu caàn moät Veä só, hoï ñaõ khoâng choïn nhöõng anh chaøng vai u thòt baép, voõ ngheä cao cöôøng baén suùng neùm dao gioûi nhö trong phim nöõa... Nhöõng con “king kong” to xaùc beân caïnh caùc VIP nhö ngöôøi ta thöôøng thaáy xöa nay, ñaõ daàn nhöôøng choã cho caùc phuï nöõ nhu mì meàm maïi hôn theá vai hoï ñi caïnh caùc yeáu nhaân... Vaø nhu caàu naøy cuõng ñöôïc caùc phuï nöõ coù naêng khieáu nhanh choùng naém baét laáy. Ñoù laø lyù do taïi sao “nöõ Veä só” laïi laø moät ngheà nghieäp ñang troãi leân khaù raàm roä taïi nhieàu quoác gia.
Dzuõng Trinh
nhoi bò aùp ñaûo bôûi soá ñoâng nam giôùi ñoàng nghieäp. Coù öôùc tính khoaûng 2.000 Veä só ñang hoaït ñoäng taïi Anh, trong ñoù chæ coù treân döôùi 30 laø phuï nöõ cuøng laøm coâng vieäc baûo veä yeáu nhaân nhö Jacquie vaø Helen. Tuy nhieân, nhu caàu naøy hieän nay ñang laø moät gia taêng. Ngöôøi ta ñaõ nhìn thaáy Hoaøng töû William vaø Kate Middleton, moät caëp ñoâi vöøa môùi qua moät ñaùm cöôùi cuõng loaïi “hoaønh traùng” nhaát traàn ai hoâm thaùng roài. Tröôùc ñaây, ñoâi uyeân öông hoaøng gia naøy ñaõ luoân coù moät nöõ Veä só nöõ ñi keøm ñeán caùc choå coâng coäng nhö nhaø haøng, nghe nhaïc, hay xem ñaù banh... Moät coâ gaùi luoân aên maëc goïn gaøng ñi cuøng William vaø Kate, troâng bình thöôøng nhö moät thö kyù, hoaëc coâ baïn thaùp tuøng cuûa Kate, nhöng nhöõng ngöôøi bieát chuyeän hôn tieát loä raèng coâ ta coù nhieàu ñaúng Karate vaø coù theå “queùt goïn” nhieàu bò thòt khaùc baèng kyõ naêng gieát ngöôøi chuyeân moân cuûa moät saùt thuû. Moät caâu chuyeän khaù thöông taâm trong ngheà nöõ Veä só laø vaøo ñaàu naêm 2008 qua söï kieän “sinh ngheà töû nghieäp” cuûa Anna Loginova, moät coâ gaùi coù theû haønh ngheà Veä só ôû Nga, khi coâ naøy ra tay quaàn thaûo vôùi teân troäm xe ñònh cuoãm chieác Porsch xinh ñeïp treân baõi ñaäu vaø... Thöông thay... Trong luùc aåu ñaõ trong xe, Anna ñaõ bò teân troäm toáng moät ñaïp ngaõ rôi xuoáng ñöôøng tröôùc khi coâ chöa kòp moùc suùng. Khi ngaõ, caùnh cöûa xe maùng vaøo chieác aùo jacket da cuûa coâ, loâi Anna töng töng ñi theo trôùn xe moät khoaûng daøi treân 10 meùt, va ñaàu vaøo veä ñöôøng boâm boáp nhieàu laàn.. Nöõ Veä só noåi danh nhaát cuûa thaønh phoá Maïc Tö Khoa (Moscow) bò vôû ñaàu cheát lieàn taïi choã ngay hieän tröôøng. Cuõng ñoàng luùc ñoù coù dö luaän cho raèng Anna bò “traû thuø” bôûi phe ñoái nghòch töø nhöõng yeáu nhaân maø coâ töøng baûo veä. Ñaõ vaäy, phe Veä só thuoäc nhoùm maøy raâu taïi Nga cuõng rung ñuøi cho raèng duø laø Veä só hay saùt thuû gì ñi nöõa nhöng... Phuï nöõ vaãn laø phuï nöõ... Maáy cha noäi caïnh tranh baù ñaïo cuûa caùnh Veä só ñöïc röïa taïi Nga coøn tröng ra baèng chöùng beân caïnh ngheà “baûo veä yeáu nhaân” Anna Loginova coøn laø moät ngöôøi maãu bikini khaù quen thuoäc cuûa caùc taïp chí daønh rieâng
cho ñaøn oâng khoaùi xem moâng xem ñuøi cuûa nöõ giôùi. Hoï cho raèng Anna neân môû coâng ty laøm “ngöôøi tình cuûa yeáu nhaân” thì chaéc seõ thích hôïp hôn vaø khoâng cheát uoång nhö coâng ty baûo veä yeáu nhaân maø coâ laøm chuû. Bôûi, moâng, ngöïc cuûa moät coâ gaùi ñeïp trong bikini khoâng theå laø cô baép cuûa moät Terminator (robot baèng saét) trong ngheà baûo veä... Qua caùi cheát Anna Longinova, caûnh saùt Moscow xaùc nhaän chæ laø moät tai naïn ngheà nghieäp chöù khoâng laø moät thanh toaùn tröøng phaït nhaém vaøo nhoùm ngöôøi giaøu coù maø coâng ty cuûa Anna ñang laøm baûo veä. Vaø hoï cuõng xaùc nhaän duø laø moät ngöôøi maãu bikini vôùi thaân hình maûnh khaûnh, nhöng Anna Loginova töøng ñöôïc huaán luyeän ñaøo taïo bôûi caùc cöïu nhaân vieân KGB (tình baùo Lieân Soâ cuõ), do ñoù coâ laø moät nöõ Veä só coù nghieäp vuï vaø coù voõ ngheä cuõng khaù cao cöôøng... Khoâng rieâng gì chæ Anh hay Nga, thaønh phoá Thöôïng Haûi cuûa Trung Quoác trong thaùng 4 naêm 2001 cuõng vöøa trình laøng moät ñoäi “nöõ Veä só bay”. Hoï laø caùc coâ gaùi laøm vieäc nhö nhöõng nhaân vieân an ninh phi haønh ngaàm, ñi theo caùc chuyeán bay trong muïc ñích traán aùp caùc vuï khoâng taëc, hoaëc baûo veä caùc haønh khaùch VIP cuûa chuyeán bay. Ñaây laø ñoäi nöõ veä só haøng khoâng ñaàu tieân taïi Thöôïng Haûi goàm 15 coâ gaùi xinh ñeïp, gioûi voõ ngheä vaø coù khaû naêng öùng bieán nhanh leï. Beân caïnh ñoù, phía döôùi maët ñaát. Ngheà Veä só noùi chung, vaø nöõ Veä só noùi rieâng cuõng ñang laø moät buøng phaùt taïi Trung Quoác. Haàu heát caùc nhaân vieân theo ñuoåi “nghieäp” laøm Veä só ñeàu laø nhöõng ngöôøi naèm loøng vôùi hai cuoán phim goái ñaàu giöôøng noùi veà ngheà Veä só moät caùch haøo
huøng laø “Caän Veä Trung Nam Haûi” do Jack Lee (Lyù Lieân Kieät) vaø The Bodyguard do Kevin Cosner vaø Withney Houston thuû dieãn. Trong thöïc teá, maëc duø caùc nam nöõ Veä só ñôøi thöôøng cuõng coù theå coù nhöõng moái tình laõng maïn vôùi moät khaùch haøng cuûa hoï nhö trong phim, nhöng nguy cô ngheà nghieäp, duø laø nam hay nöõ, vaãn giöõ nguyeân khoâng coù ñoä giaûm.
Anna Loginova, 23 tuoåi ngöôøi maãu bikini kieâm nöõ Veä Só ngöôøi Nga, treân ñöôøng taùc nghieäp tay khoâng ñaáu nhau vôùi tay troäm xe, bò rôi xuoáng ñöôøng cheát thaûm...
Nöõ Veä só cuûa Trung Quoác cuõng ñöôïc cung öùng caùc thieát bò chuyeân duøng vaø tinh vi cho ngheà nghieäp. Kính raâm to troøng maøu ñen ñaäm laø moät thieát bò khoâng theå thieáu cuûa ngheà Veä só. Caùc caëp kính loaïi
Nöõ Veä só baûo veä caùc VIP cao caáp cuûa nhaø nöôùc Trung Quoác
“khuûng” naøy khoâng chæ ñeå cho coù moät ngoaïi hình troâng “ngaàu haàm” ñeå moïi ngöôøi phaûi bieát ta laø thöù döõ ñaây, thöïc ra noù coøn coù khaû naêng giuùp cho ñoâi maét thích nghi nhanh choùng vôùi aùnh saùng khi töø beân ngoaøi naéng böôùc vaøo moät caên phoøng trong nhaø. Ngoaøi ra, caùc nöõ Veä só ôû Trung Quoác cuõng coù nhöõng vuõ khí rieâng naèm trong kyû naêng söû duïng “ma thuaät” cuûa caùc naøng. Nhöõng cuù lieác maét daãu moâi, xoay ngöôøi nguùn ngoaûy ñoâi bôø moâng sao cho gôïi duïc, keå caû caùch laøm tình laøm sao cho ñaøn oâng phaûi... cheát. Nhaát laø moân “haáp tinh ñaïi phaùp” moät tuyeät kyõ trong chuyeän chöôûng ñôøi xöa chæ cho phuï nöõ bieát caùch “huùt heát coâng löïc” cuûa ñaøn oâng khi “laâm traän”, cuõng ñöôïc caùc naøng nöõ Veä só China reøn luyeän kyõ caøng vaø söû duïng nhuaàn nhuyeãn. Cuõng phaûi noùi ñeán moät ñoäi nöõ Veä só ñöôïc chuù yù nhieàu nhaát treân theá giôùi, ñoù laø ñoaøn nöõ Bodyguard cuûa Toång thoáng ñoäc taøi cuûa Libya, Muammar Gaddafi. Ñoäi Veä só cuûa oâng naøy khoâng chæ laø nöõ, maø coøn phaûi laø “nöõ ñoàng trinh” thì oâng môùi chòu. Caùc coâ naøy chöa bieát, vaø khoâng ñöôïc pheùp “bieát muøi ñôøi” vôùi ñaøn oâng. Lyù do laø nhaø ñoäc taøi naøy quan nieäm khi khoâng bieát chuyeän “tôùi ñænh” vôùi nam giôùi, caùc coâ seõ khoâng bieát yeâu, vaø khoâng coù gia ñình, caùc coâ seõ gaén loøng trung thaønh tuyeät ñoái vôùi chuû nhaân cuûa mình... Maø ñuùng vaäy, Naêm 1998, khi oâng Gaddafi bò moät nhoùm phaàn töû Hoài giaùo phuïc kích, moät nöõ caän veä ñaõ laáy thaân mình che chaén cho oâng vaø ñaõ hi sinh. Moät soá nöõ caän veä khaùc bò thöông. Caùc coâ naøy môùi ñích thöïc laø “sanh ngheà töû nghieäp” cuûa ngheà Bodyguard. Moät chuyeän laï laø gaàn ñaây nhaát cuõng cuûa oâng toång thoáng quaùi chieâu naøy laø trong maáy thaùng vöøa qua, vò naøy xuaát hieän tröôùc coâng chuùng laïi khoâng thaáy daùng daáp cuûa ñoäi trinh nöõ Veä só ñaõ gaén lieàn vôùi oâng nhö hình boùng töø xöa nay nöõa, thay vaøo ñoù laø nhöõng tay “Bodyguard” ñöïc röïc môùi toanh trong moät ñoäi ñaëc nhieän baûo veä an ninh cho oâng vöøa môùi thaønh laäp. Lyù do coøn chöa bieát taïi sao. Taïi Haøn Quoác, caùc nöõ Veä só ñöôïc söû duïng nhieàu trong caùc coâng taùc “laøm baïn” vôùi caùc nöõ CEO (Toång Giaùm Ñoác) cuûa nhöõng doanh nghieäp lôùn, hoaëc laøm vuù em cho con caùi, vôï, ngöôøi tình, boà nhí v.v... cuûa caùc doanh nhaân ñaïi gia... Caùc nöõ Bodyguard loaïi “vuù em” naøy, taïi Haøn Quoác ñöôïc goïi laø nhoùm “Thanh Ñieåu” nhieäm vuï cuûa hoï laø “Baûo an cho caùc ñeä nhaát phu nhaân”, hoï ñoäc
27
laäp vaø khoâng cuøng coâng taùc vôùi caùc nöõ Veä só toång theå khaùc. Cuõng taïi xöù sôû cuû saâm Cao Ly, nhöng treân vuøng laõnh thoå phía Baéc cuûa Kim Jong-iI nhöõng nöõ nhaân Veä só cuûa nhaø laõnh tuï vöøa khuøng vöøa... daâm naøy ñaõ ñöôïc giôùi an ninh quoác teá caûnh baùo laø ñöøng neân gaây haán vôùi hoï. Duø coù nguoàn tin laø caùc coâ naøy cuõng ñöôïc tuyeån töø ñoäi myõ nöõ 2000 coâ gaùi tuyeät saéc trong “Bieät ñoäi Hoä lyù” ñeå phuïc vuï tình duïc cho “laõnh tuï kính yeâu” nhöng hoï ñeàu coù trình ñoä “kung fu” khaù ñieâu luyeän. Taát caû hoï ñeàu ñöôïc ñaøo taïo thaät kyõ löôõng bôûi caùc voõ sö tuyeät ñænh côõ haøng Lyù Tieåu Long naêm xöa. Caùc coâ “lieãu yeáu ñaøo tô” Veä só rieâng cuûa kim Chaùnh Nhaát (Kim Jong-il) coù theå gieát ngöôøi chæ baèng 3 cuù ñaám. Hoï thuoäc Löïc löôïng Ñaëc nhieäm AÙm saùt, naèm trong Löõ ñoaøn Trung öông cuûa Quaân ñoaøn baõo taùp (noäi caùi teân ñôn vò cuûa hoï khoâng thoâi ngöôøi yeáu boùng vía nghe qua ñaõ thaáy sôï muoán cheát roài chöù noùi gì laø daùm ñöông ñaàu). Dó nhieân “Quaân ñoaøn baõo taùp” laø moät ñôn vò tuyeät maät, nhö nhieàu caùi tuyeät maät khaùc, naèm döôùi söï chæ huy tröïc tieáp cuûa Kim Chaùnh Nhaát... Taïi Nhaät, hoài thaäp nieân 80, baø Thatcher, cöïu Thuû töôùng Anh, ngöôøi ñöôïc meänh danh laø ngöôøi ñaøn baø saét theùp ñaõ töø choái söï baûo veä cuûa nhoùm 20 nöõ Veä só do chính phuû Nhaät cung öùng trong chuyeán thaêm vieáng cuûa baø luùc ñoù. Lyù do baø khoâng muoán ñöôïc (hay bò) ñoái xöû khaùc vôùi ñaøn oâng khi luùc naøo cuõng coù moät baày “karate girls” quaây quaàn beân baø trong thôøi gian baø döï hoäi nghò thöôïng ñænh taïi Nhaät. Nhaân noùi ñeán baø Thatcher vaø ñoäi “karate girls” töùc caùc nöõ Veä só cuûa xöù Phuø Tang thì daân Nhaät ai cuõng bieát ñeán caâu chuyeän coå tích haøo huøng cuûa Tomoe Gozen, coâ gaùi ñöôïc coi nhö laø “nöõ thaùnh toå” cuûa ngheà nöõ Veä só ngaøy nay taïi Nhaät. Chöõ “Samurai” trong tieáng Nhaät coù nghóa laø kieám só, töùc laø ñaúng caáp quyù toäc trong vaên hoùa coå cuûa Nhaät, vaø Tomoe Gozen laø moät nöõ kieám só tung hoaønh thôøi chieán tranh Genpei (1180-1185). Ngaøy nay taát caû nhöõng gì ngöôøi ta bieát veà Tomoe Gozen ñeàu ñeán töø coå tích vaø truyeàn thuyeát. Söï xuaát hieän ñaàu tieân cuûa naøng kieám só naøy nhö laø moät nöõ chieán binh thuoäc gioøng hoï laõnh chuùa Minamoto no Yoshinaka. Nhieàu phuï nöõ Nhaät thôøi ñoù, theá kyû 11, ñaõ bieát laøm theá naøo ñeå söû duïng kieám ñeå baûo veä chuû nhaân (khaùch haøng) cuûa hoï. Ngaøy nay ngöôøi Nhaät coøn löu truyeàn caùc truyeän coå tích, vaø truyeàn thuyeát veà caùc Ashigaru (nöõ
28
Veä só) nhö Tomoe Gozen. Hoï laø nhöõng Samurai (kieám só) cao caáp, coù kyõ naêng phi ngöïa ngöïa veøo veøo, baén cung baùch phaùt baùch truùng, vaø taøi chieán ñaáu baèng tröôøng kieám cuøng nhöõng loaïi aùm khí chuyeân bieät ñöôïc goïi laø Kenjutsu. Cuõng theo truyeàn thuyeát Tomoe ñöôïc moâ taû laø moät coâ gaùi treû, ñeïp ñaëc bieät vôùi laøn da traéng muoát, toùc daøi, vaø caùc tính naêng thaät sexy quyeán ruõ cuûa phuï nöõ. Hình nhö “tính naêng xeách xy” laø ñieàu aét coù cuûa caùc coâ gaùi ñeïp, trong baát cöù laõnh vöïc naøo töø xöa nay. Lòch söû veà caùc nöõ Veä só laø raát daøi. Caùc hoaøng ñeá Trung Quoác ñaõ coù vaøi Veä só laø nöõ; phuï nöõ cuõng phuïc vuï nhö caùc Veä só trong caùc ngoâi ñeàn coå ôû AÁn Ñoä, Ai Caäp vaø Trung Ñoâng. Nhöng hoï khoâng gioáng vôùi kieåu ñieån hình cuûa caùc nöõ Veä só cuûa ngaøy nay. Duø nöõ Veä só ñaõ xuaát hieän laâu ngaøy trong coâng taùc baûo veä yeáu nhaân nhöng caùc ñònh kieán veà moät Veä só phaûi laø ñaøn oâng vaãn coøn raát lôùn trong thôøi naày. Ngöôøi ta haàu nhö khoâng chòu thaáy raèng, ngoaøi chuyeän kyõ naêng ngheà nghieäp caùc nöõ Veä só phaûi ñaùp öùng y nhö nam. Neáu nhö yeâu caàu veà voõ thuaät, hay trang bò vuõ khí, söû duïng caùc thieát bò ñieän töû thôøi ñaïi v.v..., caùc nöõ Veä só cuõng nhuaàn nhuyeãn trong chuyeân moân khoâng thua nam giôùi thì ngöôïc laïi,
ñöôïc söï hieåu bieát caên baûn veà chính trò cuûa ñaát nöôùc maø hoï seõ ñeán, hoaëc ñaát nöôùc maø khaùch haøng cuûa hoï töø ñoù ñeán. Hoï am töôøng vaên hoùa rieâng cuûa töøng saéc daân hay khu vöïc maø hoï seõ hoaït ñoäng, truy caäp caùc nguoàn tin giaù trò , ñònh vò baát kyø moái ñe doïa naøo coù theå ñeán töø baát cöù caùc nguyeân do gì v.v... Maëc duø kyõ naêng cuûa ngheà Veä só ngaøy nay khoâng ñoøi hoûi chuyeän ñoäng tay ñoäng chaân nhieàu nhö treân maøn baïc. Tuy nhieân, khoâng phaûi baát cöù ai cöù vaøo tröôøng ñaøo taïo laø seõ toát nghieäp Veä só nhö vaøo ñaïi hoïc laø seõ ra cöû nhaân, cao hoïc... Hoïc vieân theo ngheà seõ bò “rôùt doïc ñöôøng” raát nhieàu. Bôûi hoï phaûi qua nhieàu huaán huyeän gian khoå vaø nhöõng traéc nghieäm ñoøi hoûi cho nhöõng naêng khieáu ngaët ngheøo. Trong ñoù coù ñieåm ñoøi hoûi hoï phaûi bieát sôï vôùi tình huoáng. Vì ñoâi khi quaù töï tin, hay töï kieâu seõ deã daãn ñeán caùc tai naïn thaûm saàu. Nhö chuyeän coâ Anna Loginova ôû Nga. Neáu bieát sôï, coâ ñaõ khoâng tay khoâng ñaám nhau vôùi teân troäm xe haøng loâm coâm nhaát, ñeå bò noù ñaïp teù loït ñöôøng cheát thaûm.
seõ ñaûm traùch. Coù nhieàu hôïp ñoàng daønh cho nhöõng VIP loaïi yeáu nhaân quan troïng, ñang ñoái maët vôùi tình huoáng nguy hieåm cao, moät nhoùm Veä só thöïc hieän coâng taùc an ninh cho VIP naøy coù theå aúm vaøi chuïc ñeán vaøi traêm ngaøn cho moãi ngaøy. Dó nhieân cuoäc soáng cuûa Veä só khoâng phaûi laø nhöõng James Bond cuûa thôøi ñaïi. Tuy nhieân, hoï daønh phaàn lôùn thôøi giôø trong ñôøi ñeå bay löôïn treân ñaúng caáp cao nhaát cuûa toaøn theá giôùi. Hoï “aên theo” khaùch haøng ñeå cö nguï trong toaøn caùc khaùch saïn naêm sao thöôïng ñaúng, vaø cuøng khaùch haøng cuûa hoï cheãm cheä ôû caùc nhaø haøng aên uoáng loaïi tuyeät vôøi nhaát treân traàn gian. Cuõng khoâng theå khoâng nhaéc ñeán caùc nguy cô maø caùc nöõ Veä só phaûi ñoái maët. Nhö Jacquie Davis, trong suoát 28 naêm trong ngheà Jacquie ñaõ töøng bò ñoái phöông duøng dao leâ ñaâm vaøo chaân, bò neùm qua cöûa soå cöûa haøng, vaø bò baén baèng suùng baén tæa ôû Kashmir. Cuoái cuøng heát cuûa troïng ñieåm trong ngheà nöõ Veä só, laø caùc phuï nöõ naøy luoân chuaån bò ñeå nhaän laõnh moät vieân ñaïn vaøo ñaàu. Vaán ñeà laø khoâng bieát noù ñeán vaøo luùc naøo maø thoâi. ÔÛ taïi nhieàu quoác gia, thaät laø trôù treâu, ngheà nöõ Veä só, laïi khoâng ñöôïc pheùp caàm theo khaåu
Ñaây laø ñoäi nöõ Veä só haøng khoâng ñaàu tieân taïi Thöôïng Haûi goàm 15 coâ gaùi xinh ñeïp, gioûi voõ ngheä vaø coù khaû naêng öùng bieán nhanh leï.
Caùc coâ “lieãu yeáu ñaøo tô” Veä só rieâng cuûa kim Chaùnh Nhaát (Kim Jong-il) coù theå gieát ngöôøi chæ baèng 3 cuù ñaám
coù nhöõng chuyeän thuoäc yeâu caàu cuûa khaùch haøng maø nam Veä só khoâng thöïc hieän ñöôïc, nhö ñöa ñoùn moät em beù ñeán tröôøng, hay ñeán coâng vieân chôi chung vôùi chuùng nhö moät vuù em ñích thöïc. Hoaëc laø hoï coù theå cuøng ngoài nhaø haøng aên chung baøn vôùi khaùch hoï ñöôïc baûo veä nhö ñang ñi chôi vôùi baïn beø, hay ñi shop, ñi mua saém cuøng caùc yeáu nhaân. Cuõng coù ñoâi khi hoï ñoùng vai ngöôøi tình cuûa caùc ñaïi gia, thieáu gia v.v... nhöõng luùc “nhaäp vai” nhö vaäy, khoâng ai nghó hoï laø nhöõng Veä só. Ñoù laø lyù do caùc nöõ Veä só thöôøng laáy ñöôïc nhöõng hôïp ñoàng maø ñoàng nghieäp cuûa hoï ôû phía nam giôùi caûm thaáy “khoù nuoát” hôn. Khi che daáu ñöôïc thaân phaän Veä só cuûa mình. Moïi ngöôøi nghó hoï chæ laø nhöõng ngöôøi baïn vôùi khaùch haøng cuûa hoï ñang baûo veä. Nhö vaäy kín ñaùo hôn nhieàu, vaø coâng taùc cuõng seõ ñaït hieäu quaû cao hôn. Sau heát, vôùi moät soá khaùch haøng thuoäc caùc quoác gia Trung Ñoâng, trong nieàm tin cuûa toân giaùo hay vaên hoùa rieâng cuûa hoï, hoaëc laø nhöõng quyù oâng coù doøng huyeát thoáng laø con chaùu haäu dueä cuûa baø Hoaïn thö... Nhöõng khaùch haøng naøy seõ caûm thaáy “an taâm” hôn, khoâng phaûi lo laéng ñieàu gì khi vôï, hoaëc con gaùi cuûa hoï luùc naøo cuõng ñöôïc keà caän bôûi moät nöõ Veä só. Ngaøy nay, caùc coâng ty cung öùng Veä só ñeàu coù moät ñoàng yù chung treân quan nieäm laø ngheà Veä só caàn ñoäng naõo nhieàu hôn laø ñoäng cô baép. Haàu heát caùc coâng vieäc cuûa Veä só laø thaåm ñònh tröôùc caùc ruûi ro ñeå coù keá hoaïch laøm giaûm thieåu chuùng. Nöõ Veä só cuõng vaäy, phaàn lôùn thôøi gian cuûa moät nöõ Veä só chuyeân nghieäp laø ngoài treân maùy tính ñeå soaïn thaûo caùc chi tieát, caùc keá hoaïch laøm theá naøo ñeå giöõ cho khaùch haøng cuûa hoï ñöôïc an toaøn. Nhìn vaøo baûn saép xeáp keá hoaïch cuûa hoï, ngöôøi ta thaáy caùc nhaân vieân naøy trình baøy ra
coù nhöõng chuyeän nam Veä só khoâng thöïc hieän ñöôïc, thí duï ñöa ñoùn moät em beù ñeán tröôøng nhö moät vuù em ñích thöïc.
Haàu heát caùc öùng cöû vieân ñöôïc thu huùt vaøo ngheà Bodyguard, ña phaàn laø vì tieàn löông khaù haäu hónh cuûa ngheà naøy. Moät Veä só môùi khôûi nghieäp coù theå aúm goïn khoaûng 600 ñoâ cho ñeán 2000 ngaøn ñoâ laø löông laøm vieäc cho 1 ngaøy. Neân nhôù, nhöõng khaùch haøng coù nhu caàu thueâ möôùn Veä só rieâng, thöôøng laø giôùi thöôïng löu choùt voùt cuûa xaõ hoäi. Tuøy vaøo kinh nghieäm, danh tieáng cuûa coâng ty Veä só, vaø möùc ñoä “cöùng” cuûa “phi vuï” maø hoï
Baûo veä cho nhaø ñoäc taøi Gaddfi luoân laø nöõ vaø phaûi coøn ñoàng trinh...
suùng trong tay ñeå baûo veä cho khaùch haøng cuûa mình, hay töï baûo veä mình. Jacquie cho bieát coâ ñaõ gaàn 50 tuoåi ñôøi, vaø “hôi bò soác” vì giôø naøy coâ vaãn... coøn soáng. Tuøy thuoäc vaøo möùc ñoä ñe doïa, caùc nöõ Veä só coù theå mang theo suùng hay khoâng, tuy nhieân khoâng phaûi baát cöù nöôùc naøo hoï cuõng ñöôïc pheùp mang theo suùng. Treân phi cô cuõng vaäy, hoï coù theå laän naùch khaåu Colt khi ñang coâng taùc baûo veä moät chính trò gia ñang bay, nhöng moät soá haõng haøng khoâng laïi khoâng cho. Suùng phaûi göûi theo khoan haønh lyù chöù khoâng ñöôïc mang leân choã ngoài. Taát caû chæ laø tuøy vaøo phuï thuoäc... Dzuõng Trinh
29
SANG RESTAURANT CANBERRA ACT Sang nhaø haøng ngay trung taâm thuû ñoâ Canberra ACT roäng 120 choã, vò trí toát treân ñöôøng caùi, ñaõ hoaït ñoäng laâu naêm ñang ñoâng khaùch quen & khaùch du lòch vaõng
lai. Chuû chuyeån ñi bang khaùc neân sang deã daøng, giaù thöông löôïng. Xin goïi 0422 290 920 noùi tieáng Anh
SANG CRAYFISH FARM
BAÙN CAÛ CÔ SÔÛ KINH DOANH VAØ LUOÂN BAÁT ÑOÄNG SAÛN Caàn sang cô sôû nuoâi grayfish & yabbies taïi Swan Bay NSW, caùch Newcastle20ph uùt, hieän thu $200,000/ naêm vaø coøn taêng nöõa. Sang doanh nghieäp vaø baùn luoân ñaát farm 70 ha. Xin goïi Gerard Abrams ñeå bieát theâm chi tieát (02)49975199
hoaëc tröïc tieáp email: gerard@crayfishfarmaustralia.com
(22861508 )
SANG TAKEAWAY SHOP VUØNG MOOREBANK NSW Quaùn lôùn ngay trong taâm shopping Plaza, vò trí toát ngay goùc ñöôøng, thuaän tieän ñaäu xe carpark shopping free. Thu nhaäp tröø moïi chi phí coøn naém trong tay $3000 tuaàn. Tieàn thueâ shop chæ $1960/tuaàn . Vì thieáu ngöôøi troâng coi, caàn sang laïi deã daøng thöông löôïng giaù $150 ngaøn + luoân haøng ñang coù. Neáu thaät söï muoán sang xin vui loøng goïi Cathy 0411 622 665, noùi tieáng Vieät hoaëc tieáng Anh, hoaëc ñeán thaúng shop quan saùt taïi shop 9/30-42 Stockton Ave, Moorebank NSW 2170. (22963008)
(21021009)
BAÙN ÑAÁT TRANG TRAÏI DUBBO NSW trang traïi roäng 500 maãu Anh taïi phía Taây bang NSW. Hieän laø moät trang traïi phong caùch soáng lyù töôûng vôùi moät gia ñình lôùn, chaên thaû toát vaø caùc khu vöïc troàng troït, nuoâi gia suùc, cöøu, ngöïa hoaëc troàng c a â y. Ñ ò a ñ i e å m Khoaûng 46 km veà phía baéc cuûa Dubbo, Khoaûng 36 km veà phía nam Gilgandra, trang taïi & nhaø ôû thoâng qua con ñöôøng nhöïa. Sang baù n giaù $ 575,000 hoaëc thöông löôïng. Xin goïi chuû ñeå bieát theâm thoâng tin. Lieân heä Percy & Susan Cartwright
SANG CAKE & BREAD SHOP Sang shop baùnh mì vaø baùnh ngoït, ngay treân ñöôøng caùi vuøng Randwick, traïm bus stop ngay tröôùc cöûa, nhieàu cô hoäi phaùt trieån. Ñaõ laøm laâu naêm, kinh doanh oån ñònh thu nhaäp cao. Hôïp ñoàng daøi haïn, trang thieát bò ñaày ñuû. vì khoâng ngöôøi coi sang laïi giaù reû. Muoán bieát theâm chi tieát xin lieân laïc. 0418 968 859 (Vieät/English)
SANG BAKERY SHOP Sang laïi shop bakery taïi Vuøng Blacktown, hieän ñang hoaït ñoäng raát toát ngay khu thöông maïi ñoâng ñuùc, shop roäng raõi, hôïp ñoàng laâu daøi. Ñaày ñuû trang thieát bò. Ñòa ñieåm raát toát, thuaän lôïi. Xin lieân laïc 0413 789 626 thöông löôïng (tieáng Vieät) ( 21040909)
( 21031009)
SANG SHOP AÙO CÖÔÙI CABRAMATTA SYDNEY Shop quaàn aùo vaø vaät lieäu cho coâ daâu trong ñaùm cöôùi, Ngay trung taâm Cabramatta laø trung taâm kinh doanh saàm uaát nhaát cuûa Chaâu AÙ vaø Vieät Nam taïi Sydney ñaõ laøm treân 18 naêm, coøn nhieàu tieàm naêng phaùt trieån hôn. Vò trí toát coù, tieàn möôùn shop reû, coù carpark rieâng. Sang 80,000 luoân haøng toàn. Xingoïi 0413 638 413 (Tieáng Vieät & or English)
SANG ASIAN GROCERY ST JOHN PARK SYDNEY Sang shop taïp hoùa & haøng gia duïng vò trí toát trong quaàn theå shopping complex nhoû khu daân vuøng St John Park. Shop roäng, coù theå ngaên ra laøm nhieàu business khaùc, carpark ñaäu xe thoaûi maùi. Hôïp ñoàng daøi haïn. Sang toaøn boää luoân haøng toàn $130,000. Goïi 9723 9559 hoaëc 0411 508 322 tieáng Vieät & Anh
ÑT: 02 6888 1035 - 0434 221 080
(21071509)
(2278 1508)
30
(2268 1508)
31
SANG CAFEÙ DONCASTER EAST MELBOURNE
SANG HAIR SALON VUØNG NARRE WARREN MELB.
Thaønh laäp 2009 vôùi trang thieát bò môùi taân kyø nhaát, nhaø beáp thaät lôùn, 60 + choã ngoài quaùn caø pheâ trong nhaø vaø ngoaøi trôøi Ñang môû aên tröa, aên saùng, caø pheâ Hôïp ñoàng 18 naêm cho thueâ - Hieän thu $ 9.000 cho moãi tuaàn. Sang giaù $ 220 500 thöông löôïng. Cafeù 250 black Xin goïi Jane 0419 373 746 ah (03) 9499 9981 hoaëc ñeán 250 Blackburn road Doncaster East 3109. Hieän ñang môû cöûa 7 ngaøy trong tuaàn töø - 8am - 5.30pm. Ñoäc quyeàn cung caáp caø pheâ cho heä thoáng quaùn Genovese Coffee Outlet www.genovesecoffee.com.au
Ñaõ laâu naêm ñang hoaït ñoäng toát ñeïp ñoâng khaùch. Thu nhaäp 4000/pw, laø moät salon ñeïp duyeân daùng noãi tieáng trong vuøng, vò trí toát hôïp ñoàng laâu daøi thueâ reû. Cô hoäi toát ñeå sang chæ sang $49,000 hoaëc thöông löôïng + haøng toàn. Lieân laïc Julie 0414 380 955 tieáng Anh
(22732007)
(22713008)
SANG BAKERY VUØNG NEWCASTLE NSW
(22351508)
CAFEÙ DEFRANCE LIVERPOOL NSW
FASHIONS & CLOTHES SHOP VUØNG CABRAMATTA SYD. Shop quaàn aùo thôøi trang chuyeân baùn haøng hieäu ñoäc quyeàn khoâng caïnh tranh (maët haøng) Shop trang trí taân kyø, thaät ñeïp taïi ngay trung taâm Cabramatt. neáu thaät söï muoán sang xin môøi ñeán soá 86A John Street Cabramatta NSW 2166 hoaëc goïi soá Tel.: 0418 699 083
Ngay ñöôøng voâ taáp naäp nhaát cuûa Liverpool Westfield Centre, 50 choã beân ngoaøi döôùi maùi che + 15 choã beân trong. Ñuû caùc loaïi thöùc aên phuïc vuï vôùi bia röôïu. Ñuû caùc loaïi nhaõn hieäu bia nhaäp töø AÂu chaâu, Thu nhaäp qua caø pheâ + sandwhiches cuõng raát myõ maõn, tieàm naêng baùn theâm buoåi toái. Chuû muoán ñi tieåu bang khaùc, caàn sang gaáp. Thöông vuï (franchise) seõ cung öùng toaøn boä hoã trôï cho chuû môùi. Theâm chi tieát xin goïi cho Stepahnie qua soá ñieän thoaïi 0411 48 66 99 (Tieáng Anh) 22913008
SANG BUTCHER SHOPS VUØNG BASS HILL & WENTWORTHVILLE NSW
SANG NEWSAGENCY VUØNG CHIPPING NORTON
Sang 2 shop thòt ñang hoaït ñoäng toát, ñaõ laâu naêm. Trang thieát bò ñaày ñuû, Hôïp ñoàng laâu daøi, tieàn thueâ shop phaûi chaêng. Vì lyù do gia ñình caàn sang laïi deã daøng thöông löôïng. Xin goïi 0451 515 517 hoaëc 9769 1700 tieáng Vieät or
(22933008)
SANG BAKERY VUØNG BELMONT SYDNEY Loø baùnh mì hieän ñang hoaït ñoäng raát maïnh, thu nhaäp treân 1 trieäu 2 moät naêm. Neáu thaät söï muoán sang moät loø coù thu nhaäp cao haõy goïi. Xin lieân laïc tröïc tieáp chuû 0414 193 168 (tieáng Vieät hoaëc Anh)
Anh
Muoán sang loø baùnh mì hieän ñang hoaït ñoäng raát maïnh, khaùch haøng taáp naäp, thu treân 1.2 trieäu/moãi naêm. Caàn sang laïi thöông löôïng deã daøng. muoán bieát theâm chi tieát xin goïi 0414 193 168, Neáu thaät söï muoán sang xin haõy goïi. (tieáng vieät)
Caàn sang newsagency shop ñang hoaït ñoäng toát. Thu nhaäp raát oån ñònh. Tieàn thueâ shop reû, hôïp ñoàng laâu daøi caàn sang gaáp, lease 3 naõm x 5. Muoán bieát theâm chi tieát xin vui loøng goïi 0412 554 287 noùi tieáng Vieät or Anh (2265 31 35)
32
(22703008)
(22712008)
33
SANG CHICKEN BAR VUØNG SOUTH MELBOURNE Ñang ñoâng khaùch quen vaø khaùch vaõng lai, vò trí toát treân ñöôøng caùi trong khu vöïc. Hieän ñang baùn chæ 5 ngaøy maø vaãn lôøi cao. Hôïp ñoàng daøi haïn 2x3x5, thueâ shop giaù phaûi chaêng. Sang 40,000, xin goïi 0418 570 339 tieáng Anh (22841508)
Nhaø haøng ñang baùn thöùc aên AÙ, khoâng caïnh tranh trong khu vöïc, vò trí toát choã ñaäu xe roäng raõi chöùa 50 choã coù giaáy pheùp BYO Hieän ñang baùn 6 ngaøy thu nhaäp raát toát. Hoïp ñoàng laâu daøi thueâ reû chæ $550. Sang $42,000 thöông löôïng Xin goïi 0435 54 68 38 (2267 1508)
Hieän shop ñang thu 5000/tuaàn, laõi roøng boû tuùi $2500 tuaàn chæ moät ngöôøi vöøa coi shop vöøa laøm. Moät kinh doanh deã daøng thu nhaäp cao. Sang thöông löôïng $180,000. Xin goïi 0410 518 778 tieáng Anh (22220308)
SANG NEWSAGENT
SANG BAKERY ROOTY HILL WESTERN SYDNEY
BURWOOD NSW
21051009
Vò trí toát ngay khu thò töù. Ñaõ laøm laâu naêm ñang ñoâng khaùch quen vaø khaùch moái . Moät cô hoäi tuyeät vôøi. Chuû muoán ñoåi ngheà caàn sang laïi giaù thöông löôïng deã daøng. Xin goïi 0488 773 923 English only (22953008)
SANG BUTCHER SHOP WESTERN SUB MELBOURNE VIC
SANG RESTAURANT MEBOURNE VIC. Nhaø haøng Phaùp ngay trung taâm Richmond, Fully Lic. Hai taàng treân döôùi moãi taàn 60 gheá. vò trí toát ngay treân ñöôøng Swan, Hieän ñang thu nhaäp treân möôøi ngaøn moãi tuaàn. Sang laïi chæ baèng giaù mua tröôùc ñaây $160,000 hoaëc thöông löôïng. Xin goïi 0408 665 548 noùi tieáng Anh (22851508)
34
Shop baùn quaàn aùo thôøi trang, vò trí toát ngay khu shopping strip ñoâng ñuùc, Hôïp ñoàng laâu daøi, thueâ shop reû chæ 450/tuaàn, vì khoâng sang gaáp giaù reû chæ $25,000 luoân stock + outgoing. Xin goïi 0411 88 5366 tieáng Vieät hoaëc Anh (22882007)
SANG DRY CLEANERS EASTERN SUB SYDNEY NSW
SANG RESTAURANT VUØNG ENGARDING NSW
Caàn sang laïi newsagent trong Burwood Westfield centre, coù Lic lotto & thuoác laù thu nhaäp raát oån ñònh, hieän ñang thu $5200 tuaàn, khoâng caïnh tranh sang theo thöông löôïng. Xin goïi 0414 326 506 English
SANG SHOP QUAÀN AÙO ST MARRYS SYDNEY NSW
Vò trí thaät toát ngay trong shopping centre trung taâm taáp naäp vuøng caùc khu vöïc phía Taây Melbourne. Trang thieát bò ñaày ñuû, coøn môùi, vaøo laø kinh doanh ngay. . Hieän taïi ñang ñoâng khaùch, hôïp ñoàng laâu daøi thueâ giaù reû. Chuû veà höu, caàn sang deã daøng Xin goïi Tel.: 0409 699 045 (22973008)
CAFE & TAKEAWAY + DELI TAÏI DRUMMOYNE
Cafeù & Takeaway vaø luoân quaày baùn caùc loaïi Deli (thòt nguïoäi). Quaùn naèêm treân ñöôøng caùi coù car park ñaäu xe thoaûi maùi ôû phía sau. Hieän ñang coù baùn lunch takeaway ñem ñi. daân trong vuøng. Sang giaù $70,000 thöông löôïng deã daøng. Xin goïi 9181 2124 tieáng Anh
SEMI AUTOMATED FACTORY Semi Automated Factory, moät ngaønh ngheà coâng nghieäp ñaëc bieät, giaáy tôø chöùng töø baûo ñaûm, Baûo ñaûm thu nhaäp, lôïi töùc cao. Saûn phaåm raát ñôn giaûn & öùng duïng cuûa noù ñang cung öùng cho thò tröôøng raát lôùn taïi UÙc. Raát deã daøng ñieàu haønh vaø saûn xuaát. Cô sôû hieän ñang toïa laïc taïi Gold Coast, nhöng coù theå dôøi ñeán baát cöù nôi ñaâu treân toaøn nöôùc UÙc. Chuû baùn seõ höôùng daãn vaø hoã trôï taát caû moïi chi tieát caàn thieát ñeåå taïo lôïi töùc cho ngöôøi mua. Xin goïi soá 1300 662 264 ñeå bieát theâm chi tieát. (2281 1508)
SANG WIMMERA DRY CLEANING HORSHAM VIC. ñaõ laøm hôn 50 naêm qua, sang WIWO (chæ tính trò giaù thieát bò, khoâng tính tieàn sang), Vò trí toát ngay trung taâm moät thaønh phoá Horsham noåi tieáng naèm giöõa Melbourne vaø Adelaide. Xin goïi Greg Greg (03) 5382 0830 - Fax: (03) 5381 2432 hoaëc email: greg@wimdc.com.au (English only)
Sang tieäm bia röôïu vuøng Lalor Shopping Centre Victoria, môùi set up ñöôïc 9 thaùng, thieát bò toaøn nhö môùi hieän thu $8000/thaùng, sang $90,000 + haøng toàn (no GST). Cô hoäi ít coù nhieàu, Xin goïi Bình 0403 062 454
(22261506
SANG GIFTWARE Sydney NSW
Sang cô sôû kinh doanh baùn sæ ñaày ñuû caùc loaïi Giftware, thò tröôøng chuyeân duïng. Ñang kinh doanh phaùt ñaït, nhieàu khaùch haøng moái. Sang giaù $55 + haøng toàn (khoaûng $125 ngaøn). Moïi chi tieát xin goïi Tim 0437 770 538 noùi tieáng Anh
(23000509 )
SANG TAWAY FIRED CHICKS FISH & CHIPS ROOTY HILL NSW Gaø chieân, Fish & Chips Ñòa ñieåm toát ngay saùt caïnh tieäm xe löûa. Hôïp ñoàng laâu daøi thueâ chæ $600/tuaàn. Thu 14,000 tuaàn. Vì ra nöôùc ngoaøi sinh soáng, caàn sang laïi deã daøng. Xin vui loøng goïi 0432 800 010 tieáng Vieät
(22983008)
SANG FLORIST - HURSTVILLE NSW Ñaõ laøm ngay taïi Hurstville 25 naêm qua, trang thieát bò ñaày ñuû, thu nhaäp oån ñònh, coù website ñeå nhaän online order töø khaùch haøng sang laïi chæ $60,000 thoâi. . Xin goïi Jodie 0423 379 477 tieáng Anh, vaø xin môøi thaêm vieáng www.flowerhut.com.au
SANG BOTTLE SHOP VUØNG LALOR MELB. VIC.
