Vì sao nöõ Thuû Töôùng môùi cuûa UÙc baø Julia Gillard môùi nhaäm chöùc ñaõ ñi ngöôïc laïi ñöôøng loái hoaïch ñònh cuûa ñaûng caàm quyeàn...
Ngöôøi Vieät môùi nhaäp cö vaø
giaác mô
khoâng coù 60
treû con khoâng coøn laø...
Lao ñoäng treû em nhöõng con soá ñaùng giaät mình
khi quyù naøng traûi tình vôùi trai 59 bao
Seõ thi haønh aùn töû hình baèng hình thöùc tieâm thuoác ñoäc
Bò bæ maët, Laâm Chín Ngoùn ñaâm cheát Sôn Cöông, hoûa thieâu khu tuø FG, caû traêm quaàn huøng Chí Hoøa tham chieán maùu nhuoäm thaám ñeà lao...
Phaûi chaêng ñaûng Lao Ñoäng chæ vì vuoát ve giôùi haàm moû neân ñaønh ñoaïn thay ngöïa giöõa doøng?
khi sao Vieät leân tieáng “... toâi thích hôû eo laém... theo toâi khoâng maëc aùo ngöïc môùi ñeïp...” 40 76 Khaùm phaù ñoäng trôøi... maøn trinh cuûa nam giôùi naèm ôû sau daùi tai...”
hoïc sinh phoå thoâng trongnöôùc OÂi vui sao... nöôùc maét laïi traøo... 40 76
Vai dieãn cuoái cuøng cuûa moät kòch baûn 200 ngaøn ñoâ
Coù phaûi Ñôn Döông bò ngöôøi tình cuõ kieän vì ghen vôùi Thaåm Myõ Vieän Haïnh Phöôùc?
1
Taän duïng caÚc kyþ thuaät Üu vieät môÚi nhaåt cuÝa caÚc coâng ty khoüng loà veà IT treân toaøn caà u ùeü hoã trôï cho quyÚ vò thieåt keå nhÜþng trang web duøng phoü bieån thoâng tin caÚ nhaân, sinh hoaït ùoaøn theü hoäi ùoaøn, hoaÍc theü hieän caÚc quaÝng caÚo kinh doanh cuÝa doanh nghieäp moät caÚch hÜþu hieäu nhaåt. ÑaÍc bieät laø REÛ NHAà T
Chi phà ùeü thieåt laäp moät Website ùÜôïc thu nhoÝ toåi ùa, ùeån mÜÚc ai cuþng coÚ theü tieåp caän ùÜôïc vôÚi theå giôÚi web vaø gÜÝi thoâng tin caÚ nhaân hay kinh doanh cuÝa mÏnh ùeån nhieà u ngÜôøi nhaåt, vôÚi giaÚ reÝ nhaåt Coøn hôn theå nÜþa, chuÚng toâi ùem ùeån quyÚ vò phÜông thÜÚc thaät ùôn giaÝn, deã daøng nhaåt, khoâng caà n trÏnh ùoä chuyeân moân cao, quyÚ vò cuþng coÚ theü tÜï mÏnh thay ùoüi noäi dung, hÏnh aÝnh, tÜï caäp nhaät baåt cÜÚ luÚc naøo, baåt cÜÚ nôi ùaâu.
$ & % & #" % " & # ! ! ! ' " " " ! " ! $ " ! ! % ' $ " " ' # " ! "# % ! ! ! # " " & " " # " . +!2%12 ()'( &1%04%-#8 ,!#()-%2 !-$ ,!22!'%2 "+.#* 3(% "!+$)-' '%-% %&.1% 2)'-)-' #.-31!#32 !2* ! +.3 .& 04%23).-2 !-$ %-241% 3(!3
t :PV BSF OPU CVZJOH XJHT EJTHVJTFE BT IBJS USFBUNFOUT Toâi laø Sam, moät chuyeân vieân ùieà u trò chÜÚng ruïng t :PV UBLF IPNF QIPUPHSBQIT PG BMM UIF CBME PS CBMEJOH BSFBT PG ZPVS TDBMQ UP NBLF QSPHSFTTJWF DPNQBSJTPOT toÚ c vaø caåy toÚc vôÚi 36 naêm kinh nghieäm, keåt hôïp vôÚi t "SF ZPV DPOTVMUJOH B EPDUPS BU ZPVS JOJUJBM WJTJU UP TP DBMMFE .FEJDBM )BJS $FOUFST t "SF -BTFST BOE )JHI 'SFRVFODZ NBDIJOFT NFEJDBMMZ BQQSPWFE BT B %)5 CMPDLFS vÜø a duøng thuoåc uoång vaø thoa. Hoaøn toaøn duøng dÜôïc t "TL GPS QSPPG PG BDDVSBDZ PG .JOFSBM )BJS "OBMZTJT BOE BSF UIFZ NFEJDBMMZ BQQSPWFE 5P DIFDL UIFJS BVUIFOUJDJUZ EP thaÝ o thieân nhieân. ChuÚng toâi ùaþ giuÚp raå t nhieà u ngÜôøi OPU GPSHFU UP QSPWJEF UIFN XJUI TFUT PG TBNQMFT PG ZPVS PXO IBJS XJUI EJGGFSFOU OBNFT UIF SFTVMUT XJMM BNB[F ZPV
tÜø nam, phuĂŻ, laĂľo aĂĄu... ĂąaĂľ bò chÜÚng “hoĂši di truyeĂ nâ€? t "SF GSFRVFOU WJTJUT FOBCMJOH UIFN UP LFFQ B HSJQ PO ZPV BOE ZPVS NPOFZ OFDFTTBSZ 5IPVHI DPTNFUJD QSPEVDUT BSF ĂąeĂĽ hoĂŻ coĂš ùÜôïc maĂši toĂšc tÜï nhieân. Toâi cuĂľng chuyeân VTFMFTT BOE VOOFDFTTBSZ BOE OPU USFBUNFOUT GPS A)BJS 3FHSPXUI JT UIF POHPJOH SFDVSSJOH FYQFOEJUVSF OFDFTTBSZ chÜþ a nhieĂ u beänh lieân quan ĂąeĂĄn toĂšc vaø da ĂąaĂ u, nhĂś t 0CUBJO B A'VMM .POFZ CBDL (VBSBOUFF JO XSJUJOH JO DBTF PG GBJMVSF t "U ZPVS JOJUJBM DPOTVMUBUJPO UIFZ NVTU TQFDJGZ FYBDU QFSJPE PG UIF USFBUNFOU BMM UIF BTTPDJBUFE QSPEVDUT BOE ngÜÚ a da ĂąaĂ u, toĂšc khoâ, hay toĂšc daĂ u. Ngoaøi ra toâi coøn UPUBM DPTU PG UIF QSPHSBN taĂŻ o nhieĂ u kieĂĽu toĂšc Ăąa daĂŻng vaø tÜï nhieân. Hoaøn thaønh t *T JU B MJGF UJNF DPNNJUNFOU "OE JG TP XIBU JT UIF BQQSPYJNBUF GVUVSF FYQFOEJUVSF
vieäc caåy toÚc vaø saßn saøng tÜ vaån cho moïi hÏnh thÜÚc
"T B AQSFDBVUJPO BOE XJUI UIF JOUFOUJPO PG IFMQJOH ZPV UIF BCPWF JT GPS ZPVS JOGPSNBUJPO BOE OFDFTTBSZ BDUJPO thay toÚc. BaÝo ùaÝm seþ mang laïi keåt quaÝ toåt neåu quyÚ +%!2% 1%,%,"%1 3(% !&&%#3%$ (!)1 1..32 2(.4+$ $)% 6)3()- 8%!12 (%1%&.1% )3 )2 %731%,%+8 ),/.13!-3 vò sôÚm ùieà u trò. &1., 3(% 5%18 "%')--)-' 8.4 31%!3 8.41 (!)1 +.22 6)3( 3(% ,.23 %&&%#3)5% 31%!3,%-3 3. "+.#* 3(% "!+$)-' '%-% Chaåt DHT ùaþ aÝnh hÜôÝng ùeån caÚc chaân toÚc (reü) aün (!3 #!- "% "%33%1 3(!- .41 ,.-%8 "!#* '4!1!-3%% !)1 % '1.63( 1.'1!,
- ),/.13!-3 /!13 .& 3(%)1 '4!1!-3%% )2 3(!3 8.4 !33%-$ 3(%)1 /1%,)2%2 .- ! 1%'4+!1 "!2)2 3. %-!"+% 3(%, 3. *%%/ ! '1)/ .- 8.4 !-$ 8.41 ,.-%8 /PU TP XJUI *)3# ZPV QBZ GBS MFTT BOE JU DBO CF DPOEVDUFE JO UIF QSJWBDZ DPOWFOJFODF BOE DPNGPSU PG ZPVS PXO IPNF 'VSUIFS UIPTF XIP EP OPU PS BSF OPU BCMF UP WJTJU PVS DMJOJD OFFE OPU XPSSZ 8F XJMM hieüu laø ùeü laøm gÏ nhÜ xeÚt nghieäm toÚc, duøng tia laser TFOE ZPV B RVFTUJPOOBJSF XJUI BMM UIF SFMFWBOU JOGPSNBUJPO BOE JOTUSVDUJPOT FYQMBJOJOH UIF DBVTF BOE IPX UIF USFBUNFOU v.v... NhÜngvôÚi I.H.R.B thÏ khaÚc. XPSLT GPS ZPV UP EP JU BU IPNF
Ñeån vôÚi chuÚng toâi, quyÚ vò seþ chi 'SFF POHPJOH BEWJDF GPS ZFBST JT BMTP JODMVEFE XJUI BMM PVS QSPHSBNT
traĂť Ăt hĂ´n vaø ùÜôïc
chÜþa trò kĂn ĂąaĂšo, thoaĂťi maĂši, tieän lĂ´ĂŻi ngay taĂŻi nhaø cuĂťa )'2 !)1/)%#%2 .4/%%2 JT TFFO BOE DPOTJEFSFE UP CF B CJH UVSOPGG UIFSFGPSF NPTU PSHBOJTBUJPOT DPOGVTF QSPTQFDUJWF DMJFOUT CZ EJTHVJTJOH UIFN XJUI WBSJPVT OBNFT TVDI BT i/PO 4VSHJDBM )BJS 3FQMBDFNFOUTw i.FEJD )BJSw mĂŹnh. NhÜþng ai Ă´Ăť caĂšc thaønh phoĂĄ tieĂĽu bang khaĂšc khoâng i)BJS "HBJOw i%FSNB )BJSw FUD theĂĽ ĂąeĂĄn phoøng maĂŻch chuĂšng toâi seĂľ gĂ–Ă›i ĂąeĂĄn quyĂš vò moät !)1 -!+82)2 1MFBTF CF JOGPSNFE UIBU UIF NBKPSJUZ PG CBMEOFTT PDDVST i(FOFUJDBMMZw ZFU TPNF DMJOJDT XJMM DMBJN UIBU chÜông trĂŹnh trò lieäu, hÜôÚng daĂŁn caĂŤn keĂť chÜÚng ruĂŻng JG B QFSTPOT NJOFSBMT UPYJDJUZ TUSFTT GBDUPST FUD DBO CF DPSSFDUFE BOE CBMBODFE IBJS SFHSPXUI XJMM UBLF QMBDF BOE toĂšc caĂšch trò lieäu. DIBSHF DPOTJEFSBCMF TVNT GPS BO BOBMZTJT FOBCMJOH UIFN UP TFMM NJOFSBMT BOE WJUBNJOT NeĂĄu quyĂš vò ĂąaĂľ tÜøng chÜþa nhieĂ u nĂ´i maø khoâng thaønh 5IFSF JT /0 $63& GPS iHFOFUJD CBMEOFTTw 5IF iCBMEJOH (FOFw %)5 DBO CF CMPDLFE XJUI B DPNCJOBUJPO PG PVS WBSJPVT iTUBUF PG UIF BSUw QSFTDSJCFE NFEJDBUJPOT BOE UPQJDBM TPMVUJPOT IFSCT OBUVSBM FYUSBDUT HPPE IZHJFOF QSPEVDUT coâ ng hoaĂŤc quaĂš toĂĄn keĂšm. QuyĂš vò neân thaĂťo luaän vĂ´Ăši FUD FOBCMJOH SFHSPXUI UP SF DPNNFODF BOE DPOUJOVF XJUI B MJUUMF iNBJOUFOBODFw chuĂš ng toâi. BaĂťo ĂąaĂťm seĂľ hoaøn tieĂ n neĂĄu khoâng hieäu .23 5SZ UP FORVJSF QSJDFT PG QSPHSBNT GSPN NPTU PSHBOJTBUJPOT PO UIF UFMFQIPOF :PV XJMM SBSFMZ SFDFJWF B EJSFDU SFQMZ quaĂť. QuyĂš vò muoĂĄn toĂšc taĂši moĂŻc, thay caĂĄy toĂšc, hay mang *G ZPV IBWF USJFE PS BSF DVSSFOUMZ USZJOH USFBUNFOUT XJUIPVU TVDDFTT PS GFFM ZPV BSF QBZJOH UPP NVDI UIFO ZPV .645 toĂšc giaĂť... ĂąeĂĄn vĂ´Ăši chuĂšng toâi quyĂš vò seĂľ seĂľ ùÜôïc nhieĂ u DIFDL PVU PVS IBJS USFBUNFOU QSPHSBN UIBU PGGFST iHVBSBOUFFE SFTVMUT PS ZPVS NPOFZ CBDLw thuaän lĂ´ĂŻi .
mĂŹnh dÜôÚi da ĂąaĂ u seĂľ bò huĂťy trong voøng 4 naĂŞm. Trong .Z /BNF JT 4BN $PIFO IBJS MPTT BOE IBJS SFQMBDFNFOU TQFDJBMJTU GPS NPSF UIBO ZFBST 6TJOH QSFTDSJCFE quaĂš trĂŹnh trò lieäu, quyĂš vò seĂľ ùÜôïc theo doĂľi vaø tĂś vaĂĄn *G ZPV BSF JOUFSFTUFE JO 9 !)1 %'1.63(: 9 !)1 1!-2/+!-32: 9 !)1 ,/+!-32: .1 9 !)1/)%#%2: ZPV XJMM DFSUBJOMZ Mong ùÜôïc sĂ´Ăšm tieĂĄp kieĂĄn. UPQJDBM BOE PSBM QIBSNBDFVUJDBM QSPEVDUT OBUVSBM FYUSBDUT BOE IFSCBM QSFQBSBUJPOT * IBWF IFMQFE UIPVTBOET PG NFO CFOFmU CZ UBMLJOH UP VT 8F MPPL GPSXBSE UP TQFBLJOH UP ZPV TPPO lieân tuĂŻc vaø mieĂŁn phĂ cuĂťa chuĂšng toâi. HaĂ u heĂĄt caĂšc nĂ´i XPNFO BOE DIJMESFO XJUI iHFOFUJD CBMEOFTTw SF HSPX UIFJS PXO OBUVSBM IBJS CBDL * IBWF TPMWFE NBOZ IBJS BOE TDBMQ QSPCMFNT TVDI BT JUDIZ TDBMQ ESZ PS PJMZ IBJS JOOPWBUFE BOE DVTUPN EFTJHOFE UIF NPTU WFSTBUJMF BOE OBUVSBM MPPLJOH chÜþa trò khaĂšc seĂľ khieĂĄn quyĂš vò toĂĄn keĂšm voâ Ăch cho IBJSQJFDFT JNQSPWFE IBJS JNQMBOUBUJPO QSPDFEVSFT BOE BEWJTFE BOE DPOTVMUFE PO BMM UZQFT PG IBJS USBOTQMBOUT moät soĂĄ myĂľ phaĂĽm khoâng caĂ n thieĂĄt vaø khoâng taĂšc duĂŻng. 8JUI NZ LOPXMFEHF BOE QSBDUJDBM FYQFSJFODF * DBO BMTP BDIJFWF HSFBU SFTVMUT GPS ZPV QSPWJEFE ZPV BDU TPPO HoaĂŤc maĂĄt thôøi giôø vĂ´Ăši caĂšc trò lieäu maø quĂšy vò khoâng
,-46,
-8,6
ThĂśa oâng Sam. Ă&#x2018;aĂľ nhieĂ u naĂŞm bò hoĂši ĂąaĂ u, toâi ) % khoâ ng coøn hi voĂŻng gĂŹ, cho ĂąeĂĄn khi nhĂŹn thaĂĄy + ) / )* ' $ !& - ,( '( ,&+!$ % )'** /',) - )+!* % &+* quaĂť ng caĂšo cuĂťa oâng cuøng vĂ´Ăš i nhÜþng lôøi xaĂšc nhaän * '.!& % 0!& +) &* ')% +!'&* $'& .!+ + !) + *+!%'&! $* . * *# (+! $ ,+ toâ i ĂąaĂľ ĂąeĂĄn vaø chĂŚ 6 thaĂšng sau toĂš !) % + c toâi ĂąaĂľ! # ) .!+ moĂŻc daĂ - !+ ' & & - ) ) ) ++ !+ ) % +! $$/ %/ & . y ) )'.+ .!+i !& %'&+ laĂŻ i. Toâ hoĂĄi tieĂĄ* / '&$/ ) ) + !* + c laø ĂąaĂľ khoân + ! & + *+ )+ /',) ()' ) % )$! ) g ĂąeĂĄn sĂ´Ăšm hĂ´n, xin .!$$ ) '%% & /',) +) +% &+ ()' ) % +' - )/'& .!+ giĂ´Ăš i thieäu vĂ´Ăši moĂŻi ngÜôøi bò ruĂŻng toĂš c !) $'** !03*,6,1< (743 643, Thaân chaøo Jason Crone
ChÌ tÜø QuyÚ vò coÚ theü coÚ moät trang web caÚ nhaân hay kinh doanh ùeü phoü bieån thoâng tin leân toaøn caà u, vaø ùôøi ùôøi vónh vieãn khoâng toån theâm ùieà u gÏ...
-8,6
Sam thaân. CaÚm ôn cho vieäc trò lieäu. Toâi nhaän ! %
,-46,
-8,6
c raĂĄt nhieĂ u yĂš tÜø baĂŻn beø vaø ngÜôøi thaân cho $+laø! ) ùÜôï &# /', ') /',) +) +% &+ + $'+* ' '%% &+* ',+ $''#!& /',& ) & toâi nhĂŹn treĂť hĂ´n, yeâu ùôøi khoĂť!$ '%!& # )'% %/ e maĂŻnh hĂ´n. Toâ)!*+% * i ĂąaĂľ )'% %!$/ )! & * . ' - & + * & % ') . noĂši vĂ´Ăš i moĂŻi ngÜôøi laø Sam ĂąaĂľ'+'* ' $ !& & +'$ + laøm cho toĂšc % + moĂŻ + c ) # * '. %/ '$$ , * & )! & * %/ 1)*+ ( $$ + * &+ *+! '& / # laĂŻ ) )'.+ i baèng . * %/ '.& & +,) $ chĂnh toĂšc cuĂť !) a toâ! - .!+ i qua chÜông trĂŹnh â&#x20AC;&#x153;TaĂši , ) &+ !) )'.+ )' ) % taĂŻo toĂšc nhieĂ u hĂ´n hay hoaøn tieĂ n laĂŻiâ&#x20AC;? 9++< (.0 ,3,6(1 (3(.,6 5,6(80437 (.0 46546(8, "6(375468 Buddy Nagi - Nagi Corporate Transport
Sam ) %
,-46,
-8,6
thaân. Laà n ùaà u toâi ùaþ khoâng tin, nhÜng chÌ sau 6 thaÚng toÚc toâi ) +' $! - !+ . * ('**! $ + ) '&$/ baây giôø nhieà u hôn trÜôÚc, 1)*+ +!% % +' * /', ',& !+ coâ cuÝa toâ thaät ngaï c nhieân vaø keü %'&+ hairdresser * %/ !) * !%()'- *' %, .!+i %') ' / + & ') & %/ ) )'.+ + + !* +!% !* ) + !%()'- % &+ )'% + / do !) ) ** ) !* *' % 0 vôÚ i taåt caÝ moïi ngÜôøi $ ( + veà hieä * u quaÝ baïn laøm. .!+ + !%()'- % &+ + + * !* + $$!& - )/ ' / ',+ /', &#* !& % CaÚm ôn baïn nhieà u! !03*,6,1< 0110(3 6,; Thaân chaøo, Gillian Drew
!908, ,:,1 088 !8 !<+3,< 9786(10( "
.64;/(06 0/6) *42 ;;; 0/6) *42
2 22 2
-=*, 4967 (2 52
ChuĂšng toâi chia seĂť cuøng quyĂš vò vaø Ăąem ĂąeĂĄn cho quyĂš vò caĂšc giaĂťi phaĂšp toĂĄi Ăśu, hoĂŁ trĂ´ĂŻ cho quyĂš vò tÜï mĂŹnh thieĂĄt keĂĄ Website duøng cho doanh nghieäp, hay caĂš nhaân, Ăąoaøn theĂĽ, hoäi Ăąoaøn moät caĂšch hieäu quaĂť nhaĂĄt PhuĂŻc vuĂŻ treân toaøn nÜôÚc UĂ&#x2122;c. Tham khaĂťo mieĂŁn phĂ xin email veĂ SaigonMyLove@Optusnet.com.au HoaĂŤc phone: 04 3000 6965
ThaĂĽm myĂľ vieän Haøn QuoĂĄc Chuyeân trò veĂ da, laĂĄp caĂšc choĂŁ theĂŻo, loĂŁ truĂľng, vaø laøm tan mĂ´Ăľ treân buĂŻng, Ăąuøi. ChÜþa trò bĂ´Ăťi baĂšc sĂł thaĂĽm myĂľ Haøn QuoĂĄc Leä phĂ phaĂťi chaĂŞng - Xin vui loøng laĂĄy heĂŻn trÜôÚc Ă&#x2018;aĂŤc bieät Ăąang giaĂťm giaĂš caĂšc loaĂŻi Laøm IPL taĂĽy nhoĂĽ loâng naĂšch vaø bikini line treân Ăąuøi - laøm full hay nÜÝa phaĂ n cuĂťa Ăąuøi hoaĂŤc caĂšnh tay Laøm IPL cho treĂť laĂŻi caĂšc teĂĄ baøo da - ChÜþa trò caĂšc loaĂŻi muĂŻn vaø caĂšc veĂĄt naĂšm treân da
Sam. ChÌ gÜÝi maåy lôøi vôÚi baïn laø toâi raåt haøi loøng % chÌ sau 5 thaÚn + % - )/ g aÚp duï ((/ .!+ ng caÚ +ch ()' ) ** !& ",*+ '- ) %'&+ cuÝa baïn. Toâi seþ * keü ,*+ +' $ + /', #&'. + chomoï i ngÜôø i nghe. !03*,6,1< 4/3 !<+3,< 410*, -=*,6 Thaân tÏnh, John - Sydney Post Officer ,-46,
Ă&#x2013;u ĂąieĂĽm cuĂťa vieäc tÜï mĂŹnh thay ĂąoĂĽi noäi dung vaø hĂŹnh aĂťnh cuĂťa trang web khoâng chĂŚ laø caĂŠt ùÜÚt sÜï leä thuoäc kyĂľ thuaät vĂ´Ăši nhaø thieĂĄt keĂĄ maø coøn cho pheĂšp quyĂš vò nhanh choĂšng xaây dÜïng vaø thay ĂąoĂĽi caĂšc chieĂĄn dòch quaĂťng caĂšo mĂ´Ăši, caĂšc thoâng tin quaĂťng caĂšo ùÜôïc thay ĂąoĂĽi theo muøa, theo thôøi ĂąieĂĽm...
Chuyeân moân veà Peelings Peeling Theo phÜông phaÚp AHA VôÚi caÚc loaïi myþ phaüm chuyeân duïng Theo caÚch Jessner peeling Sal 20% peeling
Tel.:
9283 3351 / 0414 321 220
% 50 al Ýam faci gi øm ly ieåu à u la app h p ùa n Íêng aà n itio Ta o l nd ch co
3
58
6
60
Thieân ñöôøng xanh thaúm Alice ôû xöù sôû dieäu kyø Totto-chan coâ beù ngoài beân cöûa so Deá meøn phieâu löu kyù Khoâng coù öôùc mô... Nhöõng oâ cöûa, nhöõng ngöôøi baïn Ngöôøi ñaët teân cho Mít Ñaëc
Traûi tình vôùi trai bao Nghe nhöõng taøn phai Saûn xuaát gaïo Thaùi Lan moät thaùch thöùc môùi Nhaät vaãn hi voïng baùn ñöôøng cao toác cho VN Thò tröôøng chöng khoaùn UÙc leân ñieåm ... Trung Quoác ñieàu chænh tyû giaù ai ñöôïc ai maát Caàu thuû WC ñöôïc tieáp ñaõi nhö chuû moû daàu Ñoàng Ero heát ñöôïc chuoäng BP chi 20 tyû ñoâ boài thöôøng Ai laø Nhöõng chuû nôï lôùn nhaát cuûa Myõ
16 AÙn töû hình baèng tieâm thuoác ñoäc Lao ñoäng treû em... Tieàn löông... Chuyeän caét toùc ôû Saøi Goøn Döï aùn chung cö “sieâu nhoû” bò ra rìa Coø chung cö "boù goái"
Taïp chí
Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng Cô quan chuû nhieäm Viet’s Business Lifestyle
ABN 286 91 497 950 Toøa soaïn Sydney Australia P.O.Box: 308 Villawood 2163 Tel.: (02) 9788 7364 Fax: 9788 7364 Chuû Nhieäm & Chuû Buùt Phöông Minh Quaûn Lyù Trò Söï: Dzuõng Trinh Soá tröïc tieáp 0430 00 6965 e:DoanhNghiep@Optusnet.com.au BIEÂN TAÄP THÖÔØNG TRÖÏC AUSTRALIA Phaïm Laâm, Nguyeân Cung, Nguyeãn Ñöùc Hieäp, Nguyeãn Ñình Hoøa, Phöông”N”, Vónh Trung, Thuïc Nghi, Mai DJ, Anne Trinh, Trang Nguyeãn, Dieäp Anh, Hoàng Haø, Mai Oanh, Dzuõng Trinh, AÙnh Minh USA Traàn Thò Vónh Töôøng, Töôøng Yi, Trònh Thanh Thuûy UK, DE Haø Quyeân, Nguyeät Haân, Phöôùc Duy, Thu Trang VIEÄT NAM Haø Thaønh Laõng Töû, Khaùch Saøi Goøn, Khaùch Haø Noäi, Ngoïc Dieäp, Nguyeân Vieät, Ñöùc Huy, Duy Cöôøng, Ngoïc Thu, Kieàu Mai, Yeân Ba Giang Vuõ ÑAÏI DIEÄN CAÙC THAØNH PHOÁ TIEÅU BANG Melbourne, Vic. Vónh Ñaït, Mob.: 0405 831 558 Brisbane, Qld Nhaät Haï, Mob.: 0419 653 122 Adelaide, SA An Khaùnh Mob.: 0405 134 167 Pert, WA Thaïch H, Mob.: 0418 923 951
4
76
66
20
Döï ñoaùn nhöõng kòch baûn cho ñoàng Euro Chieán tröôøng baàu cöû lieân bang
Vaøi chieâu giuùp chaøng duøng “aùo möa” maø nhö khoâng duøng Meï ôi, con ñaõ lôùn
Kieáp taïm Hieäu öùng cuûa Word Cup Bieát ra sao ngaøy sau... Lin khuùc giöõ choàng... cöôøi ra nöôùc maét!
26 Hoäi doanh nhaân Vieät kieàu tieáp ñoùn ñaïi söù Vieät Nam Yoshikaru tyû phuù giaøu nhaát Nhaät Tröông Vaên Beàn nhaø kyõ ngheä VN
76
88
Khaùm phaù ñoäng trôøi Maøn trinh cuûa nam giôùi naèm ôû... daùi tai Ñôn Döông vai dieãn cuoái cuøng...
Sieâu troäm sa löôùi
82 32 Caùi duyeân nam baéc Saøi Goøn chính hieäu "con nai vaøng"
40
Chuyeän caùi a loâ ôû Saøi G Ñôøi hoûng gioáng ai Baéc thang hoûi trôøi Taïi con ñöoâøng Ngöùa maét thaät Laøm ñeïp cho chaøng Laøm ñeïp cho choaøng Heát hoàn vôùi sieâu sao
lang thang xöù downunder
Giaác mô nöôùc UÙc
90 Moät giang sôn khoâng theå coù hai anh huøng, Laâm Chín Ngoùn ñaâm cheát Sôn Cöông taïi khu FG Chí Hoøa
Giôùi treû Uc ngaäp nôï
5
Xuaát khaåu gaïo Thaùi Lan ñoái maët nhieàu thaùch thöùc Xuaát khaåu gaïo cuûa Thaùi Lan sang caùc nöôùc ASEAN ñang ñoái maët vôùi nhieàu thaùch thöùc. Giaù cao cuøng vôùi vieäc caùc nöôùc caét giaûm thueá quan theo Hieäp ñònh khu vöïc töï do thöông maïi ASEAN (AFTA), khieán gaïo Thaùi Lan maát daàn söùc haáp daãn ñoái vôùi caùc ñoái taùc trong khu vöïc. Tôø Bangkok Post daãn lôøi oâng Somkiat Makcayathorn, Chuû tòch Hieäp hoäi caùc nhaø xuaát khaåu gaïo Thaùi Lan, cho hay nöôùc naøy ñaõ maát vò trí daãn ñaàu veà xuaát khaåu gaïo treân thò tröôøng ASEAN.
Theo oâng Somkiat, thò phaàn gaïo cuûa Thaùi Lan trong khu vöïc hieän laø 30%, giaûm maïnh töø möùc 60% hoài 5 naêm tröôùc, do caùc ñoái taùc chính nhö Singapore, Malaysia vaø Philippines ñaõ vaø ñang chuyeån sang mua gaïo cuûa Vieät Nam. Hieän, thò phaàn gaïo cuûa Vieät Nam vaø Campuchia trong khu vöïc ñaõ taêng leân 60%. OÂng Somkiat cho bieát, naêm 2009, Vieät Nam ñaõ xuaát khaåu 2,8 trieäu taán gaïo sang khu vöïc caùc nöôùc ASEAN, chuû yeáu laø tôùi Philippines, Malaysia vaø Singapore. Trong khi, con soá naøy cuûa Thaùi Lan laø 640.000 taán treân toång soá 8,5 trieäu taán gaïo nöôùc naøy xuaát khaåu ra toaøn caàu. Caùc nhaø phaân tích thò tröôøng noâng saûn cho raèng, xuaát khaåu gaïo cuûa
6
Thaùi Lan, chieám khoaûng 1/3 löôïng gaïo xuaát khaåu treân theá giôùi, döï kieán seõ giaûm moät trieäu taán trong naêm nay do haïn haùn. Xuaát khaåu giaûm khieán giaù gaïo cuûa Thaùi Lan trong thaùng 5 vöøa qua suït giaûm xuoáng möùc thaáp nhaát töø hai naêm nay. Tröôùc tình hình naøy, Thaùi Lan ñaõ ñieàu chænh chính saùch baèng caùch hoã trôï nhaèm baûo ñaûm giaù gaïo cho noâng daân. Tuy nhieân, oâng Chanchai Rakthananon, Chuû tòch Hieäp hoäi Nhaø maùy xay luùa cuûa Thaùi Lan, cho raèng söï giuùp ñôõ naøy chöa ñuû vaø giaù gaïo hieän nay chæ ñuû ñeå buø laïi chi phí cuûa noâng daân. Trung Quoác saép coù vuï IPO lôùn nhaát theá giôùi Nhaân vieân baûo veä taïi moät chi nhaùnh cuûa Ngaân haøng Noâng nghieäp Trung Quoác. Trong moät baùo caùo coâng boá ngaøy 23/6, haõng ñònh möùc tín nhieäm Fitch Ratings cho raèng, söï taêng toác trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc ngaân haøng Trung Quoác töø cuoái naêm 2008 coù theå daãn tôùi nhieàu ruûi ro vaø aùp löïc veà voán Ñôït phaùt haønh coå phieáu laàn ñaàu ra coâng chuùng coù theå seõ giuùp Ngaân haøng Noâng nghieäp Trung Quoác huy ñoäng 25 tyû USD Ngaân haøng Noâng nghieäp Trung Quoác ñaõ baét ñaàu khôûi ñoäng coâng taùc tieáp thò cho ñôït phaùt haønh coå phieáu laàn ñaàu ra coâng chuùng (IPO) ñöôïc döï baùo laø seõ lôùn chöa töøng coù treân theá giôùi. Öôùc tính, ñôït phaùt haønh naøy seõ giuùp Ngaân haøng Noâng nghieäp Trung Quoác huy ñoäng soá tieàn leân tôùi 25 tyû USD. Tôø New York Times cho bieát, Ngaân haøng Noâng nghieäp Trung Quoác laø moät trong nhöõng nhaø baêng quoác doanh haøng ñaàu ôû nöôùc naøy, coù tôùi 350 trieäu khaùch haøng vaø 24.000 chi nhaùnh taäp trung vaøo hoaït ñoäng cho vay ôû khu vöïc noâng thoân. Ñaây cuõng laø ngaân haøng cuoái cuøng trong soá 4 ngaân haøng quoác doanh lôùn nhaát cuûa Trung Quoác thöïc hieän IPO. Khi leân saøn, Ngaân haøng Noâng nghieäp Trung Quoác seõ ñöôïc nieâm yeát treân caû thò tröôøng chöùng khoaùn Hoàng Koâng vaø Thöôïng Haûi. Möùc giaù chaøo baùn coå phieáu cuûa Ngaân haøng Noâng nghieäp Trung Quoác trong ñôït IPO naøy theo keá hoaïch seõ ñöôïc coâng boá vaøo khoaûng ngaøy 7/7, giao dòch seõ dieãn ra 10 ngaøy sau ñoù. Tuy nhieân, vôùi nhöõng möùc giaù maø caùc nhaø ñaàu tö tieàm naêng ñöa ra hieän nay cho thaáy, vuï IPO naøy coù theå huy ñoäng ñöôïc khoaûng 25 tyû USD. Vôùi quy moâ treân, vuï IPO cuûa Ngaân
haøng Noâng nghieäp Trung Quoác seõ lôùn hôn ñaùng keå so vôùi vuï IPO trò giaù 21,9 tyû USD cuûa Ngaân haøng Coâng Thöông Trung Quoác (ICBC) dieãn ra hoài thaùng 10/2006. Ñôït IPO naøy cuõng laø moät baèng chöùng roõ neùt cho thaáy Trung Quoác ñang noåi leân thaønh moät thò tröôøng cho nhöõng ñôït IPO “khuûng”, baát chaáp nhöõng ñieàu kieän ñaày thaùch thöùc hieän nay. Thò tröôøng chöùng khoaùn toaøn caàu hieän vaãn coøn lo ngaïi veà cuoäc khuûng hoaûng nôï cuûa khu vöïc chaâu AÂu vaø tieán trình phuïc hoài kinh teá taïi Myõ cuõng nhö chaâu AÂu hieän coøn raát mong manh. Trong khi ñoù, taïi Trung Quoác, caùc nhaø ñaàu tö laïi thaän troïng tröôùc caùc noã löïc nhaèm kieåm soaùt ñaø taêng tröôûng noùng cuûa kinh teá nöôùc naøy. Töø ñaàu naêm tôùi nay, thò tröôøng chöùng khoaùn ñaïi luïc ñaõ suy giaûm 20%, vaø bò lieät vaøo danh saùch nhöõng thò tröôøng chöùng khoaùn dôû nhaát theá giôùi naêm nay. Ngaân haøng Noâng nghieäp Trung Quoác leân saøn cuõng ñöôïc xem laø moät ñoäng thaùi thaùch thöùc nhöõng lo ngaïi cuûa giôùi phaân tích veà chaát löôïng caùc khoaûn vay daøi haïn maø caùc ngaân haøng ôû nöôùc naøy ñaõ caáp voán. Maëc duø heä thoáng ngaân haøng cuûa Trung Quoác hieän ôû trong tình traïng thanh khoaûn toát, nhöng hoaït ñoäng cho vay côûi môû nhaèm muïc tieâu hoã trôï taêng tröôûng trong thôøi gian suy thoaùi toaøn caàu naêm ngoaùi ñaõ laøm daáy leân nhöõng lo ngaïi veà söï gia taêng cuûa nôï xaáu. Trong moät baùo caùo coâng boá ngaøy 23/6, haõng ñònh möùc tín nhieäm Fitch Ratings cho raèng, söï taêng toác trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc ngaân haøng Trung Quoác töø cuoái naêm 2008 coù theå daãn tôùi nhieàu ruûi ro vaø aùp löïc veà voán. Tuy nhieân, nhöõng coå phieáu nhö coå phieáu cuûa Ngaân haøng Noâng nghieäp Trung Quoác ñaõ trôû thaønh moùn haøng phaûi coù ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö quoác teá muoán tham gia vaøo thò tröôøng chöùng khoaùn ôû ñaây. Trung Quoác hieän laø neàn kinh teá ñang phaùt trieån coù toác ñoä taêng tröôûng nhanh nhaát theá giôùi vaø ñang treân ñaø vöôït Nhaät Baûn trong naêm nay ñeå trôû thaønh neàn kinh teá lôùn thöù hai theá giôùi sau Myõ. Tôùi thôøi ñieåm naøy, ñaõ coù raát nhieàu nhaø ñaàu tö ñaúng caáp ñoàng yù mua coå phieáu cuûa Ngaân haøng Noâng nghieäp Trung Quoác. Moät soá quyõ lôïi ích quoác gia töø khu vöïc Trung Ñoâng seõ mua toång soá khoaûng 5 tyû USD coå phieáu cuûa ngaân haøng naøy. Thò tröôøng chöùng khoaùn UÙc leân ñieåm maïnh nhôø... . giöõa gioøng thay ngöôøi cöôõi Saùng ngaøy 24/6 Baø Julia Gillard
ñöông kim phoù Thuû Töôùng UÙc ñaõ baát ngôø trôû thaønh nöõ thuû töôùng ñaàu tieân cuûa Australia sau khi oâng Kevin Rudd töø choái tham döï cuoäc boû phieáu tín nhieäm cuûa noäi boä ñaûng Lao Ñoäng laø ñaûng ñang caàm quyeàn taïi UÙc, vaø qua söï kieän naøy oâng ñaõ thoaùi vò ñeå baø Julia Gilllard coù cô hoäi “laøm neân lòch söõ” laø vò nöõ Thuû Töôùng ñaàu tieân cuûa nöôùc UÙc trong luùc nhieäm kyø cuûa Kevin Rudd coøn chöa chaám döùt. Ñöôïc bieát chính saùch veà thueá cuûa cöïu Thuû Töôùng Kevin Rudd daønh cho giôùi khai thac haàm moû taïi UÙc ñaõ laøm cho noäi boä ñaûng Lao Ñoäng xaùo troän, vaø söï “thay ngöôøi cöôõi” giöõa gioøng cuûa ñaûng (oâng Rudd xuoáng baø Gillard leân) ñaõ ñaåy giaù coå phieáu haàm moû cuûa UÙc treän thò tröôøng chöùng khoaùn taêng theo ngay trong ngaøy. Nhaät vaãn hy voïng baùn coâng ngheä ñöôøng saét cao toác cho Vieät Nam Döï aùn ñöôøng saét cao toác cuûa VN ñaõ ñöôïc bieåu quyeát trong kyø hoïp khoùa 7 hoài thaùng 6 phuû quyeát töø choái khoâng thöïc hieän. Tuy nhieân phía Nhaät Baûn muoán hôïp taùc vôùi Chính phuû Vieät Nam xaây döïng moät keá hoaïch khaû thi maø Quoác hoäi cuûa VN Vieät Nam coù theå chaáp thuaän (sau naøy) Theo haõng tin AFP, moät quan chöùc Nhaät Baûn hoâm 22/6 cho hay, nöôùc naøy seõ hôïp taùc thuùc ñaåy vieäc söû duïng coâng ngheä ñöôøng saét cao toác taïi Vieät Nam, neáu Vieät Nam tieáp tuïc theo ñuoåi döï aùn naøy. Tröôùc ñoù, trong phieân hoïp chieàu 19/6, Quoác hoäi cuûa VN Vieät Nam ñaõ khoâng thoâng qua döï thaûo nghò quyeát veà döï aùn ñöôøng saét cao toác Haø Noäi Saøi Goøn coù toång voán ñaàu tö öôùc tính 56 tyû USD. Tuyeán ñöôøng saét cao toác naøy, theo döï aùn, seõ noái Haø Noäi - Saøi Goøn vôùi quaõng ñöôøng daøi 1.570 km, döï kieán hoaøn thaønh vaøo naêm 2035, vôùi toác ñoä leân ñeán 300 km/h. AFP cho bieát, Nhaät Baûn ñang thuùc ñaåy xuaát khaåu caùc coâng ngheä tieân tieán cuûa mình ra nöôùc ngoaøi, töø ñieän nguyeân töû cho tôùi coâng ngheä ñöôøng saét cao toác (Shinkansen), ñaëc bieät laø sang caùc neàn kinh teá môùi noåi ôû chaâu AÙ. Ngoaøi döï aùn taøu cao toác ôû Vieät Nam, Nhaät Baûn cuõng ñang hy voïng seõ tham gia thaàu döï aùn xaây döïng ñöôøng saét cao toác taïi Myõ theo moät keá hoaïch do Toång thoáng Barack Obama ñeà xuaát. Theo AFP, Vieät Nam ñöôïc ñaùnh giaù laø moät quoác gia coù toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cao, nhöng khoaûng moät nöûa daân soá vaãn soáng baèng saûn xuaát noâng nghieäp vaø thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi chöa vöôït qua con
soá 1.000 USD. Trung Quoác ñieàu chænh tyû giaù: Ai ñöôïc, ai maát? Ngaøy 22/6, Ngaân haøng Trung öông Trung Quoác ñaõ naâng tyû giaù giao dòch giöõa Nhaân daân teä vaø USD theâm 0,43%, leân möùc 6,7980 Nhaân daân teä/USD. Ñoäng thaùi naøy ñöôïc ñöa ra trong boái caûnh gaàn ñaây, caùc nöôùc phöông Taây, ñaëc bieät laø Myõ, ñaõ gaây aùp löïc maïnh meõ ñeà nghò Trung Quoác nôùi
loûng chính saùch tyû giaù. Cuoái tuaàn tröôùc, Ngaân haøng Trung öông Trung Quoác tuyeân boá seõ taêng tính linh hoaït cho tyû giaù ñoàng Nhaân daân teä. Lyù do maø caùc chính trò gia Washington ñöa ra laø chính saùch neo tyû giaù Nhaân daân teä vaøo USD ñang giöõ ñoàng tieàn cuûa Trung Quoác ôû möùc giaù thaáp so vôùi giaù trò thöïc, taïo lôïi theá caïnh tranh khoâng bình ñaúng cho haøng hoùa cuûa Trung Quoác. Chính saùch tyû giaù cuûa Trung Quoác cuõng bò phöông Taây cho laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân daãn tôùi tình traïng maát caân ñoái nghieâm troïng trong thöông maïi toaøn caàu. Tuy nhieân, haõng tin BBC cho raèng, aûnh höôûng cuûa vieäc Trung Quoác aùp duïng chính saùch tyû giaù linh hoaït hôn seõ khoâng chæ goùi goïn trong nhöõng vaán ñeà treân. BBC ñaõ chæ ra nhöõng ñoái töôïng ñöôïc höôûng lôïi vaø thieät
haïi trong vaán ñeà naøy: Nhöõng ñoái töôïng ñöôïc lôïi: - Thöông maïi toaøn caàu. Tuyeân boá seõ taêng tính linh hoaït cho tyû giaù cuûa Baéc Kinh seõ laøm laéng dòu nhöõng nguy cô xaûy ra xung ñoät thöông maïi, nhaát laø töø phía Washington. - Caùc nhaø saûn xuaát ôû nöôùc ngoaøi caïnh tranh vôùi haøng nhaäp khaåu töø Trung Quoác, chaúng haïn caùc coâng ty ñoà chôi vaø deät may taïi Myõ seõ “choáng choïi” toát hôn vôùi haøng “made in China”. Ngoaøi ra, caùc neàn kinh teá xuaát khaåu lôùn nhö Nhaät Baûn, Haøn Quoác, Ñaøi Loan vaø Ñöùc cuõng seõ coù khaû naêng caïnh tranh toát hôn vôùi haøng hoùa cuûa Trung Quoác. - Caùc coâng ty nöôùc ngoaøi (ñaëc bieät laø ôû Myõ) xuaát khaåu haøng hoùa sang Trung Quoác seõ caïnh tranh toát hôn taïi thò tröôøng ñoâng daân nhaát theá giôùi. Söùc caïnh tranh cuûa nhoùm doanh nghieäp naøy seõ taêng leân. Giaù caû haøng hoùa cuûa hoï tính theo Nhaân daân teä taïi Trung Quoác seõ reû hôn, vaø doanh thu cuûa hoï taïi thò tröôøng naøy baèng Nhaân daân teä seõ lôùn hôn khi ñöôïc chuyeån ñoåi sang ñoàng tieàn cuûa nöôùc hoï. - Caùc coâng ty Trung Quoác tröôùc ñaây vay nôï baèng ñoàng USD seõ phaûi traû chi phí vay voán ít ñi. Trong soá naøy, ñöôïc lôïi hôn caû phaûi keå tôùi caùc haõng haøng khoâng cuûa Trung Quoác. - Ngöôøi tieâu duøng Trung Quoác ñöôïc mua haøng nhaäp khaåu vôùi möùc giaù reû hôn. Tuy nhieân, caùc hoä gia ñình Trung Quoác vaãn seõ tieáp tuïc ñöôïc höôûng möùc laõi suaát tieàn göûi thaáp ñoái vôùi caùc khoaûn tieát kieäm cuûa hoï trong nhaø baêng. - Caùc nhaø ñaàu cô döï baùo tröôùc ñöôïc vieäc Baéc Kinh seõ naâng tyû giaù ñaõ vay tieàn USD vaø mua caùc taøi saûn ôû Trung Quoác, bao goàm baát ñoäng saûn vaø coå phieáu. Nhieàu nhaø ñaàu cô
Chuyeân laép raùp vaø thay caùc heä thoáng oáng coáng, oáng nöôùc, oáng gas, haàm daàu cho shop, nhaø töø oáng saét sang oáng ñoâng v.v... Ñaëc bieät söûa chöõa thay bình nöôùc noùng, tuû laïnh töï ñoäng laáy ñaù, bình loïc nöôùc uoáng, voøi nöôùc, oángnöôùc bò xì, oáng coáng bò ngheït Thôï Toát Nghieäp Taïi Uùc Nhieàu Naêm Kinh Nghieäm Lieân laïc: Duõng Mobile: 0422 314 969 Phone (02) 8730 8398
Khaûo giaù mieãn phí
Lic No: 208449C ABN 28 134 675 362
7
khaùc ñoå voán vaøo caùc hôïp ñoàng tieàn teä kyø haïn, trong ñoù ñoàng Nhaân daân teä ñaõ taêng giaù maïnh. - Ngaân haøng Trung öông Trung Quoác cuõng ñöôïc lôïi töø vieäc ñieàu chænh tyû giaù. Vì laâu nay, ngaân haøng naøy ñaõ thuyeát phuïc Baéc Kinh cho pheùp haønh ñoäng roäng hôn nhaèm ngaên chaën laïm phaùt leo thang. Ñoàng Nhaân daân teä maïnh leân seõ laøm giaûm giaù haøng hoùa xuaát khaåu cuûa Trung Quoác vaø qua ñoù haï nhieät neàn kinh teá nöôùc naøy. Ngoaøi ra, Nhaân daân teä taêng giaù cuõng taïo ñieàu kieän cho caùc ngaân haøng trung öông khaùc ôû chaâu AÙ taêng laõi suaát vaø taêng giaù ñoàng noäi teä ñeå phoøng ngöøa laïm phaùt. Nhöõng ñoái töôïng chòu thieät: - Caùc nhaø xuaát khaåu Trung Quoác, bao goàm caû caùc coâng ty nöôùc ngoaøi coù nhaø maùy ñaët taïi Trung Quoác, seõ trôû neân keùm söùc caïnh tranh hôn. Nhöõng doanh nghieäp naøy traû löông baèng Nhaân daân teä, nhöng laïi ñaët giaù xuaát khaåu cho haøng hoùa baèng ñoàng USD vaø Euro. Moät soá coâng ty trong soá naøy nhö Toyota vaø Honda, hieän ñang ñoái maët vôùi nhöõng cuoäc ñình coâng ñoøi taêng löông cuûa coâng nhaân Trung Quoác. Nhieàu nhaø xuaát khaåu hieän chæ coù tyû suaát lôïi nhuaän raát nhoû vaø coù theå seõ chaúng coøn lôïi nhuaän neáu Nhaân daân teä leân giaù. - Ngöôøi tieâu duøng nöôùc ngoaøi, nhaát laø ôû Myõ, seõ phaûi traû nhieàu tieàn hôn ñeå mua haøng hoùa nhaäp khaåu töø Trung Quoác. - Ñoàng Nhaân daân teä taêng giaù coù theå laø moät tin xaáu ñoái vôùi moâi tröôøng, vì Trung Quoác seõ ñöôïc nhaäp nguyeân vaät lieäu thoâ vaø naêng löôïng vôùi möùc giaù reû hôn. Moâi tröôøng khoâng khí, nöôùc vaø ñaát taïi nhieàu vuøng saûn xuaát coâng nghieäp lôùn cuûa Trung Quoác ñaõ bò oâ nhieãm naëng vì chaát thaûi töø caùc nhaø maùy. Trung Quoác hieän cuõng laø quoác gia coù toác ñoä gia taêng löôïng khí thaûi carbon lôùn nhaát theá giôùi. - Ngaân haøng Trung öông Trung Quoác cuõng seõ thieät haïi nhieàu. Bôûi leõ ngaân haøng naøy ñaõ vay nhieàu tyû Nhaân daân teä ñeå ñaàu tö vaøo traùi phieáu kho baïc Myõ. Giaù trò cuûa löôïng traùi phieáu naøy tính baèng Nhaân daân teä seõ “boác hôi” raát nhieàu. Nhöõng ñoái töôïng coù theå höôûng lôïi, coù theå chòu thieät: - Chaâu AÂu coù theå seõ khoâng höôûng lôïi töø chính saùch tyû giaù môùi cuûa Trung Quoác nhieàu nhö Myõ. Ñoàng Nhaân daân teä hieän ñang ñöôïc neo giaù vaøo USD, neân vieäc taêng tính linh hoaït cho tyû giaù Nhaân daân teä seõ taùc ñoäng tröïc tieáp tôùi söùc caïnh tranh cuûa nöôùc Myõ. Thaäm chí, Eurozone vaø nöôùc Anh
8
coù theå thieät haïi, neáu Trung Quoác baét ñaàu thöïc hieän vieäc taïo ra moái raøng buoäc gaàn hôn giöõa Nhaân daân teä vôùi Euro vaø ñoàng Baûng. Neáu Ngaân haøng Trung öông Trung Quoác baét ñaàu mua vaøo Euro vaø Baûng Anh, tyû giaù cuûa caùc ñoàng tieàn naøy seõ ñöôïc ñaåy leân, khieán söùc caïnh tranh cuûa chaâu AÂu giaûm suùt. - Ngaønh coâng nghieäp naëng cuûa Trung Quoác seõ ñöôïc nhaäp khaåu haøng hoùa ñaàu vaøo ôû möùc giaù reû hôn. Ñoái vôùi caùc coâng ty taäp trung vaøo vieäc xuaát khaåu, ñieàu naøy seõ buø ñaép phaàn naøo cho söï sa suùt söùc caïnh tranh, do vieäc taêng tyû giaù Nhaân daân teä gaây ra. Coøn ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp taäp trung vaøo thò tröôøng noäi ñòa, giaù haøng hoùa cô baûn reû hôn laø moät “ñieåm coäng” tuyeät ñoái. - Caùc nöôùc xuaát khaåu haøng hoùa cô baûn nhö Nga, Australia vaø Brazil coù theå phaûi ñoái maët vôùi nhu caàu giaûm suùt töø phía Trung Quoác - khaùch haøng quan troïng nhaát cuûa hoï, do nhu caàu cuûa caùc nhaø xuaát khaåu Trung Quoác giaûm. Tuy vaäy, nhu caàu naøy cuõng coù theå taêng vì caùc coâng ty Trung Quoác coù khaû naêng seõ taêng mua nguyeân vaät lieäu ñaàu vaøo ñeå phuïc vuï thò tröôøng trong nöôùc. Thò tröôøng haøng hoùa ñaõ phaûn öùng tích cöïc vôùi tin Trung Quoác ñieàu chænh tyû giaù, vì phaàn lôùn giôùi phaân tích nghieâng veà khaû naêng thöù hai. - Chính saùch tyû giaù môùi cuûa Trung Quoác coù theå laø moät chieán thaéng “toán keùm” cuûa caùc chính trò gia ôû Washington voán ñaõ boû nhieàu coâng söùc ñeå gaây söùc eùp vôùi Baéc Kinh. Caùc nghò syõ Myõ ñang chuaån bò cho moät döï luaät tröøng phaït thöông maïi ñoái vôùi Trung Quoác coù leõ seõ phaûi taïm döøng keá hoaïch naøy. Tröôùc theàm hoäi nghò thöôïng ñænh G20 taïi Toronto vaøo cuoái thaùng naøy, Boä tröôûng Boä Taøi chính Myõ Timothy Geithner ñaõ toû thaùi ñoä cöùng raén veà vaán ñeà chính saùch tyû giaù cuûa Trung Quoác, nhöng töø giôø coù leõ oâng Geithner seõ ñöa ra nhöõng phaùt ngoân meàm moûng hôn. Caàu thuû WC ñöôïc tiep ñaõi nhö chuû moû daàu AÛ Raäp Haàu heát 32 ñoäi tham gia World Cup 2010 ñeàu ñöôïc saép xeáp ôû trong nhöõng khaùch saïn, raát sang troïng cuûa nöôùc chuû nhaø Nam Phi. Nhöõng ñieàu kieän vaät chaát nhö theá naøy chaû keùm gì caùc baäc vua chuùa. Chuaån bò cho World Cup 2010, FIFA döï kieán chi 350 trieäu Euro ñeå taøi trôï chi phí sinh hoaït cuûa caùc ñoäi tham gia. ÔÛ voøng ñaáu baûng, moãi ñoäi ñöôïc “boû tuùi” 6,7 trieäu Euro, thoaûi
maùi trang traûi caùc chi phí khaùch saïn vaø di chuyeån. Tieàn trôï caáp seõ taêng daàn leân sau voøng ñaáu baûng cho ñeán möùc cao nhaát laø 26 trieäu Euro cho ñoäi voâ ñòch. Vì theá, khoâng laáy gì laøm laï khi caùc ñoäi tuyeån ñua nhau choïn cho mình nhöõng nôi aên nghæ toát nhaát vaø sang troïng nhaát. Cho duø laø nhöõng ñoäi tuyeån keùm may maén hôn, nhö Honduras, thì nôi löu truù cuõng laø moät khaùch saïn côõ 4 sao ôû Johannesburg. Theo nhaän xeùt cuûa Boä tröôûng Boä Theå thao Nam Phi Rama Yade, choã ôû cuûa ñoäi tuyeån Phaùp taïi Knysna ñöôïc xem nhö laø “khu nghæ maùt sang troïng nhaát taïi chaâu Phi”. Khaùch saïn Pezula Resort daønh cho ñoäi tuyeån quoác gia Phaùp, naèm taïi thò traán ñeïp nhö tranh veõ Knysna cuûa Nam Phi. Pezula Resort coù 78 phoøng cao caáp cuøng moät nhaø haøng sang troïng, khu spa ñaúng caáp quoác teá vaø phoøng taäp theå thao tieâu chuaån. Trong khi vôùi ñoäi tuyeån Anh, theo tieát loä cuûa baùo giôùi, Lieân ñoaøn Boùng ñaù Anh ñaõ chi 1 trieäu Baûng Anh (1,2 trieäu Euro) ñeå ñaët toaøn boä toå hôïp khaùch saïn Royal Bafokeng Marang Camp laøm nôi döøng chaân cho caùc caàu thuû trong World Cup 2010. Khaùch saïn Royal Bafokeng Marang Camp naèm ôû phía taây baéc thaønh phoá Rustenburg, traûi daøi treân dieän tích 65 ha, goàm 2 khaùch saïn cao caáp, 1 trung taâm hoäi nghò, moät toå hôïp theå thao lyù töôûng vaø moät trung taâm chaêm soùc y teá hieän ñaïi.
Chi phí trung bình cho moät ñeâm taïi khaùch saïn naøy laø 240 Euro vaø khaùch nghæ coù theå taän höôûng caùc tieän nghi nhö hoà bôi, spa, beå suïc vaø taém hôi. Tivi maøn hình plasma vaø maùy pha caø pheâ ñöôïc trang bò ôû moãi phoøng. Khoâng thua keùm Phaùp, Anh, ñoäi tuyeån Ñöùc ñöôïc ñoäc quyeàn söû duïng moät khaùch saïn 5 sao gaàn thuû ñoâ Pretoria, vôùi moät phoøng toång thoáng, 28 phoøng sang troïng vaø 18 phoøng tieâu chuaån. Tuy Lieân ñoaøn boùng ñaù Ñöùc khoâng cho bieát soá tieàn chi cho choã ôû sang troïng naøy, nhöng giaù coâng boá treân trang web cuûa khaùch saïn laø 315
Euro/ñeâm cho moät phoøng haïng sang vaø 225 Euro cho moät phoøng tieâu chuaån. Khaùch saïn Thaba Ya Batswana Eco, nôi ôû cuûa ñoäi Mexico, ñöôïc coi laø moät vieân ngoïc quyù cuûa vuøng nam thaønh phoá Johannesburg. Noù naèm trong khu baûo toàn thieân nhieân Klipriversberg phong phuù bôûi caùc loaøi thöïc vaät, chim vaø ñoäng vaät hoang daõ baûn ñòa. Coøn Irene Country Lodge, nôi truù chaân cuûa ñoäi tuyeån Myõ, naèm giöõa Johannesburg vaø Pretoria, laø moät khu nghæ döôõng sang troïng chuyeân phuïc vuï caùc nguyeân thuû quoác gia.
Ñoäi tuyeån Haø Lan choïn khaùch saïn Hilton taïi Johannesburg, nôi ñöôïc “kính neå” nhaát cuûa khu thöông maïi. Coøn ñöông kim voâ ñòch chaâu AÂu Taây Ban Nha choïn nôi nghæ coù teân goïi khaù khieâm toán laø “kyù tuùc xaù ñaïi hoïc”, trang bò ñaày ñuû tieän nghi maø caùc caàu thuû boùng ñaù chuyeân nghieäp coù theå mô öôùc, nhaát laø caùc trang thieát bò theå thao cao caáp. Naèm ôû khu vöïc nuùi Zwartkops, Kloofzicht Lodge ñöôïc xaây döïng goàm 8 daõy phoøng sang troïng, 10 phoøng caên chung cö cao caáp vaø haøng chuïc daõy phoøng tieâu chuaån ñeàu höôùng ra phía con ñaäp Kloofzicht hay caùc daõy nuùi xa xa. Ñaây laø nôi nghæ cuûa hai ñoäi tuyeån Australia vaø Ñan Maïch. Ñoäi boùng Cameroon thì ôû taïi moät khaùch saïn 5 sao troâng ra baõi bieån Durban. Cöïu ngoâi sao ngöôøi Cameroon Roger Milla tieát loä: “Toång thoáng Paul Biya ñaõ chi raát nhieàu tieàn ñeå caùc caàu thuû coù theå ñöôïc ôû trong nhöõng ñieàu kieän toát nhaát”. Ñoàng Euro heát ñöôïc chuoäng? Giaù Euro ñang bieán ñoäng maïnh. Ñoâla Australia vaø ñoâla Canada ñang trôû thaønh nhöõng ñoàng tieàn döï tröõ cuûa caùc ngaân haøng trung öông muoán thay theá Euro, USD vaø Yeân Nhaät. Caùc ñoàng tieàn treân seõ ngaøy caøng coù vai troø lôùn hôn trong döï tröõ tieàn teä bôûi söï ña daïng hoùa loaïi tieàn döï tröõ cuûa caùc ngaân haøng trung öông”, oâng Christian Noyer, thaønh vieân hoäi ñoàng quaûn trò Ngaân haøng Trung öông chaâu
AÂu noùi vôùi haõng tin Bloomberg. Saùng 22/6, giaù Euro ñaõ suït giaûm khi caùc nhaø ñaàu tö lo laéng chôø ñôïi Trung Quoác seõ naâng giaù ñoàng Nhaân daân teä vôùi toác ñoä vaø quy moâ nhö theá naøo. Moät soá toû ra lo laéng, Trung Quoác seõ khoâng ñieàu chænh tyû giaù ñoät ngoät. Taâm lyù hoang mang naøy ñaõ khieán nhöõng noã löïc phuïc hoài tröôùc ñoù cuûa Euro khoâng coøn yù nghóa. Phieân giao dòch 22/6, ñoàng Euro ñoåi ñöôïc 1,2315 USD, thaáp hôn möùc 1,2490 cuoái ngaøy hoâm tröôùc. Trong khi ñoù, nôï coâng taïi Nhaät hieän töông ñöông 230% GDP, möùc cao nhaát trong soá caùc quoác gia coâng nghieäp phaùt trieån. Hoâm 20/5, Quyõ Tieàn teä Quoác teá ñaõ caûnh baùo Nhaät Baûn seõ phaûi baét ñaàu caét giaûm nôï coâng khoång loà thoâng qua chính saùch taêng thueá tieâu thuï. OÂng Alexei Ulyukayev, Phoù chuû tòch thöù nhaát Ngaân haøng Trung öông Nga, cho raèng, nöôùc naøy coù theå theâm ñoàng ñoâla Australia vaø ñoâla Canada trong döï tröõ ngoaïi teä cuûa hoï laàn ñaàu tieân sau khi xaûy ra nhöõng bieán ñoäng maïnh ñoái vôùi USD vaø Euro. Coøn theo caùc chieán löôïc gia thuoäc ngaân haøng UBS AG, toå chöùc kinh doanh ngoaïi hoái lôùn thöù 2 treân theá giôùi, Quyõ Tieàn teä Quoác teá coù theå seõ boå sung theâm hai ñoàng tieàn naøo vaøo roå tieàn teä söû duïng trong caùc giao dòch. Haõng tin Bloomberg cho hay, caùc ngaân haøng trung öông ñang tham gia cuøng giôùi ñaàu tö khu vöïc tö nhaân, nhö haõng quaûn lyù ñaàu tö Thaùi Bình Döông (PIMCO), trong vieäc thuùc ñaåy ñieàu chænh laïi döï tröõ ngoaïi teä cuûa caùc neàn kinh teá ñang hoài phuïc vaø coù khaû naêng giaûm thaâm huït ngaân saùch. Vieäc 16 nöôùc khu vöïc ñoàng tieàn chung chaâu AÂu khoâng thoáng nhaát ñöôïc veà chính saùch taøi chính ñaõ laøm taêng nguy cô ñaåy moät quoác gia naøo ñoù ra khoûi lieân minh naøy, theo oâng Andrew Balls, tröôûng boä phaän quaûn lyù ñaàu tö taïi PIMCO vaø Jim Rogers, Chuû tòch cuûa Rogers Holdings. “Ñöùc, Phaùp ñaõ môû ñöôøng cho khuûng hoaûng chaâu AÂu” Phaùt bieåu treân tôø Welt am Sonntag cuûa Ñöùc hoài cuoái tuaàn qua, Chuû tòch Ngaân haøng Trung öông chaâu AÂu (ECB) Jean-Claude Trichet chæ trích, chính Phaùp vaø Ñöùc ñaõ môû ñöôøng cho cuoäc khuûng hoaûng nôï hieän nay ôû khu vöïc ñoàng tieàn chung chaâu AÂu (Eurozone). Haõng tin AFP daãn lôøi Chuû tòch ECB cho hay, hai neàn kinh teá lôùn nhaát Lieân minh chaâu AÂu (EU) ñaõ laøm toån
haïi Hieäp öôùc OÅn ñònh vaø Phaùt trieån trong vaán ñeà chi tieâu ngaân saùch. Chính ñieàu naøy ñaõ ñaõ daãn tôùi haønh ñoäng chöa coù tieàn leä cuûa ECB trong thaùng 5 vöøa qua laø mua traùi phieáu chính phuû cuûa caùc nöôùc, nhaèm ngaên chaën caùc cuoäc taán coâng ñaàu cô vaø oån ñònh thò tröôøng. OÂng Trichet löu yù raèng, caû Ñöùc vaø Phaùp ñeàu ñaõ khoâng thöïc hieän ñuùng nhöõng quy ñònh maø hoï ñaõ ñaáu tranh ñeå aùp duïng trong EU, khi yeâu caàu giaûm bôùt nhöõng hình phaït nghieâm khaéc ñaõ ñeà ra trong Hieäp öôùc ñoái vôùi nhöõng nöôùc coù nôï coâng quaù cao. Tuy nhieân, oâng baùc boû khaû naêng vôõ nôï cuûa caùc nöôùc naëng nôï trong Eurozone nhö Hy Laïp, Taây Ban Nha vaø Boà Ñaøo Nha. “Chuùng toâi seõ khoâng ñeå ñieàu ñoù xaûy ra”, oâng khaúng ñònh Trong khi ñoù, hoâm 14/6, Thuû töôùng Ñöùc Angela Merkel vaø Toång thoáng Phaùp Nicolas Sarkozy ñaõ khaúng ñònh laäp tröôøng chung trong vieäc thuùc ñaåy caùc bieän phaùp taêng cöôøng bình oån caùc thò tröôøng taøi chính vaø duy trì vai troø ñaàu taøu kinh teá cuûa EU. Hai nhaø nguyeân thuû cho bieát seõ göûi thoâng ñieäp chung tôùi caùc nöôùc G20, keâu goïi nhanh choùng chaán chænh caùc thò tröôøng quoác teá, trong ñoù coù vieäc aùp ñaët quy ñònh môùi veà ñaùnh thueá ñoái vôùi caùc giao dòch taøi chính quoác teá, coi ñoù laø moät trong nhöõng bieän phaùp quan troïng giuùp bình oån thò tröôøng taøi chính. Thuû töôùng Ñöùc vaø Toång thoáng Phaùp cho bieát, hai beân coøn thaûo luaän moät loaït ñeà nghò chung veà chieán löôïc taêng tröôûng ñeå ñöa ra tröôùc hoäi nghò EU nhaèm tieán tôùi nhöõng thay ñoåi, trong ñoù coù ñeà nghò xem xeùt söûa ñoåi moät soá hieäp öôùc nhaèm taêng cöôøng oån ñònh khu vöïc ñoàng euro. Cuõng trong baøi phaùt bieåu treân tôø Welt am Sonntag, Chuû tòch ECB ñaõ khuyeán caùo vieäc caùc ngaân haøng traû löông vaø thöôûng quaù möùc, döïa treân lôïi nhuaän ngaén haïn coù theå laøm taêng gaùnh naëng veà taøi chính cho hoï. Hoâm 17/6, caùc nhaø nguyeân thuû cuûa EU ñaõ ñoàng tghoáng nhaát caùch ñaùnh thueá ñoái vôùi caùc ngaân haøng coù theå nhaän ñöôïc cöùu trôï sau cuoäc khuûng hoaûng nôï taïi chaâu AÂu, vaø xuùc tieán moät loaïi thueá toaøn caàu ñoái vôùi caùc giao dòch taøi chính taïi hoäi nghò thöôïng ñænh G20 saép tôùi. Giôùi quaûn lyù ñau ñaàu vì boùng ñaù Nhieàu traän ñaáu boùng ñaù rôi ñuùng vaøo giôø laøm vieäc ôû chaâu Myõ vaø chaâu AÂu Theo tôø all Streets Journal (WSJ), ngay luùc naøy ñaõ coù theå xaùc ñònh
9
ñöôïc nhöõng ngöôøi “thua traän” trong World Cup 2010, ñoù laø giôùi chuû coâng nhaân. Luùc coøn ñang tranh boùng chöa bieát ñöôïc ai thaéng ai thua, tuy nhieân theo WSJ, ngay luùc naøy ñaõ coù theå xaùc ñònh ñöôïc nhöõng ngöôøi “thua traän”, ñoù laø giôùi chuû nhaân coâng nhaân Caùc nhaø chuû nhaân coâng nhaân treân khaép theá giôùi ñang phaûi ñöông ñaàu vôùi tình traïng suït giaûm naêng suaát laøm vieäc do World Cup 2010 mang laïi. Tình traïng naøy seõ coøn keùo daøi tôùi ngaøy 11/7 tôùi vaø laëp laïi 4 naêm moät laàn. Voøng chung keát naêm nay coù raát nhieàu traän ñaáu dieãn ra vaøo giöõa giôø laøm vieäc taïi chaâu Myõ vaø chaâu AÂu. ÔÛ nhöõng nöôùc haâm moä boùng ñaù tôùi ñieân cuoàng nhö ôû Anh, nhieàu doanh nghieäp thaäm chí coøn khoâng caám nhaân vieân xem thi ñaáu. Moät soá coâng ty coøn cho pheùp nhaân vieân vöøa laøm vieäc vöøa xem ñaù boùng. Coøn ôû nhöõng nôi khaùc, caùc nhaø quaûn lyù ñaõ ñieàu chænh giôø laøm cuûa nhaân vieân sao cho phuø hôïp vôùi lòch dieãn ra caùc traän thi ñaáu. Taïi Paraguay, hoâm dieãn ra traän ñaáu giöõa ñoäi tuyeån nöôùc naøy vôùi Italy, Toång thoáng Fernando Lugo coøn ban haønh moät saéc leänh cho pheùp coâng nhaân vieân chöùc ñöôïc nghæ moät buoåi chieàu ñeå theo doõi traän caàu. Taïi Anh, suy giaûm naêng suaát lao ñoäng do World Cup gaây ra coù theå gaây ra nhöõng thieät haïi öôùc tính khoaûng 1 tyû Baûng Anh (töông ñöông 1,45 tyû USD), theo ñieàu tra cuûa Vieän quaûn lyù Chartered. Theo keát quaû khaûo saùt saùt cuûa PricewaterhouseCoopers LLP ñoái vôùi 1.000 coâng nhaân Anh, hôn moät nöûa soá nam giôùi vaø 21% nöõ giôùi seõ xem caùc traän ñaáu ngay trong giôø laøm vieäc. Asda, moät chi nhaùnh cuûa WalMart, ñaõ cho nhaân vieân cô hoäi ñöôïc nghæ khoâng löông hai tuaàn, neáu muoán tôùi Nam Phi. Coâng ty cuõng ñoàng yù cho nhaân vieân chuyeån ca tröïc, nghæ giöõa giôø laâu hôn vaø ñöôïc xin nghæ ñeå xem caùc traän caàu taïi nhaø. Caùc saûn phaåm tivi ñaët trong gian haøng ñieän töû cuûa Asda cuõng ñöôïc baät keânh phaùt soùng caùc traän ñaáu cuûa Cuùp boùng ñaù theá giôùi, ñeå giuùp caùc nhaân vieân baùn haøng coù theå vöøa xem vöøa baùn haøng. “Chuùng toâi tin raèng caùc ñoàng nghieäp cuûa mình coù theå laøm vieäc aên yù trong luùc vaãn xem ñöôïc giaûi ñaáu”, moät nöõ phaùt ngoân vieân cuûa chuoãi sieâu thò Asda cho hay. OÂng Jonathan Grant, moät nhaø quaûn lyù thuoäc PwC taïi London, ñaõ
10
cho pheùp nhaân vieân ñeán vaø veà sôùm hôn vaøo nhöõng ngaøy coù ñoäi tuyeån Anh thi ñaáu. Nhaân vieân cuûa oâng ñeán töø 3 quoác gia khaùc nhau, neân oâng coøn phaûi tham gia ngaên chaën nhöõng xung ñoät nho nhoû giöõa caùc “coå ñoäng vieân” naøy. Tuy nhieân, coâng ty naøy ñang phaûi xem xeùt vieäc cho pheùp nhaân vieân xem boùng ñaù ôû nhöõng khu vöïc rieâng. Bôûi leõ “tieáng reo hoø coù theå laøm sao laõng söï chuù yù cuûa nhaân vieân ñoái vôùi caùc cuoäc trao ñoåi ñieän thoaïi”, oâng Grant noùi. Nhöõng naêm tröôùc, Myõ haàu nhö “mieãn dòch” vôùi giaûi thi ñaáu lôùn
nhaát haønh tinh naøy, ngöôøi Myõ khoâng cuoàng nhieät baèng nhieàu ngöôøi Anh. Tuy nhieân, ñieàu naøy coù veû ñaõ thay ñoåi, boùng ñaù ñang aûnh höôûng tôùi quoác gia naøy Naêm 2006, toång coäng 78 trieäu ngöôøi Myõ ñaõ xem World Cup treân caùc keânh cuûa Walt Disney, taêng so vôùi con soá 70 trieäu trong naêm 2002. Caùc con soá naøy chöa bao goàm nhöõng ngöôøi xem qua keânh phaùt baèng tieáng Taây Ban Nha. Trong ngaøy dieãn ra traän khai maïc World Cup 2010 giöõa Mexico vaø Nam Phi, nhieàu coâng nhaân Myõ ñaõ khoâng hoaøn toaøn taäp trung vaøo coâng vieäc. Traän ñaáu khai cuoäc vaøo luùc 10h saùng, nhöng nhieàu ngöôøi ñaõ boû vieäc ñeå ñi xem. Jack Keane, chuû moät quaùn bar ôû New York cho bieát, cöûa haøng chaät kín, raát nhieàu ngöôøi tôùi ñaây xem vaø haàu nhö ai cuõng mua bia röôïu. BP chi 20 tyû USD boài thöôøng cho naïn nhaân vuï traøn daàu Daàu traøn ñaõ aûnh höôûng nghieâm troïng tôùi moâi tröôøng sinh thaùi Taäp ñoaøn daàu löûa khoång loà BP cuûa Anh quoác seõ thaønh laäp moät quyõ trò giaù 20 tyû USD ñeå boài thöôøng cho caùc naïn nhaân cuûa thaûm hoïa traøn daàu vaø seõ khoâng traû coå töùc cho coå ñoâng trong naêm nay. Haõng tin BBC cho bieát, Toång thoáng Myõ Barack Obama ñaõ coâng boá thoâng tin veà quyõ boài thöôøng noùi treân, sau khi caùc quan chöùc Nhaø Traéng hoïp vôùi laõnh ñaïo caáp cao cuûa BP. Ngay sau ñoù, Chuû tòch BP,
oâng Carl-Henric Svanberg ñaõ tuyeân boá seõ khoâng traû coå töùc cho coå ñoâng trong naêm 2010 naøy. Theo BBC, quyõ boài thöôøng naïn nhaân daàu traøn cuûa BP seõ naèm döôùi söï ñieàu haønh cuûa oâng Kenneth Feinberg, ngöôøi hieän ñang giöõ vai troø giaùm saùt löông thöôûng cuûa laõnh ñaïo caùc ñònh cheá taøi chính ñöôïc nhaän tieàn cöùu trôï cuûa Chính phuû Myõ. Toång thoáng Obama tuyeân boá, trong soá tieàn 20 tyû USD cuûa quyõ naøy, 120 trieäu USD seõ ñöôïc daønh ra ñeå boài thöôøng cho caùc coâng nhaân trong ngaønh coâng nghieäp daàu löûa. OÂng Obama cho hay, oâng ñöôïc bieát laø nhieàu ngöôøi lo ngaïi seõ khoâng nhaän ñöôïc tieàn boài thöôøng, nhöng quyõ môùi naøy seõ baûo ñaûm raèng, moïi ñôn ñoøi boài thöôøng hôïp phaùp seõ ñöôïc chi traû. “Neáu caùc baïn hay cô sôû kinh doanh cuûa caùc baïn chòu thieät haïi veà kinh teá do söï coá traøn daàu, baïn coù theå noäp ñôn ñoøi boài thöôøng”, oâng Obama noùi. Hieän BP ñaõ nhaát trí chi 20 tyû USD cho quyõ boài thöôøng, nhöng caùc nhaø quan saùt cho raèng, seõ khoâng coù moät möùc traàn cuï theå naøo veà soá tieàn maø Chính phuû Myõ buoäc BP phaûi boû ra. Soá tieàn 20 tyû USD töông ñöông vôùi lôïi nhuaän haøng naêm cuûa taäp ñoaøn daàu löûa naøy. Tuy nhieân, BP seõ khoâng phaûi chi 20 tyû USD cuøng luùc, maø seõ chi 5 tyû USD trong thôøi gian töø nay tôùi cuoái naêm 2010, tieáp ñoù chi 1 tyû USD moãi quyù trong 3 naêm keá tieáp. Trong tuyeân boá veà vieäc ngöøng traû coå töùc, Chuû tòch BP, oâng Svanberg, ñaõ baøy toû thaùi ñoä hoái tieác veà söï coá traøn daàu. “Chuùng toâi raát buoàn veà thaûm hoïa leõ ra khoâng bao giôø ñöôïc xaûy ra naøy. Chæ noùi thoâi laø chöa ñuû, chuùng toâi hieåu laø seõ vaø caàn ñöôïc phaùn xeùt veà haønh ñoäng cuûa mình. Chuùng toâi seõ thöïc hieän ñaày ñuû moïi nghóa vuï phaùp lyù”, oâng Svanberg noùi. Ñaùng leõ, ñaàu tuaàn tôùi, BP seõ phaûi traû coå töùc soá tieàn 2,6 tyû USD, nhöng ñôït chi traû naøy ñaõ bò huûy boû. Ngoaøi ra, BP cuõng cho bieát, hoï seõ baùn moät löôïng taøi saûn “khoâng quan troïng” trò giaù khoaûng 10 tyû USD ñeå caét giaûm chi phí trong nhöõng naêm tôùi. Hoâm 20/4, moät vuï noå giaøn khoan cuûa BP ñaõ xaûy ra treân Vònh Mexico, khieán 11 ngöôøi thieät maïng vaø keùo theo thaûm hoïa traøn daàu ôû khu vöïc naøy. BP bò caùo buoäc laø ñaõ khoâng tuaân thuû ñaày ñuû caùc quy ñònh, goùp phaàn laøm xaûy ra söï coá nghieâm troïng naøy. Daàu traøn ñaõ aûnh höôûng maïnh tôùi
söïnggia taêtaê ntheâ gng:caù ctrong nguoà nUSD “tín duïngc moägiaù t lôùcao n hôn. Chuù ng bao goàcmñoá khoaû n naê -laø Thueá :i -2,8 tyû möù nhuaä nbang hoï mong n. oi buoà coù hôn, trong i haú thuû doanh maï nxaû taï idaø Trung Quoá USD. hoaï ñoä nñaõ glieâ ñaù hmaø baémaø tcMyõ haû vaønUSD ñôø m naê m nay. ñang naé m 235,7 tyûgura. ñaõ m cnm ñieà uthöù nhöõ nhaø gnmuoá suy ñoaù i hoaø iñeà tôù i ycaù c taï moù hieä u B töø n gm 1giöõ ñeá nthgñaà ni hchính cho khu cuûThaù actMyõ chính noä pnsaû ñôn xin baû nhieâ ntaà ,giaû khi khuû gtaà taø leo ngoaø ilôï .ngiñöôï nhaø ñaà un tö baé tìm laï mi USD. xaù mnnvay vaø o “vaá nngaâ n23/10, gkhi ocaù ”nraá chöa baï ontaù csoá quyeà vaã nhoaû phieâ giao dòch ngaø t tö nhieà unc 1/12, 2ñòa naê nay, Ngaâ nlaà gTrung Nhaø noùXu g” laø moä tnnñaï moá i yn3cnguy lôù nni n.gnieà Bôû cho cuû aKoâ nsaù haø nng, ñaà uñoä tröï Thueá phöông ôû Myõ : -65 trieä u Goù i kích thích kinh teá cuû a Trung Quoá c cuû a caù c haõ g xe naø y ñaë t cuõ n g khoâ n g deã t möù lôï i nhuaä höôù n g thaé t löng buoä c buï cuû a 14. Hoà n g n g soá n g hoang daõ ôû Vònh Mexico, ñoà n g Theo Hoä i ñoà g Thoá n g ñoá c Cuï cgcao. Döï thoaù i tröôù c ñaâ y khoâ n g laø m ñöôï c : buoä c toû ra raáhoaï t höù nphaù gñöôï thuù vôù inhaé caù c cchaá cöû atc, tin dòch vuï .thaù Caù cgIndex taà ncaù gvöø treâ nqua, laøxeá caê nhaï hoä cao hoäTöø phaù saûtnñeá leânn cuoá toø aim aù2008, nlaõnöôù c tnaø y baû vaø thang vaø CIT bò c haõ p n 1979 coù khoaû nngo maø giuù p Vn taê n g lieà n moä t maï ntín hgu Theo keá c saû n ñaõ ñöôï caù seõ daã n tôù i thaø n h coâ n g. Veà baû n Cuoá i n 10 a Boä tröôû nhaø ñaà u tö nhaä n c tin n qua nöôù c quyeá ñònh giaû i suaá cô tín duï n g noù n g laø nhöõ n g khoaû n ñaà tieá p , giaù n tieá p vaø tín duï n g noù n g. USD Quoá citröa bao goà m vieä ci mua caé t giaû mñityû thueá cho troï n g taâ m vaø o nhöõ n g maã u xe nhoû , Doanh soá cuû a GM trong 7 thaù n g ñaà ngöôø i Nhaä t ñang khieá n “khoaû n g huï Toå n g soá traù i phieá u kho baï c Myõ thôø i “cuoá n phaê n g” haø n g USD ngöôø Nhaä t phaû i tôù saé ôû nhöõ n g hieä u ñoà “secondhand” (haø n g ñaõ qua tröõ Lieâ n bang Myõ (FED), caù c coâ n g caá p coù töø hai ñeá n ba phoø n g nguû , dieä buoå i ngaø y 1/11 theo giôø Myõ , töù c nhieä m ñaù n h tuï t haï n g, thì caù c nguoà 1,4 trieä u ngöôø i Trung Quoá c du hoï c , ñieå m (töømaï möù c 464 ñieå m leâ ntham 514unt chuû traù chuû cuû atheå CIT g qua, tính saù nvaø gluoà onigkhoâ g ñoå bòiothoâ aùkích pnñaë tvöï töø Boä Thöông i Myõ Gary Locke n nôï thoaï itaï coù noä i ndung goù caà uc 50 töø möù c chieá 8,5% p hôi duï ng trong thaù nnhoû g 1 ñieä tö nm taø chính mang tính m thôø Sôû voá n vaø khu quoá caù390.000 : Vieä 933 trieä u nhöõ nthò ggiaù cvoá xe coù ñoä ngiUSD cô coù giaù reû .g. naê inhieâ Trung Quoá ctaï ityû citieáñeå ñaõ giaû m phaù trò 40.000 tyûñaï Yeâ nluïÑoâ trong sieâ uniThueá coù möù cnteá giaù phaû i tröôø chaê n g ,cuû nhö duï ndó g) ñang moï c, thaø leâ ôûchí khaé pnhaé nôi. tích töø 101 ñeá nntrôû 172 m2. ñang naé m giöõ : c151,8 tyûnnphöông USD khoû trò hoù anaê thò ai. söû ty oinay hieå m ñang giöõ USD ñeâ-m 2/11 theo giôø tm Nam. voábaû ngaø yt”taï caø nñaø ggiaù neâ n 235,7 khan hieá m nhöng chæ coù ngöôø trôû veà ñieå m ). Tuy n , tôù i phieâ n keá pgt caù c traù i chuû seõ trôû h chuû sôû höõ u treâ n xuoá n Vaø maë c duø Taâ y lo döï moä t dieã n ôû tænh Quaû n g nvaø thöù hai ñaõ bò baù boû thaä m tin n xuoá g coø n 7% moä t . Töø ñoù laõ höôû nphieá gaùhôn laõucoø iteásuaá tvôù cao, neâ n3/5 coù theå bòibaù ruù naøTrong y angaø yythôø moä thaõ taê nggtöø laø do söù c haáp neà Cuõ nnay, gioá ngghaõ nhö GE, Bank of vaøKhuû vieä cggm trôï giaù cho xe taûñaõ i nhoû . ynTheo Nhôø vaä , caù c n xe noä i cuû a Trung taê n g 43%. Tuy nhieâ n , soá xe n kinh nöôù c naø y gia taê n g theâ m Wal-Mart. Soá cöû haø n g thôø i trang “secondhand” Döï n n coù khu thaå m myõ vôù i gian thaù n g 4/2009 BP. Thaä chí, n g daà u löû a naø coø n n hoaû n taø i chính khieá CIT ñaé t ñoû ñoá i i taä p ñoaø n naø y . traù i kho baï c nöôù c naø y . Trong Hieä n Trung Quoá c ñang tìm caù c h tin ñoàinmôù laï vaø moäsôû t laà nunöõ angñaùtaùnbeå hn.. môùnii coø cuû anñöôï taätöôï p cñoaø n tôù naøi ymaù . Quoá Trong ñoù ,xuaá caù ct (2/12), ngaï hieä n g Trung c saû n veà vaá n ñeà ñoå höõ saù c treâ n göû i y cuû a moä t soá suaá t cô baû n lieâ n tuï c ñöôï c giöõ nguyeâ n khoû thò nboà gnaø baá tyccöù luù cucaù naø daãnnay, a soá toácitraù ñoäitaïphieá taê ngutrong tröôû ngtaê kinh teá America khoâ nkhi gunaê i ñoà noä thu haõ gvoá nghieâ cöù Power & AssociQuoá cncuû coù theá vieä taävaø ni vaø ñöôï citaânoù naø laønnhaø xe do boä phaä ntrung “Khoaû huï tnôï ysuï möù cvaø cheâ ng.nguoà hnty leä cm suoá tthaù 7 m roø gn. pÑeá hoaï tm ñoän nsoá Hanjiro ihôn Nhaä ñaõ nnôï n bôi im 20 m, nCIT, lôù taâ caï n ,vôù trong suy itthueá laø cho nnchuû gigytröôø chæ nhieà coâ noWuling tôù baï cgcnhaé Myõ ñoá inkeù maë inngnhöõ nJD gphaû tin phaù saû .gg coù loâ iTrong o ntnhöõ ngöôø isau gioû inthoaù nhaá trong nhoù m naø coù cvaã doanh lyù ñaà tö coù nhi traùiniteâ seõ sôû uteánhöõ nngtkho khoaû nhoï môù haø gchuû loaï t lôïcaù chöõ cöû nhaâ khoa cleâ O noKhoâ gdaø raè g”coù giôù iulaø haû i nkhi quy coøtaø chuyeâ n gia kinh . Ngay sau tin n trong suoá t 10 n g ñoù n thaù n Theo ngaâ haø ncgnaø gthoï ytaø caû nvaø hug cao vaøncaùgcöû laõ i suaá t trôû pgiaù nmang hôn. Gerard ates, tính tôù ttoaù thaù gmoä doanh duï phaù pdaã caà ug cuû a tin nhaä doanh nghieä p7/2009, naê saû xuaá boä phaä nhn ynaø chuû yeá giöõ athao, toåpkhaù nncbaû gt,ñoù nhu uthuoä nvaø nguoà ntröôø taï inveà ncgclaõ qua ttrong nhaù nm 19 chæ 1 cöû an theå vöôø caâ ynvaø caû bao quanh baû gpnaê caâ nt ,noã ñoá keá nnicuû anaøtaä pmôù ñoaø nñöôï naø chính cmaø cnhöông oseõ thò nn ñoù nöôù cthoâ . ii heá do Koâ nmeä naé m giöõ ñaõ taê ntính gaà Trong löï ñeå ngaê nchy möù haø gncaà Nhaø nöôù nitham gcung döï nghieä on,phuï m nhaâ ,naâ saû cuû ihaø nhaá htöø ntoû tôùra icoù 70% giaù kyõ ngheä ,cvôù nhieà ugng, ngaï ikích heä caâ nnNgaâ nhaé vaá nhieå ñeà hoà itoå ñeå naø yancHoà ,gCIT, nhieà uabieä nhaø ñaà u choã töleâ hoang cuoá iNhaä m möù imôù suaá tnhaá ytchi iñoä soá caù c loaï i xe ñöôï höôû n g cheá hoã Chính phuû nöôù c naø y . Chaú n g haï n , haõ n g saû n xuaá t nhöõ n g chieá c xe taû i thöông maø neà n kinh teá saû n xuaá t ra. 2009. Nhöng khaù c vôù i GE, Bank of vôù i caù i teâ n Seiyu, caù c cöû a hieä u cuû a naê 1992. saâ chôi i ntrôø i daø cho treûuphaù em. chaá ñaà khoaû n nôï bieá khoù . ñaõc haø traùithöông phieá ungoaø Fannie Nhöõ nygunhöõ ngöôø hoà höông naø yhoïiñöôï baé tobuoä cnhö phaù haø nhnMae, phieá baét trònpcaù cvaø khoaû ntm nôï ñaà ucöù . Caù coå151,8 gaá i,onmaá töø 80,9 USD leâ nbaé chaë daà traønnnggi, leâ BP cho t,ñoø thoá nggñoâ vaã ñang laøban mtyûkhoâ gc tö töôû gia vaø hoaï t, ñoä gt nghieâ nhtíncöù u Freddie vaø vaø vong. mang vaø phöông höôù nng, tñoâ ñaànug tröï ñieà unt chænh taê n i8%. trôï Chính Trung Quoá cnt moä ñaõ nigy. baù BYD Auto ôû ñaõ möù maï kích nhoû ,tôù coù giaù khoaû Do nhaà gthöôù hoù acxuaá dö ,taïtcaù cunccoâ ty America khoâ gruø phaû itlaønnoä pnkhoâ loaï thueá Wal-Mart chöa töø gCIT aêgñöôï laõ chæ “xa nñaõ h” nhöõ ncoù gym maë Ba nhaø m ñeå xe vôù toå nhisuï gnñoà dieä Vuï phaù saûphuû nn-suaá anbieå ncoù gici ttaê gaâ Mac... uthaä ñaõ bò ñaå ythöø iabôø vöï pgnnñoå goï laø haû i quy athoaï ,mmoä loá chôi c ,Caù hay chí phaù ggn sôûKhoâ höõ unnoggcoåñöa phieá unm goà saù nUSD, gtoátaï trong nhieà ukhieá vöï nghieâ nct buoä trieå ítgñeà tm thì cuõ ntlaø gkhaå laø iihaø thôø ñieå m tyû vuø göu laõ nlónh hi, thoå vaø baé ti töø ñaà u ñöa vaø ocuû ñoä heä baù nThaâ thaù olaù ,Quyeá nnbao thòcnaø tröôø ncaû go 9.intaà cnhaá nöôù ckhu u daà Maë c duø laõ i cô baû n giöõ 49% sobaá vôù cuø n gmôù m ctôù nhöng doanh soá nMyõ gn 183% thaù ñaà uct tieà 4.300 USD. phaû giaû mgiaù gchöù baù nuñöôï thaû Tuy nngôø thaù ginaê 11/2008 inghóa naøyntöø do coù lôï ithieá nhuaä nnay, .khaû nuphieâ gvaøthôø trang t trong ñoû ,nôï tích gaà nnhsoá 23.000 m2 cnoùsa 500 nhieà ulaø tm cho giôù i quan saù tt,, nhöng vì vaøToå m chí laøtheå pbaé hoaø nvaø toaø ng, chöõ cuï töø haû ikyø itquy lai, n lôùsuï nhaø laønñoå trieä ñoà Vn Chính phuû ,tnchæ ñöôï c ngöôø tieà nnöôù sau cöù hoï thuaä chính n7traû cuû naø ythaä .imeä “Khoâ nggiaù t1caù cakho ñaà ubaï cc. saù nxe g-i hai ncitaê tieá p ñoä t thoá ngoä tghaø quay ñaà uu danh saù hclieâ nhöõ gñaé chuû ninaggNhaä ñaà thoá gnhieâ ni,hoï daàkhoâ u ñöôï ctröôù keá ñeå haø n g traù i phieá u Myõ nguyeâ nchaë trong gaà nnngoaï moä naê m naê m , leâ n möù c Gioá n g nhö Toyota, GM khoâ n g tieá nhaâ n coâ n g. Maá t vieä c , ngöôø i tieâ u duø n doanh soá cuû a caù c cöû a hieä u naø y thaù n g thôø i gian naø y cuõ n g tieá t kieä m chi tieâ u hôi vaø hôn 1.500 xe maù y . Maë c duø ngaâ n haø n g naø y baù o ñaï t lôï i naê n g taä p ñoaø n naø y laâ m naï n ñaõ xuaá t Ngoaø i ra, suy thoaù i kinh teá cuõ n laø “töø haû i ngoaï i trôû veà ” . Henry Vöông ñoäm tt ngoä t lao c,tyû nneá g saù moásôï cggt khiaym.caù cnchuû cnthanh toaù . Boä Index naø laù ng phaù minh radoá ñieà uxuoá gì u thoï m nôï maï nh. gt theá phieâ n ngiao cuû neàñieå kinh teáñaõ lôùñöôï nRieâ nhaá giôù ixe. ñöa daàtuhuy vaø ñoä khíngleâtaï n i beà t roà laõ i suaá caùcmaë ngaâ n ihaøñoá ngt giaû ñang 239,3 USD 208.000 loä innaé nhuaä ngiöõ taïn:ingTrung Quoá c,i nhöng laï ilôïmua ít haø theâ m , ugiaù caû laïtaê i boä bòg naø o cuõ n g taê n g vaø Seiyu döï kieá n , naê m cho aê n uoá n g hôn. Taï i caù c sieâ u thò, hieä n töø nhieà u thaù n g nay. Ñoä n g thaù khieá khoá i löôï g nôï xaá taï CIT n nhuaä n roø n g 6,3 tyû USD, nhöng neá u Huy Dieä u (Wang Huiyao), thuoä c Hoä i 500 ñieå m . Taø i chính Myõ ñaõ thöø a nhaä n soá voá n coù dòch ngaø y 23/12, khoá i löôï n g coå phieá u thöông maï i trong naê m nay vaã n khoâ n g 13. Caùc ngaân haøngTrong ôû vuøkhi ng phaä chaùy. Vôù nguoà n chaâ tieàm nu,doà iñaõ daøbaù o othu veàmoä töø nh.iGM xuoá ntaï töø ñoù oloã nay hoï seõ kieá ñöôï lôï nvaø cg doanh thu nhöõ rau quaû reû giaû noä ñôn xin saû cuû aiicho CIT nCaù g maï nm Tính tôùngaø i giöõ aNgaâ naê nay, gaàntt hoï cpngiaû töø Taâ trôû veà cho raè nncgít tính inhieâ töù c löôï phaû traû coåcuõ Trong cuø nggi theâ y, AÙ ,caù nmtaï haø nra gtrong Nhaø theå cthu hoàdòch icuû laøaraá t thaá .loaï ñöôï giao thaø nnhgpcoâ ngi leâ n ñeá n kyû ngöø gtôùtaê ncoå gphöông theo töø nngnigcythôø ñieå m chæ Caribbean Tuy nphaù ,m daà unhuaä traø n.