De Alsace haar wijngaard, haar wijnen
„
A
l
s
a
c
e
W
i
j
n
.
n
l
Bodem en zon De stempel van het terroir
Aangezien de Alsace door de Vogezen wordt be-
schermd tegen invloeden van de oceaan, is deze streek één van de gebieden van Frankrijk met de minste neerslag (450 – 500 mm per jaar). De wijngaarden profiteren van een semi-continentaal, zonnig, warm en droog klimaat. Ze liggen op de hellingen van de Vogezen, 200 tot 400 meter boven de zeespiegel en profiteren, dankzij deze hoge ligging, van een maximale bezonning. Al deze factoren zorgen ervoor dat de druiven hier langzaam en gedurende een lange periode kunnen rijpen, waardoor de verfijnde aroma’s zich goed kunnen ontwikkelen. De bodemgesteldheid van de Alsace is heel divers: graniet, kalk, maar ook klei, leisteen en zandsteen. Deze grote diversiteit aan bodems, met een totale oppervlakte van ongeveer 15.000 hectare, is zeer gunstig voor de rijping en ontwikkeling van een groot aantal verschillende druivenrassen. Het terroir drukt hierdoor een eigen stempel op de wijnen uit de Alsace.
Een schitterende wijnroute
Aan de voet van de beboste Vogezen slingert de wijnroute van de Alsace over een lengte van 170 kilometer door de glooiende wijngaarden. Het is een schilderachtige tocht die voert over met wijnstokken beplante heuvels en langs fleurige dorpen met nauwe straatjes en dicht op elkaar gebouwde huizen. Onderweg kan men van de route afwijken en één van de vele gemarkeerde paden volgen die dieper de wijngaarden in gaat of die naar de hoger gelegen toppen van de heuvels leidt. Een plezierig avontuur om zo de verschillende druivenrassen te ontdekken en het werk in de wijngaard van dichtbij te bekijken. Men wordt hartelijk ontvangen in de wijnkelders om te komen proeven en in de wijnstubes kan men genieten van een heerlijk glas wijn.
De wijnbouw in de Alsace kent een rijke en bewogen historie
De rijke geschiedenis van de Alsacewijnen Ooit meegebracht door de Romeinen, komt de wijnbouw tot
bloei ten tijde van de Merovingers en Karolingers, zeer grote liefhebbers van deze “versterkte en vrolijkmakende wijn”.
Nog voor het einde van het eerste millennium wordt er al op 160 plaatsen wijn verbouwd. Tijdens de Middeleeuwen behoren Alsacewijnen tot de meest prestigieuze wijnen van Europa. De wijnbouw bereikt zijn hoogtepunt in de 16e eeuw, maar deze welvaartsperiode wordt wreed verstoord door de 30-jarige oorlog. De regio is onderhevig aan plunderingen en natuurrampen, de bevolking dunt uit en de handelsactiviteiten lopen drastisch terug. A ls de wijnboeren na de Eerste Wereldoorlog een beleid gaan
voeren dat meer gericht is op kwaliteit, bloeit de wijnbouw weer op. Vanaf dan worden er alleen nog wijnen geproduceerd die uitsluitend zijn samengesteld uit geselecteerde druivenrassen. Vanaf 1945 gaat men nog een stapje verder door het afbakenen van het aantal productiegebieden en het vaststellen van strenge voorwaarden voor productie en vinificatie.
Uiteindelijk worden de inspanningen beloond door het instellen van de Appellation d’Origine Contrôlée Alsace in 1962, de Alsace Grand Cru in 1975 en de Crémant d’Alsace in 1976. De kwaliteit van Alsacewijnen wordt unaniem erkend dankzij de onophoudelijke inspanningen die de laatste tientallen jaren zijn gedaan door de hele beroepsgroep. Vandaag de dag werken producenten en handelaars, samengebracht in het CIVA*, samen aan het prestige van Alsacewijn in de wereld. * Conseil Interprofessionnel des Vins d’Alsace
Zeven druivenrassen
voor duizend aroma’s
Sylvaner
Pinot Blanc
Riesling
Muscat
Pinot Gris
Gewurztraminer
Pinot Noir
De wijnen in de Alsace danken hun naam vooral aan de druivenrassen. Zij bieden de liefhebbers een verrukkelijke variatie aan smaken binnen een reeks unieke wijnen die zich ontplooit van de meest droge en lichte tot de meest weelderige en krachtige. Dankzij deze verscheidenheid passen de Alsacewijnen bij een groot aantal gelegenheden: feestelijke en eenvoudigweg gastvrije of dagelijkse. Of het nu gaat om het aperitief, een salade, zeevruchten, wit vlees, de wereldkeuken, kaas of desserts, er is altijd een Alsacewijn die uw heerlijke gastronomische momenten geurig begeleidt.