(22682007)
SANG JEWELLERS BELMORE PLAZA SYDNEY Vò trí thaät toát ngay ñöôøng vaøo plaza, ñaõ laøm 17 naêm. Raát thích hôïp cho thôï vaøng baïc töï laøm vaø kinh doanh. Thu nhaäp cuûa maáy thöù phuï lieäu keøm theo nhö ñoàng hoà bin ñieän töû... vaø caùc loaïi söûa chöõa nöõ trang ... raát cao. . Goïi 0412 411 327 noùi tieáng Anh
(22723007)
(22943008)
35
BUTCHER SHOP CANLEY HEIGHTS SYDNEY
140 meùt vuoâng, beáp roäng thích hôïp caùc loaïi thöùc aên AÂu AÙ, Vò trí toát hai beân laø restaurant strip ñuû caùc loaïi AÂu, AÙ, Thaùi, Haøn, Nhaät, Hoa v.v... Hieän chöa coù nhaø Vieät Nam, raát thích hôïp ñeå vaøo laøm nhaø haøng Vieät Nam Sang giaù thöông löôïng. Xin goïi 0419 992 818 (Eng or Chinese)
(2241) Tieäm thòt Vieät Nam ngay trung taâm shop buoân baùn taáp naäp taïi Canley Heights ñaõ laøm 15 naêm. Kinh doanh oån ñònh raát ñoâng khaùch quen, vaø khaùch vaõng lai. Trang thieát bò ñaày ñuû coøn nhö môùi. Hôïp ñoàng laâu daøi, giaù thueâ phaûi chaêng. Vì söùc khoûe sang giaù thöông löôï n g. Xin lieâ n laï c 97245954 - 0420 496 082
(2243)
SANG NHAØ HAØNG Nhaø haøng ñang ñoâng khaùch, vuøng tænh leû caùch Melbourne 600km, cô hoäi cho gia ñình muoán soáng xa thaønh phoá lôùn, mieãn phí tieàn thueâ shop, bao ñieän nöôùc. giaù sang $35,000 voâ laøm laø coù thu nhaäp ngay. Xin goïi 0448444 500 noùi tieáng Vieät
SANG RESTAURANT VUØNG COFFS HABOUR CBD NSW
(22923008)
SANG FLORIST & GIFTWARE VUØNG MALVERN VIC
Chuû ñi nöôùc ngoaøi caàn sang nhanh shop hoa, quaø taëng, muoán baùn khaån caáp, sang kieåu WIWO (chæ traû tieàn haøng toàn thoâi khoâng tính trò giaù business). Vò trí raát lyù töôûng gaàn beänh vieän (Cabrini), Caàn sang giaù : $ 89,000. coù theå thöông löôïng. Xin goïi 0408 637 401 noùi tieáng Anh
(2280 1508)
SANG TIEÄM THUOÁC LAÙ (22473007) & QUAØ TAËNG Vò trí ñeïp, thoaùng maùt, raát ñoâng ñuùc khaùch haøng, khu saïch seõ, ñoàng thueâ 6 naêm, coù heä thoáng an ninh 100%, heä thoáng maùy tính. Kinh doanh 35 naêm qua, coù nhieàu khaùch haøng thöôøng xuyeân. Thu nhaäp $2.5trieäu/naêm, thích hôïp cho gia ñình cuøng laøm, muoán sang giaù $350,000 + stock. thuông löôïng deã daøng. Muoán bieát chi tieát xin goïi Paul 0404 957 439 (noùi tieáng Anh)
36
SANG RESTAURANT GLEBE SYDNEY NSW
SANG NHAØ HAØNG VUØNG KINGSFORD SYDNEY
(22563007)
Sang nhaø haøng coù Fully Lic 180 choã hieän ñang baùn Chinese ñaõ laâu vôùi khaùch quen thuoäc thöôøng trôû laïi. Thu nhaäp raát toát vaø oån ñònh. Laõi roøng $165 ngaøn naêm roài. Nhaø haøng ngay vòtrí toát coù car park rieâng phía sau. Xin goïi 0403 007 708 noùi tieáng Anh hoaëc tieáng Hoa.
Ñang kinh doanh raát toát taïi vuøng troïng ñieåm, ñaõ thaønh laäp treân 6. 5 naêm vaø ñang phaùt trieån vôùi löôïng khaùch thöôøng xuyeân. ñaây laø tieàm naêng lôùn cho ngöôøi ñang muoán tìm moät salon toát. chi tieát xin goïi 0413 860 858 noùi tieáng Anh
Tieäm caét toùc nam, trong shopping centre ngay trung taâm Sydney, theâm toùc nöõ hay nail. Sang deã daøng ñeå veà hö chæ $18,000 thoâi. Goïi Yaacov ñeå bieát theâm chi tieát 0405 459 130 hay ñeán xem (noùi tieáng Anh)
(2245)
SANG TAKEAWAY khu Boolaroo, ñoái dieän Lake Cinema cuûa thaønh phoá du lòch noåi tieáng Newcastle. Quaùn takeaway naøy raát thích hôïp cho Vieät Nam, 30 choã ngoài, hôïp ñoàng daøi haïn, thueâ choã chæ $175 +GST/tuaàn. Keâu sang $56,000 thöông löôïng. Xin goïi 0435 291 659 (22513106)
SANG CAØ PHEÂ & SANDWICH
SANG BEAUTY SALON $135,000
SANG BARBER SHOP
Nhaø haøng Thaùi Vieät khu Glebe gaàn City ñaõ laøm laâu naêm oån ñònh ñang ñoâng khaùch quen vaø khaùch vaõng lai. Beáp thích hôïp cho taát caû caùc loaïi thöùc aên AÂu AÙ. Vì baän con nhoû sang giaù WIWO, deã daøng thöông löôïng. Xin goïi 0414 363 960 (tieáng Vieät & English)
muoán sang nhanh, giaù deã thöông löôïng. thu nhaäp töø $5,500 ñeán $7,000/tuaàn, tröø moïi chi phí, boû tuùi treân $2,000/tuaàn. môû cöûa 5 ngaøy röôõi, töø thöù hai ñeán thöù saùu töø 6.30am ñeán 3.30pm, thöù baûy 8am ñeán 12 giôø tröa. L/laïc : 1/119 Queen Street Campbelltown, ñt: 0403 587 882 . Chuû taän tình höôùng daãn, giuùp ñôõ taøi chaùnh neáu caàn. (22543007)
(2242)
SANG FRUIT KIOSK
Sang laïi kiosk traùi caây taïi trung taâm Sydney. Moät cô hoäi ra giöõa city ngoài chôi maø laïi coù tieàn. Quaày traùi caây töôi cho ngöôøi vaõng lai & du lòch. Vò trí tuyeät vôøi ngay trung taâm Sydney City taïi khu vöïc Chifley Square. Hieän ñang thu nhaäp raát cao, chæ moät ngöôøi laøm, Xin goïi 0407 921 504 tieáng Anh
SANG BEAUTY SALON VUØNG HOBART TAS.
ngay trung taâm thaønh phoá Hobart bang Tas, treân ñöôøng caùi, hôïp ñoàng thueâ choã laâu daøi, tieàn möôùn shop reû, hieän ñang laøm 5 ngaøy. Trang thieát bò taân kyø hieän ñaïi trang trí ñeïp. Sang giaù $58,000 thöông löôïng, luoân plan, thieát bò + haøng toàn. 0408 251 852 ñeå bieát cuï theå.
(2239)
CAFE LIC. RESTAURANT BURWOOD NSW Ngay khu trung taâm nhaø haøng khu aên uoáng cuûa Burwood (NSW) luùc naøo cuõng ñoâng ngöôøi taáp naäp. Hieän ñang thu $17,000/tuaàn. Chöùa 80 choã trong/ngoaøi, ñaõ laøm 20 naêm, ñoâng khaùch quen. Sang $220K Goïi Sam 0413 995 113
(22313006)
SANG BAKERY & PATISSARIE Sang loø baùnh ñang phaùt trieån raát toát taïi khu vöïc phía ñoâng Sydney, thu nhaäp cao, coù luoân 20 choã ngoài, trang thieát bò hoaøn haûo, hieän baùn sæ vaø leû, chuû veà höu caàn sang laïi, keâu giaù $300K, xin goïi Martin 0416 089 773
(22593007)
SANG BEATY SALON Sang thaãm myõ vieän hieän ñang hoaït ñoäng trong khu ñoâng ñuùc shopping Precinct vôùi 6 phoøng vaø phoøng taêm ñöôïc trang bò ñaày ñuû tieän nghi, tieàm naêng phaùt trieån lôùn, hieän coù dòch vuï manicure/pedicure/ Thai massage. Lieân laïc Melissa 0412 817 204 (22573007)
37
SANG HAIR DESIGN
SANG CÔ SÔÛ NÖÔÙC KHOAÙNG TÖØ SUOÁI THIEÂN NHIEÂN - BANG QLD
Sang tieäm toùc, vò trí toát treân ñöôøng caùi ngay trung taâm shopping strip SANG CÔ SÔÛ NÖÔÙC KHOAÙNG TÖØ taïi Wenworthville SANG HAIR DESIGN (gaànParamatta). Ñaõ laøm 10 naêSUOÁ m I THIEÂN NHIEÂN - BANG QLD Sang tieäm toùc, vò trí toát treân ñöôøng Nguoàn suoái nöôùc thieân nhieân trong ñang ñoâ ng khaùch quen vaø khaùch caùi ngay trung taâm shopping strip dieän tích 40 maãu, chaát löôïng myõ taïi Wenworthville vaõng lai. Tieàn thueâ möôùn shop reû maõn cho vieäc voâ chai. Maùy söû lyù vaø chuyeån nöôùc coâng suaát 900/GPH, (gaànParamatta). Ñaõ laøm 10 naêm ba maùy khaùc coâng suaát ñeán khoâ g traû ñang ñoâng khaùch quen vaønkhaù ch bill tieàn nöôùc, hôïp ñoàng 5000/GPH. Coù luoân nhaø 3 phoøng vaõng lai. Tieàn thueâ möôù shop nguû ñeïp vaø tieän laâun daø i.reûSang giaù thöông löôïng, nghi taïi choã. Dieän tích nhaø trong khoâng traû bill tieàn nöôùc, hôïp ñoàng phaàn coù maùi che, khoâng keå saân, xin löôï goïnig,(02) 9723 8528 tieáng Vieät laâu daøi. Sang giaù thöông xin goïi (02) 9723 8528 tieáng Vieät
(1224)
roäng ñeán 800 meùt vuoâng. Xin vui loø(1224) ng goïi (07) 5424 6158 (noùi tieáng Anh)
SANG NHAØ HAØNG AÙ CHAÂU
Nguoàn suoái nöôùc thieân nhieân trong dieän tích 40 maãu, chaát löôïng myõ maõn cho vieäc voâ chai. Maùy söû lyù vaø chuyeån nöôùc coâng suaát 900/GPH, ba maùy khaùc coâng suaát ñeán 5000/GPH. Coù luoân nhaø 3 phoøng nguû ñeïp vaø tieän nghi taïi choã. Dieän tích nhaø trong phaàn coù maùi che, khoâng keå saân, roäng ñeán 800 meùt vuoâng. Xin vui loøng goïi (07) 5424 6158 (noùi tieáng Anh)
SANG NHAØ HAØNG
SANG $2 SHOP MELB-VIC
PERTH CITY Cô hoäi kinhWA doanh baùn leû haøng gia duïng vaø
ngay trung taâm taáp naäp, Cô hoäi kinh doanh baùn leû haøng gia duïng vaø ñaõ laâu naêm ñang ñoâng quaø taëng giaù reû, ñaõ laøm laâu naêm, vieäc kinh khaùch, coù nhieàu khaùch doanh raát oån ñònh, hieän ñang ñoâng khaùch quen & vaûng lai, trang haøng, laõi cao, vò trí raát toát, khu vöïc ñoâng ñuùc ngöôøi qua laïi, caàn thieát bò ñaày ñuû, 3 spa, 36 meùt vuoâng. Hôïp ñoàng6laâubaû daøni, tieà n thueâ shop reû . sang giaù caû thöông nail, 2 phoøng (22613007) Sang giaù thöông löôïng treân döôùi $90,000. Chuû löôïng. Xin goïi ñeå bieát waxing. Sang thöông löôïng treân döôùi $90 bang khaùc, caàn sang deã daøng. Xin vui loøng goïi SANG ñi FURNITURE SANG NHAØ HAØ N G ngaø n&.066 Xin goï 0408 066 ñeå bieát theâm chi SHOWROOM FACTORY theâm 0413 511 547 0408 319 ñeåi theâ m chi tieát319 . Sang restaurant - vuøng (22613007) Sang cô sôû saû n xuaá t vaø xuaá t tieát Parramatta Sydney
quaø taëng giaù reû, ñaõ laøm laâu naêm, vieäc kinh (2252) Trung taâm CBD Perth city, thaåm myõ vieän & nail salon ngay vuøng taáp naäp ñaõ laøm laâu naêm ñang doanh raát thaå oån ñònh, hieävieä n ñang (2252) Trung taâ m CBD Perth city, m myõ n & ñoâng khaùch ñoâng khaùch, coù nhieàu khaùch quen vaø khaùch vaûng lai. haøpng, i cao, t, khu vöïc ñoâng nailthieá salon ng /taáp naä ñaõlaõlaø m laâvòutrínaêraámt toáñang Haøng ñang laøm vaø trang t bò ñaàyngay ñuû vôùivuø 3 spar ñuùvaû c ngöôø i qua laïi, caàn dedicures, 6 baøn nail,ñoâ vaønphoø ng waxing ng roäu ngkhaùch quen vaø khaùch g khaù ch, coùrieânhieà ng lai. 36 meùt vuoâng. Hôïp ñoàng laâu daøi, tieàn thueâ shop reû. sang giaù caû thöông Haø g nñang m vaø Chuû trang thieát bò ñaày ñuû vôùi 3 spar / Sang giaù thöông löôï ng ntreâ döôùi laø $90,000. löôïng. Xin goïi ñeå bieát ñi bang khaùc, caàn sang deã daøng. Xin g goïi vaø phoøng waxing rieâng roäng dedicures, 6 vui baønloønnail, theâm 0413 511 547 0408 066 319 ñeå theâm chi tieát.
700,000 / naêm. Sang giaù
Sang cô sôû saûn xuaát vaø xuaálöôï t ng. Goïi David thöông ñeå noùi theâm, xin noùi nhaäp caûng cuøng showroom English) ñeå ñeán xem hoaëc xin vieäc laøm. 268 tröng baøy baùn sæ vaø leûtieátaïnig Anh 0412 783(22230506) (22381507) choã caùc loaïi baøn gheá tuû giöôøng quaà keä baè& ng TAKEAWAY goã. CHINESE TAKEAWAY CAØyPHEÂ Toïa laïc taïi warehouse roäng Vò trí thaät toát ngay hai maët goùc ñöôøng trong quaàn Caàn sang shop caø pheâ & takeaway vuøng Mildura. raõQuaù i khu ngc nghieä kyõnhaá ngheä theå shopping Village taïi Woodville Villawood n baùcoâ n thöù aên Vieätpduy t trong vuøng Mildura. Tröôùc maët laø bus, chæ 200 meùt ga xe löûa, ñoái dieän taïi Preston - Hoxton gaànng thueâ daøi haïn, shop Tieàn thueâ shop $350/tuaàPark n, hôïp ñoà shopping ALDI, Hieän ñaà y ñuûngaø tieän nnghi. p $6,000 200 / naêThu m, nhaä Xin goïi ñeán $8,000/tuaàn. thu $5,500 pw Tröôùc Liverpool Sydney. Thu nhaäpThích hôïp cho vôï choàng cuøng laøm, sang laïi vôùi giaù cöûa shop coù choã ñeå Henry Lee 9825 9091 hoaëc 0414 512 708 (tieáng Hoa & $80,000. Xin lieân laïc Trí 0429 937 554 (22381507)
Sang restaurant - vuøng Parramatta Sydney NSW Ñaõ laøm laâu naêm ñang ñoâng khaùch vaø quen thuoäc trong vuøng. Hieän ñang thu nhaäp treân 700,000 / naêm. Sang giaù thöông löôïng. Goïi David ñeå noùi theâm, xin noùi tieáng Anh 0412 783 268
CAØ PHEÂ & TAKEAWAY
Caàn sang shop caø pheâ & takeaway vuøng Mildura. Quaùn baùn thöùc aên Vieät duy nhaát trong vuøng Mildura. Tieàn thueâ shop $350/tuaàn, hôïp ñoàng thueâ daøi haïn, shop ñaày ñuû tieän nghi. Thu nhaäp $6,000 ñeán $8,000/tuaàn. Thích hôïp cho vôï choàng cuøng laøm, sang laïi vôùi giaù $80,000. Xin lieân laïc Trí 0429 937 554
(22623007)
Vò trí thaät toát ngay hai maët goùc ñöôøng trong quaàn theå shopping Village taïi Woodville Villawood Tröôùc maët laø bus, chæ 200 meùt ga xe löûa, ñoái dieän shopping ALDI, Hieän thu $5,500 pw Tröôùc cöûa shop coù choã ñeå baøn loaïi out door. Hôïp ñoàng coøn 3.5 naêm, tieàn shop chæ $500/tuaàn. Goïi ngay ñeå thaûo luaän 0403 024 368 (Chinese or English)
SANG NHAØ HAØNG
(22230506)
(22623007)
CHINESE TAKEAWAY
38
(22583007)
Sang nhaø haøng giaù phaûi chaêng, thích hôïp vôùi moïi loaïi thöùc aên hoaëc laøm wedding function, caûnh trí ñeïp waterfront, roäng treân 100 choã ngoài, coù Lic. baùn röôïu bia, hôïp ñoàng thueâ daøi haïn. Vuøng Shutherland Shire. Chi tieát
xin lieân laïc: 0416 005 156
(2260-3007)
SANG NHAØ HAØNG CANLEY HEIGHTS NSW
Cô hoäi hieám coù ñeå vaøo khu aên uoáng taáp naäp cuûa Canley Heights, nhaø haøng Fully Lic, ngay trong khu shopping complex môùi, ñaõ hoaït ñoäng oån ñònh, ñang ñoâng khaùch, nhieàu tieàm naêng phaùt trieån cho ñöôøng Canley Vale Rd, seõ trôû thaønh khu aên uoáng ñaëc tröng cuûa khu vöïc. Raát nhieàu tieàm naêng phaùt trieån, hoïp ñoàng laâu daøi, giaù thueâ phaûi chaêng, carpark (free) roäng raõi döôùi taàng haàm. Choã ngoài trong + ngoaøi cho khaùch huùt thuoác.
(22373009)
Beáp roäng, trang thieát bò ñaày ñuû coøn môùi toanh coù baûo haønh. Sang $180K. Moïi chi tieát xin goïi
0421 472 862.
NSW Ñaõ laøm laâu naêm
ñang ñoâng khaùch vaø quen SANG FURNITURE thuoäc trong vuøng. Hieän SHOWROOM & FACTORY ñang thu nhaäp treân
baøn loaïi out door. HôïpEnglish) ñeå ñeán xem hoaëc xin vieäc laøm. ñoàng coøn 3.5 naêm, tieàn shop chæ $500/tuaàn. Goïi ngay ñeå thaûo luaän 0403 024 368 (Chinese or English)
(22482005)
(2252)
Ngay trung taâm thò töù khu shopping taáp naäp, ñòa ñieåm raát lyù töôûng ñang laøm ñoâng khaùch, thu nhaäp cao, ñaõ kinh doanh 20 naêm qua oån ñònh, keâu giaù $170,000, xin goïi ñeå bieát chi tieát 9432 3702 hoaëc 0420 306 299 (noùi tieáng Anh)
(2252)
NAIL SALON PERTH WA MELB-VIC SANG NAIL SALON SANG $2 SHOP SANG NAIL SALON PERTH CITY WA Thaâm myõ vieän & nail
nhaäp caûng cuøng showroom tröng baøy baùn sæ vaø leû taïi choã caùc loaïi baøn gheá tuû giöôøng quaày keä baèng goã. Toïa laïc taïi warehouse roäng raõi khu coâng nghieäp kyõ ngheä taïi Preston - Hoxton Park gaàn Liverpool Sydney. Thu nhaäp 200 ngaøn / naêm, Xin goïi Henry Lee 9825 9091 hoaëc 0414 512 708 (tieáng Hoa &
Coù fully Lic. 60 choã ngoài trong ngoaøi thoaûi maùi, laøm laâu naêm, ñoâng khaùch, vò trí ñöôøng caùi Canley Heights, sang giaù thöông löôïng. L/laïc: 0413 331 020
SANG BAKERY FRANCHISE
FASHION RETAIL Ngay trung taâm thöông maïi Auburn NSW. Ñaõ laøm laâu naêm ñang ñoâng khaùch. Hieän thu nhaäp raát cao qua khaùch quen & khaùch vaûng lai. Sang $65,000 xin goïi ñeå noùi theâm 8095 9544 or 0402 962 018
SANG TIEÄM DISCOUNT VARIETY
Sang shop haøng giaù reû vaø ña duïng, Ñaõ laøm laâu naêm. Sang $90,000 + Haøng. 0411 30 30 69 ñeå bieát theâm chi tieát (tieáng Anh)
SANG RESTAURANT - SANG SHOP NAIL & BEAUTY - NSW SYDNEY * Sang tieäm nail & thaãm myõ ñang hoaït ñoäng toát, shop roäng, 4 phoøng, 5 gheá spa, 4 baøn nail, moät phoøng massage + 3 gheá caét toùc, 1 baøn goäi. * Sang moät nhaø haøng VN caïnh beân. Baän con nhoû sang moät trong hai hoaëc caû hai giaù thöông löôïng ñieàu kieän deã daøng. Xin goïi Anna 0431
646 621 (tieáng Vieät) (2225-1506)
SANG DISTRIBUTION SYDNEY NSW Doanh Nghieäp phaân phoái caùc loaïi baùnh ngoït ñeán caùc quaùn caø pheâ, nhaø haøng, club v.v.. hieän coù 198 khaùch moái. Giaù mua bao goàm luoân xe van + thieát bò $120,000 laõi roøng $1800 tuaàn. Goïi 0404 244 175 (xin ñeå lôøi nhaén tieáng Anh neáu ñang(22303006) laùi xe.
39
Thieân Quaân
T
haäp nieân 1960 taïi Myõ, ngaøy nay thöôøng bò xem nhö laø moät giai ñoaïn thay ñoåi xaõ hoäi coù nhieàu saâu saéc nhaát. Trong thôøi ñieåm naøy nöôùc Myõ ñaõ naåy sinh ra nhieàu caù nhaân tuyeät vôøi trong nhieàu laõnh vöïc khaùc nhau töø vaên hoùa ngheä thuaät, ñeán xaõ hoäi, chính trò v.v... vaø nhieàu nhaø tö töôûng môùi cuõng ñaõ ra ñôøi luùc ñoù. Hoï laø nhöõng ngöôøi coøn raát treû, vaø ñöôïc ñaøo taïo vôùi giaùo duïc cao ñeå coù khaû naêng tìm caùch gaây aûnh höôûng tôùi hieän traïng. Phong traøo Hippy vôùi quan nieäm soáng cuøng thieân nhieân, Nhaïc treû Rock & Roll. Tö töôûng phaûn chieán v.v... ñeàu toûa röïc aùnh haøo quang ñeå laøm möa laøm gioù trong thôøi ñieåm cuûa nhöõng naêm 60. Vaø moät trong caùc söï kieän thay ñoåi lôùn ñöôïc ghi nhaän laø ñaõ tung hoaønh ngang doïc trong suoát thaäp kyû. Ñoù laø moät nhu caàu “tìm veà chính mình”, ngöôøi ta söû duïng toái ña “quyeàn töï chuû” ñeå laøm ñaëc tröng cho söï thay ñoåi thaùi ñoä cuûa xaõ hoäi ñoái vôùi hai chöõ “tình duïc” luùc ñoù, vaø noù ñaõ ñeå laïi nhieàu daáu aán ñaäm neùt. Cho ñeán ngaøy nay khi noùi veà vaán ñeà naøy, ngöôøi ta thöôøng aån duï baèng caùch duøng thuaät ngöõ “cuoäc caùch maïng tình duïc cuûa thaäp nieân 1960” ñeå aùm chæ.
40
Trong khi chöõ “caùch maïng” coù nghóa laø thay ñoåi cô baûn vaø phoå bieán söï thay ñoåi ñoù moät caùch roäng raõi, thì ñieàu naøy khoâng nhaát thieát laø tröôøng hôïp cho “cuoäc caùch maïng tình duïc”. Ngay caû trong tröôøng phaùi cuûa tö töôûng “töï do” luùc ñoù, hoaëc phaùi baûo thuû, hay caùc quan ñieåm truyeàn thoáng cuõng ñöôïc toå chöùc vaø phoå bieán khaù roäng raõi. Ngaøy nay nhieàu nhaø söû hoïc hieän ñaïi, laãn caùc nhaø khoa hoïc xaõ hoäi, cuõng ñang baét ñaàu xem xeùt laïi cho caùch duøng chöõ “caùch maïng” trong ngöõ caûnh naøy. Phaûi chaêng ngöôøi ta ñaõ duøng quaù nhieàu chaát “ñaïi ngoân” khi goïi nhöõng phong traøo mang tính thay ñoåi tö duy naøy laø nhöõng “cuoäc caùch maïng”. Maø thoâi... xin cöù ñeå yeân cho caùch goïi teân ñaáy, taïm thôøi cöù theo nhöõng gì noù ñaõ coù... Haàu heát caùc döõ lieäu thöïc nghieäm caàn thieát cho cuoäc “caùch maïng tình duïc” ñöôïc baét ñaàu ghi nhaän vaøo nhöõng naêm 63-65. Maëc duø tröôùc ñoù vaøi naêm cuõng ñaõ coù nhieàu bieåu hieäu cho thaáy ñaõ coù nhöõng thay ñoåi trong thaùi ñoä tình duïc vaø vaø caùc quan nieäm thöïc tieãn, ñaëc bieät laø giôùi treû. Gioáng nhö phaàn lôùn caùc phong traøo mang tính cöïc ñoan nhaát nhö phong traøo Hippy vaø Nhaïc Treû cuûa nhöõng naêm 1960. Caùi noâi cuûa cuoäc caùch maïng tình duïc thöôøng ñöôïc xem laø ñaõ ñöôïc taäp trung vaøo caùc tröôøng ñaïi hoïc, do caùc sinh vieân khôûi ñaàu. Coù taøi lieäu cho raèng goác reå cuûa cuoäc caùch maïng tình duïc ñaàu tieân ñöôïc ghi nhaän töø nhöõng naêm 1910 hoaëc 1920 vaø cuoäc “caùch maïng” (tình duïc) cuûa thaäp nieân 60 ôû Myõ chæ bao truøm nhieàu hôn caùc nhoùm ngöôøi ñang ñoàng nghóa vôùi thôøi ñaïi. Ngöôøi ta noùi nhieàu ñeán caùc chöõ “nam nöõ bình quyeàn”, vaän ñoäng quyeàn ñoàng tính, phong traøo Hippy vaø caùc phong traøo chính trò khaùc, ñaõ ñöôïc nhieàu thaønh phaàn coù theá löïc quan troïng trong chính quyeàn vaø xaõ hoäi luùc baáy giôø hoã trôï cho söï thay ñoåi ñeå trôû thaønh quy moâ vaø hieän thöïc. Thay ñoåi caùc tieâu chí cuûa nhieàu laõnh vöïc ñang coù, baèng moät ñoàng thuaän xaõ hoäi hieän ñaïi laø moät vieäc laøm khoâng deã. Cuoäc caùch maïng tình duïc trong naêm 1960 Myõ ñöôïc ghi nhaän laø moät ñaëc tröng thay ñoåi ñaùng keå. Bôûi, noù ñaõ laøm cho xaõ hoäi taùi ñònh laïi truyeàn thoáng lieân quan ñeán tình duïc, vaø chæ tình duïc maø thoâi. Quan heä luyeán aùi coù ñi theo chuyeän “laøm tình” ôû caùc caëp nam nöõ treû tröôùc hoân nhaân, ñaõ laø moät chuyeän “tình duïc” ñöôïc haàu nhö toaøn xaõ hoäi luùc baáy giôø chaáp nhaän. Chuyeän maø tröôùc ñaây ñöôïc coi laø khaù nghieâm ngaët, ngöôøi ta ñaõ töøng, khoâng chaáp
nhaän, hay cho pheùp, caùc coâ caäu ñöôïc quyeàn “aên côm tröôùc keûng” aân aùi nhau tröôùc hoân nhaân. Nghieân cöùu cho thaáy, giöõa 1965 vaø 1975, soá phuï nöõ choïn caùch phaûi “bieát muøi ñôøi” luùc chöa laäp gia ñình, cho thaáy coù moät söï gia taêng roõ reät. Trong saân khaáu soâi ñoäng cuûa chính trò vaø xaõ hoäi Hoa Kyø cuûa nhöõng naêm 60 ñaõ laø ngoøi chaâm cho moät quaû bom lôùn ñeå thaùch thöùc caùc thöù ñöôïc goïi laø “giaù trò truyeàn thoáng” qua vieäc giôùi treû ñoøi töï do luyeán aùi, coù keøm theo sinh hoaït tình duïc. Ñoàng luùc ñoù, cuoäc caùch maïng tình duïc, cuõng nuùp boùng theo caùc laõnh vöïc ñang keâu gaøo thay ñoåi khaùc bao goàm caùc phong traøo Daân quyeàn, trong ñoù coù nöõ quyeàn cuõng xuaát hieän vaøo nhöõng naêm cuoái thaäp nieân naøy. Ñieàu ñoù, ñaõ ñöa toaøn xaõ hoäi Myõ cuûa nhöõng naêm 60 vaøo moät khung caûnh gaàn nhö bò “loät voû” toaøn boä bôûi giôùi treû ñeå thaùch thöùc vôùi caùc maëc ñònh ñang coù töø xöa nay. Vôùi söï thaønh coâng maø phong traøo Daân quyeàn ñöôïc xem laø ñaõ ñaït ñöôïc, nhöõng ngöôøi muoán thay ñoåi khaùc, bieát raèng thôøi gian ñaõ chín muoài cho hoï ñöa ñieàu thay ñoåi naøo ñoù leân saân khaáu. Coäng theâm vaøo ñoù, vôùi traïng thaùi keát hôïp cuûa chính phuû trong neàn taûng cuûa chính trò töï do, vaø neàn kinh teá thònh vöôïng cuûa Myõ (luùc ñoù) noùi chung, vaø beân caïnh ñoù, laø moái ñe doïa luoân hieän dieän veà “ngaøy taän theá” do söï huyû dieät cuûa vuõ khí haït nhaân, cuûa caùc loaïi bom nguyeân töû trong cuoäc chieán tranh laïnh giöõa Myõ, Lieân Soâ, Trung Coäng cuõng vöøa khai maøn ôû nhöõng naêm 1960... Taát caû caùc yeáu toá naøy ñaõ laø nhöõng ñoùng goùp mang tính kích hoaït raát lôùn cho vieäc hình thaønh phong traøo. Trong khi baûo thuû laø khoâng coù nghóa laø ñaõ cheát, chuû nghóa töï do ñaõ coù ñöôïc moät söï hoài sinh phoå bieán roäng raõi, giuùp taïo ñieàu kieän cho moâi tröôøng tranh ñaáu, trong ñoù caùc “cuoäc caùch maïng tình duïc” ñaõ dieãn ra. Thaät vaäy, khi Lyndon Johnson ngöôøi ñang naém quyeàn Toång thoáng Myõ luùc baáy giôø ñöôïc ghi nhaän laø moät nguyeân thuû ñaàu tieân xaùc nhaän quyeàn “Birth Control” nghóa laø quyeàn cuûa phuï nöõ ñöôïc chuû ñoäng trong chuyeän sanh ñeû cho chính baûn thaân cuûa hoï baèng caùch xöû duïng thuoác ngöøa thai. Hôïp thöùc hoùa, vaø hôïp phaùp hoùa, caùc vieân thuoác ngöøa thai vaø ngöôøi söû duïng Caùc vieân thuoác traùnh thai ñaõ caùch ly noù. Ñaây laø moät yeáu toá coù taàm quan troïng lôùn ñeå ñaåy nhanh tieán trình ñöôïc söï mang thai töø haønh vi giao hôïp cuûa nam nöõ, tranh ñaáu ñoøi töï do tình duïc cuûa ngöø a thai cho phuï nöõ ñeå giuùp hoï thanh nieân thieáu nöõ Myõ vaøo nhöõng traùnh mang thai ngoaøi y muoán. Veà naêm 1960. Caùc cô quan y teá cung caáp thuoác maët tích cöïc, thuoác ngöøa thai cuõng
thai ñaõ goùp phaàn giuùp phuï nöõ böôùc ra khoûi caên nhaø beáp cuûa hoï ñeå goùp maët vôùi ñôøi moät caùch thieát thöïc hôn. Tröôùc ñoù, nhieàu phuï nöõ khoâng theå ñaûm nhaän nhöõng coâng vieäc mang tính lieân tuïc laâu daøi, bôûi hoï baän sanh ñeû xoaønh xoaïch moãi naêm. Thuoác ngöøa thai cuõng ñöôïc ghi nhaän laø moät phaàn cuûa cuoäc caùch maïng tình duïc cuûa ngöôøi nhöõng “phuï nöõ yeân tónh”. Thuoác giuùp quyù naøng kieåm soaùt töông lai cuûa mình. Moät soá naøng kieåm soaùt ñöôïc sanh ñeû neân coù khaû naêng theo ñuoåi giaùo duïc cao hôn, khoâng boû dôû dang baäc ñaïi hoïc vì baän mang thai hay ñi sanh, roõ raøng laø cuoäc caùch maïng tình duïc ñaõ ñem ñeán vieäc bình ñaúng cho phuï nöõ nhieàu hôn trong giaùo duïc. Keå töø khi ñoù, moät tyû leä phaàn traêm cao hôn ñaõ ñöôïc ghi nhaän trong soá phuï nöõ toát nghieäp trung hoïc vaø ñaïi hoïc, hay haäu ñaïi hoïc. Trong khi thuoác ngöøa thai, cuoái cuøng ñaõ ñöôïc nhìn nhaän nhö moät bieåu töôïng cuûa cuoäc caùch maïng tình duïc. Caùc vieân thuoác traùnh thai ñaõ caùch ly ñöôïc söï mang thai töø haønh vi giao hôïp cuûa nam nöõ, vaø ñaõ ñöôïc xaõ hoäi nhanh choùng chaáp nhaän, nhöng cuõng töø ñoù. Nhöõng ngöôøi phuï nöõ söû duïng noù, ngay laäp töùc ñöa ra phong traøo söû duïng bieän phaùp ngöøa thai nhö moät tranh ñaáu ñeå ñoøi hoûi moät söï töï do môùi. Ñoù laø töï do söû duïng cô theå cuûa hoï trong aùi aân, khi quyù naøng caûm thaáy phuø hôïp, maø khoâng caàn phaûi lo laéng veà gaùnh naëng cuûa thai kyø khoâng mong muoán. Hay noùi roõ hôn laø quyù phuï nöõ naøy ñoøi quyeàn töï do laøm tình baát cöù vôùi ai, baát cöù luùc naøo khi quyù naøngï thích. Quyù naøng muoán chuû ñoäng ñaùp öùng nhöõng caûm giaùc ham muoán tình duïc treân baûn thaân mình y nhö nam giôùi, vì quyù naøng ñaõ coù thuoác “ñieàu khieån sanh ñeû” cho chính mình. Quyù naøngï khoâng coøn sôï bò “dính” chuyeän baàu bì baát töû nöõa. ÔÛ maët tieâu cöïc khaùc. Thuoác ngöøa thai khoâng haün chæ laø moät ñoùn nhaän noàng nhieät. Thöïc ra noù töøng laø chuû ñeå gaây tranh caõi lôùn trong xaõ hoäi luùc baáy giôø khi ngöôøi Myõ vaät loän vôùi suy nghó cuûa hoï veà ñaïo ñöùc tình duïc, kieåm soaùt taêng tröôûng daân soá, vaø quyeàn kieåm soaùt sanh ñeû cuûa phuï nöõ. Ngay caû cho ñeán naêm 1965, vieäc kieåm soaùt sinh ñeû, töùc söû duïng thuoác ngöøa thai, vaãn laø chuyeän baát hôïp phaùp ôû moät soá tieåu bang Hoa Kyø, bao goàm Connecticut vaø New York. Ngoaøi ra caùc phong traøo veà nöõ quyeàn cuõng leân aùn maïnh caùc vieân thuoác nhö laø phöông tieän ñeå giuùp cho caùc phuï nöõ “ñôøi môùi” xuyeân qua
41
mong muoán taêng cöôøng bình ñaúng veà tình duïc vôùi nam giôùi. Ñieàu naøy cuõng laø moät lyù luaän khaù logic. Thuoác ngöøa thai cho ñeán ngaøy nay, ñaõ goùp phaàn khoâng nhoû trong cuoäc caùch maïng tình duïc, vaø noù ñaõ laø moät phaàn quan troïng ñoùng goùp cho “tö duy” tranh ñaáu ñoøi bình ñaúng giôùi tính, ñoøi bình ñaúng trong chuyeän luyeán aùi, nam cuõng nhö nöõ phaûi ñöôïc quyeàn thöôûng thöùc nieàm vui aùi aân y nhau, ít laém ñoù laø moät tö duy ñöôïc coi laø “saønh ñieäu” cuûa nam nöõ thôøi ñaïi, ôû nhöõng naêm 1960, taïi xaõ hoäi Hoa Kyø. Song song theo ñoù, qua caùc “hieäu öùng” caùc vieân thuoác ngöøa thai vaø töï do tình duïc cuûa phuï nöõ cuõng ñaõ cung caáp nhieàu yù töôûng cho nhoùm ngöôøi choáng ñoái noù. Ngöôøi ta tin laø haäu quaû cuûa hieän töôïng “töï do tình duïc” cuûa phuï nöõ chính laø moät daãn ñöôøng cho vieäc hoài quy trôû laïi chaát löôïng cuûa cuoäc soáng tình duïc nghieâm tuùc, moät vôï moät choàng, tröôùc khi coù cuoäc caùch maïng tình duïc.
Ngaøy nay, cuïm töø “caùch maïng tình duïc” ñaõ ñöôïc chieát giaûm nhieàu ôû tính tranh ñaáu veà caùc quyeàn bình ñaúng giôùi tính nhö luùc khôi nguoàn.
Theo caùc thoáng keâ ñöôïc ghi nhaän. Keå töø cuoäc caùch maïng tình duïc, ngoaøi vieäc sinh con ngoaøi giaù thuù, beänh truyeàn qua ñöôøng tình duïc, treû vò thanh nieân mang thai sôùm, tyû leä ly dò v.v... ñaõ laø nhöõng con soá coù chieàu gia taêng nhanh choùng ñaùng keå. Töø thaäp nieân 60 ñeán nay, soá tröôøng hôïp ly hoân ñaõ taêng gaáp ñoâi. Trong thaäp nieân 1960 chæ coù boán loaïi beänh lôùn laây lan qua ñöôøng tình duïc, hieän nay coù ñeán 24 “beänh laï” ñaõ ra ñôøi. Trong ñoù coù nhieàu beänh nhö AIDS (sida) vaãn ñöôïc coi laø beänh nan y, vaø laø löôõi haùi töû thaàn treo coå cho nhöõng ai dính noù. Keå töø cuoäc caùch maïng tình duïc, treû em soáng trong caùc gia ñình coù meï khoâng cha, hoaëc coù cha khoâng meï ñaõ taêng gaáp ba laàn... Cuõng trong thaäp nieân (1960) naøy. Phong traøo caùch maïng tình duïc cuûa Hoa Kyø coøn ñöôïc tieâu bieåu trong vaên hoïc xuyeân qua taùc phaåm löøng danh Feminine Mystique xuaát baûn naêm 1963 cuûa nöõ vaên só Betty Friedan, ngöôøi vieát veà nöõ quyeàn löøng laãy haøng ñaàu cuûa Myõ trong nhieàu thaäp nieân qua. Friedan ñaõ giuùp cho ñoäc giaû treû ôû Myõ thay ñoåi khaùi nieäm veà vai troø cuûa phuï nöõ lieân quan ñeán tình duïc. Trong taùc phaåm Feminine Mystique taùc giaû ñöa ra hình aûnh cuûa phuï nöõ Myõ thaäp nieân 60 khoâng haøi loøng vôùi chuyeän chæ quanh quaån trong caên beáp cuûa hoï. Baø keâu goïi hoï neân “böôùc ra ñöôøng” ñeå tham gia vaøo nhöõng chuyeän khaùc to lôùn hôn. Neáu khoâng laäp ñöôïc thaønh tích gì, ít ra hoï cuõng ñöôïc taän höôûng nhöõng haønh vi cuûa töï do tình duïc (nhö söû duïng thuoác ngöøa thai ñeå kieåm soaùt sinh ñeû v.v...). Feminine Mystique cuûa Friedan luùc baáy giôø töï noù ñaõ laø quyeån saùch goái ñaàu giöôøng cuûa caùc coâ gaùi treû coøn ñang treân gheá hoïc ñöôøng luùc ñoù. Caùc coâ oâm aáp laáy quyeån saùch naøy cuõng ñoàng nghóa vôùi vieäc chöùng minh ñaúng caáp thuoäc “giôùi saønh ñieäu” cuûa mình, laø thaønh phaàn môùi coù haáp thuï moät neân vaên hoùa caäp nhaät. Ít gì, taàm quan troïng cuûa taùc phaåm Feminine Mystique luùc ñoù cuõng ñaõ taïo ra moät laøn soùng môùi cuûa tö duy lieân quan ñeán vai troø tình duïc cuûa phuï nöõ trong xaõ hoäi nöôùc Myõ.