ñoâ öôù xuaá t khaå u daà u thoâ c quoá c gia xuaá ñoù , doanh soá quyù 1 vöø a qua, baá t chaá p vieä c Trung voø n g troø n luaå n quaå n . haõ gcô baù nquy leû giaù reû khaù cuõ ngñaå ñang tieàn nhö ñaäu, trieä haønuh,chöù naám ñòa phöông... coù gphaà gaâ moä tñaõ cuùintvaø ckhoaû n cuoä trong 10%cuphaû soá dö nôïu tö thuoä c thoâ boä ntraù iphieá chính giôù haû inaê seõ trôû thaø hcsoá clôù söï chính thöù nphaä gobaù otaøitin ñoànu sôûnikhaû höõ uhoä coå ny traû khoaù nc, chuû chôø inn ñeå "buø nöu ". ngi n137 soá traù i phieá ungkho Myõ nöôù tính ñaõ tuï cnnytaê ngdoanh gphaù cao töølöï khi c luïcToåvôù khaå uithò unvaø a baï Toyota Quoá cdaà laø nnhieà gtaä cuû GM Tình traï nñaà gtröôø aûm mlôù anhaá kinh teá Nhaä lieâ tuï colieâ baù otröôø gñoaù gn maï Thay vìcuûmua nhöõng treâ ngaé nvay haï n,Chính ñoá itaê vôù thoá taø i chính doanh nghieä pthaä cuût,ñaï anhöng pcuû ñoaø nc tphieâ naø yanlaø nôït saù nngn taï vaø döï Trung Quoá cnhaø n laø sai söï caù sau nôïNaê phuû Myõ ,nnsoá thì Bank of ñang yeá u laøtaê baùm ra. n: h. m thò ni ra gheänchöù gg.khoaù n seõ ñang naé giöõ 153,2 tyû USD khuû g hoaû n g xaû y tôù i nay. Caù c kho baïcvöï Myõ . Nhoù chuû nnôï naøyi daâ bao taïiinhieà taï khu ci baù naø y.vaø laø quan troï nm gngöôø khieá ngöôø Trong ñoù ,ccaù cutaâ haõ nsaù gseõ ntyû cao i döa haá ut,ñaé t tieà n26/10, , ngöôø NhaäutTrung ñang Myõ , nhöng ñöôï cho laø gaâ theâ m xaáiulyù . do trôû thaø nhöù hkhi moä tntrung m nbaù gn taïyleû oUSD. thöï c traùChöa ñoù caû ngöôø n i mua ñeà u toûn heá ngaø y nhaø America treâ thöï c teá loã 2,2 n g nhieà tin ñoà Boä nTaø i chính Myõ ñöa caù chôn ñònh khoa hoï c thuoä cphuï Chính phuû Myõ cho goàDuø mc naø caù cythaø nöôù claä Ecuador, Venezuela, Quoá c chæ sao, söï gia taê n g doanh soá taï nöôù chi tieâ u tieá t kieä m . Tyû leä thaá caá pmoä i Nhaä t ñang phaû chöù n g kieá n chuyeå sang mua loaï i quaû reû laø aùVaø pChöa löïtaï c cho söï c hoà i kinh teá coø Ñöôï c n h p vaø o naê m 1908, CIT söï t khi coù ñöôï c nhaâ n taø i . thaän troïng, khieán thanh khoaûn cuûati u tö treâ n saøn thuoä coøn nhaä c tingia nhaévaø n ra thua loã y, nnhoï khoâ bao giôø , daà thòuvaätröôø grachöù nngg ñaà cheá taø ikhieá chính cchuoá caùncñöôï quoá raè nQuaû g,vì hieä nm löôï nnnöôù gnhö traø Vònh Indonesia, Bahrain, Iran, taê ng ccoù 5%, Trung cmöù giuù ptaäpcaù haõ g Iraq, xe ôû nghieä taï nseõckinh teá lôù hai theá söï suï t giaû maï h meõ cuû a doanh soá , chuoá i , n löôï n g i nhaä p khaå u mong manh cuû a c naø y . laø moä trong nhöõ ngt thaá n ncho vay thaä t , Trung Quoá c thöï c söï coi thò tröôøpt nQuoá g iôûneà raá pñoaø .cn thöù bi quan hôn vôù i noä i dung: "Trong thôø i khoaù n coù nhieà u tin ñoà n nhö trong naê m phaûi ñoùnmoã g thueá . y côõ khoaûng 35.000 vuøng laõnh thoå Bahamas, Bermuda, Mexico i ngaø Kuwait, Oman, Qatar, Saudi Arabia, baá t chaá p ñaâ y buø ñaé p laï i söï co ruù t cuû a tyû suaá giôù i naø y hieä n ñaõ leâ n tôù i möù c kyû luï cti coù nôi leâ n tôù i möù c hai con soá . Chòu vaø o nöôù c naø y taê n g tôù i möù c kyû luï c . Theo soá lieä u do haõ n g tin CNN coâ n g doanh nghieä p vöø a vaø nhoû lôù n nhaá t taï ñoå i môù i saù n g taï o laø phöông thuoá c thaà n Kim ngaï c h xuaá t , nhaä p khaå u suï t tôùi, UÛy ban Chöùng khoaùn Nhaø nay vôùci thueá hình thöùso cnhaä ngaø göôùntinh Möù thu piymöù aâcaø mcncuõ laøvi m gian Cayman Islands, -thieä 60.000 thuø vôù cgci tính Caù tieå vöông chöu Arab thoá g vieä ct xaá haõ ng 5,7%. lôï i cnhuaä nu.giaû Nhöng lôïquoá i nhuaä nh tieà naênlaø Heä thoá ngquaù löông bò m xem tnhö haï igöû naë nnngg, nhaá t ,kinh phaû iteákeå tôù caùñaõ c nöôù Söïc tieá tcoâ kieä mboácuûthoâ a ngöôø iNetherlands Nhaä t trong boá , ñôn xin baû o hoä phaù saû n cuû a CIT Myõ . ñeå taù i caâ n baè g neà n quoá gia. m maï n seõ n g n g tin raá u veà hôn i tin nhaé n tin raù c tröï c tieá p lôïiincho keá t quaû kinh doanh cuû a Bank Antilles, Panama vaø British Virgin hoà tuaà tröôù laønc lôù 20.000 40.000 nhaá t keù (UAE), Algeria, Gabon, thieä taïNaê iHieä ngtrong naø y nhoû tnôï nhieà u so uthò m vaø nhöõ nboá g ikhoaû n caù chính haõ gsoá ñoà hieä u-.cñöôï suy nthoaù i naø coøn ñöôï cNhaä theå ny yeá ñaù daá vuï phaù saû lòch ntröôø nay, caû nhraá cLibya, doanh Giôù ih haû inuquy ñaøntothöù taïo5-trong caù c nhaä kieá np laà m 2009, khi neà nhôn kinh teá trong thòn tröôø g chöù ngy khoaù n,xenhaø ñaà unaøtö ñeá nAmerica. maù y nhaø ñaà usuaá tö... ofDoanh Thueá thueá thu giôùnaø i thieä haic nöôù vôù iNigeria. nhöõ gìvaøgiôù maø caù c ahaõMyõ ni Nhaä gnñang xe tngaï haùuii Islands vaønog".nhoùm chuû nôï y. uMöù thuø n g. phuû khoå ntheá galoà khieá nñang ngöôø tgaë locthieá vaø soá an caù haõ navuï gthaù LVMH Moë söûTöø nöôù cnngMyõ , pcuû sau cteá phaù saûgnñöôï cuûcoat neâ nghieä p vöø nhoû cuû thöù c ñaú caá quoá c vaø thoâ n thaï c vaø i daà phuï hoà n xaû haø thaù g 9 ñeá giöõ n g 12 doanh nghieä puthöï cLehman teá ñoáthöông i nôï vôù ilôùBank maã u xe ña ñöôï c taï i Myõ tröôù c khi xaû y ra khuû ngt cho töông lai cuû a mình, vaø vì theá hoï nôï Myõ maø nhoù m naø y naé m giöõ hieä n Söï thaä t veà nhöõ n g chuû n 8. Anh quoá c Hennessy Louis Vuitton, hieä u ngaâ n haø n g ñaà tö Brothers, voá n traà m troï n g, Toå n g thoá n g Barack Anh ngöõ , ñoù n g vai troø chuû choá t trong thì kim ngaï c h xuaá t , nhaä p khaå u laï i suï Sau ñoù, ñeán ngaøy 30/10, goùi kích xem laø thôøi ñieå m 2009 thò tröôø ng chöùnso g ofi xaù America naê m laøcoù duï nc g106,6 coù tính hoaû Khi ñoù khoaû gkho moä lôï tieá tmnkieä nhieà ui, vôù hôn tieâ . nöû taêng khaù maï nchính h so vôù i cmöù tyû giaû nhaá tcoâ cuû a ty tuù htaïnvoá nWashington raá cngchuoä ng-44%, ôût, Nhaä Toå ng. gm soá phieá unmduø baï ngaâ nncchaø Mutual, haõ ntg, thích Obama ñang tìm caù chchi nguttieà ncathueá noã löï oggra caùt cñöôï theå ñöa quaù saâ utraù so i naê 2008, thôø iMyõ kyøi kinh teá thöù ñöôï c Chính khoaù höù n nhieà u tin ñoà n nhaá trong vôùTrong igiaû möù cn20% maø ngaâ n ghaø nm gnnaê naø y USD vaøo thaùng 6/2008,naênhöng theå thao nhuaä caà a cToyota laø thògntoaø Daâ chuû Nhaä t USD Baû (DPJ) ñaõ m ñaà ukhoâ m vaã soá caù quoá cthaù giöõ ñang m : utrôï 321,2 tyû vieã nchuû thoâ g9,5% vaø pnaé ñoaø ndaâ cuûÑaû andaâ ñeånngiöõ caù ngaâ nnnhaø nugtöø. nhoû Trung Quoá leâ nccaù naá cao hôn treâ gnnaé hoaû gnhoã cuû a cuû kinh teá toaø caà thoânsaûgnqua, tin ñoà treâseõ nng loä Vuï phaù cuûa CIT coùntheå ñaùroõ nh baû daánun khuû ñoù yeá ucWorldCom, laøtrong ccm6thoâ ngia gnctaä tin nxe gy phuû phaû i chòu trong naê tröôù ñoù . môù i. tröôø Myõ nm gnng thaé ncgn. cöû trong cuoä cñoá toåhaø nc 2009 taï thò tröôø nCaù gcnaø y. iThaù ngñöôï 12Quoá coøkhoaû nt thua möùloã kyûu tieâ luïhaä cn 216,3 tyûi khoâ USD traù phieá u, thaä kho ,leä Trung cn chaá hôii General Motors (GM). nhaè ñaå ymoä vay vôù caù Tuy hieä laø chuû nôï ntuyeå ginaê ñaà chuyeà n ikinh teám.baï cMyõ haû quy cnaê saêm Toå gthuù kim ngaï ccho h txuaá t khaå uingcaû mu thaá t thieä tcnhöng u(SUV) quaû laï n thua ñaà maø Chính phuûn ñaû chính xaù c chí sai c h veà chính Standard Chartered: Caà nquy caûcoø ncoù hn, löôø Ñoù laø moä t “Seõ raá t khoù ñeå caù c haõ n g xe bieá ngt cöû môù i ñaâ y taï i nöôù c naø y , ñaõ cam keá ngoaù i , vì lyù do khuû n g hoaû n g, Louis Ngoaø i ra, vuï phaù saû n cuû a CIT doanh nghieä p naø y ñoá i töôï n taï o coâ n ñaï t ñöôï c vaø o thaù n g 3/2009. laø nöôù c chuû nôï lôù n nhaá t . Tuy nhieâ n ñoù n ôû moï i caá p , vaø nhöõ n g haû i cuû a Myõ , nhöng vaø o thaù n g 6/2008, nay ñaï t 56,5 tyû USD, thua xa keá hoaï c h phaûi gaùnh chòu trong chöông trình saùch cuûa nhaø nöôùc veà taøi chính, tieàn Myõng. Sky City Towers cnhCoâ ngñình ty giaù vôù i luoà voá “chaû ngöôï cthì ”a thò tröôø nlaø gm Trung Quoá cñöôï thaø moä thò seõ ncuû gcphuû thu nhaä pchæ cho caù clöï hoä gia Vuitton huû hoaï hdaä moä ñöôï chcxeù xem laø tnt thaá tncbaï igcy a nChính aên taê vieä cho moä tnaé nöû atyû c löôï n55 gt lao thaø tích cnymoä bieä -n caù nhaø 12. Brazil neá tnñaõ caù cgkeá ñoá inhö töôï nmôû khaù ctkhoa ,cöû ra a naê m laø 64,6 USD, giaû m TARP Chính Anh m giöõ coù tyû Phieâ n giao dòch ngaøy söï 30, thay 31/11 ñoå vaøi ñeà teä . unLöôï gcaûñaë tin ñoà doà pcuû ñeá noã i Hanotex ñaà u itö vaø phaù t trieå np, lôùn baï soc Myõ vôùi TNHH tröôø coù tyû tm lôï nhuaä n cao nhö thoâ qua caé.tsuaá thueá vaø trôï caá c12/11, neà kinh teá môù ic noå caà nn nôï coù hieä uy, Myõ môù ôûnncTokyo. phuû ,i vì caù nhaø chöù cchuû hkhoaù nöôù ñoänngnggcuû ai Myõ hoï cCaù chuyeâ gia i chính vaø trò Toång soá traùi phieáu kho Trung Quoá vaã chöa phaû itraù USD traù phieá ugiaû do Washington phaù t ngaø UÛcny taø ban Chöù nlaø giquaû nc quaû n lyù vaø giaù m saù t bôû i Coteba cuø n g kyø naê m nhöõ n g gì caù c haõ n g xe Nhaä t ñaõ laø mi cho caù c hoä gia ñình coù treû em. Tuy “haø n h ñoä n g khaå n caá p ” ñoá i vôù i caù c yo2,33 , ôûvaø otyûcaù c nthaä p nieâ 1970, naøTröôù y1.cñaõ USD on taä c nguy cô phaù saûn, trong thôø ÔÛ thôø imñieå m: ñænh cao, giaù coå phieáu haøTröôù ñöôï ñaøcbôm ocñaâ taïphaû ngoaø i ñöôï cnpChính naé giöõ 164,3 tyû USD soá ni h. Nhaø nöôù i nöôù göû iccoâ g vaø vaê ñeá nñoaø caùcn ñang (Phaù p ), vôù i nhaø thaà u chính laø Coâ n g Nhöõ n g trí thöù c TQ hoà i höông ñöôï c goï i laø haû quy ruø a bieå n , moä t loá i chôi chöõ töø ngoaù khi ñöôï tröôù cCIT ôûkinh tröôø Baé ctroø Myõ ”ai, nqua, , caù c ñaâ nhaø teá c ilo ngaï baù7.oc,Caù caù neà n ylöông kinh teá môùnnhoï caà ncuûcoù Lyons, n cgia teái, tröôû g. nhieâ 1980, m ôûchöù ptkhoaù luoà gngvaø voá nthaä ñang ñoångcaû vaøty ocoâ khu naø naø ynTrung trong thaù nCNBC gccchí 12/2008 theo chöông gian luoâ nthòhy voï gignoå vai a CITchuyeâ ñaïnt gmöù 60 USD/coå phieá phuû Quoá boá trí n“thaä gbieá phuø Trong voø naêikinh m qua, nnugnghóa Haõ tin cho ,ccnieâ ñoánnyi cuû cchaû quyõ höu sôû giao dòch, caù coâ nvieä gvöï yNhaä döï ng daâ duï nkhoù gpGiaù vaø coâ nphaù g nghieä pucn cuïmhai töø haû ngoaï idoanh quycöôø lai, “töø ngoaï i trôû veà ”maø maø soá oâ nnXaâ glaø Chotai, mvay ñoá c ñöôï ñieà raè g,hAshvin tgitBaû npn nseõ maá maù t”im 1990, nhieà itnnNhaä ttoå vaã haø n ñoä n khaå caá ñeå ngaê n chaë thuoäc c kinh Standard Chartered, cho raè nng ty ngaø moä nhieà ukhoaû , giaù bôû ingöôø chuù gvaø coù theå trình cöù ui heä isaù mang mình laø moä taä ñoaø n cho lôù n ñoá i Nhöng khi ñoù cöûa phieâ n naø giao dòch hôï vaø it theâ m thöôû g1 trieä teángNam Myõ y lieâ töôï ggiaû naé giöõ nhieà unugnnhaá tchính trong nngnu quoá yeâ uptny caà uñaõ phoá hôï pthoá mtaø ngaê Toå nxoaù gCoâ soá phieá unkho baï cngMyõ Delta. gtraù TNHH CB Richard cuû ag boá Toyota haø cuû atöôû ngty ginghieä tönbòvaá Intelligence voø niinghcaù ygnhaõ giaû m phaù t aêdo laø nvaø soù gichòu mua tuù i Louis Vuitton vaø khaê n vôù nhöõ n taù c ñoä g tieà m taø n g cuû a chaâ u AÙ laø nôi tieá p nhaä n chuû yeá u caù c teâ n Giaû i tröø nôï xaá u (TARP). Nhieà u vôù c doanh p vöø a nhoû seõ gaâ y ra bong boù n g taø i saû n vaø baé t ñaà thöù Saù u , giaù coå phieá u naø y chæ coø n 0,72 nhaâ n daâ n teä (khoaû n g 150.000 Ñoâ la Hieä n nay Trung Quoá c coâ n nhieà u nhöõ g yù n aá y n caé p hoaë c bò ngöø a nhöõ g ñoà n tthoå i treâ n thò tröôøng tuïc taêng roài laïi giaûm löôïng nôï Myõ Ellis soá nôï Myõnñaõ vöôï quaù con soá 13.000 ñang naé m giöõ : 513,1 tyû USD (Vieä t caï Nam) laønhaä ñaïñang i lyù marketing taïTaâ iba Trung Quoá c aû Automotive xeù tleo mnpgiaù nnhñöôï choaø ngiai gnm Hermes duø phaû du khaû g, Chính phuû Myõ seõ gnhaø coù giuù nhaä cngsöï hoã töøthang phía doø gquyeà chaû ycho tín duï y. ,trôï haïnnt nguoà .nöôù Tieá pNhaä USD/coå phieá uhoï .phöông Myõ ),t.naê baø iXu baùnhöôù o voá khoa hôn buoä caû moä ñoaï nnay, môù ichính aip“nhòn” cuoä ccoâkhuû ng trong sao pñeå baá t Asia, hôï ptranh phaù pnaø .nnaø Muoá nnhö nghieâ naø yUSD thaä chí seõ phoá i cuû hôï vôù gñem an nn g töø thaé tclöng c yibuï ngaccuû añeánt ñoä kho döï tröõ ngoaï i570.000 hoá cuû mình. tyû hieä nxe laøyikhoâ caù cnnñi Caù cCIT quyõ löông m soaù cncheù nñoù döï aùanhöu ykieå nhieà u chieá c trong soá naø chæ Toyota n g cöû nhaø maù y ñaà ungn taê n g 18,5%, leâ n möù c xe maï h ôû nöôù c naø y . lòch, hay thaä m chí phaû i chi tieâ u haï n khaû naê n g thu hoà i phaà n lôù n khoaû n ñaà u caù c chính trò gia. Tuy nhieâ n , vaø o thaù Quay laï i thôø i ñieå m naê m 2003, CIT Thaù n g 12/2008, Trung Quoá c ñöa ra Baû n , Ñöù c vaø Anh goä p laï i , vaø löôï n g cheá taê n g tröôû n g tín duï n g, giôù i haï laø Myõ Latinh, Ñoâ n g A u vaø chaâ u cöù u vaø phaù t trieå n , muoá n kyõ ngheä cao hoaû ntö g cô taø iquan chính toaø nnaê caàntöug, nhaâ ngaâcnn.trong haø ncg Thaù ngöôø i Nhaä t ñang khieá n “khoaû n g huï t vaø caù c chöù c khaù n g 2/2010, Brazil naé m 170,8 tyû ñaà u thuoä c khu vöï c Caù löôï n g tieà n lôù n ñöôï c daø n h cho muï Tröôù c ñoù , nHanotex vaøu moä t soá ngaâ nc veà cho nhaø nnmoä xuaá tnaø cchæ lôï i nhuaä n sinh tieâ trong lòch söû Las Vegas tieâ ut ñieà vì khuû nLieâ gsaû Maë cphaù duø Toyota khoâ nnggtyûcoâ nm gnquy boá lôïui thì heï pnaø hôn vaø osaû chuyeâ nnghìn aêmöù nyauoá ng. tö y , vì khoaû tieà n ñöôï c traû 7, Cô quan Baû o hieå m Tieà n göû i môù i chæ laø moä t coâ n g ty cho vay moâ “Chöông trình t taø i naê n g” vieâ n toá t nghieä p haø naê nhieà phaû i kieâ n quyeá thöï c thi quyeà n sôûn cho vay treâ n thò tröôø n g baá t ñoä n g Phi. Standard Chartered cuû Anh caû n h giaû m t ” trò giaù 40.000 Yeâ trong tröôø n g hôï p caà n thieá t . USD traù i phieá u kho baï c Myõ , nhieà u toå chöù c thuoä c khu vöï c coâ n g naé m giöõ haø n g nhö BIDV, Techcombank vaø ñích höu trí cuû a khaù c h haø n g neâ n hoï nhoû beù khoaû n g 100 USD moã i xe. nnduï gg saû n”, xuaá tgñaõ xe hôi lôù nhaá nngtöø taï Trung Quoá cnacoä ,hveà nhöng oâJeff nngg höõ Thò ngn haø ninsau gggoï hieä taïiñoà t coùc nhuaä veà Chính khi CIT traû ñöôï bang (FDIC) choá baû o tlaõ nhoû . nGiaù ñoá c ñieà uÑoä vôù iocho muï c tuaà tieâ u phuû i ukhoaû nNhaä g 2.000 hôn Myõ vaø nnaø n(CEO) ggtín laï i,duï theá cHaø Gary Locke itheá .nnght vaøuHaõ aùsaù pMyõ caù cnhoaû phaù p nnikieå m Theo oâminteá g, söï dö thöø neà kinh nöôù cnay. yhaø gia taê n theâ m baùTrung . soátröôø thaù 9, tin chia Ngaâ haø nntaù noâ gnbieä Haû inthöù ñaõ“thuû keáñaà tnoù nhaá tncaû töø tröôù cmôù tôù iAÁgia 40% nôï ymôø .nôï phaû iggchoï keâ usoaù tö khi ñoù ,t doanh soá cuû a nivaø nhöõ giôù icn.CIT Toyota chính ckyùquyeá tñoà ñònh Ñöôï c meä nñaõ danh baø Ushiyama, môù i grôøñaõ i vò trí doanh töønaø 15-20 tyûcuû USD moã naê m heáTrong tthöù caùgctaê csoáchuû khoaû nn cho chuû nôï cho phaù thchaø nnhöõ h voï nôïlaø ,ggkhieá nhphuû CIT gaë Peek khi ñoù i ra nhaä p CIT i buoä trí choá veà nöôù c caù trong voøtraù nnggc,i Yuzo nhöng tieâcô u chuaå nngöôø chaá tivaá löôï nñeà cuû anuoâ caû Trung Quoá hy n chính nhöõ ngpi voá n coù nguy gaâ y caù c n môù i veà Söï n g maï h luoà n g voá n töø caù thöôû n coå phieá u a c doanh hoã khaù ctheá hnhaø ng inhö tín duï ng mua 11. Caù ccgyToyota ñònh cheá tieà nnaøgöû igthaø Döôù itheo ñaâytôùhaõ laø danh chcöù15 chuû nôï coù ñoä an toaø cao nôï chính phuû loaï i. xe kích thöôù cnghieâ lôùVöông nsaùhôn vaø ñem laï,i qua ñoù cöû nhaø maù yvay lieâ nnchmoâ doanh vôù i baï cntrôï ”ghi cuû aveà giôù ,taïthaø phoá Las Giaù m ñoá taï ity Trung Quoá cít,moä ñaõ caû nhöõ n g con soá thoá n keâ ai nhöng n g n u McKinchuû thaù c thöù c lôù n trong vieä tìm kieá m tham voï n ñöa coâ n g y n h t 5-10 naê m i . O n g ñaù n h giaù hai thöù naø vaã n coø n laø moä t daá u hoû i . ngöôø trôû seõ giuù p o ra i tröôø n vaø taø i chính taï i kho caùc neà nc kinh nghieä p lôï nieâ ma môù yeá lan truyeà nbieä roägôû kinh neànnnhaá teá i cao noå i,CNBC ñaëclaï tmtlaøkeâ nhaø Cuï theå cnh vuø haø ñöôï c pheù pgai ncteá gireã soá traù i nphieá unumoâ baï Myõ lôù ttrình Myõ do lieä nhieà uikinh icuû nhuaä nytNhaä hôn i,raà khoâ n Myõ Nhoù naø m caû haõ n.gsaù xe Myõ General Motors(GM) taï Vegas toï anm laïo,chuû ckhaù treânôï nynng;gbao ñaá tggoà caù t cuû aùtaämToå chæ raè nNho g,doanh nhöõ gsoá maã xe kích thöôù nghó tôù nhö cuû a nhöõ n g chieá c sey & Company, t hieä n ñang naè m Bôû theá , vuï phaù saû n cuû a CIT coù theå nguoà n voá . p ñoaø n cho vay quy lôù vaø thu “chöông naø raá t hieä u quaû vaø tính Goá giaù o troï g toâ n ti traä t töï cho n g taï phaù t trieå oâ n Vöông treâ n caù c saø n chöù n g khoaù n , nhaø ñaà u tö teá ñang noågiöõ i.nTheâ m vaøtyû ñoù naênmg vay chaâuñoå AÙi,,töï ñaõtöøngoù pi inhuaä phaà y caù rac haõ bong tôù i t70% nhöu gÑaâ trò caêcoù hoä thay khieá lôïthò cho nug nhtoå nhaâ ngiaù thaà töôû ntieâ g ncat ñang naé m :hoù 206,6 USD theo thöù leâthua nncoù :nngaâ caù cuMoä quyõ nhaâ vaø caù California. ytöm laø laà nnniñaà ucttheo Nevada )nôï , taâ laø nôi söù huù nhoû hôn thò tröôø nogVieä naø,nykhaû ñaõ möa naé g. n bang trong nkhoaû gdöôù tröôø gkhoaû seõ nsoá hiinhöõ daá umang, nñaõ loãhaø ñaà ughieä tieâ nn oâ Sau ñoùnbeä ,glöông caù c(Myõ chuû vaø traù chuû cuû lôï i pnhuaä cao ñeá nnñaù cuoá naê m nay ngdoanh 300 trong neà ntreâ vaê Trung cNghieâ thaälaø t söï Tieå Ñoâ (Wang Xiaodong), moä nhaø toû ra hoang khieá n nhieà unvaø haáche thuï voá nn nhôn. cuû aaTheo nhieà u Quoá neàn kinh teá boù g taø saû n ôû phöông Taâ y daã laõ i suaá t linh hoaï t trong voø n g 10-15 xe chæ taê n g chöa ñaà y 5%. mình laø caù i maù y haù t neâ n haù t ong Nhoù m chuû nôï naø y bao goà m caù c 15. Ñaø i Loan trong lòch söû 72 naê m cuû a Toyota, moä kyø dieä u . Moã i naê m , nhöõ n g khu giaû i trí quyõ löông höu thuoä c chính quyeà nnit khoù Toyota. cöù u Dai-Ichi Life, doanh soá thò tröôø n g chòu c ñoä ngöû g imaï nhaá töønncaù nsôûg cuûBeâ maø Chính phuû Myõ phaû i tñeá gaù hkhuû chòu CIT ñaõ vaø i laàansinh ra tay trôï p iñoaø ncoácaï nihsuy t ñoä nntheo g cheá chính laø n cho vay ngöôø itaù ñöôï cituyeå ncoâ duï g”. ngi noå khuoâ pheù khoa hoï c hoù noåhoã i keá tieá nseõ gtaätaï Ñaï nghieä phaû nnghnthueá nm môù inloá nhoaï raánghó haï .ngaâ Khi khoâ npugg, naê tôùToå i söï vôõ naê Tuy Chuû ñaà tö cam trôï “Vieä c soá caé t taø giaû m aû.2007. nCaù hbaï höôû n7g oâ quyeá ñònh nhö vaä yñuûñöôï ñöa ra. kieâ soø nt gbaø baï ôû yngöôø ñoù tieá phoã haø g oõm nm g. tnhöng heá i ucnaø ygñaâ ñeá nsöù baøccniitcöù kia. Haù tnnra “Nhöõ chieá ctptaê xe giaù ñoá ibaø reû ngaâ nidoanh haø ngcoø gnghieä thöông maï i,töông ncaù haø nñaõ ngpchöông gñoå traù i ,chính phieá uvaê kho ccuûcnhaø Myõ ñòa phöông. taï Nhaä t ñang n g maï n h do nhieà hoaû n taø i chính toaø n caà u trong trình TARP. naø y , khoâ n u CIT caù c vöø a vaø nhoû , Peek Trong khi ñoù chính quyeà n a ñoø i hoû i sinh vieâ n chæ laé n g nghe c i hoï c Texas Myõ vaø laø ñoà n g saù g giao dòch chöù gchoï khoaù ñeå baù co uboû tin coùt choã chöù , hôï goâ cñi tieà n ctín chaû yi trôø vaø cchtCaù gon laõ suaá 6%/ naê trong nhieâ nnaé ,i doø ngiöõ g acnchaû y naønnytyû ñaõ chieà u, tieá lôù nÑôn söï löï toâ it.ñaû Neá mua Thoâ nhaø gcvöï baù ra y.t 28/8 am chuï trieä u khaù cnh. baù khaù yantaï iluoà Trung Quoá , nnhöng ôûcio khaù moä luù ,nchính beø uùisuy pngaø nguôø icuû haù tToyota tieá pñòa .n kieä vaø pmnnvay taù xaõ ng. ñang m :caù 126,9 USD 6. quyeà ni laï bang vaø i thaø chòu boä döôù phaâ ntôù tích, caù chuyeâ kinh teá vaø phaù saû cuûaagia CIT ñaõ ñöôï khoû i bôø cdu phaù saû xaâny döï nm gchaï maû gocaà cho tieâ u duø nduï g,ñöôï bao tænh cuõ nxin g tìm chncuû thu huù löï c löôï ngc ngöôø giaû n g cuû a giaù vieâ maø khoâ g laä p NIBS, cuõ n g nghó nhö vaä y . Coø ñoà n . thaù uin:tieâ n yñoá vôùUnited i khaù chMotor haøn g seõ tröôø ñoåsoánsang ngivaã gtôùkhoaù n 9cho vaøTrong khu vöï cmaá teáTowers noå nanh laø Döï City taïinihieä Haø ñaõ ñöôï c chaø otheá baù vôù cnigiaù khôû xe naùntieâ , ntoâ i ñòa ta1 m vaø ii nghìn”, bieá ,ñaà nhaø Tuy nhieâ , maù khuû nNew giDieä g noå ñaõ thò naø ñoùtröôø Baù coânngsó Theo uythò inkhoâ nhaá tgmöù ,chöù tính iphaâ quyù voø nntoø ggkinh qua, vuø g10, laõbieá nNoä ht i möa coø nc,môù laø yphaû taxi. ngöôø uSky n gtheâ cuø nNew gmôù quan ñieå m ôûhoû Myõ noä leâ moä tduø aùnaê ôûcuoá York. Theo CIT döï ñònh seõ tieá phoaû tuïucnthì, duy trìrahoaï goàm cho chaá nhaø döôù nnci, phöông haû iplôù quy veà phöông mình. “Hoï thaé c naé maécggvay ;lieä thaù hhôn thöù cp n ngöôø i lôùilaø nchuaå ñöôï theo gtñoà Vöông Huy “hoï bieá t Ñeá ni tieá khoaû gaà nncm icoùnthaù nmua ggoà thò kyù hôï p n g mua caê n hoä tröôù c ngaø hoaë c baá t ñoä n g saû n , qua ñoù laø m taê n g ñieå m 1.909 USD/m2 (chöa m thueá VAT), möù c giaù naø y ñöôï c aù p duï n g p nhaä n cuoá i . Cui Tao, moä t khaù h haø g xe ôû Manufacturing Inc (goï i taé t laø Nummi) khieá n giaù nhaø vaø doanh thu cuû a caù khuù c maø Toyota caï n h tranh. Chuù Theo chuyeâ n gia kinh teá tröôû n g cho raè nychöù söï ñoå dieã nleâ ra laà n ñoà naø y 4/2008, thì haù t,phieá laïikho icñöôï laä tcbaï nguôø i yco, nhoù 206,6 tyû.i sôû thoå nkhoâ gi giöõ soá Myõ naé m giöõ nusau gsaùtsoá traù icaà ñônnnaø naø yg, ,ñaõ tính tôù ainôï naê m 2009, CIT ñoäToå nhöõ g“Haù khi hoaø nnsao taáphaû tucaù thuû tuïccoMyõ baû cho laø sinh nmvay c naé taänpm... ñoànhieå g thôø 2.000 ngöôø ignaâ laøthay nglaï ñuû cho caû Trung coi daávieâ u hieä u naø noåhoï iy loaï nguy m n g taù c baû veä tröôø g n khoaù n i roä n tin n 31/7. ñeá nnm heá t ngaø ynng31/7. söùnicngcaà eùñaï pnolaï m tg.ingaà daã n ntbaù onucao caù oicaá coâ ntrong g thu boá Thieâ nthò Taâ nnhaù , vaø noù itænh . haø seõ nm gcmhoaï tchöù n vaø onhaù thaù nhgquoá 3/2010. nngöø baï ôû Vegas lao ccuû khoâ ng. toâ phaû giaû quyeá vaá suy cngaâ treâ gqua pncChính chi ?uog”chi USD nôï Myõ nroä nthuoä p ñoâ iñeà vôù theâ 60% vaøiBloomberg caù cneâ chi hvöôï coù toå taøNga saû 71 tyût Toshihiro hoälaï phaù saû ngiöõ .Las Nhieà ndoá acCIT ñang naé :ñoä 531,3 tyû USD taê cöôø nvaê gNagahama môû glieâ maû nso nygi soø Quoá ckích ntröôø moã iseõ ñeà tìm caù hNhaä Naï ni,phaù ,taê quan ugaá ,tnghoï cnDai-Ichi veï thaø ñaà cuõ n ggi laø nhö phaû thaï luaä chôi teá goù caà uteá khoâ ncao gghaõ ñöôï cvôù Khaù chnhaø haø gi mua caê n thoä seõ phaû itình ñaë t Goà m hai toø a thaù p oá c i 456 caê n hoä chung cö, döï aù n toø a nhaø Sky Standard Chartered cho raè n g, maë c Vôù i thöï c naø y , caù c n g xe lieâ n ngaø y 26/4 cuû a caù c chuyeâ n gia kinh teá Ñaâ laøkhoâ maù ym Toyota saû no xuaá phanh, ñaå ygnnaê thaø nhnôi phoá naø yvaø giaû m lôï i nhuaä n trong ngaé n haï n ”, oâ n g ucnm bình ni cuû Baû seõ gtrong phaû laø thay ñoå USD vaøcnlaøsoá nôï tyûi USD. Döï kieá nnii, Life, cuõTrong nyigBeä nnhaâ naè trong dieänôï n vaø phaù saû ntt ñaàyu ctrong töchi vaø1tieâ chöù g. khoaù hoù ahoï . ac.moä n h n : tröôù ñoù naê danh saù hgngkhoâ caù c n64,9 chuû nôï cuû Myõ . cHieä huù tn khoaû 1.000 ngöôø iasöï trong naê m 3 m qua, soá Myõ do raã caù tröôø nquaâ g nñaï Caùt choäyù coï Giôù haû i quy seõ laø m göông ñeà xuaá phuû thoâ qua, khi Quoá hoä cnCorolla 5.000 USD, thanh toaù n ythaø nthôø hc6, Las ñôï t City Towers khôû iStandard ngi Trung töø thaù nQuoá g saû 11/2007, toïca nneà laïtaï cnitreâ n khu ñaá tni 8760m2 taïcni caû doanh nöôù cqua ngoaø icoâtraù taï c, gia duø10. caù kinh môù noå imraá tchöù caà xe vaø Tacoma, ñoà n g i laø h theâ thaû m . Chaú n g maá choá thuoä cthôø ngaâ nm haø ngcaù Chartered Ushiyama cho bieá ttteá khi coø ñöông ñình Nhaä trong naê 2008 nhaá t i . nhôø thoâ n g c thuû tuï c phaù n cuû a coâ n g ty meï . Tuy nhieâ n , sau khi Nguoà voá n chính cuû a CIT laø huy naê m tôù i ”, oâ n g Vöông noù i . töôû n g hieá m khi ñöôï c taø i trôï ñeå ñöa ra nhöõ n g chính saù c h maø nhaø caà m quyeà n “Ñoà ngu, maë t A haù t xong ñöông Caù c coâ n g ty baû o hieå m Nga chæ naé löôï n g i phieá u Chính nhoùmtieáchuû nôïcoânaø ytrình. naém Döï giöõ kieá khaùn döï oå vaã nLaù ñang baø n, Haø thaû o.Noä veà kích thích kinh theo n ñoä n g 88 n g Haï i . Thaù p A töø taà n g 1 ñeá n taà n g 2 daø n h cho khu dòch vuï ; thieä t thoø i hôn caû Hoï taä p trung vaø o nôi GM saû n xuaá t nhöõ n g chieá c hieä u Vegas ñaõ trôû thaø n h moä t trong nhöõ n g nguoà n voá n ñaà u tö tröï c tieá p nöôù c Giaù m ñoá c Toyota taï i Trung Quoá c . cho bieá t , nhöõ n g luoà n g voá n ñoå vaø o USD vôù m Hieä nnhieâ nay, moä tnhieà heä niTrong ”10 thôø CIT giaûvôù ñöôï cgi soá leâlöïnc113,1 tôù tyûit ñaõ xin baûtrong saûqua CIT seõ coù söï ñoäToå ngiaû gntreâ n762 thò tröôø nso gnaï ivinaê phieá u2007, . Tuy Taá tMyõ nm u nôï taø“nghieà vaø chaá thò tröôø trong khi nkho phaï thoâ aù seõ quan taâthaø mphaù nonhoä phaû i”. t2/2010. B chöù gmng, soá traù icaêphieá utraù baï cm Myõ phuû iñoå ntheá trò giaù tyû ñònh khoaû nngoxong, töømaë531,3 - ”550,5 teá vaøseõ ñeá hoà quyeá tivaê nnhieâ hoaø ntrôû h vaø quyù taà 3-11 daø ninhtoå cho n nphoø ng;nvaø g Ngay 12-31 laø khu ntaê caá pcoù .nhöng Thaù p ñòa nhöõ gchöa maã kích thöôù ciñònh. lôù hôn Pontiac Vibes. Theo quy trình phaù phöông chòu haä u quaû nghieâ m troï ng caû caù cp haõ ghoä xe nöôù cnngoaø i coù ngoaø ñeå hoïnUSD, n g cao tröôû caùncgnneà n kinh teá môù i noåm ñang ngaø ngi coø ngiuù 38.475 vaø coø ng, khaû trang môù iu taïxe Nhaä t khu thaä chí khoâ gytaànxuoá
Raát nhieàu choïn löïa maâm nieàng ñuùc thaät ñeïp cho xe theå thao vaø xe sang troïng
22
11 11
tyû USD, duø coù giaûm so vôùi nhöõng con soá ñænh cao tröôùc ñaây. 5. Caùc quyõ hoã töông Toång soá traùi phieáu kho baïc Myõ ñang naém giöõ: 663,9 tyû USD FED cho bieát, caùc quyõ töông hoã hieän laø chuû nôï lôùn thöù 5 cuûa Myõ, duø töø thaùng 12/2008 tôùi thaùng 12/2009, nhoùm chuû nôï naøy ñaõ giaûm 105 tyû USD trong löôïng traùi phieáu kho baïc Myõ naém giöõ. 4. Nhaät Baûn Toång soá traùi phieáu kho baïc Myõ ñang naém giöõ: 795,5 tyû USD Laø ñoái taùc thöông maïi lôùn cuûa Myõ, Nhaät Baûn ñoàng thôøi cuõng naém giöõ moät löôïng traùi phieáu kho baïc Myõ khoång loà. Töø tröôùc tôùi nay, Nhaät Baûn vaãn luoân naèm trong top nhöõng quoác gia chuû nôï lôùn nhaát cuûa Myõ, thaäm chí coù thôøi ñieåm vöôït caû Trung Quoác veà phöông dieän naøy. 3. Trung Quoác Toång soá traùi phieáu kho baïc Myõ ñang naém giöõ: 900,2 tyû USD Trung Quoác thöôøng xuyeân daãn ñaàu trong danh saùch caùc quoác gia chuû nôï cuûa Myõ. Tính tôùi cuoái thaùng 4/2010, Myõ nôï Trung Quoác soá tieàn leân ñeán 900,2 tyû USD, möùc cao nhaát keå töø thaùng 11/2009. 2. Caùc nhaø ñaàu tö khaùc Toång soá traùi phieáu kho baïc Myõ ñang naém giöõ: 1.193 tyû USD Nhoùm nhaø ñaàu tö naøy goàm nhieàu ñoái töôïng nhö caùc nhaø ñaàu tö caù nhaân, caùc doanh nghieäp ñöôïc chính phuû baûo trôï, caùc coâng ty moâi giôùi, caùc quyõ uûy thaùc cuûa caù nhaân taïi nhaø baêng, doanh nghieäp... 1. FED vaø caùc cô quan thuoäc Chính phuû Myõ Toång soá traùi phieáu kho baïc Myõ ñang naém giöõ: 5.259 tyû USD Chuû nôï lôùn nhaát cuûa Myõ naèm ngay trong bieân giôùi cuûa nöôùc naøy. Heä thoáng FED vaø moät soá cô quan trong Chính phuû Myõ hôïp thaønh chuû nôï lôùn nhaát cuûa Washington. Tuy nhieân, löôïng nôï Myõ naém giöõ cuûa nhoùm naøy treân thöïc teá ñaõ giaûm so vôùi möùc ñænh hoài thaùng 12/2009. Haøng Trung Quoác seõ heát thôøi giaù reû? Löông coâng nhaân taïi Trung Quoác ñang ñöôïc naâng leân Chi phí saûn xuaát taïi Trung Quoác ñang taêng leân vaø raát coù theå, ñieàu naøy seõ khieán haøng hoùa Trung Quoác khoâng coøn reû nöõa Keøn vuvuzela giuùp coâng ty Trung Quoác hoát baïc Giöõa luùc nhöõng chieác keøn vuvuzela laøm möa laøm gioù trong böõa tieäc boùng ñaù World Cup ôû Nam Phi, caùc coâng ty Trung Quoác mieät maøi xuaát xöôûng
12
loaïi keøn naøy vaø boû tuùi nhöõng khoaûn tieàn khoâng nhoû. Caùc nhaø saûn xuaát keøn vuvuzela ôû Trung Quoác cho bieát, hoï laø nguoàn cung caáp khoaûng 90% soá keøn vuvuzela ñang ñöôïc söû duïng trong kyø World Cup naêm nay. Trong ñoù, hai ñòa chæ xuaát xöôûng chính cuûa loaïi keøn naøy laø caùc tænh Chieát Giang vaø Quaûng Ñoâng. Coâng ty saûn xuaát ñoà nhöïa Ninghai Jiying ôû Ninh Ba, Chieát Giang, laø moät trong soá nhöõng coâng ty kieám boän nhôø saûn xuaát vuvuzela. Giaùm ñoác coâng ty naøy, oâng Wu Yijun cho bieát, hoï ñaõ noã löïc tieáp thò loaïi keøn naøy trong moät thôøi gian daøi, vaø khi hoï giaønh ñöôïc hôïp ñoàng cung caáp cho World Cup ôû Nam Phi thì ñoù laø caû moät böôùc ngoaët lôùn.
“Chuùng toâi ñaõ phaùt trieån keøn vuvuzela töø naêm 2001 nhöng khi ñoù khoâng baùn ñöôïc. Trong thôøi gian dieãn ra World Cup 2006 ôû Ñöùc, chuùng toâi ñaõ khoâng tìm caùch tieâu thuï loaïi keøn naøy maø baùn nhöõng loaïi keøn khaùc. Tuy nhieân, sau khi Nam Phi giaønh quyeàn ñaêng cai World Cup, chuùng toâi ñaõ coá gaéng heát söùc ñeå keøn vuvuzela ñöôïc söû duïng trong giaûi ñaáu naøy”, oâng Wu tieát loä vôùi haõng tin Reuters. Trong thôøi gian töø thaùng 1 ñeán thaùng 4 naêm nay, nhaø maùy cuûa oâng Wu ñang trong tình traïng quaù taûi vì phaûi saûn xuaát tôùi 250.000 chieác keøn vuvuzela moãi ngaøy ñeå chuyeån tôùi caûng Ninh Ba, xuaát sang Nam Phò Hieän nay, saûn löôïng ñaõ giaûm coøn 10.000 chieác moãi ngaøy, nhöng coù khaû naêng phaûi taêng leân möùc 25.000 chieác moãi ngaøy trong vaøi ngaøy tôùi vì ñôn ñaët haøng vaãn lieân tuïc ñöôïc göûi tôùi. Vôùi quy moâ nhoû hôn nhaø maùy cuûa oâng Wu, nhaø maùy Guangda Toy Factory cuûa baø Gua Lili, cuõng ôû tænh Chieát Giang, saûn xuaát 20.000 chieác keøn vuvuzela moãi ngaøy. Töø khi World Cup dieãn ra tôùi nay, nhaø maùy naøy ñaõ cung caáp cho Nam Phi 1 trieäu chieác vuvuzela. Nhieàu coâng ty khaùc ôû Chieát Giang vaø Quaûng Ñoâng cuõng cho bieát, hoï ñaõ
baùn ñöôïc haøng trieäu chieác vuvuzela cho World Cup naêm nay. Ñoái vôùi nhieàu ngöôøi ôû Nam Phi nhöõng ngaøy naøy, keøn vuvuzela thaät söï laø moät moùn ñoà gaây phieàn toaùi vì ñem ñeán nhöõng aâm thanh ñinh tai nhöùc oùc. Thaäm chí, coù ngöôøi coøn mong World Cup mau mau keát thuùc ñeå khoûi phaûi chòu tieáng keøn “quaùi gôõ” naøy. Haõng tin AP cho hay, nhieàu caàu thuû chôi ôû World Cup naêm nay phaøn naøn raèng, tieáng keøn vuvuzela khieán hoï gaëp khoù khaên trong vieäc laéng nghe lôøi chæ baûo töø ban huaán luyeän. Nhöõng ngöôøi haâm moä treân khaùn ñaøi cuõng maát cô hoäi ñeå haùt ñoàng ca do tieáng keøn vuvuzela quaù aàm ó. Tuy nhieân, baø Gua khoâng cho raèng “vaän meänh” cuûa vuvuzela seõ keát thuùc cuøng böõa tieäc boùng ñaù lôùn nhaát haønh tinh. “Toâi tin laø vuvuzela seõ phaùt trieån sau World Cup naêm nay vì caøng coù nhieàu ngöôøi ôû nhieàu quoác gia trôû neân yeâu meán loaïi keøn naøy”, baø Gua noùi. Theo baø Gua, nhu caàu ñoái vôùi keøn vuvuzela ñang taêng nhanh ôû Trung Quoác, chaâu AÂu vaø Myõ. Trong moät soá traän ñaáu boùng chaøy gaàn ñaây ôû Myõ ñaõ xuaát hieän tieáng keøn vuvuzela. Caùc nhaø saûn xuaát keøn vuvuzela ôû Trung Quoác cuõng ñang ñaët kyø voïng lôùn vaøo Ñaïi hoäi Theå thao chaâu AÙ (Asian Games) dieãn ra ôû nöôùc naøy vaøo thaùng 11 naêm nay. Theo AP, keøn vuvuzela ñöôïc saûn xuaát vaø tieáp thò laàn ñaàu tieân vaøo naêm 2001 bôûi moät ngöôøi Nam Phi coù teân Neil Van Schalkwyk. Hieän oâng Schalkwyk vaãn laø ngöôøi sôû höõu quyeàn saùng cheá ñoái vôùi loaïi keøn naøy. Tôø Los Angeles Times thì cho hay, keøn vuvuzela ñöôïc cho laø moâ phoûng theo chieác keøn kudu coå truyeàn cuûa chaâu Phi voán ñöôïc laøm töø söøng cuûa loaøi linh döông vaø ñöôïc duøng cho vieäc baùo tin trong caùc ngoâi laøng. Tuy nhieân, caùc coâng ty Trung Quoác ñaõ chieám lónh thò tröôøng vuvuzela nhö hoï ñaõ töøng laøm ôû nhieàu lónh vöïc khaùc baèng moät coâng thöùc quen thuoäc: chaát löôïng + toác ñoä saûn xuaát nhanh choùng + giaù thaønh reû. Baø Gua cho bieát, coâng ty cuûa baø baùn vuvuzela cho caùc ñaïi lyù vôùi giaù khoâng quaù 2,5 Nhaân daân teä (töông ñöông 0,36 USD) moãi chieác, vaø kieám tyû suaát lôïi nhuaän döôùi 7%. Cuõng theo baø Gua, ôû thò tröôøng nöôùc ngoaøi, keøn vuvuzela coù giaù 10 USD/ chieác. Ban ñaàu, keøn vuvuzela coù theå ñem tôùi cho caùc coâng ty Trung Quoác möùc lôïi nhuaän leân ñeán 20%, nhöng
nay, do coù quaù nhieàu nhaø saûn xuaát cuøng nhaûy vaøo thò tröôøng naøy, neân tyû suaát lôïi nhuaän ñaõ giaûm xuoáng coøn khoaûng 5%. Nhieàu coâng ty rao haøng ngay treân nhöõng website baùn buoân haøng ñaàu cuûa Trung Quoác nhö Alibaba hay Taobao. Tôø Los Angeles Times bình luaän, côn soát keøn vuvuzela moät laàn nöõa phaûn aùnh söùc maïnh cuûa Trung Quoác trong lónh vöïc saûn xuaát coâng nghieäp. Moät baùo caùo vöøa coâng boá cuûa haõng nghieân cöùu IHS Global Insight cho bieát, Trung Quoác chieám 18,6% trong toång saûn löôïng coâng nghieäp toaøn caàu naêm 2009. Tuy tyû leä naøy thaáp hôn cuûa quoác gia daãn ñaàu laø
suy thoaùi nöõa ñoái vôùi Singapore laø khoâng coù. “Nhu caàu chaäm laïi ôû caùc thò tröôøng Myõ vaø EU ñaõ khieán cho hoaït ñoäng saûn xuaát coâng nghieäp yeáu ñi, ñoàng thôøi haï thaáp nhöõng kyø voïng veà saûn löôïng coâng nghieäp taïi caùc neàn kinh teá chaâu AÙ... Ñoäng löïc phuïc hoài cuûa kinh teá toaøn caàu vì theá cuõng yeáu ñi, duø suy thoaùi keùp khoù coù khaû naêng xaûy ra vôùi tình hình hieän nay”, baùo caùo cuûa Boä Thöông maïi vaø Coâng nghieäp Singapore vieát. Singapore döï baùo, naêm 2010 hoï seõ ñaït toác ñoä taêng GDP 13-15%. Neáu ñieàu naøy trôû thaønh hieän thöïc, Singapore seõ trôû thaønh neàn kinh teá ñang noåi coù toác ñoä taêng tröôûng kinh teá maïnh nhaát theá giôùi naêm 2010, vöôït Trung Quoác. Giôùi phaân tích cho raèng, ít coù khaû naêng Ngaân haøng Trung öông Singapore seõ ñieàu chænh chính saùch tröôùc toác ñoä taêng tröôûng GDP nhö vuõ baõo. Theo nhaø phaân tích Dave Cohen thuoäc haõng tö vaán Action Economics, laïm phaùt cuûa Singapore ñang trong taàm kieåm soaùt, ñoàng Ñoâla Singapore ñang trong xu theá taêng giaù, giaù caùc loaïi haøng hoùa cô baûn treân theá giôùi cuõng khoâng caêng thaúng, neân seõ khoâng gaây aùp löïc ñoái vôùi giaù caû. Cuõng theo chuyeân gia naøy, gaàn nhö chaéc chaén Singapore seõ vöôït Trung
Baêng gheá coâng vieân
Moät coâ gaùi quaù sexy naèm treân baêng gheá coâng vieân. Vaán ñeà ñaët ra laø taïi sao coâ gaùi ñoù laïi... naèm treân baêng gheá coâng vieân? Döôùi ñaây laø caâu traû lôøi cuûa moät soá nhaân vaät: - R. Descartes: Coâ aáy muoán naèm treân baêng gheá coâng vieân - Platon: Vì nhö vaäy laø toát cho coâ gaùi aáy, naèm baêng gheá coâng vieân laø ñuùng. - Aristote: Vì baûn chaát cuûa coâ gaùi laø thích naèm treân baêng gheá coâng vieân. - M. Luther King: Toâi mô veà moät theá giôùi maø ôû ñoù taát caû coâ gaùi ñeàu thích naèm treân baêng gheáù coâng vieân maø khoâng caàn bieát lyù do taïi sao. - R. Nixon: Coâ gaùi khoâng coù naèm treân gheá coâng vieân. Toâi laëp laïi, coâ gaùi khoâng bao giôø naèm treân gheá coâng vieân. - S. Freud: Vieäc baïn baän taâm ñeán chuyeän coâ gaùi naèm treân gheá coâng vieân cho thaáy caûm xuùc tình duïc baát an cuûa baïn. - Galilee: Vaø theá laø coâ gaùi ñaõ naèm treân baêng gheá coâng vieân! - De Gaule: Coâ gaùi coù theå ñaõ naèm treân gheá coâng vieân, nhöng khoâng naèm treân loái ra quoác loä. - G. W. Bush: Vieäc coâ gaùi ñaõ naèm treân gheá coâng vieân baát keå nghò quyeát
Myõ vôùi 19,9%, nhöng IHS cho raèng, ngaønh coâng nghieäp cuûa Trung Quoác ñang coù toác ñoä taêng tröôûng maïnh vaø seõ sôùm vöôït Myõ trong naêm nay. Singapore ñaït toác ñoä taêng tröôûng kyû luïc
Kinh teá Singapore taêng tröôûng hôn 19% trong quyù 2 vaø coù theå taêng 1315% trong caû naêm nay Taêng tröôûng kinh teá Singapore ñaït hôn 19% trong quyù 2 vaø coù theå ñaït 1315% trong caû naêm nay. Maëc duø vaäy, giôùi phaân tích cho raèng, tröôùc maét, khoâng coù nhöõng ruûi ro daãn tôùi söï taêng tröôûng quaù noùng cuûa neàn kinh teá naøy. Haõng tin Reuters daãn baùo caùo ra ngaøy 14/7 cuûa Boä Thöông maïi vaø Coâng nghieäp Singapore cho bieát, trong quyù 2 vöøa qua, GDP cuûa ñaûo quoác sö töû taêng 19,3% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc, cao chöa töøng coù, vöôït xa moïi kyø voïng tröôùc ñoù cuûa giôùi quan saùt. Neáu so vôùi quyù 1, GDP quyù 2 cuûa Singapore ñaõ taêng 26%. Tuy nhieân, caùc nhaø chöùc traùch Singapore cho raèng, toác ñoä taêng tröôûng maïnh tôùi möùc hieám gaëp cuûa kinh teá nöôùc naøy trong nöûa ñaàu naêm nay khoù coù theå ñöôïc duy trì trong nöûa cuoái cuûa naêm, do nhu caàu cuûa thò tröôøng Myõ vaø chaâu AÂu ñoái vôùi haøng hoùa xuaát khaåu cuûa chaâu AÙ yeáu ñi. Tuy nhieân, cô quan naøy cho raèng, nguy cô xaûy ra moät ñôït
Quoác veà toác ñoä taêng tröôûng, vaø seõ ñaït tôùi möùc taêng GDP cao nhaát theá giôùi. “Tuy nhieân, toâi khoâng quaù chuù troïng vaøo ñieàu naøy. Bôûi leõ, kinh teá Singapore ñang phuïc hoài sau moät giai ñoaïn suy thoaùi saâu, coøn kinh teá Trung Quoác vaãn duy trì toác ñoä taêng tröôûng trong ngöôõng 8-9% töø naêm ngoaùi”, oâng Cohen phaùt bieåu. Kinh teá Singapore ñaõ suy giaûm 1,3% vaøo naêm ngoaùi, do taùc ñoäng cuûa khuûng hoaûng taøi chính vaø suy thoaùi treân phaïm vi toaøn caàu.
cuûa LHQ chöùng toû moät söï ñoái ñaàu vôùi daân chuû, töï do, coâng lyù. Ñieàu naøy cho thaáy leõ ra chuùng ta phaûi doäi bom coâng vieân naøy töø laâu roài. Ñeå baûo ñaûm cho hoøa bình trong vuøng naøy, traùnh vieäc caùc giaù trò maø chuùng ta baûo veä bò xaâm haïi, chuùng ta quyeát ñònh göûi 17 haøng khoâng maãu haïm, 146 maùy bay tieâm kích, 250,000 quaân, 154 hoûa tieãn ñeán ñeå xoùa boû moïi daáu veát cuûa coâ gaùi naèm treân gheá coâng vieân taïi vuøng naøy trong voøng baùn kính 5,000 km. Sau ñoù, chuùng ta thieát laäp heä thoáng caùc gheá coâng vieân theo nhöõng chuaån möïc an ninh phuø hôïp nhaát. Baûo veä troâng coi coâng vieân seõ ñöôïc baàu choïn moät caùch daân chuû. Trong vuøng ñaát môùi cuûa coâng lyù, töï do vaø daân chuû naøy, chuùng ta coù theå baûo ñaûm raèng khoâng bao giôø coøn coù chuyeän coâ gaùi naèm treân gheá coâng vieân nöõa, vaø cuõng chaúng coøn... coâng vieân naøo trong vuøng nöõa. Taï ôn Chuùa! Taï ôn Chuùa! Taï ôn Chuùa!
13
Seõ thi haønh aùn töû hình baèng hình thöùc tieâm thuoác ñoäc
Ña soá ñaïi bieåu Quoác hoäi cuûa VN trong phieân hoïp laàn thöù 7ù khoùa 12 trong thaùng qua ñaõ taùn thaønh thay ñoåi hình thöùc thi haønh aùn töû hình. Qua ñoù thi haønh aùn töû hình ñöôïc thöïc hieän baèng hình thöùc tieâm thuoác ñoäc.
Quy trình thöïc hieän vieäc tieâm thuoác ñoäc baèng caùch naøo seõ do Chính phuû cuûa nöôùc VN quy ñònh sau Thay ñoåi hình thöùc thi haønh aùn töû hình laø moät trong nhöõng noäi dung coøn coù nhieàu yù kieán khaùc nhau khi Quoác hoäi cuûa VN thaûo luaän veà döï aùn luaät naøy.
Lao ñoäng treû em: Nhöõng con soá giaät mình
Theo quan saùt gaàn ñaây cho thaáy thöïc traïng söû duïng lao ñoäng treû em ñaõ leân ñeán möùc baùo ñoäng Thoáng keâ cuûa Boä Lao ñoäng Thöông binh vaø Xaõ hoäi VN, trong naêm 2008, caû nöôùc coù 26.027 treû em phaûi tham gia vaøo caùc hình thöùc lao ñoäng. Neáu thoáng keâ töø naêm 2006 thì ñaõ coù khoaûng 930.000 lao ñoäng treû em tham gia caùc hoaït ñoäng kinh teá. Moät baùo caùo chi tieát veà tình traïng söû duïng lao ñoäng treû em ñöôïc khaûo saùt taïi 8 tænh, thaønh vaø 3 laøng ngheà vöøa ñöôïc Vieän Khoa hoïc lao ñoäng vaø xaõ hoäi coâng boá cuõng ñaõ khieán nhieàu ngöôøi phaûi giaät mình. Keát quaû khaûo saùt cho thaáy gaàn 45% treû em phaûi laøm vieäc trong ñieàu kieän khoâng baûo ñaûm veà nhieät ñoä, aùnh saùng; gaàn 40% phaûi laøm vieäc trong moâi tröôøng coù noàng ñoä buïi cao aûnh höôûng ñeán söùc khoeû vaø treân 27% bò aûnh höôûng cuûa hoaù chaát ñoäc, oâ nhieãm khoâng khí, hôi, khí ñoäc haïi nôi laøm vieäc. Theo baùo caùo naøy, lao ñoäng treû em thöôøng ôû ñoä tuoåi töø 10-14 tuoåi, chieám 72,6% toång soá treû em ñang tham gia lao ñoäng ñöôïc khaûo saùt. Tieáp ñeán laø nhoùm tuoåi töø 15-17 tuoåi (chieám 17%) vaø nhoùm 6-9 tuoåi (chieám khoaûng 10%). Khaûo saùt cuõng cho thaáy lao ñoäng treû em ñang laøm vieäc chieám tyû troïng
14
cao nhaát trong lónh vöïc noâng nghieäp, thöông maïi - dòch vuï vaø thaáp nhaát laø trong lónh vöïc coâng nghieäp - tieåu thuû coâng nghieäp. Thôøi gian laøm vieäc bình quaân theo ngaøy cuûa lao ñoäng treû em phoå bieán ôû möùc töø 4-5 giôø. Nhoùm lao ñoäng treû em laøm thueâ coù thôøi gian laøm vieäc trong ngaøy nhieàu nhaát trong soá lao ñoäng treû em vôùi thôøi gian laøm vieäc treân 6 giôø/ ngaøy, thaäm chí taïi nhöõng cô sôû may, cheá bieán thöïc phaåm vaøo muøa vuï saûn xuaát coù theå laøm vieäc tôùi 8-9 hoaëc 1012 giôø/ ngaøy. Taïi taùm tænh, thaønh ñöôïc nghieân cöùu, treû em lao ñoäng taäp trung nhieàu trong moät soá coâng vieäc ñieån hình nhö ñi bieån ôû Quaûng Ninh, khai thaùc ñaù ôû Haø Tónh, cheá bieán caù boø ôû Quaûng Nam, khai thaùc muû cao su ôû Gia Lai, laøm vieäc trong caùc loø gaïch ngoùi ôû An Giang, laøm vieäc nhieàu giôø trong ñieàu kieän laøm vieäc toài taøn taïi caùc xöôûng may tö nhaân, saûn xuaát cheá bieán tö nhaân taïi Haø Noäi, Saøi Goøn. Nguyeân nhaân chuû yeáu khieán treû em phaûi ñi laøm laø do cuoäc soáng khoù khaên, ñieàu kieän soáng ngheøo naøn vaø nhaän thöùc cuûa boá meï haïn cheá, khoâng yù thöùc ñöôïc taùc haïi cuûa vieäc treû em phaûi laøm vieäc quaù söùc.
cho ngaân saùch gia ñình, vaø thöïc teá noù cuõng giaûi quyeát phaàn naøo ñieàu kieän soáng cuûa gia ñình caùc em. “Trong boái caûnh tyû leä caùc gia ñình ñoùi ngheøo thöïc söï coøn cao, caùc dòch vuï xaõ hoäi chöa phaùt trieån thì chuùng ta (nhaø nöôùc VN) chæ coù theå noùi ñeán töø haïn cheá, khoâng ñeå caùc em phaûi laøm vieäc trong ñieàu kieän naëng nhoïc, moâi tröôøng ñoäc haïi chöù khoâng theå xoùa boû hoaøn toaøn”, oâng noùi. Cuïc tröôûng Cuïc Baûo veä vaø Chaêm soùc treû em Nguyeãn Haûi Höõu cuõng thöøa nhaän, hieän soá löôïng caùc vuï lao ñoäng treû em ñöôïc giaûi quyeát haøng naêm raát haïn cheá. Khoâng phaûi taát caû caùc em phaûi lao ñoäng tröôùc tuoåi ñeàu nhaän ñöôïc söï baûo trôï cuûa xaõ hoäi....
Tieàn löông, laø lôøi giaûi ñaùp taïo sao thieáu coâng nhaân
Thu nhaäp thaáp khieán nhieàu coâng nhaân trong caùc nhaø maùy, caùc khu coâng nghieäp chuyeån dòch sang moät soá lónh vöïc khaùc vaø löïa choïn coâng vieäc töï do. Thu nhaäp cuûa coâng nhaân taïi caùc khu coâng nghieäp ñang bò coi laø laïc haäu so vôùi thöïc teá cuoäc soáng quaù nhieàu Thieáu huït lao ñoäng phoå thoâng ñang laø baøi toaùn khoù taïi caùc khu coâng nghieäp, khu cheá xuaát. Trao ñoåi vôùi bao chí oâng Nguyeãn Taán Ñònh, Phoù tröôûng ban Quaûn lyù caùc khu cheá xuaát, khu coâng nghieäp Saøi Goøn (Hepza), noùi: - Hieän Saøi Goøn coù 13 khu cheá xuaát, khu coâng nghieäp vaø coù hôn 1.000 doanh nghieäp, nhu caàu coâng nhaân cuûa caùc doanh nghieäp hieän raát lôùn. Hepza vöøa tieán haønh khaûo saùt nhu caàu coâng nhaân naêm 2010 vaø ñaõ nhaän ñöôïc thoâng tin töø hôn 300 doanh nghieäp ñang thieáu traàm troïng coâng nhaân. Töø ñaàu naêm 2010 ñeán nay, caùc doanh nghieäp thuoäc caùc khu coâng nghieäp Saøi Muïc tieâu cuûa caùc quoác gia thaønh Goøn ñaõ tuyeån ñöôïc 17.000 coâng nhaân, vieân Toå chöùc Lao ñoäng Quoác teá (ILO) nhöng vaãn coøn caàn khoaûng 37.000 ñaët ra laø xoùa boû hoaøn toaøn caùc hình coâng nhaân töø nay ñeán cuoái naêm. Coâng nhaân cheâ vieäc vì thu nhaäp thöùc lao ñoäng treû em toài teä nhaát vaøo thaáp naêm 2016. Nhieàu khuyeán nghò, giaûi Söï thieáu huït coâng nhaân traàm troïng phaùp cuõng ñaõ ñöôïc caùc cô quan quaûn lyù, nhoùm nghieân cöùu ñöa ra bao goàm xuaát hieän taïi taát caû caùc khu cheá xuaát, taêng cöôøng thanh tra vieäc söû duïng khu coâng nghieäp treân caû nöôùc , ñaëc bieät lao ñoäng treû em, coù cheá taøi maïnh vôùi laø ôû Saøi Goøn theo oâng nguyeân nhaân do nhöõng chuû söû duïng treû em vaøo caùc ñaâu? Thieáu huït coâng nhaân ôû Saøi Goøn coù ñieàu kieän ñoäc haïi nguy hieåm, thaäm chí nhieàu nguyeân nhaân, nhöng lyù do quan laø truy toá hình söï. Tuy nhieân, theo yù kieán cuûa nhieàu troïng nhaát laø töø ñaàu naêm 2010, caùc chuyeân gia trong lónh vöïc naøy thì chæ doanh nghieäp phaùt trieån trôû laïi, caàn buø coù theå haïn cheá vieäc söû duïng lao ñoäng ñaép coâng nhaân do khuûng hoaûng kinh treû em chöù raát khoù ñeå xoùa boû, ñaëc bieät teá tröôùc ñaây hoï ñaõ cho nghæ bôùt Trong khi ñoù, sau Teát, coâng nhaân khoâng trôû laø ñoái vôùi hoaøn caûnh cuûa Vieät Nam. Trao ñoåi vôùi baùo chí oâng Nguyeãn laïi laøm vieäc do ôû haàu heát caùc tænh ñeàu Coâng Hieäu, Phoù giaùm ñoác Trung taâm coù khu coâng nghieäp. Coâng nhaân ôû Tö vaán vaø Dòch vuï truyeàn thoâng thuoäc laïi queâ laøm vieäc, löông khoâng cheânh Cuïc Baûo veä vaø Chaêm soùc treû em (Boä leäch nhieàu, gaàn nhaø, giaù caû sinh hoaït Lao ñoäng Thöông binh vaø Xaõ hoäi) cho coù theå chaáp nhaän ñöôïc. Trong khi ôû raèng, nhieàu gia ñình ngheøo troâng chôø thaønh phoá löông khoâng theo kòp giaù vaøo khoaûn ñoùng goùp treû kieám ñöôïc caû, nhaø ôû, thöùc aên, caùc sinh hoaït khaùc
ñeàu taêng. Nhu caàu tuyeån duïng gaëp raát nhieàu khoù khaên. Theâm vaøo ñoù, nhieàu doanh nghieäp môû roäng saûn xuaát, ñaët theâm daây chuyeàn maùy moùc thieát bò ñaåy maïnh saûn xuaát neân cuõng caàn taêng cöôøng coâng nhaân. Nhieàu yù kieán cho raèng, doanh nghieäp khoâng tuyeån ñöôïc coâng nhaân khoâng phaûi do thò tröôøng ñang thieáu coâng nhaân, bôûi tyû leä thaát nghieäp vaãn ôû möùc cao. Thieáu coâng nhaân hieän nay chuû yeáu vaãn do coâng nhaân cheâ choã laøm vieäc trong nhaø maùy coù thu nhaäp thaáp, oâng nghó sao veà vaán ñeà naøy?
Ñaáy laø moät thöïc teá.
Môùi ñaây Hepza cuõng ñaõ tieán haønh thanh tra veà coâng nhaân ñeàu thaáy, caùc doanh nghieäp ñeàu khoâng vi phaïm qui ñònh veà löông toái thieåu. Khoâng doanh nghieäp naøo vi phaïm, nhöng neáu soáng baèng löông toái thieåu thì khoâng ngöôøi coâng nhaân naøo coù theå soáng noåi. Möùc löông naøy laïc haäu so vôùi thöïc teá quaù nhieàu. Möùc löông trong doanh nghieäp FDI theo qui ñònh cuûa Chính phuû VN laø 1.340.000 ñoàng/thaùng thì caùc doanh nghieäp nhích leân 1,4 - 1,5 trieäu ñoàng, theâm maáy khoaûn phuï caáp, thu nhaäp bình quaân cuûa coâng nhaân vaøo khoaûng 2 trieäu ñoàng/thaùng. Ngoaøi ra, thu nhaäp thaáp cuõng khieán nhieàu coâng nhaân trong caùc nhaø maùy, caùc khu coâng nghieäp chuyeån dòch sang moät soá lónh vöïc khaùc vaø löïa choïn coâng vieäc töï do... Toâi coù theå laáy ví duï theá naøy, caùc ngaønh dòch vuï, xaây döïng ñang phaùt trieån quaù nhanh, moät coâng nhaân phoå thoâng laøm coâng vieäc phuï hoà cuõng kieám ñöôïc töø 80.000 - 100.000 ñoàng/ ngaøy; neáu bieát xaây, hoaëc thôï xaây gioûi coù theå thu nhaäp töø 120.000 - 150.000 ñoàng/ngaøy. So vôùi coâng nhaân trong nhaø maùy thì thu nhaäp cuûa coâng nhaân töï do cao hôn raát nhieàu.Vì vaäy theo toâi, muoán giaûi baøi toaùn naøy hieäu quaû nhaát, töï thaân caùc doanh nghieäp phaûi tìm caùch caûi thieän ñôøi soáng cuûa ngöôøi coâng nhaân. Muoán tuyeån ñöôïc coâng nhaân, khoâng coù caùch gì khaùc ngoaøi löông cao, möùc ñaõi ngoä coâng nhaân phaûi toát hôn. Thöïc teá hieän nay, nhieàu doanh nghieäp thieáu coâng nhaân neân aùp duïng bieän phaùp taêng ca (over-time), ñaây cuõng laø caùch ñeå coâng nhaân kieám theâm thu nhaäp. Doanh nghieäp cuõng soøng phaúng traû giôø laøm theâm baèng 200% löông ngaøy bình thöôøng theo ñuùng qui ñònh cuûa Nhaø nöôùc. Tuy nhieân, khi taêng ca quaù möùc thì veà laâu daøi khoâng coâng nhaân naøo ñuû söùc khoûe ñeå chòu noåi.
khoâng nhìn ra, tuy nhieân taêng löông cuõng phaûi phuï thuoäc vaøo khaû naêng cuûa doanh nghieäp. Vaäy, ngoaøi chuyeän caûi thieän thu nhaäp, oâng thaáy doanh nghieäp thöôøng laøm gì ñeå ñoái phoù vôùi söï thieáu huït coâng nhaân? Taïi moät soá khu coâng nghieäp, cheá xuaát Saøi Goøn, nhieàu doanh nghieäp ñaõ coù nhöõng thay ñoåi trong chieán löôïc giöõ chaân vaø thu huùt coâng nhaân. Ñaëc bieät laø moät soá doanh nghieäp ôû khu coâng ngheä cao, phoøng aên cuõng ñaõ gaén maùy laïnh, möùc aên ñöôïc naâng leân 15.000 - 17.000 ñoàng/böõa. Moät soá doanh nghieäp thì xaây nhaø löu truù, thueâ nhaø löu truù cho coâng nhaân. Ñieån hình laø Coâng ty Nissei, ôû khu coâng nghieäp Linh Trung 2, ñaõ xaây ñöôïc nhaø löu truù roäng raõi, khang trang, coù trang bò caû maùy giaët. Baûn thaân doanh nghieäp cuõng yù thöùc ñöôïc vieäc saép xeáp laïi coâng nhaân. Nhöõng khaâu naøo maùy moùc thay theá ñöôïc thì ñaàu tö theâm. Nhö coù doanh nghieäp tröôùc kia duøng 2.000 coâng nhaân, giôø tieát kieäm ñöôïc 1/3 do söû duïng nhieàu coâng ñoaïn maùy moùc coù theå thay theá. Vaäy, cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc, chính quyeàn ñòa phöông coù vai troø nhö theá naøo trong vieäc caûi thieän tình hình? Ngoaøi vieäc hoã trôï doanh nghieäp trong lónh vöïc tuyeån duïng, keát noái doanh nghieäp vôùi caùc ñòa phöông ñeå thu huùt coâng nhaân thì chuùng toâi cuõng coù nhieàu chuû tröông vaø caùc cuoäc vaän ñoäng raát thieát thöïc. Saøi Goøn ñaõ coù chuû tröông xieát chaëc ngay töø ñaàu vieäc caáp pheùp cho doanh nghieäp vaøo khu cheá xuaát, khu coâng nghieäp. Thaønh phoá chæ caáp pheùp ñaàu tö, xaây döïng cho nhöõng doanh nghieäp söû duïng ít coâng nhaân. Nhöõng doanh nghieäp thaâm duïng coâng nhaân vaø oâ nhieãm moâi tröôøng nhö may maëc, da giaøy, deät nhuoäm... maáy naêm nay khoâng caáp pheùp cho vaøo khu coâng nghieäp. Ngoaøi ra, thaønh phoá ñaõ vaän ñoäng caùc coâng ty haï taàng cho thueâ ñaát ñeå laøm khu coâng nghieäp daønh ñaát ñeå xaây döïng nhaø löu truù cho coâng nhaân. Ñeán nay, thaønh phoá ñaõ xaây döïng xong 6 khu nhaø ôû, caûi thieän ñieàu kieän sinh hoaït cho coâng nhaân. Hieän, chuùng toâi cuõng ñang vaän ñoäng caùc doanh nghieäp ñaàu tö xaây nhaø treû cho coâng nhaân göûi con. Thieáu choã göûi con ñang laø moät thöïc teá khieán raát nhieàu coâng nhaân nöõ phaûi nghæ vieäc. Vì theá, xaây döïng heä thoáng nhaø treû ñeå coâng nhaân yeân taâm göûi con, cuõng laø moät trong nhöõng caùch giuùp hoï gaén boù laâu daøi vôùi doanh nghieäp.
“Quaûn lyù giao thoâng cuûa Haø Noäi quaù yeáu keùm”
Theo nhieàu ñaïi bieåu Hoäi ñoàng Nhaân daân thaønh phoá Haø Noäi cho raèng coâng taùc quaûn lyù giao thoâng cuûa Haø Noäi Taêng löông, taêng thu nhaäp laø ñieàu quaù yeáu keùm. Trong baùo caùo cuûa Sôû quan troïng khoâng phaûi doanh nghieäp Giao thoâng Vaän taûi veà tình hình quaûn
Khoâng caáp pheùp cho doanh nghieäp thaâm duïng coâng nhaân
lyù giao thoâng thì hoaøn toaøn khoâng thaáy ñeà caäp ñeán vaán ñeà hieäu quaû ñaàu tö, laõng phí trong caùc döï aùn. Ñaëc bieät, treân ñòa baøn thaønh phoá khoâng chæ coù raát nhieàu tuyeán ñöôøng
chaäm tieán ñoä, gaây roái loaïn giao thoâng, laõng phí ngaân saùch... maø khoâng ít coâng trình coù chaát löôïng quaù keùm. Thaäm chí, coù moät soá coâng trình, tuyeán ñöôøng sau khi ñi kieåm tra, ñaõ yeâu caàu phaûi laøm laïi. Trong khi ñoù, moät soá ñaïi bieåu khaùc baøy toû quan taâm ñeán söï baát caäp cuûa caùc coâng trình giao thoâng, heä thoáng ñeøn tín hieäu, caàu daønh cho ngöôøi ñi boä, baõi ñoã xe... “Trong caùc ñieàu “dôû” cuûa Haø Noäi thì “dôû” nhaát laø quy hoaïch, trong ñoù coù quy hoaïch giao thoâng”, 1 ñaïi bieåu phaùt bieåu. Moät ñaïi bieåu khaùc ñaët caâu hoûi: khoâng hieåu lyù do gì maø taïi caùc ñieåm chôø xe buyùt, tröôùc ñaây gheá ngoài ñöôïc thieát keá hai thanh saét, nhöng hieän nay chæ laø moät oáng inox troøn, ngöôøi giaø, treû nhoû, phuï nöõ mang thai khoâng theå ngoài ñöôïc. Ñaïi bieåu naøy ñeà nghò “Mong caùc ñoàng chí laõnh ñaïo thöû ngoài moät laàn xem coù ñöôïc khoâng. Taïi sao laïi ñaùnh ñoá ngöôøi daân nhö theá”,
Boù tay vôùi game online?
Theo Giaùm ñoác Sôû Thoâng tin vaø Truyeàn thoâng Haø Noäi coù 5 doanh nghieäp kinh doanh trong lónh vöïc game online vôùi 72 troø chôi ñaõ ñöôïc Boä Thoâng tin vaø Truyeàn thoâng caáp
pheùp, coù 3.400 ñaïi lyù kinh doanh dòch vuï Internet, taäp trung chuû yeáu taïi caùc quaän noäi thaønh vaø moät soá quaän huyeän, thò traán ngoaøi thaønh. Hoäi ñoàng nhaân daân cuõng caûnh baùo, neáu khoâng coù thaùi ñoä kieân quyeát trong quaûn lyù, xöû lyù vi phaïm thì raát coù theå game online seõ trôû thaønh moät loaïi ma tuùy môùi cho treû em
15
K
haû naêng chi traû thöïc söï cuûa nhieàu khaùch haøng “ñaïi gia” muoán mua nhaø bieät thöï taïi caùc khu resorts, maø theo tieáng trong nöôùc baây giôø goïi laø “nhaø khu nghæ döôûng xa xæ”, khoâng cao nhö giaù baùn cuûa caùc döï aùn Ngöôïc laïi vôùi nhöõng nhaän ñònh tröôùc ñoù veà moät thò tröôøng nhaø khu nghæ döôûng xa xæ vôùi nhöõng caên bieät thöï haøng trieäu USD baùn chaïy nhö “toâm töôi”, nhieàu khaûo saùt laïi cho bieát khaû naêng chi traû thöïc söï cuûa nhieàu khaùch haøng “ñaïi gia” laïi khoâng cao ñeán vaäy... Theo ñieàu tra thò tröôøng du lòch nghæ döôõng môùi nhaát cuûa coâng ty tö vaán baát ñoäng saûn quoác teá Cushman&Wakefield, thò tröôøng baát ñoäng saûn nghæ döôõng ñang ngaøy caøng phaùt trieån maïnh taïi khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, trong ñoù, Vieät Nam laø moät ñòa ñieåm ñaùng chuù yù. Tuy vaäy, theo “Cushman and Wakefield”, taïi Vieät Nam hieän nay, caùc khu nghæ döôõng xa xæ vôùi caùc quaàn theå bieät thöï haøng trieäu USD, khu dòch vuï nghæ döôõng, khaùch saïn naêm sao ñoàng boä, coù nhieàu dòch vuï tieän tích ñaúng caáp quoác teá, coù öu theá ñòa hình töï nhieân ñeïp xuaát hieän chöa nhieàu vaø chöa phaûi laø theá maïnh cuûa Vieät Nam. Beân caïnh ñoù, möùc giaù haøng trieäu USD cho moät baát ñoäng saûn nghæ döôõng taïi nhieàu döï aùn ñaõ vöôït xa giaù trò thaät vaø khaû naêng thaät cuûa giôùi ñaàu tö caù nhaân. Keát quaû ñieàu tra cuûa coâng ty nghieân cöùu thò tröôøng CBRE cho thaáy, thu nhaäp haøng naêm cuûa nhöõng ñoái töôïng “ñaïi gia” tieàm naêng mua nhaø nghæ döôõng khoâng heà cao so vôùi giaù trò quaù lôùn cuûa nhöõng baát ñoäng saûn nghæ döôõng ñöôïc tung ra thò tröôøng thôøi gian qua. Theo CBRE, beân caïnh thu nhaäp caù nhaân, nguoàn voán cuûa nhieàu nhaø ñaàu tö baát ñoäng saûn nghæ döôõng coøn ñeán töø nhieàu nguoàn khaùc nhau, töø keá thöøa hoaëc ngöôøi thaân, nhöng cuõng chæ moät soá ít khaùch haøng quan taâm ñeán nhöõng khoaûn ñaàu tö coù giaù trò treân 300.000 USD. 32% soá nhaø ñaàu tö ñöôïc ñieàu tra cho bieát chæ mua ñöôïc caùc caên coù giaù töø 200.000-300.000 USD. Soá löôïng lôùn coøn laïi vôùi 61% coù khaû naêng chi traû baát ñoäng saûn coù giaù baùn döôùi 200.000 USD. Ñoái vôùi nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, khaû naêng taøi chính ñeå mua ñöôïc nhöõng caên bieät thöï nghæ döôõng trieäu ñoâ cuõng khoâng quaù cao nhö kyø voïng. Moät nghieân cöùu chuyeân saâu cuûa Coâng ty Coå phaàn Ñaàu tö vaø Phaùt trieån du lòch Vinaconex-ITC cho
16
G
iôùi ñaàu cô ñòa oác Haø Noäi ñang traûi qua nhöõng thôøi khaéc khoù khaên trong nghieäp kinh doanh cuûa mình bôûi caûnh ñìu hiu mua baùn treân thò tröôøng chung cö vaø ñaát döï aùn. Lyù do ñöa ra thì coù nhieàu, töø chuyeän taêng giaûm theo chu kyø, ñeán vieäc aûnh höôûng taâm lyù töø nhöõng vuï vieäc löøa ñaûo vöøa qua, roài caû caâu chuyeän “naèm phuïc” chôø quy hoaïch Thuû ñoâ nhö theá naøo... ñeàu ñöôïc giôùi ñaàu tö ñöa ra ñeå töï an uûi cho nhöõng ngaøy thaùng eá aåm.
Theá nhöng, coù moät nguyeân nhaân maø döôøng nhö nhieàu nhaø ñaàu tö baát ñoäng saûn coá tình lôø ñi, nhöng laïi laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân chính, ñoù laø giaù cuûa nhöõng phaân khuùc naøy ñang quaù cao so vôùi khaû naêng chi traû cuûa phaàn lôùn khaùch haøng hieän nay.
Ngöôïc laïi vôùi nhaø ñaàu tö trong nöôùc chuû yeáu quan taâm ñeán giaù trò ñaàu tö, khaùch haøng nöôùc ngoaøi laïi mua baát ñoäng saûn du lòch chuû yeáu ñeå nghæ döôõng.
thaáy, ngöôïc laïi vôùi nhaø ñaàu tö trong nöôùc chuû yeáu quan taâm ñeán giaù trò ñaàu tö, khaùch haøng nöôùc ngoaøi laïi mua baát ñoäng saûn du lòch chuû yeáu ñeå nghæ döôõng. Nhaän ñònh cuûa coâng ty chuyeân phaân tích thò tröôøng CBRE cuõng chung quan ñieåm treân,
khi 8,7% trong toång soá khaùch haøng caù nhaân trong nöôùc coù thu nhaäp cao taïi Haø Noäi, Tp.HCM ñöôïc khaûo saùt cho bieát seõ mua loaïi baát ñoäng saûn naøy vôùi muïc ñích söû duïng laøm nhaø nghæ döôõng, soá lôùn coøn laïi goàm caû löôïng mua tieàm naêng ñeàu vôùi muïc tích ñaàu tö. Cuõng töông töï nhö nhoùm nhaø ñaàu tö trong nöôùc, maëc duø thu nhaäp haøng naêm cuûa nhoùm ñaïi gia nöôùc ngoaøi ôû ngöôõng khaù cao, 60.000-84.000 USD, cuõng chæ moät nöûa trong soá naøy coù nhu caàu vaø trang traûi ñöôïc caùc caên coù giaù thaønh töø 300.000-400.000 USD. 27% soá coøn laïi chæ trang traûi ñöôïc loaïi 200.000-300.000 USD/ caên.
Quaù nöûa soá khaùch haøng coù theå mua ñöôïc bieät thöï muoán phaàn theá chaáp chieám 10-15% toång giaù trò hôïp ñoàng. Theo moät doanh nghieäp baát ñoäng saûn, nhöõng con soá treân cho thaáy nhieàu chuû ñaàu tö nhöõng döï aùn baát ñoäng saûn nghæ döôõng taïi Vieät Nam vaãn coøn raát “treân trôøi” khi tung ra thò tröôøng nhöõng caên bieät thöï nghæ döôõng vôùi möùc giaù haøng trieäu USD thôøi gian vöøa qua. Ñieåm ñaùng chuù yù, caùc “ñaïi gia” mua nhaø nghæ döôõng taïi Vieät Nam ñang daàn treû hoùa so vôùi nhöõng ngöôøi mua nhaø nghæ döôõng ñieån hình tröôùc ñaây, vôùi 46% nhöõng ngöôøi ñaõ mua vaø laø khaùch haøng tieàm naêng coù ñoä tuoåi töø 35-44 tuoåi vaø 35% töø 45-54 tuoåi. Loaïi hình baát ñoäng saûn nghæ döôõng maø khaùch haøng quan taâm hieän nay cuõng hình thaønh phaân khuùc roõ reät. Ñoái vôùi nhaø ñaàu tö trong nöôùc, loaïi bieät thöï ñöôïc ñaëc bieät quan taâm laø loaïi hình bieät thöï 3 phoøng nguû coù dieän tích töø 200-300 m2 vôùi beáp ñöôïc thieát keá thoâng vôùi phoøng khaùch. Dieän tích phoøng nguû vöøa phaûi vaø phoøng khaùch roäng. Ñoái vôùi khaùch haøng nöôùc ngoaøi, loaïi bieät thöï höôùng ñeán laø bieät thöï 2 phoøng nguû vôùi dieän tích töø 300400 m2 vôùi beáp ñöôïc thieát keá thoâng phoøng khaùch. Dieän tích phoøng nguû vaø phoøng khaùch roäng.
Töø tröôùc tôùi nay, taïi nhöõng thò tröôøng baát ñoäng saûn lôùn nhö Haø Noäi, Saøi Goøn... maûng caên chung cö, hay ñaát lieàn keà döï aùn vaãn laø phaân khuùc chuû yeáu ñöôïc mua ñi baùn laïi giöõa nhöõng ngöôøi kinh doanh, ñaàu cô vôùi nhau. Chæ coù soá ít laø ñeán tay ngöôøi coù nhu caàu thaät, nghóa laø caên
nhaø ñoù ñöôïc ñöa vaøo söû duïng sau khi hôïp ñoàng mua baùn hoaøn taát. Phaàn lôùn caùc döï aùn ñeán nay vaãn ñang trong giai ñoaïn khôûi ñoäng, chæ coù soá ít laø ñöôïc chuû ñaàu tö höùa seõ baøn giao trong naêm nay hoaëc moät vaøi naêm tôùi. Theo Coâng ty Coå phaàn Xaây döïng Quang Minh, lyù do khieán phaàn lôùn giôùi ñaàu tö nhaø ñaát ñoå tieàn vaøo nhaø chung cö vaø ñaát döï aùn vaøo thôøi ñieåm 2-3 naêm tröôùc vì hoï tính toaùn caàu veà phaân khuùc naøy seõ taêng ñoät bieán trong töông lai. Ñaëc bieät, giaù ñaàu vaøo cuûa phaân khuùc naøy taïi thôøi ñieåm ñoù laø khaù "meàm". Giaù trung bình cuûa caùc khu chung cö treân ñòa baøn khu vöïc Haø
Ñoâng, caùc huyeän ngoaïi thaønh Haø Noäi nhö Töø Lieâm, Thanh Xuaân khi ñoù ñeàu chæ ôû möùc töø 7 trieäu ñoàng - 12 trieäu ñoàng/m2, coøn ñaát chia loâ cao nhaát cuõng chæ 15 trieäu ñoàng/m2 taïi haàu heát caùc döï aùn. Theá nhöng, chæ sau 2-3 naêm, giaù cuûa nhöõng caên chung cö hay maûnh ñaát treân giôø ñaây ñaõ ñöôïc chuû ñaàu tö laãn caùc nhaø ñaàu cô ñaåy leân gaáp 2-3 laàn, töông öùng vôùi möùc giaù trung bình töø 25 - 35 trieäu ñoàng/m2. Khoâng ai phuû nhaän raèng, ñaõ kinh doanh thì phaûi coù laõi môùi laøm, song vôùi ña soá ngöôøi daân, ngay caû vôùi möùc giaù "goác", hieän vaãn laø moät thaùch thöùc khoâng nhoû cho duø mong öôùc coù moät caên nhaø ñang laø khaùt khao lôùn nhaát cuûa hoï. Noùi caùch khaùc, möùc ñoä thay ñoåi thu nhaäp vaø khaû naêng chi traû cho nhu caàu nhaø ôû cuûa ngöôøi daân khoâng quaù ñoät bieán nhö caùc nhaø ñaàu tö ñaõ kyø voïng. "Soát" cuïc boä ñaát noäi thaønh Thò tröôøng chung cö aûm ñaïm ít nhieàu cuõng ñaõ aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán phaân khuùc ñaát lieàn keà, chia loâ trong caùc döï aùn. Ngoaøi nguyeân nhaân moät phaàn do giaù vaãn quaù cao so vôùi khaû naêng cuûa khaùch haøng thì söï aûm ñaïm cuûa phaân khuùc naøy coøn bò aûnh höôûng bôûi nhöõng khuaát taát hay laø nhöõng maùnh khoùe coù daáu hieäu löøa ñaûo cuûa moät soá doanh nghieäp trong thôøi gian qua. Moät nhaø ñaàu tö ñaát khu vöïc Haø Noäi môû roäng cho bieát, hieän baø cuøng raát nhieàu nhaø ñaàu tö khaùc ñang phaûi chòu tình caûnh maát tieàn tyû "mua ñaát khoâng giaáy tôø". Lyù do laø bôûi, chæ vì khoâng tænh taùo, baø cuøng nhieàu nhaø ñaàu tö khaùc ñaõ boû ra trung bình töø 5 - 10 tyû ñoàng ñeå mua moät soá loâ ñaát taïi moät döï aùn ôû Vaân Canh. Khi xem xeùt giaáy tôø, chuû ñaàu tö ñaõ trình giaáy tôø cuøng hôïp ñoàng mua baùn, quyeát ñònh cuûa cô quan quaûn lyù cuûa khu ñaát treân nhöng laø cuûa toaøn boä khu ñaát. Theá nhöng, sau khi giao tieàn roài, baø cuøng nhieàu ngöôøi khaùc môùi "ngôù ngöôøi" vì giaáy tôø hôïp leä cuûa töøng loâ ñaát vaãn chöa coù. Theá neân, theo baø, giôø chæ coøn nöôùc laø "aên chöïc naèm chôø" tröôùc truï sôû cuûa chuû ñaàu tö vôùi lôøi höùa töø nhieàu thaùng nay vaãn chæ laø ... ñang "chaïy". Vaø cuõng theo Xaây döïng Quang Minh ñieàu ñaùng chuù yù laø phaàn lôùn caùc vuï giao dòch thaønh coâng veà nhaø, ñaát ôû khu vöïc noäi thaønh hieän nay laïi khoâng phaûi laø giao dòch giöõa caùc nhaø ñaàu tö vôùi nhau maø laø cuûa nhöõng ngöôøi coù nhu caàu thaät, trong ñoù coù khoâng ít laø nhöõng gia ñình coù ñieàu kieän ñeán töø caùc ñòa phöông ngoaøi Haø Noäi.
17
T
hò tröôøng baát ñoäng saûn quyù 2 vöøa qua coù nhieàu ñieàu chænh, döôùi goùc nhìn cuûa Savills Vieät Nam OÂng Matthew Powell, Giaùm ñoác chi nhaùnh Haø Noäi cho raèng, traùi vôùi lo laéng cuûa haàu heát nhaø ñaàu tö cuoái quyù 1 veà nhöõng aûnh höôûng saâu cuûa kinh teá vó moâ tôùi thò tröôøng baát ñoäng saûn, quyù 2 ñaõ chöùng kieán moät böùc tranh khaù toát vôùi söï ñieàu chænh kòp thôøi cuûa thò tröôøng vaøo cuoái quyù, ñaëc bieät taïi hai thò tröôøng baùn leû vaø caên hoä. Caên hoä ñìu hiu Theo Savills Vieät Nam, do khaùch thueâ caên hoä dòch vuï chuû yeáu laø caùc chuyeân gia nöôùc ngoaøi, vì vaäy nguoàn caàu cuûa phaân khuùc thò tröôøng caên hoä dòch vuï phaàn lôùn ñeán töø caùc Ñaïi söù quaùn, caùc toå chöùc phi chính phuû nöôùc ngoaøi vaø caùc coâng ty nöôùc ngoaøi. Nguoàn cung môùi öôùc tính khoaûng 1.690 caên hoä trong 4 naêm tôùi, trong ñoù 35% thuoäc huyeän Töø Lieâm. Döï
kieán khoâng coù nguoàn cung môùi trong quyù 3/2010. Tuy nhieân, coù khoaûng 84 caên hoä thuoäc khu vöïc Töø Lieâm coù theå gia nhaäp quyù 4/2010. Nhu caàu baùn leû tieáp tuïc taêng Ngöôïc laïi vôùi thò tröôøng caên hoä, trong quyù 2, coâng suaát thueâ trung bình cuûa toaøn thò tröôøng baùn leû ñaït khoaûng 95%, taêng 3% so vôùi quyù tröôùc. Trong ñoù, coâng suaát thueâ cuûa khu vöïc trung taâm quanh hoà Hoaøn Kieám ñaït möùc cao nhaát ôû thò tröôøng Haø Noäi. Döï baùo nhu caàu veà baùn leû seõ tieáp tuïc taêng ôû khu vöïc trung taâm, môû
18
roäng maïnh ra caùc quaän noäi thaønh trong khi khu vöïc ngoaïi thaønh seõ tieáp tuïc taêng chaäm trong ngaén vaø trung haïn. Tuy nhieân, theo nhaän ñònh cuûa Savills Vieät Nam nhöõng ruûi ro tieàm aån nhö laïm phaùt cao, thaäm huït thöông maïi vaø chính saùch thaét chaët tieàn teä nöûa cuoái naêm 2010 coù theå aûnh höôûng ñeán toác ñoä taêng tröôûng cuûa thò tröôøng baùn leû Haø Noäi khi ngöôøi tieâu duøng baét ñaàu caân nhaéc hôn vôùi caùc khoaûn chi tieâu. Saøi Goøn - Döï aùn chung cö “sieâu nhoû” bò ra rìa Chính quyeàn thaønh phoá Saøi Goøn vöøa coù yù kieán chính thöùc veà vieäc xaây döïng caên chung cö chung cö dieän tích 20m2 cuûa Coâng ty Ñòa oác Ñaát Laønh. Theo ñoù, cô quan naøy ñaõ khoâng ñoàng yù veà vieäc cho pheùp thí ñieåm xaây döïng khu chung cö Thaùi An (quaän 12) cuûa Coâng ty Ñòa oác Ñaát Laønh vôùi dieän tích khoaûng 20 m2,
daønh cho 1 ngöôøi ôû. Caên chung cö coù chieàu ngang khoaûng 2,8m, daøi khoaûng 7m; goàm beáp, nhaø veä sinh, ban coâng vaø dieän tích troáng roäng nhaát boá trí ñuû moät giöôøng nguû kieâm chöùc naêng baøn laøm vieäc, baøn aên. Vaøo ñaàu thaùng 4, ñeà xuaát xaây döïng caên chung cö sieâu nhoû treân cuûa Coâng ty Ñòa oác Ñaát Laønh ñaõ Boä Xaây döïng "baät ñeøn xanh" baèng vieäc kieán nghò UBND Saøi Goøn cho pheùp xaây döïng thí ñieåm moâ hình caên chung cö sieâu nhoû treân daønh cho ngöôøi ñôn thaân, tuûy thuoäc vaøo nhu caàu thöïc teá
cuûa ngöôøi daân ñòa phöông. Theo Boä Xaây döïng, sau khi thí ñieåm, keát quaû thu ñöôïc seõ laø cô sôû ñeå xem xeùt vieäc söûa ñoåi, boå sung quy ñònh phaùp luaät cho phuø hôïp thöïc teá. Tuy nhieân, sau khi laáy yù kieán tham möu cuûa Sôû Xaây döïng, UBND Saøi
Goøn ñaõ chính thöùc töø choái thí ñieåm moâ hình treân. Trao ñoåi vôùi baùo chí oâng Coâng ty Ñòa oác Ñaát Laønh cho raèng, vieäc UBND Saøi Goøn töø choái ñeà xuaát cuûa doanh nghieäp naøy laø khoâng hôïp lyù. Theo Ñaát Laønh caû 3 vieän daãn maø thaønh phoá ñöa ra ñeå töø choái ñeà xuaát cuûa doanh nghieäp naøy laø thieáu tính thuyeát phuïc vaø khoâng phuø hôïp vôùi thöïc teá. Vôùi lyù do thöù nhaát, duø ñeà xuaát treân khoâng phuø hôïp vôùi Luaät Nhaø ôû hieän nay (vì theá neân coâng ty môùi phaûi xin pheùp), nhöng theo oâng, thöïc teá laø phaùp luaät vaãn phaûi söûa ñoåi thöôøng xuyeân ñeå phuø hôïp vôùi thöïc teá. Ngay duïng yù thí ñieåm cuûa Boä Xaây döïng cuõng laø nhaèm muïc ñích xem xeùt coù phuø hôïp vôùi thöïc teá hay khoâng ñeå söûa luaät. Hôn nöõa, theo coâng ty Ñaát Laønh, thöïc chaát muïc tieâu caûi thieän dieän tích bình quaân nhaø ôû chæ noùi leân veà maët con soá, yeáu toá quan troïng phaûi laø caûi thieän ñöôïc dieän tích toái thieåu veà nhaø ôû, ñieàu maø ngöôøi daân thaønh phoá ñang gaëp raát nhieàu khoù khaên. Cuoái cuøng, noùi veà vieäc UBND thaønh phoá e ngaïi veà coâng taùc quaûn lyù, theo Ñaát Laønh laø hoaøn toaøn khoâng coù cô sôû, bôûi quaûn lyù phaûi laø phoái hôïp töø 3 beân: nhaø nöôùc - doanh nghieäp - ngöôøi daân. Hôn nöõa, vôùi ñieàu kieän daân trí ngaøy caøng ñöôïc naâng cao, khoa hoïc coâng ngheä ngaøy caøng hieän ñaïi trong vieäc giaùm saùt thì nhöõng quan ngaïi treân seõ khoâng phaûi laø vaán ñeà quaù quan troïng. "Neáu chæ vì lo ngaïi khoâng quaûn lyù ñöôïc roài caùi gì cuõng caám thì thieät thoøi nhaát laïi thuoäc veà nhöõng ngöôøi ñang chaät vaät veà choã ôû", Phoù Giaùm Ñoác coâng ty Ñaát Laønh aám öùc keát luaän
Ñ
eå chaêm soùc cho phaàn "goác con ngöôøi", ngoaøi nhöõng tieäm quen gaàn nhaø, nhieàu ngöôøi Saøi Goøn giôø thöôøng tìm ñeán nhöõng tieäm coù thöông hieäu Coù tieäm nhoû xinh vôùi nhöõng "caây keùo" teân tuoåi, cuõng coù nhöõng tieäm hoaønh traùng vôùi haøng traêm thôï, chia ca kíp ngaøy ñeâm, nhaäp khaåu caû chuyeân gia nöôùc ngoaøi. Chuyeän caét toùc ôû Saøi Goøn, döôøng nhö ñaõ thaønh moät neàn... coâng nghieäp. Naém baét ñöôïc ñieàu naøy, hieän nay coù nhieàu salon toùc quy moâ lôùn môû ra theo hình thöùc coâng ty chuyeân nghieäp. Vôùi moâ hình quaûn lí coâng nghieäp, caùc salon naøy xaây döïng
haún hoøi chieán dòch thöông hieäu, thöôøng xuyeân ñöa ra caùc chöông trình khuyeán maõi, giaûm giaù, ñaàu tö quy moâ veà caû khoâng gian, nhaân löïc vaø chaát löôïng maùy moùc, saûn phaåm. Moät chieâu ñaëc bieät cuûa caùc tieäm naøy laø "nhaäp khaåu" thôï caét toùc töø nöôùc Haøn Quoác, Singapore, Nhaät ñeå huùt thò hieáu khaùch haøng khoaùi "xì-tai ngoaïi". Coù theå keå ñeán nhöõng teân tuoåi trong nhoùm naøy nhö Hana, Art Hair (cuûa Haøn Quoác), Mano Mano (cuûa Nhaät), Colorhaus (cuûa Singapore)... Giaù caét toùc ôû nhöõng tieäm nhö theá naøy dao ñoäng töø 80.000 ñeán 350.000 ñoàng, tuøy ñònh giaù vaø ñoái töôïng phuïc vuï chính cuûa moãi tieäm. Veà quy moâ, Hana vaø Colorhaus coù khoâng gian nhoû hôn, soá löôïng thôï ít hôn Art Hair vaø Mano Mano. Ñôn cöû, neáu hai tieäm ñaàu tieân chæ khoaûng treân döôùi 10 thôï thì hai tieäm sau, Mano Mano coù khoaûng 40 thôï Vieät Nam vaø 6 chuyeân vieân Nhaät Baûn, Art Hair coù soá löôïng nhaân vieân khoaûng 300 ngöôøi...
Thôï ôû caùc coâng ty naøy seõ laøm vieäc theo ca. Moãi ca khoaûng 8 ñeán 10 tieáng. Nhö ôû Art Hair thì moãi tieáng ñeàu coù ca môùi. Thôï chính cuõng coù, thôï hoïc vieäc cuõng coù, nhöng duø moâ hình naøo thì muoán hoïc ngheà toùc cuõng phaûi traûi qua 6 ñeán 10 thaùng, tuøy möùc ñoä tieáp thu vaø naêng khieáu cuûa moãi ngöôøi. Veà phaân khuùc thò tröôøng, Art Hair vaø Hana höôùng ñeán ñoái töôïng khaùch haøng coù thu nhaäp thaáp hôn Colorhaus vaø Mano Mano. Trong ñoù, ñieåm maïnh cuûa Art Hair laø möùc giaù khaù deã chòu, laïi thöôøng xuyeân ñöa ra caùc chöông trình giaûm giaù, khuyeán maõi, taëng phieáu caét toùc. Ñaëc bieät, khaâu dòch vuï ôû ñaây khaù toát. Khaùch haøng ñeán ñaây thöôøng ñöôïc phuïc vuï nöôùc uoáng, côm tröa, laïi coù saün maùy vi tính ñeå löôùt net trong khi chôø ñeán löôït mình. Nhöõng ngöôøi hay lui tôùi nôi naøy nhaát laø caùc baïn hoïc sinh, sinh vieân. Tuy nhieân, Treân caùc dieãn ñaøn tröïc tuyeán, ngöôøi tieâu duøng baét ñaàu keâu ca laø nhaân vieân Art Hair baây giôø bôùt cöôøi, ñoàng phuïc xuoáng caáp cuõ meøm, caùc coâ gaùi khoâng coøn trang ñieåm
khaùc cuõng raát phong caùch, ñoù laø Colorhaus cuûa Hoïc vieän Taïo maãu vaø Trang ñieåm Kimage. Quy moâ nhoû hôn caùc beauty salon kia nhöng Colorhaus taïo aán töôïng ngay töø caùch baøi trí, vöøa taïo caûm giaùc aám cuùng vöøa taïo caûm giaùc sang troïng, thö giaõn. Ngheä nhaân khoâng sôï coâng ty Moâ hình thöù hai taïm goïi laø moâ hình ngheä nhaân. Haàu heát caùc tieäm naøy ñeàu coù teân tuoåi khaù laâu ôû ñaát Saøi thaønh vaø laáy khaùch theo kieåu truyeàn mieäng giôùi thieäu nhau. Chaúng haïn nhö Thìn ôû Hai Baø Tröng, Thoaïi ôû Caùch Maïng Thaùng Taùm, Huøng ôû Pasteur, Luõ Ñoâng Kinh, Khoâi ôû Lyù Töï Troïng, Khaùnh Vónh Hoaøng ôû Traàn Höng Ñaïo, Taâm treân ñöôøng Lyù Chính Thaéng, Hieàn Anh ôû Yeân Theá, MyMy ôû Nguyeãn Ñình Chieåu, Ñöôïc ôû Ñinh Tieân Hoaøng, Saám Lily treân ñöôøng Phan Ñình Phuøng, Nghóa Baøn Côø, Cöôøng Hoaøn Leä... Theo lôøi chuû tieäm Khaùnh Vónh Hoaøng, coù lòch söû caû traêm naêm, thì thôï ôû ñaây laøm khoâng heát vieäc. Coøn theo chuû nhaân cuûa tieäm Taâm thì anh khoâng sôï caïnh tranh vôùi moâ hình coâng nghieäp môùi xuaát hieän kia. Theo anh, nhöõng ngöôøi tìm ñeán salon toùc daïng nhö cuûa anh thöôøng laø nhöõng ngöôøi khoù tính, ñoøi hoûi cao, chuù troïng ñeán nhu caàu ñöôïc thôï quen hieåu gu cuûa mình.
xinh töôi nhö phim Haøn Quoác, thaønh ra nom Art Hair thieáu bôùt haún tính chuyeân nghieäp xöa kia. So vôùi Art Hair, Hana naèm treân ñöôøng Voõ Thò Saùu ñöa ra möùc giaù cao hôn moät chuùt nhöng quy moâ nhoû hôn vaø thaùi ñoä phuïc vuï khaùch haøng cuõng coù theå noùi laø thaân thieän. Sinh sau ñeû muoän hôn vôùi hai thöông hieäu vöøa noùi treân, môùi ra ñôøi gaàn moät naêm, Mano Mano höôùng ñeán ñoái töôïng khaùch haøng cao caáp hôn. Böôùc vaøo hair salon naøy, khaùch thöôøng caûm nhaän roõ söï sang troïng hôn vaø khoâng quaù oàn aøo, xoâ boà. Moät hair salon
19
Ñ
öông kim taân Thuû töôùng UÙc baø Julia Gillard ngöôøi thay theá cho Kevin Rudd ñaõ coâng boá ngaøy baàu cöû lieân bang naêm 2010 seõ laø ngaøy 21 thaùng 8 naøy, Chuû Nhaät 18 thaùng 7 vöøa qua ñaûng Lao Ñoäng ñang caàm quyeàn vaø caùc ñaûng phaùi chính trò ñaõ vaøo cuoäc vaän ñoäng nhanh choùng chæ coù 5 tuaàn tröôùc ngaøy baàu cöû lieân bang naêm 2010 vaøo 21 thaùng 8 naøy. Julia Gillard vaø ñaûng Lao Ñoäng cuûa mình choïn ñieåm xuaát phaùt cho cuoäc vaän ñoäng laø bang Queensland, trong khi ñoù phía ñoái laäp thuoäc Lieân ñaûng do oâng Tony Abbott ñöùng ñaàu cuõng ra maét vaän ñoäng cuøng ngaøy taïi taïi Sydney. Theo nhaän xeùt cuûa Danny Morgan thì Queensland coù theå seõ laø maët traän chính cho "chieán tröôøng" cuûa cuoäc baàu cöû naêm nay. Töôûng cuõng neân bieát laø trong naêm 2007, Lao Ñoäng ñaõ daønh ñöôïc ñöôïc chín choã ngoài taïi ñaây. Nhöng keå töø ñoù ñaûng caàm quyeàn luùc naøo cuõng nhaän nhöõng traän "möa phaùo" töø Lieân Ñaûng nhaém vaøo caùc laõnh vöïc thöông maïi, caùc döï aùn khai thaùc quaëng moû, vaø thueá (sieâu) lôïi nhuaän. Daân bieåu Chris Bowen, ngöôøi ñöôïc coi laø "tieàn veä" cuûa Lao Ñoäng daøn traûi söï quan taâm trong cuù suùt ñaàu tieân cuûa baø Gillard taïi Queensland, oângnoùi "(Khoâng chæ ôû Queensland maø laø) moãi tieåu bang, moãi choã ngoài seõ ñöôïc (Lao Ñoäng) chaët cheõ chieán ñaáu". Thöôïng nghò só Barnaby Joyce thuoäc ñaûng Quoác gia (Nationals) noùi ngöôøi daân Queensland ñang lo laéng veà chuyeän nôï coâng vaø neàn kinh teá suy thoaùi cuûa UÙc. OÂng keâu goïi Tony Abbott neân thaønh thöïc veà chuyeän nôï naàn uûa UÙc, vaø coù gioûi thì neân ñöa ra keá hoaïch gì ñeå "döùt ñieåm" heát nôï. Theo nhaän xeùt cuûa caùc nhaø quan saùt trong cuoäc baàu cöû 2010 naøy. Chæ coù 5 tuaàn ñeå "chieán ñaáu" tuy khaù ngaén nguûi ñeå choïn moät trong hai khuoân maët môùi, ai seõ leøo laùi nöôùc UÙc trong töông lai... Vì vaäy caû hai ñaûng ñang tranh cöû phaûi taän duïng heát khaû naêng cuûa mình ñeå tranh phieáu. Hoï caàn ít nhaát 17 gheá ñeå laáy ñöôïc chieác chìa khoùa môû cöûa vaên phoøng Thuû Töôùng UÙc vaøo cuoái thaùng 8 naøy. Khai maïc cuoäc vaän ñoäng cuûa mình, Julia Gillard noùi: Lao Ñoäng coù keá hoaïch höôùng daãn ñaát nöôùc UÙc töï tin seõ löôùt qua nhöõng thaùch thöùc cuûa töông lai. "Cuoäc baàu cöû naøy, ñaûng Lao Ñoäng ñem ñeán cho cöû tri UÙc ñöôïc moät söï löïa choïn raát roõ raøng", baø noùi.
20
"Cuoäc baàu cöû 2010 naêm nay daân UÙc seõ coù cô hoäi ñeå choïn löïa. Hoaëc ñeå cho (Lao Ñoäng) chuùng toâi ñöa nöôùc UÙc toát ñeïp cuûa chuùng ta tieán leân phía tröôùc, hay (ñeå ñaûng khaùc ñem noù) quay tuït luøi veà phía sau. Neân nhôù ñaát nöôùc UÙc toát ñeïp cuûa chuùng ta ñaõ ñöôïc xaây döïng bôûi nhieàu theá heä cuûa nhöõng ngöôøi UÙc trong ñuû moïi thaønh phaàn töø giaø treû lôùn beù... trong nhieàu traêm naêm qua. Hoï laø nhöõng ngöôøi ñaõ töøng can ñaûm hi sinh ñeå luoân ñöa nöôùc UÙc vöôn veà phía tröôùc...