Sylvaner d'Alsace Deze frisse en gracieuze wijn heeft een licht fruitig of bloemig bouquet dat doet denken aan citrusfruit, witte bloemetjes of pas gemaaid gras‌ Een goede begeleider van zeevruchten, vis of vleeswaren.
serveren en Bewaren van Alsacewijn
„
Pinot Blanc d'Alsace Een wijn die discreet naar fruit uit de boomgaard geurt en naar vleugjes bloemen. Teer en delicaat verbindt deze wijn frisheid met soepelheid die in harmonie zijn met de meeste gerechten: gevarieerde buffetten, zeevruchten…
Riesling d'Alsace Droog, raszuiver en licht fruitig biedt de Riesling een bouquet van een grootse fijnheid met tonen van citrusfruit maar ook van bloemen of mineralen. Deze gastronomische wijn bij uitstek is weergaloos met vis, schaal- en schelpdieren, wit vlees en natuurlijk met zuurkool.
Muscat d’Alsace Hij ruikt naar frisse druiven met soms subtiele bloemaroma’s. In tegenstelling tot de Zuid-Franse Muscat is hij droog en geeft het heerlijke gevoel vol in een rijpe druiventros te happen. Het aperitief wordt er rijkelijk mee opgeluisterd en hij past ook uitstekend bij asperges.
We hoeven niet altijd jaren te wachten voordat we van de volle rijkdom van een Alsacewijn kunnen genieten: na 6 maanden tot 5 jaar zijn ze op dronk. De grote millésimes (wijnjaren), de Grands Crus, de Vendanges Tardives en de Sélections de Grains Nobles worden wel beter naarmate ze langer bewaard worden in een kelder die niet te droog en niet te vochtig is. Bepaalde druivenrassen vertonen soms een lichte tinteling. Dit wordt veroorzaakt door het vroegtijdig bottelen, waardoor alle kwaliteiten van de wijn behouden blijven. In elk geval moeten de wijnen liggend bewaard worden bij een temperatuur tussen de 10 en 15° C. De aanwezigheid van eventuele wijnkristallen op de bodem van de fles is een geheel natuurlijk verschijnsel en is vaak een teken van grote finesse. De wijnen uit de Alsace dienen koel geserveerd te worden. Voor een Alsace en een Alsace Grand Cru ligt de ideale temperatuur tussen 8 en 10°C, voor een Crémant ligt deze iets lager, namelijk tussen de 5 en 7°C. De smaak, het bouquet en de finesse van de wijn ontplooien zich het best in een tulpvormig glas met een lange steel. De Crémant komt het meest tot zijn recht in een lange, slanke, kristallen flûte. De aroma’s komen het best tot hun recht in glazen die niet helemaal gevuld zijn.
Pinot Gris d'Alsace Hij ontvouwt een weelderige en rijke persoonlijkheid. Stevig, rond en met een lange afdronk toont deze wijn samengestelde aroma’s van onderhout die soms lichtelijk gerookt overkomen. Perfect bij ganzenlever, wild, witvlees, lever en niertjes.
Gewurztraminer d'Alsace De verscheidenheid in aroma’s is groot. Vol en stevig ontvouwt deze wijn rijke aroma’s van fruit, bloemen of specerijen. Krachtig en weelderig is hij vaak zacht. Perfect als aperitief, in combinatie met de exotische keuken, gekruide en pittige gerechten, met sterke kaas en desserts.
Pinot Noir d'Alsace Aroma’s van rood fruit zoals kersen, frambozen en bessen of aroma’s die naar hout ruiken kenmerken deze wijn. Soms rijpt de wijn op hout. Dit geeft een complexere structuur. De metgezel van rood vlees, wild, vleeswaren, geitenkaas of gruyère.
De appellations & vermeldingen Een oogopslag is voldoende om een fles uit de Alsace te herkennen met zijn typische slanke vorm die voor alle stille wijnen verplicht is. Daarbij kunnen de 53 Appellations d’Origine Contrôlées alleen in de Alsace worden gebotteld. Voor meer informatie gaat u naar 3Alsacewijn.nl
AOC Alsace
Deze appellation uit de Alsace staat garant voor authenticiteit van het Elzasser terroir en vakmanschap van haar producenten. Zij maakt onderscheid tussen de wijnen die de naam van een van de zeven druivenrassen dragen, blends en sinds 2011 worden ze soms aangevuld door de naam van een buurtschap (lieu-dit) of van een gemeente.
Vendanges Tardives
De wijnen met deze vermelding zijn van dezelfde druiven afkomstig als de Grands Crus. Alleen worden de druiven pas geplukt als ze overrijp zijn en vaak enkele weken na het officiële begin van de oogst. De suikerconcentratie en het begin van de edele rotting (Botrytis Cinerea) voegen kracht toe aan het geurige karakter van het druivenras.