42
Vaø ñoàng luùc ñoù, caùch maïng tình duïc cuõng coù chuùt gaén lieàn vôùi cuoäc baïo loaïn Stonewall naêm 1969. Khôûi ñaàu töø bieán coá laø cuoäc bieåu tình baïo löïc choáng laïi moät cuoäc ñoät kích cuûa caûnh saùt dieãn ra vaøo saùng sôùm ngaøy 28 thaùng 6 naêm 1969, taïi nhaø troï Stonewall Inn, ôû khu Greenwich Village cuûa thaønh phoá New York. Bieán coá naøy sau ñoù ñöôïc goïi laø bieán coá baïo loaïn Stonewall, thöôøng xuyeân ñöôïc trích daãn ñeå laøm nhöõng ví duï ñaàu tieân trong lòch söû nöôùc Myõ khi moïi ngöôøi trong coäng ñoàng ñoàng tính ñaõ chieán ñaáu choáng laïi moät heä thoáng löïc löôïng coâng quyeàn ñaøn aùp moät nhoùm thieåu soá tình duïc, vaø hoï ñaõ trôû thaønh söï kieän xaùc ñònh, vaø ñaùnh daáu söï baét ñaàu cuûa phong traøo quyeàn ñoàng tính taïi Hoa Kyø vaø treân theá giôùi, cuõng ñaõ khôûi ñi ñi töø cuoäc caùch maïng tình duïc cuûa thaäp nieân 60 taïi Hoa Kyø. Caùc cuoäc baïo loaïn Stonewall cuûa giôùi ñoàng tính naêm 1969, ñaõ ñaùnh daáu theå hieän ñöôïc söï gia taêng trong caû nhaän thöùc veà vieäc vaän ñoäng quyeàn ñoàng tính, vaø cuõng trong söï saün loøng cuûa ngöôøi ñoàng tính treân khaép nöôùc Myõ, ñeå vaän ñoäng cho caùc quyeàn maø hoï tin raèng hoï ñaõ ñeán thôøi ñieåm. Ngaøy nay, cuïm töø “caùch maïng tình duïc” ñaõ ñöôïc chieát giaûm nhieàu ôû tính tranh ñaáu veà caùc quyeàn bình ñaúng giôùi tính nhö luùc khôi nguoàn. Giôùi treû ñôøi nay chæ coøn hieåu yù nghóa cuûa phong traøo naøy nhö moät coå suùy cho söï töï do boäc loä vieäc aên naèm voâ toäi vaï giöõa nam nöõ laãn nhau. Nam nöõ töï do laøm tình ñeå tìm caûm giaùc cuûa nieàm vui xaùc thòt. Thieáu nieân hoaït ñoäng tình duïc, ñöôïc ño baèng ñoä tuoåi quan heä tình duïc ñaàu tieân vaø hieän traïng hoaït ñoäng, thöïc söï taêng leân ñaùng keå töø caùc thaäp nieân 80-90 ñeán nay. Ñaëc bieät laø nöõ giôùi, nhöng ñieàu naøy thöôøng bò boû qua keå töø khi thay ñoåi ñoù ñaõ ñöôïc giaû ñònh sai laàm ñaõ xaûy ra töø nhieàu thaäp kyû tröôùc. Tuoåi vò thaønh nieân (teens) mang thai cuõng gia taêng nhö vaäy. Vaø caùc ghi nhaän gaàn ñaây nhaát cho thaáy tyû leä sinh con luùc baø meï coøn ôû tuoåi vò thaønh nieân, ôû Myõ, vaãn laø con soá cao nhaát trong caùc quoác gia phaùt trieån... Coù moät daïo, vieäc ñoøi hoûi töï do tình duïc cuûa nam nöõ thôøi ñaïi coù veõ nhö bò khöïng laïi qua vieäc xuaát hieän cuûa caên beänh AIDS mang tính töû thaàn. Phaûi chaêng sau moät thôøi gian “nguû ñoâng” khaù eâm aéng vôùi noãi lo cuûa caên beänh theá kyû... Cuoäc “caùch maïng tình duïc” cuûa thaäp nieân 60 taïi Myõ ngaøy nay ñang len loûi trôû veà... Thieân Quaân
caécnthieá löôõti. keá y nhau, coù boàn taém, Duønaøcoù bieäi ncôn phaù p ncan p trieä u daø i daø i caùchaø i caûnm giaùci "nhôù ham töï Naønt gtieâseõ laøm cho g phaû ñöôï thì ngnhieà boãngu noå ñieâ . Coâthieä gem i vôù i naø ng moä thìt ngöôï c laï 60 nhö “toa ñieäluoâ n ntöûaù”o, “ñeà , keå caûnieä caùimham n giaûn ñôn voøÑoá ñôøi"nvôù i kyõ hoâmmuoá nay. i sen nöôù c vaø thöù khoâ ngi. theå lao duø nhaønog ñeá n xeù sô minghò cuûa muoá ñeâ...mcaùdaè ng dai, baù c sóreåchòu khoù luyeä n chöõcuû ” ahoaë thieáyu laø i giöôø ng. thôøi gian ñuû chuù ra, thaù o thaé t löng chaøcnítg, cuûa moät thaèng ñaøn oâng. Toâi ñaâm lo. ngaø i ñuût roä ngu ñeå g bieá nhnmoä ra... chaänmchuù laïi”, naïna Caùi ñaø naøy, e raèng caùc con gioáng daøMoä ñieà thoânaø ngnleä laø ncaùthaø c tieâ nöõt tuoät“vieá phaêtntoa g quaà reå nhöng ra chæ chöø Vôù phi“nvuï ncg quaà ñoànngbieá phaï m i khaù “chöõ baùcichaø só vaã ncuø khaù phoå n.nhoû Vaänaâ y...ngcuûa toâi cuõng maát luoân caùi khaû naêng ngöôø vaøo phoø ngc. Bac night naøy ñeàu traàn laïi cho g chieá xòp g nbeâ toâ nlaø gcoù ychuù döï Naønngg khoâ khaùncgñeámoä n tnoãmaû i toânih cöù ng neâ nkhoá nhaâ n ncuõ gng-caà vaûtöôû i che Vaä ybeä roànnighnaøsoá nglöôï ñeø chaø ran mxaânhöõ ntgngtruyeàn gioáng. Theá laø, trong moät thôøi truoà cuû a coâ n g trình Caû n g LPG Thò Vaû i ñaøchôi n baøaêxa laïnlaï “coâ löïcc”giaûñeåboä“phoø g thaâlaø n”:moä Neá u i,ñieåm khaù thuaän lôïi, luùc naøng ñaët ñaàu moä thaâtn,ngöôø hoï vui n uoá g ccavaø haùotnhaø vôùi ñoäng taù nhönmình t coâ 27 ñoàcnnnôi gg chia nhau, khoâ g tuù ñoaù n ratrieä chöõ “roà bay phuï ngo bòtoâi leân ñuøi vaø caàm nhíp nhoå töøng sôïi mình. khaùch..., gaùboû inkhaù ti tình daâ mu duï hoang ñaû nñaø gc nsó, Vaê Haû it, nhaá Sau laøgmtöôï vieäncg ôûmoä coâtnngaø g ty,y naø ngi muù añöôï ”ocuû ateânbaù toáñeï Thöû giôø töôûn cuoá vôùcaù cHoaø oânnthì g treû pnguyeâ vöøt aneâ yùnnbòkeátoùc saâu cho choàng, toâi coá nhoaøi ra ntaøtröôû nigi ñeá xíninghieä Xaâ döïvöø nra gavaøkhoûi ñuøi naøng, buoät mieäng: khoâ g coø n taánt) taû buùoâancôm gaé ntoaù g quay laï hoû ”aycho ñôøi n(ñoä c thaâ cuûchôï a quyù g maønöôù ñöôïcc, chìm u troâ , “taù naøncgpgiaû vöø ñeø vuï Thaø thuoä c"thaè coânnpgg ty - Em nhö vaày hoaøi chaéc anh... caén maø chæmình taït döôù vaøoi cöû haøncgsuûfast nheõ hoaë caítLong ra hoû i moänth, ng nghieä ngaâm laøna nöôù i boïtfood cuûa nöïDòch n, g, vöø ngaá u nghieá nñoànhai Thieá t keá vaø Xaâ y döï n g Daà u khí ñaõ hoaë c gheù tieäthuû m yaêlöï n cmua côm p, cuû nga ta, ngCoù chuyeâ n ncaø g bòlöôõi! hoà massage (spa), treânhoätay beùa"oâcuû chaøcuø ng. chaøngmoâ hoaû g nvía a naùgbuï n phoù sô phaï 18nngthaù nogttuø Sôïi toùc nhaáp nhaùnh rôi khoûi tay, canh bòch. Vieä giaëhoà t, giuõ , lau, toálaát.yToø Ñöø cxöû sinh laø ly vang, beâncbôø laø ñóa traùchuø i caâiy, tay m thaå laïthaù im maø chaï ymaï ,t naø g vaø röôï toä oâ ataøxuoá imình, saûn chaê y, nchaê choù, taøtheo, i veà ñoaù ni t"tham chöõ hay c cuû a naøng ruøng mình, hoûi: maùtmlaïnhoa, h, vaøchaê nhaámt laøcaâtreâ loønm g mình baé ñöôïccuû ñeø ng".chieá gheá Tuy nhieâ n , xeù t Haû i ñaõ aênncnaê m choà naønn,gtieâ khoaù n traé g cho ngöôø thuoá c. ñaà Khoâ ng phaû i aiot maë laø moä t naønng... g tieâ n thaä t, nkhoâ ng daøi, ilaábaù y ntay ghòt u chaø ng bieá vaø buï g n - Caén löôõi? Nhöng anh caén löôõi chaê môùii maø laànnaï ñaàouynhö phaï mcotoä iu , avaøai? baø c laømoä m nñeà tieánda g aùdöôù o hoá blouse, ngoà sau quaà thuoá ñeà phaûgiuù i tieâpnvieä trong g, utieâñeà n unaø2y coù i icuûcaûai,mình naï döø giavaäcñình ngcoù ñaõ laø doácdöôï tieàcn só tuùicuõ noänpg laïi - Löôõi anh! ñoà g hoàcoù moãvuù i ngaø . Ngoaø i giôø ñi laønm laøkhoâ döôï maø coùnthòt, coù ymoâ ng ngoà n ngoä ... ysó, ... cuõ khoaû n tieà nnhöõ tham oâ cuû Haû neâynchæ Toø c nguû n khoâDó ngnhieâ chaé cn ñoï c noå nhöõ toa thuoá c a - Nhöng sao anh phaûi caén löôõi cuûa vaø Caûnngoaï h ñôøii tröø nhöluùvaä y thì, thôø ngaøi ygian maicoøcoù ngi ñoä ngnagtaù c inaø thaå m hoï cho i ñöôï cihöôû aùTuoå n treo, laï i, tnaø nh heá “ai vieá t ngöôø ia"aáHaû ymaø hieå u”. (Baùnogkhoâ cheá cuõnnggdaø cam loønt gcho chöùvieä noùci töï gì chaê chæ m ñi laø sô "minh thoâ chöù nig anh? thaù h 36nthaù "treo" soù baû.nÑoù thaâlaøn,chöa öu tieâ ñaëcmaø bieä choa Treû )t, neá laáyc vôï keånsau n tkhoû thaäthöû u cmuoá thaäntg.thìÑöôï khic luù c ñaàuroài - Taïi anh... chaùn! nhöng Haû i vaã n tieá p tuï c khaù caùo. - Chaùn... maø anh chaùn ai? vieä toânhaùtaï naânug döôù caápi hoà dung nhan Caéynchoã löôõicung öùngngdòch thaâcn ca t aêon, nhaä massage phaûi "book" maá Taï in phieâ nñeátheå toønaZ" phuù thaå mNghóa y laø 28- - vaä t tö, tham oâ ruùt ruoät coâng trình thìcuû tröôù clöïsau ngybò nghieâ aymình. Chaù aêi nAcoù boû aêcni gia. vaø soá nngaø g nheï Chaù n em! thuû c cuøgìngcuõbaà tieâcoi n, thì chuùmreå seõ vuï "loaï taï 12-2010, chuû toï a hoû i : troï n g heá t . t con o ít teâcoâ nhnaøbaè g khoâ bia,ng röôï u, boä nöôùnhö c eùcoâ p traù Muõi teân caém phaäp vaøo naøng. Maët laøTöø keõchoã khainhö maømoä n roà i töønmeø g caë p loâ töøng y nseõ giaû naõiy - Bò caùlaøoc laø bò c cttoä tham oân toå Daï.taø .. u laù, nhöng naøng khoâng deã nh,nhau luoân vaø cooronhöõ chui c tìm hôi caâ y hay nöôù taêmnbuoä g"thaä löï Chaù c ngxanh -nhö caëplaïdìu ng ruù phoø ng nguû giôø keå maø ". itöø Anñeámaë Z, coä bao nhieâ nhay ? töông -tieâToø a sô tKieâ bòñeàncaù otraàcoù giaû nheï cho aá(cuõ mtieá choàmng, naønmaø ngglôù ñaõ ñoåci coù taétieà mvôï ñoùnlai g khoá nkhoâ nöõ phoø Bacoxeù u gan, n tình nvaøgothaå keâm ungñaõ gaø .night ncuû gtatrong phoø n bieá naø"treo" yn) hoà ñeån caù coâtheå saünngquaá saø nngkhaê laømnucho cuûa reâncaùcræ, 27 ñoànphaû g. i khoùc theùt naøtruoà caùnnoggmoä cuõ gveá vaã ñöôï cônCaâ quan laønm vieä ngbieå khoâ g? Bò gbòkhoâ tnmaû nhtnvaû i checthaâ ... xaù cngthaø hn moä tc aûiñuùseõ beo tinh xinhn nhö i, daâ toäcu.seõ nroà g in,töï baê boù thöông. m cuõ naøcho tieâ Thaù unranh, dieã n moù chaøngöôø n-gDaï ngaø y ntrieä mai - nmAÙnguû nqua sô thaå cho bò mình caù thaá ñöôïcsoáyeâ n vòñeï thaå roà thìcthoâ ieñi, coø pi .sô Thay vaø o iböôù ñicuû roù reùnt thìthaè chong maént gtröôù c omaøñöôï n claëncaù taétaïm baè ng m "Omanko" adeøgaù innNhaä vìChaù ñeâ nm g choà noù g, onaøphaû ng itieá p ytuïmình c nhaãñaõ n nhòn ng, roàin, Haø bò oncoø nt khaù gbanh. caù ylaøleâ ntroø m gì asöï ?vöø naønog thuaä laø nhöõ ngn böôù chaân laï nhn hình coi phim nñeá hay xem (ñaõ ytöôø t treâ Vaênc Ngheä tuaà ñi "treo" baé n thieâ haïcaù heá baøñaùnnoù ñaïon,ñeåtieáTheo pkhuaá tuïc lôø n phaä ncoà cuûaamôù ngöôø im cuû alaømoä t gaønöõ i giaõi ngaø laønnm , nbò,gvöø caù xin ng caù o ñeå neáluø u ngiaû mmñöôï nöõ toái tñeï ,okhoâ nagnmaá g kieâ u cho kyøc cuû aa ngöôø treâ saøny Chaù ng acoùmoä theå uoángnaø thuoá c nguû qua) laø "noø nthì g phaù "pcuû chaú gsoágì? chöø t vieâ o cho vôï vôï vöø-aDaï mnkhaù . "ñôn töø cuoä chieà soá ñoäaocñaû thaâ phöông - ngaø Daï ,ybòcöôù caùioñeå muoá xin giaûm quyù thìtoä thoâ aï.a.. lì naøng... i Trôø i, laâutröôù nayc quaù lieà u hay nhòn khaù ,nnhòn ñoù chaøng cöùMaø "vöôn leân ôùtrôø i cao" trong laøtm thuoáñöôï c...i ccho Söï cam lôïm taï cuûiaSydney naøng khieá n catwalk. c" ichòu cuû mình cho aù n theâ m nöõ a aï . Bò caù otnxin tham vaä maø ngi hieå umaé . ñem Neát umaø bò toâ caù okhoâ chaá nhaä aùsöû n sô coù bieántngnhìn, hoaë tôùi Caù taønc hôi. khi chaø nig leânnpggiöôø chaø ngc dòch vuï cung öùng gaùi loaïi muùa toâ i tkhoâ ngmoä coø chòu i. yUaá öùkhoâ ct, choã toâ bieá . Hoï nhoù m 8noångöôø i,t ñaë Giaû theâ mvôï giaû nlaøñaâ un?g, gaø m i gian "treo" t ñaànuh ñöôï tính töø ngaø sônhaø ,c phi laø khoâynxöû g thaá ythaå , raè gñoùvôï toâi Nhöng... chaù thì quaû nan baècnnhìn g cuùmaø "kamikaze", omnchieá thaä t -"baé nm thaä t"nnaø ylaøcuõ ngm raáñeá t ña daï othaå leâ n: thìvuïthôø cho dòch Bac night thaäbaé t hoaø -theo Daï , yeâ bò okhoâ mieã nay om ñaõgiaû thöûigiaû thaùi chquaû cmhôn 4 thaù nnhaâ g roàni.. Neá giôøng uïp laø moä t... myõ giaû vôï mình ngñöôï coù mnphuï naøtraù occh traù- ñeá côñöôï tieâ kích Omanko cuûau naø tuøyi, khi ucaùcaà uxin , hoï coùcñieå theå heát coi chòu noåibòroàcaù i... Mình nAnh gntrong moänhö t "trung taâ trí" nhieä m hình söï . khaù n g caù o , Toø a maø tuyeâ n giöõ nguyeâ n baû n aù n sô thaå m thì thôø i gian naøon”g cuû khieá n oânngg ñeå haøncaû g ñaù traùch. Coâncg,nhoù dung, ngoâ n, thoaù o "khaåsaé u cphaù a chaø vuïngtöøcheâ ng ngöôø i, hoaë m, taï i nhaø nhau Hills, ñi! Sydney. Trong vaøNhan lôùn tôûcho Surrey nhieä hình söï "treo" i ñöôï c atính töø ngaø y yhoâm !thôøt ,chuø xoù mcuøthaã cöùmlen lieáchaø c maé haï nh,c-hTrôø naø nig, traù veïcuû nm Naøkhoâ nnggng phoø hainay nñaá gnycheá , laøleù mncho ngt khaù hay taïñeà ichunôi atoaø hoïn. . Thöôø Sau nphaû gi VIP gaø o thaá u trung taänlaïitrôø xanh, ng tieá loaï cuû taâim naø aingm muoá mieã laø ñöôï c nmieã - Vaä aï,nthoâ i thoâ i.chaâ Toøra cho caùi, o nhìn, ruù t khaù nngntaä caùbaø ñihaø ,nbò omkhoâ nng luoâ phaû i baé no löï caïñeá vieâ n ñaï cuoáni thìnphaû ii nhoù ,heà caùnc maé chaøcnngphaû keùio nhau coø gncaù xoù thì cuõ gvôùkhoâ chöù gñi ntoâ ñôn ñaâ m toøa,cbòñoø hoïi ñöôï cphöông 8ynaø g tieâ n AÙñôn ua phuï vuï ñaâ u ! Ñeå Toø a giaû i thích cho bò caù o xin giaû m gì nöõ a . cuøngngchaú ng n ñeå daønhc gì ñöôï ñeánngtaä nôinöû cung öùnbaä g dòch naèm ly maé ngcoømeø o nhieá choù vaøc cho xoùi moä dun ñeå a ñeâm t daäyvuï boû, nhaø moãdò. i naøng moãi anh... Moät quaøy bar ñuû mieä nghe qui ñònh söï tieä laøteùn theá loaï - Ñöôï cuiroàvaø i, neá töï nnguyeä nuoáruù t vaäcaù y thì Toø a haä tuyeâ ñình vuïnaùgnnaø coâ u vaø om ñeânm nchæ g phoø ngaø caùthang c khaù cmaø h cuû saïsuï na pluaä sang, coù hay ñuû i daâ nhìn höï cñoäsau löng ng.y ñitrong lang hoát hình ga 2.i Hoø aröôï giaû khoâ ngcu thaø nng, bia caù loaï i h. thöù2cthaù g, yñaù : raõ Chaú haï luù xaû ra töø phaï ñoá iivôù caù y laø baû n sôCoø thaå coù hieä i vôùñeï i bòp nhö mai... nghi p öù nnggLuù caù nhu caà unyggiaõ nm toâñaõ i, khi thaáuy löï vôïc ñoá mình coá nnaø g teù nh. c nnaø ocnaø cuõ nvigcuoä leõocm,laø thöû thaù c,hvaä maø apnñöa moäthôø t baø ngian aêi nbòdaø i oñuûnheù choã cho 8toø caë , aùhoà nhnc choà vi laø ng, yg. thôøñöôï ng, thì vôùicuõBac night duøi ñôøohaø i beâ ñoä thaâñoù khaùtoâ cm h. Maø ñaõ cuûangbaïthöôø n mình ng laø luùc toâ ñeõ ngcho vaønghieâ coi i laøtroï moä t oânhöng ngoï g i ra. Khoaû i gian ñoùngöôø , ñoáii,vôù spacaù roäonñaá gnchöa c 20 vaøi toâ heäi vôïThoâ xeùtphaû thaáiylaøkhoâ ng coø n nghieâ msôï Toø athoø ! nplasma laø "hoaø h i traù ng"cônhö 8 anh laø sau giaõ töøythì m sao cho hoâm mchaú n ra ncaù nguy maátnhoù naønmg... hoaø n g. naø khaù, cdaïnaøcaù ovôù imaø daâ g loïng nhaä thoáng- Daï karaoke iôn nyhình troïnanh nggnan nöõ agiaû Toøyacaù môù cho bòcöùcaù a keå cô (loaïñoù i coù n)y ñaõ n ñeâto. m sau chaø nthì gi naø phaû ii tieá c nngaå n ovoâ cöù tieà ngaø moächoï t phình Caø khi i söï chaù maøcaêtoâniphoø phaûnigluoâ cöïyacoøquaä y vöøNguy lôùnhình . Trong lôùnnnaø n coù Hình minh hoïa vaø baøi do DNÑS “luïm” ñöôïc töø caùc baùo trong nöôùc, khoâng bieát hoï traù nhieäleâ mnhình . Coø haø vuinchôi ng cuû a mình tieámieã cdaàngô vôùcphình ih chuyeä (khi khoâ nboù gn nhôi g giôøcuoá , töøingcuøphuù t, noù choaùtaï ngi caù heáct lan nn vaø nhö söï quaû g nhñeå : *Moä laøathoaù t khoû laø ntöïg giaû 4 caù n h tcöû deå ñi vaøoi noù 4 ,phoø nguûi Töø chaâm bieám ai chuyeän gì... baén truùng ai naáy chòu boån baùo xin mieãn caùo loãi... bò ncaù laø tham ñoù ,m naâlaøntrí g khoá "trung giaûlöï i trí" n phuï bò vi ngu) ñi y vôï aoâ mình m gì... m trí taâ vaømsinh c toâilôù . Noù cuõcngvuï töôùtöøc bôm caê g,olaáchoaù ngcuûheá t taâ vaø ngphoù g; hai laø sieácaù t vaø coånmình, nhoûnkhaù c, trong c ophoø g nguû laø ñeà...u taâ
CHUYEÂN TRÒ MAÙNG XOÁI
Saûn xuaát bôûi nhoâm ñaëc cheá khoâng caàn sôn Khoâng ñöôøng raùp khoâng ræ nhieåu nöôùc Phía sau cao, tröôùc thaáp MIEÅN PHÍ Haïn baûo haønh gia taêng taám chaén laù Giaù tröïc tieáp töø haõng saûn xuaát
* luoân caùc ñöôøng raõnh maùng xoái cho troïn nhaø
114 Adderley St Auburn 9748 3022 (xin gaëp Rose, noùi tieáng Vieät)
45 37 43
C
uoäc khaûo saùt do Ngaân Haøng Quoác gia UÙc, NAB, vaø Trung taâm Nghieân cöùu AÛnh höôûng Xaõ hoäi taïi Ñaïi hoïc New South Wales thöïc hieän cho thaáy khoaûng 1/7 ngöôøi daân UÙc khoâng tieáp caän ñöôïc vôùi caùc dòch vuï taøi chính cô baûn nhö môû taøi khoaûn giao dòch taïi ngaân haøng. Ñieàu naøy khieán nhöõng ngöôøi naøy phaûi chòu nhöõng khoaûn vay 44 beân ngoaøi , töùc khoâng thoâng qua ngaân haøng, vôùi möùc laõi suaát cao. Boán 44 ñaïi gia trong lónh vöïc ngaân haøng taïi UÙc: caùc ngaân haøng ANZ, Westpac, Commonweatlh Bank of Australia vaø NAB. (AAP) Giaùo sö Peter Shergold, Giaùm ñoác Trung taâm Nghieân cöùu Taùc ñoäng Xaõ hoäi cho bieát muïc ñích cuûa cuoäc khaûo saùt, voán ñöôïc döïa treân 50 ngaøn cuoäc phoûng vaán tröïc tieáp, nhaèm tìm hieåu nhöõng dòch vuï hoã trôï taøi chính cô baûn trong xaõ hoäi UÙc. Ngöôøi daân UÙc caàn ba loaïi dòch vuï: taøi khoaûn giao dòch cô baûn; theû tín duïng thoâng thöôøng vôùi tæ leä laõi suaát thaáp vaø cheá ñoä baûo hieåm cô baûn nhö baûo hieåm ñoà ñaïc trong gia ñình vaø phöông tieän cô giôùi. Keát quaû khaûo saùt cho thaáy 1/7 ngöôøi daân UÙc, töông ñöông vôùi 16% daân soá, chæ coù theå tieáp caän moät trong caùc dòch vuï treân hoaëc hoaøn toaøn khoâng ñöôïc hoã trôï. Caùc nhaø nghieân cöùu cuõng tìm hieåu möùc phí cuûa caùc dòch vuï taøi chính cô baûn. Giaùo sö Shergold cho bieát: "Chi phí cho taøi khoaûn giao dòch, theû tín duïng vaø caùc khoaûn baûo hieåm cô baûn coù möùc phí laø 1740 ñoâ-la moãi naêm. Ñieàu ñaùng noùi laø vôùi 10% ngöôøi tröôûng thaønh ôû UÙc, khoaûn chi phí naøy töông ñöông vôùi treân 15% thu nhaäp cuûa hoï". Cuoäc khaûo saùt cuõng phaùt hieän thaáy khoaûng 1/10 ngöôøi tröôûng thaønh ôû UÙc khoù coù theå kieám ñöôïc khoaûn tieàn 3000 ñoâ-la trong tröôøng hôïp khaån caáp. Vaäy hoï seõ xoay sôû ra sao? Giaùo sö Shergold nhaän xeùt ñieàu thuù vò laø khi tìm hieåu nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc tieáp caän vôùi caùc dòch vuï taøi chính, 55% trong soá hoï cho bieát hoï khoâng theå kieám ñaâu ra 3000 ñoâla trong tröôøng hôïp khaån caáp. Thaäm chí khi tìm hieåu caùch thöùc kieám ñöôïc soá tieàn naøy, nhieàu ngöôøi noùi raèng hoï phuï thuoäc vaøo nguoàn trôï giuùp töø boá meï hay baïn beø. Roõ raøng nhoùm ngöôøi khoâng tieáp caän vôùi dòch vuï taøi chính vaãn phaûi phuï thuoäc vaøo söï hoã trôï taøi chính cuûa nhöõng chuû nôï tö nhaân hoaëc baïn beø, ñoâi khi nhôø tôùi söï giuùp ñôõ cuûa Centrelink, Cô quan Chi traû Phuùc lôïi Xaõ hoäi cuûa UÙc.
44
loaïi hình dòch vuï thích hôïp vôùi hoï. Taêng löông cho coâng nhaân nöõ Sau quyeát ñònh môùi ñaây cuûa toøa aùn UÙc ra leänh giôùi chuû nhaân phaûi traû löông ñoàng ñeàu cho nöõ cuõng nhö nam, ngöôøi ta tin raèng löông cuûa coâng nhaân nöõ taïi nöôùc naøy seõ ñöôïc naâng cao trong thôøi gian tôùi. Taïi sao löông cho coâng nhaân nöõ thaáp hôn nam giôùi? Fair Work Australia, toøa aùn caáp quoác gia veà quan heä lao tö taïi UÙc, cho bieát nöõ coâng nhaân trong caùc ngaønh cung caáp dòch vuï y teá vaø coäng ñoàng chòu thieät thoøi veà löông boång moät phaàn do söï phaân bieät giôùi tính. Phoùng vieân ñaëc traùch veà kinh teá, Stephen Long cuûa Ñaøi UÙc cho bieát ñaây laø laàn ñaàu tieân chính quyeàn nhaän ñònh möùc löông cuûa coâng nhaân nöõ laø thaáp so vôùi nam giôùi trong caùc ngaønh ngheà chính yeáu. Quyeát ñònh môùi cuûa toøa aùn coù theå thay ñoåi soá phaän cuûa caùc coâng nhaân trong caùc dòch vuï coäng ñoàng cuõng nhö nhaân vieân trong caùc ngaønh kyõ ngheä phuïc vuï quoác gia, ñoàng thôøi aûnh höôûng raát lôùn ñeán ngaân saùch lieân bang. Vieäc aùp duïng taêng löông cho nöõ giôùi caøng laøm cho muïc tieâu laøm cho ngaân saùch UÙc ñöôïc thaëng dö nhö tröôùc ñaây nay trôû neân khoù khaên hôn. Lieân ñoaøn Dòch vuï UÙc chính laø ñôn vò thay maët coâng nhaân ñöa vaán ñeà ra tröôùc toøa aùn. Trong ñôn kieän, Lieân ñoaøn cuõng giaûi thích caùc lyù do taïi sao löông cuûa coâng nhaân nöõ laïi thaáp hôn nam giôùi coù cuøng xuaát phaùt ñieåm.
Nguyeân nhaân khieán moät soá ngöôøi UÙc khoâng theå tieáp caän caùc dòch vuï taøi chính OÂng Peter Shergold cho bieát veà thaønh phaàn nhöõng ngöôøi khoâng tieáp caän ñöôïc vôùi caùc dòch vuï taøi chính vaø nhöõng vaán ñeà lieân quan: ngöôøi treû vaø ngöôøi treân 50 tuoåi khoù tieáp caän vôùi caùc dòch vuï taøi chính hôn. Nhöõng ngöôøi di cö tôùi UÙc töø caùc nöôùc khoâng söû duïng Tieáng Anh cuõng ít coù khaû naêng ñöôïc hoã trôï töø heä thoáng taøi chính. Roõ raøng caùc vaán ñeà nhö thu nhaäp thaáp vaø thaát nghieäp hoaëc tình traïng phuï thuoäc vaøo trôï caáp phuùc lôïi xaõ hoäi goùp phaàn gaây ra hieän töôïng naøy. Caùc ngaân haøng luoân mong muoán nhieàu ngöôøi söû duïng dòch vuï ñeå hoï coù theå kieám nhieàu lôïi nhuaän chi traû cho caùc coå ñoâng vì thöïc teá laø ngaân haøng luoân luoân caàn khaùch haøng. OÂng Shergold cho raèng trong boái caûnh 1/7 ngöôøi daân UÙc khoâng tieáp caän ñöôïc caùc dòch vuï taøi chính, ngaân haøng neân nhaän ra raèng ñaây laø nhöõng khaùch haøng tieàm naêng vaø caàn nghó ñeán nhöõng loaïi hình dòch vuï thích hôïp vôùi nhöõng ngöôøi naøy. Haàu heát caùc ngaân haøng ñeàu coâng boá baùo caùo haøng naêm cho thaáy hoï laø nhöõng cô cheá ñaày traùch nhieäm vaãn thöôøng ñoùng goùp nhieàu cho xaõ hoäi. Theo oâng Shergold, caùch toát nhaát theå hieän söï ñoùng goùp laø ngaân haøng cam keát giuùp ñôõ nhoùm ngöôøi chöa ñöôïc hoã trôï dòch vuï taøi chính baèng caùch taïo ra caùc
Trong caùc dòch vuï coäng ñoàng vaø chaêm soùc söùc khoûe, lao ñoäng nöõ chöa ñöôïc traû löông coâng baèng. (ABC)
Naêm 2010, UÙc vaãn chöa coù ñöôøng cao toác hai laøn noái giöõa Sydney vaø Melbourne. Ñoù laø moät hieän töôïng khaùc thöôøng, khieán ngöôøi ta caûm nhaän raèng nöôùc UÙc gioáng nhö moät nöôùc coøn ñang phaùt trieån, töùc nöôùc ngheøo”,
Trong caùc ngaønh dòch vuï chaêm soùc söùc khoûe, coâng nhaân nöõ chöa ñöôïc traû löông coâng baèng do suy nghó cho ñaây voán dó laø coâng vieäc cuûa phuï nöõ. Ñôn kieän cuõng ñoøi hoûi giôùi chuû nhaân phaûi taêng löông cho giôùi nöõ. AÙp löïc leân chính quyeàn lieân bang Hieän nay, chính phuû vaãn ñang xem xeùt möùc ñoä aûnh höôûng cuûa giôùi tính ñeán vieäc traû löông khoâng coâng baèng cho nöõ giôùi, ñoàng thôøi nghieân cöùu laïi möùc löông cuõng nhö ngaønh ngheà naøo caàn ñöôïc taêng löông. Tuy vaãn chöa coù quyeát ñònh chính thöùc veà möùc löông taêng leân cho coâng nhaân nöõ, ñieàu chaéc chaén laø chi phí cho vieäc taêng löông naøy seõ raát cao vì soá coâng nhaân vieân laøm vieäc cho chính quyeàn lieân bang laø raát lôùn. Beân caïnh ñoù cuõng phaûi tính ñeán soá coâng nhaân trong caùc toå chöùc khaùc tröïc thuoäc chính quyeàn nhö Mission Australia... Thöïc teá tröôùc ñaây cho thaáy moät trong nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán löông cuûa coâng nhaân nöõ thaáp laø do ngaân saùch cuûa nhaø nöôùc phaân boå cho caùc ngaønh ngheà hay dòch vuï chaêm soùc coäng ñoàng chöa thoûa ñaùng. Maëc duø chính phuû vaãn coøn nhieàu caân nhaéc trong vaán ñeà naøy, vieäc taêng löông cho nöõ giôùi laø ñieàu chaéc chaén, ñaëc bieät cho coâng nhaân nöõ trong caùc dòch vuï coäng ñoàng vaø ñieàu döôõng. Thaäm chí möùc taêng naøy seõ raát ñaùng keå. Coù theå noùi ñaây laø moät quyeát ñònh vaø cuõng laø böôùc ngoaëc quan troïng trong vaán ñeà löông boång cho nöõ giôùi taïi nöôùc UÙc. (Stephen Long - Bayvut ABC Australia) Coâng nhaân nöôùc ngoaøi coù theå giuùp giaûm tình traïng ñình treä ôû UÙc Moät nhaø nghieân cöùu nhaân khaåu hoïc haøng ñaàu cho raèng UÙc caàn tuyeån duïng theâm coâng nhaân nöôùc ngoaøi laøm vieäc theo hôïp ñoàng ñeå xaây döïng nhöõng con ñöôøng cao toác quoác gia vaø nhöõng döï aùn coâng khaùc.
Giaùo sö Peter McDonald töø Ñaïi hoïc Quoác gia UÙc cho raèng möùc tieàn coâng cao chi traû cho ngöôøi coâng nhaân UÙc laø nguyeân nhaân gaây ra tình traïng ñình treä saûn xuaát. Coù moät caùch ñeå thay ñoåi ñieàu naøy laø söû duïng coâng nhaân chi phí thaáp hôn töø nöôùc ngoaøi. Laø moät trong nhöõng nhaø nghieân cöùu nhaân chuûng hoïc haøng ñaàu, coâng vieäc chính cuûa Giaùo sö Peter McDonald laø laäp bieåu ñoà taêng tröôûng veà maët xaõ hoäi vaø kinh teá cuûa nöôùc UÙc. Theo oâng, UÙc ñang chaäm phaùt trieån hôn so vôùi caùc nöôùc coâng nghieäp khaùc trong lónh vöïc cô sôû haï taàng coâng coäng. “Vaán ñeà naèm ôû lónh vöïc haï taàng coâng coäng chöù khoâng phaûi trong ngaønh khai thaùc moû. Naêm 2010, UÙc vaãn chöa coù ñöôøng cao toác hai laøn noái giöõa Sydney vaø Melbourne. Ñoù laø moät hieän töôïng khaùc thöôøng, khieán ngöôøi ta caûm nhaän raèng nöôùc UÙc gioáng nhö moät nöôùc ñang phaùt trieån, töùc nöôùc ngheøo”, Giaùo sö McDonald nhaän xeùt. “UÙc chöa coù heä thoáng giao thoâng ñoâ thò chuyeån tieáp hieäu quaû ôû caùc thaønh phoá lôùn. Lyù do chính laø chi phí xaây döïng cao.” Giaùo sö McDonald ñaõ ñeà xuaát moät yù töôûng maø baûn thaân oâng cuõng thöøa nhaän raèng seõ gaây nhieàu tranh luaän. OÂng cho raèng chính phuû neân caáp pheùp cho caùc coâng nhaân nöôùc ngoaøi hôïp ñoàng tôùi UÙc ñeå laøm vieäc trong caùc döï aùn lôùn vôùi möùc tieàn coâng thaáp hôn soá phaûi chi traû cho coâng nhaân UÙc. Chính phuû coù theå giao vieäc tuyeån coâng nhaân cho caùc nhaø thaàu quoác teá. Caùc coâng ty tham gia döï aùn seõ töï tuyeån coâng nhaân cuûa mình vaø khi coâng trình hoaøn thaønh, ngöôøi coâng nhaân seõ trôû veà nöôùc. Giaùo sö Peter McDonald nhaän ñònh möùc tieàn coâng seõ chaâm ngoøi cho moät cuoäc caïnh tranh coâng nhaân quoác teá. “Caïnh tranh quoác teá xaûy ra trong moïi lónh vöïc kinh teá tröø löïc löôïng coâng nhaân. Toâi khoâng cho raèng cuoäc caïnh tranh naøy seõ dieãn ra treân quy moâ lôùn. Treân thöïc teá, ñieàu toâi mong muoán laø naêng löïc saûn xuaát cuûa UÙc phaûi ñöôïc caûi thieän”, oâng noùi. Tuy nhieân, hieän coâng ñoaøn phaûn ñoái keá hoaïch cuûa Giaùo sö Peter McDonald. Hoï cho raèng UÙc coù ñuû löïc löôïng coâng nhaân. Caùc coâng ty chæ caàn ñaàu tö theâm ñeå caûi thieän tay ngheà cho ngöôøi coâng nhaân. OÂng Peter Tighe, Toång Thö kyù Hieäp hoäi Truyeàn thoâng, (CEPU), cho bieát caùch duy nhaát ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy laø chính phuû nôùi loûng caùc quy ñònh veà ngöôøi nhaäp cö coù tay ngheà neâu trong ñieàu luaät 457.[]
45
V
ôùi giaù khoaûng 300 baûng Anh, caùc "daân chôi" khoâng ngaàn ngaïi chi tieàn ñeå sôû höõu chieác aùo noäi y ruøng rôïn, kyø quaùi nhaát. Ñaây laø moät bieán theå môùi cuûa nhöõng tín ñoà say meâ ñuïc loã ñeo khuyeân. Noù ñöôïc giôùi "daân chôi" cöïc kyø yeâu thích bôûi ñaúng caáp aên ñöùt nhöõng hình xaêm, ñeo khuyeân roán, khuyeân moân hay xuyeân loã ôû nhuõ hoa.
Tröôùc tieân, ngöôøi thôï seõ xaùc ñònh hình daïng vaø ñòa ñieåm "maëc aùo" cho khaùch haøng baèng buùt da, sau ñoù ñuïc loã doïc theo caùc ñöôøng veõ, xuyeân khuyeân qua caùc loã ñoù. Tieáp theo, nhöõng sôïi daây ruy baêng seõ ñöôïc luoàn cheùo qua nhöõng loã khuyeân. Sau khi taåy xoùa nhöõng veát möïc, lau saïch maùu vaø huyeát thanh, thaét moät chieác nô böôùm ñieäu ñaø laø xong.
N
haø thoå buùp beâ tình duïc ñang "moïc leân nhö naám" ôû xöù maët trôøi moïc ñeå ñaùp öùng nhu caàu cho caùc thöôïng ñeá muoán thöû moät caûm giaùc môùi laï hay daønh cho caùc chaøng trai yeâu meán nhöõng coâ gaùi xinh nhö trong truyeän tranh hay phim hoaït hình. Nhieàu ngöôøi coù suy nghó ñaùnh ñoàng buùp beâ tình duïc ôû Nhaät Baûn vôùi caùc loaïi buùp beâ sex thoâng thöôøng ñöôïc baùn ôû phöông Taây. Tuy nhieân, treân thöïc teá, nhöõng coâ buùp beâ naøy ñöôïc coi laø ôû ñaéng caáp khaùc haún. ÔÛ Nhaät Baûn hieän coù raát nhieàu nhaø thoå buùp beâ tình duïc Tin hay khoâng thì tuøy baïn nhöng coù raát nhieàu ngöôøi ñaøn oâng ôû xöù naøy saün saøng chi moät soá tieàn lôùn ñeå "maây möa" cuøng vôùi nhöõng coâ buùp beâ xinh ñeïp naøy ôû caùc nhaø thoå daønh rieâng cho chuùng. Caùch ñaây 30 naêm, buùp beâ tình duïc ñaõ ñöôïc taïo ra ôû xöù maët trôøi moïc ñeå ñaùp öùng nhu caàu cho nhöõng ngöôøi ñaøn oâng taøn taät, khoâng coù ñuû khaû naêng tìm kieám baïn tình ôû ngoaøi ñôøi thaät. Tuy nhieân, söùc quyeán ruõ cuûa caùc "coâ naøng mòn maøng" naøy caøng lôùn ñeán möùc nhöõng ngöôøi ñaøn oâng khoûe maïnh cuõng meâ ñaém chuùng. Caùch ñaây 30, buùp beâ tình duïc ñöôïc taïo ra ñeå ñaùp öùng nhu caàu sinh lyù cho nhöõng ngöôøi ñaøn oâng taøn taät Treân thöïc teá, coù raát nhieàu ñaøn oâng ôû xöù hoa anh ñaøo bò aùm aûnh veà caùc coâ gaùi trong phim hoaït hình hay trong truyeän tranh vaø söï xuaát hieän cuûa caùc coâ buùp beâ tình duïc ñaõ thoûa maõn öôùc mô ñöôïc cuøng caùc nhaân vaät yeâu meán cuûa mình soáng chung.
saün loøng chi moät khoaûn tieàn lôùn ñeå ñöôïc “leân tieân” cuøng moät coâ naøng buùp beâ xinh ñeïp.
Cöïc kyø laï maét vaø khaùc ngöôøi nhöng caùi giaù phaûi traû ñeå sôû höõu moät "chieác aùo" naøy laø noãi ñau ñôùn ñeán ruøng rôïn... gheâ ngöôøi.
Thoâng thöôøng chuùng ñöôïc "maëc" ôû löng, hoõm eo, caùnh tay, chaïy doïc töø caùnh tôùi mu baøn tay, mu baøn chaân, maïng söôøn. Nhieàu phaùi ñeïp cuøng "theâu" treân öùc, ñuøi hoaëc baép chaân. Vôùi nhöõng sôïi ruy baêng maøu saéc, chaát lieäu khaùc nhau, ngöôøi duøng coøn coù theå töï thay ñoåi hình daïng vaø maøu saéc aùo. Thanh nieân caùc nöôùc Anh, Myõ vaø Nga ñöôïc xem laø "baäc thaày" cuûa traøo löu "Corset piercing". Tuy nhieân, vieäc phaûi xuyeân thuûng da thòt ñeå maëc ñöôïc chieác aùo quaù ñoãi kinh dò neân Caùc "thöôïng ñeá" phaûi söû duïng thuoác teâ, thuoác giaûm ñau, thaäm chí theo lôøi caùc baäc phuï huynh ñaõ cöïc löïc phaûn cuûa nhieàu tín ñoà tieát loä, hoï phaûi duøng chaát gaây nghieän ñeå queân ñi ñau ñôùn. ñoái traøo löu naøy.[]
46
Tuy nhieân hieän taïi raát nhieàu ngöôøi caûm thaáy thích thuù vôùi vieäc sôû höõu moät "thieân thaàn buùp beâ" Haøng nghìn ngöôøi saün saøng chi haøng traêm ñoâ la ñeå sôû höõu moät "thieân thaàn buùp beâ". Vaø ñieàu ngaïc nhieân laø hoï caûm thaáy cöïc kyø thoaûi maùi vôùi chuyeän naøy vì chuùng khoâng bieát caøu nhaøu, laém moàm vaø nhaát laø khoâng gian doái. Tuy nhieân, giaù cuûa nhöõng coâ naøng buùp beâ tình duïc naøy laïi chaúng heà reû chuùt naøo. Moät coâ buùp beâ laùng mòn ñöôïc laøm baèng silicone, khung söông baèng kim loaïi vaø troâng gioáng heät moät coâ gaùi treû trung, quyeán ruõ coù giaù vaøo khoaûng treân 6.000 USD. Song giaù cuûa moät coâ buùp beâ naøy quaù ñaét ñeán noãi nhieàu nhaø thoå buùp beâ ñaõ ra ñôøi Chính vôùi caùi giaù treân trôøi ñoù ñaõ khieán nhieàu chaøng trai treû khoâng ñuû tieàn maø saém moät naøng vaø töø ñoù, nhaø thoå buùp beâ tình duïc ñaõ ra ñôøi. Caùc nhaø thoå naøy ñaõ bieán öôùc mô cuûa caùc chaøng trai meâ buùp beâ trôû thaønh söï thaät. Vì sao caùc chaøng trai laïi saün saøng daønh tieàn ñeå nguû vôùi buùp beâ "voâ caûm"? Coù leõ laø bôûi nhöõng chaøng trai meâ caùc nhaân vaät hoaït hình ñaõ quaù "boái roái" khi ñoái dieän vôùi nhöõng ngöôøi phuï nöõ ngoaøi ñôøi thaät.