Dzuõng Trinh, Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng Laõnh ñaïo phe ñoái laäp oâng Tony Abbott ñoàng luùc ñoù cuõng cho raèng cuoäc baàu cöû naøy laø ñeå daân UÙc choïn löïa cho mình moät chính phuû toát hôn. OÂng noùi: "Thuû töôùng Julia Gillard ñaõ laøm cho daân UÙc thaát voïng, vaø khoâng coù lyù do gì ñeå tieáp tuïc tin töôûng baø ta" vaø oâng keâu goïi cöû tri UÙc neân saùng suoát maø choïn löïa moät söï thay ñoåi ñaûng caàm quyeàn cho ñaát öôùc. "Chæ coù Lieân ñaûng caàm quyeàn môùi coù theå chaám döùt ñöôïc nhöõng teä haïi do yeáu keùm phöông caùch laõnh ñaïo ñöôïc ñeå laïi töø chính quyeàn cuûa Rudd & Gillard," OÂng noùi theâm. "Taïi sao moïi ngöôøi phaûi tieáp tuïc tin töôûng söï höùa heïn Lao Ñoäng trong baàu cöû 2010 ngaøy hoâm nay, trong khi ai cuõng ñaõ thaát voïng vôùi nhöõng gì hoï höùa hoài naêm 2007" Ngöôøi ñöùng ñaàu ñaûng Greens, moät ñaûng thieåu soá laø oâng Bob Brown, noùi ñaûng cuûa oâng qua cuoäc baàu cöû naøy hy voïng seõ taêng vaøi gheá trong Thöôïng vieän. OÂng noùi raèng Greens seõ coù haønh ñoäng vaø traùch nhieäm neáu nhö hoï theâm ñöôïc vaøi gheá ñeå giöõ caân baèng quyeàn löïc. "Chuùng toâi ñaõ coù kinh nghieäm, chuùng toâi ñaõ töøng coù teân tuoåi treân chính tröôøng", oâng Brown noùi. Traän chieán baàu cöû cho caû hai beân khôûi ñaàu xoay quanh caùc ñeà taøi kinh teá, thueá, xuaát nhaäp caûnh, vaø moâi tröôøng vaø nhieàu ñeà taøi khaùc ñöôïc ña soá daân UÙc quan taâm
ABC Radio aïi UÙc, moät trong nhöõng khoù khaên maø chính phuû gaëp phaûi laø vaán ñeà ngöôøi xin tò naïn. Khi ñöa ra chính saùch môùi veà vieäc giaûi quyeát ñôn xin tò naïn, baø Gillard ñaõ ñi ngöôïc laïi vôùi laäp tröôøng tröôùc ñaây cuûa Ñaûng Lao ñoäng. (ABC News) Noùi chung, vaán ñeà naøy raát nhaïy caûm vaø moïi ñaûng phaùi ñeàu muoán giaûi quyeát ñeå giaønh ñöôïc söï uûng hoä cuûa cöû tri. Caùc ñaûng ñeàu yù thöùc raát roõ vai
T
troø quan troïng cuûa vaán ñeà naøy trong vieäc laøm thay ñoåi vò theá quyeàn löïc cuûa hoï treân baøn côø chính trò trong nöôùc. UÙc laø moät ñaûo quoác lôùn vôùi ñöôøng bôø bieån daøi tôùi 34.218km neân vieäc canh giöõ haûi phaän gaëp nhieàu khoù khaên. Ñieàu naøy laø moái quan taâm lôùn cuûa chính phuû cuõng nhö ngöôøi daân UÙc. Trong tuyeân boá môùi nhaát, taân Thuû töôùng Julia Gillard cho thaáy baø quyeát taâm thöïc hieän ñöôøng loái töông töï vôùi Giaûi phaùp Thaùi Bình Döông (Pacific Solution) töøng ñöôïc Lieân ñaûng vaø Ñaûng Lao ñoäng chaáp thuaän tröôùc ñaây töø naêm 2001 tôùi naêm 2007. Giaûi phaùp naøy sau ñoù ñaõ bò oâng Kevin Rudd baùc boû khi oâng nhaäm chöùc thuû töôùng vaøo cuoái naêm 2007. Moät trong nhöõng phaàn coát loõi cuûa Giaûi phaùp Thaùi Bình Döông laø ngöôøi xin tò naïn ñöôïc chuyeån veà caùc traïi tò naïn ôû caùc ñaûo quoác nhoû khaùc trong khu vöïc Thaùi Bình Döông thay vì UÙc, roài sau ñoù ñôn xin tò naïn cuûa hoï seõ ñöôïc xem xeùt. Muïc ñích cuûa chính saùch naøy laø haïn cheá soá löôïng ngöôøi tò naïn nhaäp cö vaøo UÙc khi chöa coù söï chaáp thuaän cuûa chính phuû nöôùc naøy. Chöa suoân seû Khi ñöa ra chính saùch môùi veà vieäc giaûi quyeát ñôn xin tò naïn, baø Gillard ñaõ ñi ngöôïc laïi vôùi laäp tröôøng tröôùc ñaây cuûa Ñaûng Lao ñoäng. Döôùi thôøi oâng Rudd, qua vieäc baùc boû Giaûi phaùp Thaùi Bình Döông, Ñaûng Lao ñoäng ñaõ baùc boû yù kieán cho raèng ñôn xin tò naïn neân ñöôïc xem xeùt taïi nöôùc thöù ba. Baø Gillard cho bieát vaøo thöù Hai vöøa qua, baø ñaõ tham khaûo yù kieán cuûa Toång thoáng Ñoâng Timor Jose Ramos-Horta vaø nöôùc laùng gieàng nhoû beù naøy coù theå trôû thaønh moät trong nhöõng trung taâm giaûi quyeát ñôn xin tò naïn khu vöïc. Tuy nhieân, sau ñoù oâng RamosHorta ñaõ thay ñoåi yù kieán. OÂng cho bieát Ñoâng Timor khoâng muoán trôû thaønh 21 nhaø tuø cho nhöõng ngöôøi xin tò naïn theo keá hoaïch môùi cuûa Thuû töôùng Gillard. OÂng muoán nhöõng ngöôøi xin tò naïn coù ñöôïc vieäc laøm vaø "neáu hoï ôû Ñoâng Timor thì hoï seõ phaûi coù nhöõng quyeàn töï do nhaát ñònh." Hôn nöõa, Phoù Thuû töôùng Ñoâng Timor Jose Guterrers cuõng khoâng taùn ñoàng vôùi keá hoaïch cuûa baø Gillard. OÂng noùi: "Ñaát nöôùc chuùng toâi coù quaù nhieàu vaán ñeà caàn phaûi giaûi quyeát vaø toâi nghó raèng baát kì chính trò gia naøo cuõng khoâng muoán coù theâm phieàn phöùc". Trong khi ñoù, ñaûng ñoái laäp taïi Ñoâng Timor laø Fretilin cuõng baùc boû ñeà nghò do baø Gillard ñöa ra. OÂng Jose Teixeira, phaùt ngoân vieân cuûa
Ñaûng Fretilin, cho bieát khi ñöa ra ñeà nghò, UÙc chæ muoán 21 ñuøn ñaåy khoù khaên sang cho Ñoâng Timor. OÂng cho bieát hieán phaùp nöôùc naøy khoâng cho oâng Ramos-Horta quyeàn quyeát ñònh lieân quan tôùi vaán ñeà di truù. Trong khi ñoù, quyeát ñònh môùi cuûa baø Gillard ñöôïc taát caû phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng taïi UÙc loan tin roäng raõi vaø caû chính phuû ñöông nhieäm laãn phe ñoái laäp ñeàu tìm caùch khai thaùc vaán ñeà naøy moät caùch trieät ñeå, nhaát laø trong boái caûnh töø nay ñeán cuoái naêm seõ coù baàu cöû ñeå ngöôøi daân quyeát ñònh ñaûng naøo seõ naém quyeàn laõnh ñaïo ñaát nöôùc.
ôû Srilanka bò Cheát, ôû Indo bò Tuø, ñeán UÙc bò Tuûi nhuïc... ñoù laø haønh trình cuûa nhöõng thuyeàn nhaân taàm truù ñeán UÙc gaàn ñaây
Traän chieán daønh cöû tri! OÂng Tony Abbot, laõnh ñaïo phe ñoái laäp, tuyeân boá: "Ñaây laø thoâng ñieäp toâi xin göûi ñeán cöû tri: neáu quyù vò khoâng muoán nhöõng ngöôøi xin tò naïn nhaäp cö vaøo UÙc thì quyù vò phaûi thay ñoåi chính phuû ñöông nhieäm hieän nay." Baø Gillard cuõng mau choùng leân tieáng phaûn öùng: "OÂng Abbot chæ gioûi hoâ khaåu hieäu. OÂng ta ñaõ coù moät chính saùch thueá raát keùm hieäu quaû vaø nay oâng laïi quay sang vaán ñeà ngöôøi xin tò naïn. Tuy nhieân, nhöõng khaåu hieäu naøy ñeàu roãng tueách." Moät soá ñieåm töông ñoàng vaø khaùc bieät giöõa chính saùch môùi ñöôïc Thuû töôùng Gillard ñöa ra so vôùi chính saùch cuûa Lieân ñaûng ñoái laäp nhö sau: Caû ñaûng ñoái laäp laãn chính quyeàn ñöông nhieäm cuûa UÙc ñeàu chuû tröông thieát laäp trung taâm xem xeùt ñôn xin tò naïn ñaët beân ngoaøi nöôùc UÙc, tuy nhieân chính phuû ñöông nhieäm cuï theå hoùa hôn khi cho raèng neân ñaët taïi Ñoâng Timor. Baø Gillard cho bieát
söï khaùc bieät giöõa keá hoaïch thieát laäp traïi tò naïn khu vöïc vôùi Giaûi phaùp Thaùi Bình Döông tröôùc ñaây döôùi thôøi Thuû töôùng John Howard laø chöông trình cuûa baø khoâng phaûi nhaèm phuïc vuï cho muïc ñích chính trò. Baø phaùt bieåu: "Söï khaùc bieät ôû ñaây laø chuùng toâi khoâng haønh ñoäng moät caùch ñôn phöông vaø chuùng toâi cuõng khoâng tieán haønh nhanh choùng ñeå mong ñaït ñöôïc keát quaû chính trò moät caùch mau choùng nhö Giaûi phaùp Thaùi Bình Döông tröôùc ñaây. Giaûi phaùp cuûa chuùng toâi seõ coù lôïi ích laâu daøi cho ñaát nöôùc." Chính phuû UÙc cuõng cho bieát nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc coâng nhaän laø tò naïn thì khoâng caàn phaûi xin visa ngaén haïn nöõa vì hoï ñaõ ñöôïc nöôùc UÙc baûo veä nhö coâng daân nöôùc naøy. Tuy nhieân, phe ñoái laäp laïi chuû tröông nhöõng ngöôøi xin tò naïn vaãn caàn visa ngaén haïn vì hoï chæ ñöôïc nöôùc UÙc baûo veä taïm thôøi. Chính phuû UÙc cuõng khoâng ñoàng tình vôùi giaûi phaùp cuûa phe ñoái laäp baét nhöõng ngöôøi xin tò naïn quay trôû laïi ñaát nöôùc cuûa hoï vì ñaây laø ñieàu "voâ nghóa, chöùa ñöïng nhieàu ruûi ro vaø khoâng theå thöïc hieän ñöôïc." Chính saùch môùi trong boái caûnh roäng hôn Qua quyeát ñònh môùi nhaát coù tính cöùng raén hôn veà vaán ñeà tò naïn, nhieàu ngöôøi cho raèng chaúng bao laâu nöõa baø Gillard seõ giaûi quyeát vaán ñeà veà chính saùch nhaäp cö cuûa nöôùc UÙc moät caùch bao quaùt hôn. Baø Gillard cho bieát baø muoán Cao uûy Lieân Hieäp Quoác veà ngöôøi tî naïn (UNHCR) vaø New Zealand tham gia vaøo tieán trình thaønh laäp trung taâm xem xeùt hoà sô tò naïn khu vöïc. UNHCR cho hay hoï saün saøng hoã trôï vieäc hôïp taùc maät thieát hôn vaø thaûo luaän veà moïi ñeà nghò. Thuû töôùng New Zealand John Key tuyeân boá oâng cuõng saün saøng xem xeùt ñeà nghò do baø Gillard ñöa ra vôùi tinh thaàn xaây döïng. Indonesia cho bieát nöôùc naøy khoâng ñöôïc UÙc baùo tröôùc veà noäi dung cuûa keá hoaïch do baø Gillard ñöa ra. OÂng Teuku Faizasyah, phaùt ngoân vieân boä ngoaïi giao phaùt bieåu: "Chuùng toâi khoâng naém chaéc noäi dung cuûa keá hoaïch ñoù laø gì." Tuy nhieân, Boä tröôûng Di truù UÙc Chris Evans cho bieát Indonesia giöõ vai troø "raát quan troïng" trong keá hoaïch môùi. Cho duø coù nhieàu yù kieán traùi chieàu xung quanh keá hoaïch môùi nhaát cuûa Thuû töôùng Julia Gillard veà vaán ñeà naøy, coù leõ hieän nay khoâng phaûi laø thôøi ñieåm toát cho nhöõng ngöôøi muoán xin tò naïn taïi UÙc.
21
L
ieân minh tieàn teä ñaõ 11 naêm tuoåi cuûa chaâu AÂu, traûi roäng khaép 16 quoác gia, ñang ñöông ñaàu vôùi nhöõng thöû thaùch toài teä nhaát maø cuoäc khuûng hoaûng nôï ñem laïi. Caùc chính phuû, ñaëc bieät cuûa Hy Laïp, Boà Ñaøo Nha, vaø Taây Ban Nha, ñang phaûi ñoái maët vôùi aùp löïc caét giaûm thaâm huït ngaân saùch vaø caûi thieän chính saùch kinh teá. Caùc chính trò gia ñang tìm caùch ñieàu chænh nhöõng quy taéc ñoái vôùi ñòa vò thaønh vieân trong khoái Eurozone ñeå ngaên chaën nhöõng cuoäc khuûng hoaûng khaùc coù theå xaûy ñeán trong töông lai. Veà phaàn mình, Ngaân haøng Trung öông chaâu AÂu (ECB) ñaõ buoäc phaûi can thieäp vaøo thò tröôøng traùi phieáu chính phuû, moät vieäc maø ñònh cheá naøy tröôùc ñaây chöa töøng nghó tôùi. Ñoàng Euro lao doác maïnh so vôùi caùc ñoàng tieàn chuû choát khaùc. Lieäu nhöõng caêng thaúng naøy seõ chæ toàn taïi taïm thôøi? Lieäu nhöõng thaùch thöùc ñoù coù giaûm bôùt, hay thaäm chí phaù huûy söï toàn taïi cuûa khu vöïc söû duïng ñoàng Euro (Eurozone)? Tôø Financial Times ñaõ ñöa ra 4 kòch baûn daønh cho soá phaän cuûa ñoàng tieàn chung chaâu AÂu: Kòch baûn 1: Traät töï ñöôïc laäp laïi Trong kòch baûn naøy, cuoäc khuûng hoaûng nôï cuûa chaâu AÂu buoäc caùc chính phuû ôû khu vöïc ñöa taøi chính coâng cuûa hoï trôû veà voøng kieåm soaùt vaø caûi thieän naêng löïc caïnh tranh cho neàn kinh teá quoác gia. Khoái Eurozone trôû thaønh moät ñaàu taøu taêng tröôûng cuûa kinh teá toaøn caàu. Trong moät vaøi naêm tôùi, Hy Laïp coù theå trôû thaønh moät neàn kinh teá chaâu AÂu hieän ñaïi. Vôùi ñieàu kieän thôøi tieát lyù töôûng, beà daøy vaên hoùa, lòch söû, vaø phong caûnh tuyeät ñeïp, Hy Laïp coù theå phaùt trieån thaønh moät ñieåm ñeán du lòch cao caáp, phuïc vuï cho caùc nhu caàu nghæ döôõng cuûa du khaùch ñeán töø khaép nôi treân theá giôùi. Caùc doanh nghieäp cuõng bò thu huùt tôùi Hy Laïp ñeå laøm aên bôûi moâi tröôøng kinh doanh ñöôïc caûi thieän ôû nöôùc naøy. Ít nhaát, kòch baûn naøy cuõng laø giaác mô cuûa caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch chaâu AÂu. ÔÛ thôøi ñieåm hieän nay, Hy Laïp ñang "caàm hôi" nhôø khoaûn cöùu trôï cuûa Lieân minh chaâu AÂu (EU) vaø Quyõ Tieàn teä Quoác teá (IMF). Tuy nhieân, chöông trình giaûi cöùu töø EU vaø IMF coù theå ñöa tình hình coâng quyõ cuûa Hy Laïp trôû laïi traïng thaùi oån ñònh beàn vöõng. Nhöõng naêm thaùng phaûi thaét chaët chi tieâu coâng tôùi ñaây coù theå taïo ra nhöõng ñieàu kieän giuùp thuùc ñaåy tinh thaàn vöôït khoù cuûa ngöôøi daân vaø doanh nghieäp Hy Laïp, theo ñoù giuùp buø ñaép cho moät thôøi kyø
22
daøi nöôùc naøy ñaõ ñeå maát söùc caïnh tranh kinh teá. ÔÛ caùc quoác gia khaùc trong Eurozone, bi kòch cuûa Hy Laïp coù theå thuùc ñaåy nhöõng bieän phaùp mang tính phoøng veä, giuùp ñaåy maïnh taêng tröôûng taïi caùc quoác gia, nhö Boà Ñaøo Nha vaø Taây Ban Nha. Nöôùc Ñöùc coù theå hoã trôï cho quaù trình naøy baèng caùch taêng cöôøng nhu caàu tieâu duøng noäi ñòa, thay vì chæ taäp trung vaøo xuaát khaåu nhö hieän nay. Keát quaû seõ laø söï xuaát hieän cuûa moät Eurozone môùi huøng maïnh vaø naêng ñoäng hôn. Ñaây hoaøn toaøn khoâng phaûi laø moät yù töôûng phi thöïc teá. Athens hieän ñang chòu aùp löïc raát lôùn buoäc phaûi taùi thieát neàn kinh teá khoûi tình traïng "tôi taû" hieän nay vì neáu khoâng, haäu quaû seõ voâ cuøng nguy hieåm: nguy cô vôõ nôï caáp quoác gia, bò coâ laäp khoûi thò tröôøng taøi chính vaø caêng thaúng xaõ hoäi lan roäng. Tröôùc ñaây, ñaõ töøng coù nhieàu tröôøng hôïp vöôït khoù töông töï nhö kòch baûn naøy. Thuïy Ñieån ñaõ vöôn
Döï ñoaùn cho soá phaän cuûa ñoàng tieàn Eurozone Ngoïc Thu leân sau moät cuoäc khuûng hoaûng ngaân haøng vaø kinh teá toài teä vaøo thaäp nieân 1990, vaø mang laïi baøi hoïc cho caùc quoác gia khaùc, duø nöôùc naøy khoâng naèm trong khoái Eurozone. "Toâi lo laø seõ xaûy ra moät cuù soác veà thaâm huït taøi khoùa trong Eurozone.
Caùc nöôùc seõ phaûi chi tieâu nhö nöôùc Ñöùc, vaø ñieàu ñoù coù theå coù taùc ñoäng baát lôïi tôùi nhu caàu. Nhöng kinh nghieäm cuûa Thuïy Ñieån cho thaáy laø, caùch naøy seõ thuùc ñaåy maïnh hôn nhöõng caûi caùch cô caáu ôû nhieàu quoác gia. Neáu khoâng laøm vaäy, chuùng ta coù nguy cô seõ rôi vaøo moät voøng xoaùy suy giaûm taêng tröôûng ñaùng sôï", oâng Pontus Braunerhjelm, moät chuyeân gia thuoäc Dieãn ñaøn Doanh nghieäp Thuïy Ñieån, phaùt bieåu vôùi Financial Times. Caùc chính trò gia cuûa chaâu AÂu cuõng ñoàng tình vôùi nhöõng bieän phaùp nhaèm ngaên chaën nhöõng cuoäc khuûng hoaûng töông lai. Tröôùc ñaây, Hy Laïp ñaõ che giaáu thöïc traïng taøi chính coâng cuûa hoï trong moät thôøi gian quaù daøi. Tuy nhieân, cô cheá giaùm saùt thoáng keâ giôø ñaõ ñöôïc taêng cöôøng. Trong töông lai, caùc cô quan giaùm saùt cuûa chaâu AÂu coù theå thöïc hieän sôùm nhöõng bieän phaùp nhaèm ngaên chaën tình traïng maát caân baèng kinh teá, chaúng haïn nhö caùc quoác gia maát naêng löïc caïnh tranh vì möùc löông quaù cao. Caùc ñònh cheá coù theå ñöôïc thieát laäp ñeå giaûi quyeát khuûng hoaûng theo moät trình töï hôïp lyù trong tröôøng hôïp khuûng hoaûng xaûy tôùi, theo ñoù haïn cheá thieät haïi. Nhôø vaäy, ECB coù theå raûnh rang hôn vaø taäp trung chuû yeáu vaøo nhieäm vuï haøng ñaàu laø choáng laïm phaùt. Khaû naêng xaûy ra cuûa kòch baûn naøy: Khoâng haún laø baát khaû thi, nhöng cuõng khoâng neân quaù kyø voïng. AÛnh höôûng ñoái vôùi ñoàng Euro: Neáu kòch baûn treân trôû thaønh hieän thöïc, ñoàng tieàn chung chaâu AÂu seõ laø moät ñoái thuû thöïc söï cuûa USD ôû ñòa vò ñoàng tieàn döï tröõ maïnh vaø oån ñònh. Kòch baûn 2: Môù boøng bong coøn ñoù Trong kòch baûn naøy, khoái Eurozone seõ bình oån trôû laïi, nhöng khoâng theå giaûi quyeát ñöôïc nhöõng sai laàm trong caáu truùc coát loõi. Caùc ñoäng thaùi choáng khuûng hoaûng cuûa EU vaø ECB, bao goàm goùi giaûi cöùu 750 tyû Euro, ngaên chaën ñöôïc côn baõo nôï coâng hieän nay. Nieàm tin cuûa Hy Laïp ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö coù theå ñöôïc khoâi phuïc, khi Athens thöïc hieän caùc bieän phaùp thaét löng buoäc buïng. Caùc chöông trình caét giaûm chi tieâu vaø taêng thueá do Taây Ban Nha vaø Boà Ñaøo Nha coù khaû naêng caân baèng giöõa vieäc giaûm thaâm huït ngaân saùch, maø khoâng ñaåy neàn kinh teá vaøo moät voøng xoaùy suy giaûm. Nhöng nhöõng thay ñoåi nhö vaäy laïi chöa chaéc ñaõ ñuû ñeå kích thích taêng tröôûng kinh teá cuûa khu vöïc Eurozone tôùi möùc caàn thieát, vaø söùc caïnh tranh
yeáu ôùt vaãn cöù laø moät ñieåm yeáu cuûa neàn kinh teá Hy Laïp. Ñaùng ngaïi hôn, nhöõng sai laàm caên baûn trong lieân minh tieàn teä cuûa chaâu AÂu - nhöõng vaán ñeà maø cuoäc khuûng hoaûng nôï ñaõ phôi baøy - coù theå seõ khoâng ñöôïc söûa chöõa, vaø tieáp tuïc gaây ra nhöõng raéc roái trong töông lai. Theo oâng Daniel Gros, Giaùm ñoác Trung taâm nghieân cöùu chính saùch chaâu AÂu coù truï sôû ôû Brussels, Bæ, trong phaàn lôùn thôøi gian cuûa thaäp kyû ñaàu tieân, khoái Eurozone ñaõ ñaùp öùng ñöôïc kyø voïng cuûa nhieàu ngöôøi. Nöôùc Ñöùc gia nhaäp khu vöïc ñoàng Euro ôû thôøi ñieåm tyû giaù quaù cao, khieán neàn kinh teá cuûa nöôùc naøy chòu nhieàu toån thaát, nhöng ñaõ nhanh choùng phuïc hoài trôû laïi vaø gia taêng söùc caïnh tranh nhôø söï linh hoaït cuûa thò tröôøng lao ñoäng. OÂng Gros cho raèng, vaán ñeà laø ôû choã, hình aûnh khoái Eurozone ñaõ bò "ñaùnh boùng" quaù möùc. Khoâng chæ tröôøng hôïp nöôùc Ñöùc ñaõ bieän minh cho vieäc ñoàng Euro bò ñònh giaù cao ñoái vôùi caùc quoác gia khi môùi baét ñaàu gia nhaäp khoái, maø caùc bieän phaùp kieåm soaùt chi phí chaët cheõ ôû nhöõng neàn kinh teá lôùn nhö Ñöùc cuõng ñem tôùi moät lôïi theá caïnh tranh lôùn, cho duø lôïi theá naøy ngang baèng vôùi möùc ñoä sa suùt caïnh tranh ôû nhöõng quoác gia nhö Hy Laïp. Hieän nay, caùc nöôùc nhö Hy Laïp cuõng muoán thöïc hieän caét giaûm chi phí, nhöng ñeå laøm ñöôïc nhö nöôùc Ñöùc laïi khoâng phaûi laø chuyeän deã daøng. "Thò tröôøng lao ñoäng vaø caùc toå chöùc xaõ hoäi ôû nhieàu neàn kinh teá chaâu AÂu coù söùc yø quaù lôùn", oâng Gros noùi. Cuoäc tranh luaän hieän nay giöõa caùc chính trò gia chaâu AÂu ñaõ vöôït quaù vieäc laøm theá naøo ñeå kieåm soaùt khuûng hoaûng toát hôn, vaø bao goàm caû nhöõng bieän phaùp laøm sao ñeå baûo ñaûm raèng, nhöõng maát caân ñoái trong neàn kinh teá ñöôïc nhaän dieän vaø giaûi quyeát ñuùng luùc. Tuy nhieân, coøn chöa roõ lieäu ngöôøi ta coù ñaït tôùi ñöôïc moät thoûa thuaän naøo hay khoâng. Ñoái vôùi moät soá ngöôøi, cuoäc tranh luaän naøy ñaõ ñi sai höôùng. Vieäc ECB can thieäp vaøo thò tröôøng traùi phieáu chính phuû, bò ngöôøi Ñöùc nhìn nhaän laø khuyeán khích thoùi quen chi tieâu coâng hoang phí vaø laøm gia taêng ruûi ro laïm phaùt. Berlin phaûn ñoái baát kyø bieän phaùp naøo coù theå laøm suy yeáu söùc caïnh tranh cuûa lónh vöïc saûn xuaát coâng nghieäp ôû nöôùc naøy. Trong tröôøng hôïp nhöõng caûi caùch laøm khoái Eurozone maïnh leân ñöôïc ñöa ra, thì caùc chính trò gia cuõng chöa chaéc ñaõ theo ñuoåi nhöõng caûi
caùch ñoù tôùi cuøng. Treân thöïc teá, Ñöùc vaø Phaùp ñaõ buoäc phaûi nôùi loûng caùc quy ñònh taøi khoùa cuûa Eurozone vaøo naêm 2005 sau khi hoï vi phaïm möùc traàn ngaân saùch. OÂng Braunerhjelm nhaän xeùt: "Toaøn boä lòch söû vaø truyeàn thoáng cuûa chaâu AÂu, cuõng nhö caùch maø EU giaûi quyeát khuûng hoaûng, cho thaáy quaù trình caûi caùch seõ dieãn ra chaäm chaïm". Khaû naêng xaûy ra kòch baûn naøy: Raát cao. AÛnh höôûng ñoái vôùi ñoàng Euro: Trieån voïng taêng tröôûng kinh teá suy yeáu vaø nhöõng lo ngaïi bò thoåi phoàng veà tình hình chính trò daøi haïn, seõ gia taêng aùp löïc maát giaù ñoái vôùi ñoàng Euro. Cuoäc khuûng hoaûng nôï ôû chaâu AÂu ñaõ ñaåy ñoàng tieàn chung cuûa khu vöïc tôùi choã phaûi ñöông ñaàu vôùi nhöõng thaùch thöùc khoâng deã hoùa giaûi trong moät sôùm moät chieàu. Kòch baûn 3: Veát thöông khoâng laønh Theo kòch baûn naøy, khoái Eurozone seõ suy yeáu vónh vieãn, vaø töông lai daøi haïn cuûa ñoàng Euro bò ñaët vaøo theá nghi ngôø. Nhöõng ñoøi hoûi ñaët ra ñoái vôùi caùc neàn kinh teá ôû khu vöïc Nam AÂu coù theå laø quaù cao. Hy Laïp coù khaû naêng seõ coøn “naèm vieän” laâu hôn döï kieán vaø phaûi ñoái maët vôùi tình huoáng xin hoaõn nôï. Boà Ñaøo Nha vaø thaäm chí laø Taây Ban Nha coù nguy cô sa chaân vaøo khuûng hoaûng. Baát oån xaõ hoäi gia taêng tôùi möùc khoâng kieåm soaùt ñöôïc, moät khi caùc bieän phaùp thaét löng buoäc bung maø IMF vaø EU ñeà ra khoâng ñem laïi keát quaû. Nhöõng ñoàn ñoaùn veà khaû naêng tan raõ cuûa ñoàng Euro gia taêng. AÛnh höôûng ñoái vôùi caùc ngaân haøng cuûa Ñöùc vaø Phaùp, coäng vôùi söï suy suïp nieàm tin vaøo neàn kinh teá, seõ ñe doïa daãn tôùi suy thoaùi saâu ôû Eurozone, trong khi ñoàng Euro maát giaù seõ chaâm ngoøi cho laïm phaùt. Kòch baûn naøy coù theå xaûy ra neáu caùc nhaø laõnh ñaïo Eurozone khoâng tìm ñöôïc caùch ñeå ñaûo ngöôïc “vaän ñen” cuûa nhöõng quoác gia nhö Hy Laïp. OÂng Jean Pisani-Ferry, moät chuyeân gia thuoäc Bruegel - cô quan nghieân cöùu ôû Brussels - chæ ra raèng, söï keát hôïp giöõa tình hình taøi chính coâng teä haïi vaø nhöõng ngaønh coâng nghieäp keùm söùc caïnh tranh ñaõ gaây ra nhöõng thaùch thöùc lôùn cho caùc neàn kinh teá ôû khu vöïc Nam AÂu. Ñeå laáy laïi söùc caïnh tranh, caùc quoác gia caàn thöïc hieän chieán löôïc giaûm phaùt baèng caùch caét giaûm tieàn löông vaø giaù caû, “nhöng neáu giaù caû giaûm xuoáng vaø nôï coâng vaãn cao, neàn kinh teá vaãn co cuïp, thì gaùnh naëng nôï naàn
23
laïi gia taêng”. Theo oâng Pisani-Ferry, lyù töôûng nhaát, nöôùc Ñöùc neân cho pheùp laïm phaùt taêng quaù möùc muïc tieâu 2% cuûa khu vöïc Eurozone ñeå giuùp caùc nöôùc khaùc thöïc hieän söï ñieàu chænh nhö treân, nhöng raát khoù ñeå nhöõng ngöôøi daân Ñöùc voán coù noãi aùm aûnh lôùn veà laïm phaùt chaáp nhaän ñieàu naøy. Khoâng gioáng nhö ôû Thuïy Ñieån nhöõng naêm 1990, caùc neàn kinh teá ñang gaëp khoù ôû Eurozone hieän nay seõ khoâng coù ñöôïc löïa choïn phaù giaù ñoàng tieàn, maëc duø söï suy yeáu luùc naøy cuûa ñoàng Euro coù theå seõ giuùp taêng cöôøng xuaát khaåu töø khu vöïc naøy. Kòch baûn thöù ba naøy ñaëc bieät nguy hieåm ñoái vôùi ECB. Hieän ECB ñaõ nhaän ñöôïc nhieàu lôøi chæ trích, ñaëc bieät töø nöôùc Ñöùc, veà ñoäng thaùi can thieäp vaøo thò tröôøng traùi phieáu. Ruûi ro laø ôû choã, ECB coù theå seõ buoäc phaûi môû roäng chöông trình can thieäp naøy thaønh moät keá hoaïch “nôùi loûng ñònh löôïng” treân quy moâ lôùn, qua ñoù taïo ra nhöõng aûnh höôûng lôùn veà maët laïm phaùt, maø khoâng moät bieän phaùp huùt bôùt thanh khoaûn naøo coù theå ngaên chaën ñöôïc. Tröôùc ñaây, nhöõng bieän phaùp töông töï ñaõ töøng ñöôïc thöïc hieän bôûi Cuïc Döï tröõ Lieân bang Myõ (FED) vaø Ngaân haøng Trung öông Anh (BoE) sau söï suïp ñoå cuûa ngaân haøng Lehman Brothers vaøo thaùng 9/2008. Nhöng ñoái vôùi ngöôøi Ñöùc, vieäc ECB nôùi loûng ñònh löôïng seõ vi phaïm hai quy taéc maø hoï cho laø neàn taûng cuûa khoái Eurozone khi lieân minh naøy ra ñôøi naêm 2009: söï ñoäc laäp cuûa ngaân haøng trung öông khoûi caùc vaán ñeà chính trò, vaø traùch nhieäm cuûa chính phuû trong vieäc giöõ traät töï taøi chính coâng cuûa nöôùc mình. Thaùi ñoä giaän döõ veà laïm phaùt leo thang seõ gia taêng, laøm caêng thaúng theâm noãi baát maõn cuûa ngöôøi daân vôùi lieân minh tieàn teä.Khaû naêng xaûy ra kòch baûn naøy: Coù theå xaûy ra. AÛnh höôûng ñoái vôùi ñoàng Euro: Ñoàng Euro seõ suy yeáu trong daøi haïn. Kòch baûn 4: Raõ ñaùm Theo kòch baûn naøy, khoái Eurozone seõ tan raõ. Caêng thaúng trôû neân quaù lôùn ñeå kieåm soaùt, moät hoaëc vaøi quoác gia nhaän thaáy laø toát hôn heát neân ruùt khoûi ñoàng Euro, hoaëc caùc thaønh vieân cuûa Eurozone quyeát ñònh truïc xuaát moät soá “ngöôøi anh em”. Söï suy suïp cuûa neàn kinh teá Hy Laïp, suy thoaùi vaø laïm phaùt taêng voït trong khoái Eurozone, söï baát maõn ngaøy caøng taêng cuûa ngöôøi daân chaâu AÂu ñoái vôùi ñoàng Euro... seõ trôû thaønh söï thaät neáu nhöõng dieãn bieán xaáu tieáp tuïc xaûy ra. Khi ñoù, kòch baûn toài teä
24
T
höùc aên nhanh (fast food) ñang ngaøy caøng phoå bieán hôn treân theá giôùi, nhöng nhu caàu ñoái vôùi caùc saûn phaåm gaø raùn, baùnh sandwich vaø baùnh pizza ñang coù veû taêng maïnh hôn caû ôû Trung Quoác. Theo haõng tin CNN, taäp ñoaøn ñoà aên nhanh Yum! Brands - "meï" cuûa caùc nhaõn hieäu KFC, Pizza Hut vaø Taco Bell - ngaøy 13/7 cho bieát, lôïi nhuaän cuûa haõng taïi thò tröôøng Trung Quoác trong quyù 2 ñaõ taêng 33% so vôùi cuøng kyø naêm ngoaùi. Laø moät taäp ñoaøn cuûa Myõ, Yum! hieän coù hôn 36.000 cöûa hieäu ñoà aên nhanh treân hôn 100 quoác gia treân theá giôùi. Caùc thò tröôøng nöôùc ngoaøi ñoùng goùp tôùi hôn 60% lôïi nhuaän cuûa Yum!, trong ñoù daãn ñaàu laø thò tröôøng Trung Quoác. Bình quaân, thôøi gian gaàn ñaây gaàn nhö moãi ngaøy Yum! môû moät hieäu KFC môùi ôû Trung Quoác ñaïi luïc. Con soá cöûa haøng gaø raùn naøy ñaõ leân tôùi 3.000 taïi 650 thaønh phoá cuûa Trung Quoác. Ngoaøi ra, Yum! coøn coù 560 cöûa haøng Pizza
Nhieàu naêm daøi anh choàng leùn vôï ngoaïi tình vôùi coâ baùn cheø chuoái vaø kem chuoái chieân gaàn nhaø. Cuoäc tình vuïn troäm keùo daøi ñeán luùc naøng thoû theû ... ”anh ôi em coù baàu!” Hoaûng vía anh chi cho coâ soá tieàn vaø saép xeáp cho coâ veà queâ ñeå bí maät sanh ñeû, vaø ñoàng thôøi ôû luoân döôùi queâ ñi, anh ta seõ chu caáp cho coâ nuoâi con cho ñeán luùc ñöùa nhoû 18 tuoåi. Coâ chuoái chieân ñoàng yù, nhöng hoûi anh laøm sao ñeå thoâng tin cho anh bieát khi ñöùa nhoû ñöôïc sanh ra...
Thu Höông
nhaát ñoái vôùi ñoàng tieàn chung naøy seõ caän keà hôn bao giôø heát. Thay vì ñem tôùi moät caùch giaûi quyeát eâm thaám cho nhöõng khoù khaên hieän nay nhö suy nghó cuûa nhieàu chuyeân gia, vieäc moät quoác gia chaâu AÂu vôõ nôï vaø phaûi taùi cô caáu caùc khoaûn nôï coù theå taïo ra nhöõng aûnh höôûng mang tính taøn phaù vaø khoâng theå ñoaùn ñònh trong khaép khu vöïc. Tröôùc ñaây, chöa ai töøng “leân lòch” cho söï tan raõ cuûa khoái Eurozone. Thaäm chí, vieäc gia nhaäp lieân minh tieàn teä naøy vaãn ñöôïc xem laø xu höôùng khoâng theå ñaûo ngöôïc, vaø khoâng coù ñieàu khoaûn naøo veà söï ruùt lui. Nhöng nhö vaäy khoâng coù nghóa laø Eurozone khoâng coù nguy cô giaûi theå. Theo oâng Ansgar Belke, giaùo sö kinh teá hoïc thuoäc Ñaïi hoïc DuisburgEssen cuûa Ñöùc, ruùt lui coù traät töï coù theå laø giaûi phaùp hôïp lyù cho nhöõng nöôùc thaønh vieân Eurozone “coù söï khaùc bieät caên baûn so vôùi caùc thaønh vieân khaùc”. “Boà Ñaøo Nha haàu nhö khoâng coù gì ñeå xuaát khaåu. Hoï ñang caïnh tranh vôùi caùc thò tröôøng môùi noåi nhaèm vöïc daäy neàn kinh teá, neân seõ phaûi caét giaûm maïnh chi phí lao ñoäng tôùi möùc seõ taïo ra suy thoaùi saâu. Töông töï, ñieàu naøy chaéc chaén seõ xaûy ra ôû Hy Laïp”. Giaùo sö naøy cho raèng, moät khaû naêng laø chaâu AÂu seõ thaønh laäp moät heä thoáng coù chöùc naêng toå chöùc “vôõ nôï coù traät töï” cho caùc quoác gia thaønh vieân trong tröôøng hôïp caàn thieát, trong ñoù bao goàm caû giaûi quyeát caùc tröôøng hôïp muoán hoaëc bò buoäc phaûi ruùt lui khoûi Eurozone. Chính Thuû töôùng Ñöùc Angela Merkel cuõng ñaõ cho raèng, trong töông lai, nhöõng thaønh vieân khoâng tuaân thuû ñaày ñuû quy ñònh cuûa Eurozone seõ ñöôïc yeâu caàu ruùt khoûi khoái. Tuy nhieân, ruùt lui coù traät töï khoûi Eurozone laø vieäc khoù, neáu khoâng muoán noùi laø khoâng theå, thöïc hieän ñöôïc. Phaàn lôùn caùc nhaø kinh teá hoïc cho raèng, chi phí cho vieäc ruùt lui seõ laø raát lôùn, cho duø quoác gia thaønh vieân ñoù bò buoäc phaûi ra ñi, chaúng haïn nhö Hy Laïp, hay töï nguyeän ra ñi, chaúng haïn nhö Ñöùc. Neáu ruùt khoûi ñoàng Euro, Hy Laïp vaãn seõ phaûi traû nhöõng gaùnh nôï nöôùc ngoaøi khoång loà baèng ñoàng Euro, nhöng laïi baèng ñoàng noäi teä Drachma yeáu hôn; caùc coâng ty cuûa Ñöùc seõ phaûi ñoái maët vôùi ñoàng Mark taêng giaù vuøn vuït. Chi phí kinh doanh xuyeân bieân giôùi seõ leo thang vaø nhöõng bieán ñoäng khoù löôøng veà tyû giaù seõ laø moät trôû ngaïi lôùn cho taêng tröôûng kinh teá. Trong tröôøng hôïp vieäc ruùt lui khoûi khoái Eurozone coù theå thöïc hieän, thì bieát ñaâu, nhieàu nöôùc trong lieân minh naøy seõ oà aït xin ra. Khi ñoù, giaác mô ñoàng tieàn chung maø caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch chaâu AÂu töø thôøi Chieán tranh Theá giôùi 2, seõ tan taønh maây khoùi. Töông lai cuûa söï nhaát theå hoùa kinh teá ôû chaâu AÂu seõ khoâng coøn. Baø Merkel môùi ñaây töøng phaùt bieåu raèng, neáu ñoàng Euro tan raõ, thì “ñoù khoâng chæ laø söï suïp ñoå ñoàng tieàn naøy, maø coøn laø söï thaát baïi cuûa chaâu AÂu, cuõng nhö cuûa yù töôûng veà moät chaâu AÂu thoáng nhaát”. Khaû naêng xaûy ra cuûa kòch baûn naøy: Khoù xaûy ra, nhöng khoâng khoù tôùi möùc nhö ngöôøi ta nghó tröôùc ñaây. AÛnh höôûng ñoái vôùi ñoàng Euro: Ñoàng tieàn naøy seõ maát giaù nhanh choùng, ngay tröôùc khi khaû naêng raõ ñaùm cuûa khoái Eurozone hieän ra.
Ñeå giöõ bí maät, anh chaøng chæ cho coâ moät aùm hieäu thoâng tin. Anh daën
Moät cöûa haøng KFC ôû Trung Quoác.
Hut taïi nöôùc naøy. Yum! nhaém tôùi muïc tieâu môû khoaûng 20.000 ñieåm baùn ñoà aên nhanh ôû Trung Quoác ñaïi luïc. Rieâng trong quyù 2 vöøa qua, haõng naøy ñaõ môû 59 cöûa tieäm ôû Trung Quoác, naâng toång soá cöûa tieäm môùi môû töø ñaàu naêm tôùi nay leân con soá 155. "Ñoäng löïc taêng tröôûng chính cuûa chuùng toâi tieáp tuïc laø hoaït ñoäng phaùt trieån maïng löôùi ôû Trung Quoác", Giaùm ñoác ñieàu haønh David Novak cuûa Yum! cho bieát. Baùo caùo keát quaû kinh doanh quyù 2 cuûa Yum! cho thaáy, lôïi nhuaän taïi Trung Quoác cuûa haõng ñaït möùc 139 trieäu USD, töø möùc 105 trieäu USD cuøng kyø naêm tröôùc. Trong khi ñoù, lôïi nhuaän taïi Myõ cuûa haõng naøy chæ taêng 10%, leân möùc 184 trieäu USD. Lôïi nhuaän taïi caùc thò tröôøng khaùc ngoaøi Myõ vaø Trung Quoác taêng 7% leân 122 trieäu USD. Doanh thu cuûa Yum! treân thò tröôøng toaøn caàu trong quyù taêng 4%, leân möùc 2,57 tyû USD, vöôït döï baùo tröôùc ñoù cuûa giôùi phaân tích. Theo giôùi phaân tích, Yum! coù theå ñöôïc lôïi töø chuû tröông cuûa Baéc Kinh taêng tính linh hoaït cho tyû giaù Nhaân daân teä. Ngaân haøng UBS öôùc tính, tyû giaù Nhaân daân teä coù theå laøm taêng lôïi nhuaän cuûa Yum! theâm 1% trong naêm nay vaø 3% trong naêm 2011
naøng khi sanh ñöùa beù sanh ra chæ caàn göûi cho anh moät böu thieáp, maët phía sau böu thieáp ñeå moãi chöõ “chuoái chieân” laø anh hieåu. Khi nhaän ñöôïc thieäp laø anh seõ baét ñaàu göûi tieàn ñeå naøng nuoâi con. Caû hai deàu ñoàng yù caùch naøy. Cho ñeán moät ngaøy, 8 thaùng sau. Moät hoâm ñi laøm veà côm nöôùc xong baø vôï anh ñem caùi böu thieáp ra cho anh vôùi neùt maët ngaïc nhieân. “Anh neø, khoâng bieát ai göûi cho anh caùi böu thieáp gì maø vieát caùi gì trong ñoù... Bieát cheát lieàn ñi!” Chaønh hoaûng hoàn noùi: “Ñaâu ñöa anh coi!” Baø vôï ñöa cho chaøng taám böu thieáp vaø nhìn neùt maët choàng khi xem taám böu thieáp maø bieán töø bình thöôøng ra traéng beät roài qua xanh leø nhö ngöôøi truùng gioù. Treân taám böu thieáp, maët sau chæ voûn veïn maáy chöõ” “Chuoái chieân - chuoái chieân chuoái chieân - chuoái chieân - chuoái chieân” ... Caû thaûy naêm traùi chuoái chieân, vaø beân döôùi theâm 1 caâu “Ba traùi coù hai cuïc kem hai beân, hai traùi khoâng coù. Caàn theâm ñöôøng ñeå naáu cheø cho naêm traùi chuoái chöù khoâng phaûi moät”
25
Phaûi chaêng gioù ñaõ ñoåi chieàu? Hieäp hoäi doanh nhaân Vieät kieàu taïi UÙc long troïng ñoùn tieáp ñaïi söù Vieät Nam... OÂng Traàn Baù Phuùc chuû tòch hoäi Doanh Nhaân Vieät kieàu taïi UÙc vui thích cho bieát “...Ñaây laø laàn ñaàu tieân coù moät toå chöùc ngheà nghieäp cuûa caùc doanh nhaân Vieät kieàu taïi Australia ñöôïc Chính phuû Vieät Nam chính thöùc coâng nhaän...” Ñaïi söù Vieät Nam taïi UÙc, oâng Hoaøng Vónh Thaønh khaúng ñònh “...Seõ uûng hoä maïnh meõ vaø tích cöïc hoã trôï caùc hoaït ñoäng cuûa Hoäi, ñoàng thôøi baøy toû mong muoán Hoäi seõ coù nhöõng hoaït ñoäng höôùng veà Toå quoác...” OÂng Nguyeãn Theá Phong Chuû tòch Coäng ñoàng ngöôøi Vieät lieân bang UÙc phaùt bieåu “ ... Hieäp hoäi (doanh nhaân Vieät kieàu) coù theå noùi raèng hoï coù theå giuùp quyù vò lieân heä vôùi caùc quan chöùc cao caáp. Tuy nhieân moïi ngöôøi caàn löu yù raèng taïi nhöõng nöôùc nhö Vieät Nam, baát cöù khi naøo caùc quan chöùc naøy muoán vaø sau khi ñaõ nheùt ñaày tuùi tieàn cuûa hoï thì coù theå hoï seõ quay laïi “thanh toaùn” vaø boû tuø quyù vò”... DNÑS toång hôïp
26
Theo baûn tin cuûa tôø baùo maïng Ñaát taïi Australia cuõng nhö ñaàu tö, kinh Vieät Online ôû trong nöôùc doanh taïi Vieät Nam. Ngoaøi ra, Hoäi ( h t t p : / / w w w . b a o d a t v i e t . v n / H o m e / coøn ñoùng vai troø caàu noái, taïo cô hoäi congdongviet/Ra-mat-Hoi-Doanh-nhan- ñeå caùc doanh nhaân Vieät kieàu taïi Viet-kieu-tai-Australia/20107/101564.datviet) Australia vaø caùc doanh nghieäp trong ngaøy 3/7 vöøa qua, Hoäi Doanh nöôùc gaëp gôõ, hôïp taùc laøm aên. Trong nhaân Vieät kieàu Australia ñaõ chính thôøi gian tôùi, Hoäi seõ tích cöïc môû thöùc ra maét “raàm roä” taïi thaønh phoá roäng quy moâ qua vieäc keát naïp theâm Melbourne cuûa bang Victoria. hoäi vieân môùi vaø thaønh laäp maïng löôùi Ñaây cuõng laø laàn ñaàu tieân moät toå caùc chi hoäi doanh nhaân Vieät kieàu ôû taát caû caùc bang cuûa Australia. Ñaïi söù Vieät Nam taïi Australia Hoaøng Vónh Thaønh ñaõ “nhieät lieät chaøo möøng” söï ra ñôøi cuûa Hoäi Doanh nhaân Vieät kieàu taïi Australia do oâng Traàn Baù Phuùc moät khuoân maët quen thuoäc trong giôùi doanh nhaân Vieät kieàu taïi UÙc vaø Vieät Nam laøm chuû tòch, vaø khaúng ñònh söï ra ñôøi cuûa Hoäi laø moät minh chöùng OÂng Traàn Baù Phuùc (bìa traùi) cuøng caùc quan chöùc cuûa Ñaïi cuï theå, sinh ñoäng hôn Söù Quaùn Vieät Nam taïi UÙc trong leã ra maét Hoäi Doanh nhaân nöõa veà söï tröôûng thaønh, Vieät kieàu taïi Melbourne. (aûnh: Baùo Ñaát Vieät Online trong lôùn maïnh khoâng ngöøng nöôùc) veà maët toå chöùc vaø phong chöùc sinh hoaït thuoäc “Vieät kieàu” traøo cuûa coäng ñoàng ngöôøi Vieät Nam trong coäâng ñoàng ngöôøi Vieät taïi UÙc taïi Australia noùi chung, giôùi doanh “töng böøng” coâng khai tieáp ñoùn Ñaïi nhaân Vieät Nam taïi Australia noùi söù CHXHCN - Vieät Nam taïi UÙc, rieâng. Keå töø nay, caùc doanh nhaân oâng Hoaøng Vónh Thaønh, vaø caùc caùn Vieät kieàu taïi Australia coù theâm moät boä cuûa Ñaïi söù quaùn Vieät Nam taïi choã döïa quan troïng ñeå phaùt trieån UÙc thuoäc caùc cô quan Thöông vuï, hôn nöõa caùc hoaït ñoäng ngheà nghieäp Quaân vuï, ñaïi dieän Vietnam Airlines, cuûa mình, nhaát laø trong lónh vöïc laøm Thoâng Taán Xaõ Vieät Nam vaø hôn 100 aên kinh teá, ñaàu tö, thöông maïi vôùi doanh nhaân Vieät kieàu trong khu vöïc caùc doanh nghieäp ôû trong nöôùc. Hoäi Doanh nhaân Vieät kieàu Australia seõ ñaõ tham döï buoåi leã naøy. Phaùt bieåu trong leã ra maét, Chuû tòch laø ñaàu moái ñoaøn keát, höôùng daãn caùc Hoäi Doanh nhaân Vieät kieàu taïi UÙc, doanh nhaân Vieät kieàu taïi Australia oâng Traàn Baù Phuùc vui thích cho bieát vaø caùc doanh nghieäp trong nöôùc hôïp “ñaây laø laàn ñaàu tieân coù moät toå chöùc taùc laøm aên treân tinh thaàn bình ñaúng, ngheà nghieäp cuûa caùc doanh nhaân cuøng coù lôïi, vôùi muïc ñích goùp phaàn Vieät kieàu taïi Australia ñöôïc Chính xaây döïng kinh teá ñaát nöôùc vaø vì lôïi phuû Vieät Nam chính thöùc coâng nhaän. ích cuûa chính caùc doanh nghieäp Vieät Söï ra ñôøi cuûa Hoäi xuaát phaùt töø chính kieàu taïi Australia. Thay maët Ñaïi söù quaùn Vieät Nam nhu caàu cuûa caùc doanh nhaân Vieät kieàu Australia veà nöôùc laøm aên, kinh taïi Australia, oâng Ñaïi söù Hoaøng Vónh Thaønh khaúng ñònh seõ uûng hoä doanh trong thôøi gian qua. Maëc duø môùi ra ñôøi nhöng Hoäi ñaõ maïnh meõ vaø tích cöïc hoã trôï caùc quy tuï ñöôïc hôn 200 hoäi vieân vôùi hoaït ñoäng cuûa Hoäi, ñoàng thôøi baøy moät ban chaáp haønh goàm 12 ngöôøi, laø toû mong muoán Hoäi seõ coù nhöõng caùc doanh nhaân Vieät kieàu tieâu bieåu hoaït ñoäng höôùng veà Toå quoác moät trong lónh vöïc keá toaùn, ngaân haøng, caùch phuø hôïp, hieäu quaû, goùp phaàn vaän taûi bieån, xuaát nhaäp khaåu, ñaàu tö, thieát thöïc vaøo söï nghieäp xaây döïng baát ñoäng saûn, luaät sö, truyeàn thoâng. vaø phaùt trieån queâ höông Vieät Nam Tröôùc maét, Hoäi seõ coù caùc hoaït ñoäng ngaøy caøng giaøu maïnh. Cuõng taïi buoåi leã, nhieàu doanh cuï theå vaø thieát thöïc ñeå giuùp ñôõ caùc Hoäi vieân nhö tö vaán veà luaät phaùp, nhaân Vieät kieàu coù “thaâm nieân” hoã trôï voán vaø kinh nghieäm laøm aên laøm aên trong nöôùc ñaõ thaúng thaén
boäc baïch, chia seû nhöõng kinh nghieäm quyù baùu trong vieäc kinh doanh taïi Australia cuõng nhö nhöõng kinh nghieäm ñaàu tö taïi Vieät Nam. Cuøng thôøi ñieåm, treân maïng thoâng tin Radio Australia baûn tin phaùt thanh cuûa nöõ phoùng vieân Siobhan Marsh cuõng loan baùo veà vieäc Thaønh laäp Hieäp hoäi Doanh nhaân Vieät kieàu taïi UÙc Theo baûn tin cuûa phoùng vieân Siobhan Marsh thuoäc ñaøi Radio ABC cuûa UÙc... (http://www.radioaustralia.net.au/connectasia/stories/201007/s2949243.htm) Hieäp hoäi Doanh nhaân Vieät kieàu taïi UÙc vöøa ñöôïc thaønh laäp ôû Melbourne nhaèm lieân keát caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng taïi UÙc vaø Vieät Nam. Toå chöùc môùi naøy ñöôïc chính phuû Vieät Nam chính thöùc coâng nhaän nhöng noù cuõng khieán moät soá ngöôøi trong coäng ñoàng ngöôøi Vieät taïi UÙc quan ngaïi. Tham döï treân baûn tin phaùt thanh naøy coù nöõ phoùng vieân Siobhan Marsh, cuøng caùc ngöôøi phaùt bieåu laø oâng Tan Ho, Döôïc só taïi Deer Park; Danh Van Phan, Phoù chuû tòch hoäi doanh nhaân Vieät Kieàu, oâng Trung Doan, Chuû tòch Coäng Ñoàng Ngöôøi Vieät taïi UÙc (LTS: Baûn phaùt thanh cuûa phoùng vieân Siobhan Marsh khoâng thaáy keå teân oâng Traàn Baù Phuùc laø chuû tòch hoäi doanh nhaân Vieät kieàu naøy, nhöng laïi coù teân oâng Trung Doan (Ñoaøn Vieät Trung?) laø chuû tòch coäng ñoàng ngöôøi Vieät taïi UÙc. Neáu ñuùng thì coù leõ Siobhan Marsh phaûi noùi laø “cöïu” chuû tòch môùi ñuùng vì ñoaïn döôùi coâ coù noùi ñeán oâng Phong Nguyen (Nguyeãn Theá Phong) laø Chuû tòch Coäng ñoàng ngöôøi Vieät lieân bang) Döôùi ñaây laø trích baøi phaùt thanh tieáng Anh töø nguoàn http://www.radioaustralia.net.au/connectasia/stories/201007/s2949243.htm
Vaø baûn dòch cuûa ban Vieät ngöõ Radio ABC Australia “... OÂng Taân Hoà, ngöôøi laøm chuû vaø ñieàu haønh moät tieäm baùn thuoác Taây ñoâng khaùch taïi moät vuøng ôû phía Taây thaønh phoá Melbourne, laø moät trong soá 200 thaønh vieân tham gia hieäp hoäi naøy. Ñaây laø Hieäp hoäi Doanh nhaân Vieät kieàu ôû UÙc ñaàu tieân ñöôïc chính phuû Vieät Nam trong chính thöùc coâng nhaän. OÂng Taân Hoà cho raèng xeùt veà laâu veà daøi, caùc cô hoäi laøm aên vaø caùc moái quan heä maø hieäp hoäi cung caáp cho caùc doanh nhaân coù theå giuùp ích cho doanh nghieäp cuûa oâng. Coù nhöõng cô hoäi kinh doanh taïi Vieät Nam coù lieân quan tôùi lónh vöïc döôïc phaåm vaø caùc lónh vöïc kinh doanh Queâ mình treân ñaát khaùch, moät goùc chôï ôû Cabramatta thuû phuû ngöôøi Vieät taïi UÙc khaùc cuûa oâng. “Thoâng qua hieäp hoäi, moät soá moái quan heä kinh doanh coù theå giuùp ích cho toâi trong thôøi ñieåm hieän nay vaø coù leõ caû trong töông lai”, oâng noùi. Theo oâng Hoà, hieäp hoäi coù theå giuùp tö vaán vaø höôùng daãn cho nhöõng doanh nhaân môùi ôû Vieät Nam sang UÙc. OÂng phaùt bieåu: “Nhöõng ngöôøi môùi töø Vieät Nam sang UÙc laøm kinh doanh coù theå gaëp trôû ngaïi veà maët vaên hoùa. Hieäp hoäi coù theå chæ hoï ñi tôùi ñuùng höôùng hoï caàn tôùi.” OÂng Phan Vaên Danh, Phoù Chuû tòch hieäp hoäi, phaùt bieåu: “Chuùng toâi laø caàu noái cho doanh nhaân hai nöôùc. Chuùng toâi hoã trôï vaø tö vaán cho moïi ngöôøi. Chuùng toâi coù theå môøi caùc chuyeân gia tôùi ñeå giuùp ñôõ caùc doanh nhaân. Ví duï nhö chuùng toâi coù theå môøi chuyeân gia töø Vieät Nam trong nhöõng lónh vöïc nhö haûi quan, thueá vaø caùc cô quan chính phuû khaùc sang UÙc ñeå giuùp ñôõ doanh nhaân ôû UÙc.” Tuy nhieân, oâng Nguyeãn Theá Phong, Chuû tòch Coäng ñoàng Ngöôøi Vieät Töï do Lieân Bang UÙc, cho hay doanh nhaân phaûi ñeå yù tôùi moái lieân heä giöõa hieäp hoäi vôùi chính quyeàn Vieät Nam. “Toâi xin löu yù moïi ngöôøi laø chính quyeàn Vieät Nam vaø ñaûng Coäng saûn Vieät
Nam laø moät heä thoáng raát tham nhuõng. Xin moïi ngöôøi nhôù raèng trong cheá ñoä coäng saûn vaø ñoäc taøi ôû Vieät Nam, caùc cô cheá töø heä thoáng thanh tra ñeán toøa aùn ñeàu khoâng coù tính ñoäc laäp ñeå baûo veä cho moïi ngöôøi. Do ñoù, xin quyù vò haõy heát söùc caån troïng. Hieäp hoäi coù theå noùi raèng hoï coù theå giuùp quyù vò lieân heä vôùi caùc quan chöùc cao caáp. Tuy nhieân moïi ngöôøi caàn löu yù raèng taïi nhöõng nöôùc nhö Vieät Nam, baát cöù khi naøo caùc quan chöùc naøy muoán vaø sau khi ñaõ nheùt ñaày tuùi tieàn cuûa hoï thì coù theå hoï seõ quay laïi “thanh toaùn” vaø boû tuø quyù vò”, oâng noùi. OÂng Danh vaãn khaúng ñònh muïc tieâu cuûa hieäp hoäi khoâng phaûi laø chính trò. OÂng phaùt bieåu: “Chuùng toâi coù khaû naêng giuùp ñôõ moïi ngöôøi vaø chuùng toâi hy voïng coù theå laøm cho moïi ngöôøi giaøu coù hôn.” Ñaày Saùng kieán OÂng chuû tòch hoäi... ñaïi gia Vieät kieàu hoûi anh ñieàu phoái vieân: - Con beù VN môùi qua do toâi tuyeån laøm thö kyù ñoù laøm vieäc theá naøo?
Bieát laø ngöôøi cuûa seáp anh naøy laät ñaät khen
- Thaät laø moät ngöôøi ñaày saùng kieán. Coâ ta baám ba maùy ñieän thoaïi moät luùc veà VN vaø baét ñaàu “taùm” veà buoåi ñi chôi toái qua cho ba coâ baïn ôû VN nghe cuøng moät luùc. Coâ naøy thieät taøi seáp ôi...! Cha Naøo Con Naáy Con trai sung söôùng khoe vôùi meï: Meï ôi cuoái cuøng thì coâ aáy cuõng phaûi xieâu loøng tröôùc lôøi caàu hoân cuûa con. Coâ aáy noùi vôùi con laø ngöôøi yeâu ñaàu tieân cuûa coâ aáy meï aï. - Trôøi ñaát ôi, sao maø con ngoác theá. Ñuùng laø cha naøo con naáy. Cha con nhaø maøy coù chöùng... “ngu di truyeàn” y chang nhau
27
Y
oshikazu Tanaka ñang ñöùng vò trí 18 trong danh saùch nhöõng ngöôøi giaøu nhaát ôû Nhaät Baûn. Vôùi toång taøi saûn 1,6 tyû USD, Tanaka laø moät trong ba tyû phuù chaâu AÙ coù ñoä tuoåi döôùi 35, nhöng laø ngöôøi duy nhaát töï kieám tieàn baèng chính ñoâi baøn tay cuûa mình. Laø tæ phuù töï thaân laäp nghieäp treû thöù hai theá giôùi sau Mark Zuckerberg, Tanaka cuõng laøm giaøu nhôø vaøo maïng xaõ hoäi, ñoù laø maïng Gree.
Anh khôûi nghieäp taïi haõng ñieän töû Nhaät Sony, sau ñoù veà laøm cho tæ phuù Hiroshi Mikitani taïi trang web Rakuten. Anh rôøi khoûi coâng ty vaøo naêm 2004 ñeå thaønh laäp Gree taïi moät vöôøn öôm coâng ngheä. Sau ñoù, anh ñöa trang web trôû thaønh moät ñòa ñieåm chôi game tröïc truyeán vaø ñaõ thu huùt nhieàu ngöôøi chôi. Coå phieáu cuûa Gree ñaõ taêng gaáp ñoâi trong naêm 2009. Töø nghieän chôi "game" ñeán laäp coâng ty "game" Yoshikazu Tanaka cuõng ñang ñöùng vò trí 18 trong danh saùch nhöõng ngöôøi giaøu nhaát ôû Nhaät Baûn, toång taøi saûn hieän taïi ñaõ ñöôïc nhaân ñoâi töø con soá hôn 800 trieäu USD naêm 2008. Tanaka coù ñöôïc khoái taøi saûn ngaøy nay nhôø vaøo Gree, moät trang web veà
28
maïng xaõ hoäi vaø cuù taêng toác ngoaïn muïc cuûa coå phieáu Gree trong naêm 2009. Thöïc ra, Gree chính laø moät döï aùn öa thích ñöôïc Tanaka thöïc hieän töø khi coøn laøm vieäc cho maïng mua saém tröïc tuyeán Rakuten cuûa tyû phuù Hiroshi Mikitani, ngöôøi giaøu thöù saùu ôû Nhaät Baûn. Tanaka baét ñaàu meâ xaõ hoäi kyõ thuaät soá sau khi ñoïc veà nhaø töông lai hoïc ngöôøi Myõ, oâng Alvin Toffler. Töø nhöõng ngaøy coøn hoïc caáp 2, Tanaka ñaõ bò cuoán huùt bôûi nhöõng caâu chuyeän trong cuoán saùch cuûa Toffler xuaát baûn töø naêm 1980, vôùi yù töôûng phaùt trieån trong xaõ hoäi thoâng tin. Laàn ñaàu tieân Tanaka nhaáp tay vaøo con chuoät maùy tính ñeå vaøo Internet laø naêm 1996 khi ñeán Myõ. Ba naêm sau, Tanaka toát nghieäp Ñaïi hoïc Nihon vôùi baèng kinh teá chính trò vaø laøm vieäc moät thôøi gian ngaén ôû taäp ñoaøn ñieän töû Sony. Sau ñoù, Tanaka coù moät vaøi naêm traûi qua coâng vieäc ñaáu giaù tröïc tuyeán cho tyû phuù Hiroshi Mikitani, ngöôøi ñieàu haønh cöûa haøng tröïc tuyeán Rakuten cuûa Nhaät Baûn. Trong quaù trình laøm vieäc taïi Rakuten, Tanaka thieát keá website vaø caùc ñoaïn banner quaûng caùo. Sau ñoù, anh thieát keá heä thoáng blog, roài taïo laäp maïng xaõ hoäi chæ do yù thích caù nhaân, Khi maïng xaõ hoäi naøy trôû neân phoå bieán, Tanaka quyeát ñònh taùch ra thaønh laäp coâng ty rieâng vaø ñaët teân laø Gree. "Nhöng töø tröôùc ñoù, khi coøn laø sinh vieân, Tanaka ñaõ töï laäp ra caùc trang web vaø caùc banner quaûng caùo" - Hiroshi Yamashina, moät chuyeân gia phaân tích cuûa coâng ty chöùng khoaùn Nikko Citi vaø laø baïn thaân cuûa Tanaka keå laïi. Naêm 2004, Tanaka chính thöùc chia tay vôùi Mikitani ñeå ra rieâng vôùi doanh nghieäp Gree cuûa rieâng mình. Logo cuûa coâng ty laø moät hình luïc laêng. Tanaka khôûi nghieäp Gree töø Netage, cuõng laø moät vöôøn öôm taøi naêng ôû Tokyo, nôi Kasahara baét ñaàu döïng nhöõng vieân gaïch ñaàu tieân cho Mixi. Cuõng gioáng nhö Mixi, Gree baét ñaàu baèng vieäc xaây döïng moät maïng löôùi baïn beø tröïc tuyeán. Keát noái vieãn thoâng taïo böôùc ngoaët lôùn Gree coù böôùc ñoät phaù lôùn khi thaønh laäp moät lieân minh vôùi coâng ty vieãn thoâng KDDI naêm 2006, coâng ty vieãn thoâng naøy vaãn sôû höõu 7% coâng ty cuûa Tanaka. Vôùi lieân minh naøy, ngöôøi duøng coù theû vaøo trang web cuûa Gree töø trang chuû chuyeân veà ñieän thoaïi di ñoäng cuûa KDDI, nhôø ñoù, soá ngöôøi duøng cuûa Gree taêng leân nhanh choùng. Naêm 2007, Gree
tieáp tuïc tieáp caän vôùi nhöõng ngöôøi duøng coù tieàm naêng hôn khi Coâng ty NTT DoCoMo vaø taäp ñoaøn ñaàu tö Softbank chæ daãn khaùch haøng mình ñeán trang web naøy. uyeát ñònh tieáp caän khaùch haøng qua maïng ñieän thoaïi di ñoäng ñaõ laøm neân söï khaùc bieät cho Gree. 9 trong soá 10 ngöôøi söû duïng cuûa Gree tieáp caän vôùi dòch vuï töø ñieän thoaïi di ñoäng trong khi ñoù, tyû leä naøy cuûa Mixi chæ laø 2/3. Nhieàu ngöôøi trong soá hoï chôi game treân ñieän thoaïi ñeå "gieát" thôøi gian chôø ñôïi. Taän duïng thoùi quen naøy cuûa ngöôøi
Q
Hoàng Haø Nhaät, Gree phaùt trieån maïnh hình thöùc chôi game treân ñieän thoaïi di ñoäng vaø trôû thaønh ñoái thuû caïnh tranh cuûa saûn phaåm PSP cuûa Sony vaø DS cuûa Nintendo. Nhöng khoâng gioáng nhöõng ngöôøi chôi game treân caùc website khaùc, ñoái töôïng söû duïng maïng Gree coù theå chôi game vôùi nhöõng haønh khaùch treân khaùc chuyeán taøu khaùc nhau ôû Nhaät Baûn. Vì Nhaät Baûn daãn ñaàu theá giôùi trong coâng ngheä keát noái di ñoäng baêng thoâng roäng, Tanaka ñöôïc nhôø baèng vieäc cho pheùp caùc khaùch haøng cuûa mình deã daøng chôi game treân ñieän thoaïi cuûa mình. 102 trieäu trong soá 114 trieäu thueâ bao ñieän thoaïi di ñoäng ôû Nhaät Baûn söû duïng coâng ngheä 3G. Tyû leä naøy coøn cao hôn caû ôû nöôùc Myõ, thò tröôøng môùi coù 70 trieäu thueâ bao di ñoäng söû duïng theá heä coâng ngheä môùi nhaát naøy. Gree cuõng trieån khai nhöõng troø chôi trong nhaø vôùi khaû naêng sinh lôïi lôùn cho coâng ty. Thu nhaäp thuaàn
cuûa Gree trong 6 thaùng gaàn ñaây laø 39 trieäu USD, cao hôn con soá cuûa DENA vaø gaáp 4 laàn con soá thu nhaäp thuaàn cuûa Mixi - moät maïng xaõ hoäi voán phuï thuoäc vaøo quaûng caùo laø chuû yeáu. Lôïi nhuaän bieân cuûa Tanaka laø 57% cao hôn haún con soá 36% cuûa DENA vaø 30% taïi Mixi. Ñieàu naøy coù nghóa raèng Gree seõ coù nhieàu tieàn hôn ñeå chi duøng cho quaûng caùo, bao goàm caû chieán dòch quaûng caùo treân truyeàn hình gaàn ñaây nhaát. Lôïi theá cuûa Gree laø deã söû duïng vaø dung löôïng nheï. Beân caïnh ñoù, vieäc cho pheùp khaùch haøng truy caäp töø ñieän thoaïi taïo neân söùc huùt cuûa Gree. Ngöôøi duøng Nhaät Baûn thöôøng thích truy caäp vaøo maïng xaõ hoäi, vöøa lieân laïc, tìm kieám thoâng tin töø baïn beø, vöøa coù theå chôi games trong haøng tieáng ñoàng hoà ngoài taøu ñieän ngaàm. Coâng ngheä ñieän thoaïi baêng thoâng roäng haøng ñaàu theá giôùi cuûa Nhaät Baûn cuõng laø yeáu toá coù lôïi cho Tanaka. Trong 114 trieäu chieác ñieän thoaïi taïi Nhaät Baûn, coù tôùi 102 trieäu chieác laø ñieän thoaïi 3G. Trong 6 thaùng cuoái naêm 2009, lôïi nhuaän cuûa Gree ñaït 39 trieäu USD, nhænh hôn DENA vaø cao gaáp 4 laàn ñoái thuû Mixi. Maïng xaõ hoäi cuûa Gree cung caáp caùc dòch vuï giaûi trí nhö game treân ñieän thoaïi di ñoäng. Caùc thaønh vieân môùi ghi danh hieån thò treân maïng xaõ hoäi döôùi daïng moät avatar hoaït hình maëc quaàn aùo ñôn giaûn. Sau ñoù, hoï seõ mua moïi thöù töø muõ thôøi trang, kieåu toùc hoaëc caàn caâu, thöïc phaåm ñeå tham gia game caâu caù, laøm vöôøn, nuoâi choù meøo. Neáu muoán sôû höõu nhöõng thöù naøy, ngöôøi duøng seõ phaûi traû tieàn. Doanh thu töø baùn haøng aûo trong maïng xaõ hoäi taêng 2,5 laàn leân 75 trieäu USD trong 3 thaùng tính ñeán thaùng 9/2009. 80% lôïi nhuaän cuûa Gree thu ñöôïc nhôø vieäc baùn haøng aûo. Tanaka cuõng theo doõi saùt sao ñoäng thaùi cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh ôû Nhaät Baûn, ñaëc bieät laø caùc maïng xaõ hoäi Mixi vaø Dena. Cöù vaøo 10h moãi saùng thöù hai trong cuoäc hoïp noäi boä ñaàu tuaàn, Yoshikazu Tanaka, ngöôøi saùng laäp maïng xaõ hoäi Gree, khoâng queân nhaéc nhôû nhaân vieân veà muïc tieâu trôû thaønh ngöôøi daãn ñaàu taïi Nhaät Baûn. Ñoái thuû chính cuûa maïng xaõ hoäi Gree laø hai maïng khaùc Mixi vaø DENA. Nhôø vaøo söï taêng toác, leân gaáp ñoâi giaù trò cuûa coå phieáu Gree trong naêm 2009, 51% coå phaàn cuûa Tanaka ñaõ ñuû ñeå ñöa Tanaka leân vò trí 18 trong soá 40 ngöôøi giaøu nhaát Nhaät Baûn. Trong khi ñoù,nhaø saùng laäp cuûa Mixi, oâng Kenji Kasahara xeáp vò trí 33
vôùi toång giaù trò taøi saûn ñaït 720 trieäu USD vaø Tomoko Namba cuûa DENA bò loaïi khoûi danh saùch vaø khoái taøi saûn chöa ñaït ñeán 500 trieäu USD. Söï taêng toác cuûa coå phieáu Gree moät phaàn nhôø vaøo söùc taêng tröôûng nhö sao baêng cuûa coâng ty naøy. Môùi ñaây, Coâng ty kieåm toaùn Deloitte Touche Tohmatsu ñaõ xeáp haïng Gree ñöùng ñaàu trong danh saùch nhöõng coâng ty coâng ngheä coù toác ñoä taêng tröôûng cao nhaát vôùi möùc taêng doanh thu ñaït 2.636% trong 3 naêm. Hieän nay, Gree coù 15 trieäu ngöôøi söû duïng, taêng leân töø con soá 8 trieäu cuûa naêm tröôùc. Vôùi soá ngöôøi söû duïng lôùn naøy, Gree ñaõ qua maët DENA vaø ñang caän keà vôùi Mixi, maïng xaõ hoäi coù soá ngöôøi duøng leân ñeán 18 trieäu ngöôøi nhöng soá ngöôøi taêng theâm haøng thaùng ñang suït giaûm.
"Chuùng toâi seõ vöôït qua Mixi trong voøng 6 thaùng nöõa" - Tanaka raát töï tin khaúng ñònh nhö vaäy. OÂng cuõng cho bieát, chaúng bao laâu nöõa, soá ngöôøi söû duïng Gree seõ taêng gaáp ñoâi leân 30 trieäu ngöôøi. "Ngöôøi Nhaät thích chôi ñieän töû. Gree laïi raát deã chôi vaø haáp daãn" - Tanaka, oâng chuû doanh nghieäp noùi vôùi aùnh maét saùng leân khi nhôù ñeán thuù vui cuûa mình töø thôøi coøn beù. Hai ñoái thuû caïnh tranh cuõng ñang theo böôùc cuûa Gree ñeå laøm gia taêng soá ngöôøi söû duïng maïng cuûa mình. Thaùng 10 naêm ngoaùi, Mixi ñaõ trieån khai caùc troø chôi treân ñieän thoaïi di ñoäng, DENA trôû thaønh moät trong nhöõng nhaø cung caáp cho Mixi. DENA, vôùi khoaûng 250 troø chôi ñaõ saün saøng tham gia vaøo thò tröôøng troø chôi ñieän töû treân maïng. Tanaka
noùi oâng khoâng heà e ngaïi. Thaùng 9 naêm ngoaùi, Tanaka ñaõ noäp ñôn kieän DENA vôùi toäi aên caép troø chôi cuûa Gree vaø ñoøi boài thöôøng 4,2 trieäu USD vaø yeâu caàu DENA phaûi coù lôøi xin loãi chính thöùc. Vuï kieän naøy vaãn ñang tieáp tuïc. Song song vôùi phaùt trieån thò tröôøng noäi ñòa, Tanaka cuõng tìm caùch xuaát khaåu caùc troø chôi cuûa mình, vaø coâng boá oâng ñang caàn tìm caùc ñoái taùc ôû nhöõng thò tröôøng muïc tieâu. Khi "nhaûy" ra thò tröôøng nöôùc ngoaøi, Tanaka seõ phaûi caïnh tranh vôùi khoâng chæ maïng Facebook hoaëc MySpace maø coøn phaûi caïnh tranh cuøng DENA - haõng naøy ñaõ mua trang web troø chôi IceBreaker cuûa Myõ, vaø caû Mixi. Tanaka vaãn khoâng queân nhìn laïi thò tröôøng trong nöôùc vaø nhôù veà nhöõng thaønh coâng cuûa mình vaø ruùt kinh nghieäm töø nhöõng tyû phuù khaùc. Kasahara ñaõ töøng laø tyû phuù töø naêm 30 tuoåi, nhöng ñeán nay, khi ñaõ 35 tuoåi, oâng khoâng coøn giöõ ñöôïc vò trí naøy Caëp vôï choàng doanh nhaân ñaõ soáng vôùi nhau hôn 60 naêm. Hoï chia xeû ngoït buøi, ñuû moïi thöù. Duy chæ coù caùi hoäp ñöïng giaày maø baø cuï ñeå ôû döôùi gaàm tuû laø oâng cuï khoâng heà bieát trong ñoù ñöïng caùi gì. Vaø oâng cuõng chaúng bao giôø hoûi tôùi caùi hoäp ñoù ra. Moät ngaøy kia cuï baø boãng beänh naëng. Bieát mình khoâng qua khoûi, cuï baø beøn laáy caùi hoäp bí maät ra môû cho oâng xem. Trong hoäp chæ voûn veïn coù hai chieác aùo len nhoû vaø moät soá tieàn laø 9,500 ñoâ. OÂng cuï ngaïc nhieân hoûi vôï "Caùi gì theá naøy em?" Baø cuï traû lôøi: "Anh ôi, Khi chuùng ta môùi laáy nhau. Baø noäi cuûa em coù daën em raèng: Bí quyeát ñeå giöõ haïnh phuùc gia ñình laø ñöøng bao giôø noùi cho choàng bieát mình ñaõ töøng nguû vôùi ñaøn oâng khaùc. Neáu moãi laàn con coù lôõ ngoaïi tình, con neân im laëng vaø bình tænh, laáy len ñan moät chieác aùo nha con". Vaø anh thaáy ñoù... Cuï oâng khoâng caàm ñöôïc nöôùc maét. Caû suoát cuoäc ñôøi, soáng chung vôùi nhau ngöôøi vôï thaân yeâu cuûa mình chæ “cho” ñaøn oâng khaùc ñuïng coùù hai laàn thoâi. Trong khi ñoù mình ñaõ daáu baû maø “ñoùng daáu” vôùi phuï nöõ khaùc nhieàu hôn baû chaéc ñeán caû maáy chuïc laàn... OÂng caûm ñoäng naém tay baø. “Em ôi... anh thuù thaät laø anh cuõng coù chuyeän ñoù... neân anh khoâng baét loãi em ñaâu, em ñöøng hoái haän laøm gì... Nhöng coøn 9.500 ñoâ naøy laø gì vaäy? Cuï baø maét ñoû hoe traû lôøi: "Ñoù laø.. soá tieàn em ñaõ baùn nhöõng chieác aùo em ñaõ ñan vôùi giaù 9.5 ñoâ moät caùi... ." OÂng cuï keâu trôøi roài ñöùng tim ñi luoân qua coõi aâm tröôùc baø moät böôùc
29
(tieáp theo kyø tröôùc)
röông Vaên Beàn laø moät doanh T nhaân luoân tìm hieåu vôùi taàm nhìn xa vaø nhaïy caûm ñeán nhöõng
aùp duïng nhöõng tieán boä kyû thuaät môùi vaøo saûn xuaát thöïc tieån vaø ñaàu tö khueách tröông tìm nhöõng höôùng ñi môùi. Vôùi ñaàu oùc thoaùng vaø roäng raõi, oâng ñaõ thaønh coâng thieát laäp cô sôû saûn xuaát vaø kinh doanh cuûa coâng ty oâng raát höõu hieäu vaø hieän ñaïi. OÂng khoâng töï tìm hieåu vaø hoïc hoûi ñeå trôû thaønh chuyeân vieân laøm xaø boâng coù chaát löôïng toát nhö nhieàu ngöôøi laàm töôûng. Ban ñaàu oâng gôûi moät kyû sö gioûi qua Paris ñeå tìm hieåu kyû thuaät laøm xaø boâng vôùi moät kyû sö ngöôøi Phaùp ôû nhaø maùy laøm xaø boâng Mazet. Luùc ñoù ñaõ coù hai nhaø maùy laøm xaø boâng cuûa Phaùp ôû Saigon do oâng MM Mazet vaø Boris laøm chuû. Trong hoài kyù cuûa oâng, oâng vieát nhö sau veà söï choïn löïa teân saûn phaåm xaø boâng cuûa oâng nhö sau (2): " Toâi ñang tìm kieám teân naøo keâu, deã goïi, deã nhôù ñeå ñaët teân cho Xaøboâng maø chöa kieám ra. Ngoaøi Baéc, phong traøo caùch maïng Vieät Nam quoác daân ñaûng do Nguyeãn Thaùi Hoïc caàm ñaàu noåi leân nhieàu choå vaø ñaõ bò thaát baïi ñau ñôùn, ñeán luùc Taây söû töû hoï ôû Yeân Baùi thì möôøi ngöôøi nhö moät, tröôùc khi ñuùt ñaåu voâ maùy cheùm ñeàu bình tónh hoâ to : "Vieät Nam vaïn tueá" gaây moät luoàng dö luaän soâi noåi ôû trong nöôùc vaø theá giôùi. Toâi khoâng boû lôû voäi chuïp laáy vuï naøy, laáy teân Vieät-Nam ñaët cho xaøboâng, goïi Savon Vieät-Nam ñeå neâu loøng aùi quoác ñang boàng boät ôû trong xöù, xaø-boâng Vieät-Nam laø cuûa ngöôøi Vieät laøm cho ngöôøi Vieät, ngöôøi Vieät yeâu nöôùc phaûi duøng ñoà Vieät Nam". Veà söï choïn löïa bieåu töôïng cuûa xaø boâng Vieät Nam, oâng ñaõ duøng hình aûnh cuûa moät ngöôøi con gaùi ñeïp Vieät nam raát ñaäm daân gian Nam boä laø "Coâ Ba". Khoâng bieát trong tröôøng hôïp naøo oâng ñaõ duøng hình aûnh cuûa moät ngöôøi phuï nöõ "coâ Ba" vôùi neùt ñeïp coù duyeân Nam boä, nhöng bieåu töôïng naøy cuûa vuøng ñaát mieàn Nam ñaùnh truùng taâm lyù deã daøng nhaän dieän vaø quen thuoäc cuûa con ngöôøi trong vuøng ñaõ laø moät yeáu toá quan troïng ñeå saûn phaåm cuûa oâng ñöôïc tieáp nhaän roäng raõi. Moät trong nhöõng tin ñoàn huyeàn thoaïi daân gian keå laïi thì "Coâ Ba " chính laø con gaùi Thaày Thoâng Chaùnh ôû Traø Vinh, ngöôøi ñaøn baø ñeïp nhöùt Nam Kyø hoài ñaàu theá kyû 20. Theo oâng Höùa Hoaønh (1) thì caùi hay cuûa oâng Tröông Vaên Beàn laø bieát aùp duïng taâm lyù, ñöa hình aûnh "Coâ Ba", ngöôøi ñeïp huyeàn thoaïi trong daân gian laøm nhaõn hieäu cho saûn phaåm haøng hoaù cuûa mình baùn chaïy. Nhöng caùc giai thoaïi vaø tin
30
Nguyeãn Ñöùc Hieäp, PhD Sôû Taøi nguyeân moâi tröôøng Sydney NSW ñoàn nhö treân veà "Coâ Ba" ñeàu khoâng ñuùng. Thaät ra ngöôøi phuï nöõ aáy chính laø ngöôøi vôï cuûa oâng. Ta coù theå xem hình aûnh treân nhaûn hieäu vaø aûnh cuûa phu nhaân oâng Tröông Vaên Beàn ñeàu laø moät. Vaû laïi, tröôùc kia trong phong laøm vieäc cuûa oâng taïi coâng ty Xaø Boâng Vieät Nam coù töông baèng ñoàng ñen hình vôï oâng duøng laøm maãu cho hình treân hoäp xaø boâng (2). Vôùi söï ra ñôøi cuûa haõng xaø boâng Tröông Vaên Beàn ôû Nam Kyø naêm 1932, Vieät Nam haõnh dieän ñöôïc moät xöôûng coâng ngheä quy moâ, goùp phaàn vaøo coâng cuoäc phaùt trieån kinh teá trong thôøi kyø phoâi thai. Trong söï tieáp thò saûn phaåm treân thò tröôøng caïnh tranh luùc ñaàu vaø sau naøy cho ñeán khi oâng maát ñeå khueách tröông thöông hieäu, Tröông Vaên Beàn ñaõ khoân kheùo saùng taïo khoâng keùm nhöõng doanh nhaân noåi tieáng hieän nay nhö Bill Gates cuûa Microsoft. Treân baùo chí ôû Vieät Nam töø khi xaø boâng Vieät nam ñöôïc saûn xuaát vaøo naêm 1932, trong muïc quaûng caùo thöôøng ñaêng "Duøng xaø boâng xaáu, muïc quaàn aùo" hoaëc "Ngöôøi Vieät Nam neân xaøi xaø boâng Vieät Nam" cuûa Haõng Xaø boâng Tröông Vaên Beàn. Trong caùc cuoäc trieãn laõm ñöôïc môû cöûa haøng naêm taïi caùc tænh vaø Saøi Goøn, bao giôø gian haøng cuûa oâng Beàn cuõng ñöôïc thieát keá aán töôïng nhaát vôùi moâ hình moät cuïc xaø boâng khoång loà gaây ñöôïc
söï chuù yù vaø toø moø ñaëc bieät cuûa ngöôøi xem. Chöa döøng laïi ôû ñoù, taïi caùc gian haøng coøn coù baùn xaø boâng goïi laø chaøo haøng vôùi giaù reû hôn beân ngoaøi ñeán 25%. Tröông Vaên Beàn coøn ñöa nhaõn hieäu xaø boâng Tröông Vaên Beàn vaøo nhöõng loaïi hình ngheä thuaät daân toäc ñöôïc ngöôøi Vieät yeâu thích nhö voïng coå, thô luïc baùt ñeà cao tinh thaàn daân toäc, loøng yeâu nöôùc... khieán cho töø giôùi bình daân ñeán trí thöùc ngöôøi Vieät ñeàu bieát ñeán saûn phaåm cuûa oâng (3). Sau ñaây laø laø vaøi ñoaïn trong nhaät kyù cuûa oâng Tröông Vaên Beàn (2): « Thaáy xaø-boâng baùn chaïy toâi laøm theâm moät chaûo nöûa. Nay nhieàu theâm thì phaûi laøm quaûng caùo döõ môùi baùn ñöôïc. Moät maët phaûi kieám theá eùp maáy haøng taïp hoùa mua xaø-boâng Vieät Nam veà baùn, vì tieäm taïp hoùa haàu heát cuûa khaùch truù, chuùng saáu buïng khoâng maáy khi chòu mua ñoà cuûa ngöôøi VieätNam cheá taïo veà baùn, chi chöø khi naøo moùn ñoà aáy ñaõ ñöôïc thoâng duïng ñeïm cho chuùng moät moái lôïi haøng ngaøy thì chuùng môùi chòu mua. Toâi beøn huy ñoäng moät toáp ngöôøi cöù laàn löôït haøng ngaøy ñi heát caùc tieäm taïp hoùa hoûi coù xaø-boâng Vieät-Nam baùn khoâng ? Heõ coù thì mua moät, hai xu, baèng khoâng thì ñi choã khaùc, tröôùc khi böôùc chaân ra khoûi tieäm noùi vôùi laïi moät caâu « Sao khoâng buoân xaø-boâng Vieät-Nam
veà baùn ? Thöù ñoù toát hôn xaø-boâng khaùc nhieàu ». Heát ngöôøi naøy tôùi ngöôøi khaùc, theùt roài chuû tieäm cuõng phaûi ñeû yù laáy laøm laï, phaûi hoûi laïi choã baùn xaø-boâng Vieät-Nam, cho ngöôøi mua thöû veà baùn. Toáp thì oâm ñôøn ca voïng coå taùn döông tính chaát cuûa Xaøboâng Vieät Nam, toáp thì ñi ñaùnh voõ rao haøng, roài ñaù banh toâi cuõng cho maëc aùo thieâu Xaø-boâng Vieät Nam. Noùi toùm laïi toâi khoâng boû lôõ moät dòp naøo maø khoâng laøm quaûng caùo, neân Xaø-boâng Vieät-Nam baùn chaïy laém ». (Ñoaïn naøy cho bieát laø naêm 1922, oâng ñaõ duøng quaûng caùo ñeå baùn haøng) « Nhôø söùc maïnh cuûa quang caùo, xaø-boâng Vieät-Nam tieán phaùt mau laém, choã naøo cuõng buoân xaø-boâng Vieät-Nam, ai naáy chæ duøng xaø-boâng Vieät-Nam thoâi. Thaáy môùi lôïi nhö vaäy nhieàu ngöôøi choùa maét cuõng laøm xaø-boâng ñeå tranh daønh, nhö Baø Ñoác phuû Maàu ra xaø-boâng « Con Coïp », Balet ra xaø-boâng « Nam-Kyø » cuõng ñaàu ngöôøi ñôøn baø nhu Vieät-Nam, Nguyeãn Phuù Höõu ra xaø-boâng « 3 sao » ôû Caøn Thô, v.v. nhöng tranh ñua khoâng laïi Xaø-boâng Vieät-Nam, ñeàu bò thaát baïi, boû caû. Soá saûn xuaát cuûa Xaø-boâng Vieät-Nam laàn laàn leân tôùi 200 taán, baùn cuøng Saigon, luïc tænh, Trung kyø, Baéc kyø, Ai laøo, Cao mieân. » « Naêm 1941, toâi chòu cho sôû binh löông moät ít lôïi quyeàn, neân baùn ñöôïc giaù cao, chôû ñi Madagascar, Reùunion, v.v. Maáy söù thuoäc ñòa Phaùp naøy vaãn mua xaø-boâng Maïc-Saây, nay chieán tranh giao thöông beá taéc neân phaûi mua cuûa toâi, maø chính laø maáy haõng ôû Maëc-Saây thieät thoï mua ñeå baùn ñi caùc nôi ». OÂng cuõng cho bieát: « Trong 6 naêm theá giôùi chieán tranh (1939-1945) maáy haõng daàu vaø xaø-boâng laøm aên taán phaùt laém, moät cô hoäi may cho maáy haõng Taây nhö Borris, Mattrat vaø Delaunay, vì chieán tranh, vieäc xuaát nhaäp caûng khoù khaên. Trong uûy ban giaùm ñoác haàu heát laø ngöôøi Phaùp nhöng toâi laø nhaân vieân Hoäi ñoàng quaûn haït, haõng xaø-boâng cuûa toâi laïi saõn xuaát nhieàu hôn hoï neân hoï phaûi ñeå toâi laøm Chuû tòch ». Vì theá cuõng khoâng laï gì, teân tuoåi vaø saûn phaåm cuûa Tröông Vaên beàn noåi tieáng vaø laø nieàm töï haøo cuûa nhieàu ngöôøi, nhaát laø ôû trong Nam. Maëc daàu oâng maát töø naêm 1956 nhöng cho ñeán ñaàu thaäp nieân 1970, nhieàu ngöôøi vaãn coøn nhaéc ñeán oâng vôùi söï kính troïng trong tình ñoàng baøo vaø tình caûm thaân caän gaàn guûi nhö trong nhaø. OÂng ñaõ chæ ra vaø laøm göông cho nhieàu ngöôøi ñi sau sau naøy ñeå khueách tröông tìm naêng thaùo vaùc saùng taïo vaø tinh thaàn cuûa ngöôøi Vieät Nam trong kinh teá vaø thöông maïi. Cuõng theo oâng Höùa Hoaønh (1) thì
trong baûng löôïng giaù ñeå ñaùnh thueá cuûa Phuû toaøn quyeàn Ñoâng Döông ôû Haø Noäi, naêm 1941, oâng Tröông Vaên Beàn phaûi ñoùng cho chính phuû moät soá tieàn leân tôùi 107.000 ñoàng (trong khi ñoù, giaù vaøng khoaûng 60 ñoàng/ löôïng). Ñieàu naøy chöùng toû coâng ty Tröông Vaên Beàn vaø caùc con laø moät trong nhöõng coâng ty laøm aên raát phaùt ñaït ôû Ñoâng Döông taïo ra cuûa caûi coâng aên vieäc laøm cho bao ngöôøi vaø thuùc ñaåy kinh teá phaùt trieån trong nhieàu laõnh vöïc. Sau naêm 1948, Tröông Vaên Beàn rôøi Vieät Nam vaø soáng taïi Paris. OÂng trôû thaønh hoäi vieân cuûa Phoøng thöông maïi Quoác teá (International Chamber of Commerce) vaø ñi chu du khaép nôi treân theá giôùi. OÂng vieát hoài kyù ôû Paris vaø khi oâng maát, anh Phillipe Tröông cho ñeán nay giöû taäp hoài kyù naøy cuûa oâng. OÂng Tröông Vaên Beàn cuõng laø baïn oâng Hui Boàng Hoûa (chuù Hoûa), gia ñình hai beân thænh thoaûng thaêm vieáng ôû Saigon vaø Nöôùc Ngoït nôi hai oâng coù cö dinh (2). OÂng Beàn coù nhieàu con trai laãn gaùi. Moät ngöôøi con laø oâng Tröông Khaéc Trí, töøng laø chuû tòch ban quaûn trò Vieät nam Coâng Thöông Ngaân Haøng (laäp naêm 1953) taïi Saøi goøn vaø laø toång giaùm ñoác coâng ty xaøboâng Vieät Nam töø 1959 ñeán 1965. OÂng Tröông Khaéc Hueä, sau khi toát nghieäp tröôøng ñaïi hoïc hoùa hoïc taïi Maëc-say (Marseilles), tham gia vaøo coâng ty Tröông Vaên Beàn laøm giaùm ñoác kyõ thuaät töø naêm 1945 ñeán 1965 vaø toång giaùm ñoác töø naêm 1965-1970. OÂng Hueä cuõng laø hoäi tröôûng nghieäp ñoaøn kyû ngheä daàu vaø xaø-boâng mieàn Nam Vieät Nam (1965-1975) vaø laø toång thö kyù Toång Ñoaøn Coâng Ty kyû ngheä Vieät Nam (1969-1975). Trong thôøi gian naøy, oâng Tröông Khaéc Hueä laø nguôøi taïo ra nhöõng saûn phaåm môùi nhö xaø-boâng höông ngaøi vaø nhöùt laø boät giaët (2). Ngöôøi con trai uùt, oâng Tröông Khaéc Caàn, quaûn lyù coâng ty töø naêm 1970 ñeán 1975. Thôøi kyø sau khi Tröông Vaên Beàn maát, töø naêm 1959 cuõng laø thôøi kyø nhieàu bieán ñoäng trong lòch söû Vieät Nam. Xaø boâng Vieät Nam cuûa Tröông Vaên Beàn vaãn chieám lónh phaàn lôùn thò tröôøng cho ñeán khoaûng giöõa thaäp nieân 1960, khi haøng hoùa, xaø boâng, boät giaët Myõ baét ñaàu traøn ngaäp mieàn Nam. Caùc coâng ty môùi ôû Vieät Nam cuõng thaønh laäp saûn xuaát boät giaët thay theá phaàn lôùn nhu caàu duøng xaø boâng ñeå giaët giuû. Coâng ty Tröông Vaên Beàn vaø caùc con, luùc ñoù ñaõ ñoåi thaønh Haõng xaø boâng Vieät Nam, vaãn noå löïc caïnh tranh, saûn xuaát theâm saûn phaåm boät giaët Vieät Nam caïnh tranh vôùi caùc loaïi boät giaêt Myõ vaø boät giaët Viso cuûa oâng Tröông Vaên Khoâi. Sau naêm 1975, nhaø nöôùc môùi
tröng thu moät phaàn cô sôû cuûa Haõng Xaø boâng Vieät nam ñeå trôû thaønh Nhaø maùy hôïp doanh Xaø boâng Vieät Nam thuoäc Boä Coâng nghieäp nheï. Naêm 1995, ñôn vò naøy trôû thaønh coâng ty Phöông Ñoâng thuoäc Boä Coâng nghieäp. Thaùng 7/1995, coâng ty Phöông Ñoâng lieân doanh vôùi taäp ñoaøn Proter & Gamble laäp moät nhaø maùy môùi ôû Bình Döông (1). Moät thôøi quaù khöù ngang doïc vang danh cuûa nhaø kyû ngheä vaø doanh nhaân noåi tieáng Vieät Nam nay chæ coøn laø kyù öùc. Moät nghóa cöû toát ñeïp ít nhaát chuùng ta neân coù ñeå nhôù tôùi moät trang lòch söû doanh nghieäp raát töï haøo vaø göông saùng cho töông lai vaø theá heä môùi ngaøy nay trong thôøi ñaïi toaøn caàu hoùa laø ghi laïi, phoå bieán, khuyeán khích hoïc hoûi tinh thaàn doanh thöông, maïo hieåm treân doanh tröôøng nhöng ñaày traùch nhieäm vôùi xaõ hoäi cuûa Tröông Vaên Beàn. Coâng ty Phöông Ñoâng ngaøy cuõng neân töï haøo ghi vaøo lòch söû coâng ty cuûa mình nhöõng thaønh tích ñaùng khaâm phuïc cuûa ngöôøi tieân phong môû ñöôøng cho coâng kyû ngheä doanh thöông Vieät Nam. Tham khaûo (1) Höùa Hoaønh, Nhöõng nhaø phuù hoä vaø ngöôøi löøng danh ôû Nam kyø, http://namkyluctinh.org/a-lichsu/ huahoanh/huahoanh-phuho%5B4kynghe%5D.htm (2) Phillipe Truong, theo thoâng tin trong caùc ñieän thö do Phillipe gôûi cho taùc giaû (3) Khuyeát danh, Tröông Vaên Beàn (1883-1956), http:// www.vinhanonline.com/index. php?option=com_content&view=ar ticle&id=467:truong-van-ben-18831956&catid=88:nhung-nha-kinhte&Itemid=270 (4) Gouvernement general de l'Indochine, Recueil des proceøsverbaux des seùances pleùnieøres du Grand Conseil des inteùreâts eùconomiques et financiers de l'Indochine, Session ordinaire de 1939, Imprimerie d'extreme-orient, Hanoi, 1940, http://gallica.bnf.fr/ ark:/12148/bpt6k56273414.image. f115.tableDesMatieres (5) Gouvernement general de l'Indochine, Recueil des proceøsverbaux des seùances pleùnieøres du Grand Conseil des inteùreâts eùconomiques et financiers de l'Indochine, Session ordinaire de 1938, Imprimerie d'extremeorient, Hanoi, 1939, pp. 201-202, http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/ bpt6k5453910r.image.f203. tableDesMatieres vaø http://gallica. bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5453910r. image.f000204.tableDesMatieres
31
K
hi ngoài vieát nhöõng gioøng chöõ naøy thì vôï chaùu ñang nguû say söa treân giöôøng. Nhìn ñoâi chaân daøi thöôøn thöôït cuûa “naøng” thoø ra khoûi chaên, töï nhieân chaùu baät cöôøi. Thì ra vôï chaùu cuõng thuoäc loaïi... chaân daøi ra pheát, cao xaáp xæ 1,70 meùt chöù chaúng phaûi chôi. Naêm
Caùi Duyeân Nam Baéc taùc giaû Nguyeãn Höõu Huaán ngoaùi gaëp laïi ñaùm baïn cuõ cuøng binh chuûng, trong luùc chuïp aûnh chung boãng coù thaèng la lôùn : “Chuùng maøy ôi ! ñöùng beân caïnh baø naøy chaéc oâng phaûi kieãng chaân leân môøi xöùng!”, laøm vôï chaùu ngöôïng chín ngöôøi. Nghe noùi beân Vieät Nam baây giôø ngöôøi ta tung hoâ taùn tuïng “nhöõng coâ gaùi chaân daøi” döõ laém, laøm phim, leân aûnh, quaûng caùo ruøm beng, laøm caùc coâ cöù töôûng mình laø caùi roán cuûa vuõ
32
truï khoâng baèng. Coù ñieàu laï laø haàu nhö caùc môï toaøn laø goác mieàn Baéc, noùi naêng gioïng Baéc, nhìn ñôøi vôùi con maét ngöôøi Baéc vaø cö xöû thì cöù “töï nhieân nhö ngöôøi Haø Noäi”.(Baät mí cho caùc cuï nheù: baây giôø thì ña soá caùc môï Haø Noäi chính goác ñaõ thi nhau laøm “con chim ña ña” bay qua xöù khaùc laáy choàng xa hay ñi kieám côm heát raùo, coøn laïi toaøn laø goác Haø-Nam-Ninh hay Thanh-Ngheä-Tónh leân Haø Noäi laäp nghieäp). Hay laø oâng Trôøi sinh ra ngöôøi caøng ôû vuøng phöông Baéc thì da caøng traéng, muõi caøng cao vaø chaân caøng daøi, cöù nhìn maáy oâng Taây baø Ñaàm laø bieát ngay. Theá nhöng “baø giaø chaân daøi” vôï chaùu laïi laø daân Nam kyø tuoát luoân taän phöông Nam, laø thöù Nam kyø chính hieäu con nai vaøng, queâ Caùi Beø, noäi Caùi Raêng, ngoaïi Caùi Doàn. Hoaù ra “muõi cao, chaân daøi” ñaâu phaûi ñoäc quyeàn cuûa caùc môï Baéc Kyø 75, caùc môï nhôø “taøn dö ñeá quoác” neân chæ môùi xuaát hieän sau naøy thoâi, chöù ngay trong “thôøi kyø chieán tranh” caùch ñaây maáy möôi naêm thì “muõi cao, chaân daøi” nhö Nam kyø vôï chaùu ñaõ nhôûn nhô ñaày ñöôøng. Ñuùng laø moät coïng giaù “thôøi kyø chieán tranh” vaãn hôn moät gaùnh rau muoáng “thôøi kyø hoaø bình ñoåi môùi“! Boá meï chaùu sinh chaùu ra taïi mieàn Baéc, hoïc haønh vaø lôùn leân cuøng vôùi gia ñình trong mieàn Nam, ñeå roài tröôûng thaønh taän ngoaøi mieàn Trung. Töø nhöõng tính chaát cuûa ba mieàn ñaõ hôïp laïi taïo neân chaùu thaønh moät thöù “haåu loán”: “nhö canh chua naáu vôùi... rau muoáng, giaù soáng aên vôùi... buùn rieâu, nhaäu bia vôùi cheù maø laïi chaám vôùi... xì daàu”. Theá nhöng caùi baûn chaát Baéc kyø vaãn laø caùi coát loõi trong con ngöôøi chaùu töø luùc sô sinh, vaãn Baéc kyø rau muoáng maém toâm, Baéc kyø truyeàn thoáng, Baéc kyø muoân thuôû... Nhöng oâng Trôøi oaùi oaêm laïi sai oâng Tô baø Nguyeät xe duyeân chaùu laøm thaèng tuø khoå sai chung thaân cho moät baø vôï Nam kyø quoác. Laï thaät ! Duyeân hay nôï ñaây Trôøi! Hoài coøn beù, thuù thaät chaùu chaúng öa gì Nam kyø. Coøn gheùt, coøn haän nöõa laø khaùc. Chuyeän cuõng deã hieåu thoâi : laàn ñaàu caép saùch ñeán tröôøng tieåu hoïc Baøn Côø ôû quaän 3, Saøi Goøn, chæ coù chaùu vôùi moät thaèng nhoâ nöõa laø Baéc kyø. Thaèng naøy coù haøm raêng ñöa
hôi xa ra phía tröôùc, maø vaên chöông Baéc kyø goïi laø “vaåu”, coøn Nam kyø goïi ñôn giaûn vaø raát töôïng hình laø caùi “baøn naïo döøa”. Boá noù (khoâng vaåu tí naøo) raát thaân vôùi boá chaùu (cuõng chaúng coù baøn naïo döøa) vì caû hai gia ñình cuøng ñi chung chuyeán taøu “haù moàm” vaøo Nam naêm 54. Hai thaèng Baéc kyø con nhaát ñònh ngoài caïnh nhau taïo theá lieân hoaøn “döïa nhau maø soáng” trong caùi lôùp hoïc 27 tröï Nam kyø con. Boïn chuùng heø nhau treâu choïc, aên hieáp hai ñöùa chuùng chaùu. Moãi laàn ra chôi hai thaèng Baéc kyø con luoân tìm choã ít ngöôøi maø ñöùng ñeå khoûi nghe boïn Nam kyø ñoïc thô choïc queâ chöûi bôùi. Thaèng Voïng, ñöùa ñaàu xoû vaø to con nhaát ñaùm (baây giôø ñang ôû Canada) leo leân caây vuù söõa giöõa saân, ñoïc thô rang raûng: “ Baéc kyø aên caù roâ caây AÊn nhaèm löïu ñaïn... cheát cha Baéc kyø “ Moät thaèng khaùc saün gioïng phuï hoïa: “ Coù caùi thaèng nhoû noù “ñao” laøm sao Loã ñ. noù dính caùi coïng “rao”, Ngöôøi ta ai maø kyø nhö “dzaäy” ? Theá laø caû boïn ñoàng loaït chæ ngay vaøo boïn chaùu roài roáng leân: “Thoâi roài ! Baéc kyø, Baéc kyø !” Chaùu tuûi thaân laém ! OÂi thoâi ! buoàn da dieát, buoàn voâ bieân, buoàn phaùt nghieàn ! Veà nhaø hoûi meï taïi sao gia ñình mình laïi vaøo ñaây laøm quaùi gì ñeå chuùng noù treâu con suoát ngaøy. Meï chaùu röôùm nöôùc maét, xoa ñaàu chaùu giaûi thích ñôn giaûn: - Taïi vì ngöôøi ta ñaùnh nhau quaù neân gia ñình mình phaûi “ri cö “ vaøo ñaây con aï ! Thoâi chòu khoù ñi con, meï bieát laøm sao baây giôø ! Naøo ñaâu ñaõ heát, chuùng noù coøn heø nhau tuï taäp tröôùc cöûa nhaø chaùu. Meï chaùu caàm choåi loâng gaø ra ñuoåi. Chaúng ñöùa naøo sôï, traùi laïi coøn tru treùo to hôn. Chôït thaáy haøm raêng cuûa meï chaùu nhuoäm ñen ngoøm vaø boùng loaùng, theá laø chuùng noù cöù theá maø gaøo: “Baéc kyø aên caù roâ caây AÊn nhaèm cuïc c. , haøm raêng ñen thuøi “ Trong gia ñình, chæ coù boá chaùu laø chaúng thaèng Nam kyø con naøo daùm giôõn maët. Coù leõ nhôø khuoân maët coù oai hay nhôø ñoâi maét nghieâm khaéc cuûa oâng, maø chuùng sôï moät vaønh khoâng daùm treâu choïc moät lôøi ? Ngaøy thaùng qua mau, cöù theá maø ñaùm Baéc kyø “ri cö”, trong ñoù coù gia ñình chaùu, vaãn soáng phaây phaây treân maûnh ñaát Nam boä laï hoaéc nhöng truø
phuù naøy. Nhöõng caûnh choïc queâ daàn daàn bieán maát, baïn beø nhieàu hôn, trong ñoù dó nhieân khoâng ít ñöùa Nam kyø. Ñöùa Saøi Goøn chính toâng, ñöùa Sa Ñeùc, ñöùa Vónh Long, ñöùa Myõ Tho, Caàn Giuoäc... Nhöng ñöùa naøo cuõng chöûi chaùu laø “thaèng Baéc kyø laém moàm”. Khoâng “laém moàm” chöù ñeå chuùng maøy aên hieáp oâng haû ? Nghó cho cuøng, khoâng “laém moàm” thì ñaâu coøn laø Baéc kyø nöõa ! Thöù “laém moàm” ñöôïc vieäc, “laém moàm” nghe vaãn buøi tai, “laém moàm” deã meán, thieáu thì nhôù, vaéng thì mong, “tay chôi” nhöng vaãn “chaân tu”, gaùi Nam kyø cöù theá maø... ” laéc lö con taøu ñi”. Caøng lôùn leân chaùu caøng khoaùi Mieàn Nam, khoaùi Saøi Goøn, nôi deã coù nhieàu baïn, maø baïn laïi khoâng toài. Nôi ñoù coù döøa xieâm dzuù söõa, coù cheø ñaäu xanh boät baùng nöôùc döøa, coù baùnh beøo treùt môõ traéng phau phau, coù nöôùc maém ñöôøng ngoït lòm, coù caù boáng tröùng kho tieâu, coù traùi coùc ngaâm ñöôøng caém que caø rem chaám muoái ôùt, coù quaùn côm baø Caû Ñoïi, coù caû nhöõng con ñöôøng heûm ngoaèng nghoeøo daãn ñeán nhaø... chò Tình. Mieàn Nam vaø Saøi Goøn thaät trong veo khoaùng ñaït, khoâng töï toân nhö caùi Baéc kyø ñaõ coù saün töø baåm sinh trong buïng chaùu, khoâng röôøm raø “maøu meø ba laù heï”, chaân thaønh thaät thaø, thaúng ruoät ngöïa, khoâng laøm vaãn coù aên, chôi xaû laùng saùng veà sôùm, ñeå roài vaãn cöù yeâu ngöôøi, yeâu ñôøi. Coù leõ cuõng cuøng moät caûm nhaän nhö theá neân ñaùm Baéc kyø “ri cö” chuùng chaùu môùi vaøo Nam chæ coù caùi quaàn xaø looûng treân “taøu haù moàm” ñaõ lôïi duïng thôøi cô heø nhau tung ra daønh daân chieám ñaát khaép coõi Nam boä, maø laïi aên neân laøm ra treân moïi laõnh vöïc, trong ñuû taàng lôùp xaõ hoäi, nhaát laø vuøng Saøi Goøn Gia Ñònh vaø caùc vuøng phuï caän, choã naøo laøm aên ngon laønh thuaän lôïi laø maáy môï Baéc kyø rau muoáng sang tay haøng loaït, ngoaïi tröø phía beân trong chôï Beán Thaønh vaø vuøng Chôï Lôùn, vì chaúng theøm “keøn cöïa” vôùi caùc chuù Ba. Ñaõ baûo roài maø... : “ Baø ñaõ naøm thì naøm thaät chöù khoâng theøm naøm naáy ne, naøm naáy neä !” Töø sau naêm 75 thì Baéc kyø laïi caøng aên treân ngoài troác, caùc cuï khoâng tin cöù môû caùi maùy “dzoâ tuyeán chuyeàn hình” hay caùi “ra dzoâ” ra thì thaáy lieàn, caùc “xöôùng ngoân dzieâng” haàu nhö “chaêm phaàn chaêm” ñeàu laø Baéc kyø, khoâng caäu thì môï. Coøn caùc môï tieáp dzieâng “E Vieät Nam”, môï naøo môï naáy ñeàu khoe “em ngöôøi Haø Loäi” heát raùo ! Chaúng bieát taïi “dzieâng dzaùng” hay “phe ñaûng” ? Boá chaùu traùi laïi, caùi chaát Baéc kyø
ñaõ aên vaøo maùu, thaám vaøo coát loõi xöông tuûy cuûa oâng töø bao ñôøi, nhaát quyeát baét anh em chaùu phaûi thi vaøo tröôøng Chu Vaên An (CVA), con em gaùi phaûi thi baèng ñöôïc vaøo tröôøng Tröng Vöông, toaøn laø nhöõng tröôøng noåi tieáng töø mieàn Baéc, keùo theo caùc thaøy coâ “ri cö” vaøo Nam. Phaàn vì boá chaùu laø cöïu hoïc sinh tröôøng Böôûi, phaàn vì oâng cuõng coù chuùt thieân kieán vaø ít tin töôûng vaøo caùc tröôøng mieàn Nam nhö Petrus Kyù hay Gia Long. “Mình daân Baéc thì phaûi hoïc tröôøng cuûa ngöôøi Baéc, chuùng maøy ñöøng coù baøn vôùi baïc loâi thoâi !”, boá chaùu phaùn cöù nhö ñinh ñoùng coät. Maø laï thaät ! Vaøo hoïc Chu Vaên An môùi thaáy toaøn ñaùm hoïc sinh Baéc kyø, le que vaøi tröï Nam kyø laïc
loõng voâ duyeân, ñeám chöa ñuû möôøi ñaàu ngoùn tay ñaõ heát ñöùa Trung kyø. Cho ñeán caùc thaøy ña soá cuõng laïi Baéc kyø noát, töø thaøy hieäu tröôûng Döông Minh Kính ñeán thaøy thi só Vuõ Hoaøng Chöông. Coøn beân Petrus Kyù thì ngöôïc laïi, haàu heát Nam kyø. Hoùa ra vung naøo thì vaãn cöù ñi tìm noài naáy, hay hoaëc giaû coù chính saùch cuûa chính quyeàn thôøi ñoù hay khoâng ? Chaúng thaønh vaán ñeà, chæ bieát boïn Nam kyø Petrus Kyù chaâm bieám ñoåi teân Chu Vaên An thaønh ... Cheát Vì AÊn ! Chaùu töùc maùu traû ñuõa, raèng chuùng maøy ghen oâng vì chuùng maøy chieâm ngöôõng caùc em Baéc kyø Tröng Vöông maø theøm nhoû daõi, nhöng sôø vaøo thì chuùng maøy seõ thaønh con deá meøn ñeå caùc em Baéc kyø thoïc coïng nhang sau gaùy thoåi quay voøng voøng ! Töùc quaù, maáy tröï Petrus Kyù chæ bieát “ngaäm nguøi” ñoàng ca baûn “Khuùc nhaïc ñoàng queâ” raèng thì laø: “Queâ höông tui Baéc kyø nhaøo dzoâ quaù trôøi Beân bôø soâng beân bôø ao... troàng rau muoáng !” Hay cuõng laø: “Queâ höông tui caùi muøng maø keâu caùi maøn !... .” Thoâi thì cuõng ñuùng thoâi ! Maáy tröï Nam kyø hay Trung kyø chæ caàn nghe moät môï Baéc kyø uoán eùo ra chieâu vaøi ñöôøng löôõi thì ñaõ nhuõn nhö chi chi, maét trôïn ngöôïc, moàm haù hoác, queân luoân caû teân hoï mình. Chæ coù trai Baéc
kyø môùi trò noåi caùc môï Baéc kyø thoâi! Naøy nheù, caùc cuï cöù chòu khoù nhìn chung quanh ñi, cöù moät traêm tröï Nam kyø chöa chaéc coù ñöôïc moät tröï vôù ñöôïc moät môï Baéc kyø. Tìm moûi con maét môùi coù moät tröï “dieãm phuùc” beá ñöôïc moät môï mang veà nhaø thì baûo ñaûm suoát cuoäc ñôøi coøn laïi chæ bieát boán chöõ “goïi daï baûo vaâng”, raêm raép tuaân leänh baø, chaúng bao giôø coøn nhìn thaáy maët trôøi, maëc duø suoát ngaøy ngöûa maët than Trôøi ! Ñaáy môùi chæ laø caùc môï Baéc kyø 54 thoâi nheù ! Gaëp côõ caùc môï 75 hay caùc môï queâ quaùn Haø Ñoâng hay Baéc Ninh “... caàm roi daïy choàng” thì oâi thoâi ! caùi te tua noù keùo luoân theo caû toâng ti hoï haøng, suoát ñôøi höôûng “caùi thuù ñau thöông”, nghe chöûi cöù töôûng nghe... haùt. Hôõi caùc chuù Nam kyø haäu sanh: chôù chôi daïi! Ñöøng nghe oâng Phaïm Duy haùt baøi “Coâ Baéc kyø nho nhoû” maø ham, löøa ñaáy ! Gaëp Nam kyø thì caùi “nho nhoû” kia seõ phình to hôn caùi vaïi, maø caùi vaïi coù nanh ! Ngöôïc laïi, moät caäu Baéc kyø rau muoáng quô ñöôïc moät coïng giaù Nam kyø “ñem veà dinh” vuï naøy nhieàu laém nghen - thì cöù nhö “roàng theâm caùnh”, nhö “dieàu gaëp baõo”, nhö laùi oâ toâ khoâng caàn Navigation.. . caû ñôøi coù ngöôøi “naâng khaên söûa tuùi” khoâng coâng. Hoùa ra hoân nhaân cuõng coù quy luaät ñaáy chöù: Choàng Baéc kyø + vôï Baéc kyø = Vôï choàng ñeà hueà, neáu bieát caùch Choàng Baéc kyø + vôï Nam kyø = Choàng phaây phaû, pheø caùnh nhaïn. Choàng Nam kyø + vôï Baéc kyø = Choàng te tua, löng coøng. Nhöng ñaõ laø “luaät” thì bao giôø cuõng coù “luaät tröø”, nghóa laø chaùu khoâng daùm vô ñuõa caû naém ñaâu, vôùi laïi chaùu chæ lôïi duïng caùi “töï do ngoân luaän” treân xöù ngöôøi, xin baøn baäy vaøi chöõ ngu ngô ñeå caùc cuï trong luùc “traø dö töûu haäu” ñem ra tröôùc laø mua vui, sau laø cho bôùt chuùt caêng thaúng trong caùi cuoäc ñôøi ... ñen nhö moõm choù naøy. Xin loãi caùc cuï, naãy giôø noùi loanh quanh maõi, baây giôø chaùu xin trôû laïi chuyeän cuûa chaùu. Boá chaùu nghieâm khaéc laém vaø dó nhieân giaùo duïc con caùi theo truyeàn thoáng Baéc kyø. Ñaõ coù goác coù ngaïnh, coù caû söï nghieäp beà theá trong Nam nhöng vaãn... thôø côm Baéc kyø, vaãn leã pheùp Baéc kyø, vaãn giöõ gioïng noùi Baéc kyø vaø thaäm chí coøn ra leänh, daâu reå cuõng phaûi... Baéc kyø ! Moãi laàn chaùu daãn baïn gaùi veà nhaø, boá chaùu lieác maét moät caùi laø bieát ngay coâ naøng Baéc hay Nam. Coù moät oâng boá tinh ñôøi nhö theá ñoâi khi laïi... phieàn. Vôùi moät môï Baéc kyø, boá chaùu thaân maät töôi cöôøi “Chaùu
33
vaøo nhaø chôi ! boá meï chaùu khoûe maïnh khoâng ?”, cöù laøm nhö quen bieát töø laâu vaäy. Gaëp coâ aû Nam kyø thì laïnh nhaït khinh khænh “Khoâng daùm, chaøo coâ !” Coâ baïn gaùi Nam kyø maët ngheät ra thöôûng thöùc vaên chöông Baéc kyø, coøn chaùu nghe qua maø thoán töø daï daày ñeán ruoät non. Nghe Baéc kyø cheâ, nghe Baéc kyø chöûi, maø cöù töôûng mình ñang nghe thô phuù hay nghe nhaïc eâm dòu môùi cheát chöù ! Neáu quen coâ naøo Trôøi sinh coù maáy caùi voøng hôi... sexy moät tí, Baéc cuõng nhö Nam, chaùu phaûi daáu bieät vì sôï löïu ñaïn noå tung trong nhaø. Ñieäu naøy coi boä hôi khoù soáng. Thoâi thì Baéc Trung Nam cuõng moät nhaø, haïnh phuùc löùa ñoâi ñaâu phaûi do thaèng haøng xoùm, maø laø do chính mình. Theá roài chaùu ñaõ töøng haï quyeát taâm vôùi boá: laáy vôï Baéc kyø, cho phaûi ñaïo laøm con. Em naøo Baéc kyø, röôùc veà nhaø cho boá xem maët maø baét hình dong (cöù nhö ñi mua gaø choïi). Em naøo Nam kyø, ñieåm heïn seõ laø maáy oáng coáng döôùi gaàm caàu xa loä Ñaïi Haøn. Thieân baát dung gian! chaùu laïi phaûi loøng moät aû Nam kyø, Nam kyø khoâng lai gioáng, caùi thöù Nam kyø Gia Long keân keân xí xoïn. Hoài ñoù chaùu ñi lính Khoâng Quaân cuûa mieàn Nam, thaáy ñaùm phi coâng trôøi ñaùnh ña soá cuõng ñeàu laø Baéc kyø, chaúng hieåu taïi sao? Daân Nam kyø cuõng coù, Trung kyø laïi caøng ít hôn, nhöng ñöùa naøo cuõng coù ... ”caùi moàm Baéc kyø”. Chaùu coøn nhôù khi thi gia nhaäp Khoâng Quaân, phaûi ñuû kyù loâ, ñuû kích thöôùc, luïc phuû nguõ taïng bò khaùm tuoát luoát, phaûi traàn truøng truïc nhö con nhoäng roài nhaåy leân nhaåy xuoáng cho maáy oâng baùc só ... ”vaïch laù tìm saâu”, chöù ñaâu coù thi tuyeån ñöùa naøo “laém moàm”! Theá maø thaèng naøo thaèng naáy ñeàu coù caùi “chöùng chæ laém moàm” cao haïng daáu kyõ trong tuùi aùo bay. Moät hoâm ñang tröïc phoøng haønh quaân thì oâng xeáp (oâng naøy Nam kyø quoác) hoûi coù thaèng naøo raûnh ra phi ñaïo chôû con chaùu gaùi vôï cuûa xeáp theo taøu töø Saøi Goøn ra Nha Trang ñem veà nhaø baø vôï ñang coù baàu saép ñeû. Töôûng ñi bieät phaùi haønh quaân chöù caùi maøn naøy chaùu khoaùi laém: “Chuyeän nhoû maø xeáp, coù tui ngay” OÂng xeáp cuûa chaùu cuõng chaúng vöøa, nhìn thaáu tim gan thaèng ñaøn em : “Leï leï leân coi, taøu saép ñaùp roài ñoù, saùch tao maøy hoïc heát coøn dö coù caùi bìa, nhöng maø töø töø thoâi nghe cha noäi, laïng quaïng con meû chöûi tao thaáy baø !” Luùc ñoù chaùu ñaâu coù ngôø raèng, caùi chuyeän nhoû nhö maét muoãi naøy laïi thaønh chuyeän lôùn, lôùn khuûng
34
khieáp, aûnh höôûng ñeán heát caû cuoäc ñôøi chaùu ! Coâ chaùu gaùi oâng xeáp khoâng coù caùi daïng “ngöïc taán coâng, moâng phoøng thuû” nhö trong “xi la ma”, theá maø ngay töø phuùt ban ñaàu chaùu ñaõ bò daùng ngay tim moät caùi buùa taï chình ình chöù chaúng phaûi tieáng seùt taàm thöôøng. - “Coâ ñi maùy bay coù meät laém khoâng ?” “Daï !”. - “Ra thaêm coâ döôïng haû ?” “Daï !”. -”Coâ leân xe ñi, toâi ñeøo coâ veà”
“Daï !”... Cheøng ñeùch ôi ! sao maø cuït nguûn coäc loác theá baø noäi ? Caùi gì cuõng “daï” heát raùo thì chaùu bieát ñaâu maø rôø ! Ñuùng gaùi Nam kyø ! Chôït nghó, khoâng bieát baø dzôï xeáp tôùi giôø naøy coù coøn “ngaây thô”, “daï daï” vôùi xeáp nhö dzaäy nöõa hay khoâng ? Xeáp chaùu ñang ôû San Joseù, neáu xeáp coù ñoïc nhöõng gioøng chöõ naøy thì xeáp cuõng boû qua duøm vì thaèng em ñaõ thuoäc loøng troïn boä saùch cuûa xeáp töø khuya ruøi ! Töø ñoù chaùu vôùi naøng ruû ræ ruø rì cuøng nhau ñaùnh vaàn maáy chöõ “hình nhö laø tình yeâu”. Cuoäc tình cuûa chaùu vôùi naøng eâm aû nhö quaû laéc ñoàng hoà treo treân töôøng phoøng khaùch nhaø chaùu, nhöng moãi khi nghó ñeán boá chaùu thì quaû laéc ñoàng hoà boãng ngaát ngö nhö bò ñöùt daây thieàu. Thöông quaù, chaùu ñaùnh lieàu, “maáy soâng anh cuõng loäi, maáy ñeøo anh cuõng qua”, chuyeán naøy nhaát quyeát khoâng chui oâng coáng gaàm caàu xa loä, maø daét naøng veà nhaø trình dieän boá. Boá vaãn khinh khænh: “Khoâng daùm ! chaøo coâ”. Naøng vui
tính: “Ba anh coi ngaàu quaù heùn!”, chaùu tænh bô: “Khoâng ngaàu sao laøm boá anh ñöôïc !”. Thaät ra thì boá chaùu ñaâu coù gheùt Nam kyø, oâng chæ phaøn naøn raèng daân Nam kyø ñöôïc trôøi ñaõi, cho soáng treân maûnh ñaát maàu môõ phong phuù, khoâng laøm vaãn coù aên, maø laïi aên ngon nöõa, neân coù tính leø pheø, hoang phí, khoâng chaêm chæ haït boät, khoâng caàn cuø tieát kieäm nhö Baéc kyø. OÂng chæ vì thöông con, lo chaùu laáy nhaèm coâ vôï Nam kyø caû ngaøy chæ bieát... pheø caùnh nhaïn, aên no laïi naèm, thì con cöng cuûa oâng seõ thaønh thaân traâu ngöïa suoát ñôøi. Coøn meï chaùu, voán dó nhaø queâ raêng ñen maõ taáu baûo raèng, nghe Nam kyø noùi chuyeän cöù töôûng nghe tieáng nöôùc ngoaøi, chæ hieåu moät nöûa ! Chaùu caõi laïi, Baéc kyø cuõng coù khoái ñöùa löôøi, löôøi nhö..chaùu ñaây laø heát möùc roài ! Moät hoâm chaùu ñöa naøng veà nhaø, gaëp luùc boá meï chaùu söûa soaïn môû tieäc ñaõi oâng baùc töø Hoá Nai leân thaêm. OÂng baùc vui tính baûo tieän böõa ngoài aên luoân, chaùu ñang chaàn chöø thì naøng veùn aùo haï ngay caùi baøn toïa troøn laúng xuoáng gheá, chaùu keùo leân khoâng kòp. Chaùu thuû thæ giaûi thích cho naøng raèng, ñi ñaâu gaëp khaùch Baéc kyø môøi aên thì chôù coù aên lieàn, cöù ñeå ngöôøi ta môøi daêm laàn baåy löôït, aên lieàn ngöôøi ta chöûi mình... cheát ñoùi ! Nam kyø thì thaúng ruoät ngöïa, môøi laø chaùp leï, khoâng chaùp doïn xuoáng beáp, ñoùi raùng chòu, khoâng môøi laàn thöù hai, ai bieåu môøi khoâng aên ! Boãng maáy ñöùa em chaùu thay phieân nhau : “Môøi baùc xôi côm, môøi boá xôi côm, môøi meï xôi côm, môøi anh xôi côm, môøi chò xôi côm”, môøi... môøi... môøi tuøm lum!. Thaèng em uùt chaùu môøi daøi nhaát, môøi laâu nhaát, môøi töø treân xuoáng döôùi , trong nhaø chæ coù con Toâ Toâ ñang naèm chöïc döôùi gaàm baøn laø noù khoâng môøi. Noù laïi chaúng ñöôïc ai môøi ñeå xôi, uùt maø ! nhöng roài vaãn xöïc aøo aøo ! Coâ baïn Nam kyø cuûa chaùu troá maét nhìn chaùu chaúng hieåu chuyeän gì xaûy ra. Chaùu voäi gheù tai thì thaàm: - Em môøi gia ñình aên côm ñi ! - UÛa ! gia ñình anh môøi em “aêng” maø? Boä “aêng” cuõng phaûi môøi... môøi... xôi ... xôi sao? Naøng aáp a aáp uùng cuõng raùng môøi: - Daï môøi baùc, môøi baùc, daï môøi... aø... aø... môøi anh, môøi em... Chôït boá chaùu leân tieáng: - Thoâi ñuû roài, chaùu môøi ngöôøi treân thoâi, coøn maáy em chaùu khoâng phaûi môøi... Maø hay thaät ! Con beù naøy vui veû, ngoan ngoaõn laém ! Sao con cöù aên hieáp noù maõi ! Nghe boá chaùu noùi maø buïng chaùu cöù nhö môû côø, oâng coøn cao höùng baûo
khi naøo naøng naáu côm Nam kyø cho gia ñình cuøng aên. Coâ naøng hí ha hí höûng noùi lieàn: - Daï! (laïi daï!), ñeå böõa naøo chaùu naáu buùn(g) maém dzôùi thòt heo ba roïi cho baùc aên(g), buùn(g) maém thòt ba roïi Traø Dinh ngoon nhöùc mieàn Nam nghe baùc ! - Sao ? coâ muoán buùng haû ? Loã tai toâi ñaây naøy, muoán buùng bao nhieâu thì cöù buùng ñi ! Theá laø caû nhaø chaùu ñöôïc moät traän cöôøi naéc neû. Naøo ñaõ heát ñaâu, meï chaùu chôït baûo: - Chaùu xuoáng beáp laáy cho baùc maáy caùi “cuøi dìa” vôùi caùi “muoâi” ñeå trong ngaên keùo ñaáy ! Naøng ngôù ra cöù nhö ñöôïc nghe tieáng... Taây, nhìn chaùu caàu cöùu. Chaùu cöôøi hì hì khoaùi tæ, ra caùi ñieàu thoâng thaùi giaûi thích ngay: - Caùi “cuøi dìa” Nam kyø keâu laø caùi “muoãng”, taïi Baéc kyø soáng laâu vôùi boïn Taây, chuùng noù goïi laø “la cuiller” thì Baéc kyø goïi luoân laø caùi “cuøi dìa” cho tieän. Coøn caùi “muoâi” Nam kyø keâu laø caùi “vaù”, chöõ “veâ” thì ñoïc laø “deâ” cho neân goïi laø caùi “dzaù”, phaûi khoâng ? Naøng ñoû maët, bóu moâi “Caùi ñoà dzoâ dzieâng, tui ñi dzìa aø nghen !” Sau böõa côm hoâm aáy, hình nhö boá chaùu baét ñaàu “chuyeån heä”, coù veû gaàn guõi thaân maät vôùi naøng hôn vì thaáy naøng thaät thaø, coù sao noùi dzaäy, khoâng baõi boâi, khoâng voøng vo tam quoác, nhaát laø... khoâng löôøi nhö oâng nghó. Thöøa thaéng xoâng leân, chaùu thuû thæ vôùi meï chaùu laø chaùu muoán laáy naøng laøm vôï. Meï baøn vôùi boá, boá vaãn ngaàn ngöø. Taïi boá chaùu khoâng bieát ñaáy chöù, chaùu ñoïc loùm töø moät queån saùch naøo ñoù ngöôøi ta vieát raèng, trong lòch söû nöôùc ta haàu heát caùc vua chuùa mieàn Trung ñeàu coù nhieàu baø vôï beù, maø haàu nhö baø naøo laø Chaùnh Cung Hoaøng Haäu cuõng ñeàu laø Nam kyø: vua Minh Maïng coù raát nhieàu vôï, ña soá laø caùc baø Nam kyø, Chaùnh Cung laø baø Hoà Thò Hoa, ngöôøi Bieân Hoøa; Chaùnh Cung cuûa vua Thieäu Trò laø baø Töø Duõ, ngöôøi Gia Ñònh; Vôï chaùnh cuûa vua Baûo Ñaïi laø baø Nguyeãn Höõu Thò Lan (töùc Nam Phöông Hoaøng Haäu), laø ngöôøi Goø Coâng. Maáy oâng vua cuõng tinh ñôøi ñaùo ñeå ! Nhöng chaùu “khoâng phaûi laø vua, neân moäng öôùc thaät bình thöôøng “, chæ xin “... quyø laäy Chuùa treân Trôøi, sao cho laáy ñöôïc ... con nhoû Caùi Beø con thöông !” Thaät laø oaùi oaêm: caù ñaõ caén caâu maø boá chaùu vaãn chöa cho giöït caàn! Tuy theá, thænh thoaûng boá chaùu cuõng doø hoûi veà gia ñình naøng. Thì chaùu
ñaõ noùi roài maø, “queâ Caùi Beø, noäi Caùi Raêng, ngoaïi Caùi Doàn”, ruoäng ñaát meânh moâng, soâng nöôùc daäp dình, aên noùi “ngaén goïn vaø deã hieåu” chöù khoâng “daøi doøng nhöng khoù hieåu”... kieåu Baéc kyø ! Chaám heát! Ngaøy vui nhaát ñôøi chaùu laø ngaøy boá chaùu ra leänh söûa soaïn “leân ñoà dzía” ñeán thaêm gia ñình naøng. Sao boá chaùu khoâng noùi thaúng thöøng ra laø ñi “hoûi vôï”, ñi “chaïm ngoõ” cho xong. Nhöng maø caàn gì phaûi “chaïm ngoõ” vôùi laïi “chaïm coång” cho röôøm raø raéc roái, nhaø cuûa naøng chaùu bieát töøng phoøng, quen töøng goùc, roõ töøng coät. Moãi laàn chaùu töø ñôn vò “duø” veà ñeàu coù chuùt quaø bieáu ba maù naøng, cho maáy ñöùa em naøng vaø cho caû
coâ Ba giuùp vieäc trong nhaø (hoïc theo saùch duï khò cuûa xeáp chaùu ñaáy !). Laàn naøo gaëp ba naøng laø laàn ñoù coù... nhaäu. Ñoà nhaém luùc naøo cuõng coù saün, luùc cuû kieäu toâm khoâ, khi ra sau heø ngaét maáy traùi xoaøi töôïng chaám maém neâm ngaøo ôùt, keït quaù coät sôïi ny-loâng dzoâ ngoùn chaân caùi, ñaàu kia caëm maáy con truøng lieäng xuoáng soâng, cuõng caâu ñöôïc maáy con caù leân nöôùng laøm moài. Nam kyø truø phuù maø ! OÅng khoâng nhaäu bia nhaäu röôïu, maø nhaäu ñeá; khoâng nhaäu baèng coác hay ly maø nhaäu baèng toâ, toâ naøo toâ naáy baèng caùi baùt aên côm nhaø chaùu. Theá maø oång luùc naøo gaëp chaùu thì cöù noùi raèng: “Doâ dzôùi tao daêm ba sôïi nghe maøy !” Chöa tôùi nöûa sôïi chaùu ñaõ guaéch caàn caåu ! “Lính traùng nhö maøy chi maø yeáu xìu sao oaùnh giaëc noåi ? Dzoâ caùi coi !” OÅng thöông, oång coi nhö con nhö chaùu, oång môùi keâu chaùu baèng “maøy”. Tieáng “maøy” cuûa Nam kyø bieåu loä caùi chaân tình, söï gaàn
guõi thaân thöông, khoâng nhö Baéc kyø khi ñaõ xoå ra tieáng “maøy” roài thì ... oâ hoâ ! oâ hoâ ! thieän tai ! thieän tai ! chaïy cho leï ! Moät hoâm ñang nöôùng con möïc khoâ nhaäu lai rai vôùi oång, boãng coù khaùch goõ cöûa böôùc vaøo, maët oång saùng leân nhö sao baêng, vöøa cöôøi vöøa noùi: - Cheøng ñeùc ôi anh Saùu Leøo ! hoâm qua tui chôø qua qua muùt chæ caø tha, hoâm qua qua noùi qua qua maø qua hoång qua, hoâm nay qua noùi qua hoång qua maø qua laïi qua, nay qua roài coù thaèng reå töông lai tôùi thaêm, nhaøo dzoâ chôi vaøi xò, hoâm nay coù ôùt neø qua ! Noùi chi maø cöù qua ñi qua laïi, qua tôùi qua lui, noùi cuõng nhö thô phuù ñaáy chöù, theá maø meï chaùu cöù noùi tieáng Nam kyø nghe sao nhö tieáng... nöôùc ngoaøi ! Baéc kyø vaãn coù caâu “daâu laø con, reå laø khaùch”, nhöng Nam kyø thì “daâu laø con, reå cuõng laø... con luoân”. Boá dzôï chòu chôi laïi gaëp thaèng reå cuõng chòu chôi luoân, dzoâ ba xò roài thì coi nhö... baïn, chôi xaû laùng saùng dzeà sôùm, coøn maù dzôï boãng nhieân thaønh... chôi chòu ! Naøng keå cho chaùu nghe, nhieàu laàn oång ñi nhaäu quaù giôø giôùi nghieâm chöa chòu veà, caû nhaø troâng ñöùng troâng ngoài. Chôït nghe tieáng xe Vespa quen thuoäc chaïy ngang nhaø, cöù theá nghe caùi “dzuø” roài laïi chaïy maát tieâu, laïi nghe caùi “dzuø” roài ñi tuoát luoát ! Sinh nghi, naøng chaïy ra coång ñoùn ñöôøng chaën xe : “Ba ui ! Ba ui ! Tôùi nhaø roài neø !”. OÅng chôït tænh, queïo dzoâ thaéng caùi “keùt”, xe ñoå caùi raàm, oång teù caùi ñuïi, mieäng leøng nheøng “ UÛa, nhaø mình ñaây roài sao? Dzaäy maø tao chaïy dzoøng dzoøng kieám hoaøi hoång ra !” Ngaøy cöôùi, chaùu choïn nhaø haøng Ñaïi La Thieân cuûa chuù Ba tuoát beân Chôï Lôùn cho coù veû trung dung, khoâng Nam cuõng khoâng Baéc maø laø côm Taøu. Khoâng xaøi Karaoke nhöng chôi nhaïc soáng. Coù oâng chuù dzôï teân laø Ba Phooùng laøm nhaïc tröôûng cho maáy baø xoàn xoàn Nam kyø leân saân khaáu ca caûi löông haø raàm. Hình nhö Cöù Töôûng Hai vôï choàng veà Vieät Nam cuøng ñi daïo treân leà ñöôøng choã ñoâng ngöôøi. Chaäp sau anh choàng hoát hoaûng: “Em ôi anh bò moùc tuùi maát tieâu caùi boùp roài!” Baø vôï: “ Sao voâ yù theá, boä baøn tay noù thoø vaøo tuùi maø anh khoâng bieát sao? Choàng: “Anh bieát chöù, nhöng anh töôûng ñoù laø tay cuûa... em!”
