Viet's Business Lifestyle 72

Page 1

1

1


2

2

22

LAWYERS

Saigon VN

Vaên phoøng chính Suite 222 - Soá 4143 Traà , Quaä Traà n Cao Vaân,Cao QuaänVaâ 3 nSaø i Goønn 3, (hoàSaigon(hoà con ruøa) con ruøa) Ñaï i dieä i UÙncBình: - Viet’s Villawood Sydney Chi nhaùnntaï h Taâ 154 Business Leâ Cao LaõLifestyle ng, quaän Taâ n Phuù Saøi Goø n Hôïp taùc nhoùm luaät sö quoác teá Hoa Kyø - UÙc - Vieät Nam laøm vieäc taïi Saigontreân 20 naêm

DI TRUÙ - NHAÄP CÖ - DU LÒCH - DU HOÏC Vaên phoøng thöôøng tröïc taïi Saigon tröïc tieáp tö vaán höôùng daãn giuùp thöïc hieän vaø ñaûm traùch ñeä naïp hoà sô ñeán Ñaïi Söù Quaùn / Toång Laõnh Söï UÙc taïi Vieät Nam cho taát caû caùc caùc loaïi visa: Hoân Nhaân - Ñoaøn Tuï - Du Lòch - Du Hoïc - Lao Ñoäng Vieäc Laøm v.v... Phoái hôïp vôùi caùc luaät sö chuyeân traùch veà Di Truù (Specialist in Immigration Law) taïi UÙc ñeå xin caùc loaïi Visa PR cho ngöôøi ñang Du Hoïc - Du Lòch - Lao Ñoäng muoán ñònh cö laïi UÙc.

nieàm vui thaêm vieáng nhaäp cö ñoaøn tuï taïi UÙc

Luaät sö Kim Thö

Ñaëc bieät: Chuùng toâi laøm vieäc thöôøng xuyeân moãi ngaøy vôùi Boä phaän duyeät ñôn nhaäp cö cuûa Australia trong Toång Laõnh Söï UÙc taïi Saøi Goøn, luoân ñöôïc caäp nhaät caùc thoâng tin môùi nhaát veà taát caû caùc loaïi Visa Nhaäp Cö UÙc Hieän laø vaên phoøng luaät phaùp taïi Vieät Nam coù uy tín vaø toác ñoä xin Visa nhanh leï nhaát - Nhieàu tröôøng hôïp ñaëc bieät, chuùng toâi ñaõ töøng xin Visa khaån caáp vôùi Toång Laõnh Söï UÙc taïi Saigonvaø ñöôïc caáp thò thöïc chæ trong 2 tieáng sau khi naïp ñôn (Hoà sô file 1139HC13)

TRANH CHAÁP TOÁ TUÏNG

Ñaûm traùch ñaêng kyù thuû tuïc nhaän thöøa keá trong nöôùc daønh cho Vieät kieàu/Ngoaïi kieàu cö soáng taïi nöôùc ngoaøi - Toá tuïng ñoøi laïi quyeàn sôû höõu taøi saûn bò chieám ñoaït, hay bò laán chieám dieän tích - Tranh chaáp taøi saûn giöõa ngöôøi nöôùc ngoaøi vôùi ngöôøi trong nöôùc - Tö vaán veà luaät - Hoân nhaân gia ñình - ly thaân ly dò - tranh chaáp kinh doanh, hôïp doanh, lieân doanh vôùi ngöôøi trong nöôùc - tieán haønh toá tuïng, baûo veä bieän hoä caùc tranh chaáp coù yeáu toá nöôùc ngoaøi v.v... Nhaän xin gia haïn, laøm môùi, xin laïi caùc loaïi hoä chieáu, hay quoác tòch Vieät Nam, cho ngöôøi bò quaù haïn hay bò maát...

Vaên phoøng luaät sö trong nöôùc vôùi chöùc naêng ñaïi dieän thaân chuû tieán haønh toá tuïng hay baûo veä bieän hoä caùc tranh chaáp daønh cho ngöôøi nöôùc ngoaøi

Vónh Trung Viet’s Business Lifestyle ABN 286 91 497 950 Phone & Tin nhaén: 0430 00 69 65 email: CityFullStars@gmail.com


3

33

Treân 10 naêm kinh nghieäm chuyeân traùch veà caùc loaïi luaät phaùp lieân quan ñeán yeáu toá nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam. Hieän laø thaønh vieân luaät sö ñoaøn Saøi Goøn, thaønh vieân hoäi luaät gia Vieät Nam. Phoù chuû tòch hoäi luaät gia quaän 5 Saøi Goøn...

Ñaûm traùch laäp thuû tuïc phaùp lyù - Hôïp leä ñöùng teân

taøi saûn töø thöøa keá hay cho taëng mua baùn ôû Vieät Nam daønh cho Vieät kieàu/Ngoaïi kieàu cö soáng taïi nöôùc ngoaøi .

Laøm thuû tuïc li thaân / li dò coù tranh chaáp taøi saûn

Tranh chaáp taøi saûn töø nhaø ñaát thöøa keá cho taëng mua baùn v.v...

vaø con caùi cho vôï / choàng laø ngöôøi nöôùc ngoaøi vôùi ngöôøi trong nöôùc.

Tö vaán

tieán haønh toá tuïng, baûo veä, bieän hoä... caùc tranh chaáp kinh doanh daân söï giöõa ngöôøi nöôùc ngoaøi vaø ngöôøi trong nöôùc v.v...

Ñaëc bieät:

Keát hoân vôùi ngöôøi trong nöôùc, sau li hoân, coùn caùi ñi veà ñaâu??

Chæ caàn laøm sai ñôn baûo laõnh keát hoân luùc ban ñaàu... Caùc baïn seõ khoâng coù ñöôïïc moät gia ñình haïnh phuùc ôû töông lai

Nhaän laøm caùc loaïi ñôn baûo laõnh xin visa cho dieän keát hoân, fiance, ñoaøn tuï, du hoïc, du lòch ñeán UÙc thaêm thaân nhaân v.v..

Xin lieân laïc vôùi ñaïi dieän cuûa chuùng toâi taïi Sydney ñeå tham khaûo qua phone, vaø ñeå laäp heïn neáu nhö quyù vò muoán tieáp kieán taïi Vieät Nam Viet’s Business Lifestyle ABN 286 91 497 950 Villawood NSW 2163 Australia Xin goïi: Tel.: 9788 7364 - Mob/nhaén tin: 0430 00 69 65 eMail: CityFullStars@Gmail.com phuïc vuï treân toaøn nöôùc UÙc


4

. 1

Viet’s Business Lifestyle ABN 286 91 497 950 Toøa soaïn Sydney Australia P.O.Box: 308 Villawood 2163 Tel.: (02) 9788 7364 Ñaïi dieän taïi Melbourne P.O.Box: 2111 Footscray 3011 Tel.: (03) 9689 2559 Quaûn Lyù Trò Söï: Dzuõng Trinh Soá tröïc tieáp 04 3000 69 65 e:DoanhNghiep@Optusnet.com.au Quaûng Caùo Sydney Dzuõng Trinh: Tel/SMS 04 3000 69 65 Quaûng Caùo Melbourne Kim Traàn: Tel/SMS 0423 688 828

BIEÂN TAÄP AUSTRALIA Phaïm Laâm, Nguyeân Cung, Phöông”N”, Vónh Trung, Minh Anh, Mai DJ, Anne Trinh, Trang Nguyeãn, Dieäp Anh, Hoàng Haø, Mai Oanh, Dzuõng Trinh, Thieân Quaân USA & UK Traàn Thò Vónh Töôøng, Töôøng Yi, Haø Quyeân, Thu Trang VIEÄT NAM Haø Thaønh Laõng Töû, Khaùch Saøi Goøn, Ngoïc Dieäp, Mai Anh Yeân Ba Giang Vuõ

8 söï kieän seõ laøm thay ñoåi theá giôùi naêm 2017 Sau naêm 2016 vôùi raát nhieàu nhöõng côn “ñòa chaán” chính trò, naêm 2017 chaéc chaén seõ khoâng maáy suoân seû... Nhöõng söï kieän döï kieán seõ xaûy ra vaø gaây aûnh höôûng lôùn trong naêm 2017, töø vieäc oâng Donald Trump chính thöùc trôû thaønh Toång thoáng thöù 45 cuûa nöôùc Myõ, nöôùc Anh thöïc söï khôûi ñoäng quaù trình rôøi khoûi Lieân minh Chaâu AÂu (EU) vaø khaû naêng toå chöùc Nhaø nöôùc Hoài giaùo (IS) seõ bieán maát ôû Trung Ñoâng, theo toång keát cuûa Financial Times. Thaùng 1: Donald Trump nhaäm chöùc Neáu nhìn vaøo caùch maø Donald Trump haønh xöû suoát trong quaù trình vaän ñoäng tranh cöû cho ñeán sau khi chính thöùc ñaéc cöû Toång thoáng Myõ, coù theå chaéc chaén raèng ngay sau khi chính thöùc naém quyeàn, oâng seõ raát noùng loøng muoán taïo daáu aán. OÂng ñaõ tuyeân boá raát maïnh meõ veà vieäc seõ ruùt khoûi Hieäp ñònh Ñoái taùc xuyeân Thaùi Bình Döông (TPP), chöông trình baûo hieåm söùc khoûe baét buoäc Obamacare, thay ñoåi chính saùch naêng löôïng vaø theâm nhieàu chính saùch khaùc. Tuyeân boá vaø haønh ñoäng cuûa oâng trong baøi dieãn vaên nhaäm chöùc seõ phaùt ñi thoâng ñieäp roõ raøng nhaát veà quan ñieåm chính saùch suoát thôøi kyø naém quyeàn saép tôùi, duø taát nhieân Donald Trump luoân laø nhaân vaät baát ngôø, khoù ñoaùn. Söï kieän khaùc chaéc chaén seõ thu huùt söï quan taâm cuûa theá giôùi, ñoù chính laø cuoäc gaëp thöôïng ñænh ñaàu tieân giöõa Toång thoáng Myõ Donald Trump vaø Toång thoáng Nga Vladimir Putin. Thôøi gian qua, coù moät soá cô quan tình baùo cuûa Myõ ñaõ nghi ngôø phía Nga coù lieân quan ñeán chieán thaéng cuûa Ñaûng Coäng hoøa trong cuoäc baàu cöû Toång thoáng Myõ. Thaùng 3: Nöôùc Anh chính thöùc khôûi ñoäng Brexit 9 thaùng sau cuoäc tröng caàu daân yù lòch söû keát thuùc baèng vieäc ña soá cöû tri Anh quyeát ñònh nöôùc naøy seõ rôøi khoûi Lieân minh Chaâu AÂu (EU), vaøo thaùng 3/2017, Anh döï kieán seõ kích hoaït ñieàu 50 cuûa Hieäp öôùc Lisbon - thuû tuïc chính thöùc ñeå moät nöôùc thaønh vieân rôøi EU. Ñaây laø böôùc ñi ñaùnh daáu vieäc Anh chính thöùc khôûi ñoäng hai naêm ñaøm phaùn tieáp ñoù ñeå rôøi khoûi “ngoâi nhaø chung” Lieân minh Chaâu AÂu. Cho ñeán nay, loä trình ñaøm phaùn chöa thöïc söï roõ raøng, Chính phuû Anh seõ caàn phaûi leân moät keá hoaïch ñaøm phaùn toång theå cöïc kyø chi tieát vaø toaøn dieän. Thuû töôùng Anh Theresa May cuõng seõ phaûi raát coá gaéng traùnh gaây soác thò tröôøng taøi chính, cuøng luùc ñoù ñöa ra caùc chính saùch khuyeán khích ñaàu tö vaøo Anh. IS suy yeáu Sau khi khieán theá giôùi khieáp sôï vôùi nhöõng cuoäc taán coâng taøn baïo treân Syria vaø Iraq trong suoát hai naêm qua, nhöõng chieán binh cuûa toå chöùc Nhaø nöôùc Hoài giaùo (IS) ñang maát daàn quyeàn kieåm soaùt treân raát nhieàu laõnh thoå taïi caû hai nöôùc treân. Nhöõng thaùng gaàn ñaây, sau nhieàu cuoäc giao tranh quyeát lieät giöõa löïc löôïng an ninh Iraq vaø IS, quaân chính phuû ñaõ chieán thaéng taïi moät trong nhöõng thaønh trì quan troïng cuoái cuøng cuûa IS. Thaønh trì quan troïng tieáp theo cuûa IS caàn ñöôïc phaù vôõ seõ chính laø Raqqa taïi Syria. Toång thoáng Myõ Donald Trump seõ ñoái dieän vôùi thaùch thöùc laøm sao laäp ñöôïc moái lieân minh thoáng nhaát cuûa caùc löïc löôïng cuøng chung muïc tieâu choáng IS taïi Syria. Sau ñoù, oâng Donald Trump seõ phaûi tính ñeán vieäc laäp ra chính phuû môùi coù ñuû khaû naêng trung hoøa giöõa caùc phe phaùi ñoái laäp. Thaùng 4 vaø thaùng 5: Baàu Toång thoáng Phaùp Trong boái caûnh nöôùc Phaùp ñang khoù khaên, tyû leä thaát nghieäp cao thôøi kyø haäu coâng nghieäp, tyû leä thaát nghieäp cao, caùc vaán ñeà


5 raéc roái töø nhaäp cö traøn lan ngaøy caøng khieán nhieàu ngöôøi sôï haõi, quan ñieåm cuûa khoâng ít cöû tri Phaùp ñaõ thay ñoåi. Hoï khoâng coøn haøo höùng vôùi toaøn caàu hoùa hay töï do thöông maïi nhö tröôùc. Boái caûnh theá giôùi naêm 2016 ñaõ chöùng kieán nhieàu thay ñoåi mang tính böôùc ngoaët, oâng Donald Trump vôùi quan ñieåm phaûn ñoái toaøn caàu hoùa vaø töï do thöông maïi trôû thaønh Toång thoáng Myõ; ngöôøi Anh boû phieáu rôøi khoûi EU; Thuû töôùng Italy Matteo Renzi töø chöùc. Dö luaän nöôùc Phaùp vì vaäy ñang ngaøy moät uûng hoä baø Marine Le Pen, Chuû tòch Ñaûng Maët traän quoác gia Phaùp. Laø chính trò gia coù tö töôûng cöïc höõu maïnh meõ, baø ñang nhaän ñöôïc söï uûng hoä cuûa nhieàu cöû tri thuoäc taàng lôùp lao ñoäng. Thôøi gian gaàn ñaây, baø Le Pen coù khaù nhieàu böôùc tieán quan troïng treân chính tröôøng nöôùc Phaùp. Neáu baø tieáp tuïc chieán thaéng, EU seõ ñoái dieän vôùi cuoäc khuûng hoaûng lôùn nhaát töø tröôùc ñeán nay, vôùi taùc ñoäng thaäm chí coøn toài teä hôn caû Brexit. Thaùng 5: Baàu Toång thoáng Iran Khaùc hoaøn toaøn vôùi nhöõng ñoàn ñoaùn ban ñaàu, trong 4 naêm qua, Toång thoáng Iran, oâng Hassan Rouhani, ñaõ taïo ñöôïc nhieàu daáu aán treân chính tröôøng Iran cuõng nhö theá giôùi. Trong ñoù, noåi baät nhaát phaûi keå ñeán vieäc kyù keát thoûa thuaän haït nhaân vôùi Myõ vaø 5 cöôøng quoác khaùc treân theá giôùi. Tuy nhieân oâng Hassan Rouhani cuõng chòu nhieàu aùp löïc chæ trích töø caùc chính trò gia coù quan ñieåm ñoái laäp. Nay, khi thoûa thuaän haït nhaân ñang chòu söùc eùp töø Toång thoáng ñaéc cöû Myõ Donald Trump, oâng Rouhani seõ gaëp khoù trong noã löïc taùi tranh cöû. Vieäc oâng coù tieáp tuïc giöõ cöông vò Toång thoáng hay khoâng vaø ñònh höôùng chính saùch ngoaïi giao, quaân söï cuûa Iran saép tôùi ra sao seõ coù nhieàu aûnh höôûng leân khu vöïc Trung Ñoâng. Suoát naêm 2017: Caùc ñôït naâng laõi suaát cuûa FED Bieán ñoäng laõi suaát cô baûn ñoàng USD cuûa Myõ cuøng vôùi giaù daàu, haøng hoùa seõ gaây ra khoâng ít taùc ñoäng leân caùc neàn kinh teá, thò tröôøng taøi chính toaøn caàu. Ñoái vôùi giôùi ñaàu tö vaø chuyeân gia thò tröôøng, caâu hoûi lôùn nhaát trong naêm 2017 laø: giaù caùc loaïi taøi saûn treân seõ taêng cao ñeán ñaâu? Thaùng 12/2016, Cuïc Döï tröõ Lieân bang Myõ (FED) ñaõ naâng laõi suaát cô baûn ñoàng USD laàn thöù 2 tính töø khuûng hoaûng taøi chính toaøn caàu. Döï kieán trong naêm 2017, FED seõ naâng laõi suaát ñoàng USD theâm 3 laàn nöõa. Cho ñeán giôø, chöa coù gì chaéc chaén laõi suaát seõ ñöôïc ñieàu chænh taêng theo loä trình treân. Tuy nhieân bieán ñoäng laõi suaát cô baûn ñoàng USD seõ coøn tuøy thuoäc vaøo chính saùch kinh teá cuûa oâng Donald

Trump. Ñoàng Peso cuûa Mexico vaø ñoàng Lira cuûa Thoå Nhó Kyø ñaõ giaûm giaù maïnh khi oâng Donald Trump ñaéc cöû Toång thoáng Myõ. Trong thôøi gian tôùi, neáu laõi suaát ñoàng USD ñöôïc ñieàu chænh taêng, chaéc chaén tyû giaù nhieàu ñoàng tieàn treân theá giôùi cuõng seõ thay ñoåi choùng maët. Nöûa ñaàu naêm 2016: Tröng caàu daân yù taïi Thoå Nhó Kyø Trong gaàn 15 naêm qua, Toång thoáng Tayyip Erdogan ñaõ khoâng ngöøng cuûng coá quyeàn löïc taïi Thoå Nhó Kyø. Naêm vöøa qua, Thoå Nhó Kyø ñaõ traûi qua moät naêm ñaày soùng gioù vôùi cuoäc ñaûo chính quaân söï, haøng loaït vuï taán coâng khuûng boá, quyeàn löïc cuûa oâng Tayyip Erdogan laïi caøng maïnh meõ hôn. Cuoäc tröng caàu daân yù taïi Thoå Nhó Kyø seõ dieãn ra vaøo thaùng 4 hoaëc thaùng 5/2017. Toång thoáng Tayyip Erdogan ñöôïc kyø voïng seõ vaãn nhaän ñöôïc söï uûng hoä raát lôùn cuûa ngöôøi daân. Thaùng 9 vaø thaùng 10/2017: Baàu Thuû töôùng Ñöùc Thuû töôùng Ñöùc Angela Merkel ñöôïc coi nhö moät trong nhöõng nhaø laõnh ñaïo quyeàn löïc vaø coù taàm aûnh höôûng lôùn nhaát taïi chaâu AÂu. Tuy nhieân trong naêm 2017 khi tieáp tuïc ra tranh cöû nhieäm kyø thöù 4, baø seõ gaëp phaûi thaùch thöùc raát lôùn. Söï böùc xuùc cuûa ngöôøi daân Ñöùc ñoái vôùi

caùc vaán ñeà kinh teá vaø cuoäc khuûng hoaûng nhaäp cö ñaõ khieán cho nhieàu chính trò gia cöïc höõu ñöôïc loøng cöû tri hôn. Thaùng 3/2016, ñaûng caùnh höõu “Söï löïa choïn vì nöôùc Ñöùc“ (AfD) chieán thaéng lôùn trong cuoäc baàu cöû ñòa phöông ôû bang Hessen cuûa Ñöùc, trong khi ñaûng cuûa Thuû töôùng Ñöùc laïi thaát baïi trong baàu cöû nghò vieän. Chaéc chaén, khi Merkel chöa tìm ñöôïc höôùng chaám döùt trieät ñeå nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán cuoäc khuûng hoaûng di cö hieän taïi, vò theá cuûa baø trong cuoäc baàu cöû saép tôùi coøn chòu nhieàu aùp löïc. Baø seõ phaûi coá gaéng khoâng ñeå nhöõng yeáu toá noäi taïi nöôùc Ñöùc laáy ñi vò theá cuûa baø treân chính tröôøng Ñöùc cuõng nhö theá giôùi. [ ] Phaàn Lan baét ñaàu thöû chính saùch “ngoài khoâng cuõng coù tieàn” Ngöôøi tham gia chöông trình seõ nhaän ñöôïc 560 Euro moãi thaùng cho duø coù laøm vieäc hay khoâng... Phaàn Lan baét ñaàu taëng tieàn haøng

thaùng cho haøng nghìn coâng daân, cho duø hoï coù laøm vieäc hay khoâng. Trang CNN Money cho hay, chöông trình treân ñöôïc khôûi ñoäng trong thaùng 1/2017, laø moät trong nhöõng noã löïc ñaàu tieân cuûa Chính phuû Phaàn Lan nhaèm thöû nghieäm chính saùch “thu nhaäp cô baûn cho toaøn daân”. Ngöôøi tham gia chöông trình seõ nhaän ñöôïc 560 Euro, töông ñöông 587 USD, moãi thaùng. Khoaûn tieàn naøy khoâng phuï thuoäc vaøo thu nhaäp, taøi saûn, hay tình traïng coâng vieäc cuûa ngöôøi nhaän tieàn. Nhöõng ngöôøi uûng hoä yù töôûng veà chính saùch “thu nhaäp cô baûn cho toaøn daân” laäp luaän raèng caùch laøm naøy seõ ñem laïi söï ñaûm baûo toát hôn cho ngöôøi lao ñoäng, nhaát laø trong boái caûnh caùc tieán boä khoa hoïc laøm giaûm nhu caàu söû duïng lao ñoäng laø con ngöôøi. Ngoaøi ra, vieäc caáp thu nhaäp cô baûn cuõng coù theå khuyeán khích nhöõng ngöôøi thaát nghieäp laøm nhöõng coâng vieäc laët vaët maø khoâng lo bò maát caùc cheá ñoä. Hieän nay, nhieàu ngöôøi Phaàn Lan thaát nghieäp khoâng muoán laøm vieäc baùn thôøi gian, vì nhöõng coâng vieäc naøy chæ ñem laïi cho hoï khoaûn thu nhaäp nhoû nhöng laïi khieán hoï maát trôï caáp thaát nghieäp. Chöông trình thöû nghieäm seõ ñöôïc Chính phuû Phaàn Lan aùp duïng trong hai naêm ñoái vôùi 2.000 ngöôøi. Nhöõng ngöôøi tham gia seõ ñöôïc löïa choïn ngaãu nhieân, nhöng phaûi laø ñoái töôïng ñang nhaän trôï caáp thaát nghieäp hoaëc trôï caáp thu nhaäp. Soá tieàn maø hoï nhaän ñöôïc töø chöông trình seõ khoâng bò ñaùnh thueá. Neáu thaønh coâng, chöông trình coù theå ñöôïc môû roäng cho taát caû ngöôøi Phaàn Lan tröôûng thaønh. Chính phuû Phaàn Lan cho raèng saùng kieán naøy coù theå giuùp tieát kieäm ngaân saùch trong daøi haïn. Heä thoáng phuùc lôïi cuûa nöôùc naøy raát phöùc taïp vaø tieâu toán moät löôïng ngaân saùch lôùn, neán vieäc ñôn giaûn hoùa coù theå giuùp caét giaûm chi phí vaän haønh toán keùm. Phaàn Lan khoâng phaûi laø nôi duy nhaát coù yù töôûng veà thu nhaäp ñaûm baûo. Thaùng 6 naêm ngoaùi, thaønh phoá Livorno cuûa Italy ñaõ khôûi ñoäng chöông trình thu nhaäp cô baûn ñaûm baûo cho 100 hoä gia ñình ngheøo nhaát taïi ñòa phöông. Töø thaùng 1/2017, chöông trình ñöôïc môû roäng cho theâm 100 hoä gia ñình nöõa. Moãi hoä tham gia ñöôïc nhaän 500 Euro, töông ñöông 525 USD, moãi thaùng. Moät soá quoác gia khaùc nhö Canada, Iceland, Uganda, vaø Brazil cuõng ñang xem xeùt thöû nghieäm chöông trình töông töï. Naêm ngoaùi, Thuïy Syõ tính taëng cho moãi coâng daân tröôûng thaønh khoaûn thu nhaäp ñaûm baûo 2.500 USD/thaùng, nhöng keá hoaïch naøy ñaõ bò baùc boû trong moät cuoäc tröng caàu daân yù. Hôn 75% cöû tri


6 Thuïy Syõ khoâng ñoàng yù vôùi keá hoaïch. Ví duï ñieån hình nhaát veà thu nhaäp ñaûm baûo laø ôû bang Alaska cuûa Myõ vaøo thaäp nieân 1980. Khi ñoù, ngöôøi daân Alaska ñöôïc chính quyeàn taëng tieàn haøng naêm vaø ngaân saùch cho chöông trình laáy töø nguoàn thu daàu löûa cuûa bang. BIEN, moät nhoùm vaän ñoäng cho chính saùch thu nhaäp ñaûm baûo toaøn daân, goïi chöông trình cuûa bang Alaska hoài nhöõng naêm 1980 laø “heä thoáng thu nhaäp cô baûn toaøn daân thöïc söï” ñaàu tieân. [ ]

Ñeán ngaøy 23/12, chæ soá naøy giaûm coøn hôn 103 ñieåm. OÂng Teo cho bieát vaãn laïc quan veà söï taêng giaù cuûa ñoàng USD, nhöng noùi raèng sau ñôït taêng maïnh vöøa qua, ñoàng baïc xanh coù theå rôi vaøo moät ñôït ñieàu chænh hoaëc choát lôøi vaøo ñaàu naêm 2017. “Chuùng toâi döï baùo ñoàng USD seõ tieáp tuïc maïnh leân ñeán cuoái 2017, nhöng trong ngaén haïn, tyû giaù ñoàng tieàn naøy coù theå ñaõ taêng quaù cao”, oâng Teo noùi. “Chuùng toâi ñaõ khuyeán nghò khaùch haøng mua ñoàng USD sau khi oâng Trump truùng USD ñöôïc döï baùo tieáp tuïc maïnh cöû, nhöng vaøo thôøi ñieåm hieän nay, chuùng theâm trong 2017 toâi khuyeán nghò hoï neân thaän troïng moät Ñoàng USD ñaõ taêng giaù maïnh keå töø chuùt neáu ñang naém giöõ USD”. sau khi Donald Trump baát ngôø giaønh Chieán löôïc gia cuûa ABN döï baùo chieán thaéng trong cuoäc baàu cöû Toång thoáng Myõ... Ñoàng USD coù theå seõ tieáp tuïc maïnh leân trong naêm 2017, bôûi Cuïc Döï tröõ Lieân bang Myõ (FED) coù khaû naêng seõ taêng laõi suaát nhieàu laàn hôn döï baùo. Theo haõng tin CNBC, ñaây laø nhaän ñònh maø oâng Roy Teo, chieán löôïc gia caáp cao veà ngoaïi hoái cuûa ngaân haøng ABN AMRO Bank ñöa ra trong moät cuoäc traû lôøi phoûng vaán ngaøy 23/12. “Ngay thôøi ñieåm hieän nay, laõi suaát töông lai môùi phaûn aùnh hôn hai laàn taêng laõi suaát trong naêm 2017. Nhö vaäy, ñoàng USD vaãn coøn dö ñòa ñeå taêng giaù”, oâng Teo noùi vôùi chöông trình “Street Signs” ñoàng Euro coù theå giaûm giaù coøn 0,95 cuûa CNBC. USD ñoåi 1 Euro vaøo naêm tôùi, töø möùc Chieán löôïc gia naøy cho bieát oâng kyø hôn 1,04 USD töông ñöông 1 Euro vaøo voïng FED taêng laõi suaát 3 laàn trong naêm ngaøy 23/12. OÂng Teo cuõng cho raèng 2017, phuø hôïp vôùi döï ñònh maø FED ñöa caùc ñoàng tieàn cuûa chaâu AÙ noùi chung ra trong cuoäc hoïp chính saùch thaùng 12. seõ tieáp tuïc giaûm giaù so vôùi USD, trong Tuy nhieân, oâng noùi: “Treân thò tröôøng ñoù ñoàng Ñoâla Singapore vaø Nhaân daân ñang coù moät soá ñoàn ñoaùn raèng FED coù teä Trung Quoác ñaëc bieät deã toån thöông theå taêng laõi suaát tôùi 4 laàn”. tröôùc laõi suaát gia taêng ôû Myõ vaø ruûi ro Ñoàng USD ñaõ taêng giaù maïnh keå töø giaùn ñoaïn quan heä thöông maïi vôùi Myõ. sau khi Donald Trump baát ngôø giaønh OÂng Teo nhaán maïnh vôùi möùc ñoä baáp chieán thaéng trong cuoäc baàu cöû Toång beânh cao xung quanh ñöôøng loái chính thoáng Myõ vaø sau khi FED khieán thò saùch cuûa oâng Trump, vieäc coù moät caùi tröôøng ngaïc nhieân khi tuyeân boá coù theå nhìn thaän troïng laø caàn thieát. “Khoâng taêng laõi suaát 3 laàn trong naêm tôùi. Tröôùc ai bieát chaéc nhöõng chính saùch cuï theå ñoù, thò tröôøng vaãn kyø voïng FED seõ chæ naøo seõ ñöôïc thöïc thi döôùi thôøi Donald taêng laõi suaát hai laàn trong naêm 2017. Trump. Nhöõng kyø voïng ñang ôû möùc Trong voøng moät thaäp kyû trôû laïi ñaây, khaù cao”, oâng noùi. FED môùi taêng laõi suaát coù hai laàn. Laàn OÂng Teo cuõng noùi theâm raèng ñoàng taêng laõi suaát gaàn nhaát laø vaøo cuoäc hoïp USD maïnh coù theå gaây taùc ñoäng baát lôïi ngaøy 13-14/12 vöøa qua, vôùi möùc taêng ñoái vôùi xuaát khaåu cuûa Myõ, caûn trôû söï 0,25 ñieåm phaàn traêm leân 0,5-0,75 %. gia taêng cuûa laïm phaùt, ñoàng thôøi gaây Nhöõng chuû tröông chính saùch maø oâng söùc eùp ñoái vôùi lôïi nhuaän cuûa caùc coâng Trump ñöa ra trong chieán dòch tranh cöû, ty Myõ. bao goàm lôøi höùa chi maïnh cho caùc döï Khoâng chæ coù chieán löôïc gia Teo aùn cô sôû haï taàng, neáu ñöôïc thöïc thi, coù maø nhieàu nhaø phaân tích khaùc cuõng theå seõ thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá vaø nhaán maïnh möùc ñoä baáp beânh cao xung laïm phaùt ôû Myõ. Trong tröôøng hôïp ñoù, laõi quanh caùc chuû tröông chính saùch cuûa suaát ôû Myõ seõ phaûi taêng leân, taïo ñaø taêng chính quyeàn Trump. Caùc nhaø phaân giaù cho ñoàng baïc xanh. tích cho raèng raát coù theå oâng Trump seõ Vaøo hoâm thöù Ba tuaàn naøy, chæ soá Dol- khoâng laøm ñuùng nhö nhöõng gì maø oâng lar Index ño söùc maïnh cuûa ñoàng USD noùi trong quaù trình tranh cöû. Ngoaøi ra, so vôùi moät roå tieàn teä ñaõ taêng leân möùc nhöõng chính saùch maø oâng Trump muoán 103,65 ñieåm, cao nhaát trong 14 naêm. aùp duïng chöa chaéc ñaõ ñöôïc Quoác hoäi

Myõ pheâ chuaån. OÂng John Lilley, Giaùm ñoác ñieàu haønh coâng ty Taurus Wealth Advisors, noùi vieäc döï baùo veà naêm 2017 ñaëc bieät khoù bôûi vieäc döï baùo naøy laïi phuï thuoäc vaøo döï baùo oâng Trump thöïc söï seõ laøm gì sau khi leân naém quyeàn. [ ] Trung Quoác saép xaây thaùp ñoâi cao nhaát theá giôùi ôû Campuchia Toøa thaùp ñoâi döï kieán seõ ñöôïc xaây döïng trong voøng 5 naêm, vôùi chi phí 2,7 tyû USD... Moät nhoùm coâng ty Trung Quoác ñaõ giaønh hôïp ñoàng trò giaù 2,7 tyû USD xaây toøa thaùp ñoâi thöông maïi cao 133 taàng ôû thuû ñoâ Phnom Penh cuûa Campuchia baùo Cambodia Daily cho bieát. Theo tôø baùo naøy, toøa thaùp ñoâi döï kieán seõ ñöôïc xaây döïng trong voøng 5 naêm vaø seõ laø moät trong nhöõng toøa nhaø cao nhaát theá giôùi. Coøn theo tôø Thôøi baùo Hoaøn caàu cuûa Trung Quoác, ñaây seõ laø toøa thaùp ñoâi cao nhaát theá giôùi, vöôït ñoä cao cuûa thaùp ñoâi Petronas ôû Kuala Lumpur, Malaysia. Döï aùn seõ ñöôïc trieån khai sau khi lieân danh giöõa hai coâng ty Trung Quoác goàm Sino Great Wall International vaø Wuchang Shipbuilding Industry hoaøn taát vieäc huy ñoäng voán. Coâng trình thaùp ñoâi naøy laø söï hôïp taùc giöõa hai coâng ty Trung Quoác noùi treân vaø taäp ñoaøn Thai Boon Roong Group cuûa Campuchia. Tröôùc ñoù, Thai Boon Roong ñaõ ñöôïc nhaø chöùc traùch Campuchia caáp pheùp döï aùn treân dieän tích 5 hectare ñaát naèm beân bôø soâng Meâ Koâng, caùch khoâng xa khu soøng baïc Naga World. Sau khi hoaøn thaønh, toøa thaùp ñoâi coù teân TBR Twin Tower World Trade Center seõ coù chieàu cao 560 meùt, vaø laø moät toå hôïp khaùch saïn, vaên phoøng vaø caên hoä. Thaùp ñoâi Petronas coù chieàu cao 452 meùt. Theo baùo caùo môùi ñaây nhaát, coâng ty tö vaán baát ñoäng saûn Knight Frank noùi raèng nguoàn cung vaên phoøng, maët baèng baùn leû vaø caên hoä ôû Campuchia ñang gia taêng nhanh choùng. Trong ñoù, nguoàn cung caên hoä ñöôïc döï baùo taêng 641% trong thôøi gian töø nay ñeán naêm 2018. Toøa nhaø cao nhaát ôû Campuchia hieän nay, toøa Vattanac Capital cao 39 taàng, hoaøn thaønh vaøo naêm 2014 nhöng ñeán giöõa naêm ngoaùi môùi chæ ñaït tyû leä laáp ñaày khoaûng 30%. Moät döï aùn lôùn khaùc ôû Phnom Penh, toøa Gold Tower cao 42 taàng, khôûi coâng töø naêm 2008 nhöng ñaõ bò trì hoaõn vaø nhieàu khaû naêng phaûi ñeán naêm 2018 môùi hoaøn thaønh. [ ] Chính phuû Nhaät leân tieáng sau khi Donald Trump caûnh baùo Toyota


7 Ñoäng thaùi nhaèm vaøo Toyota vaøo ngaøy 5/1 cuûa Trump ñaùnh daáu laàn ñaàu tieân oâng “taán coâng” moät haõng xe nöôùc ngoaøi... Chính phuû Nhaät Baûn ngaøy 6/1 ñaõ leân tieáng baûo veä haõng saûn xuaát oâtoâ lôùn nhaát nöôùc naøy Toyota sau khi Toång thoáng Myõ ñaéc cöû Donald Trump ñe doïa seõ ñaùnh thueá tröøng phaït ñoái vôùi xe hôi do haõng saûn xuaát ôû Mexico. Theo tin töø Reuters, Chính phuû Nhaät noùi Toyota laø moät “coâng daân doanh nghieäp quan troïng” ôû nöôùc Myõ. Töø chieán dòch tranh cöû Toång thoáng cho tôùi sau khi baát ngôø truùng cöû, oâng Trump ñaõ lieân tuïc chæ trích caùc coâng ty Myõ söû duïng nhaø maùy coù chi phí saûn xuaát thaáp hôn ôû nöôùc ngoaøi khieán ngöôøi Myõ bò maát vieäc laøm. Trump, ngöôøi seõ chính thöùc böôùc chaân vaøo Nhaø Traéng vaøo ngaøy 20/1, ñaõ nhaèm vaøo caùc haõng xe cuûa Myõ, bao goàm haõng Ford, khieán haõng naøy caùch ñaây ít hoâm ñaõ phaûi huûy keá hoaïch xaây döïng nhaø maùy trò giaù 1,6 tyû USD ôû Mexico. Tuy nhieân, ñoäng thaùi nhaèm vaøo Toyota vaøo ngaøy 5/1 cuûa Trump ñaùnh daáu laàn ñaàu tieân oâng “taán coâng” moät haõng xe nöôùc ngoaøi. “Toyota Motor noùi seõ xaây döïng moät nhaø maùy môùi ôû Baja, Mexico, ñeå saûn xuaát xe Corolla cho thò tröôøng Myõ. Khoâng ñôøi naøo! Haõy xaây nhaø maùy ôû Myõ hoaëc phaûi chòu thueá quan lôùn”, Toång thoáng ñaéc cöû cuûa Myõ vieát treân maïng xaõ hoäi Twitter. Giaù coå phieáu cuûa Toyota ñaõ giaûm hôn 3% tröôùc khi hoài phuïc trong phieân giao dòch taïi thò tröôøng Tokyo. Hai haõng xe ñoàng höông laø Honda vaø Motor cuõng chöùng kieán giaù coå phieáu giaûm khoaûng 2%, baát chaáp Chính phuû Nhaät vaø caùc nhaø phaân tích cho raèng tuyeân boá treân cuûa Trump seõ khoâng coù nhieàu aûnh höôûng. Trong moät cuoäc hoïp baùo ngaøy 6/1 taïi Tokyo, Chaùnh vaên Phoøng noäi caùc Nhaät Yoshihide Suga noùi raèng Toyota laø moät “coâng daân doanh nghieäp quan troïng”. Boä tröôûng Boä Thöông maïi Nhaät Hiroshige Seko thì nhaán maïnh veà söï ñoùng goùp cuûa caùc coâng ty Nhaät trong vaán ñeà taïo coâng aên vieäc laøm ôû Myõ. “Chuùng toâi cho raèng aûnh höôûng [cuûa tuyeân boá maø Trump ñöa ra] ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh [cuûa caùc haõng xe Nhaät] laø haïn cheá”, nhaø phaân tích caáp cao Akira Kishimoto cuûa JPMorgan noùi trong moät tuyeân boá. “Caàn coù söï ñaùnh giaù khaùch quan veà tuyeân boá naøy”. OÂng Kishimoto nhaán maïnh söï hieän dieän cuûa Toyota ôû Mexico laø khoâng lôùn. Theo vò chuyeân gia, trong tröôøng hôïp cöïc ñoan laø Trump ñaùnh thueá 20% ñoái vôùi xe Toyota saûn xuaát ôû Mexico, thì lôïi nhuaän hoaït ñoäng cuûa haõng seõ thieät haïi khoaûng 6%. Tröôùc ñaây,

Trump töøng doïa ñaùnh thueá 35% ñoái vôùi xe nhaäp khaåu vaøo Myõ töø Mexico. Toyota hieän ñang xaây döïng moät nhaø maùy trò giaù 1 tyû USD ôû Guanajuato, Mexico, vaø nhaø maùy naøy ñöôïc khôûi coâng vaøo thaùng 11 naêm ngoaùi, chæ vaøi ngaøy sau cuoäc baàu cöû Toång thoáng Myõ. Theo döï kieán, nhaø maùy seõ ñi vaøo hoaït ñoäng vaøo naêm 2019 vaø seõ coù coâng suaát 200.000 xe Corolla moãi naêm. Doøng tweet cuûa Trump coù veû nhö ñaõ nhaàm laãn giöõa nhaø maùy ñang ñöôïc xaây döïng vôùi nhaø maùy hieän coù cuûa Toyota ôû Baja, Mexico - nhaø maùy chuyeân saûn xuaát doøng xe baùn taûi. Myõ laïi ñöa Alibaba vaøo danh saùch “chôï haøng nhaùi kheùt tieáng” Vaên phoøng Ñaïi dieän Thöông maïi Myõ (USTR) ñöa trang baùn haøng tröïc tuyeán Taobao cuûa Alibaba trôû laïi danh saùch “Nhöõng chôï haøng giaû kheùt tieáng”... Sau 4 naêm vaéng boùng, taäp ñoaøn thöông maïi ñieän töû khoång loà cuûa Trung Quoác Alibaba moät laàn nöõa laïi coù teân trong danh saùch “thieân ñöôøng” haøng giaû, haøng nhaùi maø cô quan chöùc naêng Myõ vöøa coâng boá. Haõng tin Bloomberg cho bieát, Vaên phoøng Ñaïi dieän Thöông maïi Myõ (USTR) ngaøy 21/12 ñöa trang baùn haøng tröïc tuyeán Taobao cuûa Alibaba trôû laïi danh saùch “Notorious Markets” (taïm dòch: “Nhöõng chôï haøng giaû kheùt tieáng”). Lyù do maø USTR ñöa ra cho

ñoäng thaùi naøy laø soá löôïng lôùn tôùi möùc khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc cuûa nhöõng maët haøng giaû, nhaùi, xaâm phaïm sôû höõu trí tueä bò phaùt hieän treân Taobao. Duø luoâ n tuyeâ n boá ñang laø m taá t caû nhöõn g gì coù theå ñeå choá ng haø ng giaû , haøn g nhaù i , Alibaba - coâ ng ty Internet lôùn nhaá t chaâ u AÙ - giôø ñang chung “haøn g nguõ ” vôù i nhöõ ng ñòa chæ chuyeâ n baùn haøn g giaû , nhaù i “löø ng danh” nhö trang web Pirate Bay hay nhöõ ng chôï trôøi ôû Brazil vaø Nigeria. Ñoä ng thaù i cuûa USTR coù theå laø m söù t meû ñoä tin caäy cuûa Alibaba taï i Myõ , nôi coâ ng ty naøy nieâm yeá t coå phieá u vaø ñang noã

löï c xaâ y döï ng quan heä vôù i caù c haõ ng baù n leû , thöông hieä u, vaø caù c coâ ng ty giaû i trí. Theo moät soá nhaø phaân tích, vieäc USTR ñöa Alibaba vaøo danh saùch chôï haøng giaû kheùt tieáng coù theå chòu aûnh höôûng cuûa vaán ñeà chính trò, nhaát laø trong boái caûnh Toång thoáng Myõ ñaéc cöû Donald Trump - moät ngöôøi luoân maïnh mieäng chæ trích chính saùch thöông maïi cuûa Trung Quoác - coøn chöa ñaày 1 thaùng nöõa laø chính thöùc nhaäm chöùc. “Ñieàu naøy haún coù yeáu toá chính trò. Khi moïi ngöôøi mua haøng treân Alibaba, hoï chaéc chaén khoâng coù yù ñònh mua haøng chaát löôïng toát. Hoï thöøa bieát Taobao nhö theá naøo”, nhaø phaân tích Billy Leung thuoäc coâng ty Haitong International Securities ôû Hoàng Koâng, nhaän ñònh. Thaùng 12 naêm ngoaùi, USTR caûnh baùo Alibaba caàn laøm toát hôn neáu muoán tranh bò ñöa trôû laïi baûn danh saùch voán daønh cho nhöõng trang web vaø chôï thöïc teá vôùi söï xaâm phaïm quyeàn sôû höõu trí tueä quy moâ lôùn. Hoài thaùng 10 naêm nay, Alibaba tuyeân boá ñaõ thaét chaët chính saùch choáng vi phaïm baûn quyeàn vaø taïo ñieàu kieän deã daøng hôn cho caùc thöông hieäu trong vieäc yeâu caàu loaïi haøng giaû, nhaùi khoûi trang thöông maïi ñieän töû cuûa Alibaba. Trong moät laù thö göûi USTR, Alibaba cho bieát trong voøng 1 naêm tính ñeán thaùng 8, coâng ty ñaõ gôõ boû 380 trieäu saûn phaåm vaø ñoùng khoaûng 180.000 gian haøng treân Taobao vì lyù do haøng giaû, nhaùi. Alibaba cuõng cho raèng vieäc hoï bò ñöa trôû laïi baûn danh saùch coù yeáu toá chính trò. “Caùc keát quaû cuûa chuùng toâi töï noùi leân taát caû. Khoâng may laø quyeát ñònh cuûa USTR khieán chuùng toâi ñaët caâu hoûi lieäu USTR coù haønh ñoäng döïa treân söï thaät hay bò aûnh höôûng bôûi moâi tröôøng chính trò hieän nay”, Chuû tòch Alibaba Mike Evans noùi trong moät tuyeân boá. Tuy vaäy, giôùi ñaàu tö vaãn ñang trôû neân ngaøy caøng hoaøi nghi veà khaû naêng Alibaba coù theå môû roäng hoaït ñoäng taïi Myõ sau vuï phaùt haønh coå phieáu laàn ñaàu ra coâng chuùng (IPO) kyû luïc hoài naêm 2014. Trong boái caûnh Alibaba muoán ñöa thò tröôøng nöôùc ngoaøi chieám hôn moät nöûa toång doanh thu, vieäc giaønh nieàm tin cuûa caùc thöông hieäu nöôùc ngoaøi seõ giöõ vai troø laø chìa khoùa cho söï môû roäng naøy. Alibaba kieám tieàn töø Taobao thoâng qua quaûng caùo, trong ñoù caùc nhaø baùn haøng beân thöù ba ñaêng saûn phaåm muoán baùn leân trang naøy, töø ñoà chôi, thöïc phaåm, cho tôùi thieát bò y teá. Nhöõng haøng hoùa naøy ñeàu khoâng thuoäc sôû höõu cuûa Alibaba neân vieäc kieåm chöùng ñoäc laäp coù theå raát khoù khaên. [ ]


8 Ai coù theå bò maát quoác tòch UÙc? Baát cöù coâng daân UÙc naøo tuoåi töø 14 trôû leân, ñoàng thôøi coù quoác tòch cuûa moät quoác gia cuûa khaùc, coù theå bò maát quyeàn coâng daân UÙc. Hôn saùu trieäu ngöôøi UÙc ñöôïc sinh ra ôû nöôùc ngoaøi. Ngoaøi ra coù khoaûng boán hoaëc naêm trieäu ngöôøi UÙc ñöôïc sinh ra taïi UÙc nhöng vaãn giöõ hai quoác tòch. Vì vaäy, hôn 10 trieäu ngöôøi UÙc coù khaû naêng bò maát quoác tòch cuûa hoï. Luaät töôùc quoác tòch hoaït ñoäng theá naøo? Boán haønh ñoäng sau ñaây coù theå khieán baïn maát quoác tòch UÙc. -Thöù nhaát, chieán ñaáu cho moät quoác gia ngoaïi quoác coù chieán tranh vôùi UÙc, can toäi phaûn quoác. -Thöù hai, chieán ñaáu cho moät toå chöùc khuûng boá beân ngoaøi nöôùc UÙc. Neáu baát kyø ngöôøi UÙc naøo phuïc vuï cho toå chöùc IS taïi nöôùc ngoaøi, hoï seõ khoâng bao giôø ñöôïc quay trôû laïi UÙc vì soå thoâng haønh ñaõ bò chính phuû huûy boû. -Thöù ba, neáu bò keát aùn veà moät toäi danh naøo ñoù vaø phaûi chòu aùn saùu naêm tuø giam. Khi ñoù Boä tröôûng Di truù coù theå töôùc quyeàn coâng daân cuûa hoï vaø ngöôøi naøy seõ bò truïc xuaát sau khi baïn maõn haïn tuø. -Cuoái cuøng, chính phuû coù theå thu hoài quyeàn coâng daân neáu ngöôøi naøy tham gia vaøo caùc haønh vi khuûng boá. Nhöõng ñieàu neân traùnh vôùi coâng daân song tòch -Haønh vi khuûng boá (bao goàm caû vieäc tuyeån duïng, ñaøo taïo, gaây quyõ cho caùc toå chöùc khuûng boá). -Phaûn quoác hay giaùn ñieäp choáng laïi UÙc. -Laät ñoå chính quyeàn, phaù hoaïi caùc coâng cuï quaân söï cuûa chính phuû UÙc.