Nhieàu chaøng trai meâ caùc coâ naøng buùp beâ vì ôû hoï quaù boái roái khi ñoái dieän vôùi caùc coâ gaùi ôû ngoaøi ñôøi Vaø chæ khi ñoái dieän vôùi caùc coâ naøng buùp beâ, hoï môùi coù khaû naêng theå hieän baûn chaát thaät söï cuûa mình. Beân caïnh ñoù, hoï coù theå maëc söùc choïn ñoà cho caùc coâ naøng buùp beâ naøy vaø ñieàu ñoù trôû neân thaät tuyeät vôøi ñoái vôùi hoï. Hoï thích töï maëc ñoà cho caùc "myõ nöõ naøy" Moät soá nhaø thoå ñaõ maëc saün ñoà cho caùc coâ naøng buùp beâ cuûa hoï. Tuy nhieân, nhieàu vò khaùch laøng chôi laïi mang thích mang ñoà cuûa mình ñeán cho chuùng. Töø caùc chaøng trai treû trung cho ñeán caùc oâng giaø ôû tuoåi 60, hoï ñeàu saün loøng chi moät khoaûn tieàn lôùn ñeå ñöôïc "leân tieân" cuøng moät coâ naøng buùp beâ xinh ñeïp. Dòch vuï naøy ngaøy caøng phaùt trieån khi nhieàu ngöôøi ñaøn oâng saün saøng chi moät khoaûn tieàn lôùn ñeå ñöôïc "leân tieân" cuøng caùc coâ naøng buùp beâ Vaø dòch vuï kinh doanh naøy caøng ngaøy caøng phaùt trieån khi caùc chuû chöùa tuyeân boá raèng hoï coù haøng chuïc khaùch haøng moät ngaøy. Ñieàu ñoù khieán hoï phaûi mæm cöôøi khi thu ñöôïc boän tieàn töø nhöõng coâ naøng "voâ caûm naøy".[]
47
T
rong cuoán tieåu thuyeát löøng danh “Ba chaøng ngöï laâm phaùo thuû”, moät boä tröôøng thieân kieám hieäp raát ñaëc tröng ñieån hình bôûi tinh thaàn ga laêng maõ thöôïng cuûa ñaøn oâng phöông Taây, coù moät ñoaïn ñöôïc ñaïi vaên haøo Alexandre Dumas vieát raát laø giaûn dò nhöng laïi traøn ñaày maùu me ruøng rôïn. Ñoù laø ñoaïn nam töôùc quaän coâng Buckingham ngöôøi Anh, si meâ nhan saéc, roài cuoàng nhieät yeâu hoaøng haäu Anna nöôùc Phaùp. ÔÛ moät laàn hai ngöôøi gaëp leùn nhau, naøng tuyeät voïng hoûi, “Anh ôi! lieäu chuùng ta sau naøy seõ coù dòp gaëp nhau moät caùch ñaøng hoaøng ñöôïc hay khoâng”. Chaøng tænh bô thaûn nhieân ñaùp. “Ñöôïc chöù sao khoâng, ngay ngaøy mai tui seõ ñem quaân “oaùnh” cho nöôùc Phaùp cuûa choàng em banh ta loâng luoân cho coi.” Vaøo caùi thôøi phong kieán coøn coù nhieàu leã nghi ñoù, tröôùc khi ñaùnh nhau cho phôi xöông haøng chuïc ngaøn só töû, vua chuùa hai beân coøn lòch söï xaõ giao, hay ngoài laïi cuøng nhau ñeå ñaøm phaùn, vaø khi ñi hoïp maáy vuï seõ daãn tôùi maùu me naøy, caùc baäc quaân vöông thöôøng coù moät thoùi quen “ñaøi caùt” baét cheát ñöôïc, ñoù laø hoï thöôøng hay mang vôï theo ñeå ñi hoïp cuøng. Chæ caàn coù chuùt laõng maïn heïn hoø vôùi ngöôøi tình, maø toán keùm caû moät cuoäc chieán giöõa hai nöôùc, xöông maùu cuûa quaân lính phôi ñaày chieán ñòa, chaéc haún saéc ñeïp cuûa Anna hoaøng haäu phaûi tuyeät vôøi xa xæ laém. Thô coå cuûa nöôùc Taàu coù caâu “nhaát teáu khuynh nhaân thaønh, taùi teáu khuynh nhaân quoác”. Ngöôøi Vieät mình voán quen vaát vaû caàn maãn neân chòu khoù tra töï ñieån Haùn Vieät ñeå roài thaån thôø ñau loøng maø noâm na dòch ñaïi laø “cöôøi moät caùi thì nghieâng thaønh, cöôøi theâm caùi nöõa thì suïp cha noù caû nöôùc”. Hôõi ôi, saéc ñeïp, mi laø caùi (con meï) gì maø kinh hoaøng laém vaäy. Saéc ñeïp cuõng nhö taøi naêng, voán laø nguyeân khí tinh hoa cuûa trôøi ñaát. Khi noù keát tuï ôû “feùng suûi” (phong thuûy) thì thaønh non xanh nöôùc bieác. Keát tuï ôû muoâng thuù thì thaønh Kyø Laân Phöôïng Hoaøng. Keát tuï ôû hoa laù thì thaønh Töû Vi, Dieâu Boâng, toaøn laø nhöõng thöù chæ thaáy thaáp thoaùng trong thieâng lieâng thaàn thoaïi. Vaø khi keát tuï ôû ngöôøi thì thaønh... myõ nhaân tuyeät saéc. Khoâng hieåu sao, ñaõ töø raát laâu, ngöôøi ta cöù coi “myõ nhaân” laø phuï nöõ. Thaät ra, khaùi nieäm “myõ nhaân” töø thôøi coøn “ñoà ñaù” chaéc laø ñeå duøng chæ chung caû con trai vaø con gaùi. Saéc ñeïp laø trung tính, thöôïng ñeá chí coâng voâ tö khi ban phaùt thöôøng chia ñeàu
48
cho caû hai giôùi. Roài cuøng thôøi gian, con trai boãng noåi leân hung haêng tham voïng, boãng huyeânh hoang caäy taøi neân daàn daàn trôû thaønh xaáu xí (cho ñaùng ñôøi!). Keå töø ñoù, chuû quyeàn cuûa saéc ñeïp duy nhaát chæ coøn ñaøn baø laø chuû sôû höõu, ngöôøi Taây voán haáp taáp beøn maëc nhieân ñònh luoân baèng chöõ Le beau sexe nghóa laø “phaùi ñeïp”. Ñaøn oâng laø loaïi chuùa choåm ngang ngöôïc nhaát treân ñôøi, chæ thích chieám ñoaït nhöõng caùi gì thuoäc veà quyù hieám. Vì vaäy hoï laäp töùc caõi nhau chí choùe, ñaùnh nhau chí maïng, roài vaät nhau ra, moùc maét, boùp coå nhau ñeå sinh töû tranh giaønh cho ñöôïc caùi saéc ñeïp veà laøm cuûa cho rieâng mình. Nhöõng ñaøn oâng naøy, bao goàm luoân moïi giôùi töø thaàn tieân vua chuùa ñôøi xöa ñeán caùc chính trò gia ñaïo maïo danh tieáng cuûa thôøi nay, luoân caû caùc baäc thaûo daân bình thöôøng, khi ñuû dö daät, coù chuùt thaønh ñaït thaêng hoa, thì luoân voâ cuøng thích trang hoaøng thaät loäng laãy cuoäc ñôøi cuûa mình baèng thaät nhieàu myõ nhaân vaø myõ nöõ. Chính vì theá, trong lòch söû buoàn baõ ñaày raãy nhöõng chuyeän thieáu minh maãn ñôøi nay, caùc myõ nöõ, nhaát laø caùc hoa haäu chaúng khi naøo bò eá choàng hoaëc teä hôn, bò laáy choàng ngheøo. Keå töø ngaøy xöa, trong danh saùch coáng vaät maø caùc nöôùc thua traän phaûi coáng noäp, thì myõ nöõ luoân vinh döï ñöôïc xeáp sau voi traéng, kim cuông vaø söøng teâ giaùc. Saéc ñeïp ôû ngaøy xöa thænh thoaûng hay gaây ra tai hoaï vì baûn chaát cuûa noù luoân laø huyeàn aûo môø mòt kyø bí. Ñieån hình ôû nöôùc mình, töøng xaåy ra cuoäc chieán coù quy moâ lôùn vaø dai daúng, vuï tranh chaáp giai nhaân Mî Nöông giöõa thaàn nuùi vaø thaàn nöôùc “Sôn tinh Thuyû tinh”. Theo moät soá söû lieäu ñaõ thaát truyeàn, neân khoâng coøn caùch gì daãn chöùng, thì Mî Nöông chaáp nhaän laáy Sôn tinh bôûi ñôn giaûn naøng raát thích aên caùc moùn thòt röøng ñaëc saûn naáu kyõ vaø voâ cuøng gheùt caùc moùn cheá bieán töø haûi saûn töôi soáng. Vì vaäy khi ñaët “menu” cho leã caàu hoân, Mî Nöông chæ toaøn choïn nhöõng moùn coù xuaát xöù töø röøng. Voi chín ngaø, gaø chín cöïa, ngöïa chín hoàng mao, taát thaåy ñeàu laø moùn naáu chín ninh nhöø tuyeät ñoái khoâng coù maáy vuï taùi taùi nhö phôû boø Kobeù 5000 ñoâ moät
toâ taïi Myõ maø Vaên Ngheä môùi ñaêng hoâm tuaàn roài. AÊn uoáng veä sinh nhö theá, chaéc chaén ñöông nhieân Mî Nöông phaûi laø ngöôøi ñeïp tuyeät vôøi thanh nhaõ gôïi caûm, vaø dó nhieân phaûi traøn ñaày “tính naêng xeách xy” laø thöù voán khoâng theå thieáu cuûa caùc ngöôøi ñeïp. Moâ taû myõ nhaân cho ñöôïc troïn veïn töø xöa nay luoân laø vieäc baát khaû laøm. Gioûi laém cuõng chæ laø “hoa ghen thua thaém lieãu hôøn keùm xanh”, hoaëc “mai coát caùch tuyeát tinh thaàn...” hoaëc neáu theo vaên xuoâi thì “muõi doïc döøa, maét boà caâu, toùc nhö laøm maây” v.v... Ñeán nay, saéc ñeïp bò ngöôøi ñôøi traéng trôïn hieåu theo ñònh löôïng cuûa soá ño. ÔÛ caùc cuoäc thi hoa haäu, ngöôøi ñeïp nhaát seõ coù voøng 1 laø..., voøng 2 laø..., voøng 3 laø.... Caùc thí sinh nhaên nhôû ñi ñi laïi laïi nhe raêng ra cöôøi, giô chaân ra ñaù, xoay ngöôøi nguùn ngoaûi voøng moâng, vöôn coå ra öôõn choàm ngöïc tôùi tröôùc... Thieät laø laïc haäu vaø aáu tró veà ñònh nghóa cho caùi ñeïp cuûa ñôøi naøy. Ngöôøi ñeïp thöôøng ñöôïc ví nhö kieät taùc cuûa quyeån tieåu thuyeát. Hay hoaëc dôû ñaâu phaûi ôû cuoán truyeän daày bao nhieâu trang hoaëc khoå saùch nhieâu böï? Keå caû ngöôøi ta coá hoaøn thieän baèng caùch theâm vaøo trí tueä cuûa caùc ngöôøi ñeïp moät phaàn thi öùng xöû, cuoái cuøng cuõng chæ choïn ñöôïc moät myõ nöõ troâng taøm taïm. Nhöng theá maø laïi hay, khoâng nhö ngaøy xöa do Alexandre Dumas keå, nam tuôùc nöôùc Anh mang quaân “uyùnh” vua nöôùc Phaùp ñeán “loøi keøn” chæ ñeå daønh saéc ñeïp cuûa naøng Anna. Lòch söû nhaân loaïi xöa giôø chöa heà coù moät cuoäc chieán naøo baét ñaàu töø vieäc tranh giaønh maáy naøng hoa haäu. Ngaøy nay, hoa haäu nhôûn nhô ñi laïi ñaày ñöôøng, lieân tuïc cöôøi saèng saëc ñeán caû chuïc caùi maø chaúng thaáy thaønh naøo ñoå nöôùc naøo xieâu. Coù thaáy nhaát teáu khuynh thaønh taùi teáu khuynh quoác caùi (moác xì) gì ñaâu. Tieåu thuyeát cuûa cha noäi ñaïi vaên haøo Alexandre Dumas ngaøy xöa ña phaàn laø xaïo ke vaø bòa ñaët, maáy phuï nöõ ñaøi caùc xinh xinh thích ñoïc laém. Tuy nhieân, caùc quoác gia höng vong bôûi ñaøn baø, thì chính söû coù cheùp raát nhieàu. Cuoäc chieán thaûm khoác huyû dieät thaønh Troy cuõng khôûi nguyeân töø moät vuï cöôùp vôï. Vaø nhö quyù baïn ñoïc cuõng ñaõ bieát, vua Kieät ngaøy xöa bò guïc ñaøi vôùi söùc maïnh töø cuù lieác maét cuûa naøng Muoäi Hyû neân ñaõ laøm cho nhaø Haï ñi ñôøi, vua Truï bò ño vaùn bôûi cuù daäm chaân chu moû cuûa Ñaéc Kyû maø nhaø Thöông tieâu tuøng, roài ñeán Ung vöông bò Bao Töï chôi cuù “chau maøy” khoâng theøm cöôøi duø ñaõ xeù traêm ngaøn taám luïa treân traàn gian,
ñeå roài Ung vöông phaûi nöôùng luoân cô ñoà nhaø Chaâu cuûa mình treân giaøn hoûa vì söùc maïnh trong caùi ñeïp cuûa myõ nhaân... Caùc baäc quaân vöông naøy bò maát ngai vaøng laø do hoï xuaån cuoàng yeâu myõ nhaân. Ñoù laø chöa keå Thôøi Tam Quoác, gian huøng Taøo Thaùo oâm moäng “Ñoàng Töôùc toaû nhò Kieàu” ñem traêm vaïn huøng binh xaâm chieám Ñoâng Ngoâ cuõng chæ mong ñoaït ñöôïc hai chò em tuyeät saéc. Thua traän ôû Xích Bích quaân lính cheát haøng traêm ngaøn. Taát nhieân quaân lính ñaây chæ toaøn laø boïn ñöïc röïa ñaøn oâng thoâi chöù coù xía maïng nöõ giôùi naøo voâ ñaâu. Coøn Taøo Thaùo cuûa mình caàm quaân maø lính cheát nhö raï “giaû” cuõng chæ thaáy hôi xon xoùt loøng moät chuùt xíu thoâi chöù chaúng nhaèm nhoø gì. Nghe ñoàn cha Taøo Thaùo naøy laø daân “boâng traùi” trai boùng gì ñoù neân môùi nöôùng ngöôøi cuøng phe cheát raïp maø chaúng chuùt ñoäng loøng.
Chæ caàn coù chuùt laõng maïn heïn hoø vôùi ngöôøi tình, maø toán keùm caû moät cuoäc chieán giöõa hai nöôùc, xöông maùu cuûa quaân lính phôi ñaày chieán ñòa, chaéc haún saéc ñeïp cuûa Anna hoaøng haäu phaûi tuyeät vôøi xa xæ laém.
Ñoù laø chuyeän ñôøi xöa, coøn chuyeän ñôøi naøy thì sao. Dó nhieân laø myõ nhaân thôøi naøo cuõng vaäy. Saéc ñeïp khoâng phaûi soùng gioù ba ñaøo nhöng luoân laøm ngöôøi ta cheát chìm. Caøng cao danh voïng, caøng nhieàu quyeàn löïc vaø tieàn taøi thì caøng mau “chìm” vì myõ nöõ. Beân caïnh vò Thoáng ñoác bang South Carolina maø chuùng toâi ñaõ coù dòp töôøng thuaät, coøn moät danh saùch daøi nhöõng “ñaïi gia” ñaõ bò chìm trong bieån saéc. Tuy khoâng phaûi laø vua chuùa nhö ñôøi xöa, nhöng quyeàn löïc nhöõng ngöôøi naøy khoâng thua gì vua đñôøi bi giôø. Xin ñöôïc lieät keâ ra vaøi nhaân vaät tieâu bieåu nhö: Cöïu toång thoáng Myõ khi coøn ñöông chöùc ñaõ bò ñieàu tra vì beâ boái tình duïc vôùi nöõ nghieân cöùu sinh Monica Lewinsky, vaø caâu chuyeän tình cuûa hai ngöôøi naøy ñöôïc in thaønh saùch vôùi soá baùn coù haïng laø “best seller” trong thôøi ñieåm ñoù. Hoài thaùng 3 naêm nay, toøa aùn Israel tuyeân phaït cöïu toång thoáng Moshe Katsav 7 naêm tuø vì toäi hieáp daâm, quaáy roái tình duïc vaø caûn trôû thi haønh coâng lyù. OÂng Katsav, 65 tuoåi, bò buoäc toäi hieáp daâm caáp döôùi khi coøn laø boä tröôûng du lòch trong nhöõng naêm 90. Thuû töôùng Italy Silvio Berlusconi vöøa phaûi ra toøa vì bò caùo buoäc quan heä tình duïc 13 laàn vôùi moät gaùi baùn hoa vò thaønh nieân ngöôøi Ma roác. Vuï vieäc khieán voâ soá phuï nöõ khaép nöôùc YÙ töùc giaän, ñoøi tyû phuù kieâm Thuû töôùng 74 tuoåi töø chöùc.
49
Eliott Spitzer, cöïu thoáng ñoác töøng noåi tieáng lieâm chính ôû New York, Myõ, bò maát gheá sau khi beâ boái ñi ñeâm vôùi gaùi baùn daâm bò phanh phui hoài thaùng 3/2008. Spitzer bò toá laø khaùch quen cuûa moät dòch vuï cung caáp gaùi maõi daâm haïng sang. OÂng ñaõ töøng chi tôùi 80.000 USD cho chuyeän tìm hoa bieát noùi naøy. Thöôïng nghò só Myõ John Edwards hoài thaùng 10/2008 thöøa nhaän coù toø tyù ngoaøi luoàng vôùi moät nöõ ñaïo dieãn ñöôïc thueâ ñeå laøm phim cho chieán dòch tranh cöû cuûa oâng. OÂng töøng chaïy ñua laøm öùng vieân toång thoáng cuûa ñaûng Daân chuû. Edwards phuû nhaän vieäc mình coù con vôùi coâ naøy. Vaø cuoái cuøng trong danh saùch caùc ñaïi gia chính trò naøy khoâng theå khoâng keå ra moät ngöôøi ñang laøm ñình ñaùm nhaát theá giôùi trong tuaàn qua. Ñoù laø Toång giaùm ñoác IMF, töùc Quyõ Tieàn Teä Quoác Teá laø Dominique Strauss Kahn, 62 tuoåi, ñang laø taâm ñieåm cuûa côn baõo thoâng tin xoay quanh caùo buoäc oâng ñaõ taán coâng tình duïc ñoái vôùi coâ doïn phoøng khaùch saïn Sofitel nôi oâng ôû taïi New York. Luaät sö cuûa oâng cho bieát seõ caõi ñeán cuøng ñeå chöùng minh thaân chuû cuûa mình bò gaøi ñoä. Nhö chuùng ta bieát, ngoaøi chuyeän laø Toång Giaùm Ñoác IMF, oâng StraussKahn coøn laø moät chính trò gia saùng giaù cuûa chính tröôøng Phaùp, ngöôøi maø qua caùc cuoäc thaêm doø ñöôïc coi laø caàm chaéc chieác gheá Toång Thoáng Phaùp trong nhieäm kyø tôùi...
Cuoäc chieán thaûm khoác huyû dieät thaønh Troy cuõng khôûi nguyeân töø moät vuï cöôùp vôï.
Cuoái cuøng, sau ñuùng 7 ngaøy ñeâm naèm hoäp ñeå “tính nhaåm chuyeän ñôøi”, oâng Toång IMF cuûa mình ñöôïc cho taïi ngoaïi löu laïi New York ñeå chôø ngaøy haàu toøa sau khi vôï oâng ñoùng 1 trieäu ñoâ taïi ngoaïi vaø theâm 5 trieäu ñoâ nöõa goïi laø tieàn baûo ñaûm oâng phaûi coù maët ôû toøa. Tröôùc ñaây töøng coù moät soá chính trò gia “dính” vôùi tình aùi myõ nhaân, nhöng vaãn vöôït qua soùng gioù nhö hai cöïu toång thoáng Myõ John F. Kennedy, Bill Clinton, vaø cöïu toång thoáng Phaùp Francois Mitterand. Tuy nhieân, hieám coù moät quan chöùc cao caáp ôû taàm quoác teá naøo phaûi ñoái maët vôùi caùo buoäc cöôõng hieáp queâ ñoä nhö Strauss-Kahn ñang bò... Coù moät ñieàu khaù thuù vò maø ai cuõng nhìn nhaän oâng Strauss-Kahn laø moät nhaân vaät gioûi veà taøi chính. OÂng luoân keâu goïi moïi ngöôøi “thaét löng buoäc buïng” tröôùc aûm ñaïm cuûa kinh teá toaøn caàu, vaäy maø baûn thaân oâng khoâng bieát töï mình buoäc thaét caùch naøo maø laïi bò tuoät cha noù... caùi quaàn. Xeùt cho cuøng, trong “maùu anh huøng” cuûa quyù oâng, noù khoâng phaûi laø
50
daïng vaät chaát gì ñoù mang tính thuaàn nhaát. Vì vaäy maø bia mieäng ngaøn naêm xöa nay ñaõ chaúng ñeå laïi raèng, anh huøng khoâng qua noåi aûi myõ nhaân, caên nguyeân bôûi chính laø döôøng nhö hoøa trong caùi “doøng maùu anh huøng” raát ñoãi ñaùng töï haøo aáy, coøn len loûi lôïn côïn moät doøng chaûy “baát bình thöôøng” khaùc, coøn goïi laø “doøng maùu... traêng hoa”. Trong thaàn thoaïi Hi Laïp, heä maët trôøi, sao Moäc laø vì tinh tuù saùng nhaát, coù teân laø Jupiter, phoûng theo teân cuûa vò thaàn uy quyeàn nhaát, thaàn cuûa caùc vò thaàn treân ñænh Olympus, ñoù chính laø Zeus. Naøng Hera laø phu nhaân cuûa ñaáng toái cao, nhöng cuõng phaûi bao phen “oâm saàu gaëm tuûi” vì caùi thoùi laõng töû, thích “treâu hoa gheïo nguyeät” cuûa Zeus. Theo truyeàn thuyeát keå laïi thì, maëc duø ñaõ coù maáy maët con vôùi Hera, nhöng caùc cuoäc phieâu löu tình aùi cuûa Zeus khoâng vì theá maø keùm thi vò. Thaàn “ñi laïi” vôùi nöõ thaàn Leto, sinh ra nöõ thaàn trinh baïch vaø nam thaàn aùnh saùng Apollo, say söa vôùi nöõ thaàn Metis, sinh ra nöõ thaàn trí tueä Atheùna, vuïng troäm vôùi nöõ thaàn Deùmeùter, sinh ra naøng Perseùphone... vaø “laêng nhaêng” vôùi... roài “coï queït” vôùi... laïi sinh ra... OÂi thoâi coøn daøi nöõa, noùi chung cha noäi thaàn Zeus naøy thoäc loaïi “sö phuïuïuu” veà traêng hoa. Thieân haï coøn ñoàn ñaïi theâm laø nam thaàn Eros nhoû beù vôùi ñoâi caùnh vaø vai ñeo cung teân chuyeân ñi baén nhöõng muõi teân tình aùi cho ñoâi caëp nam nöõ dính vaøo nhau, chính laø keát quaû cuûa cuoäc tình giöõa Zeus vaø nöõ thaàn saéc ñeïp Aphrodite coøn ñöôïc goïi laø Venus, maø caùc haõng phuï ñeà phim chui ôû trong nöôùc ñaõ öu aùi goïi laø nöõ thaàn Veä Nöõ. Doâng daøi caâu chuyeän thaàn thoaïi ñaõ “xöa thaät laø xöa”, laø ñeå an uûi nhöõng quyù ñôøn oâng “troùt” mang trong mình “doøng maùu traêng hoa”, vì daãu gì ñi nöõa, thì ñaøn oâng phe ta neáu coù traêng hoa, thì cuõng laø traêng hoa moät caùch... coù tieàn leä. Ñeán thaàn thaùnh uy nghieâm nhö Zeus, coøn nhieàu phen phaûi khoán ñoán vì muõi teân cuûa thaàn tình aùi Eros, nöõa laø ngöôøi traàn maét thòt... nhö ta! Ñoù laø coøn chöa noùi ñeán “traêng” vaø “hoa” laø hai phaïm vi raát ñeïp ñeõ, ñaõ ñi vaøo thi ca, vaäy neân coù gheùp chuùng laïi vôùi nhau, doàn trong moät oáng chích nhöïa, roài chích vaøo “doøng maùu anh huøng” cuûa quyù oâng, thì cuõng ñaâu coù gì laø xaáu xa. Chæ xin löu yù laø chích xong neân boû luoân caû oáng bôm vaø kim tieâm cho ñuùng veä sinh thôøi phoøng choáng HIV
Thoâng thöôøng thì maùu traêng hoa luoân ôû “theå bò ñoäng”, töùc laø khi chöa coù daùng lieãu, boùng nguyeät naøo löôïn lôø tröôùc maét, thì ñaøn oâng traêng hoa cuõng “chính chuyeân”... nhö ai.
Haàu heát ñaøn oâng (töï bieát hoaëc khoâng bieát) mình ñang ôû trong giai ñoaïn 1, töùc laø giai ñoaïn bieát “nhaän dieän vaø chieâm ngöôõng” tôùi caùi ñeïp, vaø nhö vaäy thì, khoâng “traêng hoa
Anh aø, haøng chuïc caên nhaø ôû phöôøng Caây Mít bò nghieâng caû tuaàn nay. Baø con lo quaù! Chuû tòch quaän ñang maûi maân meâ caùi Ai-phoân môùi ñöôïc taëng, nghe loaùng thoaùng maáy caâu “baø con”... “lo” chôït döøng tay laïi: - Theá chöa ai xöû lyù aø? - Daï, thì tuïi em ñang chôø anh chæ ñaïo ñaây. Cuoäc hoïp veà vuï nhaø nghieâng coù ñaày ñuû ban beä. Thöïc haønh tieát kieäm (veà thôøi gian), chuû tòch ñi thaúng vaøo vaán ñeà: - Ñeà nghò caùc ngaønh baùo caùo, vì sao nhaø daân ñang thaúng boãng dng nghieâng? Lyù do? Anh Saùu Xaây döïng phaûn öùng raát nhanh:
Minh hoïa caûnh oâng DSk taán coâng ngöôøi boài phoøng
Khoán noãi, xaõ hoäi thì ngaøy caøng phaùt trieån theo höôùng “thôøi trang hoùa”, vaø caùi moát cuûa thôøi trang ñôøi baây giôø thì laïi caøng phoå bieán trong giôùi quyù naøng cuûa ta. Hoï maëc quaàn
Chaân dung ngöôøi haàu phoøng tieãn ñöa oâng DSK hui nhò tyø
aùo khoâng coát ñeå che nay choã caàn che (!?). Theá neân ñaøn oâng traêng hoa môùi “khoå”. Maùu traêng hoa vì theá maø phaùt thaønh beänh. Theá roài, coù keû tung thì aét coù ngöôøi höùng, phaûn öùng keát hôïp giöõa “traêng hoa” vaø “kheâu gôïi” hoaëc “laû lôi môøi moïc”, seõ cho ra keát tuûa laø “cöôõng hieáp” laø “taán coâng”, hay “xaâm phaïm tình duïc”. Taïi chaøng, taïi naøng, hay taïi caû hai ta. Nhö tröôøng hôïp cuûa Strauss Kahn Toång Giaùm Ñoác IMF vaø cuõng laø chuyeän thöôøng thaáy cuûa caùc chính trò gia ñôøi naøy. Noùi vaäy ñeå bieát raèng, trong suoát quaù trình “traêng hoa” naûy maàm, cho ñeán khi phaùt “bònh”, thì caàn chia laøm hai giai ñoaïn. Traêng hoa thuaàn tuùy thì cuõng chæ ñeán möùc “ñaàu maøy cuoái maét”, coøn traêng hoa laâm saøng thì ñaõ laø... chí nguy.
thuaàn tuùy” môùi thöïc laø nguy. Bôûi coù khaû naêng anh ta ñaõ laø daân xaêng pha nhôùt roài. Laï moät ñieàu, khi ñaõ ñeán giai ñoaïn “traêng hoa laâm saøng” nghóa laø ñaõ ôû luùc “chí nguy”, ñeán luùc naøy thì khoâng ñôøn oâng naøo coøn bieát (meï) gì ñeán chuyeän gì khaùc ngoaøi chuyeän “ñaït muïc tieâu” laø chuû yeáu. Neáu ñaõ vaäy thì thaø löïa moät muïc tieâu ñeå “laâm saøng” cho noù ñaùng, ñaøng naøy vôùi coâ doïn phoøng 32 tuoåi, “single mom” ñeán töø Taây Phi chaâu cuøng ñöùa con 15 tuoåi, khoâng laáy gì laø nhan saéc... Baø chuùa thô Noâm Hoà Xuaân Höông cuûa mình töøng caûm thaùn “Chuùa daáu vua yeâu moät caùi naøy”.
ñeán luùc naøy thì khoâng ñôøn oâng naøo coøn bieát (meï) gì ñeán chuyeän gì khaùc ngoaøi chuyeän “ñaït muïc tieâu” laø chuû yeáu
“Caùi naøy” cuûa ngaøy nay chaúng leõ laø “caùi” cuûa coâ haàu phoøng Sofitel ñaõ laøm cho oâng Strauss-Kahn bò... tieâu. Neáu caùo buoäc naøy laø ñuùng thì ñoù quaû laø chuyeän “Bieát cheát lieàn!” cuûa ngaøi Toång IMF cuûa mình.[]
Khoâng phaûi “boång döng” nghin ñaâu aï, luùc môùi xaây ñaõ nghieâng roài, maø nghieâng ít, nay nghieâng nhieàu hôn. Vaán ñeà ôû ñaây laø do thieáu hieåu bieát maø ra! ñeà nghò chuû tòch cöû ngay moät ñoaøn sang YÙ, hoïc taäp kinh nghieäm xöû lyù thaùp nghieâng. Chuû tòch thaáy coù veû... coù lyù, baøn tieáp: - Noùi veà nghieâng thì nhieàu coâng trình noåi tieáng laém, nhö toøa thaùp ñoâi Puertade Europa ôû Taây Ban Nha; thaùp De Oldehove ôû Haø Lan; thaùp nghieâng Nevyansk ôû Nga. Coâng trình thay vì thaúng maø hoï laøm nghieâng ñöôïc, aét haún coâng trình nghieâng hoï seõ laøm thaúng ñöôïc. Chaúng leõ ñi moät nöôùc, khoâng boõ coâng; ta leân keá hoaïch ñi vaøi nöôùc, caùc caäu nhæ. Anh Ba keá hoaïch naõy giôø noùng ruoät, khoâng giöõ ñöôïc bình tónh: - Theá coøn haøng chuïc caên nhaø ñang nghieâng ôû phöôøng Caây Mít thì sao? Vaãn heát söùc bình tónh, vò chuû tòch quaän chaäm raõi, töø toán: - Caäu laøm gì maø nhaéng leân theá. Noù môùi nghieâng, chöù ñaõ ñoå ñaâu maø lo!
51
G
aàn ñaây, trong caùc hoäi chôï, trieån laõm, thaäm chí moät vaøi leã hoäi roä leân "moát" cheâm theâm nhöõng maøn nhaûy sexy, muùa coät voâ cuøng phaûn caûm, kích duïc cuûa nhöõng coâ gaùi trong nhöõng trang phuïc hai maûnh, thieáu vaûi khieán khoâng ít du khaùch ñeán tham döï bò soác... Coøn nhôù caùch ñaây chöa laâu, taïi Hoäi chôï quoác teá veà coâng ngheä thoâng tin vaø ñieän töû Vieät Nam ñöôïc toå chöùc ôû Trung taâm Hoäi chôï Trieån laõm Saøi Goøn, nhaèm giôùi thieäu nhöõng saûn phaåm, coâng ngheä tieân tieán nhaát, ngay trong ngaøy khai maïc hoäi chôï,
Ngay sau khi söï vieäc muùa coät naøy xaûy ra, dö luaän vaø baùo chí coøn chöa heát xoân xao thì taïi TP Vuõng Taøu, trong Leã hoäi AÅm thöïc quoác teá, tröôùc haøng traêm khaùn giaû, caùc vuõ coâng trong trang phuïc aùo taém, khoe caùc hình xaêm thi nhau muùa buïng, "laéc" roài “naåy” kòch lieät phaàn buïng döôùi vôùi nhöõng ñoäng taùc heát söùc khoù coi vaø dung tuïc. Tieáp ñoù, caùc vuõ coâng nam xuaát hieän vôùi nhöõng ñieäu nhaûy eûo laû, maëc aùo hôû roán, quaàn ngaén nhö quaàn loùt oâm caùc coâ gaùi nhuùn nhaûy xeo naïy hai boä phaän nhaïy caûm cuûa nam nöõ vaøo nhau qua nhöõng ñoäng taùc bò ñaùnh giaù laø khieâu daâm, kích duïc. Caøng veà khuya, caùc "ngöôøi maãu"
trong Leã hoäi AÅm thöïc quoác teá, tröôùc haøng traêm khaùn giaû, caùc vuõ coâng trong trang phuïc aùo taém, khoe caùc hình xaêm thi nhau muùa buïng,
khaùch tham döï ñaõ caûm thaáy choaùng vaùng tröôùc tieát muïc muùa coät noùng boûng, kheâu gôïi cuûa caùc vuõ nöõ trong trang phuïc thieáu vaûi, ngay trong khuoân vieân gian haøng Viscom Booth Show, nôi tröng baøy caùc coâng ngheä mang thöông hieäu D-Link. Khi ñoù, theo ñaùnh giaù cuûa nhöõng ngöôøi khaùch tham quan, thì nhöõng maøn muùa ñoù chæ coù theå dieãn ra trong nhöõng vuõ tröôøng, bar aên chôi thaùc loaïn vôùi muïc ñích kích duïc chöù khoâng theå hình dung noù laïi ñöôïc coâng khai giöõa thanh thieân baïch
Trong tieáng nhaïc xaäp xình naùo nhieät giöõa phoá ñoâng ñuùc ngöôøi, xe caùc coâ gaùi cöù nhaûy vaø ngöôøi ta cöù ñöùng xem.
nhaät, tröôùc haøng nghìn khaùch tham quan ñuû moïi löùa tuoåi, ngaønh ngheà, caáp baäc, trong moät söï kieän thu huùt tham gia cuûa nhieàu doanh nghieäp lôùn cuûa Vieät Nam vaø quoác teá nhö vaäy. Coù theå thaáy trong caùc hoäi chôï,
52
Nhieàu ngöôøi chöùng kieán ñaõ cho raèng maøn muùa, laéc chaúng khaùc gì caùc show muùa sexy thöôøng thaáy ôû caùc khu giaûi trí cuûa Thaùi Lan
cuøng vôùi vieäc aùp duïng nhieàu chöông trình khuyeán maõi, trình dieãn caùc hoaït ñoäng vui chôi giaûi trí haáp daãn, caùc ñôn vò saûn xuaát, nhaø phaùt haønh mong muoán thu huùt löôïng khaùch ñeán ñeå traûi nghieäm vaø mua saûn phaåm, baát chaáp nhöõng tieát muïc "vaên ngheä" gaây phaûn caûm.
böøng ôû ngay moät væa heø naøo ñoù tröôùc cöûa coâng ty, truï sôû cuûa hoï maø khoâng phaûi laø ôû moät hoäi chôï hay trieån laõm. Ñieàu ñoù khieán khoâng ít ngöôøi ñöôøng
tôùi nhöõng quaùn bar, vuõ tröôøng, chæ caàn moät goùc phoøng nhoû, moät heä thoáng aâm thanh, moät maùy quay mini hoaëc ñieän thoaïi coù chöùc naêng quay phim laø teen ñaõ coù theå tuï taäp vaø dieãn ngay nhöõng troø "muùa sexy" theo nhaïc noùng boûng.
“laéc” roài “naåy” kòch lieät phaàn buïng döôùi vôùi nhöõng ñoäng taùc heát söùc khoù coi vaø dung tuïc.
theo ñaùnh giaù cuûa nhöõng ngöôøi khaùch tham quan, thì nhöõng maøn muùa ñoù chæ coù theå dieãn ra trong nhöõng vuõ tröôøng, bar aên chôi thaùc loaïn
toø moø döøng xe xem gaây naùo loaïn caû moät ñoaïn ñöôøng. Trong tieáng nhaïc xaäp xình naùo nhieät giöõa phoá ñoâng ñuùc ngöôøi, xe vaø tieáng oàn, caùc coâ gaùi cöù nhaûy vaø Moät clip sexy khaù aán töôïng seõ ra ñôøi ngöôøi ta cöù ñöùng xem. nhanh choùng. Coâng ñoaïn keá tieáp laø coù Coù leõ chính vieäc coâng khai nhöõng theå ñöôïc tung leân maïng ñeå moïi ngöôøi maøn muùa phaûn caûm ñaõ vaø ñang lan cuøng xem vaø nhaän xeùt! maïnh "dòch" naøy tôùi nhöõng teen caøng baïo daïn vôùi nhöõng ñieäu nhaûy "saønh ñieäu". Nhaûy, muùa sexy ñang "khoe haøng" raát chuyeân nghieäp. trôû thaønh troø chôi "saønh ñieäu" cuûa Ngoaøi vieäc nhaûy nhoùt, khi ñoåi tua moät soá teen hieän nay. Khoâng phaûi ñeå nghæ, caùc coâ gaùi naøy vaãn maëc aùo hai maûnh xuoáng beân döôùi ñöùng uoáng bia, röôïu vôùi khaùch. Nhieàu ngöôøi chöùng kieán ñaõ cho raèng maøn muùa, laéc chaúng khaùc gì caùc show muùa sexy thöôøng thaáy ôû caùc khu giaûi trí cuûa Thaùi Lan hay baûn sao cuûa nhöõng hoaït ñoäng trong vuõ tröôøng, quaùn bar ñöôïc bieán thaønh noäi dung leã hoäi giao löu quoác teá. Ñaõ coù raát nhieàu yù kieán xung quanh hai söï kieän naøy, chaúng haïn "Môùi hoâm naøo laø vieäc "muùa coät", tieáp ñoù laïi "muùa sexy". Khoâng bieát mai kia coøn xuaát hieän muùa gì nöõa ñaây!?". Neáu caùc söï vieäc naøy khoâng ñöôïc xöû lyù nghieâm thì saép tôùi caùc chieâu naøy seõ ñöôïc söû duïng ñeå caâu khaùch"... Vieäc moät soá coâng ty khi ñöa ra saûn phaåm môùi, beân caïnh vieäc thueâ caùc coâ gaùi quaûng caùo saûn phaåm ñöùng Coù leõ chính vieäc coâng khai nhöõng maøn giôùi thieäu, hoï coøn thueâ moät soá vuõ nöõ muùa phaûn caûm ñaõ vaø ñang lan maïnh aên maëc hôû hang, nhaûy nhoùt raát töng “dòch” naøy tôùi nhöõng teen “saønh ñieäu”.
khoâng ít ngöôøi ñaõ vaø ñang laøm gaùi nhaûy ôû caùc vuõ tröôøng, quaùn bar
Moät clip sexy khaù aán töôïng seõ ra ñôøi nhanh choùng. Coâng ñoaïn keá tieáp laø coù theå ñöôïc tung leân maïng ñeå moïi ngöôøi cuøng xem vaø nhaän xeùt! Vôùi nhöõng coâ gaùi nhaûy naøy coù leõ cuõng thuoäc nhieàu thaønh phaàn khaùc nhau. Coù theå hoï laø dieãn vieân cuûa nhöõng vuõ ñoaøn coù tieáng (vaø caû khoâng coù tieáng) nhöng khoâng ít ngöôøi ñaõ vaø ñang laøm gaùi nhaûy ôû caùc vuõ tröôøng, quaùn bar. Khi nhieàu coâng ty, doanh nghieäp chuoäng moát coù moät vaøi ñieäu nhaûy môû maøn ôû caùc buoåi khai maïc, hoäi nghò, giôùi thieäu saûn phaåm... thì coù veû caùc coâ gaùi naøy caøng coù cô hoäi taêng theâm thu nhaäp. Vôùi hoï, coù leõ vieäc nhaûy muùa ôû ñaâu khoâng quan troïng mieãn laø ôû ñaâu kieám ñöôïc tieàn laø nhaän lôøi.[]
53
Trong boä aûnh ñöôïc cho laø gaây soác naøy, hai ngöôøi maãu Nguyeãn Thanh Haèng vaø Sôn Tuøng coù nhöõng cöû chæ oâm rieát laáy nhau ñaày kheâu gôïi. ÔÛ moät soá böùc, Sôn Tuøng khoâng ngaàn ngaïi laáy tay che baàu vuù cuûa Thanh Haèng. Vaø, böùc aûnh bò coi phaûn caûm nhaát laø khi Thanh Haèng töø phía sau voøng tay ra tröôùc taïo daùng oâm Sôn vôùi moät tay “hôø höõng” soït vaøo löng quaàn nhö muoán oâm aáp vuoát ve “vuøng nhaïy caûm” cuûa ngöôøi nam giôùi... Ngoaøi ra, coù moät taám hình ñöôïc Cao Minh Tieán chuïp theo kieåu “laáp löûng”, khieán ngöôøi xem ñoaùn giaø ñoaùn non lieäu maãu nöõ coù ñang truoàng toaøn thaân hay khoâng (!?) YÙ kieán chung cuûa phaàn lôùn ñoäc giaû khi xem boä aûnh laø “thaät kinh khuûng”, “thieáu thaåm myõ”, “dung tuïc”... Treân moät dieãn daøn, moät nick name laø binhduong haøi höôùc so saùnh: “Ngoïc Quyeân côûi... thì coù laø gì maø sao daùm noåi tieáng hôn ta? Haõy chôø xem”!
B
oä aûnh nöõ thí sinh döï thi Vietnam’s Next Top Model, Nguyeãn Thanh Haèng truùt boû aùo quaàn beân ngöôøi maãu Sôn Tuøng, do nhieáp aûnh Cao Minh Tieán thöïc hieän, ñang vaáp phaûi söï leân aùn khaét khe töø phía coâng chuùng. Sau khi boä aûnh ñöôïc ñaêng taûi treân moät tôø baùo maïng, thaäm chí khaù nhieàu baïn ñoïc coøn cho raèng moät vaøi taám trong boä aûnh chaúng khaùc naøo nhöõng böùc hình khieâu daâm.
54
Gaàn nhö laø ñeàu ñaën vaøo moãi tuaàn, ñoäc giaû cuûa caùc trang baùo maïng trong nöôùc laïi ñöôïc moät laàn xoân xao vì caùc clip sex. Dó nhieân, ñoù laø caùc clip sex cuûa nhöõng caëp ñoâi yeâu nhau vöøa aân aùi maën noàng vöøa duøng ñieän thoaïi, maùy chuïp aûnh töï ñoäng coù chöùc naêng quay phim... ñeå cuøng ghi laïi khoaûnh khaéc maø lyù ra khoâng neân ñeå nhieàu ngöôøi cuøng xem aáy, laøm kyû nieäm. Cuõng coù theå, hoï bò quay leùn trong moät nhaø nghæ, phoøng troï hoaëc goùc khuaát naøo ñoù taïi coâng vieân, baõi giöõ xe, treân phoá vaéng... Nhö moät kòch baûn coù lôùp lang. nhöõng clip aáy vaøo moät saùng ñeïp trôøi hoaëc moät toái möa daàm naõo neà naøo ñoù, xuaát hieän treân caùc website. Website löu tröõ nhöõng ñoaïn clip ñöôïc goïi laø clip sex, dó nhieân khoâng phaûi laø nhöõng website ñaøng hoaøng. Noùi theo kieåu cöûa mieäng cuûa coäng ñoàng maïng, thì ñoù laø nhöõng trang web sex hoaëc web ñoài truïy. Thoùi thöôøng, nhöõng website nhö vaäy luoân kích thích trí toø moø cuûa cö daân maïng. Maáy ai bieát veà Internet maø chöa moät laàn vaøo trang tìm kieám google goõ töø khoùa "sex" ñeå tìm moät chuùt kích thích thò giaùc. Nhöng, döôøng nhö nhöõng ñoaïn clip sex ñöôïc caùc dieãn vieân cuûa neàn coâng
nghieäp giaûi trí thuaàn tính khieâu daâm khoâng ñuû thoûa maõn trí toø moø cho ngöôøi xem. Hoï khoâng thích xem nhöõng clip sex khoâng roõ teân dieãn vieân, khoâng bieát veà nhaân vaät... Vaäy laø hoï rình raäp moät caùch ñaày möu toan nhöõng ñoaïn clip ñöôïc cho laø cuûa nöõ sinh Vieät, cuûa sinh vieân ñaïi hoïc naøy, cao ñaúng kia. Nhöõng ñoaïn clip ñöôïc quay vôùi chaát löôïng cöïc keùm, maøu saéc laãn hình aûnh ñeàu raát teä. Nhöng döôøng nhö khoâng sao, vaán ñeà chính laø nhöõng clip aáy ñöôïc ñoùng daáu "caây nhaø laø vöôøn". Sau khi xem xong caùc clip aáy, hoï seõ laøm gì(?!). Moät ít voäi vaõ laáy ñoaïn clip sex aáy töø treân maïng xuoáng, cheùp vaøo oå löu tröõ trong maùy tính ñeå xem nhieàu laàn cho... thuaàn thuïc. Hieám hoi hôn, daêm ba ngöôøi sau khi xem xong clip hoï baét ñaàu... vieát baùo. Hoï vieát raát haêng, vieát nhö mình ñang laø moät caây buùt nhieät huyeát xoâng pha ngoaøi traän tuyeán trong cuoäc chieán baûo veä thuaàn phong myõ tuïc, löu giöõ neàn vaên hoùa röïc rôõ AÙ Ñoâng. Hoï söû duïng nhöõng ngoân töø cao vôøi vôïi so vôùi noäi dung cuûa clip sex maø hoï vöøa xem xong, hoï goïi ñoù laø söï baêng hoaïi veà ñaïo ñöùc cuûa giôùi treû, söï xuoáng caáp veà tinh thaàn, thoùi aên chôi traùc taùng... Khoâng döøng laïi ôû ñoù, Hoï xaén quaàn, mang coâng leänh, vaùc theo maùy aûnh, chuaån bò maùy ghi aâm, keø keø soå ghi cheùp ñeå.... nhaøo vaøo taän nhaø cuûa nhaân vaät nam hoaëc nöõ chính trong ñoaïn clip sex maø hoï ñaõ xem ñeán moûi maét treân moät trang website ñeå chaát vaán raèng: "Taïi sao baïn laïi ñi quay ñoaïn phim aáy?". Söï phaùt trieån nhö vuõ baõo cuûa caùc trang baùo maïng khieán ngöôøi laøm noäi dung cuûa nhöõng trang baùo aáy cuoáng cuoàng tìm caùch taêng löôïng truy caäp cuûa ngöôøi xem baèng moïi caùch. Hoï ñaët tít giaät gaân, chöa ñuû. Hoï ñöa tin vuï aùn dieãm tình hoa leä, taøn aùc man rôï, voâ nhaân phi tính..., chöa xong. Hoï ñöa tieáp veà chuyeän trang naøy nuùp boùng laøm baùo, trang kia sæ nhuïc ñoàng nghieäp, chöa ñaõ. Hoï laïi baøn veà, "sao" naøy hôû ngöïc, "sao" kia khoâng maëc... ñoà loùt, vaãn chöa ñuû "ñoâ". Vaäy laø hoï tung tuyeät chieâu cuoái cuøng baèng caùch... loan tin veà clip sex. Hoï dö söùc bieát caùch kích thích toái ña trí toø moø cuûa ngöôøi ñoïc deã tính. Vaø hoï laøm heát söùc mình ñeå... thoûa maõn söï toø moø deã daõi aáy.
Hoï khoâng quan taâm ñeán chuyeän, haøng trieäu ngöôøi seõ truy caäp vaøo caùi clip sex voán dó im aéng, khoâng "vang danh" tröôùc khi ñöôïc hoï töï "xoân xao" treân trang baùo maïng cuûa hoï.
Tieàn nhaân goïi ñaây laø chuyeän "vöøa aên cöôùp, vöøa la laøng". Hoï caâu löôïng ngöôøi truy caäp ngöôøi xem baèng söï hoå theïn cuûa moät caëp ñoâi trong luùc boác ñoàng. Hoï mieäng noùi caàn cöùu laáy giôùi treû, trong luùc hai tay ñang laêm laêm hung khí, tö duy ñaõ saün saøng ñeå taán coâng vaøo cuoäc soáng rieâng tö cuûa ñoái töôïng maø chính hoï giaønh traùch nhieäm giaûi cöùu... Chính hoï khieán giôùi treû khoâng bieát ruùc maët vaøo ñaâu, roài hoï laïi loâi giôùi treû ra, chæ vaøo maët giôùi treû vaø baûo: "Naøy, baûo cho maø bieát, ñöøng quay nhöõng clip sex nhö vaäy nöõa, nghe chöa! Nhö theá laø khoâng toát...". Duy coù ñieàu, sau caùnh cöûa phoøng nguû laø moät theá giôùi khaùc. Moät ñoâi yeâu nhau coù quyeàn laøm moïi thöù, neáu caû hai ñeàu ñoàng yù. Thi thoaûng, hoï cuõng "noùng ñaàu" trong côn höng phaán ñeå laøm chuyeän naøy chuyeän kia maø baát chaáp haäu quaû... Caùi haäu quaû lôùn nhaát maø hoï phaûi traû giaù chính laø vieäc hoï queân ñeà phoøng nhöõng "phoùng vieân" chuyeân ñaém chìm vaøo caùc trang web sex ñeå tìm clip sex töï quay cuûa giôùi treû Vieät. Sau ñoù, "phoùng vieân" vöøa xem thích maét vöøa vieát baùo ñeå... kieám teân vaø kieám tieàn (nhuaän buùt). Noùi teáu taùo laø "Ñöôïc caû chì laãn chaøi". Maø sao daãu coù yù ñôïi maõi, nhöng vaãn chöa thaáy caëp ñoâi naøo duõng caûm daét tay nhau ñi kieän thöû moät laàn tröôùc caùc thoâng tin ñöôïc xeáp vaøo haøng tieåu nhaân maø laïi aûo töôûng mình... haûo haùn aáy, nhæ(?!) (Ngoâ Kinh Luaân phoùng vieân trong nöôùc)
Ai cuõng yeâu ñoäng vaät Coâ giaùo hoûi hoïc sinh : Nhaø em coù ai yeâu ñoäng vaät khoâng? -Thöa coâ coù. Caû nhaø em ai cuõng yeâu ñoâng vaät. - Vaäy aø, em keå coâ nghe xem! - Meï em thì yeâu choù, em thì yeâu meøo. - Vaäy coøn boá em thì sao? - Meï em baûo raèng boá em yeâu con hoà li tinh ôû treân ñaàu phoá coâ aï!