35
7 thöù ngheä thuaät cuûa nhaân loaïi ñoái vôùi Nam kyø ñeàu toùm goïn trong maáy caâu dzoïng coå thieät muøi. Ñaùm cöôùi chaùu ngöôøi ta chuïp nhieàu hình laém. OÂng boá vôï coi hình guïc gaëc caùi ñaàu: “Cheøng ñeùch ôi ! thaèng reå tao chuïp hình coi phoâng ñoä dzöõ heùn ! Raùng nghe maøy !” Chaùu chaúng hieåu oång noùi chaùu phaûi raùng caùi gì ? Nhöng coù moät caùi chaùu phaûi raùng laø caùi chaéc, ai bieåu ham dzôï Nam kyø... muõi cao chaân daøi ! Coøn boá chaùu xem aûnh thì laïi phaùn moät caâu xanh rôøn: “Con daâu boá chuïp vôùi boá aûnh naøy ñeïp quaù, giaù maø ñöùng caïnh boá con khoanh tay laïi thì coøn ñeïp hôn bieát bao !”. OÂng xeáp chaùu, khôi khôi töï nhieân thaønh oâng döôïng, saün coù daêm ba ly nhöng maét vaãn laùo lieân ngoù baø coâ, roài len leùn keå leå laøm oai: “Thaáy chöa maøy! Hoài ñoù tao xaùch maùy bay xuoáng Vónh Long roài laïng qua Caùi Beø, môùi laïng chôi dzaøi ba dzoøng laø dzôùt luoân baø coâ maøy, ngon chöa !” Caùm ôn “oâng xeáp döôïng” ñaõ coù coâng “noái giaùo cho giaëc” roài röôùc luoân giaëc vaøo nhaø. Coøn maáy thaèng baïn Khoâng Quaân quyû söù thì xuùm nhau ca baûn “Muøa thu cheát “... ñaõ cheát roài, cho maøy... cheát luoân! Ngaøy qua ngaøy, chaùu khoâng cheát maø vaãn soáng nhaên raêng vôùi baø vôï “quyù phaùi bình daân”, baây giôø ñaõ coù 4 con vôùi 3 ñöùa chaùu ngoaïi ñeå nöïng. Nam kyø cuõng chaêm chæ ñaáy chöù ! Theá laø xong moät ñôøi phieâu baït giang hoà, bay böôùm, quaäy phaù ! Ñöôïc caùi vôï chaùu cöng chaùu laém (Nam kyø maø!), bao nhieâu coâng vieäc trong nhaø töø lau nhaø, röûa cheùn, huùt buïi, troàng caây, giaët ñoà... vôï chaùu daønh laøm heát raùo. Baû noùi “tay chaân oâng nhö thaèng cuøi, laøm ñaâu hö ñoù, ñeå tui laøm luoân cho leï !”. Chaùu ñi laøm mang tieàn veà, baû cuõng khoâng theøm ñoäng tôùi, baûo raèng “tui hoûng caàn anh nuoâi tui !” Theá nhöng vôï chaùu ghen khoûi noùi, trong vöôøn troàng nhieàu ôùt hôn troàng hoa, ghen coù ñaúng coù caáp, ghen coù keá hoaïch, coù phöông aùn ñaøng hoaøng. Ghen thì ghen, laâu laâu chaùu cuõng theo baïn beø... nhaûy duø vaøi soâ, veà nhaø im thin thít, theá maø baû cuõng “nghe” ñöôïc muøi, löôøm löôøm, nguyùt nguyùt, roài cuõng hueà tieàn. Sau naøy chaùu môùi khaùm phaù ra vôï chaùu raát soøng phaúng, ñaâu ra ñoù, neáu “aên baùnh traû tieàn” laø... cho qua caàu gioù bay, khoâng theøm chaáp. Moät hoâm voâ tình ñoïc baùo thaáy tin coâ Quôøn, ngöôøi Soùc Traêng, ghen choàng laêng nhaêng, laúng laëng löïa luùc choàng
36
ñang say tuùy luùy, xaùch con dao beáp caét luoân... cuûa quyù cuûa choàng ñem quaêng sau vöôøn. Coâ Quôøn ra toøa ngoài chôi 4 naêm tuø. Trôøi ñaát Thieân ñòa ôi! Nam kyø maø ghen kieåu naøy chaéc chaùu cheát sôùm, chaùu daáu luoân tôø baùo, ai deø vôï chaùu chu moâi ooûng eûng : “Caùi ñoù coøn ñôõ aø nghen ! gaëp tui laø tui cho luoân dzoâ caùi maùy xay thòt roài quaêng cho baày gaø aên, chôù giôø ngöôøi ta dzaêng minh laém, khaâu noái laïi maáy hoài !” Maù ôi laø maù ! Chaùu
daâu Nam kyø, nhöng caû ñaùm hôïp laïi vaãn thua xa moät môï daâu Baéc kyø, aên noùi ngoït nhö ñöôøng pheøn, dòu daøng khoai thai nhö thieân nga, theâm caùi taøi... chöûi nhö haùt di truyeàn. Theá laø caùi moäng “daâu reå phaûi laø Baéc kyø” cuûa boá chaùu bò nöôùc soâng Cöûu Long vuøng Nam boä cuoán troâi tieâu tuøng. Boá chaùu baây giôø cuõng raønh “saùu caâu” veà Nam kyø laém, oâng baûo ngöôøi ta noùi raèng: - “Tính tình gaùi Nam kyø gioáng nhö
Teøo Saøi Goøn
nghe maø ôùn laïnh xöông soáng! Chôi kieåu naøy thì hôn xa caùc môï Baéc kyø roài ! Nhöng chaùu laïi ñöôïc pheùp keùo baïn beø veà nhaäu... xaû laùng, nhaäu “voâ tö”. Xæn quaù thì : “Anh meät roài nghen, uoáng ly nöôùc ñaù chanh neø, roài dzoâ ñaây em caïo gioù heát lieàn !”. Baïn beø oùi möûa tuøm lum thì : “Hoång sao ñaâu, anh ngoài tieáp maáy aûnh ñi, em doïn cho !” Maáy thaèng baïn coù vôï Baéc kyø ngoù phaùt theøm ! Chaéc khí thieâng soâng nuùi Baéc kyø linh thieâng huøng vó , hay noùi theo khoa hoïc hieän ñaïi laø caùi “dzen” Baéc kyø quaù maïnh, neân vôï chaùu nöûa döôùi vaãn coøn laø Nam kyø, nhöng nöûa treân ñaõ hoùa thaønh Baéc kyø: khoâng noùi “böï baønh ky” maø noùi “to vaät vaõ”; khoâng goïi “traùi bom” maø goïi “quaû taùo”; thích aên canh rau muoáng hôn naáu canh chua; nhöng ñaëc bieät nhaát laø aên noùi khoâng coøn “ngaén goïn vaø deã hieåu” nhö xöa, maø baây giôø thì.. oâi thoâi ! “daøi doøng, aøo aøo nhö thaùc ñoå”, nghe rieát muoán khuøng ! Boá chaùu aên “buùn(g) maém thòt ba roïi” cuûa vôï chaùu naáu, ñeán phaùt nghieàn, nghieàn luoân caû cheùn nöôùc maén pha ñöôøng. Nhaø chaùu coù boán anh em trai thì boá chaùu coù tôùi ba aû
möa Saøi Goøn: ñoûng ñaûnh nhöng mau queân; tính tình gaùi Baéc kyø gioáng nhö möa Haø Noäi: aâm æ vaø dai daúng”. Lôïi duïng luùc oâng ñang vui veû, chaùu beøn phuï hoïa : - Boá bieát khoâng, ngöôøi ta cuõng baûo : “ÔÛ Saøi Goøn nhieàu em sinh vieân gioáng nhö ca ve; ÔÛ Haø Noäi nhieàu em ca ve gioáng nhö sinh vieân”, ñuùng khoâng boá ? Boá chaùu quaéc maét : “Sao daùm aên noùi laêng nhaêng theá haû ?”. Chaùu chuoàn nhanh keûo oâng noåi giaän. Thoâi thì ñeán nöôùc naøy roài, cuùi xin caùc cuï cuõng roäng loøng boû qua cho chaùu neáu coù gì goïi laø thieân vò, bôûi vì con gaùi Nam kyø baây giôø ñaõ laø “caây nhaø laù vöôøn” cuûa chaùu, neân chaùu ñaønh phaûi “ta veà ta taém ao ta”, oâm laáy caùi ao Nam kyø, oâm cöùng caùi caây saàu rieâng Nam boä cho phaûi ñaïo “tình Baéc duyeân Nam”, neáu khoâng chaùu phaûi oâm thuøng mì goùi suoát ñôøi. Mong sao caùc cuï ñoïc xong roài boû qua, cöù coi nhö moät chuyeän taàm phaøo, bôûi vì chaùu ñaõ lieàu mình nhö maáy môï Haø Noäi laøm con chim ña ña, khoâng laáy vôï gaàn maø laáy vôï xa, xa tuoát luoát taän caùi xöù Nam kyø vôùi gioøng soâng 9 cöûa.
Saøi Goøn ñoái vôùi ña soá daân Saøi Goøn chính hieäu khoâng phaûi laø "thaønh phoá 10 muøa hoa", "thaønh phoá mang teân Baùc", hay thaønh phoá cay cuù "toâi maát ngöôøi nhö ngöôøi ñaõ maát teân", ... Saøi Goøn hieàn laønh hôn theá nhieàu, vaø daân Saøi Goøn voán vaãn thôø ô vôùi chính trò, nhaát laø thöù chính trò Salon voâ boå nhieàu lôøi leõ thieáu tính thöïc teá. Daân Saøi Goøn chính hieäu "con nai vaøng" chaúng bao giôø goïi Saøi Goøn laø thaønh phoá Saøi Goøn. Khoâng nhaát thieát laø vì lyù do chính tri.. Thaèng Tí thaèng Teøo trong maét baø ngoaïi traêm naêm vaãn laø thaèng Tí thaèng Teøo, baát keå ñòa vò xaõ hoäi cuûa noù laø gì. Toâi coù noùi chuyeän vôùi vaøi baïn treû ôû mieàn Baéc môùi ra nöôùc ngoaøi, nghe hoï duøng "thaønh phoá Hoà Chí Minh" ñeå noùi ñeán Saøi Goøn, thaáy ngöa ngöùa theá naøo aáy, duø toâi chaúng coù lyù do gì chính ñaùng. *** Saøi Goøn, duø trong thôøi buoåi khoù khaên nhaát, vaãn nhö moät coâ tieåu thö ñaøi caùc, ñoûng ñaûnh ñoâi chuùt maø deã thöông thieät nhieàu. Nhaéc ñeán Saøi Goøn ngöôøi ta hay nhaéc ñeán möa, nhöng toâi laïi nhôù dai daúng caùi naéng gay gaét cuûa Saøi Goøn. Nhaø toâi ôû moät con ñöôøng nhoû, tröa heø ñaët caùi "löng daøi vai roäng" xuoáng neàn gaïch boâng maùt lòm ngaém baàu trôøi xanh ngaét, gioù nheï hiu hiu, thì khoâng coù nôi naøo treân quaû ñaát naøy cho caûm giaùc thanh bình hôn. "Moät ngoõ vaéng xoân xao Naèm trong loøng phoá lôùn ... " Khaùc vôùi Haø Noäi, khoâng gian Saøi Goøn raát thoaùng, chí ít laø caùch ñaây hôn 15 naêm. Khoâng gian cuûa moät buoåi tröa heø hiu gioù coøn thoaùng hôn vaïn laàn. Toâi luoân coù caûm giaùc mình coù theå bay boång leân, thoø tay vôùi cuïm maây boàng beành treâu ngöôi. Tuy theá, caùi khoâng gian aáy khoâng bao giôø laøm ta caûm thaáy laïc loõng. Thænh thoaûng nhöõng tieáng rao cuûa ngöôøi baùn daïo nghe nao nao, cuoän caû buoåi tröa heø thaønh moät mieáng boät baùnh beøo raéng phau vôùi ít ñaäu xanh, môõ haønh, nöôùc maém ñöôøng ngoït lòm. Töø ve chai, baùnh bao chæ, cheø ñaäu xanh boät baùng nöôùc döøa, keïo keùo, taøu huû, ñeán mì goõ ñeàu coù nguôøi mang ñeán taän cöûa. Coù raát nhieàu tieáng rao maø ñeán baây giôø toâi vaãn khoâng hieåu nghóa, nhöng nghe caùi cung nhaïc aáy thì bieát ngay laø hoï baùn caùi gì. Ngöôøi Saøi Goøn cuõng thoaùng nhö khoâng gian Saøi Goøn vaäy ... Khoâng ñaâu coù theå deã coù nhieàu baïn, vaø baïn khoâng toài, nhö ôû Saøi Goøn. Khoâng choã naøo treân ñaát Vieät Nam ngöôøi ta soáng naêng ñoäng vaø khoaùng ñaït hôn ôû Saøi Goøn. ooOoo Tröôùc khi baøn chuyeän "ngöôøi lôùn" naøy, xin maïn pheùp quay laïi chuyeän thaèng Tí thaèng Teøo. Ñoái vôùi moät thaèng Teøo Saøi Goøn chính goác con nhaø noøi thì Saøi Goøn dó nhieân laø "böï" hôn moät buoåi tröa heø.
Saøi Goøn laø nhöõng chieàu tuï taäp baám chuoâng nhaø ngöôøi ta, cho ñeán khi nghe chöûi "D.M. tuïi bai con caùi nhaø ai maát daïi baám chuoâng waøi dzaäy" thì môùi chòu vaét gioø leân coå chaïy. Saøi Goøn laø caùc hoà bôi Lao Ñoäng, Chi Laêng, Nguyeãn Bænh Khieâm, laø maáy cuû khoai mì noùng hoåi vôùi döøa naïo, laø nöôùc mía laïnh, laø oác dích oác taùng, laø baén bi cañe vôùi nhöõng caâu ñoàng dao khoù hieåu nhö thaàn chuù: "lang cang baùng doäi aên tieàn". Noùi sai hay noùi thieáu moät chöõ laø ñaùnh nhau chí töû ñeå roài ngaøy mai laïi caøu nhaøu chôi tieáp. Saøi Goøn laø nhöõng buoåi toái cuùp ñieän, tuï hoïp ca haùt hay vöøa hoài hoäp vöøa thích thuù nghe vaø keå chuyeän ma nhö chính maét mình thaáy hoâm qua. Saøi Goøn laø nhöõng con dieàu laøm ñi laøm laïi, treo theâm caû caùi moùc caâu ñeå caét daây dieàu khaùc; laø deá hoäp queït thoåi phuø phuø "ñaù baét xaùc"; laø chuøm ruoät chua ngoït, nhöõng cuøi thôm, coùc oåi ngaâm caém que caø rem "ña naêng" khoâng bieát ñaõ ñöôïc duøng laïi bao nhieâu laàn. Lôùn leân moät tí, Saøi Goøn laø coâ beù hoài hoäp chôø thaèng Teøo haùi cho caû caønh phöôïng veà eùp laøm böôùm; laø haøng ñieäp traûi thaûm vaøng röïc treân cao vaø döôùi ñaát ôû tröôøng phoå thoâng; laø quaùn caø pheâ töøng buoåi ñoùn em veà. Saøi Goøn nhìn cuoäc soáng trong veo nhö caùi khoâng gian bao la, phoùng khoaùng ñang baûo boïc noù haøng ngaøî *** Saøi Goøn coøn laø thaønh phoá cuûa söï ñoái laäp: giöõa nhöõng bieät thöï kín coång cao töôøng vaø ñaùm nhaø oå chuoät treân keânh hoâi haùm; giöõa vaên minh ñoâ thò vaø nhöõng tieáng chöûi theà; giöõa söï oàn aøo buïi baëm vaø khoâng gian im laéng thanh tao. Noåi baät hôn taát caû laø söï ña daïng voâ cuøng cuûa con ngöôøi Saøi Goøn. Ñaëc bieät laø hoï khoâng soáng "nhö ñaõ töøng ñöôïc soáng", maø luoân "soáng nhö chöa ñöôïc soáng bao giôø". *** AÅn mình sau caùc haøng boâng giaáy, daây thuûy tieân choùi ñoû, laø nhöõng ngoâi bieät thöï luùc naøo cuõng kín coång. Khoâng ai bieát nhöõng ngöôøi soáng trong ñoù laøm gì, laø ai, vaø cuõng chaúng ai thaät söï quan taâm ... ngoaïi tröø boïn thaèng Tí thaèng Teøo. Boïn nhoùc chuùng toâi thöôøng coù raát nhieàu caùc truyeàn thuyeát veà nhöõng ngöôøi soáng trong maáy ngoâi nhaø aáy. ÔÛ ñaàu ngoõ nhaø toâi caùch ñaây khoaûng 20 naêm coù moät ngoâi nhaø nhö theá, chæ hôi khaùc laø hai caùnh cöûa saét to ñuøng laïi thaáp leø teø. Moãi chieàu coù moät anh chaøng vaùc gheá ñaåu cao ngoài tì tay leân cöûa troâng ra ñöôøng. Gaõ chaúng bao giôø caïo raâu caét toùc. Maëc duø naéng chieàu raïng rôõ
37
xoùa bôùt phaàn naøo söï ma quaùi, boïn toâi vaãn chaúng daùm ñeán gaàn gaõ. Ngöôøi ta coù raát nhieàu "lyù thuyeát" khaùc nhau veà gaõ: naøo laø ngöôøi yeâu boû ñi Myõ, bò coâng an laáy maát gia taøi, vaân vaân vaø vaân vaân. Cuoái cuøng hình nhö haén chæ giaû ñieân ñeå troán nghóa vuï quaân söï, ñeán khi heát tuoåi ngöôøi ta thaáy haén caïo raâu, caét toùc ngaén chôø ngaøy xuaát caûnh. Duø gì thì gì, nhöõng ngoâi bieät thöï vaãn laø nguoàn caûm höùng voâ taän cho haøng tæ caâu chuyeän meâ li ruøng rôïn boïn toâi truyeàn mieäng moãi toái cuùp ñieän. Chæ caùch nhöõng toøa laâu ñaøi aáy vaøi traêm meùt laø moät xoùm lao ñoäng ngheøo vôùi nhöõng "truyeàn thuyeát" kieåu khaùc haún: truyeàn thuyeát veà caùc "anh huøng" du ñaõng nhö trong tieåu thuyeát Duyeân Anh. Coù laàn moät trong nhöõng anh huøng noåi tieáng nhaát "xoùm Chuøa" mang dao ñöùng giöõa ngaõ Naêm thaùch ñaáu coâng an phöôøng. Cuoái cuøng moät anh coâng an nhaûy vaøo ñaùnh tay ñoâi vôùi haén vaø buoäc phaûi duøng suùng haï haén. "Xoùm" toâi coù khaù nhieàu nhaø coù piano. Chieàu chieàu nghe luõ nhoû taäp töø Methode Rose, Hannon ñeán Classic 3, töø soøn ñoâ soøn ñeán Tempest. Laãn vaøo trong ñoù luoân laø tieáng chöûi theà cuûa baø Tö nhaø beân caïnh. Coù leõ chaúng coù moùn "xí quaùch" naøo ... xí quaùch hôn söï pha taïp cuûa hai loaïi aâm thanh aáî Buoåi chieàu ôû Saøi Goøn ñoái laäp haún vôùi buoåi tröa yeân tónh. Döôøng nhö caùi dìu dòu cuûa naéng aám laøm ngöôøi ta coù nhieàu naêng löôïng hôn. Chí ít laø baø Tö luùc naøo cuõng coù thöøa naêng löôïng vaøo buoåi chieàuï Baø chöûi töø oâng Tö tôùi thaèng con maát daïî OÂng Tö thì chaúng noùi laïi nhieàu lôøi tröø khi môùi nhaäu xong. Chai röôïu ñeá goø ñen chöù hoång phaûi oång) vaùc dao böûa cuûi gí vaøo coå baø vôï to beùo, gaõ con trai thì vöøa can vöøa ... ñuïc luoân oâng giaø, trong luùc ñoù tieáng Tempest vaãn vang vang ngaét quaõng. Ñieåm laï (!?) nhaát laø tieáng Tempest vaøi naêm sau bieán maát, coøn vôï choàng oâng baø Tö vaãn soáng "vui veû" vôùi nhau nhö theá ... *** Tính ñoái laäp cuûa Saøi Goøn roõ neùt nhaát laø vaøo buoåi toái. Ngöôøi ta ñaõ vieát raát nhieàu veà "Hoøn Ngoïc Vieãn Ñoâng" vaø tính phaân chia giai caáp khaéc nghieät cuûa noù. Ñoù laø tröôùc 75. Sau giaûi phoùng caùi danh hieäu Hoøn Ngoïc Vieãn Ñoâng bò Bangkok cöôùp maát, nhöng tính ñoái laäp cuûa Saøi Goøn chaúng ai cöôùp noåò Saøi Goøn khoâng bao giôø nguû. Khoaûng 9, 10 giôø ñeâm laø caùc vuõ
38
tröôøng baét ñaàu hoaït ñoäng. Boïn con nhaø giaøu tí tôûn heïn hoø Dream, LA, Su 100, quaàn xeû, vaùy cao, phoùng vuø vuø qua caùc ñöôøng Nguyeãn Hueä, Ñoàng Khôûi, Haøm Nghò ... sau ñoù voït ñi maáy caùi Discoteques vang boùng moät thôøi nhö Thaùi Sôn, Cadillac, Queen Bees, ... (nay thì Thaùi Sôn khoâng coøn nöõaï) Phong traøo ñua xe thì Saøi Goøn luoân ñi ñaàu. Thuûa chöa coù nhieàu xe gaén maùy thì boïn choai choai ñaõ bieåu dieãn ñi xe ñaïp moät baùnh xoay moøng moøng haøng ñeâm tröôùc nhaø haùt lôùn. Ñeán khi coù xe gaén maùy nhieàu roài thì caû ñoäi "Boà Caâu Traéng" cuõng chaúng bò ai ngaùn. Hôn nöõa bò giam xe thì moät böõa chaân gaø ruùt xöông ôû Haøm Nghi laø laáy xe ra caùi ruïp. Khuya hôn nöõa thì gaùi "Ca Ve" traøn veà caùc quaùn côm taám, mì xe ñeå "ñaù ñeøn" (aên ñeâm). Boïn "daân quaäy" bao goàm luõ nhoùc môùi lôùn laãn daân giang hoà thöù thieät cuõng tham gia ñaù ñeøn la heùt ñeán 3, 4 giôø saùng. Cuøng khi ñoù caùc em nhoû baùn veù soá cuõng hoaït ñoäng caät löïc. May maø vôù phaûi daân chôi truùng quaû noù mua caû coïc thì ngaøy mai khoâng phaûi lo tieàn aên. Cöïu chieán binh, thöông pheá binh thì vaùc ñaøn haùt "Phoá Ñeâm", cay ñaéng xin töøng ñoàng cuûa luõ nhoû maët buùng ra söõa chöa bao giôø hieåu hai chöõ "maát maùt" nghóa laø gì. Ñeán 3, 4 giôø saùng, khi luõ daân chôi ñaõ hoaøn toaøn meät löû luõ löôït ra veà, thì daân lao ñoäng baét ñaàu moät ngaøy môùò Xích loâ, ba gaùc chôû rau thòt ra chôï baùn. Caùc loø baùnh mì maét ñaàu xay boät treùt bô nöôùng baùnh thôm löøng. Maáy chò baùn caø pheâ væa heø cuõng baét
ñaàu ñun nöôùc, pha caø pheâ vôït cho gaõ xích loâ vöøa tænh nguû maét nhaém maét môû taùn tính. Muøi moà hoâi laãn vôùi muøi bô, muøi men, muøi khoùi SU 100 daàn bieán, laãn vôùi muøi khoâng khí aåm maùt tinh söông taïo ra "muøi Saøi Goøn" buoåi saùng ôû caùc khu phoá chôï raát ñaëc tröng. *** Daân Saøi Goøn "quaùi chieâu" laém, luùc naøo cuõng than thieáu tieàn, nhöng khoâng soáng taèn tieän bao giôø! Hoï haøo hieäp vôùi baûn thaân vaø beø baïn; vaø hoï luoân tìm ñöôïc caùch kieám tieàn. Nhieàu ngöôøi baûo toâi raèng daân Nam Boä ñöôïc thieân nhieân öu ñaõi, soáng hoâm nay khoûi lo ngaøy mai, neân hoï soáng roäng raõi hôn daân mieàn Trung vaø mieàn Baéc. Coù leõ ñuùng. Nhöng coøn caùi gì ñoù hôn theá nöõa! Kieåu aên xaøi "xaû laùng saùng daäy sôùm", duø ngheøo rôùt moàng tôi, döôøng nhö aên vaøo maùu cuûa daân Saøi Goøn, aên vaøo khoâng khí hoï thôû haøng ngaøy, aên caû vaøo caùi vaên hoùa hoå loán caåu xöïc cuûa hoï. Dó nhieân ñeå aên xaøi thì ñaàu tieân phaûi kieám ra tieàn. Kieám tieàn thì coù leõ khoâng ñaâu coù nhieàu caùch nhö Saøi Goøn. Trong thôøi coøn aên bo bo, gaïo toå ñoû loøm, thôøi daân Haø Noäi coøn ganh nhau töøng caùi khung Chieán Thaéng, loáp Phöôïng Hoaøng, hoäp söõa caân ñöôøng "tieâu chuaån", thì daân Saøi Goøn ñaõ baét ñaàu nuoâi heo laäu, quaán thuoác laù Laïng Sôn pha laù döøa, laøm phaùo giaû, baùn thuoác Taây "boät naêng" ñaày ngoaøi chôï ... hieån nhieân moät phaàn laø do öu theá xa "trung öông", nhöng phaàn chính laø do daân Saøi Goøn soáng raát "naêng ñoäng". Nhöõng naêm 79, 80 maø thaáy anh naøo bò coái keïp naùch, maët muõi laám leùt ôû chôï Nguyeãn Höõu Caàu thì bieát ngay laø haén buoân thuoác Taâî Sau khi chôï thuoác Taây bò deïp thì ñöôøng Nguyeãn Höõu Caàu bieán thaønh caùi chôï trôøi ñaàu tieân cuûa Saøi Goøn sau 75. OÂi thoâi thì quaàn zin aùo pun, ñoà Myõ laãn ñoà chôï Lôùn, beáp ñieän Lieân Xoâ daây Goø Vaáp, ... ÔÛ Saøi Goøn caùi gì baùn ñöôïc laø coù ngöôøi baùn. Ñöøng hoøng maø mua ñöôïc ñoà xòn neáu maø khoâng quen bieát hay hieåu bieát. Nhieàu ngöôøi töï thò laø "raønh" nhaát bò löøa maø vaãn coøn hí höûng. Ñoù laø chöa noùi ñeán giaù caû trôøi ôi. Toâi thöôøng töï hoûi ai cuõng baùn heát thì laáy ai ra maø mua? Tieàn ñaâu ra maø mua? Theá maø chôï luùc naøo cuõng ñoâng. Ñuùng laø Saøi Goøn! Neáu khoâng thích caûnh chôï buùa "gaàn möïc" thì ngöôøi ta quaán thuoác laù, nuoâi heo vôùi côm thöøa canh caën pha caùm laäu ôû ngay trong nhaø. Chuoàng heo phaûi lau röûa ít nhaát hai laàn moät ngaøy, sôï hoâi thì ít, maø sôï coâng an
phaùt hieän thì nhieàu. Laùi heo boán röôõi saùng ñaõ mang xe ba gaùc ñeán chôû. Boïn laùi heo laäu gieát heo coøn gioûi hôn coâng nhaân chuyeân nuoâi heo ôû Caàu Tre sau naøî Chích ñieän con heo chæ keâu caùi "eùc" laø cheát ngoeûo toø te, xeû laøm boán maát ñoä möôi phuùt, saùng hoâm sau baø con coù thòt heo töôi baùn ôû chôï Khi xí nghieäp nöôùc ñaù Saøi Goøn chöa ra ñôøi thì nhaø nhaø laøm ñaù, ngöôøi ngöôøi baùn nöôùc ñaù. "Cho con 2 cuïc ñi gì ôi!" laø caâu cöûa mieäng tröa heø cuûa daân Saøi Goøn. Tieàn ñieän thì vöøa ñaét cöùa coå vöøa phaûi coù tieâu chuaån. Mua caû caùi tuû laïnh chuyeân laøm ñaù boû moái thaùng cho caùc quaùn caø pheâ væa heø cuõng chæ ñuû tieàn aên tröa cho gia ñình laø gioûò Ngöôøi ta coøn buoân caû nhöõng thöù töôûng chöøng nhö chaúng coù ngöôøi mua vaøo thôøi ñoù nhö pho mai Lieân Xoâ thuùi hoaéc, baùnh keïo Vinabico, röôïu XO pha röôïu luùa, nöôùc laõ vaø coàn. Ñeán giöõa vaø cuoái thaäp nieân 80 thì cô hoäi kieám tieàn coøn nhieàu gaáp boäò Sinh vieân hoïc sinh ngheøo thì ñi daïy theâm, quen bieát hôn tí nöõa thì ñaùnh haøng Vieãn Döông, haøng Ñoâng AÂu, buoân thuoác laù Campuchia, mua baùn xe gaén maùy kieám vaøi chæ daãn "gheä" ñi chôi deã nhö bôõn. Boïn Teøo kinh doanh coøn buoân caû ñaát ñai, laøm xaây döïng kieán tieàn tæ khi coøn chöa ra tröôøng. Khoâng nhaát thieát phaûi chuùi ñaàu vaøo hoïc kieám suaát ñi Taâî Soáng caùi ñaõ, ngaøy mai laø chuyeän cuûa töông laò Keå caû caùc thaày daïy luyeän thi ñaïi hoïc cuõng bieát laøm aên ra troø: xaây theâm nhaø môû lôùp hoïc, coù caû lôùp hoïc maùy laïnh cho con nhaø giaøu hoïc rieâng moät lôùp naêm baûy ñöùaï Caùc thaày noåi tieáng raát bieát marketing, daïy caû lôùp gioûi laáy tieàn ít ñeå boïn noù thi thuû khoa mang danh tieáng cho thaày, chia lôùp ra laøm caû chuïc taàng tuøy trình ñoä Caùc chò caùc coâ kheùo tay thì laøm baùnh, laøm hoa giaû, pha nöôùc hoa baùn ñaày ñöôøng Ñoàng Khôûi, laøm kem döøa, kem chuoái taêng thu nhaäp gia ñình. Ñöøng töôûng daân Saøi Goøn chæ lo laøm aên khoâng ñoïc saùch. Saøi Goøn coù vaøi traêm tieäm saùch cuõ maø daân nghieàn saùch nhaün maët. Töø saùch Giaûi Tích Haøm cuûa Leâ Haûi Chaâu, saùch Tuoåi Hoa tröôùc giaûi phoùng, chöôûng Kim Dung, ñeán hình aûnh saùch baùo khieâu daâm cuûa Myõ, HongKong hay baùo Toaùn Hoïc Tuoåi Treû, Kvant ñeàu coù caû. *** Saøi Goøn laø theá ñaáy, muoân ngöôøi muoân maët, ña daïng voâ cuøng! Duø
phaàn naøo bò cuoäc soáng soâi noåi cuoán troâi, Saøi Goøn vaãn coù nhieàu thaèng Teøo moäng mô laøm thô vieát truyeän deã thöông khoân taû: laøm aên tay phaûi, vaên ngheä tay traùi. Hình aûnh con Thôm caùi Thaém haøng me goác ñieäp khoâng bao giôø phai nhaït trong maét boïn Teøo Saøi Goøn. Toâi vaãn coøn nhôù Teøo Nguyeãn Nhaät AÙnh vôùi "Coâ gaùi ñeán töø hoâm qua", "Coøn chuùt gì ñeå nhôù", "Truyeän coå tích daønh cho ngöôøi lôùn" ... "Loøng em nhö chieác laù khoai Ñoå bao nhieâu nöôùc ra ngoaøi baáy nhieâu ... " Hay Teøo Buøi Chí Vinh: "Coâ gaùi ôi anh nhôù em, Nhö con nít nhôù caø rem vaäy maø Nhö con deá troáng ñi xa, Laâu laâu laïi nhôù queâ nhaø gaùy chôi Con deá thöôøng gaùy moät hôi, Coøn anh gaùy heát ... moät thôøi con trai, ... "
Ñeán ñaây toâi chôït nhaän ra raèng vieát veà "moät thôøi ñeå nhôù", veà nhöõng kyû nieäm eâm ñeàm cuûa tuoåi thô thì raát deã, deã ñeán möùc caùi thaèng vaên doát chöõ naùt nhö toâi cuõng "xoå nho" ñöôïc vaøi doøng. Khi vieát caùi gì ít voâ thöôûng voâ phaït hôn moät chuùt thì phaûi baét ñaàu nhìn tröôùc ngoù sau, caâu chöõ truùc traéc, yù vaãn traøn nhöng sôï hieåu sai hieåu leäch, laïi phaûi traùnh chính trò chính em ... Toâi ñaõ ñònh döøng ôû ñaây vì caâu chuyeän ñaõ nhaït daàn ñi, caùi haøo höùng ban ñaàu cuûa baïn ñoïc chaéc cuõng khoâng coøn noàng thieät nöõa. Theá nhöng chaúng theå ñeå laïi trong loøng baïn ñoïc aán töôïng veà moät Saøi Goøn vôùi 2 caây thuoác Zet, toâi laïi phaûi tìm caùch khaùc ñeå keát thuùc. Chæ sôï raèng cuõng chaúng hay hôn 2 caây thuoác Zet laø maáî Neáu phaûi so saùnh Saøi Goøn vôùi Haø Noäi chaúng haïn, thì ta coù theå so saùnh ngay hai loaïi oåi cuûa hai xöù. OÅi ñaøo Haø Noäi thôm löøng, ngoït ngay, ruoät ñoû töôi raát ñeïp, nhöng cuøi moûng, hoät
to, vöøa khoù nhaù vöøa chæ nhaém ñöôïc tí laø heát. OÅi Saøi Goøn to hôn naém tay, cuøi daøy, khoâng ngoït vaø thôm nhö oåi ñaøo nhöng gioøn tan, caén moät mieáng laø maùt lòm, laïi coù theå chia cho nhieàu ngöôøi aên, chaám muoái ôùt nghe qua laø chaûy nöôùc mieáng. Con gaùi Saøi Goøn cuõng vaäy, nghe qua laø chaûy nöôùc mieáng. Con gaùi Saøi Goøn deã thöông laém! Hoï coù caùi nhìn trong treûo veà cuoäc soáng, laïi chaúng giaän dai vuøng vaèng voâ lyù bao giôø. Ñi ñoùn treã thì: "anh ñeå em chôø naõy giôø ñoù coi coù ñöôïc hoâng? Gheùt deã sôï luoân haø!" Coäng vôùi moät caùi löôøm, hai caùi nguyùt thì boïn Teøo Saøi Goøn hoái haän quaù caû 2 thaùng sau môùi ... treã laàn nöõaï Con gaùi Saøi Goøn coøn bieát aên maëc, ñi ñöùng, nhaát nöôùc. Tieàn coù theå thieáu chöù phong caùch tieåu thö thì chaúng thieáu bao giôø. Tieåu thö Saøi Goøn khoâng öôõn eïo meø nheo, maø phoùng xe veøo veøo ñöùng tim Teøoï Gioïng gaùi Saøi Goøn thì ngoït hôn mía luøò Caùi caâu "hoång chòu ñaâu" maø nghe daân xöù khaùc noùi thì ngöùa loã nhó, nghe con gaùi Saøi Goøn noùi thì boïn Teøo Saøi Goøn nhö bong boùng xì hôi, bieåu caùi gì cuõng nghe raùo troïò Con gaùi Saøi Goøn laõng maïn chaúng keùm ai, nhöng cuõng raát thöïc teá. "Ñöôïc thì ñöôïc hoång ñöôïc thì thoâi, laøm chi maø dzöõ dzaäy!" Saøi Goøn laø vaäy ñoù, ít nhaát laø töø caùi nhìn cuûa Teøo toâò Saøi Goøn deã thöông khoân taû, khoaùng ñaït vaø bao dung, roäng raõi vaø haøo phoùng. Ngöôøi Saøi Goøn soáng nhanh nhaát nöôùc, khoâng sôï caùi môùi, gheùt caùi loãi thôøi, soáng raát thöïc teá. Coøn raát raát raát nhieàu ñeà taøi thuù vò veà Saøi Goøn maø toâi khoâng muoán ñeà caäp vì löôøi laø chính: cuoäc soáng sinh vieân hoïc sinh Saøi Goøn, caùc troø ma maõnh "cua gheä" cuûa boïn Teøo Saøi Goøn, con trai Saøi Goøn, baïn beø Saøi Goøn, ... Toâi ñaõ nghe raát nhieàu nhöõng lôøi nhaän xeùt kieåu vô ñuõa caû naém: con trai Saøi Goøn theá naøy, con gaùi Saøi Goøn theá kia, daân Saøi Goøn theá noï ... Caøng nghe caøng thaáy buoàn cöôøi vì ña soá nhöõng ngöôøi noùi maáy caâu ñoù chöa bao giôø thaät söï soáng ôû Saøi Goøn. Khoâng hieåu coù ai ñoù ñoïc baøi naøy xong thì coù thay ñoåi caùi noï caùi kia trong nhaän thöùc cuûa hoï khoâng? Hy voïng nhoû nhoi cuûa toâi laø nhöõng thay ñoåi, neáu coù, laø theo höôùng toát hôn. Rieâng toâi thì toâi vaãn nhôù day döùt caùi ngoõ nhoû xoân xao aáy ... Teøo Saøi Goøn
39
ngang xöông, coäng theâm nhieàu laõng moïi thöù treân ñôøi. Höø, caùi suaát troáng ngon laønh ñoù coù thaèng boû phong bì xeït.
S
au boán naêm noã löïc ñeøn saùch ôû tröôøng ñaïi hoïc, coâ sinh vieân Hoa Quyønh sung söôùng caàm trong tay taám baèng loaïi gioûi. Töø Haø Noäi, boû qua khoâng ít cô hoäi veà vieäc laøm, coâ naùo nöùc veà thaúng queâ nhaø theo tieáng goïi öu ñaõi nhaân taøi cuûa tænh mình. Cô quan chuyeân veà saép xeáp nhaân söï cuûa tænh tieáp coâ voâ cuøng troïng thò, noùi roõ chuû tröông lôùn mang tính ñoåi môùi saâu saéc cuûa laõnh ñaïo tænh nhaø laø troïng duïng ngöôøi taøi, ñöa ñòa phöông tieán leân giaøu maïnh. Theo höôùng daãn, coâ coù theå ghi ñeán 3, 4 nguyeän voïng coâng taùc trong hoà sô xin vieäc cuûa mình.
V
ì theá, ôû moïi coâng ty, xí nghieäp, cô quan... hay ngay trong tröôøng hoïc thì vieäc thoâng tin lieân laïc phaûi luoân baûo ñaûm "thoâng ñoàng beùn gioït". Xa loä... ñöôøng boä coù theå bò loâ coát ngaên soâng caám chôï, chöù xa loä... thoâng tin thì khoâng ñöôïc pheùp keït. Nhöng cuõng chính töø "caùi aloâ nho nhoû maø noû coù ít chuyeän" naøy ñaõ coáng hieán khoâng ít giai thoaïi bi haøi laøm phong phuù theâm caùi goïi laø vaên minh coâng sôû taïi queâ nhaø. Ñaëc bieät ôû nhöõng cô quan maø trong moät phoøng coù gaén nhieàu aloâ, roài nôi moãi ngöôøi laïi coù "con deá" xinh xinh, thì taàn suaát cuûa nhöõng cuoäc "trình chieáu soùng" ngaøy caøng coù nguy cô taêng caáp, vì ñeå ñöôïc vieäc, ai cuõng muoán aâm thanh cuûa mình laø roõ nhaát, coâng vieäc cuûa mình laø öu tieân nhaát, maø cuõng coù theå do moâi tröôøng bò oâ nhieãm aâm thanh quaù naëng, taïo neân moät "tröôøng aloâ" nhieàu khi hoãn... ñoän, ñeán möùc hoãn... loaïn. Teøo tui töøng chöùng kieán moät hoaït caûnh raát naùo nhieät ngay trong buoåi hoïc “boài döôõng chính trò” heø. Vì baùo caùo vieân "nhai ngoaøi leà" hôi bò nhieàu, theá laø hoïc vieân nhaùy nhau "thi trieån coâng phu" nhaén tin. Giaûng vieân vöøa ngöøng uoáng nöôùc, laäp töùc raát nhieàu tieáng deá vang leân theo ñuû loaïi tieáng, töø tieáng coøi xe cöùu thöông ñeán tieáng meøo keâu, choù suûa, voïng coå tieáng Taây tieáng ta... naùo loaïn nhö caùi hoäi chôï laøng nghe vui khoâng theå taû.
40
Nhöng ñoäc chieâu nhaát phaûi keå ñeán tieáng chuoâng chöûi theà phaùt ra töø deá xòn cuûa moät chaøng gaàn soàn soàn: "Ñuø meï! Ñöùa naøo keâu Saøi Goøn baây ñoù?" (Xin caùo loãi baïn ñoïc ôû giôø cuõng laø phöông xa, ngoân cuûa thôøi ñaïi ngöõ naøy cuõng laø coâng nghieäp, chuyeän thöôøng ngaøy xöù huyeän thôøi giôø laø cuûa queâ mình). vaøng baïc, moãi AÂm thanh ñoäc phuùt moãi giaây naøy vöøa caát leân thì khoûi phaûi ñeàu coù theå noùi, baùo caùo taïo ra moät söï vieân meùm chuùt nghieäp hay ñaõ saëc nöôùc, vaø sau khi giaûi laøm cho söï lao vaøo, lôùp boài nghieäp ñoù... ñi döôõng chính trò veà nôi xa laém. ñaõ trôû thaønh hoäi nghò chænh huaán "vaên hoùa aloâ". Chöa heát, taïi nhieàu buoåi hoïp, duø ngöôøi ñieàu khieån ñaõ yeâu caàu ñeå di ñoäng theo cheá ñoä rung, vaø khi naøo coù cuoäc goïi thì caù nhaân rôøi phoøng hoïp ra ngoaøi trao ñoåi, nhöng thænh thoaûng vaãn coù nhöõng chaøng thích coá ca só Nhaät Tröôøng naêm xöa neân cöù theå hieän baøi ca “anh chæ laø ngöôøi ñieân trong vöôøn hoa tình aùi..." voâ tö ñeå tieáng ñieän thoaïi reng nhö choïc vaøo tai cöû toïa, chuû nhaân cuûa noù thì vôø ngoù lô tröôùc haøng traêm caëp maét mang hình... löïu
ñaïn ñang nghi ngôø chieáu vaøo. Thoâi thì ñieän thoaïi di ñoäng laø chuyeän caù nhaân, coøn tuøy thuoäc vaøo suy nghó vaø quan ñieåm cuûa moãi ngöôøi, ñeán caùi ñieän thoaïi baøn duøng chung cuõng coù vaán ñeà. Ñieän thoaïi trong moät phoøng laøm vieäc thöôøng xaøi chung moät soá, nhöng nhieàu "baø taùm" nghó noù laø "taøi saûn rieâng" neân baét maùy leân laø "taùm lieân tænh vaø lieân thoâng" trong nhieàu giôø, maëc keä caáp treân goïi xuoáng, beân ngoaøi goïi vaøo ñeàu ñöôïc nghe gioïng oanh vaøng thu saün cuûa coâ söôùng ngoân toång ñaøi "Xin loãi soá maùy quyù khaùch vöøa goïi ñang baän hieän khoâng lieân laïc ñöôïc, xin vui loøng goïi laïi vaøo luùc khaùc... ". Coøn lôõ trong phoøng maø coâ nhaân vieân tröïc maùy coù ñöông söï vöøa ñöôïc seáp giaùo huaán thì voâ phuùc, ai ñoù goïi vaøo seõ ñöôïc nghe moät gioïng traû lôøi nhaám nhaúng chua hôn giaám, cuït luûn nhö... sôï toán tieàn ñieän thoaïi (!?) roài cuùp maùy caùi "buïp" khi ñaàu daây beân kia coøn ñang í ôùi chöa heát caâu. Ngöôøi ta vaãn noùi, ñeán cô quan naøo bieát coù vaên minh lòch söï hay khoâng laø nhìn töø caùi... aùo cuûa anh baûo veä nhìn ñi. Thì khi khoâng ñeán cô quan, chæ qua coâ tröïc toång ñaøi ñieän thoaïi cuõng coù theå bieát ñöôïc "trình ñoä vaên hoùa, vaên minh" cuûa cô quan ñoù ñang... ngöøng laïi ngang taàm naøo: côõ chôï, côõ tieåu khu, ñaëc khu, hay... trung öông. Teøo tui coù laàn goïi ñieän thoaïi tôùi toång ñaøi cuûa moät beänh vieän xin soá, maëc duø thöa gôûi leã pheùp, vaãn nhaän laïi ñöôïc moät gioïng laøu baøu voâ cuøng "aán töôïng": "Baùc só hoång coù ôû khoâng nghen, laøm gì xin gaëp quaøi quyû dzaäy!" vaø... "coäp!"... Vaäy laø cuoäc ñieän ñaøm keát thuùc
Nghæ ngôi ôû queâ moät tuaàn, roài moät thaùng, Hoa Quyønh vaãn chöa thaáy giaáy goïi ñi laøm. Soát ruoät, coâ tìm ñeán nôi ñaõ noäp hoà sô ñeå hoûi thaêm. Moät ngöôøi ñaïi dieän khaùc ngaïc nhieân noùi: “UÛa, hoà sô cuûa coâ ñaõ chuyeån sang Sôû X. laâu roài maø? ÔÛ beân ñoù hoï seõ nhaän. Thoâi chòu khoù sang ñoù hoûi thaêm, nhaù!”. Coâ vui veû sang Sôû X. Ngöôøi ñaïi dieän ôû ñaây sau moät hoài tìm kieám, loâi hoà sô cuûa coâ ra töø moät ñoáng giaáy tôø cao ngaát: “Ñaây ñaây, coù hoà sô cuûa coâ roài ñaây. Ñuùng laø dieän chieâu hieàn ñaõi só cuûa tænh. Nhöng vaãn phaûi chôø xeùt duyeät, thuû tuïc haønh chaùnh aáy maø, cöù an taâm ñôïi ít böõa nheù!”. Hoa Quyønh vöøa quay goùt, oâng noï ñaõ laàm baàm trong mieäng: “Con beù naøy ñôn giaûn thaät, chæ coù maûnh baèng loaïi gioûi maø noù cöù ngôõ nhö thay ñöôïc
“naêm ngaøn veù” maø mình coøn laéc, huoáng hoà laø ñi tay khoâng!”. Moät thaùng sau, Hoa Quyønh quay laïi hoûi thaêm, thì ñöôïc bieát hoà sô cuûa coâ ñaõ ñöôïc chuyeån sang Sôû Y, nôi ñeà nguyeän voïng 2 cuûa coâ. Baø tröôûng phoøng toå chöùc Sôû Y. tieáp coâ voàn vaõ: “Cöù an taâm chôø, nheù. Toâi seõ trình hoà sô leân giaùm ñoác ñeå kyù ngay ñaàu tuaàn. Ñaây laø chuû tröông lôùn cuûa tænh maø!”. Mieäng noùi vaäy nhöng buïng baø thaàm nghó: “Chaùu ôi, nhaän maøy vaøo roài thì thaèng chaùu oâng phoù giaùm ñoác Sôû cuoái naêm ra tröôøng seõ ngoài ôû ñaâu”. Boán tuaàn sau ñoù, Hoa Quyønh ñöôïc bieát hoà sô cuûa coâ ñang naèm ôû Sôû M, nôi ñeà nguyeän voïng 3 cuûa coâ. Laàn naøy thì coâ tin laém, vì ngöôøi ñaïi dieän cuûa Sôû cho coâ bieát moät caùch chaéc chaén raèng: “Hoà sô ñaõ ñöôïc oâng giaùm ñoác cuõ kyù roài, hieän ñang naèm treân baøn oâng taân giaùm ñoác. Ñôïi oâng aáy ñi coâng taùc nöôùc ngoaøi veà, xem qua caùi laø xong!”. Quaû ñuùng nhö theá! OÂng taân giaùm ñoác Sôû môùi ñi Taây veà, caàm boä hoà sô lieác qua moät caùi, cöôøi nhaït: “Höø, bieát saép nghæ höu roài coøn kyù nhaän lung tung, gaây khoù cho ngöôøi ta. Suaát naøy anh Hai beân tænh ñaõ daën ñeå cho con daâu anh aáy roài”. Sau gaàn nöûa naêm chaïy loøng voøng xin vieäc, caâu chuyeän cuûa Hoa Quyønh ñeán tai moät vaøi phoùng vieân vaø ñaõ coù vaøi baøi baùo döïa vaøo chuyeän naøy ñeå “xuø xì” theâm chuyeän khaùc cuûa caùc quan to veõ nhö seõ “ñuïng chaïm” ñeán caùc “quyeàn lôïi bí maät” khaùc cuûa caáp treân... Hoa Quyønh luùc baáy giôø ñaõ xin vaøo laøm vieäc cho moät coâng ty nöôùc ngoaøi. Moät böõa, coâ voâ cuøng ngaïc nhieân khi nhaän ñöôïc cuøng luùc... 4 quyeát ñònh tuyeån duïng, cuûa 4 cô quan maø tröôùc ñaây coâ töøng mô öôùc. Roài Hoa Quyønh lieân tuïc nhaän ñöôïc nhöõng cuù ñieän thoaïi môøi moïc, thuùc giuïc, thaäm chí naøi næ coâ tôùi nhaän nhieäm sôû töø 4 cô quan noï. Coù oâng giaùm ñoác coøn ñi xe hôi ñeán taän nôi laøm vieäc tìm coâ, naên næ: “Chaùu boû qua chuyeän cuõ, chæ vì “nhaân vieân cuûa baùc” (chöù hoûng phaûi baùc) quan lieâu quaù neân sô suaát vôùi chaùu... Giôø baùc nhôø chaùu giuùp ñôõ, baèng caùch nhaän quyeát ñònh ñi laøm. Chaùu ñi laøm ñoä 1 tuaàn roài... boû cuõng ñöôïc, chaùu aø! Chuyeán naøy khoâng thuyeát phuïc ñöôïc chaùu veà, baùc khoâng bieát aên noùi sao vôùi “laõnh ñaïo” tænh”. Moät oâng giaùm ñoác khaùc heïn Hoa Quyønh ôû nhaø troï cuûa coâ, höùa: “Chaùu nhaän quyeát ñònh ñi, chæ thaùng sau laø
chuù boå nhieäm laøm phoù phoøng, sau 1 naêm laø tröôûng phoøng. Chuù khoâng noùi cho coù ñaâu”. OÂng thöù ba môøi coâ ñeán moät toøa nhaø chung cö ñang xaây, noùi: “Chaùu veà laøm ngay ñi. Chuù höùa chaùu seõ coù moät caên chung cö giaù öu ñaõi. Ñaây, hôïp ñoàng ñeå troáng teân ñaây, chaùu ñieàn vaøo... ”. OÂng giaùm ñoác thöù tö ñaùnh xe hôi veà taän queâ Hoa Quyønh, mang theo moät ñoáng quaø. Gaëp boá meï coâ, oâng hoà hôûi noùi: “Anh chò thuyeát phuïc chaùu nhaän quyeát ñònh giuùp toâi. Choã ñoù ngöôøi ta chaïy caû traêm trieäu toâi cuõng khoâng nhaän”. Hoa Quyønh ngôõ ngaøng tröôùc söï bieán chuyeån quaù baát ngôø cuûa cuoäc soáng... Thieät laø cuoäc ñôøi khoâng gioáng ai... Sao laïi coù loaïi “chieâu hieàn ñaõi só” cuûa tænh nhaø baèng caùch naên næ coâ ñi laøm chæ moät tuaàn roài nghæ cuõng ñöôïc...Sau ñoù thì coâ... ñi ñaâu?
Thoâi chaúng thaø mang tieáng voïng ngoaïi, cöù baùm chaéc caùi coâng ty nöôùc ngoaøi ñaõ tuyeån coâ baèng khaû naêng thöïc cuûa coâ chöù khoâng baèng phong bì cho
41
TAKEAWAY
HAIR SALON
Dural Sydney NSW
BEAUTY SALON
Darlinghurst Syd/NSW
Sydney Queen Victoria Building
24300210
21990210
Fyshwick Canberra ACT
FRUIT MARKET
24310210
Cô hoäi hieám hoi ñeå vaøo trung taâm aên uoáng khu Carlton North, hôïp ñoàng vaø tieàn
24290210
thueâ deã daøng thöông löôïng. Tröôùc ñaây laø Coffee Lounge, ñaõ laáp trang thieát bò ñaày ñuû, maùy caø pheâ, röûa cheùn v.v... ñeå laøm cafe hoaëc hot food / restaurant. Toaøn boä
42
trang thieát bò ñeàu môùi toanh. Coù 2 toilets rieâng bieät, vaø nhieàu haáp daãn khaùc. Coù BYO Lic. xin goïi Nadia vaø noùi t/Anh ñeå thaûo luaän: 0423 42 4475 24290210
Burwood Syd./NSW
24270107
Ngay trung taâm Sydney, trong Queen Victoria Building, raát tieän lôïi cho khaùch xuoáng ga Town Hall, Dòch vuï taém Spa ban ngaøy vaø laøm ñeïp thaåm myõ, ñang giaûm 50 giaûm giaù . Trang tri toaøn môùi. Cô sôû roäng 100 sqm. Ñaõ hoaït ñoäng laâu naêm, caàn sang hoaëc huøn voán, seõ höôùng daãn taän tình. Lieân laïc 0411 696 252 (t/Anh)
CAÀN NGÖÔØI
HOME DECOR
Wetherill Park Syd./NSW
Queen Victoria Market Melb./Vic Vò trí thaät aùc lieät naèm ngay goùc cuûa line F shed. Ñang baùn caùc loaïi vaät lieäu Home ware cuûa haõng Decor, taëng phaåm, trang söùc, tuùi xaùch tay vaø nhieàu thöù khaùc nöõa. Chæ caàn sang teân hôïp ñoàng vaø trò giaù caùc vaät lieäu theo kieåu WIWO . Xin lieân laïc 0417 886 232 ñeå thaûo luaän hay ñeán xem, xin noùi tieáng Anh
Cô hoäi raát hieám hoi ñeå laáy moät tieäm thòt vôùi vò trí tuyeät vôøi ngay khu saàm uaát Burwood Sydney. Ñaõ laøm 9 naêm trôøi, ñang ñoâng khaùch quen vaø khaùch vaõng lai. Shop ñang hoaït ñoäng thu nhaäp toát, trang thieát bò ñaày ñuû. Xin lieân laïc David baèng tieáng Anh ñeå heïn ñeán xem, hoaëc thaûo luaän theâm chi tieát. Goïi soá 0433 353 093
Caàn tuyeån nhaân vieân baùn takeaway coù kinh nghieäm, bieát laøm sandwich vaø caùc loaïi baùnh rolls, phaûi bieát noùi tieáng Anh ñeå baùn cho UÙc - Laøm vieäc taïi Wetherill Pk. Xin goïi 9729 2291 or 0417 099 783 tröôùc 9am or sau 2pm. Noùi tieáng Vieät hoaëc tieáng Anh
2428-1507
Carlton Melb./Victoria
BUTCHER SHOP
Ngay ñöôøng caùi Oxford St Darlinghurst Sydney, ñaõ 10 naêm, shop raát laø taân kyø cho khaùch sang & saønh ñieäu. Ñoâng khaùch quen thu nhaäp cao, hieän coù 5 gheá + 2 basins vaø moät beauty room. Cô hoäi ñeå ñieàu haønh moät tieäm sang ngay trung taâm city. Sang 85,000 t/löôïng. Goïi Rocky 04 04 06 4399. Noùi t/Anh (tieáng Anh)
2197-1507
CAFE & TAKEAWAY
Tieäm vöøa môùi taân trang, quaøy keä trang thieát bò ñaày ñuû, vò trí tuyeät vôøi haïng nhaát trong khu vöïc. Shop roäng raõi, maët tieàn beà ngang raát roäng naèm trong khu vöïc taáp naäp khaùch vaõng lai vaø cö daân ñòa phöông. Xin goïi Joe 0414 686 153 ñeå thaûo luaän hay ñeán xem. Xin noùi tieáng Anh
24260210
Raát lyù töôûng cho vôï choàng hay gia ñình cuøng laøm. Ñang ñoâng Khaùch taáp naäp, vò trí thaät toát khu Fyshwick Canberra ACT. Hieän ñang baùn Mon-Fri thu nhaäp raát toát, hôïp ñoàng tieàn rent lyù töôûng. Quaùn ñaõ coù trang thieát bò ñaày ñuû vaøo laø laøm ngay. Xin goïi ñeå thaûo luaän 0438 69 0550 xin noùi (tieáng Anh)
43
Sydney East NSW
Dee Why Sydney Thích hôïp cho baùnh mì hay thöïc phaåm, 85 meùt vuoâng, vò trí heát xaåy taïi Dee Why thò töù saàm uaát phía Taây Sydney. 5 naêm hôïp ñoàng thueâ coù ñaùo haïn nhieàu laàn. Ñaõ thieát bò toaøn boä, tieàn thue âthöông löôïng ñöôïc. Xin goïi ñeå ñeán xem 9972 1937 tröôùc 11 saùng hay 9971 0669 sau 11 saùng (xin noùi t/Anh)
TIEÀN... TIEÀN... TIEÀN... Cho vay TIEÀN MAËT laáy ngay taïi choã... Khoûi noùi vôùi chuùng toâi caùc baïn coù vieäc laøm hay khoâng, hoà sô toát hay xaáu vì chuùng toâi
KHOÂNG XEÙT HOÀ SÔ
Con laïy boá ñöøng möôïn tieàn con nöõa, ñöa theâm cho boá laø con vôï cuûa con noù gieát con cheát boá aï!!!
Ñaõ laäp töø 2004 vò trí toát trong Shopping Plaza tröôùc cöûa Coles, hôïp ñoàng laâu daøi shop roäng 125 sqm, coù giaáy pheùp cho lotteries vaø thuoác laù vaø luoân caùc loaïi saùch baùo vaên phoøng phaåm quaø taëng v.v.. Luoân caû Dry Clean vaø nhieàu thöù khaùc nöõa. Laõi roøng moãi tuaàn 2100 pw. Sang $220,000 bao goàm luoân caû Fixture + Fitting vaø khoaûng 50,000 haøng toàn. Xin goïi Syed 0433 217 462 (xin noùi t/Anh)
21832107
21931507
YES! YES... hoaït ñoäng treân 40 naêm. Cho vay tröïc tieáp töø
TIEÀN CUÛA CHUÙNG TOÂI chöù khoâng phaûi dòch vuï laøm hoà sô möôïn tieàn ngaân haøng. Caàn tieàn maø ñaõ heát ñöôøng xoay? Cöù lieân laïc vôùi chuùng toâi thöû xem coù laøm ñöôïc gì khoâng. Ñöôïc thì toát, khoâng ñöôïc cuõng chaúng maát gì... Tel.: (02) 9788 7364 Mob. 04 3000 69 67 Soá phone naøy cuûa nhaân vieân Vieät Nam, noùi tieáng Vieät môû cöûa töø 9 giôø saùng ñeán 5 giôø chieàu, Thöù Baûy ñeán 1 giôø tröa, Chuû Nhaät & Pub Holliday nghæ. Xin ñöøng goïi ngoaøi giôø laøm vieäc khoâng giaûi quyeát ñöôïc gì. Hoaït ñoäng treân 40 naêm coù giaáy pheùp cho vay taøi chaùnh cuûa Boä Thöông Maõi NSW
44
Khu vöïc Colyton Sydney
Khu vöïc Sydney NSW
Chuùng toâi laø coâng ty cuûa UÙc,
Chuùng toâi ñang tuyeån cho caùc chöùc vuï veà Baùn Haøng - Keá Toaùn - Quaûn Lyù Ñieàu Phoái vaø nhieàu vieäc khaùc. Khoâng caàn kinh nghieäm baùn haøng, seõ ñöôïc huaán luyeän sau. Neáu caùc baïn ñang tìm job, xin göûi thö veà cho chuùng toâi
Ruthbunnshopper@Yahoo.com ñeå bieát theâm 21951510
Mixed Business loaïi ngay goùc ñöôøng, môùi toanh, quaày keä trang thieát bò chó môùi laép 4 thaùng. Chöng baøy raát tieän duïng nhö sieâu thò. Hieän ñang hoaït ñoäng toát, khaùch quen raát ñoâng. Cô hoäi lyù töôûngvaøo laø thu lôïi ngay, hôïp ñoàng laâu daøi thueâ reû, sang giaù $60,000 thöông löôïng. Xin goïi vaø vui loøng noùi tieáng Anh 0401 80 88 85, 21982409
45
NAIL SHOP
Broadmeadow Melbourne Nails shop caùch Broadmeadow Shopping Center chæ 5 phuùt laùi xe, ñòa ñieåm toát, tieàn thueâ reû, hôïp ñoàng thueâ 5 naêm, shop nhieàu khaùch quen, shop roäng hieän coù 5 baøn nails, 3
BP Roadhouse vuøng Nanango QLD (21861508) Caây xaêng, workshop söûa chöõa maùy, vaø nhaø haøng coù Wifi Internet + shop baùn taïp phaåm vaø phuï tuøng xe. Luoân choã ôû 4 phoøng, laø traïm döøng cho taát caû caùc loaïi xe, thu nhaäp 3 trieäu/naêm, sang $880,000 + SAV. Goïi Goïi Wayne, Tel.: (07) 4163 1175, or Mobile: 0409 492 504
HAIR & BEAUTY
EMBROIDERY
BEAUTY SALON
Trung taâm Balmain treân ñöôøng caùi Darling St taáp naäp, 5 gheá caét, 2 baøn goäi + phoøng beauty ñang coù khaùch quen raát baän roän vôùi 3 nhaân vieân full time laøm khoâng xueå. Hôïp ñoàng
laâu daøi, thueâ reû. Sang giaù thöông löôïng luoân haøng toàn. Goïi 0404 744 213 (xin noùi t/Anh)
Mitchels Patisserie thöông hieäu cafe & baùnh vôùi haõng Mitchel’s Patisserie moät thöông hieäu danh tieáng toaøn caàu, vò trí ngay High St Penrith khu thò töù taáp naäp vuøng Taây Nam Syd. Thueâ reû, laâu daøi, hieän thu $8000/tuaàn, quaùn coù 45 choã. Sang $250,000 thöông löôïng. Xin goïi Anthony 04300 355 049 (English)
FURNITURE BUSINESS
Hawthorn Melb. Vic
South East Melbourne
Beauty
(21881508)
21832107
21792107
gheá spa pedicure chairs, coù luoân waxing room, srpay tanning room vaø nhaø beáp vôùi phoøng kho. Sang giaù $170,000. Xin goïi Pino 0412 67 9918 (noùi tieáng Anh) hoaëc thaêm vieáng website cuûa chuùng toâi www.nailsRus.com.au
Parramatta Sydney NSW May theâu caùc loaïi ñoàng phuïc, ñaàu moái cung öùng (wholesale), ñaõ laøm 24 naêm taïi Paramatta Sydney, haõng hieän ñaïi vôùi 2 showrooms, hôn 500 khaùch haøng, Doanh nghieäp lyù töôûng cho vôï choàng gia ñình, Thu nhaäp 1 trieäu ñoâ, laõi roøng treân 100 ngaøn. Chuû veà höu sang toaøn boä luoân haøng , maùy moùc, trang thieát bò giaù chæ $150,000. Cô hoäi quyù hieám trong ngaønh. Goïi Greg 0417 278 345 tieáng Anh
Penrith Syd NSW
Nanango QLD
Super Market, Newsagency, Bottle Shop Ba doanh nghieäp trong 1 General Store vôùi luoân baát ñoäng saûn, vuøng Carisbrook Vic giöõa Ballarate & Bendigo caùch Melbourne 1.30 hr. Thò traán yeân laønh doanh nghieäp raát lyù töôûng vôùi luoân nhaø 3 phoøng nguû. Giaù $395,000 + haøng (khoaûng 80,000). Lieân laïc Rod & Juli Vermon (03) 5464 2293 - Fax 5464 1226 or email: <trotter@netconnect.com.au>
Balmain Sydney NSW
MITCHEL’S PATISSERIE
(2185-1508)
21802109
21781407
21861510
Carisbrook Vic.
46
BP SERVICE STATION ROADHOUSE
Salon (21881508) raát ñoâng khaùch vò trí thaät toát taïi Hawthorn Melb, gaàn Swinburne Uni, coù raát nhieàu khaùch quen, vaø khaùch vaõng lai, tieäm ñang hoaït ñoäng vôùi trang thieát bò ñaày ñuû. Ai thích xin goïi Niki Tel.: 0433 139 129 xin noùi tieáng Anh
(21891508)
SUPERMARKET
Doanh nghieäp baøn gheá. Raát phaùt ñaït hieän thu 300 ngaøn/naêm laõi roøng 100 ngaøn moãi naêm, ñaõ laøm 8 naêm, raát danh tieáng vuøng South East Melb.Nhieàu tieàm naêng phaùt trieån theâm, hieän coù 3000 caên nhaø môùi ñang xaây trong khu vöïc. Sang giaù $120 ngaøn th/löôïng. Goïi Praveen 0431 964 729 (English) ñeå heïn ñeán xem vaø thaûo luaän theâm
47
Sau khi khôûi saéc trôû laïi töø cuoái naêm Nhaø haøng AÙ2009, , 60 choã n trong, kinh beâ teá Haø n Quoáccoù laïi khu ñoái maët i moätset soá khoù o caùoñoâ cuûnagVieän beân ngoaøi coùvôùtheå theâkhaê m,nBaù ñang Nghieân cöùu kinh teá LG vöøa nhaän ñònh khaùch ngay treâ n ñöôøng caùi (Church St) neàn kinh teá Haøn Quoác ñang chöùng kieán khu vöïc Parramatta, beâuntaêlaø n nphoø ngm laïi nhöõng daáhai u hieä ngvaê tröôû g chaä trong laïmcphaù ng gia & office, ñang baùkhi n thöù aênt coù AÙ,chieà raátu höôù tieàm taêng, trong boái caûnh taâm lyù laïc quan naêng baùn theâm c iloaï i thöù c uoáp nñaõ g laï cuûacaù giôù doanh nghieä yeánuh,ñi vaø tieâutrang duøngthieá ñaõ taê ng ñaõ 3,1% sinh toá, cheø... giaù Toaøcaûn boä t bò laéptrong thaù n g 1 vöø a qua. ñaët. Sang thöông löôïng. Goïi David 0412 Naêm 2009, kinh teá Haøn Quoác ñaõ 783 268 . Xin taê noùngi tieá tröôûnngg Anh nheï 0,2%, vöôït xa caùc döï baùo tröôùc ñoù, cho raèng neàn kinh teá naøy seõ taêng tröôûng -5%, do khuûng hoaûng taøi chính. Tuy nhieân, sau khi khôûi saéc trôû laïi töø cuoái naêm 2009, kinh teá Haøn Quoác laïi ñoái maët vôùi moät soá khoù khaên. Heights NSW Canley
Xu höôùng phuïc hoài kinh teá khoâng thay ñoåi
Cuøng quan ñieåm vôùi Vieän LG, Boä Chieán löôïc taøi chính Haøn Quoác trong baùo caùo ñaùnh giaù kinh teá haøng thaùng coâng boá cuoái tuaàn qua cuõng nhaän ñònh raèng, taâm lyù laïc quan cuûa giôùi doanh nghieäp ñaõ yeáu ñi ngay trong thôøi ñieåm ñaàu naêm. Tuy nhieân, boä naøy döï baùo xu höôùng phuïc hoài cuûa neàn kinh teá seõ khoâng thay ñoåi, duø caùc yeáu toá ruûi ro beân ngoaøi ñang taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán taâm lyù doanh nghieäp vaø ngöôøi tieâu duøng. Vieän LG nhaán maïnh kieåm soaùt laïm phaùt, kích thích tieâu duøng vaø ñaàu tö laø bieän phaùp thieát yeáu ñeå duy trì ñoäng löïc kinh teá Haøn Quoác. Trong khi ñoù, Boä Taøi chính Haøn Quoác cuõng khaúng ñònh, baát chaáp 1 soá chæ soá kinh teá chaäm laïi, neàn kinh teá nöôùc naøy ñang tieáp tuïc ñaø hoài phuïc. Boä naøy hoâm 5/3 thoâng baùo raèng, doanh soá baùn leû trong thaùng 1 giaûm khoaûng 1% so vôùi thaùng 12/2009, chuû yeáu do giaûm doanh soá baùn oâ toâ vaø ñaàu tö trang thieát bò giaûm gaàn 10% trong cuøng kyø. nag treâ Thaù trung mngñöôø ngdöï kieán chi tieâu caù nhaân TuyNhaø nhieânhaø , döï n caùi cngay chæ soá taê ng vaøotaâthaù 2, Boä vaø King loøng tinStreet ñaàu tö Newtown, seõ taêng. Döï ñoaù n caù n caân vaõ ng$600 lai thaëng dö khoaûng 1 tyû USD Hieä n ñang thu trong thaùng 2. ngaø n/naê m. kinh Chæteácaà nnchöa ñaàyhieä naênm laøñathu Vôù i tình hình Haø Quoác nhö nay, soá caùc chuyeân gia döï tính + lôø i deã n csang nhanh giaùc naâng leân vaøo nöûa cuoái raènvoá g laõni suaá t cô baûn daø cuûang. HaønCaà Quoá coù khaû naêng ñöôï naêm Bôût ichæ vì, tuy tình hình Ñang beân ngoaø i coø n nhieà ñaënay. c bieä $120,000. hoaï t ñoä ng utaábaá p t oån, kinh teá Haøn Quoác xuaát hieän moät soá khoù khaên, song nhìn chung vaãn cho thaáy trieån voïng seõ taêng ngay trung c hain cuõ beânng phaûi thöïc hieän vieäc laõi tröôûnaä ngpvaø giaù tieâ u duøntaâ gm ñaõ nhaø taêng,haø neânng, sôùdoï m muoä suaálaø t. vaên phoøng shop. Xin vui loøng lieân laïc Laõi suaát cô baûn cuûa Haøn Quoác ñaõ giaûm töø 5,25% vaøo thaùng 10 naêm 2008 296 vaøngxin noù tieáni.gMöù Anh xuoá0400 ng coøn506 2% vaø o thaù 2 naê mingoaù c naøy ñöôïc giöõ nguyeân cho ñeán nay trong hôn 12 thaùng lieân tieáp.
LAØHAIR M VIEÄC SALON TAÏI NHAØ
MERCEDES 2000 TAKEAWAY
Shop 2 taàng,
217206
Trong nhöõng ngaøy ñaàu naêm 2010, taâmcaá City, caùc chuyeân gia cao p cuûvò a Ngaân toát chung haøng Kookmin (Haøtrí n Quoá c) ñaõ döï baùo quanh vaên teá nöôùc laïc quan raèng, naêm nay, kinh naøy seõ taêng tröôûngphoø ôû möù 4-5%. Tuy ngcshops nhieân, döï baùo môùvaø i nhaá t cuû caùc nhaø khaùcha du phaân tích thuoäc Vieän LG ñöa ra cuoái lòchtaênvaõ g lai. tuaàn qua nhaän ñònh, g ntröôû ng toång Hieä n ñangcuûa Haøn saûn phaåm quoác noä i (GDP) baùn quyù Asian Quoác seõ ñaït ñænh trong 1/2010 sau ñoù giaûm daàn trong Takeaway nhöõng thaùng coù coøn laïi cuûa naêm. luoân nhaåm xaø, Theo Ñaøi KBS, chæ soá ñaùnh giaù tình nhaä p raá hình kinh teá cuûa Haøthu n Quoá c thaù ngt 2 vöøa t. iTrang thieá t n qua ñaõ tuït xuoáng toá döôù 100 ñieå m laà Loaïi Van chôû haønngtrong hoaë7cthaù Soá bòCourier, ty daãn ñaàu tieâ nñaõ g. laé Ñaøpi ñaë naø t quaû u tra ngnh ngöôøi ñaàñònh y löu ñuûhöôù tay , maùy laïnhkeátay laùñieà y daà u, veà thueá haø tieâu duøng trong thaùng 2 do Ngaân haøng ñeán thaùng 11trung sang naêm , tình ctraï(BOK) ng xe vöøa môùi taân trang,öông toaøn Haø boäncoøQuoá n môùi toanh,thöïc n, cho bieá t, chæhôï soáp ñaù nh caù giaùc tình toaø nyhaû Baù,nhieä $4,500. Thích cho maù caøo.pheâ maù ykinh laømteábaù nhn taï keïi ptrong v.v... Hôï hình hieä thaù ng p2 chæ baïñoà nnñang laø m ngheà builder, thôï maù y thôï g laâu daøi,ñaïraát 99 t tieà m naê n g vaø thích hôï ñieåm, giaûm 6 ñieåm so vôùpi thaùng ñieä n, gia hayñình. chuyeâ nveàchôõ ng... cho caànihaø sang laïmiLieâ deã 1.Vì Chæ soánöôù naøgiao yc döôù 100 ñieå coù n nghóa
g $168,000 ng. Xin Xin goïi 0411 laïdaø c nxem xe taïi thöông Canleylöôï Heights. goïi 628 997, noù i tieá n g Vieä t -Hoa-Anh 04 111 8 22 99 (tieáng Vieät - or tieáng Anh cuõng OK)
48
RESTAURANT
1506
kieá n trung Ngay
Essendon / Melbourne
Reservoir Melb Vic.