LUẬT TƯỚC

QUỐC TỊCH ÚC

Hôn 10 trieäu ngöôøi UÙc coù khaû naêng bò maát quoác tòch cuûa hoï neáu vi phaïm Ñaïo luaït quoác tòch. Vaø nhöõng thöôøng truù nhaân naøo naøo coù theå bò chính phuû töø choái hoà sô xin nhaäp tòch?

-Trôû thaønh chieán binh thaùnh chieán, tham chieán taïi moät soá quoác gia maø UÙc caám coâng daân du lòch. Trôû thaønh coâng daân UÙc Ñeå xin trôû thaønh coâng daân UÙc sau

khi quyù vò coù ñöôïc thöôøng truù nhaân (ngoaøi tröø moät soá tröôøng hôïp ngoaïi leä) quyù vò phaûi: - Ñaït ñuû ñieàu kieän veà cö truù. -Treân 18 tuoåi. - Tröø khi ñöôïc mieãn, quyù vò phaûi hoaøn taát baøi thi kieåm tra coâng daân tröôùc khi noäp ñôn xin nhaäp quoác tòch UÙc. Chæ coù nhö vaäy, quyù vò môùi hoäi ñuû ñieàu kieän ñeå chöùng minh quyù vò ñaõ hieåu baûn chaát cuûa vieäc noäp ñôn xin trôû thaønh coâng daân UÙc, coù kieán

thöùc caên baûn veà Anh ngöõ, vaø coù ñuû nhaän thöùc veà boån phaän vaø quyeàn lôïi cuûa coâng daân UÙc. - Neáu quyù vò ñöôïc giaáy quoác tòch UÙc, quyù vò phaûi coù yù ñònh soáng ôû UÙc hoaëc höùa giöõ gìn moái lieân heä chaët cheõ vôùi ñaát nöôùc UÙc. -Neáu ñôn xin nhaäp quoác tòch cuûa quyù vò ñöôïc chaáp thuaän, quyù vò phaûi tuyeân theä trong voøng 12 thaùng tröø khi quyù vò bò baát löïc vónh vieãn. Baát löïc vónh vieãn coù nghóa laø quyù vò khoâng coøn khaû naêng


9 yù thöùc veà baûn chaát cuûa vieäc noäp ñôn xin gia nhaäp quoác tòch UÙc. Nhöõng nguy cô khieán tieán trình noäp hoà sô xin nhaäp tòch bò töø choái Moät soá thöôøng truù nhaân ñang trong tieán trình xin nhaäp tòch coù theå bò töø choái hoà sô neáu haïnh kieåm khoâng ñaït yeâu caàu, gian laän hoà sô hoaëc phaïm toäi hình söï. Ví duï nhöõng ngöôøi phaïm toäi baïo haønh gia ñình, hay haønh hung ngöôøi khaùc trong voøng 2 naêm tröôùc ngaøy xin nhaäp tòch seõ khoâng vöôït qua ñöôïc kieåm tra veà haïnh kieåm vaø nhaân thaân cuûa chính phuû. Quyù vò seõ khoâng theå trôû thaønh coâng daân UÙc neáu: - Ñang coù tranh tuïng veà aùn hình söï maø trong ñoù quyù vò laø bò caùo.

tröôùc kia quyù ñaõ töøng laø coâng daân UÙc; vaø quyù vò laø thöôøng truù nhaân ít nhaân laø 12 thaùng ngay tröôùc khi noäp ñôn xin nhaäp quoác tòch. -Thôøi gian ôû trong tuø hoaëc trong vieän taâm thaàn vì coù lieân quan ñeán vieäc vi phaïm toäi hình söï seõ khoâng

- Ñang ngoài tuø hoaëc trong vieän taâm thaàn vì coù dính líu ñeán vieäc vi phaïm toäi hình söï. -Ra khoûi tuø chöa tôùi hai naêm sau moät baûn aùn tuø 12 thaùng hoaëc ra khoûi tuø döôùi 10 naêm. -Sau khi quyù vò ñaõ coù hôn hai baûn aùn tuø maø baûn aùn naøo cuõng treân 12 thaùng. - Ñöôïc giam loûng vì lôøi höùa danh döï hoaëc bôûi baát cöù hình thöùc an ninh naøo khaùc. Neáu quyù vò xin nhaäp quoác tòch vaøo hoaëc sau ngaøy 1 Thaùng 7 naêm 2010, quyù vò phaûi: - Soáng ôû UÙc: boán naêm ngay tröôùc khi quyù vò noäp ñôn xin gia nhaäp quoác tòch UÙc (nhöng khoâng phaûi laø soáng ôû UÙc moät caùch baát hôïp phaùp). Ñieàu kieän veà thôøi gian naøy chæ ngoaïi leä chæ khi naøo quyù vò sinh ra taïi UÙc hoaëc

ñöôïc keå laø thôøi gian sinh soáng taïi UÙc. Quyù vò neân nhôù, cho duø quyù vò coù ñuû ñieàu kieän ñeå trôû thaønh coâng daân UÙc, nhöng ñôn xin nhaäp quoác tòch UÙc cuûa quyù vò vaãn coù theå bò töø choái bôûi nhöõng lyù do nhö: - Quyù vò khoâng cung caáp ñuû baèng chöùng caù nhaân (proof of identity); hoaëc bò haïnh kieåm xaáu (nhöõng ngöôøi xin ñôn treân 16 tuoåi trôû ñi ñeàu phaûi ñaït ñieàu kieän coù phaåm chaát toát. - Quyù vò coù theå laø moái lo laéng veà an ninh quoác gia; hoaëc noäp ñôn xin gia nhaäp quoác tòch UÙc sau khi quyù vò môùi ngöng laøm coâng daân UÙc chæ trong voøng 12 thaùng. Neáu ñôn xin nhaäp quoác tòch UÙc cuûa quyù vò bò töø choái, quyù vò coù theå xin khaùng caùo taïi Toøa AÙn Haønh Chính. Trong tröôøng hôïp naøy, quyù vò haõy tìm ñeán luaät sö ñeå ñöôïc coá vaán caën keõ. [ ]

Daân soá ña daïng cuûa UÙc cuøng luùc noùi hôn 300 thöù tieáng - laøm cho UÙc trôû thaønh moät trong nhöõng nöôùc ña ngoân ngöõ nhaát treân theá giôùi. Nhöng thanh thieáu nieân UÙc laïi ñang maát ñi söï quan taâm hoïc ngoaïi ngöõ. Lôïi ích cuûa moät ngöôøi coù song ngöõ laø gì? 1 - Giuùp naõo treû trung duø baïn coù giaø ñi Nhieàunghieân cöùuñaõ cho thaáy moät moái töông quan roõ raøng giöõa vieäc noùi hai thöù tieáng vaø giaûm tyû leä hoaëc trì hoaõn chöùng maát trí - dementia. Noùi hai thöù tieáng giöõ cho naõo khoûe maïnh vaø coù khaû naêng toát hôn trong vieäc choáng laïi söï laõo hoùa. 2 – Mang ñeán nhöõng thuaän lôïi cho treû em trong hoïc vaán Treû em khoâng gaëp khoù khaên trong quaù trình hoïc ñeå noùi ñöôïc nhieàu hôn moät thöù tieáng neáu luyeän taäp ñeàu ñaën. Caùcnghieân cöùuñaõ chæ ra raèng neáu moät hoïc sinh ñöôïc hoïc ngoân ngöõ thöù hai trong caùc lôùp hoïc chaát löôïng cao, coù xu höôùng ñaït thaønh tích toát hôn khi hoïc tieáng meï ñeû, so vôùi caùc baïn ñoàng löùa khoâng hoïc ngoaïi ngöõ. 3 – Naâng cao khaû naêng caïnh tranh khi tìm vieäc laøm Noùi nhieàu hôn moät thöù tieáng cho pheùp baïn tieáp caän ñöôïc vôùi moät thò tröôøng nhaân duïng roäng lôùn hôn vaø thöôøng seõ daãn ñeán ñaït möùc löông cao hôn. 4 – Am hieåu nhieàu hôn moät neàn vaên hoùa Khaû naêng song ngöõ laø moät caùnh cöûa böôùc vaøo moät neàn vaên hoùa khaùc, vaø neáu noùi ñöôïc tieáng, caùnh cöûa naøy ñoùng laïi. Noùi ñöôïc tieáng, baïn tìm ñöôïc nhöõng caùch khaùc nhau ñeå theå hieän mình, hieåu bieát saâu saéc hôn veà nhöõng traûi nghieäm con ngöôøi. 5 – Hieåu hôn tieáng meï ñeû vaø deã daøng hôn khi hoïc ngoân ngöõ thöù ba Learning a second language helps you reflect on your own language.TheHoïc moät ngoân ngöõ thöù hai, baïn seõ coù söï so saùnh vôùi tieáng meï ñeû. Hieåu ñöôïc moät ngoân ngöõ vaän haønh theá naøo, cuøng vôùi nhöõng kinh nghieäm ñaõ tích luõy khi hoïc, moïi thöù seõ deã daøng hôn khi hoïc moät ngoân ngöõ thöù ba. [ ]


N

aêm 2007, taùc giaû Jen A. Miller traûi qua moät cuoäc ñoå vôõ hoân nhaân toài teä. Chaúng bao laâu sau ngöôøi oâng cuûa coâ qua ñôøi. Roài ngay sau ñoù, coâ mua nhaø vaø kyù teân vaøo hôïp ñoàng mua baùn chæ vaøi thaùng tröôùc khi cuoäc khuûng hoaûng thò tröôøng nhaø ôû xaûy ra. Coâ keå: “Toâi ñaõ khoâng theå kieàm cheá noåi. Khi giuùp meï ñoùng goùi ñoà ñaïc trong ngoâi nhaø cuûa oâng baø, toâi thaáy mình kieät söùc vì nhieàu söï kieän xaûy ra doàn daäp, toâi chæ bieát naèm daøi ra giöõa saøn nhaø vaø khoùc thoån thöùc. Meï ñeà nghò toâi neân tham gia trò lieäu, nhöng thay vaøo ñoù toâi laïi ñaêng kyù moät cuoäc chaïy ñua cöï li 10 daëm.”

Vôùi nhöõng ai ñang bò tuyeät voïng hoaëc cao hôn laø traàm caûm, thì söï hoaït ñoäng cô theå, ñaëc bieät laø chaïy boä seõ giuùp ñôõ hoï raát nhieàu. Sau ñoù Miller vieát moät baøi baùo noåi baät ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát ñeán treân tôø New YorkTimesnaêm 2014, vôùi töïa ñeà “Chaïy boä nhö moät lieäu phaùp chöõa trò”. Baøi vieát naøy cuõng coù maët trong cuoán hoài kyù cuûa Miller mang teân: “Chaïy boä: Moät caâu chuyeän tình”. Baøi vieát keå laïi chi tieát moái quan heä gaén boù giöõa cuoäc ñôøi taùc giaû vaø theå thao, cuõng nhö baèng caùch naøo moät haønh ñoäng ñôn giaûn laø chaïy boä laïi coù theå giuùp laáy laïi moät boä oùc tích cöïc. Tuy nhieân Miller noùi roõ vieäc töï mình tìm caùch chöõa trò söï suy nhöôïc tinh thaàn chæ daønh cho nhöõng tröôøng hôïp maéc beänh nheï. Vôùi nhieàu tröôøng hôïp maø chöùng traàm caûm vaø stress trôû neân traàm troïng, thì khoâng moät hoaït ñoäng theå thao naøo coù theå cöùu vaõn, vaø caàn phaûi ñi gaëp caùc nhaø trò lieäu chuyeân nghieäp. Quaù trình huaán luyeän MAP Nhieàu coâng trình nghieân cöùu cho hay söï keát hôïp giöõa vieäc huaán luyeän taâm thaàn vaø huaán luyeän cô theå - vieát taét laø huaán luyeän MAP, coù theå mang ñeán söï trôï giuùp höõu ích cho nhöõng ai ñang gaëp baát oån vaø roái loaïn taâm thaàn. Nhöõng nghieân cöùu naøy cho raèng hoaït ñoäng cô theå coù theå ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc giaûm chöùng traàm caûm. Nhöõng nghieân cöùu môùi hôn

10

CHẠY BỘ VÀ THIỀN ĐỊNH

GIÚP THAY ĐỔI MỘT BỘ NÃO TRẦM CẢM?

cuõng nhaán maïnh lôïi ích cuûa thieàn ñònh trong quaù trình ñieàu trò söùc khoeû taâm thaàn. Moät vaøi khoa hoïc gia veà theå duïc vaø thaàn kinh tin raèng neáu keát hôïp caû hai lieäu phaùp naøy thì lôïi ích taêng theâm nhieàu hôn. Moät trong nhöõng keát quaû nghieân cöùu noùi treân ñöôïc xuaát baûn treân soá baùoTranslational Psychiatrythuoäc taïp chíNature. Nhoùm nghieân cöùu do Bran-

don Alderman taïi tröôøng ñaïi hoïc Rutgers daãn ñaàu, nghieân cöùu nhöõng ngöôøi treû tuoåi bò roái loaïn vaø traàm uaát, ñaõ chöùng minh caùc trieäu chöùng traàm caûm giaûm ñi ñaùng keå sau khi tham gia huaán luyeän MAP. Thaäm chí keát quaû cho thaáy tyû leä caùc trieäu chöùng traàm caûm giaûm nheï thaät ñaùng kinh ngaïc, trung bình moãi caù nhaân giaûm haún söï roái loaïn taâm thaàn ñeán 40%. Tuy nghieân cöùu chöa tìm ra roõ raøng nguyeân nhaân taïi sao huaán luyeän MAP laïi coù hieäu quaû, nhöng chuyeân gia Alderman vaø ñoàng nghieäp coù moät linh caûm, phaùt trieån leân töø lyù thuyeát veà traàm caûm cuûa thaàn kinh hoïc. Khoâng laâu tröôùc ñaây, caùc khoa hoïc gia tin raèng khi moät ngöôøi böôùc vaøo giai ñoaïn tröôûng thaønh, boä naõo ñaõ saûn xuaát ñaày ñuû taát caû daây neurons thaàn kinh cho cuoäc ñôøi hoï roài. Tuy nhieân nhöõng nghieân cöùu gaàn ñaây cho hay, taïi moät soá khu vöïc cuûa naõo boä, bao goàm vuønghippocampusôû naõo tröôùc, vaãn tieáp tuïc saûn sinh neuron môùi trong suoát cuoäc ñôøi moät con ngöôøi. ÔÛ moät vaøi tröôøng hôïp bò traàm caûm, vuøng hippocampussaûn xuaát ít neuron môùi hôn nhöõng ngöôøi khoâng bò tuyeät voïng hay ñau buoàn. Ñieàu naøy coù theå laø moät trong nhieàu nguyeân nhaân maø thuoác choáng traàm caûm coù theå coù hieäu quaû. Ví duï nhö baèng caùch taêng cöôøng hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa chaát truyeàn daãn thaàn kinhserotonin, thuoác choáng traàm caûm coù theå taêng theâm vieäc taïo moâ thaàn kinh. (Ñaây laø moät trong nhöõng ñieàu kyø quaëc coù thaät trong nghieân cöùu döôïc phaåm, ñoâi khi moät loaïi thuoác naøo ñoù coù theå chöõa trò ñöôïc maø thaäm chí ngöôøi phaùt minh ra noù khoâng chaéc chaén taïi sao thuoác cuûa hoï laïi coù taùc duïng.)


11 Thuoác choáng suy nhöôïc chöa phaûi laø phöông caùch duy nhaát giuùp saûn sinh neuron môùi (ñaây laø lónh vöïc coøn thieáu lyù thuyeát vaø nghieân cöùu chöùng minh). Nhaân loaïi chöa theå quan saùt ñöôïc quaù trình phaùt trieån caùc moâ thaàn kinh, kyõ thuaät hieän ñaïi chöa ñaït ñöôïc söï quan saùt naøy. Tuy nhieân caùc nghieân cöùu thöïc hieän treân ñoäng vaät cho thaáy caùc baøi taäp theå duïc aerobic — ñaëc bieät laø chaïy boä — coù theå laøm taêng gaáp ñoâi soá löôïng neuron môùi, saûn xuaát trong naõo boä cuûa chuoät. Vaán ñeà laø nhöõng neuron môùi sinh khoâng toàn taïi ñöôïc laâu. Alderman vaø ñoàng nghieäp vieát trong baøi baùo khoa hoïc: “Thaäm chí döôùi nhöõng ñieàu kieän “khoûe maïnh”, nhieàu teá baøo môùi coù theå cheát sau khi sinh ra chæ ñöôïc vaøi tuaàn, cuõng nhö thöôøng cheát ñi tröôùc khi phaùt trieån thaønh nhöõng teá baøo tröôûng thaønh.” Nhoùm chuyeân gia noùi treân cho raèng khi tham gia vaøo quaù trình thieàn ñònh, nhöõng teá baøo naõo môùi coù theå “ñöôïc cöùu soáng thay vì phaûi cheát yeåu, baèng moät kinh nghieäm thöïc taäp môùi”. Baøi baùo khoa hoïc naøy noùi “Neáu hoaït ñoäng theå duïc theå thao giuùp taêng cöôøng söï saûn xuaát neuron môùi trong boä naõo ngöôøi tröôûng thaønh, thì caùc kinh nghieäm thieàn ñònh, huaán luyeän taâm thaàn moät caùch ñaày noã löïc, seõ giöõ ñöôïc soá löôïng ñaùng keå caùc teá baøo môùi sinh ñöôïc toàn taïi laâu daøi.” Neáu hoaït ñoäng theå duïc theå thao giuùp taêng cöôøng söï saûn xuaát neuron môùi trong boä naõo ngöôøi tröôûng thaønh, thì caùc kinh nghieäm thieàn ñònh, huaán luyeän taâm thaàn moät caùch ñaày noã löïc, seõ giöõ ñöôïc soá löôïng ñaùng keå caùc teá baøo naõo môùi sinh ñöôïc toàn taïi laâu daøi. Chuyeän gì seõ xaûy ra neáu keát hôïp caû hai phöông caùch? Ñeå kieåm tra, Alderman vaø ñoàng nghieäp tuyeån choïn 52 thanh nieân tham gia thí nghieäm, 22 ngöôøi trong soá ñoù ñang bò roái loaïn taâm thaàn vaø traàm caûm. Hoï ñöôïc trung taâm trò lieäu taâm lyù cuûa tröôøng ñaïi hoïc giôùi thieäu. (Nhöõng ngöôøi coøn laïi tham gia thí nghieäm ñeàu ôû trong “ñieàu kieän khoûe maïnh ñaëc tröng”.) Thí nghieäm xaûy ra trong taùm tuaàn leã, cöù hai tuaàn moät laàn, nhöõng ngöôøi tham gia cuoäc thí nghieäm baùo caùo veà phoøng lab nhöõng hoaït ñoäng huaán luyeän MAP. Trong nhöõng buoåi huaán luyeän MAP, hoï coù 30 phuùt thieàn ñònh vaø 30 phuùt chaïy boä treân maùy chaïy boä Treadmill. Khi baét ñaàu cuoäc nghieân cöùu, taát caû nhöõng thanh nieân phaûi traûi qua nhöõng baøi kieåm tra nhaèm ñaùnh giaù caùc trieäu chöùng traàm caûm, vaø nhöõng baøi kieåm tra ñöôïc thieát keá ñeå ño löôøng söï kieåm soaùt nhaän thöùc cuûa caù nhaân, hay noùi moät caùch khaùc, ño löôøng khaû naêng cuûa moãi caù nhaân trong vieäc baûo veä söï taäp trung cuûa hoï ñeán

ñaâu. Hoï laëp laïi nhöõng baøi kieåm tra naøy khi ñôït thí nghieäm keát thuùc. Phaân tích cuûa caùc nhaø nghieân cöùu cho thaáy caùc trieäu chöùng traàm caûm ñaõ giaûm haún trong caû hai nhoùm, ñaëc bieät laø ôû nhoùm bò traàm caûm vaø roái loaïn tinh thaàn. Hai nhoùm cuõng cho thaáy söï tieán boä trong baøi kieåm tra veà söï kieåm soaùt nhaän thöùc. Quaù trình huaán luyeän MAP höõu hieäu nhö theá naøo? Moät laàn nöõa caàn nhaán maïnh raèng yeáu toá “Taïi sao” vaãn chöa ñöôïc traû lôøi roõ raøng. Tuy nhieân veà maët lyù thuyeát thì vuøng naõo boähippocampuscoù lieân quan ñeán vieäc hoïc vaø ghi nhôù, cuï theå hôn ñaây laø nôi löu giöõ nhöõng kyù öùc ngaén haïn theo töøng giai ñoaïn. Baïn coù theå nhôù laïi laàn sinh nhaät naêm ngoaùi vì ñaây laø moät chöông trong cuoäc ñôøi, vaø ngöôøi ta nghó raèng vuønghippocampusgiuùp baïn laøm ñöôïc chuyeän naøy. Trong phöông phaùp thieàn ñònh chuù taâm, moät ngöôøi seõ hoïc ñöôïc caùch taäp trung suy nghó cuûa mình leân moät vieäc ñeàu ñaën naøo ñoù, thoâng thöôøng laø chuù taâm vaøo hôi thôû. Neáu suy nghó cuûa ngöôøi thöïc taäp bò troâi daït ñi nôi khaùc, thì coâ ta nhaän bieát ñöôïc söï thay ñoåi, vaø ñôn giaûn laø ñöa söï chuù taâm quay veà vôùi vieäc hít thôû. Alderman vaø ñoàng nghieäp vieát: “Baèng thöïc taäp thieàn ñònh, moät ngöôøi coù theå hoïc ñöôïc caùch phaùt hieän ra raèng söï chuù taâm cuûa hoï ñaõ ñi leäch höôùng. Hoï coù theå aùp duïng kyõ naêng môùi naøy, ñeå giuùp höôùng söï chuù taâm cuûa mình vaøo khoaûnh khaéc hieän taïi, khoâng chæ trong khi ngoài thieàn maø coøn trong moïi hoaït ñoäng cuûa cuoäc soáng thöôøng nhaät.” Hoï noùi coù leõ nhöõng neuron môùi sinh ra trong vuøng naõo boähippocampus— ñaõ taêng theâm ñi chaïy boä vaø ñöôïc nuoâi soáng baèng söï thieàn ñònh – ñaõ giuùp ñôõ ñeå giaûm bôùt söï traàm caûm cho nhöõng ngöôøi tham gia. Nhöng caàn noùi theâm moät laàn nöõa, coù theå moïi thöù khoâng xaûy ra nhö vaäy. Caùc nhaø nghieân cöùu khoâng kieåm tra nguyeân nhaân taïi sao laïi xaûy ra söï thay ñoåi trong caùc trieäu chöùng traàm caûm. Hoï chæ ñôn giaûn laø ghi nhaän laïi quaù trình thay ñoåi xaûy ra maø thoâi. Tuy nhieân ñaây laø nghieân

cöùu thöù hai chæ ra söï taùc ñoäng maïnh meõ khi keát hôïp chaïy boä vaø thieàn ñònh. Trong moät nghieân cöùu tröôùc ñoù, Alderman vaø moät nhoùm khoa hoïc gia ñaõ aùp duïng moät thí nghieäm töông töï, maø thaønh vieân tham gia thí nghieäm laø nhöõng ngöôøi meï treû voâ gia cö. Haàu heát trong soá hoï khoâng chæ coù lòch söû bò traàm caûm, maø coøn töøng bò xaâm phaïm tình duïc vaø xaâm phaïm cô theå. Keát quaû nghieân cöùu naøy cho thaáy gaàn moät nöûa trieäu chöùng traàm caûm trong nhöõng ngöôøi meï treû naøy ñaõ giaûm haún. Trong cuoán saùch “Running, a love story”, taùc giaû Miller chuû yeáu thuaät laïi kinh nghieäm caù nhaân, tuy nhieân coâ cuõng nghó raèng thænh thoaûng theå thao ñaõ thay ñoåi chính mình vaø taïo ra moät con ngöôøi hoaøn toaøn môùi. Taùc giaû daãn lôøi Katharine Jefferts Schori, Giaùm muïc chuû nhaø thôø Taân giaùo Episcopal Church thöù 26. Baø cuõng laø moät vaän ñoäng vieân ñieàn kinh. Baø noùi: “Ngöôøi chaïy boä baét ñaàu hieåu ñöôïc hoàng aân seõ ñeán cuøng vôùi vieäc moät cô theå luoân vaän ñoäng vaø moät boä naõo roãng.” Taùc giaû Miller noùi theâm: “Baø coøn nhaéc ñeán söùc maïnh cuûa söï caàu nguyeän, nhöng toâi ñaõ ngöøng ñi nhaø thôø töø hoài trung hoïc. Nhöõng ñöôøng chaïy cöï li daøi laø nhöõng gì mang laïi hieäu quaû, ñeå giuùp toâi quay laïi cuoäc ñôøi naøy.” [ ]


S

12

eõ khoâng coù gì laø baát ngôø khi baïn ñang ôû UÙc vaø baét gaëp caûnh moät caëp ñoâi trai gaùi ôû chung nhaø, chung phoøng, chung baøn aên, chung giöôøng, moïi löùa tuoåi töø 18 trôû leân. Nhieàu neàn vaên hoùa côûi môû chaáp nhaän, nhieàu thaønh phaàn khaùc nhau trong xaõ hoäi chaáp nhaän, vaø du hoïc sinh cuõng khoâng ngoaïi leä. Ngöôøi ta goïi ñoù laø soáng thöû maø thöïc ra cuõng khoâng phaûi “thöû”, bôûi tính thöïc teá trong moïi vaán ñeà. Töø vieäc nhaø cöûa, chi tieâu, cho ñeán nhöõng vieäc nhö töï haâm noùng tình caûm cuûa caû hai ngöôøi, taát caû ñeàu thuoäc vaøo traùch nhieäm cuûa baïn. Ngoaøi vieäc chaêm soùc cho chính baûn

Khi baét ñaàu chuyeån giai ñoaïn, töø traïng thaùi heïn hoø ñeán traïng thaùi hoân nhaân, cuoäc soáng cuûa baïn seõ traûi qua nhöõng khaùc bieät raát lôùn. Bôûi heïn hoø vaø hoân nhaân laø hai vaán ñeà hoaøn toaøn khaùc nhau. Khi maø trong heïn hoø baïn seõ chaûi chuoát hôn, thôøi gian baïn gaëp nhau cuõng ít hôn, vaø nhöõng vaán ñeà xung ñoät giöõa hai ngöôøi cuõng chæ nhoû nhaët, vaø ña phaàn laø chuyeän treû con cuûa hai ngöôøi. Tuaán ôû Melbourne coù chia seû raèng soáng thöû laø quaù trình gom nhaët kieán thöùc. “Soáng thöû tröôùc khi cöôùi giuùp mình hôn trong vieäc coù theâm nhieàu kieán

Ñoàng yù vôùi quan ñieåm treân, Trang ôû Footscray cuõng coù yù kieán töông töï. “Hai ngöôøi coù theå giuùp ñôõ nhau trong raát nhieàu vieäc nhö san seû chi phí sinh hoaït, hay cuï theå nhaát laø tieàn thueâ nhaø, tieàn aên uoáng, coâng vieäc nhaø cöûa, beáp nuùc. “Boïn mình cuõng coù theå chia seû vôùi nhau veà chuyeän hoïc taäp, chuyeän hoäi nhoùm, hay baát kì chuyeän gì. “Ñoái vôùi du hoïc sinh thì ñieàu naøy laïi caøng caàn thieát khi baïn coù moät ngöôøi saün saøng nghe nhöõng chia seû cuûa baûn thaân vôùi ñaày ñuû söï thaáu hieåu vaø yeâu thöông”. Tính caùch moãi ngöôøi

thaân mình, vôùi vieäc soáng thöû baïn seõ coù traùch nhieäm ñoái vôùi vieäc chaêm lo cho caû ngöôøi soáng cuøng baïn nöõa. Nhöõng ñieàu naøy khieán cho vieäc soáng thöû chaû khaùc gì moät cuoäc hoân nhaân thaät nhöng chöa coù söï chöùng thöïc treân cô sôû phaùp lyù maø thoâi. ÔÛ UÙc thì soáng chung tröôùc ñöôïc coi nhö “chuyeän haøng ngaøy ôû phoá huyeän” vaäy, hoï thích nhau, hoï meán nhau thì hoï seõ chuyeån veà soáng thöû cuøng nhau, ñeå coù theå tìm hieåu veà nhau nhieàu hôn nöõa, khi ñaõ khoâng coøn tình caûm thì hoï chuyeån ra vaø tìm cho mình nhöõng ñoái töôïng khaùc phuø hôïp hôn. Ñoái vôùi du hoïc sinh noùi chung vaø baûn thaân caùc baïn du hoïc sinh Vieät Nam noùi rieâng thì lyù do cho vieäc soáng thöû cuõng khaù… muoân hình vaïn traïng. Coù theå laø vì thieáu thoán tình caûm, muoán tìm hieåu nhau, cuõng coù theå laø tieát kieäm nhöõng chi phí sinh hoaït, hay chæ ñôn giaûn laø muoán traûi nghieäm xem hoân nhaân thì seõ ra sao. Kinh nghieäm soáng Seõ ra sao neáu baïn baét ñaàu moät cuoäc soáng hoân nhaân cuûa chính baïn vôùi moät ngöôøi maø baïn khoâng hieåu roõ?

thöùc hôn trong cuoäc soáng. “Noù ñeán töø nhöõng vieäc nhoû nhaët nhaát trong cuoäc soáng, laøm sao ñeå quan taâm vaø chaêm lo ñeán ngöôøi khaùc nhieàu hôn, bôûi ña phaàn du hoïc sinh ñeàu laø nhöõng baïn phaûi soáng xa nhaø, vaø khoâng coù ñöôïc nhieàu söï quan taâm vaø chaêm soùc cuûa ngöôøi thaân”.

Noùi ñeán lôïi ích thì luoân ñi keøm vôùi nhöõng thaùch thöùc, vaø thaùch thöùc cuûa soáng thöû ñeán töø moãi “caùi toâi” cuûa moãi ngöôøi. Cuï theå hôn, noù ñeán töø chính söï chia seû vaø gaén boù trong cuoäc soáng moät caùch toaøn dieän moãi ngaøy neân daàn daàn baïn coù theå thaáy roõ ñöôïc tính caùch nöûa


13

Soáng thöû ñang raát thaät vôùi ngöôøi treû tuoåi trong nhöõng xaõ hoäi côûi môû. Soáng thöû ñöôïc gì, maát gì trong ñôøi thaät? kia cuûa baïn, ñeå baïn coù theå quyeát ñònh xem lieäu hai ngöôøi coù thöïc söï hôïp nhau hay khoâng. Baïn seõ ñöôïc “thöû löûa” bôûi nhöõng tình huoáng cuõng nhö thöû thaùch thöïc söï trong cuoäc soáng. Soáng thöû laø moät ‘lôùp hoïc’ ñeå reøn luyeän ‘caùi toâi’ Thu, sinh vieân naêm ba taïi tröôøng Latrobe, Melbourne coù taâm söï raèng aùp löïc coù theå nhaân ñoâi neáu vieäc soáng thöû khoâng suoân seû. “Cuoäc soáng du hoïc sinh luoân coù ñaày raãy nhöõng aùp löïc töï vieäc hoïc haønh, vieäc kieám tieàn, vieäc laøm sao ñeå coù theå caân baèng hai vieäc hoïc haønh vaø kieám tieàn. “Cuøng vôùi nhieàu aùp löïc khaùc nhau trong cuoäc soáng, thì soáng cuøng vôùi moät ai ñoù ñoàng nghóa vôùi vieäc mình seõ phaûi hoïc caùch nhöôøng nhòn, hieåu nhöõng aùp löïc cuûa ngöôøi kia nhieàu hôn, khoâng chæ nhöõng aùp löïc, caûm xuùc cuûa mình maø coøn nhöõng aùp löïc vaø caûm xuùc cuûa ngöôøi khaùc nöõa. “Ai cuõng coù theå coù caùi toâi raát lôùn, vaø ñaõ raát nhieàu laàn mình vaø ngöôøi aáy caõi vaõ, nhieàu luùc töôûng chöøng nhö caâu chuyeän seõ keát thuùc. Nhöng sau nhöõng luùc nhö vaäy, chuùng mình luoân ngoài laïi vaø laéng nghe, kieàm cheá caùi toâi cuûa caû hai laïi ñeå coù theå chaáp nhaän nhau deã daøng hôn, thaáu hieåu nhau hôn, vaø ñeå trôû neân haïnh phuùc hôn”. Nhöõng ñònh kieán, dò nghò, vaø laøm sao ñeå “soáng thöû” toát hôn Ngay caû trong xaõ hoäi Vieät Nam, tuy vieäc soáng thöû khoâng coøn laø moät caùi gì

ñoù xa laï, nhöng vaãn coøn raát nhieàu gia ñình phaûn ñoái vieäc con caùi cuûa hoï soáng thöû vôùi moät ngöôøi khaùc giôùi, khi chöa thöïc söï keát hoân. Ñieàu naøy ñeán töø vaên hoùa AÙ Ñoâng truyeàn thoáng, taát nhieân coù caùi ñeïp, nhöng vôùi goùc nhìn côûi môû, coù theå gaây taùc haïi cuõng nhö haïn cheá söï hieåu bieát veà hoân nhaân. Bôûi khi thieáu nhöõng kieán thöùc hoân nhaân nhaát ñònh thì vieäc gaây hieåu nhaàm cuõng nhö xaûy ra xung ñoät trong hoân nhaân laø raát lôùn. Haäu quaû laø nhöõng cuoäc hoân nhaân choùng vaùnh trong moät khoaûng thôøi gian ngaén. Neáu vöôït qua nhöõng ñònh kieán vaø dò nghò, soáng thöû vaãn laø moät traûi nghieäm

neân coù ñoái vôùi caùc baïn treû ñaëc bieät laø vôùi caùc baïn du hoïc sinh. Vaø ñöông nhieâ n ñeå thöï c söï töï tin cho vieä c soá ng thöû thì sau ñaâ y seõ laø moä t soá bí quyeá t ñeå laø m cho nhöõ ng traû i nhieä m cuû a baï n trôû neâ n hoaø n thieä n hôn: ·Tìm hieåu vaø hoïc hoûi theâm veà nhöõng kieán thöùc cô baûn veà tình duïc Voán laø moät vaán ñeà nhaïy caûm vaø khoâng ñöôïc ñeà caäp nhieàu ôû giaùo duïc Vieät Nam nhöng baïn caàn coù kieán thöùc veà vaán ñeà tình duïc tröôùc khi soáng thöû. Vieäc thieáu nhaän thöùc veà vaán ñeà naøy seõ theå daãn ñeán nhöõng haäu quaû khoân löôøng. · Hoïc caùch töï quaûn lyù cuoäc soáng cuûa mình Töï quaûn lyù cuoäc soáng ôû ñaây bao goàm caùc vaán ñeà veà quaûn lyù chi tieâu, nhöõng hoaït ñoäng thöôøng ngaøy trong cuoäc soáng cuûa baïn nhö naáu nöôùng, doïn deïp. Vieäc laøm chuû ñöôïc cuoäc soáng cuûa chính mình seõ laø tieàn ñeà vöõng chaéc ñeå baïn “soáng thöû” toát hôn. · Hoïc caùch quan taâm ñeán ngöôøi khaùc

Ñoä beàn vöõng trong moái quan heä cuûa baïn seõ luoân tæ leä thuaän vôùi ñoä quan taâm maø baïn daønh cho ngöôøi ñaáy. Ñöông nhieân, ñöøng quaù quan taâm ñeå trôû thaønh kieåm soaùt coù theå laøm cho moái quan heä cuûa hai ngöôøi trôû neân chaùn ngaùn. Taát nhieân seõ coøn raát nhieàu nhöõng thöù khaùc maø baïn seõ phaûi hoïc ñeå “soáng thöû” toát hôn, nhöõng ñieàu treân chæ laø nhöõng ñieàu caên baûn nhaát. Baïn seõ töï mình traûi nghieäm vaø ruùt ra töø nhöõng laàn “soáng thöû” cuûa chính baûn thaân. Töø ñoù, baïn coù theå bieát ñöôïc cuoäc soáng hoân nhaân seõ nhö theá naøo, vaø baïn ñaõ saün saøng cho noù hay chöa tröôùc khi baïn thöïc söï böôùc vaøo cuoäc haønh trình lôùn nhaát cuûa ñôøi mình. []


14

Convenience Store Business for Sale. Burwood NSW $245,000

Ice-cream & Coffee Van Business For Sale $180,000 - Cockburn South Lake WA 6164 A unique and very special business is offered for sale. It is a coffe/icecream van located permanently in Curtin University.The sale price of this business is set at a level that gives the new owner the very realistic and achievable opportunity to recover their outlay and repay the business in a relatively short period. $180000 Please call / text 0423 155 796 (English) Van coffe / icecream Toïa laïc taïi Curtin University kinh doanh caø pheâ treân xe van löu ñoäng. Doanh nghieäp raát raát ña daïng vaø moâi tröôøng thuù vò ñeå laøm vieäc. Khaùch haøng raát ñoâng, coâng vieäc deã daøng chæ caàn 2 ngöôøi thay phieân nhau. Giaáy pheùp vôùi council raát deã daøng. Sang baùn vôùi öu ñaõi $180,000 - Xin goâi / nhaén tin 0423155796 (Tieáng Anh)

A convenience store in a busy corner right in traffic light u can see it from any direction in BURWOOD ROAD BURWOOD. The rent $1650 per week with 8 years lease 4 yrs plus 4 yrs option - Weekly Sale $18000 - Cost of good $12.000 - Gross profit $6.000 Rent $1650 - Wage $1200 - Electricity $120 - Rubbish removal $40 - Net profit $2990 - There is no outgoing - If you interested please call / text Ali 0406 215 645 (Enlish) Moät cöûa haøng tieän lôïi ôû goùc ñöôøng baän roän. Yeâu caàu giaù $ 245,000 - Baùn haøng tuaàn $ 18.000 - Chi phí toát $ 12,000 - Lôïi nhuaän goäp $ 6,000 - Thueâ $ 1650 - Tieàn löông $ 1200 - Ñieän $ 120 - loaïi boû raùc $ 40 - Lôïi nhuaän thuaàn $ 2990 - Khoâng coù ñi Neáu baïn quan taâm xin vui loøng goïi / vaên baûn Ali 0406 215 645 (Tieáng Anh)

業務摘要- 凡咖啡/冰淇淋科廷科技大學坐落在咖 啡業務在流動車。企業是非常多樣和有趣的環境中 工作。咖啡是目前的交易和柔和的奶油,可以添加 的飲料或快餐,熱食等菜單......理事會允許容易。 隨著獎勵賣$180,000 - 呼叫/消息0423155796( 011116 英文)

一個便利店在繁忙的角落在交通燈u可以看到 它從任何方向在BURWOOD ROAD BURWOOD前 面的Westfield購物中心旁邊的公共汽車站.- 工資$ 1200 - 電力$ 120 - 垃圾清除$ 40 - 淨利潤$ 2990 - 有沒有外向 - 如果你有興趣,請致電/文本 - 阿里 0406 215 645(英語) 011116

Hair & Beauty Business For Sale Padstow Sydeny NSW $$$ Negotiable

011116

Established 8 years in Padstow near railway. Parking available. Regular loyal clientele. Good all round salon - Lots of colour work, is 102m2 has 3 basins. 8 cutting stations, computer + printer, 3 beauty rooms inc- 2 beds/ 1pedi chair autoclave, spray tanning machine & tent, 2 wax pots/ magnifying light/ steamer, manicure table, shelving & stock. 2 bathrooms/ 1 includes a shower, courtyard, also includes, shelving/front reception desk, nespresso coffee machine ,microwave, water cooler, bar fridge, washing machine, clothes dryer. clothes line, hood dryer/master machine/hairdryers, 400 litre hot water tank, lounge & ottoman, coffee. Call / text Jo on 0414 556 944 (English) Thaønh laäp ñaõ 8 naêm ôû Padstow gaàn ñöôøng saét. Baõi ñaäu xe coù saün. Khaùch haøng trung thaønh thöôøng xuyeân . Shop laø 102 m2 coù 3 gheá goäi. 8 baøn toùc, maùy tính + maùy in, 3 3 phoøng thaåm myõ, 2 phoøng coù giöôøng, moät pedi spa. maùy haáp, maùy taêm naéng phun thuoäc da 2 chaäu wax, magnifying light / xoâng hôi, baøn laøm moùng tay. 2 phoøng veä sinh / 1 bao goàm moät voøi hoa sen, courtyard, cuõng bao goàm, keä quaày ôû leâ$ taân vaø maùy caø pheâ , loø vi soùng, maùy nöôùc laïnhr, bar, tuû laïnh, maùy giaët, quaàn aùo dryer, daây phôi quaàn aùo, maùy saáy hood, maùy saáy toùc, bình nöôùc noùng 400 lít , phoøng khaùch vaø caùc thieát bò duøng cho caø pheâ. Goïi / Text Jo vaøo 0414 556 944 (Tieáng Anh) 在鐵路附近在Padstow成立了8年。 停車場。 定期忠誠的客戶。 好的全輪沙龍 - 大量的顏色工作,是102平方米有3個盆地。 8切割 台,電腦+打印機,3美容室Inc- 2床/ 1 pedi 椅子高壓滅菌器,噴霧 鞣製機和帳篷,2蠟燭/放大鏡/蒸鍋,修指甲台,貨架和庫存. 2浴室/ 1包括淋浴,庭院,還包括架子/前台接待台,咖啡機,微波爐,水冷 卻器,酒吧冰箱,洗衣機,衣服烘乾機。衣帽架,吹風機, 熱水箱, 休息室&奧斯曼,咖啡。 電話/ Tect Jo on 0414 556 944(英語)


15

Mosman Park WA – Restaurant Business for Sale $250,000 Beautiful restaurant for sale in Mosman Park, WA. Seating capacity 55-60 inside and outside terrace 1012. Fully licensed and fully furnished. Kitchen fully equiped. Long term lease 5 + 5. It is a beautiful place and could make a new operator very happy. Selling price is $250,000 negotiable. Needs to be sold by end of this year. New owner just needs to come in and operate! Please call / text : 0481 055 674 eMail: vicacre@yahoo.com Nhaø haøng ñeïp sang baùn taïi Mosman Park, Wfully Lic. Nhaø beáp ñöôïc trang bò ñaày ñuû. Tuû laïnh loaïi lôùn cöûa böôùc vaøo. Hôïp ñoàng thueâ choã daøi haïn 5 + 5. . Sang giaù $250.000 thöông löôïng. Xin vui loøng goïi / nhaén tin: 0481 055 674 hoaëc eMail: vicacre@yahoo.com (tieáng Anh) 美麗的餐廳出售Mosman Park,WA。座位數 55-60內外露台10-12。完全授權和齊全。廚房設 備齊全。在冰箱裡獨立散步,在冰箱裡散步。售價 為$ 250,000可議價。需要在今年年底前銷售。新 的所有者只需要進來和操作!請致電/ text:0481 055 674電子郵件:vicacre@yahoo.com 011116

Food Court Shopping Centre Macarthur Square Campbelltown South West Of Sydney Price: $275,000 Very Busy shop, well established 2005. Selling gourmet sandwiches, salads, yoghurt, fruit salads juices, premade meals, wraps and coffee. Two pos system. Security camera system all equipment owned. Lots of potential in this business. Price: $275,000. Owner will consider all serious offers. Please contact Bill for more information on 0419 330 099 (English) Cöûa haøng raát baän roän, ñöôïc thaønh laäp naêm 2005. Baùnh mì xaø laùch, söõa chua, traùi caây, salad traùi caây, caø pheâ. Heä thoáng hai pos. camera an ninh heä thoáng taát caû caùc thieát bò thuoäc sôû höõu. Giaù bao goàm haøng toàn vaø taát caû thieát bò. Giaù sang: $ 275.000. Chuû ñaàu tö seõ xem xeùt taát caû nhöõng ñeà nghieâm troïng. Haõy lieân heä vôùi Bill ñeå bieát theâm thoâng tin veà 0419 330 099 (Tieáng Anh) 非常繁忙的商店,成熟的2005年。賣美食三明 治,沙拉,酸奶,水果沙拉果汁,預製餐,包裝和 咖啡。兩個pos系統。所有設備的安全攝像系統。 - 價格:275,000美元。業主將考慮所有嚴重的優 惠。請聯繫Bill獲取更多信息0419 330 099(英 語) 011116

Fully Lic. Cafe Restaurant

O’halloran Hill, SA - Pizza Shop for Sale Price: $185,000

Beautiful Cafe with unique features and a long lease. Full Liquor license. Reverse cycle air conditioning. A minute walk from Chatswood train station. Across the street from the taxi rank. Spacious, clean with a refreshing lush front lawn. Two toilets inside the cafe. $50 WIWO . Please call / text Danilo 0477 332 270 (English) Cafe trang trí ñeïp vôùi caùc tính naêng ñoäc ñaùo vaø moät hôïp ñoàng thueâ laâu daøi. giaáy pheùp baùn röôïu. Ñieàu hoøa ñoåi chieàu noùng laïnh. Moät phuùt ñi boä töø nhaø ga xe löûa Chatswood. Ñoái dieän beán taxi. Sang $50,000 kieåu walk in walk out (chi tính trò giaù thieát bò khoâng tính tieàm naêng khaùch ñang coù). Xin vui loøng goïi / nhaén tin Danilo 0477 332 270 (Tieáng Anh)

Pizza shop in southern suburbs in Adelaide for sale. This business is very well established selling an extensive range of traditional and gourmet pizzas, BBQ ribs, some pastas, wedges, garlic breads and drinks. Price: $185,000 plus stock at value. Owner will consider serious offers by appointment and viewing, please call Sam at 0400-616-785 for more information. (English) Cöûa haøng Pizza ôû ngoaïi oâ phía Nam taïi Adelaide . Kinh doanh baùn moät loaït caùc loaïi pizza truyeàn thoáng vaø xöông söôøn BBQ, moät soá mì, nem, baùnh mì toûi vaø ñoà uoáng. Luoân xe phuïc vuï giao haøng. Sang giaù $185.000 coäng haøng toàn theo giaù trò. Môøi heïn vaø xem, xin vui loøng goïi Sam taïi 0400-616-785 ñeå bieát theâm thoâng tin. (tieáng Anh)

Chatswood Sydeny NSW $50,000 negotiable

美麗的咖啡廳與獨特的功能和長期租賃。 全 酒許可證。 逆循環空調。從Chatswood火車站步 行一分鐘。 在街上從出租車排名。 適合派對和功 能服務於咖啡館周圍的多個住宅高層和企業。 靈 活的時間。 咖啡館內的兩個廁所。 走在走出去。 $50,000 請致電Danilo 0477 332 270(英語) 011116

O’halloran Hill,SA - 比薩店出售價格:$ 185,000. 比薩店在南郊的阿德萊德出售。這項業 務非常成熟,銷售廣泛的傳統和美食比薩餅,燒烤 肋骨,一些麵食,楔子,蒜蓉麵包和飲料。業主將 通過預約和觀看,考慮認真的提議,請致電山姆 0400-616-785獲取更多信息。 (英語)


C

hính phuû Phaùp ñaàu naêm nay ñaõ caûnh baùo caùc baäc phuï huynh neân ngöøng ñaêng hình aûnh con caùi mình treân caùc maïng xaõ hoäi. Theo luaät veà quyeàn rieâng tö nghieâm ngaët cuûa Phaùp, ba meï coù theå bò phaït ñeán 1 naêm tuø giam vaø phaït tieàn 45.000 euros (65.500 USD) neáu bò keát toäi ñaêng taûi caùc chi tieát rieâng tö cuûa con caùi maø khoâng coù söï ñoàng yù cuûa caùc con. Chia seû hình aûnh Moät trong nhöõng vaán ñeà cuûa chuùng ta laø chia seû quaù nhieàu. Moät nghieân cöùu gaàn ñaây bôûi toå chöùc Nominet chuyeân quaûn lyù caùc teân mieàn .uk cuûa Anh Quoác phaùt hieän ra raèng ba meï ñaêng taûi gaàn 200 taám hình con caùi döôùi 5 tuoåi leân maïng moãi naêm. Ñieàu ñoù coù nghóa laø boïn treû seõ coù khoaûng 1000 taám aûnh ñöôïc ñaêng taûi leân maïng tröôùc sinh nhaät laàn thöù 15 cuûa chuùng vaø vaø nhieàu treû em seõ coù baûn saéc kyõ thuaät soá maïnh meõ ñöôïc taïo ra bôûi ngöôøi khaùc. Quaù trình naøy coù theå ñöôïc so saùnh vôùi quy trình taïo neân baûn saéc cuûa ngöôøi noåi tieáng, nôi maø cha meï coù khaû naêng ñònh hình baát kyø tính caùch naøo cuûa con em mình theo baát kyø caùch naøo hoï muoán: treû thieân taøi, thôøi trang hay khoâng vaâng lôøi, bieáng aên v.v… Baïn nghó theá naøo neáu ba meï taïo neân nhaän daïng tröïc tuyeán cho baïn? Ñoù coù phaûi laø chaân dung thaät söï cuûa baïn hay khoâng? Ñoù laø chöa keå ñeán soá löôït thích (like) vaø nhöõng lôøi bình phaåm veà caùc taám aûnh ñoù. Khoâng heà chuû yù, coù phaûi chuùng ta ñang choïn ñaêng nhöõng taám hình cuûa boïn treû maø chuùng ta hy voïng thu huùt ñöôïc nhieàu söï chuù yù cuûa khaùn giaû nhaát? Ñaõ leân maïng laø seõ ôû treân maïng maõi maõi Chuùng ta thöôøng noùi vôùi boïn treû raèng moät khi ñaõ ñöa thoâng tin gì leân maïng thì noù seõ maõi maõi toàn taïi treân maïng Internet, vaø ñoù chính laø moái quan ngaïi chính ñoái vôùi con caùi chuùng ta. Caùc cuoäc nghieân cöùu cho hay cha meï thöôøng khoâng chuù yù ñeán khaû naêng tieáp caän vaø söï toàn taïi laâu daøi caùc thoâng tin kyõ thuaät soá maø hoï chia seû veà con caùi cuûa mình. Taát nhieân laø vieäc chia seû thoâng tin cuõng mang laïi lôïi ích. Chaúng haïn nhö nhöõng chia seû veà chuyeän con caùi teø daàm coù theå giuùp moät ngöôøi baïn tìm ñöôïc caùc giaûi phaùp hay giuùp hoï kieân nhaãn hôn trong vieäc ñoái phoù vôùi vaán ñeà töông töï ôû con caùi hoï. Nhieàu cha meï cho bieát nhöõng chia seû coäng ñoàng naøy thaät söï quan troïng. Ñaõ ñeán luùc ñaët ra caâu hoûi veà vieäc caùc caù nhaân – caû ngöôøi lôùn vaø treû em – neân kieåm soaùt chuyeän chia seû thoâng tin caù nhaân nhö theá naøo vaø laøm theá naøo ñeå hoï coù theå kieåm soaùt thoâng tin chia seû veà chính baûn thaân hoï.