Taém naéng Treân saân thöôïng moät khaùch saïn ñôø-luyùch, moät em voâ cuøng xeáchxy, thoaùt y ra naèm taém naéng. Coâ em caån thaän naèm xaáp xuoáng cho kín ñaùo. Ñöôïc moät luùc, thì oâng quaûn lyù hôùt haõi chaïy ñeán -Trôøi ôi, choã naøy ñaâu coù tieän cho coâ phôi naéng! Coâ ñang naèm treân taám kính trong suoát treân traàn cuûa phoøng aên coâng coäng beân döôùi ñaáy aï Vieân kim cöông Coù moät ngöôøi ñaøn baø ñi maùy bay coù moät vieân kim cöông neân khoâng bieát laøm caùch naøo qua haûi quan ñöôïc. Chôït baø thaáy moät cha coá ñang ñi ngang qua beøn nhôø cha coá ñem qua haûi quan duøm. Ñeán choã khai baùo nhaân vieân haûi quan hoûi cha: “Cha coù gì khai baùo khoâng?” Cha coá tính noùi khoâng, nhöng chôït nhôù vieân kim cöông trong tuùi quaàn vaø khoâng neân caõi lôøi chuùa raên laø khoâng ñöôïc noùi laùo neân cha noùi: “Töø thaét löng cha trôû leân khoâng coù gì quí giaù coøn töø thaét löng trôû xuoáng thì coù moät vaät maø moïi quí baø ñeàu thích.” Nhaân vieân haûi quan cöôøi noùi: “Cha vui tính quaù! Môøi cha qua.”
55
T
oâi thaáy quay clip sex laø moät ñieàu... ngu xuaån. Ñaõ töøng coù ngöôøi dính scandal kieåu naøy roài, sao nhöõng ngöôøi treû khoâng traùnh neù ñi? Hay laø hoï khoâng muoán? Toâi nghó, baûn thaân mình phaûi bieát baûo veä mình" - Thaân Thuùy Haø.
ngöôøi maãu Thaân Thuùy Haø, ca só Nghi Vaên, dieãn vieân Minh Thö ...
coù tham gia nhöõng caûnh quay noùng maø toâi nhaän thaáy caàn thieát cho boä phim, chöù khoâng phaûi boä phim laïm duïng chuùng. Toâi vaø baïn trai chöa bao giôø chuïp aûnh chaên goái, quay clip sex. Ngay nhö chuïp hình taïi phoøng nguû thoâi toâi cuõng khoâng bao giôø laøm. Coøn neáu quay hay chuïp caûnh chaên goái thì ñuùng laø ñaàu oùc coù vaán ñeà. Cho duø ñaõ laø vôï choàng roài, ai daùm chaéc laø khoâng li dò? Toâi khoâng thích phaûi lo laéng vôùi nhöõng taám hình hay clip sex naøo ñoù bò thaát laïc. Moät ngaøy xaáu trôøi naøo ñoù, laïi xuaát hieän clip sex cuûa chò, chò seõ noùi sao? Thaân Thuùy Haø: Chaéc toâi chui xuoáng ñaát toâi ñi. Minh Thö: Toâi vaãn khaúng ñònh chöa quay clip sex bao giôø, coøn neáu moät ngaøy coù moät clip sex Minh Thö thì toâi khoâng phaûi laø ngöôøi chuû ñoäng.
chuùng veà ñaïo lyù hay noùi kieåu: Toâi chöa yeâu ai, toâi chæ quan taâm ñeán hoïc haønh, toâi coå ñieån... trong khi coâ ta coù moät cuoäc soáng truïy laïc vôùi vuõ tröôøng, thuoác laéc, hay clip sex. Minh Thö: Ngöôøi coâng chuùng raát khoù traû lôøi mình yeâu bao nhieâu ngöôøi vaø yeâu nhö theá naøo, neân khi hoï giaáu gieám cuõng laø ñieàu deã hieåu. Rieâng toâi raát chaân thaønh, coù sao noùi vaäy. Thaân Thuùy Haø: Thöïc teá laø neáu clip sex ñeán tay ngöôøi thöù 3 thì laø chuyeän cuûa chung roài. Khi ngöôøi cuûa coâng chuùng ñuû tuoåi quan heä chaên goái thì hoï
ñieàu... ngu xuaån. Ñaõ töøng coù ngöôøi dính scandal kieåu naøy roài, sao nhöõng ngöôøi treû khoâng traùnh neù ñi? Hay laø hoï khoâng muoán? Toâi nghó, baûn thaân mình phaûi bieát baûo veä mình. Khi ngöôøi coâng chuùng coù scandal clip sex, thì ñoù khoâng coøn laø tai naïn nöõa maø ñoù laø sôû thích cuûa hoï roài. Toâi thaáy hoï soáng thoaùng quaù, thoaùng kieåu naøy thì quaû laø laäp dò. Minh Thö: Neáu daùm quay clip sex thì hoï Taây quaù. Nhöng coù nhieàu
Toâi vaãn khaúng ñònh chöa quay clip sex bao giôø, coøn neáu moät ngaøy coù moät clip sex Minh Thö thì toâi khoâng phaûi laø ngöôøi chuû ñoäng. (Minh Thö)
Toâi coù chuïp maãu nhöõng böùc hình gôïi caûm, sang troïng. Toâi coù tham gia nhöõng caûnh quay noùng maø toâi nhaän thaáy caàn thieát cho boä phim, (TT Haø)
Duø gì thì ngöôøi phuï nöõ cuõng thaät ñaùng thöông, cho duø coâ ta duøng clip sex ñeå taïo scandal cho mình. (Minh Thö)
Toâi ñaõ xem taát caû caùc clip sex cuûa hoï. Toâi xem vì toø moø xem coù ñuùng laø hoï khoâng, vaø cuõng muoán bieát hoï laøm nhöõng gì. (Nghi Vaênø)
Chò ñaõ töøng quay clip sex vôùi ngöôøi ñaøn oâng cuûa mình chöa? Nghi Vaên: Toâi khoâng leân aùn chuyeän quay clip sex ñeå laøm kyû nieäm tình yeâu. Cho duø vaäy toâi cuõng chöa bao giôø quay clip sex hay chuïp nude vôùi ngöôøi ñaøn oâng cuûa mình. Toâi khoâng "hieän ñaïi" ñeán möùc laøm nhöõng vieäc ñoù, duø ngöôøi ñaøn oâng cuûa toâi coù muoán quay clip hay chuïp laïi chaúng haïn. Toâi nghó, mình khoâng bieát yeâu anh ta ñöôïc bao laâu, lieäu coù yeâu caû ñôøi hay khoâng maø mình laïi phaûi quay clip sex hay laø chuïp gì ñoù. Minh Thö: Quay clip sex ñeå mình noåi tieáng hôn chaêng? Chuyeän chaên goái laø chuyeän rieâng tö cuûa hai ngöôøi, sao phaûi quay laïi laøm gì. Thaân Thuùy Haø: Toâi coù chuïp maãu nhöõng böùc hình gôïi caûm, sang troïng. Toâi
56
Phaàn lôùn ngöôøi cuûa coâng chuùng cöù coá khoaùc leân mình moät chieác aùo "thuaàn phong myõ tuïc" nhöng thöïc teá hoaøn toaøn ngöôïc laïi...? Nghi Vaên: Coù nhöõng ngöôøi khoâng thích ñöa chuyeän tình caûm cuûa mình leân maët baùo. Coù nhöõng ngöôøi thích xaây döïng hình töôïng ñeïp ñeõ baèng caùch noùi doái, hoaëc töï taïo ra nhöõng caâu chuyeän tình laõng maïn... Vôùi toâi, tình caûm laø moät ñieàu ñaùng traân troïng, hoaëc laø toâi noùi ra vôùi coâng chuùng, hoaëc laø toâi khoâng noùi gì, chöù khoâng coá gaéng khoaùc moät chieác aùo khoâng vöøa vôùi mình. Ngöôøi cuûa coâng chuùng caàn nhaát söï chaân thaønh, khoâng theå noùi vôùi coâng
Cho duø laø ngöôøi bình thöôøng hay ngöôøi cuûa coâng chuùng, thì chuyeän chaên goái laø chuyeän cuûa hai ngöôøi. (ThaânThuùy Haø)
cuõng ñuû khoân ngoan ñeå hieåu vaø chòu traùch nhieäm tröôùc nhöõng vieäc mình laøm. Döôøng nhö, caøng laø ngöôøi cuûa coâng chuùng, hoï laïi caøng cho mình nhieàu caùi quyeàn laø... daùm laøm? Nghi Vaên: Hieän nay, cuoäc soáng cuûa nhieàu ngöôøi treû raát phoùng khoaùng, chöù khoâng rieâng gì ngöôøi cuûa coâng chuùng. Ñaùng ra khi laø ngöôøi cuûa coâng chuùng thì caàn haïn cheá vaø caån thaän vôùi nhöõng chuyeän rieâng tö. Khi baïn laø ca syõ, ngheä syõ coù nghóa laø baïn coù coâng chuùng cuûa mình. Coâng chuùng lôùn tuoåi, töøng traûi coù theå thoâng caûm tröôùc clip sex cuûa baïn, nhöng caùc fan nhoû tuoåi seõ bò aûnh höôûng, chuùng seõ nghó: "AØ, mình cuõng laøm ñöôïc chuyeän ñoù". Thaân Thuùy Haø: Cho duø laø ngöôøi bình thöôøng hay ngöôøi cuûa coâng chuùng, thì chuyeän chaên goái laø chuyeän cuûa hai ngöôøi. Khoâng coù gì ñaùng xem laïi thì khoâng caàn thieát phaûi quay laïi clip sex laøm gì. Toâi thaáy quay clip sex laø moät
ngöôøi muoán noåi tieáng hôn nöõa, muoán nhieàu ngöôøi bieát ñeán hôn nöõa thì sao. Duø gì thì ngöôøi phuï nöõ cuõng thaät ñaùng thöông, cho duø coâ ta duøng clip sex ñeå taïo scandal cho mình. Coù thôøi gian toâi quay nhieàu caûnh phim noùng, khoâng theå daùm chaéc nhöõng thöôùc phim ñoù khoâng bò caét daùn xuyeân taïc vôùi yù ñoà xaáu. Baïn beø goïi ñieän hoûi raøo raøo: Coù xem clip sex cuûa Thö treân web hay chöa? Nhöng hoï cuõng noùi ñoù chæ laø hình laép gheùp, chöù khoâng phaûi laø toâi. Chò coù xem clip sex cuûa ca só, dieãn vieân naøo chöa? Nghi Vaên: Toâi ñaõ xem taát caû caùc clip sex cuûa hoï. Toâi xem vì toø moø xem coù ñuùng laø hoï khoâng, vaø cuõng muoán bieát hoï laøm nhöõng gì. Toâi vaãn laø con ngöôøi maø, neân toâi cuõng toø moø. Thaân Thuùy Haø: Toâi thaáy chuyeän cuûa Yeán Vy thì ñuùng laø bò haïi, coøn chuyeän cuûa Hoaøng Thuøy Linh thì toâi bieát Linh cuõng laø ngöôøi ñoàng tình ñeå quay clip sex ñoù. Coâ aáy coøn nhoû tuoåi maø ñaõ daùm quay nhö vaäy, thì coøn nhieàu chuyeän coâ aáy seõ daùm laøm hôn.[]
57
M
oät ngaøn naêm lòch söû ñaõ troâi qua keå töø khi kinh ñoâ ñöôïc dôøi töø Hoa Lö veà Ñaïi La, roài ñöôïc ñoåi teân laø Thaêng Long, töùc Haø Noäi ngaøy nay. Nhöng khi ñaët buùt xuoáng ñeå vieát, ta khoâng khoûi ngaäp ngöøng... Trieàu vua naøo ñaõ dôøi ñoâ töø Hoa Lö veà Ñaïi La roài ñoåi teân laø Thaêng Long? Ñôøi Lyù Thaùi Toå hay ñôøi Lí Thaùi Toå? Ñeå traû lôøi, mæa mai thay chuùng ta khoâng caàn phaûi luïc tìm trong söû saùch, maø phaûi ñi tìm lai lòch cuûa moät maãu töï: Chöõ Y! Ñuùng vaäy, vì tính chaát cuûa chöõ Y trong tieáng Vieät coù theå cho chuùng ta caâu traû lôøi ñuùng: “Nhaø Lyù” hay “Nhaø Lí”, vieát theá naøo coù lyù (lí) hôn? Ñeå ñi tìm lôøi giaûi ñaùp cho vaên vieát, tröôùc heát chuùng ta caàn phaûi phaân tích tính chaát ngöõ aâm cuûa maãu töï Y. Y laø nguyeân aâm hay baùn nguyeân aâm? Ñaây laø moät ñeà taøi thuù vò ñaõ gaây tranh luaän khoâng ít trong nhieàu ngoân ngöõ. Ngöõ aâm hoïc (Phaùp: phoneùtique, Anh: phonetics) quaù roäng lôùn cho chuùng ta baøn caõi ôû ñaây. Trong khuoân khoå baøi naøy, ngöôøi vieát chæ xin laïm baøn vôùi ñoâi chuùt yù kieán xoay quanh nhöõng caâu hoûi sau: “Y laø nguyeân aâm hay baùn nguyeân aâm trong tieáng Vieät?” “Coù caàn thieát phaûi thay I vaøo Y khi vieát khoâng? Neáu coù thì trong tröôøng hôïp naøo? Haäu quaû ra sao?” I. Maãu töï y, nguyeân aâm hay baùn nguyeân aâm trong tieáng vieät? Trong tieáng Phaùp, maãu töï Y ñöôïc goïi laø “i grec” vì noù khoâng phaûi laø nguyeân goác La Tinh, maø ñöôïc ngöôøi Romains möôïn töø maãu töï Hy Laïp (Upsilon), tieáng Phaùp phaùt aâm Y gioáng nhö maãu töï I. Trong tieáng Anh, maãu töï Y coù theå ñöôïc phaùt aâm hai caùch khaùc nhau nhö trong chöõ “baby” hay trong chöõ “why”. Maëc duø coù nhieàu ngoân ngöõ söû duïng maãu
58
Nguyeãn Höng töï La Tinh, nhöng moãi ngoân ngöõ ñeàu coù theå coù moät boä nguyeân aâm rieâng bieät. Vì vaäy, Y laø nguyeân aâm hay baùn nguyeân aâm laø tuøy vaøo töøng ngoân ngöõ. Sau ñaây, chuùng ta haõy thöû tìm hieåu theâm trong tieáng Phaùp vaø tieáng Anh, laø hai ngoân ngöõ coù nhöõng söï lieân quan khaù maät thieát vôùi tieáng Vieät ngaøy nay, coäng vôùi caùch söû duïng thoâng thöôøng cuûa chöõ Y ñeå thöû ñi ñeán keát luaän veà tính chaát cuûa chöõ Y trong tieáng Vieät. Töï ñieån Le Grand Larousse (online) giaûi thích maãu töï Y nhö sau : Chöõ thöù hai möôi laêm trong baûng maãu töï tieáng Phaùp, ñöôïc duøng ñeå ghi nhaän nguyeân aâm /i/ hoaëc phuï aâm /j/. (“Vingt-cinquieøme lettre de l’alphabet français, servant aø noter soit la voyelle [i], soit la consonne [j]”). Töï ñieån Oxford Advanced Learner s Dictionary thì chæ cho ñònh nghóa ngaén goïn: Y laø chöõ thöù hai möôi laêm trong baûng maãu töï tieáng Anh. Nguyeân aâm Trong tieáng Phaùp, nguyeân aâm (voyelle) ñöôïc ñònh nghóa laø aâm noùi maø khi phaùt ra laøn hôi ñi qua thanh quaûn ñeå taïo ra thanh aâm khoâng bò chöôùng ngaïi gì ngaên trôû (“Son du langage dont l’articulation est
caracteùriseùe par le libre eùcoulement du flux d’air expireù aø travers le conduit vocal qui ne comporte aucun obstacle susceptible d’engendrer la formation d’un bruit audible (Le Grand Larousse). Töï ñieån naøy khoâng lieät keâ caùc nguyeân aâm ôû phaàn ñònh nghóa. Trong Anh ngöõ, thì nguyeân aâm (vowel) ñöôïc ñònh nghóa laø aâm noùi phaùt ra vôùi mieäng môû vaø löôõi khoâng ñuïng vaøo raêng hay voøm hoïng (“A speech sound in which the mouth is open and the tongue is not touching the top of the mounth, the teeth, etc.” (Oxford Advanced Learner s Dictionary, 7th Ed.). Töï ñieån naøy lieät keâ caùc nguyeân aâm trong tieáng Anh laø A, E, I, O vaø U (khoâng coù Y). Töï ñieån Töø vaø Ngöõ Vieät Nam cuûa Nguyeãn Laân, xuaát baûn trong nöôùc naêm 2000 ñònh nghóa nguyeân aâm laø “AÂm phaùt ra töø cuoáng hoïng thaønh tieáng, khoâng bò caûn trôû ôû mieäng”. Theo taùc giaû Nguyeãn Laân thì tieáng Vieät coù 12 nguyeân aâm, trong ñoù coù Y. Nhö treân, ta coù theå nhaän xeùt raèng ñònh nghóa nguyeân aâm khaù thoáng nhaát trong ba ngoân ngöõ Anh, Phaùp vaø Vieät. Tuy nhieân, Y laø nguyeân aâm hay khoâng thì caùc nguoàn tra cöùu treân ñaõ khoâng thoáng nhaát. Baùn nguyeân aâm Töï ñieån Larousse khoâng cho ñònh nghóa roõ reät veà baùn nguyeân aâm (semi-voyelle) maø giaûi thích raèng baùn nguyeân aâm laø nhöõng aâm nhö /j/ trong “paille”, [e] trong “lui”vaø /w/ trong “oui”, naèm giöõa nguyeân aâm vaø phuï aâm. (“Type de sons tels que, en français, [j] (paille), [e] (lui) et [w] (oui), intermeùdiaires entre les voyelles et les consonnes”). Baùn nguyeân aâm cuõng coøn ñöôïc goïi laø baùn phuï aâm (semi-consonne) (Larousse). Töï ñieån Oxford ñònh nghóa baùn nguyeân aâm (semi vowel) laø aâm phaùt ra nghe nhö nguyeân aâm, nhöng laïi coù chöùc naêng nhö moät phuï aâm. Thí duï aâm /w/ trong chöõ “wet” hay aâm /j/ trong chöõ “yes” (“A speech sound that sounds like a vowel but functions as a consonant”. Oxford). Töï ñieån Vieät Nam cuûa Nguyeãn Laân khoâng coù ñònh nghóa cho baùn nguyeân aâm. Nhaän xeùt: Trong tieáng Phaùp, Y khoâng ñöôïc ñònh nghóa roõ raøng nhö laø moät baùn nguyeân aâm vì aâm /j/ ñöôïc bieåu thò baèng “ill” nhö trong caùc chöõ “paille”, “fille” hay cheville”. Trong tieáng Anh, baùn nguyeân aâm ñöôïc ñònh nghóa baèng chöùc naêng (function) cuûa
maãu töï, chöù khoâng ñöôïc ñònh nghóa moät caùch quy öôùc baèng caùch lieät keâ ra chöõ naøo laø baùn nguyeân aâm. Trong Töï ñieån Vieät Nam hieän nay, Y laïi ñöôïc ñònh nghóa roõ raøng laø nguyeân aâm. Nhö vaäy, Y khoâng ñöôïc ñònh nghóa moät caùch quy öôùc nhö laø baùn nguyeân aâm trong caû ba ngoân ngöõ, maø tuøy thuoäc vaøo chöùc naêng cuûa noù trong töøng chöõ (töø). Ñaây chính laø ñieåm quan troïng seõ ñöôïc phaân tích trong phaàn sau veà chöùc naêng cuûa Y trong tieáng Vieät. Nhò hôïp aâm (diphtongue, diphthong) vaø tam hôïp aâm (triphtongue, triphthong). Töï ñieån Oxford ñònh nghóa diphthong vaø triphthong laàn löôït laø aâm keát hôïp bôûi hai hoaëc ba nguyeân aâm. Thí duï aâm /ou/ trong chöõ “doubt” (nhò hôïp) hay aâm /ai-r/ trong chöõ “fire” (tam hôïp). Trong khi ñoù, Larousse ñònh nghóa diphtongue laø moät “phöùc nguyeân aâm” (voyelle complex) maø khi phaùt ra aâm thanh phaûi uoán ñi moät laàn. Tuy nhieân, Larousse laïi cho raèng trong Phaùp ngöõ ngaøy nay, diphtongue khoâng toàn taïi nöõa, vì nhöõng aâm nhö /au/, /eu/, /ou/ ñaõ ñöôïc coi gioáng nhö nhöõng nguyeân aâm ñôn töông öùng. Larousse ñònh nghóa triphtongue moät caùch töông töï (aâm thanh uoán hai laàn khi phaùt aâm), nhöng laïi chæ cho thí duï trong tieáng Anh (chöõ “fire”) maø khoâng coù thí duï tieáng Phaùp. Thaät ñuùng vaäy, vì nhöõng aâm hôïp bôûi ba nguyeân aâm nhö /eau/ vaø /eue/ cuõng ñaõ ñöôïc ñoàng hoùa vôùi nguyeân aâm ñôn /o/ vaø /e/ khi phieân aâm trong tieáng Phaùp ngaøy nay. Töï ñieån Vieät Nam cuûa Nguyeãn Laân khoâng coù ñònh nghóa töông ñöông cho diphtongue hay triphtongue. Vôùi nhöõng ñònh nghóa treân, chuùng ta haõy thöû phaân tích xem Y laø nguyeân aâm hay baùn nguyeân aâm vaø trong nhöõng tröôøng hôïp naøo Y ñöôïc duøng ñeå taïo ra nhò hôïp aâm hay tam hôïp aâm trong tieáng Vieät. Baùn nguyeân aâm (semi vowel), cuõng coù khi ñöôïc goïi laø baùn phuï aâm (semi consonant), töï noù khoâng taïo ra “syllable” (taïm dòch laø aâm vaän), maø chæ ñöôïc duøng keøm vôùi nguyeân aâm khaùc caáu thaønh nhò hôïp aâm vaø tam hôïp aâm. Thí duï tieáng Anh, chöõ Y trong “yes” laø baùn nguyeân aâm vì noù keát hôïp vôùi moät nguyeân aâm khaùc laøm thaønh nhò hôïp aâm /j/. Neáu caét boû nguyeân aâm kia ñi, thì khoâng phaùt aâm ñöôïc (tröôøng hôïp chöõ “yes”), hoaëc neáu coù phaùt aâm ñöôïc thì aâm seõ khaùc ñi (tröôøng hôïp chöõ “boy”). Baây giôø chuùng ta haõy xem ñeán chöùc naêng cuûa Y trong nhöõng chöõ sau ñaây: “party” vaø “symphony”. Neáu xeùt veà
chöùc naêng, thì taát caû caùc chöõ Y trong “party” hay “symphony” phaûi ñöôïc coi laø nguyeân aâm vì töï moãi chöõ Y ñöùng moät mình, caïnh hoaëc giöõa caùc phuï aâm ñaõ coù theå taïo ra moät syllable khieán cho phaùt aâm ñöôïc maø khoâng caàn nguyeân aâm naøo khaùc trôï giuùp. Thí duï vôùi Y laøm phaän söï cuûa moät nguyeân aâm coù raát nhieàu trong tieáng Anh, nhö trong “hymn”, “mummy”, “baby”, “system”, “symptom”, vaø raát nhieàu tónh töø vaø traïng töø keát thuùc baèng Y. Trong tieáng Phaùp, ta thaáy Y laøm phaän söï cuûa moät baùn nguyeân aâm trong nhöõng chöõ nhö “yeux”, “yoyo”, “yaourt”, hay “voyage”. Traùi laïi, Y phaûi ñöôïc coi laø nguyeân aâm trong nhöõng chöõ nhö “cygogne”, “cycle”, “stylo”, “lyre”, “lyceùe”, “lys”, “lynx”, “myth”, “cyclone”, “gymnase”, “pyramide”, v.v... Lyù do cuõng nhö treân ñaõ baøn: Trong nhöõng chöõ vöøa keå, Y ñöùng moät mình nhö moät nguyeân aâm maø khoâng caàn
Y laø baùn nguyeân aâm trong caùc tröôøng hôïp naøy vaø khoâng theå thay theá baèng I ñöôïc
nguyeân aâm khaùc ñi keøm. Khi ñöùng cuoái chöõ, thì Y cuõng coù theå laøm chöùc naêng nguyeân aâm nhö trong “Vichy”, “Champigny”, “Clichy”. Trong tieáng Vieät, Y cuõng coù theå ñöùng rieâng (“lyù”, “myõ”, “yù”) hay ñöùng chung vôùi nguyeân aâm khaùc (“yeâu”, “quyønh”, “nguyeân”, “quyù”). Töông töï nhö trong tieáng Anh vaø tieáng Phaùp, neáu ñöùng rieâng thì Y phaûi ñöôïc coi laø nguyeân aâm vì noù hoaøn toaøn ñaûm ñöông ñöôïc chöùc naêng cuûa moät nguyeân aâm, töùc laø taïo ra aâm vaän (syllable) vôùi nhöõng phuï aâm maø khoâng caàn söï giuùp ñôõ cuûa nguyeân aâm naøo khaùc. Veà caùch phaùt aâm vaø “tröôøng ñoä”, thì ta thaáy Y trong tieáng Vieät ñöôïc phaùt aâm hoaøn toaøn gioáng nhö I. Ta khoâng theå naøo ñoan quyeát ñöôïc
raèng “lyù” phaùt aâm daøi hay ngaén hôn “lí”. Noùi chung, theo thieån yù thì khaùi nieäm “tröôøng ñoä” cuûa moät aâm trong tieáng Vieät laø khoâng coù caên baûn, vì tieáng Vieät laø tieáng ñoäc vaän (monosyllable), moãi chöõ (töø) ñeàu chæ coù moät vaàn, cho duø vaàn ñoù coù theå laø nhò hôïp hay tam hôïp aâm, cho neân muoán keùo daøi aâm chính ra bao nhieâu thì keùo, tuøy theo ngöôøi noùi vaø tuøy theo yù nghóa khi noùi. Thí duï khi noùi mæa mai thì keùo daøi chöõ ra, töùc laø keùo daøi nguyeân aâm ra: “Maøy gioûi nhæææ!”. Khi quaùt naït thì noùi ngaén laïi, khoâ khan: “Cuùt ñi!”, v.v... Tröôøng ñoä khoâng phaûi laø tính chaát ñeå phaân bieät Y vôùi I trong tieáng Vieät vaø laïi caøng khoâng phaûi laø lyù do ñeå thay theá Y baèng I trong moïi tröôøng hôïp. Trôû laïi vôùi chöùc naêng cuûa Y trong tieáng Vieät. Nhö treân, ta thaáy Y chæ coù theå ñöôïc coi laø baùn nguyeân aâm khi töï noù khoâng taïo ñöôïc aâm vaän maø caàn söï keát hôïp vôùi moät hay hai nguyeân aâm khaùc. Nhö vaäy, trong nhöõng chöõ nhö “yù”, “lyù”, “myõ”... Y phaûi laø nguyeân aâm vì mình noù ñaõ taïo ra aâm vaän maø khoâng caàn nguyeân aâm naøo khaùc. Tröôøng hôïp Y ñöùng sau vaàn “qu” nhö trong chöõ “quy”, thì coù theå phaân tích theo hai caùch. Thöù nhaát, neáu ta coi laø Y ñaõ keát hôïp vôùi nguyeân aâm U ñeå taïo vaàn “uy” (laø moät diphthong) thì phaûi coi Y laø baùn nguyeân aâm. Coøn neáu coi vaàn ñaàu laø “qu” (ñoïc laø “quôø”) thì Y coøn laïi moät mình (monophthong) neân Y phaûi laø nguyeân aâm. Nhö vaäy, sau “qu” thì vieát y hay i laø coøn tuøy ôû söï phaân tích vaàn “qu”. Hôn nöõa, sau “s” thì haàu nhö ñaïi ña soá ngöôøi vieát ngaøy nay ôû khaép moïi nôi ñeàu duøng “i”, nhö trong caùc chöõ “y só”, “baùc só”, “giaùo só”... Ñoù laø vaán ñeà thoùi quen maø chuùng toâi seõ xin ñeà caäp trong phaàn sau. Coøn khi Y keát hôïp vôùi moät hay hai nguyeân aâm khaùc thì haún nhieân Y ñaõ laøm chöùc naêng cuûa moät baùn nguyeân aâm, nhö trong “yeâu”, “quyønh” hay “nguyeân”. Toùm laïi, trong tieáng Vieät, neáu ta choïn ñònh nghóa moät caùch tieân quyeát theo quy öôùc, hay theo moät vaên baûn chính thöùc cuûa moät haøn laâm vieän noùi raèng tröôùc heát Y phaûi laø baùn nguyeân aâm, thì theo ñònh nghóa, noù khoâng theå ñöùng rieâng ñöôïc maø caàn coù nguyeân aâm khaùc ñi keøm trong baát cöù tröôøng hôïp naøo. Neáu choïn caùch ñònh nghóa naøy thì Y chæ coù theå ñöùng chung vôùi nguyeân aâm khaùc ñeå taïo ra diphthong hay triphthong maø thoâi chöù khoâng theå ñöùng rieâng reõ nhö moät nguyeân aâm. Theo caùch naøy thì “lyù”, “myõ”, hay “yù” ñeàu phaûi söûa laïi laø “lí”, “mó” vaø “í”. (Xin môû daáu
59
ngoaëc ôû ñaây ñeå nhaéc laïi laø Töï ñieån Vieät Nam cuûa Nguyeãn Laân ñaõ ñònh nghóa ngöôïc laïi vaø khaúng ñònh Y laø nguyeân aâm). Ngöôïc laïi, neáu ta choïn ñònh nghóa theo chöùc naêng (theo caùch ñöôïc giaûi thích trong töï ñieån Anh ngöõ Oxford), thì nhö ñaõ noùi treân, Y coù hai chöùc naêng. Trong “lyù”, “myõ” hay “yù”, Y laøm chöùc naêng cuûa moät nguyeân aâm (khoâng caàn nguyeân aâm naøo khaùc ñi keøm). Nhö theá, khoâng caàn thieát vaø khoâng baét buoäc phaûi thay I vaøo Y trong nhöõng tröôøng hôïp naøy. Tuy nhieân, Y khoâng mang chöùc naêng cuûa moät nguyeân aâm trong caùc chöõ nhö “yeâu”, “quyønh”, hay “nguyeân” vì neáu boû caùc nguyeân aâm beân caïnh ñi thì khoâng phaùt aâm ñöôïc hoaëc aâm seõ bieán ñoåi. Vaäy Y laø baùn nguyeân aâm trong caùc tröôøng hôïp naøy vaø khoâng theå thay theá baèng I ñöôïc (vì I laø nguyeân aâm, tính chaát khoâng töông ñoàng). Keát luaän: Theo thieån yù, trong tieáng Vieät, Y laø nguyeân aâm, hay ñuùng hôn laø laøm nhieäm vuï nguyeân aâm khi ñöùng rieâng moät mình khoâng coù nguyeân aâm khaùc ñi caïnh, duø ôû vò trí naøo. Ngöôïc laïi, Y laøm nhieäm vuï baùn nguyeân aâm khi keát hôïp vôùi moät hay hai nguyeân aâm khaùc. Do ñoù, ta coù theå duøng Y ôû moïi vò trí nhö naèm ôû ñaàu chöõ (60 yeâu”, baùn nguyeân aâm, taïo nhò hôïp aâm), hay giöõa chöõ (“nguyeân”, baùn nguyeân aâm, taïo tam hôïp aâm), hay cuoái chöõ (“lyù”, nguyeân aâm, ñôn aâm) ñeàu ñöôïc vaø khoâng sai chính taû cuõng nhö khoâng phaïm vaøo caùc quy taéc cuûa ngöõ aâm hoïc. Nhö vaäy, neáu ñaõ quen vieát Y thì khoâng caàn boû ñeå thay I vaøo nhöõng chöõ nhö “YÙ töù”, “Quaûn lyù”, “Lyù do”, “Ly bieät”, “Coâng ty”, “Lyù Thaùi Toå” vaø haøng traêm chöõ töông töï khaùc. Ii. Suï thay theà i vaøo y trong tieàng vieät: ñôn giaûn hoùa hay phöùc taïp hoùa? Nhö chuùng ta ñaõ bieát, chöõ Quoác Ngöõ coù nguoàn goác La Tinh töø caùc nhaø truyeàn giaùo taây phöông. Giaùo só Alexandre de Rhodes (Ñaéc Loä) ñöôïc coi laø ngöôøi saùng laäp ra chöõ Quoác Ngöõ. Tuy nhieân, khoâng vì theá maø chöõ Quoác Ngöõ phaûi theo ñuùng quy taéc cuûa tieáng Phaùp, tieáng Taây Ban Nha hay Boà Ñaøo Nha laø ngoân ngöõ cuûa caùc nhaø truyeàn giaùo thôøi ñoù, vì ngay caû nhöõng tieáng naøy cuõng coù nhieàu quy taéc khaùc nhau duø coù chung moät nguoàn goác La Tinh. Ñeå coù theå ñoái thoaïi ñöôïc vôùi ngöôøi baûn xöù trong muïc ñích truyeàn giaùo, caùc giaùo só ñaàu tieân ñeán Vieät Nam chaéc chaén ñaõ phaûi hoïc caùch phaùt aâm töø
60
daân Vieät. Moät taøi lieäu cho raèng giaùo só Ñaéc Loä ñaõ hoïc caùch phaùt aâm Vieät ngöõ töø moät caäu beù chöøng 12 tuoåi laøm phuï leã ôû nhaø thôø (Wikipedia, Alexandre de Rhodes). Nhö vaäy, nghe ngöôøi baûn xöù phaùt aâm ra sao, caùc giaùo só seõ duøng maãu töï la tinh phieân aâm laïi y heät nhö vaäy thaønh chöõ vieát. Trong quyeån Töï Ñieån Vieät Nam - Boà Ñaøo Nha - La Tinh cuûa Alexandre de Rhodes bieân soaïn (coù theå vaøo xem nguyeân baûn ôû link naøy http://purl.pt/961 do Thö Vieän Quoác Gia Boà Ñaøo Nha ñeå leân maïng), oâng ñaõ khoâng phaân bieät nguyeân aâm “I” vôùi “Y”, maø goäp chung trong muïc “I”. OÂng vieát “í”, “voâ í”, “ñòa lí”, nhöng “yeáu ñuoái”, “cheát yeåu”, vaø “yeát haøu”. Neáu suy ra töø ñoù, thì chính Giaùo só Ñaéc Loä ñaõ khoâng coi Y nhö moät nguyeân aâm, neân oâng ñaõ duøng I trong caùc chöõ nhö “voâ í”, “ñòa lí”. Tuy nhieân, ñoù chæ laø nhöõng phaùc thaûo
Vieäc caûi toå tieáng Vieät khoâng phaûi moät sôùm moät chieàu, vaø khoâng phaûi moät vaøi ngöôøi
ñaàu tieân, raát ñôn sô cho tieáng Vieät. Cuõng trong töï ñieån ñoù, oâng vieát ‘tr” thaønh “blô”, nhö “trôû ñi trôû laïi” ñaõ ñöôïc vieát laø “blôû ñi blôû laïi”, “Trôøi” vieát laø “Blôøi” (vì ngöôøi Ñaøng Trong khi ñoù phaùt aâm nhö vaäy). Ñieàu ñoù chöùng toû oâng nghe sao thì phieân aâm ra nhö vaäy, chöù khoâng heà ñònh ra moät phöông phaùp hay nguyeân taéc coá ñònh naøo cho tieáng Vieät. Giaû thöû khi ñoù oâng nghe moät ngöôøi Quaûng Nam, ngöôøi Hueá, hay ngöôøi Buøi Chu, Phaùt Dieäm vôùi nhöõng caùch phaùt aâm ñaëc bieät thì chaéc oâng cuõng seõ phieân aâm ra nhö vaäy maø thoâi. Tieáng Vieät töø Alexandre de Rhodes cho ñeán nay ñaõ traûi qua bieát bao bieán ñoåi. Cho ñeán khi naøo chuùng ta chöa coù ñöôïc moät Haøn Laâm Vieän ñöôïc toaøn daân coâng nhaän ñeå tieâu chuaån hoùa tieáng Vieät thì nhöõng caùch duøng chöõ hay vieát chöõ chæ laø do thoùi quen töø laâu ñôøi maø ra. Khoâng ai coù theå ñoan quyeát moät nguyeân taéc ñuùng veà vieäc söû duïng nguyeân aâm “I” hay “Y” trong tieáng Vieät. Cöù xem chöõ
“giaët gîa” thì bieát! Nhö ñaõ noùi ôû phaàn treân, Töï ñieån Töø vaø Ngöõ Vieät Nam, (NXB TP-SG), aán baûn naêm 2000, taùc giaû Nguyeãn Laân ñaõ giaûi thích “Y” nhö sau: “Y, (danh töø) Chöõ caùi thöù hai möôi ba vaø laø nguyeân aâm thöù möôøi hai cuûa vaàn quoác ngöõ”. Nhö vaäy, ngay moät nhaø ngoân ngöõ hoïc ñöông thôøi trong nöôùc ñöôïc mang danh hieäu “Nhaø giaùo nhaân daân” cuõng khoâng ñònh nghóa Y laø baùn nguyeân aâm (xin nhaán maïnh nhö vaäy ñeå chöùng toû taùc giaû chaéc haún ñaõ phaûi tuaân haønh nhöõng quy ñònh cuûa chính quyeàn ñöông nhieäm, neáu coù, veà thay ñoåi trong tieáng Vieät so vôùi tröôùc naêm 1975 ôû Mieàn Nam). Theá nhöng, duø ñònh nghóa Y laø nguyeân aâm, oâng vaãn duøng “I” thay cho “Y” trong caùc chöõ nhö “lí do”, “quaûn lí”, “mó thuaät”... maø laïi giöõ nguyeân “Y” trong caùc chöõ nhö “voâ yù”, “yù vò”, “yû laïi”, “yeåu”, “yeáu”..., vaø ngoä nghónh nhaát laø chöõ “y lí”. Ngay caû chöõ “nöôùc Myõ” cuõng ñöôïc vieát laø “Mó” (trong chöõ mó kim, giaûi thích mó laø nöôùc Mó). Taïi sao taùc giaû Nguyeãn Laân ñònh nghóa Y laø nguyeân aâm maø laïi phaûi thay theá nhieàu chöõ Y vôùi I nhö vaäy? Coù nguyeân taéc vaên phaïm hay “phaùt aâm hoïc” naøo chöùng minh cho söï thay ñoåi ñoù khoâng, hay chæ laø... thay ñoåi ñeå cho khaùc tröôùc vaø theo ñuùng quy ñònh cuûa nhaø nöôùc maø thoâi? Chöõ vieát thì do caùc nhaø thoâng thaùi laøm ra, nhöng ngoân töø cuûa moät daân toäc chaéc chaén phaûi ñeán töø daân gian. Caùc nhaø ngoân ngöõ hoïc chæ laøm coâng vieäc duøng nhöõng kyù hieäu ñeå ghi cheùp laïi nhöõng gì daân gian trao ñoåi vôùi nhau. Laâu daàn, chính caùc thoùi quen ñaõ taïo neân ngoân ngöõ rieâng bieät cuûa moät daân toäc. Daân toäc naøo cuõng haõnh dieän veà ngoân ngöõ cuûa mình maø khoâng muoán thay ñoåi. Thí duï, caùc chöõ e hay h muet (khoâng phaùt aâm) trong tieáng Phaùp coù nguoàn goác töø thôøi Trung Coå, do caùc thö laïi vieát thueâ ñôn töø cho daân ngu, ñeám soá maãu töï maø tính tieàn vieát möôùn neân ñaõ bòa ra theâm ñeå kieám theâm tieàn! Nhöng theá kyû naøy qua theá kyû khaùc, cho duø nöôùc Phaùp coù moät haøn laâm vieän ngoân ngöõ hoïc vaøo haøng cao thuû, nhöng cuõng khoâng ai nghó ñeán vieäc boû caùc chöõ e hay h muet ñi caû. Ñoù laø vì nhöõng chöõ ñoù ñaõ bieán thaønh thoùi quen, vaø hôn nöõa ñaõ goùp phaàn laøm neân neùt hoa myõ cho tieáng Phaùp, moät ngoân ngöõ maø ngöôøi Phaùp raát haõnh dieän. Trong caùi haõnh dieän ñoù bao goàm caû nhöõng chöõ e vaø h “caâm” maø ai cuõng bieát nguoàn goác laø töø caùc ngöôøi vieát möôùn bòa ra! Chaéc chaén Haøn Laâm Vieän Phaùp khoâng bao giôø
söûa nhöõng chöõ ñoù moät khi chuùng ñaõ ñöôïc nhöõng Montesquieu, Rousseau, Hugo hay Verlaine... söû duïng nhö moät thoùi quen daân toäc khoâng thay ñoåi ñöôïc. Maø thay ñoåi ñeå laøm gì cô chöù? Coù gì xaáu xa ñaâu maø caàn phaûi thay ñoåi? Nhöõng ñoäng töø baát quy taéc trong Anh ngöõ cuõng vaäy. Chuùng ta coù theå töï hoûi taïi sao khoâng ñôn giaûn hoùa, tieâu chuaån hoùa heát baèng caùch theâm “ed” vaøo taát caû caùc ñoäng töø thì hieän taïi ñeå ra thì quaù khöù cho xong chuyeän? Ngöôøi Anh hay ngöôøi Myõ seõ khoâng bao giôø laøm chuyeän ñoù, bôûi vì khoâng ai muoán, vaø cuõng khoâng moät vieän haøn laâm Anh ngöõ naøo coù ñuû “quyeàn löïc” duøng vaên baûn chính thöùc ñeå söûa ñoåi ngoân ngöõ cuûa Shakespeare, cuûa Byron, cuûa Jefferson, cuûa Frost..., moät thoùi quen ñaõ aên saâu vaøo coäi nguoàn daân toäc, nhaát laø khi thoùi quen aáy khoâng coù gì xaáu xa vaø söï söûa ñoåi cuõng chaúng coù gì hay ho hôn caû. Vaäy toát hôn heát laø cöù ñeå nguyeân nhö cuõ, cho ñeán khi naøo thoùi quen daân toäc aáy ñöôïc chính ngöôøi daân daàn daàn thay ñoåi. Thay ñoåi moät thoùi quen vaên hoùa caàn haøng theá kyû, vaø haøng theá kyû ñeå ñöôïc ngöôøi daân chaáp nhaän nhö moät di saûn vaên hoùa daân toäc. Moät vieän haøn laâm, hay moät chính quyeàn khoâng bao giôø coù caùi quyeàn löïc thieâng lieâng ñoù. Coù ngöôøi cho raèng tröôùc naêm 1975 ôû Mieàn Nam ñaõ coù khuynh höôùng duøng I thay cho Y. Theo thieån yù, vieäc duøng “I” thay cho “Y” tröôùc naêm 1975 ôû Mieàn Nam chöa theå goïi laø moät “khuynh höôùng” ñöôïc, maø ñuùng ra chæ laø moät söï laäp dò cuûa moät vaøi nhaø vaên, nhaø thô. Thí duï coù taùc giaû laáy buùt hieäu laø Nguyeãn Ngu Í. Cuõng coù theå moät vaøi giaùo sö baäc ñaïi hoïc mang khuynh höôùng laäp dò ñoù. Tuy nhieân, chöõ vieát laø ñieàu caên baûn cuûa ngoân ngöõ cho neân phaûi ñöôïc baét ñaàu daïy, vaø daïy cho ñuùng ôû baäc tieåu hoïc chöù khoâng phaûi ôû giaûng ñöôøng ñaïi hoïc. Neáu caùc saùch giaùo khoa baäc tieåu hoïc ñeàu vieát “yù töù”, “y lyù”, “lyù do”, “quaûn lyù” “Nhaø Lyù”, “laõo luyeän”, “caâu chuyeän”, “kyõ sö”... thì hoïc troø phaûi vieát nhö theá suoát ñôøi: Neáu thay y baèng i laø sai chính taû.Vaäy thì moät giaùo sö ñaïi hoïc coù theå giaûng raèng “khuynh höôùng” môùi laø vieát I thay cho Y trong vaøi tröôøng hôïp, nhöng ñieàu ñoù khoâng laøm thay ñoåi ngöõ phaùp vaø chính taû Vieät Nam moät caùch chính thöùc ñöôïc. Ai laø ngöôøi pheâ chuaån söï thay ñoåi aáy? Theo thieån kieán thì caùc saùch giaùo khoa chính thöùc ôû Mieàn Nam cuõng nhö caùc saùch baùo ñöôïc xuaát baûn tröôùc naêm 1975 khoâng vieát “I”
thay cho “Y” trong nhöõng chöõ nhö keå treân, tröø moät vaøi nhaø thô, nhaø vaên khoâng tieâu bieåu. Ñoù khoâng phaûi vaán ñeà ñuùng sai, nhöng laø moät söï laøm ñuùng theo thoùi quen, theo nhöõng quy öôùc hay taäp tuïc saün coù töø laâu. Maëc duø Alexandre de Rhodes ñaõ vieát laàn ñaàu tieân vôùi “i”, sau naøy nhöõng chöõ nhö “voâ yù”, “söû kyù” hay “ñòa lyù” ñaõ ñöôïc vieát vôùi “y” töø khi naøo chuùng ta khoâng bieát roõ, nhöng chuùng ñaõ trôû thaønh thoùi quen vaø laø Vieät ngöõ. Taát caû nhöõng taùc phaåm cuûa Töï Löïc Vaên Ñoaøn xuaát baûn ngaøy tröôùc maø chuùng toâi ñaõ ñöôïc ñoïc qua ñeàu vieát “yù töù”, “coù lyù”, “kyù giaû”... Vieät Nam Söû Löôïc cuûa Traàn Troïng Kim vieát “nhaø Lyù”, “Ñaïi Vieät söû kyù”, nhöng oâng vieát “Mò nöông”, “nöôùc Xích Quæ”,
Khoâng ai coù theå ñoan quyeát moät nguyeân taéc ñuùng veà vieäc söû duïng nguyeân aâm “I” hay “Y” trong tieáng Vieät
“hoïc só”. Taát caû laø thoùi quen, vaø laø thoùi quen ñaõ ñöôïc chaáp nhaän trong daân gian cuõng nhö trong vaên chöông tieáng Vieät. Vieäc “tieâu chuaån hoùa” tieáng Vieät ñaõ ñöôïc coå voõ töø laâu ôû trong nöôùc. Hình nhö vaøo khoaûng naêm 1984, Boä Giaùo Duïc coù ra vaên kieän chính thöùc veà vieäc duøng I thay cho Y (tieác raèng chuùng toâi chöa ñöôïc ñoïc toaøn boä vaên kieän chính thöùc aáy). Ngoaøi ra, so vôùi tröôùc naêm 1975 trong Mieàn Nam thì coù nhöõng thay ñoåi nhö duøng “d” thay cho “gi” ôû vaøi tröôøng hôïp (tröôùc kia trong Nam, vieát “doøng soâng”, “doøng ñieän” laø sai chính taû). Ngaøy nay, trong taát caû caùc töï ñieån VN phaùt haønh trong nöôùc, thí duï quyeån Töï Ñieån Töø vaø Ngöõ Vieät Nam cuûa Nguyeãn Laân noùi treân, ñeàu vieát “doøng”. (Tröôùc 75, Trònh Coâng Sôn coù baøi haùt “Lôøi cuûa gioøng soâng”, vieát “gioøng”. Khoâng hieåu sau naøy xuaát baûn coù phaûi söûa laïi khoâng?) Theá nhöng “gi” trong caùc chöõ “giaáy”, “gia”, “gieàng”, “giôø”,
“giuõ”... ñeàu ñöôïc giöõ nguyeân. Nhö vaäy thay ñoåi moät “gi” trong “gioøng” coù ñöôïc yù nghóa gì?! Tröôøng hôïp chöõ Y vaø I, neáu ñaõ cho raèng neân duøng “i” baát cöù khi naøo coù theå, ngoaïi tröø khi Y ñi vôùi nguyeân aâm khaùc, thì sao khoâng vieát “i lí”, “í vò”, æ laïi” cho thoáng nhaát? Nhö vaäy cho thaáy raèng söï thay theá “Y” baèng “I” chæ laø moät söï thay ñoåi raát phieán dieän vaø xem chöøng khoâng giuùp ích ñöôïc bao nhieâu treân phöông dieän chính taû, noùi chi ñeán nhöõng vaán ñeà bao quaùt nhö ngoân ngöõ hoïc. Traùi laïi, thay ñoåi nhöõng thoùi quen daân gian maø khoâng ñem laïi moät giaù trò daân toäc chaéc chaén naøo chæ khieán cho ngoân ngöõ Vieät theâm xaùo troän, vaø teä hôn nöõa laø gaây theâm moät söï chia reõ trong tö töôûng ngöôøi ñoïc vaø vieát chöõ nöôùc nhaø. Baây giôø, duø muoán duø khoâng, khi ñoïc moät baøi vieát vôùi nhöõng töø ngöõ nhö “lí luaän”, “nöôùc Mó”..., ngöôøi ñoïc cuõng bieát ngay ñöôïc ñoù laø moät baøi vieát cuûa moät taùc giaû trong nöôùc. Traùi laïi, vôùi nhöõng chöõ nhö “quaûn lyù”, “lyù do”, “myõ thuaät” thì ñoäc giaû bieát ngay ñoù laø moät baøi vieát töø ngöôøi Vieät soáng ôû haûi ngoaïi, hoaëc laø moät baøi töø trong nöôùc nhöng taùc giaû laø ngöôøi ñaõ soáng vaø ñi hoïc taïi mieàn Nam tröôùc naêm 1975. Laøm nhö vaäy coù lôïi gì khoâng, hay chæ khieán cho ñoäc giaû coù moät thaønh kieán ñoái vôùi taùc giaû maø boû queân ñi phaàn naøo giaù trò noäi dung cuûa baøi vieát, neáu khoâng muoán noùi ñeán moät söï chia reõ ngöôøi ñoïc vaø vieát tieáng Vieät ra thaønh hai khoái khaùc nhau? Trong khuoân khoå cuûa baøi naøy vaø vôùi kieán thöùc haïn heïp cuûa mình, ngöôøi vieát khoâng mong muoán gì hôn laø ñöôïc phaùt bieåu yù kieán rieâng veà moät khía caïnh nhoû trong tieáng Vieät ñeå toû loøng traân troïng ñeán vieäc gìn giöõ tieáng meï ñeû nhö moät boån phaän cuûa moïi ngöôøi Vieät Nam yeâu quyù tieáng nöôùc nhaø. Vieäc caûi toå tieáng Vieät khoâng phaûi moät sôùm moät chieàu, vaø khoâng phaûi moät vaøi ngöôøi, moät phong traøo, hay ngay caû moät chính phuû coù theå laøm ñöôïc baèng vaên baûn haønh chaùnh. Taäp tuïc cuûa moät daân toäc bao giôø cuõng coù hay, coù dôû. Nhöng tröø ra nhöõng huû tuïc caàn phaûi baøi tröø nhö taûo hoân, gieát choùc ñeå teá leã thaàn linh..., coøn thì taát caû nhöõng thoùi quen ñaõ laøm neân nguoàn coäi cho moät ngoân ngöõ, moät daân toäc chính laø nhöõng di saûn vaên hoùa caàn phaûi ñöôïc giöõ gìn vaø traân troïng. Moïi söï thay ñoåi moät caùch khoâng caàn thieát vaø khoâng coù caên baûn chæ laøm cho xaùo troän nhöõng neà neáp daân toäc laâu ñôøi, yeân bình vaø traân quyù ñoù maø thoâi.