Vò trí tuyeät vôøi treân khu phoá saøm uaát hai beân laø shop tieäm shopping strip. Raát thích hôïp cho gia ñình cuøng laøm. Ñang ñoâng khaùch taáp naäp. Shop saïch roäng coù luoân Air Con, vaø 10 pallet truck 2002 ISUZU vaø forklift. Hieän môû 5.5 ngaøy, Chuû Nhaät nghæ. Thu nhaäp chaéc cuù haøng tuaàn khoâng döôùi $20,000 / tuaàn Muoán sang $310,000 vôùi xe truck hoaëc $260,000 khoâng xe. Xin goïi Hannah ñeå bieát theâm hay heïn ñeán xem. Xin vui loøng noùi tieáng Anhkhi goïi
0414 826 866
Vò trí thöôïng haïng treân ñöôøng caùi ñoâng ñuùc taïi trung taâm Essendon saùt caïnh beân sieâu thò Coles. Hôïp ñoàng daøi haïn 14 naêm giaù thueâ reû. Beáp ñaõ thieát bò toaøn boä, luoân cold room, store room, bar counter. Fully licenced vaø BYO, 40 choã trong + 16 ngoaøi, ñang ñoâng khaùch aên laãn takeaway taáp naäp moãi ngaøy. Caàn sang gaáp giaù deã daøng thöông löôïng. Xin goïi vaø noùi tieáng Anh ñeå bieát theâm chi tieát
0422 949 655
TAKEAWAY
HAIR SALON
Rowville Melb Baát cöù khu vöïc naøRowville o taïi Syd & Melb Melb
City Melbourne Giaù caû tieâu duøng taêng ngoaøi döï
NHAØ HAØNG RESTAIRANT
FRUIT - GROCERIES SHOP BUSINESS FOR SALE
Shop 2 taàng, beân döôùi laø Khoâ ngn döôù beâ i laøng, saïch, ñeïp... tieä m toù c caàtieä n m toùc roänroä g, Taàxe, nsaïgch,treâ n coù theå ôû, hoaëc coù ñeïp... cho hay laøm theâm veà Taà g treâ,n coù khoâ nngthueâ theånôû, hoaëc toábeauty. n tieà Ñaõ laáp ,ñaë t trang thieát bò ñaày cho hay xaên g, thueâ m luoâ mn veà ñuûlaøn coù heä thoáng Shortcuts khoâ g theâ beauty. Software System maá t thôø i p Computer Ñaõ laá ñaëhôï t p cho caùc baïn t thích giôøRaá ditrang thieát trong ngaø nh toùc, ñaõ coù khaùch bò ñaàchoã y ñuû coù chuyeån, khoâng phaûi loanh quanh tìm quen cuûthoá a mình. Vò trí tuyeät luoâ n heä ñaäu xe, khoâng bao giôø bò phaït... Vaø quan ng vôøi taïShortcuts i vuøng Rowville (Melb troïng nhaát laø... Khoâng ai coù theå bossy vôùi Vic.) Software taáp naäp, hai beân laø baïn ñöôïc. Computer shopping strip. Yes! Laøm vieäc taïi nhaø, laøm chuû vôùi chính System Sang laï mình, coâng vieäc thoaûi maùi. Thôøi gian Raá uyeåt thích n i deã daøng khoâng goodwill. Xin goïi Katherine chuyeån. Thu nhaäp excellent. hôïp cho caùc ñeå thöông löôïng hoaëc ñeán trong Neáu quyù baïn bieát söû duïng computer.baïnCoù xem. ngaø n h toù c khaùi nieäm veà marketing, coù chuùt naêng , ñaõ coù ch 8027 (t/Anh) khieáu veà ñaøm phaùn trong kinh doanh. Ñoïkhaù c913 040 quen cuûacmình. trí tuyeä taïg i vuø ng tRowville vieá t ñöôï tieángVòAnh &t vôø tieái n Vieä (trình (Melb ñoä Vic.) dòch taáp naäpñôn , hai giaû beân n laø).shopping giao Chuùngstrip. toâi ñang chôø 13 Sang deãndaølaø ngmkhoâ goïi Katherine ñôï i caùlaïcibaï coânng ggoodwill. vieäc naøXin y. Xin lieân laïc ñeå thöông löôïng hoaëc ñeán xem. <MichaelEmail@Optusnet.com.au> 040 913 8027 (t/Anh)
3
CAFE & TAKEAWAY
Shopping Centre Western Sydney
Melbourne Vic
Marrickville NSW
1506
Kinh teá Haøn Quoác ñoái maët nhöõng khoù khaên môùi
RESTAURANT
22001110
RESTAURANT
laø soá ngöôøi bi quan veà tình hình kinh teá nhieàu hôn so vôùi soá ngöôøi laïc quan. Ngoaøi ra, chæ soá trieån voïng tình hình kinh teá trong thaùng 2 cuõng giaûm 9 ñieåm so vôùi thaùng 1 vaø ñaït 110 ñieåm. Ñaây laø möùc thaáp nhaát keå töø thaùng 10 naêm 2008 sau khi ngaân haøng ñaàu tö Myõ Lehman Brothers suïp ñoå. Chæ soá trieån voïng thò tröôøng lao ñoäng giaûm 3 ñieåm so vôùi thaùng tröôùc, ñaït 95 ñieåm vaø chæ soá trieån voïng giaù trò baát ñoäng saûn cuõng giaûm. Trong khi ñoù, töông phaûn vôùi ñoà thò taêng tröôûng kinh teá ñang ñi xuoáng cuûa Haøn Quoác, giaù caû tieâu duøng laïi coù chieàu ñi leân ngoaøi döï kieán. Soá lieäu cuûa Vieän Thoáng keâ Haø n Quoáof c cho thaáySt trong thaùng 1/2010, giaù caû tieâu duøng ôû Haøn Quoác Heart King Newtown ñaõ taêng 3,1% so vôùi cuøng kyø naêm 2009 vaø laø möùc taêng cao nhaát keå töø thaùng 4/2009.
217506
vieäc ñaùnh caù voi thuoäc toå chöùc Sea Shepherd Conservation Society vaãn tieáp tuïc ñöa ra caùc baèng chöùng taøn nhaãn veà haønh ñoäng ñaùnh baét caù voi cuûa Nhaät Baûn ra tröôùc coâng luaän. Thuyeàn tröôûng Paul Watson laø ngöôøi saùng laäp ñoàng thôøi laø chuû tòch cuûa toå chöùc naøy. OÂng hieän ñang coù maët treân t chieác taøu choáng ñaùnh baét caù voi ôû Churchmoä Parramatta NSW vuøSt. ng Nam Ñaïi Döông. OÂng noùi: "Toâi khoâng nghó raèng Nhaät Baûn thöc söï quan taâm ñeán ñieàu naøy. Nöôùc naøy coù ñuû söùc maïnh kinh teá ñeå thöïc hieän nhöõng gì hoï muoán. Nhöõng keû ñaùnh baét caù voi ôû Nhaät khoâng khaùc gì nhöõng keû saên baén voi ôû Ñoâng Phi". Ñeå nhaán maïnh quan ñieåm cuûa mình, oâng Paul Watson noùi chæ coù moät ñieàu duy nhaát khaùc bieät giöõa Nhaät Baûn vaø nhöõng keû saên baén voi ôû Chaâu Phi laø nhöõng ngöôøi Chaâu Phi laø da ñen, ngheøo ñoùi vaø chæ kieám ñöôïc chuùt ít tieàn töø vieäc saên baén voi cuûa mình.
Salon toùc nam nöõ ngay treân ñöôøng caùi khu trung taâm shop taáp naäp. Hoïp ñoàng laâu daøithueâ reû, Ñaõ hoaït ñoäng laâu naêm ñang coù khaùch rieâng, khaùch haøng thaân thieän deã tính. Tieäm roäng trang thieát bò ñaày ñuû caùc baøn caét goäi uoán saáy... vaøo laø coù thu nhaäp ngay. Neáu thaät söï muoán sang xin môùi goïi ñeå heïn ñeán tieäm noùi chuyeän chuùng toâi khoâng noùi qua ñieän thoaïi ñöôïc. Sang ñeå ñi nöôc ngoaøi ñieàu kieän deã daøng. Xin goïi 0403 355 668 - tieáng Vieät
Takeaway trong khu vöïc haõng xöôûng vaên phoøng lôùn (Industrial area), ñang ñoâng khaùch, baùn raát ít giôø, thu nhaäp cao. Trang thieát bò ñaày ñuû voâ laøm laø thu tieàn ngay. Hôïp ñoàng laâu daøi. Xin vui loøng goïi ñeå bieát theâm chi tieát, noùi tieáng Anh (03) 9523 7110 or 0406 964 720
49
giaù caû tieâu duøng ñaõ taêng 3,1% trong tieàn nga good. n nsang giaù $135,000 thöông Laõ i suaát Caà cô baû cuûa Haø n Quoá c ñaõ giaûmdeã töø 5,25% vaøo thaùng 10 naêm thaùng 1 vöøa qua. goï ñeåñe b ng coø n 2% vaøoGoï thaùin0438 g 2 naêm576 ngoaù577 i. Möù(tieá c naønygñöôï c giöõ nguyeâ n icho ng. Xin Anh Naêm 2009, kinh teá Haøn Quoác ñaõ xuoálöôï hôn 12 thaù n g lieâ n tieá p . taêng tröôûng nheï 0,2%, vöôït xa caùc döï trong 9523 71 or Thai) baùo tröôùc ñoù, cho raèng neàn kinh teá naøy seõ taêng tröôûng -5%, do khuûng hoaûng taøi chính. Tuy nhieân, sau khi khôûi saéc trôû laïi töø cuoái naêm 2009, kinh teá TAKEAWAY - RESTAURANT Haøn Quoá c laïi ñoái maët vôùi moät soá khoù khaên. Rowville MelbMelb Melb. Vic Rowville
TAKEAWAY BUSINESS CAFE/RESTAURANT HAIR SALON FOR SALE
TAKEAWAY
Surry City Melbourne Giaù caû tieâHills u duønSydney g taêng ngoaøi döï
daøng Caà $168,000 löôïng. Xindeãgoïthöông i 0411 good. n sangthöông giaù $135,000 628 997, noù i tieá n g Vieä t -Hoa-Anh löôïng. Xin Goïi 0438 576 577 (tieáng Anh or Thai)
Shop 2Vic. g,ng, beân döôùi Brusnwick Melb Shop 2taàntaà
beântoù döôù laøng, saïch, ñeï tieäm c iroä tieäm toùc roäng, Taànsaïgch,treâ n coù theå ôû, ho ñeïp... cho thueâ , hay laøm theâm Taàng treân coù beauty. theå ôû, hoaëc Ñaõ thueâ laáp ,ñaë t trang thieát bò ñ cho hay m luoâ theâmn veà ñuûlaøcoù heä thoáng Shortc beauty. Software Computer System Ñaõ laáp ñaëhôï t p cho caùc b Raát thích trang thieát trong ngaønh toùc, ñaõ coù kha bò ñaày ñuû coù quen cuûthoá a mình. Vò trí tuy luoân heä ng vôøi taïShortcuts i vuøng Rowville (Mm Shop Vic.) Software taáp naäp, hai beâ bò taát nca Computer shopping strip. Vò trí to SangSystem laïi deã daøng kho u tie Raát thích goodwill. Xin goïinhieà Kather Cafe Restaurant vuøng Brunswick hôïp cho caùc Coù chuy ñeå thöông löôïng hoaëc ñ n trong Takeaway trong haõpngtrong xöôûnnhaø g vaê n ybaï phoø ng, Melbourne, quaùn ñeï xaâ baè g sang GA xem. ngaønh toùc, 2150 05
208905
1506
Trong nhöõng ngaøy ñaàu naêm 2010, taâmcaá City, caùc chuyeân gia cao p cuûvò a Ngaân trí toá t haøng Kookmin (Haøn Quoáchung c) ñaõ döï baùo quanh vaên teá nöôùc laïc quan raèng, naêm nay, kinh naøy seõ taêng tröôûngphoø ôû möù 4-5%. Tuy ngcshops nhieân, döï baùo môùvaø i nhaá t cuû caùc nhaø khaù cha du phaân tích thuoäc Vieän LG ñöa ra cuoái lòchtaênvaõ g lai. tuaàn qua nhaän ñònh, g ntröôû ng toång Hieä n ñang saûn phaåm quoác noäi (GDP) cuûa Haøn baùn quyù Asian Quoác seõ ñaït ñænh trong 1/2010 sau ñoù giaûm daàn trong Takeaway nhöõng thaùng coù coøn laïi cuûa naêm. luoân nhaåm xaø, Theo Ñaøi KBS, chæ soá ñaùnh giaù tình nhaä p raá hình kinh teá cuûa Haøthu n Quoá c thaù ngt 2 vöøa toá t . Trang thieá t n qua ñaõ tuït xuoáng döôùi 100 ñieå m laà bò nñaõ ñaàu tieân trong 7 thaù g. laé Ñaøpi ñaë naøty daãn t quaû ñieàu trangay veà ñaàñònh y trung ñuûhöôùngtaângöôø Takeaway / keá Restaurant m i tieâu duøng trong thaùng 2 do Ngaân haøng City, vò trí toáttrung ñoâng khaùcHaø h du lòch vaõng lai c i(BOK) vöøa môùi taân trang,öông toaøn boäncoøQuoá n môù toanh,thöïc hieä n, ncho bieá t, beâ chænsoá ñaùnnh ñang giaù tình vaømaù shop, vaê n phoø g caï n h . Hieä y caø pheâ, hình maùykinh laømteábaù nhn taï keïi ptrong v.v... hieä thaùHôï g p2 chæ baùñoà n ncaù i takeawayAÙ chaâ u6 & Thaù ivôù . nHôï g claâloaï u daø i,ñaïraát 99 t tieà mmnaê ngmvaø thích pi thaùpng ñieå , giaû ñieå m sohôï ñoàcho ng gia laâuñình. daøi 1.giaù thueâ . Thu nhaä very VìChæ veà c döôù caà ni 100 sang laïmipdeã soánöôù naøyreû ñieå coù nghóa 214705
217206
kieá n trung Ngay
ñang ng nkhaù baùn40 raátchoã ít giôø nhaä+ ñaù kieåuñoâkieá truùcch,xöa. beâ,nñaõthu trong ng vô coù cph 8027löôï 040khaù 913 (t/Anh) cao. Trang thieá t bò ñaà y ñuû voâ laø m laø thu khu Alfresco phía tröôù c . Fully Licenced, coù phí thaøn quen cuûa mình. Vò trí tuyeät vôøi taïi vuøng Rowville (Melb loøtieà Pizza ihai wood fire. pstrip. ng 17 n ngay. pbeâñoà g laâHôï u daø iñoà . Xin vuinaê loøm ng. Vic.) taáp loaï naäp,Hôï n laøn shopping 5 thaùng Sang deã ng n khoâ nthoaû g goodwill. ñeå Choã ñaälaïuibieá xetdaøtheâ rieâ i maù i.Xin goï i ñeå mg chi tieá t, noù i tieágoïnigKatherine Anh (03) möôùn tr thöông löôïng hoaëc ñeán xem. Goï i David 0410 9523 7110 0406581 964304 720(tieáng Anh) chi tieát. 040 913 8027or (t/Anh)
46
CAFETAKEAWAY & TAKEAWAY CAFE
CAFE/RESTAURANT RESTAURANT FOR SALE Sylvania Sydney NSW
Shopping Sydney Gaàn StCentre MarysWestern & Mt Druit
21643004
Vuøng Sylvania Syd. Baùn luoân baát ñoäng saûCafe n + doanh nghieäp nhaøvuøhaø taàng 130 Restaurant ngng, 2Brunswick choã , Fully Lic. Ñang ñoâ n g khaù c h, Nhaø haønngg Melbourne, quaùn ñeïp trong nhaø xaây baè maùy laïnh & thang maùy chuyeàn thöùc aên. ñaù kieåu kieán truùc xöa. 40 choã beân trong + Trong vuøng trung taâm aên uoáng. Hieän khoâng khu Alfresco phía tröôùc. Fully Licenced, coù coù nhaø haøng Vieät Nam trong khu vöïc. Baùn loø Pizza loaïi wood fire. Hôïp ñoàng 17 naêm. $980 luoân nhaø + nhaø haøng. Choã ñaäu xe rieâng thoaûi maùi. Goïi Jim 0417 022 880 (t/Anh) Goïi David 0410 581 304 (tieáng Anh)
50
46
BAKERY SHOP FOR LEASE
(21603004)
208905
215405
Brusnwick Melb Vic.
CAF
Shop môùi toanh vöøa set up, trang thieát bò taát caû ñeàu môùi. Hôïp ñoàng laâu giaù reû. mi khu cafe vöï coffe vaø phaù luoâtntrieå takeaway VòSang trí toátieä t taï c ñang n, raát shop, coù luoâ n 25 choã ngoà i , saï c h roä n nhieàu tieàm naêng. Ñang hoaït ñoäng toátgñeïtrong p. shopping ñoângcaà taánp sang naäp vuø phía Coù chuyeäcentre n gia ñình laïni.gVì caàntaây West Syd.P Hieä ñang 7 ngaø 14-15 sang GAÁ neânnchuù ng baù toâin deã daønyg thu thöông ngaø n /tuaà n . Ñaõ laø m chæ moä t chuû trong 13 naêm löôïng vôùi giaù haï hôn raát nhieàu so vôùi chi .phí Lôïithaø töùn c hraálaät pcao, p ñeån veà Xin . Ñaësang c bieägaá t, mieã tieànhöu. thueâ chogoïi ñeå ñeá n xem 5 thaùng ñaàu, vaø sau 5 thaùng chæ traû nöûa giaù (02) 6168 möôùn trong 1 naê m. 9625 Xin goï i ñeå bieát theâm or 0416 635 251(t/Anh) chi tieát. 0413 308 888 (tieángVieät)
CAFE
Camberwell Melbourne
51 47
Vò trí raát laø tuyeät vôøi taïi Bowral NSW, moät vuøng quanh naêm ñeàu coù khaùch du lòch thaêm vieáng. Ñaõ laøm 25 naêm, hieän thu nhaäp raát cao. Hôïp ñoàng laâu daøi giaù thueâ raát lyù töôûng. Doanh nghieäp thích hôïp gia ñình cho vôï choàng hay ñoâi baïn. Sang vì chuû ñoåi ngheà laøm chuyeän khaùc. Lieân laïc George 0404 377 441 (English speaking)
Please write in English to:
r.stuart@y7mail.com.au
Dirranbandi QLD QLD Dirranbandi Dirranbandi QLD
208901 208901
Melbourne CBD CBD Vic Melbourne Melbourne CBD VicVic
208901
Bathurst NSW Ñang baùn Pizza, Pasta, Fish & Chips, Burges. Chuùng toâi baùn moïi thöù chæ moät nôi. Thu nhaät raát toát, ñaõ laøm 25 naêm qua. Toïa laïc treân Highway raát caàn cho khaùch ñöôøng xa gheù laïi nghæ chaân chæ ñi coù 3 phuùt töø thò traán Mount Panorama Nhöõng cô sôû kinh doanh toát ñeïp naøy khoâng coù thöôøng xuyeân ñaâu. Ñöøng chôø ñôïi gì nöõa. Theâm chi tieát xin lieân laïc 215905
216806
CHICKEN & FISH & CHIP TAKEAWAY SHOP Bowral NSW
216105 216105
216105 Sang tieätieä mmsaù saùsaù baù vaê phoø phaå m,, Sang tieä m cchhchbaù Sang baùooovaê vaênnnphoø phoønnnggg phaå phaåm luoâ n quaø taë n g vaø caù c loaï i ñoà chôi, coù luoânn luoâluoâ n quaø ngngvaøvaøcaùcaùccloaï n quaøtaëtaë loaïi iñoà ñoàchôi, chôi, coù coù luoâ caùcaù loaï bikes. Vò trí thaä toá trong thò traánn caù cc loaï ii bikes. c loaï i bikes.Vò Vòtrí tríthaä thaättttoá toáttttrong trong thò thò traá nhoû ôû mieà n queâ . Laø moä t caê n nhaø 2 phoø nhoû ôû mieà n nqueâ . Laø nhoû ôû mieà queâ . Laømoä moät tcaê caênnnhaø nhaø 22 phoønngg nguû raáraá tieä nghi ñeå vaø kinh doanh. Baùnn nguû raá tt tieä nn nnghi nguû t tieä nghiñeå ñeåôûôûôûvaø vaøkinh kinh doanh. doanh. Baù nhaø freehold WIWO business $375,000 nhaø freehold nhaø freehold+++WIWO WIWObusiness business $375,000 $375,000 bao goà m haø n g toà n trò giaù $80,000. Ñaõ laøm m bao goàgoà mmhaøhaø ngngtoàtoà nntròtrògiaù bao giaù$80,000. $80,000. Ñaõ Ñaõ laø 1010 naênaê mmchæ chæ moä khoâ thay ñoå Xin 10 naê m tt chuû chæmoä moä tchuû chuûkhoâ khoânnngggthay thay ñoå ñoåiii.. Xin goï i goïgoï i i (07) 4625 8168 hoaë email (07) (07)4625 46258168 8168hoaë hoaëcccemail email
Ngaytrung trungtaâtaâ taâ mCBD CBD Melbourne City, môû Ngay trung CBD Melbourne City, Ngay mm Melbourne City, môûmôû 5 55 ngaø y , thueâ reû , hôï p ñoà n g laâ u daø i . 70 choã raátt ngaøyy, ,thueâ thueâreûreû u daø i. 70 ngaø , ,hôïhôï p pñoàñoà ngng laâulaâdaø i. 70 choãchoã raát raá nhieà u tieà m naê n g. Thu thöï c söï 12,000/tuaà nhieàuu tieà tieàmmnaênaê ng.Thu Thuthöïthöï c söï 12,000/tuaà nhieà ng. c söï 12,000/tuaà n, nn,, sang $380,000 thöông löôï n g. Goï i tröï c tieápp sang $380,000 $380,000thöông thöônglöôïlöôï i ctröïtieá c ptieá sang ng.ng. GoïGoï i tröï chuû chuû chuû
0438520 520297 297(tieá(tieá (tieá Anh) gg Anh) 0438 ng nnAnh)
John John John
Bankstown Sydney Bankstown Sydney Bankstown Sydney
Sandgate Brisbane Sandgate SandgateBrisbane Brisbane
216606
48 52
43
Baxter’s Seafood Restaurant vuønnggg Baxter’s Baxter’s Seafood Seafood Restaurant Restaurant vuø Sandgate Brisbane, Nhaø haø n g hieä n ñaïii,,, Sandgate SandgateBrisbane, Brisbane,Nhaø Nhaø haø haøng hieän ñaï huùhuù h, raáraátt ttrang trang nhaõ coù 46 46 choã choã thuthuhuù tt khaù cch, choã tkhaù khaù ch,raá trang nhaõ nhaõ,, coù vaøvaø12 1212choã choã beâ ngoaø Môû cöûaa 77 ngaø ngaøyyy trong vaø trong choãbeâ beânnnngoaø ngoaøii.i..Môû Môû cöû saùsaù tröa, vaø toá Hieänn ñang ñang phuï cvuïvuïaêaênnaênsaù ng,g,tröa, tröa,vaø vaø toá toáii.. Hieä ñang phuï c vuï nng, khaù h. Coù theå xem theâ m hình hình aûaûnnhhh khaù ch.Coù Coùtheå theåxem xem theâ theâm ñoâñoâ ngngkhaù cch. www.baxtersseafoodrestaurant.com. quawww.baxtersseafoodrestaurant.com. www.baxtersseafoodrestaurant.com. qua Xin noùnoù tieá Anh. Xinnoù i tieá Anh. au.au. Xin ii tieá nngnggAnh. Sang giaù $350,000 +SAV ONO. Sanggiaù giaù$350,000 $350,000+SAV +SAV ONO. Sang Tel.: Susanne 0423 836 743 Tel.:Susanne Susanne0423 0423836 836 743 Tel.:
4444
2393-2902 2393-2902
208503 208503
Sang hôïp ñoàng thueâ möôùn 22 naêm cho moät Motel 20 phoøng taïi vuøng New England baéc NSW. Töï laøm chuû khoâng caàn phaûi lo caùc thöù bill chi phí Tieàn Phone Tieàn ñieän Tieàn Rates Tieàn xaêng nhôùt tôùi lui Vaø caùc chi phí ñôøi soáng Taát caû caùc chi phí treân ñeàu ñöôïc baûo ñaûm bôûi thu nhaäp cuûa cô sôû kinh doanh naøy. Sang $205K o.n.o. coäng theâm giaù trò haøng toàn (SAV). Cô sôû bao goàm luoân moät caên nhaø 5 phoøng nguû, gaàn tröôøng hoïc vaø cuûa haøng thöùc aên... Cô hoäi ñeå kinh doanh vaø laøm vieäc taïi nhaø cuøng vôùi cuoäc soáng an laønh nôi thò traán, chi phí ít toán keùm hôn ôû thaønh phoá Xin lieân laïc Trevor 0409 600 291 (English speaking)
2393-2902
New England NSW
SuperMarket Market loaï meâ moâ vuø Super Market loaï ii lôù nn meâ hh moâ ggnvuø Super loaï i lôù nlôùmeâ nhnnmoâ ng nn vuø g nngg Bankstown,Raá Raá t thích thíchhôïhôï hôï p cho cho ngöôø Bankstown, Raá ngöôø Bankstown, t tthích p pcho ngöôø i ii Vieä t laø m chuû . Vòø trí ngay khu kinh doanh Vieät tlaølaømmchuû chuû . Vòø ngay khu kinh doanh Vieä . Vòø trítrí ngay khu kinh doanh ñoânnngggñuù ñuù taá naä Raá thuaä super ñoâ c cctaátaá p ppnaänaä p.ppRaá t thuaä n tieä ntieä , super ñoâ ñuù .. Raá tt thuaä nn tieä nn,, super market naø y roä n g 2,600 meù t vuoâ n g, hôïpp market yyroäroä ngng2,600 meùmeù t vuoâ ng,nhôï marketnaø naø 2,600 t vuoâ g, phôï ñoànnngggthueâ thueâ1515 15naênaê naê hieä ñang thu nhaä ñoà mm ,mhieä n ñang thuthu nhaänhaä p pp ñoà thueâ ,, hieä nn ñang töø $120 ñeá n $140 ngaø n /tuaà n . Giaù thueâ töø n n$140 n/tuaà n. nGiaù thueâ töø$120 $120ñeá ñeá $140ngaø ngaø n/tuaà . Giaù thueâ raát ttreû reû . Coù Coùundercover undercover carpark. raá . .Coù carpark. raá reû undercover carpark. Xingoï goï 0418 294 061 (t/Anh) Xin i ii0418 294 061 (t/Anh) Xin goï 0418 294 061 (t/Anh)
53
Anh Nhaïc vaø chò Xinh cöôùi nhau ñaõ ñöôïc saùu naêm. Tình caûm vôï choàng caøng maën maø khi hai ñöùa con moät gaùi, moät trai laàn löôït ra ñôøi. Cuoäc soáng gia ñình cuõng daàn khaám khaù khi anh Nhaïc theo ñaùm baïn buoân traâu. Nhöng töø khi coù chuùt cuûa aên, cuûa ñeå anh Nhaïc baét ñaàu traùi neát, ham meâ "cuûa laï". Chò Xinh daãu bieát chuyeän nhöng vì muoán aám eâm cöûa nhaø neân ñaønh nín nhòn. Coøn anh Nhaïc töôûng vôï mình suoát ngaøy quaån quanh xoù beáp neân caøng laøm giaø. Moät hoâm, anh Nhaïc buoân ñöôïc moät chuyeán traâu ñaét giaù, saün coù hôi men neân anh ruû caû hoäi laùi traâu xuoáng bieån tìm "maùt meû". Ñaõ quen hôi töø tröôùc neân anh Nhaïc nhanh choùng taùch bieät vôùi moïi ngöôøi ñeå ñi tìm coâ "ngöôøi quen" cuøng nhau ra baõi bieån vaéng taém ... oâm.
Luùc xong xuoâi moïi chuyeän coâ ta beøn keâu khaùt nöôùc. Anh Nhaïc trao cho ngöôøi ñeïp chuøm chìa khoùa xe maùy cuûa mình khoâng chuùt do döï ñeå coâ veøo ñi mua nöôùc uoáng. Chôø maõi khoâng thaáy coâ nhaân tình beù nhoû quay laïi, soát ruoät anh Nhaïc boå ñi tìm nhöng khoâng thaáy taêm hôi. Chôït giaät mình vì boïc tieàn maáy chuïc trieäu vaãn ñeå trong coáp xe, anh quaùng quaøng goïi ñieän cho ngöôøi ñeïp. Ñaàu daây beân kia vang leân tieáng cöôøi the theù: "Baéc thang leân hoûi oâng trôøi xem nôi naøo tìm ñöôïc em nheù anh". Hai chaân anh Nhaïc nhö muoán khuïyu xuoáng vì tieác cuûa vaø töùc giaän. Bieát khoâng coøn caùch naøo khaùc anh ñaønh phaûi ñi trình baùo söï vieäc vôùi coâng an.
54
Ñeâm, anh Nhaïc roùn reùn vaøo nhaø baèng loái cöûa sau. Chôït anh giaät naûy mình vì vôï anh vôùi boä maët truyeàn thoángcuûa gaùi “Haø Ñoâng” ñaõ ñôïi saün ôû ñaáy töø luùc naøo. Hoùa ra, caùnh laùi traâu ñaõ goïi ñieän cho chò keå roõ söï tình. Gia ñình anh Tuyeân vaø anh Cö laø haøng xoùm laâu nay. Con caùi hoïc chung tröôøng laïi chôi vôùi nhau neân tình caûm hai nhaø caøng theâm thaân thieát. Moïi chuyeän vaãn cöù toát ñeïp nhö theá neáu nhö khoâng coù döï aùn ñöôøng lieân tænh chaïy qua xoùm. Giaù ñaát taêng leân ñeán choùng maët. Nhaø anh Tuyeân vaø anh Cö cuõng naèm trong dieän quy hoaïch. Khi chöa coù döï aùn thì chaúng ai ngoù ngaøng ñeán chuyeän xaây töôøng raøo ñaát nhöng baây giôø ñaõ khaùc. Chò Tình, vôï anh Cö laø ngöôøi bieát tính toaùn, chò ñaõ nhìn thaáy ngay giaù trò cuûa töøng meùt ñaát vaøng ngoïc. Ngay laäp töùc chò giuïc choàng mua caây veà troàng laán daøn sang ñaát nhaø anh Tuyeân. Khi caây lôùn leân, chò Tình laïi thueâ thôï xaây töôøng raøo. Luùc ñaàu nhaø vôï choàng anh Tuyeân coøn sang noùi chuyeän daøn xeáp, daãu sao cuõng laø haøng xoùm “toái löûa taét ñeøn”. Nhöng chò Tình ñaõ gaït phaét ñi: “Anh ñöøng laém chuyeän. Ai chöùng minh ñoù laø ñaát nhaø anh”. Töùc mình, anh Tuyeân ñaâm ñôn kieän. Anh laïi coøn lo loùt cho caùn boä ñòa chính xaõ xuoáng ño ñaïc. Moïi chuyeän cöù ruøm beng. Caùc baø nhieàu chuyeän laïi coù ñeà taøi baøn taùn. Chæ khoå cho maáy ñöùa treû. Chuùng bò caám chôi vôùi nhau trieät ñeå. Cöù vaøi ngaøy hai nhaø laïi lôøi qua tieáng laïi, deø bæu laãn nhau. Khoâng khí caêng nhö daây ñaøn. Beù Thuùy con chò Tình theõ thoït hoûi meï: - Taïi sao con khoâng ñöôïc chôi vôùi
baïn Uyeân nöõa? - Taïi nhaø noù laáy ñaát nhaø mình. - Taïi sao nhaø baïn aáy laïi laáy ñaát cuûa nhaø mình? Chò Tình gaét leân: “Taïi con ñöôøng chöù taïi gì. Treû con, laém chuyeän, tao ñaõ caám thì chôù coù beùn maûng sang ñaáy nghe chöûa, noùi nöõa tao taùt vôõ moàm”. Beù Thuùy “Daï” moät tieáng roài thui thuûi ra vöôøn chôi vôùi con meøo. Boãng moät hoâm beù Thuùy chaïy veà hôùn hôû: “Meï ôi! Con nghe baùc Tuyeân baûo vôùi moïi ngöôøi raèng khoâng coù con ñöôøng naøo nöõa ñaâu. Vaäy laø con ñöôïc chôi vôùi baïn Uyeân roài phaûi khoâng aï!”. Chò Tình chöa hieåu ñaàu cua tai nheo gì thì oâng tröôûng xoùm ñaõ ñeán nhaø thoâng baùo: “ Treân tænh ngöôøi ta xeùt laïi roài. Döï aùn ñöôøng lieân tænh chaïy qua thoân mình khoâng trieån khai ñöôïc vì khoâng khaû thi”. Chò Tình hôi söõng ngöôøi laïi, chaúng leõ laïi caám ñaùm con nít noù chôi vôùi nhau maø chaúng coù lyù do gì... roài ngöôïng nguøng khi nghó tôùi nhöõng “aùnh maét hình vieân
ñaïn” cuûa mình baáy laâu nay chæ vì tin ñoàn cuûa döï aùn. .
Laøm ñeïp cho choàng
Anh Haûi laø thôï cô khí treân thaønh phoá. Töø khi hai con gaùi ñi lao ñoäng ôû Haøn Quoác, cuoäc soáng cuûa gia ñình anh chò khaù cuõng leân troâng thaáy. Chò Hoa - vôï anh nhieàu laàn goïi ñieän giuïc choàng veà queâ, bôûi chò thaáy coâ quaïnh trong caên
nhaø hai taàng vöøa môùi xaây. Moät hoâm, coâ em hoï ñi laøm treân phoá veà keå chuyeän nghi ngôø choàng chò ñaõ coù boà nhí treân ñaáy. Chò Hoa nghe maø noùng ran heát caû maët. Chò noùi nhö rít qua keõ raêng: “Giôøi ôi! Thaûo naøo maø baûo veà khoâng veà, laïi coøn mang theâm tieàn noùi laø giaûi quyeát vieäc rieâng. Thì ra laø mang cho gaùi ñaây maø”. Thaáy chò Hoa maët muõi phöøng phöøng, coâ em hoï dòu gioïng: “Chò aø, ñöøng coù caû giaän maø maát khoân. Con gaùi treân phoá ñeïp nhö theá neân anh nhaø meâ cuõng phaûi. Vì theá chò cuõng phaûi ñi laøm ñeïp ñeå maø keùo choàng veà”. Nghe em noùi cuõng coù lyù neân ngay hoâm sau chò Hoa quyeát ñi thaåm myõ laïi toaøn boä cô theå. Maáy ngaøy sau ñoù coâng vieäc ñoàng aùng chò cuõng boû
beâ ñeå leân chôï huyeän mua nhöõng boä caùnh môùi nhaát, ñaét tieàn nhaát. Ñoâi baøn chaân beø beø cuûa chò quen thoaûi maùi trong nhöõng ñoâi deùp leâ, giôø phaûi eùp mình khoå sôû trong nhöõng ñoâi giaøy cao goùt nhoïn hoaét, nhieàu laàn khieán chò traøo nöôùc maét vì baøn chaân söng vuø ñau buoát. Nhöng nghó ñeán lôøi khuyeân cuûa coâ em hoï, chò laïi caén raêng chòu ñöïng. Hoâm aáy, anh Haûi trôû veà suyùt nöõa ñaõ khoâng nhaän ra vôï mình. Chò Hoa naèm reân höø höø trong chaên. Bôûi laøn moâi traùi tim cuûa chò vöøa môùi xaêm ñang söng leân, ñoû moïng nhö moät quaû caø chua chín. Sau khi ñònh thaàn, anh Haûi môùi hoûi han söï tình. Luùc ñaõ vôõ leõ anh vöøa giaän, vöøa thöông vôï. Anh noùi nhö an uûi: “Sao maø daïi theá! Anh chöa veà ñöôïc laø vì coøn phaûi thu xeáp coâng vieäc cho oån thoûa chöù. Anh mang theâm tieàn leân laø muoán
mua moät vaøi thöù quan troïng ñeå veà Bieát nhìn caùi ñaàu bôøm xeùn vôùi “hai môû xöôûng cô khí taïi nhaø. Ai muoán lai” (highline) xanh ñoû laëp laïi: “ÖØ troâng cuõng ngöùa böø... uoài tao xa vôï maõi ñaâu”. Chò Hoa noùi nhö meáu: “Vaâng, em thaät”. Maáy ngaøy sau khoâng thaáy Bieát bieát roài aï”. neït poâ nöõa, caùi ñaàu cuûa Bieát ñaõ phaûi Ngöùa maét thaät Ñi laøm treân Haø Noäi caû naêm môùi veà caïo troïc loác, khoâng coøn caùi teøo ngöïa queâ moät laàn, neân Bieát coá toû ra mình xanh xanh ñoû ñoû treâu ngöôi moïi hôn ñöùt maáy ñöùa cuøng tuoåi chaân laám ngöôøi nöõa...
Toâi môùi caâm
Söôùng laø thanh nieân khoûe maïnh nhöng sieâng aên nhaùc laøm. Bò ngöôøi laøng vaø hoï haøng nhaéc nhôû nhieàu anh ta ñaønh leân phoá kieám ngheà sinh nhai. Nhöng laø ngheà ñaëc bieät: Ñi aên xin. Laâu laâu thaáy Söôùng veà laøng quaàn laø aùo löôït laïi vung tieàn khoâng tieác tay trong nhöõng cuoäc bia boït cuøng
tay buøn ôû laøng. Nhaän löông vaø tieàn thöôûng xong, Bieát ra tieäm hôùt toùc ñeà nghò laøm cho mình moät quaû ñaàu thaät ñaëc bieät ñeå veà queâ. Daïo khaép laøng, roài phoùng xe ñi laïi töø laøng Ñoâ sang laøng Ñam nhöng Bieát chaúng thaáy ai ñeå yù ñeán caùi ñaàu caïo traéng 2 beân, chæ coøn moät teøo toùc nhuoäm xanh xanh ñoû ñoû keùo daøi töø gaùy leân ñænh ñaàu. Töùc mình, Bieát mang con Wave ra thò traán “moùc poâ”. Buoåi toái, Bieát phoùng xe treân con ñöôøng lieân thoân giöõa laøng Ñoâ vaø laøng Ñam maáy laàn. Tieáng poâ xe maùy ñang noå vang ñoäng caû xoùm laøng boãng nhieâm im baët. Coù tieáng thaát thanh keâu “cöùu, cöùu... ”, moïi ngöôøi trong laøng ñoå xoâ ra ñöôøng. Chieác xe maùy vaãn choáng ñöùng ñaøng hoaøng beân meù ñöôøng, chæ coù Bieát laø ñang loùp ngoùp boø töø döôùi möông nöôùc leân. Maáy cuï giaø hoûi: “Sao laïi theá naøy? Maáy hoâm thaáy maøy phoùng xe phoom phoom raønh laém maø nay sao laïi vaêng xuoáng möông laø theá naøo ”. Bieát run caàm caäp traû lôøi ñöùt quaõng: “Coù maáy anh chaën ñöôøng chæ vaøo maët chaùu noùi: “thaáy caùi maët maøy laø boïn oâng... ngöùa caùi... böø... uoài” roài hoï heø nhau neùm chaùu xuoáng möông...”. Moät cuï giaø soi ñeøn pin leân ñaàu
ñaùm baïn, ngöôøi ta laïi xì xaàm: “Chaéc laø leân phoá truùng quaû chi ñaây”. Baø Boán laø ngöôøi cuøng laøng vôùi Söôùng, leân thaønh phoá troâng chaùu ngoaïi môùi sinh. Ngaøy naøo baø cuõng ñi chôï thaät sôùm. Bôûi luùc naøy thöïc phaåm töôi maø giaù caû laïi reû. Hoâm aáy, baø gaëp moät thanh nieân troâng daùng veû khoûe maïnh nhöng aên maëc raùch röôùi chìa caùi noùn tôi veà phía baø. Anh ta khoâng noùi maø chæ ra hieäu. Baø Boán ñoaùn anh ta bò caâm neân toû veû thöông tình. Nhöng nhìn neùt maët baø cöù thaáy ngôø ngôï nhö ñaõ gaëp ôû ñaâu ñoù. Saün coù maáy nghìn tieàn leû baø ñöa heát cho chaøng thanh nieân roài cheùp mieäng: “Thaät laø oâng trôøi baát coâng, ngöôøi khoûe maïnh nhö theá naøy maø laïi bò caâm”. Roài baø quay laïi hoûi nhö chia seû vôùi ngöôøi baát haïnh tröôùc maët mình: “Naøy chaùu, chaùu bò caâm laâu chöa?”. Boãng baø giaät naûy ngöôøi khi nghe töø chính mieäng thanh nieân kia noùi ra raønh roït: “Toâi môùi caâm ñaây thoâi”. Hoùa ra khi nhaåm tính naém tieàn leû maø cuï giaø toát tính cho mình, Söôùng thaáy nhieàu quaù neân queân maát laø mình ñang bò caâm. Luùc naøy trôøi cuõng vöøa saùng khoâng coøn nhaù nhem, baø Boán nhö cuõng chôït nhaän ra ñieàu gì beøn noùi to: “Thì ra maøy laø thaèng Söôùng bieáng nhaùc nhaát laøng ñaây maø...”
55
Thònh haønh haønh model “Single Mom” vôùi caùc sieâu sao trong nöôùc
Thuïc Nghi Qua baùo chí phoûng vaán, moät soá sao Vieät trong nöôùc döôøng nhö coù xu höôùng coá tình gaây soác taïo cho mình theâm söï chuù yù duø baèng baát cöù hình töôïng naøo. Môøi baïn ñoïc nghe thöû vaøi lôøi phaùt bieåu trong luùc ngöùa... mieäng cuûa caùc naøng.
Ngöôøi maãu Phi Thanh Vaân ñöôïc phoûng vaán veà chuyeän giaûi phaàu thaåm myõ ngöïc cho bieát “Coøn nhôù khi mang boä ngöïc môùi, laàn ñaàu tieân ñöùng daäy, toâi bò ngaõ chuùi veà phía tröôùc vì cô theå maát thaêng baèng, nhöng baây giôø taát caû ñaõ trôû thaønh moät phaàn cô theå cuûa toâi. Neáu phaûi laáy ra, chaéc chaén toâi seõ töï töû!” (Tuoåi Treû).
56
Tröôùc ñaây sieâu maãu Xuaân Lan töøng khieán khaùn giaû "giaät mình" khi tuyeân boá seõ trôû thaønh single mom Nöõ nhaïc só Giaùng Sôn, ñöôïc hoûi töùc meï ñôn thaân, haydeã hieåu hôn veà tình traïng hoân nhaân cuûa naøng laø cöù coù con laøm meï maø chaúng caàn "Maø thuù thaät nheù, tìm moät ngöôøi ñaøn choàng. oâng baây giôø thaät khoù bôûi boùng (laïi caùi) Tuy nhieân duø phaùt bieåu khaù baïo nhieàu quaù! (Cöôøi)... " (Vietnamnet) mieäng nhöng döôøng nhö ngöôøi ñeïp naøy vaãn khoâng thöïc söï ñuû duõng caûm ñeå laøm ñieàu ñoù. Chæ coù ñieàu lôøi phaùt bieåu cuûa naøng ñaõ ñeå laïi cho... haäu theá moät söï “noi theo” ñaùng chuù yù. Chæ hai naêm sau, haøng loaït ngheä syõ treû ñaõ coi vieäc "khoâng choàng maø chöûa" laø chuyeän "thöôøng tình theá gian" vaø tôø hoân thuù chaúng hôn gì maãu giaáy goùi oå baùnh mì, noù thaät söï khoâng caàn thieát trong ñôøi soáng gia ñình cuûa caùc sieâu sao trong nöôùc ngaøy nay. Ca syõ Hoà Ngoïc Haø: Vôï choàng khoâng quan troïng tôø giaáy Chuyeän baàu bí cuûa ca syõ Hoà Ngoïc Haø ñöôïc coi laø oàn aøo nhaát giôùi showbiz Vieät trong thôøi gian qua vì ñang treân ñænh cao cuûa söï nghieäp boãng döng ngöôøi ñeïp naøy gia nhaäpbinh chuûng ngöôøi nhaùi "laën maát taêm" khieán ngöôøi haâm moä khoâng khoûi toø moø.
Ca só Mai Khoâi ñöôïc môøi phaùt bieåu veà thôøi trang treân saân khaáu "Toâi thích khoe nhöõng caùi ñeïp cuûa mình. Ñaâu phaûi ai maëc ñoà hôû cuõng ñeïp, vaán ñeà laø bieát "khoe" thoâi. Ví duï mình coù ngöïc thì khoe ngöïc. Ngoaøi ra, toâi thích hôû eo laém! Vì caùi eo laø ñöôøng cong ñeïp nhaát cuûa phuï nöõ. Coøn chuyeän khoâng maëc aùo ngöïc, theo quan nieäm cuûa toâi, ñeå vuù traàn khoâng maët aùo ngöïc môùi ñeïp môùi ñeïp... " (Theå Thao Vaên Hoùa & Ñaøn OÂng). Ca syõ Hoà Ngoïc Haø: Khi ñöôïc hoûi veà tình traïng hoân nhaân cuøng ñöa con môùi chaøo ñôøi “Toâi khoâng quan troïng giaáy tôø. Mieãn sao Cöôøng coi toâi laø ngöôøi nhö theá naøo, luoân ôû caïnh toâi, chaêm soùc vaø hoaøn thaønh toát traùch nhieäm cuûa ngöôøi ñaøn oâng..”
Haøng loaït tin ñoàn ñöôïc döïng leân xung quanh ca syõ hoï Hoà nhöng coù leõ vieäc chöa keát hoân maø coù thai khieán dö luaän xoân xao nhaát. Ñaëc bieät nghi aùn veà ngöôøi cha vöøa coù tieàn, vöøa coù tieáng maø laïi laø ngöôøi tình moät thôøi cuûa Taêng Thanh Haø (moät dieãn vieân noåi tieáng “luù troïn quaû cao” maø DNÑS ñaõ ñaêng taûi caùch ñaây khoâng laâu) caøng gaây neân söï chuù yù ñaëc bieät cuûakhaùn thính giaû. Ñeå daäp taét tin ñoàn, Hoà Ngoïc Haø coù tung moät vaøi boä aûnh vôùi thaân hình chuaån cuûa moät sieâu maãu vaø moät clip ca nhaïc hoøng daäp taét dö luaän. Tuy nhieân chöa ñöôïc bao laâu vì hôïp ñoàng vôùi moät haõng myõ phaåm ñaõ "troùt" kyù neân Haø Hoà sau nhieàu laàn thaát höùa vôùi nhaø saûn xuaát ñaõ phaûi xuaát hieän. Nhöõng hình aûnh bò chuïp trong söï kieän ñoù ñöôïc mang ra soi xeùt vaø phaân tích kó löôõng. Coù leõ do khoâng chòu noåi aùp löïc töø dö luaän neân tröôùc khi sang Myõ döôõng thai Hoà Ngoïc Haø ñaõ chính thöùc leân tieáng coâng nhaän mình ñang coù thai vaø coâ cuõng khaúng ñònh raèng vieäc coù con maø chöa laøm ñaùm cöôùi laø raát bình thöôøng: "Toâi khoâng quan troïng giaáy tôø. Mieãn sao Cöôøng (ñoâ la) coi toâi laø ngöôøi nhö theá naøo, luoân ôû caïnh toâi, chaêm soùc vaø hoaøn thaønh toát traùch nhieäm cuûa ngöôøi ñaøn oâng. Ngöôïc laïi, toâi seõ vì tình yeâu cuûa mình, sinh con vaø khoâng caàn bieát thôøi gian naøy laø thôøi gian naøo, laøm giaùn ñoaùn coâng vieäc ra sao. Ñöùa con naøy ñöôïc sinh ra töø tình yeâu cuûa boá meï noù...." Ca syõ Thaùi Thuøy Linh: Toâi khoâng quan troïng coù con thì phaûi coù... gia ñình Sau moät thôøi gian khaù im hôi laëng tieáng, ca syõ Thaùi Thuøy Linh baát ngôø quay trôû laïi vaø nhanh choùng khieán khaùn giaû choaùng khi khoe coâ con gaùi ñaàu loøng gaàn moät tuoåi duø vaãn chöa... laáy choàng. Khaùn giaû coøn soác hôn khi ca syõ naøy chia seû veà quan nieäm tình yeâu vaø hoân nhaân cuûa mình: "Anh aáy, ñeå laø ngöôøi yeâu thì raát tuyeät vôøi, cuõng laø moät ngöôøi boá raát yeâu con, nhöng ñeå laøm ngöôøi ñaøn oâng cuûa gia ñình thì coøn phaûi caàn theâm thôøi gian" hay "Chuùng toâi vaãn ôû caïnh nhau, cuøng chaêm soùc Thaùi An, nhöng toâi töï caûm thaáy chuùng toâi chöa thích hôïp ñeå ñi ñeán moät ñaùm cöôùi...". Maëc duø ca syõ naøy cuõng töï nhaän ñaõ 30 tuoåi khoâng coøn boàng boät, non nôùt nhöng vôùi quan nieäm veà tình yeâu nhö treân thì chaéc haún nhieàu ñoäc giaû phaûi baät cöôøi bôûi suy nghó "khaùc ngöôøi" naøy. Baûn thaân Thaùi Thuøy Linh cuõng khoâng coi troïng söï raøng buoäc trong
thoaùng, coâ khoâng thích söï raøng buoäc bôûi tôø ñaêng kyù keát hoân: "Toâi khoâng bieát ngöôøi khaùc thì theá naøo nhöng toâi khoâng caàn moät ngöôøi ñaøn oâng ôû beân caïnh mình chæ vì coù raøng buoäc baèng hoân nhaân. Caùi toâi muoán ñeà cao chính laø tình yeâu, tình nghóa thaät söï chöù khoâng phaûi baát kyø raøng buoäc naøo. Toâi khoâng sôï khi mình giaø nua, xaáu xí thì ngöôøi tình seõ boû toâi vì nhö ñaõ noùi, toâi seõ choïn cho mình caùi cheát thaät thuù vò töø khi coøn chöa kòp giaø..." Ca syõ Thaûo Trang: Toâi chaáp nhaän coù con maø chaúng caàn cöôùi Noåi danh töø cuoäc thi Vieät Nam Idol, duø khoâng coù may maén sôû höõu moät ngoaïi hình xinh ñeïp vaø boác löûa nhö caùc ca syõ khaùc nhöng Thaûo Trang ñöôïc khaùn giaû yeâu meán bôûi taøi naêng thaät söï trong aâm nhaïc. Laø ngöôøi khaù thaúng thaén vaø boäc hoân nhaân: "Toâi khoâng quan troïng vieäc ñeán tuoåi phaûi laáy choàng, hay coù con thì phaûi coù gia ñình... maø chæ laøm khi töï thaáy ñieàu aáy laø caàn thieát, neân cuõng khoâng bò aùp löïc gì heát. Caûm thaáy moïi vieäc raát töï nhieân...". Ca syõ Mai Khoâi: Khoâng caàn raøng buoäc bôûi hoân nhaân Nhaéc ñeán Mai Khoâi laø nhôù ñeán coâ naøng sôû höõu haøng taù nhöõng scandal tình aùi vaø nhöõng phaùt ngoân gaây soác. Tuy nhieân thôøi gian gaàn ñaây ca syõ "Hoa daïi" coù veû ñang khaù yeân aám vôùi moái tình hieän taïi ngoaïi tröø tröïc khi tieáp xuùc nhöng Thaûo Trang vaãn khieán moät soá ngöôøi yeâu nhaïc choaùng vôùi quan ñieåm khaù thoaùng cuûa coâ trong chuyeän keát hoân: "Ñaâu coù gì quan troïng! Toâi vaãn coù theå chaáp nhaän coù con maø chaúng caàn cöôùi, chæ caàn soáng haïnh phuùc beân nhau laø ñöôïc..."
thi thoaûng laïi coù nhöõng trieát lyù veà chuyeän choïn caùch ñeå cheát vaø khoâng thích sinh con. Chính vì theá maø quan ñieåm veà hoân nhaân vôùi Mai Khoâi cuõng raát
Vôï hoûi choàng: Anh ôi, anh yeâu em vì khuoân maët xinh ñeïp hay thaân hình gôïi caûm cuûa em? Choàng: (nhìn töø ñaàu xuoáng chaân vôï) Anh yeâu caùi tính “khoâng bieát töï aùi” cuûa em ñaáy ooOoo Hoaøng töû vöøa saëc nöôùc vöøa la laøng “Cöùu ta hôõi ngöôøi ñeïp ôi, ta seõ taëng naøng moät ñoáng quaàn aùo loùt loaïi xòn nhaát!”. Naøng tieân caù nhìn chaøng hoaøng töû baèng caëp maét long lanh truyeàn caûm roài noùi “Khoâng chaøng ôi, naøo giôø em... ôû truoàng quen roài, baây giôø maëc ñoà loùt em.... cheát lieàn!”
57
Ñ
aøn oâng ñi "tìm hoa" thöôøng deã daõi khi choïn "beán ñoã", nhöng ñoái vôùi quyù baø taát caû phaûi tuyeät ñoái kín ñaùo. Ñieàu naøy cuõng thaät deã hieåu vì döôùi con maét cuûa xaõ hoäi, haønh vi naøy cuûa hoï laø moät chuyeän chaúng hay ho gì. Nhôø vaøo quen bieát thaân thieát, cuoái cuøng toâi cuõng ñöôïc tham gia tröïc tieáp vaøo ñoäi nguõ nhaân vieân nam cuûa vuõ tröôøng C. treân ñöôøng H. vaø ñaàu quaân döôùi tröôùng cuûa H. "Nghieän", moät thanh nieân leûo kheûo, nhöng trong giôùi vuõ sö laïi noåi nhö coàn. Ngaøy ñaàu tieân môùi nhaäp hoäi, toâi phaûi thích nghi vôùi nhöõng thöù maø tröôùc ñaây chæ coù trong töôûng töôïng. Nhöõng haønh ñoäng, cöû chæ caø chôùn, nhöõng caâu noùi suoàng saõ mang ñaày nhuïc duïc vaø aâm thanh ñinh tai, nhöùc oùc cuûa saøn nhaûy. Ñeå trôû thaønh moät "chim moài" chính hieäu, nhaûy laø yeâu caàu baét buoäc vôùi taát caû ñaøn em döôùi tröôùng cuûa H. "Nghieän". Bôûi vaäy, toâi phaûi hoïc qua moät lôùp nhaûy khieâu vuõ caáp toác do ñích thaân ñaïi ca H. höôùng daãn. Sau gaàn hai thaùng hoïc nhaûy, ngaøy toâi chính thöùc "toát nghieäp", khaùch haøng ñaàu tieân ai ngôø laø moät quyù coâ treû ñeïp môùi ngoaøi 30 tuoåi, nhaø ôû phoá Ngoïc Khaùnh. Coù trình ñoä, coâng vieäc oån ñònh taïi moät doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoùng taïi Haø Noäi. N. (teân coâ gaùi) coù choàng laø moät doanh nhaân suoát ngaøy trong Nam, ngoaøi Baéc baän bòu vôùi coâng vieäc kinh doanh, haøng thaùng trôøi khoâng coù maët ôû nhaø. Trong nhöõng phuùt giaây troáng traûi coâ ñôn aáy, N. ñaõ theo ñöùa baïn cuøng cô quan ñeán nhaûy giaûi khuaây. Vaø, trong ranh giôùi toái saùng cuûa aùnh ñeøn nhaûy N. ñaõ guïc ngaõ vaøo voøng tay cuûa nhöõng keû ñaøn oâng "thieáu tieàn nhöng thöøa tình" luùc naøo khoâng bieát. Sau giai ñoaïn quyeán ruõ cuûa ñieäu slow vaø vaøi chuïc phuùt taâm söï, N. chaøo toâi ra veà khoâng queân ñeå laïi moät nuï hoân gioù cuøng vôùi caùi nhìn ñaày bí hieåm. Theá laø nhöõng thaùng ngaøy "taäp söï" cuûa toâi chao ñaûo trong voøng tay cuûa moät ngöôøi ñaøn baø treû ñeïp. Qua N., toâi ñöôïc heù nhìn theá giôùi môø aûo cuûa nhöõng quyù baø, quyù coâ ñi tìm "cuûa laï"... Vuõ tröôøng C. chaäp choaïng toái, laùc ñaùc moät vaøi quyù coâ khaùch quen ñeán ngoài uoáng nöôùc, nghe nhaïc. Taïi nhöõng vuõ tröôøng naøy luoân coù moät "maù mì" laøm nhieäm vuï saép xeáp trai nhaûy, traùnh ñeå xaûy ra hieän töôïng tranh giaønh khaùch cuõng nhö khoâng ñöôïc ñeå moät quyù coâ naøo ñoù ngoài leû loi moät mình. Cuõng nhö nhieàu vuõ tröôøng coù dòch
58
Ngoïc Lam vuï "keùp nam", vuõ tröôøng C. luoân ñöôïc quyù baø tin töôûng nhaát khoâng chæ vì ñoäi nguõ keùp chuyeân nghieäp maø coøn theå hieän ôû söï phuïc vuï taän tình töø A-Z. Ñoäi nguõ "keùp nam" taïi ñaây khaù ñoâng ñaûo, quy moâ vaø neà neáp. Löïc löôïng naøy laø nhöõng thanh nieân treû trung, chuû yeáu ñang trong ñoä tuoåi "ñaù boùng SEA Game". Lòch söï trong boä ñoàng phuïc quaàn maøu, aùo
sô mi traéng, caø vaït thaãm, hoï aên noùi nhoû nheï, xöng "mình - toâi" vôùi caùc U ôû tuoåi... 50. Coøn khaùch nhaûy ñeàu coù daùng veû sang troïng, töï tin. Hoï luoân xuaát hieän vôùi nhöõng boä caùnh saëc sôõ, hay nhöõng boä vaùy ñaàm khaù tieát kieäm vaûi vôùi phaàn ngöïc luoân ñöôïc khoeùt roäng toái ña ñeå cho... thoaùng maùt vaø cho "baïn nhaûy" tha hoà ngaém. Luùc naøy coù hai "chò" chaéc tuoåi cuõng ngoaøi "nguõ tuaàn" ñaåy cöûa böôùc vaøo, son phaán loøe loeït, vaùy ñaàm ngaén cuõn côõn, xeû ñeán taän ñuøi. Hình nhö laø khaùch quen laâu ngaøy khoâng ñeán neân "maù mì" chaïy ra ñon ñaû chaøo hoûi. Moät chò trong hai "chò" coù troïng löôïng khoâng döôùi 70 kg vôùi ba soá ño cuõng gaàn xaáp xæ nhau. Coù leõ do khoå löôïng quaù taûi cuûa mình neân hai "chò" ñeán ñaõ laâu maø chöa thaáy keùp naøo ra môøi nhaûy, tröôùc tình caûnh naøy, "maù mì" ñaõ phaûi ra tay can thieäp vaø sau moät thoaùng ngaäp ngöøng hai keùp gaàn ñoù xuaát hieän böôùc ra dìu caùc chò löôùt nheï trong ñieäu Waltz. Hôn 23h, thôøi ñieåm caùc quyù baø cuõng taûn ñi nguû, hai "chò" cuõng soùng böôùc leân xe taxi cuøng vôùi keùp... "Haàu heát caùc quyù baø ñeán vuõ tröôøng ña phaàn thuoäc dieän coù taâm traïng", T., moät "ñoàng nghieäp" coù thaâm nieân trong ngheà tö vaán. Roài T. keå chuyeän veà moät khaùch quen teân D. coù choàng laø giaùm ñoác maketing, xuaát ngoaïi nhö ñi chôï. Phaùt hieän choàng coù boà nhí, baø laøm um xuøm leân cho choàng xaáu hoå "boû cuoäc chôi", naøo ngôø oâng laïi boû baø ñi theo "tieáng goïi cuûa con tim". Buoàn ñôøi, chaùn caûnh baø tìm queân trong men röôïu vaø saøn nhaûy. Taïi ñaây baø quen vaø "hoïc nhaûy" vôùi L., moät keùp nhaûy khaù ñeïp vaø cuõng laõo luyeän trong "ñaøo moû". Töø ñoù, khoâng moät ñeâm naøo baø vaéng maët taïi vuõ tröôøng vaø moïi lo toan ñaùng leõ daønh cho gia ñình thì baø quay ngöôïc laïi chaêm chuùt cho chaøng keùp nhoû hôn mình gaàn 30 tuoåi. Töø ngaøy quen bieát vôùi "thaày" daïy nhaûy, baø thöôøng laáy tieàn ôû nhaø cung caáp cho chaøng keùp nhoû, ñoåi laïi L. seõ phuïc vuï baø caû treân saøn nhaûy laãn treân... giöôøng. Ñeå "xöùng ñoâi" vôùi chaøng keùp, baø chòu khoù ñi myõ vieän, heát caét choã naøy, ñaép choã kia. Vaäy maø trong moät laàn nhaûy, khoâng bieát voâ tình theá naøo maø caû moät cuïm mí maét giaû beân traùi rôi maát, khoå cho chaøng keùp tìm kieám caû buoåi ñeå daùn laïi maø khoâng thaáy. Cuoäc tình cheânh leäch naøy caøng keùo daøi thì caùi taøi khoaûn baø tieát kieäm bao naêm caøng huït ñi troâng thaáy. Sau khi ñaõ boøn ruùt ñöôïc kha khaù voán tieát kieäm cuûa baø D., chaøng keùp L. ñaõ boû baø ñi tìm "bôø beán" môùi...
S
on phaán, nöôùc hoa, ñoà hieäu... raát thôøi trang, troâng hoï ít ai nghó ñaõ böôùc vaøo tuoåi xeá chieàu bôûi caùch aên maëc, ñi ñöùng nhö caùc coâ gaùi treû. Nhöõng quyù baø naøy laáy ñeâm laøm ngaøy, laáy söï nhaäp nhoaïng cuûa aùnh ñeøn ñeå che giaáu veát chaân chim treân khoùe maét vaø hôn theá, ñeâm môùi laø theá giôùi rieâng tö cuûa hoï. Nhöng ñaèng sau moãi cuoäc vui aáy laø gì? Cuoäc soáng coù bao ñieàu traùi ngöôïc, bao chuyeän khoùc cöôøi maø neáu khoâng phaûi laø ngöôøi trong cuoäc, moãi ngöôøi trong chuùng ta seõ khoâng ai hieåu heát ñöôïc. "Troáng vaéng" tìm ñeán röôïu vaø ngöôøi tình Khi noùi ñeán chuyeän nhaäu ñeâm coù leõ ngöôøi ta chæ lieân töôûng ñeán nhöõng gaõ ñaøn oâng kheà khaø cheùn taïc cheùn thuø beân caùc chieán höõu chöù ít ai ngôø raèng, hoï - nhöõng quyù baø giaøu sang cuõng tìm ñeán röôïu ñeå giaûi khuaây. Quaùn röôïu X treân phoá H.C. laø nôi caùc quyù baø tìm ñeán vì nôi ñaây coù khoâng gian kín ñaùo, khung caûnh laïi tình töù deã gaây xuùc ñoäng loøng ngöôøi. Nhieàu quyù baø tìm ñeán ñaây khoâng ñôn thuaàn ñeå giaûi saàu maø hoï coøn ñeán ñaây nhaäu roài cuøng ngöôøi tình tìm ñeán nhöõng nhaø nghæ sang troïng ñeå cuøng vui cuoäc maây möa. Goùc quaùn chieàu cuoái heø, beân cheùn röôïu moät ngöôøi phuï nöõ coù veû ñeïp kieâu sa ñang khoâng ngöøng roùt, uoáng, roùt, uoáng... Höông röôïu say noàng vaø khuoân maët ngöôøi ñaøn baø öûng hoàng caøng theâm say ñaém, quyeán ruõ loøng ngöôøi. Bao con maét aùi ngaïi ñoå doàn veà phía chò. Maëc keä, chò vaãn roùt vaø vaãn uoáng... Toâi nhaän ra chò laø ngöôøi quen cuõ, ngöôøi chò hoï cuûa coâ baïn thaân maø toâi vaãn chôi töø hoài hoïc ñaïi hoïc. Sao chò laïi ngoài ñaây coù moät mình? Caâu chuyeän chò keå cöù ñaày leân sau moãi cheùn röôïu vôi, qua nöôùc maét vaø caû nhöõng ñaéng cay tuûi hôøn ñang gaëm nhaám taâm can chò. Choàng chò laø giaùm ñoác, coâng vieäc baän roän khieán anh hay phaûi ñi coâng taùc xa daøi ngaøy. Baûn thaân chò cuõng laø ngöôøi thaønh ñaït, coâng vieäc cuûa chò coù thu nhaäp cao khieán nhieàu ngöôøi mô öôùc . Vôï choàng chò coù moät coâ con gaùi xinh ñeïp, ngoan ngoaõn. Hoï soáng trong moät ngoâi bieät thöï giaøu sang vôùi ñaày ñuû tieän nghi. Cuoäc soáng giaøu sang, ñaày ñuû nhöng töø laâu haïnh phuùc ñaõ khoâng coøn ôû laïi trong caên nhaø cuûa chò. Sau khi sinh ñöùa con gaùi ñaàu loøng, chò ñaõ maát ñi khaû naêng sinh nôû vaø tình yeâu cuûa anh daønh cho chò cuõng phai nhaït töø ñoù. Chò bieát anh khao khaùt coù moät thaèng con trai noái doõi toâng ñöôøng, vaø chò ñaõ nhaém maét
laøm ngô khi bieát anh boà bòch beân ngoaøi. Chò cam chòu soáng trong caûnh choàng chung vì thöông ñöùa con gaùi ñang coøn nhoû. Vaø chò cuõng töï daèn vaët mình bôûi chò ñaõ maát ñi khaû naêng laøm meï, neáu chò sinh cho anh moät thaèng con trai thì anh ñaâu coù boû chò ñi theo ngöôøi khaùc. Töø ñoù vôï choàng chò soáng caûnh ly thaân. Daêm böõa nöûa thaùng anh veà nhaø moät laàn thaêm con roài laïi voäi vaõ ra ñi. Coøn chò, noãi coâ ñôn ngaøy ñeâm daøy voø khieán chò nhö ngöôøi maát hoàn. Phoù maëc coâ con gaùi cho baø giuùp vieäc toát buïng, chò lao vaøo nhöõng cuoäc vui nhö moät söï troán traùnh. Chò ñaõ tìm ñeán röôïu, ñeán ngöôøi tình ñeå queân ñi noãi ñau trong loøng mình. Trong aùnh ñeâm maäp môø chò lao mình vaøo nhöõng cuoäc nhaäu say, laû lôi trong voøng tay ngöôøi tình ñeå ñöôïc laøm ngöôøi ñaøn baø, ñeå ñöôïc chieàu chuoäng vaø ñaém say, ñeå ñöôïc soáng vaø ñöôïc yeâu. Nhìn göông maët chò voâ hoàn maø toâi thaáy xoùt xa. Toâi khoâng muoán noùi raèng chò coù loãi hay khoâng khi soáng buoâng thaû nhö vaäy. Nhöng giaù nhö chò maïnh meõ vaø can ñaûm hôn, giaù nhö chò nghó ñeán coâ con gaùi ñang ôû nhaø mong ngoùng meï veà vaø giaù nhö chò moät laàn daùm thay ñoåi cuoäc ñôøi mình thì moïi söï ñaõ khaùc.
Cuoàng say trong aùnh ñeøn ñeâm Neáu ngöôøi phuï nöõ bình thöôøng sau giôø tan sôû gaáp gaùp veà vôùi toå aám gia ñình cuøng choàng con vui vaày beân böõa côm gia ñình thì laïi coù nhöõng ngöôøi phuï nöõ döôøng nhö khoâng bieát ñeán vieäc gia ñình, duø hoï cuõng coù choàng, coù con vaø coù moät maùi aám gia ñình. 11h ñeâm ôû saøn nhaûy coå ñieån treân ñöôøng N.C.T, töøng ñoâi dìu nhau
theo tieáng nhaïc du döông, nhöõng böôùc chaân uyeån chuyeån vaø cô theå hoï nhö quaán vaøo nhau, gôïi tình, say ñaém. Toâi baét quen vôùi ngöôøi ñaøn baø aên vaän sang troïng trong boä ñaàm treã ngöïc ñaày kheâu gôïi ñang ngoài nghæ sau moät ñieäu nhaûy khaù "maát söùc". Nhìn caùch trang ñieåm, aên maëc cuûa chò, khoâng ai ñoaùn ñöôïc chò ñaõ gaàn 50. Cô theå caêng traøn söùc soáng, chò ngoài ñung ñöa theo tieáng nhaïc vaø chôø ngöôøi baïn nhaûy ñang baän phuïc vuï "em" khaùc. "Chò ôi, chaéc caùc ñoâi ñeán ñaây ñeàu laø vôï choàng chò nhæ?", toâi ñaùnh baïo hoûi chò. "Trôøi, coâ em khôø quaù. Toaøn caëp ñaáy. Maáy laõo giaø ôû nhaø thì bieát gì, cuø laàn cuïc mòch chaùn cheát". Qua caâu than thôû cuûa chò toâi ñöôïc bieát, sôû dó chò tìm ñeán theá giôùi oàn aøo naøy laø do oâng choàng queâ muøa cuûa chò ñaõ "baát löïc" nhieàu naêm nay. Chò voán xinh ñeïp, gioûi giang laïi thaønh ñaït trong coâng vieäc neân coù tö töôûng vaø loái soáng khaù saønh ñieäu, hieän ñaïi. Ngöôïc laïi vôùi chò, anh choàng xuaát thaân töø thoân queâ neân coù loái soáng khaù giaûn ñôn. Hoï nhö moät "ñoâi ñuõa leäch" vaø caøng coá gheùp laïi caøng "leäch". Tieáng nhaïc laïi noåi leân, chò uyeån chuyeån trong voøng tay moät chaøng trai daãn nhaûy coù thaân hình haáp daãn. Toâi töï hoûi, sau moãi cuoäc vui nhö vaäy, khi trôû veà caên nhaø cuûa mình chò seõ soáng moät cuoäc soáng nhö naøo? Moät ngöôøi phuï nöõ ñaõ taâm söï vôùi toâi: Thöïc loøng khoâng phaûi chò muoán soáng cuoäc soáng nhö theá nhöng choàng chò chôi bôøi, boà bòch laêng nhaêng. Chò uaát haän nghó: anh ta chôi ñöôïc, sao mình laïi khoâng? Vaø chò ñaõ neùm tieàn vaøo laøm ñeïp, mua saém haøng hieäu. Chò muoán cho choàng chò phaûi hoái haän, phaûi coù ngaøy quyø döôùi chaân chò maø xin chò quay veà. Chò thích ñi nhaäu, ñi nhaûy vaøo ban ñeâm, chò muoán say, muoán vui cho queân heát noãi buoàn. Ñeâm ñeán laø luùc chò phoâ dieãn mình. Chò töï tin khi coù maøn ñeâm laøm baïn, noù nhö giuùp chò che giaáu noãi buoàn tuoåi taùc, noãi buoàn trong taâm can vaø daãu chò coù khoùc trong maøn ñeâm, cuõng khoâng ai bieát. Nghe nhöõng caâu chuyeän treân maø loøng toâi khoâng khoûi xoùt xa. Toâi bieát mình khoâng coù quyeàn phaùn xeùt moät ai, ÔÛ moät nhöõng goùc khuaát cuûa queâ nhaø hoâm nay coù nhöõng chuyeän ít ai ngôø...
59
"Totto-chan: coâ beù ngoài beân cöûa soå" cuûa Kuroyanagi Tetsuko laø moät cuoán saùch ñöôïc xuaát baûn vaøo naêm 1981 vaø ngay laäp töùc ñaõ trôû neân noåi tieáng treân khaép ñaát nöôùc Nhaät Baûn. Keå töø khi cuoán saùch laàn ñaàu tieân ñöôïc baùn ra, 20 naêm ñaõ troâi qua, song cho ñeán taän baây giôø vaãn coøn raát nhieàu ngöôøi Nhaät tìm mua noù, hoaëc möôïn thö vieän veà ñoïc.
Nhö raát nhieàu nhaø vaên khaùc, Lewis Carroll (teân thaät laø Reverend Charles Lutwidge Dodgson) voán laø tay ngang, giaûng vieân moân toaùn tröôøng Christchurch. Chính ôû ñaây, oâng ñaõ gaëp coâ beù Alice Liddell 10 tuoåi, con gaùi oâng hieäu tröôûng, laø
nguoàn caûm höùng cho caùc taùc phaåm tieâu bieåu cuûa mình, trong ñoù ñaëc bieät coù (Alice in Wonderland) - ñöôïc coi laø moät taùc phaåm kinh ñieån cuûa vaên hoïc treû em theá giôùi, ra ñôøi naêm 1865. Lewis Carroll, baèng tö duy khoa hoïc khuùc chieát cuûa mình, ñaõ xaây döïng moät theá giôùi vöøa moäng mô kyø aûo laïi vöøa mang ñaày tính trieát lyù. Neáu "Alice in Wonderland" laáy boä baøi cô roâ chuoàn bích laøm neàn taûng ñeå suy töôûng, thì "Through the Looking-Glass, and What Alice Found There" (1871) laïi döïa treân troø chôi côø vua (caû hai taùc phaåm naøy ñaõ ñöôïc ñöa vaøo boä phim 3D Alice in Wonderland cuûa ñaïo dieãn Tim Burton môùi phaùt haønh thaùng 3-2010 vöøa qua). ÔÛ ñoù, moãi nhaân vaät laø hieän thaân cuûa moät quaân côø, vôùi Nöõ hoaøng Traéng vaø Nöõ hoaøng Ñoû, coøn Alice chæ laø moät quaân toát. Cuoán Soå tay Vaên hoïc nhi ñoàng, do Wordsworth Classics xuaát baûn, naêm 1992 ñaõ vieát: "Duø caùc caâu chuyeän veà Alice ñaõ ñöôïc ca ngôïi bôûi nhöõng ngöôøi theo chuû nghóa sieâu thöïc, vaø caùc hoïc troø cuûa Sigmund Freud thì chæ ra ñöôïc raát nhieàu hình aûnh mang tính bieåu töôïng trong ñoù, ta vaãn phaûi nhôù raèng caùc cuoán saùch naøy ñöôïc vieát cho treû em. Moät phaàn trong con ngöôøi Carroll ñaõ khoâng lôùn leân, ñoù laø lyù do vì sao nhöõng cuoán saùch naøy thaønh coâng nhö vaäy. OÂng hieåu ñöôïc noãi thaát voïng cuûa thôøi thô aáu, khi phaûi laø moät con toát trong troø chôi ñöôïc ñieàu khieån bôûi nhöõng quy taéc phi lyù taéc (logic) cuûa ngöôøi lôùn."
60
aêm 1865, taùc phaåm N "Alice ôû xöù sôû dieäu kyø" ra ñôøi, ñöôïc coi laø
"ñaõ thay ñoåi vónh vieãn neàn vaên hoïc daønh cho treû em". Coøn ôû Vieät Nam, nhaø thô Vuõ Ngoïc Bình, taùc giaû baûn dòch "Chuyeän phieâu löu cuûa Mít Ñaëc vaø caùc baïn", cuõng laø ngöôøi vieát cuoán tieåu luaän "Ñoâi ñieàu taâm ñaéc" veà truyeän nhi ñoàng, khaúng ñònh "oâng toå" cuûa neàn vaên hoïc treû em Vieät Nam laø nhaø vaên Toâ Hoaøi vôùi taùc phaåm kinh ñieån "Deá meøn phieâu löu kyù" in laàn ñaàu naêm 1941. Beân caïnh ñoù, cuõng khoâng theå khoâng nhaéc tôùi "Tuû saùch hoàng" cuûa Töï Löïc Vaên Ñoaøn nhöõng naêm 1940. ñoù tôùi nay, bieát bao Tthô,öøtheádòch heä nhaø vaên, nhaø giaû... ñaõ laëng
leõ toâ ñieåm taâm hoàn cho nhöõng ñöùa treû, ñeå chuùng lôùn leân mang trong mình moät maûng kyù öùc ngoït ngaøo veà moät theá giôùi, maø noùi theo chöõ cuûa nhaø vaên Pierre Gamarra laø "Thieân ñöôøng xanh thaúm"... Môøi baïn ñoïc ñeán vôùi caâu chuyeän trong thaùng naøy ñeå ñi thaêm theá giôùi vaên chöông truyeän saùch ñoái vôùi treû em
Totto laø moät beù gaùi, do bò kyø thò veà haønh ñoäng vaø lôøi noùi, ñaõ boû hoïc ngay töø khi môùi vaøo lôùp moät. Sau ñoù, coâ beù xin hoïc laïi taïi tröôøng tö thuïc Tomoe, vaø ñaõ ñöôïc höôûng moät cuoäc soáng môùi vôùi baàu khoâng khí hoïc taäp töï do, beân caïnh coâ hieäu tröôûng tuyeät vôøi vaø caùc baïn hoïc sinh vôùi nhöõng caù tính raát ña daïng, trong ñoù coù caû caùc em nhoû taøn taät nöõa. Thoâng qua cuoäc soáng nhaø tröôøng taïi tröôøng tieåu hoïc Tomoe, coâ beù Totto ñaõ phaùt huy ñöôïc phaàn caù tính ñaëc bieät trong tính caùch cuûa mình, ñaõ tröôûng thaønh moät caùch toát hôn. Treû em, cuõng gioáng nhö coâ beù Totto, ñeàu mang trong mình nhöõng caù tính rieâng. Coøn ngöôøi lôùn chuùng ta laïi khoù chaáp nhaän nhöõng tính caùch aáy. Theá nhöng, neáu bieát phaùt huy caùi taøi naêng ñaëc bieät aáy, laøm noù ñôm hoa keát traùi, thì ñöùa treû ñoù seõ trôû thaønh moät con ngöôøi tuyeät vôùi, coù moät traùi tim roäng môû vaø taâm hoàn phong phuù. Laàn ñaàu tieân toâi ñoïc cuoán saùch naøy laø sau khi noù ñöôïc xuaát baûn cuõng khaù laâu. Khi aáy toâi cuõng ñaõ qua tuoåi 20 roài, nhöng toâi ñaõ say söa ñoïc vôùi nhöõng hoài öùc veà tuoåi thô hieän leân moät caùch soáng ñoäng vaø töôi môùi, döôøng nhö toâi chính laø coâ beù Totto
vaäy. Coù leõ chuùng ta, ai cuõng töøng coù moät thôøi laø beù Totto. Ngoaûnh laïi quaù khöù môùi thaáy raèng, mình ñaõ töøng coù luùc laøm nhöõng vieäc laï luøng, noùi nhöõng ñieàu laï luøng. Chuùng ta lôùn leân, ñöôïc giaùo duïc, ñöôïc tieáp thu nhieàu tri thöùc, vaø coù leõ chuùng ta ñaõ queân maát raèng mình ñaõ töøng laø beù Totto. Tuy nhieân, duø trôû thaønh ngöôøi lôùn roài, chuùng ta vaãn coù theå nhôù laïi "coâ beù Totto". AÁy laø khi ta tieáp xuùc vôùi con treû. Sau khi ñoïc xong cuoán saùch naøy, tieáp xuùc vôùi treû thô, chuùng ta haõy yù thöùc raèng moãi em ñang laø beù Totto. Chính beù Totto, baèng caùch suy nghó cuûa rieâng noù, öùng ñoái vôùi ngoân töø vaø haønh ñoäng cuûa rieâng noù, môùi coù theå tröôûng thaønh ñöôïc. Ngoaøi ra, ngöôøi ta yeâu thích quyeån saùch naøy coøn bôûi söùc haáp daãn cuûa nhöõng böùc tranh do hoïa só Iwasaki Chihiro veõ.
M
ôøi baïn ñoïc xem cuoäc troø chuyeän giöõa nhaø thô Ñoã Trung Quaân vaø nhaø baùo Chu Minh Vuõ ôû trong nöôùc, hai nhaø thô vaø nhaø baùo naøy thuoäc theá heä saùt caïnh beân beân caùi moác chuyeån giao tröôùc vaø sau 1975. Chu Minh Vuõ (CMV): Ngaøy aáy, luõ treû boïn toâi khoâng phaûi ñi hoïc theâm nhö hoïc troø baây giôø. Ñi hoïc nöûa ngaøy, nöûa ngaøy coøn laïi bò nhoát trong nhaø ñeå boá meï ñi laøm. Boá meï toâi laøm giaùo vieân, neân may maén coù moät caên gaùc xeùp ñeå ñaày nhöõng cuoán saùch... Moät caên gaùc xeùp taïm bôï vaø toái taêm, nhöõng trang saùch ñen nheûm...
Khoâng chæ laø taùc phaåm tieâu bieåu cuûa nhaø vaên Toâ Hoaøi, "Deá meøn phieâu löu kyù" coøn ñi ñaàu vaø laø ñaïi dieän cho caû neàn vaên hoïc treû em Vieät Nam. Taùc phaåm xuaát hieän laàn ñaàu tieân naêm 1941 trong baûn in cuûa NXB Taân Daân vôùi caùi teân "Con deá meøn". Naêm 1954, nhaø vaên Toâ Hoaøi söûa chöõa laïi, ñöa vaøo caùc ñoaïn bò Phaùp
kieåm duyeät (trong moät soá baûn in hieän nay, nhöõng ñoaïn theâm naøy ñeàu ñöôïc chuù thích roõ), vaø vieát theâm toaøn boä haønh trình chu du thieân haï cuûa Deá meøn vaø Deá truõi sau naøy. Töø ñoù, taùc phaåm chính thöùc mang teân "Deá meøn phieâu löu kyù", vaø ñaõ ñöôïc dòch ra hôn 20 thöù tieáng treân theá giôùi.
Luùc ñoù, nhöõng cuoán saùch aáy chöa cuoán huùt toâi baèng theá giôùi beân ngoaøi oå khoùa kia... Nhöng ngoaøi thôøi gian ngoài thoø chaân qua cöûa soå troø chuyeän vôùi ñaùm baïn, toâi khoâng bieát laøm gì ngoaøi caùch ñoïc ñi ñoïc laïi nhöõng cuoán truyeän ñeïp nhaát - giaáy traéng tinh, chöõ to vaø nhieàu hình minh hoïa... , cuûa Nhaø xuaát baûn Caàu Voàng. Ñoïc ñi ñoïc laïi ñeán thuoäc loøng töøng chi tieát, ñoïc ñeán nguû queân cho ñeán luùc tieáng xe ñaïp cuûa meï toâi ñaõ laùch caùch ñi ñeán ñaàu hoài... Ñoïc heát "saùch traéng" thì ñeán nhöõng cuoán "saùch ñen" - daøy vaø in baèng giaáy ñen cuûa Vieät Nam, töø "Deá meøn phieâu löu kyù", "Ñoäi thieáu nieân Ñình Baûng", "Tuoåi thô döõ doäi"... cho ñeán "Truyeän coå Grim", "Truyeän coå An-ñeùc-xen", "Nhöõng taám loøng cao caû"... vaø thaäm chí cuoái cuøng toâi cuõng ñoïc xong
caû nhöõng "Haûo haùn nôi traûng caùt", "Tieáng goïi nôi hoang daõ", "Ñaát vôõ hoang", "Theùp ñaõ toâi theá ñaáy"... tröôùc khi vaøo caáp 2... Boá meï toâi khoâng caám toâi ñoïc saùch trong nhaø, keå caû cuoán ngöôøi lôùn kieåu nhö "Tình söû Angelic"... nhöng tuyeät ñoái caám nhöõng cuoán saùch thueâ ngoaøi tieäm maø maõi sau naøy toâi môùi bieát ñoù laø saùch kieám hieäp, daõ söû... Maø caøng caám toâi laïi caøng... toø moø ñeå ñoïc leùn luùt. Bôûi theá ngaøy caáp 2, khi say meâ truyeän daõ söû kieám hieäp, toâi böïc boá meï ñaõ caám toâi ñoïc nhöõng cuoán naøy töø sôùm. Roài khi lôùn hôn nöõa, ñoïc nhöõng cuoán saùch khaùc, toâi laïi thaéc maéc ngaøy xöa baïn beø ñöôïc ñoïc, ñöôïc bieát maø toâi laïi khoâng. Nhöng coù leõ, chuyeän ñoïc laø nhö vaäy, böôùc leân töøng naác thang, toâi coù theå rôøi moät cuoán saùch vaø ñeán vôùi moät caâu chuyeän khaùc. Ñoã Trung Quaân (ÑTQ): Naêm 10 tuoåi cuõng vì toø moø, toâi sa vaøo caên phoøng saùch coá tình khoâng khoùa laïi cuûa meï mình. Meï toâi laø ngöôøi ñoïc saùch vaø ñaõ "baãy" thaèng con hieáu ñoäng öa leâ la ñaàu ñöôøng cuoái ngoõ hôn trong nhaø baèng caên phoøng (giaû vôø) "bí maät" aáy. Theá laø moät theá giôùi meânh moâng khaùc laïi ñöôïc môû ra, caùi theá giôùi ôû trong boùng toái laïi traøn ngaäp thöù aùnh saùng cuûa trí töôûng töôïng töø nhaân vaät vaø nhöõng cuoäc phieâu löu coù chieàu daøi, roäng baèng caû theá giôùi. Trong boùng toái, bôûi vì thaèng beù leân 10 khoâng daùm baät ñeøn ñeå ñoïc khi ñaõ bò meï "caám vaøo", noù bò caän thò sôùm khi chöa heát tieåu hoïc. Vì theá, ñaáy cuõng laø noãi aân haän cuûa baø meï sau naøy... Trong caên phoøng caám aáy coù gì? Coù Trieäu Töû Long, Quan Vaân Tröôøng, Tröông Phi, Taøo Thaùo, Löu Bò cuûa thôøi Tam quoác tranh huøng... Coù boùng daùng cuûa chaøng tieåu laõng töû Yeán Thanh, tieáng gaàm cuûa Voõ Toøng khi ñaû hoà treân nuùi Caûnh Döông, coù tieáng theùt cuûa Loã Trí Thaâm, Lyù Quyø rung ñoäng caû vuøng Thuûy Höû... Coù thuyeàn tröôûng Nemo treân con taøu bí maät aån hieän trong loøng ñaïi döông meânh moâng... Coù tieáng soùi tru traûi daøi treân caùnh röøng thaâm u cuûa Jack London töø Tieáng Goïi Nôi Hoang Daõ... Coù moät baàu trôøi laáp laùnh sao trong moät ñeâm treân söôøn nuùi cuûa chaøng chaên cöøu vaø coâ chuû nhoû 16 tuoåi ñeïp nhö moät giaác mô cuûa Alphonse Daudet... coù luoân caû Z28, Toáng Vaên Bình - chaøng ñieäp vieân mang quoác tòch Vieät Nam maø sau naøy khi lôùn leân toâi môùi bieát laø yù töôûng töø chaøng ñieäp vieân noåi tieáng nhaát theá giôùi James Bond-007. Chính töø nhaân vaät ñöôïc phoùng taùc
61
thaønh Vieät Nam naøy maø kieán thöùc ñòa lyù cuûa toâi hôn haún nhöõng ñöùa baïn cuøng tuoåi, cuøng lôùp. Ñôn giaûn chaøng ñieäp vieân aáy hoaït ñoäng khaép theá giôùi, haàu heát moïi quoác gia quan troïng. Vaên hoùa, ñòa lyù cuûa nhöõng quoác gia aáy luoân ñöôïc mieâu taû caën keõ trong caùc ñieäp vuï cuûa mình. Trong trí thaèng beù leân 10 chöa coù khaùi nieäm chính trò, chæ coù nieàm
kieâu haõnh "ngaây thô": A! Vieät Nam coù moät... sieâu ñieäp vieân haøo hoa vaø oaùch nhaát theá giôùi mang teân Toáng Vaên Bình... Caên phoøng bí maät cuûa meï thaät söï ñaõ troùi chaân toâi bôùt leâ la ngoaøi ñöôøng saù, heûm ngoõ, nhöng laïi ñaåy trí töôûng töôïng cuûa toâi vöôït khoûi ñòa lyù baûn ñoà khi tuoåi chöa quaù 15. Saùch laø nhö theá, kho taøng voâ hình maø neáu chaïm vaøo ta seõ giaøu coù. Noù laø thöù taøi saûn duy nhaát khi vaøo ñaàu thì mieãn phaù saûn. CMV: Toâi vaãn nhôù ngaøy xöa toâi yeâu saùch ñaàu tieân vaãn laø vì saùch Caàu Voàng ñeïp quaù, chôït nhôù ñeán anh thöôøng veõ minh hoïa cho saùch cuûa Nguyeãn Nhaät AÙnh moät thôøi thieáu nieân toâi cuõng töøng meâ maån. Nhöng xeùt cho cuøng, ñieàu gì cuoán huùt treû con chaïm ñöôïc ñeán saùch vôû cuõng ñöôïc, mieãn ñoù khoâng phaûi laø cuoán truyeän taàm phaøo. May maén ñeán vôùi cha meï chuùng toâi bôûi voâ tình trong söï thieáu thoán vaät chaát, hoï laïi coù moät söï tinh khieát veà tinh thaàn daønh cho con caùi. Ñôn giaûn nhö nhöõng cuoán saùch, nhöõng gì coøn laïi vaø coù theå ñöôïc trao göûi cho con caùi laø nhöõng taùc phaåm vaên hoïc thieáu nhi trong ñoù phaàn lôùn ñöôïc in ôû Lieân Xoâ... Khoâng hieåu, thôøi nieân thieáu cuûa anh, nôi anh soáng hoaøn toaøn khaùc vôùi theá heä ñi sau chuùng toâi, vaên hoïc thieáu nhi coù khaùc? ÑTQ: Tuoåi thô toâi thuoäc theá heä coù chieán tranh, khi ñaát nöôùc coøn phaân ranh baèng tieáng suùng. Chieán tranh aûnh höôûng ñeán taát caû, cho duø vôùi treû con. Ngöôøi lôùn thöôøng nghó khoâng aûnh höôûng gì saâu saéc. Nhöng coù ñaáy, khoâng treû con naøo khoâng thích chôi troø chôi cuûa ca khuùc "Bang Bang" maø tieáng Vieät laø "Paèng! Paèng!". Chia
62
hai phe baén nhau baèng suùng oáng tre laø moät ví duï veà troø chôi thoâng duïng cuûa tuoåi thô toâi. Chieán tranh voâ hình chung laøm tuoåi thô giaø sôùm hôn moät chuùt. Nhöng söï mô moäng, trí töôûng töôïng cuûa treû thô may thay ñöôïc nhöõng nhaân vaät töø saùch, nhöõng taùc phaåm vaên hoïc nuoâi döôõng. Peter Pan laø nhaân vaät gôïi môû cho toâi caû moät theá giôùi phi hieän thöïc saâu ñaäm nhaát khi toâi leân 8 tuoåi. Ñaáy laø caäu beù töø choái trôû thaønh ngöôøi lôùn, maõi maõi muoán laø treû con ñeå phieâu löu trong theá giôùi coù ñuû caû caùi toát laãn caùi xaáu, nhöng vaãn giaûi quyeát baèng söï trong veo cuûa linh hoàn mình. Baïn toâi, nhaø vaên haøng ñaàu cho tuoåi môùi lôùn vaø thieáu nhi hieän nay - nhaø vaên Nguyeãn Nhaät AÙnh laø hình aûnh cuûa moät nhaø vaên khaùc trong toâi khi 15 tuoåi: Duyeân Anh - Vuõ Moäng Long. Toâi lôùn leân ôû Saøi Goøn. Hoaøn caûnh lòch söû cuûa ñaát nöôùc trong luùc ñoù, taát nhieân, chuùng toâi phaûi ñoïc nhöõng nhaø vaên mieàn Nam nhö Duyeân Anh. Nhöõng "Thaèng Vuõ, Thaèng Coân,
aáy ñuû laøm lu môø anh chaøng Lucky Luke taän mieàn vieãn taây xa xoâi, hay ngöôøi huøng cuûa boùng ñeâm Batman khi aáy cuõng ñaõ coù maët ôû Saøi Goøn. Hoâm nay, Nguyeãn Nhaät AÙnh cuõng thoåi vaøo taâm hoàn treû thô nhöõng rung ñoäng tuyeät ñeïp cuûa Chöông, Ngaïn, Cuùc, Höông, Thuïc... CMV: Ngay töø ngaøy coøn beù, toâi ñoïc truyeän vaø thöôøng maéc beänh nhaäp vai. Coøn anh thì sao? Vaø baây giôø, khi laø nhaø vaên anh nghó theá naøo khi con treû khoâng quan taâm ñeán ai laø cha ñeû cuûa nhaân vaät maø chuùng chæ nghieãm nhieân nghó raèng ñoù laø theá giôùi cuûa chuùng - saün coù vaäy? ÑTQ: Treû con quaû thaät ít quan taâm ñeán cha ñeû cuûa nhaân vaät. Chuùng chæ quan taâm ñeán chính nhaân vaät - ngöôøi huøng cuûa noù. Chaúng ñöùa treû naøo nhôù teân taùc giaû cuûa Batman, Superman hay Spideman... Khi 10 tuoåi, toâi thænh thoaûng cuõng khoaùc aùo choaøng caùnh dôi nhaûy töø... cöûa soå xuoáng neàn nhaø, thænh thoaûng cuõng "paèng paèng" vaøo chieác boùng cuûa mình treân töôøng nhö anh chaøng Lucky Luke. Con trai toâi ngaøy coøn beù cuõng heät
con Thuùy, Boàn Löøa, nhöõng Hoa Thieân Lyù, Mô Thaønh Ngöôøi Quang Trung... " cuûa nhaø vaên naøy thoåi vaøo taâm hoàn ñaùm treû ñang lôùn nhö chuùng toâi söï mô moäng vaø nieàm töï haøo laøm treû con Vieät Nam roõ nhaát. Luõ treû trong truyeän cuûa oâng saün saøng ñaùnh nhau vôùi nhöõng thaèng nhaõi toùc vaøng maét xanh ôû caùc cö xaù daønh cho ngöôøi Myõ. Nhöõng nhaân vaät treû con Vieät Nam
theá, coù khi laø Songoku cuûa "Baûy vieân ngoïc roàng", coù khi laø Nobita vuïng veà cuûa "Ñoâremon". Trí töôûng töôïng laø moùn quaø maø khoâng cha meï naøo giuùp con caùi ñöôïc ngoaøi saùch vôû, taùc phaåm vaên hoïc (hay chæ laø giaûi trí) maø ñöùa treû choïn ñoïc. Nhaân vaät cuûa moãi theá heä coù theå khaùc nhau, nhöng söï töôûng töôïng cuûa treû con thôøi naøo cuõng gioáng nhau. Nhöng vaên hoïc ñích thöïc cuûa cuûa theá giôùi ñeå laïi söï baát töû cho duø laø thôøi ñaïi naøo cuõng theá. Naøng Baïch Tuyeát baát töû, Peter Pan baát töû, Coâ beù quaøng khaên ñoû baát töû, Thuyeàn tröôûng Hook baát töû... CMV: Caû theá giôùi ñang leân côn soát vôùi nhöõng theá giôùi 3D moäng mô sieâu thöïc. Vaø ñoät nhieân toâi nghó raèng, bieát ñaâu laø chuùng coù thaät, chuùng toàn taïi vaø hoaøn toaøn khoâng phaûi laø saùng taùc. Vaên chöông thieáu nhi chæ laø moät baøi hoïc ñaàu tieân veà thieân nhieân, veà vaïn vaät, veà xuùc caûm nhaân vaên... Coøn ñieåm keát cho caâu hoûi lôùn "Chuùng coù thaät hay khoâng?" chæ ñeán khi chuùng ta ñaõ giaø ñi, nhaém maét lìa coõi taïm naøy... Toâi coù nghe moät chia seû cuûa
chò Minh Hoàng - ngöôøi phuï nöõ Vieät Nam ñaàu tieân ñaët chaân ñeán Nam cöïc noùi raèng, chò meâ töø beù cuoán saùch "Hai vaïn daëm döôùi ñaùy bieån" vaø baét ñaàu öôùc mô ñöôïc böôùc chaân ñi vaøo ñaïi döông. Vôùi chò, haõy cöù öôùc mô, khoâng coù öôùc mô naøo laø vieån voâng, Cuoäc soáng maø khoâng coù öôùc mô thì chaúng coù yù nghóa naøo heát... ÑTQ: Khoâng coù öôùc mô, khoâng coù trí töôûng töôïng vieån voâng treû con khoâng coøn laø treû con, taâm hoàn seõ ngheøo naøn. Khi lôùn leân chuùng ta khoâng coøn tin OÂng giaø Noel coù thaät nhöng neáu tröôùc ñoù, khi coøn laø treû con ta ñaõ... khoâng tin vaøo coå tích, cuoäc soáng seõ aûm ñaïm voâ cuøng. Nuoâi naáng nhöõng giaác mô cho con treû laø ñieàu moïi cha meï phaûi laøm vaø phaûi töï choïn löïa caùch laøm. Khi con trai toâi coøn beù, nöûa ñeâm toâi treøo noùc nhaø ñaët vaøo phoøng noù moät moùn quaø kyù teân "OÂng giaø Noel". Phaàn thöôûng lôùn lao daønh cho oâng boá leo treøo laø hoâm sau khi thöùc daäy, oâm laáy moùn quaø Giaùng sinh, noù noùi "Sao con thích gì oâng giaø Noel cuõng bieát nhæ!" CMV: Bieát chia seû vôùi anh theá naøo nhæ, bôûi anh laø moät ngöôøi laøm vaên hoïc... Chæ bieát raèng khoâng coù nhöõng con chöõ vaø trang saùch ñaõ qua trong ñôøi, coù leõ toâi ñaõ khoâng phaûi laø toâi ngaøy hoâm nay... Toâi ñaõ lôùn coøn nhöõng ngöôøi baïn aáu thô cuûa toâi thì vaãn vaäy, khoâng bao giôø bôùt thô ngaây vaø moäng mô... Nhöng toâi cöù thaéc maéc raèng, lieäu con toâi, chaùu anh, luõ treû baây giôø coù coøn yeâu nhöõng ngöôøi baïn cuûa toâi nöõa khoâng, hay chuùng ñaõ coù nhöõng ngöôøi baïn khaùc, höõu hình hôn (truyeän tranh, phim aûnh)? Vaø lieäu chuùng cuõng ñoïc, nhöng chuùng coù yeâu hoï nhö toâi... Bôûi thöïc teá chuùng coù nhieàu hôn nöõa nhöõng ngöôøi baïn môùi. ÑTQ: Theá heä naøo tuoåi thô vaø tuoåi treû cuõng coù nhöõng mô moäng ñeïp. Nhöõng nhaân vaät Vieät Nam cuûa anh coù theå song haønh cuøng nhöõng nhaân vaät danh tieáng cuûa truyeän tranh Nhaät Baûn ñang chieám lónh caû theá giôùi hoâm nay. Baïn ñoïc nhoû tuoåi hoâm nay vaãn coù theå yeâu Ñoâremon, Songoku beân caïnh nhöõng nhaân vaät cuûa "Kính vaïn hoa". Toâi tin nhö theá. Vaø toâi thöôøng trao ñoåi vôùi anh ñeà taøi "coù tuû saùch daønh cho thieáu nhi hay khoâng?" khi anh vaø toâi cuøng ñoïc Tam Quoác Chí, Ñoâng Chu Lieät Quoác, Thuûy Höû khi leân 10. Jack London, M.Twain khi chöa 15 tuoåi maø nhöõng tieåu thuyeát aáy ngöôøi lôùn cuõng say meâ... Coù leõ, nhöõng khaùi nieäm phaân loaïi tuû saùch, loaïi saùch chæ mang yù nghóa töông ñoái maø thoâi.
Chu Minh Vuõ
K
hi toâi coøn beù, chöøng khoaûng chín möôøi tuoåi, moät ngöôøi anh hoï taëng cho toâi cuoán "Totto-chan, coâ beù beân cöûa soå" cuûa taùc giaû Tetsuko Kuroyanagi, moät moùn quaø hieám hoi vaøo thôøi ñoù. Sau naøy, toâi coù ñieàu kieän ñoïc raát nhieàu cuoán saùch khaùc, nhöng chöa bao giôø nhöõng aán töôïng veà Totto-chan phai nhaït trong toâi. Thaäm chí toâi coøn tin raèng, tính caùch mình ñaõ bò aûnh höôûng raát nhieàu töø cuoán saùch veà yù thöùc ñoäc laäp, tinh thaàn töï do vaø nhaân aùi thôøi thô aáu aáy. Chính cuoán saùch aáy ñaõ hình thaønh trong toâi tình yeâu ñoái vôùi treû em, vôùi ñoäng vaät vaø nhaân vaät ngöôøi thaày tuyeät vôøi ñaõ trôû thaønh thaàn töôïng cuûa toâi suoát thôøi thô aáu. Cuõng nhö ngöôøi thaày aáy, toâi muoán mang tôùi cho caùc em nhöõng gì coù yù nghóa vaø giuùp caùc em hình thaønh nhaân caùch toát ñeïp. Coâng vieäc dòch saùch cho caùc em cuûa toâi khôûi ñaàu töø mong muoán giaûn dò ñoù. Thaät kyø laï, caøng laøm
Phöông Huyeân vieäc naøy, toâi caøng thaáy mình yeâu meán theâm nhöõng taâm hoàn treû thô vaø coá gaéng tìm hieåu veà mong muoán cuûa caùc em. Baây giôø böôùc ra cöûa haøng saùch, caùc baäc phuï huynh töôûng chöøng nhö laïc vaøo moät vöôøn hoa vôùi baït ngaøn nhöõng ñaàu saùch daønh cho caùc em. Neáu so laïi vôùi thôøi cuûa chuùng ta, thôøi cuûa nhöõng ngöôøi chæ bieát tôùi moät vaøi nhaân vaät nhö Bieát Tuoát vaø Mít Ñaëc, caäu beù ngöôøi goã Buratino vaø muoän hôn moät chuùt laø Ñoâremon... caùc em baây giôø haïnh phuùc hôn, coù nhieàu löïa choïn hôn. Nhöng khoâng nhö ñoà chôi, chuùng ta ñeàu bieát raèng beù trai thì thích sieâu nhaân vaø xe hôi, beù gaùi thì thích buùp beâ, thì thaät khoù ñeå bieát ñöôïc baây giôø nhaân vaät cuûa caùc em laø ai, ñeán töø cuoán saùch naøo, vaø taïi sao caùc em laïi thích chuùng? Töø tö caùch moät ngöôøi dòch saùch môùi böôùc vaøo ngheà, toâi chæ xin keå veà moät cuoán saùch ñöôïc nhieàu ngöôøi yeâu thích ôû Vieät Nam "Chuyeän con meøo daïy haûi aâu bay" cuûa taùc giaû Luis Sepulveda. Cuoán saùch nhoû xinh naøy keå laïi caâu chuyeän veà chuù meøo maäp uù coù teân laø Zorba ñaõ höùa vôùi moät coâ haûi aâu tröôùc khi coâ qua ñôøi raèng seõ khoâng aên quaû tröùng cuûa coâ, chaêm soùc cho tôùi khi tröùng nôû vaø... daïy con haûi aâu con taäp bay. Lôøi höùa ñoù töôûng chöøng laø baát khaû vôùi con meøo, nhöng vôùi söï giuùp ñôõ cuûa coäng ñoàng meøo vaø moät con ngöôøi, cuoái cuøng Zorba ñaõ thöïc hieän ñöôïc. Taùc phaåm naøy ñaõ daãn ñaàu danh saùch saùch baùn chaïy trong nhieàu tuaàn taïi Vieät Nam vaø nhaän ñöôïc nhieàu lôøi khen ngôïi cuûa baùo chí. Moät em beù toâi bieát ñaõ thích nhaân vaät Zorba trong cuoán saùch tôùi noãi ñem caùi teân ñoù ñaët cho
63
con meøo trong nhaø. Sau khi ĂąoĂŻc cuoĂĄn saĂšch, em cuĂľng trĂ´Ăť neân yeâu meøo hĂ´n, hÜÚng thuĂš hĂ´n vĂ´Ăši nhÜþng chÜông trĂŹnh truyeĂ n hĂŹnh veĂ bieĂĽn vaø Ăąoäng vaät. Meøo Zorba ĂąaĂľ trĂ´Ăť thaønh moät ngÜôøi baĂŻn vĂ´Ăši caĂšc em nhĂś theĂĄ. MoĂŁi Ăąoäc giaĂť nhĂ coĂš theĂĽ tÜï lÜïa choĂŻn laĂĄy moät thaĂ n tÜôïng, moät ngÜôøi baĂŻn cho mĂŹnh, haøng ngaøn cuoĂĄn saĂšch trÜôÚc maĂŤt caĂšc em laø haøng ngaøn caĂšnh cÜÝa mĂ´Ăť ra theĂĄ giĂ´Ăši. Vaø chĂnh nhÜþng ngÜôøi lĂ´Ăšn cuĂľng hoĂŻc ùÜôïc raĂĄt nhieĂ u tÜø cuoĂĄn saĂšch daønh cho caĂšc em. Khi toâi dòch nhÜþng doøng cuoĂĄi cuøng cuĂťa cuoĂĄn saĂšch "ChuyeĂĄn phieâu lĂśu dieäu kyø cuĂťa Edward Tulane" toâi ĂąaĂľ rĂśng rĂśng nÜôÚc maĂŠt vĂŹ xuĂšc Ăąoäng vaøo khoaĂťnh khaĂŠc chuĂš thoĂť tĂŹm laĂŻi ùÜôïc ngÜôøi yeâu thÜông mĂŹnh. TaĂŻi sao moät cuoĂĄn saĂšch daønh cho treĂť em laĂŻi coĂš theĂĽ taĂšc Ăąoäng tĂ´Ăši moät ngÜôøi ĂąaĂľ trÜôÝng thaønh laø toâi tĂ´Ăši theĂĄ? BĂ´Ăťi leĂľ taĂšc phaĂĽm aĂĄy noĂši veĂ tĂŹnh yeâu, sÜï maĂĄt maĂšt vaø caĂšch ĂąeĂĽ vÜôït qua vaø tieĂĄp tuĂŻc yeâu thÜông. ChuĂš thoĂť baèng sÜÚ trong ĂąoĂš ĂąaĂľ traĂťi qua moät haønh trĂŹnh maø taĂšc giaĂť goĂŻi laø "Ăąi laĂŻc" ĂąeĂĽ hoĂŻc ùÜôïc taĂĄt caĂť nhÜþng ĂąieĂ u ĂąoĂš vaø cuoĂĄi cuøng ĂąaĂľ tĂŹm ùÜôïc ùÜôøng veĂ nhaø. VĂ´Ăši ngÜôøi lĂ´Ăšn chuĂšng ta, maĂĄy ai khoâng phaĂťi traĂťi qua nhÜþng giaây phuĂšt "Ăąi laĂŻc" nhĂś theĂĄ? Khi dòch cuoĂĄn saĂšch naøy, toâi ĂąaĂľ hĂŹnh dung tĂ´Ăši caĂšc em, nhÜþng ùÜÚa treĂť coøn ùÜôïc bao boĂŻc vaø cĂśng chieĂ u, caĂšc em lieäu coĂš hieĂĽu heĂĄt ùÜôïc giaĂš trò cuĂťa vieäc ùÜôïc thÜông yeâu vaø yeâu thÜông ngÜôøi khaĂšc? Toâi tin raèng nhÜþng cuoĂĄn saĂšch aĂĄy seĂľ Ă´Ăť laĂŻi trong trĂ nhĂ´Ăš cuĂťa caĂšc em, ĂąeĂĽ caĂšc em coĂš theâm tĂŹnh yeâu, nieĂ m tin trong cuoäc soĂĄng. Vaø quan troĂŻng hĂ´n caĂť, caĂšc em ùÜôïc tieĂĄp xuĂšc tĂ´Ăši taĂĄt caĂť baøi hoĂŻc ĂąoĂš moät caĂšch thaĂĄm thĂa vaø "meĂ m maĂŻi", vÜøa ĂąuĂť bieĂĄn coĂĄ ĂąeĂĽ caĂšc em hieĂĽu veĂ baĂťn chaĂĄt cuoäc soĂĄng, vÜøa ĂąuĂť ngoĂŻt ngaøo ĂąeĂĽ caĂšc em hi voĂŻng. ChaĂşng phaĂťi cuoĂĄn saĂšch naøo daønh cho ngÜôøi lĂ´Ăšn chuĂšng ta cuĂľng coĂš ùÜôïc nhÜþng ĂąieĂ u aĂĄy. Ă&#x2018;oâi khi toâi thaĂĄy ĂąaĂšng tieĂĄc vĂŹ vaĂŞn hoĂŻc trong nÜôÚc gaĂ n nhĂś vaĂŁn "ĂąeĂĽ queân" caĂšc em. HĂ´n chuĂŻc naĂŞm gaĂ n Ăąaây, trÜø moät vaøi caĂši teân nhĂś NguyeĂŁn Nhaät AĂ&#x2122;nh, chuĂšng ta gaĂ n nhĂś vaĂŁn chĂśa coĂš gĂŹ cho caĂšc em ĂąoĂŻc. Toâi vaĂŁn mong, moät ngaøy naøo ĂąoĂš ngheĂ dòch saĂšch cho caĂšc em cuĂťa chuĂšng toâi bò caĂŻnh tranh bĂ´Ăťi caĂšc nhaø vaĂŞn Vieät Nam. NhĂśng trong khi ĂąoĂš, chuĂšng toâi vaĂŁn tieĂĄp tuĂŻc mang tĂ´Ăši cho caĂšc em nhÜþng caĂšnh cÜÝa mĂ´Ăši, ĂąeĂĽ tÜø ĂąoĂš caĂšc em tÜï vieĂĄt laĂĄy cuoĂĄn saĂšch cuoäc ùôøi mĂŹnh.