16

COÙ NEÂN ÑAÊNG

HÌNH AÛNH CON BAÏN

LEÂN MAÏNG XAÕ HOÄI? Khi ñaêng nhöõng taám hình ngoä nghónh, ñaùng yeâu cuûa con caùi leân maïng xaõ hoäi, baïn coù bao giôø nghó raèng ñoù coù theå laø phaïm loãi hay thaäm chí laø phaïm luaät?

Haõy ñeå con treû tham gia Nghieân cöùu gaàn ñaây cuûa Ñaïi hoïc Michigan ñaõ yeâu caàu ba meï vaø con caùi moâ taû caùc luaät maø hoï nghó raèng gia ñình caàn tuaân theo lieân quan ñeán coâng ngheä. Ngöôøi lôùn thöôøng suy nghó veà khoaûng thôøi gian boïn treû daønh cho truyeàn hình hay vi tính, trong khi boïn treû nghó raèng neân coù luaät veà nhöõng gì ba meï ñöôïc chia seû vaø khoâng ñöôïc chia seû treân maïng xaõ hoäi. Nhieàu treû noùi raèng ba meï khoâng neân taûi baát kyø thoâng tin gì veà chuùng leân maïng maø khoâng hoûi yù tröôùc. Haõy laéng nghe con treû noùi gì, hoûi yù kieán con treû xem lieäu chuùng coù thích ñaêng hình cuûa mình leân maïng hay khoâng coù theå laø moät cuoäc troø chuyeän nhanh vaø mang tính toân troïng con caùi. Ñieàu naøy cuõng laø phöông caùch höõu ích giuùp con caùi cuûa baïn hieåu ñöôïc quy öôùc kyõ thuaät soá. [ ]


17

ĂN UỐNG THẾ NÀO TRONG DỊP LỄ ĐỂ TRÁNH TĂNG CÂN? 1. AÊn tröôùc khi ñi döï tieäc Nghe thì coù veû quaù voâ lyù nhöng ñaây coù theå laø lôøi khuyeân toát nhaát maø baïn coù theå nhaän ñöôïc töø tröôùc ñeán nay. Khi ra ngoaøi vôùi caùi buïng ñoùi, baïn seõ khoù thaønh coâng kieåm soaùt côn ñoùi cuûa mình. Baïn coù theå seõ aên quaù nhieàu vaø nhö vaäy, cô theå seõ tröõ theâm nhieàu thöùc aên nhö chaát beùo. AÊn moät böõa nhoû tröôùc khi rôøi khoûi nhaø vôùi moät ít chaát ñaïm, rau, chaát beùo vaø tinh boät, baïn seõ caûm thaáy maõn nguyeän vaø bình tónh hôn. 2. AÊn rau vaø rau! Chuùng ta döôøng nhö hay taäp trung vaøo thòt, khoai taây nghieàn vaø baùnh vaø queân khuaáy ñi maát moùn rau. Neáu moät nöûa ñoà aên treân ñóa cuûa baïn laø rau thì baïn ñang ñi ñuùng höôùng roài ñaáy. Caùc moùn rau chöùa ít calo vaø ñaày ñuû caùc chaát dinh döôõng, chaát xô, höông vò, vaø chuùng caân baèng khaåu vò cuûa baïn, giuùp baïn kieåm soaùt ñöôïc nhöõng côn theøm ngoït vaø chaát beùo. Haõy thöôûng thöùc thoaûi maùi nhöng ñöøng

queân moät phaàn rau trong caùc böõa aên. Haõy mang theo moùn rau ñeán caùc buoåi tieäc tuøng thaäm chí neáu chuû nhaø khoâng heà yeâu caàu ñieàu ñoù! 3. Quan saùt tröôùc khi aên Chuùng ta thöôøng hay gaép ngay moùn aên ñaàu tieân maø chuùng ta nhìn thaáy. Thay vì vaäy, haõy daønh chuùt thôøi gian ñeå quan saùt vaø quyeát ñònh xem baïn muoán aên moùn gì. Thaäm chí haõy ñi vaøo taän beáp cuûa chuû nhaø ñeå xem hoï ñang chuaån bò moùn gì! Haõy kieåm soaùt ñóa aên cuûa baïn. 4. Uoáng nöôùc Chuùng ta thöôøng caûm thaáy ñoùi buïng vaø theøm caùc moùn ngoït trong khi taát caû nhöõng

gì chuùng ta caàn chæ laø vaøi nguïm nöôùc. Maùy bay vaø caùc phoøng ôû khaùch saïn thöôøng khieán chuùng ta maát nöôùc nhieàu nhöng coù leõ baïn cuõng khoâng nhaän ra ñöôïc raèng baïn caàn tieâu thuï bao nhieâu nöôùc. Haõy nhôù mang theo moät bình nöôùc uoáng. 5. Taäp theå duïc Thaäm chí chæ caàn 10 phuùt taäp theå duïc cuõng taïo neân söï khaùc bieät, nhaát laø khi baïn rôøi khoûi nhaø vaø khoâng theå theo caùc thoùi quen haøng ngaøy cuûa mình. Lieäu baïn coù theå ñi boä? Hay coù coâng vieân naøo gaàn nôi baïn nghæ hay khoâng? Haõy söû duïng caùc öùng duïng treân ñieän thoaïi hay tìm kieám treân maïng nhöõng chöông trình reøn luyeän 10 phuùt. Neáu ñöôïc thì neân ñaët khaùch saïn coù phoøng taäp theå duïc hay khaùm phaù khu vöïc gaàn nôi baïn ôû xem coù caùc khoùa theå thao hay khoâng. 6. Chuù yù röôïu Leã laïc cuõng khieán baïn coù nhieàu cô hoäi uoáng bia röôïu. Uoáng bia röôïu moät caùch khoâng suy nghó coù theå daãn ñeán beänh taät, leân caân hay thaäm chí coøn teä hôn theá. Haõy nhìn lòch trình cuûa baïn tröôùc moät tuaàn vaø quyeát ñònh xem khi naøo baïn seõ coù tieäc tuøng vaø dòp naøo baïn coù theå boû qua. Khi uoáng bia röôïu, chuù yù uoáng nöôùc xen keõ vaø quyeát ñònh tröôùc seõ uoáng bao nhieâu ñeå khoâng maát kieåm soaùt. 7. Mang theo ñoà aên vaët Luùc naøo cuõng mang theo ñoà aên vaët

trong gioû ñeå traùnh raéc roái. Haõy nhôù raèng nhöõng côn ñoùi khoâng bao giôø khieán chuùng ta vui ñöôïc, nhaát laø trong dòp leã. Vaø neáu baïn phaûi ñôïi chôø quaù laâu giöõa caùc böõa aên, khi ñoù boä maùy trao ñoåi chaát cuûa baïn seõ khoâng theo vò giaùc cuûa baïn nöõa, ñieàu ñoù seõ daãn ñeán aên quaù nhieàu vaøo böõa aên tieáp theo. Caùc loaïi haït, traùi caây töôi, rau quaû caét saün, baùnh cracker, traùi caây khoâ ñöôïc ñoùng goùi saün thöôøng laø nhöõng söï löïa choïn toát nhaát. Neáu baïn khoâng ñi ñaâu xa thì moät laùt baùnh mì sandwich, salad hay söõa chua cuõng laø nhöõng moùn aên nheï raát toát. [ ]

Caùc muøa leã hoäi laø thôøi ñieåm cöïc kyø khoù khaên ñeå moïi ngöôøi duy trì thoùi quen aên uoáng laønh maïnh, taäp theå duïc thöôøng xuyeân vaø naâng cao söùc khoûe. Coù quaù nhieàu moùn aên haáp daãn ôû ñuû moïi nôi, nhöõng dòp tuï hoïp gia ñình vaø baïn beø, roài du lòch vaø aên uoáng beân ngoaøi. Laøm theá naøo ñeå vöôït qua thôøi ñieåm cam go naøy moät caùch khoûe maïnh vaø khoâng bò taêng caân?


18

NGÖÔØI UÙC TÌM TÖØ

“AÊN CHAY” TREÂN GOOGLE

NHIEÀU NHAÁT THEÁ GIÔÙI

N

eáu noùi moùn nöôùng BBQ laø truyeàn thoáng trong loái soáng UÙc thì ngöôøi UÙc cuõng thích aên thòt laém chöù. Vaäy neân khi tin cho hay ngöôøi UÙc ñöùng ñaàu danh saùch Google veà tìm kieám töø “aên chay”, coù leõ nhieàu ngöôøi seõ thaät kinh ngaïc. Theo danh saùch nhöõng xu höôùng môùi treân Google, nöôùc UÙc vöôït qua New Zealand vaø Canada ñeå ñöùng ñaàu danh saùch caùc quoác gia tìm töø “aên chay” (vegan) nhieàu nhaát treân theá giôùi. Trong ñoù, cö daân Hobart taïi tieåu bang Tasmania tìm töø naøy nhieàu nhaát, xeáp sau ñoù laø ngöôøi Newcastle, Gold Coast, Sunshine Coastvaø daân thuû ñoâ Canberra. Taïi sao moïi tình caûm laïi daàn chuyeån sang cho vieäc khoâng aên maën vaø khoâng söû duïng nhöõng saûn phaåm coù nguoàn goác ñoäng vaät nöõa? Baø Karen Bevis, moät thaønh vieân tích cöïc cuûa coäng ñoàng aên chay Tasmania, cuõng laø ñieàu hôïp vieân cuûa toå chöùcVegetarian Tasmania, ñaõ nhìn thaáy söï phaùt trieån ngaøy caøng maïnh meõ cuûa coäng ñoàng naøy. Baø keå: “Hoài môùi quay laïi Tasmania soáng naêm 2004, ôû ñaây chæ coù vaøi ngöôøi aên chay. Toâi ñaõ vaän ñoäng thaät tích cöïc, laäp ra caùc baøn cung caáp thoâng tin taïi nhieàu söï kieän ñòa phöông, cuõng nhö ñöùng ra toå chöùc nhöõng söï kieän veà giaùo duïc trong nhieàu naêm. Coäng ñoàng Tasmania khoâng lôùn, vaø soáng raát gaàn guõi. Vì vaäy caùc thaønh vieân coù cô hoäi chia seû thoâng ñieäp ñeán ñöôïc nhieàu ngöôøi hôn. Coäng ñoàng FacebookVegan Tasmaniathaät söï phaùt trieån raát nhanh, chæ trong thôøi gian ngaén ñaõ thu huùt hôn 800 hoäi vieân”. Baø Bevis cho hay coù ñöôïc söï phaùt trieån naøy, ngoaøi cuoäc vaän ñoäng cuûa coäng

ñoàng nhöõng ngöôøi aên chay, coøn laø nhôø nhöõng nhaø haøng vaø doanh nghieäp cuoái cuøng ñaõ chuù yù phuïc vuï cho nhöõng ngöôøi aên chay: “Taïi Hobart coù moät tieäm baùn caø pheâ tuy khoâng daønh rieâng cho ngöôøi aên chay, nhöng moãi ngaøy ñeàu coù theâm nhieàu loaïi baùnh chay ñeå phuïc vuï nhu caàu khaùch haøng. Moät tieäm pizza cuõng môû ra saùu moùn pizza chay khaùc nhau

ñeå phuïc vuï tröïc tieáp cho thò tröôøng. Ñoù laø chöa keå tröôøng daïy naáu aên chayOtis Beanery, ñöôïc thaønh laäp vaø hoaït ñoäng ngay trong thaønh phoá Hobart… Ñieàu naøy cho thaáy nhu caàu aên chay ngaøy caøng phoå bieán vaø phong caùch soáng naøy ngaøy caøng ñöôïc nhieàu ngöôøi öa thích.” Ngöôøi UÙc thích aên chay bao laâu roài? Hay xu höôùng aên chay vaãn luoân hieän höõu trong vaên hoùa UÙc? Baø Suzy Spoon laø ngöôøi khai sinh Toå chöùc Ngöôøi baùn thòt coù ñaïo ñöùc (Suzy Spoon’s Vegan Butcher), truï sôû ñaët taïi Newtown, Sydney. Baø cho hay khoâng ngaïc nhieân chuùt naøo tröôùc vò trí daãn ñaàu


19 theá giôùi cuûa nöôùc UÙc treân Google veà xu höôùng naøy: “Toâi nghó sôû thích aên chay vaø phong caùch soáng thanh tònh ñang phaùt trieån raát nhanh ôû quoác gia naøy. Toâi tin raèng nguyeân nhaân ñeán töø Internet. Toâi ñaõ 45 tuoåi neân khoâng thöôøng xuyeân leân Internet, nhöng thanh nieân thì khaùc. Hoï khoâng phaûi baên khoaên laâu daøi veà nguyeân nhaân cuûa moät vaán ñeà laø gì, vì ñaõ coù maïng Internet traû lôøi nhöõng thaéc maéc ñoù ngay laäp töùc. Ngöôøi ta luoân thích tìm hieåu thöùc aên maø mình ñang aên ñeán töø ñaâu vaø baèng caùch naøo. Hoï google ñieàu naøy, vaø nhaän ra heä thoáng caùc coâng ty cung caáp thöïc phaåm cuõng nhö trang traïi chaên nuoâi chaúng phaûi laø moät böùc tranh ñeïp ñeõ gì. Toâi nghó ñaây chính laø moät cuù hích thaät maïnh khieán ngöôøi ta chuyeån qua aên chay, cuõng nhö khieán cho baûn ñoà veà ngöôøi aên chay thay ñoåi thaät nhanh.” Ngöôøi ta luoân thích tìm hieåu thöùc aên

maø mình ñang aên ñeán töø ñaâu vaø baèng caùch naøo. Hoï google ñieàu naøy, vaø nhaän ra heä thoáng caùc coâng ty cung caáp thöïc phaåm cuõng nhö trang traïi chaên nuoâi chaúng phaûi laø moät böùc tranh ñeïp ñeõ gì. Toâi nghó ñaây chính laø moät cuù hích thaät maïnh khieán ngöôøi ta chuyeån qua aên chay, cuõng nhö khieán cho baûn ñoà veà ngöôøi aên chay thay ñoåi thaät nhanh. Taïi Nam UÙc, sôû thích aên chay cuõng phaùt trieån nhanh khoâng keùm.Cherry Darlings Bakehouselaø moät tieäm baùnh daønh cho ngöôøi aên chay, môû cöûa töø thaùng 6/ 2014. Töø ñoù ñeán nay, chuû nhaân Tim Salmon ñaõ chöùng kieán raát nhieàu löùa tuoåi vaø loaïi ngöôøi ñeán aên taïi tieäm cuûa mình. “Khaùch haøng thuoäc raát nhieàu nhoùm khaùc nhau. Chuùng toâi cuõng coù nhöõng thôï laøm baùnh töøng khoâng bieát aên chay laø gì, nhieàu khaùch haøng vaø ñoái taùc cuõng vaäy. Quaû thaät ñaây laø coäng ñoàng

Theo danh saùch nhöõng xu höôùng môùi treân Google, nöôùc UÙc vöôït qua New Zealand vaø Canada ñeå ñöùng ñaàu danh saùch caùc quoác gia tìm töø “aên chay” (vegan) nhieàu nhaát treân theá giôùi. Trong ñoù, cö daân Hobart taïi tieåu bang Tasmania tìm töø naøy nhieàu nhaát, xeáp sau ñoù laø ngöôøi Newcastle, Gold Coast, Sunshine Coast vaø daân thuû ñoâ Canberra.

phaùt trieån nhanh choùng vaø ña daïng nhaát maø toâi töøng thaáy.” Anh giaûi thích: “Ñaây laø moät xu höôùng chuû ñaïo, sau giai ñoaïn hippie. Ngaøy caøng coù nhieàu ngoâi sao aên chay, ngaøy caøng nhieàu caùc boä phim taøi lieäu trình baøy haäu quaû cuûa kyõ ngheä chaên nuoâi. Cuõng nhö baây giôø ngöôøi ta leân maïng raát nhieàu, hoï bieát nhieàu thöù hôn vaø thoâi thuùc muoán thay ñoåi cuoäc soáng.” Tuy nhieân anh Salmon cuõng caûm thaáy baûn thaân phong traøo aên chay coøn ñi xa hôn theá: “Toâi nghó phong traøo naøy ñaõ ñi ñeán moät möùc cao hôn, ñoù laø löïa choïn khaåu vò vaø chaát löôïng. Ngaøy caøng nhieàu ngöôøi quan taâm ñeán thöïc phaåm saïch, khieán soá löôïng caùc doanh nghieäp veà thöïc phaåm saïch vaø nguoàn goác thöïc phaåm coù ñaïo ñöùc coù maët ngaøy caøng nhieàu. Thöù hai laø moïi ngöôøi cuõng chuù yù hôn ñeán vieäc baûo veä moâi tröôøng khi aên chay, hoï nhaän ra raèng mình vaãn coù theå aên ngon, maø ñoàng thôøi vaãn coù theå laøm moät vieäc gì ñoù coù ích cho traùi ñaát.” Trong khi ñoù toå chöùc PETA Australia cho hay döõ lieäu maø Google ñöa ra laø moät chieán thaéng daønh cho nhöõng ngöôøi baïn boán chaân treân khaép theá giôùi. Coâ Claire Fryer ñieàu hôïp vieân cuûa toå chöùc cho hay: “Thaät tuyeät vôøi khi nöôùc UÙc daãn ñaàu traøo löu soáng chay tònh naøy. Duø nguyeân nhaân laø vì baûo veä ñoäng vaät, vì söùc khoûe caù nhaân hay vì söùc khoûe cuûa traùi ñaát, thì chuyeån sang aên chay laø moät söï löïa choïn gaây aûnh höôûng nhieàu nhaát vaø tích cöïc nhaát maø coäng ñoàng coù theå thöïc hieän”.

Tuy nhieân ai maø bieát ñöôïc – coù khi ngöôøi UÙc cuõng chæ toø moø muoán tìm hieåu veà chuyeän naøy treân maïng maø thoâi, hoaëc cuõng coù theå chuùng ta ñang chaïy theo traøo löu Meat Free Mondays, hoaëc coù leõ thöïc söï vieäc aên chay ñang treân ñaø phaùt trieån. [ ]


20

Great Southern Quarries Pty Ltd - WA WIWO - AUD $3,000,000 Great Southern Quarries Pty Ltd for sale. Working Blue Metal Quarry.It’s time for new ownership, new ideas, new passion.Great Southern Quarries is 225 klms southeast of Perth, in a growing regional area of the great southern. Forecast turnover to 30-62017 $1,600,000.00. Asking price is $3million AUD. All enquires to Wayne Edwards 0428156234 or 08 97971833 (English) Great Southern Quarries Pty Ltd - WA - AUD $3,000,000- Quaëng Kim Loaïi Ñaù Xanh ñang ñöôïc khai thaùc. Great Southern laø moät moû ñaù caùch phía ñoâng nam cuûa thaønh phoá Perth thuû phuû bang Taây UÙc (West Australia) chæ 225 km. Taát caû caùc thaéc maéc cho Wayne Edwards 0428 156 234 hoaëc 08 97971833 (tieáng Anh). Goïi töø nöôùc ngoaøi +61 vaø boû soá khoâng ñaàu cuûa caùc soá phone, hoaëc eMail: rhino555@westnet.com.au 大南採石場私人有限公司轉讓。工作藍色金屬 採石場。 這是一次新的所有權,新的理念,新的 激情。設備$1545647保險價值。股票$1791250 價值預測營業額30-6-2017$1,600,000.00要價 300萬$澳元所有諮詢韋恩·愛德華茲 0428 156 011116 234 或 08 9797 1833(英文)

Sleep Studio Business for Sale Adelaide Hills SA $49,000 + SAV

Located only 20 minutes from the CBD in the beautiful Adelaide Hills SA, this rapidly expanding suburb - The central hub of shopping to the many surrounding smaller towns is home to this fantastic retail opportunity. Deal direct with the owner, no time wasters please. Genuine and urgent reason for sale, and at only $49,000 + SAV, you will not find an opportunity like this again. Phon / Text: 0438 220 420 (English) Toïa laïc chæ 20 phuùt töø khu vöïc trung taâm ôû Adelaide Hills, ñaây laø khu ngoaïi oâ môû roäng nhanh choùng -trung taâm mua saém vôùi nhieàu thi traán nhoû xung quanh laø nôi coù cô hoäi baùn leû tuyeät vôøi. Giaù thueâ phaûi chaêng vaø ñaûm baûo löïa choïn thueâ daøi haïn. Döôùi 12 thaùng tuoåi vôùi baùn haøng phuø hôïp vaø tieàm naêng chöa ñöôïc khai thaùc. Tröïc tieáp ñaøm phaùn vôùi chuû sôû höu, Phone / nhaén tin 0438 220 420 (tieáng Anh) 011116 在美麗的阿得萊德山,這個迅速擴張的郊區購物 到周圍的許多小城鎮-the中央樞紐是家庭對這個奇 妙的零售機會位於僅20分鐘從中央商務區。真正的 和緊迫的理由出售,並只有 $49,000 + SAV,你不 會找到像這樣的電話再一次的機會/文:. 0438 220 420(英文)

Forever Lucky, Lotteries Business for Sale

Forever Lucky, Lotteries outlet and Convenience Store at shop 6/57-59 Brown Rd, Bonnyrigg NSW 2177. For genuine buyer, please ring Bob on 87861171, or 0414 785 952 (English) Sang baùn Lotteries & Convernience Store - Thöông hieäu Forever Lucky. Cöûa haøng chuyeân baùn xoå soá vaø taïp hoùa tieâu duøng tieän duïng. Toïa laïc taïi soá: 6 / 57-59 Brown Rd, Bonnyrigg NSW 2177. Baùn tröïc tieáp töø chuû nhaân, xin goïi cho Bob: 8786 1171 hoaëc 0414 785 952 (Tieáng Anh) 業務出售,永遠幸運,彩票出口和便利店 在店 6/57-59布朗路,新南威爾士州邦尼里格2177 對於 真正的買家, 請打電話鮑勃 8786 1171,或 0414 785 952(英文) 011116

Bakery & Cafe Business for Sale Flemington VIC $$$ negotiable Vietnamese rolls, pies, sausage rolls, cakes etc, plus 5 confortable bedroom at premise. Near all facilities such as train, tram, school etc. Fully equipped, long lease, good rent. Please call or text Liz 0423 424 778 or 0431 488 940 (English & Vietnamese) Shop chuyeân baùn baùnh mì thòt, baùnh pies, sausage rolls, vaø caùc loaïi baùnh ngoït khaùc. Shop coù 5 phoøng nguû tieän nghi, coù theå söû duïng ôû hay cho thueâ rieâng. Gaàn moïi tieän nghi xe löûa, xe tram v.v.. Trang thieát bò ñaày ñuû. Giaù thaûo luaän. Phone hay nhaén tin cho Eliz 0423 424 778 or 0431 488 940 (tieángh Anh & Vieät) 越南卷,餡餅,香腸捲和蛋糕等,5舒適的臥 室的前提。 靠近所有設施,如鐵路,電車,學校 等。設備齊全,租賃期長,良好的租金。 請致電 文本Iliz上樓Eliz 0423 424 778或0431 488 940 (English & Vietnamese) 011116


21

Restaurant Business for Sale $90,000 - Milsons Point NSW

Only Café in the street. Established and growing. ClLebanese Restaurant good profit, high potential, great location, 6days, midday to 930pm phone 9956 7800 and call / text 0476 000 555 Nhaø haøng Lebanese lôïi nhuaän toát, tieàm naêng cao, vò trí tuyeät vôøi, 6 days, töø tröa ñeán nöûa ñeâm. Goïi / nhaén tin 9.30pm 9956 7800 vaø 0476 000 555 黎巴嫩餐廳好利潤,高潛力,優越的地理位 置,6天,中午至930pm電話 9956 7800 和 0476 000 555 011116

Cafe Business for Sale Clyde NSW QUICK SALE - $70,000 neg. The cafe is located right out the front of a business industrial estate with parking. Open 6 days, the cafe is right next to Clyde Train Station. It comes fully stocked and all equipment is included in the sale. There is a computerized POS system. - Please call 0474 099 669 for more information. Naèm ngay ra phía tröôùc cuûa moät khu coâng nghieäp & kinh doanh vôùi baõi ñaäu xe. Môû 6 ngaøy, vò trí ngay beân caïnh ga Clyde. Trang thieát bò ñaày ñuû khoâng nôï goùp. Ngoaøi ra treân laàu laø tuû löu tröõ raát goïn gaøng vôùi heä thoáng POS cho maùy vi tính. - Haõy goïi / nhaén tin 0474 099 669 ñeå bieát theâm thoâng tin (tieáng Anh) 咖啡館位於一個商業工業區的前面,停車場。 開放6天,咖啡館就在克萊德火車站旁邊。 它完全 備貨,所有設備都包括在銷售,也在樓上很整潔 的存儲櫃,內置辦公室和辦公桌。 - 有一個電腦化 的POS系統。 - 請致電0474 099 669了解更多信 011116 息。(English)

Restaurant Business for Sale $72,000 Colonnades Shopping Center SA Mystic India - Authentic and modern Indian Cuisine The restaurant is located in a large shopping mall at Colonnades in South Australia. The restaurant has been established for over 10 years. Open 7 days. Rent is $8000 monthly with all inclusive (electricity & gas). Average weekly takings between ($5500-6000). Please call 0403 070 922 for more information. Nhaø haøng naèm trong moät trung taâm mua saém lôùn taïi Colonnades ôû Nam UÙc. Thaønh laäp hôn 10 naêm nay. Môû cöûa baùn 7 ngaøy. Baïn coù theå aên taïi choã hay takeaway. Giaù cho thueâ $8000 haøng thaùng vôùi taát caû bao goàm ñieän vaø khí ñoát. Takings trung bình haøng tuaàn giöõa ($ 5500-6000). Xin vui loøng goïi 0403 070 922 ñeå bieát theâm thoâng tin. 該餐廳位於南澳大利亞 的一個大型購物中心。 成立超過10年。 7天交易。 商業移民機會。 租金 是每月$ 8000,包括所有(電和氣)。 平均每週 收益($ 5500-6000)。 請致電0403 070 922了 解更多信息。 011116

Popular Portuguese / Spanish Tapas Restaurant Inner West Petersham Sydney 2049 A popular Portuguese / Spanish Tapas restaurant that has been established in the Inner West for over 28 years. Open Monday to Saturday lunch and dinner. Full kitchen with a new ventillation system set up only last year. Also its a Fully licensed restaurant and cafe. Average Weekly takings between 9000-10000 with minimal staff. 2 full time and 2 casual on weekends. Call Al on 0412 099 457 Nhaø haøng Tapas cuûa Boà Ñaøo Nha / Taây Ban Nha raát quen thuoäc ñaõ ñöôïc thaønh laäp taïi Inner West trong hôn 28 naêm. Nhieàu khaùch haøng thöôøng xuyeân vaø trung thaønh ñaõ ñöôïc ñeán hôn 28 naêm. Cuõng laø moät nhaø haøng ñöôïc caáp pheùp röôïu vaø luoân caû quaùn caø pheâ. Thu nhaäp tuaàn trung bình giöõa $9,000-$10,000. Goïi / nhaén tin cho Al 0412 099 457 (Tieáng Anh) 一個流行的葡萄牙/西班牙Tapas餐廳,在內西部 建立了超過28年。營業 時間為周一至週六午餐 和晚餐。許多經常和忠 誠的客戶已經來了超過 28年。2個全日制和2個 休閒週末。致電Al 0412 099 457(英語) 011116


C

22

aåm nang höôùng daãn du lòch quoác teá Lonely Planet vöøa choïn tieåu bangNam UÙclaø 1 trong 5 ñòa ñieåm ñaùng du lòch nhaát treân theá giôùi trong naêm 2017. Trong taøi lieäu mang teânBest of Travel 2017, nhöõng nôi ñaùng du lòch nhaát naêm 2017, vöøa ñöôïc phaùt haønh giöõa tuaàn, ñaõ mang ñeán tin vui naøy cho ngaønh du lòch tieåu bang Nam UÙc vaø ngöôøi daân Nam UÙc noùi chung. Giöõa nhieàu thaønh phoá, quoác gia vaø khu vöïc treân theá giôùi ñöôïc neâu teân, tieåu bang Nam UÙc ñöôïc Lonely Planet ví von laø delicious feast suitable to anyone’s taste, moät böõa tieäc ngon laønh thích hôïp vôùi khaåu vò cuûa taát caû moïi ngöôøi. Nam UÙc laø tieåu bang duy nhaát cuûa UÙc ñöôïc neâu teân trong danh saùchBest of Travel 2017, vaø ñöùng haïng 5 treân theá giôùi, chæ sau: 5.South Australia, UÙc

4. Choquequirao,Peru 3. Taranaki, ôû North Island,Taân Taây Lan 2. Quaàn ñaûo The Azores, Boà Ñaøo Nha 1. Vuøng North Wales, Anh quoác Henley Beach by @danieljkiritsis Ñaây khoâng phaûi laø laàn ñaàu tieân Nam UÙc ñöôïc Lonely Planet ñöa vaøo danh saùch nhöõng ñòa ñieåm haøng ñaàu du khaùch khoâng neân boû qua. Caùch ñaây 2 naêm, naêm 2014, thuû phuû Adelaide cuûa tieåu bang naøy cuõng ñöôïc xem laø moät trong 10 thaønh phoá ñaùng chieâm ngöôõng treân theá giôùi. “South Australia:Australia in a nutshell” Coù raát nhieàulyù doñeå tieåu bang Nam UÙc ñöôïc Lonely Planet xeáp vaøo vò trí top 5 vöøa keå. Giaùm ñoác Ñaëc traùch Tieáp thò vuøng AÙ chaâu Thaùi Bình Döông cuûa coâng


23 ty aán haønh caåm nang du lòch Lonely Planet, oâng Chris Zeiher cho bieát moät vaøi yeáu toá chính: “Khí haäu Nam uùc coù theå khaù noùng, nhöng tieåu bang naøy coù nhöõng vuøng saûn xuaát röôïu ñuû loaïi vaø thaät ngon, laïi coù khoâng bieát bao nhieâu leã hoäi, nhöõng khung caûnh thieân nhieân ñeïp nhö tranh veõ, vaø coù caû nhöõng baõi bieån tuyeät ñeïp nhöng vaéng veû ñeán caû ngöôøi daân cuûa khu du lòch noåi tieáng Bahamas cuõng phaûi ganh tî.” Boä tröôûng Du lòch Nam UÙc Leon Bignell cuõng khoâng tieác lôøi khen taëng tieåu bang nhaø: “Nam UÙc laø queâ höông cuûa haàu heát nhöõng phong caûnh höõu tình nhaát treân theá giôùi, nhöõng caûnh naøy hieän dieän khaép moïi nôi, töø khu vöïc vieãn baéc tieåu bang ñeán taän ñaûo Kangaroos Island, trong khi moãi ñòa phöông ñeàu coù nhöõng saéc thaùi ña daïng vôùi nhieàu loaïi röôïu vaø thöïc phaåm noåi tieáng.” Lyù do cuûa baïn laø gì? Beân caïnh nhöõng neùt ñoäc ñaùo vöøa keå, töø nay khi noùi ñeán vaán ñeà du lòch Nam UÙc, chuùng ta cuõng khoâng theå khoâng ñeà caäp ñeán moät coâng trình môùi cuûa Nam UÙc, ñoù laø con ñöôøng moøn daøi ñeán 66 caây soá mang teânKangaroo Island Wilderness Trail. Con ñöôøng naøy vöøa ñöôïc chính phuû cuûa Thuû hieán Jay Wetherill chính thöùc khaùnh thaønh hoài ñaàu thaùng Möôøi 2016 maø cuõng ñaõ ñöôïc Lonely Planet xeáp vaøo haïng nhöõng loái ñi ñoäc ñaùo nhaát theá giôùi. Con ñöôøng naøy ñöôïc thieát laäp treân ñaûo Kangaroo Island vaø du khaùch coù theå ñi xuyeân qua nhöõng khu röøng nuùi hoang daõ, laïi coù theå tieáp caän vôùi caùc thaéng caûnh nhö Remarkable Rocks, Admirals Arch, hang ñoäng Kelly Hill… Con ñöôøng thænh thoaûng cuõng daãn ñöa du khaùch ñeán nhöõng khung

Nam UÙc laø tieåu bang duy nhaát cuûa UÙc loït vaøo danh saùch xeáp haïng 10 ñieåm ñaùng du lòch nhaát theá giôùi trong Best of Travel 2017 cuûa Lonely Planet. Baïn ñaõ töøng ñeán thaêm Nam UÙc chöa? caûnh tuyeät ñeïp cuûa vuøng bieån Nam Baêng Döông. Töø khi coøn ñang xaây döïng, Kangaroo Island Wilderness Trail, giôùi chöùc ñaëc traùch du lòch taïi Nam UÙc ñaõ ñoaùn tröôùc con ñöôøng naøy seõ thu huùt söï chuù yù cuûa du khaùch quoác teá. Raát nhieàu khaùch du lòch trong cuõng nhö ngoaøi nöôùc ñeàu toû yù muoán trôû thaønh nhöõng du khaùch ñaàu tieân ñaët chaân leân con ñöôøng raát daøi vaø raát ñaëc bieät naøy. Ngaønh du lòch ñoùng goùp cho ngaân saùch cuûa tieåu bang Nam UÙc gaàn $6 tyû ñoâla moãi naêm, vaø trong voøng hai naêm qua, möùc nhaân duïng trong ngaønh du lòch cuõng taêng ñöôïc 14%, naâng toång soâ nhaân vieân laøm vieäc trong ngaønh naøy laø 4,000 ngöôøi. Lonely Planet hoâm thöù Ba ñaõ truyeàn taûi nhöõng hình aûnh Nam UÙc ñeán hôn 100 trieäu ngöôøi ñang duøng Snapchat cuûa hoï suoát 24 tieáng. Chieàu nay, thöù Saùu 28 thaùng Möôøi, chính phuû tieåu bang Nam UÙc toå chöùc tieäc tuøng aên möøng vaø cuõng laø dòp ñeå quaûng baùcon ñöôøng tieäc tuøngôû Leigh Street, Peel Street, vaø Gilbert Place. [ ]


24

TÁC PHẨM ĐIỆN ẢNH ĐÁNG CHÚ Ý TRONG NĂM 2017 1. I Am Not Your Negro Laáy caûm höùng töø quyeån saùch coøn ñang dang dôû cuûa James Baldwin veà nhöõng vuï aùm saùt caùc laõnh ñaïo ngöôøi da ñen vaøo nhöõng naêm 60. Boä phim taøi lieäu cuûa nhaø laøm phim Raoul Peck ñaõ giaønh giaûi thöôûng LAFCA 2016 phim taøi lieäu hay nhaát. 2.Get Out Dieãn vieân haøi Jordan Peele seõ ngoài vaøo gheá ñaïo dieãn vôùi boä phim ñaàu tay cuûa mình mang teânGet Out. Boä phim xoay quanh nhaân vaät Chris (Daniel Kaluuya) cuøng gia ñình coâ baïn gaùi Rose (Allison Williams). Rose quyeát ñònh seõ ñöa anh baïn trai ngöôøi Myõ goác Phi Chris ñeán gaëp boá meï mình. Ban ñaàu Chris cho raèng gia ñình Rose ñaõ coù nhöõng phaûn öùng thaùi quaù vôùi moái quan heä khaùc chuûng toäc cuûa con gaùi

hoï, nhöng caøng veà sau anh nhaän ra coù nhöõng söï thaät aån giaáu beân trong coøn khuûng khieáp hôn theá nöõa. Chæ vöøa ra maét trailer vaøi ngaøy nhöng boä phim kinh dòGet Outñaõ trôû thaønh ñeà taøi cuûa raát nhieàu cuoäc troø chuyeän treân maïng veà vaán ñeà phaân bieät chuûng toäc. 3. Personal Shopper Kristen Stewart vaøo vai coâ gaùi Maureen ngöôøi Myõ soáng ôû Paris, laøm trôï lyù rieâng cho moät nhaø thieát keá thôøi trang kieâm sieâu maãu noåi tieáng.

Töø nhöõng sieâu phaåm nhö Thor hay Star Wars cho ñeán theå loaïi kinh dò nhö Get Out, vaø cuõng khoâng theå thieáu ñeå taøi chieán tranh nhö Dunkirk, naêm 2017 höùa heïn seõ ñem laïi nhöõng taùc phaåm ñieän aûnh thoûa maõn ngöôøi haâm moä.


25 Ban ngaøy, Maureen vaát vaû maëc aùo len coå loï xaáu, ñi xe maùy roài baét taøu ñieän rong ruoåi khaép caùc cöûa haøng thôøi trang ôû Paris ñeå caäp nhaät xu höôùng cho seáp. Ban ñeâm, Maureen tìm caùch lieân laïc vôùi hoàn ma cuûa ngöôøi em trai song sinh ñaõ cheát trong moät caên bieät thöï sang troïng ñang ñöôïc sang nhöôïng. Trong cuoäc soáng nhoän nhòp ôû kinh ñoâ thôøi trang, Maureen bò maéc keït trong theá giôùi taâm linh rieâng vaø phaàn naøo chôùi vôùi tröôùc hieän thöïc. Boä phim ñaõ tham döï tranh giaûi Caønh Coï Vaøng vaø ñaõ gaây nhieàu yù kieán traùi chieàu. Trong khi nhieàu nhaø pheâ bình kyø cöïu baøy toû yù kieán raèng boä phim coù nhieàu loã hoång veà logic, thì traùi laïi, nhieàu baøi bình luaän treân baùo chí laïi ca ngôïi, goïi ñaây laø phim phaù caùch ñaày saùng taïo, mang ñeán laøn gioù môùi cho muøa Cannes 69. Nhaø pheâ bình Robbie Collin cuûaTelegraphnhaän xeùt raèng lyù doPersonal Shoppergaây thaát voïng vôùi ngöôøi xem ôû buoåi chieáu ñaàu khoâng phaûi bôûi phim teä maø bôûi phim khoâng ñi theo caùc chuaån möïc thoâng thöôøng 4.The Beguiled Moät taùc phaåm chuyeån theåñeán töø nöõ ñaïo dieãn noåi tieáng Sofia Coppola,The Beguiledcoù söï tham gia dieãn xuaát cuûa daøn sao Colin Farrell, Elle Fanning, Nicole Kidman, Kristen Dunst. Caâu chuyeän cuûaThe Beguiledxoay quanh moät só quan quaân Lieân Bang mieàn Baéc trong cuoäc noäi chieán Hoa Kyø (Colin Farrell) bò thöông naëng vaø aán naùu

trong moät tröôøng nöõ sinh noäi truù mieàn Nam. Khi baét ñaàu bình phuïc, anh ve vaõn heát ngöôøi naøy tôùi ngöôøi khaùc, gaây ra moät baàu khoâng khí ghen tuoâng trong ngoâi tröôøng toaøn phuï nöõ naøy. 5. Dunkirk Boä phim thöù 10 trong söï nghieäp Christopher Nolan, ñaïo dieãn hieám hoi caân baèng ñöôïc caû maët ngheä thuaät vaø thöông maïi trong taùc phaåm ñieän aûnh, vaø moãi boä phim cuûa oâng ñeàu ñöôïc haøng trieäu fan ngaøy ñeâm chôø ñôïi. Dunkirk, laø laàn ñaàu tieânNolan tieáp caän ñeà taøi chieán tranh theá giôùi thöù hai, môû maøn baèng caûnh haøng ngaøn binh lính quaân ñoàng minh bò bao vaây bôûi quaân ñoäi keû thuø. Bòsaäpbaãy ôû bôø bieån, sau löng laø ñaïi döông, vaø tröôùc maët laø tình theá voâ voïng khi keû thuø ñang daàn tieán ñeán Vôùi söï tham gia dieãn xuaát cuûa Tom Hardy,Dunkirkkhoâng chæ laø chieán thaéng cuûa quaân ñoàng minh, maø laø moät caâu chuyeän cuûa hôn 300,000 binh lính treân ñöôøng tìm caùch thoaùt khoûi quaân Ñöùc. Hoï phaûi traûi qua caûnh ngaøn caân treo sôïi toùc nhaèm baûo toaøn tính maïng, taän duïng taát caû moïi thöù coù theå di chuyeån treân bieån ñeå thoaùt ñi tröôùc khi phaùt xít Ñöùc bao vaâyDunkirk. 6.The Snowman he Snowmanñeán töø haõng Universal laø caâu chuyeän veà thaùm töû Harry Hole ñang ñieàu tra vuï aùn maát tích cuûa haøng loaït phuï nöõ, vôùi nghi vaán thuû phaïm laø moät teân saùt nhaân haøng loaït cuûa Na Uy. Manh moái duy nhaát cuûa vuï aùn laø teân hình nhaân ngöôøi tuyeát kyø quaùivôùi chieác khaên choaøng maøu hoàng quanh coå. 7.Baby Driver Caâu chuyeän keå veà moät chaøng taøi xeá giaûi cöùu treû tuoåi, taøi naêng, ngöôøi luoân döïa vaøo nhòp beat cuûa caùc baøi haùt ñeå thöïc hieän troùt loït caùc phi vuï. Nhöng sau khi buoäc phaûi laøm vieäc cho moät truøm toäi phaïm, anh phaûi ñoái maët vôùi thöù aâm nhaïc

maø moät vuï cöôùp cheát choùc ñe doïa cuoäc soáng, tình yeâu vaø söï töï do cuûa mình. 8.Thor: Ragnarok Ragnarok aùm chæ ‘taän cuøng cuûa vuõ truï’, ñoàng nghóa vôùi traän chieán soáng coøn cuûa chín coõi (Nine Realms). Haún khaùn giaû vaãn coøn nhôù söï kieän Loki chính laø ngöôøi ñang trò vì Asgard chöù khoâng phaûi laø Odin trong Thor: The Dark World. Coù leõ hoï raát toø moø khoâng bieát Loki ñaõ laøm caùch naøo ñeå loaïi boû Odin khoûi ngai vaøng. Khoâng chæ vaäy, phaàn tieáp theo veà Thor seõ coù nhöõng chi tieát aûnh höôûng tröïc tieáp tôùi dieãn bieán cuûa MCU, vì theá maø Thor: Ragnarok seõ laø moät boä phim khoâng theå boû qua ñoái vôùi fan Marvel. 9. Star Wars: Episode VIII Phaàn 8 cuûa loaït phimStar Warsseõ laø moät phaàn phim chöùa ñöïng ñaày caûm xuùc daønh cho ngöôøi haâm moä. Tröôùc khi qua ñôøi ôû tuoåi 60, nöõ dieãn vieân Carrie Fisher ñaõ hoaønthaønh nhöõng caûnh quay cuûa baø cho phaàn phim tieáp theo cuûaStar Wars, nhö vaäy fan chaéc chaén seõ phaûi rôi leä khi ñöôïc xem coâng chuùa Leia xuaát hieänmoät laàn nöõa vaøo naêm sau. 10.Downsizing Downsizing laø caâu chuyeän veà moät boä phaän daân soá choïn caùch giaûm kích thöôùc cuûa cô theå ñeå coù theå gia nhaäp vaøo coäng ñoàng ngöôøi tí hon. Boä phim taäp hôïp moät daøn dieãn vieân ngoâi sao ñöôïc khaùn giaû yeâu thích. Daãn ñaàu daøn dieãn vieân naøy chính laø vò cöïu binh/dieãn vieân Matt Damon seõ vaøo vai chaøng trai Nebraska, ngöôøi ñaõ quyeát ñònh thay ñoåi cuoäc soáng cuûa mình baèng caùch töï teo nhoû cô theå laïi, vaø phía döôùi ñaây laø nhöõng dieãn vieân khaùc coù maët trong phim. Ngoaøi ra coøn coù Reese Whitherspoon, Christopher Waltz, Neil Patrick Harris, Alec Baldwin, vaø ñaëc bieät söï goùp maët cuûa moät dieãn vieân goác Vieät, Hoàng Chaâu. [ ]


26

Bánh mì

B

aùnh mì thòt, moùn aên khoâng chæ phoå bieán trong nöôùc maø giôø ñaõ tieán xa ra theá giôùi. Vaøo naêm 2011, töø banh mi thaäm chí ñaõ ñöôïc theâm vaøo töø ñieån Oxford. Vaøo naêm 2012, moùn baùnh mì thòt cuõng ñöôïc taïp chí the guardian cuûa Hoa Kyø xeáp haïng naèm trong nhöõng moùn aên ñöôøng phoá ngon nhaát theá giôùi, vöôït qua caû nhöõng moùn aên cuûa AÁn Ñoä, Thaùi Lan vaø Mexico. Taïi UÙc, coù theå deã daøng tìm thaáy moät cöûa haøng baùn baùnh mì chaát löôïng ôû baát cöù nôi ñaâu chöù khoâng caàn phaûi ñeán nhöõng nôi coù coäng ñoàng ngöôøi Vieät nhö Footscray ôû Melbourne hay Canbramatta ôû Sydney. Baùnh mì thòt laø moät moùn aên nhanh, nhöng cuõng khoâng keùm phaàn ñaày ñuû döôõng chaát vaø caû ñoä ñeïp maét khi coù ñaày ñuû thòt vaø rau xanh, ñöôïc keïp trong oå baùnh mì noùng gioøn ruïm. Töø nhöõng loø baùnh mì ngaøy xöa cho ñeánmoùn aên noåi tieángngaøy nay Ngheà baùn baùnh mì thòt cuûa ngöôøi Vieät taïi UÙc baét nguoàn töø caùc loø saûn xuaát baùnh mì. Vaøo nhöõng naêm 90, caùc loø baùnh mì cuûa ngöôøi Vieät raát noåi tieáng vaø ñoâng