AOC Alsace Grands Crus Deze appellation wordt verleend aan grote wijnen die beantwoorden aan veeleisende kwaliteitscriteria. Het gaat om 51 uitzonderlijke terroirs. De geologische en klimatologische kenmerken en daarnaast de strikte productieverplichtingen zorgen voor unieke wijnen. Ze zijn zuiver en complex; vaak geschikt om bewaard te worden. Deze authentieke raspaardjes dragen in hun aroma’s en structuur de voetsporen van hun terroirs. De toegestane druivenrassen in de Grands Crus zijn, op een uitzondering na, de riesling, muscat, pinot gris en gewurztraminer.
AOC Crémant d’Alsace
Deze bruisende Alsacewijnen, levendig en delicaat, worden op traditionele wijze gemaakt en met name van de Pinot Blanc maar ook van de Pinot Gris, Riesling, Chardonnay of Pinot Noir (Crémant Rosé). Zij zijn vandaag de dag leader van de Franse mousserende wijnen. Als aperitief of bij de maaltijd, zij zijn bij iedere gelegenheid op hun gemak.
Sélections de Grains Nobles
Deze wijnen zijn gemaakt van druiven die aangetast zijn door edele rotting. De suikerconcentratie maakt het karakter van het druivenras iets meer bescheiden, daarentegen wint de wijn echter aan kracht en complexiteit en heeft een bijzonder lange afdronk. Dit zijn de ware meesterwerken.
De
wijngaarden van de Alsace
ce lsa d’A
Plaine
Massif
Conception & réalisation Les Explorateurs / Photographies CIVA, Dumoulin, Hamm, Hecht, Moya, Melaye, Quad, Shutterstock, Spach, Zvardon / Impression Gyss / Mars 2o13 / Réf. D8 NL
vos
gie
n
De wijnroute De wijngaarden De Grands Crus
DE GRANDS CRUS VAN DE ALSACE BUURTSCHAP GEMEENTE Steinklotz Marlenheim Engelberg Dahlenheim, Scharrachbergheim Altenberg Bergbieten Altenberg Wolxheim Bruderthal Molsheim Kirchberg Barr Zotzenberg Mittelbergheim Kastelberg Andlau Wiebelsberg Andlau Moenchberg Andlau, Eichhoffen Muenchberg Nothalten Winzenberg Blienschwiller Frankstein Dambach-la-Ville Praelatenberg Kintzheim Gloeckelberg Rodern, Saint-Hippolyte Altenberg Bergheim Kanzlerberg Bergheim Geisberg Ribeauvillé Kirchberg Ribeauvillé Osterberg Ribeauvillé Rosacker Hunawihr Froehn Zellenberg Schoenenbourg Riquewihr, Zellenberg Sporen Riquewihr Sonnenglanz Beblenheim Mandelberg Mittelwihr, Beblenheim Marckrain Bennwihr, Sigolsheim Mambourg Sigolsheim Furstentum Kientzheim, Sigolsheim Schlossberg Kientzheim Kæfferkopf Ammerschwihr Wineck-Schlossberg Katzenthal, Ammerschwihr Sommerberg Niedermorschwihr, Katzenthal Florimont Ingersheim, Katzenthal Brand Turckheim Hengst Wintzenheim Steingrubler Wettolsheim Eichberg Eguisheim Pfersigberg Eguisheim, Wettolsheim Hatschbourg Hattstatt, Voegtlinshoffen Goldert Gueberschwihr Steinert Pfaffenheim, Westhalten Vorbourg Rouffach, Westhalten Zinnkoepflé Soultzmatt, Westhalten Pfingstberg Orschwihr Spiegel Bergholtz, Guebwiller Kessler Guebwiller Kitterlé Guebwiller Saering Guebwiller Ollwiller Wuenheim Rangen Thann, Vieux-Thann GEMEENTEAPPELLATIONS BINNEN DE AOC ALSACE BUURTSCHAP GEMEENTE Wolxheim Wolxheim, Dahlenheim Ottrott Ottrott, Obernai Klevener Bourgheim, Gertwiller, Goxwiller, de Heiligenstein Heiligenstein, Obernai Côtes de Barr Barr Blienschwiller Blienschwiller Scherwiller Scherwiller Saint-Hippolyte Saint-Hippolyte, Orschwiller Rodern Rodern, Saint-Hippolyte Turckheim, Zimmerbach, Val Saint-Grégoire Walbach, Wihr-au-Val Côte de Rouffach Pfaffenheim, Rouffach, Westhalten Vallée Noble Westhalten, Soultzmatt
Conseil Interprofessionnel des Vins d’Alsace 12 avenue de la Foire-aux-Vins F-68012 Colmar cedex Tel. +33 (0)3 89 20 16 20 Fax +33 (0)3 89 20 16 30 civa@civa.fr
AlsaceWijn.nl