PhÜông Huyeân
64
D
VuĂľ ThuĂťy
anh chĂnh ngoân thuaän thĂŹ nhaø vaĂŞn Nikolai Nikolaevich Nosov laø ngÜôøi sinh ra caäu beĂš Khoâng-BieĂĄt-GĂŹ, nhĂśng chĂnh nhaø thĂ´ VuĂľ NgoĂŻc BĂŹnh mĂ´Ăši laø "meĂŻ" cuĂťa MĂt Ă&#x2018;aĂŤc trÜÚ danh. CoĂš ĂąieĂ u, ngÜôøi ta thÜôøng chĂŚ bieĂĄt ĂąeĂĄn "con" chÜÚ maĂĄy ai nhĂ´Ăš ĂąeĂĄn "meĂŻ" - nhaø thĂ´ cÜôøi vaø noĂši vaäy. PhaĂťi maĂĄt khaĂš nhieĂ u thôøi gian toâi mĂ´Ăši tĂŹm ùÜôïc nhaø thĂ´ VuĂľ NgoĂŻc BĂŹnh, bĂ´Ăťi moät soĂĄ nhaø vaĂŞn vaø nhaø pheâ bĂŹnh maø toâi quen bieĂĄt ĂąeĂ u laĂŠc ĂąaĂ u, laâu nay khoâng ai gaĂŤp oâng. CuoĂĄi cuøng, toâi tĂŹm thaĂĄy ùòa chĂŚ nhaø oâng mĂ´Ăši hay, sau khi khu nhaø cuĂľ bò giaĂťi toaĂť, gia ùÏnh oâng chuyeĂĽn tĂ´Ăši taĂ ng 3 moät khu taĂši ùònh cĂś, vaø Ăąoâi chaân khoâng cho pheĂšp oâng Ăąi Ăąaâu ngoaøi chĂnh caĂŞn chung cĂś nhoĂť cuĂťa mĂŹnh.
NgÜÝi-ThaĂĄy-GĂŹ thoø loø muĂľi xanh caĂši teân ĂąaĂšng yeâu laø Tòt MuĂľi, cuĂľng nhĂś khoâng theĂĽ sinh ra moät MĂt Ă&#x2018;aĂŤc. OĂ&#x201A;ng baĂťo cuoäc ùôøi mĂŹnh trieĂĽn laĂľm qua nhÜþng quyeĂĽn saĂšch, neân naĂŞm 75 tuoĂĽi, oâng vieĂĄt baøi thĂ´ tÜï vaĂĄn theĂĄ naøy: BaĂťy mÜôi laĂŞm tuoĂĽi ùôøi BoĂĄn mÜôi naĂŞm caĂ m buĂšt Ă&#x2018;eĂĽ laĂŻi ùÜôïc nhÜþng gĂŹ? - CoĂš Ăąoâi ĂąieĂ u taâm ĂąaĂŠc Moät caây saĂĄu ngoĂŻt chua Moät con ngÜôøi: MĂt Ă&#x2018;aĂŤc (... ) ("TÜï vaĂĄn")
BҧQ 7LQ 7UX\Ó&#x2026;Q 7K{QJ
Vietnamese
DĂ&#x201A;N BIÓ&#x2020;8 7$1<$ 3/,%(56(.
BÓ? 7UŃÓŁQJ *LD &Ń BÓ? 7UŃÓŁQJ Ä&#x2C6;ŇťF 7UiFK YŇŠQ ĂżÓ&#x2026; Ä&#x2C6;Ó?D 9Ó? 1JŃÓĄL 3KÓŠ 1Ół NgĂ y WKiQJ QÄ&#x192;P ChĂnh PhÓŤ Ă&#x2019;F 3KiW Ä&#x2C6;Ó?QJ &KLÓ&#x192;Q 'Ó?FK 4XҧQJ %i 0Ó&#x;L YÓ&#x2026; FiF 0Ó&#x2022;L 4XDQ +Ó&#x2039; 7ŃŃŤQJ KĂnh BÓ? 7UŃÓŁQJ Ä&#x2C6;ŇťF 7UiFK YŇŠQ ĂżÓ&#x2026; Ä&#x2C6;Ó?D 9Ó? 1JŃÓĄL 3KÓŠ 1Ół 0LQLVWHU IRU WKH 6WDWXV RI :RPHQ Tanya 3OLEHUVHN K{P QD\ ÿã cĂšng vÓ&#x;L QKyP QJKÓ&#x2039; VĆ /LVD 0LWFKell, Maya Jupiter, Pez vĂ Tenielle 0XVOLQ SKiW ĂżÓ?QJ FKLÓ&#x192;Q GÓ?FK TXҧQJ Ei [m KÓ?L WUÓ? JLi WULÓ&#x2039;X FÓŤD &KtQK 3KÓŤ Ă&#x2019;F QKŇľP TXҧQJ bĂĄ nhÓłQJ PÓ&#x2022;L TXDQ KÓ&#x2039; WŃŃŤQJ NtQK OŇŻQ QKDX WURQJ JLÓ&#x;L WUŇż Ă&#x2019;F %j 3OLEHUVHN ÿã cĂł mŇťW WŇĽL &ҧQJ 'DUOLQJ ÓŁ 6\GQH\ ĂżÓ&#x2021; SKiW ĂżÓ?QJ FKLÓ&#x192;Q GÓ?FK ÂľThe Lineâ&#x20AC;&#x2122; WUŃÓ&#x;F cĂĄc GiҧL 7KŃÓŁQJ FÓŤD +LÓ&#x2039;S +Ó?L 4X\Ó&#x2026;Q %LÓ&#x2021;X 'LÓ&#x2030;Q Ă&#x2019;F $XVWUDOLD 3HUIRUPLQJ 5LJKW Association) (APRA). â&#x20AC;&#x2DC;The Lineâ&#x20AC;&#x2122; lĂ mÓ?W FKLÓ&#x192;Q GÓ?FK NpR GjL QÄ&#x192;P QKŇłP YjR JLÓ&#x;L WUŇż Yj QKÓłQJ ҧQK KŃÓŁQJ FÓŤD KÓ&#x2018; YÓ&#x;L nÓ&#x203A; OÓľF OjP JLҧP WKLÓ&#x2021;X WuQK WUŇĽQJ EŇĽR ĂżÓ?QJ ÓŁ Ă&#x161;c vĂ sÓ OŃX ĂŞ ÿҝF ELÓ&#x2039;W WÓ&#x;L FiF SKŃŃŤQJ WLÓ&#x2039;Q truyÓ&#x2026;Q WK{QJ [m KÓ?L Yj WUÓľF WX\Ó&#x192;Q ChiÓ&#x192;Q GÓ?FK Qj\ ĂżŃÓ§F ŃÓ&#x;F OŃÓ§QJ VÓ JÓŁL WK{QJ ĂżLÓ&#x2039;S WÓ&#x;L WULÓ&#x2039;X QJŃÓĄL Ă&#x2019;F â&#x20AC;&#x201C; bao gÓ&#x2014;P JŇŤQ PÓ?W triÓ&#x2039;X WKDQK WKLÓ&#x192;X QLrQ â&#x20AC;&#x201C; WURQJ PŃÓĄL QJj\ KRŇĽW ĂżÓ?QJ ÿҍX WLrQ
TĂ´Ăši baĂĄm chuoâng cÜÝa maø toâi hoĂ i hoäp laĂŠm, naĂŞm nay ĂąaĂľ 85 tuoĂĽi roĂ i, oâng coøn minh maĂŁn khoâng? Gia ùÏnh oâng coĂš hoan ngheânh khoâng? Hay thaäm chĂ laø oâng coøn Ă´Ăť ĂąoĂš khoâng? Cho tĂ´Ăši luĂšc nghe tieĂĄng loäc coäc cuĂťa chieĂĄc gaäy 4 chaân chaĂ m chaäm tÜø phoøng Ăąi ra, roĂ i thaĂĄy oâng xuaĂĄt hieän, tÜôi cÜôøi, toâi thaĂĄy mĂŹnh hĂ´i rung leân, vÜøa vui mÜøng vÜøa xuĂšc Ăąoäng. Nhaø thĂ´ VuĂľ NgoĂŻc BĂŹnh thôøi thĂ´ aĂĄu Ă´Ăť BaĂŠc Ninh, laø troø cuĂťa nhaø vaĂŞn Hoaøng NgoĂŻc PhaĂšch. Tuy caĂť ba anh em oâng, anh trai VuĂľ Cao vaø em trai VuĂľ TuĂš Nam, ĂąeĂ u hoaĂŻt Ăąoäng vaĂŞn chÜông, nhĂśng oâng noĂši raèng ngaøy xĂśa mĂŹnh cuĂľng chaĂşng khoaĂši hoĂŻc vaĂŞn. "DaĂŻy vaĂŞn PhaĂšp baèng tieĂĄng PhaĂšp, laøm sao mĂŹnh meâ ùÜôïc!". Sau naøy oâng cÜÚ tÜï ĂąoĂŻc nhieĂ u, thu naĂŻp nhieĂ u, roĂ i boĂŁng caĂ m buĂšt luĂšc naøo khoâng hay. CuĂľng laø run ruĂťi, naĂŞm 1957 oâng tÜø moät oâng giaĂšo - vieân chÜÚc Boä GiaĂšo duĂŻc laøm thĂ´ ngÜôøi lĂ´Ăšn, tÜø aĂĄy gaĂŠn boĂš maĂľi vĂ´Ăši nhÜþng taĂšc phaĂĽm daønh cho treĂť em. Maø cuĂľng coĂš theĂĽ chaĂşng phaĂťi tĂŹnh côø, toâi thĂŹ cho raèng ai khoâng yeâu treĂť con, hieĂĽu treĂť con, chaĂŠc chaĂŠn chaĂşng theĂĽ naøo vieĂĄt ùÜôïc moät taĂšc phaĂĽm khieĂĄn treĂť con thĂch meâ Ăąi. Coâ con gaĂši cuĂťa oâng keĂĽ raèng ngaøy xĂśa treĂť con quanh khu taäp theĂĽ thÜôøng vaây quanh oâng, haĂš hoĂĄc moĂ m nghe oâng keĂĽ chuyeän, hay laĂŠm! NeĂĄu khoâng yeâu vaø hieĂĽu treĂť con, haĂşn oâng ĂąaĂľ khoâng ĂąaĂŤt cho caäu beĂš Khoâng-
AĂ y laø oâng nhaĂŠc tĂ´Ăši nhÜþng taĂšc phaĂĽm ĂąeĂĽ ùôøi cuĂťa mĂŹnh. "Ă&#x2018;oâi ĂąieĂ u taâm ĂąaĂŠc" laø moät trong soĂĄ hieĂĄm hoi saĂšch tieĂĽu luaän veĂ vaĂŞn hoĂŻc thieĂĄu nhi Ă´Ăť Vieät Nam, thÜôøng ùÜôïc duøng laøm saĂšch tham khaĂťo trong caĂšc luaän vaĂŞn nghieân cÜÚu cuĂťa sinh vieân chuyeân ngaønh. "Caây saĂĄu" laø baøi thĂ´ thieĂĄu nhi maø oâng cho raèng hay nhaĂĄt cuĂťa mĂŹnh. Baøi thĂ´ aĂĄy oâng vieĂĄt ĂąeĂĽ khoĂšc caây saĂĄu giaø trÜôÚc cÜÝa nhaø, caây saĂĄu ĂąaĂľ ruĂšt loøng cho ngÜôøi ta bao muøa traĂši chua ngoĂŻt, vaø baây giôø noĂš giaø nua, roĂŁng moĂŻt, bò ĂąoĂĄn Ăąi... Toâi voĂĄn khoâng phaĂťi ngÜôøi thĂch uyĂť mò, nhĂśng chĂ´ĂŻt nghĂł raèng, coĂš duyeân cĂ´Ăš gĂŹ khoâng, khi toâi vaø oâng hoaĂš ra Ă´Ăť gaĂ n nhau nhĂś vaäy, toâi ĂąaĂľ tÜøng aĂŞn nhÜþng traĂši chua ngoĂŻt maø oâng ruĂšt loøng, nhĂśng maĂľi tĂ´Ăši baây giôø mĂ´Ăši ùÜôïc gaĂŤp oâng. Cuoäc ùôøi naøy, taĂĄt caĂť ùònh ĂąoaĂŻt baèng nhÜþng caĂši duyeân, nhĂś caĂši duyeân ĂąeĂĽ toâi gaĂŤp oâng, hoaĂŤc caĂši duyeân ĂąeĂĽ oâng tĂŹm thaĂĄy MĂt Ă&#x2018;aĂŤc. NaĂŞm 1960, moät laĂ n oâng ĂąoĂŻc ùÜôïc truyeän MĂt-Ă&#x2018;aĂŤc tphieân baĂťn tieĂĄng PhaĂšp laäp tÜÚc meâ luoân. OĂ&#x201A;ng dòch say meâ trong voøng 1 thaĂšng, cÜÚ ngoĂ i ĂąaĂĄt, keâ giaĂĄy treân giÜôøng maø vieĂĄt, vÜøa dòch vÜøa cÜôøi. ...
BĂ Plibersek nĂłi: â&#x20AC;&#x153;â&#x20AC;&#x2122;The Lineâ&#x20AC;&#x2122; sÓ PÓĄL JÓ&#x2018;L JLÓ&#x;L WUŇż WKDP JLD YÓ&#x;L QKDX Yj YÓ&#x;L QKÓłQJ QKj FKX\rQ P{Q ĂżÓ&#x2021; ĂżÓ&#x2026; FDR Yj NKX\Ó&#x192;Q NKtFK QKÓłQJ KjQK YL WtFK FÓľF WURQJ FiF PÓ&#x2022;L TXDQ KÓ&#x2039; ĂżÓ&#x2014;QJ WKÓĄL FzQ gÓ§L UD PÓ?W FXÓ?F WKҧR OXŇąQ YÓ&#x2026; PÓ?W VÓ&#x2022; YŇŠQ ĂżÓ&#x2026; TXDQK ÂľQKÓłQJ NKtD FŇĽQK NK{QJ U} UjQJÂś FÓŤD PÓ&#x2022;L cĂĄc quan hÓ&#x2039; QŃŤL YLÓ&#x2039;F SKkQ UDQK TXҧ WKÓľF NK{QJ PŇŠ\ GÓ&#x2030; GjQJ´ â&#x20AC;&#x153;ChiÓ&#x192;Q GÓ?FK Qj\ QKŇľP WUDQJ EÓ? FKR JLÓ&#x;L WUŇż QKÓłQJ NÓť QÄ&#x192;QJ VXÓ&#x2022;W ĂżÓĄL ĂżÓ&#x2021; QKŇąQ UD SKiW WULÓ&#x2021;Q Yj duy trĂŹ cĂĄc mÓ&#x2022;L TXDQ KÓ&#x2039;´ Trong khuĂ´n khÓ&#x2122; FÓŤD YLÓ&#x2039;F SKiW ĂżÓ?QJ FKLÓ&#x192;Q GÓ?FK Qj\ FiF QJKÓ&#x2039; VĆ 0D\D -XSLWHU /LVD Mitchell, Pez vĂ Tenielle ÿã ĂżŃD UD PÓ?W WK{QJ FiR FKXQJ FÓŤD QJKÓ&#x2039; VĆ QKŃ VDX â&#x20AC;&#x153;ChĂşng tĂ´i hân hĚŠQK ÿ˹͍F Oj PÍĄW SKĚŻQ WURQJ FKLÍ&#x2021;Q GÍ&#x201C;FK Âľ7KH /LQHÂś PÍŁL Qj\ FÍŻD &KtQK 3KÍŻ Ă&#x161;c. Khi nĂłi vÍ&#x2030; YĚQ ĂżÍ&#x2030; FiF PÍ&#x2122;L TXDQ KÍ? EĚŠQ SKĚŤL ELÍ&#x2021;W W{Q WUÍ&#x2022;QJ Ä&#x2C6;y Oj ELÍ&#x2021;W QKĚľQ UD JLÍŁL KĚŠQ phân biÍ?W U} UjQJ JL͡D QK͡QJ ĂżLÍ&#x2030;X FKĚS QKĚľQ ÿ˹͍F Yj QK͡QJ ĂżLÍ&#x2030;X NK{QJ FKĚS QKĚľQ ÿ˹͍F Ä&#x2C6;y lĂ vÍ&#x2030; YĚQ ĂżÍ&#x2030; W{Q WUÍ&#x2022;QJ FKtQK EĚŠQ Yj W{Q WUÍ&#x2022;QJ QK͡QJ QJ˹ͼL NKiF %ĚW OXĚľQ EĚŠQ ĂżDQJ ͧ ĂżkX BĚW OXĚľQ EĚŠQ ĂżDQJ OjP Ju %ĚW OXĚľQ ErQ FĚŠQK EĚŠQ Oj DL Ä&#x2C6;y Oj OĂŞ GR WĚŠL VDR chĂşng tĂ´i ÍŻQJ KÍĄ â&#x20AC;&#x2DC;The Lineâ&#x20AC;&#x2122;.â&#x20AC;?
65
C
haû hieåu sao ñaøn baø töø tuoåi naêm möôi trôû leân cöù möôøi ngöôøi thì coù baûy taùm ngöôøi hoàn vía boãng döng treo ngöôïc caønh caây, say meâ boùi toaùn ñoàng boùng, ñaïo noï ñaïo kia, nhieàu ngöôøi ñaém chìm trong meâ muoäi khoâng caùch sao döùt ra ñöôïc, y chang nhö ma aùm vaäy. Neáu laø ñaøn baø chaân queâ, ít hoïc haønh, ai baûo gì nghe naáy, gaëp phaûi ñaùm chim moài cao thuû chöa bòp ñaõ tin thì khoâng noùi laøm gì. Nhieàu baø hoïc cao hieåu roäng, danh phaän ñöôïc nhieàu ngöôøi neå troïng, vôï con oâng oâng naøy oâng kia cuõng tin vaøo maáy thöù vôù vaån vu vô vieãn voâng, theá môùi laï. Mình quen moät coâ noåi tieáng xinh töôi, coù vieäc laøm toát, laáy choàng giaøu coù ñòa vò, haïnh phuùc goïi laø ngon laønh, suoát ngaøy maët maøy töôi roùi, noùi cöôøi phe pheù. Naêm ngoaùi nghe noùi coâ boû laøm, boû choàng veà Vieät Nam ôû luoân ñeå theo caùi ñaïo naøo ñoù roài, ai bieát cuõng voâ cuøng ngaïc nhieân. Teát vöøa roài mình veà nöôùc, cuõng coù ñeán thaêm coâ. Coâ soáng moät mình laïnh leõo trong moät caên chung cö nhoû xíu toài taøn ôû Haø Noäi, choàng vaø maáy ñöùa con ôû heát nöôùc ngoaøi, chaúng ñöùa naøo theo caùi ñaïi kyø ñôøi cuøng coâ veà queâ. Töôûng coâ buoàn laém, aän haän laém, teù ra khoâng, coâ vaãn maët maøy töôi roùi vaãn noùi cöôøi phe pheù. Coâ noùi ñaïo cuûa coâ hay laém, maáy caùi ñaïo khaùc laø ñaïo taøo lao, chæ coù ñaïo cuûa coâ laø nhaát. Mình noùi theo ñaïo laø ñeå coù nhieàu phuùc loäc, nhöng em theo ñaïo naøy phuùc cuõng maát loäc cuõng tieâu, coù ñöôïc caùi gì ñaâu. Coâ lieàn daåu moâi veânh maët leân, noùi ai theo ñaïo naøy phaûi bieát “hy sinh baûn thaân mình” ñeå ban phöôùc laønh cho ngöôøi khaùc. Mình cöôøi khì khì, noùi anh ñang queø ñaây naøy, em ban phöôùc cho anh ñöôïc laønh laën ñi, ban luoân cho anh truùng soá ñeå anh mua moät caên apartement beân UÙc khoûi phaûi ôû nhaø thueâ? Coâ laéc ñaàu thôû daøi, noùi caùc anh laø ñoà voâ ñaïo, khoâng hieåu gì. Nhìn coâ ngoài boù goái, maët maøy nhôn nhôn sôû ñaéc veà caùi ñaïo cuûa coâ ñang theo maø buoàn. Chôït nhôù em gaùi vôï thaèng baïn thaân laïi caøng buoàn hôn. Mình quen coâ naøy töø laâu nhöng khoâng heà bieát coâ laø em gaùi vôï cuûa baïn, duø anh chôi thaân vôùi mình hôn hai chuïc naêm. Coâ naøy chaúng theo ñaïo naøo, chæ theo hoäi ñoàng boùng maø saït nghieäp. Coâ laø chuû doanh nghieäp giaøu nöùt ñaát ñoå vaùch thôøi môû cöûa ôû mieàn baéc, ñeán nhaäp hoäi ñoàng boùng, nghe Ñoàng phaùn ta laø Huyeàn Traân Coâng Chuùa,
66
Nguyeãn Hoaøng
hoàn ta phieâu du boán phöông trôøi nhöng xaùc ta ôû ngay trong vöôøn chaùu gaùi cuûa ta. Chuû hoäi môùi quì suïp vaùi, noùi laïy baø Huyeàn Traân Coâng Chuùa, xin baø cho bieát ñòa chæ cuï theå. Ñoàng ruøng mình maáy phaùt, nhaûy nhaûy muùa muùa, noùi ta ñaõ noùi ta ôû vôùi chaùu gaùi ta, giuùp chaùu gaùi ta gaây döïng söï nghieäp, vieäc gì caùc ngöôøi laïi hoûi. Chuû hoäi laïi quì suïp vaùi, noùi laïy baø, chuùng con caàn bieát ñeå thôø phuïng. Ñoàng nguùng nguaåy naêm baûy laàn, chuû hoäi van laïy chín möôøi laàn, khi ñoù Ñoàng môùi noùi ta ôû choã noï choã kia, phöôùc ñöùc laøm sao Ñoàng laïi phun ra caùi ñòa chæ ngay choùc nhaø coâ em naøy. Coâ em lieàn quì suïp laïy nhö teá sao, khoùc oaø leân, noùi coâ ôi coâ ôi, chaùu laø chaøu gaùi cuûa coâ ñaây naøy. Töø ñoù coâ ra söùc coáng noäp kinh phí, hoï muoán bao nhieâu coâ choàng ñuû baáy nhieâu, quanh naêm suoát thaùng coâ theo Hoäi ñi caàu ñoàng, khi ñi Yeân Töû caàu thaùnh Traàn Höng Ñaïo, khi thì tôùi Coång trôøi caàu thaùnh Lyù Thöôøng Kieät. Coâng ty boû beâ, khaùch haøng boû chaïy caû, chæ moät naêm gia taøi ñoà soä cuûa coâ khaùnh kieät. Mình ñeán thaêm coâ, cuõng caùi daùng ngoài boù goái, maët maøy nhôn nhôn sôû ñaéc nhöõng gì chieâm nghieäm ñöôïc, coâ noùi em töï haøo laø chaùu Huyeàn Traàn Coâng chuùa, con gaùi Traàn Thuû Ñoä. Mình cöôøi phì, noùi em tin thaät
theá a. Coâ cöôøi nhaït, noùi caùc anh ñoà taøn dö cuûa... coäng saûn voâ thaàn thôøi bao caáp, chaúng hieåu gì heát. Roài coâ daét vaøo buoàng nguû cuûa coâ, ôû ñoù coù töôïng goã toaøn thaân moät ngöôøi ñaøn oâng maëc ñoà quan voõ, chaân ñi haøi, maët ñoû nhö gaác, raâu daøi quaù ngöïc. Mình noùi thôø oâng naøo laïi ñem vaøo buoàng nguû theá naøy, maét coâ long lanh nieäng cöôøi tuûm tæm, noùi choàng em ñaáy, ñaây môùi thöïc choàng em, coøn caùi oâng vöøa li dò vôùi em laø thöù
choàng taïm. Coâ laïi tung taêng daét mình sang phoøng khaùc, ôû ñoù coù hai töôïng goã toaøn thaân treû em, moät trai moät gaùi. Mình noùi ñaây laø hai con em phaûi khoâng? Coâ thaûn nhieân gaät ñaàu caùi ruïp, noùi ñuùng roài, hai con em ñaáy. Mình noùi coøn ba ñöùa con em ñeû ra cuõng chæ laø con taïm phaûi khoâng? Coâ troá maét nhìn mình, noùi chaû nheõ ñieàu ñoù khoâng ñuùng sao, kieáp naøy chæ laø kieáp taïm thoâi maø. Mình noùi theá boá meï em ñeû ra em cuõng laø boá meï taïm thoâi aø. Coâ thôû haét ra, noùi: Thì bieát laøm theá naøo! Boá thöïc cuûa em laø Traàn Thuû Ñoä, meï thöïc cuûa em laø Traàn Thò Dung. Mình cöôøi ha ha ha, noùi theá naøy thì boù tay chaám com (www.boùtay.com), ñeán quæ thaàn cuõng chòu thua em, ñöøng noùi laø anh. Coâ taùi maët, chaïy ñeán baøn thôø, nôi thôø Traàn Thuû Ñoä vaø Traàn Thò Dung, ngöôùc leân baøn thôø laïy nhö theå teá sao, laïy cha meï tha toäi cho oâng naøy, oâng naøy moâng muoäi ñaõ thaát leã vôùi cha meï. Mình cöôøi ruõ. Coâ töùc giaän ñuoåi mình ra khoûi nhaø. Mình keå chuyeän naøy cho anh baïn anh cuûa coâ aáy nghe, anh ta ñaäp ñuøi keâu to, noùi thoâi boû meï roài, noù laø em vôï tao ñaáy, maøy ñeán ñoù laøm caùi gì. Mình hoûi sao, anh ngoài im hoài laâu, nhìn maét mình chaêm chaêm, noùi maøy bieát vì sao tao laâu nay vaãn aên nguû luoân ôû choã laøm chöù khoâng veà nhaø khoâng? Mình laéc ñaàu noùi khoâng, anh thôû daøi thöôøn thöôït, noùi con vôï tao aên phaûi buøa meâ thuoác luù cuûa con em gaùi noù, toân em gaùi noù baèng thaày, moãi laàn em gaùi noù ñeán laø noù moät thaày hai thaày voâ cuøng cung kính. Mình trôïn maét haù moàm, noùi coù chuyeän ñoù sao. Anh cöôøi nhö khoùc, noùi tao noùi pheùt maøy laøm gì. Mình thaát kinh. Vôï anh ñi hoïc taây taøu ñaøng hoaøng, voán laø ngöôøi ñaøn baø hieàn thuïc ñaûm ñang chæ sau hai thaùng nhaäp hoäi ñoàng boùng ñaõ trôû thaønh moät ngöôøi khaùc, suoát ngaøy noùi chuyeän thaàn thaùnh, baøn thôø gia tieân boãng bieán thaønh baøn thôø ñuû loaïi chö vò, cöù moät ñoâi ngaøy hoäi ñoàng boùng laïi keùo veà nhaø leân ñoàng nghe chö vò phaùn truyeàn. Anh baïn ñaõ laøm ñuû caùch, giaûi thích coù, doaï naït coù, nhôø boá meï anh em hoï haøng khuyeân ngaên coù, taát caû ñeàu khoâng ñöôïc. Chaùn quaù anh troán bieät ôû choã laøm, maëc keä baø vôï muoán laøm gì thì laøm. Mình hoûi theá baø chò ñaõ noùi choàng aâm cuûa baø chò chöa? Anh baïn cöôøi nhö meáu, noùi chöa, nhöng nhaát ñònh coù ngaøy noù cuõng toáng coå boá con tao ra khoûi nhaø ñeå soáng vôùi choàng con ngöôøi aâm cuûa noù. Con em gaùi noù laøm gì, noù taát phaûi laøm theo nhö theá. Maáy hoâm sau anh baïn gaëp mình, anh hôùt haûi keùo mình ra moät goùc, noùi coù tin quan troïng, “vôï tao hoûi tao soá maùy cuûa vôï maøy ôû beân UÙc”... Mình taùi maët hoûi “maøy coù cho khoâng?” Anh baïn noùi “..taát nhieân tao khoâng cho nhöng boá meï anh chò em maøy ôû ñaây thì vôï tao coù laï gì, theá naøo noù cuõng moø ñeán. Kieåu naøy coù khi maøy veà beån phaûi töùc toác thay soá phone hoaëc baùn nhaø maø xeùo ñi nôi khaùc, neáu khoâng thì thaäm nguy. Baø aáy maø nhaäp hoäi vôùi vôï tao boû veà ñaây leân ñoàng thì theâm moät thaèng seõ... ñôøi taøn nôi xöù laï...”
T
hôøi ñieåm toaøn theâ giôùi soâi noåi vì World Cup (WC) vöøa qua coù leõ cuõng laø thôøi ñieåm quyù oâng choàng thöôøng ngaøy ngoan ngoaûn vôï goïi daï vaâng boãng döng bò “phaûn öùng phu”ï cuûa caùc traän caàu laøm nhieàu oâng boãng döng ñaâm... böôùng ngang xöông. Ñeå “xöû lyù” caùc chuyeän “baát tuaân thöôïng leänh naøy” caùc baø vôï treû thöôøng
luyeän vaøi chieâu ñoäc ñeå “ñaäp” cho oång bieát “theá naøo laø leã ñoä” ... Treû ñeïp nhan saéc, môùi cöôùi... laø caùc thöù “vuõ khí saéc beùn” nhaát ñeå caùc baø coù tuoåi treû vaø nhan saéc duøng ñeå chieán ñaáu vaø chieán thaéng. Nhöng ñoâi khi quaù say söa, chuû quan “khinh ñòch”, caùc baø laïi rôi vaøo theá “gaäy baø ñaäp löng baø”. Haïnh (teân thieät ñaõ thay ñoåi), ôû Bankstown, sau khi gia nhaäp nhoùm “gaùi 1 con”, nhan saéc theâm phaàn loäng laãy. Nhöng cuõng keå töø ngaøy leân chöùc “maù thaèng cu”, coâ naøng cuõng taêng theâm ñoä... chaûnh. Ba thaèng cu ñöa ra yeâu caàu gì, coâ cuõng “ñeå ñoù, töø töø ñaõ”. Hoâm roài, giöõa muøa WC soâi noåi, ba thaèng cu to gan, ngaøy cuoái tuaân boû nhaø theo anh em ra quaùn boùng vaø xem caù ñoä moài nhaäu cho vui. Beân thua ñoä, keû chung bia, ngöôøi chòu moài thuø tieáp troïn caû buoåi queân pheùn luoân chuyeän phaûi ñöa hai meï con naøng ñi shopping. Theá laø “ngöôøi vôï treû” naøy beøn ra tay thöïc hieän chieán löôïc “caùm treo, meøo nhòn”. Naøng maëc aùo nguû haáp daãn, nöôùc hoa thôm phöùc, löôïn qua löôïn laïi roài vaøo phoøng choát cöûa, then caøi... nguû moät mình ñeå oâng xaõ bieát theá naøo laø toäi daùm... phaûn ñoái vôï treû ñeïp. Ba cuûa thaèng cu, sau 2 ñeâm daøi leû loi, phaûi haï mình coøn thaáp hôn luùc caàu hoân, naên næ muoán teâ löôõi, höùa laøm heát moïi söï theo yeâu caàu cuûa vôï, roài coøn theà ñoäc maáy chuïc caâu, coâ naøng môùi môû cöûa cho “ñòch vaø ta” ñöôïc “giao löu chieán tröôøng” trôû laïi. Töôûng vaäy ñaõ eâm, nhöng ñaøn oâng khi qua truoâng roài thöôøng queân phöùc maáy caâu theà ñoäc... Môùi ñaây, oâng laïi dôû chöùng khoâng nghe lôøi vôï. Coâ naøng beøn söû duïng chieâu cuõ. Buoåi toái ñôïi cho thaèng cu ngu laø naøng laøm moät maøn bieåu dieãn thôøi trang baèng chieác aùo nguû haøng ñoäc môùi mua. Moûng teânh tang ngaén cöïc kyø, ñoài nuùi soâng raïch bôø keø cöù aån hieän trong söông khoùi. Nöôùc hoa thôm löøng toaøn löïa choïn nhöõng muøi ñaõ ñöôïc maáy coâ baùn myõ phaåm tö vaán laø ñaøn oâng maø hít voâ roài thì nhö hít phaûi buøa. Giaø laõo 70 cuõng coøn baäc tung daäy coøn hôn voác caû naém viagra, chöù ñöøng noùi gì laø trai treû. Naøng veïo qua veïo laïi maáy tuøa tröôùc maët choàng roài theo möûng cuõ, vaøo phoøng choát cöûa laïi.. “Cho oång bò öù leân tôùi oùc... coi coù chòu noåi khoâng cho bieát, töø nay coi coøn daùm caõi lôøi vôï nöõa khoâng nghen!” Nhöng quaùi! Chuyeän gì ñaây? Ñeán ñeâm thöù ba, coâ thao thöùc laéng nghe, boán beà im re khoâng heà coù tieáng goõ
67
cöûa laøm laønh cuûa oâng choàng. Chaúng naên næ theà thoát gì nhö laàn tröôùc. Laï thaät, sao anh ta vaãn tænh bô nhö khoâng heà coù cuoäc chia ly vaäy caø? Cheát thaät! hay laø coù “ñaïi lyù” naøo haêng haùi nhaän haøng cuûa oång roài chaêng? Sau 1 tuaàn, coâ naøng baét ñaàu run... Theá laø phoøng nguû chaúng nhöõng khoâng caøi then, maø cöûa coøn môû toaùt ra môøi moïc chöù khoâng kheùp. Coøn “ngöôøi trong khung cöûa” thì khoûi noùi, bao nhieâu aùo nguû, hay caùc maûnh “undies” loaïi boác löûa boác khoùi nhaát ñeàu ñöôïc naøng ñem ra thöû nghieäm, vôø nhö caàn laáy moùn naøy moùn kia gaàn choã chaøng ngoài ñeå veïo qua veïo laïi cho chaøng ngaém. Ngay caû chính naøng cuõng bò caùi noãi chôø ñôïi choàng ra tay noù laøm cho aám öùc suoát caû maáy hoâm. Luùc ñoù naøng öôùc gì cho oång noåi côn khuøng maø nhaûy döïng leân voà naøng ñeø xuoáng “hieáp vôï” ngay taïi choã thì chaéc laø naøng seõ phaûn phaùo laïi “maõnh lieät” ngay. Chæ coù caùi “quaùnh” nhau moät traän lôùn cho saäp giöôøng ñeå caû hai cuøng “cheát” thì côn chieán tranh laïnh môùi qua mau. Vaäy caû tuaàn leã laøm ñuû caùch kheâu gôïi maø vaãn khoâng thaáy “ñòch” ra tay. Maáy caùi aùo nguû moûng te nhìn thaáu suoát ñöôïc ñoài nuùi chaäm chuøng beân trong... Vaäy maø sao oâng xaõ naøng vaãn nhö ngöôøi... maát thò löïc, khöùu giaùc chaøng cuõng coù vaán ñeà luoân vôùi caùc loaïi nöôùc hoa hieäu quaû hôn viagta cuûa naøng! Gheâ gôùm hôn nöõa muøa World Cup ñaõ tan nhöng oång vaãn khoâng chòu rôøi caùi TV. Buoåi toái maëc cho naøng bieåu dóeãn thôøi trang roài cöûa môû troáng toang môøi goïi oâng aáy cöù tænh bô laép micro vaøo Karaoke roài say meâ ca haùt mình eân oâng raát ö laø... thoaûi maùi. Khoå thaät, ñaøn oâng maø khoâng maøng ñeán côm nhaø, thì coù leõ thaèng chaû ñaõ “aên phôû” ñeán caønh hong ôû maáy choã “trungtaâm giaûi trí ngöôøi lôùn” roài chöù coøn gì nöõa. Gia caûnh thöïc giaû nhö theá naøo ñaây? Coâ böùt röùt khoâng yeân. ooOoo Ñoù laø coøn ñôõ, caâu chuyeän dôû khoùc dôû cöôøi cuûa chò Taâm (teân thieät ñaõ ñoåi) ôû Yagoona vôùi chieâu “trò choàng” muûa World Cup coøn ñoäc ñaùo hôn. Chò Taâm coù kòch baûn khaù aùc lieät laø moãi laàn oâng xaõ dính vaøo caùi TV vôùi maáy traän banh khoâng chòu laøm gì, chò seõ boû nhaø ra ñi cho oâng bieát tay. Coù khi chò ruû maáy coâ baïn thaân, trong nhoùm coøn ñoäc thaân, caû hoäi keùo nhau vaøo Cabravale, Mt Pritchard voå maùy nöôùng chôi vaøi traêm baïc. Quaác theâm vaøi chai bia roài ra saøn nhaåy uoán eùo cho trai noù ngaém. Cho ñeán khi oâng xaõ quíùnh quaùng toâng vaøo tìm naên
68
næ, theà thoát, van xin roän raõ... chò môùi chòu hoài gia. Treân ñöôøng veà nhaø, loøng chò vui phôi phôùi... taän höôûng nieàm kieâu haõnh cuûa moät ngöôøi phuï nöõ bieát giaù trò “söùc maïnh” cuûa nhan saéc mình. Tuaàn cuoái cuûa traän banh, oâng xaõ ñi laøm veà roài ñi hoïp maët vôùi hoäi aùi
höõu tröôøng trung hoïc cuûa oång hoïc hoài coøn beân Vieät Nam. Buoåi hoïp ñöôïc toå chöùc taïi nhaø cuûa moät coâ baïn noåi tieáng laø hoa khoâi cuûa tröôøng luùc tröôùc, baây giôø cuõng ñang ôû ñaây. Coâ naøy maø luùc tröôùc oåâng ñaõ töøng si meâ. Coâ qua UÙc chöa laâu, môùi ly dò choàng vaø ñang soáng moät mình.
Ñeâm ñoù, chò thaáp thoûm chôø ñôïi, quaù 11 giôø vaãn chöa thaáy oâng xaõ veà, chò beøn nhôø coâ coâ em gaùi cuûa mình ñeán nguû vôùi thaèng con 5 tuoåi, coøn mình ra motel thueâ phoøng naèm baét TV- “Sky Chanels” xem... ñaù boùng. Chò töôûng töôïng ra göông maët cuûa oâng xaõ seõ heát hoàn heát vía khi veà nhaø thaáy chæ coùhai dì chaùu, coøn phoøng mình thì “giöôøng khoâng phoøng troáng”. Nhöng suoát ñeâm ñoù, qua maáy traän caàu chò khoâng sao chôïp maét, vì chaúng nghe oâng xaõ nhaén tin hay ñieän thoaïi tìm chò. Ngaøy hoâm sau, chò nghe maù chò (maù maù chò uõng ôû beân naøy) goïi ñieän caûnh baùo: “Choàng con noùi con raát quaù ñaùng, nöûa ñeâm boû nhaø, boû con caùi ra ñöôøng suoát ñeâm khoâng veà. Ñaøn baø chæ coù ñi theo nhaân tình môùi
daùm quyeát taâm, vaø lieàu lónh nhö theá!”. Chò cöùng hoïng, khoâng bieát traû lôøi sao. Boãng nhieân, chò ñaåy mình vaøo theá “tình ngay lyù gian”. Chaúng coù ai laøm chöùng cho vieäc chò naèm cheøo queo moät mình coi World Cup taïi khaùch saïn, sôï ma muoán cheát! OÂng xaõ chò boãng döng bò caâm töø caùi ñeâm hoâm ñoù, khoâng theøm noùi ñeán chò nöûa lôøi. Chò phaûi nhôø maù mình sang noùi chuyeän, caû tuaàn sau anh ta môùi ... mieån cöôûng chòu voâ phoøng leân giöôøng cuøng chò, nhöng vaãn naèm tuoát luoât ra meùp bìa coøn ñeå caùi goái oânm chaàn daàn chính giöõa. Nhaèm nhoø gì! Mieãn laø oång chòu naèm chung roài thì laøm sao thoaùt ñöôïc “nanh vuoát” cuûa chò. Chò bieát taâM lyù ñaøn oâng khoù maø keàm loøng vôùi caûnh “chieán tröôøng môøi goïi”, nhaát laø khi ngöôøi phuï nöõ coá tình cho chaøng töï rôi vaøo oå phuïc kích. Nhaát laø sau khi xung traän baén ñeán tôi taû laøm cho “quaân thuø”ø phaûi cheát leân cheát xuoáng thì töï aùi cuûa chaøng seõ ñöôïc ve vuoát ngay. Ñeâm ñoù chò chuû ñoäng ñeå cho choàng “trò” mình moät traän ñeán tôi taû ñeå mong laäp laïi neàn ngoaïi giao bình thöôøng giöõa “ñòch vaø ta”. Xong cuoäc chò môùi thaáy huù hoàn huù vía. Maáy ñieàu trong saùch noùi ñuùng y. Ñaøn oâng hoï khoâng thuø dai, chæ caàn xaùp laù caø moät traän laø heát, nhöng phaàn chò cuõng töï nhuû vôùi chính mình laø khoâng daïy gì lieàu maïng boû nhaø ra motel nguû mình eân theâm theâm laàn nöõa. ooOoo Chaúng phaûi dôû khoùc dôû cöôøi khi bò “eùp pheâ ngöôïc” nhö nhöõng hai tröôøng hôïp treân, maø chò Hoa (teân thieät ñaõ thay ñoåi) nhö vöøa cheát ñi soáng laïi khi ñöôïc ambulance vaøo beänh vieän Fiarfild caáp cöùu trong tình traïng ngoä ñoäc röôïu. Soá laø oâng choàng chò maáy hoâm World Cup böõa naøo veà nhaø cuõng coù muøi... röôïu. Noùi khoâng ñöôïc, chò khoâng noùi nöõa maø laøm. Chò muoán taïo cho oâng noãi lo khi thaáy vôï cuõng noác röôïu nhö nöôùc laõ, nhöng thöïc ra chò nghó chæ uoáng vaøi ly ñeå cho coù muøi roài giaû vôø say xæn, khoâng deø naøo giôø chöa töøng uoáng röôïu vaø chò khoâng bieát maùu cuûa mình mình laïi bò chöùng dò öùng vôùi röôïu maïnh ñeán vaäy. Môùi laøm chöøng löng löûng moät ly Hennessy cuûa oång ñeå trong tuû röôïu laø chò thaáy noå ñoâm ñoùm maét, chung quanh chò toaøn caàu voøng xanh ñoû tím vaøng ñoû ngaàu caû huïc caùi. Chò saép ñöùt hôi, thôû phì phoø nhö con traâu ngaâm nöôùc, toaøn thaân söng vuø phuø leân nhö bò bôm hôi. Cuõng may laø chò coøn quô kòp caùi ñieän thoaïi goïi ambulance noùi ñöôïc caùi ñòa chi mình cho hoï bieát.
maïnh daïn leân tieáng phaûn baùc ñònh kieán cho raèng ñaøn baø noùi nhieàu laø... sai, thì anh laïi tieáp tuïc ngôõ ngaøng nhaän ra: Baø xaõ anh chöa noùi nhieàu laø vì naøng baän taäp trung vaøo hoûi. ”Baû” hoûi ñuû thöù, hoûi tuøm lum... aø caâu ca cuûa moät baøi haùt Töø vieäc "Anh ôi! Naáu bao nhieâu lon tieáng Taây C’est Sera Sera ñaõ gaïo ñaây? Anh thích aên rau luoäc, hay chuyeån lôøi Vieät, xin muôïn ghi ra tröùng luoäc?", ñeán chuyeän: "Chieàu ñaâây ñeå dieãn caûnh cho “ñoaïn cuoái nay anh ñi ñaâu maø veà nhaø treã... 15 cuûa moät cuoäc tình” cuõng laø töïa phuùt? Ngaøy mai anh ñi ñaâu? Ñi laøm baøi ca, rieâng taëng cho quyù ñôøn gì sôùm vaäy giôø, trong ngaøy anh gaëp oâng laãn ñôøn baø ai saép laáy nhau, ai... ?". ñang laáy nhau, ñaõ töøng laáy Coù nhöõng caâu hoûi coøn "aùc" hôn: nhau, boû nhau v.v... ñeàu coù theå "Anh nhôù hoâm nay laø ngaøy gì khoâng? ñoïc baøi naøy vaø neân chuyeàn cho Sao anh kyø vaäy? Anh bieát em muoán nhieàu ñôøn oâng ñôøn baø khaùc ñoïc, gì khoâng... ". caøng nhieàu caøng... tích ñöùc. Trôøi! Hieáu traû lôøi khoâng noåi, khoâng kòp, vaø coù nhöõng caâu khoâng au ngaøy cöôùi, hai vôï choàng böôùc muoán traû lôøi... Vaäy laø maët baø xaõ anh vaøo moät chuyeán phieâu löu ñaày... maïo hieåm "Ai bieát ra sao ngaøy sau?". Khoâng ít taân lang, taân nöông duø ñaõ coù quaù trình "yeâu" vaøi naêm, nhöng khi vöøa goùp gaïo thoåi côm chung vôùi nhau ñaõ ngôõ ngaøng, ngô ngaùc nhìn vôï choàng mình . Xin keå ra ñaây caâu chuyeän cuûa Hieáu, vaø cuõng xin noùi tröôùc laø chuyeän chæ vôùi tính caùch minh hoïa, teân cuõng vaäy chöù ngöôøi keå khoâng coù yù boùng gioù noùi ñeán ai caû, vì vaäy lôõ coù truøng hôïp vôùi teân hay vôùi caûnh cuûa ngöôøi ñôøi thieät thì xin hieåu ñoù laø ngoaøi yù muoán. Hieáu, moät chuyeân vieân computer taïi Footsrcay, 36 tuoåi, vöøa môùi keát hoân, vôùi Lan vaø sau khi cöôùi nhau Hieáu môùi bieát theá naøo laø ngôõ ngaøng, huït haãng, Nhöõng ngaøy ñaàu tieân ruôùt Lan veà laøm vôï anh vaãn chöa quen moät boùng hình... laï trong nhaø. Maø sao... “noù” nhoû beù theá nhæ! Nöôùc da laïi ñen vaø maét hình nhö hôi beù... AØ! Ñuùng roài! Thì ra luùc quen nhau, roài yeâu nhau, luùc naøo “naøng” cuõng trong maáy boä "ñoåi maøu". Taát nhieân, khoâng phaûi trang phuïc model, giaøy cao goùt, laø maøu naéng hoàng töôi, maø maøu cuûa böôùc ñi uyeån chuyeån. uùc ñoù Lan baàu trôøi saép möa. Laøm anh choàng troâng coù veû "hoaønh traùng" hôn baây thaáy... run, phaùt hoaûng! Ngöôïc laïi, caùc anh choàng cuõng coù giôø nhieàu... Luùc quen, coâ naøo ñi chôi vôùi boà laïi raát nhieàu kieåu laøm cho coâ vôï môùi chaúng trang ñieåm. Soáng vôùi nhau, cöôùi... hoang mang trong toå môùi. thaáy maët "moäc" cuûa nhau, khoâng huït Noùi laø hieåu heát roài môùi cöôùi nhau, haãng môùi laï! Chöa heát, anh coøn phaûi vaäy chôù nhieàu baø môùi veà chung laøm quen vôùi luùc vôï... nguû! Khoâng soáng, thaáy anh choàng maëc "taø loûn" phaûi luùc naøo giaác nguû cuõng thieân tung taåy ñi qua ñi laïi cuõng xoán xang thaàn nhö maáy oâng laøm thô vieát nhaïc hai con maét. Coâ Dung (cuõng laø teân noùi ñaâu nheù, maø coù luùc naøng laûm minh hoïa), nhaân vieân baùn thuoác nhaûm noùi môù, cöôøi vu vô, vaø thænh taây ôû Springvale , phaûi maát 2 thaùng môùi quen maét vôùi... boä xöông ngöôøi thoaûng nghieán raêng ken keùt. Ñoù laø chöa keå coù luùc Hieáu caûm bieát ñi cuûa oâng xaõ mình, khi anh veà thaáy mình döôøng nhö coù sai laàm vôùi nhaø côûi aùo. Chaúng coù khu vöïc naøo söï hieåu bieát veà naêng khieáu cuûa phuï ñuû söùc gaây gôïi caûm khieán cho naøng nöõ chaêng? Ngöôøi ta noùi ñaøn baø noùi phaûi xao xuyeán laâu. Thì ra luùc tröôùc nhieàu, nhöng töø ngaøy laáy nhau, vôï khi cöôùi tuy hai ngöôøi cuõng ñaõ töøng anh noùi ít hôn, nhöng anh chöa kòp nhieàu laàn traêm phaàn traêm côûi heát
L
S
quaàn aùo muùa baøi “2 in 1” nhöng luùc ñoù coøn ngöôïng neân naøng nhaém tít maét, baây giôø ñaõ thaønh vôï choàng, caûm giaùc môùi meû cuõng ñaõ ñeán möùc baûo hoøa thaønh quen thuoäc môùi daùm nhìn nhau taän choã luùc tröôùc... hoûng daùm nhìn thì thaät laø hôûi ôi. Theá nhöng, thaùi ñoä cuûa oâng xaõ môùi laøm Dung thaät söï soác. Ñoù laø luùc naøng ñi chôï goïi ñieän thoaïi veà "Anh ôi! ñoùn em choã... " chöa kòp heát caâu, ñaõ nghe anh baén goïn loûn: "Ñi xe löûa veà ñi, anh keït roài!". Trôøi ñaát! Coù phaûi oâng xaõ mình noùi khoâng vaäy? Dung phaûi traán tónh caû chuïc phuùt môùi bieát ñoù laø “aûnh” cuûa mình chöù ai. Maø sao môùi maáy hoâm tröôùc, aûnh coøn döùt khoaùt khoâng chòu ñeå naøng ñi ñaâu moät mình ngoaøi choã ñoâng ngöôøi.
"Duø möa coù rôi, duø baûo, hay ñoäng ñaát maïnh côõ Hati anh vaãn tôùi taän nôi ñeå ñöa em veà... ". Vaäy maø baây giôø, oång laïi baét Dung "haùt" baøi "Ñeâm nay ta laïi moät mình vôùi ta....". Maëc duø oâng xaõ cuõng coù lyù do: "Phaûi xaõ giao vôùi khaùch haøng, vôùi ñoàng nghieäp cho chuyeän laøm aên v.v...Vaû laïi, ngaøy xöa ñi ñaâu cuõng phaûi coù ñoâi, ngöôøi ta môùi bieát hai ngöôøi yeâu nhau, coøn baây giôø ñaùm cöôùi roài, baïn beø xa gaàn ai cuõng bieát heát roài, ñi keø keø beân nhau laøm chi cho toán thôøi gian cuûa ngöôøi laøm taøi xeá... " Noùi gì thì noùi, Dung vaãn huït haãng. Coøn hoâm coù Worl Cup môùi gheâ chöù Quaù 2 giôø ñeâm, naøng nhaän moät cuoäc ñieän thoaïi töø soá maùy cuûa oâng xaõ, maø caùi gioïng laïi cuûa... con gaùi môùi laøm Dung ñieáng hoàn: "Chò ôi! Ñeán
69
ñaây ñoùn oâng xaõ chò veà, aûnh xæn quaù roài!". Heát hoàn, Dung laät ñaät laáy taxi aøo aøo ñi trong ñeâm khuya. Quaùn vaéng, chæ coøn moät mình choàng naøng, chieán só guïc ñaøi nguû ngoài beân baøn nhaäu. Coâ chuû quaùn thaáy Dung ñeán möøng quaù: "Coâ ñöa aûnh veà cho tui ñoùng cöûa!". Baø vôï taân nöông ngheïn ngaøo, laøm sao nôõ la anh choàng sau côn xæn. Nhöng khi tænh anh cho bieát maáy baïn nhaäu cuûa anh quanh naêm cöù ñoä naøy ñoä kia, chuyeän gì cuõng ñoä, aên thua gì cuõng ñöôïc mieãn coù ngöôøi chung keû thaéng ñeå coù... nhaäu thì coâ vôï môùi cöôùi naøy phaùt hoaûng... "Toå" môùi, bao giôø cuõng mang ñeán cho ñoâi chim trong toå nhieàu caûm xuùc. Nhöng caûm xuùc ñeán xaây saåm maët maøy soác quaù söùc chòu ñöïng cuûa ngöôøi baïn ñôøi thì cuõng deã laøm tanh baønh caùi toå laém chöù khoâng chôi! ooOoo
laâu ngaøy gaëp neân cöù raø reâ heát choã naøy tôùi choã khaùc. Bao nhieâu chuyeän chaûy traøn... Leát ra ñöôïc taxi laø anh guïc ñaøi, laøm sao veà ñeán nhaø ñöôïc anh cuõng chaúng bieát. Saùng hoâm sau chuoâng ñieän thoaïi reùo anh daäy luùc 7 giôø. Anh ngaïc nhieân thaáy mình naèm treân giöôøng, thôm tho, saïch seõ nhö khoâng coù chuyeän gì xaûy ra. Treân baøn gaàn ñoù laø ly traø noùng vaø moät toâ chaùo ñeå saün. Vy giaän, laáy xe löûa ñi laøm tröôùc, khoâng theøm nhaén tin ñeå laïi. Anh coù hôi ngaøi ngaïi nhöng vaãn voâ tö xôi heát toâ chaùo roài ñi laøm. Anh goïi, vôï khoâng baét maùy. Ñeán chieàu môùi nghe Vy goïi ñieän baûo anh röôùc veà. Chín
K
eàm cheá thôøi gian quaù khaét khe seõ taïo neân söï caêng thaúng, böùc baùch, deã daãn tôùi nhöõng xung ñoät khoâng ñaùng coù trong ñôøi soáng vôï choàng Caâu chuyeän thöù nhaát Chieàu hoâm tröôùc, Vy laïi aüm con veà nhaø meï. Trôøi möa, caû meï laãn con ñeàu tím taùi, laïnh run. "Cho saùng maét oång ra. Con chieàu chuoäng rieát oång sinh hö... Ñuùng laø coù phöôùc maø khoâng bieát höôûng!". Vy coäc caèn traû lôøi caâu hoûi cuûa meï, nöûa nhö giaõi baøy nöûa nhö hôøn laãy. Caùi "hö" cuûa choàng Vy chæ laø taät hay ñi nhaäu vôùi baïn beø moãi buoåi chieàu. Noùi cho coâng baèng, thôøi gian ñaàu sau khi cöôùi, anh cuõng chieàu vôï, ñi laøm veà laø gheù choã laøm cuûa vôï röôùc Vy, vôï choàng gheù shop mua thöùc aên hay taït ñaâu ñoù aên uoáng tröôùc khi veà nhaø. Anh coøn noùi vui: "Nhö vaày ñôõ maát coâng hoø heïn, chôø ñôïi em nhö hoài ñoù... ". Vy cuõng vui... Chuyeän baét ñaàu töø moät böõa nhaäu nhaân dòp oâng baïn töø xa ôû tieåu bang khaùc ñeán chôi huù vaøi ngöôøi baïn chung nhoùm heïn nhau ôû moät nhaø haøng. Khoâng töø choái ñöôïc vì lyù do quaù chính ñaùng, anh gaät ñaàu nhaän lôøi vaø caån thaän xin pheùp "phu nhaân". Vy töôi cöôøi baûo: "Thoâi anh ñi ñi keûo anh em chôø. Vaø coøn ñieäu ngheä hôn naøng ñích thaân laùi xe ñöa choàng ñeán taän cöûa nhaø haøng, daën chaøng nhôù veà sôùn vaø veà baèng taxi cho khoûi sôï caûnh saùt thoåi röôïu. Nhöng maø nhôù veà sôùm nghen!". Anh vui veû loøng thaàm khen vôï mình taâm lyù heát bieát. Anh khoâng nghó laø cuoäc nhaäu hoâm ñoù keùo daøi ñeán gaàn nöûa ñeâm. Baïn
70
giaän möôøi hôøn cuûa vôï choàng treû nhanh choùng tan bieán. Nhöng coù laàn thöù nhaát thì coù laàn thöù hai, ba, laàn thöù... maáy chuïc! Nhöõng oâng baïn nhaäu cuûa anh "khích" kieåu gì khoâng bieát maø anh nhaäu queân caû vôï! Cho tôùi luùc coù con, Vy chòu heát xieát.
Hai naêm trôøi, ñeâm naøo anh cuõng veà nhaø trong traïng thaùi nöûa say nöûa tænh nhö vaäy. Vy cuõng ñaõ laøm moïi caùch töø naên næ, khuyeân can, caèn nhaèn ñeán khoùc loùc... nhöng choàng vaãn chöùng naøo taät naáy. Laàn naøy cuõng vaäy. Ñaõ vaäy, Vy ñi cho bieát maët! Ñuùng nhö Vy döï ñoaùn, chæ hoâm sau, anh tìm ñeán xin loãi vaø ca baøi... "xin höùa". Ñöôïc theå, Vy baét choàng laøm "baûn cam keát", trong ñoù "ñieàu khoaûn cho pheùp" chæ cho anh nhaäu toái ña 2 laàn/tuaàn (söôùng thaáy moà toå coøn muoán gì nöõa!) vaø khoâng ñöôïc veà sau 10 giôø. Neáu khoâng, Vy seõ ñi luoân! Thaáy vôï laøm döõ, anh ñaønh chaáp nhaän cho eâm chuyeän. Caâu chuyeän thöù hai Nguyeät laø nhaân vieân vaên phoøng, laøm theo giôø haønh chính. Vónh laøm ngheà töï do sub-contractor cho moät coâng ty laép raùp heä thoáng alarm. Sau ngaøy cöôùi, Nguyeät ñaõ tuyeân boá thaúng vôùi choàng laø tröa naøo Vónh cuõng phaûi gheù ñoùn mình ñi aên tröa ñaâu ñoù, ngoài taùn doùc vaøi phuùt trong giôø nghæ tröa roài ai veà sôû naáy. Chieàu, heát giôø Vónh phaûi gheù ñoùn vôï veà nhaø. Neáu hoâm naøo coù vieäc ñoät xuaát khoâng thöïc hieän ñuùng "lòch trình", theá naøo choàng cuõng nhaän ñöôïc haøng loaït cuoäc ñieän thoaïi cuûa vôï hoûi xem anh ñang ôû ñaâu, laøm gì. Moãi laàn muoán buø khuù vôùi baïn beø, choàng laïi phaûi tìm caùch noùi doái vôï... Nhöng cuõng chæ ñi ñöôïc moät luùc laø tin nhaén lieân tieáp bay tôùi nhaéc nhôû khieán cho Vónh ñöùng ngoài khoâng yeân! Böõa nhaäu coù khi hoûng beùt vì nhöõng tin nhaén ñoù. Nhieàu böõa Vónh thoaùi thaùc vôùi baïn: "Baû laøm quaù, ñöøng ñi vui hôn". Nhöng roài anh cuõng ñi. Phöôïng, moät coâ vôï treû khaùc coù "chieâu" giöõ choàng ñaõ ñôøi: "Em noùi oång ngaøy naøo cuõng coù theå uoáng moät chuùt vôùi anh em vôùi ñieàu kieän khoâng veà quaù 7 giôø toái ñeå coøn aên côm vôùi gia ñình. Neáu oång ñi quaù giôø ñoù, em seõ khoâng goïi ñieän nöõa. Veà nhaø laø em khoâng noùi chuyeän, ít nhaát cuõng hai ngaøy! Maø sau moãi laàn nhö vaäy hình nhö oång... bieát sôï em, ít veà treã, ít ñi nhaäu. Laâu laâu ñi nhaäu cuøng baïn beø, oång ñeàu thoâng baùo tröôùc vaø coù theå veà muoän hôn nhöng em seõ nhaén tin, kieåu nhö "anh veà sôùm nghe, em chôø ñaáy" neân duø coù nhaäu ñi nöõa oång cuõng veà nhaø tröôùc giôø quy ñònh!". Caâu chuyeän thöù ba Tuy nhieân, maáy baø vôï coù tuyeät chieâu trò choàng ñöøng... töôûng bôû! Khoâng phaûi oâng choàng naøo cuõng deã daøng chaáp nhaän thöïc hieän caùi kyû luaät nhö vaäy ñaâu.
Nhö anh choàng Vy, sau khi "kyù cam keát" tuy tình hình coù khaù hôn tröôùc raát nhieàu nhöng anh laïi baûo raèng chæ vì ñaõ caûm thaáy bieát... thöông vôï con hôn neân khoâng muoán veà treã nöõa thoâi. Vaø, anh cuõng noùi, khoâng theå naøo thöïc hieän raêm raép caùc ñieàu khoaûn vôï ñöa ra moät caùch maùy moùc. Bôûi leõ vì coâng vieäc, ñoâi khi khoâng taøi naøo giöõ chaët kyû luaät nhaø ñöôïc! Vaø moãi laàn nhö theá, Vy laïi chuaån bò tö theá cho choàng... ra ñöôøng, thaäm chí khoâng môû cöûa ñeå choàng ngoài ôû ngoaøi maø khoâng heà chòu nghe moät lôøi giaûi thích! Duø ñaõ nhieàu laàn höùa "anh seõ söûa", nhöng Vónh vaãn luoân veà nhaø muoän vôùi ñuû lyù do. Veà nhaø luùc naøo cuõng thaáy vôï khoùc loùc, anh ñoäng loøng höùa heïn seõ veà tröôùc 8 giôø. Nhöng cuõng chæ ñöôïc daêm böõa nöûa thaùng, anh laïi ñi maát huùt... queân tuoát lôøi höùa (ñaïi höùa caøng cho qua chuyeän) cuøng vôï Moät coâ baïn, cuõng ñaõ laäp gia ñình, coù con caùi. Coâ naøy cuõng ñaùo ñeå laém nhöng cuõng khoâng giöõ choàng ôû nhaø theo yù mình ñöôïc. Khoâng gaëp thì thoâi, heã gaëp laø coâ laïi caèn nhaèn vieäc oâng choàng "meâ chôi, boû vôï con!" maø thaät ra, thænh thoaûng anh ta môùi caø pheâ caø phaùo vôùi baïn beø chöøng moät, hai giôø ñeå "thu thaäp thoâng tin væa heø" vaø xaû stress sau moät ngaøy caêng thaúng! Thaät ra, vôï choàng treû taïo cho moãi ngöôøi thoùi quen veà nhaø ñuùng giôø laø moät vieäc laøm caàn thieát. Bôûi trong gia ñình, caùc thaønh vieân caàn phaûi coù thôøi gian gaëp gôõ, chaêm soùc laãn nhau. Tuy nhieân, caû hai vôï choàng ñeàu neân thoûa thuaän vôùi nhau treân tinh thaàn thoâng caûm, hieåu bieát vaø coù traùch nhieäm. Bôûi neáu ñaët ra kyû luaät thì phaûi thöïc hieän. Maø, quaûn lyù thôøi gian quaù khaét khe seõ taïo neân söï caêng thaúng, böùc baùch, deã daãn tôùi nhöõng xung ñoät khoâng ñaùng coù trong ñôøi soáng vôï choàng. Thay vì vaäy, baïn neân taïo moät khoâng khí ñaàm aám, vui veû hôn ôû beân ngoaøi ñeå... níu chaân chaøng veà. Nuï cöôøi, loøng tin caäy vaø tình yeâu thöông luoân laø yeáu toá caàn thieát ñeå giöõ ngoïn löûa gia ñình luoân aám aùp vaø ñuû söùc gaén keát moïi thaønh vieân trong gia ñình, chöù khoâng phaûi laø nhöõng cam keát laïnh luøng kia... Nhö chuyeän cuûa Nguyeät & Vónh beân treân. Môùi laáy choàng chöa ñöôïc ba naêm, nhöng Nguyeät ñaõ caûm nhaän ñöôïc söï raïn nöùt trong töông taùc vôï choàng. Theo coâ, oâng xaõ khoâng ñeán möùc ñeå maëc coâ lo toan chi tieâu trong gia ñình, haèng tuaàn laõnh löông oâng
noäp cho vôï ñaày ñuûû, nhöng anh ta vaãn thích rong chôi vôùi baïn beø nhö hoài coøn trai treû. Luùc môùi laáy nhau, Nguyeät ñaõ ñöa ra moät “baûn noäi quy” baét Vónh, choàng coâ phaûi cam keát thöïc hieän. Theo ñoù, Vónh chæ ñöôïc nhaäu toái ña 2 laàn/ tuaàn vaø phaûi veà tröôùc 8 giôø toái. Ngoaøi ra, hoâm naøo Vónh cuõng phaûi ñeán choã Nguyeät laøm ñoùn vôï ñi aên tröa, uoáng caø pheâ ôû ñaâu ñoù cho heát giôø nghæ, buoåi chieàu ñuùng laïi ñeán ñoùn vôï veà nhaø. Neáu khoâng thöïc hieän ñuùng nhö “lòch trình” ñoù thì y nhö raèng, anh seõ nhaän ñöôïc haøng chuïc cuoäc ñieän thoaïi cuûa vôï kieåm tra xem anh ñang laøm gì, ôû ñaâu, vôùi ai... Thöïc hieän ñöôïc moät thôøi gian, Vónh caûm thaáy meät moûi vaø thaät söï chaùn naûn. Cuoäc soáng cuûa anh döôøng nhö chaúng coøn yù nghóa neáu maát ñi... söï töï do. Sau nhieàu laàn tranh caõi vôùi vôï, moät buoåi toái noï, anh ñi veà nhaø nhö caùi xaùc khoâng hoàn. Thaûo böïc boäi hoûi thì Vónh traû lôøi tænh bô: “Taát nhieân, anh khoâng ñi laøm thì cuõng ñi chôi, em hoûi laøm gì, anh coù phaûi tuø binh cuûa em ñaâu. Ngaøy xöa, anh ôû vôùi meï, meï cuõng hoûi rieát roài ngaùn quaù khoâng theøm hoûi nöõa. Thoâi, chuùng mình ñöøng quaûn lyù nhau maõi theá”. Cuõng chính vì vaäy maø töø ñoù vôï choàng Nguyeät naûy sinh ra bieát bao nhieâu maâu thuaãn trong gia ñình. Coâ ñaâm sinh nghi choàng: Naøo laø tieàn ôû ñaâu maø tieâu xaøi, chaéc chaén anh phaûi giaáu coâ moät nguoàn thu nhaäp khaùc, coøn chuyeän boà bòch thì laøm sao traùnh khoûi... ? Moãi laàn vôï choàng coù thôøi gian beân nhau, Nguyeät tra hoûi, Trung böïc boäi, caøng muoán ra khoûi nhaø. Coâ taâm söï: “Thaät ra, anh aáy khoâng ngoaïi tình, khoâng baïo haønh vôùi vôï, nhöng toâi ñaõ ngaùn caùi caûnh chôø ñôïi, troâng ngoùng moät oâng choàng quaù maën maø vaø khao khaùt töï do. Hình nhö chuùng toâi khoâng phaûi laø vôï choàng. Noùi moät caùch chính xaùc hôn, anh aáy khoâng coi toâi laø moät ngöôøi vôï, maø chæ laø ngöôøi cuøng troï chung nhaø. Anh aáy khoâng muoán bò raøng buoäc, khoâng tha thieát vôùi gia ñình thì toâi cuõng chaúng coøn hôi söùc ñaâu maø níu keùo nöõa”. Coøn anh Quang thì luoân caûm
thaáy khoù chòu vôùi caùch “raøng buoäc” cuûa vôï. Sau moät ngaøy laøm vieäc meät nhoïc, nhieàu ngöôøi muoán trôû veà ngoâi nhaø aám cuùng cuûa mình vôùi vôï con, nhöng ñoâi khi anh laïi chaúng bieát ñi ñaâu caû. Bôûi veà ñeán nhaø laø vôï anh luoân quaûn lyù gaét gao töø caùi ví tieàn cho ñeán chieác ñieän thoaïi. Thaäm chí, coâ coøn ñaêng kyù dòch vuï thoáng keâ, kieåm tra caùc cuoäc goïi ñi, goïi ñeán cuûa choàng nöõa. Nhöõng böùc xuùc, caêng thaúng cuûa vôï choàng anh ngaøy caøng nhaân leân. Anh Quang thôû daøi ngao ngaùn: “Ñaøn baø ñuùng laø caùi goâng, ñaøn oâng laø caùi caúng. Laáy vôï laø daïi doät khi ñöa caúng vaøo goâng!”. Veà phía coâ vôï, ñeå raøng buoäc oâng choàng moät caùch
chaët cheõ hôn, coâ sinh ngay theâm ñöùa con thöù hai, duø trong keá hoaïch phaûi chôø ít laém ñöùa lôùn ñöôïc 5 tuoåi. Theá laø hai ñöùa con nhoû heát ñöùa naøy ñau, ñeán ñöùa kia beänh, vôï thaáy maët choàng cöù hoûi “tieàn ñaâu” laøm anh Quang thaáy mình nhö caøng ngaøy caøng bò sieát chaët, khoâng coøn thôøi gian ñeå vui chôi, maø cuõng chaúng coøn taâm trí ñaâu maø phaùt trieån coâng vieäc laøm nöõa. Ñeå “laït meàm buoäc chaët” Theo lôøi khuyeân cuûa moät soá chuù baùc tröôûng thöôïng thì: “Trong ñôøi soáng gia ñình thì vieäc soáng chung, nghóa laø moãi ngöôøi vaãn coù moät phaàn rieâng cho chính mình. Neáu daønh ñuû choã cho phaàn rieâng tö naøy, baïn seõ coù ñöôïc caùch thöùc toát nhaát ñeå taïo neân moät cuoäc soáng vôï choàng hoøa thuaän. Ai cuõng caàn coù töï do vaø nhöõng moái quen bieát rieâng nhö baïn beø, ñoàng nghieäp, khaùch haøng, coâng vieäc... Neáu maát ñi nhöõng moái quen bieát naøy thì cuoäc soáng raát caêng thaúng vaø khoù chòu”. Hoân nhaân chính laø caùi ñích cuûa tình yeâu. Nhöng khi ñaõ ñeán caùi ñích ñoù roài, ta môùi thaáy muoân vaøn khoù khaên phaûi vöôït qua ñeå giöõ gìn, vun
71
ñaép caùi maø mình ñaõ ñaït ñöôïc. Ngöôøi phuï nöõ coù vai troø raát quan troïng trong vieäc taïo laäp khoâng khí yeân aám, haïnh phuùc. Haõy ñoái xöû ñuùng möïc, yeâu thöông, quan taâm hôn ñeán caûm nhaän cuûa choàng, bôûi vì vôùi ñaøn oâng thì “khoaûng trôøi töï do” laø voâ cuøng quan troïng. Cho neân duø vôï choàng baïn taâm ñaàu yù hôïp ñeán maáy thì moãi ngöôøi cuõng caàn coù moät “ khoaûng trôøi rieâng” cuûa mình, vaø baïn caàn phaûi toân troïng ñieàu aáy. Vôï choàng thoûa thuaän thôøi gian hôïp lyù ñeå taïo thoùi quen veà nhaø ñuùng giôø laø moät vieäc laøm caàn thieát, ñieàu naøy khieán cho söï gaén keát giöõa caùc thaønh vieân trong gia ñình trôû neân khaéng khít vaø beàn chaët hôn. Tuy nhieân, vôï choàng cuõng neân trao ñoåi vôùi nhau nhieàu hôn döïa treân söï caûm thoâng, chia seû. Quaûn lyù nhau quaù khaét khe seõ taïo neân söï caêng thaúng, ngoät ngaït, daãn ñeán nhöõng xung ñoät khoâng caàn thieát trong quan heä vôï choàng. Gia ñình yeân aám, haïnh phuùc luoân laø öôùc mô cuûa taát caû moïi ngöôøi. Laø phuï nöõ, baïn caàn phaûi “giöõ löûa” trong ngoâi nhaø cuûa mình bôûi chính tình yeâu, nieàm tin vaø söï kheùo leùo cuûa ngöôøi vôï môùi laø nhöõng yeáu toá caàn thieát ñeå haâm noùng khoâng khí gia ñình vaø duy trì ngoïn löûa aám aùp trong ñôøi soáng löùa ñoâi, khieán ngöôøi choàng luoân tình nguyeän ôû beân caïnh mình maø khoâng caàn baát cöù söï raøng buoäc naøo khaùc. Giöõ choàng hay... nhoát tuø choàng? “Choàng mình thì mình giöõ, coù phaûi giöõ choàng ngöôøi ñaâu maø sôï thieân haï noùi! Giöõ choàng laø ñeå baûo veä haïnh phuùc gia ñình ñaáy chöù... ” laø lí do khieán caùc baø vôï quyeát taâm... “ñoùng cuûi” oâng choàng. Sau nhieàu laàn tranh caõi vôùi vôï, Vónh quyeát ñònh taét ñieän thoaïi, tuï taäp vôùi baïn beø ñeán hôn 12 giôø ñeâm môùi veà. Nguyeät böïc boäi hoûi thì Vónh traû lôøi tænh bô: “Taát nhieân, anh khoâng ñi laøm thì cuõng ñi chôi, em hoûi laøm gì, anh coù phaûi tuø binh cuûa em ñaâu. Thoâi, em ñöøng “keàm keïp” anh maõi theá”. Nghó vôï seõ thay ñoåi tính tình, naøo ngôø, töø hoâm ñoù Nguyeät luoân luoân nghi ngôø choàng. Nguyeät baét Vónh phaûi noäp heát tieàn löông nhöng vaãn thaáy anh ñi cuøng baïn beø thì coâ laïi töùc toái: Cuõng gioáng nhö vaäy, anh Quang, luoân caûm thaáy khoù chòu vôùi caùch “raøng buoäc” cuûa vôï. Sau moät ngaøy laøm vieäc meät nhoïc, nhieàu ngöôøi muoán trôû veà ngoâi nhaø aám cuùng cuûa mình vôùi vôï con, nhöng Quang thì laïi chaúng muoán veà. Bôûi veà ñeán nhaø laø vôï anh luoân leùo nheùo gaét gao töø caùi ví tieàn cho ñeán chieác ñieän thoaïi. Heát xeùt soá löu treân
72
maùy, coâ coøn doø kyõ caùi bill ghi laïi caùc soá goïi ñi. Goïi ñi soá naøo, luùc maáy giôø, noùi bao laâu v.v... Nhöõng böùc thuùc, caêng thaúng cuûa vôï choàng anh ngaøy caøng nhaân leân. Moät laàn, ñieän thoaïi cuûa Quang baùo coù tin nhaén ñuùng luùc anh ñang taém. Thaéc maéc khoâng bieát ai göûi ñeán, Thuûy môû tin nhaén ra xem. Moät ngöôøi naøo ñoù teân Huong nhaén tin cho Quang: “Mai em baän, cuoái tuaàn em môùi free, gaëp anh cuoái tuaàn anh nheù”. Maùu noùng trong ngöôøi Thuûy boác leân phöøng phöøng, tim ñaäp loaïn xaï. Luïc tìm trong danh baï ñieän thoaïi, Thuûy thaáy ngoaøi teân Tien coøn coù moät caùi teân khaùc coù “lieân quan” laø Thu ban Huong. Khi choàng taém xong, Thuûy voäi vaøng tra hoûi. Ngaãm nghó hoài laâu Quang baûo khoâng nhôù ngöôøi ñoù laø ai, Huong laø Höôøng hay Höông gì ñoù. Thuûy giaän döõ laøm aàm ó, cho laø choàng giaû ngaây giaû daïi ñeå qua maët coâ. Böïc mình, Quang baûo vôï, ñaõ xem ñoù laø “tang chöùng” thì muoán laøm gì thì laøm, khoâng tin thì ñöøng baét anh giaûi thích nöõa. Thuûy nhaén tin voâ soá maùy cuûa Huong: “Toâi laø vôï anh Quang. Coâ laø ai? laø gì cuûa anh Quang? Sao daùn nhaén tin heïn choàng toâi. Coâ laø gaùi goïi phaûi khoâng...” Ñôïi maõi, khoâng thaáy Huong traû lôøi. Töùc toái, Thuûy caøng tin laø mình ñaõ “baét ñuùng maïch”. Thuûy laáy maùy Quang goïi cho Huong nhöng beân kia cöù thaáy soá cuûa Quang laø taét maùy. Moät luùc sau, soá maùy Huong goïi ñieän laïi, Thuûy run raåy baét maùy traû lôøi... Gioïng cuûa moät ngöôøi... ñaøn oâng run sôï: “Daï, chò ôi, xin chò bình tænh nghe em noùi, em teân Höôûng khoâng phaûi laø... nöõ ñaâu. Em laø tieäm baùn computer MH ôû Bankstown. Hoâm tröôùc anh Quang oâng xaõ chi coù nhôø em tìm moät router ñeå laép heä thoáng network cho 2 maùy cuøng xaøi chung moät cable Internet em coù soá ñieän thoaïi cuûa anh. Anh heïn ñaàu tuaàn qua tieäm em laáy nhöng em coù vieäc phaûi ñi gaáp nhaén tin baùo anh moät tieáng, cuoái tuaàn haõy ñeán. Chò ñöøng hieåu laàm anh nhö theá... ”. Thuûy nghe noùng böøng hai maù, coå
hoïng ngheøn ngheïn moät cuïc... vaø töø ñoù boû luoân caùi tính kieåm tra ñieän thoaïi cuûa choàng. Khoâng “ñoùng cuûi” choàng nhö nhöõng baø vôï treân, chò Hoaø, laïi luoân ñeå choàng thoaûi maùi, vui veû moãi khi ôû beân baïn beø vaø bình yeân moãi khi veà nhaø. Nhieàu ngöôøi thaáy anh Khoa coù maët ôû haàu heát caùc cuoäc nhaäu ñeàu ngaïc nhieân hoûi “Sao vôï oâng deã tính theá, cho oâng ñi suoát ngaøy theá? Hay oâng coù chieâu gì maø vôï sôï, khoâng daùm leân tieáng theá? Daïy anh em vôùi?”. Anh Khoa cöôøi haø haø nhöng cuõng khoâng keùm phaàn töï haøo: “Vôï toâi cuõng ghen aùc laém maø “quaûn lyù” cöïc kyø chaët ñaáy. Ñöøng coù lô mô. Toâi ñi thoaûi maùi nhö theá naøy nhöng ngoài ñaâu, ñi ñaâu, coâ aáy ñeàu bieát, vì tröôùc khi ngoài vaøo baøn, toâi ñeàu thoâng baùo roõ ñòa ñieåm. Hoài môùi cöôùi, hai vôï choàng ñaõ thoaû thuaän: Khoâng kieåm tra ñieän thoaïi cuûa nhau. Khoâng quaûn lí nhau veà thôøi gian... Vôï toâi coøn khoân ñeán ñoä: Khoâng giöõ tieàn löông cuûa choàng. Toâi ñöa cho bao nhieâu thì coâ aáy caàm,
khoâng bao giôø ñoøi hoûi. Thaäm chí, coâ aáy coøn daën: Anh laø ñaøn oâng con trai, neân ñeå ít tieàn trong ví, coù khi coøn ngoài vôùi baïn beø. Nhöng moãi khi ruùt ví chi khoaûn gì, em chæ xin anh nghó ñeán meï con em ôû nha phaûi nhòn ñeå cho anh tieâu ñaáy. Ñaáy! Theá coù “daõ man” khoâng? Vôï noùi caâu ñaáy thì thaèng ñaøn oâng naøo daùm tieâu hoang, tieâu phí cô chöù. “Laït meàm buoäc chaët” ñaáy!”.
Ca' Kho la` moät moùn aên chuû löïc trong caùc böõa aên Vieät Nam. Theo caùc cuï, beänh môùi heát maø aên caù kho laø hieàn nhaát, khoûi sôï sình buïng hay truùng thöïc. Kho kyõ, maën vaø khoâ, coù theå ñeå laâu, aên ñöôïc nhieàu ngaøy, coù khi aên khoâng caàn haâm laïi. Noùi laø caù kho chöù thaät ra cuõng laém kieåu, nhieàu caùch, tuøy theo loaïi caù, tuøy theo gia vò vaø cuõng tuøy theo khaåu vò töøng ñòa phöông Caù kho mieàn Baéc : Caùc tænh mieàn Baéc coù caùch kho caù cheùp, caù traém, caù meø, caù chaøy moät caùch ñaëc bieät. Caù ñöôïc laøm vaûy sô saøi, vì caùc loaïi caù naøy ít nhôùt, deã laøm saïch. Raùn caù xô vôùi môõ cho thòt saên laïi. Neâm neám muoái cho vöøa aên. Boû keïo ñaéng (nöôùc maøu) vaø neáu coù nöôùc maém ngon OÂ Long thì heát yù. Xong, saép nhöõng laùt rieàng moûng vaøo caù. Ñoå nöôùc xaêm xaép, ñaët noài caù leân löûa, cuûi chaùy lom ñom, khoâng to, khoâng nhoû. Ñaäy vung laïi, ñeå hôû moät chuùt. Nöôùc soâi khoâng cho traøo boït ra ngoaøi, khoâng ñeå nöôùc caïn heát. Coù theå boû theâm ít laù ôùt, theâm caùi cay nheï nhaøng, kín ñaùo. Khi muùc ra aên môùi raéc haït tieâu leân treân maët caù. Khoâng ñöôïc kho tieâu chung vôùi caù, caù ruïc maø khoâng naùt, thòt meàm, aên luoân xöông. Caù vaø nöôùc aùnh maøu vaøng hoå phaùch. Buøi, thôm, ñaäm ñaø moät höông vò khoù taû. Caù treâ phaûi kho vôùi göøng. Caù roâ keát hôïp vôùi töông hoät aên buøi vaø thôm. Caù côm, caù baïc (gioáng caù loøng tong trong Nam ) cuõng kho vôùi töông. Tuøy theo vuøng, coù moät soá loaïi caù kho vôùi cuû caûi xaét khuùc hay vôùi döa chua. Vaøo dòp Teát, cheùp vaø thu cuõng ñöôïc kho vôùi rieàng. Cuõng laø moät moùn aên ngon trong maáy ngaøy ñaàu naêm. Kho riu riu treân löûa. Coù khi roùc mía, cheû töøng laùt, loùt döôùi ñaùy traùch. Ngaøy Teát, trôøi se laïnh, aên moùn caù kho vôùi mía thaáy nhieàu thuù vò. Caù kho mieàn Trung : Vaøo mieàn Trung, ñeán vuøng Quaûng Bình, caùch thöùc kho caù ñaõ thay ñoåi. Cuõng nhö ôû caùc tænh khaùc, caù thöôøng kho vôùi keïo (nöôùc maøu), ñöôøng thaéng kheùt. Caù ñuoái thöôøng ñi vôùi göøng. Caù roâ thoùp (roâ con) khoâng laøm vaây, keát hôïp vôùi laù ngheä. Kho ruïc, aên raát ngon. Caù ngaïnh kho vôùi moân chua hay döa caûi. Caù baïc vaø caù gieác kho ngheä. Caù trích, caù laàm, caù moøi, baïc maù kho nöôùc raát beùo. Caù trích, baïc maù, laàm, nuïc, kho ruïc cuoán baùnh traùng aên cuõng ngon. Caù ngheûo (caù nhaùm) kho vôùi ngheä, kheá, chuoái chaùt. Caù ngöø kho vôùi kheá muoái. Coù ñòa phöông caù thu vaø nhieàu loaïi caù lôùn khaùc khöùa töøng laùt, kho vôùi thòt
ba roïi vaø baàu giaø xaét laùt phôi khoâ... Ñeán Hueá, caùch thöùc cheá bieán moùn aên maát nhieàu coâng phu hôn. Ñaëc bieät ôû Hueá, kho caù boáng theä chung vôùi thòt ba roïi xaét moûng. Moät lôùp caù, moät lôùp rau raêm, ôùt boät, tieâu, ñöôøng, nöôùc maém, nöôùc maøu, neâm neám vöøa mieäng. Löûa liu riu. Con caù khoâng naùt, hôi cöùng nhöng gaàn nhö trong suoát. AÊn raát buøi, beùo vaø thôm. Kho khoâ, kho rim nhö theá naøy coøn coù caùc loaïi caù khaùc: treâ, thu, vöôïc, trích, laàm, kình. Caù nuïc kho khoâ vôùi thôm. Caù ñoái kho maêng. Caù gieác, caù luùi, caù roâ kho töông. Caù caán kho göøng. Coù khi caùc moùn kho khoâ ñöôïc theâm caø chua traùi, traùi vaû hay thôm xaét laùt. Vöôït ñeøo Haûi Vaân, vaøo ñeán ñaát Quaûng ñaõ thaáy nhöõng daïng caù kho khang khaùc. Ñeán muøa luït, nöôùc nguoàn cuûa soâng Thu Boàn suøng suïc ñoå veà, theâm gioù baéc laïnh buoát, ñaõ thaáy baùn caù ngaïnh tröùng, to baèng ngoùn tay, möôøng töôïng nhö caù choát trong Nam . Töø ñoù, coù moùn canh chua naáu vôùi kheá, vôùi maêng chua, raát "ngaàu" vaø moùn caù ngaïnh kho seàn seät vôùi chuoái chaùt, kheá muoái. Caù gaùy con lôùn hình thuø nhö caù cheùp, nhöng mình troøn hôn, nuøng nuïc nhöõng thòt cuõng kho vôùi ngheä, kheá vaø chuoái chaùt. Ngoaøi ra coøn coù caù ñoái kho vôùi döa caûi hoaëc döa moân. Caù ngöø kho thôm, haâm nhieàu löûa aên vôùi buùn thì ngon tuyeät, kho phaûi boû tieâu, haït ñaäp daäp. Coøn coù caù roâ kho töông, caù hoà töôi cuõng kho vôùi döa moân, döa caûi tröôøng. Caù hoá khoâ caét khuùc, kho vôùi toùp môõ. Laáy nöôùc chaám rau soáng Traø Queá thì heát yù. Caù moøi töôi laém xöông, nhöng kho ruïc thì xöông ñaàu, xöông soáng ñeàu ruïc caû. Boâng bí luoäc maø chaám vôùi nöôùc caù moøi thì hôïp caùch. Caù kho mieàn Nam : ÔÛ mieàn Nam , moùn caù boáng (boáng theä, boáng saäy, boáng döøa, boáng caùt, boáng tröùng...) kho tieâu vôùi thòt ba chæ, ñoå ít nöôùc laø moùn phoå bieán. Khoâng coù thòt, coù theå kho vôùi döøa raùm xaét laùt moûng, daøi baèng hai loùng
tay: Beùo, buøi, thôm. Mieàn Nam coøn moät daïng caù kho khaùc laø kho keïo raát maën, nhieàu tieâu cay. Kho trong toä ñaát, thöôøng ñöôïc goïi laø kho queït: loùc, roâ, treâ, loøng tong, ngaùc, choùt, boáng. Cuõng kho khoâ, coù caù boáng keøo, khoâng laøm vaûy ñöôïc phaûi vuøi tro, chaø treân theàm xi maêng, môùi ñem ñi kho toä. Thöôøng aên vôùi ñoït ñieàu, ñoït xoäp, ñoït tra, ñoït luïa, ñoït ñinh laêng, ñoït chuøm ruoät, boâng bí, boâng so ñuõa luoäc. Ñôn giaûn vaäy maø aên ñöôïc côm. Coù nôi, ngöôøi ta aên xoaøi soáng (xoaøi töôïng), xoaøi chín ngoït vaø döa haáu vôùi caù kho toä. Caù boáng keøo coøn moät caùch kho nöôùc raát nguyeân thuûy. Ñoù laø caù töôi mua veà, coøn quaèn quaïi trong roå, ñem röûa saïch khoâng laøm vaûy, truùt vaøo nöôùc soâi, neâm maém muoái laït vaø boû vaøo nhieàu haønh cuû vaø haønh laùt caét khuùc. Coù theå boû theâm ít ôùt. Roài vôùt ra, duøng ñuõa tuoát doïc theo hai beân xöông soáng caù, laáy thòt boû vaøo cheùn côm aên, theâm nöôùc caù vaø haønh. Nöôùc raát thôm, thòt caù meàm vaø ngoït. AÊn caû ñaàu nghe nhaân nhaãn vì caù coøn nguyeân maät ñaéng. Coøn coù kieåu chaïch kho vôùi ngheä, roâ löôùi kho vôùi khoå qua, thöôøng baèm xoaøi soáng vaøo nöôùc caù, aên raát ngon... Haøng traêm loaïi caù, haøng traêm caùch thöùc naáu nöôùng luoân luoân bieán ñoåi theo khaåu vò vaø thoå ngôi cuûa töøng ñòa phöông. Chæ moãi moùn caù kho cuõng ñuû chöùng minh huøng hoàn raèng "ngheà aên cuõng laém coâng phu" vaø ngöôøi Vieät Nam quaû laø nhöõng ngöôøi saønh ñieäu trong ngheä thuaät aåm thöïc.
Chuyeân trang “Khaùm Phaù AÊn Uoáng” naøy ñöôïc baûo trôï bôûi Gaïo Thôm Hoaøng Gia This “Food Discovery” section proudly sponsored by Royal Umbrella Jasmine Rice
73
N
haân trong soá baùo roài ôû trang baïn gaùi Dieäp Anh coù ñeà caäp ñeán moät vaøi caùch ngöøa thai. Qua baøi vieát ñoù coù vaøi baïn gaùi treû ñaõ phaûn hoài cho bieát oâng xaõ (hay boyfriend) thöôøng hay töø choái söû duïng condom, maëc cho haäu quaû muoán ra sao thì ra. Lyù do chæ vì, theo oâng aáy, noù bò giaûm ñi caûm giaùc thaät khi ñang laâm traän.
Q
ua baøi vieát kyø naøy Dieäp Anh söu taàm ñöôïc moät vaøi... chieâu, coù theå giuùp caùc baïn “troøng” chieác condom vaøo ñaàu “teân lính” cuûa chaøng maø vaãn caûm thaáy chaúng vöôùng víu hay khaùc bieät gì...
Khoâng gioáng nhö chaát nhöïa, polyurethane coù khaû naêng truyeàn nhieät cuûa cô theå, khieán cho vieäc "giao ban" trôû neân khoaùi caûm hôn. Neáu baïn vaø chaøng ñeàu chaéc chaén khoâng bò beänh laây lan qua ñöôøng tình duïc, haõy thöû duøng bao CD baèng da cöøu non. Chaát naøy cuõng coù khaû naêng truyeàn nhieät vaø nhieàu ñaøn oâng caûm thaáy thaät hôn khi söû duïng chuùng. Tuy nhieân, loaïi bao CD naøy chæ baûo veä baïn khoâng bò dính baàu thoâi, coøn chaát lieäu töï nhieân vaø coù nhöõng loã nhoû li ti cuûa noù coù theå khoâng ngaên ñöôïc caùc vi khuaån laây lan töø caùc beänh tình duïc, vaø dó nhieân laø luoân caû HIV Khi söû duïng Baïn caøng ñeo nhanh, chaøng caøng ít bò maát höùng Ñeå khoâng bò luoáng cuoáng trong luùc ñeo bao, baïn neân môû saün bao trong maøn daïo ñaàu. Laáy bao CD ra vaø cho hai gioït daàu boâi trôn vaøo beân trong. Ñieàu naøy seõ laøm taêng khoaùi caûm ôû ñieåm ñaàu cöïc nhaïy cuûa "caäu beù". Ñaët ñaàu môû cuûa bao CD leân ñænh ñaàu "caäu beù". Duøng moät tay giöõ noù ôû ñoù, hôi aán xoaén nheï. Tay kia nheï nhaøng keùo bao xuoáng phía döôùi. Vaø cuõng ñang noùi chuyeän CD,
tröôøng hôïp baát traéc Meï khoâng hieåu maø cuõng chaúng laéng nghe chaùu”, Chaùu coøn nhôù, hoài coøn ôû VN coù laàn chaùu ñaõ töøng ñöa coâ baïn cuøng lôùp ñeán moät phoøng khaùm tö nhaân ñeå phaù thai. Caùi thai ñaõ ñöôïc 5 thaùng, laø keát quaû cuûa moät laàn ñi quaù giôùi haïn cuûa coâ baïn vaø ngöôøi yeâu. Vì caùi thai quaù to neân luùc ñaàu baùc só töø choái. Hai ñöùa khoùc loùc van xin maõi baùc só môùi chòu “giaûi quyeát”. Ñöa coâ baïn maët muõi xanh leùt, nhôït nhaït ra khoûi phoøng khaùm, chaùu töï nhuû giaù nhö coâ baïn bieát caùch töï baûo veä mình thì ñaõ khoâng ra noâng noãi naøy.
ÔÛ caùi tuoåi 16, baïn chaùu. cuõng nhö khoâng ít baïn cuøng lôùp ñeàu ñaõ coù ngöôøi yeâu. Tình yeâu cuûa tuoåi hoïc troø raát trong saùng nhöng cuõng raát boàng boät. Chæ moät phuùt khoâng laøm chuû ñöôïc baûn thaân laø ñaõ ñi quaù giôùi haïn.
“Vì vaäy chaùu nghó mang maáy bao CD beân caïnh khoâng coù gì laø xaáu caû. Ñoù laø moät caùch töï baûo veä mình khi khoâng theå töø choái anh aáy. Chaùu bieát meï seõ raát lo laéng nhöng meï cuõng caàn hieåu raèng chaùu ñaõ lôùn...” Giaù nhö meï hieåu con Boá meï naøo cuõng seõ lo laéng, hoát hoaûng khi tình côø phaùt hieän con coù
Dieäp Anh Kích côõ raát quan troïng Kích côõ “aùo möa”, töø ñaây xin goïi taét laø CD cho noù... goïn. Kích côõ coù theå laøm thay ñoåi hoaøn toaøn caùch chaøng traûi nghieäm chuyeän aáy khi ñeo chuùng. Moät bao CD quaù chaët seõ laøm giaûm caûm giaùc thích thuù vaø maát thôøi gian ñeå ñeo hôn (ñieàu naøy coù theå aûnh höôûng xaáu ñeán vieäc xuaát tinh cuûa chaøng) cuõng nhö raát deã raùch. Ñeå bieát kích côõ bao CD coù vöøa vôùi chaøng khoâng, baïn haõy laøm baøi kieåm tra nhanh sau: Neáu baïn khoâng theå keùo bao CD xuoáng ñeán phaàn döôùi cuøng cuûa "caäu beù" thì coù nghóa bao CD ñoù chöa ñuû roäng. Maëc duø kích thöôùc chuaån cuûa bao CD laø daøi gaàn 18 cm nhöng hieän nay caùc haõng cho ra ñôøi nhieàu loaïi bao CD vôùi chieàu daøi cheânh nhau vaøi cm vaø ñoä roäng cuõng vaäy. Do ñoù, haõy choïn loaïi hoaëc haõng bao cao coù kích côõ phuø hôïp. Duøng bao CD coù hình xoaén hoaëc hình boùng ñeøn ôû ñaàu Neáu bao CD coù hình xoaén hay hình boùng ñen ôû ñaàu, noù seõ ñöôïc ghi roõ treân bao bì, nhaõn maùc. Kieåu bao CD naøy seõ oâm vöøa laáy phaàn döôùi cuøng cuûa "caäu beù" trong khi vaãn taïo ra ñoä ma saùt gaàn phía ñaàu "caäu beù", nôi chöùa nhieàu daây thaàn kinh. Haõy duøng bao CD baèng chaát polyurethane
74
Dieäp Anh coù moät ñoäc giaû treû môùi lôùp 10, vöøa cuøng gia ñình ñeán UÙc ñònh cö chöa laâu. Coâ beù vieát thö cho bieát meï coâ ñaõ teù xæu khi phaùt hieän trong school-bag cuûa coâ coù ñeán maáy chieác CD, haõy nghe taâm söï cuûa coâ beù. Meï ôi, con ñaõ lôùn (ruùt ngaén moät ñoaïn ñaàu) “... Meï chaùu khoâng ngaïi buoâng lôøi maéng moû chaùu laø ñöùa con hö hoûng, maát daïy maø khoâng cho chaùu moät cô hoäi giaûi thích. Chaùu chæ mang bao CD ñeå ñeà phoøng
bao CD hay thuoác traùnh thai beân mình. Hoï nghó chæ ngöôøi lôùn môùi ñöôïc pheùp laøm baïn vôùi nhöõng thöù ñoù. Moät soá phuï huynh thöôøng quaùt thaùo, tra hoûi vaø caám ñoaùn con khoâng ñöôïc pheùp quan heä vôùi ngöôøi yeâu. Chính ñieàu ñoù khieán cho moái quan heä meï - con trôû neân xa caùch. Nhö thö baïn ñoïc treû tuoåi treân chæ öôùc sao meï coù theå nheï nhaøng, bình tónh laéng nghe em giaûi thích: “Coù raát nhieàu ñieàu thaàm kín chaùu muoán
hoûi meï, nhôø meï tö vaán nhöng chính thaùi ñoä gay gaét, aùp ñaët cuûa meï khieán chaùu khoâng theå môû lôøi. Meï chöa bao giôø chuû ñoäng noùi chuyeän vôùi chaùu veà vaán ñeà giôùi tính caû”. Ho^m ñöa coâ baïn ñi phaù thai, chaùu ñaõ coù laàn hoûi meï raèng naïo phaù thai coù aûnh höôûng gì ñeán söùc khoeû khoâng. Meï khoâng traû lôøi maø coøn naëng lôøi quaùt thaùo: “Maøy coøn laø hoïc sinh hoûi nhöõng chuyeän ñoù laøm gì? Hay laø maøy ñaõ laøm chuyeän gì daïi doät? Meï laø meï caám khoâng coù yeâu ñöông gì ñaâu nheù”. “Giaù nhö meï cuõng bieát laéng nghe vaø chia seû vôùi chaùu thì toát bieát maáy” Bao CD, taïi sao khoâng? Coù moät ngöôøi cha ñaõ noùi vôùi con theá naøy “Haõy yeâu khi con nghó ñaõ tôùi luùc”. Ngöôøi cha aáy laø Philip Van Munching, taùc giaû cuûa cuoán saùch “Nghe boá naøy con gaùi”. Philip cho raèng caùc baäc cha meï ngaøy nay neân thaúng thaén noùi chuyeän vôùi con gaùi veà taát taàn taät moïi thöù, caû tình yeâu vaø giôùi tính. Ñoù laø caùch toát nhaát ñeå con caùi ñuû hieåu bieát ñeå yeâu vaø traân troïng baûn thaân tröôùc nhöõng caùm doã cuûa cuoäc soáng. Tình traïng tieáp xuùc tình duïc sôùm ngaøy caøng phoå bieán vôùi con em trong caùc gia ñình Vieät Nam, duø laø ñang ôû nöôùc ngoaøi hay trong nöôùc, ñoä tuoåi trung bình khi laàn ñaàu quan heä ngaøy caøng thaáp vaø hieän ñang ôû möùc “teen”. ÔÛ ñoä tuoåi naøy, kieán thöùc an toaøn tình duïc cuûa caùc em chöa theå ôû möùc cao. Ngöôøi Vieät chuùng ta vaãn coøn taâm lyù e ngaïi, xaáu hoå khi ñi sieâu thò hay vaøo caùc tieäm thuoác taây maø phaûi boác moät hoäp CD mang ñeán quaøy tính tieàn Vaäy neân, khoâng coù gì khoù lyù giaûi khi ñaây laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân khieán cho tæ leä naïo phaù thai vaø maéc beänh truyeàn nhieãm nhieàu nhaát laø taäp trung veà phía nhöõng em treû tuoåi. “Haàu heát moïi ngöôøi ñeàu hieåu raèng, söû duïng bao CD laø hình thöùc tình duïc an toaøn cao nhaát, traùnh laây nhieãm beänh taät vaø coù con ngoaøi yù muoán. Khi phaùt hieän con caùi coù bao CD, cha meï neân bình tónh noùi chuyeän vôùi con. Qua cuoäc noùi chuyeän coù theå cung caáp cho con theâm nhöõng kieán thöùc veà an toaøn tình duïc. Noùi nhö vaäy khoâng phaûi chuùng ta khuyeán khích giôùi treû quan heä tình duïc sôùm, maø laø giuùp chuùng nhaän thöùc ñöôïc haønh vi, bieát höôùng tôùi caùch soáng laønh maïnh”, Ham muoán tình duïc ôû löùa tuoåi vò thaønh nieân laø ham muoán töï nhieân,
khoâng ai coù theå ngaên caám. Thay vì tìm caùch caám ñoaùn thì ngöôøi lôùn neân cung caáp cho giôùi treû nhöõng kieán thöùc ñeå töï baûo veä mình. Gioáng nhö Philip thuû thæ vôùi hai coâ con gaùi: “Neân ñôïi ñeán luùc hoaøn toaøn saün saøng ñeå trao göûi cho moät ai ñoù, con seõ coù moái tình caûm toát ñeïp, myõ maõn hôn. Quan troïng laø con coù theå duy trì ñöôïc noù suoát cuoäc ñôøi mình...” “Dính vaøo” vaø “chôi bôøi” chæ daønh cho nhöõng ngöôøi chaúng bieát gì. Nhöõng thöù ñoù seõ haïn cheá söùc maïnh tuyeät vôøi maø tình duïc mang laïi. Con haõy yeâu ñöông khi caûm thaáy thöïc söï ñaõ ñeán luùc!” Moät chuyeän CD khaùc Vaøñeå tieáp theo caâu chuyeän veà CD naøy, Dieäp Anh xin giôùi thieäu cuøng caùc baïn gaùi moät saûn phaåm CD daønh rieâng cho phuï nöõ vöøa môùi ra loø. CD naøy khoâng bieát coù coâng duïng choáng mang baàu, vaø laây beänh tình duïc hay khoâng nhöng noù laïi choáng caùc teân quyû raâu xanh moät caùch hieäu quaû chöa töøng thaáy. CD coù teân laø “Buùa Rìu (cheùm) Haõm Hieáp” (Rape-Axe), nghe teân khoâng cuõng ñuû ôùn laïnh roài, ñöôïc cheá taïo bôû moät nöõa baùc só teân Ehlers taïi Nam Phi vaø ñaõ khaån caáp tung ra thò
tröôøng ñeán 30 ngaøn caùi trong muøa World Cup vöøa qua. Nöõ baùc só vaø cuõng laø nhaø saùng taïo ra saûn phaåm ñaët bieät naøy ñaõ coù buoåi thuyeát trình veà coâng trình cheá taïo bao CD nöõ, taïi nhaø cuûa baø trong Klaemond taïi Nam Phi cho bieát Bao CD “Hieáp daâm-Buùa Ñeõo” laø moät thieát bò maø khi noù chuïp ñöôïc vaøo “ñoà chôi” cuûa maáy teân hieáp daâm thì noù seõ dính cöùng luoân ñaàu coå maët muõi cuûa “teân lính” naøy, gaây khoù chòu bao la cho keû taán coâng, taïo cô hoäi cho caùc naïn nhaân bò hieáp coù theå troán thoaùt. CD coù hình daùng tua tuûa nhö traùi lôm choâm vôùi lôûm chôûm moùc caâu bung ra baùm chaët vaøo döông vaät cuûa ñaøn oâng khi xaâm nhaäp vaøo beân trong vaø ñuïng ñeán noù. Noù seõ taïo “ñau khoå nhôù ñôøi” cho teân taán coâng, baùc só Ehlers cho bieát
coâng duïng cuûa noù nhö sau “Haén khoâng theå ñi ñaùi, vaø keå caû ñi boä veà nhaø. Vaø caøng coá gaéng röùt caùi cuûa nôï aáy ra thì noù caøng baùm chaët cheõ hôn.” Vaäy laø heát ñöôøng choái caõi. Ñöôïc bieát Nam Phi laø nôi coù moät trong nhöõng tyû leä hieáp daâm cao nhaát theá giôùi, vaø cuõng laø nôi coù tyû leä ñeán 16 phaàn traêm daân soá soáng vôùi HIV.