KINH DOANH

khaùch. Thuaät ngöõ baùnh mì thòt chöa phoå bieán nhö baây giôø, maø chæ laø baùnh mì, vaø moùn baùnh mì cuõng phoå bieán khoâng keùm trong caû coäng ñoàng ngöôøi Vieät laãn ngöôøi UÙc baûn ñòa. OÂng Danh AÂn, ngöôøi ñaõ coù 20 naêm laøm ngheà baùnh mì, ñaõ keå veà thôøi höng thònh cuûa caùc loø baùnh mì “Thôøi kyø ñænh ñieåm cuûa vieäc kinh doanh baùnh mì laø töø ñaàu cho ñeán giöõa nhöõng naêm 90. Khi ñoù moät loø baùnh mì moãi ngaøy coù theå baùn tôùi caû ngaøn oå, maø moät con ñöôøng coù khi tôùi 2, 3 loø maø luùc naøo cuõng ñoâng khaùch. “Luùc ñoù ngöôøi daân caû UÙc laãn ngöôøi Vieät ñeàu coù thoùi quen aên BBQ cuoái tuaàn, vaø hoï thöôøng aên vôùi baùnh mì, hoaëc ngöôøi Vieät naáu nhöõng moùn nhö cari, boø kho thì cuõng mua baùnh mì, vaø nhaéc tôùi baùnh mì laø chæ coù töø caùc loø baùnh mì cuûa ngöôøi Vieät.” Nhöng ngaøy nay, caùc loø baùnh mì cuûa ngöôøi Vieät ñaõ khoâng coøn ñaát soáng khi söï caïnh tranh cuûa caùc sieâu thò nhö Woolworths vaø Coles ngaøy caøng khaéc nghieät hôn. Nhöõng ngöôøi chuû daàn phaûi chuyeån höôùng sang kinh doanh baùnh mì thòt nhö moät saûn phaåm thay theá. “Caùc sieâu thò nhö Woolworths coù cöûa haøng ôû moïi nôi chöù khoâng chæ ôû caùc trung taâm thöông maïi nhö tröôùc kia, vaø hoï coù baùn baùnh mì töôi moãi ngaøy. Khaùch haøng baây giôø nghó ñeán baùnh mì laø nghó tôùi baùnh mì Woolworths, khoâng coøn baùnh mì Vieät nöõa. “Khi baùnh mì khoâng coøn baùn ñöôïc nhieàu nhö xöa, caùc ngöôøi chuû moät laø boû ngheà, hai laø baùn theâm baùnh mì thòt. Cho neân caùc loø baùnh mì thöôøng baùn baùnh mì thòt laø

nhö vaäy. Töø ñoù baùnh mì thòt môùi trôû neân phoå bieán. Toâi cuõng ñaõ chuyeån sang baùn baùnh mì thòt, ñoàng thôøi baùn caû cafe.” Moät kieåu baùnh mì keát hôïp vôùi khaåu vò Taây phöông cuûa tieäm Baùnh You Kinh doanh baùnh mì thòt coù gì khoù? Ngöôøi kinh doanh baùnh mì thòt neáu coù loø baùnh mì rieâng thì phaûi baét ñaàu coâng vieäc töø raát sôùm, vaø thôøi gian laøm vieäc khaù daøi. “Thôøi caùc loø baùnh mì coøn höng thònh ngöôøi ta toaøn baét ñaàu laøm töø 11, 12 giôø ñeâm. Baây giôø thì coù theå baét ñaàu laøm töø 2h saùng, luùc ñoù laø thôøi gian uû boät, cho boät nghæ ñeå ñeán 5 giôø saùng laø baét ñaàu nöôùng ñeå kòp baùn cho nhöõng ngöôøi ñi laøm. “Thöôøng toâi môû cöûa haøng töø 4 giôø saùng, vaø ñoùng cöûa luùc 6 giôø chieàu, laøm vieäc cuõng hôn 12 tieáng moãi ngaøy. Cuõng coù ngöôøi giuùp nhöng mình vaãn phaûi quaùn xuyeán cöûa haøng.” Baùnh mì theo truyeàn thoáng cuûa ngöôøi

Vieät laø moät moùn aên saùng, moät oå baùnh mì ñaày ñuû thòt chaû, rau xanh vaø nöôùc xoát, vaø theâm moät ly cafe saùng laø ñaày ñuû döôõng chaát vaø laøm thoaû maõn vò giaùc cho caû nhöõng thöïc khaùch khoù tính. Nhöng daàn daàn baùnh mì trôû neân noåi tieáng vaø phoå bieán ñeán möùc moùn aên naøy ñaõ trôû thaønh moät thöùc aên nhanh vaøo buoåi tröa cho nhöõng ngöôøi baän roän. Coù raát nhieàu tieäm baùnh mì thòt ôû UÙc vaø haàu heát ñeàu khaù gioáng nhau veà höông vò ña daïng, nghóa laø baùnh mì ngoaøi phaàn


27 soát mayonaise vaø pate, khaùch haøng coù theå choïn baùnh mì thòt chaû, hoaëc baùnh mì gaø, xíu maïi, baùnh mì caù, aên keøm vôùi rau nhö caø chua, döa leo, haønh ngoø. Tuy baùnh mì thòt raát ñöôïc öa chuoäng, nhöng vôùi söï caïnh tranh cuûa raát nhieàu cöûa haøng nhö hieän nay, thì nhöõng tieäm baùnh mì ra sau thöôøng phaûi choïn moät höôùng ñi khaùc, môùi laï hôn, nhaèm ghi daáu aán trong loøng khaùch haøng. Nhieàu tieäm baùnh mì ñaõ choïn caùch laøm môùi höông vò vaø taäp trung vaøo chaát löôïng, chaúng haïn tieäm baùnh mì Obunmee, moät tieäm baùnh mì coù ñòa ñieåm taïi Pyrmont vuøng noäi ñoâ Sydney laø moät ví duï nhö vaäy. Chò Thö Nguyeãn, chuû tieäm Obunmee ñaõ chia seû: “Baùnh mì cuûa Obunmee ngoaøi loaïi baùnh mì truyeàn thoáng thì tieäm coù laøm theâm baùnh mì thòt heo kho xeù sôïi, baùnh mì gaø vaø boø ñöôïc laøm theo kieåu thòt nöôùng, öôùp saû. Ngoaøi ra, nhöõng loaïi rau aên keøm gioáng vôùi truyeàn thoáng, nghóa laø chæ coù ñoà chua, döa leo, chöù khoâng coù xaø laùch, caø chua.” Moät ví duï khaùc laø tieäm baùnh mì Banh You, ôû Circular Quay, Sydney. Chò Haïc, beáp tröôûng cuûa tieäm cho bieát, thöïc ñôn baùnh mì ôû ñaây khoâng thay ñoåi höông vò truyeàn thoáng nhöng ñöôïc laøm ña daïng hôn baèng caùch keát hôïp baùnh mì vôùi moùn aên saùng bacon and egg cuûa phöông Taây. Tieäm Banh You cuõng choïn theá maïnh caïnh tranh laø taäp trung vaøo nguyeân lieäu töôi cuõng nhö baùnh mì luoân ñöôïc laøm môùi trong ngaøy. Neáu so vôùi nhöõng loaïi thöùc aên nhanh

khaùc nhö hamburger hay bacon and egg ñang coù giaù khoaûng $10, thì moùn baùnh mì Vieät hoaøn toaøn xöùng ñaùng ñeå ñöôïc baùn vôùi moät möùc giaù cao hôn hieän nay. Ñòa ñieåm vaø giaù caû cuõng laøm neân söï khaùc bieät Neáu nhö moùn baùnh mì truyeàn thoáng thöôøng taäp trung ñoâng ñuùc ôû nhöõng khu vöïc coù ñoâng ngöôøi Vieät nhö Cabramatta, Bankstown hay Footscray thì nhöõng tieäm baùnh mì fusion thöôøng phaûi choïn

ñòa ñieåm taäp trung ñoâng giôùi vaên phoøng, daân du lòch. Moät moùn aên ñaày ñuû döôõng chaát nhö vaäy laïi raát tieän lôïi ñeå mang ñi phuø hôïp vôùi thôøi gian nghæ tröa ngaén nguûi, neân haàu nhö caùc tieäm baùnh mì vaøo buoåi tröa luoân coù khaùch vaên phoøng xeáp haøng chôø mua. Chò Haïc, beáp tröôûng cuûa baùnh mì Banh You cho bieát “Tuy ôû ñaây laø khu du lòch vaø cuõng coù ñoâng khaùch du lòch ñeán mua nhöng ñoâng nhaát laø buoåi tröa khi daân vaên phoøng xuoáng mua. Tieäm ñaõ coù dòch vuï ñaët mua haøng treân maïng seõ giaûm giaù cho khaùch 20%, khaùch ñaët treân

Baùnh mì thòt, moùn aên ñöôøng phoá noåi tieáng cuûa ngöôøi Vieät taïi UÙc, ñaõ traûi qua moät chaëng ñöôøng daøi vôùi xuaát phaùt ñieåm laø caùc loø baùnh mì. Vaø coøn gì nöõa ñeå taïo neân moät thöông hieäu?

maïng xong ñeán ñuùng giôø xuoáng laáy seõ tieát kieäm thôøi gian chôø ñôïi.” Söùc chinh phuïc cuûa moùn baùnh mì thòt coøn naèm ôû choã giaù thaønh reû. Neáu nhö baùnh mì Subwaycoù giaù khoaûng $8, thì chæ vôùi nöûa soá tieàn ñoù, moùn baùnh thòt cuûa ngöôøi Vieät cuõng ñaõ thoaû maõn nhu caàu caû veà chaát löôïng vaø höông vò. Trong khi giaù cuûa moät oå baùnh mì thòt trung bình hieän nay chæ töø $4 ñeán $5, thì nhöõng tieäm baùnh mì fusion naøy ñaõ choïn möùc gía cao hôn, trung bình $7. Coù theå moät soá khaùch haøng cho raèng möùc giaù nhö vaäy quaù ñaét ñoái vôùi baùnh mì Vieät, thì phaûi neân bieát raèng moùn baùnh mì thòt phaûi toán raát nhieàu coâng söùc ñeå cho ra moät moùn aên vöøa ngon vöøa boå döôõng. Vaø neáu so saùnh vôùi nhöõng loaïi thöùc aên nhanh khaùc nhö hamburger hay bacon and egg, maø nhieàu ngöôøi saün saøng boû ra hôn $10 ñeå aên, thì vôùi chaát löôïng cuûa mình, moùn baùnh mì Vieät hoaøn toaøn xöùng ñaùng ñeå ñöôïc baùn vôùi moät möùc giaù cao hôn. Khoâng quaù ñeå noùi baùnh mì laø moùn aên ñaëc saûn cuûa Vieät Nam, laø söï keát hôïp hoaøn haûo giöõa aåm thöïc phöông Taây vaø höông vò caàu kyø tinh teá cuûa aåm thöïc Vieät. Töø nhöõng loø baùnh mì ngaøy naøo giôø caùc tieäm baùnh mì thòt ñaõ trôû thaønh moät phaàn khoâng theå thieáu trong vaên hoaù aåm thöïc cuûa xöù sôû chuoät tuùi. Vaø vôùi moät vò trí ñaëc bieät trong loøng thöïc khaùch nhö vaäy, hi voïng moùn baùnh mì seõ khoâng chæ döøng laïi laø moät moùn aên ñöôøng phoá bình daân maø seõ tieán xa hôn naâng taàm caû veà maët chaát löôïng laãn giaù trò. [ ]


28

KHÁM PHÁ PHONG TỤC

Tết Nguyên Đán

CỦA NGƯỜI VIỆT

Thaêm moä toå tieân Noåi tieáng vôùitruyeàn thoáng “uoáng nöôùc nhôù nguoàn”,töø haøng ngaøn naêm nay, ngöôøi Vieät vaãn giöõ phong tuïcthaêm moä toå tieân vaøo dòp Teát Nguyeân ñaùn. Töø 23 tôùi30 thaùng Chaïp haøng naêm, caùc gia ñình ngöôøi Vieätlaïi teà töïu ñoâng ñuû ñeå cuøng nhau vieáng thaêm vaø queùt doïn moà maû cuûa toå tieân. Khi tôùi thaêm moä, ngöôøi Vieät luoân mang theo höông ñeøn vaø hoa quaû ñeå laøm leãmôøi toå tieân veà aên teát vôùi con chaùu. Leã cuùng oâng coâng oâng taùo Tieãn oâng Taùo veà trôøi laø moät trong nhöõng phong tuïc Teát Nguyeân ñaùn quen thuoäc cuûa ngöôøi Vieät. Daân gian quan nieäm raèng, ngaøy 23 thaùng Chaïp haøng naêm laø ngaøytieãn thaàn Beáp (hay coøn goïi laø oâng Taùo) veà trôøi. Trong ngaøy naøy, caùc gia ñình thöôøng thu doïn nhaø cöûa vaøbeáp nuùc saïch seõ ñeå khi leân thieân ñình, oâng Taùo seõbaùo caùonhöõng ñieàu toát ñeïp trong naêm cuõ vaø caàu xin moät naêm môùi may maén,bình an hôn. Theo truyeàn thuyeát thì haøng naêm, oâng Taùo ñeàu cöôõi caù leân chaàu trôøi. Chính vì vaäy, leã cuùng oâng Taùo vaøo ngaøy 23 thaùng Chaïp seõñöôïc ñaët trong beáp vaø khoâng theå thieáu nhöõng con caù cheùp. Leã röôùc OÂng Baø

Theo phong tuïc Teát Nguyeân ñaùn,vaøo chieàu 30 thaùng Chaïp haøng naêm, caùc gia ñình Vieät seõ chuaån bòmoät maâm coã maën ñeå môøi oâng baø toå tieân veà aên teát cuøng con chaùu. Ngöôøi con tröôûng seõ thaép höông vaø daâng leãleân baøn thôø ñeå caàu xin toå tieân phuø hoä cho gia ñình gaëp nhieàu phöôùc laønh trong naêm môùi. Tieáp sau ñoù, caùc thaønh vieân khaùc cuøng chaép tay cung kính thænh

vong linh toå tieân veà aên Teát. Tuïc haùi loäc ñaàu xuaân Vaøo ñeâm giao thöøa, ngöôøi Vieät thöôøng ñi leã chuøa ñeå caàu mong moät naêm môùi bình an vaø nhöõng ñieàu toát ñeïp seõ ñeán vôùi mình vaø ngöôøi thaân. Sau ñoù, ngöôøi ta seõ haùi moät nhaønh loäc ôû moätcaây naøo ñoù ñeå mang veà nhaø. Theo quan nieäm, neáu caønh loäc caøng töôi toát thì naêm môùi gia chuû seõ caøng


29 gaëp nhieàu may maén. Tuïc xoâng nhaø ñaàu xuaân Moätphong tuïc Teát Nguyeân ñaùn ñöôïc caùc theá heä ngöôøi Vieät gìn giöõ töø haøng traêm naêm nay laøxoâng nhaø ngaøy teát. Ngöôøi ta tin raèng, töông lai cuûa chuû nhaø trong caû naêm môùi seõ chòu aûnh höôûng bôûingöôøi xoâng nhaø ñaàu naêm. Chính vì vaäy, chuû nhaø thöôøng choïn nhöõng ngöôøi quen bieát vaø hôïp tuoåi ñeå xoâng nhaøvôùi mong muoán caû gia ñình seõ gaëp nhieàu ñieàu may maén vaø thuaän lôïi trong caû naêm môùi. Phong tuïc chuùc teát vaø möøng tuoåi Tuïc chuùc Teát laø moät neùt ñeïp vaên hoùa ñaõ ñöôïc ngöôøi Vieät duy trì haøng traêmñôøi nay. Vaøo dòp Teát, moïi ngöôøi göûi tôùi nhau nhöõng lôøi chuùc toát ñeïp nhaát nhö söùc khoûe doài daøo, an khang, loäc khoâng bò cuoán ñi theo raùc, kieâng laøm vôõ ñoà, to tieáng, xoâ xaùt... Trong naêm môùi, ngöôøi ta cuõng kieâng vieäc taëng dao nhoïn hay thuoác men bôûi nhöõng vaät naøy bò xem laø daáu hieäu cuûa xung khaéc vaø beänh taät. Ngoaøi ra, nhöõng lôøi thoâ tuïc, naëng neà, than thôû, khoùc loùc hay göông soi trong nhöõng ngaøy teát cuõng la ødaáu hieäu cuûa söï ñoå vôõ trong gia ñình. Maëc nguyeân moät caây maøu traéng hoaëc ñen cuõng laø ñieàu caàn traùnh bôûi theo quan nieäm thì ñaây laø maøu cuûa tang toùc, seõ mang ñeán nhöõng ñieàu khoâng may maén cho naêm môùi. [ ] thònh vöôïng vaø may maén seõ ñeán vôùi nhöõng ngöôøi thaân xung quanh. Moät tuïc leä nöõa khoâng theå thieáu trong ngaøy Teát chính laø möøng tuoåi. Ngöôøi chaâu AÙ quan nieäm raèng, maøu ñoû töôïng tröng cho söï may maén. Do ñoù, caùc baäc oâng baø vaø cha meï thöôøng taëngcon chaùu baèng nhöõng bao lì xì ñoû choùtvôùi lôøi chuùc may maén, thaønh coâng. Phong tuïc xuaát haønh Ngöôøi Vieättin raèng, chuyeán xuaát haønh ñaàu tieân dòp naêm môùi seõ aûnh höôûng raát lôùn ñeán söï may maén vaø tình traïng trong caû naêm cuûa gia chuû. Chính vì vaäy, tuøy theo tuoåi taùc cuûa chuûnhaø, ngöôøi taseõlöïa choïn giôø xuaát haønhvaø höôùng ñi thích hôïp vôùi mong muoán naêm môùi seõ gaëp nhieàuñieàu thuaän lôïi vaøthuaän buoàm xuoâi gioù. Nhöõng ñieàu kieâng kò trong naêm môùi Theo phong tuïc Teát Nguyeân ñaùn cuûa ngöôøi Vieät thìsöïmay maén hay xui xeûo cuûa caû moät naêm seõphuï thuoäc vaøo haønh vi trong nhöõng ngaøy ñaàu naêm. Do ñoù, ngöôøi Vieät luoân duy trì nhöõng ñieàu kieâng kò trong ngaøy Teát nhö: kieâng vieäc queùt nhaø vaøo muøng 1 ñeåtaøi

Teát Nguyeân ñaùn ñöôïc coi laø ngaøy leã lôùn nhaát trong naêm cuûa ngöôøi Vieät. Traûi haøng ngaøn naêm, ngöôøi Vieät vaãn giöõ gìn nhöõng phong tuïc Teát Nguyeân ñaùn mang ñaäm baûn saéc vaø ñaày tính nhaân vaên.


30 Clothing Alteration And Repair Business For Sale $50,000.00 - Fisher ACT For sale is a successful, clothing alteration and repair business, with an established customer base, everything that is needed to come and take over is here. Located in Tuggeranong, in the Homeworld centre, this business has a large amount of walk in customers. The current rent is 1000 per month to the realtor. If you have any questions or enquiries, or wish to come in and have a look, please call / text me. 0426 774 510 (English) Doanh nghieäp thaønh coâng veà may ño vaø söûa chöõa sanh baùn, Hieän ñang ñoâng khaùch . Trang thieát bò ñaày ñuû Naèm ôû Tuggeranong, ôû trung taâm Homeworld ACT, Neáu baïn coù baát kyø caâu hoûi hoaëc thaéc maéc, hoaëc muoán ñeán xem xin vui loøng goïi / nhaén tin. 0426 774 510 (Tieáng Anh) 出售是一個成功的,服裝改建和維修業務,與一 個建立的客戶基礎,一切需要來來和接管在這裡。 位於Tuggeranong,在Homeworld中心,這個業 務有大量的步行在客戶。 如果您有任何問題或疑 問,或希望進來看看,請致電/ text。 0426 774 510(英語) 281216

West Oz Tour Bus Business for Sale $65,000 - Perth Western Australia 21 seater Toyota Coaster Tour Bus 2011. Very good condition - Has had new air cond in bus - New speakers and stereo with sub woofer (party bus). LED coloured lights in roof of bus - Bus runs very Licensed till march 2017. Also comes with licenced luggage trailer. Can be used for Tours or Charters. Call / text for more details Brad : 04387 03288 (English) 21 choã Toyota Bus loaïi Coaster Tour ñôøi 2011. Xe toaøn haûo tình traïng toát - Ñaõ töøng laáp ñieàu hoøa môùi. Bus chaïy raát toát luoân luoân ñöôïc phuïc vuï vaø chaêm soùc. Hieän ñang kinh doanh ñi keøm vôùi trang web, instagram, xe chôõ haønh lyù keùo theo (trailer) cuõng ñaõ coù ñaêng boä. Coù theå ñöôïc söû duïng cho caùc Tour hoaëc cho thueâ bao. Goïi / nhaén tin cho Brad ñeå bieát theâm chi tieát : 04387 03288 (tieáng Anh) West Oz旅遊巴士業務出售 $ 65,000 - 珀斯西 澳大利亞州 21座豐田杯車旅遊巴士。非常好的條 件 - 在公共汽車新的空調 - 新的揚聲器和立體聲 與低音炮(黨車)。 直到2017年3月。許可行李 拖車。 可用於旅遊或包機。 來電索取更多詳情 281216 Brad:04387 03288(英語)

Magic Seal Magnetic Insect Screen Agency Business For Sale South, East and Western Brisbane Suburbs $30,000 (No ongoing agency fees) Area for sale is South, East and Western Brisbane suburbs.Magic Seal Screens are the original magnetic insect screen company with over 25 years of being on the market. Tried and tested product with a very satisfied customer appraisal. Great for a handyman to add to his business. All enquires call / text: 0411 868 630 (English) . Welcome for more info at:www.magneticinsectscreensbrisbane.net.au Sang baùn chi nhaùnh taïi caùc khu Nam, Ñoâng vaø Taây cuøng vuøng ngoaïi oâ Brisbane. Kinh doanh, saûn xuaát vaø laép ñaët caùc löôùi choáng ruoài thaät tuyeät vôøi töø moät kinh doanh taïi nhaø. Coù theå laøm vieäc treân rieâng cuûa mình, hoaëc theâm vaøo vieäc baïn nhaén tin: 0411 868 630 (Tieáng Anh). Xem theâm thoâng tin taïi.www.magneticinsectscreensbrisbane.net.au 出售面積是南,東和西布里斯班郊區。 Magic Seal屏幕是原始的磁性昆蟲屏幕公司,有超過25年 的市場。可以自己工作或添加到現有的飛屏/安全 業務,給你在其他競爭對手的市場優勢。 偉大的 281216 一個勤雜工,以添加到他的生意。

FRUITS & VEGE BUSINESS FOR SALE Campbletown (Sydney) nsw, $50,000 “BARGAIN SALE! Fruit / Vegetable & Grocery shop located in a busy shopping center in Campbletown (Sydney) area. For ONLY $50,000 included Plant & Equipment which cost about $80,000. Excellent high quality fit out & fully equipped. Size-470sqm. Rent is negotiable with the land lord. Please contact-0422 343 983/email--iagazi@hotmail.com.” Giaûm giaù maïnh cho moät baùn khaån caáp laø chuû sôû höõu hieän taïi khoâng theå laøm tieáp vì nghæ höu. Chæ $50,000 bao goàm maët baèng & thieát bò coù giaù khoaûng $80,000. Chaát löôïng cao xuaát saéc phuø hôïp ra vaø trang bò ñaày ñuû. Vui loøng lieân heä-0422 343 983/email--iagazi@ hotmail.com. “ “BARGAIN SALE!水果/蔬菜和雜貨店位於 Campbletown(悉尼)地區的一個繁忙的購物中 心,因為他在這個行業的經驗,目前的所有者無法 運行的緊急出售大幅降低價格。適合家庭和遷移的 目的請聯繫0422 343 983/email--iagazi@hotmail. com“ 281216


31 URGENT Sale- Café with a difference in Wetherill Park Horsley Park NSW- Offers OVER $99,000

Cafe Business For Sale - Fountain Gate Shopping Center Narre Warren Victoria $650,000

The cafe has been established for over 7 years and is well known in the area with locals. Good cash taking $4000 - $6000 + per week business. Turnover is approx. $260,000.00/pa. Rent only $2000.00 per month for the size of the café being approx. 100sq. Also the only shop in the area with toilets. Please call / text Daniel and Nichola Bushel - 0407 267 662 or 0417 669 574 (English) Thu tieàn maët $4000 $6000 + moãi tuaàn Doanh thu $260,000.00 / naêm Thueâ chæ $2000 moãi thaùng. Quaùn roäng 100sq. Trang bò ñaày ñuû. Xin vui loøng goïi / vaên baûn Daniel vaø Nichola bushel - 0407 267 662 hoaëc 0417 669 574 (Tieáng Anh)

The biggest cafe In Fountain Gate Shopping Center is the second biggest Shopping Center In Southern Hemisphere. Well established for 4 years, nothing to spend. Fully commercial kitchen suitable for any cuisine menu. Strong loyal customers base. Base rent $12000 monthly, asking price $650000 for more information please call / text 0434 679 194 or email: saluh20@yahoo.com.au Quaùn caø pheâ lôùn nhaát ôû Trung taâm mua saém Fountain Gate laø Trung taâm mua saém lôùn thöù hai ôû Nam baùn caàu. Thaønh laäp 4 naêm, khoâng coù gì ñeå chi tieâu. Nhaø beáp ñaày ñuû thöông maïi phuø hôïp cho baát kyø ñôn aåm thöïc. Cô sôû cho thueâ 12.000 $ haøng thaùng, giaù chaøo baùn $ 650.000 ñeå bieát theâm thoâng tin xin vui loøng goïi / vaên baûn 0434 679 194 hoaëc email: saluh20@yahoo.com.au

這家咖啡館已經建立了7年多,在當地人都知 道。良好的現金每週4000美元 - 6000美元+。營 業額約。 $ 260,000.00 / pa 每月租金$ 2000.00 ,咖啡館的面積約為。 100sq。它有潛力擴展到其 他渠道,否則可以完全翻新另一種類型的商店或更 大的咖啡館。請致電/文本Daniel和Nichola Bushel - 0407 267 662或0417 669 574(英語) 011216

Popular Portuguese / Spanish Tapas Restaurant Inner West Petersham Sydney 2049 A popular Portuguese / Spanish Tapas restaurant that has been established in the Inner West for over 28 years. Open Monday to Saturday lunch and dinner. Restaurant sits 45 inside and 45 outside. Cheapest rent in all of the inner west $790 a week. Full kitchen with a new ventillation system set up only last year. 2 full time and 2 casual on weekends. Call Al on 0412 099 457 Nhaø haøng Tapas cuûa Boà Ñaøo Nha / Taây Ban Nha raát quen thuoäc ñaõ ñöôïc thaønh laäp taïi Inner West trong hôn 28 naêm. Thueâ vôùi giaù reû nhaát trong taát caû caùc phía taây beân trong $790 moät tuaàn. Thueâ 4x4. Cuõng laø moät nhaø haøng ñöôïc caáp pheùp röôïu vaø luoân caû quaùn caø pheâ. Chuû ñaàu tö coù cam keát kinh doanh khaùc vaø laø lyù do duy nhaát oâng laø baùn. Thu nhaäp tuaàn trung bình giöõa $9,000-$10,000. Goïi / nhaén tin cho Al 0412 099 457 (Tieáng Anh) 011216 一個流行的葡萄牙/西班牙Tapas餐廳,在內西部 建立了超過28年。營業時間為周一至週六午餐和晚 餐。許多經常和忠誠的客戶已經來了超過28年。業 主有其他業務承諾,是他賣的唯一原因。平均每週 收購9000-10000,最低工作人員。 2個全日制和 2個休閒週末。致電Al 0412 099 457(英語)

最大的咖啡館在噴泉購物中心是第二大購物中 心在南半球。 優越的地理位置,在購物的主要入 口之一。 成立4年,沒有什麼花。 完全商業廚房 適合任何菜單。 基本租金$ 12000每月,要價$ 650000更多信息請致電/文本0434 679 194或電 子郵件:saluh20@yahoo.com.au 011216

Nail & Beauty Salon Business for Sale Cheltenham VIC $$$ Neg. Well established for 15 years in Cheltenham, good position on major street. Fully equipped, good taking business, loyaly customers / clients. Long lease low rent only $1300 per months. Due to other coMmitment, Price negotiable. Please call / text: 9583 1702 or 0433 416 480 (English / Vietnamese) Ñaõ thaønh laäp va kinh doanh toát ñeïp trong 15 naêm qua ôû Cheltenham, vò trí toát treân ñöôøng phoá lôùn. Trang bò ñaày ñuû, kinh doanh thu nhaäp cao. , khaùch haøng trung thaønh thöôøng xuyeân trôû laïi. Hôïp ñoàng thueâ choã laâu daøi tieàn thueâ thaáp giaù $1300 moãi thaùng. Do baän coâng vieäc khaùc, sang giaù thöông löôïng. Xin vui loøng goïi / vaên baûn: 9583 1702 hoaëc 0433 416 480 (Tieáng Anh / Tieáng Vieät) 在切爾滕納姆成立15年,在大街上的良好位 置。 設備齊全,良好的服務,忠誠的客戶/客戶。 長期租金低,每月只有1300美元。 由於其他協 議,價格協商。 請致電/ text:9583 1702 或 0433 416 480(英語/越南語) 011216


32

MÓN ĂN TRUYỀN THỐNG CỦA VIỆT NAM TRONG

NGÀY TẾT

Baùnh chöng Laø moùn baùnh duy nhaát coù lòch söû laâu ñôøi trong vaên hoùa aåm thöïc Vieät Nam. Baùnh chöng töôïng tröng cho maët ñaát laø thöùc baùnh maø hoaøng töû Lang Lieâu ñôøi Vua Huøng thöù 16 ñaõ saùng taïo ra nhaèm theå hieän loøng bieát ôn vôùi cha oâng vaø ñaát trôøi xöù sôû. Nguyeân lieäu chính laøm neân chieác baùnh chöng chính laø gaïo neáp nhö nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa caây luùa vaø thieân nhieân trong neàn vaên hoaù luùa nöôùc, ngoaøi ra coøn coù ñaäu xanh, thòt lôïn, laù dong ñöôïc goùi gheùm vuoâng vöùc vaø ñem luoäc chín. Baùnh raát thôm, deàn vaø xanh ngaét maøu xanh cuûa laù. Nhaéc ñeán baùnh chöng, laø nhaéc ñeán moät moùn aên truyeàn thoáng raát ñaäm ñaø baûn saéc vaên hoùa daân toäc. Gioø luïa (chaû luïa) Ñöôïc bieát ñeán nhö moät moùn aên vöøa thoâng duïng vöøa sang troïng, gioø luïa laø moät moùn aên thöôøng xuyeân xuaát hieän trong nhöõng böõa aên cuûa ngöôøi daân Vieät Nam. Gioø luïa truyeàn thoáng ñöôïc laøm töø 3 nguyeân lieäu chính laø thòt naïc thaên giaõ nhuyeãn keát hôïp cuøng nöôùc maém ngon sau ñoù goùi trong laù chuoái xanh vaø ñem luoäc chín. Gioø luïa truyeàn thoáng ñöôïc laøm töø 3 nguyeân lieäu chính laø thòt naïc thaên giaõ nhuyeãn keát hôïp cuøng nöôùc maém ngon sau ñoù goùi trong laù chuoái xanh vaø ñem luoäc chín. Xoâi Xoâi laø moät moùn aên raát thoâng duïng trong ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân coù chung neàn vaên hoùa luùa nöôùc. Vôùi nguyeân lieäu chính laø nhöõng noâng saûn nhö gaïo, ñoã, laïc…ñöôïc mang ñi ñoà hoaëc haáp chín. Moùn xoâi thöôøng ñöôïc aên noùng, gaïo chín deûo thôm khoâng bò naùt laø ñaït tieâu chuaån. Trong nhöõng dòp leã teát ngöôøi daân öa thích söû duïng nhaát laø moùn xoâi gaác. Theo vaên hoùa caùc nöôùc Chaâu AÙ noùi chung maøu ñoû ñem laïi söï may maén, caùt vöôïng. Khi ñoà xoâi cuøng gaác chín seõ

cho ra moät maøu ñoû töï nhieân raát ñeïp maét. Ngöôøi Vieät Nam cho raèng maøu ñoû töø xoâi gaác seõ khieán hoï gaëp ñöôïc nhieàu may maén trong naêm môùi. Gaø luoäc Khoâng caàu kì hay kieåu caùch nhöng moùn gaø luoäc laïi laø moùn aên raát ñöôïc öa chuoäng trong caùc böõa tieäc duø lôùn hay nhoû. Gaø troáng luoäc nguyeân con laø moät moùn aên khoâng theå thieáu trong maâm côm cuùng toå tieân cuûa ngöôøi Vieät trong ngaøy Teát. Nem raùn (chaû gioø) Moùn nem thôm gioøn chaám vôùi nöôùc maém chua ngoït laø moät moùn aên raát ngon vaø ngaøy caøng ñöôïc nhieàu thöïc khaùch nöôùc ngoaøi yeâu thích. Laøm moùn nem cuõng khoâng heà khoù, nhöõng nguyeân lieäu khoâng theå thieáu laø thòt lôïn baêm nhuyeãn, tröùng gaø hoaëc tröùng vòt, moät vaøi loaïi cuû nhö su haøo, caø roát… cuøng vôùi mieán, moäc nhó…troän ñeàu vôùi ít gia vò roài ñem cuoán vôùi baùnh ña

(baùnh traùng) roài ñem raùn (chieân) vaøng. Moùn nem laø moùn aên raát ñaëc saéc trong maâm coã cuûa ngöôøi daân Vieät. Mieàn Baéc …Xuaân veà hoa caûi nôû vaøng hoe. Gaïo neáp ngaøy xuaân goùi baùnh chöng, Caû ñeâm cuoái chaïp nöôùng than hoàng. Quaàn ñaøo, aùo ñoû, tranh gaø lôïn, Côm taùm, döa haønh, thòt môõ ñoâng. Beân caïnh hai loaïi baùnh truyeàn thoáng laø baùnh chöng vaø baùnh daøy. Moùn Teát mieàn Baéc raát ña daïng. Trong ñoù, phaûi keå ñeán caùc moùn nhö döa haønh, thòt ñoâng, thòt boø kho queá… Döa Haønh Ñaây laø moùn aên khaù phoå bieán trong ngaøy Teát, vaø ñi vaøo kho taøng ca dao “Thòt môõ, döa haønh, caâu ñoái ñoû. Caây neâu, traøng phaùo, baùnh chöng xanh” moãi khi nhaéc veà ngaøy Teát. Tröôùc heát, baïn caàn löïa loaïi haønh giaø, cuû chaéc, caét boû phaàn ñuoâi chæ chöøa laïi phaàn reã. Sau ñoù, ngaâm haønh vaøo trong nöôùc tro coù pha haøn the trong khoaûng thôøi gian 2 ngaøy 2


33 ñeâm. Tieáp theo, vôùt haønh ra, caét boû reã, loät voû chæ coøn laïi khoaûng 5cm roài xeáp haønh vaøo khaïp, raûi muoái, boû moät lôùp mía cheû moûng, roài ñeán lôùp haønh gaøi laïi baèng nhöõng væ tre. Sau 2 tuaàn, baïn coù theå laáy haønh ra cho vaøo keo thuûy tinh, roài naáu nöôùc daám ñöôøng ñeå nguoäi cho vaøo. Khoaûng 3 ngaøy laø aên ñöôïc. Thòt ñoâng Thòt ñoâng laø moùn rieâng coù cuûa muøa xuaân Baéc boä. Trong laø khoâng khí laïnh, thòt ñoâng trôû neân ngon hôn. Moùn naøy ñöôïc laøm töø thòt heo ba chæ, ñoâi khi ñöôïc söû duïng caû gaø, coäng theâm moät maûng bì lôïn. Taát caû ñeàu ñöôïc ninh nhöø. Sau khi naáu xong, baïn laáy khoûi beáp vaø ñaët noài thòt ra ngoaøi saân, ñaäy kyõ cho noù aên gioù uoáng söông, thu laáy caùi reùt möôùt töø trôøi cao vaø ñaát thaáp vaøo mình ñeå sôùm hoâm sau, nhaø ta ñaõ coù noài thòt ñoâng kyø dieäu. Treân maët cuûa noài thòt ñoâng laø lôùp vaùn môõ coù maøu traéng nhö tuyeát pha saéc vaøng mòn nhö maët hoà khoâng gôïn soùng. Moät mieáng thòt ñoâng keøm moät cuû döa haønh, thì thaät ñuùng nghóa Teát mieàn Baéc. Thòt boø kho queá Thoâng thöôøng, moùn naøy ñöôïc chuaån bò töø ngaøy 29 Teát ñeå kòp cuùng tröa 30 vaø maáy ngaøy Teát. Ñeå laøm moùn naøy, ngöôøi ta choïn loaïi thòt boø naïm. Sau ñoù öôùp vôùi chuùt nöôùc coát toûi, chuùt maém muoái roài cho thòt ba chæ caét moûng vaøo giöõa, cuoän troøn laïi, duøng laït buoäc chaët roài chieân sô tröôùc khi cho vaøo noài kho. Tieáp theo baïn coù theå thaû mieáng thòt boø vaøo noài nöôùc soâi ñaõ coù saün nöôùc töông, chuùt ñöôøng vaø moät mieáng queá nhoû rang thôm, naáu cho ñeán khi thòt meàm thì vôùt ra, ñeå nguoäi.

Gôõ boû nhöõng coïng laït vaø caét thòt thaønh khoanh, mieáng thòt boø meàm maø chaéc chöù khoâng naùt, laãn vaøo maàu naâu cuûa thòt boø laø maøu traéng cuûa môõ heo. Moùn naøy baïn coù theå aên keøm vôùi baùnh chöng hay côm neáp vaøo ngaøy Teát thì töôûng nhö khoâng coù gì ngon baèng. Mieàn Trung Maêng khoâ kho

Tröôùc Teát nguyeân ñaùn, ñem maêng khoâ ra ngaâm nöôùc khoaûng 2 ngaøy roài luoäc kyõ, xaû nöôùc caøng nhieàu laàn thì maêng caøng traéng vaø ngon. Khi thaáy maêng ñaõ meàm, xeù nhoû ra töøng mieáng, öôùp gia vò goàm tieâu, toûi, ñöôøng, muoái, boät ngoït, tuøy theo khaåu vò töøng ngöôøi coù theå theâm nguõ vò höông cho thôm, moät ít maøu ñöôøng cho theâm phaàn haáp daãn. Thòt heo phaûi löïa thòt moâng loaïi ngon, chaân gioø, moùng, sau khi laøm saïch thì chaët mieáng to, aùp chaûo cho thòt saên laïi roài öôùp chung vaøo vôùi maêng ñaõ ngaám gia vò, cho taát caû vaøo moät xoong to, ñaët leân beáp löûa nhoû cho thaám, neâm theâm muoái vaø boät ngoït cho vöøa, ñaëc bieät laø khoâng neâm nöôùc maém vì maêng seõ coù vò chua, khoâng ñeå ñöôïc laâu trong nhöõng ngaøy Teát… Baùnh traùng phaûi laø loaïi baùnh traùng Phuù Yeân, meàm nhöng khoâng bôû. Khi aên: cuoán maêng, rau soáng vôùi baùnh traùng, chaám vôùi nöôùc maêng kho… Treù Moùn treù baây giôø laø moùn aên daân daõ, nhöng xöa kia voán laø moùn cung ñình, vöông phuû, roài töø cung ñình vöông phuû maø ra daân gian. Treù laø moùn aên khaùc vôùi nem chua cheá bieán theo quy trình leân men, ngöôøi yeáu ñöôøng ruoät aên vaøo deã bò ñau buïng, duøng treù yeân taâm do caùc loaïi nguyeân lieäu ñeàu ñaõ laøm chín. Thòt ñaàu heo luoäc xong ñeå raùo nöôùc, khoâ da. Thòt ba chæ vöøa coù naïc vöøa coù môõ, coù da, ñöôïc ram vaøng. Rieâng thòt ñaàu, laïng hai maù, tai, moâi meùp, khi aên nghe saàn saät, raát haáp daãn, vöøa vui mieäng vöøa vui tai.

Treù Hueá ngon laø nhôø söï keát hôïp tinh teá cuûa gia vò vaø khaâu cheá bieán. Loïn treù thôm nhôø höông vò cuûa rieàng, cuûa toûi, cuûa thính, cuûa laù oåi. Taát caû ñöôïc nhöõng baøn tay kheùo leùo, thuaàn thuïc, thaùi thaønh sôïi nhoû vaø ñeàu; ñöôïc öôùp vaø goùi theo coâng thöùc, caùch laøm truyeàn thoáng, khoâng coù söï can thieäp cuûa maùy moùc, coâng ngheä hieän ñaïi.

Ngaøy nay Ñaø Naüng cuõng coù phoá nem treù ôû ñoái dieän beänh vieän ña khoa, ñöôøng Haûi Phoøng. Noåi tieáng nhaát laø treù Baø Ñeä. Treù Baø Ñeä coù baùn ôû caùc sieâu thò vaø trong phoøng ñôïi ga haøng khoâng Ñaø Naüng. Mieàn Nam Thòt kho Ngöôøi mieàn Nam luoân coù moùn thòt kho taøu hay coøn goïi laø moùn thòt kho tröùng hoaëc thòt kho döøa vaøo ngaøy teát coå truyeàn. Chöõ “taøu”, ôû ñaây, theo nghóa cuûa ngöôøi mieàn Nam laø “laït”. Nhö vaäy thòt kho taøu khoâng phaûi laø thòt kho cuûa ngöôøi Trung Hoa, maø chæ ñôn giaûn laø moùn thòt kho laït. Moùn thòt kho taøu vôùi mieáng thòt vuoâng, quaû tröùng troøn bieåu hieän cho tính haøi hoøa aâm döông, söï vuoâng troøn cho caû naêm. Khoå qua nhoài thòt

Trong ngaøy Teát ngöôøi mieàn Nam thöôøng coù moùn canh khoå qua nhoài thòt khoâng chæ thôm ngon, boå döôõng maø coøn mang moät yù nghóa ñaëc bieät. Ñaèng sau vò ñaêng ñaéng kia laø chaát ngoït ñaäm ñaø cuûa thòt vaø nöôùc suùp. AÊn khoå qua ñaàu naêm môùi laø ñeå tieãn caùi khoå qua ñi vaø chaøo ñoùn nhöõng söï ngoït ngaøo phía tröôùc. Cuû kieäu ngaâm Beân caïnh hai moùn döa giaù vaø caûi chua, cuû kieäu laø moùn khoâng theå thieáu trong moïi gia ñình, ngöôøi ta coù theå mua ôû chôï, sieâu thò, nhöng ngon nhaát vaãn laø do töï tay laøm laáy. Tröôùc heát, kieäu phaûi ñöôïc ngaâm nöôùc tro khoaûng 1 ñeâm cho bôùt muøi haêng, sau ñoù laøm saïch reã vaø laù, phôi heùo khoaûng 4 giôø roài öôùp ñöôøng, cho vaøo keo thuûy tinh saïch. Neáu muoán loï kieäu theâm ñeïp, baïn coù theå trang trí theâm cuû caûi ñoû caét hoa. Sau ñoù cho nöôùc giaám naáu ñöôøng ñeå nguoäi vaøo. Möôøi ngaøy sau laø duøng ñöôïc. [ ]


34

YÙ NGHÓA MAÂM NGUÕ QUAÛ TRONG VAÊN HOÙA 3 MIEÀN YÙ nghóa töøng loaïi quaû Maâm nguõ quaû laø maâm quaû goàm 5 loaïi khaùc nhau, moãi loaïi töôïng tröng cho moät öôùc nguyeän cuûa gia chuû, thoâng qua teân goïi vaø maøu saéc. Ngoaøi ra, “nguõ” coøn theå hieän öôùc muoán cuûa ngöôøi Vieät ñaït ñöôïc nguõ phuùc laâm moân: Phuùc, quyù, thoï, khang, ninh. Tuøy theo töøng vuøng mieàn vôùi ñaëc tröng veà khí haäu, saûn vaät vaø quan

nieäm rieâng maø ngöôøi ta choïn caùc loaïi quaû khaùc nhau ñeå baøy maâm nguõ quaû. Maâm nguõ quaû theå hieän öôùc mong naêm môùi ñöôïc an khang thònh vöôïng •Chuoái: Töôïng tröng cho con chaùu sum vaày, quaây quaàn, ñaàm aám, höùng laáy may maén, bao boïc vaø chôû che. Phaät thuû: Baøn tay phaät che chôû cho caû gia ñình. Böôûi: Mong muoán an khang, thònh vöôïng. Quaû leâ hoaëc döa leâ: Töôïng tröng cho söï thaønh ñaït, thaêng tieán. Cam, quyùt: Töôïng tröng cho söï thaønh ñaït.

Maâm nguõ quaû laø moät phaàn khoâng theå thieáu trong ngaøy teát coå truyeàn cuûa ngöôøi Vieät Nam. Tröôùc laø thôø cuùng toå tieân, sau laø öôùc mong naêm môùi ñöôïc an khang, thònh vöôïng hôn naêm tröôùc. Moãi loaïi quaû khi baøy treân ban thôø ñeàu coù yù nghóa rieâng, vì vaäy caùc gia ñình caàn hieåu vaø naém roõ ñeå göûi gaém öôùc nguyeän, caàu mong cuûa mình trong naêm môùi.


35 Leâ: Vò ngoït thanh, nguï yù vieäc gì cuõng trôn tru, suoân seû. Löïu: Nhieàu haït, töôïng tröng cho con ñaøn chaùu ñoáng. Ñaøo: Theå hieän söï thaêng tieán. Taùo: Phuù quyù, giaøu sang. Thanh long : Roàng maây hoäi tuï, theå hieän söï phaùt taøi phaùt loäc. Döa haáu: Caêng troøn, maùt laønh, höùa heïn söï ngoït ngaøo, may maén.