61
Toâi luoân luoân ñaët ra caâu hoûi "Vieät Nam coù gì thay ñoåi?" sau moãi laàn veà thaêm laïi Vieät Nam. Sau 36 naêm ñoåi môùi, queâ meï ñaõ traûi qua bieát bao ñoåi thay vuøn vuït ñeå chaïy cho kòp ñaø tieán hoaù cuûa nhaân loaïi. Chuùng ta coù theå thaáy nhöõng ñoåi thay roõ reät treân maët noåi laø kieán truùc ñoâ thò, maät ñoä daân cö cuøng soá löôïng xe coä löu haønh trong thaønh phoá cuõng nhö thoân queâ. Coøn nhöõng phaàn chìm nhö vaên hoaù, taäp quaùn, ngoân ngöõ ñoàng thôøi chòu aûnh höôûng bieán ñoåi raát nhieàu nhöng cuõng coù caùi ít ñoåi hay coù caùi ñöùng chöïng moät choã. Coù nhöõng thoùi quen neà neáp, aên saâu vaøo leà loái giao tieáp haøng ngaøy khieán söï caûi ñoåi khoù khaên hay ñoâi luùc khoâng theå thöïc hieän ñöôïc. Buoåi tröa tröôùc khi veà laïi Myõ hai hoâm, toâi caàn ra chôï Beán Thaønh ñeå mua saém nhöõng thöù quaø löu nieäm vaø baùnh keïo mang veà laøm quaø. Baïn toâi noùi, caùc ñòa phöông coù troàng troït hay saûn xuaát moïi saûn phaåm nhöng caùc maët haøng ñeàu ñöa veà Saøi Goøn, ra chôï Saøi Goøn thì caùi gì cuõng coù. Vöøa böôùc vaøo chôï Beán Thaønh, toâi ñaõ nghe nhöõng caâu chaøo môøi noåi leân töng böøng nhö phaùo teát. Coù xa queâ höông, ngöôøi ta môùi thaáy nhôù vaø nhôù nhaát laø nhöõng tieáng rao, tieáng môøi chaøo haøng nhö moät ñaëc saûn queâ höông yeâu daáu. Tieáng rao haøng giôø naøy chuùng ta ít coøn thaáy vì nhaø nöôùc coá gaéng deïp nhieàu gaùnh haøng rong ñeå laøm ñeïp boä maët thaønh phoá. Ñoâi khi chuùng ta coøn nghe ñöôïc tieáng rao haøng nhöng laïi laø tieáng rao hieän ñaïi baèng maùy ghi aâm ñöôïc laäp ñi laäp laïi treân nhöõng chieác xe ñaïp hay xe gaén maùy baùn haøng rong treân heø ñöôøng nhö moät neùt chaám phaù aán töôïng cuûa böùc tranh haäu hieän ñaïi. Tieáng môøi coâ, môøi chò, aên quaø, mua rau quaû, keïo baùnh xoân xao, roái rít vang leân. Toâi boãng töï hoûi, ngheä thuaät môøi haøng cuûa nöôùc ta coù töø bao giôø maø tôùi nay tuïc naøy laïi caøng ngaøy caøng phaùt trieån. Nghóa laø noù khoâng nhöõng roän raøng ôû chôï Beán Thaønh, chôï Ñaø Laït, Ñoâng Ba, Ñoàng Xuaân, hay baát cöù caùc ngoâi chôï naøo khaùc. Tuy nhieân, caùc choã khaùc toâi thaáy hoï ít chaøo haøng hôn ôû Saøi Goøn. Theo yù rieâng cuûa toâi chaøo môøi haøng laø moät ngheä thuaät baùn haøng raát hay vaø kheùo khieán khaùch chuù yù vaø toû cho khaùch thaáy moät thaùi ñoä nhieät tình cuûa ngöôøi baùn haøng nhöng neáu söï môøi goïi, cheøo keùo trôû neân quaù möùc, noù coù theå laøm cho khaùch haøng maát töï nhieân. Ñoâi khi khaùch haøng chæ ñi daïo chôi, ngaém haøng, loøng chöa muoán mua, hay coù yù ñònh mua nhöng coøn do döï. Söï môøi goïi coù theå laøm hoï cuït höùng khoâng daùm ngaém haøng nöõa vì noù mang moät khaúng ñònh laø khi hoûi ñeán moät moùn haøng laø gheù vaøo haøng, phaûi traû giaù, phaûi mua. Hôn nöõa caùch ñoái xöû cuûa moät soá ngöôøi baùn vôùi khaùch theo taäp tuïc coå truyeàn cuûa mình ñaõ laøm phieàn vaø gaây khieáp haõi cho toâi nhieàu laém. Toâi
62
muoán noùi tôùi tieán trình mua baùn moät moùn haøng theo kieåu thöông löôïng laø phöông phaùp traû giaù coå ñieån, raát laïc haäu, maát thì giôø vaø phieàn toaùi maø giôø ñaây chuùng ta vaãn aùp duïng. Laán chieám leà ñöôøng. Toâi böôùc ngang qua daõy cöûa haøng baùn ñoà taïp hoaù khoâ nhö baùnh keïo, traø möùt. Maét toâi vöøa ñaäu ôû huõ thuûy tinh trong chöùa ñaày haït ñieàu. Laäp töùc bao nhieâu tieáng chaøo môøi ñaùnh truùng vaøo muïc tieâu. "Coâ mua haït ñieàu ñi coâ, haït ñieàu Bình Döông ngon laém coâ" . "Chò mua gì, caàn gì, em giuùp cho, em coù ñuû moïi maët haøng môùi veà neø." Toâi khoâng bieát choïn cöûa haøng naøo ñeå hoûi vì hoï ñeàu coù nhöõng maët haøng nhö nhau. Moät baø boác vaøi haït ñieàu ñöa toâi xem, voàn vaõ "Coâ thöû ñi coâ, haït ñieàu môùi maø coâ". Toâi khoâng theå töø choái söï môøi moïc cuûa baø ta neân beøn thöû vaø hoûi giaù. Hoûi xong toâi phaân vaân khoâng bieát traû giaù theá naøo cho khoûi bò hôù, beøn dôïm chaân ñi. Theá laø töø thaùi ñoä ñon ñaû môøi moïc, baø baùn haøng ñoåi "toâng" . "Saùng sôùm, coâ traû duøm toâi moät tieáng môû haøng, chöù boû ñi nhö vaäy ñaâu ñöôïc". Luùc ñoù trôøi ñaõ veà tröa maø ñoái vôùi maáy baø baùn haøng luùc naøo cuõng laø buoåi saùng. Toâi cheát cöùng khoâng bieát laøm sao, traû thì sôï hôù, khoâng traû thì seõ bò chöûi trong loøng phaân vaân voâ cuøng. Toâi laø ngöôøi sinh ra vaø lôùn leân ôû Saøi Goøn, töø laâu toâi vaãn bieát nhöõng ngoâi chôï nhoû ôû caáp tænh, huyeän ít noùi thaùch hôn, coøn Chôï Beán Thaønh xöa nay noåi danh noùi thaùch vaø hay caân thieáu neân toâi raát caån troïng vaø daønh saün cho mình moät boä maët nghieâm trang ñeå hoï nghó raèng toâi khoâng phaûi khuø khôø. Toâi baét ñaàu traû giaù baèng phaân nöûa caùi giaù ñöa ra. Theá laø toâi baét ñaàu nghe tieáng phaøn naøn troåi leân "Saùng sôùm chöa baùn ñöôïc haøng, maø coâ traû vaày thì cheát haøng toâi coøn gì, coâ coi thôøi buoåi naøy coâ traû theá khoâng ñuû cho toâi mua moät ly nöôùc uoáng". Tieáng noùi daám daúng, ñay nghieán, hieáp ñaùp tinh thaàn khaùch haøng laøm ai maø khoâng luùng tuùng, rôi vaøo tình traïng boái roái, buoäc hoï phaûi ôû vaøo vò theá phaûi traû cao leân ñeán khi naøo ñuùng giaù ngöôøi baùn muoán baùn. Khi aáy, khaùch haøng coù hai taâm lyù, moät laø muoán mua thì tieáp tuïc, hai laø chöa muoán mua vaø sôï hôù thì chæ coù nöôùc boû ñi. Toâi thì muoán mua nhöng khoâng chòu noåi yù töôûng bò hôù hay bò löøa neân choïn giaûi phaùp böôùc ñi. Theá laø toâi ñöôïc nghe theâm moät traøng chöûi daøi ñöa tieãn, keøm theo moät thaùi ñoä haäm höïc. Sau moät hoài ñi qua, ñi laïi vaøi gian haøng, nghe caøu nhaøu ñoä chuïc laàn toâi choïn ñöôïc nôi muoán mua öng yù vaø ñöùng laïi mua nhieàu moùn haøng
moät luùc cho ñôõ phí thì giôø. Vöøa mua xong, böôùc ra khoûi gian haøng ñoù, toâi boãng nghe tieáng phaøn naøn, keâu ca "Em môøi chò mua haøng em sao chò khoâng mua laïi mua choã khaùc, haøng em môùi hôn". "Toâi môøi coâ tröôùc, sao coâ khoâng mua duøm toâi, mua môû haøng duøm ñi coâ". Toâi laïi laøm maët laïnh nhö tieàn ñi qua maø trong loøng raát aùy naùy. Ruùt kinh nghieäm, qua haøng vaûi voùc vaø quaàn aùo toâi khoâng noùi nöõa, giaû laøm khaùch ngoaïi quoác, vì toâi thaáy ngöôøi ngoaïi quoác khoâng bò nghe nhieàu vì trôû ngaïi ngoân ngöõ. Ngöôøi baùn thaáy toâi chaúng noùi chaúng raèng, khoâng phaûn öùng khi hoï môøi maø chæ cöôøi cöôøi khi nghe hoï chaøo hoûi, hoï noùi vôùi nhau "khoâng bieát phaûi ngöôøi Vieät khoâng maø chæ thaáy cöôøi cöôøi". Vaøi ngöôøi nghó toâi laø khaùch Maõ Lai hay Phi, Taøu gì ñoù beøn môøi "Miss, Madam, see..see" lung tung laøm toâi muoán phì cöôøi nhöng vaãn giaû caâm maø ñi ngaém haøng, ñeán khi naøo muoán mua môùi môû mieäng. Ñoù laø chöa keå tröôøng hôïp giaønh giaät khaùch vaø noùi xaáu cöûa haøng khaùc cuûa moät soá ngöôøi xaáu tính. Tình traïng chaøo môøi, giaønh giaät khaùch toâi thaáy xaûy ra ôû caùc beán xe vaø phi tröôøng. Khi khaùch haøng caàn phöông tieän giao thoâng nhö Taxi hay xe oâm thöôøng phaûi ñoái ñaàu vôùi moät ñaùm ñoâng caùc baùc xe oâm ñaõ chaàu chöïc saün môøi chaøo, níu keùo khaùch veà phía xe hoï khieán khaùch caûm thaáy raát khoù chòu. Toâi töï hoûi taïi sao ngöôøi mình coù loái buoân baùn ñaày caûm tính khoå sôû nhö vaäy. Neáu taát caû moïi maët haøng ñeàu ñeå giaù bieåu vaø baùn y giaù khoâng thay ñoåi thì ñaâu coù chuyeän khaùch haøng bò khoù chòu vì nghe chöûi vaø ngöôøi baùn bò böïc mình vì ngöôøi mua traû khoâng ñuùng giaù maø mình muoán baùn. Ngöôøi mua chæ vieäc löïa moùn mình thích vaø laáy thì ñaâu maát thôøi giôø ñi tôùi ñi lui traû giaù moät moùn haøng, coù khi caû maáy chuïc phuùt hay nöûa tieáng ñoàng hoà ñaûo ñi ñaûo laïi. Vieät Nam giôø ñaõ coù nhöõng sieâu thò, nôi coù ñuû maët haøng vôùi loái buoân baùn hieän ñaïi nhöng khoâng nhieàu vaø chuùng ta vaãn duy trì nhöõng ngoâi chôï vaø loái ngheä thuaät chaøo haøng coå ñieån. Theo toâi, coù leõ nhöõng cöûa haøng tieåu thöông hay loái buoân baùn nhoû coøn thònh haønh vì Vieät Nam coøn ngheøo. Heä thoáng sieâu thò chöa phaùt trieån maïnh vì chuùng caàn voán lôùn vaø thöôøng naèm trong tay caùc
taäp ñoaøn hôn laø caùc tay tieåu thöông. Toâi ôû Myõ, thöôøng quen vôùi loái mua saém ôû caùc sieâu thò, mua gì laáy ñoù, leï leï roài veà vì thì giôø laø tieàn baïc, cuoäc soáng taát baät coù bao nhieâu ñieàu chôø ñôïi phaûi giaûi quyeát, ñaâu coù thì giôø coø keø traû giaù. Caùc thöông hieäu nhoû, tuøy ngöôøi, hoï töï taïo nhöõng caûm tình caù nhaân giöõa chuû vaø khaùch khi giao tieáp, ñeå mong khaùch haøng trôû laïi. Nhöng phaàn lôùn hoï ñeå khaùch haøng vaøo nhìn ngaém töï do, khi naøo caàn giuùp thì hoï traû lôøi maø thoâi. Khi qua Nhaät, toâi thaáy loái tieáp khaùch cuûa hoï hôi khaùc. Trong caùc thöông hieäu ngoaøi nhaân vieân tieáp thò, hoï möôùn moät hay hai ngöôøi ñöùng
ngay cöûa cuùi chaøo khaùch moät caùch kính caån khi khaùch vaøo vaø noùi khaùch haøng cöù töï do löïa choïn khi naøo caàn giuùp gì thì noùi hoï. Khi khaùch ra hoï laïi cuùi chaøo laàn nöõa. Töø ngaøn xöa nöôùc ta coù caùi caáu truùc ñoâ thò ít phaân roõ cöûa haøng phoá thöông maïi, khu coâng ngheä hay nhaø ôû thaønh töøng nôi rieâng bieät. Kieán truùc coå ôû Haø Thaønh chia laøm 36 phoá buoân baùn nhöõng thöùc chuyeân moân khaùc nhau nhöng gia chuû cuûa moät cöûa haøng thöôøng laø cö daân caên hoä nôi ñoù luoân. Nghóa laø ngoaøi maët haøng duøng buoân baùn, beân trong thì ôû. Neáu laø moät caên laàu thì treân laàu thöôøng ñeå sinh soáng, döôùi nhaø laø thöông hieäu. Toaøn nöôùc Vieät haàu nhö moïi nôi ñeàu coù cuøng moät kieán thieát nhö vaäy. Do ñoù baát cöù nôi naøo ngöôøi ta cuõng coù theå môû cöûa hieäu ñeå buoân baùn vaø sinh soáng. Ñoâi khi chæ ñeå vaøi duïng cuï söûa xe tröôùc nhaø, moät baùc trung nieân cuõng coù theå haønh ngheà söûa xe. Thaäm chí leà ñöôøng nhöõng con phoá ñoâ thò lôùn baây giôø khoâng coøn choã cho khaùch boä haønh ñaët chaân vì chuùng ñaõ bò chieám höõu. Naøo laø caùc gaùnh haøng rong, caùc quaùn nhaäu leà ñöôøng boû tuùi, xe baùnh mì, xe huû tíu, quaày traùi caây, vaø nhieàu nhaát laø choã ñeå xe gaén maùy.
Ngöôøi ñi boä phaûi ñi me meù xuoáng loøng ñöôøng nhaäp vaøo doøng xe coä luùc nhuùc xe hôi, xe gaén maùy, xe ñaïp, xe taûi, xe ñoø, xe xích loâ, ñuû caû maø vöøa ñi vöøa traùnh xe. Ñoù laø chöa keå qua ñöôøng thì giao maïng mình cho doøng ngöôøi laùi xe, vì ñeå "xe traùnh mình". ÔÛ Myõ thì khaùc, vì laø moät quoác gia taân laäp, kieán thieát ñoâ thò coù quy hoaïch roõ raøng ñaâu ra ñoù. Khu naøo quy roõ laø khu thöông maïi thì ñeå buoân baùn hay laøm dòch vuï maø thoâi. Khu coâng ngheä chæ coù caùc nhaø maùy ñöôïc thaønh laäp. Khu nhaø ôû thì cö daân xaây nhaø ôû, khoâng ñöôïc laøm gì khaùc. Khoâng coù tröôøng hôïp ngoaïi leä. Vì vaäy khi toâi ngoû yù toäi nghieäp cho khaùch boä haønh khoâng coù choã ñaët chaân treân leà ñöôøng, moät ngöôøi baïn ñaõ noùi ñuøa vôùi toâi, "Vaäy laø Vieät Nam ñaõ töï do quaù so vôùi Myõ roài, ai muoán laøm gì thì laøm, chuùng ta laïi bieát taän duïng töøng taác ñaát laøm thöông maïi thay vì ñeå khoâng". Ñôøi soáng con ngöôøi töïa nhöõng daõy nuùi, khi leân xuoáng, luùc ôû treân ñænh cao, khi xuoáng taän cuøng ñaùy vöïc. Neàn thöông maïi cuûa moät quoác gia cuõng vaäy, khi thaêng traàm, khi ñöùng moät nôi, khi thay ñoåi baát thöôøng nhö thôøi tieát baõo buøng, ngaøy möa thaùng naéng. Moãi quoác gia coù moät neàn vaên hoaù thöông maïi rieâng. Am hieåu vaên hoaù thöông maïi cuûa moät quoác gia khi laøm thöông maïi seõ giuùp cho moät thöông gia thaønh coâng myõ maõn treân thöông tröôøng. Nhìn laïi ta thaáy neàn thöông maïi cuûa Vieät Nam ñang treân con ñöôøng ñoåi môùi vôùi söùc soáng traøn ñaày ñang saèn saøng bung daäy khi gaëp gioù. Nhöng nhìn kyõ nhöõng taäp tuïc leà thoùi xöa cuõ cuûa ngheä thuaät baùn haøng baèng phöông phaùp traû giaù, toâi thaáy noù laø moät trôû ngaïi to lôùn cho söï phaùt trieån thöông maïi baây giôø vaø mai sau. Ngheä thuaät chaøo môøi, voàn vaõ, quyù meán khaùch haøng laø moät öu ñieåm cuûa kyõ thuaät laøm thöông maïi nhöng ñöøng quaù möùc khieán khaùch phaûi maát töï nhieân. Chuùng ta coù theå caûi tieán vaø thay ñoåi laøm sao cho ngheä thuaät baùn haøng cuûa ta toát ñeïp hôn khieán khaùch haøng moãi khi böôùc vaøo chôï, ñi daïo vôùi moät taâm traïng thoaùi maùi vui veû maø khoâng sôï seät hay lo ngaïi bò baét beû, la maéng, khoù chòu. Vaø khi ra khoûi chôï ai cuõng caûm thaáy an vui nheï nhaøng duø cho treân tay hoï khoâng mua moùn gì, ñoù môùi chính laø söï thaønh coâng myõ maõn cuûa moät neàn vaên hoaù thöông maïi tieân tieán.[]
63
ñaõ hoäi ñuû nhöõng yeáu toá cuûa veû ñeïp Vieät Nam, duyeân daùng khaû aùi vaø thoâng minh, coâ ñaõ tröôûng thaønh hôn nöõa khi trôû thaønh Miss Vieät Nam naêm 1992. Sau ñoù Haø Kieàu Anh ñaõ coù moät thaønh tích maø ít coù ngöôøi ñeïp Vieät Nam naøo saùnh ñöôïc trong söï nghieäp cuûa coâ: - Miss Vieät Nam naêm 1992. - Moät trong 10 ngöôøi ñeïp nhaát cuûa cuoäc thi World Miss University ôû Korea naêm 1993. - AÙ haäu cuûa cuoäc thi Asian Models taïi Malaysia naêm 1994. - Ñöôïc ñeà cöû giaûi nöõ dieãn vieân chính xuaát saéc trong phim Ñeû Möôùn naêm 2006. Nhöõng phim Haø kieàu Anh tham gia ñoùng vai chính nhö: - Ngöôøi tình trong mô (naêm 1992) - Nhöõng côn möa ñeàu taïnh - Coâ gaùi doái löøa - AÙo luïa Haø Ñoâng (Phim ñoaït giaûi phim nöôùc ngoaøi hay nhaát taïi ñaïi hoäi ñieän aûnh laàn thöù 16 taïi Trung Quoác naêm 2007). - Ñeû Möôùn. - Vaãn coù tình yeâu - Ñaïi gia ñình - Haïnh phuùc coù thaät. - Loái soáng sai laàm Taát caû nhöõng phim Vieät Nam treân haàu heát ñeàu ñaõ chieáu treân caùc ñaøi Vieät Nam taïi Myõ.
M
iss Vieät Nam töø ngaøy ñaêng quang ñeán nay khaù laâu (naêm 1992) nhöng teân tuoåi cuûa coâ ñaõ khoâng bao giôø queân trong loøng ngöôøi aùi moä trong vaø ngoaøi nöôùc. Bôûi vì sau khi ñöôïc choïn laø hoa
Ñaëc bieät nhaát laø boä phim hoa haäu Kieàu Anh tham gia laàn ñaàu tieân ôû Myõ, ñoù laø boä phim Coming to America. Coát truyeän noùi veà moät dieãn vieân treû tuoåi taøi naêng ñeán ñaát Myõ laäp nghieäp, coâ coù taøi naêng vaø dieãn xuaát thaät xuaát chuùng cho neân coâ luoân ñöôïc môøi dieãn bôûi taát caû nhöõng ñaïo dieãn vaø nhaø saûn xuaát phim noåi tieáng taïi Vieät Nam. Vaø moät cô hoäi thaät lôùn cho coâ khi ñöôïc môøi ñeán nöôùc Myõ ñeå phaùt trieån taøi naêng dieãn xuaát cuûa mình.
Ñaây laø moät boä phim daøi taäp ñöôïc trình chieáu haøng tuaàn trong voøng 52 tuaàn. Caâu chuyeän xoay quanh nhöõng böôùc ngoaët cuûa coâ dieãn vieân khi ñeán Myõ sinh soáng
haäu Vieät Nam, Haø Kieàu Anh ñaõ trôû thaønh moät ngöôøi maãu, dieãn vieân ñieän aûnh noåi tieáng, khoâng nhöõng phim ôû trong nöôùc maø coøn caû ôû haûi ngoaïi. Haø Kieàu Anh töø thuôû hoïc sinh coâ
64
Luùc ñaàu khi chöa hieåu bieát veà phong tuïc taäp quaùn cuûa nöôùc Myõ, coâ nghó raèng vôùi taøi naêng dieãn xuaát cuûa mình coâ coù theå ñoøi hoûi taát caû nhöõng gì coâ muoán vaø coâ vaãn nghó raèng moïi thöù vaãn deã daøng nhö luùc coøn ôû nhaø, moät caâu coâ noùi ra seõ ñöôïc moïi ngöôøi ñaùp öùng ngay. Nhöng khaùc xa vôùi nhöõng gì coâ nhaän ñònh, xaõ hoäi vaø neàn kinh teá cuûa nöôùc Myõ raát khaùc, khoâng caàn bieát coâ laø ai, coâ vaãn coù theå trôû thaønh toång thoáng cuûa nöôùc Myõ, coâ coù theå kieám ñöôïc
raát nhieàu tieàn, hoaëc coù theå nhaän ñöôïc giaûi thöôûng Oscar vaø töï ñieàu chænh veà söï tieâu pha cuûa mình. Coâ seõ vaãn bình ñaúng vôùi taát caû nhöõng ngöôøi khaùc vaø vaãn phaûi soáng, laøm vieäc vaø thöïc hieän quyeàn coâng daân. Coâ phaûi soáng sao cho ñuùng vôùi baûn thaân ñeå laøm cho ngöôøi khaùc yeâu quyù mình. Hôn theá nöõa coâ phaûi theå hieän baûn saéc cuûa moät ngöôøi Vieät Nam treân ñaát Myõ, khoâng nhöõng chæ theå hieän chính mình maø coøn phaûi cho nöôùc Myõ bieát ñeán nhöõng saûn phaåm tinh hoa cuûa ñaát nöôùc Vieät Nam, ñoù laø ngöôøi dieãn vieân danh giaù xuaát saéc ñöôïc moïi ngöôøi yeâu quí traân troïng chính laø vai dieãn Lan trong Coming to America. Ñaây laø moät boä phim daøi taäp ñöôïc trình chieáu haøng tuaàn trong voøng 52 tuaàn. Caâu chuyeän xoay quanh nhöõng böôùc ngoaët cuûa coâ dieãn vieân khi ñeán Myõ sinh soáng. Caâu chuyeän ñöôïc vieát vôùi loøng nhieät huyeát, söï ñam meâ, caûm xuùc vaø baèng moät tình yeâu ngheä thuaät thaät söï... Haø Kieàu Anh ñaõ thaät thích hôïp cho vai dieãn chính naøy. Coâ ñaõ taâm söï veà nhöõng caûm xuùc cuûa mình: “Tröôùc ñaây khi trôû thaønh dieãn vieân ñieän aûnh, em khoâng nghó trong boä phim ñaàu tieân cuûa mình, em laïi gaët haùi ñöôïc nhöõng thaønh coâng röïc rôõ vaø khaúng ñònh ñöôïc taøi naêng dieãn xuaát cuûa mình trong... phim “Ñeû Möôùn“. Ñaây laø boä phim ñaõ ñaït ñöôïc doanh thu cao nhaát trong muøa Teát 2006 vaø nhieàu trieäu ngöôøi ñaõ ñeán xem boä phim naøy, cuõng trong boä phim naøy em ñaõ ñöôïc ñeà cöû giaûi nöõ dieãn vieân chính xuaát saéc nhaát naêm 2006 trong lieân hoan phim Caùnh Dieàu Vaøng. “Boä phim thöù hai ñaõ moät laàn nöõa ñöa em ñeán thaønh coâng vaø khaúng ñònh teân tuoåi cuûa mình, ñoù laø phim truyeàn hình daøi 62 taäp, “Loái soáng sai laàm”. Ñaây laø moät boä phim chuyeån theå töø kòch baûn cuûa Haøn Quoác vaø do eâ kíp ñaïo dieãn quay phim ngöôøi Haøn Quoác thöïc hieän. Boä phim naøy ñaõ ñöôïc chieáu treân taát caû caùc ñaøi truyeàn hình trong nöôùc vaø coù hôn 3 trieäu ngöôøi ñaõ xem boä phim naøy. Sau ñoù naêm 2010 boä phim naøy ñaõ ñöôïc ñaøi ITV cuûa Myõ mua laïi vaø phaùt treân toaøn nöôùc Myõ. Boä phim naøy ñaõ ñoùn nhaän ñöôïc raát nhieàu lôøi khen ngôïi töø phía khaùn giaû cho vai dieãn cuûa em. “Vaø cuoái cuøng laø boä phim “Coming to America”, cuõng laø boä phim ñaàu tieân em ñoùng taïi Myõ, ñaây laø boä phim noùi veà caâu chuyeän cuûa moät coâ dieãn vieân taøi naêng ñeán Myõ laäp nghieäp, boä phim daøi 52 taäp, ñaõ baét ñaàu khôûi quay töø naêm 2010. Trong phim naøy em seõ thuû vai Lan, ngöôøi seõ ñaïi dieän
cho Vieät Nam ñeå tham gia laøm phim taïi Myõ. Coát truyeän phim haáp daãn vaø hy voïng vôùi taøi naêng dieãn xuaát cuûa em seõ goùp moät phaàn coâng söùc ñeå ñöa boä phim ñi ñeán thaønh coâng...” Ñöôïc bieát khi qua Myõ ñeå ñoùng phim naøy Haø Kieàu Anh cuõng ñaõ tham gia raát nhieàu nhöõng chöông trình trong coäng ñoàng ngöôøi Vieät ôû haûi ngoaïi. Coâ ñaõ tham gia moät soá chöông trình töø thieän vaø cuõng goùp maët treân ñaøi phaùt thanh Meï Vieät Nam vaø caùc ñaøi truyeàn hình Vieät Nam ôû haûi ngoaïi vaø ñöôïc raát nhieàu khaùn thính giaû haâm moä qua chöông trình Saøi Goøn Thöù Baûy. Maëc duø tröôùc ñaây laø moät hoa haäu ôû Vieät Nam nhöng khi ñeán Myõ, Haø Kieàu Anh luoân ñöôïc nhöõng ngöôøi aùi moä yeâu meán bôûi söï khieâm toán gaàn guõi deã meán vaø kheùo leùo duyeân daùng cuûa coâ bôûi vì khoâng nhöõng Haø Kieàu Anh ñeïp vôùi daùng veû khuoân maët, hình thöùc maø coâ coøn coù veû ñeïp taâm hoàn cuûa moät nhaø töø thieän töø laâu nay maø ít ai ñöôïc bieát. Haõy nghe Haø Kieàu Anh giôùi thieäu veà coâng vieäc töø thieän cuûa mình: “Hieän em ñang tham gia 1 chöông trình gaây quyõ töø thieän teân laø “Hieåu Veà Traùi Tim”. Quyõ naøy ñöôïc thaønh laäp naêm 2010 vaø em laø 1 trong nhöõng ngöôøi saùng laäp. Quyõ töø thieän naøy nguoàn thu chính laø baùn cuoán saùch coù teân “Hieåu Veà Traùi Tim” (cuoán saùch coù noäi dung noùi veà caùch soáng vaø taám loøng nhaân aùi giöõa con ngöôøi vôùi con ngöôøi, coù tính nhaân vaên raát cao), taát caû soá tieàn baùn ñöôïc töø cuoán saùch naøy seõ ñöôïc duøng ñeå moå tim cho nhöõng em beù bò beänh tim baåm sinh maø khoâng coù tieàn ñeå moå. Tính ñeán nay quyõ ñaõ thöïc hieän ñöôïc raát nhieàu ca moå tim vaø cuõng xaây ñöôïc raát nhieàu caên nhaø tình nghóa cho caùc gia ñình khoù khaên khoâng nôi cö truù. Quyù vò coù theå truy caäp website em göûi sau ñaây ñeå ñoïc theâm veà quyõ töø thieän naøy. www.hieuvetraitim.org” Thaät ngaïc nhieân vaø khaâm phuïc tröôùc taøi naêng vaø taám loøng cuûa moät phuï nöõ Vieät Nam töøng laø moät hoa haäu, ngöôøi maãu, dieãn vieân ñieän aûnh noåi tieáng, coâ ñaõ xöùng ñaùng ñeå trôû thaønh moät phuï nöõ Vieät Nam môùi tieâu bieåu treân ñaát Myõ. Haø Kieàu Anh tuy vaãn coøn nhieàu hoaït ñoäng ngheä thuaät laãn kinh doanh taïi Vieät Nam, nhöng hieän coâ ñaõ di daân vaø ñònh cö taïi Myõ, vaø seõ coøn nhieàu ñoùng goùp cho neân ngheä thuaät thöù baûy vaø cho khung trôøi ngheä thuaät Vieät Nam trong töông lai. Chuùc coâ seõ luoân thaønh ñaït vaø bay xa nhöõng öôùc mô hôn nöõa...
Ñan Huøynh, Hoa Kyø
65
K
hoâng coù ai soáng baèng ngheà may ñöôïc ñaâu, tröø khi ñi laøm cho haõng cuûa Myõ. Trong 10 ngöôøi Vieät Nam hieän nay ñi may thì gaàn heát 10 ngöôøi ñaõ coù aên welfare.
Ñ
i may laø ñeå kieám theâm, chöù khoâng coù ai ñi may ñeå kieám soáng ñaâu."
Ngheà may hieän nay taïi Little Saigon (Hoa Kyø) coù theå ñöôïc xem laø ngheà kieám tieàn ít nhaát trong taát caû caùc ngheà maø ngöôøi Vieät Nam thöôøng theo ñuoåi. Chò Lyly Ñinh, ngöôøi coù gaàn 10 naêm gaén boù vôùi ngheà may, noùi moät caùch chaéc nòch. Thöïc teá maø chò Lyly Ñinh, cö daân thaønh phoá Garden Grove, neâu ra khaùc haún vôùi thôøi hoaøng kim cuûa ngaønh may caùch ñaây gaàn 15 naêm. OÂng Tuyeån Nguyeãn töøng laø chuû moät shop may coù hôn 15 thôï ôû thaønh phoá Santa Ana, nhôù laïi: "Luùc ñoù, nhöõng ngöôøi thôï may trong shop toâi ñöôïc traû trung bình $2,000 moãi thaùng, baèng tieàn maët, ngöôøi ít laém cuõng ñöôïc chöøng $1,500." Soá tieàn ñoù ôû thôøi ñieåm ñoù cho pheùp ngöôøi thôï may thoaûi maùi trong vieäc "aên ngon, maëc ñeïp, saém nhaø saém xe, duø möôïn teân ngöôøi khaùc." Nhöng ñoù laø chuyeän cuûa quaù khöù. "Baây giôø phaàn lôùn thôï laøm laø cho coù vieäc maø laøm. Hoï phaûi coù theâm thu nhaäp khaùc chöù ngheà may naøy khoâng kieám ñöôïc bao nhieâu, laøm sao maø soáng noåi." OÂng Khoâi Voõ, chuû moät shop may ôû ngay Little Saigon, khaúng ñònh. Ngheà may hieän nay taïi Little Saigon coù theå ñöôïc xem laø ngheà kieám tieàn ít nhaát trong taát caû caùc ngheà maø ngöôøi Vieät Nam thöôøng theo ñuoåi. Choïn ngheà may vì khoâng coøn ngheà khaùc AÊn maëc thaät töôm taát, quaàn taây, aùo sô mi boû vaøo quaàn, oâng Linh troâng ñónh ñaïc nhö moät thaày giaùo hôn laø moät ngöôøi thôï caëm cuïi beân chieác maùy may. "Qua ñaây ñaõ lôùn tuoåi neân toâi khoâng coù nhieàu vieäc ñeå löïa choïn," oâng Linh noùi trong luùc ñang ngoài chaïy maùy overlock ñeå daèn nhöõng ñöôøng vieàn thun leân moät phaàn cuûa chieác aùo ñaàm. OÂng Khoâi Voõ, chuû moät shop may ôû Little Saigon noùi: "Nhöõng chieác aùo ñaàm nhö theá naøy haõng traû tieàn coâng may $3." Vaäy, sau khi chuû shop may tröø moïi chi phí, ngöôøi thôï coøn nhaän ñöôïc bao nhieâu? Khoù nhaát vôùi oâng
66
Linh trong ngheà naøy laø luùc xoû chæ vaø canh keùo cho ñöôøng chæ chaïy ñeàu treân vaûi. Do chöa töøng qua tröôøng lôùp naøo veà ngheà may, oâng Linh "phaûi maát maáy thaùng môùi quen vôùi vieäc söû duïng maùy thì ñöôøng chaïy maùy môùi ñeàu chöù khoâng coøn choã nhuùn choã khoâng moät caùch xaáu xí nhö tröôùc nöõa." OÂng Dieäu, moät thôï uûi trong shop may ñaõ möôøi maáy naêm, cuõng "chöa
bao giôø nghó mình seõ ñi laøm ngheà may." Vôùi oâng Dieäu, "may laø ngheà baát ñaéc dó. Qua Myõ toaøn laø ngheà baát ñaéc dó. Lôùn tuoåi roài, thaønh ra gaëp gì laøm naáy." Ngöôøi thôï uûi coù daùng veû khaéc khoå, nhöng göông maët hieàn laønh, nhaãn nhòn, vöøa lieân tay ñaåy chieác baøn uûi tröôït nheï leân nhöõng chieác aùo ñaàm baèng vaûi thun, vöøa nhoû nheï noùi. Cuõng cuøng hoaøn caûnh nhö vaäy,
Soá tieàn ñoù ôû thôøi ñieåm ñoù cho pheùp ngöôøi thôï may thoaûi maùi trong vieäc “aên ngon, maëc ñeïp, saém nhaø saém xe, duø möôïn teân ngöôøi khaùc.”
oâng Hoa Nguyeãn, thôï caét chæ töø nhieàu naêm nay taïi moät shop may ôû Santa Ana, ñeán vôùi coâng vieäc lieân quan ñeán ngaønh may ngay töø khi môùi sang Myõ. "Khoâng bieát laøm gì, chuû nhaø hoûi coù muoán leân shop caét chæ thì coå giôùi thieäu. Vaäy laø ñi laøm töø ñoù ñeán nay, cuõng 7, 8 naêm." OÂng Hoa nhôù laïi. Tuy khoâng laøm cuøng moät shop may, nhöng oâng Linh, oâng Dieäu, oâng Hoa ñeàu tieâu bieåu cho hoaøn caûnh chung cuûa nhöõng ngöôøi thôï may, nhö oâng Khoâi Voõ, chuû shop may ñaõ 15 naêm, nhaän xeùt: "Ngöôøi may baây giôø thöôøng laø ngöôøi lôùn tuoåi, khoâng coøn muoán bon chen nöõa vaø muoán kieám theâm chuùt tieàn thì môùi ñi may." Choïn ngheà may vì linh ñoäng thôøi giôø chaêm soùc con Cuõng laø moät ngöôøi theo ñuoåi ngheà may trong hôn caû chuïc naêm, coâ Myõ Traàn vui veû noùi veà duyeân do ñeán vôùi ngheà may cuûa mình, "Khi toâi vöôït bieân sang ñaây thì coù hai con nhoû. Chæ coù laøm ngheà may thì toâi môùi coù theå vöøa ôû nhaø may vöøa troâng chöøng con." Theo coâ Myõ, laøm ngheà may ôû nhöõng shop Vieät Nam coù söï thoaûi maùi laø khi naøo muoán laøm thì laøm, baän vieäc thì coù theå nghæ, bôûi löông laõnh tính treân saûn phaåm chöù khoâng tính giôø. Chính ñieàu naøy neân nhieàu phuï nöõ ñaõ choïn coâng vieäc tuy tieàn coâng thaät thaáp nhöng buø laïi coù thôøi gian lo cho gia ñình. Sau nhieàu naêm roøng raõ ñeo ñuoåi ngheà naøy, hai con coâ Myõ ñaõ lôùn, nhöng "xöa giôø mình chæ ôû nhaø nhaän ñoà veà may, khoâng coù ra ngoaøi tieáp xuùc, neân tieáng Anh cuõng yeáu. Chò Lyly laäp luaän: "So vôùi ñi laøm nhaø haøng thì tieàn may ít hôn nhöng hoï choïn may vì coù cô hoäi ôû nhaø lo cho gia ñình, nhaø cöûa, hay hoï coù moät coâng chuyeän khaùc, chöù may ñeå kieám löông chính thì khoâng coù ñaâu. Ngheà may - ít tieàn vaø baïc beõo Ñieàu baïc beõo maø oâng Khoâi nhaéc ñeán laø coù nhöõng khi haøng ít maø "contractors," töùc nhöõng ngöôøi chuû shop nhaän may gia coâng nhö oâng Khoâi, nhieàu, thì chuû haõng coù theå eùp giaù. "Haõng ñöa mình giaù thaáp leø teø, neáu mình khoâng nhaän thì thôï khoâng coù haøng laøm, maø laøm vôùi giaù thaáp quaù thì thôï laïi khoâng laøm. Neân nhieàu luùc haõng ñöa giaù sao mình cöù ñöa laïi thôï y nhö vaäy thì môùi mong giöõ thôï ñöôïc." Chò Lyly Ñinh, sau 8, 9 naêm nhaän ñoà töø chuû shop veà may, hoaëc coù luùc leân shop ngoài may, ngaùn ngaåm nhôù laïi: "Laøm cho chuû Vieät Nam traéng maét luoân cuõng khoâng coù tieàn."
Theo coâ Myõ, laøm ngheà may ôû nhöõng shop Vieät Nam coù söï thoaûi maùi laø khi naøo muoán laøm thì laøm, baän vieäc thì coù theå nghæ, bôûi löông laõnh tính treân saûn phaåm chöù khoâng tính giôø.