CD choáng hieáp daâm, ñöôïc höôùng daãn cho nöõ giôùi söû duïng baèng caùch cheøn noù phía beân trong “hang ñoäng” nhaø naøng, cheøn nhö nheùt chieác tampon trong maáy keït ñeøn ñoû. Duïng cuï seõ töï ñoäng bung ra vaø dính chaët voâ döông vaät cuûa teân hieáp daâm khi noù xaâm nhaäp vaøo, chæ coù theå ñöôïc gôõ boû bôõi caùc baùc só vôùi caùc thieát bò chuyeân moân maø thoâi. Ehlers cho bieát raèng baø ñaõ nghieân cöùu thích hôïp vaø caùc böôùc phaùt trieån tröôùc khi tung ra saûn phaåm. Baø baùc só Ehlers naøy coøn cho bieát ñang nghó ra theâm nhieàu duïng cuï aùc lieät hôn nöõa, tyû nhö moät con dao caïo ñöôïc caøi vaøo “naèm vuøng” trong caùc khu vöïc “haäu cung” cuûa caùc coâ gaùi, ñeå coù theå xeùn phaêng “vaät laï” khi bò xaâm nhaäp khoâng pheùp. “Toâi tin cuûa moät caùi gì ñoù ñaõ ñöôïc thöïc hieän,” baø noùi. “Ñieàu naøy seõ laøm cho moät soá ñaøn oâng suy nghó laïi tröôùc khi hoï taán coâng moät ngöôøi phuï nöõ.” Quaû thaät ñaøn oâng keå töø baây giôø duø khoâng phaûi laø taán coâng nhöng vôùi caùc saûn phaåm môùi cuûa baø baùc só naøy phaûi neân suy nghó laïi. Coù laø vôï choàng vôùi nhau ñi nöõa maø hoâm naøo côm khoâng laønh canh khoâng ngoït thì cuõng lieäu hoàn vôùi maáy ba xaõø, vì töø nay “caùi hóm” cuûa chuùng toâi ñaõ coù raêng.
75
N
gaøy 22/04/2002, ba thanh nieân ôû xaõ Yeân Nghóa, Haø Ñoâng (Haø Noäi) laø Nguyeãn Ñình Lôïi, Nguyeãn Ñình Kieân, Nguyeãn Ñình Tình, phaûi nhaän aùn toång coäng 41 naêm tuø vì toäi hieáp daâm, cöôùp taøi saûn. Duø caùc bò caùo ñeàu moät möïc khoâng nhaän toäi tröôùc toaø. Thaäm chí trong phieân phuùc thaåm, khi bieát bò baùc khaùng caùo keâu oan, caû ba bò caùo nhaát loaït xin... lónh aùn töû hình. Vaø sau gaàn 10 naêm lónh aùn, ba thanh nieân naøy ñaõ ñöôïc minh oan bôûi moät phuï nöõ kyø laï. Ñoù laø chò Phaïm Thò Hoàng, Laø moät Ñoâng Y Só ñang laøm vieäc taïi moät beänh vieän coâng ôû Haø Noäi Moïi chuyeän chæ baét ñaàu khi chò phaùt hieän ba chaøng trai ñang ôû tuø 10 naêm veà toäi hieáp daâm thaät ra caû ba ñeàu coøn... trinh. Nghóa laø chöa anh naøo bieát muøi ñaøn baø laø gì caû, chò khaúng ñònh ba anh naøy coøn “nguyeân si”, vì moät huyeät ñaïo bí maät naèm sau daùi tai cuûa hoï vaãn coøn nguyeân, noùi theo daân daõ thì hoï vaãn coøn laø trai taân, hay laø coøn... trinh... Töø moät huyeät ñaïo mang teân "Döông Minh" Chò keå: vaøo naêm 2006, traïi giam Thanh Xuaân coù ñöa ñeán moät phaïm nhaân nam, coøn raát treû tuoåi teân laø Nguyeãn Ñình Lôïi. Beänh nhaân naøy ñöôïc nhaäp vieän trong theå traïng suy yeáu, gaàn nhö lieät nöûa ngöôøi. Sau khi baét maïch, chò quyeát ñònh chaâm cöùu ñeå phuïc hoài chöùc naêng cho Lôïi. Khoå noãi caäu ta laø phaïm nhaân neân luoân bò xích ôû coå chaân maø nôi aáy laø moät huyeät quan troïng ñeå chaâm cöùu. Thaáy vaäy chò ñeà nghò caùn boä cuûa traïi giam thaùo xích ñeå tieán haønh chaâm cöùu. Vò caùn boä traïi giam sôï sai nguyeân taéc neân töø choái, chò ñaõ phaûi thuyeát phuïc raèng, phaïm nhaân naøy khoâng theå chaïy troán vì anh ta ñang bò lieät nöûa ngöôøi... Thuyeát phuïc maõi caùn boä traïi giam môùi thaùo xích vaø giuùp chò beâ beänh nhaân leân giöôøng ñeå chaâm cöùu. Caûm kích tröôùc haønh ñoäng cuûa vò Baùc só, phaïm nhaân Lôïi baät khoùc töùc töôûi. Lôïi meáu maùo raèng, ñaõ laâu laém roài chöa ñöôïc ai quan taâm vaø chaêm soùc toát nhö theá... Chò Hoàng cöôøi roài baûo: thanh nieân gì maø khoùc nheø theá, bieát hoái haän thì chaêm chæ caûi taïo roài ra thoâi... Laàn naøy Lôïi laïi caøng khoùc to hôn keâu raèng mình bò oan, nhaát ñònh muoán cheát! Huyeät ñaïo mang teân "Döông minh" ñeå kieåm tra trinh tieát ñaøn oâng naèm ôû vò trí döôùi daùi tai Thaáy laï, chò Hoàng quay sang hoûi caùn boä traïi giam thì bieát ñöôïc caäu ta maéc toäi taøy ñình: hieáp daâm, cöôùp cuûa, lónh 16 naêm tuø. Caùi toäi hieáp daâm
76
ai cuõng gheùt, toâi cuõng theá neân thaáy gheâ tôûm" chò Hoàng noùi. Theá nhöng khi nhìn vaøo khuoân maët taùi daïi, ñoâi maét trong saùng cuûa phaïm nhaân naøy, boãng nhieân chò caûm thaáy ñieàu gì ñoù baát thöôøng. Quaù toø moø, chò quyeát ñònh baám huyeät "Döông minh", caùi huyeät naøy naèm ôû vò trí döôùi daùi tai. Theo giaûi thích cuûa chò, nhöõng ngöôøi ñaøn oâng
Duø khoâng quen bieát nhöng chò Hoàng ñaõ daønh nhieàu coâng söùc ñeå ñi keâu oan cho 3 chaøng trai.
Khaùm phaù ñoäng trôøi Maøn trinh cuûa nam giôùi naèm ôû... daùi tai chöa bao giôø quan heä tình duïc vôùi phuï nöõ thì caùi huyeät aáy vaãn chöa ñöùt. Huyeät naøy chæ ñöùt khi coù khí aâm huùt vaøo. Ngöôïc laïi, vôùi phuï nöõ huyeät naøy goïi laø "Khuyeát aâm", naèm ôû vuøng öùc vaø neáu chöa coù quan heä vôùi ñaøn oâng thì noù cuõng seõ khoâng ñöùt. Ngaøy xöa, khi tuyeån cung phi cho vua chuùa, nhöõng löông y thöôøng xem huyeät naøy ñeå kieåm tra trinh tieát... Chò moâ taû raèng, huyeät naøy noù nhö sôïi chæ maøu hoàng raát ñeïp, neáu ñuùng ngaøy noù noåi leân, khi aáy cô theå con ngöôøi coù moät luoàng khí raát maïnh, töôi môùi tinh khoâi... ñaøn oâng seõ trôû neân maïnh meõ, phuï nöõ seõ trôû neân ñeïp laï luøng ! Nhöõng löông y coù ngheà seõ bieát caùch xem caùi huyeät naøy. Vaø chò hoaøn toaøn baát ngôø khi thaáy huyeät "Döông minh" cuûa phaïm nhaân Lôïi coøn nguyeân veïn. "Noùi thaät, luùc aáy toâi vöøa möøng vöøa lo, möøng vì caäu ta noùi thaät nhöng lo nhaát laø seõ chaúng ai tin chuyeän naøy..." chò Hoàng buøi nguøi nhôù laïi. Chò baûo, caùi huyeät ñaïo
naøy ngöôøi theo hoïc y thuaät phöông Ñoâng ñeàu bieát, nhöng nhieàu ngöôøi khoâng ñeå yù vì noù chaúng maáy taùc duïng trong vieäc chöõa beänh, ngoaøi chöùc naêng chöùng minh söï trinh tieát. Hôn nöõa noù laïi thuoäc y hoïc phöông Ñoâng, neáu ñem ra laøm chöùng cöù thì raát khoù thuyeát phuïc nguôøi khaùc. Nhöng cöù nhìn ñoâi maét oan öùc cuûa Lôïi, trong chò laïi daâng leân moät quyeát taâm laï luøng: phaûi minh oan baèng ñöôïc! Seõ töï thieâu ñeå chöùng minh söï thaät Chò ñaõ ñi gaëp GS Nguyeãn Taøi Thu moät trong soá ít ngöôøi quan taâm ñeán caùi huyeät ñoù. GS Nguyeãn Taøi Thu sau khi nghe chò thuaät laïi söï vieäc cuõng laéc ñaàu baûo, khoù laém con aï (GS luoân goïi chò laø con), chuyeän naøy khoâng ñuøa ñöôïc, lieân quan ñeán luaät phaùp, maø caùi huyeät naøy chæ nhöõng ngöôøi raønh y thuaät phöông Ñoâng môùi hieåu, khoù laøm chöùng cöù minh oan laém... Noùi vaäy nhöng GS cuõng raát thöông cho phaïm nhaân Lôïi, chính oâng ñaõ moùc ví laáy taát caû soá tieàn trong ñoù laø 800 ngaøn ñoàng göûi chò mua thuoác ñeå tieâm cho Lôïi, roài ñoäng vieân chò haõy bình tónh, laøm töøng böôùc cho chaéc chaén. Theá roài ñeán naêm 2008, moät laàn nöõa Lôïi ñöïôc ñöa ra beänh vieän ñieàu trò, laàn naøy chò coù cô hoäi tieáp xuùc laâu hôn vôùi beänh nhaân. Chaép noái taát caû caùc döõ kieän, cuøng nhöõng chöùng cöù thu nhaäp ñöôïc, chò quyeát ñònh, tìm cô hoäi ñeå minh oan. Theá nhöng moïi chuyeän vaãn nhö vaäy, hoï vaãn giöõ quan ñieåm ban ñaàu raèng hoï khoâng sai. Quaù böùc xuùc, chò tuyeân boá raèng seõ töï thieâu ñeå chöùng minh nhaän ñònh cuûa mình. Chò tin raèng, sau caùi cheát cuûa mình seõ coù ngöôøi laät laïi toaøn boä hoà sô söï vieäc. Chò ñaõ tính ñeán vieäc göûi laïi hai ñöùa con cuûa mình cho ngöôøi thaân neáu chò töï thieâu. Vôùi söï lyø lôïm ñeán khoù tin cuoái cuøng caâu chuyeän cuõng taïo ñöôïc söï quan taâm cuûa caùc quan chöùc caáp cao hôn. Vì toø moø khaû naêng thaåm ñònh trinh tieát nam giôùi cuûa chi Hoàng, neân hoï ñeà nghò VKSND toái cao xem xeùt laïi baûn baùo caùo. Cuoái naêm 2009, caùc cô quan toá cuûa vuï aùn naêm xöa coù coâng vaên göûi caùc treân thöøa nhaän: "Quaù trình ñieàu tra vaø xeùt xöû ñaõ coù nhöõng thieáu soùt... Cô quan ñieàu tra ñaõ thieáu khaùch quan, khoâng ñaày ñuû vaø trieät ñeå, nhöõng chöùng cöù gôõ toäi chöa ñöôïc xaùc minh laøm roõ...". Vaø keát quaû laø hoï traû töï do cho ba thanh nieân ñoù.
N
eáu baïn gaëp moät coâ gaùi xaáu, coâ aáy khoâng phaûi Hoàng Ñaøo. Neáu baïn gaëp moät coâ gaùi ngoan vaø hieàn, coâ aáy cuõng khoâng phaûi Hoàng Ñaøo. Neáu baïn gaëp moät coâ gaùi sôï chuoät hay sôï giaùn, coâ gaùi aáy khoâng phaûi Hoàng Ñaøo. Neáu baïn gaëp moät coâ gaùi thaáy trai treû thì kheùp neùp, maët ñoû böøng, chaân di di xuoáng ñaát, maét chôùp chôùp, coâ gaùi aáy caøng nhaát ñònh khoâng phaûi Hoàng Ñaøo. Coøn khi baïn vôù ñöôïc moät thieáu nöõ nhìn thaáy baïn töø xa ñaõ gaøo leân, nhìn thaáy vaøng baïc muoán cöôùp laáy, nhìn thaáy caùi gì dôû hôi laø tru treùo, chaéc 70% laø Hoàng Ñaøo ñaáy. Coøn neáu thieáu nöõ aáy ngoaùc moàm ra, ñaäp tay vaøo löng baïn moät cuù nhö trôøi giaùng, hoûi xem boà cuûa baïn coù khoûe khoâng, la raèng nom baïn chaùn theá thì 100% Hoàng Ñaøo roài. Toâi gaëp Hoàng Ñaøo laàn ñaàu tieân caùch ñaây gaàn ba möôi naêm. Hoài aáy toâi khoâng treû ñeïp baèng baây giôø, nhöng Hoàng Ñaøo coøn xinh hôn baây giôø. Hoàng Ñaøo laø moät thieáu nöõ coù caù tính kyø laï. Ngay caû veà ngoaïi hình, veû ñeïp cuûa naøng cuõng bieán hoùa theo thôøi khaéc vaø theo goùc nhìn. Buoåi saùng, naøng nhö thieân thaàn, buoåi tröa, naøng nhö baø la saùt, coøn buoåi toái naøng nhö Thuùy Kieàu nhöng ñeán möôøi hai giôø ñeâm laïi nhö Hoaïn Thö. Sau giôø ñoù, chæ coù mình Quang Minh bieát thoâi chöù chaúng ai, keå caû toâi ñöôïc bieát. Nhìn thaúng, Hoàng Ñaøo coù khuoân maët traùi xoan tuyeät ñeïp. Nhìn nghieâng, naøng gioáng töôïng nöõ thaàn töï do. Coøn nhìn treân cao xuoáng, naøng gioáng thaàn aên uoáng. Toát nghieäp tröôøng saân khaáu cuøng vôùi theá heä nhöõng ngöôøi hoâm nay ñaõ noåi tieáng toaøn caàu, nôi ñaàu tieân Hoàng Ñaøo xoâng tôùi laø ñoaøn kòch Long An. Naøng voâ ñoù vôùi khaùt voïng voâ bôø cuûa nhöõng naêm ñaàu 80 laø vaøo... bieân cheá. Nhöng raát nhanh, Hoàng Ñaøo phaùt hieän ra bieân cheá phaûi tôùi vôùi naøng. Sau ñoù, Ñaøo veà ñoaøn kòch treû, sau ñoù nöõa thì tieán thaúng ra ñöôøng, laøm ngheä só töï do. Nhöõng chaøng trai yeáu boùng vía, baát keå giaøu hay ngheøo, chôù coù daïi doät gaëp Hoàng Ñaøo. Chæ trong moät giaây, naøng seõ nhìn xuyeân qua hoï, vaø ñoïc leân taát caû caùc yù nghó coá giaáu trong caùi ñaàu ngheøo naøn, keùm saùng taïo cuûa hoï. Toâi tin chaéc raèng, Hoàng Ñaøo laø nöõ ngheä só duy nhaát coù caùi veû trong saùng pha thöïc duïng moät caùch tuyeät vôøi. Naøng hieåu trai ñeïp nhöng vaãn
Cöôùp ngaân haøng ñeå laøm töø thieän bieát giaù trò cuûa trai to cao. Naøng thích tieàn baïc nhöng chöa khi naøo keo kieät. Toùm laïi, naøng coù theå cöôùp ngaân haøng sau ñoù laïi duøng tieàn laøm töø thieän. Hoàng Ñaøo coù naêng khieáu baåm sinh veà vieäc ñoïc ra caùc loaïi tham voïng cuûa baø con noùi rieâng vaø nhaân loaïi noùi chung. Töø oâng giaø ham boà nhí, töø baø beùo ham thaân hình gaày, töø coâ dieãn vieân treû ham danh voïng tôùi baø giaø ham trai tuoåi "teen", Hoàng Ñaøo chæ lieác nöûa con maét saéc nhö dao lam laø ñoïc ra heát. Nöûa coøn laïi naøng canh chöøng tuùi tieàn mình, choàng con mình. Söï thoâng minh cuûa Hoàng Ñaøo nhö ma tuùy. Noù khieán nhöõng ai tieáp xuùc vöøa thích thuù vöøa sôï. Naøng coù khaû naêng laøm taùc giaû, laøm ñaïo dieãn, laøm dieãn vieân, laøm baàu vaø laøm caû keû baùn veù chôï ñen.
Ñoùng ngaây thô cuõng ñöôïc, ñoùng gian aùc cuõng ñöôïc, ñoùng nöûa ngaây thô, nöûa gian aùc laïi coøn tuyeät hôn. Duø toaøn boä ñaøn oâng Vieät Nam coù laø Ñoång Traùc thì moät mình Hoàng Ñaøo laøm Ñieâu Thuyeàn cuõng ñuû gieát saïch hoï. Vôû kòch ñaàu tieân cuûa toâi, boä phim ñaàu tieân cuûa toâi ñeàu coù Hoàng Ñaøo tham gia. Naøng khieán noù thaønh coâng röïc rôõ, nhöng cuõng saün saøng aùm haïi noù chaû caàn suy nghó. Taùc phaåm vó ñaïi nhaát toâi cuøng laøm vôùi Hoàng Ñaøo laø boä phim nhöïa "Leõ naøo em khoâng nhaän ra anh". Ngaøy troïng ñaïi ra maét phim, trong khi haøng traêm phoùng vieân, haøng ngaøn khaùn giaû ñang chen chuùc chôø ñôïi vaø chaàu rìa beân thaûm ñoû thì Hoàng Ñaøo nhaûy phaét leân chieác xe gaén maùy (thôøi ñoù raát hieám) do toâi caàm laùi, baét phoùng tôùi moät vuøng toái taêm muø mòt ñeå luøng suïc vaø toùm laáy moät chaøng trai. Chuùng toâi ñi vaøo moät vuøng coù aùnh ñeøn leo leùt, coù eách nhaùi keâu vang. Maét Hoàng Ñaøo nhö hai ngoïn ñeøn pha, nhìn saùng röïc trong ñeâm toái ñeå tìm con moài. Maõi sau naøy toâi môùi bieát caùi teân “thaûm haïi” thaèng bò Hoàng Ñaøo tuùm coå hoâm ñoù chính laø Quang Minh. Baûn chaát Hoàng Ñaøo khoâng bao giôø giaû doái vaø ñieâu ngoa. Coù laàn baùn haøng cho moät ngöôøi baïn, naøng laøm baïn nhanh choùng saäp tieäm vì khi ai mua haøng, ñöôïc giôùi thieäu giaù goác, naøng cuõng ñuoåi theo, thì thaàm vaøo tai, tieát loä raèng caùi giaù goác (thieät) chæ baèng moät nöûa giaù hoï ñaõ mua. Hoàng Ñaøo cuõng laø moät danh haøi bieát cöôøi vaø daùm cöôøi baûn thaân. Naøng nhìn vaøo mình moät caùch vui veû, pha chuùt xíu söï chua chaùt. Hoàng Ñaøo luoân thöïc teá. Neáu keû naøo baàu naøng laø hoa haäu hoaøn vuõ, naøng seõ cöôøi phaù leân vaø boû ñi, chaân ñaù cao, trong khi phaàn lôùn caùc coâ gaùi khaùc ñeàu voäi vaõ nhaän lôøi, duø xaáu nhö ma. Ñaøo sang Myõ vôùi hai baøn tay traéng, hai haøm raêng traéng vaø moät caùi coå vöøa cao vöøa traéng. Vaäy maø hoâm nay, naøng coù nhaø, coù xe, coù choàng, coù con vaø nghe ñaâu coù caû nhaø traéng vôùi toång thoáng Myõ ôû trong ngoâi nhaø ñoù. Ñaõ maáy thaùng nay, Hoàng Ñaøo veà Vieät Nam nhöng toâi khoâng ñeán gaëp. Toâi bieát chaéc neáu nhìn thaáy toâi, Ñaøo seõ gaøo leân: "A oâng Hoaøng, oâng vaãn xaáu nhö xöa ñaáy chöù?". Ñaøo khoâng bao giôø chòu tin raèng toâi ñaõ ñeïp leân!
Leâ Hoaøng
77
C
où leõ Ñôn Döông laø moät dieãn vieân Vieät Nam coù coøn ñöôøng ñi Myõ ñònh cö khaù oàn aøo vaø toán nhieàu giaáy möïc cuûa baùo chí cho caû ñoâi beân. Laø moät dieãn vieân khaù quen thuoäc vôùi khaùn giaû trong nöôùc tröôùc khi ñònh cö taïi Hoa Kyø. Khôûi nghieäp naêm 1982, baét ñaàu baèng moät vai nhoû trong phim Pho töôïng cuûa ñaïo dieãn Leâ Daân, Ñôn Döông ñöôïc nhieàu ñaïo dieãn chuù yù vaø sau ñoù anh xuaát hieän khaù nhieàu trong caùc boä phim khaùc. Ñeán naêm 1999, boä phim Ba muøa maø anh coù moät vai trong ñoù ñaõ nhaän giaûi thöôûng LHP Sudance vaø töø ñaây dieãn vieân naøy loït vaøo taàm ngaém cuûa moät vaøi ñaïo dieãn Hollywood. Naêm 2001, anh ñöôïc môøi vaøo vai thieáu taù An trong phim “Chuùng ta laø nhöõng ngöôøi lính” (We Were Soldiers) cuøng ngoâi sao Hollywood Mel Gibson vaø moät vai khaùc trong Roàng xanh (Green Dragon) . Hai boä phim naøy “ñöôïc” nhöõng nhaø pheâ bình trong nöôùc luùc ñoù leân aùn laø coù noäi dung xuyeân taïc lòch söû Vieät Nam. Khi vuï vieäc buøng noå, Ñôn Döông ñaõ göûi nhieàu thö cho baùo ñaøi cuûa ngöôøi Vieät taïi Hoa Kyø vaø moät soá nhaø laøm phim nöôùc ngoaøi ñeå “keâu cöùu”, ñeán ngaøy 9/4/2003, anh ñöôïc xuaát caûnh. Ñaøi phaùt thanh Little Saigon Radio baùo tin taøi töû Ñôn Döông ñöôïc nhaäp cö taïi Hoa Kyø, vöøa ñeán phi tröôøng San Francisco. Baûn tin cuûa ñaøi laøm nhieàu ngöôøi ngaïc nhieân, qua vieäc töôøng thuaät khi böôùc xuoáng phi tröôøng vò taøi töû danh tieáng naøy ñaõ soaïn saün lôøi phaùt bieåu baèng tieáng Anh ñeå baø chò Buøi Thò Tröôøng ñoïc taïi phi tröôøng, tröôùc nhöõng ngöôøi ra ñoùn anh. Ñaøi khoâng noùi roõ coù bao nhieâu ngöôøi Vieät, bao nhieâu ngöôøi Myõ ra ñoùn. Xöôùng ngoân vieân coøn quaûng caùo, tuaàn baùo Tide döôùi Nam Cali seõ cho in trong soá tôùi toaøn boä veà chuyeän taøi töû naày!... Moät soá ngöôøi Vieät “nhaïy caûm” vôùi chính trò luùc ñoù thaáy raèng chuyeän ra ñi vaø ñeán ñònh cö taïi Myõ cuûa gia ñình Ñôn Döông coù caùi gì baát bình thöôøng, neáu khoâng muoán noùi laø khaù oàn aøo. Töï döng luùc ñoù dö luaän cuõng chia laøm hai phe, (1) phe thöù nhaát nhieät lieät uûng hoä söï can ñaûm cuûa dieãn vieân naøy khi anh daùm “choáng laïi” cô quan quaûn lyù ngheä thuaät (Cuïc bieåu dieãn gì ñoù) ôû trong nöôùc ñeå ñaûm nhaän nhöõng vai dieãn phaûn caûm vôùi nhaø nöôùc Vieät Nam vaø bò truïc xuaát (?) Nhieàu ngöôøi (vaø baùo chí) nhaát loaït chaïy tin nhö Ñôn Döông laø moät anh huøng cuûa thôøi ñaïi.
78
qua Myõ laøm vieäc nhieàu laàn, töøng tham döï nhieàu lieân hoan phim aûnh quoác teá, vaø ñöôïc nhieàu nôi môøi goïi ôû laïi ñeå coäng taùc thöôøng xuyeân vôùi giôùi ñieän aûnh quoác teá, nhöng anh moät möïc töø choái vaø trôû veà laïi VN, nôi ñoù coù queâ höông vaø nhöõng ngöôøi thaân yeâu nhaát cuûa anh...” “Nhöõng ñoøn thuø, nhöõng thanh tröøng cuûa CSVN vuøi daäp leân ñaàu Ñôn Döông trong suoát nhieàu thaùng qua, vaø haønh ñoäng rôøi boû queâ höông ñi tìm töï do cuûa anh ñaõ traû lôøi moät laàn cuoái cuøng, döùt khoaùt, cho nhöõng ai coøn ngaây thô, mô nguû (hoaëc coá tình nguïy bieän) cho cheá ñoä CSVN raèng vaên ngheä khoâng heà coù chính trò, raèng ca haùt trình dieãn saân khaáu laø hoaøn toaøn töï do, do ñoù vieäc caùc ñoaøn vaên coâng qua Myõ löu dieãn laø chuyeän vaên ngheä thuaàn tuùy. Neáu nhöõng ai coøn chöa hieåu xin hoûi
Vai dieãn cuoái cuøng cuûa moät kòch baûn 200,000 ñoâ... Moät “Nhaân Vaên Gia Phaåm thôøi... a coøng, vaø (2) Nhoùm thöù hai ngöôïc laïi cho raèng Ñôn Döông ñang aùp duïng “Khoå Nhuïc Keá” ñöôïc “nhaø nöôùc” cuûa anh göûi ra ngoaøi vôùi muïc ñích... xaâm nhaäp coäng ñoàng VN. Haèng ngaøy ngöôøi moät soá ñoâng ngöôøi Vieät ôû Myõ naèm trong nhoùm thöù nhaát laéng nghe ñaøi phaùt thanh, nghieàn ngaãm ñoïc nhöõng baøi baùo “voâ tö” keå leå chuyeán ñi cuûa gia ñình Ñôn Döông. Taát caû nhö daáy leân noãi nieàm haân hoan, coi ñoù nhö laø moät thaéng lôïi lôùn trong coâng vieäc choáng coäng cuûa hoï. Nhöõng ngöôøi naøy coù caûm giaùc nhö laø Coäng Saûn VN “ngaäm ñaéng nuoát cay” vì bò aùp löïc cuûa toøa Ñaïi Söù Myõ, maø phaûi ñeå teân “phaûn quoác” Ñôn Döông ra ñi. Coøn nhôù treân baùo Saigon USA (San Jose), kyù giaû Traàn Cuûng Sôn (luùc ñoù) keå chuyeän nhö thaät : “... Ñôn Döông goïi veà Myõ baùo tin cho chò mình bieát vaø nhôø giuùp ñôõ. Vôùi söï quen bieát cuûa Tony Buøi vaø Buøi
Linh vôùi giôùi ñieän aûnh Hollywood neân tröôøng hôïp cuûa anh bò nguy khoán chæ vì ñoùng phim ngheä thuaät ñaõ ñöôïc söï uûng hoä cuûa caùc taøi töû lôùn nhö Mel Gibson, Robert Redfford, chuû tòch hoäi Sundance... Moät söï may maén laø khi taøi töû Mel Gibson ñöôïc môøi vaøo Toøa Baïch OÁc ñeå giôùi thieäu cuoán phim We Were Soldiers, oâng ta ñaõ trình baøy vôùi Toång Thoáng Bush vaø Toång Thoáng ñaõ chæ thò cho Boä Ngoaïi Giao can thieäp vôùi Haø Noäi ñeå cöùu Ñôn Döông. Uy löïc cuûa ñeá quoác Myõ quaù lôùn, sau ñoù caùc baøi baùo coâng kích Ñôn Döông ngöng haún vaø coù moät söï daøn xeáp ñeå anh ta sang Myõ ñònh cö...” (trích “Taâm Söï Ñôn Döông” cuûa Traàn Cuûng Sôn Saigon USA Vol 7 No. 556, Sat. Apr.12. 2003). Taùm chöõ in ñaäm neùt, “Uy löïc cuûa ñeá quoác Myõ quaù lôùn”, ñöôïc cheùp y nguyeân vaên töø Traàn Cuûng Sôn. laøm nhieàu ngöôøi bieát chuyeän töï hoûi nhö vaäy, sao “ñeá quoác” khoâng duøng caùi “uy löïc” naøy ñeå cöùu nhöõng ngöôøi khaùc maø teân tuoåi cuûa hoï khaù quan troïng hôn laø taøi töû Ñôn Döông Vaäy, theo nhaän xeùt cuûa moät soá ngöôøi bieát roõ veà “uY löïc” cuûa “ñeá quoác” Myõ thì taøi töû Ñôn Döông sang Myõ ñònh cö vì moät lyù do khaùc, chöù khoâng phaûi vì Toång Thoáng Myõ ra tay cöùu Ñôn Döông. Caøng khoâng phaûi Haø Noäi reùt run tröôùc taøi töû lôùn Mel Gibson vaø Chuû Tòch Sundance Institude Robert Redfford... maø tha cho teân “phaûn quoác”! Moät baøi vieát khaùc, cuõng treân soá baùo Saigon USA ñoù, trong LTS coù ñoaïn vieát: “... Tröôùc ñaây Ñôn Döông ñaõ töøng
“ - Baây giôø xin loãi anh theá naày. Baây giôø tuïi tui cuõng ñang ôû trong caùi tình traïng, caùi taâm traïng boái roái, thaønh ra vaán ñeà naày coù hôi teá nhò moät tí. Noù cuõng khoâng phaûi hoaøn toaøn laø truïc xuaát. Noù nöûa noï nöûa kia, thaønh ra cuõng hôi khoù khaên ñeå giaûi thích ñaøi. Noù khoâng hoaøn toaøn laø truïc xuaát vaø cuõng khoâng hoaøn toaøn laø ñoaøn tuï gia ñình.” ( Baø Buøi Thò Tröôøng , chò cuûa Ñôn Döông traû lôøi ). Tìm hieåu Ñôn Döông sang Myõ theo dieän naøo laø moät ñieàu hôïp lyù vaø caàn thieát. Nhöng gôïi yù ñeán tröôøng hôïp “ truïc xuaát “ laø moät vieäc laøm ñaùng töùc cöôøi . Leõ naøo ngöôøi cuûa ñaøi BBC laïi khoâng hieåu nghóa “ truïc xuaát “ laø gì ? Moät ngöôøi nöôùc ngoaøi hay moät ngöôøi Vieät coù quoác tòch nöôùc ngoaøi, nhaäp caûnh VN, khi VN khoâng vöøa yù haønh vi cuûa anh ta, thì chính quyeàn
Trong phim We Were Soldiers
hoûi Ñôn Döông seõ roõ ! “ Ngöôøi ta noùi thöông nhau noùi theá naày, gheùt nhau noùi theá khaùc, cho neân khi nghe Ñôn Döông bò maéng “phaûn quoác” ngöôøi Vieät nöôùc ngoaøi voäi buø lu buø loa thöông xoùt, roài khi thaáy Ñôn Döông ñöôïc cho sang Myõ ñònh cö, ta laïi voäi vaõ huøa nhau reo möøng hæ haû. Nhôù luùc ñoù nhieàu ngöôøi cuõng ñöôïc ñoïc moät ñoaïn phoûng vaán cuûa ñaøi BBC phoûng vaán baø chò cuûa Ño&n Döông taïi Myõ (ñaêng laïi treân Saigon USA, soá baùo ñaõ daãn): “ - Thöa chò, caùch ñaây khoâng laâu, baùo Coâng An ôû Vieät Nam hoï coù leân baøi leân aùn Ñôn Döông, vaäy ñöôøng ñi cuûa Ñôn Döông ra nöôùc ngoaøi laø nhö theá naøo? Truïc xuaát hay ñoaøn tuï gia ñình, hay dieän naøo khaùc thöa chò?” (Ñaøi BBC hoûi).
VN truïc xuaát ra khoûi nöôùc. Coøn Ñôn Döông laø ngöôøi VN, quoác tòch VN thì truïc xuaát caùi noåi gì? Truïc xuaát ñöông söï ñi ñaâu? Lôøi gôïi yù thaät ngôù ngaån! Caâu traû lôøi cuûa baø Buøi Thò Tröôøng (töùc Suzzie Bui) caøng töùc cöôøi, caøng ngôù ngaån hôn nöõa: “ Noù nöûa noï nöûa kia...” Baø giaûi thích theâm: “Noù khoâng hoaøn toaøn laø truïc xuaát vaø cuõng khoâng hoaøn toaøn laø ñoaøn tuï gia ñình.” Khoâng bieát trong maáy möôi naêm nay, ngoaøi Ñôn Döông ra taïi Myõ coøn caû gaàn 3 trieäu ngöôøi Vieät di taûn khaùc khoâng bieát coù ngöôøi di taûn buoàn “ naøo ñeán Myõ baèng caùi dieän “nöûa noï nöûa kia“ nhö anh taøi töû naøy chaêng! Treân baùo chí coøn laém chuyeän chung quanh taøi töû Ñôn Döông. Naøo laø, chuyeän xaûy ra nhö trong phim, 4
chieác xe jeep chôû daân phoøng vaø lính kín chaän choát 2 ñaàu quaùn Nhaø Toâi (cuûa Ñôn Döông vaø Nguyeãn Chaùnh Tín) ñeå canh chöøng cho ñaùm coân ñoà vaøo quaùn la où, quaäy phaù... Naøo laø, trong tröôøng hoïc, con cuûa Ñôn Döông bò thaày giaùo vaø beø baïn khinh bæ, nhuïc maï, vì coù cha laø teân “phaûn quoác”... Naøo laø, khi ñeán ñöôïc beán bôø töï do, Ñôn Döông ñöôïc töôùng Harold G. Moore goïi phone thaêm hoûi, ñöôïc ñaïo dieãn Randall Wallace goïi phone noùi lôøi xin loãi, “raát tieác”, vì ñaõ môøi anh ñoùng phim, neân anh môùi ñeán noâng noåi naày... Ñoù laø baùo ñaøi phía “ta”, coøn phía cô quan chuû quaûn cuûa Ñôn Ñöông töùc nhaø nöôùc Vieät Nam thì treân website cuûa Söù Quaùn Vieät Nam taïi Myõ (http:// viet.vietnamembassy.us/tintuc/story. php?d=20021118172005) Baûn tin cuûa TTXVN cho raèng nhöõng gì Ñôn Döông keâu cöùu cho söï an nguy cuûa anh ñieàu laø bòa ñaët. Maëc duø noäi dung caùc phim anh ñoùng ôû nöôùc ngoaøi ñaõ taïo nhieàu phaûn caûm töø khaùn giaû aùi moä anh vaø caùc ñoàng nghieäp trong hoäi ngheä thuaät maø anh hoaït ñoäng, nhöng cho ñeán giôø ra phi tröôøng dieãn vieân Ñôn Döông vaãn coøn laø moät coâng daân töï do. Ñôn Döông sang Myõ ñònh cö thuoäc dieän naøo ? Moät caâu ñaàu moâi choùt löôõi cuûa nhöõng ngöôøi treân böôùc ñöôøng cuøng phaûi troán (nöôùc ra ñi) “Tam thaäp luïc keá dó ñaøo vi thöôïng”. Ñoù laø caùi keá sau cuøng cuûa 36 keá, taåu keá, maø nhöõng ngöôøi boû troán coi laø thöôïng saùch. Ñôn Döông ra ñi khoâng phaûi baèng con thuyeàn mong manh nhö chieác laù cuûa nhöõng ngöôøi Vieät tröôùc ñaây, maø baèng Boeing 747, ñöôøng beä vôùi vôï con toaøn veïn chung quanh, böôùc ngang coång lôùn maø ñi taïi phi caûng Taân Sôn Nhöùt. Laïi coøn coù maøn hoä toáng cuûa baø Toång Laõnh Söï, baø Phoù Toång Laõnh Söï Hoa Kyø nöõa, thì ñaâu goïi laø troán chaïy, laø “taåu“, laø ñaøo thoaùt ñöôïc ? Taïi sao Hoa kyø voäi vaõ vaø hôøi hôït chaáp nhaän cho Ñôn Döông nhaäp cö vôùi moät thuû tuïc hoûa toác? Taïi sao Vieät Nam deã daõi chaáp nhaän cho gia ñình keû “phaûn quoác” ra ñi, maø khoâng ñöa keû “phaûn quoác” ñoù ra toøa hay vaøo traïi taäp trung caûi taïo muùt muøa nhö nhöõng ngöôøi “phaûn quoác” khaùc?... Vaø cuõng luùc ñoù, sau maáy ngaøy ôû nöôùc Myõ treân tôø tuaàn baùo Vieät Mercury (San Jose) cuûa nhaø vaên Nguyeãn Xuaân Hoaøng. Coù moät ñieàu khaù môùi qua caâu hoûi cuûa Nguyeãn Xuaân Hoaøng vaø caâu traû lôøi cuûa Ñôn
79
Döông: “Hoûi: OÂng coù muoán trôû laïi Vieät Nam ñeå laøm phim khoâng ? Ñaùp: Muoán chöù ! Neáu Nhaø Nöôùc Vieät Nam côûi môû, vaãn coù yù ñònh môøi toâi ñoùng phim, toâi vaãn saün saøng trôû veà Vieät Nam ñeå laøm phim. Vì ñi baát cöù ñaâu toâi cuõng laø moät ngheä só. Khi trôû veà toâi cuõng laø moät ngheä só.” Thieät tình maø noùi, ôû nhöõng ngaøy ñaàu khi Ñon Döông ñeán Myõ ngöôøi beânh keû choáng khaù oàn aøo, nhöng thaät söï Ñôn Döông laø ai ñeán Myõ baèng “dieän” gì.... Nhieàu ngöôøi ñaõ traû lôøi... Bieát cheát lieàn!. Hôn 2 naêm soáng treân ñaát Myõ, Ñôn Döông töø cuoäc soáng khaù giaû, thaønh ñaït ôû Vieät Nam trôû thaønh ngöôøi khoâng nhaø (ôû nhôø nhaø chò), khoâng ngheà nghieäp. Nhieàu baøi baùo cuûa coäng ñoàng ngöôøi Vieät taïi Myõ cuõng mæa mai raèng anh ñaõ duøng khoå nhuïc keá ñeå ñöôïc caùc ñaïo dieãn Hollywood chuù yù. Treân ñaøi RFA hoài thaùng 6, 2005 Ñôn Döông ñaõ noùi: "Toâi caêng thaúng, meät moûi laém roài. Xin haõy ñeå toâi yeân". Hoâm 31/7-2005, trong cuoäc troø chuyeän tröïc tuyeán vôùi maïng N.V. online, khi ñöôïc hoûi laø töø luùc sang Myõ anh ñaõ ñöôïc môøi ñoùng vai naøo chöa, Ñôn Döông noùi raèng anh ñaõ ñöôïc haõng Paramout môøi ñoùng chung vôùi Tom Hank trong Lady Killer, nhöng vì khoâng thích vai dieãn aáy neân anh ñaõ töø choái, roài ñang chuaån bò cho phim The Bambo Chesh, sang naêm seõ trình chieáu... Nhöng cuoái cuøng, Ñôn Döông laïi thuù nhaän raèng thôøi gian qua anh chöa ñöôïc môøi tham gia phim naøo, duø ñaõ laøm heát caùch ñeå ñöôïc chuù yù, vaø ñieàu ñoù ñaõ gaây ñau khoå cho moät ngöôøi ñam meâ ñieän aûnh, coù taâm hoàn raát deã toån thöông nhö anh. Ñôn Döông mô öôùc cuøng baïn beø thaønh laäp haõng phim ñeå mong ñöôïc trôû laïi ñieän aûnh, song ñieàu ñoù treân ñaát Myõ quaû laø khoâng deã. ooOoo Kòch baûn taïo teân tuoåi Neáu nhö Ñôn Döông coù dính líu chuùt xíu ñeán Hollywood qua phim We were Soldiers vaø Green Dragon, duø sau ñoù anh ñaõ laøm heát caùch baèng nhöõng scandale “chính trò” cuûa mình nhöng vaãn khoâng taïo ñöôïc söï chuù yù nhieàu hôn cuûa caùc nhaø laøm phim Hollywood... Suoát 8 naêm ñeán Myõ haàu nhö anh khoâng coù vai dieãn naøo, vaø cuõng chaúng laøm aên gì... Nhö treân ñaõ daãn töø moät ngöôøi coù cuoäc soáng khaù giaû, thaønh ñaït ôû Vieät Nam anh ngaøy nay trôû thaønh ngöôøi khoâng nhaø (ôû nhôø nhaø chò), khoâng
80
ngheà nghieäp. Ñaõ vaäy coøn khaù tai tieáng vôùi caùc ngöôøi ñeïp soàn soàn coù ruûng rænh ít tieàn. Ñaõ khoâng ít dö luaän cho raèng Ñôn Döông chæ laø loaïi bôùi tình ra ... quarter (quarter = tieàn xu 25 cents ôû Myõ) Moät trong caùc vuï ñình ñaùm cuûa dieãn vieân naøy laø cuoäc tình vôùi hai ngöôøi ñeïp Lieân Traàn vaø Myõ Haïnh, laø hai khuoân maët khaù quen thuoäc vôùi ngöôøi Vieät taïi Hoa Kyø
Traàn Phöôïng Lieân laø moät phuï nöõ kinh doanh ngheà moâi giôùi ñòa oác ñeä naïp ñôn kieän Ñôn Döông vôùi caùc toäi khaù bæ oåi daønh cho ñaøn oâng treân ñaát Myõ ñoù laø Baø Lieân thöa Ñôn Döông ñaõ leùn quay phim vaø thu aâm khi baø ñang aân aùi vôùi Ñôn Döông vaø duøng nhöõng hình aûnh laên loän oaèn oaïi cuøng nhöõng aâm thanh khoaùi laïc cuûa baø khi baø ñang côn leân ñænh... ñeå toáng tieàn baø. Theo moät vaøi ngöôøi thuoäc “giôùi saønh ñieäu” bieát roõ baø Lieân Traàn thì hoï cho bieát Baø Lieân bò chöùng “khoâng theå beù moàm” ñöôïc moãi khi tôùi beán baø thöôøng keâu gaøo ñieân loaïn la laøng cho noù ñöôïc “more feeling” . Vôùi Ñôn Döông cuõng vaäy, vì nghó raèng chæ coù hai ngöôøi neân baø maëc söùc hôïp dieãn cuøng anh ñaïi taøi töû naøy ñeå cuøng anh “ngao” nhö meøo treân noùc nhaø. Ai deø anh taøi töû naøy chôi ñeåu doïa tung nhöõng hình aûnh vaø aâm thanh “cheát ngöôøi” cuûa baø ra coâng chuùng. Baø Lieân vì sôï xaáu hoå vôùi chaát löôïng dieãn xuaát loaïi “khoâng ñuïng haøng” cuûa mình neáu nhö Ñôn Döông phaùt taùn ra coâng coäng neân ñaõ nhieàu laàn ñöa tieàn cho anh toång coäng laø 110,000 nhöng Ñôn Döông vaån ñoøi theâm vôùi giaù toáng tieàn laø moät ngoâi nhaø, moät nhaø haøng, vaø moät xe hôi môùi. Theâm nöõa laø Ñôn Döong ñaõ daáu chuyeän mình coù beänh vieâm gan B laømoät beänh laây lan qua tình duïc vaø coù theå gaây nguy hieåm ñeán cheát ngöôøi. Phía Ñôn Döông cho laø baø Lieân chæ vì cay cuù khi anh khoâng chia tay vôùi baø vaø quen ngöôøi khaùc cho neân môùi haän tình maø traû ñuûa vu caùo anh ñeå boâi
Baø Myõ Haïnh - thaåm myõ vieän Haïnh Phöôùc, 64 tuoåi, vaø Ñôn Döông 50, coâng khai ra maét “ñoâi ñuõa leäch” vaøo Valentine (thaùng Tö) vöøa qua naêm nay
loï teân tuoåi anh... Noäi vuï ñöôïc ñöa ra toøa laàn nhaát, hai beân hoøa giaûi ruùt ñôn kieän, nhöng baø Lieân laïi noäp ñôn kieän trôû laïi, phía Ñôn Döông vaø luaät sö cuûa anh khoâng nhaän ñöôïc giaáy toáng ñaït, khoâng tham döï toøa. Toøa xöû khieám dieän baét Ñôn Döông boài thöôøng 200 ngaøn. Ñôn Döông choáng aùn... Noäi vuï coøn chöa bieát ra sau thì Ñôn Döông ñaõ ruøm beng theâm moât traän nöõa ñoù laø coâng khai moái tình cuûa anh vôi baø Myõ Haïnh töùc chuû nhaân Thaåm Myõ Vieän Haïnh Phöôùc, moät doanh nghieäp taøi trôï chính (hay coù phaàn huøn) cho TrungTaâm Thuùy Nga Paris By Night, cuoäc tình môùi cuûa anh vôùi baø Haïnh Phöôùc moät phuï nöõ coù veõ “naëng boùp (tieàn) hôn ngöôøi cuõ caøng laøm cho dö luaän chung quanh anh dieãn vieân naøy ñöôïc dòp buøng phaùt. Ngöôøi cho Ñôn Döông ñuùng vì khi boû baø Phöôïng Lieân chuû moâi giôùi nhaø cöûa (Real Estate Agent) ñeå ñaùp voâ voøng tay nhan saéc nhan saéc cuûa baø Haïnh Phöôùc, noät ngöôøi vöøa ñeïp (chaéc hôn baø Phöôïng Lieân) vaø vöøa coù
Baø Lieân Traàn ngöôøi tình cuõ “khoâng theå beù moàm” cuûa Ñôn Döông
tieàn nöûa thi laøm gì baø P Lieân khoâng öùa gan. Vaø cuõng coù phía cho laø Ñôn Ñuông ñuùng loaïi gaø coà. Ñôøi anh coâ ñôn neân hai tay naém hai coâ, coâ naøo naëng ví tieàn hôn thì anh buoâng coâ kia... Maëc keä veà tuoåi taùc thìbaø Myõ Haïnh vaø Ñôn Döông duø coù laø chuû thaåm myõ nhöng vaãn laø ñoâi ñuõa leäch. Baø Haïnh Phöôùc 64 tuoåi, Ñôn Döông vöøa troøn 50 Cuoäc tình vôùi baø Haïnh Phöôùc vöøa ra maét vaøo muøa Valentine naêm nay thì cho ñeán cuoái thaùng 6 vöøa qua... theá giôùi tin haønh lang cuûa ngöôøi Vieät taïi Myõ laïi ñöôïc dòp noå buøm theâm traän nöõa. Laàn naøy Ñôn Döông cheát chaéc. Toøa khaùng caùo ngaøy 23 thaùng 6 naêm 2010, boài thaåm ñoaøn cuûa toøa aùn Fairfax, Virginia ñaõ keát aùn taøi töû Ñôn Döông phaïm toäi duøng nhöõng “hình aûnh rieâng tö” (vaø aâm thanh nöõa chöù quan toøa!) cuûa baïn gaùi laø baø Lieân Traàn ñeå ñe doïa vaø toáng tieàn. Nhö treân ñaõ noùi Baø Lieân Traàn laø moät chuyeân gia ñòa oác khaù noåi tieáng vaø thaønh coâng taïi Falls Church, Virginia. Baø cuõng laø moät phuï nöõ raát naêng ñoäng trong caùc coâng taùc töø thieän, xaõ hoäi taïi Hoa Kyø. Ngoaøi chuyeän xì caên ñan “khoâng theå beù moàm” treân giöôøng ra, baø Lieân Traàn ngoaøi xaõ hoäi cuõng laø moät MC raát ñöôïc öa chuoäng vaø haâm moä trong caùc buoåi tieäc trong coäng ñoàng, gaây quyõ thaønh coâng cho caùc chöông trình gaây quyõ cho Chuøa Chieàn vaø Nhaø Thôø taïi Ñòa Phöông. Sau cuøng, vuï kieän ñaõ ñöôïc xöõ laïi ngaøy 21 thaùng 6 naêm 2010 vaø keùo
daøi suoát 3 ngaøy taïi toøa aùn Fairfax, Virginia. Taøi töû Ñôn Döông ñaõ möôùn 4 luaät sö (3 Myõ - 1 Vieät), 2 thoâng dòch vieân, 1 kyù giaû toøa aùn vaø moät chuyeân vieân computer ñeå baøo chöõa cho mình. Baø Lieân Traàn chæ coù moät luaät sö vaø moät chuyeân vieân computer. Ñôn Döông ñaõ khai laø anh khoâng bieát xöõ duïng computer. Moãi laàn muoán duøng maùy thì nhôø ñöùa con trai baät leân duøm. Ñôn Döông cho bieát beân caïnh ñieän aûnh anh coøn laø moät ngöôøi coù hoïc vò cao, coù baèngdöôïc só vaø ñaõ haønh ngheâ döôïc só taïi Vieät Nam tröôùc khi ñeán Hoa Kyø. Trong 7 naêm qua, Ñôn Döông ñaõ choái töø khoâng ñoùng moät phim naøo taïi Hoa Kyø vì khoâng thaáy vai troø naøo thích hôïp heát. Ngoaøi ra, anh ñang soáng vôùi moät ngöôøi baïn gaùi, giuùp troâng nom thaåm myõ vieän cuûa baïn gaùi duø haøng thaùng khoâng ñöôïc traû löông (yù noùi baø chuû Myõ Vieän Haïnh
bieän suoát 3 ngaøy, ñöa nhöõng baèng côù vaø lôøi khai cuûa caùc nhaân chöùng, Boài Thaåm Ñoaøn goàm 7 ngöôøi ñaõ hoïp trong 2 tieáng ñoàng hoà. Sau cuøng, Ñôn Döông ñaõ bò toøa tuyeân aùn “Guilty” vì ñaõ duøng nhöõng “hình aûnh rieâng tö” ñeå ñe doïa vaø toáng tieàn baø Lieân Traàn. Toøa xöõ phaït Ñôn Döông phaûi traû laïi taát caû soá tieàn ñaõ laáy töø baø Lieân Traàn vaø phaûi boài thöông taát caû aùn phí. Vuï kieän veà ñeán ñaây coi nhö ñaõ final. Khoâng coøn caùch naøo choáng aùn ñöôïc nöõa caû. Böôùc keá tieáp thuoäc veà toäi Hình, beân caïnh vuï kieän naøy caûnh saùt lieân bang (FBI) vaø Bieän Lyù Cuoäc ñaõ vaø ñang thuï lyù hoà sô. Theo caûnh saùt lieân bang Myõ thì tieát loä thì “khi qua Myõ, Taøi Töû Ñôn Döông ñaõ baùo trong hoà sô ñònh cö laø oâng aáy ñang coù vôï, maø söï thöïc anh ñaõ ly dò vôï ôû Vieät Nam. OÂng aáy ñaõ nhaän cuûa vôï (ñaõ ly di.) $10,000 ñeå ñem baø naøy vaø con caùi vaøo Hoa Kyø. Ñeå che daáu, Taøi Töû Ñôn Döông ly dò laàn thöù hai ôû Cali...” Baø Lieân ñaõ ra toøa Fairfax ngaøy 27 Thaùng 2, 2009. Sau khi xem xeùt kyû hoà sô, baèng chöùng ñöa ra, Toøa The Circuit Court For Fairfax County ñaõ ra aùn leänh Taøi Töû Ñôn Döông phaûi boài thöôøng cho Baø Lieân Traàn soá tieàn toång coäng laø $200,000.... Caâu chuyeän “Trong nhaø ngoaøi xa loä” hoâm nay ñeán ñaây taïm ngöng, heïn gaëp laïi quyù ñoäc giaû vaøo soá baùo sau... Nguoàn do Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng goùp nhaët töø baøn nhaäu vôùi muïc ñích “mua vui cuõng ñöôïc moät vaøi troáng canh” vaø khoâng baûo ñaûm möùt ñoä chính xaùc...
Ñôøi toâi coâ ñôn Ñôn Döông & Myõ Haïnh Paris By 9
Phöôùc chöa chòu traû löông coâng anh laøm “gaø coà” cho baø” ) Ñôn Döông cuõng khai, anh laø moät ñaïi taøi töû, raát noåi danh. Ai muoán ñöa tieàn thì anh nhaän chöù khoâng toáng tieàn ai caû. (söôùng heùn!) Caâu noùi naøy ñaõ chaám döùt cho vai dieãn cuoái cuøng trong cuoán phim ñôøi cuûa anh. Chính Ñôn Döông nhaän laø coù laáy tieàn cuûa baø Lieân Traân nhöng laø do baø naøy “cho” thì laáy chöù khoâng phaûi toáng tieàn... YÙ anhmuoán ngaâm maáy caâu thô taëng baø Lieân Traàn Baét thang leân hoûi oâng trôøi Coù tieàn cho trai coù ñoøi ñöôïc khoâng? OÂng trôøi böùt toùc nhoå loâng Ai ngu thì chòu chöù coâng ñaâu ñoøi Sau khi nghe luaät sö hai beân tranh
Baïn beø baûo toâi laø thaèng coâ ñôn vì toâi khoâng coù baïn gaùi. Nhöng toâi cuõng ñaõ töøng coù ngöôøi con gaùi theà cuøng toâi soáng cheát coù nhau, naøng theà - “Khoâng traû nôï cho baø, baø theà soáng cheát vôùi maøy“. Vaø cuõng töøng coù ngöôøi con gaùi cuøng toâi heïn-öôùc ñeán kieáp sau. Naøng heïn: - “Muoán cua chò maøy haû? Ñôïi kieáp sau ñi cöng!“. Ñoù laø chöa keå coù ngöôøi con gaùi cam loøng töï-nguyeän vì toâi maø cheát. Naøng noùi chaéc nhö baép - “ Caùi gì? Laøm baïn gaùi oâng? Tui thaø cheát coøn hôn! “... Nghó laïi toâi thaáy mình cuõng ñaøo-hoa quaù !!!
81
T
rong soá ngöôøi Vieät ñaõ ñaït ñöôïc muïc ñích nhaäp cö vaø nhöõng ngöôøi coøn ñang coá gaéng daønh moät choã treân con taøu ñeán mieàn ñaát höùa ñeå thöïc hieän giaác mô cuûa mình, coù bao nhieâu ngöôøi thöïc söï haïnh phuùc vôùi giaác mô aáy? Coøn bao nhieâu ngöôøi oâm aûo moäng khi giaác mô tan vôõ vaø bao nhieâu soá phaän vaãn ñang chìm trong côn moäng mò ? Giaác mô nöôùc UÙc thöïc hö ra sao? Taám hoä chieáu laø 'hieän thaân' cho giaác mô nöôùc UÙc Nöôùc UÙc - mieàn ñaát höùa Naèm ôû Nam baùn caàu, UÙc laø nöôùc lôùn thöù saùu treân theá giôùi vôùi neàn chính trò oån ñònh, taïo ñieàu kieän raát toát cho neàn kinh teá caát caùnh vaø hình thaønh neân moät trong nhöõng xaõ hoäi ña saéc toäc hieän ñaïi, phaùt trieån haøng ñaàu theá giôùi. Nöôùc UÙc xeáp haïng ba veà chæ soá phaùt trieån con ngöôøi cuûa Lieân Hieäp Quoác naêm 2007 vaø haïng saùu veà chæ soá chaát löôïng cuoäc soáng theo xeáp haïng cuûa taïp chí The Economist naêm 2005. Ñaát nöôùc Kangaroo coøn naém giöõ kyû luïc vôùi boán thaønh phoá lôùn naèm trong danh saùch nhöõng thaønh phoá deã soáng nhaát theá giôùi laø Melbourne (haïng 2), Perth (haïng 4), Adelaide (haïng 7) vaø Sydney (haïng 9). Thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi cuûa UÙc naêm 2009 laø 38.500 ñoâ-la. Theo keát quaû ñaùnh giaù cuûa Coâng ty CommSec treân moïi phöông dieän trong ñoù coù chæ tieâu oån ñònh thò tröôøng vieäc laøm, taêng löông vaø möùc ñoä nieàm tin, "ngöôøi daân UÙc hieän ñang trong thôøi kyø höng thònh nhaát". Cuõng theo baùo caùo naøy, cöù bình quaân 30 tuaàn moät ngöôøi daân coù theå töï mua cho mình moät chieác xe oâ-toâ môùi. UÙc coù moät heä thoáng y teá hoaøn haûo. Taát caû caùc coâng daân UÙc coù nghóa vuï ñoùng thueá Medicare ñeå taøi trôï heä thoáng y teá coâng coäng, do vaäy moïi ngöôøi daân ñeàu coù theå söû duïng heä thoáng y teá coâng coäng nhö: baùc só, beänh vieän vaø caùc dòch vuï chaêm soùc söùc khoûe khaùc. Beân caïnh chính saùch y teá öu vieät, heä thoáng chính saùch xaõ hoäi cuûa UÙc cuõng 82 raát haáp daãn . Chæ caàn laø ngöôøi thaát nghieäp, moãi thaùng seõ ñöôïc chính phuû trôï caáp 900 ñoâ-la UÙc (khoaûng gaàn 14 trieäu ñoàng tieàn Vieät Nam). Nöôùc UÙc roäng lôùn vôùi dieän tích hôn 7,6 trieäu km2 vôùi daân soá chæ xaáp xæ 22 trieäu, vaãn tieáp tuïc thu huùt löïc löôïng lao ñoäng ñeå ñaùp öùng cho nhu caàu phaùt trieån coâng nghieäp, dòch vuï cuûa mình trong töông lai, maëc duø môùi ñaây, theo yeâu caàu cuûa Boä tröôûng Di truù UÙc Chris Evans, chính phuû Lieân
82
bang UÙc coâng boá nhöõng thay ñoåi trong chính saùch nhaäp cö tay ngheà theo höôùng thaét chaët hôn vôùi muïc tieâu "chæ nhaän nhöõng ngöôøi maø neàn kinh teá caàn". Tuy nhieân, cô hoäi nhaäp cö vaãn voâ cuøng haáp daãn vôùi nhöõng ngöôøi Vieät mong muoán trôû thaønh moät coâng daân UÙc thöïc thuï . Tìm thaáy giaác mô Chæ chieám 1% trong toång daân soá toaøn nöôùc UÙc, vôùi hôn 30 naêm hình thaønh vaø phaùt trieån, coäng ñoàng ngöôøi Vieät taïi UÙc laø coäng ñoàng nöôùc ngoaøi
ñònh ñöôïc vai troø cuûa mình treân queâ höông môùi, giaác mô veà töông lai toát ñeïp treân xöù sôû chuoät tuùi ñaõ thaønh hieän thöïc. Ñoù laø nhöõng con ngöôøi ñaõ thöïc hieän ñöôïc nhöõng 82 giaác mô lôùn vaø thaønh coâng cuûa hoï ñöôïc ñoâng ñaûo coäng ñoàng coâng nhaän. Coøn nhöõng con ngöôøi bình thöôøng maø chuùng ta vaãn gaëp ñaâu ñoù treân nhöõng con phoá saàm uaát ôû Footscray hay Springvale cuûa ngöôøi Vieät thì sao? Laâm Nguyeãn ôû UÙc ñaõ ñöôïc 10 naêm. Hieän anh ñang ñònh cö vaø
Andy Nguyen ABC Radio treû nhaát nhöng ñaõ giaønh ñöôïc raát nhieàu thaønh coâng vaø taïo neân tieáng vang treân nhieàu lónh vöïc taïi xöù sôû ña vaên hoùa, ña saéc toäc UÙc chaâu. Coù theå keå ra moät soá göông maët laø nieàm töï haøo cuûa ngöôøi Vieät treân ñaát UÙc nhö: ñaïo dieãn Khoa Ñoã - ñoaït danh hieäu Ngöôøi treû UÙc goác Vieät 2005, Ken Leâ - Voâ ñòch boùng baøn UÙc 2004, Justin Nguyeãn - ngöôøi ñöôïc tuyeån choïn vaøo danh saùch nhöõng ngöôøi röôùc ñuoác Theá vaän hoäi taïi UÙc, hoaëc nhö chò Phan Thò Caåm Tuù - Toång Giaùm ñoác Coâng ty Clever Link Internet and Technology Services, ñöôïc ghi danh vaøo cuoán saùch Top ICT Companies in Australia 2003... vaø gaàn ñaây laø Thanh Buøi, loït vaøo top 8 Australian Idol 2008. Coù theå noùi raèng ngöôøi Vieät nhaäp cö ñaõ khaúng
laøm vieäc taïi UÙc. "Vöøa toát nghieäp caáp ba, mình sang Melbourne theo hoïc ngaønh keá toaùn taïi tröôøng RMIT theo lôøi tö vaán cuûa baø chò gaùi cuõng ñang theo hoïc ngaønh naøy vì deã kieám vieäc laøm vaø ñöôïc öu tieân hôn khi xin thöôøng truù taïi UÙc (PR). Sau gaàn boán naêm hoïc taäp vaø laên loän kieám soáng baèng nhieàu coâng vieäc khaùc nhau töø chaïy baøn cho nhaø haøng ñeán doïn haøng thueâ ôû chôï Victoria, thaäm chí mình cuõng ñaõ töøng chung voán môû ñöôïc moät tieäm baùn quaàn aùo nho nhoû ôû chôï Victoria, cuoái cuøng mình cuõng laáy ñöôïc taám baèng toát nghieäp ngaønh keá toaùn." Tuy nhieân, Laâm ñaõ khoâng theå kieám noåi moät coâng vieäc ñuùng vôùi chuyeân ngaønh ñaøo taïo cuûa mình. Laâm tieáp tuïc laøm nhöõng coâng vieäc baùn thôøi
gian ñeå toàn taïi roài ñaêng kyù tham gia moät khoùa hoïc ngaén haïn veà moâi giôùi baát ñoäng saûn vaø aâm thaàm chôø thôøi cô tôùi. Gaàn moät naêm sau khi toát nghieäp vôùi bieát bao laàn phoûng vaán heát coâng ty naøy ñeán doanh nghieäp noï, coâng vieäc ñaâu chaúng thaáy maø visa sinh vieân cuûa Laâm thì saép ñeán ngaøy heát haïn. AÙnh maët trôøi nöôùc UÙc döôøng nhö saép taét lòm ñoái vôùi chaøng trai Haø Noäi thì moät nieàm vui thaät baát ngôø khi coâng ty baát ñoäng saûn BarryPlant nhaän anh vaøo thöû vieäc. Chæ sau hai thaùng thöû thaùch Laâm chính thöùc kyù hôïp ñoàng lao ñoäng vôùi coâng ty. "Möùc löông khoâng cao nhöng hoa hoàng cho moãi giao dòch raát khaù, hôn nöõa mình coù cô hoäi tieáp xuùc vôùi nhieàu khaùch haøng ôû moïi taàng lôùp xaõ hoäi , ñieàu ñoù thaät quyù giaù vì noù laøm daøy theâm voán soáng vaø voán hieåu bieát veà xaõ hoäi UÙc", Laâm haøo höùng chia seû. Sau moät naêm laøm vieäc chaêm chæ, cô hoäi baáy laâu Laâm mong chôø ñaõ tôùi khi anh ñöôïc coâng ty ñöùng ra baûo laõnh ñeå xin PR. Giôø ñaây, sau hôn ba naêm laøm vieäc taïi BarryPlant, Laâm ñöôïc ñoàng söï vaø caáp treân ñaùnh giaù cao bôûi tính sieâng naêng khoâng ngaïi khoù khaên vaø luoân saün saøng hoïc hoûi. Moät ñoàng nghieäp cuûa Laâm baät mí veà thaønh coâng cuûa baïn mình: "Caäu aáy raát tham coâng tieác vieäc, nhieàu luùc möa gioù, caên nhaø caàn baùn cuûa khaùch thì xa, neáu laø ngöôøi khaùc chaéc hoï seõ heïn khaùch haøng vaøo dòp khaùc, vaäy maø Laâm khoâng neà haø quyeát giöõ chöù tín vaø khoâng boû lôõ cô hoäi kieám veà cho coâng ty theâm hôïp ñoàng môùi. Coù leõ vì theá maø Laâm coù nhieàu khaùch haøng ruoät laém." Caên nhaø khang trang ñöôïc Laâm vaø ngöôøi vôï môùi cöôùi goïi trìu meán laø 83 laâu ñaøi trong mô . "Cuoäc soáng vaø coâng vieäc cuûa chuùng mình giôø khaù oån ñònh roài, chæ coøn mong chôø moät em beù ra ñôøi cho vui cöûa vui nhaø nöõa thoâi", ngöôøi vôï goác Trung Quoác cuûa Laâm taâm söï. Hieàn sinh ra trong gia ñình kinh doanh raát khaù giaû taïi thaønh phoá Saøi Goøn. Naêm 1998, sau khi toát nghieäp phoå thoâng trung hoïc, coâ thi ñoã vaøo moät tröôøng ñaïi hoïc danh tieáng taïi ñaây, Hieàn ñöôïc boá meï ñöa ra hai löïa choïn: moät laø hoïc ñaïi hoïc taïi Vieät Nam vaø löïa choïn thöù hai laø ñi du hoïc UÙc. Sau caû tuaàn suy nghó, coâ quyeát ñònh 83 ñaùnh lieàu töø boû giaûng ñöôøng ñaïi hoïc ôû Vieät Nam, quyeát taâm 83 chaân öôùt chaân raùo mang chuoâng ñi ñaùnh xöù ngöôøi. "Hoài ñoù mình môùi 17 tuoåi, tieáng Anh thì chöõ taùc ñaùnh chöõ toä vì mình hoïc theo chöông trình tieáng Nga chöù
khoâng phaûi tieáng Anh nhö sau naøy, thôøi gian ñaàu môùi sang ñaây mình thöïc söï soác , soác ngoân ngöõ, vaên hoùa, roài theâm caû noãi nhôù nhaø khieán mình gaàn nhö rôi vaøo traïng thaùi tuyeät voïng", Hieàn hoài töôûng laïi quaõng thôøi gian khoù khaên. Moät thaønh phoá laï laãm vôùi nhöõng con ngöôøi maø ngoân ngöõ cuõng nhö vaên hoùa cuûa hoï voán laø ñieàu maø Hieàn haùo höùc ñöôïc khaùm phaù khi coøn ôû Vieät Nam giôø ñaây ñang trôû thaønh moät aùp löïc ñeø naëng leân taâm lyù cuûa coâ thieáu nöõ laàn ñaàu tieân xa nhaø. Tuy nhieân, nhöõng khoù khaên, bôõ ngôõ vaø nhöõng cuù soác vaên hoùa cuõng qua ñi. Coâ ñaêng kyù theo hoïc ngaønh Child care (chaêm soùc treû em) vaø baét ñaàu hoøa nhaäp vaøo xaõ hoäi UÙc baèng nhöõng coâng vieäc laøm theâm töø baùn baùnh mì, phuï giuùp trong haõng may ñeán phuïc
vuï taïi tieäm aên nhanh ôû vuøng trung taâm thaønh phoá Melbourne. "Khoaûn tieàn kieám ñöôïc khoâng nhieàu nhöng voán tieáng Anh vaø hieåu bieát vaên hoùa veà coäng ñoàng UÙc cuûa mình taêng ñaùng keå", Hieàn chia seû. Keát thuùc khoùa hoïc, Hieàn nhaän ñöôïc chöùng chæ chuyeân moân vaø trôû thaønh moät coâ nuoâi daïy treû ôû moät nhaø treû cuûa chính phuû vôùi möùc löông khaù haáp daãn. Hieän taïi, coâ gaùi nhuùt nhaùt ñaày bôõ ngôõ ngaøy naøo ñaõ trôû thaønh moät coâng daân UÙc thöù thieät sau gaàn 10 naêm soáng vaø hoïc taäp taïi Melbourne. Trong caâu chuyeän trao ñoåi quanh baøn traø trong caên nhaø goïn gaøng vaø töôm taát cuûa Hieàn taïi Melbourne, nhöõng tia saùng aùnh leân trong ñoâi maét cuûa coâ gaùi Saøi thaønh chieáu leân nieàm hy voïng vaøo töông lai treân xöù sôû maø coâ goïi laø "queâ höông thöù hai" cuûa mình. Böùc tranh veà nhöõng soá phaän con ngöôøi trong cuoäc chinh phuïc giaác mô mieàn ñaát höùa UÙc cuõng in ñaäm nhöõng neùt saùng vaø caû nhöõng maûng toái cuûa noù. Döôøng nhö trong böùc tranh aáy chöùa ñöïng caû nhöõng soá phaän ôû nôi ñaát khaùch queâ ngöôøi ñang töï giam mình trong 83 côn moäng mò . Xuaát hieän trong moät buoåi tieäc maø 83 khaùch quyù laø nhöõng sinh vieân
ñang hoïc taäp ôû caùc tröôøng ñaïi hoïc khaùc nhau taïi Melbourne, Huyønh vôùi daùng veû thö sinh, nöôùc da traéng treûo vaø khuoân maët hieàn laønh noùi gioïng Baéc raát chuaån khieán nhieàu ngöôøi nghó anh laø moät sinh vieân töø Haø Noäi môùi sang Melbourne hoïc taäp. Kyø thöïc, anh laø moät daân 83 local chính hieäu, aáy laø caùch noùi veà moät ngöôøi nhaäp cö ñaõ laáy ñöôïc PR. Huyønh hoùm hænh keå: “Theo lôøi moâi giôùi cuûa moät ngöôøi anh hoï ñaõ vöôït bieân sang UÙc vaø ñònh cö ñöôïc nhieàu naêm, mình keát hoân giaû vôùi moät coâ gaùi cuõng ñaõ di daân sang UÙc töø nhoû vôùi phí toån laø gaàn 60 nghìn ñoâ-la UÙc. Sau gaàn ba naêm chung soáng vôùi nhieàu tình caûnh oâng dôû khoùc, baø dôû cöôøi thì hôïp ñoàng hoân nhaân cuoái cuøng cuõng keát thuùc baèng moät vuï li hoân. Baây giôø thì mình laø moät daân local töï do ñaõ coù PR ñaøng hoaøng.” Neáu caâu chuyeän chæ coù vaäy thì chaéc haún ai cuõng nghó Huyønh laø ngöôøi may maén vì sau nhöõng gian nan cuûa cuoäc hoân nhaân theo hôïp ñoàng thì anh cuõng ñaõ ñöôïc toaïi nguyeän. Tuy nhieân, söï ñôøi cuõng coù laém noãi truaân chuyeân. Huyønh voán laø moät nhaân vieân kyø cöïu vôùi 10 naêm laøm vieäc taïi coâng ty LG Meco lieân doanh ñieän töû ñaàu tieân taïi Vieät Nam laø con ñeû cuûa söï hôïp taùc kinh teá giöõa Vieät Nam vaø Haøn Quoác vaøo giöõa thaäp nieân 90 cuûa theá kyû tröôùc. Möùc löông gaàn 1.000 ñoâ-la Myõ moät thaùng ñuû baûo ñaûm cho Huyønh moät cuoäc soáng khaù giaû taïi Vieät Nam. Theá nhöng roài nhöõng caâu chuyeän veà nöôùc UÙc thaät haáp daãn vôùi naøo laø chính saùch xaõ hoäi öu vieät, ñaát nöôùc vaø con ngöôøi vaên minh, nhieàu cô hoäi laøm aên vaø ñoåi ñôøi qua lôøi cuûa ngöôøi anh hoï ñaõ ñònh cö UÙc keå laïi sau moãi laàn veà Vieät Nam thaêm gia ñình ñaõ daáy leân trong Huyønh moät tham voïng môùi - 83 chinh phuïc nöôùc UÙc. Traûi qua nhöõng choâng gai suoát ba naêm trôøi trong voøng xoay cuûa cuoäc hoân nhaân giaû vôùi khoaûn ñaàu tö baèng taøi saûn cuûa caû moät gia ñình trung löu ôû Vieät Nam, töø boû moät coâng vieäc khaù höùa heïn vôùi möùc löông haáp daãn ôû trong nöôùc, hieän giôø Huyønh ñang soáng theo dieän aên thaát nghieäp ôû UÙc vaø laøm vieäc chui trong moät haõng giaët uûi taïi Melbourne. Hieáu, moät sinh vieân hoïc taïi tröôøng Ñaïi hoïc coâng ngheä Victoria vaø laø ñoàng nghieäp cuûa Huyønh, taâm söï: “Tuïi em laøm vieäc ôû ñaây töø 10 ñeán 12 tieáng moät ngaøy vaø ñöôïc chuû ngöôøi Vieät traû 10 ñoâ-la UÙc moät tieáng baèng tieàn maët, coâng vieäc vaát vaû maø löông thì chæ coù vaäy vì laøm chui maø. Anh Huyønh ñaõ coù PR neân ñöôïc aên tieàn
83
thaát nghieäp 900 ñoâ-la moät thaùng, nhaø thì anh khoâng phaûi thueâ maø ñöôïc ngöôøi anh hoï cho ôû nhôø neân cuõng ñôõ hôn tuïi em... ” Anh hoï cuûa Huyønh ñang laøm coâng nhaân taïi haõng Toyota keå veà cuoäc soáng haøng ngaøy cuûa em mình: “Laø anh em soáng chung moät nhaø vaäy maø ít khi noùi chuyeän taâm söï ñöôïc vôùi noù. Hoâm naøo khoâng phaûi ñi laøm thì noù nhoát mình trong nhaø caû ngaøy, khoâng tieáp xuùc noùi chuyeän vôùi ai ngoaøi daùn maét vaøo caùi tivi, saùng naøo thöùc daäy sôùm ñi ra vöôøn cuõng thaáy noù ngoài thaãn thôø nhö ñang suy nghó ñieàu gì vaån vô laém... ” Mai Anh, 28 tuoåi ñôøi, sinh ra vaø lôùn leân taïi thaønh phoá caûng Haûi Phoøng. Hoïc heát lôùp 12, coâ ñöôïc oâng baùc ruoät ñaõ coù gia ñình vaø ñang soáng taïi Melbourne boá trí cho moät con ñöôøng traûi thaûm ñoû baûo ñaûm cho coâ moät töông lai toát ñeïp nôi xöù ngöôøi. Ñoù laø keát hoân giaû vôùi moät thanh nieân hôn coâ vaøi tuoåi maø oâng baùc giôùi thieäu laø baïn nhaäu cuûa baùc . Caâu chuyeän töôûng chöøng suoân seû khi Mai Anh sang UÙc vaø baét ñaàu soáng cuøng nhaø vôùi ngöôøi choàng hôø vôùi mong muoán chæ sau hai hay ba naêm nöõa mình seõ laáy ñöôïc PR, keát thuùc hôïp ñoàng hoân nhaân vaø baét ñaàu moät cuoäc soáng hoaøn toaøn môùi vaø ñaày höùa heïn. Theá nhöng khoâng bieát choàng coâ vì quaù ham laøm vieäc hay baän chuyeän caù nhaân maø chaúng maáy khi veà nhaø ñeå ñieåm danh. Caû ba laàn Sôû Di truù cho ngöôøi ñeán kieåm tra xaùc minh hoân nhaân thì caû ba laàn choàng Mai Anh ñeàu khoâng coù nhaø vaø coâ cuõng khoâng theå lieân laïc ñöôïc vôùi anh ta. Tieáng Anh thì keùm neân Mai Anh cuõng khoâng bieát phaûi laøm theá naøo... Coù leõ vì theá maø ñeán giôø sau hôn 5 naêm soáng taïi UÙc, laøm bieát bao nhieâu ngheà ñeå möu sinh, hoà sô hoân thuù cuûa Mai Anh vaãn ôû daïng treo . Nhieàu laàn coâ thoâng qua luaät sö ñeå ñeà nghò giaûi quyeát nhöng keát quaû ñaâu chöa thaáy maø tröôùc maét chæ thaáy caùi tuoåi noù ñuoåi xuaân ñi . Chò Minh, chuû moät cöûa haøng baùn thöïc phaåm taïi chôï Footscray, keå veà nhaân vieân cuûa mình: “Mai Anh tính tình côûi môû, nhanh nheïn thaùo vaùt vaø laøm ñöôïc vieäc laém, theá nhöng thôøi gian gaàn ñaây khoâng bieát coù chuyeän gì khoâng vui maø hay tính nhaàm tieàn cho khaùch vaø ít noùi haún ñi.” Mai Anh taâm söï nhieàu luùc coâ ñaõ tuyeät voïng quyeát ñònh coi nhö maát tieàn ngu nhöng nghe baùc vaø gia ñình ñoäng vieân neân ñeán giôø vaãn ñaønh tìm moïi caùch ñeå ñi ñeán cuøng cuoäc hoân nhaân theo hôïp ñoàng naøy. Mai Anh vaø Huyønh chæ laø hai soá
84
phaän khoâng ñöôïc may maén treân con ñöôøng tìm ñeán vôùi öôùc mô ñònh cö nôi ñaát UÙc vaø döôøng nhö ñang töï giam mình trong moät côn moäng mò . Nhöõng quaõng thôøi gian ñaõ phí hoaøi, nhöõng khoaûn tieàn khoång loà baèng caû taøi saûn cuûa hoï vaø caû nhöõng chi phí cô hoäi chæ ñeå ñoåi laïi caû moät chaëng ñöôøng saép tôùi chöa coù hoài keát vieân maõn . (*) Teân caùc nhaân vaät trong baøi vieát ñaõ ñöôïc thay ñoåi
thoaûi maùi cuûa theá heä Y vôùi nhöõng khoaûn nôï caù nhaân coù theå lyù giaûi taïi sao hoï laø ñoái töôïng chuû yeáu ñaêng kyù söû duïng theû tín duïng vaø caùc hôïp ñoàng mua ñieän thoaïi di ñoäng môùi. Cô quan thoâng tin tín duïng Veda Advantage nhaän thaáy theá heä Y laø theá heä coù tæ leä vôõ nôï cao nhaát. Naêm 2009, 175 ngaøn thanh nieân töø 18 ñeán 30 tuoåi khoâng traû ñöôïc caùc khoaûn nôï tín duïng. Ben Mercer ñaõ hoïc ñöôïc baøi hoïc ñaét giaù töø vieäc vay tieàn deã daõi khi hoùa ñôn theû tín duïng cuûa anh ñaõ doàn laïi khoaûn nôï leân ñeán hôn 5000 ñoâ-la. "Toâi ñaõ quyeát ñònh laøm theû tín duïng ñeå thanh toaùn moät soá hoùa ñôn. Sau moät thôøi gian, toâi nhaän thaáy mình ñaõ tieâu heát haïn möùc tín duïng neân khoâng theå tieáp tuïc söû duïng noù.. Toâi cuõng nhaän thaáy mình ñang maéc moät khoaûn nôï lôùn vaø caûm thaáy lo laéng," Ben Mencer chia seû. Chaøng trai 22 tuoåi naøy ñaõ coá gaéng traùnh xa caùc khoaûn nôï naàn cho ñeán khi moät loaïi ñieän thoaïi môùi xuaát hieän quaù haáp daãn ñoái vôùi anh. Ben cho bieát hoùa ñôn iPhone ñaàu tieân cuûa anh khoaûng 1200 ñoâ-la vaø anh laïi caûm thaáy soác bôûi anh khoâng hieåu thöïc söï chieác ñieän thoaïi môùi duøng ñeå laøm gì. Theo oâng Duncan Rintoul töø Trung taâm Nghieân cöùu Caùc vaán ñeà Thanh nieân, khoaûn nôï thieáu nieân ôû ñoä tuoåi 12-14, trung bình chæ khoaûng 100 ñoâ-la trong khi vôùi thanh thieáu nieân ôû ñoä tuoåi 16,17, soá tieàn naøy taêng leân khoaûng 400 ñeán 500 ñoâ-la. Nhaø nghieân cöùu xaõ hoäi Duncan Rintoul ñaõ tieán haønh khaûo saùt möùc nôï cuûa theá heä Z vaø phaùt hieän thaáy nhöõng khoaûn nôï nhoû coù theå laø moät baøi hoïc cuoäc soáng höõu ích ñoái vôùi thieáu nieân. "Vay tieàn vaø nôï naàn ôû möùc an toaøn laø moät phaàn cuoäc soáng cuûa ngöôøi daân
Kirstin Murray - qua baøi Generation Y drowning in debt
U
Ùc coù leõ ñaõ traùnh ñöôïc cuoäc khuûng hoaûng taøi chính toaøn caàu toài teä nhaát trong lòch söû nhöng vôùi giôùi treû UÙc thì ñaây chæ laø söï baét ñaàu. Chi tieâu böøa baõi coù theå khieán giôùi treû UÙc ngaäp trong nôï naàn. (flickr.com: sequendos.com) Theá heä Y taïi UÙc laø nhöõng ngöôøi ôû ñoä tuoåi döôùi 30. Hoï treû, saønh ñieäu vaø luoân laïc quan. Ñoái vôùi hoï, mua saém laø moät thuù vui vaø hoï caûm thaáy khoâng coù vaán ñeà gì khi nöôùng heát soá tieàn kieám ñöôïc. "Toâi thöôøng thaáy mình ñeå yù ñeán quaù nhieàu moùn haøng, hôn nhieàu so vôùi nhöõng gì toâi mong muoán hoaëc caàn cho cuoäc soáng. Toâi luoân muoán coù nhöõng moùn haøng môùi. Thöïc chaát, ñoù laø nhöõng thöù toâi muoán coù chöù khoâng phaûi toâi caàn," Marina Ekonomo, moät sinh vieân chia seû. Ngaân quyõ cuûa theá heä Y coù theå haïn heïp. Tuy nhieân, ñieàu naøy khoâng ngaên caûn nhöõng phuï nöõ treû nhö Marina tieâu xaøi thoaûi maùi, ñaëc bieät khi hoï coù trong tay theû tín duïng. Theo tieán só Steve Keen töø Ñaïi hoïc Taây Sydney, theá heä X (nhöõng ngöôøi sinh trong khoaûng thaäp nieân 60 vaø 80) vaø theá heä Y khoâng nghó nhieàu moãi khi queït chieác theû nhöïa thaàn kyø cuûa mình ñeå sau ñoù rôi thaúng vaøo caûnh nôï naàn. Vieäc vay nôï trôû neân quaù quen thuoäc vôùi hoï vaø vì theá nôï naàn laø vieäc bình thöôøng. Theû tín duïng laø phöông tieän ñeå mua baùn daønh cho nhöõng thanh nieân döôùi 30 tuoåi. Marina Ekonomou coù moät theû tín duïng trong khi Sheree Purcell sôû höõu hai caùi. Caû hai hieän laø sinh vieân hoïc toaøn thôøi gian. "Toâi coù moät theû tín duïng coù haïn möùc 4000 ñoâ-la UÙc vaø theû ñoù ñaõ ñöôïc duøng heát haïn möùc. Moät theû tín duïng khaùc coù haïn möùc 1500 ñoâ-la cuõng ôû tình traïng töông töï," Sheree Purcell cho bieát. Ñeán khi toát nghieäp, Sheree Purcell seõ ñoái maët vôùi khoaûn nôï 20 ngaøn ñoâ la tieàn hoïc möôïn töø chính phuû cuøng vôùi hoùa ñôn vay tín duïng 5500 ñoâ-la. Tuy nhieân, nhö nhieàu ngöôøi cuøng trang löùa lôùn leân vôùi caùc khoaûn nôï, Sheree Purcell tin chaéc raèng coâ coù theå thanh toaùn moùn nôï naøy. "Toâi seõ maéc nôï cho tôùi khi toâi baét ñaàu ñi laøm vaø coù theå traû ñöôïc heát. Hieän taïi, toâi phaûi traû 50 ñoâ-la moãi thaùng vaø leä phí laø 20 ñoâ la. Khoaûn tieàn ñoù khoâng giaûi quyeát ñöôïc moùn nôï nhanh choùng nhöng nhö vaäy cuõng khoâng sao," Sheree Purcell töï tin noùi. Baøi hoïc töø vieäc maát khaû naêng chi traû Ñieàu maø caùc ngaønh dòch vuï vaø caùc nhaø quan saùt bieát raát roõ laø thaùi ñoä
UÙc. Toâi nghó caâu hoûi xung quanh vieäc laøm theá naøo ñeå xoùa boû tình traïng nôï naàn trong giôùi treû? laø moät caâu hoûi khoâng thöïc teá," oâng Duncan nhaän ñònh. Naâng cao hieåu bieát veà taøi chính Toå chöùc Baûo veä Ngöôøi tieâu duøng UÙc - ACCAN cho raèng ñaõ ñeán luùc caùc nhaø chöùc traùch caàn ñieàu tra nhöõng lôøi quaûng caùo chaøo môøi khaùch haøng maø caùc toå chöùc cung caáp tín duïng hieän ñang söû duïng. "Thoâng tin töø caùc nhaø cung caáp khieán cho khaùch haøng nghó raèng khoaûn tieàn hoï phaûi ñoùng laø moät soá tieàn coá ñònh khoaûng 29 hoaëc 39 ñoâ-la moãi thaùng trong khi hoï thöøa bieát 2/3 soá ngöôøi kyù hôïp ñoàng seõ phaûi traû vöôït quaù khoaûn tieàn treân khaù nhieàu," oâng Alan Asher töø toå chöùc ACCAN cho bieát. Tröôùc khi ñeå theá heä Z ñi theo con ñöôøng nôï naàn, hoï ñaõ coù moät baøi hoïc veà nguyeân taéc taøi chính. Nhöõng toå chöùc hoã trôï thanh nieân ñaõ tôùi caùc tröôøng hoïc ôû Melbourne vaø caûnh baùo hoïc sinh, sinh vieân khoâng neân voäi vaøng söû duïng dòch vuï vay tín duïng. "Moät phaàn trong vieäc laøm naøy laø giuùp hoïc sinh, sinh vieân töï tin hôn khi töï phaûi ñöa ra quyeát ñònh, daønh thôøi gian ñeå tìm hieåu loaïi hình dòch vuï hoï saép söû duïng vaø ñöa ra nhöõng quyeát ñònh chín chaén," baø Emma Ascher töø Coâng ty cung caáp dòch vuï tö vaán phaùp luaät St Kilda giaûi thích. OÂng Steven Munchenberg, moät chuyeân gia haøng ñaàu cuûa ngaønh taøi chính, cho bieát tín duïng laø moät trong nhöõng saùng kieán ngaân haøng taøi trôï ñeå hoã trôï thuùc ñaåy coäng ñoàng hieåu bieát veà taøi chính.
"Ngaân haøng cuõng chòu thaát thoaùt khaù lôùn khi cho nhöõng ngöôøi khoâng coù khaû naêng chi traû vay tín duïng. Vieäc nhaän moät khoaûn laõi vaøi traêm ñoâ la khoâng ñaùng so vôùi vieäc xoùa moät khoaûn nôï xaáu trò giaù vaøi ngaøn ñoâ-la," oâng Steven nhaän xeùt. Tuy nhieân, chuyeân gia kinh teá Steve Keen cho raèng ngaân haøng kieám ñöôïc nhieàu lôïi nhuaän hôn so vôùi khoaûn tieàn thaát thoaùt. OÂng nhaän ñònh: "Tæ leä vôõ nôï raát cao nhöng laõi suaát cuõng ôû möùc treân trôøi . Neáu coù tæ leä laõi suaát 15% treân möùc chi phí cho theá heä Y vay nôï, ngaân haøng vaãn coù theå gaùnh chòu ñöôïc tæ leä vôõ nôï baèng 1/7 soá khoaûn tín duïng cho vay vaø vaãn coù theå tieáp tuïc coâng vieäc kinh doanh." Vai troø cuûa xaõ hoäi vaø gia ñình Töø ngaøy 1/7/2010, luaät môùi quy ñònh caùc ngaân haøng khoâng ñöôïc pheùp cho vay tín duïng nhöõng khoaûn tieàn cao hôn möùc ngöôøi tieâu duøng coù theå chi traû seõ coù hieäu löïc. OÂng Steven Munchenberg taùn ñoàng raèng luaät môùi coù theå giaûm soá löôïng theû tín duïng ñöôïc ngaân haøng chaáp nhaän. Tuy nhieân, oâng caûnh baùo ngöôøi treû coù theå seõ tìm nguoàn vay ôû nôi khaùc. "Maëc duø raát vui möøng vì chính phuû ñaõ thoâng qua luaät môùi, chuùng toâi quan ngaïi ñieàu luaät naøy coù theå ñaåy nhöõng ngöôøi treû vaøo tay cuûa nhöõng keû cho vay ngoaøi voøng phaùp luaät maø chaéc chaén seõ khieán hoï gaëp nhieàu phieàn phöùc," oâng Steven neâu yù kieán. Coøn nhaø kinh teá hoïc Steve Keen cho raèng caùc baäc cha meï cuõng coù vai troø nhaát ñònh trong nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán tieàn baïc cuûa theá heä Y. "Laáy ví duï neáu quan saùt moät thanh nieân 20 tuoåi, khi ngöôøi naøy môùi chaøo ñôøi, nôï naàn cuûa gia ñình anh chieám khoaûng trung bình 17% toång thu nhaäp cuûa gia ñình.Tuy nhieân hieän khoaûn nôï cuûa gia ñình leân ñeán khoaûng 90% toång thu nhaäp. Nhö vaäy, khoâng phaûi chæ theá heä con caùi môùi vay möôïn. Caùc baäc cha meï cuõng vay möôïn khaù böøa baõi," tieán só Steve giaûi thích.
Ngöôøi Vôï Tuyeät Vôøi Hai ngöôøi baïn noùi chuyeän vôùi nhau: - Coù leõ mình phaûi xin ly dò. - Sao vaäy? - Vôï mình nöûa naêm nay khoâng theøm noùi vôùi mình moät caâu naøo. - Maøy ñieân aø! Bieát tìm ñaâu ra moät ngöôøi vôï tuyeät vôøi nhö theá?
85
N
oåi tieáng nöôùc Myõ vôùi bieät danh "Ñaïo chích chaân traàn" vöøa bò chính quyeàn Bahamas toùm coå, sau khi ñeå laïi moät baûng thaønh tích choâm chæa "ñaùng neå" ñoät nhaäp hôn 100 ngoâi nhaø, laáy ñi 5 chieác maùy bay, 1 xuoàng cao toác vaø haøng loaït oâ toâ, xe maùy, xe ñaïp. Saäp baãy sau 2 naêm chaïy troán Haï só Chrislyn Skippings, phaùt ngoân vieân Caûnh saùt Hoaøng gia Bahamas cho bieát: Colton HarrisMoore, 19 tuoåi, bò toùm tröôùc bình minh ngaøy 11/7 taïi ñaûo Eleuthera. Nhaø chöùc traùch Bahamas ñaõ tích cöïc tìm kieám Harris -Moore keå töø khi caäu ta ñaùp moät chieác maùy bay xuoáng... vuøng bieån ngoaøi ñaûo khôi Great Abaco caùch nay moät tuaàn, sau khi bay hôn 1.000 km töø bang Indiana tôùi. Khoaûng 48 giôø sau, ít nhaát 7 vuï ñoät nhaäp nhaø cöûa vaø troäm caép ñaõ dieãn ra trong khu vöïc. Tuy nhieân, caûnh saùt vaãn maát daáu veát cuûa Harris -Moore. Hoï chæ nhaän ñöôïc vaøi tin baùo gaây nghi vaán nhö thuyeàn tröôûng Freddie Grant noùi raèng oâng thaáy moät thanh nieân cao raùo, da traéng laï maët ñang bôi gaàn baõi neo ñaäu taøu thuyeàn gaàn ñaûo Harbour ôû phía Baéc Eleuthera vaøo ngaøy 7/7. Nhaân vieân dòch vuï phaø ôû ñaûo Harbour, Stan Pennerman, cuõng cho bieát oâng thaáy moät thanh nieân xuaát hieän trong khu röøng ôû treân ñaûo vaøo cuøng ngaøy. Caû hai ngöôøi ñaøn oâng ñeàu khoâng nghó nhieàu tôùi chaøng trai naøy cho tôùi ngaøy hoâm sau, khi hoï phaùt hieän coù ai ñoù ñaõ phaù hoaïi heä thoáng khôûi ñoäng treân ba chieác xuoàng ñoã ôû caûng. "Moät quaùn bar ôû nôi neo ñaäu phaø cuõng bò troäm vieáng thaêm. Teân troäm ñaõ caét thuûng bình phong saân khaáu ñeå chui vaøo bar, phaù hoûng heä thoáng ñeøn an ninh vaø coù söû duïng ñieàu khieån töø xa cuûa chieác tivi trong quaùn" Denaldo Bain, vieân quaûn lyù quaùn bar Coakley's International Sporting Lounge keå laïi - "Teân troäm ñaõ xem tivi ôû ñaây. Coù veû haén ta ñaõ bò nhieãm laïnh". Sau khi rôøi khoûi quaùn bar, HarrisMoore ñaõ ñaùnh caép thaønh coâng moät chieác xuoàng cao toác Boston Whaler. Vaøo luùc 3 giôø saùng, caäu ta leân xuoàng vôùi hy voïng seõ tieáp tuïc cuoäc ñaøo taåu. Nhöng nhaø chöùc traùch Bahamas ñaõ nhaän ñöôïc tin baùo vaø nhanh choùng trieån khai ngaên chaën. Tôø Herald cho bieát Harris -Moore ñaõ choáng cöï quyeát lieät vieäc bò baét. Caäu ta laùi xuoáng chaïy voøng voøng cho tôùi khi caûnh saùt Bahamas phaûi baén hoûng ñoäng cô. Coù tin noùi raèng
86
Harris -Moore ñaõ khoâng chòu traû lôøi khi nhaø chöùc traùch baéc loa keâu haøng. Caäu ta coøn moùc ra moät khaåu suùng ngaén, leân ñaïn, dí vaøo ñaàu vaø ñe doïa seõ töï saùt neáu bò baét. Song cuoái cuøng, caûnh saùt cuõng thuyeát phuïc thaønh coâng, Harris-Moore chaáp nhaän ñaàu haøng. Ñaây laø laàn ñaàu tieân Harris -Moore phaûi tra tay vaøo coøng sau khi chaïy troán töø thaùng 4/2008. Tuoåi thô döõ doäi Colton A. Harris-Moore sinh ngaøy 22/3/1991, lôùn leân taïi Camano Island, bang Washington, Myõ, vôùi moät tuoåi thô khoâng haïnh phuùc. Cha ñeû caäu ta, Gordon Moore, laø moät keû nghieän ma tuùy, thöôøng xuyeân phaûi ngoài tuø keå töø khi Harris -Moore coøn
beù tí vaø chöa töøng coù moät söï hieän dieän ñaùng keå naøo beân caïnh con trai. Meï ñeû laø baø Pam Kohler, 59 tuoåi, ñi böôùc nöõa. Tuy nhieân ngöôøi choàng sau qua ñôøi vì baïo beänh khi Colton leân 7 tuoåi. Baø Kohler ñöôïc ñaùnh giaù laø thöôøng xuyeân haønh xöû heát söùc baïo löïc vôùi con. Theo chính lôøi Harris -Moore, Kohler nghieän röôïu vaø khi say xæn, baø ta trôû neân baån tính, thöôøng xuyeân phaù phaùch ñoà cuûa caäu beù. Toøa aùn cuõng cho thaáy Kohler ngaøy caøng ít quan taâm tôùi vieäc hoïc taäp cuûa con trai. Haøng xoùm ñaõ nhieàu laàn goïi ñieän cho Toå chöùc Baûo veä Treû em Myõ ñeå baùo raèng Colton bò ngöôïc ñaõi vaø laïm duïng nhöng tình hình khoâng ñöôïc caûi thieän. Tuoåi thô nhö vaäy ñaõ khieán Harris -Moore hình thaønh nhaân caùch khoâng bình thöôøng. Baø Pam noùi raèng töø
khi con vaøo lôùp moät, baø ñaõ thaáy noù döôøng nhö "maát lieân laïc" vôùi theá giôùi xung quanh. Harris -Moore khoâng chòu nghe lôøi thaày coâ, thöôøng xuyeân gaây loän ôû tröôøng vaø coá tình ñaäp phaù ñoà ñaïc quanh nhaø. Töø naêm 7 tuoåi, Harris-Moore baét ñaàu chui vaøo röøng soáng vaø coù thoùi quen ñoät nhaäp vaøo moät soá ngoâi nhaø nghæ cuûa nhöõng ngöôøi khaùc. Caäu beù ñaùnh caép chaên meàm, thöïc phaåm töø nhöõng ngoâi nhaø naøy roài bieán maát vaøo röøng trong vaøi ngaøy. Naêm leân 10 tuoåi, Harris-Moore baét ñaàu gaây raéc roái vôùi phaùp luaät vaø naêm 12 tuoåi, caäu laàn ñaàu ñoái maët vôùi caùo buoäc hình söï. Ñoù laø khi Harris -Moore bò buoäc toäi ñoät nhaäp vaøo moät doanh nghieäp ôû vuøng Stanwood, noåi löûa ñoát tröôøng Trung hoïc cô sôû Stanwood vaø phaù moät baûng tin coâng coäng. Caäu beù ñaõ nhaän toäi sôû höõu taøi
saûn coù ñöôïc do troäm caép vaø bò boû tuø 10 ngaøy. Naêm leân 13 tuoåi, Harris-Moore laïi bò khôûi toá theâm 3 laàn nöõa. Moãi laàn gaëp raéc roái vôùi phaùp luaät, HarrisMoore chæ bò giam giöõ ngaén ngaøy hoaëc phaûi tham gia caùc hoaït ñoäng coâng ích. Nhöõng hình phaït ñoù khoâng khieán Harris -Moore töø boû nieàm ñam meâ choâm chæa cuûa mình maø chæ khieán "beänh tình" ngaøy caøng naëng hôn. "Chuyeän teä tôùi möùc moãi laàn thaèng beù caàm trong tay thöù gì ñoù, ngöôøi ta laïi nghó noù vöøa ñi aên caép ôû ñaâu veà" - baø Pam keå. Cuoái naêm 2005, caûnh saùt tìm thaáy moät chieác maùy quay phim cuûa haøng xoùm trong nhaø Harris -Moore. Keát quaû laø tôùi muøa heø 2006, caäu ta phaûi ra toøa, nhöng ñaõ khoâng xuaát hieän trong phieân xöû. Harris -Moore giaûi thích sau ñoù raèng baûn thaân "sôï phaûi ngoài tuø" neân ñaõ ñaùnh baøi chuoàn. Khoâng chòu hoái caûi, Harris-Moore laïi tieáp tuïc ñoät nhaäp vaøo nhieàu ngoâi nhaø ôû Camano Island vaø coøn duøng maùy tính trong moät ngoâi nhaø ñeå löôùt web sex. Töùc giaän vôùi haønh ñoäng phaïm phaùp cuûa Harris -Moore vaø lo laéng cho söï an nguy cuûa cö daân trong khu vöïc, thaùng 1/2007, caûnh saùt ñaõ ra leänh truy naõ caäu ta. Chæ vaøi tuaàn sau, Harris-Moore bò baét khi moät ngöôøi haøng xoùm phaùt hieän caäu ta ñoät nhaäp vaøo moät ngoâi nhaø nghæ trong vuøng. Hoï baùo vôùi caûnh saùt vaø hai nhaân vieân coâng löïc ñaõ duøng möu chieáu ñeøn coâng suaát lôùn vaøo ngoâi nhaø, khieán Harris -Moore töôûng ñang bò moät löïc löôïng caûnh saùt ñoâng ñaûo ñang bao vaây neân ñaõ ra haøng. Ñoái dieän vôùi 23 caùo buoäc hình söï, Harris-Moore bò Toøa aùn Toái cao quaän Island tuyeân phaït 3 naêm tuø vaø phaûi ñi caûi taïo theâm 3 naêm nöõa. Chöa töøng bò toáng giam quaù moät thaùng trôøi, Harris-Moore toû ra hoaûng sôï vaø leân keá hoaïch ñaøo taåu. Thaùng 4/2008, lôïi duïng vieäc ñöôïc giaûm nheï hình phaït vaø chuyeån töø nôi giam giöõ tôùi moät traïi caûi taïo gaàn Seattle, Harris-Moore ñaõ treøo ra khoûi cöûa soå vaø troán thoaùt. "Chôi" caû nöôùc Myõ Chaúng maáy choác, caùc vuï troäm vaø ñoät nhaäp tö gia laïi taùi dieãn ôû phía nam Camano Island, vôùi thuû phaïm khoâng ai khaùc ngoaøi Harris -Moore. Taïi hieän tröôøng caùc vuï troäm, caûnh saùt thaáy coù nhieàu veát chaân traàn, döôøng nhö ñaõ ñöôïc coá tình ñeå laïi nhaèm gaây aán töôïng. Caûnh saùt lieàn nhaân ñoù, goïi Harris -Moore laø " Ñaïo chích chaân traàn". Thaùng 7/2009, caûnh saùt buoäc toäi
Harris -Moore ñaùnh caép moät chieác xe Mercedes -Benz töø nhaø cuûa moät haøng xoùm vaø ñaâm noù vaøo phía moät bình chöùa khí propane khieán xe hö hoûng. Tuy nhieân Harris -Moore laïi khoâng heà haán gì vaø rôøi khoûi hieän tröôøng, ñeå laïi phía sau moät chieác baloâ, trong coù moät taïp chí, moät chieác maùy aûnh chöùa chaân dung cuûa caäu ta. Theo sau vuï naøy, hoaït ñoäng phaïm toäi cuûa Harris -Moore caøng ngaøy caøng "naâng cao trình ñoä". Thaùng 9 cuøng naêm, caûnh saùt quaän San Juan, Washington, thoâng baùo Harris -Moore, duø khoâng traûi qua moät quaù trình huaán luyeän bay naøo, vaãn thöïc hieän troùt loït hai vuï ñaùnh caép maùy bay. Moät trong soá ñoù laø chieác maùy bay Cessna 182 trò giaù 150.000 USD cuûa phaùt thanh vieân keânh phaùt thanh KZOK -FM Bob Rivers. Do chæ hoïc bay thoâng qua saùch höôùng daãn vaø moät chöông trình moâ phoûng bay tröïc tuyeán neân Colton ñaõ khieán chieác maùy bay bò hö hoûng naëng trong quaù trình haï caùnh xuoáng Khu baûo toàn Anh ñieâng Yakama. Thaùng 9 naêm ngoaùi, Harris-Moore ñeán Orcas Island, Washington, tieán haønh vaøi vuï troäm roài duøng moät chieác xuoàng cao toác ñaùnh caép ñöôïc ñi sang vuøng Point Roberts giaùp bieân giôùi vôùi Canada. Caäu ta tìm caùch di chuyeån ñeán vuøng British Columbia cuûa Canada vaø thöïc hieän theâm haøng loaït vuï troäm khaùc roài ñaùnh caép maùy bay chuoàn veà bang Idaho cuûa Myõ, khieán caûnh saùt Canada phaûi ra leänh truy naõ khaån caáp. Cuoái thaùng 6 naêm nay, Colton bò nghi ñaùnh caép xe hôi ôû bang Illinois. Daáu veát ñeå laïi cho thaáy caäu ta ñaõ ñi qua caùc bang Idaho, South Dakota, Nebraska, Iowa. Ngaøy 4/7, ñuùng Quoác khaùnh Myõ, Colton tieáp tuïc choâm moät chieác maùy bay Cessna 400 moät ñoäng cô töø saân bay ôû bang Indiana vaø ñaâm xuoáng vuøng nöôùc gaàn ñaûo Great Abaco, quoác ñaûo Bahamas. Ñoù cuõng laø luùc nhaø chöùc traùch Myõ thöïc söï muoán chaám döùt chuoãi ngaøy phaïm toäi cuûa Harris -Moore. "Chuùng toâi muoán toùm nhaân vaät naøy. Caäu ta ñaõ chuyeån töø moät söï khoù chòu ôû ñòa phöông thaønh moät vaán ñeà quoác teá" - Nhaân vieân Cuïc ñieàu tra lieân bang (FBI) Steven Dean tuyeân boá hoài tuaàn tröôùc. FBI baét ñaàu treo thöôûng 10.000 USD cho ai giuùp baét ñöôïc Harris -Moore. Cuoái tuaàn tröôùc, cuoäc saên luøng ñaõ chuyeån tôùi ñaûo Eleuthera vaø Harris -Moore döôøng nhö ñaõ heát choã aán naùu. Tröôùc khi Harris -Moore bò baét,
James Alan Fox, moät chuyeân gia veà toäi phaïm hoïc ñang giaûng daïy taïi Ñaïi hoïc Northeastern tin raèng cuoäc chaïy troán cuûa nhaân vaät naøy ñaõ tôùi hoài keát. "Coù luùc caäu ta caûm thaáy mình laø keû "baát khaû chieán baïi", khoâng theå ngaên chaën ñöôïc neân seõ trôû neân baát caån" Fox noùi. Vaø thöïc teá chöùng minh oâng ñaõ ñuùng. Moät söï phí phaïm taøi naêng Töø khi Harris -Moore phaïm toäi tôùi luùc bò baét, ñaõ coù nhieàu luoàng dö luaän xuaát hieän. Coù luùc ngöôøi ta ca ngôïi caäu ta nhö moät daïng "anh huøng", "Robin Hood hieän ñaïi", moät mình choáng laïi nhaø chöùc traùch. Ngöôøi ta môû CLB haâm moä Harris -Moore treân maïng xaõ hoäi Facebook vôùi soá thaønh vieân ñaõ vöôït quaù 50.000 ngöôøi, in hình caäu ta leân aùo phoâng vaø thaäm chí coù caû moät baøi haùt daønh taëng tay ñaïo chích treû tuoåi ñöôïc ñaêng treân trang chia seû video YouTube. Caùc nhaø laøm phim Hollywood thaäm chí coøn ñeà nghò traû 100.000 USD ñeå mua baûn quyeàn chuyeän ñôøi cuûa Harris -Moore. Tuy nhieân naïn nhaân cuûa Harris -Moore ñeàu khoâng haøi loøng vôùi söï ca ngôïi maø caäu ta nhaän ñöôïc. Hoï cho raèng vieäc Harris -Moore duøng söï kheùo leùo cuûa mình vaøo hoaït ñoäng troäm caép laø söï "phí phaïm taøi naêng" vaø keâu goïi vieäc daønh cho nhaân vaät naøy moät aùn tuø daøi hôi. "Caäu ta laø moät tay toäi phaïm höõu hình, khoâng phaûi moät sieâu nhaân voâ hình. Hy voïng caäu ta seõ phaûi traû giaù cho caùc toäi aùc ñaõ gaây ra" - Kyle Ater, moät naïn nhaân cuûa Harris -Moore tuyeân boá. Hieän Harris -Moore ñaõ bò ñöa veà Nassau, thuû ñoâ cuûa quoác ñaûo Bahamas, chôø ngaøy ra toøa vaø chaéc chaén seõ bò truïc xuaát veà Myõ ñeå ñoái maët vôùi moät aùn tuø daøi hôi.