Quaû tröùng gaø: Loäc trôøi cho. Sung: Gaén vôùi bieåu töôïng sung maõn, söùc khoûe vaø tieàn baïc. Ñu ñuû: Thònh vöôïng, ñuû ñaày. Xoaøi (phaùt aâm gioáng nhö “xaøi”): Caàu mong cho vieäc tieâu xaøi khoâng thieáu thoán. Maâm nguõ quaû mieàn Baéc Ngöôøi mieàn Baéc baøy maâm nguõ quaû theo thuyeát Nguõ haønh trong vaên hoùa phöông Ñoâng laø vaïn vaät dung hoøa cuøng trôøi ñaát. Vì theá, maâm nguõ quaû cuõng phaûi phoái theo 5 maøu: Kim maøu traéng, Moäc maøu xanh, Thuûy maøu ñen, Hoûa maøu ñoû, Thoå maøu vaøng. Caùch baøi trí, saép xeáp maøu saéc töøng loaïi quaû xen keõ vôùi nhau ñeå ñeïp maét, hôïp phong thuûy ngaøy Teát. Tuy khoâng caâu neä nhieàu hay ít, nhöng moïi ngöôøi ñeàu saém ñuû leã, ñuû loaïi, hoa quaû phaûi thuaän theo yù nghóa ñeå baøy cuùng. Maâm nguõ quaû ngaøy Teát cuûa ngöôøi mieàn Baéc Maâm nguõ quaû mieàn Baéc thöôøng coù 5 loaïi: Chuoái, böôûi, ñaøo, hoàng, quyùt. Caùch trình baøy truyeàn thoáng laø: Chuoái ôû döôùi cuøng, ñôõ laáy toaøn boä caùc loaïi quaû khaùc. Chính giöõa laø quaû böôûi hoaëc phaät thuû vaøng. Caùc loaïi quaû baøy xung quanh. Nhöõng choã coøn troáng

caøi xen keõ quyùt vaøng, taùo xanh, hoaëc nhöõng quaû ôùt chín ñoû. Do hoa quaû, traùi caây ngaøy caøng ña daïng neân maâm nguõ quaû ngaøy caøng phong phuù hôn, ngöôøi ta cuõng khoâng caâu neä cöùng nhaéc “nguõ quaû” nöõa maø coù theå laø baùt, cöûu, thaäp quaû, theâm chuøm nho moïng, theâm taùo xanh, ôùt ñoû, hoàng xieâm… Duø baøy bieän nhieàu loaïi quaû hôn nhöng ngöôøi ta vaãn goïi

laø “maâm nguõ quaû”. Maâm nguõ quaû mieàn Trung Khuùc ruoät mieàn Trung ngheøo khoù, ñaát ñai caèn coãi, khí haäu khaéc nghieät, ít hoa quaû neân ngöôøi daân nôi ñaây cuõng khoâng quaù caâu neä hình thöùc, yù nghóa maâm nguõ quaû ngaøy Teát, chuû yeáu laø coù gì cuùng naáy, thaønh taâm daâng kính toå tieân. Bôûi theá, maâm nguõ quaû moãi nhaø

laïi khaùc nhau, quaû gì cuõng ñöôïc, mieãn laø töôi ngon. Maâm nguõ quaû ngaøy Teát cuûa ngöôøi mieàn Trung Caùc loaïi quaû thöôøng thaáy laø: Thanh long, chuoái, döa haáu, maõng caàu, döùa, sung, cam, quyùt… Maâm nguõ quaû mieàn Nam Ngöôøi mieàn Nam baøy maâm nguõ quaû theo mong muoán “Caàu sung vöøa ñuû xaøi” öôùc mong naêm môùi ñuû ñaày, sung tuùc, töông öùng vôùi 5 loaïi quaû: Maõng caàu, sung, döøa, ñu ñuû, xoaøi. Ngoaøi ra, coøn coù theâm quaû thôm (döùa) vôùi mong muoán con chaùu ñaày nhaø vaø moät caëp

döa haáu xanh voû ñoû loøng ñeå caàu may maén. Maâm nguõ quaû ngaøy Teát cuûa ngöôøi mieàn Nam Maâm nguõ quaû cuûa ngöôøi mieàn Nam theå hieän roõ tính bình dò, daân daõ vaø hoùm hænh. Moãi ngöôøi moät cuoäc soáng vaø mong muoán khaùc nhau, bieát laø naøo laø “ñuû”, nhöng ai cuõng chæ caàn ñuû maø thoâi. Ngöôøi mieàn Nam kî cuùng moät soá loaïi quaû, vì theo phaùt aâm teân goïi mang yù nghóa khoâng toát, nhö: Chuoái: Chuùi nhuûi, laøm aên khoâng phaát leân ñöôïc. Leâ, taùo (bom): Leâ leát, ñoå beå, deã thaát baïi. Cam, quyùt: Quyùt laøm cam chòu. Maâm nguõ quaû ngaøy Teát laø neùt vaên hoùa ñaëc tröng cuûa ngöôøi Vieät, duø coù khaùc nhau giöõa caùc vuøng mieàn nhöng treân heát ñeàu theå hieän söï thaønh kính höôùng veà nguoàn coäi, toå tieân vaø öôùc mong moät naêm môùi an khang, haïnh phuùc vaø ñuû ñaày. [ ]


36

MÂM CỖ

Tết truyền thống

CỦA NGƯỜI VIỆT NAM M

aâm coã Vieät Nam bao giôø cuõng thònh soaïn, nhieàu maøu saéc, vôùi caùc baùt ñóa cao, thaáp, ñaày, vôi khaùc nhau. Maøu xanh cuûa baùnh chöng chen laãn maøu xoâi gaác ñoû töôi, mieáng maêng maøu vaøng, chieác naám höông nhö chieác duø xinh xinh, ñóa gioø luïa hoàng hoàng… Ngöôøi Vieät Nam coù töø gheùp laø aên coã, bôûi coù ngheøo ñeán ñaâu, Teát cuõng phaûi coù maâm coã. Tröôùc heát laø ñeå cuùng oâng baø, toå tieân, sau nöõa laø ñeå vui vaày sum hoïp, coù caùi “naâng leân ñaët xuoáng” cho con chaùu ñôõ tuûi. Duø ngaøy nay, ôû thaønh phoá lôùn, Teát ñeán, ngöôøi ta “chôi” Teát coøn quan troïng hôn aên Teát. Thoâng thöôøng moät maâm coã coù taùm baùt vaø taùm ñóa chính, khoâng keå ñóa döa haønh, rau xaø laùch, baùnh chöng, xoâi gaác. Nhöng tuøy theo hoaøn caûnh moãi gia ñình maø theâm moùn naøy, bôùt moùn khaùc, vaøo thôøi bao caáp, maâm coã ñöôïc ruùt xuoáng thaønh 4 baùt 6 ñóa. Nhöõng moùn ñaëc saûn, cao caáp ñaét tieàn ñöôïc pheùp “cho qua” nhöng caùi chính laø maâm coã phaûi ñaày ñaën, ngon maét, ngon mieäng ñeå ngöôøi aên ñöôïc no neâ. Taùm baùt nöôùc naáu thoâng thöôøng laø baùt maêng löôõi lôïn haàm chaâm gioø, nhöø tôi, ñaët leân löôõi noù ñaõ muoán tan ra, treân maët baùt coøn trang trí maáy sôïi mieán taøu trong vaét, vaøi cuû haønh ñaõ chín nhöng vaãn coøn giöõ nguyeân maøu xanh luïc vaø loàng khoàng vaøi sôïi rau muøi. Gaép moät mieáng maêng ñaõ nhöø aáy coøn ngon ngoït hôn mieáng chaân gioø vaø khi chan thìa nöôùc maêng seõ caûm thaáy chaát ngoït cuûa xöông thòt ñaõ tan vaøo

Coã laø moät böõa aên coù nhieàu moùn ngon, ñaëc bieät maø ngaøy thöôøng khoâng coù. Teát ngöôøi Vieät Nam nhaát thieát phaûi coù maâm coã, neáu khoâng coù coã thì khoâng theå goïi laø Teát.

trong ñoù nhö theá naøo. Baùt thöù hai laø baùt boùng bì, ñoù laø thöù bì lôïn phôi khoâ, rang leân cho nôû phoàng, ñöôïc ngaâm, ñöôïc taåy, caét thaønh nhöõng hình quaû traùm, trong suoát moïng nöôùc, noåi laäp lôø treân laø su haøo, caø roát tæa thaønh hình hoa laù coù traéng, coù vaøng, coù da cam, taát caû ngaäp chìm trong thöù nöôùc duøng ngoït lòm. Baùt thöù ba laø möïc naáu, su haøo thaùi chæ ninh kyõ, möïc khoâ thaùi ngang thôù vaø cuõng thaùi chæ, xaøo rieâng xong ñaët leân chaân taåy laø su haøo traéng muoát, cuõng theâm vaøi ba sôïi rau muøi laøm gia vò vaø cuõng ñeå trang trí cho haáp daãn. Baùt thöù tö laø naám thaû, ñoù laø nhöõng caây naám höông ñaõ caét heát chaân, baây giôø noù naèm trong thöù nöôùc duøng ngoït thanh, moãi caây naám oâm laáy moät vieân gioø soáng mang vò ngoït ñaäm. Baùt thöù naêm laø vaây caù thuû trong suoát gioøn saàn saät, troâng hôi gioáng sôïi mieán nhöng laø suïn caù ñöôïc taåy kyõ, giaû laøm yeán xaøo. Nhaø bình daân ít coù moùn naøy. Baùt thöù saùu laø moät con chim haàm, ñeå nguyeân caû con, nhoài vaøo buïng noù nhöõng coám non, haït sen, yù dó, thòt naïc, naám höông, moäc nhó, thòt lôïn vai baêm nhoû, ñöôïc haàm nhöø tôi, caàm caùi caùnh con chim maø gôõ coù theå tuoät heát caû boä xöông chim xuoáng. Cuõng töông töï, moät baùt thöù baûy laø gaø taàn, coâng thöùc gaàn gioáng vôùi chim haàm. Baùt thöù taùm laø mieán naáu loøng gaø, mieáng meà tæa thaønh hoa, cong cong nhöõng tia nhoû nhö caùnh hoa khoâ


37 caù cheùp to nhaát thöôøng ñeå daønh ñeå aên Teát. Noù ñöôïc kho vôùi nöôùc maém ngon, loùt noài baèng thòt ba chæ cho mieáng caù khoâng bò khoâ. Vaø aên noù vôùi baùnh chöng thì khoâng coù caûm giaùc böù moät chuùt naøo vì noù ñaäm mieäng. Maâm coã Vieät Nam bao giôø cuõng ngon laønh, thònh soaïn. Khoâng nhöõng theá, noù coøn ñeïp nöõa vôùi nhieàu maøu saéc, vôùi caùc baùt ñóa cao thaáp ñaày vôi khaùc nhau. Ñoù laø coã xöa, Nhieàu naêm nay maâm coã Teát ñaõ khaùc caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng. Böõa coã ngaøy nay khoâng coøn nhieàu ranh giôùi giöõa noâng thoân vaø thaønh thò, giöõa ngöôøi giaøu vaø ngheøo nöõa. Ñaâu ñaâu cuõng laø gioø nem ninh moïc, thòt gaø thòt boø toâm möïc, bia lon…. Ngöôøi ta coøn mua theâm caû ñoà Taây nhö daêm boâng xuùc xích, ñoà Taàu nhö laïp söôøng xaù xíu…. Theo ñaø phaùt trieån cuûa neàn kinh teá, nhaân daân ta aên teát to hôn tröôùc. Tuy coù pha moät tyù Taây Taøu, nhöng caùi coát loõi phong tuïc ngaøn ñôøi laø: Toáng cöïu nghinh taân, cuùng baùi toå tieân, kính giaø quyù treû, giao tieáp thanh lòch, vui chôi vaên ngheä theå thao, du Xuaân naêm môùi vaø baùnh chöng, thòt lôïn, döa haønh vaãn coøn nguyeân. AÂu ñoù cuõng laø moät phaàn quoác hoàn quoác tuùy vaäy. böøng nôû, naèm treân nhöõng sôïi mieán taàu khoâng naùt chuùt naøo maø coøn giöõ nguyeân vò gioøn cuûa boät ñoã xanh laøm mieán… Taùm ñóa ñöôïc xeáp quanh maâm coã, ñóa noï xen ñóa kia, tröôùc heát laø ñóa thòt gaø uùp xaáp sau khi baøy, phoâ ra maøu vaøng cuûa da gaø beùo ngaäy, döôùi lôùp laù chanh thaùi chæ xanh oùng vaø laáp laùnh maøu caây laù vöôøn queâ. Ñóa thöù hai vaø thöù ba laø gioø luïa vaø chaû queá. Gioø luïa phôn phôùt maøu phaán hoàng, coøn chaû queá coù moät maët laø maøu da cam do boät queá vaø ñöôïc nöôùng treân than hoa. Moät ñóa thòt ñoâng chaát thaïch trong suoát laøm maùt teâ ñaàu löôõi, trong khi ñóa caù kho maën moøi, moät khuùc giöõa thaân con caù cheùp hay traém, ñaët vöøa heát loøng ñóa, caùi ruoät roãng, baây giôø noù laø moät hình con thoi maøu caùnh giaùn. Moät ñóa gaø raùn hay laïp xöôøng haáp thaùi moûng tang, moãi mieáng laø moät hình oâ van xinh xinh seõ laøm cho baùnh chöng ñôõ ngaùn. Moät ñóa gioø thuû, töùc gioø xaøo. Ñoù laø mieáng tai mieáng thuû thaùi xoâ xaøo leân roài eùp chaët baèng hai thanh tre suoát moät ñeâm, khi gôõ ra noù quyeän vaøo nhau thaønh moät khoái vaø mang hình gaàn gioáng con soá 8 hay chieác ñaøn vó caàm… AÁy laø khoâng keå moät khuoân baùnh chöng xanh, vuoâng thaønh saéc caïnh, ñaët trong loøng ñóa to ñaõ caét thaønh 8

mieáng nhö khuoân hình oâ töôùng só trong baøn côø töôùng. Vaø coøn ñóa xoâi gaác maøu ñoû töôi luøm luøm nhö nöûa hình caàu, ñieåm xuyeát moät vaøi chaám ñen huyeàn laø haït gaác laãn vaøo. Moät ñóa döa haønh neùn, tuy ñoùng vai phuï nhöng noù quan troïng vì noù laø chaát gaây theøm aên, khoâng laøm ngaùn caùi löôõi vaø laøm ñoà aên deã tieâu hôn vì toaøn nhöõng moùn aên “naëng”. Coù gia ñình coøn laøm nem raùn coù maøu naâu caùnh giaùn, ñi keøm vôùi xaø laùch, hoaëc ñóa noäm rau caâu, noäm söùa chua cay, noäm ngoù sen thi vò. Teát thöôøng truøng vaøo cöõ ñaïi haøn, reùt ñaäm neân moùn thòt ñoâng luoân xuaát hieän, cuõng nhö moùn caù kho Teát khoâng phaûi laø caù taïp kho töông nhö ngaøy thöôøng maø cuoái naêm taùt ao, con


38

N

eùt ñeïp ñaëc tröng cuûa nhöõng taø aùo töù thaân, môù ba môù baûy ñaõ thaønh veû ñeïp chaân queâ, thaønh phong tuïc vaø neùt ñeïp vaên hoùa cuûa phuï nöõ Vieät. Veû ñeïp ñoù khaéc ghi thaønh taâm thöùc daân gian vaø moâ thöùc thaåm mó, ñöôïc ca dao ngöôøi Vieät ghi laïi: AÙo töù thaân laø aùo cuûa toâi Sao chaøng laïi ñeå cho ngöôøi giaèng co. Coù theå noùi raèng, trang phuïc chính laø moät trong nhöõng saéc thaùi noåi baät nhaát cuûa vaên hoùa daân toäc. Tuy nhieân baûn saéc vaên hoùa cuûa trang phuïc bieán ñoåi khoâng ngöøng tuøy theo hoaøn caûnh lòch söû cuï theå, qua khoâng gian vaø thôøi gian vaên hoùa. Trong quaù trình bieán ñoåi ñoù, trang phuïc vaãn giöõ caùi coát caùch, caùi neàn taûng ban ñaàu, ñoù chính laø quy luaät keát hôïp truyeàn thoáng vaø ñoåi môùi cuûa vaên hoùa, cuûa trang phuïc. Ta coù theå nhaän dieän moâ thöùc naøy qua söï bieán ñoåi cuûa chieác aùo daøi cuûa phuï nöõ Vieät trong theá kyû XX. Trong theá kyû XX, toác ñoä hieän ñaïi hoùa cuûa trang phuïc trôû neân nhanh choùng. Do ñoù, thôøi trang (voán mang ñaäm tính caù nhaân) daàn daàn trôû thaønh thò hieáu cuûa caû coäng ñoàng, ñöôïc coäng ñoàng chaáp nhaän, öa thích, baûo löu, caûi bieán theo höôùng ngaøy caøng phuø hôïp, ngaøy caøng hoaøn thieän. Nhö vaäy, hieän ñaïi hoùa trang phuïc vöøa tuaân theo quy luaät cuûa cuoäc soáng xaõ hoäi vöøa tuaân theo quy luaät thaåm myõ cuûa baûn thaân. Quy luaät hieän ñaïi hoùa

trang phuïc theå hieän söï ñoät phaù vaø ñoåi môùi maïnh meõ, song, duø theá noù khoâng theå thoaùt ly truyeàn thoáng, maø traùi laïi, phaûi döïa vöõng chaéc treân cô sôû truyeàn thoáng neáu muoán ñöôïc chaáp nhaän, ñònh hình trong xaõ hoäi moät caùch vöõng beàn. Trong suoát theá kyû XX cho ñeán nay, trang phuïc cuûa ngöôøi Vieät traûi qua nhieàu bieán ñoåi. Tôùi nhöõng naêm ñaàu theá kæ, nhaát laø töø nhöõng naêm 30, treân cô sôû aùo daøi naêm thaân, ngöôøi ta caûi tieán thaønh aùo daøi taân thôøi nhö hieän nay. Chính saùch cai trò cuûa ngöôøi Phaùp cuøng vôùi laøn soùng vaên minh Taây AÂu theo chaân ngöôøi Phaùp traøn vaøo Vieät Nam ñaõ aûnh höôûng raát nhieàu tôùi thò hieáu aên maëc cuûa ngöôøi Vieät, nhaát laø ôû caùc thaønh phoá. Caùch aên maëc cuûa ngöôøi Vieät bò taùc ñoäng bôûi caùc phong traøo “soáng môùi”, “vui veû, treû trung”. Do ñoù nhu caàu ñoåi môùi chieác aùo daøi naêm thaân coå truyeàn ñaõ naûy sinh, bôûi vì daùng aùo roäng thuøng thình, coå aùo cao gaáu, neïp taø may to baûn quaù naëng neà. Vaøo naêm 1934, hoïa só Caùt Töôøng ñaõ thöïc hieän moät caûi caùch quan troïng treân chieác aùo daøi hai taø truyeàn thoáng laø aùo daøi naêm thaân, bieán noù chæ coøn hai vaït tröôùc vaø sau thaønh chieác aùo daøi maø ngöôøi ta ñaõ gaén vôùi caùi teân Caùt Töôøng, ñöôïc dòch sang tieáng Phaùp thaønh “Le Mur”. Kieåu aùo naøy ñaõ ñöôïc caùc baùo Phong hoùa – Ngaøy nay cuûa nhoùm Töï löïc vaên ñoaøn, nôi hoïa só naøy laø coäng söï, giôùi thieäu boä nöõ phuïc caùch taân cuûa oâng. Hoïa só ñaõ laáy yù töôûng töø caùc loaïi coå, oáng tay aùo cuûa phuï nöõ chaâu AÂu ñöa vaøo aùo daøi nhö vai boàng, tay maêng seùc chun hoaëc loe hình pheãu, coå aùo khoeùt saâu vieàn ñaêng ten, gaáu aùo hình soùng löôïn ñaùp vaûi khaùc maøu hoaëc ren. Boû vaït con gaây coäm treân ngöïc, phaàn ngöïc vaø phaàn eo may saùt hôn, naâng cao phaàn xeû taø ñeå taïo daùng meàm maïi theå hieän ñöôïc neùt ñeïp, ñöôøng cong duyeân daùng cuûa cô theå phuï nöõ. Vaït tröôùc ñöôïc hoïa


39 só noái daøi ñeå taêng theâm daùng veû uyeån chuyeån trong böôùc ñi. Ñeå taêng theâm veû nöõ tính, haøng nuùt phía tröôùc ñöôïc dòch chuyeån sang moät choã môû aùo doïc theo vai roài chaïy doïc theo moät beân söôøn. Söï thay ñoåi naøy ñaõ khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc ñieåm cuûa chieác aùo naêm thaân voán naëng neà vaø khoe ñöôïc ñöôøng neùt cô theå cuûa ngöôøi phuï nöõ. Caùi ñeïp giaûn dò maø thanh nhaõ ñöôïc giöõ laïi nhöõng ñöôøng neùt cô baûn trong boä aùo daøi vaø caøng ngaøy caøng coù nhöõng caûi tieán ñeå hoaøn thieän hôn. Tuy nhieân, aùo daøi Le Mur coù nhieàu caûi tieán maø nhieàu ngöôøi thôøi ñoù cho laø “lai caêng” thaùi quaù, nhö aùo may raùp vai, raùp tay phoàng, coå boàng hoaëc coå hôû. Theâm nöõa aùo Le Mur maëc cho ñuùng moát phaûi ñi quaàn xa tanh traéng, giaøy cao, moät tay caép oâ vaø quaøng vai theâm chieác boùp ñaàm. Do ñoù, aùo taân thôøi naøy ñaõ bò moät soá dö luaän khi ñoù taåy chay. Luùc naøy, xu höôùng AÂu hoùa vaø xu höôùng choáng AÂu hoùa xung ñoät vôùi nhau. Ñoù laø söï xung ñoät giöõa thò hieáu phöông Taây hieän ñaïi vaø thò hieáu phöông Ñoâng truyeàn thoáng. Nguyeãn Bính – nhaø thô Vieät Nam hieän ñaïi xuaát saéc thôøi kyø Thô Môùi, trong baøi thô Chaân queâ ñöôïc coi laø tuyeân ngoân cuûa thô thôøi kyø ñoù, ñaõ khaéc hoïa moät noãi buoàn vaø söï tieác nuoái tröôùc caùi ñeïp chaân queâ cuûa trang phuïc daân toäc ñang bò thay theá bôûi nhöõng thay ñoåi cuûa thôøi hieän ñaïi: Naøo ñaâu caùi yeám luïa soài? Caùi daây löng ñuõi nhuoäm hoài sang xuaân? Naøo ñaâu caùi aùo töù thaân? Caùi khaên moû quaï, caùi quaàn naùi ñen? Tröôùc tình theá ñoù, nhöõng nhaø caùch taân vaên hoùa ngheä thuaät gaëp phaûi tình theá thöû thaùch giöõa moät beân laø truyeàn thoáng vaø moät beân laø hieän ñaïi. Keát quaû laø nhöõng yeáu toá vay möôïn vaø bò xem laø lai caêng cuûa chaâu AÂu cuûa chieác aùo daøi Le Mur ñaõ khoâng ñöôïc ña soá phuï nöõ Vieät Nam chaáp nhaän. Theo nhaø nghieân cöùu Trònh Baùch:OÂng Caùt Töôøng phaûi thuyeát phuïc coâ Hoøa Vaân maëc taùc phaåm môùi cuûa oâng. Vì oâng bieát neáu Hoøa Vaân thöû khoaùc caùi gì leân ngöôøi, caùi aáy seõ thaønh thôøi trang. Luoân coù yù töôûng canh taân, coâ Hoøa Vaân nhieät tình chaáp nhaän, vaø quaû nhieân aùo daøi Le Mur ñöôïc phoå bieán nhanh choùng.Roõ raøng ôû ñaây coù duyeân hoäi ngoä giöõa nhaø hoïa só coù tö töôûng canh taân vaø ngöôøi con gaùi coù tinh thaàn canh taân. Danh phaän cuûa Hoøa Vaân ñöôïc taùc giaû Trònh Baùch thuaät laïi nhö sau: Vuõ Thò Hoøa Vaân laø tieåu thö saéc nöôùc höông trôøi, chaùu noäi moät trong töù truï trieàu Nguyeãn: Ñoâng Caùc Ñieän ñaïi hoïc só Vuõ Quang Nhaï. Nhöng baø khoâng phaûi laø ngöôøi chòu goø mình trong khuoân pheùp leã giaùo phong kieán. OÂng Trònh Baùch thuaät laïi:coâ toâi

khoâng bao giôø cho pheùp mình bò raøng buoäc bôûi caùc coå leä cuûa giôùi traâm anh. Coâ khoâng bao giôø nhuoäm raêng ñen vaø coâ uoán toùc töø khi raát treû. Quaàn aùo trang söùc thì caùi gì thôøi thöôïng vaø thaåm myõ cao laø coâ chaáp nhaän ngay.Qua söï ñoàng thanh töông öùng, ñoàng khí töông caàu, giöõa Caùt Töôøng vaø Hoøa Vaân ta thaáy tính quy luaät cuûa moïi canh taân vaên hoùa vaø ngheä thuaät.

Cuøng vôùi Caùt Töôøng, hoïa syõ Leâ Phoå cuõng ñaõ tham gia vaøo coâng cuoäc caûi tieán aùo daøi cho phuï nöõ Vieät. Ai tröôùc ai sau yù kieán coøn coù söï khaùc nhau. Chæ bieát raèng ngöôøi ta goïi aùo daøi taân thôøi töø thôøi ñoù laø aùo daøi Leâ Phoå, vaø xuaát phaùt ñieåm cuûa yù töôûng caùch taân cuûa Leâ Phoå khaùc vôùi Caùt Töôøng laø phaûi keá thöøa caùc giaù trò truyeàn thoáng, keát hôïp caùc yeáu toá töø aùo töù thaân, nguõ thaân ñeå taïo ra moät kieåu aùo vaït daøi coå kín, oâm saùt thaân ngöôøi, trong khi hai vaït döôùi ñöôïc tö do bay löôïn. OÂng thu nhoû coå, gaáu, neïp taø, thaân aùo cho goïn vaø oâm khít vaøo ngöôøi, noái vai vaø tay khoâng phoàng leân, caøi nuùt beân phaûi, taø ñöôïc xeû cao hôn ñeå daùng aùo theâm phaàn meàm maïi. Söï dung hôïp haøi hoøa giöõa caùi môùi vaø caùi cuõ ñöôïc giôùi nöõ thôøi ñoù hoan ngheânh nhieät lieät. Töø ñaây aùo daøi Vieät ñaõ tìm ñöôïc hình haøi chuaån möïc cuûa noù, vaø cho ñeán nay duø traûi bao thaêng traàm, hình daùng chieác aùo daøi veà cô baûn vaãn giöõ nguyeân. Ngaøy nay, trong söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá thò tröôøng vôùi söï môû cöûa vaø hoäi nhaäp vaøo tieán trình toaøn caàu hoùa, trong nhöõng laøn soùng “moát” thay ñoåi ñeán choùng maët, boä aùo daøi cuûa phuï nöõ Vieät cuõng vaãn theå hieän ñöôïc baûn lónh cuûa saéc thaùi vaên hoùa daân toäc. Tuy nhieân, noù ñöôïc giôùi taïo maãu, thieát keá thôøi trang luoân tìm toøi, saùng taïo, caûi tieán vaø boå sung vaøo ñoù nhöõng hôi thôû

cuûa thôøi ñaïi, khuynh höôùng vaø xu theá thôøi trang hieän ñaïi. Coù theå noùi ñaây laø giai ñoaïn maø aùo daøi moät laàn nöõa ñöùng tröôùc moät cuoäc caùch taân haäu hieän ñaïi saâu saéc caû veà kieåu daùng, chaát lieäu, maøu saéc, hoïa tieát trang trí… Veà kieåu daùng: coå aùo luùc cao, luùc thaáp, luùc khoeùt hình vuoâng, hình thang, hình troøn, baàu duïc… Vai aùo: luùc boàng, luùc troøn, tay ngaén hoaëc khoâng coù tay. Veà chaát lieäu: chieác aùo daøi truyeàn thoáng xöa vaø caû chieác aùo daøi caùch taân ñöôïc may baèng chaát lieäu truyeàn thoáng thöôøng chæ coù moät maøu hoaëc coù hoa vaên chìm trong vaûi ñöôïc ñaët noåi baät treân neàn cuûa chieác quaàn luïa traéng taïo neân veû ñeïp neàn naõ, raát sang troïng. Ngaøy nay, noù ñöôïc caûi tieán theâu hoa laù, veõ hoïa tieát hoa vaên cho theâm ñeïp,

theâm phong phuù… Ñöùng tröôùc xu höôùng ña daïng hoùa vaø hieän ñaïi hoùa, caùc daân toäc ñeàu coù nhu caàu baûo toàn vaø keá thöøa caùc ñaëc tröng, giaù trò vaø moâ thöùc myõ thuaät cuûa nöõ phuïc. AÙo daøi taân thôøi cuûa phuï nöõ Vieät ñang phaùt trieån phuø hôïp vôùi cuoäc soáng cuûa xaõ hoäi ñoâ thò vaø coâng nghieäp theo höôùng hieän ñaïi hoùa vaø ña daïng hoùa treân neàn taûng giaù trò thaåm myõ vaø giaù trò vaên hoùa truyeàn thoáng daân toäc. Thaønh coâng cuûa chieác aùo daøi phuï nöõ Vieät theá kyû XX laø söï keát hôïp giöõa tính truyeàn thoáng vaø tính hieän ñaïi; giöõa vaên hoùa coäng ñoàng vaø vaên hoùa caù nhaân, giöõa cô taàng Ñoâng Nam AÙ vaø yeáu toá phöông Taây. Ñoù cuõng chính laø baøi hoïc kinh nghieäm quyù giaù ñònh höôùng cô baûn cho vieäc keá thöøa maãu hình thò hieáu vaø hình thöùc ñaëc tröng nöõ phuïc caùc daân toäc Vieät Nam trong khuoân khoå cuûa phaïm truø myõ thuaät – vaên hoùa truyeàn thoáng. [ ]


40 khaâm sai Nguyeãn Cöûu Vaân xaây vaøo theá kyû 18 (khoaûng naêm 1725-1750) ñeå choàng tieän ñöôøng qua Saøi Goøn laøm vieäc. Choàng baø laø thö kyù, ñöông thôøi goïi laø oâng Ngheø, neân nhaân daân goïi baø laø Baø Ngheø. Theo söû saùch, vuøng Thò Ngheø xöa laø nôi coù khu ruoäng Tòch Ñieàn, ñaøn Xaõ Taéc, mieáu thôø Thaàn Noâng, ñaøn Tieân Noâng (nhöõng cô sôû naøy naèm tröôùc nhaø thöông döôõng laõo, nay laø Trung taâm döôõng laõo Thò Ngheø), mieáu Vaên Thaùnh…

X

in giôùi thieäu hình aûnh 6 caây caàu tieâu bieåu ñaõ gaén lieàn vôùi ngöôøi daân Saøi Goøn töø qua nhieàu naêm xaây döïng vaø phaùt trieån.

1. Caàu Moáng.

“Caàu Moáng” laø teân tieáng Vieät cuûa caây caàu “Messageries Maritimes Company Bridge” theo thôøi Phaùp thuoäc ñaët. Naèm ôû trung taâm vôùi khung caûnh raát laõng maïn, töø thôøi Phaùp thuoäc caàu Moáng ôû Saøi Goøn ñaõ trôû thaønh nôi heïn hoø cuûa caùc baïn treû. Vaøo giai ñoaïn naêm 1893 – 1894, caây caàu ñöôïc hoaøn thaønh coù chieàu daøi 128 meùt, roäng 5.2 meùt vaø 0.5 meùt leà ñöôøng. Vaøo nhöõng naêm 2000, khi coâng trình ñaïi loä Ñoâng Taây vaø ñöôøng haàm soâng Saøi Goøn ñöôïc thi coâng, Caàu Moáng ñaõ ñöôïc thaùo dôõ hoaøn toaøn. Sau khi coâng trình hoaøn taát, Caàu Moáng ñöôïc laép gheùp laïi ñuùng nguyeân baûn. Ñieåm khaùc bieät duy nhaát chính laø caùc ñöôøng daãn leân caàu ñaõ ñöôïc phaù boû, vaø thay theá baèng baäc tam caáp daønh cho ngöôøi ñi boä. Nhöõng ai soáng ôû Saøi Goøn, chaéc haún seõ khoâng ai laáy laøm xa laï vôùi caây caàu noåi baät moät maøu xanh ngoïc bích, baéc qua keânh Beán Ngheù noái lieàn giöõa quaän 1 vaø quaän 4. Ñöôïc xaây döïng hôn traêm naêm nay töø thôøi Phaùp thuoäc, Caàu Moáng ngaøy nay ñaõ trôû thaønh ñòa ñieåm heïn hoø lyù töôûng cuûa caùc baïn treû, laø ñieåm thaêm vieáng cuûa du khaùch thích ñi loanh quanh khaùm phaù thaønh phoá.

Hôn 300 naêm hình thaønh vaø phaùt trieån, vuøng ñaát Saøi Goøn ñaõ traûi qua bao thaêng traàm cuûa lòch söû. Trong ñoù, nhöõng caây caàu ñaõ gaén lieàn vôùi thôøi gian, kyù öùc cuûa ngöôøi Saøi Goøn, vaø ñaõ taïo neân nhöõng neùt ñoäc ñaùo, tieâu bieåu veà hình aûnh cuûa ngöôøi Saøi Goøn töø xöa ñeán nay. 2. Caàu Thò Ngheø.

Caàu Thò Ngheø baéc qua raïch Thò Ngheø (ñoaïn gaàn haï löu ñoå ra soâng Saøi Goøn), noái quaän 1 vaø quaän Bình Thaïnh. Caàu Thò Ngheø ñöôïc cho laø do baø Nguyeãn Thò Khaùnh, con gaùi quan

3. Caàu Boâng.

Theo coá nhaø vaên Sôn Nam, caàu Boâng ñöôïc xaây döïng vaøo khoaûng theá kyû 18, (khoaûng naêm 1736). Ñaây laø moät trong nhöõng caàu ñöôïc xaây döïng ñaàu tieân ôû vuøng ñaát Saøi Goøn. Caàu Boâng ñöôïc laøm baèng goã, nhoû vaø ngaén nhöng khaù noåi tieáng cuûa ñaát Saøi Goøn – Gia Ñònh. Ban ñaàu caàu coù teân laø Cao Mieân, vì coù moät Phoù vöông Cao Mieân luùc ñoù ñang xin taù tuùc taïi Beán Ngheù, cho baéc caàu qua soâng ñeå tieän vieäc ñi laïi. Veà caùi teân caàu Boâng coù nhieàu giaû thieát, nhöng giaû thieát ñöôïc nhaéc ñeán nhieàu nhaát laø sau khi Taû quaân Leâ Vaên Duyeät xaây döïng moät vöôøn hoa gaàn caàu naøy thì daân gian baét ñaàu goïi laø caàu Hoa. Sau naøy, ngöôøi daân phaûi ñoïc traïi thaønh caàu Hueâ vì kieâng teân baø Hoà Thò Hoa laø vôï vua Minh Maïng, meï vua Thieäu Trò (trieàu Nguyeãn). Sau cuøng, ngöôøi daân Saøi Goøn ñoåi haún teân caây caàu naøy laø caàu Boâng (boâng laø hoa theo caùch goïi cuûa ngöôøi mieàn Nam) cho ñeán nay. Traûi qua hôn 200 naêm lòch söû, caàu Boâng nhieàu laàn bò phaù huûy, ñaùnh saäp, nhöng noù vaãn ñöôïc xaây môùi ngay taïi vò trí cuõ. Bôûi ñaây laø caây caàu huyeát maïch noái lieàn hai vuøng thò töù cuûa vuøng ñaát Saøi Goøn xöa. Tröôùc 1975, caàu Boâng ñöôïc xem laø giao thoâng troïng yeáu noái lieàn vuøng Ñakao cuûa ñoâ thaønh Saøi Goøn vôùi trung taâm tænh Gia Ñònh (khu vöïc chôï Baø Chieåu ngaøy nay). Thaùng 10/2013, caàu Boâng xaây döïng töø tröôùc naêm 1975 ñöôïc thaùo dôõ ñeå xaây döïng môùi. Caàu Boâng môùi ñöôïc giao thoâng vaøo thaùng 6/2014 vôùi ñoä tænh khoâng ñöôïc naâng cao theâm taïo thuaän lôïi cho caùc phöông tieän ñi treân ñöôøng Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa ñöôïc löu thoâng thoâng suoát döôùi daï caàu


Nhöõng ai laøm vieäc trong vöôøn, caét coû, töôùi caây, ñem thuøng raùc ra beân ngoaøi hoaëc naáu aên ngoaøi trôøi, hay laøm baát cöù vieäc gì ngoaøi trôøi, cuõng neân bieát ñieàu naøy! Toâi hy voïng caùc baïn khoâng bò ong hay voø-veõ chích, tröôùc khi coù saün vaøi ñoàng pennies (xu) trong tuùi!!! Caàu Chöõ Y

4.Caàu Bình Lôïi.

Bình Lôïi laø caây caàu saét vöôït soâng Saøi Goøn ñaàu tieân, ñöôïc xaây döïng vaø hoaøn thaønh naêm 1902. Caàu ñöôïc keát caáu voøm theùp, maët goã, vaø coù ñöôøng ray xe löûa noái Saøi Goøn vaø Bieân Hoøa. Sau 113 naêm khai thaùc, caàu ñaõ bò xuoáng caáp nghieâm troïng, chieàu cao thoâng thuyeàn cuûa caàu chæ coøn 1,8 m neân khi coù thuûy trieàu leân, nhieàu taøu ñaõ maéc keït döôùi gaàm caàu. Boä GTVT ñaõ xaây döïng caàu ñöôøng saét Bình Lôïi môùi (nay goïi laø caàu Bình Lôïi 2) treân ñöôøng Phaïm Vaên Ñoàng. Caàu Bình Lôïi môùi ñöôïc xaây caùch caàu cuõ 12 m veà phía haï löu vôùi ñoä thoâng thuyeàn 7 m ñeå khoâng aûnh höôûng ñeán giao thoâng thuûy. Sau khi hoaøn thaønh seõ giuùp vaän toác chaïy taøu qua caàu Bình Lôïi ñaït 100 km/h.

5. Caàu Chöõ Y.

Caàu do ngöôøi Phaùp xaây döïng vaøo cuoái naêm 1938 vaø hoaøn thaønh naêm 1941. Caàu noái quaän 5 vaø quaän 8 vôùi ba nhaùnh gioáng nhö hình moät chöõ Y lôùn: nhaùnh ñöôøng Nguyeãn Bieåu daøi 175 m, nhaùnh Nguyeãn Thò Taàn daøi 178,3 m; nhaùnh Höng Phuù daøi 137 m. Toång coäng chieàu daøi caùc nhaùnh laø 490,3 m tính luoân ñoaïn caàu daãn daøi 913 m. Khu vöïc loàng caàu (ôû giöõa) coù ba nhaùnh roäng 9 m, moãi leà 0,7 m. Ñoä

cao tónh khoâng caùch maët nöôùc laø 6,3 m. Toaøn boä coâng trình khi xaây döïng tieâu toán 800 taán theùp vaø hôn 4.000 m3 beâ toâng. Caàu ñöôïc nhieàu laàn söûa chöõa lôùn vaøo caùc naêm 1948, 1957, 1992. Ngaøy 30/9/2006, trong chöông trình caûi toå veà giao thoâng cuûa thaønh phoá, nhaùnh caàu chöõ Y phía quaän 5 ñöôïc haïn cheá xe ñeå thaùo dôõ vaø xaây laïi caàu môùi ñeå baûo ñaûm ñoä cao döôùi ñöôøng Ñaïi loä Ñoâng – Taây.

6. Caàu Nhò Thieân Ñöôøng.

Cuøng thôøi vôùi nhöõng caây caàu noåi tieáng cuûa Saøi Goøn xöa nhö caàu Chaø Vaø, caàu Chöõ Y...caàu Nhò Thieân Ñöôøng (coøn ñöôïc goïi laø Caàu Môùi) laø moät trong nhöõng coâng trình tieâu bieåu cuûa Saøi Goøn xöa. Caàu baéc ngang qua moät nhaùnh keânh ñoâi Taøu Huõ, noái lieàn noäi ñoâ quaän 8 vôùi vuøng phuï caän, vôùi huyeän Caàn Ñöôùc (Long An) qua Goø Coâng veà caùc tænh mieàn Taây. Caây caàu xaây döïng naêm 1925, daøi khoaûng 1km, ñöôïc ñoå beâ toâng chaéc chaén vaø thieát keá theo loái kieán truùc coå cuûa Phaùp. Theo thôøi gian, caây caàu Nhò Thieân Ñöôøng ñaõ gaàn 100 tuoåi. Hieän nay, caây caàu ñang xuoáng caáp naëng, nhöõng coät ñeøn, truï lan can, ñöôøng daãn ñieän... khoâng coøn söû duïng ñöôïc nöõa.Nhieàu ngöôøi daân ôû khu vöïc naøy thaáy tieác nuoái khi hay tin caây caàu saép phaûi bò phaù ñi ñeå xaây caàu môùi. Môùi ñaây, UBND TP. Saøi Goøn ñaõ cho pheùp Sôû GTVT thöïc hieän ñeà aùn xaây döïng, xaây caàu Nhò Thieân Ñöôøng môùi vôùi kinh phí 163 tyû ñoàng. Caây caàu môùi seõ ñöôïc dòch chuyeån veà phía caây caàu Nhò Thieân Ñöôøng 2. Caàu môùi seõ coù nghieân cöùu thieát keá ñeå khoâi phuïc (lan can, ñeøn chieáu saùng trang trí...) nhaèm gôïi nhôù moät soá neùt kieán truùc cuûa caây caàu Nhò Thieân Ñöôøng hieän höõu. [ ]

Vaøi tuaàn tröôùc ñaây, toâi bò ong chích khi ñang laøm vieäc ngoaøi vöôøn. Caùnh tay toâi xöng leân, toâi phaûi ñeán baùc só! Beänh vieän cho toâi kem boâi vaø thuoác trò dò öùng!!! Ngaøy hoâm sau, choã xöng phoàng to theâm, vaø toâi phaûi ñeán gaëp baùc só quen! Caùnh tay bò laøm ñoäc caàn thuoác truï sinh!!! Baùc só noùi «Laàn sau neáu oâng bò ong chích nöõa, thì nhôù ñeå ñoàng Xu (pennies) leân choã bò chích trong 15 phuùt». Buoåi toái hoâm ñoù, chaùu gaùi toâi bò hai con ong chích. Toâi nhìn veát chích vaø thaáy noù baét ñaàu xöng leân! Theá laø toâi laáy moät ñoàng xu ñaët leân tay chaùu trong 15 phuùt! Saùng hoâm sau, chaúng nhìn thaáy veát chích nöõa!!! Chuùng toâi chæ cho raèng chaùu toâi khoâng bò dò öùng thoâi. Sau ñoù chính toâi laïi bò ong chích nöõa khi laøm vöôøn, hai laàn ñeàu do con ong voø-veõ chích treân caùnh tay traùi. Toâi nghó raèng mình laïi phaûi ñeán baùc só nöõa thoâi! Nhöng toâi laáy ngay moät ñoàng xu ñaët leân veát chích vaø ñôïi 15 phuùt! Saùng hoâm sau, toâi khoâng nhaän ra nôi con voø-veõ ñaõ chích toâi! Khoâng bò ñoû leân cuõng khoâng bò xöng leân!!! Neáu baïn chia seû kinh nghieäm naøy vôùi moïi ngöôøi ñeå traùnh tröôøng hôïp töông töï! Baïn neân coù saün vaøi ñoàng xu trong tuùi hay ngay taàm tay!!! Baùc só noùi rang «Chaát ñoàng trong ñoàng xu ñaõ voâ-hieäu hoaù noïc ñoäc cuûa ong!». Thaät laø hieäu quaû! [ ]


42

S

aøi Goøn – thaønh phoá deã daøng môû cöûa ñoùn haøng trieäu daân nhaäp cö vaø tieáp nhaän caùc neàn vaên hoùa hôïp chuûng khaùc nhau, cuõng vì theá maø caø pheâ xöù naøy mang traêm nghìn hình haøi vaø saéc ñoä ñeå ñaùp öùng cho ñuû loaïi “gu” cuûa nhieàu lôùp ngöôøi thò thaønh. ÔÛ Saøi Goøn, baïn muoán ngoài caø pheâ trong khoâng gian “thoûa maõn” ñöôïc mình, luoân seõ coù moät quaùn ôû heûm hoùc naøo ñoù ñaùp öùng cho baïn. Muoán uoáng caø pheâ nguyeân chaát vaø noùi khoâng vôùi boät baép, ñöøng ngoài ôû caùc haøng nöôùc væa heø. Baïn boû qua chaát löôïng nöôùc uoáng maø chæ quan taâm ñeán aâm nhaïc? Coù raát nhieàu quaùn caø pheâ töôûng nhö nghìn naêm ñaõ troâi qua nhöng chuû quaùn chæ môû moät phong caùch nhaïc duy nhaát, laø Yao-Sting vôùi nhöõng baûn Audiophile da dieát, laø nhöõng tình khuùc Trònh hay Ngoâ Thuïy Mieân ôû nhöõng quaùn ñaõ nhuoám maøu thôøi gian. Vaø coù nhöõng quaùn caø pheâ chaû caàn theo moät phong caùch aâm nhaïc nhaát ñònh naøo ñoù, ngöôøi ta cöù baät moät Album caùc baøi haùt naèm trong baûng xeáp haïng caùc trang nhaïc online, vaø ñeå khaùch thöôûng thöùc.