"Mình thaät söï khoâng bieát chuû shop nhaän qua trung gian hay nhaän tröïc tieáp töø haõng nhö theá naøo, chæ bieát laø thöôøng chuû seõ chia cho thôï theo tæ leä 6-4, töùc chuû 6, thôï 4, vì chuû phaûi tröø hao naøy noï, hay nhieàu luùc bò kieåm tra shop thì chuû bò phaït nöõa. Cho neân tieàn may chæ laø tieàn kieám theâm chöù khoâng theå naøo laø tieàn chính ñöôïc," chò Lyly giaûi thích. Traû lôøi caâu hoûi cuûa phoùng vieân Ngöôøi Vieät laø lieäu nhöõng ngöôøi thôï bieát chaïy "maùy moät kim," hay bieát "overlock," hay "coverstitch" thì coù kieám nhieàu hôn khoâng, oâng Hoa noùi moät caùch ñaày "ngöôõng moä": "OÂi, hoï kieám ñeán caû ngaøn moät thaùng ñoù!" Moät ngaøn ñoâ la moät thaùng cho coâng may hieän nay cuûa moät ngöôøi thôï chính, so vôùi soá tieàn kieám ñöôïc töø $1,500 ñeán $2,000 moät thaùng caùch ñaây chöøng 15 naêm, quaû laø moät söï cheânh leäch quaù lôùn. Ngöôøi ñaøn oâng ngoaøi 65 naøy noùi moät caùch buoàn baõ: "Nhöng khoâng laøm thì laáy tieàn gì soáng. Giaø roài ñi kieám vieäc gì ngöôøi ta cuõng khoâng möôùn. May maø baø vôï toâi ñaõ thi ñaäu quoác tòch roài, moãi thaùng cuõng ñöôïc chính phuû cho theâm chöøng boán traêm môùi ñaép ñoåi ñöôïc tieàn nhaø, tieàn xe, tieàn aên. Khoå ôi laø khoå!" Caû chò Lyly laãn oâng Khoâi chuû shop may ñeàu cho bieát: "Giaù coâng may moät caùi aùo töø 15 naêm tröôùc cho ñeán hieän nay ñeàu khoâng thay ñoåi, trong khi vaät giaù thì leân bieát bao nhieâu laàn."
Muoán nhieàu tieàn thì ñi may cho haõng cuûa Myõ Hieän nay, ñi laøm cho caùc chuû ngöôøi Vieät ñeå laõnh tieàn maët, khoâng ngheà naøo giaù thaáp hôn ngheà may. Tuy nhieân, khi ñi may cho haõng cuûa Myõ thì laïi laø chuyeän khaùc. Chò Lyly Ñinh, sau thôøi gian daøi laøm cho caùc chuû shop Vieät Nam, giôø ñang laøm thôï may cho moät haõng cuûa Myõ, chia seû: "Vieät Nam thì cho aên caùi, Myõ thì cho aên giôø, tính ra laøm haõng Myõ lôïi hôn." Theo tính toaùn cuûa ngöôøi thôï may naøy, khi ñi laøm cho haõng cuûa Myõ, moãi giôø coù theå ñöôïc traû töø $8.5 ñeán $10 hoaëc hôn tuøy theo kinh nghieäm, chöa keå ñeán nhöõng phuùc lôïi khaùc. Ngoaøi ra, nhöõng coâng ty lôùn luoân coù caùc qui ñònh raïch roøi. "Hoï qui ñònh mình trong 8 tieáng laøm vieäc chính thöùc phaûi may ñöôïc 10 caùi, ví duï nhö vaäy. Neáu mình may ñöôïc chöøng 3/4 yeâu caàu ñoù thì cuõng ok. Nhöng neáu trong 8 tieáng, mình may hôn 10 caùi, thì phaàn doâi ra hoï seõ tính tieàn traû theâm cho mình. Chính vì nhö vaäy neân ai muoán kieám tieàn nhieàu theâm thì cöù raùng maø may, coøn nhö toâi may taøng taøng thì cuõng ñuû theo quy ñònh cuûa hoï." Chò Lyly giaûi thích. Chính vì giôø giaác ñaøng hoaøng, caùch tính toaùn soøng phaúng nhö vaäy, neân ngöôøi thôï may cho haõng Myõ coù theå kieám "gaáp ñoâi hay gaáp ba khi may cho caùc shop Vieät Nam."
67
Tröôøng thieân phoùng söï tieåu thuyeát xaõ hoäi ñen
Taùc giaû: Yeân Ba Giang Vuõ
Phaàn II Thay lôøi töïa: Quyù baïn ñoïc ñaõ say meâ theo doõi phaàn I cuûa taäp tröôøng thieân phoùng söï tieåu thuyeát xaõ hoäi ñen “Khoùi Soùng Giang Hoà” trong suoát caùc naêm qua, ñeå ñaùp laïi söï yeâu thích cuûa ñoäc giaû daønh cho caâu chuyeän, taùc giaû seõ tieáp tuïc vieát tieáp theo phaàn II cuûa caâu chuyeän naøy keå töø soá baùo hoâm nay. Vaø nhö quyù baïn ñoïc ñaõ nhaän xeùt, tuy laø moät caâu chuyeän daøi lieân keát, nhöng vôùi caùch phaân ñoaïn theo töøng chöông qua töøng kyø baùo, Khoùi Soùng Giang Hoà laïi trôû thaønh nhieàu ñoaûn truyeän rieâng bieät. Vôùi caùch vieát naøy, duø laø baïn ñoïc coù thöôøng xuyeân theo doõi, hay chæ laø ñoïc theo caùch vaõng lai baát chôït vôùi baát cöù chöông naøo, cuõng seõ laø moät caâu chuyeän vôùi ñaày ñuû ñaàu ñuoâi ñöôïc kheùp kín troïn veïn. ÔÛ Khoùi Soùng Giang Hoà phaàn I, taùc giaû ñaõ ñöa baïn ñoïc ñeán vôùi nhöõng nhaân vaät giang hoà danh tieáng töø nhöõng naêm 1960 cuûa thôøi “Töù ñaïi thieân vöông - Ñaïi - Tyø - Caùi - Theá” cho ñeán thôøi xaõ hoäi ñen caän ñaïi ôû thaäp nieân 70 qua caùc teân tuoåi töøng laøm möa laøm gioù theá giôùi du ñaõng cuûa Saøi Goøn nhö Chaâu Nhò, Hôïi Ñieân, Taøi Cheùm, Sôn Ñaûo, Phaïm Baù Y, Sôn Cöông, Laâm Chín Ngoùn, Hoaøng Ñaàu Laâu v.v... vaø keát thuùc ôû luùc ñoåi ñôøi naêm 1975, giang hoà Saøi Goøn cuõng theo vaän nöôùc tan nhö ñaùm beøo trong côn soùng ñeå roài... Qua phaàn II, khi Saøi Goøn ñaõ ñoåi ngoâi, caùc nhaân vaät môùi xuaát hieän giang hoà cuõng thay ñoåi chuû, Naêm Cam ngöôøi ñöôïc coi laø tay anh chò ñaàu tieân ñaõ xaây döïng ñöôïc moät theá giôùi ngaàm coù toå chöùc taïi Vieät Nam ñeå thoáng lónh quaàn huøng töø nam ñeán baéc... Naêm Cam cuõng ñaõ ñöôïc taùc giaû giôùi thieäu ñeán ôû phaàn I, tuy nhieân ñoù chæ laø phaàn daãn chuyeän ñeå ñöa baïn ñoïc veà vôùi giang hoà thaäp nieân 60 cuûa Traàn Ñaïi, töùc Ñaïi Cathay, vaø nhöõng tay anh chò kheùt tieáng chung quanh nhaân vaät du ñaõng huyeàn thoaïi
68
naøy. ÔÛ phaàn II, söï xuaát hieän cuûa Naêm Cam khi ñaõ böôùc leân haøng ñaïi ca vôùi ngoâi vò “oâng truøm” thoáng lónh xaõ hoäi ñen Vieät Nam. Xuyeân suoát qua nhieàu chöông maø taùc giaû seõ trình baøy cuøng baïn ñoïc qua nhöõng soá baùo tieáp theo tôùi ñaây, baïn ñoïc seõ laàn löôït bieát ñeán nhöõng bí aån giang hoà voâ cuøng gay caán hoài hoäp, ngheït thôû qua töøng gioøng chöõ... Nhöõng ñuïng ñoä nhaùng löûa giöõa giang hoà Haø Noäi vaø Haûi Phoøng, cuøng chieán löôïc “nam tieán” cuûa caùnh “cheø baéc” ñang tìm ñöôøng laán chieám laõnh ñòa voâ nam. Nhöõng keá hoaïch “thuû tieâu” ñoái phöông cuûa caùc caùnh giang hoà ñoái choïi nhau, keå caû caùc nhaân vieân chính quyeàn khoâng tuaân phuïc theá löïc ngaàm... seõ laàn löôït ñöôïc töôøngtrình trong Khoùi Soùng Giang Hoà taäp II Khoùi Soùng Giang Hoà taäp II seõ laø moät höùa heïn cuûa taùc giaû daønh cho quyù baïn ñoïc yeâu thích caâu chuyeän naøy nhöõng tình tieát haáp daãn, baát ngôø, vaø chöa töøng tieát loä. Chung quanh caùc nhaân vaät coù thaät ngoaøi ñôøi, vaøi teân tuoåi vaãn coøn ñang sinh hoaït trong loøng giang hoà xaõ hoäi ñen trong nöôùc, cuõng nhö nhieàu nhaân vaät “chöùc saéc” thöïc vaãn coøn taïi chöùc taïi quyeàn, vì lyù do teá nhò taùc giaû xin ñöôïc maïn pheùp thay ñoåi teân thaät cuûa vaøi nhaân vaät, khi xeùt thaáy khoâng thích hôïp, ñeå neâu teân thaät cuûa hoï trong caâu chuyeän naøy... Vaø baây giôø xin môøi baïn ñoïc theo doõi tieáp Khoùi Soùng Giang Hoà phaàn II cuûa caâu chuyeän haáp daãn naøy Chöông 1 Ñaùm tang vaø cuoäc hoäi ngoä giang hoà nam baéc Tang leã cuûa baø Tröông Thò Saåm, chò ruoät cuûa Naêm Cam khoâng nhöõng laø moät trong nhöõng tang leã coù quy moâ lôùn nhaát Saøi Goøn töø tröôùc tôùi nay, maø coøn laø cuoäc hoäi ngoä ñaày ñuû nhaát caùc göông maët thuoäc theá giôùi ngaàm nam baéc. Qua tang leã naøy, ngöôøi ta môùi taän maét chöùng kieán caùi goïi laø “quyeàn löïc ñen” cuûa nhaân vaät Naêm Cam. Beân caïnh ñoù, ngöôøi ta cuõng bieát luoân veà taøi ngoïai giao quen bieát roäng cuûa “anh Naêm” vôùi haøng haø quyù oâng, quyù baø laø nhöõng “chöùc saéc khaû kính” trong xaõ hoäi. Vaø nhaát laø söï giaøu coù cuûa “gia toäc” naøy ñöôïc theå hieän qua caùc chi phí cho moät ñaùm tang ñaõ leân ñeán gaàn haøng tyû ñoàng. Tang leã dieãn ra taïi moät caên phoá laàu maët tieàn ñoâi ñöôøng Lyù Chính Thaéng, naèm treân ñoaïn thuoäc quaän 3 Saøi Goøn. Ñaây laø moùn quaø “tình nghóa ruoät raø” cuûa caäu Naêm trao cho Thoï Ñaïi UÙy, töùc ñöùa chaùu con ruoät baø Tröông Thò Saåm, chò cuûa Naêm Cam, nhö moät nghóa cöû aân tình cuûa Naêm Cam muoán laøm vui loøng baø chò ruoät tröôùc khi baø naøy nhaém maét. Luùc ñoù Naêm Cam ñaõ höùa vôùi baø Saåm chò cuûa mình laø seõ lo cho thaèng Thoï vaø con Dieäu vôï noù, cuøng con trai cuûa tuïi noù laø Nguyeãn Höõu Thònh, töùc chaùu noäi ñích toân cuûa baø. Tang leã, ñích thaân Naêm Cam ñöùng ra toå chöùc vôùi toång ñaïo dieãn nghi thöùc laø nhaø chieâm tinh gia kieâm hoïa só ñaïi
taøi Vaên Huøng chòu traùch nhieäm phaàn ngaøy giôø phöông höôùng phong thuûy, cuõng nhö tìm huyeät ñaïo traán traïch vöôïng phaùt cho con chaùu ñôøi sau. Toaøn theå nam phuï laõo aáu cuûa “hoaøng gia” ñeàu coù maët ñaày ñuû trong tang phuïc traéng toaùt ñöôïc may ño, caét khít saùt ñuùng kích côõ cho rieâng töøng ngöôøi. Nhò vò tieåu muoäi Kim Anh, Hoàng Ngoïc cuõng ñaõ coù maët töø saùng sôùm. Vaø caùc boä saäu caät ruoät nhaát ôû haøng chieáu treân nhö Saùu Nhaø, Thaûo Ma, Laém Queø, Trieäu Minh v.v... cuõng taát baät töø maáy hoâm tröôùc. Hoï ngöôïc xuoâi thoâng baùo cho caùc “seáp vuøng” keøm theo lôøi daën doø caàn thieát ñeå thöïc hieän leã vieáng cho ñuùng lòch, nhaát laø caùc caùnh coù chuùt “ñoái kî rieâng tö” cuõng khoâng ngaïi seõ chaïm maët nhau trong ñaùm tang naøy. Vieäc taåm lieäm mai taùng ñöôïc Naêm Cam giao cho ñích thaân ñöùa con nuoâi cuûa mình laø Luõng Ñaàu Boø ñöùng ra thöïc hieän. Luõng Ñaàu Boø laø moät tay cheùm trong haøng caän thaàn saùt caùnh vôùi “nhaø treân” cuûa “ba Naêm” töø khi môùi baét ñaàu döïng nghieäp qua caùc sôùi gaø, ñoä me, chieáu baøi caøo v.v... Ñeán khi coù gioù maùi, “anh Naêm” ñöôïc vôï choàng Chung Taâm beân caùnh “cheø baéc” chæ cho moät ñoäc chieâu. Ñoù laø thu mua nhaø cuõ, roài söûa chöõa laïi baùn thaønh nhaø môùi. Chæ caàn haï thaáp giaù mua, naâng cao giaù baùn thì moät löôïng tieàn lôùn töø caùc soøng baøi laäu ñaõ ñöôïc “röûa” ñeå bieán thaønh tieàn saïch qua kinh doanh mua baùn nhaø. AÙp duïng caùch naøy, Naêm Cam tung tieàn ra môû theâm moät soá cô sôû loaïi “kinh doanh saïch” khaùc ñeå hôïp thöùc hoùa löôïng tieàn phi phaùp cuûa mình. Ñaùm caän thaàn vuøng treân ñöôïc anh Naêm caáp voán ñeå môû haøng loaït khaùch saïn nhaø haøng, quaùn karaoke, quaùn bar, vuõ tröôøng v.v... Rieâng Luõng Ñaàu Boø khoâng bieát nghó sao laïi “keát model” vôùi caùi ngheà kinh doanh... traïi hoøm. Noù noùi vôùi ba nuoâi Naêm Cam cuûa noù laø daân quaän Tö naøy cheùm nhau haøng böõa, môû traïi hoøm khoâng bao giôø loã voán. Hôn nöõa caùc “chieán höõu nhaø”, ñang treân ñöôøng chinh chieán neáu lôõ nhö coù “thua” thì xaøi “hoøm nhaø” cuõng ñôõ toán keùm chi phí hôn laø ñi mua choã khaùc. Tính ñaïi vaäy maø hay, hoâm nay Luõng Ñaàu Boø ñöôïc ba Naêm cuûa noù giao ñích thaân noù phaûi thöûa cho baø Tö Saåm moät coå quan taøi loaïi “chieán ñaáu” nhaát. Gian phoøng khaùch roäng meânh moâng coù ñeán hôn hai traêm meùt vuoâng ñöôïc trang hoaøng saëc sôõ nhöõng maøn che tröôùng phuû. Traùi caây, hoa töôi traøn ngaäp vaø côø lieãn thöôùt tha. Döôùi aùnh saùng vaøng röïc choùi loïi cuûa daøn ñeøn ñieän töû taân kyø, chieác quan taøi cuûa baø Tröông Thò Saåm naèm giöõa gian nhaø ñuùng laø moät kyø coâng cuûa Luõng Ñaàu Boø. AÙnh goã quyù saùng röïc boùng loän maùt laïnh ñöôïc chaïy vieàn nhöõng hoa vaên tinh xaûo baèng vaøng 18 boïc quanh. Truøm phuû döôùi nhöõng daõi luïa traéng, laø nhöõng caønh hoa hueä traéng... Taát caû ñeàu moät maøu traéng toaùt ñeán rôïn ngöôøi. Coå aùo quan cho ngöôøi quaù coá coù giaù trò khoâng döôùi 20 caây vaøng.
Trong caûnh traàm buoàn cuûa tang leã, tieáng kinh keä tuïng nieäm roâm raû, trong ngoâi nhaø naøy vaãn aâm æ moät thöù taø khí rôøn rôïn ñaâu ñoù phuû vaây. Ngay khi baét ñaàu nghi thöùc leã tang, khaùch vieáng laø doøng giang hoà xaõ hoäi ñen töø “soá maù coäm caùn” ñeán ñaùm teùp riu caù choát loaïi “loâm coâm” nhaát cuõng teà töïu keùo nhau ñeán. Trang nghieâm thaønh kính phuùng leã nhö moät cô hoäi ñeå bieåu loä taám loøng thaønh cuûa mình vôùi ngöôøi nhaø cuûa thuû lónh. Nhoùm ñaàu tieân thaêm vieáng laø caùnh “chö haàu” thuoäc haøng caät ruoät ôû quaän 8 nhö Tö Chaùnh, Tuøng OÂng Taï, Ba Maïnh, Ñieäp Haéc Quaåy, vôï choàng Minh Bu & Haø Treà, Lyù Ñoâi, Quoác Luûi vaø ñaùm thuû haï ñaõ gaéng boù vôùi “caäu Naêm” töø luùc khôûi nghieäp ôû con heûm “saùu caên” vuøng quaän Tö. Sau phaàn nghi thöùc thaép nhang vaùi laïy cuøng lôøi chia buoàn vôùi tang quyeán laø nhöõng phong bao daøy coäm ñeå teân töøng ngöôøi phuùng ñieáu. Ñaùm thuoäc haï thöøa bieát Naêm Cam vaø caùc thaønh phaàn “hoaøng gia” seõ ñaùnh giaù möùc ñoä trung thaønh cuûa mình theo giaù trò daøy moûng trong töøng bao thô. Vôùi theá giôùi ngaàm cuûa xaõ hoäi ñen, tieàn baïc bao giôø cuõng laø moät chaân lyù vaø laø “vuõ khí toái thöôïng”. Tieáp ñoù laø caùnh “chieán höõu” cuûa moät thôøi ngoït ñaéng vuøng quaän Tö goàm Baûy Em, vôï choàng Chaâu Phuïng, vôï choàng Thu Hoaøng Gaø, vaø caùc cöïu laõo tieàn boái nhö Hoaøng Ñaïo, Tö Laém, Taùm Laâu, Saùu Vía, Thaønh Löu vaø ñaùm thuû haï rieâng cuûa caùnh “chieán höõu” naøy. Choàng bao thô phuùng ñieáu cöù cao daàn treân nhöõng chieác ñóa söù lôùn traùng men traéng toaùt tröôùc quan taøi. Ñaùm coân ñoà caät ruoät anh em nhaø Chaâu Phaùt Lai anh Lai em vaø caùc tay dao buùa coù soá maù nhaát vuøng Caàu OÂng Laõnh laø Hoøa Buùa, Minh Ñen, Beù Caø Laêm, vai saùnh vai vôùi caùc chieán höõu Luoâng Ñieác, vôï choàng Cu Nhaát, Leä Hoa, Trieàu Ñieân, cuøng haøng con chaùu ñôøi thöù nhaát nhö Duõng Lieàu, Trang Chuøa, (Trang Hí) Tuøng Moïi, Taâm Dao Gaêm, Taâm Nhí (con cuûa Trieäu Minh), cuõng kính caån nghieâng mình tröôùc linh cöõu cuûa baø Tö Saåm, chò ruoät cuûa haøng tröôûng thöôïng... Gaây aán töôïng cuûa “leã nghóa” hôn heát vaãn laø caùnh giang hoà ñen phöông baéc. Caû caùnh “cheø baéc” ñeán leã tang cuøng luùc treân 3 chieác xe hôi ñôøi môùi. Nhöõng traøng hoa cöôøm, hoa töôi loaïi “hoaønh traùng” nhaát ñöôïc nhaø cung caáp naâng niu giao ñeán theo 3 xe con ñi döï tang. Trang phuïc ñuùng ñaén y kieåu thanh lòch cuûa quyù baø, quyù oâng quyù phaùi trong giôùi thöôïng löu. Caùnh ñaøn oâng taát caû ñeàu coâm-pleâ ñen, sô mi traéng, caø vaït ñen. Nhoùm quyù baø cuõng y khuoâng theo laø nhöõng “ladies in black” cuûa mafia New York, hoï vaän chæ moät maøu ñen tuyeàn töø ñaàu ñeán goùt. AÙo daøi ñen, giaøy Escarpin ñen, ví ñaàm Chanel ñen... Nhöõng khuoân maët trong caùnh “cheø baéc” naøy dó nhieân coù söï hieän dieän quen thuoäc cuûa Thaéng Taøi Daäu, Sôn
Baïch Taïng, vôï choàng Chung Taâm, Quyønh Ñieân, Hoäi Con, chò em nhaø Haïnh Söï, Thaønh Kobeù, Thaønh Ñen, Thaønh Suøi, Bình Hí, Long Mì v.v... Phaàn nghi thöùc cuùng baùi chia buoàn ñöôïc theå hieän baèng söï thaønh kính long troïng nhaát, keùo daøi hôn 30 phuùt. Khoâng nhö ñaùm “anh em nhaø” cuûa tang chuû, ña phaàn laø caùc haûo haùn phöông nam, caùnh cheø baéc daâng höông baùi leã cho ngöôøi quaù coá khoâng baèng nhöõng phong bì daøy coäm caêng phoøng, nhöng haún laø loøng thaønh kính phaân öu vôùi anh Naêm chaéc chaén cuõng phaûi tróu naëng khoâng thua gì daân “traø ñaù” Saøi Goøn. Nhöõng chieác bao thô ñeå treân ñóa phuùng ñieáu coù daùng veû mong manh tao nhaõ hôn, nhöng trong ñoù goïn gaøng toaøn nhöõng tôø “veù xanh” vôùi meänh giaù 100 ñoâ la Myõ cho moãi “veù”, ñoä daøy tuy khoâng coù, nhöng ñoä “naëng” cuûa nhöõng “veù” naøy thì aét haün “anh Naêm” seõ khoâng cheâ vaøo ñaâu ñöôïc.
Ngay khi baét ñaàu nghi thöùc leã tang, doøng giang hoà xaõ hoäi ñen töø “soá maù coäm caùn” ñeán ñaùm teùp riu cuõng teà töïu keùo nhau ñeán. Noåi troäi nhaát, phaûi keå ñeán ñaùm soùi bieån cuûa “nöõ quaùi” Dung Haø. Ñaøn chò baày soùi caûng daãn ñaàu, theo sau hai böôùc laø boä saäu “töù Haûi” goàm Haûi Baùnh, Haûi Lôù, Haûi Choù Ngao, Haûi Haáp töø moät chieác Toyota Camry môùi caùu caïnh daøn haøng ngang treân baäc tam caáp, böôùc ñeàu nheï ñi vaøo nhaø. Theâm moät chieác Toyota Land Cruiser 4W, loaïi 7 choã, do Giôùi Traâu cuøng nöûa chuïc caùi ñaàu ñinh khaùc noái tieáp ñoäi hình theo sau. Ñaây laø ñaùm chieán höõu töøng xoâng pha traän maïc vôùi Dung Haø bao nhieâu traän soáng cheát coù nhau treân beán caûng Haûi Phoøng, vaø hoâm nay hoï cuøng theo ñaøn chò môû ñöôøng tìm ñaát môùi ôû phöông nam. Daøn ñeä töû cuûa ñaøn chò aên maëc y chang caùc tay anh chò trong phim xaõ hoäi ñen Hoàng Koâng. Cuõng coâm-pleâ ñen sô mi traéng, nhöng ñaùm soùi Haûi Phoøng coøn hôn baêng cheø baéc Haø Noäi cuûa Thaéng Taøi Daäu, Sôn Baïch Taïng moät baäc. Ñoù laø anh naøo cuõng coù theâm caëp kính ñen böï toå che gaàn heát nöûa khuoân maët, vaø chieác khaên choaøng baèng vaûi næ cashmere traéng toaùt quaán quanh coå vôùi taø khaên thaû daøi gaàn chaám goái, duø trôøi Saøi Goøn muøa naøo cuõng laø muøa noùng ñeán chaûy môõ khi phaûi dieän coâm-pleâ. Ñích thaân Dung Haø daãn ñaàu ñaùm ñaøn em soùi bieån döï tang leã. Voøng hoa cöôøm phaân öu, ñöôïc keát ñuùng 365
ñoùa toaøn hoàng Hoøa Lan töôi, maøu thaåm tím ñen mòn nhung. Loaïi hoa naøy ñöôïc nhaäp tröïc tieáp töø AÂu chaâu qua ñöôøng haøng khoâng, vaø laø loaïi hoa cöïc ñaét tieàn vaø quyù hieám cuûa Saøigoøn. Traøng hoa coù theå ñöôïc xem laø “hoaønh traùng” nhaát Saøi Goøn ñöôïc nhoùm “töù Haûi” trònh troïng boán Haûi boán goùc ñi sau ñaøn chò naâng niu ñem vaøo. Caû hoäi daøn haøng ngang tröôùc quan taøi chò gaùi Naêm Cam, Dung Haø noùi lôøi ñieáu vaên hoa myõ vaø thay maët “nhaø Haûi Phoøng” baùi leã ngöôøi thaân cuûa “anh Naêm” quaù coá vaø ñeå laïi nhöõng chieác bao thô toaøn nhöõng “veù” ñeå toû loøng thaønh kính cuûa coâ em keát nghóa vôùi oâng anh giang hoà soá moät phöông nam. ÔÛ ñôøi coù nhöõng söï keát hôïp mang ñaày tính bi kòch eùo le. Chæ tröôùc caùi ñaùm ma naøy ñoä chöøng chöa ñaày naêm. Luùc Naêm Cam bò taäp trung caûi taïo theo leänh cuûa thaønh phoá, vaø bò chuyeån ra traïi Thanh Haø tuoát ngoaøi baéc. Vôï choàng Chung Taâm luùc ñoù cöù ngôõ laø ñaøn anh ra baéc chuyeán naøy seõ “muùt chæ caø tha” luoân chöù laøm sao coøn ñöôøng veà. Coù thoaùt ñöôïc luaät phaùp thì cuõng khoù soáng noåi vôùi ñaùm gaáu trong tuø ôû phöông baéc. Keû thöc thôøi môùi laø tuaàn kieät. Khoâng coøn Naêm Cam, Chung Taâm taùch rieâng ra khoûi “gia toäc” ñeå töï mình laøm aên sôùi leû. Ñuøng moät caùi, chæ sau 13 thaùng, ñaïi ca trôû veà “huy hoaøng” nhö moät chuyeán ñi “coâng vuï” laâu ngaøy. Ñaõ vaäy laïi coøn daãn theo moät chuoãi nhöõng moái quen bieát thuoäc haøng soá moät ñaát Haø thaønh nhö Thaéng Taøi Daäu, Sôn Baïch Taïng, Phuùc Boà... vaø moät soá chöùc saéc khaùc thuoäc “boä”, thuoäc “sôû”, thuoäc “trung öông” cuûa “ñaøng ngoaøi”. Vôï choàng Chung Taâm sôï xaùm hoàn... Phen naøy cheát chaéc, coù baùn xôùi cô ngôi veà baéc trôû laïi thì cuõng laøm sao soáng noåi vôùi caùnh “cheø baéc” cuûa Thaéng Taøi Daäu, Sôn Baïch Taïng baây giôø ñaõ laø nhöõng “caäu em keát nghóa” vôùi “anh Naêm”. Meï noù caùi thaèng cha naøy boä giaõ laøm ñó ñöôïc hay sao maø ai giaõ cuõng quen vaø thu phuïc ñöôïc. Baø vôï Chung Taâm teù ñaùi trong quaàn, xæu leân xæu xuoáng maáy laàn töôûng cheát luoân khi bieát anh Naêm ñöôïc tuyeân aùn khoâng toäi vaï gì heát vaø ñang hieân ngang trôû veà. Chung Taâm ñích thaân mang cheø röôïu vaø moät hoäp thieác baùnh bich quyù ñöïng 20 caây vaøng ñeán “caén coû” laïy anh Naêm xin tha cho ñieàu laàm loãi cuûa ñöùa em khoâng coù maét nhìn xa... Vaø ñeå “ñoaùi coâng chuoäc toäi”, vôï choàng Chung Taâm ñaõ giôùi thieäu cho “anh Naêm” thu phuïc nöõ quaùi Dung Haø, seõ laø moät trôï thuû ñaéc löïc cho anh Naêm sau naøy treân ñöôøng thoáng nhaát giang hoà nam baéc veà moät moái laøm aên. Taïi Haø Noäi, trong nhöõng ngaøy naèm ôû traïi Thanh Haø, Naêm Cam ñaõ thu phuïc ñöôïc Thaéng Taøi Daäu, Sôn Baïch Taïng... vaø cuõng coù bieát veà teân tuoåi cuûa Dung Haø, khi ñöôïc töï do, trong nhöõng ngaøy coøn naáng naù laïi ñaát baéc, Dung Haø cuõng töøng môøi anh Naêm gheù thaêm phoá caûng cuûa mình. Vì vaäy, khi Chung Taâm giôùi
69
thieäu Dung Haø cho Naêm Cam nhö moät moùn quaø ñeå toû loøng hoái loãi ñaõ laøm Naêm Cam sieâu loøng... vaø cuoäc keát nghóa huynh muoäi giang hoà cuûa Naêm Cam vaø nöõ quaùi soùi bieån cuõng töø ñaàu moái vôï choàng Chung Taâm maø ra.... Hoâm nay trong tang leã cuûa chò gaùi Naêm Cam, laàn ñaàu tieân Dung Haø ñöa moät tay ñaøn em caät ruoät nhaát, môùi töø caûng vaøo, laø Haûi Baùnh, ñeán chaøo ra maét “anh Naêm”. Söï keát hôïp giöõa boä ba Naêm Cam, Dung Haø, Haûi Baùnh moät thôøi ñaõ laøm nghieâng ngaû theá giôùi ngaàm xaõ hoäi ñen Saøi Goøn, vaø cuoái cuøng laø moät ñònh meänh oan nghieät eùo le cho caû ba, ñeå daãn ñeán vieäc suïp ñoå toaøn boä ñeá cheá tieàn taøi vaø quyeàn löïc cuûa Naêm Cam sau naøy. Sau tuaàn daâng höông baùi leã, cuøng ngoài vôùi nhau quanh chieác baøn traø ñaõi khaùch. Dung haø ñöùng daäy naâng ly cuøng Haûi Baùnh naângly môøi Naêm Cam: “Xin giôùi thieäu vôùi anh Naêm, ñaây laø Haûi Baùnh moät “huynh ñeä” chieán ñaáu nhaát cuûa em ngoaøi caûng, ngöôøi ñaõ töøng cuøng em xoâng pha nhieàu traän lôùn, Haûi hoâm nay môùi vaøo ñaây vaø xin ñöôïc döï tang leã tieãn ñöa chò Saåm cuûa anh Naêm. Mong ñöôïc anh Naêm chieáu coá.” Dó nhieân, Naêm Cam haân hoan ñoùn nhaän moät ngöôøi maø qua lôøi giôùi thieäu cuûa coâ em keát nghóa ñaõ daønh cho nhöõng lôøi myõ caûm ñaày tình nghóa giang hoà. Vôùi theá giôùi ngaàm, khi moät ñaøn anh, hay ñaøn chò ñaõ coù lôøi tröïc tieáp thì ngöôøi ñöôïc noùi ñeán taát nhieân phaûi “ra troø” laém. Naêm Cam vui veû naâng ly cuïng vôùi Haûi Baùnh vaø heïn seõ gaëp laïi sau ñeå “keát hôïp laøm aên”. Minh Söùt, nguyeân laø coâng an kinh teá taïi caûng Haûi Phoøng, sau cuù tranh chaáp vôùi ñoàng nghieäp Laâm Ñen beân coâng an thueá vuï, bò giaûi chöùc ñi tuø 2 naêm, sa thaûi ra khoûi ngaønh. Laâm Ñen bò Dung Haø thòt ôû giöõa ñöôøng ñi Ñoà Sôn, xaùc cheát ñöôïc Giôùi Traâu boû loàng saét ñem thaû bieån taän ngoaøi khôi ñaûo Caùt Baø. Hai naêm sau, Minh Söùt veà ñôøi vaøo Nha Trang môû coâng ty taøu bieån vieãn döông, vaø trôû thaønh moät ñaïi gia cuûa giôùi kinh doanh raát noåi tieáng trong giôùi xaõ hoäi ñen giang hoà phöông baéc. Minh Söùt cuõng ñang tìm ñöôøng vaøo Saøi Goøn maûnh ñaát maøu môõ nhaát ñaát nöôùc ñeå laäp ñaïi baûn doanh cho nhöõng keá hoaïch lôùn cuûa mình sau naøy. ÔÛ böôùc ñaàu, Minh Söùt mua caên nhaø maët tieàn ñoâi vaø xaây leân moät khaùch saïn 18 phoøng loaïi ba sao laáy teân laø Imperial Hotel taïi ñöôøng Buøi Thò Xuaân thuoäc quaän 3 Saøi Goøn, vaø ñaët vaên phoøng ñaïi dieän cho coâng ty taøu bieån cuûa mình ngoaøi Nha Trang cuõng ôû trong khaùch saïn naøy. Söï quan heä giöõa Minh Söùt vaø Dung Haø laø moät quan heä “ruoät thòt” töø thôøi coøn haøn vi cuûa giang hoà phöông baéc trong thôøi bao caáp. Khi coøn maët aùo coâng an, Minh Söùt töøng baét Dung Haø veà toäi traán loät (cöôùp) roài thaû ra ñeå söû duïng ñaøn chò ñaàu gaáu naøy nhö moät laù chuû baøi daãn ñeán chuyeän kieám tieàn cho mình. Vaø khi ñaøn anh Minh Söùt bò Laâm
70
Ñen ñaâm thoït cho bay chöùc, cuõng ñích thaân Dung Haø ra tay “teá” teân phaûn traéc ñeå röûa haän cho anh mình. Giôø ñaây caëp huynh muoäi naøy cuøng naém tay nhau “tieán veà Saøi Goøn...” Trong ñaùm tang baø Tö Saåm, Minh Söùt baän vaøi coâng vieäc quan troïng ngoaøi Nha Trang neân khoâng vaøo döï ñöôïc. Duø vaäy moät traøng hoa lôùn do ñích thaân Thaønh Suøi thay maët anh Minh coâng ty taøu bieån Haûi Döông cuõng ñöôïc mang ñeán. Ñieåm toâ maøu saéc cho tang leã coøn laø söï xuaát hieän cuûa nhöõng quyù oâng quyù baø khaùch vieáng thuoäc haøng “chöùc saéc” ñuû caùc ban ngaønh thuoäc chính quyeàn nhieàu khu vöïc cuõng ñích thaân ñeán tham döï. Ña soá trong hoï laø caùc quan chöùc ngaønh coâng an thuoäc caùc quaän nhaát, quaän ba, quaän naêm, vaø nhieàu quaän noäi ngoaïi thaønh Saøi Goøn. Keå caû coâng an thuoäc Sôû hay caùc Cuïc an ninh thuoäc Boä cuõng khoâng thieáu maët.
Ngoïc Soï Naõo ngoài chuû xò chieán tröôøng baøn nhaäu trong tinh thaàn “töù haûi giai huynh ñeä” giang hoà boán beå anh em ñeàu laø moät nhaø.
Haàu heát “daøn quan chöùc” ñeàu ñi treân nhöõng xe nhaø loaïi sang troïng ñaét tieàn nhaát vaø coù taøi xeá rieâng laùi. Voøng hoa cöôøm, hoa töôi ñöôïc ñöa vaøo ñaët rôïp kín heát chung quanh quan taøi. Naêm Cam ñích thaân ñöùng vaùi traû khi haønh leã, vaø moät baøn rieâng thuoäc khu vöïc ñaëc bieät ôû treân laàu, ñöôïc duøng ñeå tieáp traø cho nhoùm khaùch vieáng haøng quan chöùc trong giôùi “töû teá” naøy. Ñaây cuõng laø moät dòp ñeå Nam Cam kín ñaùo “kheø” cho ngöôøi ta thaáy söï ngoaïi giao quen bieát cuûa mình vôùi haøng chöùc saéc lôùn. Nhöõng quyù oâng, quyù baø coù chöùc coù phaän nhaát trong thaønh phoá ñaõ tôùi döï ñaùm tang chò cuûa Naêm Cam, ñeå chia buoàn cuøng “anh Naêm” trong tình nghóa thaân tình cuûa “ngöôøi nhaø” Ngoaøi ra, nhöõng soá doanh nghieäp laøm aên chung nhö Taân Haûi Haø, Thu Giang, Nghóa Thanh Vy, Baàu Show Bích Loan, Hoà Vieät Söû Vieät kieàu UÙc, Toáng Vieät Hoøa chuû nhaân phoøng traø Phi Tuyeàn sau naøy, baø Minh Haûi Saûn... coøn phaûi keå theâm moät nhoùm Giaùm Ñoác loaïi “taàm côõ” nhaát Saøi Goøn nhö Hoà Huy Danh, giaùm ñoác moät coâng ty lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi, coù voán ñaàu tö ngaønh phoøng traø taïi quaän nhaát, Hoaøng Vaên Chaùnh, Giaùm Ñoác coâng ty Xaây Döïng, Traàn Laâm Nguyeân, Giaùm Ñoác coâng ty cheá bieán xuaát khaåu caùc
loaïi thöïc phaåm AÙ chaâu v.v... Cuõng phaûi keå ñeán moät neùt chaám phaù chöõ nghóa haùt ca daønh cho tang leã laø nhoùm khaùch töông ñoái “saùng suûa” goàm vôï choàng ca só Caåm Vy & Khaéc Ñònh, Hoàng Lan & Minh Toaûn töø nöôùc ngoaøi veà, Nguyeân Ñan, Thuùy Lam töø Haø Noäi vaøo... (teân caùc ca só ñaõ ñöôïc thay ñoåi) vaø chuùt loøng thaønh töø nöûa voøng traùi ñaát göûi ñeán laø maáy anh em “chieán höõu” Vieät kieàu Myõ nhö Tuaán Muïn, chuû maáy caên vaøng baïc nöõ trang taïi Little Saøi Goøn, Phöông Ñen, Huøng Duø, Phaùt Nhaùi... Rieâng Lyù Haïnh ñaïi dieän cho caùc “anh em” taïi nam Cali, goïi ñieän thoaïi töø beân kia veà ngay ñuùng luùc leã tang, vaø göûi voøng hoa do nhaø cung caáp hoa tang mang ñeán chia buoàn. Nhöõng ngaøy dieãn ra tang leã, laø nhöõng ngaøy bieåu döông cuûa “hoaøng toäc” Naêm Cam moät caùch khaù oàn aøo naùo nhieät nhaát maø cö daân trong vuøng ñaõ ñöôïc dòp chöùng kieán. Söï roái tung xaùo troän neáp soáng voán yeân aû an bình cuûa khu phoá cuõng ñaõ laøm khoâng ít ngöôøi khoù tính phaûi cau may nhaên maët. Sau cuøng, moät chuùt phaàn thöôûng khaù thuù vò cho ngöôøi chöùng kieán laø söï ngaïc nhieân ñeán khoâng ngôø khi ñöôïc muïc sôû thò moät hoaït caûnh quaù ö laø töông phaûn, ñeán khoâng theå hieåu noåi, ñaõ tuaàn töï dieãn ra trong tang leã cuûa baø chò ruoät cuûa ñaïi ca Naêm Cam. Chaät ních treân ñoaïn ñöôøng moät chieàu xuoâi töø Lyù Chính Thaéng xuoáng ñeán ngaõ tö Hai Baø Tröng, töøng ñoaøn xe hôi ñôøi môùi, xe moâ toâ phaân khoái lôùn, xe gaén maùy cao toác loaïi thònh haønh ñaét tieàn cuûa thôøi ñaïi luõ löôït nhaäp ñoaøn cuøng ñaùm tang. Nhöõng voøng hoa phaân öu vôùi caùc lôøi ai ñieáu hoa myõ laáp laùnh noái daøi töø ngoaøi ñöôøng vaøo taän nôi tang leã. Naêm Cam laêng xaêng tôùi lui, ñích thaân tieáp ñoùn quan khaùch VIP goàm caùc vò thuû tröôûng cuûa caùc cô quan ban ngaønh, caùc nhaø baùo teân tuoåi trong thaønh phoá, vaø caùc doanh nhaân quan troïng... Taïi moät baøn ñaëc bieät trong goùc khuaát ngöôøi ta thaáy coù caû caëp Thöôïng Taù Nguyeãn Maïnh Trung & vaø Döông Minh Ngoïc cuøng nhieàu nhaân vaät só quan, cuõng nhö lính laùc cuûa löïc löôïng phoøng choáng toäi phaïm thuoäc Sôû coâng an thaønh phoá cuõng ñeán ñeå “thaønh kính phaân öu” cho ñaùm ma baø chò cuûa nhaân vaät giang hoà soá moät Saøi Goøn laø Nam Cam. Trong ñeâm cuoái cuøng thöùc chôø saùng ñeå laøm leã ñoäng quan vaø di quan ñöa quan taøi ra nghóa trang Gioàng OÂng Toá nôi ñöôïc gia ñình “hoaøng toäc” mua choïn saün. Ñeâm ñoù moät tieäc nhaäu ñaõ dieãn ra ñeå chieâu ñaõi ñaùm “chieán höõu” thöùc chôø troïn ñeâm. Caên nhaø beân caïnh laø cuûa chieán höõu Thaønh Suøi, nôi ñöôïc anh Naêm uûy quyeàn cho Thaønh ñöôïc haân haïnh laøm nôi toå chöùc tieäc nhaäu khoaûn ñaõi anh em giang hoà xaõ hoäi ñen. Ngoïc Soï Naõo ngoài chuû xò chieán tröôøng baøn nhaäu trong tinh thaàn “töù
haûi giai huynh ñeä” giang hoà boán beå anh em ñeàu laø moät nhaø. Buoåi nhaäu aàm æ keùo daøi töø luùc ñaàu hoâm ñeán raïng saùng. Nhoùm “quyù khaùch ñaëc bieät” cuõng ñöôïc tang chuû tieáp ñaõi ôû moät baøn rieâng tröôùc saân nhaø döôùi taám baït che söông ñöôïc thaép ñeøn neùon saùng choang. Treân maët baøn cuûa quyù taân ñöôïc phuû vaûi traéng laø ba chai Remy XO lôùn cuøng nhöõng sôn haøo haûi vò boác khoùi thôm löøng. Nhöõng thöïc khaùch vaây chung quanh baøn naøy laø nhöõng khuoân maët toaùt leân moät caùi gì ñoù chöùa ñaày quyeàn uy thöù thieät. Giöõa ñeâm khuya, khi taát caû ñaõ ngaø ngaø hôi men, vaø ñang ngaây ngaát thaû hoàn theo tieáng haùt saùng giaù cuûa vôï choàng ca só Caåm Vy Khaéc Ñònh cuõng ñang ngoài trong baøn quyù taân naøy, thì Taøi Ba Ñoâ khoâng bieát chieàu giôø ñi ñaâu maø luùc naøy laïi boãng döng xuaát hieän ngang qua baøn vaø loït voâ ñoâi maét saéc laïnh cuûa Thöôïng Taù Nguyeãn Maïnh Trung, ñoäi phoù ñoäi baøi tröø teä naïn xaõ hoäi thuoäc Sôû coâng an thaønh phoá. Nguyeãn MaïnhTrung keâu Taøi ñöùng laïi, roài raát keû caû vaø ñaày quyeàn uy, Trung chæ tay vaøo giöõa maët Taøi Ba Ñoâ phaùn: “EÂ, thaèng aên cöôùp naøy, ôû tuø veà roài thì phaûi soáng cho ñaøng hoaøng löông thieän nha maäy!” Roài nhö töï caûm thaáy chöa ñuû ñoâ uy löïc cuûa mình, maø Trung muoán theå hieän cho moïi ngöôøi trong baøn cuøng thaáy. Trung tieáp theo: “Ñuø maù maøy! Coi chöøng ñöøng ñeå gaëp tao nöõa nghen. Laàn sau thì taøn ñôøi khoâng coù ngaøy ra chöù khoâng nhaân nhöôïng cho chuùng maøy nöõa ñaâu ñaáy!” “Con meï noù caùi thaèng choù ñeû naøy!” Taøi Ba Ñoâ chöûi theà trong buïng. “Tao maø khoâng aên cöôùp thì maøy chaéc aên cöùt maø soáng ñöôïc ñeán giôø naøy vôùi ñoàng löông coâng an cuûa maøy chaéc.” Thaèng coâng an naøy noù laøm nhö noù khoâng bieát noù coù teân trong danh saùch “coáng trieàu” haøng thaùng cuûa nhaø Naêm Cam. Tieàn maø noù aên ngaäp maët cuõng laø tieàn “aên cöôùp” chöù ñaâu ra. Noù dö söùc bieát quan heä cuûa Taøi Ba Ñoâ vôùi Naêm Cam nhö theá naøo, vaø noù cuõng dö söùc bieát tieàn maø vôï choàng noù ñöôïc “chia lôøi” haøng thaùng töø maáy tieäm hôùt toùc goäi ñaàu, maáy quaày bar karaoke maõi daâm traù hình maø maø vôï choàng noù chaúng boû ra xu voán, cuõng chæ laø tieàn “aên cöôùp” maø thoâi. Vaäy maø khoâng döng laïi leân maët keû caû chôi nhau, noå vaêng mieång tröôùc maët bao nhieâu ngöôøi. Taøi Ba Ñoâ quaù böïc, ñònh moùc laïi vaøi caâu cheâm voâ hoïng thaèng coâng an choù ñeû naøy, nhöng tình huoáng giaät le quaù ñoåi loá bòch hoâm nay, laïi xaåy ra giöõa luùc “nhaø” ñang coù ñaùm tang. Thaèng Nguyeãn Maïnh Trung naøy thì coù laø caùi ñaùm ñaùch gì maø coù theå laøm cho Taøi Ba Ñoâ phaûi ôùn. Taøi neå laø neå “anh Naêm” ñaïi ca cuûa mình neân laøm cho noù luùng tuùng khoâng bieát phaûi xöû lyù ra sao neân ñaønh caén raêng ñöùng yeân laëng, choân chaân xuoáng ñaát maëc cho Nguyeãn Maïnh Trung sæ vaû, vôùi boä maët xaùm xòt
chòu ñöïng vì khi khoâng bò laøm nhuïc moät caùch voâ côù. Sau maøn dieãn uy löïc cuûa Nguyeãn Maïnh Trung, nhieàu ngöôøi coù maët treân saân tang leã hoâm ñoù ñoàng loaït nhìn nhau thaån thôø. Coù nhöõng nuï cöôøi nheï treân moâi, nhöõng caùi laéc ñaàu mang veû dieãu côït nôû roä. Cuøng laø caù duøa moät löùa, vaäy maø cuõng baøy ñaët ra uy... Tình thaät maø noùi caùi “cung” boång loäc quan chöùc cuûa Nguyeãn Maïnh Trung khaù haïnh thoâng. Trung thuoäc löùa treû lôùn leân sau chieán tranh neân khoâng bieát ñeán nhöõng chieán tích “vöôït Tröôøng Sôn choáng Myõ” cuûa lôùp cha anh. Toát nghieäp trung hoïc phoå thoâng 10/10 theo heä giaùo duïc cuûa mieàn baéc tröôùc ñaây, Trung theo ngaønh coâng an vaø nhieàu laàn ñöôïc thaêng chöùc tröôùc haïn kyø do caùc chieán coâng phaù aùn maø Trung ñaït ñöôïc.