Höông Giang
Ñaøn Baø Gioûi Thaät Moät baø sau khi cho tieàn oâng haønh khaát ôû cuoái nhaø thôø lieàn hoûi: “Sao oâng ra noâng noãi naøy, vôï con oâng ñaâu?” “Thöa baø, vôï toâi chaúng may qua ñôøi roài aï. Neáu vôï toâi coøn thì toâi ñaâu ñeán noâng noãi naøy aï” Baø quay sang oâng choàng: “Thaáy chöa, ñaøn baø laø ñaûm ñang laém. Khoâng coù ñaøn baø laø chæ coù nöôùc ñi aên maøy. Nhöng khi coøn soáng baø aáy laøm gì haû oâng?” “Thöa noù ñi aên maøy thay cho toâi aï.”
87
tieát Website p noùi veà hình moä oaøn caàu baát cöù ôû ñaâu
ERS
Tel.: (02 9788 7364 - 04 3000 6965 eMail: DoanhNghiep@Optusnet.com.au
HAIR & BARBER Caùc STYLIST baïn ñang chuaå n bò ñaùm
CHICKEN CHICKEN BAR BAR TAKEAWAY TAKEAWAY Western Westernsubs subsMelb. Melb.Vic Vic
khaùch nöõ nam, laømaûm nhaän laøm website hình aûnh, hoaëc website caù nhaân (blog), website cho vieäc taïi moä t doanh nghieäp thöông maõi. Quaûn lyù baûo trì vaø tieäm toù c caäp nhaät theo yeâu caàu, baát cöù luùc naøo. ñoâng khaùch Ùp duïng kyõ thuaät ñôn giaûn nhaát cho ngöôøi taïi khu phía khoâng bieát kyõ thuaät vaãn söû duïng ñöôïc Taây Syd. deã daøng Coâng vieäc höïc hieän thieát keá trình baøy myõ thuaät taát oät boä hình ñaùm cöôùi röûa ra nhieàu baûn, göûi ñi nhieàu nôi full laø time, chuû caùc loaïi cheá baûn daønh cho in aán nhö ngöôùi danh UÙc caû vui moät chuyeän maát thôøi giôø vaø toán nhieàu leä phí... thieáp, giaáy tieâu ñeà, Flyers catalogue, tôø veû thoaû i nmaù quaû g caùi o, thöïc ñôn nhaø haøng. huùng toâi giuùp caùc baïn thöïc hieän toaøn boä hình aûnh ñaùm thaân thieän. cöôùi cuûa baïn (hoaëc hình kyõ nieäm gia ñình) duøng kyõ thuaät rình baøy myõ thuaät layout (bình trang) Khu cc phía c loaï p chí, saù chnbaù o v.v...ñuùng Khu vöï vöïthieá phía Taâ y Melbourne, Melbourne, g bò bò computer t keá haøTaâ n gy traê m taám hình thaønkhoâ hkhoâ moän tng Soft-Album (boä Vieäc laøm cho baûocaùñaû mi taï löông tuaà , theo vi söu taä p hình aû n h). caï n h tranh, hôï p ñoà n g laâ u daø i , thueâ reû . Hieä n caïnh tranh, hôïp ñoàng laâu daøi, thueâ reû. Hieän quy ñònh lao ñoäng. Xin lieân laïc ñang ñang thu thu 10 10 ngaø ngaønn/tuaà /tuaànn.. Sang Sang thöông thöông löôï löôïnngg Xin goïi ñeå heïn interview aùc baïn coù theå göûi boä söu taäp hình cöôùi cuûa mình ñi chæ baèng treâ n giaù $220K ONO. Xin tröï c tieá p noù i treânmoägiaù $220K ONO. c moä tieát Website p noùi veà hình t email, hoaëc chuù ng toâi seõXin thöïc tröï hieän 0425 35 22 75 chuyeä n vôù i chuû chuyeä n vôù i chuû ñaùm cöôùi cho caùc baïn ñeå ngöôøi thaân treân toaøn caàu baát cöù ôû ñaâu Noùi tieá ngAnh Tel.: (02 9788 7364 - 04 3000 6965 379 0414919 379 (tieánnggAnh) Anh) cuõng coù theå 0414919 xem ñöôïc deã daøn(tieá g. eMail: DoanhNghiep@Optusnet.com.au
Caùc baïn ñang chuaån bò ñaùm cöôùi, vöøa môùi cöôùi xong, hay quyù vò ñaõ cöôùi nhau laâu naêm... Caàn neân bieát.
CHICKEN BAR TAKEAWAY
Khu vöïcaE. Subs Sydney cöôù i, vöø môù i cöôù i xong, hayn quyù vò ñaõ cöôùi nhau laâu Caàn tuyeå thôï toùc chonaêm... Caàn neân bieát.
Western subs Melb. Vic
M C Khu vöïc phía Taây Melbourne, khoâng bò
huùng toâi giuùp caùc baïn thöïc hieän toaøn boä hình aûnh ñaùm cöôùi cuûa baïn (hoaëc hình kyõ nieäm gia ñình) duøng kyõ thuaät computer thieát keá haøng traêm taám hình thaønh moät Soft-Album (boä vicaï söu p hình aûhôï nh). nhtaätranh, p ñoàng laâu daøi, thueâ reû. Hieän
Milton MiltonQueensland Queensland
Thu Thu trong trong naê naêm m 2008-2009 2008-2009 ñaï ñaïtt 364,000 364,000 ++ GST GSTchæ chætaï taïiitieä tieäm m,,khoâ khoânngggiao giaomoá moáiibeâ beânnngoaø ngoaøii.. Chuû Chuû tröï tröïcc tieá tieápp ñieà ñieàuu haø haønnh, h, laõ laõii roø roønngg 150-200 150-200 ngaø ngaønn/naê /naêm m.. Thích Thích hôï hôïpp vôï vôï choà choànngg cuø cuønngg laø laøm m.. Ñaõ Ñaõhoaï hoaïttñoä ñoännggtreâ treânn30 30naê naêm m,,khoâ khoânnggcaà caànnkinh kinh nghieä nghieäm m vaã vaãnn laø laøm m ñöôï ñöôïcc.. Seõ Seõ ñöôï ñöôïcc höôù höôùnngg daã daãnn caù caùcccaà caànnthieá thieátt..Sang Sang380,000 380,000++haø haønnggtoà toànn.. Xin Xinlieâ lieânnlaï laïccPeter PeterTame Tame 0438 0438139 139238 238(tieá (tieánngAnh) gAnh)
21962107
MARKETING CHICKENNETWORK BAR
ñang thu 10 ngaøn/tuaàn. Sang thöông löôïng aùc baïn coù theå göûi boä söu taäp hình cöôùi cuûa mình ñi chæ baèng treânmoägiaù $220K ONO. c moä tieát Website p noùi veà hình t email, hoaëc chuù ng toâi seõXin thöïc tröï hieän chuyeä n vôù i chuû ñaùm cöôùi cho caùc baïn ñeå ngöôøi thaân treân toaøn caàu baát cöù ôû ñaâu 0414919 (tieáng Anh) cuõng coù theå xem ñöôïc deã379 daøng.
C
DRY CLEANERS
TAKEAWAY
Baïn khoâng Western subs Melb. Vic toán ñoàng naøo heát ñeå thaønh laäp cho mình moät doanh nghieäp do mình töï laøm chuû. Coâng vieäc raát lyù thuù trong ngaønh Media Marketing. Caàn bieâát söû Khu c phía Taây Melbourne, khoâng bò duïnvöï g email, caïcoù nhphone tranh,vaø hôïp ñoàng laâu daøi, thueâ reû.21832107 Hieän ñang thu 10 ngaøn/tuaàn. Sang thöông löôïng xe. thích töïONO. laøm vôùXin i thutröï nhaä cao, xin treâ n Neá giaùu $220K c ptieá p noù i lieâ n laï c : MichaelEmail@Optusnet.com.au chuyeän vôùi chuû 0414919 379 (tieáng Anh) 21832107
www.
DRY CLEANERS Milton Queensland
55
Milton Queensland
T
rình baøy myõ thuaät layout (bình trang) cho caùc loaïi taïp chí, saùch baùo v.v...
Xin lieân laïc
Tel.: (02 9788 7364 - 04 3000 6965 eMail: DoanhNghiep@Optusnet.com.au
CHICKEN BAR
.com
seõ hoaøn thieän trong nay mai
Thu trong naêm 2008-2009 ñaït 364,000 + GST chæ taïi tieäm, khoâng giao moái beân ngoaøi. Chuû tröïc tieáp ñieàu haønh, laõi roøng 150-200 ngaøn/naêm. Thích hôïp vôï choàng cuøng laøm. Ñaõ hoaït ñoäng treân 30 naêm, khoâng caàn kinh nghieäm vaãn laøm ñöôïc. Seõ ñöôïc höôùng daãn caù n thieáchoù t. Sang haøinngaø g toà . u tinctöùcaà c nhanh ng ñöôï380,000 c caäp nhaä+ t moã yn nhieà tieát muïc haáXin p daãlieâ n hay laïcthuù vò khoâ ng nôi naøo coù n laï Peter Tame 0438 139 238 (tieángAnh)
48
höïc hieän thieát keá trình baøy myõ thuaät taát caû caùc loaïi cheá baûn daønh cho in aán nhö danh thieáp, giaáy tieâu ñeà, Flyers catalogue, tôø quaûng caùo, thöïc ñôn nhaø haøng.
Beauty Salon TAKEAWAY
môøi baïn ñoïc ñoùn xem website môùi cuûa
Khu vöïc Sydney / Melbourne
T
Sydney subs CBDMelb. Vic Western
Vò trí thaät toát gaàn Star City Casino, giaù thueâ raát phaûi chaêng chæ $350/tuaàn, ñang hoaït ñoäng vôùi khaùc quen vaø khaùch vaûng lai raát ñoâng. Tieäm coù 2 phoøng tieän nghi thoaûi maùi. Coøn choã troáng thích hôïp ñeå laøm theâm hoaëc chia cho Hair Dresser , Nail hay Khu vöïc phía khoâng bò Fashions TrangTaâsöùyc Melbourne, v.v... caïnh tranh, hôïp ñoàng laâu daøi, thueâ reû. Hieän Trang bò ñaà y ñuûn.vaø o laø thöông laøm ngay. ñang thuthieá 10t ngaø n/tuaà Sang löôïng Vì vieäc rieâng sang gaáp giaù chæ $8800 maø treâ n giaù $220K ONO. Xin tröï c tieá p inoùi thoâi. Lieân laïc vôùi coâ Jabe Salacan (noù chuyeä vôùi chuû tieángnAnh) 041 22 88 100 0414919 379 (tieáng Anh)
2398 05
55
DRY DRY CLEANERS CLEANERS
Ùp duïng kyõ thuaät ñôn giaûn nhaát cho ngöôøi khoâng bieát kyõ thuaät vaãn söû duïng ñöôïc deã daøng
oät boä hình ñaùm cöôùi röûa ra nhieàu baûn, göûi ñi nhieàu nôi laø moät chuyeän maát thôøi giôø vaø toán nhieàu leä phí...
T
C
A
2398 05
A
239905
2398 05 05 2398
M C
48 48 88
aûm nhaän laøm website hình aûnh, hoaëc website caù nhaân (blog), website cho doanh nghieäp thöông maõi. Quaûn lyù baûo trì vaø caäp nhaät theo yeâu caàu, baát cöù luùc naøo.
2398 05
64,000 + eân ngoaøi. 150-200 uøng laøm. caàn kinh ôùng daãn g toàn.
Ñ
T
239905 239905
239905
Ñ
DRY CLEANERS Milton Queensland
89 55
Tröôøng thieân phoùng söï tieåu thuyeát xaõ hoäi ñen
Taùc giaû: Yeân Ba Giang Vuõ Taäp 20 tieáp theo kyø tröôùc Ngöôøi ta ñoàn “naøng tieân naâu” hay coøn goïi laø “coâ ba Phuø Dung” coù moät ma löïc bí aån, heã ai lôõ tô tình ñeán coâ ñeàu trôû thaønh meâ muoäi roài... taøn ñôøi trong ngoõ heïp. Sôn Cöông vaø Laâm Chín Ngoùn laø hai ñaïi ca truøm cung caáp ma tuùy cho hai khu BC vaø FG cuûa Chí Hoøa, vaø cuõng nhö baát cöù nhöõng oâng truøm ma tuùy lôùn nhoû naøo treân theá giôùi, baûn thaân hoï ñeàu laø ñeä töû cuûa coâ ba Phuø Dung, caû hai ñeàu söû duïng ma tuùy vaø laø con nghieän naëng. Laâm Chín Ngoùn ñaõ laø moät tay ghieàn töø thôøi coøn döôùi tröôùng Ñaïi Cathay. Cuõng nhôø caùi beänh ghieàn maø Laâm “ñöôïc” Traàn Ñaïi boû laïi trong ñeâm vöôït nguïc. Coøn Sôn Cöông cuõng vì ghieàn maø bò sa thaûi ra khoûi giôùi huaán luyeän vieân voõ thuaät. Cuøng laø con ghieàn cho neân khi ôû ngoâi vò “truøm” ñaïi ca cung caáp ma tuùy cho caû Chí Hoøa, trong tay hoï coù caû kho “haøng” muoán “pheâ” bao nhieâu cuõng ñöôïc, vì vaäy caû hai ñeàu ra söùc taän höôûng ñi maây veà gioù vôùi coâ ba Phuø Dung. Luùc naøy “haøn caùi” (thuoác phieän ñen) chaúng coøn laø caùi ñinh gì vôùi hoï caû, Sôn vaø Laâm caû hai ñeàu chuyeån qua xì ke (heroin traéng) cho noù boác. Chôi baèng caùch hít thaúng vaøo muõi. Xì ke laø moät loaïi ma tuùy tinh chaát cöïc maïnh, khi chích vaøo tónh maïch, hoaëc hít thaúng vaøo muõi, thì con nghieän caûm thaáy thôm löøng muøi nhaõn nhö ñang ngaäm töøng traùi nhaõn ngoït trong mieäng. Thaàn kinh laäp töùc bò thuoác laøm cho teâ lieät ñöa hoï vaøo traïng thaùi thö giaõn nöõa tænh nöõa meâ laâng laâng nhö söông khoùi... Tieâm chích ma tuùy vaøo gaân tay coù taùc duïng ñöa ma tuùy ñi thaúng vaøo maùu taïo caûm giaùc “pheâ” lieàn töùc thì, nhöng laïi bò gan loaïi boû ñoäc toá ra khoûi maùu (phaàn naøo) neân mau heát pheâ, vì vaäy caùc tay chôi thöôøng duøng caùch hít caùi roät vaøo muõi ñeå giöõ ñoä pheâ laâu hôn. Khi hít vaøo
90
muõi thì 80% thuoác ñöôïc nieâm maïc haáp thuï nhanh choùng ñöa leân naõo boä neân caûm giaùc cuõng caáp kyø khoâng thua gì chích maø laïi ñöôïc pheâ laâu hôn. Dó nhieân laø möùc ñoät ñoäc haïi cuõng “baïo taøn” hôn. Nhöng ñaõ laø daân chôi “baát caàn thaân theå” thì nhaèm nhoø gì, mieãn coù pheâ laø ñöôïc, haïi kieåu naøo cuõng chaúng “xi nheâ” gì. Ña soá daân ghieàn naëng ñeàu choïn kieåu hít, vöøa nhanh, vöøa leï, khoâng röôøm raø oáng tieâm, kim chích... laïi vöøa pheâ maïnh, pheâ laâu. Caùch hít xì ke vaøo muõi naøy cuõng ñöôïc aùp duïng cho ma tuùy Crack hay Ice sau naøy. Crack roài Ice cuûa ñôøi baây giôø coøn aùc lieät hôn xì ke naêm xöa. Reû hôn, ñeã tìm hôn neân moät soá ñoâng thanh nieân nam nöõ duø khoâng daân chôi cuõng deã bò dính, caûm giaùc pheâ uûa Crack hay Ice cuõng laâu hôn vaø dó nhieân cuõng... mau cheát hôn. Daân ghieàn thöôøng traûi moät veät boät xì ke daøi treân moät maët phaúng cöùng trôn, thöôøng laø moät maûnh göông nhoû, nhöng ñoù laø ôû ngoaøi ñôøi kìa, chöù coøn ôû trong tuø, quy ñònh khoâng cho tuø nhaân giöõ göông, kính vaø nhöõng vaät beùn nhoïn v.v.. neân caùc ñaïi ca thöôøng duøng maãu giaáy baïc trong goùi thuoác laù ñeå traûi boät xì ke leân ñoù, duøng moät ngoùn tay bòt kính moät beân muõi chæ chöøa moät beân, roài ñöa mieáng giaáy coù duùm xì ke vaøo beân muõi coøn laïi, duøng söùc keùo moät hôi cöïc maïnh cho troïn duùm boät traéng chui toït heát vaøo muõi caùi oùt, gioáng nhö oáng huùt buïi huùt nhuùm caùt treân neàn nhaø vaäy. Ñeå cho ñuùng ñieäu, maáy ñaïi ca daân chôi ma tuùy thöù “saønh ñieäu” thöôøng laáy ngoùn tay uùt queät boät xì ke coøn soùt laïi treân taám giaáy chaø vaøo lôïi raêng ñeå taïo ra caûm giaùc teâ teâ. Nhö ñaõ trình baøy xì ke laø chaát coù taùc duïng kích thích heä thaàn kinh trung öông raát maïnh. Taùc duïng naøy keùo daøi töø nöûa giôø tôùi vaøi ba giôø tuøy theo soá löôïng vaø ñoä tinh khieát cuûa thuoác. Daáu hieäu nhìn thaáy töùc thôøi cuûa söï say thuoác (ñang pheâ) laø con ghieàn raát naêng ñoäng, boàn choàn, huyeát aùp leân cao, maïch tim nhanh, con ngöôi môû roäng, nhieät ñoä cô theå taêng. Vaøi tröôøng hôïp quaù lieàu huyeát aùp coù theå cao tôùi ñoä ñöa tôùi tai bieán naõo hoaëc truïy tim. Ña soá daân nghieàn xì ke, hay caùc loaïi ma tuùy khaùc thöôøng bò chöùng giaûm khaåu vò, neân hoï thöôøng bieán aên, bò suy dinh döôõng. Trong phoøng thí nghieäm, ngöôøi ta cho chuoät ghieàn xì ke thì nhieàu con boû aên ñeán cheát ñoùi. Daân ghieàn thöôøng coù tröôøng hôïp töû vong vì roái loaïn tuaàn hoaøn, suy hoâ haáp do duøng löôïng quaù nhieàu, maø daân ghieàn thöôøng goïi laø “quaù ñoâ” (over doze), hay “soác thuoác”. Ngoaøi söï suy nhöôïc theå xaùc ra, ñieàu nguy hieåm nhaát laø xì ke taïo aûnh höôûng raát maïnh leân heä thaàn kinh. Ngöôøi söû duïng thöôøng bò chöùng hoang töôûng, hay nghi ngôø vaø khoâng tin ngöôøi khaùc, trôû neân hung baïo, coù traïng thaùi baïo ñoäng. Thích haønh haï thaân theå laøm ngöôøi khaùc ñau ñôùn, hoaëc haønh haï chính mình. Vì theá caùc con nghieän khi ñang pheâ thuoác, traïng thaùi höng phaán thaàn kinh deã laøm hoï mang troïng toäi. Hoï coù theå ñaâm cheùm gieát ngöôøi chaúng caàn thuø haèn hay caàn lyù do gì chính ñaùng. Khi ngöng thuoác thì buoàn raàu uû ruõ, phaûi kieám thuoác duøng ñeå laáy laïi veû haêng say, yeâu ñôøi phuø du giaû taïo... Maø laï moät ñieàu khoâng hieåu taïi sao ngöôøi ta laïi ñi laáy teân moät loaøi hoa coù neùt ñeïp raát moäc maïc, khoâng coù ñoäc chaát gì heát laïi ñaëc teân cho naøng tieân naâu roài baét naøng laøm... “toå nghieäp” cuûa daân ghieàn, ñoù laø hoa Phuø Dung. Coù leõ vì Phuø Dung coù moät ñôøi soáng khaù ngaén nguûi, saùng nôû toái taøn, chæ khoe mình luùc maët trôøi röïc naéng vaø taøn luïi khi aùnh taø döông vöøa taét lòm... Phieâu löu trong coõi phuø traàm
Hoa Phuø Dung nôû traéng ngaàn trong maây Chaäp chôøn tia naéng bao vaây Treân cao töøng cuïm hoa gaày noåi troâi Luõng saâu noái tieáp nuùi ñoài Phuø Dung nôû traéng, höông rôi nguùt ngaøn Bay theo gioù toûa traøn lan Chìm trong moäng mò ñi hoang cuoái trôøi Phuø Dung töøng cuïm noåi troâi Maây phieâu löu noái cuoäc ñôøi löu vong Thô tan töø ñoù boàng beành Boán phöông thì vaãn buïi hoàng phoàn hoa Buïi hoàng phuû giaác traàm kha Thieân nhai ñòa maït söông phai khoùi môø Ngöôøi xöa hoùa böôùm vaøo mô Rieâng hoa chæ bieát thaû thô veà nguoàn. (Haï Nhö) Thoaït nhìn Phuø Dung nhieàu ngöôøi töôûng laø hoa daâm buït, nhöng Phuø Dung nhanh taøn hôn daâm buït vaø coù khaû naêng chuyeån ñoåi maøu saéc trong thôøi gian ngaén. Veà “toâng chi” thì Phuø Dung coù teân khoa hoïc laø Hibiscus mutabilis, coøn goïi laø Phuø Dung thaân moäc, laø moät loaøi thöïc vaät coù hoa thaân nhôõ thuoäc hoï Caám Quyø. Caønh Phuø Dung mang loâng ngaén hình sao. Laù coù naêm caùnh, cuoáng laù hình tim, meùp coù raêng cöa, ñöôøng kính coù theå tôùi 15cm, maët döôùi nhieàu loâng hôn, naêm thuøy hình ba caïnh ngaén coù baûy gaân chính. Hoa Phuø Dung lôùn, coù hai loaïi: hoa ñôn (naêm caùnh), hoa keùp (nhieàu caùnh), khi nôû xoøe to baèng caùi cheùn, chaát caùnh xoáp, troâng nhö hoa giaáy. Maøu saéc cuûa Phuø Dung thay ñoåi töø saùng ñeán chieàu (saùng traéng, tröa hoàng, chieàu ñoû) vì trong caùnh hoa coù chaát anthoxyan bò oxy hoùa daàn khi tieáp xuùc vôùi khoâng khí. Hoài nhoû, boïn treû con laøng queâ thöôøng haùi hoa Phuø Dung ven ñöôøng xe boø khi ñi hoïc. Ngöôøi ta baûo hoa Phuø Dung bieåu hieän cho söï taïm bôï, sôùm nôû toái taøn, vì vaäy thöôøng ñöôïc troàng ôû chuøa ñeå bieåu hieän cho ñôøi ngöôøi ngaén nguûi. Phuø Dung troå boâng quanh naêm. Vöøa toûa saéc cuøng vôùi naéng vôùi gioù, nhöng khi maøn ñeâm buoâng xuoáng cuõng laø luùc Phuø Dung ruõ xuoáng taøn luïi, keát thuùc moät ñôøi ngaén nguûi. Ngöôøi ta thöôøng noùi “Hoa phuø dung bieåu loä loøng ham thích cuoäc soáng, maët khaùc noù phaûi soáng huït moät ñôøi hoa...” Moãi laàn nhaéc ñeán hoa Phuø Dung, ngöôøi ta laïi coù caûm giaùc rôøn rôïn nhö
vôùi moät soá phaän ñaày bi thaûm. Nhö theå noù khoâng phaûi moät loaøi thöïc vaät maø laø moät thieáu nöõ ñang tuoåi xuaân thì boãng choác bò “soáng huït moät ñôøi hoa” nhöng vaãn khoe saéc loäng laãy, duø caùi ñeïp coù mong manh tröôùc baõo toá thì vaãn moät laàn ñöôïc troïn veïn vöôn saéc cuøng cuoäc ñôøi. Chaéc vaäy, neân ngöôøi ta môùi laáy teân loaøi hoa naøy laøm bieåu töôïng cho ñaùm ñeä töû ñôøi sau mang kieáp töông tö naøng, hoï cuõng seõ sôùm taøn nhö kieáp Phuø Dung cuûa naøng... toå nghieäp. ooOoo Khi ñaõ ôû ngoâi vò chí toân giang hoà, laøm “truøm” Chí Hoøa, Laâm Chín Ngoùn vaø Sôn Cöông khoâng bao giôø bò caûnh vaät vaõ ñoùi thuoác nhö nhö caùc con nghieän khaùc, maø ngöôïc laïi caû hai luùc naøo cuõng ñang trong traïng thaùi pheâ “laéc lö con taøu ñi” cuøng ma tuyù.
Thoaït nhìn Phuø Dung nhieàu ngöôøi töôûng laø hoa daâm buït,
Naém giöõ voõ laâm trong tuø, vaø ñang coù moät lôïi nhuaän khoång loà ôû Chí Hoøa nhö Laâm Chín Ngoùn vaø Sôn Cöông... Ñoù laø caùi baùt aên côm baèng vaøng maø maø haàu nhö tay giang hoà naøo cuõng muoán. Chæ caàn haï beä ñöôïc moät trong hai tay “truøm” naøy thì ngoâi vò voõ laâm ñeä nhaát... tuø seõ thuoäc veà ta... Sôn Cöông vaø Laâm Chín Ngoùn khoâng phaûi ngu gì maø khoâng bieát ñieàu naøy. Bao nhieâu thaèng khaùc ôû ngoaøi ñôøi ñang theøm nhoû giaõi ñöôïc ôû tuø nhö mình, vaø bao nhieâu thaèng trong tuø khaùc chaéc chaén laø ñang rình thôøi cô toan tính ñuû caùc chieâu hieåm ñoäc ñeå laøm sao haï beä mình maø chieám ngoâi. Nguy hieåm nhaát, bieát ñaâu chöøng, chính laø ngöôøi baïn thaân thieát ñang cuøng chia giang sôn vôùi ta, leõ naøo noù cöù muoán chia ñoâi sôn haø maõi...Vì vaäy, caùch duy nhaát ñeå baûo veä giang sôn, vaø baûo veä luoân caùi maïng cuûa mình laø phaûi taïo theá löïc cho mình... Caû hai, Sôn Cöông laãn Laâm Chín Ngoùn ñeàu duøng moät phaàn lôùn lôïi nhuaän thu ñöôïc ñeå... nuoâi quaân. Caùc tay coäm caùn nhaát ôû ngoaøi ñôøi, tay naøo coù thaønh tích ñaâm cheùm laãy löøng nhaát khi vaøo ñeán Chí Hoøa thì
caùc tröôûng phoøng phaûi laäp töùc duøng caùch chieâu hieàn ñaõi só ñoùn leân chieáu treân. Vaø tuøy vaøo thaønh tích teân tuoåi soá maù giang hoà, daân chôi thuoäc ñòa baøn naøo ôû beân ngoaøi caùc tay anh chò naøy seõ ñöôïc hoaëc Laâm Chín Ngoùn, hoaëc Sôn Cöông ñích thaân cho vaøo danh saùch “caáp baäc” trong ñaùm laâu la cuûa mình. Luùc ñoù, hai oâng truøm naøy moãi khi ñi ñaâu, di chuyeån töø khu naøy qua khu kia... laø luoân luoân chung quanh hoï luoân coù moät giaøn ñaøn em veä só theo hoä veä. Ñaùm veä só cho ñaïi ca trong tuø luùc baáy giôø coù hoãn danh laø “hai tay ba ñoâ”. “Ñoâ” ôû ñaây khoâng phaûi laø “ñoâ la thaàn chöôûng” cuûa caùc ñaïi gia thôøi nay maø laø tieáng loùng cuûa giang hoà (luùc ñoù) duøng ñeå chæ moät loaïi dao gaêm, löôõi leâ cuûa daân chôi. “Ñoâ” (dao) ñöôïc caùc haûo hôùn söû duïng trong Chí Hoøa laø thöù vuõ khí töï cheá. Ñuùng hôn noù laø moät caùi duøi nhoïn chöù khoâng phaûi dao. Luaät leä nhaø tuø khoâng cho phaïm nhaân giöõ nhöõng vaät lieäu coù theå laøm vuõ khí nguy hieåm ñeå taán coâng hoaëc ñeå töï saùt. Vì vaäy haàu nhö taát caû vaät duïng haøng ngaøy maø tuø nhaân ñöôïc pheùp giöõ phaûi ñöôïc laøm baèng nhöïa... Nhöng ñaõ ra chôi giang hoà, mang chöùc saéc ñeán haøng ñaïi ca roài thì vaøo tuø phaûi coù saùng kieán chôù. Caàn gì phaûi dao kieám thieät môùi laø ñoà chôi. Chæ caàn moät chieác ñuõa ñoùng xuyeân töø loã tai naøy suoát qua loã tai beân kia ñeå thanh toaùn keû thuø. Hoaëc moät sôïi daây vaûi quaán quanh coå teân töû toäi sieát cho ñeán noù xòt cöùt giaõy teâ teâ maét trôïn troøng ñi ñôøi laø xong... Nhöng ñoù laø söï “haønh hình coù baûn aùn” giöõa tuø vôùi tuø. Coù ñaøn em hoã trôï keàm giöõ chaët teân teân phaûi “ñeàn toäi” laïi ñeå ñaøn anh ra tay thì muoán “trò” theo kieåu naøo cuõng ñöôïc.... . Coøn ñaøng naøy trong tröôøng hôïp caàn laâm chieán xaùp laù caø, ñoái phöông cuõng nhö mình, noù ñaâu coù ñöùng yeân cho mình thoït chieác ñuõa voâ mang tai ñaâu, vì vaäy maáy ñaïi ca trong tuø phaûi nghó ra moät loaïi vuõ khí naøo ñoù ñeå ra traän, vaø “ñoâ” laø moùn thoâng duïng hôn heát ñöôïc nhieàu daân chôi trong Chí Hoøa söû duïng. Nhö ñaõ trình baøy, ôû Chí Hoøa coù moät loaïi tuø coâng vuï, laø caùc tuø nhaân aùn nheï töï nguyeän xin laøm nhöõng coâng vieäc caàn thieát trong tuø, nhö traät töï, veä sinh, hoaëc nhaø beáp v.v... Ñaùm tuø naøy thöôøng laø daân chôi ba möùa, chôi loâm coâm loaïi khoâng daùm chôi tôùi beán, nhöng laïi raát khoaùi keát thaân vôùi haøng ñaïi ca thöù thieät ñeå cho coù veû ta ñaây cuõng laø daân chôi giang hoà. Coù anh khi veà ñôøi noå vaêng maïng, naøo laø tao laø baïn cuûa ñaïi naøy, ñaïi ca kia
91
v.v... vôùi nhöõng caâu töï cheá nhö “Hoài naèm aáp, laø baïn cuûa Laâm Chín Ngoùn, Tuaán Ñaû v.v... tuïi baây bieát khoâng, maáy tay ñoù ñeàu keâu tao baèng... thaèng heát ñoù chöù hoûng phaûi chôi ñaâu...” (khoâng keâu baèng thaèng chaúng leõ keâu baèng oâng coá noäi chaéc!) Bieát taâm lyù naøy, neân caùc ñaøn anh cuõng lôïi duïng ñaùm tuø coâng vuï muoán gaàn giang hoà, nhaát laø ñaùm laøm ôû nhaø beáp maø luùc ñoù goïi laø “tuø hoûa thöïc” ñeå cung caáp cho mình nhöõng vaät lieäu maø hoï coù theå deã daøng laáy ra töø khu nhaø beáp. Tuø hoûa thöïc, hay tuø traät töï, hoaëc ñaùm höôùng nghieäp beân khu AH coù moät ñaëc quyeàn laø trong giôø tröa caùc tuø nhaân khaùc ñeàu phaûi vaøo phoøng khoùa cöûa laïi thì hoï vaãn ñöôïc nhôûn nhô beân ngoaøi, vaø coøn ñöôïc pheùp tôùi lui töø khu cuûa mình ñeán caùc khu tuø khaùc. ÔÛ nhaø beáp, haøng ngaøy saùng sôùm ñaùm tuø hoûa thöïc hoï laøm coâng vieäc xuùc gaïo ñoå vaøo caû traêm caùi chaûo lôùn, moãi chaûo to nhö caùi baøn tieäc möôøi hai ngöôøi cuûa nhaø haøng. Gaïo nöôùc ñaày chaûo chæ naáu soâi leân laø ñoå ra saøn nhaø laáy bao boá uû leân, ñeán giôø thì (nhoùm khaùc) xuùc leân cho vaøo caùc caàn xeù lôùn, vaø gaùnh ñeán töøng phoøng giao côm cho tuø. Khoâng bieát cao nhaân naøo cheá ra caùch naáu côm “daõ man” naøy cho maáy ngaøn tuø aên laøm cho côm khoâng theå naøo chín ñöôïc. Trieàn mieân bò soáng! Nhöng tuø maø! nhaèm nhoø gì, tuø ñaïi ca thì coù bao giôø aên côm hoûa thöïc. Beùt laém hoï cuõng coù côm taám bì söôøn, do giaùm thò ôû ngoaøi ñem voâ, coøn thöôøng laø cao löông myõ vò, côm gaø haáp muoái, côm haûi saûn, boø xaøo bít teát v.v.. thöù gì cuõng coù. Chæ coù ñaùm tuø maït haïn môùi phaûi aên côm tuø naáu soáng kieåu uû bao boá. Nhöng rieát thaønh quen, ngaøy naøo cuõng nhai côm naáu baèng chaûo uû hôi soáng nhaên cuõng ñaønh phaûi nuoát. Côm soáng gaïo coøn söôïng, nhai söøng söïc maø cöù töôûng nhai ñaäu phoïng rang cho ñôû tuûi thaân ñôøi tuø... Vaäy maø khoâng hieåu sao caùch naáu côm laï ñôøi cuûa Chí Hoøa naøy laïi bò “laây” qua caùc nhaø beáp cuûa caùc quaân tröôøng, nôi cuõng naáu moãi ngaøy cho maáy ngaøn ngöôøi aên. Duø khoâng phaûi tuø nhöng caùc taân binh quaân dòch cuûa Quang Trung thôøi ñoù, vaø luoân caû caùc sinh vieân só quan cuûa quaân tröôøng Thuû Ñöùc cuõng aên côm naáu baèng chaûo uû bao boá nhö Chí Hoøa. Coù chaêng laø trong côm cuûa caùc quaân tröôøng ñöôïc troän theâm moät loaïi khaùng sinh gì ñoù, ñeå phoøng choáng caùc beänh dòch laây lan. Ñaùm tuø hoûa thöïc haøng ngaøy laøm vieäc ôû khu nhaø beáp hoï söû duïng caùc
92
thuøng soâ ñeå xaùch nöôùc v.v... Vaø moãi khi coù chieác soâ naøo beå hö, sau khi baùo cho giaùm thò ñeå thay caùi môùi, tröôùc khi vöùt caùi cuõ vaøo thuøng raùc to ngoaøi saân, hoï kín ñaùo thaùo chieác quay soâ baèng saét ra daáu trong tay aùo hay coät vaøo baép ñuøi beân trong oáng quaàn daøi, roài luùc gaùnh côm leân phoøng hoï giao laïi cho caùc ñaïi ca maáy chieác quai soâ hoûng ñoù. Chieác quai soâ baèng theùp coù beà troøn taàm ñaàu chieác ñuõa ñöôïc caùc ñaïi ca vuoát cho thaúng roài maøi döôùi neàn xi maêng cho nhoïn ñaàu nhö muõi ñinh. Phaàn caùn ñöôïc boïc vaûi thaønh moät tay naém nhö caùn dao, vaäy laø hoï coù moät “con ñoâ” daøi chöøng 3 taác, muõi nhoïn lieãu. Troâng moûng manh nhöng ñaâm vaøo da thòt thì luùt caùn. Töø tröôùc buïng xuyeân thaáu ra sau löng laø chuyeän deã daøng. Cöù theá quai soâ töø nhaø beáp ñöôïc tuø hoûa thöïc ñöa veà phoøng, vaø thaønh nhöõng vuõ khí rieâng cuûa haøng ñaïi ca. Ñaïi ca naøo cuõng coù vaøi ba “caây ñoâ”. Khi laâm traän hai tay hai “ñoâ”, moät daét sau löng quaàn sô cua, heã coù rôi caây treân tay thì moùc tieáp caây daét löng ra maø luïi. Bôûi vaäy nhoùm chöõ “hai tay ba “ñoâ”” trong giôùi giang hoà ñöôïc phaùt sinh töø ñoù.
ñaùm ngöôøi Hoa thuoäc daân chôi töø Hoàng Koâng, Ma Cao, Ñaøi Loan ñeán Vieät Nam hoaït ñoäng.
Laø ñaøn anh nhö Laâm Chín Ngoùn vaø Sôn Cöông hai oâng truøm cuûa hai khu giang hoà FG vaø BC, ôû trong tuø, hoï ñi ñeán ñaàu laø “quaàn huøng” daït ra ñeán ñoù. Tuy vaäy nhö treân ñaõ trình baøy, moät phaàn vì ngoâi vò cuûa hoï coù quaù nhieàu haûo hôùn khaùc theøm thuoàng, moät phaàn trong traïng thaùi thaàn kinh luoân bò côn say ma tuùy khoáng cheá laøm cho luù laån khoâng khi naøo tænh taùo, ñaõ vaäy, ma tuùy coøn laøm taêng noãi nghi ngôø cuûa hoï theâm cao. Laâm Chín Ngoùn & Sôn Cöông luoân luoân lo sôï coù keû thuø rình cô hoäi haï beä mình... neân Sôn Cöông vaø Laâm Chín Ngoùn moãi laàn di chuyeån ñeàu coù ñaùm ñaøn em treân döôùi caû hai ba chuïc maïng daét “ñoâ” theo tuøng, vaø trong ñaùm tuøy tuøng cuûa Sôn Cöông coù tay Chöông Khuøng laø moät soá maù môùi noåi. Chöông Khuøng vôùi thaønh tích moät mình moät “ñoâ” xoâng vaøo khu AH
traán loät saïch ñaùm tuø nhaân ngoaïi kieàu ngöôøi Myõ, AÂu Chaâu vaø ñaùm ngöôøi Hoa thuoäc daân chôi töø Hoàng Koâng, Ma Cao, Ñaøi Loan ñeán Vieät Nam hoaït ñoäng. AH duø laø khu tuø höôùng nghieäp, nhöng cuõng coù vaøi phoøng duøng ñeå nhoát tuø ngoaïi kieàu phaïm toäi taïi Vieät Nam (tröôùc 75). Moät mình Chöông xoâng vaøo caùc phoøng tuø ngoaïi kieàu töôûng ngon aên, ai deø gaëp khaùng cöï cuûa ñaùm daân chôi chaéc laø thuoäc baêng “HK Chopper” (thôï cheùm Hong Kong). Hai beân hoån chieán, khoâng bieát Chöông coù taïo thieät haïi gì cho ñaùm “HK Chopper” naøy hay khoâng, nhöng rieâng phaàn mình thì bò troïng thöông gaõy maáy caùi be söôøn, ñi nguyeân haøm raêng cöûa, noäi thöông oùi ra maùu naèm lieät saøn tuø ñeán caû thaùng. Duø vaäy sau traän naøy, Chöông coù bieät danh laø Chöông Khuøng, vaø ñöôïc Sôn Cöông vôøi leân chieáu treân nhaäp vaøo haøng caän veä saùt caùnh beân mình. Töø ñoù Chöông yû theá ñaõ töøng coù thaønh tích daùm moät mình ñuïng HK Chopper, laïi theâm baây giôø Chöông baét chöôùc chuyeän chöôûng cuûa Kim Dung töï phong cho mình laø Döông Tieâu “Quang Minh Höõu Söù” (caùnh tay maët) cuûa Sôn Cöông neân khaù hoáng haùch. Maáy ñöùa caáp nhoû hôn gaëp Chöông maø khoâng neù thì laïng quaïng laø bò ñaïi ca “höõu söù” naøy cho aên baït tai nhö chôi. Moät hoâm, Sôn Cöông keâu Chöông qua FG gaëp Laâm Chín Ngoùn möôïn tröôùc ít haøng, vaøi hoâm khi haøng cuûa BC vaøo thì seõ traû laïi. Söï vieäc naøy cuõng thöôøng xuyeân xaåy ra. Duø löôïng ma tuùy tuoàng vaøo Chí Hoøa cho hai oâng truøm giang hoà naøy ñeàu coù söï baûo trôï cuûa caùc quan chöùc coù thaåm quyeàn vôùi Chí Hoøa luùc baáy giôø, caùc giaùm thò ñeàu naèm trong ñöôøng giaây cuûa voøng “ring” lôùn, hoï tröïc tieáp ñöa haøng vaøo tuø cho Sôn Cöông vaø Laâm Chín Ngoùn. Tuy vaäy, nhö ñaõ trình baøy, ñaàu thaäp nieân 70 laø nhöõng naêm ñöôïc muøa nhaát cuûa Chí Hoøa. Quaàn huøng hoäi tuï veà loø Baùt Quaùi vui nhö môû hoäi, ngöôøi naøy ra, ngöôøi kia vaøo taáp naäp, luùc naøo Chí Hoøa cuõng chöùa khoâng döôùi 5 ngaøn tuø, vôùi soá tuø ñoâng nhö vaäy neân thænh thoaûng beân FG hoaëc BC vaãn “chaùy haøng” maø nguoàn cung caáp töøø caùc quan chöùc vaø giaùm thò chöa voâ kòp thì hai oâng truøm möôïn qua möôïn laïi haøng cuûa nhau cuõng laø chuyeän thöôøng. Hoâm ñoù, laàn ñaàu tieân Sôn Cöông cöû Chöông Khuøng laøm söù giaû, qua khu FG tìm Laâm Chín Ngoùn möôïn tröôùc 200 “teùp”. (“teùp” laø moät leàu xì ke baùn leû, pheâ ñöôïc moät hay vaøi laàn tuøy theo doze)
Cuøng ñi vôùi Chöông coøn coù Naêm Löôïng moät teân”thaày duøi” khaùc chuyeân moân noùi khích cho ngöôøi khaùc leân côn.... khuøng. Naêm Löôïng khích töôùng Chöông: “Maøy laàn ñaàu tieân “ñi söù” qua FG ít laém phaûi cho ñaùm Laâm Chín Ngoùn neå maët chöù khoâng tuïi noù töôûng maøy chæ laø haøng “ñeä” chæ bieát theo phoø” Nghe khích töôùng Chöông noåi côn vaêng tuïc lieàn “Ñuø maù noù chín ngoùn hay taùm ngoùn gì noù cuõng xuaát thaân laø thaèng thôï ñieän. Nhôø theo Ñaïi Cathay luùc tröôùc neân keù ñöôïc chuùt teân tuoåi thoâi chöù coù ngheà ngoãng meï gì” Y Chöông Khuøng noùi Laâm Chín Ngoùn khoâng bieát voõ nhö baêng cuûa mình. Nghe vaäy Naêm Löông ñoå theâm daàu vaøo löûa: “Maøy chæ gioûi voõ moàm chöù cuõng run thaáy meï, maày thöøa bieát Laâm Chín Ngoùn khoâng phaûi laø thöù giôõn maët nghen maäy, maøy coù gioûi thì qua ñoù muùa vaøi baøi quyeàn cho noù coi ñi. Ñöøngñeå naèm lieät saøn laàn nöõa nhö tuïi Hoàng Koâng hoâm tröôùc nghen ”. Bò kích ñoäng, Chöông khuøng noåi côn. Haén laáy boä ñoà voõ vaän vaøo ngöôøi roài nuoát hai vieân Pinotal, moät loaïi thuoác “töng” thôøi ñoù nhö Estacy thuoác laéc baây giôø. Khi uoáng maáy thuoác naøy vaøo roài thì trôøi ñaát cuõng chæ laø cuû ... thìu biu...chöù noùi gì laø Laâm Chín Ngoùn hay taùm ngoùn. Chöông daãn moät ñaùm naêm thaèng ñeä theo mình cuøng Naêm Löôïng baêng qua saân chôi trung taâm, leo töôøng raøo hoà nöôùc nhaûy voâ khu FG ai deø gaëp Laâm Chín Ngoùn ñang cuøng nhoùm ñaøn em cuûa mình ngoài phôi naéng döôùi saân traïi. Thaáy caû ñaùm gaàn hai chuïc ñöùa ngoài quanh ñaïi ca Laâm Chín Ngoùn cuûa tuïi noù Chöông ñaõ hôi quôïn, nhöng ñaõ lôõ boä noå baûnh vôùi Naêm Löôïng roài neân vaãn laøm gan haát haøm haùch dòch. “EÂ Laâm! Beân tao ñang thieáu haøng, “maøy” ñöa tao 200 teùp xaøi tröôùc coi” Laâm Chín Ngoùn nhìn thaèng khuøng naøy chöng höûng chöûi theà trong buïng “Ñòt meï noù! Thaèng naøy ñuùng laø bò tuïi Hong Kong ñaäp moät traän ñeán long oùc neân khuøng roài!” Duø bieát Chöông Khuøng laø lính cuûa Sôn Cöông, vaø thaèng naøy noù coù bieät danh laø khuøng... Nhöng coù tay chôi naøo ôû giang hoà maø khoâng bieát giang hoà phaûi coù vai veá chöù? Keå caû Sôn Cöông coù theå ngang haøng maøy tao vôùi Laâm, nhöng baèng caùi gioïng trònh thöôïng nhö thaèng choù naøy thì cuõng ñoá coù daùm... Ñang ngoài phôi naéng nhaâm nhi ly caø pheâ ñen ñöïng trong caùi ca baèng
saét nhaø binh. Nghe Chöông Khuøng goïi eâ naøy eâ noï laïi coøn caû gan maøy tao vôùi mình... Laâm Chín Ngoùn soâi maùu nhöng cuõng thuûng thaúng ñöùng daäy ra veû ngoan ngoaûn theo “leänh” cuûa Chöông, Laâm noùi vôùi Chöông Khuøng... “Ñi, theo tao veà phoøng laáy haøng...” Vöøa noùi, Laâm vöøa thaân tình quaøng tay traùi qua vai Chöông caëp keø nhau böôùc ñi, tay phaûi vaãn naém toøn ten caùi ca saét ñöïng caø pheâ. Nhöng chæ ñöôïc hai böôùc baát thaàn Laâm Chín Ngoùn vung nguyeân moät caùi ca saét vaøo ngay giöõa soáng muõi Chöông Khuøng cho noù noå ñoâm ñoám ñeán thaáy taùm oâng trôøi. Giöõa luùc Chöông coøn ñang taù hoûa tam tinh thì tay traùi Laâm caâu ñaàu Chöông thaáp xuoáng ñeå ñoùn nguyeân moät ñaàu goái cuûa mình ñang thuùc ngöôïc leân, Chöông Khuøng baät ngöõa ra sau teù choãng goïng treân saân.
“Moät röøng khoâng theå coù hai coïp… Moät Chí Hoøa khoâng theå hai vua Laâm Chín Ngoùn cuùi theo quaát taän löïc theâm maáy ca saét nöõa vaøo soï döøa cuûa Chöông Khuøng coâm coáp... Baây giôø Chöông môùi thaáy cheát, noù roáng leân thaûm thieát... “Anh Laâm... tha cho em.... tha cho em anh Laâm ôi... tha maïng....” Chöông tröôøn saáp boø leát treân maët ñaát, maët vaø ñaàu cuûa noù ñaãm öôùt maùu. Moät tay oâm ñaàu ñôõ caùi ca saét, moät tay oâm hai baøn chaân Laâm guïc maët vaøo ñoù... hoái loãi. Phía beân Chöông cuõng coù 5 ñöùa ñi cuøng, nhöng taát caû ñeàu ñöùng yeân. Tuïi noù bieát mình ñang böôùc vaøo hang coïp. Ñaây laø khu FG, laø “Toång Haønh Dinh” cuûa Laâm Chín Ngoùn, hai nöõa treân saân khoâng phaûi chæ moät mình Laâm... Cuõng nhö Sôn Cöông, chung quanh Laâm luùc naøo cuõng khoâng döôùi hai möôi tay, toaøn laø
haøng saùt thuû soá moät cuûa giang hoà... Khoâng ngu gì maø töï mình ñuùt ñaàu voâ hang coïp choïc cho coïp noù nhai mình nhö thaèng Chöông Khuøng ñang boø leát döôùi chaân Laâm xin tha maïng kia... Thaáy caû boïn ñaõ phuïc tuøng, Laâm phaàn naøo nguoâi giaän ngöng tay xaùng caùi ca saét xuoáng ñaàu Chöông. Duø vaäy Laâm coøn daäm theâm maáy ñaïp nöõa vaøo oùt Chöông, ñaù boâm boáp vaøo ñaàu Chöông nhö ngöôøi ta ñaù döøa khoâ... Haát Chöông Khuøng ra khoûi chaân mình Laâm daèn maët. “Maøy veà keâu thaèng Cöông ñích thaân qua ñaây maø laáy haøng nheù! Côõ tuïi maøy ñöøng coù leáu laùo muoán laøm oâng ngheø laø cheát ñaáy nghe con!” Laâm Chín Ngoùn laø daân Paker (baéc kyø) noùi naêng ñeàu coù boùng gioù chö khoâng thaúng ruoät ngöïa nhö daân Saøi Goøn. YÙ Laâm nhaén nhuû vôùi ñaùm ñeä cuûa Sôn Cöông laø côõ ñaïi ca tuïi baây coù caàn thì cuõng phaûi bieát noùi lôøi nhôø vaõ... ÔÛ Chí Hoøa naøy maø muoán “maøy tao” vôùi Laâm Chín Ngoùn, chaúng khaùc gì töï mình ñi tìm töû ñòa... Chöông Khuøng ñöôïc caùc chieán höõu dìu naùch oâm ñaàu maùu leát veà khu BC. Tröôùc maët Sôn Cöông Chöông meáu maùo (vaø leáu laùo) ñaëc chuyeän theâm “Thaèng Laâm noù noùi, anh laø caùi con... “côø aëc” gì. Noù keâu anh ngon thì qua ñoù gaëp noù... Anh thaáy noù “baàm” em nhö vaày thì bieát côõ anh noù cuõng coi nhö traùi chuoái thoâi... Hu... hu... em coù toäi gì ñaâu chæ ñi qua möôïn haøng theo yù cuûa anh thoâi... hu... hu...” Chöông khoùc loùc thaûm thieát, ñaët ñieàu noùi saïo söï theâm, ñaõ vaäy Naêm Löôïng cuõng khích töôùng voâ nöõa “Ñuùng ñoù anh Cöông, tuïi noù daøn quaân bao kín. Neáu chæ mình thaèng Laâm thì hai ñöùa em “luoäc” noù roài. Em maø khoâng kheùo thì khoù maø thoaùt veà ñöôïc ñeán ñaây. Phía beân FG coù veû nhö muoán chuaån bò ñeå chôi beân mình. Maáy hoâm tröôùc em nghe maáy thaèng nhoùc khu beån noùi gì laø “Moät röøng khoâng theå coù hai coïp... Moät Chí Hoøa khoâng theå hai vua gì ñoù...” Chöông Khuøng vaø Naêm Löôïng chæ mong Sôn Cöông daãn quaân qua FG tröøng trò Laâm Chín Ngoùn lieàn cho haû haän neân cöù ñoác voâ. Nghe maáy ñeä töû noùi Sôn Cöông laáy laøm ngaïc nhieân. Noù khoâng tin Laâm Chín Ngoùn laïi trôû maët nhö vaäy, môùi maáy hoâm tröôùc coøn ngoài lai rai vôùi nhau döôùi ôû hoà nöôùc. Laâm Chín Ngoùn vaãn thaân tình vôùi mình kia maø. Cöông khoâng tin heát nhöõng ñieàu maáy thaèng ñeä cuûa mình keå, nhöng roõ raøng bieát noù laø ñeä töû cuûa mình sai qua möôïn haøng, khoâng coù thì thoâi
93
chöù sao laïi daäp noù nhö daäp keû thuø vaäy... Cho duø “ñaùnh choù cuõng phaûi bieát neå maët chuû nhaø chöù”. Nhaát ñònh phaûi coù vieäc gì ñaây... Phaûi ñi qua beân aáy hoûi noù cho ra leõ, duø sao cuõng laø anh em cuøngthoáng lónh giang hoà vôùi nhau Ñang say thuoác, tinh thaàn khoâng chuû ñoäng laém. Sôn Cöông thaáy Laâm Chín Ngoùn chôi nhö vaäy coù veû bæ maët mình neân ñöùng daäy. Chöông ñaûo maét ngoù voøng quanh ñaùm ñeä voøng ñai cuûa mình haát haøm ra daáu ngaàm, xong noùi vôùi Chöông Khuøng. “Maøy ñi theo tao” Vaäy laø caû moät ñoaøn “huøng binh” treân döôùi hai möôi “chieán só” toaøn nhöõng tay tinh nhueä nhaát töø BC uøn uøn theo ñöôøng haønh lang keùo qua FG... Phaàn Laâm Chín Ngoùn, luùc ñoù ñaõ trôû veà 2F4 ñaïi baûn doanh cuûa mình, vöøa hít xong hai “ngao”. Laâm vöøa naèm lim dim pheâ thuoác vöøa côûi truoàng cho thaèng em laáy caây ñeøn caày ñoát chaûy ra nhieåu saùp loûng vaøo maáy choã laùc ñoàng tieàn hai beân haùng cho ñaõ ngöùa... Ñang lim dim vöøa pheâ thuoác vöøa pheâ ngöùa laùc thì Thu Xe Boø nhaøo voâ quyùnh quaùng caáp baùo: “Anh Laâm! Daäy mau! anh Cöông ñang daãn “ñaïi binh” qua tìm anh ñoù”. AÛnh noùi muoán hoûi thaêm anh veà chuyeän thaèng Chöông Khuøng Vöøa noùi, Thu vöøa duùi vaøo tay Laâm maáy caây “ñoâ” daën: “Anh caàm theo ñeå phoøng thaân” Thaät söï thì Laâm khoâng nghó raèng Sôn Cöông qua tìm mình ñeå... laøm gì, neân chaàn chöø khoâng muoán laáy maáy caây “ñoâ” cuûa Thu ñöa, nhöng Thu cöù duùi vaøo tay baûo Laâm caàm “Cöù caàm phoøng thaân lôõ khi coù chuyeän gì” Thu cöù naèn nì. Cuoái cuøng Laâm cuõng öø. “Moät caây ñuû roài” Laâm choïn laáy caây “ñoâ” loaïi ñaëc bieät daøi chöøng hôn hai taác, ñöôïc nguïy trang trong moät oáng saùo truùc caét laøm 2 ñoaïn, beân ngaén beân daøi, khi keùo ra thì laø moät caây duøi nhoïn vôùi caùn caàm raát vöøa tay nhö maáy ñoaûn kieám cuûa Nhaät vaäy. Laâm quô chieác quaàn quaàn ñuøi theå thao ngaén maët vaøo, vaãn côûi traàn, Laâm daét caùi oáng saùo truùc ôû löng quaàn phía sau, vaø dó nhieân khi “ra traän” ñoùn Sôn Cöông, chung quanh Laâm cuõng coù treân döôùi hai möôi chieán höõu haøng thöôïng ñaúng moãi chieán höõu ñeàu thuû hai ba caây “ñoâ” trong ngöôøi. Hai con coïp cuûa Chí Hoøa gaëp nhau ôû ñaàu hoài nôi tieáp giaùp hai caïnh cuûa khu FG. Khi hai beân ñöùng ñoái dieän nhau... Thaät tình thì Sôn Cöông chæ muoán
94
hoûi cho ra leõ, xem coi chuyeän gì maø Laâm Chín Ngoùn laïi xôùt ñeä töû mình te tua nhö caùi nuøi gieû raùch vaäy. Nhöng trong côn say thuoác lô tô mô, Sôn Cöông ñang “tôùi ñænh” cuøng naøng Phuø Dung cuûa mình, neân thaàn trí khoâng maáy tænh taùo, lôøi leõ khoâng theo yù mình. Nghó moät ñaøng nhöng mieäng laïi hoûi moät neõo. “Laâm! Boä maøy khoâng bieát thaèng Chöông laø ngöôøi cuûa tao sai ñi haû?” Laâm Chín Ngoùn cuõng vaäy, coøn ñang trong côn say thuoác Laâm mô mô maøng maøng nhôù hình nhö mình vöøa môùi ñaäp caû chuïc caùi ca saét thieáu ñieàu muoán nöùt soï thaèng Chöông vì chuyeän gì ñoù maø Laâm khoâng nhôù. Baây giôø thaèng choù ñoù keùo ñaïi ca noù sang ñaây. Laâm khoâng tin Sôn Cöông daùm daøn traän ngay laõnh ñòa cuûa mình, nhöng tröôùc maët quaàn huøng
“baø chuùa nguïc” gì ñoù cuûa Chí Hoøa ñaõ “huù” Sôn Cöông
cuûa cuûa Chí Hoøa maø hoûi nhö vaäy laø yù muoán thaùch thöùc chöù gì. Laâm ñaùp laïi coäc loác. “Ngöôøi cuûa ai tao cuõng maëc! Thaèng naøo hoãn laùo laø tao ñaäp boû meï!” Sôn Cöông leø nheø theâm! “Noù laø ñeä töû tao, “ñaùnh choù cuõng phaûi kieâng chuû nhaø”. Maøy ñaùnh noù thì ngon ñaùnh luoân tao coi. Tao hoãn vôùi maøy neø!” Vöøa noùi Sôn Cöông vöøa, loïang choaïng vì ñang pheâ thuoác, böôùc tôùi tröôùc quô nheï tay ra boä daùng nhö ñang taùt tai Laâm Chín Ngoùn... Sôn Cöông laø moät voõ só chuyeân nghieäp, neáu noùi veà caän chieán thì Laâm Chín Ngoùn khoâng theå naøo laø ñoái thuû cuûa Sôn Cöông ñöôïc. Nhöng luùc naøy caû hai ñang trong traïng thaùi phaán khích cuûa ma tuùy vaø chaân nam
ñaù chaân xieâu nhö ngöôøi say röôïu. Caùi quô tay cuûa Sôn Cöông chæ laø ngaãu höùng maø quô cho coù ra daùng, kieåu nhö nöûa thaät nöûa ñuøa giöõa hai anh thö sinh giôõn chôi nhau “tao ñaùnh maøy neø, coù ngon laøm gì tao coi..” chöù khoâng phaûi laø ñoøn ñaùnh thieät neân Laâm Chín Ngoùn deã daøng ngaû ñaàu ra sau neù traùnh ñöôïc cuù taùt... gioù. Laâm noåi quaïu... Duø Sôn Cöông cuõng laø moät truøm khu BC, nhöng tröôùc maët “quaàn huøng” cuûa Chí Hoøa, bao nhieâu ñaøn em ñang chöùng kieán, neáu ñeå cho Sôn Cöông laán böôùc leân maët ñaïi ca vôùi mình thì cuoäc ñôøi giang hoà cuûa mình töø nay seõ coøn caùi cuû caûi gì nöõa chöù. Vöøa neù ñöôïc cuù taùt gioù cuûa Sôn Cöông, saün Sôn Cöông ñang pheâ naëng, ñi ñöùng coøn xieâu veïo, neân bò maát ñaø chuùi veà phía tröôùc, Laâm Chín Ngoùn naém coå aùo Sôn Cöông keùo maïnh... Coù leõ hoâm ñoù laø ngaøy taän cuûa Sôn Cöông trong Baùt Quaùi Ñoà Thieân Traän, neân “ma thaàn voøng”, “baø chuùa nguïc” gì ñoù cuûa Chí Hoøa ñaõ “huù” Sôn Cöông neân anh ta laïi maëc chieác aùo Montague... vaø cheát trong moät ñònh meänh thaät nghieät ngaõ daønh cho moät voõ só cao caáp, baèng moät duøi ñaâm khoâng gioáng ai cuûa Laâm Chín Ngoùn, cuõng chæ taïi chieác aùo naøy. Ngöôøi ta coøn nhôù ñaàu thaäp nieân 70, moät daïo thanh nieân Saøi Goøn nôû roä phong traøo maëc aùo Montague hôi roäng roäng. Ñaây laø moät aùo thun coù coå nhö aùo caù saáu La Crose, hay Adidas sau naøy. AÙo coù mình vaûi nheï trôn boùng, khoâng nhaên khoûi uûi neân raát ñöôïc ñaøn oâng thanh nieân thôøi ñoù öa chuoäng. Chieác Montague Sôn Cöông maëc maøu môõ gaø, ngaén tay, khi dô tay taùt Laâm Chín Ngoùn, moät phaàn vì ñang pheâ thuoác ñöùng khoâng vöõng, moät phaàn chæ laø... quô cho vui chöù Cöông khoâng chuû yù ra ñoøn ñaùnh thieät, vì vaäy khi Laâm Chín Ngoùn neù ñöôïc cuù taùt gioù, Sôn Cöông maát ñaø hôi chuùi veà tröôùc. Cuøng luùc Laâm laïi choäp coå aùo cuûa Sôn Cöông maø keùo, gaëp chieác aùo Montague trôn luøi tuoät haún veà phía tröôùc. Caû nöûa chieác aùo bò keùo truøm kín ñaàu Sôn Cöông laøm anh naøy nhö bò bao boá truøm ñaàu khoâng thaáy gì. Cuõng trong tít taét ñoàng hoà ñoù Laâm Chín Ngoùn quaøy tay ra sau keùo caây “ñoâ” ñang daét treân löng quaàn cuûa mình ñaâm goïn moät “ñoâ” cho muõi duøi thuùc maïnh töø döôùi leân treân caám saâu vaøo moät beân ngöïc Sôn Cöông. Laâm ruùt duøi ra vaø ñaâm döù theâm maáy nhaùt nöõa... Luùc ñoù Tuaán Ñaû moät tay chôi goác Nha Trang cuõng thaân tình vôùi caû hai Laâm Chín Ngoùn vaø Sôn Cöông naõy
giôø ñöùng ngoaøi ñang tìm caùch can ngaên hai ñaøn anh nhöng chöa bieát caùch naøo. Tuaán bieát Sôn Cöông laø em ruoät Sôn Ñaûo, ngöôøi ñöôïc coi nhö ñang thoáng lónh voõ laâm giang hoà phía beân ngoaøi, vaø trong Chí Hoøa naøy caû khu BC maáy ngaøn maïng laø cuûa Sôn Cöông. Giaøn giaùo em uùt loaïi caän thaàn daùm “töû chieán” cho Sôn Cöông cuõng treân döôùi caû hai traêm maïng chöù khoâng ít. Bôûi vaäy khi thaáy Laâm ngay duøi ñaàu tieân ñaõ ñaâm truùng Sôn Cöông thì Tuaán hoaûng hoàn heùt leân. “Ñöøng anh Laâm, Anh Laâm ngöng laïi ñi, ñöøng ñaâm anh Cöông anh Laâm ôi...” Phaàn Laâm Chín Ngoùn, khi bò Sôn Cöông taùt moät taùt tröôùc maët bao nhieâu ngöôøi chöùng kieán (duø laø huït), neân quaøy tay ra sau moùc “ñoâ” ñaâm laïi moät duøi chæ laø phaûn xaï. Ñeán chöøng muõi duøi ñaàu tieân truùng phaäp vaøo ngöïc Sôn Cöông thì luùc ñoù Laâm nhö coù moät luoàng ñieän giaät chaïy raàn daøi theo soáng löng. Khoâng ñôïi Tuaán Ñaû heùt leân Laâm cuõng ñaõ hoaøn hoàn. Côn say xì ke laäp töùc tænh ruïi. Laâm bieát neáu mình ñaâm “thieät” Sôn Cöông thì giang hoà seõ ñaïi loaïn ngay. Chí Hoøa seõ khoâng qua côn soùng gioù, vì vaäy maáy duøi sau Laâm Chín Ngoùn chæ ñaâm döù döù thoâi chöù muõi duøi khoâng thaät söï chaïm ngöïc. Cho ñeán khi Tuaán Ñaû la leân vaø nhaøo tôùi oâm Laâm keùo ra thì Sôn Cöông khoâng coøn ñöùng ñöôïc treân hai chaân mình, Cöông xoay ngang teù laên keành naèm saûi tay treân saøn xi maêng, ngöïc vaãn coøn phuùn maùu thaám ñoû öôùt ñaãm chieác Montague maøu môõ gaø. Luùc naøy thì Bình Ñen lao ñeán Sôn Cöông laáy tay bòt loã duøi ñang phuùn maùu treân ngöïc Cöông... Nhöng ñaõ treã, Sôn Cöông ñang trôïn maét tay chaân co giaät töøng côn, mieäng suøi boït uù ôù roài thôû haét ra maø... ñi eâm ru chaúng kòp traên troái tieáng naøo. Nhaùt duøi ñaàu tieân cuûa Laâm Chín Ngoùn ñaõ xæa thuûng tim Sôn Cöông baèng moät ñöôøng ñaâm töø döôùi thoác leân, caùch ñaâm hôøi hôït quaù deã daøng ñoùn ñôõ vôùi moät voõ só nhö Sôn Cöông, neáu nhö Cuông khoâng ñang côn say thuoác vaø bò nöûa chieác aùo Montague cuûa mình tuït ra truøm kín ñaàu thì muõi duøi cuûa Laâm Chín Ngoùn laøm sao truùng tim ñöôïc. Khi bieát Sôn Cöông ñaõ taét hôi Bình Ñen roáng leân “Trôøi ôi! Anh Cöông cheát roài... Anh Cöông bò anh Laâm ñaâm cheát roài... “ Cuøng luùc ñoù ñoàng loaït caû hai möôi tay theo Sôn Cöông töø BC qua ñoàng saán leân xem thöïc hö theá naøo. Sôï seõ coù chuyeän lôùn Tuaán Ñaû keùo Laâm
Chín Ngoùn ñaåy luøi vaøo cöûa ngaên khu FG vaø heùt Thu Xe Boø “Ñöa anh Laâm veà phoøng!”. Troïng Muø, Vieät Paker, Hoøa Luøn, Chaâu Hí cuõng ñang coù maët ôû hieän tröôøng... Khi xaùc ñònh Sôn Cöông ñaõ thaät söï taét hôi... Bình Ñen vaø nhoùm ñi cuøng Sôn Cöông töø BC qua cuøng aøo voâ 2F4 nôi phoøng cuûa Laâm Chín Ngoùn, Tuaán Ñaû nhanh trí quô caây
Laâm ñieåm laïi quaân soá ñang coù maët taïi choã cuûa mình.
ñoøn gaùnh cuûa teân hoûa thöïc ñang gaùnh côm leân phoøng, duøng ñoøn gaùnh ñoán vaøo oáng quyeån hai tay BC ñang xoâng ngang qua cöûa chaëng ñaàu hoài laøm khöïng laïi böôùc tieán cuûa ñoaøn quaân BC. Tuaán Ñaû heùt leân keâu Bình Ñen “Bình! Maày ñöa tuïi noù veà ñi, ñöøng ñeå anh em phaûi ñoå maùu laãn nhau.” Roài cuøng Vieät Paker, Troïng Muø nhanh choùng ñoùng saäp cöûa ngaên ñaàu hoài keùo choát caøi saâu laïi. Tuy khoâng coù oáng khoùa ñeå boùp laïi beân trong nhöng vôùi caây ñoøn gaùnh trong tay, phía BC khoù maø thoø tay qua song cöûa ñeå keùo choát then caøi. Baøn tay naøo ñöa qua song saét chöa kòp keùo choát laø Tuaán Ñaû quô ñoøn gaùnh phang cho ruïng baøn tay ñoù. Tuaán Ñaû, Troïng Muø, Vieät Paker vöøa coá gaéng thuyeát phuïc ñaùm BC ñang tìm caùch xoâng vaøo, vöøa traán thuû cöûa ñaàu hoài nôi tieáp giaùp hai caïnh cuûa khu FG. Phaàn Laâm Chín Ngoùn ruùt vaøo beân trong phoøng 2F4 cuûa mình, cuøng Thu Xe Boø vaø ñaùm tay chaân thaân caän nhaát töû thuû “Hoûa Lieân Ñaøi”. Laâm ñoùng chaët cöûa phoøng cheâm mieáng goã phía beân trong beân döôùi cöûa ñeå beân ngoaøi khoâng xoâng vaøo ñöôïc. Hít theâm vaøi “ngao” xì ke nöõa cho tinh thaàn bôùt caêng thaúng. Laâm ngoài beät döïa löng vaøo töôøng phoøng, guïc ñaàu giöõa hai ñaàu goái. Khi bieát muõi “ñoâ” cuûa mình ñaõ ñaâm cheát Sôn Cöông thì Laâm cuõng tieân lieäu ñöôïc soùng gioù cuoàng phong ñang ñeán. Tröôùc heát Laâm bieát mình phaûi töï coâ laäp nôi taàng 2 daõy F naøy cho ñeán khi coù caûnh saùt töø Toång Nha Ñoâ Thaønh ñeán daãn ñoä veà Toång Nha. Baây giôø ñaùm BC nhö ñieân cuoàng vì maát chuû soaùi, ra khoûi ñaây trong luùc
naøy quaû thaät laø seõ coù laém ñieàu nhieâu kheâ. Laâm ñieåm laïi quaân soá ñang coù maët taïi choã cuûa mình. Vì baát ngôø ñaâu ai nghó laø seõ ñuïng lôùn, vaø ñuïng ñeán coù aùn maïng... Vì vaäy maáy chieán höõu FG cuûa mình ñang naèm raûi raùc ôû caùc taàng 1 taàng 3 taàng 4 coøn chöa kòp hay laø taàng 2 ñang coù bieán. Laâm hoûi Thu Xe Boø lieäu Tuaán Ñaû, vaø Vieät Paker, Troïng Muø coù giöõ noåi cöûa ñaàu hoài khoâng? Thu noùi hoï coù theå caàm hôi ñöôïc vôùi caây ñoøn gaùnh, vì Tuaán Ñaõ ñaõ ñaåy choát then caøi, muoán môû ra phaûi loøn tay qua song saét, tröø phi tuïi noù luyeän ñöôïc “kim cang thieát sa chöôûng” gì ñoù cuûa tieåu thuyeát Kim Dung chöù khoù coù baøn tay traàn naøo maø chòu noåi moät ñoøn gaùnh cuûa Tuaán Ñaû khi ñöa tay qua song saét. Hieän thôøi thì chöa ñeán noãi naøo... Cuøng luùc, sau khi “chuyeän ñoäng trôøi” xaûy ra chöa ñaày 10 phuùt thì haàu nhö toaøn Chí Hoøa ñaõ bieát. Luùc ñoù Loäc Ñieân, moät trong nhoùm taû höõu cuûa Traàn Ñaïi naêm xöa naèm trong caëp song saùt “Phong Khuøng Loäc Ñieân” töø thôøi Traàn Ñaïi coøn xöng baù. Xeùt veà vai veá thì Loäc Ñieân tuy cuøng thôøi Traàn Ñaïi vôùi Laâm Chín Ngoùn nhöng lôùn tuoåi hôn Laâm. Gia nhaäp baêng Ñaïi Cathay tröôùc Laâm, naêm xöa töøng saùt caùnh Ñaïi Cathay ñuïng vôùi baêng Tín Maõ Naøm taïi Kim Chung Theá Giôùi Môùi, töøng cuôõi chieác Buck xoâng vaøo voøng vaây cöùu Laâm thoaùt khoûi löôùi ñaïn cuûa thieáu uùy Haûi taïi phoøng traø Olympia trong gang taác v.v.. neân Laâm Chín Ngoùn vaãn coi Loäc Ñieân laø sö huynh. Chæ vì Loäc khoâng thích bon chen, vaø cuõng khoâng thích chöùc ñaïi ca. Töø xöa nay Loäc Ñieân vaãn haønh hieäp ñôn tuyeán chöù khoâng keát baêng laäp ñaøn, vaøo tuø cuõng vaäy. Laâm Chín Ngoùn laø truøm nöûa giang sôn Chí Hoøa, neå maët huynh ñeä naêm xöa cuøng baêng saùt caùnh vôùi Traàn Ñaïi, Laâm muoán Loäc cuøng mình gaây döïng cô ñoà nhöng Loäc Ñieân khöôùc töø. Laâm cho gì thì höôûng ñoù chöù Loäc khoâng muoán cuøng Laâm gaùnh vaùc giang sôn. Moät mình moät neäm Loäc suoát ngaøy naèm daøi nhö moät thö sinh löôøi bieáng gaùc tay leân traùn suy nghó chuyeän ñôøi. Teân tuoåi laãy löøng cuûa Loäc Ñieân naêm xöa chæ ñeå caùc huynh ñeä haéc baïch hai phe neå maët maø ñeå Loäc yeân thaân thoâi chöù Loäc chaúng heà leân maët hay muoán laøm ñaïi ca ai... Laâm Chín Ngoùn buùng hai thaèng ñeä cuûa mình xuoáng 1F4 nôi phoøng cuûa Loäc Ñieân ôû ñeå tuïi noù lo cho anh Loäc, vaø daën tröôûng phoøng döôùi ñoù phaûi chu ñaùo moïi chuyeän cho Loäc Ñieân, töø côm böng nöôùc roùt haøng ñen, haøng traéng Loäc muoán caùi gì cuõng coù, bao
95
nhieâu cuõng ñöôïc khoâng giôùi haïn. Cho thì xaøi, söôùng thì höôûng, Loäc khoâng cheâ, nhöng cuõng khoâng ñoøi, vaø cuõng khoâng xía gì ñeán chuyeän laõnh ñaïo quaàn huøng Chí Hoøa cuûa Laâm... Maëc duø khoâng laøm gì heát, nhöng Loäc Ñieân ôû tuø vaãn söôùng pheø caùnh nhaïn... Vaäy maø hoâm ñoù Loäc Ñieân nhö con coïp nguû laâu ngaøy boãng vöon mình phoùng daäy. Khi nghe maáy ñöùa nhoû caáp baùo Sôn Cöông môùi bò Laâm ñaâm cheát, vaø Laâm ñang bò ñaùm BC cuûa Sôn Cöông bao vaây ôû ñaàu hoài laàu 2, Loäc giaät mình phoùng ra khoûi phoøng qua caùc phoøng khaùc, Loäc truyeàn “khaåu leänh” cho caùc tay ñaám söøng soû nhaát cuûa FG huy tuï anh em, roài phoùng thaúng leân laàu ba, laàu boán. Loäc khoâng vaøo laàu hai nôi ñaùm Bình Ñen vaø Tuaán Ñaû ñang gaàm gheø nhau qua hai beân song saét giöõa laèn cöûa ngaên. Cuõng nhö nhöõng phoøng ôû döôùi OÂ vaø laàu moät, Treân taàng ba, Loäc cuõng töï nhaûy ra chæ huy gom lính, gom quaân cuûa FG laïi ñeå chuaån bò giaûi vaây cho Laâm Chín Ngoùn. Duø khoâng laø ñaïi ca cuûa ai, nhöng vôùi tö caùch “baïn noái khoá” cuûa anh Laâm, laïi theâm caùi uy tín cuûa Loäc Ñieân thôøi Traàn Ñaïi ñaõ laøm cho caùc “caän thaàn” cuûa Laâm Chín Ngoùn nhanh choùng phuïc tuøng. Luùc baáy giôø Bình Ñen cuõng ñaõ keùo theân “ñaïi quaân” töø BC qua... FG boãng trôû thaønh “Hoa Sôn luaän kieám”. Hôn naêm möôi tay tay giang hoà haûo haùn thöù döõ coäng theâm caû traêm tay loâm coâm laãn hieáu kyø ham vui ñi xem chuyeän hieám coù... Taát caû gaàn hai traêm maïng traøn ngaäp treân haønh lang ngoaøi caùc daõy phoøng ôû caïnh beân caïnh chöõ G cho ñeán ñaàu hoài tieáp giaùp caïnh chöõ F nôi Tuaán Ñaõ, Troïng Muø Vieät Paker ñang duøng ñoøn gaùnh traán thuû “nhaïn moân quan” khoâng cho caùc cao thuû vaøo toùm Laâm Chín Ngoùn ñang ngoài thieàn trong tuyeät loä coác 2F4 cuûa mình. Luùc baáy giôø, boãng ñaâu tieáng coøi huï töø maáy chieác loa treo toøn ten giöõa trung taâm baùt quaùi ñaøi nôi hoà nöôùc vang leân lanh laûnh. Coøi hieäu naøy raát ít khi söû duïng, tröø khi coù vieäc gì caáp thieát laém. Ñoù laø hieäu leänh giôùi nghieâm caáp toác. Moãi khi nghe coøi hieäu baùo ñoäng thì taát caû tuø nhaân ai ôû phoøng naøo phaûi veà phoøng ñoù. Toaøn boä cöûa phoøng seõ ñöôïc tröôûng phoøng ñoùng laïi. Tuø nhaân phaûi ngoài xoåm döôùi saøn phoøng chôø giaùm thò ñi töøng phoøng vaø tröôûng phoøng baùo caùo ñieåm danh. Duø ñöôïc thoâng baùo veà hieäu leänh khi coù coøi huï, nhöng thaät teá raát ít khi xaûy ra, chæ laâu laâu huï moät laàn vôôù tính caùch thöc taäp cho quen maø thoâi.
96
Khi coøi huï baát chôït vang leân trong luùc naøy thì moïi ngöôøi bieát laø Ban Quaûn Ñoác Chí Hoøa ñaõ bieát chuyeän vaø hoï baét ñaàu ra tay can thieäp... Nhaèm nhoø gì chöù. Giöõa luùc khí theá ñang haêng, quaàn huøng ñang say maùu cho moät traän aên thua ñuû. ÔÛ tuø laâu ngaøy tay chaân dö thöøa khoâng bieát laøm gì. Laïi theâm khoâng khí tuø tuùng vaây haõm laøm ngöôøi ta deã bò hoùa roà. Traû thuø cho Sôn Cöông hay baûo veä Laâm Chín Ngoùn chæ laø yeáu toá nhoû. Chuyeän chính laø caùc haûo hôùn caû hai phía FG vaø BC hieän nhö nhöõng quaû bong boùng ñöôïc bôm heát ñoä caêng. Chæ caàn moät kích hoaït nhoû laø seõ noå
Haøng traêm ñaøn em döôùi tröôùng phuïc tuøng uy quyeàn ñaïi ca cuûa mình, Laâm caûn thaáy mình thaät söï maïnh vaø söôùng khoâng thua gì vua
buøm... Khi tieáng coøi coøn ñang lanh laûnh thì khoâng bieát coù daân chôi naøo ñoù, baèng caùch naøo tìm ra ñöôïc maáy mieáng goã lôùn. Hoï duøng nhöõng mieáng goã naøy cheâm phía trong ngaïch cöûa ñeå töï khoùa caùnh cöûa ngaên ra vaøo baèng saét daãn töø khu haønh lang beân ngoaøi voøng baùt quaùi vaøo khu. ÔÛ moãi khu ñeàu coù moät cöûa nhö vaäy. Toaøn taùm caïnh baùt quaùi coù boán cöûa saét chaùnh töø haønh lang boïc ngoaøi daãn vaøo boán khu. Böôùc vaøo cöûa seõ tieáp giaùp caàu thang troân oác daãn leân 3 taàng laàu, coøn neáu khoâng leân caàu thang ñi thaúng ra thì seõ qua moät cöûa saét khaùc daãn ra khu saân chôi trung taâm ôû taàng treät. Thoâng thöôøng caùc cöûa saét ra vaøo khu chæ ñoùng ban ñeâm, beân ngoaøi coù then caøi vaø khoùa do giaùm thò phuï traùch vieäc môû hay khoùa cöûa. Ban ngaøy cöûa khoâng ñoùng, giôø tröa tuø nhaân vaøo phoøng chæ ñoùng cöûa phoøng thoâi, cöûa ñaàu hoài vaø cöûa ra vaøo khu khoâng khoùa. Caùc tuø nhaân coâng vuï, traät töï, hoûa thöïc hay höôùng nghieäp...
giôø tröa khoâng phaûi vaøo phoøng vaø hoï ñöôïc pheùp di chuyeån töø khu naøy qua khu kia trong giôø tröa giöõa luùc caùc tuø khaùc phaûi trong phoøng. Moät soá tuø “ñaøn anh” coù soá maù cuõng ñöôïc giaùm thò cho pheùp ôû beân ngoaøi giôø tröa. Thöôøng hoï xuoáng chieác baøn con ôû khu hoà nöôùc ñaøn ñuùm nhau, hoaëc ngoài ôû buïc xi maêng nôi ñaàu hoài tieáp giaùp hai caïnh maø ca haùt hay keå chuyeän giaûi khoaây... Khi nghe coøi hieäu baùo phaûi vaøo phoøng, giöõa luùc chieán tröôøng ñang môøi goïi caùc haûo haùn coù veõ nhö baát tuaân... Moät côn noåi loaïn ñang ngaám ngaàm buøng phaùt. Hoï töï caùch ly vôùi giaùm thò baèng caùch cheâm ngaïch cöûa ôû beân trong. Vaäy laø toaøn khu FG boán taàng laàu töø taàng OÂ leân taàng 3 ñeàu bò coâ laäp... Luùc naøy thì hai caùnh Bình Ñen vaø Loäc Ñieân cuõng ñaõ vaøo chieán tröôøng. Quaân soá ngang ngöûa nhau ... vaø chuyeän gì tôùi phaûi tôùi.... Sau vaøi lôøi haàm heø qua laïi thì Long Si Caø Que (queø moät chaân) xaùng nguyeân moät caùi noài gang naáu côm leân ñaàu Quang Ngaõ Baûy, Ñöùc Leù beânh Quang Ngaõ Baûy nhaûy voâ thì bò Hieáu Lyù Tieåu Long choàm tôùi ñaïp cho moät ñaïp. Theá laø ngoài noå ñaõ chaâm... Khaùnh Ñaïi Vöông, Ba Taøu, Hoøa Luøn v.v.. ñoàng vaøo cuoäc. Long Mì, Kieân Taân Ñònh, Ñính OÂng Taï , Hieäp Gaø, Ba Leùm, v.v... ñuïng ai ñaùnh ñoù... Döôøng nhö ôû con ngöôøi vaø moät soá loaøi vaät ñeàu coù beänh laây lan nhöõng ñoäng taùc ñoàng boä trong traïng thaùi baày ñaøn. Moät ñaøn caù ñang di chuyeån moät höôùng, boãng coù vaøi con boû ñaøn reõ höôùng thì taát caû con khaùc cuøng theo...baøy chim bay thì cuøng bay, ñaùp cuøng ñaùp, reõ höôùng cuøng reõ. Con ngöôøi cuõng vaäy, trong ñaùm ñoâng neáu coù moät ngöôøi ngöôùc maét nhìn maây trôøi chaêm chuù thì haàu nhö chung quanh ai cuõng bò “laây” theo. Ai cuõng nhìn leân trôøi coi coù gì khoâng (teù ra caùi thaèng ñaàu tieân nhìn trôøi chæ vì noù bò taät nieång coå). Trong moät ñaùm ñoâng neáu nhö coù ngöôøi hoát hoaûng vöøa chaïy vöøa la chaïy... chaïy... chaïy ñi... thì caû ñaùm ñoâng uøa chaïy theo, ñeø nhau maø chaïy, ñaïp nhau maø chaïy, daønh nhau chaïy... maø khoâng ai caàn bieát vì sao chaïy, chaïy chuyeän gì... Chuyeän naøy ñaõ xaûy ra ôû Ñaàm Sen Teát 94, coù vaøi ngöôøi vì daønh nhau ñeå boû chaïy ñaõ bò ñaïp cheát... Hieän töôïng “baày ñaøn ñoàng boä” ñoù nhanh choùng öùng duïng vaøo ñaùm “quaàn huøng” ñang luaän maõ taáu ôû Chí Hoøa hoâm ñoù. Khi ñaùm Long Mì, Kieân Taân Ñònh, Ñính OÂng Taï , Hieäp Gaø v.v... ñuïng ai ñaùnh ñoù... thì gaàn caû hai traêm cao thuû cuûa BC vaø FG
ñang coù maët luùc ñoàng vun tay muùa chaân ñuïng ai tröôùc maët mình laø cöù ñaïp, ñaám ñaùnh tuùi buïi, khoâng ñaùnh noù, noù cuõng ñaäp mình, ra tay tröôùc may ra coù lôøi... Baáy giôø thì FG vaø BC troän loän xaø ngaàu chaúng coøn bieát ai laø ai. Heã thaèng ñöùng tröôùc maët maø mình khoâng quen laø cöù dôùt tröôùc cho chaéc cuù... Haønh lang laø baõi chieán tröôøng hoån loaïn kinh hoaøng. Caùc tuø thöôøng, khoâng coù soá maù hay ñaïi ca thì sôï xanh maët troán heát vaøo phoøng ñoùng cöûa laïi, cuõng tìm caùi gì ñoù cheâm ngaïch cöûa töø beân trong, beân ngoaøi khoâng môû vaøo ñöôïc... roài oâm song saét töø beân trong reo hoø löôïc traän. Ñoâi khi höùng quaù thì loâi ñaïi thaèng tuø con so naøo ñoù ra thoi noù vaøi caùi cho ñôõ ngöùa. Phaàn Laâm Chín Ngoùn, duø nhoùm Tuaán Ñaû vaãn töû thuû vôùi caây ñoøn gaùnh ôû cöûa ñaàu hoài khoâng coù teân BC naøo qua loït qua ñöôïc nhöng Laâm vaãn khoâng yeân loøng... Naõy giôø ngoài tònh taâm tònh loøng kieåm nghieäm laïi söï vieäc Laâm bieát cuoäc ñôøi noù giôø ñaây seõ khoâng coøn aên ngon nguû yeân treân ñoáng vaøng traéng (xì ke) ñöôïc nöõa. Sôn Cöông cheát khoâng phaûi laø chuyeän nhoû, nhaát laø Laâm ñaõ taän maét bieát cô ngôi vaø theá löïc cuûa Sôn Ñaûo treân choán giang hoà beân ngoaøi laãn trong tuø. Töø ñaây Laâm bieát mình seõ khoâng yeân thaân vôùi Sôn Ñaûo. Ngay baây giôø caû traêm ñöùa ñang aáu ñaõ loaïn xaø ngaàu phía beân ngoaøi kia ngay trong ñaïi baûn doanh thuoäc laõnh ñòa FG cuûa mình.... Trong moät tích taét cuûa thôøi gian Laâm hoài töôûng laïi ngoâi ñeá vöông Chí Hoøa maø mình môùi taïo döïng ñöôïc. Haøng traêm ñaøn em döôùi tröôùng phuïc tuøng uy quyeàn ñaïi ca cuûa mình, Laâm caûn thaáy mình thaät söï maïnh vaø söôùng khoâng thua gì vua. Chæ coù chuyeän cung taàng myõ nöõ laø caû thaùng môùi ñöôïc keâu ñi “boå tuùc hoà sô” ñeå chuoàn veà quaát vôï tôi taû ñöôïc moät böõa thoâi. Caùi khoaûn naøy thì ñaønh chòu thua vua. Laâm nhìn tuû tieàn daøy coäm trong goùc phoøng do kinh doanh ma tuùy trong tuø. Moät caên nhaø 3 taàng loäng laãy ôû Nguyeãn Tri Phöông, coâ vôï treû laùi xe hôi haøng thaøng ñoùn Laâm veà pheùp. Laâm nhôù ñeán taân thaân noõn naø cuûa vôï vaø cuûa nhieàu coâ gaùi khaùc ñaõ qua cuoäc ñôøi mình... Baây giôø taát caû saép tan taønh nhö maáy khoùi chæ vì nhaùt duøi ñònh meänh ñaõ lôõ tay luïi vaøo tim Sôn Cöông cho noù ñi ñôøi... Laâm bieát Sôn Cöông maø cheát thì ñôøi mình töø nay seõ khoâng yeân. Ñuùng thieät cuoäc ñôøi chæ laø Phuø Du, choùng taøn vaø nhanh nhö huït moät kieáp hoa... Laâm nhanh choùng bieát ñöôïc nhaäp
theâm aùn ñaâm cheát Sôn Cöông thì aùn tuø caøng keùo daøi, nhö vaäy caøng hay. Laâm khoâng mong ra tuø sôùm, ôû tuø maø laøm vua nhö Laâm Chín Ngoùn thì veà ñôøi laøm caùi choù gì chôù. Baây giôø phaûi lo giöõ maïng vôùi caùnh cuûa Sôn Ñaûo tröôùc caùi ñaõ. Ñaâm cheát Sôn Cöông khoâng phaûi laø chuyeän nhoû, nhöng mình coøn soáng thì môùi coøn coù ngaøy coøn döïng laïi cô ñoà trong Chí Hoøa naøy. Thu Xe Boø heùt ñaùm lính nhoû ñi gom heát taát caû neäm, laøm töø nhieàu bao boá ñöïng gaïo cuûa nhaø beáp keát laïi, chieáu ñeäm, chaên meàm hay taát caû nhöõng gì coù theå chaùy ñöôïc ñem chaát ñoáng tröôùc haønh lang, noù thaåy vaøo vaøi bòt ñeøn caày to. ÔÛ trong Chí Hoùa luùc ñoù cho tuø xaøi loø “reà xoâ” töï cheá baèng lon söõa guigoz ñeå naáu aên neáu khoâng muoán aên côm chaûo nhaø beáp, vaø loø “reà xoâ” naøy duøng saùp ñeøn caày ñeå thay daàu löûa ñun naáu, vì vaäy haàu nhö trong haønh lyù tuø nhaân naøo cuõng coù moät boïc nöûa kyù, kyù loâ saùp ñeøn caày duøng ñeå ñun beáp. Gom laïi moãi phoøng ít ra cuõng hôn caû chuïc kyù saùp neán ñeøn caày laø chuyeän deã daøng... Thu Xe Boø cho chaát ñoáng maáy thöù laïi roài chaâm löûa ñoát chaùy phöøng phöøng. Coù chaát saùp laøm boåi, caùc loaïi chaên maøn chaùy laâu taøn hôn, nhöng khoùi ñen mòt trôøi nhö hoûa hoaïn. Caû taàng laàu ho saëc suïa raøn ruïa nöôùc maét... Ban Quaûn Ñoác traïi giam thaáy khoùi ñem nguøn nguït boác leân töø taàng moät cuûa daõi F... Töï naõy giôø caùc giaùm thò baùo caùo tuø nhaân ñaõ töï coâ laäp cheâm khoùa ngaïch cöûa, ñöôøng vaøo khu FG bò bít laïi khoâng vaøo ñöôïc, caïnh chöõ G thì caû traêm maïng ñang ñaâm cheùm loaïn xaø ngaàu... Thieáu taù Phan Huy Vaân (teân thieät ñaõ ñöôïc thay ñoåi) Phoù Quaûn Ñoác ñeà lao ñaõ goïi Toång Nha xin ñoäi caûnh saùt daõ chieán ñaëc nhieäm ñeán vaõn hoài tình traïng hoãn loaïn cuûa FG, baây giôø thaáy löûa chaùy phöøng phöøng, khoùi ñen nguït trôøi caøng theâm hoaûng... Thieáu Taù Vaân goïi laïi Toång Nha theâm laàn nöõa caäp nhaät tình hình vaø xin theâm xe chöûa löûa. Gaàn nöûa giôø sau boán chieác chöõa löûa huï coøi theo ñöôøng rieâng vaøo ñaäu trong saân khu beänh xaù môùi, lính cöùu hoûa keùo voøi nöôùc xuyeân qua khu hoûa thöïc vaøo taän saân trung taâm. Hai trung ñoäi Caûnh Saùt Daõ Chieán cuõng ñöôïc huy ñoäng ñeán. Hoï trang bò suùng phoùng löïu ñaïn cay choáng bieåu tình, vaø theo leänh vò só quan ñieàu ñoäng chæ huy nhaát loaït vöøa voøi roàng xòt nöôùc, vöøa löïu ñaïn cay hoï xòt tôi taû vaøo laàu moät cuûa hai caïnh F vaø G nôi ñang xaûy ra cuoäc giang hoà luaän maõ taáu. Dó nhieân maáy
cao thuû haäu dueä cuûa “nguõ nhaïc kieám phaùi” ngaøy nay laøm gì coù coâng löïc chòu noåi khoùi löïu ñaïn cay... Maáy ñaïi ca ho saëc ruõ röôïi, xæu naèm raïp saøn... Cuoäc chieán nhanh choùng luïi taøn. Quaàn huøng ñòch cuõng nhö ta (ña soá laø daân ghieàn) bò nöôùc voøi roàng xòt öôùt ñaãm run laäp caäp nhö baày gaø con bò teù ñìa. Ñoäi caûnh saùt ñaëc nhieäm duøng xaø beng thuït vaêng maáy mieáng goã cheâm cöûa vaøo töø saân trung taâm. Hoï voõ trang tieåu lieân M16 xoâng vaøo FG vôùi khaåu leänh cuûa vò chæ huy laø ñöôïc quyeàn “baén tröôùc noùi chuyeän sau”. Cöù phô thaúng tay thaèng tuø naøo daùm nhuùt nhít. Loa phoùng thanh cuûa caûnh saùt daõ chieán baét taát caû “quaàn huøng” tham döï cuoäc “FG luaän maõ taáu” vöøa qua soáng cuõng nhö cheát phaûi naèm raïp xuoáng neàn nhaø, ai ngoùc ñaàu leân laø baén beå gaùo boû maïng ngay ... Nhoùm traät töï khu ED ñöôïc goïi ñeán ñem baêng ca cuûa beänh xaù vaøo khieâng Sôn Cöông ra nhaø xaùc. Ngoaøi Sôn Cöông coøn coù theâm maáy baêng ca nöõa khieâng caùc haûo hôùn cuûa BC vaø FG vöøa ñuïng nhau toùe löûa. Tay chaân naèm saûi lai, chaéc laø cuõng coù maáy maïng nguûm cuø ñeøo vôùi Sôn Cöông luoân roài. Gaàn chuïc tay khaùc bò thöông tích traàm troïng cuõng ñöôïc maáy traät töï ñöa xuoáng khu beänh xaù. Rieâng Laâm Chín Ngoùn ñöôïc saùu nhaân vieân ñaëc bieät cuûa ñaïi uùy Thoï ôû Toång Nha vaøo taän phoøng 2F4 aùp taûi. Laâm vui veû ñöa tay chòu coøng. Hoï duøng xe bít buøng boïc saét, ñöa Laâm Chín Ngoùn veà Toång Nha chôø “boå tuùc hoà sô” theâm toäi coá saùt gieát Sôn Cöông trong tuø. Treân xe Laâm thôû phaøo nheï nhoûm, ít ra cuõng ñaõ an toaøn rôøi FG Chí Hoøa giöõa côn möa bieán ñeå chôø taùi phoái trí laïi löïc löôïng. Laâm bieát ngaøy naøo coøn ôû Toång Nha, hay trôû laïi Chí Hoøa Laâm coøn taïm thôøi yeân thaân. Ít ra Sôn Ñaûo chöa laøm gì ñöôïc mình khi ñang coøn ôû trong tuø. Ñoùn xem taäp 21 tieáp theo kyø sau: Chuyeän gì xaûy ra khi Laâm Chín Ngoùn boå tuùc hoà sô taïi Toång Nha xong trô laïi Chí Hoøa? Bò caùch ly coøng gioø giam taïi khu bieät giam ñieän aûnh laøm sao Hoaøng Ñaàu Laâu tieáp caän ñöôïc Laâm Chín Ngoùn ñeå traû thuø... Keá hoaïch traû thuø cuûa Sôn Ñaûo thaät tinhvi laøm sao Loäc Ñieân bieát ñöôïc ñeå kòp thôøi baùo cho Laâm Chín Ngoùn? Hoaøng Ñaàu Laâu cuõng laø moät voõ só ñai ñen, taïi sao laïi thaát baïi döôùi tay Laâm? Toaøn boä tình tieátly kyø chöa töøng tieát loä seõ ñöôïc töôøng thuaät ñaày ñuû, môøi baïn ñoïc nhôù ñoùn xem tieáp tuïc theo doõi...
97
Thoâng baùo cuûa toøa soaïn Taïp chí Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng xin chaân thaønh caûm ôn quyù baïn ñoïc ñaõ yeâu thích quyeån taïp chí naøy trong thôøi qua vaø cuõng thaønh thaät caùo loãi cho vieäc chaäm treã ngaøy phaùt haønh ñeå nhieàu ñoïc giaû phaûi töøng ngaøy mong ñôïi cho soá tieáp theo. Ñeå ñaùp öùng söï yeâu thöông cuûa baïn ñoïc ñaõ daønh cho taïp chí Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng, ban bieân taäp toøa soaïn ñaõ quyeât ñònh xaây döïng theâm moät website môùi ñeå coù theå caäp nhaät tin töùc baøi vôû nhanh choùng moãi ngaøy. Ñaây laø moät website ñöôïc taän duïng caùc kyõ thuaät môùi nhaát cuûa nhieàu haõng IT khoång loà treân toaøn caàu vaø seõ ñem ñeán cho baïn ñoïc nhieàu thuù vò môùi laï nhaát.
Baùn sæ vaø leû ñuû caùc loaïi saûn phaåm veà saøn nhaø goã vaø vaät lieäu loùt saøn nhaø
caäp nhaät tin töùc baøi vôû nhanh choùng moãi ngaøy.
Website www.DoanhNghiepDoiSong.com seõ ñöôïc toå chöùc nhö laø moät tôø “nhaät baùo maïng”, ñöôïc caäp nhaät moãi ngaøy ñeå cung öùng ñeán ñoäc giaû treân toaøn caàu nhieàu tin töùc baøi vôû phong phuù nhanh leï vaø ña daïng nhaát. Song song vôùi phaàn baøi ñoïc, www.DoanhNghiepDoiSong.com cuõng coøn laø moät thö vieän ñieän töû höõu ích, baïn ñoïc coù theå tìm ñöôïc nhieàu döõ lieäu lieân quan ñeán ñôøi soáng haøng ngaøy cuûa chuùng ta qua nhieàu laõnh vöïc khaùc nhau nhö kinh teá, xaõ hoäi, vaên hoùa, luaät phaùp, y teá, chính quyeàn v.v... Vaø cuõng seõ khoâng thieáu phaàn giaûi trí xem phim, nghe nhaïc, vôùi nguoàn döõ lieäu lieân keát khoång loà... Beân caïnh ñoù, baûn in cuûa taïp chí vaãn ñöôïc duy trì vaø seõ laø phaàn choïn löïa caùc tin töùc tieâu ñieåm, vaø baøi vôû baøi hay nhaát trong thaùng ñeå tieáp tuïc cung öùng ñeán quyù ñoäc giaû nhö baûn phuï tröông cuoái thaùng cuûa tôø nhaät baùo maïng www.DoanhNghieäpÑôøi Soáng. com
TAËNG
kyõ thuaät môùi nhaát cuûa nhieàu haõng IT khoång loà
Chuùng toâi haân hoan ñoùn nhaän caùc yù kieán töø baïn ñoïc goùp phaàn veà caùc ñeà muïc vaø baøi vôû neân coù, hoaëc khoâng neân coù ñeå laøm cho DoanhNghiepDoiSong.com ngaøy ñöôïc ña daïng hôn.
Khi mua haøng nhôù noùi laø thaáy quaûng caùo naøy ñaêng treân baùo Doanh Nghieäp Magazine & Online seõ ñöôïc taëng $100 tieàn maët khaáu tröø vaøo hoùa ñôn. AÙp duïng ñieàu naøy cho suoát naêm
2010
nhieàu döõ lieäu lieân quan ñeán ñôøi soáng
Hieän taïi www.DoanhNghiepDoiSong.com ñaõ ñöôïc noái maïng vôùi toaøn caàu, tuy nhieân Website naøy vaãn coøn ñang trong tình traïng xaây döïng chöa hoaøn toaøn hoaøn taát. Vaø nhö baïn ñoïc thöông yeâu taïp chí Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng baáy laâu nay ñaõ bieát, duø raèng vaán ñeà nhaân söï laø moät khoù khaên chung cho ngöôøi laøm baùo nhö chuùng toâi, tuy vaäy Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng vaãn coá gaéng töøng phaàn töøng phaàn ñem ñeán cho baïn ñoïc moãi ngaøy laø moät thích thuù môùi laï ñeå quyù baïn ñoïc seõ yeâu thöông taïp chí vaø Website cuûa Doanh Nghieäp Ñôøi Soáng nhieàu hôn nöõa...
$100 TIEÀN MAËT
nguoàn lieân keát phim aûnh khoång loà...
* Solid timber * Goã ñaëc * Floor boards * Laminate
* Vinyl * Carpets Rugs * Tiles gaïch * Thaûm ñuû loaïi
Xin goïi Joseph
0421 128 720 - 9755 0555 - Fax - 9755 0554
Haõng saûn xuaát vaø cung caáp laép ñaët caùc loaïi tuû aâm töôøng vaø kính chaén phoøng taém. Nhieàu thieát keá myõ thuaät veà kieåu vaø maøu saéc ñeå choïn löïa. Giaûm 10% treân baûn giaù cuûa caùc nôi khaùc vaø coù giaù sæ cho caùc baïn builders trong ngaønh. Xin goïi Steve ñeå ño vaø ñöôïc baùo giaù mieãn phí. Môû cöûa 7 ngaøy
Thaønh thaät caùm ôn baïn ñoïc. Chuùc quyù baïn coù ñöôïc nhieàu baøi vui thích trong soá baùo naøy. www.DoanhNghiepDoiSong.com Seõ hoaøn thieän nay mai
98
99
Haõy daønh cho Gia Ñình Baïn nhöõng gì Toát Nhaát
Gaïo Thôm Hoaøng Gia Royal Umbrella Jasmine Rice
Nhöõng ñieàu ñôn giaûn trong cuoäc Soáng... thöôøng laø nhöõng ñieàu Quan Troïng nhaát Coù baùn taïi caùc tieäm taïp hoùa AÙ chaâu treân khaép nöôùc UÙc
100 100 100
www.BestRice.com.au
101