Caø pheâ ñaõ toàn taïi ôû Saøi Goøn hôn 80 naêm veà tröôùc, caùch pha cheá vaø thöôûng thöùc cuûa ngöôøi daân thôøi ñoù cuõng khaùc xa so vôùi baáy giôø. Tröôùc khi coù caùi phin nhoâm ñeå caø pheâ nhoû gioït thì vôït laø thöù duy nhaát maø ngöôøi ta duøng ñeå chaét loïc töøng doøng caø pheâ thôm phöùc. Naêm 1938, oâng Vónh Ngoâ, moät ngöôøi xuaát thaân töø doøng doõi hoaøng toäc ôû Hueá ñaõ löu laïc ñeán ñaát Gia Ñònh (Saøi Goøn xöa) ñeå laäp nghieäp. OÂng choïn moät nôi ñoàng khoâng moâng quaïnh, thöa thôùt daân cö roài xaây nhaø vaø bieán noù thaønh moät quaùn caø pheâ. Naèm cheo leo, trô troïi giöõa khoâng gian xung quanh, neân oâng laáy teân Cheo Leo ñaët cho quaùn cuûa mình. Vaø, Cheo Leo chính laø quaùn caø pheâ vôït laâu naêm nhaát ôû Saøi Goøn vaãn truï vöõng ñeán ngaøy hoâm nay. Do aûnh höôûng töø vaên hoùa Trung Hoa neân thuôû ñoù, khaép Saøi Goøn ôû ñaâu ngöôøi ta cuõng uoáng caø pheâ pha baèng vôït. Coâ Nguyeãn Thò Söông, con gaùi thöù 3 cuûa oâng Vónh Ngoâ keå vôùi chuùng toâi raèng: “Ngaøy xöa ngöôøi ta duøng caø pheâ chaám gioø chaùo quaåy nhö moät böõa aên saùng thònh soaïn. Nhaø naøo coù con nhoû thì hoï roùt caø pheâ ra dóa cho boïn treû huùp. Ba toâi thaáy hay neân hoïc caùch pha cheá caø pheâ baèng vôït roài môû quaùn”. Cheo Leo laø moät trong nhöõng quaùn cafe noåi tieáng cuûa Saøi Goøn, laø ñòa ñieåm quen thuoäc cuûa caùc thanh nieân tröôøng Peùtrus Kyù, Chu Vaên An, Kieán Thieát ngaøy ñoù. Khaùch ruoät cuûa quaùn giôø laø nhöõng cöïu hoïc sinh ñaõ qua tuoåi nguõ tuaàn. Khu ñoàng khoâng moâng quaïnh gaàn 80 naêm veà tröôùc maø Cheo Leo ra ñôøi, nay ñaõ laø

moät khu daân cö ñoâng ñuùc, saàm uaát naèm treân con ñöôøng Nguyeãn Thieän Thuaät ôû quaän 3. Coâ Nguyeãn Thò Söông, con gaùi thöù 3 cuûa oâng Vónh Ngoâ, hieän ñang tieáp quaûn quaùn cafe laâu ñôøi nhaát Saøi Goøn mang teân Cheo Leo. Veà sau, ngöôøi ta laïi hoïc ñöôïc caùch pha caø pheâ kieåu Phaùp. Kieåu pha naøy khaù noåi tieáng vaø cuõng raát gaàn guõi vôùi nhieàu ngöôøi. Hoï duøng moät loaïi bình goïi laø French press, cho boät caø pheâ vaøo trong bình roài duøng moät mieáng loïc baèng kim loaïi eùp leân treân, sau ñoù roùt nöôùc soâi vaøo vaø ñaäy naép laïi. Nöôùc soâi seõ qua mieáng loïc roài thaám daàn vaøo boät caø pheâ. Do toác ñoä chaûy cuûa nöôùc khi qua mieáng loïc raát chaäm neân caø pheâ seõ raát ñaëc. Ngöôøi Vieät hoïc caùch pha naøy vaø baét ñaàu thöôûng thöùc caø pheâ qua caùc phin nhoâm hay inox (phin khi phaùt aâm gioáng filtre, coù nguoàn goác tieáng Phaùp, hay filter trong tieáng Anh). Töø ñoù, caø pheâ pha baèng phin ñöôïc nhieàu ngöôøi öa duøng hôn. Caùc quaùn caø pheâ baét ñaàu moïc leân nhan nhaûn doïc ñöôøng phoá Saøi Goøn, trôû thaønh moät thöùc uoáng gaây nghieän. Quaùn cafeù vôït trong con heûm ñöôøng Phan Ñình Phuøng cuûa oâng Ñaëng Ngoïc Coân (80 tuoåi) ñaõ truyeàn ñeán 3 ñôøi vaø laø ñieåm döøng chaân cuûa nhieàu theá heä khaùc nhau sinh soáng ôû Saøi Goøn. Naêm 2014, nhaø baùo Nicola Graydon töø Telegraph - Nhaät baùo noåi tieáng cuûa Anh, khi ñeán Saøi Goøn ñaõ giôùi thieäu vôùi theá giôùi veà caø pheâ söõa ñaù ôû thaønh phoá naøy. “Ñoù laø loaïi caø pheâ maïnh, nhoû gioït töø moät phin kim loaïi nhoû, beân döôùi ly chöùa khoaûng ¼ löôïng söõa ñaëc. Sau khoaûng 15 phuùt, khi caø pheâ ngöøng nhoû gioït, baïn seõ khuaáy ñeàu vaø cho ñaù vaøo. Ñaàu tieân, toâi khoâng chòu ñöôïc caùi ngoït kieåu nhö vaäy. Tuy nhieân sau 3 ngaøy, toâi bò khuaát phuïc vaø nghieän caùi ngoït “thaàn thaùnh” aáy. Thaät tuyeät vôøi khi caûm nhaän caùi ngoït thanh maùt trong cuoáng hoïng, ñieàu maø chuùng ta khoâng thaáy ôû moät ly latte coå ñieån”, Nicola chia seû. Duø cho coù nhieàu cafe ngoaïi du ngaäp vaøo Saøi Goøn, thì ngöôøi daân vaãn say meâ vôùi caø pheâ phin truyeàn thoáng. “Ñoù laø loaïi caø pheâ maïnh, nhoû gioït töø moät phin kim loaïi nhoû, beân döôùi ly chöùa khoaûng ¼ löôïng söõa ñaëc. Sau khoaûng 15 phuùt, khi caø pheâ ngöøng nhoû gioït, baïn seõ khuaáy ñeàu vaø cho ñaù vaøo...” Traûi qua haøng chuïc naêm thaêng traàm, nhöng “EÂ, caø pheâ hoâng?” coù leõ laø caâu noùi vaãn thöôøng ñöôïc nghe nhö moät “maät hieäu” chung cuûa daân Saøi Goøn khi muoán tuï hoäi ñoâng ngöôøi hoaëc heïn hoø taâm söï chæ ñoâi ta vôùi nhau. Vaø tieáp ñoù laø caùc daïng phuùc ñaùp nhö: “Caø pheâ kieåu gì?”, “Coù maùy laïnh nha!”, “Ñi quaùn naøo vaéng vaéng yeân tónh cho deã noùi chuyeän”, “Quaùn naøo chuïp hình ñeïp í”, “Thoâi ra


43 Beät ñi cho nhanh!”…. Ñaáy! Caø pheâ Saøi Goøn muoân hình vaïn traïng, muoân vaøn phong caùch vaø theå loaïi ñeán noãi muoán tìm moät quaùn chöùa ñöôïc töøng aáy caù tính cuûa bao nhieâu con ngöôøi khoâng phaûi deã. Ngöôøi ta tìm ñeán Beät vì khoâng gian chöù khoâng phaûi vì caø pheâ, chaéc chaén khoâng phaûi vì thöù caø pheâ ñaäm muøi boät baép naøy! Coù moät loaïi caø pheâ khoâng bao giôø loãi thôøi, khoâng phaûi quaùn, khoâng coù nhaïc, chaû caàn baøn gheá, nhöng ñoù laø loaïi hình ñöôïc nhieàu theá heä thanh nieân öa chuoäng: caø pheâ beät. Tröôùc khi daân tình oà aït ra khu vöïc Nhaø thôø Ñöùc Baø, thì caø pheâ beät Saøi Goøn ñaõ xuaát hieän doïc ñöôøng Nguyeãn Ñình Chieåu, Voõ Vaên Taàn töø naêm 2000, khaùch quen cuûa nhöõng coâ baùc haøng nöôùc naøy laø sinh vieân tröôøng ÑH Kieán Truùc vaø ÑH Kinh Teá TP. HCM. Khoâng toán tieàn maët baèng cuõng chaúng phaûi boû ra voán lieáng quaù lôùn, nhieàu ngöôøi baét ñaàu trang bò “ñoà ngheà” ñeå ra Coâng vieân 30/4, ñöôøng Haøn Thuyeân, Alexandre de Rhodes ñeå baùn caø pheâ, nöôùc uoáng. Chæ caàn moät chieác xe maùy, moät caùi gioû lôùn ñöïng taát caû chai loï, caø pheâ pha saün, nguyeân vaät lieäu nhö ñöôøng, söõa…. vaø haøng chuïc taám bìa caùc toâng loùt moâng cho khaùch ngoài beät, laø ñuû ñeå “môû quaùn” caø pheâ ngay taïi trung taâm nhö theá. Roài nhöõng ngaøy cuoái tuaàn, nhöõng toái maùt meû, haøng traêm con ngöôøi töø treû ñeán giaø laïi ruû nhau “Ra beät!”. Ngoài caø pheâ beät ñeå haùt hoø cho nhau nghe, ñeå nhìn töøng doøng xe qua laïi, chôi ñuøa vôùi ñaøn boà caâu nôi ñaây, taát caû nhöõng ñieàu ñoù khieán cho ngöôøi ta thaäm chí queân ñi mình ñang uoáng moät ly caø pheâ “ñeåu” chæ coù giaù 10.000 ñoàng. Nhöng cuõng chaúng vaán ñeà chi, khi ngöôøi ta tìm ñeán Beät vì khoâng gian chöù khoâng phaûi vì caø pheâ, chaéc chaén khoâng phaûi vì thöù caø pheâ ñaäm muøi boät baép naøy! Khoâng ai nhôù cafe beät ôû Nhaø thôø Ñöùc Baø toàn taïi töï bao giôø, chæ bieát raèng ñoù laø nôi maø ngöôøi giaø, giôùi treû, vaø nhieàu

taàng lôùp ngöôøi daân thò thaønh ñeàu coù theå tìm ñeán ñeå nhaáp nhaùp ly cafe vaø nhìn ñaøn boà caâu chao löôïn treân trôøi. ÔÛ Saøi Goøn, cuõng raát hieám ñeå coù moät quaùn caø pheâ tìm ñöôïc tieáng noùi chung giöõa ngöôøi giaø vaø ngöôøi treû. Neáu ngöôøi giaø chæ ñôn thuaàn coù moät caùi gheá nhöïa baéc ra tröôùc cöûa quaùn, moät ly caø pheâ ñen, thuoác laù vaø tôø baùo ngaøy, laø ñuû cho moät buoåi saùng, thì moät taàng lôùp ngöôøi treû laïi yeâu caàu nhieàu hôn. Hoï muoán moät khoâng gian ñeïp, thöïc ñôn aên saùng phong phuù vaø taát nhieân coù nhieàu loaïi nöôùc ñeå löïa choïn chöù khoâng ñôn thuaàn chæ laø caø pheâ ñen hay caø pheâ söõa. Vì nhöõng yeâu caàu ñoù neân ngöôøi treû luoân phaûi traû moät möùc giaù cao hôn cho phaàn thöùc uoáng cuûa mình. Baïn chæ maát 8.000 ñoàng – 10.000 ñoàng cho moät ly caø pheâ ñen væa heø nhöng coù khi baïn phaûi boû hôn 40.000 ñoàng cho moät ly caø pheâ ôû quaùn coù maùy laïnh, noäi thaát ñeïp, möùc giaù naøy seõ coøn cao hôn ñoái vôùi nhöõng quaùn caø pheâ coù thöông hieäu ñöôïc du nhaäp töø phöông Taây. Tuy nhieân, caø pheâ du nhaäp kieåu YÙ, Anh… seõ chaúng bao giôø ñem ñeán cho baïn moät ly caø pheâ ñen hay caø pheâ söõa ñuùng kieåu Vieät Nam ñöôïc. Moät soá thöông hieäu thay vì duøng söõa ñaëc vaø pha phin, thì hoï seõ duøng söõa töôi vaø pha caø pheâ töø maùy espresso, saûn phaåm naøy ñöôïc giôùi treû ñoùn nhaän nhöng vôùi nhöõng ai gaén boù laâu daøi vôùi caø pheâ söõa ñuùng chaát Saøi Goøn thì khoâng maáy höùng thuù.

Coù moät söï thaät laø khi baïn nghe moät baûn nhaïc baät töø laptop trong phoøng rieâng, seõ raát khaùc so vôùi luùc baïn nghe baûn nhaïc y heät nhö theá taïi moät quaùn caø pheâ quen thuoäc. Khoâng gian, con ngöôøi, caûnh vaät vaø muøi caø pheâ rang thôm phöùc daäy leân töø quaày pha cheá, khieán cho nhöõng giai ñieäu du döông trong quaùn raát deã chaïm ñeán taâm hoàn ngöôøi nghe, baøi haùt cuõng vì theá “eùp pheâ” hôn. Cho neân ngöôøi ta thöôøng noùi raèng, aâm nhaïc ôû quaùn chính laø thöù deã níu chaân khaùch nhaát. Vaäy maø coù nhöõng quaùn khoâng bieát do vaéng chuû hay “gu” nhaïc bò “laïc queû”, maø trong khoâng gian traàm laéng coøn muøi goã saàn, moäc maïc vaø yeân bình aáy, nhöõng baûn nhaïc saøn cöù giöït ñuøng ñuøng ñeán ñau caû ñaàu. Khaùch ngoài trong quaùn, taát nhieân khoâng bao giôø yeâu caàu ñoåi nhaïc, khoâng than phieàn, khoù chòu, nhöng hoï seõ khoâng bao giôø quay trôû laïi, duø caø pheâ coù ngon vaø reû ñeán theá naøo. Ngöôøi Saøi Goøn deã tính nhöng khoâng deã chieàu. Ngöôïc laïi, moät quaùn caø pheâ coù thöù aâm nhaïc ñuùng “chaát” khieán ngöôøi ta chæmuoán nhaém maét ngaû ngöôøi treân gheá maø thöôûng thöùc, thì hoï seõ quay laïi vaøo laàn sau, keùo theo nhöõng ngöôøi baïn cuøng “gu” vôùi mình. Thôøi ñieåm 10 naêm tröôùc, nhöõng quaùn caø pheâ goã moäc ra ñôøi oà aït, cöù quaùn naøo oáp caøng nhieàu goã thì caøng “aên ñieåm”. ÔÛ nhöõng quaùn nhö theá luoân coù caùc buoåi haùt live moãi toái. Coù khi chaúng caàn daøn aâm thanh hieän ñaïi, chæ moät caùi mic ñuû vang, guitar vaø troáng cajon, laø ñuû cho moät ban nhaïc bieåu dieãn. Sau naøy, nhöõng quaùn nhö theá bò thoaùi traøo, coøn lôùp treû sau vôùi nhöõng ngöôøi naêng ñoäng hôn, hoï öa thích moät thöù aâm nhaïc soâi ñoäng vaø caûm thaáy naëng neà vôùi nhöõng baûn tình ca saàu thaûm töø thaäp nieân 70, neân löôïng khaùch ñeán nghe haùt live cuõng giaûm ñaùng keå. Moät soá ngöôøi chuû ngaäm nguøi traû laïi maët baèng, hoaëc sang quaùn cho ngöôøi sau söûa sang, xaây laïi moät quaùn caø pheâ hieän ñaïi ñuùng nhu caàu cuûa ngöôøi treû hôn. Theá nhöng, duø traûi qua bao nhieàu thaêng traàm vaø ñoåi thay, caø pheâ Saøi Goøn vaãn laø moät thöù gaén lieàn vôùi ñôøi soáng vaø laø neùt vaên hoùa raát rieâng cuûa ngöôøi thò thaønh. Giöõa nhöõng xoâ boà, ngöôøi ta raát caàn moät nôi ñeå tìm veà, ñeå nghæ ngôi, troø chuyeän, vaø coù khi cuõng chæ ñeå gaëm nhaám noãi buoàn ôû goùc quaùn quen, nôi nhöõng baûn tình ca vaãn nheï nhaøng ñöa ngöôøi ta trôû veà quaù khöù. [ ]


44

Ngöôøi ta thöôøng baûo Saøi Goøn ñoâng ngöôøi nhöng laïi thieáu tình caûm. Toâi thaáy ñaâu phaûi vaäy. Chæ laø do chuùng ta quaù voâ taâm chöù Saøi Goøn bao giôø chaúng aám aùp.

T

oâi khoâng sinh ra ôû Saøi Goøn, vaø cuõng chaúng may maén ñöôïc lôùn leân taïi maûnh ñaát hoa leä naøy. Toâi chæ nhö moät keû “ôû nhôø” giöõa Saøi Goøn ñaát chaät ngöôøi ñoâng. Toâi ñeán vôùi Saøi Goøn vaøo moät ngaøy thaùng 7 ñaày naéng vaø gioù. Ñoù cuõng laø laàn ñaàu tieân toâi ñöôïc ñi xa ñeán vaäy. Toâi choaùng ngôïp tröôùc nhöõng ngoâi nhaø cao taàng moïc leân san saùt nhau. Thaäm chí, toâi coøn chaúng daùm sang ñöôøng giöõa doøng xe chaïy noái ñuoâi nhau vaø khoù maø tìm ra moät keõ hôû… Hai naêm toâi ôû troï Saøi Goøn, chæ laø moät keû ôû troï chöù ñaâu ñöôïc may maén laø ngöôøi “Xì phoá”, theá nhöng toâi vaãn thaáy yeâu, thaáy nhôù Saøi Goøn tôùi laï thöôøng trong nhöõng chuyeán veà queâ daøi ngaøy. Toâi vaãn nhôù nhö in caùi caûm giaùc bôõ ngôõ, laïc loõng khi moät mình ñaët chaân tôùi nôi ñaây. Vaø trong toâi vaãn coøn caûm giaùc coâ ñôn khi moät mình ngoài trong goùc toái phoøng troï, nhôù veà gia ñình, baïn beø, nhöõng kæ nieäm ôû choán thoân queâ. Ngöôøi ta thöôøng baûo Saøi Goøn ñoâng ngöôøi nhöng laïi thieáu tình caûm. Toâi thaáy ñaâu phaûi vaäy. Chæ laø do chuùng ta quaù voâ taâm chöù Saøi Goøn bao giôø chaúng aám aùp. Saøi Goøn aám aùp vaøo nhöõng buoåi saùng muøa thu vôùi tieát trôøi thaät deã chòu. Noù khoâng haún laø laïnh nhö mieàn Baéc, nhöng cuõng khoâng coøn laø caùi oi böùc deã khieán ngöôøi ta böïc mình. Saøi Goøn khi ñoù ñaèm thaém, laëng leõ, mang moät chuùt ñöôïm buoàn cuûa coâ gaùi ñeïp khieán ngöôøi ta raát deã nao loøng. Saøi Goøn aám aùp vaøo moät buoåi chieàu

möa, toâi ñang loay hoay tìm moät nôi ñeå truù, thì boãng ñöôïc moät ngöôøi toát buïng cho ñi nhôø xe. “Saøi Goøn muøa naøy hay möa baát chôït laém, luùc naøo cuõng phaûi coù caây duø beân caïnh ñeå ñeà phoøng”. Ñaáy, ngöôøi Saøi Goøn bao giôø chaúng toát buïng vaø tình caûm vôùi nhöõng ngöôøi xung quanh. Saøi Goøn luoân voäi vaõ, nhöng Saøi Goøn chöa bao giôø voâ taâm. Saøi Goøn ñoâng ngöôøi, nhöng khoâng vì theá maø khoâng coù nhöõng khoaûnh khaéc laëng yeân ñeå laéng nghe loøng mình. Toâi thích Saøi Goøn vaøo ban ñeâm, naèm laëng yeân trong caên phoøng troáng ñeå laéng nghe nhòp thôû cuûa thôøi gian. Ñöa aùnh maét nhìn qua khe cöûa soå ñeå thaáy aùnh traêng vaøng vaø nhöõng ngoâi sao nhaáp nhaùy. Saøi goøn vaãn laõng maïn, vaãn coøn ñaäm chaát queâ, chöù Saøi Goøn ñaâu phaûi chæ coù voäi vaõ vaø oàn aøo. Toâi coøn thích nghe tieáng rao cuûa nhöõng ngöôøi baùn baùnh boø, baùnh tieâu. Nhöõng tieáng rao aáy vang voïng vaøo maøn ñeâm tóch mòch, nhöng laïi laéng ñoïng vaøo taâm hoàn ngöôøi nghe moät caùch laï kì. Nhöõng ngaøy naøy ôû Saøi Goøn, ngöôøi ta thaáy thaät noùng nöïc vaø khoù chòu bieát bao. Quaû laø thôøi tieát Saøi Goøn coù phaàn hôi khoù chòu vaøo nhöõng tröa heø. Nhöng toâi boãng thaáy loøng mình maùt laïnh bôûi nhöõng côn gioù cuûa tình thöông, cuûa tình ngöôøi. Ñoù laø nhöõng ly traø ñaù mieãn phí daønh cho ngöôøi ñi ñöôøng voâ tình khoâng mang theo nöôùc uoáng. Hay nhöõng ñóa côm trò giaù 5000 ñoàng cho nhöõng ngöôøi ngheøo khoå.

Saøi Goøn naùo nhieät, ñoâng vui, nhöng ñaâu phaûi laø voâ taâm, hôøi hôït. Chæ caàn ñeå yù moät chuùt thoâi, baïn seõ thaáy Saøi Goøn thaät tình caûm vaø aám aùp. Saøi Goøn aám aùp trong caû traùi tim ngöôøi ñeán vaø caû traùi tim ngöôøi ñi. Nhö toâi, moät keû töø nôi xa laï laàn ñaàu tieân ñaët chaân tôùi Saøi Goøn ñaõ thaáy thaàm yeâu troäm nhôù. Tin, baøi, aûnh, video coäng taùc cuûa baïn ñoïc, xin göûi veà toøa soaïn theo ñòa chæ email: online@tienphong.vn Toâi khoâng theå môû roäng traùi tim mình ñeå oâm Saøi Goøn cho thoûa noãi nhôù trong moãi chuyeán ñi xa, nhöng Saøi Goøn luoân roäng voøng tay vaø saün saøng oâm toâi vaøo loøng mình nhö ñaát meï ñoùn ñöùa con beù boûng trôû veà. Saøi Goøn ñoâng ngöôøi, nhöng neáu tính ra thì ngöôøi goác Saøi Goøn seõ chaúng laø bao nhieâu. Maûnh ñaát Saøi goøn xöa nay vaãn bao dung ñeå chöùa troïn nhöõng ñöùa con töø phöông xa tôùi. Vaø coù leõ, vì Saøi Goøn laø nôi hoäi tuï nhöõng ngöôøi khoâng cuøng queâ, cho neân ngöôøi ta môùi baûo Saøi Goøn laø voâ taâm, laø laïnh leõo. Ngöôøi ta ñeán Saøi Goøn roài ñi nhö moät côn möa muøa haï, oàn aøo luùc ñeán, nhöng laïi laëng leõ luùc ñi. Coøn toâi, trong toâi coù moät Saøi Goøn thaàm laëng nhöng noàng chaùy bôûi söï khaùt khao cuûa tình yeâu vaø noãi nhôù. Coù muoân vaøn nôi ñeå ta ñaët chaân ñeán, nhaát laø ôû caùi thôøi trai treû ñaày khaùt voïng vaø hoaøi baõo nhö toâi. Nhöng seõ chæ coù moät nôi ñeå ta choïn laøm nôi döøng chaân maõi maõi. Vaø toâi ñaõ choïn Saøi Goøn, bôûi luoân coù moät Saøi Goøn aám aùp trong toâi.[ ]


45

Ñeán ñaây baïn seõ khoâng theå thaáy boùng daùng baát kyø chieác xe ñaïp, xe maùy hay oâ toâ naøo qua laïi. ÔÛ Giethoorn, baïn seõ khoâng nhìn thaáy baát cöù chieác xe oâ toâ, xe buyùt, thaäm chí laø xe ñaïp vaø caùc phöông tieän giao thoâng hieän ñaïi naøo. Chính vì theá, ngöôøi ta goïi ngoâi laøng nhoû beù, bình dò khoâng ñöôøng giao thoâng naøy laø “Venice cuûa Haø Lan”. Neáu coù dòp ñeán Giethoorn, ñi laïi baèng thuyeàn laø yù töôûng tuyeät vôøi nhaát ñeå baïn coù theå thaáy ñöôïc nhöõng phong caûnh tuyeät ñeïp cuûa ngoâi laøng vaø ñeå coù theå caûm nhaän ñöôïc cuoäc soáng bình dò, taän höôûng baàu khoâng khí thö giaõn, thoaûi maùi nôi ñaây. Ngoâi laøng ñöôïc thaønh laäp laàn ñaàu tieân vaøo naêm 1230 bôûi moät nhoùm ngöôøi tò naïn töø phía Nam, hoï ñeán ñaây vaø choïn nôi ñaây ñeå baét ñaàu moät cuoäc soáng môùi cuûa mình. Sôû dó ngoâi laøng ñöôïc ñaët teân laø Giethoorn vì nhöõng ngöôøi laäp neân ngoâi laøng khi laàn ñaàu ñaët chaân ñeán nôi ñaây ñaõ nhìn thaáy raát nhieàu söøng deâ coøn soùt laïi naèm ngoån ngang ôû khaép nôi sau traän luït lôùn (Giethoorn coù nghóa laø “söøng deâ”). Qua nhieàu naêm sinh soáng, cö daân laøng Giethoorn ñaõ phaùt hieän ra raát nhieàu moû than buøn trong ngoâi laøng. Hoï ñaõ ñaøo nhöõng loã lôùn ñeå khai thaùc than buøn. Thôøi gian troâi qua, nhöõng caùi loã nhaân taïo ñoù ñaõ bieán thaønh hoà vaø caùc keânh raïch nhö ngaøy nay. Haáu heát nhöõng ngoâi nhaø ôû laøng Giethoorn ñeàu bò bao boïc bôûi nöôùc, chuùng ñöôïc keát noái vôùi nhau baèng 50 chieác caàu goã. Tröôùc ñaây, lau saäy laø loaïi caây phaùt trieån raát nhieàu vaø nhanh ôû thò traán Giethoorn, ngöôøi daân nôi ñaây thöôøng laáy caønh vaø laù cuûa caây naøy ñeå lôïp maùi nhaø. Ngaøy nay, cuoäc soáng ñaày ñuû hôn, tieän nghi hôn, nhöõng maùi nhaø laøm töø lau saäy daàn bò thay theá bôûi nhöõng maùi nhaø ngoùi hay beâ toâng coát theùp. Tuy nhieân, giôø ñaây, ñeå coù theå xaây döïng moät ngoâi nhaø coù maùi ñöôïc lôïp töø lau saäy nhö tröôùc ñaây laïi raát toán keùm. Ngoâi laøng baét ñaàu ñöôïc theá giôùi bieát ñeán vaøo nhöõng naêm 1960 sau khi noù xuaát hieän trong moät boä phim cuûa ñaïo dieãn ngöôøi Haø Lan, Bert Haanstra. Thuyeàn laø phöông tieän lyù töôûng nhaát khi ñeán Giethoorn, tuy nhieân, coù moät ñieàu ñaëc bieät ñoù laø chæ coù thuyeàn vôùi ñoäng cô ñieän ñöôïc pheùp hoaït ñoäng ôû ñaây, caùc loaïi thuyeàn vôùi ñoäng cô diesel seõ bò caám vì muïc ñích baûo veä moâi tröôøng töï nhieân. [ ]


46 Töø laâu haàu heát chuùng ta ñeàu bieát ngoài laâu aûnh höôûng khoâng toát ñeán söùc khoûe. Tuy nhieân, taùc haïi ñeán ñaâu, nguy hieåm nhö theá naøo khoâng phaûi ai cuõng bieát. 1. Ngoài laâu moät choã gaây aûnh höôûng ñeán löu thoâng maùu Khi ngoài lieân tuïc trong 3-4 tieáng trôû, ít vaän ñoäng, quaù trình löu thoâng maùu trong cô theå con ngöôøi seõ bò aûnh höôûng vaø khu vöïc bò aûnh höôûng nhieàu nhaát laø vuøng chaäu vaø vuøng chi döôùi. Ngoài laâu moät choã gaây beùo phì. Ngoài laâu moät choã, ít vaän ñoäng chính laø nguyeân nhaân cô baûn gaây neân tình traïng thöøa caân, beùo phì, ñaëc bieät laø nguy cô taêng kích côõ voøng 2 ñoái vôùi chò em phuï nöõ. 2. Taêng nguy cô maéc beänh tim maïch do ngoài laâu moät choã Khi ngoài laâu moät choã, cô baép ñoát chaùy ít chaát beùo vaø chaûy maùu chaäm chaïp hôn, tuaàn hoaøn maùu bò aûnh höôûng, axit beùo deã daøng laøm taéc ngheõn tim, daãn ñeán beänh tim maïch, raát nguy hieåm, coù theå daõn ñeán ñoät quî. Ngoài laâu, cô theå thieáu vaän ñoäng, seõ khieán nhu ñoäng ruoät, daï daøy yeáu ñi, dòch tieâu hoùa baøi tieát cuõng giaûm, cöù theá laâu ngaøy seõ daãn ñeán tình traïng bieáng aên, aên uoáng keùm ngon, hay bò chöùng ñaàu hôi, chöôùng buïng, khoù tieâu, heä tieâu hoùa hoaït ñoäng keùm hieäu quaû, nguoàn dinh döôõng ñöôïc cung caáp cho cô theå haïn cheá laøm cho söùc khoûe ngaøy caøng suy yeáu. 3. Ngoài moät choã quaù laâu gaây ra maát nguû Ngoài laâu moät choã keùo daøi khieán caùc cô quan trong cô theå hoaït ñoäng keùm nhòp nhaøng, gaây roái loaïn sinh hoïc, thaàn kinh caêng thaúng, laøm giaác nguû bò aûnh höôûng, nguû chaäp chôøn, khoâng saâu giaác, raát meät moûi.

4. Gaây toån thöông vuøng ñaàu, coå, coät soáng khi ngoài laâu moät choã Raát nhieàu nhaân vieân vaên phoøng do thoùi quen ngoài laâu moät choã haøng giôø lieàn ñaõ maéc phaûi caùc toån thöông vuøng coå nhö ñau coå, moûi coå, coå khoâng linh hoaït, ñau vai, thaàn kinh vai gaùy, chuoät ruùt cô gaùy, ñau ñaàu, hoa maét, choùng maët,… Ngoài laâu coøn laøm thoaùi hoùa suïn ñeäm coät soáng cheøn eùp reã daây thaàn kinh, tuûy soáng hoaëc ñoäng maïch coät soáng, töø ñoù daãn ñeán ra caùc loaïi beänh nhö ñau ñoát soáng coå, thoaùt vò ñóa ñeäm, thieåu naêng tuaàn hoaøn naõo, raát nguy hieåm. 5. Ngoài laâu moät choã taêng nguy cô maéc beänh veà thaän AÙp löïc coâng vieäc baän roän neân phaûi ngoài laâu moät choã ñeå giaûi quyeát khieán moïi ngöôøi queân maát ñi thoùi quen toát laø phaûi uoáng nhieàu nöôùc moãi ngaøy. Chính ñieàu naøy laø nguyeân nhaân laøm taêng nguy cô maéc caùc beänh veà thaän, khoâng nhöõng theá noù coøn aûnh höôûng ñeán quaù trình trao ñoåi chaát cuûa cô theå, gaây raù caùc beänh veà da nhö vieâm da, vaøng da, naùm da,…. 6. Tính naêng ñoäng giaûm daàn khi ngoài laâu moät choã Ngoài laâu moät choã keùo daøi seõ gaây taùc ñoäng xaáu ñeán trí naõo, trí tueä maát ñi tính nhanh nhaïy, phaûn öùng keùm hieäu quaû. Beân caïnh ñoù khi ñaõ quaù quen vôùi vieäc ngoài laâu moät choã neân daàn daàn cô theå trôû neân löôøi nhaùc vaän ñoäng maát ñi tính nhanh nheïn, naêng ñoäng voán coù gaây ra nhöõng trì treä trong coâng vieäc vaø

cuoäc soáng. 7. Ngoài laâu moät choã gaây suy giaûm tuoåi thoï Khoâng caàn bieát giôùi tính, caân naëng hay ñoä tuoåi cuûa hoï laø bao nhieâu, nguy cô töû vong cuûa nhöõng ngöôøi coù thoùi quen ngoài laâu moät choã luoân luoân cao hôn nhöõng ngöôøi khaùc.Theo moät nghieân cöùu cho thaáy khi giaûm thôøi gian ngoài xuoáng döôùi 3 tieáng moät ngaøy, tuoåi thoï döï tính seõ taêng leân ñeán 2 naêm vaø ngöôïc laïi. Ñeå coù moät cô theå khoûe maïnh, trí tueä minh maãn haõy nhanh choùng ñieàu chænh thoùi quen ngoài laâu moät choã thaät hôïp lyù baèng caùch thöôøng xuyeân vaän ñoäng vaø thay ñoåi tö theá laøm vieäc thöôøng xuyeân. Laøm nhö vaäy khoâng chæ phoøng ngöøa ñöôïc caùc taùc haïi keå treân maø coøn giuùp moïi ngöôøi laøm vieäc hieäu quaû hôn, naêng suaát hôn raát nhieàu.

Löu yù: Vieäc söû duïng vaø laøm vieäc treân maùy tính quaù laâu coù aûnh höôûng raát lôùn ñoái vôùi söùc khoûe cuûa baïn veà sau vì vaäy khi laøm vieäc vôùi maùy tính, baïn caàn coù ñöôïc nhöõng khoaûng thôøi giaûn nghæ ngôi, theå duïc hôïp lyù. Haønh ñoäng naøy khoâng nhöõng coù theå giuùp söùc khoûe baïn ñöôïc toát hôn maø coøn laøm taêng hieäu quaû coâng vieäc cuûa baïn. Caùc nhaø khoa hoïc khuyeán nghò cöù ngoài ñöôïc khoaûng 30 phuùt, baïn neân ñöùng daäy vaän ñoäng khoaûng 2-3 phuùt ñeå löu thoâng maùu, traùnh beänh taät. [ ]


47 ñoøi hoûi baïn phaûi ñaùnh giaù nhöõng söï kieän ñaõ xaûy ra trong ñôøi ñeå tìm ra söï khoân ngoan vaø muïc ñích soáng cuûa mình. Ñôøi ngöôøi laø khoaûng thôøi gian ñöôïc quy ñònh theo quy luaät trôøi ñaát, vaø noù chæ laø cuoäc soáng khi baïn bieát naém laáy thôøi gian cuûa mình. Khi nhöõng kyù öùc ñau thöông, noãi sôï haõi vaø chaùn chöôøng trong baïn thoâi nhöùc nhoái vaø töï laøm baïn toån thöông, lyù trí baïn heùt leân: “Ñuû roài!” Ñoù chính laø thôøi ñieåm böôùc ngoaët ñeå cuoäc ñôøi baïn sang trang, moät chöông môùi cuûa thaønh coâng vaø haïnh phuùc. Vì theá, haõy ñoùng caùnh cöûa quaù khöù ngay hoâm nay ñeå môû ra caùnh cöûa cuûa töông lai, vôùi moät hôi thôû thaät saâu vaø böôùc leân phía tröôùc ñeå môû ra giai ñoaïn môùi cuûa cuoäc ñôøi. 5. AÙm aûnh vôùi noãi ñau Noãi ñau laø moät phaàn cuûa cuoäc soáng, goùp phaàn taïo neân con ngöôøi chuùng ta, cuõng gioáng nhö tình yeâu vaø tieáng cöôøi. Baïn khoâng caàn phaûi queân ñi nhöõng gì ñaõ xaûy ra trong quaù khöù, nhöng ñöøng ñeå chuùng huyû hoaïi chính baïn. Chinh phuïc noãi ñau chính laø caùch ñeå baïn chinh phuïc chính mình.

Ngöôøi ta noùi “thôøi theá taïo anh huøng”, nhöng ñoâi khi thaät khoù ñeå vöôït qua “thôøi theá” ñeå thaønh “anh huøng”. Trong nhöõng luùc naøy, haõy duøng söï töû teá cuûa baïn, suy nieäm veà hy voïng vaø deã daõi moät chuùt vôùi baûn thaân – ít nhaát laø ñeán khi baïn thaáy ñöôïc aùnh saùng le loùi cuoái ñöôøng haàm. Tieáp ñeán haõy böôùc moät caùch töï tin vôùi yù nghó baïn seõ maïnh meõ hôn vôùi moãi böôùc vöôït leân chính mình. Nhöng cuõng ñöøng voäi vaõ boû chaïy khoûi nhöõng noãi ñau cuûa mình, cöù böôùc töøng böôùc moät, heát böôùc naøy ñeán böôùc khaùc, baïn seõ sôùm vöôït qua ñöôïc nhöõng raéc roái hieän taïi cuûa chính mình, ñaâu roài cuõng vaøo ñoù caû thoâi. 6. Boû queân ñam meâ Cuõng nhö phaûn öùng cuûa cô theå baïn vôùi thöùc aên, tinh thaàn, lyù trí vaø taâm hoàn baïn cuõng caàn ñöôïc nuoâi döôõng. Baïn seõ laøm ñöôïc ñieàu ñoù khi taän höôûng nieàm ñam meâ cuûa mình. Bôûi baïn coù theå thöïc

söï ñaùnh maát mình trong nhöõng gì mình yeâu neân baïn cuõng seõ tìm thaáy chính mình ôû ñoù. Cuoäc soáng thöïc thuï laø khi baïn ñöôïc soáng cuøng nhöõng ñam meâ, tìm thaáy vaø chinh phuïc chính baûn thaân mình trong nhöõng lónh vöïc baïn yeâu thích, ñeå bieán öôùc mô thaønh hieän thöïc. Vì vaäy, ñöøng bao giôø ñeå thöïc taïi cuoán

Cuoäc soáng taïo neân nhöõng thoùi quen, nhöng coù nhöõng thoùi quen khieán cuoäc soáng cuûa baïn toát ñeïp hôn vaø cuõng coù nhöõng thoùi quen nhaán chìm ñôøi baïn trong khoán khoå.

phaêng ñi nieàm yeâu thích vaø ñam meâ cuûa baïn, coù theå taïi thôøi ñieåm naøy baïn chöa theå daønh heát taâm trí cho ñam meâ aáy, nhöng haõy luoân giöõ noù beân mình, duy trì nhöõng hoaït ñoäng yeâu thích vaø luoân xem ñam meâ laø moät trong nhöõng muïc tieâu quan troïng trong cuoäc ñôøi baïn. 7. Chôø ñôïi moät pheùp maøu Öôùc mô laø moät khaùi nieäm khaùc vôùi giaác mô, baïn khoâng theå cöù nhaém maét mô moäng maø coù ñöôïc, öôùc mô ñöôïc hình thaønh ñeå baïn bieán noù thaønh hieän thöïc baèng caùch haønh ñoäng. Coù söï khaùc nhau roõ raøng giöõa moät ngöôøi thaønh coâng vaø moät ngöôøi chæ ñaém chìm trong nhöõng moäng töôûng veà moät töông lai töôi saùng. Noùi caùch khaùc, seõ chaúng coù caây ñaäu thaàn hay pheùp maøu naøo giuùp baïn bieán öôùc mô thaønh hieân thöïc caû, baïn chæ coù theå ñaït ñöôïc ñieàu ñoù baèng chính söùc lao ñoäng cuûa mình. [ ]

Haén ta maáy laàn ñi karaoke oâm veà ñeàu bò vôï phaùt hieän vaø neän cho nhöø töû. Suy nghó maát maáy ngaøy ñeâm haén môùi hieåu ra muøi nöôùc hoa reû tieàn cuûa maáy em tieáp vieân aùm treân ñaàu toùc, quaàn aùo ñaõ toá caùo haén. Hoâm sau ñeå ñoái phoù vôùi maøn kieåm tra ngöûi ngöûi hít hít cuûa vôï, sau khi “naøy noï” xong, haén ñoå moät coác bia töø treân ñaàu xuoáng, chöa yeân taâm haén coøn boâi theâm moät chuùt maém toâm leân toùc roài hyù höûng veà nhaø… Keát quaû haøng xoùm cuûa haén ñöôïc chöùng kieán moät traän haønh hung döõ tôïn nhaát trong naêm vôùi nhöõng tieáng gaàm rít: “... Giôøi ñaát ôi sao maø choàng ngu theá khoâng bieát... moïi khi chæ oâm aáp, sôø soaïng vôù vaån, hoâm nay theá naøo laïi ñeå chuùng noù ngoài caû leân ñaàu leân coå theá aø... aø… aø… Baø laø baø ñaùnh cho tuoát xaùc... Ngu naøy! Ngu naøy.”

Caäu nhoùc ñeà nghò boá giaûi thích cho caäu hieåu xem chính trò laø gì. OÂng boá noùi: “Con haõy nhìn vaøo gia ñình mình ñaây: Boá kieám tieàn & mang veà nhaø, vaäy boá laø nhaø tö baûn. Meï quaûn lyù soá tieàn naøy neân meï laø chính quyeàn. Boá meï chaêm lo ñeán phuùc lôïi cuûa con, cho con haïnh phuùc & bình yeân neân con laø nhaân daân. Chò giuùp vieäc nhaø ta laø giai caáp lao ñoäng, coøn caäu em coøn quaán taõ cuûa con seõ laø töông lai ñaát nöôùc. Con ñaõ hieåu chöa?” Cu caäu haõy coøn baên khoaên laém laém nhöng tröôùc tieân muoán ñi nguû caùi ñaõ. Giöõa ñeâm, caäu nhoùc tænh daäy vì chuù em ñaõ ò ra taõ loùt & ñang keâu gaøo aàm ó. Caäu tieán ñeán phoøng nguû boá meï, goõ cöûa nhöng meï nguû raát say. Caäu beøn ñi tieáp ñeán phoøng cuûa chò giuùp vieäc & nhìn thaáy boá ñang vaät nhau vôùi chò treân giöôøng. Caäu ñaønh ñi veà phoøng & nguû tieáp. Saùng hoâm sau oâng boá hoûi nhoùc con xem noù ñaõ hieåu theá naøo laø chính trò chöa & yeâu caàu töï dieãn giaûi laïi. Caäu nhoùc traû lôøi: “Vaâng, baây giôø con ñaõ hieåu. Nhaø tö baûn ñeø ñaàu cöôõi coå giai caáp lao ñoäng trong khi chính quyeàn nguû say khoâng bieát gì. Nhaân daân hoaøn toaøn khoâng ñöôïc ñeám xæa ñeán & töông lai thì ngaäp trong shit aï!”


48 Charcoal Yiros - Business For Sale $190,000 - Glenelg Adelaide SA $190.000 Best Charcoal Yiros shop including other options, Best location in Glenelg SA. No matter what the weather is its a great business esspecially in the summer hot days. Very large area to work in big kitchen and seating in and out the front shop. Please call / text: 0434 685 083 (English) $190,000 Cöûa haøng nöôùng than danh traán nhaát, bao goàm nhieàu caùi nhaát khaùc. Vò trí toát nhaát trong Glenelg moät vuøng du lòch bieån raát ñeïp & noåi tieáng cuûa Adelaide SA. Khoâng coù vaán ñeà gì thôøi veà tieát, quanh naêm muøa naøo cuõng ñoâng khaùch laø moät doanh nghieäp lôùn thu nhaäp raát cao trong caùc ngaøy heø noùng. Dieän tích raát lôùn ñeå laøm vieäc trong nhaø beáp roäng. Choã ngoài thoaûi maùi beân trong laãn ngoaøi vaø treân leà ñöôøng tröôùc maët caùc shop... Xin vui loøng goïi / nhaén tin: 0434 685 083 (Tieáng Anh) $ 190.000最佳Charcoal Yiros店鋪包括其他選 擇,在Glenelg SA最好的位置。 無論天氣是什麼, 它的偉大的企業特別是在夏天的炎熱的日子。 非 常大的面積工作在大廚房和座位進出店面。 請致 電/ text:0434 685 083(英語) 011216

Cafe Takeaway Business for Sale Kingston Foreshore ACT $ 90,000 Well established for 2.5 years, good cash taking $4000 - $6000 per week business. Long lease 5 x with 7 years left + options renewal, good rent only $2825 per month. Fully paid off equipped including 4 Group Coffee Machines Worth $15,000 + 2 Fridges, Griller, Toaster & Press Donut Machine. Due to other commitment, selling price is $90,000. Please call / text: 0426 559 559 for more info (English) Ñaõ laøm toát ñeïp hôn 2,5 naêm, thu tieàn maët thaät toát $ 4000 - $ 6000 / moãi tuaàn. hoïp ñoàng cho thueâ 5X5, 7 naêm coøn laïi + gia haïn hôïp ñoàng, thueâ toát chæ 2825 $ moãi thaùng. Ñaày ñuû tieän nghi. Do baän chuyeän khaùc giaù baùn laø $90.000. Xin vui loøng goïi / vaên baûn: 0426 559 559 ñeå bieát theâm (tieáng Anh) 咖啡廳外賣業務出售. Kingston Foreshore ACT $ 90,000. 成立2.5年,良好的現金每周業務4000 美元 - 6000美元。 長租約,7年左右 5 X 5+期權 更新,良好的租金只有$ 2825每月。 由於其他承 諾,售價是$ 90,000。 請致電/ text:0426 559 559了解更多信息(英語) 011216

Takeaway and Delivery Business for Sale Melbourne Bayside VIC $69,950 Negotiable This business including 2 bedroom WI/WOis located in Melbourne Bayside area, Fully equiped, this is a fittout sale and we are not representing any goodwill. Business is currently operating under management, we are selling the. Inquiries concerning current business operations and location provided when you contact us. - Interested ? pleasse message your name and phone number to 0435 191 985 (English) Kinh doanh naøy bao goàm 2 phoøng nguû. Sang baùn theo kieåu WIWO Khu vöïc Melbourne Bayside, Trang bò ñaày ñuû, Vò trí khu nhaø giaøu ngoaïi bieân Melbourne, treân laàu coù 2 phoøng nguû vôùi phoøng taém, nhaø veä sinh, nhaø beáp vaø phoøng khaùch rieâng bieät. . Xin goïi, hoaëc nhaén tin 0435 191 985 (Tieáng Anh) 這個業務包括2間臥室WI / 位於墨爾本Bayside 地區,在一個大的發展推進中間,所有者遭遇嚴重 的內側問題。優越的地理位置*富裕的郊區*大型半 工業區和大型住宅開發目前正在建設中。當您聯繫 我們時,查詢。 - 有興趣? 消息您的姓名和電話號 碼 0435 191 985(英語) 011216

Restaurant Business For Sale $500,000 Brentwood WA 6153 Fully Lic 130 seats. Good position on major road, near all facilities, shopping strip, well established for long times with excellent weekly taking. Long lease low rent. Fully equipped, large kitchen suitable for any Western or Asian cuisines. Due to family commitment. Please call / text 0416 888 090 (English) Fully Lic 130 choã ngoài. Vò trí toát treân con ñöôøng lôùn, gaàn taát caû caùc tieän nghi, chung quanh laø daûi mua saém, ñaõ ñöôïc thaønh laäp cho thôøi gian daøi vôùi thu nhaäp haøng tuaàn tuyeät vôøi. Hôïp ñoàng thueâ nhaø laâu daøi giaù reû. Ñaày ñuû tieän nghi, nhaø beáp lôùn phuø hôïp cho taát caû caùc loaïi thöïc ñôn thöïc ñôn AÂu & AÙ . Lyù do gia ñình nhaén tin 0416 888 090 完全許可130個座位。 良好的位置在主要道路 上,附近的所有設施,購物地帶,建立了長期與良 好的每週採取。 長租低租。 設備齊全,大廚房適 合任何西方或亞洲美食。 由於家庭承諾。 請致電/ text 0416 888 090(英語) 011216


49 Restaurant Business For Sale

Yarrawonga Vic 3730 $65,000 negotiate Due to travel to Melbourne, quick sale eazy negotiate. Good position on tourist city, very busy in summers. Fully equiooed, long lease low rent. Well erstablished for long time, suit for family business lifestyle or business migration 457 and RSMS visa can get easy approval from this restaurant business. Please call / text Man: 0424 708 652 (English) Do ñi ñeán Melbourne, nhanh choùng baùn Eazy thöông löôïng. Toát vò trí treân thaønh phoá du lòch, raát baän roän trong muøa heø. equiooed ñaày ñuû, cho thueâ daøi thueâ thaáp. Phuø hôïp vôùi loái soáng gia ñình kinh doanh hoaëc chuyeån ñoåi doanh nghieäp 457 vaø visa RSMS coù theå nhaän ñöôïc söï chaáp thuaän deã daøng töø kinh doanh nhaø haøng naøy. Xin vui loøng goïi / Man vaên baûn: 0424 708 652 (Tieáng Anh) 餐廳業務 Yarrawonga Vic 3730 $ 65,000協 商。由於前往墨爾本,快速出售可愛的談判。 良 好的位置在旅遊城市,非常繁忙的夏天。 完全等 距,長租低租金。 良好的建立了很長時間,適合 家庭企業生活方式或商務移民457和RSMS簽證可 以輕鬆批准這家餐廳業務。 請致電/ text人:0424 171116 708 652(英語)

Cafe Business For Sale - Fountain Gate Shopping Center Narre Warren Victoria $650,000 The biggest cafe In Fountain Gate Shopping Center is the second biggest Shopping Center In Southern Hemisphere. Well established for 4 years, nothing to spend. Fully commercial kitchen suitable for any cuisine menu. The equipment is very good represent, 160 seats. Base rent $12000 monthly, asking price $650000 for more information please call / text 0434 679 194 or email: saluh20@yahoo.com.au Cafe sang baùn taïi Fountain Gate Shopping Center Narre Warren Victoria. Excellent vò trí naèm ôû moät trong nhöõng loái vaøo trung taâm mua saém chính. Beáp roäng thích hôïp nhieàu loaïi thöïc ñôn, chöùa 160 choã ngoài. Giaù chaøo baùn $650.000 ñeå bieát theâm thoâng tin xin vui loøng goïi 0434679194 hoaëc ñòa chæ email: saluh20@ yahoo.com.au 咖啡廳出售在噴泉購物 中心Narre Warren維多利 亞. 最大的咖啡館在噴泉購 物中心是第二大購物中心在 南半球。 成立4年,沒有什 麼花。 完全商業廚房適合 任何菜單。 設備非常好代表,160座位。要價$ 650000更多信息請致電/文本0434 679 194或電 子郵件:saluh20@yahoo.com.au

Jim’s Window Cleaning and Pressure Cleaning Franchise for Sale - Melbourne VIC $60,000 + GST

171116

171116

Sack your current boss and generate upwards of $130,000 a year for yourself... Jim’s Window Cleaning and Pressure Cleaning Franchise for Sale - established 2010. Selling after 6 very succesful years, owner needs to relocate interstate. Don’t let this great business go to waste. A reputable window cleaning and pressure cleaning business servicing the cleaning needs of a diverse customer base including small and large commercial, construction, real estate and residential homes. Sale Price: $60,000 plus gst (or make us an offer) - For sale information and a franchise information pack contact Cameron Moore - Franchisee - Jim’s Window and Pressure Cleaning (Brunswick), Mobile: 0420 908 580, Email: cameronm@jimscleaning.net.au Thaønh laäp naêm 2010, raát thaønh coâng sau 6 naêm. Chuû caàn chuyeån tieåu bang. Ñöøng boû lôõ cô hoäi. Dòch vuï veä sinh laøm saïch baèng voùi phun aùp suaát, phuïc vuï caùc loaïi veä sinh cho nhaø ôû, haõng xöôûng, shop, tieäm v.v... Giôø laøm vieäc linh hoaït cao. • Haõy kieåm soaùt coâng vieäc cuûa baïn, thôøi gian cuûa baïn vaø cuoäc soáng cuûa baïn! • Nhaän ñöôïc söï hoã trôï vaø ñaøo taïo • Ñaïi loái soáng, tính linh hoaït vaø thu nhaäp • Phaùt trieån kinh doanh cuûa baïn lôùn nhö baïn muoán Maïng vôùi caùc ñaïi lyù khaùc cuûa Jim ñeå phaùt trieån doanh nghieäp cuûa baïn Giaù baùn: $ 60,000 coäng vôùi GST (hoaëc cho chuùng toâi moät ñeà nghò) Lieân laïc - Cameron Moore - Franchisee - Window Jim vaø aùp suaát laøm saïch (Brunswick), Mobile: 0420 908 580, Email: cameronm@jimscleaning.net.au 解僱你目前的老闆,每年為自己賺取高達$ 13萬美元... 吉姆的窗戶清潔和壓 力清潔特許經營 - 成立於2010年。 銷售後6年非常成功的年份,業主需要重新 定位州際。不要讓這個偉大的企業浪費。信譽良好的窗戶清潔和壓力清潔服務, 滿足不同客戶群的清潔需求,包括小型和大型商業,建築,房地產和住宅。促銷 價:$ 60,000加gst(或讓我們提供). 銷售信息和特許經營信息包聯繫Cameron Moore - Franchisee - Jim’s Window and Pressure Cleaning(Brunswick),手 機:0420 908 580,電子郵件:cameronm@jimscleaning.net.au


50 EÙp nhaân vieân laøm vieäc tröôùc 10 giôø saùng laø töông ñöông vôùi tra taán nhaân vieân, laøm cho hoï oám yeáu, meät moûi vaø caêng thaúng. Ñoù laø tuyeân boá töø nghieân cöùu cuûa caùc chuyeân gia taïi Ñaïi hoïc Oxford. Tröôùc tuoåi 55, nhòp ñoä sinh hoïc xuaát hieän moät laàn moãi ngaøy ôû con ngöôøi seõ hoaøn toaøn bò roái loaïn khi phaûi laøm vieäc 5 tôùi 9 tieáng. Vôùi thôøi löôïng laøm vieäc aáy, coâng vieäc seõ trôû thaønh “moái nguy haïi” tôùi söùc khoûe taâm lyù. Theo lôøi tieán só Paul Kelley taïi Ñaïi hoïc Oxford, ta caàn moät söï thay ñoåi lôùn veà thôøi gian bieåu hoïc vaø laøm hieän nay, ñeå phuø hôïp hôn vôùi ñoàng hoà sinh hoïc cuûa loaøi ngöôøi. Caùc thí nghieäm nghieân cöùu veà nhòp sinh hoïc cho thaáy raèng moät ñöùa treû ôû

Ta ñang coù trong tay moät xaõ hoäi thieáu nguû. ñoä tuoåi trung bình laø 10 seõ khoâng theå taäp trung troïn veïn tröôùc 8 giôø 30 phuùt saùng ñöôïc. Trong cuøng nghieân cöùu, caùc nhaø khoa hoïc chæ ra thieáu nieân 16 tuoåi neân baét ñaàu hoïc vaøo luùc 10 giôø saùng, vaø 11 giôø saùng laø khung giôø baét ñaàu toát nhaát cho sinh vieân ñaïi hoïc. Tieán só Kelley tin raèng vieäc ñieàu chænh laïi thôøi gian bieåu cuûa tröôøng hoïc nhö vaäy seõ taêng ñieåm soá trung bình cuûa hoïc sinh leân tôùi 10%. Tröôùc ñaây, tieán só Kelley laø moät giaùo vieân taïi Tröôøng trung hoïc Monkseaton, phía Baéc Tyneside. Khi ñoù, oâng ñaõ chuyeån giôø daïy töø 8 röôõi saùng leân 10 giôø saùng, vaø nhaän thaáy raèng soá löôïng ñieåm soá cao cuûa hoïc sinh ñaõ taêng tôùi 19%. Töông töï nhö vaäy, caùc coâng ty buoäc nhaân vieân ñi laøm sôùm hôn bình thöôøng seõ khieán hoï giaûm naêng suaát cuõng nhö aûnh höôûng tôùi söùc khoûe cuûa hoï.