Ngoïc Chi baùm saùt anh só quan ñoäi ñieàu tra toäi phaïm, ôû baát cöù nôi ñaâu, keå caû phoøng rieâng cuûa Trung, ñeå moi nhöõng tin noùng cho haøng loaït phoùng söï phaù aùn maø coâ muoán ñoäc quyeàn,
Trung cuõng baùm saùt coâ phoùng vieân xinh ñeïp ñeå moi töøng maûnh vaûi, voán ñaõ ít oi, treân ngöôøi coâ roài môùi xì nhöõng tin caàn thieát cho ngheà phoùng vieân cuûa coâ (photo by Haø Kieàu Anh)
Ngöôøi goác Quyønh Phöông, Quyønh Löu, thuoäc thaønh phoá Ngheä An. Trung moà coâi cha meï töø nhoû, naêm 69 moø ra Haø Noäi ôû vôùi cha meï nuoâi sau trung hoïc Trung vaøo tröôøng Syõ quan An Ninh thuoäc Boä Noäi Vuï, nay goïi laø Hoïc vieän An Ninh Nhaân Daân thuoäc Boä Coâng An. Sau ñoù ñeán 80 Trung coâng taùc taïi Phoøng ñieàu tra aùn kinh teá - Cuïc chaáp phaùp - Boä Noäi Vuï, vaø chæ trong naêm sau Nguyeãn Maïnh Trung chuyeån veà phoøng ñieàu tra aùn kinh teá - Cuïc Caûnh saùt ñieàu tra xeùt hoûi - Boä Coâng an. Naêm 86 theo doøng caùn boä “thöùc thôøi” Trung
nhaém ñeán maûnh ñaát maøu môõ ôû phöông nam laøm baøn ñaïp vaø chaïy choït vôùi caùc “oâng thaày” ngoaøi Boä ñeå ñöôïc chuyeån coâng taùc vaøo Sôû coâng an thaønh phoá Saøi Goøn. Vaøo nam coù caùi lôïi laø xa maët trôøi seõ ít bò maáy vò cha chuù “ñì” hôn, ñoù laø chöa keå maûnh ñaát phöông nam luoân luoân bao giôø cuõng coù haøng haø sa soá cô hoäi ñeå phaát, ñeå laäp coâng, ñeå laøm giaøu, vaø ñeå höôûng thuï khi coù quyeàn, coù theá, vaø coù tieàn... Quaû vaäy, khi vaøo sôû coâng an thanh phoá Trung ñaõ gaây aán töôïng khaù toát cho caùc “chuù baùc” trong ngaønh. Haøng loaït caùc vuï aùn lôùn ñöôïc Trung “laäp coâng” moät caùch deã daøng, vuï baêng cöôùp Ñoã Hoàng Leâ, vuï ñöôøng daây thuoác laéc Campuchia, vaø caùc teân toäi phaïm bò truy naõ coøn taïi ñaøo, hoaëc caùc tay söøng soû phía baéc bò bí loái phaûi “buøng” vaøo nam ñaõ bò Nguyeãn Maïnh Trung vòn gaùy deã daøng. Beân caïnh taøi naêng phaù aùn, Trung coøn coù moät “öu ñieåm” khaùc maø ít ai bì kòp. Ñoù laø Trung raát haùm danh, haùm gaùi, vaø haùm tieàn... Moãi vuï phaù aùn khi caùnh baùo ñaøi tuùa ñeán saên tin, Trung bao giôø cuõng thích laøm ngöôøi huøng chöôøng maët treân baùo. Caùc chieâu ñaõi tieäc tuøng do baát cöù ai môøi Trung khoâng bao giôø töø choái, vaø nhaát laø nhöõng myõ nhaân ñeán vôùi Trung vì lyù do naøy lyù do kia... Trung ñeàu taän tình höôûng thuï. Nhö coâ nöõ phoùng vieân Ngoïc Chi cuûa vaên phoøng ñaïi dieän phía nam cuûa baùo Tieàn Phong khaù xinh gaùi vaø raát baïo daïn, model ñôït soùng môùi. Ngoïc Chi baùm saùt anh só quan ñoäi phoù ñoäi ñieàu tra toäi phaïm, ôû baát cöù nôi ñaâu, keå caû phoøng rieâng cuûa Trung, ñeå moi nhöõng tin noùng cho haøng loaït phoùng söï ñieàu tra phaù aùn maø coâ muoán ñoäc quyeàn, vaø ñeå ñoåi laïi Trung cuõng baùm saùt coâ phoùng vieân xinh ñeïp ñeå moi töøng maûnh vaûi, voán ñaõ ít oi, treân ngöôøi coâ ñöôïc boác ra khoûi thaân hình boác löûa boác khoùi cuûa coâ roài môùi xì nhöõng tin caàn thieát cho ngheà phoùng vieân cuûa coâ. Nhöõng baøi baùo do Ngoïc Chi vieát veà chieán coâng cuûa chaøng ñoäi phoù toå ñieàu tra troïng aùn thöôøng xuyeân xuaát hieän ñaõ khoâng qua ñöôïc caëp maét tinh ñôøi cuûa Naêm Cam, vaäy laø moät baãy giaêng ñöôïc buûa ra ñeå vaây baét con caù ham moài naøy vaøo roï cuûa mình. Soáng trong giang hoà ai maø khoâng coù keû thuø ñeå ñöông maët, haøng ngaøy bieát bao ñoái thuû caïnh tranh chia vuøng, xaâm chieám laõnh ñòa naøo coù ai ñeå yeân cho ai. Giôùi xaõ hoäi ñen tröôùc nay thöôøng thanh toaùn nhau baèng maõ taáu dao leâ ñeå veõ ra ñöôøng ranh giôùi chuû quyeàn. Caùch thöùc naøy ñaõ “xöa roài Dieãm” ñoái vôùi Naêm Cam, moät caùi ñaàu luoân chöùa ñaày möu löôïc. Theá giôùi ñang böôùc qua thôøi “thieân nieân kyû môùi”, chuyeän vaùc dao ñaâm cheùm nhau nhö thôøi “baõi Thöôïng Haûi” chæ toå laøm raùch vieäc, maùu caøng nhuoäm ñoû ñöôøng phoá, maáy seáp coâng an caøng luøng queùt taän oå thì laøm sao kieám aên... Naêm Cam coù caùch khaùc ñeå trieät haï ñoái thuû cuûa mình moät caùch eâm aùi hôn nhieàu.
71
Moät böõa aên thaân tình ñeå “baøn chuyeän nhaø” ñöôïc toå chöùc trong phoøng rieâng taïi nhaø haøng Caùnh Buoàm ñaïi baûn doanh cuûa Naêm Cam ôû quaän 3, goàm chæ 3 ngöôøi laø Naêm Cam, Hoà Vieät Söû, Toáng Vieät Hoøa. Hai ngöôøi naøy laø haøng “caän thaàn” mang vai nhöõng ñoái taùc ñaàu tö cuûa Naêm Cam trong ngaønh giaûi trí vuõ tröôøng quaày bar, caùc ñieåm karaoke v.v... Nhöõng nôi naøy laø caùc tuï ñieåm nhaïy caûm nhaát veà thoâng tin cuûa caùc caùnh giang hoà. Haøng ngaøy nhaø Naêm cam thu löôïm ñöôïc khoâng bieát bao nhieâu laø tin töùc quyù baùu töø caùc khaùch giang hoà thaäp phöông ñeán taâm söï cuøng caùc myõ nöõ cuûa caùc cô sôû giaûi trí trong heä thoáng chaân reát cuûa anh Naêm. Sau tuaàn röôïu, anh Naêm voâ chuyeän: “Hai chuù phaûi tìm caùch tieáp caän tay coâng an “ngöôøi huøng” Nguyeãn Maïnh Trung ñeå “nuoâi” noù, seõ coù lôïi cho mình sau naøy.” Söû nhìn anh Naêm ngaïc nhieân: “Thaèng naøy chuyeân ñi baét aên cöôùp, maø mình chaúng khaùc gì... aên cöôùp laøm sao ñeán gaàn noù ñöôïc?” Toáng Vieät Hoøa tieáp theo: “Ñuùng vaäy anh Naêm! Em coù theo doõi baùo chí, thaáy noù hình nhö ñang say maùu vôùi chieán coâng. Môùi 23 noù ñaõ laø Trung UÙy, vaø chöa 32 tuoåi noù ñaõ naém lon Thieáu Taù roài, hai laàn ñöôïc ñeà baït leân lon tröôùc thôøi haïn nhôø vaøo thaønh tích phaù aùn... Loaïi ngöôøi naøy mình laøm sao ñeán gaàn ñöôïc... Noù ñaâu phaûi haøng lính laùc loâm coâm.” Naêm Cam cöôøi khænh nhìn hai gaõ ñaøn em thöông haïi: “Bôûi vaäy! Môùi noùi hai chuù muoán laøm aên lôùn phaûi bieát duøng caùi ñaàu...” Naêm Cam duøng moät ngoùn tay goõ goõ vaøo traùn mình noùi tieáp: “Thaèng naøy noù ñang say men danh voïng töø caùnh nhaø baùo ñang bôm noù leân ñeán maây xanh thì maáy chuù phaûi duøng caùnh nhaø baùo ñöa maáy chuù ñeán gaàn noù môùi ñöôïc. Noù ñang ñang nguïp laën trong phaù aùn chieán coâng thì hai chuù phaûi cho noù laäp coâng theâm vaøi vuï aùn nöõa, luùc ñoù hai chuù môùi laø ngöôøi maø noù caàn ñeán gaàn, chöù khoâng phaûi noù laø ngöôøi hai chuù caàn...” Ñuùng laø ñaøn anh quaû coù nhieàu dieäu keá. Moät hoâm, saùng sôùm ñi laøm Nguyeãn Maïnh Trung nhaän ñöôïc moät cuù phone töø “quaàn chuùng” caáp baùo veà vieäc coù moät tröôøng gaø laäu ñang soâi noåi saùt phaït maáy hoâm nay taïi Goø Döa thuoäc Dó An Thuû Ñöùc, baây giôø laø quaän 9 thuoäc thaønh phoá Saøi Goøn. Sôùi gaø aên thua lôùn ñeán caû vaøi traêm trieäu cho moät hieäp ñaù. Trung cho trinh saùt xuoáng hieän tröôøng ñeå “thöïc teá” tình hình. Ñaùm trinh saùt goïi veà xaùc nhaän ñuùng, vaäy laø chieán dòch haønh quaân uùp oå sôùi gaø ñöôïc caáp toác hoaïch ñònh. Ñích thaân Nguyeãn Maïnh Trung cuøng caùc ñoäi vieân bao vaäy thoäp goïn hôn 30 maïng, toaøn caùc tay chôi phôi lôùn. Taát caû bò baét quaû tang caùc ñaïi gia vaø chuû tröôûng ñang taïi traän ñang saùt phaït nhau. Cuøng luùc ñoù coâ phoùng vieân Ngoïc Chi cuûa baùo Tieàn Phong cuõng ñöôïc moät tin
72
nhaén göûi vaøo ñieän thoaïi caàm tay cuûa coâ, höôùng daãn cho coâ caùch thöùc ñeán tröôøng gaø coù tin noùng soát deûo cho coâ laøm phoùng söï. Vaäy laø khoâng heïn maø laïi gaëp nhau, ngöôøi huøng laïi ñöôïc myõ nhaân cho leân baùo vôùi chieán coâng phaù moät oå gaø laäu caù ñoä aên thua caû vaøi traêm trieäu moãi sôùi. Hoâm sau, trong vai “quaàn chuùng” höôûng öùng phong traøo baøi tröø teä naïn xaõ hoäi. Hoà Vieät Söû, Toáng Vieät Hoøa cuøng Döông Ngoïc Hieäp, töùc Hieäp Phoø Maõ con reå Naêm Cam, vaø Toân Vónh Ñaéc cuøng moät soá quyù oâng, quyù baø khaùc laäp thaønh moät toå “ñaïi dieän daân chuùng”, nhôø coâ phoùng vieân Tieàn Phong daãn ñeán taän vaên phoøng baøi tröø teä naïn cuûa ñoäi phoù Nguyeãn Maïnh Trung ôû Sôû coâng an thaønh phoá. Ngoïc Chi cho bieát laø “toå ñaïi dieän quaàn chuùng” naøy ñeán tôø baùo xin pheùp vôùi Toång Bieân Taäp cuûa coâ ñeå xaây döïng phong traøo nhaân daân giuùp coâng an phaù aùn. Hoï muoán göûi chuùt quaø cho caùc anh chieán só trong ñoäi baøi tröø teä naïn, ñeå caùm ôn caùc anh ñaõ vì nhaân daân maø phaù ñöôïc tröôøng ñaù gaø laäu vôùi ñoä saùt phaït lôùn vöøa qua. Nhôø coâng an phaù aùn ñaõ giuùp cho ñöôïc bao nhieâu gia ñình traùnh caûnh taùn gia
“anh Naêm” chaúng toán moät dao naøo ñeå cheùm ai, vaø cuõng khoâng moät soøng me, tröôøng gaø “ngoaøi luoàng” naøo coù theå toàn taïi ñöôïc.
OÂi toaøn nhöõng lôøi leõ chaân tình caûm ñoäng cuûa “quaàn chuùng” laøm vieân só quan treû suyùt chuùt ngheïn ngaøo. baïi saûn qua côø baïc, ñem laïi ñôøi soáng yeân laønh cho nhaân daân v.v... cho neân “nhaân daân” khoâng queân coâng lao cuûa caùc anh trinh saùt ñaõ cöïc khoå ngaøy ñeâm queân mình lo cho “nhaân daân”. Toå “ñaïi dieän quaàn chuùng” coøn muoán ñöôïc baùo chí töôøng thuaät vieäc uûy laïo ñeå töø ñaây seõ xaây döïng phong traøo “ngöôøi toát vieäc toát” töø nhaân daân, keâu goïi quaàn chuùng hôïp taùc vôùi chính quyeàn ñeå cuøng nhau thi coâng trieät phaù vaøo taän hang oå keû xaáu v.v... vaø v.v...
OÂi toaøn nhöõng lôøi leõ chaân tình caûm ñoäng cuûa “quaàn chuùng” laøm vieân só quan treû suyùt chuùt ngheïn ngaøo. Dó nhieân laø cuõng coù nhöõng lôøi hoa myõ ñaùp töø, naøo laø phaù aùn tieâu dieät keû xaáu laø nhieäm vuï cuûa ngöôøi chieán só coâng an nhaân daân v.v... Naøo laø “quaàn chuùng” laø moät ngöoàn löïc lôùn maïnh nhaát giuùp cho coâng an trieät phaù caën baõ xaõ hoäi v.v... Sau buoåi taëng hoa chuïp hình, Toáng Vieät Hoøa noàng nhieät giôùi thieäu veà cô sôû kinh doanh cuûa mình trong ngaønh nhaø haøng khaùch saïn, coù karaoke. Hoøa cho bieát caùc nhaân vieân trong nhaø haøng cuûa mình haøng ngaøy ñeàu coù thu löôïm nhieàu tin töùc töø boïn toäi phaïm. Hoï bieát ñöôïc, coù khi tröôùc caû coâng an, choã naøo coù soøng baøi laäu, ngaøy naøo coù toå chöùc tröôøng gaø lôùn. Ai laø ñaàu naäu cung öùng thuoác laéc v.v... Chæ coù ñieàu, Hoøa laø ngöôøi laøm aên, khoâng coù “nghieäp vuï” gì trong vieäc ñieàu tra toäi phaïm neân khoâng bieát ñöôïc tin giaû, tin thieät nhö theá naøo, vaø cuõng khoâng theå saøn loïc ñöôïc tin naøo coù giaù trò, tin naøo khoâng... Hoøa thaønh thaät gôïi yù laø neáu Nguyeãn Maïnh Trung cho pheùp thì khi coù nhöõng tin töùc gì lieân quan ñeán toäi phaïm Hoøa seõ baùo heát cho Trung, ñeå Trung xöû lyù, coi nhö moät ñoùng goùp cho phong traøo “ngöôøi toát vieäc toát” quaàn chuùng goùp tay cuøng chính quyeàn tieâu dieät toäi phaïm... Thieät laø coøn gì baèng! Trong ngaønh laâu naêm, Trung thöøa bieát, noùi laø noùi vaäy, chöù ngöôøi toát vieäc toát caùi cuû chuoái gì. Coâng an ñi xaây döïng cô sôû “ñaëc tình” töùc laø “ngöôøi chæ ñieåm” töø quaàn chuùng khoâng phaûi deã, nhaát laø quaàn chuùng töø phía nam. Giöõa “nhaân daân” vaø chính quyeàn, nhaát laø vôùi caùnh coâng an, bao giôø cuõng coù moät khoaûng caùch. Vaäy maø khi khoâng Hoà Vieät Söû vaø Toáng Vieät Hoøa hai tay doanh nhaân ngaønh nhaø haøng karaoke giaûi trí naøy, trong tay hoï coù caû traêm tai maét ñaùng giaù töø daøn tieáp vieân laïi tình nguyeän laøm “ñaëc tình” cho ñoäi baøi tröø teä naïn cuûa Trung thì coøn gì baèng... Hoøa haân hoan môøi Trung vaø toøan theå caùc ñoäi vieân ñoäi baøi tröø teä naïn xuoáng tham quan nhaø haøng cuûa mình ñeå bieát “Chuùng toâi laø nhöõng doanh nghieäp laøm aên ñöùng ñaén” quyeát taâm giuùp chính quyeàn baøi tröø moïi hoaït ñoäng teä naïn cuûa keû xaáu. Buoåi tham quan ñöôïc keát thuùc baèng moät baøn aên daøi cho toaøn ñoäi ñöôïc ñích thaân chuû nhaø haøng laø Toáng Vieät Hoøa khoaûn ñaõi. Töø hoâm ñoù, quaû nhö Naêm Cam döï ñoaùn, Trung lieân tuïc laäp coâng vôùi caáp treân. Tröôøng gaø, soøng baøi laäu, oå thuoác laéc. Caùc ñieåm maõi daâm traù hình qua karaoke, hôùt toùc goäi ñaàu, quaøy bar naøo khoâng naèm trong heä thoáng baûo keâ cuûa gia ñình Naêm Cam ñeàu laàn löôït bò phong traøo “ngöôøi toát vieäc toát” cuûa hai “quaàn chuùng” Hoà Vieät Söû, Toáng Vieät Hoøa baùo cho Trung bieát ñeå ñem coâng an ñeán caøn queùt hoát oå... “anh Naêm” chaúng toán moät dao naøo ñeå cheùm ai, vaø cuõng khoâng moät soøng me, tröôøng
gaø “ngoaøi luoàng” naøo coù theå toàn taïi ñöôïc. Nguyeãn Maïnh Trung ñaõ trôû thaønh moät tay buùa soá moät cuûa nhaø Naêm Cam. Moãi laàn “laäp coâng” laø hai “quaàn chuùng” laøm “ñaëc tình” cho Trung laïi thay nhau chieâu ñaõi ñoäi baøi tröø. Cuõng vaãn baøi ca cuõ soaïn laïi. Coâng an ngaøy ñeâm cöïc khoå baûo veä cho nhaân daân yeân laønh laøm aên thì nhaân daân coù boån phaän chieâu ñaõi caùc anh. Ñoù chæ laø chuùt “ñoùng goùp cho phong traøo” hôïp taùc tieâu dieät toäi phaïm giöõa coâng an vaø quaàn chuùng ñöôïc lôùn maïnh theâm maø thoâi... Moät hoâm, Hoà Vieät Söû môøi Trung xuoáng khaùch saïn cuûa mình ñeå tham quan phoøng massage môùi thieát keá daønh cho khaùch VIP vôùi boàn massage thuûy löïc Thoå Nhó Kyø vöøa ñöôïc nhaäp töø nöôùc ngoaøi veà. Söû baïo daïn laät con baøi taåy cuûa Trung baèng caùch töï mình choïn laáy cho Trung moät em chaân daøi phuïc vuï loaïi nhan saéc vaø coù ngheà “saùt trai” nhaát trong ñaùm. Söû daën rieâng em beù caùch thöùc thaêm doø töøng böôùc vaø coá duï cho ñöôïc chuyeän phaûi laøm sao ñöa Trung ñeán Z ngay trong phoøng massage... Caên phoøng ñöôïc thieát keá ñaëc bieät vôùi maùy quay phim aån kín töø nhieàu höôùng. Toaøn boä caûnh cuïp laïc cuûa Nguyeãn Maïnh Trung vaø em chaân daøi phuïc vuï massage ñöôïc Hoà Vieät Söû quay leùn theo leänh cuûa anh Naêm ñöôïc ñöa veà toång haønh dinh cuûa “hoaøng trieàu” caát trong tuû saét lôùn chöùa tieàn ñoâ vaø caùc tö lieäu tuyeät maät cuûa nhaø Naêm Cam do ñích thaân Truùc maãu haäu naém tay chìa khoùa. Qua nhöõng ñoaïn phim maø Hoà Vieät Söû ñaõ coù dòp xem “live” töø phoøng maùy, khoâng caàn ñôïi em beù chaân daøi baùo caùo Söû cuõng bieát ñöôïc con caù kình trong ngaønh baøi tröø teä naïn cuûa Sôû coâng an ñaõ caén caâu. Ngoaøi ham danh thích leân baùo, Nguyeãn Maïnh Trung coøn laø moät gaõ haùm gaùi, töï tin ñeán maát caûnh giaùc chöa töøng thaáy. Chaúng caàn em chaân daøi chuû ñoäng thaêm doø, chæ trong hai giôø ñoàng hoà laøm khaùch VIP thöû nghieäm chieác boàn massage thuûy löïc, caïnh beân laø maâm traùi caây töôi cuøng soâ ñaù ngaâm chai champagne öôùp laïnh. Em beù chaân daøi traàn truoàng phuïc vuï cho khaùch VIP taém massage ñaõ bò Nguyeãn Maïnh Trung ñeø nghieán döôùi nöôùc, roài treân giöôøng, trong voøi hoa sen... toång coäng Trung ñaõ suùt tung löôùi treân saân nhaø cuûa em ñeán 3 quaû chæ trong moät buoåi chieàu. Trong moät laàn tieäc nhaäu khaùc ñeå taâm söï, Hieäp Phoø Maõ, con reå cuûa Naêm Cam ñaõ gôïi yù rieâng vôùi Trung laø noù coù coâ em hoï ñang kinh doanh moät tieäm hoùt toùc goäi ñaàu treân ñöôøng Nguyeãn Vaên Cöø, coâ naøy sôùt ñöôïc moät tay Vieät kieàu Anh neân saép ñi xuaát caûnh, sang London laøm tieäm toùc & nail vaø muoán sang laïi tieäm hôùt toùc goäi ñaàu thanh nöõ maø coâ ñang laøm chuû. Tieäm ñang kinh doanh phaùt laém, neáu ñeå ngöôøi ngoaøi mua laïi thì tieác, neân Hieäp ñaõ quyeát laáy laïi ñeå kinh doanh. Hieäp muoán
“nhöôøng” laïi phaân nöûa phaàn huøn cho baø xaõ cuûa Trung coù ñoàng ra ñoàng vaøo cho... dzui. Tieàn baïc khoâng thaønh vaán ñeà. Ba vôï (laø Naêm Cam) cuûa noù seõ öùng tröôùc phaàn huøn cho baø xaõ cuûa Trung, haøng thaùng tröø daàn vaøo soá laõi ñöôïc chia, baø xaõ cuûa Trung khoâng caàn ra voán, vaø cuõng chaúng phaûi nhoïc söùc ra coâng. Hieäp coù ngöôøi ñieàu haønh heát moïi chuyeän, haøng thaùng coù baùo caùo soå saùch ñeå phaàn chia cho baø xaõ Trung ñöôïc coâng minh.
Ngoaøi ham danh thích leân baùo, Nguyeãn Maïnh Trung coøn laø moät gaõ haùm gaùi, töï tin ñeán maát caûnh giaùc chöa töøng thaáy.
Bieát Trung laø loaïi “heo noïc” vôùi tính meâ gaùi cöïc kyø, anh Naêm boá trí Kim Anh lo vc haàu haï chu ñaùo anh chaøng Trung Taù coâng an (photo by Trònh Hoâäi) Nguyeãn Maïnh Trung luùc baáy giôø ñaõ mang lon Trung Taù vaø saép ñöôïc ñeà baït leân Thöôïng Taù, tay coâng an dö bieát theá giôùi laøm aên cuûa Saøi Goøn coù chìm coù noåi. Saøi Goøn vaãn laø thaønh phoá naêng noå nhaát veà laøm aên bao giôø cuõng ñi ñaàu treân caû nöôùc. Doanh thu cuûa chæ noäi moät mình thaønh phoá naøy ñaõ vöôït qua hôn phaân nöûa chieám 65 phaàn traêm thò phaàn toaøn quoác. Ngöôøi Saøi Goøn naêng ñoäng, giôùi laøm aên Saøi Goøn chòu chôi v.v... Soáng ôû Saøi Goøn maø chæ baèng ñoàng löông nhaø nöôùc, khoâng coù nguoàn “ngoaïi thu” naøo khaùc thì coù maø mang... nhuïc. Thaèng Hoaøng Cu Ty con cuûa oâng Phan Kieâm (teân thieät ñaõ thay ñoåi) ñaõ chaúng “laøm chuû phaàn huøn” haøng loaït khaùch saïn nhaø haøng vuõ tröôøng ôû Haøng Tre Haø Noäi laø gì, khi ba noù leân laøm oâng Phoù caû nöôùc, noù ñang laø thaèng aên chôi boãng nhaåy vaøo ngaønh coâng an mang lon Ñaïi Taù ngon ô maø chaúng caàn ñi hoïc nghieäp vuï ngaøy naøo. Thôøi buoåi ñoåi môùi theo “kinh teá thò tröôøng” thì chuyeän “laøm chuû phaàn huøn” chæ laø caùch hôïp thöùc hoùa “ngoaïi thu” cho caùn boä nhaø nöôùc. Moät söï hôïp taùc hai beân ñeàu coù lôïi. Nguyeãn Maïnh Trung vaãn nuoâi döôõng ñöôïc cô sôû ñaëc
tình töø “gia toäc” Naêm Cam, baây giôø thì Trung ñaõ bieát caùc “nguoàn tin töø quaàn chuùng” do Söû vaø Hoøa cung caáp ñeå ban baøi tröø teä naïn cuûa Trung laäp coâng chæ laø nhöõng cô sôû laøm aên phi phaùp ñoái choïi vôùi caùc moái laøm aên cuûa “anh Naêm”. Söû vaø Hoøa ñaõ töøng thaønh thaät boäc loä hoï cung caáp tin cho Trung trieät phaù caùc oå ñeà, tröôøng gaø laäu, maõi daâm traù hình v.v... laø giuùp cho chính hoï, nhöõng ngöôøi “laøm aên ñöùng ñaén” (nhö hoï) coù ñöôïc cô hoäi phaùt trieån chuyeän kinh doanh hôïp phaùp cuûa mình toát ñeïp hôn, nhaèm ñoùng goùp cho muïc tieâu daân giaøu nöôùc maïnh maø “ñaûng vaø nhaø nöôùc ñaõ ñeà ra”. Vì vaäy moät chuùt coâng lao “goïi laø” hai beân cuøng coù lôïi thì coù nghóa gì. Nguyeãn Maïnh Trung vui veû nhaän “phaàn huøn” trong caùc cô sôû “kinh doanh hôïp phaùp” cuûa nhaø Naêm Cam töø ñoù, mieãn laø Söû vaø Hoøa, Hieäp Phoø Maõ phaûi bieát quaûn lyù daøn giaùo cuûa mình, ñöøng ñeå “raùch vieäc” tai tieáng ñeán “treân” thì duø laø baïn beø, nhöng Trung vaãn döùt khoaùt phaûi ra tay... Phaàn huøn cuûa tieäm toùc chaúng qua chæ laø böôùc thaêm doø. Luùc naøy Nguyeãn Maïnh Trung ñaõ bieát ñaøn anh Naêm Cam môùi laø oâng chuû thaät söï ñöùng ñaøng sau hai cô sôû “ñaëc tình” cuûa Hoà Vieät Söû vaø Toáng Vieät Hoøa, “oâng giaø” vôùi daùng daáp “hieàn laønh” noùi chuyeän nhoû nheï, ba vôï cuûa Hieäp Phoø Maõ maø thænh thoaûng Trung coù dòp gaëp ôû cô sôû “ñaëc tình” cuûa Söû & Hoøa môùi thaät söï laø chuû nhaân cuûa haøng loaït kinh doanh trong thaønh phoá maø Trung lôø môø ñoaùn laø coù quy moâ to laém. Trung khoân ngoan naém laáy cô hoäi, söû duïng caùc cô sôû laøm aên cuûa Naêm Cam laøm “ngoaïi vi” cho ban baøi tröø toäi phaïm cuûa mình, vöøa coù “chieán coâng” vöøa coù “taøi loäc” thaèng naøo khoâng laøm môùi thaät laø “nhuïc” ôû caùi ñaát Saøi Goøn naøy. Chæ noäi caùi vieäc giao tieáp vôùi Naêm Cam, qua Söû vaø Hoøa, Trung thöôøng xuyeân laáy côù ñi thaêm vieáng caùc cô sôû “ñaëc tình” ñeå laø caø ñeán caùc quaùn karaoke coù tieáp vieân phuïc vuï (thöïc chaát laø bia oâm) cuûa nhaø Naêm Cam, do ngöôøi ñeïp Kim Anh quaûn lyù, maø khoâng phaûi traû xu naøo cuõng laø moät vieäc ñaùng tieàn roài Bieát Trung laø loaïi “heo noïc” vôùi tính meâ gaùi cöïc kyø, Söû & Hoøa baùo caùo cho anh Naêm boá trí Kim Anh haàu haï chu ñaùo anh chaøng Trung Taù. Kim Anh laø moät “thöù phi” khoâng ngoâi cuûa “boá giaø” theo caùch noùi cuûa Hieäp Phoø Maõ. Xuaát thaân laø con gaùi lôùn cuûa baø Chín Maäu, moät “ñaøn chò” laõo laøng trong giôùi giang hoà quaän 4, Kim Anh coù dòp gaëp ñaïi ca Naêm Cam vaø trôû thaønh boà nhí cuûa tay anh chò lôùn töø thôøi coøn traán thuû heûm 148 Toân Ñaûn. Vôùi taàm nhìn xa ñeå hoaïch ñònh ra caùc chieán löôïc kinh doanh thôøi môû cöûa, anh Naêm nhaän ra söùc thu huùt cuûa ngöôøi tình “maën döông” naøy vôùi nhöõng gaõ ñaøn oâng haùo saéc. Kim Anh trôû thaønh moät loaïi “vuõ khí toái thöôïng” moãi khi Naêm Cam muoán söû duïng myõ nhaân keá vôùi caùc “ñoái taùc” laøm aên.
73
Qua keá hoaïch kinh doanh saïch ñeå röûa tieàn. Kim Anh ñöôïc “anh Naêm” môû cho moät caên nhaø haøng coù daøn tieáp vieân “chieán ñaáu” nhaát Saøi Goøn. Kim Anh coøn ñích thaân huaán luyeän cho caùc em chaân daøi döôùi tröôùng cuûa mình “ngheä thuaät saùt trai”, caùch laøm cho boïn ñaøn oâng duø ñaïo ñöùc caùch maáy cuõng phaûi ngaõ ñaøi, quyø boø giöõa hai ñuøi maáy naøng ñeå xin ñöôïc laøm teân noâ leä cho quyù naøng. Laàn löôït nhöõng vò khaùch ñaëc bieät cuûa Naêm Cam ñöôïc ñöôïc môøi ñeán nhaø haøng cuûa Kim Anh vaø ñöôïc ngöôøi ñeïp chuû nhaân giuùp “anh Naêm” cuûa mình khoáng cheá. Nguyeãn Maïnh Trung cuõng naèm trong soá naøy, ngoaøi chuyeän Trung “nhai soø” gaàn heát caû daøn kieàu nöõ döôùi tay Kim Anh, tay coâng an haêng maùu coøn toøm teøm luoân ñeán baø chuû. Vaø “vì söï nghieäp caùch maïng” cuûa “anh Naêm” giao phoù, Kim Anh phaûi baám “chim” chieàu chuoäng Nguyeãn Maïnh Trung “treân caû möùc tình caûm”. Noùi laø vaäy, chöù thaät ra Kim Anh duø gì cuõng laø gaùi quaù löùa, ñöôïc anh Trung chieáu coá baø chuû “chuoàng gaø” naøy cuõng meâ cheát caùi neùt ñieån trai vaø vaø baûn chaát “heo noïc” cuûa anh só quan treû coâng an loaïi giaø khoâng boû nhoû khoâng tha, ngaøy ba ñeâm baûy suùng ñaïn dö thöøa baén khoâng bao giôø bieát moûi goái chuøn chaân nhö caùc ñaïi gia coù tuoåi khaùc. Söû duïng cô sôû “ñaëc tình” cuûa Naêm Cam, Trung vöøa coù tieàn, vöøa coù gaùi, coù choã aên chôi mieãn phí, coù luoân caû baø chuû xinh ñeïp coù quyeàn coù theá vôùi ñaùm gaø tô... Trung thaáy theá giôùi ngaàm cuûa Saøi Goøn ôû moät goùc nhìn naøo ñoù cuõng coù maët tích cöïc cuûa noù. “Saøi Goøn thaät ñaùng soáng!” Trung thöôøng ngaåm nghó vaø töï haøi loøng vôùi quyeát ñònh “ñi nam” cuûa mình luùc tröôùc. Caùi xöù Haø Noäi naéng buïi, möa buøn. Muøa ñoâng reùt caêm da, heø noùng chaûy môõ. Ngaøy Xuaân, ngaøy Teát möa keùo daøi caû thaùng, baån thæu sình buøn laày loäi, vaäy maø maáy thaèng nhaïc só cöù nhai nhaûi “Haø Noäi muøa naøy vaéng nhöõng côn möa...” toaøn moät luõ boác pheùt. Coù moät laàn “oâng thaày” cuûa Trung, luùc Trung coøn laøm vieäc ngoaøi Boä laø Phaïm Só Chieán, phoù Vieän tröôûng vieän Kieåm Saùt Nhaân Daân Toái Cao (nhö Toái cao Phaùp vieän ngaøy xöa) coù vieäc coâng taùc voâ Saøi Goøn. Luùc ñoù Nguyeãn Maïnh Trung ñaõ ngang nhieân söû duïng caùc cô sôû ñaëc tình cuûa mình töø nhaø haøng khaùch saïn phoøng xoâng hôi massage Thoå Nhó Kyø cuûa Hoà Vieät Söû & Toáng Vieät Hoøa, söû duïng daøn gaùi cuûa Kim Anh ñeå tieáp ñaõi “beà treân” cuûa mình moät caùch linh ñình phung phí. Khi ñöôïc baùo caùo Hoaøng gia Naêm Cam chaúng nhöõng khoâng cau maët maø coøn chæ thò theâm laø phaûi hoã trôï Trung taän löïc cho baát cöù yeâu caàu aên chôi naøo maø Trung muoán ñeå ñaõi khaùch, anh Naêm leänh cho Söû, Hoøa, Kim Anh, Hieäp Phoø Maõ qua Nguyeãn Maïnh Trung phaûi saép xeáp moät buoåi ñeå anh Naêm ñích thaân ñeán baét tay oâng Vieän phoù ñeå hai beân quen bieát vaø coù choã ñi laïi vôùi nhau moãi khi oâng Phoù
74
coù dòp coâng taùc vaøo nam. Moät bao thô toaøn “veù” gaàn chuïc ngaøn ñoâ ñöôïc ñoùng goùp vaøo quyõ naâng ñôõ taøi naêng treû daønh cho coâ con gaùi nhoû 10 tuoåi cuûa oâng Phoù vieän hoïc ñaøn piano. Töø ñoù, qua Nguyeãn Maïnh Trung, Naêm Cam thöôøng xuyeân coù nhöõng chieâu ñaõi caùc xeáp lôùn beân ngaønh coâng an, vaø Trung cuõng khoâng coøn ngaàn ngaïi caàm tay moãi laàn vaøi chuïc veù trong caùc chuyeán coâng taùc veà baéc cuûa mình, theo ñeà nghò cuûa “anh Naêm” laø Trung laøm vieäc trong nam, laâu laâu veà baéc cuõng neân roäng tay chieâu ñaõi caùc anh em ngoaøi ñoù cho coù “só dieän” vôùi ngöôøi ta. Naêm Cam thaät söï ñaõ khoáng cheá moät tay coâng an töøng laäp nhieàu chieán coâng phaù aùn chæ baèng tieàn vaø gaùi. Naêm 1988 sau vuï traïi Thanh Haø trôû veà, Nguyeãn Maïnh Trung chaúng nhöõng khoâng caûnh giaùc maø coøn dính chaët vaøo anh Naêm hôn. Hoâm nay trong ñaùm tang baø Tö Saåm chò cuûa “anh Naêm”, Trung ñaõ suoát ñeâm canh tröïc beân quan taøi chò cuûa anh Naêm nhö moät “ngöôøi nhaø” trong gia toäc hoaøng gia cuûa theá giôùi ngaàm xaõ hoäi ñen Saøi Goøn naøy.
Trung vöøa coù tieàn, vöøa coù gaùi, coù choã aên chôi mieãn phí, coù luoân caû baø chuû vôùi ñaùm gaø tô... Trung thaáy theá giôùi ngaàm cuûa Saøi Goøn ôû moät goùc nhìn naøo ñoù cuõng coù maët tích cöïc cuûa noù.
Laàn löôït nhöõng vò khaùch ñaëc bieät cuûa Naêm Cam ñöôïc ñöôïc môøi ñeán nhaø haøng cuûa Kim Anh vaø ñöôïc ngöôøi ñeïp chuû nhaân giuùp “anh Naêm” cuûa mình khoáng cheá. Leã di quan dieãn ra nhö moät ngaøy hoäi lôùn. Luõng Ñaàu Boø, oâng Giaùm Ñoác cuûa traïi hoøm Vaïn Thoï vaø moät tieåu ñoäi ñaïo tyø trang troïng trong boä ñoàng phuïc traéng vieàn ñen. Muõ casquette bosco traéng vieàn kim tuyeán vaønh oùnh aùnh. Tieåu ñoäi ñaïo tyø daøn vò trí ñeå leân ñeøn baùi leã vaø cuøng nhau phoái hôïp muùa baøi ñaïo hoaøng xin thaùnh thaàn thoå ñòa chöùng giaùm cho leã di quan tieãn ñöa ngöôøi quaù coá. Baøi ñaïo hoaøng ñöôïc
muùa keùo daøi treân 40 phuùt, thaät laø moät tuyeät taùc ngheà nghieäp cuûa Luõng Ñaàu Boø. Voâ cuøng linh ñoäng, aên khôùp vaø ñeïp maét laøm ngöôøi xem phaûi boài hoài röng leä. Chieác quan taøi cuûa baø Tröông Thò Saåm ñöôïc di chuyeån ra giöõa ñöôøng loä vôùi ñuû nghi thöùc baùi voïng theo moãi böôùc ñi qua söï höôùng daãn cuûa vò chuû leã töùc Luõng Ñaàu Boø. Toaøn aùo quan ñöôïc phuû luïa traéng vieàn ñaêng ten vaø ñaùm ñaïo tyø duøng ñoøn khieâng treân vai röôùc ñi daøi treân ñöôøng loä nhòp nhaøng trong tieáng nhaïc cuûa ñoäi keøn taây roâm raû nhö moät leã röôùc kieäu cuûa moät nghi thöùc toân giaùo naøo ñoù. Theo sau quan taøi laø Naêm Cam, Baûy Sy choàng baø Saåm, vaø vôï choàng Thoï Ñaïi UÙy cuøng caùc thaønh vieân lôùn nhoû trong gia ñình “hoaøng gia”. Taát caû ñeàu traéng toaùt moät maøu tang cheá. Tuyeät nhieân khoâng moät gioït nöôùc maét khoùc than. Doøng khaùch ñöa tang roàng raén noái ñuoâi nhau ñan kín moät ñoaïn ñöôøng daøi. Maøn bieåu dieãn röôùc kieäu quan taøi keùo daøi suoát töø nhaø ñeá tröôùc nhaø thôø Taân Ñònh môùi döøng laïi. AÙo quan cuûa baø Tö Saåm luùc naøy môùi ñöôïc chuyeån leân xe nhaø quaøng mang hình thuyeàn baùt nhaõ. Baûy Sy, vôï choàng Thoï Ñaïi UÙy, con trai Nguyeãn Höõu Thònh ngoài chung quanh quan taøi treân xe roàng. Naêm Cam nhaân vaät chinh cuûa tang leã ngöï leân chieác Mustang mui traàn ñoû saäm. Xe naøy caû nöôùc chæ coøn coù maáy chieác töø thôøi Myõ ñeå laïi ñaõ ñöôïc taân trang saùng giôùi, coù giaù trò ñaét hôn xe ñôøi môùi gaáp maáy laàn. Ñoaøn ngöôøi cuõng luõ löôït leân xe rieâng cuûa mình noái ñuoâi nhau daøi daèng daëc. Daãn ñaàu laø ñoäi moâ toâ theå thao phaân khoái lôùn môû ñöôøng nhö moâ toâ coâng loä daãn ñoaøn xe VIP treân phoá. Chieác Mustang ñoû choùi mui traàn chôû “caäu Naêm” chaïy giöõa hai chieác Jeep luøn vuøng vònh vôùi caàn aêng ten cao ngheäu vaét veûo, vaø caây buùa ñeõo daøi ngoaèn daét beân söôøn xe troâng deã ôùn. Ñaây laø loaïi Jeep chieán ñaáu ôû vuøng vònh cuûa Myõ, sau khi quaân ñoäi Nga ruùt khoûi Afghanistan coù moät soá ñöôïc ñem veà Nga, khoâng bieát baèng caùch naøo ñoù maáy tay Vieät kieàu Nga laïi mua ñöôïc maáy chieác quaân xa, cuûa quaân ñoäi Nga tröng duïng töø chieán tröôøng, ñeå chôõ veà Vieät Nam. Hai chieác naøy laø cuûa Hoaøng Löïu Ñaïn vaø Taùm Vaøng Vieät kieàu Myõ mua laïi cuûa daân chôi töø phía baéc. Theo sau laø ñoaøn xe ñôøi môùi cuûa khaùch ñöa coøn moät daõi xe buyùt 25 choã coù maùy laïnh noái ñuoâi luõ löôït, vaø moät ñoaøn daøi xe gaén maùy moâ toâ boïc haäu. Traõi daøi treân ñöôøng Lyù Chính Thaéng cho ñeán ngaõ tö Hai Baø Tröng. Ñoaøn xe noái ñuoâi xe nhaø quaøng cuøng höôùng veà nghóa trang Gioàng OÂng Toá theo ngaõ xa loä Bieân Hoøa cuõ... Neáu quaû thaät hoàn baø Tröông Thò Saåm ñang ngöï ñaâu ñoù treân cao coù nhìn xuoáng ñoaøn ngöôøi vaø xe ñöa tang cho baø thì chaéc baø cuõng phaûi gaät guø haøi loøng. Laøm chò ñaïi ca giang hoà khi cheát coøn “oaùch” hôn laø laøm meänh phuï quyù phaùi nhieàu... Xin ñoùn xem tieáp kyø sau
Baùn sæ vaø leû ñuû caùc loaïi saûn phaåm veà saøn nhaø goã vaø vaät lieäu loùt saøn nhaø
TAËNG
$100 TIEÀN MAËT
Khi mua haøng nhôù noùi laø thaáy quaûng caùo naøy ñaêng treân baùo Doanh Nghieäp Magazine & Online seõ ñöôïc taëng $100 tieàn maët khaáu tröø vaøo hoùa ñôn. AÙp duïng ñieàu naøy cho suoát naêm
2011
* Solid timber * Goã ñaëc * Floor boards * Laminate
* Vinyl * Carpets Rugs * Tiles gaïch * Thaûm ñuû loaïi
Xin goïi Joseph
0421 128 720 - 9755 0555 - Fax - 9755 0554
75
Haõy daønh cho Gia Ñình Baïn nhöõng gì Toát Nhaát
Gaïo Thôm Hoaøng Gia Royal Umbrella Jasmine Rice
Nhöõng ñieàu ñôn giaûn trong cuoäc Soáng... thöôøng laø nhöõng ñieàu Quan Troïng nhaát Coù baùn taïi caùc tieäm taïp hoùa AÙ chaâu treân khaép nöôùc UÙc
76 76 100 100
www.BestRice.com.au
77