“Ñaây laø moät vaán ñeà xaõ hoäi cöïc kì lôùn”, tieán só Kelley noùi.”Nhaân vieân neân baét ñaàu laøm vieäc töø 10 giôø saùng, vaø khi baïn 55 tuoåi, baïn môùi neân quay laïi khung giôø laøm vieäc baét ñaàu töø 9 giôø. Chuùng ta ñang coù trong tay moät xaõ hoäi thieáu nguû, ñieàu ñoù raát nguy hieåm”. “Vieäc thieáu nguû aáy aûnh höôûng vaø gaây haïi tôùi heä thoáng hoaït ñoäng cuûa cô theå ta, töø theå chaát cho tôùi taâm lyù, naêng suaát cuûa moät caù nhaân”. Theo nhö tieán só Paul Kelley khaúng ñònh, gan vaø tim seõ coù moät chieàu höôùng hoaït ñoäng khaùc töï nhieân khi baét chuùng laøm vieäc sai giôø. OÂng noùi raèng ñaây laø moät vaán ñeà toaøn caàu, moïi ngöôøi hieän taïi ñeàu ñang gaùnh chòu noù. “Chuùng ta khoâng theå thay ñoåi nhòp ñieäu sinh hoïc 24-giôø cuûa cô theå con ngöôøi ñöôïc. Cô theå baïn seõ töông taùc vôùi aùnh naéng vaø ñoù laø thöù khieán cho

baïn daäy, khoâng phaûi laø khi baïn nhìn thaáy aùnh naéng thì môùi tænh giaác”. OÂng coøn boå sung raèng vieäc daäy quaù sôùm coøn aûnh höôûng tôùi nhöõng beänh nhaân vaø tuø nhaân, khi hoï bò baét daäy sai giôø, cho aên nhöõng thöù hoï khoâng muoán. Toång keát laïi, oâng noùi vieäc thieáu nguû laø moät söï tra taán theå chaát cuõng nhö tinh thaàn con ngöôøi. Nghieân cöùu cho thaáy thieáu nguû seõ gaây aûnh höôûng tôùi naêng suaát laøm vieäc, traïng thaùi tinh thaàn, söï taäp trung, trí nhôù daøi haïn vaø coù xu höôùng khieán con ngöôøi tìm tôùi thuoác vaø chaát gaây nghieän. Beân caïnh ñoù, coøn nhöõng haäu quaû khaùc nhö caùu gaét, öùc cheá, taêng huyeát aùp, taêng caân, suy yeáu heä mieãn dòch, v.v... Caùc nhaø thaàn kinh hoïc noùi raèng cô cheá sinh hoïc cuûa thanh thieáu nieân khieán hoï ñi nguû vaøo khoaûng thôøi gian nöûa ñeâm, ñieàu ñoù seõ khieán hoï khoâng theå hoaøn toaøn tænh taùo cho tôùi thôøi ñieåm 10 giôø saùng. Theo nhö tieán só Kelley, thanh thieáu nieân thieáu nguû trung bình 10 tieáng/tuaàn, khi phaûi lieân tuïc daäy sôùm ñeå chuaån bò ñi hoïc. “Chæ caàn thay ñoåi thôøi gian baét ñaàu hoïc buoåi saùng, chuùng ta coù theå taêng cöôøng chaát löôïng cuoäc soáng cuûa caû moät theá heä”, oâng boå sung vaø nhaán maïnh. “Ta ñang coù trong tay cô hoäi taïo neân lôïi ích cho haøng trieäu ngöôøi treân Traùi Ñaát naøy”. Thöû nghieäm thöïc teá cho thaáy, nhoùm hoïc sinh baét ñaàu hoïc luùc 10 giôø saùng coù ñieåm kieåm tra toát hôn haún, chöùng toû raèng giôø hoïc baét ñaàu muoän seõ coù aûnh höôûng raát tích cöïc. Hieän taïi, nhöõng hoïc sinh töø 100 tröôøng hoïc taïi Anh seõ tham gia vaøo moät baøi thöû nghieäm keùo daøi nhieàu naêm, döïa treân nhöõng baèng chöùng khoa hoïc chæ ra raèng thieáu nieân ñang bò leäch nhòp sinh hoïc khi phaûi lieân tuïc ñi hoïc sôùm. Ñoäi nguõ nghieân cöùu mong muoán seõ coâng boá keát quaû nghieân cöùu vaøo naêm 2018. [ ]


51

Anh và cô yêu nhau thắm thiết nhưng thường hay cãi nhau. Một hôm sau trận cãi nhau chí tử, Anh nói: “Tốt nhất chúng ta chia tay đi ... Cô hưởng ứng đề nghị táo bạo này của anh: “OK! Nếu điều đó làm anh vui…” Anh đưa ra cách thức: “Chúng ta mỗi người bước đi 10 bước về 2 hướng khác nhau, nếu chưa hết 10 bước mà cả hai quay đầu lại thì coi như không có chuyện gì. Còn không thì đường ai nấy đi, về sau nếu có gặp lại nhau chúng ta vẫn coi nhau là bạn bè, đừng chơi kiểu thù nhau tìm cách hại nhau nhé… ! Cô đồng ý và cả hai cùng quay lưng lại đếm bước… Đến bước thứ 9, anh kìm lòng không được nên quay đầu lại … sững sờ khi thấy cô không đi về hướng ngược lại, mà đi theo sát

ngay sau lưng anh nãy giờ. Cô nhỏ nhẹ nói: “Không chỉ là 9 bước hay 10 bước..., mà suốt cuộc đời này, bất cứ lúc nào anh quay đầu lại thì em vẫn là người phụ nữ luôn ở phía sau anh..” Anh nghẹn ngào nấc không thành tiếng, ôm choàng cô vào lòng rưng rưng “Ôi em yêu... Anh xin lỗi em, anh thề sẽ không bao giờ nói xa em nữa...” Nép đầu vào ngực anh, bàn tay cô nãy giờ dấu sau lưng từ từ thả viên gạch to đang cầm xuống và nói thầm trong bụng.. - May là anh quay đầu lại kịp... Chỉ cần thêm một bước nữa thôi… thử xem viên gạch này cứng hay cái đầu anh cứng nhá…” PS: Khi đề nghị chia tay với phụ nữ tốt nhất là nên trong trạng thái có mũ bảo hộ trên đầu…[]


R

52

aát nhieàu ngöôøi treû Nhaät Baûn cho raèng vieäc ngoaïi tình laø moät ñieàu bình thöôøng trong xaõ hoäi hieän ñaïi. Nhaät Baûn töø laâu vaãn ñöôïc coi laø quoác gia coù neàn vaên hoùa rieâng bieät, khoâng bò troän laãn caùc yeáu toá nöôùc ngoaøi. Phuï nöõ Nhaät Baûn coù cuoäc soáng kheùp mình vôùi nhieàu caùc tieâu chuaån ñaïo ñöùc ñaëc tröng cuûa neàn vaên hoùa phöông Ñoâng. Tuy nhieân, vieäc “oâng aên chaû baø aên nem” ñang dieãn ra nhö moät thöù moát vôùi giôùi treû Nhaät Baûn hieän ñaïi. Ngoaïi tình gaây neân nhieàu moái lo laéng cho chính phuû chöù khoâng chæ döøng ôû vaán ñeà ñaïo ñöùc xaõ hoäi.

khi ngoaïi tình. Chính vì do baïn trai toâi khoâng coù khaû naêng ñeå giöõ toâi laïi”, moät coâ gaùi “maïnh daïn” chia seû. Moät xaõ hoäi vaãn troïng nam khinh nöõ Roõ raøng, taïi Nhaät Baûn, söï trong nam khinh nöõ vaãn chi phoái xaõ hoäi khi töø laâu, phuï nöõ luoân bò coi laø phaùi yeáu. Ña phaàn trong caùc gia ñình, nam giôùi seõ laø ngöôøi ñi laøm kieám tieàn coøn phuï nöõ coù nhieäm vuï phaûi chaêm soùc con caùi. Ñaøn oâng töï cho mình quyeàn ñöôïc kieåm soaùt phuï nöõ chæ ñôn giaûn laø vì hoï kieám tieàn nhieàu hôn. Ngay caû trong vaán ñeà ngoaïi tình, phuï nöõ cuõng bò leân aùn neáu phaûn boäi ngöôøi yeâu hay choàng mình. Ña phaàn nam giôùi khi

Khi ngöôøi treû ngoaïi tình Trong moät cuoäc phoûng vaán taïi Nhaät Baûn, raát nhieàu ngöôøi treû ñaõ neâu yù kieán cuûa mình veà ngoaïi tình. Theo yù kieán cuûa nhöõng ngöôøi tham gia phoûng vaán, ña phaàn ñeàu cho raèng cöù hai ngöôøi Nhaät Baûn thì coù moät ngöôøi töøng phaûn boäi ngöôøi yeâu hay ngoaïi tình. Con soá naøy ñöôïc cho laø cao hôn raát nhieàu ôû nam giôùi khi taát caû soá ngöôøi ñöôïc hoûi ñeàu cho raèng phaûi coù treân 70% nam giôùi, thaäm chí 80-90% ñaøn oâng Nhaät Baûn töøng ngoaïi tình. Tuy nhieân, theo moät nghieân cöùu khaùc, 27% soá nam giôùi keát hoân ñaõ ngoaïi tình; trong khi ñoù con soá naøy chæ laø 21% ôû nhöõng ngöôøi chöa keát hoân. ÔÛ nöõ giôùi, tæ leä naøy laø 18 vaø 13%. Tuy noù khaùc xa so vôùi con soá moïi ngöôøi vaãn thöôøng nghó nhöng ñaây vaãn laø tæ leä cao so vôùi nhieàu nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi. Trung bình, cöù 4 ngöôøi ñaøn oâng laïi coù moät ngöôøi töøng ngoaïi tình ôû Nhaät Baûn. Hôn nöõa, caùi nhìn cuûa giôùi treû Nhaät Baûn cuõng “thoaùng” hôn nhieàu khi ñeà caäp tôùi vaán ñeà löøa doái hay ngoaïi tình. Ña phaàn ñeàu thuù nhaän vieäc mình ñaõ töøng ngoaïi tình vaøo moät thôøi ñieåm naøo ñoù trong ñôøi, keå caû nam vaø nöõ. Nhöng hoï lyù giaûi raèng, neáu khoâng coù tình caûm, thì khoâng theå goïi laø ngoaïi tình ñöôïc, chæ ñôn giaûn laø thoûa maõn nhu caàu sinh lyù maø thoâi.

ñöôïc phoûng vaán ñeàu cho raèng, phuï nöõ khoâng neân ngoaïi tình. Neáu phuï nöõ ngoaïi tình vaø bò phaùt hieän, seõ coù nhieàu lôøi deøm pha, noùi xaáu vaø cheâ bai sau löng hoï. Ngoaïi tình vaø caâu chuyeän theá heä ngöôøi Nhaät treû khoâng thích keát hoân Theo moät khaûo saùt khaùc, 1/3 ngöôøi treû

“Ñoù laø loãi cuûa caùc chaøng trai khi khoâng theå níu keùo baïn gaùi, khoâng phaûi cuûa toâi”. “Toâi khoâng nghó ñoù laø loãi cuûa mình

Nhaät khoâng coù yù ñònh keát hoân. Ngaøy caøng coù nhieàu nam giôùi ñaém mình trong theá giôùi aûo vaø hôïp thaønh moät theá heä “nhöõng chaøng trai aên coû” taïi Nhaät. Hoï thaäm chí coøn khoâng muoán heïn hoø vôùi ngöôøi thaät maø thay vaøo ñoù laø nhöõng coâ gaùi aûo treân maïng; chöa noùi ñeán chuyeän keát hoân vaø laäp gia ñình. Tuy nhieân, khoan baøn veà vaán ñeà “löôøi” yeâu vaø cöôùi, moät trong nhöõng nguyeân nhaân chính cho tæ leä keát hoân thaáp taïi Nhaät Baûn laø do moái lo veà ngoaïi tình. Nhieàu ngöôøi sôï raèng keå caû khi keát hoân, hoï cuõng coù theå bò phaûn boäi vaø seõ daãn ñeán ly hoân. Khi vaán ñeà ngoaïi tình ñaõ ñöôïc chaáp nhaän nhö moät neùt “vaên hoùa” trong xaõ hoäi, ngöôøi treû seõ caøng coù lyù do ñeå khoâng keát hoân khi hoï bieát chaéc keát cuïc cuûa nhöõng moái tình nhö vaäy. Vaán ñeà ñaùng lo ngaïi hôn caû vôùi nhöõng quan nieäm veà ngoaïi tình khoâng chæ döøng laïi ôû söï ñi xuoáng cuûa ñaïo ñöùc xaõ hoäi maø coøn gaây aûnh höôûng leân neàn kinh teá ñaát nöôùc naøy. Nhaät Baûn nhieàu naêm nay luoân coù tæ leä sinh nôû aâm vôùi cô caáu daân soá giaø. Neáu thanh nieân Nhaät Baûn tieáp tuïc khoâng keát hoân thì chæ trong vaøi chuïc naêm tôùi, ñaát nöôùc naøy seõ thieáu lao ñoäng traàm troïng, keùo theo söï thuït giaûm cuûa neàn kinh teá. ÔÛ moät goùc ñoä naøo ñoù, ngoaïi tình chæ laø vaán ñeà mang tính caù nhaân. Tuy nhieân, khi xeùt vaán ñeà naøy treân taàm vó moâ, noù thöïc söï laø moät moái lo cho Nhaät Baûn. Vì ngöôøi treû Nhaät ñang ngaøy caøng maát nieàm tin vaøo thöù goïi laø tình yeâu vaø hoân nhaân. [ ]


53

CAÙC NHAØ KHOA HOÏC ÑAÕ GIAÛI MAÕ ÑÖÔÏC BÍ AÅN VEÀ “TAM GIAÙC QUYÛ”

BERMUDA V

aø bí aån keùo daøi 165 naêm veà “Tam giaùc quyû” Bermuda seõ ñöôïc coâng boá trong thaùng 4. Trong cuoäc hoïp thöôøng nieân cuûa Lieân ñoaøn Khoa hoïc Ñòa chaát chaâu AÂu (European Geosciences Union EGU) dieãn ra vaøo thaùng tôùi. Nhöõng vaán ñeà ñaëc bieät gaây tranh caõi trong nhieàu naêm qua veà vuï noå khí methane coù khaû naêng gaây haïi cho taøu thuyeàn, maùy bay seõ ñöôïc loâi ra moå xeû. Nhieàu khaû naêng, lôøi giaûi cho bí aån “Tam giaùc quyû” Bermuda keùo daøi hôn 165 naêm seõ ñöôïc phôi baøy taïi ñaây. Theo nhö ghi nhaän, phía döôùi ñaùy vuøng bieån ngoaøi khôi Na Uy coù nhöõng mieäng nuùi löûa saâu tôùi gaàn 50m, roäng 800m. Ñaây coù theå laø daáu hieäu cho thaáy nhöõng vuï noå khí methane thöôøng xuyeân xaûy ra taïi ñaây. Caùc Chuyeân gia cho bieát: khí gas coù theå ñaõ tích tuï trong caùc lôùp traàm tích roài noå tung, taïo thaønh caùc hoá nöôùc treân maët bieån, roài nuoát troïn caùc con taøu ñen ñuûi ñi qua ñoù. Nhöõng mieäng hoá khoång loà coù theå laø lôøi giaûi cho bí aån 165 naêm veà tam giaùc quyû Bermuda Nhöõng mieäng hoá khoång loà coù theå laø lôøi giaûi cho bí aån 165 naêm veà tam

Vaøo thaùng 4 tôùi ñaây, caùc nhaø Khoa hoïc seõ tieán haønh coâng boá chi tieát nghieân cöùu veà vuï noå khí methane - ñieàu ñöôïc cho laø nguyeân nhaân gaây ra söï maát tích bí aån trong thôøi gian daøi cuûa nhieàu taøu, thuyeàn, maùy bay ôû khu vöïc Tam giaùc quyû Bermuda (Bermuda Triangle). giaùc quyû Bermuda Theo nhoùm nghieân cöùu taïi ÑH Arctic thuoäc Na-uy: “Coù voâ soá mieäng hoá taïi ñaáy bieán khu vöïc Trung Taây bieån Barents (Baéc Na-Uy) vaø ñoù coù theå laø nguyeân nhaân gaây neân nhöõng vuï noå khí gas khoång loà taïi ñaây. Nhöõng mieáng hoá naøy cuõng cho thaáy khu vöïc laø ñieåm noùng phoùng ra khí methane taïi Baéc Cöïc”. Gaàn ñaây, caùc Khoa hoïc gia ñaõ phaùt trieån thaønh coâng heä thoáng radar, cho pheùp moâ taû chi tieát khu vöïc ñaùy bieån treân toaøn caàu. Heä thoáng naøy coù theå cung caáp lôøi giaûi cho haøng loaït baùo caùo cuûa caùc thuûy thuû veà hieän töôïng caùc vuøng bieån suûi boït khoâng roõ lyù do. “Tam giaùc Bermuda” laø moät thuaät

ngöõ ñeå chæ vuøng bieån taïi Taây Baéc Ñaïi Taây Döông, taïo thaønh töø 3 khu vöïc: Bermuda, Puerto Rico, vaø moät ñieåm gaàn Melbourne (Myõ). Khu vöïc naøy ñaõ quaù noåi tieáng treân toaøn theá giôùi, khi raát nhieàu con taøu vaø maùy bay maát tích moät caùch bí aån taïi vuøng bieån naøy. Ñoù cuõng chính laø lyù do ñaây coøn ñöôïc meänh danh laø “Tam giaùc quyû”. Tính töø naêm 1851, coù khoaûng 8127 ngöôøi ñaõ maát tích taïi Tam giaùc quyû. Khu vöïc naøy cuõng coù töø tröôøng raát baát thöôøng, khieán la baøn khoâng theå hoaït ñoäng. Hôn nöõa, vuøng bieån cuõng thöôøng xuyeân xuaát hieän voøi roàng, ñaëc bieät laø vaøo muøa heø, vôùi söùc gioù coù theå leân tôùi 190km/h. [ ]


54

ñaø

Mai Phöông Thuyù khoe thaân quaù

N

oåi tieáng vôùi chieàu cao 1m79 khi vöøa ñaêng quang ngoâi vò Hoa haäu Vieät Nam 2006, Mai Phöông Thuùy nhanh choùng trôû thaønh taâm ñieåm cuûa giôùi truyeàn thoâng luùc baáy giôø. Sau moät thôøi gian daøi theo ñuoåi hình aûnh kín ñaùo, dòu daøng. Töø naêm 2009, Mai Phöông Thuùy baát ngôø thay ñoåi sang hình töôïng sexy vôùi nhöõng chieác vaùy khoâng theå ngaén hôn vaø luoân phoâ baøy voøng moät khuûng tröôùc oáng kính. Chính vì theo ñuoåi hình töôïng sexy maø ñaàu naêm 2012, Mai Phöông Thuùy dính phaûi scandal lôùn nhaát trong söï

nghieäp khi tung ra boä aûnh vôùi teân goïiNeùt ñeïp xuaân thìdo nhieáp aûnh gia Quoác Huy chuïp caùch ñaáy 4 naêm. Trong boä aûnh, Mai Phöông Thuùy dieän trang phuïc aùo daøi moûng tang cuûa nhaø thieát keá Vieät Huøng. Vôùi caùch taïo daùng khoe 3 voøng gôïi caûm, hoa haäu ñaõ höùng chòu buùa rìa dö luaän khi ña soá yù kieán cho raèng coâ chuïp aûnh quaù dung tuïc, khieâu daâm laøm hoûng taø aùo daøi Vieät Nam. Do gaëp phaûi nhieàu phaûn öùng traùi chieàu töø phía dö luaän, Boä Vaên hoùa Theå Thao vaø Du lòch phaûi giao cho cô quan coù chuyeân moân thaåm ñònh boä aûnh cuûa Mai Phöông Thuùy ñeå xem xeùt coù neân töôùc vöông mieän cuûa Hoa haäu Vieät Nam 2006 hay khoâng.

Sau moät thôøi gian xem xeùt, boä quyeát ñònh khoâng töôùc vöông mieän vaø ñaây ñöôïc xem laø moät baøi hoïc ñaét giaù cho Mai Phöông Thuùy trong vieäc quaûn lyù hình aûnh cuûa mình. Tröôùc scandal lôùn nhaát trong söï nghieäp, Mai Phöông Thuùy khoâng traû lôøi baát kyø ñieàu gì treân baùo chí maø chæ vieát moät böùc thö chia seû vôùi khaùn giaû: “Coù nhöõng ngöôøi cho raèng boä hình ñeïp, raát ngheä thuaät. Coù nhöõng ngöôøi laïi cho raèng noù dung tuïc vaø phaûn caûm. Baûn thaân toâi vaø eâ-kíp khi thöïc hieän cuõng chæ höôùng tôùi nhöõng giaù trò ngheä thuaät. Neáu nhö thoâng ñieäp ñoù truyeàn taûi ñi vaø thaát baïi, ñoù laø do hieåu bieát vaø caùch theå hieän cuûa toâi coøn non keùm, caàn phaûi nghieâm khaéc kieåm ñieåm vaø chaán chænh. Chöù tuyeät ñoái trong thaâm taâm toâi vaø eâ-kíp khoâng muoán laøm huûy hoaïi nhöõng giaù trò cao quyù vaø tröôøng toàn cuûa daân toäc nhö hình aûnh taø aùo daøi vaø ngöôøi phuï nöõ Vieät Nam. Toâi thöïc söï xin loãi nhöõng ngöôøi ñaõ phaûi khoù chòu khi nhìn thaáy nhöõng böùc hình treân. Mong moïi ngöôøi thoâng caûm vaø cho toâi cô hoäi ñeå coù nhöõng ñoùng goùp toát ñeïp hôn cho coäng ñoàng”. Thuøy Dung mang danh hoïc doát khi chöa toát nghieäp phoå thoâng huøy Dung ñaêng quang Hoa haäu Vieät Nam naêm 2008. Chöa kòp taän höôûng nieàm vui khi ñaêng quang ngoâi vò hoa haäu, coâ baát ngôø bò phanh phui vieäc chöa toát nghieäp lôùp 12 nhöng vaãn ñöôïc ñaêng kyù tham

T


55 Dieãm Höông ñaõ keát hoân nhöng vaãn thi Hoa haäu Hoaøn vuõ oâm 28/2, Dieãm Höông baát ngôø bò loä thoâng tin töøng keát hoân naêm 2011 khiTAND quaän Phuù Nhuaän (TP.HCM) thuï lyù ñôn ly hoân cuûa coâ vaø choàng laø moät ñaïi gia baát ñoäng saûn, 40 tuoåi. Trong laù ñôn, caëp ñoâi neâu roõ, caû hai ñeàu thuaän tình chaám döùt hoân nhaân vaø giöõa hoï khoâng coù taøi saûn hay con chung neân khoâng coù tranh chaáp gì. Phía toøa aùn vaãn chöa coù quyeát ñònh thuï lyù söï vieäc. Sau ñoù, ngaøy 3/3, email cuûa toå chöùc Miss Universe göûi Unicorp (coâng ty coå phaàn Hoaøn vuõ) ñöôïc phaùt taùn roäng raõi treân maïng. Email yeâu caàu ñieàu tra roõ vieäc Dieãm Höông ñaõ laáy choàng tröôùc khi döï thi Hoa haäu Hoaøn vuõ 2012. Email ñöôïc vieát baèng tieáng Anh vôùi noäi dung ghi: “Chuùng toâi môùi phaùt hieän ra ñaïi dieän cuûa Vieät Nam - coâ Dieãm Höông - thí sinh Hoa haäu Hoaøn vuõ 2012, ñaõ keát hoân töø naêm 2011. Ñaây laø moät thieät haïi nghieâm troïng cho uy tín cuûa toå chöùc Hoa haäu Hoaøn vuõ. Phía Unicorp ñaõ coù cam keát thí sinh khoâng keát hoân khi tham gia cuoäc thi naøy. Chuùng toâi muoán bieát baùo chí taïi Vieät Nam noùi gì veà tröôøng hôïp naøy”.

H

gia cuoäc thi Hoa haäu Vieät Nam. Tröôùc cuoäc thi, Thuøy Dung töøng chia seû raèng neáu khoâng tham gia cuoäc thi, coù leõ coâ ñaõ bay sang Myõ ñeå thöïc hieän öôùc mô du hoïc. Töï taïo cho mình moät lyù lòch toát neân khi vuï vieäc xaûy ra, coâ khieán coâng chuùng thaát voïng vì nhöõng lôøi noùi doái trong cuoäc thi. Haàu heát nhöõng yù kieán vaøo thôøi ñieåm ñoù ñeàu cho raèng Thuyø Dung khoâng xöùng ñaùng laøm hoa haäu vì mang tieáng noùi doái vaø khoâng coù ñuû trình ñoä hoïc vaán nhö tieâu chuaån cuoäc thi ñeà ra. Vieäc Thuøy Dung chöa toát nghieäp phoå thoâng, khoâng chæ aûnh höôûng ñeán coâ maø ñeán caû uy tín cuûa cuoäc thi Hoa haäu Vieät Nam sau 20 naêm xaây döïng. Sau söï coá, Thuyø Dung haïn cheá xuaát hieän vaø traùnh tieáp xuùc vôùi baùo chí. Coâ töï nhoát mình trong nhaø vaø khoâng tieáp xuùc vôùi haøng xoùm xung quanh. Moät thôøi gian sau, Thuyø Dung môùi coâng nhaän raèng coâ chöa toát nghieäp. Nhöng coâ ñaõ quyeát taâm söûa sai baèng caùch tieáp tuïc hoïc taäp heát lôùp 12 vaø thi toát nghieäp moät caùch nghieâm tuùc nhö bao hoïc sinh khaùc. Gia ñình Hoa haäu Thu Thaûo bò cho laø voâ taâm khi gaây tai naïn cho ngöôøi khaùc aëng Thu Thaûo laø ngöôøi ñaàu tieân xuaát thaân töø mieàn Taây Nam Boä ñaêng quang Hoa haäu Vieät Nam. Cuõng nhö nhöõng hoa

Ñ

haäu tröôùc ñaáy, sau khi ñaêng quang, Thu Thaûo lieân tuïc bò phanh phui veà cuoäc soáng rieâng tö cuûa mình. Ngay sau ngaøy ñaêng quang, coâ ñaõ phaûi ñoái maët vôùi vieäc khai gian trình ñoä hoïc vaán khi moät ngöôøi baïn cuøng lôùp cho raèng Thu Thaûo chöa tham gia kyø thi toát nghieäp trung caáp vaø chöa phaûi laø sinh vieân heä cao ñaúng nhö coâ khai tröôùc ñoù. Tuy nhieân, Hieäu tröôûng tröôøng Ñaïi hoïc Taây Ñoâ ñaõ ñöa ra nhieàu lyù do giaûi thích vaø vaên baûn ñeå chöùng minh Thu Thaûo ñaõ ñöôïc tröôøng cho thi ñaëc caùch 2 laàn ñeå hoaøn thaønh heä trung caáp leân cao ñaúng. Vieäc khai gian trình ñoä hoïc vaán chöa qua, gia ñình Thu Thaûo tieáp tuïc rôi vaøo taâm baõo dö luaän khi cho raèng boá cuûa hoa haäu voâ taâm, thieáu traùch nhieäm khi gaây ra tai naïn cho moät coâ giaùo. Ngöôøi phuï nöõ naøy ñaõ bò thöông taät 87% vaø khoâng nhaän ñöôïc söï chu caáp haøng thaùng töø gia ñình Thu Thaûo theo quyeát ñònh thi haønh aùn tröôùc ñoù. Tröôùc nhöõng chæ trích cuûa dö luaän, Thu Thaûo khoâng leân tieáng, chæ aâm thaàm ñeán thaêm gia ñình coâ giaùo Xuaân vaø thay maët boá chaêm soùc cuõng nhö thöïc hieän nghóa vuï chu caáp theo ñuùng quyeát ñònh thi haønh aùn. Vuï vieäc daàn qua ñi vaø Thu Thaûo vaãn laø moät trong nhöõng göông maët chaêm chæ laøm töø thieän ñeán thôøi ñieåm hieän taïi.

Vôùi nhöõng thoâng tin treân, Dieãm Höông khieán dö luaän xoân xao vaø cho raèng coâ ñang löøa coâng chuùng khi noùi doái vieäc vaãn coøn ñoäc thaân. Tröôùc nhöõng tin ñoàn baát lôïi, Dieãm Höông chæ bieát im laëng vaø traùnh tieáp xuùc vôùi baùo chí. Khi söï vieäc dieãn bieán theo chieàu höôùng phöùc taïp, Cuïc tröôûng Cuïc Ngheä thuaät bieåu dieãn ñaõ yeâu caàu Dieãm Höông phaûi leân tieáng, giaûi trình vuï vieäc trong ngaøy 7/3. Ñeán thôøi ñieåm naøy, Dieãm Höông vaãn choïn caùch im laëng. Tuy nhieân, chieàu ngaøy 7/3, Cuïc Ngheä thuaät bieåu dieãn ñaõ göûi coâng vaên hoûa toác ñeán caùc Sôû Vaên hoùa treân caû nöôùc, yeâu caàu caám dieãn ñoái vôùi Löu Thò Dieãm Höông. [ ]


56

Giaùc quan thöù 6 – Bí aån coøn boû ngoû cuûa nhaân loaïi Con ngöôøi coù toång coäng 5 giaùc quan cô baûn, tuy vaäy raát nhieàu laàn chuùng ta nghe thaáy cuïm töø “giaùc quan thöù 6” hay linh caûm, linh tính. Vaäy “giaùc quan thöù 6” thöïc söï laø gì? Naêm 1920, laàn ñaàu tieân khaùi nieäm “Giaùc quan thöù 6” ñaõ ñöôïc nhaø khoa hoïc Rudolf Tischner, ngöôøi Ñöùc xaây döïng vaø phaùt trieån. OÂng ñònh nghóa khaùi nieäm naøy baèng cuïm töø Extra Sensory Perception (ESP), aùm chæ naêng löïc tri nhaän thoâng tin thoâng qua moät loaïi giaùc quan naèm ngoaøi 5 giaùc quan cô baûn. Naêng löïc ESP ñöôïc oâng toång keát trong 5 khaû naêng phoå bieán laø khaû naêng thaàn giao caùch caûm, xuyeân thaáu, döï ñoaùn töông lai, taùc ñoäng söï vaät baèng yù chí vaø nhìn laïi quaù khöù. Tieán só Howe thuoäc tröôøng Ñaïi hoïc Melbourne (Australia) ñaõ nhaän ñònh: “Moät söï thaät laø nhieàu ngöôøi coù theå caûm nhaän, linh caûm, töôûng töôïng ñöôïc moät ñieàu gì ñoù maø khoâng caàn phaûi döïa vaøo giaùc quan truyeàn thoáng nhö nhìn, nghe, neám, ngöûi vaø chaïm ñeå xaùc ñònh. Khaû naêng naøy ñöôïc cho laø giaùc quan thöù 6”. Giôùi khoa hoïc coi “giaùc quan thöù 6” nhö moät vaán ñeà khoa hoïc ñaëc bieät caàn ñöôïc nghieân cöùu vaø giaûi maõ moät caùch nghieâm tuùc. Lieäu con ngöôøi coù theå caûm nhaän vaø nhìn thaáy ñöôïc töông lai cuûa mình ñeå thoaùt khoûi nhöõng thaûm hoïa phía tröôùc? Nhöõng caâu chuyeän coù thaät lieân quan ñeán “giaùc quan thöù 6

Churchill khoâng chòu vaøo xe maø voøng chaïy ra phía sau. Ñuùng luùc aáy, moät quaû bom noå ngay caïnh cöûa xe, laøm thaønh moät hoá bom lôùn, ngay choã Churchill vöøa ñöùng. Trong taäp hoài kyù cuûa oâng, Churchill vieát: “Döôøng nhö coù moät söùc maïnh noäi taâm ñaõ maùch baûo toâi phaûi rôøi ngay choã ñöùng”. 3. Baø meï cöùu soáng caäu con trai töôûng ñaõ cheát nhôø giaác mô Naêm 1994, thôøi baùo Scandal Times cuûa Myõ ñaõ ñaêng moät caâu chuyeän laï veà giaác mô cuûa moät ngöôøi meï.Ñoù laø vaøo naêm 1865, moät caäu beù teân laø Maks Hoffman 5 tuoåi ôû bang Wisconsin (Myõ) ñaõ qua ñôøi bôûi caên beänh taû vaø moïi ngöôøi ñaõ choân chuù beù. Ngay ñeâm hoâm bò choân caát, ngöôøi meï ñaõ nghe thaáy tieáng caäu con trai cuûa mình keâu cöùu trong giaác mô. Baø lieàn goïi choàng xin oâng cöùu con nhöng ngöôøi choàng töø choái vaø cho raèng vôï mình vì quaù thöông nhôù con neân theá. Nhöng ñeâm sau nöõa, baø meï laïi mô thaáy con mình keâu cöùu trong tö theá naèm nghieâng veà phía beân phaûi, 2 tay xeáp döôùi maù phaûi. Baø ñaõ caàu xin ngöôøi nhaø laøm theo yù nguyeän cuûa mình. Thöông tình, moïi ngöôøi ñoàng yù vaø ñaøo moä caäu

1. Nhaø baùc hoïc Nga nhìn thaáy baûng tuaàn hoaøn nguyeân toá hoùa hoïc trong mô Nhaø baùc hoïc Nga, Mendeleev (1834 – 1907), ngöôøi phaùt minh ra ñònh luaät tuaàn hoaøn caùc nguyeân toá hoùa hoïc, ñaõ nhìn thaáy roõ toaøn boä baûng tuaàn hoaøn hieän ra tröôùc maét trong giaác mô. Ñieàu naøy coù theå giaûi thích ñöôïc bôûi leõ oâng ñaõ nghieân cöùu haøng chuïc naêm veà vaán ñeà naøy vaø ñeán khi “chín muoài”, keát quaû hieän ra trong giaác mô, oâng chæ vieäc ngoài baät daäy ghi cheùp laïi. Trong lòch söû, khoâng nhöõng caùc nhaø khoa hoïc, caùc nhaø quaân söï maø caû nhöõng nhaø chính trò cuõng coù khaû naêng linh caûm, tieân tri tröôùc moät soá vaán ñeà. Moät soá ngöôøi noåi tieáng cuõng nhôø “giaùc quan thöù 6” maø thoaùt cheát. 2. Cöïu Thuû töôùng Anh thoaùt cheát nhôø linh tính Cöïu Thuû töôùng Anh Winston Churchill (1874 – 1965) ñaõ moät laàn thoaùt cheát trong traän oanh taïc cuûa khoâng quaân phaùt xít Ñöùc, do linh tính maùch baûo. Naêm 1944, oâng Churchill vöøa chuaån bò rôøi traän ñòa teân löûa thì maùy bay oanh taïc cuûa Ñöùc aäp ñeán. Ngöôøi taøi xeá voäi vaøng noå maùy cho xe ñi. Khoâng hieåu sao,

beù leân. Khi naép quan taøi vöøa môû, ai cuõng söûng soát vì thaáy caäu beù naèm ñuùng tö theá maø ngöôøi meï nhìn thaáy trong mô. Duø khoâng coøn coù daáu hieäu cuûa söï soáng nhöng ngöôøi cha boãng nhieân beá caäu beù leân maët ñaát vaø laøm hoâ haáp nhaân taïo. Sau 1 giôø, caäu beù ñaõ tænh. Caû gia ñình ñöa caäu beù ñeán beänh vieän vaø ít ngaøy sau thì beänh taû ñaõ ñöôïc chöõa khoûi hoaøn toaøn. Maks Hoffman ñaõ soáng tôùi 80 tuoåi (1860-1940) taïi thaønh phoá Lincoln (bang Iowa, Myõ). Vaät kyû nieäm quyù giaù nhaát ñôøi oâng laø caùi nuùm saét nhoû ôû naép quan taøi maø töø trong ñoù, oâng ñaõ ñöôïc cöùu soáng nhôø giaác mô cuûa ngöôøi meï. 4. Coâ beù mô thaáy ñoäng ñaát Vaøo naêm 1966, trong moät buoåi saùng laïnh leõo taïi ngoâi laøng chuyeân veà khai thaùc than naèm ôû mieàn Nam xöù Wales, Abefan, ngöôøi ta baát ngôø nghe thaáy moät chaán ñoäng khuûng khieáp. Söï doàn neùn cuûa nöôùc vaø caùc maûnh vôõ tích tuï töø vieäc khai thaùc moû ñaõ gaây ra moät taûng ñaát cöïc lôùn lôû xuoáng töø treân nuùi phaù huûy baát cöù thöù gì naèm treân ñöôøng ñi cuûa noù.


57 Traän soùng thaàn cuûa ñaù vaø ñaù phieán seùt ñaõ phaù huûy toaøn boä caùc lôùp hoïc taïi tröôøng tieåu hoïc Pantglas. Chæ trong giaây laùt, 116 treû em vaø 28 ngöôøi lôùn ñaõ bò choân soáng döôùi lôùp buøn ñen aåm öôùt daøy caû meùt. Tröôùc ngaøy xaûy ra thaûm hoïa treân, Eryl Mai, moät nöõ sinh hoïc ôû tröôøng tieåu hoïc Pantglas ñaõ noùi chuyeän vôùi meï mình raèng mình ñaõ mô thaáy caùc lôùp hoïc bò phaù huûy vaø khoâng coù ai ôû ñoù. Taát caû bò che phuû bôûi moät caùi gì ñoù coù maøu “ñen”. Cha meï coâ beù ñaõ khoâng heà tin vaøo nhöõng gì coâ beù noùi daãn tôùi vieäc Eryl vaø 115 baïn hoïc cuûa mình thieät maïng trong ngaøy sau ñoù. Vaø ñöùa treû ñaõ cheát vaøo ngaøy hoâm sau

ngaøy 9/11/2001, oâng laïi gaëp linh caûm maõnh lieät veà chuyeän khoâng may maén töông töï vaø cuõng nghó mình neân trôû veà nhaø. Khi goïi ñieän ñeán coâng ty oâng cuõng nhaéc laïi chuyeän linh caûm naøy tröôùc ñaây vôùi ñoàng nghieäp, theá roài sau khi trôû veà nhaø oâng xem ñöôïc tin töùc xaûy ra vuï khuûng boá 911 vaø khoâng daùm tin mình coù theå thoaùt ñöôïc tai naïn khuûng khieáp naøy. 7. Linh tính cuûa caäu beù hoïc tieåu hoïc Tröôøng tieåu hoïc hoïc Sandy Hook Elementary School ôû bang Connecticut, Myõ, coù moät nam hoïc sinh teân Logan Dryer vaøo thaùng 12/2012 boãng coù bieåu hieän tính caùch noân noùng baát thöôøng. Nghieâm troïng ñeán noãi ngöôøi meï phaûi

Con ngöôøi coù toång coäng 5 giaùc quan cô baûn, tuy vaäy raát nhieàu laàn chuùng ta nghe thaáy cuïm töø “giaùc quan thöù 6” hay linh caûm, linh tính. Vaäy “giaùc quan thöù 6” thöïc söï laø gì? khi bò choân soáng cuøng vôùi hai ngöôøi baïn khaùc cuûa mình laø Peter vaø June trong vuï lôû ñaát kinh hoaøng ôû Abefan, ngaøy 21/10/1966. 5. Ngöôøi ñaøn oâng mô thaáy tai naïn maùy bay Vaøo naêm 1970, moät ngöôøi Myõ teân David Booth ñaõ naèm mô cuøng moät giaác mô trong 10 ngaøy lieàn, trong giaác mô oâng thaáy caùi maùy bay tröôït ra khoûi ñöôøng bay roài bò laät ñoå vaø phaùt noå. David khoâng hieåu sao laïi gaëp chuyeän baát thöôøng lieân tuïc mô moät giaác mô trong 10 ngaøy, oâng ñaõ baùo cho cô quan quaûn lyù haõng haøng khoâng Myõ (FAA). Ngöôøi cuûa cô quan quaûn lyù ñaõ döïa theo hình dung cuûa David phaùn ñoaùn loaïi maùy bay trong giaác mô cuûa David laø maùy bay soùng aâm 727 hoaëc DC10. Khoâng ngôø sau ñoù maùy bay soá 191 loaïi DC10 trong luùc chuaån bò caát caùnh vì truïc traëc kyõ thuaät ñaõ bò maát thaêng baèng roài tröôït khoûi ñöôøng bay vaø bò noå. Coøn sau tai naïn David khoâng coøn gaëp aùc moäng naøy nöõa. 6. Ngöôøi ñaøn oâng “traùnh” ñöôïc caùi cheát tôùi 2 laàn OÂng Barrett Naylor ôû Myõ, laø ngöôøi laøm vieäc quaûn lyù taøi chính ôû Trung taâm Thöông maïi, treân ñöôøng ñi laøm vaøo ngaøy 26/2/1993 boãng nhieân oâng coù linh caûm raát maïnh raèng hoâm nay mình khoâng neân ñeán coâng ty. Vì oâng thaáy coù gì ñoù khoâng may maén, vì theá oâng lieàn goïi ñieän xin nghæ roài trôû veà nhaø, keát quaû saùng hoâm ñoù ñaõ xaûy ra vuï ñaùnh bom taïi Trung taâm Thöông maïi. Vaøo 8 naêm sau, chính vaøo buoåi saùng

ñöa caäu beù ñi khaùm baùc só, nhöng baùc só khoâng theå khaùm ra caäu coù beänh gì. Caäu beù khoâng daùm ñeán tröôøng hoïc vaø lôùn tieáng vôùi meï: “Con khoâng ñi! Tröôøng hoïc khoâng phaûi nôi an toaøn, con sôï laém!” Theá roài hai tuaàn sau, tröôøng hoïc ñaõ xaûy ra vuï aùn xaû suùng laøm cheát 6 ngöôøi lôùn vaø 20 hoïc sinh. Luùc naøy ngöôøi meï môùi nhaän ra Logan coù theå döï ñoaùn tröôùc tai naïn ôû tröôøng.

Lôøi giaûi thích cuûa khoa hoïc Nghieân cöùu môùi chæ ra, “giaùc quan thöù 6” khieán nhieàu ngöôøi nhìn thaáy töông lai, caûm nhaän ñieàu kyø bí saép dieãn ra laø moät… thuû thuaät cuûa naõo. Theo coâng trình nghieân cöùu cuûa caùc nhaø khoa hoïc Australia, vieäc nhìn thaáy töông lai hay caûm nhaän nhöõng ñieàu kyø bí saép dieãn ra laø moät thuû thuaät cuûa naõo. Theo ñoù, taâm lyù con ngöôøi chæ yù thöùc ñöôïc moät soá ít nhöõng aán töôïng caûm nhaän baèng 5 giaùc quan cô baûn: Thò giaùc, thính giaùc, vò giaùc, khöùu giaùc, xuùc giaùc. Nhöõng aán töôïng coøn soùt laïi ñöôïc boä naõo caát giöõ trong tieàm thöùc, luoân saün saøng ñöa ra söû duïng. Tuy nhieân, tröôùc moät vaøi vaán ñeà, boä naõo con ngöôøi ngay laäp töùc ñaõ khoâng ñöa ñöôïc ra caùch xöû lyù thoâng tin, neân ñaõ taïo ra moät caûm giaùc mô hoà, khoâng hoaøn toaøn giaûi thích ñöôïc. Cuõng töø nhaän ñònh cuûa Tieán só Howe, oâng cho raèng, tieàm thöùc khoâng bao giôø ngöng hoaït ñoäng, luoân luoân tích luõy nhôø nhöõng thoâng tin, kinh nghieäm vaø trí nhôù. Noù laø caùi kho voâ taän ñeå naûy sinh caùc linh caûm. Cho neân linh caûm khoâng phaûi laø chuyeän may maén, linh caûm chæ xuaát hieän treân moät boä naõo ñaõ ñöôïc chuaån bò saün saøng, cuøng vôùi söï tö duy phaân tích logic ñeå cung caáp nhöõng “ñaàu moái” maø thoâi. Trong lónh vöïc ñieàu tra hình söï, khoâng ít tröôøng hôïp ñaõ ñöôïc môøi ñeán ñeå nhaän dieän tung tích keû phaïm toäi hay hình dung laïi caùc ñaàu moái söï vieäc treân hieän tröôøng vuï aùn. Tieán só Gary Klein, taùc giaû cuoán saùch “Tröïc giaùc hoaït ñoäng” cho raèng, caùi maø ngöôøi ta thöôøng goïi laø khaû naêng nhìn thaáy caùi voâ hình chính laø nhöõng naêng löïc tieàm taøng cuûa tröïc giaùc con ngöôøi. Ñaëc bieät, ñoái vôùi nhöõng ngöôøi maø ngheà nghieäp buoäc hoï phaûi ñöa ra nhöõng quyeát ñònh sinh töû vaø töùc thì nhö lính cöùu hoûa, y taù caáp cöùu hay lính traän laø nhöõng ngöôøi thöôøng thaáy xuaát hieän giaùc quan thöù 6. Hoï thöôøng thöïc hieän caùc haønh ñoäng theo moät linh tính naøo ñoù trong nhöõng tình huoáng khaån caáp khi hoï khoâng theå choïn löïa hay ñöa ra moät quyeát ñònh coù yù thöùc. Linh tính khoâng loaïi tröø tö duy, gioáng nhö kieán thöùc linh caûm khoâng maâu thuaãn vôùi tö duy phaân tích. Linh tính coù theå maùch nöôùc nhöõng yù töôûng thieân taøi vaø trôï giuùp coù hieäu quaû vieäc löïa choïn nhöõng quyeát ñònh hôïp lyù. Seõ laø sai laàm moät khi chæ döïa vaøo nhöõng lôøi maùch nöôùc cuûa “noäi taâm”, nhöng seõ toát hôn khi vöøa söû duïng linh tính, vöøa söû duïng tö duy phaân tích. Giaùc quan thöù 6 döïa treân chính “hai chaân” nhö vaäy. [ ]


58

Ñ

aèng sau söï ñaúng caáp vaø veû ñeïp sang chaûnh cuûa caùc nöõ tieáp vieân haøng khoâng laø nhöõng goùc khuaát khoâng phaûi ai cuõng bieát. Baùn daâm ñeå... kieám theâm Vaøo thaùng 9/2015, moät nöõ tieáp vieân laøm vieäc cho moät haõng haøng khoâng Trung Ñoâng ñaõ bò sa thaûi vaø truïc xuaát vì baùn daâm cho haønh khaùch trong toilet maùy bay. Trong quaõng thôøi gian 2 naêm, nöõ tieáp vieân (giaáu teân) naøy ñaõ thu ñöôïc khoaûng 650.000 euro (khoaûng 16,3 tæ ñoàng) cho nhöõng laàn “maây möa” vôùi khaùch trong toilet khi maùy bay ñang treân haønh trình. Nhaät baùo tieáng AÛ Raäp Sada cho bieát coâ gaùi ñaõ thöøa nhaän quan heä tình duïc vôùi “raát nhieàu” haønh khaùch treân caùc chuyeán bay vaø ñöôøng bay coâ ta thích nhaát laø giöõa Myõ vaø Vuøng Vònh. Ñaây khoâng phaûi laø tröôøng hôïp hieám thaáy ôû ngaønh haøng khoâng hieän nay. Tröôùc ñoù, giôùi truyeàn thoâng cuõng ñöa tin haøng loaït veà vieäc moät soá nöõ tieáp vieân Nhaät Baûn baùn daâm ñeå cöùu vôùt khoaûn tieàn löông ngaøy caøng eo heïp cuûa hoï. Theo moät baøi vieát treân tôø Shukan Post, caùc nöõ tieáp vieân Nhaät Baûn thöôøng quan heä tình duïc vôùi phi coâng ñeå kieám theâm thu nhaäp. Chæ trong voøng 90 phuùt “chieàu loøng” khaùch haøng, caùc nöõ tieáp vieân naøy coù theå kieám ñöôïc 300-450 euro (7,5-11 trieäu ñoàng). Phi coâng thöôøng ra daáu baèng tay ñeå thoûa thuaän ngaàm vôùi tieáp vieân, chaúng haïn hoï ñöa 4 ngoùn tay leân ngang muõi coù nghóa laø moät laàn baùn daâm seõ coù giaù 40.000 yen (225 euro), bao goàm qua ñeâm ôû khaùch saïn. Nhöõng tieáp vieân ñoä tuoåi döôùi 30 seõ coù giaù baùn daâm cao ngaát ngöôûng.

Buoân laäu sau moãi chuyeán bay Nhieàu nöõ tieáp vieân haøng khoâng ñaõ lôïi duïng nhöõng chuyeán bay phöông xa cuûa mình ñeå thöïc hieän nhieàu phi vuï buoân baùn xuyeân bieân giôùi, kieám moät khoaûn lôïi nhuaän khoång loà hôn caû tieàn löông haøng thaùng cuûa hoï. Thaùng 5/2013, nöõ tieáp vieân Temitayo Daramola, 37 tuoåi, cuûa haõng Haøng khoâng Arik Air bò buoäc toäi nhaäp khaåu ma tuùy loaïi A. Daramola bò baét taïi saân bay Heathrow, London, Anh, vôùi löôïng cocaine trò giaù 600.000 baûng Anh (gaàn 1 trieäu USD). Caùc quan chöùc thuoäc Löïc löôïng Bieân phoøng phaùt hieän 6 kg ma tuùy treân xe bus chôû phi haønh ñoaøn cuûa chuyeán bay töø Lagos tôùi London. Thaùng 10/2013, Carla Alvarado, nöõ tieáp vieân 33 tuoåi cuûa haõng Haøng khoâng JetBlue thöøa nhaän buoân laäu gaàn moät kg heroin töø Colombia tôùi Orlando, bang Florida, Myõ. Alvarado ñoùng khuoân ma tuùy troâng gioáng nhö keïo chocolate vaø giaáu döôùi boä ñoà loùt beân trong ñoàng phuïc treân chuyeán bay töø Bogota. Khai baùo vôùi caùc ñaëc vuï lieân bang, Alvarado cho bieát vaän chuyeån ma tuùy theo thoûa thuaän vôùi tay buoân ma tuùy Jorge Luis Alomar vaø ñöôïc traû coâng haäu hónh. Moät tieáp vieân haøng khoâng cuûa Air India, Hiromasa V Sebastian, cuøng vôùi moät nöõ haønh khaùch, bò baét taïi saân bay Karipur, mieàn nam AÁn Ñoä. Nhöõng ngöôøi naøy giaáu döôùi thaét löng 6 thoûi vaøng, moãi thoûi moät kg, trò giaù hôn 30.000 USD (650 trieäu ñoàng), töø Dubai, Caùc tieåu vöông quoác Arab Thoáng nhaát, veà AÁn Ñoä. Caùc vuï beâ boái tình duïc Trong lòch söû ngaønh haøng khoâng theá

giôùi coù raát nhieàu vuï beâ boái tình duïc gaây xoân xao dö luaän. Naêm 2011, vuï vieäc moät nöõ tieáp vieân cuûa haõng Cathay Pacific (Hong Kong) ñeå loä nhöõng böùc aûnh gôïi duïc leân maïng cuõng khieán coäng ñoàng bò soác. Nöõ tieáp vieân maëc nguyeân boä ñoàng phuïc cuûa haõng, troâng ngaû ngôùn vôùi raát nhieàu tö theá gôïi duïc, phaûn caûm. Teä hôn, hình aûnh nöõ tieáp vieân naøy quan heä tình duïc baèng mieäng vôùi moät ngöôøi ñaøn oâng ñöôïc cho laø phi coâng cuûa haõng Cathay khieán caùc cô quan ñieàu tra phaûi vaøo cuoäc. Nöõ tieáp vieân haøng khoâng luoân phaûi coi troïng vieäc giöõ hình aûnh cho baûn thaân ñoàng thôøi cuõng laø cuûa coâng ty, haõng bay. Nhöõng böùc aûnh thoâ tuïc naøy gaây nhieàu aûnh höôûng xaáu ñeán haõng vaø khieán caùc tieáp vieân maát vieäc. Thaùng 6 naêm 2013, söï kieän tieáp vieân haøng khoâng coù baàu vôùi phi coâng ñaõ khieán haõng bay British Airways (Anh) “dôû khoùc dôû cöôøi”. Caâu chuyeän baét ñaàu khi British Airways coù chuû tröông “Bay vaø phuïc vuï”. Chöông trình naøy vôùi leänh 13.000 tieáp vieân phaûi oâm vaø laøm thaân vôùi 3.000 phi coâng ñeå giuùp hoï leân tinh thaàn. Tuy nhieân, khoâng bieát coù phaûi tuaân thuû quaù möùc hay khoâng maø keát quaû laø nöõ tieáp vieân haøng khoâng laïi coù baàu vôùi moät phi coâng ñaõ coù vôï. Chính loái soáng buoâng thaû cuûa nhieàu nöõ tieáp vieân haøng khoâng daãn tôùi nhieàu vuï vieäc ñaùng tieác. Môùi ñaây moät loaït caùc nöõ tieáp vieân haøng khoâng cuõng thöøa nhaän coù chuyeän quan heä tình duïc giöõa hoï vôùi caùc phi coâng sau moãi chuyeán bay. Thaäm chí coù caû phi coâng sôû höõu hai gia ñình ôû hai nöôùc maø khoâng moät baø vôï naøo bieát söï toàn taïi cuûa ngöôøi coøn laïi. [ ]


59 Takeaway Business for Sale Terrigal Beach, Terrigal NSW $$$ negotiable

Chinese Restaurant & Takeaway Business For Sale Charlestown NSW $35,000

Well established for over 30 years, with same owner for 9 years excellent turn over. Blue bells fresh seafood shop. Ecellent position corner off street + ocean view, in door & out door confortable seats. Very successful eat in & takeaway business on Terrigal beach, Terrigal, near Central Coast NSW, fully equipped. Long lease& good rent. Great family business & lifestyle. Please call / text Yasmin 0432 714 464 for more info Email: Yasmin-guner@hotmail.com Cuõng ñöôïc thaønh laäp hôn 30 naêmMaøu xanh chuoâng cöûa haøng haûi saûn töôi soáng haøng Takeaway raát thaønh coâng treân baõi bieån Terrigal ôû Terrigal, gaàn Central Coast NSW. Xin vui loøng goïi / text Yasmin 0432 714 464 ñeå bieát theâm. Email: Yasmin-guner@hotmail. com (tieáng Anh)

Good position located on is situated on the Pacific Highway at Charlestown, NSW 2290. Well established for many years, 35-40 seats, good cash taking. Long lease good rent. Fully equipped. Suitable for family small business, Due to retirement, quick sale at $35,000. Please call text 0402 836 426 (English & Chinese) Vò trí ñaéc ñòa treân naèm treân ñöôøng cao toác Pacific taïi Charlestown NSW 2290. Ñaõ thaønh laäp vaø kinh doanh toát trong nhieàu naêm qua, 35-40 choã ngoài, laáy tieàn maët toát. Trang bò ñaày ñuû. baùn nhanh $35,000. Xin vui loøng goïi hoaëc nhaén tin 0402 836 426 (Tieáng Anh & Trung Quoác)

成立30多年來,擁有同樣的業主9年的翻轉。 藍色鐘聲新鮮的海鮮店非常成功在Terrigal海灘上 的外賣店在Terrigal,靠近中央海岸NSW,設備 齊全。 長期租賃良好。 偉大的家庭生意和生活方 式。 請致電/ text Yasmin 0432 714 464了解更 多信息 電子郵件:Yasmin-guner@hotmail.com( 171116 英語)

中國餐館外賣業務出售 Charlestown NSW $ 35,000. 良好的位置位於太平洋高速公路在查爾 斯敦,新南威爾士州2290.多年來建立了35-40 座位,良好的現金服務。 長期租賃良好。 設備 齊全。 適合家庭小企業,由於退休,快速售價在 35,000美元。 請致電文本0402 836 426(中英 文) 171116

Kebab & Takeaway Business for Sale. Bankstown NSW $$$ Negotiable

Good position on major street. Near station / taxi / bus / train and shops Well established for many years. Good taking cashflow every day. Fully equipped. Long lease good rent. Please call /text 0449 939 500 (English) Kebab & Takeaway King Doanh Sang Baùn. Bankstown NSW. Vò toát trí treân ñöôøng phoá lôùn. Gaàn ga / xe taxi / xe buyùt / vaø cöûa haøng ñaõ thaønh laäp nhieàu naêm ñang kinh doanh toát ñeïp. Kinh doanh thu tieàn maët moãi ngaøy. Trang bò ñaày ñuû. Hôïp ñoàng Thueâ shop laâu daøi, giaù thueâ reû. Xin vui loøng goïi / nhaén tin 0449 939 500 (English) Kebab&外賣業務出售。 Bankstown NSW。 良 好的位置在主要街道上。 附近車站/出租車/公共汽 車/火車和商店成立多年。 良好的每天現金流。 設 備齊全。 長期租賃良好。 請致電/ text 0449 939 500 (English) 171116

Fully Lic. & BYO Restaurant Business for Sale Richmond Victoria $$$$ negotiable Fully Lic & BYO Restaurant, 70-80 seats. Well established for many years, good position & located on major road of restaurant shops area in on Richmond. Long leasae good rent. Fully equipped, good cash taking. Suitable for business migration or family business. Please call / text 0423 737 603 (English) or 0413 659 163 - (Vietnamese) Nhaø haøng Fully Lic BYO - 70-80 choã - Ñaõ laøm laâu naêm kinh doanh toát ñeïp. Vò trí toát, naèm treân ñöôøng caùi trung taâm aên uoáng cuûa Richmond. Trang thieát bò ñaày ñuû, hôïp ñoàng laâu daøi giaù thueâ phaûi chaêng. Hieän kinh doanh thu tieàn maët raát toát. Thích hôïp mua ñeå di daân, hoaëc gia ñình cuøng laøm. Vì lyù do söùc khoûe sang laïi deã daøng cho ai thaät söï muoán laøm. Xin goïi hay nhaén tin 0413 659 163 - (tieáng Vieät) 0423 737 603 (tieáng Anh) 餐廳業務出售 里士滿維多利亞 全牌和BYO餐廳,70-80座位。 成立多年,良 好的位置和位於主要道路的餐廳商店區在里士滿。 長租賃。 設備齊全,好現金取。 適合企業移民或 家族企業。 請致電/ text 0423 737 603(英語) 或0413 659 163 - (越南語) 171116


60

M

oät trong nhöõng baøi hoïc ñaàu tieân ñeå phoøng traùnh cho con em mình trôû thaønh naïn nhaân cuûa naïn xaâm haïi tình duïc ñoù chính laø daïy treû veà khoâng gian rieâng tö. Song vaán ñeà naøy, nhieàu boá meï laïi khoâng chuù troïng. Hoâm Teát, toâi daét con trai nuoâi gaàn 4 tuoåi cuûa mình ñi taém bieån ôû Phan Thieát. Troøn 1 naêm toâi ñi nöôùc ngoaøi, khoâng gaëp con neân toâi khoâng nhaän ra con ñaõ coù raát nhieàu thay ñoåi. Baõi taém saùng sôùm khaù vaéng, con toâi maëc quaàn ñuøi kaki vaø aùo thun nhaûy xuoáng ñuøa nghòch. Khi con leân bôø, toâi ñònh laáy quaàn aùo khoâ cho con thay ôû giöõa baõi bieån thì con nhaát quyeát khoâng. Con baûo: “Thay ñoà laø phaûi voâ phoøng chöù meï! Thay ngoaøi ñöôøng, ngöôøi ta thaáy ñaâu coù ñöôïc. Maø con töï thay ñoà, con töï taém ñöôïc maø”. Toâi giaät mình, thaáy xaáu hoå vì toâi laø ngöôøi luoân höôùng daãn caùc meï reøn con töï laäp vaøgiaùo duïc giôùi tínhcho beù ñaày ñuû thì trong phuùt choác, toâi laïi queân ñi nguyeân taéc cuûa mình. Quaû thaät, soáng ôû nöôùc ngoaøi 3 naêm, toâi haàu nhö khoâng thaáy ngöôøi lôùn naøo töï nhieân thay ñoà cho con töø trong ra ngoaøi ôû nôi coâng coäng. Ngay caû trong nhaø, vieäc thay ñoà cuõng dieãn ra trong phoøng taém, phoøng nguû chöù khoâng bao giôø laø phoøng khaùch, nhaø beáp. Treû cuõng raát yù thöùc veà chuyeän phôi baøy cô theå cuûa mình cho ngöôøi khaùc thaáy. Khoâng gian rieâng tö cuûa con Chuyeän khoâng neân thay ñoà nôi coâng coäng coù lieân quan ñeán moät noäi dung maø ngöôøi lôùn phaûi daïy cho treû. Ñoù chính laø baûo veä khoâng gian rieâng tö cuûa baûn thaân, toân troïng khoâng gian rieâng tö cuûa ngöôøi khaùc cuõng nhö giöõ khoaûng caùch an toaøn khi giao tieáp. Khoâng gian rieâng tö laø nôi chuùng ta laøm nhöõng vieäc hoaøn toaøn caù nhaân nhö thay quaàn aùo, taém röûa, ñi veä sinh. Ñoù cuõng coù theå laø nôi caát giöõ nhöõng ñoà vaät rieâng nhö tieàn baïc, nhaät kyù, taøi lieäu… Ngöôøi lôùn raát khoù chòu khi bò xaâm phaïm khoâng gian rieâng tö nhöng laïi raát töï nhieân xaâm phaïm khoâng gian naøy ôû treû. Chaúng haïn, duø treû coù theå töï laøm moät mình nhöng haàu heát chuùng ta khoâng ñeå treû moät mình thay ñoà, taém röûa maø thích… laøm chung vôùi treû! Duø treû leân 3 raát thích khaúng ñònh baûn thaân, ñoøi töï laøm thì cha meï cuõng xaêng xaùi ñoøi laøm thay, vì sôï con töï taém thì khoâng saïch, töï thay quaàn aùo thì maëc ngöôïc.

Thöïc chaát, söï can thieäp naøy khoâng vì lôïi ích cuûa treû maø vì lôïi ích tröôùc heát cuûa ngöôøi lôùn vì “ñeå tuïi noù töï laøm, söûa laïi coù khi maát coâng hôn!”. Ngoaøi vieäc töôùc boû cô hoäi töï laäp, cha meï coøn ñang vi phaïm nguyeân taéc veà söï rieâng tö vaø khieán treû coù theå khoâng yù thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa vaán ñeà khoâng gian rieâng tö. Söï thieáu yù thöùc naøy daãn ñeán raát nhieàu heä luïy veà sau, trong ñoù, treû coù theå deã daøng ñeå cho ngöôøi khaùc thaáy mình thay ñoà, ñi veä sinh, chaïm vaøo cô theå, vuøng kín.

Caùc böôùc daïy con veà khoâng gian rieâng tö Daïy veà khoâng gian rieâng tö, cha meï neân tieán haønh töøng böôùc. Vôùi treû nhoû, khoâng neân giaûi thích daøi doøng maø chæ caàn xaùc laäp nguyeân taéc vaø thöïc haønh thöôøng xuyeân ñeå treû ghi nhôù. Moät soá gôïi yù sau ñaây daønh cho cha meï daïy con ôû nhieàu ñoä tuoåi khaùc nhau. 1.Treû döôùi 3 tuoåi, cha meï coù theå daïy treû ghi nhôù maùy moùc Ví duï, cha meï hoûi vaø daïy treû traû lôøi “Mình thay ñoà ôû ñaâu?”, treû phaûi traû lôøi “ÔÛ nhaø taém”. “ÔÛ ñaâu nöõa?”, treû laïi traû lôøi “ÔÛ phoøng nguû”. Hoûi “Mình taém ôû ñaâu?”, treû caàn traû lôøi “Nhaø taém”. “Mình ñi teø, ñi ò ôû ñaâu?”, treû phaûi traû lôøi “Nhaø veä sinh. 2.Treû töø 3 tuoåi trôû leân, cha meï coù theå duøng moâ hình, vaät thaät, thoâng qua caâu chuyeän keå ñeå giuùp treû hieåu nguyeân taéc Chaúng haïn, cha meï coù theå laáy moät caùi nhaø buùp beâ vaø moät con buùp beâ coù maëc quaàn aùo roài baét ñaàu keå chuyeän: “Baïn Bi ngoài trong phoøng khaùch aên tröa, aên xong

baïn Bi muoán ñi taém. Baïn Bi vaøo nhaø veä sinh, khoùa cöûa laïi vaø côûi quaàn aùo. Baïn Bi ñang taém, taém xong baïn Bi maëc quaàn aùo xong môùi ñi ra ngoaøi”. Sau khi keå chuyeän, cha meï baét ñaàu ñaët caâu hoûi nhö “Baïn Bi ñi taém ôû ñaâu? Baïn Bi côûi quaàn aùo ôû ñaâu?”, “Baïn Bi coù ñöôïc côûi quaàn aùo ôû phoøng khaùch khoâng?”, “Neáu baïn Bi côûi quaàn aùo ôû phoøng khaùch thì sao?”, “Taïi sao phaûi côûi quaàn aùo ôû nhaø veä sinh?”. Sau ñoù, cha meï hoûi laïi ñeå traéc nghieäm khaû naêng kieán thöùc cuûa con nhö “Vaäy mình taém ôû ñaâu?”, “Taïi sao mình phaûi vaøo nhaø taém, nhaø veä sinh ñeå thay ñoà?”…. 3.Reøn cho con kyõ naêng töï veä sinh thaân theå vaø maëc quaàn aùo Ban ñaàu, cha meï höôùng daãn, laøm maãu cho con; keá tieáp, cha meï ñeå con töï laøm, mình chæ giaùm saùt; sau ñoù cho con töï laøm, khoâng caàn giaùm saùt maø chæ kieåm tra keát quaû. Ví duï, treû taém xong, cha meï coù theå kieåm tra xem treû ñaõ saïch xaø boâng chöa. Daïy veà khoâng gian rieâng tö, cha meï neân tieán haønh töøng böôùc. Vôùi treû nhoû, khoâng neân giaûi thích daøi doøng maø chæ caàn xaùc laäp nguyeân taéc vaø thöïc haønh thöôøng xuyeân ñeå treû ghi nhôù. 4.Cha meï luoân duy trì vieäc thöïc haønh nguyeân taéc treân trong moïi tình huoáng ÔÛ nhaø, cha meï vaãn caàn höôùng daãn treû thay ñoà ôû nhaø veä sinh, phoøng nguû vaø toân troïng khoâng gian rieâng tö cuûa treû. Khoâng ñöôïc deã daõi theo kieåu ñeå treû thay ñoà ôû phoøng khaùch hay nôi coâng coäng. Khi daãn treû ra ngoaøi chôi, coù theå treû seõ laøm baån quaàn aùo hay teø daàm, cha meï caàn daét treû vaøo nhaø veä sinh, tuyeät ñoái khoâng thay ñoà cho treû ôû nôi coâng coäng. Tröôøng hôïp khoâng coù nhaø veä sinh cuõng phaûi che chaén kyõ baèng aùo khoaùc roäng, khaên to, aùo ñi möa roài môùi thay. Haõy nhôù, vieäc phôi baøy thaân theå coù theå khieán con baïn trôû thaønh muïc tieâu cuûa nhöõng keûxaâm haïi tình duïcmaø baïn khoâng heà hay bieát. 5.Cha meï khoâng ñöôïc thay quaàn aùo tröôùc maët treû Thöôøng chuùng ta nghó raèng treû coøn nhoû, chöa hieåu chuyeän neân cuõng “voâ tö”thay quaàn aùo tröôùc maët treû. Ñieàu naøy seõ laøm cho treû maát ñi söï hieåu bieát veà nhöõng nguyeân taéc rieâng tö maø treû ñaõ ñöôïc hoïc tröôùc ñoù. Daïy giôùi tính cho treû, caàn kyõ tính vaø nhaát quaùn, cha meï nheù! [ ]


61

C

M

oät ngöôøi thanh nieân treû tuoåi luoân thaáy sôï haõi tröôùc nhieàu ñieàu. Nghó ñeán ñieàu naøy anh ta cuõng thaáy sôï, nghó ñeán ñieàu kia cuõng laïi thaáy sôï. Roát cuoäc anh ta khoâng bieát ñieàu gì laø sôï nhaát. Vì vaäy, anh ta tìm ñeán moät vò cao nhaân ñeå hoûi. Ngöôøi thanh nieân treû ñeán hoûi moät vò cao nhaân: “Xin hoûi ngaøi, con ngöôøi sôï nhaát caùi gì?” Vò cao nhaân mæm cöôøi roài hoûi laïi: “Vaäy caäu cho laø caùi gì?” Ngöôøi thanh nieân khoâng nghó ngôïi laâu maø traû lôøi ngay: “Laø söï coâ ñoäc coù phaûi khoâng?” Vò cao nhaân laéc ñaàu: “Khoâng ñuùng roài!” Ngöôøi thanh nieân laïi noùi: “Vaäy ñoù laø söï hieåu laàm?” Vò cao nhaân vaãn laéc ñaàu noùi: “Cuõng khoâng ñuùng!” Ngöôøi thanh nieân luùc naøy coù veû boái roái, nghó moät laùt môùi daùm noùi: “Vaäy phaûi chaêng laø söï tuyeät voïng?” “Vaãn khoâng ñuùng!” Ngöôøi thanh nieân traû lôøi moät luùc vôùi raát nhieàu ñaùp aùn khaùc nhau nhöng vò cao nhaân laïi moät möïc laéc ñaàu noùi khoâng ñuùng. Cuoái cuøng, ngöôøi thanh nieân khoâng theå nghó theâm ñöôïc gì lieàn noùi: “Xin ngaøi haõy noùi ñoù laø caùi gì?” Vò cao nhaân traû lôøi: “Ñoù chính laø baûn thaân mình! Con ngöôøi sôï nhaát laø baûn thaân mình!” Ngöôøi thanh nieân môû to maét ngaång ñaàu nhìn vò cao nhaân, nöûa nhö ñaõ hieåu, nöûa laïi nhö khoâng hieåu. Vò cao nhaân giaûi thích cho ngöôøi thanh nieân: “Ñuùng laø nhö theá ñaáy! Kyø

thöïc nhöõng ñieàu maø caäu vöøa noùi, coâ ñoäc, tuyeät voïng, hieåu laàm…ñeàu laø nhöõng thöù ñöôïc phaûn chieáu ra töø theá giôùi noäi taâm cuûa caäu, ñeàu laø caûm giaùc cuûa töï baûn thaân caäu maø thoâi. Neáu nhö caäu noùi vôùi chính mình raèng: “Nhöõng ñieàu naøy thaät ñaùng sôï, mình khoâng theå chòu noåi! Vaäy thì caäu seõ thöïc söï sôï haõi. Nhöng neáu nhö caäu noùi vôùi baûn thaân mình raèng: “Khoâng coù gì phaûi sôï caû! Chæ caàn mình duõng caûm ñoái maët thì mình seõ chieán thaéng ñöôïc noù.” Nhö vaäy thì seõ khoâng coù gì laøm khoù ñöôïc caäu caû. Coøn sôï haõi tröôùc nhöõng thöù mình nghó ra töùc laø caäu coøn chaáp nhaát, dính maéc vaøo noù. Sao phaûi ñau khoå chaáp nhaát vaøo nhöõng ñieàu hö aûo ñoù? Moät ngöôøi khoâng coøn bò dính maéc vaøo ñieàu gì thì anh ta coøn coù theå sôï haõi chaêng? Cho neân, khieán cho moät ngöôøi sôï haõi cuõng khoâng phaûi laø nhöõng yù nghó kia maø chính laø baûn thaân ngöôøi ñoù thoâi.” Ngöôøi thanh nieân böøng tænh ñaïi ngoä. Trong loøng neáu “quang ñaõng” thì duø coù ñang möa cuõng thaáy baàu trôøi trong xanh. Nhöng neáu trong loøng maø “aâm u” thì duø khoâng möa cuõng thaáy baàu trôøi aâm u. Cuoäc ñôøi cuûa moät ngöôøi gioáng nhö moät chuyeán haønh trình trôû veà, ven ñöôøng coù voâ soá nhöõng vuõng nöôùc laày loäi nhaáp nhoâ nhöng cuõng coù nhöõng caûnh saéc töôi ñeïp ngaém nhìn khoâng heát. Coù theå chuùng ta khoù caûi bieán ñöôïc ñöôøng ñôøi cuûa mình nhöng ít nhaát chuùng ta coù theå caûi bieán ñöôïc nhaân sinh quan. Coù theå chuùng ta khoù caûi bieán ñöôïc höôùng gioù nhöng chuùng ta coù theå ñieàu chænh ñöôïc caùnh buoàm. Coù theå chuùng ta khoâng chi phoái ñöôïc söï tình nhöng chuùng ta hoaøn toaøn coù theå ñieàu chænh ñöôïc taâm tình cuûa mình! [ ]

où moät chaøng trai, khoâng thi vaøo ñaïi hoïc, cha meï ñaõ tìm moät ngöôøi vôï cöôùi veà cho anh. Sau khi keát hoân, anh daïy hoïc taïi moät tröôøng tieåu hoïc trong laøng. Vì khoâng coù kinh nghieäm, neân chöa ñaày moät tuaàn anh ñaõ bò hoïc sinh taåy chay, khieán anh bò sa thaûi. Trôû veà nhaø, ngöôøi vôï kheõ khaøng lau nöôùc maét cho anh, an uûi noùi: “Nhöõng vieäc khoâng vöøa yù mình thì coù ñaày ra ñoù, coù ngöôøi truùt ra ñöôïc, cuõng coù ngöôøi truùt khoâng ñöôïc, anh khoâng caàn phaûi thöông taâm nhö vaäy, cuõng seõ coù nhieàu vieäc thích hôïp hôn ñang chôø anh kia maø”. Veà sau, anh ra ngoaøi laøm coâng cho ngöôøi ta, laïi bò oâng chuû ñuoåi veà nhaø vì anh laøm vieäc quaù chaäm. Luùc ñoù, vôï noùi vôùi anh: “Ñoäng taùc luoân coù nhanh coù chaäm, ngöôøi ta ñaõ laøm vieäc nhieàu naêm nhö vaäy, coøn anh thì chæ laø hoïc sinh ñoïc saùch, sao coù theå nhanh nhö hoï ñöôïc?”. Anh laïi traûi qua raát nhieàu coâng vieäc, nhöng cuõng vaãn theá, phaàn lôùn laø boû dôû nöûa chöøng. Theá nhöng, moãi laàn anh chaùn naûn thaát voïng trôû veà, ngöôøi vôï laïi luoân luoân an uûi anh, chöa bao giôø than traùch moät caâu. Luùc hôn 30 tuoåi, anh nhôø vaøo khaû naêng thieân phuù veà ngoân ngöõ, laøm trôï giaûng taïi tröôøng khuyeát taät. Veà sau, anh xaây döïng ñöôïc moät tröôøng khuyeát taät khaùc. Sau ñoù, taïi raát nhieàu thaønh phoá, anh laïi xaây döïng ñöôïc raát nhieàu phaân hieäu khaùc. Töø ñoù, anh ñaõ laø oâng chuû coù ngaøn vaïn taøi saûn roài. Moät ngaøy, coâng thaønh danh toaïi, anh hoûi vôï raèng: “Moãi luùc anh caûm thaáy tieàn ñoà voâ voïng, ñieàu gì ñaõ khieán em luùc naøo cuõng coù loøng tin vôùi anh nhö vaäy?” Coâ traû lôøi moäc maïc, ñôn giaûn: “Moät maûnh ñaát, khoâng hôïp cho vieäc troàng luùa maïch, coù theå troàng thöû ñaäu; neáu ñaäu cuõng khoâng thích hôïp, coù theå thöû troàng döa leo; neáu caû döa leo cuõng khoâng ñöôïc… thì raûi leân moät ít kieàu maïch nhaát ñònh cuõng coù theå nôû hoa. Bôûi vì moät maûnh ñaát, luoân luoân coù moät haït gioáng thích hôïp vôùi noù, cuoái cuøng cuõng seõ coù thaønh quaû thu hoaïch treân maûnh ñaát ñoù thoâi”. Treân theá gian naøy khoâng ai laø voâ duïng caû, chæ coù ñieàu chuùng ta khoâng ñaët hoï ñuùng vò trí maø thoâi. [ ]


62

Muoán bieát ngöôøi Nhaät thaät söï ñaùnh giaù theá naøo veà Vieät Nam thì phaûi nghe nhöõng caâu chuyeän cuûa nhöõng ngöôøi lao ñoäng tröïc tieáp môùi bieát ñöôïc ngöôøi Nhaät thöïc buïng nhìn vaøo Vieät Nam theá naøo.

M

uoán bieát ngöôøi Nhaät thaät söï ñaùnh giaù theá naøo veà Vieät Nam thì phaûi nghe nhöõng caâu chuyeän cuûa nhöõng ngöôøi lao ñoäng tröïc tieáp. Coøn caùc nhaø nghieân cöùu, giaùo sö, tieán syõ, chính trò gia, caùc nhaø ngoaïi giao, doanh nhaân Vieät Nam thöôøng chæ nghe ñöôïc nhöõng lôøi leõ ngoaïi giao töø nhöõng ngöôøi ñoàng nhieäm vôùi hoï phía Nhaät Baûn neân chöa chaéc ñaõ bieát ñöôïc ngöôøi Nhaät thöïc buïng nhìn vaøo Vieät Nam theá naøo. Chaúng haïn nhö theá naøy, moät coâng nhaân laøm cho moät coâng ty Nhaät ôû Vieät Nam keå laïi khi moät kyõ sö Nhaät veà nöôùc oâng aáy khoâng ngaïi ngaàn noùi vôùi ngöôøi coâng nhaân Vieät Nam: “Ngöôøi Vieät caùc anh seõ muoân ñôøi khoå. Ñaáy laø vì caùc anh chæ bieát nghó ñeán nhöõng caùi lôïi loäc nhoû cuûa caù nhaân maø khoâng bieát nghó ñeán caùi lôïi lôùn cuûa chung” Roài vieân kyõ sö minh hoaï: “Moät caùi vít chuùng toâi phaûi mang töø Nhaät sang giaù 40.000ñ maø rôi xuoáng ñaát thì coâng nhaân Vieät Nam caùc anh thaûn nhieân daãm leân hoaëc ñaù laên ñi maát vì noù khoâng phaûi cuûa caùc anh. Nhöng caùc anh ñaùnh rôi ñieáu thuoác laù ñang huùt dôû giaù 1.000ñ thì caùc anh saün saøng nhaët leân vaø huùt tieáp cho duø noù bò baån chæ vì noù laø cuûa caùc anh. Hay nhö cuoän caùp ñieän chuùng toâi nhaäp veà giaù 5tr/m, nhöng caùc anh caét troäm baùn ñöôïc coù vaøi traêm nghìn/m.

Taát caû nhöõng vieäc laøm ñoù mang laïi chuùt lôïi loäc cho caùc anh nhöng gaây thieät haïi lôùn cho doanh nghieäp vì chuùng toâi phaûi nhaäp boå sung hoaêc nhaäp thöøa so vôùi caàn thieát”. Coø n laù i xe cuû a vieâ n kyõ sö ñoù thì ñöôï c nghe oâ ng aá y taë ng quaø coù giaù trò vaø ñöôï c nghe oâ ng aá y “taâ m söï ” nhö sau: “Toâ i raá t caû m ôn anh laù i xe an toaø n cho toâ i suoá t 5 naê m qua. Vì anh laø ngöôø i baû o ñaû m maï ng soá ng cuû a toâ i neâ n anh laø m gì toâ i cuõ ng chieà u nhöng anh ñöø n g töôû ng anh laø m gì sai maø toâ i khoâ ng bieá t . Anh ñöa ñoù n toâ i ra saâ n bay quaõ ng ñöôø ng chæ hôn 30km anh khai laø hôn 100km toâ i cuõ ng kyù , anh khai taê ng vieä c mua xaê ng, thay daà u toâ i cuõ ng kyù laø vì toâ i caà n anh vui veû laù i xe ñeå toâ i ñöôï c an toaø n. Nhöng anh vaø caù c coâ ng nhaâ n Vieä t Nam ñöø ng töôû ng laø caù c anh vaë t ñöôï c ngöôø i Nhaä t . Caù c anh neâ n bieá t raè ng leõ ra chuù ng toâ i coù theå traû löông cao hôn hoaë c taê ng löông nhieà u hôn cho caù c anh. Nhöng ñaù ng phaû i taê ng löông cho caù c anh 500.000 thì chuù ng toâ i chæ taê ng 200.000. Coø n 300.000 chuù ng toâ i phaû i giöõ laï i ñeå chi traû buø ñaé p cho nhöõ ng troø vuï n vaë t hay phaù hoaï i cuû a caù c anh. Cuoá i cuø n g laø töï caù c anh haï i caù c anh thoâ i . Coø n chuù ng toâ i cuõ ng chæ laø laá y cuû a ngöôø i Vieä t cho ngöôø i Vieä t chöù chuù ng toâ i khoâ ng maá t gì caû ” .[ ]


A

nh là sếp. Tiêu chuẩn có xe công ty, có thư ký riêng. Một bữa anh lái xe ra ngoại ô đi công việc cho công ty. Thấy sếp đi một mình, cô ký xinh đẹp mặc short demi cùng áo lửng ôm sát người, xin sếp cho đi cùng để xem có phụ sếp mấy việc linh tinh sếp cần gì thì nhờ... Xe đến một đoạn đường dốc vắng vẻ thì bị tịt máy không chạy nữa. Anh quay qua lệnh cho cô ký: - Cô xuống xe đi bộ tới trước đến chỗ nào có tiệm chữa xe gọi cho thợ máy đến chữa rồi mình mới đi tiếp được. Cô ký thấy sếp chơi ác với mình, đường dốc như thế này lại nắng chang chang mà cô còn mang giày cao gót nữa thì làm sao đi bộ cả cây số tìm thợ cho được chứ? Thế là cô dơ tay xin cho cô có ý kiến: - Thưa sếp em không đi! Sếp có đi thì đi chứ em không đi, mặc dầu em là nhân viên của sếp, nhưng em là phụ nữ, mà sếp đang là người lái xe. Xe hỏng thì lái xe làm gì thì làm, là phụ em nữ cứ ngồi trên xe. Anh nghe cô nói cũng phải, bèn gài thắng tay cho xe đừng bị tụt dốc, rồi ra khỏi xe, anh xăng tay áo chui xuống gầm xe tìm cách chữa xem nó hư gì. Cô ký ngồi trên xe một hồi sau thấy sếp một mình lui cui dưới gầm xe

63

thì hơi thương (hại) sếp nên nghĩ lại: - Dù mình là phụ nữ, nhưng anh là sếp. Chẳng lẽ sếp chui dưới gầm chữa xe mà mình là nhân viên cứ ngồi tréo chân trên xe thế này thì kỳ dị quá. Coi sao được đây? Vậy là cô ký cũng tụt xuống khỏi xe, và vén quần short chui luôn xuống gầm xe để coi có gì phụ giúp sếp được không. Hồi sau, có anh cảnh sát giao thông đi qua. Nhìn hai người đang hì hục sửa chữa dưới gầm xe, anh cảnh sát tự nhủ: - Mình là đàn ông, thấy mấy chuyện này thì cứ kệ tụi nó muốn làm gì thì làm, mình cứ lờ đi coi như không thấy, nhưng là một cảnh sát giao thông thì mình phải gọi và báo cho tụi nó biết, chiếc xe của nó bị tụt thắng lăn xuống dốc ủi vào gốc cây dưới cuối con đường tự nãy giờ rồi... Ps: Để các nàng giàu lòng thương (hại) sếp, lúc nào cũng lanh chanh tìm cách phụ giúp các việc riêng của sếp đôi khi sẽ gây... đại họa [ ]


64

Keå töø khi laøm meï, phuï nöõ duø khoâng coù “ba ñaàu saùu tay” nhöng vaãn coù theå laøm ñöôïc ñuû thöù vieäc. Vôùi caùc con, meï chính laø ngöôøi anh huøng vó ñaïi nhaát treân ñôøi naøy.

K

eå töø khi con yeâu caát tieáng khoùc chaøo ñôøi, moãi ngöôøi meï nhö ñöôïc tieáp theâm nguoàn naêng löôïng voâ taän. Meï luoân saün daøng laøm taát caû nhöõng ñieàu toát ñeïp nhaát cho con, tranh thuû töøng giaây töøng phuùt ôû beân caïnh yeâu thöông, chaêm soùc beù con cuûa mình. Laøm meï laø traûi nghieäm tuyeät vôøi nhaát trong cuoäc ñôøi moãi ngöôøi phuï nöõ vaø cuõng töø khi baét ñaàu vôùi traûi nghieäm aáy, moãi ngöôøi meï duø khoâng coù pheùp thuaät, khoâng coù baát cöù caây ñuõa thaàn naøo cuõng ñeàu trôû thaønh “sieâu nhaân soá 1” trong traùi tim caùc con. Neáu baïn vaãn chöa tin thì haõy kieân nhaãn ñoïc heát 10 ñieàu döôùi ñaây nheù! 1. Raát nhieàu boá traû lôøi theá naøy, sieâu nhaân laø nhöõng ngöôøi coù theå taïo ra “moät cuoäc soáng môùi”, ñem nhöõng thieân thaàn nhoû ñeán traùi daát naøy. Ngöôøi ñoù khoâng ai khaùc chính laø vôï, laø meï cuûa caùc con hoï. 2. Khoâng ai trong nhaø coù theå thuoäc loøng sôû thích aên uoáng cuûa caùc con nhö meï. Meï bieát raát roõ beù con thích aên gì vaøo buoåi saùng, tröa hay chieàu toái, khi beù oám aên gì thì seõ ngon mieäng. Vaø meï naáu aên cuõng sieâu nhanh nöõa, veøo moät caùi laø xong maâm côm töôm taát roài. 3. Tieáp theo thì khoâng ai coù theå pha nöôùc chanh vöøa maùt vöøa chua chua, ngoït dòu nhö caùc meï caû. Ñi naéng veà chæ caàn moät coác nöôùc nhö theá laø ñuû roài. 4. Khi beù meâ man giöõa côn soát, chæ caàn meï ñaép leân traùn chieác khaên maùt laïnh laø nhieät ñoä cô theå seõ daàn daàn haï xuoáng vaø beù seõ caûm thaáy thoaûi maùi hôn. 5. Cho duø caùc beù coù ñeå ñoà chôi ôû khaép moïi

nôi thì meï vaãn coù theå tìm thaáy vì meï thuoäc loøng töøng vò trí trong nhaø maø. 6. Meï coù khaû naêng tìm thaáy gaàn heát nhöõng moùn ñoà maø baïn cho laø thaát laïc vì troùt ñeå lung tung. Duø caên nhaø cuûa baïn nhoû xíu hay roäng meânh moâng thì meï cuõng ñeàu thuoäc loøng moïi vò trí. 7. Coù nhöõng ngaøy, maáy boá con cao höùng baøy böøa heát ñoà ñaïc bieán ngoâi nhaø thaønh moät baõi “chieán tröôøng” nhöng khi ñoù chæ caàn meï “ra tay” laø moïi thöù laïi goïn gaøng, töôm taát. 8. Neáu moät hoâm trôøi saáp chôùp maø ñoät nhieân nhaø maát ñieän thì voøng tay cuûa meï chính laø nôi truù aån an toaøn nhaát. 9. Duø caû ñeâm hoâm tröôùc phaûi thöùc traéng chaêm con oám thì hoâm sau meï vaãn coù theå laøm ñuû thöù vieäc treân ñôøi, töø vieäc ôû cô quan ñeán vieäc naáu nöôùng, doïn deïp nhaø cöûa… 10. Meï chính laø ngöôøi thaày tuyeät vôøi cuûa moãi beù con. Meï daïy caùc beù nhöõng baøi hoïc ñaàu tieân veà loøng yeâu thöông, veà caùch veä sinh thaân theå, veà caùch ñaùnh raêng laøm sao cho ñuùng vaø saïch… Ban ñaàu beù coù theå phuïng phòu hoaëc sôï haõi moãi khi ñeán giôø ñaùnh raêng nhöng vôùi taát caû söï dòu daøng cuûa mình, meï giuùp beù hieåu raèng neáu khoâng ñaùnh raêng haøng ngaøy thì vi khuaån seõ taán coâng haøm raêng xinh yeâu, khieán beù maéc raát nhieàu beänh veà raêng mieäng. Keát:Khoâng caàn naêng löïc sieâu nhieân, khoâng caàn caây ñuõa thaàn hay pheùp maøu thì meï vaãn luoân laø sieâu anh huøng vì meï coù moät traùi tim yeâu con tha thieát. Trong voøng tay cuûa nöõ sieâu anh huøng naøy, cuoäc soáng luùc naøo cuõng deã chòu, an yeân! [ ]


65 104 2

Khoûi noùi vôùi chuùng toâi baïn coù vieäc laøm hay thaát nghieäp, hoà sô toát hay xaáu vì chuùng toâi

Caàn tieàn maø ñaõ heát cöûa xoay? Cöù goïi chuùng toâi xem coù laøm gì ñöôïc khoâng. Ñöôïc thì ñeám giaáy, khoâng ñöôïc cuõng chaúng maát gì...

Coâng ty cho vay tieàn cuûa ngöôøi UÙc hoaït ñoäng ñaõ 40 naêm vôùi giaáy pheùp cuûa boä thöông maõi NSW Lic No 2PS 0438 . Quyù vò caàn tieàn cöù lieân laïc ngay vôùi chuùng toâi (02)

9788 7364 - 0430 00 69 67

Caùc soá phone naøy ñeàu noùi tieáng Vieät, seõ giaûi thích cho quyù vò taän töôøng. Laøm vieäc töø Thöù 2 - 6 töø 9am-5pm. Thöù 7 töø 9am-12.30pm Chuû Nhaät & Leã nghæ Xin vui loøng ñöøng goïi ngoaøi giôø khoâng laøm ñöôïc gì ñaâu

10 North Rocks Road North Parramatta NSW 2151


66

CÁC APPLE iPHONE MỚI TOANH và Samsung Galaxy S7 6s 16gb/64gb/128gb $600 Mobile phones, iPhones and Smart Phones với giá thật đẹp... Hiện đang có các loại phone dưới đây: Apple iPhone 6s and 6splus APPLE IPHONE :

SAMSUNG PHONES:

Apple iPhone 6s Plus 128GB UNLOCKED $800AUD Apple iPhone 6s Plus 64GB UNLOCKEDD $750AUD Apple iPhone 6s Plus 16GB UNLOCKED $700AUD Apple iPhone 6s 128GB UNLOCKED $700AUD Apple iPhone 6s 64GB UNLOCKED $650AUD Apple iPhone 6s 16GB UNLOCKED $600AUD Apple iPhone 6 plus 128GB UNLOCKED $650AUD Apple iPhone 6 Plus 64GB UNLOCKED $600AUD Apple iPhone 6 Plus 16GB UNLOCKED $550AUD Apple iPhone 6 128GB UNLOCKED $600AUD Apple iPhone 6 64GB UNLOCKED $550AUD Apple iPhone 6 16GB UNLOCKED $500AUD Apple iPhone 5s 64GB UNLOCKED $350AUD Apple iPhone 5s 32GB UNLOCKED $300AUD Apple iPhone 5s 16GB UNLOCKED $280AUD Apple iPhone 5c 32GB UNLOCKED $300AUD Apple iPhone 5c 16GB UNLOCKED $280AUD Apple iPhone 5 64GB UNLOCKED $280AUD Apple iPhone 5 32GB UNLOCKED $230AUD Apple iPhone 5 16GB UNLOCKED $220AUD

Samsung Galaxy S7 EMAIL FOR PRICE Samsung Galaxy S7 edge EMAIL FOR PRICE Samsung Galaxy S6 Edge cost $500AUD Samsung Galaxy Note Edge cost $550AUD Samsung Galaxy Note 4 + Gear cost $400AUD Samsung Galaxy S5 + Gear $370AUD Samsung Galaxy Note 3 + Gear $330AUD Samsung Galaxy S4 $2800AUD Samsung Galaxy SIII $250AUD

Digital / Video Camera Nikon D3S 12.1 MP Digital SLR Camera Body with Nikon EN-EL4a ...$2000AUD Nikon D800 Digital SLR Camera (Body Only)..... $1500AUD Nikon D3100 14.2MP DSLR Camera & 18-55 DX VR Lens + 16GB Dlx Kit..$300AUD Canon EOS 1DX......$2000 AUD Canon EOS 5D Mark II 21MP DSLR Camera...$1000 AUD Canon EOS 450D 12MP DSLR Camera... $650AUD Canon EOS 5D Mark III

THÊM THÔNG TIN, VỀ CÁCH THỨC MUA NHẬN CÁC LOẠI PHONE NÀY XIN GỬI EMAIL VỀ

Skype : 3product Email: 3product@salesperson.net - Email: 3productbrandnew@gmail.com


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.